CINXE.COM

Estados Papais – Wikipédia, a enciclopédia livre

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="pt" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Estados Papais – Wikipédia, a enciclopédia livre</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )ptwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","janeiro","fevereiro","março","abril","maio","junho","julho","agosto","setembro","outubro","novembro","dezembro"],"wgRequestId":"549e4e55-c1aa-4718-8306-e6d715284933","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Estados_Papais","wgTitle":"Estados Papais","wgCurRevisionId":69464372,"wgRevisionId":69464372,"wgArticleId":69859,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["!Páginas com argumentos formatnum não numéricos","!CS1 italiano-fontes em língua (it)","!Páginas com erros CS1: datas","!Predefinição Webarchive archiveis links","!CS1 inglês-fontes em língua (en)","!Páginas com erros CS1: valor inválido de parâmetro","Páginas com tamanhos de imagem contendo px extras","!Páginas com erro de uso da predefinição Fmtn","!Artigos bons na Wikipédia em sueco","!Artigos com predefinições de nota de cabeçalho direcionados para uma página inexistente","Estados Pontifícios","Estados que tiveram o catolicismo romano como religião oficial","Estados cristãos","Antigas monarquias da Europa","História do papado","Estados e territórios extintos em 1870","Estados e territórios extintos em 1849","Estados e territórios extintos em 1798","Estados e territórios fundados em 1849","Estados e territórios fundados em 1814","Estados e territórios fundados em 1799","História de Roma"],"wgPageViewLanguage":"pt","wgPageContentLanguage":"pt","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Estados_Papais","wgRelevantArticleId":69859,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pt","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pt"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":60000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q170174","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.30"}; RLSTATE={"ext.gadget.FeedbackHighlight-base":"ready","ext.gadget.keepPDU":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Topicon","ext.gadget.Metacaixa","ext.gadget.TitleRewrite","ext.gadget.ElementosOcultaveis","ext.gadget.FeedbackHighlight","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.NewVillagePump","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.requestForAdminship","ext.gadget.WikiMiniAtlas","ext.gadget.PagesForDeletion","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","oojs-ui.styles.icons-media","oojs-ui-core.icons","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pt&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pt&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pt&amp;modules=ext.gadget.FeedbackHighlight-base%2CkeepPDU&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pt&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.22"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Papal_States_1789.svg/1200px-Papal_States_1789.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1216"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Papal_States_1789.svg/800px-Papal_States_1789.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="811"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Papal_States_1789.svg/640px-Papal_States_1789.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="649"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Estados Papais – Wikipédia, a enciclopédia livre"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pt.m.wikipedia.org/wiki/Estados_Papais"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Editar" href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipédia (pt)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pt.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Estados_Papais"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pt"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="&#039;&#039;Feed&#039;&#039; Atom Wikipédia" href="/w/index.php?title=Especial:Mudan%C3%A7as_recentes&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Estados_Papais rootpage-Estados_Papais skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltar para o conteúdo</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="&#039;&#039;Site&#039;&#039;"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">mover para a barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ocultar</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navegação </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:P%C3%A1gina_principal" title="Visitar a página principal [z]" accesskey="z"><span>Página principal</span></a></li><li id="n-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Conte%C3%BAdo_destacado"><span>Conteúdo destacado</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Eventos_atuais" title="Informação temática sobre eventos atuais"><span>Eventos atuais</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Esplanada"><span>Esplanada</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Aleat%C3%B3ria" title="Carregar página aleatória [x]" accesskey="x"><span>Página aleatória</span></a></li><li id="n-portals" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:%C3%8Dndice"><span>Portais</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Informe_um_erro"><span>Informar um erro</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1ginas_especiais"><span>Páginas especiais</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Colaboração </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-welcome" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Boas-vindas"><span>Boas-vindas</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ajuda:P%C3%A1gina_principal" title="Um local reservado para auxílio."><span>Ajuda</span></a></li><li id="n-Páginas-de-testes-públicas" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ajuda:P%C3%A1gina_de_testes"><span>Páginas de testes públicas</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Portal_comunit%C3%A1rio" title="Sobre o projeto"><span>Portal comunitário</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Mudan%C3%A7as_recentes" title="Uma lista de mudanças recentes nesta wiki [r]" accesskey="r"><span>Mudanças recentes</span></a></li><li id="n-maintenance" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Manuten%C3%A7%C3%A3o"><span>Manutenção</span></a></li><li id="n-createpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ajuda:Guia_de_edi%C3%A7%C3%A3o/Como_come%C3%A7ar_uma_p%C3%A1gina"><span>Criar página</span></a></li><li id="n-newpages-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1ginas_novas"><span>Páginas novas</span></a></li><li id="n-contact-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Contato"><span>Contato</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:P%C3%A1gina_principal" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipédia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fr.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pt.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Especial:Pesquisar" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Pesquisar na Wikipédia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Busca</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Pesquisar na Wikipédia" aria-label="Pesquisar na Wikipédia" autocapitalize="sentences" title="Pesquisar na Wikipédia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Pesquisar"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Pesquisar</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Ferramentas pessoais"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspeto"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aspeto" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aspeto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=pt.wikipedia.org&amp;uselang=pt" class=""><span>Donativos</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Criar_conta&amp;returnto=Estados+Papais" title="É encorajado a criar uma conta e iniciar sessão; no entanto, não é obrigatório" class=""><span>Criar uma conta</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Entrar&amp;returnto=Estados+Papais" title="Aconselhamos-lhe a criar uma conta na Wikipédia, embora tal não seja obrigatório. [o]" accesskey="o" class=""><span>Entrar</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Mais opções" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas pessoais" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ferramentas pessoais</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu do utilizador" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=pt.wikipedia.org&amp;uselang=pt"><span>Donativos</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Criar_conta&amp;returnto=Estados+Papais" title="É encorajado a criar uma conta e iniciar sessão; no entanto, não é obrigatório"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Criar uma conta</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Entrar&amp;returnto=Estados+Papais" title="Aconselhamos-lhe a criar uma conta na Wikipédia, embora tal não seja obrigatório. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Entrar</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Páginas para editores sem sessão iniciada <a href="/wiki/Ajuda:Introduction" aria-label="Saiba mais sobre edição"><span>saber mais</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Minhas_contribui%C3%A7%C3%B5es" title="Uma lista de edições feitas a partir deste endereço IP [y]" accesskey="y"><span>Contribuições</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Minha_discuss%C3%A3o" title="Discussão sobre edições feitas a partir deste endereço IP [n]" accesskey="n"><span>Discussão</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eocultar\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"anonnotice\" lang=\"pt\" dir=\"ltr\"\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="&#039;&#039;Site&#039;&#039;"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Conteúdo" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Conteúdo</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">mover para a barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ocultar</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Início</div> </a> </li> <li id="toc-Nome" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Nome"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Nome</span> </div> </a> <ul id="toc-Nome-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-História" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#História"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>História</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-História-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Alternar a subsecção História</span> </button> <ul id="toc-História-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Origens" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Origens"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Origens</span> </div> </a> <ul id="toc-Origens-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Doação_de_Pepino" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Doação_de_Pepino"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Doação de Pepino</span> </div> </a> <ul id="toc-Doação_de_Pepino-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Relação_com_o_Sacro_Império_Romano-Germânico" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Relação_com_o_Sacro_Império_Romano-Germânico"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Relação com o Sacro Império Romano-Germânico</span> </div> </a> <ul id="toc-Relação_com_o_Sacro_Império_Romano-Germânico-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Papado_de_Avinhão" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Papado_de_Avinhão"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Papado de Avinhão</span> </div> </a> <ul id="toc-Papado_de_Avinhão-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Renascimento" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Renascimento"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Renascimento</span> </div> </a> <ul id="toc-Renascimento-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-A_Reforma" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#A_Reforma"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>A Reforma</span> </div> </a> <ul id="toc-A_Reforma-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-República_Romana,_Era_Napoleônica" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#República_Romana,_Era_Napoleônica"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.7</span> <span>República Romana, Era Napoleônica</span> </div> </a> <ul id="toc-República_Romana,_Era_Napoleônica-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Unificação_italiana" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Unificação_italiana"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.8</span> <span>Unificação italiana</span> </div> </a> <ul id="toc-Unificação_italiana-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Invasão_italiana_de_Roma,_1870" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Invasão_italiana_de_Roma,_1870"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.9</span> <span>Invasão italiana de Roma, 1870</span> </div> </a> <ul id="toc-Invasão_italiana_de_Roma,_1870-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Governadores_regionais" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Governadores_regionais"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Governadores regionais</span> </div> </a> <ul id="toc-Governadores_regionais-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Militares_papais" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Militares_papais"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Militares papais</span> </div> </a> <ul id="toc-Militares_papais-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ver_também" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ver_também"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Ver também</span> </div> </a> <ul id="toc-Ver_também-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Referências" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Referências"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Referências</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Referências-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Alternar a subsecção Referências</span> </button> <ul id="toc-Referências-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Fontes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Fontes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1.1</span> <span>Fontes</span> </div> </a> <ul id="toc-Fontes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ligações_externas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ligações_externas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Ligações externas</span> </div> </a> <ul id="toc-Ligações_externas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Conteúdo" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Índice" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Alternar o índice" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Alternar o índice</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Estados Papais</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ir para um artigo noutra língua. Disponível em 86 línguas" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-86" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">86 línguas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Kirchenstaat" title="Kirchenstaat — alemão suíço" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Kirchenstaat" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="alemão suíço" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Estaus_Pontificios" title="Estaus Pontificios — aragonês" lang="an" hreflang="an" data-title="Estaus Pontificios" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragonês" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="الدولة البابوية — árabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الدولة البابوية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="árabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%8A%D9%87" title="الدوله البابويه — Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الدوله البابويه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Estaos_Pontificios" title="Estaos Pontificios — asturiano" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Estaos Pontificios" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturiano" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Papa_d%C3%B6vl%C9%99ti" title="Papa dövləti — azerbaijano" lang="az" hreflang="az" data-title="Papa dövləti" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbaijano" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE_%D8%AF%D8%A4%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C" title="پاپ دؤولتی — South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="پاپ دؤولتی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8C" title="Папская вобласць — bielorrusso" lang="be" hreflang="be" data-title="Папская вобласць" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="bielorrusso" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B4%D0%B7%D1%8F%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Папская дзяржава — Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Папская дзяржава" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B4%D1%8A%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Папска държава — búlgaro" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Папска държава" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="búlgaro" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Stado%C3%B9_ar_Pab" title="Stadoù ar Pab — bretão" lang="br" hreflang="br" data-title="Stadoù ar Pab" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretão" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Papinska_Dr%C5%BEava" title="Papinska Država — bósnio" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Papinska Država" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bósnio" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Estats_Pontificis" title="Estats Pontificis — catalão" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Estats Pontificis" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalão" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/G%C3%A1u-hu%C3%B2ng-gu%C3%B3k" title="Gáu-huòng-guók — Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Gáu-huòng-guók" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Pape%C5%BEsk%C3%BD_st%C3%A1t" title="Papežský stát — checo" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Papežský stát" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="checo" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Taleithiau%27r_Babaeth" title="Taleithiau&#039;r Babaeth — galês" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Taleithiau&#039;r Babaeth" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="galês" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Kirkestaten" title="Kirkestaten — dinamarquês" lang="da" hreflang="da" data-title="Kirkestaten" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="dinamarquês" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Kirchenstaat" title="Kirchenstaat — alemão" lang="de" hreflang="de" data-title="Kirchenstaat" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alemão" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B1%CF%80%CE%B9%CE%BA%CE%AC_%CE%9A%CF%81%CE%AC%CF%84%CE%B7" title="Παπικά Κράτη — grego" lang="el" hreflang="el" data-title="Παπικά Κράτη" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grego" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/St%C3%A8t_dla_C%C3%AE%E1%B9%A1a" title="Stèt dla Cîṡa — Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Stèt dla Cîṡa" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Papal_States" title="Papal States — inglês" lang="en" hreflang="en" data-title="Papal States" data-language-autonym="English" data-language-local-name="inglês" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Papa_%C5%9Ctato" title="Papa Ŝtato — esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Papa Ŝtato" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Estados_Pontificios" title="Estados Pontificios — espanhol" lang="es" hreflang="es" data-title="Estados Pontificios" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="espanhol" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Kirikuriik" title="Kirikuriik — estónio" lang="et" hreflang="et" data-title="Kirikuriik" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estónio" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Aita_Santuen_Lurraldea" title="Aita Santuen Lurraldea — basco" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Aita Santuen Lurraldea" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="basco" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%D9%BE%DB%8C" title="ایالات پاپی — persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="ایالات پاپی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kirkkovaltio" title="Kirkkovaltio — finlandês" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kirkkovaltio" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finlandês" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%89tats_pontificaux" title="États pontificaux — francês" lang="fr" hreflang="fr" data-title="États pontificaux" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francês" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/St%C3%A1it_an_Ph%C3%A1pa" title="Stáit an Phápa — irlandês" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Stáit an Phápa" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandês" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/St%C3%A0itean_na_h-Eaglaise" title="Stàitean na h-Eaglaise — gaélico escocês" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Stàitean na h-Eaglaise" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="gaélico escocês" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Estados_Pontificios" title="Estados Pontificios — galego" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Estados Pontificios" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galego" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Steatyn_y_Phaab" title="Steatyn y Phaab — manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Steatyn y Phaab" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manx" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%93%D7%99%D7%A0%D7%AA_%D7%94%D7%90%D7%A4%D7%99%D7%A4%D7%99%D7%95%D7%A8" title="מדינת האפיפיור — hebraico" lang="he" hreflang="he" data-title="מדינת האפיפיור" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebraico" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%8B%E0%A4%AA_%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%AF" title="पोप राज्य — hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="पोप राज्य" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Papinska_Dr%C5%BEava" title="Papinska Država — croata" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Papinska Država" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croata" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/P%C3%A1pai_%C3%A1llam" title="Pápai állam — húngaro" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Pápai állam" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="húngaro" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Պապական մարզ — arménio" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Պապական մարզ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="arménio" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Negara_Gereja" title="Negara Gereja — indonésio" lang="id" hreflang="id" data-title="Negara Gereja" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonésio" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Es-estado_ti_Papa" title="Es-estado ti Papa — ilocano" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Es-estado ti Papa" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ilocano" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Papala_Stati" title="Papala Stati — ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Papala Stati" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/P%C3%A1far%C3%ADki%C3%B0" title="Páfaríkið — islandês" lang="is" hreflang="is" data-title="Páfaríkið" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandês" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Stato_Pontificio" title="Stato Pontificio — italiano" lang="it" hreflang="it" data-title="Stato Pontificio" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italiano" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%95%99%E7%9A%87%E9%A0%98" title="教皇領 — japonês" lang="ja" hreflang="ja" data-title="教皇領" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japonês" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%A5%E1%83%98" title="პაპის ოლქი — georgiano" lang="ka" hreflang="ka" data-title="პაპის ოლქი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="georgiano" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D0%B0_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%8B" title="Папа облысы — cazaque" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Папа облысы" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="cazaque" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B5%90%ED%99%A9%EB%A0%B9" title="교황령 — coreano" lang="ko" hreflang="ko" data-title="교황령" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coreano" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D0%B0_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%83%D1%81%D1%83" title="Папа облусу — quirguiz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Папа облусу" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="quirguiz" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Status_Pontificius" title="Status Pontificius — latim" lang="la" hreflang="la" data-title="Status Pontificius" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latim" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Popie%C5%BEiaus_sritis" title="Popiežiaus sritis — lituano" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Popiežiaus sritis" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituano" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/P%C4%81vesta_valsts" title="Pāvesta valsts — letão" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Pāvesta valsts" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letão" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%94%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Папска Држава — macedónio" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Папска Држава" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedónio" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Negeri-Negeri_Paus" title="Negeri-Negeri Paus — malaio" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Negeri-Negeri Paus" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malaio" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Kerkelijke_Staat" title="Kerkelijke Staat — neerlandês" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Kerkelijke Staat" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="neerlandês" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Kyrkjestaten" title="Kyrkjestaten — norueguês nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Kyrkjestaten" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norueguês nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Kirkestaten" title="Kirkestaten — norueguês bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Kirkestaten" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norueguês bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Estats_Pontificaus" title="Estats Pontificaus — occitano" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Estats Pontificaus" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="occitano" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AA%E0%A9%8B%E0%A8%AA_%E0%A8%B0%E0%A8%BE%E0%A8%9C" title="ਪੋਪ ਰਾਜ — panjabi" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਪੋਪ ਰਾਜ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="panjabi" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Pa%C5%84stwo_Ko%C5%9Bcielne" title="Państwo Kościelne — polaco" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Państwo Kościelne" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polaco" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%A6%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DA%BA" title="پاپائی ریاستاں — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="پاپائی ریاستاں" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Statele_Papale" title="Statele Papale — romeno" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Statele Papale" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="romeno" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C" title="Папская область — russo" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Папская область" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="russo" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Papinska_Dr%C5%BEava" title="Papinska Država — servo-croata" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Papinska Država" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="servo-croata" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Papal_States" title="Papal States — Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Papal States" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/P%C3%A1pe%C5%BEsk%C3%BD_%C5%A1t%C3%A1t" title="Pápežský štát — eslovaco" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Pápežský štát" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="eslovaco" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Pape%C5%A1ka_dr%C5%BEava" title="Papeška država — esloveno" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Papeška država" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="esloveno" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Shtetet_Papale" title="Shtetet Papale — albanês" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Shtetet Papale" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albanês" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B4%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Папска држава — sérvio" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Папска држава" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="sérvio" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="artigo bom"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Kyrkostaten" title="Kyrkostaten — sueco" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kyrkostaten" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="sueco" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Dola_la_Papa" title="Dola la Papa — suaíli" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Dola la Papa" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suaíli" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Ko%C5%9B%C4%87elne_Pa%C5%84stwo" title="Kośćelne Państwo — silesiano" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Kośćelne Państwo" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="silesiano" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A4%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AF%81%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AE%A8%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%88_%E0%AE%A8%E0%AE%BE%E0%AE%9F%E0%AF%81%E0%AE%95%E0%AE%B3%E0%AF%8D" title="திருத்தந்தை நாடுகள் — tâmil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="திருத்தந்தை நாடுகள்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tâmil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%91%D0%BB%D0%BE%D1%82%D0%B8_%D0%9F%D0%BE%D0%BF%D3%A3" title="Иёлоти Попӣ — tajique" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Иёлоти Попӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tajique" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B0%E0%B8%9B%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B2" title="รัฐสันตะปาปา — tailandês" lang="th" hreflang="th" data-title="รัฐสันตะปาปา" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tailandês" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Estado_ng_Simbahan" title="Estado ng Simbahan — tagalo" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Estado ng Simbahan" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalo" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Papal%C4%B1k_Devleti" title="Papalık Devleti — turco" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Papalık Devleti" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turco" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Папська держава — ucraniano" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Папська держава" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ucraniano" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%A6%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%DA%BA" title="پاپائی ریاستیں — urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="پاپائی ریاستیں" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Papa_viloyati" title="Papa viloyati — usbeque" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Papa viloyati" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="usbeque" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Stato_Pontefiso" title="Stato Pontefiso — véneto" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Stato Pontefiso" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="véneto" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/L%C3%A3nh_%C4%91%E1%BB%8Ba_Gi%C3%A1o_ho%C3%A0ng" title="Lãnh địa Giáo hoàng — vietnamita" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Lãnh địa Giáo hoàng" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamita" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%95%99%E5%AE%97%E5%9B%BD" title="教宗国 — wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="教宗国" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%A5%E1%83%98" title="პაპიშ ოლქი — Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="პაპიშ ოლქი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%95%99%E5%AE%97%E5%9B%BD" title="教宗国 — chinês" lang="zh" hreflang="zh" data-title="教宗国" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinês" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%95%99%E5%BB%B7%E8%AB%B8%E5%B1%AC%E5%9C%8B" title="教廷諸屬國 — Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="教廷諸屬國" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/K%C3%A0u-h%C3%B4ng-l%C3%A9ng" title="Kàu-hông-léng — min nan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Kàu-hông-léng" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="min nan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%95%8E%E6%9C%83%E8%AB%B8%E5%9C%8B" title="敎會諸國 — cantonês" lang="yue" hreflang="yue" data-title="敎會諸國" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="cantonês" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q170174#sitelinks-wikipedia" title="Editar hiperligações interlínguas" class="wbc-editpage">Editar hiperligações</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espaços nominais"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Estados_Papais" title="Ver a página de conteúdo [c]" accesskey="c"><span>Artigo</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Discuss%C3%A3o:Estados_Papais" rel="discussion" title="Discussão sobre o conteúdo da página [t]" accesskey="t"><span>Discussão</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Mudar a variante da língua" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">português</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vistas"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Estados_Papais"><span>Ler</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;veaction=edit" title="Editar esta página [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=edit" title="Editar o código-fonte desta página [e]" accesskey="e"><span>Editar código-fonte</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=history" title="Edições anteriores desta página. [h]" accesskey="h"><span>Ver histórico</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas de página"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Ferramentas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ferramentas</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">mover para a barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ocultar</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Mais opções" > <div class="vector-menu-heading"> Operações </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Estados_Papais"><span>Ler</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;veaction=edit" title="Editar esta página [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=edit" title="Editar o código-fonte desta página [e]" accesskey="e"><span>Editar código-fonte</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=history"><span>Ver histórico</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Geral </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1ginas_afluentes/Estados_Papais" title="Lista de todas as páginas que contêm hiperligações para esta [j]" accesskey="j"><span>Páginas afluentes</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Altera%C3%A7%C3%B5es_relacionadas/Estados_Papais" rel="nofollow" title="Mudanças recentes nas páginas para as quais esta contém hiperligações [k]" accesskey="k"><span>Alterações relacionadas</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pt.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Carregar_ficheiro" title="Carregar ficheiros [u]" accesskey="u"><span>Carregar ficheiro</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;oldid=69464372" title="Hiperligação permanente para esta revisão desta página"><span>Hiperligação permanente</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=info" title="Mais informações sobre esta página"><span>Informações da página</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Citar&amp;page=Estados_Papais&amp;id=69464372&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informação sobre como citar esta página"><span>Citar esta página</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fpt.wikipedia.org%2Fwiki%2FEstados_Papais"><span>Obter URL encurtado</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fpt.wikipedia.org%2Fwiki%2FEstados_Papais"><span>Descarregar código QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimir/exportar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Livro&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Estados+Papais"><span>Criar um livro</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:DownloadAsPdf&amp;page=Estados_Papais&amp;action=show-download-screen"><span>Descarregar como PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;printable=yes" title="Versão para impressão desta página [p]" accesskey="p"><span>Versão para impressão</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Noutros projetos </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Papal_States" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q170174" title="Hiperligação para o elemento do repositório de dados [g]" accesskey="g"><span>Elemento Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas de página"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspeto"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aspeto</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">mover para a barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ocultar</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Origem: Wikipédia, a enciclopédia livre.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pt" dir="ltr"><table class="infobox infobox_v2" cellpadding="3" border="0" style="line-height:130%"> <tbody><tr> <th colspan="2" class="topo padrao" style="width:100%; font-size:130%; background-color:#f9f9f9; color:#000"><span class="">Estado da Igreja<p style="font-size:80%"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r57040788">.mw-parser-output .nobold{font-weight:normal}</style><span class="nobold"><i>Patrimonio di San Pietro</i> / <i>Stato Pontificio</i> (<a href="/wiki/L%C3%ADngua_italiana" title="Língua italiana">Italiano</a>)<br /><i>Patrimonium Sancti Petri</i> / <i>Status Ecclesiasticus</i> (<a href="/wiki/Latim" title="Latim">Latim</a>)</span></p></span> </th></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center; padding:0; margin:0; background-color:#efefef; border-top:1px solid #aaaaaa; border-bottom:1px solid #aaaaaa"><small><table style="width:100%; margin:auto;"><tbody><tr> <td style="min-width:40px"><a href="#InfoEstExtSuc">←</a></td> <td style="font-weigh:bold; font-size:120%; white-space:nowrap; width:99%; text-align:center; line-height:130%">756–1870<br /><small>Interregnos (<a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Romana_(1798%E2%80%931799)" title="República Romana (1798–1799)">1798–1799</a>, <a href="/w/index.php?title=Napole%C3%A3o_e_a_Igreja_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Napoleão e a Igreja Católica (página não existe)">1809–1814</a> e <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Romana_(1849)" title="República Romana (1849)">1849–1850</a></small></td> <td style="min-width:40px; text-align:right"><a href="#InfoEstExtSuc">→</a></td> </tr></tbody></table></small> </th></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center; font-size:88%; font-weight:200"><small><table style="width:100%; margin:auto; text-align:center;"><tbody><tr><td style="vertical-align:middle; width:47%"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Flag_of_the_Papal_States_(pre_1808).svg" class="mw-file-description" title="Bandeira (até 1808)"><img alt="Bandeira (até 1808)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Flag_of_the_Papal_States_%28pre_1808%29.svg/120px-Flag_of_the_Papal_States_%28pre_1808%29.svg.png" decoding="async" width="100" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Flag_of_the_Papal_States_%28pre_1808%29.svg/250px-Flag_of_the_Papal_States_%28pre_1808%29.svg.png 1.5x" data-file-width="1000" data-file-height="1000" /></a><figcaption>Bandeira<br /><small>(até 1808)</small></figcaption></figure></td> <td style="width:6%">&#160;</td> <td style="vertical-align:middle; width:47%"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Coat_of_arms_of_the_Papal_States_(Renaissance_shape).svg" class="mw-file-description" title="Brasão (Século XV–XIX)"><img alt="Brasão (Século XV–XIX)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Coat_of_arms_of_the_Papal_States_%28Renaissance_shape%29.svg/100px-Coat_of_arms_of_the_Papal_States_%28Renaissance_shape%29.svg.png" decoding="async" width="100" height="99" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Coat_of_arms_of_the_Papal_States_%28Renaissance_shape%29.svg/150px-Coat_of_arms_of_the_Papal_States_%28Renaissance_shape%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Coat_of_arms_of_the_Papal_States_%28Renaissance_shape%29.svg/200px-Coat_of_arms_of_the_Papal_States_%28Renaissance_shape%29.svg.png 2x" data-file-width="775" data-file-height="768" /></a><figcaption>Brasão<br /><small>(Século XV–XIX)</small></figcaption></figure></td> </tr><tr class="mw-empty-elt"></tr> <tr><td style="vertical-align:middle; text-align:center; font-size:135%"><a href="/wiki/Bandeira_do_Vaticano" title="Bandeira do Vaticano">Bandeira<br /><small>(até 1808)</small></a></td> <td></td> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; font-size:135%"><a href="/wiki/Bras%C3%A3o_de_armas_do_Vaticano" title="Brasão de armas do Vaticano">Brasão<br /><small>(Século XV–XIX)</small></a></td> </tr></tbody></table></small> </th></tr> <tr> <td scope="row" style="vertical-align: top; text-align: left; font-weight:bold; font-size:102%"><a href="/wiki/Hino_nacional" title="Hino nacional">Hino nacional</a> </td> <td style="vertical-align: top; text-align: left; font-size:102%"><i><a href="/w/index.php?title=Marcia_trionfale_(Hallmayer)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Marcia trionfale (Hallmayer) (página não existe)">Marcia trionfale</a></i> <small>(1857–1870)</small><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><br /><small>("Grande Marcha Triunfal")</small> </td></tr> <tr> <td style="vertical-align: top; text-align: center; font-size:102%" colspan="2"><p class="mw-empty-elt"></p><hr /><b><a href="/w/index.php?title=Bras%C3%A3o_da_Santa_S%C3%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Brasão da Santa Sé (página não existe)">Escudo Papal</a></b><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Papal_Arms_shield.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Papal_Arms_shield.svg/120px-Papal_Arms_shield.svg.png" decoding="async" width="100" height="116" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Papal_Arms_shield.svg/250px-Papal_Arms_shield.svg.png 1.5x" data-file-width="500" data-file-height="580" /></a></span><hr /> </td></tr> <tr> <td style="vertical-align: top; text-align: center; font-size:102%" colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Papal_States_1789.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Papal_States_1789.svg/285px-Papal_States_1789.svg.png" decoding="async" width="285" height="289" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Papal_States_1789.svg/428px-Papal_States_1789.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Papal_States_1789.svg/570px-Papal_States_1789.svg.png 2x" data-file-width="450" data-file-height="456" /></a></span><br /><div style="font-size:small;"><small>Mapa dos Estados Papais (verde) em sua maior extensão em 1789, incluindo seus enclaves de <a href="/wiki/Benevento" title="Benevento">Benevento</a> e <a href="/wiki/Pontecorvo" title="Pontecorvo">Pontecorvo</a> no sul da Itália, e o <a href="/wiki/Condado_Venaissino" title="Condado Venaissino">Condado Venaissino</a> e <a href="/wiki/Avinh%C3%A3o" title="Avinhão">Avinhão</a> no sul da França</small></div> </td></tr> <tr> <td style="vertical-align: top; text-align: center; font-size:102%" colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Stato_Pontificio_legazioni_1850.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Stato_Pontificio_legazioni_1850.svg/330px-Stato_Pontificio_legazioni_1850.svg.png" decoding="async" width="285" height="321" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Stato_Pontificio_legazioni_1850.svg/500px-Stato_Pontificio_legazioni_1850.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Stato_Pontificio_legazioni_1850.svg/960px-Stato_Pontificio_legazioni_1850.svg.png 2x" data-file-width="960" data-file-height="1080" /></a></span><br /><div style="font-size:small;"><small>As <a href="/wiki/Lega%C3%A7%C3%B5es_Papais" title="Legações Papais">Legações Papais</a> em 1850: <a href="/wiki/L%C3%A1cio_(regi%C3%A3o_moderna)" title="Lácio (região moderna)">Roma</a>, I. <a href="/wiki/Romanha" title="Romanha">Romagna</a>, II. <a href="/wiki/Marcas" title="Marcas">Marche</a>, III. <a href="/wiki/%C3%9Ambria" title="Úmbria">Úmbria</a>, IV. <a href="/w/index.php?title=Prov%C3%ADncia_de_Campagna_e_Marittima&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Província de Campagna e Marittima (página não existe)">Marittima e Campagna</a></small></div> </td></tr> <tr> <td scope="row" style="vertical-align: top; text-align: left; font-weight:bold; font-size:102%">Capital </td> <td style="vertical-align: top; text-align: left; font-size:102%"><a href="/wiki/Roma" title="Roma">Roma</a> </td></tr> <tr> <td scope="row" style="vertical-align: top; text-align: left; font-weight:bold; font-size:102%">Atualmente parte de </td> <td style="vertical-align: top; text-align: left; font-size:102%"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/60px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/Fran%C3%A7a" title="França">França</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/40px-Flag_of_Italy.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/60px-Flag_of_Italy.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/It%C3%A1lia" title="Itália">Itália</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Flag_of_Vatican_City_%282023%E2%80%93present%29.svg/20px-Flag_of_Vatican_City_%282023%E2%80%93present%29.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Flag_of_Vatican_City_%282023%E2%80%93present%29.svg/40px-Flag_of_Vatican_City_%282023%E2%80%93present%29.svg.png 1.5x" data-file-width="1000" data-file-height="1000" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/Vaticano" title="Vaticano">Vaticano</a> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center; font-size:1px; width:100%"><hr /> </th></tr> <tr> <td scope="row" style="vertical-align: top; text-align: left; font-weight:bold; font-size:102%">Línguas oficiais </td> <td style="vertical-align: top; text-align: left; font-size:102%"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r69811335">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><div class="hlist"><ul><li><a href="/wiki/Latim" title="Latim">Latim</a></li><li><a href="/wiki/L%C3%ADngua_italiana" title="Língua italiana">Italiano</a></li><li><a href="/wiki/Dialeto_romanhol" title="Dialeto romanhol">Romanhol</a></li></ul></div> </td></tr> <tr> <td scope="row" style="vertical-align: top; text-align: left; font-weight:bold; font-size:102%">Religião </td> <td style="vertical-align: top; text-align: left; font-size:102%"><a href="/wiki/Igreja_Cat%C3%B3lica" title="Igreja Católica">Catolicismo Romano</a> </td></tr> <tr> <td scope="row" style="vertical-align: top; text-align: left; font-weight:bold; font-size:102%">Moeda </td> <td style="vertical-align: top; text-align: left; font-size:102%"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r69811353">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style><div class="plainlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Escudo_romano_(moeda)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Escudo romano (moeda) (página não existe)">Escudo romano</a> <small>(até 1866)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lira_papal&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lira papal (página não existe)">Lira papal</a> <small>(1866–1870)</small></li></ul> </div> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center; font-size:1px; width:100%"><hr /> </th></tr> <tr> <td scope="row" style="vertical-align: top; text-align: left; font-weight:bold; font-size:102%"><a href="/wiki/Forma_de_governo" title="Forma de governo">Forma de governo</a> </td> <td style="vertical-align: top; text-align: left; font-size:102%"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811353" /><div class="plainlist"><ul><li><a href="/wiki/Monarquia_absoluta" title="Monarquia absoluta">Monarquia absoluta</a> <a href="/wiki/Monarquia_eletiva" title="Monarquia eletiva">eletiva</a> <a href="/wiki/Teocracia" title="Teocracia">teocrática</a> <a href="/wiki/Feudalismo" title="Feudalismo">feudal</a></li></ul></div> <span style="font-size:85%;">(756–1798; 1800–1809)</span> <br /><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811353" /><div class="plainlist"><ul><li><a href="/wiki/Monarquia_absoluta" title="Monarquia absoluta">Monarquia absoluta</a> <a href="/wiki/Monarquia_eletiva" title="Monarquia eletiva">eletiva</a> <a href="/wiki/Teocracia" title="Teocracia">teocrática</a> <a href="/wiki/Estado_unit%C3%A1rio" title="Estado unitário">unitária</a></li></ul></div> <span style="font-size:85%;">(1814–1848; 1850–1870)</span> <br /><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811353" /><div class="plainlist"><ul><li><a href="/wiki/Monarquia_constitucional" title="Monarquia constitucional">Monarquia semiconstitucional</a> <a href="/wiki/Monarquia_eletiva" title="Monarquia eletiva">eletiva</a> <a href="/wiki/Teocracia" title="Teocracia">teocrática</a> <a href="/wiki/Estado_unit%C3%A1rio" title="Estado unitário">unitária</a></li></ul></div> <span style="font-size:85%;">(1848)</span> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center; text-align:left; font-weight:bold; font-size:101%; background-color:#f9f9f9"><a href="/wiki/Papa" title="Papa">Papa</a> </th></tr> <tr> <td style="vertical-align: top; text-align: center; font-size:102%" colspan="2"><table style="text-align:left"> <tbody><tr style="vertical-align:top"><td>•&#160;</td><td style="white-space:nowrap;">756–757 <small>(primeiro)</small></td><td>&#160;</td> <td> <a href="/wiki/Papa_Est%C3%AAv%C3%A3o_II" title="Papa Estêvão II">Estêvão II</a> </td> </tr> <tr style="vertical-align:top"><td>•&#160;</td><td style="white-space:nowrap;">1846–1870 <small>(último)</small></td><td>&#160;</td> <td> <a href="/wiki/Papa_Pio_IX" title="Papa Pio IX">Pio IX</a> </td> </tr> </tbody></table> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center; text-align:left; font-weight:bold; font-size:101%; background-color:#f9f9f9"><a href="/wiki/Cardeal_Secret%C3%A1rio_de_Estado" title="Cardeal Secretário de Estado">Cardeal Secretário de Estado</a> </th></tr> <tr> <td style="vertical-align: top; text-align: center; font-size:102%" colspan="2"><table style="text-align:left"> <tbody><tr style="vertical-align:top"><td>•&#160;</td><td style="white-space:nowrap;">1551–1555 <small>(primeiro)</small></td><td>&#160;</td> <td> <a href="/wiki/Girolamo_Dandini" title="Girolamo Dandini">Girolamo Dandini</a> </td> </tr> <tr style="vertical-align:top"><td>•&#160;</td><td style="white-space:nowrap;">1848–1870 <small>(último)</small></td><td>&#160;</td> <td> <a href="/wiki/Giacomo_Antonelli" title="Giacomo Antonelli">Giacomo Antonelli</a> </td> </tr> </tbody></table> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center; text-align:left; font-weight:bold; font-size:101%; background-color:#f9f9f9"><a href="/w/index.php?title=Lista_de_primeiros-ministros_dos_Estados_Papais&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lista de primeiros-ministros dos Estados Papais (página não existe)">Primeiro-ministro</a> </th></tr> <tr> <td style="vertical-align: top; text-align: center; font-size:102%" colspan="2"><table style="text-align:left"> <tbody><tr style="vertical-align:top"><td>•&#160;</td><td style="white-space:nowrap;">1847–1848 <small>(primeiro)</small></td><td>&#160;</td> <td> <a href="/wiki/Gabriele_Ferretti" title="Gabriele Ferretti">Gabriele Ferretti</a> </td> </tr> <tr style="vertical-align:top"><td>•&#160;</td><td style="white-space:nowrap;">1848–1849 <small>(último)</small></td><td>&#160;</td> <td> <a href="/w/index.php?title=Carlo_Emanuele_Muzzarelli&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Carlo Emanuele Muzzarelli (página não existe)">C. E. Muzzarelli</a> </td> </tr> </tbody></table> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center; text-align:left; font-weight:bold; font-size:101%; background-color:#f9f9f9"><a href="/wiki/Poder_legislativo" title="Poder legislativo">Legislatura</a> </th></tr> <tr> <td style="vertical-align: top; text-align: center; font-size:102%" colspan="2"><table style="text-align:left"> <tbody><tr style="vertical-align:top"><td>•&#160;</td><td style="white-space:nowrap;">&#160;</td><td>&#160;</td> <td> <a href="/wiki/Estatuto_Fundamental_para_o_Governo_Secular_dos_Estados_da_Igreja" title="Estatuto Fundamental para o Governo Secular dos Estados da Igreja">Parlamento</a> <small>(1848)</small> </td> </tr> </tbody></table> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center; 1px; width:100%"><hr /> </th></tr> <tr> <td scope="row" style="vertical-align: top; text-align: left; font-weight:bold; font-size:102%">História </td> <td style="vertical-align: top; text-align: left; font-size:102%">&#160; </td></tr> <tr> <td style="vertical-align: top; text-align: center; font-size:102%" colspan="2"><table style="text-align:left"> <tbody><tr style="vertical-align:top"><td>•&#160;</td><td style="white-space:nowrap;">756</td><td>&#160;</td> <td> <a href="/wiki/Doa%C3%A7%C3%A3o_de_Pepino" title="Doação de Pepino">Doação de Pepino</a> </td> </tr><tr style="vertical-align:top"><td>•&#160;</td><td style="white-space:nowrap;">781</td><td>&#160;</td> <td> <a href="/wiki/Carlos_Magno" title="Carlos Magno">Codificação</a> </td> </tr><tr style="vertical-align:top"><td>•&#160;</td><td style="white-space:nowrap;">1177</td><td>&#160;</td> <td> <a href="/wiki/Tratado_de_Veneza" title="Tratado de Veneza">Tratado de Veneza</a> </td> </tr> <tr style="vertical-align:top"><td>•&#160;</td><td style="white-space:nowrap;">1357</td><td>&#160;</td> <td> Publicação da <i><a href="/w/index.php?title=Constitutiones_Sanct%C3%A6_Matris_Ecclesi%C3%A6&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Constitutiones Sanctæ Matris Ecclesiæ (página não existe)">Constitutiones Aegidianae</a></i> </td> </tr> <tr style="vertical-align:top"><td>•&#160;</td><td style="white-space:nowrap;">15 de fevereiro de 1798</td><td>&#160;</td> <td> <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Romana_(1798%E2%80%931799)" title="República Romana (1798–1799)">República Romana</a> </td> </tr> <tr style="vertical-align:top"><td>•&#160;</td><td style="white-space:nowrap;">17 de maio de 1809</td><td>&#160;</td> <td> <a href="/w/index.php?title=Napole%C3%A3o_e_a_Igreja_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Napoleão e a Igreja Católica (página não existe)">Declarações do Palácio de Schönbrunn</a> </td> </tr> <tr style="vertical-align:top"><td>•&#160;</td><td style="white-space:nowrap;">20 de setembro de 1870</td><td>&#160;</td> <td> <a href="/wiki/Tomada_de_Roma" title="Tomada de Roma">Tomada de Roma</a> </td> </tr><tr style="vertical-align:top"><td>•&#160;</td><td style="white-space:nowrap;">09 de outubro de 1870</td><td>&#160;</td> <td> Anexação ao <a href="/wiki/Reino_de_It%C3%A1lia_(1861%E2%80%931946)" title="Reino de Itália (1861–1946)">Reino da Itália</a> </td> </tr><tr style="vertical-align:top"><td>•&#160;</td><td style="white-space:nowrap;">11 de fevereiro de 1929</td><td>&#160;</td> <td> <a href="/wiki/Tratado_de_Latr%C3%A3o" title="Tratado de Latrão">Cidade do Vaticano</a> </td> </tr> </tbody></table> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center; 1px; width:100%"><hr /> </th></tr> <tr> <td style="vertical-align: top; text-align: center; font-weight:bold; text-align:left" colspan="2">Área </td></tr> <tr> <td style="vertical-align: top; text-align: center; font-size:102%" colspan="2"><table style="text-align:left"> <tbody><tr><td>&#160;• Antes de 1859 </td><td>&#160;</td> <td>44,000&#160;km² <sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </td> </tr> </tbody></table> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center; 1px; width:100%"><hr /> </th></tr> <tr> <td style="vertical-align: top; text-align: center; font-weight:bold; text-align:left" colspan="2">População </td></tr> <tr> <td style="vertical-align: top; text-align: center; font-size:102%" colspan="2"><table style="text-align:left"> <tbody><tr><td>&#160;• 1853</td> <td>&#160;</td> <td>3,124,668&#160;<small>(est.)</small> <sup id="cite_ref-census1853_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-census1853-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></td> </tr> </tbody></table> </td></tr> <tr> <td style="vertical-align: top; text-align: center; font-size:102%" colspan="2"><div class="mw-collapsible NavFrame mw-made-collapsible mw-collapsed" style="width:100%; border:0;"> <div class="NavHead" style="padding-top:3px; padding-bottom:3px; position:static; font-weight:bold; background:#efefef; text-align:center; font-size:100%; text-align:center; border:0;"><span id="InfoEstExtSuc"></span>Estados antecessores e sucessores</div> <div class="mw-collapsible-content NavContent" style="font-weight:normal; text-align:left; display:none;"><div style="width:49%; float:left; vertical-align:top"> <table style="vertical-align:middle; width:100%"><tbody><tr><td style="padding-bottom:9px">←</td> <td style="vertical-align:middle; margin-left:2px; padding:0"><figure class="mw-halign-left mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Byzantine_imperial_flag,_14th_century.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Byzantine_imperial_flag%2C_14th_century.svg/25px-Byzantine_imperial_flag%2C_14th_century.svg.png" decoding="async" width="25" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Byzantine_imperial_flag%2C_14th_century.svg/38px-Byzantine_imperial_flag%2C_14th_century.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Byzantine_imperial_flag%2C_14th_century.svg/50px-Byzantine_imperial_flag%2C_14th_century.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="648" /></a><figcaption></figcaption></figure></td> <td style="vertical-align:middle; padding-bottom:4px; text-align:left"><a href="/wiki/Ducado_de_Roma" title="Ducado de Roma">Ducado de Roma </a></td> <td>&#160;</td> </tr></tbody></table> </div> <div style="width:49%; float:right; vertical-align:top"> <table style="vertical-align:middle; width:100%"><tbody><tr><td>&#160;</td> <td style="vertical-align:middle; padding-bottom:4px; text-align:right"><a href="/wiki/Prisioneiro_no_Vaticano" title="Prisioneiro no Vaticano">Prisioneiro no Vaticano </a></td> <td style="vertical-align:middle; margin-right:2px; padding:0"><figure class="mw-halign-left mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Papal_Arms_shield.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Papal_Arms_shield.svg/40px-Papal_Arms_shield.svg.png" decoding="async" width="25" height="29" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Papal_Arms_shield.svg/60px-Papal_Arms_shield.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="580" /></a><figcaption></figcaption></figure></td> <td style="padding-bottom:9px">→</td> </tr><tr><td>&#160;</td> <td style="vertical-align:middle; padding-bottom:4px; text-align:right"><a href="/wiki/Reino_de_It%C3%A1lia_(1861%E2%80%931946)" title="Reino de Itália (1861–1946)">Reino de Itália (1861–1946) </a></td> <td style="vertical-align:middle; margin-right:2px; padding:0"><figure class="mw-halign-left mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Flag_of_Italy_(1861-1946)_crowned.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Italy_%281861-1946%29_crowned.svg/40px-Flag_of_Italy_%281861-1946%29_crowned.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Italy_%281861-1946%29_crowned.svg/60px-Flag_of_Italy_%281861-1946%29_crowned.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a><figcaption></figcaption></figure></td> <td style="padding-bottom:9px">→</td> </tr><tr><td>&#160;</td> <td style="vertical-align:middle; padding-bottom:4px; text-align:right"><a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_de_Cospaia" title="República de Cospaia">República de Cospaia </a></td> <td style="vertical-align:middle; margin-right:2px; padding:0"><figure class="mw-halign-left mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Flag_of_Cospaia.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Flag_of_Cospaia.svg/40px-Flag_of_Cospaia.svg.png" decoding="async" width="25" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Flag_of_Cospaia.svg/60px-Flag_of_Cospaia.svg.png 2x" data-file-width="575" data-file-height="350" /></a><figcaption></figcaption></figure></td> <td style="padding-bottom:9px">→</td> </tr><tr><td>&#160;</td> <td style="vertical-align:middle; padding-bottom:4px; text-align:right"><a href="/wiki/Ducado_de_Parma_e_Plac%C3%AAncia" title="Ducado de Parma e Placência">Ducado de Parma e Placência </a></td> <td style="vertical-align:middle; margin-right:2px; padding:0"><figure class="mw-halign-left mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Flag_of_the_Duchy_of_Parma.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Flag_of_the_Duchy_of_Parma.svg/25px-Flag_of_the_Duchy_of_Parma.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Flag_of_the_Duchy_of_Parma.svg/38px-Flag_of_the_Duchy_of_Parma.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Flag_of_the_Duchy_of_Parma.svg/50px-Flag_of_the_Duchy_of_Parma.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a><figcaption></figcaption></figure></td> <td style="padding-bottom:9px">→</td> </tr><tr><td>&#160;</td> <td style="vertical-align:middle; padding-bottom:4px; text-align:right"><a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Tiberina" title="República Tiberina">República Tiberina </a></td> <td style="vertical-align:middle; margin-right:2px; padding:0"><figure class="mw-halign-left mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Flag_of_France.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/60px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a><figcaption></figcaption></figure></td> <td style="padding-bottom:9px">→</td> </tr><tr><td>&#160;</td> <td style="vertical-align:middle; padding-bottom:4px; text-align:right"><a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Romana_(1798%E2%80%931799)" title="República Romana (1798–1799)">República Romana (1798–1799) </a></td> <td style="vertical-align:middle; margin-right:2px; padding:0"><figure class="mw-halign-left mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Flag_of_the_Repubblica_Romana_(1798).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Flag_of_the_Repubblica_Romana_%281798%29.svg/40px-Flag_of_the_Repubblica_Romana_%281798%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Flag_of_the_Repubblica_Romana_%281798%29.svg/60px-Flag_of_the_Repubblica_Romana_%281798%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a><figcaption></figcaption></figure></td> <td style="padding-bottom:9px">→</td> </tr><tr><td>&#160;</td> <td style="vertical-align:middle; padding-bottom:4px; text-align:right"><a href="/w/index.php?title=Principado_de_Pontecorvo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Principado de Pontecorvo (página não existe)">Principado de Pontecorvo </a></td> <td style="vertical-align:middle; margin-right:2px; padding:0"><figure class="mw-halign-left mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Flag_of_France.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/60px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a><figcaption></figcaption></figure></td> <td style="padding-bottom:9px">→</td> </tr><tr><td>&#160;</td> <td style="vertical-align:middle; padding-bottom:4px; text-align:right"><a href="/wiki/Primeiro_Imp%C3%A9rio_Franc%C3%AAs" title="Primeiro Império Francês">Primeiro Império Francês </a></td> <td style="vertical-align:middle; margin-right:2px; padding:0"><figure class="mw-halign-left mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Flag_of_France.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/60px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a><figcaption></figcaption></figure></td> <td style="padding-bottom:9px">→</td> </tr><tr><td>&#160;</td> <td style="vertical-align:middle; padding-bottom:4px; text-align:right"><a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Romana_(1849)" title="República Romana (1849)">República Romana (1849) </a></td> <td style="vertical-align:middle; margin-right:2px; padding:0"><figure class="mw-halign-left mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Flag_of_the_Roman_Republic_(19th_century).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Flag_of_the_Roman_Republic_%2819th_century%29.svg/25px-Flag_of_the_Roman_Republic_%2819th_century%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Flag_of_the_Roman_Republic_%2819th_century%29.svg/38px-Flag_of_the_Roman_Republic_%2819th_century%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Flag_of_the_Roman_Republic_%2819th_century%29.svg/50px-Flag_of_the_Roman_Republic_%2819th_century%29.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a><figcaption></figcaption></figure></td> <td style="padding-bottom:9px">→</td> </tr></tbody></table> </div> </div></div> </td></tr> </tbody></table> <p>Os <b>Estados Papais</b> ou <b>Estados</b> <b>Pontifícios</b> (em <a href="/wiki/L%C3%ADngua_italiana" title="Língua italiana">italiano</a>: <span lang="it">Stato Pontificio</span>; em <a href="/wiki/Latim" title="Latim">latim</a>: <span lang="la">Dicio Pontificia</span>), oficialmente o <b>Estado da Igreja</b>, <sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> eram um conglomerado de territórios na <a href="/wiki/Pen%C3%ADnsula_It%C3%A1lica" title="Península Itálica">península italiana</a> sob o governo <a href="/wiki/Soberania" title="Soberania">soberano</a> direto do <a href="/wiki/Papa" title="Papa">Papa</a> de 756 a 1870. <sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Eles estavam entre os principais <a href="/wiki/Lista_de_Estados_hist%C3%B3ricos_da_It%C3%A1lia" title="Lista de Estados históricos da Itália">estados da Itália</a> desde o século VIII até a <a href="/wiki/Risorgimento" title="Risorgimento">unificação da Itália</a>, que ocorreu entre 1859 e 1870, e culminou em sua extinção. </p><p>O estado foi legalmente estabelecido no século VIII, quando <a href="/wiki/Pepino,_o_Breve" title="Pepino, o Breve">Pepino, o Breve</a>, rei dos <a href="/wiki/Francos" title="Francos">francos</a>, presenteou o <a href="/wiki/Papa_Est%C3%AAv%C3%A3o_II" title="Papa Estêvão II">Papa Estêvão II</a>, como soberano temporal, com terras anteriormente mantidas pelos <a href="/wiki/Lombardos" title="Lombardos">lombardos</a> arianos, adicionando-as às terras e outros bens imóveis anteriormente adquiridos e mantidos pelos bispos de Roma como <a href="/wiki/Patrim%C3%B4nio_de_S%C3%A3o_Pedro" title="Patrimônio de São Pedro">proprietários</a> desde a época de <a href="/wiki/Constantino" title="Constantino">Constantino</a> em diante. Esta doação ocorreu como parte de um processo pelo qual os papas começaram a se afastar dos <a href="/wiki/Lista_de_imperadores_bizantinos" title="Lista de imperadores bizantinos">imperadores bizantinos</a> como seus principais guardiões temporais por razões como o aumento dos impostos imperiais, desacordo com relação à iconoclastia e falha dos imperadores, ou de seus <a href="/wiki/Exarcado_de_Ravena" title="Exarcado de Ravena">exarcas na Itália</a>, em proteger Roma e o resto da península da <a href="/wiki/Reinos_b%C3%A1rbaros" title="Reinos bárbaros">invasão e pilhagem bárbara</a>. <sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Durante o <a href="/wiki/Renascimento" title="Renascimento">Renascimento</a>, o território papal se expandiu muito, e o Papa se tornou um dos governantes mais importantes da Itália, bem como o chefe do <a href="/wiki/Cristianismo_ocidental" title="Cristianismo ocidental">cristianismo ocidental</a>. No seu apogeu, os Estados Papais cobriam a maior parte das regiões italianas modernas do <a href="/wiki/L%C3%A1cio_(regi%C3%A3o_moderna)" title="Lácio (região moderna)">Lácio</a> (que inclui <a href="/wiki/Roma" title="Roma">Roma</a>), <a href="/wiki/Marcas" title="Marcas">Marcas</a>, <a href="/wiki/%C3%9Ambria" title="Úmbria">Úmbria</a>, <a href="/wiki/Romanha" title="Romanha">Romanha</a> e partes da <a href="/wiki/Em%C3%ADlia_(It%C3%A1lia)" title="Emília (Itália)">Emília</a>. O reinado dos papas sobre essas terras foi uma exemplificação de seus <a href="/wiki/Poder_temporal" title="Poder temporal">poderes temporais</a> como governantes seculares, em oposição à sua primazia eclesiástica. </p><p>Em 1860, grande parte do território dos Estados Pontifícios havia sido conquistado pelo <a href="/wiki/Reino_de_It%C3%A1lia_(1861%E2%80%931946)" title="Reino de Itália (1861–1946)">Reino da Itália</a>. Somente o Lácio, incluindo Roma, permaneceu sob o controle temporal do Papa. Em 1870, o Papa perdeu o Lácio e Roma e não tinha mais nenhum território físico, exceto a <a href="/wiki/Cidade_Leonina" title="Cidade Leonina">Cidade Leonina</a> dentro de Roma, que o novo estado italiano se absteve de ocupar militarmente, apesar de sua anexação. Em 1929, o líder <a href="/wiki/Fascismo_italiano" class="mw-redirect" title="Fascismo italiano">fascista italiano</a> <a href="/wiki/Benito_Mussolini" title="Benito Mussolini">Benito Mussolini</a>, chefe do governo italiano, pôs fim ao problema do "<a href="/wiki/Prisioneiro_no_Vaticano" title="Prisioneiro no Vaticano">Prisioneiro no Vaticano</a>", envolvendo uma Itália unificada e a <a href="/wiki/Santa_S%C3%A9" title="Santa Sé">Santa Sé,</a> ao negociar o <a href="/wiki/Tratado_de_Latr%C3%A3o" title="Tratado de Latrão">Tratado de Latrão</a>, assinado pelas duas partes. Este tratado reconheceu a soberania da Santa Sé sobre uma entidade territorial recém-criada, uma <a href="/wiki/Cidade-estado" title="Cidade-estado">cidade-estado</a> dentro de Roma, limitada a um <a href="/wiki/Microestado" title="Microestado">território simbólico</a> que se tornou a <a href="/wiki/Vaticano" title="Vaticano">Cidade do Vaticano</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nome">Nome</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Editar secção: Nome" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=edit&amp;section=1" title="Editar código-fonte da secção: Nome"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Os Estados Papais também eram conhecidos como <i>Estado Papal</i>; embora o plural seja geralmente preferido, o singular é igualmente correto, pois a entidade política era mais do que uma mera <a href="/wiki/Uni%C3%A3o_pessoal" title="União pessoal">união pessoal</a>. Os territórios eram referidos de várias maneiras como O<i>(s) Estado(s) da Igreja</i>, os <i>Estados Pontifícios</i>, os <i>Estados Eclesiásticos</i>, o <i>Patrimônio de São Pedro</i> ou os <i>Estados Romanos</i> (em <a href="/wiki/L%C3%ADngua_italiana" title="Língua italiana">italiano</a>: <span lang="it">Stato Pontificio</span>, também <i><span lang="it">Stato della Chiesa</span></i>, <i><span lang="it">Stati della Chiesa</span></i>, <i><span lang="it">Stati Pontifici</span></i>, e <i><span lang="it">Stato Ecclesiastico</span></i>; em <a href="/wiki/Latim" title="Latim">latim</a>: <span lang="la">Status Pontificius</span>, também <i><span lang="la">Dicio Pontificia</span></i> “governo papal”). <sup id="cite_ref-mitchell368_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-mitchell368-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Até certo ponto, o nome usado variou de acordo com as preferências e hábitos das línguas europeias nas quais era expresso. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="História"><span id="Hist.C3.B3ria"></span>História</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Editar secção: História" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=edit&amp;section=2" title="Editar código-fonte da secção: História"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r69811361">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Mais informações: <a href="/wiki/Hist%C3%B3ria_de_Roma" title="História de Roma">História de Roma</a> e <a href="/wiki/Hist%C3%B3ria_do_papado" title="História do papado">História do papado</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Origens">Origens</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Editar secção: Origens" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=edit&amp;section=3" title="Editar código-fonte da secção: Origens"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811361" /><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/17px-Magnifying_glass_01.svg.png" decoding="async" width="17" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/26px-Magnifying_glass_01.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/34px-Magnifying_glass_01.svg.png 2x" data-file-width="663" data-file-height="659" /></span></span> Ver artigos principais: <a href="/wiki/Ducado_de_Roma" title="Ducado de Roma">Ducado de Roma</a> e <a href="/wiki/Patrim%C3%B4nio_de_S%C3%A3o_Pedro" title="Patrimônio de São Pedro">Patrimônio de São Pedro</a></div><p>Durante os seus primeiros 300 anos, dentro do <a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Romano" title="Império Romano">Império Romano</a>, a Igreja foi perseguida e incapaz de deter ou transferir propriedades. <sup id="cite_ref-schnurer_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-schnurer-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> As primeiras congregações se reuniam em salas reservadas para esse propósito nas casas de fiéis ricos, e várias <a href="/wiki/Titulus" title="Titulus">igrejas titulares</a> localizadas nos arredores de Roma eram mantidas como propriedade de indivíduos, e não de qualquer entidade corporativa. No entanto, a propriedade detida nominalmente ou efetivamente por membros individuais das igrejas romanas normalmente seria tratada como um patrimônio comum, entregue sucessivamente ao "herdeiro" legítimo daquela propriedade, geralmente seus <a href="/wiki/Di%C3%A1cono" title="Diácono">diáconos</a> seniores, que eram, por sua vez, assistentes do bispo local. Este património comum tornou-se bastante considerável, incluindo não só casas, etc. em Roma ou nas proximidades, mas também propriedades rurais, como <a href="/wiki/Latif%C3%BAndio" title="Latifúndio">latifúndios</a>, no todo ou em parte, em toda a Itália e além. <sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Uma lei de <a href="/wiki/Constantino" title="Constantino">Constantino, o Grande</a>, promulgada em 321, permitiu que a Igreja Cristã possuísse propriedades e devolveu-lhe qualquer propriedade anteriormente confiscada; nas cidades maiores deste império, a propriedade restaurada teria sido bastante considerável, o patrimônio romano não sendo o menor entre eles. <sup id="cite_ref-schnurer2_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-schnurer2-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> O <a href="/wiki/Pal%C3%A1cio_de_Latr%C3%A3o" title="Palácio de Latrão">Palácio de Latrão</a> foi doado ao patrimônio, provavelmente pelo próprio Constantino. <sup id="cite_ref-schnurer2_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-schnurer2-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Outras doações se seguiram, principalmente na Itália continental, mas também nas províncias do Império Romano. Entretanto, a Igreja Romana detinha todas essas terras como proprietária privada, não como uma entidade soberana. Após a queda do Império Romano do Ocidente, o papado se viu cada vez mais em uma posição precária e vulnerável. À medida que a autoridade central romana se desintegrava ao longo do final do século V, o controle sobre a península Itálica mudou de mãos repetidamente, caindo sob a suserania <a href="/wiki/Arianismo" title="Arianismo">ariana</a> de <a href="/wiki/Odoacro" title="Odoacro">Odoacro</a> em 473 e, em 493, de <a href="/wiki/Teodorico,_o_Grande" title="Teodorico, o Grande">Teodorico</a>, rei dos <a href="/wiki/Ostrogodos" title="Ostrogodos">ostrogodos</a>. Os reis ostrogodos continuariam a governar grande parte da Itália até 554. A Igreja Romana submeteu-se necessariamente à sua autoridade soberana, ao mesmo tempo que afirmava a sua primazia espiritual sobre toda a cristandade. <sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>A partir de 535, o imperador <a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Bizantino" title="Império Bizantino">bizantino</a> <a href="/wiki/Justiniano_I" title="Justiniano I">Justiniano I</a> lançou uma série de <a href="/wiki/Guerra_G%C3%B3tica_(535%E2%80%93554)" title="Guerra Gótica (535–554)">campanhas</a> para arrancar a Itália dos ostrogodos, que continuaram até 554 e devastaram as estruturas políticas e econômicas da Itália. Justiniano estabeleceu o <a href="/wiki/Exarcado_de_Ravena" title="Exarcado de Ravena">Exarcado de Ravena</a>, do qual o <a href="/wiki/Ducado_de_Roma" title="Ducado de Roma">Ducado de Roma</a>, uma área aproximadamente contígua ao moderno <a href="/wiki/L%C3%A1cio_(regi%C3%A3o_moderna)" title="Lácio (região moderna)">Lácio</a>, era uma divisão administrativa. Em 568, os <a href="/wiki/Lombardos" title="Lombardos">lombardos</a> entraram na península pelo norte, estabelecendo seu próprio reino italiano e, nos dois séculos seguintes, <a href="/wiki/Guerras_Bizantino-Lombardas" title="Guerras Bizantino-Lombardas">conquistariam a maior parte do território italiano</a> recentemente recuperado por Bizâncio. No século VII, a autoridade bizantina estava amplamente limitada a uma faixa diagonal que ia aproximadamente de <a href="/wiki/Ravena" title="Ravena">Ravena</a>, onde o vigário do imperador, ou <a href="/wiki/Exarcado_de_Ravena" title="Exarcado de Ravena"><i>exarca</i></a>, estava localizado, até Roma e ao sul até <a href="/wiki/N%C3%A1poles" title="Nápoles">Nápoles</a>, além dos exclaves costeiros. <sup id="cite_ref-FOOTNOTETreadgold1997378_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTETreadgold1997378-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>12<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> A norte de Nápoles, a faixa de controlo bizantino contraiu-se e as fronteiras do "corredor Roma-Ravena" tornaram-se extremamente estreitas. <sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>13<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>15<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Com o poder bizantino efetivo concentrado na extremidade nordeste deste território, o papa, como o maior proprietário de terras e figura mais prestigiosa da Itália, começou por omissão a assumir grande parte da autoridade governante que os bizantinos não conseguiam exercer nas áreas que rodeavam a cidade de Roma. <sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>16<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Embora os papas permanecessem legalmente como “súditos romanos” sob a autoridade bizantina, na prática o Ducado de Roma tornou-se um estado independente. <sup id="cite_ref-FOOTNOTEKleinhenz20041060_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKleinhenz20041060-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>17<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>O apoio popular aos papas na Itália permitiu que vários deles desafiassem a vontade do imperador bizantino: o <a href="/wiki/Papa_Greg%C3%B3rio_II" title="Papa Gregório II">Papa Gregório II</a> <a href="/wiki/Excomunh%C3%A3o" title="Excomunhão">excomungou</a> o Imperador <a href="/wiki/Le%C3%A3o_III,_o_Isauro" title="Leão III, o Isauro">Leão III</a> durante a <a href="/w/index.php?title=Controv%C3%A9rsia_Iconoclasta&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Controvérsia Iconoclasta (página não existe)">Controvérsia Iconoclasta</a>. <sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>18<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> No entanto, o Papa e o exarca ainda trabalharam juntos para limitar o poder crescente dos lombardos na Itália. À medida que o poder bizantino enfraquecia, o papado assumiu um papel cada vez maior na protecção de Roma dos lombardos, mas, sem controlo directo sobre consideráveis activos militares, o papa confiou principalmente na <a href="/wiki/Diplomacia" title="Diplomacia">diplomacia</a> para conseguir isso. <sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>19<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Na prática, esses esforços papais serviram para concentrar o <a href="https://en.wiktionary.org/wiki/aggrandizement" class="extiw" title="wiktionary:aggrandizement">engrandecimento</a> lombardo no exarca e em Ravena. Um momento culminante na fundação dos Estados Papais foi o acordo sobre as fronteiras contidas na <i><a href="/w/index.php?title=Doa%C3%A7%C3%A3o_de_Sutri&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Doação de Sutri (página não existe)">Doação de Sutri</a></i> (728) do Rei Lombardo <a href="/wiki/Liuprando_(rei)" title="Liuprando (rei)">Liutprando</a> ao <a href="/wiki/Papa_Greg%C3%B3rio_II" title="Papa Gregório II">Papa Gregório II</a>. <sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>20<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Doação_de_Pepino"><span id="Doa.C3.A7.C3.A3o_de_Pepino"></span>Doação de Pepino</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Editar secção: Doação de Pepino" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=edit&amp;section=4" title="Editar código-fonte da secção: Doação de Pepino"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811361" /><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/17px-Magnifying_glass_01.svg.png" decoding="async" width="17" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/26px-Magnifying_glass_01.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/34px-Magnifying_glass_01.svg.png 2x" data-file-width="663" data-file-height="659" /></span></span> Ver artigo principal: <a href="/wiki/Doa%C3%A7%C3%A3o_de_Pepino" title="Doação de Pepino">Doação de Pepino</a></div><p>Quando o <a href="/wiki/Exarcado_de_Ravena" title="Exarcado de Ravena">Exarcado de Ravena</a> finalmente caiu para os lombardos em 751, <sup id="cite_ref-FOOTNOTEKleinhenz2004324_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKleinhenz2004324-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>21<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> o <a href="/wiki/Ducado_de_Roma" title="Ducado de Roma">Ducado de Roma</a> foi completamente separado do Império Bizantino, do qual teoricamente ainda fazia parte. Os papas renovaram tentativas anteriores de garantir o apoio dos <a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Carol%C3%ADngio" title="Império Carolíngio">francos</a>. Em 751, o <a href="/wiki/Papa_Zacarias" title="Papa Zacarias">Papa Zacarias</a> coroou <a href="/wiki/Pepino,_o_Breve" title="Pepino, o Breve">Pepino, o Breve</a>, rei no lugar do impotente rei <a href="/wiki/Dinastia_merov%C3%ADngia" title="Dinastia merovíngia">merovíngio</a> <a href="/wiki/Quilderico_III" title="Quilderico III">Quilderico III</a>. O sucessor de Zacarias, o <a href="/wiki/Papa_Est%C3%AAv%C3%A3o_II" title="Papa Estêvão II">Papa Estêvão II</a>, mais tarde concedeu a Pepino o título de <i><a href="/wiki/Patr%C3%ADcio" title="Patrício">Patrício</a> dos Romanos</i>. Pepino liderou um exército franco na Itália em 754 e 756, derrotou os lombardos, assumindo assim o controle do norte da Itália, e fez uma doação das terras que antes constituíam o Exarcado de Ravena ao papa. </p><p>Em 781, <a href="/wiki/Carlos_Magno" title="Carlos Magno">Carlos Magno</a> codificou as regiões sobre as quais o papa seria soberano temporal: o Ducado de Roma, Ravena, o <a href="/wiki/Ducado_da_Pent%C3%A1pole" title="Ducado da Pentápole">Ducado de Pentápolis</a>, partes do <a href="/wiki/Ducado_de_Benevento" title="Ducado de Benevento">Ducado de Benevento</a>, <a href="/wiki/Toscana" title="Toscana">Toscana</a>, <a href="/wiki/C%C3%B3rsega" title="Córsega">Córsega</a>, <a href="/wiki/Lombardia" title="Lombardia">Lombardia</a> e várias cidades italianas. A cooperação entre o papado e a dinastia carolíngia atingiu o clímax em 800, quando o <a href="/wiki/Papa_Le%C3%A3o_III" title="Papa Leão III">Papa Leão III</a> coroou Carlos Magno " <a href="/wiki/Imperador_Romano-Germ%C3%A2nico" title="Imperador Romano-Germânico">Imperador dos Romanos</a>". <sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>22<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811335" /><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r69786954">.mw-parser-output .sidebar{width:22em;float:right;clear:right;margin:0.5em 0 1em 1em;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);padding:0.2em;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;border-collapse:collapse;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:right!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding:0 0.4em 0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding:0.2em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding:0.4em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.8em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.5em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0.4em 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.8em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:right;font-size:115%;padding:0 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{padding:0 0.4em;text-align:left;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}.mw-parser-output .sidebar-list-title-c{padding:0 0.4em;text-align:center;margin:0 3.3em}@media(max-width:640px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}body.skin--responsive .mw-parser-output .sidebar a>img{max-width:none!important}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .sidebar{display:none!important}}</style><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811335" /><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811335" /><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile vcard"><tbody><tr><td class="sidebar-top-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Vaticano" title="Vaticano"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Coat_of_arms_of_Vatican_City_%282023%E2%80%93present%29.svg/70px-Coat_of_arms_of_Vatican_City_%282023%E2%80%93present%29.svg.png" decoding="async" width="70" height="78" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Coat_of_arms_of_Vatican_City_%282023%E2%80%93present%29.svg/105px-Coat_of_arms_of_Vatican_City_%282023%E2%80%93present%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Coat_of_arms_of_Vatican_City_%282023%E2%80%93present%29.svg/140px-Coat_of_arms_of_Vatican_City_%282023%E2%80%93present%29.svg.png 2x" data-file-width="1137" data-file-height="1266" /></a></span></td></tr><tr><td class="&#91;&#91;Ficheiro:Coat of arms of Vatican City State - 2023 version.svg&#124;70px&#124;link=Vaticano&#93;&#93;">Este artigo é parte de <a href="/wiki/Categoria:Vaticano" title="Categoria:Vaticano">uma série</a> sobre</td></tr><tr><th class="sidebar-title-with-pretitle sidebar-title" style="font-size:1.5em"><big><a href="/wiki/Vaticano" title="Vaticano">Cidade do Vaticano</a></big></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:left; background:lavender;;color: var(--color-base)"><a href="/wiki/Hist%C3%B3ria_do_Vaticano" title="História do Vaticano">História</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content" style="text-align:left"> <ul><li><a href="/wiki/Hist%C3%B3ria_do_papado" title="História do papado">História do papado</a></li> <li><a href="/wiki/Ducado_de_Roma" title="Ducado de Roma">Ducado de Roma</a> (533–751)</li> <li><a href="/wiki/Doa%C3%A7%C3%A3o_de_Pepino" title="Doação de Pepino">Doação de Pepino</a> (750)</li> <li><b><a class="mw-selflink selflink">Estados Papais</a></b> (754–1870) <ul><li><a href="/wiki/Estatuto_Fundamental_para_o_Governo_Secular_dos_Estados_da_Igreja" title="Estatuto Fundamental para o Governo Secular dos Estados da Igreja">Estatuto Fundamental para o Governo Secular dos Estados da Igreja</a></li></ul></li> <li><b>"<a href="/wiki/Prisioneiro_no_Vaticano" title="Prisioneiro no Vaticano">Prisioneiro no Vaticano</a>"</b> (1870–1929) <ul><li><a href="/wiki/Conc%C3%ADlio_Vaticano_I" title="Concílio Vaticano I">Concílio Vaticano I</a></li> <li><a href="/wiki/Tomada_de_Roma" title="Tomada de Roma">Tomada de Roma</a> (1870)</li> <li><a href="/wiki/Quest%C3%A3o_Romana" title="Questão Romana">Questão Romana</a></li> <li><a href="/wiki/Lei_de_Garantias" title="Lei de Garantias">Lei de Garantias</a></li></ul></li> <li><b><a href="/wiki/Cidade_do_Vaticano" class="mw-redirect" title="Cidade do Vaticano">Cidade do Vaticano</a></b> (1929–<span style="font-size:85%;">presente</span>) <ul><li><a href="/wiki/Tratado_de_Latr%C3%A3o" title="Tratado de Latrão">Tratado de Latrão</a> (1929)</li> <li><a href="/wiki/Hist%C3%B3ria_da_Igreja_Cat%C3%B3lica#Época_Contemporânea" title="História da Igreja Católica">Igreja na era moderna</a></li> <li><a href="/wiki/Governador_da_Cidade_do_Vaticano" title="Governador da Cidade do Vaticano">Governador da Cidade do Vaticano</a></li> <li><a href="/wiki/Vaticano_na_Segunda_Guerra_Mundial" title="Vaticano na Segunda Guerra Mundial">Vaticano na Segunda Guerra Mundial</a></li> <li><a href="/wiki/Conc%C3%ADlio_Vaticano_II" title="Concílio Vaticano II">Concílio Vaticano II</a></li> <li><i><a href="/wiki/Vatileaks" title="Vatileaks">Vatileaks</a></i></li></ul></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:left; background:lavender;;color: var(--color-base)"><a href="/wiki/Constitui%C3%A7%C3%A3o_apost%C3%B3lica" title="Constituição apostólica">Lei</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content" style="text-align:left"> <ul><li><i><a href="/wiki/Acta_Apostolicae_Sedis" title="Acta Apostolicae Sedis">Acta Apostolicae Sedis</a></i></li> <li><a href="/wiki/Lei_Fundamental_do_Estado_da_Cidade_do_Vaticano" title="Lei Fundamental do Estado da Cidade do Vaticano">Lei Fundamental do Estado da Cidade do Vaticano</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pena_de_morte_no_Vaticano&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pena de morte no Vaticano (página não existe)">Pena de morte no Vaticano</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Criminalidade_no_Vaticano&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Criminalidade no Vaticano (página não existe)">Criminalidade no Vaticano</a></li> <li><a href="/wiki/Tratado_de_Latr%C3%A3o" title="Tratado de Latrão">Tratado de Latrão</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Status_legal_da_Santa_S%C3%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Status legal da Santa Sé (página não existe)">Status legal da Santa Sé</a> <ul><li>(<i><a href="/w/index.php?title=Alperin_v._Banco_do_Vaticano&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Alperin v. Banco do Vaticano (página não existe)">Alperin v. Banco do Vaticano</a></i>)</li> <li>(<i><a href="/w/index.php?title=Doe_v._Santa_S%C3%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Doe v. Santa Sé (página não existe)">Doe v. Santa Sé</a></i>)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Poder_temporal" title="Poder temporal">Poder temporal da Santa Sé</a></li> <li><a href="/wiki/Pol%C3%ADtica_do_Vaticano" title="Política do Vaticano">Tribunal da Cidade do Vaticano</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%B3digo_de_Direito_Can%C3%B3nico" title="Código de Direito Canónico">Direito Canónico</a> <dl><dd><a href="/wiki/C%C3%B3digo_de_Direito_Can%C3%B3nico_de_1983" class="mw-redirect" title="Código de Direito Canónico de 1983">Código de Direito Canónico de 1983</a></dd> <dd><a href="/wiki/C%C3%B3digo_dos_C%C3%A2nones_das_Igrejas_Orientais" title="Código dos Cânones das Igrejas Orientais">Código dos Cânones das Igrejas Orientais</a></dd> <dd><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Pastor_Bonus" title="Pastor Bonus">Constituição Apostólica <i>Pastor Bonus</i></a></span></dd></dl></li> <li><a href="/w/index.php?title=Direitos_LGBT_no_Vaticano&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Direitos LGBT no Vaticano (página não existe)">Direitos LGBT no Vaticano</a></li> <li><a href="/wiki/Guarda_Su%C3%AD%C3%A7a" title="Guarda Suíça">Guarda Suíça</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Corpo_de_Bombeiros_do_Estado_da_Cidade_do_Vaticano&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Corpo de Bombeiros do Estado da Cidade do Vaticano (página não existe)">Corpo de Bombeiros do Vaticano</a></li> <li><a href="/wiki/Corpo_da_Gendarmaria_do_Estado_da_Cidade_do_Vaticano" title="Corpo da Gendarmaria do Estado da Cidade do Vaticano">Corpo da Gendarmaria do Vaticano</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:left; background:lavender;;color: var(--color-base)"><a href="/wiki/Pol%C3%ADtica_do_Vaticano" title="Política do Vaticano">Política e governo</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content" style="text-align:left"> <ul><li><a href="/wiki/Lista_de_soberanos_da_Cidade_do_Vaticano" title="Lista de soberanos da Cidade do Vaticano">Soberano da Cidade do Vaticano</a></li> <li><a href="/wiki/Arquivo_Apost%C3%B3lico_do_Vaticano" title="Arquivo Apostólico do Vaticano">Arquivo Apostólico</a></li> <li><a href="/wiki/Associa%C3%A7%C3%A3o_dos_Trabalhadores_Leigos_do_Vaticano" title="Associação dos Trabalhadores Leigos do Vaticano">Associação dos Trabalhadores Leigos</a></li> <li><a href="/wiki/Pontif%C3%ADcia_Comiss%C3%A3o_para_o_Estado_da_Cidade_do_Vaticano" title="Pontifícia Comissão para o Estado da Cidade do Vaticano">Pontifícia Comissão para o Estado da Cidade do Vaticano</a> <ul><li><a href="/wiki/Presidente_da_Pontif%C3%ADcia_Comiss%C3%A3o_para_o_Estado_da_Cidade_do_Vaticano" title="Presidente da Pontifícia Comissão para o Estado da Cidade do Vaticano">Presidente</a> <span style="font-size:85%;">(<a href="/wiki/Fernando_V%C3%A9rgez_Alzaga" title="Fernando Vérgez Alzaga">Fernando Alzaga</a>)</span></li> <li><a href="/w/index.php?title=Comiss%C3%A3o_Pontif%C3%ADcia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Comissão Pontifícia (página não existe)">Comissão Pontifícia</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Dicast%C3%A9rio_para_a_Comunica%C3%A7%C3%A3o" title="Dicastério para a Comunicação">Dicastério para a Comunicação</a> <ul><li><a href="/wiki/Sala_de_Imprensa_da_Santa_S%C3%A9" title="Sala de Imprensa da Santa Sé">Gabinete de Imprensa da Santa Sé</a></li> <li><i><a href="/wiki/L%27Osservatore_Romano" title="L&#39;Osservatore Romano">L'Osservatore Romano</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/L%27Osservatore_Romano" title="L&#39;Osservatore Romano">L'Osservatore della Domenica</a></i></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A1dio_Vaticano" title="Rádio Vaticano">Rádio Vaticano</a></li> <li><i><a href="/wiki/.va" title=".va">.va</a></i></li> <li><a href="/wiki/Livraria_Editora_Vaticana" title="Livraria Editora Vaticana">Livraria Editora Vaticana</a></li> <li><a href="/wiki/Vatican_Media" title="Vatican Media">Centro Televisivo Vaticano</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Secretaria_de_Estado_da_Santa_S%C3%A9" title="Secretaria de Estado da Santa Sé">Secretaria de Estado da Santa Sé</a> <ul><li><a href="/wiki/Cardeal_Secret%C3%A1rio_de_Estado" title="Cardeal Secretário de Estado">Secretário de Estado</a>: <span style="font-size:85%;">(<a href="/wiki/Pietro_Parolin" title="Pietro Parolin">Pietro Parolin</a>)</span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/F%C3%A1brica_de_S%C3%A3o_Pedro" title="Fábrica de São Pedro">Fábrica de São Pedro</a></li> <li><a href="/wiki/Rela%C3%A7%C3%B5es_internacionais_da_Santa_S%C3%A9" title="Relações internacionais da Santa Sé">Relações internacionais da Santa Sé</a> <ul><li><a href="/wiki/Miss%C3%B5es_diplom%C3%A1ticas_da_Santa_S%C3%A9" title="Missões diplomáticas da Santa Sé">Missões diplomáticas da Santa Sé</a></li> <li><a href="/wiki/Rela%C3%A7%C3%B5es_entre_Brasil_e_Santa_S%C3%A9" title="Relações entre Brasil e Santa Sé">Relações entre Brasil e Santa Sé</a></li> <li><a href="/wiki/Rela%C3%A7%C3%B5es_entre_Estados_Unidos_e_Santa_S%C3%A9" title="Relações entre Estados Unidos e Santa Sé">Relações entre Estados Unidos e Santa Sé</a></li> <li><a href="/wiki/Rela%C3%A7%C3%B5es_entre_It%C3%A1lia_e_Santa_S%C3%A9" title="Relações entre Itália e Santa Sé">Relações entre Itália e Santa Sé</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rela%C3%A7%C3%B5es_entre_Portugal_e_Santa_S%C3%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Relações entre Portugal e Santa Sé (página não existe)">Relações entre Portugal e Santa Sé</a></li> <li><a href="/wiki/Apocrisi%C3%A1rio" title="Apocrisiário">Apocrisiário papal</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/For%C3%A7as_Armadas_do_Vaticano" title="Forças Armadas do Vaticano">Forças Armadas do Vaticano</a> <ul><li><a href="/wiki/Guarda_Nobre" title="Guarda Nobre">Guarda Nobre</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Col%C3%A9gio_dos_Cardeais" title="Colégio dos Cardeais">Colégio dos Cardeais</a> <ul><li><i><a href="/wiki/Camerlengo" title="Camerlengo">Camerlengo</a></i> <span style="font-size:85%;">(<a href="/wiki/Kevin_Joseph_Farrell" title="Kevin Joseph Farrell">Kevin Farrell</a>)</span></li> <li><a href="/wiki/Decano_do_Col%C3%A9gio_dos_Cardeais" title="Decano do Colégio dos Cardeais">Decano do Colégio dos Cardeais</a> <span style="font-size:85%;">(<a href="/wiki/Giovanni_Battista_Re" title="Giovanni Battista Re">Giovanni Battista Re</a>)</span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Diocese_de_Roma" title="Diocese de Roma">Vicariato-geral</a> <span style="font-size:85%;">(<a href="/wiki/Angelo_De_Donatis" title="Angelo De Donatis">Angelo De Donatis</a>)</span></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tribunal_de_Cassa%C3%A7%C3%A3o_da_Cidade_do_Vaticano&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tribunal de Cassação da Cidade do Vaticano (página não existe)">Tribunal de Cassação do Vaticano</a></li> <li><a href="/wiki/Supremo_Tribunal_da_Assinatura_Apost%C3%B3lica" title="Supremo Tribunal da Assinatura Apostólica">Supremo Tribunal da Assinatura Apostólica</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:left; background:lavender;;color: var(--color-base)"><a href="/wiki/Papado" title="Papado">Papado</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content" style="text-align:left"> <ul><li><a href="/wiki/Papa" title="Papa">Papa</a> <ul><li><a href="/wiki/Pontificado" class="mw-redirect" title="Pontificado">Pontificado</a></li> <li><a href="/wiki/Igreja_Cat%C3%B3lica_de_Rito_Latino" title="Igreja Católica de Rito Latino">Rito Latino</a></li> <li><a href="/wiki/Igreja_particular_sui_iuris" title="Igreja particular sui iuris">Igrejas <i>sui iuris</i></a></li> <li><a href="/wiki/Diocese_de_Roma" title="Diocese de Roma">Diocese de Roma</a> <span style="font-size:85%;">(<a href="/wiki/Bispo_de_Roma" class="mw-redirect" title="Bispo de Roma">Bispo de Roma</a>)</span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Conclave" title="Conclave">Conclave</a> <ul><li><i><a href="/wiki/Universi_Dominici_Gregis" title="Universi Dominici Gregis">Universi Dominici Gregis</a></i></li> <li><a href="/wiki/Sede_vacante" title="Sede vacante">Sede vacante</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_de_conclaves" title="Lista de conclaves">Conclaves recentes</a></li></ul> <dl><dd><div class="hlist"><ul><li><a href="/wiki/Conclave_de_outubro_de_1978" title="Conclave de outubro de 1978">1978 <span style="font-size:85%;">(out)</span></a></li><li><a href="/wiki/Conclave_de_2005" title="Conclave de 2005">2005</a></li><li><a href="/wiki/Conclave_de_2013" title="Conclave de 2013">2013</a></li></ul></div></dd></dl></li> <li><a href="/wiki/Casa_Pontif%C3%ADcia" title="Casa Pontifícia">Casa Pontifícia</a> <ul><li><a href="/wiki/Cavalheiro_Papal" title="Cavalheiro Papal">Cavalheiro Papal</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Prefeitura_da_Casa_Pontif%C3%ADcia" title="Prefeitura da Casa Pontifícia">Prefeitura da Casa Pontifícia</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:left; background:lavender;;color: var(--color-base)"><a href="/wiki/Rela%C3%A7%C3%B5es_internacionais_da_Santa_S%C3%A9" title="Relações internacionais da Santa Sé">Relações internacionais</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content" style="text-align:left"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Se%C3%A7%C3%A3o_para_a_Rela%C3%A7%C3%A3o_com_os_Estados_(Santa_S%C3%A9)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Seção para a Relação com os Estados (Santa Sé) (página não existe)">Seção para a Relação com os Estados</a> <ul><li>Secretário <span style="font-size:85%;">(<a href="/wiki/Paul_Richard_Gallagher" title="Paul Richard Gallagher">Paul Gallagher</a>)</span></li> <li>Sub-secretário <span style="font-size:85%;">(<a href="/w/index.php?title=Miros%C5%82aw_Stanis%C5%82aw_Wachowski&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mirosław Stanisław Wachowski (página não existe)">Mirosław Stanisław Wachowski</a>)</span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Concordata" title="Concordata">Concordatas</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Multilateralismo_da_Santa_S%C3%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Multilateralismo da Santa Sé (página não existe)">Multilateralismo da Santa Sé</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Status_legal_da_Santa_S%C3%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Status legal da Santa Sé (página não existe)">Status legal da Santa Sé</a></li> <li><a href="/wiki/Miss%C3%B5es_diplom%C3%A1ticas_da_Santa_S%C3%A9" title="Missões diplomáticas da Santa Sé">Missões diplomáticas da Santa Sé</a></li> <li><a href="/wiki/N%C3%BAncio_apost%C3%B3lico" title="Núncio apostólico">Núncio apostólico</a></li> <li><a href="/wiki/Passaportes_do_Vaticano_e_Santa_S%C3%A9" title="Passaportes do Vaticano e Santa Sé">Passaportes do Vaticano e Santa Sé</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Requisitos_de_visto_para_cidad%C3%A3os_do_Vaticano&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Requisitos de visto para cidadãos do Vaticano (página não existe)">Requisitos de visto</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Santa_S%C3%A9_e_as_Na%C3%A7%C3%B5es_Unidas&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Santa Sé e as Nações Unidas (página não existe)">Santa Sé e as Nações Unidas</a> <ul><li><a href="/wiki/Observadores_da_Assembleia_Geral_das_Na%C3%A7%C3%B5es_Unidas" title="Observadores da Assembleia Geral das Nações Unidas">Santa Sé na Assembleia Geral</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_de_observadores_permanentes_da_Santa_S%C3%A9_nas_Na%C3%A7%C3%B5es_Unidas" title="Lista de observadores permanentes da Santa Sé nas Nações Unidas">Observador Permanente <span style="font-size:85%;">(Nova Iorque)</span></a></li> <li><a href="/wiki/Observador_Permanente_da_Santa_S%C3%A9_junto_%C3%A0s_Na%C3%A7%C3%B5es_Unidas_em_Genebra" title="Observador Permanente da Santa Sé junto às Nações Unidas em Genebra">Observador Permanente <span style="font-size:85%;">(Genebra)</span></a></li></ul></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:left; background:lavender;;color: var(--color-base)"><a href="/wiki/Economia_do_Vaticano" title="Economia do Vaticano">Economia</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content" style="text-align:left"> <ul><li><a href="/wiki/Instituto_para_as_Obras_de_Religi%C3%A3o" title="Instituto para as Obras de Religião">Instituto para as Obras de Religião</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Turismo_no_Vaticano&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Turismo no Vaticano (página não existe)">Turismo no Vaticano</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Transporte_no_Vaticano&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Transporte no Vaticano (página não existe)">Transporte no Vaticano</a> <ul><li><a href="/wiki/Papam%C3%B3vel" title="Papamóvel">Papamóvel</a></li> <li><a href="/wiki/Transporte_ferrovi%C3%A1rio_no_Vaticano" title="Transporte ferroviário no Vaticano">Transporte ferroviário</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Secretaria_para_a_Economia" title="Secretaria para a Economia">Secretaria para a Economia</a></li> <li><a href="/wiki/Administra%C3%A7%C3%A3o_do_Patrim%C3%B4nio_da_S%C3%A9_Apost%C3%B3lica" title="Administração do Patrimônio da Sé Apostólica">Administração do Patrimônio da Sé Apostólica</a></li> <li><a href="/wiki/Prefeitura_dos_Assuntos_Econ%C3%B4micos_da_Santa_S%C3%A9" title="Prefeitura dos Assuntos Econômicos da Santa Sé">Prefeitura dos Assuntos Econômicos da Santa Sé</a></li> <li><a href="/wiki/Moedas_de_euro_do_Vaticano" title="Moedas de euro do Vaticano">Euro do Vaticano</a></li> <li><a href="/wiki/Lira_vaticana" title="Lira vaticana">Lira vaticana</a></li> <li><a href="/wiki/Propriedades_da_Santa_S%C3%A9" class="mw-redirect" title="Propriedades da Santa Sé">Propriedades da Santa Sé</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:left; background:lavender;;color: var(--color-base)">Simbologia</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content" style="text-align:left"> <ul><li><a href="/wiki/Bandeira_do_Vaticano" title="Bandeira do Vaticano">Bandeira do Vaticano</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Lista_de_bandeiras_do_Papado&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lista de bandeiras do Papado (página não existe)">Bandeiras históricas</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Bras%C3%A3o_de_armas_do_Vaticano" title="Brasão de armas do Vaticano">Brasão de armas do Vaticano</a> <ul><li><a href="/wiki/Bras%C3%B5es_dos_papas" title="Brasões dos papas">Brasões dos papas</a></li></ul></li> <li><i><a href="/wiki/Inno_e_Marcia_Pontificale" title="Inno e Marcia Pontificale">Inno e Marcia Pontificale</a></i></li> <li><a href="/wiki/Selos_e_hist%C3%B3ria_postal_da_Cidade_do_Vaticano" title="Selos e história postal da Cidade do Vaticano">Selos do Vaticano</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vestimenta_papal&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vestimenta papal (página não existe)">Vestimenta papal</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:left; background:lavender;;color: var(--color-base)"><a href="/wiki/Cultura_do_Vaticano" title="Cultura do Vaticano">Cultura</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content" style="text-align:left"> <ul><li><a href="/wiki/Museus_Vaticanos" title="Museus Vaticanos">Museus Vaticanos</a></li> <li><a href="/wiki/Biblioteca_Vaticana" class="mw-redirect" title="Biblioteca Vaticana">Biblioteca Vaticana</a></li> <li><a href="/wiki/Pontif%C3%ADcia_Academia_das_Ci%C3%AAncias" title="Pontifícia Academia das Ciências">Pontifícia Academia das Ciências</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=M%C3%BAsica_do_Vaticano&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Música do Vaticano (página não existe)">Música do Vaticano</a> <ul><li><a href="/wiki/Pontif%C3%ADcia_Capela_Musical_Sistina" title="Pontifícia Capela Musical Sistina">Pontifícia Capela Musical Sistina</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%C3%ADnguas_do_Vaticano&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Línguas do Vaticano (página não existe)">Línguas do Vaticano</a></li> <li><a href="/wiki/Demografia_do_Vaticano" title="Demografia do Vaticano">Mulheres no Vaticano</a></li> <li><a href="/wiki/Sele%C3%A7%C3%A3o_Vaticana_de_Futebol" title="Seleção Vaticana de Futebol">Seleção Vaticana de Futebol</a></li> <li><a href="/wiki/Feriados_p%C3%BAblicos_na_Cidade_do_Vaticano" title="Feriados públicos na Cidade do Vaticano">Feriados públicos</a></li> <li><i><a href="/wiki/The_Story_of_the_Vatican" title="The Story of the Vatican">The Story of the Vatican</a></i> (1941)</li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:left; background:lavender;;color: var(--color-base)"><a href="/wiki/Cultura_do_Vaticano" title="Cultura do Vaticano">Arquitetura</a> <a href="/wiki/Geografia_do_Vaticano" title="Geografia do Vaticano">e geografia</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content" style="text-align:left"> <ul><li><a href="/wiki/Necr%C3%B3pole_Vaticana" title="Necrópole Vaticana">Necrópole Vaticana</a></li> <li><a href="/wiki/Pal%C3%A1cio_Apost%C3%B3lico" title="Palácio Apostólico">Palácio Apostólico</a> <ul><li><a href="/wiki/Apartamento_Papal" title="Apartamento Papal">Apartamento Papal</a></li></ul></li> <li><i><a href="/wiki/Domus_Sanctae_Marthae" title="Domus Sanctae Marthae">Domus Sanctae Marthae</a></i></li> <li><a href="/wiki/Bas%C3%ADlica_de_S%C3%A3o_Pedro" title="Basílica de São Pedro">Basílica de São Pedro</a> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BAmulo_de_S%C3%A3o_Pedro" title="Túmulo de São Pedro">Túmulo de São Pedro</a></li> <li><a href="/wiki/Baldaquino_da_Bas%C3%ADlica_de_S%C3%A3o_Pedro" title="Baldaquino da Basílica de São Pedro">Baldaquino de São Pedro</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Capela_Sistina" title="Capela Sistina">Capela Sistina</a></li> <li><a href="/wiki/Pra%C3%A7a_de_S%C3%A3o_Pedro" title="Praça de São Pedro">Praça de São Pedro</a></li> <li><a href="/wiki/Jardins_do_Vaticano" title="Jardins do Vaticano">Jardins do Vaticano</a></li> <li><a href="/wiki/Sala_Paulo_VI" title="Sala Paulo VI">Sala Paulo VI</a></li> <li><a href="/wiki/Observat%C3%B3rio_do_Vaticano" title="Observatório do Vaticano">Observatório do Vaticano</a></li> <li><a href="/wiki/Campo_Santo_Teutonico" title="Campo Santo Teutonico">Campo Santo Teutonico</a></li> <li><i><a href="/wiki/Passetto" title="Passetto">Passetto di Borgo</a></i></li> <li><a href="/wiki/Propriedades_extraterritoriais_da_Santa_S%C3%A9" title="Propriedades extraterritoriais da Santa Sé">Propriedades da Santa Sé</a> <ul><li><a href="/wiki/Pal%C3%A1cio_do_Santo_Of%C3%ADcio" title="Palácio do Santo Ofício">Palácio do Santo Ofício</a></li> <li><a href="/wiki/Bas%C3%ADlica_de_Santa_Maria_Maior" title="Basílica de Santa Maria Maior">Basílica de Santa Maria Maior</a></li></ul></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-below hlist"> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Flag_of_Vatican_City_(2023%E2%80%93present).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Flag_of_Vatican_City_%282023%E2%80%93present%29.svg/20px-Flag_of_Vatican_City_%282023%E2%80%93present%29.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Flag_of_Vatican_City_%282023%E2%80%93present%29.svg/40px-Flag_of_Vatican_City_%282023%E2%80%93present%29.svg.png 1.5x" data-file-width="1000" data-file-height="1000" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/Portal:Vaticano" title="Portal:Vaticano">Portal do Vaticano</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Kruis_san_damiano.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Kruis_san_damiano.gif/20px-Kruis_san_damiano.gif" decoding="async" width="11" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Kruis_san_damiano.gif/40px-Kruis_san_damiano.gif 2x" data-file-width="1181" data-file-height="1639" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/Portal:Catolicismo" title="Portal:Catolicismo">Portal do catolicismo</a></li></ul></td></tr><tr><td class="sidebar-navbar"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811335" /><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r69785347">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-ver"><a href="/wiki/Predefini%C3%A7%C3%A3o:Vaticano/lateral" title="Predefinição:Vaticano/lateral"><abbr title="Ver esta predefinição">v</abbr></a></li><li class="nv-discutir"><a href="/w/index.php?title=Predefini%C3%A7%C3%A3o_Discuss%C3%A3o:Vaticano/lateral&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Predefinição Discussão:Vaticano/lateral (página não existe)"><abbr title="Discutir esta predefinição">d</abbr></a></li><li class="nv-editar"><a href="/wiki/Especial:EditPage/Predefini%C3%A7%C3%A3o:Vaticano/lateral" title="Especial:EditPage/Predefinição:Vaticano/lateral"><abbr title="Editar esta predefinição">e</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Relação_com_o_Sacro_Império_Romano-Germânico"><span id="Rela.C3.A7.C3.A3o_com_o_Sacro_Imp.C3.A9rio_Romano-Germ.C3.A2nico"></span>Relação com o Sacro Império Romano-Germânico</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Editar secção: Relação com o Sacro Império Romano-Germânico" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=edit&amp;section=5" title="Editar código-fonte da secção: Relação com o Sacro Império Romano-Germânico"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Do século IX ao século XII, a natureza precisa da relação entre os papas e os <a href="/wiki/Imperador_Romano-Germ%C3%A2nico" title="Imperador Romano-Germânico">imperadores</a> – e entre os Estados Papais e o <a href="/wiki/Sacro_Imp%C3%A9rio_Romano-Germ%C3%A2nico" title="Sacro Império Romano-Germânico">Sacro Império Romano-Germânico</a> – foi contestada. Não estava claro se os Estados Papais eram um reino separado com o Papa como seu governante soberano, ou uma parte do <a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Carol%C3%ADngio" title="Império Carolíngio">Império Franco</a> sobre o qual os papas tinham controle administrativo, como sugerido no tratado <i><a href="/w/index.php?title=Libellus_de_imperatoria_potestate_in_urbe_Roma&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Libellus de imperatoria potestate in urbe Roma (página não existe)">Libellus de imperatoria potestate in urbe Roma</a></i>, do final do século IX, ou se os imperadores do Sacro Império Romano eram vigários do Papa que governava a <a href="/wiki/Cristandade" title="Cristandade">Cristandade</a>, com o Papa diretamente responsável apenas pelos arredores de Roma e pelos deveres espirituais. <sup id="cite_ref-:0_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-23"><span class="cite-bracket">&#91;</span>23<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>O Sacro Império Romano, em sua forma franca, entrou em colapso quando foi subdividido entre os netos de <a href="/wiki/Carlos_Magno" title="Carlos Magno">Carlos Magno</a>. O poder imperial na Itália diminuiu e o prestígio do papado declinou. Isso levou a um aumento no poder da nobreza romana local, e o controle dos Estados Papais durante o início do século X passou para uma família aristocrática poderosa e corrupta, os <a href="/wiki/Condes_de_T%C3%BAsculo" title="Condes de Túsculo">Teofilactos</a>. Este período foi posteriormente apelidado de <span lang="la"><a href="/wiki/Saeculum_obscurum" title="Saeculum obscurum">Saeculum obscurum</a></span> (“idade das trevas”), e às vezes como o “governo das prostitutas”. <sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">&#91;</span>24<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Na prática, os papas não conseguiram exercer soberania efetiva sobre os extensos e montanhosos territórios dos Estados Papais, e a região preservou seu antigo sistema de governo, com muitos pequenos condados e marquesados, cada um centrado em uma <i>rocca</i> fortificada. <sup id="cite_ref-:0_23-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-23"><span class="cite-bracket">&#91;</span>23<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Ao longo de várias campanhas em meados do século X, o governante alemão <a href="/wiki/Ot%C3%A3o_I_do_Sacro_Imp%C3%A9rio_Romano-Germ%C3%A2nico" title="Otão I do Sacro Império Romano-Germânico">Otão I</a> conquistou o norte da Itália; o <a href="/wiki/Papa_Jo%C3%A3o_XII" title="Papa João XII">Papa João XII</a> coroou-o imperador (o primeiro assim coroado em mais de quarenta anos) e os dois ratificaram o <a href="/wiki/Privilegium_Ottonianum" title="Privilegium Ottonianum">Privilegium Ottonianum</a>, pelo qual o imperador se tornou o garante da independência dos Estados Pontifícios. <sup id="cite_ref-FOOTNOTETucker2009332_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTETucker2009332-25"><span class="cite-bracket">&#91;</span>25<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> No entanto, ao longo dos dois séculos seguintes, papas e imperadores discutiram sobre uma variedade de questões, e os governantes alemães rotineiramente trataram os Estados Papais como parte de seus reinos nas ocasiões em que projetavam poder no norte e centro da Itália. À medida que a <a href="/wiki/Reforma_gregoriana" title="Reforma gregoriana">Reforma Gregoriana</a> trabalhava para libertar a administração da igreja da interferência imperial, a independência dos Estados Papais aumentava em importância. Após a extinção da <a href="/wiki/Dinastia_de_Hohenstaufen" title="Dinastia de Hohenstaufen">dinastia Hohenstaufen</a>, os imperadores alemães raramente interferiram nos assuntos italianos. Em resposta à luta entre os <a href="/wiki/Guelfos_e_gibelinos" title="Guelfos e gibelinos">guelfos e os gibelinos</a>, o <a href="/wiki/Tratado_de_Veneza" title="Tratado de Veneza">Tratado de Veneza</a> oficializou a independência dos Estados Pontifícios do Sacro Império Romano em 1177. Em 1300, os Estados Papais, juntamente com o resto dos principados italianos, eram efetivamente independentes. <sup id="cite_ref-:0_23-2" class="reference"><a href="#cite_note-:0-23"><span class="cite-bracket">&#91;</span>23<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Papado_de_Avinhão"><span id="Papado_de_Avinh.C3.A3o"></span>Papado de Avinhão</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Editar secção: Papado de Avinhão" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=edit&amp;section=6" title="Editar código-fonte da secção: Papado de Avinhão"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811361" /><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/17px-Magnifying_glass_01.svg.png" decoding="async" width="17" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/26px-Magnifying_glass_01.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/34px-Magnifying_glass_01.svg.png 2x" data-file-width="663" data-file-height="659" /></span></span> Ver artigo principal: <a href="/wiki/Papado_de_Avinh%C3%A3o" title="Papado de Avinhão">Papado de Avinhão</a></div><p>De 1305 a 1378, os papas viveram no enclave papal de <a href="/wiki/Avinh%C3%A3o" title="Avinhão">Avinhão</a>, cercado pela <a href="/wiki/Proven%C3%A7a" title="Provença">Provença</a> e sob a influência dos reis franceses. <sup id="cite_ref-FOOTNOTESpielvogel2013245–246_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESpielvogel2013245–246-26"><span class="cite-bracket">&#91;</span>26<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <sup id="cite_ref-FOOTNOTEElmMixson2015154_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEElmMixson2015154-27"><span class="cite-bracket">&#91;</span>27<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <sup id="cite_ref-FOOTNOTEWatanabe2013241_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEWatanabe2013241-28"><span class="cite-bracket">&#91;</span>28<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <sup id="cite_ref-FOOTNOTEKleinhenz2004220,_982_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKleinhenz2004220,_982-29"><span class="cite-bracket">&#91;</span>29<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">&#91;</span>30<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Este período foi conhecido como “Avignonês” ou “Cativeiro Babilônico”. <sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">&#91;</span>31<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Durante este período, a própria cidade de Avignon e o vizinho <a href="/wiki/Condado_Venaissino" title="Condado Venaissino">Condado Venaissino</a> foram adicionados aos Estados Papais; permaneceu como possessão papal por cerca de 400 anos, mesmo depois que os papas retornaram a Roma, até ser tomada e incorporada ao estado francês durante a <a href="/wiki/Revolu%C3%A7%C3%A3o_Francesa" title="Revolução Francesa">Revolução Francesa</a> . </p><p>Durante o <a href="/wiki/Papado_de_Avinh%C3%A3o" title="Papado de Avinhão">Papado de Avinhão</a>, <a href="/wiki/Despotismo" title="Despotismo">déspotas</a> locais aproveitaram a ausência dos papas para se estabelecerem em cidades nominalmente papais: os Pepoli em <a href="/wiki/Bolonha" title="Bolonha">Bolonha</a>, os Ordelaffi em <a href="/wiki/Forl%C3%AC" title="Forlì">Forlì</a>, os Manfredi em <a href="/wiki/Faen%C3%A7a" title="Faença">Faenza</a> e os Malatesta em <a href="/wiki/Rimini" title="Rimini">Rimini,</a> todos deram reconhecimento nominal aos seus senhores papais e foram declarados vigários da Igreja. </p><p>Em Ferrara, a morte de <a href="/w/index.php?title=Azzo_VIII_d%27Este&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Azzo VIII d&#39;Este (página não existe)">Azzo VIII d'Este</a> sem herdeiros legítimos (1308)<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMenache2003142_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMenache2003142-32"><span class="cite-bracket">&#91;</span>32<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> encorajou o <a href="/wiki/Papa_Clemente_V" title="Papa Clemente V">Papa Clemente V</a> a colocar Ferrara sob seu governo direto: no entanto, foi governada por seu vigário nomeado, o rei <a href="/wiki/Roberto_I_de_N%C3%A1poles" title="Roberto I de Nápoles">Roberto de Nápoles</a>, por apenas nove anos antes que os cidadãos convocassem o <a href="/wiki/Fam%C3%ADlia_Este" title="Família Este">Este</a> do exílio (1317). As interdições e excomunhões foram em vão porque em 1332, João XXII foi obrigado a nomear três irmãos Este como seus vigários em Ferrara. <sup id="cite_ref-FOOTNOTEWaley196662_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEWaley196662-33"><span class="cite-bracket">&#91;</span>33<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Na própria Roma, os <a href="/wiki/Fam%C3%ADlia_Orsini" title="Família Orsini">Orsini</a> e os <a href="/wiki/Casa_de_Colonna" title="Casa de Colonna">Colonna</a> lutaram pela supremacia, <sup id="cite_ref-FOOTNOTEKleinhenz2004802_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKleinhenz2004802-34"><span class="cite-bracket">&#91;</span>34<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> dividindo os <i><a href="/wiki/Regi%C3%B5es_do_centro_hist%C3%B3rico_de_Roma" title="Regiões do centro histórico de Roma">rioni</a></i> da cidade entre eles. A anarquia aristocrática resultante na cidade forneceu o cenário para os sonhos fantásticos de democracia universal de <a href="/wiki/Cola_di_Rienzo" title="Cola di Rienzo">Cola di Rienzo</a>, que foi aclamado Tribuno do Povo em 1347, <sup id="cite_ref-FOOTNOTERuggiero2014225_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTERuggiero2014225-35"><span class="cite-bracket">&#91;</span>35<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> e teve uma morte violenta no início de outubro de 1354, quando foi assassinado por apoiadores da família Colonna. <sup id="cite_ref-FOOTNOTERuggiero2014227_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTERuggiero2014227-36"><span class="cite-bracket">&#91;</span>36<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Para muitos, em vez de um antigo tribuno romano renascido, ele tornou-se apenas mais um tirano que usava a retórica da renovação e renascimento romanos para mascarar a sua busca pelo poder. <sup id="cite_ref-FOOTNOTERuggiero2014227_36-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTERuggiero2014227-36"><span class="cite-bracket">&#91;</span>36<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Como afirma <a href="/w/index.php?title=Guido_Ruggiero&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Guido Ruggiero (página não existe)">Guido Ruggiero</a>, “mesmo com o apoio de <a href="/wiki/Francesco_Petrarca" title="Francesco Petrarca">Petrarca</a>, o seu regresso aos primeiros tempos e o renascimento da Roma antiga não prevaleceriam”. <sup id="cite_ref-FOOTNOTERuggiero2014227_36-2" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTERuggiero2014227-36"><span class="cite-bracket">&#91;</span>36<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>O episódio de Rienzo gerou novas tentativas do papado ausente de restabelecer a ordem nos Estados Papais em dissolução, resultando no progresso militar do <a href="/wiki/Gil_%C3%81lvares_de_Albornoz" title="Gil Álvares de Albornoz">Cardeal Albornoz</a>, que foi nomeado legado papal, e seus <a href="/wiki/Condotiero" title="Condotiero">condottieri</a> liderando um pequeno exército mercenário. Tendo recebido o apoio do arcebispo de Milão, <a href="/w/index.php?title=Giovanni_Visconti_(arcebispo_de_Mil%C3%A3o)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Giovanni Visconti (arcebispo de Milão) (página não existe)">Giovanni Visconti</a>, ele derrotou <a href="/w/index.php?title=Giovanni_di_Vico&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Giovanni di Vico (página não existe)">Giovanni di Vico</a>, senhor de <a href="/wiki/Viterbo" title="Viterbo">Viterbo</a>, movendo-se contra <a href="/w/index.php?title=Galeotto_I_Malatesta&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Galeotto I Malatesta (página não existe)">Galeotto Malatesta</a> de Rimini e os <a href="/w/index.php?title=Ordelaffi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ordelaffi (página não existe)">Ordelaffi</a> de Forlì, os <a href="/wiki/Montefeltro" title="Montefeltro">Montefeltro</a> de <a href="/wiki/Urbino" title="Urbino">Urbino</a> e os da Polenta de <a href="/wiki/Ravena" title="Ravena">Ravenna</a>, e contra as cidades de <a href="/wiki/Senig%C3%A1lia" title="Senigália">Senigallia</a> e <a href="/wiki/Ancona" title="Ancona">Ancona</a> . Os últimos resistentes ao controle papal total foram <a href="/w/index.php?title=Giovanni_Manfredi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Giovanni Manfredi (página não existe)">Giovanni Manfredi</a> de Faenza e <a href="/w/index.php?title=Francesco_II_Ordelaffi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Francesco II Ordelaffi (página não existe)">Francesco II Ordelaffi</a> de Forlì. Albornoz, prestes a ser chamado de volta, em uma reunião com todos os vigários papais em 29 de abril de 1357, promulgou as <i><a href="/w/index.php?title=Constitutiones_Sanct%C3%A6_Matris_Ecclesi%C3%A6&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Constitutiones Sanctæ Matris Ecclesiæ (página não existe)">Constitutiones Sanctæ Matris Ecclesiæ</a></i>, que substituíram o mosaico de leis locais e acumularam "liberdades" tradicionais por um código uniforme de direito civil. Essas <i>Constitutiones Aegidianae</i> (como são informalmente conhecidas) marcam um divisor de águas na história jurídica dos Estados Papais; elas permaneceram em vigor até 1816. O <a href="/wiki/Papa_Urbano_V" title="Papa Urbano V">Papa Urbano V</a> aventurou-se a regressar a Itália em 1367, o que se revelou prematuro; regressou a Avignon em 1370, pouco antes da sua morte. <sup id="cite_ref-FOOTNOTEWatanabe201319_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEWatanabe201319-37"><span class="cite-bracket">&#91;</span>37<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:The_Pope_Paulus_V_-_Nationalmuseum_-_158047.tif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/The_Pope_Paulus_V_-_Nationalmuseum_-_158047.tif/lossy-page1-220px-The_Pope_Paulus_V_-_Nationalmuseum_-_158047.tif.jpg" decoding="async" width="220" height="252" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/The_Pope_Paulus_V_-_Nationalmuseum_-_158047.tif/lossy-page1-330px-The_Pope_Paulus_V_-_Nationalmuseum_-_158047.tif.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/The_Pope_Paulus_V_-_Nationalmuseum_-_158047.tif/lossy-page1-440px-The_Pope_Paulus_V_-_Nationalmuseum_-_158047.tif.jpg 2x" data-file-width="3894" data-file-height="4460" /></a><figcaption>O <a href="/wiki/Papa_Paulo_V" title="Papa Paulo V">Papa Paulo V</a> encomendou o <a href="/wiki/Pal%C3%A1cio_do_Quirinal" title="Palácio do Quirinal">Palácio do Quirinal</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Renascimento">Renascimento</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Editar secção: Renascimento" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=edit&amp;section=7" title="Editar código-fonte da secção: Renascimento"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811361" /><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/17px-Magnifying_glass_01.svg.png" decoding="async" width="17" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/26px-Magnifying_glass_01.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/34px-Magnifying_glass_01.svg.png 2x" data-file-width="663" data-file-height="659" /></span></span> Ver artigos principais: <a href="/wiki/Papado_renascentista" title="Papado renascentista">Papado renascentista</a> e <a href="/wiki/Renascen%C3%A7a_italiana" title="Renascença italiana">Renascença italiana</a></div><p>Durante o <a href="/wiki/Renascimento" title="Renascimento">Renascimento</a>, o território papal expandiu-se grandemente, principalmente sob os papas <a href="/wiki/Papa_Alexandre_VI" title="Papa Alexandre VI">Alexandre VI</a> e <a href="/wiki/Papa_J%C3%BAlio_II" title="Papa Júlio II">Júlio II</a>. O Papa se tornou um dos governantes seculares mais importantes da Itália, bem como o chefe da Igreja, assinando tratados com outros soberanos e travando guerras. Na prática, porém, a maioria dos Estados Papais ainda era controlada apenas nominalmente pelo Papa, e grande parte do território era governado por príncipes menores. O controle sempre foi contestado; de fato, foi preciso esperar até o século XVI para que o Papa tivesse algum controle genuíno sobre todos os seus territórios. <sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">&#91;</span>38<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Il_corteo_dell%27ambasciatore_veneziano_Alvise_Mocenigo_dopo_l%27udienza_papale_nel_palazzo_del_Quirinale.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Il_corteo_dell%27ambasciatore_veneziano_Alvise_Mocenigo_dopo_l%27udienza_papale_nel_palazzo_del_Quirinale.jpg/220px-Il_corteo_dell%27ambasciatore_veneziano_Alvise_Mocenigo_dopo_l%27udienza_papale_nel_palazzo_del_Quirinale.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Il_corteo_dell%27ambasciatore_veneziano_Alvise_Mocenigo_dopo_l%27udienza_papale_nel_palazzo_del_Quirinale.jpg/330px-Il_corteo_dell%27ambasciatore_veneziano_Alvise_Mocenigo_dopo_l%27udienza_papale_nel_palazzo_del_Quirinale.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Il_corteo_dell%27ambasciatore_veneziano_Alvise_Mocenigo_dopo_l%27udienza_papale_nel_palazzo_del_Quirinale.jpg/440px-Il_corteo_dell%27ambasciatore_veneziano_Alvise_Mocenigo_dopo_l%27udienza_papale_nel_palazzo_del_Quirinale.jpg 2x" data-file-width="886" data-file-height="663" /></a><figcaption>O <a href="/wiki/Pal%C3%A1cio_do_Quirinal" title="Palácio do Quirinal">Palácio do Quirinal</a>, 1777</figcaption></figure> <p>As responsabilidades papais frequentemente estavam em conflito. Os Estados Papais estiveram envolvidos em pelo menos três guerras nas duas primeiras décadas do século XVI. <sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">&#91;</span>39<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Júlio II, o "Papa Guerreiro", lutou em nome deles. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="A_Reforma">A Reforma</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Editar secção: A Reforma" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=edit&amp;section=8" title="Editar código-fonte da secção: A Reforma"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>A <a href="/wiki/Reforma_Protestante" title="Reforma Protestante">Reforma</a> começou em 1517. Em 1527, antes do Sacro Império Romano lutar contra os protestantes, as tropas leais ao Imperador <a href="/wiki/Carlos_V_do_Sacro_Imp%C3%A9rio_Romano-Germ%C3%A2nico" title="Carlos V do Sacro Império Romano-Germânico">Carlos V</a> <a href="/wiki/Saque_de_Roma_(1527)" title="Saque de Roma (1527)">saquearam brutalmente Roma</a> e aprisionaram o <a href="/wiki/Papa_Clemente_VII" title="Papa Clemente VII">Papa Clemente VII</a>, como efeito colateral das batalhas pelos Estados Papais. <sup id="cite_ref-Durant1_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-Durant1-40"><span class="cite-bracket">&#91;</span>40<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Assim, Clemente VII foi forçado a desistir de <a href="/wiki/Parma" title="Parma">Parma</a>, <a href="/wiki/M%C3%B3dena" title="Módena">Modena</a> e vários territórios menores. <sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">&#91;</span>41<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <sup id="cite_ref-Durant1_40-1" class="reference"><a href="#cite_note-Durant1-40"><span class="cite-bracket">&#91;</span>40<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Uma geração mais tarde, os exércitos do Rei <a href="/wiki/Filipe_II_de_Espanha" title="Filipe II de Espanha">Filipe II de Espanha</a> derrotaram os do <a href="/wiki/Papa_Paulo_IV" title="Papa Paulo IV">Papa Paulo IV</a> na <a href="/wiki/Guerra_italiana_de_1551%E2%80%931559" title="Guerra italiana de 1551–1559">Guerra Italiana de 1551-1559</a>, travada para impedir o crescente domínio espanhol na Itália. <sup id="cite_ref-Durant2_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-Durant2-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>42<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Este período viu um renascimento gradual do poder temporal do papa nos Estados Pontifícios. Ao longo do século XVI, <a href="/wiki/Feudo" title="Feudo">feudos</a> praticamente independentes, como Rimini (uma possessão da família Malatesta), foram trazidos de volta ao controle papal. Em 1512, o estado da igreja anexou Parma e Piacenza, que em 1545 se tornaram um <a href="/wiki/Ducado_de_Parma_e_Plac%C3%AAncia" title="Ducado de Parma e Placência">ducado</a> independente sob o governo de um filho ilegítimo do <a href="/wiki/Papa_Paulo_III" title="Papa Paulo III">Papa Paulo III</a>. Este processo culminou na recuperação do <a href="/wiki/Ducado_de_Ferrara" title="Ducado de Ferrara">Ducado de Ferrara</a> em 1598, <sup id="cite_ref-FOOTNOTEHanlon2008134_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHanlon2008134-43"><span class="cite-bracket">&#91;</span>43<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <sup id="cite_ref-FOOTNOTEDomenico200285_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEDomenico200285-44"><span class="cite-bracket">&#91;</span>44<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> e do <a href="/wiki/Ducado_de_Urbino" title="Ducado de Urbino">Ducado de Urbino</a> em 1631. <sup id="cite_ref-FOOTNOTEGross200440_45-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEGross200440-45"><span class="cite-bracket">&#91;</span>45<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Em 1649, após a anexação do <a href="/wiki/Ducado_de_Castro" title="Ducado de Castro">Ducado de Castro</a>, os Estados Papais atingiram sua maior extensão, incluindo a maior parte da Itália central – <a href="/wiki/L%C3%A1cio_(regi%C3%A3o_hist%C3%B3rica)" title="Lácio (região histórica)">Lácio</a>, <a href="/wiki/%C3%9Ambria" title="Úmbria">Úmbria</a>, <a href="/wiki/Marcas" title="Marcas">Marcas</a> e as legações de <a href="/wiki/Ravena" title="Ravena">Ravena</a>, <a href="/wiki/Ferr%C3%A1ria" title="Ferrária">Ferrara</a> e <a href="/wiki/Bolonha" title="Bolonha">Bolonha</a>, estendendo-se para o norte até a <a href="/wiki/Romanha" title="Romanha">Romanha</a>. Também incluía os pequenos enclaves de <a href="/wiki/Benevento" title="Benevento">Benevento</a> e <a href="/wiki/Pontecorvo" title="Pontecorvo">Pontecorvo</a>, no sul da Itália, e o maior <a href="/wiki/Condado_Venaissino" title="Condado Venaissino">Condado Venaissino</a>, ao redor de <a href="/wiki/Avinh%C3%A3o" title="Avinhão">Avinhão</a> no sul da França. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Gregory_XVI.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Gregory_XVI.jpg/250px-Gregory_XVI.jpg" decoding="async" width="220" height="272" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Gregory_XVI.jpg/330px-Gregory_XVI.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Gregory_XVI.jpg/500px-Gregory_XVI.jpg 2x" data-file-width="1023" data-file-height="1264" /></a><figcaption><a href="/wiki/Papa_Greg%C3%B3rio_XVI" title="Papa Gregório XVI">Papa Gregório XVI</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="República_Romana,_Era_Napoleônica"><span id="Rep.C3.BAblica_Romana.2C_Era_Napole.C3.B4nica"></span>República Romana, Era Napoleônica</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Editar secção: República Romana, Era Napoleônica" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=edit&amp;section=9" title="Editar código-fonte da secção: República Romana, Era Napoleônica"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811361" /><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/17px-Magnifying_glass_01.svg.png" decoding="async" width="17" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/26px-Magnifying_glass_01.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/34px-Magnifying_glass_01.svg.png 2x" data-file-width="663" data-file-height="659" /></span></span> Ver artigo principal: <a href="/w/index.php?title=Napole%C3%A3o_e_a_Igreja_Cat%C3%B3lica&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Napoleão e a Igreja Católica (página não existe)">Napoleão e a Igreja Católica</a></div><p>Esta superfície foi mantida até 1791, quando a <a href="/wiki/Revolu%C3%A7%C3%A3o_Francesa" title="Revolução Francesa">Revolução Francesa</a> afetou os territórios temporais do Papado, bem como a Igreja Romana em geral. Em 1791, uma eleição no <a href="/wiki/Condado_Venaissino" title="Condado Venaissino">Condado Venaissino</a> e <a href="/wiki/Avinh%C3%A3o" title="Avinhão">Avinhão</a> foi seguida pela ocupação pela França Revolucionária. <sup id="cite_ref-FOOTNOTEHanson2015252_46-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHanson2015252-46"><span class="cite-bracket">&#91;</span>46<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Mais tarde, com a invasão francesa da Itália em 1796, as Legações (territórios do norte dos Estados Pontifícios <sup id="cite_ref-FOOTNOTEHanson2015252_46-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHanson2015252-46"><span class="cite-bracket">&#91;</span>46<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>) foram tomadas e tornaram-se parte da <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Cisalpina" title="República Cisalpina">República Cisalpina</a>. <sup id="cite_ref-FOOTNOTEHanson2015252_46-2" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHanson2015252-46"><span class="cite-bracket">&#91;</span>46<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Dois anos mais tarde, as forças francesas invadiram a área restante dos Estados Papais e, em fevereiro de 1798, o general <a href="/wiki/Louis-Alexandre_Berthier" title="Louis-Alexandre Berthier">Louis-Alexandre Berthier</a> declarou a <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Romana_(1798%E2%80%931799)" title="República Romana (1798–1799)">República Romana</a>. <sup id="cite_ref-FOOTNOTEHanson2015252_46-3" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHanson2015252-46"><span class="cite-bracket">&#91;</span>46<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> O <a href="/wiki/Papa_Pio_VI" title="Papa Pio VI">Papa Pio VI</a> fugiu de Roma para <a href="/wiki/Siena" title="Siena">Siena</a> e morreu no exílio em <a href="/wiki/Valence_(Dr%C3%B4me)" title="Valence (Drôme)">Valence</a> em 1799. <sup id="cite_ref-FOOTNOTEHanson2015252_46-4" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHanson2015252-46"><span class="cite-bracket">&#91;</span>46<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Em outubro de 1799, tropas <a href="/wiki/Reino_de_N%C3%A1poles" title="Reino de Nápoles">napolitanas</a> sob o comando <a href="/wiki/Fernando_I_das_Duas_Sic%C3%ADlias" title="Fernando I das Duas Sicílias">do rei Fernando</a> invadiram a recém-fundada república e restauraram os Estados Papais, pondo fim à república. Os franceses rapidamente expulsaram os napolitanos e reocuparam os Estados Papais, mas não se preocuparam em restaurar a república, pois continuaram sua invasão até Nápoles, onde estabeleceram <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Napolitana_(1799)" title="República Napolitana (1799)">outra república</a>. Em junho de 1800, o <a href="/wiki/Consulado_(Revolu%C3%A7%C3%A3o_Francesa)" title="Consulado (Revolução Francesa)">Consulado Francês</a> concluiu formalmente a ocupação e restaurou os Estados Pontifícios, com o recém-eleito <a href="/wiki/Papa_Pio_VII" title="Papa Pio VII">Papa Pio VII</a> fixando residência em Roma. No entanto, em 1808, o <a href="/wiki/Primeiro_Imp%C3%A9rio_Franc%C3%AAs" title="Primeiro Império Francês">Império Francês</a> sob <a href="/wiki/Napole%C3%A3o_Bonaparte" title="Napoleão Bonaparte">Napoleão</a> invadiu novamente, e desta vez em 17 de maio de 1809, o restante dos Estados da Igreja foram anexados à França, <sup id="cite_ref-FOOTNOTEHanson2015252_46-5" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHanson2015252-46"><span class="cite-bracket">&#91;</span>46<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> formando os <a href="/wiki/Departamentos_da_Fran%C3%A7a" title="Departamentos da França">departamentos</a> de <i><a href="/wiki/Tibre" class="mw-redirect" title="Tibre">Tibre</a></i> e <i><a href="/w/index.php?title=Trasim%C3%A8ne&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trasimène (página não existe)">Trasimène</a></i>. <sup id="cite_ref-:1_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-:1-47"><span class="cite-bracket">&#91;</span>47<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Após a queda do Primeiro Império Francês em 1814, o <a href="/wiki/Congresso_de_Viena" title="Congresso de Viena">Congresso de Viena</a> restaurou formalmente os territórios italianos dos Estados Pontifícios, mas não o Condado de Venaissin ou Avignon, ao controlo do Vaticano. <sup id="cite_ref-FOOTNOTEHanson2015252_46-6" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHanson2015252-46"><span class="cite-bracket">&#91;</span>46<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Após a restituição da soberania aos Estados Pontifícios, Pio VII decidiu abolir o feudalismo, transformando todos os títulos de nobreza (temporariamente abolidos durante a ocupação napoleônica) em títulos honoríficos desconectados de privilégios territoriais. Em 1853, Pio IX pôs fim à dualidade secular entre a <a href="/w/index.php?title=Nobreza_papal&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nobreza papal (página não existe)">nobreza papal</a> e as famílias baroniais romanas, equiparando o patriciado cívico da cidade de Roma à nobreza criada pelo Papa. <sup id="cite_ref-:1_47-1" class="reference"><a href="#cite_note-:1-47"><span class="cite-bracket">&#91;</span>47<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>De 1814 até a morte do <a href="/wiki/Papa_Greg%C3%B3rio_XVI" title="Papa Gregório XVI">Papa Gregório XVI</a> em 1846, os papas seguiram uma política <a href="/wiki/Reacion%C3%A1rio" title="Reacionário">reacionária</a> nos Estados Pontifícios. Por exemplo, a cidade de Roma manteve o último <a href="/wiki/Gueto_Romano" class="mw-redirect" title="Gueto Romano">gueto judeu</a> na Europa Ocidental. <sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">&#91;</span>48<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Italy_1870.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Italy_1870.svg/250px-Italy_1870.svg.png" decoding="async" width="220" height="254" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Italy_1870.svg/330px-Italy_1870.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Italy_1870.svg/500px-Italy_1870.svg.png 2x" data-file-width="924" data-file-height="1065" /></a><figcaption>O <a href="/wiki/Reino_de_It%C3%A1lia_(1861%E2%80%931946)" title="Reino de Itália (1861–1946)">Reino da Itália</a> e os Estados Pontifícios em 1870</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Unificação_italiana"><span id="Unifica.C3.A7.C3.A3o_italiana"></span>Unificação italiana</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Editar secção: Unificação italiana" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=edit&amp;section=10" title="Editar código-fonte da secção: Unificação italiana"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811361" /><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/17px-Magnifying_glass_01.svg.png" decoding="async" width="17" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/26px-Magnifying_glass_01.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/34px-Magnifying_glass_01.svg.png 2x" data-file-width="663" data-file-height="659" /></span></span> Ver artigos principais: <a href="/w/index.php?title=Estados_Papais_sob_o_Papa_Pio_IX&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Estados Papais sob o Papa Pio IX (página não existe)">Estados Papais sob o Papa Pio IX</a> e <a href="/wiki/Lega%C3%A7%C3%B5es_Papais" title="Legações Papais">Legações Papais</a></div><p>O <a href="/wiki/Nacionalismo_italiano" class="mw-redirect" title="Nacionalismo italiano">nacionalismo italiano</a> foi estimulado durante o período napoleônico, mas frustrado pela decisão do <a href="/wiki/Congresso_de_Viena" title="Congresso de Viena">Congresso de Viena</a> (1814–15), que buscava restaurar as condições pré-napoleônicas: a maior parte do norte da Itália estava sob o domínio de ramos juniores dos <a href="/wiki/Casa_de_Habsburgo" title="Casa de Habsburgo">Habsburgos</a> e dos <a href="/wiki/Casa_de_Bourbon" title="Casa de Bourbon">Bourbons</a>. Os Estados Papais na Itália central e o <a href="/wiki/Reino_das_Duas_Sic%C3%ADlias" title="Reino das Duas Sicílias">Reino Bourbon das Duas Sicílias</a> no sul foram restaurados. A oposição popular ao governo clerical reconstituído e corrupto levou a revoltas <a href="/wiki/Revolu%C3%A7%C3%B5es_de_1830" title="Revoluções de 1830">em 1830</a> e <a href="/wiki/Revolu%C3%A7%C3%B5es_de_1848_nos_estados_italianos" title="Revoluções de 1848 nos estados italianos">em 1848</a>, que foram reprimidas pela intervenção do exército <a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Austr%C3%ADaco" title="Império Austríaco">austríaco</a>. <sup id="cite_ref-:2_49-0" class="reference"><a href="#cite_note-:2-49"><span class="cite-bracket">&#91;</span>49<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>As <a href="/wiki/Revolu%C3%A7%C3%B5es_de_1848" title="Revoluções de 1848">revoluções nacionalistas e liberais de 1848</a> afetaram grande parte da Europa. Em Fevereiro de 1849 foi declarada a <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Romana_(1849)" title="República Romana (1849)">República Romana</a>, <sup id="cite_ref-FOOTNOTERoesslerMiklos2003149_50-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTERoesslerMiklos2003149-50"><span class="cite-bracket">&#91;</span>50<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> e o até então liberal <a href="/wiki/Papa_Pio_IX" title="Papa Pio IX">Papa Pio IX</a> teve de fugir da cidade. A revolução foi reprimida com ajuda francesa em 1849 e Pio IX mudou para uma linha de governo conservadora. Até seu retorno a Roma em 1850, os Estados Papais eram governados por um grupo de cardeais conhecido como <a href="/w/index.php?title=Triunvirato_Vermelho&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Triunvirato Vermelho (página não existe)">Triunvirato Vermelho</a>. <sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">&#91;</span>51<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Como resultado da <a href="/wiki/Segunda_Guerra_de_Independ%C3%AAncia_Italiana" title="Segunda Guerra de Independência Italiana">Segunda Guerra da Independência Italiana</a>, o Piemonte-Sardenha anexou a <a href="/wiki/Lombardia" title="Lombardia">Lombardia</a>, enquanto <a href="/wiki/Giuseppe_Garibaldi" title="Giuseppe Garibaldi">Giuseppe Garibaldi</a> <a href="/wiki/Expedi%C3%A7%C3%A3o_dos_Mil" title="Expedição dos Mil">derrubou a monarquia Bourbon</a> no sul. <sup id="cite_ref-FOOTNOTEFischer2011136_52-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEFischer2011136-52"><span class="cite-bracket">&#91;</span>52<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">&#91;</span>53<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Com medo de que Garibaldi estabelecesse um governo republicano, o governo piemontês solicitou ao imperador francês <a href="/wiki/Napole%C3%A3o_III_de_Fran%C3%A7a" title="Napoleão III de França">Napoleão III</a> permissão para enviar tropas pelos Estados Papais para obter o controle do sul. Isso foi concedido sob a condição de que Roma não fosse perturbada. <sup id="cite_ref-:2_49-1" class="reference"><a href="#cite_note-:2-49"><span class="cite-bracket">&#91;</span>49<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Em 1860, com grande parte da região já em rebelião contra o governo papal, o Piemonte-Sardenha <a href="/wiki/Batalha_de_Castelfidardo" title="Batalha de Castelfidardo">invadiu</a> e conquistou os dois terços orientais dos Estados Papais, consolidando seu domínio no sul. Bolonha, Ferrara, Úmbria, Marcas, Benevento e Pontecorvo foram formalmente anexadas em novembro do mesmo ano. Embora consideravelmente reduzidos, os Estados Papais ainda cobriam o <a href="/wiki/L%C3%A1cio_(regi%C3%A3o_hist%C3%B3rica)" title="Lácio (região histórica)">Lácio</a> e grandes áreas a noroeste de Roma. <sup id="cite_ref-:2_49-2" class="reference"><a href="#cite_note-:2-49"><span class="cite-bracket">&#91;</span>49<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Um <a href="/wiki/Reino_de_It%C3%A1lia_(1861%E2%80%931946)" title="Reino de Itália (1861–1946)">Reino unificado da Itália</a> foi declarado e em março de 1861 o primeiro <a href="/w/index.php?title=Parlamento_do_Reino_da_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Parlamento do Reino da Itália (página não existe)">parlamento italiano</a>, que se reuniu em <a href="/wiki/Turim" title="Turim">Turim</a>, a antiga capital do Piemonte, declarou Roma a capital do novo reino. Entretanto, o governo italiano não pôde tomar posse da cidade porque uma guarnição francesa em Roma protegia o Papa Pio IX. <sup id="cite_ref-:2_49-3" class="reference"><a href="#cite_note-:2-49"><span class="cite-bracket">&#91;</span>49<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:I_bersaglieri_alla_presa_di_Porta_Pia._Autore_Michelle_Cammarano.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/I_bersaglieri_alla_presa_di_Porta_Pia._Autore_Michelle_Cammarano.jpg/220px-I_bersaglieri_alla_presa_di_Porta_Pia._Autore_Michelle_Cammarano.jpg" decoding="async" width="220" height="136" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/I_bersaglieri_alla_presa_di_Porta_Pia._Autore_Michelle_Cammarano.jpg/330px-I_bersaglieri_alla_presa_di_Porta_Pia._Autore_Michelle_Cammarano.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/I_bersaglieri_alla_presa_di_Porta_Pia._Autore_Michelle_Cammarano.jpg/440px-I_bersaglieri_alla_presa_di_Porta_Pia._Autore_Michelle_Cammarano.jpg 2x" data-file-width="4915" data-file-height="3045" /></a><figcaption>A violação da Porta Pia durante a <a href="/wiki/Tomada_de_Roma" title="Tomada de Roma">captura de Roma</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Invasão_italiana_de_Roma,_1870"><span id="Invas.C3.A3o_italiana_de_Roma.2C_1870"></span>Invasão italiana de Roma, 1870</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Editar secção: Invasão italiana de Roma, 1870" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=edit&amp;section=11" title="Editar código-fonte da secção: Invasão italiana de Roma, 1870"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811361" /><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/17px-Magnifying_glass_01.svg.png" decoding="async" width="17" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/26px-Magnifying_glass_01.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/34px-Magnifying_glass_01.svg.png 2x" data-file-width="663" data-file-height="659" /></span></span> Ver artigo principal: <a href="/wiki/Captura_de_Roma" class="mw-redirect" title="Captura de Roma">Captura de Roma</a></div><p>A oportunidade para o Reino da Itália eliminar os Estados Papais surgiu em 1870; a eclosão da <a href="/wiki/Guerra_Franco-Prussiana" title="Guerra Franco-Prussiana">Guerra Franco-Prussiana</a> em julho levou <a href="/wiki/Napole%C3%A3o_III_de_Fran%C3%A7a" title="Napoleão III de França">Napoleão III</a> a retirar sua guarnição de Roma e o colapso do <a href="/wiki/Segundo_Imp%C3%A9rio_Franc%C3%AAs" title="Segundo Império Francês">Segundo Império Francês</a> na <a href="/wiki/Batalha_de_Sedan" title="Batalha de Sedan">Batalha de Sedan</a> privou Roma de seu protetor francês. <sup id="cite_ref-:2_49-4" class="reference"><a href="#cite_note-:2-49"><span class="cite-bracket">&#91;</span>49<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>O rei <a href="/wiki/V%C3%ADtor_Emanuel_II_da_It%C3%A1lia" title="Vítor Emanuel II da Itália">Vítor Emanuel II</a> inicialmente pretendia uma conquista pacífica da cidade e propôs enviar tropas para Roma, sob o pretexto de oferecer proteção ao papa. Quando o papa recusou, a Itália declarou guerra em 10 de setembro de 1870, e o exército italiano, comandado pelo general <a href="/w/index.php?title=Raffaele_Cadorna&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Raffaele Cadorna (página não existe)">Raffaele Cadorna</a>, cruzou a fronteira do território papal em 11 de setembro e avançou lentamente em direção a Roma. <sup id="cite_ref-:2_49-5" class="reference"><a href="#cite_note-:2-49"><span class="cite-bracket">&#91;</span>49<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>O exército italiano chegou às <a href="/wiki/Muralha_Aureliana" title="Muralha Aureliana">Muralhas Aurelianas</a> em 19 de setembro e colocou Roma sob estado de sítio. Embora o pequeno exército do Papa fosse incapaz de defender a cidade, Pio IX ordenou que ele oferecesse mais do que uma resistência simbólica para enfatizar que a Itália estava adquirindo Roma pela força e não pelo consentimento. Isso, aliás, serviu aos propósitos do Estado italiano e deu origem ao mito da <a href="/wiki/Tomada_de_Roma" title="Tomada de Roma">Violação de Porta Pia</a>, na realidade, um caso inofensivo envolvendo um ataque de canhão à queima-roupa que demoliu um muro de 1600 anos em mau estado de conservação. A defesa de Roma não foi, contudo, isenta de derramamento de sangue, com 12 mortos e 47 feridos entre as forças papais e 32 mortos e 145 feridos entre as tropas italianas. <sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">&#91;</span>54<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>O Papa Pio IX ordenou ao comandante das forças papais que limitasse a defesa da cidade para evitar derramamento de sangue. <sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">&#91;</span>55<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> A <a href="/wiki/Tomada_de_Roma" title="Tomada de Roma">cidade foi capturada</a> em 20 de setembro de 1870. Roma e o que restou dos Estados Papais foram anexados ao Reino da Itália como resultado de um <a href="/wiki/Referendo" title="Referendo">plebiscito</a> em outubro seguinte. Isto marcou o fim definitivo dos Estados Papais. <sup id="cite_ref-FOOTNOTEHanson2015252_46-7" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHanson2015252-46"><span class="cite-bracket">&#91;</span>46<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Apesar do fato de que os poderes tradicionalmente católicos não ajudaram o Papa, o papado rejeitou a "<a href="/wiki/Lei_de_Garantias" title="Lei de Garantias">Lei de Garantias</a>" de 1871 e qualquer acomodação substancial com o Reino Italiano, especialmente qualquer proposta que exigisse que o Papa se tornasse um súdito italiano. Em vez disso, o papado se confinou (veja <a href="/wiki/Prisioneiro_no_Vaticano" title="Prisioneiro no Vaticano">Prisioneiro no Vaticano</a>) ao <a href="/wiki/Pal%C3%A1cio_Apost%C3%B3lico" title="Palácio Apostólico">Palácio Apostólico</a> e edifícios adjacentes no circuito das antigas fortificações conhecidas como <a href="/wiki/Cidade_Leonina" title="Cidade Leonina">Cidade Leonina</a>, na <a href="/wiki/Colina_do_Vaticano" title="Colina do Vaticano">Colina do Vaticano</a>. A partir daí, manteve uma série de características pertinentes à soberania, como as relações diplomáticas, uma vez que no direito canônico estas eram inerentes ao papado. <sup id="cite_ref-:2_49-6" class="reference"><a href="#cite_note-:2-49"><span class="cite-bracket">&#91;</span>49<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Na década de 1920, o papado – então sob <a href="/wiki/Papa_Pio_XI" title="Papa Pio XI">Pio XI</a> – renunciou à maior parte dos Estados Pontifícios. O <a href="/wiki/Tratado_de_Latr%C3%A3o" title="Tratado de Latrão">Tratado de Latrão</a> com a <a href="/wiki/Reino_de_It%C3%A1lia_(1861%E2%80%931946)" title="Reino de Itália (1861–1946)">Itália</a> (então governada pelo <a href="/wiki/Partido_Nacional_Fascista" title="Partido Nacional Fascista">Partido Nacional Fascista</a> sob <a href="/wiki/Benito_Mussolini" title="Benito Mussolini">Benito Mussolini</a>)<sup id="cite_ref-FOOTNOTEDe_Grand200489_56-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEDe_Grand200489-56"><span class="cite-bracket">&#91;</span>56<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> foi assinado em 11 de fevereiro de 1929, <sup id="cite_ref-FOOTNOTEDe_Grand200489_56-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEDe_Grand200489-56"><span class="cite-bracket">&#91;</span>56<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> criando o <a href="/wiki/Vaticano" title="Vaticano">Estado da Cidade do Vaticano</a>, formando o território soberano da <a href="/wiki/Santa_S%C3%A9" title="Santa Sé">Santa Sé</a>, que também foi indenizada em algum grau pela perda de território. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Governadores_regionais">Governadores regionais</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Editar secção: Governadores regionais" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=edit&amp;section=12" title="Editar código-fonte da secção: Governadores regionais"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Como o nome plural Estados Papais indica, os vários componentes regionais mantiveram sua identidade sob o governo papal. O Papa era representado em cada província por um governador, que possuía um dentre vários títulos. Estes incluíam "<a href="/wiki/Legado_papal" title="Legado papal">legado papal</a>", como no antigo principado de <a href="/wiki/Benevento" title="Benevento">Benevento</a>, ou em <a href="/wiki/Bolonha" title="Bolonha">Bolonha</a>, na <a href="/wiki/Romanha" title="Romanha">Romanha</a> e na <a href="/wiki/Marca_de_Ancona" title="Marca de Ancona">Marca de Ancona</a>; e "<a href="/wiki/N%C3%BAncio_apost%C3%B3lico" title="Núncio apostólico">delegado papal</a>", como no antigo Ducado de Pontecorvo e na <a href="/w/index.php?title=Prov%C3%ADncia_de_Campagne_e_Mar%C3%ADtima&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Província de Campagne e Marítima (página não existe)">Província de Campagne e Marítima</a>. Outros títulos como " <a href="/wiki/Vig%C3%A1rio" title="Vigário">Vigário</a> Papal", "Vigário Geral" e também vários títulos de nobreza, como "conde" ou mesmo "príncipe" foram usados. Entretanto, ao longo da história dos Estados Papais, muitos senhores da guerra e até mesmo chefes de bandidos controlaram cidades e pequenos ducados sem terem recebido nenhum título do Papa da época. <sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">&#91;</span>57<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Militares_papais">Militares papais</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Editar secção: Militares papais" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=edit&amp;section=13" title="Editar código-fonte da secção: Militares papais"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:I_fratelli_de_charette_de_la_contrie_detti_i_moschettieri_del_papa.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/I_fratelli_de_charette_de_la_contrie_detti_i_moschettieri_del_papa.jpg/250px-I_fratelli_de_charette_de_la_contrie_detti_i_moschettieri_del_papa.jpg" decoding="async" width="220" height="227" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/I_fratelli_de_charette_de_la_contrie_detti_i_moschettieri_del_papa.jpg/330px-I_fratelli_de_charette_de_la_contrie_detti_i_moschettieri_del_papa.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f5/I_fratelli_de_charette_de_la_contrie_detti_i_moschettieri_del_papa.jpg 2x" data-file-width="398" data-file-height="410" /></a><figcaption><a href="/wiki/Zuavos_Pontif%C3%ADcios" title="Zuavos Pontifícios">Zuavos Pontifícios</a> posam em 1869.</figcaption></figure> <p>Historicamente, os Estados Pontifícios mantiveram forças militares compostas por voluntários, <a href="/wiki/Mercen%C3%A1rio" title="Mercenário">mercenários</a> (incluindo a <a href="/w/index.php?title=Guarda_da_C%C3%B3rsega&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Guarda da Córsega (página não existe)">Guarda da Córsega</a>) e <a href="/wiki/Ordem_militar" title="Ordem militar">ordens militares</a> católicas. Entre 1860 e 1870, o Exército Papal (<i>Esercito Pontificio</i> em italiano) era composto por dois regimentos de infantaria italiana recrutada localmente, dois regimentos suíços e um batalhão de <a href="/w/index.php?title=Di%C3%A1spora_militar_irlandesa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Diáspora militar irlandesa (página não existe)">voluntários irlandeses</a>, além de artilharia e <a href="/wiki/Drag%C3%A3o_(militar)" title="Dragão (militar)">dragões</a>. <sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">&#91;</span>58<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Em 1861, foi criado um corpo internacional de voluntários católicos, chamado de <a href="/wiki/Zuavos_Pontif%C3%ADcios" title="Zuavos Pontifícios">Zuavos Pontifícios</a>, em homenagem a um tipo de infantaria argelina nativa colonial francesa, imitando seu tipo de uniforme. Predominantemente composto por voluntários holandeses, franceses e belgas, este corpo prestou serviço contra os <a href="/wiki/Camisas-vermelhas" title="Camisas-vermelhas">Camisas Vermelhas</a> de <a href="/wiki/Giuseppe_Garibaldi" title="Giuseppe Garibaldi">Garibaldi</a>, os patriotas italianos e, finalmente, as forças da recém-unificada Itália. <sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">&#91;</span>59<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>O Exército Papal foi dissolvido em 1870, deixando apenas a <a href="/wiki/Guarda_Palatina" title="Guarda Palatina">Guarda Palatina</a>, que foi dissolvida em 14 de setembro de 1970 pelo <a href="/wiki/Papa_Paulo_VI" title="Papa Paulo VI">Papa Paulo VI</a>; <sup id="cite_ref-FOOTNOTELevillain20021095_60-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELevillain20021095-60"><span class="cite-bracket">&#91;</span>60<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> a <a href="/wiki/Guarda_Nobre" title="Guarda Nobre">Guarda Nobre</a>, que também foi dissolvida em 1970; e a <a href="/wiki/Guarda_Su%C3%AD%C3%A7a" title="Guarda Suíça">Guarda Suíça</a>, que continua a servir como uma unidade cerimonial no Vaticano e como força protetora do Papa. </p><p>Uma pequena <a href="/w/index.php?title=Marinha_Papal&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Marinha Papal (página não existe)">Marinha Papal</a> também foi mantida, baseada em <a href="/wiki/Civitavecchia" title="Civitavecchia">Civitavecchia</a>, na costa oeste, e <a href="/wiki/Ancona" title="Ancona">Ancona</a>, na costa leste. Com a queda dos Estados Pontifícios em 1870, os últimos navios da flotilha partiram para a França, onde foram vendidos após a morte de Pio IX. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ver_também"><span id="Ver_tamb.C3.A9m"></span>Ver também</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Editar secção: Ver também" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=edit&amp;section=14" title="Editar código-fonte da secção: Ver também"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Capit%C3%A3o-geral_da_Igreja" title="Capitão-geral da Igreja">Capitão-geral da Igreja</a></li> <li><a href="/wiki/Doa%C3%A7%C3%A3o_de_Constantino" title="Doação de Constantino">Doação de Constantino</a></li> <li><a href="/wiki/Hist%C3%B3ria_de_Roma" title="História de Roma">História de Roma</a></li> <li><a href="/wiki/Prov%C3%ADncias_Unidas_Italianas" title="Províncias Unidas Italianas">Províncias Unidas Italianas</a></li> <li><a href="/wiki/Quest%C3%A3o_Romana" title="Questão Romana">Questão Romana</a></li> <li><a href="/wiki/Risorgimento" title="Risorgimento">Unificação da Itália</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Guerra_dos_Oito_Santos&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Guerra dos Oito Santos (página não existe)">Guerra dos Oito Santos</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=O_confronto_entre_a_Igreja_e_o_Imp%C3%A9rio&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="O confronto entre a Igreja e o Império (página não existe)">O confronto entre a Igreja e o Império</a></li></ul> <h2 id="Referências" style="cursor: help;" title="Esta seção foi configurada para não ser editável diretamente. Edite a página toda ou a seção anterior em vez disso."><span id="Refer.C3.AAncias"></span>Referências</h2> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vaticanstate.va/IT/Stato_e_Governo/NoteGenerali/Inno.htm">«Inno Pontificio e la sua storia»</a> (em italiano). Statto della città del Vaticano<span class="reference-accessdate">. Consultado em <span class="nowrap">26 Ago</span> 2021</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100313145622/http://www.vaticanstate.va/IT/Stato_e_Governo/NoteGenerali/Inno.htm">Cópia arquivada em 13 Mar 2010</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.btitle=Inno+Pontificio+e+la+sua+storia&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.pub=Statto+della+citt%C3%A0+del+Vaticano&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.vaticanstate.va%2FIT%2FStato_e_Governo%2FNoteGenerali%2FInno.htm&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Saylin, Gregory M. (November 1995). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://scholarship.law.vanderbilt.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1908&amp;context=vjtl">«The United Nations International Conference on Population and Development: Religion, Tradition, and Law in Latin America»</a>. <i>Vanderbilt Journal of Transnational Law</i>. <b>28</b> (5): 1263</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.atitle=The+United+Nations+International+Conference+on+Population+and+Development%3A+Religion%2C+Tradition%2C+and+Law+in+Latin+America&amp;rft.aufirst=Gregory+M.&amp;rft.aulast=Saylin&amp;rft.chron=November+1995&amp;rft.genre=article&amp;rft.issue=5&amp;rft.jtitle=Vanderbilt+Journal+of+Transnational+Law&amp;rft.pages=1263&amp;rft.volume=28&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fscholarship.law.vanderbilt.edu%2Fcgi%2Fviewcontent.cgi%3Farticle%3D1908%26context%3Dvjtl&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span> <span style="font-size:100%" class="error citation-comment">Verifique data em: <code style="color:inherit; border:inherit; padding:inherit;">&#124;data=</code> (<a href="/wiki/Ajuda:Erros_nas_refer%C3%AAncias#bad_date" title="Ajuda:Erros nas referências">ajuda</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-census1853-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-census1853_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ebiblio.istat.it/digibib/censimentipreunitari/LO10431158CensPopStatoPont1853.pdf"><i>Statistica della popolazione dello Stato pontificio dell'anno 1853</i></a> <span style="font-size:85%;">(PDF)</span>. [S.l.]: Ministero del commercio e lavori pubblici. 1857. p.&#160;xxii<span class="reference-accessdate">. Consultado em <span class="nowrap">1 Mar</span> 2018</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180302103834/https://ebiblio.istat.it/digibib/censimentipreunitari/LO10431158CensPopStatoPont1853.pdf">Cópia arquivada <span style="font-size:85%;">(PDF)</span> em 2 Mar 2018</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.btitle=Statistica+della+popolazione+dello+Stato+pontificio+dell%27anno+1853&amp;rft.date=1857&amp;rft.genre=book&amp;rft.pages=xxii&amp;rft.pub=Ministero+del+commercio+e+lavori+pubblici&amp;rft_id=https%3A%2F%2Febiblio.istat.it%2Fdigibib%2Fcensimentipreunitari%2FLO10431158CensPopStatoPont1853.pdf&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">(em <a href="/wiki/L%C3%ADngua_italiana" title="Língua italiana">italiano</a>: <span lang="it">Stato della Chiesa</span> <span title="Representação no Alfabeto Fonético Internacional (AFI)" class="AFI">it</span>; em <a href="/wiki/Latim" title="Latim">latim</a>: <span lang="la">Status Ecclesiasticus</span>), Frederik de Wit, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://digital.ub.uni-duesseldorf.de/ihd/content/titleinfo/3220872">"Status Ecclesiasticus et Magnus Ducatus Thoscanae" (1700)</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180306202338/http://digital.ub.uni-duesseldorf.de/ihd/content/titleinfo/3220872">Arquivado em</a> 2018-03-06 no <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20211005235304/https://www.britannica.com/place/Papal-States">«Papal States»</a>. <i><a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">Encyclopædia Britannica</a></i>. 30 Abr 2020<span class="reference-accessdate">. Consultado em <span class="nowrap">11 Ago</span> 2021</span>. Arquivado do <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/place/Papal-States">original</a> em 5 Out 2021</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.atitle=Papal+States&amp;rft.date=2020-04-30&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=Encyclop%C3%A6dia+Britannica&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2Fplace%2FPapal-States&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20211115155958/https://www.britannica.com/place/Papal-States">«Papal States | historical region, Italy | Britannica»</a>. <i>Britannica.com</i> (em inglês)<span class="reference-accessdate">. Consultado em 21 de novembro de 2021</span>. Arquivado do <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/place/Papal-States">original</a> em 15 de novembro de 2021</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.atitle=Papal+States+%7C+historical+region%2C+Italy+%7C+Britannica&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=Britannica.com&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2Fplace%2FPapal-States&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-mitchell368-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mitchell368_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Mitchell, S.A. (1840). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/mitchellsgeogra01mitcgoog/page/368/mode/1up"><i>Mitchell's geographical reader</i></a>. [S.l.]: Thomas, Cowperthwait &amp; Co.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=S.A.&amp;rft.aulast=Mitchell&amp;rft.btitle=Mitchell%27s+geographical+reader&amp;rft.date=1840&amp;rft.genre=book&amp;rft.pub=Thomas%2C+Cowperthwait+%26+Co.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fmitchellsgeogra01mitcgoog%2Fpage%2F368%2Fmode%2F1up&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-schnurer-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-schnurer_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newadvent.org/cathen/14257a.htm">Schnürer, Gustav. </a></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Brent, Allen (2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=tmavAwAAQBAJ&amp;pg=PA243"><i>A Political History of Early Christianity</i></a> (em inglês). [S.l.]: A&amp;C Black. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/9780567606051" title="Especial:Fontes de livros/9780567606051">9780567606051</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 26 de setembro de 2020</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210910072606/https://books.google.com/books?id=tmavAwAAQBAJ&amp;pg=PA243">Cópia arquivada em 10 de setembro de 2021</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Allen&amp;rft.aulast=Brent&amp;rft.btitle=A+Political+History+of+Early+Christianity&amp;rft.date=2009&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=9780567606051&amp;rft.pub=A%26C+Black&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DtmavAwAAQBAJ%26pg%3DPA243&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-schnurer2-10"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-schnurer2_10-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-schnurer2_10-1">b</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newadvent.org/cathen/14257a.htm">Schnürer, Gustav. </a></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200918234756/https://www.catholic.org/encyclopedia/view.php?id=8827">«Ostrogoths»</a>. Catholic Online<span class="reference-accessdate">. Consultado em <span class="nowrap">December 9,</span> 2020</span>. Arquivado do <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.catholic.org/encyclopedia/view.php?id=8827">original</a> em September 18, 2020</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.btitle=Ostrogoths&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.pub=Catholic+Online&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.catholic.org%2Fencyclopedia%2Fview.php%3Fid%3D8827&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span> <span style="font-size:100%" class="error citation-comment">Verifique data em: <code style="color:inherit; border:inherit; padding:inherit;">&#124;acessodata=, &#124;arquivodata=</code> (<a href="/wiki/Ajuda:Erros_nas_refer%C3%AAncias#bad_date" title="Ajuda:Erros nas referências">ajuda</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTETreadgold1997378-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTETreadgold1997378_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFTreadgold1997">Treadgold 1997</a>, p.&#160;378.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">McEvedy, Colin (1961). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=rjHVAAAAMAAJ&amp;q=Rome-Ravenna+corridor"><i>The Penguin Atlas of Medieval History</i></a>. [S.l.]: Penguin Books. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/9780140708226" title="Especial:Fontes de livros/9780140708226">9780140708226</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 26 de setembro de 2020</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210913092921/https://books.google.com/books?id=rjHVAAAAMAAJ&amp;q=Rome-Ravenna+corridor">Cópia arquivada em 13 de setembro de 2021</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Colin&amp;rft.aulast=McEvedy&amp;rft.btitle=The+Penguin+Atlas+of+Medieval+History&amp;rft.date=1961&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=9780140708226&amp;rft.pub=Penguin+Books&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DrjHVAAAAMAAJ%26q%3DRome-Ravenna%2Bcorridor&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Freeman, Charles (2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=UtMVAwAAQBAJ&amp;q=Rome-Ravenna+corridor"><i>Egypt, Greece, and Rome: Civilizations of the Ancient Mediterranean</i></a>. [S.l.]: OUP Oxford. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-0199651924" title="Especial:Fontes de livros/978-0199651924">978-0199651924</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 18 de novembro de 2020</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210913092925/https://books.google.com/books?id=UtMVAwAAQBAJ&amp;q=Rome-Ravenna+corridor">Cópia arquivada em 13 de setembro de 2021</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Charles&amp;rft.aulast=Freeman&amp;rft.btitle=Egypt%2C+Greece%2C+and+Rome%3A+Civilizations+of+the+Ancient+Mediterranean&amp;rft.date=2014&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-0199651924&amp;rft.pub=OUP+Oxford&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DUtMVAwAAQBAJ%26q%3DRome-Ravenna%2Bcorridor&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Richards, Jeffrey (2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Zod9AwAAQBAJ&amp;q=Rome-Ravenna+corridor"><i>The Popes and the Papacy in the Early Middle Ages: 476–752</i></a>. [S.l.]: Routledge. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-1317678175" title="Especial:Fontes de livros/978-1317678175">978-1317678175</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 18 de novembro de 2020</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210913092926/https://books.google.com/books?id=Zod9AwAAQBAJ&amp;q=Rome-Ravenna+corridor">Cópia arquivada em 13 de setembro de 2021</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Jeffrey&amp;rft.aulast=Richards&amp;rft.btitle=The+Popes+and+the+Papacy+in+the+Early+Middle+Ages%3A+476%93752&amp;rft.date=2014&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-1317678175&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DZod9AwAAQBAJ%26q%3DRome-Ravenna%2Bcorridor&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/oclc/62243072"><i>Medieval Italy&#160;: an encyclopedia. Volume 1, A to K</i></a>. New York: Routledge. 2004. 1024&#160;páginas. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/0-203-50275-2" title="Especial:Fontes de livros/0-203-50275-2">0-203-50275-2</a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/62243072">62243072</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.btitle=Medieval+Italy+%3A+an+encyclopedia.+Volume+1%2C+A+to+K&amp;rft.date=2004&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=0-203-50275-2&amp;rft.place=New+York&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.worldcat.org%2Foclc%2F62243072&amp;rft_id=info%3Aoclcnum%2F62243072&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEKleinhenz20041060-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKleinhenz20041060_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKleinhenz2004">Kleinhenz 2004</a>, p.&#160;1060.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210124095625/https://www.catholic.org/saints/saint.php?saint_id=982">«St. Gregory II – Saints &amp; Angels»</a>. Catholic Online<span class="reference-accessdate">. Consultado em <span class="nowrap">December 9,</span> 2020</span>. Arquivado do <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.catholic.org/saints/saint.php?saint_id=982">original</a> em January 24, 2021</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.btitle=St.+Gregory+II+%93+Saints+%26+Angels&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.pub=Catholic+Online&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.catholic.org%2Fsaints%2Fsaint.php%3Fsaint_id%3D982&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span> <span style="font-size:100%" class="error citation-comment">Verifique data em: <code style="color:inherit; border:inherit; padding:inherit;">&#124;acessodata=, &#124;arquivodata=</code> (<a href="/wiki/Ajuda:Erros_nas_refer%C3%AAncias#bad_date" title="Ajuda:Erros nas referências">ajuda</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200812183946/https://www.catholic.org/encyclopedia/view.php?id=5358">«Pope St. Gregory II»</a>. Catholic Online<span class="reference-accessdate">. Consultado em <span class="nowrap">December 9,</span> 2020</span>. Arquivado do <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.catholic.org/encyclopedia/view.php?id=5358">original</a> em August 12, 2020</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.btitle=Pope+St.+Gregory+II&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.pub=Catholic+Online&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.catholic.org%2Fencyclopedia%2Fview.php%3Fid%3D5358&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span> <span style="font-size:100%" class="error citation-comment">Verifique data em: <code style="color:inherit; border:inherit; padding:inherit;">&#124;acessodata=, &#124;arquivodata=</code> (<a href="/wiki/Ajuda:Erros_nas_refer%C3%AAncias#bad_date" title="Ajuda:Erros nas referências">ajuda</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170609155123/http://www.romeartlover.it/Civita3.html">«Sutri»</a>. <i>From Civitavecchia to Civita Castellana</i><span class="reference-accessdate">. Consultado em <span class="nowrap">27 August</span> 2012</span>. Arquivado do <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.romeartlover.it/Civita3.html">original</a> em 9 June 2017</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.atitle=Sutri&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=From+Civitavecchia+to+Civita+Castellana&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.romeartlover.it%2FCivita3.html&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span> <span style="font-size:100%" class="error citation-comment">Verifique data em: <code style="color:inherit; border:inherit; padding:inherit;">&#124;acessodata=, &#124;arquivodata=</code> (<a href="/wiki/Ajuda:Erros_nas_refer%C3%AAncias#bad_date" title="Ajuda:Erros nas referências">ajuda</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEKleinhenz2004324-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKleinhenz2004324_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKleinhenz2004">Kleinhenz 2004</a>, p.&#160;324.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Woods, Joseph M. (1921). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/stable/25011734">«The Rise of the Papal States up to Charlemagne's Coronation»</a>. <i>The Catholic Historical Review</i> (1): 44–54. <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0008-8080">0008-8080</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 19 de janeiro de 2025</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.atitle=The+Rise+of+the+Papal+States+up+to+Charlemagne%27s+Coronation&amp;rft.aufirst=Joseph+M.&amp;rft.aulast=Woods&amp;rft.date=1921&amp;rft.genre=article&amp;rft.issn=0008-8080&amp;rft.issue=1&amp;rft.jtitle=The+Catholic+Historical+Review&amp;rft.pages=44-54&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F25011734&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-:0-23"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-:0_23-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:0_23-1">b</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:0_23-2">c</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Whalen, Brett Edward (2019). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/stable/j.ctv16t6gh0"><i>The Two Powers: The Papacy, the Empire, and the Struggle for Sovereignty in the Thirteenth Century</i></a>. [S.l.]: University of Pennsylvania Press</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Brett+Edward&amp;rft.aulast=Whalen&amp;rft.btitle=The+Two+Powers%3A+The+Papacy%2C+the+Empire%2C+and+the+Struggle+for+Sovereignty+in+the+Thirteenth+Century&amp;rft.date=2019&amp;rft.genre=book&amp;rft.pub=University+of+Pennsylvania+Press&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2Fj.ctv16t6gh0&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=%C3%89mile_Amann&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Émile Amann (página não existe)">Émile Amann</a> and Auguste Dumas, <i>L'église au pouvoir des laïques</i>, in Auguste Fliche and Victor Martin, eds.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTETucker2009332-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTETucker2009332_25-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFTucker2009">Tucker 2009</a>, p.&#160;332.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESpielvogel2013245–246-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTESpielvogel2013245–246_26-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSpielvogel2013">Spielvogel 2013</a>, pp.&#160;245–246.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEElmMixson2015154-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEElmMixson2015154_27-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFElmMixson2015">Elm &amp; Mixson 2015</a>, p.&#160;154.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEWatanabe2013241-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEWatanabe2013241_28-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFWatanabe2013">Watanabe 2013</a>, p.&#160;241.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEKleinhenz2004220,_982-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKleinhenz2004220,_982_29-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKleinhenz2004">Kleinhenz 2004</a>, pp.&#160;220, 982.</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Butt, John J. (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/greenwooddiction00butt_0"><i>The Greenwood Dictionary of World History</i></a>. [S.l.]: Greenwood Publishing Group. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-0313327650" title="Especial:Fontes de livros/978-0313327650">978-0313327650</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=John+J.&amp;rft.aulast=Butt&amp;rft.btitle=The+Greenwood+Dictionary+of+World+History&amp;rft.date=2006&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-0313327650&amp;rft.pub=Greenwood+Publishing+Group&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fgreenwooddiction00butt_0&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span> <span style="font-size:100%" class="error citation-comment">Verifique o valor de <code style="color:inherit; border:inherit; padding:inherit;">&#124;url-access=registration</code> (<a href="/wiki/Ajuda:Erros_nas_refer%C3%AAncias#invalid_param_val" title="Ajuda:Erros nas referências">ajuda</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Noble; et al. (2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Td4WAAAAQBAJ&amp;q=avignon+babylonian+captivity+1309-1377"><i>Cengage Advantage Books: Western Civilization: Beyond Boundaries</i></a> 7 ed. [S.l.]: Cengage Learning. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-1285661537" title="Especial:Fontes de livros/978-1285661537">978-1285661537</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 18 de novembro de 2020</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210914043921/https://books.google.com/books?id=Td4WAAAAQBAJ&amp;q=avignon+babylonian+captivity+1309-1377">Cópia arquivada em 14 de setembro de 2021</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.au=Noble&amp;rft.btitle=Cengage+Advantage+Books%3A+Western+Civilization%3A+Beyond+Boundaries&amp;rft.date=2013&amp;rft.edition=7&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-1285661537&amp;rft.pub=Cengage+Learning&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DTd4WAAAAQBAJ%26q%3Davignon%2Bbabylonian%2Bcaptivity%2B1309-1377&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMenache2003142-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMenache2003142_32-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMenache2003">Menache 2003</a>, p.&#160;142.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEWaley196662-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEWaley196662_33-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFWaley1966">Waley 1966</a>, p.&#160;62.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEKleinhenz2004802-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKleinhenz2004802_34-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKleinhenz2004">Kleinhenz 2004</a>, p.&#160;802.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTERuggiero2014225-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTERuggiero2014225_35-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFRuggiero2014">Ruggiero 2014</a>, p.&#160;225.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTERuggiero2014227-36"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTERuggiero2014227_36-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTERuggiero2014227_36-1">b</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTERuggiero2014227_36-2">c</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFRuggiero2014">Ruggiero 2014</a>, p.&#160;227.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEWatanabe201319-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEWatanabe201319_37-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFWatanabe2013">Watanabe 2013</a>, p.&#160;19.</span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Frommel, Christoph L. (1986). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/stable/204124">«Papal Policy: The Planning of Rome during the Renaissance»</a>. <i>The Journal of Interdisciplinary History</i> (1): 39–65. <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0022-1953">0022-1953</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.2307%2F204124">10.2307/204124</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 19 de janeiro de 2025</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.atitle=Papal+Policy%3A+The+Planning+of+Rome+during+the+Renaissance&amp;rft.aufirst=Christoph+L.&amp;rft.aulast=Frommel&amp;rft.date=1986&amp;rft.genre=article&amp;rft.issn=0022-1953&amp;rft.issue=1&amp;rft.jtitle=The+Journal+of+Interdisciplinary+History&amp;rft.pages=39-65&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F204124&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F204124&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Ganse, Alexander. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170303201645/http://www.zum.de/whkmla/military/italy/milxpapalstate.html">«History of the Papal States»</a>. <i>World History at KDMLA</i>. Korean Minjok Leadership Academy<span class="reference-accessdate">. Consultado em <span class="nowrap">7 March</span> 2013</span>. Arquivado do <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.zum.de/whkmla/military/italy/milxpapalstate.html">original</a> em 3 March 2017</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.atitle=History+of+the+Papal+States&amp;rft.aufirst=Alexander&amp;rft.aulast=Ganse&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=World+History+at+KDMLA&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.zum.de%2Fwhkmla%2Fmilitary%2Fitaly%2Fmilxpapalstate.html&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span> <span style="font-size:100%" class="error citation-comment">Verifique data em: <code style="color:inherit; border:inherit; padding:inherit;">&#124;acessodata=, &#124;arquivodata=</code> (<a href="/wiki/Ajuda:Erros_nas_refer%C3%AAncias#bad_date" title="Ajuda:Erros nas referências">ajuda</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Durant1-40"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-Durant1_40-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-Durant1_40-1">b</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Durant, Will (1953). «Chapter XXI: The Political Collapse: 1494–1534». <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.547401"><i>The Renaissance</i></a>. [S.l.: s.n.]</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.atitle=Chapter+XXI%3A+The+Political+Collapse%3A+1494%931534&amp;rft.aufirst=Will&amp;rft.aulast=Durant&amp;rft.btitle=The+Renaissance&amp;rft.date=1953&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fin.ernet.dli.2015.547401&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200806025822/https://www.themaparchive.com/papal-states-in-the-16th-century.html">«Papal States in the 16th Century»</a>. <i>themaparchive.com</i><span class="reference-accessdate">. Consultado em <span class="nowrap">26 August</span> 2021</span>. Arquivado do <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.themaparchive.com/papal-states-in-the-16th-century.html">original</a> em 6 August 2020</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.atitle=Papal+States+in+the+16th+Century&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=themaparchive.com&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.themaparchive.com%2Fpapal-states-in-the-16th-century.html&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span> <span style="font-size:100%" class="error citation-comment">Verifique o valor de <code style="color:inherit; border:inherit; padding:inherit;">&#124;url-access=subscription</code> (<a href="/wiki/Ajuda:Erros_nas_refer%C3%AAncias#invalid_param_val" title="Ajuda:Erros nas referências">ajuda</a>); </span><span style="font-size:100%" class="error citation-comment">Verifique data em: <code style="color:inherit; border:inherit; padding:inherit;">&#124;acessodata=, &#124;arquivodata=</code> (<a href="/wiki/Ajuda:Erros_nas_refer%C3%AAncias#bad_date" title="Ajuda:Erros nas referências">ajuda</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Durant2-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Durant2_42-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Durant, Will (1953). «Chapter XXXIX: The popes and the Council: 1517–1565». <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.547401"><i>The Renaissance</i></a>. [S.l.: s.n.]</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.atitle=Chapter+XXXIX%3A+The+popes+and+the+Council%3A+1517%931565&amp;rft.aufirst=Will&amp;rft.aulast=Durant&amp;rft.btitle=The+Renaissance&amp;rft.date=1953&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fin.ernet.dli.2015.547401&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEHanlon2008134-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHanlon2008134_43-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHanlon2008">Hanlon 2008</a>, p.&#160;134.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEDomenico200285-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEDomenico200285_44-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDomenico2002">Domenico 2002</a>, p.&#160;85.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEGross200440-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEGross200440_45-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGross2004">Gross 2004</a>, p.&#160;40.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEHanson2015252-46"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHanson2015252_46-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHanson2015252_46-1">b</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHanson2015252_46-2">c</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHanson2015252_46-3">d</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHanson2015252_46-4">e</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHanson2015252_46-5">f</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHanson2015252_46-6">g</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHanson2015252_46-7">h</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHanson2015">Hanson 2015</a>, p.&#160;252.</span> </li> <li id="cite_note-:1-47"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-:1_47-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:1_47-1">b</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Souvay, Charles L. (1923). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/stable/25011902">«The French Papal States during the Revolution»</a>. <i>The Catholic Historical Review</i> (4): 485–496. <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0008-8080">0008-8080</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 19 de janeiro de 2025</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.atitle=The+French+Papal+States+during+the+Revolution&amp;rft.aufirst=Charles+L.&amp;rft.aulast=Souvay&amp;rft.date=1923&amp;rft.genre=article&amp;rft.issn=0008-8080&amp;rft.issue=4&amp;rft.jtitle=The+Catholic+Historical+Review&amp;rft.pages=485-496&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F25011902&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Debenedetti-Stow, Sandra (1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/stable/20101121">«The Etymology of "Ghetto": New Evidence from Rome»</a>. <i>Jewish History</i> (1/2): 79–85. <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0334-701X">0334-701X</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 19 de janeiro de 2025</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.atitle=The+Etymology+of+%22Ghetto%22%3A+New+Evidence+from+Rome&amp;rft.aufirst=Sandra&amp;rft.aulast=Debenedetti-Stow&amp;rft.date=1992&amp;rft.genre=article&amp;rft.issn=0334-701X&amp;rft.issue=1%2F2&amp;rft.jtitle=Jewish+History&amp;rft.pages=79-85&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F20101121&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-:2-49"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-:2_49-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:2_49-1">b</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:2_49-2">c</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:2_49-3">d</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:2_49-4">e</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:2_49-5">f</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:2_49-6">g</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Mouritsen, Henrik (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/stable/43768024">«Italian Unification: A Study in Ancient and Modern Historiography»</a>. <i>Bulletin of the Institute of Classical Studies. Supplement</i> (70): iii–203. <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/2398-3264">2398-3264</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 19 de janeiro de 2025</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.atitle=Italian+Unification%3A+A+Study+in+Ancient+and+Modern+Historiography&amp;rft.aufirst=Henrik&amp;rft.aulast=Mouritsen&amp;rft.date=1998&amp;rft.genre=article&amp;rft.issn=2398-3264&amp;rft.issue=70&amp;rft.jtitle=Bulletin+of+the+Institute+of+Classical+Studies.+Supplement&amp;rft.pages=iii-203&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F43768024&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTERoesslerMiklos2003149-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTERoesslerMiklos2003149_50-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFRoesslerMiklos2003">Roessler &amp; Miklos 2003</a>, p.&#160;149.</span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210602212640/https://www.bibliotecasalaborsa.it/cronologia/bologna/1849/il_triumvirato_rosso">«Il 'triumvirato rosso<span style="padding-right:0.2em;">'</span>»</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Biblioteca_Salaborsa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Biblioteca Salaborsa (página não existe)">Biblioteca Salaborsa</a></i> (em italiano)<span class="reference-accessdate">. Consultado em <span class="nowrap">29 May</span> 2021</span>. Arquivado do <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bibliotecasalaborsa.it/cronologia/bologna/1849/il_triumvirato_rosso">original</a> em 2 June 2021</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.atitle=Il+%27triumvirato+rosso%27&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=Biblioteca+Salaborsa&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bibliotecasalaborsa.it%2Fcronologia%2Fbologna%2F1849%2Fil_triumvirato_rosso&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span> <span style="font-size:100%" class="error citation-comment">Verifique data em: <code style="color:inherit; border:inherit; padding:inherit;">&#124;acessodata=, &#124;arquivodata=</code> (<a href="/wiki/Ajuda:Erros_nas_refer%C3%AAncias#bad_date" title="Ajuda:Erros nas referências">ajuda</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEFischer2011136-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEFischer2011136_52-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFFischer2011">Fischer 2011</a>, p.&#160;136.</span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Abulafia, David (2003). «The Mediterranean as a battleground». <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=LrRzgSebSZMC&amp;q=Giuseppe+Garibaldi+overthrew+bourbon"><i>The Mediterranean in History</i></a>. [S.l.]: Getty Publication. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-0892367252" title="Especial:Fontes de livros/978-0892367252">978-0892367252</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 18 de novembro de 2020</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210916060046/https://books.google.com/books?id=LrRzgSebSZMC&amp;q=Giuseppe+Garibaldi+overthrew+bourbon">Cópia arquivada em 16 de setembro de 2021</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.atitle=The+Mediterranean+as+a+battleground&amp;rft.aufirst=David&amp;rft.aulast=Abulafia&amp;rft.btitle=The+Mediterranean+in+History&amp;rft.date=2003&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.isbn=978-0892367252&amp;rft.pub=Getty+Publication&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DLrRzgSebSZMC%26q%3DGiuseppe%2BGaribaldi%2Boverthrew%2Bbourbon&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Alvarez, David (2011). <i>The Pope's Soldiers</i>. [S.l.]: University Press of Kansas. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-0-7006-1770-8" title="Especial:Fontes de livros/978-0-7006-1770-8">978-0-7006-1770-8</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=David&amp;rft.aulast=Alvarez&amp;rft.btitle=The+Pope%27s+Soldiers&amp;rft.date=2011&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-0-7006-1770-8&amp;rft.pub=University+Press+of+Kansas&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190203143600/http://www.guardiasvizzera.va/content/guardiasvizzera/en/storia/1870-fine-dello-stato-pontificio.html">«History of the Pontifical Swiss Guard»</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em <span class="nowrap">30 August</span> 2016</span>. Arquivado do <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.guardiasvizzera.va/content/guardiasvizzera/en/storia/1870-fine-dello-stato-pontificio.html">original</a> em 3 February 2019</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.btitle=History+of+the+Pontifical+Swiss+Guard&amp;rft.genre=unknown&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.guardiasvizzera.va%2Fcontent%2Fguardiasvizzera%2Fen%2Fstoria%2F1870-fine-dello-stato-pontificio.html&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span> <span style="font-size:100%" class="error citation-comment">Verifique data em: <code style="color:inherit; border:inherit; padding:inherit;">&#124;acessodata=, &#124;arquivodata=</code> (<a href="/wiki/Ajuda:Erros_nas_refer%C3%AAncias#bad_date" title="Ajuda:Erros nas referências">ajuda</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEDe_Grand200489-56"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEDe_Grand200489_56-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEDe_Grand200489_56-1">b</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDe_Grand2004">De Grand 2004</a>, p.&#160;89.</span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Partner, Peter (1972). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/stable/jj.7968059"><i>The Lands of St Peter: The Papal State in the Middle Ages and the Early Renaissance</i></a> 1 ed. [S.l.]: University of California Press</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Peter&amp;rft.aulast=Partner&amp;rft.btitle=The+Lands+of+St+Peter%3A+The+Papal+State+in+the+Middle+Ages+and+the+Early+Renaissance&amp;rft.date=1972&amp;rft.edition=1&amp;rft.genre=book&amp;rft.pub=University+of+California+Press&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2Fjj.7968059&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Brandani, Massimo (1976). <i>L'Esercito Pontificio da Castelfidardo a Porta Pia</i>. Milan: Intergest</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Massimo&amp;rft.aulast=Brandani&amp;rft.btitle=L%27Esercito+Pontificio+da+Castelfidardo+a+Porta+Pia&amp;rft.date=1976&amp;rft.genre=book&amp;rft.place=Milan&amp;rft.pub=Intergest&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text">Charles A. Coulombe, <i>The Pope's Legion: The Multinational Fighting Force that Defended the Vatican</i>, Palgrave Macmillan, New York, 2008</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELevillain20021095-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTELevillain20021095_60-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLevillain2002">Levillain 2002</a>, p.&#160;1095.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bibliografia">Bibliografia</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="Editar secção: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=edit&amp;section=15" title="Editar código-fonte da secção: Bibliografia"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Fontes">Fontes</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;veaction=edit&amp;section=16" title="Editar secção: Fontes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=edit&amp;section=16" title="Editar código-fonte da secção: Fontes"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r69705596">.mw-parser-output .refbegin{margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul{margin-left:0}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li{margin-left:0;padding-left:3.2em;text-indent:-3.2em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents ul,.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents ul li{list-style:none}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li{padding-left:1.6em;text-indent:-1.6em}}.mw-parser-output .refbegin-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .refbegin-columns ul{margin-top:0}.mw-parser-output .refbegin-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}@media screen{.mw-parser-output .refbegin{font-size:90%}}.mw-parser-output .refbegin-100{font-size:100%}</style><div class="refbegin reflist" style=""> <ul><li><i>Este artigo incorpora texto da </i><a href="/wiki/Enciclop%C3%A9dia_Cat%C3%B3lica" title="Enciclopédia Católica">Catholic Encyclopedia</a><i>, publicação de 1913 em <a href="/wiki/Dom%C3%ADnio_p%C3%BAblico" title="Domínio público">domínio público</a>. </i></li> <li>Chambers, D.S. 2006. <i>Popes, Cardinals &amp; War: The Military Church in Renaissance and Early Modern Europe</i>. I.B. Tauris. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/1-84511-178-8" title="Especial:Fontes de livros/1-84511-178-8">1-84511-178-8</a>.&#32;&#91;<i><a href="/wiki/Sic" title="Sic">sic</a></i>&#93;</li> <li><cite class="citation book">De Cesare, Raffaele (1909). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/thelastdaysofpap00cesauoftb"><i>The Last Days of Papal Rome</i></a>. London: Archibald Constable &amp; Co.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Raffaele&amp;rft.aulast=De+Cesare&amp;rft.btitle=The+Last+Days+of+Papal+Rome&amp;rft.date=1909&amp;rft.genre=book&amp;rft.place=London&amp;rft.pub=Archibald+Constable+%26+Co.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fthelastdaysofpap00cesauoftb&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><cite class="citation book">De Grand, Alexander J. (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=UB3S7g1p6UYC&amp;q=11+february+1929+lateran+treaty"><i>Fascist Italy and Nazi Germany: The "fascist" Style of Rule</i></a>. [S.l.]: Psychology Press. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-0415336314" title="Especial:Fontes de livros/978-0415336314">978-0415336314</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 18 de novembro de 2020</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220113161528/https://books.google.com/books?id=UB3S7g1p6UYC&amp;q=11+february+1929+lateran+treaty">Cópia arquivada em 13 de janeiro de 2022</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Alexander+J.&amp;rft.aulast=De+Grand&amp;rft.btitle=Fascist+Italy+and+Nazi+Germany%3A+The+%22fascist%22+Style+of+Rule&amp;rft.date=2004&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-0415336314&amp;rft.pub=Psychology+Press&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DUB3S7g1p6UYC%26q%3D11%2Bfebruary%2B1929%2Blateran%2Btreaty&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><cite class="citation book">Domenico, Roy Palmer (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=wZ-PMNC5XOkC&amp;q=papal+states+reclaimed+ferrara"><i>The Regions of Italy: A Reference Guide to History and Culture</i></a>. [S.l.]: Greenwood Publishing Group. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-0313307331" title="Especial:Fontes de livros/978-0313307331">978-0313307331</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 18 de novembro de 2020</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220113161526/https://books.google.com/books?id=wZ-PMNC5XOkC&amp;q=papal+states+reclaimed+ferrara">Cópia arquivada em 13 de janeiro de 2022</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Roy+Palmer&amp;rft.aulast=Domenico&amp;rft.btitle=The+Regions+of+Italy%3A+A+Reference+Guide+to+History+and+Culture&amp;rft.date=2002&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-0313307331&amp;rft.pub=Greenwood+Publishing+Group&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DwZ-PMNC5XOkC%26q%3Dpapal%2Bstates%2Breclaimed%2Bferrara&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><cite class="citation book">Elm, Kaspar; Mixson, James D. (2015). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=yHXsCgAAQBAJ&amp;q=Avignonese+Captivity&amp;pg=PA154"><i>Religious Life between Jerusalem, the Desert, and the World: Selected Essays by Kaspar Elm</i></a>. [S.l.]: BRILL. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-9004307780" title="Especial:Fontes de livros/978-9004307780">978-9004307780</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 18 de novembro de 2020</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220113161521/https://books.google.com/books?id=yHXsCgAAQBAJ&amp;q=Avignonese+Captivity&amp;pg=PA154">Cópia arquivada em 13 de janeiro de 2022</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.au=Mixson%2C+James+D.&amp;rft.aufirst=Kaspar&amp;rft.aulast=Elm&amp;rft.btitle=Religious+Life+between+Jerusalem%2C+the+Desert%2C+and+the+World%3A+Selected+Essays+by+Kaspar+Elm&amp;rft.date=2015&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-9004307780&amp;rft.pub=BRILL&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DyHXsCgAAQBAJ%26q%3DAvignonese%2BCaptivity%26pg%3DPA154&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><cite class="citation book">Fischer, Conan (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=--wnvhGnangC&amp;q=Giuseppe+Garibaldi+bourbon+fischer"><i>Europe between Democracy and Dictatorship: 1900–1945</i></a>. [S.l.]: John Wiley &amp; Sons. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-1444351453" title="Especial:Fontes de livros/978-1444351453">978-1444351453</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 18 de novembro de 2020</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220113161727/https://books.google.com/books?id=--wnvhGnangC&amp;q=Giuseppe+Garibaldi+bourbon+fischer">Cópia arquivada em 13 de janeiro de 2022</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Conan&amp;rft.aulast=Fischer&amp;rft.btitle=Europe+between+Democracy+and+Dictatorship%3A+1900%931945&amp;rft.date=2011&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-1444351453&amp;rft.pub=John+Wiley+%26+Sons&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D--wnvhGnangC%26q%3DGiuseppe%2BGaribaldi%2Bbourbon%2Bfischer&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><cite class="citation book">Gross, Hanns (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=YL76TPcQb-oC&amp;q=Duchy+of+Urbino+1631"><i>Rome in the Age of Enlightenment: The Post-Tridentine Syndrome and the Ancien Régime</i></a>. Cambridge, England: Cambridge University Press. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-0521893787" title="Especial:Fontes de livros/978-0521893787">978-0521893787</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 18 de novembro de 2020</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220113161523/https://books.google.com/books?id=YL76TPcQb-oC&amp;q=Duchy+of+Urbino+1631">Cópia arquivada em 13 de janeiro de 2022</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Hanns&amp;rft.aulast=Gross&amp;rft.btitle=Rome+in+the+Age+of+Enlightenment%3A+The+Post-Tridentine+Syndrome+and+the+Ancien+R%C3%A9gime&amp;rft.date=2004&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-0521893787&amp;rft.place=Cambridge%2C+England&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DYL76TPcQb-oC%26q%3DDuchy%2Bof%2BUrbino%2B1631&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><cite class="citation book">Hanlon, Gregory (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Pf9HAwAAQBAJ&amp;q=papal+states+1598+duchy+of+ferrara"><i>The Twilight Of A Military Tradition: Italian Aristocrats And European Conflicts, 1560–1800</i></a>. [S.l.]: Routledge. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-1135361433" title="Especial:Fontes de livros/978-1135361433">978-1135361433</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 18 de novembro de 2020</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220113161525/https://books.google.com/books?id=Pf9HAwAAQBAJ&amp;q=papal+states+1598+duchy+of+ferrara">Cópia arquivada em 13 de janeiro de 2022</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Gregory&amp;rft.aulast=Hanlon&amp;rft.btitle=The+Twilight+Of+A+Military+Tradition%3A+Italian+Aristocrats+And+European+Conflicts%2C+1560%931800&amp;rft.date=2008&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-1135361433&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DPf9HAwAAQBAJ%26q%3Dpapal%2Bstates%2B1598%2Bduchy%2Bof%2Bferrara&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><cite class="citation book">Hanson, Paul R. (2015). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/historicaldictio0ed2hans"><i>Historical Dictionary of the French Revolution</i></a> 2nd ed. [S.l.]: Rowman &amp; Littlefield. p.&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/historicaldictio0ed2hans/page/252">252</a>. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-0810878921" title="Especial:Fontes de livros/978-0810878921">978-0810878921</a>. <q>Comtat Venaissin and Avignon were annexed by France.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Paul+R.&amp;rft.aulast=Hanson&amp;rft.btitle=Historical+Dictionary+of+the+French+Revolution&amp;rft.date=2015&amp;rft.edition=2nd&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-0810878921&amp;rft.pages=252&amp;rft.pub=Rowman+%26+Littlefield&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fhistoricaldictio0ed2hans&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span> <span style="font-size:100%" class="error citation-comment">Verifique o valor de <code style="color:inherit; border:inherit; padding:inherit;">&#124;url-access=registration</code> (<a href="/wiki/Ajuda:Erros_nas_refer%C3%AAncias#invalid_param_val" title="Ajuda:Erros nas referências">ajuda</a>)</span></li> <li><cite class="citation book">Kleinhenz, Christopher (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=E2CTAgAAQBAJ&amp;q=exarchate+ravenna+751+lombards"><i>Medieval Italy: An Encyclopedia</i></a>. [S.l.]: Routledge. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-1135948801" title="Especial:Fontes de livros/978-1135948801">978-1135948801</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 18 de novembro de 2020</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220113161519/https://books.google.com/books?id=E2CTAgAAQBAJ&amp;q=exarchate+ravenna+751+lombards">Cópia arquivada em 13 de janeiro de 2022</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Christopher&amp;rft.aulast=Kleinhenz&amp;rft.btitle=Medieval+Italy%3A+An+Encyclopedia&amp;rft.date=2004&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-1135948801&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DE2CTAgAAQBAJ%26q%3Dexarchate%2Bravenna%2B751%2Blombards&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><cite class="citation book">Levillain, Philippe (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=7VDcmDeLuV4C&amp;q=Palatine+Guard+disbanded+1970"><i>The Papacy: Gaius-Proxies</i></a>. [S.l.]: Psychology Press. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-0415922302" title="Especial:Fontes de livros/978-0415922302">978-0415922302</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 18 de novembro de 2020</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220113161520/https://books.google.com/books?id=7VDcmDeLuV4C&amp;q=Palatine+Guard+disbanded+1970">Cópia arquivada em 13 de janeiro de 2022</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Philippe&amp;rft.aulast=Levillain&amp;rft.btitle=The+Papacy%3A+Gaius-Proxies&amp;rft.date=2002&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-0415922302&amp;rft.pub=Psychology+Press&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D7VDcmDeLuV4C%26q%3DPalatine%2BGuard%2Bdisbanded%2B1970&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li>Luther, Martin (1521). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=tbvV9F4tLEUC&amp;pg=PA265"><i>Passional Christi und Antichristi</i></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200905171701/https://books.google.com/books?id=tbvV9F4tLEUC&amp;pg=PA265#PPA253,M1">Arquivado em</a> 2020-09-05 no <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Reprinted in W.H.T. Dau (1921). <i>At the Tribunal of Caesar: Leaves from the Story of Luther's Life</i>. St. Louis: Concordia. (Google Books)</li> <li><cite class="citation book">Menache, Sophia (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=gE-_Rb-XAuIC&amp;q=Azzo+VIII+d%27Este+1308"><i>Clement V</i></a>. Cambridge, England: Cambridge University Press. p.&#160;142. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-0521521987" title="Especial:Fontes de livros/978-0521521987">978-0521521987</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 18 de novembro de 2020</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220113161521/https://books.google.com/books?id=gE-_Rb-XAuIC&amp;q=Azzo+VIII+d%27Este+1308">Cópia arquivada em 13 de janeiro de 2022</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Sophia&amp;rft.aulast=Menache&amp;rft.btitle=Clement+V&amp;rft.date=2003&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-0521521987&amp;rft.pages=142&amp;rft.place=Cambridge%2C+England&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DgE-_Rb-XAuIC%26q%3DAzzo%2BVIII%2Bd%2527Este%2B1308&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><cite class="citation book">Roessler, Shirley Elson; Miklos, Reny (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=1AU-8rDafAcC&amp;q=1849+roman+republic+declared"><i>Europe 1715–1919: From Enlightenment to World War</i></a>. [S.l.]: Rowman &amp; Littlefield Publishers. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-0742568792" title="Especial:Fontes de livros/978-0742568792">978-0742568792</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 18 de novembro de 2020</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220113161722/https://books.google.com/books?id=1AU-8rDafAcC&amp;q=1849+roman+republic+declared">Cópia arquivada em 13 de janeiro de 2022</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.au=Miklos%2C+Reny&amp;rft.aufirst=Shirley+Elson&amp;rft.aulast=Roessler&amp;rft.btitle=Europe+1715%931919%3A+From+Enlightenment+to+World+War&amp;rft.date=2003&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-0742568792&amp;rft.pub=Rowman+%26+Littlefield+Publishers&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D1AU-8rDafAcC%26q%3D1849%2Broman%2Brepublic%2Bdeclared&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><cite class="citation book">Ruggiero, Guido (2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=W2NwBQAAQBAJ&amp;q=Cola+di+Rienzo+1347+tribune+of+the+people"><i>The Renaissance in Italy: A Social and Cultural History of the Rinascimento</i></a>. Cambridge, England: Cambridge University Press. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-1316123270" title="Especial:Fontes de livros/978-1316123270">978-1316123270</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 18 de novembro de 2020</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220113161526/https://books.google.com/books?id=W2NwBQAAQBAJ&amp;q=Cola+di+Rienzo+1347+tribune+of+the+people">Cópia arquivada em 13 de janeiro de 2022</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Guido&amp;rft.aulast=Ruggiero&amp;rft.btitle=The+Renaissance+in+Italy%3A+A+Social+and+Cultural+History+of+the+Rinascimento&amp;rft.date=2014&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-1316123270&amp;rft.place=Cambridge%2C+England&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DW2NwBQAAQBAJ%26q%3DCola%2Bdi%2BRienzo%2B1347%2Btribune%2Bof%2Bthe%2Bpeople&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><cite class="citation book">Spielvogel, Jackson J. (2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=yhBsgfYOOD8C&amp;q=avignon+papal+states+spielvogel"><i>Western Civilization: A Brief History</i></a> 8th ed. [S.l.]: Cengage Learning. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-1133606765" title="Especial:Fontes de livros/978-1133606765">978-1133606765</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 18 de novembro de 2020</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220113161725/https://books.google.com/books?id=yhBsgfYOOD8C&amp;q=avignon+papal+states+spielvogel">Cópia arquivada em 13 de janeiro de 2022</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Jackson+J.&amp;rft.aulast=Spielvogel&amp;rft.btitle=Western+Civilization%3A+A+Brief+History&amp;rft.date=2013&amp;rft.edition=8th&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-1133606765&amp;rft.pub=Cengage+Learning&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DyhBsgfYOOD8C%26q%3Davignon%2Bpapal%2Bstates%2Bspielvogel&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><cite class="citation book">Treadgold, Warren T. (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=nYbnr5XVbzUC&amp;q=7th+century+byzantine+coastal+enclaves"><i>A History of the Byzantine State and Society</i></a>. [S.l.]: Stanford University Press. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-0804726306" title="Especial:Fontes de livros/978-0804726306">978-0804726306</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 18 de novembro de 2020</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220113161525/https://books.google.com/books?id=nYbnr5XVbzUC&amp;q=7th+century+byzantine+coastal+enclaves">Cópia arquivada em 13 de janeiro de 2022</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Warren+T.&amp;rft.aulast=Treadgold&amp;rft.btitle=A+History+of+the+Byzantine+State+and+Society&amp;rft.date=1997&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-0804726306&amp;rft.pub=Stanford+University+Press&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DnYbnr5XVbzUC%26q%3D7th%2Bcentury%2Bbyzantine%2Bcoastal%2Benclaves&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><cite class="citation book">Tucker, Spencer C. (2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=h5_tSnygvbIC&amp;q=Diploma+Ottonianum+Pope+John+XII"><i>A Global Chronology of Conflict: From the Ancient World to the Modern Middle East &#91;6 volumes&#93;</i></a>. [S.l.]: ABC-CLIO. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-1851096725" title="Especial:Fontes de livros/978-1851096725">978-1851096725</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 18 de novembro de 2020</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220113161723/https://books.google.com/books?id=h5_tSnygvbIC&amp;q=Diploma+Ottonianum+Pope+John+XII">Cópia arquivada em 13 de janeiro de 2022</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Spencer+C.&amp;rft.aulast=Tucker&amp;rft.btitle=A+Global+Chronology+of+Conflict%3A+From+the+Ancient+World+to+the+Modern+Middle+East+%5B6+volumes%5D&amp;rft.date=2009&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-1851096725&amp;rft.pub=ABC-CLIO&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dh5_tSnygvbIC%26q%3DDiploma%2BOttonianum%2BPope%2BJohn%2BXII&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li> <li><cite class="citation book">Waley, Daniel Philip (1966). Rearder, Harry, ed. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/shorthistoryofit00hear"><i>A Short History of Italy: From Classical Times to Present Day</i></a>. [S.l.]: University Press. <q>1332 John XXII vicars.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Daniel+Philip&amp;rft.aulast=Waley&amp;rft.btitle=A+Short+History+of+Italy%3A+From+Classical+Times+to+Present+Day&amp;rft.date=1966&amp;rft.genre=book&amp;rft.pub=University+Press&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fshorthistoryofit00hear&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span> <span style="font-size:100%" class="error citation-comment">Verifique o valor de <code style="color:inherit; border:inherit; padding:inherit;">&#124;url-access=registration</code> (<a href="/wiki/Ajuda:Erros_nas_refer%C3%AAncias#invalid_param_val" title="Ajuda:Erros nas referências">ajuda</a>)</span></li> <li><cite class="citation book">Watanabe, Morimichi (2013). Izbicki, Thomas M.; Christianson, Gerald, eds. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=UAGiAgAAQBAJ&amp;q=Pope+Urban+V+1367+return"><i>Nicholas of Cusa – A Companion to his Life and his Times</i></a>. [S.l.]: Ashgate Publishing. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-1409482-536" title="Especial:Fontes de livros/978-1409482-536">978-1409482-536</a><span class="reference-accessdate">. Consultado em 18 de novembro de 2020</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220113161523/https://books.google.com/books?id=UAGiAgAAQBAJ&amp;q=Pope+Urban+V+1367+return">Cópia arquivada em 13 de janeiro de 2022</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3AEstados+Papais&amp;rft.aufirst=Morimichi&amp;rft.aulast=Watanabe&amp;rft.btitle=Nicholas+of+Cusa+%93+A+Companion+to+his+Life+and+his+Times&amp;rft.date=2013&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-1409482-536&amp;rft.pub=Ashgate+Publishing&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DUAGiAgAAQBAJ%26q%3DPope%2BUrban%2BV%2B1367%2Breturn&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ligações_externas"><span id="Liga.C3.A7.C3.B5es_externas"></span>Ligações externas</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;veaction=edit&amp;section=17" title="Editar secção: Ligações externas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;action=edit&amp;section=17" title="Editar código-fonte da secção: Ligações externas"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcoingallery.com/countries/Papal_St_all.html">Papal States Coinage</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.zum.de/whkmla/histatlas/italy/haxitaly.html">WHKMLA Historical atlas: here the page offering numerous links to maps of/containing Italy</a></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r69328899">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:0 auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Tópicos_do_Vaticano" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811335" /><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69785347" /><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-ver"><a href="/wiki/Predefini%C3%A7%C3%A3o:Vaticano/T%C3%B3picos" class="mw-redirect" title="Predefinição:Vaticano/Tópicos"><abbr title="Ver esta predefinição" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">v</abbr></a></li><li class="nv-discutir"><a href="/wiki/Predefini%C3%A7%C3%A3o_Discuss%C3%A3o:Vaticano/T%C3%B3picos" class="mw-redirect" title="Predefinição Discussão:Vaticano/Tópicos"><abbr title="Discutir esta predefinição" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li><li class="nv-editar"><a href="/wiki/Especial:EditPage/Predefini%C3%A7%C3%A3o:Vaticano/T%C3%B3picos" title="Especial:EditPage/Predefinição:Vaticano/Tópicos"><abbr title="Editar esta predefinição" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">e</abbr></a></li></ul></div><div id="Tópicos_do_Vaticano" style="font-size:114%;margin:0 4em">Tópicos do <a href="/wiki/Vaticano" title="Vaticano">Vaticano</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Bandeira_do_Vaticano" title="Bandeira do Vaticano">Bandeira</a></li> <li><a href="/wiki/Bras%C3%A3o_de_armas_do_Vaticano" title="Brasão de armas do Vaticano">Brasão</a></li> <li><a href="/wiki/Hino_nacional_do_Vaticano" class="mw-redirect" title="Hino nacional do Vaticano">Hino</a></li> <li><a href="/wiki/Cultura_do_Vaticano" title="Cultura do Vaticano">Cultura</a></li> <li><a href="/wiki/Demografia_do_Vaticano" title="Demografia do Vaticano">Demografia</a></li> <li><a href="/wiki/Esporte_no_Vaticano" title="Esporte no Vaticano">Desporto</a></li> <li><a href="/wiki/Economia_do_Vaticano" title="Economia do Vaticano">Economia</a></li> <li><a href="/wiki/For%C3%A7as_Armadas_do_Vaticano" title="Forças Armadas do Vaticano">Forças Armadas</a></li> <li><a href="/wiki/Geografia_do_Vaticano" title="Geografia do Vaticano">Geografia</a></li> <li><a href="/wiki/Hist%C3%B3ria_do_Vaticano" title="História do Vaticano">História</a></li> <li><a href="/wiki/Pol%C3%ADtica_do_Vaticano" title="Política do Vaticano">Política</a></li> <li><a href="/wiki/Religi%C3%A3o_no_Vaticano" class="mw-redirect" title="Religião no Vaticano">Religião</a></li> <li><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Vatican_City" class="extiw" title="commons:Category:Vatican City">Imagens</a></li> <li><a href="/wiki/Portal:Vaticano" title="Portal:Vaticano">Portal</a></li></ul> </div></td><td class="navbox-image" rowspan="1" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 2px"><div><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Flag_of_Vatican_City_(2023%E2%80%93present).svg" class="mw-file-description" title="Bandeira do Vaticano"><img alt="Bandeira do Vaticano" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Flag_of_Vatican_City_%282023%E2%80%93present%29.svg/60px-Flag_of_Vatican_City_%282023%E2%80%93present%29.svg.png" decoding="async" width="50" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Flag_of_Vatican_City_%282023%E2%80%93present%29.svg/120px-Flag_of_Vatican_City_%282023%E2%80%93present%29.svg.png 1.5x" data-file-width="1000" data-file-height="1000" /></a></span></div></td></tr></tbody></table></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69328899" /><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Itália_borda&amp;#124;22px&amp;#124;ligação=Itália&amp;#124;alt=Itália" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811335" /><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69785347" /><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-ver"><a href="/wiki/Predefini%C3%A7%C3%A3o:T%C3%B3picos_da_It%C3%A1lia" title="Predefinição:Tópicos da Itália"><abbr title="Ver esta predefinição" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">v</abbr></a></li><li class="nv-discutir"><a href="/w/index.php?title=Predefini%C3%A7%C3%A3o_Discuss%C3%A3o:T%C3%B3picos_da_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Predefinição Discussão:Tópicos da Itália (página não existe)"><abbr title="Discutir esta predefinição" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li><li class="nv-editar"><a href="/wiki/Especial:EditPage/Predefini%C3%A7%C3%A3o:T%C3%B3picos_da_It%C3%A1lia" title="Especial:EditPage/Predefinição:Tópicos da Itália"><abbr title="Editar esta predefinição" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">e</abbr></a></li></ul></div><div id="Itália_borda&amp;#124;22px&amp;#124;ligação=Itália&amp;#124;alt=Itália" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/It%C3%A1lia" title="Itália">Itália</a> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/It%C3%A1lia" title="Itália"><img alt="Itália" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/40px-Flag_of_Italy.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/60px-Flag_of_Italy.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Hist%C3%B3ria_da_It%C3%A1lia" title="História da Itália">História</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Etruscos" title="Etruscos">Civilização Etrusca</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Roma_Antiga" title="Roma Antiga">Roma Antiga</a> <small>(<a href="/wiki/Reino_de_Roma" title="Reino de Roma">Reino</a></small>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <small><a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Romana" title="República Romana">República</a></small>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <small><a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Romano" title="Império Romano">Império</a>)</small>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/It%C3%A1lia#Idade_Média" title="Itália">Idade Média</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Renascen%C3%A7a_italiana" title="Renascença italiana">Renascença</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Guerras_Italianas" title="Guerras Italianas">Guerras Italianas</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Hist%C3%B3ria_da_It%C3%A1lia#Renascimento" title="História da Itália">História da Itália (1559–1814)</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Lista_de_Estados_hist%C3%B3ricos_da_it%C3%A1lia" class="mw-redirect" title="Lista de Estados históricos da itália">Estados históricos</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Risorgimento" title="Risorgimento">Unificação</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Reino_de_It%C3%A1lia_(1861%E2%80%931946)#História" title="Reino de Itália (1861–1946)">Monarquia e guerras mundiais</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <small>(<a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Italiano" title="Império Italiano">Império</a></small>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <small><a href="/wiki/It%C3%A1lia_fascista" class="mw-redirect" title="Itália fascista">Fascismo</a>)</small>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/It%C3%A1lia_republicana" title="Itália republicana">República</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Direito_da_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Direito da Itália (página não existe)">Direito</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Constitui%C3%A7%C3%A3o_da_Rep%C3%BAblica_Italiana" title="Constituição da República Italiana">Constituição</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Corte_Constitucional_da_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Corte Constitucional da Itália (página não existe)">Corte Constitucional</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Suprema_Corte_da_It%C3%A1lia" class="mw-redirect" title="Suprema Corte da Itália">Suprema Corte</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Nacionalidade_italiana" title="Nacionalidade italiana">Nacionalidade</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Criminalidade_na_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Criminalidade na Itália (página não existe)">Criminalidade</a> &#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=For%C3%A7as_policiais_da_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Forças policiais da Itália (página não existe)">Forças policiais</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Pol%C3%ADtica_da_It%C3%A1lia" class="mw-redirect" title="Política da Itália">Política</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Presidente_da_Rep%C3%BAblica_Italiana" title="Presidente da República Italiana">Presidente</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Parlamento_da_It%C3%A1lia" title="Parlamento da Itália">Parlamento</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Senado_Italiano" class="mw-redirect" title="Senado Italiano">Senado</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Presidente_do_Conselho_de_Ministros_da_It%C3%A1lia" title="Presidente do Conselho de Ministros da Itália">Primeiro-ministro</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/C%C3%A2mara_dos_Deputados_da_It%C3%A1lia" class="mw-redirect" title="Câmara dos Deputados da Itália">Câmara dos Deputados</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Elei%C3%A7%C3%B5es_na_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eleições na Itália (página não existe)">Eleições</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Lista_de_partidos_pol%C3%ADticos_na_It%C3%A1lia" class="mw-redirect" title="Lista de partidos políticos na Itália">Partidos políticos</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Geografia_da_It%C3%A1lia" class="mw-redirect" title="Geografia da Itália">Geografia</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69328899" /></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:5.0em; background:transparent; font-weight:normal;;background:#f7f7f7;">Áreas</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.15em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Alpes" title="Alpes">Alpes</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Apeninos" title="Apeninos">Apeninos</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Norte_da_It%C3%A1lia" title="Norte da Itália">Norte</a>&#160;/</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/It%C3%A1lia_Central" class="mw-redirect" title="Itália Central">Central</a>&#160;/</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/Sul_da_It%C3%A1lia" class="mw-redirect" title="Sul da Itália">Sul</a>&#160;/</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/w/index.php?title=It%C3%A1lia_Insular&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Itália Insular (página não existe)">Itália Insular</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:5.0em; background:transparent; font-weight:normal;">Tópicos</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.15em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Lista_de_cidades_da_It%C3%A1lia_por_popula%C3%A7%C3%A3o&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lista de cidades da Itália por população (página não existe)">Maiores cidades</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Lista_de_ilhas_da_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lista de ilhas da Itália (página não existe)">Ilhas</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Lista_de_parques_nacionais_da_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lista de parques nacionais da Itália (página não existe)">Parques nacionais</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Flora_da_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Flora da Itália (página não existe)">Plantas</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Regi%C3%B5es_da_It%C3%A1lia" title="Regiões da Itália">Regiões</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Prov%C3%ADncias_da_It%C3%A1lia" class="mw-redirect" title="Províncias da Itália">Províncias</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Munic%C3%ADpios_da_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Municípios da Itália (página não existe)">Municípios</a> </span></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Economia_da_It%C3%A1lia" title="Economia da Itália">Economia</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Banca_d%27Italia" class="mw-redirect" title="Banca d&#39;Italia">Banco da Itália</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Lista_de_empresas_italianas&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lista de empresas italianas (página não existe)">Companhias</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Borsa_Italiana" title="Borsa Italiana">Bolsa de valores</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Imposto_na_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Imposto na Itália (página não existe)">Taxação</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Transporte_na_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Transporte na Itália (página não existe)">Transporte</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Energia_na_It%C3%A1lia" title="Energia na Itália">Energia</a> &#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Comunica%C3%A7%C3%B5es_na_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Comunicações na Itália (página não existe)">Comunicações</a> &#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ci%C3%AAncia_e_tecnologia_na_It%C3%A1lia" title="Ciência e tecnologia na Itália">Ciência e tecnologia</a> &#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ind%C3%BAstria_automotiva_na_It%C3%A1lia" title="Indústria automotiva na Itália">Indústria automotiva</a> &#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap">(<a href="/wiki/Lista_de_inven%C3%A7%C3%B5es_italianas" class="mw-redirect" title="Lista de invenções italianas">Invenções e descobertas</a>) </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/For%C3%A7as_Armadas_da_It%C3%A1lia" title="Forças Armadas da Itália">Forças Armadas</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Hist%C3%B3ria_militar_da_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="História militar da Itália (página não existe)">História</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ex%C3%A9rcito_da_It%C3%A1lia" class="mw-redirect" title="Exército da Itália">Exército</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Marinha_Italiana" class="mw-redirect" title="Marinha Italiana">Marinha</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Aeron%C3%A1utica_Italiana" class="mw-redirect" title="Aeronáutica Italiana">Força Aérea</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <i><a href="/wiki/Carabinieri" class="mw-redirect" title="Carabinieri">Carabinieri</a></i>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Guarda_de_Finan%C3%A7as" title="Guarda de Finanças">Guarda de Finanças</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Demografia_da_It%C3%A1lia" title="Demografia da Itália">Demografia</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Italianos" title="Italianos">Etnia italiana</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Hist%C3%B3ria_gen%C3%A9tica_da_It%C3%A1lia" title="História genética da Itália">Genética</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Demografia_da_It%C3%A1lia#Imigração" title="Demografia da Itália">Imigração</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/L%C3%ADnguas_da_It%C3%A1lia" title="Línguas da Itália">Línguas</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Religi%C3%A3o_na_It%C3%A1lia" title="Religião na Itália">Religião</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/It%C3%A1lia#Educação,_ciência_e_tecnologia" title="Itália">Educação</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/It%C3%A1lia#Saúde" title="Itália">Saúde</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Rankings_internacionais_da_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rankings internacionais da Itália (página não existe)"><i>Rankings</i> internacionais</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Cultura_da_It%C3%A1lia" title="Cultura da Itália">Cultura</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Arquitetura_da_It%C3%A1lia" title="Arquitetura da Itália">Arquitetura</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Arte_da_It%C3%A1lia" title="Arte da Itália">Arte</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Cinema_da_It%C3%A1lia" title="Cinema da Itália">Cinema</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Culin%C3%A1ria_italiana" class="mw-redirect" title="Culinária italiana">Culinária</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Dan%C3%A7a_folcl%C3%B3rica_italiana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dança folclórica italiana (página não existe)">Dança folclórica</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Feriados_na_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Feriados na Itália (página não existe)">Feriados</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Literatura_da_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Literatura da Itália (página não existe)">Literatura</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/M%C3%BAsica_da_It%C3%A1lia" title="Música da Itália">Música</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Lista_de_jornais_na_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lista de jornais na Itália (página não existe)">Jornais</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Anexo:Lista_de_esta%C3%A7%C3%B5es_de_radio_na_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Anexo:Lista de estações de radio na Itália (página não existe)">Radio</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Desporto_na_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Desporto na Itália (página não existe)">Desporto</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Televis%C3%A3o_na_It%C3%A1lia" class="mw-redirect" title="Televisão na Itália">Televisão</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Símbolos</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Bandeira_da_It%C3%A1lia" title="Bandeira da Itália">Bandeira</a> &#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Emblema_da_It%C3%A1lia" title="Emblema da Itália">Emblema</a> &#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Hino_nacional_da_It%C3%A1lia" class="mw-redirect" title="Hino nacional da Itália">Hino</a> </span></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <span style="white-space:nowrap"><span typeof="mw:File"><span title="Página de categoria"><img alt="Página de categoria" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/24px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/32px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> <b><a href="/wiki/Categoria:It%C3%A1lia" title="Categoria:Itália">Categoria</a></b> &#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <span typeof="mw:File"><span title="Commons"><img alt="Commons" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="16" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png 1.5x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> <b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Italy" class="extiw" title="c:Category:Italy">Commons</a></b> &#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <span typeof="mw:File"><span title="Portal"><img alt="Portal" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Symbol_portal_class.svg/20px-Symbol_portal_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Symbol_portal_class.svg/40px-Symbol_portal_class.svg.png 1.5x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> <b><a href="/wiki/Portal:It%C3%A1lia" title="Portal:Itália">Portal</a></b></span></div></td></tr></tbody></table></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69328899" /><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Papado" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background-color:#F3DC54;background-color:#F3DC54"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811335" /><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69785347" /><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-ver"><a href="/wiki/Predefini%C3%A7%C3%A3o:Papado" title="Predefinição:Papado"><abbr title="Ver esta predefinição" style="background-color:#F3DC54;background-color:#F3DC54;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">v</abbr></a></li><li class="nv-discutir"><a href="/w/index.php?title=Predefini%C3%A7%C3%A3o_Discuss%C3%A3o:Papado&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Predefinição Discussão:Papado (página não existe)"><abbr title="Discutir esta predefinição" style="background-color:#F3DC54;background-color:#F3DC54;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li><li class="nv-editar"><a href="/wiki/Especial:EditPage/Predefini%C3%A7%C3%A3o:Papado" title="Especial:EditPage/Predefinição:Papado"><abbr title="Editar esta predefinição" style="background-color:#F3DC54;background-color:#F3DC54;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">e</abbr></a></li></ul></div><div id="Papado" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Papa" title="Papa">Papado</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#F3DC54;width:1%;background-color:#F5E278; text-align:center;">Tópicos</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Hist%C3%B3ria_do_papado" title="História do papado">História</a> <ul><li><a href="/wiki/S%C3%A3o_Pedro" class="mw-redirect" title="São Pedro">São Pedro</a></li> <li><a href="/wiki/Primazia_papal" title="Primazia papal">Primazia</a></li> <li><a href="/wiki/Infalibilidade_papal" title="Infalibilidade papal">Infalibilidade</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/C%C3%BAria_Romana" class="mw-redirect" title="Cúria Romana">Cúria Romana</a> <ul><li><a href="/wiki/Dicast%C3%A9rio" title="Dicastério">Dicastério</a></li> <li><a href="/wiki/Documentos_pontif%C3%ADcios" class="mw-redirect" title="Documentos pontifícios">Documentos</a></li> <li><i><a href="/wiki/Jus_exclusivae" title="Jus exclusivae">Jus exclusivae</a></i></li></ul></li></ul> </div></td><td class="navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 2px"><div><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Vaticano" title="Vaticano"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Emblem_of_the_Papacy_SE.svg/120px-Emblem_of_the_Papacy_SE.svg.png" decoding="async" width="80" height="108" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Emblem_of_the_Papacy_SE.svg/250px-Emblem_of_the_Papacy_SE.svg.png 2x" data-file-width="815" data-file-height="1105" /></a><figcaption></figcaption></figure></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#F3DC54;width:1%;background-color:#F5E278; text-align:center;">Locais</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Cidade_do_Vaticano" class="mw-redirect" title="Cidade do Vaticano">Cidade do Vaticano</a></li> <li><a href="/wiki/Estados_Pontif%C3%ADcios" class="mw-redirect" title="Estados Pontifícios">Estados Pontifícios</a></li> <li><a href="/wiki/Santa_S%C3%A9" title="Santa Sé">Santa Sé</a></li> <li><a href="/wiki/Apartamento_Papal" title="Apartamento Papal">Apartamento Papal</a></li> <li><a href="/wiki/Bas%C3%ADlica_de_Santa_Maria_Maior" title="Basílica de Santa Maria Maior">Basílica de Santa Maria Maior</a></li> <li><a href="/wiki/Bas%C3%ADlica_de_S%C3%A3o_Jo%C3%A3o_de_Latr%C3%A3o" class="mw-redirect" title="Basílica de São João de Latrão">Basílica de São João de Latrão</a></li> <li><a href="/wiki/Bas%C3%ADlica_de_S%C3%A3o_Paulo_Extramuros" title="Basílica de São Paulo Extramuros">Basílica de São Paulo Extramuros</a></li> <li><a href="/wiki/Bas%C3%ADlica_de_S%C3%A3o_Pedro" title="Basílica de São Pedro">Basílica de São Pedro</a></li> <li><a href="/wiki/Bas%C3%ADlica_patriarcal" class="mw-redirect" title="Basílica patriarcal">Basílica patriarcal</a></li> <li><a href="/wiki/Capela_Paulina" title="Capela Paulina">Capela Paulina</a></li> <li><a href="/wiki/Capela_Sistina" title="Capela Sistina">Capela Sistina</a></li> <li><a href="/wiki/Castel_Gandolfo" title="Castel Gandolfo">Castel Gandolfo</a></li> <li><a href="/wiki/Pal%C3%A1cio_Apost%C3%B3lico" title="Palácio Apostólico">Palácio Apostólico</a></li> <li><a href="/wiki/Pal%C3%A1cio_de_Latr%C3%A3o" title="Palácio de Latrão">Palácio de Latrão</a></li> <li><a href="/wiki/Pal%C3%A1cio_dos_Papas_de_Avinh%C3%A3o" title="Palácio dos Papas de Avinhão">Palácio de Avinhão</a></li> <li><a href="/wiki/Pra%C3%A7a_de_S%C3%A3o_Pedro" title="Praça de São Pedro">Praça de São Pedro</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#F3DC54;width:1%;background-color:#F5E278; text-align:center;">Símbolos</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Anel_do_Pescador" title="Anel do Pescador">Anel do Pescador</a></li> <li><a href="/wiki/Beija-p%C3%A9_(etiqueta_papal)" class="mw-redirect" title="Beija-pé (etiqueta papal)">Beija-pés</a></li> <li><a href="/wiki/Bras%C3%B5es_dos_papas" title="Brasões dos papas">Brasões</a></li> <li><a href="/wiki/Bula_pontif%C3%ADcia" title="Bula pontifícia">Bula pontifícia</a> (<i><a href="/wiki/In_nomine_Domini" title="In nomine Domini">In nomine Domini</a>, <a href="/wiki/Ubi_periculum" title="Ubi periculum">Ubi periculum</a></i>)</li> <li><a href="/wiki/Camauro" title="Camauro">Camauro</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1tedra_de_S%C3%A3o_Pedro" title="Cátedra de São Pedro">Cátedra de São Pedro</a></li> <li><a href="/wiki/Chaves_do_C%C3%A9u" title="Chaves do Céu">Chaves do Céu</a></li> <li><a href="/wiki/Conclave" title="Conclave">Conclaves</a> (<i><a href="/wiki/Accessus" title="Accessus">Accessus</a>, <a href="/wiki/Habemus_Papam" title="Habemus Papam">Habemus Papam</a></i>, <a href="/wiki/Lista_de_conclaves" title="Lista de conclaves">Lista</a>)</li> <li><a href="/wiki/Coroa%C3%A7%C3%A3o_papal" title="Coroação papal">Coroação</a></li> <li><a href="/wiki/Fano_(veste_papal)" title="Fano (veste papal)">Fano</a></li> <li><a href="/wiki/F%C3%A1scia_(faixa)" title="Fáscia (faixa)">Fáscia</a></li> <li><a href="/wiki/F%C3%A9rula_papal" title="Férula papal">Férula</a></li> <li><a href="/wiki/Flabelo" title="Flabelo">Flabelo</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%8Dnfula" title="Ínfula">Ínfula</a></li> <li><a href="/wiki/Mitra_(ins%C3%ADgnia)" title="Mitra (insígnia)">Mitra</a></li> <li><a href="/wiki/M%C3%BAleo" title="Múleo">Múleo</a></li> <li><a href="/wiki/P%C3%A1lio" title="Pálio">Pálio</a></li> <li><i><a href="/wiki/Papabile" title="Papabile">Papabile</a></i></li> <li><a href="/wiki/Papam%C3%B3vel" title="Papamóvel">Papamóvel</a></li> <li><a href="/wiki/Poder_das_Chaves" title="Poder das Chaves">Poder das Chaves</a></li> <li><a href="/wiki/Ren%C3%BAncia_papal" title="Renúncia papal">Renúncia</a></li> <li><a href="/wiki/Rosa_de_Ouro_(condecora%C3%A7%C3%A3o)" title="Rosa de Ouro (condecoração)">Rosa de Ouro</a></li> <li><a href="/wiki/Sede_gestat%C3%B3ria" title="Sede gestatória">Sede gestatória</a></li> <li><a href="/wiki/Tiara_papal" title="Tiara papal">Tiara</a> (<a href="/wiki/Lista_de_tiaras_papais_sobreviventes" title="Lista de tiaras papais sobreviventes">lista</a>)</li> <li><a href="/wiki/Umbr%C3%A1culo" title="Umbráculo">Umbráculo</a></li> <li><i><a href="/wiki/Urbi_et_Orbi" title="Urbi et Orbi">Urbi et Orbi</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#F3DC54;width:1%;background-color:#F5E278; text-align:center;"><a href="/wiki/T%C3%ADtulos_do_Bispo_de_Roma" title="Títulos do Bispo de Roma">Títulos</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Nome_papal" title="Nome papal">Nome papal</a></li> <li><a href="/wiki/Pont%C3%ADfice" title="Pontífice">Pontífice</a></li> <li><a href="/wiki/Servo_dos_servos_de_Deus" title="Servo dos servos de Deus">Servo dos servos de Deus</a></li> <li><a href="/wiki/Sua_Santidade" title="Sua Santidade">Sua Santidade</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%ADtulos_do_Bispo_de_Roma#Papa" title="Títulos do Bispo de Roma">Papa (título)</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%ADtulos_do_Bispo_de_Roma" title="Títulos do Bispo de Roma">Outros títulos</a></li> <li><a href="/wiki/Vig%C3%A1rio_de_Cristo" title="Vigário de Cristo">Vigário de Cristo</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69328899" /><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Catolicismo" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background-color:#F3DC54;background-color:#F3DC54"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811335" /><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69785347" /><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-ver"><a href="/wiki/Predefini%C3%A7%C3%A3o:Catolicismo" title="Predefinição:Catolicismo"><abbr title="Ver esta predefinição" style="background-color:#F3DC54;background-color:#F3DC54;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">v</abbr></a></li><li class="nv-discutir"><a href="/wiki/Predefini%C3%A7%C3%A3o_Discuss%C3%A3o:Catolicismo" title="Predefinição Discussão:Catolicismo"><abbr title="Discutir esta predefinição" style="background-color:#F3DC54;background-color:#F3DC54;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li><li class="nv-editar"><a href="/wiki/Especial:EditPage/Predefini%C3%A7%C3%A3o:Catolicismo" title="Especial:EditPage/Predefinição:Catolicismo"><abbr title="Editar esta predefinição" style="background-color:#F3DC54;background-color:#F3DC54;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">e</abbr></a></li></ul></div><div id="Catolicismo" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Igreja_Cat%C3%B3lica" title="Igreja Católica">Catolicismo</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background-color:#F3DC54;background-color:#F3DC54"><div id="Catolicidade_·_Cristianismo"><b><a href="/wiki/Catolicidade" title="Catolicidade">Catolicidade</a></b> &#160;<b>&#183;</b>&#32; <b><a href="/wiki/Cristianismo" title="Cristianismo">Cristianismo</a></b></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#F3DC54;width:1%;background-color:#F5E278; text-align:center;"><a href="/wiki/Hist%C3%B3ria_da_Igreja_Cat%C3%B3lica" title="História da Igreja Católica">História</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Jesus" title="Jesus">Jesus</a></li> <li><a href="/wiki/Ap%C3%B3stolo" title="Apóstolo">Os Doze Apóstolos</a></li> <li><a href="/wiki/Cristianismo_primitivo" title="Cristianismo primitivo">Igreja Primitiva</a></li> <li><a href="/wiki/Hist%C3%B3ria_do_papado" title="História do papado">História do Papado</a></li> <li><a href="/wiki/Conc%C3%ADlio_ecum%C3%A9nico" title="Concílio ecuménico">Concílios ecuménicos</a></li> <li><a href="/wiki/Persegui%C3%A7%C3%A3o_aos_crist%C3%A3os" title="Perseguição aos cristãos">Perseguições</a></li> <li><a href="/wiki/Constantino" title="Constantino">Constantino</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Estados Papais</a></li> <li><a href="/wiki/Cruzada" class="mw-redirect" title="Cruzada">Cruzadas</a></li> <li><a href="/wiki/Grande_Cisma" title="Grande Cisma">Cisma do Oriente</a></li> <li><a href="/wiki/Quest%C3%A3o_das_Investiduras" title="Questão das Investiduras">Questão das Investiduras</a></li> <li><a href="/wiki/Grande_Cisma_do_Ocidente" title="Grande Cisma do Ocidente">Cisma do Ocidente</a></li> <li><a href="/wiki/Devotio_Moderna" title="Devotio Moderna">Devotio Moderna</a></li> <li><a href="/wiki/Reforma_Protestante" title="Reforma Protestante">Reforma Protestante</a></li> <li><a href="/wiki/Contrarreforma" title="Contrarreforma">Contrarreforma</a></li> <li><a href="/wiki/Quest%C3%A3o_Romana" title="Questão Romana">Questão Romana</a></li> <li><a href="/wiki/Conc%C3%ADlio_Vaticano_II" title="Concílio Vaticano II">Concílio Vaticano II</a></li></ul> </div></td><td class="navbox-image" rowspan="7" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Kruis_san_damiano.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Kruis_san_damiano.gif/250px-Kruis_san_damiano.gif" decoding="async" width="130" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Kruis_san_damiano.gif/330px-Kruis_san_damiano.gif 2x" data-file-width="1181" data-file-height="1639" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#F3DC54;width:1%;background-color:#F5E278; text-align:center;"><a href="/wiki/Hierarquia_cat%C3%B3lica" title="Hierarquia católica">Hierarquia</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;background-color:#FCF7D6"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Papa" title="Papa">Papa</a></li> <li><a href="/wiki/Cardeal" title="Cardeal">Cardeal</a></li> <li><a href="/wiki/Patriarca" title="Patriarca">Patriarca</a></li> <li><a href="/wiki/Primaz" title="Primaz">Primaz</a></li> <li><a href="/wiki/Metropolita" title="Metropolita">Metropolita</a></li> <li><a href="/wiki/Arcebispo" title="Arcebispo">Arcebispo</a></li> <li><a href="/wiki/Bispo" title="Bispo">Bispo</a></li> <li><a href="/wiki/Prelado" title="Prelado">Prelado</a></li> <li><a href="/wiki/Monsenhor" title="Monsenhor">Monsenhor</a></li> <li><a href="/wiki/Vig%C3%A1rio-geral" title="Vigário-geral">Vigário-geral</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%B4nego" title="Cônego">Cônego</a></li> <li><a href="/wiki/Padre" title="Padre">Padre</a></li> <li><a href="/wiki/P%C3%A1roco" title="Pároco">Pároco</a></li> <li><a href="/wiki/Capel%C3%A3o" title="Capelão">Capelão</a></li> <li><a href="/wiki/Di%C3%A1cono" title="Diácono">Diácono</a></li> <li><a href="/wiki/Prior" title="Prior">Prior</a>(esa)</li> <li><a href="/wiki/Abade" title="Abade">Abade</a>(essa)</li> <li><a href="/wiki/Frade" title="Frade">Frade</a></li> <li><a href="/wiki/Freira" title="Freira">Freira</a></li> <li><a href="/wiki/Vida_consagrada" title="Vida consagrada">Consagrado</a>(a)</li> <li><a href="/wiki/Noviciado" title="Noviciado">Noviço</a>(a)</li> <li><a href="/wiki/Leigo_(cristianismo)" title="Leigo (cristianismo)">Leigo</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#F3DC54;width:1%;background-color:#F5E278; text-align:center;"><a href="/wiki/Doutrina_da_Igreja_Cat%C3%B3lica" title="Doutrina da Igreja Católica">Doutrina</a> <br />e <a href="/wiki/Teologia_crist%C3%A3" title="Teologia cristã">Teologia</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Trindade_(cristianismo)" title="Trindade (cristianismo)">Santíssima Trindade</a> (<a href="/wiki/Deus,_o_Pai" title="Deus, o Pai">Pai</a>, <a href="/wiki/Jesus" title="Jesus">Filho</a> e <a href="/wiki/Esp%C3%ADrito_Santo" title="Espírito Santo">Espírito Santo</a>)</li> <li><a href="/wiki/B%C3%ADblia" title="Bíblia">Bíblia</a></li> <li><a href="/wiki/Tradi%C3%A7%C3%A3o_cat%C3%B3lica" title="Tradição católica">Tradição</a></li> <li><a href="/wiki/Credo" title="Credo">Credo</a></li> <li><a href="/wiki/Dogmas_da_Igreja_Cat%C3%B3lica" title="Dogmas da Igreja Católica">Dogmas</a></li> <li><a href="/wiki/Pecado_original" title="Pecado original">Pecado original</a></li> <li><a href="/wiki/Cristologia" title="Cristologia">Cristologia</a></li> <li><a href="/wiki/Gra%C3%A7a" title="Graça">Graça</a></li> <li><a href="/wiki/Igreja" title="Igreja">Igreja</a></li> <li><a href="/wiki/Escatologia" title="Escatologia">Escatologia</a></li> <li><a href="/wiki/Salva%C3%A7%C3%A3o" title="Salvação">Salvação</a></li> <li><a href="/wiki/Santidade" class="mw-redirect" title="Santidade">Santidade</a></li> <li><a href="/wiki/Justifica%C3%A7%C3%A3o_(teologia)" title="Justificação (teologia)">Justificação</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Deus" title="Reino de Deus">Reino de Deus</a></li> <li><a href="/wiki/Doutrina_cat%C3%B3lica_sobre_os_Dez_Mandamentos" title="Doutrina católica sobre os Dez Mandamentos">Dez Mandamentos</a></li> <li><a href="/wiki/Serm%C3%A3o_da_Montanha" title="Sermão da Montanha">Sermão da Montanha</a></li> <li><a href="/wiki/Sacramentos_cat%C3%B3licos" title="Sacramentos católicos">Sete Sacramentos</a></li> <li><a href="/wiki/Maria_(m%C3%A3e_de_Jesus)" title="Maria (mãe de Jesus)">Virgem Maria</a></li> <li><a href="/wiki/Mariologia" title="Mariologia">Mariologia</a></li> <li><a href="/wiki/Dogmas_e_doutrinas_marianas_da_Igreja_Cat%C3%B3lica" title="Dogmas e doutrinas marianas da Igreja Católica">Doutrinas marianas</a></li> <li><a href="/wiki/Infalibilidade_papal" title="Infalibilidade papal">Infalibilidade papal</a></li> <li><a href="/wiki/Padre_da_Igreja" class="mw-redirect" title="Padre da Igreja">Padres da Igreja</a></li> <li><a href="/wiki/Doutor_da_Igreja" title="Doutor da Igreja">Doutores da Igreja</a></li> <li><a href="/wiki/Corpus_Mysticum" title="Corpus Mysticum">Corpus Mysticum</a></li> <li><a href="/wiki/Comunh%C3%A3o_dos_Santos" title="Comunhão dos Santos">Comunhão dos Santos</a></li> <li><a href="/wiki/Indulg%C3%AAncia" title="Indulgência">Indulgência</a></li> <li><a href="/wiki/Sucess%C3%A3o_apost%C3%B3lica" title="Sucessão apostólica">Sucessão apostólica</a></li> <li><a href="/wiki/Magist%C3%A9rio_da_Igreja_Cat%C3%B3lica" title="Magistério da Igreja Católica">Magistério</a></li> <li><a href="/wiki/Modernismo_(teologia)" title="Modernismo (teologia)">Modernismo</a></li> <li><a href="/wiki/Heresia" title="Heresia">Heresias</a></li> <li><a href="/wiki/Teologia_da_liberta%C3%A7%C3%A3o" title="Teologia da libertação">Teologia da libertação</a></li> <li><a href="/wiki/Doutrina_Social_da_Igreja" title="Doutrina Social da Igreja">Doutrina Social</a></li> <li><a href="/wiki/Apolog%C3%A9tica_cat%C3%B3lica" title="Apologética católica">Apologética</a></li> <li><a href="/wiki/Teologia_moral_cat%C3%B3lica" class="mw-redirect" title="Teologia moral católica">Moral</a></li> <li><a href="/wiki/Catecismo_da_Igreja_Cat%C3%B3lica" title="Catecismo da Igreja Católica">Catecismo</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#F3DC54;width:1%;background-color:#F5E278; text-align:center;"><a href="/wiki/Culto_crist%C3%A3o" title="Culto cristão">Culto</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;background-color:#FCF7D6"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Liturgia" title="Liturgia">Liturgia</a></li> <li><a href="/wiki/Missa" title="Missa">Missa</a></li> <li><a href="/wiki/Liturgia_das_Horas" title="Liturgia das Horas">Liturgia das Horas</a></li> <li><a href="/wiki/Piedade_popular" title="Piedade popular">Piedade popular</a></li> <li><a href="/wiki/Latria" title="Latria">Latria</a></li> <li><a href="/wiki/Dulia" title="Dulia">Dulia</a></li> <li><a href="/wiki/Protodulia" title="Protodulia">Protodulia</a></li> <li><a href="/wiki/Hiperdulia" title="Hiperdulia">Hiperdulia</a></li> <li><a href="/wiki/Venera%C3%A7%C3%A3o" title="Veneração">Veneração</a></li> <li><a href="/wiki/Devo%C3%A7%C3%A3o" title="Devoção">Devoção</a></li> <li><a href="/wiki/Categoria:Ora%C3%A7%C3%B5es_da_Igreja_Cat%C3%B3lica" title="Categoria:Orações da Igreja Católica">Orações</a></li> <li><a href="/wiki/Ano_lit%C3%BArgico" title="Ano litúrgico">Ano litúrgico</a></li> <li><a href="/wiki/Ritos_lit%C3%BArgicos_latinos" class="mw-redirect" title="Ritos litúrgicos latinos">Ritos litúrgicos latinos</a></li> <li><a href="/wiki/Rito_oriental" class="mw-disambig" title="Rito oriental">Ritos litúrgicos orientais</a></li> <li><a href="/wiki/Categoria:Festividades_da_Igreja_Cat%C3%B3lica" title="Categoria:Festividades da Igreja Católica">Festividades</a> e <a href="/wiki/Celebra%C3%A7%C3%B5es_lit%C3%BArgicas" title="Celebrações litúrgicas">Celebrações</a></li> <li><a href="/wiki/Romaria" title="Romaria">Romaria</a></li> <li><i><a href="/wiki/Ad_multos_annos" title="Ad multos annos">Ad multos annos</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#F3DC54;width:1%;background-color:#F5E278; text-align:center;">Organização <br />e Governo</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Igreja_Cat%C3%B3lica_Apost%C3%B3lica_Romana_no_mundo" class="mw-redirect" title="Igreja Católica Apostólica Romana no mundo">Igreja Católica no mundo</a></li> <li><a href="/wiki/Categoria:Organiza%C3%A7%C3%B5es_da_Igreja_Cat%C3%B3lica" title="Categoria:Organizações da Igreja Católica">Organizações e movimentos católicos</a></li> <li><a href="/wiki/Ordem_religiosa" title="Ordem religiosa">Ordem religiosa</a></li> <li><a href="/wiki/Congrega%C3%A7%C3%A3o_religiosa" class="mw-redirect" title="Congregação religiosa">Congregação religiosa</a></li> <li><a href="/wiki/Institutos_seculares" title="Institutos seculares">Institutos seculares</a></li> <li><a href="/wiki/Circunscri%C3%A7%C3%A3o_eclesi%C3%A1stica" title="Circunscrição eclesiástica">Circunscrição eclesiástica</a></li> <li><a href="/wiki/Igreja_particular" title="Igreja particular">Igreja particular</a></li> <li><a href="/wiki/Sui_iuris" title="Sui iuris">24 Igrejas <i>sui iuris</i></a>: <a href="/wiki/Igreja_latina" class="mw-redirect" title="Igreja latina">Igreja latina</a> e <a href="/wiki/Igreja_Cat%C3%B3lica_Oriental" class="mw-redirect" title="Igreja Católica Oriental">23 Igrejas católicas orientais</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%BAria_Romana" class="mw-redirect" title="Cúria Romana">Cúria Romana</a></li> <li><a href="/wiki/Santa_S%C3%A9" title="Santa Sé">Santa Sé</a></li> <li><a href="/wiki/Nunciatura_apost%C3%B3lica" title="Nunciatura apostólica">Nunciatura apostólica</a></li> <li><a href="/wiki/Vaticano" title="Vaticano">Vaticano</a></li> <li><a href="/wiki/Direito_can%C3%B4nico" class="mw-redirect" title="Direito canônico">Direito canônico</a></li> <li><a href="/wiki/Concordata" title="Concordata">Concordata</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#F3DC54;width:1%;background-color:#F5E278; text-align:center;"><a href="/wiki/Lista_de_papas" title="Lista de papas">Papas<br />Recentes</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;background-color:#FCF7D6"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Papa_Francisco" title="Papa Francisco">Francisco</a></li> <li><a href="/wiki/Papa_Bento_XVI" title="Papa Bento XVI">Bento XVI</a></li> <li><a href="/wiki/Papa_Jo%C3%A3o_Paulo_II" title="Papa João Paulo II">João Paulo II</a></li> <li><a href="/wiki/Papa_Jo%C3%A3o_Paulo_I" title="Papa João Paulo I">João Paulo I</a></li> <li><a href="/wiki/Papa_Paulo_VI" title="Papa Paulo VI">Paulo VI</a></li> <li><a href="/wiki/Papa_Jo%C3%A3o_XXIII" title="Papa João XXIII">João XXIII</a></li> <li><a href="/wiki/Papa_Pio_XII" title="Papa Pio XII">Pio XII</a></li> <li><a href="/wiki/Papa_Pio_XI" title="Papa Pio XI">Pio XI</a></li> <li><a href="/wiki/Papa_Bento_XV" title="Papa Bento XV">Bento XV</a></li> <li><a href="/wiki/Papa_Pio_X" title="Papa Pio X">Pio X</a></li> <li><a href="/wiki/Papa_Le%C3%A3o_XIII" title="Papa Leão XIII">Leão XIII</a></li> <li><a href="/wiki/Papa_Pio_IX" title="Papa Pio IX">Pio IX</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#F3DC54;width:1%;background-color:#F5E278; text-align:center;">Outros</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Apari%C3%A7%C3%B5es_marianas" title="Aparições marianas">Aparições marianas</a></li> <li><a href="/wiki/Cr%C3%ADticas_%C3%A0_Igreja_Cat%C3%B3lica" title="Críticas à Igreja Católica">Críticas</a></li> <li><a href="/wiki/Categoria:Arte_crist%C3%A3" title="Categoria:Arte cristã">Arte</a></li> <li><a href="/wiki/Categoria:Templos_cat%C3%B3licos_romanos" title="Categoria:Templos católicos romanos">Templos</a></li> <li><a href="/wiki/Catolicidade" title="Catolicidade">Catolicidade</a></li> <li><a href="/wiki/Categoria:Cat%C3%B3licos" title="Categoria:Católicos">Católicos famosos</a></li> <li><a href="/wiki/Categoria:Documentos_da_Igreja_Cat%C3%B3lica" title="Categoria:Documentos da Igreja Católica">Documentos</a></li> <li><a href="/wiki/Ecumenismo" title="Ecumenismo">Ecumenismo</a></li> <li><a href="/wiki/Categoria:Espiritualidade_cat%C3%B3lica" title="Categoria:Espiritualidade católica">Espiritualidade</a></li> <li><a href="/wiki/A%C3%A7%C3%A3o_pastoral_cat%C3%B3lica" title="Ação pastoral católica">Pastoral</a></li> <li><a href="/wiki/Catolicismo_tradicionalista" title="Catolicismo tradicionalista">Tradicionalismo</a></li> <li><a href="/wiki/Categoria:Educa%C3%A7%C3%A3o_da_Igreja_Cat%C3%B3lica" title="Categoria:Educação da Igreja Católica">Educação</a></li> <li><a href="/wiki/Evangeliza%C3%A7%C3%A3o" title="Evangelização">Evangelização</a></li> <li><a href="/wiki/Beatifica%C3%A7%C3%A3o" title="Beatificação">Beatificação</a></li> <li><a href="/wiki/Canoniza%C3%A7%C3%A3o" title="Canonização">Canonização</a></li> <li><a href="/wiki/M%C3%A1rtir" title="Mártir">Mártir</a></li> <li><a href="/wiki/Santo" title="Santo">Santo</a></li> <li><a href="/wiki/Beato" title="Beato">Beato</a></li> <li><a href="/wiki/Vener%C3%A1vel" title="Venerável">Venerável</a></li> <li><a href="/wiki/Servo_de_Deus" title="Servo de Deus">Servo de Deus</a></li> <li><a href="/wiki/Anticatolicismo" title="Anticatolicismo">Anticatolicismo</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background-color:#F3DC54;background-color:#F3DC54"><div> <ul><li><span typeof="mw:File"><span title="Página de categoria"><img alt="Página de categoria" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/24px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/32px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> <b><a href="/wiki/Categoria:Catolicismo" title="Categoria:Catolicismo">Categoria</a></b></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Portal"><img alt="Portal" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Symbol_portal_class.svg/20px-Symbol_portal_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Symbol_portal_class.svg/40px-Symbol_portal_class.svg.png 1.5x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> <b><a href="/wiki/Portal:Catolicismo" title="Portal:Catolicismo">Portal</a></b></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Commons"><img alt="Commons" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="16" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png 1.5x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> <b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Catholicism" class="extiw" title="commons:Category:Catholicism">Commons</a></b></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69328899" /><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Cristianismo" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background: #477; color:white; font-weight:bold;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811335" /><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69785347" /><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-ver"><a href="/wiki/Predefini%C3%A7%C3%A3o:Cristianismo2" title="Predefinição:Cristianismo2"><abbr title="Ver esta predefinição" style=";background: #477; color:white; font-weight:bold;;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">v</abbr></a></li><li class="nv-discutir"><a href="/w/index.php?title=Predefini%C3%A7%C3%A3o_Discuss%C3%A3o:Cristianismo2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Predefinição Discussão:Cristianismo2 (página não existe)"><abbr title="Discutir esta predefinição" style=";background: #477; color:white; font-weight:bold;;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li><li class="nv-editar"><a href="/wiki/Especial:EditPage/Predefini%C3%A7%C3%A3o:Cristianismo2" title="Especial:EditPage/Predefinição:Cristianismo2"><abbr title="Editar esta predefinição" style=";background: #477; color:white; font-weight:bold;;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">e</abbr></a></li></ul></div><div id="Cristianismo" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Cristianismo" title="Cristianismo"><span style="color:white">Cristianismo</span></a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="text-align:center; background:#699; color:white; font-weight:bold;"><div id="Deus,_o_Pai_·_Jesus_Cristo_·_Espírito_Santo"><a href="/wiki/Deus,_o_Pai" title="Deus, o Pai"><span style="color:white">Deus, o Pai</span></a> · <a href="/wiki/Jesus" title="Jesus"><span style="color:white">Jesus Cristo</span></a> · <a href="/wiki/Esp%C3%ADrito_Santo" title="Espírito Santo"><span style="color:white">Espírito Santo</span></a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: left; background: #699; color:white; font-weight:bold;"><a href="/wiki/Jesus" title="Jesus"><span style="color:white">Jesus Cristo</span></a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding-left:0.5em; padding-right:0.5em; background:#FFF;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Nascimento_de_Jesus" title="Nascimento de Jesus">Nascimento</a></li> <li><a href="/wiki/Par%C3%A1bolas_de_Jesus" title="Parábolas de Jesus">Parábolas</a></li> <li><a href="/wiki/Serm%C3%A3o_da_Montanha" title="Sermão da Montanha">Sermão da Montanha</a></li> <li><a href="/wiki/Jesus#Ensinamentos,_sermões_e_milagres" title="Jesus">Mandamentos de amor</a></li> <li><a href="/wiki/Milagres_de_Jesus" title="Milagres de Jesus">Milagres</a></li> <li><a href="/wiki/Mist%C3%A9rio_pascal" title="Mistério pascal">Mistério pascal</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%9Altima_Ceia" title="Última Ceia">Última Ceia</a></li> <li><a href="/wiki/P%C3%A1scoa" title="Páscoa">Páscoa</a> (<a href="/wiki/Crucifica%C3%A7%C3%A3o_de_Jesus" title="Crucificação de Jesus">Crucifixão</a> e <a href="/wiki/Ressurrei%C3%A7%C3%A3o_de_Jesus" title="Ressurreição de Jesus">Ressurreição</a>)</li> <li><a href="/wiki/Ascens%C3%A3o_de_Jesus" title="Ascensão de Jesus">Ascensão</a></li></ul> </div></td><td class="navbox-image" rowspan="7" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Christian_cross.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Christian_cross.svg/120px-Christian_cross.svg.png" decoding="async" width="80" height="112" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Christian_cross.svg/250px-Christian_cross.svg.png 2x" data-file-width="404" data-file-height="564" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: left; background: #699; color:white; font-weight:bold;"><a href="/wiki/B%C3%ADblia" title="Bíblia"><span style="color:white">Bíblia</span></a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding-left:0.5em; padding-right:0.5em; background:#FFF;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Antigo_Testamento" title="Antigo Testamento">Antigo Testamento</a></li> <li><a href="/wiki/Novo_Testamento" title="Novo Testamento">Novo Testamento</a></li> <li><a href="/wiki/Evangelho" title="Evangelho">Evangelhos</a> (<a href="/wiki/Evangelhos_can%C3%B4nicos" title="Evangelhos canônicos">canônicos</a>, <a href="/wiki/Livros_ap%C3%B3crifos" title="Livros apócrifos">apócrifos</a>)</li> <li><a href="/wiki/Livros_da_B%C3%ADblia" class="mw-redirect" title="Livros da Bíblia">Livros da Bíblia</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: left; background: #699; color:white; font-weight:bold;"><a href="/wiki/Teologia_crist%C3%A3" title="Teologia cristã"><span style="color:white">Teologia cristã</span></a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding-left:0.5em; padding-right:0.5em; background:#FFF;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Apolog%C3%A9tica" title="Apologética">Apologética</a></li> <li><a href="/wiki/Cristologia" title="Cristologia">Cristologia</a></li> <li><a href="/wiki/Eclesiologia" title="Eclesiologia">Eclesiologia</a></li> <li><a href="/wiki/Escatologia" title="Escatologia">Escatologia</a></li> <li><a href="/wiki/Gra%C3%A7a" title="Graça">Graça</a></li> <li><a href="/wiki/Justifica%C3%A7%C3%A3o_(teologia)" title="Justificação (teologia)">Justificação</a></li> <li><a href="/wiki/Pecado" title="Pecado">Pecado</a></li> <li><a href="/wiki/Sacramento" title="Sacramento">Sacramento</a></li> <li><a href="/wiki/Salva%C3%A7%C3%A3o" title="Salvação">Salvação</a></li> <li><a href="/wiki/Trindade_(cristianismo)" title="Trindade (cristianismo)">Santíssima Trindade</a></li> <li><a href="/wiki/Santo" title="Santo">Santidade</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: left; background: #699; color:white; font-weight:bold;"><a href="/wiki/Tradi%C3%A7%C3%A3o_crist%C3%A3" title="Tradição cristã"><span style="color:white">Tradição cristã</span></a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding-left:0.5em; padding-right:0.5em; background:#FFF;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Maria_(m%C3%A3e_de_Jesus)" title="Maria (mãe de Jesus)">Maria</a></li> <li><a href="/wiki/Ap%C3%B3stolo" title="Apóstolo">12 Apóstolos</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%A3o_Pedro" class="mw-redirect" title="São Pedro">São Pedro</a></li> <li><a href="/wiki/Paulo_de_Tarso" title="Paulo de Tarso">São Paulo</a></li> <li><a href="/wiki/Evangelho" title="Evangelho">Evangelho</a></li> <li><a href="/wiki/Eucaristia" title="Eucaristia">Eucaristia</a></li> <li><a href="/wiki/Credo" title="Credo">Credo</a></li> <li><a href="/wiki/Segunda_vinda_de_Cristo" title="Segunda vinda de Cristo">Segunda vinda de Cristo</a></li> <li><a href="/wiki/Igreja" title="Igreja">Igreja</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Deus" title="Reino de Deus">Reino de Deus</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: left; background: #699; color:white; font-weight:bold;"><a href="/wiki/Hist%C3%B3ria_do_cristianismo" title="História do cristianismo"><span style="color:white">História</span></a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding-left:0.5em; padding-right:0.5em; background:#FFF;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Cristianismo_primitivo" title="Cristianismo primitivo">Cristianismo primitivo</a></li> <li><a href="/wiki/Persegui%C3%A7%C3%A3o_aos_crist%C3%A3os" title="Perseguição aos cristãos">Perseguições</a></li> <li><a href="/wiki/Constantino" title="Constantino">Constantino</a></li> <li><a href="/wiki/Cristianiza%C3%A7%C3%A3o" title="Cristianização">Cristianização</a></li> <li><a href="/wiki/Conc%C3%ADlio_ecum%C3%A9nico" title="Concílio ecuménico">Concílios ecuménicos</a></li> <li><a href="/wiki/Padres_da_Igreja" title="Padres da Igreja">Padres da Igreja</a></li> <li><a href="/wiki/Agostinho_de_Hipona" title="Agostinho de Hipona">Agostinho</a></li> <li><a href="/wiki/Hist%C3%B3ria_das_miss%C3%B5es_crist%C3%A3s" title="História das missões cristãs">História das missões</a></li> <li><a href="/wiki/Escravid%C3%A3o_cat%C3%B3lica" class="mw-redirect" title="Escravidão católica">Escravidão católica</a></li> <li><a href="/wiki/Grande_Cisma" title="Grande Cisma">Cisma do Oriente</a></li> <li><a href="/wiki/Cruzada" class="mw-redirect" title="Cruzada">Cruzadas</a></li> <li><a href="/wiki/Tom%C3%A1s_de_Aquino" title="Tomás de Aquino">Aquino</a></li> <li><a href="/wiki/Inquisi%C3%A7%C3%A3o" title="Inquisição">Inquisição</a></li> <li><a href="/wiki/Grande_Cisma_do_Ocidente" title="Grande Cisma do Ocidente">Cisma do Ocidente</a></li> <li><a href="/wiki/Devotio_Moderna" title="Devotio Moderna">Devotio Moderna</a></li> <li><a href="/wiki/Reforma_Protestante" title="Reforma Protestante">Reforma Protestante</a></li> <li><a href="/wiki/Martinho_Lutero" title="Martinho Lutero">Lutero</a></li> <li><a href="/wiki/Conc%C3%ADlio_Vaticano_II" title="Concílio Vaticano II">Concílio Vaticano II</a></li> <li><a href="/wiki/Persegui%C3%A7%C3%A3o_aos_crist%C3%A3os" title="Perseguição aos cristãos">Cristianofobia</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: left; background: #699; color:white; font-weight:bold;"><a href="/wiki/Denomina%C3%A7%C3%A3o_crist%C3%A3" title="Denominação cristã"><span style="color:white">Denominações</span></a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding-left:0.5em; padding-right:0.5em; background:#FFF;"><div style="padding:0em 0.25em"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69328899" /></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:9em; text-align:left; background:#699; color:white; font-weight:bold;"><a href="/wiki/Catolicismo" class="mw-redirect" title="Catolicismo"><span style="color:white">Católicos</span></a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding-left:0.5em; padding-right:0.5em; text-align:left; background:#FFF;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Igreja_Cat%C3%B3lica" title="Igreja Católica">Católico Romano</a></li> <li><a href="/wiki/Categoria:Igrejas_cat%C3%B3licas_sem_comunh%C3%A3o_com_Roma" title="Categoria:Igrejas católicas sem comunhão com Roma">Católicos Independentes</a> (ex: <a href="/wiki/Velha_Igreja_Cat%C3%B3lica" title="Velha Igreja Católica">Velha Igreja Católica</a>, <a href="/wiki/Igreja_Cat%C3%B3lica_Liberal" title="Igreja Católica Liberal">Igreja Católica Liberal</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:9em; text-align:left; background:#699; color:white; font-weight:bold;"><a href="/wiki/Protestantismo" title="Protestantismo"><span style="color:white">Protestantes</span></a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding-left:0.5em; padding-right:0.5em; text-align:left; background:#FFF;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Anabatista" title="Anabatista">Anabatistas</a></li> <li><a href="/wiki/Igreja_Anglicana" class="mw-redirect" title="Igreja Anglicana">Anglicanos</a></li> <li><a href="/wiki/Adventismo" title="Adventismo">Adventistas</a></li> <li><a href="/wiki/Igreja_Batista" title="Igreja Batista">Batistas</a></li> <li><a href="/wiki/Evangelicalismo" title="Evangelicalismo">Evangélicos</a></li> <li><a href="/wiki/Luteranismo" title="Luteranismo">Luteranos</a></li> <li><a href="/wiki/Metodismo" title="Metodismo">Metodistas</a></li> <li><a href="/wiki/Neopentecostalismo" title="Neopentecostalismo">Neopentecostais</a></li> <li><a href="/wiki/Pentecostalismo" title="Pentecostalismo">Pentecostais</a></li> <li><a href="/wiki/Calvinismo" class="mw-redirect" title="Calvinismo">Reformados</a></li> <li><a href="/wiki/Restauracionismo" title="Restauracionismo">Restauracionismo</a></li> <li><a href="/wiki/Igreja_org%C3%A2nica" title="Igreja orgânica">Igreja orgânica</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:9em; text-align:left; background:#699; color:white; font-weight:bold;"><a href="/wiki/Cristianismo_oriental" title="Cristianismo oriental"><span style="color:white">Orientais</span></a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding-left:0.5em; padding-right:0.5em; text-align:left; background:#FFF;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Igreja_Ortodoxa" title="Igreja Ortodoxa">Igreja Ortodoxa</a></li> <li><a href="/wiki/Igrejas_ortodoxas_orientais" title="Igrejas ortodoxas orientais">Igrejas ortodoxas orientais</a></li> <li><a href="/wiki/Igreja_Ass%C3%ADria_do_Oriente" title="Igreja Assíria do Oriente">Igreja Assíria do Oriente</a></li> <li><a href="/wiki/Crist%C3%A3os_de_S%C3%A3o_Tom%C3%A9" title="Cristãos de São Tomé">Cristãos de São Tomé</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:9em; text-align:left; background:#699; color:white; font-weight:bold;"><a href="/wiki/Antitrinitarismo" title="Antitrinitarismo"><span style="color:white">Antitrinitarismo</span></a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding-left:0.5em; padding-right:0.5em; text-align:left; background:#FFF;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Cristadelfianos" title="Cristadelfianos">Cristadelfianos</a></li> <li><a href="/wiki/Pentecostais_do_Nome_de_Jesus" title="Pentecostais do Nome de Jesus">Pentecostais do Nome de Jesus</a></li> <li><a href="/wiki/Testemunhas_de_Jeov%C3%A1" title="Testemunhas de Jeová">Testemunhas de Jeová</a></li> <li><a href="/wiki/Unitarismo" title="Unitarismo">Unitarianos</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:9em; text-align:left; background:#699; color:white; font-weight:bold;"><a href="/wiki/Cristianismo_esot%C3%A9rico" title="Cristianismo esotérico"><span style="color:white">Cristianismo Esotérico</span></a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding-left:0.5em; padding-right:0.5em; text-align:left; background:#FFF;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Antroposofia" title="Antroposofia">Antroposofia</a></li> <li><a href="/wiki/Gnosticismo" title="Gnosticismo">Gnósticos</a></li> <li><a href="/wiki/Teosofia" title="Teosofia">Teosofia</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:9em; text-align:left; background:#699; color:white; font-weight:bold;"><span style="color:white">Outros</span></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding-left:0.5em; padding-right:0.5em; text-align:left; background:#FFF;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Movimento_dos_Santos_dos_%C3%9Altimos_Dias" title="Movimento dos Santos dos Últimos Dias">Mórmons</a> (ex: <a href="/wiki/A_Igreja_de_Jesus_Cristo_dos_Santos_dos_%C3%9Altimos_Dias" title="A Igreja de Jesus Cristo dos Santos dos Últimos Dias">A Igreja de Jesus Cristo dos Santos dos Últimos Dias</a>, <a href="/wiki/Comunidade_de_Cristo" title="Comunidade de Cristo">Comunidade de Cristo</a>)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: left; background: #699; color:white; font-weight:bold;">Tópicos</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding-left:0.5em; padding-right:0.5em; background:#FFF;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Arte_sacra" title="Arte sacra">Arte</a></li> <li><a href="/wiki/Ano_lit%C3%BArgico" title="Ano litúrgico">Calendário</a></li> <li><a href="/wiki/Cr%C3%ADtica_ao_cristianismo" title="Crítica ao cristianismo">Críticas</a></li> <li><a href="/wiki/Cristandade_cultural" title="Cristandade cultural">Cristandade cultural</a></li> <li><a href="/wiki/Cristianismo_ocidental" title="Cristianismo ocidental">Cristianismo ocidental</a></li> <li><a href="/wiki/Cristianismo_oriental" title="Cristianismo oriental">Cristianismo oriental</a></li> <li><a href="/wiki/Culto_crist%C3%A3o" title="Culto cristão">Culto</a></li> <li><a href="/wiki/Impacto_do_cristianismo_na_civiliza%C3%A7%C3%A3o" title="Impacto do cristianismo na civilização">Impacto do cristianismo na civilização</a></li> <li><a href="/wiki/Democracia_crist%C3%A3" title="Democracia cristã">Democracia cristã</a></li> <li><a href="/wiki/Ecumenismo" title="Ecumenismo">Ecumenismo</a></li> <li><a href="/wiki/Evangeliza%C3%A7%C3%A3o" title="Evangelização">Evangelização</a></li> <li><a href="/wiki/Filosofia_crist%C3%A3" title="Filosofia cristã">Filosofia cristã</a></li> <li><a href="/wiki/Jesu%C3%ADsmo" title="Jesuísmo">Jesuísmo</a></li> <li><a href="/wiki/M%C3%BAsica_crist%C3%A3" title="Música cristã">Música</a></li> <li><a href="/wiki/Culto_crist%C3%A3o" title="Culto cristão">Liturgia</a></li> <li><a href="/wiki/Ora%C3%A7%C3%A3o" title="Oração">Oração</a></li> <li><a href="/wiki/Serm%C3%A3o" title="Sermão">Pregação</a></li> <li><a href="/wiki/Categoria:S%C3%ADmbolos_crist%C3%A3os" title="Categoria:Símbolos cristãos">Símbolos</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="text-align: center; background: #477; color:white;"><div><a href="/wiki/Portal:Cristianismo" title="Portal:Cristianismo"><span style="color:white">Portal do Cristianismo</span></a></div></td></tr></tbody></table></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69328899" /><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Monarquias" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811335" /><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69785347" /><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-ver"><a href="/wiki/Predefini%C3%A7%C3%A3o:Monarquias" title="Predefinição:Monarquias"><abbr title="Ver esta predefinição" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">v</abbr></a></li><li class="nv-discutir"><a href="/wiki/Predefini%C3%A7%C3%A3o_Discuss%C3%A3o:Monarquias" title="Predefinição Discussão:Monarquias"><abbr title="Discutir esta predefinição" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li><li class="nv-editar"><a href="/wiki/Especial:EditPage/Predefini%C3%A7%C3%A3o:Monarquias" title="Especial:EditPage/Predefinição:Monarquias"><abbr title="Editar esta predefinição" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">e</abbr></a></li></ul></div><div id="Monarquias" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Monarquia" title="Monarquia">Monarquias</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div id="*_Monarca_*_Títulos_nobiliárquicos_*_Lista_de_monarcas_soberanos_atuais_*_Lista_de_monarcas_não_soberanos_atuais_*_Lista_de_referendos_sobre_monarquia"> <ul><li><a href="/wiki/Monarca" title="Monarca">Monarca</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%ADtulo_nobili%C3%A1rquico" title="Título nobiliárquico">Títulos nobiliárquicos</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_de_monarcas_soberanos_atuais" title="Lista de monarcas soberanos atuais">Lista de monarcas soberanos atuais</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lista_de_monarcas_n%C3%A3o_soberanos_atuais&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lista de monarcas não soberanos atuais (página não existe)">Lista de monarcas não soberanos atuais</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lista_de_referendos_sobre_monarquia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lista de referendos sobre monarquia (página não existe)">Lista de referendos sobre monarquia</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Tipos</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Monarquia_absoluta" title="Monarquia absoluta">Absoluta</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_constitucional" title="Monarquia constitucional">Constitucional</a></li> <li><a href="/wiki/Diarquia" title="Diarquia">Diarquia</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_eletiva" title="Monarquia eletiva">Eletiva</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_federal" title="Monarquia federal">Federal</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_heredit%C3%A1ria" title="Monarquia hereditária">Hereditária</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_constituinte" title="Monarquia constituinte">Não soberana</a></li> <li><a href="/wiki/Uni%C3%A3o_pessoal" title="União pessoal">União pessoal</a></li> <li><a href="/wiki/Reg%C3%AAncia_(governo)" title="Regência (governo)">Regência</a></li></ul> </div></td><td class="navbox-image" rowspan="5" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 2px"><div><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Crown_of_Saint_Edward.svg" class="mw-file-description" title="Coroa de São Eduardo"><img alt="Coroa de São Eduardo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Crown_of_Saint_Edward.svg/120px-Crown_of_Saint_Edward.svg.png" decoding="async" width="80" height="70" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Crown_of_Saint_Edward.svg/250px-Crown_of_Saint_Edward.svg.png 2x" data-file-width="252" data-file-height="222" /></a><figcaption>Coroa de São Eduardo</figcaption></figure></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Tópicos</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Abdica%C3%A7%C3%A3o" title="Abdicação">Abdicação</a></li> <li><a href="/wiki/Aboli%C3%A7%C3%A3o_da_monarquia" title="Abolição da monarquia">Abolição da monarquia</a></li> <li><a href="/wiki/Nobreza" title="Nobreza">Aristocracia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cr%C3%ADticas_%C3%A0_monarquia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Críticas à monarquia (página não existe)">Críticas à monarquia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Democratiza%C3%A7%C3%A3o&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Democratização (página não existe)">Democratização</a></li> <li><a href="/wiki/Descoloniza%C3%A7%C3%A3o" title="Descolonização">Descolonização</a></li> <li><a href="/wiki/Dinastia" title="Dinastia">Dinastia</a></li> <li><a href="/wiki/Governo" title="Governo">Governo</a></li> <li><a href="/wiki/Chefe_de_Estado" title="Chefe de Estado">Chefe de Estado</a></li> <li><a href="/wiki/Legitimidade" title="Legitimidade">Legitimidade</a></li> <li><a href="/wiki/Oligarquia" title="Oligarquia">Oligarquia</a></li> <li><a href="/wiki/Ordem_de_sucess%C3%A3o" title="Ordem de sucessão">Ordem de sucessão</a></li> <li><a href="/wiki/Republicanismo" title="Republicanismo">Republicanismo</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_autoproclamada" title="Monarquia autoproclamada">Monarquia autoproclamada</a></li> <li><a href="/wiki/Soberania" title="Soberania">Soberania</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Títulos</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Chhatrapati" title="Chhatrapati">Chhatrapati</a></li> <li><a href="/wiki/Imperador" title="Imperador">Imperador</a></li> <li><a href="/wiki/Rei" title="Rei">Rei</a> <ul><li><a href="/wiki/Rainha_reinante" class="mw-redirect" title="Rainha reinante">Rainha reinante</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Pr%C3%ADncipe" title="Príncipe">Príncipe reinante</a></li> <li><a href="/wiki/Raj%C3%A1" title="Rajá">Rajá</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A3" title="Cã">Cã</a></li> <li><a href="/wiki/Czar" title="Czar">Czar</a></li> <li><a href="/wiki/Sult%C3%A3o" title="Sultão">Sultão</a></li> <li><a href="/wiki/X%C3%A1" title="Xá">Xá</a></li> <li><a href="/wiki/Fara%C3%B3" title="Faraó">Faraó</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Atuais</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69328899" /></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="África" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Monarquias_na_%C3%81frica" title="Monarquias na África">África</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Lista_de_reis_de_Essuat%C3%ADni" title="Lista de reis de Essuatíni">Essuatíni</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_de_reis_do_Lesoto" title="Lista de reis do Lesoto">Lesoto</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_de_monarcas_de_Marrocos" title="Lista de monarcas de Marrocos">Marrocos</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Lista_de_atuais_monarcas_africanos_n%C3%A3o_soberanos&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lista de atuais monarcas africanos não soberanos (página não existe)">Não soberanas</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Monarquias_na_%C3%81sia" title="Monarquias na Ásia">Ásia</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Rei_do_Bar%C3%A9m" title="Rei do Barém">Bahrein</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_de_monarcas_do_But%C3%A3o" title="Lista de monarcas do Butão">Butão</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_de_sult%C3%B5es_do_Brunei" title="Lista de sultões do Brunei">Brunei</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_de_monarcas_do_Camboja" title="Lista de monarcas do Camboja">Camboja</a></li> <li><a href="/wiki/Imperador_do_Jap%C3%A3o" title="Imperador do Japão">Japão</a><sup>J</sup></li> <li><a href="/wiki/Lista_de_reis_da_Jord%C3%A2nia" title="Lista de reis da Jordânia">Jordânia</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_de_emires_do_Kuwait" title="Lista de emires do Kuwait">Kuwait</a></li> <li><a href="/wiki/Yang_di-Pertuan_Agong" title="Yang di-Pertuan Agong">Malásia</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_de_sult%C3%B5es_de_Om%C3%A3" title="Lista de sultões de Omã">Omã</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_de_emires_do_Catar" title="Lista de emires do Catar">Catar</a><sup>Q</sup></li> <li><a href="/wiki/Lista_de_reis_da_Ar%C3%A1bia_Saudita" title="Lista de reis da Arábia Saudita">Arábia Saudita</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_da_Tail%C3%A2ndia" title="Monarquia da Tailândia">Tailândia</a></li> <li><a href="/wiki/Presidente_dos_Emirados_%C3%81rabes_Unidos" title="Presidente dos Emirados Árabes Unidos">Emirados Árabes Unidos</a><sup>U</sup></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Lista_de_atuais_monarcas_asi%C3%A1ticos_n%C3%A3o_soberanos&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lista de atuais monarcas asiáticos não soberanos (página não existe)">Não soberanas</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Monarquias_da_Europa" title="Monarquias da Europa">Europa</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Copr%C3%ADncipes_de_Andorra" title="Copríncipes de Andorra">Andorra</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_da_B%C3%A9lgica" title="Monarquia da Bélgica">Bélgica</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_da_Dinamarca" title="Monarquia da Dinamarca">Dinamarca</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_de_Liechtenstein" title="Monarquia de Liechtenstein">Liechtenstein</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_de_Luxemburgo" title="Monarquia de Luxemburgo">Luxemburgo</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_de_M%C3%B4naco" title="Monarquia de Mônaco">Mônaco</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_dos_Pa%C3%ADses_Baixos" title="Monarquia dos Países Baixos">Países Baixos</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_de_Noruega" title="Monarquia de Noruega">Noruega</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_do_Reino_Unido" title="Monarquia do Reino Unido">Reino Unido</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_da_Espanha" class="mw-redirect" title="Monarquia da Espanha">Espanha</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_da_Su%C3%A9cia" title="Monarquia da Suécia">Suécia</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_de_papas" title="Lista de papas">Cidade do Vaticano (Santa Sé)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Monarquias_da_Oceania&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Monarquias da Oceania (página não existe)">Oceania</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Lista_de_monarcas_de_Tonga" title="Lista de monarcas de Tonga">Tonga</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Reinos_da_Comunidade_das_Na%C3%A7%C3%B5es" title="Reinos da Comunidade das Nações">Commonwealth</a><sup>C</sup></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Monarquia_de_Ant%C3%ADgua_e_Barbuda&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Monarquia de Antígua e Barbuda (página não existe)">Antígua e Barbuda</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_na_Austr%C3%A1lia" title="Monarquia na Austrália">Austrália</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Monarquia_das_Bahamas&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Monarquia das Bahamas (página não existe)">Bahamas</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Monarquia_de_Belize&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Monarquia de Belize (página não existe)">Belize</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_no_Canad%C3%A1" title="Monarquia no Canadá">Canadá</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Monarquia_de_Granada&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Monarquia de Granada (página não existe)">Granada</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Monarquia_da_Jamaica&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Monarquia da Jamaica (página não existe)">Jamaica</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_na_Nova_Zel%C3%A2ndia" title="Monarquia na Nova Zelândia">Nova Zelândia</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Monarquia_nas_Ilhas_Cook&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Monarquia nas Ilhas Cook (página não existe)">Ilhas Cook</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lista_dos_monarcas_de_Niue&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lista dos monarcas de Niue (página não existe)">Niue</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Monarquia_de_Papua_Nova_Guin%C3%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Monarquia de Papua Nova Guiné (página não existe)">Papua Nova Guiné</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_de_S%C3%A3o_Crist%C3%B3v%C3%A3o_e_Neves" title="Monarquia de São Cristóvão e Neves">São Cristóvão e Neves</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Monarquia_de_Santa_L%C3%BAcia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Monarquia de Santa Lúcia (página não existe)">Santa Lúcia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Monarquia_de_S%C3%A3o_Vicente_e_Granadinas&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Monarquia de São Vicente e Granadinas (página não existe)">São Vicente e Granadinas</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Monarquia_das_Ilhas_Salom%C3%A3o&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Monarquia das Ilhas Salomão (página não existe)">Ilhas Salomão</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Monarquia_de_Tuvalu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Monarquia de Tuvalu (página não existe)">Tuvalu</a></li> <li><a href="/wiki/Monarquia_do_Reino_Unido" title="Monarquia do Reino Unido">Reino Unido</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Aboli%C3%A7%C3%A3o_da_monarquia" title="Abolição da monarquia">Extintas</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69328899" /></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">África</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Emirado_de_Adamawa" class="mw-redirect" title="Emirado de Adamawa">Adamawa</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Ancol%C3%A9" title="Reino de Ancolé">Ancolé</a></li> <li><a href="/wiki/Sultanato_de_Aussa" title="Sultanato de Aussa">Aussa</a></li> <li><a href="/wiki/Barotsel%C3%A2ndia" title="Barotselândia">Barotselândia</a></li> <li><a href="/wiki/Sultanato_de_Bagirmi" class="mw-redirect" title="Sultanato de Bagirmi">Bagirmi</a></li> <li><a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_de_Canem" title="Império de Canem">Bornu</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Burundi" title="Reino de Burundi">Burundi</a></li> <li><a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Centro-Africano" title="Império Centro-Africano">África Central</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_do_Daom%C3%A9" title="Reino do Daomé">Daomé</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_do_Egito" title="Reino do Egito">Egito</a></li> <li><a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Et%C3%ADope" title="Império Etíope">Etiópia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dom%C3%ADnio_de_Gana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Domínio de Gana (página não existe)">Gana</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reino_de_Goma&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Reino de Goma (página não existe)">Goma</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reino_de_Guma&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Reino de Guma (página não existe)">Guma</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reino_de_Kaffa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Reino de Kaffa (página não existe)">Kaffa</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_do_Congo" title="Reino do Congo">Congo</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_L%C3%ADbia" title="Reino da Líbia">Líbia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reino_de_Luba&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Reino de Luba (página não existe)">Luba</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Madagascar" title="Reino de Madagascar">Madagascar</a></li> <li><a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_do_Mali" title="Império do Mali">Mali</a></li> <li><a href="/wiki/Mayotte#História" title="Mayotte">Maore</a></li> <li><a href="/wiki/Reinos_Maravi" class="mw-redirect" title="Reinos Maravi">Maravi</a></li> <li><a href="/wiki/Mo%C3%A9li#História" title="Moéli">Mwali</a></li> <li><a href="/wiki/Anju%C3%A3#História" title="Anjuã">Ndzuwani</a></li> <li><a href="/wiki/Grande_Comore#História" title="Grande Comore">Ngazidja</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Ruanda" title="Reino de Ruanda">Ruanda</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reino_de_Shilluk&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Reino de Shilluk (página não existe)">Shilluk</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ilhas_de_Refresco&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ilhas de Refresco (página não existe)">Ilhas de Refresco</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_Tun%C3%ADsia" title="Reino da Tunísia">Tunísia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Witul%C3%A2ndia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Witulândia (página não existe)">Witulândia</a></li> <li><a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_de_Uassulu" title="Império de Uassulu">Uassulu</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_Ieque" title="Reino Ieque">Ieque</a></li> <li><a href="/wiki/Sultanato_de_Zanzibar" title="Sultanato de Zanzibar">Zanzibar</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_do_Zimbabwe" title="Reino do Zimbabwe">Zimbabwe</a></li> <li><i><a href="/wiki/Lista_de_estados_pr%C3%A9-coloniais_da_%C3%81frica" title="Lista de estados pré-coloniais da África">e outros</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Américas</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Reino_da_Arauc%C3%A2nia_e_Patag%C3%B4nia" title="Reino da Araucânia e Patagônia">Araucânia e Patagônia</a></li> <li><a href="/wiki/Civiliza%C3%A7%C3%A3o_asteca" title="Civilização asteca">Asteca</a></li> <li><a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_do_Brasil" title="Império do Brasil">Brasil</a></li> <li><a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_do_Haiti_(1849-1859)" title="Império do Haiti (1849-1859)">Haiti</a></li> <li><a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Inca" title="Império Inca">Inca</a></li> <li><a href="/wiki/Segundo_Imp%C3%A9rio_Mexicano" title="Segundo Império Mexicano">México</a></li> <li><a href="/wiki/Costa_dos_Mosquitos" title="Costa dos Mosquitos">Mosquito</a></li> <li><a href="/wiki/Suriname_(Reino_dos_Pa%C3%ADses_Baixos)" title="Suriname (Reino dos Países Baixos)">Suriname</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reino_de_Talamanca&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Reino de Talamanca (página não existe)">Talamanca</a></li> <li><a href="/wiki/Principado_de_Trinidad" title="Principado de Trinidad">Trinidad</a></li> <li><a href="/wiki/Treze_Col%C3%B4nias" title="Treze Colônias">Treze Colônias</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Ásia</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Reino_do_Afeganist%C3%A3o" title="Reino do Afeganistão">Afeganistão</a></li> <li><a href="/wiki/Emirado_Idrisida_de_Asir" class="mw-redirect" title="Emirado Idrisida de Asir">Asir</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sultanato_de_Bengala&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sultanato de Bengala (página não existe)">Bangladesh</a></li> <li><a href="/wiki/Emirado_de_Bucara" title="Emirado de Bucara">Bucara</a></li> <li><a href="/wiki/Dinastia_Konbaung" title="Dinastia Konbaung">Birmânia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rajahnato_de_Cebu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rajahnato de Cebu (página não existe)">Cebu</a></li> <li><a href="/wiki/Chehab" title="Chehab">Chehab</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Monarquia_da_China&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Monarquia da China (página não existe)">China</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reino_Dapitan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Reino Dapitan (página não existe)">Dapitan</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_do_Hejaz" title="Reino do Hejaz">Hejaz</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lista_das_monarquias_indon%C3%A9sias&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lista das monarquias indonésias (página não existe)">Indonésia</a></li> <li><a href="/wiki/Ir%C3%A3_Pahlavi" title="Irã Pahlavi">Irã</a> (<a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Cajar" title="Império Cajar">Cajar</a>)</li> <li><a href="/wiki/Reino_do_Iraque" title="Reino do Iraque">Iraque</a></li> <li><a href="/wiki/Emirado_de_Jabal_Xamar" title="Emirado de Jabal Xamar">Jabal Xamar</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_C%C3%A2ndia_(Seri_Lanca)" title="Reino de Cândia (Seri Lanca)">Cândia</a> (Sri Lanka)</li> <li><a href="/wiki/Kathiri" title="Kathiri">Kathiri</a></li> <li><a href="/wiki/Canato_de_Quiva" title="Canato de Quiva">Quiva</a></li> <li><a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Coreano" title="Império Coreano">Coreia</a></li> <li><a href="/wiki/Canato_de_Kumul" title="Canato de Kumul">Kumul</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_do_Curdist%C3%A3o" title="Reino do Curdistão">Curdistão</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_do_Laos" title="Reino do Laos">Laos</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sultanato_de_Maguindanao&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sultanato de Maguindanao (página não existe)">Maguindanao</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sultanato_de_Mahra&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sultanato de Mahra (página não existe)">Mahra</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lista_dos_monarcas_das_Maldivas&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lista dos monarcas das Maldivas (página não existe)">Maldivas</a></li> <li><a href="/wiki/Manchukuo" title="Manchukuo">Manchukuo</a></li> <li><a href="/wiki/Canato_da_Mong%C3%B3lia" title="Canato da Mongólia">Mongólia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Principado_de_Najran&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Principado de Najran (página não existe)">Najran</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_do_Nepal" title="Reino do Nepal">Nepal</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%27aiti" class="mw-redirect" title="Qu&#39;aiti">Qu'aiti</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Ryukyu" title="Reino de Ryukyu">Ryukyu</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Sarauaque" title="Reino de Sarauaque">Sarauaque</a></li> <li><i><a href="/wiki/Estados_x%C3%A3s" title="Estados xãs">Xãs</a></i></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Siquim" title="Reino de Siquim">Siquim</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sip_Song_Chau_Tai&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sip Song Chau Tai (página não existe)">Sip Song Chau Tai</a></li> <li><a href="/wiki/Sultanato_de_Sulu" title="Sultanato de Sulu">Sulu</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_%C3%81rabe_da_S%C3%ADria" title="Reino Árabe da Síria">Síria</a></li> <li><a href="/wiki/Tibete_(1912%E2%80%931951)" title="Tibete (1912–1951)">Tibete</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Tungning" title="Reino de Tungning">Taiwan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Xerifado_do_Alto_Asir&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Xerifado do Alto Asir (página não existe)">Alto Asir</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Alto_Yafa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Alto Yafa (página não existe)">Alto Yafa</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_de_monarcas_do_Vietn%C3%A3" title="Lista de monarcas do Vietnã">Vietnã</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_do_I%C3%AAmen" title="Reino do Iêmen">Iêmen</a> (<a href="/wiki/Federa%C3%A7%C3%A3o_da_Ar%C3%A1bia_do_Sul" title="Federação da Arábia do Sul">Iêmen do Sul</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Europa</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Reino_da_Alb%C3%A2nia_(1928-1939)" title="Reino da Albânia (1928-1939)">Albânia</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Arag%C3%A3o" title="Reino de Aragão">Aragão</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_das_Ast%C3%BArias" title="Reino das Astúrias">Astúrias</a></li> <li><a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Austr%C3%ADaco" title="Império Austríaco">Áustria</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%81ustria-Hungria" title="Áustria-Hungria">Áustria-Hungria</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_Baviera" title="Reino da Baviera">Baviera</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_B%C3%B3snia" title="Reino da Bósnia">Bósnia</a></li> <li><a href="/wiki/Ducado_da_Bretanha" title="Ducado da Bretanha">Bretanha</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_Bulg%C3%A1ria" title="Reino da Bulgária">Bretanha</a></li> <li><a href="/wiki/Canato_da_Crimeia" title="Canato da Crimeia">Crimeia</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_Arm%C3%A9nio_da_Cil%C3%ADcia" title="Reino Arménio da Cilícia">Cilícia</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_C%C3%B3rsega_(1736)" title="Reino da Córsega (1736)">Córsega</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_do_Chipre" title="Reino do Chipre">Chipre</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_Finl%C3%A2ndia" title="Reino da Finlândia">Finlândia</a></li> <li><a href="/wiki/Segundo_Imp%C3%A9rio_Franc%C3%AAs" title="Segundo Império Francês">França</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_Galiza" title="Reino da Galiza">Galiza</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_Ge%C3%B3rgia" title="Reino da Geórgia">Georgia</a></li> <li><a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Alem%C3%A3o" title="Império Alemão">Alemanha</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_Gr%C3%A9cia" title="Reino da Grécia">Grécia</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_Nac%C3%A9rida" title="Reino Nacérida">Granada</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Han%C3%B4ver" title="Reino de Hanôver">Hanôver</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_Hungria" title="Reino da Hungria">Hungria</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_Isl%C3%A2ndia" title="Reino da Islândia">Islândia</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Imer%C3%ADcia" title="Reino de Imerícia">Imerícia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Monarquia_da_Irlanda&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Monarquia da Irlanda (página não existe)">Irlanda</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_It%C3%A1lia_(1861%E2%80%931946)" title="Reino de Itália (1861–1946)">Itália</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_C%C3%A1rtlia-Caqu%C3%A9cia" title="Reino de Cártlia-Caquécia">Cártlia-Caquécia</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_Litu%C3%A2nia_(1918)" title="Reino da Lituânia (1918)">Lituânia</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Maiorca" title="Reino de Maiorca">Maiorca</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Mann_e_das_Ilhas" title="Reino de Mann e das Ilhas">Man</a></li> <li><a href="/wiki/Principado_da_Mold%C3%A1via" title="Principado da Moldávia">Moldávia</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Montenegro" title="Reino de Montenegro">Montenegro</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Navarra" title="Reino de Navarra">Navarra</a></li> <li><a href="/wiki/Neuch%C3%A2tel_(cant%C3%A3o)#História" title="Neuchâtel (cantão)">Neuchâtel</a></li> <li><a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Otomano" title="Império Otomano">Império Otomano</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Estados Papais</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reino_da_Sardenha_(1720-1861)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Reino da Sardenha (1720-1861) (página não existe)">Piemonte-Sardenha</a></li> <li><a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_das_Duas_Na%C3%A7%C3%B5es" title="República das Duas Nações">Polônia–Lituânia</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Portugal" title="Reino de Portugal">Portugal</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_Pr%C3%BAssia" title="Reino da Prússia">Prússia</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_Rom%C3%AAnia" title="Reino da Romênia">Romênia</a></li> <li><a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Russo" title="Império Russo">Rússia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Principado_de_Samos&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Principado de Samos (página não existe)">Samos</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_Sax%C3%B4nia" title="Reino da Saxônia">Saxônia</a></li> <li><a href="/wiki/Ducado_de_Saboia" title="Ducado de Saboia">Saboia</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_Esc%C3%B3cia" title="Reino da Escócia">Escócia</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_S%C3%A9rvia" title="Reino da Sérvia">Sérvia</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Tavolara" class="mw-redirect" title="Reino de Tavolara">Tavolara</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_das_Duas_Sic%C3%ADlias" title="Reino das Duas Sicílias">Duas Sicílias</a></li> <li><a href="/wiki/Gr%C3%A3o-Ducado_da_Toscana" title="Grão-Ducado da Toscana">Tuscany</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_Gal%C3%ADcia-Vol%C3%ADnia" title="Reino da Galícia-Volínia">Ucrânia</a></li> <li><a href="/wiki/Ducado_do_B%C3%A1ltico" title="Ducado do Báltico">Ducado do Báltico</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_Iugosl%C3%A1via" title="Reino da Iugoslávia">Iugoslávia</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Val%C3%AAncia" title="Reino de Valência">Valência</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_W%C3%BCrttemberg" title="Reino de Württemberg">Württemberg</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Oceania</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Abemama" title="Abemama">Abemama</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Bora_Bora" title="Reino de Bora Bora">Bora Bora</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Rapanui" title="Reino de Rapanui">Ilha de Páscoa</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_de_Fiji" title="Reino de Fiji">Fiji</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_do_Hava%C3%AD" title="Reino do Havaí">Havaí</a></li> <li><a href="/wiki/Huahine" title="Huahine">Huahine</a></li> <li><a href="/wiki/Mangareva" title="Mangareva">Mangareva</a></li> <li><a href="/wiki/Niue" title="Niue">Niuē-Fekai</a></li> <li><a href="/wiki/Nuku_Hiva" title="Nuku Hiva">Nuku Hiva</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_de_monarcas_de_Raiatea" title="Lista de monarcas de Raiatea">Raiatea</a></li> <li><a href="/wiki/Rapa_Iti" title="Rapa Iti">Rapa Iti</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reino_de_Rarotonga&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Reino de Rarotonga (página não existe)">Rarotonga</a></li> <li><a href="/wiki/Rimatara" title="Rimatara">Rimatara</a></li> <li><a href="/wiki/Rurutu" title="Rurutu">Rurutu</a></li> <li><a href="/wiki/Tahuata" title="Tahuata">Tahuata</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_do_Taiti" title="Reino do Taiti">Taiti</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Commonwealth</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Monarquia_de_Barbados_(1966-2021)" title="Monarquia de Barbados (1966-2021)">Barbados</a></li> <li><a href="/wiki/Dom%C3%ADnio_do_Ceil%C3%A3o" title="Domínio do Ceilão">Ceilão</a> (Sri Lanka)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Dom%C3%ADnio_de_Fiji&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Domínio de Fiji (página não existe)">Fiji</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=G%C3%A2mbia_(1965%E2%80%931970)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gâmbia (1965–1970) (página não existe)">Gâmbia </a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dom%C3%ADnio_de_Gana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Domínio de Gana (página não existe)">Gana</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Guiana_(1966%E2%80%931970)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Guiana (1966–1970) (página não existe)">Guiana</a></li> <li><a href="/wiki/Dom%C3%ADnio_da_%C3%8Dndia" title="Domínio da Índia">Índia</a> (<a href="/wiki/%C3%8Dndia_brit%C3%A2nica" title="Índia britânica">Raj Britânico</a>, <a href="/wiki/Lista_de_estados_principescos_da_%C3%8Dndia_Brit%C3%A2nica" title="Lista de estados principescos da Índia Britânica">Estados principescos</a>)</li> <li><a href="/wiki/Estado_Livre_Irland%C3%AAs" title="Estado Livre Irlandês">Estado Livre Irlandês</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qu%C3%AAnia_(1963%E2%80%931964)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quênia (1963–1964) (página não existe)">Quênia</a></li> <li><a href="/wiki/Malawi" title="Malawi">Malawi</a></li> <li><a href="/wiki/Estado_de_Malta" title="Estado de Malta">Malta</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Maur%C3%ADcio_(1968%E2%80%931992)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Maurício (1968–1992) (página não existe)">Maurício</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Federa%C3%A7%C3%A3o_da_Nig%C3%A9ria&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Federação da Nigéria (página não existe)">Nigéria</a></li> <li><a href="/wiki/Dom%C3%ADnio_do_Paquist%C3%A3o" title="Domínio do Paquistão">Paquistão</a></li> <li><a href="/wiki/Rod%C3%A9sia" title="Rodésia">Rodésia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Serra_Leoa_(1961%E2%80%931971)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Serra Leoa (1961–1971) (página não existe)">Serra Leoa</a></li> <li><a href="/wiki/Uni%C3%A3o_Sul-Africana" title="União Sul-Africana">África do Sul</a></li> <li><a href="/wiki/Tanganica" class="mw-redirect mw-disambig" title="Tanganica">Tanganica</a></li> <li><a href="/wiki/Trindade_e_Tobago" title="Trindade e Tobago">Trindade e Tobago</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Uganda_(1962%E2%80%931963)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Uganda (1962–1963) (página não existe)">Uganda</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div><b>Notas</b><br /><small>(C) Nos 15 membros da <a href="/wiki/Commonwealth" title="Commonwealth">Commonwealth</a>, o monarca, à excepção do Reino Unido, é representado por um Governador Geral. </small><br /><small>(J) Monarca discutível como sendo o verdadeiro Chefe de Estado.</small><br /><small>(Q) Tecnicamente uma monarquia constitucional mas mostra eficazes propriedades de uma monarquia absoluta. </small><br /><small>(U) O monarca utiliza o título não-monárquico de "Presidente".</small></div></td></tr></tbody></table></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69328899" /><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Unificação_da_Itália_(Risorgimento)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811335" /><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69785347" /><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-ver"><a href="/wiki/Predefini%C3%A7%C3%A3o:Risorgimento" title="Predefinição:Risorgimento"><abbr title="Ver esta predefinição" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">v</abbr></a></li><li class="nv-discutir"><a href="/w/index.php?title=Predefini%C3%A7%C3%A3o_Discuss%C3%A3o:Risorgimento&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Predefinição Discussão:Risorgimento (página não existe)"><abbr title="Discutir esta predefinição" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li><li class="nv-editar"><a href="/wiki/Especial:EditPage/Predefini%C3%A7%C3%A3o:Risorgimento" title="Especial:EditPage/Predefinição:Risorgimento"><abbr title="Editar esta predefinição" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">e</abbr></a></li></ul></div><div id="Unificação_da_Itália_(Risorgimento)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Risorgimento" title="Risorgimento">Unificação da Itália (<i>Risorgimento</i>)</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Lista_de_Estados_hist%C3%B3ricos_da_It%C3%A1lia" title="Lista de Estados históricos da Itália">Estados pré-unitários</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Reino_da_Sardenha_(1720-1861)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Reino da Sardenha (1720-1861) (página não existe)">Reino da Sardenha</a> (<a href="/wiki/Casa_de_Saboia" title="Casa de Saboia">Casa de Saboia</a>)</li> <li><a href="/wiki/Reino_das_Duas_Sic%C3%ADlias" title="Reino das Duas Sicílias">Reino das Duas Sicílias</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_Lombardo-V%C3%AAneto" title="Reino Lombardo-Vêneto">Reino da Lombardia-Vêneto</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Estados Papais</a></li> <li><a href="/wiki/Gr%C3%A3o-Ducado_da_Toscana" title="Grão-Ducado da Toscana">Grão-Ducado da Toscana</a></li> <li><a href="/wiki/Ducado_de_Parma_e_Plac%C3%AAncia" title="Ducado de Parma e Placência">Ducado de Parma</a></li> <li><a href="/wiki/Ducado_de_M%C3%B3dena_e_R%C3%A9gio" title="Ducado de Módena e Régio">Ducado de Módena e Régio</a></li></ul> </div></td><td class="navbox-image" rowspan="9" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Episodio_delle_cinque_giornate_(Baldassare_Verazzi).jpg" class="mw-file-description" title="Five Days of Milan"><img alt="Five Days of Milan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Episodio_delle_cinque_giornate_%28Baldassare_Verazzi%29.jpg/250px-Episodio_delle_cinque_giornate_%28Baldassare_Verazzi%29.jpg" decoding="async" width="150" height="214" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Episodio_delle_cinque_giornate_%28Baldassare_Verazzi%29.jpg/330px-Episodio_delle_cinque_giornate_%28Baldassare_Verazzi%29.jpg 2x" data-file-width="1810" data-file-height="2583" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Cronologia_da_unifica%C3%A7%C3%A3o_da_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cronologia da unificação da Itália (página não existe)">Cronologia</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Proclama%C3%A7%C3%A3o_de_Rimini&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Proclamação de Rimini (página não existe)">Proclamação de Rimini</a></li> <li><a href="/wiki/Carbon%C3%A1ria" title="Carbonária">Carbonária</a></li> <li><a href="/wiki/Revolu%C3%A7%C3%B5es_de_1820" title="Revoluções de 1820">Revoluções de 1820</a></li> <li><a href="/wiki/Revolu%C3%A7%C3%B5es_de_1830" title="Revoluções de 1830">Revoluções de 1830</a></li> <li><a href="/wiki/Jovem_It%C3%A1lia" title="Jovem Itália">Jovem Itália</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Neo-Guelfismo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Neo-Guelfismo (página não existe)">Neo-Guelfismo</a></li> <li><a href="/wiki/Revolu%C3%A7%C3%B5es_de_1848" title="Revoluções de 1848">Revoluções de 1848</a> <ul><li><a href="/wiki/Revolu%C3%A7%C3%B5es_de_1848_nos_estados_italianos" title="Revoluções de 1848 nos estados italianos">Revoluções de 1848 nos Estados italianos</a></li> <li><a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_de_S%C3%A3o_Marcos" title="República de São Marcos">República de São Marcos</a></li> <li><a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Romana_(1849)" title="República Romana (1849)">República Romana</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fortalezas_Quadril%C3%A1teras&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fortalezas Quadriláteras (página não existe)">Quadrilatero</a></li> <li><a href="/wiki/Primeira_Guerra_de_Independ%C3%AAncia_Italiana" title="Primeira Guerra de Independência Italiana">Primeira Guerra de Independência Italiana</a></li> <li><a href="/wiki/Cinco_Dias_de_Mil%C3%A3o" title="Cinco Dias de Milão">Cinco Dias de Milão</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Batalha_de_Mestre&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Batalha de Mestre (página não existe)">Batalha de Mestre</a></li> <li><a href="/wiki/Revolu%C3%A7%C3%A3o_siciliana_de_1848" title="Revolução siciliana de 1848">Revolução siciliana de 1848</a></li> <li><a href="/wiki/Dez_Dias_de_Br%C3%A9scia" title="Dez Dias de Bréscia">Dez Dias de Bréscia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=M%C3%A1rtires_de_Belfiore&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mártires de Belfiore (página não existe)">Mártires de Belfiore</a></li> <li><a href="/wiki/Guerra_da_Crimeia" title="Guerra da Crimeia">Guerra da Crimeia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Acordo_de_Plombi%C3%A8res&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Acordo de Plombières (página não existe)">Acordo de Plombières</a></li> <li><a href="/wiki/Segunda_Guerra_de_Independ%C3%AAncia_Italiana" title="Segunda Guerra de Independência Italiana">Segunda Guerra de Independência Italiana</a></li> <li><a href="/wiki/Prov%C3%ADncias_Unidas_da_It%C3%A1lia_Central" title="Províncias Unidas da Itália Central">Províncias Unidas da Itália Central</a></li> <li><a href="/wiki/Expedi%C3%A7%C3%A3o_dos_Mil" title="Expedição dos Mil">Expedição dos Mil</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ditadura_de_Garibaldi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ditadura de Garibaldi (página não existe)">Ditadura de Garibaldi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Proclama%C3%A7%C3%A3o_do_Reino_da_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Proclamação do Reino da Itália (página não existe)">Proclamação do Reino da Itália</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Banditagem_italiana_p%C3%B3s-unifica%C3%A7%C3%A3o&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Banditagem italiana pós-unificação (página não existe)">Banditagem no sul da Itália pós-unificação</a></li> <li><a href="/wiki/Quest%C3%A3o_Romana" title="Questão Romana">Questão Romana</a></li> <li><a href="/wiki/Terceira_Guerra_de_Independ%C3%AAncia_Italiana" title="Terceira Guerra de Independência Italiana">Terceira Guerra de Independência Italiana</a></li> <li><a href="/wiki/Tomada_de_Roma" title="Tomada de Roma">Tomada de Roma</a></li> <li><a href="/wiki/Lei_de_Garantias" title="Lei de Garantias">Lei de Garantias</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Entrada_italiana_na_Primeira_Guerra_Mundial&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Entrada italiana na Primeira Guerra Mundial (página não existe)">Entrada italiana na Primeira Guerra Mundial</a></li> <li><a href="/wiki/Impresa_di_Fiume" title="Impresa di Fiume">Impresa di Fiume</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Símbolos</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Cocar_da_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cocar da Itália (página não existe)">Cocar da Itália</a></li> <li><a href="/wiki/Bandeira_da_It%C3%A1lia" title="Bandeira da Itália">Bandeira da Itália</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Principais líderes</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Agostino_Bertani&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Agostino Bertani (página não existe)">Agostino Bertani</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Annibale_Santorre_di_Rossi_de_Pomarolo,_Conde_de_Santarosa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Annibale Santorre di Rossi de Pomarolo, Conde de Santarosa (página não existe)">Annibale Santore di Santarosa</a></li> <li><a href="/wiki/Aurelio_Saffi" title="Aurelio Saffi">Aurelio Saffi</a></li> <li><a href="/wiki/Bettino_Ricasoli" title="Bettino Ricasoli">Bettino Ricasoli</a></li> <li><a href="/wiki/Camillo_Benso,_Conde_de_Cavour" title="Camillo Benso, Conde de Cavour">Camillo Benso, Conde de Cavour</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Celso_Ceretti&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Celso Ceretti (página não existe)">Celso Ceretti</a></li> <li><a href="/wiki/Daniele_Manin" title="Daniele Manin">Daniele Manin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Federico_Confalonieri&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Federico Confalonieri (página não existe)">Federico Confalonieri</a></li> <li><a href="/wiki/Francesco_Crispi" title="Francesco Crispi">Francesco Crispi</a></li> <li><a href="/wiki/Giuseppe_Garibaldi" title="Giuseppe Garibaldi">Giuseppe Garibaldi</a></li> <li><a href="/wiki/Giuseppe_Mazzini" title="Giuseppe Mazzini">Giuseppe Mazzini</a></li> <li><a href="/wiki/Massimo_d%27Azeglio" title="Massimo d&#39;Azeglio">Massimo d'Azeglio</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ruggero_Settimo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ruggero Settimo (página não existe)">Ruggero Settimo</a></li> <li><a href="/wiki/V%C3%ADtor_Emanuel_II_da_It%C3%A1lia" title="Vítor Emanuel II da Itália">Vítor Emanuel II</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Literatura e filosofia</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Alessandro_Manzoni" title="Alessandro Manzoni">Alessandro Manzoni</a></li> <li><a href="/wiki/Antonio_Rosmini" title="Antonio Rosmini">Antonio Rosmini</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Carlo_Cattaneo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Carlo Cattaneo (página não existe)">Carlo Cattaneo</a></li> <li><a href="/wiki/Carlo_Pisacane" title="Carlo Pisacane">Carlo Pisacane</a></li> <li><a href="/wiki/Cesare_Balbo" title="Cesare Balbo">Cesare Balbo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Felice_Cavallotti&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Felice Cavallotti (página não existe)">Felice Cavallotti</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Francesco_Domenico_Guerrazzi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Francesco Domenico Guerrazzi (página não existe)">Francesco Domenico Guerrazzi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Francesco_Lomonaco&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Francesco Lomonaco (página não existe)">Francesco Lomonaco</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Francesco_Saverio_Salfi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Francesco Saverio Salfi (página não existe)">Francesco Saverio Salfi</a></li> <li><a href="/wiki/Giacomo_Leopardi" title="Giacomo Leopardi">Giacomo Leopardi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gian_Domenico_Romagnosi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gian Domenico Romagnosi (página não existe)">Gian Domenico Romagnosi</a></li> <li><a href="/wiki/Giosu%C3%A8_Carducci" title="Giosuè Carducci">Giosuè Carducci</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Giovanni_Arrivabene&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Giovanni Arrivabene (página não existe)">Giovanni Arrivabene</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Giuseppe_Ferrari_(fil%C3%B3sofo)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Giuseppe Ferrari (filósofo) (página não existe)">Giuseppe Ferrari</a></li> <li><a href="/wiki/Goffredo_Mameli" title="Goffredo Mameli">Goffredo Mameli</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ippolito_Nievo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ippolito Nievo (página não existe)">Ippolito Nievo</a></li> <li><a href="/wiki/Silvio_Pellico" title="Silvio Pellico">Silvio Pellico</a></li> <li><a href="/wiki/Ugo_Foscolo" title="Ugo Foscolo">Ugo Foscolo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vincenzo_Cuoco&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vincenzo Cuoco (página não existe)">Vincenzo Cuoco</a></li> <li><a href="/wiki/Vincenzo_Gioberti" title="Vincenzo Gioberti">Vincenzo Gioberti</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Oponentes</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Papa_Pio_IX" title="Papa Pio IX">Papa Pio IX</a></li> <li><a href="/wiki/Francisco_Jos%C3%A9_I_da_%C3%81ustria" title="Francisco José I da Áustria">Francisco José I da Áustria</a></li> <li><a href="/wiki/Francisco_II_das_Duas_Sic%C3%ADlias" title="Francisco II das Duas Sicílias">Francisco II das Duas Sicílias</a></li> <li><a href="/wiki/Klemens_von_Metternich" title="Klemens von Metternich">Klemens von Metternich</a></li> <li><a href="/wiki/Josef_Wenzel_Radetzky_von_Radetz" title="Josef Wenzel Radetzky von Radetz">Josef Wenzel Radetzky von Radetz</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Museus</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Museu_do_Risorgimento,_Bolonha&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Museu do Risorgimento, Bolonha (página não existe)">Museu do Risorgimento (Bolonha)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Museu_do_Risorgimento_(Mil%C3%A3o)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Museu do Risorgimento (Milão) (página não existe)">Museu do Risorgimento (Milão)</a></li> <li><a href="/wiki/Monumento_a_V%C3%ADtor_Emanuel_II" title="Monumento a Vítor Emanuel II">Museu do Risorgimento (Roma)</a></li> <li><a href="/wiki/Museu_Nacional_do_Ressurgimento_Italiano" title="Museu Nacional do Ressurgimento Italiano">Museu do Risorgimento (Turim)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Museu_da_Bandeira_Tricolor&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Museu da Bandeira Tricolor (página não existe)">Museu da Bandeira Tricolor</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Dias nacionais</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Anivers%C3%A1rio_da_Unifica%C3%A7%C3%A3o_da_It%C3%A1lia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Aniversário da Unificação da Itália (página não existe)">Aniversário da Unificação da Itália</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dia_da_Unidade_Nacional_e_das_For%C3%A7as_Armadas&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dia da Unidade Nacional e das Forças Armadas (página não existe)">Dia da Unidade Nacional e das Forças Armadas</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Outros</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Altare_della_Patria" class="mw-redirect" title="Altare della Patria">Altare della Patria</a></li> <li><a href="/wiki/Irredentismo_italiano" title="Irredentismo italiano">Irredentismo italiano</a></li> <li><a href="/wiki/Nacionalismo_italiano" class="mw-redirect" title="Nacionalismo italiano">Nacionalismo italiano</a></li> <li><a href="/wiki/Camisas-vermelhas" title="Camisas-vermelhas">Camisas-vermelhas</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Revisionismo_do_Risorgimento&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Revisionismo do Risorgimento (página não existe)">Revisionismo do Risorgimento</a></li> <li><a href="/wiki/Sucess%C3%A3o_do_Imp%C3%A9rio_Romano" title="Sucessão do Império Romano">Terceira Roma</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69328899" /><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Idade_Média" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background:#e3d58c"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69811335" /><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69785347" /><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-ver"><a href="/wiki/Predefini%C3%A7%C3%A3o:Idade_M%C3%A9dia" title="Predefinição:Idade Média"><abbr title="Ver esta predefinição" style=";background:#e3d58c;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">v</abbr></a></li><li class="nv-discutir"><a href="/w/index.php?title=Predefini%C3%A7%C3%A3o_Discuss%C3%A3o:Idade_M%C3%A9dia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Predefinição Discussão:Idade Média (página não existe)"><abbr title="Discutir esta predefinição" style=";background:#e3d58c;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li><li class="nv-editar"><a href="/wiki/Especial:EditPage/Predefini%C3%A7%C3%A3o:Idade_M%C3%A9dia" title="Especial:EditPage/Predefinição:Idade Média"><abbr title="Editar esta predefinição" style=";background:#e3d58c;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">e</abbr></a></li></ul></div><div id="Idade_Média" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Idade_M%C3%A9dia" title="Idade Média">Idade Média</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background:#ede4b7; font-weight:bold;"><div id="*_Cronologia_*_Idade_das_trevas_*_Medievalismo_*_Medievalística"> <ul><li><i><a href="/wiki/Cronologia_da_Idade_M%C3%A9dia" title="Cronologia da Idade Média">Cronologia</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Idade_das_trevas" title="Idade das trevas">Idade das trevas</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Medievalismo" title="Medievalismo">Medievalismo</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Medieval%C3%ADstica" title="Medievalística">Medievalística</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#ede4b7; text-align: center;"><a href="/wiki/Alta_Idade_M%C3%A9dia" class="mw-redirect" title="Alta Idade Média">Alta<br />Idade Média</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Antiguidade_Tardia" title="Antiguidade Tardia">Antiguidade Tardia</a></li> <li><a href="/wiki/Cristianiza%C3%A7%C3%A3o" title="Cristianização">Cristianização</a></li> <li><a href="/wiki/Era_Viking" title="Era Viking">Era Viking</a></li> <li><a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Bizantino" title="Império Bizantino">Império Bizantino</a></li> <li><a href="/wiki/Imp%C3%A9rio_Carol%C3%ADngio" title="Império Carolíngio">Império Carolíngio</a></li> <li><a href="/wiki/Inglaterra_anglo-sax%C3%A3" title="Inglaterra anglo-saxã">Inglaterra anglo-saxã</a></li> <li><a href="/wiki/Migra%C3%A7%C3%B5es_dos_povos_b%C3%A1rbaros" title="Migrações dos povos bárbaros">Migrações dos povos bárbaros</a></li> <li><a href="/wiki/Primeiro_Imp%C3%A9rio_B%C3%BAlgaro" title="Primeiro Império Búlgaro">Primeiro Império Búlgaro</a></li> <li><a href="/wiki/Queda_do_Imp%C3%A9rio_Romano_do_Ocidente" title="Queda do Império Romano do Ocidente">Queda do Império Romano do Ocidente</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_Arm%C3%AAnia_(Idade_M%C3%A9dia)" title="Reino da Armênia (Idade Média)">Reino da Armênia</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_da_Cro%C3%A1cia_(Idade_M%C3%A9dia)" title="Reino da Croácia (Idade Média)">Reino da Croácia</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_das_Ast%C3%BArias" title="Reino das Astúrias">Reino das Astúrias</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_Lombardo" title="Reino Lombardo">Reino Lombardo</a></li> <li><a href="/wiki/Dinastia_merov%C3%ADngia" title="Dinastia merovíngia">Reino Merovíngio</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_Ostrog%C3%B3tico" title="Reino Ostrogótico">Reino Ostrogótico</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_Suevo" title="Reino Suevo">Reino Suevo</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_V%C3%A2ndalo" title="Reino Vândalo">Reino Vândalo</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_Visig%C3%B3tico" title="Reino Visigótico">Reino Visigótico</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%BAssia_de_Kiev" title="Rússia de Kiev">Rússia de Kiev</a></li></ul> </div></td><td class="navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 2px"><div><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Arte_bizantina" title="Arte bizantina"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Manuscript_Illumination_with_the_Visitation_in_an_Initial_D%2C_from_a_Choir_Book_MET_sf31-134-3s1.jpg/80px-Manuscript_Illumination_with_the_Visitation_in_an_Initial_D%2C_from_a_Choir_Book_MET_sf31-134-3s1.jpg" decoding="async" width="80" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Manuscript_Illumination_with_the_Visitation_in_an_Initial_D%2C_from_a_Choir_Book_MET_sf31-134-3s1.jpg/120px-Manuscript_Illumination_with_the_Visitation_in_an_Initial_D%2C_from_a_Choir_Book_MET_sf31-134-3s1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Manuscript_Illumination_with_the_Visitation_in_an_Initial_D%2C_from_a_Choir_Book_MET_sf31-134-3s1.jpg/160px-Manuscript_Illumination_with_the_Visitation_in_an_Initial_D%2C_from_a_Choir_Book_MET_sf31-134-3s1.jpg 2x" data-file-width="1657" data-file-height="2490" /></a><figcaption></figcaption></figure><br /><br /><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Joana_d%27Arc" title="Joana d&#39;Arc"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Joan_of_Arc_miniature_graded.jpg/120px-Joan_of_Arc_miniature_graded.jpg" decoding="async" width="80" height="119" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Joan_of_Arc_miniature_graded.jpg/250px-Joan_of_Arc_miniature_graded.jpg 2x" data-file-width="1812" data-file-height="2700" /></a><figcaption></figcaption></figure><br /><br /><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Nobreza" title="Nobreza"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Franz_Wolfgang_Rohrich_-_Bildnis_einer_Dame_mit_einem_ihrer_S%C3%B6hne.jpg/120px-Franz_Wolfgang_Rohrich_-_Bildnis_einer_Dame_mit_einem_ihrer_S%C3%B6hne.jpg" decoding="async" width="80" height="106" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Franz_Wolfgang_Rohrich_-_Bildnis_einer_Dame_mit_einem_ihrer_S%C3%B6hne.jpg/250px-Franz_Wolfgang_Rohrich_-_Bildnis_einer_Dame_mit_einem_ihrer_S%C3%B6hne.jpg 2x" data-file-width="2410" data-file-height="3200" /></a><figcaption></figcaption></figure></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#ede4b7; text-align: center;"><a href="/wiki/Baixa_Idade_M%C3%A9dia" class="mw-redirect" title="Baixa Idade Média">Baixa<br />Idade Média</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Condado_Portucalense" title="Condado Portucalense">Condado Portucalense</a></li> <li><a href="/wiki/Cruzada" class="mw-redirect" title="Cruzada">Cruzadas</a></li> <li><a href="/wiki/Escol%C3%A1stica" title="Escolástica">Escolástica</a></li> <li><a href="/wiki/Feudalismo" title="Feudalismo">Feudalismo</a></li> <li><a href="/wiki/Grande_Cisma" title="Grande Cisma">Grande Cisma do Oriente</a></li> <li><a href="/wiki/Invas%C3%A3o_Mongol_na_Europa" title="Invasão Mongol na Europa">Invasão Mongol na Europa</a></li> <li><a href="/wiki/Quest%C3%A3o_das_Investiduras" title="Questão das Investiduras">Questão das Investiduras</a></li> <li><a href="/wiki/Reconquista" title="Reconquista">Reconquista</a></li> <li><a href="/wiki/Reino_Arm%C3%A9nio_da_Cil%C3%ADcia" title="Reino Arménio da Cilícia">Reino Arménio da Cilícia</a></li> <li><a href="/wiki/Sacro_Imp%C3%A9rio_Romano-Germ%C3%A2nico" title="Sacro Império Romano-Germânico">Sacro Império Romano-Germânico</a></li> <li><a href="/wiki/Segundo_Imp%C3%A9rio_B%C3%BAlgaro" title="Segundo Império Búlgaro">Segundo Império Búlgaro</a></li> <li><a href="/wiki/Senhoria" title="Senhoria">Senhorialismo</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#ede4b7; text-align: center;">Séculos<br />XIV e XV</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ascens%C3%A3o_do_Imp%C3%A9rio_Otomano" title="Ascensão do Império Otomano">Ascensão do Império Otomano</a></li> <li><a href="/wiki/Casa_de_Habsburgo" title="Casa de Habsburgo">Casa de Habsburgo</a></li> <li><a href="/wiki/Crise_do_s%C3%A9culo_XIV" title="Crise do século XIV">Crise do século XIV</a></li> <li><a href="/wiki/Ducado_da_Borgonha" title="Ducado da Borgonha">Ducado da Borgonha</a></li> <li><a href="/wiki/Grande_Cisma_do_Ocidente" title="Grande Cisma do Ocidente">Grande Cisma do Ocidente</a></li> <li><a href="/wiki/Grande_Depress%C3%A3o_(s%C3%A9culo_XV)" title="Grande Depressão (século XV)">Grande Depressão (século XV)</a></li> <li><a href="/wiki/Guerra_das_Rosas" title="Guerra das Rosas">Guerra das Rosas</a></li> <li><a href="/wiki/Guerra_dos_Cem_Anos" title="Guerra dos Cem Anos">Guerra dos Cem Anos</a></li> <li><a href="/wiki/Guerras_Hussitas" title="Guerras Hussitas">Guerras Hussitas</a></li> <li><a href="/wiki/Humanismo_renascentista" title="Humanismo renascentista">Humanismo renascentista</a></li> <li><a href="/wiki/Pequena_Idade_do_Gelo" title="Pequena Idade do Gelo">Pequena Idade do Gelo</a></li> <li><a href="/wiki/Peste_Negra" title="Peste Negra">Peste Negra</a></li> <li><a href="/wiki/Queda_de_Constantinopla" title="Queda de Constantinopla">Queda de Constantinopla</a></li> <li><a href="/wiki/Revolta_dos_camponeses_na_Inglaterra_em_1381" title="Revolta dos camponeses na Inglaterra em 1381">Revolta dos camponeses</a></li> <li><a href="/wiki/Revoltas_do_final_da_Idade_M%C3%A9dia" title="Revoltas do final da Idade Média">Revoltas finais</a></li> <li><a href="/wiki/Universidade_medieval" title="Universidade medieval">Universidade medieval</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#ede4b7; text-align: center;"><a href="/wiki/Cultura_medieval" title="Cultura medieval">Cultura</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69328899" /></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#f4eac7; text-align: center;"><a href="/wiki/Arte_da_Idade_M%C3%A9dia" title="Arte da Idade Média">Artes</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><i><a href="/wiki/Arte_bizantina" title="Arte bizantina">Bizantina</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Arte_sass%C3%A2nida" title="Arte sassânida">Sassânida</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Arte_viking" title="Arte viking">Viking</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Arte_pr%C3%A9-rom%C3%A2nica" title="Arte pré-românica">Pré-românica</a></i> <ul><li><i><a href="/wiki/Arte_dos_povos_germ%C3%A2nicos" title="Arte dos povos germânicos">Germânica</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Arte_hiberno-sax%C3%B3nica" title="Arte hiberno-saxónica">Hiberno-saxônica</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Arte_anglo-sax%C3%B3nica" title="Arte anglo-saxónica">Anglo-saxônica</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Arte_visig%C3%B3tica" title="Arte visigótica">Visigótica</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Arte_merov%C3%ADngia" title="Arte merovíngia">Merovíngia</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Arte_carol%C3%ADngia" title="Arte carolíngia">Carolíngia</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Arte_otoniana" title="Arte otoniana">Otoniana</a></i></li></ul></li> <li><i><a href="/wiki/Arte_rom%C3%A2nica" title="Arte românica">Românica</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Arte_isl%C3%A2mica" title="Arte islâmica">Islâmica</a></i> <ul><li><i><a href="/wiki/Arte_hispano-mu%C3%A7ulmana" title="Arte hispano-muçulmana">Hispano-muçulmana</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Arte_mud%C3%A9jar" title="Arte mudéjar">Mudejar</a></i></li></ul></li> <li><i><a href="/wiki/Arte_g%C3%B3tica" title="Arte gótica">Gótica</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Estilo_manuelino" title="Estilo manuelino">Manuelina</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#f4eac7; text-align: center;"><a href="/wiki/Arquitetura_da_Idade_M%C3%A9dia" title="Arquitetura da Idade Média">Arquitetura</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><i><a href="/wiki/Arquitetura_bizantina" title="Arquitetura bizantina">Bizantina</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Arquitetura_carol%C3%ADngia" title="Arquitetura carolíngia">Carolíngia</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Arquitetura_otoniana" title="Arquitetura otoniana">Otoniana</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Arquitetura_rom%C3%A2nica" title="Arquitetura românica">Românica</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Arquitetura_g%C3%B3tica" title="Arquitetura gótica">Gótica</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#f4eac7; text-align: center;"><a href="/wiki/Filosofia_medieval" title="Filosofia medieval">Filosofia</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><i><a href="/wiki/Filosofia_crist%C3%A3" title="Filosofia cristã">Cristã ocidental</a></i> <ul><li><i><a href="/wiki/Agostinismo" title="Agostinismo">Agostinismo</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Escolasticismo" class="mw-redirect" title="Escolasticismo">Escolasticismo</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Humanismo" title="Humanismo">Humanismo</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Humanismo_crist%C3%A3o" title="Humanismo cristão">Humanismo cristão</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Filosofia_do_Renascimento" title="Filosofia do Renascimento">Renascentismo</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Tomismo" title="Tomismo">Tomismo</a></i></li></ul></li> <li>Leste-asiática <ul><li><i><a href="/wiki/Neoconfucionismo" title="Neoconfucionismo">Neoconfucionismo</a></i></li></ul></li> <li>Indiana <ul><li><i><a href="/wiki/Navya-Ny%C4%81ya" title="Navya-Nyāya">Navya-Nyāya</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Vishishtadvaita" title="Vishishtadvaita">Vishishtadvaita</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Dvaita" title="Dvaita">Dvaita</a></i></li></ul></li> <li><i><a href="/wiki/Filosofia_isl%C3%A2mica" title="Filosofia islâmica">Islâmica</a></i> <ul><li><i><a href="/wiki/Averro%C3%ADsmo" title="Averroísmo">Averroísmo</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Avicena" title="Avicena">Avicenismo</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Iluminacionismo" title="Iluminacionismo">Iluminacionismo</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Calam" class="mw-redirect" title="Calam">Calam</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Filosofia_isl%C3%A2mica_cl%C3%A1ssica" title="Filosofia islâmica clássica">Clássica</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Filosofia_sufi" title="Filosofia sufi">Sufi</a></i></li></ul></li> <li><i><a href="/wiki/Filosofia_judaica" title="Filosofia judaica">Judaica</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#f4eac7; text-align: center;"><a href="/wiki/Literatura_medieval" title="Literatura medieval">Literatura</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><i><a href="/wiki/Literatura_%C3%A1rabe" title="Literatura árabe">Árabe</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Literatura_catal%C3%A3#Esplendor_Medieval" title="Literatura catalã">Catalã</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Literatura_coreana" title="Literatura coreana">Coreana</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Literatura_medieval_da_Escandin%C3%A1via" title="Literatura medieval da Escandinávia">Escandinava</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Literatura_medieval_francesa" title="Literatura medieval francesa">Francesa</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Literatura_inglesa" title="Literatura inglesa">Inglesa</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Literatura_do_Jap%C3%A3o#Per.C3.ADodo_medieval_.281195_a_1600.29" title="Literatura do Japão">Japonesa</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Literatura_dos_Pa%C3%ADses_Baixos#Literatura_em_neerland.C3.AAs_m.C3.A9dio_.281150-1500.29" title="Literatura dos Países Baixos">Neerlandesa</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#f4eac7; text-align: center;"><a href="/wiki/Guerra_na_Idade_M%C3%A9dia" title="Guerra na Idade Média">Guerra</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Guerra_na_Idade_M%C3%A9dia#Armas_da_Idade_Média" title="Guerra na Idade Média">Armamentos</a></li> <li><a href="/wiki/Cavalaria_medieval" title="Cavalaria medieval">Cavalaria</a> <ul><li><a href="/wiki/Cavaleiro" title="Cavaleiro">Cavaleiros</a></li> <li><a href="/wiki/Mulheres_na_cavalaria_medieval" title="Mulheres na cavalaria medieval">Cavaleiras</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Homem_de_armas" title="Homem de armas">Homem de armas</a></li> <li><a href="/wiki/Peonagem" title="Peonagem">Peonagem</a></li> <li><a href="/wiki/Torneio_medieval" title="Torneio medieval">Torneios</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#f4eac7; text-align: center;">Outros</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Artes_liberais" title="Artes liberais">Artes liberais</a></li> <li><a href="/wiki/Castelo" title="Castelo">Castelos</a></li> <li><a href="/wiki/Ci%C3%AAncia_medieval" title="Ciência medieval">Ciências</a></li> <li><a href="/wiki/Culin%C3%A1ria_medieval" title="Culinária medieval">Culinária</a></li> <li><a href="/wiki/Glosadores" title="Glosadores">Glosadores</a></li> <li><a href="/wiki/Inquisi%C3%A7%C3%A3o" title="Inquisição">Inquisição</a> <ul><li><a href="/wiki/Inquisi%C3%A7%C3%A3o_espanhola" title="Inquisição espanhola">Espanhola</a></li> <li><a href="/wiki/Inquisi%C3%A7%C3%A3o_medieval" title="Inquisição medieval">Medieval</a></li> <li><a href="/wiki/Inquisi%C3%A7%C3%A3o_portuguesa" title="Inquisição portuguesa">Portuguesa</a></li> <li><a href="/wiki/Inquisi%C3%A7%C3%A3o_romana" title="Inquisição romana">Romana</a></li></ul></li> <li><i><a href="/wiki/Lenda_Dourada" title="Lenda Dourada">Lenda Dourada</a></i></li> <li><a href="/wiki/Medicina_medieval" title="Medicina medieval">Medicina</a></li> <li><a href="/wiki/Monasticismo" title="Monasticismo">Monasticismo</a></li> <li><a href="/wiki/Nobreza" title="Nobreza">Nobreza</a></li> <li><a href="/wiki/Palafr%C3%A9m" title="Palafrém">Palafrém</a></li> <li><a href="/wiki/Poesia_medieval" title="Poesia medieval">Poesia</a></li> <li><a href="/wiki/Teatro_na_Idade_M%C3%A9dia" title="Teatro na Idade Média">Teatro</a></li> <li><a href="/wiki/Tecnologia_medieval" title="Tecnologia medieval">Tecnologias</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background:#e3d58c"><div><div style="float: left;">&#160;«&#160;<b><a href="/wiki/Predefini%C3%A7%C3%A3o:Idade_Antiga" title="Predefinição:Idade Antiga">Idade Antiga</a></b></div> <span typeof="mw:File"><span title="Página de categoria"><img alt="Página de categoria" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/24px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/32px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> <b><a href="/wiki/Categoria:Idade_M%C3%A9dia" title="Categoria:Idade Média">Categoria</a></b>&#160;&#160;<span typeof="mw:File"><span title="Portal"><img alt="Portal" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Symbol_portal_class.svg/20px-Symbol_portal_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Symbol_portal_class.svg/40px-Symbol_portal_class.svg.png 1.5x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> <b><a href="/wiki/Portal:Idade_M%C3%A9dia" title="Portal:Idade Média">Portal</a></b>&#160;&#160;<span typeof="mw:File"><span title="Commons"><img alt="Commons" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="16" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png 1.5x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> <b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Middle_Ages" class="extiw" title="commons:Category:Middle Ages">Commons</a></b> <div style="float: right;"><b><a href="/wiki/Idade_Moderna" title="Idade Moderna">Idade Moderna</a></b>&#160;»&#160;</div></div></td></tr></tbody></table></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Controle_de_autoridade" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Controle_de_autoridade" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width: 12%; text-align:center;"><a href="/wiki/Ajuda:Controle_de_autoridade" title="Ajuda:Controle de autoridade">Controle de autoridade</a></th><td class="navbox-list navbox-odd plainlinks" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Main_Page" title="Wikidata"><img alt="Wd" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a></span>: <span class="uid"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q170174" class="extiw" title="wikidata:Q170174">Q170174</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"> <span><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/124322284">WorldCat</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Base_Virtual_Internacional_de_Autoridade" title="Base Virtual Internacional de Autoridade">VIAF</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/124322284">124322284</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Tesauro_de_Arte_e_Arquitetura" title="Tesauro de Arte e Arquitetura">AAT</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://vocab.getty.edu/page/aat/300387495">300387495</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Grande_Enciclop%C3%A9dia_Sovi%C3%A9tica" title="Grande Enciclopédia Soviética">BRE</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/2705827">2705827</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">EBID</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/place/Papal-States">ID</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4114201-9">4114201-9</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Dicion%C3%A1rio_Hist%C3%B3rico_da_Su%C3%AD%C3%A7a" title="Dicionário Histórico da Suíça">HDS</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://hls-dhs-dss.ch/de/articles/007342">007342</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/JSTOR" title="JSTOR">JSTOR</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/*/https://www.jstor.org/topic/papal-states">papal-states</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/N%C3%BAmero_de_controle_da_Biblioteca_do_Congresso" title="Número de controle da Biblioteca do Congresso">LCCN</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/n79066158">n79066158</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_da_Dieta" title="Biblioteca Nacional da Dieta">NDL</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00567227">00567227</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">openMLOL: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.medialibrary.it/media/ricercaopen.aspx?selcrea=78495">78495</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Getty_Thesaurus_of_Geographic_Names" title="Getty Thesaurus of Geographic Names">TGN</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://vocab.getty.edu/page/tgn/7009981">7009981</a></span></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐5fb7f6487f‐nbt75 Cached time: 20250327190636 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 1.287 seconds Real time usage: 1.561 seconds Preprocessor visited node count: 14595/1000000 Post‐expand include size: 561229/2097152 bytes Template argument size: 58468/2097152 bytes Highest expansion depth: 17/100 Expensive parser function count: 59/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 140581/5000000 bytes Lua time usage: 0.516/10.000 seconds Lua memory usage: 10345749/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 12/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 1137.007 1 -total 30.26% 344.076 1 Predefinição:Info/Estado_extinto2 29.62% 336.789 1 Predefinição:Info 21.80% 247.901 1 Predefinição:Controle_de_autoridade 12.86% 146.198 1 Predefinição:Referências 11.11% 126.338 13 Predefinição:Navbox 6.41% 72.869 1 Predefinição:Vaticano/lateral 6.01% 68.291 1 Predefinição:Sidebar_with_collapsible_lists 5.00% 56.828 1 Predefinição:Tópicos_do_Vaticano 4.90% 55.726 1 Predefinição:Modelo/Tópicos --> <!-- Saved in parser cache with key ptwiki:pcache:69859:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250327190636 and revision id 69464372. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Obtida de "<a dir="ltr" href="https://pt.wikipedia.org/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;oldid=69464372">https://pt.wikipedia.org/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;oldid=69464372</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Especial:Categorias" title="Especial:Categorias">Categorias</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categoria:Estados_Pontif%C3%ADcios" title="Categoria:Estados Pontifícios">Estados Pontifícios</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Estados_que_tiveram_o_catolicismo_romano_como_religi%C3%A3o_oficial" title="Categoria:Estados que tiveram o catolicismo romano como religião oficial">Estados que tiveram o catolicismo romano como religião oficial</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Estados_crist%C3%A3os" title="Categoria:Estados cristãos">Estados cristãos</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Antigas_monarquias_da_Europa" title="Categoria:Antigas monarquias da Europa">Antigas monarquias da Europa</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Hist%C3%B3ria_do_papado" title="Categoria:História do papado">História do papado</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Estados_e_territ%C3%B3rios_extintos_em_1870" title="Categoria:Estados e territórios extintos em 1870">Estados e territórios extintos em 1870</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Estados_e_territ%C3%B3rios_extintos_em_1849" title="Categoria:Estados e territórios extintos em 1849">Estados e territórios extintos em 1849</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Estados_e_territ%C3%B3rios_extintos_em_1798" title="Categoria:Estados e territórios extintos em 1798">Estados e territórios extintos em 1798</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Estados_e_territ%C3%B3rios_fundados_em_1849" title="Categoria:Estados e territórios fundados em 1849">Estados e territórios fundados em 1849</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Estados_e_territ%C3%B3rios_fundados_em_1814" title="Categoria:Estados e territórios fundados em 1814">Estados e territórios fundados em 1814</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Estados_e_territ%C3%B3rios_fundados_em_1799" title="Categoria:Estados e territórios fundados em 1799">Estados e territórios fundados em 1799</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Hist%C3%B3ria_de_Roma" title="Categoria:História de Roma">História de Roma</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Categorias ocultas: <ul><li><a href="/wiki/Categoria:!P%C3%A1ginas_com_argumentos_formatnum_n%C3%A3o_num%C3%A9ricos" title="Categoria:!Páginas com argumentos formatnum não numéricos">!Páginas com argumentos formatnum não numéricos</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!CS1_italiano-fontes_em_l%C3%ADngua_(it)" title="Categoria:!CS1 italiano-fontes em língua (it)">!CS1 italiano-fontes em língua (it)</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!P%C3%A1ginas_com_erros_CS1:_datas" title="Categoria:!Páginas com erros CS1: datas">!Páginas com erros CS1: datas</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!Predefini%C3%A7%C3%A3o_Webarchive_archiveis_links" title="Categoria:!Predefinição Webarchive archiveis links">!Predefinição Webarchive archiveis links</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!CS1_ingl%C3%AAs-fontes_em_l%C3%ADngua_(en)" title="Categoria:!CS1 inglês-fontes em língua (en)">!CS1 inglês-fontes em língua (en)</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!P%C3%A1ginas_com_erros_CS1:_valor_inv%C3%A1lido_de_par%C3%A2metro" title="Categoria:!Páginas com erros CS1: valor inválido de parâmetro">!Páginas com erros CS1: valor inválido de parâmetro</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:P%C3%A1ginas_com_tamanhos_de_imagem_contendo_px_extras" title="Categoria:Páginas com tamanhos de imagem contendo px extras">Páginas com tamanhos de imagem contendo px extras</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!P%C3%A1ginas_com_erro_de_uso_da_predefini%C3%A7%C3%A3o_Fmtn" title="Categoria:!Páginas com erro de uso da predefinição Fmtn">!Páginas com erro de uso da predefinição Fmtn</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!Artigos_bons_na_Wikip%C3%A9dia_em_sueco" title="Categoria:!Artigos bons na Wikipédia em sueco">!Artigos bons na Wikipédia em sueco</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!Artigos_com_predefini%C3%A7%C3%B5es_de_nota_de_cabe%C3%A7alho_direcionados_para_uma_p%C3%A1gina_inexistente" title="Categoria:!Artigos com predefinições de nota de cabeçalho direcionados para uma página inexistente">!Artigos com predefinições de nota de cabeçalho direcionados para uma página inexistente</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Esta página foi editada pela última vez às 01h56min de 30 de janeiro de 2025.</li> <li id="footer-info-copyright">Este texto é disponibilizado nos termos da licença <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pt">Atribuição-CompartilhaIgual 4.0 Internacional (CC BY-SA 4.0) da Creative Commons</a>; pode estar sujeito a condições adicionais. Para mais detalhes, consulte as <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">condições de utilização</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/pt-br">Política de privacidade</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Sobre">Sobre a Wikipédia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Aviso_geral">Avisos gerais</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Código de conduta</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Programadores</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pt.wikipedia.org">Estatísticas</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Declaração sobre cookies</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pt.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Estados_Papais&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Versão móvel</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Busca</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Pesquisar na Wikipédia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Pesquisar"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Pesquisar</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Conteúdo" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Alternar o índice" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Alternar o índice</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Estados Papais</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>86 línguas</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Adicionar tópico</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-866f5d587f-86b5q","wgBackendResponseTime":255,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.287","walltime":"1.561","ppvisitednodes":{"value":14595,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":561229,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":58468,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":17,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":59,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":140581,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":12,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1137.007 1 -total"," 30.26% 344.076 1 Predefinição:Info/Estado_extinto2"," 29.62% 336.789 1 Predefinição:Info"," 21.80% 247.901 1 Predefinição:Controle_de_autoridade"," 12.86% 146.198 1 Predefinição:Referências"," 11.11% 126.338 13 Predefinição:Navbox"," 6.41% 72.869 1 Predefinição:Vaticano/lateral"," 6.01% 68.291 1 Predefinição:Sidebar_with_collapsible_lists"," 5.00% 56.828 1 Predefinição:Tópicos_do_Vaticano"," 4.90% 55.726 1 Predefinição:Modelo/Tópicos"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.516","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":10345749,"limit":52428800},"limitreport-logs":"table#1 {\n [\"size\"] = \"tiny\",\n}\ntable#1 {\n [\"size\"] = \"tiny\",\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-5fb7f6487f-nbt75","timestamp":"20250327190636","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Estados Papais","url":"https:\/\/pt.wikipedia.org\/wiki\/Estados_Papais","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q170174","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q170174","author":{"@type":"Organization","name":"Contribuidores dos projetos da Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Funda\u00e7\u00e3o Wikimedia, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-04-04T11:42:34Z","dateModified":"2025-01-30T01:56:16Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/4\/4e\/Papal_States_1789.svg","headline":"territ\u00f3rios sob o governo soberano direto do Papa entre (756\u20131870)"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10