CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Alchemia – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"1f3d80b1-8435-4143-a2ba-e3864ab8ae96","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Alchemia","wgTitle":"Alchemia","wgCurRevisionId":74920362,"wgRevisionId":74920362,"wgArticleId":49228,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablon cytowania czasopisma – brak numeru strony","Artykuły z wyrażeniami zwodniczymi od 2016-06","Artykuły z wyrażeniami zwodniczymi od 2018-01","Alchemia"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Alchemia","wgRelevantArticleId":49228,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia", "wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":74920362,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q39689","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false, "wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site", "mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Alchemik_Sedziwoj_Matejko.JPG/1200px-Alchemik_Sedziwoj_Matejko.JPG"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="669"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Alchemik_Sedziwoj_Matejko.JPG/800px-Alchemik_Sedziwoj_Matejko.JPG"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="446"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Alchemik_Sedziwoj_Matejko.JPG/640px-Alchemik_Sedziwoj_Matejko.JPG"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="357"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Alchemia – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Alchemia"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Alchemia&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Alchemia"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Alchemia rootpage-Alchemia skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Alchemia" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Alchemia" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Alchemia" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Alchemia" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Historia_alchemii" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia_alchemii"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Historia alchemii</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Historia_alchemii-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Historia alchemii</span> </button> <ul id="toc-Historia_alchemii-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Zmierzch_alchemii" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Zmierzch_alchemii"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Zmierzch alchemii</span> </div> </a> <ul id="toc-Zmierzch_alchemii-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Interpretacja_psychologiczna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Interpretacja_psychologiczna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Interpretacja psychologiczna</span> </div> </a> <ul id="toc-Interpretacja_psychologiczna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Alchemia_a_sztuka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Alchemia_a_sztuka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Alchemia a sztuka</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Alchemia_a_sztuka-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Alchemia a sztuka</span> </button> <ul id="toc-Alchemia_a_sztuka-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Alchemia_w_sztuce_współczesnej" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Alchemia_w_sztuce_współczesnej"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Alchemia w sztuce współczesnej</span> </div> </a> <ul id="toc-Alchemia_w_sztuce_współczesnej-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Motywy_alchemii_w_literaturze" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Motywy_alchemii_w_literaturze"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Motywy alchemii w literaturze</span> </div> </a> <ul id="toc-Motywy_alchemii_w_literaturze-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Alchemia</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 97 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-97" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">97 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Alchemie" title="Alchemie – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Alchemie" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Alchemie" title="Alchemie – szwajcarski niemiecki" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Alchemie" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="szwajcarski niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%88%8D%E1%8A%A8%E1%88%9A" title="አልከሚ – amharski" lang="am" hreflang="am" data-title="አልከሚ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amharski" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%A7%D8%A1" title="خيمياء – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="خيمياء" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Alquimia" title="Alquimia – aragoński" lang="an" hreflang="an" data-title="Alquimia" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragoński" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Alquimia" title="Alquimia – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Alquimia" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C6%8Flkimya" title="Əlkimya – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="Əlkimya" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%B2%E0%A6%95%E0%A7%87%E0%A6%AE%E0%A6%BF" title="আলকেমি – bengalski" lang="bn" hreflang="bn" data-title="আলকেমি" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalski" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%85%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%8F" title="Алхимия – baszkirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Алхимия" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baszkirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%85%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%8F" title="Алхімія – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Алхімія" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D1%85%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%8F" title="Альхімія – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Альхімія" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Alkimiya" title="Alkimiya – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Alkimiya" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%85%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%8F" title="Алхимия – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Алхимия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BD%BA%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%99%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%A9%E0%BD%A3%E0%BC%8D" title="གསེར་བཙོ་རྩལ། – tybetański" lang="bo" hreflang="bo" data-title="གསེར་བཙོ་རྩལ།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tybetański" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Alhemija" title="Alhemija – bośniacki" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Alhemija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bośniacki" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Alkimiezh" title="Alkimiezh – bretoński" lang="br" hreflang="br" data-title="Alkimiezh" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretoński" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Alqu%C3%ADmia" title="Alquímia – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Alquímia" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Alchymie" title="Alchymie – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Alchymie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Alchimia" title="Alchimia – korsykański" lang="co" hreflang="co" data-title="Alchimia" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="korsykański" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Alcemi" title="Alcemi – walijski" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Alcemi" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walijski" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Alkymi" title="Alkymi – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Alkymi" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%A7" title="خيميا – marokański arabski" lang="ary" hreflang="ary" data-title="خيميا" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="marokański arabski" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Alchemie" title="Alchemie – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Alchemie" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Alkeemia" title="Alkeemia – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Alkeemia" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BB%CF%87%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CE%AF%CE%B1" title="Αλχημεία – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Αλχημεία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Alchemy" title="Alchemy – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Alchemy" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Alquimia" title="Alquimia – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Alquimia" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Alkemio" title="Alkemio – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Alkemio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Alkimia" title="Alkimia – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Alkimia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7" title="کیمیا – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="کیمیا" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Alchimie" title="Alchimie – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Alchimie" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Algemy" title="Algemy – zachodniofryzyjski" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Algemy" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="zachodniofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Ailceimic" title="Ailceimic – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Ailceimic" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Alquimia" title="Alquimia – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Alquimia" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%97%B0%EA%B8%88%EC%88%A0" title="연금술 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="연금술" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%AC%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%AB%D5%A1" title="Ալքիմիա – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ալքիմիա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%80%E0%A4%AE%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="कीमिया – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="कीमिया" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Alkemija" title="Alkemija – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Alkemija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Alkemio" title="Alkemio – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Alkemio" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Alkimia" title="Alkimia – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Alkimia" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Alchimia" title="Alchimia – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Alchimia" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Gullger%C3%B0arlist" title="Gullgerðarlist – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Gullgerðarlist" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Alchimia" title="Alchimia – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Alchimia" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%9B%D7%99%D7%9E%D7%99%D7%94" title="אלכימיה – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="אלכימיה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Alkimiya" title="Alkimiya – jawajski" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Alkimiya" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="jawajski" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B0%E0%B2%B8%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%A6%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B3%86" title="ರಸವಿದ್ಯೆ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ರಸವಿದ್ಯೆ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90" title="ალქიმია – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ალქიმია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%85%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%8F" title="Алхимия – kazachski" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Алхимия" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazachski" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%85%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%8F" title="Алхимия – kirgiski" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Алхимия" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiski" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Alchemia" title="Alchemia – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Alchemia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Al%C4%B7%C4%ABmija" title="Alķīmija – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Alķīmija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Alchemija" title="Alchemija – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Alchemija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Alsjemie" title="Alsjemie – limburski" lang="li" hreflang="li" data-title="Alsjemie" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburski" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Alk%C3%ADmia" title="Alkímia – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Alkímia" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%85%D0%B5%D0%BC%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Алхемија – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Алхемија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%86%E0%B5%BD%E0%B4%95%E0%B5%86%E0%B4%AE%E0%B4%BF" title="ആൽകെമി – malajalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ആൽകെമി" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%87%E0%A4%AE%E0%A5%80" title="अल्केमी – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="अल्केमी" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90" title="ალქიმია – megrelski" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ალქიმია" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="megrelski" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mnw mw-list-item"><a href="https://mnw.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%82%E1%80%B9%E1%80%82%E1%80%AD%E1%80%9B%E1%80%90%E1%80%BA" title="အဂ္ဂိရတ် – Mon" lang="mnw" hreflang="mnw" data-title="အဂ္ဂိရတ်" data-language-autonym="ဘာသာမန်" data-language-local-name="Mon" class="interlanguage-link-target"><span>ဘာသာမန်</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Alkimia" title="Alkimia – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Alkimia" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%85%D0%B8%D0%BC%D0%B8" title="Алхими – mongolski" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Алхими" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolski" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Alchemie" title="Alchemie – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Alchemie" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E9%8C%AC%E9%87%91%E8%A1%93" title="錬金術 – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="錬金術" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Elkemii" title="Elkemii – Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Elkemii" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Alkymi" title="Alkymi – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Alkymi" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Alkymi" title="Alkymi – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Alkymi" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Alquimia" title="Alquimia – oksytański" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Alquimia" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksytański" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Alkimyo" title="Alkimyo – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Alkimyo" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DA%AB%D8%B1%D9%8A" title="کیمیاګري – paszto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="کیمیاګري" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paszto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%9A%E1%9E%9F%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%9A" title="រសសាស្ត្រ – khmerski" lang="km" hreflang="km" data-title="រសសាស្ត្រ" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="khmerski" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Alquimia" title="Alquimia – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Alquimia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Alchimie" title="Alchimie – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Alchimie" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%85%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%8F" title="Алхимия – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Алхимия" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Alkimia" title="Alkimia – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Alkimia" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Archim%C3%ACa" title="Archimìa – sycylijski" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Archimìa" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="sycylijski" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Alchemy" title="Alchemy – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Alchemy" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Alch%C3%BDmia" title="Alchýmia – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Alchýmia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Alkimija" title="Alkimija – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Alkimija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DA%AF%DB%95%D8%B1%DB%8C" title="کیمیاگەری – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="کیمیاگەری" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%85%D0%B5%D0%BC%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Алхемија – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Алхемија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Alkemija" title="Alkemija – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Alkemija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Alk%C3%A9mi" title="Alkémi – sundajski" lang="su" hreflang="su" data-title="Alkémi" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundajski" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Alkemia" title="Alkemia – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Alkemia" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Alkemi" title="Alkemi – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Alkemi" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Alkimiya" title="Alkimiya – tagalski" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Alkimiya" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalski" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%87%E0%AE%B0%E0%AE%9A%E0%AE%B5%E0%AE%BE%E0%AE%A4%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="இரசவாதம் – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="இரசவாதம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B0%82" title="రసవాదం – telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="రసవాదం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B8" title="การเล่นแร่แปรธาตุ – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="การเล่นแร่แปรธาตุ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Simya" title="Simya – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Simya" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%85%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%8F" title="Алхімія – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Алхімія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Gi%E1%BA%A3_kim_thu%E1%BA%ADt" title="Giả kim thuật – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Giả kim thuật" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Alkimiya" title="Alkimiya – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Alkimiya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%82%BC%E9%87%91%E6%9C%AF" title="炼金术 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="炼金术" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%85%89%E9%87%91%E8%A1%93" title="煉金術 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="煉金術" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Simya" title="Simya – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Simya" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Alkem%C4%97j%C4%97" title="Alkemėjė – żmudzki" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Alkemėjė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="żmudzki" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%82%BC%E9%87%91%E6%9C%AF" title="炼金术 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="炼金术" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q39689#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Alchemia" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Alchemia" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Alchemia"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Alchemia&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Alchemia&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Alchemia&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Alchemia"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Alchemia&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Alchemia&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Alchemia&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Alchemia" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Alchemia" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Alchemia&oldid=74920362" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Alchemia&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Alchemia&id=74920362&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FAlchemia"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FAlchemia"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Alchemia"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Alchemia&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Alchemia&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Alchemy" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Alchemia" hreflang="pl"><span>Wikicytaty</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q39689" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="noprint noexcerpt disambig navigation-not-searchable" style="line-height:1.5em; padding: 3px 6px; background-color: var(--background-color-interactive-subtle, #f8f9fa); color: inherit; border-bottom: 1px solid var(--border-color-subtle, #c8ccd1); font-size: 95%; margin-bottom: 1em; display: flex; gap: 4px; align-items: center;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_ujednoznaczniaj%C4%85ca" title="Inne znaczenia"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/25px-Disambig.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/38px-Disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/50px-Disambig.svg.png 2x" data-file-width="230" data-file-height="183" /></a></span><span>Ten artykuł dotyczy nauki. Zobacz też: <a href="/wiki/Alchemia_(ujednoznacznienie)" class="mw-disambig" title="Alchemia (ujednoznacznienie)">inne znaczenia tego słowa</a>.</span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Alchemik_Sedziwoj_Matejko.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Alchemik_Sedziwoj_Matejko.JPG/310px-Alchemik_Sedziwoj_Matejko.JPG" decoding="async" width="310" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Alchemik_Sedziwoj_Matejko.JPG/465px-Alchemik_Sedziwoj_Matejko.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Alchemik_Sedziwoj_Matejko.JPG/620px-Alchemik_Sedziwoj_Matejko.JPG 2x" data-file-width="5554" data-file-height="3095" /></a><figcaption>„<a href="/wiki/Alchemik_S%C4%99dziw%C3%B3j" title="Alchemik Sędziwój">Alchemik Sędziwój</a>”, obraz <a href="/wiki/Jan_Matejko" title="Jan Matejko">Jana Matejki</a></figcaption></figure> <p><b>Alchemia</b> – <a href="/wiki/Protonauka" title="Protonauka">przednaukowa praktyka</a> łącząca elementy, które zawarte są obecnie w <a href="/wiki/Chemia" title="Chemia">chemii</a>, <a href="/wiki/Fizyka" title="Fizyka">fizyce</a>, <a href="/wiki/Sztuka" title="Sztuka">sztuce</a>, <a href="/wiki/Semiotyka_(j%C4%99zykoznawstwo)" title="Semiotyka (językoznawstwo)">semiotyce</a>, <a href="/wiki/Psychologia" title="Psychologia">psychologii</a>, <a href="/wiki/Parapsychologia" title="Parapsychologia">parapsychologii</a>, <a href="/wiki/Metalurgia" title="Metalurgia">metalurgii</a>, <a href="/wiki/Medycyna" title="Medycyna">medycynie</a>, <a href="/wiki/Astrologia" title="Astrologia">astrologii</a>, <a href="/wiki/Mistycyzm" title="Mistycyzm">mistycyzmie</a> i <a href="/wiki/Religia" title="Religia">religii</a>. Wspólnym celem alchemików było odkrycie metody <a href="/wiki/Transmutacja" title="Transmutacja">transmutacji</a> <a href="/wiki/O%C5%82%C3%B3w" title="Ołów">ołowiu</a> w <a href="/wiki/Z%C5%82oto" title="Złoto">złoto</a> (<a href="/wiki/Kamie%C5%84_filozoficzny" title="Kamień filozoficzny">kamień filozoficzny</a>), lekarstwa na wszelkie choroby (<a href="/wiki/Panaceum" title="Panaceum">panaceum</a>), <a href="/wiki/Eliksir_%C5%BCycia" title="Eliksir życia">eliksiru nieśmiertelności</a> czy sztuczne stworzenie ludzkiego życia (<a href="/wiki/Homunkulus" title="Homunkulus">homunkulus</a>). Alchemię można uważać za bezpośredniego przodka współczesnej chemii. </p><p>Alchemia symboliczna to także część <a href="/wiki/Obrz%C4%85dek" title="Obrządek">rytuału</a> „<a href="/wiki/Wolnomularstwo" title="Wolnomularstwo">wolnomularskiej</a> podróży” symbolizująca między innymi <a href="/wiki/Ascetyzm" title="Ascetyzm">ascezę</a> prowadzącą do masońskiej <a href="/wiki/Gnoza" title="Gnoza">gnosis</a> – wiedzy dla <a href="/wiki/Inicjacja" title="Inicjacja">wtajemniczonych</a>. </p><p>Słowo <i>alchemia</i> pochodzi od <a href="/wiki/J%C4%99zyk_arabski" title="Język arabski">arabskiego</a> <i>al-kīmijāʾ</i> (الكيمياء), które złożone jest z arabskiego <a href="/wiki/Rodzajnik" title="Rodzajnik">rodzajnika</a> określonego <i>al-</i> oraz prawdopodobnie <a href="/wiki/J%C4%99zyk_grecki" title="Język grecki">greckiego</a> słowa χυμεία (<i>chymeia</i> „łączenie, stapianie”)<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1">[1]</a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia_alchemii">Historia alchemii</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Alchemia&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Historia alchemii" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Alchemia&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Historia alchemii"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Alchemical_Laboratory_-_Project_Gutenberg_eText_14218.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Alchemical_Laboratory_-_Project_Gutenberg_eText_14218.jpg/310px-Alchemical_Laboratory_-_Project_Gutenberg_eText_14218.jpg" decoding="async" width="310" height="206" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Alchemical_Laboratory_-_Project_Gutenberg_eText_14218.jpg/465px-Alchemical_Laboratory_-_Project_Gutenberg_eText_14218.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Alchemical_Laboratory_-_Project_Gutenberg_eText_14218.jpg/620px-Alchemical_Laboratory_-_Project_Gutenberg_eText_14218.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="425" /></a><figcaption>Laboratorium alchemiczne</figcaption></figure> <p>Alchemia pochodzi prawdopodobnie ze starożytnego Egiptu i była początkowo związana ze sztuką balsamowania zwłok. Wielki rozwój alchemii nastąpił w czasach władcy Egiptu <a href="/wiki/Ptolemeusz_II_Filadelfos" title="Ptolemeusz II Filadelfos">Ptolemeusza II Filadelfosa</a> (285–246 p.n.e.), w <a href="/wiki/Aleksandria" title="Aleksandria">Aleksandrii</a>. Właśnie za jego panowania rozwinęły się nowe idee alchemiczne, w tym idea kamienia filozoficznego i eliksiru życia. Philadelphos sam uprawiał alchemię. Był słabego zdrowia i lekarze z jego otoczenia prześcigali się w preparowaniu „cudownych mieszanek” zapewniających zdrowie, siłę i długie życie </p><p>Wielkim adeptem miał być też Komanos, kapłan i nauczyciel <a href="/wiki/Kleopatra" title="Kleopatra">Kleopatry</a> (I wiek p.n.e.), która ponoć sama osiągnęła biegłość w tej dziedzinie. </p><p>Z Akademią Aleksandryjską była związana także <a href="/wiki/Maria_%C5%BByd%C3%B3wka" title="Maria Żydówka">Maria Prophetissa</a> (Maria Prorokini), zwana Żydówką (I wiek n.e). Przypisuje jej<sup class="noprint" title="Ta informacja wymaga doprecyzowania od 2018-01">[<a href="/wiki/Wikipedia:Unikaj_wyra%C5%BCe%C5%84_zwodniczych" title="Wikipedia:Unikaj wyrażeń zwodniczych">kto?</a>]</sup> się m.in. wynalezienie <a href="/wiki/Destylacja" title="Destylacja">aparatu destylacyjnego</a> (jako pierwsza go opisała). </p><p>W III wieku n.e Egipcjanin <a href="/wiki/Zosimos_z_Panapolis" class="mw-redirect" title="Zosimos z Panapolis">Zosimos</a> napisał dwudziestoośmiotomowe dzieło, w którym zawarł całość wiedzy alchemicznej. Dzieło to nie przedstawiało większej wartości naukowej, poza opisem metody otrzymywania <a href="/wiki/Octan_o%C5%82owiu(II)" title="Octan ołowiu(II)">octanu ołowiu(II)</a> (cukru ołowianego) znanego ze słodkiego <a href="/wiki/Smak_(fizjologia)" title="Smak (fizjologia)">smaku</a> i trujących właściwości. </p><p>Samo słowo <i>alchemia</i> pochodzi z języka arabskiego. <a href="/wiki/Filozofia_%C5%9Bwiata_islamu" title="Filozofia świata islamu">Muzułmańscy uczeni</a> przejęli kulturową spuściznę antyku, w szczególności zaś pisma Arystotelesa. W oparciu o starożytną <a href="/wiki/Filozofia_przyrody" title="Filozofia przyrody">filozofię przyrody</a> znacząco rozwinęli medycynę i nauki przyrodnicze. Największym alchemikiem arabskim był <a href="/wiki/D%C5%BCabir_Ibn_Hajjan" title="Dżabir Ibn Hajjan">Dżabir Ibn Hajjan</a> (760–815) zwany na Zachodzie Geberem. Znacząco zmodyfikował on <a href="/wiki/%C5%BBywio%C5%82y#Starożytne_początki" title="Żywioły">teorię czterech żywiołów</a> Arystotelesa. Do czterech żywiołów (ziemi, powietrza, ognia i wody), będących podstawowymi elementami materii, dodał dwie „zasady bezpośrednie” (<a href="/wiki/Siarka" title="Siarka">siarkę</a> i <a href="/wiki/Rt%C4%99%C4%87" title="Rtęć">rtęć</a>), z których złożone były wszystkie metale<sup id="cite_ref-CITEREFBall200217_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBall200217-2">[2]</a></sup>. Z tego też powodu, uznawano, że manipulując tymi dwiema zasadami, można otrzymać dowolny z metali, np. zmienić ołów w złoto. Jego następcą był alchemik perski <a href="/wiki/Abu_Bakr_Muhammad_ibn_Zakarijja_ar-Razi" title="Abu Bakr Muhammad ibn Zakarijja ar-Razi">Ar-Razi</a> (850–925) znany w Europie jako Rhazes, a następnie tadżycki uczony Ibn Sina (979–1037) znany jako <a href="/wiki/Awicenna" title="Awicenna">Awicenna</a>. </p><p>Za sprawą uczonych muzułmańskich, alchemia rozwinęła się również w średniowiecznej Europie, a jej przedstawicielem był m.in. <a href="/wiki/Albert_Wielki" title="Albert Wielki">Albert Wielki</a> czy podpisujący się imieniem Gebera tzw. Pseudo-Geber. </p><p>Na XVI w. przypada kolejny etap rozwoju alchemii, którego przedstawicielami są m.in. <a href="/wiki/Georgius_Agricola" title="Georgius Agricola">Georg Bauer</a> (1494–1555) zwany Agricolą, autor <i><a href="/w/index.php?title=De_re_metallica&action=edit&redlink=1" class="new" title="De re metallica (strona nie istnieje)">De re metallica</a></i> (1556) czy Theophrastus Bombastus von Hohenheim (1493–1541) zwany <a href="/wiki/Paracelsus" title="Paracelsus">Paracelsusem</a>. Paracelsus oparł się na dwuzasadowej koncepcji Dżabira Ibn Hajjana, dodając do siarki i rtęci, trzecią zasadę: <a href="/wiki/S%C3%B3l_kuchenna" title="Sól kuchenna">sól</a>. W ten sposób została sformułowana wpływowa koncepcja trójzasadowa<sup id="cite_ref-CITEREFBall200216_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBall200216-3">[3]</a></sup>. W XVI w. obecność alchemików na dworach królewskich stała się przede wszystkim modna. Przykładem otwartości na tajemne nauki alchemii był dwór cesarza <a href="/wiki/Rudolf_II_Habsburg" title="Rudolf II Habsburg">Rudolfa II Habsburga</a>, gdzie przebywał m.in. <a href="/wiki/Micha%C5%82_S%C4%99dziw%C3%B3j" title="Michał Sędziwój">Michał Sędziwój</a> – wielki polski alchemik, który zasłynął jako prekursor odkrycia tlenu<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">[4]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Zmierzch_alchemii">Zmierzch alchemii</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Alchemia&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Zmierzch alchemii" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Alchemia&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zmierzch alchemii"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Alchemist%27s_Laboratory,_Heinrich_Khunrath,_Amphitheatrum_sapientiae_aeternae,_1595.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Alchemist%27s_Laboratory%2C_Heinrich_Khunrath%2C_Amphitheatrum_sapientiae_aeternae%2C_1595.jpg/220px-Alchemist%27s_Laboratory%2C_Heinrich_Khunrath%2C_Amphitheatrum_sapientiae_aeternae%2C_1595.jpg" decoding="async" width="220" height="224" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Alchemist%27s_Laboratory%2C_Heinrich_Khunrath%2C_Amphitheatrum_sapientiae_aeternae%2C_1595.jpg/330px-Alchemist%27s_Laboratory%2C_Heinrich_Khunrath%2C_Amphitheatrum_sapientiae_aeternae%2C_1595.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Alchemist%27s_Laboratory%2C_Heinrich_Khunrath%2C_Amphitheatrum_sapientiae_aeternae%2C_1595.jpg/440px-Alchemist%27s_Laboratory%2C_Heinrich_Khunrath%2C_Amphitheatrum_sapientiae_aeternae%2C_1595.jpg 2x" data-file-width="1750" data-file-height="1782" /></a><figcaption>„Laboratorium alchemika” sztych autorstwa Paullusa van der Dorsta, z książki H. Khunratha, pt. „Amphitheatrum sapientiae aeternae”. 1595</figcaption></figure> <p>Rozwój <a href="/wiki/Filozofia_przyrody" title="Filozofia przyrody">filozofii przyrody</a>, badań empirycznych i aparatury w XVII w. związany był m.in. ze stopniowym porzuceniem celów alchemii i skupieniu się na bardziej ogólnych celach poznawczych. Stopniowo przyczyniło się to do porzucenia klasycznych żywiołów i sformułowanie idei <a href="/wiki/Pierwiastek_chemiczny" title="Pierwiastek chemiczny">pierwiastka chemicznego</a>. </p><p><a href="/wiki/Historia_chemii" title="Historia chemii">Historię chemii</a> jako nauki i koniec alchemii datuje się od wydania przez <a href="/wiki/Robert_Boyle" title="Robert Boyle">Roberta Boyle’a</a> dzieła <i>The Skeptical Chymist</i> (1661), w którym wyraźnie rozgraniczył on chemię jako naukę od przednaukowych badań alchemicznych. Zauważył on, że niektóre substancje, poddawane „wpływowi Wulkana” (podgrzewaniu), nie dają się rozłożyć na prostsze elementy, co stawia pod znakiem zapytania koncepcję czterech żywiołów. Choć jego pisma unikały radykalnych wniosków, wynikało z nich, że podstawowe elementy materii powinny być określane drogą eksperymentalną, a nie na podstawie filozoficznej spekulacji<sup id="cite_ref-CITEREFBall200218–20_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBall200218–20-5">[5]</a></sup>. Kluczowe znaczenie tej pracy polegało na postulacie wyraźnego oddzielenia opisu wyniku prowadzonych badań i wynikających z tych badań bezpośrednich wniosków od ich filozoficzno-ezoterycznych interpretacji. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Interpretacja_psychologiczna">Interpretacja psychologiczna</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Alchemia&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Interpretacja psychologiczna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Alchemia&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Interpretacja psychologiczna"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Alchemiczną literaturę poddał badaniom twórca psychologii analitycznej – <a href="/wiki/Carl_Gustav_Jung" title="Carl Gustav Jung">Carl Gustav Jung</a>. W ich wyniku średniowieczne nauki alchemików zinterpretował jako symboliczne opisy psychicznego procesu przemiany analogicznego do <a href="/wiki/Proces_indywiduacji" title="Proces indywiduacji">indywiduacji</a>. Reakcje i substancje chemiczne odpowiadają <a href="/wiki/Nie%C5%9Bwiadomo%C5%9B%C4%87_(psychoanaliza)" title="Nieświadomość (psychoanaliza)">nieświadomym</a> treściom i zachodzącym w psychice procesom<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6">[6]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Alchemia_a_sztuka">Alchemia a sztuka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Alchemia&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Alchemia a sztuka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Alchemia&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Alchemia a sztuka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Tabula_Smaragdina.GIF" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Tabula_Smaragdina.GIF/220px-Tabula_Smaragdina.GIF" decoding="async" width="220" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Tabula_Smaragdina.GIF/330px-Tabula_Smaragdina.GIF 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Tabula_Smaragdina.GIF/440px-Tabula_Smaragdina.GIF 2x" data-file-width="528" data-file-height="400" /></a><figcaption>„Makrokosmos i mikrokosmos”, Basilica Philosophica, III tom. Johann Daniel Mylius. Frankfurt.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Saliera_Cellini_Vienna_18_04_2013_01_B.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Saliera_Cellini_Vienna_18_04_2013_01_B.jpg/220px-Saliera_Cellini_Vienna_18_04_2013_01_B.jpg" decoding="async" width="220" height="174" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Saliera_Cellini_Vienna_18_04_2013_01_B.jpg/330px-Saliera_Cellini_Vienna_18_04_2013_01_B.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Saliera_Cellini_Vienna_18_04_2013_01_B.jpg/440px-Saliera_Cellini_Vienna_18_04_2013_01_B.jpg 2x" data-file-width="3112" data-file-height="2455" /></a><figcaption>„Saliera” Benvenuto Cellini. 1543. Wiedeń</figcaption></figure><p>W sztukach plastycznych istnieje wiele odwołań do tematu alchemii. Są to zarówno działania związane z metodologią wytapiania metali, działania symboliczne, <a href="/wiki/Inicjacja" title="Inicjacja">inicjacyjne</a> i <a href="/wiki/Transgresja_(psychologia)" title="Transgresja (psychologia)">transgresyjne</a>, a także działania demaskatorskie, tzw. alchemia artystyczna<sup id="cite_ref-acad_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-acad-7">[7]</a></sup>. </p><p>Najbardziej znanym przedstawieniem w sztuce jest złota solniczka, tzw. <a href="/wiki/Saliera" title="Saliera">Saliera</a> autorstwa <a href="/wiki/Benvenuto_Cellini" title="Benvenuto Cellini">Baenvenuto Celliniego.</a> Wyrób sztuki złotniczej, przedstawia dwie postacie – męską i kobiecą. Ich przeplecione nogi symbolizują Morze i Ląd. Powiązania z alchemią i sztuką istnieją w pracach okultysty <a href="/wiki/Eliphas_L%C3%A9vi" title="Eliphas Lévi">Eliphasa Levi</a><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8">[8]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Alchemia_w_sztuce_współczesnej"><span id="Alchemia_w_sztuce_wsp.C3.B3.C5.82czesnej"></span>Alchemia w sztuce współczesnej</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Alchemia&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Alchemia w sztuce współczesnej" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Alchemia&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Alchemia w sztuce współczesnej"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W sztuce współczesnej odwołania do alchemii pojawiły się m.in. u <a href="/wiki/Joseph_Beuys" title="Joseph Beuys">Josepha Beuysa</a>, dla którego sztuka jest „metodą łączenia dwóch światów, widzialnego i niewidzialnego” i działaniem alchemicznym. Jego <a href="/wiki/Performance" title="Performance">performance</a> często opierały się na ukazywaniu i obserwowaniu procesów chemicznych<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9">[9]</a></sup>. Podczas jednego ze swoich prowokacyjnych występów pt. „Topienie korony Cara”<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10">[10]</a></sup> przetopił zakupioną przez pewnego przedsiębiorcę replikę złotej korony <a href="/wiki/Iwan_IV_Gro%C5%BAny" title="Iwan IV Groźny">cara Iwana Groźnego</a>, nadając metalowi formę <a href="/wiki/Zaj%C4%85c" title="Zając">zająca</a> i słonecznej kuli. Po zakończeniu owej „alchemicznej prezentacji” Beuys stwierdził, że korona, która była symbolem tyranii, przeobraziła się w symbol pokoju<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11">[11]</a></sup>. </p><p>Do alchemii (do złota i ołowiu) nawiązuje również polski artysta <a href="/wiki/Jaros%C5%82aw_Kozakiewicz" title="Jarosław Kozakiewicz">Jarosław Kozakiewicz</a>. W pracy „O granicach ciał”<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12">[12]</a></sup> przedstawił ołowiane odlewy ludzkich organów zestawione z modelami dziewięciu planet Układu Słonecznego. Autor wprost stwierdza, że <a href="/wiki/O%C5%82%C3%B3w" title="Ołów">ołów</a> ma dla niego znaczenie alchemiczne, a „w kosmologii chińskiej ołów łączono z oddychaniem”. Według Pawła Możdżyńskiego w pracy Kozakiewicza widoczna jest „kosmizacja ciała ludzkiego”, czyli obecne od wieków w tradycji, także alchemicznej, zestawienie mikrokosmosu ciała z makrokosmosem wszechświata<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13">[13]</a></sup>. </p><p>Do idei transmutacji nawiązywał również polski artysta <a href="/wiki/Marek_Kijewski" title="Marek Kijewski">Marek Kijewski</a>, który w performance „Kwiat jednej nocy”<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14">[14]</a></sup><sup id="cite_ref-acad_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-acad-7">[7]</a></sup> po nałożeniu złotego pigmentu na swoją skórę ścierał ją ze swojego ciała drucianym zmywakiem i w ten sposób „odbóstwiał się”<sup id="cite_ref-acad_7-2" class="reference"><a href="#cite_note-acad-7">[7]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Motywy_alchemii_w_literaturze">Motywy alchemii w literaturze</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Alchemia&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Motywy alchemii w literaturze" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Alchemia&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Motywy alchemii w literaturze"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Paulo_Coelho" title="Paulo Coelho">Paulo Coelho</a> "<a href="/wiki/Alchemik_(powie%C5%9B%C4%87)" title="Alchemik (powieść)">Alchemik</a>"<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15">[15]</a></sup></li> <li><a href="/w/index.php?title=Robert_Lipscombe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert Lipscombe (strona nie istnieje)">Robert Lipscombe</a> "<a href="/w/index.php?title=Drzewo_Salamandry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Drzewo Salamandry (strona nie istnieje)">Drzewo Salamandry</a>"<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16">[16]</a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Alchemia&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Alchemia&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.etymonline.com/word/alchemy"><i>alchemy | Origin and meaning of alchemy by Online Etymology Dictionary</i></a> [online], www.etymonline.com<span class="accessdate"> [dostęp 2019-10-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=alchemy+%7C+Origin+and+meaning+of+alchemy+by+Online+Etymology+Dictionary&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.etymonline.com%2Fword%2Falchemy" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFBall200217-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFBall200217_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFBall2002">Ball 2002 ↓</a></span>, s. 17.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFBall200216-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFBall200216_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFBall2002">Ball 2002 ↓</a></span>, s. 16.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Natalia Stawarz. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://histmag.org/Alchemia-klucz-do-wszechwiedzy-18940"><em>Alchemia: klucz do wszechwiedzy</em></a>. „Histmag.org”, czerwiec 2019. [dostęp 2019-08-07].</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Alchemia%3A+klucz+do+wszechwiedzy&rft.jtitle=Histmag.org&rft.date=czerwiec+2019&rft.au=Natalia+Stawarz&rft_id=https%3A%2F%2Fhistmag.org%2FAlchemia-klucz-do-wszechwiedzy-18940"><span style="display: none;"> </span></span><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet="">brak numeru strony</span></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFBall200218–20-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFBall200218–20_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFBall2002">Ball 2002 ↓</a></span>, s. 18–20.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Indywiduacja kobiety. W: Pia Skogemann: <i>Kobiecość w rozwoju</i>. Peter Billing (tłum.). Wyd. 1. Warszawa: <a href="/w/index.php?title=Wydawnictwo_Psychologii_i_Kultury_ENETEIA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wydawnictwo Psychologii i Kultury ENETEIA (strona nie istnieje)">Wydawnictwo Psychologii i Kultury ENETEIA</a>, 1995, s. 119, seria: Biblioteka jungowska.Tom 3. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8385713026" title="Specjalna:Książki/8385713026">ISBN <span class="isbn">83-85713-02-6</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Kobieco%C5%9B%C4%87+w+rozwoju&rft.atitle=Indywiduacja+kobiety&rft.aulast=Skogemann&rft.aufirst=Pia&rft.edition=1&rft.pub=%5B%5BWydawnictwo+Psychologii+i+Kultury+ENETEIA%5D%5D&rft.place=Warszawa&rft.pages=119&rft.series=Biblioteka+jungowska.Tom+3&rft.isbn=83-85713-02-6"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-acad-7"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-acad_7-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-acad_7-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-acad_7-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.academia.edu/5248132/Inicjacje_i_transgresje._Antystrukturalno%25C5%259B%25C4%2587_sztuki_XX_i_XXI_wieku_w_oczach_socjologa">Inicjacje i transgresje. Antystrukturalność sztuki XX i XXI wieku w oczach socjologa</a>. academia.edu. [dostęp 2016-06-22].</cite></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Andrzej Kostołowski. <em>Eliphas Levi – mag jako artysta</em>. „Dyskurs”, 1996.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Eliphas+Levi+%E2%80%93+mag+jako+artysta&rft.jtitle=Dyskurs&rft.date=1996&rft.aulast=Kosto%C5%82owski&rft.aufirst=Andrzej"><span style="display: none;"> </span></span><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet="">brak numeru strony</span><sup title="Informacje umieszczone obok wymagają doprecyzowania od 2016-06" class="noprint">[<a href="/wiki/Wikipedia:Unikaj_wyra%C5%BCe%C5%84_zwodniczych" title="Wikipedia:Unikaj wyrażeń zwodniczych">który numer? wydawca/odpowiedzialność? issn?</a>]</sup></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Paweł Możdżyński: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.academia.edu/5248132/Inicjacje_i_transgresje._Antystrukturalno%25C5%259B%25C4%2587_sztuki_XX_i_XXI_wieku_w_oczach_socjologa">Inicjacje i transgresje. Antystrukturalność sztuki XX i XXI wieku w oczach socjologa</a>. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2011, s. 99. [dostęp 2018-06-22].</cite></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iks-medienarchiv.de/en/kuenstler.php?id=41">IKS-Institut für Kunstdokumentation und Szenografie</a>. iks-medienarchiv.de. [dostęp 2016-06-22].</cite></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Ryszard Różanowski. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-2a188202-be59-48e9-b47f-ab82bb4906ba"><em>Homo aestheticus – „przebiegły chłop znad Dolnego Renu”</em></a>. „DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu”, 2013-01-01. [dostęp 2016-06-22].</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Homo+aestheticus+%E2%80%93+%E2%80%9Eprzebieg%C5%82y+ch%C5%82op+znad+Dolnego+Renu%E2%80%9D&rft.jtitle=DYSKURS%3A+Pismo+Naukowo-Artystyczne+ASP+we+Wroc%C5%82awiu&rft.date=2013-01-01&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Ryszard+R%C3%B3%C5%BCanowski&rft_id=http%3A%2F%2Fcejsh.icm.edu.pl%2Fcejsh%2Felement%2Fbwmeta1.element.desklight-2a188202-be59-48e9-b47f-ab82bb4906ba"><span style="display: none;"> </span></span><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet="">brak numeru strony</span>, s. 212.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://culture.pl/pl/tworca/jaroslaw-kozakiewicz">Jarosław Kozakiewicz</a>. Culture.pl. [dostęp 2016-06-22].</cite></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Paweł Możdżyński: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.academia.edu/5248132/Inicjacje_i_transgresje._Antystrukturalno%25C5%259B%25C4%2587_sztuki_XX_i_XXI_wieku_w_oczach_socjologa">Inicjacje i transgresje. Antystrukturalność sztuki XX i XXI wieku w oczach socjologa</a>. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2011, s. 98 i 104. [dostęp 2018-06-22].</cite></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://culture.pl/pl/tworca/marek-kijewski">Marek Kijewski</a>. Culture.pl. [dostęp 2016-06-22].</cite></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://lubimyczytac.pl/ksiazka/35932/alchemik"><i>Alchemik | Paulo Coelho</i></a> [online], Lubimyczytać.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2022-02-17]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Alchemik+%7C+Paulo+Coelho&rft_id=https%3A%2F%2Flubimyczytac.pl%2Fksiazka%2F35932%2Falchemik" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.biblionetka.pl/book.aspx?id=19575"><i>Lipscombe Robert Drzewo salamandry</i></a> [online], www.biblionetka.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2022-02-17]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Lipscombe+Robert+Drzewo+salamandry&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.biblionetka.pl%2Fbook.aspx%3Fid%3D19575" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Alchemia&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Alchemia&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation book" id="CITEREFBall2002">Philip Ball: <i>The Elements. A Very Short Introduction</i>. Oxford: Oxford University Press, 2002.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Elements.+A+Very+Short+Introduction&rft.aulast=Ball&rft.aufirst=Philip&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.place=Oxford"></span></cite></li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <cite class="citation journal">Natalia Stawarz. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://histmag.org/Alchemia-klucz-do-wszechwiedzy-18940"><em>Alchemia: klucz do wszechwiedzy</em></a>. „Histmag.org”, czerwiec 2019. [dostęp 2019-08-07].</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Alchemia%3A+klucz+do+wszechwiedzy&rft.jtitle=Histmag.org&rft.date=czerwiec+2019&rft.au=Natalia+Stawarz&rft_id=https%3A%2F%2Fhistmag.org%2FAlchemia-klucz-do-wszechwiedzy-18940"><span style="display: none;"> </span></span><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet="">brak numeru strony</span></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Alchemia&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Alchemia&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="infobox noprint plainlinks" cellpadding="4" role="presentation"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; width:30px;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> </td> <td style="line-height:normal; vertical-align:middle; text-align:center; flex:unset;"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Alchemy?uselang=pl"><strong>Zobacz galerię</strong> związaną z tematem: <em>Alchemia</em></a> </td></tr></tbody></table> <table class="infobox noprint plainlinks" cellpadding="4" role="presentation"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; width:30px;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/24px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/35px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/47px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span> </td> <td style="line-height:normal; vertical-align:middle; text-align:center; flex:unset;"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Alchemia" class="extiw" title="q:Alchemia"><strong>Zobacz kolekcję cytatów</strong> <em>o alchemii</em> w Wikicytatach</a> </td></tr></tbody></table> <table class="infobox noprint plainlinks" cellpadding="4" role="presentation"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; width:30px;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/28px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="28" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/42px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/56px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></span></span> </td> <td style="line-height:normal; vertical-align:middle; text-align:center; flex:unset;"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/alchemia" class="extiw" title="wikt:alchemia"><strong>Zobacz hasło</strong> <em>alchemia</em> w Wikisłowniku</a> </td></tr></tbody></table> <ul><li><cite class="citation web">Tomasz Krok: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://historia.org.pl/2012/12/27/alchemia-i-alchemicy-w-xvi-wiecznej-polsce/">Alchemia i alchemicy w XVI-wiecznej Polsce</a>. historia.org.pl, 2012-12-27. [dostęp 2016-05-17].</cite></li> <li><cite class="citation web">Ewa Małecka: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160610115645/http://www.edupress.pl/download/gfx/edupress/pl/defaultopisy/372/1/1/1164.pdf">Zanim pojawiła się chemia</a>. edupress.pl, 2004. [dostęp 2016-05-17]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.edupress.pl/download/gfx/edupress/pl/defaultopisy/372/1/1/1164.pdf">tego adresu</a> (2016-06-10)].</cite></li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <a href="/wiki/%C5%81ukasz_Lam%C5%BCa" title="Łukasz Lamża">Łukasz Lamża</a>, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=N_Jn3PxvwkE">Alchemia i średniowieczny kosmos</a></i>, <a href="/wiki/Centrum_Kopernika_Bada%C5%84_Interdyscyplinarnych" title="Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych">Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych</a> – <a href="/wiki/Uniwersytet_Jagiello%C5%84ski" title="Uniwersytet Jagielloński">Uniwersytet Jagielloński</a>, kanał „Copernicus” na <a href="/wiki/YouTube" title="YouTube">YouTube</a>, 30 grudnia 2017 [dostęp 2024-10-08].</li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <a href="/wiki/Krzysztof_Do%C5%82owy" title="Krzysztof Dołowy">Krzysztof Dołowy</a>, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=31ePoUwiSmI">Alchemia – tajemna i magiczna poprzedniczka chemii</a></i>, kanał Nauka / Science <a href="/wiki/Szko%C5%82a_G%C5%82%C3%B3wna_Gospodarstwa_Wiejskiego_w_Warszawie" title="Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie">SGGW</a> na <a href="/wiki/YouTube" title="YouTube">YouTube</a>, 16 października 2020 [dostęp 2024-08-03].</li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji"><img alt="Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Closed_Access_logo_alternative.svg/8px-Closed_Access_logo_alternative.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Closed_Access_logo_alternative.svg/12px-Closed_Access_logo_alternative.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Closed_Access_logo_alternative.svg/16px-Closed_Access_logo_alternative.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></span></span> <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.rep.routledge.com/articles/thematic/alchemy/v-1">Alchemy</a></i> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>, <a href="/wiki/Routledge_Encyclopedia_of_Philosophy" title="Routledge Encyclopedia of Philosophy">Routledge Encyclopedia of Philosophy</a>, rep.routledge.com [dostęp 2023-05-12].</li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-fehlt"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description"><a href="/wiki/Protonauka" title="Protonauka">protonauka</a></span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/sh85003265">sh85003265</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4127921-9">4127921-9</a></span></li><li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Web_NDL_Authorities" class="extiw" title="de:Web NDL Authorities">NDL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00569397">00569397</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb119308569">119308569</a></span></li><li><a href="/wiki/Centralna_Biblioteka_Narodowa_we_Florencji" title="Centralna Biblioteka Narodowa we Florencji">BNCF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://thes.bncf.firenze.sbn.it/termine.php?id=12122">12122</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph118340">ph118340</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007292896105171">987007292896105171</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/alchemy">topic/alchemy</a></span></li> <li><a href="/wiki/Enciclopedia_Treccani" title="Enciclopedia Treccani">Treccani</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/alchimia">alchimia</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3219" class="extiw" title="d:Property:P3219">Universalis</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/alchimie/">alchimie</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0077171.xml">0077171</a></span></li> <li><a href="/wiki/Den_Store_Danske_Encyklop%C3%A6di" title="Den Store Danske Encyklopædi">DSDE</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8313&url_prefix=https://lex.dk/&id=alkymi">alkymi</a></span></li> <li><a href="/wiki/Hrvatska_enciklopedija" title="Hrvatska enciklopedija">Hrvatska enciklopedija</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciklopedija.hr/Natuknica.aspx?ID=1799">1799</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Alchemia&oldid=74920362">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Alchemia&oldid=74920362</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategoria</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Alchemia" title="Kategoria:Alchemia">Alchemia</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_czasopisma_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania czasopisma – brak numeru strony">Szablon cytowania czasopisma – brak numeru strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_wyra%C5%BCeniami_zwodniczymi_od_2016-06" title="Kategoria:Artykuły z wyrażeniami zwodniczymi od 2016-06">Artykuły z wyrażeniami zwodniczymi od 2016-06</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_wyra%C5%BCeniami_zwodniczymi_od_2018-01" title="Kategoria:Artykuły z wyrażeniami zwodniczymi od 2018-01">Artykuły z wyrażeniami zwodniczymi od 2018-01</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 8 paź 2024, 13:12.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Alchemia&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-lnt6z","wgBackendResponseTime":170,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.302","walltime":"0.446","ppvisitednodes":{"value":6495,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":38498,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":11718,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":12957,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":7,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 382.131 1 -total"," 32.46% 124.046 1 Szablon:Przypisy"," 29.47% 112.614 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 14.27% 54.546 3 Szablon:Projekt_siostrzany"," 13.72% 52.440 1 Szablon:Wikicytaty"," 13.03% 49.776 1 Szablon:Pierwszy_niepusty"," 12.92% 49.375 8 Szablon:Cytuj_stronę"," 9.46% 36.157 3 Szablon:Cytuj"," 6.85% 26.157 1 Szablon:Inne_znaczenia"," 6.68% 25.540 4 Szablon:Cytuj_pismo"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.143","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4109894,"limit":52428800},"limitreport-logs":"ext = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-6ff99495b7-pmkkc","timestamp":"20241106003515","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Alchemia","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Alchemia","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q39689","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q39689","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-03-25T09:13:52Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/9\/99\/Alchemik_Sedziwoj_Matejko.JPG","headline":"historyczna filozofia przyrody"}</script> </body> </html>