CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-not-available" lang="oc" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Veire la font de Sègle VII — Wikipèdia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-not-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )ocwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":true,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"oc normal","wgMonthNames":["","genièr","febrièr","març","abril","mai","junh","julhet","agost","setembre","octobre","novembre","decembre"],"wgRequestId":"1642ecd4-7cd6-4e49-9896-40b9218e7201","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Sègle_VII","wgTitle":"Sègle VII","wgCurRevisionId":2424068,"wgRevisionId":0,"wgArticleId":149333,"wgIsArticle":false,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"edit","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":[],"wgPageViewLanguage":"oc","wgPageContentLanguage":"oc","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Sègle_VII","wgRelevantArticleId":149333,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"oc", "pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"oc"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready" ,"ext.charinsert.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.edit.collapsibleFooter","site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.charinsert","ext.gadget.ArchiveLinks","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=oc&modules=ext.charinsert.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=oc&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=oc&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="noindex,nofollow,max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Veire la font de Sègle VII — Wikipèdia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//oc.m.wikipedia.org/wiki/S%C3%A8gle_VII"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Modificar" href="/w/index.php?title=S%C3%A8gle_VII&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipèdia (oc)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//oc.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://oc.wikipedia.org/wiki/S%C3%A8gle_VII"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.oc"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Flux Atom de Wikipèdia" href="/w/index.php?title=Especial:Darri%C3%A8rs_cambiaments&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Sègle_VII rootpage-Sègle_VII skin-vector-2022 action-edit"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Vejatz lo contengut</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Lloc"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menut principal/Menut principau" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menut principal/Menut principau</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menut principal/Menut principau</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">mòu a la barra laterala</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">Escondre</button> </div> <div id="p-Navigacion" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Navigacion" > <div class="vector-menu-heading"> Navigacion </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Acuèlh" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Acu%C3%A8lh"><span>Acuèlh</span></a></li><li id="n-La-tavèrna" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A8dia:La_tav%C3%A8rna"><span>La tavèrna</span></a></li><li id="n-thema" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Acu%C3%A8lh"><span>Portals tematics</span></a></li><li id="n-alphindex" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Totas_las_paginas"><span>Indèx alfabetic</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Pagina_a_l%27azard" title="Afichar una pagina a l'azard [x]" accesskey="x"><span>Una pagina a l'azard</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Contact-url"><span>contact</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Contribuir" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Contribuir" > <div class="vector-menu-heading"> Contribuir </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ajuda:Somari" title="L'endrech per s'assabentar."><span>Ajuda</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A8dia:Acu%C3%A8lh" title="A prepaus del projècte, çò que podètz far, ont trobar d'informacions"><span>Comunautat</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Darri%C3%A8rs_cambiaments" title="Lista dels darrièrs cambiaments sul wiki [r]" accesskey="r"><span>Darrièrs cambiaments</span></a></li><li id="n-aboutwp" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A8dia:Acu%C3%A8lh_dels_nov%C3%A8ls_venguts"><span>Acuèlh dels novèls venguts</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Acu%C3%A8lh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipèdia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-oc.svg" style="width: 7.5em; height: 1.1875em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="l'enciclopèdia liura" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-oc.svg" width="120" height="14" style="width: 7.5em; height: 0.875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Especial:Rec%C3%A8rca" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Cercar dins Wikipèdia [C]" accesskey="C"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Recercar</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Recercar sus Wikipèdia" aria-label="Recercar sus Wikipèdia" autocapitalize="sentences" title="Cercar dins Wikipèdia [C]" accesskey="C" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Recèrca"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Recercar</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Aisinas personalas"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aparença"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Modifier l'apparence de la taille, de la largeur et de la couleur de la police de la page" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aparença" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aparença</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_oc.wikipedia.org&uselang=oc" class=""><span>Far un don</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Crear_un_compte&returnto=S%C3%A8gle+VII&returntoquery=action%3Dedit" title="Vos es conselhat de crear un compte e de vos connectar ; pasmens, es pas obligatòri" class=""><span>Crear un compte</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Nom_d%27utilizaire&returnto=S%C3%A8gle+VII&returntoquery=action%3Dedit" title="Sètz convidat(ada) a vos identificar, mas es pas obligatòri. [o]" accesskey="o" class=""><span>Se connectar</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Més opcions" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aisinas personalas" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aisinas personalas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menú d'usuari" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_oc.wikipedia.org&uselang=oc"><span>Far un don</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Crear_un_compte&returnto=S%C3%A8gle+VII&returntoquery=action%3Dedit" title="Vos es conselhat de crear un compte e de vos connectar ; pasmens, es pas obligatòri"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Crear un compte</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Nom_d%27utilizaire&returnto=S%C3%A8gle+VII&returntoquery=action%3Dedit" title="Sètz convidat(ada) a vos identificar, mas es pas obligatòri. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Se connectar</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pàgines per a editors no registrats <a href="/wiki/Ajuda:Introducci%C3%B3" aria-label="Vegeu més informació sobre l'edició"><span>més informació</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Mas_contribucions" title="Una llista de les modificacions fetes des d'aquesta adreça IP [y]" accesskey="y"><span>Contribucions</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Mas_discussions" title="La pagina de discussion per aquesta adreça IP [n]" accesskey="n"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Lloc"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">Veire la font de Sègle VII</h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Aquest article només existeix en aquesta llengua. Afegiu l'article per a altres llengües" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-0" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Apondre una lenga</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="uls-after-portlet-link"></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espacis de noms"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/S%C3%A8gle_VII" title="Veire l’article [c]" accesskey="c"><span>Article</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Discutir:S%C3%A8gle_VII&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Discussion a prepaus d'aquesta pagina (la pagina existís pas) [t]" accesskey="t"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Canvia la variant de llengua" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">occitan</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Afichatges"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/S%C3%A8gle_VII"><span>Legir</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=S%C3%A8gle_VII&veaction=edit" title="Modificar aquela pagina [v]" accesskey="v"><span>Modificar</span></a></li><li id="ca-edit" class="selected collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=S%C3%A8gle_VII&action=edit" title="Modificar lo còdi font d'aquela pagina"><span>Modificar lo còdi</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=S%C3%A8gle_VII&action=history" title="Los autors e versions precedentas d'aquesta pagina. [h]" accesskey="h"><span>Veire l'istoric</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Eines de la pàgina"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Bóstia d'aisinas" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Bóstia d'aisinas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aisinas</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">mòu a la barra laterala</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">Escondre</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Mai d'opcions" > <div class="vector-menu-heading"> Accions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/S%C3%A8gle_VII"><span>Legir</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=S%C3%A8gle_VII&veaction=edit" title="Modificar aquela pagina [v]" accesskey="v"><span>Modificar</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="selected collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=S%C3%A8gle_VII&action=edit" title="Modificar lo còdi font d'aquela pagina [e]" accesskey="e"><span>Modificar lo còdi</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=S%C3%A8gle_VII&action=history"><span>Veire l'istoric</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Generau </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Paginas_ligadas/S%C3%A8gle_VII" title="Lista de las paginas ligadas a aquesta. [j]" accesskey="j"><span>Paginas connèxas</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Seguit_dels_ligams/S%C3%A8gle_VII" rel="nofollow" title="Lista dels darrièrs cambiaments de las paginas ligadas a aquesta [k]" accesskey="k"><span>Seguit dels ligams</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=oc" title="Mandar un imatge o fichièr mèdia sul servidor [u]" accesskey="u"><span>Importar un fichièr</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Paginas_especialas" title="Lista de totas las paginas especialas [q]" accesskey="q"><span>Paginas especialas</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=S%C3%A8gle_VII&action=info" title="Mai d’informacion sus aquesta pagina"><span>Informacion sus la pagina</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Foc.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3DS%25C3%25A8gle_VII%26action%3Dedit"><span>Obténer una URL acorchida</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:QrCode&url=https%3A%2F%2Foc.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3DS%25C3%25A8gle_VII%26action%3Dedit"><span>Telecargar lo còdi QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Dins d'autres projèctes </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8089" title="Ligam cap a l’element de referencial de las donadas connectadas [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Eines de la pàgina"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aparença"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aparença</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">mòu a la barra laterala</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">Escondre</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle">← <a href="/wiki/S%C3%A8gle_VII" title="Sègle VII">Sègle VII</a></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><p>Sètz pas autorizat(ada) a modificar aquesta pagina, per la rason seguenta : </p> <div class="permissions-errors"><div class="mw-permissionerror-globalblocking-blockedtext-range"><b>Votre adresse IP fait partie d’une plage qui a été <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Global_blocks" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/Global blocks">bloquée sur tous les wikis de la Fondation Wikimédia</a>.</b> <p>Le blocage a été effectué par <a href="/wiki/Utilizaire:Jon_Kolbert" title="Utilizaire:Jon Kolbert">‪Jon Kolbert‬</a>. Le motif invoqué est <i><a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/NOP" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/NOP">Open proxy/Webhost</a>: See the <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/WM:OP/H" class="extiw" title="m:WM:OP/H">help page</a> if you are affected </i>. </p> <ul><li>Début du blocage : 27 agost de 2023 a 15.12</li> <li>Expiration du blocage : 27 agost de 2028 a 15.12</li></ul> <p>Votre adresse IP actuelle est 8.222.208.146. La plage bloquée est 8.222.128.0/17. </p><p>Incloeu els detalls de dalt en totes les consultes que feu. Si penseu que heu estat blocat per error, trobareu més informació i instruccions al reglament global <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/No_open_proxies" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/No open proxies">No proxys oberts</a>. </p> Altrament, per a discutir sobre el blocatge, <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Steward_requests/Global" class="extiw" title="m:Steward requests/Global">publiqueu una sol·licitud de revisió a Meta-Wiki</a>. Vous pouvez également envoyer un courriel à la file des <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Stewards" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/Stewards">coordinateurs</a> <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/VRT" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/VRT">VRT</a> à <kbd>stewards@wikimedia.org</kbd>, en incluant tous les détails ci-dessus.</div></div><hr /> <p>Podètz veire e copiar lo contengut d'aquesta pagina. </p><textarea readonly="" accesskey="," id="wpTextbox1" cols="80" rows="25" style="" class="mw-editfont-monospace" lang="oc" dir="ltr" name="wpTextbox1">{{Dialècte Provençau}} <center> [[sègle IV apC|../..]] | [[sègle V apC]] | [[sègle VI]] | '''sègle VII''' | [[sègle VIII]] | [[sègle IX]] | [[sègle X|../..]] </center> == Istòria == {{veire|Guèrra persobizantina de 602-628}} [[Fichièr:Orient Mejan (premiera mitat dau sègle VII).png|thumb|right|Esquèma generau de la situacion politica e militara en Orient Mejan durant la premiera mitat dau sègle VII.]] '''599-602''' : ataca fòrça violenta dei [[Empèri Roman d'Orient|Romans]] còntra lo territòri avar. Menaçats d'exterminacion, leis Avars foguèron sauvats per l'assassinat de l'emperaire [[Maurici Ièr|Maurici]] e de sei fius per un [[oficier]] dich [[Focas]]. Aqueu darrier venguèt emperaire mai deguèt faciar una insureccion militara. Pus grèu, lo rèi sassanida [[Cosrau II]] – que deviá son tròne a [[Maurici Ièr|Maurici]] (→ [[591]]) – li declarèt la guèrra (→ [[604]]). <br/> '''604-607''' : conquista d'[[Edessa]] e de [[Dara]] per lei [[Empèri Sassanida|Sassanidas]] gràcias ai divisions intèrnas de l'[[Empèri Roman d'Orient]]. Puei, lei tropas de [[Cosrau II]] expulsèron lei tropas fidèlas a l'emperaire [[Focas]] de la riba orientala d'[[Eufrates]]. <br/> '''605''' : en [[Republica Populara de China]], l'emperaire [[Sui Yangdi]] decidèt de transferir la capitala de [[Chang'an]] a [[Luoyang]] e de començar lo cavament d'un canau entre [[Pequin]] e [[Hangzhou]]. <br/> '''608-610''' : revòuta d'[[Heraclius l'Ancian]], cap de l'[[Exarcat de Cartage]]. Mandèt son fiu [[Heraclius|Heraclius lo Jove]] atacar lei posicions de [[Focas]] en [[Mar Mediterranèa|Mediterranèa]] Orientala. Lei rebèls capitèron de conquistar [[Egipte]] e lei Sassanidas [[Siria]] e [[Palestina]]. Puei, [[Heraclius|Heraclius lo Jove]] prenguèt lo contraròtle de [[Constantinòble]] e reversèt [[Focas]]. <br/> '''611''' : premier rèi de [[Wessex]], [[Cynegils]], que son rèine es clarament atestat per d'elements istorics. <br/> '''611''' : en [[Mesoamerica]], invasion de [[Palenque]] per [[Calakmul]] que mantenguèt ansin son primat sus lei regions [[Civilizacion maia|maias]]. <br/> '''613-619''' : perseguida de la guèrra entre [[Empèri Roman d'Orient|Romans]] e [[Empèri Sassanidas]] amb una tiera de victòrias pèrsas (conquista de [[Siria]], de [[Jerusalèm]], d'[[Egipte]] e de la màger part d'[[Anatolia]]). <br/> '''614''' : dins lei [[Balcans]], incursion deis [[Avars]] que pilhèron plusors vilas importantas. <br/> '''615''' : menaçats per divèrsei faccions de [[La Mèca]], lo profèta [[Maomet]] e de sei companhons deguèron s'enfugir en [[Reiaume d'Aksum|Aksum]]. <br/> '''620''' : per simplificar l'administracion de l'Empèri, l'emperaire [[Heraclius]] decidèt de remplaçar lo [[latin]] per lo [[grèc]]. Aquela decision es sovent considerat coma l'etapa decisiu de la transformacion de l'[[Empèri Roman d'Orient]] en [[Empèri Bizantin]]. <br/> {{veire|Egira}} '''622''' : tornarmai menaçat en causa de sei tèsis religiosas, [[Maomet]] decidèt de s'exiliar dins la vila de [[Medina]] (→ [[623]]). Aquel eveniment marca lo començament de sa presa dau poder dins la [[Peninsula Aràbia]]. Es tanben utilizat coma començament dau [[calendier musulman]]. <br/> '''623-628''' : a l'iniciativa de [[Maomet]], adopcion de la « constitucion de Medina ». Aqueu tèxte es lo premier còdi que definiguèt lei drechs e lei deures de la comunautat [[islam|musulmana]]. Après aqueu succès, [[Maomet]] ataquèt [[La Mèca]] (→ [[630]]). <br/> [[Fichièr:42-manasses-chronicle.jpg|thumb|right|Representacion bizantina dau sètge de Constantinòble de 626.]] {{veire|Sètge de Constantinòble (626)}} '''626-627''' : [[sètge de Constantinòble (626)|sètge de Constantinòble]] per lei [[Empèri Sassanida|Sassanidas]] e leis [[Avars]]. Leis asalhidors subiguèron de pèrdas grèvas e deguèron se retirar. En parallèl, l'emperaire [[Heraclius]] menèt una ataca dirècta en [[Pèrsia]]. En [[627]], lei Bizantins, aliats amb lei [[Cazars]], i anientèron lei tropas sassanidas (→ [[630]]). <br/> '''628-632''' : guèrra civila en [[Pèrsia]] après la mòrt dau rèi [[Cosrau II]]. Afebliguèt grèvament l'[[Empèri Sassanida]] que deguèt faciar una invasion araba. <br/> '''629''' : premiera incursion araba còntra lo territòri [[Empèri Bizantin|bizantin]]. <br/> '''629''' : en [[Mesoamerica]], fondacion de la vila de [[Dos Pilas]] a l'iniciativa de [[Tikal]]. Permetent de protegir de rotas comercialas importantas, favorizèt lo redreiçament de [[Tikal]] (→ [[650]]). <br/> '''630''' : negociacions entre [[Maomet]] e [[La Mèca]]. En cambi dau mantenement dau romavatge anuau dins la [[vila]] – fònt de revenguts importanta dei marchands locaus – leis abitants acceptèron de se sometre e d'adoptar l'[[islam]] coma [[religion]]. <br/> '''630''' : afeblits per sa desfacha còntra lei Bizantins en [[626]], leis [[Avars]] deguèron faciar la revòuta de divèrsei pòbles eslaus vassalizats (→ [[632]] e [[658]]). <br/> '''631''' : en [[Reiaume d'Aksum|Aksum]], [[mòrt]] dau rèi [[Armah]]. Aquò marquèt lo començament dau declin dau reiaume que poguèt plus batre de monedas d'[[aur]]. Lo procès de sa disparicion es mau conegut e s'acabèt au sègle X. <br/> {{veire|Guèrras de Ridda}} '''632-633''' : en [[Aràbia]], acabament de la premiera definicion dei rites [[islam|musulmans]] per [[Maomet]] que moriguèt dins lo corrent de l'annada. Foguèt remplaçat per lo [[califa]] [[Abu Bakr]] que deguèt reprimir una revòuta generala dei tribüs arabas desirosas de tornar establir son [[independéncia]]. Lo califa novèu inicièt lo trabalh de fixacion escricha dau dògma – encara relativament fluctuant – fixat per [[Maomet]]. <br/> '''632''' : premiera ataca araba còntra l'[[Empèri Sassanida]]. <br/> '''632''' : après dos ans de guèrra còntra leis [[Avars]], independéncia dau [[Khanat Bulgar]] situat au nòrd de la [[Mar Roja]] (→ [[668]]). <br/> '''634''' : premiera predicacion [[cristianisme|crestiana]] en [[Wessex]]. Entraïnèt la conversion rapida de l'[[aristocracia]]. <br/> '''634''' : acabament de la redaccion de la premiera version de l'[[Alcoran]] e mòrt dau califa d'[[Abu Bakr]]. Foguèt remplaçat per [[Umar]] que decidèt de se concentrar sus l'expansion militara de la religion novèla. <br/> '''634-637''' : invasion araba de l'[[Empèri Sassanida]] e de l'[[Empèri Bizantin]]. Afeblida per sa lònga guèrra còntra [[Constantinòble]], [[Pèrsia]] subiguèt plusors desfachas qu'entraïnèron la pèrda e lo pilhatge de [[Ctesifont]] (→ [[642]]). De son caire, lei Bizantins foguèron durament batuts a la [[batalha de Yarmok]]. L'avançada araba foguèt pasmens blocada per una epidemia de [[pèsta]] dins la [[Peninsula Aràbia]] e en [[Siria]] que tuèt au mens {{formatnum:25000}} combatents. <br/> '''635-638''' : guèrra entre [[Tibet]] e [[Republica Populara de China|China]]. S'acabèt per una victòria tibetana e un maridatge entre lo rèi [[Songtsen Gampo]] e una princessa segondària de l'ostau imperiau. Aquò permetèt de difusar la cultura chinesa en [[Tibet]]. <br/> '''640''' : conquista d'una partida de [[Nepal]] per [[Tibet]]. <br/> [[Fichièr:Reiaumes nubians de l'Edat Mejana Auta.png|thumb|right|Reiaumes nubians durant l'[[Edat Mejana]] Auta.]] '''640-642''' : conquista de l'[[Egipte]] Bizantina per leis armadas arabas (→ [[645]]). Avancèron vèrs l'[[oèst]] en direccion de [[Libia]]. En revènge, vèrs lo sud, leis envaïsseires foguèron batuts per lei reiaumes nubians e per lo [[reiaume d'Aksum]]. <br/> '''641''' : mòrt de l'emperaire bizantin [[Heraclius]]. Foguèt remplaçat per son fiu [[Constantin III]] rapidament assassinat au profiech d'una regéncia. <br/> '''642-651''' : conquista dau plan [[iran]]ian per leis armadas arabas. Aquò entraïnèt la disparicion de l'[[Empèri Sassanida]]. <br/> [[Fichièr:Mohammad adil rais-Caliph Umar's empire at its peak 644.PNG|thumb|right|Extension dau Califat a la mòrt d'[[Umar]] en [[644]].]] '''644''' : assassinat dau califa [[Umar]] per un esclau desirós de venjar la conquista de [[Pèrsia]]. Foguèt remplaçat per [[Uthman]]. <br/> '''645-646''' : revirada d'una temptativa [[Empèri Bizantin|bizantina]] de reconquistar [[Egipte]], region agricòla majora de l'Empèri. <br/> '''v. 650''' : illustracion dau lent declin de [[Teotihuacan]], la populacion de la vila deguèt venir inferiora a {{formatnum:100000}} abitants (còntra {{formatnum:250000}} a son apogèu). Per de rasons desconegudas, aquela crisi s'agravèt durant lo sègle seguent (→ [[750]]). <br/> '''v. 650''' : formacion de l'Empèri Cazar, un empèri nomada, entre [[Caucàs]], [[Vòlga]] e la [[Mar Caspiana]]. Aliat amb lei [[Empèri Bizantin|Bizantins]], lei [[Cazars]] venguèron una poissança majora de la region. <br/> '''650''' : en [[Mesoamerica]], guèrra novèla entre [[Tikal]] e [[Calakmul]]. La segonda capitèt de mantenir sa dominacion amb la conquista de [[Dos Pilas]] (→ [[657]]). <br/> '''650''' : mòrt dau rèi [[tibet]]an [[Songtsen Gampo]]. Durant son rèine, aviá transformat [[Tibet]] qu'èra vengut una poissança importanta en [[Asia Centrala]]. <br/> '''651''' : après plusors desfachas en [[Anatolia]] Orientala, lei [[Empèri Bizantin|Bizantins]] obtenguèron una [[trèva]]. Aquò permetèt a l'armada imperiala de se reorganizar. <br/> '''652''' : [[segonda batalha de Dongola]] entre una armada araba e lei fòrças dei reiaumes nubians. S'acabèt per una victòria nubiana que bloquèt l'expansion [[islam|musulmana]] vèrs lo sud de la vau de [[Nil]] durant plusors sègles. <br/> '''653''' : crisi religiosa dins l'[[Empèri Bizantin]] a prepaus dau [[monotelisme]]. Condamnat per lo [[concili de Latran de 649]], èra estat adoptat per l'emperaire [[Constant II]] qu'arrestèt plusors figuras de l'[[ortodoxia]] crestiana. <br/> '''656-657''' : [[assassinat]] dau califa [[Uthman]] per de rebèls [[egipte|egipcians]]. Sa succession entraïnèt una guèrra civila dins lo Califat car son successor, [[Ali]], foguèt pas acceptat per certanei senhors [[islam|musulmans]]. Lei rebèls capitèron de se gropar a l'entorn de [[Muawiyah Ièr|Muawiyah]], governador de [[Damasc]] (→ [[658]]). <br/> '''657''' : ocupacion de [[Tikal]] per [[Calakmul]]. Pasmens, lo sobeiran de la vila capitèt de s'enfugir. <br/> '''658''' : restabliment de la dominacion deis [[Avars]] sus una partida dei territòris en revòuta dempuei [[630]]. Pasmens, après aquela guèrra, leis Avars se contentèron de nomadizar en [[Panònia]] e arrestèron leis [[Incursion|incursions]] còntra sei vesins sedentaris. <br/> {{veire|Kharidjisme}} '''658-659''' : dins lo Califat, de temptativas d'arbitratge entraïnèron la destitucion d'[[Ali]] e l'exclusion de [[Muawiyah Ièr|Muawiyah]] de la succession d'[[Uthman]]. Aquel arbritratge mau contentèt totei lei camps, especialament lei partisans d'[[Ali]] qu'èran maucontentats de sa decision de sometre a un arbitratge uman la volontat divina de lo nomar [[califa]]. De combats aguèron luòc entre lei fidèus d'Ali e aquelei dissidents que foguèron batuts e obligats de se retirar vèrs lo sud de [[Mesopotamia]] e [[Oman]]. I fondèron un ensems de corrents rigoristas, formant una branca de l'[[islam]] qu'es dicha [[kharijisme]], e venguèron d'adversaris acarnats deis autrei [[islam|musulmans]] durant plusors sègles. <br/> '''659''' : trèva entre [[Empèri Bizantin|Bizantins]] e [[Califat Omeia|Omeias]] (→ [[664]]). Permetèt ai dos camps de reglar sei problemas intèrnes. <br/> {{veire|Chiisme}} '''661''' : assassinat dau [[califa]] [[Ali]] per un partisan dau [[kharijisme]]. Son fiu li succediguèt brèvament avans de laissar lo poder a [[Muawiyah Ièr|Muawiyah]]. Aqueu darrier fondèt lo [[Califat Omeia]]. Una partida dei partisans d'[[Ali]] refusèt de reconoisser son poder, çò que foguèt a l'origina de l'emergéncia dau [[chiisme]], autra branca importanta de l'[[islam]]. <br/> '''664''' : represa de la guèrra entre [[Empèri Bizantin|Bizantins]] e [[Califat Omeia|Omeias]]. Pasmens, leis [[Califat Omeia|Omeias]] deguèron mandar de fòrças per reprimir de trèbols en [[Pèrsia]]. D'efiech, en causa de son relèu malaisat, la region venguèt una basa persistenta de trèbols. <br/> '''665''' : arribada d'una expedicion aràbia en [[Bactriana]]. <br/> '''668''' : somesa a una pression militara importanta de part d'autrei [[empèris nomadas|pòbles nomadas]], la « Granda Bulgaria » se fragmentèt. Una partida dei subrevivents migrèt vèrs [[Danubi]] onte foguèron a l'origina de la [[Bulgaria]] actuala. Lo rèsta s'installèt lòng de [[Vòlga]] e i fondèron lo [[Khanat Bulgar de Vòlga]]. <br/> '''670''' : en [[Panònia]], leis [[Avars]] aculhiguèron divèrsei pòbles nomadas en fugida vèrs l'[[oèst]] après l'avançada dei [[Cazars]] dins l'[[estèpa]]. Aqueleis arribadas permetèron ais [[Avars]] de mantenir sa poissança dins lo bacin occidentau de [[Danubi]]. <br/> '''671''' : en [[Insulíndia]], formacion d'una dinastia poderosa dins la vila de [[Srivijaya]]. Eissida d'una aliança entre de pòbles nomadas maritims e d'abitants de l'illa de [[Sumatra]], venguèt una [[talassocracia]] importanta dins lo Sud-Èst Asiatic. <br/> '''680''' : mòrt dau califa omeia [[Muawiya]] ([[661]]-[[680]]) que foguèt remplaçat per son fiu [[Yazid]] ([[680]]-[[683]]). Aquò illustra la capitada de la politica de construccion d'un Estat modèrne per lo poder omeia per remplaçar la [[teocracia]] eissida dau periòde de [[Maomet]]<ref>'''[[anglés|(en)]]''' Hugh Nigel Kennedy, ''The Prophet and the Age of the Caliphates : The Islamic Near East from the Sixth to the Eleventh Century'', Routledge, 2004, p. 82.</ref>. Aquela succession foguèt unicament contestada per lei partisans de la [[familha]] d'[[Ali]]. Dins aquò, poguèron pas recampar una armada importanta. Foguèron chaplats a la [[batalha de Kerbala (680)|batalha de Kerbala]] que s'acabèt per la mòrt d'[[Al-Hussayn ibn Ali]], fiu d'[[Ali]]. Aquò marquèt una etapa importanta dins la formacion dau [[chiisme]] e renforcèt tanben mai lo poder omeia amb l'eliminacion de l'eiretier principau d'[[Ali]]. <br/> '''683-685''' : importanta [[Segonda Fitna|guèrra civila]] dins lo [[Califat Omeia]] amb la proclamacion d'un califa rivau, [[Abd Allah ibn az-Zubayr]], a [[La Mèca]]. L'armada omeia prenguèt l'avantatge a la [[batalha de Marj Rahit]] en [[684]] mai deguèt faciar d'atacas importantas fins a [[685]]<ref>'''[[anglés|(en)]]''' Hugh Nigel Kennedy, ''The Prophet and the Age of the Caliphates : The Islamic Near East from the Sixth to the Eleventh Century'', Routledge, 2004, p. 91.</ref>. En mai d'aquò, [[Abd Allah ibn az-Zubayr|Ibn az-Zubayr]] gardèt lo contraròtle de [[La Mèca]] fins a [[692]]. <br/> '''685-687''' : combats importants entre [[Wessex]] e [[Kent]]. S'acabèron per de negociacions que permetèron de compilar leis [[lei|lèis]] en vigor e de publicar lo premier còdi juridic anglosaxon en [[694]]. <br/> '''695''' : importanta victòria de [[Tikal]] còntra [[Calakmul]]. S'acabèt per la mòrt probabla dau rèi de [[Calakmul]] que perdiguèt sa posicion dominanta dins lei regions maias<ref>'''[[anglés|(en)]]''' Simon Martin e Nikolai Grube, ''Chronicle of the Maya Kings and Queens: Deciphering the Dynasties of the Ancient Maya'', Thames & Hudson,‎ 2008, p. 111.</ref>. <br/> '''695-698''' : presa de [[Cartage]] per leis Arabes. Lei [[Empèri Bizantin|Bizantins]] la reconquistèron en [[697]] mai mau capitèron de la gardar. Lei venceires chausiguèron de desmantelar la vila au profiech de [[Tunis]]. Aquela desfacha entraïnèt de trèbols grèus dins l'Empèri amb lo reversament de l'emperaire [[Leonci II]] per [[Tibèri III]]. <br/> '''700''' : importanta ataca araba en [[Anatolia]] Orientala onte lei defensas bizantinas foguèron submergidas (→ [[701]]). <br/> '''700''' : arribada d'una armada araba en [[Marròc]]. == Cultura == [[Fichièr:Jerusalem DomeoftheRock J65.JPG|thumb|right|Vista generala dau [[Dòme dau Rocàs]].]] '''684''' : en [[Mesopotamia]], acomençament de la bastida dau [[Sanctuari d'Al-Hussayn ibn Ali]] quatre ans après sa [[mòrt]] a la [[batalha de Kerbala (680)]]. <br/> '''685-692''' : bastida de la [[mosqueta]] dau [[Dòme dau Rocàs]]<ref>'''[[anglés|(en)]]''' Joseph van Ess, « ‘Abd al-Malik and the Dome of the Rock », dins Julian Raby e Jeremy Johns (dir.), ''Bayt al-Maqdis: `Abd al-Malik's Jerusalem'', vol. 1, Oxford University Press, 1992.</ref>. Illustracion de l'òbra de construccion d'un [[Estat]] secular per lo poder [[Califat Omeia|omeia]], foguèt principalament bastida per d'arquitèctes e d'artesans [[Empèri Bizantin|bizantins]]. Per aquela rason, reprèn lo plan octogonau, lo dòme e lei [[mosaïca]]s caracteristicas de l'[[arquitectura bizantina]] dau periòde<ref>'''[[francés|(fr)]]''' Michel Écochard, ''Filiation des monuments grecs, byzantins et islamiques : une question de géométrie'', Geuthner, 1977.</ref>. Uei, l'endrech es considerat coma lo tresen luòc sant de l'[[islam]] [[sunisme|sunita]]. == Sciéncias e tecnicas == '''605''' : premiera utilizacion d'un timpan dins l'arquitectura d'un pònt en [[Republica Populara de China|China]]. Dins lo meteis país, acabament de la premiera partida dau [[Grand Canau]]. <br/> '''628''' : publicacion de l'òbra principala, intitulada ''[[Brahmasphutasiddhanta]]'', dau sabent [[Índia|indian]] [[Brahmagupta]] ([[598]]-[[668]]). I presentèt de resultats que foguèron d'avançadas importantas regardant la comprenença de la cifra [[0 (nombre)|zèro]], lei reglas per manipular de [[nombre]]s negatius e positius, un metòde de calcul dei racinas carradas, un metòde permetent de resòuvre d'[[equacion|eqüacions]] linearas e quadraticas e dei reglas regardant lei serias. I demostrèt tanben l'[[Identitat de Brahmagupta|Identitat]] e lo [[Teorèma de Brahmagupta]]. <br/> '''644''' : en [[Pèrsia]], mencion pus anciana coneguda a l'ora d'ara d'un molin de vent verticau. <br/> '''v. 695''' : concepcion dau [[fuòc grèc]] per lei [[Empèri Bizantin|Bizantins]]. <br/> '''v. 700''' : premiera mencion – en [[China]] – de l'utilizacion de derivas lateralas e centralas per estabilizar lei [[naviri]]s. Pasmens, l'invencion sembla ja ben difusada e l'invencion es donc probablament anteriora. == Decès == * [[Aaron (mètge d'Alexàndria)|Aaron d'Alexàndria]], [[medecina|mètge]] [[còptes|còpte]]. * [[Al-Nu'man ibn Muqrin]], [[generau]] arabi. * [[Amru bin Ma'adi Yakrib]], [[generau]] arabi. * [[Bhāskara I]], [[matematicas|matematician]] [[Índia|indian]]. * [[Brahmagupta]], [[matematicas|matematician]] [[Índia|indian]]. * [[Mardanshah]], [[generau]] [[Empèri Sassanida|sassanida]]. * [[Piruzan]], [[generau]] e ministre [[Empèri Sassanida|sassanida]]. * [[Tulayha]], [[generau]] arabe. == Liames intèrnes == * [[Califat Omeia]]. * [[Dinastia Tang]]. * [[Empèri Bizantin]]. * [[Empèri Sassanida]]. * [[Maomet]]. == Bibliografia == == Nòtas e referéncias == <references/> [[Categoria:Sègle]] </textarea><div class="templatesUsed"><div class="mw-templatesUsedExplanation"><p>Modèls utilizats sus aquesta pagina : </p></div><ul> <li><a href="/wiki/Mod%C3%A8l:Article_detalhat" title="Modèl:Article detalhat">Modèl:Article detalhat</a> (<a href="/w/index.php?title=Mod%C3%A8l:Article_detalhat&action=edit" title="Modèl:Article detalhat">modificar</a>) </li><li><a href="/wiki/Mod%C3%A8l:Dial%C3%A8cte_Proven%C3%A7au" title="Modèl:Dialècte Provençau">Modèl:Dialècte Provençau</a> (<a href="/w/index.php?title=Mod%C3%A8l:Dial%C3%A8cte_Proven%C3%A7au&action=edit" title="Modèl:Dialècte Provençau">modificar</a>) </li><li><a href="/wiki/Mod%C3%A8l:Ic%C3%B2na_de_t%C3%ADtol" title="Modèl:Icòna de títol">Modèl:Icòna de títol</a> (<a href="/w/index.php?title=Mod%C3%A8l:Ic%C3%B2na_de_t%C3%ADtol&action=edit" title="Modèl:Icòna de títol">veire la font</a>) (semiprotegit)</li><li><a href="/wiki/Mod%C3%A8l:Multiparam%C3%A8tres-Ligam" title="Modèl:Multiparamètres-Ligam">Modèl:Multiparamètres-Ligam</a> (<a href="/w/index.php?title=Mod%C3%A8l:Multiparam%C3%A8tres-Ligam&action=edit" title="Modèl:Multiparamètres-Ligam">modificar</a>) </li><li><a href="/wiki/Mod%C3%A8l:Veire" class="mw-redirect" title="Modèl:Veire">Modèl:Veire</a> (<a href="/w/index.php?title=Mod%C3%A8l:Veire&action=edit" class="mw-redirect" title="Modèl:Veire">modificar</a>) </li><li><a href="/wiki/M%C3%B2dul:Multiparam%C3%A8tres" title="Mòdul:Multiparamètres">Mòdul:Multiparamètres</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B2dul:Multiparam%C3%A8tres&action=edit" title="Mòdul:Multiparamètres">modificar</a>) </li></ul></div><p id="mw-returnto">Tornar a la pagina <a href="/wiki/S%C3%A8gle_VII" title="Sègle VII">Sègle VII</a>.</p> <noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Recuperada de « <a dir="ltr" href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Sègle_VII">https://oc.wikipedia.org/wiki/Sègle_VII</a> »</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks catlinks-allhidden" data-mw="interface"></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/fr">Politica de confidencialitat</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikip%C3%A8dia:Avertiments_generals">Avertiments</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Còdi de conducta</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Desvolopaires</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/oc.wikipedia.org">Estatisticas</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Declaracion suls cookies</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//oc.m.wikipedia.org/w/index.php?title=S%C3%A8gle_VII&action=edit&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Afichatge mobil</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-87b8b8f58-gvjw8","wgBackendResponseTime":170,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.006","walltime":"0.006","ppvisitednodes":{"value":17,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":767,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":0,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":2,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":0,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 0.000 1 -total"]},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-87b8b8f58-gvjw8","timestamp":"20241204124614","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> </body> </html>