CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Paul Ehrlich – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"3aeb6cf1-3ba0-4d00-a41f-d77e3492b7da","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Paul_Ehrlich","wgTitle":"Paul Ehrlich","wgCurRevisionId":74694081,"wgRevisionId":74694081,"wgArticleId":4515,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Uniwersalny szablon cytowania – brak strony","Szablony cytowania – problemy – cytuj – strona główna","Szablon IPA do sprawdzenia","Artykuły z propozycjami tłumaczeń","Paul Ehrlich","Nobliści – fizjologia i medycyna","Absolwenci i uczniowie gimnazjum św. Marii Magdaleny we Wrocławiu","Absolwenci Królewskiego Uniwersytetu Wrocławskiego","Absolwenci Uniwersytetu w Strasburgu", "Absolwenci i studenci Uniwersytetu we Fryburgu Bryzgowijskim","Absolwenci i studenci Uniwersytetu w Lipsku","Niemieccy bakteriolodzy","Niemieccy wynalazcy","Ludzie związani z Prudnikiem","Tajni radcy","Członkowie National Academy of Sciences","Członkowie Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk","Odznaczeni Orderem Maksymiliana","Niemieccy członkowie Royal Society","Osoby upamiętnione nazwami kraterów na Księżycu","Niemcy upamiętnieni nazwami nagród","Niemieccy Żydzi","Ludzie urodzeni w Strzelinie","Wykładowcy Uniwersytetu Johanna Wolfganga Goethego we Frankfurcie nad Menem","Urodzeni w 1854","Zmarli w 1915"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Paul_Ehrlich","wgRelevantArticleId":4515,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy": {"levels":1}}},"wgStableRevisionId":74694081,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q57089","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox": "ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.gallery","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible", "mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Paul_Ehrlich_1915.jpg/1200px-Paul_Ehrlich_1915.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1601"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Paul_Ehrlich_1915.jpg/800px-Paul_Ehrlich_1915.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1067"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Paul_Ehrlich_1915.jpg/640px-Paul_Ehrlich_1915.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="854"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Paul Ehrlich – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Paul_Ehrlich rootpage-Paul_Ehrlich skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Paul+Ehrlich" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Paul+Ehrlich" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Paul+Ehrlich" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Paul+Ehrlich" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Życiorys" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Życiorys"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Życiorys</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Życiorys-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Życiorys</span> </button> <ul id="toc-Życiorys-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Rodzina" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Rodzina"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Rodzina</span> </div> </a> <ul id="toc-Rodzina-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Edukacja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Edukacja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Edukacja</span> </div> </a> <ul id="toc-Edukacja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Berlin_i_Prudnik" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Berlin_i_Prudnik"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Berlin i Prudnik</span> </div> </a> <ul id="toc-Berlin_i_Prudnik-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Frankfurt" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Frankfurt"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Frankfurt</span> </div> </a> <ul id="toc-Frankfurt-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Śmierć" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Śmierć"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>Śmierć</span> </div> </a> <ul id="toc-Śmierć-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Praca" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Praca"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Praca</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Praca-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Praca</span> </button> <ul id="toc-Praca-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Metody_barwienia_dla_hematologii" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Metody_barwienia_dla_hematologii"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Metody barwienia dla hematologii</span> </div> </a> <ul id="toc-Metody_barwienia_dla_hematologii-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Badania_surowicy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Badania_surowicy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Badania surowicy</span> </div> </a> <ul id="toc-Badania_surowicy-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Przyjaźń_z_Robertem_Kochem" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Przyjaźń_z_Robertem_Kochem"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.1</span> <span>Przyjaźń z Robertem Kochem</span> </div> </a> <ul id="toc-Przyjaźń_z_Robertem_Kochem-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pierwsza_praca_nad_odpornością" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Pierwsza_praca_nad_odpornością"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.2</span> <span>Pierwsza praca nad odpornością</span> </div> </a> <ul id="toc-Pierwsza_praca_nad_odpornością-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Praca_z_Behringiem_nad_serum_leczącym_błonicę" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Praca_z_Behringiem_nad_serum_leczącym_błonicę"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.3</span> <span>Praca z Behringiem nad serum leczącym błonicę</span> </div> </a> <ul id="toc-Praca_z_Behringiem_nad_serum_leczącym_błonicę-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Określenie_wartości_serum" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Określenie_wartości_serum"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.4</span> <span>Określenie wartości serum</span> </div> </a> <ul id="toc-Określenie_wartości_serum-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Teoria_łańcucha_bocznego" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Teoria_łańcucha_bocznego"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.5</span> <span>Teoria łańcucha bocznego</span> </div> </a> <ul id="toc-Teoria_łańcucha_bocznego-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Badania_nowotworowe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Badania_nowotworowe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Badania nowotworowe</span> </div> </a> <ul id="toc-Badania_nowotworowe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chemoterapia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chemoterapia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Chemoterapia</span> </div> </a> <ul id="toc-Chemoterapia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Barwniki" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Barwniki"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4.1</span> <span>Barwniki</span> </div> </a> <ul id="toc-Barwniki-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Błękit_metylenowy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Błękit_metylenowy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4.2</span> <span>Błękit metylenowy</span> </div> </a> <ul id="toc-Błękit_metylenowy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Poszukiwanie_„specyficznej_chemoterapii”" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Poszukiwanie_„specyficznej_chemoterapii”"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4.3</span> <span>Poszukiwanie „specyficznej chemoterapii”</span> </div> </a> <ul id="toc-Poszukiwanie_„specyficznej_chemoterapii”-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Upamiętnienie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Upamiętnienie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Upamiętnienie</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Upamiętnienie-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Upamiętnienie</span> </button> <ul id="toc-Upamiętnienie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Film" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Film"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Film</span> </div> </a> <ul id="toc-Film-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Znaczki_pocztowe_i_banknoty" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Znaczki_pocztowe_i_banknoty"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Znaczki pocztowe i banknoty</span> </div> </a> <ul id="toc-Znaczki_pocztowe_i_banknoty-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Patronat" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Patronat"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Patronat</span> </div> </a> <ul id="toc-Patronat-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Inne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Inne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Inne</span> </div> </a> <ul id="toc-Inne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Paul Ehrlich</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 79 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-79" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">79 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%A5%D8%B1%D9%84%D9%8A%D8%B4" title="باول إرليش – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="باول إرليش" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Paul_Erlix" title="Paul Erlix – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="Paul Erlix" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="پول الریخ – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="پول الریخ" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%89%E0%A6%B2_%E0%A6%8F%E0%A6%B0%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%96" title="পাউল এরলিখ – bengalski" lang="bn" hreflang="bn" data-title="পাউল এরলিখ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalski" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – minnański" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="minnański" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BB%D1%8C_%D0%AD%D1%80%D0%BB%D1%96%D1%85" title="Паўль Эрліх – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Паўль Эрліх" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%83%D0%BB_%D0%95%D1%80%D0%BB%D0%B8%D1%85" title="Паул Ерлих – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Паул Ерлих" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – bośniacki" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bośniacki" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – walijski" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walijski" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%AC%CE%BF%CF%85%CE%BB_%CE%88%CF%81%CE%BB%CE%B9%CF%87" title="Πάουλ Έρλιχ – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Πάουλ Έρλιχ" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%A7%D8%B1%D9%84%DB%8C%D8%B4" title="پاول ارلیش – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="پاول ارلیش" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – szkocki gaelicki" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="szkocki gaelicki" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%8C%8C%EC%9A%B8_%EC%97%90%EB%A5%BC%EB%A6%AC%ED%9E%88" title="파울 에를리히 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="파울 에를리히" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%B8%D6%82%D5%AC_%D4%B7%D5%BC%D5%AC%D5%AB%D5%AD" title="Պաուլ Էռլիխ – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Պաուլ Էռլիխ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%90%D7%95%D7%9C_%D7%90%D7%A8%D7%9C%D7%99%D7%9A" title="פאול ארליך – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="פאול ארליך" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – jawajski" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="jawajski" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AA%E0%B3%8C%E0%B2%B2%E0%B3%8D_%E0%B2%86%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%B2%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B3%8D" title="ಪೌಲ್ ಆರ್ಲಿಕ್ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಪೌಲ್ ಆರ್ಲಿಕ್" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9A_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%98" title="პაულ ერლიხი – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="პაულ ერლიხი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%83%D0%BB%D1%8C_%D0%AD%D1%80%D0%BB%D0%B8%D1%85" title="Пауль Эрлих – kazachski" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Пауль Эрлих" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazachski" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Paulus_Ehrlich" title="Paulus Ehrlich – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Paulus Ehrlich" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Pauls_%C4%92rlihs" title="Pauls Ērlihs – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Pauls Ērlihs" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – luksemburski" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburski" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – malgaski" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaski" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B5%BE_%E0%B4%8E%E0%B5%BC%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%B7%E0%B5%8D" title="പോൾ എർലിഷ് – malajalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="പോൾ എർലിഷ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9A_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%98" title="პაულ ერლიხი – megrelski" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="პაულ ერლიხი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="megrelski" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%84_%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%8A%D8%AE" title="پول ارليخ – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="پول ارليخ" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="پل الریخ – mazanderański" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="پل الریخ" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazanderański" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%83%D0%BB_%D0%AD%D1%80%D0%BB%D0%B8%D1%85" title="Паул Эрлих – mongolski" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Паул Эрлих" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolski" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%91%E3%82%A6%E3%83%AB%E3%83%BB%E3%82%A8%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%83%AA%E3%83%92" title="パウル・エールリヒ – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="パウル・エールリヒ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – oksytański" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksytański" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84_%D8%A7%DB%81%D8%B1%D9%84%D8%AE" title="پال اہرلخ – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="پال اہرلخ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – dolnoniemiecki" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="dolnoniemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – keczua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keczua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%80%D0%BB%D0%B8%D1%85,_%D0%9F%D0%B0%D1%83%D0%BB%D1%8C" title="Эрлих, Пауль – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Эрлих, Пауль" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A5%8D_%E0%A4%8F%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%96%E0%A5%8D" title="पाल् एर्लख् – sanskryt" lang="sa" hreflang="sa" data-title="पाल् एर्लख्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="sanskryt" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – śląski" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="śląski" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%88%DA%B5_%D8%A6%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%86" title="پاوڵ ئرلیچ – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="پاوڵ ئرلیچ" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%83%D0%BB_%D0%95%D1%80%D0%BB%D0%B8%D1%85" title="Паул Ерлих – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Паул Ерлих" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – tagalski" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalski" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B9%8C_%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%8A" title="เพาล์ แอร์ลิช – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="เพาล์ แอร์ลิช" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%83%D0%BB%D1%8C_%D0%95%D1%80%D0%BB%D1%96%D1%85" title="Пауль Ерліх – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Пауль Ерліх" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%A7%DB%81%D8%B1%D9%84%DA%86" title="پاول اہرلچ – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="پاول اہرلچ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E4%BF%9D%E7%BD%97%C2%B7%E5%9F%83%E5%B0%94%E5%88%A9%E5%B8%8C" title="保罗·埃尔利希 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="保罗·埃尔利希" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" title="Paul Ehrlich – joruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Paul Ehrlich" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="joruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%BF%9D%E7%BD%97%C2%B7%E5%9F%83%E5%B0%94%E5%88%A9%E5%B8%8C" title="保罗·埃尔利希 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="保罗·埃尔利希" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q57089#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Paul_Ehrlich" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Paul_Ehrlich" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Paul_Ehrlich"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Paul_Ehrlich"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Paul_Ehrlich" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Paul_Ehrlich" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&oldid=74694081" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Paul_Ehrlich&id=74694081&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FPaul_Ehrlich"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FPaul_Ehrlich"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Paul+Ehrlich"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Paul_Ehrlich&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Paul_Ehrlich" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q57089" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="noprint noexcerpt disambig navigation-not-searchable" style="line-height:1.5em; padding: 3px 6px; background-color: var(--background-color-interactive-subtle, #f8f9fa); color: inherit; border-bottom: 1px solid var(--border-color-subtle, #c8ccd1); font-size: 95%; margin-bottom: 1em; display: flex; gap: 4px; align-items: center;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_ujednoznaczniaj%C4%85ca" title="Inne znaczenia"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/25px-Disambig.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/38px-Disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/50px-Disambig.svg.png 2x" data-file-width="230" data-file-height="183" /></a></span><span>Ten artykuł dotyczy niemieckiego chemika i bakteriologa. Zobacz też: <a href="/wiki/Paul_R._Ehrlich" title="Paul R. Ehrlich">Paul R. Ehrlich</a> – biolog i demograf.</span></div> <table class="infobox"> <caption class="naglowek" style="background-color:#629ed0; color:#000000;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Paul Ehrlich</div> </caption> <tbody><tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Paul_Ehrlich_1915.jpg" class="mw-file-description" title="Paul Ehrlich (1915)"><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Paul_Ehrlich_1915.jpg/180px-Paul_Ehrlich_1915.jpg" decoding="async" width="180" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Paul_Ehrlich_1915.jpg/270px-Paul_Ehrlich_1915.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Paul_Ehrlich_1915.jpg/360px-Paul_Ehrlich_1915.jpg 2x" data-file-width="3123" data-file-height="4167" /></a></span><br />Paul Ehrlich (1915) </td></tr> <tr> <th>Państwo działania </th> <td> <p><a href="/wiki/Cesarstwo_Niemieckie" title="Cesarstwo Niemieckie">Cesarstwo Niemieckie</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Data i miejsce urodzenia </th> <td> <p><span style="white-space:nowrap">14 marca 1854</span> <br /><a href="/wiki/Strzelin" title="Strzelin">Strehlen</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Data i miejsce śmierci </th> <td> <p><span style="white-space:nowrap">20 sierpnia 1915</span> <br /><a href="/wiki/Bad_Homburg_vor_der_H%C3%B6he" title="Bad Homburg vor der Höhe">Bad Homburg</a> </p> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#629ed0; color:black; text-align:center; font-weight:bold; border:1px solid #aaa;">profesor </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:LightBlue; color:black; text-align:center; font-size:90%; font-weight:bold; border:1px solid #aaa; padding:3px;">Specjalność: <a href="/wiki/Chemia" title="Chemia">chemia</a>, <a href="/wiki/Bakteriologia" title="Bakteriologia">bakteriologia</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Alma_Mater" title="Alma Mater">Alma Mater</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Uniwersytet_Wroc%C5%82awski" title="Uniwersytet Wrocławski">Königliche Universität Breslau</a><br /><a href="/wiki/Uniwersytet_w_Lipsku" title="Uniwersytet w Lipsku">Uniwersytet w Lipsku</a> </p> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#629ed0; color:black; text-align:center; font-weight:bold; border:1px solid #aaa;"> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Paul_Ehrlich_signature.svg" class="mw-file-description"><img alt="Faksymile" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Paul_Ehrlich_signature.svg/130px-Paul_Ehrlich_signature.svg.png" decoding="async" width="130" height="46" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Paul_Ehrlich_signature.svg/195px-Paul_Ehrlich_signature.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Paul_Ehrlich_signature.svg/260px-Paul_Ehrlich_signature.svg.png 2x" data-file-width="221" data-file-height="79" /></a></span> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#629ed0; color:black; text-align:center; border:1px solid #aaa;"><b>Odznaczenia</b> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align:center;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Order_Maksymiliana" title="Order Bawarski Maksymiliana za Naukę i Sztukę"><img alt="Order Bawarski Maksymiliana za Naukę i Sztukę" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/DE-BY_Der_Bayerische_Maximiliansorden_f%C3%BCr_Wissenschaft_und_Kunst_BAR.png/40px-DE-BY_Der_Bayerische_Maximiliansorden_f%C3%BCr_Wissenschaft_und_Kunst_BAR.png" decoding="async" width="40" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/DE-BY_Der_Bayerische_Maximiliansorden_f%C3%BCr_Wissenschaft_und_Kunst_BAR.png/60px-DE-BY_Der_Bayerische_Maximiliansorden_f%C3%BCr_Wissenschaft_und_Kunst_BAR.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/DE-BY_Der_Bayerische_Maximiliansorden_f%C3%BCr_Wissenschaft_und_Kunst_BAR.png/80px-DE-BY_Der_Bayerische_Maximiliansorden_f%C3%BCr_Wissenschaft_und_Kunst_BAR.png 2x" data-file-width="218" data-file-height="60" /></a></span> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#629ed0; color:black; text-align:center; border:1px solid #aaa;"><b>Nagrody</b> </td></tr> <tr> <td colspan="2"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Nagroda_Nobla" title="Nagroda Nobla"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/30px-Nobel_prize_medal.svg.png" decoding="async" width="30" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/45px-Nobel_prize_medal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Nobel_prize_medal.svg/60px-Nobel_prize_medal.svg.png 2x" data-file-width="150" data-file-height="150" /></a></span> <a href="/wiki/Laureaci_Nagrody_Nobla_w_dziedzinie_fizjologii_lub_medycyny" title="Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny">Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny</a> </p> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Paul_Ehrlich" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Paul_Ehrlich" class="extiw" title="commons:Category:Paul Ehrlich">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Paul Ehrlich</b> (wym. <span title="To jest transkrypcja fonetyczna IPA" class="IPA nounderlines" style="font-family: 'Cambria','DejaVu Sans','Doulos SIL','Lucida Grande','Segoe UI','Arial Unicode MS','Adobe Pi Std','Lucida Sans Unicode','Chrysanthi Unicode',Code2000,Gentium,GentiumAlt,'TITUS Cyberbit Basic','Bitstream Vera Sans','Bitstream Cyberbit','Hiragino Kaku Gothic Pro','Matrix Unicode',sans-serif;">[<a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_zwarta_dwuwargowa_bezd%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska zwarta dwuwargowa bezdźwięczna">p</a><a href="/wiki/Samog%C5%82oska_otwarta_przednia_niezaokr%C4%85glona" title="Samogłoska otwarta przednia niezaokrąglona">a</a><a href="/wiki/Mi%C4%99dzynarodowy_alfabet_fonetyczny" title="Międzynarodowy alfabet fonetyczny">ʊ̯</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_boczna_dzi%C4%85s%C5%82owa_d%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska boczna dziąsłowa dźwięczna">l</a> <a href="/wiki/Akcent_wyrazowy" title="Akcent wyrazowy">ˈ</a><a href="/wiki/Samog%C5%82oska_p%C3%B3%C5%82przymkni%C4%99ta_przednia_niezaokr%C4%85glona" title="Samogłoska półprzymknięta przednia niezaokrąglona">e</a><a href="/wiki/Iloczas" title="Iloczas">ː</a><a href="/wiki/Samog%C5%82oska_prawie_otwarta_centralna" title="Samogłoska prawie otwarta centralna">ɐ</a><a href="/wiki/Mi%C4%99dzynarodowy_alfabet_fonetyczny" title="Międzynarodowy alfabet fonetyczny">.̯</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_boczna_dzi%C4%85s%C5%82owa_d%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska boczna dziąsłowa dźwięczna">l</a><a href="/wiki/Samog%C5%82oska_prawie_przymkni%C4%99ta_przednia_scentralizowana_niezaokr%C4%85glona" title="Samogłoska prawie przymknięta przednia scentralizowana niezaokrąglona">ɪ</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_szczelinowa_podniebienna_bezd%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska szczelinowa podniebienna bezdźwięczna">ç</a>]</span><small> (<span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Speaker_Icon.svg/13px-Speaker_Icon.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Speaker_Icon.svg/20px-Speaker_Icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Speaker_Icon.svg/26px-Speaker_Icon.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="500" /></span></span> <a href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/86/De-Paul_Ehrlich.ogg" class="internal" title="De-Paul Ehrlich.ogg">odsłuchaj</a>)</small>; ur. <a href="/wiki/14_marca" title="14 marca">14 marca</a> <a href="/wiki/1854" title="1854">1854</a> w <a href="/wiki/Strzelin" title="Strzelin">Strehlen</a> (obecnie pol. Strzelin), zm. <a href="/wiki/20_sierpnia" title="20 sierpnia">20 sierpnia</a> <a href="/wiki/1915" title="1915">1915</a> w <a href="/wiki/Bad_Homburg_vor_der_H%C3%B6he" title="Bad Homburg vor der Höhe">Bad Homburg</a>) – <a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">niemiecki</a> <a href="/wiki/Chemia" title="Chemia">chemik</a> i <a href="/wiki/Bakteriologia" title="Bakteriologia">bakteriolog</a>. Odkrywca <a href="/wiki/Salwarsan" title="Salwarsan">salwarsanu</a> – pierwszego w miarę skutecznego lekarstwa przeciwko <a href="/wiki/Ki%C5%82a" title="Kiła">kile</a> stosowanego przed wynalezieniem <a href="/wiki/Antybiotyki" title="Antybiotyki">antybiotyków</a>. Uważany jest za twórcę podstaw <a href="/wiki/Chemioterapia" title="Chemioterapia">chemioterapii</a>. Laureat <a href="/wiki/Laureaci_Nagrody_Nobla_w_dziedzinie_fizjologii_lub_medycyny" title="Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny">Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny</a> za rok 1908. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Życiorys"><span id=".C5.BByciorys"></span>Życiorys</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Życiorys" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Życiorys"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Rodzina">Rodzina</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Rodzina" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Rodzina"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:AlbertWoelfl.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/AlbertWoelfl.jpg/170px-AlbertWoelfl.jpg" decoding="async" width="170" height="208" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/AlbertWoelfl.jpg/255px-AlbertWoelfl.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/AlbertWoelfl.jpg/340px-AlbertWoelfl.jpg 2x" data-file-width="2238" data-file-height="2736" /></a><figcaption><a href="/wiki/Katedra_%C5%9Bw._Marii_Magdaleny_we_Wroc%C5%82awiu" title="Katedra św. Marii Magdaleny we Wrocławiu">Katedra św. Marii Magdaleny we Wrocławiu</a>, przy której znajdowało się gimnazjum, do którego uczęszczał Ehrlich</figcaption></figure> <p>Paul Ehrlich urodził się w <a href="/wiki/%C5%BBydzi" title="Żydzi">żydowskiej</a> rodzinie jako drugie dziecko. Jego ojciec, Ismar Ehrlich, był żonaty z Rosą z domu Weigert<sup id="cite_ref-nobelprize_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-nobelprize-1">[1]</a></sup>, był producentem <a href="/wiki/Nap%C3%B3j_alkoholowy" title="Napój alkoholowy">napojów alkoholowych</a> i agentem <a href="/wiki/Loteria" title="Loteria">loteryjnym</a> w Strzelinie na <a href="/wiki/Dolny_%C5%9Al%C4%85sk" title="Dolny Śląsk">Dolnym Śląsku</a>. Jego dziadek, Heymann Ehrlich, był zamożnym <a href="/wiki/Gorzelnik" title="Gorzelnik">gorzelnikiem</a> i <a href="/wiki/Dzier%C5%BCawa" title="Dzierżawa">dzierżawcą</a>. Ismar Ehrlich stał na czele <a href="/wiki/Kaha%C5%82" title="Kahał">gminy żydowskiej</a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2">[2]</a></sup>. Paul Ehrlich nie przeszedł na <a href="/wiki/Protestantyzm" title="Protestantyzm">protestantyzm</a> – do czego wielu jego żydowskich przyjaciół czuło się zmuszonych ze względów zawodowych – jednak niezbyt przejmował się żydowskimi zwyczajami i przepisami. Kuzynem Ehrlicha ze strony matki był patolog z <a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocławia</a> <a href="/wiki/Carl_Weigert" title="Carl Weigert">Carl Weigert</a><sup id="cite_ref-kroener_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-kroener-3">[3]</a></sup>, który pokazał mu techniki barwienia komórek za pomocą substancji chemicznych, co pozwalało prowadzić obserwacje mikroskopowe<sup id="cite_ref-Britannica_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Britannica-4">[4]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Edukacja">Edukacja</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Edukacja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Edukacja"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Po ukończeniu szkoły podstawowej w Strzelinie Paul Ehrlich uczęszczał w latach 1864–1872 do <a href="/wiki/Gimnazjum_%C5%9Bw._Marii_Magdaleny_we_Wroc%C5%82awiu" title="Gimnazjum św. Marii Magdaleny we Wrocławiu">gimnazjum św. Marii Magdaleny we Wrocławiu</a>, gdzie poznał <a href="/wiki/Albert_Neisser" title="Albert Neisser">Alberta Neissera</a><sup id="cite_ref-CITEREFHüntelmann201128_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFHüntelmann201128-5">[5]</a></sup>. Nie odbył <a href="/wiki/S%C5%82u%C5%BCba_wojskowa" title="Służba wojskowa">służby wojskowej</a>. Studiował medycynę na <a href="/wiki/Uniwersytet_Wroc%C5%82awski" title="Uniwersytet Wrocławski">Uniwersytecie Wrocławskim</a> i <a href="/wiki/Universit%C3%A9_de_Strasbourg_I" title="Université de Strasbourg I">Uniwersytecie w Strasburgu</a> od 1872 roku z krótkim pobytem na <a href="/wiki/Uniwersytet_Albrechta_i_Ludwika_we_Fryburgu" title="Uniwersytet Albrechta i Ludwika we Fryburgu">Uniwersytecie we Fryburgu Bryzgowijskim</a>. Stopień doktora medycyny uzyskał na <a href="/wiki/Uniwersytet_w_Lipsku" title="Uniwersytet w Lipsku">Uniwersytecie w Lipsku</a> (gdzie przeniósł się jego promotor <a href="/wiki/Julius_Friedrich_Cohnheim" title="Julius Friedrich Cohnheim">Julius Friedrich Cohnheim</a>) w 1878 roku, przedstawiając rozprawę dotyczącą teorii i praktyki wykorzystania barwników <a href="/wiki/Anilina" title="Anilina">anilinowych</a> do barwienia tkanek zwierzęcych<sup id="cite_ref-nobelprize_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-nobelprize-1">[1]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Berlin_i_Prudnik">Berlin i Prudnik</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Berlin i Prudnik" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Berlin i Prudnik"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:1A_Tadeusza_Ko%C5%9Bciuszki_Street_in_Prudnik,_2018.07.28_(01).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/1A_Tadeusza_Ko%C5%9Bciuszki_Street_in_Prudnik%2C_2018.07.28_%2801%29.jpg/220px-1A_Tadeusza_Ko%C5%9Bciuszki_Street_in_Prudnik%2C_2018.07.28_%2801%29.jpg" decoding="async" width="220" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/1A_Tadeusza_Ko%C5%9Bciuszki_Street_in_Prudnik%2C_2018.07.28_%2801%29.jpg/330px-1A_Tadeusza_Ko%C5%9Bciuszki_Street_in_Prudnik%2C_2018.07.28_%2801%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/1A_Tadeusza_Ko%C5%9Bciuszki_Street_in_Prudnik%2C_2018.07.28_%2801%29.jpg/440px-1A_Tadeusza_Ko%C5%9Bciuszki_Street_in_Prudnik%2C_2018.07.28_%2801%29.jpg 2x" data-file-width="4160" data-file-height="2336" /></a><figcaption><a href="/wiki/Willa_rodziny_Fr%C3%A4nkel" title="Willa rodziny Fränkel">Willa rodziny Fränkel</a> w Prudniku</figcaption></figure> <p>Po ukończeniu studiów pracował jako asystent i starszy lekarz pod kierunkiem <a href="/w/index.php?title=Friedrich_Theodor_von_Frerichs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Friedrich Theodor von Frerichs (strona nie istnieje)">Friedricha Theodora von Frerichsa</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q67845#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q67845">(inne języki)</a></span> – twórcy eksperymentalnej medycyny klinicznej – w szpitalu <a href="/wiki/Charit%C3%A9" title="Charité">Charité</a> w <a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlinie</a>. W tym czasie skupiał się na <a href="/wiki/Histologia" title="Histologia">histologii</a>, <a href="/wiki/Hematologia" title="Hematologia">hematologii</a> i chemii barwników. W 1882 otrzymał tytuł <a href="/wiki/Profesor" title="Profesor">profesora</a>. Kontynuując badania nad barwieniem tkanek, wyodrębnił komórki zasadochłonne, kwasochłonne i obojętnochłonne. Jego badania nad składnikami <a href="/wiki/Krew" title="Krew">krwi</a> stały się podstawą hematologii<sup id="cite_ref-nobelprize_1-2" class="reference"><a href="#cite_note-nobelprize-1">[1]</a></sup>. Rozwinął także technikę wykrywania <a href="/wiki/Pr%C4%85tek_gru%C5%BAlicy" title="Prątek gruźlicy">prątków gruźlicy</a>, odkrytych w tym czasie przez <a href="/wiki/Robert_Koch" title="Robert Koch">Roberta Kocha</a><sup id="cite_ref-Britannica_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-Britannica-4">[4]</a></sup>. Sposób postępowania zaproponowany przez Ehrlicha, a następnie zmodyfikowany przez <a href="/w/index.php?title=Franz_Ziehl&action=edit&redlink=1" class="new" title="Franz Ziehl (strona nie istnieje)">Franza Ziehla</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q84629#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q84629">(inne języki)</a></span> (1859–1926) i <a href="/w/index.php?title=Friedrich_Neelsen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Friedrich Neelsen (strona nie istnieje)">Friedricha Neelsena</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q87178#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q87178">(inne języki)</a></span> (1854–1898) jest używany także obecnie jako <a href="/wiki/Barwienie_metod%C4%85_Ziehla-Neelsena" title="Barwienie metodą Ziehla-Neelsena">metoda Ziehla-Neelsena</a><sup id="cite_ref-nobelprize_1-3" class="reference"><a href="#cite_note-nobelprize-1">[1]</a></sup>. Pracując nad zastosowaniem barwników, Ehrlich odkrył działanie <a href="/wiki/B%C5%82%C4%99kit_metylenowy" title="Błękit metylenowy">błękitu metylenowego</a> w leczeniu chorób nerwowych. Badał też reakcje chemiczne zachodzące w moczu osób chorych na <a href="/wiki/Dur_brzuszny" title="Dur brzuszny">dur brzuszny</a>, testując leki eliminujące lub zmniejszające chorobę<sup id="cite_ref-Britannica_4-2" class="reference"><a href="#cite_note-Britannica-4">[4]</a></sup>. </p><p>14 sierpnia 1883 w <a href="/wiki/Synagoga_w_Prudniku" title="Synagoga w Prudniku">synagodze w Prudniku</a> ożenił się z Hedwig Pinkus<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6">[6]</a></sup>. Ojciec Hedwig, <a href="/wiki/Josef_Pinkus" title="Josef Pinkus">Josef Pinkus</a>, który odziedziczył po teściu <a href="/wiki/Samuel_Fr%C3%A4nkel" title="Samuel Fränkel">Samuelu Fränklu</a> zakład włókienniczy w <a href="/wiki/Prudnik" title="Prudnik">Prudniku</a> (późniejszy <a href="/wiki/Zak%C5%82ady_Przemys%C5%82u_Bawe%C5%82nianego_%E2%80%9EFrotex%E2%80%9D" title="Zakłady Przemysłu Bawełnianego „Frotex”">„Frotex”</a>), sfinansował Ehrlichowi urządzenie nowoczesnego laboratorium. Bratem Hedwig był <a href="/wiki/Max_Pinkus" title="Max Pinkus">Max Pinkus</a>, prudnicki przedsiębiorca, <a href="/wiki/Bibliofilstwo" title="Bibliofilstwo">bibliofil</a> i mecenas sztuki. Ehrlich zamieszkał w Prudniku, w <a href="/wiki/Willa_rodziny_Fr%C3%A4nkel" title="Willa rodziny Fränkel">willi rodziny Fränkel</a> przy obecnej <a href="/wiki/Ulica_Tadeusza_Ko%C5%9Bciuszki_w_Prudniku" title="Ulica Tadeusza Kościuszki w Prudniku">ul. Kościuszki</a><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7">[7]</a></sup>. Swoją żonę traktował jako równorzędną partnerkę. Później opowiadał się także za podwyżką płac dla pracownic w swoim instytucie, ponieważ uważał, że płaci im się za mało w porównaniu z pracującymi tam mężczyznami. W 1884 roku małżeństwu urodziła się córka Stefanie, a w 1886 druga córka Marianne. <a href="/wiki/Posag" title="Posag">Posag</a> z małżeństwa uwolnił Ehrlicha od kłopotów finansowych, dzięki czemu mógł on również pokonać okres bezrobocia. Znajomi Ehrlicha opisywali go jako skromnego w życiu osobistym, a jego jedyną słabością były <a href="/wiki/Cygaro" title="Cygaro">cygara</a>. </p><p>W roku 1885 opublikował pracę <i>Das Sauerstoff-Bedürfniss des Organismus</i>, w której sformułował tezę, że zużycie tlenu jest zależne od rodzaju tkanki oraz że jest to miernik intensywności procesów życiowych komórek<sup id="cite_ref-Britannica_4-3" class="reference"><a href="#cite_note-Britannica-4">[4]</a></sup>. W 1887 roku został zatrudniony jako <a href="/wiki/Privatdozent" title="Privatdozent">Privatdozent</a> na Wydziale Medycyny <a href="/wiki/Uniwersytet_Humboldt%C3%B3w_w_Berlinie" title="Uniwersytet Humboldtów w Berlinie">Uniwersytetu w Berlinie</a><sup id="cite_ref-nobelprize_1-4" class="reference"><a href="#cite_note-nobelprize-1">[1]</a></sup>. Ehrlich popadł w kryzys zawodowy, ponieważ nie dogadywał się z następcą Frerichsa, <a href="/wiki/Carl_Jakob_Adolf_Christian_Gerhardt" title="Carl Jakob Adolf Christian Gerhardt">Carlem Gerhardtem</a>, a także zachorował na <a href="/wiki/Gru%C5%BAlica_cz%C5%82owieka" title="Gruźlica człowieka">gruźlicę</a>, którą wyleczył w <a href="/wiki/Egipt" title="Egipt">Egipcie</a>. W 1889 stracił pracę i założył prywatną praktykę oraz małe laboratorium w Berlinie. W 1890 został mianowany adiunktem na Uniwersytecie Fryderyka-Wilhelma. W 1891 roku <a href="/wiki/Robert_Koch" title="Robert Koch">Robert Koch</a> sprowadził go do swojego <a href="/w/index.php?title=Instytut_Roberta_Kocha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Instytut Roberta Kocha (strona nie istnieje)">Instytutu Chorób Zakaźnych</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q679041#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q679041">(inne języki)</a></span>, gdzie skoncentrował się na tematyce badawczej dotyczącej <a href="/wiki/Odporno%C5%9B%C4%87_immunologiczna" title="Odporność immunologiczna">odporności</a>. Opracował m.in. tzw. teorię łańcuchów bocznych, opisującą sposób, w jaki powstają <a href="/wiki/Przeciwcia%C5%82o" title="Przeciwciało">przeciwciała</a> i jak reagują one z innymi substancjami<sup id="cite_ref-Britannica_4-4" class="reference"><a href="#cite_note-Britannica-4">[4]</a></sup>. Na potrzeby nowego obszaru pracy w 1896 w <a href="/wiki/Steglitz" title="Steglitz">Steglitz</a> koło Berlina utworzono <i>Instytut Badań i Testów Serum</i>, którego dyrektorem został Ehrlich. W tym samym roku Ehrlich został również powołany do „Tajnej Rady Lekarskiej”. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Frankfurt">Frankfurt</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Frankfurt" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Frankfurt"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Paul_Ehrlich_3.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Paul_Ehrlich_3.jpg/170px-Paul_Ehrlich_3.jpg" decoding="async" width="170" height="264" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Paul_Ehrlich_3.jpg/255px-Paul_Ehrlich_3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Paul_Ehrlich_3.jpg/340px-Paul_Ehrlich_3.jpg 2x" data-file-width="2376" data-file-height="3696" /></a><figcaption>Paul Ehrlich</figcaption></figure> <p>W 1899 jego instytut został przeniesiony do <a href="/wiki/Frankfurt_nad_Menem" title="Frankfurt nad Menem">Frankfurtu nad Menem</a> i przemianowany na (Królewski) Instytut Terapii Doświadczalnej. <a href="/w/index.php?title=Max_Neisser&action=edit&redlink=1" class="new" title="Max Neisser (strona nie istnieje)">Max Neisser</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1913120#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1913120">(inne języki)</a></span> stał się tam ważnym pracownikiem. W 1904 roku Ehrlich otrzymał pełną honorową profesurę w <a href="/wiki/Getynga" title="Getynga">Getyndze</a>. W tym samym roku został wybrany do <a href="/wiki/National_Academy_of_Sciences" title="National Academy of Sciences">Narodowej Akademii Nauk Stanów Zjednoczonych</a>. W 1906 darowizna od <a href="/w/index.php?title=Franziska_Speyer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Franziska Speyer (strona nie istnieje)">Franziski Speyer</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q16831421#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q16831421">(inne języki)</a></span> umożliwiła budowę we Frankfurcie budynku instytutu badawczego <i><a href="/w/index.php?title=Georg-Speyer-Haus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georg-Speyer-Haus (strona nie istnieje)">Georg-Speyer-Haus</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1348156#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1348156">(inne języki)</a></span></i>, którego dyrektorem został Ehrlich. W 1907 roku otrzymał rzadko przyznawany tytuł <i>Geheimer Obermedizinalrat</i> i nawiązał współpracę z Farbwerke Hoechst, w ramach której ustalono w umowie, że wszystkie odkrycia dokonane przez państwowy instytut zostaną przekazane firmie Farbwerke, która przekaże 30% wszystkich zysków z tego tytułu naukowcom instytutu<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8">[8]</a></sup><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9">[9]</a></sup>. W 1908 roku jego praca <a href="/wiki/Immunologia" title="Immunologia">immunologiczna</a> została uhonorowana <a href="/wiki/Nagroda_Nobla" title="Nagroda Nobla">Nagrodą Nobla</a>. W <i>Georg-Speyer-Haus</i> opracował wraz z <a href="/wiki/Japonia" title="Japonia">japońskim</a> bakteriologiem <a href="/wiki/Sahachir%C5%8D_Hata" title="Sahachirō Hata">Sahachirō Hata</a> w 1909 roku lek „(Ehrlich-Hata) 606” (oficjalnie nazywany „<a href="/wiki/Salwarsan" title="Salwarsan">Salwarsan</a>” od listopada 1910 roku<sup id="cite_ref-autonazwa1_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-autonazwa1-10">[10]</a></sup>) przeciwko kiłom, a tym samym pierwszy lek chemioterapeutyczny. W 1910 roku Ehrlich został zagranicznym członkiem <a href="/wiki/Kr%C3%B3lewska_Szwedzka_Akademia_Nauk" title="Królewska Szwedzka Akademia Nauk">Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk</a><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11">[11]</a></sup>. W tym samym roku został również członkiem zewnętrznym <a href="/wiki/Royal_Society" title="Royal Society">Royal Society</a><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12">[12]</a></sup>. Od 1905 był członkiem honorowym Royal Society of Edinburgh<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13">[13]</a></sup>. </p><p>Od 1911 roku aż do śmierci Ehrlich był członkiem senatu nowo utworzonego <a href="/wiki/Kaiser-Wilhelm-Gesellschaft" title="Kaiser-Wilhelm-Gesellschaft">Towarzystwa Cesarza Wilhelma</a>. W 1911 został odznaczony <a href="/w/index.php?title=Liebig-Denkm%C3%BCnze&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liebig-Denkmünze (strona nie istnieje)">Liebig-Denkmünze</a> przez Stowarzyszenie Niemieckich Chemików. Ehrlich, dla którego wykłady zawsze były uciążliwe, został mianowany profesorem zwyczajnym farmakologii na nowo powstałym <a href="/wiki/Uniwersytet_Johanna_Wolfganga_Goethego_we_Frankfurcie_nad_Menem" title="Uniwersytet Johanna Wolfganga Goethego we Frankfurcie nad Menem">Uniwersytecie we Frankfurcie</a> w 1914 roku. Udało mu się jednak zapobiec włączeniu <i>Georg-Speyer-Haus</i> do uniwersytetu. </p><p>Z wyjątkiem Instytutu Pasteura, Ehrlich zawsze dobrze współpracował z zagranicznymi kolegami. Wśród zagranicznych wizytujących uczonych, którzy z nim współpracowali, byli przyszli nobliści <a href="/wiki/Henry_Hallett_Dale" title="Henry Hallett Dale">Henry Hallett Dale</a> i <a href="/wiki/Paul_Karrer" title="Paul Karrer">Paul Karrer</a>. Podczas <a href="/wiki/I_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="I wojna światowa">I wojny światowej</a> Ehrlich podpisał apel propagandowy „<a href="/w/index.php?title=Do_%C5%9Bwiata_kultury!&action=edit&redlink=1" class="new" title="Do świata kultury! (strona nie istnieje)">Do świata kultury!</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q246741#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q246741">(inne języki)</a></span>”. </p><p>Paul Ehrlich odrzucił wyniesienie do <a href="/wiki/Szlachta" title="Szlachta">szlachty</a>, ponieważ nie chciał przejść na <a href="/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo" title="Chrześcijaństwo">chrześcijaństwo</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Śmierć"><span id=".C5.9Amier.C4.87"></span>Śmierć</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Śmierć" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Śmierć"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Jf-rat-beil-paul-ehrlich-ffm-118.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Jf-rat-beil-paul-ehrlich-ffm-118.jpg/170px-Jf-rat-beil-paul-ehrlich-ffm-118.jpg" decoding="async" width="170" height="210" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Jf-rat-beil-paul-ehrlich-ffm-118.jpg/255px-Jf-rat-beil-paul-ehrlich-ffm-118.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Jf-rat-beil-paul-ehrlich-ffm-118.jpg/340px-Jf-rat-beil-paul-ehrlich-ffm-118.jpg 2x" data-file-width="2639" data-file-height="3260" /></a><figcaption>Grób Ehrlicha na cmentarzu żydowskim we Frankfurcie</figcaption></figure> <p>Ehrlich doznał <a href="/wiki/Zawa%C5%82_mi%C4%99%C5%9Bnia_sercowego" title="Zawał mięśnia sercowego">zawału mięśnia sercowego</a> 17 sierpnia 1915, w wyniku którego zmarł 20 sierpnia. Cesarz <a href="/wiki/Wilhelm_II_Hohenzollern" title="Wilhelm II Hohenzollern">Wilhelm II Hohenzollern</a> napisał w swoim telegramie kondolencyjnym: „Ubolewam nad śmiercią tego niezwykle zasłużonego badacza nauk medycznych i cierpienia ludzkości, którego dzieło życia zapewni mu nieśmiertelną sławę i wdzięczność wśród świata i potomności.” Paul Ehrlich został pochowany na cmentarzu żydowskim we Frankfurcie (blok 114 N)<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14">[14]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Praca">Praca</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Praca" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Praca"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Metody_barwienia_dla_hematologii">Metody barwienia dla hematologii</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Metody barwienia dla hematologii" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Metody barwienia dla hematologii"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:SMCpolyhydroxysmall.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/SMCpolyhydroxysmall.jpg/220px-SMCpolyhydroxysmall.jpg" decoding="async" width="220" height="170" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/SMCpolyhydroxysmall.jpg/330px-SMCpolyhydroxysmall.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/SMCpolyhydroxysmall.jpg/440px-SMCpolyhydroxysmall.jpg 2x" data-file-width="885" data-file-height="682" /></a><figcaption>Komórki tuczne w hodowli komórkowej</figcaption></figure> <p>Kuzyn Ehrlicha Carl Weigert jako pierwszy zabarwił bakterie barwnikami na początku lat 70. XIX wieku i wprowadził barwniki anilinowe do histologii i diagnostyki bakteryjnej. Podczas studiów w Strasburgu pod kierunkiem anatoma Heinricha Wilhelma Waldeyera, Ehrlich nadal zajmował się barwnikami i barwieniem tkanek do badań mikroskopowych. Na ósmy semestr Ehrlich wyjechał do Fryburga Bryzgowijskiego, gdzie zajmował się głównie barwnikiem dalii. Z tego okresu pochodzi jego pierwsza publikacja<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15">[15]</a></sup>. W 1878 złożył rozprawę zatytułowaną „Wkład w teorię i praktykę barwienia histologicznego” (<i>Beiträge zur Theorie und Praxis der histologischen Färbung</i>). </p><p>Odkrycie nowego typu komórki było jednym z rezultatów rozprawy doktorskiej Ehrlicha. Odkrył on w protoplazmie domniemanych komórek plazmatycznych ziarno, które można było przedstawić za pomocą podstawowych barwników. Uważał, że musi to być stan dobrego odżywiania i nazwał komórki „komórkami tucznymi”. Chemia była nietypowa jak na doktorat: Ehrlich przedstawił całe spektrum ówczesnych technik barwienia i chemii stosowanych barwników. </p><p>W czasie pobytu w berlińskim szpitalu <a href="/wiki/Charit%C3%A9" title="Charité">Charité</a> Ehrlich rozwinął różnicowanie białych krwinek na podstawie ich różnych ziarnistości. Warunkiem wstępnym była opracowana przez niego technika suchych preparatów. Kropla krwi została umieszczona między dwiema szklanymi płytkami i przez długi czas ogrzewana nad <a href="/wiki/Palnik_Bunsena" title="Palnik Bunsena">palnikiem Bunsena</a>. W ten sposób komórki krwi zostały utrwalone, ale pozostały barwne. Po raz pierwszy wyznaczył <a href="/wiki/Limfocyty" title="Limfocyty">limfocyty</a> w <a href="/wiki/Leukocyty" title="Leukocyty">leukocytach</a>. Był w stanie rozróżnić nieziarniste limfocyty, leukocyty jednojądrzaste i wielojądrzaste, <a href="/wiki/Granulocyty" title="Granulocyty">granulocyty</a> eozynofilowe i <a href="/wiki/Kom%C3%B3rki_tuczne" title="Komórki tuczne">komórki tuczne</a>. Do diagnostyki różnicowej chorób krwi wprowadził zliczanie różnych krwinek. </p><p>Ehrlich zajmował się również <a href="/wiki/Erytrocyt" title="Erytrocyt">czerwonymi krwinkami</a> od 1880 roku. Wykazał jądrzaste erytrocyty, zwłaszcza w <a href="/wiki/Niedokrwisto%C5%9B%C4%87" title="Niedokrwistość">anemii</a>, którą podzielił na normoblasty, megaloblasty, mikroblasty i poikiloblasty. Znalazł komórki progenitorowe erytrocytów. Ehrlich stworzył podstawy do analizy anemii po tym, jak położył podwaliny pod systematykę <a href="/wiki/Bia%C5%82aczka" title="Białaczka">białaczki</a>, badając <a href="/wiki/Leukocyty" title="Leukocyty">białe krwinki</a>. </p><p>Do jego obowiązków w Charité należało badanie próbek krwi i moczu od pacjentów. W 1881 roku Ehrlich opublikował reakcję diazową, nową reakcję testową na mocz, dzięki której można odróżnić różne typy <a href="/wiki/Dur_brzuszny" title="Dur brzuszny">duru brzusznego</a> od prostych chorób biegunkowych. Intensywność odczynu barwnego pozwalała przewidywać przebieg choroby. Zastosowany kolorowy roztwór nazywany jest <a href="/w/index.php?title=Dimethylaminobenzaldehyd&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dimethylaminobenzaldehyd (strona nie istnieje)">odczynnikiem Ehrlicha</a>. </p><p>Osiągnięciem Ehrlicha, ale i trudnością w jego dalszej karierze było to, że stworzył nowy obszar między chemią, biologią i medycyną. Duża część jego pracy została przyjęta z niezrozumieniem przez lekarzy, ponieważ wymagania chemiczne wykraczały daleko poza ich horyzont. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Badania_surowicy">Badania surowicy</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Badania surowicy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Badania surowicy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Przyjaźń_z_Robertem_Kochem"><span id="Przyja.C5.BA.C5.84_z_Robertem_Kochem"></span>Przyjaźń z Robertem Kochem</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Przyjaźń z Robertem Kochem" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przyjaźń z Robertem Kochem"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Robert_Koch.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Robert_Koch.jpg/170px-Robert_Koch.jpg" decoding="async" width="170" height="211" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Robert_Koch.jpg/255px-Robert_Koch.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Robert_Koch.jpg/340px-Robert_Koch.jpg 2x" data-file-width="2519" data-file-height="3124" /></a><figcaption>Robert Koch</figcaption></figure> <p>Patolog Julius Friedrich Cohnheim dał Ehrlichowi możliwość przeprowadzenia szerszych eksperymentów we Wrocławiu. Cohnheim przedstawił go także <a href="/wiki/Robert_Koch" title="Robert Koch">Robertowi Kochowi</a>, ówczesnemu lekarzowi powiatowemu w <a href="/wiki/Wolsztyn" title="Wolsztyn">Wolsztynie</a>. Koch w wolnym czasie wyjaśnił cykl życiowy patogenu <a href="/wiki/W%C4%85glik" title="Wąglik">wąglika</a>. Od 30 kwietnia do 2 maja 1876 Koch prezentował we Wrocławiu swoje eksperymenty, których Paul Ehrlich był świadkiem w końcowej fazie studiów. </p><p>24 marca 1882 Robert Koch wygłosił w <a href="/w/index.php?title=Kaiserliches_Gesundheitsamt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kaiserliches Gesundheitsamt (strona nie istnieje)">Kaiserliches Gesundheitsamt</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1168443#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1168443">(inne języki)</a></span> w Berlinie wykład na temat gruźlicy, w którym opisał, jak zidentyfikował jej patogen. Ehrlich określił później ten wykład jako swoje „największe doświadczenie naukowe”. Już dzień po wykładzie Kocha udoskonalił swoją metodę barwienia, którą Koch bez zastrzeżeń uznał. Od tamtej pory Ehrlich i Koch byli przyjaciółmi. </p><p>W 1890 r. Ehrlich przejął na zlecenie Kocha oddział gruźlicy w Szpitalu Miejskim <a href="/wiki/Moabit" title="Moabit">Moabit</a>. Między innymi badano tu domniemany lek Kocha na gruźlicę, <a href="/wiki/Tuberkulina" title="Tuberkulina">tuberkulinę</a>, którą Ehrlich również sobie wstrzyknął. W „skandalu tuberkulinowym” Ehrlich starał się wesprzeć Kocha, podkreślając przede wszystkim wartość tuberkuliny jako narzędzia diagnostycznego. W 1891 roku Robert Koch sprowadził Ehrlicha do nowo powstałego <a href="/w/index.php?title=Preu%C3%9Fisches_Institut_f%C3%BCr_Infektionskrankheiten&action=edit&redlink=1" class="new" title="Preußisches Institut für Infektionskrankheiten (strona nie istnieje)">Preußisches Institut für Infektionskrankheiten</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1743009#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1743009">(inne języki)</a></span>. Chociaż nie mógł zaoferować mu żadnego wynagrodzenia, Ehrlich miał pełny dostęp do personelu laboratoryjnego, pacjentów, chemikaliów i zwierząt laboratoryjnych, za co był zawsze wdzięczny. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Pierwsza_praca_nad_odpornością"><span id="Pierwsza_praca_nad_odporno.C5.9Bci.C4.85"></span>Pierwsza praca nad odpornością</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Pierwsza praca nad odpornością" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Pierwsza praca nad odpornością"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ehrlich rozpoczął swoje pierwsze eksperymenty szczepień w swoim prywatnym laboratorium. Pozwolił myszom przyzwyczaić się do trucizn <a href="/wiki/Rycyna" title="Rycyna">rycyny</a> i abryny. Po podaniu małych, ale rosnących dawek rycyny odkrył, że myszy stały się „odporne na rycynę”. Ehrlich zinterpretował to jako <a href="/wiki/Immunizacja" title="Immunizacja">immunizację</a> i zauważył, że zaczęło się nieregularnie dopiero po kilku dniach, ale było nadal obecne po kilku miesiącach. Myszy odporne na rycynę pozostawały tak samo wrażliwe na abrynę, jak zwierzęta nieleczone. </p><p>Następnie przeprowadzono badania dotyczące „dziedziczenia” odporności nabytej. Wiadomo było, że po <a href="/wiki/Ospa_prawdziwa" title="Ospa prawdziwa">ospie</a> lub kile, swoista odporność czasami była przenoszona z rodziców na potomstwo. Ehrlich wykluczył dziedziczenie w sensie genetycznym, ponieważ potomstwo samca myszy immunizowanej przeciwko abrinie i nieleczonej samicy nie było uodpornione na abrinę. Ehrlich wywnioskował z tego, że płód był zaopatrywany w przeciwciała przez krwiobieg matki. Świadczył o tym również fakt, że „dziedziczna odporność” ustąpiła po kilku miesiącach. W innym eksperymencie wymienił potomstwo samic myszy leczonych i nieleczonych. Myszy karmione przez leczone myszy stały się odporne na truciznę, dzięki czemu Ehrlich udowodnił, że przeciwciała przenoszone są również z mlekiem matki. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Praca_z_Behringiem_nad_serum_leczącym_błonicę"><span id="Praca_z_Behringiem_nad_serum_lecz.C4.85cym_b.C5.82onic.C4.99"></span>Praca z Behringiem nad serum leczącym błonicę</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Praca z Behringiem nad serum leczącym błonicę" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Praca z Behringiem nad serum leczącym błonicę"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Emil_Adolf_von_Behring" title="Emil Adolf von Behring">Emil Behring</a> próbował opracować surowice odpornościowe do leczenia błonicy i tężca w Instytucie Chorób Zakaźnych do 1893 roku, ale wyniki były bardzo zróżnicowane. Koch zasugerował następnie, że Behring i Ehrlich powinni ze sobą współpracować. Współpraca była udana, ponieważ Ehrlich szybko odniósł sukces, dzięki swoim doświadczeniom z myszami, w zwiększeniu poziomu uodpornienia zwierząt doświadczalnych w firmie Hoechst AG. Próby kliniczne z leczniczym serum przeciw błonicy zakończyły się sukcesem na początku 1894, a w sierpniu firma Hoechst wprowadziła na rynek „środki przeciw błonicy Behringa wynalezione przez spółkę Behring-Ehrlich”. Behring i Ehrlich pierwotnie zgodzili się na podział zysku (po odjęciu części Farbwerke Hoechst). Kontrakty były kilkakrotnie zmieniane, aż w końcu Ehrlich został zmuszony do przyjęcia udziału w zyskach na poziomie zaledwie 8%. Ehrlich zgodził się po dłuższym wahaniu, ale czuł, że stracił część zysków. Od tego czasu związek Behringa i Ehrlicha został zakłócony, co później nasiliło się wraz z kwestią określenia wartości surowicy tężcowej. Ehrlich przyznał, że zasada terapii surowicami została opracowana przez Behringa i <a href="/wiki/Shibasabur%C5%8D_Kitasato" title="Shibasaburō Kitasato">Kitasato</a>. Jednak jego zdaniem był pierwszym, który opracował serum, które można stosować również u ludzi. Jego udział w tworzeniu serum leczącego błonicę uważał za niewystarczająco doceniony. Ze swojej strony Behring promował Ehrlicha w pruskim Ministerstwie Kultury. Ehrlich odmówił współpracy z Behringiem po 1900 roku. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Określenie_wartości_serum"><span id="Okre.C5.9Blenie_warto.C5.9Bci_serum"></span>Określenie wartości serum</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=13" title="Edytuj sekcję: Określenie wartości serum" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Określenie wartości serum"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ponieważ lecznicze serum było zupełnie nowym rodzajem leku, którego jakość mogła się znacznie różnić, zainstalowano system kontroli stanu surowicy. Od 1 kwietnia 1895 roku w Niemczech można było sprzedawać tylko surowicę zatwierdzoną przez państwo. Stacja kontroli surowicy tymczasowo mieściła się w Instytucie Chorób Zakaźnych. Z inicjatywy <a href="/w/index.php?title=Friedrich_Althoff&action=edit&redlink=1" class="new" title="Friedrich Althoff (strona nie istnieje)">Friedricha Althoffa</a> w 1896 powstał Instytut Badań Surowic i Testów Surowic, którego dyrektorem został Paul Ehrlich (w tym kontekście musiał rozwiązać wszystkie kontrakty z Farbwerke Hoechst). Na tym stanowisku i jako profesor honorowy na Uniwersytecie Berlińskim zarabiał 6000 marek rocznie, mniej więcej tyle, ile pensja profesora uniwersytetu. Oprócz działu egzaminacyjnego w instytucie znajdował się także dział badawczy. </p><p>W celu określenia wartości gojącej się błonicy surowicy niezbędna była trutka błonicza o stałej sile. Ehrlich stwierdził jednak, że użyta trucizna nie była, jak pierwotnie zakładano, na czas nieokreślony. Wyciągnął z tego dwie konsekwencje: standardowo nie użył trucizny, ale serum w proszku opracowane przez Behringa, które rozpuszczono w płynie tylko na krótko przed użyciem. W odniesieniu do tego standardowego serum najpierw określono siłę trucizny. Ta trucizna testowa może następnie służyć jako odniesienie przy testowaniu innych surowic. W przypadku samego testu trucizna i surowica zostały wcześniej zmieszane w taki sposób, że ich działanie znosiło się po wstrzyknięciu do <a href="/wiki/Kawia_domowa" title="Kawia domowa">świnki morskiej</a>. Jednak interpretacja, czy objawy choroby są nieobecne, co pozostawia wiele swobody. Ehrlich następnie wyznaczył wynik eksperymentu jako cel, żeby doprowadzić zwierzę doświadczalne do śmierci. Mieszankę należało sporządzić tak, aby badane zwierzę zdechło po czterech dniach. Jeśli umarł wcześniej, serum było zbyt słabe i zostało odrzucone. Ehrlich twierdził, że oznaczanie wartości surowicy jest równie wiarygodne jak <a href="/wiki/Miareczkowanie" title="Miareczkowanie">miareczkowanie</a> chemiczne. </p><p>Burmistrz Frankfurtu Franz Adickes próbował skłonić instytucje naukowe do przeniesienia się do Frankfurtu w zamiarze utworzenia uniwersytetu. W 1899 instytut przeniósł się do Frankfurtu, gdzie został zainaugurowany jako „Królewski Pruski Instytut Terapii Doświadczalnej”. Niemiecka metoda testowa została przyjęta przez państwowe instytuty surowicy na całym świecie, które również otrzymały surowicę standardową z Frankfurtu. Po serum leczącym błonicę opracowano surowicę przeciwtężcową oraz różne surowice bakteriobójcze, szczególnie dla weterynarii. Zostały również sprawdzone w Instytucie, podobnie jak tuberkulina, a później aktywne szczepionki. Najważniejszym pracownikiem Ehrlicha był <a href="/w/index.php?title=Julius_Morgenroth&action=edit&redlink=1" class="new" title="Julius Morgenroth (strona nie istnieje)">Julius Morgenroth</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Teoria_łańcucha_bocznego"><span id="Teoria_.C5.82a.C5.84cucha_bocznego"></span>Teoria łańcucha bocznego</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=14" title="Edytuj sekcję: Teoria łańcucha bocznego" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Teoria łańcucha bocznego"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Paul_Ehrlich_Arbeitszimmer.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Paul_Ehrlich_Arbeitszimmer.jpg/220px-Paul_Ehrlich_Arbeitszimmer.jpg" decoding="async" width="220" height="161" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Paul_Ehrlich_Arbeitszimmer.jpg/330px-Paul_Ehrlich_Arbeitszimmer.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Paul_Ehrlich_Arbeitszimmer.jpg/440px-Paul_Ehrlich_Arbeitszimmer.jpg 2x" data-file-width="1870" data-file-height="1372" /></a><figcaption>Paul Ehrlich w swoim gabinecie w Georg-Speyer-Haus we Frankfurcie (1910)</figcaption></figure> <p>Praca ta zainspirowała Ehrlicha do rozwinięcia jego słynnej teorii „łańcucha bocznego” w 1897 roku. Zrozumiał, że reakcja pomiędzy trucizną a aktywnymi składnikami serum, podobnie jak działanie samej trucizny, była reakcją chemiczną. Efekt trucizny wyjaśnił na przykładzie trucizny tężcowej. Protoplazma komórek zawiera specjalne „łańcuchy boczne” (<a href="/wiki/Polimery" title="Polimery">makrocząsteczki</a>), z którymi wiąże się trucizna, a tym samym zaburza ich funkcję. Jeśli organizm przeżyje toksyczne skutki, zablokowane łańcuchy boczne są zastępowane nowymi. Tę regenerację można wytrenować, co wyjaśnia zjawisko immunizacji. Jeśli występuje nadmiar, łańcuchy boczne mogą również zostać uwolnione do krwi jako przeciwciała. W następnych latach Ehrlich rozszerzył swoją teorię łańcuchów bocznych o koncepcję („<a href="/wiki/Dwuchwytnik" title="Dwuchwytnik">amboceptory</a>”, receptory pierwszego, drugiego, trzeciego rzędu itd.)<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16">[16]</a></sup>. </p><p>Pomiędzy antygenem a przeciwciałem zaadaptował inną cząsteczkę odpornościową, którą nazwał „dodatkiem” lub „dopełniaczem”. Według jego rozumienia łańcuch boczny miał co najmniej dwie grupy funkcyjne. W 1903 roku Ehrlich otrzymał najwyższą nagrodę naukową w Prusach „Wielki Złoty Medal dla Nauki”. Za teoretyczne podstawy immunologii i za pracę nad standaryzacją określania wartości Ehrlich otrzymał w 1908 roku wraz z <a href="/wiki/Ilja_Miecznikow" title="Ilja Miecznikow">Ilją Miecznikowem</a> Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny. Miecznikow, który badał komórkową gałąź odporności (<a href="/wiki/Fagocytoza" title="Fagocytoza">fagocytozę</a>) w <a href="/wiki/Instytut_Pasteura" title="Instytut Pasteura">Instytucie Pasteura</a>, wcześniej krytykował Ehrlicha. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Badania_nowotworowe">Badania nowotworowe</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=15" title="Edytuj sekcję: Badania nowotworowe" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Badania nowotworowe"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W 1901 Pruskie Ministerstwo Finansów skarżyło się, że Ehrlich przekroczył swój budżet i jego dochody zostały obcięte. W tej sytuacji Althoff skontaktował go z Georgiem Speyerem, współwłaścicielem domu bankowego Lazard Speyer-Ellissen. <a href="/wiki/Nowotw%C3%B3r" title="Nowotwór">Nowotwór</a> cesarzowej <a href="/wiki/Wiktoria_Koburg_(cesarzowa)" title="Wiktoria Koburg (cesarzowa)">Wiktorii Koburg</a> wywołał sensację, po której zamożni mieszkańcy Frankfurtu zbierali się na badania nad rakiem. Ehrlich został osobiście upoważniony przez cesarza Wilhelma II do poświęcenia całej swojej energii badaniom nad rakiem. Przy Instytucie Terapii Doświadczalnej utworzono wydział badań nad rakiem, w którym zatrudniony był Gustav Embden i inni. Ehrlich dał jednak jasno do zrozumienia swoim sponsorom, że badania nad rakiem początkowo oznaczały podstawowe badania i że nie należy spodziewać się szybkiego wyleczenia. </p><p>Jednym z wyników osiągniętych przez niego i jego współpracowników była obserwacja, że w miarę rozprzestrzeniania się guzów w wyniku przeszczepu, złośliwość komórek nowotworowych wzrastała z pokolenia na pokolenie. Jeśli usunięto guz pierwotny, przerzuty rozwijały się szybko. Ehrlich przeniósł metody bakteriologiczne na badania nad rakiem. Analogicznie do szczepień próbował wytworzyć odporność na raka, wstrzykując osłabione komórki rakowe. W badaniach nad rakiem, jak również w badaniach chemioterapeutycznych (patrz następny rozdział) wprowadził metody badań na dużą skalę. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Chemoterapia">Chemoterapia</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=16" title="Edytuj sekcję: Chemoterapia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Chemoterapia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Barwniki">Barwniki</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=17" title="Edytuj sekcję: Barwniki" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Barwniki"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Monografia Ehrlicha <i>Das Sauerstoff-Bedürfniss des Organismus</i> ukazała się w 1885 roku<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17">[17]</a></sup>. Wraz z nią Ehrlich wprowadził nową technikę barwienia. Jednym z jego wyników było to, że barwniki są łatwo wchłaniane przez żywy organizm tylko w postaci ziarnistej. Wstrzykiwał barwniki <a href="/w/index.php?title=B%C5%82%C4%99kit_alizarynowy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Błękit alizarynowy (strona nie istnieje)">błękit alizarynowy</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q27159555#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q27159555">(inne języki)</a></span> i <a href="/w/index.php?title=B%C5%82%C4%99kit_indofenolowy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Błękit indofenolowy (strona nie istnieje)">błękit indofenolowy</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q34298933#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q34298933">(inne języki)</a></span> badanym zwierzętom i obserwował po ich śmierci, że barwiły one różne narządy w różnym stopniu. W narządach z wysokim nasyceniem tlenem błękit indofenolowy był zatrzymywany, w grupie środkowej błękit indofenolowy, ale nie błękit alizarynowy był obniżony. Pojawiła się strefa niskiego nasycenia tlenem, w której oba barwniki zostały zredukowane. W tej pracy Ehrlich sformułował również swoje wiodące w badaniach przekonanie, że wszystkie procesy życiowe można prześledzić wstecz do procesów chemiczno-fizycznych zachodzących w komórce. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Błękit_metylenowy"><span id="B.C5.82.C4.99kit_metylenowy"></span>Błękit metylenowy</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=18" title="Edytuj sekcję: Błękit metylenowy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=18" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Błękit metylenowy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Mundschleimhautzelle.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Mundschleimhautzelle.jpg/220px-Mundschleimhautzelle.jpg" decoding="async" width="220" height="201" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Mundschleimhautzelle.jpg/330px-Mundschleimhautzelle.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Mundschleimhautzelle.jpg/440px-Mundschleimhautzelle.jpg 2x" data-file-width="723" data-file-height="661" /></a><figcaption>Barwienie błękitem metylenowym: komórki błony śluzowej jamy ustnej człowieka</figcaption></figure> <p>Ehrlich interesował się <a href="/wiki/B%C5%82%C4%99kit_metylenowy" title="Błękit metylenowy">błękitem metylenowym</a>, który badał zarówno jako substancję do barwienia bakterii (o jego przydatności może świadczyć fakt, że <a href="/wiki/Robert_Koch" title="Robert Koch">Robert Koch</a> użył go później do badań nad gruźlicą), jak i lek. Zauważył, że <a href="/wiki/Akson" title="Akson">aksony</a> komórek nerwowych ulegały zabarwieniu tym związkiem. Chociaż zainicjował pracę doktorską na ten temat, zrezygnował z kontynuowania tych badań. Jednak, zgodnie z oceną <a href="/wiki/Ludwig_Edinger" title="Ludwig Edinger">Ludwiga Edingera</a>, otworzył on szerokie pole badań dla neurologii. </p><p>W okresie po połowie 1889, kiedy Ehrlich nie miał zatrudnienia, kontynuował prywatnie badania nad błękitem metylenowym. Jego praca nad barwieniem naprowadziła go na pomysł wykorzystania go w celach terapeutycznych. Ponieważ <a href="/wiki/Plazmodium_(biologia)" title="Plazmodium (biologia)">plazmodia</a> – wśród nich patogeny <a href="/wiki/Malaria" title="Malaria">malarii</a> – może być zabarwiona błękitem metylenowym, postawił hipotezę, że można go również stosować do leczenia malarii. U dwóch pacjentów w Moabit City Hospital gorączka faktycznie ustąpiła, a plazmodia zniknęły z krwi. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Poszukiwanie_„specyficznej_chemoterapii”"><span id="Poszukiwanie_.E2.80.9Especyficznej_chemoterapii.E2.80.9D"></span>Poszukiwanie „specyficznej chemoterapii”</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=19" title="Edytuj sekcję: Poszukiwanie „specyficznej chemoterapii”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=19" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Poszukiwanie „specyficznej chemoterapii”"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Paul_Ehrlich_in_seinem_Laboratorium.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Paul_Ehrlich_in_seinem_Laboratorium.jpg/220px-Paul_Ehrlich_in_seinem_Laboratorium.jpg" decoding="async" width="220" height="303" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Paul_Ehrlich_in_seinem_Laboratorium.jpg/330px-Paul_Ehrlich_in_seinem_Laboratorium.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Paul_Ehrlich_in_seinem_Laboratorium.jpg/440px-Paul_Ehrlich_in_seinem_Laboratorium.jpg 2x" data-file-width="1328" data-file-height="1829" /></a><figcaption>Paul Ehrlich w swoim laboratorium (1910)</figcaption></figure> <p>Ehrlich wznowił prace nad błękitem metylenowym, zanim Instytut Terapii Doświadczalnej przeniósł się do Frankfurtu. Po śmierci Georga Speyera wdowa po nim Franziska Speyer chciała zachować w pamięci swojego męża. Podarowała Georg-Speyer-Haus, który został zbudowany w 1906 roku tuż obok Instytutu Terapii Doświadczalnej. Jako dyrektor Ehrlich przeniósł tu swoje badania chemioterapeutyczne. Szukał substancji, która działałaby równie dobrze jak błękit metylenowy, ale nie miała żadnych skutków ubocznych. Jego wzorem do naśladowania było z jednej strony działanie <a href="/wiki/Chinina" title="Chinina">chininy</a> na malarię, z drugiej strony uważał, że analogicznie do terapii surowicowej, muszą istnieć również leki chemiczne, które są równie specyficzne dla poszczególnych chorób. Jego celem było „Therapia sterilisans magna”, czyli zabicie wszystkich patogenów za pomocą jednej terapii. Opisał idealne lekarstwo jako magiczną kulę. </p><p>Ehrlich jako pierwszy prowadził systematyczne badanie przesiewowe związków chemicznych w celu odkrycia ich właściwości terapeutycznych, które jest nadal praktykowane w dzisiejszym przemyśle farmaceutycznym. Ważnym członkiem jego zespołu w trakcie tych badań był chemik <a href="/w/index.php?title=Alfred_Bertheim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alfred Bertheim (strona nie istnieje)">Alfred Bertheim</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q19661647#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q19661647">(inne języki)</a></span>. Ehrlicha jako model wykorzystał pasożytniczą chorobę powodowaną przez <a href="/wiki/%C5%9Awidrowiec" title="Świdrowiec">świdrowca</a> u <a href="/wiki/Kawia_domowa" title="Kawia domowa">świnek morskich</a>, na której testował różne substancje chemiczne. Pozytywny wynik uzyskał dla <a href="/w/index.php?title=Czerwie%C5%84_trypanowa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Czerwień trypanowa (strona nie istnieje)">czerwieni trypanowej</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2456812#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q2456812">(inne języki)</a></span>, która skutecznie niszczyła pasożyty. Od 1906 roku Ehrlich intensywnie badał <a href="/w/index.php?title=Kwas_arsanilowy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kwas arsanilowy (strona nie istnieje)">kwas arsanilowy</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q704203#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q704203">(inne języki)</a></span>, <a href="/wiki/Zwi%C4%85zki_arsenoorganiczne" title="Związki arsenoorganiczne">arsenoorganiczny ziwiązek chemiczny</a>, który pod nazwą <i>Atoxyl</i>, był testowany jako lek przeciwmalaryczny. Wraz z innymi testowanymi preparatami opartymi na <a href="/wiki/Arsen" title="Arsen">arsenie</a> przekazał go Robertowi Kochowi, który w latach 1906/1907 odbył wyprawę medyczną do <a href="/wiki/Afryka" title="Afryka">Afryki</a>. Stwierdzono, że wbrew znaczeniu nazwy Atoxyl („nietoksyczny”), związek powoduje poważne efekty uboczne, m.in. uszkadza <a href="/wiki/Nerw_wzrokowy" title="Nerw wzrokowy">nerw wzrokowy</a>. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Paul_Ehrlich_and_Sahachiro_Hata.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Paul_Ehrlich_and_Sahachiro_Hata.jpg/220px-Paul_Ehrlich_and_Sahachiro_Hata.jpg" decoding="async" width="220" height="275" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Paul_Ehrlich_and_Sahachiro_Hata.jpg/330px-Paul_Ehrlich_and_Sahachiro_Hata.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Paul_Ehrlich_and_Sahachiro_Hata.jpg/440px-Paul_Ehrlich_and_Sahachiro_Hata.jpg 2x" data-file-width="2909" data-file-height="3630" /></a><figcaption>Paul Ehrlich i <a href="/wiki/Sahachir%C5%8D_Hata" title="Sahachirō Hata">Sahachirō Hata</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Salvarsan-montage.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Salvarsan-montage.png/220px-Salvarsan-montage.png" decoding="async" width="220" height="268" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Salvarsan-montage.png/330px-Salvarsan-montage.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Salvarsan-montage.png/440px-Salvarsan-montage.png 2x" data-file-width="1809" data-file-height="2200" /></a><figcaption>Budowa arsfenaminy. A – dimer, struktura postulowana dawniej; w rzeczywistości preparat jest mieszaniną trimeru B i tetrameru C<sup id="cite_ref-Lloyd_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-Lloyd-18">[18]</a></sup></figcaption></figure> <p>31 sierpnia 1909 Ehrlich i jego współpracownik <a href="/wiki/Sahachir%C5%8D_Hata" title="Sahachirō Hata">Sahachirō Hata</a> ustalili, że „preparat 606”, <a href="/wiki/Salwarsan" title="Salwarsan">arsfenamina</a>, był skuteczny przeciwko (<a href="/wiki/Kr%C4%99tki" title="Krętki">krętkom</a>), do których należy <a href="/wiki/Kr%C4%99tek_blady" title="Krętek blady">bakteria wywołująca kiłę</a>. Erlich sądził, że związek ten ma budowę dimeryczną, co było zgodne z jego teorią łąńcucha bocznego. W rzeczywistości okazało się, że jest to mieszanina tri- i tetrameru<sup id="cite_ref-Lloyd_18-1" class="reference"><a href="#cite_note-Lloyd-18">[18]</a></sup><sup id="cite_ref-autonazwa1_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-autonazwa1-10">[10]</a></sup>. Po testach na królikach, we współpracy z firmą Hoechst, rozpoczęto produkcję ampułek przedseryjnych do <a href="/wiki/Eksperyment_kliniczny" title="Eksperyment kliniczny">badań klinicznych</a> u ludzi. W badaniach na ludziach preparat miał niewiele skutków ubocznych. Krętki zniknęły u siedmiu pacjentów z kiłą. Po szeroko zakrojonym badaniu klinicznym – wszyscy zaangażowani odnieśli pozytywne efekty zastosowania tuberkuliny – firma Hoechst wprowadziła preparat na rynek pod koniec 1910 roku pod nazwą „Salwarsan”. </p><p>Był to pierwszy, oparty na rozważaniach teoretycznych, systematycznie opracowywany i specyficznie działający środek leczniczy<sup id="cite_ref-CITEREFHüntelmann201110_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFHüntelmann201110-19">[19]</a></sup>, jaki kiedykolwiek powstał. „Salwarsan” nadal był niezadowalający pod względem skutków ubocznych i rozpuszczalności, dlatego w 1911 został zastąpiony przez „<a href="/w/index.php?title=Neosalwarsan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Neosalwarsan (strona nie istnieje)">Neosalwarsan</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q3874700#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q3874700">(inne języki)</a></span>”. </p><p>Wywołał tak zwaną „wojnę salwarsanową”. Był krytykowany jako środek, który może doprowadzić do rozprzężnia moralnego. Ponadto Ehrlichowi zarzucano, z wyraźnie <a href="/wiki/Antysemityzm" title="Antysemityzm">antysemickimi</a> tonami, że zbytnio się na nim wzbogacił. Ponieważ podczas badań klinicznych doszło do zgonów, został nawet oskarżony o „chodzenie po trupach”. Z drugiej strony, osoby wskazujące na zbyt niską skuteczność preparatu, były etykietowane jako antysemici<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20">[20]</a></sup><sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21">[21]</a></sup><sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22">[22]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Upamiętnienie"><span id="Upami.C4.99tnienie"></span>Upamiętnienie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=20" title="Edytuj sekcję: Upamiętnienie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=20" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Upamiętnienie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Film">Film</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=21" title="Edytuj sekcję: Film" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=21" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Film"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na podstawie życia Ehrlicha w 1940 powstał amerykański film fabularny <i><a href="/w/index.php?title=Eksperyment_doktora_Ehrlicha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eksperyment doktora Ehrlicha (strona nie istnieje)">Eksperyment doktora Ehrlicha</a></i> (oryginalny tytuł: <i>Dr. Ehrlich’s Magic Bullet</i>) w reżyserii <a href="/wiki/William_Dieterle" title="William Dieterle">Williama Dieterle’a</a>. Film był nominowany do <a href="/wiki/Nagroda_Akademii_Filmowej" title="Nagroda Akademii Filmowej">Oscara</a> za <a href="/wiki/Oscar_za_najlepszy_scenariusz_oryginalny" title="Oscar za najlepszy scenariusz oryginalny">najlepszy scenariusz oryginalny</a>. Rolę Paula Ehrlicha zagrał <a href="/wiki/Edward_G._Robinson" title="Edward G. Robinson">Edward G. Robinson</a>. Dystrybucją filmu zajęło się <a href="/wiki/Warner_Bros." title="Warner Bros.">Warner Bros.</a><sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23">[23]</a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Znaczki_pocztowe_i_banknoty">Znaczki pocztowe i banknoty</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=22" title="Edytuj sekcję: Znaczki pocztowe i banknoty" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=22" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Znaczki pocztowe i banknoty"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div><p> Z okazji 100. rocznicy urodzin Ehrlicha w 1954 Deutsche Bundespost wydała pamiątkowy znaczek przedstawiający Ehrlicha i <a href="/wiki/Emil_Adolf_von_Behring" title="Emil Adolf von Behring">Emila von Behringa</a>, który był zaledwie o dzień młodszy. Znaczek o tej samej tematyce został również wydany w 2004 roku. Podobizna Ehrlicha widniała na <a href="/wiki/Marka_niemiecka" title="Marka niemiecka">dwustumarkowym</a> banknocie.</p><ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 209.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 207.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:DBP_1954_197_Paul_Ehrlich_und_Emil_Behring.jpg" class="mw-file-description" title="Znaczek pocztowy zachodnioniemiecki na 100. urodziny Paula Ehrlicha i Emila von Behringa (1954)"><img alt="Znaczek pocztowy zachodnioniemiecki na 100. urodziny Paula Ehrlicha i Emila von Behringa (1954)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/DBP_1954_197_Paul_Ehrlich_und_Emil_Behring.jpg/311px-DBP_1954_197_Paul_Ehrlich_und_Emil_Behring.jpg" decoding="async" width="208" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/DBP_1954_197_Paul_Ehrlich_und_Emil_Behring.jpg/467px-DBP_1954_197_Paul_Ehrlich_und_Emil_Behring.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/DBP_1954_197_Paul_Ehrlich_und_Emil_Behring.jpg/623px-DBP_1954_197_Paul_Ehrlich_und_Emil_Behring.jpg 2x" data-file-width="830" data-file-height="720" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Znaczek pocztowy zachodnioniemiecki na 100. urodziny Paula Ehrlicha i Emila von Behringa (1954)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 296.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 294.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Dpag-2004-behring-ehrlich.jpg" class="mw-file-description" title="Niemiecki znaczek pocztowy na 150. urodziny Ehrlicha i von Behringa (2004)"><img alt="Niemiecki znaczek pocztowy na 150. urodziny Ehrlicha i von Behringa (2004)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/49/Dpag-2004-behring-ehrlich.jpg" decoding="async" width="295" height="180" class="mw-file-element" data-file-width="420" data-file-height="257" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Niemiecki znaczek pocztowy na 150. urodziny Ehrlicha i von Behringa (2004)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 376.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 374.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:200_DM_Serie4_Vorderseite.jpg" class="mw-file-description" title="Banknot dwustumarkowy z podobizną Ehrlicha"><img alt="Banknot dwustumarkowy z podobizną Ehrlicha" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/200_DM_Serie4_Vorderseite.jpg/562px-200_DM_Serie4_Vorderseite.jpg" decoding="async" width="375" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/46/200_DM_Serie4_Vorderseite.jpg 1.5x" data-file-width="832" data-file-height="400" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Banknot dwustumarkowy z podobizną Ehrlicha</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Patronat">Patronat</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=23" title="Edytuj sekcję: Patronat" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=23" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Patronat"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Już w 1910 roku – jeszcze za życia Ehrlicha – jego imieniem nazwano ulicę we Frankfurcie. W okresie <a href="/wiki/III_Rzesza" title="III Rzesza">III Rzeszy</a> osiągnięcia Paula Ehrlicha były utrzymywane w tajemnicy, a Emil von Behring stylizowany był na ideał <a href="/wiki/Aryjczyk" title="Aryjczyk">aryjskiego</a> naukowca. Żona i córki Ehrlicha trafiły na emigrację<sup id="cite_ref-kroener_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-kroener-3">[3]</a></sup>. W 1938 nazwa ulica Paula Ehrlicha została zmieniona przez <a href="/wiki/Narodowy_socjalizm" class="mw-redirect" title="Narodowy socjalizm">nazistów</a> na ulicę <a href="/wiki/Ludwig_Rehn_(chirurg)" title="Ludwig Rehn (chirurg)">Ludwiga Rehna</a>, a krótko po zakończeniu <a href="/wiki/II_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="II wojna światowa">II wojny światowej</a> jej patronem ponownie został Ehrlich. Obecnie ulica Ehrlicha i ulica Rehna znajdują się obok siebie. Imię Ehrlicha noszą dziś również ulice w Berlinie, <a href="/wiki/Hamburg" title="Hamburg">Hamburgu</a>, Fryburgu Bryzgowijskim, <a href="/wiki/Lubeka" title="Lubeka">Lubece</a>, <a href="/wiki/Kaiserslautern" title="Kaiserslautern">Kaiserslautern</a>, <a href="/wiki/Karlsruhe" title="Karlsruhe">Karlsruhe</a>, Bad Homburg, <a href="/wiki/Bad_Nauheim" title="Bad Nauheim">Bad Nauheim</a>, <a href="/wiki/Monachium" title="Monachium">Monachium</a>, <a href="/wiki/Leimen_(Badenia-Wirtembergia)" title="Leimen (Badenia-Wirtembergia)">Leimen</a>, <a href="/wiki/Bergheim_(Nadrenia_P%C3%B3%C5%82nocna-Westfalia)" title="Bergheim (Nadrenia Północna-Westfalia)">Bergheim</a> i <a href="/wiki/Wiede%C5%84" title="Wiedeń">Wiedniu</a>. Wiele szkół, aptek i przychodni również nosi jego imię. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Inne">Inne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=24" title="Edytuj sekcję: Inne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=24" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Inne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Niemieckie <i>Federalne Biuro ds. Surowic i Szczepionek</i> (od 2009 roku <i>Federalny Instytut Szczepionek i Leków Biomedycznych</i>) w Langen otrzymało na jego cześć nazwę <i><a href="/w/index.php?title=Instytut_im._Paula_Ehrlicha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Instytut im. Paula Ehrlicha (strona nie istnieje)">Instytut im. Paula Ehrlicha</a></i>. Nagroda im. Paula Ehrlicha i Ludwiga Darmstaedtera przyznawana przez Fundację Paula Ehrlicha jest najbardziej prestiżową i we wczesnej <a href="/wiki/Republika_Federalna_Niemiec_(1949%E2%80%931990)" title="Republika Federalna Niemiec (1949–1990)">Republice Federalnej Niemiec</a> najcenniejszą nagrodą w dziedzinie nauk medycznych<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24">[24]</a></sup> w dziedzinie badań biomedycznych. Nazwisko Paula Ehrlicha nosi również Towarzystwo Chemioterapii Paula Ehrlicha e. V. (PEG) we Frankfurcie nad Menem, Klinika Paula Ehrlicha w Bad Homburg i nagroda <a href="/wiki/Liga_Antydefamacyjna" title="Liga Antydefamacyjna">ADL</a> <i>Human Rights Prize</i>. </p><p>W 1970 roku <a href="/wiki/Ehrlich_(krater_ksi%C4%99%C5%BCycowy)" title="Ehrlich (krater księżycowy)">krater księżycowy</a> został nazwany jego imieniem. UK Antarctic Place-Names Committee nazwał <a href="/w/index.php?title=Mount_Aciar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mount Aciar (strona nie istnieje)">Mount Aciar</a> na <a href="/wiki/Antarktyda" title="Antarktyda">Antarktydzie</a> jego imieniem, ale pierwotna nazwa została zachowana. W 2004 jego imieniem została nazwana planetoida <a href="/wiki/(65708)_Ehrlich" title="(65708) Ehrlich">(65708) Ehrlich</a>. </p><p>W 2016 roku <i>Benjamin Franklin / Goethe-Contest</i>, który od 1998 roku odbywał się na Uniwersytecie Medycznym w Berlinie oraz na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu we Frankfurcie, został przemianowany na Paul Ehrlich Contest<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25">[25]</a></sup>. </p><p>W Strzelinie, miejscowości narodzin Paula Erlicha, stoi jego popiersie odsłonięte w centrum miasta przy ul. Bolka I Świdnickiego 1 maja 2004 roku, w dniu przystąpienia Polski do <a href="/wiki/Unia_Europejska" title="Unia Europejska">Unii Europejskiej</a><sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26">[26]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=25" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=25" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-nobelprize-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-nobelprize_1-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-nobelprize_1-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-nobelprize_1-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-nobelprize_1-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-nobelprize_1-4">e</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/1908/ehrlich/biographical/"><i>Paul Ehrlich. Biographical</i></a> [online], Nobel Prize Outreach AB<span class="accessdate"> [dostęp 2023-07-14]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Paul+Ehrlich.+Biographical&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nobelprize.org%2Fprizes%2Fmedicine%2F1908%2Fehrlich%2Fbiographical%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal open-access"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Werner</span><span class="cite-name-initials" title="Werner" style="display:none">W.</span> </span><span class="cite-lastname">Leibbrand</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Werner</span><span class="cite-name-initials" title="Werner">W.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.deutsche-biographie.de/pnd118529358.html"><i>Ehrlich, Paul</i></a>, „Neue Deutsche Biographie”, 4, 1959, s. 364–365<span class="accessdate"> [dostęp 2023-07-14]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=article&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.date=1959&rft.jtitle=Neue+Deutsche+Biographie&rft.volume=4&rft.atitle=Ehrlich%2C+Paul&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.deutsche-biographie.de%2Fpnd118529358.html" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku niemieckim (Deutsch)">niem.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-kroener-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-kroener_3-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-kroener_3-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Peter</span><span class="cite-name-initials" title="Peter" style="display:none">P.</span> </span><span class="cite-lastname">Kröner</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Peter</span><span class="cite-name-initials" title="Peter">P.</span></span>, <i>Paul Ehrlich</i>, [w:] <span class="cite-name-full">Wolfgang</span><span class="cite-name-initials" title="Wolfgang" style="display:none">W.</span> <span class="cite-lastname">Eckart</span>, <span class="cite-name-full">Christoph</span><span class="cite-name-initials" title="Christoph" style="display:none">Ch.</span> <span class="cite-lastname">Gradmann</span>, <i>Ärztelexikon. Von der Antike bis zum 20. Jahrhundert</i>, C. H. Beck, 1995<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=bookitem&rft.aufirst=Peter&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=%C3%84rztelexikon.+Von+der+Antike+bis+zum+20.+Jahrhundert&rft.pub=C.+H.+Beck&rft.atitle=Paul+Ehrlich&rft.date=1995&rft.aulast=Kr%C3%B6ner" style="display:none"> </span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-Britannica-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Britannica_4-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Britannica_4-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Britannica_4-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Britannica_4-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Britannica_4-4">e</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation open-access"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/biography/Paul-Ehrlich"><i>Paul Ehrlich</i></a>, [w:] <i><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Encyclopædia Britannica</a></i><span class="accessdate"> [dostęp 2018-10-28]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=bookitem&rft.atitle=Paul+Ehrlich&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=%27%27%5B%5BEncyklopedia+Britannica%7CEncyclop%C3%A6dia+Britannica%5D%5D%27%27&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2Fbiography%2FPaul-Ehrlich" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFHüntelmann201128-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFHüntelmann201128_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFHüntelmann2011">Hüntelmann 2011 ↓</a></span>, s. 28.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web nourl"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190507200424/https://sztetl.org.pl/he/biographies/5751-ehrlich-paul"><i>Ehrlich Paul – שטעטל וירטואלית</i></a>, [w:] Wirtualny Sztetl [online], Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN [zarchiwizowane 2019-05-07]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=unknown&rft.atitle=Ehrlich+Paul+%E2%80%93+%D7%A9%D7%98%D7%A2%D7%98%D7%9C+%D7%95%D7%99%D7%A8%D7%98%D7%95%D7%90%D7%9C%D7%99%D7%AA&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.jtitle=Muzeum+Historii+%C5%BByd%C3%B3w+Polskich+POLIN" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Jessika</span><span class="cite-name-initials" title="Jessika" style="display:none">J.</span> </span><span class="cite-lastname">Hoppe</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Jessika</span><span class="cite-name-initials" title="Jessika">J.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.zskorczak-prudnik.pl/news_246.html"><i>Śląscy nobliści</i></a> [online], www.zskorczak-prudnik.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-25]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Jessika&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=%C5%9Al%C4%85scy+nobli%C5%9Bci&rft.aulast=Hoppe&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.zskorczak-prudnik.pl%2Fnews_246.html" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Ernst</span><span class="cite-name-initials" title="Ernst" style="display:none">E.</span> </span><span class="cite-lastname">Bäumler</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Ernst</span><span class="cite-name-initials" title="Ernst">E.</span></span>, <i>Paul Ehrlich. Forscher für das Leben</i>, Frankfurt nad Menem 1997, s. 182<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Ernst&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Paul+Ehrlich.+Forscher+f%C3%BCr+das+Leben&rft.place=Frankfurt+nad+Menem&rft.date=1997&rft.aulast=B%C3%A4umler" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">Florian G. Mildenberger (2012/13), s. 332.</span> </li> <li id="cite_note-autonazwa1-10"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-autonazwa1_10-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autonazwa1_10-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text">Florian G. Mildenberger (2012/13), s. 334.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Fritz</span><span class="cite-name-initials" title="Fritz" style="display:none">F.</span> </span><span class="cite-lastname">Althammer</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Fritz</span><span class="cite-name-initials" title="Fritz">F.</span></span>, <i>Wegweiser zu den Grabstätten bekannter Persönlichkeiten auf Frankfurter Friedhöfen</i>, Frankfurt nad Menem 1985, s. 49<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Fritz&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Wegweiser+zu+den+Grabst%C3%A4tten+bekannter+Pers%C3%B6nlichkeiten+auf+Frankfurter+Friedh%C3%B6fen&rft.place=Frankfurt+nad+Menem&rft.date=1985&rft.aulast=Althammer" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://collections.royalsociety.org/Dserve.exe?dsqIni=Dserve.ini&dsqApp=Archive&dsqDb=Persons&dsqSearch=Code==%27NA7579%27&dsqCmd=Show.tcl"><i>Ehrlich; Paul (1854 – 1910)</i></a> [online], Royal Society<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-26]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Ehrlich%3B+Paul+%281854+%E2%80%93+1910%29&rft_id=https%3A%2F%2Fcollections.royalsociety.org%2FDserve.exe%3FdsqIni%3DDserve.ini%26dsqApp%3DArchive%26dsqDb%3DPersons%26dsqSearch%3DCode%3D%3D%2527NA7579%2527%26dsqCmd%3DShow.tcl" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171025022455/http://www.rse.org.uk/wp-content/uploads/2016/11/all_fellows.pdf"><i>Former RSE Fellows 1783–2002</i></a>, Royal Society of Edinburgh, s. 54 [zarchiwizowane 2017-10-25]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Former+RSE+Fellows+1783%E2%80%932002" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><i>Wegweiser zu den Grabstätten bekannter Persönlichkeiten auf Frankfurter Friedhöfen</i>, Frankfurt nad Menem 1985, s. 49<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Wegweiser+zu+den+Grabst%C3%A4tten+bekannter+Pers%C3%B6nlichkeiten+auf+Frankfurter+Friedh%C3%B6fen&rft.place=Frankfurt+nad+Menem&rft.date=1985" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Caspar</span><span class="cite-name-initials" title="Caspar" style="display:none">C.</span> </span><span class="cite-lastname">Wistar</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Caspar</span><span class="cite-name-initials" title="Caspar">C.</span></span>, <span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Joseph</span><span class="cite-name-initials" title="Joseph" style="display:none">J.</span> </span><span class="cite-lastname">Pancoast</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Joseph</span><span class="cite-name-initials" title="Joseph">J.</span></span>, <span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">William E.</span><span class="cite-name-initials" title="William E." style="display:none">W.E.</span> </span><span class="cite-lastname">Horner</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">William E.</span><span class="cite-name-initials" title="William E.">W.E.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biodiversitylibrary.org/item/49005"><i>A System of anatomy. For the use of students of medicine</i></a>, wyd. 9th ed., entirely remodeled ... by J. Pancoast., t. 1, Philadelphia: Thomas, Cowperthwait & Co.<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-27]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Caspar&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=A+System+of+anatomy.+For+the+use+of+students+of+medicine&rft.place=Philadelphia&rft.pub=Thomas%2C+Cowperthwait+%26+Co.&rft.aulast=Wistar&rft.edition=9th+ed.%2C+entirely+remodeled+...+by+J.+Pancoast.&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.biodiversitylibrary.org%2Fitem%2F49005" style="display:none"> </span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Arthur</span><span class="cite-name-initials" title="Arthur" style="display:none">A.</span> </span><span class="cite-lastname">Silverstein</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Arthur</span><span class="cite-name-initials" title="Arthur">A.</span></span>, <i>Paul Ehrlich’s receptor immunology. The magnificient obsession</i>, San Diego 2002<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Arthur&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Paul+Ehrlich%E2%80%99s+receptor+immunology.+The+magnificient+obsession&rft.place=San+Diego&rft.date=2002&rft.aulast=Silverstein" style="display:none"> </span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation open-access"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/Das-Sauerstoff-Bedurfniss-des-Organismus"><i>Das Sauerstoff-Bedürfniss des Organismus</i></a>, [w:] <i><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Encyclopædia Britannica</a></i><span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-27]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=bookitem&rft.atitle=Das+Sauerstoff-Bed%C3%BCrfniss+des+Organismus&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=%27%27%5B%5BEncyklopedia+Britannica%7CEncyclop%C3%A6dia+Britannica%5D%5D%27%27&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2Ftopic%2FDas-Sauerstoff-Bedurfniss-des-Organismus" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Lloyd-18"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Lloyd_18-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Lloyd_18-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal open-access doi pmid nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Nicholas C.</span><span class="cite-name-initials" title="Nicholas C." style="display:none">N.C.</span> </span><span class="cite-lastname">Lloyd</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Nicholas C.</span><span class="cite-name-initials" title="Nicholas C.">N.C.</span></span><span class="cite-at-al" title="Nicholas C. Lloyd, Hugh W. Morgan, Brian K. Nicholson, Ron S. Ronimus"> i inni</span>, <i>The Composition of Ehrlich’s Salvarsan: Resolution of a Century-Old Debate</i>, „Angewandte Chemie International Edition”, 44 (6), 2005, s. 941–944, <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1002%2Fanie.200461471">10.1002/anie.200461471</a>, <a href="/wiki/PMID" title="PMID">PMID</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15624113">15624113</a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=article&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.date=2005&rft.atitle=The+Composition+of+Ehrlich%E2%80%99s+Salvarsan%3A+Resolution+of+a+Century-Old+Debate&rft.jtitle=Angewandte+Chemie+International+Edition&rft.volume=44&rft.edition=6&rft_id=info%3Apmid%2F15624113&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2Fanie.200461471" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFHüntelmann201110-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFHüntelmann201110_19-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFHüntelmann2011">Hüntelmann 2011 ↓</a></span>, s. 10.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Florian</span><span class="cite-name-initials" title="Florian" style="display:none">F.</span> </span><span class="cite-lastname">Mildenberger</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Florian</span><span class="cite-name-initials" title="Florian">F.</span></span>, <i>Kein Heil durch Arsen? Die Salvarsandebatte und ihre Konsequenzen. In: Fachprosaforschung – Grenzüberschreitungen</i>, 2012, s. 327–390<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Florian&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Kein+Heil+durch+Arsen%3F+Die+Salvarsandebatte+und+ihre+Konsequenzen.+In%3A+Fachprosaforschung+%E2%80%93+Grenz%C3%BCberschreitungen&rft.date=2012&rft.aulast=Mildenberger" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Wolfgang</span><span class="cite-name-initials" title="Wolfgang" style="display:none">W.</span> </span><span class="cite-lastname">Weyers</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Wolfgang</span><span class="cite-name-initials" title="Wolfgang">W.</span></span>, <i>The abuse of man. An illustrated history of dubious medical experimentation</i>, Nowy Jork 2003, s. 148<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Wolfgang&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=The+abuse+of+man.+An+illustrated+history+of+dubious+medical+experimentation&rft.place=Nowy+Jork&rft.date=2003&rft.aulast=Weyers" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Stefan</span><span class="cite-name-initials" title="Stefan" style="display:none">S.</span> </span><span class="cite-lastname">Winkle</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Stefan</span><span class="cite-name-initials" title="Stefan">S.</span></span>, <i>Kulturgeschichte der Seuchen</i>, Düsseldorf/Zürich 1997, s. 602, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/3933366542" title="Specjalna:Książki/3933366542">ISBN <span class="isbn">3-933366-54-2</span></a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Stefan&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Kulturgeschichte+der+Seuchen&rft.isbn=3-933366-54-2&rft.place=D%C3%BCsseldorf%2FZ%C3%BCrich&rft.date=1997&rft.aulast=Winkle" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="odcinek" style="font-style:normal"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.filmweb.pl/film/Eksperyment+doktora+Ehrlicha-1940-40598">Eksperyment doktora Ehrlicha / Dr. Ehrlich’s Magic Bullet</a></i>.  [dostęp 2021-01-26].</cite></span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Florian</span><span class="cite-name-initials" title="Florian" style="display:none">F.</span> </span><span class="cite-lastname">Mildenberger</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Florian</span><span class="cite-name-initials" title="Florian">F.</span></span>, <i>Kein Heil für Arsen? Die Salvarsandebatte und ihre Konsequenzen</i>, 2012, s. 327<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Florian&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Kein+Heil+f%C3%BCr+Arsen%3F+Die+Salvarsandebatte+und+ihre+Konsequenzen&rft.date=2012&rft.aulast=Mildenberger" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.paul-ehrlich-contest.de/"><i>Paul-Ehrlich-Contest</i></a> [online], www.paul-ehrlich-contest.de<span class="accessdate"> [dostęp 2021-01-26]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Paul-Ehrlich-Contest&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.paul-ehrlich-contest.de%2F" style="display:none"> </span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://polska-org.pl/548585,Strzelin,Pomnik_Paula_Ehrlicha.html"><i>Pomnik Paula Ehrlicha, ul. Bolka I Świdnickiego, Strzelin – polska-org.pl</i></a> [online], polska-org.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2022-09-28]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Pomnik+Paula+Ehrlicha%2C+ul.+Bolka+I+%C5%9Awidnickiego%2C+Strzelin+%E2%80%93+polska-org.pl&rft_id=https%3A%2F%2Fpolska-org.pl%2F548585%2CStrzelin%2CPomnik_Paula_Ehrlicha.html" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&veaction=edit&section=26" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&action=edit&section=26" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://sciencehistory.org/education/scientific-biographies/paul-ehrlich/"><i>Paul Ehrlich</i></a> [online], Science History Institute<span class="accessdate"> [dostęp 2023-07-14]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Paul+Ehrlich&rft_id=https%3A%2F%2Fsciencehistory.org%2Feducation%2Fscientific-biographies%2Fpaul-ehrlich%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><cite class="citation book nourl" id="CITEREFHüntelmann2011"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Axel C.</span><span class="cite-name-initials" title="Axel C." style="display:none">A.C.</span> </span><span class="cite-lastname">Hüntelmann</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Axel C.</span><span class="cite-name-initials" title="Axel C.">A.C.</span></span>, <i>Paul Ehrlich: Leben, Forschung, Ökonomien, Netzwerke</i>, wyd. 2, Göttingen: Wallstein-Verl, 2011, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9783835308671" title="Specjalna:Książki/9783835308671">ISBN <span class="isbn">978-3-8353-0867-1</span></a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.place=G%C3%B6ttingen&rft.edition=2&rft.aufirst=Axel+C.&rft.aulast=H%C3%BCntelmann&rft.date=2011&rft.isbn=978-3-8353-0867-1&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Paul+Ehrlich%3A+Leben%2C+Forschung%2C+%C3%96konomien%2C+Netzwerke&rft.pub=Wallstein-Verl" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku niemieckim (Deutsch)">niem.</abbr>)</span>.</cite></li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Nobel_Medycyna" title="Szablon:Nobel Medycyna"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Nobel_Medycyna" title="Dyskusja szablonu:Nobel Medycyna"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Nobel_Medycyna&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Laureaci_Nagrody_Nobla_w_dziedzinie_fizjologii_lub_medycyny" title="Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny">Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">XX wiek</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li>1901: <a href="/wiki/Emil_Adolf_von_Behring" title="Emil Adolf von Behring">Behring</a></li> <li>1902: <a href="/wiki/Ronald_Ross" title="Ronald Ross">Ross</a></li> <li>1903: <a href="/wiki/Niels_Ryberg_Finsen" title="Niels Ryberg Finsen">Finsen</a></li> <li>1904: <a href="/wiki/Iwan_Paw%C5%82ow" title="Iwan Pawłow">Pawłow</a></li> <li>1905: <a href="/wiki/Robert_Koch" title="Robert Koch">Koch</a></li> <li>1906: <a href="/wiki/Camillo_Golgi" title="Camillo Golgi">Golgi</a>, <a href="/wiki/Santiago_Ram%C3%B3n_y_Cajal" title="Santiago Ramón y Cajal">Ramón y Cajal</a></li> <li>1907: <a href="/wiki/Charles_Laveran" title="Charles Laveran">Laveran</a></li> <li>1908: <a href="/wiki/Ilja_Miecznikow" title="Ilja Miecznikow">Miecznikow</a>, <a class="mw-selflink selflink">Ehrlich</a></li> <li>1909: <a href="/wiki/Emil_Theodor_Kocher" title="Emil Theodor Kocher">Kocher</a></li> <li>1910: <a href="/wiki/Albrecht_Kossel" title="Albrecht Kossel">Kossel</a></li> <li>1911: <a href="/wiki/Allvar_Gullstrand" title="Allvar Gullstrand">Gullstrand</a></li> <li>1912: <a href="/wiki/Alexis_Carrel" title="Alexis Carrel">Carrel</a></li> <li>1913: <a href="/wiki/Charles_Robert_Richet" title="Charles Robert Richet">Richet</a></li> <li>1914: <a href="/wiki/Robert_B%C3%A1r%C3%A1ny" title="Robert Bárány">Bárány</a></li> <li>1919: <a href="/wiki/Jules_Bordet" title="Jules Bordet">Bordet</a></li> <li>1920: <a href="/wiki/August_Krogh" title="August Krogh">Krogh</a></li> <li>1922: <a href="/wiki/Archibald_Vivian_Hill" title="Archibald Vivian Hill">Hill</a>, <a href="/wiki/Otto_Meyerhof" title="Otto Meyerhof">Meyerhof</a></li> <li>1923: <a href="/wiki/Frederick_Banting" title="Frederick Banting">Banting</a>, <a href="/wiki/John_Macleod" title="John Macleod">Macleod</a></li> <li>1924: <a href="/wiki/Willem_Einthoven" title="Willem Einthoven">Einthoven</a></li> <li>1926: <a href="/wiki/Johannes_Fibiger" title="Johannes Fibiger">Fibiger</a></li> <li>1927: <a href="/wiki/Julius_Wagner-Jauregg" title="Julius Wagner-Jauregg">Wagner-Jauregg</a></li> <li>1928: <a href="/wiki/Charles_Nicolle" title="Charles Nicolle">Nicolle</a></li> <li>1929: <a href="/wiki/Christiaan_Eijkman" title="Christiaan Eijkman">Eijkman</a>, <a href="/wiki/Frederick_Hopkins" title="Frederick Hopkins">Hopkins</a></li> <li>1930: <a href="/wiki/Karl_Landsteiner" title="Karl Landsteiner">Landsteiner</a></li> <li>1931: <a href="/wiki/Otto_Heinrich_Warburg" title="Otto Heinrich Warburg">Warburg</a></li> <li>1932: <a href="/wiki/Charles_Sherrington" title="Charles Sherrington">Sherrington</a>, <a href="/wiki/Edgar_Douglas_Adrian" title="Edgar Douglas Adrian">Adrian</a></li> <li>1933: <a href="/wiki/Thomas_Hunt_Morgan" title="Thomas Hunt Morgan">Morgan</a></li> <li>1934: <a href="/wiki/George_Whipple" title="George Whipple">Whipple</a>, <a href="/wiki/George_Minot" title="George Minot">Minot</a>, <a href="/wiki/William_Murphy" title="William Murphy">Murphy</a></li> <li>1935: <a href="/wiki/Hans_Spemann" title="Hans Spemann">Spemann</a></li> <li>1936: <a href="/wiki/Henry_Hallett_Dale" title="Henry Hallett Dale">Dale</a>, <a href="/wiki/Otto_Loewi" title="Otto Loewi">Loewi</a></li> <li>1937: <a href="/wiki/Albert_Szent-Gy%C3%B6rgyi" title="Albert Szent-Györgyi">Szent-Györgyi</a></li> <li>1938: <a href="/wiki/Corneille_Heymans" title="Corneille Heymans">Heymans</a></li> <li>1939: <a href="/wiki/Gerhard_Domagk" title="Gerhard Domagk">Domagk</a></li> <li>1943: <a href="/wiki/Henrik_Dam" title="Henrik Dam">Dam</a>, <a href="/wiki/Edward_Adelbert_Doisy" title="Edward Adelbert Doisy">Doisy</a></li> <li>1944: <a href="/wiki/Joseph_Erlanger" title="Joseph Erlanger">Erlanger</a>, <a href="/wiki/Herbert_Spencer_Gasser" title="Herbert Spencer Gasser">Gasser</a></li> <li>1945: <a href="/wiki/Alexander_Fleming" title="Alexander Fleming">Fleming</a>, <a href="/wiki/Ernst_Boris_Chain" title="Ernst Boris Chain">Chain</a>, <a href="/wiki/Howard_Florey" title="Howard Florey">Florey</a></li> <li>1946: <a href="/wiki/Hermann_Joseph_Muller" title="Hermann Joseph Muller">Muller</a></li> <li>1947: <a href="/wiki/Carl_Ferdinand_Cori" title="Carl Ferdinand Cori">C.Cori</a>, <a href="/wiki/Gerty_Cori" title="Gerty Cori">G.Cori</a>, <a href="/wiki/Bernardo_Houssay" title="Bernardo Houssay">Houssay</a></li> <li>1948: <a href="/wiki/Paul_M%C3%BCller" title="Paul Müller">Müller</a></li> <li>1949: <a href="/wiki/Walter_Rudolf_Hess" title="Walter Rudolf Hess">Hess</a>, <a href="/wiki/Egas_Moniz" title="Egas Moniz">Moniz</a></li> <li>1950: <a href="/wiki/Edward_Calvin_Kendall" title="Edward Calvin Kendall">Kendall</a>, <a href="/wiki/Tadeusz_Reichstein" title="Tadeusz Reichstein">Reichstein</a>, <a href="/wiki/Philip_Showalter_Hench" title="Philip Showalter Hench">Hench</a></li> <li>1951: <a href="/wiki/Max_Theiler" title="Max Theiler">Theiler</a></li> <li>1952: <a href="/wiki/Selman_Waksman" title="Selman Waksman">Waksman</a></li> <li>1953: <a href="/wiki/Hans_Adolf_Krebs" title="Hans Adolf Krebs">Krebs</a>, <a href="/wiki/Fritz_Lipmann" title="Fritz Lipmann">Lipmann</a></li> <li>1954: <a href="/wiki/John_Franklin_Enders" title="John Franklin Enders">Enders</a>, <a href="/wiki/Thomas_Huckle_Weller" title="Thomas Huckle Weller">Weller</a>, <a href="/wiki/Frederick_Chapman_Robbins" title="Frederick Chapman Robbins">Robbins</a></li> <li>1955: <a href="/wiki/Hugo_Theorell" title="Hugo Theorell">Theorell</a></li> <li>1956: <a href="/wiki/Andr%C3%A9_Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Cournand" title="André Frédéric Cournand">Cournand</a>, <a href="/wiki/Werner_For%C3%9Fmann" title="Werner Forßmann">Forßmann</a>, <a href="/wiki/Dickinson_W._Richards" title="Dickinson W. Richards">Richards</a></li> <li>1957: <a href="/wiki/Daniel_Bovet" title="Daniel Bovet">Bovet</a></li> <li>1958: <a href="/wiki/George_Wells_Beadle" title="George Wells Beadle">Beadle</a>, <a href="/wiki/Edward_Lawrie_Tatum" title="Edward Lawrie Tatum">Tatum</a>, <a href="/wiki/Joshua_Lederberg" title="Joshua Lederberg">Lederberg</a></li> <li>1959: <a href="/wiki/Severo_Ochoa_de_Albornoz" title="Severo Ochoa de Albornoz">Ochoa</a>, <a href="/wiki/Arthur_Kornberg" title="Arthur Kornberg">Kornberg</a></li> <li>1960: <a href="/wiki/Frank_Macfarlane_Burnet" title="Frank Macfarlane Burnet">Burnet</a>, <a href="/wiki/Peter_Medawar" title="Peter Medawar">Medawar</a></li> <li>1961: <a href="/wiki/Georg_von_B%C3%A9k%C3%A9sy" title="Georg von Békésy">Békésy</a></li> <li>1962: <a href="/wiki/Francis_Crick" title="Francis Crick">Crick</a>, <a href="/wiki/James_Watson" title="James Watson">Watson</a>, <a href="/wiki/Maurice_Wilkins" title="Maurice Wilkins">Wilkins</a></li> <li>1963: <a href="/wiki/John_Carew_Eccles" title="John Carew Eccles">Eccles</a>, <a href="/wiki/Alan_Lloyd_Hodgkin" title="Alan Lloyd Hodgkin">Hodgkin</a>, <a href="/wiki/Andrew_Fielding_Huxley" title="Andrew Fielding Huxley">Huxley</a></li> <li>1964: <a href="/wiki/Konrad_Bloch" title="Konrad Bloch">Bloch</a>, <a href="/wiki/Feodor_Lynen" title="Feodor Lynen">Lynen</a></li> <li>1965: <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_Jacob" title="François Jacob">Jacob</a>, <a href="/wiki/Andr%C3%A9_Michel_Lwoff" title="André Michel Lwoff">Lwoff</a>, <a href="/wiki/Jacques_Monod" title="Jacques Monod">Monod</a></li> <li>1966: <a href="/wiki/Francis_Peyton_Rous" title="Francis Peyton Rous">Rous</a>, <a href="/wiki/Charles_Huggins" title="Charles Huggins">Huggins</a></li> <li>1967: <a href="/wiki/Ragnar_Granit" title="Ragnar Granit">Granit</a>, <a href="/wiki/Haldan_Keffer_Hartline" title="Haldan Keffer Hartline">Hartline</a>, <a href="/wiki/George_Wald" title="George Wald">Wald</a></li> <li>1968: <a href="/wiki/Robert_William_Holley" title="Robert William Holley">Holley</a>, <a href="/wiki/Har_Gobind_Khorana" title="Har Gobind Khorana">Khorana</a>, <a href="/wiki/Marshall_Nirenberg" title="Marshall Nirenberg">Nirenberg</a></li> <li>1969: <a href="/wiki/Max_Delbr%C3%BCck" title="Max Delbrück">Delbrück</a>, <a href="/wiki/Alfred_Day_Hershey" title="Alfred Day Hershey">Hershey</a>, <a href="/wiki/Salvador_Luria" title="Salvador Luria">Luria</a></li> <li>1970: <a href="/wiki/Bernard_Katz" title="Bernard Katz">Katz</a>, <a href="/wiki/Ulf_von_Euler" title="Ulf von Euler">Euler</a>, <a href="/wiki/Julius_Axelrod" title="Julius Axelrod">Axelrod</a></li> <li>1971: <a href="/wiki/Earl_Wilbur_Sutherland_Jr." title="Earl Wilbur Sutherland Jr.">Sutherland</a></li> <li>1972: <a href="/wiki/Gerald_Edelman" title="Gerald Edelman">Edelman</a>, <a href="/wiki/Rodney_Robert_Porter" title="Rodney Robert Porter">Porter</a></li> <li>1973: <a href="/wiki/Karl_von_Frisch" title="Karl von Frisch">Frisch</a>, <a href="/wiki/Konrad_Lorenz" title="Konrad Lorenz">Lorenz</a>, <a href="/wiki/Nikolaas_Tinbergen" title="Nikolaas Tinbergen">Tinbergen</a></li> <li>1974: <a href="/wiki/Albert_Claude" title="Albert Claude">Claude</a>, <a href="/wiki/Christian_de_Duve" title="Christian de Duve">Duve</a>, <a href="/wiki/George_Emil_Palade" title="George Emil Palade">Palade</a></li> <li>1975: <a href="/wiki/David_Baltimore" title="David Baltimore">Baltimore</a>, <a href="/wiki/Renato_Dulbecco" title="Renato Dulbecco">Dulbecco</a>, <a href="/wiki/Howard_Martin_Temin" title="Howard Martin Temin">Temin</a></li> <li>1976: <a href="/wiki/Baruch_Samuel_Blumberg" title="Baruch Samuel Blumberg">Blumberg</a>, <a href="/wiki/Daniel_Carleton_Gajdusek" title="Daniel Carleton Gajdusek">Gajdusek</a></li> <li>1977: <a href="/wiki/Roger_Guillemin" title="Roger Guillemin">Guillemin</a>, <a href="/wiki/Andrew_Schally" title="Andrew Schally">Schally</a>, <a href="/wiki/Rosalyn_Yalow" title="Rosalyn Yalow">Yalow</a></li> <li>1978: <a href="/wiki/Werner_Arber" title="Werner Arber">Arber</a>, <a href="/wiki/Daniel_Nathans" title="Daniel Nathans">Nathans</a>, <a href="/wiki/Hamilton_Othanel_Smith" title="Hamilton Othanel Smith">Smith</a></li> <li>1979: <a href="/wiki/Allan_McLeod_Cormack" title="Allan McLeod Cormack">Cormack</a>, <a href="/wiki/Godfrey_Hounsfield" title="Godfrey Hounsfield">Hounsfield</a></li> <li>1980: <a href="/wiki/Baruj_Benacerraf" title="Baruj Benacerraf">Benacerraf</a>, <a href="/wiki/Jean_Dausset" title="Jean Dausset">Dausset</a>, <a href="/wiki/George_Snell" title="George Snell">Snell</a></li> <li>1981: <a href="/wiki/Roger_Wolcott_Sperry" title="Roger Wolcott Sperry">Sperry</a>, <a href="/wiki/David_Hubel" title="David Hubel">Hubel</a>, <a href="/wiki/Torsten_Wiesel" title="Torsten Wiesel">Wiesel</a></li> <li>1982: <a href="/wiki/Sune_Bergstr%C3%B6m" title="Sune Bergström">Bergström</a>, <a href="/wiki/Bengt_Samuelsson" title="Bengt Samuelsson">Samuelsson</a>, <a href="/wiki/John_Vane" title="John Vane">Vane</a></li> <li>1983: <a href="/wiki/Barbara_McClintock" title="Barbara McClintock">McClintock</a></li> <li>1984: <a href="/wiki/Niels_K._Jerne" title="Niels K. Jerne">Jerne</a>, <a href="/wiki/Georges_K%C3%B6hler" title="Georges Köhler">Köhler</a>, <a href="/wiki/C%C3%A9sar_Milstein" title="César Milstein">Milstein</a></li> <li>1985: <a href="/wiki/Michael_Stuart_Brown" title="Michael Stuart Brown">Brown</a>, <a href="/wiki/Joseph_L._Goldstein" title="Joseph L. Goldstein">Goldstein</a></li> <li>1986: <a href="/wiki/Stanley_Cohen" title="Stanley Cohen">Cohen</a>, <a href="/wiki/Rita_Levi-Montalcini" title="Rita Levi-Montalcini">Levi-Montalcini</a></li> <li>1987: <a href="/wiki/Susumu_Tonegawa" title="Susumu Tonegawa">Tonegawa</a></li> <li>1988: <a href="/wiki/James_W._Black" title="James W. Black">Black</a>, <a href="/wiki/Gertrude_Elion" title="Gertrude Elion">Elion</a>, <a href="/wiki/George_Hitchings" title="George Hitchings">Hitchings</a></li> <li>1989: <a href="/wiki/J._Michael_Bishop" title="J. Michael Bishop">Bishop</a>, <a href="/wiki/Harold_Varmus" title="Harold Varmus">Varmus</a></li> <li>1990: <a href="/wiki/Joseph_Murray" title="Joseph Murray">Murray</a>, <a href="/wiki/E._Donnall_Thomas" title="E. Donnall Thomas">Thomas</a></li> <li>1991: <a href="/wiki/Erwin_Neher" title="Erwin Neher">Neher</a>, <a href="/wiki/Bert_Sakmann" title="Bert Sakmann">Sakmann</a></li> <li>1992: <a href="/wiki/Edmond_H._Fischer" title="Edmond H. Fischer">Fischer</a>, <a href="/wiki/Edwin_G._Krebs" title="Edwin G. Krebs">Krebs</a></li> <li>1993: <a href="/wiki/Richard_J._Roberts" title="Richard J. Roberts">Roberts</a>, <a href="/wiki/Phillip_Sharp" title="Phillip Sharp">Sharp</a></li> <li>1994: <a href="/wiki/Alfred_Gilman" title="Alfred Gilman">Gilman</a>, <a href="/wiki/Martin_Rodbell" title="Martin Rodbell">Rodbell</a></li> <li>1995: <a href="/wiki/Edward_B._Lewis" title="Edward B. Lewis">Lewis</a>, <a href="/wiki/Christiane_N%C3%BCsslein-Volhard" title="Christiane Nüsslein-Volhard">Nüsslein-Volhard</a>, <a href="/wiki/Eric_F._Wieschaus" title="Eric F. Wieschaus">Wieschaus</a></li> <li>1996: <a href="/wiki/Peter_Doherty" title="Peter Doherty">Doherty</a>, <a href="/wiki/Rolf_Zinkernagel" title="Rolf Zinkernagel">Zinkernagel</a></li> <li>1997: <a href="/wiki/Stanley_Prusiner" title="Stanley Prusiner">Prusiner</a></li> <li>1998: <a href="/wiki/Robert_Furchgott" title="Robert Furchgott">Furchgott</a>, <a href="/wiki/Louis_Ignarro" title="Louis Ignarro">Ignarro</a>, <a href="/wiki/Ferid_Murad" title="Ferid Murad">Murad</a></li> <li>1999: <a href="/wiki/G%C3%BCnter_Blobel" title="Günter Blobel">Blobel</a></li> <li>2000: <a href="/wiki/Arvid_Carlsson" title="Arvid Carlsson">Carlsson</a>, <a href="/wiki/Paul_Greengard" title="Paul Greengard">Greengard</a>, <a href="/wiki/Eric_Kandel" title="Eric Kandel">Kandel</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">XXI wiek</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li>2001: <a href="/wiki/Leland_H._Hartwell" title="Leland H. Hartwell">Hartwell</a>, <a href="/wiki/Tim_Hunt" title="Tim Hunt">Hunt</a>, <a href="/wiki/Paul_Nurse" title="Paul Nurse">Nurse</a></li> <li>2002: <a href="/wiki/Sydney_Brenner" title="Sydney Brenner">Brenner</a>, <a href="/wiki/Howard_Robert_Horvitz" title="Howard Robert Horvitz">Horvitz</a>, <a href="/wiki/John_Sulston" title="John Sulston">Sulston</a></li> <li>2003: <a href="/wiki/Paul_Lauterbur" title="Paul Lauterbur">Lauterbur</a>, <a href="/wiki/Peter_Mansfield" title="Peter Mansfield">Mansfield</a></li> <li>2004: <a href="/wiki/Richard_Axel" title="Richard Axel">Axel</a>, <a href="/wiki/Linda_B._Buck" title="Linda B. Buck">Buck</a></li> <li>2005: <a href="/wiki/Barry_Marshall" title="Barry Marshall">Marshall</a>, <a href="/wiki/Robin_Warren" title="Robin Warren">Warren</a></li> <li>2006: <a href="/wiki/Andrew_Z._Fire" title="Andrew Z. Fire">Fire</a>, <a href="/wiki/Craig_C._Mello" title="Craig C. Mello">Mello</a></li> <li>2007: <a href="/wiki/Martin_Evans" title="Martin Evans">Evans</a>, <a href="/wiki/Mario_Capecchi" title="Mario Capecchi">Capecchi</a>, <a href="/wiki/Oliver_Smithies" title="Oliver Smithies">Smithies</a></li> <li>2008: <a href="/wiki/Harald_zur_Hausen" title="Harald zur Hausen">zur Hausen</a>, <a href="/wiki/Fran%C3%A7oise_Barr%C3%A9-Sinoussi" title="Françoise Barré-Sinoussi">Barré-Sinoussi</a>, <a href="/wiki/Luc_Montagnier" title="Luc Montagnier">Montagnier</a></li> <li>2009: <a href="/wiki/Elizabeth_Blackburn" title="Elizabeth Blackburn">Blackburn</a>, <a href="/wiki/Carol_Greider" title="Carol Greider">Greider</a>, <a href="/wiki/Jack_Szostak" title="Jack Szostak">Szostak</a></li> <li>2010: <a href="/wiki/Robert_Edwards" title="Robert Edwards">Edwards</a></li> <li>2011: <a href="/wiki/Bruce_Beutler" title="Bruce Beutler">Beutler</a>, <a href="/wiki/Jules_Hoffmann" title="Jules Hoffmann">Hoffmann</a>, <a href="/wiki/Ralph_Steinman" title="Ralph Steinman">Steinman</a></li> <li>2012: <a href="/wiki/John_Gurdon" title="John Gurdon">Gurdon</a>, <a href="/wiki/Shin%E2%80%99ya_Yamanaka" title="Shin’ya Yamanaka">Yamanaka</a></li> <li>2013: <a href="/wiki/James_Rothman" title="James Rothman">Rothman</a>, <a href="/wiki/Randy_Schekman" title="Randy Schekman">Schekman</a>, <a href="/wiki/Thomas_S%C3%BCdhof" title="Thomas Südhof">Südhof</a></li> <li>2014: <a href="/wiki/Edvard_Moser" title="Edvard Moser">E. Moser</a>, <a href="/wiki/May-Britt_Moser" title="May-Britt Moser">M.-B. Moser</a>, <a href="/wiki/John_O%E2%80%99Keefe" title="John O’Keefe">O’Keefe</a></li> <li>2015: <a href="/wiki/William_C._Campbell" title="William C. Campbell">Campbell</a>, <a href="/wiki/Satoshi_%C5%8Cmura" title="Satoshi Ōmura">Ōmura</a>, <a href="/wiki/Tu_Youyou" title="Tu Youyou">Tu</a></li> <li>2016: <a href="/wiki/Yoshinori_%C5%8Csumi" title="Yoshinori Ōsumi">Ōsumi</a></li> <li>2017: <a href="/wiki/Jeffrey_C._Hall" title="Jeffrey C. Hall">Hall</a>, <a href="/wiki/Michael_Rosbash" title="Michael Rosbash">Rosbash</a>, <a href="/wiki/Michael_W._Young" title="Michael W. Young">Young</a></li> <li>2018: <a href="/wiki/James_P._Allison" title="James P. Allison">Allison</a>, <a href="/wiki/Tasuku_Honjo" title="Tasuku Honjo">Honjo</a></li> <li>2019: <a href="/wiki/Peter_Ratcliffe" title="Peter Ratcliffe">Ratcliffe</a>, <a href="/wiki/Gregg_L._Semenza" title="Gregg L. Semenza">Semenza</a>, <a href="/wiki/William_Kaelin_Jr." title="William Kaelin Jr.">Kaelin</a></li> <li>2020: <a href="/wiki/Harvey_Alter" title="Harvey Alter">Alter</a>, <a href="/wiki/Michael_Houghton" title="Michael Houghton">Houghton</a>, <a href="/wiki/Charles_M._Rice" title="Charles M. Rice">Rice</a></li> <li>2021: <a href="/wiki/David_Julius" title="David Julius">Julius</a>, <a href="/wiki/Ardem_Patapoutian" title="Ardem Patapoutian">Patapoutian</a></li> <li>2022: <a href="/wiki/Svante_P%C3%A4%C3%A4bo" title="Svante Pääbo">Pääbo</a></li> <li>2023: <a href="/wiki/Katalin_Karik%C3%B3" title="Katalin Karikó">Karikó</a>, <a href="/wiki/Drew_Weissman" title="Drew Weissman">Weissman</a></li> <li>2024: <a href="/wiki/Victor_Ambros" title="Victor Ambros">Ambros</a>, <a href="/wiki/Gary_Ruvkun" title="Gary Ruvkun">Ruvkun</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:NobelP2.png" class="mw-file-description" title="Nobel"><img alt="Nobel" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/NobelP2.png/80px-NobelP2.png" decoding="async" width="80" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/NobelP2.png/120px-NobelP2.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/NobelP2.png/160px-NobelP2.png 2x" data-file-width="539" data-file-height="542" /></a></span> </p> </div></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-p"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description">osoba</span>):</div><ul><li><a href="/wiki/International_Standard_Name_Identifier" title="International Standard Name Identifier">ISNI</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/0000000109999103">0000000109999103</a></span></li><li><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/95371829">95371829</a></span></li><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/n83164445">n83164445</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/118529358">118529358</a></span></li><li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Web_NDL_Authorities" class="extiw" title="de:Web NDL Authorities">NDL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00620616">00620616</a></span></li><li><a href="/wiki/LIBRIS" title="LIBRIS">LIBRIS</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://libris.kb.se/katalogisering/75kmmm8r3kkklh4">75kmmm8r3kkklh4</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb17212803d">17212803d</a></span></li><li><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_Universitaire_de_Documentation" title="Système Universitaire de Documentation">SUDOC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idref.fr/069138060">069138060</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Australii" title="Biblioteka Narodowa Australii">NLA</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nla.gov.au/anbd.aut-an35241774">35241774</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/nlk20000079337">nlk20000079337</a></span></li><li><a href="/wiki/Holenderska_Biblioteka_Narodowa" title="Holenderska Biblioteka Narodowa">NTA</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bibliotheken.nl/doc/thes/p070806500">070806500</a></span></li><li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Open_Library" class="extiw" title="en:Open Library">Open Library</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://openlibrary.org/books/OL154905A">OL154905A</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_(Warszawa)" title="Biblioteka Narodowa (Warszawa)">PLWABN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dbn.bn.org.pl/descriptor-details/9810595467105606">9810595467105606</a></span></li><li><a href="/wiki/NUKAT" title="NUKAT">NUKAT</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nukat.edu.pl/aut/n%20%2001031323">n01031323</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007260723905171">987007260723905171</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Portugalii" title="Biblioteka Narodowa Portugalii">PTBNP</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://urn.bn.pt/nca/unimarc-authorities/txt?id=832584">832584</a></span></li><li><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Cat%C3%A0leg_d%27autoritats_de_noms_i_t%C3%ADtols_de_Catalunya" class="extiw" title="ca:Catàleg d'autoritats de noms i títols de Catalunya">CANTIC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://cantic.bnc.cat/registres/CUCId/a10980490">a10980490</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3896812.html">3896812</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/biography/Paul-Ehrlich">biography/Paul-Ehrlich</a></span></li> <li><a href="/wiki/Enciclopedia_Treccani" title="Enciclopedia Treccani">Treccani</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/paul-ehrlich">paul-ehrlich</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3219" class="extiw" title="d:Property:P3219">Universalis</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/paul-ehrlich/">paul-ehrlich</a></span></li> <li><a href="/wiki/Nationalencyklopedin" title="Nationalencyklopedin">NE.se</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ne.se/uppslagsverk/encyklopedi/lång/paul-ehrlich">paul-ehrlich</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=Paul_Ehrlich">Paul_Ehrlich</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0023592.xml">0023592</a></span></li> <li><a href="/wiki/Den_Store_Danske_Encyklop%C3%A6di" title="Den Store Danske Encyklopædi">DSDE</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8313&url_prefix=https://lex.dk/&id=Paul_Ehrlich">Paul_Ehrlich</a></span></li> <li><a href="/wiki/Hrvatska_enciklopedija" title="Hrvatska enciklopedija">Hrvatska enciklopedija</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciklopedija.hr/Natuknica.aspx?ID=17233">17233</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&oldid=74694081">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&oldid=74694081</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Paul_Ehrlich" title="Kategoria:Paul Ehrlich">Paul Ehrlich</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Nobli%C5%9Bci_%E2%80%93_fizjologia_i_medycyna" title="Kategoria:Nobliści – fizjologia i medycyna">Nobliści – fizjologia i medycyna</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Absolwenci_i_uczniowie_gimnazjum_%C5%9Bw._Marii_Magdaleny_we_Wroc%C5%82awiu" title="Kategoria:Absolwenci i uczniowie gimnazjum św. Marii Magdaleny we Wrocławiu">Absolwenci i uczniowie gimnazjum św. Marii Magdaleny we Wrocławiu</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Absolwenci_Kr%C3%B3lewskiego_Uniwersytetu_Wroc%C5%82awskiego" title="Kategoria:Absolwenci Królewskiego Uniwersytetu Wrocławskiego">Absolwenci Królewskiego Uniwersytetu Wrocławskiego</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Absolwenci_Uniwersytetu_w_Strasburgu" title="Kategoria:Absolwenci Uniwersytetu w Strasburgu">Absolwenci Uniwersytetu w Strasburgu</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Absolwenci_i_studenci_Uniwersytetu_we_Fryburgu_Bryzgowijskim" title="Kategoria:Absolwenci i studenci Uniwersytetu we Fryburgu Bryzgowijskim">Absolwenci i studenci Uniwersytetu we Fryburgu Bryzgowijskim</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Absolwenci_i_studenci_Uniwersytetu_w_Lipsku" title="Kategoria:Absolwenci i studenci Uniwersytetu w Lipsku">Absolwenci i studenci Uniwersytetu w Lipsku</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Niemieccy_bakteriolodzy" title="Kategoria:Niemieccy bakteriolodzy">Niemieccy bakteriolodzy</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Niemieccy_wynalazcy" title="Kategoria:Niemieccy wynalazcy">Niemieccy wynalazcy</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Ludzie_zwi%C4%85zani_z_Prudnikiem" title="Kategoria:Ludzie związani z Prudnikiem">Ludzie związani z Prudnikiem</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Tajni_radcy" title="Kategoria:Tajni radcy">Tajni radcy</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Cz%C5%82onkowie_National_Academy_of_Sciences" title="Kategoria:Członkowie National Academy of Sciences">Członkowie National Academy of Sciences</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Cz%C5%82onkowie_Kr%C3%B3lewskiej_Szwedzkiej_Akademii_Nauk" title="Kategoria:Członkowie Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk">Członkowie Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Odznaczeni_Orderem_Maksymiliana" title="Kategoria:Odznaczeni Orderem Maksymiliana">Odznaczeni Orderem Maksymiliana</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Niemieccy_cz%C5%82onkowie_Royal_Society" title="Kategoria:Niemieccy członkowie Royal Society">Niemieccy członkowie Royal Society</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Osoby_upami%C4%99tnione_nazwami_krater%C3%B3w_na_Ksi%C4%99%C5%BCycu" title="Kategoria:Osoby upamiętnione nazwami kraterów na Księżycu">Osoby upamiętnione nazwami kraterów na Księżycu</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Niemcy_upami%C4%99tnieni_nazwami_nagr%C3%B3d" title="Kategoria:Niemcy upamiętnieni nazwami nagród">Niemcy upamiętnieni nazwami nagród</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Niemieccy_%C5%BBydzi" title="Kategoria:Niemieccy Żydzi">Niemieccy Żydzi</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Ludzie_urodzeni_w_Strzelinie" title="Kategoria:Ludzie urodzeni w Strzelinie">Ludzie urodzeni w Strzelinie</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Wyk%C5%82adowcy_Uniwersytetu_Johanna_Wolfganga_Goethego_we_Frankfurcie_nad_Menem" title="Kategoria:Wykładowcy Uniwersytetu Johanna Wolfganga Goethego we Frankfurcie nad Menem">Wykładowcy Uniwersytetu Johanna Wolfganga Goethego we Frankfurcie nad Menem</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Urodzeni_w_1854" title="Kategoria:Urodzeni w 1854">Urodzeni w 1854</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Zmarli_w_1915" title="Kategoria:Zmarli w 1915">Zmarli w 1915</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Uniwersalny_szablon_cytowania_%E2%80%93_brak_strony" title="Kategoria:Uniwersalny szablon cytowania – brak strony">Uniwersalny szablon cytowania – brak strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablony_cytowania_%E2%80%93_problemy_%E2%80%93_cytuj_%E2%80%93_strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Kategoria:Szablony cytowania – problemy – cytuj – strona główna">Szablony cytowania – problemy – cytuj – strona główna</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_IPA_do_sprawdzenia" title="Kategoria:Szablon IPA do sprawdzenia">Szablon IPA do sprawdzenia</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_propozycjami_t%C5%82umacze%C5%84" title="Kategoria:Artykuły z propozycjami tłumaczeń">Artykuły z propozycjami tłumaczeń</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 6 wrz 2024, 13:17.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Paul_Ehrlich&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-645858d48f-wlcq5","wgBackendResponseTime":182,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.803","walltime":"1.698","ppvisitednodes":{"value":7856,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":108655,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":10988,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":18,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":44152,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":10,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1019.607 1 -total"," 21.82% 222.495 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 19.12% 194.970 16 Szablon:Link-interwiki"," 18.01% 183.644 1 Szablon:Przypisy"," 16.72% 170.486 1 Szablon:Naukowiec_infobox"," 15.39% 156.957 21 Szablon:Cytuj"," 12.89% 131.420 1 Szablon:Nobel_Medycyna"," 12.53% 127.729 1 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 6.68% 68.125 4 Szablon:Infobox_projekt"," 6.40% 65.267 2 Szablon:Pierwszy_niepusty"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.448","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":6810741,"limit":52428800},"limitreport-logs":"required = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Neue Deutsche Biographie\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\next = false\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Angewandte Chemie International Edition\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7649cfcddd-xc4t6","timestamp":"20241127120429","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Paul Ehrlich","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Paul_Ehrlich","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q57089","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q57089","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2001-11-15T18:37:28Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/0\/05\/Paul_Ehrlich_1915.jpg","headline":"niemiecki chemik i bakteriolog, noblista"}</script> </body> </html>