CINXE.COM

جنگ جهانی دوم - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>جنگ جهانی دوم - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"35d07035-2d66-4bcc-87d3-c1ace7775b9b","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"جنگ_جهانی_دوم","wgTitle":"جنگ جهانی دوم","wgCurRevisionId":40642249,"wgRevisionId":40642249,"wgArticleId":4989207,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["صفحه‌های دارای تابع تجزیه‌گر آرایش‌عدد با آرگومان غیرعددی","یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت", "صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند","نگهداری یادکرد:عنوان آرشیو به جای عنوان","یادکردهای دارای منبع به زبان لهستانی","یادکردهای دارای منبع به زبان ژاپنی","مقاله‌های دارای پیوند با میان‌ویکی","صفحه‌های دارای پیوند مرده","CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان","صفحه‌های دارای ارجاع با پارامتر پشتیبانی‌نشده","خطاهای CS1: فاقد periodical","صفحه‌هایی که نشانی اینترنتی‌شان خطا دارد","نگهداری CS1: موقعیت","صفحه‌هایی که از جعبه پیوند به پروژه‌های خواهر با جستجوی پیش‌فرض استفاده می‌کنند","فاشیسم","ناسیونال سوسیالیسم","اروپای مدرن", "تاریخ اتحاد شوروی","تاریخ معاصر","تاریخ مونته‌نگرو","تاریخ نوین","تاریخچه ایالات متحده آمریکا (۱۹۱۸–۱۹۴۵)","جنگ جهانی دوم","جنگ هسته‌ای","جنگ","جنگ‌ها بر پایه کشور","جنگ‌های آفریقای جنوبی","جنگ‌های آلبانی","جنگ‌های آلمان","جنگ‌های اتحاد شوروی","جنگ‌های اتریش","جنگ‌های اتیوپی","جنگ‌های اروگوئه","جنگ‌های استرالیا","جنگ‌های استونی","جنگ‌های اسلواکی","جنگ‌های اسلوونی","جنگ‌های اکوادور","جنگ‌های السالوادور","جنگ‌های اندونزی","جنگ‌های ایالات متحده آمریکا","جنگ‌های ایتالیا","جنگ‌های ایران","جنگ‌های ایسلند","جنگ‌های با شرکت ایتالیا","جنگ‌های برزیل", "جنگ‌های بریتانیا","جنگ‌های بلژیک","جنگ‌های بلغارستان","جنگ‌های بولیوی","جنگ‌های پاراگوئه","جنگ‌های پاناما","جنگ‌های پرو","جنگ‌های تایلند","جنگ‌های تایوان","جنگ‌های جمهوری دومینیکن","جنگ‌های چکسلواکی","جنگ‌های دانمارک","جنگ‌های رودزیا","جنگ‌های رومانی","جنگ‌های ژاپن","جنگ‌های سری لانکا","جنگ‌های سوریه","جنگ‌های شیلی","جنگ‌های صربستان","جنگ‌های عراق","جنگ‌های عربستان سعودی","جنگ‌های فرانسه","جنگ‌های فنلاند","جنگ‌های فیلیپین","جنگ‌های قزاقستان","جنگ‌های کاستاریکا","جنگ‌های کامبوج","جنگ‌های کانادا","جنگ‌های کرواسی","جنگ‌های کلمبیا", "جنگ‌های کوبا","جنگ‌های گواتمالا","جنگ‌های لائوس","جنگ‌های لبنان","جنگ‌های لتونی","جنگ‌های لوکزامبورگ","جنگ‌های لهستان","جنگ‌های لیبریا","جنگ‌های لیتوانی","جنگ‌های مجارستان","جنگ‌های مربوط به یوگسلاوی","جنگ‌های مصر","جنگ‌های مغولستان","جنگ‌های مکزیک","جنگ‌های مونته‌نگرو","جنگ‌های میانمار","جنگ‌های نپال","جنگ‌های نروژ","جنگ‌های نیکاراگوئه","جنگ‌های ونزوئلا","جنگ‌های ویتنام","جنگ‌های هائیتی","جنگ‌های هلند","جنگ‌های هند بریتانیا","جنگ‌های هندوراس","جنگ‌های یونان","درگیری‌ها در ۱۹۳۹ (میلادی)","درگیری‌ها در ۱۹۴۰ (میلادی)", "درگیری‌ها در ۱۹۴۱ (میلادی)","درگیری‌ها در ۱۹۴۲ (میلادی)","درگیری‌ها در ۱۹۴۳ (میلادی)","درگیری‌ها در ۱۹۴۴ (میلادی)","درگیری‌ها در ۱۹۴۵ (میلادی)","درگیری‌های جهانی"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"جنگ_جهانی_دوم","wgRelevantArticleId":4989207,"wgIsProbablyEditable":false,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":false,"wgRestrictionEdit":["autoconfirmed"],"wgRestrictionMove":["autoconfirmed"],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true}, "wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":300000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q362","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready", "ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints", "ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/54/Infobox_collage_for_WWII.PNG"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1431"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/54/Infobox_collage_for_WWII.PNG"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="954"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="763"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="جنگ جهانی دوم - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-جنگ_جهانی_دوم rootpage-جنگ_جهانی_دوم skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&amp;uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;returnto=%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;returnto=%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&amp;uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;returnto=%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;returnto=%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-گاه‌نگاری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#گاه‌نگاری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>گاه‌نگاری</span> </div> </a> <ul id="toc-گاه‌نگاری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیش‌زمینه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#پیش‌زمینه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>پیش‌زمینه</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-پیش‌زمینه-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های پیش‌زمینه</span> </button> <ul id="toc-پیش‌زمینه-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-اروپا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اروپا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۱</span> <span>اروپا</span> </div> </a> <ul id="toc-اروپا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-آسیا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#آسیا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۲</span> <span>آسیا</span> </div> </a> <ul id="toc-آسیا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-رویدادهای_پیش_از_جنگ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#رویدادهای_پیش_از_جنگ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>رویدادهای پیش از جنگ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-رویدادهای_پیش_از_جنگ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های رویدادهای پیش از جنگ</span> </button> <ul id="toc-رویدادهای_پیش_از_جنگ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-اشغال_اتیوپی_توسط_ایتالیا_(۱۹۳۵)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اشغال_اتیوپی_توسط_ایتالیا_(۱۹۳۵)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱</span> <span>اشغال اتیوپی توسط ایتالیا (۱۹۳۵)</span> </div> </a> <ul id="toc-اشغال_اتیوپی_توسط_ایتالیا_(۱۹۳۵)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جنگ_داخلی_اسپانیا_(۱۹۳۶–۱۹۳۹)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#جنگ_داخلی_اسپانیا_(۱۹۳۶–۱۹۳۹)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۲</span> <span>جنگ داخلی اسپانیا (۱۹۳۶‎–۱۹۳۹)</span> </div> </a> <ul id="toc-جنگ_داخلی_اسپانیا_(۱۹۳۶–۱۹۳۹)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اشغال_چین_توسط_ژاپن_(۱۹۳۷)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اشغال_چین_توسط_ژاپن_(۱۹۳۷)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۳</span> <span>اشغال چین توسط ژاپن (۱۹۳۷)</span> </div> </a> <ul id="toc-اشغال_چین_توسط_ژاپن_(۱۹۳۷)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مناقشات_مرزی_شوروی_و_ژاپن" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مناقشات_مرزی_شوروی_و_ژاپن"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۴</span> <span>مناقشات مرزی شوروی و ژاپن</span> </div> </a> <ul id="toc-مناقشات_مرزی_شوروی_و_ژاپن-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-درگیری‌ها_و_توافقات_در_اروپا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#درگیری‌ها_و_توافقات_در_اروپا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۵</span> <span>درگیری‌ها و توافقات در اروپا</span> </div> </a> <ul id="toc-درگیری‌ها_و_توافقات_در_اروپا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-دوران_جنگ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#دوران_جنگ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>دوران جنگ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-دوران_جنگ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های دوران جنگ</span> </button> <ul id="toc-دوران_جنگ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-آغاز_جنگ_در_اروپا_(۱۹۳۹–۱۹۴۰)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#آغاز_جنگ_در_اروپا_(۱۹۳۹–۱۹۴۰)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۱</span> <span>آغاز جنگ در اروپا (۱۹۳۹‎–۱۹۴۰)</span> </div> </a> <ul id="toc-آغاز_جنگ_در_اروپا_(۱۹۳۹–۱۹۴۰)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-غرب_اروپا_(۱۹۴۰–۱۹۴۱)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#غرب_اروپا_(۱۹۴۰–۱۹۴۱)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۲</span> <span>غرب اروپا (۱۹۴۰‎–۱۹۴۱)</span> </div> </a> <ul id="toc-غرب_اروپا_(۱۹۴۰–۱۹۴۱)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مدیترانه_و_خاورمیانه_(۱۹۴۰–۱۹۴۱)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مدیترانه_و_خاورمیانه_(۱۹۴۰–۱۹۴۱)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۳</span> <span>مدیترانه و خاورمیانه (۱۹۴۰‎–۱۹۴۱)</span> </div> </a> <ul id="toc-مدیترانه_و_خاورمیانه_(۱۹۴۰–۱۹۴۱)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تهاجم_نیروهای_محور_به_اتحاد_جماهیر_شوروی_(۱۹۴۱)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تهاجم_نیروهای_محور_به_اتحاد_جماهیر_شوروی_(۱۹۴۱)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۴</span> <span>تهاجم نیروهای محور به اتحاد جماهیر شوروی (۱۹۴۱)</span> </div> </a> <ul id="toc-تهاجم_نیروهای_محور_به_اتحاد_جماهیر_شوروی_(۱۹۴۱)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-شعله‌ور_شدن_جنگ_در_اقیانوس_آرام_(۱۹۴۱)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#شعله‌ور_شدن_جنگ_در_اقیانوس_آرام_(۱۹۴۱)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۵</span> <span>شعله‌ور شدن جنگ در اقیانوس آرام (۱۹۴۱)</span> </div> </a> <ul id="toc-شعله‌ور_شدن_جنگ_در_اقیانوس_آرام_(۱۹۴۱)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-وقفه_در_پیشروی‌های_نیروهای_محور_(۱۹۴۲–۱۹۴۳)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#وقفه_در_پیشروی‌های_نیروهای_محور_(۱۹۴۲–۱۹۴۳)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۶</span> <span>وقفه در پیشروی‌های نیروهای محور (۱۹۴۲‎–۱۹۴۳)</span> </div> </a> <ul id="toc-وقفه_در_پیشروی‌های_نیروهای_محور_(۱۹۴۲–۱۹۴۳)-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-اقیانوس_آرام_(۱۹۴۲–۱۹۴۳)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#اقیانوس_آرام_(۱۹۴۲–۱۹۴۳)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۶.۱</span> <span>اقیانوس آرام (۱۹۴۲‎–۱۹۴۳)</span> </div> </a> <ul id="toc-اقیانوس_آرام_(۱۹۴۲–۱۹۴۳)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جبههٔ_شرقی_(۱۹۴۲–۱۹۴۳)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#جبههٔ_شرقی_(۱۹۴۲–۱۹۴۳)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۶.۲</span> <span>جبههٔ شرقی (۱۹۴۲‎–۱۹۴۳)</span> </div> </a> <ul id="toc-جبههٔ_شرقی_(۱۹۴۲–۱۹۴۳)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اروپای_غربی/اقیانوس_اطلس_و_مدیترانه_(۱۹۴۲–۱۹۴۳)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#اروپای_غربی/اقیانوس_اطلس_و_مدیترانه_(۱۹۴۲–۱۹۴۳)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۶.۳</span> <span>اروپای غربی/اقیانوس اطلس و مدیترانه (۱۹۴۲‎–۱۹۴۳)</span> </div> </a> <ul id="toc-اروپای_غربی/اقیانوس_اطلس_و_مدیترانه_(۱۹۴۲–۱۹۴۳)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-پیشرفت_دوبارهٔ_نیروهای_متفقین_(۱۹۴۳–۱۹۴۴)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پیشرفت_دوبارهٔ_نیروهای_متفقین_(۱۹۴۳–۱۹۴۴)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۷</span> <span>پیشرفت دوبارهٔ نیروهای متفقین (۱۹۴۳‎–۱۹۴۴)</span> </div> </a> <ul id="toc-پیشرفت_دوبارهٔ_نیروهای_متفقین_(۱۹۴۳–۱۹۴۴)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تنگ_کردن_حلقهٔ_محاصره_توسط_متفقین_(۱۹۴۴)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تنگ_کردن_حلقهٔ_محاصره_توسط_متفقین_(۱۹۴۴)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۸</span> <span>تنگ کردن حلقهٔ محاصره توسط متفقین (۱۹۴۴)</span> </div> </a> <ul id="toc-تنگ_کردن_حلقهٔ_محاصره_توسط_متفقین_(۱۹۴۴)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سقوط_نیروهای_محور_و_پیروزی_نیروهای_متفقین_(۱۹۴۴–۱۹۴۵)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سقوط_نیروهای_محور_و_پیروزی_نیروهای_متفقین_(۱۹۴۴–۱۹۴۵)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۹</span> <span>سقوط نیروهای محور و پیروزی نیروهای متفقین (۱۹۴۴‎–۱۹۴۵)</span> </div> </a> <ul id="toc-سقوط_نیروهای_محور_و_پیروزی_نیروهای_متفقین_(۱۹۴۴–۱۹۴۵)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-پیامدها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#پیامدها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>پیامدها</span> </div> </a> <ul id="toc-پیامدها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اثرات" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#اثرات"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>اثرات</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-اثرات-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های اثرات</span> </button> <ul id="toc-اثرات-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-تلفات_و_جنایات_جنگی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تلفات_و_جنایات_جنگی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۱</span> <span>تلفات و جنایات جنگی</span> </div> </a> <ul id="toc-تلفات_و_جنایات_جنگی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-در_ایران" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#در_ایران"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۱.۱</span> <span>در ایران</span> </div> </a> <ul id="toc-در_ایران-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-نسل‌کشی،_اردوگاه‌ها_و_کار_اجباری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#نسل‌کشی،_اردوگاه‌ها_و_کار_اجباری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۲</span> <span>نسل‌کشی، اردوگاه‌ها و کار اجباری</span> </div> </a> <ul id="toc-نسل‌کشی،_اردوگاه‌ها_و_کار_اجباری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اشغال" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اشغال"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۳</span> <span>اشغال</span> </div> </a> <ul id="toc-اشغال-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جبهه_خانگی_و_تولیدات" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#جبهه_خانگی_و_تولیدات"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۴</span> <span>جبهه خانگی و تولیدات</span> </div> </a> <ul id="toc-جبهه_خانگی_و_تولیدات-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-فناوری_در_جنگ_جهانی_دوم_و_پیشرفت_آن" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#فناوری_در_جنگ_جهانی_دوم_و_پیشرفت_آن"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۵</span> <span>فناوری در جنگ جهانی دوم و پیشرفت آن</span> </div> </a> <ul id="toc-فناوری_در_جنگ_جهانی_دوم_و_پیشرفت_آن-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-یادداشت‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#یادداشت‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>یادداشت‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-یادداشت‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پانویس" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#پانویس"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>پانویس</span> </div> </a> <ul id="toc-پانویس-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیوند_به_بیرون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#پیوند_به_بیرون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱</span> <span>پیوند به بیرون</span> </div> </a> <ul id="toc-پیوند_به_بیرون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">جنگ جهانی دوم</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۲۳۱ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-231" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۲۳۱ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Tweede_W%C3%AAreldoorlog" title="Tweede Wêreldoorlog–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Tweede Wêreldoorlog" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Zweiter_Weltkrieg" title="Zweiter Weltkrieg–آلمانی سوئیسی" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Zweiter Weltkrieg" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="آلمانی سوئیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/2%E1%8A%9B%E1%8B%8D_%E1%8B%93%E1%88%88%E1%88%9B%E1%8B%8A_%E1%8C%A6%E1%88%AD%E1%8A%90%E1%89%B5" title="2ኛው ዓለማዊ ጦርነት–امهری" lang="am" hreflang="am" data-title="2ኛው ዓለማዊ ጦርነት" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="امهری" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Segunda_Guerra_Mundial" title="Segunda Guerra Mundial–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Segunda Guerra Mundial" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/%C5%8C%C3%B0ru_Woruldg%C5%AB%C3%BE" title="Ōðru Woruldgūþ–انگلیسی باستان" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Ōðru Woruldgūþ" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="انگلیسی باستان" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="الحرب العالمية الثانية–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الحرب العالمية الثانية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%AD%D8%B1%D8%A8_%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%AC%D8%A9" title="لحرب لعالمية الجاوجة–عربی مراکشی" lang="ary" hreflang="ary" data-title="لحرب لعالمية الجاوجة" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="عربی مراکشی" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%8A%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%8A%D9%87" title="الحرب العالميه التانيه–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الحرب العالميه التانيه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A7%80%E0%A6%AF%E0%A6%BC_%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%AF%E0%A7%81%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7" title="দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ–آسامی" lang="as" hreflang="as" data-title="দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="آسامی" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Segunda_Guerra_Mundial" title="Segunda Guerra Mundial–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Segunda Guerra Mundial" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D3%80%D0%B8%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%B1_%D0%B4%D1%83%D0%BD%D1%8F%D0%BB%D0%B0%D0%BB%D1%8A%D1%83%D0%BB%D0%B0%D0%B1_%D1%80%D0%B0%D0%B3%D1%8A" title="КӀиабилеб дунялалъулаб рагъ–آواری" lang="av" hreflang="av" data-title="КӀиабилеб дунялалъулаб рагъ" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="آواری" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0kinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si" title="İkinci Dünya müharibəsi–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="İkinci Dünya müharibəsi" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%AC%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B4%DB%8C" title="ایکینجی دونیا ساواشی–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="ایکینجی دونیا ساواشی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%B5_%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%8A%D1%8F_%D2%BB%D1%83%D2%93%D1%8B%D1%88%D1%8B" title="Икенсе донъя һуғышы–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Икенсе донъя һуғышы" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Yuda_Jagat_II" title="Yuda Jagat II–بالیایی" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Yuda Jagat II" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="بالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Zwoata_W%C3%B6dkriag" title="Zwoata Wödkriag–باواریایی" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Zwoata Wödkriag" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="باواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Ontra_svieta_vaina" title="Ontra svieta vaina–ساموگیتی" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Ontra svieta vaina" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="ساموگیتی" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Ikaduwang_Gerang_Pankinaban" title="Ikaduwang Gerang Pankinaban–Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Ikaduwang Gerang Pankinaban" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%80%D1%83%D0%B3%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%83%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0" title="Другая сусветная вайна–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Другая сусветная вайна" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%80%D1%83%D0%B3%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%83%D1%81%D1%8C%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0" title="Другая сусьветная вайна–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Другая сусьветная вайна" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B0_%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D0%B9%D0%BD%D0%B0" title="Втора световна война–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Втора световна война" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A4%B0%E0%A4%BE_%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B5_%E0%A4%9C%E0%A5%81%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%A7" title="दुसरा बिस्व जुद्ध–Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="दुसरा बिस्व जुद्ध" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Wol_Wo_Tu" title="Wol Wo Tu–بیسلاما" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Wol Wo Tu" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="بیسلاما" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%92%E1%80%AF%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%9A%E1%80%80%E1%80%99%E1%80%B9%E1%80%98%E1%80%AC%E1%82%8F%E1%80%85%E1%80%B2%E1%80%B7%EA%A9%BB" title="ဒုတိယကမ္ဘာႏစဲ့ꩻ–Pa&#039;O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="ဒုတိယကမ္ဘာႏစဲ့ꩻ" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa&#039;O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A7%80%E0%A6%AF%E0%A6%BC_%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%AF%E0%A7%81%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7" title="দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%9B%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BE%B3%E0%BD%B2%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%81%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%86%E0%BD%BA%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%89%E0%BD%B2%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BC%8B" title="འཛམ་གླིང་འཁྲུག་ཆེན་གཉིས་པ་–تبتی" lang="bo" hreflang="bo" data-title="འཛམ་གླིང་འཁྲུག་ཆེན་གཉིས་པ་" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="تبتی" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Eil_Brezel-bed" title="Eil Brezel-bed–برتون" lang="br" hreflang="br" data-title="Eil Brezel-bed" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برتون" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Drugi_svjetski_rat" title="Drugi svjetski rat–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Drugi svjetski rat" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Porang_Dunia_pa_2" title="Porang Dunia pa 2–Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Porang Dunia pa 2" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%8D%D0%BB%D1%85%D1%8D%D0%B9%D0%BD_%D1%85%D0%BE%D1%91%D1%80%D0%B4%D1%83%D0%B3%D0%B0%D0%B0%D1%80_%D0%B4%D0%B0%D0%B9%D0%BD" title="Дэлхэйн хоёрдугаар дайн–Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Дэлхэйн хоёрдугаар дайн" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Segona_Guerra_Mundial" title="Segona Guerra Mundial–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Segona Guerra Mundial" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Segunda_Guerra_Mundial" title="Segunda Guerra Mundial–Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Segunda Guerra Mundial" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/D%C3%A2%CC%A4-n%C3%AA-ch%C3%A9%CC%A4%E1%B9%B3_Si%C3%A9-g%C3%A1i_D%C3%A2i-ci%C3%A9ng" title="Dâ̤-nê-ché̤ṳ Sié-gái Dâi-ciéng–چینی مین شرقی" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Dâ̤-nê-ché̤ṳ Sié-gái Dâi-ciéng" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="چینی مین شرقی" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BE%D0%BB%D0%B3%D3%80%D0%B0_%D0%B4%D1%83%D1%8C%D0%BD%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%BD_%D1%82%D3%80%D0%BE%D0%BC" title="ШолгӀа дуьненан тӀом–چچنی" lang="ce" hreflang="ce" data-title="ШолгӀа дуьненан тӀом" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="چچنی" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Ikaduhang_Gubat_Kalibotanon" title="Ikaduhang Gubat Kalibotanon–سبویی" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Ikaduhang Gubat Kalibotanon" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="سبویی" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%DB%95%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%8C%DA%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%88%DB%95%D9%85" title="جەنگی جیھانیی دووەم–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="جەنگی جیھانیی دووەم" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Seconda_Guerra_Mundiale" title="Seconda Guerra Mundiale–کورسی" lang="co" hreflang="co" data-title="Seconda Guerra Mundiale" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="کورسی" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Ekinci_Cian_cenki" title="Ekinci Cian cenki–ترکی کریمه" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Ekinci Cian cenki" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ترکی کریمه" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Druh%C3%A1_sv%C4%9Btov%C3%A1_v%C3%A1lka" title="Druhá světová válka–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Druhá světová válka" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%A7_%D0%B2%D1%81%D1%94%D0%BB%D1%94%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%A7_%E2%80%8B%D0%B2%D0%BE%D0%B8%D0%BD%D0%B0%E2%80%8B" title="Втораѧ всєлєнскаѧ ​воина​–اسلاوی کلیسایی" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Втораѧ всєлєнскаѧ ​воина​" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="اسلاوی کلیسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BA%D0%BA%C4%95%D0%BC%C4%95%D1%88_%D0%A2%C4%95%D0%BD%D1%87%D0%B5_%D0%B2%C4%83%D1%80%C3%A7%D0%B8" title="Иккĕмĕш Тĕнче вăрçи–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Иккĕмĕш Тĕнче вăрçи" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Yr_Ail_Ryfel_Byd" title="Yr Ail Ryfel Byd–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Yr Ail Ryfel Byd" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/2._verdenskrig" title="2. verdenskrig–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="2. verdenskrig" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Zweiter_Weltkrieg" title="Zweiter Weltkrieg–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Zweiter Weltkrieg" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-din mw-list-item"><a href="https://din.wikipedia.org/wiki/T%C9%94%C5%8B_Pinynhom_de_R%C3%B6u" title="Tɔŋ Pinynhom de Röu–دینکایی" lang="din" hreflang="din" data-title="Tɔŋ Pinynhom de Röu" data-language-autonym="Thuɔŋjäŋ" data-language-local-name="دینکایی" class="interlanguage-link-target"><span>Thuɔŋjäŋ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Herb%C3%AA_D%C4%B1nyay%C3%AA_D%C4%B1y%C4%B1ne" title="Herbê Dınyayê Dıyıne–Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Herbê Dınyayê Dıyıne" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Druga_sw%C4%9Btowa_w%C3%B3jna" title="Druga swětowa wójna–صُربی سفلی" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Druga swětowa wójna" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="صُربی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%A7" title="द्वितीय विश्वयुद्ध–Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="द्वितीय विश्वयुद्ध" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%8B%DE%AC%DE%88%DE%A6%DE%82%DE%A6_%DE%84%DE%AE%DE%91%DE%AA_%DE%80%DE%A6%DE%82%DE%8E%DE%AA%DE%83%DE%A7%DE%89%DE%A6" title="ދެވަނަ ބޮޑު ހަނގުރާމަ–دیوهی" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ދެވަނަ ބޮޑު ހަނގުރާމަ" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="دیوهی" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%84_%CE%A0%CE%B1%CE%B3%CE%BA%CF%8C%CF%83%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%82_%CE%A0%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%BF%CF%82" title="Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Sec%C3%A5nda_gu%C3%A8ra_mundi%C3%A8l" title="Secånda guèra mundièl–امیلیانو-روما" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Secånda guèra mundièl" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="امیلیانو-روما" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/World_War_II" title="World War II–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="World War II" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Dua_Mondmilito" title="Dua Mondmilito–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Dua Mondmilito" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Segunda_Guerra_Mundial" title="Segunda Guerra Mundial–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Segunda Guerra Mundial" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Teine_maailmas%C3%B5da" title="Teine maailmasõda–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Teine maailmasõda" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Bigarren_Mundu_Gerra" title="Bigarren Mundu Gerra–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Bigarren Mundu Gerra" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/II_Guerra_Mundial" title="II Guerra Mundial–اکسترامادورایی" lang="ext" hreflang="ext" data-title="II Guerra Mundial" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="اکسترامادورایی" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Toinen_maailmansota" title="Toinen maailmansota–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Toinen maailmansota" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/T%C3%B5%C3%B5n%C3%B5_ilmas%C3%B5da" title="Tõõnõ ilmasõda–Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Tõõnõ ilmasõda" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Seinni_heimsbardagi" title="Seinni heimsbardagi–فارویی" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Seinni heimsbardagi" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="فارویی" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Seconde_Guerre_mondiale" title="Seconde Guerre mondiale–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Seconde Guerre mondiale" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Seconda_Gu%C3%A8rra_mondi%C3%A2la" title="Seconda Guèrra mondiâla–آرپیتان" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Seconda Guèrra mondiâla" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="آرپیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Naist_W%C3%A4%C3%A4ltkrich" title="Naist Wäältkrich–فریزی شمالی" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Naist Wäältkrich" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="فریزی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Seconde_vuere_mondi%C3%A2l" title="Seconde vuere mondiâl–فریولیایی" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Seconde vuere mondiâl" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="فریولیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Twadde_Wr%C3%A2ldkriich" title="Twadde Wrâldkriich–فریسی غربی" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Twadde Wrâldkriich" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسی غربی" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Dara_Cogadh_Domhanda" title="An Dara Cogadh Domhanda–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Dara Cogadh Domhanda" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AC%A1%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E6%88%B0" title="第二次世界大戰–گن" lang="gan" hreflang="gan" data-title="第二次世界大戰" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="گن" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/S%C3%A9gonn_Lag%C3%A8r_mondyal" title="Ségonn Lagèr mondyal–Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Ségonn Lagèr mondyal" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/An_D%C3%A0rna_Cogadh" title="An Dàrna Cogadh–گیلی اسکاتلندی" lang="gd" hreflang="gd" data-title="An Dàrna Cogadh" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="گیلی اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Segunda_guerra_mundial" title="Segunda guerra mundial–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Segunda guerra mundial" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/%C3%91orair%C3%B5_Guasu_Mok%C3%B5iha" title="Ñorairõ Guasu Mokõiha–گوارانی" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Ñorairõ Guasu Mokõiha" data-language-autonym="Avañe&#039;ẽ" data-language-local-name="گوارانی" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%AC%E0%AB%80%E0%AA%9C%E0%AB%81%E0%AA%82_%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5_%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%A6%E0%AB%8D%E0%AA%A7" title="બીજું વિશ્વ યુદ્ધ–گجراتی" lang="gu" hreflang="gu" data-title="બીજું વિશ્વ યુદ્ધ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="گجراتی" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Yn_Nah_Chaggey_Dowanagh" title="Yn Nah Chaggey Dowanagh–مانی" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Yn Nah Chaggey Dowanagh" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="مانی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Ya%C6%99in_Duniya_na_II" title="Yaƙin Duniya na II–هوسایی" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Yaƙin Duniya na II" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="هوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Thi-ngi-chh%E1%B9%B3_S%E1%B9%B3-kie_Thai-chan" title="Thi-ngi-chhṳ Sṳ-kie Thai-chan–Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Thi-ngi-chhṳ Sṳ-kie Thai-chan" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%9C%D7%97%D7%9E%D7%AA_%D7%94%D7%A2%D7%95%D7%9C%D7%9D_%D7%94%D7%A9%D7%A0%D7%99%D7%99%D7%94" title="מלחמת העולם השנייה–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="מלחמת העולם השנייה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%A7" title="द्वितीय विश्वयुद्ध–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="द्वितीय विश्वयुद्ध" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/World_War_II" title="World War II–هندی فیجیایی" lang="hif" hreflang="hif" data-title="World War II" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="هندی فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Drugi_svjetski_rat" title="Drugi svjetski rat–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Drugi svjetski rat" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Druha_sw%C4%9Btowa_w%C3%B3jna" title="Druha swětowa wójna–صُربی علیا" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Druha swětowa wójna" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="صُربی علیا" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Dezy%C3%A8m_G%C3%A8_mondyal" title="Dezyèm Gè mondyal–هائیتیایی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Dezyèm Gè mondyal" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="هائیتیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/M%C3%A1sodik_vil%C3%A1gh%C3%A1bor%C3%BA" title="Második világháború–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Második világháború" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%B8%D6%80%D5%A4_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" title="Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%B8%D6%80%D5%A4_%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" title="Երկրորդ Համաշխարհային Պատերազմ–Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Երկրորդ Համաշխարհային Պատերազմ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Secunde_Guerra_Mundial" title="Secunde Guerra Mundial–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Secunde Guerra Mundial" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Perang_Dunya_Kedua" title="Perang Dunya Kedua–ایبانی" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Perang Dunya Kedua" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ایبانی" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Perang_Dunia_II" title="Perang Dunia II–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Perang Dunia II" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Duesim_Guerre_Mundal" title="Duesim Guerre Mundal–اکسیدنتال" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Duesim Guerre Mundal" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="اکسیدنتال" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/World_War_II" title="World War II–ایگبویی" lang="ig" hreflang="ig" data-title="World War II" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="ایگبویی" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Maikadua_a_Sangalubongan_a_Gubat" title="Maikadua a Sangalubongan a Gubat–ایلوکویی" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Maikadua a Sangalubongan a Gubat" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ایلوکویی" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Duesma_mondomilito" title="Duesma mondomilito–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Duesma mondomilito" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Seinni_heimsstyrj%C3%B6ldin" title="Seinni heimsstyrjöldin–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Seinni heimsstyrjöldin" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Seconda_guerra_mondiale" title="Seconda guerra mondiale–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Seconda guerra mondiale" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AC%A1%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E6%88%A6" title="第二次世界大戦–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="第二次世界大戦" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Wol_Waar_II" title="Wol Waar II–Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Wol Waar II" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/remoi_ke_terdi_nunjamna" title="remoi ke terdi nunjamna–لوجبان" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="remoi ke terdi nunjamna" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="لوجبان" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Perang_Donya_II" title="Perang Donya II–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Perang Donya II" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="მეორე მსოფლიო ომი–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="მეორე მსოფლიო ომი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Ekinshi_j%C3%A1h%C3%A1n_ur%C4%B1s%C4%B1" title="Ekinshi jáhán urısı–قره‌قالپاقی" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Ekinshi jáhán urısı" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="قره‌قالپاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/%E1%B9%AC%E1%B9%ADra%E1%B8%8D_Ama%E1%B8%8Dlan_Wis_Sin" title="Ṭṭraḍ Amaḍlan Wis Sin–قبایلی" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Ṭṭraḍ Amaḍlan Wis Sin" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="قبایلی" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D1%82%D3%80%D1%83%D0%B0%D0%BD%D1%8D_%D0%B4%D1%83%D0%BD%D0%B5%D0%B9%D0%BF%D1%81%D0%BE_%D0%B7%D0%B0%D1%83%D1%8D" title="ЕтӀуанэ дунейпсо зауэ–کاباردینی" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="ЕтӀуанэ дунейпсо зауэ" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="کاباردینی" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Kede%C5%8Ba_kpeekpe_you_k%C9%A9l%C9%9Bl%CA%8B%CA%8B" title="Kedeŋa kpeekpe you kɩlɛlʋʋ–Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Kedeŋa kpeekpe you kɩlɛlʋʋ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Zwang_Swanta_II" title="Zwang Swanta II–تیاپی" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Zwang Swanta II" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="تیاپی" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%BA%D1%96%D0%BD%D1%88%D1%96_%D0%B4%D2%AF%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%B6%D2%AF%D0%B7%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%BA_%D1%81%D0%BE%D2%93%D1%8B%D1%81" title="Екінші дүниежүзілік соғыс–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Екінші дүниежүзілік соғыс" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%9F%E1%9E%84%E1%9F%92%E1%9E%82%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%B6%E1%9E%98%E1%9E%9B%E1%9F%84%E1%9E%80%E1%9E%9B%E1%9E%BE%E1%9E%80%E1%9E%91%E1%9E%B8%E1%9F%A2" title="សង្គ្រាមលោកលើកទី២–خمری" lang="km" hreflang="km" data-title="សង្គ្រាមលោកលើកទី២" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="خمری" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%8E%E0%B2%B0%E0%B2%A1%E0%B2%A8%E0%B3%87_%E0%B2%AE%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%AF%E0%B3%81%E0%B2%A6%E0%B3%8D%E0%B2%A7" title="ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A0%9C2%EC%B0%A8_%EC%84%B8%EA%B3%84_%EB%8C%80%EC%A0%84" title="제2차 세계 대전–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="제2차 세계 대전" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D1%87%D0%B8_%D0%B4%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%BA%D1%8A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%83%D0%B0%D1%82" title="Экинчи дуния къазауат–قره‌چایی‐بالکاری" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Экинчи дуния къазауат" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="قره‌چایی‐بالکاری" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%9A%DB%8C%D9%90%D9%85_%D8%B9%D9%94%D8%B8%DB%8C%D9%96%D9%85_%D8%AC%D9%8E%D9%86%D9%9B%DA%AF" title="دوٚیِم عٔظیٖم جَنٛگ–کشمیری" lang="ks" hreflang="ks" data-title="دوٚیِم عٔظیٖم جَنٛگ" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="کشمیری" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Zweide_Weltkresch" title="Zweide Weltkresch–کولش" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Zweide Weltkresch" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="کولش" class="interlanguage-link-target"><span>Ripoarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eer%C3%AA_C%C3%AEhan%C3%AE_y%C3%AA_Duyem" title="Şerê Cîhanî yê Duyem–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Şerê Cîhanî yê Duyem" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Eyl_Bresel_an_Bys" title="Eyl Bresel an Bys–کورنی" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Eyl Bresel an Bys" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="کورنی" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D1%87%D0%B8_%D0%B4%D2%AF%D0%B9%D0%BD%D3%A9%D0%BB%D2%AF%D0%BA_%D1%81%D0%BE%D0%B3%D1%83%D1%88" title="Экинчи дүйнөлүк согуш–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Экинчи дүйнөлүк согуш" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Secundum_bellum_mundanum" title="Secundum bellum mundanum–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Secundum bellum mundanum" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Dosena_Gerra_Mondiala" title="Dosena Gerra Mondiala–لادینو" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Dosena Gerra Mondiala" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="لادینو" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Zweete_Weltkrich" title="Zweete Weltkrich–لوگزامبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Zweete Weltkrich" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوگزامبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/2-%D0%BC%D1%83%D1%80_%D0%B4%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D0%BB%D1%83%D0%BB_%D0%B4%D1%8F%D1%8A%D0%B2%D0%B8" title="2-мур дунияллул дяъви–Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="2-мур дунияллул дяъви" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%83%D1%8C%D0%BD%D1%8C%D1%8F%D0%B4%D0%B8%D0%BD_%D0%BA%D1%8C%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D1%8C%D0%B0%D0%B9_%D0%B4%D1%8F%D0%B2%D0%B5" title="Дуьньядин кьведлагьай дяве–لزگی" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Дуьньядин кьведлагьай дяве" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="لزگی" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Gera_Mundal_Du" title="Gera Mundal Du–Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Gera Mundal Du" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Twiede_Wereldoorlog" title="Twiede Wereldoorlog–لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Twiede Wereldoorlog" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Segonda_Gu%C3%A6ra_Mondi%C3%A2" title="Segonda Guæra Mondiâ–Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Segonda Guæra Mondiâ" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Secunda_Vera_Mondiala" title="Secunda Vera Mondiala–Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Secunda Vera Mondiala" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Seg%C3%B3nda_gu%C3%A8ra_mondi%C3%A0l" title="Segónda guèra mondiàl–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Segónda guèra mondiàl" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%AA%E0%BA%BB%E0%BA%87%E0%BA%84%E0%BA%B2%E0%BA%A1%E0%BB%82%E0%BA%A5%E0%BA%81%E0%BA%84%E0%BA%B1%E0%BB%89%E0%BA%87%E0%BA%97%E0%BA%B5%E0%BA%AA%E0%BA%AD%E0%BA%87" title="ສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີສອງ–لائوسی" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີສອງ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="لائوسی" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Antrasis_pasaulinis_karas" title="Antrasis pasaulinis karas–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Antrasis pasaulinis karas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Otrais_pasaules_kar%C5%A1" title="Otrais pasaules karš–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Otrais pasaules karš" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%A7" title="द्वितीय विश्वयुद्ध–مایدیلی" lang="mai" hreflang="mai" data-title="द्वितीय विश्वयुद्ध" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="مایدیلی" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Perang_Donya_II" title="Perang Donya II–Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Perang Donya II" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BC%D0%B1%D0%BE%D1%86%D0%B5_%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BD%D1%8C_%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%BF%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B5%D1%81%D1%8C" title="Омбоце масторлангонь торпингесь–مکشایی" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Омбоце масторлангонь торпингесь" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="مکشایی" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Ady_Lehibe_Faharoa" title="Ady Lehibe Faharoa–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Ady Lehibe Faharoa" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BA%D1%8B%D0%BC%D1%88%D0%BE_%D0%A2%D3%B1%D0%BD%D1%8F%D0%BC%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D1%81%D0%B5_%D1%81%D0%B0%D1%80" title="Кокымшо Тӱнямбалсе сар–ماری" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Кокымшо Тӱнямбалсе сар" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="ماری" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Pakanga_Tuarua_o_te_Ao" title="Pakanga Tuarua o te Ao–مائوری" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Pakanga Tuarua o te Ao" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="مائوری" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Parang_Dunia_II" title="Parang Dunia II–مینانگ‌کابویی" lang="min" hreflang="min" data-title="Parang Dunia II" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="مینانگ‌کابویی" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B0_%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D1%98%D0%BD%D0%B0" title="Втора светска војна–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Втора светска војна" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BE%E0%B4%82_%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%95%E0%B4%AE%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B5%81%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%82" title="രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധം–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%8D%D0%BB%D1%85%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%85%D0%BE%D1%91%D1%80%D0%B4%D1%83%D0%B3%D0%B0%D0%B0%D1%80_%D0%B4%D0%B0%D0%B9%D0%BD" title="Дэлхийн хоёрдугаар дайн–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Дэлхийн хоёрдугаар дайн" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A4%B0%E0%A5%87_%E0%A4%AE%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%A7" title="दुसरे महायुद्ध–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="दुसरे महायुद्ध" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Perang_Dunia_Kedua" title="Perang Dunia Kedua–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Perang Dunia Kedua" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/It-Tieni_Gwerra_Dinjija" title="It-Tieni Gwerra Dinjija–مالتی" lang="mt" hreflang="mt" data-title="It-Tieni Gwerra Dinjija" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="مالتی" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Segunda_Guerra_Mundial" title="Segunda Guerra Mundial–میراندی" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Segunda Guerra Mundial" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="میراندی" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%92%E1%80%AF%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%9A_%E1%80%80%E1%80%99%E1%80%B9%E1%80%98%E1%80%AC%E1%80%85%E1%80%85%E1%80%BA" title="ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A6%D9%88%D9%86%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%87" title="جئونی دیمین الجه–مازندرانی" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="جئونی دیمین الجه" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="مازندرانی" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Seconna_Uerra_Munniale" title="Seconna Uerra Munniale–ناپلی" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Seconna Uerra Munniale" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="ناپلی" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Tweete_Weltkrieg" title="Tweete Weltkrieg–آلمانی سفلی" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Tweete Weltkrieg" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="آلمانی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Tweede_Wereldoorlog" title="Tweede Wereldoorlog–ساکسونی سفلی" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Tweede Wereldoorlog" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ساکسونی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%8B%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8B_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B5_%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%A7" title="दोस्रो विश्व युद्ध–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="दोस्रो विश्व युद्ध" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A4%83%E0%A4%B9%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%83_%E0%A5%A8" title="तःहताः २–نواریایی" lang="new" hreflang="new" data-title="तःहताः २" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="نواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Tweede_Wereldoorlog" title="Tweede Wereldoorlog–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Tweede Wereldoorlog" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Andre_verdskrigen" title="Andre verdskrigen–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Andre verdskrigen" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Andre_verdenskrig" title="Andre verdenskrig–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Andre verdenskrig" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nqo mw-list-item"><a href="https://nqo.wikipedia.org/wiki/%DF%96%DF%8A%DF%AF%DF%93%DF%8A%DF%AB_%DF%9E%DF%9F%DF%8D%DF%AB_%DF%9D%DF%8C%DF%9F%DF%8A%DF%A3%DF%8A%DF%B2" title="ߖߊ߯ߓߊ߫ ߞߟߍ߫ ߝߌߟߊߣߊ߲–نکو" lang="nqo" hreflang="nqo" data-title="ߖߊ߯ߓߊ߫ ߞߟߍ߫ ߝߌߟߊߣߊ߲" data-language-autonym="ߒߞߏ" data-language-local-name="نکو" class="interlanguage-link-target"><span>ߒߞߏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/Naaki_g%C3%B3ne%CA%BC_y%C3%A9igo_da%CA%BCahijoog%C4%85%CC%81%C4%85%CC%81%CA%BC" title="Naaki góneʼ yéigo daʼahijoogą́ą́ʼ–ناواهویی" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Naaki góneʼ yéigo daʼahijoogą́ą́ʼ" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="ناواهویی" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/Nkhondo_Yachiwiri_Yadziko_Lonse" title="Nkhondo Yachiwiri Yadziko Lonse–نیانجایی" lang="ny" hreflang="ny" data-title="Nkhondo Yachiwiri Yadziko Lonse" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="نیانجایی" class="interlanguage-link-target"><span>Chi-Chewa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Segonda_Gu%C3%A8rra_Mondiala" title="Segonda Guèrra Mondiala–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Segonda Guèrra Mondiala" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Toine_muailmanvoinu" title="Toine muailmanvoinu–لیوی-کارلیان" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Toine muailmanvoinu" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="لیوی-کارلیان" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%A6%E0%AD%8D%E0%AD%B1%E0%AC%BF%E0%AC%A4%E0%AD%80%E0%AD%9F_%E0%AC%AC%E0%AC%BF%E0%AC%B6%E0%AD%8D%E0%AD%B1%E0%AC%AF%E0%AD%81%E0%AC%A6%E0%AD%8D%E0%AC%A7" title="ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ–اوریه‌ای" lang="or" hreflang="or" data-title="ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="اوریه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%8B%D0%BA%D0%BA%D0%B0%D0%B3_%D0%B4%D1%83%D0%BD%D0%B5%D0%BE%D0%BD_%D1%85%C3%A6%D1%81%D1%82" title="Дыккаг дунеон хæст–آسی" lang="os" hreflang="os" data-title="Дыккаг дунеон хæст" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="آسی" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A6%E0%A9%82%E0%A8%9C%E0%A9%80_%E0%A8%B8%E0%A9%B0%E0%A8%B8%E0%A8%BE%E0%A8%B0_%E0%A8%9C%E0%A9%B0%E0%A8%97" title="ਦੂਜੀ ਸੰਸਾਰ ਜੰਗ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਦੂਜੀ ਸੰਸਾਰ ਜੰਗ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Di_Dos_Guera_Mundial" title="Di Dos Guera Mundial–پاپیامنتو" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Di Dos Guera Mundial" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="پاپیامنتو" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Sgonde_Djerre_Mondiale" title="Sgonde Djerre Mondiale–Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Sgonde Djerre Mondiale" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Zwette_Weltgrieg" title="Zwette Weltgrieg–آلمانی پنسیلوانیایی" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Zwette Weltgrieg" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="آلمانی پنسیلوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pfl mw-list-item"><a href="https://pfl.wikipedia.org/wiki/Zweiter_Weltkrieg" title="Zweiter Weltkrieg–Palatine German" lang="pfl" hreflang="pfl" data-title="Zweiter Weltkrieg" data-language-autonym="Pälzisch" data-language-local-name="Palatine German" class="interlanguage-link-target"><span>Pälzisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Werl_War_II" title="Werl War II–Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Werl War II" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/II_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="II wojna światowa–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="II wojna światowa" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Sconda_gu%C3%A8ra_mondial" title="Sconda guèra mondial–پیدمونتی" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Sconda guèra mondial" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="پیدمونتی" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AC%DB%8C_%D9%88%DA%88%DB%8C_%D9%84%DA%91%D8%A7%D8%A6%DB%8C" title="دوجی وڈی لڑائی–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="دوجی وڈی لڑائی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%8A%D9%85%D9%87_%D9%86%DA%93%DB%90%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%87_%D8%AC%DA%AB%DA%93%D9%87" title="دويمه نړېواله جګړه–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="دويمه نړېواله جګړه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Segunda_Guerra_Mundial" title="Segunda Guerra Mundial–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Segunda Guerra Mundial" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Iskay_%C3%B1iqin_pachantin_maqanakuy" title="Iskay ñiqin pachantin maqanakuy–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Iskay ñiqin pachantin maqanakuy" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Segunda_Guerra_mundiala" title="Segunda Guerra mundiala–رومانش" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Segunda Guerra mundiala" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="رومانش" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Al_Doilea_R%C4%83zboi_Mondial" title="Al Doilea Război Mondial–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Al Doilea Război Mondial" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-tara mw-list-item"><a href="https://roa-tara.wikipedia.org/wiki/Seconda_uerre_mundiale" title="Seconda uerre mundiale–Tarantino" lang="nap-x-tara" hreflang="nap-x-tara" data-title="Seconda uerre mundiale" data-language-autonym="Tarandíne" data-language-local-name="Tarantino" class="interlanguage-link-target"><span>Tarandíne</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%BE%D0%B9%D0%BD%D0%B0" title="Вторая мировая война–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Вторая мировая война" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%80%D1%83%D0%B3%D0%B0_%D1%81%D0%B2%D1%96%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D0%B9%D0%BD%D0%B0" title="Друга світова война–Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Друга світова война" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%80%E0%A4%AF%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%A7%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="द्वितीयविश्वयुद्धम्–سانسکریت" lang="sa" hreflang="sa" data-title="द्वितीयविश्वयुद्धम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="سانسکریت" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B0%D0%BD_%D0%B4%D0%BE%D0%B9%D0%B4%D1%83_%D0%B8%D0%BA%D0%BA%D0%B8%D1%81_%D1%81%D1%8D%D1%80%D0%B8%D0%B8%D1%82%D1%8D" title="Аан дойду иккис сэриитэ–یاقوتی" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Аан дойду иккис сэриитэ" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="یاقوتی" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%AB%E1%B1%9A%E1%B1%A5%E1%B1%9F%E1%B1%A8_%E1%B1%A1%E1%B1%AE%E1%B1%9C%E1%B1%AE%E1%B1%9B_%E1%B1%9E%E1%B1%9F%E1%B1%B9%E1%B1%B0%E1%B1%B7%E1%B1%9F%E1%B1%B9%E1%B1%AD" title="ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ–سانتالی" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="سانتالی" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Segunda_gherra_mundiale" title="Segunda gherra mundiale–ساردینیایی" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Segunda gherra mundiale" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="ساردینیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Secunna_guerra_munniali" title="Secunna guerra munniali–سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Secunna guerra munniali" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Warld_War_II" title="Warld War II–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Warld War II" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%BB%D9%8A%D9%86_%D9%85%DA%BE%D8%A7%DA%80%D8%A7%D8%B1%D9%8A_%D8%AC%D9%86%DA%AF" title="ٻين مھاڀاري جنگ–سندی" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ٻين مھاڀاري جنگ" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="سندی" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Nubbi_m%C3%A1ilmmisoahti" title="Nubbi máilmmisoahti–سامی شمالی" lang="se" hreflang="se" data-title="Nubbi máilmmisoahti" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="سامی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Drugi_svjetski_rat" title="Drugi svjetski rat–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Drugi svjetski rat" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Imn%C9%A3i_Ama%E1%B8%8Dlan_Wis_Sin" title="Imnɣi Amaḍlan Wis Sin–تاچل‌هیت" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Imnɣi Amaḍlan Wis Sin" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="تاچل‌هیت" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%AF%E0%B7%99%E0%B7%80%E0%B6%B1_%E0%B6%BD%E0%B7%9D%E0%B6%9A_%E0%B6%BA%E0%B7%94%E0%B6%AF%E0%B7%8A%E0%B6%B0%E0%B6%BA" title="දෙවන ලෝක යුද්ධය–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="දෙවන ලෝක යුද්ධය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/World_War_II" title="World War II–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="World War II" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Druh%C3%A1_svetov%C3%A1_vojna" title="Druhá svetová vojna–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Druhá svetová vojna" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Druga_svetovna_vojna" title="Druga svetovna vojna–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Druga svetovna vojna" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Nubbe_maailmsu%C3%A1ti" title="Nubbe maailmsuáti–ایناری سامی" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Nubbe maailmsuáti" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="ایناری سامی" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Hondo_yePasirose_yeChipiri" title="Hondo yePasirose yeChipiri–شونایی" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Hondo yePasirose yeChipiri" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="شونایی" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Dagaalkii_Labaad_ee_Aduunka" title="Dagaalkii Labaad ee Aduunka–سومالیایی" lang="so" hreflang="so" data-title="Dagaalkii Labaad ee Aduunka" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="سومالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Lufta_e_Dyt%C3%AB_Bot%C3%ABrore" title="Lufta e Dytë Botërore–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Lufta e Dytë Botërore" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%80%D1%83%D0%B3%D0%B8_%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%80%D0%B0%D1%82" title="Други светски рат–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Други светски рат" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Tw%C3%A4iden_Waareldkriech" title="Twäiden Waareldkriech–Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Twäiden Waareldkriech" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Perang_Dunya_II" title="Perang Dunya II–سوندایی" lang="su" hreflang="su" data-title="Perang Dunya II" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="سوندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Andra_v%C3%A4rldskriget" title="Andra världskriget–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Andra världskriget" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Vita_Kuu_ya_Pili_ya_Dunia" title="Vita Kuu ya Pili ya Dunia–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Vita Kuu ya Pili ya Dunia" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/II_wojna_%C5%9Bwjatowo" title="II wojna śwjatowo–سیلزیایی" lang="szl" hreflang="szl" data-title="II wojna śwjatowo" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="سیلزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/sakatusaay_nu_kitakit_satabakiay_masasungayaw" title="sakatusaay nu kitakit satabakiay masasungayaw–Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="sakatusaay nu kitakit satabakiay masasungayaw" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%87%E0%AE%B0%E0%AE%A3%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AE%BE%E0%AE%AE%E0%AF%8D_%E0%AE%89%E0%AE%B2%E0%AE%95%E0%AE%AA%E0%AF%8D_%E0%AE%AA%E0%AF%8B%E0%AE%B0%E0%AF%8D" title="இரண்டாம் உலகப் போர்–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="இரண்டாம் உலகப் போர்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B5_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B0%82%E0%B0%9A_%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%A7%E0%B0%82" title="రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D2%B6%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%B8_%D2%B7%D0%B0%D2%B3%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D0%B8_%D0%B4%D1%83%D0%B2%D1%83%D0%BC" title="Ҷанги ҷаҳонии дувум–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ҷанги ҷаҳонии дувум" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%AA%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="สงครามโลกครั้งที่สอง–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="สงครามโลกครั้งที่สอง" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Ikinji_Jahan_Ur%C5%9Fy" title="Ikinji Jahan Urşy–ترکمنی" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Ikinji Jahan Urşy" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="ترکمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Ikalawang_Digmaang_Pandaigdig" title="Ikalawang Digmaang Pandaigdig–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Ikalawang Digmaang Pandaigdig" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Dymin%C9%99_Dynjo_%C4%8Dang" title="Dyminə Dynjo čang–Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Dyminə Dynjo čang" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/II._D%C3%BCnya_Sava%C5%9F%C4%B1" title="II. Dünya Savaşı–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="II. Dünya Savaşı" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D1%87%D0%B5_%D0%B1%D3%A9%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D3%A9%D0%BD%D1%8C%D1%8F_%D1%81%D1%83%D0%B3%D1%8B%D1%88%D1%8B" title="Икенче бөтендөнья сугышы–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Икенче бөтендөнья сугышы" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B9%D0%B8%D0%B3%D0%B8_%D0%94%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D0%B5%D0%B9_%D0%B4%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D1%8B" title="Ийиги Делегей дайыны–تووایی" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Ийиги Делегей дайыны" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="تووایی" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D9%89%D9%83%D9%83%D9%89%D9%86%DA%86%D9%89_%D8%AF%DB%87%D9%86%D9%8A%D8%A7_%D8%A6%DB%87%D8%B1%DB%87%D8%B4%D9%89" title="ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشى–اویغوری" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشى" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="اویغوری" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%80%D1%83%D0%B3%D0%B0_%D1%81%D0%B2%D1%96%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D0%B2%D1%96%D0%B9%D0%BD%D0%B0" title="Друга світова війна–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Друга світова війна" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%B1%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B9%D8%B8%DB%8C%D9%85" title="دوسری جنگ عظیم–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="دوسری جنگ عظیم" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Ikkinchi_Jahon_urushi" title="Ikkinchi Jahon urushi–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Ikkinchi Jahon urushi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Seconda_guera_mondia%C5%82e" title="Seconda guera mondiałe–Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Seconda guera mondiałe" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Toine_mail%27man_soda" title="Toine mail&#039;man soda–وپس" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Toine mail&#039;man soda" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="وپس" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_th%E1%BB%A9_hai" title="Chiến tranh thế giới thứ hai–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Chiến tranh thế giới thứ hai" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Twiddn_Weireld%C3%B4orloge" title="Twiddn Weireldôorloge–West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Twiddn Weireldôorloge" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Volakrig_telid" title="Volakrig telid–ولاپوک" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Volakrig telid" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ولاپوک" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Deujhinme_guere_daegnrece" title="Deujhinme guere daegnrece–والونی" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Deujhinme guere daegnrece" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="والونی" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Ikaduha_nga_Gera_han_Kalibotan" title="Ikaduha nga Gera han Kalibotan–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Ikaduha nga Gera han Kalibotan" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/%C3%91aareelu_Xareb_%C3%80dduna" title="Ñaareelu Xareb Àdduna–ولوفی" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Ñaareelu Xareb Àdduna" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="ولوفی" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AC%A1%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E6%88%98" title="第二次世界大战–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="第二次世界大战" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9F%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%9A%E1%83%B7%E1%83%9B%E1%83%90" title="მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმა–Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A6%D7%95%D7%95%D7%99%D7%99%D7%98%D7%A2_%D7%95%D7%95%D7%A2%D7%9C%D7%98-%D7%9E%D7%9C%D7%97%D7%9E%D7%94" title="צווייטע וועלט-מלחמה–یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="צווייטע וועלט-מלחמה" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Ogun_%C3%80gb%C3%A1y%C3%A9_%E1%BA%B8l%E1%BA%B9%CC%81%E1%BA%B9%CC%80kej%C3%AC" title="Ogun Àgbáyé Ẹlẹ́ẹ̀kejì–یوروبایی" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Ogun Àgbáyé Ẹlẹ́ẹ̀kejì" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="یوروبایی" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Daihngeih_Baez_Seiqgyaiq_Dacan" title="Daihngeih Baez Seiqgyaiq Dacan–چوانگی" lang="za" hreflang="za" data-title="Daihngeih Baez Seiqgyaiq Dacan" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="چوانگی" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Twidde_Weareldo%C3%B4rlog" title="Twidde Weareldoôrlog–زیلاندی" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Twidde Weareldoôrlog" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="زیلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AC%A1%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E6%88%98" title="第二次世界大战–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="第二次世界大战" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AC%A1%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E6%88%B0" title="第二次世界大戰–چینی ادبی" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="第二次世界大戰" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="چینی ادبی" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/T%C4%93-j%C4%AB-chh%C3%B9_S%C3%A8-k%C3%A0i_T%C4%81i-chi%C3%A0n" title="Tē-jī-chhù Sè-kài Tāi-chiàn–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Tē-jī-chhù Sè-kài Tāi-chiàn" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AC%A1%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E6%88%B0" title="第二次世界大戰–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="第二次世界大戰" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q362#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-viewsource" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&amp;action=edit" title="این صفحه محافظت‌شده است.&#10;می‌توانید متن مبدأ آن را ببینید [e]" accesskey="e"><span>نمایش مبدأ</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&amp;action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-viewsource" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&amp;action=edit"><span>نمایش مبدأ</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&amp;action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&amp;oldid=40642249" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&amp;action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&amp;page=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&amp;id=40642249&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AC%25D9%2586%25DA%25AF_%25D8%25AC%25D9%2587%25D8%25A7%25D9%2586%25DB%258C_%25D8%25AF%25D9%2588%25D9%2585"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AC%25D9%2586%25DA%25AF_%25D8%25AC%25D9%2587%25D8%25A7%25D9%2586%25DB%258C_%25D8%25AF%25D9%2588%25D9%2585"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&amp;page=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&amp;action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&amp;printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/World_War_II" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q362" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r33182524">@media all and (min-width:720px){.mw-parser-output .desktop-float-left{box-sizing:border-box;float:left;clear:left}}.mw-parser-output .infobox.vevent .status>p:first-child{margin:0}</style><table class="infobox vevent" style="width:25.5em;border-spacing:2px;"><tbody><tr><th class="summary" colspan="2" style="background-color:#C3D6EF;text-align:center;vertical-align:middle;font-size:110%;">جنگ جهانی دوم</th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;border-bottom:1px solid #aaa;line-height:1.5em;"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Infobox_collage_for_WWII.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Infobox_collage_for_WWII.PNG/350px-Infobox_collage_for_WWII.PNG" decoding="async" width="350" height="417" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/54/Infobox_collage_for_WWII.PNG 1.5x" data-file-width="503" data-file-height="600" /></a></span><br />بالا چپ: نیروهای چینی در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%86%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%AF%DB%8C" title="نبرد چانگدی">نبرد چانگدی</a>؛ بالا راست: <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%BE_%DA%A9%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%81_%DB%B2%DB%B5-%D9%BE%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%B1" title="توپ کیواف ۲۵-پوندر">توپ پوندر-۲۵</a> استرالیایی در اوایل <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" class="mw-redirect" title="نبرد شمال آفریقا">نبرد العلمین</a>؛ وسط چپ: نیروهای <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی">شوروی</a> در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AF" title="نبرد استالینگراد">نبرد استالینگراد</a>؛ وسط راست: <a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%DA%A9%D9%86" title="بمب‌افکن">بمب‌افکن‌های</a> <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%DA%A9%D8%B1%D8%B3_%DB%B8%DB%B7" class="mw-redirect" title="یونکرس ۸۷">یونکرس ۸۷</a> آلمانی در <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_(%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85)" title="جبهه شرقی (جنگ جهانی دوم)">جبهه شرقی نبرد</a> در دسامبر ۱۹۴۳؛ پائین چپ: فیلدمارشال <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%D9%87%D9%84%D9%85_%DA%A9%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%84" title="ویلهلم کایتل">ویلهلم کایتل</a> در حال امضای مفاد تسلیم آلمانی‌ها؛ پائین راست: یک واحد از <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" class="mw-redirect" title="نیروی دریایی آمریکا">نیروی دریایی آمریکا</a> در جریان <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="تهاجم نظامی به خلیج لینگاین">نبرد خلیج لینگاین</a></td></tr><tr><td colspan="2"><table style="width:100%;margin:0;padding:0;border:0;display:inline-table"><tbody><tr><th style="padding-left:1em">تاریخ</th><td>۱ سپتامبر ۱۹۳۹ تا ۲ سپتامبر ۱۹۴۵</td></tr><tr><th style="padding-left:1em">موقعیت</th><td><div class="location"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا">اروپا</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="جنگ اقیانوس آرام">اقیانوس آرام</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%B3_(%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B9%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B5)" class="mw-redirect" title="نبرد اقیانوس اطلس (۱۹۳۹–۱۹۴۵)">اقیانوس اطلس</a>، جنوب شرق آسیا، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85_%DA%86%DB%8C%D9%86_%D9%88_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="جنگ دوم چین و ژاپن">چین</a>، غرب آسیا، دریای <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="مدیترانه">مدیترانه</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" class="mw-redirect" title="نبرد شمال آفریقا">شمال آفریقا</a>، شمال شرقی آفریقا و نبردهای اندکی در آمریکای شمالی و جنوبی</div></td></tr><tr><th style="padding-left:1em">نتایج</th><td class="status"> <p>پیروزی <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="متفقین جنگ جهانی دوم">متفقین</a> </p> <ul><li>شکست <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="آلمان نازی">رایش آلمان</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="امپراتوری ژاپن">امپراتوری ژاپن</a> و متحدانشان</li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%AD%D8%AA_%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86" title="آلمان تحت اشغال متفقین">اشغال آلمان</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="اشغال ژاپن">ژاپن</a> و ایتالیا توسط متفقین.</li> <li>برچینش <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%85%D9%84%D9%84" title="جامعه ملل">جامعه ملل</a> و تأسیس <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="سازمان ملل متحد">سازمان ملل متحد</a></li> <li>کاهش نفوذ سیاسی و <a href="/wiki/%D9%87%DA%98%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C" title="هژمونی">فَرادستی</a> بین‌المللی <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا">بریتانیا</a> و <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a> همزمان با <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="استعمارزدایی">استعمارزدایی</a></li> <li>تبدیل <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی">اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ایالات متحده آمریکا">ایالات متحده آمریکا</a> به دو <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AA" title="ابرقدرت">ابرقدرت جهانی</a></li> <li>تأسیس <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="سازمان بین‌المللی هوانوردی کشوری">سازمان بین‌المللی هوانوردی کشوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D8%B3%DB%8C%D9%85_%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="تقسیم کره">تقسیم شبه‌جزیره کره</a> به <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="کره شمالی">شمالی</a> و <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="کره جنوبی">جنوبی</a></li> <li>پایان <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%87" title="پادشاهی رضاشاه">پادشاهی رضاشاه</a> و آغاز پادشاهی <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B4%D8%A7%D9%87" class="mw-redirect" title="محمدرضا شاه">محمدرضا شاه</a></li> <li>آغاز <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="عصر هسته‌ای">عصر هسته‌ای</a>، <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%AC%D8%AA" title="عصر جت">عصر جت</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D9%81%D8%B6%D8%A7" title="عصر فضا">عصر فضا</a>.</li> <li>آغاز <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D8%B1%D8%AF" title="جنگ سرد">جنگ سرد</a></li> <li>محکومیت و ممنوعیت اندیشه‌های <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="فاشیسم">فاشیسم</a> و <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" class="mw-redirect" title="ناسیونال سوسیالیسم">ناسیونال سوسیالیسم</a> در سراسر جهان به ویژه در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا">اروپا</a>.</li> <li>و پیامدهای <a class="mw-selflink-fragment" href="#پیامدها">بسیار دیگر</a></li></ul></td></tr></tbody></table></td></tr><tr><th colspan="2" style="background-color:#C3D6EF;text-align:center;vertical-align:middle;font-size:110%;">طرف‌های درگیر</th></tr><tr><td style="width:50%;border-left:1px dotted #aaa;"> <b><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="متفقین جنگ جهانی دوم">متفقین</a></b><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_Soviet_Union.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/22px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/33px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/44px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="اتحاد جماهیر شوروی">اتحاد جماهیر شوروی</a><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_United_States_(1912-1959).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_the_United_States_%281912-1959%29.svg/22px-Flag_of_the_United_States_%281912-1959%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_the_United_States_%281912-1959%29.svg/33px-Flag_of_the_United_States_%281912-1959%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_the_United_States_%281912-1959%29.svg/44px-Flag_of_the_United_States_%281912-1959%29.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a></span><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ایالات متحده آمریکا">ایالات متحده</a><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_United_Kingdom_(3-5).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/22px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/33px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/44px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="امپراتوری بریتانیا">امپراتوری بریتانیا</a><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_Republic_of_China.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Flag_of_the_Republic_of_China.svg/22px-Flag_of_the_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Flag_of_the_Republic_of_China.svg/33px-Flag_of_the_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Flag_of_the_Republic_of_China.svg/44px-Flag_of_the_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B9%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B1%DB%B2)" title="جمهوری چین (۱۹۴۹–۱۹۱۲)">جمهوری چین</a><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_France.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/22px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/33px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/44px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D9%85_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="جمهوری سوم فرانسه">فرانسه</a><br /> <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="نیروهای متفقین">و دیگر متفقین</a></td><td style="width:50%;padding-right:0.25em"> <b><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1" title="نیروهای محور">متحدین</a></b><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="آلمان نازی"><img alt="آلمان نازی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg/23px-Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg/35px-Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg/46px-Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="آلمان نازی">آلمان</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="امپراتوری ژاپن"><img alt="امپراتوری ژاپن" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Japan_%281870%E2%80%931999%29.svg/22px-Flag_of_Japan_%281870%E2%80%931999%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Japan_%281870%E2%80%931999%29.svg/33px-Flag_of_Japan_%281870%E2%80%931999%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Japan_%281870%E2%80%931999%29.svg/43px-Flag_of_Japan_%281870%E2%80%931999%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="700" /></a></span></span><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="امپراتوری ژاپن">ژاپن</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="پادشاهی ایتالیا"><img alt="پادشاهی ایتالیا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Italy_%281861-1946%29_crowned.svg/23px-Flag_of_Italy_%281861-1946%29_crowned.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Italy_%281861-1946%29_crowned.svg/35px-Flag_of_Italy_%281861-1946%29_crowned.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Italy_%281861-1946%29_crowned.svg/45px-Flag_of_Italy_%281861-1946%29_crowned.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a></span></span><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="پادشاهی ایتالیا">ایتالیا</a><br /> <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1" title="نیروهای محور">و دیگر نیروهای محور</a></td></tr><tr><th colspan="2" style="background-color:#C3D6EF;text-align:center;vertical-align:middle;font-size:110%;">فرماندهان و رهبران</th></tr><tr><td style="width:50%;border-left:1px dotted #aaa;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_Soviet_Union.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/22px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/33px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/44px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B2%D9%81_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86" title="ژوزف استالین">ژوزف استالین</a><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_United_States_(1912-1959).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_the_United_States_%281912-1959%29.svg/22px-Flag_of_the_United_States_%281912-1959%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_the_United_States_%281912-1959%29.svg/33px-Flag_of_the_United_States_%281912-1959%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_the_United_States_%281912-1959%29.svg/44px-Flag_of_the_United_States_%281912-1959%29.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a></span><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%84%D8%AA" class="mw-redirect" title="فرانکلین روزولت">فرانکلین روزولت</a><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_United_Kingdom_(3-5).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/22px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/33px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/44px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86_%DA%86%D8%B1%DA%86%DB%8C%D9%84" title="وینستون چرچیل">وینستون چرچیل</a><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_Republic_of_China.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Flag_of_the_Republic_of_China.svg/22px-Flag_of_the_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Flag_of_the_Republic_of_China.svg/33px-Flag_of_the_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Flag_of_the_Republic_of_China.svg/44px-Flag_of_the_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span><a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF_%DA%A9%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%DA%A9" title="چیانگ کای‌شک">چیانگ کای‌شک</a><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_France.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/22px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/33px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/44px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D8%AF%D9%88%DA%AF%D9%84" class="mw-redirect" title="شارل دوگل">شارل دوگل</a></td><td style="width:50%;padding-right:0.25em"> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="آلمان نازی"><img alt="آلمان نازی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg/23px-Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg/35px-Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg/46px-Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%81_%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B1" title="آدولف هیتلر">آدولف هیتلر</a><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Japan_(1870%E2%80%931999).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Japan_%281870%E2%80%931999%29.svg/23px-Flag_of_Japan_%281870%E2%80%931999%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Japan_%281870%E2%80%931999%29.svg/35px-Flag_of_Japan_%281870%E2%80%931999%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Japan_%281870%E2%80%931999%29.svg/46px-Flag_of_Japan_%281870%E2%80%931999%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="700" /></a></span><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%88" title="هیروهیتو">هیروهیتو</a>&#160;<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85_(%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C)" title="تسلیم‌شد"><img alt="تسلیم‌شد" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/White_flag_icon.svg/14px-White_flag_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/White_flag_icon.svg/21px-White_flag_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/White_flag_icon.svg/28px-White_flag_icon.svg.png 2x" data-file-width="250" data-file-height="351" /></a></span><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Italy_(1861%E2%80%931946).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg/22px-Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg/33px-Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg/44px-Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a></span><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%AA%D9%88_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="بنیتو موسولینی">بنیتو موسولینی</a>&#160;<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85" title="اعدام‌شده"><img alt="اعدام‌شده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Skull_and_Crossbones.svg/14px-Skull_and_Crossbones.svg.png" decoding="async" width="14" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Skull_and_Crossbones.svg/21px-Skull_and_Crossbones.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Skull_and_Crossbones.svg/28px-Skull_and_Crossbones.svg.png 2x" data-file-width="510" data-file-height="490" /></a></span></td></tr><tr><th colspan="2" style="background-color:#C3D6EF;text-align:center;vertical-align:middle;font-size:110%;">تلفات و خسارات</th></tr><tr><td style="width:50%;border-left:1px dotted #aaa;"> <b>تلفات نظامی</b><br />بیش از ۱۶٬۰۰۰٬۰۰۰<br /><b>غیر نظامیان</b><br />بیش از ۴۵٬۰۰۰٬۰۰۰<br /><b>مجموع</b><br />بیش از ۶۱٬۰۰۰٬۰۰۰ (۱۹۳۷–۱۹۴۵)</td><td style="width:50%;padding-right:0.25em"> <b>تلفات نظامی </b><br />بیش از ۸٬۰۰۰٬۰۰۰<br /><b>غیر نظامیان</b><br />۴٬۰۰۰٬۰۰۰<br /><b>مجموع</b><br />۱۲٬۰۰۰٬۰۰۰ (۱۹۳۵–۱۹۴۵)</td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;border-top:1px dotted #aaa;"> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" class="mw-redirect" title="کشته‌شدگان جنگ جهانی دوم">کشته‌شدگان جنگ جهانی دوم</a></td></tr></tbody></table> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:WWII.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/WWII.gif/400px-WWII.gif" decoding="async" width="400" height="185" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/WWII.gif/600px-WWII.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0a/WWII.gif 2x" data-file-width="800" data-file-height="370" /></a><figcaption>نقشه جناح‌بندی‌ها در جنگ جهانی دوم و نمایش اشغال سرزمین‌ها، <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r33470857">.mw-parser-output .legend{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .legend-color{display:inline-block;min-width:1.25em;height:1.25em;line-height:1.25;margin:1px 0;text-align:center;border:1px solid black;background-color:transparent;color:black}.mw-parser-output .legend-text{}</style><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#00008b; color:white;">&#160;</span>&#160;<a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="نیروهای متفقین">متفقین</a> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="جهان غرب">غربی</a> (کشورهای مستقل اصلی)</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#87cefa; color:black;">&#160;</span>&#160;<a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="نیروهای متفقین">متفقین</a> غربی (مناطق اشغال‌شده و کلونی‌های ایجاد شده)</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#cd5c5c; color:black;">&#160;</span>&#160;<a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="نیروهای متفقین">متفقین</a> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%A9_%D8%B4%D8%B1%D9%82" title="بلوک شرق">شرقی</a> (کشورهای اصلی و مناطق اشغال‌شده)</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#000000; color:white;">&#160;</span>&#160;<a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1" title="نیروهای محور">نیروهای محور</a> (کشورهای اصلی)</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#696969; color:white;">&#160;</span>&#160;<a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1" title="نیروهای محور">نیروهای محور</a> (مناطق اشغال‌شده و کلونی‌های ایجاد شده، شامل <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87_%D9%88%DB%8C%D8%B4%DB%8C" title="فرانسه ویشی">فرانسه ویشی</a>)</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#c8ccd1; color:black;">&#160;</span>&#160;کشورهایی که اعلام بی‌طرفی کردند</div></figcaption></figure> <p><b>جنگ جهانی دوم</b> دومین <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="جنگ جهانی">جنگ جهانی</a> بین سال‌های ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۵ (۹ شهریور ۱۳۱۸ تا ۱۰ شهریور ۱۳۲۴ خورشیدی) بود. در این <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="جنگ تمام‌عیار">جنگ تمام‌عیار</a> بیشتر کشورهای جهان از جمله همهٔ <a href="/wiki/%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AA_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="قدرت بزرگ جهانی">قدرت‌های بزرگ</a> در قالب دو <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="اتحاد نظامی">اتحاد نظامی</a>: <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1" title="نیروهای محور">نیروهای محور</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="متفقین جنگ جهانی دوم">نیروهای متفقین</a> در برابر هم قرار گرفتند. <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جنگ هوایی جنگ جهانی دوم">هواپیما</a> نقش مهمی در این جنگ ایفا کرد؛ و <a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="بمباران راهبردی در جریان جنگ جهانی دوم">بمباران راهبردی</a> مراکز جمعیتی و استفاده از <a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C_%D9%87%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%D8%A7_%D9%88_%D9%86%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="بمباران اتمی هیروشیما و ناگاساکی">دو سلاح هسته‌ای</a> که تا به حال در هیچ جنگی استفاده نشده بود را ممکن ساخت. این مرگبارترین <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF" title="جنگ">درگیری</a> تاریخ بود که منجر به <a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="تلفات جنگ جهانی دوم">کشته شدن ۷۰ تا ۸۵ میلیون نفر</a> شد، که بیشتر آنها غیرنظامی بودند. میلیون‌ها نفر به دلیل <a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D9%84%E2%80%8C%DA%A9%D8%B4%DB%8C" title="نسل‌کشی">نسل‌کشی‌ها</a>، از جمله <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="هولوکاست">هولوکاست</a> و همچنین <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%B4%D8%AF%DB%8C%D8%AF" title="گرسنگی شدید">گرسنگی</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C" title="کشتار جمعی">کشتار جمعی</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="بیماری">بیماری</a> جان خود را از دست دادند. در پی شکست <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1" title="نیروهای محور">نیروهای محور</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%AD%D8%AA_%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86" title="آلمان تحت اشغال متفقین">آلمان</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4_%D8%AA%D8%AD%D8%AA_%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86" title="اتریش تحت اشغال متفقین">اتریش</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="اشغال ژاپن">ژاپن</a> اشغال شدند و دادگاه‌های جنایات جنگی علیه رهبران <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="دادگاه نورنبرگ">آلمانی</a> و <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%88" title="دادگاه توکیو">ژاپنی</a> تشکیل شد.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>عموماً تاریخ آغاز جنگ جهانی دوم، ۱ سپتامبر سال ۱۹۳۹<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> دانسته می‌شود که <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B1%D8%B4_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="یورش آلمان به لهستان">حملهٔ آلمان به لهستان</a> و در نتیجه اعلام جنگ <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D9%85_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="جمهوری سوم فرانسه">فرانسه</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا">بریتانیا</a> به <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="آلمان نازی">آلمان</a> رخ داد. آلمانی‌ها توانستند تا میانهٔ سال ۱۹۴۱ با مجموعه‌ای از حملات نظامی و معاهدات، بر بخش زیادی از <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا">اروپا</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%AD%D8%AA_%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="اروپای تحت اشغال آلمان نازی">چیره</a> شوند. پس از <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="نبرد فرانسه">سقوط فرانسه</a> در اواسط سال ۱۹۴۰ و بروز نبردهای آفریقای شمالی و شرقی، جنگ عملاً برای مدتی میان نیروهای محور و بریتانیا صورت می‌گرفت. عملیات <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DB%8C%D8%AA%D8%B3" title="بلیتس">بلیتس</a> و <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A2%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9_(%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B9%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B5)" title="نبرد آتلانتیک (۱۹۳۹–۱۹۴۵)">نبرد اقیانوس اطلس</a> در همین دوران به وقوع پیوست. </p><p>۲۲ ژوئن سال ۱۹۴۱ نیروهای محور در جریان <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%A7" title="عملیات بارباروسا">عملیات بارباروسا</a> تهاجم گسترده‌ای علیه اتحاد شوروی آغاز کردند تا با ورود رسمی این کشور به جنگ، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_(%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85)" title="جبهه شرقی (جنگ جهانی دوم)">جبهه شرقی</a> گشوده شود. ماه دسامبر سال ۱۹۴۱، <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D9%84_%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1" title="حمله به پرل هاربر">تهاجم ناگهانی امپراتوری ژاپن به پرل هاربر</a>، موجب وارد شدن علنی <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="ایالات متحده">ایالات متحده</a> به درگیری‌ها و اعلان جنگ آن علیه <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="امپراتوری ژاپن">امپراتوری ژاپن</a> شد. در پی این حوادث، مابقی نیروهای محور نیز به عنوان متحدان امپراتوری ژاپن، به ایالات متحده اعلام جنگ کردند. </p><p>پیشروی نیروهای محور پس از شکست امپراتوری ژاپن در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%85%DB%8C%D8%AF%D9%88%DB%8C" title="نبرد میدوی">نبرد میدوی</a> و شکست آلمان و ایتالیا در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%86" title="نبرد دوم العلمین">نبرد دوم العلمین</a> در مصر و <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AF" title="نبرد استالینگراد">نبرد استالینگراد</a> در خاک اتحاد جماهیر شوروی، متوقف شد. مجموعهٔ این رویدادها ابتکار عمل را از نیروهای محور گرفته و آنها را مجبور ساخت تا با گرفتن حالت تدافعی، در همهٔ جبهه‌ها تنها پاسخگو به راهبردهای طرف مقابل باشند. </p><p>سال ۱۹۴۴ متفقین به فرانسه اشغال شده توسط آلمان، در <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%86%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="پیاده‌سازی در نرماندی">عملیاتی در نرماندی</a> حمله کرده و ضد حملات شوروی توانست قلمروهای ازدست رفته را بازپس بگیرد. سال‌های ۱۹۴۴ تا ۱۹۴۵ میلادی، امپراتوری <a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="ژاپن">ژاپن</a> مجبور به عقب‌نشینی از بسیاری از سرزمین‌های اشغالی در مرکز و جنوب چین و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%85%D9%87" class="mw-redirect" title="برمه">برمه</a> شد. متفقین نیز توانستند <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="نیروی دریایی امپراتوری ژاپن">نیروی دریایی امپراتوری ژاپن</a> را مجبور به عقب‌نشینی کنند و کنترل جزایر راهبردی غرب اقیانوس آرام را به‌دست بگیرند. </p><p>جنگ در اروپا با <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="تهاجم متفقین به آلمان">تهاجم متفقین غربی به آلمان</a> از ۲۲ مارس تا ۸ مه ۱۹۴۵، به پایان رسید. در نتیجه این تهاجم، حاکمیت نازی‌ها پایان یافت و آلمان به اشغال دشمنانش درآمد. <a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%81_%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B1" title="آدولف هیتلر">آدولف هیتلر</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D9%88%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="پیشوای آلمان">پیشوای آلمان</a> پیش از این که توسط مهاجمان به اسارت دربیاید، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%AF_%D8%A2%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%81_%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B1" title="مرگ آدولف هیتلر">خودکشی</a> کرد. پس از ابلاغ <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D9%88%D8%AA%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="اعلان پوتسدام">اعلامیه شرایط تسلیم</a> در ۲۶ ژوئیه ۱۹۴۵ توسط متفقین، ژاپن از پذیرش نتیجه جنگ خودداری کرد و به دنبال آن، ایالات متحده در ۶ و ۹ اوت سال ۱۹۴۵ اقدام به <a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C_%D9%87%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%D8%A7_%D9%88_%D9%86%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B2%D8%A7%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی">بمباران اتمی</a> شهرهای <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%D8%A7" title="هیروشیما">هیروشیما</a> و <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%A9%DB%8C_(%D8%A8%D9%86%D8%AF%D8%B1)" class="mw-redirect" title="ناگاساکی (بندر)">ناگاساکی</a> نمود. شوروی نیز که تا پیش از این به پیمان عدم تجاوز دو طرفه پایبند بود، علیه ژاپن اعلان جنگ کرد و <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D9%86%DA%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="تهاجم نظامی شوروی به منچوری">به منچوری یورش برد</a>. پس از تسلیم ژاپن در ۱۵ اوت ۱۹۴۵، پیروزی متفقین در آسیا نهایی شد. </p><p>پس از پایان جنگ، <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="دادگاه نورنبرگ">دادگاه نورنبرگ</a> برای بررسی خسارت‌ها و <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="جنایات جنگی">جنایات جنگی</a> وارد شده از سوی <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a> و متحدانش برگزار شد. </p><p>جنگ جهانی دوم، ساختار اجتماعی و نظام قدرت در جهان را دگرگون کرد و پس از آن برای جلوگیری از بروز چنین رویدادهایی <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="سازمان ملل متحد">سازمان ملل متحد</a> تأسیس شد.<sup id="cite_ref-The_UN_Security_Council_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-The_UN_Security_Council-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> پس از پایان جنگ جهانی دوم، نزدیک به نیم سده، آمریکا و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="اتحاد جماهیر شوروی">اتحاد جماهیر شوروی</a> با یکدیگر در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D8%B1%D8%AF" title="جنگ سرد">جنگ سرد</a> به سر بردند. در جریان تلاش اروپا برای جبران خسارات و آسیب‌های جنگ جهانی دوم، تأثیر قدرت‌های اروپایی در جهان کمرنگ شد و مستعمرات آفریقایی و آسیایی آن‌ها مستقل گردیدند. همچنین کشورهای اروپایی تلاش کردند با انعقاد پیمان‌های چند جانبه، هویت سیاسی واحدی به خود ببخشند و از دشمنی‌ها بکاهند.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="گاه‌نگاری"><span id=".DA.AF.D8.A7.D9.87.E2.80.8C.D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.DB.8C"></span>گاه‌نگاری</h2></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35841839">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AC%D8%AF%D9%88%D9%84_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جدول زمانی جنگ جهانی دوم">جدول زمانی جنگ جهانی دوم</a></div> <p>جنگ در اروپا، اساساً از ۱ سپتامبر ۱۹۳۹ میلادی با <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تهاجم آلمان به لهستان">تهاجم آلمان به لهستان</a> بنا به دلایلی همچون درگیری‌های مرزی پیشین آغاز شد،<sup id="cite_ref-FOOTNOTEWeinberg20056_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEWeinberg20056-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و دو روز پس از آن نیز بریتانیا و فرانسه علیه آلمان اعلان جنگ کردند. اما آغاز <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="جنگ اقیانوس آرام">جنگ اقیانوس آرام</a> را می‌توان پیش از آن یعنی از <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85_%DA%86%DB%8C%D9%86_%D9%88_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="جنگ دوم چین و ژاپن">جنگ دوم چین و ژاپن</a> در ۷ ژوئیه ۱۹۳۷،<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEFörsterGessler200564_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEFörsterGessler200564-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> یا <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D9%86%DA%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="حمله ژاپن به منچوری">حمله ژاپن به منچوری</a> در ۱۹ سپتامبر ۱۹۳۱ دانست.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>بسیاری از پژوهشگران، دیدگاه‌های مورخ بریتانیایی، <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C._%D8%AC%DB%8C._%D9%BE%DB%8C._%D8%AA%DB%8C%D9%84%D9%88%D8%B1" title="ای. جی. پی. تیلور">ای. جی. پی. تیلور</a> را مستند می‌دانند. برپایهٔ نظرات تیلور، جنگ چین و ژاپن و جنگ در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا">اروپا</a> و مستعمره‌هایش، همزمان بوده و در سال ۱۹۴۱، این جنگ‌ها با یکدیگر ادغام شدند. برخی دیگر از تاریخ‌نگاران <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" class="mw-redirect" title="حمله ایتالیا به اتیوپی">حملهٔ ایتالیا به اتیوپی</a> در ۳ اکتبر ۱۹۳۵ را آغازگر جنگ جهانی دوم می‌دانند.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> تاریخ‌نگار بریتانیایی، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%88%D8%B1" title="آنتونی بیوور">آنتونی بیوور</a> آغاز جنگ جهانی دوم را <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%AE%DB%8C%D9%86_%DA%AF%D9%84" title="نبرد خالخین گل">نبرد خالخین گل</a> می‌داند که نیروهای <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="امپراتوری ژاپن">ژاپن</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82_%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جمهوری خلق مغولستان">مغولستان</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی">شوروی</a> از ماه مه تا سپتامبر ۱۹۳۹ درگیر آن بودند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBeevor201210_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBeevor201210-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در مورد تاریخ دقیق پایان جنگ جهانی دوم نیز اجماعی همگانی وجود ندارد. به‌طور کلی گفته می‌شود که <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9_%D9%85%D8%AE%D8%A7%D8%B5%D9%85%D9%87" title="ترک مخاصمه">ترک مخاصمه</a> در ۱۴ اوت ۱۹۴۵ (<a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%D8%B1_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="روز پیروزی بر ژاپن">روز پیروزی بر ژاپن</a>) را باید تاریخ پایان جنگ جهانی دوم دانست و نه <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="تسلیم ژاپن">تسلیم رسمی ژاپن</a> که در ۲ سپتامبر ۱۹۴۵ به <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="پایان جنگ جهانی دوم در آسیا">جنگ در آسیا پایان داد</a>. شش سال بعد در ۸ سپتامبر ۱۹۵۱ <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D9%88" class="mw-redirect" title="قرارداد سان‌فرانسیسکو">قرارداد صلح سانفرانسیسکو</a> توسط ۴۹ ملّت رسماً امضا شد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMasaya19904_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMasaya19904-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> پیمانی در مورد آیندهٔ آلمان که بعدها باعث <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AF%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="اتحاد دوباره آلمان">اتحاد دوباره آلمان</a> شد نیز با کشور آلمان بسته شد.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> هیچ‌گونه پیمان صلحی میان اتحاد جماهیر شوروی و ژاپن به امضا نرسید.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیش‌زمینه"><span id=".D9.BE.DB.8C.D8.B4.E2.80.8C.D8.B2.D9.85.DB.8C.D9.86.D9.87"></span>پیش‌زمینه</h2></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%84_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="علل جنگ جهانی دوم">علل جنگ جهانی دوم</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اروپا"><span id=".D8.A7.D8.B1.D9.88.D9.BE.D8.A7"></span>اروپا</h3></div> <p><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84" title="جنگ جهانی اول">جنگ جهانی اول</a> نقشهٔ <a href="/wiki/%DA%98%D8%A6%D9%88%D9%BE%D9%84%DB%8C%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="ژئوپلیتیک">سیاسی</a> اروپا را دستخوش تغییراتی اساسی کرد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBuckton201416_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBuckton201416-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2" class="mw-redirect" title="قدرت‌های مرکز">قدرت‌های مرکز</a> (شامل امپراتوری‌های <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="امپراتوری آلمان">آلمان</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="اتریش-مجارستان">اتریش-مجارستان</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="امپراتوری عثمانی">عثمانی</a> و <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پادشاهی بلغارستان">پادشاهی بلغارستان</a>) شکست خوردند و تجزیه شدند یا بخشی از قلمروی خود را از دست دادند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBuckton201416_16-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBuckton201416-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a> نیز با <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%A8%D8%B1" title="انقلاب اکتبر">انقلاب اکتبر</a> ۱۹۱۷ <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%B4%D9%88%DB%8C%DA%A9" title="بلشویک">بلشویک‌ها</a> بر سر کار آمدند و در نهایت <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی">اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی</a> را تأسیس کردند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBuckton201416_16-2" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBuckton201416-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> برخی از <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84" title="متفقین جنگ جهانی اول">متفقینِ</a> پیروز این جنگ (مانند فرانسه، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DA%98%DB%8C%DA%A9" title="بلژیک">بلژیک</a>، ایتالیا، رومانی، و یونان) سرزمین‌های تازه‌ای را به قلمرو خود افزودند. از تجزیهٔ سرزمین‌های سابق امپراتوری‌های اتریش-مجارستان، عثمانی و روسیه هم <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="دولت ملی">دولت‌های ملی</a> جدیدی سر برآوردند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBuckton201416_16-3" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBuckton201416-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bundesarchiv_Bild_102-09042,_Genf,_V%C3%B6lkerbund,_Sitzungssaal.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Bundesarchiv_Bild_102-09042%2C_Genf%2C_V%C3%B6lkerbund%2C_Sitzungssaal.jpg/220px-Bundesarchiv_Bild_102-09042%2C_Genf%2C_V%C3%B6lkerbund%2C_Sitzungssaal.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Bundesarchiv_Bild_102-09042%2C_Genf%2C_V%C3%B6lkerbund%2C_Sitzungssaal.jpg/330px-Bundesarchiv_Bild_102-09042%2C_Genf%2C_V%C3%B6lkerbund%2C_Sitzungssaal.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Bundesarchiv_Bild_102-09042%2C_Genf%2C_V%C3%B6lkerbund%2C_Sitzungssaal.jpg/440px-Bundesarchiv_Bild_102-09042%2C_Genf%2C_V%C3%B6lkerbund%2C_Sitzungssaal.jpg 2x" data-file-width="795" data-file-height="528" /></a><figcaption>جلسهٔ مجمع عمومی <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%85%D9%84%D9%84" title="جامعه ملل">جامعه ملل</a> در <a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D9%88" title="ژنو">ژنو</a> <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3" title="سوئیس">سوئیس</a>، ۱۹۳۰</figcaption></figure> <p>در پی <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%B5%D9%84%D8%AD_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="کنفرانس صلح پاریس">کنفرانس صلح پاریس</a> (که رسماً به جنگ جهانی اول پایان داد) <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%85%D9%84%D9%84" title="جامعه ملل">جامعه ملل</a> تأسیس شد. اهداف این سازمان، چنان‌که در <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AB%D8%A7%D9%82_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%85%D9%84%D9%84" title="میثاق جامعه ملل">میثاق نامه</a> آن آمده است، جلوگیری از وقوع جنگ از طریق <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C" class="mw-redirect" title="امنیت دسته‌جمعی">امنیت دسته‌جمعی</a>، خلع سلاح، حل اختلافات بین‌المللی از راه مذاکره و حکمیّت بود.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEHousden2014_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHousden2014-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>ایتالیا که از متفقین جنگ جهانی اول بود، پس از جنگ، سرزمین‌هایی را به دست آورد، با این حال ملی‌گرایان ایتالیایی از این که بریتانیا و فرانسه در کنفرانس به <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86_(%DB%B1%DB%B9%DB%B1%DB%B5)" title="پیمان لندن (۱۹۱۵)">وعده‌هایشان</a> در ازای ورود <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a> به جنگ عمل نکردند، خشمگین بودند. </p><p>از ۱۹۲۲ تا ۱۹۲۵، جنبش <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="فاشیسم ایتالیایی">فاشیسم</a> به رهبری <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%AA%D9%88_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="بنیتو موسولینی">بنیتو موسولینی</a> قدرت را در ایتالیا تصاحب کرد. این جنبش که سیاست ملی‌گرایی، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="تمامیت‌خواهی">تمامیت‌خواهی</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A6%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81_%D8%B7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="ائتلاف طبقاتی">ائتلاف طبقاتی</a> داشت، <a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%AA%DB%8C" title="دموکراسی نیابتی">مردم‌سالاری نیابتی</a> را لغو کرد، فعالان <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA" class="mw-redirect" title="سوسیالیست">سوسیالیست</a>، چپ‌گرا و <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%84" class="mw-redirect" title="لیبرال">لیبرال</a> را سرکوب و سیاست خارجه‌ای به‌شدت <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="توسعه‌طلبی">توسعه‌طلبانه</a> در پی گرفت که هدف آن تبدیل ایتالیا به یک <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AA" title="ابرقدرت">ابرقدرت</a> بود و وعدهٔ پایه‌گذاری «<a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="امپراتوری ایتالیا">امپراتوری روم نو</a>» را می‌داد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEShaw200035_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEShaw200035-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:N%C3%BCrnberg_Reichsparteitag_Hitler_retouched.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/N%C3%BCrnberg_Reichsparteitag_Hitler_retouched.jpg/170px-N%C3%BCrnberg_Reichsparteitag_Hitler_retouched.jpg" decoding="async" width="170" height="284" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/N%C3%BCrnberg_Reichsparteitag_Hitler_retouched.jpg/255px-N%C3%BCrnberg_Reichsparteitag_Hitler_retouched.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/N%C3%BCrnberg_Reichsparteitag_Hitler_retouched.jpg/340px-N%C3%BCrnberg_Reichsparteitag_Hitler_retouched.jpg 2x" data-file-width="479" data-file-height="800" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%81_%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B1" title="آدولف هیتلر">آدولف هیتلر</a> در همایش <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="نازیسم">نازی‌ها</a> در <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%A8%D8%B1%DA%AF" class="mw-redirect" title="نورمبرگ">نورمبرگ</a> آلمان، اوت ۱۹۳۳</figcaption></figure> <p>پس از <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%AF%D8%AA%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%AE" title="کودتای مونیخ">کودتایی ناموفق در ۱۹۲۳</a>، سرانجام در ۱۹۳۳ <a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%81_%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B1" title="آدولف هیتلر">آدولف هیتلر</a> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87_%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AA_%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B1" title="به قدرت رسیدن هیتلر">صدراعظم آلمان شد</a>. هیتلر، که خواستار <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D9%85_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86_(%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D9%85)" title="نظم نوین (نازیسم)">تجدید نظری ریشه‌ای و نژادگرایانه در نظم جهانی</a> بود، مردم‌سالاری را منحل کرد و اندکی پس از به قدرت رسیدن دست به <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF_%D8%AA%D8%B3%D9%84%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="تجدید تسلیحاتی آلمان">تجدید گستردهٔ تسلیحاتی در آلمان</a> زد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBrody19994_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBrody19994-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> همزمان فرانسه در پی مماشات و حفظ اتحادش با ایتالیا، دست این کشور را در استعمار <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="اتیوپی">اتیوپی</a> باز گذاشت. در اوایل سال ۱۹۳۵ وضعیت وخیم‌تر شد؛ چرا که <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88_%D8%AD%D9%88%D8%B6%D9%87_%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="قلمرو حوضه زار">قلمرو حوضه زار</a> رسماً ضمیمه خاک آلمان شد و هیتلر در ضدیت با پیمان ورسای برنامهٔ تجدید تسلیحاتی آلمان را شدت داد و <a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%AA_%D9%88%D8%B8%DB%8C%D9%81%D9%87_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="خدمت وظیفه عمومی">خدمت وظیفه عمومی</a> را به اجرا گذاشت.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEZalampas198962_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEZalampas198962-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>اگر چه دوران پس از جنگ جهانی اول آمیخته به احساسات <a href="/wiki/%D8%B5%D9%84%D8%AD%E2%80%8C%D8%AC%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="صلح‌جویی">صلح‌جویانه</a> بود،<sup id="cite_ref-FOOTNOTEIngram2006&#91;https&#58;//books.google.com/books?id=bREQibN9i-sC&amp;pg=PA76_76–78&#93;_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEIngram2006[https://books.google.com/books?id=bREQibN9i-sC&amp;pg=PA76_76–78]-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در چند کشور اروپایی این دوران به موج <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="بازپیوندخواهی">بازپیوندخواهی</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ملی‌گرایی">ملی‌گرایی</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انتقام‌گرایی">انتقام‌گرایانه</a> دامن زد. این احساسات به‌ویژه در آلمانی به چشم می‌خورد که به واسطهٔ <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%88%D8%B1%D8%B3%D8%A7%DB%8C" title="پیمان ورسای">پیمان ورسای</a> زیان‌های سرزمینی، مستعمراتی و مالی عمده‌ای دیده بود. بنابر این پیمان آلمان ۱۳ درصد از خاک میهنی خود و همهٔ <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="مستعمرات امپراتوری آلمان">مستعمراتش</a> را از دست داد، انضمام سرزمین‌های دیگر به خاک آلمان ممنوع شد، <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="غرامت جنگی">غرامات جنگی‌ای</a> بر این کشور وضع شد، و محدودیت‌هایی بر اندازه و توان <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4%D8%B3%D9%88%D9%87%D8%B1" class="mw-redirect" title="رایشسوهر">نیروهای مسلح آن</a> مقرر شد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEKantowicz1999149_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKantowicz1999149-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> با وقوع <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DB%B1%DB%B9%DB%B1%DB%B8%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B1%DB%B9_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="انقلاب ۱۹۱۸–۱۹۱۹ آلمان">انقلاب ۱۹۱۸–۱۹۱۹ آلمان</a>، امپراتوری آلمان منحل شد و بر جای آن دولتی <a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دموکراسی">مردم‌سالار</a> تأسیس شد که بعدها <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="جمهوری وایمار">جمهوری وایمار</a> نام گرفت. دوران بین دو جنگ صحنهٔ کشمکش بین هواداران و مخالفان این جمهوری جدید بود.<sup id="cite_ref-ohn5h_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-ohn5h-23"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>بریتانیا، فرانسه، و ایتالیا برای مقابله با اقدامات آلمان در آوریل ۱۹۳۵ <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B3%D8%A7" title="جبهه استرسا">جبهه استرسا</a> را تشکیل دادند که قدمی مهم در راستای <a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B4%D8%AF%D9%86_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="جهانی شدن نظامی">جهانی شدن نظامی</a> بود. با این حال در ژوئن همان سال بریتانیا <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%81%D9%82%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3_%D9%88_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="توافق‌نامه دریایی انگلیس و آلمان">توافق‌نامهٔ دریایی مستقلی با آلمان</a> امضاء کرد که از محدودیت‌های پیشین بر آلمان می‌کاست. شوروی، که از <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%AF_%D9%86%D8%A7%D8%AE_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%86" title="درانگ ناخ استن">چشم طمع آلمان به مناطق وسیعی از اروپای شرقی</a> بیمناک بود، پیمانی مبنی بر همکاری مشترک با فرانسه بست، گر چه <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87_%D9%88_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="پیمان همکاری مشترک فرانسه و شوروی">این پیمان</a> پیش از رسمیّت یافتن بایستی از دستگاه اداری جامعهٔ ملل می‌گذشت و این امر آن را عملاً بی‌اثر می‌کرد.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ایالات متحده آمریکا">آمریکا</a> هم که از افزایش تنش‌ها در اروپا و آسیا مضطرب شده بود در اوت همان سال <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AD_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D8%B1%D9%81%DB%8C_%D8%AF%D9%87%D9%87_%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B0" title="لوایح بی‌طرفی دهه ۱۹۳۰">لوایحی را مبنی بر بی‌طرفی این کشور</a> تصویب کرد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTESchmitz2000124_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESchmitz2000124-25"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>هیتلر با <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%84%D9%86%D8%AF" title="بازنظامی‌سازی راینلند">بازنظامی‌سازی راینلند</a> در مارس ۱۹۳۶ پیمان‌های ورسای و <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%D9%88" title="پیمان لوکارنو">لوکارنو</a> را نقض کرد، ولی با این اقدامات او به دلیل سیاست <a href="/wiki/%D9%85%D9%85%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%AA" title="مماشات">مماشات</a> متفقین جنگ جهانی اول در این مقطع، برخورد چندانی صورت نگرفت.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEAdamthwaite199252_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEAdamthwaite199252-26"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در اکتبر ۱۹۳۶، آلمان و ایتالیا <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1" title="نیروهای محور">محور رم–برلین</a> را تشکیل دادند. یک ماه بعد هم آلمان و ژاپن <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B6%D8%AF_%DA%A9%D9%85%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86" title="پیمان ضد کمینترن">پیمان ضد کمینترن</a> را امضاء کردند و ایتالیا نیز در نوامبر ۱۹۳۷ به آن پیوست.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEShirer1990298–99_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEShirer1990298–99-27"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="آسیا"><span id=".D8.A2.D8.B3.DB.8C.D8.A7"></span>آسیا</h3></div> <p>در <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین</a>، حزب <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%86%DA%AF" title="کومینتانگ">کومینتانگ</a> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="کارزار شمالی">کارزاری را برای متحد کردن</a> این کشور علیه <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="دوره جنگسالاران">درگیری‌سالاران محلی</a> به راه انداخت و تا میانهٔ دههٔ ۱۹۲۰ توانست دستکم در اسم چین را متحد کند، ولی چیزی نگذشت که بین این حزب و متحد سابقش یعنی <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="حزب کمونیست چین">حزب کمونیست چین</a> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="جنگ داخلی چین">درگیری داخلی</a> درگرفت<sup id="cite_ref-FOOTNOTEPreston1998104_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEPreston1998104-28"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و جنگ‌سالاران محلی جدیدی نیز سر برآوردند و وارد معرکه شدند. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="امپراتوری ژاپن">امپراتوری ژاپن</a>، که روز به روز نظامی‌گراتر می‌شد، مدت‌ها بود که به دنبال افزایش نفوذش در چین بود<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMyersPeattie1987458_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMyersPeattie1987458-29"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و آن را گام نخست در راستای ادعای <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%DA%A9%D9%88_%D8%A7%DB%8C%DA%86%DB%8C%D9%88" title="هاکو ایچیو">حقش برای حکومت بر جهان</a> می‌دانست. در ۱۹۳۱ ژاپن <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%AF%D8%AB%D9%87_%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%AF%D9%86" title="حادثه موکدن">حادثه موکدن</a> را بهانهٔ <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D9%86%DA%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="حمله ژاپن به منچوری">حمله به منچوری</a> قرار داد و در آن جا <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87" title="دولت دست‌نشانده">دولت دست‌نشانده</a>ٔ <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%86%D9%88%DA%A9%D9%88%D8%A6%D9%88" title="مانچوکوئو">مانچوکوئو</a> را تأسیس کرد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTESmithSteadman200428_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESmithSteadman200428-30"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>با درخواست چین، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%85%D9%84%D9%84" title="جامعه ملل">جامعه ملل</a> ناظرانی به منطقه اعزام کرد و کمیته‌ای، موسوم به کمیتهٔ لیتون، تشکیل داد تا به این موضوع رسیدگی کند. <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="گزارش لیتون">گزارش لیتون</a> یک سال بعد، در اکتبر ۱۹۳۲، منتشر شد و ژاپن را در حمله به منچوری مقصر شناخت و اعلام کرد که منچوری باید به چین بازگردانده شود. در واکنش به این گزارش، ژاپن، از جامعهٔ ملل خارج شد. پس از آن دو کشور در چندین نبرد در <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%AF%D8%AB%D9%87_%DB%B2%DB%B8_%DA%98%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="حادثه ۲۸ ژانویه">شانگهای</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B1%D9%87%D9%87" title="نبرد رهه">رهه</a>، و <a href="/wiki/%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9_%D8%A7%D8%B2_%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="دفاع از دیوار بزرگ">هبئی</a> با یکدیگر جنگیدند تا اینکه <a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%B4%E2%80%8C%D8%A8%D8%B3_%D8%AA%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%88" title="آتش‌بس تانگو">آتش‌بس تانگو</a> را در ۱۹۳۳ امضا کردند. </p><p>پس از آتش‌بس هم نیروهای داوطلب چینی به مقاومت علیه ژاپنی‌ها در <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%DA%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="منچوری">منچوری</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%A6%D8%B1" title="استان چهائر">چهائر</a>، و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D8%A6%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D9%88%D8%A2%D9%86" title="استان سوئی‌یوآن">سوئی‌یوآن</a> ادامه دادند.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> پس از <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%AF%D8%AB%D9%87_%D8%B4%DB%8C%E2%80%8C%D8%A2%D9%86" title="حادثه شی‌آن">حادثه شی‌آن</a> در ۱۹۳۶، نیروهای <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%86%DA%AF" title="کومینتانگ">کومینتانگ</a> و کمونیست اعلام آتش‌بس کردند تا بتوانند علیه ژاپن <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جبهه متحد دوم">جبهه‌ای متحد</a> تشکیل دهند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBusky200210_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBusky200210-32"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="رویدادهای_پیش_از_جنگ"><span id=".D8.B1.D9.88.DB.8C.D8.AF.D8.A7.D8.AF.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.BE.DB.8C.D8.B4_.D8.A7.D8.B2_.D8.AC.D9.86.DA.AF"></span>رویدادهای پیش از جنگ</h2></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اشغال_اتیوپی_توسط_ایتالیا_(۱۹۳۵)"><span id=".D8.A7.D8.B4.D8.BA.D8.A7.D9.84_.D8.A7.D8.AA.DB.8C.D9.88.D9.BE.DB.8C_.D8.AA.D9.88.D8.B3.D8.B7_.D8.A7.DB.8C.D8.AA.D8.A7.D9.84.DB.8C.D8.A7_.28.DB.B1.DB.B9.DB.B3.DB.B5.29"></span>اشغال اتیوپی توسط ایتالیا (۱۹۳۵)</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" class="mw-redirect" title="حمله ایتالیا به اتیوپی">حمله ایتالیا به اتیوپی</a></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mussolini_truppe_Etiopia.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Mussolini_truppe_Etiopia.jpg/220px-Mussolini_truppe_Etiopia.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Mussolini_truppe_Etiopia.jpg/330px-Mussolini_truppe_Etiopia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Mussolini_truppe_Etiopia.jpg/440px-Mussolini_truppe_Etiopia.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="450" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%AA%D9%88_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="بنیتو موسولینی">بنیتو موسولینی</a> در حال بازدید از سربازان در طی <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" class="mw-redirect" title="حمله ایتالیا به اتیوپی">حمله ایتالیا به اتیوپی</a>، ۱۹۳۵</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7-%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" class="mw-redirect" title="جنگ دوم ایتالیا-اتیوپی">جنگ دوم ایتالیا-اتیوپی</a> یک جنگ <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%B1%D9%87" title="مستعمره">استعماری</a> کوتاه بود که در اکتبر ۱۹۳۵ آغاز شد و در مهٔ ۱۹۳۶ به پایان رسید. حملهٔ نیروهای مسلح <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="پادشاهی ایتالیا">پادشاهی ایتالیا</a> به <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="امپراتوری اتیوپی">امپراتوری اتیوپی</a> ابتدا از سمت مناطقی از <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="سومالی">سومالی</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%87" title="اریتره">اریتره</a> که در آن زمان مستعمرهٔ ایتالیا بودند آغاز شد.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در نتیجه اتیوپی به <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="اشغال نظامی">اشغال</a> نیروهای ایتالیایی درآمد و به مستعمرهٔ جدید موسوم به <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="آفریقای شرقی ایتالیایی">آفریقای شرقی ایتالیایی</a> <a href="/wiki/%D8%B6%D9%85%DB%8C%D9%85%D9%87_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%AE%D8%A7%DA%A9" title="ضمیمه کردن به خاک">ضمیمه</a> شد؛ این رویدادها همچنین نشانی از ضعف <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87%D9%94_%D9%85%D9%84%D9%84" class="mw-redirect" title="جامعهٔ ملل">جامعهٔ ملل</a> به عنوان نیرویی برای حفظ صلح بود. ایتالیا و اتیوپی هر دو عضو جامعهٔ ملل بودند اما جامعهٔ ملل علی‌رغم آن که حملهٔ ایتالیا نقض صریح بند دهم <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AB%D8%A7%D9%82_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%85%D9%84%D9%84" title="میثاق جامعه ملل">میثاق جامعه ملل</a> بود در خصوص این حملات <a href="/wiki/%D9%85%D9%85%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%AA" title="مماشات">مماشات</a> به خرج داد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBarker1971131–32_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBarker1971131–32-34"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> البته بریتانیا و فرانسه از اعمال تحریم‌هایی بر ایتالیا حمایت کردند اما این تحریم‌ها عملاً به‌طور کامل اجرا نشدند و نتوانستند منجر به پایان حملات ایتالیا شوند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEShirer1990289_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEShirer1990289-35"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ایتالیا هم بعداً مخالفتش را در برابر هدف آلمان در تصرف <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" title="دولت فدرال اتریش">اتریش</a> پس گرفت.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEKitson2001231_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKitson2001231-36"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="جنگ_داخلی_اسپانیا_(۱۹۳۶–۱۹۳۹)"><span id=".D8.AC.D9.86.DA.AF_.D8.AF.D8.A7.D8.AE.D9.84.DB.8C_.D8.A7.D8.B3.D9.BE.D8.A7.D9.86.DB.8C.D8.A7_.28.DB.B1.DB.B9.DB.B3.DB.B6.E2.80.93.DB.B1.DB.B9.DB.B3.DB.B9.29"></span>جنگ داخلی اسپانیا (۱۹۳۶‎–۱۹۳۹)</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="جنگ داخلی اسپانیا">جنگ داخلی اسپانیا</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bundesarchiv_Bild_183-H25224,_Guernica,_Ruinen.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Bundesarchiv_Bild_183-H25224%2C_Guernica%2C_Ruinen.jpg/220px-Bundesarchiv_Bild_183-H25224%2C_Guernica%2C_Ruinen.jpg" decoding="async" width="220" height="161" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Bundesarchiv_Bild_183-H25224%2C_Guernica%2C_Ruinen.jpg/330px-Bundesarchiv_Bild_183-H25224%2C_Guernica%2C_Ruinen.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Bundesarchiv_Bild_183-H25224%2C_Guernica%2C_Ruinen.jpg/440px-Bundesarchiv_Bild_183-H25224%2C_Guernica%2C_Ruinen.jpg 2x" data-file-width="798" data-file-height="584" /></a><figcaption> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%B1%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="بمباران گرنیکا">بمباران گرنیکا</a> در سال ۱۹۳۷ در خلال جنگ داخلی اسپانیا این بیم را در اروپا به وجود آورد که جنگ جهانی بعدی مبتنی بر بمباران شهرها باشد و منجر به کشته‌شدن مردمان فراوانی بشود.</figcaption></figure> <p>زمانی که جنگ داخلی در اسپانیا سر گرفت، هیتلر و موسولینی از شورشیان ملی‌گرا که توسط <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D9%88_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%88" title="فرانسیسکو فرانکو">فرانسیسکو فرانکو</a> رهبری می‌شدند حمایت نظامی کردند. این حمایت از سمت ایتالیا بیشتر بود تا از سمت نازی‌ها؛ موسولینی مجموعاً ۷۰٬۰۰۰ نیروی زمینی و ۶٬۰۰۰ خدمهٔ نیروهای هوایی به انضمام ۷۲۰ هواپیما به اسپانیا فرستاد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTENeulen200025_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTENeulen200025-37"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> از سوی دیگر، شوروی از حاکم فعلی اسپانیا یعنی <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="جمهوری دوم اسپانیا">جمهوری دوم اسپانیا</a> حمایت می‌کرد. همچنین بیش از ۳۰٬۰۰۰ نیروی داوطلب خارجی که با نام <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%BE%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C" title="تیپ‌های بین‌المللی">تیپ‌های بین‌المللی</a> شناخته می‌شدند علیه ملی‌گرایان می‌جنگیدند. در این میان آلمان و شوروی از این <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%AA%DB%8C" title="جنگ نیابتی">جنگ نیابتی</a> به عنوان فرصتی برای آزمودن پیشرفته‌ترین <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D8%AD" class="mw-redirect" title="سلاح">سلاح</a> و تاکتیک‌های جنگی‌شان بهره بردند. در نهایت ملی‌گرایان در سال ۱۹۳۹ در جنگ پیروز شدند و فرانکو که حال تبدیل به یک <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="دیکتاتور">دیکتاتور</a> شده بود در طول جنگ جهانی دوم رسماً موضع بی‌طرفی گرفته اگر چه عموماً حامی نیروهای محور بود.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEPayne2008271_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEPayne2008271-38"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> مهم‌ترین همکاری او با آلمان عبارت بود از ارسال <a href="/wiki/%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="لشکر آبی">داوطلبانی</a> به <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_(%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85)" title="جبهه شرقی (جنگ جهانی دوم)">جبههٔ شرقی</a>.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEPayne2008146_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEPayne2008146-39"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اشغال_چین_توسط_ژاپن_(۱۹۳۷)"><span id=".D8.A7.D8.B4.D8.BA.D8.A7.D9.84_.DA.86.DB.8C.D9.86_.D8.AA.D9.88.D8.B3.D8.B7_.DA.98.D8.A7.D9.BE.D9.86_.28.DB.B1.DB.B9.DB.B3.DB.B7.29"></span>اشغال چین توسط ژاپن (۱۹۳۷)</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقاله‌های اصلی: <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85_%DA%86%DB%8C%D9%86_%D9%88_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="جنگ دوم چین و ژاپن">جنگ دوم چین و ژاپن</a> و <a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="ژاپن در جنگ جهانی دوم">ژاپن در جنگ جهانی دوم</a></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Shanghai1937IJA_ruins.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Shanghai1937IJA_ruins.jpg/220px-Shanghai1937IJA_ruins.jpg" decoding="async" width="220" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Shanghai1937IJA_ruins.jpg/330px-Shanghai1937IJA_ruins.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Shanghai1937IJA_ruins.jpg/440px-Shanghai1937IJA_ruins.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="630" /></a><figcaption>سربازان <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="نیروی زمینی امپراتوری ژاپن">نیروی زمینی امپراتوری ژاپن</a> در خلال <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C" title="نبرد شانگهای">نبرد شانگهای</a>، ۱۹۳۷</figcaption></figure> <p>در سال ۱۹۳۷ <a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="ژاپن">ژاپن</a> به دنباله <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%AF%D8%AB%D9%87_%D9%BE%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D9%88_%D9%BE%D9%88%D9%84%D9%88" title="حادثه پل مارکو پولو">حادثه پل مارکو پولو</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%DA%A9%D9%86" title="پکن">پکن</a> را که پایتخت امپراتوری چین بود تصرف کرد و این خود به لشکرکشی ژاپن برای تصرف تمام چین منجر شد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEEastman1986547–51_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEEastman1986547–51-40"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> شوروی فوراً با چین <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%87%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%AF%D9%85_%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%B5%D9%85_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%88_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="معاهده عدم تخاصم شوروی و چین">معاهدهٔ عدم تخاصم</a> امضا کرد تا بتواند به چین <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="تدارکات جنگی">تدارکات جنگی</a> قرض بدهد. این معاهده یکی از دلایل مهم اتمام <a href="/wiki/%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86_%D9%88_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_(%DB%B1%DB%B9%DB%B2%DB%B6%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B1)" class="mw-redirect" title="همکاری چین و آلمان (۱۹۲۶–۱۹۴۱)">معاهدهٔ پیشین همکاری بین چین و آلمان</a> در سال ۱۹۴۱ بود. نیروهای ژاپنی از سپتامبر تا نوامبر آن سال به <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%A6%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86" title="تائی‌یوان">تائی‌یوان</a> حمله کردند، در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%A6%D9%88" title="نبرد شیکوئو">نبرد شیکوئو</a> با <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D9%84%DB%8C" title="ارتش انقلابی ملی">ارتش انقلابی ملی</a> جنگیدند،<sup id="cite_ref-Hsu_&amp;_Chang_1971_221_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hsu_&amp;_Chang_1971_221-41"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%AF%D8%B0%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%BE%DB%8C%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF" title="نبرد گذرگاه پینگ‌شیانگ">نبرد پینشینگوان</a> با <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="حزب کمونیست چین">حزب کمونیست چین</a> درگیر شدند.<sup id="cite_ref-Tucker2009_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-Tucker2009-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-yang_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-yang-43"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%85%D9%88" title="جنرالیسیمو">جنرالیسیمو</a> <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF_%DA%A9%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%DA%A9" title="چیانگ کای‌شک">چیانگ کای‌شک</a> سربازانش در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D9%84%DB%8C" title="ارتش انقلابی ملی">ارتش انقلابی ملی</a> را که در آلمان تعلیم دیده بودند به <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C" title="نبرد شانگهای">نبرد شانگهای</a> گسیل داشت اما شانگهای پس از سه ماه مبارزه توسط ژاپن تصرف شد. نیروهای ژاپنی به پیشرفت خود ادامه دادند و در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="نبرد نانجینگ">نبرد نانجینگ</a> توانستند پایتخت آن زمان چین را تصرف کنند. بعد از سقوط نانجینگ ده‌ها هزار (و شاید صدها هزار) نفر از چینی‌های غیرنظامی و سربازان خلع سلاح شدهٔ چینی در <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%86%DA%AF" class="mw-redirect" title="کشتار نانجینگ">کشتار نانجینگ</a> توسط ژاپنی‌ها قتل‌عام شدند.<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-tot_45-0" class="reference"><a href="#cite_note-tot-45"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="مارس">مارس</a> ۱۹۳۸ نیروهای ملی چینی اولین پیروزی بزرگ خود را در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%B1%DA%98%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%AF" title="نبرد تایرژوانگ">نبرد تایرژوانگ</a> به دست آوردند اما در مهٔ آن سال شهر <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%DA%98%D9%88" title="شوژو">شوژو</a> توسط ژاپنی‌های <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%DA%98%D9%88" title="نبرد شوژو">فتح شد</a>.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEHsuChang1971221–30_46-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHsuChang1971221–30-46"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در ژوئن ۱۹۳۸ نیروهای چینی توانستند با ایجاد <a href="/wiki/%D8%B7%D8%BA%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="طغیان">طغیان</a> در <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%B2%D8%B1%D8%AF" title="رود زرد">رود زرد</a> در پیشرفت ژاپنی‌ها وقفه ایجاد کنند و برای خود زمان بخرند تا آماده دفاع از <a href="/wiki/%D9%88%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86" title="ووهان">ووهان</a> شوند، اما این شهر نیز در اکتبر <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%88%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86" title="نبرد ووهان">به دست ژاپنی‌ها افتاد</a>.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEEastman1986566_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEEastman1986566-47"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> اما تمام این پیروزی‌های ژاپن منجر به سقوط مقاومت چینی‌ها، چنان‌که ژاپنی‌ها انتظار داشتند، نشد و بالعکس چین با انتقال دولتش به جزیرهٔ <a href="/wiki/%DA%86%D9%88%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%DA%A9%DB%8C%D9%86%DA%AF" class="mw-redirect" title="چونگ‌کینگ">چونگ‌کینگ</a> به مبارزه ادامه داد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTETaylor2009150–52_48-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTETaylor2009150–52-48"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTESella1983651–87_49-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESella1983651–87-49"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مناقشات_مرزی_شوروی_و_ژاپن"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D9.82.D8.B4.D8.A7.D8.AA_.D9.85.D8.B1.D8.B2.DB.8C_.D8.B4.D9.88.D8.B1.D9.88.DB.8C_.D9.88_.DA.98.D8.A7.D9.BE.D9.86"></span>مناقشات مرزی شوروی و ژاپن</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%88_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="درگیری‌های مرزی شوروی و ژاپن">درگیری‌های مرزی شوروی و ژاپن</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Battle_of_Lake_Khasan-Red_Army_gunners_in_the_interval.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Battle_of_Lake_Khasan-Red_Army_gunners_in_the_interval.jpg/220px-Battle_of_Lake_Khasan-Red_Army_gunners_in_the_interval.jpg" decoding="async" width="220" height="156" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Battle_of_Lake_Khasan-Red_Army_gunners_in_the_interval.jpg/330px-Battle_of_Lake_Khasan-Red_Army_gunners_in_the_interval.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Battle_of_Lake_Khasan-Red_Army_gunners_in_the_interval.jpg/440px-Battle_of_Lake_Khasan-Red_Army_gunners_in_the_interval.jpg 2x" data-file-width="780" data-file-height="553" /></a><figcaption>واحد توپخانهٔ <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%B3%D8%B1%D8%AE" title="ارتش سرخ">ارتش سرخ</a> در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D8%AE%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="نبرد دریاچه خاسان">نبرد دریاچه خاسان</a>، ۱۹۳۸</figcaption></figure> <p>در نیمهٔ دوم دههٔ ۱۹۳۰، بین نیروهای ژاپنی مستقر در <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%86%D9%88%DA%A9%D9%88%D8%A6%D9%88" title="مانچوکوئو">مانچوکوئو</a> و نیروهای شوروی و <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82_%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جمهوری خلق مغولستان">جمهوری خلق مغولستان</a> درگیری‌های درگرفت. در این مقطع سیاست انتخابی ارتش امپراتوری ژاپن دکترین <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%DA%A9%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D9%88%D9%86" title="هوکوشین-رون">هوکوشین-رون</a> بود که بر توسعهٔ نفوذ ژاپن به سمت شمال تأکید داشت. با این حال ادامهٔ این سیاست با شکست ژاپن در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%AE%DB%8C%D9%86_%DA%AF%D9%84" title="نبرد خالخین گل">نبرد خالخین گل</a> در ۱۹۳۹، همزمانی با <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85_%DA%86%DB%8C%D9%86_%D9%88_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="جنگ دوم چین و ژاپن">جنگ دوم چین و ژاپن</a>،<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBeevor2012342_50-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBeevor2012342-50"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و تلاش متحد ژاپن، آلمان نازی، برای امضاء پیمان بی‌طرفی با شوروی موفقیت چندانی نیافت. ژاپن و شوروی در آوریل ۱۹۴۱ <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D8%B1%D9%81%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86_%D9%88_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="پیمان بی‌طرفی ژاپن و شوروی">پیمانی مبنی بر بی‌طرفی</a> امضاء کردند و پس آن ژاپن به دکترین <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D9%88%D9%86" title="نانشین-رون">نانشین-رون</a> رو آورد که سیاست انتخابی نیروی دریایی ژاپن بود و بر توسعهٔ نفوذ این کشور به سمت جنوب تأکید داشت. این سیاست در نهایت ژاپن را به رودررویی و جنگ با آمریکا و متحدان غربی‌اش سوق داد.<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="درگیری‌ها_و_توافقات_در_اروپا"><span id=".D8.AF.D8.B1.DA.AF.DB.8C.D8.B1.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7_.D9.88_.D8.AA.D9.88.D8.A7.D9.81.D9.82.D8.A7.D8.AA_.D8.AF.D8.B1_.D8.A7.D8.B1.D9.88.D9.BE.D8.A7"></span>درگیری‌ها و توافقات در اروپا</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bundesarchiv_Bild_183-R69173,_M%C3%BCnchener_Abkommen,_Staatschefs.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Bundesarchiv_Bild_183-R69173%2C_M%C3%BCnchener_Abkommen%2C_Staatschefs.jpg/220px-Bundesarchiv_Bild_183-R69173%2C_M%C3%BCnchener_Abkommen%2C_Staatschefs.jpg" decoding="async" width="220" height="151" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Bundesarchiv_Bild_183-R69173%2C_M%C3%BCnchener_Abkommen%2C_Staatschefs.jpg/330px-Bundesarchiv_Bild_183-R69173%2C_M%C3%BCnchener_Abkommen%2C_Staatschefs.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Bundesarchiv_Bild_183-R69173%2C_M%C3%BCnchener_Abkommen%2C_Staatschefs.jpg/440px-Bundesarchiv_Bild_183-R69173%2C_M%C3%BCnchener_Abkommen%2C_Staatschefs.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="548" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%84_%DA%86%D9%85%D8%A8%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86" title="نویل چمبرلین">نویل چمبرلین</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="ادوار دالادیه">ادوار دالادیه</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%81_%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B1" title="آدولف هیتلر">آدولف هیتلر</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%AA%D9%88_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="بنیتو موسولینی">بنیتو موسولینی</a>، و <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%84%D8%A6%D8%A7%D8%AA%D8%B3%D9%88_%DA%86%D8%A7%D9%86%D9%88" title="گالئاتسو چانو">گالئاتسو چانو</a> لحظاتی پیش از امضاء <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%81%D9%82%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%AE" title="توافقنامه مونیخ">توافقنامه مونیخ</a>، ۲۹ سپتامبر ۱۹۳۸</figcaption></figure> <p>در اروپا، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a> رو به سیاستی تهاجمی آوردند. در مارس ۱۹۳۸، آلمان <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%B4%D9%84%D9%88%D8%B3" title="آنشلوس">اتریش را ضمیمهٔ خاک خود کرد</a>، ولی بااین‌حال دیگر قدرت‌های اروپایی باز در برابر هیتلر دست به دامان سیاست <a href="/wiki/%D9%85%D9%85%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%AA" title="مماشات">مماشات</a> شدند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTECollierPedley2000144_53-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTECollierPedley2000144-53"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> هیتلر، که از این روند تشویق پذیرفته بود، پیگیر ادعای ارضی آلمان بر <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%AA%D9%86%D9%84%D9%86%D8%AF" title="سودتنلند">سودتنلند</a> شد. سودتنلند بخشی از <a href="/wiki/%DA%86%DA%A9%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="چکسلواکی">چکسلواکی</a> بود که جمعیتش را غالباً آلمانی‌زبان‌ها تشکیل می‌دادند. بریتانیا و فرانسه به پیشنهاد و ابتکار نخست‌وزیر بریتانیا <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%84_%DA%86%D9%85%D8%A8%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86" title="نویل چمبرلین">نویل چمبرلین</a> و به رغم مخالفت دولت چکسلواکی، با امضاء <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%81%D9%82%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%AE" title="توافقنامه مونیخ">توافقنامه مونیخ</a> پذیرفتند که سودتنلند به خاک آلمان الصاق شود و در ازای آن آلمان قول بدهد در آینده ادعای ارضی دیگری نداشته باشد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEKershaw2001121–22_54-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKershaw2001121–22-54"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> اندکی بعد آلمان و ایتالیا چکسلواکی را مجبور کردند بخش‌های دیگر از خاک خود را به <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مجارستان">مجارستان</a> <a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D8%AD%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA_%D9%88%DB%8C%D9%86" title="نخستین حکمیت وین">واگذار کند</a> و لهستان هم منطقهٔ <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D8%A6%D9%88%D9%84%D8%B2%DB%8C" title="زائولزی">زائولزی</a> چکسلواکی را تصرف کرد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEKershaw2001157_55-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKershaw2001157-55"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>با این که در توافق‌نامه مونیخ همهٔ خواسته‌های صریح آلمان اجابت شده بود، هیتلر در خفا از دخالت بریتانیا که منجر شده بود او نتواند همهٔ خاک <a href="/wiki/%DA%86%DA%A9%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="چکسلواکی">چکسلواکی</a> را در یک عملیات تصاحب کند عصبانی بود. او در سخنرانی‌های بعدی‌اش به بریتانیا و یهودی‌های «جنگ‌طلب» حمله کرد و در ژانویه ۱۹۳۹ مخفیانه دستور داد <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B4%D9%87_%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="نقشه زی">نیروی دریایی آلمان تسلیحاتش را به شکل گسترده‌ای تجدید کند</a> و تفوق دریایی بریتانیا را به چالش بکشد. در مارس ۱۹۳۹، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%DA%86%DA%A9%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="اشغال چکسلواکی">آلمان به بقیهٔ مناطق چکسلواکی هم یورش برد</a> و آن را به <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%87%D9%85_%D9%88_%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%A7" title="بوهم و موراویا">بوهم و موراویا</a>، که <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87" title="تحت‌الحمایه">منطقه‌ای تحت‌الحمایه</a> آلمان بود، و <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%85%D8%AA%DA%A9%DB%8C" title="دولت متکی">دولت دست‌نشانده</a>ٔ <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C_(%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B9-%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B5)" class="mw-redirect" title="جمهوری اسلواکی (۱۹۳۹-۱۹۴۵)">جمهوری اسلواکی</a> تقسیم کرد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEDavies2006pp._143–44_(2008_ed.)_56-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEDavies2006pp._143–44_(2008_ed.)-56"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> هیتلر همچنین در ۲۰ مارس ۱۹۳۹ <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%85_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اولتیماتوم آلمان به لیتوانی">اولتیماتومی علیه لیتوانی</a> صادر کرد و این کشور را مجبور کرد تا <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%DA%A9%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%BE%D8%AF%D8%A7" title="منطقه کلایپدا">منطقه کلایپدا</a> را به آلمان واگذار کند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEShirer1990461–62_57-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEShirer1990461–62-57"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bundesarchiv_Bild_183-H27337,_Moskau,_Stalin_und_Ribbentrop_im_Kreml.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Bundesarchiv_Bild_183-H27337%2C_Moskau%2C_Stalin_und_Ribbentrop_im_Kreml.jpg/170px-Bundesarchiv_Bild_183-H27337%2C_Moskau%2C_Stalin_und_Ribbentrop_im_Kreml.jpg" decoding="async" width="170" height="224" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Bundesarchiv_Bild_183-H27337%2C_Moskau%2C_Stalin_und_Ribbentrop_im_Kreml.jpg/255px-Bundesarchiv_Bild_183-H27337%2C_Moskau%2C_Stalin_und_Ribbentrop_im_Kreml.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Bundesarchiv_Bild_183-H27337%2C_Moskau%2C_Stalin_und_Ribbentrop_im_Kreml.jpg/340px-Bundesarchiv_Bild_183-H27337%2C_Moskau%2C_Stalin_und_Ribbentrop_im_Kreml.jpg 2x" data-file-width="1185" data-file-height="1562" /></a><figcaption>وزیر امور خارجهٔ آلمان <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D9%85_%D9%81%D9%88%D9%86_%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE" title="یواخیم فون ریبنتروپ">یواخیم فون ریبنتروپ</a> (راست) و رهبر شوروی <a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B2%D9%81_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86" title="ژوزف استالین">ژوزف استالین</a>، پس از امضای <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%81%E2%80%93%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE" title="پیمان مولوتوف–ریبنتروپ">پیمان مولوتوف–ریبنتروپ</a>، ۲۳ اوت ۱۹۳۹</figcaption></figure> <p>بریتانیا و فرانسه که از ادعای ارضی آلمان بر <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B3%DB%8C%DA%AF" class="mw-redirect" title="ایالت آزاد دانتسیگ">ایالت آزاد دانتسیگ</a> نگران شده بودند، به لهستان تضمین دادند که از حمایتشان از استقلال این کشور چشم نمی‌پوشند. با <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7_%D8%A8%D9%87_%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="حمله ایتالیا به آلبانی">حمله ایتالیا به آلبانی</a> در آوریل ۱۹۳۹، تضمینی مشابه به رومانی و <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="پادشاهی یونان">یونان</a> داده شد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTELoweMarzari2002330_58-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELoweMarzari2002330-58"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> اندکی پس از وعدهٔ بریتانیا و فرانسه به لهستان، آلمان و ایتالیا با امضاء <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D9%81%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF" title="اتحاد فولاد">پیمان فولاد</a> به اتحادشان رسمیت بخشیدند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEDearFoot2001234_59-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEDearFoot2001234-59"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> هیتلر بریتانیا و لهستان را متهم کرد که در تلاش برای «محاصرهٔ» آلمانند و از <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%81%D9%82%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3_%D9%88_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="توافق‌نامه دریایی انگلیس و آلمان">توافق‌نامه دریایی انگلیس و آلمان</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%87%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%AF%D9%85_%D8%AA%D8%B9%D8%B1%D8%B6_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="معاهده عدم تعرض آلمان و لهستان">معاهده عدم تعرض آلمان و لهستان</a> خارج شد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEShirer1990471_60-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEShirer1990471-60"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در اواخر ماه اوت، آلمان نیروهایش را در مرزش با لهستان بسیج کرد و اروپا وارد بحرانی عمومی<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">&#91;</span>الف<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> شد. در ۲۳ اوت، با توقف مذاکرات دربارهٔ پیمان نظامی سه‌گانه بین فرانسه، بریتانیا، و شوروی،<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> شوروی <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%81%E2%80%93%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE" title="پیمان مولوتوف–ریبنتروپ">پیمانی مبنی بر عدم تعرض</a> با آلمان امضاء کرد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEShore2003108_63-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEShore2003108-63"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در جملهٔ مفاد این پیمان معاهده‌ای سرّی قرار داشت که «<a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B0" title="منطقه نفوذ">مناطق نفوذ</a>» آلمان و شوروی را مشخص می‌کرد (غرب <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جمهوری دوم لهستان">لهستان</a> و <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="لیتوانی">لیتوانی</a> به آلمان می‌رسید و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D8%B6%D9%85%DB%8C%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="اراضی ضمیمه‌شده لهستان به شوروی">شرق لهستان</a>، فنلاند، استونی، لتونی، و <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="بیسارابیا">بیسارابیا</a> سهم شوروی بود)، و استقلال لهستان را به چالش می‌کشید.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEDearFoot2001608_64-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEDearFoot2001608-64"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> به واسطهٔ این پیمان، ضدیت شوروی با حملهٔ آلمان به لهستان خنثی شد و آلمان مجبور نبود مثل جنگ جهانی اول در دو جبهه شرقی و غربی بجنگد. بلافاصله پس از عقد این پیمان، هیتلر دستور داد که حمله به لهستان در ۲۶ اوت آغاز شود، ولی پس از شنیدن خبر عقد پیمان همکاری مشترک بین لهستان و بریتانیا و بی‌طرف ماندن ایتالیا، آن را به تأخیر انداخت.<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>آلمان در پاسخ به درخواست بریتانیا برای مذاکرات مستقیم به‌منظور جلوگیری از جنگ، ادعای ارضی خود را بر لهستان تکرار کرد و این خود بهانه‌ای برای تضعیف روابط بین دو کشور شد.<sup id="cite_ref-ww2db_com_66-0" class="reference"><a href="#cite_note-ww2db_com-66"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در ۲۹ اوت، هیتلر خواستار آن شد که لهستان <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="تام‌الاختیار">نماینده‌ای تام‌الاختیار</a> به برلین بفرستد تا دربارهٔ تسلیم <a href="/wiki/%DA%AF%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B3%DA%A9" title="گدانسک">گدانسک</a> به آلمان و برگزاری <a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="همه‌پرسی">همه‌پرسی</a> در <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B0%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گذرگاه لهستان">کریدور لهستان</a> (که اقلیت آلمانی‌زبان ساکن در آن به جدایی از لهستان رأی می‌داد) مذاکره کند.<sup id="cite_ref-ww2db_com_66-1" class="reference"><a href="#cite_note-ww2db_com-66"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> لهستان از اجابت مطالبات آلمان سر باز زد و وزیر خارجهٔ آلمان ریبنتروپ در شب ۳۰–۳۱ اوت پس از جلسه‌ای متشنج با سفیر بریتانیا <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%84_%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%86" title="نویل هندرسون">نویل هندرسون</a> اعلام کرد که در نظر آلمان از پذیرش مطالبات این کشور امتناع شده است.<sup id="cite_ref-ibiblio1939_67-0" class="reference"><a href="#cite_note-ibiblio1939-67"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="دوران_جنگ"><span id=".D8.AF.D9.88.D8.B1.D8.A7.D9.86_.D8.AC.D9.86.DA.AF"></span>دوران جنگ</h2></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="آغاز_جنگ_در_اروپا_(۱۹۳۹–۱۹۴۰)"><span id=".D8.A2.D8.BA.D8.A7.D8.B2_.D8.AC.D9.86.DA.AF_.D8.AF.D8.B1_.D8.A7.D8.B1.D9.88.D9.BE.D8.A7_.28.DB.B1.DB.B9.DB.B3.DB.B9.E2.80.93.DB.B1.DB.B9.DB.B4.DB.B0.29"></span>آغاز جنگ در اروپا (۱۹۳۹‎–۱۹۴۰)</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Germans_at_Polish_Border_(1939-09-01).jpg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Danzig_Police_at_Polish_Border_(1939-09-01).jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Danzig_Police_at_Polish_Border_%281939-09-01%29.jpg/220px-Danzig_Police_at_Polish_Border_%281939-09-01%29.jpg" decoding="async" width="220" height="152" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Danzig_Police_at_Polish_Border_%281939-09-01%29.jpg/330px-Danzig_Police_at_Polish_Border_%281939-09-01%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Danzig_Police_at_Polish_Border_%281939-09-01%29.jpg/440px-Danzig_Police_at_Polish_Border_%281939-09-01%29.jpg 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1033" /></a><figcaption>سربازان آلمانی در حال عبور از مرز <a href="/wiki/%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="لهستان">لهستان</a>، ۱ سپتامبر ۱۹۳۹</figcaption></figure> <p>روز ۱ سپتامبر سال ۱۹۳۹، آلمان پس از آماده‌سازی چندین عملیات پرچم دروغین همچون <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%DA%AF%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%88%DB%8C%D8%AA%D8%B3" class="mw-redirect" title="عملیات گلایویتس">عملیات گلایویتس</a> به‌عنوان پیش‌زمینه، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D8%A8%D9%87_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="تهاجم به لهستان">تهاجم به لهستان</a> را آغاز کرد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEEvans20081–2_68-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEEvans20081–2-68"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> اغلب از <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%87" title="نبرد وسترپلاته">نبرد وسترپلاته</a> به‌عنوان نخستین نبرد جنگ یاد می‌شود.<sup id="cite_ref-Zabecki2015_69-0" class="reference"><a href="#cite_note-Zabecki2015-69"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> بریتانیا و فرانسه به آلمان ضرب‌الاجل دادند تا عملیات‌های نظامی خود را متوقف کند. روز ۳ سپتامبر، پس از نادیده‌گرفته‌شدن این ضرب‌الاجل، فرانسه، بریتانیا، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="استرالیا">استرالیا</a> و <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="نیوزیلند">نیوزیلند</a> علیه آلمان اعلام جنگ کردند. <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="اتحادیه آفریقای جنوبی">آفریقای جنوبی</a> در ۶ سپتامبر و <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="کانادا">کانادا</a> نیز در ۱۰ سپتامبر به این ائتلاف پیوستند. این کشورها به جز یک <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AA%D8%B5%D9%86%D8%B9%DB%8C" title="جنگ تصنعی">درگیری مختصر در زارلاند</a>، هیچ کمکی به لهستان ارائه نکردند.<sup id="cite_ref-Keegan_1997_35_70-0" class="reference"><a href="#cite_note-Keegan_1997_35-70"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="متفقین جنگ جهانی دوم">متفقین</a> با هدف ضربه به اقتصاد و افزایش هزینه‌های جنگ برای آلمان، یک <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D9%87_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_(%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B9%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B5)" class="mw-redirect" title="محاصره آلمان (۱۹۳۹–۱۹۴۵)">محاصرهٔ دریایی</a> علیه این کشور ایجاد نمودند.<sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> آلمان با تهاجم <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88-%D8%A8%D9%88%D8%AA" title="او-بوت">او-بوت‌ها</a> به کشتی‌های جنگی و تجاری متفقین به این محاصره پاسخ داد. این اقدام آلمان به <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A2%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9_(%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B9%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B5)" title="نبرد آتلانتیک (۱۹۳۹–۱۹۴۵)">نبرد اقیانوس اطلس</a> انجامید.<sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Polish_infantry_marching_-2_1939.jpg"><img alt="" resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Polish_infantry_marching_-2_1939.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Polish_infantry_marching_-2_1939.jpg/179px-Polish_infantry_marching_-2_1939.jpg" decoding="async" width="179" height="233" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Polish_infantry_marching_-2_1939.jpg/269px-Polish_infantry_marching_-2_1939.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Polish_infantry_marching_-2_1939.jpg/359px-Polish_infantry_marching_-2_1939.jpg 2x" data-file-width="616" data-file-height="800" /></a><figcaption>سربازان لهستانی در حین دفاع از کشور، سپتامبر ۱۹۳۹</figcaption></figure> <p>نیروهای آلمانی ۸ سپتامبر به حومهٔ <a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%88" title="ورشو">ورشو</a> رسیدند. <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="نبرد بزورا">ضدحمله لهستان به سمت غرب</a> برای چندین روز پیشروی نیروهای آلمانی را متوقف کرد؛ اما دوز زدن ضد حمله توسط <a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AE%D8%AA" title="ورماخت">ورماخت</a> به محاصره نیروهای لهستانی منجر شد. بقایای نیروهای لهستانی با گذر از حلقه نیروهای دشمن وارد <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D9%87_%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%88_(%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B9)" class="mw-redirect" title="محاصره ورشو (۱۹۳۹)">ورشوی در محاصره</a> شدند. روز ۱۷ سپتامبر سال ۱۹۳۹ و پس از امضای <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%AE%DB%8C%D9%86_%DA%AF%D9%84" title="نبرد خالخین گل">آتش‌بس با ژاپن</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تهاجم شوروی به لهستان">تهاجم شوروی به لهستان</a> نیز آغاز شد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEZaloga200280,_83_73-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEZaloga200280,_83-73"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> دلیل ظاهری ارائه‌شده برای این حمله، محافظت از اقلیت‌های اوکراینی و بلاروسی هنگام فروپاشی لهستان اعلام گردید.<sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> روز ۲۷ سپتامبر، مدافعان ورشو تسلیم آلمانی‌ها شدند. آخرین نیروهای اصلی عملیاتی لهستان نیز روز ۶ اکتبر دست از مبارزه کشیدند. با وجود شکست نظامی، لهستان هیچگاه تسلیم نشد و اقدام به ایجاد <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="دولت در تبعید لهستان">دولت در تبعید</a> و <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="دولت زیرزمینی لهستان">دولت زیرزمینی</a> در سرزمین تسخیرشده‌اش کرد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEHempel200524_75-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHempel200524-75"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> بخش زیادی از نیروهای نظامی لهستان به <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رومانی">رومانی</a> و دیگر کشورهای حاشیه دریای بالتیک نقل مکان کردند. بسیاری از این نیروها در دیگر صحنه‌های جنگ به نبرد با نیروهای محور پرداختند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEZaloga200288–89_76-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEZaloga200288–89-76"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>بخش غربی لهستان به آلمان و بخش شرقی آن به شوروی ملحق شد. بخش از این سرزمین تحت حاکمیتی با عنوان <i>"<a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="دولت عمومی">دولت عمومی</a>"</i> قرار گرفت. قسمت‌های کوچکی از خاک لهستان نیز به <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="لیتوانی">لیتوانی</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="اسلواکی">اسلواکی</a> رسید. روز ۶ اکتبر هیتلر یک پیشنهاد صلح برای بریتانیا و فرانسه فرستاد و گفت که آیندهٔ لهستان باید صرفاً توسط آلمان و شوروی تعیین شود. این پیشنهاد رد شد<sup id="cite_ref-ToolAutoGenRef1_77-0" class="reference"><a href="#cite_note-ToolAutoGenRef1-77"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و هیتلر دستور حملهٔ فوری به فرانسه را صادر کرد.<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> با وجود این، حمله به‌دلیل شرایط بد آب‌وهوایی به بهار سال ۱۹۴۰ موکول شد.<sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTELiddell_Hart197739–40_80-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELiddell_Hart197739–40-80"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEBullock1990pp._563–64,_566,_568–69,_574–75_(1983_ed.)_81-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBullock1990pp._563–64,_566,_568–69,_574–75_(1983_ed.)-81"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:A_Finnish_Maxim_M-32_machine_gun_nest_during_the_Winter_War.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/A_Finnish_Maxim_M-32_machine_gun_nest_during_the_Winter_War.jpg/220px-A_Finnish_Maxim_M-32_machine_gun_nest_during_the_Winter_War.jpg" decoding="async" width="220" height="144" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/A_Finnish_Maxim_M-32_machine_gun_nest_during_the_Winter_War.jpg/330px-A_Finnish_Maxim_M-32_machine_gun_nest_during_the_Winter_War.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/A_Finnish_Maxim_M-32_machine_gun_nest_during_the_Winter_War.jpg/440px-A_Finnish_Maxim_M-32_machine_gun_nest_during_the_Winter_War.jpg 2x" data-file-width="4864" data-file-height="3187" /></a><figcaption>آشیانهٔ مسلسل فنلاندی که روی سربازان <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%B3%D8%B1%D8%AE" title="ارتش سرخ">ارتش سرخ</a> شوروی هدف گرفته است، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B2%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جنگ زمستان">جنگ زمستان</a>، فوریهٔ ۱۹۴۰</figcaption></figure> <p>اتحاد جماهیر شوروی <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="کشورهای حوزه دریای بالتیک">کشورهای حوزه دریای بالتیک</a> شامل <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="استونی">استونی</a>، <a href="/wiki/%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="لتونی">لتونی</a> و <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="لیتوانی">لیتوانی</a>، کشورهایی که تحت <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%81-%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE" class="mw-redirect" title="پیمان مولوتوف-ریبنتروپ">پیمان مولوتوف-ریبنتروپ</a> در «قلمروی نفوذ» شوروی بودند، را مجبور به امضای پیمان‌های کمک دوطرفه کرد. استقرار نیروهای شوروی در این کشورها از شرایط این پیمان‌ها بود. مدتی بعد تعداد چشم‌گیری از نیروهای نظامی شوروی وارد این کشورها شدند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTESmithPabriksPursLane200224_82-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESmithPabriksPursLane200224-82"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEBilinsky19999_83-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBilinsky19999-83"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEMurrayMillett200155–56_84-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMurrayMillett200155–56-84"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="فنلاند">فنلاند</a> از امضای چنین پیمانی امتناع ورزید و راضی به واگذار کردن بخشی از قلمروی خود به شوروی نشد. شوروی ماه نوامبر سال ۱۹۳۹ به فنلاند حمله برد که موجب آغاز <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B2%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جنگ زمستان">جنگ زمستان</a> گردید.<sup id="cite_ref-FOOTNOTESpring1986207–26_85-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESpring1986207–26-85"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> این حمله منجر به اخراج شوروی از <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%85%D9%84%D9%84" title="جامعه ملل">جامعه ملل</a> شد.<sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> با وجود برتری عددی و تسلیحاتی شوروی، موفقیت نیروهای این کشور ناچیز بود و جنگ میان دو کشور ماه مارس سال ۱۹۴۰ با امضای <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%B5%D9%84%D8%AD_%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88" class="mw-redirect" title="پیمان‌نامه صلح مسکو">پیمان‌نامه صلح مسکو</a> و با حفظ استقلال فنلاند پایان یافت.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEHanhimäki199712_87-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHanhimäki199712-87"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>ماه ژوئن سال ۱۹۴۰، شوروی اجباراً استونی، لتونی و لیتوانی را به قلمروی خود افزود<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBilinsky19999_83-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBilinsky19999-83"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و بر سر مناطق <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="بیسارابیا">بیسارابیا</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%DA%A9%D9%88%D9%81%DB%8C%D9%86%D8%A7" title="بوکوفینا">بوکوفینای شمالی</a> با رومانی به اختلاف خورد. در همین حال، روابط حسنه سیاسی و همکاری‌های اقتصادی شوروی و آلمان<sup id="cite_ref-FOOTNOTEFerguson2006367,_376,_379,_417_88-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEFerguson2006367,_376,_379,_417-88"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTESnyder2010118ff_89-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESnyder2010118ff-89"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> کم‌کم متوقف شد<sup id="cite_ref-FOOTNOTEKoch1983912–14,_917–20_90-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKoch1983912–14,_917–20-90"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTERoberts200656_91-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTERoberts200656-91"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۹۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و هر دو کشور مقدمات جنگ را فراهم کردند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTERoberts200659_92-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTERoberts200659-92"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۹۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="غرب_اروپا_(۱۹۴۰–۱۹۴۱)"><span id=".D8.BA.D8.B1.D8.A8_.D8.A7.D8.B1.D9.88.D9.BE.D8.A7_.28.DB.B1.DB.B9.DB.B4.DB.B0.E2.80.93.DB.B1.DB.B9.DB.B4.DB.B1.29"></span>غرب اروپا (۱۹۴۰‎–۱۹۴۱)</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C_(%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85)" title="جبهه غربی (جنگ جهانی دوم)">جبهه غربی (جنگ جهانی دوم)</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:WWIIEuropeMay40.gif"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:WWIIEuropeMay40.gif" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/WWIIEuropeMay40.gif/220px-WWIIEuropeMay40.gif" decoding="async" width="220" height="171" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/WWIIEuropeMay40.gif/330px-WWIIEuropeMay40.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/WWIIEuropeMay40.gif/440px-WWIIEuropeMay40.gif 2x" data-file-width="890" data-file-height="690" /></a><figcaption>پیشروی نیروهای آلمانی در بلژیک و شمال فرانسه، ۱۰ مه تا ۴ ژوئن ۱۹۴۰، با گذر از <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C_%D9%85%D8%A7%DA%98%DB%8C%D9%86%D9%88" class="mw-redirect" title="خط دفاعی ماژینو">خط دفاعی ماژینو</a> (نمایش‌داده‌شده به رنگ قرمز تیره)</figcaption></figure> <p>ماه آوریل سال ۱۹۴۰، آلمان برای محافظت از محمولهٔ سنگ آهن سوئد، که متفقین در تلاش برای ایجاد اختلال در آن بودند، <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%88%D8%B2%D8%B1%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%86%DA%AF" title="عملیات وزروبونگ">عملیات وزروبونگ</a> را در تهاجم به دانمارک و نروژ به اجرا گذاشت.<sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۹۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="دانمارک">دانمارک</a> تنها پس از چند ساعت تسلیم شد و <a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%88%DA%98" title="نروژ">نروژ</a> در عرض دو ماه<sup id="cite_ref-FOOTNOTECommager20049_94-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTECommager20049-94"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۹۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و با وجود حمایت متفقین به تصرف آلمانی‌ها درآمد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEReynolds200676_95-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEReynolds200676-95"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۹۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>ماه مه، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" class="mw-redirect" title="تهاجم آلمان به فرانسه">تهاجم آلمان به فرانسه</a> صورت گرفت. جهت دور زدن استحکامات <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C_%D9%85%D8%A7%DA%98%DB%8C%D9%86%D9%88" class="mw-redirect" title="خط دفاعی ماژینو">خط دفاعی ماژینو</a>، آلمان کشورهای بی‌طرف <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D9%84%DA%98%DB%8C%DA%A9" title="نبرد بلژیک">بلژیک</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="نبرد هلند">هلند</a> و <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF" title="لوکزامبورگ">لوکزامبورگ</a> را مورد حمله قرار داد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEEvans2008122–123_96-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEEvans2008122–123-96"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۹۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> آلمان‌ها تهاجم اصلی را از راه جنگل‌های <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="آردن">آردن</a> به انجام رساندند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEKeegan199759–60_97-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKeegan199759–60-97"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۹۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> با استفاده موفقیت‌آمیز از تاکتیک <i><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DB%8C%D8%AA%D8%B3%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%DB%8C%DA%AF" title="بلیتس‌کریگ">بلیتس‌کریگ</a></i>، ورماخت به‌سرعت خود را به <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%84_%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B4" title="کانال مانش">کانال مانش</a> رساند و ارتباط نیروهای متفقین حاضر در بلژیک و شمال فرانسه را با بدنه اصلی خاک فرانسه قطع کرد. این عملیات منجر به به محاصره افتادن مقدار زیادی از نیروهای متفقین شد. به هر صورت بخش بزرگی از نیروهای بریتانیایی به همراه بخشی از قوای بلژیکی و فرانسوی با رها کردن تقریباً تمام تجهیزات خود، توانستند تا اوایل ماه ژوئن از طریق بندر <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%B1%DA%A9" title="دانکرک">دانکرک</a> از بدنه اصلی خاک اروپا عقب‌نشینی کنند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEKeegan199766–67_98-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKeegan199766–67-98"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۹۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>روز ۱۰ ژوئن، ایتالیا به فرانسه حمله کرد و با فرانسه و بریتانیا وارد جنگ شد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEOveryWheatcroft1999207_99-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEOveryWheatcroft1999207-99"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۹۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> آلمانی‌ها در ادامه به سمت جنوب و به نبرد مابقی نیروهای فرانسوی رفتند. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="پاریس">پاریس</a> روز ۱۴ ژوئن به سلطه مهاجمان درآمد. آلمان و فرانسه روز ۲۲ ژوئن سال ۱۹۴۰ یک <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%AA%D8%B1%DA%A9_%D9%85%D8%AE%D8%A7%D8%B5%D9%85%D9%87_%DB%B2%DB%B2_%DA%98%D9%88%D8%A6%D9%86_%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B0" class="mw-redirect" title="قرارداد ترک مخاصمه ۲۲ ژوئن ۱۹۴۰">پیمان آتش‌بس</a> به امضا رساندند. بخش‌هایی از سرزمین فرانسه به آلمان و ایتالیا سپرده شد<sup id="cite_ref-FOOTNOTEUmbreit1991311_100-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEUmbreit1991311-100"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۹۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و دولتی تحت عنوان <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87_%D9%88%DB%8C%D8%B4%DB%8C" title="فرانسه ویشی">فرانسه ویشی</a> در اراضی جنوبی تشکیل گشت. فرانسه نیروی دریایی خود را حفظ کرد. این بزرگ‌ترین پیروزی آلمان نازی بود، پیروزی ای که در کمتر از سه ماه صورت گرفت. در نهایت بریتانیایی‌ها برای جلوگیری از تصاحب ناوگان دریایی فرانسه ویشی توسط آلمانی‌ها، روز ۳ ژوئیه آن را مورد حمله قرار دادند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBrown2004198_101-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBrown2004198-101"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۰۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="نبرد بریتانیا">نبرد بریتانیا</a><sup id="cite_ref-FOOTNOTEKeegan199772_102-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKeegan199772-102"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۰۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> اوایل ماه ژوئیه در پی حمله <i>لوفت‌وافه</i> به کشتی‌ها و بندرهای بریتانیا آغاز شد.<sup id="cite_ref-Murray_BoB_103-0" class="reference"><a href="#cite_note-Murray_BoB-103"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۰۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> به هر صورت این اقدام نتیجهٔ چندانی برای آلمانی‌ها دربر نداشت. در پی این مسئله، <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B4%DB%8C%D8%B1_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="عملیات شیر دریایی">تهاجم برنامه‌ریزی‌شدهٔ آلمان به بریتانیا</a> روز ۱۷ سپتامبر برای همیشه لغو شد. با وجود تشدید <a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="بمباران راهبردی">بمباران راهبردی</a> با حملات شبانه به لندن و دیگر شهرها، این حملات نتوانستند قوای جنگی بریتانیا را به مقدار زیادی مختل کنند.<sup id="cite_ref-Murray_BoB_103-1" class="reference"><a href="#cite_note-Murray_BoB-103"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۰۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> بخش عظیمی از حملات در مهٔ ۱۹۴۱ متوقف شد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEDearFoot2001108–109_104-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEDearFoot2001108–109-104"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۰۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>ماه نوامبر، ایالات متحده در حال بررسی شرایط برای یاری‌رسانی به چین و متفقین بود. این کشور <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AD_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D8%B1%D9%81%DB%8C_%D8%AF%D9%87%D9%87_%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B0" title="لوایح بی‌طرفی دهه ۱۹۳۰">لوایح بی‌طرفی</a> را برای مجاز کردن «<a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D8%AA_%D9%86%D9%82%D8%AF_%D9%88_%D8%AD%D9%85%D9%84_(%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85)" title="پرداخت نقد و حمل (جنگ جهانی دوم)">پرداخت نقد و حمل</a>» خرید از جانب متفقین، مورد بازبینی قرار داد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEOveryWheatcroft1999328–330_105-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEOveryWheatcroft1999328–330-105"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۰۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> سال ۱۹۴۰ و در پی سقوط فرانسه، بزرگی <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا">نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا</a> به‌طور چشم‌گیری افزایش یافت. ماه سپتامبر، ایالات متحده با معاملهٔ ناوشکن‌های آمریکایی با پایگاه‌های بریتانیایی موافقت کرد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMaingot199452_106-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMaingot199452-106"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۰۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> با وجود این، اکثریت مردم ایالات متحده تا سال ۱۹۴۱ همچنان با هرگونه مداخلهٔ مستقیم نظامی در جنگ مخالف بودند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTECantril1940390_107-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTECantril1940390-107"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۰۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ماه دسامبر، روزولت هیتلر را به برنامه‌ریزی برای فتح جهان متهم کرد و هرگونه مذاکره‌ای را به‌دلیل بی‌فایده دانستن آن رد کرد. او ایالات متحده را «<a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="زرادخانه دموکراسی">زرادخانه دموکراسی</a>» نامید و برنامه‌های <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%A7%D9%85_%D9%88_%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D9%87" class="mw-redirect" title="قانون وام و اجاره">قانون وام و اجاره</a> را با هدف پشتیبانی از بریتانیا افزایش داد.<sup id="cite_ref-108" class="reference"><a href="#cite_note-108"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۰۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>ایالات متحده طرح‌ریزی راهبردی برای آغاز حمله‌ای همه‌جانبه به آلمان را شروع کرد.<sup id="cite_ref-109" class="reference"><a href="#cite_note-109"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۰۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>پایان ماه سپتامبر ۱۹۴۰، <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A8%D9%87" title="پیمان سه‌جانبه">پیمان سه‌جانبه</a> رسماً ژاپن، ایتالیا و آلمان را به‌عنوان <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1" title="نیروهای محور">نیروهای محور</a> با یکدیگر متحد کرد. بر اساس این پیمان در صورتی که کشوری، جز شوروی، به هر یک از نیروهای محور حمله کند دیگر کشورها می‌بایست از آن دفاع کنند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBilhartzElliott2007179_110-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBilhartzElliott2007179-110"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۰۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> نیروهای محور ماه نوامبر ۱۹۴۰ و با پیوستن مجارستان، اسلواکی و <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="پادشاهی رومانی">رومانی</a> گسترش یافت.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEDearFoot2001877_111-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEDearFoot2001877-111"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۱۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مدیترانه_و_خاورمیانه_(۱۹۴۰–۱۹۴۱)"><span id=".D9.85.D8.AF.DB.8C.D8.AA.D8.B1.D8.A7.D9.86.D9.87_.D9.88_.D8.AE.D8.A7.D9.88.D8.B1.D9.85.DB.8C.D8.A7.D9.86.D9.87_.28.DB.B1.DB.B9.DB.B4.DB.B0.E2.80.93.DB.B1.DB.B9.DB.B4.DB.B1.29"></span>مدیترانه و خاورمیانه (۱۹۴۰‎–۱۹۴۱)</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:9_Div_Tobruk(AWM_020779).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/9_Div_Tobruk%28AWM_020779%29.jpg/220px-9_Div_Tobruk%28AWM_020779%29.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/9_Div_Tobruk%28AWM_020779%29.jpg/330px-9_Div_Tobruk%28AWM_020779%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/9_Div_Tobruk%28AWM_020779%29.jpg/440px-9_Div_Tobruk%28AWM_020779%29.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="479" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="امپراتوری بریتانیا در جنگ جهانی دوم">سربازان بریتانیایی</a> از لشکر ۹ ارتش استرالیا در حین <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D9%87_%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D9%82" title="محاصره طبرق">محاصره طبرق</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" class="mw-redirect" title="نبرد شمال آفریقا">نبرد شمال آفریقا</a></figcaption></figure> <p>در ژوئن ۱۹۴۰ نیروی هوایی سلطنتی ایتالیا به جزیره مالت حمله کرد و <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AA_(%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85)" title="محاصره مالت (جنگ جهانی دوم)">محاصره مالت</a> که در دست بریتانیایی‌ها بود آغاز شد. در اواخر تابستان و اوایل پاییز نیروهای ایتالیایی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="اشغال سومالی بریتانیا توسط ایتالیا">سومالی</a> را از چنگ بریتانیایی‌ها درآوردند و <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D8%B5%D8%B1" class="mw-redirect" title="یورش ایتالیا به مصر">تهاجم به مصر</a> را آغاز نمودند. در ماه اکتبر ایتالیا به <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="جنگ یونان و ایتالیا">یونان</a> حمله کرد که با مقاومت سنگین یونانی‌ها و تلفات سنگین نیروهای ایتالیایی همراه بود. این حمله در عرض چند روز و با تغییرات جزئی در قلمروی کشورها پایان یافت.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEClogg2002118_112-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEClogg2002118-112"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۱۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> آلمان که شاهد این ناکامی متحد خود بود جهت جلوگیری از مستقر شدن بریتانیا در یونان که می‌توانست خطری برای چاه‌های نفت رومانی باشد و همچنین جهت حمله آینده به متصرفات بریتانیا در دریای مدیترانه مقدمات تهاجم به بالکان را مهیا نمود.<sup id="cite_ref-113" class="reference"><a href="#cite_note-113"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۱۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bundesarchiv_Bild_101I-783-0109-11,_Nordafrika,_Panzer_III_in_Fahrt.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Bundesarchiv_Bild_101I-783-0109-11%2C_Nordafrika%2C_Panzer_III_in_Fahrt.jpg/220px-Bundesarchiv_Bild_101I-783-0109-11%2C_Nordafrika%2C_Panzer_III_in_Fahrt.jpg" decoding="async" width="220" height="134" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Bundesarchiv_Bild_101I-783-0109-11%2C_Nordafrika%2C_Panzer_III_in_Fahrt.jpg/330px-Bundesarchiv_Bild_101I-783-0109-11%2C_Nordafrika%2C_Panzer_III_in_Fahrt.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Bundesarchiv_Bild_101I-783-0109-11%2C_Nordafrika%2C_Panzer_III_in_Fahrt.jpg/440px-Bundesarchiv_Bild_101I-783-0109-11%2C_Nordafrika%2C_Panzer_III_in_Fahrt.jpg 2x" data-file-width="741" data-file-height="452" /></a><figcaption>تانک‌های متعلق به <a href="/wiki/%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" class="mw-redirect" title="سپاه آفریقا">سپاه آفریقا</a> در حال پیشروی در صحرای شمال آفریقا، سال ۱۹۴۱</figcaption></figure> <p>در دسامبر سال ۱۹۴۰ نیروهای بریتانیایی <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%82%D8%B7%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D9%85%D8%A7" class="mw-redirect" title="عملیات قطب‌نما">ضدحمله خود</a> را علیه نیروهای ایتالیا در مصر و شرق آفریقا آغاز نمودند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEJowett20019–10_114-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEJowett20019–10-114"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۱۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> این عملیات به شدت موفقیت‌آمیز بود و تا فوریه ۱۹۴۱ ایتالیایی‌ها ضمن از دست دادن کنترل شرق لیبی تلفات سنگینی را متحمل شدند و تعداد زیادی اسیر دادند. <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="نیروی دریایی سلطنتی ایتالیا">نیروی دریایی ایتالیا</a> نیز در این مدت آسیب‌های زیادی را متحمل گشت و در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88" title="نبرد تارانتو">نبرد تارانتو</a> نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا سه نبردناو ایتالیایی را از سرویس خارج کرد که در ادامه نیز طی <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D9%86" title="نبرد دهانه ماتاپان">نبرد دهانه ماتاپان</a> کشتی‌های بیشتری منهدم گشتند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEJackson2006106_115-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEJackson2006106-115"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۱۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>شکست‌های ایتالیا آلمان را وادار کرد تا <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A2%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="عملیات آفتاب‌گردان">نیروهای کمکی به شمال آفریقا</a> ارسال نماید. از همین رو در مارس ۱۹۴۱ <a href="/wiki/%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" class="mw-redirect" title="سپاه آفریقا">سپاه آفریقا</a> به فرماندهی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%84" title="اروین رومل">رومل</a> <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="نبرد صحرای غربی">عملیاتی</a> را آغاز نمود که منجر به عقب‌نشینی نیروهای متفقین گشت.<sup id="cite_ref-FOOTNOTELaurier20017–8_116-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELaurier20017–8-116"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۱۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در طی یک ماه نیروهای محور تا غرب مصر پیشروی کردند و <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D9%87_%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D9%82" title="محاصره طبرق">بندر طبرق</a> را به محاصره خویش درآوردند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMurrayMillett2001263–76_117-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMurrayMillett2001263–76-117"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۱۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>با وجود اعتراض شوروی، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بلغارستان">بلغارستان</a> روز ۱ مارس به <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%87_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A8%D9%87" class="mw-redirect" title="پیمان سه جانبه">پیمان سه جانبه</a> پیوست و به آلمان اجازه داد نیروهای خود را در مرز یونان مستقر کند. در طرف مقابل از ماه فوریه تمهیداتی جهت ورود نیروهای بریتانیایی به یونان صورت گرفت. این مسئله آلمان را ترغیب به حمله به یونان کرد. تحت فشار آلمان، <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="یوگسلاوی">یوگسلاوی</a> نیز روز ۲۵ مارس پیمان سه جانبه را امضا کرد اما حکومت آن دو روز بعد با <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%AF%D8%AA%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="کودتای یوگسلاوی">کودتای نظامیان نزدیک به بریتانیا</a> ساقط شد. در پاسخ، آلمان <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="تهاجم آلمان نازی به یوگسلاوی">تهاجم خود به یوگسلاوی</a> و یونان را در ۶ آوریل آغاز کرد که منجر به تصرف هر دو کشور در عرض سه هفته شد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTELiddell_Hart1977151–152_118-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELiddell_Hart1977151–152-118"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۱۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> تصرف بالکان با <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%A9%D8%B1%D8%AA" title="نبرد کرت">تسخیر جزیره کرت</a> در یک <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AF" class="mw-redirect" title="عملیات هوابرد">عملیات هوابرد</a> در انتهای ماه مه تکمیل گشت.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEGilbert1989184–87_119-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGilbert1989184–87-119"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۱۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> هر چند که اشغال بالکان در ابتدا عملیاتی سریع و بدون دردسر بود اما به سرعت <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="پارتیزان‌های یوگسلاوی">جنبش پارتیزانی</a> در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="جنگ جهانی دوم در یوگسلاوی">یوگسلاوی تحت اشغال متحدان</a> شکل گرفت که تا پایان جنگ به مبارزه با اشغالگران پرداخت.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEGilbert1989208,_575,_604_120-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGilbert1989208,_575,_604-120"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۱۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در خاورمیانه طی ماه مه قوای کشورهای همسود <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82_%D9%88_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جنگ عراق و انگلستان">شورش عراق</a> که توسط هواگردهای آلمانی برخاسته از پایگاه‌های سوریه فرانسه ویشی پشتیبانی می‌شدند، را سرکوب<sup id="cite_ref-FOOTNOTEWatson200380_121-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEWatson200380-121"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۲۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و بین ماه‌های ژوئن و ژوئیه سال ۱۹۴۱ با کمک نیروهای <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="فرانسه آزاد">فرانسه آزاد</a> <a href="/wiki/%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="لشکرکشی سوری لبنانی">سوریه و لبنان</a> را از سلطه دولت ویشی خارج کردند.<sup id="cite_ref-yiaf0_122-0" class="reference"><a href="#cite_note-yiaf0-122"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۲۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تهاجم_نیروهای_محور_به_اتحاد_جماهیر_شوروی_(۱۹۴۱)"><span id=".D8.AA.D9.87.D8.A7.D8.AC.D9.85_.D9.86.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D8.AD.D9.88.D8.B1_.D8.A8.D9.87_.D8.A7.D8.AA.D8.AD.D8.A7.D8.AF_.D8.AC.D9.85.D8.A7.D9.87.DB.8C.D8.B1_.D8.B4.D9.88.D8.B1.D9.88.DB.8C_.28.DB.B1.DB.B9.DB.B4.DB.B1.29"></span>تهاجم نیروهای محور به اتحاد جماهیر شوروی (۱۹۴۱)</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%A7" title="عملیات بارباروسا">عملیات بارباروسا</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Second_world_war_europe_animation_large_de.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Second_world_war_europe_animation_large_de.gif/220px-Second_world_war_europe_animation_large_de.gif" decoding="async" width="220" height="229" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Second_world_war_europe_animation_large_de.gif/330px-Second_world_war_europe_animation_large_de.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Second_world_war_europe_animation_large_de.gif/440px-Second_world_war_europe_animation_large_de.gif 2x" data-file-width="960" data-file-height="1000" /></a><figcaption>نقشه متحرک <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جبهه اروپایی جنگ جهانی دوم">جبهه اروپایی جنگ جهانی دوم</a> از ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۵، قرمز: <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="متفقین جنگ جهانی دوم">متفقین غربی</a> و شوروی پس از ۱۹۴۱؛ سبز: شوروی پیش از ۱۹۴۱؛ آبی: <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1" title="نیروهای محور">نیروهای محور</a></figcaption></figure> <p>ماه آوریل ۱۹۴۱ شوروی که نگران افزایش تنش‌ها با آلمان بود، با امپراتوری ژاپن که با ضعف کشورهای اروپایی چشم به مستعمرات آن‌ها در جنوب شرقی آسیا دوخته بود، وارد مذاکره شده و <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D8%B1%D9%81%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86_%D9%88_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="پیمان بی‌طرفی ژاپن و شوروی">معاهده بی‌طرفی میان دو کشور</a> امضا شد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEGarver1988114_123-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGarver1988114-123"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۲۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در همان حال، آلمانی‌ها در حال آماده‌سازی جهت حمله به شوروی بوده و نیروهای زیادی را در مرز مشترک مستقر کرده‌بودند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEWeinberg2005195_124-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEWeinberg2005195-124"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۲۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در سوی دیگر هیتلر اعتقاد داشت بریتانیا به امید آن که شوروی و ایالات متحده وارد جنگ خواهند شد از قبول تسلیم و پایان جنگ خودداری می‌کند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMurray1983&#91;http&#58;//www.ibiblio.org/hyperwar/AAF/AAF-Luftwaffe/AAF-Luftwaffe-3.html_69&#93;_125-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMurray1983[http://www.ibiblio.org/hyperwar/AAF/AAF-Luftwaffe/AAF-Luftwaffe-3.html_69]-125"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۲۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> از این رو، او می‌کوشید روابط خود با شوروی را مستحکم کند و اگر در این امر موفق نبود با تهاجم به شوروی آن را از میان ببرد. ماه نوامبر سال ۱۹۴۰ <a href="/wiki/%D9%85%D8%B0%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%88_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="مذاکرات محور شوروی و آلمان">مذاکراتی</a> جهت بررسی شرایط شوروی جهت پیوستن به پیمان سه جانبه آغاز شد. شوروی علاقه خود به این اتحاد را نشان داد اما درخواست امتیازاتی از فنلاند، بلغارستان، ترکیه و ژاپن داشت که این خواسته‌ها برای آلمان پذیرفتنی نبود. در نهایت هیتلر در ۱۸ دسامبر ۱۹۴۰ <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DB%B2%DB%B1_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D9%88%D8%A7" class="mw-redirect" title="فرمان شماره ۲۱ پیشوا">فرمان آماده‌سازی تهاجم به شوروی</a> را صادر کرد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEShirer1990810–12_126-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEShirer1990810–12-126"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۲۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:German_troops_in_Russia,_1941_-_NARA_-_540155.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/German_troops_in_Russia%2C_1941_-_NARA_-_540155.jpg/220px-German_troops_in_Russia%2C_1941_-_NARA_-_540155.jpg" decoding="async" width="220" height="140" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/German_troops_in_Russia%2C_1941_-_NARA_-_540155.jpg/330px-German_troops_in_Russia%2C_1941_-_NARA_-_540155.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/German_troops_in_Russia%2C_1941_-_NARA_-_540155.jpg/440px-German_troops_in_Russia%2C_1941_-_NARA_-_540155.jpg 2x" data-file-width="2943" data-file-height="1878" /></a><figcaption>سربازان آلمانی در تهاجم <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1" title="نیروهای محور">نیروهای محور</a> به شوروی، سال ۱۹۴۱</figcaption></figure> <p>در ۲۲ ژوئن ۱۹۴۱ نیروهای آلمانی به همراهی نیروهای رومانیایی تهاجم به شوروی را در قالب <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%A7" title="عملیات بارباروسا">عملیات بارباروسا</a> آغاز کردند. مدت کوتاهی بعد فنلاند، مجارستان و ایتالیا نیز به این پیکار پیوستند.<sup id="cite_ref-Events1941_127-0" class="reference"><a href="#cite_note-Events1941-127"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۲۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> هدف اولیه این تهاجم غافلگیرانه<sup id="cite_ref-FOOTNOTESella1978_128-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESella1978-128"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۲۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> تصرف مسکو، <a href="/wiki/%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="لنینگراد">لنینگراد</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="اوکراین">اوکراین</a> و <a href="/wiki/%D9%87%D8%AF%D9%81_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DA%98%DB%8C%DA%A9_(%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C)" title="هدف استراتژیک (نظامی)">هدف نهایی</a> تصرف <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D8%A2-%D8%A2" title="خط آ-آ">خط آرخانگلسک-آستاراخان</a> (یعنی از <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B2%D8%B1" title="دریای خزر">دریای خزر</a> تا <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%AF" title="دریای سفید">دریای سفید</a>) تا پایان سال ۱۹۴۱ بود. اهداف هیتلر از این کارزار نابودی اتحاد جماهیر شوروی به عنوان یک قدرت نظامی، ریشه‌کنی کمونیسم، کسب <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%85" class="mw-redirect" title="سیاست لبنسراوم">فضای حیاتی</a><sup id="cite_ref-FOOTNOTEKershaw200766–69_129-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKershaw200766–69-129"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۲۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> از طریق <a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%AD_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%82" title="طرح جامع برای شرق">اخراج مردمان بومی</a><sup id="cite_ref-FOOTNOTESteinberg1995_130-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESteinberg1995-130"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۲۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و تضمین دسترسی به مواد و منابع مورد نیاز برای شکست دشمنان باقی مانده، بود.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEHauner1978_131-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHauner1978-131"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۳۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>اگر چه <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%B3%D8%B1%D8%AE" title="ارتش سرخ">ارتش سرخ</a> پیش از آغاز جنگ <a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%AD_%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A8%D8%A7_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="طرح دفاعی شوروی پیش از آغاز جنگ با آلمان">برنامه‌های خود</a> را پیرامون یک <a href="/wiki/%D8%B6%D8%AF%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87" title="ضدحمله">ضدحمله</a> راهبردی مدون نموده بود؛<sup id="cite_ref-FOOTNOTERoberts1995_132-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTERoberts1995-132"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۳۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> اما شدت عملیات بارباروسا <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="فرماندهی عالی روسیه">فرماندهی عالی شوروی</a> را مجبور کرد تا شیوهٔ <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9_%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%AF%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="دفاع راهبردی (صفحه وجود ندارد)">دفاع راهبردی</a> را در پیش بگیرد. در طول تابستان نیروهای محور ضمن وارد آوردن تلفات سنگین در حوزه نفرات و ادوات به شوروی، موفق به پیشروی‌های گسترده گشتند. اواسط ماه اوت <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="فرماندهی عالی نیروی زمینی آلمان">فرماندهی عالی نیروی زمینی آلمان</a> تصمیم گرفت پس از <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%85%D9%88%D9%84%D9%86%D8%B3%DA%A9" title="نبرد اسمولنسک">نبرد اسمولنسک</a> <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2" title="گروه ارتش مرکز">گروه ارتش مرکز</a> را متوقف کند تا بخش‌هایی از آن به کمک دیگر نیروهای آلمانی در اوکراین و ناحیه لنینگراد بروند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEWilt1981_133-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEWilt1981-133"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۳۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در جبهه اوکراین <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D9%81_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B1)" title="نبرد کی‌یف (۱۹۴۱)">نبرد کی‌یف</a> موفقیت‌آمیز بود و نهایتاً باعث محاصره و انهدام کامل چهار ارتش میدانی شوروی شد. این پیروزی خیره کننده راه را برای آلمانی‌ها جهت <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%87" title="کارزار کریمه">تهاجم به کریمه</a> (از تابستان سال ۱۹۴۱ تا نیمه نخست ۱۹۴۲) و نواحی صنعتی شرق اوکراین هموار کرد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEErickson2003114–37_134-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEErickson2003114–37-134"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۳۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:RIAN_archive_2153_After_bombing.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/RIAN_archive_2153_After_bombing.jpg/220px-RIAN_archive_2153_After_bombing.jpg" decoding="async" width="220" height="135" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/RIAN_archive_2153_After_bombing.jpg/330px-RIAN_archive_2153_After_bombing.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/RIAN_archive_2153_After_bombing.jpg/440px-RIAN_archive_2153_After_bombing.jpg 2x" data-file-width="2976" data-file-height="1823" /></a><figcaption>شهروندان شوروی در حال ترک منازلشان که طی <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D9%87_%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AF" title="محاصره لنینگراد">محاصره لنینگراد</a> توسط بمباران آلمانی‌ها نابود گشته است، ده دسامبر ۱۹۴۲</figcaption></figure> <p>انتقال سه چهارم نیروی زمینی و قسمت عمده نیروی هوایی نیروهای محور از فرانسه و مدیترانه به <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_(%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85)" title="جبهه شرقی (جنگ جهانی دوم)">جبهه شرقی</a><sup id="cite_ref-FOOTNOTEGlantz20019_135-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGlantz20019-135"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۳۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> بریتانیا را تشویق به تجدید نظر در <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="راهبرد عالی (صفحه وجود ندارد)">راهبرد عالی</a> خود نمود<sup id="cite_ref-FOOTNOTEFarrell1993_136-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEFarrell1993-136"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۳۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و در ژوئیه <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D9%88_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="اتحاد بریتانیا و شوروی">اتحاد نظامی بریتانیا و شوروی علیه آلمان</a><sup id="cite_ref-FOOTNOTEKeeble199029_137-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKeeble199029-137"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۳۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> شکل گرفت. در نتیجه این تغییر رویه و اتحاد دو دشمن دیرین، آن‌ها جهت حفظ امنیت <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="دالان ایرانی">دالان ایرانی</a> و چاه‌های نفت به صورت مشترک به ایران حمله و آن را <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="اشغال ایران در جنگ جهانی دوم">اشغال</a> کردند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBueno_de_MesquitaSmithSiversonMorrow2003425_138-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBueno_de_MesquitaSmithSiversonMorrow2003425-138"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۳۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ماه اوت بریتانیا و ایالات متحده نیز به صورت مشترک <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B4%D9%88%D8%B1_%D8%A2%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="منشور آتلانتیک">منشور اقیانوس اطلس</a> جهت یاری‌رسانی به شوروی را امضا نمودند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBeevor2012220_139-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBeevor2012220-139"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۳۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>ماه اکتبر اهداف عملیاتی مهاجمان آلمانی در اوکراین و منطقه بالتیک تماماً به محقق شد و تنها <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D9%87_%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AF" title="محاصره لنینگراد">محاصره لنینگراد</a><sup id="cite_ref-FOOTNOTEKleinfeld1983_140-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKleinfeld1983-140"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۳۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D9%87_%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%BE%D9%88%D9%84" class="mw-redirect" title="محاصره سواستوپول">بندر سواستوپول</a> همچنان در جریان بود.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEJukes2001113_141-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEJukes2001113-141"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۴۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="نبرد مسکو">تهاجم به سمت مسکو</a> از سر گرفته شد و نیروهای فرسوده آلمانی پس از دو ماه رزم سخت و مبارزه با هوای بسیار سرد توانستند به حومه مسکو برسند اما همان‌جا عملیات متوقف گشتند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEReinhardt1992227_142-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEReinhardt1992227-142"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۴۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> علی‌رغم پیشروی گسترده نیروهای محور در خاک شوروی، آن‌ها نتوانستند به اهداف اصلی خود دست پیدا کنند. هنوز دو شهر اصلی مسکو و لنینگراد در دست شوروی قرار داشت و قدرت نظامی آن نه تنها خرد نشده بود بلکه توانسته بود قسمت بزرگی از توانایی خود را حفظ کند و اندک‌اندک در حال بازیابی و تقویت آن بود. جنگ برق‌آسا (<i><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DB%8C%D8%AA%D8%B3%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%DB%8C%DA%AF" title="بلیتس‌کریگ">بلیتس‌کریگ</a></i>) در اروپا پایان یافته‌بود.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMilward1964_143-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMilward1964-143"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۴۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>اوایل دسامبر نیروهای ذخیره شوروی<sup id="cite_ref-FOOTNOTERotundo1986_144-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTERotundo1986-144"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۴۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> که به تازگی وارد میدان نبرد شده بودند، برتری عددی را برای شوروی ایجاد کردند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEGlantz200126_145-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGlantz200126-145"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۴۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> علاوه بر این اطلاعات شوروی نشان می‌داد وجود تعداد اندکی نیرو در خاور دور برای بازداشتن <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%DA%AF%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="کانتوگون">نیروهای ژاپنی</a> از تهاجم به خاک شوروی کافی است.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEDeighton1993479_146-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEDeighton1993479-146"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۴۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> این نیروهای جدید به شوروی امکان یک <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88#ضد_حمله_ارتش_سرخ_(۵_دسامبر_۱۹۴۱_تا_۲۰_ژانویه_۱۹۴۲)" title="نبرد مسکو">ضد حمله گسترده</a> در ۵ دسامبر را داد که نیروهای آلمانی را در تمام طول خط مقدم ۱۰۰ تا ۲۰۰ کیلومتر عقب راند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBeevor199841–42_147-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBeevor199841–42-147"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۴۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEEvans2008213–14_148-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEEvans2008213–14-148"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۴۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="شعله‌ور_شدن_جنگ_در_اقیانوس_آرام_(۱۹۴۱)"><span id=".D8.B4.D8.B9.D9.84.D9.87.E2.80.8C.D9.88.D8.B1_.D8.B4.D8.AF.D9.86_.D8.AC.D9.86.DA.AF_.D8.AF.D8.B1_.D8.A7.D9.82.DB.8C.D8.A7.D9.86.D9.88.D8.B3_.D8.A2.D8.B1.D8.A7.D9.85_.28.DB.B1.DB.B9.DB.B4.DB.B1.29"></span>شعله‌ور شدن جنگ در اقیانوس آرام (۱۹۴۱)</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Carrier_shokaku.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Carrier_shokaku.jpg/220px-Carrier_shokaku.jpg" decoding="async" width="220" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Carrier_shokaku.jpg/330px-Carrier_shokaku.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Carrier_shokaku.jpg/440px-Carrier_shokaku.jpg 2x" data-file-width="5594" data-file-height="4232" /></a><figcaption>درگیرینده‌های <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AA%D8%B3%D9%88%D8%A8%DB%8C%D8%B4%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%88" title="میتسوبیشی زیرو">میتسوبیشی زیرو</a> متعلق به <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="نیروی دریایی امپراتوری ژاپن">نیروی دریایی امپراتوری ژاپن</a> بر روی <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%88_%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%A8%D8%B1_%D8%B4%D9%88%DA%A9%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="ناو هواپیمابر شوکاکو">ناو هواپیمابر شوکاکو</a>، پیش از تهاجم به پرل هاربر</figcaption></figure> <p>در سال ۱۹۳۹ <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ایالات متحده آمریکا">ایالات متحده</a> معاهدات تجاری خود با <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="امپراتوری ژاپن">ژاپن</a> را ملغی نمود و از ژوئیه ۱۹۴۰ فروش <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7" title="سوخت هواپیما">سوخت هواپیما</a> به ژاپن را ممنوع کرد که این محدودیت‌ها فشار شدیدی را بر اقتصاد ژاپن وارد می‌نمود.<sup id="cite_ref-149" class="reference"><a href="#cite_note-149"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۴۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در همین زمان <a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="ژاپنی‌ها">ژاپنی‌ها</a> <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%86%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%A7_(%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B9)" title="نبرد چانگشا (۱۹۳۹)">اولین حمله</a> خود به شهر مهم <a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%A7" title="چانگشا">چانگشا</a> را آغاز نمودند که در اواخر سپتامبر توسط <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B9%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B1%DB%B2)" title="جمهوری چین (۱۹۴۹–۱۹۱۲)">چینی‌ها</a> پس زده شد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEJowettAndrew200214_150-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEJowettAndrew200214-150"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۴۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در سال ۱۹۴۰ علی‌رغم <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D8%B2%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87_%DB%B4%DB%B0-%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B9" class="mw-redirect" title="تهاجم زمستانه ۴۰-۱۹۳۹">نبردهای پراکنده</a> میان دو طرف، جنگ میان ژاپن و چین به بن‌بست رسیده بود. به همین دلیل، برای قطع کردن خطوط ارتباطی چین با خارج جهت تضعیف این کشور و داشتن موقعیت بهتر جهت حمله به مستعمرات اروپاییان در شرق آسیا ژاپنی‌ها <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%DA%86%DB%8C%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" class="mw-redirect" title="تهاجم ژاپن به هندوچین فرانسه">شمال هندوچین</a> را اشغال نمودند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEOveryWheatcroft1999289_151-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEOveryWheatcroft1999289-151"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۵۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در نتیجه این رفتار <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ایالات متحده آمریکا">ایالات متحده</a> به سرعت فروش <a href="/wiki/%D8%A2%D9%87%D9%86" title="آهن">آهن</a>، <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF" title="فولاد">فولاد</a> و قطعات مکانیکی را به ژاپن <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="تحریم اقتصادی">تحریم</a> نمود.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMorison200260_152-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMorison200260-152"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۵۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:The_USS_Arizona_(BB-39)_burning_after_the_Japanese_attack_on_Pearl_Harbor_-_NARA_195617_-_Edit.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/The_USS_Arizona_%28BB-39%29_burning_after_the_Japanese_attack_on_Pearl_Harbor_-_NARA_195617_-_Edit.jpg/220px-The_USS_Arizona_%28BB-39%29_burning_after_the_Japanese_attack_on_Pearl_Harbor_-_NARA_195617_-_Edit.jpg" decoding="async" width="220" height="174" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/The_USS_Arizona_%28BB-39%29_burning_after_the_Japanese_attack_on_Pearl_Harbor_-_NARA_195617_-_Edit.jpg/330px-The_USS_Arizona_%28BB-39%29_burning_after_the_Japanese_attack_on_Pearl_Harbor_-_NARA_195617_-_Edit.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/The_USS_Arizona_%28BB-39%29_burning_after_the_Japanese_attack_on_Pearl_Harbor_-_NARA_195617_-_Edit.jpg/440px-The_USS_Arizona_%28BB-39%29_burning_after_the_Japanese_attack_on_Pearl_Harbor_-_NARA_195617_-_Edit.jpg 2x" data-file-width="2940" data-file-height="2326" /></a><figcaption>ناو <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3_%D8%A2%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D9%88%D9%86%D8%A7" title="یواس‌اس آریزونا">یواس‌اس آریزونا</a> متعلق به <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87" title="ناوگان اقیانوس آرام ایالات متحده">ناوگان اقیانوس آرام ایالات متحده</a> که در طی <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D9%84_%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1" title="حمله به پرل هاربر">حمله به پرل هاربر</a> کاملاً از بین رفت، ۷ دسامبر ۱۹۴۱</figcaption></figure> <p>در اوایل سال ۱۹۴۰ نیروهای چین ملی <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%B2%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87_%DB%B4%DB%B0-%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B9" title="حمله زمستانه ۴۰-۱۹۳۹">ضدحمله وسیعی</a> را آغاز نمودند. در اوت نیز <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="حزب کمونیست چین">کمونیست‌های چینی</a> در چین مرکزی <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D8%B5%D8%AF_%D9%87%D9%86%DA%AF" class="mw-redirect" title="تهاجم صد هنگ">حملات خود</a> را شروع کردند که در پاسخ به آن نیروهای ژاپنی سیاست‌های سخت‌گیرانه‌ای را اجرا کردند تا از رسیدن ملزومات به کمونیست‌ها جلوگیری نمایند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEJoes2004224_153-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEJoes2004224-153"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۵۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> اما اختلاف میان کمونیست‌ها و ملی‌گرایان در ژانویه سال ۱۹۴۱ به اوج رسید و منجر به <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%AF%D8%AB%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85_%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF" title="حادثه ارتش چهارم جدید">درگیری مسلحانه</a> میان ایشان گشت و همکاری مشترک آنان برای اخراج نیروهای اشغالگر ژاپنی پایان یافت.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEFairbankGoldman2006320_154-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEFairbankGoldman2006320-154"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۵۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در ماه مارس سپاه ۱۱ ژاپن حمله به سرفرماندهی سپاه ۱۹ چین را آغاز نمود که در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%88" title="نبرد شانگو">نبرد شانگو</a> پس زده شد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEHsuChang197130_155-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHsuChang197130-155"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۵۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در سپتامبر ژاپنی‌ها یکبار دیگر سعی کردند تا طی <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85_%DA%86%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%A7" class="mw-redirect" title="نبرد دوم چانگشا">نبرد دوم چانگشا</a> این شهر را اشغال کنند و <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B9%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B1%DB%B2)" title="جمهوری چین (۱۹۴۹–۱۹۱۲)">نیروهای چین ملی</a> را شکست بدهند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEHsuChang197133_156-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHsuChang197133-156"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۵۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>موفقیت‌های آلمان در اروپا باعث تشویق <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="امپراتوری ژاپن">ژاپن</a> به فشار بیشتر بر قدرت‌های اروپایی نسبت به جنوب شرقی آسیا گشت. دولت هلند موافقت نمود تا از <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="هند شرقی هلند">هند شرقی هلند</a> مقداری نفت به ژاپنی‌ها بفروشد اما مذاکرات دربارهٔ دیگر منابع در ژوئن ۱۹۴۱ بدون موفقیت پایان گرفت.<sup id="cite_ref-157" class="reference"><a href="#cite_note-157"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۵۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در ژوئیه ۱۹۴۱ ژاپن نیروهای خود را به سمت جنوب <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%DA%86%DB%8C%D9%86" title="هندوچین">هندوچین</a> گسیل داشت تا موقعیت نیروهای بریتانیایی و هلندی در <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%AF%D9%88%D8%B1" class="mw-redirect" title="شرق دور">شرق دور</a> را تهدید کند. در پاسخ به این تهدید ایالات متحده، بریتانیا و دیگر دولت‌های اروپایی تمام سرمایه‌های ژاپن را توقیف نموده و تحریم همه‌جانبه نفتی را علیه ژاپن آغاز کردند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEAnderson1975201_158-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEAnderson1975201-158"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۵۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEEvansPeattie2012456_159-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEEvansPeattie2012456-159"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۵۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در همان زمان <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="برنامه تهاجمی ژاپن علیه شرق دور شوروی">برنامه تهاجمی ژاپن علیه شرق دور شوروی</a> که برای بهره‌برداری از وضعیت جنگی در غرب برنامه‌ریزی گشته بود به واسطه همین تحریم‌ها کنار گذاشته شد.<sup id="cite_ref-160" class="reference"><a href="#cite_note-160"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۵۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>از اوایل ۱۹۴۱ ژاپن و ایالات متحده درگیر مذاکراتی جهت بهبود فضای سیاسی پرتنش میان خود و پایان جنگ در چین بودند. در طول این مذاکرات علی‌رغم تلاش ژاپن برای ابراز پیشنهادهای جدید ایالات متحده که این پیشنهادهای را کافی نمی‌دید از پذیرش آن سر باز می‌زد.<sup id="cite_ref-USAWWIIcp5_161-0" class="reference"><a href="#cite_note-USAWWIIcp5-161"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۶۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در همین زمان و به صورت مخفیانه مذاکراتی میان ایالات متحده، بریتانیا و هلند جهت طرح دفاع مشترک در صورت تهاجم ژاپن به متصرفات یکی از کشورها در جریان بود.<sup id="cite_ref-USAWWIIcp4_162-0" class="reference"><a href="#cite_note-USAWWIIcp4-162"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۶۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> رئیس‌جمهور روزولت نیروهای آمریکایی را در <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B9" class="mw-redirect" title="فیلیپین مشترک‌المنافع">فیلیپین</a> تقویت نمود و به ژاپنی‌ها اخطار کرد ایالات متحده در برابر تهاجم به کشورهای همسایه واکنش نشان خواهد داد.<sup id="cite_ref-USAWWIIcp4_162-1" class="reference"><a href="#cite_note-USAWWIIcp4-162"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۶۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>ژاپن که در تنگنای تحریم‌های بریتانیا، ایالات متحده و هلند قرار گرفته بود و در مذاکرات نیز راهی برای پیشرفت متصور نبود آماده تهاجم می‌گشت. در ۲۰ نوامبر دولت جدید ژاپن که تحت نخست‌وزیری <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%AC%D9%88_%D9%87%DB%8C%D8%AF%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="توجو هیدکی">توجو هیدکی</a> قرار داشت آخرین پیشنهاد خود را به طرف آمریکایی عرضه کرد. به موجب این پیشنهاد ژاپن ضمانت می‌نمود در برابر قطع کمک‌های ایالات متحده به چین و اتمام تحریم‌های نفتی و دیگر تحریم‌ها نیروهای خود را از جنوب هندوچین بیرون کشیده و به جنوب شرق آسیا حمله نکند.<sup id="cite_ref-USAWWIIcp5_161-1" class="reference"><a href="#cite_note-USAWWIIcp5-161"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۶۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> پاسخ طرف آمریکایی در ۲۶ نوامبر مبنی بر این بود که ژاپن باید بدون هیچ شرطی چین را تخلیه نموده و با دولت‌های غربی پیمان عدم تخاصم امضا نماید.<sup id="cite_ref-163" class="reference"><a href="#cite_note-163"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۶۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> این برای ژاپن بدان معنی بود که یا باید از تمام اهداف و برنامه‌هایش برای چین چشم بپوشد یا آنکه منابع مورد نیاز خود در مستعمرات هلند را با زور تصاحب نماید.<sup id="cite_ref-164" class="reference"><a href="#cite_note-164"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۶۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-165" class="reference"><a href="#cite_note-165"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۶۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> نظامیان ژاپنی به هیچ وجه نمی‌توانستند گزینه اول را بپذیرند و تحریم‌های نفتی را به مثابه اعلان جنگ می‌دیدند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTELightbody2004125_166-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELightbody2004125-166"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۶۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>ژاپنی‌ها برنامه‌ریزی نموده بودند تا با تصرف سریع مستعمرات اروپایی در جنوب شرق آسیا یک خط دفاعی که تا میانه اقیانوس آرام ادامه می‌یافت را ایجاد کنند چراکه پس از آن ژاپنی‌ها می‌توانستند منابع مورد نیاز خود را از جنوب شرقی آسیا استخراج نمایند و در عین حال به راحتی در برابر نیروهای متفقین که در سرتاسر اقیانوس آرام پراکنده شده بودند دفاع کنند.<sup id="cite_ref-167" class="reference"><a href="#cite_note-167"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۶۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-168" class="reference"><a href="#cite_note-168"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۶۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> مدتی بعد و برای جلوگیری از دخالت آمریکا در این طرح، ژاپنی‌ها برنامه داشتند تا <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87" title="ناوگان اقیانوس آرام ایالات متحده">ناوگان اقیانوس آرام ایالات متحده</a> را نابود نموده و آن‌ها را از فیلیپین بیرون برانند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEWood200711–12_169-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEWood200711–12-169"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۶۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در ۷ دسامبر ۱۹۴۱ (۸ دسامبر به وقت آسیا) <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="جنگ اقیانوس آرام">جنگ اقیانوس آرام</a> با تهاجم نیروهای ژاپنی به موقعیت نیروهای بریتانیایی و آمریکایی آغاز شد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEWohlstetter1962341–43_170-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEWohlstetter1962341–43-170"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۶۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> این لشکرکشی شامل <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D9%84_%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1" title="حمله به پرل هاربر">حمله به پرل هاربر</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86_(%DB%B4%DB%B2%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B1)" class="mw-redirect" title="نبرد فیلیپین (۴۲–۱۹۴۱)">فیلیپین</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%A7" title="نبرد مالایا">مالایا و تایلند</a><sup id="cite_ref-FOOTNOTEWohlstetter1962341–43_170-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEWohlstetter1962341–43-170"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۶۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%87%D9%86%DA%AF_%DA%A9%D9%86%DA%AF" title="نبرد هنگ کنگ">نبرد هنگ کنگ</a> بود.<sup id="cite_ref-171" class="reference"><a href="#cite_note-171"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۷۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>این تهاجم باعث شد تا <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A8%D9%87_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="اعلان جنگ ایالات متحده به ژاپن">ایالات متحده</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%A8%D9%87_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="اعلان جنگ بریتانیا به ژاپن">بریتانیا</a>، چین، استرالیا و چند کشور دیگر به صورت رسمی به ژاپن اعلان جنگ نمایند. <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی">اتحاد جماهیر شوروی</a> که به شدت مشغول نبردی عظیم با نیروهای محور در غرب بود به مفاد پیمان عدم تخاصم خود با ژاپن پایبند ماند.<sup id="cite_ref-172" class="reference"><a href="#cite_note-172"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۷۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> آلمان نازی و باقی کشورهای محور نیز برای اعلام همبستگی با ژاپن و به دلیل آنچه که حمله به کشتی‌های <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="آلمان نازی">آلمانی</a> توسط ایالات متحده به فرمان رئیس‌جمهور <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%84%D8%AA" class="mw-redirect" title="روزولت">روزولت</a> خوانده می‌شد<sup id="cite_ref-173" class="reference"><a href="#cite_note-173"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۷۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> به ایالات متحده آمریکا اعلان جنگ نمودند.<sup id="cite_ref-Events1941_127-1" class="reference"><a href="#cite_note-Events1941-127"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۲۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-174" class="reference"><a href="#cite_note-174"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۷۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="وقفه_در_پیشروی‌های_نیروهای_محور_(۱۹۴۲–۱۹۴۳)"><span id=".D9.88.D9.82.D9.81.D9.87_.D8.AF.D8.B1_.D9.BE.DB.8C.D8.B4.D8.B1.D9.88.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.86.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D8.AD.D9.88.D8.B1_.28.DB.B1.DB.B9.DB.B4.DB.B2.E2.80.93.DB.B1.DB.B9.DB.B4.DB.B3.29"></span>وقفه در پیشروی‌های نیروهای محور (۱۹۴۲‎–۱۹۴۳)</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Casablanca-Conference.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Casablanca-Conference.jpg/220px-Casablanca-Conference.jpg" decoding="async" width="220" height="199" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Casablanca-Conference.jpg/330px-Casablanca-Conference.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Casablanca-Conference.jpg/440px-Casablanca-Conference.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="578" /></a><figcaption>رئیس‌جمهور ایالات متحده <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%84%D8%AA" title="فرانکلین دلانو روزولت">فرانکلین دلانو روزولت</a> در کنار نخست‌وزیر بریتانیا <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86_%DA%86%D8%B1%DA%86%DB%8C%D9%84" title="وینستون چرچیل">وینستون چرچیل</a> طی <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3_%DA%A9%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%A8%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7" title="کنفرانس کازابلانکا">کنفرانس کازابلانکا</a>، ژانویه ۱۹۴۳</figcaption></figure> <p>در اول ژانویه ۱۹۴۲ <a href="/wiki/%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="چهار پاسبان">چهار پاسبان</a><sup id="cite_ref-FOOTNOTEBosworthMaiolo2015313–14_175-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBosworthMaiolo2015313–14-175"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۷۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> یعنی شوروی، چین، بریتانیا و ایالات متحده به همراه ۲۲ کشور شامل دولت‌های در تبعید و دولت‌های کوچک‌تر <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="اعلامیه ملل متحد">اعلامیه ملل متحد</a> و منشور اقیانوس اطلس<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMingstKarns200722_176-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMingstKarns200722-176"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۷۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> را امضا کردند و موافقت نمودند هیچ‌یک به صورت جداگانه با نیروهای محور صلح نکنند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEShirer1990904_177-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEShirer1990904-177"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۷۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در طول سال ۱۹۴۲ مقامات متفقین در حال بحث و بررسی برای انتخاب <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DA%98%DB%8C_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="استراتژی عالی">استراتژی عالی</a> خود پیرامون جنگ بودند که همه توافق داشتند <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اول اروپا">شکست آلمان</a> باید هدف اول باشد. روس‌ها خواستار بازگشایی جبهه دوم برای کاهش فشار بر شوروی در شرق بودند، آمریکایی‌ها نیز علاقه‌مند به یک <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%AA%DA%A9" title="عملیات پتک">حرکت سر راست</a> و تهاجم به قلب آلمان از طریق فرانسه بودند. در سمت دیگر اما بریتانیایی‌ها می‌گفتند باید در ابتدا با تهاجم به نواحی پیرامونی آلمان ضمن فرسوده کردن توان نظامی دشمن، روحیه آن‌ها را کاهش داد و جنبش‌های مقاومت را تقویت نمود.<sup id="cite_ref-178" class="reference"><a href="#cite_note-178"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۷۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در نهایت بریتانیا توانست ایالات متحده را راضی نماید که تهاجم به فرانسه در سال ۱۹۴۲ غیرعملی است و به جای آن بهتر است متفقین به بیرون راندن نیروهای محور از آفریقا تمرکز نمایند.<sup id="cite_ref-179" class="reference"><a href="#cite_note-179"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۷۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در ابتدای سال ۱۹۴۳ متفقین طی <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3_%DA%A9%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%A8%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7" title="کنفرانس کازابلانکا">کنفرانس کازابلانکا</a> مفاد اشاره شده در اعلامیه‌های سال ۱۹۴۲ را بار دیگر مورد تأکید قرار داده و پیشنهاد <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D9%82%DB%8C%D8%AF%D9%88%D8%B4%D8%B1%D8%B7" title="تسلیم بی‌قیدوشرط">تسلیم بی‌قیدوشرط</a> را به دشمنان خود ارائه دادند. آمریکایی‌ها و بریتانیایی‌ها توافق نمودند عملیات را در حوزه دریای مدیترانه ادامه دهند و با حمله به سیسیل و ایتالیا مسیرهای دریای مدیترانه را به صورت کامل امن نمایند.<sup id="cite_ref-180" class="reference"><a href="#cite_note-180"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۷۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> هرچند که بریتانیا اصرار داشت عملیات بعدی در بالکان می‌تواند پای ترکیه را نیز به جنگ باز کند اما در ماه مه ۱۹۴۳ آمریکا تعهد بریتانیا جهت محدود کردن عملیات در حوزه مدیترانه برای انتقال نیروها جهت حمله به خاک اصلی ایتالیا و فرانسه در ۱۹۴۴ را به دست آورد.<sup id="cite_ref-181" class="reference"><a href="#cite_note-181"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۸۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="اقیانوس_آرام_(۱۹۴۲–۱۹۴۳)"><span id=".D8.A7.D9.82.DB.8C.D8.A7.D9.86.D9.88.D8.B3_.D8.A2.D8.B1.D8.A7.D9.85_.28.DB.B1.DB.B9.DB.B4.DB.B2.E2.80.93.DB.B1.DB.B9.DB.B4.DB.B3.29"></span>اقیانوس آرام (۱۹۴۲‎–۱۹۴۳)</h4></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقاله‌های اصلی: <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="فهرست لشکرکشی‌های جنگ اقیانوس آرام">فهرست لشکرکشی‌های جنگ اقیانوس آرام</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="جنگ اقیانوس آرام">جنگ اقیانوس آرام</a>، و <a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="ژاپن در جنگ جهانی دوم">ژاپن در جنگ جهانی دوم</a></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Second_world_war_asia_1937-1942_map-fa.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Second_world_war_asia_1937-1942_map-fa.png/300px-Second_world_war_asia_1937-1942_map-fa.png" decoding="async" width="300" height="231" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Second_world_war_asia_1937-1942_map-fa.png/450px-Second_world_war_asia_1937-1942_map-fa.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Second_world_war_asia_1937-1942_map-fa.png/600px-Second_world_war_asia_1937-1942_map-fa.png 2x" data-file-width="1298" data-file-height="998" /></a><figcaption>نقشه پیشروی ژاپنی‌ها تا اواسط سال ۱۹۴۲. آبی: ٰژاپن؛ قرمز: متفقین</figcaption></figure> <p>ژاپن و متحدش تایلند تا انتهای آوریل ۱۹۴۲ <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%A8%D8%B1%D9%85%D9%87" title="حمله ژاپن به برمه">برمه</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%A7" title="نبرد مالایا">مالایا</a>، <a href="/wiki/%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="لشکرکشی هند شرقی هلند">هند شرقی هلند</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="نبرد سنگاپور">سنگاپور</a> و <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%A6%D9%88%D9%84_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B2)" title="نبرد رابائول (۱۹۴۲)">رابائول</a> را ضمن وارد آوردن تلفات سنگین و گرفتن تعداد زیادی اسیر از دست متفقین خارج نمودند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBeevor2012247–67,_345_182-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBeevor2012247–67,_345-182"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۸۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در فیلیپین نیز علی‌رغم <a href="/wiki/%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86_(%DB%B4%DB%B2%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B1)" title="لشکرکشی فیلیپین (۴۲–۱۹۴۱)">دفاع سرسختانه فیلیپینی‌ها و آمریکایی‌ها</a> این جزیره نیز در مه ۱۹۴۲ سقوط کرد و دولت آن به خارج گریخت.<sup id="cite_ref-FOOTNOTELewis1953p._529_(Table_11)_183-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELewis1953p._529_(Table_11)-183"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۸۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در برمه ۷ هزار سرباز بریتانیایی که از روز ۱۶ آوریل طی <a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%86%DA%AF_%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="نبرد ینانگ یانگ (صفحه وجود ندارد)">نبرد ینانگ یانگ</a> به محاصره افتاده بودند توسط سربازان چینی نجات پیدا کردند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTESlim195671–74_184-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESlim195671–74-184"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۸۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D9%82_%D8%B1%D8%B2%D9%85%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%86%D8%B3_%D9%88%D9%84%D8%B2_%D9%88_%D8%B1%D9%BE%D9%88%D9%84%D8%B3" title="غرق رزم‌ناوهای پرنس ولز و رپولس">دریای جنوب چین</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%88%D9%87" title="نبرد دریای جاوه">جاوه</a> و <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B1%D8%B4_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="یورش به اقیانوس هند">اقیانوس هند</a><sup id="cite_ref-FOOTNOTEGrove1995362_185-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGrove1995362-185"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۸۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> نیز ژاپنی‌ها در نبردهای دریایی موفق بودند و حتی توانستند <a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86" title="بمباران داروین">خاک استرالیا</a> را بمباران نمایند. در ژانویه ۱۹۴۲ متفقین تنها پیروزی خود بر ژاپنی‌ها را در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%86%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%A7_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B2)" title="نبرد چانگشا (۱۹۴۲)">نبرد چانگشا</a> توسط نیروهای چینی به دست آوردند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTECh&#39;i1992158_186-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTECh&#39;i1992158-186"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۸۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> این پیروزی‌های مداوم در برابر نیروهای بریتانیایی و آمریکایی که آماده نبرد نبودند باعث شد ژاپنی‌ها با اعتماد به نفس بیش از حد نیروهای خود را تا حد زیادی پخش کنند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEPerez1998145_187-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEPerez1998145-187"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۸۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در ابتدای مه ۱۹۴۲ ژاپنی‌ها قصد داشتند با یک <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A2%D8%A8%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="عملیات آبی خاکی">عملیات آبی خاکی</a> <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%88" title="عملیات مو">پورت مورزبی</a> را تصرف نموده تا مسیر ارتباطی میان ایالات متحده و استرالیا را قطع نمایند. ژاپنی‌ها اما پس از <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="نبرد دریای مرجان">نبرد دریای مرجان</a> که در قلب آن دو ناو هواپیمابر آمریکایی قرار داشتند مجبور به ملغی کردن این عملیات گشتند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMaddox1992111–12_188-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMaddox1992111–12-188"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۸۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> تهاجم بعدی ژاپنی‌ها که اینبار به خاطر <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%AF%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%84" title="حمله دولیتل">حمله دولیتل</a> تحریک گشته بودند اشغال <a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%AF%D9%88%DB%8C" title="آب‌سنگ مرجانی میدوی">آب‌سنگ مرجانی میدوی</a> بود تا بتوانند ناوهای هواپیمابرهای آمریکایی را به تله انداخته و آن‌ها را نابود کنند که به همین واسطه و برای انحراف آمریکایی‌ها، نیروهای خود را جهت <a href="/wiki/%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A2%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="لشکرکشی جزایر آلیوتی">اشغال جزایر الوشن</a> به آلاسکا اعزام نمودند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTESalecker2001186_189-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESalecker2001186-189"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۸۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> این عملیات در ماه ژوئن شروع شد اما آمریکایی‌ها که از اواسط مه <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="کدهای نیروی دریایی ژاپن">کدهای نیروی دریایی ژاپن</a> را شکسته بودند از نقشه ژاپنی‌ها اطلاع کامل داشته و در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%85%DB%8C%D8%AF%D9%88%DB%8C" title="نبرد میدوی">نبرد میدوی</a> پیروزی قاطعی را در برابر <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="نیروی دریایی امپراتوری ژاپن">نیروی دریایی امپراتوری ژاپن</a> به دست آوردند.<sup id="cite_ref-190" class="reference"><a href="#cite_note-190"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۸۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در اواسط ماه مه نیروهای ژاپنی برای مجازات نیروهای چینی که به خلبانان آمریکایی زنده‌مانده از بمباران توکیو کمک کرده بودند <a href="/wiki/%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%DA%86%D8%AC%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF-%D8%AC%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%DB%8C" title="لشکرکشی چجیانگ-جیانگشی">لشکرکشی چجیانگ-جیانگشی</a> را آغاز کردند.<sup id="cite_ref-191" class="reference"><a href="#cite_note-191"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۹۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-192" class="reference"><a href="#cite_note-192"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۹۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Marines_rest_in_the_field_on_Guadalcanal.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Marines_rest_in_the_field_on_Guadalcanal.jpg/220px-Marines_rest_in_the_field_on_Guadalcanal.jpg" decoding="async" width="220" height="178" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Marines_rest_in_the_field_on_Guadalcanal.jpg/330px-Marines_rest_in_the_field_on_Guadalcanal.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Marines_rest_in_the_field_on_Guadalcanal.jpg/440px-Marines_rest_in_the_field_on_Guadalcanal.jpg 2x" data-file-width="740" data-file-height="600" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%81%D9%86%DA%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="سپاه تفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکا">تفنگداران دریایی ایالات متحده</a> در هنگام <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%84" class="mw-redirect" title="نبرد گوادال‌کانال">نبرد گوادال‌کانال</a> .</figcaption></figure> <p>ژاپن که پس از نبرد میدوی قسمت اعظم توان تهاجمی خویش را از دست داده بود تصمیم گرفت تا تلاش برای تصرف <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%AA_%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%B2%D8%A8%DB%8C" title="پورت مورزبی">پورت مورزبی</a> را اینبار از <a href="/wiki/%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%B1_%DA%A9%D9%88%DA%A9%D9%88%D8%AF%D8%A7" title="لشکرکشی مسیر کوکودا">طریق زمین</a> در پیش بگیرد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEWeinberg2005339_193-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEWeinberg2005339-193"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۹۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در همین زمان آمریکایی‌ها برنامه داشتند تا با تصرف <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="جزایر سلیمان">جزایر سلیمان</a> و به خصوص <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%84" title="گوادال‌کانال">گوادال‌کانال</a> قدم‌های ابتدایی برای اشغال رابائول که پایگاه اصلی ژاپنی‌ها در جنوب شرق آسیا بود را بردارند.<sup id="cite_ref-194" class="reference"><a href="#cite_note-194"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۹۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>هر دو طرف عملیات خود را در ماه ژوئیه آغاز نمودند اما در اواسط سپتامبر <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%84" class="mw-redirect" title="نبرد گوادال‌کانال">نبرد گوادال‌کانال</a> به اولویت ژاپنی‌ها تبدیل گشت و به سربازان در گینه نو دستور داده شد تا عملیات به سمت پورت مورزبی را متوقف نموده و به سمت <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88" title="استان اورو">شمال جزیره</a> عقب بنشینند که در آنجا طی <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D9%88%D9%86%D8%A7-%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%A7" title="نبرد بونا-گونا">نبرد بونا-گونا</a> با سربازان آمریکایی و استرالیایی درگیر شدند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTESwain2001197_195-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESwain2001197-195"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۹۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> گوادال‌کانال به سرعت تبدیل به مرکز توجه هر دو طرف گشت و میزان بسیار زیادی از سربازان و کشتی‌ها وارد این نبرد شدند تا آنکه در ابتدای سال ۱۹۴۳ ژاپنی‌ها شکست را پذیرفته و از جزیره <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%DB%8C" title="عملیات کی">عقب نشستند</a>.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEHane2001340_196-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHane2001340-196"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۹۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در برمه نیز نیروهای کشورهای مشترک‌المنافع دو عملیات اصلی را اجرا نمودند. اولین عملیات <a href="/wiki/%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="لشکرکشی به آراکان">لشکرکشی به آراکان</a> در اواخر ۱۹۴۲ بود که نتایج فاجعه‌باری داشت و در مه ۱۹۴۳ نیروهای متفقین مجبور شدند به هند بازگردند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMarston2005111_197-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMarston2005111-197"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۹۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> عملیات دوم فرستادن <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="چیندیت‌ها">نیروهای غیرمنظم</a> به پشت خط ژاپنی‌ها از فوریه بود که تا انتهای آوریل ادامه یافت و نتایج مختلفی داشت.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBrayley20029_198-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBrayley20029-198"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۹۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="جبههٔ_شرقی_(۱۹۴۲–۱۹۴۳)"><span id=".D8.AC.D8.A8.D9.87.D9.87.D9.94_.D8.B4.D8.B1.D9.82.DB.8C_.28.DB.B1.DB.B9.DB.B4.DB.B2.E2.80.93.DB.B1.DB.B9.DB.B4.DB.B3.29"></span>جبههٔ شرقی (۱۹۴۲‎–۱۹۴۳)</h4></div> <p>با وجود شکست‌های فراوان، اوایل سال ۱۹۴۲ آلمان به همراه متحدان خود توانست جلوی یک حمله بزرگ از سوی شوروی را در مرکز و جنوب روسیه بگیرد و اراضی‌ای که سال قبل به دست آورده بودند را حفظ کنند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEGlantz200131_199-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGlantz200131-199"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۹۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ماه مه آلمان ضمن ایستادگی برابر حمله شوروی در شرق کریمه و <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D9%88%D9%81" title="نبرد دوم خارکوف">خارکوف</a>،<sup id="cite_ref-FOOTNOTERead2004764_200-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTERead2004764-200"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۹۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> حمله‌ای را در ماه ژوئن ۱۹۴۲ علیه اراضی جنوب شوروی ترتیب داد تا علاوه بر حفظ موقعیت در مناطق شمالی و مرکزی جبهه، بر منابع نفتی قفقاز و جلگه کوبان نیز تسلط پیدا کند. ورماخت گروه ارتش جنوب خود را به دو گروه ارتش تقسیم کرد. <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%A2" title="گروه ارتش آ">گروه ارتش آ</a> بر مناطق <a href="/wiki/%D8%AF%D9%86_(%D8%B1%D9%88%D8%AF)" title="دن (رود)">رود دن</a> سفلی مسلط شده و از جنوب شرقی به قفقاز حمله کرد. درحالی که <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%A8" title="گروه ارتش ب">گروه ارتش ب</a> به سمت <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D9%88%D9%84%DA%AF%D8%A7" title="رود ولگا">رود ولگا</a> در حرکت بود.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEDavies2006p._100_(2008_ed.)_201-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEDavies2006p._100_(2008_ed.)-201"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۰۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>تا اواسط ماه نوامبر، بیشتر <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="استالینگراد">استالینگراد</a> در طی <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="جنگ شهری">نبردهای شهری</a> به تصرف نیروهای آلمانی درآمد. شوروی دومین ضد حمله زمستانی خود را با محاصره نیروهای آلمانی در استالینگراد و حمله به رژف در نزدیکی مسکو آغاز نمود.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBeevor1998239–65_202-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBeevor1998239–65-202"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۰۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> تا اوایل ماه فوریه سال ۱۹۴۳ ورماخت متحمل خسارت‌های سنگینی شد. نیروهای آلمانی در استالینگراد پس از افتادن به محاصره، تحت فشار تسلیم شدند<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBeevor1998383–91_203-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBeevor1998383–91-203"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۰۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و خط مقدم آلمان به پشت مواضع پیش از تهاجم تابستانه بازگشت. اواسط ماه فوریه، پس از آن که از میزان فشار نیروهای شوروی کاسته شد، آلمان <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B3%D9%88%D9%85_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D9%88%D9%81" title="نبرد سوم خارکوف">ضد حمله موفقیت‌آمیزی در خارکوف</a> اجرا و استحکاماتی در اطراف <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%B3%DA%A9" title="کورسک">کورسک</a> ایجاد کرد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEErickson2001142_204-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEErickson2001142-204"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۰۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="اروپای_غربی/اقیانوس_اطلس_و_مدیترانه_(۱۹۴۲–۱۹۴۳)"><span id=".D8.A7.D8.B1.D9.88.D9.BE.D8.A7.DB.8C_.D8.BA.D8.B1.D8.A8.DB.8C.2F.D8.A7.D9.82.DB.8C.D8.A7.D9.86.D9.88.D8.B3_.D8.A7.D8.B7.D9.84.D8.B3_.D9.88_.D9.85.D8.AF.DB.8C.D8.AA.D8.B1.D8.A7.D9.86.D9.87_.28.DB.B1.DB.B9.DB.B4.DB.B2.E2.80.93.DB.B1.DB.B9.DB.B4.DB.B3.29"></span>اروپای غربی/اقیانوس اطلس و مدیترانه (۱۹۴۲‎–۱۹۴۳)</h4></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:8th_AF_Bombing_Marienburg.JPEG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/8th_AF_Bombing_Marienburg.JPEG/220px-8th_AF_Bombing_Marienburg.JPEG" decoding="async" width="220" height="177" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/8th_AF_Bombing_Marienburg.JPEG/330px-8th_AF_Bombing_Marienburg.JPEG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/8th_AF_Bombing_Marienburg.JPEG/440px-8th_AF_Bombing_Marienburg.JPEG 2x" data-file-width="2716" data-file-height="2187" /></a><figcaption>بمب‌افکن <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A8%DB%8C-%DB%B1%DB%B7_%D9%81%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AA%D8%B1%D8%B3" title="بوئینگ بی-۱۷ فلایینگ فورترس">بوئینگ بی-۱۷ فلایینگ فورترس</a> متعلق به <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%87%D8%B4%D8%AA%D9%85" title="نیروی هوایی هشتم">نیروی هوایی هشتم</a> درحال بمباران کارخانه فوک ولف آلمان، ۹ اکتبر ۱۹۴۳</figcaption></figure> <p>نیروی دریایی آلمان با استفاده از تصمیمات ضعیف فرماندهی نیروی دریایی آمریکا، <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D9%88%D8%B4" title="دومین زمان خوش">با تاخت و تاز به آنها روند کشتیرانی متفقین در سواحل آمریکایی اقیانوس اطلس را مختل کرد</a>.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMilner199052_205-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMilner199052-205"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۰۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> تا نوامبر ۱۹۴۱ نیروهای مشترک، عملیات بازدارنده <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%B1" title="عملیات کروسیدر">کروسیدر</a> را در شمال آفریقا اجرایی کرده و تمامی تصرفات ایتالیا و آلمانی‌ها را بازپس گرفتند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBeevor2012224–28_206-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBeevor2012224–28-206"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۰۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در شمال آفریقا، آلمان‌ها حمله‌ای را در ماه ژانویه علیه نیروهای بریتانیایی تدارک دیدند که تا ماه فوریه منجر به عقب‌نشینی بریتانیا تا نوار غزاله شد،<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMolinari200791_207-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMolinari200791-207"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۰۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> این مسئله سبب شد تا آرامشی نسبی به نفع نازی‌ها بر نبرد حاکم شود که آلمان از آن برای آماده کردن خود جهت حملات آینده استفاده کرد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMitcham200731_208-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMitcham200731-208"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۰۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> نگرانی‌های بریتانیا مبنی بر اینکه ممکن است ژاپن پایگاه‌های نظامی خود را در ماداگاسکار دایر کند، باعث شد تا در اوایل مهٔ ۱۹۴۲ <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="نبرد ماداگاسکار">حملاتی علیه این جزیره</a> را ترتیب دهد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBeevor2012380–81_209-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBeevor2012380–81-209"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۰۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%BA%D8%B2%D8%A7%D9%84%D9%87" title="نبرد غزاله">حمله متحدان به لیبی</a> باعث شد تا متفقین مجبور به عقب‌نشینی در عمق خاک مصر شوند و این روند تاجایی ادامه پیدا کرد که نهایتاً نیروهای محور در جریان <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="نبرد اول العلمین">نبرد العلمین</a> متوقف شدند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTERich1992178_210-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTERich1992178-210"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۰۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در این قاره، حمله <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88" class="mw-redirect" title="کماندو">کماندوهای</a> متفقین بر اهدافی استراتژیک باعث تشدید فاجعه <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%BE_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="دیپ راید">دیپ راید</a> شد و نشان داد که نیروهای غربی متفقین در اجرای عملیات‌های حمله در غرب اروپا تحت شرایطی که از نظر تجهیزات و امنیت عملیاتی آماده‌سازی نشوند، ناتوان هستند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTENeillands2005_211-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTENeillands2005-211"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۱۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>در اوت ۱۹۴۲، متفقین موفق شدند تا به هرقیمت <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%86" title="نبرد دوم العلمین">نبرد دوم العلمین</a><sup id="cite_ref-FOOTNOTEKeegan1997277_212-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKeegan1997277-212"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۱۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> را دفع کنند و <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87" title="عملیات پایه">تدارکات لازم را به محاصره‌شدگان جزیره مالت تحویل دهند</a>.<sup id="cite_ref-FOOTNOTESmith2002_213-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESmith2002-213"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۱۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> چند ماه بعد متفقین حمله خود به مصر را ترتیب دادند و نیروهای محور را مجبور به عقب‌نشینی کرده و <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%86" title="نبرد دوم العلمین">حرکت خود به سوی غرب لیبی</a> را آغاز کردند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEThomasAndrew19988_214-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEThomasAndrew19988-214"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۱۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> این حمله اندکی پس از <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B4%D8%B9%D9%84" class="mw-redirect" title="عملیات مشعل">فرود نیروهای انگلیسی-آمریکایی در شمال آفریقای فرانوسی</a> که منجر به پیوستن این مناطق به اراضی متفقین شد کلید خورد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTERoss199738_215-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTERoss199738-215"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۱۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> هیتلر در پاسخ به ازدست دادن مستعمره فرانسه با تدارک دیدن حمله ای برای <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="پرونده آنتون">اشغال ویشی</a> دست به مقابله‌به‌مثل زد. اگرچه نیروهای ویشی اقدامی برای مقابله علیه این نقض آتش‌بس نکردند اما موفق شدند تا ناوگان خود را پیش از آن که به دست نیروهای هیتلر بیفتد <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D9%82_%D9%86%D8%A7%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D9%88%D9%84%D9%88%D9%86" title="غرق ناوگان فرانسه در تولون">نابود کنند</a>. نیروهای محور در آفریقا به تونس <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3" title="نبرد تونس">عقب‌نشینی کردند</a>، که البته در مهٔ ۱۹۴۳ به دست نیروهای متفقین فتح شد. در ژوئن ۱۹۴۳ نیروهای بریتانیایی و آمریکایی ائتلافی برای بمباران نقاط استراتژیک علیه آلمان، با هدف تضعیف اقتصاد جنگی، تضعیف روحیه حریف و تخریب خانه‌های ساکنان تدارک دیدند. <a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="بمباران هامبورگ در جنگ جهانی دوم">بمباران هامبورگ</a> آغاز این حملات بود که منجر به وارد آمدن خسارت‌های سنگین بر زیرساختهای این مرکز صنعتی مهم شد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پیشرفت_دوبارهٔ_نیروهای_متفقین_(۱۹۴۳–۱۹۴۴)"><span id=".D9.BE.DB.8C.D8.B4.D8.B1.D9.81.D8.AA_.D8.AF.D9.88.D8.A8.D8.A7.D8.B1.D9.87.D9.94_.D9.86.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D8.AA.D9.81.D9.82.DB.8C.D9.86_.28.DB.B1.DB.B9.DB.B4.DB.B3.E2.80.93.DB.B1.DB.B9.DB.B4.DB.B4.29"></span>پیشرفت دوبارهٔ نیروهای متفقین (۱۹۴۳‎–۱۹۴۴)</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:SBD_VB-16_over_USS_Washington_1943.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/SBD_VB-16_over_USS_Washington_1943.jpg/220px-SBD_VB-16_over_USS_Washington_1943.jpg" decoding="async" width="220" height="171" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/SBD_VB-16_over_USS_Washington_1943.jpg/330px-SBD_VB-16_over_USS_Washington_1943.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/SBD_VB-16_over_USS_Washington_1943.jpg/440px-SBD_VB-16_over_USS_Washington_1943.jpg 2x" data-file-width="2131" data-file-height="1658" /></a><figcaption> هواپیمای داگلاس اس‌بی‌دی داونتلس درحال گشت زنی بر فراض <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%88%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%AA%D9%86_(%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C-%DB%B5%DB%B6)" title="یواس‌اس واشینگتن (بی‌بی-۵۶)">یواس‌اس واشینگتن (بی‌بی-۵۶)</a> و <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%84%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D9%88%DB%8C-%DB%B2)" title="یواس‌اس لکسینگتون (سی‌وی-۲)">یواس‌اس لکسینگتون (سی‌وی-۲)</a> در طی <a href="/wiki/%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D9%88_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D9%84" title="لشکرکشی جزایر گیلبرت و مارشال">لشکرکشی جزایر گیلبرت و مارشال</a>، ۱۹۴۳</figcaption></figure> <p>پس از عملیات گوادال‌کانال متفقین چندین عملیات علیه ژاپن را در آب‌های اقیانوس آرام ترتیب دادند. در ماه مه ۱۹۴۳ نیروهای آمریکایی و کانادایی برای از بین بردن <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B4%D9%86" class="mw-redirect" title="نبرد جزایر الوشن">نیروهای ژاپنی در الوشن</a> اعزام شدند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEThompsonRandall2008164_216-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEThompsonRandall2008164-216"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۱۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> خیلی زود، ایالات متحده که از همراهی نیروهای استرالیایی و نیوزیلندی برخوردار بود عملیاتی بزرگ را برای منزوی کردن جزیره <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%A6%D9%88%D9%84" title="رابائول">رابائول</a> با <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%DA%86%D8%B1%D8%AE%E2%80%8C%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="عملیات چرخ‌دستی">تصرف جزایر اطراف</a> ترتیب داد و با شکستن محدودهٔ ژاپن در اقیانوس آرام <a href="/wiki/%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D9%88_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D9%84" title="لشکرکشی جزایر گیلبرت و مارشال">جزایر مارشال و گیلبرت را اشغال کرد</a>.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEKennedy2001610_217-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKennedy2001610-217"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۱۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> تا پایان مارس ۱۹۴۴، متحدان به هردو هدف خود رسیدند و همین‌طور <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%87%DB%8C%D9%84%D8%B3%D8%AA%D9%86" title="عملیات هیلستن">پایگاه اصلی ژاپن در تورک</a> در <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86" title="جزایر کارولین">جزایر کارولین</a> را نیز تخلیه کردند. در ماه آوریل نیز متفقین عملیاتی را برای <a href="/wiki/%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8_%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D9%86%D9%88" title="لشکرکشی غرب گینه نو">لشکرکشی غرب گینه نو</a> آغاز کردند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTERottman2002228_218-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTERottman2002228-218"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۱۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در اتحاد جماهیر شوروی، هم آلمان و هم نیروهای شوروی بهار و اوایل تابستان ۱۹۴۳ را صرف آماده شدن برای نبردی بزرگ در مرکز روسیه کردند. در ۴ ژوئیه ۱۹۴۳ آلمان به نیروهای شوروی در اطراف <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%B3%DA%A9" title="نبرد کورسک">کورسک</a> حمله کرد. ظرف تنها یک هفته، نیروهای آلمانی، خسته از دفاع منظم و قدرتمند شوروی<sup id="cite_ref-219" class="reference"><a href="#cite_note-219"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۱۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> از هیتلر دستور لغو عملیات را گرفتند. این اولین باری بود که هیتلر عملیاتی را پیش از نایل آمدن به موفقیت تاکتیکی یا عملیاتی لغو می‌کرد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEKershaw2001592_220-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKershaw2001592-220"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۱۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> این تصمیم هیتلر تاحدی نیز تحت تأثیر حملات نیروهای غربی متفقین به سیسیل در ۹ ژوئیه و شکست‌های پیاپی ایتالیا بود که منجر به برکناری و دستگیری موسولینی در اواخر ماه شد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEO&#39;Reilly200132_221-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEO&#39;Reilly200132-221"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۲۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در ۱۲ ژوئیه ۱۹۴۳، <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%81" title="عملیات کوتوزوف">شوروی ضد حمله‌ای</a> علیه آلمان ترتیب داد که در نتیجه آن نه تنها هرگونه شانس پیروزی را از آلمان‌ها گرفت، که آن‌ها را در شرق نیز گرفتار کرد. پیروزی شوروی در کورسک پایانی بر برتری آلمان بود<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBellamy2007595_222-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBellamy2007595-222"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۲۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و ابتکار عمل در جبهه شرقی را نیز به روسیه داد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEO&#39;Reilly200135_223-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEO&#39;Reilly200135-223"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۲۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEHealy199290_224-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHealy199290-224"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۲۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> آلمان‌ها تلاش کردند تا با عجله موقعیتشان در جبهه شرقی، که در امتداد استحکامات <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D9%BE%D9%86%D8%AA%D8%B1_%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="خط پنتر ووتان">خط پنتر ووتان</a> بود را تثبیت کنند. اما شوروی تلاششان را در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D9%88%D9%84%D9%86%D8%B3%DA%A9" title="اسمولنسک">اسمولنسک</a> و با <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D9%86%DB%8C%D9%BE%D8%B1" title="نبرد دنیپر">عملیات دنیپر</a> ناکام نمود.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEGlantz200150–55_225-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGlantz200150–55-225"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۲۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Soviet_troops_and_T-34_tanks_counterattacking_Kursk_Voronezh_Front_July_1943.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Soviet_troops_and_T-34_tanks_counterattacking_Kursk_Voronezh_Front_July_1943.jpg/220px-Soviet_troops_and_T-34_tanks_counterattacking_Kursk_Voronezh_Front_July_1943.jpg" decoding="async" width="220" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Soviet_troops_and_T-34_tanks_counterattacking_Kursk_Voronezh_Front_July_1943.jpg/330px-Soviet_troops_and_T-34_tanks_counterattacking_Kursk_Voronezh_Front_July_1943.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Soviet_troops_and_T-34_tanks_counterattacking_Kursk_Voronezh_Front_July_1943.jpg/440px-Soviet_troops_and_T-34_tanks_counterattacking_Kursk_Voronezh_Front_July_1943.jpg 2x" data-file-width="2525" data-file-height="1428" /></a><figcaption>دسته سربازان ارتش سرخ در طی <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%B3%DA%A9" title="نبرد کورسک">نبرد کورسک</a>، ۱۹۴۳</figcaption></figure> <p>در سوم اکتبر ۱۹۴۳، متفقین غربی پس از <a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%B4%E2%80%8C%D8%A8%D8%B3_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A8%DB%8C%D9%84%D9%87" title="آتش‌بس کاسیبیله">آتش‌بس موقت ایتالیا</a>، <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="حمله متفقین به ایتالیا">به خاک این کشور یورش بردند</a>.<sup id="cite_ref-226" class="reference"><a href="#cite_note-226"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۲۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> آلمان با کمک فاشیست‌ها به منظور تلافی، با <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A2%D8%AE%D8%B3%D9%87" title="عملیات آخسه">خلع سلاح نیروهای ایتالیایی</a> که در بسیاری از نقاط بدون دستور ویژه‌ای بودند، کنترل نظامی مناطق ایتالیا را در دست گرفت<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMazower2008362_227-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMazower2008362-227"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۲۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و یک سلسله خطوط دفاعی را ایجاد کرد.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEHartHartHughes2000151_228-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHartHartHughes2000151-228"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۲۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> همچنین نیروهای ویژه آلمانی، موسولینی را که بازداشت شده بود <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D9%88" title="حمله گران ساسو">نجات دادند</a>. او بلافاصله در ایتالیایی که به اشغال آلمانها درآمده بود حکومتی دست‌نشانده تحت عنوان <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="جمهوری اجتماعی ایتالیا">جمهوری اجتماعی ایتالیا</a> را ایجاد کرد<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBlinkhorn200652_229-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBlinkhorn200652-229"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۲۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> که این مسئله خود پیش‌زمینهٔ وقوع <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="جنگ شهری ایتالیا">جنگ شهری ایتالیا</a> شد. متفقین تا هنگام رسیدن به <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D8%B2%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="خط زمستان">خط دفاعی اصلی آلمان</a> در اواسط نوامبر، در چندین خط مقدم دیگر جنگیدند.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEReadFisher2002129_230-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEReadFisher2002129-230"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۲۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>عملیات آلمانی‌ها در اقیانوس اطلس نیز به مشکل برخورد. ماه <a href="/wiki/%D9%85%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B3)" title="مه سیاه (۱۹۴۳)">مه ۱۹۴۳</a>، اقدامات متقابل متفقین به طرز چشمگیری افزایش یافت، تاجایی که ناوگان <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88-%D8%A8%D9%88%D8%AA" title="او-بوت">او-بوت</a> آلمانی پس از تحمل خسارات بسیار ناچار به توقف موقتی عملیات اقیانوس اطلس شد.<sup id="cite_ref-231" class="reference"><a href="#cite_note-231"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۳۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ماه نوامبر ۱۹۴۳، فرانکلین روزولت و وینستون چرچیل با <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF_%DA%A9%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%DA%A9" title="چیانگ کای‌شک">چیانگ کای-سیک</a> در <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D9%82%D8%A7%D9%87%D8%B1%D9%87" title="کنفرانس قاهره">قاهره</a> و سپس با جوزف استالین <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="کنفرانس تهران">در تهران</a> ملاقات کردند.<sup id="cite_ref-Kolko_1990_211,235,267_268_232-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kolko_1990_211,235,267_268-232"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۳۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> کنفرانس پیشین، سیاست‌های باز پسدهی اراضی ژاپنی پس از جنگ را مشخص کرد<sup id="cite_ref-Iriye_1981_154_233-0" class="reference"><a href="#cite_note-Iriye_1981_154-233"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۳۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و برنامه‌ریزی نظامی برای <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%D9%85%D9%87" title="نبرد برمه">نبرد برمه</a> را دربرداشت،<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMitter2014286_234-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMitter2014286-234"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۳۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در حالی که کنفرانس دوم شامل این بود که متفقین غربی بایستی در سال ۱۹۴۴ به اروپا حمله کرده و پس از آن اتحاد جماهیر شوروی باید سه ماه پس از شکست آلمان‌ها به ژاپن اعلان جنگ دهد.<sup id="cite_ref-polley148_235-0" class="reference"><a href="#cite_note-polley148-235"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۳۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>از نوامبر ۱۹۴۳، در طول هفت هفته از <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%86%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%AF%DB%8C" title="نبرد چانگدی">نبرد چانگدی</a>، چینی‌ها در حالی که منتظر کمک متفقین بودند ژاپن را مجبور کردند تا به قیمتی گزاف وارد یک جنگ فرسایشی شود.<sup id="cite_ref-Beevor_2012_268_274_236-0" class="reference"><a href="#cite_note-Beevor_2012_268_274-236"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۳۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-H161_237-0" class="reference"><a href="#cite_note-H161-237"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۳۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Hsu_Chang_412-416_238-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hsu_Chang_412-416-238"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۳۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در ژانویه ۱۹۴۴، متفقین سلسله حملاتی را علیه خط در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%88" title="نبرد مونته کاسینو">مونته کاسینو</a> صورت دادند و سعی کردند با فرود در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%88" class="mw-redirect" title="نبرد آنزیو">آنزیو</a> از جناح خارجی به دشمن ضربه بزنند.<sup id="cite_ref-239" class="reference"><a href="#cite_note-239"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۳۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در ۲۷ ژانویه ۱۹۴۴، نیروهای شوروی <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AF" title="جبهه لنینگراد">یورشی وسیع</a> علیه نیروهای آلمانی در لنینگراد را آغاز کردند و نهایتاً به بزرگ‌ترین و مرگبارترین <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D9%87_%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AF" title="محاصره لنینگراد">محاصره</a> تاریخ پایان دادند.<sup id="cite_ref-Glantz_2002_327_366_240-0" class="reference"><a href="#cite_note-Glantz_2002_327_366-240"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۳۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AF-%D9%86%D9%88%DA%AF%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF" title="حمله لنینگراد-نوگورود">حمله فوق</a> پیش از جنگ در مرز استونی توسط <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="گروه ارتش شمالی">گروه ارتش شمالی</a> آلمان با کمک استونیایی‌هایی که امید به استقلال دوباره کشورشان داشتند متوقف شد.<sup id="cite_ref-Glantz_2002_367_414_241-0" class="reference"><a href="#cite_note-Glantz_2002_367_414-241"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۴۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> این توقف، سرعت عملیات متعاقب شوروی در منطقه دریای بالتیک را گرفت. در اواخر مهٔ ۱۹۴۴، شوروی کریمه را آزاد کرد، تا حد زیادی نیروهای محور را از اوکراین خارج کرده و به رومانی یورش برد که البته توسط نیروهای محور دفع شد.<sup id="cite_ref-Chubarov_2001_122_242-0" class="reference"><a href="#cite_note-Chubarov_2001_122-242"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۴۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> حملات متفقین به ایتالیا موفقیت‌آمیز بود و به قیمت اجازه دادن به چندین لشکر آلمانی برای عقب‌نشینی، در ۴ ژوئن، رم فتح شد.<sup id="cite_ref-243" class="reference"><a href="#cite_note-243"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۴۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:The_Battle_of_Cassino,_January-may_1944_C4363.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/The_Battle_of_Cassino%2C_January-may_1944_C4363.jpg/220px-The_Battle_of_Cassino%2C_January-may_1944_C4363.jpg" decoding="async" width="220" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/The_Battle_of_Cassino%2C_January-may_1944_C4363.jpg/330px-The_Battle_of_Cassino%2C_January-may_1944_C4363.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/The_Battle_of_Cassino%2C_January-may_1944_C4363.jpg/440px-The_Battle_of_Cassino%2C_January-may_1944_C4363.jpg 2x" data-file-width="2733" data-file-height="2480" /></a><figcaption>ویرانه‌های <a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="صومعه بندیکتین">صومعه بندیکتین</a>، در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%88" title="نبرد مونته کاسینو">نبرد مونته کاسینو</a>، در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7_(%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85)" class="mw-redirect" title="نبرد ایتالیا (جنگ جهانی دوم)">نبرد ایتالیا</a>، مه ۱۹۴۴</figcaption></figure> <p>متفقین در سرزمینهای آسیایی موفقیت‌های پیاپیی داشتند. در مارس سال ۱۹۴۴، ژاپنی‌ها دو حمله را یکی علیه <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%DB%8C%D9%88-%DA%AF%D9%88" title="عملیات یو-گو">نیروهای انگلیسی در آسام هند</a><sup id="cite_ref-Lightbody_2004_224_244-0" class="reference"><a href="#cite_note-Lightbody_2004_224-244"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۴۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و اندکی بعد حمله‌ای را علیه مواضع مشترک‌المنافع در <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%81%D8%A7%D9%84" title="ایمفال">ایمفال</a> و <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%87%DB%8C%D9%85%D8%A7" title="کوهیما">کوهیما</a> صورت دادند.<sup id="cite_ref-Zeiler_245-0" class="reference"><a href="#cite_note-Zeiler-245"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۴۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در ماه مه ۱۹۴۴، نیروهای بریتانیایی ضدحمله‌ای را ترتیب دادند که منجر شد سربازان ژاپنی تا ماه ژوئیه به برمه عقب‌نشینی کنند<sup id="cite_ref-Zeiler_245-1" class="reference"><a href="#cite_note-Zeiler-245"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۴۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و نیروهای چینی که در اواخر سال ۱۹۴۳ به <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A8%D8%B1%D9%85%D9%87_%D9%88_%D8%BA%D8%B1%D8%A8_%DB%8C%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%86" title="نبرد شمال برمه و غرب یون‌نان">شمال برمه یورش برده بودند</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D9%87_%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%AA%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%A7" title="محاصره ماییتکینا">سربازان ژاپنی در مییتکینا را محاصره کردند</a>.<sup id="cite_ref-246" class="reference"><a href="#cite_note-246"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۴۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%DA%86%DB%8C-%DA%AF%D9%88" title="عملیات ایچی-گو">دومین حمله ژاپن به چین</a> با هدف نابودی نیروهای اصلی ارتش چین، تأمین امنیت راه‌آهن قلمرو ژاپن و تصرف فرودگاه‌های متفقین انجام شد.<sup id="cite_ref-247" class="reference"><a href="#cite_note-247"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۴۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> تا ماه ژوئن، ژاپنی‌ها <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%86" title="استان هنان">استان هنان</a> را فتح کرده و <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%86%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%A7_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B4)" title="نبرد چانگشا (۱۹۴۴)">نبرد چانگشا (۱۹۴۴)</a> در <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="هونان">هونان</a> را کلید زدند.<sup id="cite_ref-248" class="reference"><a href="#cite_note-248"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۴۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تنگ_کردن_حلقهٔ_محاصره_توسط_متفقین_(۱۹۴۴)"><span id=".D8.AA.D9.86.DA.AF_.DA.A9.D8.B1.D8.AF.D9.86_.D8.AD.D9.84.D9.82.D9.87.D9.94_.D9.85.D8.AD.D8.A7.D8.B5.D8.B1.D9.87_.D8.AA.D9.88.D8.B3.D8.B7_.D9.85.D8.AA.D9.81.D9.82.DB.8C.D9.86_.28.DB.B1.DB.B9.DB.B4.DB.B4.29"></span>تنگ کردن حلقهٔ محاصره توسط متفقین (۱۹۴۴)</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Approaching_Omaha.jpg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Approaching_Omaha.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Approaching_Omaha.jpg/220px-Approaching_Omaha.jpg" decoding="async" width="220" height="157" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Approaching_Omaha.jpg/330px-Approaching_Omaha.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Approaching_Omaha.jpg/440px-Approaching_Omaha.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2147" /></a><figcaption>نیروهای آمریکایی در نزدیکی <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D9%84_%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7" title="ساحل اوماها">ساحل اوماها</a> در طول <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%86%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="نبرد نرماندی">نبرد نرماندی</a> در <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%86%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="پیاده‌سازی در نرماندی">پیاده‌سازی در نرماندی</a>، ۶ ژوئن ۱۹۴۴</figcaption></figure> <p>در ۶ ژوئن ۱۹۴۴ (معروف به <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%86%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="پیاده‌سازی در نرماندی">روز دی</a>)، پس از سه سال فشار مداوم از سوی اتحاد جماهیر شوروی،<sup id="cite_ref-rees406_249-0" class="reference"><a href="#cite_note-rees406-249"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۴۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> متفقین غربی به <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%84%D8%B1%D8%AF" title="عملیات اورلرد">شمال فرانسه</a> حمله کردند. پس از انتصاب چند واحد متفقین از ایتالیا، آنها همچنین به <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86" title="عملیات دراگون">جنوب فرانسه</a> یورش بردند.<sup id="cite_ref-Weinberg_2005_695_250-0" class="reference"><a href="#cite_note-Weinberg_2005_695-250"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۴۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> استقرار نیروها موفقیت‌آمیز بودند و منجر به <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%81%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%B2" class="mw-redirect" title="نبرد فالایز">شکست یگان‌های ارتش آلمان</a> در فرانسه شدند. پاریس در ۲۵ اوت به واسطه مقاومت‌های محلی و همکاری نیروهای آزاد فرانسوی که هر دو تحت فرماندهی ژنرال چارلز دوگل هدایت می‌شدند <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="آزادسازی پاریس">آزاد</a> شد<sup id="cite_ref-251" class="reference"><a href="#cite_note-251"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۵۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و متفقین نیز در باقی سال به <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%B1%D9%81%D8%AA_%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B2_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%A8%D9%87_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="پیشرفت نیروهای متفقین از پاریس به راین">عقب راندن نیروهای آلمانی از اروپای غربی</a> ادامه دادند. <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="عملیات مارکت گاردن">یک عملیات</a> گسترده هوایی برای نفوذ به شمال آلمان که از هلند کلید خورده بود با شکست مواجه شد.<sup id="cite_ref-252" class="reference"><a href="#cite_note-252"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۵۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> پس از آن متفقین غربی به کندی وارد مرزهای آلمان شدند اما پس از یک حمله گسترده با نام <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%87" title="عملیات ملکه">عملیات ملکه</a>، نتوانستند از <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%B1" title="رود روهر">رود روهر</a> عبور کنند. در ایتالیا، پیشروی متفقین بابت برخوردن به آخرین خطوط دفاعی مهم آلمان‌ها سرعت خود را از دست داد.<sup id="cite_ref-253" class="reference"><a href="#cite_note-253"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۵۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bundesarchiv_Bild_183-97906,_Warschauer_Aufstand,_Straßenkampf.jpg"><img alt="" resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bundesarchiv_Bild_183-R97906_Warschauer_Aufstand,_Stra%C3%9Fenkampf,_SS.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Bundesarchiv_Bild_183-R97906_Warschauer_Aufstand%2C_Stra%C3%9Fenkampf%2C_SS.jpg/220px-Bundesarchiv_Bild_183-R97906_Warschauer_Aufstand%2C_Stra%C3%9Fenkampf%2C_SS.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Bundesarchiv_Bild_183-R97906_Warschauer_Aufstand%2C_Stra%C3%9Fenkampf%2C_SS.jpg/330px-Bundesarchiv_Bild_183-R97906_Warschauer_Aufstand%2C_Stra%C3%9Fenkampf%2C_SS.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Bundesarchiv_Bild_183-R97906_Warschauer_Aufstand%2C_Stra%C3%9Fenkampf%2C_SS.jpg/440px-Bundesarchiv_Bild_183-R97906_Warschauer_Aufstand%2C_Stra%C3%9Fenkampf%2C_SS.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="534" /></a><figcaption>سربازان <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3" title="اس‌اس">اس‌اس</a> آلمان از <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%BE_%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B1" class="mw-redirect" title="تیپ دیرلوانگر">تیپ دیرلوانگر</a> که موظف به سرکوب <a href="/wiki/%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%88" title="قیام ورشو">قیام ورشو</a> در برابر اشغال نازی‌ها، اوت ۱۹۴۴</figcaption></figure> <p>در ۲۲ ژوئن، شوروی <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%86" title="عملیات باگراتیون">یک حمله</a> استراتژیک به بلاروس را صورت داد که تقریباً کل <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2" title="گروه ارتش مرکز">گروه ارتش مرکز</a> آلمان را نابود کرد.<sup id="cite_ref-Zaloga_1996_7_254-0" class="reference"><a href="#cite_note-Zaloga_1996_7-254"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۵۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> خیلی زود، شوروی حملاتی استراتژیک را علیه نازی‌ها ترتیب داد که منجر به شکست و خروج دسته‌های ارتش آلمان از اوکراین غربی و لهستان شرقی شد. شوروی <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%87_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="کمیته آزادی‌بخش ملی لهستان">کمیته آزادی‌بخش ملی لهستان</a> را با هدف اعمال کنترل بر قلمرو لهستان و مبارزه با <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D9%85%DB%8C%D9%87%D9%86%DB%8C" title="ارتش میهنی">ارمیا کراجوا</a> لهستانی تشکیل داد. ارتش سرخ شوروی در محدوده <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D8%A7_(%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%88)" title="پراگا (ورشو)">پراگا</a> در سوی دیگر رود <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%A7" title="ویستولا">ویستولا</a> مانده بود و منفعلانه <a href="/wiki/%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%88" title="قیام ورشو">سرکوب خیزش مردمی در ورشو</a> توسط آلمان‌ها را که توسط <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D9%85%DB%8C%D9%87%D9%86%DB%8C" title="ارتش میهنی">ارمیا کراجوا</a> شروع شده بود را نظاره می‌کرد.<sup id="cite_ref-255" class="reference"><a href="#cite_note-255"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۵۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%DB%8C%D8%A7%D8%B4-%DA%A9%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%88" class="mw-redirect" title="تهاجم یاش-کیشیناو">حمله استراتژیک</a> ارتش سرخ به شرق رومانی بخش‌هایی عمده از <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="گروه ارتش جنوب اوکراین">نیروهای آلمانی</a> را نابود کرد و <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%AF%D8%AA%D8%A7%DB%8C_%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B4_%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کودتای ۱۹۴۴ رومانی">کودتای موفقی</a> را در رومانی و <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%AF%D8%AA%D8%A7%DB%8C_%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B4_%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="کودتای ۱۹۴۴ بلغارستان">بلغارستان</a> باعث شد و به دنبال این تغییرات، کشورهای فوق به سوی متفقین گرویدند.<sup id="cite_ref-countrystudies.us_256-0" class="reference"><a href="#cite_note-countrystudies.us-256"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۵۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در سپتامبر سال ۱۹۴۴، دسته‌های ارتش شوروی با ورود به <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="یوگسلاوی فدرال دموکراتیک">یوگسلاوی</a> باعث عقب‌نشینی برق‌آسای گروه‌های <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%A7%D9%81" title="گروه ارتش اف">اف</a> و <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="گروه ارتش ای">ای</a> در <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D8%B1%D9%81_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1" title="تصرف یونان توسط نیروهای محور">یونان</a>، آلبانی و یوگسلاوی شدند، پیش از این که از هم جدا شوند.<sup id="cite_ref-Evans_2008_653_257-0" class="reference"><a href="#cite_note-Evans_2008_653-257"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۵۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> با این حساب، کمونیست‌های پیشرو پارتیزان تحت رهبری مارشال <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%BE_%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%AA%DB%8C%D8%AA%D9%88" title="یوسیپ بروز تیتو">یوسیپ بروز تیتو</a>، که در سابقه خود رهبری موفقیت‌آمیز <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="جنگ جهانی دوم در یوگسلاوی">گروه‌های مبارز چریکی علیه اشغالگری‌ها</a> را از سال ۱۹۴۱ در دست داشت، بخش عمده یوگسلاوی را به کنترل خود درآورد و اقدامات علیه نیروهای آلمانی در جنوب را با تأخیر مواجه کرد. در شمال صربستان، ارتش سرخ، با حمایت محدود نیروهای بلغاری، در <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%84%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="حمله بلگراد">آزادسازی مشترک پایتخت بلگراد</a> در ۲۰ اکتبر به پارتیزان‌ها کمک کرد. پس از چندی، شوروی حمله گسترده‌ای را علیه مجارستان تحت اشغال آلمان انجام داد که تا <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D9%87_%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%BE%D8%B3%D8%AA" title="محاصره بوداپست">سقوط بوداپست</a> در فوریه ۱۹۴۵ ادامه یافت.<sup id="cite_ref-258" class="reference"><a href="#cite_note-258"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۵۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> برخلاف توفیقات فراوان شوروی در بالکان، مقاومت تند تیز فنلاندی‌ها علیه <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D9%88%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF-%D9%BE%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%88%D8%AF%D8%B3%DA%A9" title="حمله ویبورگ-پتروزاودسک">حملات شوروی</a> در <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%85%D9%88%D8%B3" class="mw-redirect" title="کارولین ایسموس">کارولین ایسموس</a>، اشغالگری شوروی را دفع کرد و در شرایطی متعادل آتش‌بس شوروی و فنلاند را منجر شد،<sup id="cite_ref-259" class="reference"><a href="#cite_note-259"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۵۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> هرچند فنلاند ناچار به <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%84%D8%A7%D9%BE%D9%84%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="نبرد لاپلند">اعلان جنگ</a> علیه متحد سابق خود، آلمان نازی، گردید.<sup id="cite_ref-FOOTNOTESchire19901085_260-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESchire19901085-260"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۵۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Douglas_MacArthur_lands_Leyte1.jpg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Douglas_MacArthur_lands_Leyte1.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Douglas_MacArthur_lands_Leyte1.jpg/220px-Douglas_MacArthur_lands_Leyte1.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Douglas_MacArthur_lands_Leyte1.jpg/330px-Douglas_MacArthur_lands_Leyte1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Douglas_MacArthur_lands_Leyte1.jpg/440px-Douglas_MacArthur_lands_Leyte1.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1199" /></a><figcaption>ژنرال <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D9%85%DA%A9%E2%80%8C%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="داگلاس مک‌آرتور">داگلاس مک‌آرتور</a> در حال بازگشت به فیلیپین در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%87" title="نبرد لیته">نبرد لیته</a>، ۲۰ اکتبر ۱۹۴۴</figcaption></figure> <p>با شروع ژوئیه سال ۱۹۴۴، نیروهای مشترک‌المنافع در جنوب شرقی آسیا محاصره ژاپنی‌ها را در <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%A7%D9%85" title="آسام">آسام</a> دفع کردند و ژاپنی‌ها را به سمت <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF_%DA%86%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%86" title="رود چیندوین">رود چیندوین</a> در <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="میانمار">میانمار</a> عقب رانده<sup id="cite_ref-Marston_2005_120_261-0" class="reference"><a href="#cite_note-Marston_2005_120-261"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۶۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و در حالی که چینی‌ها <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AA%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="میتکیانا">میتکیانا</a> در میانمار را به اشغال خود درآوردند. در سپتامبر سال ۱۹۴۴، نیروهای چینی <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%A9%D9%88%D9%87_%D8%B3%D9%88%D9%86%DA%AF" title="نبرد کوه سونگ">کوه سونگ</a> را تصرف کرده و <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A8%D8%B1%D9%85%D9%87" title="جاده برمه">جاده برمه</a> را مجدداً گشودند.<sup id="cite_ref-262" class="reference"><a href="#cite_note-262"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۶۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در چین، ژاپنی‌ها توفیق بیشتری داشتند و در نهایت توانستند <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%86%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%A7_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B4)" title="نبرد چانگشا (۱۹۴۴)">چانگشا</a> را در میانه ژوئن و <a href="/wiki/%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9_%D8%A7%D8%B2_%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF" title="دفاع از هنگیانگ">هنگیانگ</a> را تا اوایل اوت به تصرف خود درآورند.<sup id="cite_ref-263" class="reference"><a href="#cite_note-263"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۶۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> خیلی زود، به استان <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%DB%8C" title="گوانگشی">گوانگشی</a> حمله کردند و تا پایان ماه نوامبر در نبردهای اصلی برابر نیروهای چینی در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%AF%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%86_%D9%88_%D9%84%DB%8C%D9%88%DA%98%D9%88" title="نبرد گویلین و لیوژو">گویلین و لیوژو</a> به پیروزی رسیدند<sup id="cite_ref-264" class="reference"><a href="#cite_note-264"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۶۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و بین نیروهای خود در چین و هندوچین پل ارتباطی برقرار کردند.<sup id="cite_ref-Drea_2003_54_265-0" class="reference"><a href="#cite_note-Drea_2003_54-265"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۶۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در اقیانوس آرام، نیروهای آمریکایی همچنان به فشارهایشان در اطراف اراضی ژاپنی‌ها ادامه دادند. در اواسط ژوئن ۱۹۴۴، آنها حمله خود در <a href="/wiki/%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%88_%D9%88_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="لشکرکشی جزایر پالائو و ماریانا">جزایر ماریانا و پالائو</a> را کلید زده و قاطعانه نیروهای ژاپنی را در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="نبرد دریای فیلیپین">نبرد دریای فیلیپین</a> شکست دادند. این شکستها منجر به استعفای نخست‌وزیر ژاپن، <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%DA%A9%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D8%AC%D9%88" title="هیدکی توجو">هیدکی توجو</a> شد و پایگاه‌های هوایی ایالات متحده را برای انجام حملات شدید بمب‌افکن‌های سنگین به سرزمین ژاپن آماده کرد. در اواخر اکتبر، نیروهای آمریکایی به <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%87" title="نبرد لیته">جزیره لیته</a> فیلیپین یورش برده و اندکی بعد نیروهای دریایی متفقین پیروزی بزرگ دیگری را در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%87" title="نبرد خلیج لیته">نبرد خلیج لیته</a>، یکی از بزرگ‌ترین نبردهای دریایی تاریخ، به دست آورد.<sup id="cite_ref-266" class="reference"><a href="#cite_note-266"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۶۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سقوط_نیروهای_محور_و_پیروزی_نیروهای_متفقین_(۱۹۴۴–۱۹۴۵)"><span id=".D8.B3.D9.82.D9.88.D8.B7_.D9.86.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D8.AD.D9.88.D8.B1_.D9.88_.D9.BE.DB.8C.D8.B1.D9.88.D8.B2.DB.8C_.D9.86.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D8.AA.D9.81.D9.82.DB.8C.D9.86_.28.DB.B1.DB.B9.DB.B4.DB.B4.E2.80.93.DB.B1.DB.B9.DB.B4.DB.B5.29"></span>سقوط نیروهای محور و پیروزی نیروهای متفقین (۱۹۴۴‎–۱۹۴۵)</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Yalta_Conference_(Churchill,_Roosevelt,_Stalin)_(B%26W).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Yalta_Conference_%28Churchill%2C_Roosevelt%2C_Stalin%29_%28B%26W%29.jpg/220px-Yalta_Conference_%28Churchill%2C_Roosevelt%2C_Stalin%29_%28B%26W%29.jpg" decoding="async" width="220" height="181" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Yalta_Conference_%28Churchill%2C_Roosevelt%2C_Stalin%29_%28B%26W%29.jpg/330px-Yalta_Conference_%28Churchill%2C_Roosevelt%2C_Stalin%29_%28B%26W%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Yalta_Conference_%28Churchill%2C_Roosevelt%2C_Stalin%29_%28B%26W%29.jpg/440px-Yalta_Conference_%28Churchill%2C_Roosevelt%2C_Stalin%29_%28B%26W%29.jpg 2x" data-file-width="2720" data-file-height="2239" /></a><figcaption><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3_%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7" title="کنفرانس یالتا">کنفرانس یالتا</a> فوریه ۱۹۴۵, <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86_%DA%86%D8%B1%DA%86%DB%8C%D9%84" title="وینستون چرچیل">وینستون چرچیل</a>، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%86_%D8%AF%DB%8C._%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%84%D8%AA" class="mw-redirect" title="فرانکلین دی. روزولت">فرانکلین دی. روزولت</a>، <a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B2%D9%81_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86" title="ژوزف استالین">ژوزف استالین</a></figcaption></figure> <p>در ۱۶ دسامبر ۱۹۴۴، آلمان در جبهه غربی با استفاده از بخش عمده نیروهای باقی‌مانده خود آخرین تلاش‌هایش را برای انجام یک ضدحمله با هدف ایجاد شکاف بین نیروهای متفقین غربی در اردنس و مرز فرانسه صورت داد و بخش عمده نیروهای متفقین را به محاصره درآورد و بندر تأمین نیازهای اساسی آنها در آنتورپ را متصرف کرد تا بتواند از آن به عنوان امتیازی برای نیل به یک توافق سیاسی استفاده کند.<sup id="cite_ref-parkerxiii_267-0" class="reference"><a href="#cite_note-parkerxiii-267"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۶۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> تا ماه ژانویه، این عملیات بدون نایل آمدن به هرگونه از اهداف استراتژیکش دفع شد.<sup id="cite_ref-parkerxiii_267-1" class="reference"><a href="#cite_note-parkerxiii-267"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۶۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در ایتالیا، متفقین غربی در پس خطوط دفاعی آلمانها متوقف شدند. در میانه ژانویه ۱۹۴۵، اتحاد جماهیر، به همراه لهستانی‌ها به لهستان حمله کرده و از ویستولا به سوی رودخانه اودر در آلمان پیشروی کرده و پروس شرقی را نیز گرفتند.<sup id="cite_ref-268" class="reference"><a href="#cite_note-268"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۶۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در ۴ فوریه، شوروی، بریتانیا و ایالات متحده در کنفرانس یالتا گرد هم آمدند. آنها درخصوص نحوه اشغال آلمان پس از جنگ توافق کرده و بناکردند تا شوروی نیز به جنگ علیه ژاپن پیوندد.<sup id="cite_ref-269" class="reference"><a href="#cite_note-269"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۶۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در ماه فوریه، شوروی وارد سیلزی و پومرانیا شد، در حالی که متفقین غربی نیز وارد خاک غرب آلمان شدند و راه رودخانه راین را بستند. در ماه مارس، متفقین غربی با عبور از رودخانه راین در شمال نیروهای گروه ب ارتش آلمان را محاصره کردند.<sup id="cite_ref-270" class="reference"><a href="#cite_note-270"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۶۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در اوان ماه مارس، آلمان آخرین حمله بزرگ خود علیه نیروهای شوروی در مجارستان را کلید زد. هدف از این حمله حفاظت از آخرین ذخایر نفتی خود و همین‌طور بازپس‌گیری بوداپست بود. ظرف دو هفته، حمله دفع شده و شوروی با پیش رفتن تا شهر وین آنجا را به تصرف خود درآورد. در اوایل ماه آوریل، نیروهای شوروی کونیگسبرگ را فتح کردند، در سوی دیگر متفقین غربی نیز سرانجام به ایتالیا هجوم برده و سراسر آلمان غربی در هامبورگ تا نورنبرگ را به تصرف خود درآوردند. نیروهای آمریکایی و شوروی در بیست و پنجم آوریل در رودخانه البه به هم رسیده و چند محموله تصرف‌نشده را در جنوب آلمان و اطراف برلین رها کردند. </p><p>نیروهای شوروی و لهستانی در اواخر آوریل به برلین یورش برده و شهر را محاصره نمودند. در ایتالیا، نیروهای ایتالیایی در ۲۹ آوریل تسلیم شدند. در ۳۰ آوریل، ساختمان رایشتاگ فتح شد و این نشان شکست نظامی نازی‌های آلمان قلمداد می‌شد.<sup id="cite_ref-Shepardson_1998_271-0" class="reference"><a href="#cite_note-Shepardson_1998-271"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۷۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> پادگان نظامی برلین در ۲ مه تسلیم شد. </p><p>در این دوره چند تحول در رهبری رخ داد. در دوازدهم آوریل، مقام ریاست جمهوری ایالات متحده، تئودور روزولت درگذشت و هری اس ترومن تحت عنوان جانشین او به قدرت رسید. در ۲۸ آوریل بنیتو موسولینی توسط چریک‌های ایتالیی کشته شد.<sup id="cite_ref-O&#39;Reilly_2001_244_272-0" class="reference"><a href="#cite_note-O&#39;Reilly_2001_244-272"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۷۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> دوروز بعد، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%AF_%D8%A2%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%81_%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B1" title="مرگ آدولف هیتلر">هیتلر در جریان محاصره برلین خودکشی کرده</a> و دریاسالار کارل دونیتس جانشین وی گردید.<sup id="cite_ref-273" class="reference"><a href="#cite_note-273"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۷۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>تسلیم بی‌قیدوشرط در اروپا در روز هفتم و هشتم مه امضا شد تا از انتهای هشتم ماه مه عملی شود.<sup id="cite_ref-Evans_2008_737_274-0" class="reference"><a href="#cite_note-Evans_2008_737-274"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۷۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> گروه مرکزی ارتش آلمان تا ۱۱ مه به مقاومت ادامه داد.<sup id="cite_ref-Glantz_1998_34_275-0" class="reference"><a href="#cite_note-Glantz_1998_34-275"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۷۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ruins_of_the_Reichstag_in_Berlin,_3_June_1945._BU8573.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Ruins_of_the_Reichstag_in_Berlin%2C_3_June_1945._BU8573.jpg/220px-Ruins_of_the_Reichstag_in_Berlin%2C_3_June_1945._BU8573.jpg" decoding="async" width="220" height="230" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Ruins_of_the_Reichstag_in_Berlin%2C_3_June_1945._BU8573.jpg/330px-Ruins_of_the_Reichstag_in_Berlin%2C_3_June_1945._BU8573.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Ruins_of_the_Reichstag_in_Berlin%2C_3_June_1945._BU8573.jpg/440px-Ruins_of_the_Reichstag_in_Berlin%2C_3_June_1945._BU8573.jpg 2x" data-file-width="1772" data-file-height="1853" /></a><figcaption>ساختمان رایشتاگ آلمان پس از آن که در سوم ژوئن ۱۹۴۵ توسط ارتش سرخ فتح شد</figcaption></figure> <p>در صحنه نبرد اقیانوس آرام، آمریکایی‌ها به همراه نیروهای مشترک‌المنافع فلیپینی در خاک فلیپین پیشروی می‌کردند و لیت را تا پایان آوریل ۱۹۴۵ پاکسازی نمودند. آنها تا ژانویه سال ۱۹۴۵ به لوزون رسیدند و مانیل را نیز تا ماه مارس پس گرفتند. نبرد در میندانائو و سایر جزایر فلیپین تا پایان جنگ ادامه داشت.<sup id="cite_ref-276" class="reference"><a href="#cite_note-276"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۷۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> درهمین حال، نیروی هوایی ایالات متحده برای تضعیف روحیه مردم و از بین بردن صنعت در ژاپن اقدام به انداختن بمبهای آتش‌زا بر فراز شهرهای مهم و استراتژیک ژاپن کرد. در ۹ و ۱۰ مارس حملهٔ هوایی وسیعی بر فراز توکیو صورت گرفت که مرگبارترین بمباران هوایی متعارف در طول تمام تاریخ برآورد شد.<sup id="cite_ref-277" class="reference"><a href="#cite_note-277"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۷۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در ماه مه ۱۹۴۵، نیروهای استرالیایی در بورنئو فرود آمدند و میدان‌های نفتی آنجا را به تصرف خود درآوردند. نیروهای بریتانیایی آمریکایی و چینی، ژاپن را در شمال برمه شکست دادند و بریتانیا در ۳ مارس برای رسیدن به رانگون تلاش می‌کرد.<sup id="cite_ref-Drea_2003_57_278-0" class="reference"><a href="#cite_note-Drea_2003_57-278"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۷۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> نیروهای چینی ضدحمله‌ای را در غرب هونان آغاز کردند که بین ۶ آوریل تا ۷ ژوئن ۱۹۴۵ رخ داد. نیروی دریایی آمریکا به همراه نیروهای آبی خاکی نیز با حرکت به سوی ژاپن ایووجیما را تا ماه مارس گرفته و در انتهای ژوئن اوکیناوا را تصرف کردند.<sup id="cite_ref-279" class="reference"><a href="#cite_note-279"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۷۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در همین زمان زیردریایی‌های آمریکایی واردات ژاپن را فلج کرده و توانایی تأمین نیازهای اساسی نیروهایی که خارج از ژاپن می‌جنگیدند را به شدت کاهش دادند.<sup id="cite_ref-results_of_german_and_american_submarines_280-0" class="reference"><a href="#cite_note-results_of_german_and_american_submarines-280"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۷۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در یازدهم ژوئیه، رهبران متفقین در پوتسدام آلمان دیدار کردند. آنها مجدداً بر توافقنامه‌های پیشین خود با آلمان تأکید ورزیده<sup id="cite_ref-Williams_2006_90_281-0" class="reference"><a href="#cite_note-Williams_2006_90-281"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۸۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و دولت‌های آمریکا، انگلیس و چین مجدداً خواستار تسلیم بی قید شرط ژاپن شدند و بیان کردند که «گزینهٔ جایگزین برای ژاپن، ویرانی سریع و کامل است».<sup id="cite_ref-Miscamble_2007_201_282-0" class="reference"><a href="#cite_note-Miscamble_2007_201-282"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۸۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در طول همین کنفرانس بود که انگلستان نیز انتخابات عمومی خود را برگزار نمود و کلمنت اتلت را جایگزین نخست‌وزیری وینستون چرچیل نمود.<sup id="cite_ref-Miscamble_2007_203_204_283-0" class="reference"><a href="#cite_note-Miscamble_2007_203_204-283"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۸۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Field_Marshall_Keitel_signs_German_surrender_terms_in_Berlin_8_May_1945_-_Restoration.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Field_Marshall_Keitel_signs_German_surrender_terms_in_Berlin_8_May_1945_-_Restoration.jpg/220px-Field_Marshall_Keitel_signs_German_surrender_terms_in_Berlin_8_May_1945_-_Restoration.jpg" decoding="async" width="220" height="169" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Field_Marshall_Keitel_signs_German_surrender_terms_in_Berlin_8_May_1945_-_Restoration.jpg/330px-Field_Marshall_Keitel_signs_German_surrender_terms_in_Berlin_8_May_1945_-_Restoration.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Field_Marshall_Keitel_signs_German_surrender_terms_in_Berlin_8_May_1945_-_Restoration.jpg/440px-Field_Marshall_Keitel_signs_German_surrender_terms_in_Berlin_8_May_1945_-_Restoration.jpg 2x" data-file-width="3534" data-file-height="2718" /></a><figcaption>نگاره‌ای تاریخی از لحظهٔ امضای سند تسلیم بی‌قید و شرط <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="آلمان نازی">آلمان نازی</a> توسط <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%AF_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D9%84" title="فیلد مارشال">فیلد مارشال</a> ویلهلم کایتل، فرمانده ستاد فرماندهی عالی <a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AE%D8%AA" title="ورماخت">ورماخت</a> و وزیر جنگ رایش سوم در مقر ستاد <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%B3%D8%B1%D8%AE" title="ارتش سرخ">ارتش سرخ</a> در <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%B3%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%B4%D8%AA" title="کارلسهورشت">کارلسهورشت</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86" title="برلین">برلین</a>.<br />لحظهٔ امضای سند <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%AA%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="قرارداد تسلیم آلمان">قرارداد تسلیم آلمان</a> ساعت ۲۳ و ۴۵ دقیقهٔ شامگاه <a href="/wiki/%DB%B8_%D9%85%D9%87" title="۸ مه">۸ مه</a> <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B5_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۱۹۴۵ (میلادی)">۱۹۴۵ میلادی</a> به ثبت رسیده است.<sup id="cite_ref-284" class="reference"><a href="#cite_note-284"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۸۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mamoru_Shigemitsu_signs_the_Instrument_of_Surrender,_officially_ending_the_Second_World_War.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Mamoru_Shigemitsu_signs_the_Instrument_of_Surrender%2C_officially_ending_the_Second_World_War.jpg/220px-Mamoru_Shigemitsu_signs_the_Instrument_of_Surrender%2C_officially_ending_the_Second_World_War.jpg" decoding="async" width="220" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Mamoru_Shigemitsu_signs_the_Instrument_of_Surrender%2C_officially_ending_the_Second_World_War.jpg/330px-Mamoru_Shigemitsu_signs_the_Instrument_of_Surrender%2C_officially_ending_the_Second_World_War.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Mamoru_Shigemitsu_signs_the_Instrument_of_Surrender%2C_officially_ending_the_Second_World_War.jpg/440px-Mamoru_Shigemitsu_signs_the_Instrument_of_Surrender%2C_officially_ending_the_Second_World_War.jpg 2x" data-file-width="5738" data-file-height="4594" /></a><figcaption>وزیرخارجه امپراتوری ژاپن درحین امضای قرارداد <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="تسلیم ژاپن">تسلیم ژاپن</a> برروی عرشه کشتی آمریکایی <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%85%DB%8C%D8%B2%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="یواس‌اس میزوری">یواس‌اس میزوری</a>.</figcaption></figure> <p>ژاپن که باور داشت می‌تواند شرایط مذاکره را به گونه‌ای پیش ببرد که در شرایط مطلوب‌تری تسلیم شود، تسلیم بی‌قیدوشرط را رد نمود.<sup id="cite_ref-285" class="reference"><a href="#cite_note-285"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۸۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در اوایل اوت، آمریکا بمب‌های اتمی خود را روی دو شهر ناکازاکی و هیروشیما انداخت. در اثنای دو بمباران اتمی، شوروی براساس مفاد عهدنامه یالتا، به نیروهای ژاپنی در منچوری حمله کرد و ارتش کوانتونگ را که بزرگ‌ترین نیروهای نظامی ژاپن را شامل می‌شد شکست داد.<sup id="cite_ref-286" class="reference"><a href="#cite_note-286"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۸۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> بدین ترتیب رهبران ارتش امپراتوری ژاپن متقاعد شدند تا شرایط تسلیم بی‌قیدوشرط را بپذیرند.<sup id="cite_ref-Pape_1993_287-0" class="reference"><a href="#cite_note-Pape_1993-287"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۸۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> همچنین ارتش سرخ بخش جنوبی جزیره ساخالین و جزایر کوریل را تصرف نمود. در ۱۵ اوت ۱۹۴۵، ژاپن تسلیم شد و مدارک تسلیم سرانجام در خلیج توکیو بر عرشه کشتی جنگی آمریکا یو اس اس میزوری در دوم سپتامبر ۱۹۴۵ به امضا رسید و به جنگ پایان داد.<sup id="cite_ref-Beevor_2012_776_288-0" class="reference"><a href="#cite_note-Beevor_2012_776-288"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۸۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیامدها"><span id=".D9.BE.DB.8C.D8.A7.D9.85.D8.AF.D9.87.D8.A7"></span>پیامدها</h2></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقاله‌های اصلی: <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="پیامدهای جنگ جهانی دوم">پیامدهای جنگ جهانی دوم</a> و <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="پیامدهای نازیسم">پیامدهای نازیسم</a></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Warsaw_Old_Town_1945.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Warsaw_Old_Town_1945.jpg/260px-Warsaw_Old_Town_1945.jpg" decoding="async" width="260" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Warsaw_Old_Town_1945.jpg/390px-Warsaw_Old_Town_1945.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Warsaw_Old_Town_1945.jpg/520px-Warsaw_Old_Town_1945.jpg 2x" data-file-width="2908" data-file-height="1673" /></a><figcaption>ویرانه‌های <a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%88" title="ورشو">ورشو</a> در ژانویه ۱۹۴۵، پس از <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%A8_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C_%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%88" class="mw-redirect" title="تخریب برنامه‌ریزی شده ورشو">تخریب عمدی شهر</a> به‌دست نیروهای اشغال‌گر آلمانی.</figcaption></figure> <p>متفقین در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4_%D8%AA%D8%AD%D8%AA_%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86" title="اتریش تحت اشغال متفقین">اتریش</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%AD%D8%AA_%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86" title="آلمان تحت اشغال متفقین">آلمان</a> دولت‌های اشغالی تأسیس کردند؛ اولی به کشوری بی‌طرف تبدیل شد که با هیچ بلوک سیاسی متحد نبود. دومی به مناطق اشغال غربی و شرقی تقسیم شده بود که به‌ترتیب به‌دست متفقین غربی و اتحاد جماهیر شوروی کنترل می‌شدند. اجرای برنامه <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="نازی‌زدایی">نازی‌زدایی</a> در آلمان منجر به پیگرد قانونی جنایتکاران جنگی نازی در <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="دادگاه نورنبرگ">دادگاه نورنبرگ</a> و عزل نازی‌های سابق از قدرت شد؛ اگرچه این سیاست به سمت عفو و ادغام مجدد نازی‌های سابق در جامعه آلمان غربی پیش رفت.<sup id="cite_ref-Frei_2002_41_66_289-0" class="reference"><a href="#cite_note-Frei_2002_41_66-289"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۸۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a> یک‌چهارم قلمرو پیش از جنگ (۱۹۳۷) خود را از دست داد. در میان سرزمین‌های شرقی، <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%84%D8%B2%DB%8C" title="سیلزی">سیلزی</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="نوی‌مارک">نوی‌مارک</a> و بیشتر <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="پومرانی">پومرانی</a> به لهستان رسید<sup id="cite_ref-:1_290-0" class="reference"><a href="#cite_note-:1-290"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۸۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B3_%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="پروس خاوری">پروس شرقی</a> بین لهستان و اتحاد جماهیر شوروی تقسیم شد؛ به دنبال این اتفاق نُه میلیون آلمانی از این استان‌ها به آلمان <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B1_%D9%88_%D8%A7%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%AC_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B5%E2%80%93%DB%B5%DB%B0)" class="mw-redirect" title="فرار و اخراج آلمانی‌ها (۱۹۴۵–۵۰)">رانده</a> شدند.<sup id="cite_ref-:3_291-0" class="reference"><a href="#cite_note-:3-291"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۹۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-:2_292-0" class="reference"><a href="#cite_note-:2-292"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۹۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> سه میلیون آلمانی نیز از <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%AA%D9%86%D9%84%D9%86%D8%AF" title="سودتنلند">سودتنلند</a> در چکسلواکی به این سرنوشت دچار آمدند. تا دهه ۱۹۵۰ میلادی یک‌پنجم آلمانی‌های غربی از شرق آلمان پناهنده شده بودند. اتحاد جماهیر شوروی استان‌های لهستان را نیز در شرق <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%DA%A9%D8%B1%D8%B2%D9%86" title="خط کرزن">خط کرزن</a> به دست گرفت<sup id="cite_ref-:02_293-0" class="reference"><a href="#cite_note-:02-293"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۹۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> که در نتیجه آن دو میلیون لهستانی اخراج شدند.<sup id="cite_ref-:2_292-1" class="reference"><a href="#cite_note-:2-292"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۹۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-stalinswars43_294-0" class="reference"><a href="#cite_note-stalinswars43-294"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۹۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> شمال شرقی رومانی،<sup id="cite_ref-stalinswars55_295-0" class="reference"><a href="#cite_note-stalinswars55-295"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۹۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-shirer794_296-0" class="reference"><a href="#cite_note-shirer794-296"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۹۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> بخش شرقی فنلاند،<sup id="cite_ref-ckpipe_297-0" class="reference"><a href="#cite_note-ckpipe-297"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۹۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و سه کشور <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="کشورهای حوزه دریای بالتیک">حوزه بالتیک</a> در اتحاد جماهیر شوروی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B4_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="اشغال ۱۹۴۴ کشورهای حوزه بالتیک توسط شوروی">گنجانیده</a> شدند.<sup id="cite_ref-Wettig_2008_20_21_298-0" class="reference"><a href="#cite_note-Wettig_2008_20_21-298"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۹۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Senn_2007_?_299-0" class="reference"><a href="#cite_note-Senn_2007_?-299"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۹۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Nuremberg_Trials._Looking_down_on_defendants_dock,_circa_1945-1946._-_NARA_-_540127.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Nuremberg_Trials._Looking_down_on_defendants_dock%2C_circa_1945-1946._-_NARA_-_540127.jpg/220px-Nuremberg_Trials._Looking_down_on_defendants_dock%2C_circa_1945-1946._-_NARA_-_540127.jpg" decoding="async" width="220" height="179" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Nuremberg_Trials._Looking_down_on_defendants_dock%2C_circa_1945-1946._-_NARA_-_540127.jpg/330px-Nuremberg_Trials._Looking_down_on_defendants_dock%2C_circa_1945-1946._-_NARA_-_540127.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Nuremberg_Trials._Looking_down_on_defendants_dock%2C_circa_1945-1946._-_NARA_-_540127.jpg/440px-Nuremberg_Trials._Looking_down_on_defendants_dock%2C_circa_1945-1946._-_NARA_-_540127.jpg 2x" data-file-width="2951" data-file-height="2404" /></a><figcaption>متهمان در <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="دادگاه نورنبرگ">دادگاه نورنبرگ</a>، که طی آن متفقین اعضای اصلی و برجسته رهبری سیاسی، نظامی، قضایی و اقتصادی <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="آلمان نازی">آلمان نازی</a> را برای <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87_%D8%A8%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%AA" title="جنایت علیه بشریت">جنایت علیه بشریت</a> تحت پیگرد قانونی قرار دادند.</figcaption></figure> <p>متفقین در راستای حفظ <a href="/wiki/%D8%B5%D9%84%D8%AD_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="صلح جهانی">صلح جهانی</a>،<sup id="cite_ref-Yoder_1997_39_300-0" class="reference"><a href="#cite_note-Yoder_1997_39-300"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۹۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="سازمان ملل متحد">سازمان ملل متحد</a> را تشکیل دادند، که رسماً در ۲۴ اکتبر ۱۹۴۵ به‌وجود آمد<sup id="cite_ref-301" class="reference"><a href="#cite_note-301"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۰۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1" title="اعلامیه جهانی حقوق بشر">اعلامیه جهانی حقوق بشر</a> را در سال ۱۹۴۸ به عنوان یک استاندارد مشترک برای همه <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" class="mw-redirect" title="فهرست کشورهای عضو سازمان ملل متحد">کشورهای عضو</a> تصویب کرد.<sup id="cite_ref-Waltz_2002_302-0" class="reference"><a href="#cite_note-Waltz_2002-302"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۰۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> قدرت‌های بزرگی که پیروز جنگ بودند - فرانسه، چین، انگلیس، اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده - <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D9%85_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84" title="اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل">عضو دائم</a> <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="شورای امنیت سازمان ملل متحد">شورای امنیت</a> سازمان ملل شدند.<sup id="cite_ref-The_UN_Security_Council_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-The_UN_Security_Council-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> این پنج عضو دائم تا امروز باقی مانده‌اند، اگرچه دو تغییر کرسی <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DB%B2%DB%B7%DB%B5%DB%B8_%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="قطعنامه ۲۷۵۸ مجمع عمومی سازمان ملل متحد">بین</a> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86" title="تایوان">جمهوری چین</a> و <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">جمهوری خلق چین</a> در سال ۱۹۷۱، و اتحاد جماهیر شوروی و <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="دولت جانشین">دولت جانشین</a> آن، <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a>، به دنبال <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AD%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="انحلال اتحاد جماهیر شوروی">فروپاشی</a> اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱، رخ داده است. اتحاد بین متفقین غربی و اتحاد جماهیر شوروی حتی قبل از پایان جنگ نیز رو به زوال بود.<sup id="cite_ref-Kantowicz_2000_6_303-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kantowicz_2000_6-303"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۰۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:EasternBloc_BorderChange38-48.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/EasternBloc_BorderChange38-48.svg/180px-EasternBloc_BorderChange38-48.svg.png" decoding="async" width="180" height="306" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/EasternBloc_BorderChange38-48.svg/270px-EasternBloc_BorderChange38-48.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/EasternBloc_BorderChange38-48.svg/360px-EasternBloc_BorderChange38-48.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="680" /></a><figcaption>تغییرات مرزی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="اروپای مرکزی">اروپای مرکزی</a> پس از جنگ و ایجاد <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%A9_%D8%B4%D8%B1%D9%82" title="بلوک شرق">بلوک شرق</a>.</figcaption></figure> <p>آلمان به صورت <a href="/wiki/%D8%AF%D9%81%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D9%88" title="دفاکتو">دفاکتو</a> تقسیم شده بود و دو کشور مستقل، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="آلمان غربی">جمهوری فدرال آلمان</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="آلمان شرقی">جمهوری دموکراتیک آلمان</a>،<sup id="cite_ref-Wettig_2008_96_100_304-0" class="reference"><a href="#cite_note-Wettig_2008_96_100-304"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۰۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در مرز <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88%D9%86" title="بایزون">مناطق تحت اشغال متفقین</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%AA%D8%AD%D8%AA_%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="منطقه تحت اشغال شوروی">اتحاد جماهیر شوروی</a> ایجاد شدند. بقیه اروپا نیز به <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B0" title="منطقه نفوذ">حوزه‌های نفوذ</a> غربی و اتحاد جماهیر شوروی تقسیم شدند.<sup id="cite_ref-Trachtenberg_1999_33_305-0" class="reference"><a href="#cite_note-Trachtenberg_1999_33-305"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۰۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> اکثر کشورهای اروپای شرقی و مرکزی با پشتیبانی کامل یا جزئی مقامات اشغالگر اتحاد جماهیر شوروی، وارد حوزه اتحاد جماهیر شوروی شدند که منجر به ایجاد رژیم‌هایی تحت رهبری کمونیسم شد. در نتیجه، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="آلمان شرقی">آلمان شرقی</a>،<sup id="cite_ref-Applebaum_2012_306-0" class="reference"><a href="#cite_note-Applebaum_2012-306"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۰۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جمهوری خلق لهستان">لهستان</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جمهوری خلق مجارستان">مجارستان</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="جمهوری سوسیالیستی رومانی">رومانی</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%DA%86%DA%A9%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="جمهوری سوسیالیستی چکسلواکی">چکسلواکی</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82_%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="جمهوری سوسیالیستی خلق آلبانی">آلبانی</a><sup id="cite_ref-Naimark_2010_307-0" class="reference"><a href="#cite_note-Naimark_2010-307"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۰۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> کشورهای <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D8%A7%D9%82%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="دولت اقماری">اقماری</a> شوروی شدند. یوگسلاوی <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی">کمونیستی</a> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%B9%D8%AF%D9%85_%D8%AA%D8%B9%D9%87%D8%AF" title="جنبش عدم تعهد">سیاستی مستقل</a> در پیش گرفت و باعث ایجاد <a href="/wiki/%D8%AC%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AA%DB%8C%D8%AA%D9%88%E2%80%93%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86" title="جدایی تیتو–استالین">تنش</a> با اتحاد جماهیر شوروی شد.<sup id="cite_ref-Swain_1992_308-0" class="reference"><a href="#cite_note-Swain_1992-308"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۰۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>تقسیم پس از جنگ جهان توسط دو اتحاد نظامی بین‌المللی، باعث ایجاد <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="ناتو">ناتو</a> به رهبری ایالات متحده و <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%88" title="پیمان ورشو">پیمان ورشو</a> به رهبری اتحاد جماهیر شوروی شد.<sup id="cite_ref-Borstelmann_2005_318_309-0" class="reference"><a href="#cite_note-Borstelmann_2005_318-309"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۰۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> دوره طولانی تنش‌های سیاسی و رقابت نظامی بین آنها، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D8%B1%D8%AF" title="جنگ سرد">جنگ سرد</a> با یک <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D9%82%D9%87_%D8%AA%D8%B3%D9%84%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="مسابقه تسلیحاتی">مسابقه تسلیحاتی</a> بی‌سابقه و <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%AA%DB%8C" title="جنگ نیابتی">درگیری‌های نیابتی</a> را به‌همراه داشت.<sup id="cite_ref-310" class="reference"><a href="#cite_note-310"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۰۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در آسیا، ایالات متحده ژاپن را <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="اشغال ژاپن">اشغال</a> کرد و <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="قلمرو تراست جزایر اقیانوس آرام">جزایر سابق ژاپن</a> را در اقیانوس آرام غربی در اختیار گرفت، در حالی که شوروی‌ها <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86" title="ساخالین">ساخالین</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%DA%A9%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%84" title="جزایر کوریل">جزایر کوریل</a> را ضمیمه خود کردند.<sup id="cite_ref-Weinberg_2005_911_311-0" class="reference"><a href="#cite_note-Weinberg_2005_911-311"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۱۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87_(%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1)" title="کره (کشور)">کره</a>، که قبلاً <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86_%D8%A8%D8%B1_%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="استعمار ژاپن بر کره">تحت حکومت ژاپن</a> بود، بین سال‌های ۱۹۴۵ و ۱۹۴۸ از سوی اتحاد جماهیر شوروی در <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="کره شمالی">شمال</a> و ایالات متحده در <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="کره جنوبی">جنوب</a> <a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D8%B3%DB%8C%D9%85_%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="تقسیم کره">تقسیم</a> و اشغال شد. جمهوری‌های جداگانه در سال ۱۹۴۸ و در دو طرف <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%DB%B3%DB%B8_%D8%AF%D8%B1%D8%AC%D9%87_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="مدار ۳۸ درجه شمالی">مدار ۳۸ درجه شمالی</a> ظهور کردند و هر کدام ادعا می‌کردند که دولت مشروع تمام کره هستند که در نهایت به <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="جنگ کره">جنگ کره</a> منجر شد.<sup id="cite_ref-312" class="reference"><a href="#cite_note-312"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۱۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Declaration_of_State_of_Israel_1948.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Declaration_of_State_of_Israel_1948.jpg/220px-Declaration_of_State_of_Israel_1948.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Declaration_of_State_of_Israel_1948.jpg/330px-Declaration_of_State_of_Israel_1948.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Declaration_of_State_of_Israel_1948.jpg/440px-Declaration_of_State_of_Israel_1948.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2048" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86" title="داوید بن گوریون">داوید بن گوریون</a> <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B4%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="منشور استقلال اسرائیل">منشور استقلال اسرائیل</a> را در <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84_(%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84)" title="تالار استقلال (اسرائیل)">تالار استقلال</a> اعلام می‌کند (۱۴ مه ۱۹۴۸).</figcaption></figure> <p>در چین، نیروهای ناسیونالیستی و کمونیستی در ژوئن ۱۹۴۶ <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="جنگ داخلی چین">درگیری داخلی</a> را از سر گرفتند. نیروهای کمونیست پیروز شدند و جمهوری خلق چین را در سرزمین اصلی تأسیس کردند، در حالی که نیروهای ناسیونالیست در سال ۱۹۴۹ به <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86" title="تایوان">تایوان</a> عقب‌نشینی کردند.<sup id="cite_ref-Lynch_2010_12_13_313-0" class="reference"><a href="#cite_note-Lynch_2010_12_13-313"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۱۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در خاورمیانه، مخالفت اعراب با <a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%AD_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D9%82%D8%B3%DB%8C%D9%85_%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86" title="طرح سازمان ملل برای تقسیم فلسطین">برنامه سازمان ملل برای تقسیم فلسطین</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="تاریخ اسرائیل">ایجاد اسرائیل</a> نشانگر تشدید <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%B2_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" class="mw-redirect" title="ستیز عرب‌ها و اسرائیل">درگیری اعراب و اسرائیل</a> بود. در حالی که قدرت‌های اروپایی تلاش می‌کردند تا بخشی از یا تمام <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="امپراتوری‌های استعماری">امپراتوری‌های استعماری</a> خود را حفظ کنند، از دست دادن اعتبار و منابعی که در طول جنگ داشتند، این نتیجه را ناکام گذاشت و به <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="استعمارزدایی">استعمارزدایی</a> منجر شد.<sup id="cite_ref-JMRoberts_1996_589_314-0" class="reference"><a href="#cite_note-JMRoberts_1996_589-314"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۱۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-315" class="reference"><a href="#cite_note-315"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۱۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>اقتصاد جهانی از جنگ رنج می‌برد، گرچه کشورهای شرکت‌کننده سرنوشت‌های متفاوتی پیدا کردند؛ ایالات متحده بسیار ثروتمندتر از سایر کشورها ظاهر شد که منجر به <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AF_%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%82%D8%B1%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85" class="mw-redirect" title="رشد موالید در میانه قرن بیستم">رشد موالید</a> در آن شد و تا سال ۱۹۵۰ تولید ناخالص داخلی آن به ازای هر فرد بسیار بالاتر از هر یک از قدرت‌های دیگر بود؛ در نتیجه آمریکا بر اقتصاد جهانی حاکم شد.<sup id="cite_ref-316" class="reference"><a href="#cite_note-316"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۱۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> انگلیس و آمریکا سیاست <a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%AD%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B3_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="طرح‌های متفقین برای صنعت آلمان پس از جنگ جهانی دوم">خلع سلاح صنعتی در آلمان غربی</a> را در سال‌های ۱۹۴۵–۱۹۴۸ دنبال کردند.<sup id="cite_ref-Balabkins_1964_207_317-0" class="reference"><a href="#cite_note-Balabkins_1964_207-317"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۱۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> اما به دلیل وابستگی متقابل تجارت بین‌المللی، این اتفاق منجر به رکود اقتصادی اروپا و تأخیر در بهبود وضعیت آن برای چندین سال شد.<sup id="cite_ref-318" class="reference"><a href="#cite_note-318"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۱۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Balabkins_1964_208,209_319-0" class="reference"><a href="#cite_note-Balabkins_1964_208,209-319"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۱۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>بهبود وضعیت اروپا با <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="مارک آلمان">اصلاحات ارزی</a> در اواسط سال ۱۹۴۸ در آلمان غربی آغاز شد و با آزادسازی سیاست اقتصادی اروپا که <a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%AD_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D9%84" title="طرح مارشال">برنامه مارشال</a> (۱۹۴۸–۱۹۵۱) هم مستقیم و هم به‌طور غیرمستقیم به آن دامن می‌زد، تشدید شد.<sup id="cite_ref-320" class="reference"><a href="#cite_note-320"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۱۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Balabkins_1964_212_321-0" class="reference"><a href="#cite_note-Balabkins_1964_212-321"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۲۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> بهبود وضعیت اقتصادی آلمان غربی پس از سال ۱۹۴۸ <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AC%D8%B2%D9%87_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="معجزه اقتصادی آلمان">معجزه اقتصادی آلمان</a> خوانده شد.<sup id="cite_ref-322" class="reference"><a href="#cite_note-322"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۲۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ایتالیا نیز <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AC%D8%B2%D9%87_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="معجزه اقتصادی ایتالیا">رونق اقتصادی</a> را تجربه کرد<sup id="cite_ref-323" class="reference"><a href="#cite_note-323"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۲۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%87" title="سی باشکوه">اقتصاد فرانسه</a> دوباره صعود کرد.<sup id="cite_ref-324" class="reference"><a href="#cite_note-324"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۲۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در مقابل، انگلستان در وضعیت ویرانی اقتصادی قرار داشت،<sup id="cite_ref-325" class="reference"><a href="#cite_note-325"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۲۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و با این‌که حدود یک چهارم از کل کمک‌های برنامه مارشال را دریافت کرد (بیش از هر کشور اروپایی)،<sup id="cite_ref-326" class="reference"><a href="#cite_note-326"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۲۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> روند افت نسبی اقتصادی‌اش در دهه‌های بعد نیز ادامه داشت.<sup id="cite_ref-327" class="reference"><a href="#cite_note-327"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۲۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>اتحاد جماهیر شوروی، علی‌رغم ضررهای عظیم انسانی و مادی، افزایش سریع تولید را بلافاصله پس از جنگ تجربه کرد.<sup id="cite_ref-Smith_1993_32_328-0" class="reference"><a href="#cite_note-Smith_1993_32-328"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۲۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ژاپن رشد اقتصادی <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AC%D8%B2%D9%87_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="معجزه اقتصادی ژاپن">فوق‌العاده سریعی</a> را تجربه کرد و تا دهه ۱۹۸۰ به یکی از قدرتمندترین اقتصادهای جهان تبدیل شد.<sup id="cite_ref-329" class="reference"><a href="#cite_note-329"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۲۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> چین تا سال ۱۹۵۲ به تولید صنعتی پیش از جنگ خود بازگشت.<sup id="cite_ref-330" class="reference"><a href="#cite_note-330"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۲۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اثرات"><span id=".D8.A7.D8.AB.D8.B1.D8.A7.D8.AA"></span>اثرات</h2></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تلفات_و_جنایات_جنگی"><span id=".D8.AA.D9.84.D9.81.D8.A7.D8.AA_.D9.88_.D8.AC.D9.86.D8.A7.DB.8C.D8.A7.D8.AA_.D8.AC.D9.86.DA.AF.DB.8C"></span>تلفات و جنایات جنگی</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:World_War_II_Casualties2.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/World_War_II_Casualties2.svg/220px-World_War_II_Casualties2.svg.png" decoding="async" width="220" height="143" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/World_War_II_Casualties2.svg/330px-World_War_II_Casualties2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/World_War_II_Casualties2.svg/440px-World_War_II_Casualties2.svg.png 2x" data-file-width="830" data-file-height="540" /></a><figcaption>آمار تلفات جنگ جهانی دوم</figcaption></figure> <p>از آن‌جا که بسیاری از تلفات و کشته‌های این جنگ در هیچ‌جا ثبت نشده است نظرات پیرامون تعداد کشته شدگان جنگ جهانی دوم بسیار متغیر است.<sup id="cite_ref-331" class="reference"><a href="#cite_note-331"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۳۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> بیشترین تخمین‌ها حکایت از ۶۰ میلیون نفر تلفات دارند که از این تعداد ۲۰ میلیون تن نظامی و ۴۰ میلیون نفر دیگر غیرنظامی بودند.<sup id="cite_ref-WWII:_C&amp;C_332-0" class="reference"><a href="#cite_note-WWII:_C&amp;C-332"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۳۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-333" class="reference"><a href="#cite_note-333"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۳۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-334" class="reference"><a href="#cite_note-334"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۳۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> بدین شکل برخلاف جنگ جهانی اول که تنها ۵ درصد از مجموع تلفات را غیرنظامیان تشکیل می‌داد، در جنگ جهانی دوم حدود ۶۶ درصد از مجموع تلفات مربوط به غیر نظامیان می‌شد.<sup id="cite_ref-335" class="reference"><a href="#cite_note-335"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۳۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>شوروی حدود ۲۷ میلیون نفر در جنگ تلفات داد<sup id="cite_ref-336" class="reference"><a href="#cite_note-336"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۳۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> که شامل ۸٫۷ میلیون نظامی و ۱۹ میلیون تلفات غیرنظامی می‌شود.<sup id="cite_ref-Ell&amp;Mak_1994_337-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ell&amp;Mak_1994-337"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۳۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> یک چهارم مردم شوروی زخمی یا کشته شدند.<sup id="cite_ref-338" class="reference"><a href="#cite_note-338"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۳۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> آلمان ۵٫۳ میلیون تلفات نظامی داشت که بیشتر این میزان در جبههٔ شرقی و در حین آخرین نبردهای درون آلمان وارد شده بود.<sup id="cite_ref-Herf_2003_339-0" class="reference"><a href="#cite_note-Herf_2003-339"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۳۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p> از کل تلفات نزدیک به ۸۵ درصد آن متعلق به متفقین (غالباً اهالی شوروی و چین) است<sup id="cite_ref-340" class="reference"><a href="#cite_note-340"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۳۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> که بیشتر آن‌ها در اثر جنایات جنگی <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AE%D8%AA" title="جنایات جنگی ورماخت">آلمان</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="جنایات جنگی ژاپن">ژاپن</a> در نواحی اشغالی به وجود آمد. تخمین‌ها حاکی از این است که بین ۱۱<sup id="cite_ref-341" class="reference"><a href="#cite_note-341"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۴۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> تا ۱۷<sup id="cite_ref-Niewyk45_342-0" class="reference"><a href="#cite_note-Niewyk45-342"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۴۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> میلیون نفر از تلفات غیرنظامی به صورت مستقیم و غیرمستقیم نتیجه سیاست‌های نژادپرستانه نازی‌ها از جمله کشتار <a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D9%84%E2%80%8C%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C" title="نسل‌کشی مردم کولی">کولی‌ها</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B0%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9%87%D9%85%D8%AC%D9%86%D8%B3%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%88_%D9%87%D9%88%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="اذیت و آزار همجنس‌گرایان در آلمان نازی و هولوکاست">همجنس‌گرایان</a> و <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="هولوکاست">هولوکاست</a> است. علاوه بر این حداقل ۱٫۹ میلیون نفر از <a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%AA_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="تلفات لهستان در جنگ جهانی دوم">لهستانی‌ها</a><sup id="cite_ref-343" class="reference"><a href="#cite_note-343"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۴۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-344" class="reference"><a href="#cite_note-344"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۴۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و میلیون‌ها <a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%AA_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="تلفات شوروی در جنگ جهانی دوم">اسلاو</a> دیگر (شامل روس‌ها، اوکراینی‌ها و بلاروس‌ها) به همراه دیگر <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%88%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="قربانیان هولوکاست">اقلیت‌ها</a> در اثر سیاست‌های آلمان جان خود را از دست دادند.<sup id="cite_ref-Niewyk45_342-1" class="reference"><a href="#cite_note-Niewyk45-342"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۴۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-345" class="reference"><a href="#cite_note-345"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۴۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در بین سال‌های ۱۹۴۱ تا ۱۹۴۵ بیش از ۲۰۰ هزار نفر از <a href="/wiki/%D8%B5%D8%B1%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="صرب‌ها">صرب‌ها</a> به علاوه کولی‌ها و یهودیان توسط <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B4%D9%87" title="اوستاشه">جبهه انقلابی کرواسی</a> که طرفدار نازی‌ها بود در <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="یوگسلاوی">یوگسلاوی</a> <a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D9%84%E2%80%8C%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D8%B5%D8%B1%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="نسل‌کشی صرب‌ها در دولت مستقل کرواسی">شکنجه و کشته</a> شدند.<sup id="cite_ref-346" class="reference"><a href="#cite_note-346"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۴۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> همزمان، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="مردم بوسنیایی">مردم بوسنیایی</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%AA" title="مردم کروات">مردم کروات</a> مورد آزار و اذیت قرار گرفتند و توسط <a href="/wiki/%DA%86%D8%AA%D9%86%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="چتنیک‌ها">چتنیک‌های</a> ناسیونالیست صرب <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C_%DA%86%D8%AA%D9%86%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جنایات جنگی چتنیک‌ها در جنگ جهانی دوم">کشته شدند</a>،<sup id="cite_ref-347" class="reference"><a href="#cite_note-347"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۴۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> با حدود ۵۰٬۰۰۰ تا ۶۸۰۰۰ قربانی که ۴۱۰۰۰ نفر غیرنظامی بودند.<sup id="cite_ref-Geiger_348-0" class="reference"><a href="#cite_note-Geiger-348"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۴۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> بیش از ۱۰۰ هزار لهستانی نیز توسط <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C_%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="ارتش شورشی اوکراین">ارتش شورشی اوکراین</a> در <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D9%88%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D9%88_%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="کشتارهای لهستانی‌ها در وولینیا و گالیسیای شرقی">کشتارهای لهستانی‌ها در وولینیا و گالیسیای شرقی</a> طی سال‌های ۱۹۴۳ تا ۱۹۴۵ کشته شدند<sup id="cite_ref-349" class="reference"><a href="#cite_note-349"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۴۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> که در پاسخ به آن <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D9%85%DB%8C%D9%87%D9%86%DB%8C" title="ارتش میهنی">ارتش میهنی</a> و دیگر گروه‌های لهستانی در حملات انتقام‌جویانه خود جان ۱۰ تا ۱۵ هزار اوکراینی را گرفتند.<sup id="cite_ref-350" class="reference"><a href="#cite_note-350"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۴۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></p><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Chinese_civilians_to_be_buried_alive.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Chinese_civilians_to_be_buried_alive.jpg/220px-Chinese_civilians_to_be_buried_alive.jpg" decoding="async" width="220" height="191" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Chinese_civilians_to_be_buried_alive.jpg/330px-Chinese_civilians_to_be_buried_alive.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Chinese_civilians_to_be_buried_alive.jpg/440px-Chinese_civilians_to_be_buried_alive.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="1111" /></a><figcaption>سربازان <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="نیروی زمینی امپراتوری ژاپن">نیروی زمینی امپراتوری ژاپن</a> در حال زنده دفن نمودن شهروندان چینی طی <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%86%DA%AF" class="mw-redirect" title="کشتار نانجینگ">کشتار نانجینگ</a>، دسامبر ۱۹۳۷</figcaption></figure><p>در آسیا و اقیانوس آرام نیز نزدیک ۱۰ میلیون نفر غیرنظامی که بیشتر آن‌ها چینی بودند (قریب به ۷٫۵ میلیون نفر)<sup id="cite_ref-351" class="reference"><a href="#cite_note-351"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۵۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> جان خود را از دست دادند.<sup id="cite_ref-352" class="reference"><a href="#cite_note-352"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۵۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> یکی از مهم‌ترین جنایات ژاپنی‌ها <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%86%DA%AF" class="mw-redirect" title="کشتار نانجینگ">کشتار نانجینگ</a> است که طی آن پنجاه تا سیصد هزار غیرنظامی چینی مورد تجاوز قرار گرفته و کشته شدند.<sup id="cite_ref-353" class="reference"><a href="#cite_note-353"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۵۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> میتسویوشی هیمتا گزارش داده که ۲٫۷ میلیون تلفات در طول <a href="/wiki/%D8%B3%D9%87_%D8%AE%D8%B7%E2%80%8C%D9%85%D8%B4%DB%8C" title="سه خط‌مشی">سه خط‌مشی</a> وارد شده است. ژنرال <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%A7_%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%AC%DB%8C" title="اوکامورا یاسوجی">اوکامورا یاسوجی</a> این سیاست را در هیپی و <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%DA%AF" title="شاندونگ">شاندونگ</a> اجرایی کرد.<sup id="cite_ref-354" class="reference"><a href="#cite_note-354"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۵۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>نیروهای محور از سلاح‌های <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C%DA%A9" title="جنگ بیولوژیک">بیولوژیک</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="جنگ شیمیایی">شیمیایی</a> نیز استفاده می‌کردند. <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="نیروی زمینی امپراتوری ژاپن">نیروی زمینی امپراتوری ژاپن</a> طیف گسترده‌ای از این سلاح‌ها را در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85_%DA%86%DB%8C%D9%86_%D9%88_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="جنگ دوم چین و ژاپن">درگیری با چین</a> (بنگرید به <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%DB%B7%DB%B3%DB%B1" title="واحد ۷۳۱">واحد ۷۳۱</a>)<sup id="cite_ref-355" class="reference"><a href="#cite_note-355"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۵۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-356" class="reference"><a href="#cite_note-356"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۵۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%AE%DB%8C%D9%86_%DA%AF%D9%84" title="نبرد خالخین گل">درگیری‌های مرزی اولیه با شوروی</a> به کار می‌برد.<sup id="cite_ref-357" class="reference"><a href="#cite_note-357"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۵۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> علاوه بر این آلمانی‌ها و ژاپنی‌ها این سلاح‌ها را بر روی غیرنظامیان<sup id="cite_ref-358" class="reference"><a href="#cite_note-358"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۵۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و گاهی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B1" title="اسیر">اسیران جنگی</a> آزمایش می‌کردند.<sup id="cite_ref-359" class="reference"><a href="#cite_note-359"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۵۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>شوروی نیز در طول جنگ دست به جنایت‌هایی زد که <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="کشتار کاتین">کشتار کاتین</a> یکی از مهم‌ترین آن‌هاست که در آن ۲۲ هزار افسر لهستانی در طی چند روز اعدام شدند.<sup id="cite_ref-360" class="reference"><a href="#cite_note-360"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۵۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="کمیساریای خلق در امور داخلی">کمیساریای خلق در امور داخلی</a> نیز در این دوره هزاران مخالف سیاسی کمونیسم را مورد قتل و آزار اذیت قرار داد، همچنین مردم غیرنظامی به اجبار از نواحی اشغالی در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="اشغال کشورهای حوزه دریای بالتیک توسط شوروی">کشورهای حوزه دریای بالتیک</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D8%B6%D9%85%DB%8C%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="اراضی ضمیمه‌شده لهستان به شوروی">لهستان شرقی</a> <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="مهاجرت اجباری در اتحاد جماهیر شوروی">به سیبری کوچانده شدند</a>.<sup id="cite_ref-361" class="reference"><a href="#cite_note-361"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۶۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>هرچند در زمان جنگ جهانی دوم هیچ قانونی در جهت منع بمباران هوایی وجود نداشت اما غالباً <a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="بمباران راهبردی در جریان جنگ جهانی دوم">بمباران شهرها در اروپا و آسیا</a> توسط آمریکا و بریتانیا را جنایت جنگی به حساب می‌آورند.<sup id="cite_ref-362" class="reference"><a href="#cite_note-362"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۶۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> برای نمونه <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="حملات هوایی به ژاپن">بمباران‌های نیروی هوایی ایالات متحده بر فراز ژاپن</a> باعث مرگ ۳۹۳ هزار نفر غیرنظامی و تخریب ۶۵ درصد مناطق مسکونی شد.<sup id="cite_ref-363" class="reference"><a href="#cite_note-363"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۶۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="در_ایران"><span id=".D8.AF.D8.B1_.D8.A7.DB.8C.D8.B1.D8.A7.D9.86"></span>در ایران</h4></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">همچنین ببینید: <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%AF_%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DB%B1%DB%B3%DB%B2%DB%B2%E2%80%93%DB%B1%DB%B3%DB%B2%DB%B0_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="کمبود مواد غذایی ۱۳۲۲–۱۳۲۰ ایران">کمبود مواد غذایی ۱۳۲۲–۱۳۲۰ ایران</a></div> <p>با شروع جنگ جهانی دوم دولت ایران اعلام بی‌طرفی کرد، اما بی‌طرفی ایران به دلیل موقعیت استراتژیک از سوی کشورهای درگیر در جنگ مورد توجه قرار نگرفت. وقوع جنگ جهانی دوم در بیشتر کشورها و به خصوص ایران به لحاظ موقعیت خاص جغرافیایی، تأثیرهای مخربی بر زندگی مردم وارد نمود. تخریب ساختار اجتماعی اقتصادی، رکود کشاورزی، ناامنی‌های اجتماعی، شیوع <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B9%D9%81%D9%88%D9%86%DB%8C" title="بیماری عفونی">بیمارهای واگیردار</a> از تبعات این جنگ در ایران بوده است.<sup id="cite_ref-t0sew_364-0" class="reference"><a href="#cite_note-t0sew-364"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۶۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="نسل‌کشی،_اردوگاه‌ها_و_کار_اجباری"><span id=".D9.86.D8.B3.D9.84.E2.80.8C.DA.A9.D8.B4.DB.8C.D8.8C_.D8.A7.D8.B1.D8.AF.D9.88.DA.AF.D8.A7.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7_.D9.88_.DA.A9.D8.A7.D8.B1_.D8.A7.D8.AC.D8.A8.D8.A7.D8.B1.DB.8C"></span>نسل‌کشی، اردوگاه‌ها و کار اجباری</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:The_Liberation_of_Bergen-belsen_Concentration_Camp,_April_1945_BU4031.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/The_Liberation_of_Bergen-belsen_Concentration_Camp%2C_April_1945_BU4031.jpg/220px-The_Liberation_of_Bergen-belsen_Concentration_Camp%2C_April_1945_BU4031.jpg" decoding="async" width="220" height="217" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/The_Liberation_of_Bergen-belsen_Concentration_Camp%2C_April_1945_BU4031.jpg/330px-The_Liberation_of_Bergen-belsen_Concentration_Camp%2C_April_1945_BU4031.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/The_Liberation_of_Bergen-belsen_Concentration_Camp%2C_April_1945_BU4031.jpg/440px-The_Liberation_of_Bergen-belsen_Concentration_Camp%2C_April_1945_BU4031.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="789" /></a><figcaption>افسران زن <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3" title="اس‌اس">اس‌اس</a> در حال تخلیه جنازه‌ها از کامیون و دفن آن‌ها در گورهای دسته‌جمعی، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D9%86_%D9%80_%D8%A8%D9%84%D8%B2%D9%86" class="mw-redirect" title="اردوگاه کار اجباری برگن ـ بلزن">اردوگاه کار اجباری برگن ـ بلزن</a> سال ۱۹۴۵</figcaption></figure> <p>آلمان نازی مسئول کشتار برنامه‌ریزی شده نزدیک به <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="هولوکاست">شش میلیون یهودی</a>، ۲٫۶ میلیون لهستانی<sup id="cite_ref-365" class="reference"><a href="#cite_note-365"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۶۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و ۴ میلیون نفر از کسانی است که <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B4%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="ناشایست برای زندگی">ناشایست برای زندگی</a> قلمداد می‌گشتند. (مانند <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="بیماری روانی">بیماران روانی</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="معلولیت">معلولان</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7_%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="بدرفتاری آلمان با اسرای جنگی شوروی">اسرای شوروی</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="کولی">کولیها</a>، <a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D8%AC%D9%86%D8%B3%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="همجنس‌گرایی">همجنس‌گرایان</a>، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%88%D9%86%D8%B1%DB%8C" title="فراماسونری">فراماسون‌ها</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D9%87" title="شاهدان یهوه">شاهدان یهوه</a>) کشتار اسرای شوروی هرچند یک هدف اعلام شده نبود<sup id="cite_ref-366" class="reference"><a href="#cite_note-366"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۶۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> اما شرایط سخت نگهداری ایشان که <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7_%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="بدرفتاری آلمان با اسرای جنگی شوروی">به صورت عمدی ایجاد گشته بود</a> باعث مرگ ۳٫۶ میلیون نفر از ۵٫۷ میلیون اسیر شوروی در اردوگاه‌های آلمان گشت.<sup id="cite_ref-367" class="reference"><a href="#cite_note-367"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۶۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Overy_2004_568_569_368-0" class="reference"><a href="#cite_note-Overy_2004_568_569-368"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۶۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> برای کشتار نظام‌مند غیرنظامیان نیز <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="اردوگاه‌های کار اجباری آلمان نازی">اردوگاه‌های کار اجباری</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%B1%DA%AF" title="اردوگاه مرگ">اردوگاه‌های مرگ</a> توسط نازی‌ها ساخته شدند تا در مقیاس صنعتی به کشتار بپردازند. علاوه بر این نازی‌ها به صورت گسترده از <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="کار اجباری در جریان جنگ جهانی دوم">کارگران اجباری</a> استفاده می‌کردند چنان‌که تخمین زده می‌شود ۱۲ میلیون نفر در سرتاسر نواحی اشغالی آلمان به صورت اجباری موظف به کار در صنایع و کشاورزی آلمان بودند.<sup id="cite_ref-compensation_369-0" class="reference"><a href="#cite_note-compensation-369"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۶۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در شوروی <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%84%D8%A7%DA%AF" title="گولاگ">گولاگ‌ها</a> تبدیل به اردوگاه‌های مرگ‌باری گشتند. به خصوص در طی سال‌های ۴۳–۱۹۴۲ که سختی‌ها و قحطی ناشی از جنگ باعث مرگ بسیاری از زندانیان<sup id="cite_ref-370" class="reference"><a href="#cite_note-370"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۶۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> شامل شهروندان اسیرشدهٔ لهستانی و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="اشغال کشورهای حوزه دریای بالتیک">دیگر کشورهای اشغالی</a> توسط شوروی در سال‌های ۴۰–۱۹۳۹ و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="اسرای جنگی آلمانی در اتحاد جماهیر شوروی">اسرای آلمانی</a> گشت.<sup id="cite_ref-371" class="reference"><a href="#cite_note-371"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۷۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> با پایان جنگ بیشتر اسرای شوروی از اردوگاه‌های آلمان آزاد گشتند که در هنگام بازگشت به کشورشان در اردوگاه‌های مخصوص نگهداری می‌شدند تا مورد ارزیابی <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="کمیساریای خلق در امور داخلی">کمیساریای خلق در امور داخلی</a> قرار بگیرند و بخش بزرگی از ایشان به اتهام همکاری با نازی‌ها به گولاگ فرستاده شدند.<sup id="cite_ref-372" class="reference"><a href="#cite_note-372"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۷۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Czeslawa_Kwoka_-_Brasse.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Czeslawa_Kwoka_-_Brasse.jpg/220px-Czeslawa_Kwoka_-_Brasse.jpg" decoding="async" width="220" height="98" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Czeslawa_Kwoka_-_Brasse.jpg/330px-Czeslawa_Kwoka_-_Brasse.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Czeslawa_Kwoka_-_Brasse.jpg/440px-Czeslawa_Kwoka_-_Brasse.jpg 2x" data-file-width="1500" data-file-height="665" /></a><figcaption>عکس هویت زندانی گرفته شده از <a href="/wiki/%DA%86%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%88_%D9%81%D9%88%DA%A9%D8%A7" title="چسواو فوکا">یک دختر لهستانی</a> توسط اس‌اس در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A2%D8%B4%D9%88%DB%8C%D8%AA%D8%B3" title="اردوگاه آشویتس">اردوگاه آشویتس</a>. نزدیک به ۲۳۰ هزار کودک به اسارت برده شدند که از آن‌ها به عنوان نیروی کار اجباری یا آزمایش‌ها پزشکی استفاده می‌گشت.</figcaption></figure> <p>اردوگاه‌های اسرای جنگی ژاپنی که بیشترشان در نقش اردوگاه‌های کار اجباری استفاده می‌گشتند نرخ بالایی از مرگ و میر را در خود داشتند. <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%88" title="دادگاه توکیو">دادگاه توکیو</a> دریافت که نرخ مرگ و میر اسرای غربی در ژاپن ۲۷٫۱ درصد (برای اسرا آمریکایی ۳۷ درصد) بوده است<sup id="cite_ref-373" class="reference"><a href="#cite_note-373"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۷۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> که هفت برابر از نرخ مرگ و میر اسرای متفقین در آلمان و ایتالیا بیشتر است.<sup id="cite_ref-374" class="reference"><a href="#cite_note-374"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۷۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> پس از <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="تسلیم ژاپن">تسلیم ژاپن</a> ۳۷٬۵۸۳ اسیر بریتانیایی، ۲۸٬۵۰۰ اسیر هلندی و ۱۴٬۴۷۳ اسیر آمریکایی از اردوگاه‌های ژاپنی آزاد گشتند در حالی که تعداد کل چینی‌های زنده مانده تنها ۵۶ نفر بود.<sup id="cite_ref-375" class="reference"><a href="#cite_note-375"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۷۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>حداقل ۵ میلیون چینی در شمال چین توسط <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="شورای توسعه شرق آسیا">شورای توسعه شرق آسیا</a> طی سال‌های ۱۹۳۵ تا ۱۹۴۱ برای کار در معادن و صنایع نظامی به بردگی گرفته شدند که این تعداد پس از ۱۹۴۲ به ۱۰ میلیون نفر رسید.<sup id="cite_ref-zhifen2002_376-0" class="reference"><a href="#cite_note-zhifen2002-376"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۷۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%88%D9%87" title="جاوه">جاوه</a> بین ۴ تا ۱۰ میلیون نفر توسط ژاپنی به کار اجباری واداشته شدند و ۲۷ هزار نفر از ایشان نیز برای کار به دیگر نواحی اشغالی ژاپنی‌ها فرستاده شدند که از این تعداد پس از پایان جنگ تنها ۵۲ هزار نفر بازگشتند.<sup id="cite_ref-indonesiaww2_377-0" class="reference"><a href="#cite_note-indonesiaww2-377"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۷۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اشغال"><span id=".D8.A7.D8.B4.D8.BA.D8.A7.D9.84"></span>اشغال</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقاله‌های اصلی: <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جنبش‌های مقاومت در جنگ جهانی دوم">جنبش‌های مقاومت در جنگ جهانی دوم</a> و <a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DA%AF%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="غارتگری نازی">غارتگری نازی</a></div><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Palmiry_before_execution.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Palmiry_before_execution.jpg/220px-Palmiry_before_execution.jpg" decoding="async" width="220" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Palmiry_before_execution.jpg/330px-Palmiry_before_execution.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Palmiry_before_execution.jpg/440px-Palmiry_before_execution.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="641" /></a><figcaption>شهروندان لهستانی با چشم‌بند لحظاتی پیش از اعدام ایشان در <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%D9%84%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="کشتار پالمیری">کشتار پالمیری</a>، سال ۱۹۴۰</figcaption></figure><p>در اروپا اشغال به دو صورت در جریان بود. در اروپای غربی (فرانسه، لوکزامبورگ، هلند، بلژیک، دانمارک، نروژ و <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%87%D9%85_%D9%88_%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%A7" title="بوهم و موراویا">ناحیه اشغالی چکسلواکی</a>) آلمان سیاست‌های اقتصادی را اجرا می‌کرد که توانست به جز آنچه از طریق <a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DA%AF%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="غارتگری نازی">غارت نواحی اشغالی</a> تصاحب کرد (شامل محصولات صنعتی، تجهیزات نظامی، اجناس خام و دیگر کالاها) ۶۹٫۵ میلیارد رایش‌مارک (۲۷٫۸ میلیارد دلار) را تا پایان جنگ به دست آورد.<sup id="cite_ref-378" class="reference"><a href="#cite_note-378"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۷۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> جدا از این ارقام عایدات حاصله از ملت‌های اشغال شده بیش از ۴۰ درصد مالیات آلمان را شامل می‌شد که این رقم با ادامه جنگ به بیش از ۴۰ درصد کل عایدی آلمان رسید.<sup id="cite_ref-Milward_1979_138_379-0" class="reference"><a href="#cite_note-Milward_1979_138-379"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۷۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></p><figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bundesarchiv_Bild_101I-031-2436-03A,_Russland,_Hinrichtung_von_Partisanen_retouched.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Bundesarchiv_Bild_101I-031-2436-03A%2C_Russland%2C_Hinrichtung_von_Partisanen_retouched.jpg/220px-Bundesarchiv_Bild_101I-031-2436-03A%2C_Russland%2C_Hinrichtung_von_Partisanen_retouched.jpg" decoding="async" width="220" height="138" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Bundesarchiv_Bild_101I-031-2436-03A%2C_Russland%2C_Hinrichtung_von_Partisanen_retouched.jpg/330px-Bundesarchiv_Bild_101I-031-2436-03A%2C_Russland%2C_Hinrichtung_von_Partisanen_retouched.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Bundesarchiv_Bild_101I-031-2436-03A%2C_Russland%2C_Hinrichtung_von_Partisanen_retouched.jpg/440px-Bundesarchiv_Bild_101I-031-2436-03A%2C_Russland%2C_Hinrichtung_von_Partisanen_retouched.jpg 2x" data-file-width="794" data-file-height="497" /></a><figcaption>پارتیزان‌های شوروی اعدام شده توسط ارتش آلمان. <a href="/wiki/%D8%A2%DA%A9%D8%A7%D8%AF%D9%85%DB%8C_%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="آکادمی علوم روسیه">آکادمی علوم روسیه</a> در سال ۱۹۹۵ اعلام نمود <a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%AA_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="تلفات شوروی در جنگ جهانی دوم">قربانیان غیرنظامی شوروی</a> به دست آلمان ۱۳٫۷ میلیون نفر است ۲۰ درصد از جمعیت ۶۸ میلیونی در نواحی تحت اشغال آلمان را شامل می‌گردد.</figcaption></figure> <p>در شرق اهداف تعیین شده <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%85" class="mw-redirect" title="سیاست لبنسراوم">سیاست لبنسراوم</a> به دلیل تغییر مداوم خط مقدم و <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%D9%87" title="راهبرد زمین سوخته">راهبرد زمین سوخته</a> شوروی نتوانست محقق شود و آلمانی‌ها عمدتاً از منابع مورد انتظارشان محروم ماندند.<sup id="cite_ref-Milward_1992_148_380-0" class="reference"><a href="#cite_note-Milward_1992_148-380"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۷۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> برخلاف غرب، در شرق <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="سیاست نژادی آلمان نازی">سیاست نژادی آلمان نازی</a> و <a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%AD_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%82" title="طرح جامع برای شرق">طرح جامع برای شرق</a> خشونت عریانی را علیه مردمان اسلاو که انسان‌های پست نامیده می‌گشتند روا می‌داشت.<sup id="cite_ref-381" class="reference"><a href="#cite_note-381"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۸۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جنبش‌های مقاومت در جنگ جهانی دوم">گروه‌های مقاومت</a> که تقریباً در تمامی نواحی اشغالی ایجاد شده بودند نیز تا اواخر سال ۱۹۴۳ نتوانستند چه در شرق<sup id="cite_ref-382" class="reference"><a href="#cite_note-382"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۸۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و چه در غرب<sup id="cite_ref-383" class="reference"><a href="#cite_note-383"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۸۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> مانعی جدی در برابر عملیات آلمان‌ها باشند. </p><p>در آسیا ژاپنی‌ها که به عنوان آزادی ملت‌های تحت استعمار از چنگ استعمارگران عملیات می‌کردند تمام نواحی اشغالی را جزئی از <a href="/wiki/%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87_%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="حوزه رفاه مشترک آسیای شرقی بزرگ">حوزه رفاه مشترک آسیای شرقی بزرگ</a> قرار می‌دادند.<sup id="cite_ref-384" class="reference"><a href="#cite_note-384"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۸۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> با این که ژاپنی‌ها در ابتدا از طرفی بسیاری از مردمان نواحی اشغالی به عنوان نیروی آزادی‌بخش ملت‌ها از استعمارگران اروپایی مورد استقبال قرار گرفتند اما رفتار خشن و بی‌رحمانه ایشان طی چند هفته باعث ناراحتی و عصبانیت مردم از آن‌ها شد.<sup id="cite_ref-GSWW6_266_385-0" class="reference"><a href="#cite_note-GSWW6_266-385"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۸۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در فتوحات ابتداییشان ژاپنی‌ها توانستند ۴ میلیون بشکه نفت که از عقب‌نشینی متفقین به جا مانده بود را تصاحب کنند و از ۱۹۴۳ توانستند ۵۰ میلیون بشکه نفت که ۷۶ درصد توان تولید سابق محسوب می‌شد را در مستعمرات هلند در شرق آسیا تولید کنند.<sup id="cite_ref-GSWW6_266_385-1" class="reference"><a href="#cite_note-GSWW6_266-385"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۸۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="جبهه_خانگی_و_تولیدات"><span id=".D8.AC.D8.A8.D9.87.D9.87_.D8.AE.D8.A7.D9.86.DA.AF.DB.8C_.D9.88_.D8.AA.D9.88.D9.84.DB.8C.D8.AF.D8.A7.D8.AA"></span>جبهه خانگی و تولیدات</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:WorldWarII-GDP-Relations-Allies-Axis-simple.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/WorldWarII-GDP-Relations-Allies-Axis-simple.svg/220px-WorldWarII-GDP-Relations-Allies-Axis-simple.svg.png" decoding="async" width="220" height="161" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/WorldWarII-GDP-Relations-Allies-Axis-simple.svg/330px-WorldWarII-GDP-Relations-Allies-Axis-simple.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/WorldWarII-GDP-Relations-Allies-Axis-simple.svg/440px-WorldWarII-GDP-Relations-Allies-Axis-simple.svg.png 2x" data-file-width="820" data-file-height="600" /></a><figcaption>ضریب تولید ناخالص داخلی متفقین به متحدان</figcaption></figure><p>در اروپای پیش از جنگ متفقین دارای برتری محسوس در هر دو حوزه تولیدات و اقتصاد بودند. در سال ۱۹۳۸ یعنی یک سال پیش از آغاز جنگ، متفقین غربی (فرانسه، بریتانیا، لهستان و کشورهای همسود بریتانیا) در هر دو حوزه جمعیت و تولید ناخالص داخلی ۳۰ درصد بزرگ‌تر از نیروهای محور (آلمان و ایتالیا) بودند که اگر مستعمرات آن‌ها را نیز به این لیست بیفزاییم آن‌ها به برتری ۵ به ۱ در حوزه جمعیت و ۲ به ۱ در تولید ناخالص داخلی می‌رسیدند.<sup id="cite_ref-6Econ3_386-0" class="reference"><a href="#cite_note-6Econ3-386"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۸۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در همان زمان در آسیا چین با وجود آنکه جمعیتی شش برابر افزون‌تر از ژاپن داشت اما تولید ناخالص داخلی‌اش تنها ۸۹ درصد بزرگ‌تر بود که اگر مستعمرات ژاپن را به این معادله اضافه کنیم این برتری در حوزه جمعیت به سه برابر و در <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="تولید ناخالص داخلی">تولید ناخالص داخلی</a> تنها به ۳۸ درصد می‌رسید.<sup id="cite_ref-6Econ3_386-1" class="reference"><a href="#cite_note-6Econ3-386"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۸۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>برتری جمعیتی و اقتصادی متفقین در مراحل اولیه جنگ در اثر حملات برق‌آسای آلمان و ژاپن به شدت خرد شد و تا سال ۱۹۴۲ دست بالاتر را متحدان داشتند. اما پس از آن و با ورود آمریکا و شوروی به میدان جنگ و پیوستن آن‌ها به جرگه متفقین جریان جنگ آرام‌تر شد و وارد مرحله <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%81%D8%B1%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C" title="جنگ فرسایشی">جنگ فرسایشی</a> گشت.<sup id="cite_ref-6Econ2_387-0" class="reference"><a href="#cite_note-6Econ2-387"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۸۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در همین زمان ایالات متحده آمریکا به تنهایی دو سوم تمام ملزومات متفقین اعم از کشتی، هواپیما، توپخانه، تانک، کامیون و مهمات را تولید کرد.<sup id="cite_ref-388" class="reference"><a href="#cite_note-388"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۸۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> هرچند در اکثر مواقع دسترسی متفقین به مواد خام و اولیه فراوان و ارزان علت برتری تولید آن‌ها نسبت به متحدان دانسته می‌شود اما نباید عوامل مهمی مانند بی میلی ژاپن و آلمان در استفاده از زنان به عنوان <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="نیروی کار">نیروی کار</a>،<sup id="cite_ref-389" class="reference"><a href="#cite_note-389"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۸۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DA%98%DB%8C%DA%A9_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" class="mw-redirect" title="بمباران استراتژیک در جنگ جهانی دوم">بمباران‌های متفقین</a>،<sup id="cite_ref-390" class="reference"><a href="#cite_note-390"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۸۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> حرکت کند و دیر آلمان به سمت <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="اقتصاد جنگی">اقتصاد جنگی</a><sup id="cite_ref-391" class="reference"><a href="#cite_note-391"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۹۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> را نیز از نظر دور داشت. افزون بر این نه آلمان و نه ژاپن خود را مهیای یک جنگ طولانی‌مدت نکرده بودند.<sup id="cite_ref-392" class="reference"><a href="#cite_note-392"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۹۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> آن‌ها برای جبران این ضعف تلاش کردند تا با <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="برده‌داری">برده‌داری</a> و به کار گرفتن میلیون‌ها نفر به عنوان نیروی کار اجباری شرایط خود را بهبود ببخشند.<sup id="cite_ref-393" class="reference"><a href="#cite_note-393"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۹۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="کار اجباری در جریان جنگ جهانی دوم">تخمین زده می‌شود آلمان</a> ۱۲ میلیون نفر که بیشتر از اهالی اروپا شرقی بودند<sup id="cite_ref-compensation_369-1" class="reference"><a href="#cite_note-compensation-369"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۶۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="برده‌داری در ژاپن">ژاپن</a> ۱۸ میلیون نفر را به کار اجباری و بردگی گرفتند.<sup id="cite_ref-zhifen2002_376-1" class="reference"><a href="#cite_note-zhifen2002-376"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۷۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-indonesiaww2_377-1" class="reference"><a href="#cite_note-indonesiaww2-377"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۷۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="فناوری_در_جنگ_جهانی_دوم_و_پیشرفت_آن"><span id=".D9.81.D9.86.D8.A7.D9.88.D8.B1.DB.8C_.D8.AF.D8.B1_.D8.AC.D9.86.DA.AF_.D8.AC.D9.87.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D8.AF.D9.88.D9.85_.D9.88_.D9.BE.DB.8C.D8.B4.D8.B1.D9.81.D8.AA_.D8.A2.D9.86"></span>فناوری در جنگ جهانی دوم و پیشرفت آن</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Boeing-Whichata_B-29_Assembly_Line_-_1944.jpg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Boeing-Whichata_B-29_Assembly_Line_-_1944.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Boeing-Whichata_B-29_Assembly_Line_-_1944.jpg/220px-Boeing-Whichata_B-29_Assembly_Line_-_1944.jpg" decoding="async" width="220" height="168" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Boeing-Whichata_B-29_Assembly_Line_-_1944.jpg/330px-Boeing-Whichata_B-29_Assembly_Line_-_1944.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Boeing-Whichata_B-29_Assembly_Line_-_1944.jpg/440px-Boeing-Whichata_B-29_Assembly_Line_-_1944.jpg 2x" data-file-width="2737" data-file-height="2094" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%DA%A9%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="بمب‌افکن راهبردی">بمب‌افکن راهبردی</a> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A8%DB%8C-%DB%B2%DB%B9" class="mw-redirect" title="بوئینگ بی-۲۹">بوئینگ بی-۲۹</a> در خط تولید <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="بوئینگ">بوئینگ</a> واقع در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%86%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D8%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%A7%D8%B3" title="ویچیتا، کانزاس">ویچیتا، کانزاس</a>، ۱۹۴۴</figcaption></figure> <p>هواگردهایی از جمله <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%AF_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%86%D8%AF%D9%87" title="هواگرد جنگنده">درگیرینده‌ها</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%DA%A9%D9%86" title="بمب‌افکن">بمب‌افکن</a>‌ها و هواپیماهای <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%86%D8%B2%D8%AF%DB%8C%DA%A9" title="پشتیبانی هوایی نزدیک">پشتیبانی هوایی نزدیک</a> در دوران جنگ برای <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="هواگرد شناسایی">شناسایی</a> به‌کار گرفته شدند و نقش هر کدام هم به‌طور قابل‌توجهی نسبت به قبل پیشرفت کرده‌بود. نوآوری‌هایی مثل <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%E2%80%8C%D9%88%D9%86%D9%82%D9%84_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="حمل‌ونقل هوایی">حمل‌ونقل هوایی</a> (برای جابه‌جایی سریع و ضروری تدارکات، تجهیزات و نفرات محدود)<sup id="cite_ref-EncWWII_76_394-0" class="reference"><a href="#cite_note-EncWWII_76-394"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۹۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و <a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="بمباران راهبردی">بمباران راهبردی</a> (بمباران مراکز صنعتی و جمعیتی دشمن برای از بین بردن توانایی جنگی او) به‌وجود آمد.<sup id="cite_ref-395" class="reference"><a href="#cite_note-395"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۹۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%BE%D8%AF%D8%A7%D9%81%D9%86%D8%AF_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="پدافند هوایی">پدافندهای هوایی</a> هم پیشرفت کردند و قابلیت‌هایی مثل <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="رادار">رادار</a> و توپخانهٔ سطح‌به‌هوا به آن‌ها اضافه شد. استفاده از <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%AA" class="mw-redirect" title="هواپیمای جت">هواپیماهای جت</a> به‌شدت گسترش یافت و با وجود معرفی دیرهنگام و در نتیجه، تأثیر کمتر جنگ، این اتفاق منجر به معمول‌شدن استفاده از جت در نیروی هوایی در سراسر جهان شد.<sup id="cite_ref-396" class="reference"><a href="#cite_note-396"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۹۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>تقریباً در تمام جنبه‌های <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="جنگ دریایی">جنگ دریایی</a> و مخصوصاً <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%88_%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%A8%D8%B1" title="ناو هواپیمابر">ناوهای هواپیمابر</a> و <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زیردریایی">زیردریایی‌ها</a> پیشرفت‌هایی حاصل شد. با وجود پیشرفت نسبتاً کم <a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2" class="mw-redirect" title="مکانیک پرواز">مکانیک پرواز</a> در آغاز جنگ، اقدامات انجام‌شده در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88" title="نبرد تارانتو">تارانتو</a>، <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D9%84_%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1" title="حمله به پرل هاربر">پرل هاربر</a> و <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="نبرد دریای مرجان">دریای مرجان</a> باعث شد تا کشتی اصلی در جنگ‌ها از <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D9%88" title="نبردناو">نبردناو</a> به ناو هواپیمابر تغییر کند.<sup id="cite_ref-EncWWII_163_397-0" class="reference"><a href="#cite_note-EncWWII_163-397"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۹۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-398" class="reference"><a href="#cite_note-398"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۹۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-399" class="reference"><a href="#cite_note-399"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۹۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در اقیانوس اطلس، <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%88_%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="ناو هواپیمابر پشتیبان">ناوهای هواپیمابر پشتیبان</a> به‌علت افزایش منطقهٔ امن مؤثر نیروها و کم‌کردن <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B5%D9%84%D9%87_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%B3%DB%8C" title="فاصله میان‌اطلسی">فاصلهٔ میان‌اطلسی</a> بخش مهمی از ناوگان متفقین بودند.<sup id="cite_ref-400" class="reference"><a href="#cite_note-400"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۹۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> علاوه بر این، ناوهای هواپیمابر به‌علت هزینهٔ کمتر هواپیماها<sup id="cite_ref-401" class="reference"><a href="#cite_note-401"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۰۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و نیاز کمتر به زره حفاظتی سنگین اقتصادی‌تر بودند.<sup id="cite_ref-402" class="reference"><a href="#cite_note-402"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۰۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> زیردریایی‌ها، که اثرگذاری آن‌ها در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84" title="جنگ جهانی اول">جنگ جهانی اول</a> اثبات شد،<sup id="cite_ref-Bur&amp;Ryd_1995_15_403-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bur&amp;Ryd_1995_15-403"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۰۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> توسط همهٔ طرف‌ها در دومین جنگ جهانی هم کاربردی شناخته می‌شدند. بریتانیا روی ارتقای <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D8%AD_%D8%B6%D8%AF%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سلاح ضدزیردریایی">سلاح</a>‌ها و تاکتیک‌های <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%B6%D8%AF%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="جنگ‌افزار ضدزیردریایی">ضدزیردریایی</a>، مثل <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%B1" title="سونار">سونار</a>، تمرکز کرد و آلمان با اقداماتی همچون ساخت <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88-%D8%A8%D9%88%D8%AA_%D9%86%D9%88%D8%B9_%DB%B7" title="او-بوت نوع ۷">او-بوت نوع ۷</a> و تاکتیک‌های <a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D9%81%E2%80%8C%D9%BE%DA%A9_(%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C)" title="ولف‌پک (تاکتیک دریایی)">ولف‌پک</a> بر ارتقای قوای تهاجمی خود تمرکز داشت.<sup id="cite_ref-Bur&amp;Ryd_1995_16_404-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bur&amp;Ryd_1995_16-404"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۰۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bundesarchiv_Bild_141-1880,_Peenemünde,_Start_einer_V2.jpg"><img alt="" resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bundesarchiv_Bild_141-1880,_Peenem%C3%BCnde,_Start_einer_V2.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Bundesarchiv_Bild_141-1880%2C_Peenem%C3%BCnde%2C_Start_einer_V2.jpg/220px-Bundesarchiv_Bild_141-1880%2C_Peenem%C3%BCnde%2C_Start_einer_V2.jpg" decoding="async" width="220" height="287" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Bundesarchiv_Bild_141-1880%2C_Peenem%C3%BCnde%2C_Start_einer_V2.jpg/330px-Bundesarchiv_Bild_141-1880%2C_Peenem%C3%BCnde%2C_Start_einer_V2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Bundesarchiv_Bild_141-1880%2C_Peenem%C3%BCnde%2C_Start_einer_V2.jpg/440px-Bundesarchiv_Bild_141-1880%2C_Peenem%C3%BCnde%2C_Start_einer_V2.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="784" /></a><figcaption>یک <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C-%DB%B2" class="mw-redirect" title="وی-۲">موشک وی-۲</a> که از یک سکوی ثابت در <a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87" title="پنمونده">پنمونده</a> پرتاب شده است، ۲۱ ژوئن ۱۹۴۳</figcaption></figure> <p>شیوه‌های <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="جنگ زمینی">جنگ زمینی</a> از خط مقدم ثابت و <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%B1" title="سنگر">سنگرهای</a> جنگ جهانی اول، که به <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%BE%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87" title="توپخانه">توپخانه‌های</a> ارتقایافته که سرعت <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85" title="پیاده‌نظام">پیاده‌نظام</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85" title="سواره‌نظام">سواره‌نظام</a> را افزایش می‌داد متکی بود، به قابلیت‌های حمل و نقل و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B3%D9%84%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="تسلیحات ترکیبی">تسلیحات ترکیبی</a> تبدیل شد. <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="تانک">تانک</a>ها که در نخستین جنگ جهانی اغلب برای پشتیبانی پیاده‌نظام استفاده می‌شدند در جنگ جهانی دوم یکی از سلاح‌های اصلی بودند.<sup id="cite_ref-EncWWII_125_405-0" class="reference"><a href="#cite_note-EncWWII_125-405"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۰۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در اواخر دههٔ ۱۹۳۰ طراحی تانک‌ها به‌طرز قابل‌ملاحظه‌ای پیشرفته‌تر از جنگ جهانی اول بود<sup id="cite_ref-406" class="reference"><a href="#cite_note-406"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۰۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و پیشرفت در <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D9%86%DA%A9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تانک‌ها در جنگ جهانی دوم (صفحه وجود ندارد)">طراحی تانک‌ها</a> با هدف افزایش سرعت، زره و قدرت آتش در طول جنگ هم ادامه یافت. بیشتر فرماندهان در آغاز جنگ تصور می‌کردند که برای مبارزه با تانک‌های دشمن باید از تانک‌هایی با مشخصات بهتر استفاده کرد.<sup id="cite_ref-EncWWII_108_407-0" class="reference"><a href="#cite_note-EncWWII_108-407"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۰۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> این تفکر با عملکرد ضعیف سلاح‌های ضدتانک اولیه در برابر زره و خودداری آلمان از نبردهای تانک در برابر <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="تانک">تانک</a> به چالش کشیده شد. این شیوه، در کنار استفادهٔ آلمان از تسلیحات ترکیبی، از عناصر اصلی تاکتیک‌های شدیداً موفق بلیتسکریگ <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a> در لهستان و فرانسه بود.<sup id="cite_ref-EncWWII_125_405-1" class="reference"><a href="#cite_note-EncWWII_125-405"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۰۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> بسیاری از <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%B6%D8%AF%D8%AA%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="جنگ‌افزار ضدتانک">شیوه‌های نابودی تانک‌ها</a>، از جمله <a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%B4_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%DB%8C%D9%85" title="آتش غیرمستقیم">آتش غیرمستقیم</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%BE_%D8%B6%D8%AF%D8%AA%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="توپ ضدتانک">توپ ضدتانک</a> (از هر دو نوع یدک‌کش و <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%BE_%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%B4%D8%B4%DB%8C" title="توپ خودکششی">خودکششی</a>)، <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%B6%D8%AF_%D8%AA%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="مین ضد تانک">مین</a>، اسلحه‌های ضدتانک کوتاه‌برد پیاده‌نظام و تانک در برابر تانک مورد استفاده قرار گرفتند.<sup id="cite_ref-EncWWII_108_407-1" class="reference"><a href="#cite_note-EncWWII_108-407"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۰۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> با وجود <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="ماشینی کردن">ماشینی کردن</a> گسترده، پیاده‌نظام همچنان ستون فقرات همهٔ نیروها بود.<sup id="cite_ref-EncWWII_734_408-0" class="reference"><a href="#cite_note-EncWWII_734-408"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۰۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> تجهیزات بیشتر نیروهای پیاده‌نظام در طول جنگ مشابه تجهیزات جنگ جهانی اول بود.<sup id="cite_ref-Comp_221_409-0" class="reference"><a href="#cite_note-Comp_221-409"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۰۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> استفاده از مسلسل‌های قابل‌حمل، مثل <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%DA%AF%D9%87_%DB%B3%DB%B4" title="ام‌گه ۳۴">ام‌گه ۳۴</a> متعلق به آلمان، گسترش یافت و انواعی از <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="مسلسل دستی">مسلسل دستی</a> که برای <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B2%D9%85_%D9%86%D8%B2%D8%AF%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="رزم نزدیک">رزم نزدیک</a> در نواحی شهری و جنگلی کاربردی بود مورد استفاده قرار گرفت.<sup id="cite_ref-Comp_221_409-1" class="reference"><a href="#cite_note-Comp_221-409"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۰۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در اواخر جنگ، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%D9%86%DA%AF_%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85%DB%8C" title="تفنگ تهاجمی">تفنگ تهاجمی</a> توسعه داده شد و پس از جنگ به سلاح معمول پیاده‌نظام تبدیل شد. این نوع سلاح دارای بسیاری از ویژگی‌های تفنگ و مسلسل دستی است.<sup id="cite_ref-410" class="reference"><a href="#cite_note-410"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۰۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Trinity_device_readied.jpg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Trinity_device_readied.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Trinity_device_readied.jpg/220px-Trinity_device_readied.jpg" decoding="async" width="220" height="174" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Trinity_device_readied.jpg/330px-Trinity_device_readied.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Trinity_device_readied.jpg/440px-Trinity_device_readied.jpg 2x" data-file-width="5520" data-file-height="4371" /></a><figcaption>بمب اتمی <i>گجت</i> در حال حمل به بالای «برج شلیک»، <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="آزمایش ترینیتی">آزمایش ترینیتی</a>، <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9%D9%88" title="نیومکزیکو">نیومکزیکو</a>، ژوئیهٔ ۱۹۴۵</figcaption></figure> <p>بیشتر جنگجویانی که از نقش‌های اساسی در جنگ برخوردار بودند با طراحی ماشین‌های <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D9%81%D8%B1" title="سایفر">سایفر</a> برای <a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="رمزنگاری">رمزنگاری</a>، تلاش به حل معضل پیچیدگی و ناامنی در استفاده از <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%AF" title="کتاب کد">کتاب‌های کد</a> کردند که <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%AF%D9%85%D8%A7" title="ماشین انیگما">ماشین انیگما</a>ی آلمان شناخته‌شده‌ترین این تلاش‌هاست.<sup id="cite_ref-411" class="reference"><a href="#cite_note-411"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۱۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> توسعهٔ فناوری‌های <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%AF_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="شنود الکترونیک">شنود الکترونیک</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84_%D8%B1%D9%85%D8%B2" title="تحلیل رمز">تحلیل رمز</a> منجر به دست‌یابی به توانایی رمزگشایی شد. از نمونه‌های سرشناس این موضوع می‌توان به رمزگشایی <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="کدهای نیروی دریایی ژاپن">کدهای نیروی دریایی ژاپن</a> توسط متفقین<sup id="cite_ref-Schoenherr_412-0" class="reference"><a href="#cite_note-Schoenherr-412"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۱۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و فناوری <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%A7" title="اولترا">اولترا</a>ی بریتانیا، که به این کشور اجازهٔ رمزگشایی از کدهای انیگما را می‌داد، اشاره کرد.<sup id="cite_ref-413" class="reference"><a href="#cite_note-413"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۱۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> استفاده از <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%A8" title="فریب">فریب</a> یکی دیگر از جلوه‌های <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="اطلاعات نظامی">اطلاعات نظامی</a> در جنگ جهانی دوم است. متفقین در عملیات‌هایی مثل <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%85%DB%8C%D9%86%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA" title="عملیات مینسمیت">مینسمیت</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="عملیات بادی‌گارد">بادی‌گارد</a> از شیوه‌های فریب استفاده کردند.<sup id="cite_ref-Schoenherr_412-1" class="reference"><a href="#cite_note-Schoenherr-412"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۱۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-414" class="reference"><a href="#cite_note-414"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۱۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>دیگر دستاوردهای حوزهٔ فناوری و مهندسی در طول یا در نتیجهٔ جنگ به دست آمدند. نخستین رایانهٔ قابل برنامه‌ریزی جهان (<a href="/wiki/%D8%B2%D8%AF%DB%B3" title="زد۳">زد۳</a>، <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87_%DA%A9%D9%84%D9%88%D8%B3%D9%88%D8%B3" title="رایانه کلوسوس">کلوسوس</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DA%A9" title="انیاک">انیاک</a>)، <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C-%DB%B1" class="mw-redirect" title="وی-۱">موشک‌های هدایت‌شونده</a> و <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C-%DB%B2" class="mw-redirect" title="وی-۲">موشک‌های مدرن</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%D9%85%D9%86%D9%87%D8%AA%D9%86" title="پروژه منهتن">پروژهٔ منهتن</a> و توسعهٔ <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="جنگ‌افزار هسته‌ای">درگیری‌افزارهای هسته‌ای</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="تحقیق در عملیات">تحقیق در عملیات</a> و توسعهٔ <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="بندرگاه مالبری">بندرگاه‌های مصنوعی</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D9%84%D9%88%D8%AA%D9%88" title="عملیات پلوتو">خطوط نفتی زیر کانال مانش</a> از جمله این دستاوردها هستند.<sup id="cite_ref-ujyih_415-0" class="reference"><a href="#cite_note-ujyih-415"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۱۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%86" title="پنی‌سیلین">پنی‌سیلین</a> نخستین بار در طول جنگ به تولید انبوه و استفاده رسید.<sup id="cite_ref-416" class="reference"><a href="#cite_note-416"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۱۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="روسپی‌خانه‌های نظامی آلمان در جنگ جهانی دوم">روسپی‌خانه‌های نظامی آلمان در جنگ جهانی دوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="فهرست لشکرکشی‌های جنگ اقیانوس آرام">فهرست لشکرکشی‌های جنگ اقیانوس آرام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B2_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%B7%DB%8C_%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="تجاوز به زنان طی اشغال آلمان">تجاوز به زنان طی اشغال آلمان</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="یادداشت‌ها"><span id=".DB.8C.D8.A7.D8.AF.D8.AF.D8.A7.D8.B4.D8.AA.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>یادداشت‌ها</h2></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-persian-alpha"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-61" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text">general crisis</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پانویس"><span id=".D9.BE.D8.A7.D9.86.D9.88.DB.8C.D8.B3"></span>پانویس</h2></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r37199623"><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2 mw-content-ltr" dir="ltr"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171019071935/http://www.bbc.co.uk/tyne/content/articles/2005/01/20/holocaust_memorial_other_victims_feature.shtml">"Roots – Non-Jewish Holocaust Victims: The 5,000,000 others"</a>. <i>www.bbc.co.uk</i>. BBC – Tyne. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/tyne/content/articles/2005/01/20/holocaust_memorial_other_victims_feature.shtml">the original</a> on 19 October 2017<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">27 August</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=www.bbc.co.uk&amp;rft.atitle=Roots+%E2%80%93+Non-Jewish+Holocaust+Victims%3A+The+5%2C000%2C000+others&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Ftyne%2Fcontent%2Farticles%2F2005%2F01%2F20%2Fholocaust_memorial_other_victims_feature.shtml&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAxelrod2007" class="citation cs2">Axelrod, Alan (2007), <i>Encyclopedia of World War II</i>, vol.&#160;1, Infobase Publishing, p.&#160;659, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8160-6022-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8160-6022-1"><bdi>978-0-8160-6022-1</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Encyclopedia+of+World+War+II&amp;rft.pages=659&amp;rft.pub=Infobase+Publishing&amp;rft.date=2007&amp;rft.isbn=978-0-8160-6022-1&amp;rft.aulast=Axelrod&amp;rft.aufirst=Alan&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-The_UN_Security_Council-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-The_UN_Security_Council_3-0">۳٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-The_UN_Security_Council_3-1">۳٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation cs2"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120620101548/http://www.unfoundation.org/what-we-do/issues/united-nations/the-un-security-council.html"><i>The UN Security Council</i></a>, archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.unfoundation.org/what-we-do/issues/united-nations/the-un-security-council.html">the original</a> on 20 June 2012<span class="reference-accessdate">, retrieved <span class="nowrap">15 May</span> 2012</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+UN+Security+Council&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.unfoundation.org%2Fwhat-we-do%2Fissues%2Funited-nations%2Fthe-un-security-council.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHerman_Van_Rompuy,_President_of_the_European_CouncilJosé_Manuel_Durão_Barroso,_President_of_the_European_Commission2012" class="citation web cs1">Herman Van Rompuy, President of the European Council; José Manuel Durão Barroso, President of the European Commission (10 دسامبر 2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140104020723/http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2012/eu-lecture_en.html">"From War to Peace: A European Tale"</a>. Nobel Lecture by the European Union. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2012/eu-lecture_en.html">the original</a> on 4 January 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">4 January</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=From+War+to+Peace%3A+A+European+Tale&amp;rft.pub=Nobel+Lecture+by+the+European+Union&amp;rft.date=2012-12-10&amp;rft.au=Herman+Van+Rompuy%2C+President+of+the+European+Council&amp;rft.au=Jos%C3%A9+Manuel+Dur%C3%A3o+Barroso%2C+President+of+the+European+Commission&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nobelprize.org%2Fnobel_prizes%2Fpeace%2Flaureates%2F2012%2Feu-lecture_en.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEWeinberg20056-5" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEWeinberg20056_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFWeinberg2005">Weinberg 2005</a>, p. 6.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">Wells, Anne Sharp (2014) <i>Historical Dictionary of World War II: The War against Germany and Italy</i>. Rowman &amp; Littlefield Publishing. p. 7.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFerrisMawdsley2015" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Ferris, John; Mawdsley, Evan (2015). <i>The Cambridge History of the Second World War, Volume I: Fighting the War</i> (به انگلیسی). <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="کمبریج">Cambridge</a>: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="انتشارات دانشگاه کمبریج">Cambridge University Press</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Cambridge+History+of+the+Second+World+War%2C+Volume+I%3A+Fighting+the+War&amp;rft.place=Cambridge&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2015&amp;rft.aulast=Ferris&amp;rft.aufirst=John&amp;rft.au=Mawdsley%2C+Evan&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEFörsterGessler200564-8" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEFörsterGessler200564_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFFörsterGessler2005">Förster &amp; Gessler 2005</a>, p. 64.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">Ghuhl, Wernar (2007) <i>Imperial Japan's World War Two</i> Transaction Publishers pp. 7, 30</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Polmar, Norman; Thomas B. Allen (1991) World War II: America at war, 1941–1945 <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-394-58530-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-394-58530-7">&#8206;۹۷۸−۰−۳۹۴−۵۸۵۳۰−۷</a></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBen-Horin1943">Ben-Horin 1943</a>، ص. 169); (<a href="#CITEREFTaylor1979">Taylor 1979</a>، ص. 124); Yisreelit, Hevrah Mizrahit (1965). <i>Asian and African Studies</i>, p. 191.<br />For 1941 see (<a href="#CITEREFTaylor1961">Taylor 1961</a>، ص. vii); Kellogg, William O (2003). <i>American History the Easy Way</i>. Barron's Educational Series. p. 236 <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-7641-1973-7" title="ویژه:منابع کتاب/0-7641-1973-7">&#8206;۰−۷۶۴۱−۱۹۷۳−۷</a>.<br />دیدگاه دیگری نیز وجود دارد که جنگ جهانی دوم و <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84" title="جنگ جهانی اول">جنگ جهانی اول</a> را بخشی از «<a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنگ داخلی اروپایی (صفحه وجود ندارد)">جنگ داخلی اروپایی</a>» یا «<a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87_%D8%AF%D9%88%D9%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنگ‌های سی ساله دوم (صفحه وجود ندارد)">درگیری‌های سی سالهٔ دوم</a>» می‌داند:(<a href="#CITEREFCanfora2006">Canfora 2006</a>، ص. 155); (<a href="#CITEREFPrins2002">Prins 2002</a>، ص. 11)</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBeevor201210-12" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBeevor201210_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBeevor2012">Beevor 2012</a>, p. 10.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMasaya19904-13" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMasaya19904_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMasaya1990">Masaya 1990</a>, p. 4.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120507180629/http://usa.usembassy.de/etexts/2plusfour8994e.htm">"History of German-American Relations» 1989–1994 – Reunification " "Two-plus-Four-Treaty": Treaty on the Final Settlement with Respect to Germany, September 12, 1990"</a>. usa.usembassy.de. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://usa.usembassy.de/etexts/2plusfour8994e.htm">the original</a> on 7 May 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">6 May</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=History+of+German-American+Relations%C2%BB+1989%E2%80%931994+%E2%80%93+Reunification+%22+%22Two-plus-Four-Treaty%22%3A+Treaty+on+the+Final+Settlement+with+Respect+to+Germany%2C+September+12%2C+1990&amp;rft.pub=usa.usembassy.de&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fusa.usembassy.de%2Fetexts%2F2plusfour8994e.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.atimes.com/article/fact-box-japan-russia-never-signed-wwii-peace-treaty/">Why Japan and Russia never signed a WWII peace treaty</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180604072306/http://www.atimes.com/article/fact-box-japan-russia-never-signed-wwii-peace-treaty/">بایگانی‌شده</a> در ۴ ژوئن ۲۰۱۸ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. <i>Asia Times</i>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBuckton201416-16" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBuckton201416_16-0">۱۶٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBuckton201416_16-1">۱۶٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBuckton201416_16-2">۱۶٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBuckton201416_16-3">۱۶٫۳</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBuckton2014">Buckton 2014</a>, p. 16.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEHousden2014-17" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHousden2014_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHousden2014">Housden 2014</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEShaw200035-18" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEShaw200035_18-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFShaw2000">Shaw 2000</a>, p. 35.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBrody19994-19" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBrody19994_19-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBrody1999">Brody 1999</a>, p. 4.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEZalampas198962-20" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEZalampas198962_20-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFZalampas1989">Zalampas 1989</a>, p. 62.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEIngram2006&#91;https&#58;//books.google.com/books?id=bREQibN9i-sC&amp;pg=PA76_76–78&#93;-21" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEIngram2006[https://books.google.com/books?id=bREQibN9i-sC&amp;pg=PA76_76–78]_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFIngram2006">Ingram 2006</a>, pp. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=bREQibN9i-sC&amp;pg=PA76">76–78</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEKantowicz1999149-22" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKantowicz1999149_22-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKantowicz1999">Kantowicz 1999</a>, p. 149.</span> </li> <li id="cite_note-ohn5h-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ohn5h_23-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220322150630/https://www.dw.com/fa-ir/germany/a-46243266">«نگاهی به برآمد و زوال جمهوری وایمار - 13.11.2018»</a>. <i>DW.COM</i>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.dw.com/fa-ir/germany/a-46243266">اصلی</a> در ۲۲ مارس ۲۰۲۲<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۳-۲۲</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=DW.COM&amp;rft.atitle=%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C+%D8%A8%D9%87+%D8%A8%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF+%D9%88+%D8%B2%D9%88%D8%A7%D9%84+%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D9%88%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1+-+13.11.2018&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.dw.com%2Ffa-ir%2Fgermany%2Fa-46243266&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style>‏</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFMandelbaum1988">Mandelbaum 1988</a>، ص. 96); (<a href="#CITEREFRecord2005">Record 2005</a>، ص. 50).</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESchmitz2000124-25" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTESchmitz2000124_25-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSchmitz2000">Schmitz 2000</a>, p. 124.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEAdamthwaite199252-26" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEAdamthwaite199252_26-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFAdamthwaite1992">Adamthwaite 1992</a>, p. 52.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEShirer1990298–99-27" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEShirer1990298–99_27-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFShirer1990">Shirer 1990</a>, pp. 298–99.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEPreston1998104-28" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEPreston1998104_28-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFPreston1998">Preston 1998</a>, p. 104.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMyersPeattie1987458-29" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMyersPeattie1987458_29-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMyersPeattie1987">Myers &amp; Peattie 1987</a>, p. 458.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESmithSteadman200428-30" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTESmithSteadman200428_30-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSmithSteadman2004">Smith &amp; Steadman 2004</a>, p. 28.</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFCoogan1993">Coogan 1993</a>): "Although some Chinese troops in the Northeast managed to retreat south, others were trapped by the advancing Japanese Army and were faced with the choice of resistance in defiance of orders, or surrender. A few commanders submitted, receiving high office in the puppet government, but others took up arms against the invader. The forces they commanded were the first of the volunteer armies." [گرچه برخی از نیروهای چینی در شمال شرق توانستند به جنوب بگریزند، دیگران در برابر ارتش ژاپن که در حال نزدیک شدن بود توان گریز نداشتند و مجبور بودند یا با نقض دستورها مقاومت کنند یا تسلیم شوند. تعداد اندکی از فرماندهان تسلیم شدند و در دولت دست‌نشانده مقام‌های بالا گرفتند ولی بقیه آن‌ها علیه ژاپنی‌ها دست به مقاومت مسلحانه زدند. این نیروها نخستین ارتش‌های داوطلب [چینی] بودند.]</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBusky200210-32" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBusky200210_32-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBusky2002">Busky 2002</a>, p. 10.</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAndrea_L._StantonEdward_RamsamyPeter_J._Seybolt2012" class="citation book cs1">Andrea L. Stanton; Edward Ramsamy; Peter J. Seybolt (2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180818210900/https://books.google.com/books?id=GtCL2OYsH6wC"><i>Cultural Sociology of the Middle East, Asia, and Africa: An Encyclopedia</i></a>. p.&#160;308. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-4129-8176-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-4129-8176-7"><bdi>978-1-4129-8176-7</bdi></a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=GtCL2OYsH6wC">the original</a> on 18 August 2018<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">6 April</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Cultural+Sociology+of+the+Middle+East%2C+Asia%2C+and+Africa%3A+An+Encyclopedia&amp;rft.pages=308&amp;rft.date=2012&amp;rft.isbn=978-1-4129-8176-7&amp;rft.au=Andrea+L.+Stanton&amp;rft.au=Edward+Ramsamy&amp;rft.au=Peter+J.+Seybolt&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DGtCL2OYsH6wC&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBarker1971131–32-34" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBarker1971131–32_34-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBarker1971">Barker 1971</a>, pp. 131–32.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEShirer1990289-35" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEShirer1990289_35-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFShirer1990">Shirer 1990</a>, p. 289.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEKitson2001231-36" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKitson2001231_36-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKitson2001">Kitson 2001</a>, p. 231.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTENeulen200025-37" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTENeulen200025_37-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFNeulen2000">Neulen 2000</a>, p. 25.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEPayne2008271-38" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEPayne2008271_38-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFPayne2008">Payne 2008</a>, p. 271.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEPayne2008146-39" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEPayne2008146_39-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFPayne2008">Payne 2008</a>, p. 146.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEEastman1986547–51-40" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEEastman1986547–51_40-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFEastman1986">Eastman 1986</a>, pp. 547–51.</span> </li> <li id="cite_note-Hsu_&amp;_Chang_1971_221-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Hsu_&amp;_Chang_1971_221_41-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFHsuChang1971">Hsu و Chang 1971</a>، صص. 195–200).</span> </li> <li id="cite_note-Tucker2009-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Tucker2009_42-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFTucker2009" class="citation book cs1">Tucker, Spencer C. (2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180818210935/https://books.google.com/books?id=h5_tSnygvbIC&amp;pg=PA1873"><i>A Global Chronology of Conflict: From the Ancient World to the Modern Middle East &#91;6 volumes&#93;: From the Ancient World to the Modern Middle East</i></a>. ABC-CLIO. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-85109-672-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-85109-672-5"><bdi>978-1-85109-672-5</bdi></a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=h5_tSnygvbIC&amp;pg=PA1873">the original</a> on 18 August 2018<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">27 August</span> 2017</span> &#8211; via Google Books.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+Global+Chronology+of+Conflict%3A+From+the+Ancient+World+to+the+Modern+Middle+East+%5B6+volumes%5D%3A+From+the+Ancient+World+to+the+Modern+Middle+East&amp;rft.pub=ABC-CLIO&amp;rft.date=2009&amp;rft.isbn=978-1-85109-672-5&amp;rft.aulast=Tucker&amp;rft.aufirst=Spencer+C.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dh5_tSnygvbIC%26pg%3DPA1873&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-yang-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-yang_43-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Yang Kuisong, "On the reconstruction of the facts of the Battle of Pingxingguan"</span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text">Levene, Mark and Roberts, Penny. <i>The Massacre in History</i>. 1999, pp. 223–24</span> </li> <li id="cite_note-tot-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-tot_45-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Totten, Samuel. <i>Dictionary of Genocide</i>. 2008, 298–99.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEHsuChang1971221–30-46" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHsuChang1971221–30_46-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHsuChang1971">Hsu &amp; Chang 1971</a>, pp. 221–30.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEEastman1986566-47" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEEastman1986566_47-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFEastman1986">Eastman 1986</a>, p. 566.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTETaylor2009150–52-48" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTETaylor2009150–52_48-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFTaylor2009">Taylor 2009</a>, pp. 150–52.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESella1983651–87-49" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTESella1983651–87_49-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSella1983">Sella 1983</a>, pp. 651–87.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBeevor2012342-50" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBeevor2012342_50-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBeevor2012">Beevor 2012</a>, p. 342.</span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGoldman,_Stuart_D.2012" class="citation magazine cs1">Goldman, Stuart D. (28 اوت 2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150629092821/http://thediplomat.com/2012/08/the-forgotten-soviet-japanese-war-of-1939/">"The Forgotten Soviet-Japanese War of 1939"</a>. <i>The Diplomat</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://thediplomat.com/2012/08/the-forgotten-soviet-japanese-war-of-1939/">the original</a> on 29 June 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 June</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=The+Diplomat&amp;rft.atitle=The+Forgotten+Soviet-Japanese+War+of+1939&amp;rft.date=2012-08-28&amp;rft.au=Goldman%2C+Stuart+D.&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fthediplomat.com%2F2012%2F08%2Fthe-forgotten-soviet-japanese-war-of-1939%2F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFTimothy_Neeno" class="citation web cs1">Timothy Neeno. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20051124070956/http://www.militaryhistoryonline.com/20thcentury/articles/nomonhan.aspx">"Nomonhan: The Second Russo-Japanese War"</a>. MilitaryHistoryOnline.com. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.militaryhistoryonline.com/20thcentury/articles/nomonhan.aspx">the original</a> on 24 November 2005<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 June</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Nomonhan%3A+The+Second+Russo-Japanese+War&amp;rft.pub=MilitaryHistoryOnline.com&amp;rft.au=Timothy+Neeno&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.militaryhistoryonline.com%2F20thcentury%2Farticles%2Fnomonhan.aspx&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTECollierPedley2000144-53" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTECollierPedley2000144_53-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCollierPedley2000">Collier &amp; Pedley 2000</a>, p. 144.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEKershaw2001121–22-54" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKershaw2001121–22_54-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKershaw2001">Kershaw 2001</a>, pp. 121–22.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEKershaw2001157-55" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKershaw2001157_55-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKershaw2001">Kershaw 2001</a>, p. 157.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEDavies2006pp._143–44_(2008_ed.)-56" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEDavies2006pp._143–44_(2008_ed.)_56-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDavies2006">Davies 2006</a>, pp. 143–44 (2008 ed.).</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEShirer1990461–62-57" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEShirer1990461–62_57-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFShirer1990">Shirer 1990</a>, pp. 461–62.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELoweMarzari2002330-58" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTELoweMarzari2002330_58-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLoweMarzari2002">Lowe &amp; Marzari 2002</a>, p. 330.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEDearFoot2001234-59" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEDearFoot2001234_59-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDearFoot2001">Dear &amp; Foot 2001</a>, p. 234.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEShirer1990471-60" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEShirer1990471_60-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFShirer1990">Shirer 1990</a>, p. 471.</span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFWatson2000" class="citation journal cs1">Watson, Derek (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_europe-asia-studies_2000-06_52_4/page/695">"Molotov's Apprenticeship in Foreign Policy: The Triple Alliance Negotiations in 1939"</a>. <i>Europe-Asia Studies</i>. <b>52</b> (4): 695–722. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1080%2F713663077">10.1080/713663077</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0966-8136">0966-8136</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/153322">153322</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Europe-Asia+Studies&amp;rft.atitle=Molotov%27s+Apprenticeship+in+Foreign+Policy%3A+The+Triple+Alliance+Negotiations+in+1939&amp;rft.volume=52&amp;rft.issue=4&amp;rft.pages=695-722&amp;rft.date=2000&amp;rft.issn=0966-8136&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F153322%23id-name%3DJSTOR&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1080%2F713663077&amp;rft.aulast=Watson&amp;rft.aufirst=Derek&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_europe-asia-studies_2000-06_52_4%2Fpage%2F695&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEShore2003108-63" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEShore2003108_63-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFShore2003">Shore 2003</a>, p. 108.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEDearFoot2001608-64" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEDearFoot2001608_64-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDearFoot2001">Dear &amp; Foot 2001</a>, p. 608.</span> </li> <li id="cite_note-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-65">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140524013551/http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/DAP-Poland/Campaign-II.html#chapter5">"The German Campaign In Poland (1939)"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/DAP-Poland/Campaign-II.html#chapter5">the original</a> on 24 May 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">29 October</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=The+German+Campaign+In+Poland+%281939%29&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ibiblio.org%2Fhyperwar%2FUSA%2FDAP-Poland%2FCampaign-II.html%23chapter5&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ww2db_com-66"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ww2db_com_66-0">۶۵٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ww2db_com_66-1">۶۵٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160505010109/http://ww2db.com/battle_spec.php?battle_id=162">"The Danzig Crisis"</a>. <i>ww2db.com</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ww2db.com/battle_spec.php?battle_id=162">the original</a> on 5 May 2016<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">29 April</span> 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=ww2db.com&amp;rft.atitle=The+Danzig+Crisis&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fww2db.com%2Fbattle_spec.php%3Fbattle_id%3D162&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ibiblio1939-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ibiblio1939_67-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130310103815/http://www.ibiblio.org/pha/events/1939.html">"Major international events of 1939, with explanation"</a>. Ibiblio.org. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibiblio.org/pha/events/1939.html">the original</a> on 10 March 2013<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 May</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Major+international+events+of+1939%2C+with+explanation&amp;rft.pub=Ibiblio.org&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ibiblio.org%2Fpha%2Fevents%2F1939.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEEvans20081–2-68" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEEvans20081–2_68-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFEvans2008">Evans 2008</a>, pp. 1–2.</span> </li> <li id="cite_note-Zabecki2015-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Zabecki2015_69-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDavid_T._Zabecki2015" class="citation book cs1">David T. Zabecki (1 May 2015). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Mq_lCAAAQBAJ&amp;pg=PT1663"><i>World War II in Europe: An Encyclopedia</i></a>. Routledge. p.&#160;1663. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-135-81242-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-135-81242-3"><bdi>978-1-135-81242-3</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230307201256/https://books.google.com/books?id=Mq_lCAAAQBAJ&amp;pg=PT1663">Archived</a> from the original on 7 March 2023<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 July</span> 2019</span>. <q>The earliest fighting started at 0445 hours when marines from the battleship Schleswig-Holstein attempted to storm a small Polish fort in Danzig, the Westerplate</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=World+War+II+in+Europe%3A+An+Encyclopedia&amp;rft.pages=1663&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=2015-05-01&amp;rft.isbn=978-1-135-81242-3&amp;rft.au=David+T.+Zabecki&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DMq_lCAAAQBAJ%26pg%3DPT1663&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Keegan_1997_35-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Keegan_1997_35_70-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFKeegan1997">Keegan 1997</a>، ص. 35). (<a href="#CITEREFCienciala2010">Cienciala 2010</a>، ص. 128), observes that, while it is true that Poland was far away, making it difficult for the French and British to provide support, "[f]ew Western historians of World War II&#160;... know that the British had committed to bomb Germany if it attacked Poland, but did not do so except for one raid on the base of Wilhelmshafen. The French, who committed to attack Germany in the west, had no intention of doing so."</span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBeevor2012">Beevor 2012</a>، ص. 32); (<a href="#CITEREFDearFoot2001">Dear و Foot 2001</a>، صص. 248–49); (<a href="#CITEREFRoskill1954">Roskill 1954</a>، ص. 64).</span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text">James Bjorkman, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://worldwartwodaily.filminspector.com/2016/05/january-18-1940-new-hope-for-allied.html">New Hope for Allied Shipping</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190709141614/https://worldwartwodaily.filminspector.com/2016/05/january-18-1940-new-hope-for-allied.html">بایگانی‌شده</a> در ۹ ژوئیه ۲۰۱۹ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, Retrieved 17 December 2018.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEZaloga200280,_83-73" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEZaloga200280,_83_73-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFZaloga2002">Zaloga 2002</a>, pp. 80, 83.</span> </li> <li id="cite_note-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-74">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGinsburgs1958" class="citation journal cs1">Ginsburgs, George (1958). "A Case Study in the Soviet Use of International Law: Eastern Poland in 1939". <i>The American Journal of International Law</i>. <b>52</b> (1): 69–84. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F2195670">10.2307/2195670</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/2195670">2195670</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=The+American+Journal+of+International+Law&amp;rft.atitle=A+Case+Study+in+the+Soviet+Use+of+International+Law%3A+Eastern+Poland+in+1939&amp;rft.volume=52&amp;rft.issue=1&amp;rft.pages=69-84&amp;rft.date=1958&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F2195670&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F2195670%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Ginsburgs&amp;rft.aufirst=George&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEHempel200524-75" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHempel200524_75-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHempel2005">Hempel 2005</a>, p. 24.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEZaloga200288–89-76" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEZaloga200288–89_76-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFZaloga2002">Zaloga 2002</a>, pp. 88–89.</span> </li> <li id="cite_note-ToolAutoGenRef1-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ToolAutoGenRef1_77-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130310103815/http://www.ibiblio.org/pha/events/1939.html">"Major international events of 1939, with explanation"</a>. Ibiblio.org. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibiblio.org/pha/events/1939.html">the original</a> on 10 March 2013<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 May</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Major+international+events+of+1939%2C+with+explanation&amp;rft.pub=Ibiblio.org&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ibiblio.org%2Fpha%2Fevents%2F1939.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-78">↑</a></span> <span class="reference-text">Nuremberg Documents C-62/GB86, a directive from Hitler in October 1939 which concludes: "The attack [on France] is to be launched this Autumn if conditions are at all possible."</span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a></span> <span class="reference-text">Blitzkrieg: From the Rise of Hitler to the Fall of Dunkirk, L Deighton, Jonathan Cape, 1993, pp. 186–87. Deighton states that "the offensive was postponed twenty-nine times before it finally took place."</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELiddell_Hart197739–40-80" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTELiddell_Hart197739–40_80-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLiddell_Hart1977">Liddell Hart 1977</a>, pp. 39–40.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBullock1990pp._563–64,_566,_568–69,_574–75_(1983_ed.)-81" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBullock1990pp._563–64,_566,_568–69,_574–75_(1983_ed.)_81-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBullock1990">Bullock 1990</a>, pp. 563–64, 566, 568–69, 574–75 (1983 ed.).</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESmithPabriksPursLane200224-82" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTESmithPabriksPursLane200224_82-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSmithPabriksPursLane2002">Smith et al. 2002</a>, p. 24.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBilinsky19999-83" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBilinsky19999_83-0">۸۲٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBilinsky19999_83-1">۸۲٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBilinsky1999">Bilinsky 1999</a>, p. 9.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMurrayMillett200155–56-84" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMurrayMillett200155–56_84-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMurrayMillett2001">Murray &amp; Millett 2001</a>, pp. 55–56.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESpring1986207–26-85" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTESpring1986207–26_85-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSpring1986">Spring 1986</a>, pp. 207–26.</span> </li> <li id="cite_note-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-86">↑</a></span> <span class="reference-text">Carl van Dyke. The Soviet Invasion of Finland. Frank Cass Publishers, Portland, OR. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-7146-4753-5" title="ویژه:منابع کتاب/0-7146-4753-5">&#8206;۰−۷۱۴۶−۴۷۵۳−۵</a>, p. 71.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEHanhimäki199712-87" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHanhimäki199712_87-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHanhimäki1997">Hanhimäki 1997</a>, p. 12.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEFerguson2006367,_376,_379,_417-88" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEFerguson2006367,_376,_379,_417_88-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFFerguson2006">Ferguson 2006</a>, pp. 367, 376, 379, 417.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESnyder2010118ff-89" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTESnyder2010118ff_89-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSnyder2010">Snyder 2010</a>, p. 118ff.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEKoch1983912–14,_917–20-90" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKoch1983912–14,_917–20_90-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKoch1983">Koch 1983</a>, pp. 912–14, 917–20.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTERoberts200656-91" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTERoberts200656_91-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFRoberts2006">Roberts 2006</a>, p. 56.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTERoberts200659-92" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTERoberts200659_92-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFRoberts2006">Roberts 2006</a>, p. 59.</span> </li> <li id="cite_note-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-93">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFMurrayMillett2001">Murray و Millett 2001</a>، صص. 57–63).</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTECommager20049-94" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTECommager20049_94-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCommager2004">Commager 2004</a>, p. 9.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEReynolds200676-95" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEReynolds200676_95-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFReynolds2006">Reynolds 2006</a>, p. 76.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEEvans2008122–123-96" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEEvans2008122–123_96-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFEvans2008">Evans 2008</a>, pp. 122–123.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEKeegan199759–60-97" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKeegan199759–60_97-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKeegan1997">Keegan 1997</a>, pp. 59–60.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEKeegan199766–67-98" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKeegan199766–67_98-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKeegan1997">Keegan 1997</a>, pp. 66–67.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEOveryWheatcroft1999207-99" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEOveryWheatcroft1999207_99-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFOveryWheatcroft1999">Overy &amp; Wheatcroft 1999</a>, p. 207.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEUmbreit1991311-100" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEUmbreit1991311_100-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFUmbreit1991">Umbreit 1991</a>, p. 311.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBrown2004198-101" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBrown2004198_101-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBrown2004">Brown 2004</a>, p. 198.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEKeegan199772-102" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKeegan199772_102-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKeegan1997">Keegan 1997</a>, p. 72.</span> </li> <li id="cite_note-Murray_BoB-103"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Murray_BoB_103-0">۱۰۲٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Murray_BoB_103-1">۱۰۲٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFMurray1983">Murray 1983</a>، The Battle of Britain)</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEDearFoot2001108–109-104" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEDearFoot2001108–109_104-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDearFoot2001">Dear &amp; Foot 2001</a>, pp. 108–109.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEOveryWheatcroft1999328–330-105" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEOveryWheatcroft1999328–330_105-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFOveryWheatcroft1999">Overy &amp; Wheatcroft 1999</a>, pp. 328–330.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMaingot199452-106" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMaingot199452_106-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMaingot1994">Maingot 1994</a>, p. 52.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTECantril1940390-107" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTECantril1940390_107-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCantril1940">Cantril 1940</a>, p. 390.</span> </li> <li id="cite_note-108"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-108">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/DAP-Poland/Campaign-II.html#chapter5">"The German Campaign In Poland (1939)"</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140524013551/http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/DAP-Poland/Campaign-II.html#chapter5">Archived</a> from the original on 24 May 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">29 October</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=The+German+Campaign+In+Poland+%281939%29&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ibiblio.org%2Fhyperwar%2FUSA%2FDAP-Poland%2FCampaign-II.html%23chapter5&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-109"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-109">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSkinner_Watson,_Mark" class="citation web cs1">Skinner Watson, Mark. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130430001549/http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/USA-WD-Plans/USA-WD-Plans-12.html">"Coordination With Britain"</a>. <i>US Army in WWII – Chief of Staff: Prewar Plans and Operations</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/USA-WD-Plans/USA-WD-Plans-12.html">the original</a> on 30 April 2013<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=US+Army+in+WWII+%E2%80%93+Chief+of+Staff%3A+Prewar+Plans+and+Operations&amp;rft.atitle=Coordination+With+Britain&amp;rft.au=Skinner+Watson%2C+Mark&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ibiblio.org%2Fhyperwar%2FUSA%2FUSA-WD-Plans%2FUSA-WD-Plans-12.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBilhartzElliott2007179-110" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBilhartzElliott2007179_110-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBilhartzElliott2007">Bilhartz &amp; Elliott 2007</a>, p. 179.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEDearFoot2001877-111" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEDearFoot2001877_111-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDearFoot2001">Dear &amp; Foot 2001</a>, p. 877.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEClogg2002118-112" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEClogg2002118_112-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFClogg2002">Clogg 2002</a>, p. 118.</span> </li> <li id="cite_note-113"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-113">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFEvans2008">Evans 2008</a>، صص. 146, 152); (<a href="#CITEREFUS_Army1986">US Army 1986</a>، صص. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.history.army.mil/books/wwii/balkan/20_260_1.htm">4–6</a>)</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEJowett20019–10-114" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEJowett20019–10_114-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFJowett2001">Jowett 2001</a>, pp. 9–10.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEJackson2006106-115" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEJackson2006106_115-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFJackson2006">Jackson 2006</a>, p. 106.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELaurier20017–8-116" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTELaurier20017–8_116-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLaurier2001">Laurier 2001</a>, pp. 7–8.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMurrayMillett2001263–76-117" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMurrayMillett2001263–76_117-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMurrayMillett2001">Murray &amp; Millett 2001</a>, pp. 263–76.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELiddell_Hart1977151–152-118" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTELiddell_Hart1977151–152_118-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLiddell_Hart1977">Liddell Hart 1977</a>, p. 151–152.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGilbert1989184–87-119" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGilbert1989184–87_119-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGilbert1989">Gilbert 1989</a>, pp. 184–87.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGilbert1989208,_575,_604-120" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGilbert1989208,_575,_604_120-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGilbert1989">Gilbert 1989</a>, pp. 208, 575, 604.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEWatson200380-121" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEWatson200380_121-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFWatson2003">Watson 2003</a>, p. 80.</span> </li> <li id="cite_note-yiaf0-122"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-yiaf0_122-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ww2days.com/allies-pluck-lebanon-syria-from-axis-grip.html">"Allies Pluck Syria and Lebanon from Axis Grip in Mid-1941 - World War II Day by Day"</a>. <i>World War II Day by Day</i> (به انگلیسی). 2021-07-12. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220408132746/https://ww2days.com/allies-pluck-lebanon-syria-from-axis-grip.html">Archived</a> from the original on 8 April 2022<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2022-03-22</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=World+War+II+Day+by+Day&amp;rft.atitle=Allies+Pluck+Syria+and+Lebanon+from+Axis+Grip+in+Mid-1941+-+World+War+II+Day+by+Day&amp;rft.date=2021-07-12&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fww2days.com%2Fallies-pluck-lebanon-syria-from-axis-grip.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span>‏</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGarver1988114-123" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGarver1988114_123-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGarver1988">Garver 1988</a>, p. 114.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEWeinberg2005195-124" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEWeinberg2005195_124-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFWeinberg2005">Weinberg 2005</a>, p. 195.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMurray1983&#91;http&#58;//www.ibiblio.org/hyperwar/AAF/AAF-Luftwaffe/AAF-Luftwaffe-3.html_69&#93;-125" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMurray1983[http://www.ibiblio.org/hyperwar/AAF/AAF-Luftwaffe/AAF-Luftwaffe-3.html_69]_125-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMurray1983">Murray 1983</a>, p. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibiblio.org/hyperwar/AAF/AAF-Luftwaffe/AAF-Luftwaffe-3.html">69</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEShirer1990810–12-126" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEShirer1990810–12_126-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFShirer1990">Shirer 1990</a>, pp. 810–12.</span> </li> <li id="cite_note-Events1941-127"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Events1941_127-0">۱۲۶٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Events1941_127-1">۱۲۶٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKloozWiley1944" class="citation cs2">Klooz, Marle; Wiley, Evelyn (1944), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131214113907/http://www.ibiblio.org/pha/events/"><i>Events leading up to World War II – Chronological History</i></a>, 78th Congress, 2d Session – House Document N. 541, Director: Humphrey, Richard A., Washington: US Government Printing Office, pp. 267–312 (<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibiblio.org/pha/events/1941.html">1941</a>), archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibiblio.org/pha/events/">the original</a> on 14 December 2013<span class="reference-accessdate">, retrieved <span class="nowrap">9 May</span> 2013</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Events+leading+up+to+World+War+II+%E2%80%93+Chronological+History&amp;rft.place=Washington&amp;rft.series=78th+Congress%2C+2d+Session+%E2%80%93+House+Document+N.+541&amp;rft.pages=pp.+267-312+%281941%29&amp;rft.pub=US+Government+Printing+Office&amp;rft.date=1944&amp;rft.aulast=Klooz&amp;rft.aufirst=Marle&amp;rft.au=Wiley%2C+Evelyn&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ibiblio.org%2Fpha%2Fevents%2F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESella1978-128" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTESella1978_128-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSella1978">Sella 1978</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEKershaw200766–69-129" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKershaw200766–69_129-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKershaw2007">Kershaw 2007</a>, pp. 66–69.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESteinberg1995-130" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTESteinberg1995_130-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSteinberg1995">Steinberg 1995</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEHauner1978-131" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHauner1978_131-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHauner1978">Hauner 1978</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTERoberts1995-132" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTERoberts1995_132-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFRoberts1995">Roberts 1995</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEWilt1981-133" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEWilt1981_133-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFWilt1981">Wilt 1981</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEErickson2003114–37-134" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEErickson2003114–37_134-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFErickson2003">Erickson 2003</a>, pp. 114–37.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGlantz20019-135" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGlantz20019_135-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGlantz2001">Glantz 2001</a>, p. 9.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEFarrell1993-136" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEFarrell1993_136-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFFarrell1993">Farrell 1993</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEKeeble199029-137" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKeeble199029_137-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKeeble1990">Keeble 1990</a>, p. 29.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBueno_de_MesquitaSmithSiversonMorrow2003425-138" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBueno_de_MesquitaSmithSiversonMorrow2003425_138-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBueno_de_MesquitaSmithSiversonMorrow2003">Bueno de Mesquita et al. 2003</a>, p. 425.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBeevor2012220-139" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBeevor2012220_139-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBeevor2012">Beevor 2012</a>, p. 220.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEKleinfeld1983-140" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKleinfeld1983_140-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKleinfeld1983">Kleinfeld 1983</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEJukes2001113-141" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEJukes2001113_141-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFJukes2001">Jukes 2001</a>, p. 113.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEReinhardt1992227-142" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEReinhardt1992227_142-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFReinhardt1992">Reinhardt 1992</a>, p. 227.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMilward1964-143" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMilward1964_143-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMilward1964">Milward 1964</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTERotundo1986-144" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTERotundo1986_144-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFRotundo1986">Rotundo 1986</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGlantz200126-145" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGlantz200126_145-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGlantz2001">Glantz 2001</a>, p. 26.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEDeighton1993479-146" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEDeighton1993479_146-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDeighton1993">Deighton 1993</a>, pp. 479.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBeevor199841–42-147" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBeevor199841–42_147-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBeevor1998">Beevor 1998</a>, pp. 41–42.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEEvans2008213–14-148" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEEvans2008213–14_148-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFEvans2008">Evans 2008</a>, pp. 213–14.</span> </li> <li id="cite_note-149"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-149">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/DAP-Poland/Campaign-II.html#chapter5">"The German Campaign In Poland (1939)"</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140524013551/http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/DAP-Poland/Campaign-II.html#chapter5">Archived</a> from the original on 24 May 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">29 October</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=The+German+Campaign+In+Poland+%281939%29&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ibiblio.org%2Fhyperwar%2FUSA%2FDAP-Poland%2FCampaign-II.html%23chapter5&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEJowettAndrew200214-150" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEJowettAndrew200214_150-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFJowettAndrew2002">Jowett &amp; Andrew 2002</a>, p. 14.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEOveryWheatcroft1999289-151" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEOveryWheatcroft1999289_151-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFOveryWheatcroft1999">Overy &amp; Wheatcroft 1999</a>, p. 289.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMorison200260-152" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMorison200260_152-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMorison2002">Morison 2002</a>, p. 60.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEJoes2004224-153" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEJoes2004224_153-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFJoes2004">Joes 2004</a>, p. 224.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEFairbankGoldman2006320-154" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEFairbankGoldman2006320_154-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFFairbankGoldman2006">Fairbank &amp; Goldman 2006</a>, p. 320.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEHsuChang197130-155" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHsuChang197130_155-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHsuChang1971">Hsu &amp; Chang 1971</a>, p. 30.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEHsuChang197133-156" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHsuChang197133_156-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHsuChang1971">Hsu &amp; Chang 1971</a>, p. 33.</span> </li> <li id="cite_note-157"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-157">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130106021700/http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/USA-P-Strategy/Strategy-2.html">"Japanese Policy and Strategy 1931 – July 1941"</a>. <i>US Army in WWII – Strategy and Command: The First Two Years</i>. pp.&#160;45–66. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/USA-P-Strategy/Strategy-2.html">the original</a> on 6 January 2013<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 May</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=US+Army+in+WWII+%E2%80%93+Strategy+and+Command%3A+The+First+Two+Years&amp;rft.atitle=Japanese+Policy+and+Strategy+1931+%E2%80%93+July+1941&amp;rft.pages=45-66&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ibiblio.org%2Fhyperwar%2FUSA%2FUSA-P-Strategy%2FStrategy-2.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEAnderson1975201-158" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEAnderson1975201_158-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFAnderson1975">Anderson 1975</a>, p. 201.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEEvansPeattie2012456-159" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEEvansPeattie2012456_159-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFEvansPeattie2012">Evans &amp; Peattie 2012</a>, p. 456.</span> </li> <li id="cite_note-160"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-160">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCoox1985" class="citation book cs1">Coox, Alvin (1985). <i>Nomonhan: Japan against Russia, 1939</i>. Stanford, CA: Stanford University Press. pp.&#160;1046–49. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8047-1835-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8047-1835-6"><bdi>978-0-8047-1835-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Nomonhan%3A+Japan+against+Russia%2C+1939&amp;rft.place=Stanford%2C+CA&amp;rft.pages=1046-49&amp;rft.pub=Stanford+University+Press&amp;rft.date=1985&amp;rft.isbn=978-0-8047-1835-6&amp;rft.aulast=Coox&amp;rft.aufirst=Alvin&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-USAWWIIcp5-161"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-USAWWIIcp5_161-0">۱۶۰٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-USAWWIIcp5_161-1">۱۶۰٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130525064812/http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/USA-P-Strategy/Strategy-5.html">"The decision for War"</a>. <i>US Army in WWII – Strategy and Command: The First Two Years</i>. pp.&#160;113–27. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/USA-P-Strategy/Strategy-5.html">the original</a> on 25 May 2013<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 May</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=US+Army+in+WWII+%E2%80%93+Strategy+and+Command%3A+The+First+Two+Years&amp;rft.atitle=The+decision+for+War&amp;rft.pages=113-27&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ibiblio.org%2Fhyperwar%2FUSA%2FUSA-P-Strategy%2FStrategy-5.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-USAWWIIcp4-162"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-USAWWIIcp4_162-0">۱۶۱٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-USAWWIIcp4_162-1">۱۶۱٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121109144920/http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/USA-WD-Strategic1/USA-WD-Strategic1-4.html">"The Showdown With Japan Aug–Dec 1941"</a>. <i>US Army in WWII – Strategic Planning for Coalition Warfare</i>. pp.&#160;63–96. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/USA-WD-Strategic1/USA-WD-Strategic1-4.html">the original</a> on 9 November 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 May</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=US+Army+in+WWII+%E2%80%93+Strategic+Planning+for+Coalition+Warfare&amp;rft.atitle=The+Showdown+With+Japan+Aug%E2%80%93Dec+1941&amp;rft.pages=63-96&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ibiblio.org%2Fhyperwar%2FUSA%2FUSA-WD-Strategic1%2FUSA-WD-Strategic1-4.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-163"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-163">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibiblio.org/pha/pha/congress/app-d.html#363">The United States Replies</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130429222741/http://www.ibiblio.org/pha/pha/congress/app-d.html#363">بایگانی‌شده</a> در ۲۹ آوریل ۲۰۱۳ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Investigation of the Pearl Harbor attack.</span> </li> <li id="cite_note-164"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-164">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFPainter2012">Painter 2012</a>، ص. 26): "The United States cut off oil exports to Japan in the summer of 1941, forcing Japanese leaders to choose between going to war to seize the oil fields of the Netherlands East Indies or giving in to U.S. pressure."</span> </li> <li id="cite_note-165"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-165">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFWood2007">Wood 2007</a>، ص. 9), listing various military and diplomatic developments, observes that "the threat to Japan was not purely economic."</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELightbody2004125-166" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTELightbody2004125_166-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLightbody2004">Lightbody 2004</a>, p. 125.</span> </li> <li id="cite_note-167"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-167">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFWeinberg2005">Weinberg 2005</a>، ص. 310)</span> </li> <li id="cite_note-168"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-168">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFDower1986">Dower 1986</a>، ص. 5), calls attention to the fact that "the Allied struggle against Japan exposed the racist underpinnings of the European and American colonial structure. Japan did not invade independent countries in southern Asia. It invaded colonial outposts which the Westerners had dominated for generations, taking absolutely for granted their racial and cultural superiority over their Asian subjects." Dower goes on to note that, before the horrors of Japanese occupation made themselves felt, many Asians responded favourably to the victories of the Imperial Japanese forces.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEWood200711–12-169" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEWood200711–12_169-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFWood2007">Wood 2007</a>, pp. 11–12.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEWohlstetter1962341–43-170" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEWohlstetter1962341–43_170-0">۱۶۹٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEWohlstetter1962341–43_170-1">۱۶۹٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFWohlstetter1962">Wohlstetter 1962</a>, pp. 341–43.</span> </li> <li id="cite_note-171"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-171">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=John_Keegan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="John Keegan (صفحه وجود ندارد)">Keegan, John</a> (1989) <i>The Second World War</i>. New York: Viking. pp.256-257. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/9780399504341" title="ویژه:منابع کتاب/9780399504341">&#8206;۹۷۸۰۳۹۹۵۰۴۳۴۱</a></span> </li> <li id="cite_note-172"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-172">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFDunn1998">Dunn 1998</a>، ص. 157). According to (<a href="#CITEREFMay1955">May 1955</a>، ص. 155), Churchill stated: "Russian declaration of war on Japan would be greatly to our advantage, provided, but only provided, that Russians are confident that will not impair their Western Front."</span> </li> <li id="cite_note-173"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-173">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="https://en.wikisource.org/wiki/Adolf_Hitler%27s_Declaration_of_War_against_the_United_States" class="extiw" title="wikisource:Adolf Hitler&#39;s Declaration of War against the United States">Adolf Hitler's Declaration of War against the United States</a> in Wikisource.</span> </li> <li id="cite_note-174"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-174">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKloozWiley1944" class="citation cs2">Klooz, Marle; Wiley, Evelyn (1944), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131214113907/http://www.ibiblio.org/pha/events/"><i>Events leading up to World War II – Chronological History</i></a>, 78th Congress, 2d Session – House Document N. 541, Director: Humphrey, Richard A., Washington: US Government Printing Office, p. 310 (<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibiblio.org/pha/events/1941.html">1941</a>), archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibiblio.org/pha/events/">the original</a> on 14 December 2013<span class="reference-accessdate">, retrieved <span class="nowrap">9 May</span> 2013</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Events+leading+up+to+World+War+II+%E2%80%93+Chronological+History&amp;rft.place=Washington&amp;rft.series=78th+Congress%2C+2d+Session+%E2%80%93+House+Document+N.+541&amp;rft.pages=p.+310+%281941%29&amp;rft.pub=US+Government+Printing+Office&amp;rft.date=1944&amp;rft.aulast=Klooz&amp;rft.aufirst=Marle&amp;rft.au=Wiley%2C+Evelyn&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ibiblio.org%2Fpha%2Fevents%2F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBosworthMaiolo2015313–14-175" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBosworthMaiolo2015313–14_175-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBosworthMaiolo2015">Bosworth &amp; Maiolo 2015</a>, pp. 313–14.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMingstKarns200722-176" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMingstKarns200722_176-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMingstKarns2007">Mingst &amp; Karns 2007</a>, p. 22.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEShirer1990904-177" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEShirer1990904_177-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFShirer1990">Shirer 1990</a>, p. 904.</span> </li> <li id="cite_note-178"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-178">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121109145033/http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/USA-WD-Strategic1/USA-WD-Strategic1-5.html">"The First Full Dress Debate over Strategic Deployment. Dec 1941 – Jan 1942"</a>. <i>US Army in WWII – Strategic Planning for Coalition Warfare</i>. pp.&#160;97–119. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/USA-WD-Strategic1/USA-WD-Strategic1-5.html">the original</a> on 9 November 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">16 May</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=US+Army+in+WWII+%E2%80%93+Strategic+Planning+for+Coalition+Warfare&amp;rft.atitle=The+First+Full+Dress+Debate+over+Strategic+Deployment.+Dec+1941+%E2%80%93+Jan+1942&amp;rft.pages=97-119&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ibiblio.org%2Fhyperwar%2FUSA%2FUSA-WD-Strategic1%2FUSA-WD-Strategic1-5.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-179"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-179">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130430013447/http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/USA-WD-Strategic1/USA-WD-Strategic1-12.html">"The Elimination of the Alternatives. Jul–Aug 1942"</a>. <i>US Army in WWII – Strategic Planning for Coalition Warfare</i>. pp.&#160;266–92. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/USA-WD-Strategic1/USA-WD-Strategic1-12.html">the original</a> on 30 April 2013<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">16 May</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=US+Army+in+WWII+%E2%80%93+Strategic+Planning+for+Coalition+Warfare&amp;rft.atitle=The+Elimination+of+the+Alternatives.+Jul%E2%80%93Aug+1942&amp;rft.pages=266-92&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ibiblio.org%2Fhyperwar%2FUSA%2FUSA-WD-Strategic1%2FUSA-WD-Strategic1-12.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-180"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-180">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130525075310/http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/USA-WD-Strategic2/USA-WD-Strategic2-1.html">"Casablanca – Beginning of an Era: January 1943"</a>. <i>US Army in WWII – Strategic Planning for Coalition Warfare</i>. pp.&#160;18–42. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/USA-WD-Strategic2/USA-WD-Strategic2-1.html">the original</a> on 25 May 2013<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">16 May</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=US+Army+in+WWII+%E2%80%93+Strategic+Planning+for+Coalition+Warfare&amp;rft.atitle=Casablanca+%E2%80%93+Beginning+of+an+Era%3A+January+1943&amp;rft.pages=18-42&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ibiblio.org%2Fhyperwar%2FUSA%2FUSA-WD-Strategic2%2FUSA-WD-Strategic2-1.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-181"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-181">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130525100621/http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/USA-WD-Strategic2/USA-WD-Strategic2-6.html">"The Trident Conference – New Patterns: May 1943"</a>. <i>US Army in WWII – Strategic Planning for Coalition Warfare</i>. pp.&#160;126–45. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibiblio.org/hyperwar/USA/USA-WD-Strategic2/USA-WD-Strategic2-6.html">the original</a> on 25 May 2013<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">16 May</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=US+Army+in+WWII+%E2%80%93+Strategic+Planning+for+Coalition+Warfare&amp;rft.atitle=The+Trident+Conference+%E2%80%93+New+Patterns%3A+May+1943&amp;rft.pages=126-45&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ibiblio.org%2Fhyperwar%2FUSA%2FUSA-WD-Strategic2%2FUSA-WD-Strategic2-6.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBeevor2012247–67,_345-182" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBeevor2012247–67,_345_182-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBeevor2012">Beevor 2012</a>, pp. 247–67, 345.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELewis1953p._529_(Table_11)-183" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTELewis1953p._529_(Table_11)_183-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLewis1953">Lewis 1953</a>, p. 529 (Table 11).</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESlim195671–74-184" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTESlim195671–74_184-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSlim1956">Slim 1956</a>, pp. 71–74.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGrove1995362-185" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGrove1995362_185-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGrove1995">Grove 1995</a>, p. 362.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTECh&#39;i1992158-186" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTECh&#39;i1992158_186-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCh&#39;i1992">Ch'i 1992</a>, p. 158.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEPerez1998145-187" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEPerez1998145_187-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFPerez1998">Perez 1998</a>, p. 145.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMaddox1992111–12-188" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMaddox1992111–12_188-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMaddox1992">Maddox 1992</a>, pp. 111–12.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESalecker2001186-189" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTESalecker2001186_189-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSalecker2001">Salecker 2001</a>, p. 186.</span> </li> <li id="cite_note-190"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-190">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFRopp2000">Ropp 2000</a>، ص. 368).</span> </li> <li id="cite_note-191"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-191">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFSchoppa2011">Schoppa 2011</a>، ص. 28).</span> </li> <li id="cite_note-192"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-192">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=lILltXBTo8oC&amp;pg=PA19">Chevrier &amp; Chomiczewski &amp; Garrigue 2004</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180818213357/https://books.google.com/books?id=lILltXBTo8oC&amp;pg=PA19">بایگانی‌شده</a> در ۱۸ اوت ۲۰۱۸ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, p. 19.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEWeinberg2005339-193" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEWeinberg2005339_193-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFWeinberg2005">Weinberg 2005</a>, p. 339.</span> </li> <li id="cite_note-194"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-194">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGilbert2003" class="citation book cs1">Gilbert, Adrian (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190719123035/https://archive.org/details/encyclopediaofwa0000gilb/page/259"><i>The Encyclopedia of Warfare: From Earliest Times to the Present Day</i></a>. Globe Pequot. p.&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/encyclopediaofwa0000gilb/page/259">259</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-59228-027-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-59228-027-8"><bdi>978-1-59228-027-8</bdi></a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/encyclopediaofwa0000gilb/page/259">the original</a> on 19 July 2019<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">6 September</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Encyclopedia+of+Warfare%3A+From+Earliest+Times+to+the+Present+Day&amp;rft.pages=259&amp;rft.pub=Globe+Pequot&amp;rft.date=2003&amp;rft.isbn=978-1-59228-027-8&amp;rft.aulast=Gilbert&amp;rft.aufirst=Adrian&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fencyclopediaofwa0000gilb%2Fpage%2F259&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESwain2001197-195" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTESwain2001197_195-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSwain2001">Swain 2001</a>, p. 197.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEHane2001340-196" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHane2001340_196-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHane2001">Hane 2001</a>, p. 340.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMarston2005111-197" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMarston2005111_197-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMarston2005">Marston 2005</a>, p. 111.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBrayley20029-198" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBrayley20029_198-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBrayley2002">Brayley 2002</a>, p. 9.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGlantz200131-199" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGlantz200131_199-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGlantz2001">Glantz 2001</a>, p. 31.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTERead2004764-200" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTERead2004764_200-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFRead2004">Read 2004</a>, p. 764.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEDavies2006p._100_(2008_ed.)-201" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEDavies2006p._100_(2008_ed.)_201-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDavies2006">Davies 2006</a>, p. 100 (2008 ed.).</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBeevor1998239–65-202" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBeevor1998239–65_202-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBeevor1998">Beevor 1998</a>, pp. 239–65.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBeevor1998383–91-203" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBeevor1998383–91_203-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBeevor1998">Beevor 1998</a>, pp. 383–91.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEErickson2001142-204" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEErickson2001142_204-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFErickson2001">Erickson 2001</a>, p. 142.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMilner199052-205" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMilner199052_205-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMilner1990">Milner 1990</a>, p. 52.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBeevor2012224–28-206" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBeevor2012224–28_206-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBeevor2012">Beevor 2012</a>, pp. 224–28.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMolinari200791-207" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMolinari200791_207-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMolinari2007">Molinari 2007</a>, p. 91.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMitcham200731-208" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMitcham200731_208-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMitcham2007">Mitcham 2007</a>, p. 31.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBeevor2012380–81-209" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBeevor2012380–81_209-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBeevor2012">Beevor 2012</a>, pp. 380–81.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTERich1992178-210" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTERich1992178_210-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFRich1992">Rich 1992</a>, p. 178.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTENeillands2005-211" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTENeillands2005_211-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFNeillands2005">Neillands 2005</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEKeegan1997277-212" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKeegan1997277_212-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKeegan1997">Keegan 1997</a>, p. 277.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESmith2002-213" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTESmith2002_213-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSmith2002">Smith 2002</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEThomasAndrew19988-214" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEThomasAndrew19988_214-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFThomasAndrew1998">Thomas &amp; Andrew 1998</a>, p. 8.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTERoss199738-215" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTERoss199738_215-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFRoss1997">Ross 1997</a>, p. 38.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEThompsonRandall2008164-216" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEThompsonRandall2008164_216-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFThompsonRandall2008">Thompson &amp; Randall 2008</a>, p. 164.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEKennedy2001610-217" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKennedy2001610_217-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKennedy2001">Kennedy 2001</a>, p. 610.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTERottman2002228-218" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTERottman2002228_218-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFRottman2002">Rottman 2002</a>, p. 228.</span> </li> <li id="cite_note-219"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-219">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFGlantz1986">Glantz 1986</a>); (<a href="#CITEREFGlantz1989">Glantz 1989</a>، صص. 149–59).</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEKershaw2001592-220" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKershaw2001592_220-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKershaw2001">Kershaw 2001</a>, p. 592.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEO&#39;Reilly200132-221" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEO&#39;Reilly200132_221-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFO&#39;Reilly2001">O'Reilly 2001</a>, p. 32.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBellamy2007595-222" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBellamy2007595_222-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBellamy2007">Bellamy 2007</a>, p. 595.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEO&#39;Reilly200135-223" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEO&#39;Reilly200135_223-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFO&#39;Reilly2001">O'Reilly 2001</a>, p. 35.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEHealy199290-224" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHealy199290_224-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHealy1992">Healy 1992</a>, p. 90.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGlantz200150–55-225" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGlantz200150–55_225-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGlantz2001">Glantz 2001</a>, pp. 50–55.</span> </li> <li id="cite_note-226"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-226">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFKolko1990">Kolko 1990</a>، ص. 45)</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMazower2008362-227" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMazower2008362_227-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMazower2008">Mazower 2008</a>, p. 362.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEHartHartHughes2000151-228" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHartHartHughes2000151_228-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHartHartHughes2000">Hart, Hart &amp; Hughes 2000</a>, p. 151.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBlinkhorn200652-229" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBlinkhorn200652_229-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBlinkhorn2006">Blinkhorn 2006</a>, p. 52.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEReadFisher2002129-230" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEReadFisher2002129_230-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFReadFisher2002">Read &amp; Fisher 2002</a>, p. 129.</span> </li> <li id="cite_note-231"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-231">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFPadfield1998">Padfield 1998</a>، صص. 335–36).</span> </li> <li id="cite_note-Kolko_1990_211,235,267_268-232"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Kolko_1990_211,235,267_268_232-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFKolko1990">Kolko 1990</a>، صص. 211, 235, 267–68).</span> </li> <li id="cite_note-Iriye_1981_154-233"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Iriye_1981_154_233-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFIriye1981">Iriye 1981</a>، ص. 154).</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMitter2014286-234" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMitter2014286_234-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMitter2014">Mitter 2014</a>, p. 286.</span> </li> <li id="cite_note-polley148-235"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-polley148_235-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFPolley2000">Polley 2000</a>، ص. 148).</span> </li> <li id="cite_note-Beevor_2012_268_274-236"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Beevor_2012_268_274_236-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBeevor2012">Beevor 2012</a>، صص. 268–74).</span> </li> <li id="cite_note-H161-237"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-H161_237-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFCh&#39;i1992">Ch'i 1992</a>، ص. 161).</span> </li> <li id="cite_note-Hsu_Chang_412-416-238"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Hsu_Chang_412-416_238-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFHsuChang1971">Hsu و Chang 1971</a>، صص. 412–16, Map 38)</span> </li> <li id="cite_note-239"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-239">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFWeinberg2005">Weinberg 2005</a>، صص. 660–61).</span> </li> <li id="cite_note-Glantz_2002_327_366-240"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Glantz_2002_327_366_240-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFGlantz2002">Glantz 2002</a>، صص. 327–66).</span> </li> <li id="cite_note-Glantz_2002_367_414-241"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Glantz_2002_367_414_241-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFGlantz2002">Glantz 2002</a>، صص. 367–414).</span> </li> <li id="cite_note-Chubarov_2001_122-242"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Chubarov_2001_122_242-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFChubarov2001">Chubarov 2001</a>، ص. 122).</span> </li> <li id="cite_note-243"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-243">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFHolland2008">Holland 2008</a>، صص. 169–84); (<a href="#CITEREFBeevor2012">Beevor 2012</a>، صص. 568–73). The weeks after the fall of Rome saw a dramatic upswing in German atrocities in Italy ((<a href="#CITEREFMazower2008">Mazower 2008</a>، صص. 500–02)). The period featured massacres with victims in the hundreds at <a href="/w/index.php?title=Civitella_in_Val_di_Chiana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Civitella in Val di Chiana (صفحه وجود ندارد)">Civitella</a> ((<a href="#CITEREFde_GraziaPaggi1991">de Grazia و Paggi 1991</a>); (<a href="#CITEREFBelco2010">Belco 2010</a>)), <a href="/w/index.php?title=Ardeatine_massacre&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ardeatine massacre (صفحه وجود ندارد)">Fosse Ardeatine</a> ((<a href="#CITEREFPortelli2003">Portelli 2003</a>)), and <a href="/w/index.php?title=Sant%27Anna_di_Stazzema_massacre&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sant&#39;Anna di Stazzema massacre (صفحه وجود ندارد)">Sant'Anna di Stazzema</a> ((<a href="#CITEREFGordon2012">Gordon 2012</a>، صص. 10–11)), and is capped with the <a href="/w/index.php?title=Marzabotto_massacre&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Marzabotto massacre (صفحه وجود ندارد)">Marzabotto massacre</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Lightbody_2004_224-244"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Lightbody_2004_224_244-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFLightbody2004">Lightbody 2004</a>، ص. 224).</span> </li> <li id="cite_note-Zeiler-245"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Zeiler_245-0">۲۴۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Zeiler_245-1">۲۴۴٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFZeiler2004">Zeiler 2004</a>، ص. 60).</span> </li> <li id="cite_note-246"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-246">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBeevor2012">Beevor 2012</a>، صص. 555–60).</span> </li> <li id="cite_note-247"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-247">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFCh&#39;i1992">Ch'i 1992</a>، ص. 163).</span> </li> <li id="cite_note-248"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-248">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFCoble2003">Coble 2003</a>، ص. 85).</span> </li> <li id="cite_note-rees406-249"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-rees406_249-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFRees2008">Rees 2008</a>، صص. 406–07): "Stalin always believed that Britain and America were delaying the second front so that the Soviet Union would bear the brunt of the war."</span> </li> <li id="cite_note-Weinberg_2005_695-250"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Weinberg_2005_695_250-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFWeinberg2005">Weinberg 2005</a>، ص. 695).</span> </li> <li id="cite_note-251"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-251">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBadsey1990">Badsey 1990</a>، ص. 91).</span> </li> <li id="cite_note-252"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-252">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFDearFoot2001">Dear و Foot 2001</a>، ص. 562).</span> </li> <li id="cite_note-253"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-253">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFForrestEvansGibbons2012">Forrest، Evans و Gibbons 2012</a>، ص. 191)</span> </li> <li id="cite_note-Zaloga_1996_7-254"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Zaloga_1996_7_254-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFZaloga1996">Zaloga 1996</a>، ص. 7): "It was the most calamitous defeat of all the German armed forces in World War II."</span> </li> <li id="cite_note-255"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-255">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBerend1996">Berend 1996</a>، ص. 8).</span> </li> <li id="cite_note-countrystudies.us-256"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-countrystudies.us_256-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://countrystudies.us/romania/23.htm">"Armistice Negotiations and Soviet Occupation"</a>. US Library of Congress. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110430001849/http://countrystudies.us/romania/23.htm">Archived</a> from the original on 30 April 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">14 November</span> 2009</span>. <q>The coup speeded the Red Army's advance, and the Soviet Union later awarded Michael the Order of Victory for his personal courage in overthrowing Antonescu and putting an end to Romania's war against the Allies. Western historians uniformly point out that the Communists played only a supporting role in the coup; postwar Romanian historians, however, ascribe to the Communists the decisive role in Antonescu's overthrow</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Armistice+Negotiations+and+Soviet+Occupation&amp;rft.pub=US+Library+of+Congress&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fcountrystudies.us%2Fromania%2F23.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Evans_2008_653-257"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Evans_2008_653_257-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFEvans2008">Evans 2008</a>، ص. 653).</span> </li> <li id="cite_note-258"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-258">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFWiestBarbier2002">Wiest و Barbier 2002</a>، صص. 65–66).</span> </li> <li id="cite_note-259"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-259">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFWiktor1998" class="citation book cs1">Wiktor, Christian L (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/multilateraltrea0000wikt"><i>Multilateral Treaty Calendar – 1648–1995</i></a>. Kluwer Law International. p.&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/multilateraltrea0000wikt/page/426">426</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-90-411-0584-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-90-411-0584-4"><bdi>978-90-411-0584-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Multilateral+Treaty+Calendar+%E2%80%93+1648%E2%80%931995&amp;rft.pages=426&amp;rft.pub=Kluwer+Law+International&amp;rft.date=1998&amp;rft.isbn=978-90-411-0584-4&amp;rft.aulast=Wiktor&amp;rft.aufirst=Christian+L&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fmultilateraltrea0000wikt&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESchire19901085-260" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTESchire19901085_260-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSchire1990">Schire 1990</a>, p. 1085.</span> </li> <li id="cite_note-Marston_2005_120-261"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Marston_2005_120_261-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFMarston2005">Marston 2005</a>، ص. 120).</span> </li> <li id="cite_note-262"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-262">↑</a></span> <span class="reference-text">Article about War of Resistance <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160303224203/http://www.china1931.cn/China/ShowArticle.asp?ArticleID=7648">"Archived copy"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.china1931.cn/China/ShowArticle.asp?ArticleID=7648">the original</a> on 3 March 2016<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">16 March</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Archived+copy&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.china1931.cn%2FChina%2FShowArticle.asp%3FArticleID%3D7648&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_web" title="الگو:Cite web">cite web</a>}}</code>: نگهداری یادکرد:عنوان آرشیو به جای عنوان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D8%B9%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%88_%D8%A8%D9%87_%D8%AC%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:عنوان آرشیو به جای عنوان">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-263"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-263">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFJowettAndrew2002">Jowett و Andrew 2002</a>، ص. 8).</span> </li> <li id="cite_note-264"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-264">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFHoward2004">Howard 2004</a>، ص. 140).</span> </li> <li id="cite_note-Drea_2003_54-265"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Drea_2003_54_265-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFDrea2003">Drea 2003</a>، ص. 54).</span> </li> <li id="cite_note-266"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-266">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFCookBewes1997">Cook و Bewes 1997</a>، ص. 305).</span> </li> <li id="cite_note-parkerxiii-267"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-parkerxiii_267-0">۲۶۶٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-parkerxiii_267-1">۲۶۶٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">.(<a href="#CITEREFParker2004">Parker 2004</a>، صص. xiii–xiv, 6–8, 68–70, 329–30)</span> </li> <li id="cite_note-268"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-268">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFGlantz2001">Glantz 2001</a>، ص. 85).</span> </li> <li id="cite_note-269"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-269">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBeevor2012">Beevor 2012</a>، صص. 709–22).</span> </li> <li id="cite_note-270"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-270">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBuchanan2006">Buchanan 2006</a>، ص. 21).</span> </li> <li id="cite_note-Shepardson_1998-271"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Shepardson_1998_271-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFShepardson1998">Shepardson 1998</a>)</span> </li> <li id="cite_note-O&#39;Reilly_2001_244-272"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-O&#39;Reilly_2001_244_272-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFO&#39;Reilly2001">O'Reilly 2001</a>، ص. 244).</span> </li> <li id="cite_note-273"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-273">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFKershaw2001">Kershaw 2001</a>، ص. 823).</span> </li> <li id="cite_note-Evans_2008_737-274"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Evans_2008_737_274-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFEvans2008">Evans 2008</a>، ص. 737).</span> </li> <li id="cite_note-Glantz_1998_34-275"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Glantz_1998_34_275-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFGlantz1998">Glantz 1998</a>، ص. 24).</span> </li> <li id="cite_note-276"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-276">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFChant1986" class="citation book cs1">Chant, Christopher (1986). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/encyclopediaofco0000chan"><i>The Encyclopedia of Codenames of World War II</i></a>. Routledge &amp; Kegan Paul. p.&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/encyclopediaofco0000chan/page/118">118</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7102-0718-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7102-0718-0"><bdi>978-0-7102-0718-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Encyclopedia+of+Codenames+of+World+War+II&amp;rft.pages=118&amp;rft.pub=Routledge+%26+Kegan+Paul&amp;rft.date=1986&amp;rft.isbn=978-0-7102-0718-0&amp;rft.aulast=Chant&amp;rft.aufirst=Christopher&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fencyclopediaofco0000chan&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-277"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-277">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLong2011" class="citation journal cs1">Long, Tony (9 مارس 2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wired.com/2011/03/0309incendiary-bombs-kill-100000-tokyo/">"March 9, 1945: Burning the Heart Out of the Enemy"</a>. <i>Wired</i>. Wired Magazine. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170323180239/https://www.wired.com/2011/03/0309incendiary-bombs-kill-100000-tokyo/">Archived</a> from the original on 23 March 2017<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 June</span> 2018</span>. <q>1945: In the single deadliest air raid of World War II, 330 American B-29s rain incendiary bombs on Tokyo, touching off a firestorm that kills upwards of 100,000 people, burns a quarter of the city to the ground, and leaves a million homeless.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Wired&amp;rft.atitle=March+9%2C+1945%3A+Burning+the+Heart+Out+of+the+Enemy&amp;rft.date=2011-03-09&amp;rft.aulast=Long&amp;rft.aufirst=Tony&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.wired.com%2F2011%2F03%2F0309incendiary-bombs-kill-100000-tokyo%2F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Drea_2003_57-278"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Drea_2003_57_278-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFDrea2003">Drea 2003</a>، ص. 57).</span> </li> <li id="cite_note-279"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-279">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFJowettAndrew2002">Jowett و Andrew 2002</a>، ص. 6).</span> </li> <li id="cite_note-results_of_german_and_american_submarines-280"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-results_of_german_and_american_submarines_280-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPoirier1999" class="citation web cs1">Poirier, Michel Thomas (20 October 1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080409052122/http://www.navy.mil/navydata/cno/n87/history/wwii-campaigns.html">"Results of the German and American Submarine Campaigns of World War II"</a>. U.S. Navy. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.navy.mil/navydata/cno/n87/history/wwii-campaigns.html">the original</a> on 9 April 2008<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 April</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Results+of+the+German+and+American+Submarine+Campaigns+of+World+War+II&amp;rft.pub=U.S.+Navy&amp;rft.date=1999-10-20&amp;rft.aulast=Poirier&amp;rft.aufirst=Michel+Thomas&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.navy.mil%2Fnavydata%2Fcno%2Fn87%2Fhistory%2Fwwii-campaigns.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Williams_2006_90-281"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Williams_2006_90_281-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFWilliams2006">Williams 2006</a>، ص. 90).</span> </li> <li id="cite_note-Miscamble_2007_201-282"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Miscamble_2007_201_282-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFMiscamble2007">Miscamble 2007</a>، ص. 201).</span> </li> <li id="cite_note-Miscamble_2007_203_204-283"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Miscamble_2007_203_204_283-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFMiscamble2007">Miscamble 2007</a>، صص. 203–04).</span> </li> <li id="cite_note-284"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-284">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.dw.com/fa-ir/روز-سقوط-رایش-سوم-در-آلمان-چگونه-گذشت/a-18438126">روز سقوط رایش سوم در آلمان چگونه گذشت؟</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170426235139/http://www.dw.com/fa-ir/روز-سقوط-رایش-سوم-در-آلمان-چگونه-گذشت/a-18438126">بایگانی‌شده</a> در ۲۶ آوریل ۲۰۱۷ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>، <i>دویچه وله فارسی</i></span> </li> <li id="cite_note-285"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-285">↑</a></span> <span class="reference-text">Ward Wilson. "The Winning Weapon? Rethinking Nuclear Weapons in Light of Hiroshima". <i>International Security</i>, Vol. 31, No. 4 (Spring 2007), pp. 162–79.</span> </li> <li id="cite_note-286"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-286">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFGlantz2005">Glantz 2005</a>).</span> </li> <li id="cite_note-Pape_1993-287"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Pape_1993_287-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFPape1993">Pape 1993</a>) " The principal cause of Japan's surrender was the ability of the United States to increase the military vulnerability of Japan's home islands, persuading Japanese leaders that defense of the homeland was highly unlikely to succeed. The key military factor causing this effect was the sea blockade, which crippled Japan's ability to produce and equip the forces necessary to execute its strategy. The most important factor accounting for the timing of surrender was the Soviet attack against Manchuria, largely because it persuaded previously adamant Army leaders that the homeland could not be defended.".</span> </li> <li id="cite_note-Beevor_2012_776-288"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Beevor_2012_776_288-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBeevor2012">Beevor 2012</a>، ص. 776).</span> </li> <li id="cite_note-Frei_2002_41_66-289"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Frei_2002_41_66_289-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFFrei2002">Frei 2002</a>، صص. 41–66).</span> </li> <li id="cite_note-:1-290"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:1_290-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFEberhardt2015" class="citation journal cs1">Eberhardt, Piotr (2015). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180503111248/https://www.geographiapolonica.pl/article/item/9928.html">"The Oder-Neisse Line as Poland's western border: As postulated and made a reality"</a>. <i>Geographia Polonica</i>. <b>88</b> (1): 77–105. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.7163%2FGPol.0007">10.7163/GPol.0007</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.geographiapolonica.pl/article/item/9928.html">the original</a> on 3 May 2018<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 May</span> 2018</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Geographia+Polonica&amp;rft.atitle=The+Oder-Neisse+Line+as+Poland%27s+western+border%3A+As+postulated+and+made+a+reality&amp;rft.volume=88&amp;rft.issue=1&amp;rft.pages=77-105&amp;rft.date=2015&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.7163%2FGPol.0007&amp;rft.aulast=Eberhardt&amp;rft.aufirst=Piotr&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.geographiapolonica.pl%2Farticle%2Fitem%2F9928.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-:3-291"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:3_291-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFEberhardt2006" class="citation book cs1">Eberhardt, Piotr (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150626151411/http://www.igipz.pan.pl/en/zpz/Political_migrations.pdf"><i>Political Migrations in Poland 1939–1948</i></a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Warsaw: Didactica. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-5361-1035-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-5361-1035-7"><bdi>978-1-5361-1035-7</bdi></a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.igipz.pan.pl/en/zpz/Political_migrations.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 2015-06-26.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Political+Migrations+in+Poland+1939%E2%80%931948&amp;rft.place=Warsaw&amp;rft.pub=Didactica&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-1-5361-1035-7&amp;rft.aulast=Eberhardt&amp;rft.aufirst=Piotr&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.igipz.pan.pl%2Fen%2Fzpz%2FPolitical_migrations.pdf&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-:2-292"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:2_292-0">۲۹۱٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:2_292-1">۲۹۱٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFEberhardt2011" class="citation book cs1">Eberhardt, Piotr (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140520220409/http://rcin.org.pl/Content/15652/WA51_13607_r2011-nr12_Monografie.pdf"><i>Political Migrations On Polish Territories (1939-1950)</i></a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Warsaw: Polish Academy of Sciences. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-83-61590-46-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-83-61590-46-0"><bdi>978-83-61590-46-0</bdi></a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://rcin.org.pl/Content/15652/WA51_13607_r2011-nr12_Monografie.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 20 May 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 May</span> 2018</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Political+Migrations+On+Polish+Territories+%281939-1950%29&amp;rft.place=Warsaw&amp;rft.pub=Polish+Academy+of+Sciences&amp;rft.date=2011&amp;rft.isbn=978-83-61590-46-0&amp;rft.aulast=Eberhardt&amp;rft.aufirst=Piotr&amp;rft_id=http%3A%2F%2Frcin.org.pl%2FContent%2F15652%2FWA51_13607_r2011-nr12_Monografie.pdf&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-:02-293"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:02_293-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFEberhardt2012" class="citation journal cs1">Eberhardt, Piotr (2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180503111001/https://www.geographiapolonica.pl/article/item/7563.html">"The Curzon line as the eastern boundary of Poland. The origins and the political background"</a>. <i>Geographia Polonica</i>. <b>85</b> (1): 5–21. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.7163%2FGPol.2012.1.1">10.7163/GPol.2012.1.1</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.geographiapolonica.pl/article/item/7563.html">the original</a> on 3 May 2018<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 May</span> 2018</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Geographia+Polonica&amp;rft.atitle=The+Curzon+line+as+the+eastern+boundary+of+Poland.+The+origins+and+the+political+background&amp;rft.volume=85&amp;rft.issue=1&amp;rft.pages=5-21&amp;rft.date=2012&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.7163%2FGPol.2012.1.1&amp;rft.aulast=Eberhardt&amp;rft.aufirst=Piotr&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.geographiapolonica.pl%2Farticle%2Fitem%2F7563.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-stalinswars43-294"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-stalinswars43_294-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFRoberts2006">Roberts 2006</a>، ص. 43).</span> </li> <li id="cite_note-stalinswars55-295"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-stalinswars55_295-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFRoberts2006">Roberts 2006</a>، ص. 55).</span> </li> <li id="cite_note-shirer794-296"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-shirer794_296-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFShirer1990">Shirer 1990</a>، ص. 794).</span> </li> <li id="cite_note-ckpipe-297"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ckpipe_297-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFKennedy-Pipe1995">Kennedy-Pipe 1995</a>).</span> </li> <li id="cite_note-Wettig_2008_20_21-298"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Wettig_2008_20_21_298-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFWettig2008">Wettig 2008</a>، صص. 20–21).</span> </li> <li id="cite_note-Senn_2007_?-299"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Senn_2007_?_299-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFSenn2007">Senn 2007</a>، ص.&#160;?).</span> </li> <li id="cite_note-Yoder_1997_39-300"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Yoder_1997_39_300-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFYoder1997">Yoder 1997</a>، ص. 39).</span> </li> <li id="cite_note-301"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-301">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100218221016/http://www.un.org/aboutun/history.htm">"History of the UN"</a>. United Nations. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.un.org/aboutun/history.htm">the original</a> on 18 February 2010<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">25 January</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=History+of+the+UN&amp;rft.pub=United+Nations&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.un.org%2Faboutun%2Fhistory.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Waltz_2002-302"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Waltz_2002_302-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFWaltz2002">Waltz 2002</a>).<br />Universal Declaration of Human Rights <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://www.un.org/en/documents/udhr/">[۱]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190802135514/https://www.un.org/en/documents/udhr/">بایگانی‌شده</a> در ۲ اوت ۲۰۱۹ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-Kantowicz_2000_6-303"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Kantowicz_2000_6_303-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFKantowicz2000">Kantowicz 2000</a>، ص. 6).</span> </li> <li id="cite_note-Wettig_2008_96_100-304"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Wettig_2008_96_100_304-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFWettig2008">Wettig 2008</a>، صص. 96–100).</span> </li> <li id="cite_note-Trachtenberg_1999_33-305"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Trachtenberg_1999_33_305-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFTrachtenberg1999">Trachtenberg 1999</a>، ص. 33).</span> </li> <li id="cite_note-Applebaum_2012-306"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Applebaum_2012_306-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFApplebaum2012">Applebaum 2012</a>).</span> </li> <li id="cite_note-Naimark_2010-307"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Naimark_2010_307-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFNaimark2010">Naimark 2010</a>).</span> </li> <li id="cite_note-Swain_1992-308"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Swain_1992_308-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFSwain1992">Swain 1992</a>).</span> </li> <li id="cite_note-Borstelmann_2005_318-309"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Borstelmann_2005_318_309-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBorstelmann2005">Borstelmann 2005</a>، ص. 318).</span> </li> <li id="cite_note-310"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-310">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFLefflerWestad2010">Leffler و Westad 2010</a>).</span> </li> <li id="cite_note-Weinberg_2005_911-311"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Weinberg_2005_911_311-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFWeinberg2005">Weinberg 2005</a>، ص. 911).</span> </li> <li id="cite_note-312"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-312">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFStueck2010">Stueck 2010</a>، ص. 71).</span> </li> <li id="cite_note-Lynch_2010_12_13-313"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Lynch_2010_12_13_313-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFLynch2010">Lynch 2010</a>، صص. 12–13).</span> </li> <li id="cite_note-JMRoberts_1996_589-314"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-JMRoberts_1996_589_314-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFRoberts1997">Roberts 1997</a>، ص. 589).</span> </li> <li id="cite_note-315"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-315">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFDarwin2007">Darwin 2007</a>، صص. 441–43, 464–68).</span> </li> <li id="cite_note-316"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-316">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFDearFoot2001">Dear و Foot 2001</a>، ص. 1006); (<a href="#CITEREFHarrison1998">Harrison 1998</a>، صص. 34–55).</span> </li> <li id="cite_note-Balabkins_1964_207-317"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Balabkins_1964_207_317-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBalabkins1964">Balabkins 1964</a>، ص. 207).</span> </li> <li id="cite_note-318"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-318">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFPetrov1967">Petrov 1967</a>، ص. 263).</span> </li> <li id="cite_note-Balabkins_1964_208,209-319"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Balabkins_1964_208,209_319-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBalabkins1964">Balabkins 1964</a>، صص. 208, 209).</span> </li> <li id="cite_note-320"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-320">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFDeLongEichengreen1993">DeLong و Eichengreen 1993</a>، صص. 190, 191)</span> </li> <li id="cite_note-Balabkins_1964_212-321"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Balabkins_1964_212_321-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBalabkins1964">Balabkins 1964</a>، ص. 212).</span> </li> <li id="cite_note-322"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-322">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFWolf1993">Wolf 1993</a>، صص. 29, 30, 32)</span> </li> <li id="cite_note-323"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-323">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBullNewell2005">Bull و Newell 2005</a>، صص. 20, 21)</span> </li> <li id="cite_note-324"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-324">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFRitchie1992">Ritchie 1992</a>، ص. 23).</span> </li> <li id="cite_note-325"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-325">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFMinford1993">Minford 1993</a>، ص. 117).</span> </li> <li id="cite_note-326"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-326">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFSchain2001">Schain 2001</a>).</span> </li> <li id="cite_note-327"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-327">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFEmadi-Coffin2002">Emadi-Coffin 2002</a>، ص. 64).</span> </li> <li id="cite_note-Smith_1993_32-328"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Smith_1993_32_328-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFSmith1993">Smith 1993</a>، ص. 32).</span> </li> <li id="cite_note-329"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-329">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFNeary1992">Neary 1992</a>، ص. 49).</span> </li> <li id="cite_note-330"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-330">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGenzberger1994" class="citation book cs1">Genzberger, Christine (1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/chinabusinesspor0000genz/page/4"><i>China Business: The Portable Encyclopedia for Doing Business with China</i></a>. Petaluma, CA: World Trade Press. p.&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/chinabusinesspor0000genz/page/4">4</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-9631864-3-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-9631864-3-0"><bdi>978-0-9631864-3-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=China+Business%3A+The+Portable+Encyclopedia+for+Doing+Business+with+China&amp;rft.place=Petaluma%2C+CA&amp;rft.pages=4&amp;rft.pub=World+Trade+Press&amp;rft.date=1994&amp;rft.isbn=978-0-9631864-3-0&amp;rft.aulast=Genzberger&amp;rft.aufirst=Christine&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fchinabusinesspor0000genz%2Fpage%2F4&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-331"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-331">↑</a></span> <span class="reference-text">Quick Reference Handbook Set, Basic Knowledge and Modern Technology (revised) by <a href="/w/index.php?title=Edward_H._Litchfield&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Edward H. Litchfield (صفحه وجود ندارد)">Edward H. Litchfield</a>, Ph.D 1984 page 195</span> </li> <li id="cite_note-WWII:_C&amp;C-332"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-WWII:_C&amp;C_332-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFO&#39;Brien" class="citation web cs1">O'Brien, Prof. Joseph V. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101225004221/http://web.jjay.cuny.edu/~jobrien/reference/ob62.html">"World War II: Combatants and Casualties (1937–1945)"</a>. <i>Obee's History Page</i>. John Jay College of Criminal Justice. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.jjay.cuny.edu/~jobrien/reference/ob62.html">the original</a> on 25 December 2010<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">28 December</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=Obee%27s+History+Page&amp;rft.atitle=World+War+II%3A+Combatants+and+Casualties+%281937%E2%80%931945%29&amp;rft.aulast=O%27Brien&amp;rft.aufirst=Prof.+Joseph+V&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fweb.jjay.cuny.edu%2F~jobrien%2Freference%2Fob62.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-333"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-333">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFWhite" class="citation web cs1">White, Matthew. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://necrometrics.com/20c5m.htm#Second">"Source List and Detailed Death Tolls for the Twentieth Century Hemoclysm"</a>. <i>Historical Atlas of the Twentieth Century</i>. Matthew White's Homepage. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110307141223/http://necrometrics.com/20c5m.htm#Second">Archived</a> from the original on 7 March 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">20 April</span> 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=Historical+Atlas+of+the+Twentieth+Century&amp;rft.atitle=Source+List+and+Detailed+Death+Tolls+for+the+Twentieth+Century+Hemoclysm&amp;rft.aulast=White&amp;rft.aufirst=Matthew&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fnecrometrics.com%2F20c5m.htm%23Second&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-334"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-334">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://secondworldwar.co.uk/index.php/fatalities">"World War II Fatalities"</a>. secondworldwar.co.uk. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080922185149/http://secondworldwar.co.uk/index.php/fatalities">Archived</a> from the original on 22 September 2008<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">20 April</span> 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=World+War+II+Fatalities&amp;rft.pub=secondworldwar.co.uk&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fsecondworldwar.co.uk%2Findex.php%2Ffatalities&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-335"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-335">↑</a></span> <span class="reference-text">Joanna Bourke, <i>The Second World War: A People’s History</i>, Oxford University Press, 2001, p. 2</span> </li> <li id="cite_note-336"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-336">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFHosking2006">Hosking 2006</a>، ص. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=CDMVMqDvp4QC&amp;pg=PA242">242</a>)</span> </li> <li id="cite_note-Ell&amp;Mak_1994-337"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Ell&amp;Mak_1994_337-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFEllmanMaksudov1994">Ellman و Maksudov 1994</a>).</span> </li> <li id="cite_note-338"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-338">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFSmith1994">Smith 1994</a>، ص. 204).</span> </li> <li id="cite_note-Herf_2003-339"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Herf_2003_339-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFHerf2003">Herf 2003</a>).</span> </li> <li id="cite_note-340"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-340">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFriedrich" class="citation book cs1">Friedrich, Karsten. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=ZA8lAgAAQBAJ&amp;pg=PT15"><i>The Cruel Slaughter of Adolf Hitler</i></a>. Lulu.com. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-4467-9570-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-4467-9570-5"><bdi>978-1-4467-9570-5</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180818213423/https://books.google.com/books?id=ZA8lAgAAQBAJ&amp;pg=PT15">Archived</a> from the original on 18 August 2018<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">27 August</span> 2017</span> &#8211; via Google Books.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Cruel+Slaughter+of+Adolf+Hitler&amp;rft.pub=Lulu.com&amp;rft.isbn=978-1-4467-9570-5&amp;rft.aulast=Friedrich&amp;rft.aufirst=Karsten&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DZA8lAgAAQBAJ%26pg%3DPT15&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-341"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-341">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFlorida_Center_for_Instructional_Technology2005" class="citation web cs1">Florida Center for Instructional Technology (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://fcit.usf.edu/Holocaust/people/victims.htm">"Victims"</a>. <i>A Teacher's Guide to the Holocaust</i>. <a href="/w/index.php?title=University_of_South_Florida&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="University of South Florida (صفحه وجود ندارد)">University of South Florida</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://arquivo.pt/wayback/20160516094229/http://fcit.usf.edu/Holocaust/people/victims.htm">Archived</a> from the original on 16 May 2016<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2 February</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=A+Teacher%27s+Guide+to+the+Holocaust&amp;rft.atitle=Victims&amp;rft.date=2005&amp;rft.au=Florida+Center+for+Instructional+Technology&amp;rft_id=http%3A%2F%2Ffcit.usf.edu%2FHolocaust%2Fpeople%2Fvictims.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Niewyk45-342"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Niewyk45_342-0">۳۴۱٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Niewyk45_342-1">۳۴۱٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFNiewykNicosia2000">Niewyk و Nicosia 2000</a>، صص. 45–52).</span> </li> <li id="cite_note-343"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-343">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSnyder2009" class="citation journal cs1">Snyder, Timothy (16 ژوئیه 2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nybooks.com/articles/2009/07/16/holocaust-the-ignored-reality/">"Holocaust: The Ignored Reality"</a>. <i>The New York Review of Books</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171010063645/http://www.nybooks.com/articles/2009/07/16/holocaust-the-ignored-reality/">Archived</a> from the original on 10 October 2017<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">27 August</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=The+New+York+Review+of+Books&amp;rft.atitle=Holocaust%3A+The+Ignored+Reality&amp;rft.date=2009-07-16&amp;rft.aulast=Snyder&amp;rft.aufirst=Timothy&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nybooks.com%2Farticles%2F2009%2F07%2F16%2Fholocaust-the-ignored-reality%2F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-344"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-344">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ushmm.org/wlc/en/article.php?ModuleId=10005473">"Polish Victims"</a>. <i>www.ushmm.org</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160507145904/https://www.ushmm.org/wlc/en/article.php?ModuleId=10005473">Archived</a> from the original on 7 May 2016<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">27 August</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=www.ushmm.org&amp;rft.atitle=Polish+Victims&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ushmm.org%2Fwlc%2Fen%2Farticle.php%3FModuleId%3D10005473&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-345"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-345">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/tyne/content/articles/2005/01/20/holocaust_memorial_other_victims_feature.shtml">"Non-Jewish Holocaust Victims: The 5,000,000 others"</a>. <i><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="بی‌بی‌سی">BBC</a></i>. آوریل 2006. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130303054845/http://www.bbc.co.uk/tyne/content/articles/2005/01/20/holocaust_memorial_other_victims_feature.shtml">Archived</a> from the original on 3 March 2013<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">4 August</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=BBC&amp;rft.atitle=Non-Jewish+Holocaust+Victims%3A+The+5%2C000%2C000+others&amp;rft.date=2006-04&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Ftyne%2Fcontent%2Farticles%2F2005%2F01%2F20%2Fholocaust_memorial_other_victims_feature.shtml&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-346"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-346">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFEvans2008">Evans 2008</a>، صص. 158–60, 234–36).</span> </li> <li id="cite_note-347"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-347">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRedžić2005" class="citation book cs1">Redžić, Enver (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=pVCx3jerQmYC&amp;pg=PA155"><i>Bosnia and Herzegovina in the Second World War</i></a>. New York: Tylor and Francis. p.&#160;155. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7146-5625-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7146-5625-0"><bdi>978-0-7146-5625-0</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230307201309/https://books.google.com/books?id=pVCx3jerQmYC&amp;pg=PA155">Archived</a> from the original on 7 March 2023<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">11 January</span> 2022</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Bosnia+and+Herzegovina+in+the+Second+World+War&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pages=155&amp;rft.pub=Tylor+and+Francis&amp;rft.date=2005&amp;rft.isbn=978-0-7146-5625-0&amp;rft.aulast=Red%C5%BEi%C4%87&amp;rft.aufirst=Enver&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DpVCx3jerQmYC%26pg%3DPA155&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Geiger-348"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Geiger_348-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGeiger2012" class="citation journal cs1">Geiger, Vladimir (2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://hrcak.srce.hr/103223?lang=en">"Human Losses of the Croats in World War II and the Immediate Post-War Period Caused by the Chetniks (Yugoslav Army in the Fatherand) and the Partisans (People's Liberation Army and the Partisan Detachments of Yugoslavia/Yugoslav Army) and the Communist Authorities: Numerical Indicators"</a>. <i>Review of Croatian History</i>. Croatian Institute of History. <b>VIII</b> (1): 117. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151117064114/http://hrcak.srce.hr/103223?lang=en">Archived</a> from the original on 17 November 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">25 October</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Review+of+Croatian+History&amp;rft.atitle=Human+Losses+of+the+Croats+in+World+War+II+and+the+Immediate+Post-War+Period+Caused+by+the+Chetniks+%28Yugoslav+Army+in+the+Fatherand%29+and+the+Partisans+%28People%27s+Liberation+Army+and+the+Partisan+Detachments+of+Yugoslavia%2FYugoslav+Army%29+and+the+Communist+Authorities%3A+Numerical+Indicators&amp;rft.volume=VIII&amp;rft.issue=1&amp;rft.pages=117&amp;rft.date=2012&amp;rft.aulast=Geiger&amp;rft.aufirst=Vladimir&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fhrcak.srce.hr%2F103223%3Flang%3Den&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span>.</span> </li> <li id="cite_note-349"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-349">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMassacre" class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Massacre, Volhynia. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://volhyniamassacre.eu/zw2/history/179,The-Effects-of-the-Volhynian-Massacres.html">"The Effects of the Volhynian Massacres"</a>. <i>Volhynia Massacre</i> (به انگلیسی). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180621015851/http://volhyniamassacre.eu/zw2/history/179,The-Effects-of-the-Volhynian-Massacres.html">Archived</a> from the original on 21 June 2018<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 July</span> 2018</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Volhynia+Massacre&amp;rft.atitle=The+Effects+of+the+Volhynian+Massacres&amp;rft.aulast=Massacre&amp;rft.aufirst=Volhynia&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fvolhyniamassacre.eu%2Fzw2%2Fhistory%2F179%2CThe-Effects-of-the-Volhynian-Massacres.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-350"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-350">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://dzieje.pl/aktualnosci/od-rzezi-wolynskiej-do-akcji-wisla-konflikt-polsko-ukrainski-1943-1947">"Od rzezi wołyńskiej do akcji Wisła. Konflikt polsko-ukraiński 1943–1947"</a>. <i>dzieje.pl</i> (به لهستانی). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180624040412/http://dzieje.pl/aktualnosci/od-rzezi-wolynskiej-do-akcji-wisla-konflikt-polsko-ukrainski-1943-1947">Archived</a> from the original on 24 June 2018<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">10 March</span> 2018</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=dzieje.pl&amp;rft.atitle=Od+rzezi+wo%C5%82y%C5%84skiej+do+akcji+Wis%C5%82a.+Konflikt+polsko-ukrai%C5%84ski+1943%E2%80%931947&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fdzieje.pl%2Faktualnosci%2Fod-rzezi-wolynskiej-do-akcji-wisla-konflikt-polsko-ukrainski-1943-1947&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-351"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-351">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFDearFoot2001">Dear و Foot 2001</a>، ص. 290).</span> </li> <li id="cite_note-352"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-352">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRummell" class="citation web cs1">Rummell, R.J. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hawaii.edu/powerkills/SOD.CHAP3.HTM">"Statistics"</a>. <i>Freedom, Democide, War</i>. The University of Hawaii System. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100323044733/http://www.hawaii.edu/powerkills/SOD.CHAP3.HTM">Archived</a> from the original on 23 March 2010<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">25 January</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=Freedom%2C+Democide%2C+War&amp;rft.atitle=Statistics&amp;rft.aulast=Rummell&amp;rft.aufirst=R.J.&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.hawaii.edu%2Fpowerkills%2FSOD.CHAP3.HTM&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-353"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-353">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFChang1997">Chang 1997</a>، ص. 102).</span> </li> <li id="cite_note-354"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-354">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBix2000">Bix 2000</a>، ص.&#160;?).</span> </li> <li id="cite_note-355"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-355">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGold1996" class="citation book cs1">Gold, Hal (1996). <i>Unit 731 testimony</i>. Tuttle. pp.&#160;75–77. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8048-3565-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8048-3565-7"><bdi>978-0-8048-3565-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Unit+731+testimony&amp;rft.pages=75-77&amp;rft.pub=Tuttle&amp;rft.date=1996&amp;rft.isbn=978-0-8048-3565-7&amp;rft.aulast=Gold&amp;rft.aufirst=Hal&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-356"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-356">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFTuckerRoberts2004">Tucker و Roberts 2004</a>، ص. 320).</span> </li> <li id="cite_note-357"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-357">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFHarris2002">Harris 2002</a>، ص. 74).</span> </li> <li id="cite_note-358"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-358">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFLee2002">Lee 2002</a>، ص. 69).</span> </li> <li id="cite_note-359"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-359">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20120529003741/http://search.japantimes.co.jp/member/nn20040727a9.html">"Japan tested chemical weapons on Aussie POW: new evidence"</a>. <i><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86_%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%B2" title="ژاپن تایمز">The Japan Times Online</a></i>. 27 July 2004. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://search.japantimes.co.jp/member/nn20040727a9.html">the original</a> on 29 May 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">25 January</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=The+Japan+Times+Online&amp;rft.atitle=Japan+tested+chemical+weapons+on+Aussie+POW%3A+new+evidence&amp;rft.date=2004-07-27&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fsearch.japantimes.co.jp%2Fmember%2Fnn20040727a9.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-360"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-360">↑</a></span> <span class="reference-text">Kużniar-Plota, Małgorzata (30 November 2004). "Decision to commence investigation into Katyn Massacre". Departmental Commission for the Prosecution of Crimes against the Polish Nation. Retrieved 4 August 2011.</span> </li> <li id="cite_note-361"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-361">↑</a></span> <span class="reference-text">Robert Gellately (2007).<i> Lenin, Stalin, and Hitler: The Age of Social Catastrophe</i>. Knopf, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/1-4000-4005-1" title="ویژه:منابع کتاب/1-4000-4005-1">&#8206;۱−۴۰۰۰−۴۰۰۵−۱</a> p. 391</span> </li> <li id="cite_note-362"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-362">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation book cs1"><i>Terror from the Sky: The Bombing of German Cities in World War II</i>. <a href="/w/index.php?title=Berghahn_Books&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Berghahn Books (صفحه وجود ندارد)">Berghahn Books</a>. 2010. p.&#160;167. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-84545-844-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-84545-844-7"><bdi>978-1-84545-844-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Terror+from+the+Sky%3A+The+Bombing+of+German+Cities+in+World+War+II&amp;rft.pages=167&amp;rft.pub=Berghahn+Books&amp;rft.date=2010&amp;rft.isbn=978-1-84545-844-7&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-363"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-363">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFJohn_Dower2007" class="citation journal cs1">John Dower (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0709/index.cfm">"Lessons from Iwo Jima"</a>. <i>Perspectives</i>. <b>45</b> (6): 54–56. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110117075824/https://www.historians.org/Perspectives/issues/2007/0709/index.cfm">Archived</a> from the original on 17 January 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">12 January</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Perspectives&amp;rft.atitle=Lessons+from+Iwo+Jima&amp;rft.volume=45&amp;rft.issue=6&amp;rft.pages=54-56&amp;rft.date=2007&amp;rft.au=John+Dower&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.historians.org%2Fperspectives%2Fissues%2F2007%2F0709%2Findex.cfm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-t0sew-364"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-t0sew_364-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220111224045/https://eds.s.ebscohost.com/eds/detail/detail?vid=9&amp;sid=b21f67c6-d84d-4fc3-a586-cfdaf127d4c3@redis&amp;bdata=Jmxhbmc9amEmc2l0ZT1lZHMtbGl2ZSZzY29wZT1zaXRl#AN=edsbas.3A8C1EB5&amp;db=edsbas">"Famine and crises caused by the Second World War in Azerbaijan With Emphasi...&#160;: The Wikipedia Library"</a>. <i>EBSCO Publishing Service Selection Page</i> (به ژاپنی). 2021-01-01. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://eds.s.ebscohost.com/eds/detail/detail?vid=9&amp;sid=b21f67c6-d84d-4fc3-a586-cfdaf127d4c3%40redis&amp;bdata=Jmxhbmc9amEmc2l0ZT1lZHMtbGl2ZSZzY29wZT1zaXRl#AN=edsbas.3A8C1EB5&amp;db=edsbas">the original</a> on 11 January 2022<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2022-01-11</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=EBSCO+Publishing+Service+Selection+Page&amp;rft.atitle=Famine+and+crises+caused+by+the+Second+World+War+in+Azerbaijan+With+Emphasi...+%3A+The+Wikipedia+Library.&amp;rft.date=2021-01-01&amp;rft_id=https%3A%2F%2Feds.s.ebscohost.com%2Feds%2Fdetail%2Fdetail%3Fvid%3D9%26sid%3Db21f67c6-d84d-4fc3-a586-cfdaf127d4c3%2540redis%26bdata%3DJmxhbmc9amEmc2l0ZT1lZHMtbGl2ZSZzY29wZT1zaXRl%23AN%3Dedsbas.3A8C1EB5%26db%3Dedsbas&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span>‏</span> </li> <li id="cite_note-365"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-365">↑</a></span> <span class="reference-text">Institute of National Remembrance, Polska 1939–1945 Straty osobowe i ofiary represji pod dwiema okupacjami. Materski and Szarota. page 9 <i>"Total Polish population losses under German occupation are currently calculated at about 2 770 000"</i>.</span> </li> <li id="cite_note-366"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-366">↑</a></span> <span class="reference-text">(2006). The World Must Know: The History of the Holocaust as Told in the United States Holocaust Memorial Museum (2nd ed.). Washington, DC: United States Holocaust Memorial Museum. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8018-8358-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8018-8358-3">&#8206;۹۷۸−۰−۸۰۱۸−۸۳۵۸−۳</a>.</span> </li> <li id="cite_note-367"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-367">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFHerbert1994">Herbert 1994</a>، ص. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=M7Y9AAAAIAAJ&amp;pg=PA222">222</a>)</span> </li> <li id="cite_note-Overy_2004_568_569-368"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Overy_2004_568_569_368-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFOvery2004">Overy 2004</a>، صص. 568–69).</span> </li> <li id="cite_note-compensation-369"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-compensation_369-0">۳۶۸٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-compensation_369-1">۳۶۸٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMarek2005" class="citation web cs1">Marek, Michael (27 اکتبر 2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060502123049/http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,1757323,00.html">"Final Compensation Pending for Former Nazi Forced Laborers"</a>. <i>dw-world.de</i>. Deutsche Welle. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,1757323,00.html">the original</a> on 2 May 2006<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 January</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=dw-world.de&amp;rft.atitle=Final+Compensation+Pending+for+Former+Nazi+Forced+Laborers&amp;rft.date=2005-10-27&amp;rft.aulast=Marek&amp;rft.aufirst=Michael&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dw-world.de%2Fdw%2Farticle%2F0%2C2144%2C1757323%2C00.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-370"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-370">↑</a></span> <span class="reference-text">J. Arch Getty, Gábor T. Rittersporn and Viktor N. Zemskov. Victims of the Soviet Penal System in the Pre-War Years: A First Approach on the Basisof Archival Evidence. <i>The American Historical Review</i>, Vol. 98, No. 4 (Oct. , 1993), pp. 1017–49</span> </li> <li id="cite_note-371"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-371">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFApplebaum2003">Applebaum 2003</a>، صص. 389–96).</span> </li> <li id="cite_note-372"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-372">↑</a></span> <span class="reference-text">Zemskov V.N. On repatriation of Soviet citizens. Istoriya SSSR. , 1990, No.4, (in Russian). See also <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://scepsis.ru/library/id_1234.html">[۲]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111014134645/http://scepsis.ru/library/id_1234.html">بایگانی‌شده</a> در ۱۴ اکتبر ۲۰۱۱ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> (online version), and (<a href="#CITEREFBacon1992">Bacon 1992</a>); (<a href="#CITEREFEllman2002">Ellman 2002</a>).</span> </li> <li id="cite_note-373"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-373">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20030727223501/http://www.pbs.org/wgbh/amex/bataan/peopleevents/e_atrocities.html">"Japanese Atrocities in the Philippines"</a>. <i>American Experience: the Bataan Rescue</i>. PBS Online. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.pbs.org/wgbh/amex/bataan/peopleevents/e_atrocities.html">the original</a> on 27 July 2003<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">18 January</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=American+Experience%3A+the+Bataan+Rescue&amp;rft.atitle=Japanese+Atrocities+in+the+Philippines&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.pbs.org%2Fwgbh%2Famex%2Fbataan%2Fpeopleevents%2Fe_atrocities.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-374"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-374">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFTanaka1996">Tanaka 1996</a>، صص. 2–3).</span> </li> <li id="cite_note-375"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-375">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBix2000">Bix 2000</a>، ص. 360).</span> </li> <li id="cite_note-zhifen2002-376"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-zhifen2002_376-0">۳۷۵٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-zhifen2002_376-1">۳۷۵٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFJu2002" class="citation web cs1">Ju, Zhifen (June 2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120521093637/http://www.fas.harvard.edu/~asiactr/sino-japanese/session6.htm">"Japan's atrocities of conscripting and abusing north China draughtees after the outbreak of the Pacific war"</a>. <i>Joint Study of the Sino-Japanese War: Minutes of the June 2002 Conference</i>. Harvard University Faculty of Arts and Sciences. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fas.harvard.edu/~asiactr/sino-japanese/session6.htm">the original</a> on 21 May 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">28 December</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=Joint+Study+of+the+Sino-Japanese+War%3A+Minutes+of+the+June+2002+Conference&amp;rft.atitle=Japan%27s+atrocities+of+conscripting+and+abusing+north+China+draughtees+after+the+outbreak+of+the+Pacific+war&amp;rft.date=2002-06&amp;rft.aulast=Ju&amp;rft.aufirst=Zhifen&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fas.harvard.edu%2F~asiactr%2Fsino-japanese%2Fsession6.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-indonesiaww2-377"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-indonesiaww2_377-0">۳۷۶٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-indonesiaww2_377-1">۳۷۶٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+id0029)">"Indonesia: World War II and the Struggle For Independence, 1942–50; The Japanese Occupation, 1942–45"</a>. Library of Congress. 1992. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20041030225658/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+id0029)">Archived</a> from the original on 30 October 2004<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 February</span> 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Indonesia%3A+World+War+II+and+the+Struggle+For+Independence%2C+1942%E2%80%9350%3B+The+Japanese+Occupation%2C+1942%E2%80%9345&amp;rft.pub=Library+of+Congress&amp;rft.date=1992&amp;rft_id=http%3A%2F%2Flcweb2.loc.gov%2Fcgi-bin%2Fquery%2Fr%3Ffrd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID%2Bid0029%29&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-378"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-378">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFLiberman1996">Liberman 1996</a>، ص. 42).</span> </li> <li id="cite_note-Milward_1979_138-379"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Milward_1979_138_379-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFMilward1992">Milward 1992</a>، ص. 138).</span> </li> <li id="cite_note-Milward_1992_148-380"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Milward_1992_148_380-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFMilward1992">Milward 1992</a>، ص. 148).</span> </li> <li id="cite_note-381"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-381">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBarberHarrison2006">Barber و Harrison 2006</a>، ص. 232).</span> </li> <li id="cite_note-382"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-382">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFHill2005">Hill 2005</a>، ص. 5).</span> </li> <li id="cite_note-383"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-383">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFChristoffersonChristofferson2006">Christofferson و Christofferson 2006</a>، ص. 156)</span> </li> <li id="cite_note-384"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-384">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFRadtke1997">Radtke 1997</a>، ص. 107).</span> </li> <li id="cite_note-GSWW6_266-385"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-GSWW6_266_385-0">۳۸۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-GSWW6_266_385-1">۳۸۴٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFRahn2001">Rahn 2001</a>، ص. 266).</span> </li> <li id="cite_note-6Econ3-386"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-6Econ3_386-0">۳۸۵٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-6Econ3_386-1">۳۸۵٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFHarrison1998">Harrison 1998</a>، ص. 3).</span> </li> <li id="cite_note-6Econ2-387"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6Econ2_387-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFHarrison1998">Harrison 1998</a>، ص. 2).</span> </li> <li id="cite_note-388"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-388">↑</a></span> <span class="reference-text">Mark R. Wilson, <i>Destructive Creation: American Business and the Winning of World War II</i> (2016) p.2.</span> </li> <li id="cite_note-389"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-389">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBernstein1991">Bernstein 1991</a>، ص. 267).</span> </li> <li id="cite_note-390"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-390">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGriffith1999" class="citation book cs1">Griffith, Charles (1999). <i>The Quest: Haywood Hansell and American Strategic Bombing in World War II</i>. Diane Publishing. p.&#160;203. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-58566-069-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-58566-069-8"><bdi>978-1-58566-069-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Quest%3A+Haywood+Hansell+and+American+Strategic+Bombing+in+World+War+II&amp;rft.pages=203&amp;rft.pub=Diane+Publishing&amp;rft.date=1999&amp;rft.isbn=978-1-58566-069-8&amp;rft.aulast=Griffith&amp;rft.aufirst=Charles&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-391"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-391">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFOvery1994">Overy 1994</a>، ص. 26).</span> </li> <li id="cite_note-392"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-392">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBBSU1998">BBSU 1998</a>، ص. 84); (<a href="#CITEREFLindbergTodd2001">Lindberg و Todd 2001</a>، ص. 126)..</span> </li> <li id="cite_note-393"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-393">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFUnidas2005" class="citation book cs1">Unidas, Naciones (2005). <i>World Economic And Social Survey 2004: International Migration</i>. United Nations Pubns. p.&#160;23. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-92-1-109147-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-92-1-109147-2"><bdi>978-92-1-109147-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=World+Economic+And+Social+Survey+2004%3A+International+Migration&amp;rft.pages=23&amp;rft.pub=United+Nations+Pubns&amp;rft.date=2005&amp;rft.isbn=978-92-1-109147-2&amp;rft.aulast=Unidas&amp;rft.aufirst=Naciones&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-EncWWII_76-394"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-EncWWII_76_394-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFTuckerRoberts2004">Tucker و Roberts 2004</a>، ص. 76).</span> </li> <li id="cite_note-395"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-395">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFLevine1992">Levine 1992</a>، ص. 227).</span> </li> <li id="cite_note-396"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-396">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFKlavansDi_BenedettoPrudom1997">Klavans، Di Benedetto و Prudom 1997</a>); (<a href="#CITEREFWard2010">Ward 2010</a>، صص. 247–51).</span> </li> <li id="cite_note-EncWWII_163-397"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-EncWWII_163_397-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFTuckerRoberts2004">Tucker و Roberts 2004</a>، ص. 163).</span> </li> <li id="cite_note-398"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-398">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBishopChant2004" class="citation book cs1">Bishop, Chris; Chant, Chris (2004). <i>Aircraft Carriers: The World's Greatest Naval Vessels and Their Aircraft</i>. Wigston, Leics: Silverdale Books. p.&#160;7. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-84509-079-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-84509-079-1"><bdi>978-1-84509-079-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Aircraft+Carriers%3A+The+World%27s+Greatest+Naval+Vessels+and+Their+Aircraft&amp;rft.place=Wigston%2C+Leics&amp;rft.pages=7&amp;rft.pub=Silverdale+Books&amp;rft.date=2004&amp;rft.isbn=978-1-84509-079-1&amp;rft.aulast=Bishop&amp;rft.aufirst=Chris&amp;rft.au=Chant%2C+Chris&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-399"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-399">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFChenowethNihart2005" class="citation book cs1">Chenoweth, H. Avery; Nihart, Brooke (2005). <i>Semper Fi: The Definitive Illustrated History of the U.S. Marines</i>. New York: Main Street. p.&#160;180. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-4027-3099-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-4027-3099-3"><bdi>978-1-4027-3099-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Semper+Fi%3A+The+Definitive+Illustrated+History+of+the+U.S.+Marines&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pages=180&amp;rft.pub=Main+Street&amp;rft.date=2005&amp;rft.isbn=978-1-4027-3099-3&amp;rft.aulast=Chenoweth&amp;rft.aufirst=H.+Avery&amp;rft.au=Nihart%2C+Brooke&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-400"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-400">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFSumnerBaker2001">Sumner و Baker 2001</a>، ص. 25).</span> </li> <li id="cite_note-401"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-401">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFHearn2007">Hearn 2007</a>، ص. 14).</span> </li> <li id="cite_note-402"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-402">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFGardinerBrown2004">Gardiner و Brown 2004</a>، ص. 52).</span> </li> <li id="cite_note-Bur&amp;Ryd_1995_15-403"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Bur&amp;Ryd_1995_15_403-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBurcherRydill1995">Burcher و Rydill 1995</a>، ص. 15).</span> </li> <li id="cite_note-Bur&amp;Ryd_1995_16-404"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Bur&amp;Ryd_1995_16_404-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFBurcherRydill1995">Burcher و Rydill 1995</a>، ص. 16).</span> </li> <li id="cite_note-EncWWII_125-405"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-EncWWII_125_405-0">۴۰۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EncWWII_125_405-1">۴۰۴٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFTuckerRoberts2004">Tucker و Roberts 2004</a>، ص. 125).</span> </li> <li id="cite_note-406"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-406">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDupuy1982" class="citation book cs1">Dupuy, Trevor Nevitt (1982). <i>The Evolution of Weapons and Warfare</i>. <a href="/w/index.php?title=Jane%27s_Information_Group&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jane&#39;s Information Group (صفحه وجود ندارد)">Jane's Information Group</a>. p.&#160;231. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7106-0123-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7106-0123-0"><bdi>978-0-7106-0123-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Evolution+of+Weapons+and+Warfare&amp;rft.pages=231&amp;rft.pub=Jane%27s+Information+Group&amp;rft.date=1982&amp;rft.isbn=978-0-7106-0123-0&amp;rft.aulast=Dupuy&amp;rft.aufirst=Trevor+Nevitt&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-EncWWII_108-407"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-EncWWII_108_407-0">۴۰۶٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EncWWII_108_407-1">۴۰۶٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFTuckerRoberts2004">Tucker و Roberts 2004</a>، ص. 108).</span> </li> <li id="cite_note-EncWWII_734-408"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-EncWWII_734_408-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFTuckerRoberts2004">Tucker و Roberts 2004</a>، ص. 734).</span> </li> <li id="cite_note-Comp_221-409"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Comp_221_409-0">۴۰۸٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Comp_221_409-1">۴۰۸٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFCowleyParker2001">Cowley و Parker 2001</a>، ص. 221).</span> </li> <li id="cite_note-410"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-410">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSpragueGriffiths2006" class="citation web cs1">Sprague, Oliver; Griffiths, Hugh (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181228130914/https://www.amnesty.org/en/documents/act30/011/2006/en/">"The AK-47: the worlds favourite killing machine"</a>. controlarms.org. p.&#160;1. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.amnesty.org/en/documents/act30/011/2006/en/">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 28 December 2018<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">14 November</span> 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=The+AK-47%3A+the+worlds+favourite+killing+machine&amp;rft.pages=1&amp;rft.pub=controlarms.org&amp;rft.date=2006&amp;rft.aulast=Sprague&amp;rft.aufirst=Oliver&amp;rft.au=Griffiths%2C+Hugh&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.amnesty.org%2Fen%2Fdocuments%2Fact30%2F011%2F2006%2Fen%2F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-411"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-411">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFRatcliff2006">Ratcliff 2006</a>، ص. 11).</span> </li> <li id="cite_note-Schoenherr-412"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Schoenherr_412-0">۴۱۱٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Schoenherr_412-1">۴۱۱٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSchoenherr2007" class="citation web cs1">Schoenherr, Steven (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080509054959/http://history.sandiego.edu/gen/WW2Timeline/espionage.html">"Code Breaking in World War II"</a>. History Department at the University of San Diego. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://history.sandiego.edu/gen/WW2Timeline/espionage.html">the original</a> on 9 May 2008<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 November</span> 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Code+Breaking+in+World+War+II&amp;rft.pub=History+Department+at+the+University+of+San+Diego&amp;rft.date=2007&amp;rft.aulast=Schoenherr&amp;rft.aufirst=Steven&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fhistory.sandiego.edu%2Fgen%2FWW2Timeline%2Fespionage.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-413"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-413">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMacintyre,_Ben2010" class="citation news cs1">Macintyre, Ben (10 December 2010). "Bravery of thousands of Poles was vital in securing victory". <i>The Times</i>. London. p.&#160;27.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=The+Times&amp;rft.atitle=Bravery+of+thousands+of+Poles+was+vital+in+securing+victory&amp;rft.pages=27&amp;rft.date=2010-12-10&amp;rft.au=Macintyre%2C+Ben&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-414"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-414">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRoweRothstein" class="citation web cs1">Rowe, Neil C.; Rothstein, Hy. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101123031630/http://www.au.af.mil/au/awc/awcgate/nps/mildec.htm">"Deception for Defense of Information Systems: Analogies from Conventional Warfare"</a>. <i>Departments of Computer Science and Defense Analysis U.S. Naval Postgraduate School</i>. Air University. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.au.af.mil/au/awc/awcgate/nps/mildec.htm">the original</a> on 23 November 2010<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 November</span> 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=Departments+of+Computer+Science+and+Defense+Analysis+U.S.+Naval+Postgraduate+School&amp;rft.atitle=Deception+for+Defense+of+Information+Systems%3A+Analogies+from+Conventional+Warfare&amp;rft.aulast=Rowe&amp;rft.aufirst=Neil+C.&amp;rft.au=Rothstein%2C+Hy&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.au.af.mil%2Fau%2Fawc%2Fawcgate%2Fnps%2Fmildec.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ujyih-415"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ujyih_415-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220322161307/https://www.amazon.co.jp/Enotenplato-Chronicle-Ali-Caleb-Chikammadu/dp/1689281138">«Enotenplato<i>: The Chronicle of Military Doctrine' - Chikammadu, Ali Caleb - History»</i></a><i>. <bdi>۲۰۲۲-۰۳-۱۷</bdi>. ص.&#160;<bdi>۴۵۹</bdi>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.amazon.co.jp/Enotenplato-Chronicle-Ali-Caleb-Chikammadu/dp/1689281138">اصلی</a> در ۲۲ مارس ۲۰۲۲<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۳-۲۲</bdi></span>.</i></cite><i><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Enotenplato%3A+The+Chronicle+of+Military+Doctrine%27+-+Chikammadu%2C+Ali+Caleb+-+History&amp;rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B4%DB%B5%DB%B9%3C%2Fbdi%3E&amp;rft.date=2022-03-17&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.amazon.co.jp%2FEnotenplato-Chronicle-Ali-Caleb-Chikammadu%2Fdp%2F1689281138&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294">‏</i></span> </li> <li id="cite_note-416"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-416">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190628035235/https://www.acs.org/content/acs/en/education/whatischemistry/landmarks/flemingpenicillin.html">"Discovery and Development of Penicillin: International Historic Chemical Landmark"</a>. Washington, D.C.: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="انجمن شیمی آمریکا">American Chemical Society</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.acs.org/content/acs/en/education/whatischemistry/landmarks/flemingpenicillin.html">the original</a> on 28 June 2019<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 July</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Discovery+and+Development+of+Penicillin%3A+International+Historic+Chemical+Landmark&amp;rft.place=Washington%2C+D.C.&amp;rft.pub=American+Chemical+Society&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.acs.org%2Fcontent%2Facs%2Fen%2Feducation%2Fwhatischemistry%2Flandmarks%2Fflemingpenicillin.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r37199623"><div class="reflist"> </div> <div dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r37199623"><div class="reflist"> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32987365">.mw-parser-output .refbegin{font-size:90%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul{margin-left:0}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li{margin-left:0;padding-left:3.2em;text-indent:-3.2em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents ul,.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents ul li{list-style:none}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li{padding-left:1.6em;text-indent:-1.6em}}.mw-parser-output .refbegin-100{font-size:100%}.mw-parser-output .refbegin-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .refbegin-columns ul{margin-top:0}.mw-parser-output .refbegin-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}</style><div class="refbegin refbegin-hanging-indents refbegin-columns references-column-width" style="column-width: 30em"> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAdamthwaite1992" class="citation book cs1">Adamthwaite, Anthony P. (1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/makingofsecondwo00adam_0"><i>The Making of the Second World War</i></a>. New York: Routledge. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-415-90716-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-415-90716-3"><bdi>978-0-415-90716-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Making+of+the+Second+World+War&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=1992&amp;rft.isbn=978-0-415-90716-3&amp;rft.aulast=Adamthwaite&amp;rft.aufirst=Anthony+P.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fmakingofsecondwo00adam_0&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAnderson1975" class="citation journal cs1">Anderson, Irvine H. , Jr. (1975). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_pacific-historical-review_1975-05_44_2/page/201">"The 1941 De Facto Embargo on Oil to Japan: A Bureaucratic Reflex"</a>. <i>The Pacific Historical Review</i>. <b>44</b> (2): 201–31. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/3638003">3638003</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=The+Pacific+Historical+Review&amp;rft.atitle=The+1941+De+Facto+Embargo+on+Oil+to+Japan%3A+A+Bureaucratic+Reflex&amp;rft.volume=44&amp;rft.issue=2&amp;rft.pages=201-31&amp;rft.date=1975&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F3638003%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Anderson&amp;rft.aufirst=Irvine+H.+%2C+Jr.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_pacific-historical-review_1975-05_44_2%2Fpage%2F201&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFApplebaum2003" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Anne_Applebaum&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Anne Applebaum (صفحه وجود ندارد)">Applebaum, Anne</a> (2003). <a href="/w/index.php?title=Gulag:_A_History&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gulag: A History (صفحه وجود ندارد)"><i>Gulag: A History of the Soviet Camps</i></a>. London: <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%A6%D9%86" class="mw-redirect" title="کتاب‌های پنگوئن">Allen Lane</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7139-9322-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7139-9322-6"><bdi>978-0-7139-9322-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Gulag%3A+A+History+of+the+Soviet+Camps&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Allen+Lane&amp;rft.date=2003&amp;rft.isbn=978-0-7139-9322-6&amp;rft.aulast=Applebaum&amp;rft.aufirst=Anne&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFApplebaum2012" class="citation book cs1">——— (2012). <i>Iron Curtain: The Crushing of Eastern Europe 1944–56</i>. London: <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%A6%D9%86" class="mw-redirect" title="کتاب‌های پنگوئن">Allen Lane</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7139-9868-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7139-9868-9"><bdi>978-0-7139-9868-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Iron+Curtain%3A+The+Crushing+of+Eastern+Europe+1944%E2%80%9356&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Allen+Lane&amp;rft.date=2012&amp;rft.isbn=978-0-7139-9868-9&amp;rft.au=%E2%80%94%E2%80%94%E2%80%94&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1_maint:_numeric_names:_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBacon1992" class="citation journal cs1">Bacon, Edwin (1992). "Glasnost' and the Gulag: New Information on Soviet Forced Labour around World War II". <i><a href="/w/index.php?title=Soviet_Studies&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Soviet Studies (صفحه وجود ندارد)">Soviet Studies</a></i>. <b>44</b> (6): 1069–86. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1080%2F09668139208412066">10.1080/09668139208412066</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/152330">152330</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Soviet+Studies&amp;rft.atitle=Glasnost%27+and+the+Gulag%3A+New+Information+on+Soviet+Forced+Labour+around+World+War+II&amp;rft.volume=44&amp;rft.issue=6&amp;rft.pages=1069-86&amp;rft.date=1992&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1080%2F09668139208412066&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F152330%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Bacon&amp;rft.aufirst=Edwin&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBadsey1990" class="citation book cs1">Badsey, Stephen (1990). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/normandy1944alli0000bads_o8g0"><i>Normandy 1944: Allied Landings and Breakout</i></a>. Oxford: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D9%BE%D8%B1%DB%8C" title="انتشارات اوسپری">Osprey Publishing</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-85045-921-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-85045-921-0"><bdi>978-0-85045-921-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Normandy+1944%3A+Allied+Landings+and+Breakout&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pub=Osprey+Publishing&amp;rft.date=1990&amp;rft.isbn=978-0-85045-921-0&amp;rft.aulast=Badsey&amp;rft.aufirst=Stephen&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fnormandy1944alli0000bads_o8g0&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBalabkins1964" class="citation book cs1">Balabkins, Nicholas (1964). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/germanyunderdire0000bala"><i>Germany Under Direct Controls: Economic Aspects of Industrial Disarmament 1945–1948</i></a>. New Brunswick, NJ: <a href="/w/index.php?title=Rutgers_University_Press&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rutgers University Press (صفحه وجود ندارد)">Rutgers University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8135-0449-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8135-0449-0"><bdi>978-0-8135-0449-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Germany+Under+Direct+Controls%3A+Economic+Aspects+of+Industrial+Disarmament+1945%E2%80%931948&amp;rft.place=New+Brunswick%2C+NJ&amp;rft.pub=Rutgers+University+Press&amp;rft.date=1964&amp;rft.isbn=978-0-8135-0449-0&amp;rft.aulast=Balabkins&amp;rft.aufirst=Nicholas&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fgermanyunderdire0000bala&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBarberHarrison2006" class="citation book cs1">Barber, John; Harrison, Mark (2006). "Patriotic War, 1941–1945". <i><span></span></i>In Ronald Grigor Suny, ed. ,'<i> The Cambridge History of Russia, Volume III: The Twentieth Century pp. &#160;217–42</i>. Cambridge: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="انتشارات دانشگاه کمبریج">Cambridge University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-81144-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-81144-6"><bdi>978-0-521-81144-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Patriotic+War%2C+1941%E2%80%931945&amp;rft.btitle=In+Ronald+Grigor+Suny%2C+ed.+%2C+The+Cambridge+History+of+Russia%2C+Volume+III%3A+The+Twentieth+Century+pp.+217%E2%80%9342&amp;rft.place=Cambridge&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-0-521-81144-6&amp;rft.aulast=Barber&amp;rft.aufirst=John&amp;rft.au=Harrison%2C+Mark&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBarker1971" class="citation book cs1">Barker, A.J. (1971). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/bwb_O8-BST-810"><i>The Rape of Ethiopia 1936</i></a>. New York: <a href="/w/index.php?title=Ballantine_Books&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ballantine Books (صفحه وجود ندارد)">Ballantine Books</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-345-02462-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-345-02462-6"><bdi>978-0-345-02462-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Rape+of+Ethiopia+1936&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=Ballantine+Books&amp;rft.date=1971&amp;rft.isbn=978-0-345-02462-6&amp;rft.aulast=Barker&amp;rft.aufirst=A.J.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbwb_O8-BST-810&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBarrettShyu2001" class="citation book cs1">Barrett, David P.; Shyu, Lawrence N. (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/chinainantijapan0001unse"><i>China in the Anti-Japanese War, 1937–1945: Politics, Culture and Society</i></a>. New York: <a href="/w/index.php?title=Peter_Lang_(publisher)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Peter Lang (publisher) (صفحه وجود ندارد)">Peter Lang</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8204-4556-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8204-4556-4"><bdi>978-0-8204-4556-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=China+in+the+Anti-Japanese+War%2C+1937%E2%80%931945%3A+Politics%2C+Culture+and+Society&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=Peter+Lang&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-0-8204-4556-4&amp;rft.aulast=Barrett&amp;rft.aufirst=David+P.&amp;rft.au=Shyu%2C+Lawrence+N.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fchinainantijapan0001unse&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBeevor1998" class="citation book cs1"><a href="/wiki/Antony_Beevor" class="mw-redirect" title="Antony Beevor">Beevor, Antony</a> (1998). <a href="/w/index.php?title=Stalingrad_(book)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stalingrad (book) (صفحه وجود ندارد)"><i>Stalingrad</i></a>. New York: <a href="/w/index.php?title=Viking_Press&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Viking Press (صفحه وجود ندارد)">Viking</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-670-87095-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-670-87095-0"><bdi>978-0-670-87095-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Stalingrad&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=Viking&amp;rft.date=1998&amp;rft.isbn=978-0-670-87095-0&amp;rft.aulast=Beevor&amp;rft.aufirst=Antony&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBeevor2012" class="citation book cs1">——— (2012). <a href="/w/index.php?title=The_Second_World_War_(book)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Second World War (book) (صفحه وجود ندارد)"><i>The Second World War</i></a>. London: <a href="/w/index.php?title=Weidenfeld_%26_Nicolson&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Weidenfeld &amp; Nicolson (صفحه وجود ندارد)">Weidenfeld &amp; Nicolson</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-297-84497-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-297-84497-6"><bdi>978-0-297-84497-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Second+World+War&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Weidenfeld+%26+Nicolson&amp;rft.date=2012&amp;rft.isbn=978-0-297-84497-6&amp;rft.au=%E2%80%94%E2%80%94%E2%80%94&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1_maint:_numeric_names:_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBelco2010" class="citation book cs1">Belco, Victoria (2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/warmassacrerecov0000belc"><i>War, Massacre, and Recovery in Central Italy: 1943–1948</i></a>. Toronto: <a href="/w/index.php?title=University_of_Toronto_Press&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="University of Toronto Press (صفحه وجود ندارد)">University of Toronto Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8020-9314-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8020-9314-1"><bdi>978-0-8020-9314-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=War%2C+Massacre%2C+and+Recovery+in+Central+Italy%3A+1943%E2%80%931948&amp;rft.place=Toronto&amp;rft.pub=University+of+Toronto+Press&amp;rft.date=2010&amp;rft.isbn=978-0-8020-9314-1&amp;rft.aulast=Belco&amp;rft.aufirst=Victoria&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fwarmassacrerecov0000belc&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBellamy2007" class="citation book cs1">Bellamy, Chris T. (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/absolutewarsovie0000bell_x5w0"><i>Absolute War: Soviet Russia in the Second World War</i></a>. New York: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A2%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%DB%8C._%DA%A9%D9%86%D8%A7%D9%81" title="انتشارات آلفرد ای. کناف">Alfred A. Knopf</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-375-41086-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-375-41086-4"><bdi>978-0-375-41086-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Absolute+War%3A+Soviet+Russia+in+the+Second+World+War&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=Alfred+A.+Knopf&amp;rft.date=2007&amp;rft.isbn=978-0-375-41086-4&amp;rft.aulast=Bellamy&amp;rft.aufirst=Chris+T.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fabsolutewarsovie0000bell_x5w0&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBen-Horin1943" class="citation book cs1">Ben-Horin, Eliahu (1943). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/middleeastcrossr0000elia"><i>The Middle East: Crossroads of History</i></a>. New York: W.W. Norton.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Middle+East%3A+Crossroads+of+History&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=W.W.+Norton&amp;rft.date=1943&amp;rft.aulast=Ben-Horin&amp;rft.aufirst=Eliahu&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fmiddleeastcrossr0000elia&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBerend1996" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Iv%C3%A1n_T._Berend&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Iván T. Berend (صفحه وجود ندارد)">Berend, Ivan T.</a> (1996). <i>Central and Eastern Europe, 1944–1993: Detour from the Periphery to the Periphery</i>. Cambridge: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="انتشارات دانشگاه کمبریج">Cambridge University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-55066-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-55066-6"><bdi>978-0-521-55066-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Central+and+Eastern+Europe%2C+1944%E2%80%931993%3A+Detour+from+the+Periphery+to+the+Periphery&amp;rft.place=Cambridge&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=1996&amp;rft.isbn=978-0-521-55066-6&amp;rft.aulast=Berend&amp;rft.aufirst=Ivan+T.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBernstein1991" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Gail_Lee_Bernstein&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gail Lee Bernstein (صفحه وجود ندارد)">Bernstein, Gail Lee</a> (1991). <i>Recreating Japanese Women, 1600–1945</i>. Berkeley &amp; Los Angeles: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%B1%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="انتشارات دانشگاه کالیفرنیا">University of California Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-520-07017-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-520-07017-2"><bdi>978-0-520-07017-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Recreating+Japanese+Women%2C+1600%E2%80%931945&amp;rft.place=Berkeley+%26+Los+Angeles&amp;rft.pub=University+of+California+Press&amp;rft.date=1991&amp;rft.isbn=978-0-520-07017-2&amp;rft.aulast=Bernstein&amp;rft.aufirst=Gail+Lee&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBilhartzElliott2007" class="citation book cs1">Bilhartz, Terry D.; Elliott, Alan C. (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/currentsinameric0000bilh"><i>Currents in American History: A Brief History of the United States</i></a>. Armonk, NY: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85_%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%BE" class="mw-redirect" title="ام ای شارپ">M.E. Sharpe</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7656-1821-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7656-1821-4"><bdi>978-0-7656-1821-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Currents+in+American+History%3A+A+Brief+History+of+the+United+States&amp;rft.place=Armonk%2C+NY&amp;rft.pub=M.E.+Sharpe&amp;rft.date=2007&amp;rft.isbn=978-0-7656-1821-4&amp;rft.aulast=Bilhartz&amp;rft.aufirst=Terry+D.&amp;rft.au=Elliott%2C+Alan+C.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcurrentsinameric0000bilh&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBilinsky1999" class="citation book cs1">Bilinsky, Yaroslav (1999). <i>Endgame in NATO's Enlargement: The Baltic States and Ukraine</i>. Westport, CT: <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88%D9%88%D8%AF" title="گروه انتشاراتی گرینوود">Greenwood Publishing Group</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-275-96363-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-275-96363-7"><bdi>978-0-275-96363-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Endgame+in+NATO%27s+Enlargement%3A+The+Baltic+States+and+Ukraine&amp;rft.place=Westport%2C+CT&amp;rft.pub=Greenwood+Publishing+Group&amp;rft.date=1999&amp;rft.isbn=978-0-275-96363-7&amp;rft.aulast=Bilinsky&amp;rft.aufirst=Yaroslav&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBix2000" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Herbert_P._Bix&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Herbert P. Bix (صفحه وجود ندارد)">Bix, Herbert P.</a> (2000). <a href="/w/index.php?title=Hirohito_and_the_Making_of_Modern_Japan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hirohito and the Making of Modern Japan (صفحه وجود ندارد)"><i>Hirohito and the Making of Modern Japan</i></a>. New York: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%BE%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%D8%B2" title="انتشارات هارپرکالینز">HarperCollins</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-06-019314-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-06-019314-0"><bdi>978-0-06-019314-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Hirohito+and+the+Making+of+Modern+Japan&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=HarperCollins&amp;rft.date=2000&amp;rft.isbn=978-0-06-019314-0&amp;rft.aulast=Bix&amp;rft.aufirst=Herbert+P.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBlack2003" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Jeremy_Black_(historian)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jeremy Black (historian) (صفحه وجود ندارد)">Black, Jeremy</a> (2003). <i>World War Two: A Military History</i>. Abingdon &amp; New York: <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%84%D8%AC" title="روتلج">Routledge</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-415-30534-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-415-30534-1"><bdi>978-0-415-30534-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=World+War+Two%3A+A+Military+History&amp;rft.place=Abingdon+%26+New+York&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=2003&amp;rft.isbn=978-0-415-30534-1&amp;rft.aulast=Black&amp;rft.aufirst=Jeremy&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBlinkhorn2006" class="citation book cs1">Blinkhorn, Martin (2006) [1984]. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/mussolinifascist0000blin_h8c7"><i>Mussolini and Fascist Italy</i></a> (3rd&#160;ed.). Abingdon &amp; New York: <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%84%D8%AC" title="روتلج">Routledge</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-415-26206-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-415-26206-4"><bdi>978-0-415-26206-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Mussolini+and+Fascist+Italy&amp;rft.place=Abingdon+%26+New+York&amp;rft.edition=3rd&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-0-415-26206-4&amp;rft.aulast=Blinkhorn&amp;rft.aufirst=Martin&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fmussolinifascist0000blin_h8c7&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBonnerBonner2001" class="citation book cs1">Bonner, Kit; Bonner, Carolyn (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/warshipboneyards0000bonn"><i>Warship Boneyards</i></a>. Osceola, WI: <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%88" title="گروه کوارتو">MBI Publishing Company</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7603-0870-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7603-0870-7"><bdi>978-0-7603-0870-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Warship+Boneyards&amp;rft.place=Osceola%2C+WI&amp;rft.pub=MBI+Publishing+Company&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-0-7603-0870-7&amp;rft.aulast=Bonner&amp;rft.aufirst=Kit&amp;rft.au=Bonner%2C+Carolyn&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fwarshipboneyards0000bonn&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBorstelmann2005" class="citation book cs1">Borstelmann, Thomas (2005). "The United States, the Cold War, and the colour line". <i><span></span></i>In Melvyn P. Leffler and David S. Painter,&#160;eds. ,<i> Origins of the Cold War: An International History </i>(pp. &#160;317–32)<i><span></span></i> (2nd&#160;ed.). Abingdon &amp; New York: <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%84%D8%AC" title="روتلج">Routledge</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-415-34109-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-415-34109-7"><bdi>978-0-415-34109-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=The+United+States%2C+the+Cold+War%2C+and+the+colour+line&amp;rft.btitle=In+Melvyn+P.+Leffler+and+David+S.+Painter%2C+eds.+%2C+Origins+of+the+Cold+War%3A+An+International+History+%28pp.+317%E2%80%9332%29&amp;rft.place=Abingdon+%26+New+York&amp;rft.edition=2nd&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=2005&amp;rft.isbn=978-0-415-34109-7&amp;rft.aulast=Borstelmann&amp;rft.aufirst=Thomas&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBosworthMaiolo2015" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Bosworth, Richard; Maiolo, Joseph (2015). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160820160141/http://universitypublishingonline.org/cambridge/histories/subject_title_list.jsf?subjectCode=15&amp;heading=Warfare&amp;tSort=title+closed&amp;aSort=author+default_list&amp;ySort=year+default_list"><i>The Cambridge History of the Second World War Volume 2: Politics and Ideology</i></a>. The Cambridge History of the Second World War (3 vol) (به انگلیسی). <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="کمبریج">کمبریج</a>: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="انتشارات دانشگاه کمبریج">Cambridge University Press</a>. pp.&#160;313–14. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://universitypublishingonline.org/cambridge/histories/subject_title_list.jsf?subjectCode=15&amp;heading=Warfare&amp;tSort=title+closed&amp;aSort=author+default_list&amp;ySort=year+default_list">the original</a> on 20 August 2016<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 July</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Cambridge+History+of+the+Second+World+War+Volume+2%3A+Politics+and+Ideology&amp;rft.place=%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC&amp;rft.series=The+Cambridge+History+of+the+Second+World+War+%283+vol%29&amp;rft.pages=313-14&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2015&amp;rft.aulast=Bosworth&amp;rft.aufirst=Richard&amp;rft.au=Maiolo%2C+Joseph&amp;rft_id=http%3A%2F%2Funiversitypublishingonline.org%2Fcambridge%2Fhistories%2Fsubject_title_list.jsf%3FsubjectCode%3D15%26heading%3DWarfare%26tSort%3Dtitle%2Bclosed%26aSort%3Dauthor%2Bdefault_list%26ySort%3Dyear%2Bdefault_list&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBrayley2002" class="citation book cs1">Brayley, Martin J. (2002). <i>The British Army 1939–45, Volume 3: The Far East</i>. Oxford: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D9%BE%D8%B1%DB%8C" title="انتشارات اوسپری">Osprey Publishing</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-84176-238-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-84176-238-8"><bdi>978-1-84176-238-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+British+Army+1939%E2%80%9345%2C+Volume+3%3A+The+Far+East&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pub=Osprey+Publishing&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=978-1-84176-238-8&amp;rft.aulast=Brayley&amp;rft.aufirst=Martin+J.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBBSU1998" class="citation book cs1">British Bombing Survey Unit (1998). <i>The Strategic Air War Against Germany, 1939–1945</i>. London &amp; Portland, OR: <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%AA%DB%8C%D9%84%D9%88%D8%B1_%D9%88_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3" title="گروه تیلور و فرانسیس">Taylor &amp; Francis</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7146-4722-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7146-4722-7"><bdi>978-0-7146-4722-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Strategic+Air+War+Against+Germany%2C+1939%E2%80%931945&amp;rft.place=London+%26+Portland%2C+OR&amp;rft.pub=Taylor+%26+Francis&amp;rft.date=1998&amp;rft.isbn=978-0-7146-4722-7&amp;rft.au=British+Bombing+Survey+Unit&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBrody1999" class="citation book cs1">Brody, J. &#160;Kenneth (1999). <i>The Avoidable War: Pierre Laval and the Politics of Reality, 1935–1936</i>. New Brunswick,&#160;NJ: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DA%A9%D8%B4%D9%86" title="انتشارات ترانسکشن">انتشارات ترانسکشن</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7658-0622-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7658-0622-2"><bdi>978-0-7658-0622-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Avoidable+War%3A+Pierre+Laval+and+the+Politics+of+Reality%2C+1935%E2%80%931936&amp;rft.place=New+Brunswick%2C+NJ&amp;rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DA%A9%D8%B4%D9%86&amp;rft.date=1999&amp;rft.isbn=978-0-7658-0622-2&amp;rft.aulast=Brody&amp;rft.aufirst=J.+Kenneth&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBrown2004" class="citation book cs1">Brown, David (2004). <i>The Road to Oran: Anglo-French Naval Relations, September 1939 – July 1940</i>. London &amp; New York: <a href="/w/index.php?title=Frank_Cass&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Frank Cass (صفحه وجود ندارد)">Frank Cass</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7146-5461-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7146-5461-4"><bdi>978-0-7146-5461-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Road+to+Oran%3A+Anglo-French+Naval+Relations%2C+September+1939+%E2%80%93+July+1940&amp;rft.place=London+%26+New+York&amp;rft.pub=Frank+Cass&amp;rft.date=2004&amp;rft.isbn=978-0-7146-5461-4&amp;rft.aulast=Brown&amp;rft.aufirst=David&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBuchanan2006" class="citation book cs1">Buchanan, Tom (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/europestroubledp0000buch"><i>Europe's Troubled Peace, 1945–2000</i></a>. Oxford &amp; Malden, MA: <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C-%D8%A8%D9%84%DA%A9%E2%80%8C%D9%88%D9%84" title="وایلی-بلک‌ول">Blackwell Publishing</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-631-22162-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-631-22162-3"><bdi>978-0-631-22162-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Europe%27s+Troubled+Peace%2C+1945%E2%80%932000&amp;rft.place=Oxford+%26+Malden%2C+MA&amp;rft.pub=Blackwell+Publishing&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-0-631-22162-3&amp;rft.aulast=Buchanan&amp;rft.aufirst=Tom&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Feuropestroubledp0000buch&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBuckton2014" class="citation book cs1">Buckton, H. (2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=hitmBAAAQBAJ&amp;pg=PT16"><i>An Illustrated Introduction to the Second World War</i></a>. An Illustrated Introduction to …. Amberley Publishing. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-4456-3852-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-4456-3852-2"><bdi>978-1-4456-3852-2</bdi></a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2019-07-26</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=An+Illustrated+Introduction+to+the+Second+World+War&amp;rft.series=An+Illustrated+Introduction+to+%E2%80%A6&amp;rft.pub=Amberley+Publishing&amp;rft.date=2014&amp;rft.isbn=978-1-4456-3852-2&amp;rft.aulast=Buckton&amp;rft.aufirst=H.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DhitmBAAAQBAJ%26pg%3DPT16&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBudiansky2001" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Stephen_Budiansky&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stephen Budiansky (صفحه وجود ندارد)">Budiansky, Stephen</a> (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/battleofwitscomp0000unse"><i>Battle of Wits: The Complete Story of Codebreaking in World War II</i></a>. London: <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%A6%D9%86" class="mw-redirect" title="کتاب‌های پنگوئن">Penguin Books</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-14-028105-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-14-028105-7"><bdi>978-0-14-028105-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Battle+of+Wits%3A+The+Complete+Story+of+Codebreaking+in+World+War+II&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Penguin+Books&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-0-14-028105-7&amp;rft.aulast=Budiansky&amp;rft.aufirst=Stephen&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbattleofwitscomp0000unse&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBueno_de_MesquitaSmithSiversonMorrow2003" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Bruce_Bueno_de_Mesquita&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bruce Bueno de Mesquita (صفحه وجود ندارد)">Bueno de Mesquita, Bruce</a>; Smith, Alastair; Siverson, Randolph M.; <a href="/w/index.php?title=James_D._Morrow&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="James D. Morrow (صفحه وجود ندارد)">Morrow, James D.</a> (2003). <i>The Logic of Political Survival</i>. Cambridge,&#160;MA: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%DB%8C" title="انتشارات ام‌آی‌تی">MIT Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-262-02546-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-262-02546-1"><bdi>978-0-262-02546-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Logic+of+Political+Survival&amp;rft.place=Cambridge%2C+MA&amp;rft.pub=MIT+Press&amp;rft.date=2003&amp;rft.isbn=978-0-262-02546-1&amp;rft.aulast=Bueno+de+Mesquita&amp;rft.aufirst=Bruce&amp;rft.au=Smith%2C+Alastair&amp;rft.au=Siverson%2C+Randolph+M.&amp;rft.au=Morrow%2C+James+D.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBullNewell2005" class="citation book cs1">Bull, Martin J.; Newell, James L. (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/italianpoliticsa0000bull"><i>Italian Politics: Adjustment Under Duress</i></a>. <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="موجودیت سیاسی">Polity</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7456-1298-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7456-1298-0"><bdi>978-0-7456-1298-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Italian+Politics%3A+Adjustment+Under+Duress&amp;rft.pub=Polity&amp;rft.date=2005&amp;rft.isbn=978-0-7456-1298-0&amp;rft.aulast=Bull&amp;rft.aufirst=Martin+J.&amp;rft.au=Newell%2C+James+L.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fitalianpoliticsa0000bull&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBullock1990" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Alan_Bullock&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Alan Bullock (صفحه وجود ندارد)">Bullock, Alan</a> (1990). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/hitlerstudyintyr0000bull_c8v9"><i>Hitler: A Study in Tyranny</i></a>. London: <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%A6%D9%86" class="mw-redirect" title="کتاب‌های پنگوئن">Penguin Books</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-14-013564-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-14-013564-0"><bdi>978-0-14-013564-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Hitler%3A+A+Study+in+Tyranny&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Penguin+Books&amp;rft.date=1990&amp;rft.isbn=978-0-14-013564-0&amp;rft.aulast=Bullock&amp;rft.aufirst=Alan&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fhitlerstudyintyr0000bull_c8v9&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBurcherRydill1995" class="citation book cs1">Burcher, Roy; Rydill, Louis (1995). <i>Concepts in Submarine Design</i>. <i>Journal of Applied Mechanics</i>. Vol.&#160;62. Cambridge: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="انتشارات دانشگاه کمبریج">Cambridge University Press</a>. p.&#160;268. <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A8%DA%A9%D8%AF" title="بیبکد">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1995JAM....62R.268B">1995JAM....62R.268B</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1115%2F1.2895927">10.1115/1.2895927</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-55926-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-55926-3"><bdi>978-0-521-55926-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Concepts+in+Submarine+Design&amp;rft.place=Cambridge&amp;rft.pages=268&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=1995&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1115%2F1.2895927&amp;rft_id=info%3Abibcode%2F1995JAM....62R.268B&amp;rft.isbn=978-0-521-55926-3&amp;rft.aulast=Burcher&amp;rft.aufirst=Roy&amp;rft.au=Rydill%2C+Louis&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBusky2002" class="citation book cs1">Busky, Donald F. (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/communisminhisto0000busk"><i>Communism in History and Theory: Asia, Africa, and the Americas</i></a>. Westport, CT: Praeger Publishers. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-275-97733-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-275-97733-7"><bdi>978-0-275-97733-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Communism+in+History+and+Theory%3A+Asia%2C+Africa%2C+and+the+Americas&amp;rft.place=Westport%2C+CT&amp;rft.pub=Praeger+Publishers&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=978-0-275-97733-7&amp;rft.aulast=Busky&amp;rft.aufirst=Donald+F.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcommunisminhisto0000busk&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCanfora2006" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Luciano_Canfora&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Luciano Canfora (صفحه وجود ندارد)">Canfora, Luciano</a> (2006) [2004]. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/democracyineurop0000canf"><i>Democracy in Europe: A History</i></a>. Oxford &amp; Malden&#160;MA: <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C-%D8%A8%D9%84%DA%A9%E2%80%8C%D9%88%D9%84" title="وایلی-بلک‌ول">وایلی-بلک‌ول</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-4051-1131-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-4051-1131-7"><bdi>978-1-4051-1131-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Democracy+in+Europe%3A+A+History&amp;rft.place=Oxford+%26+Malden+MA&amp;rft.pub=%D9%88%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C-%D8%A8%D9%84%DA%A9%E2%80%8C%D9%88%D9%84&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-1-4051-1131-7&amp;rft.aulast=Canfora&amp;rft.aufirst=Luciano&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fdemocracyineurop0000canf&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCantril1940" class="citation journal cs1">Cantril, Hadley (1940). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_public-opinion-quarterly_1940-09_4_3/page/387">"America Faces the War: A Study in Public Opinion"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Public_Opinion_Quarterly&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Public Opinion Quarterly (صفحه وجود ندارد)">Public Opinion Quarterly</a></i>. <b>4</b> (3): 387–407. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086%2F265420">10.1086/265420</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/2745078">2745078</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Public+Opinion+Quarterly&amp;rft.atitle=America+Faces+the+War%3A+A+Study+in+Public+Opinion&amp;rft.volume=4&amp;rft.issue=3&amp;rft.pages=387-407&amp;rft.date=1940&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F265420&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F2745078%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Cantril&amp;rft.aufirst=Hadley&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_public-opinion-quarterly_1940-09_4_3%2Fpage%2F387&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFChang1997" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Iris_Chang&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Iris Chang (صفحه وجود ندارد)">Chang, Iris</a> (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/rapeofnankingfor00chan"><i>The Rape of Nanking: The Forgotten Holocaust of World War II</i></a>. New York: <a href="/w/index.php?title=Basic_Books&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Basic Books (صفحه وجود ندارد)">Basic Books</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-465-06835-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-465-06835-7"><bdi>978-0-465-06835-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Rape+of+Nanking%3A+The+Forgotten+Holocaust+of+World+War+II&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=Basic+Books&amp;rft.date=1997&amp;rft.isbn=978-0-465-06835-7&amp;rft.aulast=Chang&amp;rft.aufirst=Iris&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Frapeofnankingfor00chan&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFChristoffersonChristofferson2006" class="citation book cs1">Christofferson, Thomas R.; Christofferson, Michael S. (2006). <i>France During World War II: From Defeat to Liberation</i>. New York: <a href="/w/index.php?title=Fordham_University_Press&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fordham University Press (صفحه وجود ندارد)">Fordham University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8232-2562-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8232-2562-0"><bdi>978-0-8232-2562-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=France+During+World+War+II%3A+From+Defeat+to+Liberation&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=Fordham+University+Press&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-0-8232-2562-0&amp;rft.aulast=Christofferson&amp;rft.aufirst=Thomas+R.&amp;rft.au=Christofferson%2C+Michael+S.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFChubarov2001" class="citation book cs1">Chubarov, Alexander (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/russiasbitterpat0000chub"><i>Russia's Bitter Path to Modernity: A History of the Soviet and Post-Soviet Eras</i></a>. London &amp; New York: <a href="/w/index.php?title=Continuum_International_Publishing_Group&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Continuum International Publishing Group (صفحه وجود ندارد)">Continuum</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8264-1350-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8264-1350-5"><bdi>978-0-8264-1350-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Russia%27s+Bitter+Path+to+Modernity%3A+A+History+of+the+Soviet+and+Post-Soviet+Eras&amp;rft.place=London+%26+New+York&amp;rft.pub=Continuum&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-0-8264-1350-5&amp;rft.aulast=Chubarov&amp;rft.aufirst=Alexander&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Frussiasbitterpat0000chub&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCh&#39;i1992" class="citation book cs1">Ch'i, Hsi-Sheng (1992). "The Military Dimension, 1942–1945". <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/chinasbittervict0000unse"><i><span></span></i>In James&#160;C. Hsiung and Steven&#160;I. Levine, eds. ,<i> China's Bitter Victory: War with Japan, 1937–45 pp. &#160;157–84</i></a>. Armonk, NY: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85_%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%BE" class="mw-redirect" title="ام ای شارپ">M.E. Sharpe</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-56324-246-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-56324-246-5"><bdi>978-1-56324-246-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=The+Military+Dimension%2C+1942%E2%80%931945&amp;rft.btitle=In+James+C.+Hsiung+and+Steven+I.+Levine%2C+eds.+%2C+China%27s+Bitter+Victory%3A+War+with+Japan%2C+1937%E2%80%9345+pp.+157%E2%80%9384&amp;rft.place=Armonk%2C+NY&amp;rft.pub=M.E.+Sharpe&amp;rft.date=1992&amp;rft.isbn=978-1-56324-246-5&amp;rft.aulast=Ch%27i&amp;rft.aufirst=Hsi-Sheng&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fchinasbittervict0000unse&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCienciala2010" class="citation journal cs1">Cienciala, Anna M. (2010). "Another look at the Poles and Poland during World War II". <i><a href="/w/index.php?title=The_Polish_Review&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Polish Review (صفحه وجود ندارد)">The Polish Review</a></i>. <b>55</b> (1): 123–43. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/25779864">25779864</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=The+Polish+Review&amp;rft.atitle=Another+look+at+the+Poles+and+Poland+during+World+War+II&amp;rft.volume=55&amp;rft.issue=1&amp;rft.pages=123-43&amp;rft.date=2010&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F25779864%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Cienciala&amp;rft.aufirst=Anna+M.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFClogg2002" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Richard_Clogg&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Richard Clogg (صفحه وجود ندارد)">Clogg, Richard</a> (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/concisehistoryof00clog_0"><i>A Concise History of Greece</i></a> (2nd&#160;ed.). Cambridge: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="انتشارات دانشگاه کمبریج">Cambridge University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-80872-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-80872-9"><bdi>978-0-521-80872-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+Concise+History+of+Greece&amp;rft.place=Cambridge&amp;rft.edition=2nd&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=978-0-521-80872-9&amp;rft.aulast=Clogg&amp;rft.aufirst=Richard&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fconcisehistoryof00clog_0&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCoble2003" class="citation book cs1">Coble, Parks M. (2003). <i>Chinese Capitalists in Japan's New Order: The Occupied Lower Yangzi, 1937–1945</i>. Berkeley &amp; Los Angeles: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%B1%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="انتشارات دانشگاه کالیفرنیا">University of California Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-520-23268-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-520-23268-6"><bdi>978-0-520-23268-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Chinese+Capitalists+in+Japan%27s+New+Order%3A+The+Occupied+Lower+Yangzi%2C+1937%E2%80%931945&amp;rft.place=Berkeley+%26+Los+Angeles&amp;rft.pub=University+of+California+Press&amp;rft.date=2003&amp;rft.isbn=978-0-520-23268-6&amp;rft.aulast=Coble&amp;rft.aufirst=Parks+M.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCollier2003" class="citation book cs1">Collier, Paul (2003). <i>The Second World War (4): The Mediterranean 1940–1945</i>. Oxford: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D9%BE%D8%B1%DB%8C" title="انتشارات اوسپری">Osprey Publishing</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-84176-539-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-84176-539-6"><bdi>978-1-84176-539-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Second+World+War+%284%29%3A+The+Mediterranean+1940%E2%80%931945&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pub=Osprey+Publishing&amp;rft.date=2003&amp;rft.isbn=978-1-84176-539-6&amp;rft.aulast=Collier&amp;rft.aufirst=Paul&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCollierPedley2000" class="citation book cs1">Collier, Martin; Pedley, Philip (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/germany1919450000coll"><i>Germany 1919–45</i></a>. Oxford: <a href="/w/index.php?title=Heinemann_(publisher)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Heinemann (publisher) (صفحه وجود ندارد)">Heinemann</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-435-32721-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-435-32721-7"><bdi>978-0-435-32721-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Germany+1919%E2%80%9345&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pub=Heinemann&amp;rft.date=2000&amp;rft.isbn=978-0-435-32721-7&amp;rft.aulast=Collier&amp;rft.aufirst=Martin&amp;rft.au=Pedley%2C+Philip&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fgermany1919450000coll&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCommager2004" class="citation book cs1">Commager, Henry Steele (2004). <i>The Story of the Second World War</i>. Brassey's. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-57488-741-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-57488-741-9"><bdi>978-1-57488-741-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Story+of+the+Second+World+War&amp;rft.pub=Brassey%27s&amp;rft.date=2004&amp;rft.isbn=978-1-57488-741-9&amp;rft.aulast=Commager&amp;rft.aufirst=Henry+Steele&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCoogan1993" class="citation journal cs1">Coogan, Anthony (1993). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.questia.com/magazine/1G1-13974610/the-volunteer-armies-of-northeast-china">"The Volunteer Armies of Northeast China"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=History_Today&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History Today (صفحه وجود ندارد)">History Today</a></i>. <b>43</b><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">6 May</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=History+Today&amp;rft.atitle=The+Volunteer+Armies+of+Northeast+China&amp;rft.volume=43&amp;rft.date=1993&amp;rft.aulast=Coogan&amp;rft.aufirst=Anthony&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.questia.com%2Fmagazine%2F1G1-13974610%2Fthe-volunteer-armies-of-northeast-china&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCookBewes1997" class="citation book cs1">Cook, Chris; Bewes, Diccon (1997). <i>What Happened Where: A Guide to Places and Events in Twentieth-Century History</i>. London: <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%AC_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86" title="کالج دانشگاهی لندن">کالج دانشگاهی لندن</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-85728-532-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-85728-532-1"><bdi>978-1-85728-532-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=What+Happened+Where%3A+A+Guide+to+Places+and+Events+in+Twentieth-Century+History&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%AC+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C+%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86&amp;rft.date=1997&amp;rft.isbn=978-1-85728-532-1&amp;rft.aulast=Cook&amp;rft.aufirst=Chris&amp;rft.au=Bewes%2C+Diccon&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCowleyParker2001" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Robert_Cowley&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Robert Cowley (صفحه وجود ندارد)">Cowley, Robert</a>; <a href="/w/index.php?title=Geoffrey_Parker_(historian)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Geoffrey Parker (historian) (صفحه وجود ندارد)">Parker, Geoffrey</a>, eds. (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/readerscompanion0000unse_x0k0"><i>The Reader's Companion to Military History</i></a>. Boston: <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%88%D8%AA%D9%86_%D9%85%D9%81%D9%84%DB%8C%D9%86_%D9%87%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AA" title="هاوتن مفلین هارکورت">هاوتن مفلین هارکورت</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-618-12742-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-618-12742-9"><bdi>978-0-618-12742-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Reader%27s+Companion+to+Military+History&amp;rft.place=Boston&amp;rft.pub=%D9%87%D8%A7%D9%88%D8%AA%D9%86+%D9%85%D9%81%D9%84%DB%8C%D9%86+%D9%87%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AA&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-0-618-12742-9&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Freaderscompanion0000unse_x0k0&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDarwin2007" class="citation book cs1">Darwin, John (2007). <i>After Tamerlane: The Rise &amp; Fall of Global Empires 1400–2000</i>. London: <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%A6%D9%86" class="mw-redirect" title="کتاب‌های پنگوئن">Penguin Books</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-14-101022-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-14-101022-9"><bdi>978-0-14-101022-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=After+Tamerlane%3A+The+Rise+%26+Fall+of+Global+Empires+1400%E2%80%932000&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Penguin+Books&amp;rft.date=2007&amp;rft.isbn=978-0-14-101022-9&amp;rft.aulast=Darwin&amp;rft.aufirst=John&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDavidson1999" class="citation book cs1">Davidson, Eugene (1999). <i>The Death and Life of Germany: An Account of the American Occupation</i>. University of Missouri Press. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8262-1249-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8262-1249-8"><bdi>978-0-8262-1249-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Death+and+Life+of+Germany%3A+An+Account+of+the+American+Occupation&amp;rft.pub=University+of+Missouri+Press&amp;rft.date=1999&amp;rft.isbn=978-0-8262-1249-8&amp;rft.aulast=Davidson&amp;rft.aufirst=Eugene&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDavies2006" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Norman_Davies&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Norman Davies (صفحه وجود ندارد)">Davies, Norman</a> (2006). <a href="/w/index.php?title=Europe_at_War_1939%E2%80%931945:_No_Simple_Victory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Europe at War 1939–1945: No Simple Victory (صفحه وجود ندارد)"><i>Europe at War 1939–1945: No Simple Victory</i></a>. London: <a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%E2%80%8C%D9%85%DB%8C%D9%84%D9%86" title="مک‌میلن">Macmillan</a>. ix+544 pages. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-333-69285-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-333-69285-1"><bdi>978-0-333-69285-1</bdi></a>. <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="اسی‌ال‌سی (شناسه)">OCLC</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/70401618">70401618</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Europe+at+War+1939%E2%80%931945%3A+No+Simple+Victory&amp;rft.place=London&amp;rft.pages=ix%2B544+pages&amp;rft.pub=Macmillan&amp;rft.date=2006&amp;rft_id=info%3Aoclcnum%2F70401618&amp;rft.isbn=978-0-333-69285-1&amp;rft.aulast=Davies&amp;rft.aufirst=Norman&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">&#124;nopp=</code> ignored (<code class="cs1-code">&#124;no-pp=</code> suggested) (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#parameter_ignored_suggest" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDearFoot2001" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=I._C._B._Dear&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="I. C. B. Dear (صفحه وجود ندارد)">Dear, I.C.B.</a>; <a href="/w/index.php?title=M._R._D._Foot&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="M. R. D. Foot (صفحه وجود ندارد)">Foot, M.R.D.</a>, eds. (2001) [1995]. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/oxfordcompaniont0000unse_y4p2"><i>The Oxford Companion to World War II</i></a>. Oxford: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A2%DA%A9%D8%B3%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="انتشارات دانشگاه آکسفورد">Oxford University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-860446-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-860446-4"><bdi>978-0-19-860446-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Oxford+Companion+to+World+War+II&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-0-19-860446-4&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Foxfordcompaniont0000unse_y4p2&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDeLongEichengreen1993" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=J._Bradford_DeLong&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="J. Bradford DeLong (صفحه وجود ندارد)">DeLong, J. Bradford</a>; <a href="/w/index.php?title=Barry_Eichengreen&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Barry Eichengreen (صفحه وجود ندارد)">Eichengreen, Barry</a> (1993). "The Marshall Plan: History's Most Successful Structural Adjustment Program". <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/postwareconomicr0000unse"><i><span></span></i>In Rudiger Dornbusch, Wilhelm Nölling and Richard Layard, eds. ,<i> Postwar Economic Reconstruction and Lessons for the East Today </i>(pp. &#160;189–230)<i><span></span></i></a>. Cambridge, MA: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%DB%8C" title="انتشارات ام‌آی‌تی">MIT Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-262-04136-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-262-04136-2"><bdi>978-0-262-04136-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=The+Marshall+Plan%3A+History%27s+Most+Successful+Structural+Adjustment+Program&amp;rft.btitle=In+Rudiger+Dornbusch%2C+Wilhelm+N%C3%B6lling+and+Richard+Layard%2C+eds.+%2C+Postwar+Economic+Reconstruction+and+Lessons+for+the+East+Today+%28pp.+189%E2%80%93230%29&amp;rft.place=Cambridge%2C+MA&amp;rft.pub=MIT+Press&amp;rft.date=1993&amp;rft.isbn=978-0-262-04136-2&amp;rft.aulast=DeLong&amp;rft.aufirst=J.+Bradford&amp;rft.au=Eichengreen%2C+Barry&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fpostwareconomicr0000unse&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDower1986" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=John_W._Dower&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="John W. Dower (صفحه وجود ندارد)">Dower, John W.</a> (1986). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/warwithoutmercyr0000dowe"><i>War Without Mercy: Race and Power in the Pacific War</i></a>. New York: <a href="/w/index.php?title=Pantheon_Books&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pantheon Books (صفحه وجود ندارد)">Pantheon Books</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-394-50030-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-394-50030-0"><bdi>978-0-394-50030-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=War+Without+Mercy%3A+Race+and+Power+in+the+Pacific+War&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=Pantheon+Books&amp;rft.date=1986&amp;rft.isbn=978-0-394-50030-0&amp;rft.aulast=Dower&amp;rft.aufirst=John+W.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fwarwithoutmercyr0000dowe&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDrea2003" class="citation book cs1">Drea, Edward J. (2003). <i>In the Service of the Emperor: Essays on the Imperial Japanese Army</i>. Lincoln,&#160;NE: <a href="/w/index.php?title=University_of_Nebraska_Press&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="University of Nebraska Press (صفحه وجود ندارد)">University of Nebraska Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8032-6638-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8032-6638-4"><bdi>978-0-8032-6638-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=In+the+Service+of+the+Emperor%3A+Essays+on+the+Imperial+Japanese+Army&amp;rft.place=Lincoln%2C+NE&amp;rft.pub=University+of+Nebraska+Press&amp;rft.date=2003&amp;rft.isbn=978-0-8032-6638-4&amp;rft.aulast=Drea&amp;rft.aufirst=Edward+J.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFde_GraziaPaggi1991" class="citation journal cs1">de Grazia, Victoria; Paggi, Leonardo (Autumn 1991). "Story of an Ordinary Massacre: Civitella della Chiana, 29 June, 1944". <i>Cardozo Studies in Law and Literature</i>. <b>3</b> (2): 153–69. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1525%2Flal.1991.3.2.02a00030">10.1525/lal.1991.3.2.02a00030</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/743479">743479</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Cardozo+Studies+in+Law+and+Literature&amp;rft.atitle=Story+of+an+Ordinary+Massacre%3A+Civitella+della+Chiana%2C+29+June%2C+1944&amp;rft.ssn=fall&amp;rft.volume=3&amp;rft.issue=2&amp;rft.pages=153-69&amp;rft.date=1991&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1525%2Flal.1991.3.2.02a00030&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F743479%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=de+Grazia&amp;rft.aufirst=Victoria&amp;rft.au=Paggi%2C+Leonardo&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDunn1998" class="citation book cs1">Dunn, Dennis J. (1998). <i>Caught Between Roosevelt &amp; Stalin: America's Ambassadors to Moscow</i>. Lexington,&#160;KY: <a href="/w/index.php?title=University_Press_of_Kentucky&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="University Press of Kentucky (صفحه وجود ندارد)">University Press of Kentucky</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8131-2023-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8131-2023-2"><bdi>978-0-8131-2023-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Caught+Between+Roosevelt+%26+Stalin%3A+America%27s+Ambassadors+to+Moscow&amp;rft.place=Lexington%2C+KY&amp;rft.pub=University+Press+of+Kentucky&amp;rft.date=1998&amp;rft.isbn=978-0-8131-2023-2&amp;rft.aulast=Dunn&amp;rft.aufirst=Dennis+J.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFEastman1986" class="citation book cs1">Eastman, Lloyd E. (1986). "Nationalist China during the Sino-Japanese War 1937–1945". <i><span></span></i>In John&#160;K. Fairbank and Denis Twitchett,&#160;eds. ,<i> The Cambridge History of China, Volume 13: Republican China 1912–1949, Part 2</i>. Cambridge: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="انتشارات دانشگاه کمبریج">Cambridge University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-24338-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-24338-4"><bdi>978-0-521-24338-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Nationalist+China+during+the+Sino-Japanese+War+1937%E2%80%931945&amp;rft.btitle=In+John+K.+Fairbank+and+Denis+Twitchett%2C+eds.+%2C+The+Cambridge+History+of+China%2C+Volume+13%3A+Republican+China+1912%E2%80%931949%2C+Part+2&amp;rft.place=Cambridge&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=1986&amp;rft.isbn=978-0-521-24338-4&amp;rft.aulast=Eastman&amp;rft.aufirst=Lloyd+E.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFEllman2002" class="citation journal cs1"><a href="/w/index.php?title=Michael_Ellman&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Michael Ellman (صفحه وجود ندارد)">Ellman, Michael</a> (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121122071204/http://artukraine.com/old/famineart/SovietCrimes.pdf">"Soviet Repression Statistics: Some Comments"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i><a href="/w/index.php?title=Europe-Asia_Studies&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Europe-Asia Studies (صفحه وجود ندارد)">Europe-Asia Studies</a></i>. <b>54</b> (7): 1151–1172. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1080%2F0966813022000017177">10.1080/0966813022000017177</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/826310">826310</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://artukraine.com/old/famineart/SovietCrimes.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 22 November 2012.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Europe-Asia+Studies&amp;rft.atitle=Soviet+Repression+Statistics%3A+Some+Comments&amp;rft.volume=54&amp;rft.issue=7&amp;rft.pages=1151-1172&amp;rft.date=2002&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1080%2F0966813022000017177&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F826310%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Ellman&amp;rft.aufirst=Michael&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fartukraine.com%2Fold%2Ffamineart%2FSovietCrimes.pdf&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130115023408/http://www.docstoc.com/docs/81203576/Soviet-Repression-Statistics-Some-Comments">Copy</a></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFEllmanMaksudov1994" class="citation journal cs1">———; Maksudov, S. (1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://sovietinfo.tripod.com/ELM-War_Deaths.pdf">"Soviet Deaths in the Great Patriotic War: A Note"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i><a href="/w/index.php?title=Europe-Asia_Studies&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Europe-Asia Studies (صفحه وجود ندارد)">Europe-Asia Studies</a></i>. <b>46</b> (4): 671–80. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1080%2F09668139408412190">10.1080/09668139408412190</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/152934">152934</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12288331">12288331</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Europe-Asia+Studies&amp;rft.atitle=Soviet+Deaths+in+the+Great+Patriotic+War%3A+A+Note&amp;rft.volume=46&amp;rft.issue=4&amp;rft.pages=671-80&amp;rft.date=1994&amp;rft_id=info%3Apmid%2F12288331&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F152934%23id-name%3DJSTOR&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1080%2F09668139408412190&amp;rft.au=%E2%80%94%E2%80%94%E2%80%94&amp;rft.au=Maksudov%2C+S.&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fsovietinfo.tripod.com%2FELM-War_Deaths.pdf&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_journal" title="الگو:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1_maint:_numeric_names:_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFEmadi-Coffin2002" class="citation book cs1">Emadi-Coffin, Barbara (2002). <i>Rethinking International Organization: Deregulation and Global Governance</i>. London &amp; New York: <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%84%D8%AC" title="روتلج">Routledge</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-415-19540-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-415-19540-9"><bdi>978-0-415-19540-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Rethinking+International+Organization%3A+Deregulation+and+Global+Governance&amp;rft.place=London+%26+New+York&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=978-0-415-19540-9&amp;rft.aulast=Emadi-Coffin&amp;rft.aufirst=Barbara&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFErickson2001" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=John_Erickson_(historian)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="John Erickson (historian) (صفحه وجود ندارد)">Erickson, John</a> (2001). "Moskalenko". In <a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%83%D0%BA%D0%BC%D0%B0%D0%BD,_%D0%93%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%B4" class="extiw" title="ru:Шукман, Гарольд">Shukman, Harold</a> (ed.). <i>Stalin's Generals</i>. London: <a href="/w/index.php?title=Weidenfeld_%26_Nicolson&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Weidenfeld &amp; Nicolson (صفحه وجود ندارد)">Phoenix Press</a>. pp.&#160;137–54. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-84212-513-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-84212-513-7"><bdi>978-1-84212-513-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Moskalenko&amp;rft.btitle=Stalin%27s+Generals&amp;rft.place=London&amp;rft.pages=137-54&amp;rft.pub=Phoenix+Press&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-1-84212-513-7&amp;rft.aulast=Erickson&amp;rft.aufirst=John&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFErickson2003" class="citation book cs1">——— (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/roadtostalingrad0000eric_o8x6"><i>The Road to Stalingrad</i></a>. London: Cassell Military. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-304-36541-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-304-36541-8"><bdi>978-0-304-36541-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Road+to+Stalingrad&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Cassell+Military&amp;rft.date=2003&amp;rft.isbn=978-0-304-36541-8&amp;rft.au=%E2%80%94%E2%80%94%E2%80%94&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Froadtostalingrad0000eric_o8x6&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1_maint:_numeric_names:_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFEvansPeattie2012" class="citation book cs1">Evans, David C.; Peattie, Mark R. (2012) [1997]. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/kaigunstrategyta0000evan"><i>Kaigun: Strategy, Tactics, and Technology in the Imperial Japanese Navy</i></a>. Annapolis, MD: <a href="/w/index.php?title=Naval_Institute_Press&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Naval Institute Press (صفحه وجود ندارد)">Naval Institute Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-59114-244-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-59114-244-7"><bdi>978-1-59114-244-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Kaigun%3A+Strategy%2C+Tactics%2C+and+Technology+in+the+Imperial+Japanese+Navy&amp;rft.place=Annapolis%2C+MD&amp;rft.pub=Naval+Institute+Press&amp;rft.date=2012&amp;rft.isbn=978-1-59114-244-7&amp;rft.aulast=Evans&amp;rft.aufirst=David+C.&amp;rft.au=Peattie%2C+Mark+R.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fkaigunstrategyta0000evan&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFEvans2008" class="citation book cs1"><a href="/wiki/Richard_J._Evans" class="mw-redirect" title="Richard J. Evans">Evans, Richard J.</a> (2008). <a href="/w/index.php?title=The_Third_Reich_at_War&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Third Reich at War (صفحه وجود ندارد)"><i>The Third Reich at War</i></a>. London: <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D9%BE%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%A6%D9%86" title="گروه پنگوئن">Allen Lane</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7139-9742-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7139-9742-2"><bdi>978-0-7139-9742-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Third+Reich+at+War&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Allen+Lane&amp;rft.date=2008&amp;rft.isbn=978-0-7139-9742-2&amp;rft.aulast=Evans&amp;rft.aufirst=Richard+J.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFairbankGoldman2006" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=John_K._Fairbank&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="John K. Fairbank (صفحه وجود ندارد)">Fairbank, John King</a>; <a href="/w/index.php?title=Merle_Goldman&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Merle Goldman (صفحه وجود ندارد)">Goldman, Merle</a> (2006) [1994]. <i>China: A New History</i> (2nd&#160;ed.). Cambridge: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="انتشارات دانشگاه هاروارد">Harvard University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-674-01828-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-674-01828-0"><bdi>978-0-674-01828-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=China%3A+A+New+History&amp;rft.place=Cambridge&amp;rft.edition=2nd&amp;rft.pub=Harvard+University+Press&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-0-674-01828-0&amp;rft.aulast=Fairbank&amp;rft.aufirst=John+King&amp;rft.au=Goldman%2C+Merle&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFarrell1993" class="citation journal cs1">Farrell, Brian P. (1993). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_journal-of-military-history_1993-10_57_4/page/599">"Yes, Prime Minister: Barbarossa, Whipcord, and the Basis of British Grand Strategy, Autumn 1941"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Journal_of_Military_History&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Journal of Military History (صفحه وجود ندارد)">Journal of Military History</a></i>. <b>57</b> (4): 599–625. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F2944096">10.2307/2944096</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/2944096">2944096</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Journal+of+Military+History&amp;rft.atitle=Yes%2C+Prime+Minister%3A+Barbarossa%2C+Whipcord%2C+and+the+Basis+of+British+Grand+Strategy%2C+Autumn+1941&amp;rft.volume=57&amp;rft.issue=4&amp;rft.pages=599-625&amp;rft.date=1993&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F2944096&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F2944096%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Farrell&amp;rft.aufirst=Brian+P.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_journal-of-military-history_1993-10_57_4%2Fpage%2F599&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFerguson2006" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Niall_Ferguson&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Niall Ferguson (صفحه وجود ندارد)">Ferguson, Niall</a> (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/warofworldtwenti00nial"><i>The War of the World: Twentieth-Century Conflict and the Descent of the West</i></a>. Penguin. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-14-311239-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-14-311239-6"><bdi>978-0-14-311239-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+War+of+the+World%3A+Twentieth-Century+Conflict+and+the+Descent+of+the+West&amp;rft.pub=Penguin&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-0-14-311239-6&amp;rft.aulast=Ferguson&amp;rft.aufirst=Niall&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fwarofworldtwenti00nial&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFitzgerald2011" class="citation book cs1">Fitzgerald, Stephanie (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/childrenofholoca0000fitz"><i>Children of the Holocaust</i></a>. Mankato, MN: Compass Point Books. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7565-4390-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7565-4390-7"><bdi>978-0-7565-4390-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Children+of+the+Holocaust&amp;rft.place=Mankato%2C+MN&amp;rft.pub=Compass+Point+Books&amp;rft.date=2011&amp;rft.isbn=978-0-7565-4390-7&amp;rft.aulast=Fitzgerald&amp;rft.aufirst=Stephanie&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fchildrenofholoca0000fitz&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFForrestEvansGibbons2012" class="citation book cs1">Forrest, Glen; Evans, Anthony; Gibbons, David (2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/historytimelines0000glen"><i>The Illustrated Timeline of Military History</i></a>. New York: The Rosen Publishing Group. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-4488-4794-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-4488-4794-5"><bdi>978-1-4488-4794-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Illustrated+Timeline+of+Military+History&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=The+Rosen+Publishing+Group&amp;rft.date=2012&amp;rft.isbn=978-1-4488-4794-5&amp;rft.aulast=Forrest&amp;rft.aufirst=Glen&amp;rft.au=Evans%2C+Anthony&amp;rft.au=Gibbons%2C+David&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fhistorytimelines0000glen&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFörsterGessler2005" class="citation book cs1">Förster, Stig; Gessler, Myriam (2005). "The Ultimate Horror: Reflections on Total War and Genocide". <i><span></span></i>In Roger Chickering, Stig Förster and Bernd Greiner,&#160;eds. ,<i> A World at Total War: Global Conflict and the Politics of Destruction, 1937–1945 </i>(pp. &#160;53–68)<i><span></span></i>. Cambridge: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="انتشارات دانشگاه کمبریج">Cambridge University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-83432-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-83432-2"><bdi>978-0-521-83432-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=The+Ultimate+Horror%3A+Reflections+on+Total+War+and+Genocide&amp;rft.btitle=In+Roger+Chickering%2C+Stig+F%C3%B6rster+and+Bernd+Greiner%2C+eds.+%2C+A+World+at+Total+War%3A+Global+Conflict+and+the+Politics+of+Destruction%2C+1937%E2%80%931945+%28pp.+53%E2%80%9368%29&amp;rft.place=Cambridge&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2005&amp;rft.isbn=978-0-521-83432-2&amp;rft.aulast=F%C3%B6rster&amp;rft.aufirst=Stig&amp;rft.au=Gessler%2C+Myriam&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFrei2002" class="citation book cs1">Frei, Norbert (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/adenauersgermany00frei"><i>Adenauer's Germany and the Nazi Past: The Politics of Amnesty and Integration</i></a>. New York: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%84%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="انتشارات دانشگاه کلمبیا">Columbia University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-231-11882-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-231-11882-8"><bdi>978-0-231-11882-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Adenauer%27s+Germany+and+the+Nazi+Past%3A+The+Politics+of+Amnesty+and+Integration&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=Columbia+University+Press&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=978-0-231-11882-8&amp;rft.aulast=Frei&amp;rft.aufirst=Norbert&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fadenauersgermany00frei&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGardinerBrown2004" class="citation book cs1">Gardiner, Robert; Brown, David K., eds. (2004). <i>The Eclipse of the Big Gun: The Warship 1906–1945</i>. London: <a href="/w/index.php?title=Conway_Maritime_Press&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Conway Maritime Press (صفحه وجود ندارد)">Conway Maritime Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-85177-953-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-85177-953-9"><bdi>978-0-85177-953-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Eclipse+of+the+Big+Gun%3A+The+Warship+1906%E2%80%931945&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Conway+Maritime+Press&amp;rft.date=2004&amp;rft.isbn=978-0-85177-953-9&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGarthoff1969" class="citation journal cs1"><a href="/w/index.php?title=Raymond_L._Garthoff&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Raymond L. Garthoff (صفحه وجود ندارد)">Garthoff, Raymond L.</a> (1969). "The Soviet Manchurian Campaign, August 1945". <i>Military Affairs</i>. <b>33</b> (2): 312–36. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F1983926">10.2307/1983926</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/1983926">1983926</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Military+Affairs&amp;rft.atitle=The+Soviet+Manchurian+Campaign%2C+August+1945&amp;rft.volume=33&amp;rft.issue=2&amp;rft.pages=312-36&amp;rft.date=1969&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F1983926&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F1983926%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Garthoff&amp;rft.aufirst=Raymond+L.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGarver1988" class="citation book cs1">Garver, John W. (1988). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/chinesesovietrel0000garv"><i>Chinese-Soviet Relations, 1937–1945: The Diplomacy of Chinese Nationalism</i></a>. New York: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A2%DA%A9%D8%B3%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="انتشارات دانشگاه آکسفورد">Oxford University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-505432-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-505432-3"><bdi>978-0-19-505432-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Chinese-Soviet+Relations%2C+1937%E2%80%931945%3A+The+Diplomacy+of+Chinese+Nationalism&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=1988&amp;rft.isbn=978-0-19-505432-3&amp;rft.aulast=Garver&amp;rft.aufirst=John+W.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fchinesesovietrel0000garv&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGilbert2001" class="citation encyclopaedia cs1"><a href="/w/index.php?title=Martin_Gilbert&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Martin Gilbert (صفحه وجود ندارد)">Gilbert, Martin</a> (2001). "Final Solution". In Dear, Ian; Foot, Richard D. (eds.). <i>The Oxford Companion to World War II</i>. Oxford: Oxford University Press. pp.&#160;285–92. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-280670-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-280670-3"><bdi>978-0-19-280670-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Final+Solution&amp;rft.btitle=The+Oxford+Companion+to+World+War+II&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pages=285-92&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-0-19-280670-3&amp;rft.aulast=Gilbert&amp;rft.aufirst=Martin&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGilbert1989" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Martin_Gilbert&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Martin Gilbert (صفحه وجود ندارد)">Gilbert, Martin</a> (1989). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/secondworldwar00gilb_0"><i>Second World War</i></a>. London: Weidenfeld and Nicolson. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-297-79616-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-297-79616-9"><bdi>978-0-297-79616-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Second+World+War&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Weidenfeld+and+Nicolson&amp;rft.date=1989&amp;rft.isbn=978-0-297-79616-9&amp;rft.aulast=Gilbert&amp;rft.aufirst=Martin&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsecondworldwar00gilb_0&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGlantz1986" class="citation journal cs1"><a href="/w/index.php?title=David_Glantz&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="David Glantz (صفحه وجود ندارد)">Glantz, David M.</a> (1986). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080306082607/http://www-cgsc.army.mil/carl/resources/csi/glantz2/glantz2.asp">"Soviet Defensive Tactics at Kursk, July 1943"</a>. CSI Report No. 11. Combined Arms Research Library. <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="اسی‌ال‌سی (شناسه)">OCLC</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/278029256">278029256</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www-cgsc.army.mil/carl/resources/csi/glantz2/glantz2.asp">the original</a> on 6 March 2008<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 July</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Soviet+Defensive+Tactics+at+Kursk%2C+July+1943&amp;rft.date=1986&amp;rft_id=info%3Aoclcnum%2F278029256&amp;rft.aulast=Glantz&amp;rft.aufirst=David+M.&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww-cgsc.army.mil%2Fcarl%2Fresources%2Fcsi%2Fglantz2%2Fglantz2.asp&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_journal" title="الگو:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-hidden-error citation-comment">Cite journal requires <code class="cs1-code">&#124;journal=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#missing_periodical" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGlantz1989" class="citation book cs1">——— (1989). <i>Soviet Military Deception in the Second World War</i>. Abingdon &amp; New York: <a href="/w/index.php?title=Frank_Cass&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Frank Cass (صفحه وجود ندارد)">Frank Cass</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7146-3347-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7146-3347-3"><bdi>978-0-7146-3347-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Soviet+Military+Deception+in+the+Second+World+War&amp;rft.place=Abingdon+%26+New+York&amp;rft.pub=Frank+Cass&amp;rft.date=1989&amp;rft.isbn=978-0-7146-3347-3&amp;rft.au=%E2%80%94%E2%80%94%E2%80%94&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1_maint:_numeric_names:_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGlantz1998" class="citation book cs1">——— (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/whentitansclashe00glan_0"><i>When Titans Clashed: How the Red Army Stopped Hitler</i></a>. Lawrence, KS: <a href="/w/index.php?title=University_Press_of_Kansas&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="University Press of Kansas (صفحه وجود ندارد)">University Press of Kansas</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7006-0899-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7006-0899-7"><bdi>978-0-7006-0899-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=When+Titans+Clashed%3A+How+the+Red+Army+Stopped+Hitler&amp;rft.place=Lawrence%2C+KS&amp;rft.pub=University+Press+of+Kansas&amp;rft.date=1998&amp;rft.isbn=978-0-7006-0899-7&amp;rft.au=%E2%80%94%E2%80%94%E2%80%94&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fwhentitansclashe00glan_0&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1_maint:_numeric_names:_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGlantz2001" class="citation web cs1">——— (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110709141048/http://www.strom.clemson.edu/publications/sg-war41-45.pdf">"The Soviet-German War 1941–45 Myths and Realities: A Survey Essay"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.strom.clemson.edu/publications/sg-war41-45.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 9 July 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=The+Soviet-German+War+1941%E2%80%9345+Myths+and+Realities%3A+A+Survey+Essay&amp;rft.date=2001&amp;rft.au=%E2%80%94%E2%80%94%E2%80%94&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.strom.clemson.edu%2Fpublications%2Fsg-war41-45.pdf&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_web" title="الگو:Cite web">cite web</a>}}</code>: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1_maint:_numeric_names:_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGlantz2002" class="citation book cs1">——— (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/battleforleningr00glan"><i>The Battle for Leningrad: 1941–1944</i></a>. Lawrence,&#160;KS: <a href="/w/index.php?title=University_Press_of_Kansas&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="University Press of Kansas (صفحه وجود ندارد)">University Press of Kansas</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7006-1208-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7006-1208-6"><bdi>978-0-7006-1208-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Battle+for+Leningrad%3A+1941%E2%80%931944&amp;rft.place=Lawrence%2C+KS&amp;rft.pub=University+Press+of+Kansas&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=978-0-7006-1208-6&amp;rft.au=%E2%80%94%E2%80%94%E2%80%94&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbattleforleningr00glan&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1_maint:_numeric_names:_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGlantz2005" class="citation journal cs1">——— (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080302130751/http://www-cgsc.army.mil/carl/resources/csi/glantz3/glantz3.asp">"August Storm: The Soviet Strategic Offensive in Manchuria"</a>. Leavenworth Papers. Combined Arms Research Library. <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="اسی‌ال‌سی (شناسه)">OCLC</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/78918907">78918907</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www-cgsc.army.mil/carl/resources/csi/glantz3/glantz3.asp">the original</a> on 2 March 2008<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 July</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=August+Storm%3A+The+Soviet+Strategic+Offensive+in+Manchuria&amp;rft.date=2005&amp;rft_id=info%3Aoclcnum%2F78918907&amp;rft.au=%E2%80%94%E2%80%94%E2%80%94&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww-cgsc.army.mil%2Fcarl%2Fresources%2Fcsi%2Fglantz3%2Fglantz3.asp&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_journal" title="الگو:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-hidden-error citation-comment">Cite journal requires <code class="cs1-code">&#124;journal=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#missing_periodical" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1_maint:_numeric_names:_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGoldstein2004" class="citation book cs1">Goldstein, Margaret J. (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/worldwariieurope0000gold"><i>World War II: Europe</i></a>. Minneapolis: <a href="/w/index.php?title=Lerner_Publishing_Group&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lerner Publishing Group (صفحه وجود ندارد)">Lerner Publications</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8225-0139-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8225-0139-8"><bdi>978-0-8225-0139-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=World+War+II%3A+Europe&amp;rft.place=Minneapolis&amp;rft.pub=Lerner+Publications&amp;rft.date=2004&amp;rft.isbn=978-0-8225-0139-8&amp;rft.aulast=Goldstein&amp;rft.aufirst=Margaret+J.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fworldwariieurope0000gold&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGordon2004" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Andrew_Gordon_(naval_historian)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Andrew Gordon (naval historian) (صفحه وجود ندارد)">Gordon, Andrew</a> (2004). "The greatest military armada ever launched". <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/ddaycompanion00jane/page/127"><i><span></span></i>In Jane Penrose, ed. ,<i> The D-Day Companion</i></a>. Oxford: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D9%BE%D8%B1%DB%8C" title="انتشارات اوسپری">Osprey Publishing</a>. pp.&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/ddaycompanion00jane/page/127">127–144</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-84176-779-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-84176-779-6"><bdi>978-1-84176-779-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=The+greatest+military+armada+ever+launched&amp;rft.btitle=In+Jane+Penrose%2C+ed.+%2C+The+D-Day+Companion&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pages=127-144&amp;rft.pub=Osprey+Publishing&amp;rft.date=2004&amp;rft.isbn=978-1-84176-779-6&amp;rft.aulast=Gordon&amp;rft.aufirst=Andrew&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fddaycompanion00jane%2Fpage%2F127&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGordon2012" class="citation book cs1">Gordon, Robert S.C. (2012). <i>The Holocaust in Italian Culture, 1944–2010</i>. Stanford, CA: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="انتشارات دانشگاه استنفورد">Stanford University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8047-6346-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8047-6346-2"><bdi>978-0-8047-6346-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Holocaust+in+Italian+Culture%2C+1944%E2%80%932010&amp;rft.place=Stanford%2C+CA&amp;rft.pub=Stanford+University+Press&amp;rft.date=2012&amp;rft.isbn=978-0-8047-6346-2&amp;rft.aulast=Gordon&amp;rft.aufirst=Robert+S.C.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGrove1995" class="citation book cs1">Grove, Eric J. (1995). "A Service Vindicated, 1939–1946". <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/oxfordillustrate0000unse_e1y4"><i><span></span></i>In J.R. Hill, ed. ,<i> The Oxford Illustrated History of the Royal Navy</i><span></span><i></i></a><i>. Oxford: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A2%DA%A9%D8%B3%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="انتشارات دانشگاه آکسفورد">Oxford University Press</a>. pp.&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/oxfordillustrate0000unse_e1y4/page/348">348</a>–80. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-211675-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-211675-8"><bdi>978-0-19-211675-8</bdi></a>.</i></cite><i><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=A+Service+Vindicated%2C+1939%E2%80%931946&amp;rft.btitle=In+J.R.+Hill%2C+ed.+%2C+The+Oxford+Illustrated+History+of+the+Royal+Navy&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pages=348-80&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=1995&amp;rft.isbn=978-0-19-211675-8&amp;rft.aulast=Grove&amp;rft.aufirst=Eric+J.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Foxfordillustrate0000unse_e1y4&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></i></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHane2001" class="citation book cs1">Hane, Mikiso (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/modernjapanhisto00hane_0"><i>Modern Japan: A Historical Survey</i></a> (3rd&#160;ed.). Boulder, CO: Westview Press. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8133-3756-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8133-3756-2"><bdi>978-0-8133-3756-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Modern+Japan%3A+A+Historical+Survey&amp;rft.place=Boulder%2C+CO&amp;rft.edition=3rd&amp;rft.pub=Westview+Press&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-0-8133-3756-2&amp;rft.aulast=Hane&amp;rft.aufirst=Mikiso&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fmodernjapanhisto00hane_0&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHanhimäki1997" class="citation book cs1">Hanhimäki, Jussi M. (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/containingcoexis0000hanh_d8n8"><i>Containing Coexistence: America, Russia, and the "Finnish Solution"</i></a>. Kent,&#160;OH: <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D8%AA" title="دانشگاه ایالتی کنت">دانشگاه ایالتی کنت</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-87338-558-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-87338-558-9"><bdi>978-0-87338-558-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Containing+Coexistence%3A+America%2C+Russia%2C+and+the+%22Finnish+Solution%22&amp;rft.place=Kent%2C+OH&amp;rft.pub=%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C+%DA%A9%D9%86%D8%AA&amp;rft.date=1997&amp;rft.isbn=978-0-87338-558-9&amp;rft.aulast=Hanhim%C3%A4ki&amp;rft.aufirst=Jussi+M.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcontainingcoexis0000hanh_d8n8&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHarris2002" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Sheldon_H._Harris&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sheldon H. Harris (صفحه وجود ندارد)">Harris, Sheldon H.</a> (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/factoriesofdeath0000harr_f9z0"><i>Factories of Death: Japanese Biological Warfare, 1932–1945, and the American Cover-up</i></a> (2nd&#160;ed.). London &amp; New York: <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%84%D8%AC" title="روتلج">Routledge</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-415-93214-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-415-93214-1"><bdi>978-0-415-93214-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Factories+of+Death%3A+Japanese+Biological+Warfare%2C+1932%E2%80%931945%2C+and+the+American+Cover-up&amp;rft.place=London+%26+New+York&amp;rft.edition=2nd&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=978-0-415-93214-1&amp;rft.aulast=Harris&amp;rft.aufirst=Sheldon+H.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Ffactoriesofdeath0000harr_f9z0&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHarrison1998" class="citation book cs1">Harrison, Mark (1998). "The economics of World War II: an overview". <i><span></span></i>In Mark Harrison, ed. ,<i> The Economics of World War II: Six Great Powers in International Comparison</i>. Cambridge: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="انتشارات دانشگاه کمبریج">Cambridge University Press</a>. pp.&#160;1–42. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-62046-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-62046-8"><bdi>978-0-521-62046-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=The+economics+of+World+War+II%3A+an+overview&amp;rft.btitle=In+Mark+Harrison%2C+ed.+%2C+The+Economics+of+World+War+II%3A+Six+Great+Powers+in+International+Comparison&amp;rft.place=Cambridge&amp;rft.pages=1-42&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=1998&amp;rft.isbn=978-0-521-62046-8&amp;rft.aulast=Harrison&amp;rft.aufirst=Mark&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHartHartHughes2000" class="citation book cs1">Hart, Stephen; Hart, Russell; Hughes, Matthew (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/germansoldierinw0000hart"><i>The German Soldier in World War II</i></a>. Osceola, WI: <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%88" title="گروه کوارتو">MBI Publishing Company</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-86227-073-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-86227-073-2"><bdi>978-1-86227-073-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+German+Soldier+in+World+War+II&amp;rft.place=Osceola%2C+WI&amp;rft.pub=MBI+Publishing+Company&amp;rft.date=2000&amp;rft.isbn=978-1-86227-073-2&amp;rft.aulast=Hart&amp;rft.aufirst=Stephen&amp;rft.au=Hart%2C+Russell&amp;rft.au=Hughes%2C+Matthew&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fgermansoldierinw0000hart&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHauner1978" class="citation journal cs1">Hauner, Milan (1978). "Did Hitler Want a World Dominion?". <i><a href="/w/index.php?title=Journal_of_Contemporary_History&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Journal of Contemporary History (صفحه وجود ندارد)">Journal of Contemporary History</a></i>. <b>13</b> (1): 15–32. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1177%2F002200947801300102">10.1177/002200947801300102</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/260090">260090</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Journal+of+Contemporary+History&amp;rft.atitle=Did+Hitler+Want+a+World+Dominion%3F&amp;rft.volume=13&amp;rft.issue=1&amp;rft.pages=15-32&amp;rft.date=1978&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1177%2F002200947801300102&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F260090%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Hauner&amp;rft.aufirst=Milan&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHealy1992" class="citation book cs1">Healy, Mark (1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/kursk1943tidetur0000heal"><i>Kursk 1943: The Tide Turns in the East</i></a>. Oxford: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D9%BE%D8%B1%DB%8C" title="انتشارات اوسپری">Osprey Publishing</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-85532-211-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-85532-211-0"><bdi>978-1-85532-211-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Kursk+1943%3A+The+Tide+Turns+in+the+East&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pub=Osprey+Publishing&amp;rft.date=1992&amp;rft.isbn=978-1-85532-211-0&amp;rft.aulast=Healy&amp;rft.aufirst=Mark&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fkursk1943tidetur0000heal&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHearn2007" class="citation book cs1">Hearn, Chester G. (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/carriersincombat0000hear"><i>Carriers in Combat: The Air War at Sea</i></a>. Mechanicsburg, PA: <a href="/w/index.php?title=Stackpole_Books&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stackpole Books (صفحه وجود ندارد)">Stackpole Books</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8117-3398-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8117-3398-4"><bdi>978-0-8117-3398-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Carriers+in+Combat%3A+The+Air+War+at+Sea&amp;rft.place=Mechanicsburg%2C+PA&amp;rft.pub=Stackpole+Books&amp;rft.date=2007&amp;rft.isbn=978-0-8117-3398-4&amp;rft.aulast=Hearn&amp;rft.aufirst=Chester+G.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcarriersincombat0000hear&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHedgepethSaidel2010" class="citation book cs1">Hedgepeth, Sonja; Saidel, Rochelle (2010). <i>Sexual Violence against Jewish Women During the Holocaust</i>. Lebanon, NH: University Press of New England. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-58465-904-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-58465-904-4"><bdi>978-1-58465-904-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Sexual+Violence+against+Jewish+Women+During+the+Holocaust&amp;rft.place=Lebanon%2C+NH&amp;rft.pub=University+Press+of+New+England&amp;rft.date=2010&amp;rft.isbn=978-1-58465-904-4&amp;rft.aulast=Hedgepeth&amp;rft.aufirst=Sonja&amp;rft.au=Saidel%2C+Rochelle&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHempel2005" class="citation book cs1">Hempel, Andrew (2005). <i>Poland in World War II: An Illustrated Military History</i>. New York: <a href="/w/index.php?title=Hippocrene_Books&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hippocrene Books (صفحه وجود ندارد)">Hippocrene Books</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7818-1004-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7818-1004-3"><bdi>978-0-7818-1004-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Poland+in+World+War+II%3A+An+Illustrated+Military+History&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=Hippocrene+Books&amp;rft.date=2005&amp;rft.isbn=978-0-7818-1004-3&amp;rft.aulast=Hempel&amp;rft.aufirst=Andrew&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHerbert1994" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Ulrich_Herbert&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ulrich Herbert (صفحه وجود ندارد)">Herbert, Ulrich</a> (1994). "Labor as spoils of conquest, 1933–1945". <i><span></span></i>In David F. Crew, ed. ,<i> Nazism and German Society, 1933–1945</i>. London &amp; New York: <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%84%D8%AC" title="روتلج">Routledge</a>. pp.&#160;219–73. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-415-08239-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-415-08239-6"><bdi>978-0-415-08239-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Labor+as+spoils+of+conquest%2C+1933%E2%80%931945&amp;rft.btitle=In+David+F.+Crew%2C+ed.+%2C+Nazism+and+German+Society%2C+1933%E2%80%931945&amp;rft.place=London+%26+New+York&amp;rft.pages=219-73&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=1994&amp;rft.isbn=978-0-415-08239-6&amp;rft.aulast=Herbert&amp;rft.aufirst=Ulrich&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHerf2003" class="citation journal cs1"><a href="/w/index.php?title=Jeffrey_Herf&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jeffrey Herf (صفحه وجود ندارد)">Herf, Jeffrey</a> (2003). "The Nazi Extermination Camps and the Ally to the East. Could the Red Army and Air Force Have Stopped or Slowed the Final Solution?". <i><a href="/w/index.php?title=Kritika_(journal)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kritika (journal) (صفحه وجود ندارد)">Kritika: Explorations in Russian and Eurasian History</a></i>. <b>4</b> (4): 913–30. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1353%2Fkri.2003.0059">10.1353/kri.2003.0059</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Kritika%3A+Explorations+in+Russian+and+Eurasian+History&amp;rft.atitle=The+Nazi+Extermination+Camps+and+the+Ally+to+the+East.+Could+the+Red+Army+and+Air+Force+Have+Stopped+or+Slowed+the+Final+Solution%3F&amp;rft.volume=4&amp;rft.issue=4&amp;rft.pages=913-30&amp;rft.date=2003&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1353%2Fkri.2003.0059&amp;rft.aulast=Herf&amp;rft.aufirst=Jeffrey&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHill2005" class="citation book cs1">Hill, Alexander (2005). <i>The War Behind The Eastern Front: The Soviet Partisan Movement In North-West Russia 1941–1944</i>. London &amp; New York: <a href="/w/index.php?title=Frank_Cass&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Frank Cass (صفحه وجود ندارد)">Frank Cass</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7146-5711-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7146-5711-0"><bdi>978-0-7146-5711-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+War+Behind+The+Eastern+Front%3A+The+Soviet+Partisan+Movement+In+North-West+Russia+1941%E2%80%931944&amp;rft.place=London+%26+New+York&amp;rft.pub=Frank+Cass&amp;rft.date=2005&amp;rft.isbn=978-0-7146-5711-0&amp;rft.aulast=Hill&amp;rft.aufirst=Alexander&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHolland2008" class="citation book cs1">Holland, James (2008). <i>Italy's Sorrow: A Year of War 1944–45</i>. London: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%BE%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%D8%B2" title="انتشارات هارپرکالینز">HarperPress</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-00-717645-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-00-717645-8"><bdi>978-0-00-717645-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Italy%27s+Sorrow%3A+A+Year+of+War+1944%E2%80%9345&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=HarperPress&amp;rft.date=2008&amp;rft.isbn=978-0-00-717645-8&amp;rft.aulast=Holland&amp;rft.aufirst=James&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHosking2006" class="citation book cs1">Hosking, Geoffrey A. (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/rulersvictimsrus00hosk"><i>Rulers and Victims: The Russians in the Soviet Union</i></a>. Cambridge: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="انتشارات دانشگاه هاروارد">Harvard University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-674-02178-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-674-02178-5"><bdi>978-0-674-02178-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Rulers+and+Victims%3A+The+Russians+in+the+Soviet+Union&amp;rft.place=Cambridge&amp;rft.pub=Harvard+University+Press&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-0-674-02178-5&amp;rft.aulast=Hosking&amp;rft.aufirst=Geoffrey+A.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Frulersvictimsrus00hosk&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHousden2014" class="citation book cs1">Housden, M. (2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=FFYSBAAAQBAJ"><i>The League of Nations and the Organization of Peace</i></a>. Seminar Studies. Taylor &amp; Francis. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-317-86222-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-317-86222-2"><bdi>978-1-317-86222-2</bdi></a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2019-07-27</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+League+of+Nations+and+the+Organization+of+Peace&amp;rft.series=Seminar+Studies&amp;rft.pub=Taylor+%26+Francis&amp;rft.date=2014&amp;rft.isbn=978-1-317-86222-2&amp;rft.aulast=Housden&amp;rft.aufirst=M.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DFFYSBAAAQBAJ&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHoward2004" class="citation book cs1">Howard, Joshua H. (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/workersatwarlabo0000howa"><i>Workers at War: Labor in China's Arsenals, 1937–1953</i></a>. Stanford, CA: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="انتشارات دانشگاه استنفورد">Stanford University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8047-4896-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8047-4896-4"><bdi>978-0-8047-4896-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Workers+at+War%3A+Labor+in+China%27s+Arsenals%2C+1937%E2%80%931953&amp;rft.place=Stanford%2C+CA&amp;rft.pub=Stanford+University+Press&amp;rft.date=2004&amp;rft.isbn=978-0-8047-4896-4&amp;rft.aulast=Howard&amp;rft.aufirst=Joshua+H.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fworkersatwarlabo0000howa&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHsuChang1971" class="citation book cs1">Hsu, Long-hsuen; Chang, Ming-kai (1971). <i>History of The Sino-Japanese War (1937–1945) 2nd Ed</i>. Chung Wu Publishers. <a href="/wiki/ASIN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ASIN (identifier)">ASIN</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.amazon.com/dp/B00005W210">B00005W210</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=History+of+The+Sino-Japanese+War+%281937%E2%80%931945%29+2nd+Ed.&amp;rft.pub=Chung+Wu+Publishers&amp;rft.date=1971&amp;rft_id=%2F%2Fwww.amazon.com%2Fdp%2FB00005W210%23id-name%3DASIN&amp;rft.aulast=Hsu&amp;rft.aufirst=Long-hsuen&amp;rft.au=Chang%2C+Ming-kai&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFIngram2006" class="citation book cs1">Ingram, Norman (2006). "Pacifism". <a href="/w/index.php?title=Lawrence_Kritzman&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lawrence Kritzman (صفحه وجود ندارد)"><i><span></span></i>In Lawrence&#160;D. Kritzman and Brian&#160;J. Reilly,&#160;eds. ,<i> The Columbia History Of Twentieth-Century French Thought</i></a>. New York: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%84%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="انتشارات دانشگاه کلمبیا">Columbia University Press</a>. pp.&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/columbiahistoryo2006unse/page/76">76</a>–78. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-231-10791-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-231-10791-4"><bdi>978-0-231-10791-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Pacifism&amp;rft.btitle=In+Lawrence+D.+Kritzman+and+Brian+J.+Reilly%2C+eds.+%2C+The+Columbia+History+Of+Twentieth-Century+French+Thought&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pages=76-78&amp;rft.pub=Columbia+University+Press&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-0-231-10791-4&amp;rft.aulast=Ingram&amp;rft.aufirst=Norman&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFIriye1981" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Akira_Iriye&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Akira Iriye (صفحه وجود ندارد)">Iriye, Akira</a> (1981). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/powerculture00akir"><i>Power and Culture: The Japanese-American War, 1941–1945</i></a>. Cambridge,&#160;MA: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="انتشارات دانشگاه هاروارد">Harvard University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-674-69580-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-674-69580-1"><bdi>978-0-674-69580-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Power+and+Culture%3A+The+Japanese-American+War%2C+1941%E2%80%931945&amp;rft.place=Cambridge%2C+MA&amp;rft.pub=Harvard+University+Press&amp;rft.date=1981&amp;rft.isbn=978-0-674-69580-1&amp;rft.aulast=Iriye&amp;rft.aufirst=Akira&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fpowerculture00akir&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFJackson2006" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Ashley_Jackson_(historian)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ashley Jackson (historian) (صفحه وجود ندارد)">Jackson, Ashley</a> (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/britishempiresec0000jack"><i>The British Empire and the Second World War</i></a>. London &amp; New York: <a href="/w/index.php?title=Hambledon_Continuum&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hambledon Continuum (صفحه وجود ندارد)">Hambledon Continuum</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-85285-417-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-85285-417-1"><bdi>978-1-85285-417-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+British+Empire+and+the+Second+World+War&amp;rft.place=London+%26+New+York&amp;rft.pub=Hambledon+Continuum&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-1-85285-417-1&amp;rft.aulast=Jackson&amp;rft.aufirst=Ashley&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbritishempiresec0000jack&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFJoes2004" class="citation book cs1">Joes, Anthony James (2004). <i>Resisting Rebellion: The History And Politics of Counterinsurgency</i>. Lexington: <a href="/w/index.php?title=University_Press_of_Kentucky&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="University Press of Kentucky (صفحه وجود ندارد)">University Press of Kentucky</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8131-2339-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8131-2339-4"><bdi>978-0-8131-2339-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Resisting+Rebellion%3A+The+History+And+Politics+of+Counterinsurgency&amp;rft.place=Lexington&amp;rft.pub=University+Press+of+Kentucky&amp;rft.date=2004&amp;rft.isbn=978-0-8131-2339-4&amp;rft.aulast=Joes&amp;rft.aufirst=Anthony+James&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFJowett2001" class="citation book cs1">Jowett, Philip S. (2001). <i>The Italian Army 1940–45, Volume&#160;2: Africa 1940–43</i>. Oxford: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D9%BE%D8%B1%DB%8C" title="انتشارات اوسپری">Osprey Publishing</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-85532-865-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-85532-865-5"><bdi>978-1-85532-865-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Italian+Army+1940%E2%80%9345%2C+Volume+2%3A+Africa+1940%E2%80%9343&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pub=Osprey+Publishing&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-1-85532-865-5&amp;rft.aulast=Jowett&amp;rft.aufirst=Philip+S.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFJowettAndrew2002" class="citation book cs1">———; Andrew, Stephen (2002). <i>The Japanese Army, 1931–45</i>. Oxford: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D9%BE%D8%B1%DB%8C" title="انتشارات اوسپری">Osprey Publishing</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-84176-353-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-84176-353-8"><bdi>978-1-84176-353-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Japanese+Army%2C+1931%E2%80%9345&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pub=Osprey+Publishing&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=978-1-84176-353-8&amp;rft.au=%E2%80%94%E2%80%94%E2%80%94&amp;rft.au=Andrew%2C+Stephen&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1_maint:_numeric_names:_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFJukes2001" class="citation book cs1">Jukes, Geoffrey (2001). "Kuznetzov". <a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%83%D0%BA%D0%BC%D0%B0%D0%BD,_%D0%93%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%B4" class="extiw" title="ru:Шукман, Гарольд"><i>In Harold Shukman,&#160;ed. ,</i> Stalin's Generals <i>(pp. &#160;109–16)</i></a>. London: <a href="/w/index.php?title=Weidenfeld_%26_Nicolson&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Weidenfeld &amp; Nicolson (صفحه وجود ندارد)">Phoenix Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-84212-513-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-84212-513-7"><bdi>978-1-84212-513-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Kuznetzov&amp;rft.btitle=In+Harold+Shukman%2C+ed.+%2C+Stalin%27s+Generals+%28pp.+109%E2%80%9316%29&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Phoenix+Press&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-1-84212-513-7&amp;rft.aulast=Jukes&amp;rft.aufirst=Geoffrey&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKantowicz1999" class="citation book cs1">Kantowicz, Edward R. (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/rageofnations0000kant"><i>The Rage of Nations</i></a>. Grand Rapids,&#160;MI: <a href="/w/index.php?title=William_B._Eerdmans_Publishing_Company&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="William B. Eerdmans Publishing Company (صفحه وجود ندارد)">William B. Eerdmans Publishing Company</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8028-4455-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8028-4455-2"><bdi>978-0-8028-4455-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Rage+of+Nations&amp;rft.place=Grand+Rapids%2C+MI&amp;rft.pub=William+B.+Eerdmans+Publishing+Company&amp;rft.date=1999&amp;rft.isbn=978-0-8028-4455-2&amp;rft.aulast=Kantowicz&amp;rft.aufirst=Edward+R.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Frageofnations0000kant&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKantowicz2000" class="citation book cs1">——— (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/comingapartcomin0000kant"><i>Coming Apart, Coming Together</i></a>. Grand Rapids,&#160;MI: <a href="/w/index.php?title=William_B._Eerdmans_Publishing_Company&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="William B. Eerdmans Publishing Company (صفحه وجود ندارد)">William B. Eerdmans Publishing Company</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8028-4456-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8028-4456-9"><bdi>978-0-8028-4456-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Coming+Apart%2C+Coming+Together&amp;rft.place=Grand+Rapids%2C+MI&amp;rft.pub=William+B.+Eerdmans+Publishing+Company&amp;rft.date=2000&amp;rft.isbn=978-0-8028-4456-9&amp;rft.au=%E2%80%94%E2%80%94%E2%80%94&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcomingapartcomin0000kant&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1_maint:_numeric_names:_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKeeble1990" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Curtis_Keeble&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Curtis Keeble (صفحه وجود ندارد)">Keeble, Curtis</a> (1990). "The historical perspective". <i><span></span></i>In Alex Pravda and Peter J. Duncan,&#160;eds. ,<i> Soviet-British Relations Since the 1970s</i>. Cambridge: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="انتشارات دانشگاه کمبریج">Cambridge University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-37494-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-37494-1"><bdi>978-0-521-37494-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=The+historical+perspective&amp;rft.btitle=In+Alex+Pravda+and+Peter+J.+Duncan%2C+eds.+%2C+Soviet-British+Relations+Since+the+1970s&amp;rft.place=Cambridge&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=1990&amp;rft.isbn=978-0-521-37494-1&amp;rft.aulast=Keeble&amp;rft.aufirst=Curtis&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKeegan1997" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=John_Keegan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="John Keegan (صفحه وجود ندارد)">Keegan, John</a> (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/secondworldwar0000keeg"><i>The Second World War</i></a>. London: <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%85_%D9%87%D8%A7%D9%88%D8%B3" class="mw-redirect" title="راندوم هاوس">Pimlico</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7126-7348-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7126-7348-8"><bdi>978-0-7126-7348-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Second+World+War&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Pimlico&amp;rft.date=1997&amp;rft.isbn=978-0-7126-7348-8&amp;rft.aulast=Keegan&amp;rft.aufirst=John&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsecondworldwar0000keeg&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKennedy2001" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=David_M._Kennedy_(historian)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="David M. Kennedy (historian) (صفحه وجود ندارد)">Kennedy, David M.</a> (2001). <a href="/w/index.php?title=Freedom_from_Fear:_The_American_People_in_Depression_and_War,_1929%E2%80%931945&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Freedom from Fear: The American People in Depression and War, 1929–1945 (صفحه وجود ندارد)"><i>Freedom from Fear: The American People in Depression and War, 1929–1945</i></a>. Oxford University Press. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-514403-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-514403-1"><bdi>978-0-19-514403-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Freedom+from+Fear%3A+The+American+People+in+Depression+and+War%2C+1929%E2%80%931945&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-0-19-514403-1&amp;rft.aulast=Kennedy&amp;rft.aufirst=David+M.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKennedy-Pipe1995" class="citation book cs1">Kennedy-Pipe, Caroline (1995). <i>Stalin's Cold War: Soviet Strategies in Europe, 1943–56</i>. Manchester: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D9%86%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%B1" title="انتشارات دانشگاه منچستر">انتشارات دانشگاه منچستر</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7190-4201-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7190-4201-0"><bdi>978-0-7190-4201-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Stalin%27s+Cold+War%3A+Soviet+Strategies+in+Europe%2C+1943%E2%80%9356&amp;rft.place=Manchester&amp;rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D9%85%D9%86%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%B1&amp;rft.date=1995&amp;rft.isbn=978-0-7190-4201-0&amp;rft.aulast=Kennedy-Pipe&amp;rft.aufirst=Caroline&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKershaw2001" class="citation book cs1"><a href="/wiki/Ian_Kershaw" class="mw-redirect" title="Ian Kershaw">Kershaw, Ian</a> (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/hitler193645neme00kers"><i>Hitler, 1936–1945: Nemesis</i></a>. New York: W.W. Norton]. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-393-04994-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-393-04994-7"><bdi>978-0-393-04994-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Hitler%2C+1936%E2%80%931945%3A+Nemesis&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=W.W.+Norton%5D&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-0-393-04994-7&amp;rft.aulast=Kershaw&amp;rft.aufirst=Ian&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fhitler193645neme00kers&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKershaw2007" class="citation book cs1">——— (2007). <i>Fateful Choices: Ten Decisions That Changed the World, 1940–1941</i>. London: <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%A6%D9%86" class="mw-redirect" title="کتاب‌های پنگوئن">Allen Lane</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7139-9712-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7139-9712-5"><bdi>978-0-7139-9712-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Fateful+Choices%3A+Ten+Decisions+That+Changed+the+World%2C+1940%E2%80%931941&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Allen+Lane&amp;rft.date=2007&amp;rft.isbn=978-0-7139-9712-5&amp;rft.au=%E2%80%94%E2%80%94%E2%80%94&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1_maint:_numeric_names:_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKitson2001" class="citation book cs1">Kitson, Alison (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/germany18581990h0000kits"><i>Germany 1858–1990: Hope, Terror, and Revival</i></a>. Oxford: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A2%DA%A9%D8%B3%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="انتشارات دانشگاه آکسفورد">Oxford University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-913417-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-913417-5"><bdi>978-0-19-913417-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Germany+1858%E2%80%931990%3A+Hope%2C+Terror%2C+and+Revival&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-0-19-913417-5&amp;rft.aulast=Kitson&amp;rft.aufirst=Alison&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fgermany18581990h0000kits&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKlavansDi_BenedettoPrudom1997" class="citation journal cs1">Klavans, Richard A.; Di Benedetto, C. Anthony; Prudom, Melanie J. (1997). "Understanding Competitive Interactions: The U.S. Commercial Aircraft Market". <i>Journal of Managerial Issues</i>. <b>9</b> (1): 13–361. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/40604127">40604127</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Journal+of+Managerial+Issues&amp;rft.atitle=Understanding+Competitive+Interactions%3A+The+U.S.+Commercial+Aircraft+Market&amp;rft.volume=9&amp;rft.issue=1&amp;rft.pages=13-361&amp;rft.date=1997&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F40604127%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Klavans&amp;rft.aufirst=Richard+A.&amp;rft.au=Di+Benedetto%2C+C.+Anthony&amp;rft.au=Prudom%2C+Melanie+J.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKleinfeld1983" class="citation journal cs1">Kleinfeld, Gerald R. (1983). "Hitler's Strike for Tikhvin". <i>Military Affairs</i>. <b>47</b> (3): 122–128. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F1988082">10.2307/1988082</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/1988082">1988082</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Military+Affairs&amp;rft.atitle=Hitler%27s+Strike+for+Tikhvin&amp;rft.volume=47&amp;rft.issue=3&amp;rft.pages=122-128&amp;rft.date=1983&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F1988082&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F1988082%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Kleinfeld&amp;rft.aufirst=Gerald+R.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKoch1983" class="citation journal cs1">Koch, H.W. (1983). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_historical-journal_1983-12_26_4/page/891">"Hitler's 'Programme' and the Genesis of Operation 'Barbarossa'<span class="cs1-kern-right"></span>"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=The_Historical_Journal&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Historical Journal (صفحه وجود ندارد)">The Historical Journal</a></i>. <b>26</b> (4): 891–920. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/2639289">2639289</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=The+Historical+Journal&amp;rft.atitle=Hitler%27s+%27Programme%27+and+the+Genesis+of+Operation+%27Barbarossa%27&amp;rft.volume=26&amp;rft.issue=4&amp;rft.pages=891-920&amp;rft.date=1983&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F2639289%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Koch&amp;rft.aufirst=H.W.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_historical-journal_1983-12_26_4%2Fpage%2F891&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKolko1990" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Gabriel_Kolko&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gabriel Kolko (صفحه وجود ندارد)">Kolko, Gabriel</a> (1990) [1968]. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/politicsofwarwor00kolkrich"><i>The Politics of War: The World and United States Foreign Policy, 1943–1945</i></a>. New York: <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%85_%D9%87%D8%A7%D9%88%D8%B3" class="mw-redirect" title="راندوم هاوس">راندوم هاوس</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-679-72757-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-679-72757-6"><bdi>978-0-679-72757-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Politics+of+War%3A+The+World+and+United+States+Foreign+Policy%2C+1943%E2%80%931945&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%85+%D9%87%D8%A7%D9%88%D8%B3&amp;rft.date=1990&amp;rft.isbn=978-0-679-72757-6&amp;rft.aulast=Kolko&amp;rft.aufirst=Gabriel&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fpoliticsofwarwor00kolkrich&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLaurier2001" class="citation book cs1">Laurier, Jim (2001). <i>Tobruk 1941: Rommel's Opening Move</i>. Oxford: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D9%BE%D8%B1%DB%8C" title="انتشارات اوسپری">Osprey Publishing</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-84176-092-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-84176-092-6"><bdi>978-1-84176-092-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Tobruk+1941%3A+Rommel%27s+Opening+Move&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pub=Osprey+Publishing&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-1-84176-092-6&amp;rft.aulast=Laurier&amp;rft.aufirst=Jim&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLee2002" class="citation book cs1">Lee, En-han (2002). "The Nanking Massacre Reassessed: A Study of the Sino-Japanese Controversy over the Factual Number of Massacred Victims". <i><span></span></i>In Robert Sabella, Fei Fei Li and David Liu, eds. ,<i> Nanking 1937: Memory and Healing </i>(pp. &#160;47–74)<i><span></span></i>. Armonk, NY: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85_%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%BE" class="mw-redirect" title="ام ای شارپ">M.E. Sharpe</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7656-0816-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7656-0816-1"><bdi>978-0-7656-0816-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=The+Nanking+Massacre+Reassessed%3A+A+Study+of+the+Sino-Japanese+Controversy+over+the+Factual+Number+of+Massacred+Victims&amp;rft.btitle=In+Robert+Sabella%2C+Fei+Fei+Li+and+David+Liu%2C+eds.+%2C+Nanking+1937%3A+Memory+and+Healing+%28pp.+47%E2%80%9374%29&amp;rft.place=Armonk%2C+NY&amp;rft.pub=M.E.+Sharpe&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=978-0-7656-0816-1&amp;rft.aulast=Lee&amp;rft.aufirst=En-han&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLefflerWestad2010" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Melvyn_P._Leffler&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Melvyn P. Leffler (صفحه وجود ندارد)">Leffler, Melvyn P.</a>; <a href="/w/index.php?title=Odd_Arne_Westad&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Odd Arne Westad (صفحه وجود ندارد)">Westad, Odd Arne</a>, eds. (2010). <i>The Cambridge History of the Cold War </i>(3 volumes)<i><span></span></i>. Cambridge: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="انتشارات دانشگاه کمبریج">Cambridge University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-83938-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-83938-9"><bdi>978-0-521-83938-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Cambridge+History+of+the+Cold+War+%283+volumes%29&amp;rft.place=Cambridge&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2010&amp;rft.isbn=978-0-521-83938-9&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLevine1992" class="citation book cs1">Levine, Alan J. (1992). <i>The Strategic Bombing of Germany, 1940–1945</i>. Westport, CT: <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88%D9%88%D8%AF" title="گروه انتشاراتی گرینوود">Praeger</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-275-94319-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-275-94319-6"><bdi>978-0-275-94319-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Strategic+Bombing+of+Germany%2C+1940%E2%80%931945&amp;rft.place=Westport%2C+CT&amp;rft.pub=Praeger&amp;rft.date=1992&amp;rft.isbn=978-0-275-94319-6&amp;rft.aulast=Levine&amp;rft.aufirst=Alan+J.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLewis1953" class="citation book cs1">Lewis, Morton (1953). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120108061554/http://www.history.army.mil/books/wwii/5-2/5-2_Contents.htm">"Japanese Plans and American Defenses"</a>. In Greenfield, Kent Roberts (ed.). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.history.army.mil/books/wwii/5-2/5-2_Contents.htm"><i>The Fall of the Philippines</i></a>. Washington, DC: <a href="/wiki/%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1_%DA%86%D8%A7%D9%BE_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="دفتر چاپ دولت ایالات متحده آمریکا">دفتر چاپ دولت ایالات متحده آمریکا</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%84_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87" title="شماره کنترل کتابخانه کنگره">LCCN</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//lccn.loc.gov/53-63678">53-63678</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.history.army.mil/books/wwii/5-2/5-2_29.htm">the original</a> on 8 January 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 July</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Japanese+Plans+and+American+Defenses&amp;rft.btitle=The+Fall+of+the+Philippines&amp;rft.place=Washington%2C+DC&amp;rft.pub=%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1+%DA%86%D8%A7%D9%BE+%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA+%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA+%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87+%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7&amp;rft.date=1953&amp;rft_id=info%3Alccn%2F53-63678&amp;rft.aulast=Lewis&amp;rft.aufirst=Morton&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.history.army.mil%2Fbooks%2Fwwii%2F5-2%2F5-2_29.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLiberman1996" class="citation book cs1">Liberman, Peter (1996). <i>Does Conquest Pay?: The Exploitation of Occupied Industrial Societies</i>. Princeton, NJ: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86" title="انتشارات دانشگاه پرینستون">انتشارات دانشگاه پرینستون</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-691-02986-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-691-02986-3"><bdi>978-0-691-02986-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Does+Conquest+Pay%3F%3A+The+Exploitation+of+Occupied+Industrial+Societies&amp;rft.place=Princeton%2C+NJ&amp;rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86&amp;rft.date=1996&amp;rft.isbn=978-0-691-02986-3&amp;rft.aulast=Liberman&amp;rft.aufirst=Peter&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLiddell_Hart1977" class="citation book cs1">Liddell Hart, Basil (1977). <i>History of the Second World War</i> (4th&#160;ed.). London: Pan. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-330-23770-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-330-23770-3"><bdi>978-0-330-23770-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=History+of+the+Second+World+War&amp;rft.place=London&amp;rft.edition=4th&amp;rft.pub=Pan&amp;rft.date=1977&amp;rft.isbn=978-0-330-23770-3&amp;rft.aulast=Liddell+Hart&amp;rft.aufirst=Basil&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLightbody2004" class="citation book cs1">Lightbody, Bradley (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/secondworldwaram0000ligh"><i>The Second World War: Ambitions to Nemesis</i></a>. London &amp; New York: <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%84%D8%AC" title="روتلج">Routledge</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-415-22404-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-415-22404-8"><bdi>978-0-415-22404-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Second+World+War%3A+Ambitions+to+Nemesis&amp;rft.place=London+%26+New+York&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=2004&amp;rft.isbn=978-0-415-22404-8&amp;rft.aulast=Lightbody&amp;rft.aufirst=Bradley&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsecondworldwaram0000ligh&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLindbergTodd2001" class="citation book cs1">Lindberg, Michael; Todd, Daniel (2001). <i>Brown-, Green- and Blue-Water Fleets: the Influence of Geography on Naval Warfare, 1861 to the Present</i>. Westport, CT: <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88%D9%88%D8%AF" title="گروه انتشاراتی گرینوود">Praeger</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-275-96486-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-275-96486-3"><bdi>978-0-275-96486-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Brown-%2C+Green-+and+Blue-Water+Fleets%3A+the+Influence+of+Geography+on+Naval+Warfare%2C+1861+to+the+Present&amp;rft.place=Westport%2C+CT&amp;rft.pub=Praeger&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-0-275-96486-3&amp;rft.aulast=Lindberg&amp;rft.aufirst=Michael&amp;rft.au=Todd%2C+Daniel&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLoweMarzari2002" class="citation book cs1">Lowe, C.J.; Marzari, F. (2002). <i>Italian Foreign Policy 1870–1940</i>. London: <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%84%D8%AC" title="روتلج">Routledge</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-415-26681-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-415-26681-9"><bdi>978-0-415-26681-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Italian+Foreign+Policy+1870%E2%80%931940&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=978-0-415-26681-9&amp;rft.aulast=Lowe&amp;rft.aufirst=C.J.&amp;rft.au=Marzari%2C+F.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLynch2010" class="citation book cs1">Lynch, Michael (2010). <i>The Chinese Civil War 1945–49</i>. Oxford: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D9%BE%D8%B1%DB%8C" title="انتشارات اوسپری">Osprey Publishing</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-84176-671-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-84176-671-3"><bdi>978-1-84176-671-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Chinese+Civil+War+1945%E2%80%9349&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pub=Osprey+Publishing&amp;rft.date=2010&amp;rft.isbn=978-1-84176-671-3&amp;rft.aulast=Lynch&amp;rft.aufirst=Michael&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMacksey1997" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Kenneth_Macksey&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kenneth Macksey (صفحه وجود ندارد)">Macksey, Kenneth</a> (1997) [1979]. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/rommelbattlescam0000mack_f2s1"><i>Rommel: Battles and Campaigns</i></a>. Cambridge,&#160;MA: <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7_%DA%A9%D8%A7%D9%BE%D9%88_%D9%BE%D8%B1%D8%B3" title="دا کاپو پرس">Da Capo Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-306-80786-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-306-80786-2"><bdi>978-0-306-80786-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Rommel%3A+Battles+and+Campaigns&amp;rft.place=Cambridge%2C+MA&amp;rft.pub=Da+Capo+Press&amp;rft.date=1997&amp;rft.isbn=978-0-306-80786-2&amp;rft.aulast=Macksey&amp;rft.aufirst=Kenneth&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Frommelbattlescam0000mack_f2s1&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMaddox1992" class="citation book cs1">Maddox, Robert James (1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/unitedstateswor00madd"><i>The United States and World War II</i></a>. Boulder, CO: Westview Press. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8133-0437-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8133-0437-3"><bdi>978-0-8133-0437-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+United+States+and+World+War+II&amp;rft.place=Boulder%2C+CO&amp;rft.pub=Westview+Press&amp;rft.date=1992&amp;rft.isbn=978-0-8133-0437-3&amp;rft.aulast=Maddox&amp;rft.aufirst=Robert+James&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Funitedstateswor00madd&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMaingot1994" class="citation book cs1">Maingot, Anthony P. (1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/unitedstatescari0000main_s1y8"><i>The United States and the Caribbean: Challenges of an Asymmetrical Relationship</i></a>. Boulder,&#160;CO: Westview Press. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8133-2241-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8133-2241-4"><bdi>978-0-8133-2241-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+United+States+and+the+Caribbean%3A+Challenges+of+an+Asymmetrical+Relationship&amp;rft.place=Boulder%2C+CO&amp;rft.pub=Westview+Press&amp;rft.date=1994&amp;rft.isbn=978-0-8133-2241-4&amp;rft.aulast=Maingot&amp;rft.aufirst=Anthony+P.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Funitedstatescari0000main_s1y8&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMandelbaum1988" class="citation book cs1">Mandelbaum, Michael (1988). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/ISBN">-9780521357906 <i>The Fate of Nations: The Search for National Security in the Nineteenth and Twentieth Centuries</i></a>. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="انتشارات دانشگاه کمبریج">Cambridge University Press</a>. p.&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/ISBN">-9780521357906/page/96 96</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-35790-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-35790-6"><bdi>978-0-521-35790-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Fate+of+Nations%3A+The+Search+for+National+Security+in+the+Nineteenth+and+Twentieth+Centuries&amp;rft.pages=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2F&#73;SBN+-9780521357906%2Fpage%2F96+96&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=1988&amp;rft.isbn=978-0-521-35790-6&amp;rft.aulast=Mandelbaum&amp;rft.aufirst=Michael&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2F&#73;SBN+-9780521357906&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check <code class="cs1-code">&#124;url=</code> value (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#bad_url" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMarston2005" class="citation book cs1">Marston, Daniel (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/pacificwarcompan0000mars"><i>The Pacific War Companion: From Pearl Harbor to Hiroshima</i></a>. Oxford: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D9%BE%D8%B1%DB%8C" title="انتشارات اوسپری">Osprey Publishing</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-84176-882-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-84176-882-3"><bdi>978-1-84176-882-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Pacific+War+Companion%3A+From+Pearl+Harbor+to+Hiroshima&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pub=Osprey+Publishing&amp;rft.date=2005&amp;rft.isbn=978-1-84176-882-3&amp;rft.aulast=Marston&amp;rft.aufirst=Daniel&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fpacificwarcompan0000mars&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMasaya1990" class="citation book cs1">Masaya, Shiraishi (1990). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/japaneserelation0000shir"><i>Japanese Relations with Vietnam, 1951–1987</i></a>. Ithaca,&#160;NY: <a href="/w/index.php?title=Cornell_Southeast_Asia_Program&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cornell Southeast Asia Program (صفحه وجود ندارد)">SEAP Publications</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-87727-122-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-87727-122-2"><bdi>978-0-87727-122-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Japanese+Relations+with+Vietnam%2C+1951%E2%80%931987&amp;rft.place=Ithaca%2C+NY&amp;rft.pub=SEAP+Publications&amp;rft.date=1990&amp;rft.isbn=978-0-87727-122-2&amp;rft.aulast=Masaya&amp;rft.aufirst=Shiraishi&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fjapaneserelation0000shir&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMay1955" class="citation journal cs1"><a href="/w/index.php?title=Ernest_May_(historian)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ernest May (historian) (صفحه وجود ندارد)">May, Ernest R.</a> (1955). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_pacific-historical-review_1955-05_24_2/page/153">"The United States, the Soviet Union, and the Far Eastern War, 1941–1945"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Pacific_Historical_Review&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pacific Historical Review (صفحه وجود ندارد)">Pacific Historical Review</a></i>. <b>24</b> (2): 153–74. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F3634575">10.2307/3634575</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/3634575">3634575</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Pacific+Historical+Review&amp;rft.atitle=The+United+States%2C+the+Soviet+Union%2C+and+the+Far+Eastern+War%2C+1941%E2%80%931945&amp;rft.volume=24&amp;rft.issue=2&amp;rft.pages=153-74&amp;rft.date=1955&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F3634575&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F3634575%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=May&amp;rft.aufirst=Ernest+R.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_pacific-historical-review_1955-05_24_2%2Fpage%2F153&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMazower2008" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Mark_Mazower&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mark Mazower (صفحه وجود ندارد)">Mazower, Mark</a> (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/hitlersempirehow0000mazo"><i>Hitler's Empire: Nazi Rule in Occupied Europe</i></a>. London: <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D9%BE%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%A6%D9%86" title="گروه پنگوئن">Allen Lane</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-59420-188-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-59420-188-2"><bdi>978-1-59420-188-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Hitler%27s+Empire%3A+Nazi+Rule+in+Occupied+Europe&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Allen+Lane&amp;rft.date=2008&amp;rft.isbn=978-1-59420-188-2&amp;rft.aulast=Mazower&amp;rft.aufirst=Mark&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fhitlersempirehow0000mazo&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMilner1990" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Marc_Milner&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Marc Milner (صفحه وجود ندارد)">Milner, Marc</a> (1990). "The Battle of the Atlantic". <i><span></span></i>In John Gooch, ed. ,<i> Decisive Campaigns of the Second World War </i>(pp. &#160;45–66)<i><span></span></i>. Abingdon: <a href="/w/index.php?title=Frank_Cass&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Frank Cass (صفحه وجود ندارد)">Frank Cass</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7146-3369-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7146-3369-5"><bdi>978-0-7146-3369-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=The+Battle+of+the+Atlantic&amp;rft.btitle=In+John+Gooch%2C+ed.+%2C+Decisive+Campaigns+of+the+Second+World+War+%28pp.+45%E2%80%9366%29&amp;rft.place=Abingdon&amp;rft.pub=Frank+Cass&amp;rft.date=1990&amp;rft.isbn=978-0-7146-3369-5&amp;rft.aulast=Milner&amp;rft.aufirst=Marc&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMilward1964" class="citation journal cs1">Milward, A.S. (1964). "The End of the Blitzkrieg". <i><a href="/w/index.php?title=The_Economic_History_Review&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Economic History Review (صفحه وجود ندارد)">The Economic History Review</a></i>. <b>16</b> (3): 499–518. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F2592851">10.2307/2592851</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/2592851">2592851</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=The+Economic+History+Review&amp;rft.atitle=The+End+of+the+Blitzkrieg&amp;rft.volume=16&amp;rft.issue=3&amp;rft.pages=499-518&amp;rft.date=1964&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F2592851&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F2592851%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Milward&amp;rft.aufirst=A.S.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMilward1992" class="citation book cs1">——— (1992) [1977]. <i>War, Economy, and Society, 1939–1945</i>. Berkeley,&#160;CA: <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%B1%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="دانشگاه کالیفرنیا">دانشگاه کالیفرنیا</a> Press. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-520-03942-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-520-03942-1"><bdi>978-0-520-03942-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=War%2C+Economy%2C+and+Society%2C+1939%E2%80%931945&amp;rft.place=Berkeley%2C+CA&amp;rft.pub=%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%DA%A9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%B1%D9%86%DB%8C%D8%A7+Press&amp;rft.date=1992&amp;rft.isbn=978-0-520-03942-1&amp;rft.au=%E2%80%94%E2%80%94%E2%80%94&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1_maint:_numeric_names:_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMinford1993" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Patrick_Minford&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Patrick Minford (صفحه وجود ندارد)">Minford, Patrick</a> (1993). "Reconstruction and the UK Postwar Welfare State: False Start and New Beginning". <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/postwareconomicr0000unse"><i><span></span></i>In Rudiger Dornbusch, Wilhelm Nölling and Richard Layard, eds. ,<i> Postwar Economic Reconstruction and Lessons for the East Today </i>(pp. &#160;115–38)<i><span></span></i></a>. Cambridge, MA: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%DB%8C" title="انتشارات ام‌آی‌تی">MIT Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-262-04136-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-262-04136-2"><bdi>978-0-262-04136-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Reconstruction+and+the+UK+Postwar+Welfare+State%3A+False+Start+and+New+Beginning&amp;rft.btitle=In+Rudiger+Dornbusch%2C+Wilhelm+N%C3%B6lling+and+Richard+Layard%2C+eds.+%2C+Postwar+Economic+Reconstruction+and+Lessons+for+the+East+Today+%28pp.+115%E2%80%9338%29&amp;rft.place=Cambridge%2C+MA&amp;rft.pub=MIT+Press&amp;rft.date=1993&amp;rft.isbn=978-0-262-04136-2&amp;rft.aulast=Minford&amp;rft.aufirst=Patrick&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fpostwareconomicr0000unse&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMingstKarns2007" class="citation book cs1">Mingst, Karen A.; Karns, Margaret P. (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/unitednationsin20000ming"><i>United Nations in the Twenty-First Century</i></a> (3rd&#160;ed.). Boulder, CO: Westview Press. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8133-4346-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8133-4346-4"><bdi>978-0-8133-4346-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=United+Nations+in+the+Twenty-First+Century&amp;rft.place=Boulder%2C+CO&amp;rft.edition=3rd&amp;rft.pub=Westview+Press&amp;rft.date=2007&amp;rft.isbn=978-0-8133-4346-4&amp;rft.aulast=Mingst&amp;rft.aufirst=Karen+A.&amp;rft.au=Karns%2C+Margaret+P.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Funitednationsin20000ming&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMiscamble2007" class="citation book cs1">Miscamble, Wilson D. (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/fromroosevelttot0000misc"><i>From Roosevelt to Truman: Potsdam, Hiroshima, and the Cold War</i></a>. New York: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="انتشارات دانشگاه کمبریج">Cambridge University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-86244-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-86244-8"><bdi>978-0-521-86244-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=From+Roosevelt+to+Truman%3A+Potsdam%2C+Hiroshima%2C+and+the+Cold+War&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2007&amp;rft.isbn=978-0-521-86244-8&amp;rft.aulast=Miscamble&amp;rft.aufirst=Wilson+D.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Ffromroosevelttot0000misc&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMitcham2007" class="citation book cs1">Mitcham, Samuel W. (2007) [1982]. <i>Rommel's Desert War: The Life and Death of the Afrika Korps</i>. Mechanicsburg, PA: <a href="/w/index.php?title=Stackpole_Books&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stackpole Books (صفحه وجود ندارد)">Stackpole Books</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8117-3413-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8117-3413-4"><bdi>978-0-8117-3413-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Rommel%27s+Desert+War%3A+The+Life+and+Death+of+the+Afrika+Korps&amp;rft.place=Mechanicsburg%2C+PA&amp;rft.pub=Stackpole+Books&amp;rft.date=2007&amp;rft.isbn=978-0-8117-3413-4&amp;rft.aulast=Mitcham&amp;rft.aufirst=Samuel+W.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMitter2014" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Rana_Mitter&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rana Mitter (صفحه وجود ندارد)">Mitter, Rana</a> (2014). <i>Forgotten Ally: China's World War II, 1937–1945</i>. Mariner Books. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-544-33450-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-544-33450-2"><bdi>978-0-544-33450-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Forgotten+Ally%3A+China%27s+World+War+II%2C+1937%E2%80%931945&amp;rft.pub=Mariner+Books&amp;rft.date=2014&amp;rft.isbn=978-0-544-33450-2&amp;rft.aulast=Mitter&amp;rft.aufirst=Rana&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMolinari2007" class="citation book cs1">Molinari, Andrea (2007). <i>Desert Raiders: Axis and Allied Special Forces 1940–43</i>. Oxford: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D9%BE%D8%B1%DB%8C" title="انتشارات اوسپری">Osprey Publishing</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-84603-006-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-84603-006-2"><bdi>978-1-84603-006-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Desert+Raiders%3A+Axis+and+Allied+Special+Forces+1940%E2%80%9343&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pub=Osprey+Publishing&amp;rft.date=2007&amp;rft.isbn=978-1-84603-006-2&amp;rft.aulast=Molinari&amp;rft.aufirst=Andrea&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMorison2002" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Samuel_Eliot_Morison&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Samuel Eliot Morison (صفحه وجود ندارد)">Morison, Samuel Eliot</a> (2002). <a href="/w/index.php?title=History_of_United_States_Naval_Operations_in_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of United States Naval Operations in World War II (صفحه وجود ندارد)"><i>History of United States Naval Operations in World War II, Volume&#160;14: Victory in the Pacific, 1945</i></a>. Champaign,&#160;IL: <a href="/w/index.php?title=University_of_Illinois_Press&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="University of Illinois Press (صفحه وجود ندارد)">University of Illinois Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-252-07065-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-252-07065-5"><bdi>978-0-252-07065-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=History+of+United+States+Naval+Operations+in+World+War+II%2C+Volume+14%3A+Victory+in+the+Pacific%2C+1945&amp;rft.place=Champaign%2C+IL&amp;rft.pub=University+of+Illinois+Press&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=978-0-252-07065-5&amp;rft.aulast=Morison&amp;rft.aufirst=Samuel+Eliot&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMurray1983" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Williamson_Murray&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Williamson Murray (صفحه وجود ندارد)">Murray, Williamson</a> (1983). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibiblio.org/hyperwar/AAF/AAF-Luftwaffe/"><i>Strategy for Defeat: The Luftwaffe, 1933–1945</i></a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D9%88%D9%84" title="پایگاه نیروی هوایی ماکسول">پایگاه نیروی هوایی ماکسول</a>، AL: <a href="/w/index.php?title=Air_University_Press&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Air University Press (صفحه وجود ندارد)">Air University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-4294-9235-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-4294-9235-5"><bdi>978-1-4294-9235-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Strategy+for+Defeat%3A+The+Luftwaffe%2C+1933%E2%80%931945&amp;rft.place=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C+%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C+%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D9%88%D9%84%D8%8C+AL&amp;rft.pub=Air+University+Press&amp;rft.date=1983&amp;rft.isbn=978-1-4294-9235-5&amp;rft.aulast=Murray&amp;rft.aufirst=Williamson&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ibiblio.org%2Fhyperwar%2FAAF%2FAAF-Luftwaffe%2F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMurrayMillett2001" class="citation book cs1">———; Millett, Allan Reed (2001). <i>A War to Be Won: Fighting the Second World War</i>. Cambridge,&#160;MA: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="انتشارات دانشگاه هاروارد">Harvard University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-674-00680-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-674-00680-5"><bdi>978-0-674-00680-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+War+to+Be+Won%3A+Fighting+the+Second+World+War&amp;rft.place=Cambridge%2C+MA&amp;rft.pub=Harvard+University+Press&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-0-674-00680-5&amp;rft.au=%E2%80%94%E2%80%94%E2%80%94&amp;rft.au=Millett%2C+Allan+Reed&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1_maint:_numeric_names:_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMyersPeattie1987" class="citation book cs1">Myers, Ramon; Peattie, Mark (1987). <i>The Japanese Colonial Empire, 1895–1945</i>. Princeton,&#160;NJ: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86" title="انتشارات دانشگاه پرینستون">انتشارات دانشگاه پرینستون</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-691-10222-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-691-10222-1"><bdi>978-0-691-10222-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Japanese+Colonial+Empire%2C+1895%E2%80%931945&amp;rft.place=Princeton%2C+NJ&amp;rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86&amp;rft.date=1987&amp;rft.isbn=978-0-691-10222-1&amp;rft.aulast=Myers&amp;rft.aufirst=Ramon&amp;rft.au=Peattie%2C+Mark&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFNaimark2010" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Norman_Naimark&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Norman Naimark (صفحه وجود ندارد)">Naimark, Norman</a> (2010). "The Sovietization of Eastern Europe, 1944–1953". <i><span></span></i>In Melvyn&#160;P. Leffler and Odd Arne Westad,&#160;eds. ,<i> The Cambridge History of the Cold War, Volume&#160;I: Origins </i>(pp. &#160;175–97)<i><span></span></i>. Cambridge: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="انتشارات دانشگاه کمبریج">Cambridge University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-83719-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-83719-4"><bdi>978-0-521-83719-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=The+Sovietization+of+Eastern+Europe%2C+1944%E2%80%931953&amp;rft.btitle=In+Melvyn+P.+Leffler+and+Odd+Arne+Westad%2C+eds.+%2C+The+Cambridge+History+of+the+Cold+War%2C+Volume+I%3A+Origins+%28pp.+175%E2%80%9397%29&amp;rft.place=Cambridge&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2010&amp;rft.isbn=978-0-521-83719-4&amp;rft.aulast=Naimark&amp;rft.aufirst=Norman&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFNeary1992" class="citation book cs1">Neary, Ian (1992). "Japan". <i><span></span></i>In Martin Harrop, ed. ,<i> Power and Policy in Liberal Democracies </i>(pp. &#160;49–70)<i><span></span></i>. Cambridge: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="انتشارات دانشگاه کمبریج">Cambridge University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-34579-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-34579-8"><bdi>978-0-521-34579-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Japan&amp;rft.btitle=In+Martin+Harrop%2C+ed.+%2C+Power+and+Policy+in+Liberal+Democracies+%28pp.+49%E2%80%9370%29&amp;rft.place=Cambridge&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=1992&amp;rft.isbn=978-0-521-34579-8&amp;rft.aulast=Neary&amp;rft.aufirst=Ian&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFNeillands2005" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Robin_Neillands&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Robin Neillands (صفحه وجود ندارد)">Neillands, Robin</a> (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/diepperaidstoryo00robi"><i>The Dieppe Raid: The Story of the Disastrous 1942 Expedition</i></a>. Bloomington, IN: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="انتشارات دانشگاه ایندیانا">انتشارات دانشگاه ایندیانا</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-253-34781-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-253-34781-7"><bdi>978-0-253-34781-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Dieppe+Raid%3A+The+Story+of+the+Disastrous+1942+Expedition&amp;rft.place=Bloomington%2C+IN&amp;rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7&amp;rft.date=2005&amp;rft.isbn=978-0-253-34781-7&amp;rft.aulast=Neillands&amp;rft.aufirst=Robin&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fdiepperaidstoryo00robi&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span> <dl><dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFNeulen2000" class="citation book cs1">Neulen, Hans Werner (2000). <i>In the skies of Europe – Air Forces allied to the Luftwaffe 1939–1945</i>. Ramsbury, Marlborough, UK: The Crowood Press. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/1-86126-799-1" title="ویژه:منابع کتاب/1-86126-799-1"><bdi>1-86126-799-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=In+the+skies+of+Europe+%E2%80%93+Air+Forces+allied+to+the+Luftwaffe+1939%E2%80%931945&amp;rft.place=Ramsbury%2C+Marlborough%2C+UK&amp;rft.pub=The+Crowood+Press&amp;rft.date=2000&amp;rft.isbn=1-86126-799-1&amp;rft.aulast=Neulen&amp;rft.aufirst=Hans+Werner&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></dd></dl></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFNiewykNicosia2000" class="citation book cs1">Niewyk, Donald L.; Nicosia, Francis (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/columbiaguidetot00niew"><i>The Columbia Guide to the Holocaust</i></a>. New York: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%84%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="انتشارات دانشگاه کلمبیا">Columbia University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-231-11200-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-231-11200-0"><bdi>978-0-231-11200-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Columbia+Guide+to+the+Holocaust&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=Columbia+University+Press&amp;rft.date=2000&amp;rft.isbn=978-0-231-11200-0&amp;rft.aulast=Niewyk&amp;rft.aufirst=Donald+L.&amp;rft.au=Nicosia%2C+Francis&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcolumbiaguidetot00niew&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFOvery1994" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Richard_Overy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Richard Overy (صفحه وجود ندارد)">Overy, Richard</a> (1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/wareconomyinthir00over"><i>War and Economy in the Third Reich</i></a>. New York: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A2%DA%A9%D8%B3%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="انتشارات دانشگاه آکسفورد">Oxford University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-820290-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-820290-5"><bdi>978-0-19-820290-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=War+and+Economy+in+the+Third+Reich&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=1994&amp;rft.isbn=978-0-19-820290-5&amp;rft.aulast=Overy&amp;rft.aufirst=Richard&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fwareconomyinthir00over&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFOvery1995" class="citation book cs1">——— (1995). <i>Why the Allies Won</i>. London: Pimlico. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7126-7453-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7126-7453-9"><bdi>978-0-7126-7453-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Why+the+Allies+Won&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Pimlico&amp;rft.date=1995&amp;rft.isbn=978-0-7126-7453-9&amp;rft.au=%E2%80%94%E2%80%94%E2%80%94&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1_maint:_numeric_names:_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFOvery2004" class="citation book cs1">——— (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/dictators00rich"><i>The Dictators: Hitler's Germany, Stalin's Russia</i></a>. New York: W.W. Norton. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-393-02030-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-393-02030-4"><bdi>978-0-393-02030-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Dictators%3A+Hitler%27s+Germany%2C+Stalin%27s+Russia&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=W.W.+Norton&amp;rft.date=2004&amp;rft.isbn=978-0-393-02030-4&amp;rft.au=%E2%80%94%E2%80%94%E2%80%94&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fdictators00rich&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1_maint:_numeric_names:_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFOveryWheatcroft1999" class="citation book cs1">———; Wheatcroft, Andrew (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/roadtowar00over"><i>The Road to War</i></a> (2nd&#160;ed.). London: <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%A6%D9%86" class="mw-redirect" title="کتاب‌های پنگوئن">Penguin Books</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-14-028530-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-14-028530-7"><bdi>978-0-14-028530-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Road+to+War&amp;rft.place=London&amp;rft.edition=2nd&amp;rft.pub=Penguin+Books&amp;rft.date=1999&amp;rft.isbn=978-0-14-028530-7&amp;rft.au=%E2%80%94%E2%80%94%E2%80%94&amp;rft.au=Wheatcroft%2C+Andrew&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Froadtowar00over&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1_maint:_numeric_names:_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFO&#39;Reilly2001" class="citation book cs1">O'Reilly, Charles T. (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/forgottenbattles0000orei"><i>Forgotten Battles: Italy's War of Liberation, 1943–1945</i></a>. Lanham,&#160;MD: Lexington Books. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7391-0195-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7391-0195-7"><bdi>978-0-7391-0195-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Forgotten+Battles%3A+Italy%27s+War+of+Liberation%2C+1943%E2%80%931945&amp;rft.place=Lanham%2C+MD&amp;rft.pub=Lexington+Books&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-0-7391-0195-7&amp;rft.aulast=O%27Reilly&amp;rft.aufirst=Charles+T.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fforgottenbattles0000orei&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPainter2012" class="citation journal cs1"><a href="/w/index.php?title=David_S._Painter&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="David S. Painter (صفحه وجود ندارد)">Painter, David S.</a> (2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://jah.oxfordjournals.org/content/99/1/24.full.pdf">"Oil and the American Century"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i><a href="/w/index.php?title=The_Journal_of_American_History&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Journal of American History (صفحه وجود ندارد)">The Journal of American History</a></i>. <b>99</b> (1): 24–39. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Fjahist%2Fjas073">10.1093/jahist/jas073</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=The+Journal+of+American+History&amp;rft.atitle=Oil+and+the+American+Century&amp;rft.volume=99&amp;rft.issue=1&amp;rft.pages=24-39&amp;rft.date=2012&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Fjahist%2Fjas073&amp;rft.aulast=Painter&amp;rft.aufirst=David+S.&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fjah.oxfordjournals.org%2Fcontent%2F99%2F1%2F24.full.pdf&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPadfield1998" class="citation book cs1">Padfield, Peter (1998). <i>War Beneath the Sea: Submarine Conflict During World War II</i>. New York: <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%88%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D9%88_%D9%BE%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جان وایلی و پسران">John Wiley</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-471-24945-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-471-24945-0"><bdi>978-0-471-24945-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=War+Beneath+the+Sea%3A+Submarine+Conflict+During+World+War+II&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=John+Wiley&amp;rft.date=1998&amp;rft.isbn=978-0-471-24945-0&amp;rft.aulast=Padfield&amp;rft.aufirst=Peter&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPape1993" class="citation journal cs1"><a href="/w/index.php?title=Robert_Pape&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Robert Pape (صفحه وجود ندارد)">Pape, Robert A.</a> (1993). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_international-security_fall-1993_18_2/page/154">"Why Japan Surrendered"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=International_Security&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="International Security (صفحه وجود ندارد)">International Security</a></i>. <b>18</b> (2): 154–201. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F2539100">10.2307/2539100</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/2539100">2539100</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=International+Security&amp;rft.atitle=Why+Japan+Surrendered&amp;rft.volume=18&amp;rft.issue=2&amp;rft.pages=154-201&amp;rft.date=1993&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F2539100&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F2539100%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Pape&amp;rft.aufirst=Robert+A.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_international-security_fall-1993_18_2%2Fpage%2F154&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFParker2004" class="citation book cs1">Parker, Danny S. (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/battleofbulgehit0000park"><i>Battle of the Bulge: Hitler's Ardennes Offensive, 1944–1945</i></a> (New&#160;ed.). Cambridge, MA: <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7_%DA%A9%D8%A7%D9%BE%D9%88_%D9%BE%D8%B1%D8%B3" title="دا کاپو پرس">Da Capo Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-306-81391-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-306-81391-7"><bdi>978-0-306-81391-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Battle+of+the+Bulge%3A+Hitler%27s+Ardennes+Offensive%2C+1944%E2%80%931945&amp;rft.place=Cambridge%2C+MA&amp;rft.edition=New&amp;rft.pub=Da+Capo+Press&amp;rft.date=2004&amp;rft.isbn=978-0-306-81391-7&amp;rft.aulast=Parker&amp;rft.aufirst=Danny+S.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbattleofbulgehit0000park&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPayne2008" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Stanley_G._Payne&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stanley G. Payne (صفحه وجود ندارد)">Payne, Stanley G.</a> (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/francohitlerspai0000payn"><i>Franco and Hitler: Spain, Germany, and World War II</i></a>. New Haven, CT: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DB%8C%DB%8C%D9%84" title="انتشارات دانشگاه ییل">انتشارات دانشگاه ییل</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-300-12282-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-300-12282-4"><bdi>978-0-300-12282-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Franco+and+Hitler%3A+Spain%2C+Germany%2C+and+World+War+II&amp;rft.place=New+Haven%2C+CT&amp;rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%DB%8C%DB%8C%D9%84&amp;rft.date=2008&amp;rft.isbn=978-0-300-12282-4&amp;rft.aulast=Payne&amp;rft.aufirst=Stanley+G.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Ffrancohitlerspai0000payn&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPerez1998" class="citation book cs1">Perez, Louis G. (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/historyofjapan00pere"><i>The History of Japan</i></a>. Westport,&#160;CT: <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88%D9%88%D8%AF" title="گروه انتشاراتی گرینوود">Greenwood Publishing Group</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-313-30296-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-313-30296-1"><bdi>978-0-313-30296-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+History+of+Japan&amp;rft.place=Westport%2C+CT&amp;rft.pub=Greenwood+Publishing+Group&amp;rft.date=1998&amp;rft.isbn=978-0-313-30296-1&amp;rft.aulast=Perez&amp;rft.aufirst=Louis+G.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fhistoryofjapan00pere&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPetrov1967" class="citation book cs1">Petrov, Vladimir (1967). <i>Money and Conquest: Allied Occupation Currencies in World War II</i>. Baltimore, MD: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%B2_%D9%87%D8%A7%D9%BE%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%B2" title="انتشارات دانشگاه جانز هاپکینز">انتشارات دانشگاه جانز هاپکینز</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8018-0530-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8018-0530-1"><bdi>978-0-8018-0530-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Money+and+Conquest%3A+Allied+Occupation+Currencies+in+World+War+II&amp;rft.place=Baltimore%2C+MD&amp;rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%B2+%D9%87%D8%A7%D9%BE%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%B2&amp;rft.date=1967&amp;rft.isbn=978-0-8018-0530-1&amp;rft.aulast=Petrov&amp;rft.aufirst=Vladimir&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPolley2000" class="citation book cs1">Polley, Martin (2000). <i>An A–Z of Modern Europe Since 1789</i>. London &amp; New York: <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%84%D8%AC" title="روتلج">Routledge</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-415-18597-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-415-18597-4"><bdi>978-0-415-18597-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=An+A%E2%80%93Z+of+Modern+Europe+Since+1789&amp;rft.place=London+%26+New+York&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=2000&amp;rft.isbn=978-0-415-18597-4&amp;rft.aulast=Polley&amp;rft.aufirst=Martin&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPortelli2003" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Alessandro_Portelli&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Alessandro Portelli (صفحه وجود ندارد)">Portelli, Alessandro</a> (2003). <i>The Order Has Been Carried Out: History, Memory, and Meaning of a Nazi Massacre in Rome</i>. Basingstoke &amp; New York<a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D9%88_%D9%85%DA%A9%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="پالگریو مکمیلان">پالگریو مکمیلان</a>978-1403980083.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Order+Has+Been+Carried+Out%3A+History%2C+Memory%2C+and+Meaning+of+a+Nazi+Massacre+in+Rome&amp;rft.place=Basingstoke+%26+New+York%D9%BE%D8%A7%D9%84%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D9%88+%D9%85%DA%A9%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86978-1403980083&amp;rft.date=2003&amp;rft.aulast=Portelli&amp;rft.aufirst=Alessandro&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: نگهداری CS1: موقعیت (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_CS1:_%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="رده:نگهداری CS1: موقعیت">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPreston1998" class="citation book cs1">Preston, P. &#160;W. (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/pacificasiainglo0000pres"><i>Pacific Asia in the Global System: An Introduction</i></a>. Oxford&#160;&amp; Malden,&#160;MA: <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C-%D8%A8%D9%84%DA%A9%E2%80%8C%D9%88%D9%84" title="وایلی-بلک‌ول">Blackwell Publishers</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-631-20238-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-631-20238-7"><bdi>978-0-631-20238-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Pacific+Asia+in+the+Global+System%3A+An+Introduction&amp;rft.place=Oxford+%26+Malden%2C+MA&amp;rft.pub=Blackwell+Publishers&amp;rft.date=1998&amp;rft.isbn=978-0-631-20238-7&amp;rft.aulast=Preston&amp;rft.aufirst=P.+W.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fpacificasiainglo0000pres&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPrins2002" class="citation book cs1">Prins, Gwyn (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/heartofwaronpowe0000gwyn"><i>The Heart of War: On Power, Conflict and Obligation in the Twenty-First Century</i></a>. London &amp; New York: <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%84%D8%AC" title="روتلج">Routledge</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-415-36960-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-415-36960-2"><bdi>978-0-415-36960-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Heart+of+War%3A+On+Power%2C+Conflict+and+Obligation+in+the+Twenty-First+Century&amp;rft.place=London+%26+New+York&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=978-0-415-36960-2&amp;rft.aulast=Prins&amp;rft.aufirst=Gwyn&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fheartofwaronpowe0000gwyn&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRadtke1997" class="citation book cs1">Radtke, K.W. (1997). "<span class="cs1-kern-left"></span>'Strategic' concepts underlying the so-called Hirota foreign policy, 1933–7". <i><span></span></i>In Aiko Ikeo, ed. ,<i> Economic Development in Twentieth Century East Asia: The International Context </i>(pp. &#160;100–20)<i><span></span></i>. London &amp; New York: <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%84%D8%AC" title="روتلج">Routledge</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-415-14900-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-415-14900-6"><bdi>978-0-415-14900-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=%27Strategic%27+concepts+underlying+the+so-called+Hirota+foreign+policy%2C+1933%E2%80%937&amp;rft.btitle=In+Aiko+Ikeo%2C+ed.+%2C+Economic+Development+in+Twentieth+Century+East+Asia%3A+The+International+Context+%28pp.+100%E2%80%9320%29&amp;rft.place=London+%26+New+York&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=1997&amp;rft.isbn=978-0-415-14900-6&amp;rft.aulast=Radtke&amp;rft.aufirst=K.W.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRahn2001" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Werner_Rahn&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Werner Rahn (صفحه وجود ندارد)">Rahn, Werner</a> (2001). "The War in the Pacific". <i><span></span></i>In Horst Boog, Werner Rahn, Reinhard Stumpf and Bernd Wegner, eds. ,<i> Germany and the Second World War, Volume VI: The Global War </i>(pp. &#160;191–298)<i><span></span></i>. Oxford: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A2%DA%A9%D8%B3%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="انتشارات دانشگاه آکسفورد">Oxford University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-822888-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-822888-2"><bdi>978-0-19-822888-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=The+War+in+the+Pacific&amp;rft.btitle=In+Horst+Boog%2C+Werner+Rahn%2C+Reinhard+Stumpf+and+Bernd+Wegner%2C+eds.+%2C+Germany+and+the+Second+World+War%2C+Volume+VI%3A+The+Global+War+%28pp.+191%E2%80%93298%29&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-0-19-822888-2&amp;rft.aulast=Rahn&amp;rft.aufirst=Werner&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRatcliff2006" class="citation book cs1">Ratcliff, R.A. (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/delusionsofintel0000ratc"><i>Delusions of Intelligence: Enigma, Ultra, and the End of Secure Ciphers</i></a>. New York: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="انتشارات دانشگاه کمبریج">Cambridge University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-85522-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-85522-8"><bdi>978-0-521-85522-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Delusions+of+Intelligence%3A+Enigma%2C+Ultra%2C+and+the+End+of+Secure+Ciphers&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-0-521-85522-8&amp;rft.aulast=Ratcliff&amp;rft.aufirst=R.A.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fdelusionsofintel0000ratc&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRead2004" class="citation book cs1">Read, Anthony (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/devilsdisciplesh00read"><i>The Devil's Disciples: Hitler's Inner Circle</i></a>. New York: W.W. Norton. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-393-04800-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-393-04800-1"><bdi>978-0-393-04800-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Devil%27s+Disciples%3A+Hitler%27s+Inner+Circle&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=W.W.+Norton&amp;rft.date=2004&amp;rft.isbn=978-0-393-04800-1&amp;rft.aulast=Read&amp;rft.aufirst=Anthony&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fdevilsdisciplesh00read&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFReadFisher2002" class="citation book cs1">Read, Anthony; Fisher, David (2002) [1992]. <i>The Fall Of Berlin</i>. London: <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%85_%D9%87%D8%A7%D9%88%D8%B3" class="mw-redirect" title="راندوم هاوس">Pimlico</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7126-0695-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7126-0695-0"><bdi>978-0-7126-0695-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Fall+Of+Berlin&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Pimlico&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=978-0-7126-0695-0&amp;rft.aulast=Read&amp;rft.aufirst=Anthony&amp;rft.au=Fisher%2C+David&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRecord2005" class="citation book cs1">Record, Jeffery (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100411104102/http://www.strategicstudiesinstitute.army.mil/pdffiles/PUB622.pdf"><i>Appeasement Reconsidered: Investigating the Mythology of the 1930s</i></a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Diane Publishing. p.&#160;50. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-58487-216-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-58487-216-0"><bdi>978-1-58487-216-0</bdi></a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.strategicstudiesinstitute.army.mil/pdffiles/PUB622.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 11 April 2010<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 November</span> 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Appeasement+Reconsidered%3A+Investigating+the+Mythology+of+the+1930s&amp;rft.pages=50&amp;rft.pub=Diane+Publishing&amp;rft.date=2005&amp;rft.isbn=978-1-58487-216-0&amp;rft.aulast=Record&amp;rft.aufirst=Jeffery&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.strategicstudiesinstitute.army.mil%2Fpdffiles%2FPUB622.pdf&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRees2008" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Laurence_Rees&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Laurence Rees (صفحه وجود ندارد)">Rees, Laurence</a> (2008). <i>World War II Behind Closed Doors: Stalin, the Nazis and the West</i>. London: <a href="/w/index.php?title=BBC_Books&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="BBC Books (صفحه وجود ندارد)">BBC Books</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-563-49335-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-563-49335-8"><bdi>978-0-563-49335-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=World+War+II+Behind+Closed+Doors%3A+Stalin%2C+the+Nazis+and+the+West&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=BBC+Books&amp;rft.date=2008&amp;rft.isbn=978-0-563-49335-8&amp;rft.aulast=Rees&amp;rft.aufirst=Laurence&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRegan2004" class="citation book cs1">Regan, Geoffrey (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/brasseysbookofmi00geof"><i>The Brassey's Book of Military Blunders</i></a>. Brassey's. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-57488-252-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-57488-252-0"><bdi>978-1-57488-252-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Brassey%27s+Book+of+Military+Blunders&amp;rft.pub=Brassey%27s&amp;rft.date=2004&amp;rft.isbn=978-1-57488-252-0&amp;rft.aulast=Regan&amp;rft.aufirst=Geoffrey&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbrasseysbookofmi00geof&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFReinhardt1992" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Klaus_Reinhardt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Klaus Reinhardt (صفحه وجود ندارد)">Reinhardt, Klaus</a> (1992). <i>Moscow – The Turning Point: The Failure of Hitler's Strategy in the Winter of 1941–42</i>. Oxford: <a href="/w/index.php?title=Berg_Publishers&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Berg Publishers (صفحه وجود ندارد)">Berg</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-85496-695-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-85496-695-0"><bdi>978-0-85496-695-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Moscow+%E2%80%93+The+Turning+Point%3A+The+Failure+of+Hitler%27s+Strategy+in+the+Winter+of+1941%E2%80%9342&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pub=Berg&amp;rft.date=1992&amp;rft.isbn=978-0-85496-695-0&amp;rft.aulast=Reinhardt&amp;rft.aufirst=Klaus&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFReynolds2006" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=David_Reynolds_(English_historian)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="David Reynolds (English historian) (صفحه وجود ندارد)">Reynolds, David</a> (2006). <i>From World War to Cold War: Churchill, Roosevelt, and the International History of the 1940s</i>. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A2%DA%A9%D8%B3%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="انتشارات دانشگاه آکسفورد">Oxford University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-928411-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-928411-5"><bdi>978-0-19-928411-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=From+World+War+to+Cold+War%3A+Churchill%2C+Roosevelt%2C+and+the+International+History+of+the+1940s&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-0-19-928411-5&amp;rft.aulast=Reynolds&amp;rft.aufirst=David&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRich1992" class="citation book cs1">Rich, Norman (1992) [1973]. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/hitlerswaraimsid00rich"><i>Hitler's War Aims, Volume I: Ideology, the Nazi State, and the Course of Expansion</i></a>. New York: W.W. Norton. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-393-00802-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-393-00802-9"><bdi>978-0-393-00802-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Hitler%27s+War+Aims%2C+Volume+I%3A+Ideology%2C+the+Nazi+State%2C+and+the+Course+of+Expansion&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=W.W.+Norton&amp;rft.date=1992&amp;rft.isbn=978-0-393-00802-9&amp;rft.aulast=Rich&amp;rft.aufirst=Norman&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fhitlerswaraimsid00rich&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRitchie1992" class="citation book cs1">Ritchie, Ella (1992). "France". <i><span></span></i>In Martin Harrop, ed. ,<i> Power and Policy in Liberal Democracies </i>(pp. &#160;23–48)<i><span></span></i>. Cambridge: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="انتشارات دانشگاه کمبریج">Cambridge University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-34579-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-34579-8"><bdi>978-0-521-34579-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=France&amp;rft.btitle=In+Martin+Harrop%2C+ed.+%2C+Power+and+Policy+in+Liberal+Democracies+%28pp.+23%E2%80%9348%29&amp;rft.place=Cambridge&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=1992&amp;rft.isbn=978-0-521-34579-8&amp;rft.aulast=Ritchie&amp;rft.aufirst=Ella&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRoberts1995" class="citation journal cs1">Roberts, Cynthia A. (1995). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_europe-asia-studies_1995-12_47_8/page/1293">"Planning for War: The Red Army and the Catastrophe of 1941"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Europe-Asia_Studies&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Europe-Asia Studies (صفحه وجود ندارد)">Europe-Asia Studies</a></i>. <b>47</b> (8): 1293–1326. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1080%2F09668139508412322">10.1080/09668139508412322</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/153299">153299</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Europe-Asia+Studies&amp;rft.atitle=Planning+for+War%3A+The+Red+Army+and+the+Catastrophe+of+1941&amp;rft.volume=47&amp;rft.issue=8&amp;rft.pages=1293-1326&amp;rft.date=1995&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1080%2F09668139508412322&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F153299%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Roberts&amp;rft.aufirst=Cynthia+A.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_europe-asia-studies_1995-12_47_8%2Fpage%2F1293&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRoberts2006" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Geoffrey_Roberts&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Geoffrey Roberts (صفحه وجود ندارد)">Roberts, Geoffrey</a> (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/stalinswarsfromw0000robe"><i>Stalin's Wars: From World War to Cold War, 1939–1953</i></a>. New Haven,&#160;CT: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DB%8C%DB%8C%D9%84" title="انتشارات دانشگاه ییل">انتشارات دانشگاه ییل</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-300-11204-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-300-11204-7"><bdi>978-0-300-11204-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Stalin%27s+Wars%3A+From+World+War+to+Cold+War%2C+1939%E2%80%931953&amp;rft.place=New+Haven%2C+CT&amp;rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%DB%8C%DB%8C%D9%84&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-0-300-11204-7&amp;rft.aulast=Roberts&amp;rft.aufirst=Geoffrey&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fstalinswarsfromw0000robe&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRoberts1997" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=John_Roberts_(historian)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="John Roberts (historian) (صفحه وجود ندارد)">Roberts, J.M.</a> (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/penguinhistoryof00robe_1"><i>The Penguin History of Europe</i></a>. London: <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%A6%D9%86" class="mw-redirect" title="کتاب‌های پنگوئن">Penguin Books</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-14-026561-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-14-026561-3"><bdi>978-0-14-026561-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Penguin+History+of+Europe&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Penguin+Books&amp;rft.date=1997&amp;rft.isbn=978-0-14-026561-3&amp;rft.aulast=Roberts&amp;rft.aufirst=J.M.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fpenguinhistoryof00robe_1&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRopp2000" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Theodore_Ropp&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Theodore Ropp (صفحه وجود ندارد)">Ropp, Theodore</a> (2000). <i>War in the Modern World</i> (Revised&#160;ed.). Baltimore, MD: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%B2_%D9%87%D8%A7%D9%BE%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%B2" title="انتشارات دانشگاه جانز هاپکینز">انتشارات دانشگاه جانز هاپکینز</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8018-6445-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8018-6445-2"><bdi>978-0-8018-6445-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=War+in+the+Modern+World&amp;rft.place=Baltimore%2C+MD&amp;rft.edition=Revised&amp;rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%B2+%D9%87%D8%A7%D9%BE%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%B2&amp;rft.date=2000&amp;rft.isbn=978-0-8018-6445-2&amp;rft.aulast=Ropp&amp;rft.aufirst=Theodore&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRoskill1954" class="citation book cs1">Roskill, S.W. (1954). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibiblio.org/hyperwar/UN/UK/UK-RN-I/index.html"><i>The War at Sea 1939–1945, Volume 1: The Defensive</i></a>. History of the Second World War. United Kingdom Military Series. London: HMSO.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+War+at+Sea+1939%E2%80%931945%2C+Volume+1%3A+The+Defensive&amp;rft.place=London&amp;rft.series=History+of+the+Second+World+War.+United+Kingdom+Military+Series&amp;rft.pub=HMSO&amp;rft.date=1954&amp;rft.aulast=Roskill&amp;rft.aufirst=S.W.&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ibiblio.org%2Fhyperwar%2FUN%2FUK%2FUK-RN-I%2Findex.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRoss1997" class="citation book cs1">Ross, Steven T. (1997). <i>American War Plans, 1941–1945: The Test of Battle</i>. Abingdon &amp; New York: <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%84%D8%AC" title="روتلج">Routledge</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7146-4634-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7146-4634-3"><bdi>978-0-7146-4634-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=American+War+Plans%2C+1941%E2%80%931945%3A+The+Test+of+Battle&amp;rft.place=Abingdon+%26+New+York&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=1997&amp;rft.isbn=978-0-7146-4634-3&amp;rft.aulast=Ross&amp;rft.aufirst=Steven+T.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRottman2002" class="citation book cs1">Rottman, Gordon L. (2002). <i>World War II Pacific Island Guide: A Geo-Military Study</i>. Westport, CT: <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88%D9%88%D8%AF" title="گروه انتشاراتی گرینوود">Greenwood Publishing Group</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-313-31395-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-313-31395-0"><bdi>978-0-313-31395-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=World+War+II+Pacific+Island+Guide%3A+A+Geo-Military+Study&amp;rft.place=Westport%2C+CT&amp;rft.pub=Greenwood+Publishing+Group&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=978-0-313-31395-0&amp;rft.aulast=Rottman&amp;rft.aufirst=Gordon+L.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRotundo1986" class="citation journal cs1">Rotundo, Louis (1986). "The Creation of Soviet Reserves and the 1941 Campaign". <i>Military Affairs</i>. <b>50</b> (1): 21–28. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F1988530">10.2307/1988530</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/1988530">1988530</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Military+Affairs&amp;rft.atitle=The+Creation+of+Soviet+Reserves+and+the+1941+Campaign&amp;rft.volume=50&amp;rft.issue=1&amp;rft.pages=21-28&amp;rft.date=1986&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F1988530&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F1988530%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Rotundo&amp;rft.aufirst=Louis&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSalecker2001" class="citation book cs1">Salecker, Gene Eric (2001). <i>Fortress Against the Sun: The B-17 Flying Fortress in the Pacific</i>. Conshohocken, PA: Combined Publishing. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-58097-049-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-58097-049-5"><bdi>978-1-58097-049-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Fortress+Against+the+Sun%3A+The+B-17+Flying+Fortress+in+the+Pacific&amp;rft.place=Conshohocken%2C+PA&amp;rft.pub=Combined+Publishing&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-1-58097-049-5&amp;rft.aulast=Salecker&amp;rft.aufirst=Gene+Eric&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSchain2001" class="citation book cs1">Schain, Martin A., ed. (2001). <i>The Marshall Plan Fifty Years Later</i>. London: <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D9%88_%D9%85%DA%A9%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="پالگریو مکمیلان">پالگریو مکمیلان</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-333-92983-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-333-92983-4"><bdi>978-0-333-92983-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Marshall+Plan+Fifty+Years+Later&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=%D9%BE%D8%A7%D9%84%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D9%88+%D9%85%DA%A9%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-0-333-92983-4&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSchmitz2000" class="citation book cs1">Schmitz, David F. (2000). <i>Henry L. Stimson: The First Wise Man</i>. Lanham,&#160;MD: <a href="/w/index.php?title=Rowman_%26_Littlefield&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rowman &amp; Littlefield (صفحه وجود ندارد)">Rowman &amp; Littlefield</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8420-2632-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8420-2632-1"><bdi>978-0-8420-2632-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Henry+L.+Stimson%3A+The+First+Wise+Man&amp;rft.place=Lanham%2C+MD&amp;rft.pub=Rowman+%26+Littlefield&amp;rft.date=2000&amp;rft.isbn=978-0-8420-2632-1&amp;rft.aulast=Schmitz&amp;rft.aufirst=David+F.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSchofield1981" class="citation journal cs1">Schofield, B.B. (1981). "The Defeat of the U-Boats during World War II". <i><a href="/w/index.php?title=Journal_of_Contemporary_History&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Journal of Contemporary History (صفحه وجود ندارد)">Journal of Contemporary History</a></i>. <b>16</b> (1): 119–29. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1177%2F002200948101600107">10.1177/002200948101600107</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/260619">260619</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Journal+of+Contemporary+History&amp;rft.atitle=The+Defeat+of+the+U-Boats+during+World+War+II&amp;rft.volume=16&amp;rft.issue=1&amp;rft.pages=119-29&amp;rft.date=1981&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1177%2F002200948101600107&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F260619%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Schofield&amp;rft.aufirst=B.B.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSchoppa2011" class="citation book cs1">Schoppa, R. Keith (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/inseaofbitternes0000scho"><i>In a Sea of Bitterness, Refugees during the Sino-Japanese War</i></a>. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="انتشارات دانشگاه هاروارد">Harvard University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-674-05988-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-674-05988-7"><bdi>978-0-674-05988-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=In+a+Sea+of+Bitterness%2C+Refugees+during+the+Sino-Japanese+War&amp;rft.pub=Harvard+University+Press&amp;rft.date=2011&amp;rft.isbn=978-0-674-05988-7&amp;rft.aulast=Schoppa&amp;rft.aufirst=R.+Keith&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Finseaofbitternes0000scho&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSella1978" class="citation journal cs1"><a href="/w/index.php?title=Amnon_Sella&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Amnon Sella (صفحه وجود ندارد)">Sella, Amnon</a> (1978). "<span class="cs1-kern-left"></span>"Barbarossa": Surprise Attack and Communication". <i><a href="/w/index.php?title=Journal_of_Contemporary_History&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Journal of Contemporary History (صفحه وجود ندارد)">Journal of Contemporary History</a></i>. <b>13</b> (3): 555–83. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1177%2F002200947801300308">10.1177/002200947801300308</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/260209">260209</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Journal+of+Contemporary+History&amp;rft.atitle=%22Barbarossa%22%3A+Surprise+Attack+and+Communication&amp;rft.volume=13&amp;rft.issue=3&amp;rft.pages=555-83&amp;rft.date=1978&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1177%2F002200947801300308&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F260209%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Sella&amp;rft.aufirst=Amnon&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSella1983" class="citation journal cs1">——— (1983). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_journal-of-contemporary-history_1983-10_18_4/page/651">"Khalkhin-Gol: The Forgotten War"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Journal_of_Contemporary_History&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Journal of Contemporary History (صفحه وجود ندارد)">Journal of Contemporary History</a></i>. <b>18</b> (4): 651–87. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/260307">260307</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Journal+of+Contemporary+History&amp;rft.atitle=Khalkhin-Gol%3A+The+Forgotten+War&amp;rft.volume=18&amp;rft.issue=4&amp;rft.pages=651-87&amp;rft.date=1983&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F260307%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.au=%E2%80%94%E2%80%94%E2%80%94&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_journal-of-contemporary-history_1983-10_18_4%2Fpage%2F651&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_journal" title="الگو:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1_maint:_numeric_names:_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSenn2007" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Alfred_E._Senn&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Alfred E. Senn (صفحه وجود ندارد)">Senn, Alfred Erich</a> (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/lithuania1940rev0000senn"><i>Lithuania 1940: Revolution from Above</i></a>. Amsterdam &amp; New York: <a href="/w/index.php?title=Rodopi_(publisher)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rodopi (publisher) (صفحه وجود ندارد)">Rodopi</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-90-420-2225-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-90-420-2225-6"><bdi>978-90-420-2225-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Lithuania+1940%3A+Revolution+from+Above&amp;rft.place=Amsterdam+%26+New+York&amp;rft.pub=Rodopi&amp;rft.date=2007&amp;rft.isbn=978-90-420-2225-6&amp;rft.aulast=Senn&amp;rft.aufirst=Alfred+Erich&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Flithuania1940rev0000senn&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFShaw2000" class="citation book cs1">Shaw, Anthony (2000). <i>World War II: Day by Day</i>. Osceola,&#160;WI: <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%88" title="گروه کوارتو">MBI Publishing Company</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7603-0939-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7603-0939-1"><bdi>978-0-7603-0939-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=World+War+II%3A+Day+by+Day&amp;rft.place=Osceola%2C+WI&amp;rft.pub=MBI+Publishing+Company&amp;rft.date=2000&amp;rft.isbn=978-0-7603-0939-1&amp;rft.aulast=Shaw&amp;rft.aufirst=Anthony&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFShepardson1998" class="citation journal cs1">Shepardson, Donald E. (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_journal-of-military-history_1998-01_62_1/page/135">"The Fall of Berlin and the Rise of a Myth"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Journal_of_Military_History&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Journal of Military History (صفحه وجود ندارد)">Journal of Military History</a></i>. <b>62</b> (1): 135–54. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F120398">10.2307/120398</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/120398">120398</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Journal+of+Military+History&amp;rft.atitle=The+Fall+of+Berlin+and+the+Rise+of+a+Myth&amp;rft.volume=62&amp;rft.issue=1&amp;rft.pages=135-54&amp;rft.date=1998&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F120398&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F120398%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Shepardson&amp;rft.aufirst=Donald+E.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_journal-of-military-history_1998-01_62_1%2Fpage%2F135&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFShirer1990" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=William_L._Shirer&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="William L. Shirer (صفحه وجود ندارد)">Shirer, William L.</a> (1990) [1960]. <a href="/w/index.php?title=The_Rise_and_Fall_of_the_Third_Reich&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Rise and Fall of the Third Reich (صفحه وجود ندارد)"><i>The Rise and Fall of the Third Reich: A History of Nazi Germany</i></a>. New York: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%B1" title="سایمون اند شوستر">سایمون اند شوستر</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-671-72868-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-671-72868-7"><bdi>978-0-671-72868-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Rise+and+Fall+of+the+Third+Reich%3A+A+History+of+Nazi+Germany&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%86+%D8%A7%D9%86%D8%AF+%D8%B4%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%B1&amp;rft.date=1990&amp;rft.isbn=978-0-671-72868-7&amp;rft.aulast=Shirer&amp;rft.aufirst=William+L.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFShore2003" class="citation book cs1">Shore, Zachary (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/whathitlerknewba00shor_0"><i>What Hitler Knew: The Battle for Information in Nazi Foreign Policy</i></a>. New York: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A2%DA%A9%D8%B3%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="انتشارات دانشگاه آکسفورد">Oxford University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-518261-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-518261-3"><bdi>978-0-19-518261-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=What+Hitler+Knew%3A+The+Battle+for+Information+in+Nazi+Foreign+Policy&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2003&amp;rft.isbn=978-0-19-518261-3&amp;rft.aulast=Shore&amp;rft.aufirst=Zachary&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fwhathitlerknewba00shor_0&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSlim1956" class="citation book cs1">Slim, William (1956). <i>Defeat into Victory</i>. London: Cassell. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-304-29114-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-304-29114-4"><bdi>978-0-304-29114-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Defeat+into+Victory&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Cassell&amp;rft.date=1956&amp;rft.isbn=978-0-304-29114-4&amp;rft.aulast=Slim&amp;rft.aufirst=William&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSmith1993" class="citation book cs1">Smith, Alan (1993). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/russiaworldecono00smit"><i>Russia and the World Economy: Problems of Integration</i></a>. London: <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%84%D8%AC" title="روتلج">Routledge</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-415-08924-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-415-08924-1"><bdi>978-0-415-08924-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Russia+and+the+World+Economy%3A+Problems+of+Integration&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=1993&amp;rft.isbn=978-0-415-08924-1&amp;rft.aulast=Smith&amp;rft.aufirst=Alan&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Frussiaworldecono00smit&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSmith1994" class="citation book cs1">Smith, J.W. (1994). <i>The World's Wasted Wealth 2: Save Our Wealth, Save Our Environment</i>. Institute for Economic Democracy. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-9624423-2-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-9624423-2-2"><bdi>978-0-9624423-2-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+World%27s+Wasted+Wealth+2%3A+Save+Our+Wealth%2C+Save+Our+Environment&amp;rft.pub=Institute+for+Economic+Democracy&amp;rft.date=1994&amp;rft.isbn=978-0-9624423-2-2&amp;rft.aulast=Smith&amp;rft.aufirst=J.W.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSmith2002" class="citation book cs1">Smith, Peter C. (2002) [1970]. <i>Pedestal: The Convoy That Saved Malta</i> (5th&#160;ed.). Manchester: Goodall. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-907579-19-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-907579-19-9"><bdi>978-0-907579-19-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Pedestal%3A+The+Convoy+That+Saved+Malta&amp;rft.place=Manchester&amp;rft.edition=5th&amp;rft.pub=Goodall&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=978-0-907579-19-9&amp;rft.aulast=Smith&amp;rft.aufirst=Peter+C.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSmithPabriksPursLane2002" class="citation book cs1">Smith, David&#160;J.; Pabriks, Artis; Purs, Aldis; Lane, Thomas (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/balticstatesesto0000smit_l0z8"><i>The Baltic States: Estonia, Latvia and Lithuania</i></a>. London: <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%84%D8%AC" title="روتلج">Routledge</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-415-28580-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-415-28580-3"><bdi>978-0-415-28580-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Baltic+States%3A+Estonia%2C+Latvia+and+Lithuania&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=978-0-415-28580-3&amp;rft.aulast=Smith&amp;rft.aufirst=David+J.&amp;rft.au=Pabriks%2C+Artis&amp;rft.au=Purs%2C+Aldis&amp;rft.au=Lane%2C+Thomas&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbalticstatesesto0000smit_l0z8&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSmithSteadman2004" class="citation book cs1">Smith, Winston; Steadman, Ralph (2004). <i>All Riot on the Western Front, Volume 3</i>. Last Gasp. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-86719-616-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-86719-616-0"><bdi>978-0-86719-616-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=All+Riot+on+the+Western+Front%2C+Volume+3&amp;rft.pub=Last+Gasp&amp;rft.date=2004&amp;rft.isbn=978-0-86719-616-0&amp;rft.aulast=Smith&amp;rft.aufirst=Winston&amp;rft.au=Steadman%2C+Ralph&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSnyder2010" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Timothy_D._Snyder&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Timothy D. Snyder (صفحه وجود ندارد)">Snyder, Timothy</a> (2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/bloodlandseurope0000snyd_e5a3"><i>Bloodlands: Europe Between Hitler and Stalin</i></a>. London: <a href="/w/index.php?title=The_Bodley_Head&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Bodley Head (صفحه وجود ندارد)">The Bodley Head</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-224-08141-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-224-08141-2"><bdi>978-0-224-08141-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Bloodlands%3A+Europe+Between+Hitler+and+Stalin&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=The+Bodley+Head&amp;rft.date=2010&amp;rft.isbn=978-0-224-08141-2&amp;rft.aulast=Snyder&amp;rft.aufirst=Timothy&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbloodlandseurope0000snyd_e5a3&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSommerville2008" class="citation book cs1">Sommerville, Donald (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/completeillustra0000somm"><i>The Complete Illustrated History of World War Two: An Authoritative Account of the Deadliest Conflict in Human History with Analysis of Decisive Encounters and Landmark Engagements</i></a>. Leicester: Lorenz Books. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7548-1898-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7548-1898-4"><bdi>978-0-7548-1898-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Complete+Illustrated+History+of+World+War+Two%3A+An+Authoritative+Account+of+the+Deadliest+Conflict+in+Human+History+with+Analysis+of+Decisive+Encounters+and+Landmark+Engagements&amp;rft.place=Leicester&amp;rft.pub=Lorenz+Books&amp;rft.date=2008&amp;rft.isbn=978-0-7548-1898-4&amp;rft.aulast=Sommerville&amp;rft.aufirst=Donald&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcompleteillustra0000somm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSpring1986" class="citation journal cs1">Spring, D. &#160;W. (1986). "The Soviet Decision for War against Finland, 30 November 1939". <i><a href="/w/index.php?title=Soviet_Studies&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Soviet Studies (صفحه وجود ندارد)">Soviet Studies</a></i>. <b>38</b> (2): 207–26. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1080%2F09668138608411636">10.1080/09668138608411636</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/151203">151203</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Soviet+Studies&amp;rft.atitle=The+Soviet+Decision+for+War+against+Finland%2C+30+November+1939&amp;rft.volume=38&amp;rft.issue=2&amp;rft.pages=207-26&amp;rft.date=1986&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1080%2F09668138608411636&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F151203%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Spring&amp;rft.aufirst=D.+W.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSteinberg1995" class="citation journal cs1"><a href="/w/index.php?title=Jonathan_Steinberg&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jonathan Steinberg (صفحه وجود ندارد)">Steinberg, Jonathan</a> (1995). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_english-historical-review_1995-06_110_437/page/620">"The Third Reich Reflected: German Civil Administration in the Occupied Soviet Union, 1941–4"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=The_English_Historical_Review&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The English Historical Review (صفحه وجود ندارد)">The English Historical Review</a></i>. <b>110</b> (437): 620–51. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Fehr%2Fcx.437.620">10.1093/ehr/cx.437.620</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/578338">578338</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=The+English+Historical+Review&amp;rft.atitle=The+Third+Reich+Reflected%3A+German+Civil+Administration+in+the+Occupied+Soviet+Union%2C+1941%E2%80%934&amp;rft.volume=110&amp;rft.issue=437&amp;rft.pages=620-51&amp;rft.date=1995&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Fehr%2Fcx.437.620&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F578338%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Steinberg&amp;rft.aufirst=Jonathan&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_english-historical-review_1995-06_110_437%2Fpage%2F620&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSteury1987" class="citation journal cs1">Steury, Donald P. (1987). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_journal-of-contemporary-history_1987-04_22_2/page/209">"Naval Intelligence, the Atlantic Campaign and the Sinking of the Bismarck: A Study in the Integration of Intelligence into the Conduct of Naval Warfare"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Journal_of_Contemporary_History&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Journal of Contemporary History (صفحه وجود ندارد)">Journal of Contemporary History</a></i>. <b>22</b> (2): 209–33. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1177%2F002200948702200202">10.1177/002200948702200202</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/260931">260931</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Journal+of+Contemporary+History&amp;rft.atitle=Naval+Intelligence%2C+the+Atlantic+Campaign+and+the+Sinking+of+the+Bismarck%3A+A+Study+in+the+Integration+of+Intelligence+into+the+Conduct+of+Naval+Warfare&amp;rft.volume=22&amp;rft.issue=2&amp;rft.pages=209-33&amp;rft.date=1987&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1177%2F002200948702200202&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F260931%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Steury&amp;rft.aufirst=Donald+P.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_journal-of-contemporary-history_1987-04_22_2%2Fpage%2F209&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFStueck2010" class="citation book cs1">Stueck, William (2010). "The Korean War". <i><span></span></i>In Melvyn P. Leffler and Odd Arne Westad, eds. ,<i> The Cambridge History of the Cold War, Volume&#160;I: Origins </i>(pp. &#160;266–87)<i><span></span></i>. Cambridge: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="انتشارات دانشگاه کمبریج">Cambridge University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-83719-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-83719-4"><bdi>978-0-521-83719-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=The+Korean+War&amp;rft.btitle=In+Melvyn+P.+Leffler+and+Odd+Arne+Westad%2C+eds.+%2C+The+Cambridge+History+of+the+Cold+War%2C+Volume+I%3A+Origins+%28pp.+266%E2%80%9387%29&amp;rft.place=Cambridge&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2010&amp;rft.isbn=978-0-521-83719-4&amp;rft.aulast=Stueck&amp;rft.aufirst=William&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSumnerBaker2001" class="citation book cs1">Sumner, Ian; Baker, Alix (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/royalnavy19391940000sumn"><i>The Royal Navy 1939–45</i></a>. Oxford: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D9%BE%D8%B1%DB%8C" title="انتشارات اوسپری">Osprey Publishing</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-84176-195-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-84176-195-4"><bdi>978-1-84176-195-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Royal+Navy+1939%E2%80%9345&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pub=Osprey+Publishing&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-1-84176-195-4&amp;rft.aulast=Sumner&amp;rft.aufirst=Ian&amp;rft.au=Baker%2C+Alix&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Froyalnavy19391940000sumn&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSwain2001" class="citation book cs1">Swain, Bruce (2001). <i>A Chronology of Australian Armed Forces at War 1939–45</i>. Crows Nest: <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%B1%D8%AC_%D8%A2%D9%84%D9%86_%D9%88_%D8%A2%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86" title="جورج آلن و آنوین">جورج آلن و آنوین</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-86508-352-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-86508-352-0"><bdi>978-1-86508-352-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+Chronology+of+Australian+Armed+Forces+at+War+1939%E2%80%9345&amp;rft.place=Crows+Nest&amp;rft.pub=%D8%AC%D9%88%D8%B1%D8%AC+%D8%A2%D9%84%D9%86+%D9%88+%D8%A2%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-1-86508-352-0&amp;rft.aulast=Swain&amp;rft.aufirst=Bruce&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSwain1992" class="citation journal cs1">Swain, Geoffrey (1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_historical-journal_1992-09_35_3/page/641">"The Cominform: Tito's International?"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=The_Historical_Journal&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Historical Journal (صفحه وجود ندارد)">The Historical Journal</a></i>. <b>35</b> (3): 641–63. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1017%2FS0018246X00026017">10.1017/S0018246X00026017</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=The+Historical+Journal&amp;rft.atitle=The+Cominform%3A+Tito%27s+International%3F&amp;rft.volume=35&amp;rft.issue=3&amp;rft.pages=641-63&amp;rft.date=1992&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1017%2FS0018246X00026017&amp;rft.aulast=Swain&amp;rft.aufirst=Geoffrey&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_historical-journal_1992-09_35_3%2Fpage%2F641&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFTanaka1996" class="citation book cs1">Tanaka, Yuki (1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/hiddenhorrorsjap0000tana"><i>Hidden Horrors: Japanese War Crimes in World War II</i></a>. Boulder, CO: Westview Press. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8133-2717-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8133-2717-4"><bdi>978-0-8133-2717-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Hidden+Horrors%3A+Japanese+War+Crimes+in+World+War+II&amp;rft.place=Boulder%2C+CO&amp;rft.pub=Westview+Press&amp;rft.date=1996&amp;rft.isbn=978-0-8133-2717-4&amp;rft.aulast=Tanaka&amp;rft.aufirst=Yuki&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fhiddenhorrorsjap0000tana&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFTaylor1961" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=A._J._P._Taylor&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="A. J. P. Taylor (صفحه وجود ندارد)">Taylor, A.J.P.</a> (1961). <i>The Origins of the Second World War</i>. London: <a href="/w/index.php?title=Hamish_Hamilton&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hamish Hamilton (صفحه وجود ندارد)">Hamish Hamilton</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Origins+of+the+Second+World+War&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Hamish+Hamilton&amp;rft.date=1961&amp;rft.aulast=Taylor&amp;rft.aufirst=A.J.P.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFTaylor1979" class="citation book cs1">——— (1979). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/howwarsbegin0000tayl"><i>How Wars Begin</i></a>. London: <a href="/w/index.php?title=Hamish_Hamilton&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hamish Hamilton (صفحه وجود ندارد)">Hamish Hamilton</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-241-10017-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-241-10017-2"><bdi>978-0-241-10017-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=How+Wars+Begin&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Hamish+Hamilton&amp;rft.date=1979&amp;rft.isbn=978-0-241-10017-2&amp;rft.au=%E2%80%94%E2%80%94%E2%80%94&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fhowwarsbegin0000tayl&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1_maint:_numeric_names:_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFTaylor2009" class="citation book cs1">Taylor, Jay (2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/generalissimochi00tayl"><i>The Generalissimo: Chiang Kai-shek and the Struggle for Modern China</i></a>. Cambridge,&#160;MA: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="انتشارات دانشگاه هاروارد">Harvard University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-674-03338-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-674-03338-2"><bdi>978-0-674-03338-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Generalissimo%3A+Chiang+Kai-shek+and+the+Struggle+for+Modern+China&amp;rft.place=Cambridge%2C+MA&amp;rft.pub=Harvard+University+Press&amp;rft.date=2009&amp;rft.isbn=978-0-674-03338-2&amp;rft.aulast=Taylor&amp;rft.aufirst=Jay&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fgeneralissimochi00tayl&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFThomasAndrew1998" class="citation book cs1">Thomas, Nigel; Andrew, Stephen (1998). <i>German Army 1939–1945 (2): North Africa &amp; Balkans</i>. Oxford: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D9%BE%D8%B1%DB%8C" title="انتشارات اوسپری">Osprey Publishing</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-85532-640-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-85532-640-8"><bdi>978-1-85532-640-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=German+Army+1939%E2%80%931945+%282%29%3A+North+Africa+%26+Balkans&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pub=Osprey+Publishing&amp;rft.date=1998&amp;rft.isbn=978-1-85532-640-8&amp;rft.aulast=Thomas&amp;rft.aufirst=Nigel&amp;rft.au=Andrew%2C+Stephen&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFThompsonRandall2008" class="citation book cs1">Thompson, John Herd; <a href="/w/index.php?title=Stephen_Randall_(political_scientist)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stephen Randall (political scientist) (صفحه وجود ندارد)">Randall, Stephen J.</a> (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/canadaunitedsta00thom"><i>Canada and the United States: Ambivalent Allies</i></a> (4th&#160;ed.). Athens, GA: <a href="/w/index.php?title=University_of_Georgia_Press&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="University of Georgia Press (صفحه وجود ندارد)">University of Georgia Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8203-3113-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8203-3113-3"><bdi>978-0-8203-3113-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Canada+and+the+United+States%3A+Ambivalent+Allies&amp;rft.place=Athens%2C+GA&amp;rft.edition=4th&amp;rft.pub=University+of+Georgia+Press&amp;rft.date=2008&amp;rft.isbn=978-0-8203-3113-3&amp;rft.aulast=Thompson&amp;rft.aufirst=John+Herd&amp;rft.au=Randall%2C+Stephen+J.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcanadaunitedsta00thom&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFTrachtenberg1999" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Marc_Trachtenberg&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Marc Trachtenberg (صفحه وجود ندارد)">Trachtenberg, Marc</a> (1999). <i>A Constructed Peace: The Making of the European Settlement, 1945–1963</i>. Princeton,&#160;NJ: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86" title="انتشارات دانشگاه پرینستون">انتشارات دانشگاه پرینستون</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-691-00273-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-691-00273-6"><bdi>978-0-691-00273-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+Constructed+Peace%3A+The+Making+of+the+European+Settlement%2C+1945%E2%80%931963&amp;rft.place=Princeton%2C+NJ&amp;rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86&amp;rft.date=1999&amp;rft.isbn=978-0-691-00273-6&amp;rft.aulast=Trachtenberg&amp;rft.aufirst=Marc&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFTuckerRoberts2004" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Spencer_C._Tucker&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Spencer C. Tucker (صفحه وجود ندارد)">Tucker, Spencer C.</a>; Roberts, Priscilla Mary (2004). <i>Encyclopedia of World War II: A Political, Social, and Military History</i>. ABC-CIO. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-57607-999-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-57607-999-7"><bdi>978-1-57607-999-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Encyclopedia+of+World+War+II%3A+A+Political%2C+Social%2C+and+Military+History&amp;rft.pub=ABC-CIO&amp;rft.date=2004&amp;rft.isbn=978-1-57607-999-7&amp;rft.aulast=Tucker&amp;rft.aufirst=Spencer+C.&amp;rft.au=Roberts%2C+Priscilla+Mary&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFUmbreit1991" class="citation book cs1">Umbreit, Hans (1991). "The Battle for Hegemony in Western Europe". <i><span></span></i>In P. &#160;S. Falla,&#160;ed. ,<i> Germany and the Second World War, Volume&#160;2: Germany's Initial Conquests in Europe </i>(pp. &#160;227–326)<i><span></span></i>. Oxford: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A2%DA%A9%D8%B3%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="انتشارات دانشگاه آکسفورد">Oxford University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-822885-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-822885-1"><bdi>978-0-19-822885-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=The+Battle+for+Hegemony+in+Western+Europe&amp;rft.btitle=In+P.+S.+Falla%2C+ed.+%2C+Germany+and+the+Second+World+War%2C+Volume+2%3A+Germany%27s+Initial+Conquests+in+Europe+%28pp.+227%E2%80%93326%29&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=1991&amp;rft.isbn=978-0-19-822885-1&amp;rft.aulast=Umbreit&amp;rft.aufirst=Hans&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFUS_Army1986" class="citation book cs1"><a href="/wiki/United_States_Army" class="mw-redirect" title="United States Army">United States Army</a> (1986) [1953]. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090619234443/http://history.army.mil/books/wwii/balkan/intro.htm"><i>The German Campaigns in the Balkans (Spring 1941)</i></a>. Washington, DC: <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" class="mw-redirect" title="واحد ارتش ایالات متحده آمریکا">واحد ارتش ایالات متحده آمریکا</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.history.army.mil/books/wwii/balkan/intro.htm">the original</a> on 19 June 2009<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 July</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+German+Campaigns+in+the+Balkans+%28Spring+1941%29&amp;rft.place=Washington%2C+DC&amp;rft.pub=%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF+%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4+%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA+%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87+%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7&amp;rft.date=1986&amp;rft.au=United+States+Army&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.history.army.mil%2Fbooks%2Fwwii%2Fbalkan%2Fintro.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFWaltz2002" class="citation journal cs1"><a href="/w/index.php?title=Susan_Waltz&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Susan Waltz (صفحه وجود ندارد)">Waltz, Susan</a> (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_third-world-quarterly_2002_23_3/page/437">"Reclaiming and Rebuilding the History of the Universal Declaration of Human Rights"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Third_World_Quarterly&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Third World Quarterly (صفحه وجود ندارد)">Third World Quarterly</a></i>. <b>23</b> (3): 437–48. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1080%2F01436590220138378">10.1080/01436590220138378</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/3993535">3993535</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Third+World+Quarterly&amp;rft.atitle=Reclaiming+and+Rebuilding+the+History+of+the+Universal+Declaration+of+Human+Rights&amp;rft.volume=23&amp;rft.issue=3&amp;rft.pages=437-48&amp;rft.date=2002&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1080%2F01436590220138378&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F3993535%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Waltz&amp;rft.aufirst=Susan&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_third-world-quarterly_2002_23_3%2Fpage%2F437&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFWard2010" class="citation book cs1">Ward, Thomas A. (2010). <i>Aerospace Propulsion Systems</i>. Singapore: <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%88%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D9%88_%D9%BE%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جان وایلی و پسران">جان وایلی و پسران</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-470-82497-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-470-82497-9"><bdi>978-0-470-82497-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Aerospace+Propulsion+Systems&amp;rft.place=Singapore&amp;rft.pub=%D8%AC%D8%A7%D9%86+%D9%88%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C+%D9%88+%D9%BE%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86&amp;rft.date=2010&amp;rft.isbn=978-0-470-82497-9&amp;rft.aulast=Ward&amp;rft.aufirst=Thomas+A.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFWatson2003" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=William_E._Watson&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="William E. Watson (صفحه وجود ندارد)">Watson, William E.</a> (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/tricolorcrescent0000wats"><i>Tricolor and Crescent: France and the Islamic World</i></a>. Westport,&#160;CT: <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88%D9%88%D8%AF" title="گروه انتشاراتی گرینوود">Praeger</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-275-97470-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-275-97470-1"><bdi>978-0-275-97470-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Tricolor+and+Crescent%3A+France+and+the+Islamic+World&amp;rft.place=Westport%2C+CT&amp;rft.pub=Praeger&amp;rft.date=2003&amp;rft.isbn=978-0-275-97470-1&amp;rft.aulast=Watson&amp;rft.aufirst=William+E.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Ftricolorcrescent0000wats&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFWeinberg2005" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Gerhard_Weinberg&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gerhard Weinberg (صفحه وجود ندارد)">Weinberg, Gerhard L.</a> (2005). <i>A World at Arms: A Global History of World War II</i> (2nd&#160;ed.). Cambridge: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="انتشارات دانشگاه کمبریج">Cambridge University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-85316-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-85316-3"><bdi>978-0-521-85316-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+World+at+Arms%3A+A+Global+History+of+World+War+II&amp;rft.place=Cambridge&amp;rft.edition=2nd&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2005&amp;rft.isbn=978-0-521-85316-3&amp;rft.aulast=Weinberg&amp;rft.aufirst=Gerhard+L.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span>; comprehensive overview with emphasis on diplomacy</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFWettig2008" class="citation book cs1">Wettig, Gerhard (2008). <i>Stalin and the Cold War in Europe: The Emergence and Development of East-West Conflict, 1939–1953</i>. Lanham,&#160;MD: <a href="/w/index.php?title=Rowman_%26_Littlefield&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rowman &amp; Littlefield (صفحه وجود ندارد)">Rowman &amp; Littlefield</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7425-5542-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7425-5542-6"><bdi>978-0-7425-5542-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Stalin+and+the+Cold+War+in+Europe%3A+The+Emergence+and+Development+of+East-West+Conflict%2C+1939%E2%80%931953&amp;rft.place=Lanham%2C+MD&amp;rft.pub=Rowman+%26+Littlefield&amp;rft.date=2008&amp;rft.isbn=978-0-7425-5542-6&amp;rft.aulast=Wettig&amp;rft.aufirst=Gerhard&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFWiestBarbier2002" class="citation book cs1">Wiest, Andrew; Barbier, M.K. (2002). <i>Strategy and Tactics: Infantry Warfare</i>. St Paul, MN: <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%88" title="گروه کوارتو">MBI Publishing Company</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7603-1401-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7603-1401-2"><bdi>978-0-7603-1401-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Strategy+and+Tactics%3A+Infantry+Warfare&amp;rft.place=St+Paul%2C+MN&amp;rft.pub=MBI+Publishing+Company&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=978-0-7603-1401-2&amp;rft.aulast=Wiest&amp;rft.aufirst=Andrew&amp;rft.au=Barbier%2C+M.K.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFWilliams2006" class="citation book cs1">Williams, Andrew (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/liberalismwarvic0000will"><i>Liberalism and War: The Victors and the Vanquished</i></a>. Abingdon &amp; New York: <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%84%D8%AC" title="روتلج">Routledge</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-415-35980-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-415-35980-1"><bdi>978-0-415-35980-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Liberalism+and+War%3A+The+Victors+and+the+Vanquished&amp;rft.place=Abingdon+%26+New+York&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-0-415-35980-1&amp;rft.aulast=Williams&amp;rft.aufirst=Andrew&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fliberalismwarvic0000will&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFWilt1981" class="citation journal cs1"><a href="/w/index.php?title=Alan_F._Wilt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Alan F. Wilt (صفحه وجود ندارد)">Wilt, Alan F.</a> (1981). "Hitler's Late Summer Pause in 1941". <i>Military Affairs</i>. <b>45</b> (4): 187–91. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F1987464">10.2307/1987464</a>. <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جی‌استور">JSTOR</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/1987464">1987464</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Military+Affairs&amp;rft.atitle=Hitler%27s+Late+Summer+Pause+in+1941&amp;rft.volume=45&amp;rft.issue=4&amp;rft.pages=187-91&amp;rft.date=1981&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F1987464&amp;rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F1987464%23id-name%3DJSTOR&amp;rft.aulast=Wilt&amp;rft.aufirst=Alan+F.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFWohlstetter1962" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Roberta_Wohlstetter&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Roberta Wohlstetter (صفحه وجود ندارد)">Wohlstetter, Roberta</a> (1962). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/pearlharborwarni0000wohl"><i>Pearl Harbor: Warning and Decision</i></a>. Palo Alto,&#160;CA: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="انتشارات دانشگاه استنفورد">Stanford University Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8047-0597-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8047-0597-4"><bdi>978-0-8047-0597-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Pearl+Harbor%3A+Warning+and+Decision&amp;rft.place=Palo+Alto%2C+CA&amp;rft.pub=Stanford+University+Press&amp;rft.date=1962&amp;rft.isbn=978-0-8047-0597-4&amp;rft.aulast=Wohlstetter&amp;rft.aufirst=Roberta&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fpearlharborwarni0000wohl&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFWolf1993" class="citation book cs1">Wolf, Holger C. (1993). "The Lucky Miracle: Germany 1945–1951". <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/postwareconomicr0000unse"><i><span></span></i>In Rudiger Dornbusch, Wilhelm Nölling and Richard Layard, eds. ,<i> Postwar Economic Reconstruction and Lessons for the East Today </i>(pp. &#160;29–56)<i><span></span></i></a>. Cambridge: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%DB%8C" title="انتشارات ام‌آی‌تی">MIT Press</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-262-04136-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-262-04136-2"><bdi>978-0-262-04136-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=The+Lucky+Miracle%3A+Germany+1945%E2%80%931951&amp;rft.btitle=In+Rudiger+Dornbusch%2C+Wilhelm+N%C3%B6lling+and+Richard+Layard%2C+eds.+%2C+Postwar+Economic+Reconstruction+and+Lessons+for+the+East+Today+%28pp.+29%E2%80%9356%29&amp;rft.place=Cambridge&amp;rft.pub=MIT+Press&amp;rft.date=1993&amp;rft.isbn=978-0-262-04136-2&amp;rft.aulast=Wolf&amp;rft.aufirst=Holger+C.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fpostwareconomicr0000unse&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFWood2007" class="citation book cs1">Wood, James&#160;B. (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/japanesemilitary0000wood"><i>Japanese Military Strategy in the Pacific War: Was Defeat Inevitable?</i></a>. Lanham, MD: <a href="/w/index.php?title=Rowman_%26_Littlefield&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rowman &amp; Littlefield (صفحه وجود ندارد)">Rowman &amp; Littlefield</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7425-5339-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7425-5339-2"><bdi>978-0-7425-5339-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Japanese+Military+Strategy+in+the+Pacific+War%3A+Was+Defeat+Inevitable%3F&amp;rft.place=Lanham%2C+MD&amp;rft.pub=Rowman+%26+Littlefield&amp;rft.date=2007&amp;rft.isbn=978-0-7425-5339-2&amp;rft.aulast=Wood&amp;rft.aufirst=James+B.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fjapanesemilitary0000wood&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFYoder1997" class="citation book cs1">Yoder, Amos (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/evolutionofunite0000yode"><i>The Evolution of the United Nations System</i></a> (3rd&#160;ed.). London &amp; Washington,&#160;DC: <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%AA%DB%8C%D9%84%D9%88%D8%B1_%D9%88_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3" title="گروه تیلور و فرانسیس">Taylor &amp; Francis</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-56032-546-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-56032-546-8"><bdi>978-1-56032-546-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Evolution+of+the+United+Nations+System&amp;rft.place=London+%26+Washington%2C+DC&amp;rft.edition=3rd&amp;rft.pub=Taylor+%26+Francis&amp;rft.date=1997&amp;rft.isbn=978-1-56032-546-8&amp;rft.aulast=Yoder&amp;rft.aufirst=Amos&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fevolutionofunite0000yode&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFZalampas1989" class="citation book cs1">Zalampas, Michael (1989). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/adolfhitlerthird0000zala"><i>Adolf Hitler and the Third Reich in American magazines, 1923–1939</i></a>. Bowling Green University Popular Press. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-87972-462-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-87972-462-7"><bdi>978-0-87972-462-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Adolf+Hitler+and+the+Third+Reich+in+American+magazines%2C+1923%E2%80%931939&amp;rft.pub=Bowling+Green+University+Popular+Press&amp;rft.date=1989&amp;rft.isbn=978-0-87972-462-7&amp;rft.aulast=Zalampas&amp;rft.aufirst=Michael&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fadolfhitlerthird0000zala&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFZaloga1996" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Steven_Zaloga&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Steven Zaloga (صفحه وجود ندارد)">Zaloga, Steven&#160;J.</a> (1996). <i>Bagration 1944: The Destruction of Army Group Centre</i>. Oxford: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D9%BE%D8%B1%DB%8C" title="انتشارات اوسپری">Osprey Publishing</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-85532-478-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-85532-478-7"><bdi>978-1-85532-478-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Bagration+1944%3A+The+Destruction+of+Army+Group+Centre&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pub=Osprey+Publishing&amp;rft.date=1996&amp;rft.isbn=978-1-85532-478-7&amp;rft.aulast=Zaloga&amp;rft.aufirst=Steven+J.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFZaloga2002" class="citation book cs1">——— (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/poland1939birtho0000zalo"><i>Poland 1939: The Birth of Blitzkrieg</i></a>. Oxford: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D9%BE%D8%B1%DB%8C" title="انتشارات اوسپری">Osprey Publishing</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-84176-408-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-84176-408-5"><bdi>978-1-84176-408-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Poland+1939%3A+The+Birth+of+Blitzkrieg&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pub=Osprey+Publishing&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=978-1-84176-408-5&amp;rft.au=%E2%80%94%E2%80%94%E2%80%94&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fpoland1939birtho0000zalo&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1_maint:_numeric_names:_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFZeiler2004" class="citation book cs1">Zeiler, Thomas W. (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/unconditionaldef0000zeil"><i>Unconditional Defeat: Japan, America, and the End of World War II</i></a>. Wilmington, DE: Scholarly Resources. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-8420-2991-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-8420-2991-9"><bdi>978-0-8420-2991-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Unconditional+Defeat%3A+Japan%2C+America%2C+and+the+End+of+World+War+II&amp;rft.place=Wilmington%2C+DE&amp;rft.pub=Scholarly+Resources&amp;rft.date=2004&amp;rft.isbn=978-0-8420-2991-9&amp;rft.aulast=Zeiler&amp;rft.aufirst=Thomas+W.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Funconditionaldef0000zeil&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFZetterlingTamelander2009" class="citation book cs1">Zetterling, Niklas; Tamelander, Michael (2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/bismarckfinalday0000zett"><i><span></span></i>Bismarck<i>: The Final Days of Germany's Greatest Battleship</i></a>. Drexel Hill,&#160;PA: <a href="/w/index.php?title=Casemate_Publishers&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Casemate Publishers (صفحه وجود ندارد)">Casemate</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-935149-04-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-935149-04-0"><bdi>978-1-935149-04-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Bismarck%3A+The+Final+Days+of+Germany%27s+Greatest+Battleship&amp;rft.place=Drexel+Hill%2C+PA&amp;rft.pub=Casemate&amp;rft.date=2009&amp;rft.isbn=978-1-935149-04-0&amp;rft.aulast=Zetterling&amp;rft.aufirst=Niklas&amp;rft.au=Tamelander%2C+Michael&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbismarckfinalday0000zett&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%DA%AF+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D9%88%D9%85" class="Z3988"></span></li></ul> </div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیوند_به_بیرون"><span id=".D9.BE.DB.8C.D9.88.D9.86.D8.AF_.D8.A8.D9.87_.D8.A8.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.86"></span>پیوند به بیرون</h2></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40381259">.mw-parser-output .portalbox{float:left;border:solid #aaa 1px;padding:0}.mw-parser-output .portalbox.tleft{margin:0.5em 1em 0.5em 0}.mw-parser-output .portalbox.tright{margin:0.5em 0 0.5em 1em}.mw-parser-output .portalbox>ul{display:table;box-sizing:border-box;padding:0.1em;max-width:175px;background:#f9f9f9;font-size:85%;line-height:110%;font-style:italic;font-weight:bold}.mw-parser-output .portalbox>ul>li{display:table-row}.mw-parser-output .portalbox>ul>li>span:first-child{display:table-cell;padding:0.2em;vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .portalbox>ul>li>span:last-child{display:table-cell;padding:0.2em 0.3em 0.2em 0.2em;vertical-align:middle}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .portalbox>ul{background:transparent}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .portalbox>ul{background:transparent}}</style><div role="navigation" aria-label="درگاه‌ها" class="noprint portalbox plainlist tleft"> <ul> <li><span><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Heinkel_He_111_during_the_Battle_of_Britain.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Heinkel_He_111_during_the_Battle_of_Britain.jpg/32px-Heinkel_He_111_during_the_Battle_of_Britain.jpg" decoding="async" width="32" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Heinkel_He_111_during_the_Battle_of_Britain.jpg/48px-Heinkel_He_111_during_the_Battle_of_Britain.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Heinkel_He_111_during_the_Battle_of_Britain.jpg/64px-Heinkel_He_111_during_the_Battle_of_Britain.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="676" /></a></span></span><span><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="درگاه:جنگ جهانی دوم">درگاه جنگ جهانی دوم</a></span></li></ul></div> <div role="navigation" aria-labelledby="sister-projects" class="metadata plainlinks sistersitebox plainlist mbox-small mw-collapsible mw-collapsed" style="border:1px solid #aaa;padding:0;background:#f9f9f9"><div style="clear:both;padding:0.75em 0;text-align:center"><b style="display:block">جنگ جهانی دوم</b>در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="ویکی‌پدیا:پروژه‌های خواهر ویکی‌مدیا"><span id="sister-projects">پروژه‌های خواهر</span></a> ویکی‌پدیا</div><ul class="mw-collapsible-content" style="border-top:1px solid #aaa;padding:0.75em 0;width:217px;margin:0 auto"><li style="min-height:31px"><span style="display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/27px-Wiktionary-logo.svg.png" decoding="async" width="27" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/41px-Wiktionary-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/54px-Wiktionary-logo.svg.png 2x" data-file-width="370" data-file-height="350" /></span></span></span><span style="display:inline-block;margin-right:4px;width:182px;vertical-align:middle"><a href="https://fa.wiktionary.org/wiki/Special:Search/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" class="extiw" title="wikt:Special:Search/جنگ جهانی دوم">در میان واژه‌ها</a> از ویکی‌واژه</span></li><li style="min-height:31px"><span style="display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></span><span style="display:inline-block;margin-right:4px;width:182px;vertical-align:middle"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/World_War_II" class="extiw" title="c:World War II">در میان تصاویر و رسانه‌ها</a> از ویکی‌انبار</span></li><li style="min-height:31px"><span style="display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/27px-Wikinews-logo.svg.png" decoding="async" width="27" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/41px-Wikinews-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/54px-Wikinews-logo.svg.png 2x" data-file-width="759" data-file-height="415" /></span></span></span><span style="display:inline-block;margin-right:4px;width:182px;vertical-align:middle"><a href="https://fa.wikinews.org/wiki/Special:Search/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" class="extiw" title="n:Special:Search/جنگ جهانی دوم">در میان خبرها</a> از ویکی‌خبر</span></li><li style="min-height:31px"><span style="display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/23px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="23" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/35px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/46px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span></span><span style="display:inline-block;margin-right:4px;width:182px;vertical-align:middle"><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/Special:Search/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" class="extiw" title="q:Special:Search/جنگ جهانی دوم">در میان گفتاوردها</a> از ویکی‌گفتاورد</span></li><li style="min-height:31px"><span style="display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/26px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="26" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/39px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/51px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></span></span></span><span style="display:inline-block;margin-right:4px;width:182px;vertical-align:middle"><a href="https://fa.wikisource.org/wiki/Special:Search/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" class="extiw" title="s:Special:Search/جنگ جهانی دوم">در میان متون</a> از ویکی‌نبشته</span></li><li style="min-height:31px"><span style="display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/27px-Wikibooks-logo.svg.png" decoding="async" width="27" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/41px-Wikibooks-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/54px-Wikibooks-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></span></span></span><span style="display:inline-block;margin-right:4px;width:182px;vertical-align:middle"><a href="https://fa.wikibooks.org/wiki/Special:Search/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" class="extiw" title="b:Special:Search/جنگ جهانی دوم">در میان کتاب‌ها</a> از ویکی‌کتاب</span></li><li style="min-height:31px"><span style="display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/27px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="27" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/41px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/54px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></span></span></span><span style="display:inline-block;margin-right:4px;width:182px;vertical-align:middle"><a href="https://fa.wikivoyage.org/wiki/World_War_II" class="extiw" title="voy:World War II">در میان راهنماهای سفر</a> از ویکی‌سفر</span></li><li style="min-height:31px"><span style="display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Wikiversity_logo_2017.svg/27px-Wikiversity_logo_2017.svg.png" decoding="async" width="27" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Wikiversity_logo_2017.svg/41px-Wikiversity_logo_2017.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Wikiversity_logo_2017.svg/54px-Wikiversity_logo_2017.svg.png 2x" data-file-width="626" data-file-height="512" /></span></span></span><span style="display:inline-block;margin-right:4px;width:182px;vertical-align:middle"><a href="https://fa.wikiversity.org/wiki/World_War_II" class="extiw" title="v:World War II">در میان مراجع</a> از ویکی‌دانشگاه</span></li></ul></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://westpoint.edu/academics/academic-departments/history/world-war-two-europe">West Point Maps of the European War</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://westpoint.edu/academics/academic-departments/history/world-war-two-asia">West Point Maps of the Asian-Pacific War</a></li> <li><a href="https://fa.wikisource.org/wiki/Atlas_of_the_World_Battle_Fronts_in_Semimonthly_Phases_to_August_15_1945" class="extiw" title="s:Atlas of the World Battle Fronts in Semimonthly Phases to August 15 1945">Atlas of the World Battle Fronts (July 1943 to August 1945)</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://atom.archives.sfu.ca/index.php/world-war-ii-propaganda-posters-collection">Records of World War II propaganda posters are held by Simon Fraser University's Special Collections and Rare Books</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170202042019/http://atom.archives.sfu.ca/index.php/world-war-ii-propaganda-posters-collection">بایگانی‌شده</a> در ۲ فوریه ۲۰۱۷ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://omniatlas.com/maps/europe/19390916/">Maps of World War II in Europe at Omniatlas</a></li></ul> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40381259"><div role="navigation" aria-label="درگاه‌ها" class="noprint portalbox plainlist tleft"> <ul> <li><span><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bluetank.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Bluetank.png/32px-Bluetank.png" decoding="async" width="32" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Bluetank.png/48px-Bluetank.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Bluetank.png/64px-Bluetank.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="237" /></a></span></span><span><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF" title="درگاه:جنگ">درگاه جنگ</a></span></li></ul></div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="جنگ_جهانی_دوم" style=";wide;padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background-color:#C3D6EF;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="الگو:جنگ جهانی دوم"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:جنگ جهانی دوم (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:جنگ جهانی دوم"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="جنگ_جهانی_دوم" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">جنگ جهانی دوم</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="background-color:#DCDCDC;"><div> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Outline_of_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Outline of World War II (صفحه وجود ندارد)">نمای کلی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=List_of_military_engagements_of_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of military engagements of World War II (صفحه وجود ندارد)">درگیری های نظامی</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=List_of_World_War_II_battles&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of World War II battles (صفحه وجود ندارد)">نبردها</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=List_of_World_War_II_military_operations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of World War II military operations (صفحه وجود ندارد)">عملیات ها</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap">رهبران</span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Allied_leaders_of_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Allied leaders of World War II (صفحه وجود ندارد)">متفقین</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="رهبران نیروهای محور در جنگ جهانی دوم">نیروهای محور</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Commanders_of_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Commanders of World War II (صفحه وجود ندارد)">فرماندهان جنگی</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="تلفات جنگ جهانی دوم">تلفات</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=List_of_Allied_World_War_II_conferences&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of Allied World War II conferences (صفحه وجود ندارد)">کنفرانس ها</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;vertical-align:top;">عمومی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0;;wide"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.5em;background-color:#DCDCDC;vertical-align:top;"><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فهرست موضوعات جنگ جهانی دوم (صفحه وجود ندارد)">موضوعات</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنگ هوایی در جنگ جهانی دوم (صفحه وجود ندارد)">جنگ هوایی در جنگ جهانی دوم</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=List_of_air_operations_during_the_Battle_of_Europe&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of air operations during the Battle of Europe (صفحه وجود ندارد)">در اروپا</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DB%8C%D8%AA%D8%B3%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%DB%8C%DA%AF" title="بلیتس‌کریگ">بلیتس‌کریگ</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Comparative_officer_ranks_of_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Comparative officer ranks of World War II (صفحه وجود ندارد)">درجات نظامی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=World_War_II_cryptography&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="World War II cryptography (صفحه وجود ندارد)">رمزنگاری</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Declarations_of_war_during_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Declarations of war during World War II (صفحه وجود ندارد)">اعلان جنگ ها</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Diplomatic_history_of_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Diplomatic history of World War II (صفحه وجود ندارد)">دیپلماسی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=List_of_governments_in_exile_during_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of governments in exile during World War II (صفحه وجود ندارد)">دولت های در تبعید</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Home_front_during_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Home front during World War II (صفحه وجود ندارد)">جبهه خانگی</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Australian_home_front_during_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Australian home front during World War II (صفحه وجود ندارد)">استرالیا</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%AE%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جبهه خانگی پادشاهی متحد در جنگ جهانی دوم">بریتانیا</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=United_States_home_front_during_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="United States home front during World War II (صفحه وجود ندارد)">ایالات متحده</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%A7%D9%85_%D9%88_%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D9%87" class="mw-redirect" title="قانون وام و اجاره">قانون وام و اجاره</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%D9%85%D9%86%D9%87%D8%AA%D9%86" title="پروژه منهتن">پروژه منهتن</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=British_contribution_to_the_Manhattan_Project&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="British contribution to the Manhattan Project (صفحه وجود ندارد)">مشارکت بریتانیا</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=List_of_military_awards_and_decorations_of_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of military awards and decorations of World War II (صفحه وجود ندارد)">نشان های نظامی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Lists_of_World_War_II_military_equipment&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lists of World War II military equipment (صفحه وجود ندارد)">تجهیزات نظامی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Military_production_during_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Military production during World War II (صفحه وجود ندارد)">تولیدات نامی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Naval_history_of_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Naval history of World War II (صفحه وجود ندارد)">نیروی دریایی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DA%AF%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="غارتگری نازی">غارتگری نازی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Opposition_to_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Opposition to World War II (صفحه وجود ندارد)">مخالفت ها</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Technology_during_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Technology during World War II (صفحه وجود ندارد)">فناوری</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Allied_technological_cooperation_during_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Allied technological cooperation during World War II (صفحه وجود ندارد)">همکاری های متفقین</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="بندرگاه مالبری">بندرگاه مالبری</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="جنگ تمام‌عیار">جنگ تمام‌عیار</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="بمباران راهبردی در جریان جنگ جهانی دوم">بمباران راهبردی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="فهرست دولت‌های دست‌نشانده در جنگ جهانی دوم">دولت‌های دست‌نشانده</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="زنان در جنگ جهانی دوم">زنان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Art_and_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Art and World War II (صفحه وجود ندارد)">هنر</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.5em;background-color:#DCDCDC;vertical-align:top;"><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%DA%A9%D9%85%D9%BE%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فهرست جبهه‌ها و کمپین‌های جنگ جهانی دوم (صفحه وجود ندارد)">جبهه‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C-_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="جبهه آسیایی- اقیانوس آرام">جبهه آسیایی- اقیانوس آرام</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85_%DA%86%DB%8C%D9%86_%D9%88_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="جنگ دوم چین و ژاپن">جنگ دوم چین و ژاپن</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جبهه جنوب شرقی آسیای جنگ جهانی دوم">جبهه جنوب شرقی آسیا</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="جنگ اقیانوس آرام">جنگ اقیانوس آرام</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جبهه اقیانوس آرام جنگ جهانی دوم">جبهه اقیانوس آرام</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="جبهه جنوب غربی اقیانوس آرام">جبهه جنوب غربی اقیانوس آرام</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Indian_Ocean_in_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Indian Ocean in World War II (صفحه وجود ندارد)">اقیانوس آرام</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جبهه اروپایی جنگ جهانی دوم">جبهه اروپایی</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C_(%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85)" title="جبهه غربی (جنگ جهانی دوم)">جبهه غربی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_(%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85)" title="جبهه شرقی (جنگ جهانی دوم)">جبهه شرقی</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87%D8%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%88_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="جبهه‌های مدیترانه، خاورمیانه و آفریقا">جبهه‌های مدیترانه، خاورمیانه و آفریقا</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" class="mw-redirect" title="نبرد شمال آفریقا">شمال آفریقا</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="کارزار شرق آفریقا">شرق آفریقا</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7_(%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85)" title="کارزار ایتالیا (جنگ جهانی دوم)">کارزار ایتالیا</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=French_West_Africa_in_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="French West Africa in World War II (صفحه وجود ندارد)">غرب آفریقا</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%B3_(%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B9%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B5)" class="mw-redirect" title="نبرد اقیانوس اطلس (۱۹۳۹–۱۹۴۵)">اقیانوس اطلس</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Timeline_of_the_Battle_of_the_Atlantic&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Timeline of the Battle of the Atlantic (صفحه وجود ندارد)">گاهشمار</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7_(%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B9%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B5)" title="جبهه آمریکا (۱۹۳۹–۱۹۴۵)">جبهه آمریکا</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.5em;background-color:#DCDCDC;vertical-align:top;"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="پیامدهای جنگ جهانی دوم">پیامدها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="جنگ داخلی چین">جنگ داخلی چین</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D8%B1%D8%AF" title="جنگ سرد">جنگ سرد</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="استعمارزدایی">استعمارزدایی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D8%B3%DB%8C%D9%85_%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="تقسیم کره">تقسیم کره</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%DA%86%DB%8C%D9%86" title="جنگ اول هندوچین">جنگ اول هندوچین</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B1_%D9%88_%D8%A7%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%AC_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_(%DB%B5%DB%B0-%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B5)" title="فرار و اخراج آلمانی‌ها (۵۰-۱۹۴۵)">فرار و اخراج آلمانی‌ها (۵۰-۱۹۴۵)</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="جنگ داخلی یونان">جنگ داخلی یونان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="انقلاب ملی اندونزی">انقلاب ملی اندونزی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Operation_Keelhaul&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Operation Keelhaul (صفحه وجود ندارد)"><i>کیلهال</i></a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%AD_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D9%84" title="طرح مارشال">طرح مارشال</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%AD%D8%AA_%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86" title="آلمان تحت اشغال متفقین">اشغال آلمان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="اشغال ژاپن">اشغال ژاپن</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%A7%D9%88%DB%8C%DA%A9%D9%87%DB%8C%D9%85" title="عملیات اوساویکهیم">عملیات اوساویکهیم</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0" title="عملیات گیره کاغذ">عملیات گیره کاغذ</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Military_occupations_by_the_Soviet_Union&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Military occupations by the Soviet Union (صفحه وجود ندارد)">اشغال توسط شوروی</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="اشغال کشورهای حوزه دریای بالتیک توسط شوروی">کشورهای بالتیک</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Hungary%E2%80%93Soviet_Union_relations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hungary–Soviet Union relations (صفحه وجود ندارد)">مجارستان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جمهوری خلق لهستان">لهستان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="اشغال رومانی توسط شوروی">رومانی</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%B2_%D8%A7%D9%88%D8%AF%D8%B1-%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87" class="mw-redirect" title="مرز اودر-نایسه">مرز اودر-نایسه</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Treaty_on_the_Final_Settlement_with_Respect_to_Germany&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Treaty on the Final Settlement with Respect to Germany (صفحه وجود ندارد)">عهدنامه سکونت نهایی با نظر به آلمان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="سازمان ملل متحد">سازمان ملل متحد</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.5em;background-color:#DCDCDC;vertical-align:top;"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="جنایت جنگی">جنایت جنگی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جنایات جنگی متفقین در جنگ جهانی دوم">جنایات جنگی متفقین</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="جنایات جنگی شوروی">شوروی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=British_war_crimes&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="British war crimes (صفحه وجود ندارد)">بریتانیا</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="جنایات جنگی ایالات متحده آمریکا">آمریکا</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=German_war_crimes&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="German war crimes (صفحه وجود ندارد)">جنایات جنگی آلمان</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="کار اجباری در جریان جنگ جهانی دوم">کار اجباری</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AE%D8%AA" title="جنایات جنگی ورماخت">توسط ورماخت</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="هولوکاست">هولوکاست</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Aftermath_of_the_Holocaust&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Aftermath of the Holocaust (صفحه وجود ندارد)">پیامدها</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=International_response_to_the_Holocaust&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="International response to the Holocaust (صفحه وجود ندارد)">واکنش ها</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="دادگاه نورنبرگ">دادگاه نورنبرگ</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنایات جنگی ایتالیا (صفحه وجود ندارد)">جنایات جنگی ایتالیا</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="جنایات جنگی ژاپن">جنایات جنگی ژاپن</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%DB%B7%DB%B3%DB%B1" title="واحد ۷۳۱">واحد ۷۳۱</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%88" title="دادگاه توکیو">دادگاه توکیو</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B4%D9%87" title="اوستاشه">اوستاشه</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D9%84%E2%80%8C%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D8%B5%D8%B1%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="نسل‌کشی صرب‌ها در دولت مستقل کرواسی">نسل‌کشی صرب‌ها در کرواسی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="هولوکاست در دولت مستقل کرواسی">هولوکاست در کرواسی</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=History_of_the_Jews_in_Romania&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of the Jews in Romania (صفحه وجود ندارد)">جنایات جنگی رومانی</a></span></li> <li><span class="nowrap">خشونت جنسی</span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="روسپی‌خانه‌های نظامی آلمان در جنگ جهانی دوم">روسپی‌خانه‌های نظامی آلمان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=German_camp_brothels_in_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="German camp brothels in World War II (صفحه وجود ندارد)">روسپی‌خانه‌ها در اردوگاه</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B2_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B7%DB%8C_%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تجاوز جنسی در طی اشغال ژاپن (صفحه وجود ندارد)">تجاوز جنسی در طی اشغال ژاپن</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D8%B9%D8%A7%D9%85_%D8%B3%D9%88%DA%A9%DA%86%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="قتل‌عام سوکچینگ">قتل‌عام سوکچینگ</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%B1" title="زنان آسایشگر">زنان آسایشگر</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D8%B9%D8%A7%D9%85_%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="قتل‌عام نانجینگ">قتل‌عام نانجینگ</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D8%B9%D8%A7%D9%85_%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%84" title="قتل‌عام مانیل">قتل‌عام مانیل</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Marocchinate&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Marocchinate (صفحه وجود ندارد)">Marocchinate</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B2_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%B7%DB%8C_%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="تجاوز به زنان طی اشغال آلمان">تجاوز جنسی طی اشغال آلمان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B2_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C_%D8%B7%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تجاوز جنسی طی آزادسازی فرانسه (صفحه وجود ندارد)">تجاوز جنسی طی آزادسازی فرانسه</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B2_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تجاوز جنسی در جریان اشغال لهستان توسط شوروی (صفحه وجود ندارد)">تجاوز جنسی در جریان اشغال لهستان توسط شوروی</a></span></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;vertical-align:top;"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1" title="جنگ جهانی دوم بر پایه کشور">جنگ جهانی دوم بر پایه کشور</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0;;wide"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.5em;background-color:#DCDCDC;vertical-align:top;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="متفقین جنگ جهانی دوم">متفقین</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="استرالیا در جنگ جهانی دوم">استرالیا</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DA%98%DB%8C%DA%A9_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="بلژیک در جنگ جهانی دوم">بلژیک</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%84_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="برزیل در جنگ جهانی دوم (صفحه وجود ندارد)">برزیل</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%B7%D9%88%D9%84_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="بلغارستان در طول جنگ جهانی دوم">بلغارستان</a> (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%AF%D8%AA%D8%A7%DB%8C_%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B4_%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="کودتای ۱۹۴۴ بلغارستان">کودتای ۱۹۴۴ بلغارستان</a>)</span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Canada_in_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Canada in World War II (صفحه وجود ندارد)">Canada</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85_%DA%86%DB%8C%D9%86_%D9%88_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="جنگ دوم چین و ژاپن">جنگ دوم چین و ژاپن</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Cuba_during_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cuba during World War II (صفحه وجود ندارد)">Cuba</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%DA%86%DA%A9%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="اشغال چکسلواکی">اشغال چکسلواکی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="دانمارک در جنگ جهانی دوم">دانمارک</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" class="mw-redirect" title="حمله ایتالیا به اتیوپی">حمله ایتالیا به اتیوپی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Eswatini_in_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eswatini in World War II (صفحه وجود ندارد)">Eswatini</a> (سوازیلند)</span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Finland_in_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Finland in World War II (صفحه وجود ندارد)">Finland</a> (<a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%84%D8%A7%D9%BE%D9%84%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="نبرد لاپلند">نبرد لاپلند</a>)</span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=France_during_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="France during World War II (صفحه وجود ندارد)">France</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="فرانسه آزاد">فرانسه آزاد</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Military_history_of_Greece_during_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Military history of Greece during World War II (صفحه وجود ندارد)">Greece</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="هند در جنگ جهانی دوم">هند</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Italian_Co-belligerent_Army&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Italian Co-belligerent Army (صفحه وجود ندارد)">Italy</a> (<a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="جنگ داخلی ایتالیا">جنگ داخلی ایتالیا</a>)</span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Luxembourg_in_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Luxembourg in World War II (صفحه وجود ندارد)">Luxembourg</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Military_history_of_Mexico&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Military history of Mexico (صفحه وجود ندارد)">Mexico</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%B7%D9%88%D9%84_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="تاریخ نظامی هلند در طول جنگ جهانی دوم">تاریخ نظامی هلند</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Military_history_of_Newfoundland_during_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Military history of Newfoundland during World War II (صفحه وجود ندارد)">Newfoundland</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Military_history_of_New_Zealand_during_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Military history of New Zealand during World War II (صفحه وجود ندارد)">New Zealand</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%86%D8%B1%D9%88%DA%98" title="نبرد نروژ">نبرد نروژ</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Military_history_of_the_Philippines_during_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Military history of the Philippines during World War II (صفحه وجود ندارد)">Philippines</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=History_of_Poland_(1939%E2%80%931945)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Poland (1939–1945) (صفحه وجود ندارد)">Poland</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Romania_in_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Romania in World War II (صفحه وجود ندارد)">Romania</a> (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%AF%D8%AA%D8%A7%DB%8C_%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B4_%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کودتای ۱۹۴۴ رومانی">کودتای ۱۹۴۴ رومانی</a>)</span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Sierra_Leone_in_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sierra Leone in World War II (صفحه وجود ندارد)">Sierra Leone</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Military_history_of_South_Africa_during_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Military history of South Africa during World War II (صفحه وجود ندارد)">South Africa</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Southern_Rhodesia_in_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Southern Rhodesia in World War II (صفحه وجود ندارد)">Southern Rhodesia</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="اتحاد جماهیر شوروی در جنگ جهانی دوم">اتحاد جماهیر شوروی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Tuva_in_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tuva in World War II (صفحه وجود ندارد)">Tuva</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Military_history_of_the_United_Kingdom_during_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Military history of the United Kingdom during World War II (صفحه وجود ندارد)">United Kingdom</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="امپراتوری بریتانیا در جنگ جهانی دوم">امپراتوری بریتانیا</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Military_history_of_the_United_States_during_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Military history of the United States during World War II (صفحه وجود ندارد)">United States</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Puerto_Ricans_in_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Puerto Ricans in World War II (صفحه وجود ندارد)">Puerto Rico</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="جنگ جهانی دوم در یوگسلاوی">یوگسلاوی</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.5em;background-color:#DCDCDC;vertical-align:top;"><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1" title="نیروهای محور">نیروهای محور</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AA%D8%AD%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B3-%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B9)" title="آلبانی تحت‌الحمایه ایتالیا (۱۹۴۳-۱۹۳۹)">آلبانی تحت‌الحمایه ایتالیا (۱۹۴۳-۱۹۳۹)</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%B7%D9%88%D9%84_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="بلغارستان در طول جنگ جهانی دوم">بلغارستان</a> (تا سپتامبر ۱۹۴۴)</span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%85_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%AF_%D8%AC%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%88%DB%8C" title="رژیم وانگ جینگ وی">رژیم وانگ جینگ وی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دولت مستقل کرواسی">دولت مستقل کرواسی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="فنلاند در جنگ جهانی دوم">فنلاند</a> (تا سپتامبر ۱۹۴۴)</span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="آلمان نازی">آلمان نازی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="مجارستان در جنگ جهانی دوم (صفحه وجود ندارد)">مجارستان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="ارتش ملی هند">ارتش ملی هند</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82_%D9%88_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جنگ عراق و انگلستان">جنگ عراق و انگلستان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="تاریخ نظامی ایتالیا در جنگ جهانی دوم">ایتالیا</a> (تا سپتامبر ۱۹۴۳)</span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="جمهوری اجتماعی ایتالیا">جمهوری اجتماعی ایتالیا</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="امپراتوری ژاپن">امپراتوری ژاپن</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%86%D9%88%DA%A9%D9%88%D8%A6%D9%88" title="مانچوکوئو">مانچوکوئو</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="جمهوری دوم فیلیپین">جمهوری دوم فیلیپین</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="رومانی در جنگ جهانی دوم (صفحه وجود ندارد)">رومانی</a> (تا اوت ۱۹۴۴)</span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C_(%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B9-%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B5)" class="mw-redirect" title="جمهوری اسلواکی (۱۹۳۹-۱۹۴۵)">جمهوری اسلواکی (۱۹۳۹-۱۹۴۵)</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تایلند در جنگ جهانی دوم (صفحه وجود ندارد)">تایلند</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87_%D9%88%DB%8C%D8%B4%DB%8C" title="فرانسه ویشی">فرانسه ویشی</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.5em;background-color:#DCDCDC;vertical-align:top;"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جنبش‌های مقاومت در جنگ جهانی دوم">جنبش‌های مقاومت</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="مقاومت آلبانی در جنگ جهانی دوم">مقاومت آلبانی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Austrian_resistance&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Austrian resistance (صفحه وجود ندارد)">Austria</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%D8%A8%D9%84%DA%98%DB%8C%DA%A9" title="مقاومت بلژیک">مقاومت بلژیک</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Bulgarian_resistance_movement_during_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bulgarian resistance movement during World War II (صفحه وجود ندارد)">Bulgaria</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%DA%86%DA%A9%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="مقاومت در چکسلواکی در برابر آلمان">مقاومت در چکسلواکی در برابر آلمان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="جنبش مقاومت دانمارک">جنبش مقاومت دانمارک</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D8%B1%D9%81_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="تصرف هند شرقی هلند توسط ژاپن">تصرف هند شرقی هلند توسط ژاپن</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Estonian_anti-German_resistance_movement_1941%E2%80%931944&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Estonian anti-German resistance movement 1941–1944 (صفحه وجود ندارد)">Estonia</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A8%DA%AF%D9%86%D9%88%D8%AE" title="آربگنوخ">اتیوپی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="مقاومت فرانسه">مقاومت فرانسه</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="مقاومت آلمان">مقاومت آلمان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="مقاومت یونان">مقاومت یونان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D8%B1%D9%81_%D9%87%D9%86%DA%AF_%DA%A9%D9%86%DA%AF_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="تصرف هنگ کنگ توسط ژاپن">تصرف هنگ کنگ توسط ژاپن</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="جنبش مقاومت ایتالیا">جنبش مقاومت ایتالیا</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86_%D9%82%D8%B1%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85" title="دگراندیشی ژاپنی در امپراتوری ژاپن قرن بیستم">دگراندیشی ژاپنی در امپراتوری ژاپن قرن بیستم</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%AD%D8%AA_%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="مقاومت یهودی در اروپای تحت اشغال آلمان">مقاومت یهودی در اروپای تحت اشغال آلمان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="ارتش آزادیبخش کره">ارتش آزادیبخش کره</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Latvian_anti-Nazi_resistance_movement_1941%E2%80%931945&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Latvian anti-Nazi resistance movement 1941–1945 (صفحه وجود ندارد)">Latvia</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Resistance_in_Lithuania_during_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Resistance in Lithuania during World War II (صفحه وجود ندارد)">Lithuania</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Luxembourg_Resistance&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Luxembourg Resistance (صفحه وجود ندارد)">Luxembourg</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%B6%D8%AF_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%A7" title="ارتش ضد ژاپنی مردم مالایا">ارتش ضد ژاپنی مردم مالایا</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="مقاومت هلند">مقاومت هلند</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF_%D8%B6%D8%AF_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="ارتش متحد ضد ژاپنی شمال شرقی">ارتش متحد ضد ژاپنی شمال شرقی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%D9%86%D8%B1%D9%88%DA%98" title="جنبش مقاومت نروژ">جنبش مقاومت نروژ</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Philippine_resistance_against_Japan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Philippine resistance against Japan (صفحه وجود ندارد)">Philippines</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جنبش مقاومت لهستان در جنگ جهانی دوم">جنبش مقاومت لهستان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Romanian_anti-communist_resistance_movement&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Romanian anti-communist resistance movement (صفحه وجود ندارد)">Romania</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="جنبش آزادی تایلندی">جنبش آزادی تایلندی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="پارتیزان‌های شوروی">پارتیزان‌های شوروی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Slovak_National_Uprising&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Slovak National Uprising (صفحه وجود ندارد)">Slovakia</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C_%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="ارتش شورشی اوکراین">ارتش شورشی اوکراین</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%AA_%D9%85%DB%8C%D9%86" title="ویت مین">ویت مین</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="پارتیزان‌های یوگسلاوی">پارتیزان‌های یوگسلاوی</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.5em;background-color:#DCDCDC;vertical-align:top;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B1" title="اسیر">اسیر</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Finnish_prisoners_of_war_in_the_Soviet_Union&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Finnish prisoners of war in the Soviet Union (صفحه وجود ندارد)">Finnish prisoners in the Soviet Union</a></span></li> <li><span class="nowrap">اسرای آلمانی</span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="اسرای جنگی آلمانی در اتحاد جماهیر شوروی">اسرای جنگی آلمانی در اتحاد جماهیر شوروی</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=German_prisoners_of_war_in_Azerbaijan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="German prisoners of war in Azerbaijan (صفحه وجود ندارد)">Azerbaijan</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=German_prisoners_of_war_in_the_United_States&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="German prisoners of war in the United States (صفحه وجود ندارد)">United States</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=German_prisoners_of_war_in_the_United_Kingdom&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="German prisoners of war in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">United Kingdom</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Italian_prisoners_of_war_in_the_Soviet_Union&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Italian prisoners of war in the Soviet Union (صفحه وجود ندارد)">Italian prisoners in the Soviet Union</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="اسیران جنگی ژاپنی در جنگ جهانی دوم">اسیران جنگی ژاپنی</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Japanese_prisoners_of_war_in_the_Soviet_Union&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Japanese prisoners of war in the Soviet Union (صفحه وجود ندارد)">Soviet Union</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap">اسرای شوروی</span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Soviet_prisoners_of_war_in_Finland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Soviet prisoners of war in Finland (صفحه وجود ندارد)">Finland</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7_%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="بدرفتاری آلمان با اسرای جنگی شوروی">بدرفتاری آلمان با اسرای جنگی شوروی</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Polish_prisoners-of-war_in_the_Soviet_Union_after_1939&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Polish prisoners-of-war in the Soviet Union after 1939 (صفحه وجود ندارد)">Polish prisoners in the Soviet Union</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Romanian_prisoners_of_war_in_the_Soviet_Union&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Romanian prisoners of war in the Soviet Union (صفحه وجود ندارد)">Romanian prisoners in the Soviet Union</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;vertical-align:top;"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%AF%D9%88%D9%84_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جدول زمانی جنگ جهانی دوم">جدول زمانی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0;;wide"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.5em;background-color:#DCDCDC;vertical-align:top;"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%84_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="علل جنگ جهانی دوم">علل جنگ جهانی دوم</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D8%A8%D8%B4%D9%87" title="بحران حبشه">بحران حبشه</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Events_preceding_World_War_II_in_Asia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Events preceding World War II in Asia (صفحه وجود ندارد)">Asia</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Events_preceding_World_War_II_in_Europe&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Events preceding World War II in Europe (صفحه وجود ندارد)">Europe</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.5em;background-color:#DCDCDC;vertical-align:top;"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%AF%D9%88%D9%84_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_(%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B9)" title="جدول زمانی جنگ جهانی دوم (۱۹۳۹)">جدول زمانی (۱۹۳۹)</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تهاجم آلمان به لهستان">تهاجم آلمان به لهستان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AA%D8%B5%D9%86%D8%B9%DB%8C" title="جنگ تصنعی">جنگ تصنعی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B2%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جنگ زمستان">جنگ زمستان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%B3_(%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B9%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B5)" class="mw-redirect" title="نبرد اقیانوس اطلس (۱۹۳۹–۱۹۴۵)">نبرد اقیانوس اطلس (۱۹۳۹–۱۹۴۵)</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%86%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%A7_(%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B9)" title="نبرد چانگشا (۱۹۳۹)">نبرد چانگشا (۱۹۳۹)</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%B2%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87_%DB%B4%DB%B0-%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B9" title="حمله زمستانه ۴۰-۱۹۳۹">حمله زمستانه ۴۰-۱۹۳۹</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.5em;background-color:#DCDCDC;vertical-align:top;"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%AF%D9%88%D9%84_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B0)" title="جدول زمانی جنگ جهانی دوم (۱۹۴۰)">جدول زمانی (۱۹۴۰)</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%88%D8%B2%D8%B1%D8%A6%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%86%DA%AF" class="mw-redirect" title="عملیات وزرئوبونگ">عملیات وزرئوبونگ</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="نبرد هلند">نبرد هلند</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D9%84%DA%98%DB%8C%DA%A9" title="نبرد بلژیک">نبرد بلژیک</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="نبرد فرانسه">نبرد فرانسه</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%AA%D8%B4%E2%80%8C%D8%A8%D8%B3_%DB%B2%DB%B2_%DA%98%D9%88%D8%A6%D9%86_%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B0" title="پیمان آتش‌بس ۲۲ ژوئن ۱۹۴۰">پیمان آتش‌بس ۲۲ ژوئن ۱۹۴۰</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="نبرد بریتانیا">نبرد بریتانیا</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="کارزار صحرای غربی">کارزار صحرای غربی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=French_West_Africa_in_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="French West Africa in World War II (صفحه وجود ندارد)">West Africa</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="اشغال سومالی بریتانیا توسط ایتالیا">اشغال سومالی بریتانیا توسط ایتالیا</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF_%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B2" title="صد هنگ متجاوز">صد هنگ متجاوز</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="اشغال کشورهای حوزه دریای بالتیک توسط شوروی">اشغال کشورهای حوزه دریای بالتیک توسط شوروی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%A7_%D9%88_%D8%A8%D9%88%DA%A9%D9%88%D9%81%DB%8C%D9%86%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="اشغال بیسارابیا و بوکوفینای شمالی توسط شوروی">اشغال بیسارابیا و بوکوفینای شمالی توسط شوروی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%DA%86%DB%8C%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="حمله ژاپن به هندوچین فرانسه">حمله ژاپن به هندوچین فرانسه</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="جنگ یونان و ایتالیا">جنگ یونان و ایتالیا</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D9%88%D9%85%D9%BE%D8%B3" title="عملیات کومپس">عملیات <i>کومپس</i></a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.5em;background-color:#DCDCDC;vertical-align:top;"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%AF%D9%88%D9%84_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B1)" title="جدول زمانی جنگ جهانی دوم (۱۹۴۱)">جدول زمانی (۱۹۴۱)</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="عملیات آفریقای شرقی">عملیات آفریقای شرقی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D8%A8%D9%87_%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="تهاجم به یوگسلاوی">تهاجم به یوگسلاوی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%88" title="نبرد شانگو">نبرد شانگو</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="نبرد یونان">نبرد یونان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%A9%D8%B1%D8%AA" title="نبرد کرت">نبرد کرت</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82_%D9%88_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جنگ عراق و انگلستان">جنگ عراق و انگلستان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%A7" title="عملیات بارباروسا">عملیات بارباروسا</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%BE%D8%B3%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="جنگ پس‌آیند">جنگ پس‌آیند</a> (<a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%DB%8C%D9%84%D8%A8%D8%B1%D9%81%D9%88%DA%A9%D8%B3" title="عملیات سیلبرفوکس">عملیات <i>سیلبرفوکس</i></a>)</span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%85_%DA%98%D9%88%D8%A6%D9%86" title="قیام ژوئن">قیام ژوئن</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="لشکرکشی سوری لبنانی">لشکرکشی سوری لبنانی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%85%D9%88%D9%84%D9%86%D8%B3%DA%A9" title="نبرد اسمولنسک">نبرد اسمولنسک</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D9%81_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B1)" title="نبرد کی‌یف (۱۹۴۱)">نبرد نخست کی‌یف</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="اشغال ایران در جنگ جهانی دوم">اشغال ایران</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D9%87_%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AF" title="محاصره لنینگراد">محاصره لنینگراد</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="حملات هوایی به مسکو">حملات هوایی به مسکو</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%87" title="کارزار کریمه">کارزار کریمه</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%BE%D9%88%D9%84_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B2%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B1)" title="نبرد سواستوپول (۱۹۴۲–۱۹۴۱)">نبرد سواستوپول (۱۹۴۲–۱۹۴۱)</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="نبرد مسکو">نبرد مسکو</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D9%84_%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1" title="حمله به پرل هاربر">حمله به پرل هاربر</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%87%D9%86%DA%AF_%DA%A9%D9%86%DA%AF" title="نبرد هنگ کنگ">نبرد هنگ کنگ</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86_(%DB%B4%DB%B2%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B1)" title="لشکرکشی فیلیپین (۴۲–۱۹۴۱)">لشکرکشی فیلیپین (۴۲–۱۹۴۱)</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%86%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%A7_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B1)" title="نبرد چانگشا (۱۹۴۱)">نبرد چانگشا (۱۹۴۱)</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%A7" title="نبرد مالایا">نبرد مالایا</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%A6%D9%88_(%DB%B4%DB%B2-%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B1)" title="نبرد بورنئو (۴۲-۱۹۴۱)">نبرد بورنئو (۴۲-۱۹۴۱)</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Great_Famine_(Greece)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Great Famine (Greece) (صفحه وجود ندارد)">Greek famine of 1941–1944</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.5em;background-color:#DCDCDC;vertical-align:top;"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%AF%D9%88%D9%84_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B2)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جدول زمانی جنگ جهانی دوم (۱۹۴۲) (صفحه وجود ندارد)">جدول زمانی (۱۹۴۲)</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%87" title="کارزار کریمه">کارزار کریمه</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%BE%D9%88%D9%84_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B2%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B1)" title="نبرد سواستوپول (۱۹۴۲–۱۹۴۱)">نبرد سواستوپول (۱۹۴۲–۱۹۴۱)</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%A8%D8%B1%D9%85%D9%87" title="حمله ژاپن به برمه">حمله ژاپن به برمه</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%86%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%A7_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B2)" title="نبرد چانگشا (۱۹۴۲)">نبرد چانگشا (۱۹۴۲)</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%88%D9%87" title="نبرد دریای جاوه">نبرد دریای جاوه</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="نبرد دریای مرجان">نبرد دریای مرجان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%BA%D8%B2%D8%A7%D9%84%D9%87" title="نبرد غزاله">نبرد غزاله</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="نبرد بندر هلند">نبرد بندر هلند</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D8%B1%D9%81_%D8%A2%D8%AA%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="تصرف آتو توسط ژاپن">تصرف آتو توسط ژاپن</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D8%B1%D9%81_%DA%A9%DB%8C%D8%B4%DA%A9%D8%A7_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="تصرف کیشکا توسط ژاپن">تصرف کیشکا توسط ژاپن</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%DA%86%D8%AC%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF-%D8%AC%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%DB%8C" title="لشکرکشی چجیانگ-جیانگشی">لشکرکشی چجیانگ-جیانگشی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%85%DB%8C%D8%AF%D9%88%DB%8C" title="نبرد میدوی">نبرد میدوی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B1%DA%98%D9%81" title="نبرد رژف">نبرد رژف</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="مورد آبی">مورد آبی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AF" title="نبرد استالینگراد">نبرد استالینگراد</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="نبرد سنگاپور">نبرد سنگاپور</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=St_Nazaire_Raid&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="St Nazaire Raid (صفحه وجود ندارد)">St Nazaire</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%BE_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="دیپ راید">دیپ راید</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%86" title="نبرد دوم العلمین">نبرد دوم العلمین</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%84" title="کارزار گوادال‌کانال">کارزار گوادال‌کانال</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%86" title="عملیات تورچ">عملیات <i>تورچ</i></a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Chinese_famine_of_1942%E2%80%931943&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chinese famine of 1942–1943 (صفحه وجود ندارد)">Chinese famine of 1942–1943</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.5em;background-color:#DCDCDC;vertical-align:top;"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%AF%D9%88%D9%84_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B3)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جدول زمانی جنگ جهانی دوم (۱۹۴۳) (صفحه وجود ندارد)">جدول زمانی (۱۹۴۳)</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3" title="نبرد تونس">نبرد تونس</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%B3%DA%A9" title="نبرد کورسک">نبرد کورسک</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Smolensk_operation&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Smolensk operation (صفحه وجود ندارد)">Smolensk</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Bombing_of_Gorky_in_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bombing of Gorky in World War II (صفحه وجود ندارد)">Gorky</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="لشکرکشی جزایر سلیمان">لشکرکشی جزایر سلیمان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A2%D8%AA%D9%88" title="نبرد آتو">نبرد آتو</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%84" title="تهاجم متفقین به سیسیل">تهاجم متفقین به سیسیل</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%A9%DB%8C%D8%B4%DA%A9%D8%A7" title="نبرد کیشکا">نبرد کیشکا</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D9%86%DB%8C%D9%BE%D8%B1" title="نبرد دنیپر">نبرد دنیپر</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="حمله متفقین به ایتالیا">حمله متفقین به ایتالیا</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%B4%E2%80%8C%D8%A8%D8%B3_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A8%DB%8C%D9%84%D9%87" title="آتش‌بس کاسیبیله">آتش‌بس کاسیبیله</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D9%88_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D9%84" title="لشکرکشی جزایر گیلبرت و مارشال">لشکرکشی جزایر گیلبرت و مارشال</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%D9%85%D9%87" title="نبرد برمه">نبرد برمه</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A8%D8%B1%D9%85%D9%87_%D9%88_%D8%BA%D8%B1%D8%A8_%DB%8C%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%86" title="نبرد شمال برمه و غرب یون‌نان">نبرد شمال برمه و غرب یون‌نان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%86%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%AF%DB%8C" title="نبرد چانگدی">نبرد چانگدی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%82%D8%AD%D8%B7%DB%8C_%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B3_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="قحطی ۱۹۴۳ بنگال">قحطی ۱۹۴۳ بنگال</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.5em;background-color:#DCDCDC;vertical-align:top;"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%AF%D9%88%D9%84_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B4)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جدول زمانی جنگ جهانی دوم (۱۹۴۴) (صفحه وجود ندارد)">جدول زمانی (۱۹۴۴)</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%88" title="نبرد مونته کاسینو">نبرد مونته کاسینو</a> / <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%88" class="mw-redirect" title="نبرد آنزیو">نبرد آنزیو</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B4)" title="نبرد ناروا (۱۹۴۴)">نبرد ناروا</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%86%E2%80%93%DA%86%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="نبرد کورسون–چرکاسی">نبرد کورسون–چرکاسی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D9%86%D8%AF%D8%A8%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="عملیات تندباد">عملیات تندباد</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%DA%86%DB%8C-%DA%AF%D9%88" title="عملیات ایچی-گو">عملیات ایچی-گو</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%84%D8%B1%D8%AF" title="عملیات اورلرد">عملیات اورلرد</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%86%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="پیاده‌سازی در نرماندی">پیاده‌سازی در نرماندی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%88_%D9%88_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="لشکرکشی جزایر پالائو و ماریانا">لشکرکشی جزایر پالائو و ماریانا</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%86" title="عملیات باگراتیون">عملیات باگراتیون</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D9%84%D9%88%DB%8C%D9%88-%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%DA%98" class="mw-redirect" title="حمله لویو-ساندومیژ">حمله لویو-ساندومیژ</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Battle_of_Tannenberg_Line&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Battle of Tannenberg Line (صفحه وجود ندارد)">Tannenberg Line</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%88" title="قیام ورشو">قیام ورشو</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%DB%8C%D8%A7%D8%B4-%DA%A9%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%88" title="دومین تهاجم یاش-کیشیناو">دومین تهاجم یاش-کیشیناو</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%84%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AF" title="عملیات بلگراد">عملیات بلگراد</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="آزادسازی پاریس">آزادسازی پاریس</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86" title="عملیات دراگون">عملیات دراگون</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Gothic_Line&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gothic Line (صفحه وجود ندارد)">Gothic Line</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="عملیات مارکت گاردن">عملیات مارکت گاردن</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Tallinn_offensive&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tallinn offensive (صفحه وجود ندارد)">Estonia</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Operation_Crossbow&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Operation Crossbow (صفحه وجود ندارد)"><i>Crossbow</i></a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Combined_Bomber_Offensive&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Combined Bomber Offensive (صفحه وجود ندارد)"><i>Pointblank</i></a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%84%D8%A7%D9%BE%D9%84%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="نبرد لاپلند">نبرد لاپلند</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%BE%D8%B3%D8%AA" title="حمله بوداپست">حمله بوداپست</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%87" title="نبرد خلیج لیته">نبرد خلیج لیته</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A2%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="نبرد آردن">نبرد آردن</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%87" title="عملیات بودن‌پلاته"><i>بودن‌پلاته</i></a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86_(%DB%B4%DB%B5%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B2)" title="لشکرکشی فیلیپین (۴۵–۱۹۴۲)">لشکرکشی فیلیپین (۴۵–۱۹۴۲)</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D9%85%D9%87_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B5-%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B4)" title="کارزار برمه (۱۹۴۵-۱۹۴۴)">برمه (۱۹۴۵-۱۹۴۴)</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Dutch_famine_of_1944%E2%80%931945&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dutch famine of 1944–1945 (صفحه وجود ندارد)">Dutch famine of 1944–1945</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.5em;background-color:#DCDCDC;vertical-align:top;"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%AF%D9%88%D9%84_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_(%DB%B1%DB%B9%DB%B9%DB%B1-%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B5)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جدول زمانی جنگ جهانی دوم (۱۹۹۱-۱۹۴۵) (صفحه وجود ندارد)">جدول زمانی (۱۹۹۱-۱۹۴۵)</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Vistula%E2%80%93Oder_offensive&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vistula–Oder offensive (صفحه وجود ندارد)">Vistula–Oder</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%DB%8C%D9%88%D9%88_%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%A7" title="نبرد ایوو جیما">نبرد ایوو جیما</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D9%85%D8%AA%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="تهاجم متفقین به آلمان">تهاجم متفقین به آلمان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A7" title="نبرد اوکیناوا">نبرد اوکیناوا</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1_%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B5_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="نبرد بهار ۱۹۴۵ در ایتالیا">نبرد بهار ۱۹۴۵ در ایتالیا</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%A6%D9%88_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B5)" title="لشکرکشی بورنئو (۱۹۴۵)">لشکرکشی بورنئو (۱۹۴۵)</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Syrmian_Front&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Syrmian Front (صفحه وجود ندارد)">Syrmian Front</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86" title="نبرد برلین">نبرد برلین</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Prague_offensive&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Prague offensive (صفحه وجود ندارد)">Czechoslovakia</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D9%87_%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%BE%D8%B3%D8%AA" title="محاصره بوداپست">محاصره بوداپست</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%BA%D8%B1%D8%A8_%D9%87%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="نبرد غرب هونان">نبرد غرب هونان</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86_%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%DB%8C" title="دومین لشکرکشی گوانگشی">دومین لشکرکشی گوانگشی</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="پایان جنگ جهانی دوم در اروپا">پایان جنگ جهانی دوم در اروپا</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%AA%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="قرارداد تسلیم آلمان">قرارداد تسلیم آلمان</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Project_Hula&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Project Hula (صفحه وجود ندارد)">Project Hula</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D9%86%DA%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="تهاجم شوروی به منچوری">تهاجم شوروی به منچوری</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%84_(%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B5)" title="نبرد مانیل (۱۹۴۵)">نبرد مانیل (۱۹۴۵)</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Raid_on_Taipei&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Raid on Taipei (صفحه وجود ندارد)">Taipei</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Allied_naval_bombardments_of_Japan_during_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Allied naval bombardments of Japan during World War II (صفحه وجود ندارد)">Naval bombardment of Japan</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C_%D9%87%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%D8%A7_%D9%88_%D9%86%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="بمباران اتمی هیروشیما و ناگاساکی">بمباران اتمی هیروشیما و ناگاساکی</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Debate_over_the_atomic_bombings_of_Hiroshima_and_Nagasaki&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Debate over the atomic bombings of Hiroshima and Nagasaki (صفحه وجود ندارد)">Debate</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Soviet_invasion_of_South_Sakhalin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Soviet invasion of South Sakhalin (صفحه وجود ندارد)">South Sakhalin</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Invasion_of_the_Kuril_Islands&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Invasion of the Kuril Islands (صفحه وجود ندارد)">Kuril Islands</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Battle_of_Shumshu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Battle of Shumshu (صفحه وجود ندارد)">Shumshu</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Vietnamese_famine_of_1945&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vietnamese famine of 1945 (صفحه وجود ندارد)">Vietnamese famine of 1945</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="تسلیم ژاپن">تسلیم ژاپن</a></span> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Japanese_Instrument_of_Surrender&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Japanese Instrument of Surrender (صفحه وجود ندارد)">document</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="پایان جنگ جهانی دوم در آسیا">پایان جنگ جهانی دوم در آسیا</a></span></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="background-color:#DCDCDC;"><div> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Bibliography_of_World_War_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bibliography of World War II (صفحه وجود ندارد)">Bibliography</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="درگاه:جنگ جهانی دوم">درگاه:جنگ جهانی دوم</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="فاشیسم" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="الگو:فاشیسم"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:فاشیسم (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:فاشیسم"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="فاشیسم" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="فاشیسم">فاشیسم</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="نظریه" style="font-size:114%;margin:0 4em">نظریه</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="فاشیسم">فاشیسم</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ملی‌گرایی">ملی‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="امپریالیسم">امپریالیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="اقتدارگرایی">اقتدارگرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%AA%DA%A9%E2%80%8C%D8%AD%D8%B2%D8%A8%DB%8C" title="نظام تک‌حزبی">نظام تک‌حزبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="دیکتاتوری">دیکتاتوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="داروینیسم اجتماعی">داروینیسم اجتماعی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Social_interventionism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Social interventionism (صفحه وجود ندارد)">Social interventionism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Proletarian_nation&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Proletarian nation (صفحه وجود ندارد)">Proletarian nation</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="پروپاگاندا">پروپاگاندا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD_%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF" title="اصلاح نژاد">اصلاح نژاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86" title="پهلوان">پهلوان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="نظامی‌گری">نظامی‌گری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%D9%87_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="مداخله دولت در امور اقتصادی">مداخله دولت در امور اقتصادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B6%D8%AF_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="ضد کمونیسم">ضد کمونیسم</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">مباحث</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Definitions_of_fascism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Definitions of fascism (صفحه وجود ندارد)">Definitions</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Economics_of_fascism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Economics of fascism (صفحه وجود ندارد)">Economics</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fascism_and_ideology&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fascism and ideology (صفحه وجود ندارد)">Fascism and ideology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_fascist_movements&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of fascist movements (صفحه وجود ندارد)">Fascism worldwide</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fascist_symbolism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fascist symbolism (صفحه وجود ندارد)">Symbolism</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">عقاید</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Actual_idealism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Actual idealism (صفحه وجود ندارد)">Actual idealism</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A6%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81_%D8%B7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="ائتلاف طبقاتی">ائتلاف طبقاتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="بنگاه‌مداری">بنگاه‌مداری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Heroic_capitalism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Heroic capitalism (صفحه وجود ندارد)">Heroic capitalism</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="نازیسم">نازیسم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_syndicalism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National syndicalism (صفحه وجود ندارد)">National syndicalism</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C" title="سرمایه‌داری دولتی">سرمایه‌داری دولتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Supercapitalism_(concept_in_Italian_Fascism)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Supercapitalism (concept in Italian Fascism) (صفحه وجود ندارد)">Supercapitalism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Third_Position&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Third Position (صفحه وجود ندارد)">Third Position</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="تمامیت‌خواهی">تمامیت‌خواهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D9%85_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="نظم اجتماعی">نظم اجتماعی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="انواع" style="font-size:114%;margin:0 4em">انواع</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="فاشیسم ایتالیایی">فاشیسم ایتالیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="نازیسم">نازیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%98" title="فالانژ">فالانژ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=British_Fascism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="British Fascism (صفحه وجود ندارد)">British</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" title="دولت فدرال اتریش">دولت فدرال اتریش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Metaxism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Metaxism (صفحه وجود ندارد)">Metaxism</a></li> <li><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Narodowy_radykalizm" class="extiw" title="pl:Narodowy radykalizm">National Radicalism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rexism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rexism (صفحه وجود ندارد)">Rexism</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%86" title="فاشیسم روحانیون">فاشیسم روحانیون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Legionary_State&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Legionary State (صفحه وجود ندارد)">Legionarism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Brazilian_Integralism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Brazilian Integralism (صفحه وجود ندارد)">Integralism</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="جنبش‌ها" style="font-size:114%;margin:0 4em">جنبش‌ها</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/w/index.php?title=Fascism_in_Africa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fascism in Africa (صفحه وجود ندارد)">آفریقا</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Greyshirts&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Greyshirts (صفحه وجود ندارد)">Greyshirts</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ossewabrandwag&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ossewabrandwag (صفحه وجود ندارد)">Ossewabrandwag</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/w/index.php?title=Fascism_in_Asia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fascism in Asia (صفحه وجود ندارد)">آسیا</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Brit_HaBirionim&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Brit HaBirionim (صفحه وجود ندارد)">Brit HaBirionim</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ganap_Party&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ganap Party (صفحه وجود ندارد)">Ganap Party</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%A7%DB%8C" title="ساکوراکای">ساکوراکای</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C5%8Dh%C5%8Dkai&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tōhōkai (صفحه وجود ندارد)">Tōhōkai</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/w/index.php?title=Fascism_in_Europe&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fascism in Europe (صفحه وجود ندارد)">شمال / شمال غربی اروپا</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ailtir%C3%AD_na_hAis%C3%A9irghe&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ailtirí na hAiséirghe (صفحه وجود ندارد)">Ailtirí na hAiséirghe</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Black_Front_(Netherlands)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Black Front (Netherlands) (صفحه وجود ندارد)">Black Front (Netherlands)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Blueshirts&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Blueshirts (صفحه وجود ندارد)">Blueshirts</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Breton_Social-National_Workers%27_Movement&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Breton Social-National Workers&#39; Movement (صفحه وجود ندارد)">Breton Social-National Workers' Movement</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=British_Fascists&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="British Fascists (صفحه وجود ندارد)">British Fascists</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=British_People%27s_Party_(1939)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="British People&#39;s Party (1939) (صفحه وجود ندارد)">British People's Party (1939)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="اتحادیه فاشیست‌های بریتانیا">اتحادیه فاشیست‌های بریتانیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=La_Cagoule&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="La Cagoule (صفحه وجود ندارد)">La Cagoule</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Clerical_People%27s_Party&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Clerical People&#39;s Party (صفحه وجود ندارد)">Clerical People's Party</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Faisceau&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Faisceau (صفحه وجود ندارد)">Faisceau</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Flemish_National_Union&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Flemish National Union (صفحه وجود ندارد)">Flemish National Union</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=French_Popular_Party&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="French Popular Party (صفحه وجود ندارد)">French Popular Party</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=General_Dutch_Fascist_League&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="General Dutch Fascist League (صفحه وجود ندارد)">General Dutch Fascist League</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Imperial_Fascist_League&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Imperial Fascist League (صفحه وجود ندارد)">Imperial Fascist League</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lapua_Movement&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lapua Movement (صفحه وجود ندارد)">Lapua Movement</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nasjonal_Samling&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nasjonal Samling (صفحه وجود ندارد)">Nasjonal Samling</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Corporate_Party&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Corporate Party (صفحه وجود ندارد)">National Corporate Party</a> (<a href="/w/index.php?title=Greenshirts_(National_Corporate_Party)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Greenshirts (National Corporate Party) (صفحه وجود ندارد)">Greenshirts</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Fascisti&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Fascisti (صفحه وجود ندارد)">National Fascisti</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nationalist_Party_(Iceland)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nationalist Party (Iceland) (صفحه وجود ندارد)">Nationalist Party (Iceland)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Socialist_Bloc&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Socialist Bloc (صفحه وجود ندارد)">National Socialist Bloc</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="حزب ناسیونال‌سوسیالیست کارگران هلند">حزب ناسیونال‌سوسیالیست کارگران هلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="اتحادیه ناسیونال سوسیالیست">اتحادیه ناسیونال سوسیالیست</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Socialist_Movement_in_the_Netherlands&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Socialist Movement in the Netherlands (صفحه وجود ندارد)">National Socialist Movement in the Netherlands</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Socialist_Movement_of_Norway&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Socialist Movement of Norway (صفحه وجود ندارد)">National Socialist Movement of Norway</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Socialist_Workers%27_Party_(Sweden)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Socialist Workers&#39; Party (Sweden) (صفحه وجود ندارد)">National Socialist Workers' Party (Sweden)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=New_Party_(UK)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="New Party (UK) (صفحه وجود ندارد)">New Party (UK)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Patriotic_People%27s_Movement_(Finland)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Patriotic People&#39;s Movement (Finland) (صفحه وجود ندارد)">Patriotic People's Movement (Finland)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=P%C4%93rkonkrusts&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pērkonkrusts (صفحه وجود ندارد)">Pērkonkrusts</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rexism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rexism (صفحه وجود ندارد)">Rexism</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/w/index.php?title=Fascism_in_Europe&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fascism in Europe (صفحه وجود ندارد)">اروپای مرکزی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Arrow_Cross_Party&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Arrow Cross Party (صفحه وجود ندارد)">Arrow Cross Party</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4%DB%8C" title="نازیسم اتریشی">نازیسم اتریشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D9%88%D8%B7%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="حزب وطن‌پرستان">حزب وطن‌پرستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hungarian_National_Socialist_Party&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hungarian National Socialist Party (صفحه وجود ندارد)">Hungarian National Socialist Party</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Front_(Switzerland)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Front (Switzerland) (صفحه وجود ندارد)">National Front (Switzerland)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="نازیسم">نازیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="حزب ناسیونال‌سوسیالیست کارگران آلمان">حزب ناسیونال‌سوسیالیست کارگران آلمان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sudeten_German_Party&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sudeten German Party (صفحه وجود ندارد)">Sudeten German Party</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/w/index.php?title=Fascism_in_Europe&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fascism in Europe (صفحه وجود ندارد)">اروپای جنوبی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Albanian_Fascist_Party&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Albanian Fascist Party (صفحه وجود ندارد)">Albanian Fascist Party</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Democratic_Fascist_Party&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Democratic Fascist Party (صفحه وجود ندارد)">Democratic Fascist Party</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D9%81%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%98_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="حزب فالانژ اسپانیا">حزب فالانژ اسپانیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Greek_National_Socialist_Party&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Greek National Socialist Party (صفحه وجود ندارد)">Greek National Socialist Party</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="فاشیسم ایتالیایی">فاشیسم ایتالیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="جمهوری اجتماعی ایتالیا">جمهوری اجتماعی ایتالیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Metaxism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Metaxism (صفحه وجود ندارد)">Metaxism</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="حزب ملی فاشیست">حزب ملی فاشیست</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Union_(Portugal)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Union (Portugal) (صفحه وجود ندارد)">National Union (Portugal)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Republican_Fascist_Party&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Republican Fascist Party (صفحه وجود ندارد)">Republican Fascist Party</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sammarinese_Fascist_Party&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sammarinese Fascist Party (صفحه وجود ندارد)">Sammarinese Fascist Party</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B4%D9%87" title="اوستاشه">اوستاشه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yugoslav_National_Movement&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Yugoslav National Movement (صفحه وجود ندارد)">ZBOR</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/w/index.php?title=Fascism_in_Europe&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fascism in Europe (صفحه وجود ندارد)">اروپای شرقی و جنوب‌شرقی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bulgarian_National_Socialist_Workers_Party&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bulgarian National Socialist Workers Party (صفحه وجود ندارد)">Bulgarian National Socialist Workers Party</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Crusade_of_Romanianism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Crusade of Romanianism (صفحه وجود ندارد)">Crusade of Romanianism</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A2%D9%87%D9%86%DB%8C%D9%86" title="گارد آهنین">گارد آهنین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Fascist_Community&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Fascist Community (صفحه وجود ندارد)">National Fascist Community</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Fascist_Movement&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Fascist Movement (صفحه وجود ندارد)">National Fascist Movement</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Italo-Romanian_Cultural_and_Economic_Movement&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Italo-Romanian Cultural and Economic Movement (صفحه وجود ندارد)">National Italo-Romanian Cultural and Economic Movement</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Social_Movement_(Bulgaria)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Social Movement (Bulgaria) (صفحه وجود ندارد)">National Social Movement (Bulgaria)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Radical_Camp_Falanga&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Radical Camp Falanga (صفحه وجود ندارد)">National Radical Camp Falanga</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Romanian_Fascio&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Romanian Fascio (صفحه وجود ندارد)">National Romanian Fascio</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Renaissance_Front&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Renaissance Front (صفحه وجود ندارد)">National Renaissance Front</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="سازمان ملی‌گرایان اوکراین">سازمان ملی‌گرایان اوکراین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ratniks&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ratniks (صفحه وجود ندارد)">Ratniks (Bulgaria)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Romanian_Front&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Romanian Front (صفحه وجود ندارد)">Romanian Front</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Russian_Fascist_Party&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Russian Fascist Party (صفحه وجود ندارد)">Russian Fascist Party</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Russian_Women%27s_Fascist_Movement&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Russian Women&#39;s Fascist Movement (صفحه وجود ندارد)">Russian Women's Fascist Movement</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Slovak_People%27s_Party&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Slovak People&#39;s Party (صفحه وجود ندارد)">Slovak People's Party</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Union_of_Bulgarian_National_Legions&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Union of Bulgarian National Legions (صفحه وجود ندارد)">Union of Bulgarian National Legions</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vlajka&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vlajka (صفحه وجود ندارد)">Vlajka</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="فاشیسم در آمریکای شمالی">آمریکای شمالی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Fascism_in_Canada&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fascism in Canada (صفحه وجود ندارد)">Fascism in Canada</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Canadian_Union_of_Fascists&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Canadian Union of Fascists (صفحه وجود ندارد)">Canadian Union of Fascists</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Unity_Party_(Canada)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Unity Party (Canada) (صفحه وجود ندارد)">Parti national social chrétien</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gold_shirts&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gold shirts (صفحه وجود ندارد)">Gold shirts</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="فدراسیون آلمانی آمریکایی">فدراسیون آلمانی آمریکایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Silver_Legion_of_America&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Silver Legion of America (صفحه وجود ندارد)">Silver Legion of America</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/w/index.php?title=Fascism_in_South_America&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fascism in South America (صفحه وجود ندارد)">آمریکای جنوبی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Falangism_in_Latin_America&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Falangism in Latin America (صفحه وجود ندارد)">Falangism in Latin America</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Brazilian_Integralism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Brazilian Integralism (صفحه وجود ندارد)">Brazilian Integralism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bolivian_Socialist_Falange&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bolivian Socialist Falange (صفحه وجود ندارد)">Bolivian Socialist Falange</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%B4%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="جنبش ناسیونال سوسیالیست شیلی">جنبش ناسیونال سوسیالیست شیلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Revolutionary_Union_(Peru)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Revolutionary Union (Peru) (صفحه وجود ندارد)">Revolutionary Union</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="افراد" style="font-size:114%;margin:0 4em">افراد</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Abba_Ahimeir&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Abba Ahimeir (صفحه وجود ندارد)">Abba Ahimeir</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nimio_de_Anqu%C3%ADn&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nimio de Anquín (صفحه وجود ندارد)">Nimio de Anquín</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D9%88_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="سادائو آراکی">سادائو آراکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Marc_Augier&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Marc Augier (صفحه وجود ندارد)">Marc Augier</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Maurice_Bard%C3%A8che&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Maurice Bardèche (صفحه وجود ندارد)">Maurice Bardèche</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jacques_Benoist-M%C3%A9chin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jacques Benoist-Méchin (صفحه وجود ندارد)">Jacques Benoist-Méchin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Henri_B%C3%A9raud&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Henri Béraud (صفحه وجود ندارد)">Henri Béraud</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zolt%C3%A1n_B%C3%B6sz%C3%B6rm%C3%A9ny&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Zoltán Böszörmény (صفحه وجود ندارد)">Zoltán Böszörmény</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Giuseppe_Bottai&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Giuseppe Bottai (صفحه وجود ندارد)">Giuseppe Bottai</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A8%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C%DB%8C%D8%A7%DA%A9" class="mw-redirect" title="روبر برازییاک">روبر برازییاک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%81%D9%88%D9%86%D8%B3_%D8%AF%D9%88_%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A8%DA%A9_%D8%AF%D9%88_%D8%B4%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آلفونس دو بردنبک دو شاتوبریان">آلفونس دو بردنبک دو شاتوبریان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%86%D9%84%DB%8C%D9%88_%DA%A9%D9%88%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88" class="mw-redirect" title="کورنلیو کودرینو">کورنلیو کودرینو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gustavs_Celmi%C5%86%C5%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gustavs Celmiņš (صفحه وجود ندارد)">Gustavs Celmiņš</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Enrico_Corradini&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Enrico Corradini (صفحه وجود ندارد)">Enrico Corradini</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Carlo_Costamagna&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Carlo Costamagna (صفحه وجود ندارد)">Carlo Costamagna</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87" title="والتر داره">والتر داره</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Marcel_D%C3%A9at&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Marcel Déat (صفحه وجود ندارد)">Marcel Déat</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%C3%A9on_Degrelle&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Léon Degrelle (صفحه وجود ندارد)">Léon Degrelle</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D8%B1_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%88_%D9%84%D8%A7_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%84" class="mw-redirect" title="پی‌یر دریو لا روشل">پی‌یر دریو لا روشل</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%AA%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF_%D9%81%D8%AF%D8%B1" title="گوتفرید فدر">گوتفرید فدر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%84%D9%87" title="جووانی جنتیله">جووانی جنتیله</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B2%D9%81_%DA%AF%D9%88%D8%A8%D9%84%D8%B3" title="یوزف گوبلس">یوزف گوبلس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hans_F._K._G%C3%BCnther&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hans F. K. Günther (صفحه وجود ندارد)">Hans F. K. Günther</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B1%DB%8C%D8%B4_%D9%87%DB%8C%D9%85%D9%84%D8%B1" title="هاینریش هیملر">هاینریش هیملر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%88_%DA%A9%D9%88%D9%86%D9%88%D8%A6%D9%87" title="فومیمارو کونوئه">فومیمارو کونوئه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%81_%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B1" title="آدولف هیتلر">آدولف هیتلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%AC%D9%88_%D9%87%DB%8C%D8%AF%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="توجو هیدکی">توجو هیدکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ikki_Kita&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ikki Kita (صفحه وجود ندارد)">Ikki Kita</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vihtori_Kosola&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vihtori Kosola (صفحه وجود ندارد)">Vihtori Kosola</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Agostino_Lanzillo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Agostino Lanzillo (صفحه وجود ندارد)">Agostino Lanzillo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dimitrije_Ljoti%C4%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dimitrije Ljotić (صفحه وجود ندارد)">Dimitrije Ljotić</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Leopoldo_Lugones&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Leopoldo Lugones (صفحه وجود ندارد)">Leopoldo Lugones</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AA%D8%B2%DB%8C%D9%88_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%87" title="کورتزیو مالاپارته">کورتزیو مالاپارته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D8%B3" title="ایوانیس متاکساس">ایوانیس متاکساس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D9%85%DB%8C%D8%B4%D9%84%D8%B3" class="mw-redirect" title="روبرت میشلس">روبرت میشلس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AF_%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C" title="آسوالد ماسلی">آسوالد ماسلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%AA%D9%88_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="بنیتو موسولینی">بنیتو موسولینی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eoin_O%27Duffy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eoin O&#39;Duffy (صفحه وجود ندارد)">Eoin O'Duffy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gear%C3%B3id_%C3%93_Cuinneag%C3%A1in&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gearóid Ó Cuinneagáin (صفحه وجود ندارد)">Gearóid Ó Cuinneagáin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sergio_Panunzio&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sergio Panunzio (صفحه وجود ندارد)">Sergio Panunzio</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Giovanni_Papini&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Giovanni Papini (صفحه وجود ندارد)">Giovanni Papini</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%86" class="mw-redirect" title="آنتی پاولیچ">آنتی پاولیچ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=William_Dudley_Pelley&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="William Dudley Pelley (صفحه وجود ندارد)">William Dudley Pelley</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Alfred_Ploetz&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Alfred Ploetz (صفحه وجود ندارد)">Alfred Ploetz</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Robert_Poulet&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Robert Poulet (صفحه وجود ندارد)">Robert Poulet</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%AF%DA%A9%D9%88%D9%86_%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF" class="mw-redirect" title="ویدکون کیسلینگ">ویدکون کیسلینگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B2%D9%87_%D8%A2%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%88_%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%88_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="خوزه آنتونیو پریمو دریورا">خوزه آنتونیو پریمو دریورا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D9%87" title="لوسین رباته">لوسین رباته</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dionisio_Ridruejo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dionisio Ridruejo (صفحه وجود ندارد)">Dionisio Ridruejo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Alfredo_Rocco&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Alfredo Rocco (صفحه وجود ندارد)">Alfredo Rocco</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Konstantin_Rodzaevsky&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Konstantin Rodzaevsky (صفحه وجود ندارد)">Konstantin Rodzaevsky</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AF_%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="آلفرد روزنبرگ">آلفرد روزنبرگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pl%C3%ADnio_Salgado&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Plínio Salgado (صفحه وجود ندارد)">Plínio Salgado</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rafael_S%C3%A1nchez_Mazas&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rafael Sánchez Mazas (صفحه وجود ندارد)">Rafael Sánchez Mazas</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Margherita_Sarfatti&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Margherita Sarfatti (صفحه وجود ندارد)">Margherita Sarfatti</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D8%A7%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%AA" title="کارل اشمیت">کارل اشمیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%AF%D9%86%DA%AF%D9%88_%D8%B3%D9%88%D9%81%DB%8C%DA%86%DB%8C" title="آردنگو سوفیچی">آردنگو سوفیچی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Othmar_Spann&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Othmar Spann (صفحه وجود ندارد)">Othmar Spann</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ugo_Spirito&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ugo Spirito (صفحه وجود ندارد)">Ugo Spirito</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%AA%D8%B3_%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B4%DB%8C" title="فرنتس سالاشی">فرنتس سالاشی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%86%D8%B2%D8%A7%D9%84%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%AA%D9%87_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%B1" title="گنزالو تورنته بایستر">گنزالو تورنته بایستر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Georges_Valois&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Georges Valois (صفحه وجود ندارد)">Georges Valois</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Anastasy_Vonsyatsky&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Anastasy Vonsyatsky (صفحه وجود ندارد)">Anastasy Vonsyatsky</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="آثار" style="font-size:114%;margin:0 4em">آثار</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">ادبیات</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;font-style:italic;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=The_Doctrine_of_Fascism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Doctrine of Fascism (صفحه وجود ندارد)">The Doctrine of Fascism</a></li> <li><span style="font-style:normal;"><a href="/w/index.php?title=Fascist_Manifesto&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fascist Manifesto (صفحه وجود ندارد)">Fascist Manifesto</a></span></li> <li><a href="/w/index.php?title=Manifesto_of_the_Fascist_Intellectuals&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Manifesto of the Fascist Intellectuals (صفحه وجود ندارد)">Manifesto of the Fascist Intellectuals</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%85%D9%86" title="نبرد من">نبرد من</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=My_Life_(Oswald_Mosley_autobiography)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="My Life (Oswald Mosley autobiography) (صفحه وجود ندارد)">My Life</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=The_Myth_of_the_Twentieth_Century&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Myth of the Twentieth Century (صفحه وجود ندارد)">The Myth of the Twentieth Century</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zweites_Buch&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Zweites Buch (صفحه وجود ندارد)">Zweites Buch</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zaveshchanie_russkogo_fashista&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Zaveshchanie russkogo fashista (صفحه وجود ندارد)">Zaveshchanie russkogo fashista</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">نشریات</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;font-style:italic;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=La_Conquista_del_Estado&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="La Conquista del Estado (صفحه وجود ندارد)">La Conquista del Estado</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Das_Reich_(newspaper)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Das Reich (newspaper) (صفحه وجود ندارد)">Das Reich</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Der_Angriff&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Der Angriff (صفحه وجود ندارد)">Der Angriff</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Deutsche_Allgemeine_Zeitung&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Deutsche Allgemeine Zeitung (صفحه وجود ندارد)">Deutsche Allgemeine Zeitung</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Deutsche_Zeitung_in_Norwegen&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Deutsche Zeitung in Norwegen (صفحه وجود ندارد)">Deutsche Zeitung in Norwegen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Deutsche_Zeitung_in_den_Niederlanden&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Deutsche Zeitung in den Niederlanden (صفحه وجود ندارد)">Deutsche Zeitung in den Niederlanden</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Figli_d%27Italia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Figli d&#39;Italia (صفحه وجود ندارد)">Figli d'Italia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fronten&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fronten (صفحه وجود ندارد)">Fronten</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=G%C3%A2ndirea&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gândirea (صفحه وجود ندارد)">Gândirea</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Giovent%C3%B9_Fascista&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gioventù Fascista (صفحه وجود ندارد)">Gioventù Fascista</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Je_suis_partout&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Je suis partout (صفحه وجود ندارد)">Je suis partout</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=La_France_au_travail&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="La France au travail (صفحه وجود ندارد)">La France au travail</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=M%C3%BCnchener_Beobachter&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Münchener Beobachter (صفحه وجود ندارد)">Münchener Beobachter</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Novopress&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Novopress (صفحه وجود ندارد)">Novopress</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=NS_M%C3%A5nedshefte&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="NS Månedshefte (صفحه وجود ندارد)">NS Månedshefte</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Norsk-Tysk_Tidsskrift&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Norsk-Tysk Tidsskrift (صفحه وجود ندارد)">Norsk-Tysk Tidsskrift</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Das_Schwarze_Korps&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Das Schwarze Korps (صفحه وجود ندارد)">Das Schwarze Korps</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Der_St%C3%BCrmer&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Der Stürmer (صفحه وجود ندارد)">Der Stürmer</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Il_Popolo_d%27Italia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Il Popolo d&#39;Italia (صفحه وجود ندارد)">Il Popolo d'Italia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sfarm%C4%83-Piatr%C4%83&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sfarmă-Piatră (صفحه وجود ندارد)">Sfarmă-Piatră</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Signal_(magazine)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Signal (magazine) (صفحه وجود ندارد)">Signal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vlajka&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vlajka (صفحه وجود ندارد)">Vlajka</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%B4%D8%B1_%D8%A8%D8%A6%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1" title="فولکیشر بئوباختر">فولکیشر بئوباختر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nash_Put%27_(newspaper)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nash Put&#39; (newspaper) (صفحه وجود ندارد)">Nash Put'</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fashist&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fashist (صفحه وجود ندارد)">Fashist</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%27Alba&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="L&#39;Alba (صفحه وجود ندارد)">l'Alba</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">فیلم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;font-style:italic;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="پیروزی ایمان">پیروزی ایمان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tag_der_Freiheit:_Unsere_Wehrmacht&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tag der Freiheit: Unsere Wehrmacht (صفحه وجود ندارد)">Tag der Freiheit: Unsere Wehrmacht</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="پیروزی اراده">پیروزی اراده</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">مجسمه‌سازی</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Allach_(porcelain)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Allach (porcelain) (صفحه وجود ندارد)">Allach</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">مطالب مرتبط</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Nazi_art&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nazi art (صفحه وجود ندارد)">Art of the Third Reich</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="معماری فاشیستی">معماری فاشیستی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Heroic_realism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Heroic realism (صفحه وجود ندارد)">Heroic realism</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="معماری در ناسیونال سوسیالیسم">معماری در ناسیونال سوسیالیسم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nazism_and_cinema&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nazism and cinema (صفحه وجود ندارد)">Nazism and cinema</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DA%AF%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="غارتگری نازی">غارتگری نازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="سندیکالیسم">سندیکالیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="محافظه‌کاری">محافظه‌کاری</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="سازمان‌ها" style="font-size:114%;margin:0 4em">سازمان‌ها</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">نهادی</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D9%86%D8%B1%D8%A8%D9%87" title="آننربه">آننربه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chamber_of_Fasci_and_Corporations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chamber of Fasci and Corporations (صفحه وجود ندارد)">Chamber of Fasci and Corporations</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Grand_Council_of_Fascism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Grand Council of Fascism (صفحه وجود ندارد)">Grand Council of Fascism</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%AD_%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جناح راه امپراتور">جناح راه امپراتور</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Italian_Nationalist_Association&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Italian Nationalist Association (صفحه وجود ندارد)">Italian Nationalist Association</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nationalsozialistischer_Reichsbund_f%C3%BCr_Leibes%C3%BCbungen&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nationalsozialistischer Reichsbund für Leibesübungen (صفحه وجود ندارد)">Nationalsozialistischer Reichsbund für Leibesübungen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quadrumvirs&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quadrumvirs (صفحه وجود ندارد)">Quadrumvirs</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">فعالان</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Fascist_Union_of_Youth&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fascist Union of Youth (صفحه وجود ندارد)">Fascist Union of Youth</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="فدراسیون آلمانی آمریکایی">فدراسیون آلمانی آمریکایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Youth_Organisation_(Greece)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Youth Organisation (Greece) (صفحه وجود ندارد)">National Youth Organisation (Greece)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Russian_Fascist_Organization&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Russian Fascist Organization (صفحه وجود ندارد)">Russian Fascist Organization</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Union_of_Fascist_Little_Ones&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Union of Fascist Little Ones (صفحه وجود ندارد)">Union of Fascist Little Ones</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Union_of_Young_Fascists_%E2%80%93_Vanguard_(boys)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Union of Young Fascists – Vanguard (boys) (صفحه وجود ندارد)">Union of Young Fascists – Vanguard (boys)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Union_of_Young_Fascists_%E2%80%93_Vanguard_(girls)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Union of Young Fascists – Vanguard (girls) (صفحه وجود ندارد)">Union of Young Fascists – Vanguard (girls)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/w/index.php?title=Fascist_paramilitary&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fascist paramilitary (صفحه وجود ندارد)">شبه نظامی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Albanian_Militia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Albanian Militia (صفحه وجود ندارد)">Albanian Militia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Black_Brigades&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Black Brigades (صفحه وجود ندارد)">Black Brigades</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86" title="پیراهن سیاهان">پیراهن سیاهان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Blueshirts&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Blueshirts (صفحه وجود ندارد)">Blueshirts</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D9%86%D8%B2%D8%A7%D8%AA%D8%B3%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%86" title="آینزاتس‌گروپن">آینزاتس‌گروپن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gold_shirts&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gold shirts (صفحه وجود ندارد)">Gold shirts</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A2%D9%87%D9%86%DB%8C%D9%86" title="گارد آهنین">گارد آهنین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Greyshirts&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Greyshirts (صفحه وجود ندارد)">Greyshirts</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B1%DB%8C" title="جوانان هیتلری">جوانان هیتلری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Heimwehr&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Heimwehr (صفحه وجود ندارد)">Heimwehr</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Iron_Wolf_(organization)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Iron Wolf (organization) (صفحه وجود ندارد)">Iron Wolf (organization)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%C4%83ncieri&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lăncieri (صفحه وجود ندارد)">Lăncieri</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Makapili&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Makapili (صفحه وجود ندارد)">Makapili</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Silver_Legion_of_America&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Silver Legion of America (صفحه وجود ندارد)">Silver Legion of America</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3" title="اس‌اس">اس‌اس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A2" title="اس‌آ">اس‌آ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%81%D9%86_%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3" class="mw-redirect" title="وافن اس‌اس">وافن اس‌اس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Werwolf&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Werwolf (صفحه وجود ندارد)">Werwolf</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">بین‌المللی</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1" title="نیروهای محور">نیروهای محور</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=NSDAP/AO&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="NSDAP/AO (صفحه وجود ندارد)">NSDAP/AO</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AF%D8%B3%D8%A7_(%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86)" title="اودسا (سازمان)">اودسا (سازمان)</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="تاریخ" style="font-size:114%;margin:0 4em">تاریخ</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">1910s</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Arditi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Arditi (صفحه وجود ندارد)">Arditi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fascio&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fascio (صفحه وجود ندارد)">Fascio</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">دهه ۱۹۲۰</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Aventine_Secession_(20th_century)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Aventine Secession (20th century) (صفحه وجود ندارد)">Aventine Secession</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Acerbo_Law&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Acerbo Law (صفحه وجود ندارد)">Acerbo Law</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=March_on_Rome&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="March on Rome (صفحه وجود ندارد)">March on Rome</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%AF%D8%AA%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%AE" title="کودتای مونیخ">کودتای مونیخ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Italian_economic_battles&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Italian economic battles (صفحه وجود ندارد)">Italian economic battles</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">دهه ۱۹۳۰</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=March_of_the_Iron_Will&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="March of the Iron Will (صفحه وجود ندارد)">March of the Iron Will</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=German_federal_election,_November_1932&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="German federal election, November 1932 (صفحه وجود ندارد)">German federal election, November 1932</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=German_federal_election,_March_1933&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="German federal election, March 1933 (صفحه وجود ندارد)">German federal election, March 1933</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%AA%D9%81%D9%88%DB%8C%D8%B6_%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B3" title="قانون تفویض اختیارات ۱۹۳۳">قانون تفویض اختیارات</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=6_February_1934_crisis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="6 February 1934 crisis (صفحه وجود ندارد)">6 February 1934 crisis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=1934_Montreux_Fascist_conference&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="1934 Montreux Fascist conference (صفحه وجود ندارد)">1934 Montreux Fascist conference</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="جنگ داخلی اسپانیا">جنگ داخلی اسپانیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=4th_of_August_Regime&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="4th of August Regime (صفحه وجود ندارد)">4th of August Regime</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B6%D8%AF_%DA%A9%D9%85%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86" title="پیمان ضد کمینترن">پیمان ضد کمینترن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">دهه ۱۹۴۰</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">جنگ جهانی دوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="هولوکاست">هولوکاست</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=25_Luglio&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="25 Luglio (صفحه وجود ندارد)">25 Luglio</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="نازی‌زدایی">نازی‌زدایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="دادگاه نورنبرگ">دادگاه نورنبرگ</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="فهرست‌ها" style="font-size:114%;margin:0 4em">فهرست‌ها</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B6%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="ضدفاشیسم">ضدفاشیسم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_books_by_or_about_Adolf_Hitler&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of books by or about Adolf Hitler (صفحه وجود ندارد)">Books about Hitler</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_British_fascist_parties&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of British fascist parties (صفحه وجود ندارد)">British fascist parties</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_fascist_movements_by_country&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of fascist movements by country (صفحه وجود ندارد)">Fascist movements by country</a> (<a href="/w/index.php?title=List_of_fascist_movements_by_country_A%E2%80%93F&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of fascist movements by country A–F (صفحه وجود ندارد)">A-F</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_fascist_movements_by_country_G%E2%80%93M&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of fascist movements by country G–M (صفحه وجود ندارد)">G-M</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_fascist_movements_by_country_N%E2%80%93T&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of fascist movements by country N–T (صفحه وجود ندارد)">N-T</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_fascist_movements_by_country_U%E2%80%93Z&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of fascist movements by country U–Z (صفحه وجود ندارد)">U-Z</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="فهرست نظریه‌پردازان نازی">نظریه‌پردازان نازی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_Nazi_Party_leaders_and_officials&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of Nazi Party leaders and officials (صفحه وجود ندارد)">Nazi leaders</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B3%D8%AE%D9%86%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%81_%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B1" title="فهرست سخنرانی‌های آدولف هیتلر">سخنرانی‌های هیتلر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_SS_personnel&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of SS personnel (صفحه وجود ندارد)">SS personnel</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="جستارهای_وابسته" style="font-size:114%;margin:0 4em">جستارهای وابسته</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87_%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D9%85" class="mw-redirect" title="علیه فاشیسم">علیه فاشیسم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Anti-Nazi_League&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Anti-Nazi League (صفحه وجود ندارد)">Anti-Nazi League</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Christofascism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Christofascism (صفحه وجود ندارد)">Christofascism</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%86" title="فاشیسم روحانیون">فاشیسم روحانیون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Crypto-fascism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Crypto-fascism (صفحه وجود ندارد)">Cryptofascism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ecofascism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ecofascism (صفحه وجود ندارد)">Ecofascism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Esoteric_Nazism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Esoteric Nazism (صفحه وجود ندارد)">Esoteric Nazism</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D8%AA_(%D8%AA%D9%88%D9%87%DB%8C%D9%86)" title="فاشیست (توهین)">فاشیست (توهین)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fascist_mysticism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fascist mysticism (صفحه وجود ندارد)">Fascist mysticism</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="آلمانی‌سازی">آلمانی‌سازی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_Nazi_Germany&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Glossary of Nazi Germany (صفحه وجود ندارد)">Glossary of Nazi Germany</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="سلام نازی">سلام نازی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Italianization&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Italianization (صفحه وجود ندارد)">Italianization</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Italianization_of_South_Tyrol&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Italianization of South Tyrol (صفحه وجود ندارد)">Italianization of South Tyrol</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="فاشیسم اسلامی">فاشیسم اسلامی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Japanization&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Japanization (صفحه وجود ندارد)">Japanization</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88_%DA%A9%D9%84%D8%A7%DA%A9%D8%B3_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="کو کلاکس کلان">کو کلاکس کلان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A6%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="نئوفاشیسم">نئوفاشیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A6%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="نئونازیسم">نئونازیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C" title="سلام رومی">سلام رومی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Social_fascism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Social fascism (صفحه وجود ندارد)">Social fascism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Synarchism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Synarchism (صفحه وجود ندارد)">Synarchism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Unite_Against_Fascism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Unite Against Fascism (صفحه وجود ندارد)">Unite Against Fascism</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%81%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%B4" title="جنبش فلکیش">جنبش فلکیش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" class="mw-redirect" title="زنان در ناسیونال سوسیالیسم">زنان در ناسیونال سوسیالیسم</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow hlist" colspan="2"><div> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><a href="/w/index.php?title=Portal:Fascism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Portal:Fascism (صفحه وجود ندارد)">درگاه</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="نازیسم" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="الگو:نازیسم"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:نازیسم (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:نازیسم"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="نازیسم" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="نازیسم">نازیسم</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سازمان‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="حزب ناسیونال‌سوسیالیست کارگران آلمان">حزب ناسیونال‌سوسیالیست کارگران آلمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A2" title="اس‌آ">اس‌آ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3" title="اس‌اس">اس‌اس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D9%BE%D9%88" title="گشتاپو">گشتاپو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B1%DB%8C" title="جوانان هیتلری">جوانان هیتلری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87_%D9%85%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="سپاه موتور ناسیونال سوسیالیست (صفحه وجود ندارد)">سپاه موتور ناسیونال سوسیالیست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%AF%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="اتحادیه دختران آلمان">اتحادیه دختران آلمان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D8%AF%D9%86%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="اتحادیه ناسیونال سوسیالیست رایش برای تمرینات بدنی (صفحه وجود ندارد)">اتحادیه ناسیونال سوسیالیست رایش برای تمرینات بدنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="اتحادیه زنان ناسیونال سوسیالیست">اتحادیه زنان ناسیونال سوسیالیست</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%84%D9%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ورولف (صفحه وجود ندارد)">ورولف</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="9" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_NSDAP_(1920%E2%80%931945,_1-1).svg" class="mw-file-description" title="Nazi Swastika"><img alt="Nazi Swastika" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_the_NSDAP_%281920%E2%80%931945%2C_1-1%29.svg/80px-Flag_of_the_NSDAP_%281920%E2%80%931945%2C_1-1%29.svg.png" decoding="async" width="80" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_the_NSDAP_%281920%E2%80%931945%2C_1-1%29.svg/120px-Flag_of_the_NSDAP_%281920%E2%80%931945%2C_1-1%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_the_NSDAP_%281920%E2%80%931945%2C_1-1%29.svg/160px-Flag_of_the_NSDAP_%281920%E2%80%931945%2C_1-1%29.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تاریخ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="آلمان نازی">آلمان نازی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">جنگ جهانی دوم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%AF%D9%88%D9%84_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جدول زمانی اولیه (صفحه وجود ندارد)">جدول زمانی اولیه نازیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87_%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AA_%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B1" title="به قدرت رسیدن هیتلر">به قدرت رسیدن هیتلر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B5%D8%B1%D9%81_%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تصرف قدرت (صفحه وجود ندارد)">تصرف قدرت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF_%D8%AA%D8%B3%D9%84%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="تجدید تسلیحاتی آلمان">تجدید تسلیحاتی آلمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8_%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="شب بلورین">شب بلورین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8_%D8%AF%D8%B4%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%84%D9%86%D8%AF" title="شب دشنه‌های بلند">شب دشنه‌های بلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%BE%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF" class="mw-redirect" title="راهیپمایی نورنبرگ">راهیپمایی نورنبرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B6%D8%AF_%DA%A9%D9%85%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86" title="پیمان ضد کمینترن">پیمان ضد کمینترن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%87_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A8%D9%87" class="mw-redirect" title="پیمان سه جانبه">پیمان سه جانبه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="دادگاه نورنبرگ">دادگاه نورنبرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="هولوکاست">هولوکاست</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="نازی‌زدایی">نازی‌زدایی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ایدئولوژی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="معماری در ناسیونال سوسیالیسم">معماری در ناسیونال سوسیالیسم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%85%D8%A7%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="هماهنگ سازی (صفحه وجود ندارد)">هماهنگ سازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%AF_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="نقد دموکراسی">نقد دموکراسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="اشتراسریسم">اشتراسریسم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A2%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%81_%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="دیدگاه های سیاسی آدولف هیتلر (صفحه وجود ندارد)">دیدگاه های سیاسی هیتلر</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%85%D9%86" title="نبرد من">نبرد من</a></i> (<a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%81_%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B1" title="آدولف هیتلر">آدولف هیتلر</a>)</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%82%D8%B1%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%B2%D8%AF%D9%87%D9%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="مبانی قرن نوزدهم (صفحه وجود ندارد)">مبانی قرن نوزدهم</a></i> (<a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%88%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%DA%86%D9%85%D8%A8%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86" title="هیوستون استیوارت چمبرلین">هیوستون استیوارت چمبرلین</a>)</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%B1%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="اسطوره قرن بیستم (صفحه وجود ندارد)">اسطوره قرن بیستم</a></i> (<a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AF_%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="آلفرد روزنبرگ">آلفرد روزنبرگ</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="برنامه سوسیالیست ملی (صفحه وجود ندارد)">برنامه سوسیالیست ملی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D9%85_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86_(%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D9%85)" title="نظم نوین (نازیسم)">نظم نوین (نازیسم)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A8%D9%84%DB%8C%D8%BA%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تبلیغات نازی‌ها (صفحه وجود ندارد)">تبلیغات</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنبه‌های مذهبی نازیسم (صفحه وجود ندارد)">جنبه‌های مذهبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" class="mw-redirect" title="زنان در ناسیونال سوسیالیسم">زنان در ناسیونال سوسیالیسم</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%88_%E2%80%8B%E2%80%8B%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="نازیسم و ​​نژاد (صفحه وجود ندارد)">نژاد</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D9%86_%D9%88_%D8%AE%D8%A7%DA%A9" title="خون و خاک">خون و خاک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%B1" title="نژاد برتر">نژاد برتر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="به‌نژادی نازی">به‌نژادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="سیاست نژادی آلمان نازی">سیاست نژادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="دین در آلمان نازی">دین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="رایش آلمانی بزرگ">رایش آلمانی بزرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%A8%D9%87_%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-disambig" title="بازگشت به خانه">بازگشت به خانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%B3%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%86" title="لبنسبورن">لبنسبورن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">جنایات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%DB%8C%DB%B4" title="عملیات تی۴">عملیات تی۴</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%AD%D9%84_%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="راه حل نهایی">راه حل نهایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="آزمایش‌های انسانی نازی">آزمایش‌های انسانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">خارج از<br />آلمان</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A2%D9%87%D9%86%DB%8C%D9%86" title="گارد آهنین">گارد آهنین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بوند آلمانی آمریکایی (صفحه وجود ندارد)">بوند آلمانی آمریکایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="حزب نازی آمریکا">حزب نازی آمریکا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_(%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنبش سوسیالیست ملی (ایالات متحده آمریکا) (صفحه وجود ندارد)">جنبش سوسیالیست ملی (ایالات متحده آمریکا)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%84%DB%8C_(%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="حزب اتحاد ملی (کانادا) (صفحه وجود ندارد)">حزب اتحاد ملی (کانادا)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="حزب ناسیونال سوسیالیست کارگران دانمارک">حزب ناسیونال سوسیالیست کارگران دانمارک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D9%85%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="حزب ملی کارگران سوسیالیست بلغارستان (صفحه وجود ندارد)">حزب ملی کارگران سوسیالیست بلغارستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C_(%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنبش ملی اجتماعی (بلغارستان) (صفحه وجود ندارد)">جنبش ملی اجتماعی (بلغارستان)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%AA%D9%86_%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنبش ملی آلمان در لیختن اشتاین (صفحه وجود ندارد)">جنبش ملی آلمان در لیختن اشتاین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنبش سوسیالیست ملی در هلند (صفحه وجود ندارد)">جنبش سوسیالیست ملی در هلند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنبش ملی سوئیس (صفحه وجود ندارد)">جنبش ملی سوئیس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="حزب سوسیالیست ملی استرالیا (صفحه وجود ندارد)">حزب سوسیالیست ملی استرالیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="حزب سوسیالیست ملی یونان (صفحه وجود ندارد)">حزب سوسیالیست ملی یونان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="حزب سوسیالیست ملی مجارستان (صفحه وجود ندارد)">حزب سوسیالیست ملی مجارستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86_%DA%86%D9%84%DB%8C%D9%BE%D8%A7_(%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="پیکان چلیپا (مجارستان) (صفحه وجود ندارد)">حزب پیکان چلیپا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AC%D9%85%D8%A7%D8%B9_%D9%85%D9%84%DB%8C_(%D9%86%D8%B1%D9%88%DA%98)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="اجماع ملی (نروژ) (صفحه وجود ندارد)">اجماع ملی (نروژ)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%A9_%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA_(%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بلوک ناسیونال سوسیالیست (سوئد) (صفحه وجود ندارد)">بلوک ناسیونال سوسیالیست (سوئد)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="اتحادیه ناسیونال سوسیالیست">اتحادیه ناسیونال سوسیالیست</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86_%D8%AE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C_(%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="پیراهن خاکستری (آفریقای جنوبی) (صفحه وجود ندارد)">پیراهن خاکستری (آفریقای جنوبی)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%AA%D8%B4_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7_(%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="آتش اوساوانکا (آفریقای جنوبی) (صفحه وجود ندارد)">آتش اوساوانکا (آفریقای جنوبی)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فهرست‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF_%D8%A2%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%81_%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فهرست آثار یا در مورد آدولف هیتلر (صفحه وجود ندارد)">کتاب‌ها یا آثار در مورد هیتلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="فهرست نظریه پردازان نازی">نظریه پردازان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فهرست رهبران و مقامات حزب نازی (صفحه وجود ندارد)">رهبران و مقامات</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فهرست اعضای حزب نازی (صفحه وجود ندارد)">اعضای حزب نازی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D9%82_%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فهرست اعضای سابق حزب نازی (صفحه وجود ندارد)">اعضای سابق حزب نازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AE%D9%86%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%81_%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B1" class="mw-redirect" title="سخنرانی‌های آدولف هیتلر">سخنرانی‌های آدولف هیتلر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D9%86%D9%84_%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%D8%B3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فهرست پرسنل اس اس (صفحه وجود ندارد)">پرسنل اس‌اس</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">افراد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%81_%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B1" title="آدولف هیتلر">آدولف هیتلر</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B2%D9%81_%DA%AF%D9%88%D8%A8%D9%84%D8%B3" title="یوزف گوبلس">یوزف گوبلس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B1%DB%8C%D8%B4_%D9%87%DB%8C%D9%85%D9%84%D8%B1" title="هاینریش هیملر">هاینریش هیملر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="هرمان گورینگ">هرمان گورینگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86" title="مارتین بورمان">مارتین بورمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%87%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B4" class="mw-redirect" title="راینهارد هایدریش">راینهارد هایدریش</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%B1" title="گرگور اشتراسر">گرگور اشتراسر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%88_%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%B1" title="اتو اشتراسر">اتو اشتراسر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%81_%D8%A2%DB%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="آدولف آیشمان">آدولف آیشمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D8%B4%D9%BE%D8%B1" title="آلبرت اشپر">آلبرت اشپر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%84%D9%81_%D9%87%D8%B3" title="رودلف هس">رودلف هس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%86%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%B1" class="mw-redirect" title="ارنست کالتنبرنر">ارنست کالتنبرنر</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D9%85_%D9%81%D9%88%D9%86_%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE" title="یواخیم فون ریبنتروپ">یواخیم فون ریبنتروپ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%88%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%DA%86%D9%85%D8%A8%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86" title="هیوستون استیوارت چمبرلین">هیوستون استیوارت چمبرلین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AF_%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="آلفرد روزنبرگ">آلفرد روزنبرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%D9%87%D9%84%D9%85_%D9%81%D8%B1%DB%8C%DA%A9" title="ویلهلم فریک">ویلهلم فریک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%84%D9%81_%D9%87%D9%88%D8%B3" title="رودلف هوس">رودلف هوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="هانس فرانک">هانس فرانک</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B2%D9%81_%D9%85%D9%86%DA%AF%D9%84%D9%87" title="یوزف منگله">یوزف منگله</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87" title="والتر داره">والتر داره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D9%81%D9%86_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AE" class="mw-redirect" title="بالدور فن شیراخ">بالدور فن شیراخ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%B1%D9%88%D9%85" title="ارنست روم">ارنست روم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="دیتریش اکارت">دیتریش اکارت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%AA%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF_%D9%81%D8%AF%D8%B1" title="گوتفرید فدر">گوتفرید فدر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D9%87%D8%A7%D9%86%D9%81_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%86%DA%AF%D9%84&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ارنست هانف استنگل (صفحه وجود ندارد)">ارنست هانف استنگل</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4%D8%B1" title="یولیوس اشترایشر">یولیوس اشترایشر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="هرمان اسر (صفحه وجود ندارد)">هرمان اسر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%B1%D8%AC_%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%A9%D9%84%D9%86_%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%88%D9%84" title="جورج لینکلن راکول">جورج لینکلن راکول</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مطالب<br />مرتبط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="سلام نازی">سلام نازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8_%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="صلیب شکسته">صلیب شکسته</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%B3%D8%B1%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="نازیسم سری (صفحه وجود ندارد)">نازیسم سری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%AD_%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA" class="mw-redirect" title="سیاستمداران جناح راست">سیاستمداران جناح راست</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="واژه‌نامه آلمان نازی (صفحه وجود ندارد)">واژه‌نامه آلمان نازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="داروینیسم اجتماعی">داروینیسم اجتماعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%81%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%B4" title="جنبش فلکیش">جنبش فلکیش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A6%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="نئونازیسم">نئونازیسم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AA_(%D9%88%D8%A8_%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="استورم‌فرونت (وب سایت) (صفحه وجود ندارد)">استورم‌فرونت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="اتحاد_جماهیر_شوروی_سوسیالیستی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="الگو:موضوعات اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="بحث الگو:موضوعات اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:موضوعات اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="اتحاد_جماهیر_شوروی_سوسیالیستی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی">اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="تاریخ شوروی">تاریخ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7_%D8%A8%D8%A7_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فهرست مقالات مرتبط با اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">فهرست مقالات مرتبط با اتحاد جماهیر شوروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="انقلاب روسیه">انقلاب روسیه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D9%81%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="انقلاب فوریه">فوریه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%A8%D8%B1" title="انقلاب اکتبر">اکتبر</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="جنگ داخلی روسیه">جنگ داخلی روسیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="جمهوری شوروی فدراتیو سوسیالیستی روسیه">جمهوری شوروی فدراتیو سوسیالیستی روسیه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="پیمان ایجاد اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی (صفحه وجود ندارد)">پیمان ایجاد اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="سیاست‌های نوین اقتصادی">سیاست‌های نوین اقتصادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="استالینیسم">استالینیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="پاکسازی بزرگ">پاکسازی بزرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" class="mw-redirect" title="شوروی در جنگ جهانی دوم">جنگ کبیر میهنی </a> <small style="font-size:85%;">(<a class="mw-selflink selflink">جنگ جهانی دوم</a>)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D8%B1%D8%AF" title="جنگ سرد">جنگ سرد</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%AE_%D8%B1%D8%A7_%D8%A2%D8%A8_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86_%D8%AE%D8%B1%D9%88%D8%B4%DA%86%D9%81" class="mw-redirect" title="یخ را آب کردن خروشچف">آب‌شدن یخ خروشچف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="اصلاحات کاسیگینی">اصلاحات ۱۹۶۵</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%B1%DA%A9%D9%88%D8%AF" title="دوره رکود">رکود</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="پرسترویکا">پرسترویکا</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%86%D9%88%D8%B3%D8%AA" title="گلاسنوست">گلاسنوست</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%B1%DB%B9%DB%B8%DB%B9" title="انقلاب‌های ۱۹۸۹">انقلاب‌های ۱۹۸۹</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%D8%B4%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی">فروپاشی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%84%D8%AA%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="دلتنگی برای اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">دلتنگی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%B3%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="کشورهای پساشوروی">کشورهای پساشوروی</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="7" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Coat_of_arms_of_the_Soviet_Union" title="Coat of arms of the Soviet Union"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Coat_of_arms_of_the_Soviet_Union_%281956%E2%80%931991%29.svg/120px-Coat_of_arms_of_the_Soviet_Union_%281956%E2%80%931991%29.svg.png" decoding="async" width="120" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Coat_of_arms_of_the_Soviet_Union_%281956%E2%80%931991%29.svg/180px-Coat_of_arms_of_the_Soviet_Union_%281956%E2%80%931991%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Coat_of_arms_of_the_Soviet_Union_%281956%E2%80%931991%29.svg/240px-Coat_of_arms_of_the_Soviet_Union_%281956%E2%80%931991%29.svg.png 2x" data-file-width="587" data-file-height="605" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Geography_of_the_Soviet_Union&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Geography of the Soviet Union (صفحه وجود ندارد)">جغرافیا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Subdivisions_of_the_Soviet_Union&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Subdivisions of the Soviet Union (صفحه وجود ندارد)">زیربخش‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="جمهوری‌های اتحاد جماهیر شوروی">جمهوری‌های اتحاد جماهیر شوروی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جمهوری های خودمختار سوسیالیستی شوروی اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">خود مختار</a></li></ul></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="استانهای اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">اوبلاست ها</a></i> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="استان های خودمختار اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">خود مختار</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="ناحیه‌های خودگردان روسیه">ناحیه‌های خودگردان روسیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87" title="شهر بسته">شهر بسته</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87" title="شهر بسته">فهرست</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مناطق</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B2%D8%B1" title="دریای خزر">دریای خزر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D9%88%D9%87_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="رشته‌کوه قفقاز">رشته‌کوه قفقاز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="روسیه اروپایی">روسیه اروپایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="قفقاز شمالی">قفقاز شمالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="سیبری">سیبری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D9%88%D9%87_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="رشته‌کوه اورال">رشته‌کوه اورال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%B3%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="دشت سیبری غربی">دشت سیبری غربی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="سیاست در اتحاد شوروی">سیاست</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">عمومی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="قانون اساسی شوروی">قانون اساسی شوروی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="انتخابات در اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">انتخابات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="سیاست خارجی اتحاد جماهیر شوروی">سیاست خارجی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%B1%DA%98%D9%86%D9%81" title="دکترین برژنف">دکترین برژنف</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="دولت اتحاد جماهیر شوروی">دولت</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="لیست دولت های اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">لیست</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="حقوق بشر در اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">حقوق بشر</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%B3_%D8%A7%D8%B2_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="حقوق دگرباشان جنسی در کشورهای پس از شوروی (صفحه وجود ندارد)">LGBT</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="قانون اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">قانون</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="رهبری جمعی در اتحاد شوروی">رهبری جمعی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%DA%AF%D8%B0%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="سیستم گذرنامه در اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">سیستم گذرنامه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A6%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C_%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ایدئولوژی حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">ایدئولوژی دولتی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D9%85-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" class="mw-redirect" title="مارکسیسم-لنینیسم">مارکسیسم-لنینیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="لنینیسم">لنینیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="استالینیسم">استالینیسم</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بدنه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="حزب کمونیست اتحاد شوروی">حزب کمونیست</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="سازمان حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">تشکیلات</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%87_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C_%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی">کمیته مرکزی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D8%AA%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%87_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C_%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="پلیتبوروی کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی">پلیتبورو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%87_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C_%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="دبیرخانه کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی">دبیرخانه</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87_%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="کنگره حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">کنگره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%B1_%DA%A9%D9%84_%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="دبیر کل حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی">دبیرکل</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="کنگره شوراهای اتحاد جماهیر شوروی">کنگره شوراها <small style="font-size:85%;">(۱۹۲۲–۱۹۳۶)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="شورای عالی اتحاد شوروی">شورای عالی <small style="font-size:85%;">(1938–1991)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87_%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D9%84%D9%82_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="کنگره نمایندگان خلق اتحاد شوروی">کنگره نمایندگان مردم<small style="font-size:85%;">(1989–1991)</small></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="دادگاه عالی اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">دادگاه عالی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مقامات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="نخست‌وزیر اتحاد شوروی">نخست‌وزیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="رئیس‌جمهور اتحاد شوروی">رئيس جمهور</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%88%D9%86_%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA_%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="معاون نخست وزیر اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">معاون نخست وزیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="معاون اول اتحاد جماهیر شوروی">معاون اول نخست وزیر</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="خدمات امنیتی شوروی (صفحه وجود ندارد)">سرویس‌های امنیتی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%86%DA%A9%D8%A7" title="چکا">چکا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="اداره سیاسی ایالتی (صفحه وجود ندارد)">GPU</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="کمیساریای خلق در امور داخلی">کمیساریای خلق در امور داخلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_(%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87)" title="وزارت امور داخلی (روسیه)">وزارت امور داخلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C_(%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="وزارت امنیت دولتی (اتحاد جماهیر شوروی) (صفحه وجود ندارد)">MGB</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%DA%AF%E2%80%8C%D8%A8" title="کاگ‌ب">کاگ‌ب</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%DA%A9%D9%88%D8%A8_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="سرکوب سیاسی در اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">سرکوب سیاسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%88%D8%AD%D8%B4%D8%AA_%D8%B3%D8%B1%D8%AE_(%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C)" title="وحشت سرخ (شوروی)">وحشت سرخ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%A9%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="اشتراکی سازی در اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)"> اشتراکیسازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="پاکسازی بزرگ">پاکسازی بزرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="مهاجرت اجباری در اتحاد جماهیر شوروی">مهاجرت اجباری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%84%D8%A7%DA%AF" title="گولاگ">گولاگ</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D9%84%D8%A7%DA%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="لیست اردوگاه های گولاگ (صفحه وجود ندارد)">فهرست</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AF%D9%88%D9%85%D9%88%D8%B1" title="هولودومور">هولودومور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="سوءاستفاده سیاسی از روانپزشکی در اتحاد شوروی">سوءاستفاده سیاسی از روانپزشکی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%DA%A9%D9%88%D8%A8_%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A6%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C%DA%A9_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="سرکوب ایدئولوژیک در اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">سرکوب ایدئولوژیک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="دین در اتحاد جماهیر شوروی">دین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D8%B1%DA%A9%D9%88%D8%A8_%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تحقیقات سرکوب شده در اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">تحقیقات سرکوب شده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="سانسور در اتحاد جماهیر شوروی">سانسور</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%B1_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="سانسور تصاویر در اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">سانسور تصاویر</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="فهرست رهبران اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی">رهبران</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%86_%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="ولادیمیر ایلیچ لنین">ولادیمیر ایلیچ لنین</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B2%D9%81_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86" title="ژوزف استالین">ژوزف استالین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D8%AA%D8%A7_%D8%B3%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C%DA%86_%D8%AE%D8%B1%D9%88%D8%B4%DA%86%D9%81" class="mw-redirect" title="نیکیتا سرگیویچ خروشچف">نیکیتا سرگیویچ خروشچف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%DA%98%D9%86%D9%81" title="لئونید برژنف">لئونید برژنف</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%88%DB%8C%DA%86_%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%88%D9%81" class="mw-redirect" title="یوری ولادیریمویچ آندروپوف">یوری ولادیریمویچ آندروپوف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DA%86%D9%81" title="میخائیل گورباچف">میخائیل گورباچف</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="اقتصاد اتحاد جماهیر شوروی">اقتصاد</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="کشاورزی در اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">کشاورزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="بانک مرکزی شوروی">بانک مرکزی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="سیاست انرژی اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">سیاست انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%86%D8%AC%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="برنامه‌های پنج‌ساله اتحاد جماهیر شوروی">برنامه های پنج ساله</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تولید مواد خالص (صفحه وجود ندارد)">تولید مواد خالص</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Timeline_of_Russian_innovation&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Timeline of Russian innovation (صفحه وجود ندارد)">اختراعات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A8%D9%84_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="روبل شوروی">روبل<small style="font-size:85%;">(واحد پول)</small></a></li> <li><a href="/wiki/.su" title=".su">.su</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%85%D9%84_%D9%88_%D9%86%D9%82%D9%84_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="حمل و نقل در اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">حمل و نقل</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D9%88_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="علم و فناوری در اتحاد جماهیر شوروی">علم</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%DA%A9%D8%A7%D8%AF%D9%85%DB%8C_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="آکادمی کمونیست (صفحه وجود ندارد)">آکادمی کمونیست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DA%A9%D8%A7%D8%AF%D9%85%DB%8C_%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="آکادمی علوم روسیه">آکادمی علوم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%DA%A9%D8%A7%D8%AF%D9%85%DB%8C_%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="آکادمی علوم پزشکی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی (صفحه وجود ندارد)">فرهنگستان علوم پزشکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=VASKhNIL&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="VASKhNIL (صفحه وجود ندارد)">آکادمی علوم کشاورزی اتحادیه لنین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%B3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="شاراشکاس (صفحه وجود ندارد)">شاراشکاس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%A7%D9%88%D9%83%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ناوكوگراد (صفحه وجود ندارد)">ناوكوگراد</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:Naukograds&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="رده:Naukograds (صفحه وجود ندارد)">لیست</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">جامعه اتحاد شوروی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنایت در اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">جرم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جمعیت شناسی اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">جمعیت شناسی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="مردم شوروی">مردم شوروی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B7%D8%A8%D9%82%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="طبقه کارگر شوروی (صفحه وجود ندارد)">طبقه کارگر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_(1989)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="سرشماری شوروی (1989) (صفحه وجود ندارد)">سرشماری سال 1989</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="زبان های اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">زبان ها</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="زبانشناسی اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">زبانشناسی</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فرهنگ اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">فرهنگ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%87_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="باله روسی">رقص باله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="سینمای اتحاد جماهیر شوروی">سینمای اتحاد جماهیر شوروی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="مد در اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">مد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="ادبیات روسی">ادبیات روسی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="موسیقی اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">موسیقی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Russian_opera&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Russian opera (صفحه وجود ندارد)">اپرا</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A8%D9%84%DB%8C%D8%BA%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تبلیغات در اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)">پروپاگاند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D8%B2%D8%B4_%D8%AF%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="ورزش در روسیه">ورزش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="معماری استالینیستی">معماری استالینیستی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86" title="اپوزیسیون">اپوزیسیون</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%81%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="مخالفین شوروی (صفحه وجود ندارد)">مخالفین شوروی</a> و سایر گروه‌ها <ul><li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87:_%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%81_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="گروه: گروه های مخالف شوروی (صفحه وجود ندارد)">لیست</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="سرود ملی اتحاد جماهیر شوروی">سرود ملی اتحاد جماهیر شوروی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%88_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="سرودهای ملی اتحاد جماهیر شوروی و جمهوری های اتحادیه (صفحه وجود ندارد)">جمهوری ها</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="نشان دولتی اتحاد جماهیر شوروی">نمادها</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="نشان های جمهوری های شوروی (صفحه وجود ندارد)">جمهوری ها</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DA%86%D9%85_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="پرچم اتحاد جماهیر شوروی">پرچم اتحاد جماهیر شوروی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DA%86%D9%85_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="پرچم جمهوری‌های اتحاد جماهیر شوروی">پرچم جمهوری‌های اتحاد جماهیر شوروی</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_template_class.svg" class="mw-file-description" title="الگو"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Symbol_template_class.svg/16px-Symbol_template_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Symbol_template_class.svg/23px-Symbol_template_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Symbol_template_class.svg/31px-Symbol_template_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> الگوها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="الگو:ادارات اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی (صفحه وجود ندارد)">بخشها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_1917&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="الگو:انقلاب روسیه 1917 (صفحه وجود ندارد)">انقلاب روسیه 1917</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%88%D8%B2%D9%81_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="الگو:جوزف استالین (صفحه وجود ندارد)">جوزف استالین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="الگو:عصر ایستایی">عصر رکود</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D9%82%D9%88%D8%B7_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="الگو:سقوط کمونیسم">سقوط کمونیسم</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="font-weight:bold;"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌انبار"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Soviet_Union" class="extiw" title="commons:Category:Soviet Union">انبار</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="جهان_و_فرهنگ_غربی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="الگو:جهان غرب"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%BA%D8%B1%D8%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:جهان غرب (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:جهان غرب"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="جهان_و_فرهنگ_غربی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="جهان غرب">جهان</a> و <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="فرهنگ غربی">فرهنگ غربی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بنیان‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86" title="گهواره تمدن">گهواره تمدن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85" class="mw-redirect" title="بر قدیم">بر قدیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C" title="جهان یونانی رومی">جهان یونانی رومی</a> <ul><li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="یونان باستان">یونانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="روم باستان">رومی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85" title="امپراتوری روم">امپراتوری روم</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="امپراتوری روم غربی">غربی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB_%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85" title="میراث امپراتوری روم">میراث امپراتوری روم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="رومی‌سازی">رومی‌سازی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Romano-Germanic_culture&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Romano-Germanic culture (صفحه وجود ندارد)">Romano-Germanic culture</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="جهان مسیحیت">جهان مسیحیت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=History_of_Western_civilization&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Western civilization (صفحه وجود ندارد)">تاریخچه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bronze_Age_Europe&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bronze Age Europe (صفحه وجود ندارد)">European Bronze Age</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85" class="mw-redirect" title="اروپای دوران قدیم">اروپای دوران قدیم</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AA%D8%A3%D8%AE%D8%B1" class="mw-redirect" title="دوران باستان متأخر">دوران باستان متأخر</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="قرون وسطی">قرون وسطی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="قرون وسطای آغازین">آغازین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="قرون وسطای میانه">میانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%A3%D8%AE%D8%B1" title="قرون وسطای متأخر">متأخر</a>)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="رنسانس">رنسانس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86_%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="دوران مدرن نخستین">دوران مدرن نخستین</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%DA%A9%D8%A7%D9%88%D8%B4" class="mw-redirect" title="عصر کاوش">عصر کاوش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اصلاحات پروتستانی">اصلاحات پروتستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="عصر روشنگری">عصر روشنگری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="انقلاب علمی">انقلاب علمی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Late_modern_history&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Late modern history (صفحه وجود ندارد)">Late modern period</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="عصر انقلاب (صفحه وجود ندارد)">عصر انقلاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AA_%D8%A8%D8%A7_%D8%A8%D8%B1%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="مخالفت با بردگی">مخالفت با بردگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%87%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="رهاسازی">رهاسازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="سرمایه‌داری">سرمایه‌داری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C" title="انقلاب صنعتی">انقلاب صنعتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Great_Divergence&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Great Divergence (صفحه وجود ندارد)">Great Divergence</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="تاریخ انسان">عصر مدرن</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84" title="جنگ جهانی اول">جنگ جهانی اول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%AF%D9%88%D8%AC%D9%86%DA%AF" title="دوره میان‌دوجنگ">دوره میان‌دوجنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D8%B1%D8%A3%DB%8C_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="حق رأی عمومی">حق رأی عمومی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">جنگ جهانی دوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D8%B1%D8%AF" title="جنگ سرد">جنگ سرد</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%BE%D8%B3_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D8%B1%D8%AF" title="دوره پس از جنگ سرد">دوره پس از جنگ سرد</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="عصر اطلاعات">عصر اطلاعات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A8%D8%A7_%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85" class="mw-redirect" title="جنگ با تروریسم">جنگ با تروریسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جنگ سرد دوم">جنگ سرد دوم</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="فرهنگ غربی">فرهنگ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="الفبای زبان لاتین">الفبا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="معماری">معماری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%B1_%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="پیشینه هنر غرب">هنر</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Periods_in_Western_art_history&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Periods in Western art history (صفحه وجود ندارد)">Periods</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="گاه‌شماری میلادی">تقویم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%BE%D8%B2%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="آشپزی اروپایی">Cuisine</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Western_pattern_diet&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Western pattern diet (صفحه وجود ندارد)">Diet</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="سنت کلاسیک غربی">سنت کلاسیک غربی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="مطالعات کلاسیک">مطالعات</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Western_dress_codes&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Western dress codes (صفحه وجود ندارد)">Clothing</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=History_of_Western_fashion&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of Western fashion (صفحه وجود ندارد)">History</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%82%D8%B5" title="رقص">رقص</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="باطن‌گرایی غربی">باطن‌گرایی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Western_astrology&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Western astrology (صفحه وجود ندارد)">Astrology</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=European_folklore&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="European folklore (صفحه وجود ندارد)">Folklore</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Western_law&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Western law (صفحه وجود ندارد)">Law</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="زبان‌های اروپا">زبان‌ها</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Eurolinguistics&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eurolinguistics (صفحه وجود ندارد)">Eurolinguistics</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Standard_Average_European&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Standard Average European (صفحه وجود ندارد)">Standard Average European</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Western_literature&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Western literature (صفحه وجود ندارد)">Literature</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D9%87_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="آثار برجسته غربی">آثار برجسته</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="رسانه‌های غربی">رسانه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="اینترنت">اینترنت</a></li></ul></li> <li>موسیقی <ul><li><a href="/w/index.php?title=Chant&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chant (صفحه وجود ندارد)">Chant</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="موسیقی کلاسیک">Classical</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_European_folk_music_traditions&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of European folk music traditions (صفحه وجود ندارد)">Folk</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D9%82%D8%B1%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85" title="موسیقی قرن بیستم">20th century</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="فهرست اساطیر">Mythology</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="نقاشی غربی">نقاشی</a> (<a href="/w/index.php?title=20th-century_Western_painting&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="20th-century Western painting (صفحه وجود ندارد)">contemporary</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="فلسفه غرب">فلسفه غرب</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%85" title="فلسفه علم">فلسفه علم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Values_(Western_philosophy)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Values (Western philosophy) (صفحه وجود ندارد)">Values</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Western_religions&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Western religions (صفحه وجود ندارد)">Religion</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D9%88_%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="جدایی شرق و غرب">جدایی شرق و غرب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="مسیحیت غربی">مسیحیت غربی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Decline_of_Christianity_in_the_Western_world&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Decline of Christianity in the Western world (صفحه وجود ندارد)">Decline</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="سکولاریسم">سکولاریسم</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="فلسفه غرب">فلسفه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D9%87%D9%84%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="فلسفه هلنیستی">فلسفه هلنیستی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Judeo-Christian_ethics&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Judeo-Christian ethics (صفحه وجود ندارد)">Judeo-Christian ethics</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="فلسفه مسیحی">فلسفه مسیحی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="فلسفه مدرسی">فلسفه مدرسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="خردگرایی">خردگرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%B1%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تجربه‌گرایی">تجربه‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="اگزیستانسیالیسم">اگزیستانسیالیسم</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="اگزیستانسیالیسم مسیحی">اگزیستانسیالیسم مسیحی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انسان‌گرایی">انسان‌گرایی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="انسان‌گرایی مسیحی">انسان‌گرایی مسیحی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="انسان‌گرایی سکولار">انسان‌گرایی سکولار</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="لیبرالیسم">لیبرالیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="محافظه‌کاری">محافظه‌کاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="سوسیالیسم">سوسیالیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="فلسفه قاره‌ای">فلسفه قاره‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="فلسفه تحلیلی">فلسفه تحلیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="پساساختارگرایی">پساساختارگرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7" title="مدارا">مدارا</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D9%88%DA%A9%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="پارادوکس بردباری">پارادوکس</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="نسبی‌گرایی">نسبی‌گرایی</a> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Peritrope&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Peritrope (صفحه وجود ندارد)">Peritrope</a></i></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Western_religions&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Western religions (صفحه وجود ندارد)">دین</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA" title="یهودیت">یهودیت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF" title="فرهنگ یهود">فرهنگ</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="مسیحیت">مسیحیت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="فرهنگ مسیحی">فرهنگ</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="مسیحیت غربی">غربی</a>/<a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="مسیحیت شرقی">شرقی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="کلیسای کاتولیک">کلیسای کاتولیک</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="کلیسای لاتین">کلیسای لاتین</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="پروتستانتیسم">پروتستانتیسم</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="پاگانیسم">پاگانیسم</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="اساطیر بالتیک">بالتیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ancient_Celtic_religion&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ancient Celtic religion (صفحه وجود ندارد)">Celtic</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Finnish_paganism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Finnish paganism (صفحه وجود ندارد)">Finnish</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%DA%98%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="بت پرستی ژرمنی">ژرمنی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%A2%D9%86%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="بت پرستی آنگلوساکسون">آنگلوساکسون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Frankish_mythology&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Frankish mythology (صفحه وجود ندارد)">Frankish</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gothic_paganism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gothic paganism (صفحه وجود ندارد)">Gothic</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AA%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%B3" class="mw-redirect" title="بت‌پرستی نورس">بت‌پرستی نورس</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%87%D9%84%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="دین هلنیستی">هلنیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D9%88%D9%85_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="دین روم باستان">رومی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%DA%AF%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="پیگنیسم اسلاوی">اسلاوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86" class="mw-redirect" title="پاگانیسم مدرن">نئو</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ندانم‌گرایی">ندانم‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="خداناباوری">خداناباوری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Western_law&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Western law (صفحه وجود ندارد)">حقوق</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="قانون طبیعی">قانون طبیعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA_%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86" title="حاکمیت قانون">حاکمیت قانون</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1_%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86" title="برابری در برابر قانون">برابری در برابر قانون</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%DB%8C%D8%AA" title="مشروطیت">مشروطیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1" title="حقوق بشر">حقوق بشر</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="حق زندگی">زندگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87" title="آزادی اندیشه">اندیشه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آزادی بیان">بیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87" title="آزادی رسانه">مطبوعات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آزادی ادیان">دین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%AA" title="حق مالکیت">مالکیت</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دموکراسی">دموکراسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84" title="حقوق بین‌الملل">حقوق بین‌الملل</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">یکپارچه‌سازی<br />معاصر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%B2" title="ارتش‌های آبکانز">ارتش‌های آبکانز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D9%88_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="اتحاد پرتغال و انگلستان">اتحاد پرتغال و انگلستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D9%86%D8%B2%D9%88%D8%B3" class="mw-redirect" title="پیمان آنزوس">پیمان آنزوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="شورای شمالگان">شورای شمالگان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DA%A9%D9%88%D8%B3" title="آکوس">آکوس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Baltic_Assembly&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Baltic Assembly (صفحه وجود ندارد)">Baltic Assembly</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B3" title="بنلوکس">بنلوکس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=British%E2%80%93Irish_Council&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="British–Irish Council (صفحه وجود ندارد)">British–Irish Council</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bucharest_Nine&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bucharest Nine (صفحه وجود ندارد)">Bucharest Nine</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="شورای اروپا">شورای اروپا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Craiova_Group&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Craiova Group (صفحه وجود ندارد)">Craiova Group</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="منطقه اقتصادی اروپا">EEA</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=European_Free_Trade_Agreement&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="European Free Trade Agreement (صفحه وجود ندارد)">EFTA</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="آژانس فضایی اروپا">آژانس فضایی اروپا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه اروپا">EU</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%AF%D9%85%D8%B1%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه گمرکی اتحادیه اروپا">اتحادیه گمرکی اتحادیه اروپا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%88" title="منطقه یورو">منطقه یورو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D9%88_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D9%88_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="پیمان تجارت و همکاری بریتانیا و اتحادیه اروپا">پیمان تجارت و همکاری بریتانیا و اتحادیه اروپا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%88_%D8%A2%DB%8C%D8%B2" title="فایو آیز">فایو آیز</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D9%87%D9%81%D8%AA" title="گروه هفت">G7</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lancaster_House_Treaties&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lancaster House Treaties (صفحه وجود ندارد)">Lancaster House Treaties</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AB%D9%84%D8%AB_%D9%84%D9%88%D8%A8%D9%84%DB%8C%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="مثلث لوبلین (صفحه وجود ندارد)">مثلث لوبلین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="ناتو">ناتو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%DA%A9" title="شورای نوردیک">شورای نوردیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="سازمان امنیت و همکاری اروپا">OSCE</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pacific_Islands_Forum&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pacific Islands Forum (صفحه وجود ندارد)">Pacific Islands Forum</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Inter-American_Treaty_of_Reciprocal_Assistance&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Inter-American Treaty of Reciprocal Assistance (صفحه وجود ندارد)">Rio Treaty</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%B4%D9%86%DA%AF%D9%86" title="منطقه شنگن">منطقه شنگن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%87_%D8%AE%D8%A7%D8%B5_(%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7)" class="mw-redirect" title="رابطه خاص (بریتانیا-آمریکا)">رابطه خاص (بریتانیا-آمریکا)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Three_Seas_Initiative&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Three Seas Initiative (صفحه وجود ندارد)">Three Seas Initiative</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%81%D9%82_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87-%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9-%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="توافق ایالات متحده-مکزیک-کانادا">USMCA</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D9%88%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AF" title="گروه ویشگراد">گروه ویشگراد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=West_Nordic_Council&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="West Nordic Council (صفحه وجود ندارد)">West Nordic Council</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%A9_%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="بلوک غرب">بلوک غرب</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%88_%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="گروه اروپای غربی و دیگران">گروه اروپای غربی و دیگران</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="درگیری‌های_مسلحانه_مربوط_به_اتحاد_جماهیر_شوروی_سوسیالیستی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="الگو:درگیری‌های مسلحانه اتحاد جماهیر شوروی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:درگیری‌های مسلحانه اتحاد جماهیر شوروی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:درگیری‌های مسلحانه اتحاد جماهیر شوروی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="درگیری‌های_مسلحانه_مربوط_به_اتحاد_جماهیر_شوروی_سوسیالیستی" style="font-size:114%;margin:0 4em">درگیری‌های مسلحانه مربوط به <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی">اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بین‌المللی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i>(<a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="جنگ داخلی روسیه">جنگ داخلی روسیه</a>)</i></li> <li><a class="mw-selflink selflink">جنگ جهانی دوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="جنگ کره">جنگ کره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%88_%D8%A8%D9%87_%DA%86%DA%A9%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="حمله پیمان ورشو به چکسلواکی">حمله پیمان ورشو به چکسلواکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%81%D8%B1%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7" title="جنگ فرسایش‌زا">جنگ فرسایش‌زا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%88%DA%AF%D8%A7%D8%AF%D9%86" title="جنگ اوگادن">جنگ اوگادن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">خارجی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ukrainian%E2%80%93Soviet_War&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ukrainian–Soviet War (صفحه وجود ندارد)">Ukrainian–Soviet War</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="جنگ لهستان-شوروی">جنگ لهستان-شوروی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lithuanian%E2%80%93Soviet_War&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lithuanian–Soviet War (صفحه وجود ندارد)">Lithuanian–Soviet War</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%88_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" class="mw-redirect" title="جنگ‌های مرزی شوروی و ژاپن">جنگ‌های مرزی شوروی و ژاپن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sino%E2%80%93Soviet_conflict_(1929)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sino–Soviet conflict (1929) (صفحه وجود ندارد)">Sino–Soviet conflict (1929)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Soviet_Invasion_of_Xinjiang&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Soviet Invasion of Xinjiang (صفحه وجود ندارد)">Soviet Invasion of Xinjiang</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%DB%8C%D9%86_%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF_(%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B7)" class="mw-redirect" title="شورش اسلامگرایان در سین کیانگ (۱۹۳۷)">شورش اسلامگرایان در سین کیانگ (۱۹۳۷)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تهاجم شوروی به لهستان">تهاجم شوروی به لهستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B2%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جنگ زمستان">جنگ زمستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="شورش ایلی">شورش ایلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87-%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" class="mw-redirect" title="جنگ روسیه-ژاپن">جنگ روسیه-ژاپن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DB%B1%DB%B9%DB%B5%DB%B6_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="انقلاب ۱۹۵۶ مجارستان">انقلاب ۱۹۵۶ مجارستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%88%DB%8C%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%85" title="جنگ ویتنام">جنگ ویتنام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86_%D9%88_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="درگیری مرزی چین و شوروی">درگیری مرزی چین و شوروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جنگ شوروی در افغانستان">جنگ شوروی در افغانستان</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="درگیری‌های_مسلحانه_روسیه_(شامل_دوره_امپراتوری_و_شوروی)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="الگو:درگیری‌های روسیه"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:درگیری‌های روسیه (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:درگیری‌های روسیه"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="درگیری‌های_مسلحانه_روسیه_(شامل_دوره_امپراتوری_و_شوروی)" style="font-size:114%;margin:0 4em">درگیری‌های مسلحانه <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a> <small style="font-size:85%;">(شامل دوره <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="امپراتوری روسیه">امپراتوری</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="شوروی">شوروی</a>)</small></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">داخلی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Uprising_of_Bolotnikov&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Uprising of Bolotnikov (صفحه وجود ندارد)">Uprising of Bolotnikov</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%BE%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="استپان رازین">استپان رازین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bulavin_Rebellion&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bulavin Rebellion (صفحه وجود ندارد)">Bulavin Rebellion</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%B4_%D9%BE%D9%88%DA%AF%D8%A7%DA%86%D9%81" title="شورش پوگاچف">شورش پوگاچف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Decembrist_revolt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Decembrist revolt (صفحه وجود ندارد)">Decembrist revolt</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="جنگ داخلی روسیه">جنگ داخلی روسیه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%88%D8%AA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="قیام اوت (صفحه وجود ندارد)">قیام اوت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%AF%D8%AA%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D8%AA" title="کودتای اوت">کودتای اوت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=1993_Russian_constitutional_crisis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="1993 Russian constitutional crisis (صفحه وجود ندارد)">1993 Russian constitutional crisis</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA_%DA%86%DA%86%D9%86" title="جنگ نخست چچن">جنگ نخست چچن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%BA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جنگ داغستان">جنگ داغستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85_%DA%86%DA%86%D9%86" title="جنگ دوم چچن">جنگ دوم چچن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Insurgency_in_the_North_Caucasus&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Insurgency in the North Caucasus (صفحه وجود ندارد)">Insurgency in the North Caucasus</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">پیش از سده هفدهم</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Muscovite%E2%80%93Volga_Bulgars_war_(1376)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Muscovite–Volga Bulgars war (1376) (صفحه وجود ندارد)">Muscovite–Volga Bulgars war (1376)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=First_Muscovite%E2%80%93Lithuanian_War&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="First Muscovite–Lithuanian War (صفحه وجود ندارد)">First Muscovite–Lithuanian War</a> (۱۴۹۲–۱۴۹۴)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Russo-Swedish_War_(1495%E2%80%931497)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Russo-Swedish War (1495–1497) (صفحه وجود ندارد)">Russo-Swedish War (1495–1497)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Second_Muscovite%E2%80%93Lithuanian_War&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Second Muscovite–Lithuanian War (صفحه وجود ندارد)">Second Muscovite–Lithuanian War</a> (۱۵۰۰–۱۵۰۳)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Third_Muscovite%E2%80%93Lithuanian_War&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Third Muscovite–Lithuanian War (صفحه وجود ندارد)">Third Muscovite–Lithuanian War</a> (۱۵۰۷–۱۵۰۸)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Fourth_Muscovite%E2%80%93Lithuanian_War&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fourth Muscovite–Lithuanian War (صفحه وجود ندارد)">Fourth Muscovite–Lithuanian War</a> (۱۵۱۲–۱۵۲۲)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Fifth_Muscovite%E2%80%93Lithuanian_War&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fifth Muscovite–Lithuanian War (صفحه وجود ندارد)">Fifth Muscovite–Lithuanian War</a> (۱۵۳۴–۱۵۳۷)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Russo-Crimean_Wars&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Russo-Crimean Wars (صفحه وجود ندارد)">Russo-Crimean Wars</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Russo-Kazan_Wars&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Russo-Kazan Wars (صفحه وجود ندارد)">Russo-Kazan Wars</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Russo-Swedish_War_(1554%E2%80%931557)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Russo-Swedish War (1554–1557) (صفحه وجود ندارد)">Russo-Swedish War (1554–1557)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C" title="جنگ لیوونی">جنگ لیوونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D8%AD_%D8%B3%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D8%AF%D8%B3%D8%AA_%D8%B1%D9%88%D8%B3%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="فتح سیبری به دست روس‌ها">فتح سیبری به دست روس‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_%D9%88_%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF_(%DB%B9%DB%B5%E2%80%93%DB%B1%DB%B5%DB%B9%DB%B0)" title="جنگ‌های روسیه و سوئد (۹۵–۱۵۹۰)">جنگ‌های روسیه و سوئد (۹۵–۱۵۹۰)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Polish%E2%80%93Muscovite_War_(1605%E2%80%931618)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Polish–Muscovite War (1605–1618) (صفحه وجود ندارد)">Polish–Muscovite War (1605–1618)</a> and the <a href="/w/index.php?title=Time_of_Troubles&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Time of Troubles (صفحه وجود ندارد)">Time of Troubles</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="جنگ اینگری">جنگ اینگری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%85%D9%88%D9%84%D9%86%D8%B3%DA%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنگ اسمولنسک (صفحه وجود ندارد)">جنگ اسمولنسک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_(%DB%B1%DB%B6%DB%B5%DB%B3%E2%80%93%DB%B1%DB%B6%DB%B5%DB%B1)" title="جنگ ایران و روسیه (۱۶۵۳–۱۶۵۱)">جنگ ایران و روسیه (۱۶۵۳–۱۶۵۱)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_%D9%88_%D9%85%D9%86%DA%86%D9%88" title="درگیری‌های مرزی روسیه و منچو">درگیری‌های مرزی روسیه و منچو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_%D9%88_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_(%DB%B1%DB%B6%DB%B5%DB%B4%E2%80%93%DB%B1%DB%B6%DB%B6%DB%B7)" title="جنگ روسیه و لهستان (۱۶۵۴–۱۶۶۷)">جنگ روسیه و لهستان (۱۶۵۴–۱۶۶۷)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%84_(%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)" title="سیل (تاریخ لهستان)">سیل (تاریخ لهستان)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="دومین جنگ شمالی">دومین جنگ شمالی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Russo-Turkish_War_(1676%E2%80%931681)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Russo-Turkish War (1676–1681) (صفحه وجود ندارد)">Russo-Turkish War (1676–1681)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_%D9%88_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_(%DB%B1%DB%B6%DB%B8%DB%B6%E2%80%93%DB%B1%DB%B7%DB%B0%DB%B0)" title="جنگ روسیه و عثمانی (۱۶۸۶–۱۷۰۰)">جنگ روسیه و عثمانی (۱۶۸۶–۱۷۰۰)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سده هیجدهم و نوزدهم</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="جنگ بزرگ شمالی">جنگ بزرگ شمالی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Russo-Turkish_War_(1710%E2%80%931711)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Russo-Turkish War (1710–1711) (صفحه وجود ندارد)">Russo-Turkish War (1710–1711)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_(%DB%B1%DB%B7%DB%B2%DB%B3%E2%80%93%DB%B1%DB%B7%DB%B2%DB%B2)" title="جنگ ایران و روسیه (۱۷۲۳–۱۷۲۲)">جنگ ایران و روسیه (۱۷۲۳–۱۷۲۲)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="جنگ‌های ایران و روسیه">جنگ‌های ایران و روسیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جنگ جانشینی لهستان">جنگ جانشینی لهستان</a> (۱۷۳۳–۱۷۳۸)</li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_%D9%88_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_(%DB%B1%DB%B7%DB%B3%DB%B5%E2%80%93%DB%B1%DB%B7%DB%B3%DB%B9)" title="جنگ روسیه و عثمانی (۱۷۳۵–۱۷۳۹)">جنگ روسیه و عثمانی (۱۷۳۵–۱۷۳۹)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" title="جنگ جانشینی اتریش">جنگ جانشینی اتریش</a> (۱۷۴۰–۱۷۴۸)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Russo-Swedish_War_(1741%E2%80%931743)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Russo-Swedish War (1741–1743) (صفحه وجود ندارد)">Russo-Swedish War (1741–1743)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%87%D9%81%D8%AA%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87" title="جنگ هفت‌ساله">جنگ هفت‌ساله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_%D9%88_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_(%DB%B1%DB%B7%DB%B7%DB%B4%E2%80%93%DB%B1%DB%B7%DB%B6%DB%B8)" title="جنگ روسیه و عثمانی (۱۷۷۴–۱۷۶۸)">جنگ روسیه و عثمانی (۱۷۷۴–۱۷۶۸)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bar_Confederation&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bar Confederation (صفحه وجود ندارد)">Bar Confederation</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_%D9%88_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87_(%DB%B1%DB%B7%DB%B9%DB%B2-_%DB%B1%DB%B7%DB%B8%DB%B7)" class="mw-redirect" title="جنگ روسیه و ترکیه (۱۷۹۲- ۱۷۸۷)">جنگ روسیه و ترکیه (۱۷۹۲- ۱۷۸۷)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_(%DB%B1%DB%B7%DB%B9%DB%B0%E2%80%93%DB%B1%DB%B7%DB%B8%DB%B8)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنگ سوئد و روسیه (۱۷۹۰–۱۷۸۸) (صفحه وجود ندارد)">جنگ سوئد و روسیه (۱۷۹۰–۱۷۸۸)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Polish%E2%80%93Russian_War_of_1792&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Polish–Russian War of 1792 (صفحه وجود ندارد)">Russo-Polish War (1792)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ko%C5%9Bciuszko_Uprising&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kościuszko Uprising (صفحه وجود ندارد)">Kościuszko Uprising</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%DB%B1%DB%B7%DB%B9%DB%B6)" title="حمله روسیه به ایران (۱۷۹۶)">حمله روسیه به ایران (۱۷۹۶)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%A6%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جنگ ائتلاف دوم">جنگ ائتلاف دوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%A6%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81_%D8%B3%D9%88%D9%85" title="جنگ ائتلاف سوم">جنگ ائتلاف سوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_(%DB%B1%DB%B8%DB%B1%DB%B3%E2%80%93%DB%B1%DB%B8%DB%B0%DB%B4)" title="جنگ ایران و روسیه (۱۸۱۳–۱۸۰۴)">جنگ ایران و روسیه (۱۸۱۳–۱۸۰۴)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%A6%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85" title="جنگ ائتلاف چهارم">جنگ ائتلاف چهارم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_(%DB%B1%DB%B8%DB%B1%DB%B2%E2%80%93%DB%B1%DB%B8%DB%B0%DB%B6)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنگ عثمانی و روسیه (۱۸۱۲–۱۸۰۶) (صفحه وجود ندارد)">جنگ عثمانی و روسیه (۱۸۱۲–۱۸۰۶)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Anglo-Russian_War_(1807%E2%80%931812)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Anglo-Russian War (1807–1812) (صفحه وجود ندارد)">Anglo-Russian War</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="جنگ فنلاند">جنگ فنلاند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%A6%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81_%D9%BE%D9%86%D8%AC%D9%85" title="جنگ ائتلاف پنجم">جنگ ائتلاف پنجم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="حمله فرانسه به روسیه">حمله فرانسه به روسیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%A6%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81_%D8%B4%D8%B4%D9%85" title="جنگ ائتلاف ششم">جنگ ائتلاف ششم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B5%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87" title="جنگ صدروزه">جنگ صدروزه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_%D8%A8%D8%B1_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="استیلای روسیه بر قفقاز">استیلای روسیه بر قفقاز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="جنگ قفقاز">جنگ قفقاز</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Russo-Circassian_War&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Russo-Circassian War (صفحه وجود ندارد)">Russo-Circassian War</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Murid_War&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Murid War (صفحه وجود ندارد)">Murid War</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_(%DB%B1%DB%B8%DB%B2%DB%B8%E2%80%93%DB%B1%DB%B8%DB%B2%DB%B6)" title="جنگ ایران و روسیه (۱۸۲۸–۱۸۲۶)">جنگ ایران و روسیه (۱۸۲۸–۱۸۲۶)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B9%D8%AB%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_(%DB%B1%DB%B8%DB%B2%DB%B9%E2%80%93%DB%B1%DB%B8%DB%B2%DB%B8)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنگ عثنانی و روسیه (۱۸۲۹–۱۸۲۸) (صفحه وجود ندارد)">جنگ عثنانی و روسیه (۱۸۲۹–۱۸۲۸)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="قیام نوامبر (صفحه وجود ندارد)">قیام نوامبر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DB%B1%DB%B8%DB%B4%DB%B8_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="انقلاب ۱۸۴۸ مجارستان">انقلاب ۱۸۴۸ مجارستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%87" title="جنگ کریمه">جنگ کریمه</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A2%D9%84%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنگ آلند (صفحه وجود ندارد)">جنگ آلند</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Amur_Acquisition&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Amur Acquisition (صفحه وجود ندارد)">Amur Acquisition</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%85_%DA%98%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="قیام ژانویه (صفحه وجود ندارد)">قیام ژانویه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B5%D8%B1%D9%81_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تصرف آسیای میانه توسط روسیه (صفحه وجود ندارد)">تصرف آسیای میانه توسط روسیه</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B5%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تصرف بخارا توسط روسیه (صفحه وجود ندارد)">تصرف بخارا توسط روسیه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Khivan_campaign_of_1873&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Khivan campaign of 1873 (صفحه وجود ندارد)">Khivan campaign of 1873</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_%D9%88_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_(%DB%B1%DB%B8%DB%B7%DB%B7%E2%80%93%DB%B1%DB%B8%DB%B7%DB%B8)" title="جنگ روسیه و عثمانی (۱۸۷۷–۱۸۷۸)">جنگ روسیه و عثمانی (۱۸۷۷–۱۸۷۸)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%B4_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B2%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="شورش مشتزن‌ها">شورش مشتزن‌ها</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D9%86%DA%86%D9%88%D8%B1%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تهاجم روسیه به منچوری (صفحه وجود ندارد)">تهاجم روسیه به منچوری</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سده بیستم</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_%D9%88_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="جنگ روسیه و ژاپن">جنگ روسیه و ژاپن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2_%D8%A8%D8%AF%D8%B3%D8%AA_%D9%82%D9%88%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3_%D8%AF%D8%B1_%DB%B1%DB%B2%DB%B9%DB%B0" class="mw-redirect" title="اشغال تبریز بدست قوای روس در ۱۲۹۰">اشغال تبریز بدست قوای روس در ۱۲۹۰</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84" title="جنگ جهانی اول">جنگ جهانی اول</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B7%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85" title="نبرد رباط‌کریم">نبرد رباط‌کریم</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="جنگ داخلی روسیه">جنگ داخلی روسیه</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D9%88_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنگ اوکراین و شوروی (صفحه وجود ندارد)">جنگ اوکراین و شوروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="جنگ داخلی فنلاند">جنگ داخلی فنلاند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Heimosodat&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Heimosodat (صفحه وجود ندارد)">Heimosodat</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D8%BA%D8%B1%D8%A8_(%DB%B1%DB%B9%DB%B1%DB%B9%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B1%DB%B8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تهاجم شوروی به غرب (۱۹۱۹–۱۹۱۸ (صفحه وجود ندارد)">تهاجم شوروی به غرب (۱۹۱۹–۱۹۱۸</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="جنگ استقلال استونی">جنگ استقلال استونی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنگ استقلال لتونی (صفحه وجود ندارد)">جنگ استقلال لتونی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%88_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنگ لیتوانی و شوروی (صفحه وجود ندارد)">جنگ لیتوانی و شوروی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="جنگ لهستان-شوروی">جنگ لهستان-شوروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%B3%D8%B1%D8%AE_%D8%A8%D9%87_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="تهاجم ارتش سرخ به جمهوری خلق آذربایجان">تهاجم ارتش سرخ به جمهوری خلق آذربایجان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%B3%D8%B1%D8%AE_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تهاجم ارتش سرخ به ارمنستان (صفحه وجود ندارد)">تهاجم ارتش سرخ به ارمنستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%B3%D8%B1%D8%AE_%D8%A8%D9%87_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تهاجم ارتش سرخ به گرجستان (صفحه وجود ندارد)">تهاجم ارتش سرخ به گرجستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mongolian_Revolution_of_1921&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mongolian Revolution of 1921 (صفحه وجود ندارد)">Red Army intervention in Mongolia</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Urtatagai_conflict_(1925%E2%80%931926)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Urtatagai conflict (1925–1926) (صفحه وجود ندارد)">Urtatagai conflict (1925–1926)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%DA%86%DB%8C%D9%86_%D9%88_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_(%DB%B1%DB%B9%DB%B2%DB%B9)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنگ چین و شوروی (۱۹۲۹) (صفحه وجود ندارد)">جنگ چین و شوروی (۱۹۲۹)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%88_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" class="mw-redirect" title="جنگ‌های مرزی شوروی و ژاپن">جنگ‌های مرزی شوروی و ژاپن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D8%B4%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%AC%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تهاجم شوروی به شین‌جیانگ (صفحه وجود ندارد)">تهاجم شوروی به شین‌جیانگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%DB%8C%D9%86_%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF_(%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B7)" class="mw-redirect" title="شورش اسلامگرایان در سین کیانگ (۱۹۳۷)">شورش اسلامگرایان در سین کیانگ (۱۹۳۷)</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">جنگ جهانی دوم</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تهاجم شوروی به لهستان">تهاجم شوروی به لهستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B2%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جنگ زمستان">جنگ زمستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C%DA%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="اشغال کشورهای بالتیک (صفحه وجود ندارد)">اشغال کشورهای بالتیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%A7_%D9%88_%D8%A8%D9%88%DA%A9%D9%88%D9%81%DB%8C%D9%86%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="اشغال بیسارابیا و بوکوفینای شمالی (صفحه وجود ندارد)">اشغال بیسارابیا و بوکوفینای شمالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%BE%D8%B3%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="جنگ پس‌آیند">جنگ پس‌آیند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_(%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85)" title="جبهه شرقی (جنگ جهانی دوم)">جبهه شرقی (جنگ جهانی دوم)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="اشغال ایران در جنگ جهانی دوم">اشغال ایران در جنگ جهانی دوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87-%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" class="mw-redirect" title="جنگ روسیه-ژاپن">جنگ روسیه-ژاپن</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%DA%86%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C%DA%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنگ چریکی در کشورهای بالتیک (صفحه وجود ندارد)">جنگ چریکی در کشورهای بالتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="شورش ایلی">شورش ایلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%DA%86%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="نخستین جنگ هندوچین">نخستین جنگ هندوچین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="جنگ کره">جنگ کره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DB%B1%DB%B9%DB%B5%DB%B6_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="انقلاب ۱۹۵۶ مجارستان">انقلاب ۱۹۵۶ مجارستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%87" title="جنگ استقلال اریتره">جنگ استقلال اریتره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%81%D8%B1%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7" title="جنگ فرسایش‌زا">جنگ فرسایش‌زا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%88_%D8%A8%D9%87_%DA%86%DA%A9%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="حمله پیمان ورشو به چکسلواکی">حمله پیمان ورشو به چکسلواکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86_%D9%88_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="درگیری مرزی چین و شوروی">درگیری مرزی چین و شوروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%88%DB%8C%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%85" title="جنگ ویتنام">جنگ ویتنام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%88%DA%AF%D8%A7%D8%AF%D9%86" title="جنگ اوگادن">جنگ اوگادن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="جنگ مرزی جنوب آفریقا">جنگ مرزی جنوب آفریقا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جنگ شوروی در افغانستان">جنگ شوروی در افغانستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="جنگ خلیج فارس">جنگ خلیج فارس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA" title="جنگ اول قره‌باغ">جنگ اول قره‌باغ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%E2%80%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="جنگ ترانس‌نیستریا">جنگ ترانس‌نیستریا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جنگ داخلی گرجستان (صفحه وجود ندارد)">جنگ داخلی گرجستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جنگ داخلی تاجیکستان">جنگ داخلی تاجیکستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA_%DA%86%DA%86%D9%86" title="جنگ نخست چچن">جنگ نخست چچن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%BA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جنگ داغستان">جنگ داغستان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سده بیست و یکم</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D9%88%D9%85_%DA%86%DA%86%D9%86" title="جنگ دوم چچن">جنگ دوم چچن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C_%DB%B2%DB%B0%DB%B0%DB%B8" class="mw-redirect" title="جنگ اوستیای جنوبی ۲۰۰۸">جنگ اوستیای جنوبی ۲۰۰۸</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%D9%87_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="مداخله نظامی روسیه در اوکراین">مداخله نظامی روسیه در اوکراین</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D9%82_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="الحاق کریمه به فدراسیون روسیه">الحاق کریمه به فدراسیون روسیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B3" title="جنگ در دونباس">جنگ در دونباس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B2_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="حمله ۲۰۲۲ روسیه به اوکراین">حمله ۲۰۲۲ روسیه به اوکراین</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%D9%87_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="مداخله روسیه در جنگ داخلی سوریه">مداخله روسیه در جنگ داخلی سوریه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=2019%E2%80%932020_Western_Libya_campaign&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="2019–2020 Western Libya campaign (صفحه وجود ندارد)">Western Libyan campaign</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B1%D9%86%D9%88_%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%BA_(%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B0)" class="mw-redirect" title="جنگ ناگورنو قره‌باغ (۲۰۲۰)">جنگ ناگورنو قره‌باغ (۲۰۲۰)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="تاریخ نظامی روسیه">تاریخ نظامی روسیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="انقلاب روسیه">انقلاب روسیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D8%B1%D8%AF" title="جنگ سرد">جنگ سرد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B0" title="منطقه نفوذ">منطقه نفوذ</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐ext.codfw.main‐64b879bb4b‐pk6f2 Cached time: 20241120184349 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 5.852 seconds Real time usage: 6.362 seconds Preprocessor visited node count: 29291/1000000 Post‐expand include size: 1178029/2097152 bytes Template argument size: 13703/2097152 bytes Highest expansion depth: 28/100 Expensive parser function count: 19/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 960353/5000000 bytes Lua time usage: 4.327/10.000 seconds Lua memory usage: 9027195/52428800 bytes Lua Profile: MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::gsub 1700 ms 38.5% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::match 860 ms 19.5% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::callParserFunction 420 ms 9.5% ? 260 ms 5.9% dataWrapper <mw.lua:672> 240 ms 5.4% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::find 100 ms 2.3% recursiveClone <mwInit.lua:45> 80 ms 1.8% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::getExpensiveData 80 ms 1.8% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::getExpandedArgument 80 ms 1.8% type 60 ms 1.4% [others] 540 ms 12.2% Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 5367.191 1 -total 47.13% 2529.571 241 الگو:Cite_book 26.57% 1425.846 4 الگو:پانویس 11.31% 607.033 41 الگو:Cite_journal 9.65% 517.969 37 الگو:Cite_web 6.18% 331.638 170 الگو:Sfn 3.07% 164.538 4 الگو:Military_navigation 3.03% 162.435 1 الگو:جنگ_جهانی_دوم 2.93% 157.512 163 الگو:Harvnb 1.94% 103.858 4 الگو:یادکرد_وب --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:idhash:4989207-0!canonical and timestamp 20241120184352 and revision id 40642249. Rendering was triggered because: edit-page --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=جنگ_جهانی_دوم&amp;oldid=40642249">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=جنگ_جهانی_دوم&amp;oldid=40642249</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="رده:فاشیسم">فاشیسم</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="رده:ناسیونال سوسیالیسم">ناسیونال سوسیالیسم</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86" title="رده:اروپای مدرن">اروپای مدرن</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="رده:تاریخ اتحاد شوروی">تاریخ اتحاد شوروی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1" title="رده:تاریخ معاصر">تاریخ معاصر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%88" title="رده:تاریخ مونته‌نگرو">تاریخ مونته‌نگرو</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86" title="رده:تاریخ نوین">تاریخ نوین</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7_(%DB%B1%DB%B9%DB%B1%DB%B8%E2%80%93%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B5)" title="رده:تاریخچه ایالات متحده آمریکا (۱۹۱۸–۱۹۴۵)">تاریخچه ایالات متحده آمریکا (۱۹۱۸–۱۹۴۵)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="رده:جنگ جهانی دوم">جنگ جهانی دوم</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="رده:جنگ هسته‌ای">جنگ هسته‌ای</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF" title="رده:جنگ">جنگ</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1" title="رده:جنگ‌ها بر پایه کشور">جنگ‌ها بر پایه کشور</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="رده:جنگ‌های آفریقای جنوبی">جنگ‌های آفریقای جنوبی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رده:جنگ‌های آلبانی">جنگ‌های آلبانی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="رده:جنگ‌های آلمان">جنگ‌های آلمان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="رده:جنگ‌های اتحاد شوروی">جنگ‌های اتحاد شوروی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" title="رده:جنگ‌های اتریش">جنگ‌های اتریش</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="رده:جنگ‌های اتیوپی">جنگ‌های اتیوپی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%DA%AF%D9%88%D8%A6%D9%87" title="رده:جنگ‌های اروگوئه">جنگ‌های اروگوئه</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="رده:جنگ‌های استرالیا">جنگ‌های استرالیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="رده:جنگ‌های استونی">جنگ‌های استونی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="رده:جنگ‌های اسلواکی">جنگ‌های اسلواکی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C" title="رده:جنگ‌های اسلوونی">جنگ‌های اسلوونی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%B1" title="رده:جنگ‌های اکوادور">جنگ‌های اکوادور</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%B1" title="رده:جنگ‌های السالوادور">جنگ‌های السالوادور</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="رده:جنگ‌های اندونزی">جنگ‌های اندونزی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="رده:جنگ‌های ایالات متحده آمریکا">جنگ‌های ایالات متحده آمریکا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="رده:جنگ‌های ایتالیا">جنگ‌های ایتالیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:جنگ‌های ایران">جنگ‌های ایران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%84%D9%86%D8%AF" title="رده:جنگ‌های ایسلند">جنگ‌های ایسلند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="رده:جنگ‌های با شرکت ایتالیا">جنگ‌های با شرکت ایتالیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%84" title="رده:جنگ‌های برزیل">جنگ‌های برزیل</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="رده:جنگ‌های بریتانیا">جنگ‌های بریتانیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%84%DA%98%DB%8C%DA%A9" title="رده:جنگ‌های بلژیک">جنگ‌های بلژیک</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="رده:جنگ‌های بلغارستان">جنگ‌های بلغارستان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%88%DB%8C" title="رده:جنگ‌های بولیوی">جنگ‌های بولیوی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%A6%D9%87" title="رده:جنگ‌های پاراگوئه">جنگ‌های پاراگوئه</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%A7" title="رده:جنگ‌های پاناما">جنگ‌های پاناما</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88" title="رده:جنگ‌های پرو">جنگ‌های پرو</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="رده:جنگ‌های تایلند">جنگ‌های تایلند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86" title="رده:جنگ‌های تایوان">جنگ‌های تایوان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%86" title="رده:جنگ‌های جمهوری دومینیکن">جنگ‌های جمهوری دومینیکن</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%DA%A9%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="رده:جنگ‌های چکسلواکی">جنگ‌های چکسلواکی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="رده:جنگ‌های دانمارک">جنگ‌های دانمارک</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%B2%DB%8C%D8%A7" title="رده:جنگ‌های رودزیا">جنگ‌های رودزیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رده:جنگ‌های رومانی">جنگ‌های رومانی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="رده:جنگ‌های ژاپن">جنگ‌های ژاپن</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7" title="رده:جنگ‌های سری لانکا">جنگ‌های سری لانکا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="رده:جنگ‌های سوریه">جنگ‌های سوریه</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="رده:جنگ‌های شیلی">جنگ‌های شیلی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="رده:جنگ‌های صربستان">جنگ‌های صربستان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="رده:جنگ‌های عراق">جنگ‌های عراق</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="رده:جنگ‌های عربستان سعودی">جنگ‌های عربستان سعودی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="رده:جنگ‌های فرانسه">جنگ‌های فرانسه</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="رده:جنگ‌های فنلاند">جنگ‌های فنلاند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="رده:جنگ‌های فیلیپین">جنگ‌های فیلیپین</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="رده:جنگ‌های قزاقستان">جنگ‌های قزاقستان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="رده:جنگ‌های کاستاریکا">جنگ‌های کاستاریکا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%AC" title="رده:جنگ‌های کامبوج">جنگ‌های کامبوج</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="رده:جنگ‌های کانادا">جنگ‌های کانادا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:جنگ‌های کرواسی">جنگ‌های کرواسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="رده:جنگ‌های کلمبیا">جنگ‌های کلمبیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%A7" title="رده:جنگ‌های کوبا">جنگ‌های کوبا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="رده:جنگ‌های گواتمالا">جنگ‌های گواتمالا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%B3" title="رده:جنگ‌های لائوس">جنگ‌های لائوس</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86" title="رده:جنگ‌های لبنان">جنگ‌های لبنان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="رده:جنگ‌های لتونی">جنگ‌های لتونی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF" title="رده:جنگ‌های لوکزامبورگ">جنگ‌های لوکزامبورگ</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="رده:جنگ‌های لهستان">جنگ‌های لهستان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%84%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="رده:جنگ‌های لیبریا">جنگ‌های لیبریا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رده:جنگ‌های لیتوانی">جنگ‌های لیتوانی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="رده:جنگ‌های مجارستان">جنگ‌های مجارستان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%A8%D9%88%D8%B7_%D8%A8%D9%87_%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="رده:جنگ‌های مربوط به یوگسلاوی">جنگ‌های مربوط به یوگسلاوی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="رده:جنگ‌های مصر">جنگ‌های مصر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="رده:جنگ‌های مغولستان">جنگ‌های مغولستان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="رده:جنگ‌های مکزیک">جنگ‌های مکزیک</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%88" title="رده:جنگ‌های مونته‌نگرو">جنگ‌های مونته‌نگرو</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="رده:جنگ‌های میانمار">جنگ‌های میانمار</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%BE%D8%A7%D9%84" title="رده:جنگ‌های نپال">جنگ‌های نپال</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D9%88%DA%98" title="رده:جنگ‌های نروژ">جنگ‌های نروژ</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%A6%D9%87" title="رده:جنگ‌های نیکاراگوئه">جنگ‌های نیکاراگوئه</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D9%86%D8%B2%D9%88%D8%A6%D9%84%D8%A7" title="رده:جنگ‌های ونزوئلا">جنگ‌های ونزوئلا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%85" title="رده:جنگ‌های ویتنام">جنگ‌های ویتنام</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="رده:جنگ‌های هائیتی">جنگ‌های هائیتی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="رده:جنگ‌های هلند">جنگ‌های هلند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="رده:جنگ‌های هند بریتانیا">جنگ‌های هند بریتانیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3" title="رده:جنگ‌های هندوراس">جنگ‌های هندوراس</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="رده:جنگ‌های یونان">جنگ‌های یونان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%DB%B1%DB%B9%DB%B3%DB%B9_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:درگیری‌ها در ۱۹۳۹ (میلادی)">درگیری‌ها در ۱۹۳۹ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:درگیری‌ها در ۱۹۴۰ (میلادی)">درگیری‌ها در ۱۹۴۰ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B1_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:درگیری‌ها در ۱۹۴۱ (میلادی)">درگیری‌ها در ۱۹۴۱ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B2_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:درگیری‌ها در ۱۹۴۲ (میلادی)">درگیری‌ها در ۱۹۴۲ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B3_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:درگیری‌ها در ۱۹۴۳ (میلادی)">درگیری‌ها در ۱۹۴۳ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B4_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:درگیری‌ها در ۱۹۴۴ (میلادی)">درگیری‌ها در ۱۹۴۴ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B5_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:درگیری‌ها در ۱۹۴۵ (میلادی)">درگیری‌ها در ۱۹۴۵ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رده:درگیری‌های جهانی">درگیری‌های جهانی</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%AA%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%A8%D8%A7_%D8%A2%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D8%AF%D8%AF%DB%8C" title="رده:صفحه‌های دارای تابع تجزیه‌گر آرایش‌عدد با آرگومان غیرعددی">صفحه‌های دارای تابع تجزیه‌گر آرایش‌عدد با آرگومان غیرعددی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DA%A9_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="رده:پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت">پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D8%B9%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%88_%D8%A8%D9%87_%D8%AC%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:عنوان آرشیو به جای عنوان">نگهداری یادکرد:عنوان آرشیو به جای عنوان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%84%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان لهستانی">یادکردهای دارای منبع به زبان لهستانی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان ژاپنی">یادکردهای دارای منبع به زبان ژاپنی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای پیوند با میان‌ویکی">مقاله‌های دارای پیوند با میان‌ویکی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="رده:صفحه‌های دارای پیوند مرده">صفحه‌های دارای پیوند مرده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1_maint:_numeric_names:_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان">CS1 maint: numeric names: فهرست نویسندگان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%BE%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%B4%D8%AF%D9%87" title="رده:صفحه‌های دارای ارجاع با پارامتر پشتیبانی‌نشده">صفحه‌های دارای ارجاع با پارامتر پشتیبانی‌نشده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_CS1:_%D9%81%D8%A7%D9%82%D8%AF_periodical" title="رده:خطاهای CS1: فاقد periodical">خطاهای CS1: فاقد periodical</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D8%B7%D8%A7_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که نشانی اینترنتی‌شان خطا دارد">صفحه‌هایی که نشانی اینترنتی‌شان خطا دارد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_CS1:_%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="رده:نگهداری CS1: موقعیت">نگهداری CS1: موقعیت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D8%A8%D8%A7_%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%81%D8%B1%D8%B6_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از جعبه پیوند به پروژه‌های خواهر با جستجوی پیش‌فرض استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از جعبه پیوند به پروژه‌های خواهر با جستجوی پیش‌فرض استفاده می‌کنند</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۲۰ نوامبر ۲۰۲۴ ساعت ۱۸:۴۳ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-72jvb","wgBackendResponseTime":236,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"5.852","walltime":"6.362","ppvisitednodes":{"value":29291,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":1178029,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":13703,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":28,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":19,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":960353,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 5367.191 1 -total"," 47.13% 2529.571 241 الگو:Cite_book"," 26.57% 1425.846 4 الگو:پانویس"," 11.31% 607.033 41 الگو:Cite_journal"," 9.65% 517.969 37 الگو:Cite_web"," 6.18% 331.638 170 الگو:Sfn"," 3.07% 164.538 4 الگو:Military_navigation"," 3.03% 162.435 1 الگو:جنگ_جهانی_دوم"," 2.93% 157.512 163 الگو:Harvnb"," 1.94% 103.858 4 الگو:یادکرد_وب"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"4.327","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":9027195,"limit":52428800},"limitreport-profile":[["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::gsub","1700","38.5"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::match","860","19.5"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::callParserFunction","420","9.5"],["?","260","5.9"],["dataWrapper \u003Cmw.lua:672\u003E","240","5.4"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::find","100","2.3"],["recursiveClone \u003CmwInit.lua:45\u003E","80","1.8"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getExpensiveData","80","1.8"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getExpandedArgument","80","1.8"],["type","60","1.4"],["[others]","540","12.2"]]},"cachereport":{"origin":"mw-api-ext.codfw.main-64b879bb4b-pk6f2","timestamp":"20241120184349","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u062c\u0646\u06af \u062c\u0647\u0627\u0646\u06cc \u062f\u0648\u0645","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q362","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q362","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-02-13T09:30:58Z","dateModified":"2024-11-20T18:43:43Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/5\/54\/Infobox_collage_for_WWII.PNG","headline":"\u062f\u0648\u0645\u06cc\u0646 \u062c\u0646\u06af \u062c\u0647\u0627\u0646\u06cc \u0645\u06cc\u0627\u0646 \u0645\u062a\u062d\u062f\u06cc\u0646 \u0648 \u0645\u062a\u0641\u0642\u06cc\u0646 (\u06f1\u06f9\u06f4\u06f5\u2013\u06f1\u06f9\u06f3\u06f9)"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10