CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Gouda - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"a60d543f-01ac-45c0-a30a-97f7b091ad29","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Gouda","wgTitle":"Gouda","wgCurRevisionId":68406815,"wgRevisionId":68406815,"wgArticleId":9143,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Pagina's die Phonos gebruiken","Wikipedia:Pagina's die EasyTimeline gebruiken","Wikipedia:Artikel mist referentie sinds augustus 2022","Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen","Wikipedia:Etalage-artikelen","Wikipedia:Etalage-artikelen uit 2009","Wikipedia:Coördinaten op Wikidata","Gouda","Plaats in Zuid-Holland"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Gouda","wgRelevantArticleId":9143, "wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgCoordinates":{"lat":52.018055555555556,"lon":4.705555555555556},"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q84125","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"], "GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.phonos.styles":"ready","ext.phonos.icons":"ready","ext.cite.styles":"ready","ext.timeline.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.phonos.init","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.tmh.player","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js" ,"ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.phonos.icons%2Cstyles%7Cext.timeline.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Gouda_vanuit_de_lucht.jpg/1200px-Gouda_vanuit_de_lucht.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="803"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Gouda_vanuit_de_lucht.jpg/800px-Gouda_vanuit_de_lucht.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="536"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Gouda_vanuit_de_lucht.jpg/640px-Gouda_vanuit_de_lucht.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="428"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Gouda - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Gouda"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Gouda"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Gouda rootpage-Gouda skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/22_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Gouda" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Gouda" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Gouda" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Gouda" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Naam" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Naam"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Naam</span> </div> </a> <ul id="toc-Naam-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Geschiedenis" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Geschiedenis"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Geschiedenis</span> </div> </a> <ul id="toc-Geschiedenis-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Geografie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Geografie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Geografie</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Geografie-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Geografie-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Geografie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Topografie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Topografie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Topografie</span> </div> </a> <ul id="toc-Topografie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Geologie_en_landschap" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Geologie_en_landschap"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Geologie en landschap</span> </div> </a> <ul id="toc-Geologie_en_landschap-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wateren" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Wateren"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Wateren</span> </div> </a> <ul id="toc-Wateren-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wijkoverzicht" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Wijkoverzicht"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Wijkoverzicht</span> </div> </a> <ul id="toc-Wijkoverzicht-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Parken_en_natuurgebieden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Parken_en_natuurgebieden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>Parken en natuurgebieden</span> </div> </a> <ul id="toc-Parken_en_natuurgebieden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Demografie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Demografie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Demografie</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Demografie-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Demografie-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Demografie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ontwikkeling_van_het_inwonertal" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ontwikkeling_van_het_inwonertal"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Ontwikkeling van het inwonertal</span> </div> </a> <ul id="toc-Ontwikkeling_van_het_inwonertal-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Samenstelling" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Samenstelling"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Samenstelling</span> </div> </a> <ul id="toc-Samenstelling-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Religie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Religie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Religie</span> </div> </a> <ul id="toc-Religie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Dialect" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Dialect"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Dialect</span> </div> </a> <ul id="toc-Dialect-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Politiek_en_bestuur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Politiek_en_bestuur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Politiek en bestuur</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Politiek_en_bestuur-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Politiek en bestuur-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Politiek_en_bestuur-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Stadsbestuur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Stadsbestuur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Stadsbestuur</span> </div> </a> <ul id="toc-Stadsbestuur-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Stedenbanden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Stedenbanden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Stedenbanden</span> </div> </a> <ul id="toc-Stedenbanden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Symboliek" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Symboliek"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Symboliek</span> </div> </a> <ul id="toc-Symboliek-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Cultuur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Cultuur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Cultuur</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Cultuur-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Cultuur-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Cultuur-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bezienswaardigheden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bezienswaardigheden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Bezienswaardigheden</span> </div> </a> <ul id="toc-Bezienswaardigheden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Musea" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Musea"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Musea</span> </div> </a> <ul id="toc-Musea-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kunst_in_de_openbare_ruimte" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kunst_in_de_openbare_ruimte"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>Kunst in de openbare ruimte</span> </div> </a> <ul id="toc-Kunst_in_de_openbare_ruimte-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Literatuur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Literatuur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.4</span> <span>Literatuur</span> </div> </a> <ul id="toc-Literatuur-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Film,_theater_en_muziek" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Film,_theater_en_muziek"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.5</span> <span>Film, theater en muziek</span> </div> </a> <ul id="toc-Film,_theater_en_muziek-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Evenementen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Evenementen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.6</span> <span>Evenementen</span> </div> </a> <ul id="toc-Evenementen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Economie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Economie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Economie</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Economie-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Economie-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Economie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bedrijvigheid" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bedrijvigheid"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Bedrijvigheid</span> </div> </a> <ul id="toc-Bedrijvigheid-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Streekproducten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Streekproducten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>Streekproducten</span> </div> </a> <ul id="toc-Streekproducten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Winkels_en_markten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Winkels_en_markten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3</span> <span>Winkels en markten</span> </div> </a> <ul id="toc-Winkels_en_markten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Toerisme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Toerisme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.4</span> <span>Toerisme</span> </div> </a> <ul id="toc-Toerisme-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Media" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Media"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.5</span> <span>Media</span> </div> </a> <ul id="toc-Media-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Verkeer_en_vervoer" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Verkeer_en_vervoer"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Verkeer en vervoer</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Verkeer_en_vervoer-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Verkeer en vervoer-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Verkeer_en_vervoer-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Wegverkeer" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Wegverkeer"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Wegverkeer</span> </div> </a> <ul id="toc-Wegverkeer-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Spoorwegen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Spoorwegen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>Spoorwegen</span> </div> </a> <ul id="toc-Spoorwegen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Onderwijs,_welzijn_en_sport" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Onderwijs,_welzijn_en_sport"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Onderwijs, welzijn en sport</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Onderwijs,_welzijn_en_sport-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Onderwijs, welzijn en sport-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Onderwijs,_welzijn_en_sport-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Onderwijs" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Onderwijs"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.1</span> <span>Onderwijs</span> </div> </a> <ul id="toc-Onderwijs-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gezondheidszorg" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gezondheidszorg"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.2</span> <span>Gezondheidszorg</span> </div> </a> <ul id="toc-Gezondheidszorg-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sport" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sport"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.3</span> <span>Sport</span> </div> </a> <ul id="toc-Sport-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Overig" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Overig"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.4</span> <span>Overig</span> </div> </a> <ul id="toc-Overig-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Bekende_Gouwenaars" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Bekende_Gouwenaars"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Bekende Gouwenaars</span> </div> </a> <ul id="toc-Bekende_Gouwenaars-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Gouda</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 67 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-67" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">67 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Gouda,_Nederland" title="Gouda, Nederland – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Gouda, Nederland" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%AF%D8%A7" title="خاودا – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="خاودا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%AF%D8%A7" title="خاودا – Egyptisch Arabisch" lang="arz" hreflang="arz" data-title="خاودا" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptisch Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Asturisch" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Gouda" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Asturisch" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Qauda" title="Qauda – Azerbeidzjaans" lang="az" hreflang="az" data-title="Qauda" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbeidzjaans" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0" title="Гауда – Belarussisch" lang="be" hreflang="be" data-title="Гауда" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarussisch" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0" title="Гауда – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Гауда" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Bretons" lang="br" hreflang="br" data-title="Gouda" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Bretons" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Gouda_(Pa%C3%AFsos_Baixos)" title="Gouda (Països Baixos) – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Gouda (Països Baixos)" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Gemeente_Gouda" title="Gemeente Gouda – Cebuano" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Gemeente Gouda" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="Cebuano" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Gouda_(Nizozemsko)" title="Gouda (Nizozemsko) – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Gouda (Nizozemsko)" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Gouda_(Niederlande)" title="Gouda (Niederlande) – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Gouda (Niederlande)" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%AC%CE%BF%CF%85%CE%BD%CF%84%CE%B1" title="Χάουντα – Grieks" lang="el" hreflang="el" data-title="Χάουντα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Grieks" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Gouda,_South_Holland" title="Gouda, South Holland – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Gouda, South Holland" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Gouda" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Gouda" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Gouda" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%AF%D8%A7" title="خاودا – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="خاودا" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Gouda" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Gouda" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Fries" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Gouda" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Fries" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%97%D7%90%D7%95%D7%93%D7%94_(%D7%94%D7%95%D7%9C%D7%A0%D7%93)" title="חאודה (הולנד) – Hebreeuws" lang="he" hreflang="he" data-title="חאודה (הולנד)" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeuws" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="uitgelicht artikel"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Gouda_(telep%C3%BCl%C3%A9s)" title="Gouda (település) – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Gouda (település)" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%A1" title="Գաուդա – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Գաուդա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Gouda" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – IJslands" lang="is" hreflang="is" data-title="Gouda" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="IJslands" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Gouda_(Paesi_Bassi)" title="Gouda (Paesi Bassi) – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Gouda (Paesi Bassi)" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B4%E3%83%BC%E3%83%80" title="ゴーダ – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ゴーダ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Javaans" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Gouda" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Javaans" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90" title="გაუდა – Georgisch" lang="ka" hreflang="ka" data-title="გაუდა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgisch" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0" title="Гауда – Kazachs" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Гауда" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Kazachs" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%95%98%EC%9A%B0%EB%8B%A4" title="하우다 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="하우다" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Gouda,_Holenda_Ba%C5%9F%C3%BBr" title="Gouda, Holenda Başûr – Koerdisch" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Gouda, Holenda Başûr" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Koerdisch" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Guda" title="Guda – Latijn" lang="la" hreflang="la" data-title="Guda" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latijn" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Limburgs" lang="li" hreflang="li" data-title="Gouda" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Limburgs" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Gauda" title="Gauda – Lets" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Gauda" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Lets" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0" title="Гауда – Macedonisch" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Гауда" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Macedonisch" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Maleis" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Gouda" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Maleis" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Nederduits" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Gouda" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Nederduits" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A4%89%E0%A4%A1%E0%A4%BE" title="गउडा – Nepalees" lang="ne" hreflang="ne" data-title="गउडा" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="Nepalees" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Noors - Nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Gouda" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Noors - Nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Gouda_(kommune)" title="Gouda (kommune) – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Gouda (kommune)" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Gouda_(miasto)" title="Gouda (miasto) – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Gouda (miasto)" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Gouda" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Gouda" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0" title="Гауда – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Гауда" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Gouda,_Sooth_Holland" title="Gouda, Sooth Holland – Schots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Gouda, Sooth Holland" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Schots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Gouda" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Gouda,_Netherlands" title="Gouda, Netherlands – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Gouda, Netherlands" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Gouda_(mesto)" title="Gouda (mesto) – Slowaaks" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Gouda (mesto)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slowaaks" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Albanees" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Gouda" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Albanees" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0" title="Гауда – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Гауда" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Saterfries" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Gouda" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterfries" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Gouda" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Gouda,_Zuid-Holland" title="Gouda, Zuid-Holland – Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Gouda, Zuid-Holland" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B8%B2" title="เคาดา – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="เคาดา" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Gouda" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0" title="Гауда – Tataars" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Гауда" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tataars" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0_(%D0%BC%D1%96%D1%81%D1%82%D0%BE)" title="Гауда (місто) – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Гауда (місто)" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Gouda_(Paexi_Basi)" title="Gouda (Paexi Basi) – Venetiaans" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Gouda (Paexi Basi)" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Vietnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Gouda" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – West-Vlaams" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Gouda" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West-Vlaams" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Volapük" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Gouda" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="Volapük" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Gouda" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%B1%AA%E8%BE%BE" title="豪达 – Wuyu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="豪达" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wuyu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Gouda" title="Gouda – Zeeuws" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Gouda" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeeuws" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%B1%AA%E8%BE%BE" title="豪达 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="豪达" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q84125#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Gouda" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Gouda" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Gouda"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Gouda"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Gouda" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Gouda" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gouda&oldid=68406815" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Gouda&id=68406815&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FGouda"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FGouda"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Gouda"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Gouda&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gouda&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Gouda" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikinews mw-list-item"><a href="https://nl.wikinews.org/wiki/Categorie:Gouda" hreflang="nl"><span>Wikinieuws</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikivoyage mw-list-item"><a href="https://nl.wikivoyage.org/wiki/Gouda" hreflang="nl"><span>Wikivoyage</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q84125" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-coordinates" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span id="tpl_Coordinaten"><span class="plainlinks" title="Klik op de coördinaten om een plattegrond of satellietfoto te bekijken" style="font-size:87%;"> <span typeof="mw:File"><span title="Coördinaten"><img alt="Coördinaten" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Internet-web-browser.svg/23px-Internet-web-browser.svg.png" decoding="async" width="23" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Internet-web-browser.svg/35px-Internet-web-browser.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Internet-web-browser.svg/46px-Internet-web-browser.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></span></span> <a class="external text" href="https://geohack.toolforge.org/geohack.php?language=nl&params=52_1_5_N_4_42_20_E_type:city_scale:100000_region:NL&pagename=Gouda">52° 1′ NB, 4° 42′ OL</a></span></span></div></div> <div id="mw-indicator-etalage" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span id="tpl_Etalage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage" title="Etalagester"><img alt="Etalagester" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Fairytale_bookmark_golden.svg/21px-Fairytale_bookmark_golden.svg.png" decoding="async" width="21" height="21" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Fairytale_bookmark_golden.svg/32px-Fairytale_bookmark_golden.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Fairytale_bookmark_golden.svg/42px-Fairytale_bookmark_golden.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><div id="sjabloon_zie" class="hatnote" style="padding:0.5em; margin-bottom:0.5em; border-bottom:1px solid #aaa; font-size:95%;" role="note"><span style="padding-right:0.5em;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Disambig-dark.svg/25px-Disambig-dark.svg.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Disambig-dark.svg/38px-Disambig-dark.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Disambig-dark.svg/50px-Disambig-dark.svg.png 2x" data-file-width="444" data-file-height="340" /></span></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Gouda_(doorverwijspagina)" class="mw-disambig" title="Gouda (doorverwijspagina)">Gouda (doorverwijspagina)</a> voor andere betekenissen van Gouda.</i> </div> <table class="infobox" cellpadding="1" cellspacing="1"> <caption class="notheme" style="font-size:large; margin-bottom:0.5em;"><b>Gouda</b> </caption> <tbody><tr> <th class="infobox-kop notheme" style="text-align:center;" colspan="2">Gemeente in <a href="/wiki/Nederland_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Nederland (hoofdbetekenis)">Nederland</a> <span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_the_Netherlands.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Nederland"><img alt="Vlag van Nederland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/20px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/30px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/40px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </th></tr> <tr> <td style="text-align:center; padding:0;" colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Gouda_vanuit_de_lucht.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Gouda_vanuit_de_lucht.jpg/266px-Gouda_vanuit_de_lucht.jpg" decoding="async" width="266" height="178" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Gouda_vanuit_de_lucht.jpg/399px-Gouda_vanuit_de_lucht.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Gouda_vanuit_de_lucht.jpg/532px-Gouda_vanuit_de_lucht.jpg 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a></span> </td></tr> <tr> <td colspan="2"> <div style="display:grid; grid-template-columns:auto 50%; align-items:center; text-align:center;"> <div><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Gouda.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van de gemeente Gouda"><img alt="Vlag van de gemeente Gouda" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Flag_of_Gouda.svg/110px-Flag_of_Gouda.svg.png" decoding="async" width="110" height="73" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Flag_of_Gouda.svg/165px-Flag_of_Gouda.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Flag_of_Gouda.svg/220px-Flag_of_Gouda.svg.png 2x" data-file-width="450" data-file-height="300" /></a></span></div> <div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Wapen_van_Gouda.svg" class="mw-file-description" title="Wapen van de gemeente Gouda"><img alt="Wapen van de gemeente Gouda" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Wapen_van_Gouda.svg/110px-Wapen_van_Gouda.svg.png" decoding="async" width="110" height="74" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Wapen_van_Gouda.svg/165px-Wapen_van_Gouda.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Wapen_van_Gouda.svg/220px-Wapen_van_Gouda.svg.png 2x" data-file-width="778" data-file-height="522" /></a></span></div> <div><small>(<a href="/wiki/Vlag_van_Gouda" title="Vlag van Gouda">Details</a>)</small></div> <div><small>(<a href="/wiki/Wapen_van_Gouda" title="Wapen van Gouda">Details</a>)</small></div></div> </td></tr> <tr> <td style="background:white; color:inherit;" class="center" colspan="2"><span class="mw-image-border notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:NL_-_locator_map_municipality_code_GM0513_(2016).png" class="mw-file-description" title="Locatie van de gemeente Gouda (gemeentegrenzen CBS 2016)"><img alt="Locatie van de gemeente Gouda (gemeentegrenzen CBS 2016)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/NL_-_locator_map_municipality_code_GM0513_%282016%29.png/265px-NL_-_locator_map_municipality_code_GM0513_%282016%29.png" decoding="async" width="265" height="177" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/NL_-_locator_map_municipality_code_GM0513_%282016%29.png/398px-NL_-_locator_map_municipality_code_GM0513_%282016%29.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/NL_-_locator_map_municipality_code_GM0513_%282016%29.png/530px-NL_-_locator_map_municipality_code_GM0513_%282016%29.png 2x" data-file-width="2125" data-file-height="1417" /></a></span> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" colspan="2">Situering </th></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Provincies_van_Nederland" title="Provincies van Nederland">Provincie</a> </th> <td><span class="sortkey" style="display: none;">Zuid-Holland</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Zuid-Holland.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Zuid-Holland"><img alt="Vlag Zuid-Holland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Zuid-Holland.svg/20px-Flag_of_Zuid-Holland.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Zuid-Holland.svg/30px-Flag_of_Zuid-Holland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Zuid-Holland.svg/40px-Flag_of_Zuid-Holland.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="666" /></a></span> <a href="/wiki/Zuid-Holland" title="Zuid-Holland">Zuid-Holland</a></span></span> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Geografische_co%C3%B6rdinaten" title="Geografische coördinaten">Coördinaten</a> </th> <td><span class="plainlinks"><span class="coordinates plainlinks"><span id="text_coordinates"><a class="external text" href="https://geohack.toolforge.org/geohack.php?language=nl&params=52_001_00_N_4_042_00_E_type:city_scale:25000&pagename=Gouda">52° 1′ NB, 4° 42′ OL</a></span></span></span> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" colspan="2">Algemeen </th></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Oppervlakte" title="Oppervlakte">Oppervlakte</a> </th> <td>18,11 km² </td></tr> <tr> <th>- land </th> <td>16,50 km² </td></tr> <tr> <th>- water </th> <td>1,61 km² </td></tr> <tr> <th>Inwoners <br /><small class="nowrap">(1 januari 2024)</small> </th> <td>75.763<sup style="line-height:0; margin-left:0.3em; color:blue; cursor:help; font-family:Verdana,sans-serif;" title="CBS Statline, Tabel: Bevolking; maandcijfers per gemeente en overige regionale indelingen, 1 januari 2024, Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen">?</sup> <br />(4592 inw./km²) </td></tr> <tr> <th>Bestuurscentrum </th> <td>Gouda </td></tr> <tr> <th>Belangrijke verkeersaders </th> <td><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Rijksweg_12" title="Rijksweg 12"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/NL-A12.svg/38px-NL-A12.svg.png" decoding="async" width="38" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/NL-A12.svg/57px-NL-A12.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/NL-A12.svg/76px-NL-A12.svg.png 2x" data-file-width="475" data-file-height="253" /></a></span> <span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Rijksweg_20" title="Rijksweg 20"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/NL-A20.svg/43px-NL-A20.svg.png" decoding="async" width="43" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/NL-A20.svg/64px-NL-A20.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/NL-A20.svg/86px-NL-A20.svg.png 2x" data-file-width="538" data-file-height="253" /></a></span> <span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Provinciale_weg_207" title="Provinciale weg 207"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/NLD-N207.svg/48px-NLD-N207.svg.png" decoding="async" width="48" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/NLD-N207.svg/72px-NLD-N207.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/NLD-N207.svg/95px-NLD-N207.svg.png 2x" data-file-width="190" data-file-height="80" /></a></span> <br /><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Provinciale_weg_228" title="Provinciale weg 228"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/NLD-N228.svg/48px-NLD-N228.svg.png" decoding="async" width="48" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/NLD-N228.svg/72px-NLD-N228.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/NLD-N228.svg/95px-NLD-N228.svg.png 2x" data-file-width="190" data-file-height="80" /></a></span>  <a href="/wiki/Europese_weg_25" title="Europese weg 25"><span style="white-space:nowrap; background:#308446; color:inherit; padding:2px 1px; margin: 0 1px 0 0;"><span style="white-space:nowrap; font-style:normal; text-decoration:none; letter-spacing:1px; color:#f7fbf5; background:#308446; padding:0 2px 0 4px; border:#f7fbf5 solid 1px;">E25</span></span></a> <a href="/wiki/Europese_weg_30" title="Europese weg 30"><span style="white-space:nowrap; background:#308446; color:inherit; padding:2px 1px; margin: 0 1px 0 0;"><span style="white-space:nowrap; font-style:normal; text-decoration:none; letter-spacing:1px; color:#f7fbf5; background:#308446; padding:0 2px 0 4px; border:#f7fbf5 solid 1px;">E30</span></span></a> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" colspan="2">Politiek </th></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Burgemeester_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Burgemeester (hoofdbetekenis)">Burgemeester</a> (<a href="/wiki/Lijst_van_burgemeesters_van_Gouda" title="Lijst van burgemeesters van Gouda">lijst</a>) </th> <td><a href="/wiki/Pieter_Verhoeve" title="Pieter Verhoeve">Pieter Verhoeve</a> <small>(<a href="/wiki/Staatkundig_Gereformeerde_Partij" title="Staatkundig Gereformeerde Partij">SGP</a>)</small> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Coalitie" title="Coalitie">Bestuur</a> </th> <td><a href="/wiki/Democraten_66" title="Democraten 66">D66</a>, <a href="/wiki/GroenLinks" title="GroenLinks">GL</a>, <a href="/wiki/ChristenUnie" title="ChristenUnie">CU</a>, <a href="/wiki/Partij_van_de_Arbeid_(Nederland)" title="Partij van de Arbeid (Nederland)">PvdA</a> en <a href="/wiki/Christen-Democratisch_App%C3%A8l" title="Christen-Democratisch Appèl">CDA</a> </td></tr> <tr> <th>Zetels<br /><a href="/wiki/Democraten_66" title="Democraten 66">D66</a> <br /><a href="/wiki/GroenLinks" title="GroenLinks">GroenLinks</a><br /><a href="/wiki/ChristenUnie" title="ChristenUnie">ChristenUnie</a><br /><a href="/wiki/Gouda_Positief" title="Gouda Positief">Gouda Positief</a><br /><a href="/wiki/Partij_van_de_Arbeid_(Nederland)" title="Partij van de Arbeid (Nederland)">PvdA</a> <br /><a href="/wiki/Volkspartij_voor_Vrijheid_en_Democratie" title="Volkspartij voor Vrijheid en Democratie">VVD</a><br /><a href="/wiki/Christen-Democratisch_App%C3%A8l" title="Christen-Democratisch Appèl">CDA</a><br /><a href="/wiki/Partij_voor_de_Dieren" title="Partij voor de Dieren">Partij voor de Dieren</a><br /><a href="/wiki/Staatkundig_Gereformeerde_Partij" title="Staatkundig Gereformeerde Partij">SGP</a><br />Leefbaar Gouda<br /><a href="/wiki/Gemeentebelangen_Gouda" title="Gemeentebelangen Gouda">GBG</a><br />Gouda Vitaal<br />Van der Mije </th> <td><b>35</b><br />5<br />4<br />4<br />4<br />4<br />3<br />2<br />2<br />2<br />2<br />1<br />1<br />1 </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" colspan="2">Economie </th></tr> <tr> <th>Gemiddeld <a href="/wiki/Inkomen" title="Inkomen">inkomen</a> <small>(2019)</small> </th> <td>€ 27.000<small> per inwoner</small> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Wet_waardering_onroerende_zaken" title="Wet waardering onroerende zaken">Gem. WOZ-waarde</a> <small>(2019)</small> </th> <td>€ 206.000 </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Werkloosheidswet" title="Werkloosheidswet">WW-uitkeringen</a> <small>(2014)</small> </th> <td>37<small> per 1000 inw.</small> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" colspan="2">Overig </th></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Postcode" title="Postcode">Postcode</a>(s) </th> <td>2800-2809 </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Netnummer" title="Netnummer">Netnummer</a>(s) </th> <td>0182 </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Gemeentenummer#Nederland" title="Gemeentenummer">CBS-code</a> </th> <td>0513 </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Lijst_van_wijken_en_buurten_in_Nederland" title="Lijst van wijken en buurten in Nederland">CBS-wijkindeling</a> </th> <td>zie <a href="/wiki/Wijken_en_buurten_in_Gouda" title="Wijken en buurten in Gouda">wijken en buurten</a> </td></tr> <tr> <th>Website </th> <td><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gouda.nl/">www.gouda.nl</a> </td></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="2"><div class="center" style="width:auto; margin-left:auto; margin-right:auto;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:AgeSexPyramid_2023_Gouda.svg" class="mw-file-description" title="Bevolkingspiramide van de gemeente Gouda"><img alt="Bevolkingspiramide van de gemeente Gouda" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/AgeSexPyramid_2023_Gouda.svg/230px-AgeSexPyramid_2023_Gouda.svg.png" decoding="async" width="230" height="164" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/AgeSexPyramid_2023_Gouda.svg/345px-AgeSexPyramid_2023_Gouda.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/AgeSexPyramid_2023_Gouda.svg/460px-AgeSexPyramid_2023_Gouda.svg.png 2x" data-file-width="560" data-file-height="400" /></a></span><br />Bevolkingspiramide (2023)</div> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" colspan="2">Topografische kaart </th></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="2"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Gem-Gouda-OpenTopo.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Kaart van Gouda" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Gem-Gouda-OpenTopo.jpg/266px-Gem-Gouda-OpenTopo.jpg" decoding="async" width="266" height="206" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Gem-Gouda-OpenTopo.jpg/399px-Gem-Gouda-OpenTopo.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Gem-Gouda-OpenTopo.jpg/532px-Gem-Gouda-OpenTopo.jpg 2x" data-file-width="2749" data-file-height="2127" /></a></span> </td></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="2"><small>Topografische gemeentekaart van Gouda,<br />juni 2023</small> </td></tr> <tr> <td class="infobox-kop notheme center" colspan="2"> <table style="border-collapse:collapse;" cellpadding="0"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle;"><b>Portaal</b>  <span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Portal.svg" class="mw-file-description" title="Portaalicoon"><img alt="Portaalicoon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/22px-Portal.svg.png" decoding="async" width="22" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/33px-Portal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/44px-Portal.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="32" /></a></span>   </td> <td class="ta-left"><b><a href="/wiki/Portaal:Nederland" title="Portaal:Nederland">Nederland</a></b> <br /><b><a href="/wiki/Portaal:Gouda" title="Portaal:Gouda">Gouda</a></b> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Gouda</b> (<span class="ext-phonos"><span data-nosnippet="" id="ooui-php-1" class="ext-phonos-PhonosButton noexcerpt oo-ui-widget oo-ui-widget-enabled oo-ui-buttonElement oo-ui-buttonElement-frameless oo-ui-iconElement oo-ui-labelElement oo-ui-buttonWidget" data-ooui="{"_":"mw.Phonos.PhonosButton","href":"\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/transcoded\/b\/b5\/315_Gouda.ogg\/315_Gouda.ogg.mp3","rel":["nofollow"],"framed":false,"icon":"volumeUp","label":{"html":"<small>uitspraak<\/small>"},"data":{"ipa":"","text":"","lang":"nl","wikibase":"","file":"315 Gouda.ogg"},"classes":["ext-phonos-PhonosButton","noexcerpt"]}"><a role="button" tabindex="0" href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/b/b5/315_Gouda.ogg/315_Gouda.ogg.mp3" rel="nofollow" aria-label="Geluid afspelen" title="Geluid afspelen" class="oo-ui-buttonElement-button"><span class="oo-ui-iconElement-icon oo-ui-icon-volumeUp"></span><span class="oo-ui-labelElement-label"><small>uitspraak</small></span><span class="oo-ui-indicatorElement-indicator oo-ui-indicatorElement-noIndicator"></span></a></span><sup class="ext-phonos-attribution noexcerpt navigation-not-searchable"><a href="/wiki/Bestand:315_Gouda.ogg" title="Bestand:315 Gouda.ogg">ⓘ</a></sup></span>) is een stad en gemeente in het oosten van de provincie <a href="/wiki/Zuid-Holland" title="Zuid-Holland">Zuid-Holland</a> in <a href="/wiki/Nederland" title="Nederland">Nederland</a> met 75.763 inwoners (1 januari 2024, bron: <a href="/wiki/Centraal_Bureau_voor_de_Statistiek" title="Centraal Bureau voor de Statistiek">CBS</a>) op een grondgebied van 16,92 km². </p><p>De stad is gelegen in <a href="/wiki/Midden-Holland" title="Midden-Holland">Midden-Holland</a> en in het stedelijk gebied de <a href="/wiki/Randstad_(gebied)" title="Randstad (gebied)">Randstad</a>, op ruwweg gelijke afstand van <a href="/wiki/Rotterdam_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Rotterdam (hoofdbetekenis)">Rotterdam</a>, <a href="/wiki/Utrecht_(stad)" title="Utrecht (stad)">Utrecht</a> en <a href="/wiki/Den_Haag" title="Den Haag">Den Haag</a>. Gouda heeft een regiofunctie binnen het <a href="/wiki/Groene_Hart" title="Groene Hart">Groene Hart</a>, waar het qua inwoners de grootste stad en de op een na grootste gemeente is (na <a href="/wiki/Alphen_aan_den_Rijn_(gemeente)" title="Alphen aan den Rijn (gemeente)">Alphen aan den Rijn</a>). Het is naar inwonertal gemeten de 48e gemeente van Nederland en de <a href="/wiki/Tabel_van_gemeenten_in_Zuid-Holland" title="Tabel van gemeenten in Zuid-Holland">12e</a> gemeente van Zuid-Holland. </p><p>Gouda ligt bij de <a href="/wiki/Samenvloeiing" title="Samenvloeiing">samenvloeiing</a> van de rivieren de <a href="/wiki/Gouwe_(rivier)" title="Gouwe (rivier)">Gouwe</a> en <a href="/wiki/Hollandse_IJssel" title="Hollandse IJssel">Hollandse IJssel</a>. Mede dankzij de <a href="/wiki/Binnenvaart" title="Binnenvaart">binnenvaart</a> over deze rivieren groeide Gouda in de <a href="/wiki/Middeleeuwen" title="Middeleeuwen">middeleeuwen</a> uit tot een belangrijke stad. In 1272 kreeg de stad <a href="/wiki/Stadsrechten" title="Stadsrechten">stadsrechten</a><sup id="cite_ref-Die_Goude_Tijdlijn_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Die_Goude_Tijdlijn-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> en aan het eind van de middeleeuwen was Gouda uitgegroeid tot de vijfde stad van <a href="/wiki/Graafschap_Holland" title="Graafschap Holland">Holland</a>. In de binnenstad is een groot aantal historische en monumentale gebouwen te vinden, waarvan het <a href="/wiki/Stadhuis_van_Gouda" title="Stadhuis van Gouda">Stadhuis</a> en de <a href="/wiki/Grote_of_Sint-Janskerk_(Gouda)" class="mw-redirect" title="Grote of Sint-Janskerk (Gouda)">Sint-Janskerk</a> waarschijnlijk de beroemdste zijn. De stad staat daarnaast bekend om zijn <a href="/wiki/Goudse_kaas" title="Goudse kaas">Goudse kaas</a>, die in de zomer verhandeld wordt op de donderdagse toeristische <a href="/wiki/Kaasmarkt_(Gouda)" title="Kaasmarkt (Gouda)">kaasmarkt</a>. Ten slotte geniet Gouda bekendheid door de fabricage van <a href="/wiki/Bier" title="Bier">bier</a>, <a href="/wiki/Kaars" title="Kaars">kaarsen</a>, <a href="/wiki/Pijp_(rookgerei)" title="Pijp (rookgerei)">pijpen</a>, <a href="/wiki/Gouds_plateel" title="Gouds plateel">Gouds plateel</a>, <a href="/wiki/Stroopwafel" title="Stroopwafel">stroopwafels</a> en het jaarlijkse lichtfeest <a href="/wiki/Gouda_bij_Kaarslicht" title="Gouda bij Kaarslicht">Gouda bij Kaarslicht</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Naam">Naam</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Naam" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Naam"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Gouda werd lange tijd aangeduid onder andere namen als Golde, Die Goude, Ter Goude en <a href="/wiki/Tergouw" title="Tergouw">Tergouw</a>, alle verwijzend naar de rivier de <a href="/wiki/Gouwe_(rivier)" title="Gouwe (rivier)">Gouwe</a>. De Gouwe werd in 1139 voor het eerst vermeld in een oorkonde, onder de <a href="/wiki/Latijn" title="Latijn">Latijnse</a> naam <i>Golda</i>. Hierin werd gesproken over 'nieuwe <a href="/wiki/Ontginning_(cultuur)" title="Ontginning (cultuur)">ontginningen</a> aan de Gouwe': <i>nove culture juxta Goldam</i>. Een oorkonde uit 1178 spreekt van <i>terram quandam juxta Goldam</i>, 'zeker land aan de Gouwe'.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Gezicht_op_Gouda_(1674).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Gezicht_op_Gouda_%281674%29.jpg/260px-Gezicht_op_Gouda_%281674%29.jpg" decoding="async" width="260" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Gezicht_op_Gouda_%281674%29.jpg/390px-Gezicht_op_Gouda_%281674%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Gezicht_op_Gouda_%281674%29.jpg/520px-Gezicht_op_Gouda_%281674%29.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="487" /></a><figcaption>Gouda, aangeduid als <i>Ter Gouw</i>, op een gravure uit 1674</figcaption></figure> <p>Over de herkomst van de naam <i>Gouwe</i> bestaan verschillende theorieën, maar geen daarvan staat onomstotelijk vast. De naam zou afgeleid kunnen zijn van de algemene benaming 'gouw(e)' voor een rivier met een weg erlangs. Volgens een andere theorie zou de naam slaan op de gouden gloed die het water van de Gouwe, ooit een <a href="/wiki/Veen_(grondsoort)" title="Veen (grondsoort)">veenstroom</a>, heeft gehad. 'Golda' zou kunnen zijn voortgekomen uit het <a href="/wiki/Oergermaans" title="Oergermaans">Germaanse</a> 'gulda' (goud) + 'ahwõ' (natuurlijke waterloop in zeekleigebied).<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Deze gloed werd dan veroorzaakt door het veen dat door het heldere water zichtbaar was. </p><p>De tot dan toe gebruikelijke naam Golde werd in de <a href="/wiki/Middeleeuwen" title="Middeleeuwen">middeleeuwen</a> vervormd tot Goude of Ter Goude. In middeleeuwse Latijnse teksten werd de naam geschreven als Gouda, waarmee zowel de rivier als de stad kon worden bedoeld. Mede dankzij <a href="/wiki/Renaissance-humanisme" class="mw-redirect" title="Renaissance-humanisme">humanisten</a> en de geschiedschrijving wist de Latijnse benaming uiteindelijk de naamsvorm 'Ter Goude', die nog lang in gebruik was, te vervangen.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tegenwoordig is Gouda de enige stad in Nederland die zowel officieel als in de volksmond met de Latijnse naamsvorm wordt aangeduid.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Ondanks het grote aantal producten dat sterk verbonden is met Gouda, heeft de stad geen alom bekende bijnaam. Soms wordt gesproken over de <i>Kaasstad</i>, refererend aan de Goudse kaas, maar deze bijnaam is niet enkel aan Gouda voorbehouden. Een andere bijnaam is de <i>Gouwestad</i>, naar de rivier waaraan Gouda zijn naam en bestaan te danken heeft. Deze naam komt onder andere terug in de naam van de lokale televisiezender RTV Gouwestad. <a href="/wiki/Waddinxveen" title="Waddinxveen">Waddinxveen</a>, dat ten noordwesten van Gouda ligt en zich eveneens langs de Gouwe bevindt, wordt weleens aangeduid als het <i>Gouwedorp</i>. </p><p>Gouwenaars worden ook wel <i>Kaaskoppen</i> genoemd, een spotnaam die ook wel voor Alkmaarders en Nederlanders in het algemeen wordt gebruikt. Deze benaming vindt mogelijk haar oorsprong in <a href="/wiki/Stolwijk" title="Stolwijk">Stolwijk</a> en zou niet zijn afgeleid van de kaas zelf, maar aan kaasvaten die door zogeheten <i>koppendraaiers</i> werden vervaardigd. Bij conflicten werden deze kaasvaten als helm op het hoofd gezet.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geschiedenis">Geschiedenis</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Geschiedenis" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Geschiedenis"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Geschiedenis_van_Gouda" title="Geschiedenis van Gouda">Geschiedenis van Gouda</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left skin-invert-image" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Tijdbalk_Gouda_2.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Tijdbalk_Gouda_2.png/260px-Tijdbalk_Gouda_2.png" decoding="async" width="260" height="434" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Tijdbalk_Gouda_2.png/390px-Tijdbalk_Gouda_2.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Tijdbalk_Gouda_2.png/520px-Tijdbalk_Gouda_2.png 2x" data-file-width="1494" data-file-height="2494" /></a><figcaption>Tijdbalk van de geschiedenis van Gouda.</figcaption></figure> <p>Rond het jaar 1000 was het gebied waar nu Gouda ligt drassig en bedekt met een <a href="/wiki/Broekbos" title="Broekbos">moerasbos</a>, met daarin kleine riviertjes, zoals de <a href="/wiki/Gouwe_(rivier)" title="Gouwe (rivier)">Gouwe</a>. In de 11e en 12e eeuw begon men met het ontginnen van <a href="/wiki/Veen_(grondsoort)" title="Veen (grondsoort)">veen</a> ten oosten en westen van de stad en langs de oevers van de Gouwe. In 1143 werd de naam Gouda voor het eerst vermeld in een oorkonde van de graaf van Holland.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>In de 13e eeuw werd het riviertje de <a href="/wiki/Gouwe_(rivier)" title="Gouwe (rivier)">Gouwe</a> door een kanaal verbonden met de <a href="/wiki/Oude_Rijn_(Harmelen-Noordzee)" title="Oude Rijn (Harmelen-Noordzee)">Oude Rijn</a> en de monding in de <a href="/wiki/Hollandse_IJssel" title="Hollandse IJssel">Hollandse IJssel</a> werd uitgebreid tot een haven. Aan de rand van de stad verrees in de 14e eeuw het <a href="/wiki/Kasteel_van_Gouda" title="Kasteel van Gouda">kasteel van Gouda</a>, dat de haven moest beschermen. Door deze ontwikkelingen ontstond een vaarroute, die werd gebruikt voor handel tussen <a href="/wiki/Graafschap_Vlaanderen" title="Graafschap Vlaanderen">Vlaanderen</a> en <a href="/wiki/Koninkrijk_Frankrijk_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Koninkrijk Frankrijk (hoofdbetekenis)">Frankrijk</a> met <a href="/wiki/Graafschap_Holland" title="Graafschap Holland">Holland</a> en het <a href="/wiki/Oostzee" title="Oostzee">Oostzeegebied</a>. In 1272 verleende <a href="/wiki/Floris_V_van_Holland" title="Floris V van Holland">Graaf Floris V</a> stadsrechten aan Gouda, dat inmiddels een belangrijke plaats geworden was. In 2022 wordt gevierd dat de stad 750 jaar geleden stadsrechten kreeg. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Kasteel_van_Gouda_Christoffel_Pierson.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Kasteel_van_Gouda_Christoffel_Pierson.jpg/260px-Kasteel_van_Gouda_Christoffel_Pierson.jpg" decoding="async" width="260" height="190" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Kasteel_van_Gouda_Christoffel_Pierson.jpg/390px-Kasteel_van_Gouda_Christoffel_Pierson.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Kasteel_van_Gouda_Christoffel_Pierson.jpg/520px-Kasteel_van_Gouda_Christoffel_Pierson.jpg 2x" data-file-width="1729" data-file-height="1262" /></a><figcaption>Het middeleeuwse <a href="/wiki/Kasteel_van_Gouda" title="Kasteel van Gouda">kasteel van Gouda</a> (geschilderd door <a href="/wiki/Christoffel_Pierson" title="Christoffel Pierson">Christoffel Pierson</a>, meer dan 100 jaar na de afbraak).</figcaption></figure> <p>In 1361 en 1438 richtten <a href="/wiki/Stadsbrand" title="Stadsbrand">stadsbranden</a> grote schade aan in de stad. Zo zouden bij de <a href="/wiki/Stadsbrand_Gouda_1438" class="mw-redirect" title="Stadsbrand Gouda 1438">stadsbrand van 1438</a> slechts vier huizen gespaard zijn gebleven.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Na de verovering van Gouda door de Geuzen op 21 juni 1572 werd het kasteel van Gouda in 1577 gesloopt, om het zo niet in handen te laten vallen van de Spanjaarden bij een eventuele herovering. Het is echter maar de vraag of dit de daadwerkelijke reden van de afbraak was, of dat de Goudse bevolking de oorlog aangreep om zich van het kasteel en zijn eigenaar te verlossen.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De definitieve afbraak van het kasteel werd pas in 1808 voltooid, toen de Chartertoren werd gesloopt. Nog voordat het kasteel volledig was gesloopt, verrees ter hoogte van de vroegere binnenplaats op de fundering van het kasteel een molen. Nadat deze molen in 1831 was afgebrand, werd deze een jaar later vervangen door de molen <a href="/wiki/%27t_Slot_(molen)" title="'t Slot (molen)">'t Slot</a>, die nog altijd overeind staat. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Plattegrond_van_de_stad_Gouda_binnen_de_singels,_ca._1650..jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Plattegrond_van_de_stad_Gouda_binnen_de_singels%2C_ca._1650..jpg/260px-Plattegrond_van_de_stad_Gouda_binnen_de_singels%2C_ca._1650..jpg" decoding="async" width="260" height="193" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Plattegrond_van_de_stad_Gouda_binnen_de_singels%2C_ca._1650..jpg/390px-Plattegrond_van_de_stad_Gouda_binnen_de_singels%2C_ca._1650..jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Plattegrond_van_de_stad_Gouda_binnen_de_singels%2C_ca._1650..jpg/520px-Plattegrond_van_de_stad_Gouda_binnen_de_singels%2C_ca._1650..jpg 2x" data-file-width="7584" data-file-height="5622" /></a><figcaption>Kaart van Gouda in 1652 door <a href="/wiki/Joan_Blaeu" title="Joan Blaeu">Blaeu</a></figcaption></figure> <p>In het laatste kwart van de 16e eeuw had Gouda ernstige economische problemen. In de eerste helft van de 17e eeuw krabbelde de stad weer op en tussen 1665 en 1672 kende de stad zelfs een tijd van grote vooruitgang en bloei. Toen in het <a href="/wiki/Rampjaar" class="mw-redirect" title="Rampjaar">rampjaar</a> 1672 echter de <a href="/wiki/Hollandse_Oorlog" title="Hollandse Oorlog">Hollandse Oorlog</a> uitbrak kende de stad opnieuw een economische terugval. Hoewel de economie na 1700 nog eenmaal opveerde, zou de terugval uiteindelijk tot ver in de 19e eeuw duren. In 1673 werd Gouda voor de vierde en ergste maal getroffen door de <a href="/wiki/Pest_(ziekte)" title="Pest (ziekte)">pest</a>. De epidemie kostte 2.995 mensen het leven, ongeveer 20% van de bevolking. Bovendien kreeg Gouda te maken met opstandige boeren uit de omgeving, die in juni 1672 het stadhuis 24 uur lang bezetten. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Gijsbert_Johannes_Verspuy_Tiendewegspoort_Gouda.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Gijsbert_Johannes_Verspuy_Tiendewegspoort_Gouda.jpg/260px-Gijsbert_Johannes_Verspuy_Tiendewegspoort_Gouda.jpg" decoding="async" width="260" height="201" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Gijsbert_Johannes_Verspuy_Tiendewegspoort_Gouda.jpg/390px-Gijsbert_Johannes_Verspuy_Tiendewegspoort_Gouda.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Gijsbert_Johannes_Verspuy_Tiendewegspoort_Gouda.jpg/520px-Gijsbert_Johannes_Verspuy_Tiendewegspoort_Gouda.jpg 2x" data-file-width="2121" data-file-height="1641" /></a><figcaption>De Tiendewegspoort op een schilderij uit 1858 van Gijsbert Johannes Verspuy. De poort was vier jaar daarvoor reeds afgebroken.</figcaption></figure> <p>In de 19e eeuw werden de stadsmuren van Gouda gesloopt; de laatste <a href="/wiki/Stadspoort" title="Stadspoort">stadspoort</a> werd in 1854 afgebroken. In deze periode had Gouda ook te maken met <a href="/wiki/Cholera" title="Cholera">cholera</a>-epidemieën, de eerste uitbraak was in 1832 een feit. Onder andere dankzij het aanleggen van een <a href="/wiki/Riool" title="Riool">riolering</a> en een <a href="/wiki/Waterleiding" title="Waterleiding">waterleidingnet</a> wist men de ziekte aan het eind van de 19e eeuw terug te dringen. Rond diezelfde tijd begon Gouda ook eindelijk te profiteren van het betere economische klimaat. Bedrijven als de <a href="/wiki/Stearine_Kaarsenfabriek_(Gouda)" title="Stearine Kaarsenfabriek (Gouda)">Stearine Kaarsenfabriek</a> en de <a href="/wiki/Goudsche_Machinale_Garenspinnerij" title="Goudsche Machinale Garenspinnerij">Goudsche Machinale Garenspinnerij</a> hadden hierin een belangrijk aandeel. In 1855 werd het <a href="/wiki/Station_Gouda" title="Station Gouda">station Gouda</a> in gebruik genomen aan de nieuwe <a href="/wiki/Spoorlijn_Utrecht_-_Rotterdam" title="Spoorlijn Utrecht - Rotterdam">spoorlijn Utrecht - Rotterdam</a>. Vijftien jaar later volgde ook de <a href="/wiki/Spoorlijn_Gouda_-_Den_Haag" title="Spoorlijn Gouda - Den Haag">spoorverbinding met Den Haag</a>. In het begin van de 20e eeuw, begon de stad met uitbreiden buiten de singels. De wijken <a href="/wiki/Korte_Akkeren" title="Korte Akkeren">Korte Akkeren</a>, <a href="/wiki/Kort_Haarlem" title="Kort Haarlem">Kort Haarlem</a> en <a href="/w/index.php?title=Kadebuurt_(Gouda)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kadebuurt (Gouda) (de pagina bestaat niet)">Kadebuurt</a> werden in de eerste helft van deze eeuw gebouwd. </p><p>In de <a href="/wiki/Tweede_Wereldoorlog" title="Tweede Wereldoorlog">Tweede Wereldoorlog</a> was Gouda enige malen het doelwit van bombardementen door de geallieerden. In 1941 werden onder andere de Noothoven van Goorstraat, Fluwelensingel en de Krugerlaan getroffen. In 1944 werd onder andere de Vest geraakt en raakte de dijk van de Nieuwe Gouwe beschadigd. Het station werd tot tweemaal toe getroffen tijdens bombardementen in november 1944. In het totaal vielen er bij de bombardementen in Gouda 45 doden. Van de Goudse <a href="/wiki/Joden" title="Joden">Joden</a> werden er 328 vermoord tijdens de bezetting, slechts 40 overleefden de <a href="/wiki/Holocaust" title="Holocaust">Holocaust</a>. </p><p>Na de bezetting breidde Gouda zich verder uit en werden de wijken <a href="/wiki/Oosterwei" title="Oosterwei">Oosterwei</a>, <a href="/wiki/Bloemendaal_(Gouda)" title="Bloemendaal (Gouda)">Bloemendaal</a> en <a href="/wiki/Goverwelle" title="Goverwelle">Goverwelle</a> gerealiseerd. In 1940 werd met de demping van de Nieuwehaven een begin gemaakt met het dichten van de grachten in de binnenstad. Na de Tweede Wereldoorlog werden ook de Raam, het Nonnenwater, de Naaierstraat en de Achter de Vismarkt gedempt. Mede vanwege de protesten vanuit de burgerij en de veranderde inzichten bij stedenbouwkundigen werd echter niet verdergegaan met het dempen van de historisch waardevolle stadsgrachten. In 1977 verdween de wekelijkse varkensmarkt, de grootste in Nederland, uit de stad. De wekelijkse <a href="/wiki/Kaasmarkt_(Gouda)" title="Kaasmarkt (Gouda)">kaasmarkt</a> op donderdag bleef alleen als toeristisch fenomeen gehandhaafd. Het huidige hoofdstation is gebouwd in 1984, maar het gebied rond het station, de <a href="/wiki/Spoorzone_(Gouda)" title="Spoorzone (Gouda)">Spoorzone</a>, wordt sinds 2015 onder handen genomen. Tevens breidde de stad na de realisering van <a href="/wiki/Goverwelle" title="Goverwelle">Goverwelle</a> in de jaren tachtig en negentig weer uit met de wijk, <a href="/wiki/Westergouwe" title="Westergouwe">Westergouwe</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geografie">Geografie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Geografie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Geografie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Topografie">Topografie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Topografie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Topografie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table cellpadding="0" style="text-align:center; margin:1em 0; border:1px solid var(--border-color-base, #aaa); color:inherit; background-color:var(--background-color-neutral-subtle, #f8f9fa); display:table; width:auto !important; float:right; clear:right; margin:0 0 1em 1em;"> <tbody><tr> <th colspan="5" style="font-size:95%; padding-bottom:2px; color:inherit; background-color:var(--background-color-neutral, #ddeef8);">   <span class="nowrap">Aangrenzende gemeenten</span>    </th></tr> <tr style="font-size:90%;"> <td> <span class="sortkey" style="display: none;">Waddinxveen</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Vlag_waddinxveen.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Waddinxveen"><img alt="Vlag Waddinxveen" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Vlag_waddinxveen.svg/20px-Vlag_waddinxveen.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Vlag_waddinxveen.svg/30px-Vlag_waddinxveen.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Vlag_waddinxveen.svg/40px-Vlag_waddinxveen.svg.png 2x" data-file-width="217" data-file-height="217" /></a></span> <a href="/wiki/Waddinxveen" title="Waddinxveen">Waddinxveen</a></span></span>  </td> <td>    </td> <td>    </td> <td>    </td> <td> <span class="sortkey" style="display: none;">Bodegraven-Reeuwijk</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Bodegraven-Reeuwijk_Vlag.png" class="mw-file-description" title="Vlag Bodegraven-Reeuwijk"><img alt="Vlag Bodegraven-Reeuwijk" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Bodegraven-Reeuwijk_Vlag.png/20px-Bodegraven-Reeuwijk_Vlag.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Bodegraven-Reeuwijk_Vlag.png/30px-Bodegraven-Reeuwijk_Vlag.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Bodegraven-Reeuwijk_Vlag.png/40px-Bodegraven-Reeuwijk_Vlag.png 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1333" /></a></span> <a href="/wiki/Bodegraven-Reeuwijk" title="Bodegraven-Reeuwijk">Bodegraven-Reeuwijk</a></span></span>  </td></tr> <tr style="font-size:90%;"> <td>      </td> <td rowspan="3" colspan="3"><span class="noviewer notpageimage skin-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Brosen_windrose_nl.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Brosen_windrose_nl.svg/120px-Brosen_windrose_nl.svg.png" decoding="async" width="120" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Brosen_windrose_nl.svg/180px-Brosen_windrose_nl.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Brosen_windrose_nl.svg/240px-Brosen_windrose_nl.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span> </td> <td>      </td></tr> <tr style="font-size:90%;"> <td>      </td> <td>      </td></tr> <tr style="font-size:90%;"> <td>      </td> <td>      </td></tr> <tr style="font-size:90%;"> <td> <span class="sortkey" style="display: none;">Zuidplas</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Zuidplas_flag.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Zuidplas"><img alt="Vlag Zuidplas" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Zuidplas_flag.svg/20px-Zuidplas_flag.svg.png" decoding="async" width="20" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Zuidplas_flag.svg/30px-Zuidplas_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Zuidplas_flag.svg/40px-Zuidplas_flag.svg.png 2x" data-file-width="409" data-file-height="253" /></a></span> <a href="/wiki/Zuidplas_(gemeente)" title="Zuidplas (gemeente)">Zuidplas</a></span></span>  </td> <td>    </td> <td> <span class="sortkey" style="display: none;">Krimpenerwaard</span><span class="sorttext"><span class="nowrap"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Krimpenerwaard.svg" class="mw-file-description" title="Vlag Krimpenerwaard"><img alt="Vlag Krimpenerwaard" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_Krimpenerwaard.svg/20px-Flag_of_Krimpenerwaard.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_Krimpenerwaard.svg/30px-Flag_of_Krimpenerwaard.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_Krimpenerwaard.svg/40px-Flag_of_Krimpenerwaard.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="341" /></a></span> <a href="/wiki/Krimpenerwaard_(gemeente)" title="Krimpenerwaard (gemeente)">Krimpenerwaard</a></span></span>  </td> <td>    </td> <td>   </td></tr></tbody></table> <p>Gouda ligt in het oosten van de provincie <a href="/wiki/Zuid-Holland" title="Zuid-Holland">Zuid-Holland</a> en is onderdeel van de metropoolregio <a href="/wiki/Randstad_(gebied)" title="Randstad (gebied)">Randstad</a>. De gemeente heeft goede verbindingen met de grote steden binnen en buiten de Randstad, maar ligt toch in een natuurlijk, landelijk gebied: het <a href="/wiki/Groene_Hart" title="Groene Hart">Groene Hart</a>. Bij Gouda komen de <a href="/wiki/Hollandse_IJssel" title="Hollandse IJssel">Hollandse IJssel</a> en de <a href="/wiki/Gouwe_(rivier)" title="Gouwe (rivier)">Gouwe</a> samen. In de omgeving van Gouda liggen de drie grote steden <a href="/wiki/Den_Haag" title="Den Haag">Den Haag</a>, <a href="/wiki/Rotterdam_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Rotterdam (hoofdbetekenis)">Rotterdam</a> en <a href="/wiki/Utrecht_(stad)" title="Utrecht (stad)">Utrecht</a>. De stad maakt deel uit van het <a href="/wiki/COROP" title="COROP">COROP</a>-gebied Oost-Zuid-Holland en ligt in het <a href="/wiki/Hoogheemraadschap_van_Rijnland" title="Hoogheemraadschap van Rijnland">Hoogheemraadschap van Rijnland</a>. </p><p>Gouda kent vier buurgemeenten. In het noordoosten en langs de <a href="/wiki/Reeuwijkse_plassen" class="mw-redirect" title="Reeuwijkse plassen">Reeuwijkse plassen</a> grenst de gemeente aan <a href="/wiki/Bodegraven-Reeuwijk" title="Bodegraven-Reeuwijk">Bodegraven-Reeuwijk</a>. In het noordwesten is de A12 de scheidslijn tussen Gouda en <a href="/wiki/Waddinxveen" title="Waddinxveen">Waddinxveen</a>. In het zuidwesten, grenzend aan <a href="/wiki/Zuidplas_(gemeente)" title="Zuidplas (gemeente)">Zuidplas</a>, ligt een van de weinige stukken landelijk gebied die binnen de gemeentegrenzen van Gouda vallen. In het zuiden grenst Gouda aan de gemeente <a href="/wiki/Krimpenerwaard_(gemeente)" title="Krimpenerwaard (gemeente)">Krimpenerwaard</a>. </p><p>De gemeente Gouda heeft een oppervlakte van slechts 18,10 km², waarvan 16,92 km² land. De gemeentegrenzen van Gouda vallen vrijwel samen met de stadsgrenzen. Rond 2010 kwam Gouda in beeld om samengevoegd te worden in het kader van gemeentelijke herindelingen. Nadat de bevolking van Waddinxveen zich in 2010 per referendum in grote meerderheid uitsprak tegen samenvoeging met Gouda, ging deze optie van de baan. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Geologie_en_landschap">Geologie en landschap</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Geologie en landschap" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Geologie en landschap"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De binnenstad van Gouda ligt op een <a href="/wiki/Klei" title="Klei">kleiige</a> ondergrond. Een groot deel van de stad ligt op een zachte <a href="/wiki/Veen_(grondsoort)" title="Veen (grondsoort)">veengrond</a>. Deze slappe bodem zorgt ervoor dat delen van de stad door <a href="/wiki/Inklinken" title="Inklinken">inklinking</a> voortdurend verzakken. Maatregelen om deze verzakkingen tegen te gaan kosten de stad veel geld en hebben van Gouda zelfs lange tijd een <a href="/wiki/Artikel_12-status" title="Artikel 12-status">Artikel 12-gemeente</a> gemaakt. </p><p>Gouda wordt grotendeels omringd door natuur, in de vorm van weilanden en polders. De <a href="/wiki/Krimpenerwaard_(streek)" title="Krimpenerwaard (streek)">Krimpenerwaard</a>, gelegen ten zuiden van de stad, grenst nagenoeg direct aan de binnenstad. Aan de westkant ligt de droogmakerij de <a href="/wiki/Zuidplaspolder" title="Zuidplaspolder">Zuidplaspolder</a>. Hieronder valt ook het gebied binnen de gemeentegrenzen ten westen van de Gouwe: daar liggen de buurtschappen Broek, Broekhuijzen en Thuil en daar bestaat het landschap nog voornamelijk uit weiland. De in ontwikkeling zijnde woonwijk <a href="/wiki/Westergouwe" title="Westergouwe">Westergouwe</a> brengt hierin verandering. Met Westergouwe breidt Gouda zich uit tot aan de grens met <a href="/wiki/Moordrecht" title="Moordrecht">Moordrecht</a>, onderdeel van de gemeente Zuidplas. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Wateren">Wateren</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Wateren" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Wateren"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Gouda_Holl_IJssel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Gouda_Holl_IJssel.jpg/260px-Gouda_Holl_IJssel.jpg" decoding="async" width="260" height="162" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Gouda_Holl_IJssel.jpg/390px-Gouda_Holl_IJssel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a1/Gouda_Holl_IJssel.jpg 2x" data-file-width="481" data-file-height="299" /></a><figcaption>De <a href="/wiki/Hollandse_IJssel" title="Hollandse IJssel">Hollandse IJssel</a> in de omgeving van de binnenstad</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Gouda,_de_Julianasluis_foto5_2015-08-03_12.01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Gouda%2C_de_Julianasluis_foto5_2015-08-03_12.01.jpg/260px-Gouda%2C_de_Julianasluis_foto5_2015-08-03_12.01.jpg" decoding="async" width="260" height="168" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Gouda%2C_de_Julianasluis_foto5_2015-08-03_12.01.jpg/390px-Gouda%2C_de_Julianasluis_foto5_2015-08-03_12.01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Gouda%2C_de_Julianasluis_foto5_2015-08-03_12.01.jpg/520px-Gouda%2C_de_Julianasluis_foto5_2015-08-03_12.01.jpg 2x" data-file-width="4341" data-file-height="2806" /></a><figcaption>Gouda, de Julianasluis</figcaption></figure> <p>Gouda ligt aan twee rivieren: aan de zuidkant grenst de stad aan de <a href="/wiki/Hollandse_IJssel" title="Hollandse IJssel">Hollandse IJssel</a> en ten westen van de stad ligt de <a href="/wiki/Gouwe_(rivier)" title="Gouwe (rivier)">Gouwe</a>. </p><p>Met name in het verleden hebben beide rivieren een grote rol gespeeld in de geschiedenis van Gouda en de vaarverbindingen tussen Vlaanderen en Nederland. Die verbinding door de binnenwateren werd <i>binnen doer</i> of <i>binnen dunen</i> genoemd en was een veilig alternatief voor de route over de <a href="/wiki/Noordzee" title="Noordzee">Noordzee</a>. De schepen voeren door de binnenstad van Gouda en moesten daar niet alleen tol betalen, maar zorgden met hun aanwezigheid ook voor bedrijvigheid in de stad. Hoewel het belang van Gouda en de vaarverbinding in de loop der eeuwen afnam, kreeg de scheepvaart met steeds meer problemen te maken. De wachtduur voor het passeren van de sluizen en de grootte van de schepen maakten een omlegging van de route noodzakelijk. In 1936 werd daartoe het <a href="/wiki/Gouwekanaal" title="Gouwekanaal">Gouwekanaal</a> in gebruik genomen. De scheepvaart hoeft sindsdien niet meer via de <a href="/wiki/Havensluis" title="Havensluis">Havensluis</a> of de <a href="/wiki/Mallegatsluis" title="Mallegatsluis">Mallegatsluis</a> door de binnenstad te varen, maar kan gebruikmaken van de <a href="/wiki/Julianasluis" title="Julianasluis">Julianasluis</a> in het Gouwekanaal. </p><p>De Gouwe en de Hollandse IJssel zijn beide populaire rivieren voor de <a href="/wiki/Beroepsvaart" title="Beroepsvaart">beroepsvaart</a> en de <a href="/wiki/Pleziervaart" title="Pleziervaart">pleziervaart</a>. Fysiek vormen de twee rivieren ook de begrenzing van de stad: de bebouwing houdt vooralsnog nagenoeg op buiten deze wateren. Het spoorverkeer tussen Gouda en het westen van het land maakt bij het oversteken van de Gouwe gebruik van de twee <a href="/wiki/Gouwespoorbruggen" title="Gouwespoorbruggen">Gouwespoorbruggen</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Wijkoverzicht">Wijkoverzicht</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Wijkoverzicht" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Wijkoverzicht"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Gouda-Markt-en-Waag.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Gouda-Markt-en-Waag.JPG/260px-Gouda-Markt-en-Waag.JPG" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Gouda-Markt-en-Waag.JPG/390px-Gouda-Markt-en-Waag.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Gouda-Markt-en-Waag.JPG/520px-Gouda-Markt-en-Waag.JPG 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1920" /></a><figcaption>De <a href="/wiki/Markt_(Gouda)" title="Markt (Gouda)">Markt</a> vormt het centrum van de Goudse binnenstad</figcaption></figure> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook de <a href="/wiki/Lijst_van_straten_in_Gouda" title="Lijst van straten in Gouda">lijst van straten in Gouda</a></i></div> <p>De gemeente Gouda is verdeeld in <a href="/wiki/Wijken_en_buurten_in_Gouda" title="Wijken en buurten in Gouda">negen wijken</a>.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De historische kern van Gouda bevindt zich in de wijk <a href="/wiki/Binnenstad_(Gouda)" title="Binnenstad (Gouda)">Binnenstad</a>. Het gebied binnen de singels biedt plaats aan veel winkels en horeca en is het podium voor evenementen als de Oranjenacht, de Singelloop en Gouda bij Kaarslicht (voorheen: Kaarsjesavond). Meer historische buurten zijn te vinden in de omgeving van de binnenstad, al heeft het lang geduurd voordat de stad werkelijk buiten de singels begon te bouwen. </p><p>Een van de oudste delen van de stad buiten de singels van Gouda is de wijk <a href="/wiki/Korte_Akkeren" title="Korte Akkeren">Korte Akkeren</a>, die werd opgeleverd rond 1900. Korte Akkeren ligt ten westen en zuidwesten van het centrum en wordt bijna geheel door water ontsloten. In Korte Akkeren ligt ook het industrieterrein Kromme Gouwe. Verder naar het westen liggen veel polders, waarvan een deel hoort bij de <a href="/wiki/Oostpolder_in_Schieland" title="Oostpolder in Schieland">Oostpolder in Schieland</a>. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Huis._Van_Beverninghlaan_21.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Huis._Van_Beverninghlaan_21.jpg/260px-Huis._Van_Beverninghlaan_21.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Huis._Van_Beverninghlaan_21.jpg/390px-Huis._Van_Beverninghlaan_21.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Huis._Van_Beverninghlaan_21.jpg/520px-Huis._Van_Beverninghlaan_21.jpg 2x" data-file-width="4032" data-file-height="3024" /></a><figcaption><a href="/wiki/Jugendstil" title="Jugendstil">Jugendstilpanden</a> aan de rand van het <a href="/wiki/Van_Bergen_IJzendoornpark" title="Van Bergen IJzendoornpark">Van Bergen IJzendoornpark</a></figcaption></figure> <p>Ten noordwesten van de binnenstad, die voor het grootste deel door singels wordt omringd, ligt Nieuwe Park, dat deel uitmaakt van de wijk Binnenstad, maar zelf ook weer is onderverdeeld in een oostelijk- en westelijk gedeelte. Nieuwe Park wordt soms ook als aparte wijk gezien. In het westen ligt het bedrijventerrein Gouwe Spoor, in het oosten een aantal scholen, woningen en het <a href="/wiki/Station_Gouda" title="Station Gouda">hoofdstation</a>. Aan en in de directe omgeving van het <a href="/wiki/Van_Bergen_IJzendoornpark" title="Van Bergen IJzendoornpark">Van Bergen IJzendoornpark</a> staan enkele royale <a href="/wiki/Herenhuis_(Nederland)" class="mw-redirect" title="Herenhuis (Nederland)">herenhuizen</a>, opgetrokken in verschillende stijlen. </p><p>Aan de noordkant van het spoor ligt <a href="/wiki/Bloemendaal_(Gouda)" title="Bloemendaal (Gouda)">Bloemendaal</a>, dat opgeleverd werd in de jaren zeventig van de 20e eeuw en circa 9.100 inwoners heeft. In Bloemendaal bevinden zich het bedrijventerrein <a href="/wiki/Goudse_Poort" title="Goudse Poort">Goudse Poort</a>, een sportcomplex en de hoofdlocatie van het <a href="/wiki/Groene_Hart_Ziekenhuis" title="Groene Hart Ziekenhuis">Groene Hart Ziekenhuis</a>. Ter hoogte van de Bloemendaalseweg ligt de grens tussen Bloemendaal en de naastgelegen wijk <a href="/wiki/Plaswijck_(Gouda)" title="Plaswijck (Gouda)">Plaswijck</a>, de grootste wijk van de stad met bijna 13.000 inwoners. Bloemendaal en Plaswijck delen een winkelcentrum en vormen samen met de wijk <a href="/wiki/Gouda_Noord" title="Gouda Noord">Gouda Noord</a>, inclusief <a href="/wiki/Achterwillens" title="Achterwillens">Achterwillens</a> het gebied ten noorden van het spoor. Aan de noordoostrand grenst de stad aan de Goudse Hout en de Reeuwijkse plassen. Hierbuiten beginnen de weilanden die Gouda omringen en op sommige plaatsen zelfs nog in de stad zelf terug zijn te zien. De Bloemendaalseweg en de Voorwillenseweg zijn allebei wegen met een landelijk aandoend karakter, hoewel ze inmiddels voor een groot deel door nieuwbouw worden omgeven. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Boerhaavekwartier,_Gouda.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Boerhaavekwartier%2C_Gouda.jpg/260px-Boerhaavekwartier%2C_Gouda.jpg" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Boerhaavekwartier%2C_Gouda.jpg/390px-Boerhaavekwartier%2C_Gouda.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Boerhaavekwartier%2C_Gouda.jpg/520px-Boerhaavekwartier%2C_Gouda.jpg 2x" data-file-width="4752" data-file-height="3168" /></a><figcaption>Herontwikkeling van het <a href="/wiki/Boerhaavekwartier" title="Boerhaavekwartier">Boerhaavekwartier</a> in de wijk <a href="/wiki/Bloemendaal_(Gouda)" title="Bloemendaal (Gouda)">Bloemendaal</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Westergouwe1.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Westergouwe1.JPG/260px-Westergouwe1.JPG" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Westergouwe1.JPG/390px-Westergouwe1.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Westergouwe1.JPG/520px-Westergouwe1.JPG 2x" data-file-width="2376" data-file-height="1584" /></a><figcaption>Het landelijke gebied in het zuidwesten van de gemeente waar sinds 2016 de wijk <a href="/wiki/Westergouwe" title="Westergouwe">Westergouwe</a> wordt gebouwd</figcaption></figure> <p>Weer ten zuiden van het spoor bevindt zich de wijk <a href="/wiki/Kort_Haarlem" title="Kort Haarlem">Kort Haarlem</a>. Het westelijke deel van Kort Haarlem is gelegen tussen de binnenstad en de Joubertstraat. Hoewel het grootste deel van de huizen hier dateert van de eerste helft van de 20e eeuw, zijn er ook nog enkele historische panden te vinden, in het bijzonder langs de Karnemelksloot. <a href="/w/index.php?title=Gouda_Oost&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gouda Oost (de pagina bestaat niet)">Gouda Oost</a>, dat onder meer de buurt <a href="/wiki/Oosterwei" title="Oosterwei">Oosterwei</a> omvat, maakt ook deel uit van Kort Haarlem. De wijk grenst aan de Hollandse IJssel, die de naastgelegen wijk <a href="/wiki/Stolwijkersluis_(buurtschap)" title="Stolwijkersluis (buurtschap)">Stolwijkersluis</a> van de rest van Gouda afsluit. Met slechts 410 inwoners is dit een zeer dunbevolkte wijk. In de jaren tachtig en negentig is in het zuidoosten van Gouda de wijk <a href="/wiki/Goverwelle" title="Goverwelle">Goverwelle</a> gerealiseerd. Dit is de dichtst bevolkte wijk, met een bevolkingsdichtheid van gemiddeld 79 inwoners per hectare.<sup id="cite_ref-Bevolking_en_grondgebied_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bevolking_en_grondgebied-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Verdere ontwikkelingen vinden vooral plaats aan de westrand van de stad, waar de wijk <a href="/wiki/Westergouwe" title="Westergouwe">Westergouwe</a> verrijst, en in het stationsgebied. In dit gebied, beter bekend als de <a href="/wiki/Spoorzone_(Gouda)" title="Spoorzone (Gouda)">Spoorzone</a>, zijn het gemeentehuis en een bioscoop ondergebracht. Voor verdere invulling zijn een hotel, parkeergarage, winkelcentrum en enkele kantoren gepland. </p> <table width="75%"> <tbody><tr> <td valign="top" align="left" width="100%"> <table class="toccolours" style="margin: 0 2em 0 2em;"> <tbody><tr> <td><b>Wijk</b></td> <td><b>Postcode</b></td> <td><b>Inwoners</b> (2021)</td> <td> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Binnenstad_(Gouda)" title="Binnenstad (Gouda)">Binnenstad</a></td> <td>2801</td> <td>8.457 <small>(inclusief <a href="/w/index.php?title=Nieuwe_Park&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nieuwe Park (de pagina bestaat niet)">Nieuwe Park</a>)</small></td> <td rowspan="9"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Wijkindeling_van_Gouda.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Wijkindeling_van_Gouda.svg/330px-Wijkindeling_van_Gouda.svg.png" decoding="async" width="330" height="238" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Wijkindeling_van_Gouda.svg/495px-Wijkindeling_van_Gouda.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Wijkindeling_van_Gouda.svg/660px-Wijkindeling_van_Gouda.svg.png 2x" data-file-width="752" data-file-height="543" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Korte_Akkeren" title="Korte Akkeren">Korte Akkeren</a></td> <td>2802</td> <td>9.625 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Bloemendaal_(Gouda)" title="Bloemendaal (Gouda)">Bloemendaal</a></td> <td>2803</td> <td>9.597 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Plaswijck_(Gouda)" title="Plaswijck (Gouda)">Plaswijck</a></td> <td>2804</td> <td>12.415 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Gouda_Noord" title="Gouda Noord">Gouda Noord</a></td> <td>2805</td> <td>10.324 <small>(inclusief <a href="/wiki/Achterwillens" title="Achterwillens">Achterwillens</a>)</small> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Kort_Haarlem" title="Kort Haarlem">Kort Haarlem</a></td> <td>2806</td> <td>9.828 <small>(inclusief <a href="/w/index.php?title=Gouda_Oost&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gouda Oost (de pagina bestaat niet)">Gouda Oost</a>)</small> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Goverwelle" title="Goverwelle">Goverwelle</a></td> <td>2807</td> <td>10.911 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Stolwijkersluis_(buurtschap)" title="Stolwijkersluis (buurtschap)">Stolwijkersluis</a></td> <td>2808</td> <td>445 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Westergouwe" title="Westergouwe">Westergouwe</a></td> <td>2809</td> <td>2.078 </td></tr> <tr> <td><b>Totaal</b></td> <td><b>280X</b></td> <td><b>73.680</b> </td></tr></tbody></table> <dl><dd><small><span style="color: #808080">Bron: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://gouda.incijfers.nl/">Gouda in cijfers</a> (geraadpleegd 9 april 2022) </span></small></dd></dl> </td> <td valign="top" align="left" width="50%"> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Parken_en_natuurgebieden">Parken en natuurgebieden</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Parken en natuurgebieden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Parken en natuurgebieden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Houtmansplantsoen_Gouda.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Houtmansplantsoen_Gouda.jpg/260px-Houtmansplantsoen_Gouda.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Houtmansplantsoen_Gouda.jpg/390px-Houtmansplantsoen_Gouda.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Houtmansplantsoen_Gouda.jpg/520px-Houtmansplantsoen_Gouda.jpg 2x" data-file-width="1174" data-file-height="880" /></a><figcaption>Het <a href="/wiki/Houtmansplantsoen" title="Houtmansplantsoen">Houtmansplantsoen</a> in Gouda, gezien vanaf de Fluwelensingel</figcaption></figure> <p>Hoewel Gouda voor een groot deel door natuur wordt omgeven, ligt de oppervlakte aan groen binnen de gemeente onder het landelijk gemiddelde.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Er zijn wel natuurgebieden, maar deze liggen voornamelijk aan de rand van de gemeente of er net buiten, zoals de natuur- en recreatiegebieden Noorderhout en de Geluidswal langs de <a href="/wiki/Rijksweg_12" title="Rijksweg 12">A12</a>. Aan de oostkant van de stad liggen de <a href="/wiki/Goudse_Hout" title="Goudse Hout">Goudse Hout</a> – een verkaveld groengebied – en het <a href="/w/index.php?title=Steinse_Groen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Steinse Groen (de pagina bestaat niet)">Steinse Groen</a>, gelegen langs de wijk Goverwelle. Bovendien ligt ten noordoosten van de stad in de buurgemeente Bodegraven-Reeuwijk een uitgestrekt merengebied, de <a href="/wiki/Reeuwijkse_plassen" class="mw-redirect" title="Reeuwijkse plassen">Reeuwijkse plassen</a>. Deze <a href="/wiki/Veenplas" title="Veenplas">veenplassen</a> zijn in de 18e eeuw ontstaan door de <a href="/wiki/Vervening" title="Vervening">turfwinning</a> en hebben inmiddels een recreatieve functie gekregen. In de zomer is het mogelijk hier te zwemmen, te zeilen of te varen; in strenge winters kan op de plassen geschaatst worden. Naar het oordeel van Gouwenaars zijn de binnenstad, de Korte Akkeren en Goverwelle het minst groen.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>De woonwijk <a href="/wiki/Westergouwe" title="Westergouwe">Westergouwe</a> is nog in aanbouw. </p><p>In de binnenstad bevinden zich in de nabijheid van de <a href="/wiki/Grote_of_Sint-Janskerk_(Gouda)" class="mw-redirect" title="Grote of Sint-Janskerk (Gouda)">Sint-Janskerk</a> de <i>Vroesentuin</i>, tot 1832 het kerkhof, en de <i>Catharinatuin</i> bij <a href="/wiki/Museum_Gouda" title="Museum Gouda">Museum Gouda</a> met een permanente beeldenexpositie. Langs de stadssingels, eveneens in de binnenstad, bevinden zich het <a href="/wiki/Houtmansplantsoen" title="Houtmansplantsoen">Houtmansplantsoen</a> en het Regentesseplantsoen. De vroegere burgemeester <a href="/wiki/Albertus_Adrianus_van_Bergen_IJzendoorn" title="Albertus Adrianus van Bergen IJzendoorn">Albertus Adrianus van Bergen IJzendoorn</a> schonk zijn tuin aan de gemeente. Deze tuin werd bij het Houtmansplantsoen gevoegd. Ook schonk hij een legaat aan de gemeente en hiermee werd rond 1900 het <a href="/wiki/Van_Bergen_IJzendoornpark" title="Van Bergen IJzendoornpark">Van Bergen IJzendoornpark</a> aangelegd. Dit park werd in de zogenaamde landschapsstijl aangelegd. In 1910 werd het park uitgebreid met het meer symmetrisch aangelegde Nieuwe Park. In de wijk <a href="/wiki/Bloemendaal_(Gouda)" title="Bloemendaal (Gouda)">Bloemendaal</a> werd in de jaren zeventig van de 20e eeuw op een voormalige huisvuilstortplaats het Groenhovenpark aangelegd. Aan de achterzijde van het <a href="/wiki/Groene_Hart_Ziekenhuis" title="Groene Hart Ziekenhuis">Groene Hart Ziekenhuis</a> bevindt zich, eveneens in Bloemendaal, het Park Atlantis. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Demografie">Demografie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Demografie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Demografie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De gemeente Gouda heeft per 1 januari 2024 75.763 inwoners.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De oppervlakte bedraagt 1.811 ha, de bevolkingsdichtheid is 42,0 inwoners per ha. Op 1 januari 2007 waren er 29.984 woningen, waarvan 52% koopwoningen.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ontwikkeling_van_het_inwonertal">Ontwikkeling van het inwonertal</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Ontwikkeling van het inwonertal" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Ontwikkeling van het inwonertal"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Gouda2_1866.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Gouda2_1866.png/350px-Gouda2_1866.png" decoding="async" width="350" height="307" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Gouda2_1866.png/525px-Gouda2_1866.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Gouda2_1866.png/700px-Gouda2_1866.png 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1405" /></a><figcaption>Gouda op een kaart uit 1866: pas aan het eind van de 19e eeuw breidde de bebouwing zich uit voorbij de stadssingels</figcaption></figure> <p>In de middeleeuwen groeide Gouda uit tot een grote en belangrijke stad in Holland. Rond 1477 bereikte het inwonertal een voorlopig hoogtepunt van ruim 10.000, mogelijk 13.000 inwoners. Daarna nam het aantal inwoners echter sterk af en bleef de omvang van de stad lange tijd gelijk. Ook in de eeuwen die volgden verliep de bevolkingsgroei in Gouda, als daar al sprake van was, maar traag, in tegenstelling tot veel andere Hollandse steden. In 1572 had Gouda nog ongeveer evenveel inwoners als een eeuw eerder, in 1622 was het bevolkingsaantal toegenomen tot 14.880, maar ook daarna bleef Gouda niet doorgroeien. </p><p>Aan het begin van de 20e eeuw had Gouda de grens van 20.000 inwoners inmiddels overschreden. Toen de <a href="/wiki/Tweede_Wereldoorlog" title="Tweede Wereldoorlog">Tweede Wereldoorlog</a> uitbrak was het aantal van 30.000 reeds gepasseerd. Na de Tweede Wereldoorlog bleef de stad groeien, het bevolkingscijfer steeg van circa 35.000 naar 46.000 inwoners in 1970. Twintig jaar later, in 1990, woonden er meer dan 64.000 mensen in Gouda. Tot het eind van de jaren negentig groeide de stad nog redelijk snel door. Vanaf dat moment groeide het inwoneraantal nog maar traag tot een voorlopig hoogtepunt van 71.799 inwoners op 1 januari 2004. </p><p>Van 2004 tot en met 2008 is de bevolking licht gekrompen, maar is daarna wederom zeer licht gaan groeien. De verwachting is dat ook in de toekomst een groei zal plaatsvinden, met name dankzij een aantal nieuwbouwprojecten: tot 2020 worden naar verwachting ongeveer 6.290 nieuwe woningen gebouwd, waaronder 3.740 in Westergouwe.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Op 14 september 2022 werd de 75.000e inwoner geboren.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Verwacht wordt dat het bevolkingscijfer toe zal nemen tot 81.613 in 2025.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Daarbij is er onduidelijkheid over eventuele gebiedscorrecties of fusies met buurgemeenten, die de groei van de gemeente nog verder zouden kunnen bevorderen. In onderstaande grafiek is de bevolkingsontwikkeling van Gouda vanaf de middeleeuwen weergegeven.<sup id="cite_ref-Bevolking_en_grondgebied_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-Bevolking_en_grondgebied-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="timeline-wrapper"><map name="timeline_5bbkqovjoww7f72xe3ciosv0tfjxy87"></map><img usemap="#timeline_5bbkqovjoww7f72xe3ciosv0tfjxy87" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/nl/timeline/5bbkqovjoww7f72xe3ciosv0tfjxy87.png" /></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Samenstelling">Samenstelling</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=11" title="Bewerk dit kopje: Samenstelling" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: Samenstelling"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable" align="right"> <tbody><tr> <th style="background:#036;color:#EEE;" colspan="2">Bevolkingssamenstelling van Gouda<br /><small>2021</small><sup id="cite_ref-:0_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </th></tr> <tr> <th>Groep </th> <th align="right">Aantal inwoners </th></tr> <tr> <td>Bevolking zonder migratieachtergrond </td> <td align="right">53.985 </td></tr> <tr> <td>Bevolking met migratieachtergrond <p><i>waarvan Marokkaanse achtergrond</i> </p> </td> <td align="right">19.700 <p><i>7.025</i> </p> </td></tr> <tr> <td><b>Totaal 2021</b> </td> <td align="right"><b>73.685 </b> </td></tr></tbody></table> <p>Van de Gouwenaars is 25% 19 jaar of jonger. Achttien procent is tussen de 19 en 35 jaar oud en 22% is 35 tot en met 49 jaar oud. Twintig procent valt in de leeftijdscategorie 50-64 en 15% is 65 jaar of ouder.<sup id="cite_ref-Bevolkingscijfers_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bevolkingscijfers-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Gouda heeft voor het eerst sinds jaren in 2009 een migratieoverschot van +171 en tevens een positief geboortesaldo van +247.<sup id="cite_ref-Bevolkingscijfers_20-1" class="reference"><a href="#cite_note-Bevolkingscijfers-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Op 1 januari 2011 werkten de meeste Gouwenaren in de gezondheidszorg (26%), de zakelijke dienstverlening (12%), de industrie (10%) en in de detailhandel (10%).<sup id="cite_ref-Economische_cijfers_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-Economische_cijfers-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Het werkloosheidspercentage bedroeg per 1 januari 2011 8%: er waren 2.669 niet werkende werkzoekenden op een beroepsbevolking van 33.200.<sup id="cite_ref-Statistiek_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-Statistiek-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Op 1 januari 2011 waren er 32.559 personen werkzaam in de gemeente.<sup id="cite_ref-Statistiek_22-1" class="reference"><a href="#cite_note-Statistiek-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Op 1 januari 2021 had in Gouda circa 26,7% van de bevolking een migratieachtergrond. Het grootste deel van deze groep heeft een Marokkaanse migratiegrond: 9,5% van de totale Goudse bevolking.<sup id="cite_ref-:0_19-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>In de wijk Gouda-Oost wonen naar verhouding de meeste mensen waarvan ten minste één ouder in het buitenland is geboren (47%). Andere wijken met een relatief groot aandeel zijn Korte Akkeren (27%), Achter Willens (26%) en Goverwelle (27%).<sup class="noprint nopopups"><a href="/wiki/Wikipedia:Bronvermelding#Bron_gevraagd" title="Wikipedia:Bronvermelding"><span title="Voor deze uitspraak is sinds 29 augustus 2022 een bronvermelding gewenst.">[bron?]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Religie">Religie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=12" title="Bewerk dit kopje: Religie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=12" title="De broncode bewerken van de sectie: Religie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="tleft" style="border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1); font-size:88%; padding:0.5em; width:320px; color:var(--color-base,#202122); background-color:var(--background-color-base,#fff);"> <table style="border-collapse:collapse; width:100%;"> <tbody><tr style="color:var(--color-base,#202122); background:#DDD"><th colspan="5">Religie in Oost-Zuid-Holland (2003)<sup id="cite_ref-Religies_in_Nederland_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-Religies_in_Nederland-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></th></tr> <tr style="font-size:88%; height:4px;"> <td style="padding:0 4px;"></td> <td style="padding:0 4px; text-align:right;"></td> <td style="width:100px;"> </td><td style="padding:0 4px; width:1em; text-align:right;"></td> <td style="padding:0 4px; text-align:right;"></td> </tr><tr> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; min-width: 8em;">Rooms-katholiek</td> <td style="width: 100px; border-left: solid 1px silver; border-right: solid 1px silver;"><div style="background:red; color:inherit; width:19.9%; overflow: hidden;">  </div></td> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; text-align: right;">19,9%</td> </tr> <tr> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; min-width: 8em;">Nederlands-hervormd</td> <td style="width: 100px; border-left: solid 1px silver; border-right: solid 1px silver;"><div style="background:teal; color:inherit; width:18.8%; overflow: hidden;">  </div></td> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; text-align: right;">18,8%</td> </tr> <tr> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; min-width: 8em;">Gereformeerd</td> <td style="width: 100px; border-left: solid 1px silver; border-right: solid 1px silver;"><div style="background:navy; color:inherit; width:9.8%; overflow: hidden;">  </div></td> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; text-align: right;">9,8%</td> </tr> <tr> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; min-width: 8em;">Islam</td> <td style="width: 100px; border-left: solid 1px silver; border-right: solid 1px silver;"><div style="background:green; color:inherit; width:5.1%; overflow: hidden;">  </div></td> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; text-align: right;">5,1%</td> </tr> <tr> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; min-width: 8em;">Overige</td> <td style="width: 100px; border-left: solid 1px silver; border-right: solid 1px silver;"><div style="background:yellow; color:inherit; width:2.3%; overflow: hidden;">  </div></td> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; text-align: right;">2,3%</td> </tr> <tr> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; min-width: 8em;">Niet religieus</td> <td style="width: 100px; border-left: solid 1px silver; border-right: solid 1px silver;"><div style="background:orange; color:inherit; width:44.1%; overflow: hidden;">  </div></td> <td colspan="2" style="padding-left: 0.4em; padding-right: 0.4em; text-align: right;">44,1%</td> </tr> </tbody></table> </div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Dirk_Johannes_van_Vreumingen_Gouda_St.Janskerk.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Dirk_Johannes_van_Vreumingen_Gouda_St.Janskerk.jpg/260px-Dirk_Johannes_van_Vreumingen_Gouda_St.Janskerk.jpg" decoding="async" width="260" height="346" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Dirk_Johannes_van_Vreumingen_Gouda_St.Janskerk.jpg/390px-Dirk_Johannes_van_Vreumingen_Gouda_St.Janskerk.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Dirk_Johannes_van_Vreumingen_Gouda_St.Janskerk.jpg/520px-Dirk_Johannes_van_Vreumingen_Gouda_St.Janskerk.jpg 2x" data-file-width="1041" data-file-height="1385" /></a><figcaption>Interieur van de St. Janskerk door <a href="/wiki/Dirk_Johannes_van_Vreumingen" title="Dirk Johannes van Vreumingen">Dirk Johannes van Vreumingen</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Moskee_Nour_aan_de_Raam.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Moskee_Nour_aan_de_Raam.JPG/260px-Moskee_Nour_aan_de_Raam.JPG" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Moskee_Nour_aan_de_Raam.JPG/390px-Moskee_Nour_aan_de_Raam.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Moskee_Nour_aan_de_Raam.JPG/520px-Moskee_Nour_aan_de_Raam.JPG 2x" data-file-width="2848" data-file-height="2134" /></a><figcaption>Moskee Nour aan de Raam</figcaption></figure> <p>Cijfers over religie van enkel de stad Gouda zijn niet bekend. Wel staan in het <i>Permanent Onderzoek Leefsituatie (POLS)</i> van het <a href="/wiki/Centraal_Bureau_voor_de_Statistiek" title="Centraal Bureau voor de Statistiek">Centraal Bureau voor de Statistiek</a> (CBS) in 2001-2003<sup id="cite_ref-Religies_in_Nederland_23-1" class="reference"><a href="#cite_note-Religies_in_Nederland-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> de gegevens van het <a href="/wiki/COROP" title="COROP">COROP</a>-gebied Oost-Zuid-Holland, dat naast Gouda destijds ook plaatsen als <a href="/wiki/Alphen_aan_den_Rijn_(plaats)" title="Alphen aan den Rijn (plaats)">Alphen aan den Rijn</a>, <a href="/wiki/Bodegraven" title="Bodegraven">Bodegraven</a>, <a href="/wiki/Reeuwijk_(gemeente)" title="Reeuwijk (gemeente)">Reeuwijk</a>, <a href="/wiki/Schoonhoven" title="Schoonhoven">Schoonhoven</a>, <a href="/wiki/Waddinxveen" title="Waddinxveen">Waddinxveen</a> en <a href="/wiki/Zevenhuizen-Moerkapelle" title="Zevenhuizen-Moerkapelle">Zevenhuizen-Moerkapelle</a> omvatte. Volgens dit onderzoek was in deze periode 19,9 procent van de inwoners <a href="/wiki/Rooms-Katholieke_Kerk" title="Rooms-Katholieke Kerk">rooms-katholiek</a> en behoorde 18,8 procent tot de <a href="/wiki/Nederlandse_Hervormde_Kerk" title="Nederlandse Hervormde Kerk">Nederlandse Hervormde Kerk</a>. Ongeveer 5% is moslim en circa 44% hangt geen religie aan. Gouda wordt soms, maar lang niet altijd, tot de <a href="/wiki/Bijbelgordel" title="Bijbelgordel">Bijbelgordel</a> gerekend.<sup id="cite_ref-Pelgrimspad_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-Pelgrimspad-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De stad heeft wel enkele kenmerken van een christelijk beïnvloede stad: de <a href="/wiki/Staatkundig_Gereformeerde_Partij" title="Staatkundig Gereformeerde Partij">SGP</a> en <a href="/wiki/ChristenUnie" title="ChristenUnie">ChristenUnie</a> krijgen bij verkiezingen samen ongeveer 12% van de stemmen en de stad heeft zowel een middelbare school, een MBO als een HBO op reformatorische grondslag. </p><p>Gouda is door de geschiedenis heen een tolerante stad geweest.<sup id="cite_ref-Pelgrimspad_24-1" class="reference"><a href="#cite_note-Pelgrimspad-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In de middeleeuwen konden door deze houding, voor een belangrijk deel beïnvloed door <a href="/wiki/Desiderius_Erasmus" title="Desiderius Erasmus">Erasmus</a>, andersdenkenden als <a href="/wiki/Dirck_Volkertsz._Coornhert" title="Dirck Volkertsz. Coornhert">Dirck Volkertsz. Coornhert</a> zich in Gouda vestigen. Voor boekdrukkers was Gouda eveneens een aantrekkelijke stad door de <a href="/wiki/Persvrijheid" title="Persvrijheid">vrijheid van drukpers</a>. In de zeventiende eeuw bevond Gouda zich in de strijd tussen de <a href="/wiki/Remonstranten" title="Remonstranten">remonstranten</a> en <a href="/wiki/Contraremonstranten" title="Contraremonstranten">contraremonstranten</a> in het remonstrantse kamp. Nadat de <a href="/wiki/Synode_van_Dordrecht" title="Synode van Dordrecht">Synode van Dordrecht</a> in 1619 de contraremonstranten gelijk had gegeven, kwamen schuilkerken in Gouda nog veelvuldig voor.<sup id="cite_ref-Pelgrimspad_24-2" class="reference"><a href="#cite_note-Pelgrimspad-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Aan het eind van de 18e eeuw werd in Gouda een <a href="/wiki/Jodendom" title="Jodendom">joodse</a> gemeente opgericht, kort na de burgerlijke gelijkstelling. Een eeuw later, in 1899, telde de joodse gemeenschap ruim 400 leden. De joodse gemeenschap bezat onder andere de <a href="/wiki/Synagoge" title="Synagoge">synagoge</a> aan de <a href="/wiki/Turfmarkt_(Gouda)" title="Turfmarkt (Gouda)">Turfmarkt</a> en het <i>Israëlitische Oude Mannen- en Vrouwenhuis</i> aan de <a href="/wiki/Haven_(Gouda)" title="Haven (Gouda)">Oosthaven</a>. De Joodse bevolking van Gouda is in de <a href="/wiki/Tweede_Wereldoorlog" title="Tweede Wereldoorlog">Tweede Wereldoorlog</a> grotendeels weggevoerd naar de vernietigingskampen en vermoord. Na de oorlog werden de gebouwen noodgedwongen verkocht: de synagoge aan de <a href="/wiki/Vrije_Evangelische_Gemeenten" title="Vrije Evangelische Gemeenten">Vrije Evangelische Gemeente</a> en het bejaardentehuis aan de <a href="/wiki/Nederlandse_Hervormde_Kerk" title="Nederlandse Hervormde Kerk">hervormde kerk</a> (<i><a href="/wiki/De_Haven_(Gouda)" title="De Haven (Gouda)">Gebouw De Haven</a></i>). In 1964, bijna 170 jaar na de oprichting, werd de Goudse joodse gemeente opgeheven en bij de joodse gemeente van Rotterdam gevoegd.<sup id="cite_ref-JHM_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-JHM-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>De <a href="/wiki/Beschermheilige" title="Beschermheilige">beschermheilige</a> van Gouda is <a href="/wiki/Johannes_de_Doper" title="Johannes de Doper">Johannes de Doper</a>. De Sint-Janskerk is aan hem gewijd en de symbolische kleuren wit en rood van Johannes zijn terug te vinden op de Goudse Glazen en in het stadswapen en de vlag, kleuren die eertijds ook gebruikt werden door de heren van der Goude. </p><p>Gouda heeft in het verleden meerdere kloosters gekend. Van het kloosterverleden is echter nog maar weinig over, al herinneren straatnamen als Het Klooster, Minderbroederssteeg, Nonnenwater, Patersteeg en Regulierenhof hier nog wel aan. Wel is er nog een groot aantal kerken, waaronder de Sint-Janskerk, de <a href="/wiki/Sint-Joostkapel_(Gouda)" title="Sint-Joostkapel (Gouda)">Sint-Joostkapel</a> en de Gouwekerk in de binnenstad. Van recenter datum zijn de drie moskeeën voor de Goudse moslimgemeenschap: Nour, Assalam en El Fath. In de wijk Korte Akkeren bevindt zich het gebouw van de <a href="/wiki/Loge_(vrijmetselarij)" title="Loge (vrijmetselarij)">vrijmetselaarsloge</a> "De Waare Broedertrouw", die ongeveer 40 leden van binnen en buiten Gouda heeft.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Dialect">Dialect</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=13" title="Bewerk dit kopje: Dialect" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=13" title="De broncode bewerken van de sectie: Dialect"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Gouds" title="Gouds">Gouds</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>Het <a href="/wiki/Stadsdialect" title="Stadsdialect">stadsdialect</a> van Gouda is het <a href="/wiki/Gouds" title="Gouds">Gouds</a>. Het Gouds behoort tot de <a href="/wiki/Hollands_(dialect)" title="Hollands (dialect)">Hollandse dialecten</a>. </p><p>De Gouwenaar was niet in staat om de <i>h</i> uit te spreken. Dat werd duidelijk gemaakt met het zinnetje: <i>en ontjie in en okkie mi wat ôôj der in èn en èkkie der vôôr</i> (= een hondje in een hokje met wat hooi er in en een hekje ervoor).<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In de loop van de 20e eeuw verdween het Goudse dialect geleidelijk naar de achtergrond. De invoering van de leerplicht en de daarmee gepaard gaande verbetering van het onderwijspeil en de uitbreiding van de stad met de komst van nieuwe bewoners maakten dat het zuivere Goudse dialect nauwelijks meer gesproken wordt. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Politiek_en_bestuur">Politiek en bestuur</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=14" title="Bewerk dit kopje: Politiek en bestuur" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=14" title="De broncode bewerken van de sectie: Politiek en bestuur"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Stadsbestuur">Stadsbestuur</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=15" title="Bewerk dit kopje: Stadsbestuur" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=15" title="De broncode bewerken van de sectie: Stadsbestuur"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Huis_van_de_stad_Gouda.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Huis_van_de_stad_Gouda.jpg/260px-Huis_van_de_stad_Gouda.jpg" decoding="async" width="260" height="241" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Huis_van_de_stad_Gouda.jpg/390px-Huis_van_de_stad_Gouda.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Huis_van_de_stad_Gouda.jpg/520px-Huis_van_de_stad_Gouda.jpg 2x" data-file-width="3664" data-file-height="3400" /></a><figcaption>Het <a href="/wiki/Huis_van_de_Stad_(Gouda)" title="Huis van de Stad (Gouda)">Huis van de Stad</a> (ook <i>"de Stroopwafel"</i> genoemd) is vanaf 2012 het onderkomen van het gemeentelijk apparaat van Gouda</figcaption></figure> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:18em; padding-right:5px !important;"><div class="thumbcaption" style="font-weight:bold; text-align:center; font-size:100%;">Huidige zetelverdeling gemeenteraad</div><div class="thumbimage diagram noprint" style="width:16em; height:8em; padding:1em; overflow:hidden; background:white; color:#202122; text-align:center;"><div style="width:16em; height:8em; position:relative; border-top-left-radius:8em; border-top-right-radius:8em; background:#00CD67;"> <div style="width:16em; height:8em; position:absolute; z-index:1; -o-transform:rotate(-77.142857142857deg);-moz-transform:rotate(-77.142857142857deg);-webkit-transform:rotate(-77.142857142857deg);-ms-transform:rotate(-77.142857142857deg);transform:rotate(-77.142857142857deg); -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; top:-1em; line-height:1em; padding-bottom:1em;">5</div> <div style="-o-transform:rotate(25.714285714286deg);-moz-transform:rotate(25.714285714286deg);-webkit-transform:rotate(25.714285714286deg);-ms-transform:rotate(25.714285714286deg);transform:rotate(25.714285714286deg); width:16em; height:8em; position:relative; -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; border-top-left-radius:8em; border-top-right-radius:8em; background:#84be02;"> <div style="width:16em; height:8em; position:absolute; z-index:1; -o-transform:rotate(-79.714285714286deg);-moz-transform:rotate(-79.714285714286deg);-webkit-transform:rotate(-79.714285714286deg);-ms-transform:rotate(-79.714285714286deg);transform:rotate(-79.714285714286deg); -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; top:-1em; line-height:1em; padding-bottom:1em;">4</div> <div style="-o-transform:rotate(20.571428571429deg);-moz-transform:rotate(20.571428571429deg);-webkit-transform:rotate(20.571428571429deg);-ms-transform:rotate(20.571428571429deg);transform:rotate(20.571428571429deg); width:16em; height:8em; position:relative; -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; border-top-left-radius:8em; border-top-right-radius:8em; background:#00a7eb;"> <div style="width:16em; height:8em; position:absolute; z-index:1; -o-transform:rotate(-79.714285714286deg);-moz-transform:rotate(-79.714285714286deg);-webkit-transform:rotate(-79.714285714286deg);-ms-transform:rotate(-79.714285714286deg);transform:rotate(-79.714285714286deg); -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; top:-1em; line-height:1em; padding-bottom:1em;">4</div> <div style="-o-transform:rotate(20.571428571429deg);-moz-transform:rotate(20.571428571429deg);-webkit-transform:rotate(20.571428571429deg);-ms-transform:rotate(20.571428571429deg);transform:rotate(20.571428571429deg); width:16em; height:8em; position:relative; -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; border-top-left-radius:8em; border-top-right-radius:8em; background:#ee0000;"> <div style="width:16em; height:8em; position:absolute; z-index:1; -o-transform:rotate(-79.714285714286deg);-moz-transform:rotate(-79.714285714286deg);-webkit-transform:rotate(-79.714285714286deg);-ms-transform:rotate(-79.714285714286deg);transform:rotate(-79.714285714286deg); -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; top:-1em; line-height:1em; padding-bottom:1em;">4</div> <div style="-o-transform:rotate(20.571428571429deg);-moz-transform:rotate(20.571428571429deg);-webkit-transform:rotate(20.571428571429deg);-ms-transform:rotate(20.571428571429deg);transform:rotate(20.571428571429deg); width:16em; height:8em; position:relative; -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; border-top-left-radius:8em; border-top-right-radius:8em; background:#9ec73d;"> <div style="width:16em; height:8em; position:absolute; z-index:1; -o-transform:rotate(-79.714285714286deg);-moz-transform:rotate(-79.714285714286deg);-webkit-transform:rotate(-79.714285714286deg);-ms-transform:rotate(-79.714285714286deg);transform:rotate(-79.714285714286deg); -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; top:-1em; line-height:1em; padding-bottom:1em;">4</div> <div style="-o-transform:rotate(20.571428571429deg);-moz-transform:rotate(20.571428571429deg);-webkit-transform:rotate(20.571428571429deg);-ms-transform:rotate(20.571428571429deg);transform:rotate(20.571428571429deg); width:16em; height:8em; position:relative; -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; border-top-left-radius:8em; border-top-right-radius:8em; background:#3A5FCD;"> <div style="width:16em; height:8em; position:absolute; z-index:1; -o-transform:rotate(-82.285714285714deg);-moz-transform:rotate(-82.285714285714deg);-webkit-transform:rotate(-82.285714285714deg);-ms-transform:rotate(-82.285714285714deg);transform:rotate(-82.285714285714deg); -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; top:-1em; line-height:1em; padding-bottom:1em;">3</div> <div style="-o-transform:rotate(15.428571428571deg);-moz-transform:rotate(15.428571428571deg);-webkit-transform:rotate(15.428571428571deg);-ms-transform:rotate(15.428571428571deg);transform:rotate(15.428571428571deg); width:16em; height:8em; position:relative; -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; border-top-left-radius:8em; border-top-right-radius:8em; background:#008B00;"> <div style="width:16em; height:8em; position:absolute; z-index:1; -o-transform:rotate(-84.857142857143deg);-moz-transform:rotate(-84.857142857143deg);-webkit-transform:rotate(-84.857142857143deg);-ms-transform:rotate(-84.857142857143deg);transform:rotate(-84.857142857143deg); -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; top:-1em; line-height:1em; padding-bottom:1em;">2</div> <div style="-o-transform:rotate(10.285714285714deg);-moz-transform:rotate(10.285714285714deg);-webkit-transform:rotate(10.285714285714deg);-ms-transform:rotate(10.285714285714deg);transform:rotate(10.285714285714deg); width:16em; height:8em; position:relative; -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; border-top-left-radius:8em; border-top-right-radius:8em; background:#EE7C10;"> <div style="width:16em; height:8em; position:absolute; z-index:1; -o-transform:rotate(-84.857142857143deg);-moz-transform:rotate(-84.857142857143deg);-webkit-transform:rotate(-84.857142857143deg);-ms-transform:rotate(-84.857142857143deg);transform:rotate(-84.857142857143deg); -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; top:-1em; line-height:1em; padding-bottom:1em;">2</div> <div style="-o-transform:rotate(10.285714285714deg);-moz-transform:rotate(10.285714285714deg);-webkit-transform:rotate(10.285714285714deg);-ms-transform:rotate(10.285714285714deg);transform:rotate(10.285714285714deg); width:16em; height:8em; position:relative; -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; border-top-left-radius:8em; border-top-right-radius:8em; background:#006B2D;"> <div style="width:16em; height:8em; position:absolute; z-index:1; -o-transform:rotate(-84.857142857143deg);-moz-transform:rotate(-84.857142857143deg);-webkit-transform:rotate(-84.857142857143deg);-ms-transform:rotate(-84.857142857143deg);transform:rotate(-84.857142857143deg); -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; top:-1em; line-height:1em; padding-bottom:1em;">2</div> <div style="-o-transform:rotate(10.285714285714deg);-moz-transform:rotate(10.285714285714deg);-webkit-transform:rotate(10.285714285714deg);-ms-transform:rotate(10.285714285714deg);transform:rotate(10.285714285714deg); width:16em; height:8em; position:relative; -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; border-top-left-radius:8em; border-top-right-radius:8em; background:#9c258f;"> <div style="width:16em; height:8em; position:absolute; z-index:1; -o-transform:rotate(-84.857142857143deg);-moz-transform:rotate(-84.857142857143deg);-webkit-transform:rotate(-84.857142857143deg);-ms-transform:rotate(-84.857142857143deg);transform:rotate(-84.857142857143deg); -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; top:-1em; line-height:1em; padding-bottom:1em;">2</div> <div style="-o-transform:rotate(10.285714285714deg);-moz-transform:rotate(10.285714285714deg);-webkit-transform:rotate(10.285714285714deg);-ms-transform:rotate(10.285714285714deg);transform:rotate(10.285714285714deg); width:16em; height:8em; position:relative; -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; border-top-left-radius:8em; border-top-right-radius:8em; background:#e02b20;"> <div style="width:16em; height:8em; position:absolute; z-index:1; -o-transform:rotate(-87.428571428571deg);-moz-transform:rotate(-87.428571428571deg);-webkit-transform:rotate(-87.428571428571deg);-ms-transform:rotate(-87.428571428571deg);transform:rotate(-87.428571428571deg); -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; top:-1em; line-height:1em; padding-bottom:1em;">1</div> <div style="-o-transform:rotate(5.1428571428571deg);-moz-transform:rotate(5.1428571428571deg);-webkit-transform:rotate(5.1428571428571deg);-ms-transform:rotate(5.1428571428571deg);transform:rotate(5.1428571428571deg); width:16em; height:8em; position:relative; -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; border-top-left-radius:8em; border-top-right-radius:8em; background:#f0d24c;"> <div style="width:16em; height:8em; position:absolute; z-index:1; -o-transform:rotate(-87.428571428571deg);-moz-transform:rotate(-87.428571428571deg);-webkit-transform:rotate(-87.428571428571deg);-ms-transform:rotate(-87.428571428571deg);transform:rotate(-87.428571428571deg); -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; top:-1em; line-height:1em; padding-bottom:1em;">1</div> <div style="-o-transform:rotate(5.1428571428571deg);-moz-transform:rotate(5.1428571428571deg);-webkit-transform:rotate(5.1428571428571deg);-ms-transform:rotate(5.1428571428571deg);transform:rotate(5.1428571428571deg); width:16em; height:8em; position:relative; -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; border-top-left-radius:8em; border-top-right-radius:8em; background:#777777;"> <div style="width:16em; height:8em; position:absolute; z-index:1; -o-transform:rotate(-87.428571428571deg);-moz-transform:rotate(-87.428571428571deg);-webkit-transform:rotate(-87.428571428571deg);-ms-transform:rotate(-87.428571428571deg);transform:rotate(-87.428571428571deg); -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; top:-1em; line-height:1em; padding-bottom:1em;">1</div> <div style="-o-transform:rotate(5.1428571428571deg);-moz-transform:rotate(5.1428571428571deg);-webkit-transform:rotate(5.1428571428571deg);-ms-transform:rotate(5.1428571428571deg);transform:rotate(5.1428571428571deg); width:18em; height:8em; position:relative; left:-1em; -o-transform-origin:bottom center;-moz-transform-origin:bottom center;-webkit-transform-origin:bottom center;-ms-transform-origin:bottom center;transform-origin:bottom center; background:white;"><div style="-o-transform:scale(0);-moz-transform:scale(0);-webkit-transform:scale(0);-ms-transform:scale(0);transform:scale(0); width:100%;"><span style="display:inline-block;background:#00CD67;width:14.285714285714%;overflow:hidden;">5 </span><span style="display:inline-block;background:#84be02;width:11.428571428572%;overflow:hidden;">4 </span><span style="display:inline-block;background:#00a7eb;width:11.428571428572%;overflow:hidden;">4 </span><span style="display:inline-block;background:#ee0000;width:11.428571428572%;overflow:hidden;">4 </span><span style="display:inline-block;background:#9ec73d;width:11.428571428572%;overflow:hidden;">4 </span><span style="display:inline-block;background:#3A5FCD;width:8.5714285714283%;overflow:hidden;">3 </span><span style="display:inline-block;background:#008B00;width:5.7142857142856%;overflow:hidden;">2 </span><span style="display:inline-block;background:#EE7C10;width:5.7142857142856%;overflow:hidden;">2 </span><span style="display:inline-block;background:#006B2D;width:5.7142857142856%;overflow:hidden;">2 </span><span style="display:inline-block;background:#9c258f;width:5.7142857142856%;overflow:hidden;">2 </span><span style="display:inline-block;background:#e02b20;width:2.8571428571428%;overflow:hidden;">1 </span><span style="display:inline-block;background:#f0d24c;width:2.8571428571428%;overflow:hidden;">1 </span><span style="display:inline-block;background:#777777;width:2.8571428571428%;overflow:hidden;">1 </span></div> </div> </div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div><div style="width:6em; height:6em; margin:-3em auto; border-radius:3em; -o-transform:translate(0,0);-moz-transform:translate(0,0);-webkit-transform:translate(0,0);-ms-transform:translate(0,0);transform:translate(0,0); background:white;"></div> </div> <div class="thumbcaption">De 35 zetels zijn als volgt verdeeld: <ul><div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #00CD67; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;"><a href="/wiki/Democraten_66" title="Democraten 66">D66</a>: 5 </span></div><div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #84be02; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;"><a href="/wiki/GroenLinks" title="GroenLinks">GL</a>: 4 </span></div><div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #00a7eb; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;"><a href="/wiki/ChristenUnie" title="ChristenUnie">CU</a>: 4 </span></div><div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #ee0000; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;"><a href="/wiki/Partij_van_de_Arbeid_(Nederland)" title="Partij van de Arbeid (Nederland)">PvdA</a>: 4 </span></div><div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #9ec73d; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;"><a href="/wiki/Gouda_Positief" title="Gouda Positief">Gouda Positief</a>: 4 </span></div><div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #3A5FCD; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;"><a href="/wiki/Volkspartij_voor_Vrijheid_en_Democratie" title="Volkspartij voor Vrijheid en Democratie">VVD</a>: 3 </span></div><div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #008B00; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;"><a href="/wiki/Christen-Democratisch_App%C3%A8l" title="Christen-Democratisch Appèl">CDA</a>: 2 </span></div><div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #EE7C10; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;"><a href="/wiki/Staatkundig_Gereformeerde_Partij" title="Staatkundig Gereformeerde Partij">SGP</a>: 2 </span></div><div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #006B2D; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;"><a href="/wiki/Partij_voor_de_Dieren" title="Partij voor de Dieren">PvdD</a>: 2 </span></div><div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #9c258f; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;">Leefbaar Gouda: 2 </span></div><div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #e02b20; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;"><a href="/wiki/Gemeentebelangen_Gouda" title="Gemeentebelangen Gouda">Gemeentebelangen Gouda</a>: 1 </span></div><div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #f0d24c; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;"><a href="/w/index.php?title=Gouda_Vitaal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gouda Vitaal (de pagina bestaat niet)">Gouda Vitaal</a>: 1 </span></div><div style="display: flex;"><span style="display: inline-block; min-width: 1.2em; height: 1.2em; line-height: 1.1; margin: 2px 0 0; border-radius: 2px; box-sizing: border-box; color-adjust: exact;background-color: #777777; color: transparent;border: 1px solid gray;">■</span> <span style="margin:0;">Van der Mije: 1 </span></div></ul> </div> </div></div> <p>De gemeenteraad van Gouda bestaat sinds 1998 uit 35 zetels en komt elke woensdag samen voor de raadsvergadering. Naast de grote landelijke partijen zijn er ook vier lokale partijen vertegenwoordigd in de gemeenteraad. Dit zijn <a href="/wiki/Gouda_Positief" title="Gouda Positief">Gouda Positief</a> (4 zetels), Leefbaar Gouda (2 zetels), Gemeentebelangen Gouda (1 zetel) en Gouda Vitaal (1 zetel). </p><p>De <a href="/wiki/Lijst_van_burgemeesters_van_Gouda" title="Lijst van burgemeesters van Gouda">burgemeester van Gouda</a> is <a href="/wiki/Pieter_Verhoeve" title="Pieter Verhoeve">Pieter Verhoeve</a> (<a href="/wiki/Staatkundig_Gereformeerde_Partij" title="Staatkundig Gereformeerde Partij">SGP</a>). Hij werd op 1 oktober 2019 voorgedragen door de Goudse gemeenteraad als nieuwe burgemeester<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> en is sinds 13 november 2019 in functie.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Verhoeves meest recente voorgangers zijn (waarnemend, in 2019) <a href="/wiki/Mirjam_Salet" title="Mirjam Salet">Mirjam Salet</a> (PvdA) en <a href="/wiki/Milo_Schoenmaker" title="Milo Schoenmaker">Milo Schoenmaker</a> (VVD), die van december 2012 tot begin januari 2019 de burgemeestersketting droeg. </p><p>Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2022 is er een college gevormd van vijf partijen: <a href="/wiki/Democraten_66" title="Democraten 66">D66</a>, <a href="/wiki/GroenLinks" title="GroenLinks">GL</a>, <a href="/wiki/ChristenUnie" title="ChristenUnie">CU</a>, <a href="/wiki/Partij_van_de_Arbeid_(Nederland)" title="Partij van de Arbeid (Nederland)">PvdA</a> en <a href="/wiki/Christen-Democratisch_App%C3%A8l" title="Christen-Democratisch Appèl">CDA</a>. De coalitie bezet 20 van de 35 zetels in de gemeenteraad. Naast de burgemeester zijn er vijf wethouders, één per partij, met de volgende portefeuilles:<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li>Pieter Verhoeve (SGP): burgemeester, openbare orde en veiligheid</li> <li>Thierry van Vugt (D66): cultuur, onderwijs en binnenstad</li> <li>Anna van Popering-Kalkman (ChristenUnie): zorg, participatie en sociaal domein</li> <li>Rogier Tetteroo (PvdA): wonen, ruimtelijke ordening en sociale zaken</li> <li>Michiel Bunnik (CDA): financiën, personeel en organisatie, economie en sport</li> <li>Michel Klijmij - van der Laan (GroenLinks): verkeer, stedelijk beheer, duurzaamheid en innovatief burgerschap</li></ul> <table class="wikitable"> <caption>Uitslagen <a href="/wiki/Nederlandse_gemeenteraadsverkiezingen" title="Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen">gemeenteraadsverkiezingen</a> sinds 1990<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </caption> <tbody><tr> <th>Partij</th> <th><a href="/wiki/Nederlandse_gemeenteraadsverkiezingen_1990" title="Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen 1990">1990</a></th> <th><a href="/wiki/Nederlandse_gemeenteraadsverkiezingen_1994" title="Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen 1994">1994</a></th> <th><a href="/wiki/Nederlandse_gemeenteraadsverkiezingen_1998" title="Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen 1998">1998</a></th> <th><a href="/wiki/Nederlandse_gemeenteraadsverkiezingen_2002" title="Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen 2002">2002</a></th> <th><a href="/wiki/Nederlandse_gemeenteraadsverkiezingen_2006" title="Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen 2006">2006</a></th> <th><a href="/wiki/Nederlandse_gemeenteraadsverkiezingen_2010" title="Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen 2010">2010</a></th> <th><a href="/wiki/Nederlandse_gemeenteraadsverkiezingen_2014" title="Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen 2014">2014</a></th> <th><a href="/wiki/Nederlandse_gemeenteraadsverkiezingen_2018" title="Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen 2018">2018</a></th> <th><a href="/wiki/Nederlandse_gemeenteraadsverkiezingen_2022" title="Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen 2022">2022</a> </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Democraten_66" title="Democraten 66">Democraten 66</a> (D66) </td> <td>5</td> <td>6</td> <td>3</td> <td>3*</td> <td>2</td> <td>3*</td> <td>6*</td> <td>4*</td> <td>5* </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/GroenLinks" title="GroenLinks">GroenLinks</a> </td> <td>2</td> <td>3</td> <td>3</td> <td>3</td> <td>3*</td> <td>3*</td> <td>2*</td> <td>3*</td> <td>5* </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/ChristenUnie" title="ChristenUnie">ChristenUnie</a> </td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>2*</td> <td>3*</td> <td>3</td> <td>4**</td> <td>4*</td> <td>4* </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Partij_van_de_Arbeid_(Nederland)" title="Partij van de Arbeid (Nederland)">Partij van de Arbeid</a> (PvdA) </td> <td>9</td> <td>7</td> <td>8</td> <td>6*</td> <td>10*</td> <td>7*</td> <td>5*</td> <td>4*</td> <td>4* </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Gouda_Positief" title="Gouda Positief">Gouda Positief</a> </td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>3</td> <td>-</td> <td>3</td> <td>4 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Volkspartij_voor_Vrijheid_en_Democratie" title="Volkspartij voor Vrijheid en Democratie">Volkspartij voor Vrijheid en Democratie</a> (VVD) </td> <td>5</td> <td>6</td> <td>8*</td> <td>6*</td> <td>4*</td> <td>5*</td> <td>3**</td> <td>4</td> <td>3 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Gemeentebelangen_Gouda" title="Gemeentebelangen Gouda">Gemeentebelangen Gouda</a> (GBG) </td> <td>1</td> <td>3</td> <td>1</td> <td>5</td> <td>2</td> <td>1</td> <td>-</td> <td>2***</td> <td>3**** </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Christen-Democratisch_App%C3%A8l" title="Christen-Democratisch Appèl">Christen-Democratisch Appèl</a> (CDA) </td> <td>8*</td> <td>5*</td> <td>5*</td> <td>6*</td> <td>5*</td> <td>3*</td> <td>3**</td> <td>4*</td> <td>2* </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Staatkundig_Gereformeerde_Partij" title="Staatkundig Gereformeerde Partij">Staatkundig Gereformeerde Partij</a> (SGP) </td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>2</td> <td>1</td> <td>1</td> <td>2**</td> <td>2</td> <td>2 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Partij_voor_de_Dieren" title="Partij voor de Dieren">Partij voor de Dieren</a> </td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>1</td> <td>1</td> <td>2 </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=Gouda_Vitaal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gouda Vitaal (de pagina bestaat niet)">Gouda Vitaal</a> </td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>1 </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=Gouda%27s_50%2B_Partij&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gouda's 50+ Partij (de pagina bestaat niet)">Gouda's 50+ Partij</a> </td> <td>-</td> <td>-</td> <td>1</td> <td>1</td> <td>3</td> <td>2</td> <td>2</td> <td>3***</td> <td>- </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Socialistische_Partij_(Nederland)" title="Socialistische Partij (Nederland)">Socialistische Partij</a> (SP) </td> <td>-</td> <td>-</td> <td>2</td> <td>1</td> <td>2</td> <td>1</td> <td>2</td> <td>1</td> <td>- </td></tr> <tr> <td>GoudaPositief/GBG </td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>5*</td> <td>-</td> <td>- </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Trots_op_Nederland" title="Trots op Nederland">Trots op Nederland</a> (TON) </td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>3</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>- </td></tr> <tr> <td>SGP/<a href="/wiki/Reformatorische_Politieke_Federatie" title="Reformatorische Politieke Federatie">RPF</a>/<a href="/wiki/Gereformeerd_Politiek_Verbond" title="Gereformeerd Politiek Verbond">GPV</a> </td> <td>3</td> <td>3</td> <td>4</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>- </td></tr> <tr> <th>Totaal</th> <th>33</th> <th>33</th> <th>35</th> <th>35</th> <th>35</th> <th>35</th> <th>35</th> <th>35</th> <th>35 </th></tr></tbody></table> <p><small>* Coalitiepartijen.<br />** In 2016 viel het college bestaande uit D66, PvdA, GoudaPositief, VVD en GroenLinks. Een nieuwe coalitie werd gesmeed tussen D66, PvdA, ChristenUnie, CDA, GoudaPositief, SGP en GroenLinks.<br />*** In 2019 stapte een raadslid van GBG over naar de 50+ Partij.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br />**** In 2022 ontstond de fractie Leefbaar Gouda met twee raadsleden van GBG.</small> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Stedenbanden">Stedenbanden</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=16" title="Bewerk dit kopje: Stedenbanden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=16" title="De broncode bewerken van de sectie: Stedenbanden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="thumb tright"> <div class="thumbinner" style="width: 242px; border: 1px solid #CCCCCC; overflow: visible;"> <div style="background-color: white; color: #202122; position: relative; border: 1px solid #CCCCCC; padding: 0; width: 240px; font-size: 106.4%;"> <span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Europe_laea_location_map.svg" class="mw-file-description" title="Gouda (Europa)"><img alt="Gouda (Europa)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Europe_laea_location_map.svg/240px-Europe_laea_location_map.svg.png" decoding="async" width="240" height="205" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Europe_laea_location_map.svg/360px-Europe_laea_location_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Europe_laea_location_map.svg/480px-Europe_laea_location_map.svg.png 2x" data-file-width="1401" data-file-height="1198" /></a></span><br /><div style="position: absolute; z-index: 2; top: 54.74667740573%; left: 28.904987419632%; height: 0; width: 0; margin: 0; padding: 0; line-height: 0;"><div style="position: relative; text-align: center; left: -4px; top: -4px; width: 8px; font-size: 8px;"><span typeof="mw:File"><span title="Gouda"><img alt="Gouda" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/8px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="8" height="8" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/16px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></span></span></div><div style="font-size: 90%; line-height: 110%; position: relative; top: -1.5em; width: 6em; top:-2.65em; left:-3em; text-align: center;"><span style="padding: 1px;"><b>Gouda</b></span></div></div> <div style="position: absolute; z-index: 2; top: 34.837436618698%; left: 35.999404139772%; height: 0; width: 0; margin: 0; padding: 0; line-height: 0;"><div style="position: relative; text-align: center; left: -4px; top: -4px; width: 8px; font-size: 8px;"><span typeof="mw:File"><span title="Kongsberg"><img alt="Kongsberg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/8px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="8" height="8" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/16px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></span></span></div><div style="font-size: 90%; line-height: 110%; position: relative; top: -1.5em; width: 6em; top:-2.65em; left:-3em; text-align: center;"><span style="padding: 1px;"><a href="/wiki/Kongsberg_(gemeente)" title="Kongsberg (gemeente)"><span style="color:Black;">Kongsberg</span></a></span></div></div> <div style="position: absolute; z-index: 2; top: 57.246086841134%; left: 32.189095023521%; height: 0; width: 0; margin: 0; padding: 0; line-height: 0;"><div style="position: relative; text-align: center; left: -4px; top: -4px; width: 8px; font-size: 8px;"><span typeof="mw:File"><span title="Solingen"><img alt="Solingen" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/8px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="8" height="8" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/16px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></span></span></div><div style="font-size: 90%; line-height: 110%; position: relative; top: -1.5em; width: 6em; left: 0.5em; text-align: left;"><span style="padding: 1px;"><a href="/wiki/Solingen" title="Solingen"><span style="color:Black;">Solingen</span></a></span></div></div> <div style="position: absolute; z-index: 2; top: 53.767306257519%; left: 19.134545972501%; height: 0; width: 0; margin: 0; padding: 0; line-height: 0;"><div style="position: relative; text-align: center; left: -4px; top: -4px; width: 8px; font-size: 8px;"><span typeof="mw:File"><span title="Gloucester"><img alt="Gloucester" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/8px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="8" height="8" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/16px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></span></span></div><div style="font-size: 90%; line-height: 110%; position: relative; top: -1.5em; width: 6em; left: -6.5em; text-align: right;"><span style="padding: 1px;"><a href="/wiki/Gloucester" title="Gloucester"><span style="color:Black;">Gloucester</span></a></span></div></div></div> <div class="thumbcaption">Gouda en zijn zustersteden</div> </div> </div> <p>Gouda heeft drie <a href="/wiki/Partnerstad" title="Partnerstad">partnersteden</a> in het buitenland.<sup id="cite_ref-Partnersteden_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-Partnersteden-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De oudste <a href="/wiki/Partnerstad" title="Partnerstad">jumelage</a> heeft Gouda met de Noorse stad <a href="/wiki/Kongsberg_(plaats)" title="Kongsberg (plaats)">Kongsberg</a>, sinds 1956. Een jaar later werd ook met de <i>Klingenstadt</i> <a href="/wiki/Solingen" title="Solingen">Solingen</a> in Duitsland een officiële vriendschapsband gesloten. Het Engelse <a href="/wiki/Gloucester" title="Gloucester">Gloucester</a> werd in 1972 de derde zusterstad van Gouda. De jumelages met deze steden zijn op verschillende plaatsen in de stad terug te vinden. Zo heeft de stad een Solingenstraat, een Gloucesterstraat en een Kongsbergstraat. De <a href="/wiki/Kerstboom" title="Kerstboom">kerstboom</a> op de Markt wordt sinds 1956 jaarlijks geschonken door zustergemeente Kongsberg. </p><p>Naast deze officiële partnersteden onderhoudt Gouda informele banden met verschillende steden. Zo is er een vriendschappelijke relatie met <a href="/wiki/Imzouren" title="Imzouren">Imzouren</a> (Marokko). Na een zware aardbeving in 2004 werd vanuit Gouda bijgedragen aan de wederopbouw van een school in deze plaats. Een andere informele band bestaat sinds 2004 met de stad <a href="/wiki/Elmina" title="Elmina">Elmina</a> in Ghana, dankzij een vanuit de <a href="/wiki/Vereniging_van_Nederlandse_Gemeenten" title="Vereniging van Nederlandse Gemeenten">VNG</a> gestarte projectrelatie.<sup id="cite_ref-Partnersteden_37-1" class="reference"><a href="#cite_note-Partnersteden-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Deze samenwerking is vooral gericht op het thema milieu, in het bijzonder de afvalproblematiek van de Ghanese stad. Een andere informele band bestaat met de stad <a href="/wiki/Finsterwalde" title="Finsterwalde">Finsterwalde</a> in Duitsland. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Symboliek">Symboliek</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=17" title="Bewerk dit kopje: Symboliek" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=17" title="De broncode bewerken van de sectie: Symboliek"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table style="float: left; margin: 10px; border: 1px #CCCCCC solid; background:#F9F9F9"> <tbody><tr> <td align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Gouda-Waag-Wappen.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Gouda-Waag-Wappen.JPG/78px-Gouda-Waag-Wappen.JPG" decoding="async" width="78" height="103" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Gouda-Waag-Wappen.JPG/117px-Gouda-Waag-Wappen.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Gouda-Waag-Wappen.JPG/156px-Gouda-Waag-Wappen.JPG 2x" data-file-width="1343" data-file-height="1774" /></a></span> </td> <td align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Gouda.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Flag_of_Gouda.svg/153px-Flag_of_Gouda.svg.png" decoding="async" width="153" height="102" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Flag_of_Gouda.svg/230px-Flag_of_Gouda.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Flag_of_Gouda.svg/306px-Flag_of_Gouda.svg.png 2x" data-file-width="450" data-file-height="300" /></a></span> </td></tr> <tr> <td colspan="2" align="center"><small>Wapen en vlag van Gouda</small> </td></tr></tbody></table> <p>Het <a href="/wiki/Wapen_van_Gouda" title="Wapen van Gouda">gemeentewapen van Gouda</a> bestaat uit een schild, vastgehouden door twee leeuwen, waarop tweemaal drie zespuntige sterren zijn aangebracht. Het wapen vindt waarschijnlijk zijn oorsprong in het familiewapen van de heren <a href="/wiki/Van_der_Goude" title="Van der Goude">Van der Goude</a>, die een belangrijke rol hebben gespeeld in de geschiedenis van Gouda. Op 24 juli 1816 werd het gemeentewapen officieel door de <a href="/wiki/Hoge_Raad_van_Adel" title="Hoge Raad van Adel">Hoge Raad van Adel</a> bevestigd. Het motto dat de stad voert luidt: "<a href="/wiki/Per_aspera_ad_astra" title="Per aspera ad astra">Per aspera ad astra</a>" (<i>Door de doornen naar de sterren</i>). Bij de vastlegging werd het wapen als volgt omschreven: <i>"In rood een paal van zilver, ter weerszijden vergezeld van drie paalsgewijs geplaatste zespuntige sterren van goud. Het schild gedekt met een vijfbladige kroon van goud en omgeven door een doornenkrans; en vastgehouden door twee omziende leeuwen van natuurlijke kleur. Onder het wapen de spreuk "Per aspera ad astra"."</i><sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>De vlag van Gouda heeft drie gelijke horizontale banden in de kleuren rood, wit en rood. De drie balken zijn – een kwartslag gedraaid en aangevuld met de zes zespuntige sterren – terug te zien in het stadswapen. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Cultuur">Cultuur</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=18" title="Bewerk dit kopje: Cultuur" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=18" title="De broncode bewerken van de sectie: Cultuur"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bezienswaardigheden">Bezienswaardigheden</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=19" title="Bewerk dit kopje: Bezienswaardigheden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=19" title="De broncode bewerken van de sectie: Bezienswaardigheden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie de <a href="/wiki/Lijst_van_rijksmonumenten_in_Gouda" title="Lijst van rijksmonumenten in Gouda">Lijst van rijksmonumenten in Gouda</a> voor een overzicht van alle 330 Goudse rijksmonumenten en <a href="/wiki/Lijst_van_gemeentelijke_monumenten_in_Gouda" title="Lijst van gemeentelijke monumenten in Gouda">Lijst van gemeentelijke monumenten in Gouda</a> voor alle gemeentelijke monumenten</i></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Overzicht_van_de_voorgevel_en_de_rechter_zijgevel_en_omgeving,_gezien_vanaf_de_toren_van_de_Sint-Janskerk_-_Gouda_-_20379849_-_RCE.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Overzicht_van_de_voorgevel_en_de_rechter_zijgevel_en_omgeving%2C_gezien_vanaf_de_toren_van_de_Sint-Janskerk_-_Gouda_-_20379849_-_RCE.jpg/260px-Overzicht_van_de_voorgevel_en_de_rechter_zijgevel_en_omgeving%2C_gezien_vanaf_de_toren_van_de_Sint-Janskerk_-_Gouda_-_20379849_-_RCE.jpg" decoding="async" width="260" height="260" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Overzicht_van_de_voorgevel_en_de_rechter_zijgevel_en_omgeving%2C_gezien_vanaf_de_toren_van_de_Sint-Janskerk_-_Gouda_-_20379849_-_RCE.jpg/390px-Overzicht_van_de_voorgevel_en_de_rechter_zijgevel_en_omgeving%2C_gezien_vanaf_de_toren_van_de_Sint-Janskerk_-_Gouda_-_20379849_-_RCE.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Overzicht_van_de_voorgevel_en_de_rechter_zijgevel_en_omgeving%2C_gezien_vanaf_de_toren_van_de_Sint-Janskerk_-_Gouda_-_20379849_-_RCE.jpg/520px-Overzicht_van_de_voorgevel_en_de_rechter_zijgevel_en_omgeving%2C_gezien_vanaf_de_toren_van_de_Sint-Janskerk_-_Gouda_-_20379849_-_RCE.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="3067" /></a><figcaption>Het 15e-eeuwse <a href="/wiki/Stadhuis_van_Gouda" title="Stadhuis van Gouda">stadhuis van Gouda</a> op de <a href="/wiki/Markt_(Gouda)" title="Markt (Gouda)">Markt</a></figcaption></figure> <p>Een gedeelte van Gouda is een <a href="/wiki/Rijksbeschermd_gezicht_Gouda" title="Rijksbeschermd gezicht Gouda">beschermd stadsgezicht</a>. Het heeft een historisch centrum met enkele bekende bouwwerken en een grachtenstelsel. Dit grachtenstelsel was in het verleden uitgebreider, maar tussen de jaren dertig en de jaren zestig is een deel van de grachten om economische redenen gedempt. Rond 2007 gingen er stemmen op om een aantal van deze gedempte grachten weer open te graven, maar of dit ook gaat gebeuren is onzeker.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In een verder verleden heeft de stad ook verdedigingswerken, een aantal stadspoorten en zelfs een <a href="/wiki/Kasteel_van_Gouda" title="Kasteel van Gouda">kasteel</a> gehad, maar hier is nog maar weinig van terug te zien. Toch heeft Gouda in totaal nog zo'n <a href="/wiki/Lijst_van_rijksmonumenten_in_Gouda" title="Lijst van rijksmonumenten in Gouda">330 rijksmonumenten</a>,<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> waarvan het oude <a href="/wiki/Stadhuis_van_Gouda" title="Stadhuis van Gouda">stadhuis</a> en de <a href="/wiki/Grote_of_Sint-Janskerk_(Gouda)" class="mw-redirect" title="Grote of Sint-Janskerk (Gouda)">Sint-Janskerk</a> waarschijnlijk de bekendste zijn. De top van de <a href="/wiki/Gouwekerk" title="Gouwekerk">Gouwekerk</a> is met 80 meter het hoogste punt van de stad. </p><p>De <a href="/wiki/Markt_(Gouda)" title="Markt (Gouda)">Markt</a> vormt het middelpunt van de historische binnenstad. In het midden van dit waaiervormige centrale plein bevindt zich het oude <a href="/wiki/Stadhuis_van_Gouda" title="Stadhuis van Gouda">stadhuis op de Markt</a>. Het stadhuis, gebouwd uit natuursteen na de laatste grote stadsbrand tussen 1448 en 1450, is een van de oudste <a href="/wiki/Gotiek_(bouwkunst)" title="Gotiek (bouwkunst)">gotische</a> stadhuizen van Nederland. Het stadhuis is aan meerdere kanten opgesierd met oude beelden en reliëfs. Aan de zijkant van het gebouw bevindt zich een <a href="/wiki/Beiaard" title="Beiaard">klokkenspel</a> van recenter datum dat om het halfuur klinkt en een kort schouwspel laat zien dat het verkrijgen van stadsrechten symboliseert. Eveneens op de Markt staat de 17e-eeuwse <a href="/wiki/Waag_(Gouda)" title="Waag (Gouda)">Waag</a>. Dit bouwwerk werd gebouwd in 1668 naar een ontwerp van architect <a href="/wiki/Pieter_Post_(architect)" title="Pieter Post (architect)">Pieter Post</a> en had lange tijd een belangrijke functie als weegplaats voor kazen. Vroeger zat de VVV in deze kaaswaag, later vestigde zich het <i>Kaas- en Ambachtenmuseum</i> in het gebouw. De rest van de markt wordt voornamelijk ingenomen door historische panden, die restaurants, cafés en winkels herbergen. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:St._Jan_te_Gouda_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/St._Jan_te_Gouda_2.jpg/260px-St._Jan_te_Gouda_2.jpg" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/St._Jan_te_Gouda_2.jpg/390px-St._Jan_te_Gouda_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/St._Jan_te_Gouda_2.jpg/520px-St._Jan_te_Gouda_2.jpg 2x" data-file-width="3008" data-file-height="2005" /></a><figcaption>De gotische <a href="/wiki/Sint-Janskerk_(Gouda)" title="Sint-Janskerk (Gouda)">Sint-Janskerk</a> is beroemd om zijn <a href="/wiki/Gebrandschilderde_glazen_in_de_Grote_of_Sint-Janskerk_in_Gouda" title="Gebrandschilderde glazen in de Grote of Sint-Janskerk in Gouda">gebrandschilderde glazen</a></figcaption></figure> <p>Ten zuiden van de Markt staat de <a href="/wiki/Grote_of_Sint-Janskerk_(Gouda)" class="mw-redirect" title="Grote of Sint-Janskerk (Gouda)">Grote of Sint-Janskerk</a>. Het gebouw is met 123 meter het langste kerkgebouw van Nederland en is vooral bekend vanwege de <a href="/wiki/Gebrandschilderd_glas" title="Gebrandschilderd glas">gebrandschilderde ramen</a>, ook wel bekend als de "Goudse Glazen". De gotische kruiskerk behoort tot de <a href="/wiki/Top_100_van_de_Rijksdienst_voor_de_Monumentenzorg" title="Top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg">Top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg</a>. Ten zuidoosten van de Sint-Janskerk liggen ook nog het <a href="/wiki/Willem_Vroesenhuis" title="Willem Vroesenhuis">Willem Vroesenhuis</a>, het voormalige <a href="/wiki/Weeshuis_(Gouda)" title="Weeshuis (Gouda)">Weeshuis</a> en de <a href="/wiki/Jeruzalemkapel" title="Jeruzalemkapel">Jeruzalemkapel</a>. Ten zuiden van de kerk ligt aan het straatje <i>Achter de Kerk</i> het voormalige hospitaal en tegenwoordige stadsmuseum <a href="/wiki/Catharina_Gasthuis_(MuseumgoudA)" class="mw-redirect" title="Catharina Gasthuis (MuseumgoudA)">Catharina Gasthuis</a>. De toegang tot de museumtuin wordt gevormd door het <a href="/wiki/Lazaruspoortje" title="Lazaruspoortje">Lazaruspoortje</a>, dat een reliëf bevat van beeldhouwer <a href="/wiki/Gregorius_Cool" title="Gregorius Cool">Gregorius Cool</a>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Gouda_haven.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Gouda_haven.jpg/260px-Gouda_haven.jpg" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Gouda_haven.jpg/390px-Gouda_haven.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Gouda_haven.jpg/520px-Gouda_haven.jpg 2x" data-file-width="2376" data-file-height="1584" /></a><figcaption>Zicht op de Sint-Jan vanuit de <a href="/wiki/Haven_(Gouda)" title="Haven (Gouda)">Haven</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Gouwekerk_in_Gouda.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Gouwekerk_in_Gouda.jpg/260px-Gouwekerk_in_Gouda.jpg" decoding="async" width="260" height="347" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Gouwekerk_in_Gouda.jpg/390px-Gouwekerk_in_Gouda.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Gouwekerk_in_Gouda.jpg/520px-Gouwekerk_in_Gouda.jpg 2x" data-file-width="2736" data-file-height="3648" /></a><figcaption>De <a href="/wiki/Gouwekerk" title="Gouwekerk">Gouwekerk</a> met zijn 80 meter hoge vieringtoren aan de <a href="/wiki/Gouwe_(straat)" title="Gouwe (straat)">Hoge Gouwe</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Gouda,_de_Mallemolen_RM527660_foto5_2015-08-03_12.21.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Gouda%2C_de_Mallemolen_RM527660_foto5_2015-08-03_12.21.jpg/260px-Gouda%2C_de_Mallemolen_RM527660_foto5_2015-08-03_12.21.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Gouda%2C_de_Mallemolen_RM527660_foto5_2015-08-03_12.21.jpg/390px-Gouda%2C_de_Mallemolen_RM527660_foto5_2015-08-03_12.21.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Gouda%2C_de_Mallemolen_RM527660_foto5_2015-08-03_12.21.jpg/520px-Gouda%2C_de_Mallemolen_RM527660_foto5_2015-08-03_12.21.jpg 2x" data-file-width="4282" data-file-height="3212" /></a><figcaption>Gouda, de Mallemolen</figcaption></figure> <p>Langs de straat Achter de Kerk loopt een smalle gracht. Deze loopt onder de bebouwing door en komt dan uit bij de <a href="/wiki/Gouwe_(straat)" title="Gouwe (straat)">Gouwe</a> en de <a href="/wiki/Haven_(Gouda)" title="Haven (Gouda)">Haven</a>. Dankzij de bedrijvigheid rond de scheepvaart in het verleden staat in deze straten een groot aantal monumentale bouwwerken. Zo liggen aan weerszijden van de Gouwe de <a href="/wiki/Visbanken_(Gouda)" title="Visbanken (Gouda)">'Visbank' en de 'Korenbeurs'</a>, die beide als vismarkt hebben gefunctioneerd. Aan de zijde van de Gouwe waar ook de Korenbeurs zich bevindt, de Hoge Gouwe genaamd, staat ook de 20e-eeuwse Sint-Jozefkerk of <a href="/wiki/Gouwekerk" title="Gouwekerk">Gouwekerk</a>. Deze neogotische kruiskerk is gebouwd in 1904 en de gedeeltelijk open torenspits vormt het hoogste punt van zowel het historische centrum als van de gehele stad. De Hoge en Lage Gouwe herbergen nog enkele kerken. Halverwege de Hoge Gouwe bevindt zich het, door pastoor Petrus Purmerent als <a href="/wiki/Schuilkerk" title="Schuilkerk">schuilkerk</a> verkregen, kerkgebouw van de oudkatholieke parochie van St. Jan Baptist. Purmerent kocht in de periode van 1630 tot 1661 diverse woningen aan de Gouwe en de Raam, in 1684 werd dit complex nog uitgebreid door Jacob Catz. De verbouwing van deze kerk werd in de jaren erna voltooid door pastoor <a href="/wiki/Ignatius_Walvis" title="Ignatius Walvis">Ignatius Walvis</a>.<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Op de hoek van de Hoge Gouwe en de Keizerstraat stond de voormalige schuilkerk van de <a href="/wiki/Remonstranten" title="Remonstranten">remonstrantse gemeente</a>, hiervan resteert van de later nieuwgebouwde kerk alleen nog het portaalgebouwtje. Eveneens aan de Hoge Gouwe bevindt zich, tegenover de Turfmarkt, de toegang tot de in 1928 gebouwde, achter een woning gelegen <a href="/wiki/Christelijke_Gereformeerde_Kerken" title="Christelijke Gereformeerde Kerken">christelijke gereformeerde kerk</a>. Op de hoek van de Lage Gouwe en de Lange Groenendaal staat de 15e-eeuwse Sint-Joostkapel, bij het voormalige Sint-Joostgasthuis van het <a href="/wiki/Gilde_(beroepsgroep)" title="Gilde (beroepsgroep)">zakkendragersgilde</a>. Deze kapel wordt sinds 1683 gebruikt door de <a href="/wiki/Lutheranisme" title="Lutheranisme">evangelisch-lutherse</a> gemeente. </p><p>De <a href="/wiki/Turfmarkt_(Gouda)" title="Turfmarkt (Gouda)">Turfmarkt</a> is net als de Gouwe en de Haven een van de grotere grachten met aan weerszijden diverse monumentale bouwwerken. Aan de noordzijde bevinden zich onder andere de Turfmarktkerk en het <a href="/wiki/Libertum" title="Libertum">Libertum</a> (voorheen Verzetsmuseum Zuid-Holland) in een voormalig bankgebouw. Aan de andere zijde bevindt zich de <a href="/wiki/Synagoge_(Gouda)" title="Synagoge (Gouda)">voormalige synagoge</a>, in gebruik als een kerkgebouw van de Vrije Evangelische Gemeente. Zowel de synagoge als Libertum zijn beschermd als <a href="/wiki/Rijksmonument" title="Rijksmonument">rijksmonument</a>. Een ander noemenswaardig pand staat aan de Naaierstraat 6. Dit pand is een laatgotisch huis dat beter bekendstaat als <a href="/wiki/De_vier_gekroonden" class="mw-redirect" title="De vier gekroonden">De vier gekroonden</a>, naar het gelijknamige <a href="/wiki/Fries_(bouwkunst)" class="mw-redirect" title="Fries (bouwkunst)">fries</a> dat zich op de gevel bevindt. Het pand staat evenals de Sint Janskerk op de <a href="/wiki/Top_100_van_de_Rijksdienst_voor_de_Monumentenzorg" title="Top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg">Top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg</a>. </p><p>Zoals enkele andere historische Nederlandse steden beschikt ook Gouda over een aantal <a href="/wiki/Hofje" title="Hofje">hofjes</a>. De stad had in 1750 21 hofjes,<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> maar een deel hiervan is gesloopt. Hofjes bestonden uit een verzameling kleine huisjes rond een gemeenschappelijke binnenplaats en dienden als onderkomen voor ouderen of armen. Aan de Nieuwehaven bevinden zich twee van deze hofjes, die allebei dateren uit de 17e eeuw: het <i><a href="/wiki/Hofje_van_Cincq" title="Hofje van Cincq">Hofje van Cincq</a></i> en het <i><a href="/wiki/Hofje_van_Letmaet" title="Hofje van Letmaet">Hofje van Letmaet</a></i>. Een ander hofje is het <i><a href="/wiki/Swanenburgh%27s_hofje" class="mw-redirect" title="Swanenburgh's hofje">Swanenburgh's hofje</a></i> aan de Groeneweg aan de andere kant van de binnenstad. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Molen_de-Roode-Leeuw_Gouda2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Molen_de-Roode-Leeuw_Gouda2.jpg/260px-Molen_de-Roode-Leeuw_Gouda2.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Molen_de-Roode-Leeuw_Gouda2.jpg/390px-Molen_de-Roode-Leeuw_Gouda2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Molen_de-Roode-Leeuw_Gouda2.jpg/520px-Molen_de-Roode-Leeuw_Gouda2.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption>De 18e-eeuwse korenmolen <a href="/wiki/De_Roode_Leeuw_(Gouda)" title="De Roode Leeuw (Gouda)">De Roode Leeuw</a></figcaption></figure> <p>Zowel binnen als buiten het centrum ligt een netwerk van sluizen. In het verleden had Gouda een belangrijk deel van de economische voorspoed te danken aan de ligging en de sluizen. Op het traject dat het water door de binnenstad tussen de Hollandse IJssel en de Gouwe aflegt ligt zelfs de langste schutsluis van Europa.<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In de Hollandse IJssel bevinden zich verder de <a href="/wiki/Waaiersluis_(Gouda)" title="Waaiersluis (Gouda)">Waaiersluis</a> en <a href="/wiki/Julianasluis" title="Julianasluis">Julianasluis</a>. De <a href="/wiki/Mallegatsluis" title="Mallegatsluis">Mallegatsluis</a> vormt de verbinding tussen de Hollandse IJssel en de Turfsingel. Aan het einde van de Oost- en Westhaven staat bij de inmiddels gesloten Havensluis <a href="/wiki/Het_Tolhuis" class="mw-redirect" title="Het Tolhuis">Het Tolhuis</a> en de bijbehorende sluiswachterswoning. Hier voeren de schepen uit de richting van Rotterdam de stad binnen langs de immer aanwezige sluisdeuren. </p><p>Voorts zijn er vier <a href="/wiki/Molens_in_Gouda" title="Molens in Gouda">molens in Gouda</a> te zien: <a href="/wiki/De_Roode_Leeuw_(Gouda)" title="De Roode Leeuw (Gouda)">de Roode Leeuw</a>, <a href="/wiki/%27t_Slot_(molen)" title="'t Slot (molen)">'t Slot</a>, de <a href="/wiki/Haastrechtse_Molen" title="Haastrechtse Molen">Haastrechtse Molen</a> en de in 2010 herstelde <a href="/wiki/Mallemolen_(Gouda)" title="Mallemolen (Gouda)">Mallemolen</a>. In het verleden heeft Gouda in totaal meer dan twintig molens geteld, waarvan enkel de vier genoemde molens restten. Ten zuiden van de binnenstad bevindt zich tussen de <a href="/wiki/Schielands_Hoge_Zeedijk" title="Schielands Hoge Zeedijk">Schielands Hoge Zeedijk</a> en de Hollandse IJssel de 19e-eeuwse <a href="/wiki/Watertoren_(Gouda)" title="Watertoren (Gouda)">Watertoren</a>. Gouda bezit tot slot vier begraafplaatsen, waarvan <a href="/wiki/Crematorium_en_Begraafplaats_IJsselhof" title="Crematorium en Begraafplaats IJsselhof">Crematorium en Begraafplaats IJsselhof</a> de grootste is. De <a href="/wiki/Joodse_begraafplaats_(Gouda)" title="Joodse begraafplaats (Gouda)">Joodse begraafplaats</a>, de <a href="/wiki/Oude_Begraafplaats_Gouda" title="Oude Begraafplaats Gouda">Oude Begraafplaats</a> en de <a href="/wiki/Rooms-Katholieke_Begraafplaats_Gouda" title="Rooms-Katholieke Begraafplaats Gouda">Rooms-Katholieke Begraafplaats Gouda</a> zijn allemaal van kleiner formaat en dateren uit de 19e eeuw. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Musea">Musea</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=20" title="Bewerk dit kopje: Musea" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=20" title="De broncode bewerken van de sectie: Musea"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Catharina_gasthuis_met_kapel_Oosthaven_Gouda.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Catharina_gasthuis_met_kapel_Oosthaven_Gouda.jpg/260px-Catharina_gasthuis_met_kapel_Oosthaven_Gouda.jpg" decoding="async" width="260" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Catharina_gasthuis_met_kapel_Oosthaven_Gouda.jpg/390px-Catharina_gasthuis_met_kapel_Oosthaven_Gouda.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Catharina_gasthuis_met_kapel_Oosthaven_Gouda.jpg/520px-Catharina_gasthuis_met_kapel_Oosthaven_Gouda.jpg 2x" data-file-width="1678" data-file-height="946" /></a><figcaption>Museum Gouda – het voormalige Catharina Gasthuis – aan de Oosthaven te Gouda</figcaption></figure> <p>Gouda beschikt over enkele musea. <a href="/wiki/Museum_Gouda" title="Museum Gouda">Museum Gouda</a> is een museum met onder meer <a href="/wiki/Altaarstuk" title="Altaarstuk">altaarstukken</a> uit de 16e eeuw, 19e-eeuwse schilderijen uit de Arntzeniuscollectie (Haagse School en de School van Barbizon) en een uitgebreide collectie Gouds plateel. Sinds 2012 heeft Museum Gouda ook een stadsmaquette waarop Gouda in het jaar 1562 op schaal 1 op 350 nauwkeurig is nagebouwd. In het monumentale pand bevinden zich verder onder meer een oude stadsapotheek, de chirurgijnsgildekamer en een kelder met martelwerktuigen. </p><p>Naast Museum Gouda zijn er andere musea in de stad. In <a href="/wiki/Museumhaven_Gouda" title="Museumhaven Gouda">Museumhaven Gouda</a> liggen bewoonde monumentale schepen, <a href="/wiki/Libertum" title="Libertum">Libertum</a> (voorheen Verzetsmuseum Zuid-Holland) aan de Turfmarkt is een museum over het Zuid-Hollandse verzet in de <a href="/wiki/Tweede_Wereldoorlog" title="Tweede Wereldoorlog">Tweede Wereldoorlog</a> en in de Waag aan de Markt bevindt zich het Goudse Kaas- en Ambachtenmuseum. Het in 2011 gesloten <a href="/wiki/Nationaal_farmaceutisch_museum" class="mw-redirect" title="Nationaal farmaceutisch museum">Nationaal farmaceutisch museum</a> was gevestigd aan de Westhaven, in het gebouw '<a href="/wiki/De_Moriaan_(Gouda)" title="De Moriaan (Gouda)">De Moriaan</a>'.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kunst_in_de_openbare_ruimte">Kunst in de openbare ruimte</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=21" title="Bewerk dit kopje: Kunst in de openbare ruimte" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=21" title="De broncode bewerken van de sectie: Kunst in de openbare ruimte"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook de <a href="/wiki/Lijst_van_beelden_in_Gouda" title="Lijst van beelden in Gouda">lijst van beelden in Gouda</a>.</i></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:De_vier_gekroonden2_Gouda.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/De_vier_gekroonden2_Gouda.jpg/260px-De_vier_gekroonden2_Gouda.jpg" decoding="async" width="260" height="190" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/De_vier_gekroonden2_Gouda.jpg/390px-De_vier_gekroonden2_Gouda.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/De_vier_gekroonden2_Gouda.jpg/520px-De_vier_gekroonden2_Gouda.jpg 2x" data-file-width="2152" data-file-height="1576" /></a><figcaption>Het fries met <i>De vier gekroonden</i> op het <a href="/wiki/De_vier_gekroonden" class="mw-redirect" title="De vier gekroonden">gelijknamige pand</a> in de binnenstad</figcaption></figure> <p>Niet alleen in de Goudse musea, maar ook in de openbare ruimte zijn diverse beelden, sculpturen, <a href="/wiki/Lijst_van_oorlogsmonumenten_in_Gouda" title="Lijst van oorlogsmonumenten in Gouda">oorlogsmonumenten</a> en overige objecten te bewonderen, zowel klassieke kunstwerken – waaronder een aantal beelden uit de 17e eeuw – als moderne werken. In het Houtmansplantsoen staan monumenten voor de gebroeders <a href="/wiki/Cornelis_de_Houtman" title="Cornelis de Houtman">Cornelis</a> en <a href="/wiki/Frederik_de_Houtman" title="Frederik de Houtman">Frederik de Houtman</a> en voor oud-burgemeester <a href="/wiki/Albertus_Adrianus_van_Bergen_IJzendoorn" title="Albertus Adrianus van Bergen IJzendoorn">Van Bergen IJzendoorn</a> uit de 19e eeuw. Kunst uit de 20e eeuw is in ruime mate verspreid over de hele stad aanwezig: in het zuidelijk deel van de stad – de binnenstad – 33 objecten, in het oostelijk deel van de stad 21 objecten, in het westelijk deel van de stad 16 objecten en in het noordelijk deel van de stad 25 objecten.<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Beelden die zich al sinds de 17e eeuw in Gouda bevinden zijn bijvoorbeeld de uitbeelding van de <i><a href="/wiki/Gelijkenis_van_de_rijke_man_en_Lazarus" title="Gelijkenis van de rijke man en Lazarus">gelijkenis van de rijke man en de arme Lazarus</a></i> op het Lazaruspoortje uit 1609, door <a href="/wiki/Gregorius_Cool" title="Gregorius Cool">Gregorius Cool</a>, die een paar jaar eerder ook het bordes van het <a href="/wiki/Stadhuis_van_Gouda" title="Stadhuis van Gouda">stadhuis</a> schiep, inclusief de beelden van de <i>Zakkendragers</i>. De toegangspoort tot het Willem Vroesenhuis, eveneens van de hand van Cool, aan de Spieringstraat en het marmeren werk <i>Het weegbedrijf</i> van <a href="/wiki/Bartholomeus_Eggers" title="Bartholomeus Eggers">Bartholomeus Eggers</a> aan de Markt dateren eveneens uit de 17e eeuw, respectievelijk 1614 en 1668. Er zijn ook kunstwerken van recenter datum. Op de Nieuwe Markt staat sinds 1988 <i>De Kaasboerin</i>, een bronzen beeld van de Stolwijkse beeldend kunstenares <a href="/wiki/Ineke_van_Dijk" title="Ineke van Dijk">Ineke van Dijk</a> dat een boerin uitbeeldt met een Goudse kaas tegen zich aan geklemd. In de jaren negentig van de 20e eeuw zijn langs de singels van Gouda sculpturen geplaatst van elf <a href="/wiki/Beeldende_kunst" title="Beeldende kunst">beeldende kunstenaars</a>, de <i><a href="/wiki/Goudse_beeldenroute" title="Goudse beeldenroute">Goudse beeldenroute</a></i>. Dit project kon gerealiseerd worden mede dankzij een legaat van mevrouw James-Van der Hoop, echtgenote van de vroegere burgemeester van Gouda, <a href="/wiki/Karel_Frederik_Otto_James" title="Karel Frederik Otto James">Karel Frederik Otto James</a>. </p> <div style="clear:both;"></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Literatuur">Literatuur</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=22" title="Bewerk dit kopje: Literatuur" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=22" title="De broncode bewerken van de sectie: Literatuur"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Beschrijving_der_stad_Gouda_1714_-_Ignatius_Walvis.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Beschrijving_der_stad_Gouda_1714_-_Ignatius_Walvis.png/260px-Beschrijving_der_stad_Gouda_1714_-_Ignatius_Walvis.png" decoding="async" width="260" height="323" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Beschrijving_der_stad_Gouda_1714_-_Ignatius_Walvis.png/390px-Beschrijving_der_stad_Gouda_1714_-_Ignatius_Walvis.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Beschrijving_der_stad_Gouda_1714_-_Ignatius_Walvis.png/520px-Beschrijving_der_stad_Gouda_1714_-_Ignatius_Walvis.png 2x" data-file-width="572" data-file-height="710" /></a><figcaption><a href="/wiki/Ignatius_Walvis" title="Ignatius Walvis">Ignatius Walvis</a> beschreef in de 18e eeuw de Goudse geschiedenis in zijn <i>Beschryving der stad Gouda</i></figcaption></figure> <p>De meest bekende schrijvers die in Gouda hebben gewoond zijn de humanisten <a href="/wiki/Desiderius_Erasmus" title="Desiderius Erasmus">Desiderius Erasmus</a> en <a href="/wiki/Dirck_Volkertsz._Coornhert" title="Dirck Volkertsz. Coornhert">Dirck Volkertsz. Coornhert</a>. Erasmus werd naar alle waarschijnlijkheid niet in Gouda geboren, maar bezocht er in zijn jeugd wel de parochieschool en bracht later enkele jaren door in het nabijgelegen <a href="/wiki/Klooster_Emma%C3%BCs_te_Stein" title="Klooster Emmaüs te Stein">klooster te Stein</a>; Coornhert bracht juist zijn laatste levensjaren in de stad door, waar veel van zijn werken door de daar woonachtige <a href="/wiki/Jasper_Tournay" title="Jasper Tournay">Jasper Tournay</a> werden gedrukt. In de 19e eeuw werd <a href="/wiki/Anna_Barbara_van_Meerten-Schilperoort" title="Anna Barbara van Meerten-Schilperoort">Anna Barbara van Meerten-Schilperoort</a> door <a href="/wiki/Eduard_Douwes_Dekker" title="Eduard Douwes Dekker">Multatuli</a> getypeerd als een belangrijk schrijfster.<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De schrijver <a href="/wiki/Herman_de_Man_(schrijver)" title="Herman de Man (schrijver)">Herman de Man</a>, schrijver van streekromans, woonde in de 20e eeuw enkele jaren in Gouda. Zijn roman <i>Scheepswerf De Kroonprinces</i> speelt zich af in Gouda. </p><p>Pastoor <a href="/wiki/Ignatius_Walvis" title="Ignatius Walvis">Ignatius Walvis</a> heeft, hoewel niet in Gouda geboren, als <i>chroniqueur</i> een belangrijke rol in de Goudse geschiedschrijving gespeeld. In 1713 verscheen zijn <i>Beschryving der stad Gouda</i>, dat nog steeds een belangrijke bron is voor historici. Ook de <a href="/wiki/Patriotten" title="Patriotten">patriot</a> <a href="/wiki/Cornelis_Johan_de_Lange" title="Cornelis Johan de Lange">Cornelis Johan de Lange van Wijngaerden</a> beschreef de historie van de stad in <i>Geschiedenis der Heeren en beschrijving der stad van der Gouda</i>. Walvis en de Lange worden wel beschouwd als de grondleggers van de moderne Goudse geschiedschrijving. </p><p>Op dichtgebied heeft Gouda eveneens een aantal bekende personen voortgebracht. In het verleden waren dat onder meer <a href="/wiki/Florentius_Schoonhoven" title="Florentius Schoonhoven">Florentius Schoonhoven</a> en later <a href="/wiki/Hieronymus_van_Alphen" title="Hieronymus van Alphen">Hieronymus van Alphen</a>. In de 20e en 21e eeuw heeft ook <a href="/wiki/Leo_Vroman" title="Leo Vroman">Leo Vroman</a> nationale en internationale bekendheid gekregen. Sinds 2003 is in Gouda het fenomeen <i><a href="/wiki/Stadsdichter" title="Stadsdichter">stadsdichter</a></i> bekend. Een van de eerste stadsdichters van Nederland was destijds Inez Meter (1925-2022), de huidige stadsdichter is Jeffrey van Geenen. Stadsdichter Pieter Stroop van Renen organiseerde een verkiezing voor Junior Stadsdichters en richtte een dienst op met dichters die schrijven voor eenzame Goudse overledenen - de Dichter van Dienst. De Drukkerswerkplaats in de Chocoladefabriek, een <a href="/wiki/Private_press" title="Private press">private press</a>, geeft onder het drukkersmerk <a href="/wiki/Sub_Signo_Leonis" title="Sub Signo Leonis">Sub Signo Leonis</a> handgezet werk uit van bekende Nederlandse dichters. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Film,_theater_en_muziek"><span id="Film.2C_theater_en_muziek"></span>Film, theater en muziek</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=23" title="Bewerk dit kopje: Film, theater en muziek" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=23" title="De broncode bewerken van de sectie: Film, theater en muziek"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Draaiorgel_De_Pansfluiter_(01).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Draaiorgel_De_Pansfluiter_%2801%29.jpg/260px-Draaiorgel_De_Pansfluiter_%2801%29.jpg" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Draaiorgel_De_Pansfluiter_%2801%29.jpg/390px-Draaiorgel_De_Pansfluiter_%2801%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Draaiorgel_De_Pansfluiter_%2801%29.jpg/520px-Draaiorgel_De_Pansfluiter_%2801%29.jpg 2x" data-file-width="6000" data-file-height="4000" /></a><figcaption>De Pansfluiter bij Gouda Waterstad750</figcaption></figure> <p>De grootste bioscoop in Gouda is Cinema Gouda aan de Burgemeester Jamessingel (bij de noordelijke uitgang van het station). Voorheen was de <a href="/wiki/Arcade_Bioscoop" title="Arcade Bioscoop">Arcade Bioscoop</a> de grootste bioscoop van Gouda, gevestigd in de oude kazerne aan de Agnietenstraat. In de wijk Korte Akkeren is daarnaast ook het <a href="/wiki/Filmhuis_Gouda" title="Filmhuis Gouda">Filmhuis Gouda</a> gevestigd, waar voornamelijk <a href="/wiki/Arthouse" class="mw-redirect" title="Arthouse">arthousefilms</a> gedraaid worden. Daarnaast kent Gouda een schouwburg, De <a href="/wiki/Goudse_Schouwburg" title="Goudse Schouwburg">Goudse Schouwburg</a> genaamd, even buiten de binnenstad aan de Boelekade. Het gebouw werd in 1992 in gebruik genomen en beschikt over twee zalen. Begin 2012 werd deze schouwburg uitgeroepen tot Theater van het Jaar 2011.<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>In het theater ‘de Theaterbakkerheij’ zijn (eigen) theaterproducties te zien en worden concerten georganiseerd. </p><p>Gouda heeft geen groot concertgebouw. Wel zijn er twee poppodia: kernpoppodium <a href="/wiki/So_What!" title="So What!">So What!</a>, gelegen aan de Vest, en poppodium StudioGonz (Voorheen De Gonz), een zaal in de Garenspinnerij aan de Turfsingel. Verder wordt er op muziekgebied een aantal evenementen georganiseerd. In de zomermaanden worden iedere zondag in het Houtmansplantsoen concerten gegeven. Spieringpop is een popfestival voor bands uit Gouda en de regio en wordt gehouden in september. In diezelfde maand wordt ook het jazzfestival Yes Gouda Jazz georganiseerd. </p><p>In Gouda spelen twee van de vijf draaiorgels die in Nederland de status van beschermd cultuurgoed hebben: De Pansfluiter en <a href="/wiki/Draaiorgel_de_Lekkerkerker" title="Draaiorgel de Lekkerkerker">De Lekkerkerker</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Evenementen">Evenementen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=24" title="Bewerk dit kopje: Evenementen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=24" title="De broncode bewerken van de sectie: Evenementen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Kaarsjesavond.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Kaarsjesavond.jpg/260px-Kaarsjesavond.jpg" decoding="async" width="260" height="152" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Kaarsjesavond.jpg/390px-Kaarsjesavond.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c7/Kaarsjesavond.jpg 2x" data-file-width="487" data-file-height="285" /></a><figcaption>Gouda bij Kaarslicht op de Markt</figcaption></figure> <p>Jaarlijks vinden er diverse evenementen plaats in Gouda. Zo is er de Oranjenacht, in de avond en nacht voor <a href="/wiki/Koningsdag_(Nederland)" title="Koningsdag (Nederland)">Koningsdag</a>. In het verleden hebben onder andere <a href="/wiki/De_Dijk_(band)" title="De Dijk (band)">De Dijk</a>, <a href="/wiki/DI-RECT" title="DI-RECT">DI-RECT</a>, <a href="/wiki/Milk_Inc." title="Milk Inc.">Milk Inc.</a>, <a href="/wiki/Yes-R" title="Yes-R">Yes-R</a>, <a href="/wiki/Belle_P%C3%A9rez" title="Belle Pérez">Belle Pérez</a> en <a href="/wiki/Lange_Frans_%26_Baas_B" title="Lange Frans & Baas B">Lange Frans & Baas B</a> hier opgetreden. In mei vinden de Goudse Keramiekdagen plaats, waar <a href="/wiki/Keramiek" title="Keramiek">keramisten</a> hun werk tentoonstellen en ook exposities te bezoeken zijn. Een ander jaarlijks terugkerend evenement is de wekelijkse toeristische Kaas- en Ambachtenmarkt in de zomermaanden, waarbij de bekende Goudse kaas wordt verhandeld. De kaasmarkt is omringd door de weekmarkt en kramen met ambachtelijke werklieden, die laten zien hoe vroeger onder andere <a href="/wiki/Klomp" title="Klomp">klompen</a>, <a href="/wiki/Karnemelk" title="Karnemelk">karnemelk</a> en <a href="/wiki/Kaars" title="Kaars">kaarsen</a> werden gemaakt. In de zomer vinden ook het meerdaagse evenement de Goudse Havenstaddagen en de curiosamarkt Gouds Montmartre plaats. Verder worden in de zomer concerten gegeven in het Houtmansplantsoen. In de maand september vindt doorgaans de <a href="/wiki/Kermis" title="Kermis">kermis</a> plaats. </p><p>Op de tweede of derde vrijdag van december vindt <a href="/wiki/Gouda_bij_Kaarslicht" title="Gouda bij Kaarslicht">Gouda bij Kaarslicht</a> plaats. Hierbij wordt het centrum van de stad helemaal met kaarsen verlicht, een traditie die elk jaar veel bezoekers naar Gouda trekt. Daarna is er in de maanden december en januari "Gouda bij kunstlicht", waarbij onder andere het stadhuis wordt versierd met wisselende lichtprojecties door de kunstenaar <a href="/wiki/Patrice_Warrener" title="Patrice Warrener">Patrice Warrener</a>. Hierbij worden kunstig bewerkte foto's van de gevel op diezelfde gevel geprojecteerd met een speciale <i>chromolithe</i>-techniek. Tevens kunnen bezoekers zich in de wintermaanden vermaken op een ijsbaan op de Markt. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Economie">Economie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=25" title="Bewerk dit kopje: Economie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=25" title="De broncode bewerken van de sectie: Economie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Gouda,_bedrijf_aan_de_Schielands_Hoge_Zeedijk_foto6_2017-04-30_09.40.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Gouda%2C_bedrijf_aan_de_Schielands_Hoge_Zeedijk_foto6_2017-04-30_09.40.jpg/260px-Gouda%2C_bedrijf_aan_de_Schielands_Hoge_Zeedijk_foto6_2017-04-30_09.40.jpg" decoding="async" width="260" height="153" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Gouda%2C_bedrijf_aan_de_Schielands_Hoge_Zeedijk_foto6_2017-04-30_09.40.jpg/390px-Gouda%2C_bedrijf_aan_de_Schielands_Hoge_Zeedijk_foto6_2017-04-30_09.40.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Gouda%2C_bedrijf_aan_de_Schielands_Hoge_Zeedijk_foto6_2017-04-30_09.40.jpg/520px-Gouda%2C_bedrijf_aan_de_Schielands_Hoge_Zeedijk_foto6_2017-04-30_09.40.jpg 2x" data-file-width="4344" data-file-height="2554" /></a><figcaption><a href="/wiki/Chemische_industrie" title="Chemische industrie">Chemische industrie</a> bij het bedrijf Cargill langs de Hollandse IJssel</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Van_der_Want_Kuiperstraat_Gouda.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Van_der_Want_Kuiperstraat_Gouda.jpg/260px-Van_der_Want_Kuiperstraat_Gouda.jpg" decoding="async" width="260" height="353" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Van_der_Want_Kuiperstraat_Gouda.jpg/390px-Van_der_Want_Kuiperstraat_Gouda.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Van_der_Want_Kuiperstraat_Gouda.jpg/520px-Van_der_Want_Kuiperstraat_Gouda.jpg 2x" data-file-width="845" data-file-height="1146" /></a><figcaption>De vier vroegere bedrijfspanden van <a href="/wiki/Plateel" title="Plateel">plateelfabriek</a> <a href="/wiki/Van_der_Want" title="Van der Want">Van der Want</a></figcaption></figure> <p>Gouda heeft een totaal van 2.720 ondernemingen, waarvan het grootste deel in de zakelijke diensten en detailhandel.<sup id="cite_ref-Economische_cijfers_21-1" class="reference"><a href="#cite_note-Economische_cijfers-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Er zijn in Gouda ongeveer 32.500 banen, waarvan het merendeel in de gezondheidszorg.<sup id="cite_ref-Economische_cijfers_21-2" class="reference"><a href="#cite_note-Economische_cijfers-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De stad zelf heeft een potentiële beroepsbevolking van ongeveer 40.000 mensen, waarvan ongeveer twee derde ook daadwerkelijk werkzaam is.<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bedrijvigheid">Bedrijvigheid</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=26" title="Bewerk dit kopje: Bedrijvigheid" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=26" title="De broncode bewerken van de sectie: Bedrijvigheid"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Gouda heeft in het verleden veel profijt gehad van zijn gunstige ligging aan een belangrijke vaarroute. Deze route voerde scheepvaartverkeer van de <a href="/wiki/Zuiderzee_(water)" class="mw-redirect" title="Zuiderzee (water)">Zuiderzee</a> naar <a href="/wiki/Vlaanderen" title="Vlaanderen">Vlaanderen</a>. Gouda had daarnaast ook een aantal sluizen, die de schippers tijdelijk ophielden. Deze wachtende schippers zorgden voor bedrijvigheid in de haven en aan de kaden, zoals de Veerstal. Tegelijkertijd profiteerde de stad van de lakennijverheid, die in de 15e eeuw floreerde. Daarnaast bloeide de bierindustrie op. Aan het eind van de 15e eeuw was Gouda de stad met de grootste bierproductie in Europa.<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De stad had meer dan 150 bierbrouwerijen en werden miljoenen liters <a href="/wiki/Kuit_(bier)" title="Kuit (bier)">kuitbier</a> uitgevoerd.<sup id="cite_ref-Die_Goude_Tijdlijn_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-Die_Goude_Tijdlijn-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Vanaf circa 1500 begon ook de kaashandel zich in Gouda te ontwikkelen. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Goudsche_Machinale_Garenspi.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Goudsche_Machinale_Garenspi.jpg/260px-Goudsche_Machinale_Garenspi.jpg" decoding="async" width="260" height="106" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Goudsche_Machinale_Garenspi.jpg/390px-Goudsche_Machinale_Garenspi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Goudsche_Machinale_Garenspi.jpg/520px-Goudsche_Machinale_Garenspi.jpg 2x" data-file-width="1936" data-file-height="786" /></a><figcaption>De <a href="/wiki/Goudsche_Machinale_Garenspinnerij" title="Goudsche Machinale Garenspinnerij">Goudsche Machinale Garenspinnerij</a></figcaption></figure> <p>Vanaf het laatste kwart van de 16e eeuw kreeg de stad echter te maken met economische tegenspoed. Gouda had zwaar te lijden onder de <a href="/wiki/Tachtigjarige_Oorlog" title="Tachtigjarige Oorlog">Tachtigjarige Oorlog</a>: veel brouwerijen werden gesloten, de lakenindustrie verdween en de handel viel stil. De stad herstelde zich weer in de 17e eeuw, dankzij de opkomst van de pijpen- en aardewerkindustrie en de touw- en garenspinnerij. Na enkele conjunctuurschommelingen kreeg de stad vanaf 1730 echter opnieuw te maken met een grote economische terugval, die ruim een eeuw zou duren. Het herstel volgde in de tweede helft van de 19e eeuw: bedrijven als de <a href="/wiki/Stearine_Kaarsenfabriek_(Gouda)" title="Stearine Kaarsenfabriek (Gouda)">Stearine Kaarsenfabriek</a> en de <a href="/wiki/Goudsche_Machinale_Garenspinnerij" title="Goudsche Machinale Garenspinnerij">Machinale Garenspinnerij</a> speelden daarbij een belangrijke rol. In de jaren twintig en dertig van de 20e eeuw was de <a href="/wiki/Gouds_plateel" title="Gouds plateel">plateelindustrie</a> een van de belangrijkste bedrijfstakken met veel werkgelegenheid. </p><p>De Goudse economie is divers te noemen, met zowel chemische als zakelijke bedrijven. Het grootste deel van de bedrijfslocaties ligt in het zuiden en westen van de stad, langs de Hollandse IJssel, de Gouwe en de A12. Veel bedrijven zijn geconcentreerd in de kantoorgebieden Goudse Poort en Gouwe Park. Een aantal industriële bedrijven is aan het water gevestigd, zoals het chemiebedrijf <a href="/wiki/Cargill" title="Cargill">Cargill</a><sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (de opvolger van Croda / Uniqema / Unichema / Stearine Kaarsenfabriek) en producent van <a href="/wiki/Vuurvast_materiaal" title="Vuurvast materiaal">vuurvaste materialen</a> Gouda Refractories (voorheen <a href="/wiki/Gouda_Vuurvast" title="Gouda Vuurvast">Gouda Vuurvast</a>). </p><p>Onder andere <a href="/wiki/De_Goudse_Verzekeringen" class="mw-redirect" title="De Goudse Verzekeringen">De Goudse Verzekeringen</a>, <a href="/wiki/Centric" title="Centric">Centric</a>, <a href="/wiki/Bacardi" title="Bacardi">Bacardi Nederland</a>, <a href="/wiki/Vanbreda_Risk_%26_Benefits" title="Vanbreda Risk & Benefits">Vanbreda Risk & Benefits</a>, Technolution en Blackstone Footwear hebben hun kantoor in Gouda. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Streekproducten">Streekproducten</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=27" title="Bewerk dit kopje: Streekproducten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=27" title="De broncode bewerken van de sectie: Streekproducten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Gouda dankt zijn naamsbekendheid voornamelijk aan een vijftal producten: kaas, kaarsen, aardewerk, stroopwafels en pijpen. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Stroopwafel_fresh_stand.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Stroopwafel_fresh_stand.jpg/260px-Stroopwafel_fresh_stand.jpg" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Stroopwafel_fresh_stand.jpg/390px-Stroopwafel_fresh_stand.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Stroopwafel_fresh_stand.jpg/520px-Stroopwafel_fresh_stand.jpg 2x" data-file-width="3008" data-file-height="2000" /></a><figcaption>Een stroopwafelkraam in de Goudse binnenstad</figcaption></figure> <p>Het bekendste product uit Gouda is ongetwijfeld de <a href="/wiki/Goudse_kaas" title="Goudse kaas">Goudse kaas</a>. Al sinds de middeleeuwen worden er op de weekmarkt van Gouda kazen verhandeld, die in boerderijen in de regio gemaakt werden. In de <a href="/wiki/16e_eeuw" title="16e eeuw">16e eeuw</a> woedde er een heuse 'kaasoorlog' tussen <a href="/wiki/Schoonhoven" title="Schoonhoven">Schoonhoven</a> en Gouda toen <a href="/wiki/Keizer_Karel_V" title="Keizer Karel V">keizer Karel V</a> Schoonhoven toestemming gaf om kaas te verhandelen. Na een slepend conflict trok Gouda aan het langste eind.<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De kaasmarkten hebben tot ver in de 20e eeuw in Gouda plaatsgevonden. De volvette kaas dankt zijn naam aan het feit dat hij in Gouda werd verhandeld, waarbij het stadsbestuur zorgde voor een kwaliteitscontrole. De kazen werden in de Waag gewogen. Door de opkomst van zuivelfabrieken verloor deze markt haar betekenis. Nu is er nog slechts sprake van een vanwege het toerisme in stand gehouden kaasmarkt. De soortnaam en vorm van de Goudse kaas zijn niet beschermd, waardoor veel kazen die verkocht worden als 'Goudse kaas' in werkelijkheid elders zijn gemaakt. Wel gaan er stemmen op om het product beter te beschermen.<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>De geschiedenis van de Goudse Kaas en hoe deze gemaakt wordt, kunnen bezoekers zien in de op 1 september 2020 geopende Cheese Experience in de Agnietenstraat. Dit is een interactief museum waar ze via een audiotour uitleg krijgen over de bereiding van Goudse kaas. Tevens doorlopen ze hier op een interactieve manier alle stappen van het kaasmaken, waarbij ze ook vijf verschillende soorten Goudse kaas proeven om zo met de titel "Kaasmeester" weer naar buiten te lopen. </p><p>Naast de Goudse kaas genieten ook de Goudse kaarsen bekendheid. De in 1853 door <a href="/wiki/Andrinus_Antonie_Gijsbertus_van_Iterson" title="Andrinus Antonie Gijsbertus van Iterson">Andrinus Antonie Gijsbertus van Iterson</a> samen met een tweetal anderen gestichte <a href="/wiki/Stearine_Kaarsenfabriek_(Gouda)" title="Stearine Kaarsenfabriek (Gouda)">Stearine Kaarsenfabriek</a> zorgde lange tijd voor veel werkgelegenheid in Gouda. Tevens werd de "Goudse kaars" een belangrijk exportartikel. Het Gouds <a href="/wiki/Aardewerk" title="Aardewerk">aardewerk</a> is dan weer ontstaan uit de <a href="/wiki/Goudse_stenen_pijp" class="mw-redirect" title="Goudse stenen pijp">pijpenindustrie</a>, die vanaf het begin van de 17e eeuw een belangrijke vorm van werkgelegenheid vormde. In de tweede helft van de 20e eeuw is de <a href="/wiki/Gouds_plateel" title="Gouds plateel">plateelindustrie</a> grotendeels uit Gouda verdwenen, deels door vertrek en deels door faillissementen. Ten slotte zijn er de Goudse <a href="/wiki/Stroopwafel" title="Stroopwafel">stroopwafels</a>. Deze worden al sinds het eind van de 18e eeuw in Gouda gebakken. Er bestaan diverse – door de Goudse bakkers geheimgehouden – recepten voor de stroopwafel. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Winkels_en_markten">Winkels en markten</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=28" title="Bewerk dit kopje: Winkels en markten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=28" title="De broncode bewerken van de sectie: Winkels en markten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:13-06-27-gouda-by-RalfR-125.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/13-06-27-gouda-by-RalfR-125.jpg/260px-13-06-27-gouda-by-RalfR-125.jpg" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/13-06-27-gouda-by-RalfR-125.jpg/390px-13-06-27-gouda-by-RalfR-125.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/13-06-27-gouda-by-RalfR-125.jpg/520px-13-06-27-gouda-by-RalfR-125.jpg 2x" data-file-width="4288" data-file-height="2848" /></a><figcaption>Kaas & Ambachtenmarkt in Gouda</figcaption></figure> <p>De binnenstad van Gouda huisvest een verscheidenheid aan winkels. Het grootste deel van de winkels is gevestigd in het noorden van de binnenstad. Bekende winkelstraten zijn de <a href="/wiki/Kleiweg_(Gouda)" title="Kleiweg (Gouda)">Kleiweg</a> en de <a href="/wiki/Tiendeweg_(Gouda)" title="Tiendeweg (Gouda)">Tiendeweg</a>. In het noordoosten van de binnenstad zit ook het winkelcentrum de Nieuwe Markt Passage. De wijken Goverwelle en Bloemendaal beschikken daarnaast over een eigen winkelcentrum. In totaal zijn er meer dan 500 winkels in Gouda, waarvan er ongeveer 400 in de Binnenstad te vinden zijn.<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Gouda kent drie bedrijven met het predicaat <a href="/wiki/Predicaat_Hofleverancier" class="mw-redirect" title="Predicaat Hofleverancier">Hofleverancier</a>: Tabakszaak van Vreumingen (5 oktober 2011), Banketbakkerij van Dijk & Zn (4 september 2015), De Producent (18 september 2015). </p><p>Al sinds enige eeuwen worden in Gouda diverse <a href="/wiki/Markt_(winkel)" title="Markt (winkel)">markten</a> georganiseerd: naast de bekende kaasmarkt heeft de stad in het verleden onder andere een varkensmarkt en een paardenmarkt gehad.<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De straatnamen <i>Achter de Vismarkt</i>, <i>Turfmarkt</i> en <i>Nieuwe Markt</i> herinneren nog aan dit marktverleden. Ten slotte heeft de stad in de eerste helft van de 20e eeuw enige tijd een groenteveiling gehad aan de Houtmansgracht. Nog altijd heeft Gouda drie wekelijkse markten. De grootste en bekendste vindt plaats op het centrale Marktplein. Naast de normale markt wordt hier in de zomer nog iedere donderdagochtend een <a href="/wiki/Kaasmarkt_(Gouda)" title="Kaasmarkt (Gouda)">kaasmarkt</a> gehouden. Daarnaast hebben de winkelcentra Goverwelle en Bloemendaal allebei een wekelijkse markt. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Toerisme">Toerisme</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=29" title="Bewerk dit kopje: Toerisme" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=29" title="De broncode bewerken van de sectie: Toerisme"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable" align="right"> <tbody><tr> <th>Jaar</th> <th>Bezoekers</th> <th>Bezoeken</th> <th>Gem.besteding</th> <th>Totale omzet </th></tr> <tr> <td>2004</td> <td align="right">489.000</td> <td align="right">1.213.000</td> <td align="right">€ 38</td> <td align="right">€ 45.851.400 </td></tr> <tr> <td>2005</td> <td align="right">547.000</td> <td align="right">1.276.000</td> <td align="right">€ 39,10</td> <td align="right">€ 49.891.600 </td></tr> <tr> <td>2006</td> <td align="right">577.000</td> <td align="right">1.242.000</td> <td align="right">€ 42,00</td> <td align="right">€ 52.164.000 </td></tr> <tr> <td>2007</td> <td align="right">567.000</td> <td align="right">1.425.000</td> <td align="right">€ 38,00</td> <td align="right">€ 54.150.000 </td></tr> <tr> <td>2008</td> <td align="right">532.000</td> <td align="right">1.331.000</td> <td align="right">€ 44,00</td> <td align="right">€ 58.554.000 </td></tr> <tr> <td>2009</td> <td align="right">504.000</td> <td align="right">1.097.000</td> <td align="right">€ 40,00</td> <td align="right">€ 43.880.600 </td></tr> <tr> <td>2010</td> <td align="right">480.000</td> <td align="right">1.355.000</td> <td align="right">€ 38,00</td> <td align="right">€ 51.490.000 </td></tr> <tr> <td>2011</td> <td align="right">482.000</td> <td align="right">1.183.000</td> <td align="right">€ 40,00</td> <td align="right">€ 47.556.600 </td></tr> <tr> <td>2012</td> <td align="right">452.000</td> <td align="right">1.343.000</td> <td align="right">€ 31,50</td> <td align="right">€ 42.304.500 </td></tr></tbody></table> <p>Jaarlijks wordt Gouda ongeveer 1,4 miljoen keer bezocht.<sup id="cite_ref-Stadsmonitor_2008_58-0" class="reference"><a href="#cite_note-Stadsmonitor_2008-58"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Met een gemiddelde uitgave van € 38 per bezoek is de omzet van bezoekers aan Gouda in 2007 ruim € 54 miljoen. Van de bezienswaardigheden in Gouda wordt de Sint-Janskerk het meest bezocht. In 2008 had de kerk ongeveer 50.000 bezoekers. Museum Gouda had in hetzelfde jaar ruim 40.000 bezoekers.<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ook evenementen als de Goudse kaasmarkt, Kaarsjesavond en "Gouda bij Kunstlicht" trekken veel bezoekers: het laatstgenoemde evenement was in 2008 goed voor 65.000 bezoekers.<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De kaasmarkt wordt door 70.000 mensen bezocht.<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Hiernaast staat een overzicht van de ontwikkeling van het aantal toeristen en hun uitgaven tussen 2004 en 2012.<sup id="cite_ref-Stadsmonitor_2008_58-1" class="reference"><a href="#cite_note-Stadsmonitor_2008-58"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In 2010 was de bezoekfrequentie ongeveer 2,8 keer per toerist. De gemiddelde besteding per toerist lag in de periode 2004-2010 op ongeveer veertig euro, en de totale jaarlijkse bestedingen kwamen uit tussen de veertig en zestig miljoen euro. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Media">Media</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=30" title="Bewerk dit kopje: Media" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=30" title="De broncode bewerken van de sectie: Media"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>RTV Gouwestad is de lokale omroep van Gouda en buurgemeente Reeuwijk en is zowel actief op de radio als op de televisie. Gouda heeft verder twee kranten, Weekblad <a href="/wiki/DeGouda" class="mw-redirect" title="DeGouda">deGouda</a> en de Goudse Post, die beide <a href="/wiki/Gratis_krant" title="Gratis krant">gratis</a> worden bezorgd. In de Goudse Post worden naast nieuws ook de bekendmakingen van de gemeente gepubliceerd. Een derde Goudse krant, het Gouds Nieuwsblad, is door de Goudse Post overgenomen. Sinds eind 2011 heeft weekblad deGouda ook een televisiekanaal op kanaal 63 van Caiway en Rekam met als naam GoudaTV. Het geluid op dit kanaal wordt verzorgd door <a href="/w/index.php?title=Gouda_FM&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gouda FM (de pagina bestaat niet)">Gouda FM</a>, dat een combinatie van popmuziek en Goudse actualiteiten uitzendt. <a href="/wiki/De_Persgroep_Nederland" title="De Persgroep Nederland">De Persgroep</a> exploiteert sinds 2017 de website "IndebuurtGouda". </p><p>Tot en met 2005 verscheen ook de <a href="/wiki/Goudsche_Courant" title="Goudsche Courant">Goudsche Courant</a>, opgericht in 1862 en daarmee een van de oudste kranten van Nederland. Dit dagblad is in september 2005 samen met de krant <a href="/wiki/Rijn_en_Gouwe" title="Rijn en Gouwe">Rijn en Gouwe</a> en een editie van het <a href="/wiki/Utrechts_Nieuwsblad" title="Utrechts Nieuwsblad">Utrechts Nieuwsblad</a> opgegaan in het <i>AD Groene Hart</i>. Overigens had ook het voetbalblad <a href="/wiki/Voetbal_International" title="Voetbal International">Voetbal International</a> zijn hoofdzetel in Gouda. Inmiddels heeft deze redactie een nieuwe locatie in Utrecht. </p><p>In 2017 werd indebuurt Gouda opgericht, een regionale nieuwswebsite voor een jongere doelgroep. Zowel Goudse Post, AD als indebuurt Gouda vallen onder <a href="/wiki/De_Persgroep_Nederland" title="De Persgroep Nederland">De Persgroep</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Verkeer_en_vervoer">Verkeer en vervoer</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=31" title="Bewerk dit kopje: Verkeer en vervoer" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=31" title="De broncode bewerken van de sectie: Verkeer en vervoer"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:OSM_-_Gouda.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/OSM_-_Gouda.PNG/260px-OSM_-_Gouda.PNG" decoding="async" width="260" height="230" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/OSM_-_Gouda.PNG/390px-OSM_-_Gouda.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/OSM_-_Gouda.PNG/520px-OSM_-_Gouda.PNG 2x" data-file-width="787" data-file-height="696" /></a><figcaption>Infrastructuur in Gouda en omgeving</figcaption></figure> <p>Gouda heeft een centrale ligging in de <a href="/wiki/Randstad_(gebied)" title="Randstad (gebied)">Randstad</a> en is vooral over het spoor goed bereikbaar. Er zijn snelle, frequente en rechtstreekse verbindingen met de vier grote steden. Gouda ligt direct aan de A12 en vlak bij de A20. Het <a href="/wiki/Openbaar_vervoer_in_Gouda" title="Openbaar vervoer in Gouda">openbaar vervoer in Gouda</a> bestaat uit treinverbindingen van de <a href="/wiki/Nederlandse_Spoorwegen" title="Nederlandse Spoorwegen">Nederlandse Spoorwegen</a> en stads- en streekbussen van <a href="/wiki/Arriva_Personenvervoer_Nederland" title="Arriva Personenvervoer Nederland">Arriva</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Wegverkeer">Wegverkeer</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=32" title="Bewerk dit kopje: Wegverkeer" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=32" title="De broncode bewerken van de sectie: Wegverkeer"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Gouda ligt langs <a href="/wiki/Rijksweg" class="mw-redirect" title="Rijksweg">rijksweg</a> <a href="/wiki/Rijksweg_12" title="Rijksweg 12">A12</a>, die ter hoogte van Gouda de gekanaliseerde <a href="/wiki/Gouwe_(rivier)" title="Gouwe (rivier)">Gouwe</a> kruist door middel van het <a href="/wiki/Gouwe-aquaduct" title="Gouwe-aquaduct">Gouweaquaduct</a>. De stad wordt met de snelweg verbonden door afrit 11. Ten westen van Gouda ligt het <a href="/wiki/Knooppunt_Gouwe" title="Knooppunt Gouwe">Knooppunt Gouwe</a>, waar de <a href="/wiki/Rijksweg_12" title="Rijksweg 12">A12</a> vanuit Utrecht zich opsplitst in de <a href="/wiki/Rijksweg_20" title="Rijksweg 20">A20</a> richting <a href="/wiki/Rotterdam" title="Rotterdam">Rotterdam</a> en de A12 richting <a href="/wiki/Den_Haag" title="Den Haag">Den Haag</a>. Verder liggen ook de <a href="/wiki/Provinciale_weg" title="Provinciale weg">provinciale wegen</a> <a href="/wiki/Provinciale_weg_207" title="Provinciale weg 207">N207</a> en <a href="/wiki/Provinciale_weg_228" title="Provinciale weg 228">N228</a> bij de stad. </p><p>De <a href="/wiki/Rijksweg" class="mw-redirect" title="Rijksweg">rijks-</a> en <a href="/wiki/Provinciale_weg" title="Provinciale weg">provinciale wegen</a> rondom Gouda en hun routes zijn als volgt: </p> <ul><li><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Rijksweg_12" title="Rijksweg 12"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/NL-A12.svg/38px-NL-A12.svg.png" decoding="async" width="38" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/NL-A12.svg/57px-NL-A12.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/NL-A12.svg/76px-NL-A12.svg.png 2x" data-file-width="475" data-file-height="253" /></a></span> <a href="/wiki/Den_Haag" title="Den Haag">Den Haag</a> – <a href="/wiki/Zoetermeer" title="Zoetermeer">Zoetermeer</a> – Gouda – <a href="/wiki/Utrecht_(stad)" title="Utrecht (stad)">Utrecht</a> – <a href="/wiki/Arnhem" title="Arnhem">Arnhem</a> – Duitse grens</li> <li><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Rijksweg_20" title="Rijksweg 20"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/NL-A20.svg/43px-NL-A20.svg.png" decoding="async" width="43" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/NL-A20.svg/64px-NL-A20.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/NL-A20.svg/86px-NL-A20.svg.png 2x" data-file-width="538" data-file-height="253" /></a></span> <a href="/wiki/Westland_(gemeente)" title="Westland (gemeente)">Westland</a> – <a href="/wiki/Vlaardingen" title="Vlaardingen">Vlaardingen</a> – <a href="/wiki/Schiedam" title="Schiedam">Schiedam</a> – <a href="/wiki/Rotterdam" title="Rotterdam">Rotterdam</a> – Gouda</li> <li><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Provinciale_weg_207" title="Provinciale weg 207"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/NLD-N207.svg/48px-NLD-N207.svg.png" decoding="async" width="48" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/NLD-N207.svg/72px-NLD-N207.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/NLD-N207.svg/95px-NLD-N207.svg.png 2x" data-file-width="190" data-file-height="80" /></a></span>  <a href="/wiki/Bergambacht" title="Bergambacht">Bergambacht</a> – Gouda – <a href="/wiki/Alphen_aan_den_Rijn_(plaats)" title="Alphen aan den Rijn (plaats)">Alphen aan den Rijn</a> – <a href="/wiki/Hillegom" title="Hillegom">Hillegom</a></li> <li><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Provinciale_weg_228" title="Provinciale weg 228"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/NLD-N228.svg/48px-NLD-N228.svg.png" decoding="async" width="48" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/NLD-N228.svg/72px-NLD-N228.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/NLD-N228.svg/95px-NLD-N228.svg.png 2x" data-file-width="190" data-file-height="80" /></a></span>  <a href="/wiki/De_Meern" title="De Meern">De Meern</a> – Gouda</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Spoorwegen">Spoorwegen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=33" title="Bewerk dit kopje: Spoorwegen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=33" title="De broncode bewerken van de sectie: Spoorwegen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Gouda_CS.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Gouda_CS.jpg/260px-Gouda_CS.jpg" decoding="async" width="260" height="227" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Gouda_CS.jpg/390px-Gouda_CS.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Gouda_CS.jpg/520px-Gouda_CS.jpg 2x" data-file-width="3192" data-file-height="2788" /></a><figcaption>Voorzijde van <a href="/wiki/Station_Gouda" title="Station Gouda">Station Gouda</a></figcaption></figure> <p>Gouda is sinds 1855 aangesloten op het Nederlandse spoorwegnet. Gouda beschikt over twee <a href="/wiki/Spoorwegstation" title="Spoorwegstation">spoorwegstations</a>. De stad is door rechtstreekse treinen verbonden met <a href="/wiki/Amsterdam" title="Amsterdam">Amsterdam</a>, <a href="/wiki/Den_Haag" title="Den Haag">Den Haag</a>, <a href="/wiki/Rotterdam" title="Rotterdam">Rotterdam</a>, <a href="/wiki/Utrecht_(stad)" title="Utrecht (stad)">Utrecht</a> en <a href="/wiki/Alphen_aan_den_Rijn_(plaats)" title="Alphen aan den Rijn (plaats)">Alphen aan den Rijn</a>. Het hoofdstation is het op korte afstand van de binnenstad gelegen <a href="/wiki/Station_Gouda" title="Station Gouda">station Gouda</a> met dagelijks circa 20.000 reizigers en heeft de status van <a href="/wiki/Intercity" title="Intercity">Intercitystation</a>. Het station bevindt zich aan de spoorlijn <a href="/wiki/Spoorlijn_Utrecht_-_Rotterdam" title="Spoorlijn Utrecht - Rotterdam">Utrecht - Rotterdam</a>, <a href="/wiki/Spoorlijn_Gouda_-_Den_Haag" title="Spoorlijn Gouda - Den Haag">Gouda - Den Haag</a> en <a href="/wiki/Spoorlijn_Gouda_-_Alphen_aan_den_Rijn" title="Spoorlijn Gouda - Alphen aan den Rijn">Gouda - Alphen aan den Rijn</a>. Het tweede station is <a href="/wiki/Station_Gouda_Goverwelle" title="Station Gouda Goverwelle">station Gouda Goverwelle</a>, dat in de jaren negentig werd geopend in de oostelijke wijk Goverwelle en alleen door <a href="/wiki/Sprinter_(treinsoort)" class="mw-redirect" title="Sprinter (treinsoort)">Sprinters</a> wordt aangedaan. </p><p>Naast het normale spoornet reed voorheen een <a href="/wiki/Lightrail" title="Lightrail">lightrail</a>-<a href="/wiki/Sneltram" title="Sneltram">sneltram</a> op de lijn naar <a href="/wiki/Alphen_aan_den_Rijn_(plaats)" title="Alphen aan den Rijn (plaats)">Alphen aan den Rijn</a> met aansluiting op de trein naar <a href="/wiki/Leiden" title="Leiden">Leiden</a>. Na het stopzetten van de proef met sneltrams werden er weer <a href="/wiki/Sprinter_(treindienstsoort)" title="Sprinter (treindienstsoort)">Sprinters</a> van de <a href="/wiki/Nederlandse_Spoorwegen" title="Nederlandse Spoorwegen">NS</a> ingezet. Het was de bedoeling dat de lightrailverbinding via het centrum van Leiden zou worden doorgetrokken naar <a href="/wiki/Noordwijk_(Zuid-Holland)" title="Noordwijk (Zuid-Holland)">Noordwijk</a> in het kader van het project <a href="/wiki/RijnGouweLijn" class="mw-redirect" title="RijnGouweLijn">RijnGouweLijn</a>. Na een grote beperking van de omvang van het project in 2011 heeft de provincie <a href="/wiki/Zuid-Holland" title="Zuid-Holland">Zuid-Holland</a> in 2012 besloten compleet af te zien van het project. De gemeente Gouda heeft hiervoor financiële compensatie gekregen, die wordt ingezet om de infrastructuur langs het spoor te verbeteren.<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sinds 2016 rijden er op het traject Gouda- Alphen aan den Rijn <a href="/wiki/R-net" title="R-net">R-nettreinen</a>.<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>In het verleden was Gouda bereikbaar per tram: in de jaren tachtig van de 19e eeuw werden lijnen geopend <a href="/wiki/Tramlijn_Gouda_-_Bodegraven" title="Tramlijn Gouda - Bodegraven">naar Bodegraven</a> en <a href="/wiki/Tramlijn_Gouda_-_Oudewater" title="Tramlijn Gouda - Oudewater">naar Oudewater</a>, maar deze verbindingen werden gesloten in respectievelijk 1917 en 1907. Ook de <a href="/wiki/Tramlijn_Gouda_-_Schoonhoven" title="Tramlijn Gouda - Schoonhoven">lijn Gouda - Schoonhoven</a> bestond slechts korte tijd: deze werd geopend in 1914 en in 1942 opgebroken. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Onderwijs,_welzijn_en_sport"><span id="Onderwijs.2C_welzijn_en_sport"></span>Onderwijs, welzijn en sport</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=34" title="Bewerk dit kopje: Onderwijs, welzijn en sport" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=34" title="De broncode bewerken van de sectie: Onderwijs, welzijn en sport"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Onderwijs">Onderwijs</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=35" title="Bewerk dit kopje: Onderwijs" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=35" title="De broncode bewerken van de sectie: Onderwijs"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Coornhert_Gymnasium_Gouda.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Coornhert_Gymnasium_Gouda.jpg/260px-Coornhert_Gymnasium_Gouda.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Coornhert_Gymnasium_Gouda.jpg/390px-Coornhert_Gymnasium_Gouda.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Coornhert_Gymnasium_Gouda.jpg/520px-Coornhert_Gymnasium_Gouda.jpg 2x" data-file-width="1296" data-file-height="972" /></a><figcaption>Het <a href="/wiki/Coornhert_Gymnasium" title="Coornhert Gymnasium">Coornhert Gymnasium</a>, een <a href="/wiki/Categoriaal" title="Categoriaal">categoriaal</a> <a href="/wiki/Gymnasium" title="Gymnasium">gymnasium</a> met ongeveer 700 leerlingen</figcaption></figure> <p>In Gouda bevinden zich ongeveer 40 scholen voor basisonderwijs, voortgezet onderwijs, speciaal onderwijs en mbo.<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Er zijn veel verschillende soorten onderwijs mogelijk: zo zijn er op basisniveau zowel openbare als rooms-katholieke, protestant-christelijke, gereformeerde en islamitische scholen en zijn er ook een <a href="/wiki/Jenaplanonderwijs" title="Jenaplanonderwijs">jenaplanschool</a>, een <a href="/wiki/Daltononderwijs" title="Daltononderwijs">daltonschool</a> en een <a href="/wiki/Vrijeschoolonderwijs" title="Vrijeschoolonderwijs">vrije school</a>. </p><p>Er zijn zeven scholen voor voortgezet onderwijs in Gouda. Dit zijn het <a href="/wiki/Coornhert_Gymnasium" title="Coornhert Gymnasium">Coornhert Gymnasium</a> (openbaar), De Goudse Waarden (protestants-christelijk), <a href="/wiki/Driestar_College" title="Driestar College">Driestar College</a> (reformatorisch-christelijk), <a href="/wiki/GSG_Leo_Vroman" title="GSG Leo Vroman">Goudse Scholengemeenschap Leo Vroman</a> (openbaar), Het Segment, het <a href="/wiki/St.-Antoniuscollege" class="mw-redirect" title="St.-Antoniuscollege">Antoniuscollege</a> en <a href="/wiki/St.-Antoniuscollege" class="mw-redirect" title="St.-Antoniuscollege">Antonius Mavo XL</a> (beide onderdeel van het <a href="/w/index.php?title=Carmelcollege&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carmelcollege (de pagina bestaat niet)">Carmelcollege</a> en rooms-katholiek) en het Wellant College (protestants-christelijk). </p><p>Verder zijn er ook nog vier vormen van speciaal basisonderwijs en drie van speciaal voortgezet onderwijs en zijn in de stad twee mbo-instellingen aanwezig. Ook bevindt zich naast het Driestar College een HBO instelling, Driestar Educatief een PABO onderwijsinstelling. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gezondheidszorg">Gezondheidszorg</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=36" title="Bewerk dit kopje: Gezondheidszorg" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=36" title="De broncode bewerken van de sectie: Gezondheidszorg"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het <a href="/wiki/Groene_Hart_Ziekenhuis" title="Groene Hart Ziekenhuis">Groene Hart Ziekenhuis</a> is een belangrijk ziekenhuis in de regio met vestigingen in Gouda, de Bleulandlocatie (het vroegere Bleulandziekenhuis) en een <a href="/wiki/Polikliniek" title="Polikliniek">polikliniek</a> in <a href="/wiki/Nieuwerkerk_aan_den_IJssel" title="Nieuwerkerk aan den IJssel">Nieuwerkerk aan den IJssel</a>. Het ziekenhuis is ontstaan uit een fusie in 1972 tussen het algemene “<a href="/wiki/Van_Itersonziekenhuis" title="Van Itersonziekenhuis">Van Itersonziekenhuis</a>” en het protestantse <a href="/wiki/Diaconessenhuis_%22De_Wijk%22" title="Diaconessenhuis "De Wijk"">Diaconessenhuis "De Wijk"</a>, waarbij in 1992 het rooms-katholieke <a href="/wiki/Sint_Jozefpaviljoen" title="Sint Jozefpaviljoen">Sint-Jozefziekenhuis</a> aansloot. De Jozeflocatie bleef als tweede locatie in Gouda tot begin 2014 gehandhaafd. Op deze Jozeflocatie waren onder andere de afdelingen <a href="/wiki/Gynaecologie" title="Gynaecologie">gynaecologie</a> en <a href="/wiki/Pediatrie" title="Pediatrie">pediatrie</a> gehuisvest. In mei 2011 is de eerste paal geslagen van een vleugel van 28.000 m² op de Bleulandlocatie, waar de afdelingen van de Jozeflocatie in zijn ondergebracht. In 2014 is deze vleugel in gebruik genomen worden.<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:JosefGroeneHartGouda.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/JosefGroeneHartGouda.JPG/260px-JosefGroeneHartGouda.JPG" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/JosefGroeneHartGouda.JPG/390px-JosefGroeneHartGouda.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/JosefGroeneHartGouda.JPG/520px-JosefGroeneHartGouda.JPG 2x" data-file-width="3008" data-file-height="2000" /></a><figcaption>Het <a href="/wiki/Sint_Jozefpaviljoen" title="Sint Jozefpaviljoen">Sint Jozefpaviljoen</a> aan de Graaf Florisweg</figcaption></figure> <p>In Gouda bevindt zich een vestiging van de <a href="/wiki/Gemeentelijke_gezondheidsdienst" title="Gemeentelijke gezondheidsdienst">Gemeentelijke gezondheidsdienst</a> (GGD), die onderdeel is van de GGD Hollands Midden. Het hoofdkantoor in Gouda bedient de regio Midden-Holland, die het gebied beslaat binnen de gemeenten <a href="/wiki/Nederlek" title="Nederlek">Nederlek</a>, <a href="/wiki/Zuidplas_(gemeente)" title="Zuidplas (gemeente)">Zuidplas</a>, <a href="/wiki/Bodegraven" title="Bodegraven">Bodegraven</a> en <a href="/wiki/Schoonhoven" title="Schoonhoven">Schoonhoven</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sport">Sport</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=37" title="Bewerk dit kopje: Sport" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=37" title="De broncode bewerken van de sectie: Sport"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><span><video id="mwe_player_0" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/ZESDE_PROVINCIALE_PARKWEGWEDSTRIJD-PGM4011563.webm/260px--ZESDE_PROVINCIALE_PARKWEGWEDSTRIJD-PGM4011563.webm.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="260" height="208" data-durationhint="45" data-mwtitle="ZESDE_PROVINCIALE_PARKWEGWEDSTRIJD-PGM4011563.webm" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Bestand:ZESDE_PROVINCIALE_PARKWEGWEDSTRIJD-PGM4011563.webm"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d0/ZESDE_PROVINCIALE_PARKWEGWEDSTRIJD-PGM4011563.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-width="720" data-height="576" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/d0/ZESDE_PROVINCIALE_PARKWEGWEDSTRIJD-PGM4011563.webm/ZESDE_PROVINCIALE_PARKWEGWEDSTRIJD-PGM4011563.webm.480p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="480p.vp9.webm" data-width="600" data-height="480" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/d0/ZESDE_PROVINCIALE_PARKWEGWEDSTRIJD-PGM4011563.webm/ZESDE_PROVINCIALE_PARKWEGWEDSTRIJD-PGM4011563.webm.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="300" data-height="240" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/d0/ZESDE_PROVINCIALE_PARKWEGWEDSTRIJD-PGM4011563.webm/ZESDE_PROVINCIALE_PARKWEGWEDSTRIJD-PGM4011563.webm.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="450" data-height="360" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/d0/ZESDE_PROVINCIALE_PARKWEGWEDSTRIJD-PGM4011563.webm/ZESDE_PROVINCIALE_PARKWEGWEDSTRIJD-PGM4011563.webm.360p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="450" data-height="360" /></video></span><figcaption><a href="/wiki/Polygoonjournaal" title="Polygoonjournaal">Bioscoopjournaal</a> uit 1939. De zesde Provinciale Parkwegwedstrijd (<a href="/wiki/Hardlopen" title="Hardlopen">hardloopwedstrijd</a>) te Gouda.</figcaption></figure> <p>Gouda heeft een groot aantal sportverenigingen en sporters. Waterpolovereniging <a href="/wiki/GZC_Donk" title="GZC Donk">GZC Donk</a> behoort tot de landelijke top: de eerste zeventallen van de mannen en de vrouwen spelen in de hoogste landelijke divisie. Het vrouwenzevental van GZC Donk is een aantal keer landskampioen geworden en strijdt steeds mee om het kampioenschap. Het eerste elftal van <a href="/wiki/CVV_De_Jodan_Boys" title="CVV De Jodan Boys">CVV De Jodan Boys</a> komt uit in de <a href="/wiki/Hoofdklasse_(Nederlands_amateurvoetbal)" class="mw-redirect" title="Hoofdklasse (Nederlands amateurvoetbal)">Hoofdklasse</a> en speelde één seizoen (2012/2013) in de <a href="/wiki/Topklasse_(Nederlands_amateurvoetbal)" class="mw-redirect" title="Topklasse (Nederlands amateurvoetbal)">Topklasse</a>, het hoogste niveau in het amateurvoetbal. Daarnaast zijn er vijf andere voetbalclubs: <a href="/wiki/GC_%26_FC_Olympia" title="GC & FC Olympia">Olympia</a>, <a href="/wiki/Vv_ONA" title="Vv ONA">ONA</a>, <a href="/wiki/SV_Gouda" title="SV Gouda">SV Gouda</a>, <a href="/wiki/GSV_(Gouda)" title="GSV (Gouda)">GSV</a>, <a href="/wiki/SV_Donk" title="SV Donk">SV Donk</a> en een zaalvoetbalclub, <a href="/wiki/Watergras_(voetbalclub)" class="mw-redirect" title="Watergras (voetbalclub)">GZV Watergras</a>, die uitkomt in de Eredivisie, het hoogste landelijke niveau. Rugbyclub Gouda <a href="/wiki/RFC_Gouda" title="RFC Gouda">RFC Gouda</a> heeft zijn veld aan de zuidoostkant van Gouda en speelt al jaren in de 2e klasse. Het eerste damesteam van volleybalclub <a href="/w/index.php?title=VollinGo&action=edit&redlink=1" class="new" title="VollinGo (de pagina bestaat niet)">VollinGo</a> speelt al een aantal jaren in de topdivisie, het op 1 na hoogste niveau in Nederland. </p><p>Voormalig doelman van het Nederlands Elftal <a href="/wiki/Ed_de_Goeij" title="Ed de Goeij">Ed de Goeij</a> en voormalig turnster <a href="/wiki/Verona_van_de_Leur" title="Verona van de Leur">Verona van de Leur</a> zijn uit Gouda afkomstig. De <a href="/wiki/Schaatsclub_Gouda" title="Schaatsclub Gouda">Schaatsclub Gouda</a> heeft veel schaatsers en schaatssters van niveau voortgebracht, onder wie <a href="/wiki/Andrea_Nuyt" title="Andrea Nuyt">Andrea Nuyt</a>, <a href="/wiki/Paulien_van_Deutekom" title="Paulien van Deutekom">Paulien van Deutekom</a>, <a href="/wiki/Ted-Jan_Bloemen" title="Ted-Jan Bloemen">Ted-Jan Bloemen</a> en <a href="/wiki/Lars_Elgersma" title="Lars Elgersma">Lars Elgersma</a>. Van de plaatselijke hockeyvereniging <a href="/wiki/GMHC_Gouda" title="GMHC Gouda">GMHC Gouda</a> komen de eerste teams bij de heren en dames uit in de <a href="/wiki/Derde_klasse_hockey" title="Derde klasse hockey">derde klasse</a>. Korfbalvereniging A&CKV Gemini speelt in de zaalcompetitie in de derde klasse en in de veldcompetitie in de vierde klasse (seizoen 2008/2009). </p><p>De sportvelden en -gebieden in Gouda liggen verspreid over de stad. Een grote sportlocatie vormt het Groenhovenpark in het westen van de stad ligt, dat hockey-, cricket-, korfbal- en voetbalvelden en een atletiekbaan huisvest. Er zijn twee sporthallen van noemenswaardig niveau: de Mammoet en de Zebra. Verder heeft Gouda sinds 2013 de beschikking over een zwembadcomplex, het Groenhovenbad.<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In het zuiden van Gouda ligt ten slotte Golfpark IJsselweide, tussen de Ringvaart en de Hollandse IJssel. Hoewel er ieder jaar verscheidene sportwedstrijden en -toernooien in Gouda zijn, zijn er geen sportevenementen die een landelijke bekendheid genieten. Wel heeft de <a href="/wiki/Goudse_Nationale_Singelloop" title="Goudse Nationale Singelloop">Goudse Nationale Singelloop</a>, met een wedstrijdparcours van 10 kilometer, op atletiekgebied een meer dan plaatselijke bekendheid. Ook een deel van het parcours van de <a href="/wiki/Ronde_van_het_Groene_Hart" title="Ronde van het Groene Hart">Ronde van het Groene Hart</a>, een wielerwedstrijd door het Groene Hart, loopt langs de stad. </p><p>De <a href="/wiki/Ronde_van_Frankrijk_2015/Tweede_etappe" title="Ronde van Frankrijk 2015/Tweede etappe">tweede etappe</a> van de <a href="/wiki/Ronde_van_Frankrijk_2015" title="Ronde van Frankrijk 2015">Ronde van Frankrijk</a> liep in 2015 gedeeltelijk door Gouda. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Overig">Overig</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=38" title="Bewerk dit kopje: Overig" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=38" title="De broncode bewerken van de sectie: Overig"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In Gouda bestaat sinds 1949 een zeekadetkorps. Het korps beschikt over het korpsschip "Freyr", een sleep/duwboot, zeilboten en vletten. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bekende_Gouwenaars">Bekende Gouwenaars</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gouda&veaction=edit&section=39" title="Bewerk dit kopje: Bekende Gouwenaars" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gouda&action=edit&section=39" title="De broncode bewerken van de sectie: Bekende Gouwenaars"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table style="float: right; margin: 10px; border: 1px #CCCCCC solid; background:#F9F9F9"> <tbody><tr> <td align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Holbein-erasmus.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Holbein-erasmus.jpg/95px-Holbein-erasmus.jpg" decoding="async" width="95" height="134" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Holbein-erasmus.jpg/143px-Holbein-erasmus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Holbein-erasmus.jpg/190px-Holbein-erasmus.jpg 2x" data-file-width="1618" data-file-height="2290" /></a></span> </td> <td align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Dirck_Volckertsz._Coornhert,_after_Cornelis_Cornelisz_van_Haarlem.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Dirck_Volckertsz._Coornhert%2C_after_Cornelis_Cornelisz_van_Haarlem.jpg/95px-Dirck_Volckertsz._Coornhert%2C_after_Cornelis_Cornelisz_van_Haarlem.jpg" decoding="async" width="95" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Dirck_Volckertsz._Coornhert%2C_after_Cornelis_Cornelisz_van_Haarlem.jpg/143px-Dirck_Volckertsz._Coornhert%2C_after_Cornelis_Cornelisz_van_Haarlem.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Dirck_Volckertsz._Coornhert%2C_after_Cornelis_Cornelisz_van_Haarlem.jpg/190px-Dirck_Volckertsz._Coornhert%2C_after_Cornelis_Cornelisz_van_Haarlem.jpg 2x" data-file-width="1106" data-file-height="1552" /></a></span> </td></tr> <tr> <td align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Leo_Vroman.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Leo_Vroman.jpg/95px-Leo_Vroman.jpg" decoding="async" width="95" height="130" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Leo_Vroman.jpg/143px-Leo_Vroman.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Leo_Vroman.jpg/190px-Leo_Vroman.jpg 2x" data-file-width="854" data-file-height="1170" /></a></span> </td> <td align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Hind_-_25720-2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Hind_-_25720-2.jpg/95px-Hind_-_25720-2.jpg" decoding="async" width="95" height="126" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Hind_-_25720-2.jpg/143px-Hind_-_25720-2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Hind_-_25720-2.jpg/190px-Hind_-_25720-2.jpg 2x" data-file-width="1760" data-file-height="2329" /></a></span> </td></tr> <tr> <td colspan="2" align="center"><small><a href="/wiki/Desiderius_Erasmus" title="Desiderius Erasmus">Erasmus</a>, <a href="/wiki/Dirck_Volkertsz._Coornhert" title="Dirck Volkertsz. Coornhert">Coornhert</a>, <a href="/wiki/Leo_Vroman" title="Leo Vroman">Vroman</a> en <a href="/wiki/Hind_Laroussi" title="Hind Laroussi">Hind</a></small> </td></tr></tbody></table> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Lijst_van_Gouwenaars" title="Lijst van Gouwenaars">Lijst van Gouwenaars</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>Van de Gouwenaars zijn er enkele die nationale en soms zelfs internationale <a href="/wiki/Lijst_van_Gouwenaars" title="Lijst van Gouwenaars">bekendheid hebben gekregen</a>. Zo was er de humanist <a href="/wiki/Desiderius_Erasmus" title="Desiderius Erasmus">Desiderius Erasmus</a>, die in Gouda de Latijnse school bezocht. Erasmus' geestverwant <a href="/wiki/Dirck_Volkertsz._Coornhert" title="Dirck Volkertsz. Coornhert">Dirck Volkertsz. Coornhert</a> werd weliswaar geboren in Amsterdam, maar vond op het einde van zijn leven in het liberale en vrijzinnige Gouda een toevluchtsoord en stierf er in 1590. </p><p>Enkele jaren later zouden de Goudse broers <a href="/wiki/Cornelis_de_Houtman" title="Cornelis de Houtman">Cornelis</a> en <a href="/wiki/Frederik_de_Houtman" title="Frederik de Houtman">Frederik de Houtman</a> als eerste Nederlanders naar <a href="/wiki/Indi%C3%AB_(regio)" title="Indië (regio)">Indië</a> varen. De staatsman <a href="/wiki/Hi%C3%ABronymus_van_Beverningh" title="Hiëronymus van Beverningh">Hiëronymus van Beverningh</a> vertegenwoordigde <a href="/wiki/Republiek_der_Zeven_Verenigde_Nederlanden" title="Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden">Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden</a> bij meerdere vredesonderhandelingen. Voorts was er de zeekapitein <a href="/wiki/Roemer_Vlacq_(1637-1703)" title="Roemer Vlacq (1637-1703)">Roemer Vlacq</a>, die zijn schip opblies om het uit handen van de vijand te houden, en zijn <a href="/wiki/Roemer_Vlacq_(de_jongste)" class="mw-redirect" title="Roemer Vlacq (de jongste)">gelijknamige kleinzoon</a>, die zich onderscheidde in de strijd tegen Fransen in de <a href="/wiki/Oostenrijkse_Successieoorlog" title="Oostenrijkse Successieoorlog">Oostenrijkse Successieoorlog</a> en later diende als <a href="/wiki/Viceadmiraal" title="Viceadmiraal">viceadmiraal</a> van Holland en West-Friesland. </p><p>Korter geleden verwierven ook de in Gouda geboren politicus en diplomaat <a href="/wiki/Ad_Melkert" title="Ad Melkert">Ad Melkert</a> en de dichter <a href="/wiki/Leo_Vroman" title="Leo Vroman">Leo Vroman</a> bekendheid in binnen- en buitenland. De Nederlandse film-, televisie-, muziek- en radiowereld telt een groot aantal Gouwenaars, onder wie presentatoren als <a href="/wiki/Marieke_Elsinga" title="Marieke Elsinga">Marieke Elsinga</a>, <a href="/wiki/Jort_Kelder" title="Jort Kelder">Jort Kelder</a> en <a href="/wiki/Anita_Witzier" title="Anita Witzier">Anita Witzier</a>, actrices <a href="/wiki/Jennifer_Hoffman" title="Jennifer Hoffman">Jennifer Hoffman</a>, <a href="/wiki/Esm%C3%A9e_van_Kampen" title="Esmée van Kampen">Esmée van Kampen</a> en <a href="/wiki/Liesbeth_Kamerling" title="Liesbeth Kamerling">Liesbeth Kamerling</a>, en de artiesten <a href="/wiki/Tania_Kross" title="Tania Kross">Tania Kross</a>, <a href="/wiki/Hind_Laroussi" title="Hind Laroussi">Hind Laroussi</a>, <a href="/wiki/Jamai_Loman" title="Jamai Loman">Jamai Loman</a> en <a href="/wiki/Maaike_Ouboter" title="Maaike Ouboter">Maaike Ouboter</a>. </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r63829521">.mw-parser-output .zusterprojecten{padding:0;font-size:90%;clear:both;margin:1em 0 -0.5em 0}.mw-parser-output .zusterprojecten-klein{padding-bottom:5px;font-size:90%}.mw-parser-output .zusterprojecten-kop{vertical-align:middle}.mw-parser-output .zusterprojecten-lijst{display:inline;margin-left:0;padding-left:0}.mw-parser-output .zusterprojecten-kop,.mw-parser-output .zusterprojecten li,.mw-parser-output .zusterprojecten-klein li{display:inline-block;margin:0.4em 0.6em;white-space:nowrap;line-height:1.4em;width:12.5em}.mw-parser-output .zusterprojecten-klein li{width:17.5em;max-height:20px}.mw-parser-output .zuster-logo{display:inline-block;text-align:center;width:34px}.mw-parser-output .zuster-tekst{display:inline-block;vertical-align:middle}.mw-parser-output .zusterprojecten-klein .zuster-op{display:inline}@media screen and (max-width:720px){.mw-parser-output .zusterprojecten li,.mw-parser-output .zusterprojecten-klein li{max-height:initial;line-height:inherit}}</style> <div class="interProjectTemplate interProject-klein zusterprojecten-klein infobox noprint"> <div class="zusterprojecten-kop"><b>Op andere <a href="/wiki/Wikimedia_Foundation" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia</a>-projecten</b></div><br /> <ul class="zusterprojecten-lijst"> <div class="interProject commons mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Gouda#mw-subcategories" class="extiw" title="c:Category:Gouda">Mediabestanden</a></div><li><div class="zuster-logo"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="18" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/27px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/36px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="zuster-tekst"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Gouda#mw-subcategories" class="extiw" title="c:Category:Gouda"><i><b>Media</b></i></a><div class="zuster-op"> op Commons</div></div></li><div class="interProject wiktionary mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://nl.wiktionary.org/wiki/Gouda" class="extiw" title="wikt:Gouda">WikiWoordenboek</a></div><li><div class="zuster-logo"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/23px-Wiktionary-logo.svg.png" decoding="async" width="23" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/35px-Wiktionary-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/46px-Wiktionary-logo.svg.png 2x" data-file-width="370" data-file-height="350" /></span></span></div> <div class="zuster-tekst"><a href="https://nl.wiktionary.org/wiki/Gouda" class="extiw" title="wikt:Gouda"><i><b>Definitie</b></i></a><div class="zuster-op"> op WikiWoordenboek</div></div></li><div class="interProject wikinews mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://nl.wikinews.org/wiki/Categorie:Gouda" class="extiw" title="n:Categorie:Gouda">Wikinieuws</a></div><li><div class="zuster-logo"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/25px-Wikinews-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/38px-Wikinews-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/50px-Wikinews-logo.svg.png 2x" data-file-width="759" data-file-height="415" /></span></span></div> <div class="zuster-tekst"><a href="https://nl.wikinews.org/wiki/Categorie:Gouda" class="extiw" title="n:Categorie:Gouda"><i><b>Nieuws</b></i></a><div class="zuster-op"> op Wikinieuws</div></div></li><div class="interProject wikivoyage mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://nl.wikivoyage.org/wiki/Gouda" class="extiw" title="voy:Gouda">Wikivoyage</a></div><li><div class="zuster-logo"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/21px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="21" height="21" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/32px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/42px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></span></span></div> <div class="zuster-tekst"><a href="https://nl.wikivoyage.org/wiki/Gouda" class="extiw" title="voy:Gouda"><i><b>Reisgids</b></i></a><div class="zuster-op"> op Wikivoyage</div></div></li> </ul> </div> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <ul><li><span style="font-variant:small-caps;">P.H.A.M. Abels (et al.)</span> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.nl/books?id=YENsc79YwTQC&printsec=frontcover">Duizend jaar Gouda, een stadsgeschiedenis</a>, uitg. Verloren, Hilversum, 2002, <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/90-6550-717-5" title="Speciaal:Boekbronnen/90-6550-717-5">ISBN 90-6550-717-5</a></span></li> <li>Groenehart Archieven – Gouda (nu <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.samh.nl/">Streekarchief Midden-Holland</a>)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gouda.nl/">Website Gemeente Gouda</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.diegoude.nl">Historische Vereniging Die Goude</a></li></ul> <hr /> <div class="reflist" style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;-moz-column-width:30em; -webkit-column-width:30em; column-width:30em; list-style-type: decimal;"><ol class="references"> <li id="cite_note-Die_Goude_Tijdlijn-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Die_Goude_Tijdlijn_1-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Die_Goude_Tijdlijn_1-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070611212327/https://www.diegoude.nl/index.php?option=com_content&task=view&id=1&Itemid=3">Gouda in jaartallen</a>, Die Goude. Geraadpleegd op 2009-03-01 (gearchiveerd)</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Samuel_Muller_Fz." title="Samuel Muller Fz.">S. Muller Fz.</a> en A.C. Bouman</span>, Oorkondenboek van het Sticht Utrecht tot 1301 dl. I, 1920</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Maurits_Gysseling" title="Maurits Gysseling">Maurits Gysseling</a></span> (1960): <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wulfila.be/tw/facsimile/?page=418">Toponymisch Woordenboek van België, Nederland, Luxemburg, Noord-Frankrijk en West-Duitsland (vóór 1226)</a></i> Brussel: Belgisch Universitair Centrum Voor Neerlandistiek. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130509020454/http://www.wulfila.be/tw/facsimile/?page=418">Gearchiveerd</a> op 9 mei 2013.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">P. H. A. M. Abels e.a., <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.nl/books?id=YENsc79YwTQC&printsec=frontcover">Duizend jaar Gouda: een stadsgeschiedenis</a>, Kavels en Hofsteden – Ter Goude</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">P. H. A. M. Abels e.a., <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.nl/books?id=YENsc79YwTQC&printsec=frontcover">Duizend jaar Gouda: een stadsgeschiedenis</a>, Geheid Gouda</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090914232255/http://www.groenehartarchieven.nl/themas/steden-en-dorpen/stolwijk">Stolwijk</a>, Streekarchief Midden-Holland (gearchiveerd)</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Ibelings, Bart <i>"Goudse grootheidswaan en slordigheid"</i> in: Tidinge van die Goude, 2013, blz. 44</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">P. H. A. M. Abels e.a., <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.nl/books?id=YENsc79YwTQC&printsec=frontcover">Duizend jaar Gouda: een stadsgeschiedenis</a>, pagina 66</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090914061917/http://www.groenehartarchieven.nl/themas/kastelen-en-buitenplaatsen/kasteel-van-gouda">H.M. van der Linde, Het kasteel van Gouda</a></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Hierbij is uitgegaan van de gegevens van het CBS. De Gemeente Gouda gaat zelf uit van <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080122055553/http://www.gouda.nl/content.jsp?objectid=45305">13 wijken</a> (gearchiveerd).</span> </li> <li id="cite_note-Bevolking_en_grondgebied-11"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Bevolking_en_grondgebied_11-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Bevolking_en_grondgebied_11-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">Bevolking en grondgebied per 1 januari 2008, Gemeente Gouda (gouda.nl) (objectid 53290) (pagina niet meer beschikbaar)</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071220193939/http://www.wijkteamplaswijck.nl/groen/Groenstructuurplan.htm">Groenstructuurplan 2007</a> (gearchiveerd)</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">Stadsmonitor Gouda, gouda.nl (objectid 55258) (pagina niet meer beschikbaar)</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/37230ned/table?dl=25460">Bevolkingsontwikkeling: regio per maand</a>, CBS StatLine</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">Cijfers over Wonen in Gouda, Gemeente Gouda (gouda.nl) (objectid 43832) (pagina niet meer beschikbaar)</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">Woonvisie Zuidplas, <i>Gerrichhauzen en Partners</i>, 28 januari 2008, gouda.nl (objectid 48761) (pagina niet meer beschikbaar)</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.ad.nl/gouda/beschuit-met-muisjes-voor-baby-lars-de-75-000ste-inwoner-van-gouda-we-gaan-nooit-meer-weg~ac2d76ea/">https://www.ad.nl/gouda/beschuit-met-muisjes-voor-baby-lars-de-75-000ste-inwoner-van-gouda-we-gaan-nooit-meer-weg~ac2d76ea/</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220925012535/https://www.ad.nl/gouda/beschuit-met-muisjes-voor-baby-lars-de-75-000ste-inwoner-van-gouda-we-gaan-nooit-meer-weg~ac2d76ea/">Gearchiveerd</a> op 25 september 2022.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">Bevolkingsprognose 2008, Gemeente Gouda (gouda.nl) (objectid 55239) (pagina niet meer beschikbaar)</span> </li> <li id="cite_note-:0-19"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-:0_19-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-:0_19-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/83503NED/table?ts=1661780276065">CBS Statline</a>. <i>opendata.cbs.nl</i>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2022-08-29">29 augustus 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-Bevolkingscijfers-20"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Bevolkingscijfers_20-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Bevolkingscijfers_20-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">Bevolkingscijfers Gouda, Gemeente Gouda (gouda.nl) (goudaintern id 114352) (PDF niet meer beschikbaar)</span> </li> <li id="cite_note-Economische_cijfers-21"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Economische_cijfers_21-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Economische_cijfers_21-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Economische_cijfers_21-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130122235604/http://www.gouda.nl/gemeente/Bezoeken/Over_Gouda/Statistische_publicaties">Cijfers over Economie en werk in Gouda</a> Gemeente Gouda (gearchiveerd)</span> </li> <li id="cite_note-Statistiek-22"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Statistiek_22-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Statistiek_22-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">Sociaal-economische statistiek, Gemeente Gouda (gouda.nl) (objectid 50977) (pagina niet meer beschikbaar)</span> </li> <li id="cite_note-Religies_in_Nederland-23"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Religies_in_Nederland_23-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Religies_in_Nederland_23-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20051128064506/http://www.rivm.nl/vtv/object_map/o1204n22742.html">Religies in Nederland 2000/2003</a>, <a href="/wiki/Nationale_Atlas_Volksgezondheid" title="Nationale Atlas Volksgezondheid">Nationale Atlas Volksgezondheid</a> (gearchiveerd)</span> </li> <li id="cite_note-Pelgrimspad-24"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Pelgrimspad_24-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Pelgrimspad_24-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Pelgrimspad_24-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110708055548/http://oppelgrimspad.blogspot.com/2007/08/stad-van-vrijdenkers.html">Stad van vrijdenkers</a>, <i>Op Pelgrimspad</i>, 23 augustus 2007 (gearchiveerd)</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110724151156/http://www.dekrantvangouda.nl/Nieuws-van-de-dag.1414.0.html?tx_ttnews%5Btt_news%5D=2675">Epidemie van de ziekte bof uitgebroken</a>, <i>Krant van Gouda</i> (gearchiveerd)</span> </li> <li id="cite_note-JHM-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-JHM_26-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061011105058/http://www.jhm.nl/nederland.aspx?ID=67">Gouda</a>, <i><a href="/wiki/Joods_Historisch_Museum" class="mw-redirect" title="Joods Historisch Museum">Joods Historisch Museum</a></i> (gearchiveerd)</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text">Loge Gouda, Vrijmetselarij.net (pagina niet meer beschikbaar)</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170401233058/http://www.goudse-vrijmetselarij.nl/vrijmetselarij-in-gouda">‘Vrijmetselarij in Gouda’, Goudse Vrijmetselarij</a>. Gearchiveerd op <span class="mw-formatted-date" title="2017-04-01">1 april 2017</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2017-04-01">1 april 2017</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Anton_Pieter_Maarten_Lafeber" title="Anton Pieter Maarten Lafeber">Lafeber, A.P.M.</a> <i>Het dialect van Gouda</i> in: Veertiende verzameling bijdragen (1967) uitg. Oudheidkundige Kring <i>Die Goude</i>, Gouda</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text">Tielemans, Stijn en Peter van den Belt, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ad.nl/gouda/pieter-verhoeve-38-nieuwe-burgemeester-van-gouda~ababe21c/">"Pieter Verhoeve (38) nieuwe burgemeester van Gouda"</a>, AD, 1 oktober 2019. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230410082157/https://www.ad.nl/gouda/pieter-verhoeve-38-nieuwe-burgemeester-van-gouda~ababe21c/">Gearchiveerd</a> op 10 april 2023.</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191102003353/https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2019/11/01/benoeming-burgemeester-gouda">Benoeming burgemeester Gouda</a> Rijksoverheid, 1 november 2019</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text">Gemeente Gouda: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180727181158/https://www.gouda.nl/Bestuur_en_organisatie/Burgemeester_en_wethouders/College_van_B_en_W">"Burgemeester & wethouders"</a></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text">Zetelverdeling 2006, <i>Gemeente Gouda</i> (gouda.nl), 7 maart 2006 (pagina niet meer beschikbaar)</span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://krant.telegraaf.nl/verkiezingen/gr2002/plaatsen/gemeente_273.html">Zetelverdeling in 2002 en 1998</a>, <i>De Telegraaf</i>, 6 maart 2002. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220705163905/https://krant.telegraaf.nl/verkiezingen/gr2002/plaatsen/gemeente_273.html">Gearchiveerd</a> op 5 juli 2022.</span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.refdag.nl/oud/kies/308gk.html">Zetelverdeling in 1998 en 1994</a>, <i>Reformatorisch Dagblad</i>, 4 maart 1998. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110519032313/http://www.refdag.nl/oud/kies/308gk.html">Gearchiveerd</a> op 19 mei 2011.</span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text">Belt, Peter van den, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ad.nl/gouda/gouds-raadslid-marja-van-dijck-stapt-over-naar-50~a9fbd14c/">"Gouds raadslid Marja van Dijck stapt over naar 50+"</a>, in <i>AD.nl (editie Gouda)</i>, d.d. 24 januari 2019. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230410170123/https://www.ad.nl/gouda/gouds-raadslid-marja-van-dijck-stapt-over-naar-50~a9fbd14c/">Gearchiveerd</a> op 10 april 2023.</span> </li> <li id="cite_note-Partnersteden-37"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Partnersteden_37-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Partnersteden_37-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080122050453/http://www.gouda.nl/content.jsp?objectid=43748">Partnersteden</a> Gemeente Gouda (gouda.nl) (gearchiveerd)</span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060104060656/http://www.groenehartarchieven.nl/encyclopedie_item.asp?docnaam=gw01">Streekarchief Midden-Holland</a>, Gemeentewapen Gouda (gearchiveerd)</span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20130710162241/http://www.ad.nl/ad/nl/1012/Nederland/article/detail/2249516/2007/06/25/Opengraven-gracht-onzeker.dhtml">Opengraven gracht onzeker</a> <i>AD Groene Hart</i>, 25 juni 2007 (gearchiveerd)</span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110724161441/http://www.monumenten.nl/site/nl-nl/Mijn+regio/Gemeentedossiers/Gouda.htm">Gouda</a>, Monumenten.nl</span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text">Eck, Xander van (1994) <i>Kunst, twist en devotie</i>. Delft: uitgever <a href="/wiki/Eburon_(uitgeverij)" title="Eburon (uitgeverij)">Eburon</a>. <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/90-5166-408-7" title="Speciaal:Boekbronnen/90-5166-408-7">ISBN 90-5166-408-7</a></span></span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170401232801/http://dossiers.goudanet.nl/canon.php?cat_id=1&subcat_id=35&jaar=1616">Goudse Canon — Hofje van Lethmaet 1616</a>, Goudanet</span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text">De langste sluis van Europa, Hollandse Waterstad (hollandsewaterstad.nl) (pagina niet meer beschikbaar)</span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://goudawaterstad.eu/huidige-sluizen/de-donkere-sluis/">https://goudawaterstad.eu/huidige-sluizen/de-donkere-sluis/</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230410002710/https://goudawaterstad.eu/huidige-sluizen/de-donkere-sluis/">Gearchiveerd</a> op 10 april 2023.</span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20130901173220/http://www.farmaceutischmuseum.nl/6/150/museum-gedwongen-tot-sluiting.html">Museum gedwongen tot sluiting</a>, Farmaceutischmuseum.nl, 29 augustus 2011 (gearchiveerd)</span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text">Wijk, Oscar van, <i>Beelden in Gouda: kunst van de twintigste eeuw</i>, 2001</span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text">Max Havelaar -<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101204090249/http://www.dbnl.org/tekst/mult001maxh01_01/mult001maxh01_01_0023.php">Aanteekeningen en ophelderingen by de uitgaaf van 1875 (herzien, gewyzigd en aangevuld in 1881)</a> – blz. 270, <i>Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren</i> (gearchiveerd)</span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.volkskrant.nl/vk/nl/2676/Cultuur/article/detail/3144861/2012/01/30/Goudse-Schouwburg-Theater-van-het-Jaar-2011.dhtml">Goudse Schouwburg Theater van het Jaar 2011</a>, <i>Volkskrant</i>, 30 januari 2012</span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text">Uitkomsten Stadsmonitor, Gemeente Gouda (gouda.nl) (objectid 55261) (pagina niet meer beschikbaar)</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span style="font-variant:small-caps;">Remco van Gastel</span>. <cite><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.verkaaikboeken.nl/agenda-items/remco-van-gastel-signeert-voor-vaderdag-zijn-boek-stad-van-bier/">Gouda - Stad van Bier</a></i></cite>. @Clusteruitgeverij, pp. 304. <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/9789081956642" title="Speciaal:Boekbronnen/9789081956642">ISBN 9789081956642</a></span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210929122737/https://www.verkaaikboeken.nl/agenda-items/remco-van-gastel-signeert-voor-vaderdag-zijn-boek-stad-van-bier/">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2021-09-29">29 september 2021</span>.</span></span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text">Miranda van Elswijk, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110724151337/https://www.diegoude.nl/index.php?option=com_content&task=view&id=181&Itemid=69">Van florerende stad tot Artikel 12-gemeente</a>, <i>Die Goude</i> (gearchiveerd)</span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.duurzaam-ondernemen.nl/cargill-gaat-klanten-meer-natuurlijke-oplossingen-bieden-dankzij-overname-industriele-activiteiten-van-croda/">duurzaam-ondernemen.nl, overname industriele activiteiten van Croda Gouda</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221009013624/https://www.duurzaam-ondernemen.nl/cargill-gaat-klanten-meer-natuurlijke-oplossingen-bieden-dankzij-overname-industriele-activiteiten-van-croda/">Gearchiveerd</a> op 9 oktober 2022.</span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text">Berg, B. van den (1993) <i>Gouda en haar markten – Handel en wandel in Gouda</i>. Gouda: Stichting Open Monumentendag</span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text">"Goudse kaas moet beter beschermd", <i><a href="/wiki/RTV_West" class="mw-redirect" title="RTV West">Radio TV West</a></i> (rtvwest.nl), 8 mei 2009 (pagina niet meer beschikbaar)</span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110724153515/http://www.hbd.nl/pages/15/Winkels/Detailhandel-totaal/Aantal-winkels-per-gemeente.html?subonderwerp_id=25">Aantal winkels per gemeente</a> Hoofdbedrijfschap Detailhandel (gearchiveerd)</span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080410175818/http://www.ondernemersgouda.nl/index.php?id=411">Samenwerkende Ondernemersvereniging Gouda</a> (gearchiveerd, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ondernemersgouda.nl">actuele link hier</a>)</span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text">"Economie – Gouda", Groenehart Archieven (pagina niet meer beschikbaar)</span> </li> <li id="cite_note-Stadsmonitor_2008-58"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Stadsmonitor_2008_58-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Stadsmonitor_2008_58-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">Stadsmonitor 2008, Gemeente Gouda (gouda.nl) (objectid 54884) (pagina niet meer beschikbaar)</span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20130724172401/http://www.ad.nl/ad/nl/1012/Nederland/article/detail/2020124/2009/01/02/90-000-naar-kerk-en-museum.dhtml">90.000 naar kerk en museum</a>, <i>Algemeen Dagblad</i>, 2 januari 2009 (gearchiveerd)</span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110724151402/http://www.deweekkrant.nl/artikel/2009/januari/07/gouda_bij_kunstlicht">Gouda bij Kunstlicht</a>, <i>Goudse Post</i>, 7 januari 2009 (gearchiveerd)</span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20130726135406/http://www.ad.nl/ad/nl/1012/Nederland/article/detail/1982571/2009/01/07/Kunstlicht-65-000-bezoekers.dhtml">Kunstlicht: 65.000 bezoekers</a>, <i>Algemeen Dagblad</i>, 7 januari 2009 (gearchiveerd)</span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text">"Kaasfolklore weer van start", <i>Markt en Handel</i> (marktenhandel.nl), 26 juni 2006 (pagina niet meer beschikbaar)</span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.binnenlandsbestuur.nl/Home/all/versobering-rijngouwelijn-zet-kwaad-bloed.1179244.lynkx">Versobering RijnGouweLijn zet kwaad bloed, Binnenlands Bestuur, 30 mei 2011</a></span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text">Provincie Zuid-Holland d.d. 11 december 2016: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170331210338/https://www.zuid-holland.nl/overons/bestuur-zh/gedeputeerde-staten/floor-vermeulen/@15249/rnet-alphen-gouda/">"Eerste R-net treinen rijden van Alphen aan den Rijn naar Gouda"</a></span> </li> <li id="cite_note-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-65">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080213124629/http://www.gouda.nl/content.jsp?objectid=48624">Onderwijs</a> Gemeente Gouda (gouda.nl) (gearchiveerd)</span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ghz.nl/">Groene Hart Ziekenhuis</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230701130230/https://www.ghz.nl/">Gearchiveerd</a> op 1 juli 2023.</span> </li> <li id="cite_note-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-67">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://zwemrekreatie.nl/groenhovenbad-opent-april-2013/">Groenhovenbad opent april 2013</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230410002711/http://zwemrekreatie.nl/groenhovenbad-opent-april-2013/">Gearchiveerd</a> op 10 april 2023.</span> </li> </ol></div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Wijken_in_Gouda"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_gemeente_Gouda" title="Sjabloon:Navigatie gemeente Gouda"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_gemeente_Gouda&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div class="navigatie-afb-rechts noviewer"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Gouda.png" class="mw-file-description" title="Vlag van Gouda"><img alt="Vlag van Gouda" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Flag_of_Gouda.png/30px-Flag_of_Gouda.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Flag_of_Gouda.png/45px-Flag_of_Gouda.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Flag_of_Gouda.png/60px-Flag_of_Gouda.png 2x" data-file-width="360" data-file-height="240" /></a></span></div> <div id="Wijken_in_Gouda" class="navigatie-titel">Wijken in <a href="/wiki/Gouda_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Gouda (hoofdbetekenis)">Gouda</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <p><a href="/wiki/Binnenstad_(Gouda)" title="Binnenstad (Gouda)">Binnenstad</a> (incl. <a href="/w/index.php?title=Nieuwe_Park&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nieuwe Park (de pagina bestaat niet)">Nieuwe Park</a>) · <a href="/wiki/Bloemendaal_(Gouda)" title="Bloemendaal (Gouda)">Bloemendaal</a> · <a href="/wiki/Plaswijck_(Gouda)" title="Plaswijck (Gouda)">Plaswijck</a> · <a href="/wiki/Gouda_Noord" title="Gouda Noord">Noord</a> (incl. <a href="/wiki/Achterwillens" title="Achterwillens">Achterwillens</a>) · <a href="/wiki/Korte_Akkeren" title="Korte Akkeren">Korte Akkeren</a> · <a href="/wiki/Kort_Haarlem" title="Kort Haarlem">Kort Haarlem</a> (incl. <a href="/wiki/Tuindorp_Josephbuurt_(Gouda)" class="mw-redirect" title="Tuindorp Josephbuurt (Gouda)">Josephbuurt</a>, <a href="/wiki/Oosterwei" title="Oosterwei">Oosterwei</a>, <a href="/w/index.php?title=Vreewijk_(Gouda)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vreewijk (Gouda) (de pagina bestaat niet)">Vreewijk</a> en <a href="/w/index.php?title=Voorwillens&action=edit&redlink=1" class="new" title="Voorwillens (de pagina bestaat niet)">Voorwillens</a>) · <a href="/wiki/Goverwelle" title="Goverwelle">Goverwelle</a> · <a href="/wiki/Stolwijkersluis_(buurtschap)" title="Stolwijkersluis (buurtschap)">Stolwijkersluis</a> · <a href="/wiki/Westergouwe" title="Westergouwe">Westergouwe</a> (incl. <a href="/wiki/Oostpolder_in_Schieland" title="Oostpolder in Schieland">Oostpolder in Schieland</a> met <a href="/wiki/Broek_(Gouda)" title="Broek (Gouda)">Broek</a> en <a href="/wiki/Broekhuizen_(Gouda)" title="Broekhuizen (Gouda)">Broekhuizen</a>) </p> </div></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67837862"> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Infrastructuur_van_Gouda"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_vervoer_in_Gouda" title="Sjabloon:Navigatie vervoer in Gouda"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_vervoer_in_Gouda&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div class="navigatie-afb-rechts noviewer"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Gouda.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Gouda"><img alt="Vlag van Gouda" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Flag_of_Gouda.svg/30px-Flag_of_Gouda.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Flag_of_Gouda.svg/45px-Flag_of_Gouda.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Flag_of_Gouda.svg/60px-Flag_of_Gouda.svg.png 2x" data-file-width="450" data-file-height="300" /></a></span></div> <div id="Infrastructuur_van_Gouda" class="navigatie-titel">Infrastructuur van <a href="/wiki/Gouda_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Gouda (hoofdbetekenis)">Gouda</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <p><b>Straten en pleinen:</b> <a href="/w/index.php?title=Achter_de_Kerk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Achter de Kerk (de pagina bestaat niet)">Achter de Kerk</a> · <a href="/w/index.php?title=Achter_de_Vismarkt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Achter de Vismarkt (de pagina bestaat niet)">Achter de Vismarkt</a> · <a href="/wiki/Gouwe_(straat)" title="Gouwe (straat)">Hoge Gouwe</a> · <a href="/wiki/Kleiweg_(Gouda)" title="Kleiweg (Gouda)">Kleiweg</a> · <a href="/wiki/Gouwe_(straat)" title="Gouwe (straat)">Lage Gouwe</a> · <a href="/wiki/Markt_(Gouda)" title="Markt (Gouda)">Markt</a> · <a href="/w/index.php?title=Naaierstraat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Naaierstraat (de pagina bestaat niet)">Naaierstraat</a> · <a href="/wiki/Haven_(Gouda)" title="Haven (Gouda)">Oosthaven</a> · <a href="/wiki/Spieringstraat_(Gouda)" title="Spieringstraat (Gouda)">Spieringstraat</a> · <a href="/wiki/Tiendeweg_(Gouda)" title="Tiendeweg (Gouda)">Tiendeweg</a> · <a href="/wiki/Turfmarkt_(Gouda)" title="Turfmarkt (Gouda)">Turfmarkt</a> · <a href="/wiki/Haven_(Gouda)" title="Haven (Gouda)">Westhaven</a> <br /><b>Sluizen:</b> <a href="/wiki/Donkere_Sluis_(Gouda)" title="Donkere Sluis (Gouda)">Donkere sluis</a> · <a href="/wiki/Hanepraaisluis" title="Hanepraaisluis">Hanepraaisluis</a> · <a href="/wiki/Havensluis" title="Havensluis">Havensluis</a> · <a href="/wiki/Ir._De_Kock_van_Leeuwensluis" title="Ir. De Kock van Leeuwensluis">Ir. De Kock van Leeuwensluis</a> · <a href="/wiki/Julianasluis" title="Julianasluis">Julianasluis</a> · <a href="/wiki/Mallegatsluis" title="Mallegatsluis">Mallegatsluis</a> · <a href="/wiki/Moordrechtse_Verlaat" title="Moordrechtse Verlaat">Moordrechtse Verlaat</a> · <a href="/wiki/Waaiersluis_(Gouda)" title="Waaiersluis (Gouda)">Waaiersluis</a> <br /><b>Grachten en singels:</b> <a href="/wiki/Gouwe_(straat)" title="Gouwe (straat)">Gouwe</a> · <a href="/wiki/Haven_(Gouda)" title="Haven (Gouda)">Haven</a> · <a href="/wiki/Karnemelksloot_(Gouda)" title="Karnemelksloot (Gouda)">Karnemelksloot</a> · <a href="/wiki/Turfmarkt_(Gouda)" title="Turfmarkt (Gouda)">Turfmarkt</a> · <a href="/wiki/Turfsingel_(Gouda)" title="Turfsingel (Gouda)">Turfsingel</a> </p> </div></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67837862"> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Plaatsen_met_historische_stadsrechten_in_de_provincie_Zuid-Holland"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_the_Netherlands.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Nederland"><img alt="Vlag van Nederland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/30px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/45px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/60px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_Plaatsen_met_historische_stadsrechten_in_Zuid-Holland" title="Sjabloon:Navigatie Plaatsen met historische stadsrechten in Zuid-Holland"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_Plaatsen_met_historische_stadsrechten_in_Zuid-Holland&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div class="navigatie-afb-rechts noviewer"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Zuid-Holland.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Zuid-Holland"><img alt="Vlag van Zuid-Holland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Zuid-Holland.svg/30px-Flag_of_Zuid-Holland.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Zuid-Holland.svg/45px-Flag_of_Zuid-Holland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Zuid-Holland.svg/60px-Flag_of_Zuid-Holland.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="666" /></a></span></div> <div id="Plaatsen_met_historische_stadsrechten_in_de_provincie_Zuid-Holland" class="navigatie-titel">Plaatsen met <a href="/wiki/Lijst_van_Nederlandse_plaatsen_met_stadsrechten" title="Lijst van Nederlandse plaatsen met stadsrechten">historische stadsrechten</a> in de provincie <a href="/wiki/Zuid-Holland" title="Zuid-Holland">Zuid-Holland</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <p><a href="/wiki/Ammerstol" title="Ammerstol">Ammerstol</a> (1322, onbenut) · <a href="/wiki/Brielle" title="Brielle">Brielle</a> (1306) · <a href="/wiki/Delfshaven_(stadsdeel)" title="Delfshaven (stadsdeel)">Delfshaven</a> (1825) · <a href="/wiki/Delft" title="Delft">Delft</a> (1246) · <a href="/wiki/Dordrecht" title="Dordrecht">Dordrecht</a> (1220) · <a href="/wiki/Geervliet" title="Geervliet">Geervliet</a> (1381) · <a href="/wiki/Goedereede" title="Goedereede">Goedereede</a> (1312) · <a href="/wiki/Gorinchem" title="Gorinchem">Gorinchem</a> (1382) · <a class="mw-selflink selflink">Gouda</a> (1272) · <a href="/wiki/Den_Haag" title="Den Haag">'s-Gravenhage</a> (1806) · <a href="/wiki/%27s-Gravenzande" title="'s-Gravenzande">'s-Gravenzande</a> (1246) · <a href="/wiki/Haastrecht" title="Haastrecht">Haastrecht</a> (1296) · <a href="/wiki/Heenvliet" title="Heenvliet">Heenvliet</a> (1469) · <a href="/wiki/Leiden" title="Leiden">Leiden</a> (1266) · <a href="/wiki/Maassluis" title="Maassluis">Maassluis</a> (1811) · <a href="/wiki/Nieuwpoort_(Zuid-Holland)" title="Nieuwpoort (Zuid-Holland)">Nieuwpoort</a> (1283) · <a href="/wiki/Rotterdam" title="Rotterdam">Rotterdam</a> (1340) · <a href="/wiki/Schiedam" title="Schiedam">Schiedam</a> (1275) · <a href="/wiki/Schoonhoven" title="Schoonhoven">Schoonhoven</a> (1280) · <a href="/wiki/Vlaardingen" title="Vlaardingen">Vlaardingen</a> (1273)<br /> </p> </div></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67837862"> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Gemeenten_in_de_provincie_Zuid-Holland"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_the_Netherlands.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Nederland"><img alt="Vlag van Nederland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/30px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/45px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/60px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_provincie_Zuid-Holland" title="Sjabloon:Navigatie provincie Zuid-Holland"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_provincie_Zuid-Holland&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div class="navigatie-afb-rechts noviewer"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Zuid-Holland.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Zuid-Holland"><img alt="Vlag van Zuid-Holland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Zuid-Holland.svg/30px-Flag_of_Zuid-Holland.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Zuid-Holland.svg/45px-Flag_of_Zuid-Holland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Zuid-Holland.svg/60px-Flag_of_Zuid-Holland.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="666" /></a></span></div> <div id="Gemeenten_in_de_provincie_Zuid-Holland" class="navigatie-titel">Gemeenten in de provincie <a href="/wiki/Zuid-Holland" title="Zuid-Holland">Zuid-Holland</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <p><a href="/wiki/Alblasserdam" title="Alblasserdam">Alblasserdam</a> · <a href="/wiki/Albrandswaard" title="Albrandswaard">Albrandswaard</a> · <a href="/wiki/Alphen_aan_den_Rijn_(gemeente)" title="Alphen aan den Rijn (gemeente)">Alphen aan den Rijn</a> · <a href="/wiki/Barendrecht" title="Barendrecht">Barendrecht</a> · <a href="/wiki/Bodegraven-Reeuwijk" title="Bodegraven-Reeuwijk">Bodegraven-Reeuwijk</a> · <a href="/wiki/Capelle_aan_den_IJssel" title="Capelle aan den IJssel">Capelle aan den IJssel</a> · <a href="/wiki/Delft_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Delft (hoofdbetekenis)">Delft</a> · <a href="/wiki/Den_Haag" title="Den Haag">Den Haag</a> · <a href="/wiki/Dordrecht_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Dordrecht (hoofdbetekenis)">Dordrecht</a> · <a href="/wiki/Goeree-Overflakkee" title="Goeree-Overflakkee">Goeree-Overflakkee</a> · <a href="/wiki/Gorinchem" title="Gorinchem">Gorinchem</a> · <a href="/wiki/Gouda_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Gouda (hoofdbetekenis)">Gouda</a> · <a href="/wiki/Hardinxveld-Giessendam" title="Hardinxveld-Giessendam">Hardinxveld-Giessendam</a> · <a href="/wiki/Hendrik-Ido-Ambacht" title="Hendrik-Ido-Ambacht">Hendrik-Ido-Ambacht</a> · <a href="/wiki/Hillegom" title="Hillegom">Hillegom</a> · <a href="/wiki/Hoeksche_Waard_(gemeente)" title="Hoeksche Waard (gemeente)">Hoeksche Waard</a> · <a href="/wiki/Kaag_en_Braassem" title="Kaag en Braassem">Kaag en Braassem</a> · <a href="/wiki/Katwijk_(Zuid-Holland)" title="Katwijk (Zuid-Holland)">Katwijk</a> · <a href="/wiki/Krimpen_aan_den_IJssel" title="Krimpen aan den IJssel">Krimpen aan den IJssel</a> · <a href="/wiki/Krimpenerwaard_(gemeente)" title="Krimpenerwaard (gemeente)">Krimpenerwaard</a> · <a href="/wiki/Lansingerland" title="Lansingerland">Lansingerland</a> · <a href="/wiki/Leiden_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Leiden (hoofdbetekenis)">Leiden</a> · <a href="/wiki/Leiderdorp" title="Leiderdorp">Leiderdorp</a> · <a href="/wiki/Leidschendam-Voorburg" title="Leidschendam-Voorburg">Leidschendam-Voorburg</a> · <a href="/wiki/Lisse" title="Lisse">Lisse</a> · <a href="/wiki/Maassluis" title="Maassluis">Maassluis</a> · <a href="/wiki/Midden-Delfland" title="Midden-Delfland">Midden-Delfland</a> · <a href="/wiki/Molenlanden" title="Molenlanden">Molenlanden</a> · <a href="/wiki/Nieuwkoop" title="Nieuwkoop">Nieuwkoop</a> · <a href="/wiki/Nissewaard" title="Nissewaard">Nissewaard</a> · <a href="/wiki/Noordwijk_(Zuid-Holland)" title="Noordwijk (Zuid-Holland)">Noordwijk</a> · <a href="/wiki/Oegstgeest" title="Oegstgeest">Oegstgeest</a> · <a href="/wiki/Papendrecht" title="Papendrecht">Papendrecht</a> · <a href="/wiki/Pijnacker-Nootdorp" title="Pijnacker-Nootdorp">Pijnacker-Nootdorp</a> · <a href="/wiki/Ridderkerk" title="Ridderkerk">Ridderkerk</a> · <a href="/wiki/Rijswijk_(Zuid-Holland)" title="Rijswijk (Zuid-Holland)">Rijswijk</a> · <a href="/wiki/Rotterdam_(gemeente)" title="Rotterdam (gemeente)">Rotterdam</a> · <a href="/wiki/Schiedam" title="Schiedam">Schiedam</a> · <a href="/wiki/Sliedrecht" title="Sliedrecht">Sliedrecht</a> · <a href="/wiki/Teylingen_(gemeente)" title="Teylingen (gemeente)">Teylingen</a> · <a href="/wiki/Vlaardingen" title="Vlaardingen">Vlaardingen</a> · <a href="/wiki/Voorne_aan_Zee" title="Voorne aan Zee">Voorne aan Zee</a> · <a href="/wiki/Voorschoten" title="Voorschoten">Voorschoten</a> · <a href="/wiki/Waddinxveen" title="Waddinxveen">Waddinxveen</a> · <a href="/wiki/Wassenaar_(gemeente)" title="Wassenaar (gemeente)">Wassenaar</a> · <a href="/wiki/Westland_(gemeente)" title="Westland (gemeente)">Westland</a> · <a href="/wiki/Zoetermeer" title="Zoetermeer">Zoetermeer</a> · <a href="/wiki/Zoeterwoude" title="Zoeterwoude">Zoeterwoude</a> · <a href="/wiki/Zuidplas_(gemeente)" title="Zuidplas (gemeente)">Zuidplas</a> · <a href="/wiki/Zwijndrecht_(Nederland)" title="Zwijndrecht (Nederland)">Zwijndrecht</a><br /> <i><a href="/wiki/Lijst_van_steden_en_dorpen_in_Zuid-Holland" title="Lijst van steden en dorpen in Zuid-Holland">Steden en dorpen</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_voormalige_gemeenten_in_Zuid-Holland" title="Lijst van voormalige gemeenten in Zuid-Holland">Voormalige gemeenten</a></i> · <b><a href="/wiki/Nederland_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Nederland (hoofdbetekenis)">Nederland</a>:</b> <i><a href="/wiki/Provincies_van_Nederland" title="Provincies van Nederland">Provincies</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_Nederlandse_gemeenten" title="Lijst van Nederlandse gemeenten">Gemeenten</a></i> </p> </div></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67837862"><div class="navigatie mw-collapsible mw-collapsed" role="navigation" aria-labelledby="Bibliografische informatie" data-collapsetext="Inklappen" data-expandtext="Uitklappen"><div id="Bibliografische_informatie" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Wikipedia:Bibliografische_informatie" title="Wikipedia:Bibliografische informatie">Bibliografische informatie</a></div><div class="navigatie-inhoud mw-collapsible-content plainlist ta-left"><ul style="column-width:36em"><li><b><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">Gemeinsame Normdatei</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4104351-0">4104351-0</a></span></li><li><b><a href="/wiki/MusicBrainz" title="MusicBrainz">MusicBrainz</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://musicbrainz.org/area/c364d266-bc5e-4d00-914c-80151efb0e20">c364d266-bc5e-4d00-914c-80151efb0e20</a></span></li><li><b><a href="/wiki/Nationale_Bibliotheek_van_Tsjechi%C3%AB" title="Nationale Bibliotheek van Tsjechië">Nationale Bibliotheek van Tsjechië</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ge672218&CON_LNG=ENG">ge672218</a></span></li><li><b><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">Virtual International Authority File</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/292994024">292994024</a></span></li><li><b></b> <b><a href="/wiki/WorldCat" title="WorldCat">WorldCat</a></b> (via VIAF): <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/292994024">292994024</a></li></ul></div></div> <div class="toccolours etalage" style="display:flex; justify-content:space-between; gap:1em; align-items:center; text-align:center; font-size:85%; clear:both; margin-top:1em; margin-bottom:-0.5em; border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);"> <div><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Fairytale_bookmark_golden.svg" class="mw-file-description" title="Etalagester"><img alt="Etalagester" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Fairytale_bookmark_golden.svg/20px-Fairytale_bookmark_golden.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Fairytale_bookmark_golden.svg/30px-Fairytale_bookmark_golden.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Fairytale_bookmark_golden.svg/40px-Fairytale_bookmark_golden.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div> <div>Dit artikel is op 20 juli 2009 in <span class="plainlinks" style="color:#0645AD"><a class="external text" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gouda&oldid=17623218">deze versie</a></span> opgenomen in de <a href="/wiki/Wikipedia:Etalage" title="Wikipedia:Etalage">etalage</a>.</div> <div></div> </div> <p class="mw-empty-elt"> </p>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gouda&oldid=68406815">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gouda&oldid=68406815</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Gouda" title="Categorie:Gouda">Gouda</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Plaats_in_Zuid-Holland" title="Categorie:Plaats in Zuid-Holland">Plaats in Zuid-Holland</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Verborgen categorieën: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Pagina%27s_die_Phonos_gebruiken" title="Categorie:Wikipedia:Pagina's die Phonos gebruiken">Wikipedia:Pagina's die Phonos gebruiken</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Pagina%27s_die_EasyTimeline_gebruiken" title="Categorie:Wikipedia:Pagina's die EasyTimeline gebruiken">Wikipedia:Pagina's die EasyTimeline gebruiken</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Artikel_mist_referentie_sinds_augustus_2022" title="Categorie:Wikipedia:Artikel mist referentie sinds augustus 2022">Wikipedia:Artikel mist referentie sinds augustus 2022</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Alle_artikelen_die_een_referentie_missen" title="Categorie:Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen">Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Etalage-artikelen" title="Categorie:Wikipedia:Etalage-artikelen">Wikipedia:Etalage-artikelen</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Etalage-artikelen_uit_2009" title="Categorie:Wikipedia:Etalage-artikelen uit 2009">Wikipedia:Etalage-artikelen uit 2009</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Co%C3%B6rdinaten_op_Wikidata" title="Categorie:Wikipedia:Coördinaten op Wikidata">Wikipedia:Coördinaten op Wikidata</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 20 nov 2024 om 11:49.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Gouda&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-qqs7t","wgBackendResponseTime":149,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.874","walltime":"1.198","ppvisitednodes":{"value":15023,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":191883,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":39283,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":18,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":15,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":48666,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 733.969 1 -total"," 26.79% 196.601 1 Sjabloon:Infobox_gemeente_Nederland"," 26.23% 192.526 1 Sjabloon:Infobox_plaats"," 11.60% 85.161 1 Sjabloon:Zetelverdeling"," 10.83% 79.521 1 Sjabloon:Zetelverdeling/code"," 8.42% 61.821 1 Sjabloon:Appendix"," 7.82% 57.378 1 Sjabloon:Zetelverdeling/diagram"," 7.39% 54.243 1 Sjabloon:References"," 5.37% 39.404 1 Sjabloon:Bibliografische_informatie"," 5.36% 39.368 1 Sjabloon:Positiekaart+"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.035","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":1073340,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-78fc6dc798-qgm5v","timestamp":"20241121005149","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Gouda","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Gouda","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q84125","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q84125","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-02-28T17:02:19Z","dateModified":"2024-11-20T10:49:27Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/c\/cf\/Gouda_vanuit_de_lucht.jpg","headline":"gemeente in Zuid-Holland, Nederland"}</script> </body> </html>