CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="ml" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>നെൽ‌സൺ മണ്ടേല - വിക്കിപീഡിയ</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )mlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy" ,"wgMonthNames":["","ജനുവരി","ഫെബ്രുവരി","മാർച്ച്","ഏപ്രിൽ","മേയ്","ജൂൺ","ജൂലൈ","ഓഗസ്റ്റ്","സെപ്റ്റംബർ","ഒക്ടോബർ","നവംബർ","ഡിസംബർ"],"wgRequestId":"ca21711e-f3c9-4561-a488-7e1b0d6bd0cd","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"നെൽ‌സൺ_മണ്ടേല","wgTitle":"നെൽ‌സൺ മണ്ടേല","wgCurRevisionId":3968888,"wgRevisionId":3968888,"wgArticleId":33198,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["അവലംബത്തിൽ പിഴവുകളുള്ള താളുകൾ","ഫലകങ്ങൾ വിളിക്കുമ്പോൾ ചരങ്ങൾ ആവർത്തിച്ചുപയോഗിക്കുന്ന താളുകൾ","CS1 errors: dates", "CS1 maint: multiple names: authors list","CS1 errors: access-date without URL","തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനങ്ങൾ","CS1 errors: unsupported parameter","Webarchive template wayback links","Articles with FAST identifiers","Articles with ISNI identifiers","Articles with VIAF identifiers","Articles with WorldCat Entities identifiers","Articles with BIBSYS identifiers","Pages with authority control identifiers needing attention","Articles with BNF identifiers","Articles with BNFdata identifiers","Articles with CANTICN identifiers","Articles with GND identifiers","Articles with ICCU identifiers","Articles with J9U identifiers","Articles with LCCN identifiers","Articles with Libris identifiers","Articles with LNB identifiers","Articles with NDL identifiers","Articles with NKC identifiers","Articles with NLA identifiers","Articles with NLG identifiers","Articles with NTA identifiers","Articles with PLWABN identifiers","Articles with VcBA identifiers", "Articles with CINII identifiers","Articles with DTBIO identifiers","Articles with Trove identifiers","Articles with SNAC-ID identifiers","Articles with SUDOC identifiers","Pages with reference errors that trigger visual diffs","Pages using the JsonConfig extension","CS1 maint: bot: original URL status unknown","CS1 errors: requires URL","1918-ൽ ജനിച്ചവർ","ജൂലൈ 18-ന് ജനിച്ചവർ","Articles with BNC identifiers","Articles with BNE identifiers","Articles with KBR identifiers","Articles with NCL identifiers","Articles with NLK identifiers","Articles with NLR identifiers","Articles with NSK identifiers","Articles with PortugalA identifiers","Articles with MusicBrainz identifiers","Articles with TePapa identifiers","Articles with ULAN identifiers","Articles with NARA identifiers","ലോകനേതാക്കൾ","സമാധാനത്തിനുള്ള നോബൽ സമ്മാനം ലഭിച്ചവർ", "ഭാരതരത്ന പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ","ഗാന്ധി സമാധാന സമ്മാനം ലഭിച്ചവർ","ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ പ്രസിഡണ്ടുമാർ","ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തകർ","2013-ൽ മരിച്ചവർ","ഡിസംബർ 5-ന് മരിച്ചവർ","നെൽ‌സൺ മണ്ടേല","സഖാറോവ് പുരസ്കാരം നേടിയവർ"],"wgPageViewLanguage":"ml","wgPageContentLanguage":"ml","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"നെൽ‌സൺ_മണ്ടേല","wgRelevantArticleId":33198,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgRedirectedFrom":"Nelson_Mandela","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true, "wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ml","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"ml"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":200000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2","wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q8023","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false, "wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.2"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap", "ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ml&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ml&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ml&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/14/Nelson_Mandela-2008_%28edit%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1421"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/14/Nelson_Mandela-2008_%28edit%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="947"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Nelson_Mandela-2008_%28edit%29.jpg/640px-Nelson_Mandela-2008_%28edit%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="758"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="നെൽ‌സൺ മണ്ടേല - വിക്കിപീഡിയ"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ml.m.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="തിരുത്തുക" href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="വിക്കിപീഡിയ (ml)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ml.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ml"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="വിക്കിപീഡിയ ആറ്റം ഫീഡ്" href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B5%80%E0%B4%AA%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B2%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%BE&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-നെൽ‌സൺ_മണ്ടേല rootpage-നെൽ‌സൺ_മണ്ടേല skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="സൈറ്റ്"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="പ്രധാന മെനു" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">പ്രധാന മെനു</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">പ്രധാന മെനു</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">സൈഡ്‌ബാറിലേക്ക് മാറ്റുക</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">മറയ്ക്കുക</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> ഉള്ളടക്കം </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A7%E0%B4%BE%E0%B4%A8_%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B5%BE" title="പ്രധാനതാൾ സന്ദർശിക്കുക [z]" accesskey="z"><span>പ്രധാന താൾ</span></a></li><li id="n-content-sb" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%9F%E0%B4%82:%E0%B4%89%E0%B4%B3%E0%B5%8D%E0%B4%B3%E0%B4%9F%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%82" title="വിക്കിപീഡിയയുടെ ഉള്ളടക്ക പര്യവേക്ഷണം"><span>ഉള്ളടക്കം</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%9F%E0%B4%82:%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B4%82" title="സമകാലീനസംഭവങ്ങളുടെ പശ്ചാത്തലം അന്വേഷിക്കുക"><span>സമകാലികം</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%AF_%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%B3%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE" title="വിക്കിപീഡിയയിൽ പുതുതായി നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട താളുകൾ"><span>പുതിയ താളുകൾ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%B0%E0%B4%B9%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B4%82" title="ഏതെങ്കിലും ഒരു താൾ തുറക്കൂ [x]" accesskey="x"><span>ഏതെങ്കിലും താൾ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> പങ്കാളിത്തം </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-startarticle" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%95%E0%B4%B3%E0%B4%B0%E0%B4%BF" title="പുതിയ ഒരു ലേഖനം തുടങ്ങുവാൻ"><span>ലേഖനം തുടങ്ങുക</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B5%80%E0%B4%AA%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B2%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%BE" title="വിക്കിയിലെ സമീപകാലമാറ്റങ്ങൾ [r]" accesskey="r"><span>സമീപകാല മാറ്റങ്ങൾ</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%82%E0%B4%B9%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B4%95%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%9F%E0%B4%82" title="പദ്ധതി താളിനെക്കുറിച്ച്, താങ്കൾക്കെന്തൊക്കെ ചെയ്യാം, കാര്യങ്ങൾ എവിടെനിന്ന് കണ്ടെത്താം"><span>സാമൂഹികകവാടം</span></a></li><li id="n-portal-sb" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%95%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%9F%E0%B4%82"><span>കവാടം</span></a></li><li id="n-panchayat-sb" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%AA%E0%B4%9E%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D" title="ആറു ഗ്രാമസഭകളുള്ള വിക്കിപീഡിയ ചർച്ചാവേദി"><span>പഞ്ചായത്ത്</span></a></li><li id="n-Embassy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:Embassy"><span>Embassy</span></a></li><li id="n-അപ്‌ലോഡ്‌" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%85%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%A1%E0%B5%8D"><span>അപ്‌ലോഡ്‌</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation-sb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation-sb" > <div class="vector-menu-heading"> വഴികാട്ടി </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:%E0%B4%89%E0%B4%B3%E0%B5%8D%E0%B4%B3%E0%B4%9F%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%82" title="സഹായം ലഭ്യമായ ഇടം"><span>സഹായം</span></a></li><li id="n-sandbox-sb" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%8E%E0%B4%B4%E0%B5%81%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B4%B3%E0%B4%B0%E0%B4%BF"><span>എഴുത്തുകളരി</span></a></li><li id="n-styleguide-sb" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%B6%E0%B5%88%E0%B4%B2%E0%B5%80%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%82"><span>ശൈലീപുസ്തകം</span></a></li><li id="n-policies-and-gl-sb" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%A8%E0%B4%AF%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B4%B3%E0%B5%81%E0%B4%82_%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%B0%E0%B5%87%E0%B4%96%E0%B4%95%E0%B4%B3%E0%B5%81%E0%B4%82"><span>നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-communication-sb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-communication-sb" > <div class="vector-menu-heading"> ആശയവിനിമയം </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-livechat-sb" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:%E0%B4%90.%E0%B4%86%E0%B5%BC.%E0%B4%B8%E0%B4%BF."><span>തത്സമയ സംവാദം</span></a></li><li id="n-maillist-sb" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%8D_%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D"><span>മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ്</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A7%E0%B4%BE%E0%B4%A8_%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B5%BE" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="വിക്കിപീഡിയ" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ml.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="<small>വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം</small>" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ml.svg" width="119" height="12" style="width: 7.4375em; height: 0.75em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%85%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B4%82" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="വിക്കിപീഡിയ സംരംഭത്തിൽ തിരയുക [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>തിരയൂ</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="വിക്കിപീഡിയ സംരംഭത്തിൽ തിരയുക" aria-label="വിക്കിപീഡിയ സംരംഭത്തിൽ തിരയുക" autocapitalize="sentences" title="വിക്കിപീഡിയ സംരംഭത്തിൽ തിരയുക [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="പ്രത്യേകം:അന്വേഷണം"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">തിരയൂ</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="വ്യക്തിഗത ഉപകരണങ്ങൾ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ദൃശ്യരൂപം"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ദൃശ്യരൂപം" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ദൃശ്യരൂപം</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ml.wikipedia.org&uselang=ml" class=""><span>ധനസമാഹരണം</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%85%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BD&returnto=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" title="നിർബന്ധമില്ലെങ്കിലും, താങ്കൾ ഒരു അംഗത്വമെടുക്കണമെന്നും പ്രവേശിക്കണമെന്നും താത്പര്യപ്പെടുന്നു" class=""><span>അംഗത്വമെടുക്കുക</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%B6%E0%B4%A8%E0%B4%82&returnto=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" title="ലോഗിൻ ചെയ്യുവാൻ താല്പര്യപ്പെടുന്നു; പക്ഷേ നിർബന്ധമല്ല [o]" accesskey="o" class=""><span>പ്രവേശിക്കുക</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="കൂടുതൽ ഐച്ഛികങ്ങൾ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="വ്യക്തിഗത ഉപകരണങ്ങൾ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">വ്യക്തിഗത ഉപകരണങ്ങൾ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ml.wikipedia.org&uselang=ml"><span>ധനസമാഹരണം</span></a></li><li id="pt-contribute" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:Contribute"><span class="vector-icon mw-ui-icon-edit mw-ui-icon-wikimedia-edit"></span> <span>തിരുത്തുക</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%85%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BD&returnto=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" title="നിർബന്ധമില്ലെങ്കിലും, താങ്കൾ ഒരു അംഗത്വമെടുക്കണമെന്നും പ്രവേശിക്കണമെന്നും താത്പര്യപ്പെടുന്നു"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>അംഗത്വമെടുക്കുക</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%B6%E0%B4%A8%E0%B4%82&returnto=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" title="ലോഗിൻ ചെയ്യുവാൻ താല്പര്യപ്പെടുന്നു; പക്ഷേ നിർബന്ധമല്ല [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>പ്രവേശിക്കുക</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages for logged out editors <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:Introduction" aria-label="Learn more about editing"><span>കൂടുതൽ അറിയുക</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%8E%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86%E0%B4%B8%E0%B4%82%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%82" title="ഈ ഐ.പി. വിലാസത്തിൽനിന്നുള്ള തിരുത്തലുകളെക്കുറിച്ചുള്ള സം‌വാദം [n]" accesskey="n"><span>സംവാദം</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eഒഴിവാക്കുക\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"ml\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Ctable width=\"100%;\" align=\"center\" style=\"background:#EAF6FD;text-align: center;\"\u003E\n\u003Ctbody\u003E\u003Ctr\u003E\n\u003Ctd\u003E\u003Csmall\u003E\u003Cb\u003EReading Problems?\u003C/b\u003E \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:To_Read_in_Malayalam\" title=\"സഹായം:To Read in Malayalam\"\u003E\u003Cb\u003EClick here\u003C/b\u003E\u003C/a\u003E\u003C/small\u003E\n\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\n\u003Cdiv style=\"width:98%; margin:5px auto; border: 1px solid #fff640; border-style: outset; box-shadow:2px 2px 4px #aaa; padding:13px 15px; background:linear-gradient(to right, #f0cdd6 1%,#ffffff 29%,#ffffff 68%,#d0f1f9 99%); font-size:1.1em;\"\u003E\n\u003Cfigure class=\"mw-halign-left\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:Notepad_icon.png\" class=\"mw-file-description\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/89/Notepad_icon.png\" decoding=\"async\" width=\"80\" height=\"66\" class=\"mw-file-element\" data-file-width=\"71\" data-file-height=\"59\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E \n\u003Cfigure class=\"mw-halign-right\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:WAM_logo_without_text.svg\" class=\"mw-file-description\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/WAM_logo_without_text.svg/80px-WAM_logo_without_text.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"80\" height=\"86\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/WAM_logo_without_text.svg/120px-WAM_logo_without_text.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/WAM_logo_without_text.svg/160px-WAM_logo_without_text.svg.png 2x\" data-file-width=\"800\" data-file-height=\"859\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E\n\u003Cp style=\"text-align:center;\"\u003E \n\u003Cb\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:WAM2024\" class=\"mw-redirect\" title=\"വിക്കിപീഡിയ:WAM2024\"\u003Eവിക്കിപീഡിയ എഷ്യൻമാസം 2024\u003C/a\u003E\u003C/b\u003E \u003Cbr /\u003E2015ൽ ആരംഭിച്ച ഏഷ്യയിലുള്ള വിവിധ ഭാഷാസമൂഹങ്ങൾ പങ്കെടുക്കുന്ന ലേഖന രചനായജ്ഞമാണ് വിക്കിപീഡിയ ഏഷ്യൻ മാസം.\u003Cbr /\u003E 1 നവംബർ മുതൽ 30 നവംബർ വരെ \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:WAM2024\" class=\"mw-redirect\" title=\"വിക്കിപീഡിയ:WAM2024\"\u003Eപങ്കുചേരൂ\u003C/a\u003E..\n\u003C/p\u003E\n\u003C/div\u003E \n\u003Cstyle data-mw-deduplicate=\"TemplateStyles:r4107485\"\u003E.mw-parser-output .ombox{margin:4px 0;border-collapse:collapse;border:1px solid #a2a9b1;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);box-sizing:border-box;color:var(--color-base,#202122)}.mw-parser-output .ombox.mbox-small{font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ombox-speedy{border:2px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ombox-delete{border:2px solid #b32424}.mw-parser-output .ombox-content{border:1px solid #f28500}.mw-parser-output .ombox-style{border:1px solid #fc3}.mw-parser-output .ombox-move{border:1px solid #9932cc}.mw-parser-output .ombox-protection{border:2px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ombox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.9em;width:100%}.mw-parser-output .ombox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .ombox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ombox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ombox .mbox-invalid-type{text-align:center}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ombox{margin:4px 10%}.mw-parser-output .ombox.mbox-small{clear:right;float:right;margin:4px 0 4px 1em;width:238px}}body.skin--responsive .mw-parser-output table.ombox img{max-width:none!important}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .ombox-speedy{background-color:#310402}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .ombox-speedy{background-color:#310402}}\u003C/style\u003E\u003Ctable class=\"plainlinks ombox ombox-notice\" role=\"presentation\" style=\"\u0026quot;width:90%; margin:0 auto; border: 1px solid #666; padding:10px 15px; background; background:linear-gradient(to bottom, #f7fbfc 0%,#d9edf2 40%,#EAF6FD 100%); font-size:1.1em;\"\u003E\u003Ctbody\u003E\u003Ctr\u003E\u003Ctd class=\"mbox-image\"\u003E\u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:Wikisource_laurier.svg\" class=\"mw-file-description\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Wikisource_laurier.svg/50px-Wikisource_laurier.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"50\" height=\"46\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Wikisource_laurier.svg/75px-Wikisource_laurier.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Wikisource_laurier.svg/100px-Wikisource_laurier.svg.png 2x\" data-file-width=\"127\" data-file-height=\"116\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\u003C/td\u003E\u003Ctd class=\"mbox-text\" style=\"text-align: center;\"\u003Eപള്ളിക്കൂടത്തിലേക്ക് വീണ്ടും \u003Cbr /\u003E പഴയ മലയാളം പാഠപുസ്തകങ്ങൾ ഡിജിറ്റൈസ് ചെയ്യാനുള്ള വിക്കിഗ്രന്ഥശാല പദ്ധതി നടക്കുന്നു. പങ്കെടുക്കുക.\u003Cbr /\u003E\n\u003Cb\u003E\u003Ca rel=\"nofollow\" class=\"external text\" href=\"https://w.wiki/BpRA\"\u003Eകൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ\u003C/a\u003E\u003C/b\u003E\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\n\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="സൈറ്റ്"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="ഉള്ളടക്കം" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">ഉള്ളടക്കം</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">സൈഡ്‌ബാറിലേക്ക് മാറ്റുക</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">മറയ്ക്കുക</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">തുടക്കം</div> </a> </li> <li id="toc-ആദ്യകാല_ജീവിതം" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ആദ്യകാല_ജീവിതം"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>ആദ്യകാല ജീവിതം</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ആദ്യകാല_ജീവിതം-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ആദ്യകാല ജീവിതം subsection</span> </button> <ul id="toc-ആദ്യകാല_ജീവിതം-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ജനനം-ബാല്യം_1918–1936" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ജനനം-ബാല്യം_1918–1936"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>ജനനം-ബാല്യം 1918–1936</span> </div> </a> <ul id="toc-ജനനം-ബാല്യം_1918–1936-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-വിദ്യാഭ്യാസം" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#വിദ്യാഭ്യാസം"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>വിദ്യാഭ്യാസം</span> </div> </a> <ul id="toc-വിദ്യാഭ്യാസം-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ജൊഹാനസ്‌ബർഗിൽ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ജൊഹാനസ്‌ബർഗിൽ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>ജൊഹാനസ്‌ബർഗിൽ</span> </div> </a> <ul id="toc-ജൊഹാനസ്‌ബർഗിൽ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-രാഷ്ട്രീയപ്രവർത്തനം" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#രാഷ്ട്രീയപ്രവർത്തനം"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>രാഷ്ട്രീയപ്രവർത്തനം</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-രാഷ്ട്രീയപ്രവർത്തനം-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle രാഷ്ട്രീയപ്രവർത്തനം subsection</span> </button> <ul id="toc-രാഷ്ട്രീയപ്രവർത്തനം-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-എ.എൻ.സി.യൂത്ത്_ലീഗ്" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#എ.എൻ.സി.യൂത്ത്_ലീഗ്"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>എ.എൻ.സി.യൂത്ത് ലീഗ്</span> </div> </a> <ul id="toc-എ.എൻ.സി.യൂത്ത്_ലീഗ്-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-നിയമലംഘന_പ്രസ്ഥാനം" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#നിയമലംഘന_പ്രസ്ഥാനം"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>നിയമലംഘന പ്രസ്ഥാനം</span> </div> </a> <ul id="toc-നിയമലംഘന_പ്രസ്ഥാനം-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ഗറില്ല_പ്രവർത്തനങ്ങൾ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ഗറില്ല_പ്രവർത്തനങ്ങൾ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>ഗറില്ല പ്രവർത്തനങ്ങൾ</span> </div> </a> <ul id="toc-ഗറില്ല_പ്രവർത്തനങ്ങൾ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-അറസ്റ്റ്,_റിവോണിയ_വിചാരണ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#അറസ്റ്റ്,_റിവോണിയ_വിചാരണ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>അറസ്റ്റ്, റിവോണിയ വിചാരണ</span> </div> </a> <ul id="toc-അറസ്റ്റ്,_റിവോണിയ_വിചാരണ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ജയിൽവാസം" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ജയിൽവാസം"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>ജയിൽവാസം</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ജയിൽവാസം-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ജയിൽവാസം subsection</span> </button> <ul id="toc-ജയിൽവാസം-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-റോബൻ_ദ്വീപ്_1964–1982" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#റോബൻ_ദ്വീപ്_1964–1982"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>റോബൻ ദ്വീപ് 1964–1982</span> </div> </a> <ul id="toc-റോബൻ_ദ്വീപ്_1964–1982-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-പോൾസ്മൂർ_ജയിൽ_1982–1988" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#പോൾസ്മൂർ_ജയിൽ_1982–1988"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>പോൾസ്മൂർ ജയിൽ 1982–1988</span> </div> </a> <ul id="toc-പോൾസ്മൂർ_ജയിൽ_1982–1988-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-വിക്ടർ_വെഴ്സ്റ്റർ_ജയിൽ_1988–1990" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#വിക്ടർ_വെഴ്സ്റ്റർ_ജയിൽ_1988–1990"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>വിക്ടർ വെഴ്സ്റ്റർ ജയിൽ 1988–1990</span> </div> </a> <ul id="toc-വിക്ടർ_വെഴ്സ്റ്റർ_ജയിൽ_1988–1990-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ജയിൽ_മോചനം_1990" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ജയിൽ_മോചനം_1990"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>ജയിൽ മോചനം 1990</span> </div> </a> <ul id="toc-ജയിൽ_മോചനം_1990-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-വർണ്ണവിവേചനത്തിനു_വിരാമം" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#വർണ്ണവിവേചനത്തിനു_വിരാമം"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>വർണ്ണവിവേചനത്തിനു വിരാമം</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-വർണ്ണവിവേചനത്തിനു_വിരാമം-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle വർണ്ണവിവേചനത്തിനു വിരാമം subsection</span> </button> <ul id="toc-വർണ്ണവിവേചനത്തിനു_വിരാമം-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-പൊതു_തിരഞ്ഞെടുപ്പ്" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#പൊതു_തിരഞ്ഞെടുപ്പ്"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>പൊതു തിരഞ്ഞെടുപ്പ്</span> </div> </a> <ul id="toc-പൊതു_തിരഞ്ഞെടുപ്പ്-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ_പ്രസിഡണ്ട്" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ_പ്രസിഡണ്ട്"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ പ്രസിഡണ്ട്</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ_പ്രസിഡണ്ട്-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ പ്രസിഡണ്ട് subsection</span> </button> <ul id="toc-ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ_പ്രസിഡണ്ട്-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ദേശീയ_ഐക്യം" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ദേശീയ_ഐക്യം"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>ദേശീയ ഐക്യം</span> </div> </a> <ul id="toc-ദേശീയ_ഐക്യം-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-വിദേശ_നയം" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#വിദേശ_നയം"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>വിദേശ നയം</span> </div> </a> <ul id="toc-വിദേശ_നയം-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ലെസോതോയിലെ_പട്ടാളനടപടി" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ലെസോതോയിലെ_പട്ടാളനടപടി"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>ലെസോതോയിലെ പട്ടാളനടപടി</span> </div> </a> <ul id="toc-ലെസോതോയിലെ_പട്ടാളനടപടി-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ലോക്കർബി_വിചാരണ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ലോക്കർബി_വിചാരണ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.4</span> <span>ലോക്കർബി വിചാരണ</span> </div> </a> <ul id="toc-ലോക്കർബി_വിചാരണ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-കുടുംബജീവിതം" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#കുടുംബജീവിതം"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>കുടുംബജീവിതം</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-കുടുംബജീവിതം-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle കുടുംബജീവിതം subsection</span> </button> <ul id="toc-കുടുംബജീവിതം-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ആദ്യവിവാഹം" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ആദ്യവിവാഹം"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>ആദ്യവിവാഹം</span> </div> </a> <ul id="toc-ആദ്യവിവാഹം-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-രണ്ടാം_വിവാഹം" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#രണ്ടാം_വിവാഹം"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>രണ്ടാം വിവാഹം</span> </div> </a> <ul id="toc-രണ്ടാം_വിവാഹം-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-മൂന്നാം_വിവാഹം" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#മൂന്നാം_വിവാഹം"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3</span> <span>മൂന്നാം വിവാഹം</span> </div> </a> <ul id="toc-മൂന്നാം_വിവാഹം-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ഗാന്ധിയൻ_ആദർശങ്ങൾ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ഗാന്ധിയൻ_ആദർശങ്ങൾ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>ഗാന്ധിയൻ ആദർശങ്ങൾ</span> </div> </a> <ul id="toc-ഗാന്ധിയൻ_ആദർശങ്ങൾ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-രാഷ്ട്രീയ_ആദർശങ്ങൾ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#രാഷ്ട്രീയ_ആദർശങ്ങൾ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>രാഷ്ട്രീയ ആദർശങ്ങൾ</span> </div> </a> <ul id="toc-രാഷ്ട്രീയ_ആദർശങ്ങൾ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-വിമർശനങ്ങൾ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#വിമർശനങ്ങൾ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>വിമർശനങ്ങൾ</span> </div> </a> <ul id="toc-വിമർശനങ്ങൾ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ആരോഗ്യനില" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ആരോഗ്യനില"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>ആരോഗ്യനില</span> </div> </a> <ul id="toc-ആരോഗ്യനില-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-മരണം" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#മരണം"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>മരണം</span> </div> </a> <ul id="toc-മരണം-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-അവലംബം" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#അവലംബം"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>അവലംബം</span> </div> </a> <ul id="toc-അവലംബം-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-കൂടുതൽ_വായനക്ക്" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#കൂടുതൽ_വായനക്ക്"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>കൂടുതൽ വായനക്ക്</span> </div> </a> <ul id="toc-കൂടുതൽ_വായനക്ക്-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-പുറത്തേക്കുള്ള_കണ്ണികൾ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#പുറത്തേക്കുള്ള_കണ്ണികൾ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ</span> </div> </a> <ul id="toc-പുറത്തേക്കുള്ള_കണ്ണികൾ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="ഉള്ളടക്കം" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">നെൽ‌സൺ മണ്ടേല</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 223 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-223" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">223 ഭാഷകൾ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B0,_%D0%9D%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BE%D0%BD" title="Мандела, Нельсон – അബ്‌ഖാസിയൻ" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Мандела, Нельсон" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="അബ്‌ഖാസിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – അചിനീസ്" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="അചിനീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ആഫ്രിക്കാൻസ്" lang="af" hreflang="af" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="ആഫ്രിക്കാൻസ്" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – സ്വിസ് ജർമ്മൻ" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="സ്വിസ് ജർമ്മൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%94%E1%88%8D%E1%88%B0%E1%8A%95_%E1%88%9B%E1%8A%95%E1%8B%B4%E1%88%8B" title="ኔልሰን ማንዴላ – അംഹാരിക്" lang="am" hreflang="am" data-title="ኔልሰን ማንዴላ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="അംഹാരിക്" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – അരഗോണീസ്" lang="an" hreflang="an" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="അരഗോണീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – പഴയ ഇംഗ്ലീഷ്" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="പഴയ ഇംഗ്ലീഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%A8_%E0%A4%AE%E0%A4%82%E0%A4%A1%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="नेल्सन मंडेला – ആൻഗിക" lang="anp" hreflang="anp" data-title="नेल्सन मंडेला" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="ആൻഗിക" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനം"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%8A%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%8A%D9%84%D8%A7" title="نيلسون مانديلا – അറബിക്" lang="ar" hreflang="ar" data-title="نيلسون مانديلا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="അറബിക്" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A2%DC%A0%DC%A3%DC%98%DC%A2_%DC%A1%DC%90%DC%A2%DC%95%DC%9D%DC%A0%DC%90" title="ܢܠܣܘܢ ܡܐܢܕܝܠܐ – അരമായ" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܢܠܣܘܢ ܡܐܢܕܝܠܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="അരമായ" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%8A%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%8A%D9%84%D8%A7" title="نيلسون مانديلا – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="نيلسون مانديلا" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%8A%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%8A%D9%84%D8%A7" title="نيلسون مانديلا – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="نيلسون مانديلا" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A8%E0%A7%87%E0%A6%B2%E0%A6%9B%E0%A6%A8_%E0%A6%AE%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%8D%E0%A6%A1%E0%A7%87%E0%A6%B2%E0%A6%BE" title="নেলছন মেণ্ডেলা – ആസ്സാമീസ്" lang="as" hreflang="as" data-title="নেলছন মেণ্ডেলা" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="ആസ്സാമീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – അസ്ട്ടൂരിയൻ" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="അസ്ട്ടൂരിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%A8_%E0%A4%AE%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%A1%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="नेल्सन मण्डेला – അവാധി" lang="awa" hreflang="awa" data-title="नेल्सन मण्डेला" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="അവാധി" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – അയ്മാറ" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="അയ്മാറ" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – അസർബൈജാനി" lang="az" hreflang="az" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="അസർബൈജാനി" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%A7" title="نلسون ماندلا – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="نلسون ماندلا" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BE%D0%BD_%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B0" title="Нельсон Мандела – ബഷ്ഖിർ" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Нельсон Мандела" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="ബഷ്ഖിർ" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ബാലിനീസ്" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="ബാലിനീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Nelsons_Mandela" title="Nelsons Mandela – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Nelsons Mandela" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%B0%D0%BD_%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8D%D0%BB%D0%B0" title="Нельсан Мандэла – ബെലാറുഷ്യൻ" lang="be" hreflang="be" data-title="Нельсан Мандэла" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="ബെലാറുഷ്യൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1%8D%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%B0%D0%BD_%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8D%D0%BB%D0%B0" title="Нэльсан Мандэла – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Нэльсан Мандэла" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BB%D1%81%D1%8A%D0%BD_%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B0" title="Нелсън Мандела – ബൾഗേറിയൻ" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Нелсън Мандела" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="ബൾഗേറിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%A8_%E0%A4%AE%E0%A4%82%E0%A4%A1%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="नेल्सन मंडेला – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="नेल्सन मंडेला" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ബംബാറ" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="ബംബാറ" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A8%E0%A7%87%E0%A6%B2%E0%A6%B8%E0%A6%A8_%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A1%E0%A7%87%E0%A6%B2%E0%A6%BE" title="নেলসন ম্যান্ডেলা – ബംഗ്ലാ" lang="bn" hreflang="bn" data-title="নেলসন ম্যান্ডেলা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="ബംഗ്ലാ" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%93%E0%BD%BA%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BD%BC%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%B1%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%8C%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BC%8D" title="ནེལ་སོན་མཱན་ཌེ་ལ། – ടിബറ്റൻ" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ནེལ་སོན་མཱན་ཌེ་ལ།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="ടിബറ്റൻ" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ബ്രെട്ടൺ" lang="br" hreflang="br" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="ബ്രെട്ടൺ" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ബോസ്നിയൻ" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="ബോസ്നിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BE%D0%BD_%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B0" title="Нельсон Мандела – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Нельсон Мандела" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനം"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – കറ്റാലാൻ" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="കറ്റാലാൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B0,_%D0%9D%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BE%D0%BD" title="Мандела, Нельсон – ചെചൻ" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Мандела, Нельсон" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="ചെചൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – സെബുവാനോ" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="സെബുവാനോ" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ch mw-list-item"><a href="https://ch.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ചമോറോ" lang="ch" hreflang="ch" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Chamoru" data-language-local-name="ചമോറോ" class="interlanguage-link-target"><span>Chamoru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഷെരോക്കി" lang="chr" hreflang="chr" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="ഷെരോക്കി" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chy mw-list-item"><a href="https://chy.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഷായാൻ" lang="chy" hreflang="chy" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Tsetsêhestâhese" data-language-local-name="ഷായാൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Tsetsêhestâhese</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8E%D9%84%D8%B3%DB%86%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8E%D9%84%D8%A7" title="نێلسۆن ماندێلا – സെൻട്രൽ കുർദിഷ്" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="نێلسۆن ماندێلا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="സെൻട്രൽ കുർദിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – കോർസിക്കൻ" lang="co" hreflang="co" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="കോർസിക്കൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ചെക്ക്" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ചെക്ക്" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BE%D0%BD_%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B0" title="Нельсон Мандела – ചുവാഷ്" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Нельсон Мандела" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="ചുവാഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – വെൽഷ്" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="വെൽഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഡാനിഷ്" lang="da" hreflang="da" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="ഡാനിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandella" title="Nelson Mandella – Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Nelson Mandella" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ജർമ്മൻ" lang="de" hreflang="de" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="ജർമ്മൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-din mw-list-item"><a href="https://din.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ദിൻക" lang="din" hreflang="din" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Thuɔŋjäŋ" data-language-local-name="ദിൻക" class="interlanguage-link-target"><span>Thuɔŋjäŋ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ലോവർ സോർബിയൻ" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="ലോവർ സോർബിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%A8_%E0%A4%AE%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%A1%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="नेल्सन मण्डेला – Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="नेल्सन मण्डेला" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%82%DE%AC%DE%8D%DE%B0%DE%90%DE%A6%DE%82%DE%B0_%DE%89%DE%A6%DE%82%DE%B0%DE%91%DE%AD%DE%8D%DE%A7" title="ނެލްސަން މަންޑޭލާ – ദിവെഹി" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ނެލްސަން މަންޑޭލާ" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="ദിവെഹി" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ee mw-list-item"><a href="https://ee.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – യൂ" lang="ee" hreflang="ee" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Eʋegbe" data-language-local-name="യൂ" class="interlanguage-link-target"><span>Eʋegbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CE%AD%CE%BB%CF%83%CE%BF%CE%BD_%CE%9C%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AD%CE%BB%CE%B1" title="Νέλσον Μαντέλα – ഗ്രീക്ക്" lang="el" hreflang="el" data-title="Νέλσον Μαντέλα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ഗ്രീക്ക്" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനം"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഇംഗ്ലീഷ്" lang="en" hreflang="en" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ഇംഗ്ലീഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – എസ്‌പരാന്റോ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="എസ്‌പരാന്റോ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – സ്‌പാനിഷ്" lang="es" hreflang="es" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="സ്‌പാനിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – എസ്റ്റോണിയൻ" lang="et" hreflang="et" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="എസ്റ്റോണിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനം"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ബാസ്‌ക്" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="ബാസ്‌ക്" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%A7" title="نلسون ماندلا – പേർഷ്യൻ" lang="fa" hreflang="fa" data-title="نلسون ماندلا" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="പേർഷ്യൻ" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Nelson_Manndelaa" title="Nelson Manndelaa – ഫുല" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Nelson Manndelaa" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="ഫുല" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="recommended article"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഫിന്നിഷ്" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ഫിന്നിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Mandela_Nelson" title="Mandela Nelson – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Mandela Nelson" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഫാറോസ്" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="ഫാറോസ്" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="good article badge"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഫ്രഞ്ച്" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ഫ്രഞ്ച്" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – നോർത്തേൻ ഫ്രിഷ്യൻ" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="നോർത്തേൻ ഫ്രിഷ്യൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഫ്രിയുലിയാൻ" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="ഫ്രിയുലിയാൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – പശ്ചിമ ഫ്രിഷിയൻ" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="പശ്ചിമ ഫ്രിഷിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഐറിഷ്" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ഐറിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – സ്കോട്ടിഷ് ഗൈലിക്" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="സ്കോട്ടിഷ് ഗൈലിക്" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനം"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഗലീഷ്യൻ" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="ഗലീഷ്യൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഗ്വരനി" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="ഗ്വരനി" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%BD%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%B9%F0%90%8C%BB%F0%90%8D%83%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BF%F0%90%8C%BD_%F0%90%8C%BC%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BD%F0%90%8C%B3%F0%90%8C%B4%F0%90%8C%BB%F0%90%8C%B0" title="𐌽𐌰𐌹𐌻𐍃𐌰𐌿𐌽 𐌼𐌰𐌽𐌳𐌴𐌻𐌰 – ഗോഥിക്ക്" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌽𐌰𐌹𐌻𐍃𐌰𐌿𐌽 𐌼𐌰𐌽𐌳𐌴𐌻𐌰" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="ഗോഥിക്ക്" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%A8%E0%AB%87%E0%AA%B2%E0%AB%8D%E0%AA%B8%E0%AA%A8_%E0%AA%AE%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AB%87%E0%AA%B2%E0%AA%BE" title="નેલ્સન મંડેલા – ഗുജറാത്തി" lang="gu" hreflang="gu" data-title="નેલ્સન મંડેલા" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="ഗുജറാത്തി" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-guw mw-list-item"><a href="https://guw.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Gun" lang="guw" hreflang="guw" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Gungbe" data-language-local-name="Gun" class="interlanguage-link-target"><span>Gungbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – മാൻസ്" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="മാൻസ്" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഹൗസ" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="ഹൗസ" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഹാക്ക ചൈനീസ്" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="ഹാക്ക ചൈനീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഹവായിയൻ" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="ഹവായിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A0%D7%9C%D7%A1%D7%95%D7%9F_%D7%9E%D7%A0%D7%93%D7%9C%D7%94" title="נלסון מנדלה – ഹീബ്രു" lang="he" hreflang="he" data-title="נלסון מנדלה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ഹീബ്രു" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%A8_%E0%A4%AE%E0%A4%82%E0%A4%A1%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="नेल्सन मंडेला – ഹിന്ദി" lang="hi" hreflang="hi" data-title="नेल्सन मंडेला" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="ഹിന്ദി" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ക്രൊയേഷ്യൻ" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="ക്രൊയേഷ്യൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – അപ്പർ സോർബിയൻ" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="അപ്പർ സോർബിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഹെയ്‌തിയൻ ക്രിയോൾ" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="ഹെയ്‌തിയൻ ക്രിയോൾ" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഹംഗേറിയൻ" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="ഹംഗേറിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%86%D5%A5%D5%AC%D5%BD%D5%B8%D5%B6_%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%A5%D5%AC%D5%A1" title="Նելսոն Մանդելա – അർമേനിയൻ" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Նելսոն Մանդելա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="അർമേനിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%86%D5%A5%D5%AC%D5%BD%D5%A8%D5%B6_%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%BF%D5%A5%D5%AC%D5%A1" title="Նելսըն Մանտելա – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Նելսըն Մանտելա" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഇന്റർലിംഗ്വ" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ഇന്റർലിംഗ്വ" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഇന്തോനേഷ്യൻ" lang="id" hreflang="id" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ഇന്തോനേഷ്യൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഇന്റർലിംഗ്വേ" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="ഇന്റർലിംഗ്വേ" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഇഗ്ബോ" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="ഇഗ്ബോ" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഇലോകോ" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ഇലോകോ" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഇഡോ" lang="io" hreflang="io" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ഇഡോ" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഐസ്‌ലാൻഡിക്" lang="is" hreflang="is" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ഐസ്‌ലാൻഡിക്" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഇറ്റാലിയൻ" lang="it" hreflang="it" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ഇറ്റാലിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%8D%E3%83%AB%E3%82%BD%E3%83%B3%E3%83%BB%E3%83%9E%E3%83%B3%E3%83%87%E3%83%A9" title="ネルソン・マンデラ – ജാപ്പനീസ്" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ネルソン・マンデラ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ജാപ്പനീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ജാവനീസ്" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ജാവനീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9C_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90" title="ნელსონ მანდელა – ജോർജിയൻ" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ნელსონ მანდელა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="ജോർജിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – കര-കാൽപ്പക്" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="കര-കാൽപ്പക്" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – കബൈൽ" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="കബൈൽ" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BE%D0%BD_%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B0" title="Нельсон Мандела – കസാഖ്" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Нельсон Мандела" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="കസാഖ്" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%A8%E0%B3%86%E0%B2%B2%E0%B3%8D%E0%B2%B8%E0%B2%A8%E0%B3%8D_%E0%B2%AE%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B3%87%E0%B2%B2%E0%B2%BE" title="ನೆಲ್ಸನ್ ಮಂಡೇಲಾ – കന്നഡ" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ನೆಲ್ಸನ್ ಮಂಡೇಲಾ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="കന്നഡ" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%84%AC%EC%8A%A8_%EB%A7%8C%EB%8D%B8%EB%9D%BC" title="넬슨 만델라 – കൊറിയൻ" lang="ko" hreflang="ko" data-title="넬슨 만델라" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="കൊറിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%8E%D9%86_%D9%85%D9%86%D9%9B%DA%88%DB%8C%D9%84%D9%8E" title="نیلسَن منٛڈیلَ – കശ്‌മീരി" lang="ks" hreflang="ks" data-title="نیلسَن منٛڈیلَ" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="കശ്‌മീരി" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – കൊളോണിയൻ" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="കൊളോണിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Ripoarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – കുർദ്ദിഷ്" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="കുർദ്ദിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – കോർണിഷ്" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="കോർണിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BE%D0%BD_%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B0" title="Нельсон Мандела – കിർഗിസ്" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Нельсон Мандела" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="കിർഗിസ്" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ലാറ്റിൻ" lang="la" hreflang="la" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="ലാറ്റിൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ലഡീനോ" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="ലഡീനോ" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ലക്‌സംബർഗിഷ്" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="ലക്‌സംബർഗിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BE%D0%BD_%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B0" title="Нельсон Мандела – ലസ്ഗിയൻ" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Нельсон Мандела" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="ലസ്ഗിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lg mw-list-item"><a href="https://lg.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഗാണ്ട" lang="lg" hreflang="lg" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Luganda" data-language-local-name="ഗാണ്ട" class="interlanguage-link-target"><span>Luganda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ലിംബർഗിഷ്" lang="li" hreflang="li" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="ലിംബർഗിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ലൊംബാർഡ്" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="ലൊംബാർഡ്" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ലിംഗാല" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="ലിംഗാല" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BB%80%E0%BA%99%E0%BA%A5%E0%BA%AA%E0%BA%B1%E0%BA%99_%E0%BB%81%E0%BA%A1%E0%BA%99%E0%BB%80%E0%BA%94%E0%BA%A5%E0%BA%B2" title="ເນລສັນ ແມນເດລາ – ലാവോ" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ເນລສັນ ແມນເດລາ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="ലാവോ" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ലിത്വാനിയൻ" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="ലിത്വാനിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Nelsons_Mandela" title="Nelsons Mandela – ലാറ്റ്വിയൻ" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Nelsons Mandela" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="ലാറ്റ്വിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%A8_%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A1%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="नेल्सन मन्डेला – മൈഥിലി" lang="mai" hreflang="mai" data-title="नेल्सन मन्डेला" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="മൈഥിലി" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – മലഗാസി" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="മലഗാസി" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – മിനാങ്കബൗ" lang="min" hreflang="min" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="മിനാങ്കബൗ" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BB%D1%81%D0%BE%D0%BD_%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B0" title="Нелсон Мандела – മാസിഡോണിയൻ" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Нелсон Мандела" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="മാസിഡോണിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BB%D1%81%D0%BE%D0%BD_%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B0" title="Нелсон Мандела – മംഗോളിയൻ" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Нелсон Мандела" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="മംഗോളിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%A8_%E0%A4%AE%E0%A4%82%E0%A4%A1%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="नेल्सन मंडेला – മറാത്തി" lang="mr" hreflang="mr" data-title="नेल्सन मंडेला" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="മറാത്തി" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – മലെയ്" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="മലെയ്" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – മാൾട്ടീസ്" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="മാൾട്ടീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%94%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%BA%E1%80%86%E1%80%84%E1%80%BA_%E1%80%99%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%92%E1%80%B2%E1%80%9C%E1%80%AC%E1%80%B8" title="နယ်လ်ဆင် မန်ဒဲလား – ബർമീസ്" lang="my" hreflang="my" data-title="နယ်လ်ဆင် မန်ဒဲလား" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="ബർമീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%A7" title="نلسون ماندلا – മസന്ററാനി" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="نلسون ماندلا" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="മസന്ററാനി" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – നെപ്പോളിറ്റാൻ" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="നെപ്പോളിറ്റാൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ലോ ജർമൻ" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ലോ ജർമൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%A8_%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A1%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="नेल्सन मन्डेला – നേപ്പാളി" lang="ne" hreflang="ne" data-title="नेल्सन मन्डेला" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="നേപ്പാളി" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%A8_%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A1%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="नेल्सन मन्डेला – നേവാരി" lang="new" hreflang="new" data-title="नेल्सन मन्डेला" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="നേവാരി" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഡച്ച്" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="ഡച്ച്" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – നോർവീജിയൻ നൈനോർക്‌സ്" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="നോർവീജിയൻ നൈനോർക്‌സ്" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="good article badge"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – നോർവീജിയൻ ബുക്‌മൽ" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="നോർവീജിയൻ ബുക്‌മൽ" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nr mw-list-item"><a href="https://nr.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ദക്ഷിണ നെഡിബിൾ" lang="nr" hreflang="nr" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="IsiNdebele seSewula" data-language-local-name="ദക്ഷിണ നെഡിബിൾ" class="interlanguage-link-target"><span>IsiNdebele seSewula</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – നോർത്തേൻ സോതോ" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="നോർത്തേൻ സോതോ" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ന്യൻജ" lang="ny" hreflang="ny" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="ന്യൻജ" class="interlanguage-link-target"><span>Chi-Chewa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഓക്‌സിറ്റൻ" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="ഓക്‌സിറ്റൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%A8%E0%AD%87%E0%AC%B2%E0%AC%B8%E0%AC%A8_%E0%AC%AE%E0%AC%A3%E0%AD%8D%E0%AC%A1%E0%AD%87%E0%AC%B2%E0%AC%BE" title="ନେଲସନ ମଣ୍ଡେଲା – ഒഡിയ" lang="or" hreflang="or" data-title="ନେଲସନ ମଣ୍ଡେଲା" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="ഒഡിയ" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B0,_%D0%9D%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BE%D0%BD" title="Мандела, Нельсон – ഒസ്സെറ്റിക്" lang="os" hreflang="os" data-title="Мандела, Нельсон" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="ഒസ്സെറ്റിക്" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A8%E0%A9%88%E0%A8%B2%E0%A8%B8%E0%A8%A8_%E0%A8%AE%E0%A9%B0%E0%A8%A1%E0%A9%87%E0%A8%B2%E0%A8%BE" title="ਨੈਲਸਨ ਮੰਡੇਲਾ – പഞ്ചാബി" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਨੈਲਸਨ ਮੰਡੇਲਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="പഞ്ചാബി" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – പാംപൻഗ" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="പാംപൻഗ" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – പാപിയാമെന്റൊ" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="പാപിയാമെന്റൊ" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcm mw-list-item"><a href="https://pcm.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – നൈജീരിയൻ പിഡ്‌ഗിൻ" lang="pcm" hreflang="pcm" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Naijá" data-language-local-name="നൈജീരിയൻ പിഡ്‌ഗിൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Naijá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Pennsylvania German" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="Pennsylvania German" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – പോളിഷ്" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="പോളിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%86_%D9%85%D9%86%DA%88%DB%8C%D9%84%D8%A7" title="نیلسن منڈیلا – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="نیلسن منڈیلا" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%90%D9%84%D8%B3%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%89%DB%90%D9%84%D8%A7" title="نېلسن مانډېلا – പഷ്‌തോ" lang="ps" hreflang="ps" data-title="نېلسن مانډېلا" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="പഷ്‌തോ" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനം"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – പോർച്ചുഗീസ്" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="പോർച്ചുഗീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ക്വെച്ചുവ" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="ക്വെച്ചുവ" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – റൊമാനിയൻ" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="റൊമാനിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B0,_%D0%9D%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BE%D0%BD" title="Мандела, Нельсон – റഷ്യൻ" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Мандела, Нельсон" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="റഷ്യൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BB%D1%81%D0%BE%D0%BD_%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B0" title="Нелсон Мандела – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Нелсон Мандела" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%A8%E0%A5%8D_%E0%A4%AE%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%A1%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="नेल्सन् मण्डेला – സംസ്‌കൃതം" lang="sa" hreflang="sa" data-title="नेल्सन् मण्डेला" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="സംസ്‌കൃതം" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B0_%D0%9D%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BE%D0%BD" title="Мандела Нельсон – സാഖ" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Мандела Нельсон" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="സാഖ" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%B1%E1%B1%AE%E1%B1%9E%E1%B1%A5%E1%B1%9A%E1%B1%B1_%E1%B1%A2%E1%B1%AE%E1%B1%B1%E1%B1%B0%E1%B1%AE%E1%B1%9E%E1%B1%9F" title="ᱱᱮᱞᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱰᱮᱞᱟ – സന്താലി" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱱᱮᱞᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱰᱮᱞᱟ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="സന്താലി" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – സർഡിനിയാൻ" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="സർഡിനിയാൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – സിസിലിയൻ" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="സിസിലിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനം"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – സ്കോട്സ്" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="സ്കോട്സ്" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%8A%D9%84%D8%B3%D9%86_%D9%85%D9%86%DA%8A%D9%8A%D9%84%D8%A7" title="نيلسن منڊيلا – സിന്ധി" lang="sd" hreflang="sd" data-title="نيلسن منڊيلا" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="സിന്ധി" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – വടക്കൻ സമി" lang="se" hreflang="se" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="വടക്കൻ സമി" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – സെർബോ-ക്രൊയേഷ്യൻ" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="സെർബോ-ക്രൊയേഷ്യൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B1%E0%B7%99%E0%B6%BD%E0%B7%8A%E0%B7%83%E0%B6%B1%E0%B7%8A_%E0%B6%B8%E0%B7%90%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%A9%E0%B7%99%E0%B6%BD%E0%B7%8F" title="නෙල්සන් මැන්ඩෙලා – സിംഹള" lang="si" hreflang="si" data-title="නෙල්සන් මැන්ඩෙලා" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="സിംഹള" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – സ്ലോവാക്" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="സ്ലോവാക്" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – സ്ലോവേനിയൻ" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="സ്ലോവേനിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഇനാരി സമി" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="ഇനാരി സമി" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഷോണ" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="ഷോണ" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – സോമാലി" lang="so" hreflang="so" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="സോമാലി" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – അൽബേനിയൻ" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="അൽബേനിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BB%D1%81%D0%BE%D0%BD_%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B0" title="Нелсон Мандела – സെർബിയൻ" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Нелсон Мандела" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="സെർബിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – സ്വാറ്റി" lang="ss" hreflang="ss" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="സ്വാറ്റി" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – സുണ്ടാനീസ്" lang="su" hreflang="su" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="സുണ്ടാനീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – സ്വീഡിഷ്" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="സ്വീഡിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – സ്വാഹിലി" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="സ്വാഹിലി" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A8%E0%AF%86%E0%AE%B2%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AE%A9%E0%AF%8D_%E0%AE%AE%E0%AE%A3%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AF%87%E0%AE%B2%E0%AE%BE" title="நெல்சன் மண்டேலா – തമിഴ്" lang="ta" hreflang="ta" data-title="நெல்சன் மண்டேலா" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="തമിഴ്" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A8%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%87%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="నెల్సన్ మండేలా – തെലുങ്ക്" lang="te" hreflang="te" data-title="నెల్సన్ మండేలా" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="തെലുങ്ക്" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tet mw-list-item"><a href="https://tet.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ടെറ്റും" lang="tet" hreflang="tet" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Tetun" data-language-local-name="ടെറ്റും" class="interlanguage-link-target"><span>Tetun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BB%D1%81%D0%BE%D0%BD_%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B0" title="Нелсон Мандела – താജിക്" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Нелсон Мандела" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="താജിക്" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനം"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%99_%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A5%E0%B8%B2" title="เนลสัน แมนเดลา – തായ്" lang="th" hreflang="th" data-title="เนลสัน แมนเดลา" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="തായ്" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – തഗാലോഗ്" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="തഗാലോഗ്" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tn mw-list-item"><a href="https://tn.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – സ്വാന" lang="tn" hreflang="tn" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Setswana" data-language-local-name="സ്വാന" class="interlanguage-link-target"><span>Setswana</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ടോക് പിസിൻ" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="ടോക് പിസിൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ടർക്കിഷ്" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ടർക്കിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – സോംഗ" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="സോംഗ" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BE%D0%BD_%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B0" title="Нельсон Мандела – ടാട്ടർ" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Нельсон Мандела" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="ടാട്ടർ" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%89%D9%84%D8%B3%DB%87%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%89%D9%84%D8%A7" title="نىلسۇن ماندىلا – ഉയ്ഘുർ" lang="ug" hreflang="ug" data-title="نىلسۇن ماندىلا" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ഉയ്ഘുർ" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BE%D0%BD_%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B0" title="Нельсон Мандела – ഉക്രേനിയൻ" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Нельсон Мандела" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ഉക്രേനിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%86_%D9%85%D9%86%DA%88%DB%8C%D9%84%D8%A7" title="نیلسن منڈیلا – ഉറുദു" lang="ur" hreflang="ur" data-title="نیلسن منڈیلا" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ഉറുദു" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഉസ്‌ബെക്ക്" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ഉസ്‌ബെക്ക്" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Mandela_Nel%27son" title="Mandela Nel'son – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Mandela Nel'son" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – വിയറ്റ്നാമീസ്" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="വിയറ്റ്നാമീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – വോളാപുക്" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="വോളാപുക്" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – വല്ലൂൺ" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="വല്ലൂൺ" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – വാരേയ്" lang="war" hreflang="war" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="വാരേയ്" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%BA%B3%E5%B0%94%E9%80%8A%C2%B7%E6%9B%BC%E5%BE%B7%E6%8B%89" title="纳尔逊·曼德拉 – വു ചൈനീസ്" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="纳尔逊·曼德拉" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="വു ചൈനീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – ഖോസ" lang="xh" hreflang="xh" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="ഖോസ" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9C_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90" title="ნელსონ მანდელა – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ნელსონ მანდელა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A0%D7%A2%D7%9C%D7%A1%D7%90%D7%9F_%D7%9E%D7%90%D7%A0%D7%93%D7%A2%D7%9C%D7%A2" title="נעלסאן מאנדעלע – യിദ്ദിഷ്" lang="yi" hreflang="yi" data-title="נעלסאן מאנדעלע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="യിദ്ദിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനം"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – യൊറൂബാ" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="യൊറൂബാ" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%BA%B3%E5%B0%94%E9%80%8A%C2%B7%E6%9B%BC%E5%BE%B7%E6%8B%89" title="纳尔逊·曼德拉 – ചൈനീസ്" lang="zh" hreflang="zh" data-title="纳尔逊·曼德拉" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ചൈനീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – മിൻ നാൻ ചൈനീസ്" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="മിൻ നാൻ ചൈനീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%8D%E7%88%BE%E9%81%9C%C2%B7%E6%9B%BC%E5%BE%B7%E6%8B%89" title="納爾遜·曼德拉 – കാന്റണീസ്" lang="yue" hreflang="yue" data-title="納爾遜·曼德拉" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="കാന്റണീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela – സുലു" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Nelson Mandela" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="സുലു" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8023#sitelinks-wikipedia" title="അന്തർഭാഷാ കണ്ണികൾ തിരുത്തുക" class="wbc-editpage">കണ്ണികൾ തിരുത്തുക</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="നാമമേഖലകൾ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" title="വിവരദായക താൾ കാണുക [c]" accesskey="c"><span>ലേഖനം</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%82%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%82:%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" rel="discussion" title="വിവരദായക താളിനെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ച [t]" accesskey="t"><span>സംവാദം</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ഭാഷയുടെ ചരം മാറ്റുക" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">മലയാളം</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="ദർശനീയത"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2"><span>വായിക്കുക</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit" title="ഈ താളിന്റെ മൂലരൂപം തിരുത്തുക [e]" accesskey="e"><span>തിരുത്തുക</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=history" title="ഈ താളിന്റെ പഴയ പതിപ്പുകൾ [h]" accesskey="h"><span>നാൾവഴി കാണുക</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ഉപകരണങ്ങൾ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ഉപകരണങ്ങൾ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ഉപകരണങ്ങൾ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">സൈഡ്‌ബാറിലേക്ക് മാറ്റുക</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">മറയ്ക്കുക</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2"><span>വായിക്കുക</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit" title="ഈ താളിന്റെ മൂലരൂപം തിരുത്തുക [e]" accesskey="e"><span>തിരുത്തുക</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=history"><span>നാൾവഴി കാണുക</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> സാർവത്രികം </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%95%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B4%B3%E0%B5%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%86%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%82/%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" title="ഈ താളിലേക്കു കണ്ണിയാൽ ബന്ധിപ്പിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന എല്ലാ വിക്കി താളുകളുടേയും പട്ടിക. [j]" accesskey="j"><span>ഈ താളിലേക്കുള്ള കണ്ണികൾ</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AC%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%86%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F_%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%BE/%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" rel="nofollow" title="താളുകളിലെ പുതിയ മാറ്റങ്ങൾ [k]" accesskey="k"><span>അനുബന്ധ മാറ്റങ്ങൾ</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/വിക്കിപീഡിയ:അപ്‌ലോഡ്" title="പ്രമാണങ്ങൾ അപ്‌ലോഡ് ചെയ്യുവാൻ [u]" accesskey="u"><span>അപ്‌ലോഡ്‌</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%B3%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE" title="പ്രത്യേകതാളുകളുടെ പട്ടിക [q]" accesskey="q"><span>പ്രത്യേക താളുകൾ</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&oldid=3968888" title="താളിന്റെ ഈ പതിപ്പിന്റെ സ്ഥിരം കണ്ണി"><span>സ്ഥിരംകണ്ണി</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=info" title="ഈ താളിനെക്കുറിച്ചുള്ള കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ"><span>താളിന്റെ വിവരങ്ങൾ</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%85%E0%B4%B5%E0%B4%B2%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B4%82&page=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&id=3968888&wpFormIdentifier=titleform" title="ഈ താളിനെ എങ്ങനെ അവലംബിതമാക്കാം എന്ന വിവരങ്ങൾ"><span>ഈ താൾ ഉദ്ധരിക്കുക</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fml.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B4%25A8%25E0%25B5%2586%25E0%25B5%25BD%25E2%2580%258C%25E0%25B4%25B8%25E0%25B5%25BA_%25E0%25B4%25AE%25E0%25B4%25A3%25E0%25B5%258D%25E0%25B4%259F%25E0%25B5%2587%25E0%25B4%25B2"><span>ചെറുതാക്കിയ യൂ.ആർ.എൽ. ലഭ്യമാക്കുക</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:QrCode&url=https%3A%2F%2Fml.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B4%25A8%25E0%25B5%2586%25E0%25B5%25BD%25E2%2580%258C%25E0%25B4%25B8%25E0%25B5%25BA_%25E0%25B4%25AE%25E0%25B4%25A3%25E0%25B5%258D%25E0%25B4%259F%25E0%25B5%2587%25E0%25B4%25B2"><span>ക്യൂആർ കോഡ് ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യുക</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> അച്ചടിയ്ക്കുക/കയറ്റുമതി ചെയ്യുക </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%82&bookcmd=book_creator&referer=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2"><span>പുസ്തകം സൃഷ്ടിക്കുക</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:DownloadAsPdf&page=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=show-download-screen"><span>PDF ആയി ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യുക</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&printable=yes" title="ഈ താളിന്റെ അച്ചടി രൂപം [p]" accesskey="p"><span>അച്ചടിരൂപം</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> ഇതരപദ്ധതികളിൽ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Nelson_Mandela" hreflang="en"><span>വിക്കിമീഡിയ കോമൺസ്</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8023" title="ബന്ധപ്പെട്ട ഡേറ്റാ ശേഖര ഇനത്തിലേയ്ക്കുള്ള കണ്ണി [g]" accesskey="g"><span>വിക്കിഡേറ്റ ഇനം</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ദൃശ്യരൂപം"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ദൃശ്യരൂപം</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">സൈഡ്‌ബാറിലേക്ക് മാറ്റുക</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">മറയ്ക്കുക</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(<a href="/w/index.php?title=Nelson_Mandela&redirect=no" class="mw-redirect" title="Nelson Mandela">Nelson Mandela</a> എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ml" dir="ltr"><div style="float:right; position: absolute; right:4px; top: -2.25em; overflow:hidden" class="metadata" id="featured-star"><div style="position: relative; width: 14px; height: 14px; overflow: hidden"> <div style="position: absolute; top: 0px; left: 0px; font-size: 100px; overflow: hidden; line-height: 100px; z-index: 3"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%B0%E0%B4%9E%E0%B5%8D%E0%B4%9E%E0%B5%86%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4_%E0%B4%B2%E0%B5%87%E0%B4%96%E0%B4%A8%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%BE" title="വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനങ്ങൾ"><span title="ഈ ലേഖനം സമഗ്രലേഖനമായി തിരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ട്.">   </span></a></div> <div style="position: absolute; top: 0px; left: 0px; z-index: 2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:LinkFA-star.png" class="mw-file-description" title="ഈ ലേഖനം സമഗ്രലേഖനമായി തിരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ട്."><img alt="ഈ ലേഖനം സമഗ്രലേഖനമായി തിരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ട്." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/60/LinkFA-star.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span></div> </div> </div> <div class="nomobile"> <div id="purl" class="NavFrame collapsed" style="float: right; font-size: 85%; position: absolute; top: -4em; right: 0; width: auto; background: #eae9e9;"> <div class="NavHead" style="padding: 1px 8px;"><b><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://ml.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela">ഇംഗ്ലീഷ് വിലാസം</a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Prettyurl#ഉപയോഗക്രമം" title="സഹായം"><img alt="സഹായം" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Gtk-dialog-question.svg/12px-Gtk-dialog-question.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Gtk-dialog-question.svg/18px-Gtk-dialog-question.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Gtk-dialog-question.svg/24px-Gtk-dialog-question.svg.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span></b> </div> <div class="NavContent" style="background:#eae9e9; width:auto"><span class="plainlinks" style="white-space:nowrap; overflow: hidden"><a class="external free" href="https://ml.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela">https://ml.wikipedia.org/wiki/Nelson_Mandela</a></span> </div> </div> </div> <table class="infobox vcard" style="width:23em; font-size:90%; text-align:left; padding-left:0.5em; padding-right:0.5em;"> <tbody><tr> <td colspan="2" style="text-align: center; font-size:140%;" class="fn"><b>നെൽ‌സൺ മണ്ടേല</b> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align:center;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:Nelson_Mandela-2008_(edit).jpg" class="mw-file-description" title="നെൽ‌സൺ മണ്ടേല"><img alt="നെൽ‌സൺ മണ്ടേല" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Nelson_Mandela-2008_%28edit%29.jpg/160px-Nelson_Mandela-2008_%28edit%29.jpg" decoding="async" width="160" height="189" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Nelson_Mandela-2008_%28edit%29.jpg/240px-Nelson_Mandela-2008_%28edit%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Nelson_Mandela-2008_%28edit%29.jpg/320px-Nelson_Mandela-2008_%28edit%29.jpg 2x" data-file-width="657" data-file-height="778" /></a></span><br /> <p><small>Mandela in Johannesburg on 13 May 2008</small> </p> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align:center; font-size:110%;"><hr /><div style="background:lavender; font-weight:bold">1st <a href="/wiki/President_of_South_Africa" class="mw-redirect" title="President of South Africa">President of South Africa</a></div> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="border-bottom:none; text-align:center;"><b>പദവിയിൽ</b><br />10 May 1994 – 14 June 1999 </td></tr> <tr> <th>Deputy </th> <td><a href="/w/index.php?title=Thabo_Mbeki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thabo Mbeki (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Thabo Mbeki</a><br /><a href="/wiki/F._W._de_Klerk" class="mw-redirect" title="F. W. de Klerk">F. W. de Klerk</a> </td></tr> <tr> <th>മുൻഗാമി </th> <td>F. W. de Klerk <br /> <small><i>as <a href="/w/index.php?title=State_President_of_South_Africa&action=edit&redlink=1" class="new" title="State President of South Africa (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">State President</a></i></small> </td></tr> <tr> <th>പിൻഗാമി </th> <td><a href="/w/index.php?title=Thabo_Mbeki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thabo Mbeki (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Thabo Mbeki</a> </td></tr> <tr> <td colspan="2"><hr /> </td></tr> <tr> <th>ജനനം </th> <td><span style="display:none">(<span class="bday">1918-07-18</span>)</span>18 ജൂലൈ 1918<br /><a href="/wiki/Mvezo" class="mw-redirect" title="Mvezo">Mvezo</a>, <a href="/w/index.php?title=Cape_Province&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cape Province (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Cape Province</a>, <a href="/w/index.php?title=Union_of_South_Africa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Union of South Africa (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Union of South Africa</a> </td></tr> <tr> <th>മരണം </th> <td>5 ഡിസംബർ 2013<span style="display:none">(2013-12-05)</span> (പ്രായം 95)<br /><a href="/wiki/Johannesburg" class="mw-redirect" title="Johannesburg">Johannesburg</a>, Gauteng, South Africa </td></tr> <tr> <th>രാഷ്ട്രീയകക്ഷി </th> <td><a href="/wiki/African_National_Congress" class="mw-redirect" title="African National Congress">African National Congress</a> </td></tr> <tr> <th>ജീവിതപങ്കാളി </th> <td><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3859926">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style><div class="plainlist"><ul><li><div style="display:inline;white-space:nowrap;"><div style="display:inline-block;line-height:normal;margin-top:1px;white-space:normal;"><a href="/wiki/Evelyn_Mase" class="mw-redirect" title="Evelyn Mase">Evelyn Ntoko Mase</a></div> <div style="line-height:0;margin-bottom:-2px;"></div> <div style="display:inline-block;margin-bottom:1px;"></div>(<abbr title="married">m.</abbr> <span title="5 October 1944" class="rt-commentedText">1944</span>; <abbr title="divorced">div.</abbr> <span title="19 March 1958" class="rt-commentedText">1958</span>)<wbr /></div></li><li><div style="display:inline;white-space:nowrap;"><div style="display:inline-block;line-height:normal;margin-top:1px;white-space:normal;"><a href="/wiki/Winnie_Madikizela-Mandela" class="mw-redirect" title="Winnie Madikizela-Mandela">Winnie Madikizela</a></div> <div style="line-height:0;margin-bottom:-2px;"></div> <div style="display:inline-block;margin-bottom:1px;"></div>(<abbr title="married">m.</abbr> <span title="14 June 1958" class="rt-commentedText">1958</span>; <abbr title="divorced">div.</abbr> <span title="19 March 1996" class="rt-commentedText">1996</span>)<wbr /></div></li><li><div style="display:inline;white-space:nowrap;"><div style="display:inline-block;line-height:normal;"><a href="/w/index.php?title=Gra%C3%A7a_Machel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Graça Machel (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Graça Machel</a></div> <div style="display:inline-block;"></div>(<abbr title="married">m.</abbr> <span title="18 July 1998" class="rt-commentedText">1998</span>)<wbr /></div></li></ul></div> </td></tr> <tr> <th>മക്കൾ </th> <td>6 (including <a href="/w/index.php?title=Makgatho_Mandela&action=edit&redlink=1" class="new" title="Makgatho Mandela (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Makgatho</a>, <a href="/w/index.php?title=Makaziwe_Mandela&action=edit&redlink=1" class="new" title="Makaziwe Mandela (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Makaziwe</a>, <a href="/w/index.php?title=Zenani_Mandela-Dlamini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zenani Mandela-Dlamini (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Zenani</a> and <a href="/w/index.php?title=Zindzi_Mandela-Hlongwane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zindzi Mandela-Hlongwane (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Zindziswa</a>) </td></tr> <tr> <th>മതം </th> <td><a href="/w/index.php?title=Methodist&action=edit&redlink=1" class="new" title="Methodist (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Methodist</a> </td></tr> </tbody></table> <p><a href="/wiki/%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%86_%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A3%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%9A%E0%B4%A8%E0%B4%82" title="ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചനം">ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചനത്തിനെതിരെ</a> പോരാടിയ പ്രമുഖനേതാവാണ്‌ <b>നെൽസൺ മണ്ടേല</b> (<a href="/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%80%E0%B4%B7%E0%B5%8D" class="mw-redirect" title="ഇംഗ്ലീഷ്">ഇംഗ്ലീഷ്</a>: Nelson Rolihlahla Mandela, ജനനം 1918 <a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%82%E0%B4%B2%E0%B5%88_18" title="ജൂലൈ 18">ജൂലൈ 18</a> - മരണം:2013 ഡിസംബർ 5).<sup id="cite_ref-nobel1_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-nobel1-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> തുടർന്ന് വർണ്ണ-വംശ വ്യത്യാസമില്ലാതെ <a href="/wiki/%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95" class="mw-redirect" title="ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക">ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ</a> എല്ലാ വിഭാഗങ്ങളിലുമുള്ള ജനങ്ങളേയും ഉൾപ്പെടുത്തി നടത്തിയ ആദ്യത്തെ ജനാധിപത്യരീതിയിലുള്ള തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ വിജയിച്ച മണ്ടേല 1994 മുതൽ 1999 വരെ <a href="/wiki/%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95" class="mw-redirect" title="ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക">ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയുടെ</a> പ്രസിഡണ്ടായിരുന്നു. 1993-ൽ സമാധാനത്തിനുള്ള <a href="/wiki/%E0%B4%A8%E0%B5%8B%E0%B4%AC%E0%B5%BD_%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B4%82" title="നോബൽ സമ്മാനം">നോബൽ സമ്മാനം</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A1%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E2%80%8C_%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%BC%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D" title="ഫ്രഡറിക്‌ ഡിക്ലർക്ക്">ഫ്രഡറിക്‌ ഡിക്ലർക്കിനോടൊപ്പം</a> പങ്കിട്ടു. ഭാരതത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന ദേശീയബഹുമതിയായ <a href="/wiki/%E0%B4%AD%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%82" title="ഭാരതരത്നം">ഭാരതരത്ന</a> പുരസ്കാരം നൽകി 1990 ൽ ഭാരതസർക്കാർ മണ്ടേലയെ ആദരിച്ചു. ഈ പുരസ്കാരം ലഭിക്കുന്ന ഭാരതീയനല്ലാത്ത രണ്ടാമത്തെ വ്യക്തിയും നോബൽ സമ്മാനം ലഭിക്കുന്നതിനു മുൻപ് ഭാരതരത്നം ലഭിച്ച ഏക വിദേശീയനുമായിരുന്നു അദ്ദേഹം. <i><a href="/wiki/%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%99%E0%B5%8D_%E0%B4%B5%E0%B5%8B%E0%B4%95%E0%B5%8D_%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%81_%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%82" class="mw-redirect" title="ലോങ് വോക് റ്റു ഫ്രീഡം">ലോങ് വോക് റ്റു ഫ്രീഡം</a></i> ആണ് ആത്മകഥ.<sup id="cite_ref-lwtf1_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-lwtf1-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%E0%B4%A4%E0%B5%86%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%81" title="തെമ്പു">തെമ്പു</a> എന്ന <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%97%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഗോത്രം (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ഗോത്രത്തിലെ</a> ഒരു രാജകുടുംബത്തിലാണ് മണ്ടേല ജനിച്ചത്. <a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B5%8B%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D_%E0%B4%B9%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B5%BC_%E0%B4%B8%E0%B5%BC%E0%B4%B5%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%95%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B6%E0%B4%BE%E0%B4%B2" title="ഫോർട്ട് ഹെയർ സർവ്വകലാശാല">ഫോർട്ട് ഹെയർ സർവ്വകലാശാലയിലും</a>, <a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E2%80%8D%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BC%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D_%E0%B4%B8%E0%B5%BC%E0%B4%B5%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%95%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B6%E0%B4%BE%E0%B4%B2" title="വിറ്റ്‍വാട്ടർസ്രാന്റ് സർവ്വകലാശാല">വിറ്റവാട്ടർസ്രാന്റ് സർവ്വകലാശാലയിലുമായി</a> നിയമപഠനം പൂർത്തിയാക്കി. <a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%8A%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%AC%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D" title="ജൊഹാനസ്‌ബർഗ്">ജോഹന്നസ്ബർഗിൽ</a> താമസിക്കുന്ന കാലഘട്ടത്തിൽത്തന്നെ <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%9C%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%82" title="സാമ്രാജ്യത്വം">സാമ്രാജ്യത്വവിരുദ്ധ</a> രാഷ്ട്രീയത്തിൽ തൽപ്പരനായിരുന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്കുള്ള പ്രവേശനം <a href="/wiki/%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB_%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്">ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിലൂടെ</a> ആയിരുന്നു. ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ യുവജനസംഘടനയായ യൂത്ത് ലീഗിന്റെ സ്ഥാപകരിൽ പ്രമുഖനായിരുന്നു മണ്ടേല. 1948ലെ കടുത്ത വർണ്ണവിവേചനത്തിന്റെ കാലഘട്ടത്തിൽ മണ്ടേല, പാർട്ടിയിലെ പ്രമുഖസ്ഥാനത്തേക്ക് എത്തിച്ചേർന്നു. തുടക്കത്തിൽ മണ്ടേല അക്രമത്തിന്റെ പാതയിലൂടെയുള്ള ഒരു സമരമാർഗ്ഗമാണ് സ്വീകരിച്ചത്. രാജ്യദ്രോഹം പോലെയുള്ള കുറ്റങ്ങൾ ചുമത്തി അദ്ദേഹത്തെ നിരവധി തവണ ജയിലിലടച്ചിട്ടുണ്ട്. വിധ്വംസനപ്രവർത്തനം നടത്തി എന്നാരോപിച്ച് ജീവപര്യന്തം തടവിനു ശിക്ഷിക്കുകയുണ്ടായി. 27 വർഷത്തോളമാണ് മണ്ടേല ജയിൽവാസം അനുഭവിച്ചത്. </p><p>മണ്ടേലയുടെ ജീവിതത്തിൽ <a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%97%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%BF" class="mw-redirect" title="മഹാത്മാഗാന്ധി">മഹാത്മാഗാന്ധിയുടെ</a> ആശയങ്ങൾ വളരെ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയിരുന്നു. <a href="/wiki/%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB_%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A8%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E2%80%8C" class="mw-redirect" title="ആഫ്രിക്കൻ നാഷനൽ കോൺഗ്രസ്‌">ആഫ്രിക്കൻ നാഷനൽ കോൺഗ്രസിന്റെയും</a> അവരുടെ സായുധവിഭാഗമായ <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%89%E0%B4%82%E0%B4%96%E0%B5%8B%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8B_%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%B5%E0%B5%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഉംഖോണ്ടോ വിസിസ്‌വേ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ഉംഖോണ്ടോ വിസിസ്‌വേയുടെയും</a> നേതാവായിരുന്ന മണ്ടേലയെ <a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A3%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%9A%E0%B4%A8%E0%B4%82" title="വർണ്ണവിവേചനം">വർണ്ണവിവേചനത്തെ</a> എതിർത്തവർ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെയും സമത്വത്തിന്റേയും പ്രതീകമായി കരുതുമ്പോൾ, വർണ്ണവിവേചനത്തെ അനുകൂലിച്ചവർ അദ്ദേഹത്തെയും എ എൻ സിയെയും <a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B4%82" class="mw-redirect" title="കമ്മ്യൂണിസം">കമ്യൂണിസ്റ്റ്‌</a> <a href="/wiki/%E0%B4%A4%E0%B5%80%E0%B4%B5%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%82" title="തീവ്രവാദം">തീവ്രവാദികളായാണു</a> കരുതിയിരുന്നത്‌. <a href="/wiki/2008" title="2008">2008</a> <a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%82%E0%B4%B2%E0%B5%88" title="ജൂലൈ">ജൂലൈ</a> വരെ <a href="/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%AE%E0%B5%87%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB_%E0%B4%90%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE" title="അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ">അമേരിക്കൻ</a> ഗവൺമെന്റ്‌, മണ്ടേലയെ തീവ്രവാദിപട്ടികയിൽ‌ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു‍.<sup id="cite_ref-americabbc1_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-americabbc1-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> വർണ്ണവിവേചനത്തിനെതിരെയുള്ള സമരത്തിന്റെ ഭാഗമായി നടന്ന അക്രമപ്രവർത്തനങ്ങളുടെയും അട്ടിമറികളുടേയും പേരിൽ മണ്ടേലക്ക്‌ 27 വർഷം ജയിൽവാസമനുഷ്ഠിക്കേണ്ടതായി വന്നു. മണ്ടേലയുടെ വംശക്കാർ പ്രായത്തിൽ മുതിർന്നവരെ ബഹുമാനസൂചകമായി സംബോധന ചെയ്യുന്ന മാഡിബ എന്ന പേർ കൊണ്ടാണ് ദക്ഷിണാഫ്രിക്കക്കാർ മണ്ടേലയെ അഭിസംബോധന ചെയ്തിരുന്നത്.<sup id="cite_ref-mandelabio1_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-mandelabio1-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ലോകജനതയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായി മണ്ടേല നടത്തിയ പ്രയത്നങ്ങളെ ആദരിക്കാനായി അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജന്മദിനമായ <a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%82%E0%B4%B2%E0%B5%88_18" title="ജൂലൈ 18">ജൂലൈ 18</a>, നെൽസൺ <i>മണ്ടേല ദിനമായി</i> ആചരിക്കുമെന്ന് 2009 നവംബറിൽ <a href="/wiki/%E0%B4%90%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0_%E0%B4%AA%E0%B5%8A%E0%B4%A4%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B4%AD" title="ഐക്യരാഷ്ട്ര പൊതുസഭ">യു. എൻ. പൊതുസഭ</a> പ്രഖ്യാപിച്ചു.<sup id="cite_ref-mandeladay1_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-mandeladay1-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 2013 ഡിസംബർ 5 നു ജോഹന്നാസ് ബർഗിലെ സ്വവസതിയിൽ വെച്ച് മണ്ടേല അന്തരിച്ചു.<sup id="cite_ref-mandeladies1_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-mandeladies1-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ആദ്യകാല_ജീവിതം"><span id=".E0.B4.86.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.AF.E0.B4.95.E0.B4.BE.E0.B4.B2_.E0.B4.9C.E0.B5.80.E0.B4.B5.E0.B4.BF.E0.B4.A4.E0.B4.82"></span>ആദ്യകാല ജീവിതം</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=1" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: ആദ്യകാല ജീവിതം"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ജനനം-ബാല്യം_1918–1936"><span id=".E0.B4.9C.E0.B4.A8.E0.B4.A8.E0.B4.82-.E0.B4.AC.E0.B4.BE.E0.B4.B2.E0.B5.8D.E0.B4.AF.E0.B4.82_1918.E2.80.931936"></span>ജനനം-ബാല്യം 1918–1936</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=2" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: ജനനം-ബാല്യം 1918–1936"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95" class="mw-redirect" title="ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക">ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ</a> കിഴക്കൻ കേപ്‌ പ്രവിശ്യയിലെ <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B5%BB%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B5%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="ട്രാൻസ്കെയിൻ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ട്രാൻസ്കെയിൻ പ്രദേശം</a> ഭരിച്ചിരുന്ന തെംബു വംശത്തിൽപ്പെട്ടതാണ് മണ്ടേലയുടെ കുടുംബം.<sup id="cite_ref-AllAfrica_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-AllAfrica-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ഉംടാട ജില്ലയിലെ മ്‌വേസോ ഗ്രാമത്തിലാണ്‌ അദ്ദേഹം ജനിച്ചത്‌.<sup id="cite_ref-AllAfrica12_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-AllAfrica12-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> മണ്ടേലയുടെ മാതാവ്‌ <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%96%E0%B5%8A%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B5%BB_%E0%B4%97%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഖൊയിസാൻ ഗോത്രം (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ഖൊയിസാൻ</a> (തെക്കൻ ആഫ്രിക്കയിലെ ഭൂരിപക്ഷമായ ബന്തു വിഭാഗത്തിൽപ്പെടാത്ത വംശം) വംശത്തിൽപ്പെട്ടവരായിരുന്നു. മണ്ടേലയുടെ പിതാവ് <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%97%E0%B4%BE%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%B2_%E0%B4%B9%E0%B5%86%E0%B5%BB%E0%B4%B1%E0%B4%BF_%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%AB%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B4%A8%E0%B5%88%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഗാഡ്‌ല ഹെൻറി മ്‌ഫാകനൈസ്വ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ഗാഡ്‌ല ഹെൻറി മ്‌ഫാകനൈസ്വ</a> (1880-1928) പാരമ്പര്യനിയമപ്രകാരം പിന്തുടർച്ചാവകാശമില്ലായിരുന്നിട്ടും മ്‌വേസോയുടെ ഭരണാധികാരിയായി.<sup id="cite_ref-guillonieu1_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-guillonieu1-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> എന്നാൽ കോളനിഭരണത്തിനോടുള്ള എതിർപ്പ് കാരണം ഈ സ്ഥാനം അദ്ദേഹത്തിനു നഷ്ടപ്പെട്ടു. തുടർന്ന് പ്രിവി കൗൺസിൽ അംഗമായിരുന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ സഹായത്തോടെ ഈ സ്ഥാനത്ത് <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%97%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%BE%E0%B4%AC_%E0%B4%A1%E0%B4%BE%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B5%BB%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%AC%E0%B5%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="ജോൺഗിന്റാബ ഡാലിൻഡ്യേബോ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ജോൺഗിന്റാബ ഡാലിൻഡ്യേബോ</a> അവരോധിക്കപ്പെട്ടു. ഗാഡ്‌ല ഹെൻറി മ്‌ഫാകനൈസ്വയുടെ മൂന്നാമത്തെ ഭാര്യയായ നോസികേനി ഫായിയായിരുന്നു മണ്ടേലയുടെ മാതാവ്‌.<sup id="cite_ref-nobel11_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-nobel11-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>മണ്ടേലയും രണ്ട് സഹോദരിമാരും അമ്മയുടെ ഗ്രാമത്തിലാണ് വളർന്നത്. ബാലനായിരുന്നപ്പോൾ അദ്ദേഹം പശുക്കളെ മേക്കുന്ന ജോലി അടക്കം വീട്ടുജോലികളെല്ലാം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> മാതാപിതാക്കൾ നിരക്ഷരരായിരുന്നുവെങ്കിലും, മതകാര്യങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധാലുക്കളായിരുന്നു. മണ്ടേലക്ക് ഏഴു വയസ്സുള്ളപ്പോൾ കുട്ടിയെ അടുത്തുള്ള പള്ളിയിൽ മതപഠനത്തിനായി ചേർത്തു. കൂടുതൽ സമയവും മറ്റു കുട്ടികളോടൊപ്പം കളിക്കുന്നതിലായിരുന്നു അന്ന് മണ്ടേലക്ക് താൽപര്യം. അക്കാലത്ത് സ്കൂളിലെ ഒരദ്ധ്യാപകനായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ നാടൻപേരിനോട് നെൽസൺ എന്നുകൂടി കൂട്ടിച്ചേർത്തത്. മണ്ടേലക്ക് ഒമ്പതു വയസ്സുള്ളപ്പോൾ പിതാവ് ശ്വാസകോശസംബന്ധമായ രോഗങ്ങളാൽ അന്തരിച്ചു. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="വിദ്യാഭ്യാസം"><span id=".E0.B4.B5.E0.B4.BF.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.AF.E0.B4.BE.E0.B4.AD.E0.B5.8D.E0.B4.AF.E0.B4.BE.E0.B4.B8.E0.B4.82"></span>വിദ്യാഭ്യാസം</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=3" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: വിദ്യാഭ്യാസം"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:Young_Mandela.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Young_Mandela.jpg/220px-Young_Mandela.jpg" decoding="async" width="220" height="301" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Young_Mandela.jpg/330px-Young_Mandela.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Young_Mandela.jpg/440px-Young_Mandela.jpg 2x" data-file-width="955" data-file-height="1308" /></a><figcaption>മണ്ടേല-1937 ൽ എടുത്ത ചിത്രം</figcaption></figure> <p>തെംബു ഗോത്രത്തിന്റെ നേതൃപാരമ്പര്യം പിന്തുടരാനായി, ഏഴാമത്തെ വയസിൽ മണ്ടേല വിദ്യാഭ്യാസമാരംഭിച്ചു. മണ്ടേലക്കായിരുന്നു കുടുംബത്തിൽ ആദ്യമായി സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസം ലഭിച്ചത്. അക്കാലത്തെ ടീച്ചറായിരുന്ന മിസ് എംഡിംഗാനെയാണ് <i>നെൽസൺ</i> എന്ന <a href="/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%80%E0%B4%B7%E0%B5%8D" class="mw-redirect" title="ഇംഗ്ലീഷ്">ഇംഗ്ലീഷ്</a> പേര് അദ്ദേഹത്തിനു നൽകിയത് <sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> പിതാവിന്റെ മരണത്തെ തുടർന്ന് <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%97%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%BE%E0%B4%AC_%E0%B4%A1%E0%B4%BE%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B5%BB%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%AC%E0%B5%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="ജോൺഗിന്റാബ ഡാലിൻഡ്യേബോ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">റീജന്റ്‌ ജോൺഗിന്റാബ</a> മണ്ടേലയുടെ രക്ഷാകർത്തസ്ഥാനം ഏറ്റെടുത്തു. റീജന്റിന്റെ കൊട്ടാരത്തിനടുത്തുള്ള വെസ്ലിയൻ മിഷൻ സ്കൂളിൽ വിദ്യാഭ്യാസം തുടർന്നു. ക്ലാർക്ക്ബറി ബോർഡിംഗ്‌ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിൽ പതിനാറാമത്തെ വയസ്സിൽ ചേർന്ന അദ്ദേഹം ജൂനിയർ സർട്ടിഫിക്കറ്റ്‌ രണ്ട്‌ വർഷംകൊണ്ട്‌ പൂർത്തിയാക്കി. ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ കറുത്ത വർഗ്ഗക്കാർക്കുവേണ്ടിയുള്ള പാശ്ചാത്യരീതിയിലുള്ള ഒരു മികച്ച സ്കൂളായിരുന്നു ക്ലാർക്ക്ബറി.<sup id="cite_ref-BBC90th_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-BBC90th-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> പിതാവിന്റെ പ്രിവി കൗൺസിലർ പദവി ഏറ്റെടുക്കാൻ നിയുക്തനായ അദ്ദേഹം, 1937-ൽ, തെംബു രാജകുടുംബാംഗങ്ങൾ പഠിക്കാറുള്ള ഫോർട്ട് ബ്യൂഫോർട്ടിലെ വെസ്‌ലിയക് കോളേജിലെ <a href="/wiki/%E0%B4%B9%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B5%BD%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8C%E0%B5%BA_%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B9%E0%B5%86%E0%B5%BB%E0%B4%B8%E0%B5%80%E0%B4%B5%E0%B5%8D_%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%82%E0%B5%BE" title="ഹെയാൽഡ്ടൌൺ കോമ്പ്രിഹെൻസീവ് സ്ക്കൂൾ">ഹെൽദ്ടൗൺ കോമ്പ്രഹൻസീവ് സ്കൂളിൽ</a> ചേർന്നു.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> സ്കൂളിലെ പ്രധാനാധ്യാപകൻ ഇംഗ്ലീഷ് രീതിയിലുള്ള വിദ്യാഭ്യാസത്തിനായിരുന്നു ഊന്നൽ നൽകിയിരുന്നതെങ്കിലും, ആഫ്രിക്കൻ സംസ്കാരവും ചരിത്രവും പഠിക്കാനായിരുന്നു മണ്ടേല താൽപര്യപ്പെട്ടത്. ഒഴിവു സമയങ്ങളിൽ ദീർഘദൂര ഓട്ടവും, ബോക്സിംഗും മണ്ടേല പരിശീലിച്ചിരുന്നു. </p><p>മെട്രികുലേഷൻ വിജയിച്ചതിനുശേഷം <a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B5%8B%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D_%E0%B4%B9%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B5%BC_%E0%B4%B8%E0%B5%BC%E0%B4%B5%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%95%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B6%E0%B4%BE%E0%B4%B2" title="ഫോർട്ട് ഹെയർ സർവ്വകലാശാല">ഫോർട്ട്‌ ഹെയർ സർവ്വകലാശാലയിൽ</a> ആണ് മണ്ടേല ഉപരിപഠനത്തിനായി ചേർന്നത്. കറുത്ത വംശജർക്കു വേണ്ടിയുള്ള മികച്ച ഒരു സ്ഥാപനമായിരുന്നു ഫോർട്ട് ഹെയർ സർവ്വകലാശാല. പ്രധാനമായും, <a href="/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%80%E0%B4%B7%E0%B5%8D_%E0%B4%AD%E0%B4%BE%E0%B4%B7" title="ഇംഗ്ലീഷ് ഭാഷ">ഇംഗ്ലീഷ് ഭാഷ</a>, <a href="/wiki/%E0%B4%A8%E0%B4%B0%E0%B4%B5%E0%B4%82%E0%B4%B6%E0%B4%B6%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82" title="നരവംശശാസ്ത്രം">നരവംശശാസ്ത്രം</a>, <a href="/wiki/%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%80%E0%B4%AF%E0%B4%82" title="രാഷ്ട്രീയം">രാഷ്ട്രീയം</a> എന്നീ വിഷയങ്ങളാണ് മണ്ടേല ബിരുദപഠനത്തിനായി തിരഞ്ഞെടുത്തത്. ആദ്യവർഷം പഠിക്കാനുള്ള വിഷയങ്ങളിൽ നിയമം കൂടി ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നു. അവിടെവച്ചാണ്‌ പിന്നീട് ദീർഘകാലസുഹൃത്തായിത്തീർന്ന <a href="/wiki/%E0%B4%92%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B5%BC_%E0%B4%9F%E0%B4%BE%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B5%8B" title="ഒലിവർ ടാംബോ">ഒളിവർ തംബുവിനെ</a> പരിചയപ്പെട്ടത്.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> സാമ്രാജ്യത്വത്തിനെതിരേ പോരാടുന്ന ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിൽ സുഹൃത്തുക്കൾ പലരും അംഗങ്ങളായിരുന്നുവെങ്കിലും, മണ്ടേല തുടക്കത്തിൽ ഇത്തരം പൊതുപ്രവർത്തനത്തിൽ യാതൊരു താൽപര്യവും കാണിച്ചിരുന്നില്ല. മാത്രവുമല്ല, <a href="/wiki/%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BE%E0%B4%82_%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%95%E0%B4%AE%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B5%81%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%82" title="രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധം">രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധകാലത്ത്</a> അദ്ദേഹം <a href="/wiki/%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BB" class="mw-redirect" title="ബ്രിട്ടൻ">ബ്രിട്ടന്ന്</a> അനുകൂലമായി സംസാരിക്കുകപോലും ചെയ്തിരുന്നു.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> എന്നാൽ പിന്നീട് സ്റ്റുഡന്റ്സ് റെപ്രസന്റേറ്റീവ് കൗൺസിലിൽ മണ്ടേല അംഗമായി. സ്റ്റുഡന്റ്‌ റപ്രസന്റേറ്റിവ്‌ കൗൺസിൽ സർവ്വകലാശാല നിയമങ്ങൾക്കെതിരെ നടത്തിയ സമരത്തിൽ മണ്ടേല പങ്കെടുക്കുകയും, തുടർന്ന് അദ്ദേഹത്തെ സർവ്വകലാശാല പുറത്താക്കുകയും ചെയ്തു. ബിരുദം പൂർത്തിയാക്കാനാവാതെ അദ്ദേഹത്തിനു സർവ്വകലാശാല വിട്ടിറങ്ങേണ്ടി വന്നു.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ജൊഹാനസ്‌ബർഗിൽ"><span id=".E0.B4.9C.E0.B5.8A.E0.B4.B9.E0.B4.BE.E0.B4.A8.E0.B4.B8.E0.B5.8D.E2.80.8C.E0.B4.AC.E0.B5.BC.E0.B4.97.E0.B4.BF.E0.B5.BD"></span>ജൊഹാനസ്‌ബർഗിൽ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=4" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: ജൊഹാനസ്‌ബർഗിൽ"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ഫോർട്‌ ഹെയർ വിട്ടതിനുശേഷം ജോൺഗിന്റാബ, മണ്ടേലയെ വിവാഹം കഴിപ്പിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. വിവാഹത്തിനു താൽപര്യമില്ലാത്തതിനാൽ മണ്ടേല <a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%8A%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%AC%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D" title="ജൊഹാനസ്‌ബർഗ്">ജൊഹാനസ്‌ബർഗിലേക്ക്‌</a> ഓടിപ്പോയി<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ഒരു ഖനിയിൽ കാവൽക്കാരനായി ജോലിനോക്കാൻ തുടങ്ങി. മുതലാളിത്തത്തിന്റെ ക്രൂരതകൾ മണ്ടേല മനസ്സിലാക്കിത്തുടങ്ങിയത് ഖനിയിലെ ആ ചുരുങ്ങിയ കാലത്തെ ജോലിക്കിടയിലണ്.<sup id="cite_ref-NMF_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-NMF-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> പുതിയ ജോലിക്കാരൻ ഒരു ഒളിച്ചോട്ടക്കാരനാണെന്നറിഞ്ഞപ്പോൾ ഖനിയിലെ മേലധികാരി മണ്ടേലയെ അവിടെനിന്നും പിരിച്ചുവിട്ടു.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ജോഹന്നസ്ബർഗ് ജീവിതത്തിനിടക്കാണ് മണ്ടേല ഒരു സുഹൃത്തു വഴി <a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B5%BE%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BC_%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%B2%E0%B5%81" title="വാൾട്ടർ സിസുലു">വാൾട്ട‍ർ സിസുലുവിനെ</a> പരിചയപ്പെടുന്നത്. സിസുലുവിന്റെ ശുപാർശയിൽ മണ്ടേലക്ക് ഒരു അഭിഭാഷകന്റെ ഓഫീസിൽ ഗുമസ്തനായി ജോലി ലഭിച്ചു. <a href="/wiki/%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB_%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്">ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ</a> നയങ്ങളോട് പിന്തുണ പുലർത്തിയിരുന്ന കുറേ ആളുകളാണ് അവിടെ ജോലി ചെയ്തിരുന്നത്. ഇവിടെ വെച്ച് മണ്ടേല, കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി പ്രവർത്തകരെ പരിചയപ്പെടുകയുണ്ടായി. പാർട്ടിക്ലാസ്സുകളിൽ പങ്കെടുക്കുകയും, ചർച്ചകളിൽ ഭാഗഭാക്കാകുകയും ചെയ്തെങ്കിലും <a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B4%82" class="mw-redirect" title="കമ്മ്യൂണിസം">കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ്</a> പാർട്ടി അംഗത്വം നേടാൻ അദ്ദേഹം ശ്രമിച്ചില്ല. <a href="/wiki/%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%B0%E0%B5%80%E0%B4%B6%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%B0%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%82" title="നിരീശ്വരവാദം">നിരീശ്വരവാദത്തെ</a> പിന്തുണക്കുന്ന കമ്മ്യൂണിസ്റ്റു പാർട്ടിയുമായുള്ള ബന്ധം തന്റെ <a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%81%E0%B4%AE%E0%B4%A4%E0%B4%82" title="ക്രിസ്തുമതം">ക്രൈസ്തവമതവിശ്വാസത്തിനു</a> പരുക്കേൽപ്പിക്കുമെന്ന് അക്കാലത്ത് വിശ്വസിച്ചിരുന്നതായി മണ്ടേല പിന്നീട് രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ജോലിക്കിടയിൽ മണ്ടേല യൂണിവേർസിറ്റി ഒഫ്‌ സൗത്ത്‌ ആഫ്രിക്കയിൽനിന്നും ബി. എ ബിരുദമെടുക്കുകയും <a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E2%80%8D%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BC%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D_%E0%B4%B8%E0%B5%BC%E0%B4%B5%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%95%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B6%E0%B4%BE%E0%B4%B2" title="വിറ്റ്‍വാട്ടർസ്രാന്റ് സർവ്വകലാശാല">യൂണിവേർസിറ്റി ഒഫ്‌ വിറ്റ്വാട്ടർസ്രാൻഡിൽ</a> നിയമപഠനം തുടങ്ങുകയും ചെയ്തു.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>തന്റെ ജോലിയിൽ നിന്നും ലഭിച്ചിരുന്ന വരുമാനം തുച്ഛമായിരുന്നതുകൊണ്ട് <a href="/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0" title="അലക്സാണ്ട്ര">അലക്സാണ്ട്രയിൽ</a> ഒരു കുടുംബത്തോടൊപ്പമാണ് മണ്ടേല താമസിച്ചിരുന്നത്.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> മോശം ജീവിതസാഹചര്യങ്ങളുള്ള ഒരു പ്രദേശമായിരുന്നു അലക്സാണ്ട്ര. കൂടാതെ അക്രമവും <a href="/wiki/%E0%B4%A6%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%82" title="ദാരിദ്ര്യം">ദാരിദ്ര്യവും</a> കൊണ്ട് അലക്സാണ്ട്രയിലെ ജനങ്ങൾ പൊറുതിമുട്ടിയിരുന്നു. സാധാരണ ജനങ്ങൾക്കൊപ്പം ഇടപഴകി അവരുടെ പ്രശ്നങ്ങൾ മനസ്സിലാക്കാനും, ഒപ്പം പണം ലാഭിക്കാനും മണ്ടേല വിറ്റ്വാട്ടർസ്രാൻഡിലുള്ള ഒരു തൊഴിലാളി കോളനിയിലേക്ക് താമസം മാറുകയുണ്ടായി. വിവിധ ഖനികളിൽ ജോലിചെയ്തിരുന്ന പല ഗോത്രങ്ങളിലുള്ള ആളുകൾ ഒന്നിച്ചുതാമസിച്ച ഒരു കോളനിയായിരുന്നു അത്.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1941 ൽ ജോൺഗിന്റാബ, മണ്ടേലയെ വിറ്റ്വാട്ടർസ്രാൻഡിൽ ചെന്നു കണ്ട് തെംബുലാൻഡിലേക്ക് തിരിച്ചുവരാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടു. 1943 ൽ ബിരുദം പൂർത്തിയാക്കിയ മണ്ടേലക്ക്, തെംബുലാൻഡിലെ കൗൺസിലറാകാൻ താൽപര്യമുണ്ടായിരുന്നില്ല. അവശതയനുഭവിക്കുന്ന കറുത്ത വർഗ്ഗക്കാർക്കുവേണ്ടി സമരം നയിക്കാനാണ് അദ്ദേഹം തീരുമാനിച്ചിരുന്നത്.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="രാഷ്ട്രീയപ്രവർത്തനം"><span id=".E0.B4.B0.E0.B4.BE.E0.B4.B7.E0.B5.8D.E0.B4.9F.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B5.80.E0.B4.AF.E0.B4.AA.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B4.B5.E0.B5.BC.E0.B4.A4.E0.B5.8D.E0.B4.A4.E0.B4.A8.E0.B4.82"></span>രാഷ്ട്രീയപ്രവർത്തനം</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=5" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: രാഷ്ട്രീയപ്രവർത്തനം"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="എ.എൻ.സി.യൂത്ത്_ലീഗ്"><span id=".E0.B4.8E..E0.B4.8E.E0.B5.BB..E0.B4.B8.E0.B4.BF..E0.B4.AF.E0.B5.82.E0.B4.A4.E0.B5.8D.E0.B4.A4.E0.B5.8D_.E0.B4.B2.E0.B5.80.E0.B4.97.E0.B5.8D"></span>എ.എൻ.സി.യൂത്ത് ലീഗ്</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=6" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: എ.എൻ.സി.യൂത്ത് ലീഗ്"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>വിറ്റ്വാട്ടർസ്രാൻഡ് സർവ്വകലാശാലയിൽ നിയമപഠനം നടത്തിയിരുന്നവരിൽ ഏക കറുത്തവർഗ്ഗക്കാരനായിരുന്നു മണ്ടേല. വർണ്ണവിവേചനത്തിന്റെ ദൂഷ്യഫലങ്ങളെക്കുറിച്ച് ഏറെ ബോധവാനായിരുന്ന മണ്ടേല, സർവ്വകലാശാലയിലെ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ്പ്രവർത്തകരായ വെളുത്ത വംശജരുമായി സൗഹൃദം സ്ഥാപിച്ചു. <a href="/wiki/%E0%B4%B1%E0%B5%82%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D_%E0%B4%AB%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D" title="റൂത്ത് ഫസ്റ്റ്">റൂത്ത് ഫസ്റ്റ്</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B5%8B_%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%B5%E0%B5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ജോ സ്ലോവ് (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ജോ സ്ലോവ്</a> എന്നിവരായിരുന്നു സർവ്വകലാശാലയിലെ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ പ്രവർത്തകർ.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-mmrf1_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-mmrf1-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-nmc1_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-nmc1-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> വാൾട്ടർ സിസുലുവിന്റെ ആശയങ്ങൾ മണ്ടേലയെ ഏറെ സ്വാധീനിച്ചിരുന്നു. <a href="/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%9F%E0%B4%BF%E0%B4%AE%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%82" title="അടിമത്തം">അടിമത്തത്തിനെതിരേയും</a>, <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%9C%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%82" title="സാമ്രാജ്യത്വം">സാമ്രാജ്യത്വതിനെതിരേയും</a> സമരം ചെയ്തുകൊണ്ടിരുന്ന കമ്മ്യൂണിസ്റ്റുകാരുമായുള്ള സൗഹൃദത്തിന്റെ സ്വാധീനത്തിൽ നിന്നാണ് കറുത്തവർഗ്ഗക്കാരുടെ രാഷ്ട്രീയമോചനത്തിനായുള്ള സമരത്തിന് വേണ്ടി അവർ തന്നെ സ്വയം പര്യാപ്തരാവണമെന്ന ആശയത്തിൽ മണ്ടേല എത്തിച്ചേരുന്നത്. മണ്ടേലയും, കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് ആശയങ്ങളോടുകൂടി പ്രവർത്തിക്കുന്ന സംഘടനയായ ആഫ്രിക്കൻ നാഷണലിസ്റ്റിന്റെ നേതാവ് ആന്റൺ ലെംബാഡേയും ചേർന്ന് ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിന് ഒരു യുവജനവിഭാഗത്തിന്റെ ആവശ്യകതയെക്കുറിച്ച് എ.എൻ.സിയുടെ പ്രസിഡന്റ് ക്സുമായോട് സംസാരിക്കുകയുണ്ടായി. 1944 ലെ ഈസ്റ്റർ ദിനത്തിൽ ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ് യൂത്ത് ലീഗ് സ്ഥാപിതമായി. ലെംബാഡെയായിരുന്നു ലീഗിന്റെ ആദ്യ പ്രസിഡന്റ്. നെൽസൺ മണ്ടേല എക്സിക്യൂട്ടീവ് കമ്മിറ്റി അംഗമായിരുന്നു. 1947 ൽ ലെംബാഡെയുടെ മരണത്തോടെ മണ്ടേല യൂത്ത് ലീഗിന്റെ പ്രസിഡന്റായി. <sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ആഫ്രിക്കാൻസ് ഭാഷ സംസാരിക്കുന്ന <a href="/wiki/%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%B1%E0%B5%8B%E0%B4%AA%E0%B5%8D" class="mw-redirect" title="യൂറോപ്">യൂറോപ്യൻ</a> വംശജരായ <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="ആഫ്രിക്കാനർ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ആഫ്രിക്കാനർക്ക്</a> ആധിപത്യമുള്ളതും, വർണ്ണവിവേചനത്തിനും വംശീയമായ വേർ‍തിരിവിനും വേണ്ടി നിലകൊണ്ടിരുന്നതുമായ <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B5%BD_%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BF(%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95)&action=edit&redlink=1" class="new" title="നാഷണൽ പാർട്ടി(ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക) (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">നാഷണൽ പാർട്ടിയുടെ</a> 1948-ലെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ്‌ വിജയത്തിനുശേഷം<sup id="cite_ref-npv1_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-npv1-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, മണ്ടേല, <a href="/wiki/%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB_%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്">ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ</a> 1952-ലെ സമരത്തിലും 1955-ലെ പീപ്പിൾസ്‌ കോൺഗ്രസ്സിലും സജീവമായി പങ്കെടുക്കുകയുണ്ടായി. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="നിയമലംഘന_പ്രസ്ഥാനം"><span id=".E0.B4.A8.E0.B4.BF.E0.B4.AF.E0.B4.AE.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.98.E0.B4.A8_.E0.B4.AA.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B4.B8.E0.B5.8D.E0.B4.A5.E0.B4.BE.E0.B4.A8.E0.B4.82"></span>നിയമലംഘന പ്രസ്ഥാനം</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=7" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: നിയമലംഘന പ്രസ്ഥാനം"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1950 ൽ മണ്ടേല എ.എൻ.സിയുടെ ദേശീയ എക്സിക്യുട്ടീവിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> അക്കൊല്ലം <a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%8A%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%AC%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D" title="ജൊഹാനസ്‌ബർഗ്">ജോഹന്നസ്ബർഗിൽ</a> നടന്ന ഒരു കൺവെൻഷനെ തുടർന്ന് ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചനത്തിനെതിരേ സമാന ലക്ഷ്യങ്ങളുള്ള സംഘടനകൾ ഒരു സമരം നടത്തുകയുണ്ടായി.<sup id="cite_ref-aap1950_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-aap1950-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> മണ്ടേല ഈ സമരത്തിനെതിരായിരുന്നു. ഈ സമരം <a href="/wiki/%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB_%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്">ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ</a> നേതൃത്വത്തിലുള്ളതല്ലായിരുന്നു. കൂടാതെ സമരത്തെ അടിച്ചമർത്താൻ സർക്കാൻ എന്തു നടപടിയും സ്വീകരിച്ചേക്കാമെന്നും മണ്ടേലക്കറിയാമായിരുന്നു. ഈ സമരത്തിനെ തുടർന്ന് സർക്കാർ ആന്റി കമ്മ്യൂണിസം സപ്രഷൻ ആക്ട് കൊണ്ടു വന്നു. ഇതുപ്രകാരം എല്ലാത്തരം സമരങ്ങളും നിരോധിക്കപ്പെട്ടു. 1951 ൽ നടന്ന ദേശീയ സമ്മേളനത്തിൽ വച്ച് മണ്ടേല, ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ ദേശീയ പ്രസിഡന്റായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. കറുത്ത വർഗ്ഗക്കാരുടെ ഒരു മുന്നണി രൂപീകരിക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ച് മണ്ടേല ആലോചിച്ചിരുന്നുവെങ്കിലും വേണ്ടത്ര പിന്തുണ കിട്ടാതിരുന്നതുകൊണ്ട് ആ ആശയം നടപ്പിലായില്ല.<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ഇക്കാലത്ത് <a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B4%82" class="mw-redirect" title="കമ്മ്യൂണിസം">കമ്മ്യൂണിസത്തെ</a> കൂടുതൽ അടുത്തറിയാനായി മണ്ടേല ശ്രമിച്ചു. <a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B5%BE_%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="കാൾ മാർക്സ്">കാൾ മാർക്സ്</a>, <a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%86%E0%B4%A1%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D_%E0%B4%8F%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="ഫ്രെഡറിക് ഏംഗൽസ്">ഫ്രെഡറിക് ഏംഗൽസ്</a>, <a href="/wiki/%E0%B4%B2%E0%B5%86%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B5%BB" class="mw-redirect" title="ലെനിൻ">ലെനിൻ</a>, <a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B5%E0%B5%8B_%E0%B4%B8%E0%B5%87%E0%B4%A4%E0%B5%82%E0%B4%99%E0%B5%8D" title="മാവോ സേതൂങ്">മാവോ സേതൂങ്</a> തുടങ്ങിയവരുടെ രചനകൾ അദ്ദേഹം വായിച്ചു മനസ്സിലാക്കാൻ തുടങ്ങി. <a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%88%E0%B4%B0%E0%B5%81%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%95_%E0%B4%AD%E0%B5%97%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%82" title="വൈരുദ്ധ്യാത്മക ഭൗതികവാദം">വൈരുദ്ധ്യാത്മക ഭൗതികവാദം</a> എന്ന ആശയത്തിൽ മണ്ടേല വളരെധികം ആകൃഷ്ടനായിരുന്നു.<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1952 ൽ മണ്ടേല, ഒരു നിയമസഹായസ്ഥാപനത്തിൽ ഉദ്യോഗം ആരംഭിക്കുകയും, അതോടൊപ്പം തന്നെ രാഷ്ട്രീയപ്രവർത്തനത്തിൽ സജീവമാകാനും തുടങ്ങി. </p><p>1952ൽ വർണ്ണവിവേചനത്തിനെതിരേ പോരാടുന്ന ചില ഇന്ത്യൻ സംഘടനകളോടും, കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പ്രസ്ഥാനങ്ങളോടുമൊപ്പം സഹകരിച്ച് ഒരു നിയമലംഘന മുന്നേറ്റത്തിന് എ.എൻ.സി രൂപം കൊടുക്കുകയുണ്ടായി.<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF" title="ഇന്ത്യ">ഇന്ത്യയിൽ</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B5%8B%E0%B4%B9%E0%B5%BB%E0%B4%A6%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%95%E0%B4%B0%E0%B4%82%E0%B4%9A%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A6%E0%B5%8D_%E0%B4%97%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%BF" class="mw-redirect" title="മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി">ഗാന്ധി</a> കൊണ്ടു വന്ന അക്രമരഹിത സമരമാർഗ്ഗമാണ് എ.എൻ.സി. തങ്ങളുടെ പുതിയ സമരരീതിയായി സ്വീകരിച്ചത്. ചില വിമർശനങ്ങൾ ഉയർന്നുവെന്നാലും, തികച്ചും പ്രായോഗികമായ രീതി ഇതുതന്നെയാണെന്ന് മണ്ടേല ഉറച്ചു വിശ്വസിച്ചു.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1952 ജൂൺ 22 ന് ഡർബനിലെ ഒരു റാലിയിൽ പങ്കെടുത്ത് സംസാരിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കവെ മണ്ടേലയെ പോലീസ് അറസ്റ്റ് ചെയ്തു. വിചാരണക്കുശേഷം, മാർഷൽ സ്ക്വയറിലെ ജയിലിലടച്ചു.<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> എ.എൻ.സി.യുടെ അംഗബലം ദ്രുതഗതിയിൽ വർദ്ധിക്കുകയായിരുന്നു. പോലീസിന്റെ ഭാഗത്തുനുന്ന് പ്രതികാരനടപടികളും അറസ്റ്റും അതോടൊപ്പം തന്നെ വർദ്ധിച്ചു. പ്രക്ഷോഭങ്ങളെ നേരിടാനും, അമർച്ച ചെയ്യാനും ഏതാനും കരിനിയമങ്ങളും സർക്കാർ തിടുക്കത്തിൽ പാസ്സാക്കി.ട്രാൻസ്വാൾ എ.എൻ.സി.പ്രസിഡന്റായിരുന്നു ജെ.ബി.മാർക്സിനെ സർക്കാർ പൊതുചടങ്ങുകളിൽ പങ്കെടുക്കുന്നതിൽ നിന്നും വിലക്കി. പാർട്ടിക്കുവേണ്ടി പൊതുരംഗത്ത് പ്രവർത്തിക്കാൻ കഴിയാതിരുന്ന മാർക്സ് തന്റെ സ്ഥാനത്തേക്ക് മണ്ടേലയുടെ പേര് ശുപാർശ ചെയ്തു. ഒക്ടോബർ മുതൽ മണ്ടേല, ട്രാൻസ്വാൾ എ.എൻ.സി പ്രസിഡന്റിന്റെ സ്ഥാനം കൂടി ഏറ്റെടുത്തു.<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ഈ സമയത്ത്‌ മണ്ടേല <a href="/wiki/%E0%B4%92%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B5%BC_%E0%B4%9F%E0%B4%BE%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B5%8B" title="ഒലിവർ ടാംബോ">ഒളിവർ തംബുവിനോടൊപ്പം</a>, കറുത്ത വർഗ്ഗക്കാർക്ക്‌ തുഛമായ ചിലവിലോ, സൗജന്യമായോ നിയമസഹായം നൽകാനായി, മണ്ടേല ആന്റ്‌ തംബൊ എന്ന സ്ഥാപനം രൂപവത്കരിച്ചു.<span class="error mw-ext-cite-error" lang="ml" dir="ltr">ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <code><ref></code> ടാഗ്; അസാധുവായ പേരുകൾ, ഉദാ: too many</span> 1952 - 1959 കാലത്ത്‌ നാഷനൽ പാർട്ടിക്കെതിരായി കൂടുതൽ കടുത്ത സമരമുറകൾക്കായി ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിലെ പുതിയ തലമുറയിൽ‌പ്പെട്ടവർ ആവശ്യപ്പെടാൻ തുടങ്ങി.<sup id="cite_ref-ANCStatement_49-0" class="reference"><a href="#cite_note-ANCStatement-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ഏ എൻ സിയുടെ നേതാക്കളായ <a href="/wiki/%E0%B4%86%E0%B5%BD%E0%B4%AC%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E2%80%8C_%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B5%82%E0%B4%B2%E0%B4%BF" title="ആൽബർട്ട്‌ ലിതൂലി">ആൽബർട്ട്‌ ലിതൂലി</a>, <a href="/wiki/%E0%B4%92%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B5%BC_%E0%B4%9F%E0%B4%BE%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B5%8B" title="ഒലിവർ ടാംബോ">ഒലിവർ ടാംബോ</a>, <a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B5%BE%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BC_%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%B2%E0%B5%81" title="വാൾട്ടർ സിസുലു">വാൾട്ടർ സിസുലു</a> എന്നിവർക്ക്‌ കാര്യങ്ങൾ വളരെ വേഗത്തിലാണ്‌ നീങ്ങുന്നതെന്നും അവരുടെ നേതൃസ്ഥാനപദവികൾതന്നെ ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുന്നുവെന്നും‌ തോന്നാൻ തുടങ്ങി.<sup id="cite_ref-ANCStatement_49-1" class="reference"><a href="#cite_note-ANCStatement-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> അതിനാൽ അവർ ഇന്ത്യൻ വംശജർ, വർണ്ണവിവേചനത്തിനെതിരെ നിന്ന വളരെ ചെറിയ വിഭാഗം വെള്ളക്കാർ എന്നിവരുമായി വ്യാപകമായ ഒരു സഖ്യമുണ്ടാക്കി.<sup id="cite_ref-ANCStatement_49-2" class="reference"><a href="#cite_note-ANCStatement-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1959-ൽ തീവ്രവാദികളായ പല ആളുകളും <a href="/wiki/%E0%B4%98%E0%B4%BE%E0%B4%A8" title="ഘാന">ഘാന</a>, <a href="/wiki/%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B5%BB%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B5%BE" class="mw-redirect" title="ട്രാൻസ്‌വാൾ">ട്രാൻസ്‌വാൾ</a> ആസ്ഥാനമായുള്ള ബസോതോ എന്നിവയുടെ സഹായത്താൽ, <a href="/wiki/%E0%B4%B1%E0%B5%8B%E0%B4%AC%E0%B5%86%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D_%E0%B4%B8%E0%B5%8A%E0%B4%AC%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B5%87" title="റോബെർട്ട് സൊബുക്വേ">റോബർട്ട്‌ സൊബൂകെ</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8B_%E0%B4%B2%E0%B5%86%E0%B4%AC%E0%B4%BE%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="പോട്ട്‌ലാക്കോ ലെബാല്ലോ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">പോട്ട്‌ലാക്കോ ലെബാല്ലോ</a> എന്നിവരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ, <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B5%BB_%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E2%80%8C_%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E2%80%8C" title="പാൻ ആഫ്രിക്കനിസ്റ്റ്‌ കോൺഗ്രസ്‌">പാൻ ആഫ്രിക്കനിസ്റ്റ്‌ കോൺഗ്രസ്‌</a> എന്ന സംഘടന രൂപവത്കരിച്ചു. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ഗറില്ല_പ്രവർത്തനങ്ങൾ"><span id=".E0.B4.97.E0.B4.B1.E0.B4.BF.E0.B4.B2.E0.B5.8D.E0.B4.B2_.E0.B4.AA.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B4.B5.E0.B5.BC.E0.B4.A4.E0.B5.8D.E0.B4.A4.E0.B4.A8.E0.B4.99.E0.B5.8D.E0.B4.99.E0.B5.BE"></span>ഗറില്ല പ്രവർത്തനങ്ങൾ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=8" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: ഗറില്ല പ്രവർത്തനങ്ങൾ"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>മണ്ടേല 1961-ൽ എം കെ എന്ന ചുരുക്കപ്പേരിൽ അറിയപ്പെട്ടിരുന്ന, എ എൻ സിയുടെ സായുധവിഭാഗമായ, <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%89%E0%B4%82%E0%B4%96%E0%B5%8B%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8A_%E0%B4%B5%E0%B4%BF_%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B5%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഉംഖോണ്ടൊ വി സിസ്വെ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ഉംഖോണ്ടൊ വി സിസ്വെയുടെ</a> തലവനായി സൈന്യത്തിനും ഗവണ്മെന്റിനുമെതിരെ അട്ടിമറിപ്രവർത്തനങ്ങൾ ആസൂത്രണം ചെയ്യുകയും ഭാവിയിൽ ഗറില്ല യുദ്ധം നടത്താൻ വേണ്ടിയുള്ള പദ്ധതികൾ തയ്യാറാക്കുകയുംചെയ്തു. <a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%AC" title="ക്യൂബ">ക്യൂബയുടെ</a> പ്രസിഡന്റായിരുന്ന <a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%BF%E0%B4%A6%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B" title="ഫിദൽ കാസ്ട്രോ">ഫിദൽ കാസ്ട്രോ</a>, രൂപം നൽകിയ 26ജൂലൈ മൂവ്മെന്റ് എന്ന സംഘടനയുടെ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ നിന്നും പ്രചോദനമുൾക്കൊണ്ടാണ് ഉംഖോണ്ടൊ വി സിസ്വെ സംഘടിപ്പിക്കപ്പെട്ടത്. സൗത്ത് ആഫ്രിക്കൻ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ നേതാവായിരുന്ന, ജോ സ്ലോവും, <a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B5%BE%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BC_%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%B2%E0%B5%81" title="വാൾട്ടർ സിസുലു">വാൾട്ടർ സിസുലുവും</a> ഈ മുന്നേറ്റത്തിന് മണ്ടേലക്കൊപ്പമുണ്ടായിരുന്നു. <a href="/wiki/%E0%B4%97%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B5%81%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%82" title="ഗറില്ലായുദ്ധം">ഗറില്ലാ യുദ്ധങ്ങളിൽ</a> നിപുണരായിരുന്ന <a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B5%E0%B5%8B_%E0%B4%B8%E0%B5%87%E0%B4%A4%E0%B5%82%E0%B4%99%E0%B5%8D" title="മാവോ സേതൂങ്">മാവോ സേതൂങും</a> <a href="/wiki/%E0%B4%9A%E0%B5%86_%E0%B4%97%E0%B5%81%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%B0" class="mw-redirect" title="ചെ ഗുവേര">ചെ ഗുവേരയും</a> നടത്തിയ ഗറില്ലാ യുദ്ധങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള രേഖകൾ മണ്ടേല ആവേശപൂർവ്വം വായിക്കുമായിരുന്നു. ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിൽ നിന്നും വേറിട്ട ഒരു സംഘടനയായിരുന്നുവെങ്കിലും, പിന്നീട് എം.കെ, എ.എൻ.സി.യുടെ സായുധസേനാ വിഭാഗമായി അറിയപ്പെട്ടു. കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ്നേതാക്കളായ, ജോ സ്ലോവ്, റെയ്മണ്ട് ഹ്ലാവ, ബെൺസ്റ്റെയിൻ എന്നിവർ ചേർന്ന് എം.കെ.ക്ക് ഒരു ഭരണഘടന തയ്യാറാക്കുകയും ചെയ്തു.<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1980കളിൽ എം. കെ നടത്തിയ ഗറില്ലയുദ്ധത്തിൽ സിവിലിയന്മാരടക്കം പലരും കൊല്ലപ്പെട്ടിരുന്നു. മണ്ടേല എം. കെ.യ്ക്കുവേണ്ടി വിദേശരാജ്യങ്ങളിൽനിന്നും ധനസഹായവും പല ആഫ്രിക്കൻ രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നും സൈനികപരിശീലനവും സംഘടിപ്പിച്ചു. <a href="/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B5%BD" class="mw-redirect" title="ഇസ്രായേൽ">ഇസ്രായേലിന്റെ</a> ചാരസംഘടനയായ <a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B5%8A%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B5%8D" title="മൊസാദ്">മൊസാദ്</a> മണ്ടേലക്ക് സൈനിക പരിശീലനം നൽകിയിരുന്നുവെന്ന് അവരുടെ ഔദ്യോഗിക രേഖകൾ വ്യക്തമാക്കുന്നു.<sup id="cite_ref-mossad1_52-0" class="reference"><a href="#cite_note-mossad1-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>വളരെക്കാലത്തെ അഹിംസാസമരം വിജയിക്കുന്നില്ലെന്നും ഭരണകൂടത്തിന്റെ അടിച്ചമർത്തലും അക്രമവും വർദ്ധിക്കുകയാണെന്നും കണ്ടതിനാലുമാണ്‌, അവസാനത്തെ പോംവഴിയായി സായുധസമരത്തിലേക്കിറങ്ങിയതെന്നു മണ്ടേല പിന്നീട് പ്രസ്താവിക്കുകയുണ്ടായി.<sup id="cite_ref-longwalk_53-0" class="reference"><a href="#cite_note-longwalk-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-rivonia_54-0" class="reference"><a href="#cite_note-rivonia-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> സാധാരണക്കാരുടെ ജീവന് അപകടം പറ്റാതിരിക്കാനായി അർദ്ധരാത്രിയിലും, ആളുകൾ ഇല്ലാതിരിക്കുന്ന സ്ഥലങ്ങളിലുമാണ് എം.കെ. വിധ്വംസനപ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തിയിരുന്നത്. വൈദ്യുത നിലയങ്ങൾ തകർക്കുക, വാർത്താവിനിമയ ബന്ധം വിച്ഛേദിക്കുക, ഗതാഗത സംവിധാനം താറുമാറാക്കുക എന്നിങ്ങനെയുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങളാണ് എം.കെ. തുടർന്നുപോന്നിരുന്നത്. എന്നാൽ, വർണ്ണവിവേചനത്തിനെതിരെയുള്ള ഈ സമരത്തിൽ മനുഷ്യാവകാശലംഘനം നടന്നതായി അദ്ദേഹം പിൽക്കാലത്ത്‌ സമ്മതിച്ചു. ഇങ്ങനെയൊരു സംഘടന നിലനിൽക്കുന്നതായി പുറം ലോകത്തെ അറിയിക്കുന്നതിനു വേണ്ടി 1961 ഡിസംബർ 16നും, ഡിസംബർ 31നും പൊതു സ്ഥലങ്ങളിൽ എം.കെ. ചില ബോംബാക്രമണങ്ങൾ നടത്തുകയുണ്ടായി<sup id="cite_ref-maanc1_55-0" class="reference"><a href="#cite_note-maanc1-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>സൗത്ത് ആഫ്രിക്കൻ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയിൽ താൻ ഒരിക്കലും അംഗമായിരുന്നിട്ടില്ലെന്ന് മണ്ടേല മുൻകാലങ്ങളിൽ പ്രസ്താവിച്ചിരുന്നു. 1950-1960 കാലഘട്ടത്തിൽ മണ്ടേല, ആഫ്രിക്കൻ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ്പാർട്ടിയിൽ അംഗമായിരുന്നുവെന്നും, കൂടാതെ അവരുടെ കേന്ദ്ര കമ്മിറ്റി അംഗമായി കുറേക്കാലം പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നുവെന്നും അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണശേഷം പുറത്തു വന്ന ചില ഗവേഷണങ്ങൾ വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. തികച്ചും രാഷ്ട്രീയപരമായ കാരണങ്ങളാണാലത്രേ, അദ്ദേഹത്തിന്റെ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി അംഗത്വം അക്കാലത്ത് പുറത്തു പറയാതിരുന്നത്. ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സും ഈ വാർത്ത സ്ഥിരീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്.<sup id="cite_ref-bdlive_58-0" class="reference"><a href="#cite_note-bdlive-58"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-sacp28_59-0" class="reference"><a href="#cite_note-sacp28-59"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="അറസ്റ്റ്,_റിവോണിയ_വിചാരണ"><span id=".E0.B4.85.E0.B4.B1.E0.B4.B8.E0.B5.8D.E0.B4.B1.E0.B5.8D.E0.B4.B1.E0.B5.8D.2C_.E0.B4.B1.E0.B4.BF.E0.B4.B5.E0.B5.8B.E0.B4.A3.E0.B4.BF.E0.B4.AF_.E0.B4.B5.E0.B4.BF.E0.B4.9A.E0.B4.BE.E0.B4.B0.E0.B4.A3"></span>അറസ്റ്റ്, റിവോണിയ വിചാരണ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=9" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: അറസ്റ്റ്, റിവോണിയ വിചാരണ"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1962 ആഗസ്റ്റ്‌ 5-ആം തീയതി, പതിനേഴു മാസത്തോളം ഒളിവിൽ കഴിഞ്ഞ മണ്ടേല അറസ്റ്റ്‌ ചെയ്യപ്പെടുകയും <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B5%8A%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%AC%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D_%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F&action=edit&redlink=1" class="new" title="ജൊഹാനസ്‌ബർഗ് കോട്ട (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ജൊഹാനസ്‌ബർഗ് കോട്ടയിൽ</a> തടവിൽ പാർപ്പിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു.<sup id="cite_ref-hc5_60-0" class="reference"><a href="#cite_note-hc5-60"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%AE%E0%B5%87%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95" class="mw-redirect" title="അമേരിക്ക">അമേരിക്കയുടെ</a> ചാരസംഘടനയായ <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%86%E0%B5%BB%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%BD_%E0%B4%87%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%9C%E0%B5%BB%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%8F%E0%B4%9C%E0%B5%BB%E0%B4%B8%E0%B4%BF" title="സെൻട്രൽ ഇന്റലിജൻസ് ഏജൻസി">സി. ഐ. എ.യും</a>, ചില പ്രവർത്തകരും ഒറ്റിക്കൊടുത്തതിനാലാണ് മണ്ടേലയുടെ താമസസ്ഥലം പോലീസിനു മനസ്സിലാക്കാൻ കഴിഞ്ഞതെന്നു പറയപ്പെടുന്നു.<sup id="cite_ref-blum_61-0" class="reference"><a href="#cite_note-blum-61"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> എന്നാൽ മണ്ടേല ഇത്തരം വാർത്തകളെല്ലാം തന്നെ നിഷേധിക്കുന്നു, തന്റെ തന്നെ ശ്രദ്ധക്കുറവുകൊണ്ടു മാത്രമാണ് താൻ പോലീസ് പിടിയിലായതെന്ന് അദ്ദേഹം തന്റെ ആത്മകഥയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു.<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> മൂന്നു ദിവസത്തിനു ശേഷം മണ്ടേലയെ കോടതിയിൽ ഹാജരാക്കി. 1961-ൽ സമരത്തിനു ആഹ്വാനം നൽകിയതും, അനധികൃതമായി രാജ്യം വിട്ടതുമായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിൽ ആരോപിക്കപ്പെട്ട കുറ്റങ്ങൾ. 1962 <a href="/wiki/%E0%B4%92%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8B%E0%B4%AC%E0%B5%BC_25" title="ഒക്ടോബർ 25">ഒക്ടോബർ 25</a>-നു മണ്ടേലയെ അഞ്ചു വർഷത്തേക്ക്‌ തടവിൽ കഴിയാനായി കോടതി വിധിച്ചു.<sup id="cite_ref-guardian11_64-0" class="reference"><a href="#cite_note-guardian11-64"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>മണ്ടേല ജയിലിൽ കഴിയുമ്പോൾ, 1963 <a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%82%E0%B4%B2%E0%B5%88_11" title="ജൂലൈ 11">ജൂലൈ 11</a>-ന്, റിവോണിയയിലെ ലിലിസ്‌ലീഫ്‌ ഫാർമിൽനിന്നും, പ്രധാന <a href="/wiki/%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB_%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്">എ എൻ സി</a> നേതാക്കളെ പോലീസ്‌ അറസ്റ്റ്‌ ചെയ്തു. റിവോണിയ വിചാരണയിൽ മണ്ടേലയെ കൂടാതെ <a href="/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%B9%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E2%80%8C_%E0%B4%95%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%A6" class="mw-redirect" title="അഹമ്മദ്‌ കത്രാദ">അഹമ്മദ്‌ കത്രാദ</a>, <a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B5%BE%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BC_%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%B2%E0%B5%81" title="വാൾട്ടർ സിസുലു">വാൾട്ടർ സിസുലു</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%97%E0%B5%8B%E0%B4%B5%E0%B5%BB_%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%AC%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഗോവൻ മ്‌ബേകി (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ഗോവൻ മ്‌ബേകി</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%86%E0%B5%BB%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%82_%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%B3%E0%B4%BE%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%87%E0%B4%A8%E0%B4%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="ആൻഡ്രൂ മ്‌ളാങ്ങേനി (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ആൻഡ്രൂ മ്‌ളാങ്ങേനി</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B1%E0%B4%AF%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E2%80%8C_%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="റയ്‌മണ്ട്‌ മ്‌ലാബ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">റയ്‌മണ്ട്‌ മ്‌ലാബ</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%8E%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E2%80%8C_%E0%B4%AE%E0%B5%8A%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%8A%E0%B4%85%E0%B4%B2%E0%B5%87%E0%B4%A6%E0%B4%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="എലിയാസ്‌ മൊട്‌സൊഅലേദി (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">എലിയാസ്‌ മൊട്‌സൊഅലേദി</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B5%BE%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BC_%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="വാൾട്ടർ മ്‌ക്വായി (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">വാൾട്ടർ മ്‌ക്വായി</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%86%E0%B5%BC%E0%B4%A4%E0%B5%BC_%E0%B4%97%E0%B5%8B%E0%B5%BE%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%B1%E0%B5%88%E0%B4%AF%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E2%80%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ആർതർ ഗോൾഡ്‌റൈയ്ച്‌ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ആർതർ ഗോൾഡ്‌റൈയ്ച്‌</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A1%E0%B5%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B5%80%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E2%80%8C_%E0%B4%97%E0%B5%8B%E0%B5%BD%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E0%B4%AC%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E2%80%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഡെന്നീസ്‌ ഗോൽഡ്ബർഗ്‌ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ഡെന്നീസ്‌ ഗോൽഡ്ബർഗ്‌</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B2%E0%B4%AF%E0%B4%A3%E0%B5%BD_%E0%B4%AC%E0%B5%87%E0%B5%BA%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%80%E0%B5%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="ലയണൽ ബേൺസ്‌റ്റീൻ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ലയണൽ ബേൺസ്‌റ്റീൻ</a> എന്നിവർക്കുമെതിരെ അട്ടിമറി തുടങ്ങിയ രാജ്യദ്രോഹക്കുറ്റങ്ങൾ ആരോപിച്ചു. മണ്ടേല ഈ കുറ്റാരോപണം നിഷേധിച്ചില്ലെങ്കിലും <a href="/wiki/%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95" class="mw-redirect" title="ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക">ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലേക്ക്‌</a> വിദേശാധിപത്യത്തിനു വഴിതെളിക്കുന്ന പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തിയെന്ന ആരോപണം നിഷേധിച്ചു. തങ്ങളുടെ രാഷ്ട്രീയ ലക്ഷ്യങ്ങൾ വിശദീകരിക്കാനാണ് ഈ വിചാരണ മണ്ടേലയും കൂട്ടുകാരും വിനിയോഗിച്ചത്. <a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%BF%E0%B4%A6%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B" title="ഫിദൽ കാസ്ട്രോ">ഫിദൽ കാസ്ട്രോയുടെ</a> <a href="/wiki/%E0%B4%9A%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82_%E0%B4%8E%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%81_%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%81_%E0%B4%A8%E0%B5%BD%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%82" title="ചരിത്രം എനിക്കു മാപ്പു നൽകും">ചരിത്രം എനിക്കു മാപ്പു നൽകും</a> എന്ന പേരിൽ പിന്നീട് പ്രശസ്തമായ പ്രസംഗത്തെ ഓർമ്മപ്പെടുത്തുമാറ് മൂന്നു മണിക്കൂർ നീണ്ടു നിന്ന ഒരു പ്രസംഗം വിചാരണയുടെ തുടക്കത്തിൽ മണ്ടേല നടത്തുകയുണ്ടായി.<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>1964 ഏപ്രിൽ 20 ന്‌ <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8B%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%AF" title="പ്രിട്ടോറിയ">പ്രിട്ടോറിയയിലെ</a> സുപ്രീം കോടതിയിൽ നടന്ന വിചാരണയ്ക്കിടയിൽ ഏ എൻ സി അഹിംസാമാർഗ്ഗം വെടിഞ്ഞതിന്റെ കാരണങ്ങൾ മണ്ടേല വിശദമാക്കി. 1960 <a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B5%8D_21" title="മാർച്ച് 21">മാർച്ച് 21</a>-നു <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B7%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B5%82%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8A%E0%B4%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഷാർപ്പ്‌വിൽ കൂട്ടക്കൊല (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ഷാർപ്പ്‌വിൽ കൂട്ടക്കൊല</a> നടന്നതുവരെ, വർണ്ണവിവേചനത്തിനെതിരെ ഏ എൻ സി അവലംബിച്ചുവന്ന അഹിംസയിലൂന്നിയ സമരത്തിനെക്കുറിച്ചു മണ്ടേല വിവരിച്ചു. ഈ കൂട്ടക്കൊലയും, അടിയന്തരാവസ്ഥയുടെ പ്രഖ്യാപനവും എ എൻ സിയുടെ നിരോധനവും എല്ലാം കൂടിയപ്പോൾ അക്രമമാർഗ്ഗങ്ങളിലേക്കു തിരിയുകയല്ലാതെ വേറെ പോംവഴിയില്ലാതായി, അല്ലാതെ ചെയ്യുന്നത്‌ നിരുപാധികമായ കീഴടങ്ങലായിത്തീരുമായിരുന്നു. നാഷനൽ പാർട്ടിയുടെ നയങ്ങളുടെ പരാജയം രാജ്യത്തിൽ വിദേശനിക്ഷേപം നിരുത്സാഹപ്പെടുത്തുമെന്നു തുറന്നുകാണിക്കുന്നതിനു വേണ്ടിയായിരുന്നു 1961 <a href="/wiki/%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B5%BC_16" title="ഡിസംബർ 16">ഡിസംബർ 16</a>-നു എം കെ-യുടെ പ്രകടനപത്രിക ഉണ്ടാക്കിയതെന്ന് മണ്ടേല പറഞ്ഞു. തന്റെ ജീവിതം ആഫ്രിക്കൻ വംശജരുടെ സമരത്തിനായി ഉഴിഞ്ഞുവച്ചിരിക്കുകയാണെന്നും വെള്ളക്കാരുടെയോ കറുത്തവരുടേയോ ആധിപത്യത്തിനു താൻ എതിരാണെന്നും എല്ലാവരും തുല്യവകാശത്തോടെയും സാഹോദര്യത്തോടെയും സഹവസിക്കുന്ന <a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%A7%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%82" title="ജനാധിപത്യം">ജനാധിപത്യത്തിലൂന്നിയ</a> ഒരു സ്വതന്ത്ര സമൂഹത്തിനുവേണ്ടിയാണ്‌ താൻ ജീവിക്കുന്നതെന്നും വേണ്ടിവന്നാൽ ഇതിനുവേണ്ടി ജീവൻ പോലും പരിത്യാഗം ചെയ്യാൻ സന്നദ്ധനാണെന്നും മണ്ടേല പ്രസ്താവിച്ചു.<sup id="cite_ref-rt11_67-0" class="reference"><a href="#cite_note-rt11-67"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ബ്രാം ഫിഷർ, വെ ർ നോൺ ബെറാൻജ്‌, ഹാരി ഷ്വാർട്‌സ്‌ ജോ ജോഫി, ആർതർ ചാസ്‌കൽസൺ, ജോർജ്ജ്‌ ബിസോസ്‌ എന്നിവരായിരുന്നു പ്രതികൾക്കുവേണ്ടി വാദിച്ചിരുന്നത്‌. റിവോണിയ വിചാരണ അന്താരാഷ്ട്ര ശ്രദ്ധ നേടിയെടുത്തു. ലോക സമാധാന കൗൺസിലും, <a href="/wiki/%E0%B4%90%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B4%AD" title="ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ">ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയും</a> മണ്ടേലയുൾപ്പടെയുള്ളവരെ കുറ്റവിമുക്തരാക്കണമെന്ന് ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ സർക്കാരിനോട് ആവശ്യപ്പട്ടു. വാദി ഭാഗം മുഖ്യ അഭിഭാഷകൻ പ്രതികൾക്ക് വധശിക്ഷയാണ് നൽകേണ്ടതെന്ന് കോടതിയോട് ശുപാർശചെയ്തെങ്കിലും, വേണ്ടത്ര തെളിവുകളില്ലെന്നു പറഞ്ഞ് ന്യായാധിപകൻ ഈ ആവശ്യം നിരസിക്കുകയായിരുന്നു.<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> റസ്റ്റി ബേൺസ്റ്റീൻ ഒഴികെയുള്ളവർ കുറ്റക്കാരാണെന്ന് കണ്ടെത്തുകയും, <a href="/wiki/1964" title="1964">1964</a> <a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%82%E0%B5%BA_12" title="ജൂൺ 12">ജൂൺ 12</a>-ന്‌ ജീവപര്യന്തം തടവുശിക്ഷ അനുഭവിക്കാൻ വിധിക്കപ്പെടുകയുമുണ്ടായി.<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">[</span>69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ജയിൽവാസം"><span id=".E0.B4.9C.E0.B4.AF.E0.B4.BF.E0.B5.BD.E0.B4.B5.E0.B4.BE.E0.B4.B8.E0.B4.82"></span>ജയിൽവാസം</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=10" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: ജയിൽവാസം"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="റോബൻ_ദ്വീപ്_1964–1982"><span id=".E0.B4.B1.E0.B5.8B.E0.B4.AC.E0.B5.BB_.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.B5.E0.B5.80.E0.B4.AA.E0.B5.8D_1964.E2.80.931982"></span>റോബൻ ദ്വീപ് 1964–1982</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=11" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: റോബൻ ദ്വീപ് 1964–1982"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:RobbenIslandHof.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/RobbenIslandHof.jpg/100px-RobbenIslandHof.jpg" decoding="async" width="100" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/RobbenIslandHof.jpg/150px-RobbenIslandHof.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/RobbenIslandHof.jpg/200px-RobbenIslandHof.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>റോബൻ ദ്വീപിലെ ജയിൽ</figcaption></figure> <p>അടുത്ത പതിനെട്ടു വർഷക്കാലം മണ്ടേല റോബൻ ദ്വീപിലെ ജയിലിലായിരുന്നു ശിക്ഷ അനുഭവിച്ചത്‌.<sup id="cite_ref-bbc28_71-0" class="reference"><a href="#cite_note-bbc28-71"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> മറ്റു തടവുകാരോടൊപ്പം മണ്ടേലയെ ഒരു ക്വാറിയിൽ ജോലിയെടുപ്പിച്ചു. തടവുകാരെ അവരുടെ വർണ്ണമനുസരിച്ച്‌ വേർതിരിച്ചിരുന്നു, കറുത്ത വർഗ്ഗക്കാരായിരുന്നു താഴെത്തട്ടിൽ. കൂടാതെ രാഷ്ട്രീയത്തടവുകാർ മറ്റുള്ള തടവുകാരെ അപേക്ഷിച്ച്‌ താഴ്‌ന്ന നിലയിലായിരുന്നു കണക്കാക്കിയിരുന്നത്‌. 8അടി നീളവും, 7അടി വീതിയുമുള്ള ഒരു മുറിയിലായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തെ തടവിലിട്ടിരുന്നത്. കിടക്കാനായി ഒരു പുല്ലുപായ മാത്രമാണ് നൽകിയിരുന്നത്.<sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">[</span>72<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span class="cite-bracket">[</span>73<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ഡി ഗ്രൂപ്പ്‌ തടവകാരനായതിനാൽ ആറു മാസത്തിൽ ഒരു സന്ദർശകനേയും ഒരു കത്തുമായിരുന്നു മണ്ടേലക്ക്‌ നൽകിയിരുന്നത്‌, കത്തുകൾ പലപ്പോളും വൈകിയും, സെൻസർഷിപ്പ്‌ കാരണം വായിക്കാൻ പറ്റാത്ത അവസ്ഥയിലുമായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിനു ലഭിച്ചിരുന്നത്‌.<sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74"><span class="cite-bracket">[</span>74<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75"><span class="cite-bracket">[</span>75<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ചുണ്ണാമ്പ് ക്വാറിയിലെ ജോലിയുടെ കാഠിന്യം മൂലം മണ്ടേലയുടെ കാഴ്ചശക്തിക്ക് സാരമായ പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായി. ഇക്കാലത്ത്‌ യൂണിവേർസിറ്റി ഒഫ്‌ ലണ്ടന്റെ വിദൂരപഠനപരിപാടിയിലൂടെ ബാച്ചിലർ ഒഫ്‌ ലോ ബിരുദം കരസ്ഥമാക്കി. വർത്തമാനപത്രങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തിന് വിലക്കിയിരുന്നു. </p><p>ജയിലിൽ വിവധതരക്കാരായ ആളുകളുമായി അദ്ദേഹം ഇടപഴകുമായിരുന്നു. ജയിലിലെ അന്തേവാസികൾ അവർക്ക് പ്രാവീണ്യമുള്ള മേഖലകളിൽ പ്രസംഗങ്ങൾ നടത്തുമായിരുന്നു. റോബിൻ ഐലൻഡ് സർവ്വകലാശാല എന്നു പേരിട്ടു വിളിച്ച ഈ സൗഹൃദസദസ്സിൽ മണ്ടേല, സ്വവർഗ്ഗരതിയെക്കുറിച്ചും, രാഷ്ട്രീയത്തെക്കുറിച്ചുമാണ് സംസാരിച്ചിരുന്നത്.<sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76"><span class="cite-bracket">[</span>76<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77"><span class="cite-bracket">[</span>77<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ജയിൽ ജീവിതകാലഘട്ടത്തിൽ മണ്ടേല ഇസ്ലാം മതത്തെക്കുറിച്ചും പഠിച്ചു. ലോകനേതാക്കളുൾപ്പടെയുള്ളവർ മണ്ടേലയെ ജയിലിൽ സന്ദർശിച്ചിരുന്നു. മണ്ടേലയുടെ ജയിൽവാസകാലത്ത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ അമ്മയും മകനും മരണമടഞ്ഞുവെങ്കിലും, അവരുടെ ശവസംസ്കാരചടങ്ങുകളിൽ പങ്കെടുക്കാൻ അധികാരികൾ അദ്ദേഹത്തെ അനുവദിച്ചില്ല.<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">[</span>78<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">[</span>79<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:The_Soviet_Union_1988_CPA_5971_stamp_(70th_birth_anniversary_of_Nelson_Mandela,_South_African_anti-apartheid_revolutionary,_political_leader_and_philanthropist).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/The_Soviet_Union_1988_CPA_5971_stamp_%2870th_birth_anniversary_of_Nelson_Mandela%2C_South_African_anti-apartheid_revolutionary%2C_political_leader_and_philanthropist%29.jpg/100px-thumbnail.jpg" decoding="async" width="100" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/The_Soviet_Union_1988_CPA_5971_stamp_%2870th_birth_anniversary_of_Nelson_Mandela%2C_South_African_anti-apartheid_revolutionary%2C_political_leader_and_philanthropist%29.jpg/150px-thumbnail.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/The_Soviet_Union_1988_CPA_5971_stamp_%2870th_birth_anniversary_of_Nelson_Mandela%2C_South_African_anti-apartheid_revolutionary%2C_political_leader_and_philanthropist%29.jpg/200px-thumbnail.jpg 2x" data-file-width="680" data-file-height="958" /></a><figcaption>മണ്ടേല 1988-ൽ <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AF%E0%B5%81._%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D._%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D._%E0%B4%86%E0%B5%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="യു. എസ്. എസ്. ആർ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">യു. എസ്. എസ്. ആർ</a> പുറത്തിറക്കിയ തപാൽ സ്റ്റാമ്പ്</figcaption></figure> <p>1967ൽ കറുത്ത വർഗ്ഗക്കാരോട് ജയിൽ അധികൃതർ കാണിച്ചിരുന്ന മനോഭാവത്തിന് അല്പം അയവു വന്നു. അവർക്കു ധരിക്കാൻ മാന്യമായ വസ്ത്രങ്ങൾ ലഭിച്ചു. തടവുകാരുടെ ഭക്ഷണം കൂടുതൽ മെച്ചപ്പെട്ടതായി, ഒഴിവു നേരങ്ങളിൽ ഫുട്ബോൾ കളിക്കാനുള്ള അനുമതിയും അവർക്ക് ലഭിച്ചു.<sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80"><span class="cite-bracket">[</span>80<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81"><span class="cite-bracket">[</span>81<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-football1_82-0" class="reference"><a href="#cite_note-football1-82"><span class="cite-bracket">[</span>82<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>1975 ൽ മണ്ടേലയെ എ ക്ലാസ്സ് തടവുകാരുടെ ഗണത്തിൽ പെടുത്തി. അതോടെ, സന്ദർശകരുടെ എണ്ണത്തിന് പരിധിയില്ലാതായി. പുറം ലോകത്തിൽ <a href="/wiki/%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%86_%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A3%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%9A%E0%B4%A8%E0%B4%82" title="ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചനം">വർണ്ണവിവേചനത്തിനെതിരേ</a> പോരാടുന്ന നേതാക്കളായ <a href="/wiki/%E0%B4%A1%E0%B5%86%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D_%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%81" title="ഡെസ്മണ്ട് ടുട്ടു">ഡെസ്മണ്ട് ടുട്ടുവിനെപോലുള്ളവരുമായി</a> നിരന്തര ബന്ധം പുലർത്തി. ഇക്കാലത്താണ് മണ്ടേല തന്റെ ആത്മകഥ രചിക്കാൻ തുടങ്ങിയത്. ആത്മകഥയുടെ ഭാഗങ്ങൾ ജയിലിൽ നിന്നും കണ്ടെടുത്ത അധികൃതർ അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിദൂരപഠനംപോലും നിറുത്തലാക്കി.<sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite-bracket">[</span>83<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-84" class="reference"><a href="#cite_note-84"><span class="cite-bracket">[</span>84<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1980 കളുടെ അവസാനമാണ് പിന്നീട് അദ്ദേഹം തന്റെ നിയമപഠനം തുടർന്നത്.<sup id="cite_ref-85" class="reference"><a href="#cite_note-85"><span class="cite-bracket">[</span>85<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="പോൾസ്മൂർ_ജയിൽ_1982–1988"><span id=".E0.B4.AA.E0.B5.8B.E0.B5.BE.E0.B4.B8.E0.B5.8D.E0.B4.AE.E0.B5.82.E0.B5.BC_.E0.B4.9C.E0.B4.AF.E0.B4.BF.E0.B5.BD_1982.E2.80.931988"></span>പോൾസ്മൂർ ജയിൽ 1982–1988</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=12" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: പോൾസ്മൂർ ജയിൽ 1982–1988"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1982 മാർച്ചിൽ, മുതിർന്ന എ എൻ സി നേതാക്കളായ <a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B5%BE%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BC_%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%B2%E0%B5%81" title="വാൾട്ടർ സിസുലു">വാൾട്ടർ സിസുലു</a>, ആൻഡ്രൂ മ്‌ളാങ്ങേനി, അഹമ്മദ്‌ കത്രാഡ, റയ്‌മണ്ട്‌ മ്‌ലാബ എന്നിവരോടൊപ്പം മണ്ടേലയെ പോൾസ്‌മൂർ ജയിലിലേക്ക്‌ മാറ്റി. ചെറുപ്പക്കാരായ തടവുകാർക്ക്‌, മുതിർന്ന നേതാക്കളിൽനിന്നുമുള്ള പ്രചോദനം ലഭിക്കുന്നത് തടയാൻ വേണ്ടിയാണ്‌ ഇങ്ങനെ ചെയ്തതെന്ന് തടവുകാർ കരുതി, എന്നാൽ തടവുകാരും സമ്പർക്കം സ്ഥാപിക്കാനാണ്‌ ഈ മാറ്റമെന്ന് നാഷണൽ പാർട്ടി മന്ത്രിയായ കോബി കോയെറ്റ്‌സി പ്രസ്താവിച്ചു.<sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">[</span>86<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-87" class="reference"><a href="#cite_note-87"><span class="cite-bracket">[</span>87<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> റോബൻ ദ്വീപിനേക്കാൾ മികച്ച അന്തരീക്ഷമായിരുന്നു പോൾസ്മൂറിലേത്. ഇവിടെ കൂടുതൽ വായിക്കാനും എഴുതാനുമുള്ള സൗകര്യം അദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായിരുന്നു. വർഷത്തിൽ 52 എഴുത്തുകുത്തുകൾ നടത്താനുള്ള അവകാശം അദ്ദേഹത്തിനനുവദിച്ചു കിട്ടിയിട്ടുണ്ടായിരുന്നു. ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ പ്രസിഡന്റായിരുന്ന ബോത്തയുടെ നവീകരണനയങ്ങൾക്കെതിരേ പോരാടാനായി രൂപംകൊടുത്ത യുണൈറ്റഡ് ഡെമോക്രാറ്റിക് ഫ്രണ്ടിന്റെ മുഖ്യ രക്ഷാധികാരിയായി മണ്ടേല തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു.<sup id="cite_ref-udf11_88-0" class="reference"><a href="#cite_note-udf11-88"><span class="cite-bracket">[</span>88<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>1985 ഫെബ്രുവരിയിൽ പ്രസിഡന്റ്‌ പി. ഡബ്ല്യു. ബോത്ത ഉപാധികൾക്കു വിധേയമായി മണ്ടേലക്ക്‌ ജയിൽമോചനം വാഗ്ദാനം ചെയ്തു, കോയെറ്റ്‌സിയടക്കമുള്ള മന്ത്രിമാർ ഇതിനെ എതിർത്തു. എന്നാൽ എ എൻ സിയുടെ നിരോധനം നിലവിലുള്ള കാലത്തോളം തനിക്ക്‌ സ്വാതന്ത്ര്യം വേണ്ടെന്നു പ്രസ്താവിച്ച മണ്ടേല ഈ വാഗ്ദാനം നിരസിക്കുകയാണുണ്ടായത്‌. </p><p>മണ്ടേലയും നാഷനൽ പാർട്ടി ഗവണ്മെന്റും തമ്മിലുള്ള ആദ്യത്തെ കൂടിക്കാഴ്ച 1985 നവംബറിൽ നടന്നു. പ്രോസ്റ്റേറ്റ്‌ ഓപ്പറേഷൻ കഴിഞ്ഞു കേപ്‌ ടൗണിലെ വോക്സ്‌ ഹോസ്പിറ്റലിൽ കിടന്നിരുന്ന മണ്ടേലയെ നാഷണൽ പാർട്ടി മന്ത്രിയായ കോബി കോയെറ്റ്‌സി സന്ദർശിക്കുകയുണ്ടായി, ഇതിനെത്തുടർന്ന് അടുത്ത നാലുവർഷക്കാലത്തോളം ചർച്ചകൾ നടക്കുകയുണ്ടായെങ്കിലും കാര്യമായ പുരോഗതിയൊന്നും കൈവരിക്കാനായില്ല. മണ്ടേല വിട്ടയക്കാൻ, ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ ഗവണ്മെന്റിൽ, ദേശീയവും അന്തർ‌ദേശിയവുമായ സമ്മർദ്ദമുണ്ടായി. മണ്ടേലയുടെ മോചനമാവശ്യപ്പെട്ട് <a href="/wiki/%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB_%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്">ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്</a> തെരുവിൽ യുദ്ധം അഴിച്ചു വിട്ടു. എ.എൻ.സി. അംഗങ്ങളെ തെരുവിൽ നേരിടാൻ, സുലു ഗോത്രവർഗ്ഗക്കാർക്ക് സർക്കാർ രഹസ്യമായി ധനസഹായം നൽകുകപോലുമുണ്ടായി.<sup id="cite_ref-89" class="reference"><a href="#cite_note-89"><span class="cite-bracket">[</span>89<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90"><span class="cite-bracket">[</span>90<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1988 ൽ നടന്ന ചർച്ചകളെത്തുടർന്ന്, എ.എൻ.സി അക്രമമാർഗ്ഗത്തിൽ നിന്നും പിന്തിരിയുകയും, <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%97%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D_%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB_%E0%B4%95%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D_%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BF" title="സൗത്ത് ആഫ്രിക്കൻ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി">കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുമായുള്ള</a> ബന്ധങ്ങൾ അവസാനിപ്പിക്കുകയും ചെയ്താൽ എ.എൻ.സി.അംഗങ്ങളെ മോചിപ്പിക്കാമെന്നും, പാർട്ടിക്ക് നിയമപരമായി പ്രവർത്തിക്കുവാനുള്ള സ്വാതന്ത്ര്യം നൽകാമെന്നും സർക്കാർ അറിയിച്ചു. സർക്കാർ അക്രമം അവസാനിപ്പിക്കുന്ന ദിവസം മാത്രമേ എ.എൻ.സി ആയുധം താഴെ വെക്കുകയുള്ളു എന്നു പറഞ്ഞ് മണ്ടേല ഈ ആവശ്യങ്ങളെല്ലാം തള്ളിക്കളഞ്ഞു.<sup id="cite_ref-91" class="reference"><a href="#cite_note-91"><span class="cite-bracket">[</span>91<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92"><span class="cite-bracket">[</span>92<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>1989-ൽ പ്രസിഡന്റ് ബോത്തയ്ക്ക് പക്ഷാഘാതമുണ്ടായതിനെത്തുടർന്ന് <a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A1%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E2%80%8C_%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%BC%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D" title="ഫ്രഡറിക്‌ ഡിക്ലർക്ക്">ഫ്രഡറിക്‌ ഡിക്ലർക്ക്</a> സ്ഥാനമേറ്റെടുത്തത് വലിയ മാറ്റങ്ങൾക്ക് കളമൊരുക്കുകയും 1990 ന്റെ തുടക്കത്തിൽ മണ്ടേലയുടെ മോചനത്തിനായുള്ള വഴി തെളിയുകയും ചെയ്തു. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="വിക്ടർ_വെഴ്സ്റ്റർ_ജയിൽ_1988–1990"><span id=".E0.B4.B5.E0.B4.BF.E0.B4.95.E0.B5.8D.E0.B4.9F.E0.B5.BC_.E0.B4.B5.E0.B5.86.E0.B4.B4.E0.B5.8D.E0.B4.B8.E0.B5.8D.E0.B4.B1.E0.B5.8D.E0.B4.B1.E0.B5.BC_.E0.B4.9C.E0.B4.AF.E0.B4.BF.E0.B5.BD_1988.E2.80.931990"></span>വിക്ടർ വെഴ്സ്റ്റർ ജയിൽ 1988–1990</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=13" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: വിക്ടർ വെഴ്സ്റ്റർ ജയിൽ 1988–1990"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1988 ൽ ക്ഷയ രോഗം പിടിപെട്ട് ആരോഗ്യസ്ഥിതി മോശമായ മണ്ടേലയെ വിക്ടർ വെഴ്സ്റ്റർ ജയിലിലേക്ക് മാറ്റി.<sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span class="cite-bracket">[</span>93<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> പുതിയ ജയിലിൽ ഒരു വാർഡന്റെ മുറിയായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ തടവറ, കൂടാതെ ഒരു പാചകക്കാരനേയും അദ്ദേഹത്തിനു വേണ്ടി ഏർപ്പാടു ചെയ്തിരുന്നു. തന്റെ മുടങ്ങിപോയ നിയമപഠനം പുനരാരംഭിക്കാനാണ് മണ്ടേല ഇക്കാലമത്രയും ചിലവഴിച്ചത്.<sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94"><span class="cite-bracket">[</span>94<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95"><span class="cite-bracket">[</span>95<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചനത്തിനെതിരേ പോരാടുന്ന, മണ്ടേലയുടെ അടുത്ത സുഹൃത്തു കൂടിയായ ഹാരി ഷ്വാർസിനെ പോലുള്ളവർ ഇവിടെ മണ്ടേലയെ സന്ദർശിക്കുമായിരുന്നു. ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ നിന്നും നാടുകടത്തപ്പെട്ട ഒലിവർ ടാംബോയുമായി മണ്ടേല ആശയവിനിമയം നടത്തുന്നുണ്ടായിരുന്നു. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ജയിൽ_മോചനം_1990"><span id=".E0.B4.9C.E0.B4.AF.E0.B4.BF.E0.B5.BD_.E0.B4.AE.E0.B5.8B.E0.B4.9A.E0.B4.A8.E0.B4.82_1990"></span>ജയിൽ മോചനം 1990</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=14" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: ജയിൽ മോചനം 1990"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1990 ഫെബ്രുവരി 20-ന്‌ പ്രസിഡന്റ്‌ ഡി ക്ലാർക്‌, <a href="/wiki/%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB_%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്">എ.എൻ.സിയുടെയും</a> മറ്റു വർണ്ണവിരുദ്ധപ്രസ്ഥാനങ്ങളുടേയും മേലുണ്ടായിരുന്ന നിരോധനം എടുത്തുമാറ്റുകയും മണ്ടേലയെ ജയിൽമോചിതനാക്കുമെന്നും പ്രസ്താവിച്ചു. ഫെബ്രുവരി 11-നു മണ്ടേലയെ വിക്റ്റർ വേർസ്റ്റർ ജയിലിൽനിന്നും മോചിതനാക്കി.<sup id="cite_ref-huffington1_96-0" class="reference"><a href="#cite_note-huffington1-96"><span class="cite-bracket">[</span>96<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> അന്നു നടത്തിയ പ്രസംഗത്തിൽ, സമാധാനത്തിനു വേണ്ടിയുള്ള തന്റെ പ്രതിബദ്ധതയെറിച്ചും ന്യൂനപക്ഷമായ വെള്ളക്കാരോടുള്ള ഒത്തുതീർപ്പ്‌ ഉണ്ടാക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ചും പ്രസ്താവിക്കുകയും, എന്നാൽ എ എൻ സിയുടെ സായുധസമരം അവസാനിച്ചിട്ടില്ലെന്നു ഓർമ്മിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. തന്റെ പ്രധാന ലക്ഷ്യം കറുത്തവർക്ക്‌ സമാധാനം പുനഃസ്ഥാപിക്കുകയും, അവർക്ക്‌ ദേശീയവും പ്രാദേശികവുമായ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളിൽ വോട്ടവകാശം നേടിക്കൊടുക്കലുമാണെന്നും മണ്ടേല പ്രഖ്യാപിച്ചു.<sup id="cite_ref-releaseaddress1_97-0" class="reference"><a href="#cite_note-releaseaddress1-97"><span class="cite-bracket">[</span>97<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="വർണ്ണവിവേചനത്തിനു_വിരാമം"><span id=".E0.B4.B5.E0.B5.BC.E0.B4.A3.E0.B5.8D.E0.B4.A3.E0.B4.B5.E0.B4.BF.E0.B4.B5.E0.B5.87.E0.B4.9A.E0.B4.A8.E0.B4.A4.E0.B5.8D.E0.B4.A4.E0.B4.BF.E0.B4.A8.E0.B5.81_.E0.B4.B5.E0.B4.BF.E0.B4.B0.E0.B4.BE.E0.B4.AE.E0.B4.82"></span>വർണ്ണവിവേചനത്തിനു വിരാമം</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=15" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: വർണ്ണവിവേചനത്തിനു വിരാമം"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ജയിൽ മോചിതനായ മണ്ടേല, <a href="/wiki/%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%86_%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A3%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%9A%E0%B4%A8%E0%B4%82" title="ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചനം">ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചനം</a> അവസാനിപ്പിക്കുന്നതിനായി ലോകരാഷ്ട്രങ്ങളുടെ പിന്തുണ തേടി, ഒരു അന്താരാഷ്ട്ര പര്യടനം ആരംഭിച്ചു. <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B4%BF%E0%B4%AF" title="സാംബിയ">സാംബിയ</a>, <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B4%BE%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%B5%E0%B5%86" title="സിംബാബ്‌വെ">സിംബാബ്‌വെ</a>, <a href="/wiki/%E0%B4%A8%E0%B4%AE%E0%B5%80%E0%B4%AC%E0%B4%BF%E0%B4%AF" title="നമീബിയ">നമീബിയ</a>, <a href="/wiki/%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AC%E0%B4%BF%E0%B4%AF" title="ലിബിയ">ലിബിയ</a>, <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B5%BB" title="സ്വീഡൻ">സ്വീഡൻ</a> എന്നീ രാജ്യങ്ങൾ അദ്ദേഹം സന്ദർശിച്ചു. ഈ പര്യടനത്തിൽ മണ്ടേല, <a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B5%BB" class="mw-redirect" title="വത്തിക്കാൻ">വത്തിക്കാനിൽ</a> വെച്ച് <a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%8B%E0%B5%BA_%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B5%BE_%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%BB" title="ജോൺ പോൾ രണ്ടാമൻ">ജോൺ പോൾ മാർപാപ്പയേയും</a>, <a href="/wiki/%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BB" class="mw-redirect" title="ബ്രിട്ടൻ">ബ്രിട്ടനിൽ</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B4%B0%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D_%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B5%BC" title="മാർഗരറ്റ് താച്ചർ">മാർഗരറ്റ് താച്ചറേയും</a> കണ്ട് ചർച്ച നടത്തി. <a href="/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%AE%E0%B5%87%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95" class="mw-redirect" title="അമേരിക്ക">അമേരിക്കയിൽ</a> <a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%8B%E0%B5%BC%E0%B4%9C%E0%B5%8D%E0%B4%9C%E0%B5%8D_%E0%B4%AC%E0%B5%81%E0%B4%B7%E0%B5%8D" class="mw-redirect" title="ജോർജ്ജ് ബുഷ്">ജോർജ്ജ് ബുഷുമായുള്ള</a> ചർച്ചകൾക്കു ശേഷം, അവിടുത്തെ അമേരിക്കൻ-ആഫ്രിക്കൻ സമുഹത്തെ അഭിസംബോധന ചെയ്തു സംസാരിക്കുകയുണ്ടായി.<sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98"><span class="cite-bracket">[</span>98<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF" title="ഇന്ത്യ">ഇന്ത്യാ</a> സന്ദർശനത്തിൽ മണ്ടേലയെ സ്വീകരിച്ചത് <a href="/wiki/%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AA%E0%B4%A4%E0%B4%BF" class="mw-redirect" title="രാഷ്ട്രപതി">രാഷ്ട്രപതിയായിരുന്ന</a> <a href="/wiki/%E0%B4%86%E0%B5%BC._%E0%B4%B5%E0%B5%86%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%BB" title="ആർ. വെങ്കിട്ടരാമൻ">വെങ്കിട്ടരാമനായിരുന്നു</a>. <a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B4%82" class="mw-redirect" title="കമ്മ്യൂണിസം">കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ്</a> രാഷ്ട്രമായ <a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%AC" title="ക്യൂബ">ക്യൂബയിൽ</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%BF%E0%B4%A6%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B" title="ഫിദൽ കാസ്ട്രോ">ഫിദൽ കാസ്ട്രോയെ</a> സന്ദർശിച്ചത് പാശ്ചാത്യരാജ്യങ്ങൾക്കിടയിൽ നിന്നും എതിർപ്പുകൾ ഉണ്ടാക്കി.<sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99"><span class="cite-bracket">[</span>99<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100"><span class="cite-bracket">[</span>100<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8B%E0%B4%A8%E0%B5%87%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%AF" title="ഇന്തോനേഷ്യ">ഇന്ത്യോനേഷ്യയിൽ</a> പ്രസിഡന്റ് സുഹാർതോയേയും, <a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%B2%E0%B5%87%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%AF" title="മലേഷ്യ">മലേഷ്യയിൽ</a> പ്രധാനമന്ത്രിയായ <a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B5%BC_%E0%B4%AE%E0%B5%81%E0%B4%B9%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%A6%E0%B5%8D" class="mw-redirect" title="മഹാതിർ മുഹമ്മദ്">മഹാതിർ മുഹമ്മദിനേയും</a> മണ്ടേല സന്ദർശിച്ചു തങ്ങളുടെ പോരാട്ടത്തിനു പിന്തുണ ലഭിക്കാൻ ചർച്ചകൾ നടത്തി. <a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B5%BB" title="ജപ്പാൻ">ജപ്പാൻ</a> പ്രധാനമന്ത്രിയേയും മണ്ടേല കണ്ടിരുന്നുവെങ്കിലും, ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ സൗഹൃദ രാജ്യമായിരുന്ന <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%8B%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D_%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%BB" title="സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ">സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ</a> സന്ദർശിക്കാതിരുന്നത് ആശ്ചര്യമുളവാക്കിയിരുന്നു. </p><p>1990 മേയിൽ ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചനത്തിനു വിരാമമിടാൻ സർക്കാരുമായി <a href="/wiki/%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB_%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്">ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്</a> ചർച്ചകൾ പുനരാരംഭിച്ചു. ചർച്ചകൾ സുഗമമായി തീരാൻ, മണ്ടേല, എ.എൻ.സിയുടെ ഭാഗത്തു നിന്നും ഒരു വെടിനിർത്തൽ പ്രഖ്യാപിച്ചു. എ.എൻ.സി.യെ ഒരു സംഘടിത ശക്തിയാക്കി മാറ്റാനുള്ള ശ്രമങ്ങളാണ് പിന്നീടുള്ള കാലങ്ങളിൽ മണ്ടേല നടത്തിയത്. തീവ്രചിന്തകളിൽ നിന്നും മിതവാദിയായ ഒരു ലോകനേതാവിലേക്കുള്ള മാറ്റമാണ് മണ്ടേലയിൽ രാഷ്ട്രീയ നിരീക്ഷകർ ദർശിച്ചത്. 1991 ൽ നടന്ന എ.എൻ.സി സമ്മേളനത്തിൽ മണ്ടേലയെ വീണ്ടും ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ് പ്രസിഡന്റായി തിരഞ്ഞെടുത്തു.<sup id="cite_ref-otnm1_101-0" class="reference"><a href="#cite_note-otnm1-101"><span class="cite-bracket">[</span>101<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="പൊതു_തിരഞ്ഞെടുപ്പ്"><span id=".E0.B4.AA.E0.B5.8A.E0.B4.A4.E0.B5.81_.E0.B4.A4.E0.B4.BF.E0.B4.B0.E0.B4.9E.E0.B5.8D.E0.B4.9E.E0.B5.86.E0.B4.9F.E0.B5.81.E0.B4.AA.E0.B5.8D.E0.B4.AA.E0.B5.8D"></span>പൊതു തിരഞ്ഞെടുപ്പ്</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=16" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: പൊതു തിരഞ്ഞെടുപ്പ്"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1994 ഏപ്രിലിൽ നടക്കാനിരിക്കുന്ന പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മണ്ടേലയെ മുന്നിൽ നിറുത്തിയാണ് <a href="/wiki/%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB_%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്">ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്</a> പ്രചാരണത്തിനിറങ്ങിയത്. അഞ്ചുവർഷത്തിനുള്ളിൽ ദശലക്ഷം പാർപ്പിടങ്ങളും, സൗജന്യ വിദ്യാഭ്യാസവും എല്ലാമായിരുന്നു എ.എൻ.സിയുടെ പ്രകടനപത്രികയിലെ മുഖ്യ ഇനങ്ങൾ. ആവശ്യത്തിനനുസരിച്ച് വെള്ളവും, വൈദ്യുതിയും എ.എൻ.സി. വാഗ്ദാനം ചെയ്തിരുന്നു. എല്ലാവർക്കും മികച്ച ജീവിതം നൽകുക എന്നതായിരുന്നു അവരുടെ ആദർശസൂക്തം. ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിന് ധനസമ്പാദനത്തിനു വേണ്ടി മണ്ടേല ലോകപര്യടനം നടത്തിയിരുന്നു. വർണ്ണവിവേചനത്തിനെതിരേ പോരാടുന്ന എ.എൻ.സി.യുടെ സൗഹൃദരാജ്യങ്ങളായിരുന്നു മണ്ടേലയുടെ ലക്ഷ്യം. സമ്മതിദാനാവകാശം വിനിയോഗിക്കാനുള്ള പ്രായം പതിനെട്ടിൽ നിന്നും പതിനാലാക്കാൻ മണ്ടേല നിർദ്ദേശം നടത്തിയെങ്കിലും, എ.എൻ.സി.തങ്ങളുടെ ഔദ്യോഗിക ആവശ്യമായി ഇതിനെ ഉയർത്തിക്കാട്ടാതെ തള്ളിക്കളയുകയായിരുന്നു.<sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span class="cite-bracket">[</span>102<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-103" class="reference"><a href="#cite_note-103"><span class="cite-bracket">[</span>103<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ_പ്രസിഡണ്ട്"><span id=".E0.B4.A6.E0.B4.95.E0.B5.8D.E0.B4.B7.E0.B4.BF.E0.B4.A3.E0.B4.BE.E0.B4.AB.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.95.E0.B5.8D.E0.B4.95.E0.B5.BB_.E0.B4.AA.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B4.B8.E0.B4.BF.E0.B4.A1.E0.B4.A3.E0.B5.8D.E0.B4.9F.E0.B5.8D"></span>ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ പ്രസിഡണ്ട്</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=17" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ പ്രസിഡണ്ട്"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95" class="mw-redirect" title="ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക">ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ</a> എല്ലാ ജനവിഭാഗങ്ങളെയും ഉൾപ്പെടുത്തി നടത്തിയ ആദ്യത്തെ ജനാധിപത്യതിരഞ്ഞെടുപ്പ് <a href="/wiki/27_%E0%B4%8F%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B5%BD" class="mw-redirect" title="27 ഏപ്രിൽ">27 ഏപ്രിൽ</a> 1994നു നടന്നു. <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%8E._%E0%B4%8E%E0%B5%BB._%E0%B4%B8%E0%B4%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="എ. എൻ. സി (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">എ. എൻ. സി</a> 62% വോട്ടുകൾ നേടുകയും 10 മേയ്‌ 1994-നു മണ്ടേല ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയുടെ ആദ്യത്തെ കറുത്തവർഗ്ഗക്കാരനായ പ്രസിഡന്റായി സ്ഥാനമേറ്റെടുത്തു. ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ പാർട്ടിക്ക് ഭരണത്തിൽ മുൻപരിചയം ഉണ്ടായിരുന്നില്ലെങ്കിലും, നാഷണൽ പാർട്ടിയിലെ അംഗങ്ങൾ പുതിയ മന്ത്രിസഭയിൽ ഉണ്ടായിരുന്നുവെന്നത് മണ്ടേലക്ക് സഹായകരമായിരുന്നു. നാഷണൽ പാർട്ടിയിലെ <a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A1%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E2%80%8C_%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%BC%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D" title="ഫ്രഡറിക്‌ ഡിക്ലർക്ക്">ഡി ക്ലാർക്ക്‌</a> ആദ്യത്തെ ഡെപ്യൂട്ടി പ്രസിഡെന്റായും, <a href="/wiki/%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%AC%E0%B5%8B_%E0%B4%8E%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B5%86%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF" title="താബോ എംബെക്കി">താബോ എംബെക്കി</a> രണ്ടാമത്തെ ഡെപ്യൂട്ടി പ്രസിഡന്റായും നാഷണൽ യൂണിറ്റി സർക്കാർ രൂപികരിക്കപ്പെട്ടു. പുതിയ സർക്കാരിന്റെ നയരൂപീകരണത്തിന് ഡെപ്യൂട്ടി പ്രസിഡന്റ് താബോ എംബെക്കിയെയാണ് മണ്ടേല ചുമതലയേൽപ്പിച്ചത്. 1999 ജൂൺ വരെ പ്രസിഡണ്ട്‌ സ്ഥാനത്ത്‌ തുടർന്ന മണ്ടേല, <a href="/wiki/%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%86_%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A3%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%9A%E0%B4%A8%E0%B4%82" title="ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചനം">വർണ്ണവിവേചനത്തിൽനിന്നും</a> ന്യൂനപക്ഷഭരണത്തിൽനിന്നും രാജ്യത്തെ ഐക്യത്തിലേക്ക്‌ നയിച്ചത്‌ അന്താരാഷ്ട്ര ശ്രദ്ധയാകർഷിച്ചു. </p><p>76 ആമത്തെ വയസ്സിൽ അദ്ദേഹം സജീവ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ നിന്നും പൂർണ്ണമായി വിരമിച്ചു. 1995 ൽ ബ്രിട്ടണിലെ <a href="/wiki/%E0%B4%8E%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B4%AC%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D_II" title="എലിസബത്ത് II">എലിസബത്ത് രാജ്ഞി</a> മണ്ടേലയെ ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ വന്ന് സന്ദർശിച്ചത്, പാർട്ടിയിലെ മുതലാളിത്തവിരുദ്ധചേരിയിൽ നിന്നും വളരെയധികം വിമർശനത്തിനിടയാക്കി.<sup id="cite_ref-104" class="reference"><a href="#cite_note-104"><span class="cite-bracket">[</span>104<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-spokesman1_105-0" class="reference"><a href="#cite_note-spokesman1-105"><span class="cite-bracket">[</span>105<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> വളരെ ലളിത ജീവിതം നയിച്ചിരുന്ന ഒരു വ്യക്തിയായിരുന്നു മണ്ടേല, തന്റെ വരുമാനത്തിന്റെ മൂന്നിലൊന്ന് താൻ തന്നെ തുടങ്ങിയ നെൽസൺ മണ്ടേല ചിൽഡ്രൻസ് ഫണ്ടിലേക്ക് സംഭാവനയായി നൽകിയിരുന്നു.<sup id="cite_ref-tem1_106-0" class="reference"><a href="#cite_note-tem1-106"><span class="cite-bracket">[</span>106<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-107" class="reference"><a href="#cite_note-107"><span class="cite-bracket">[</span>107<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-108" class="reference"><a href="#cite_note-108"><span class="cite-bracket">[</span>108<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1994 ൽ മണ്ടേലയുടെ ആത്മകഥയായ ലോങ് വാക്ക് ടു ഫ്രീഡം പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു.<sup id="cite_ref-109" class="reference"><a href="#cite_note-109"><span class="cite-bracket">[</span>109<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1995 ൽ ഭാര്യയായിരുന്ന വിന്നിയുമായി വിവാഹമോചന നടപടികളാരംഭിച്ചു. 1995 ൽ തന്നെ മൊസാംബിക്കിലെ രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തകയായ ഗ്രേസ മഷേലുമായി മണ്ടേല ബന്ധം ആരംഭിച്ചിരുന്നു. മൊസാംബിക്കിലെ മുൻ പ്രസിഡന്റായിരുന്ന സമോറ മഷേലിന്റെ വിധവയായിരുന്നു ഗ്രേസ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ദേശീയ_ഐക്യം"><span id=".E0.B4.A6.E0.B5.87.E0.B4.B6.E0.B5.80.E0.B4.AF_.E0.B4.90.E0.B4.95.E0.B5.8D.E0.B4.AF.E0.B4.82"></span>ദേശീയ ഐക്യം</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=18" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: ദേശീയ ഐക്യം"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>വർണ്ണവിവേചനത്തിന്റെ അവസാനം, ഒരു ഐക്യദാർഢ്യത്തോടെ മുന്നേറാനുള്ള ഒരു രാഷ്ട്രം കെട്ടിപ്പടുക്കാനാണ് പ്രസി‍ന്റെന്ന നിലയിൽ മണ്ടേല ശ്രമിച്ചത്.<sup id="cite_ref-110" class="reference"><a href="#cite_note-110"><span class="cite-bracket">[</span>110<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> വെള്ളക്കാരെ രാജ്യത്തു നിന്നും പൂർണ്ണമായും ഒഴിവാക്കാതെ, അവരെക്കൂടി ഉൾപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ടുള്ള ഒരു ഭരണയന്ത്രം നിർമ്മിച്ചെടുക്കാനാണ് മണ്ടേല ലക്ഷ്യം വെച്ചത്. ഇന്ത്യൻ വംശജനായിരുന്ന സത്യാന്ദ്രനാഥ് മഹാരാജ്, പഴയ സഖാക്കളായ ജോ സ്ലോവ് ജോ മൊദൈസ് എന്നിവരെല്ലാം മണ്ടേലയുടെ മന്ത്രിസഭയിലെ അംഗങ്ങളായിരുന്നു.<sup id="cite_ref-111" class="reference"><a href="#cite_note-111"><span class="cite-bracket">[</span>111<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ജെഫ് റെഡിബി, ടിറ്റോ എംബൊവനി തുടങ്ങിയവർ ചെറുപ്പക്കരായ മന്ത്രിമാരായിരുന്നു. ഇക്കാലയളവിൽ ഡെപ്യൂട്ടി പ്രസിഡന്റായിരുന്ന ഡിക്ലർക്കുമായുള്ള മണ്ടേലയുടെ ബന്ധത്തിന് ഉലച്ചിൽ തട്ടി. ഡിക്ലർക്ക് എടുത്ത ചില തീരുമാനങ്ങളെ മണ്ടേല കടുത്ത ഭാഷയിൽ വിമർശിച്ചിരുന്നു.<sup id="cite_ref-112" class="reference"><a href="#cite_note-112"><span class="cite-bracket">[</span>112<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-113" class="reference"><a href="#cite_note-113"><span class="cite-bracket">[</span>113<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>വർണ്ണവിവേചനത്തിന്റെ കാലഘട്ടത്തിൽ ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സും, ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ സർക്കാരും നടത്തിയ കുറ്റകൃത്യങ്ങളെക്കുറിച്ചന്വേഷിക്കാൻ ട്രൂത്ത് ആന്റ് റികൺസിലിയേഷൻ കമ്മീഷൻ എന്നൊരു സർക്കാർ സംവിധാനത്തെ മണ്ടേല രൂപീകരിച്ചു.<sup id="cite_ref-tarc1_114-0" class="reference"><a href="#cite_note-tarc1-114"><span class="cite-bracket">[</span>114<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ആർച്ച് ബിഷപ്പ് ഡെസ്മണ്ട് ടുട്ടു ആയിരുന്നു കമ്മീഷന്റെ ചെയർമാൻ സ്ഥാനം വഹിച്ചത്. രണ്ടുകൊല്ലക്കാലത്തോളം ഈ കമ്മീഷൻ വാദമുഖങ്ങൾ കേട്ടു നടപടികളെടുക്കുയും, അർഹരായവർക്ക് മാപ്പു നൽകുകയും ചെയ്തിരുന്നു.<sup id="cite_ref-115" class="reference"><a href="#cite_note-115"><span class="cite-bracket">[</span>115<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>1995-ൽ ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ വച്ചു നടന്ന ലോകകപ്പ്‌ <a href="/wiki/%E0%B4%B1%E0%B4%97%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%AC%E0%B4%BF" title="റഗ്‌ബി">റഗ്‌ബി</a> മൽസരത്തിൽ, ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ ദേശീയ റഗ്ബി ടീമായ സ്പ്രിങ്ങ്ബോക്സിനെ പ്രോൽസാഹിപ്പിക്കാൻ മണ്ടേല കറുത്തവർഗ്ഗക്കാരെ പ്രേരിപ്പിച്ചു. 2009-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ <a href="/wiki/%E0%B4%87%E0%B5%BB%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%B8%E0%B5%8D_(%E0%B4%9A%E0%B4%B2%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82)" title="ഇൻവിക്റ്റസ് (ചലച്ചിത്രം)">ഇൻ‌വിക്റ്റസ്</a> എന്ന സിനിമയുടെ പ്രമേയം ഇതായിരുന്നു.<sup id="cite_ref-invictus1_116-0" class="reference"><a href="#cite_note-invictus1-116"><span class="cite-bracket">[</span>116<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> വാശിയേറിയ ഫൈനൽ മൽസരത്തിൽ <a href="/wiki/%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95" class="mw-redirect" title="ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക">ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക</a>, <a href="/wiki/%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%B8%E0%B5%80%E0%B4%B2%E0%B5%BB%E0%B4%A1%E0%B5%8D" title="ന്യൂസീലൻഡ്">ന്യൂസിലാണ്ടിനെ</a> തോൽപ്പിച്ചു. ആഫ്രിക്കാനർ വംശജനായ ക്യാപ്റ്റൻ ഫ്രാങ്കോയിസ്‌ പിയെന്നർ, സ്പ്രിങ്ങ്ബോക്സിന്റെ ജേഴ്സിയണിഞ്ഞ മണ്ടേലയിൽനിന്നും ട്രോഫി ഏറ്റുവാങ്ങി. ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ കറുത്തവർഗ്ഗക്കാരും വെള്ളക്കാരും തമ്മിലുള്ള സംഘർഷാവസ്ഥ ലഘൂകരിക്കുന്നതിൽ പങ്കുവഹിച്ച ഒരു പ്രധാന സംഭവമായി ഇത് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.<sup id="cite_ref-telegraph1_117-0" class="reference"><a href="#cite_note-telegraph1-117"><span class="cite-bracket">[</span>117<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="വിദേശ_നയം"><span id=".E0.B4.B5.E0.B4.BF.E0.B4.A6.E0.B5.87.E0.B4.B6_.E0.B4.A8.E0.B4.AF.E0.B4.82"></span>വിദേശ നയം</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=19" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: വിദേശ നയം"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1998 സെപ്തംബറിൽ ചേരിചേരാ പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ ചെയർപേഴ്സണായി മണ്ടേല തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. ഡർബനിൽ നടന്ന സമ്മേളനത്തിൽ ഇസ്രായേൽ-പാലസ്തീൻ വിഷയത്തിൽ ഇസ്രായേലിനേയും, ജമ്മു കാശ്മീർ വിഷയത്തിൽ ഇന്ത്യയേയും നിശിതമായി വിമർശിക്കുകയുണ്ടായി. ഈ രണ്ടു വിഷയങ്ങളും കഴിയുംവേഗം അവസാനിപ്പിക്കാൻ ഇരുരാജ്യങ്ങളോടും മണ്ടേല ആവശ്യപ്പെടുകയുണ്ടായി.<sup id="cite_ref-118" class="reference"><a href="#cite_note-118"><span class="cite-bracket">[</span>118<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> മലേഷ്യയും, ഇന്തോനേഷ്യയുമായും വളരെ നല്ല നയതന്ത്രബന്ധമാണ് മണ്ടേല കാത്തു സൂക്ഷിച്ചിരുന്നത്. ഫിദൽ കാസ്ട്രോയും, മുവമ്മർ ഗദ്ദാഫിയുമായുള്ള മണ്ടേലയുടെ അടുത്ത ബന്ധം, പാശ്ചാത്യൻ രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നും വിമർശനങ്ങൾ ക്ഷണിച്ചു വരുത്തി. ക്യൂബയിൽ വെച്ച് കാസ്ട്രോയേയും, ലിബിയയിൽ വെച്ച് ഗദ്ദാഫിയേയും മണ്ടേല സന്ദർശിക്കുകയുണ്ടായി. ഇത്തരം വിമർശനങ്ങളെയെല്ലാം മണ്ടേല തള്ളിക്കളയുകയായിരുന്നു. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ലെസോതോയിലെ_പട്ടാളനടപടി"><span id=".E0.B4.B2.E0.B5.86.E0.B4.B8.E0.B5.8B.E0.B4.A4.E0.B5.8B.E0.B4.AF.E0.B4.BF.E0.B4.B2.E0.B5.86_.E0.B4.AA.E0.B4.9F.E0.B5.8D.E0.B4.9F.E0.B4.BE.E0.B4.B3.E0.B4.A8.E0.B4.9F.E0.B4.AA.E0.B4.9F.E0.B4.BF"></span>ലെസോതോയിലെ പട്ടാളനടപടി</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=20" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: ലെസോതോയിലെ പട്ടാളനടപടി"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1998 സെപ്റ്റംബറിൽ <a href="/wiki/%E0%B4%B2%E0%B5%86%E0%B4%B8%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8B" title="ലെസോത്തോ">ലെസോത്തോയിലെ</a> പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്ന പകലിത മോസിസിലിയുടെ ഗവണ്മെന്റിനെ സംരക്ഷിക്കാൻ സൈന്യത്തെ അയച്ചതായിരുന്നു മണ്ടേല സർക്കാർ ചെയ്ത ആദ്യത്തെ സൈനികനീക്കം.<sup id="cite_ref-119" class="reference"><a href="#cite_note-119"><span class="cite-bracket">[</span>119<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-lesotho1_120-0" class="reference"><a href="#cite_note-lesotho1-120"><span class="cite-bracket">[</span>120<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ലോക്കർബി_വിചാരണ"><span id=".E0.B4.B2.E0.B5.8B.E0.B4.95.E0.B5.8D.E0.B4.95.E0.B5.BC.E0.B4.AC.E0.B4.BF_.E0.B4.B5.E0.B4.BF.E0.B4.9A.E0.B4.BE.E0.B4.B0.E0.B4.A3"></span>ലോക്കർബി വിചാരണ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=21" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: ലോക്കർബി വിചാരണ"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1988 ഡിസംബർ 21-ആം തീയതി സ്കോട്ട്‌ലന്റിലെ <a href="/wiki/%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BC%E0%B4%AC%E0%B5%80" class="mw-redirect" title="ലോക്കർബീ">ലോക്കർബീ</a> പട്ടണത്തിനു സമീപം തകർക്കപ്പെട്ട <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B5%BB_%E0%B4%86%E0%B4%82_103&action=edit&redlink=1" class="new" title="പാൻ ആം 103 (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">പാൻ ആം 103</a> വിമാനത്തിൽ ബോംബ്‌ വച്ച രണ്ട്‌ <a href="/wiki/%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AC%E0%B4%BF%E0%B4%AF" title="ലിബിയ">ലിബിയാക്കാരുടെ</a> വിചാരണയെക്കുറിച്ച്‌, <a href="/wiki/%E0%B4%97%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%A6%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B4%BF" class="mw-redirect" title="ഗദ്ദാഫി">കേണൽ ഗദ്ദാഫിയുടെ</a> നേതൃത്വത്തിലുള്ള <a href="/wiki/%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AC%E0%B4%BF%E0%B4%AF" title="ലിബിയ">ലിബിയയും</a> <a href="/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%AE%E0%B5%87%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95" class="mw-redirect" title="അമേരിക്ക">അമേരിക്ക</a>, <a href="/wiki/%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BA" class="mw-redirect" title="ബ്രിട്ടൺ">ബ്രിട്ടൺ</a> തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങളും തമ്മിലുള്ള തർക്കത്തിൽ മണ്ടേല ഇടപെട്ടിരുന്നു.<sup id="cite_ref-lokkerbie33_121-0" class="reference"><a href="#cite_note-lokkerbie33-121"><span class="cite-bracket">[</span>121<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1992-ൽ മണ്ടേല അന്നത്തെ അമേരിക്ക പ്രസിഡണ്ടായിരുന്ന <a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%8B%E0%B5%BC%E0%B4%9C%E0%B5%8D%E0%B4%9C%E0%B5%8D_%E0%B4%8E%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B5%8D._%E0%B4%AC%E0%B5%81%E0%B4%B7%E0%B5%8D" class="mw-redirect" title="ജോർജ്ജ് എച്ച്. ബുഷ്">ജോർജ്‌ ബുഷിനെ</a> സമീപിച്ച്‌ ഒരു നിഷ്പക്ഷരാജ്യത്തിൽ ഈ വിചാരണ നടത്താനുള്ള സാധ്യതകളെക്കുറിച്ച്‌ ചർച്ചചെയ്തിരുന്നു. ഫ്രഞ്ച്‌ പ്രസിഡന്റ്‌ മിത്തറാംഗ്‌, <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B5%BB" title="സ്പെയിൻ">സ്പെയിനിലെ</a> രാജാവ്‌ <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B5%81%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B5%BB_%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E2%80%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ജുവാൻ കാർലോസ്‌ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ജുവാൻ കാർലോസ്‌</a>, ജോർജ്‌ ബുഷ്‌ എന്നിവർ ഈ പദ്ധതിയെ അനുകൂലിച്ചെങ്കിലും ബ്രിട്ടീഷ്‌ പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്ന <a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%8B%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B5%87%E0%B4%9C%E0%B5%BC" title="ജോൺ മേജർ">ജോൺ മേജർ</a> ഇതിനെ എതിർത്തു.<sup id="cite_ref-hblt2_122-0" class="reference"><a href="#cite_note-hblt2-122"><span class="cite-bracket">[</span>122<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ജൂലൈ 1997-ൽ ലണ്ടൻ സന്ദർശിച്ചപ്പോൾ അന്നത്തെ പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്ന <a href="/wiki/%E0%B4%9F%E0%B5%8B%E0%B4%A3%E0%B4%BF_%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B5%BC" title="ടോണി ബ്ലെയർ">ടോണി ബ്ലെയറുമായി</a> ഒക്ടോബർ 1997-ൽ എഡിൻബർഗിൽ നടന്ന <a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B4%AE%E0%B5%BA%E0%B4%B5%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D_%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%B2%E0%B4%B5%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B5%81%E0%B4%9F%E0%B5%86_%E0%B4%89%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B4%9F%E0%B4%BF" title="കോമൺവെൽത്ത് രാഷ്ട്രത്തലവന്മാരുടെ ഉച്ചകോടി">കോമൺവെൽത്ത്‌ രാജ്യത്തലവന്മാരുടെ സമ്മേളനത്തിലും(ചോഗം)</a> മണ്ടേല ഇക്കാര്യം ചർ‍ച്ചചെയ്തു. 1999 ഏപ്രിലിൽ ഗദ്ദാഫിയുമായി മണ്ടേല ചർച്ചകൾ തുടരുകയും നെതർലാൻഡ്‌സിലെ കാമ്പ്‌ സീസ്റ്റിൽ, സ്കോട്ട്‌ലാൻഡ്‌ നിയമങ്ങൾക്കു വിധേയമായ വിചാരണക്കായി കുറ്റമാരോപിക്കപ്പെട്ട അലി മൊഹമ്മദ് അൽ മെഗ്രാഹി, ലാമിൻ കാലിഫ ഫീമാ എന്നിവരെ വിട്ടുകൊടുക്കാൻ ധാരണയുണ്ടാക്കുകയും ചെയ്തു. 2001 ജനവരി 31ആം തീയതി ഒൻപത്‌ മാസത്തെ വിചാരണയുടെ അവസാനം, ഫീമായെ വെറുതെ വിടാനും മെഗ്രാഹിയെ 27 വർഷക്കാലത്തേക്ക്‌, സ്കോട്ട്‌ലാന്റിലെ ജയിലിൽ തടവിലിടാനും വിധിയുണ്ടായി.<sup id="cite_ref-lokkerbi1_123-0" class="reference"><a href="#cite_note-lokkerbi1-123"><span class="cite-bracket">[</span>123<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="കുടുംബജീവിതം"><span id=".E0.B4.95.E0.B5.81.E0.B4.9F.E0.B5.81.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.9C.E0.B5.80.E0.B4.B5.E0.B4.BF.E0.B4.A4.E0.B4.82"></span>കുടുംബജീവിതം</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=22" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: കുടുംബജീവിതം"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>വളരെ ലളിതമായ ജീവിതം നയിച്ച ഒരു വ്യക്തിയായിരുന്നു മണ്ടേല,മദ്യപാനം പുകവലി എന്നീ ശീലങ്ങളൊന്നും അദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായിരുന്നില്ല. തന്റെ വികാരങ്ങൾ പുറത്തു പ്രകടിപ്പിക്കാതെ, തന്നിലേക്കുതന്നെ അടക്കിവെക്കുന്ന ഒരു പ്രകൃതക്കാരനായിരുന്നു അദ്ദേഹം.<sup id="cite_ref-124" class="reference"><a href="#cite_note-124"><span class="cite-bracket">[</span>124<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> മൂന്നു തവണ വിവാഹിതനായ മണ്ടേലക്ക്‌ ആറു കുട്ടികളും 17 ചെറുമക്കളുമുണ്ട്‌. മണ്ടേലയുടെ ആറു മക്കളിൽ മൂന്നുപേർ മരണമടഞ്ഞിരുന്നു.<sup id="cite_ref-globeandmail1_125-0" class="reference"><a href="#cite_note-globeandmail1-125"><span class="cite-bracket">[</span>125<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ആദ്യവിവാഹം"><span id=".E0.B4.86.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.AF.E0.B4.B5.E0.B4.BF.E0.B4.B5.E0.B4.BE.E0.B4.B9.E0.B4.82"></span>ആദ്യവിവാഹം</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=23" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: ആദ്യവിവാഹം"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:Mandela_e_Evelyn_1944.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Mandela_e_Evelyn_1944.jpg/220px-Mandela_e_Evelyn_1944.jpg" decoding="async" width="220" height="224" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Mandela_e_Evelyn_1944.jpg/330px-Mandela_e_Evelyn_1944.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a4/Mandela_e_Evelyn_1944.jpg 2x" data-file-width="392" data-file-height="400" /></a><figcaption>മണ്ടേല-ഈവ്ലിൻ വിവാഹം - 1944</figcaption></figure> <p>ജോഹന്നാസ്‌ബർഗിൽവച്ച്‌ പരിചയപ്പെട്ട <a href="/wiki/%E0%B4%88%E0%B4%B5%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B5%BB_%E0%B4%AE%E0%B5%87%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="ഈവ്‌ലിൻ മേസ്">ഈവ്‌ലിൻ ൻടോക്കോ മേസ്</a> ആയിരുന്നു ആദ്യഭാര്യ,1944 ലായിരുന്നു ഇവരുടെ വിവാഹം.<sup id="cite_ref-126" class="reference"><a href="#cite_note-126"><span class="cite-bracket">[</span>126<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-127" class="reference"><a href="#cite_note-127"><span class="cite-bracket">[</span>127<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ഇവർക്ക്‌ മഡിബ തെംബേകൈൽ(ജനനം 1946), മാക്ഗാതോ(ജനനം 1950) എന്നീ രണ്ട്‌ പുത്രന്മാരും മകാസിവേ (ജനനം 1947, മരണം 1947), മകാസിവേ (1953) എന്നീ പുത്രിമാരും ജനിച്ചു, ആദ്യത്തെ പുത്രി മകാസിവേ ഒൻപതാം മാസത്തിൽ മരണമടഞ്ഞതിനാൽ രണ്ടാമത്തെ പുത്രിക്കും അതേ പേരാണ്‌ നൽകിയത്‌. രണ്ടു പുത്രന്മാരും, അകാലത്തിൽ മരണമടഞ്ഞു, ആദ്യത്തെ മകൻ കാറപകടത്തിലാണ് മരിച്ചതെങ്കിൽ രണ്ടാമത്തെ മകൻ മരിച്ചത് എയിഡ്സ് രോഗം മൂലമാണ്.<sup id="cite_ref-geneology1_128-0" class="reference"><a href="#cite_note-geneology1-128"><span class="cite-bracket">[</span>128<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-aidsdeath2_129-0" class="reference"><a href="#cite_note-aidsdeath2-129"><span class="cite-bracket">[</span>129<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-tm1_130-0" class="reference"><a href="#cite_note-tm1-130"><span class="cite-bracket">[</span>130<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> മണ്ടേലക്ക്‌ രാഷ്ട്രീയകാരണങ്ങളാൽ കുടുംബകാര്യങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധ ചെലുത്താൻ കഴിയാതിരുന്നതിനാലും <a href="/wiki/%E0%B4%AF%E0%B4%B9%E0%B5%8B%E0%B4%B5%E0%B4%AF%E0%B5%81%E0%B4%9F%E0%B5%86_%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%BE" title="യഹോവയുടെ സാക്ഷികൾ">യഹോവയുടെ സാക്ഷിയായ</a> ഈവ്ലിന്റെ മതവിശ്വാസപ്രകാരം രാഷ്ട്രീയനിഷ്പക്ഷത ആഗ്രഹിച്ചതിനാലും പതിമൂന്നു വർഷത്തെ വിവാഹജീവിതം 1957-ൽ വിവാഹമോചനത്തിൽ കലാശിച്ചു.<sup id="cite_ref-131" class="reference"><a href="#cite_note-131"><span class="cite-bracket">[</span>131<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-132" class="reference"><a href="#cite_note-132"><span class="cite-bracket">[</span>132<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ഈവ്ലിൻ 2004-ൽ നിര്യാതയായി. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="രണ്ടാം_വിവാഹം"><span id=".E0.B4.B0.E0.B4.A3.E0.B5.8D.E0.B4.9F.E0.B4.BE.E0.B4.82_.E0.B4.B5.E0.B4.BF.E0.B4.B5.E0.B4.BE.E0.B4.B9.E0.B4.82"></span>രണ്ടാം വിവാഹം</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=24" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: രണ്ടാം വിവാഹം"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>രണ്ടാം ഭാര്യയായ <a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%BF_%E0%B4%AE%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%87%E0%B4%B2_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" title="വിന്നി മഡികിസേല മണ്ടേല">വിന്നി മഡികിസേല മണ്ടേലയും</a> ജോഹന്നാസ്‌ബർഗിൽവച്ചാണ്‌ മണ്ടേലയെ പരിചയപ്പെട്ടത്‌. ജോഹന്നസ്ബർഗിലെ കറുത്ത വർഗ്ഗക്കാരിയായ ആദ്യത്തെ സാമൂഹ്യപ്രവർത്തകയായിരുന്നു വിന്നി.<sup id="cite_ref-nelsonandwinnie1_133-0" class="reference"><a href="#cite_note-nelsonandwinnie1-133"><span class="cite-bracket">[</span>133<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 19 ജൂൺ 1958 ലായിരുന്നു ഇവരുടെ വിവാഹം.<sup id="cite_ref-winnimandela1_134-0" class="reference"><a href="#cite_note-winnimandela1-134"><span class="cite-bracket">[</span>134<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> മണ്ടേല-വിന്നി ദമ്പതികൾക്ക് സെനാനി(ജനനം 1958 ഫെബ്രുവരി 4), സിൻഡ്സിസ്വ( ജനനം 1960) എന്നീ രണ്ട്‌ പുത്രിമാർ ജനിച്ചു. രണ്ടാമത്തെ പുത്രിക്ക് ഒന്നര വയസ്സുള്ളപ്പോളാണ് മണ്ടേല റോബിൻ ദ്വീപിൽ ജയിലിലടക്കപ്പെടുന്നത്. മണ്ടേല ജയിലിൽ കിടക്കുന്ന കാലത്ത്‌ വിന്നിയുടെ പിതാവ്‌ ട്രാൻസ്കിയിലെ കൃഷിവകുപ്പുമന്ത്രിയായി സ്ഥാനമേറ്റെടുത്തിരുന്നു. രാഷ്ട്രീയാദർശങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം കുടുംബജീവിതത്തിലും പ്രശ്നങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ചപ്പോൾ 1992-ൽ ഇവർ വേർപിരിയുകയും 1996 മാർച്ച്‌ ഒന്നിനു വിവാഹമോചിതരാവുകയും ചെയ്തു.<sup id="cite_ref-nelsonandwinnie1_133-1" class="reference"><a href="#cite_note-nelsonandwinnie1-133"><span class="cite-bracket">[</span>133<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-highbeam1_135-0" class="reference"><a href="#cite_note-highbeam1-135"><span class="cite-bracket">[</span>135<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="മൂന്നാം_വിവാഹം"><span id=".E0.B4.AE.E0.B5.82.E0.B4.A8.E0.B5.8D.E0.B4.A8.E0.B4.BE.E0.B4.82_.E0.B4.B5.E0.B4.BF.E0.B4.B5.E0.B4.BE.E0.B4.B9.E0.B4.82"></span>മൂന്നാം വിവാഹം</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=25" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: മൂന്നാം വിവാഹം"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1998-ൽ തന്റെ എൺപതാം ജന്മദിനത്തിൽ ഗ്രേക്കാ മാഷേൽ നീ സിംബൈനെ വിവാഹം കഴിച്ചു. 1986-ൽ ഒരു വിമാനാപകടത്തിൽ കൊല്ലപ്പെട്ട <a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B5%8A%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D" class="mw-redirect" title="മൊസാംബിക്">മൊസാംബിക്</a> പ്രസിഡന്റ് സമോറ മാകേലിന്റെ വിധവയായിരുന്നു അവർ. അങ്ങനെ അവർ രണ്ടു രാഷ്ട്രങ്ങളുടെ പ്രഥമവനിതയാകുന്ന ഏക വ്യക്തിയായി. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ഗാന്ധിയൻ_ആദർശങ്ങൾ"><span id=".E0.B4.97.E0.B4.BE.E0.B4.A8.E0.B5.8D.E0.B4.A7.E0.B4.BF.E0.B4.AF.E0.B5.BB_.E0.B4.86.E0.B4.A6.E0.B5.BC.E0.B4.B6.E0.B4.99.E0.B5.8D.E0.B4.99.E0.B5.BE"></span>ഗാന്ധിയൻ ആദർശങ്ങൾ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=26" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: ഗാന്ധിയൻ ആദർശങ്ങൾ"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>മണ്ടേലയെയും തുടർന്നുവന്ന വർണ്ണവിവേചനവിരുദ്ധപ്രവർത്തകരെയും <a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%BE_%E0%B4%97%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%BF" title="മഹാത്മാ ഗാന്ധി">മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ</a> ആശയങ്ങൾ സ്വാധീനിച്ചിരുന്നു.<sup id="cite_ref-136" class="reference"><a href="#cite_note-136"><span class="cite-bracket">[</span>136<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-137" class="reference"><a href="#cite_note-137"><span class="cite-bracket">[</span>137<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> മഹാത്മാ ഗാന്ധി <a href="/wiki/%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95" class="mw-redirect" title="ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക">ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ</a> സത്യാഗ്രഹം ആരംഭിച്ചതിന്റെ നൂറാം വാർഷികത്തിനോടനുബന്ധിച്ച്‌ 2007 ജനവരി 29/30 തീയതികളിൽ <a href="/wiki/%E0%B4%A6%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B4%BF" class="mw-redirect" title="ദില്ലി">ദില്ലിയിൽ</a> നടന്ന സമ്മേളനത്തിൽ മണ്ടേലയും സന്നിഹിതനായിരുന്നു.<sup id="cite_ref-138" class="reference"><a href="#cite_note-138"><span class="cite-bracket">[</span>138<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയുടെ ചരിത്രം എഴുതപ്പെടുമ്പോൾ അതിൽ ഒഴിവാക്കാനാവാത്ത ഒരു വ്യക്തിത്വമാണ് <a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B5%8B%E0%B4%B9%E0%B5%BB%E0%B4%A6%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%95%E0%B4%B0%E0%B4%82%E0%B4%9A%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A6%E0%B5%8D_%E0%B4%97%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%BF" class="mw-redirect" title="മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി">ഗാന്ധിയുടേതെന്ന്</a> മണ്ടേല അഭിപ്രായപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ഗാന്ധി എന്ന വ്യക്തിയുടെ പിന്നിൽ ഒറ്റക്കെട്ടായി നിന്ന് <a href="/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%BB_%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D" class="mw-redirect" title="ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്">കോൺഗ്രസ്സ്</a> പൊരുതി നേടിയ സ്വാതന്ത്ര്യം ആണ് <a href="/wiki/%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB_%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്">ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ</a> പ്രചോദനം, നിയമലംഘന എന്ന ആശയവും കടംകൊണ്ടത് ഗാന്ധിയിൽ നിന്നുമാണ്, എന്ന് ഗാന്ധിയുടെ പ്രതിമ <a href="/wiki/%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95" class="mw-redirect" title="ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക">ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ</a> അനാച്ഛാദനം ചെയ്യവേ മണ്ടേല പറയുകയുണ്ടായി.<sup id="cite_ref-unvelieing1_139-0" class="reference"><a href="#cite_note-unvelieing1-139"><span class="cite-bracket">[</span>139<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="രാഷ്ട്രീയ_ആദർശങ്ങൾ"><span id=".E0.B4.B0.E0.B4.BE.E0.B4.B7.E0.B5.8D.E0.B4.9F.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B5.80.E0.B4.AF_.E0.B4.86.E0.B4.A6.E0.B5.BC.E0.B4.B6.E0.B4.99.E0.B5.8D.E0.B4.99.E0.B5.BE"></span>രാഷ്ട്രീയ ആദർശങ്ങൾ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=27" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: രാഷ്ട്രീയ ആദർശങ്ങൾ"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%A7%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%82" title="ജനാധിപത്യം">ജനാധിപത്യ</a> <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%8B%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B4%82" title="സോഷ്യലിസം">സോഷ്യലിസ്റ്റ്</a> രാജ്യം സ്വപ്നം കണ്ട ഒരു നേതാവായിരുന്നു നെൽസൺ മണ്ടേല. അതുകൊണ്ടു തന്നെ സ്വകാര്യ സ്വത്തുടമസ്ഥത, മുതലാളിത്തം, എന്നിവക്കെതിരേയെല്ലാം വ്യക്തമായ കാഴ്ചപ്പാട് സ്വീകരിച്ചിരുന്നു അദ്ദേഹം.<sup id="cite_ref-140" class="reference"><a href="#cite_note-140"><span class="cite-bracket">[</span>140<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> മണ്ടേലയെ <a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B4%82" title="മാർക്സിസം">മാർക്സിസ്റ്റ്</a> ആശയങ്ങൾ വളരെയധികം സ്വാധീനിച്ചിരുന്നു.<sup id="cite_ref-141" class="reference"><a href="#cite_note-141"><span class="cite-bracket">[</span>141<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-142" class="reference"><a href="#cite_note-142"><span class="cite-bracket">[</span>142<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> എന്നാൽ ട്രീസൺ വിചാരണക്കിടയിൽ താനൊരു <a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B4%82" class="mw-redirect" title="കമ്മ്യൂണിസം">കമ്മ്യൂണിസ്റ്റല്ല</a> എന്നദ്ദേഹം വ്യക്തമാക്കിയിരുന്നു. 1950-1960 കാലഘട്ടത്തിൽ മണ്ടേല ആഫ്രിക്കൻ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയിലെ ഒരംഗമായിരുന്നുവെന്നും, അവരുടെ കേന്ദ്ര കമ്മറ്റിയിൽ പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നുവെന്നും അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണശേഷം, ചരിത്രകാരന്മാരും, ഗവേഷകരും കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. തികച്ചും രാഷ്ട്രീയമായ കാരണങ്ങൾ കൊണ്ട് അദ്ദേഹത്തിന്റെ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി അംഗത്വം മറച്ചുപിടിക്കുകയായിരുന്നു. </p><p>1995 ൽ രാജ്യത്തെ ഖനികളും, ബാങ്കുകളും ദേശസാത്സരിക്കാൻ ഒരു പദ്ധതി മണ്ടേല മുന്നോട്ടു വെച്ചുവെങ്കിലും, ഇത്തരം നടപടികൾ വിദേശ നിക്ഷേപകരെ ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ നിന്നും അകറ്റുമെന്ന് ഭയപ്പെട്ട് അദ്ദേഹം തന്നെ ഈ പരിപാടിയിൽ നിന്നും പിൻമാറുകയായിരുന്നു. 1990 കളിൽ <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%8B%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D_%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%BB" title="സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ">സോവിയറ്റ് യൂണിയനു</a> സംഭവിച്ച തകർച്ച, ഇത്തരം തീരുമാനങ്ങളിലെത്താൻ മണ്ടേലക്ക് പ്രചോദനമായിരുന്നു.<sup id="cite_ref-143" class="reference"><a href="#cite_note-143"><span class="cite-bracket">[</span>143<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%86_%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A3%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%9A%E0%B4%A8%E0%B4%82" title="ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചനം">ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചനത്തെ</a> അവസാനിപ്പിക്കുക എന്നതുമാത്രമായിരുന്നില്ല മണ്ടേലയുടെ ലക്ഷ്യം, വർണ്ണവിവേചനത്തിൽ നിന്നും മോചിതമായ ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയുടെ പുരോഗതിയിലേക്കുള്ള വ്യക്തമായ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങളും ആ ദീർഘദർശ്ശിയുടെ മനസ്സിലുണ്ടായിരുന്നു. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="വിമർശനങ്ങൾ"><span id=".E0.B4.B5.E0.B4.BF.E0.B4.AE.E0.B5.BC.E0.B4.B6.E0.B4.A8.E0.B4.99.E0.B5.8D.E0.B4.99.E0.B5.BE"></span>വിമർശനങ്ങൾ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=28" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: വിമർശനങ്ങൾ"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>സുപ്രീം കോടതിയിലെ ന്യായാധിപൻ ആയ എഡ്‌വിൻ കാമറൂണിനെപോലുള്ളവർ മണ്ടേലയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺമന്റ്‌ എയ്ഡ്‌സിനെതിരേ കാര്യക്ഷമമായ നടപടികൾ കൈകൊണ്ടില്ലെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടിരുന്നു. രാഷ്ട്രപതിസ്ഥാനത്തിൽനിന്നും വിരമിച്ചശേഷം ഈ മാരകവിപത്തിനെതിരെ കൂടുതൽ നടപടികൾ എടുക്കാത്തത്‌ തന്റെ തെറ്റാണെന്ന് അദ്ദേഹം പ്രസ്താവിച്ചിരുന്നു. 1999 ൽ ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ ജനസംഖ്യയുടെ 10ശതമാനത്തോളം പേർ എയ്ഡ്സ് രോഗബാധിതരായിരുന്നുവെങ്കിലും, അതിനെതിരേ മണ്ടേല സർക്കാർ കാര്യമായ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തിയിരുന്നില്ല. മണ്ടേല വിഷയത്തിൽ നേരിട്ടിടപെടാതെ, ഡെപ്യൂട്ടി ആയിരുന്ന എംബെക്കിയെ ഏൽപ്പിക്കുകയായിരുന്നു. എന്നാൽ എംബെക്കി ഇത്ര ഗുരുതരമായ പ്രശ്നമായിരുന്നിട്ടുപോലും, വേണ്ടത്ര ഗൗരവം കാണിച്ചിരുന്നില്ല.<sup id="cite_ref-ma85_144-0" class="reference"><a href="#cite_note-ma85-144"><span class="cite-bracket">[</span>144<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ കുറ്റകൃത്യങ്ങൾ നേരിടുന്നതിൽ മണ്ടേലയുടെ സർക്കാർ വൻ പരാജയമായിരുന്നുവെന്ന് വിമർശകർ കണക്കുകളെ ഉദ്ധരിച്ചു പറയുന്നു. 1990 കളുടെ അവസാനം, ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ നിന്നും പലായനം ചെയ്ത വെള്ളക്കാരുടെ ഏതാണ്ട് 7,50,000 ഓളം വരും, ഇവിടുത്തെ കുറ്റകൃത്യങ്ങൾ കാരണം ജീവിത സാഹചര്യം മോശമായതുകൊണ്ടാണ് ഇവർ രാജ്യം വിട്ടതെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു.<sup id="cite_ref-145" class="reference"><a href="#cite_note-145"><span class="cite-bracket">[</span>145<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-146" class="reference"><a href="#cite_note-146"><span class="cite-bracket">[</span>146<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ആരോഗ്യനില"><span id=".E0.B4.86.E0.B4.B0.E0.B5.8B.E0.B4.97.E0.B5.8D.E0.B4.AF.E0.B4.A8.E0.B4.BF.E0.B4.B2"></span>ആരോഗ്യനില</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=29" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: ആരോഗ്യനില"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>നെൽസൺ മണ്ടേലയുടെ ആരോഗ്യനില അതീത ഗുരുതരാവസ്ഥയിലാണെന്ന് 2013 ജൂൺ 23-ആം തിയതി <a href="/wiki/%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95" class="mw-redirect" title="ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക">ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ</a> പ്രസിഡണ്ട് ജേക്കബ് സുമ അറിയിച്ചു. ജേക്കബ് സുമ പ്രിട്ടോറിയയിലുള്ള ആശുപത്രിയിലെത്തി നെൽസൺ മണ്ടേലയുടെ ഭാര്യയെ സന്ദർശിച്ച് മണ്ടേലയുടെ രോഗവിവരങ്ങളെക്കുറിച്ച് ഏതാനും നിമിഷം ചർച്ച ചെയ്തു. <sup id="cite_ref-critical1_147-0" class="reference"><a href="#cite_note-critical1-147"><span class="cite-bracket">[</span>147<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-criticalwp1_148-0" class="reference"><a href="#cite_note-criticalwp1-148"><span class="cite-bracket">[</span>148<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>മണ്ടേലയെ വെന്റിലേറ്ററിൽ പ്രവേശിപ്പിച്ച നിലയിൽ 2013 ജൂൺ ഇരുപത്താറാം തിയതി കുടുംബാംഗങ്ങൾ മണ്ടേലയുടെ ശവസംസ്‌കാരം എവിടെ വേണമെന്നതിനെക്കുറിച്ച് നടത്തിയ ചർച്ചഅഭിപ്രായ വ്യത്യാസങ്ങൾ കാരണം തീരുമാനം എടുക്കാനാവാതെ തുടരുകയായിരുന്നു. <sup id="cite_ref-mangalam1_149-0" class="reference"><a href="#cite_note-mangalam1-149"><span class="cite-bracket">[</span>149<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> മണ്ടേലയുടെ ആരോഗ്യനില അതീവ ഗുരുതരാവസ്ഥയിൽ തുടരുന്ന സാഹചര്യത്തിൽ പ്രസിഡണ്ട് ജേക്കബ് സുമ 2013 ജൂൺ 27-ആം തിയതി തന്റെ മൊസാംബിക്ക് സന്ദർശനം റദ്ദാക്കി. </p><p>മണ്ടേലയുടെ ആരോഗ്യ സ്ഥിതി തികച്ചും നിരാശാജനകമാണെന്ന് മണ്ടേലയുടെ കുടുംബത്തെ പ്രതിനിധീകരിച്ച് അഭിഭാഷകനായ ഡേവിഡ് സ്മിത്ത് പറയുകയുണ്ടായി. മണ്ടേലയെ ചികിത്സിച്ചിരുന്ന ഡോക്ടർമാർ ഈ വാർത്തയെ ഖണ്ഡിച്ചിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്ഥിതി സങ്കീർണ്ണമാണെങ്കിലും, മരുന്നുകളോട് പ്രതികരിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് പ്രസിഡന്റിന്റെ ഓഫീസ് പുറത്തിറക്കിയ പത്രക്കുറിപ്പിൽ ജനങ്ങളെ അറിയിച്ചു.<sup id="cite_ref-mubrs1_150-0" class="reference"><a href="#cite_note-mubrs1-150"><span class="cite-bracket">[</span>150<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> അതീവഗുരുതരാവസ്ഥയിലിരിയ്ക്കേത്തന്നെ, 2013 ഓഗസ്റ്റ് 31-ആം തിയതി മണ്ടേല ആശുപത്രി വിട്ടു. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="മരണം"><span id=".E0.B4.AE.E0.B4.B0.E0.B4.A3.E0.B4.82"></span>മരണം</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=30" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: മരണം"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>2013 ഡിസംബർ 5ന് തന്റെ 95-ആം വയസ്സിൽ നെൽസൺ മണ്ടേല അന്തരിച്ചു. ജോഹന്നാസ് ബർഗിലെ സ്വന്തം വീട്ടിൽ വെച്ചായിരുന്നു അന്ത്യം. മണ്ടേലയുടെ മരണവാർത്ത, ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയുടെ പ്രസിഡന്റായിരുന്ന ജേക്കബ് സുമ,ദേശീയ ടെലിവിഷനിലൂടെ സ്ഥിരീകരിച്ചു. ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ പത്തു ദിവസത്തെ ദുഖാചരണം പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഡിസംബർ 15ന് എല്ലാ വിധ ബഹുമതികളോടും കൂടെ മണ്ടേലയുടെ ശവസംസ്കാരചടങ്ങുകൾ നടത്തി. തൊണ്ണൂറോളം രാഷ്ട്രങ്ങളുടെ പ്രതിനിധികൾ മണ്ടേലയുടെ അന്ത്യയാത്രക്കു സാക്ഷ്യം വഹിക്കുവാനായി ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ വന്നു ചേർന്നിട്ടുണ്ടായിരുന്നു. ഇന്ത്യയെ പ്രതിനിധീകരിച്ച് പ്രസിഡന്റ് <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B4%AC%E0%B5%8D_%E0%B4%AE%E0%B5%81%E0%B4%96%E0%B5%BC%E0%B4%9C%E0%B4%BF" title="പ്രണബ് മുഖർജി">പ്രണബ് മുഖർജി</a>, ലോക്സഭ പ്രതിപക്ഷനേതാവ് <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%B7%E0%B4%AE_%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%9C%E0%B5%8D" class="mw-redirect" title="സുഷമ സ്വരാജ്">സുഷമ സ്വരാജ്</a>, സിപിഎം നേതാവ് <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%80%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%B1%E0%B4%BE%E0%B4%82_%E0%B4%AF%E0%B5%86%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B5%82%E0%B4%B0%E0%B4%BF" title="സീതാറാം യെച്ചൂരി">സീതാറാം യെച്ചൂരി</a>, കോൺഗ്രസ് അധ്യക്ഷ <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%8B%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%AF_%E0%B4%97%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%BF" title="സോണിയ ഗാന്ധി">സോണിയ ഗാന്ധി</a> എന്നിവർ ചടങ്ങിൽ പങ്കെടുത്തു. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="അവലംബം"><span id=".E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82"></span>അവലംബം</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=31" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: അവലംബം"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4123591">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="lwf13" class="citation book cs1">നെൽസൺ, മണ്ടേല (2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.sa/books?id=_ewvL93kFx4C&dq="><i>ലോങ് വാക്ക് ടു ഫ്രീഡം</i></a>. ലിറ്റിൽ ബ്രൗൺ. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/978-0316323543" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/978-0316323543"><bdi>978-0316323543</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%99%E0%B5%8D+%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D+%E0%B4%9F%E0%B5%81+%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%82&rft.pub=%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B5%BD+%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%97%E0%B5%BA&rft.date=2013&rft.isbn=978-0316323543&rft.aulast=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA&rft.aufirst=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com.sa%2Fbooks%3Fid%3D_ewvL93kFx4C%26dq%3D&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="mab00" class="citation book cs1">ആന്റണി സാംസൺ (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.sa/books?id=IzyhhQSaBzMC&dq="><i>മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി</i></a>. ന്യൂയോർക്ക്: വിന്റേജ്. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/978-0679781783" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/978-0679781783"><bdi>978-0679781783</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%2C+%E0%B4%A6+%E0%B4%93%E0%B4%A5%E0%B4%B1%E0%B5%88%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A1%E0%B5%8D+%E0%B4%AC%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AB%E0%B4%BF&rft.place=%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B5%BC%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D&rft.pub=%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%87%E0%B4%9C%E0%B5%8D&rft.date=2000&rft.isbn=978-0679781783&rft.au=%E0%B4%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%A3%E0%B4%BF+%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%82%E0%B4%B8%E0%B5%BA&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com.sa%2Fbooks%3Fid%3DIzyhhQSaBzMC%26dq%3D&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="mab99" class="citation book cs1">മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.sa/books?id=lC1fPgAACAAJ&dq="><i>നെൽസൺ മണ്ടേല, എ ബയോഗ്രഫി</i></a>. ഗ്രിഫിൻ. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/978-0312199920" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/978-0312199920"><bdi>978-0312199920</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%2C+%E0%B4%8E+%E0%B4%AC%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AB%E0%B4%BF&rft.pub=%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%AB%E0%B4%BF%E0%B5%BB&rft.date=1999&rft.isbn=978-0312199920&rft.au=%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D+%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BF%E0%B5%BB&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com.sa%2Fbooks%3Fid%3DlC1fPgAACAAJ%26dq%3D&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="Aikman" class="citation book cs1">ഐക്മാൻ, ഡേവിഡ് (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.sa/books?id=7ycSyi1yNyYC&printsec="><i>ഗ്രേറ്റ് സോൾസ്: സിക്സ് ഹു ചേഞ്ച്ഡ് എ സെഞ്ച്വറി</i></a>. ലെക്സിങ്ടൺ ബുക്സ്. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/0739104381" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/0739104381"><bdi>0739104381</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%87%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%B8%E0%B5%8B%E0%B5%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D%3A+%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%B9%E0%B5%81+%E0%B4%9A%E0%B5%87%E0%B4%9E%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%A1%E0%B5%8D+%E0%B4%8E+%E0%B4%B8%E0%B5%86%E0%B4%9E%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%B1%E0%B4%BF&rft.pub=%E0%B4%B2%E0%B5%86%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BA+%E0%B4%AC%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.date=2003&rft.isbn=0739104381&rft.aulast=%E0%B4%90%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BB&rft.aufirst=%E0%B4%A1%E0%B5%87%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%A1%E0%B5%8D&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com.sa%2Fbooks%3Fid%3D7ycSyi1yNyYC%26printsec%3D&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4123595">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-3"> <ol class="references"> <li id="cite_note-nobel1-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-nobel1_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131222051830/http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1993/mandela-bio.html">"നെൽസൺ മണ്ടേല ജീവചരിത്രം"</a>. <i>നോബൽപ്രൈസ്</i>. നോബൽ ഫൗണ്ടേഷൻ. 1993. Archived from the original on 2013-12-22<span class="reference-accessdate">. Retrieved 30-ഏപ്രിൽ-2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%E0%B4%A8%E0%B5%8B%E0%B4%AC%E0%B5%BD%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%88%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.atitle=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%9C%E0%B5%80%E0%B4%B5%E0%B4%9A%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82&rft.date=1993&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nobelprize.org%2Fnobel_prizes%2Fpeace%2Flaureates%2F1993%2Fmandela-bio.html&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-lwtf1-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-lwtf1_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFനെൽസൺ2013" class="citation book cs1">നെൽസൺ, മണ്ടേല (2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.sa/books?id=_ewvL93kFx4C&dq="><i>ലോങ് വാക്ക് ടു ഫ്രീഡം</i></a>. ബാക്ബേ ബുക്സ്. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/978-0316323543" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/978-0316323543"><bdi>978-0316323543</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%99%E0%B5%8D+%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D+%E0%B4%9F%E0%B5%81+%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%82&rft.pub=%E0%B4%AC%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%AC%E0%B5%87+%E0%B4%AC%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.date=2013&rft.isbn=978-0316323543&rft.aulast=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA&rft.aufirst=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com.sa%2Fbooks%3Fid%3D_ewvL93kFx4C%26dq%3D&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-americabbc1-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-americabbc1_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131222105435/http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/7484517.stm">"മണ്ടേല ടേക്കൺ ഓഫ് യു.എസ്. ടെറർ ലിസ്റ്റ്"</a>. ബി.ബി.സി. 01-ജൂലൈ-2008. Archived from the original on 2013-12-22<span class="reference-accessdate">. Retrieved 21-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BA+%E0%B4%93%E0%B4%AB%E0%B5%8D+%E0%B4%AF%E0%B5%81.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.+%E0%B4%9F%E0%B5%86%E0%B4%B1%E0%B5%BC+%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Famericas%2F7484517.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_news" title="ഫലകം:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-mandelabio1-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mandelabio1_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131222105715/http://www.nelsonmandela.org/content/page/biography">"മണ്ടേല, ലഘു ജീവചരിത്രം"</a>. നെൽസൺ മണ്ടേല ഫൗണ്ടേഷൻ. Archived from the original on 2013-12-22<span class="reference-accessdate">. Retrieved 21-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%2C+%E0%B4%B2%E0%B4%98%E0%B5%81+%E0%B4%9C%E0%B5%80%E0%B4%B5%E0%B4%9A%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82&rft.pub=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%AB%E0%B5%97%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B7%E0%B5%BB&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nelsonmandela.org%2Fcontent%2Fpage%2Fbiography&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-mandeladay1-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mandeladay1_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131222110050/http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/8353853.stm">"യു.എൻ.ഗീവ്സ് ബാക്കിംഗ് ടു മണ്ടേല ഡേ"</a>. ബി.ബി.സി. 11-നവംബർ-2009. Archived from the original on 2013-12-22<span class="reference-accessdate">. Retrieved 11-മേയ്-2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E0%B4%AF%E0%B5%81.%E0%B4%8E%E0%B5%BB.%E0%B4%97%E0%B5%80%E0%B4%B5%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%AC%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%8D+%E0%B4%9F%E0%B5%81+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%A1%E0%B5%87&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fafrica%2F8353853.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_news" title="ഫലകം:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-mandeladies1-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mandeladies1_6-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFഫെയിത്ത്" class="citation news cs1">ഫെയിത്ത്, കരീമി (06-ഡിസംബർ-2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131222110313/http://edition.cnn.com/2013/12/05/world/africa/nelson-mandela/">"മണ്ടേല, ഫാദർ ഓഫ് മോഡേൺ സൗത്ത് ആഫ്രിക്ക ഡൈസ്"</a>. സി.എൻ.എൻ. Archived from the original on 2013-12-22<span class="reference-accessdate">. Retrieved 21-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%2C+%E0%B4%AB%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B5%BC+%E0%B4%93%E0%B4%AB%E0%B5%8D+%E0%B4%AE%E0%B5%8B%E0%B4%A1%E0%B5%87%E0%B5%BA+%E0%B4%B8%E0%B5%97%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D+%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95+%E0%B4%A1%E0%B5%88%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.aulast=%E0%B4%AB%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D&rft.aufirst=%E0%B4%95%E0%B4%B0%E0%B5%80%E0%B4%AE%E0%B4%BF&rft_id=http%3A%2F%2Fedition.cnn.com%2F2013%2F12%2F05%2Fworld%2Fafrica%2Fnelson-mandela%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_news" title="ഫലകം:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-AllAfrica-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AllAfrica_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131222124013/http://allafrica.com/stories/200807180124.html">"സൗത്ത് ആഫ്രിക്ക: സെലിബ്രേറ്റിംഗ് മണ്ടേല അറ്റ് 90"</a>. ഓൾആഫ്രിക്ക.കോം. 17-ജൂലൈ-2008. Archived from the original on 2013-12-22<span class="reference-accessdate">. Retrieved 28-ഒക്ടോബർ-2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%B8%E0%B5%97%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D+%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%3A+%E0%B4%B8%E0%B5%86%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%87%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%8D+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%85%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+90&rft.pub=%E0%B4%93%E0%B5%BE%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95.%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B4%82&rft_id=http%3A%2F%2Fallafrica.com%2Fstories%2F200807180124.html&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-AllAfrica12-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AllAfrica12_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131222124013/http://allafrica.com/stories/200807180124.html">"സൗത്ത് ആഫ്രിക്ക: സെലിബ്രേറ്റിംഗ് മണ്ടേല അറ്റ് 90"</a>. ഓൾആഫ്രിക്ക.കോം. 17-ജൂലൈ-2008. Archived from the original on 2013-12-22<span class="reference-accessdate">. Retrieved 28-ഒക്ടോബർ-2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%B8%E0%B5%97%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D+%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%3A+%E0%B4%B8%E0%B5%86%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%87%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%8D+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%85%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+90&rft.pub=%E0%B4%93%E0%B5%BE%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95.%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B4%82&rft_id=http%3A%2F%2Fallafrica.com%2Fstories%2F200807180124.html&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-guillonieu1-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-guillonieu1_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFഗ്വിലോനിയുറോവ്2002" class="citation book cs1">ഗ്വിലോനിയു, ഷോൺ; റോവ്, ജോസഫ് (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=4iKSlwuya1YC&pg=PA13"><i>നെൽസൺ മണ്ടേല- ഏർലി ലൈഫ്</i></a>. നോർത്ത് അറ്റ്ലാന്റിക് ബുക്സ്. p. 13. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/1556434170" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/1556434170"><bdi>1556434170</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2-+%E0%B4%8F%E0%B5%BC%E0%B4%B2%E0%B4%BF+%E0%B4%B2%E0%B5%88%E0%B4%AB%E0%B5%8D&rft.pages=13&rft.pub=%E0%B4%A8%E0%B5%8B%E0%B5%BC%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D+%E0%B4%85%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D+%E0%B4%AC%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.date=2002&rft.isbn=1556434170&rft.aulast=%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%81&rft.aufirst=%E0%B4%B7%E0%B5%8B%E0%B5%BA&rft.au=%E0%B4%B1%E0%B5%8B%E0%B4%B5%E0%B5%8D%2C+%E0%B4%9C%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B4%AB%E0%B5%8D&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3D4iKSlwuya1YC%26pg%3DPA13&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-nobel11-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-nobel11_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131222141348/http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1993/mandela-faq.html">"നെൽസൺ മണ്ടേല"</a>. നോബൽ ഫൗണ്ടേഷൻ. Archived from the original on 2013-12-22<span class="reference-accessdate">. Retrieved 21-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&rft.pub=%E0%B4%A8%E0%B5%8B%E0%B4%AC%E0%B5%BD+%E0%B4%AB%E0%B5%97%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B7%E0%B5%BB&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nobelprize.org%2Fnobel_prizes%2Fpeace%2Flaureates%2F1993%2Fmandela-faq.html&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#lwf13">ലോങ് വാക്ക് ടു ഫ്രീഡം - നെൽസൺ മണ്ടേല</a> പുറം 20</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#lwf13">ലോങ് വാക്ക് ടു ഫ്രീഡം - നെൽസൺ മണ്ടേല</a> പുറം 23</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#lwf13">ലോങ് വാക്ക് ടു ഫ്രീഡം - നെൽസൺ മണ്ടേല</a> പുറം 9</span> </li> <li id="cite_note-BBC90th-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-BBC90th_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131223085825/http://news.bbc.co.uk/2/hi/in_depth/7500615.stm">"മണ്ടേല സെലിബ്രേറ്റ്സ് 90 ബർത്ത്ഡേ"</a>. ബി.ബി.സി. 17-ജൂലൈ-2008. Archived from the original on 2013-12-23<span class="reference-accessdate">. Retrieved 28-ഒക്ടോബർ-2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%B8%E0%B5%86%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%87%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D+90+%E0%B4%AC%E0%B5%BC%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A1%E0%B5%87&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fin_depth%2F7500615.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_news" title="ഫലകം:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131224053816/http://www.historicschools.org.za/view.asp?ItemID=1&tname=tblComponent2&oname=Schools&pg=front&subm=Pilot%20Schools">"ഹെൽഡ്ടൗൺ ക്രോംപിഹെൻസീവ് സ്കൂൾ"</a>. ഹിസ്റ്റോറിക്ക് സ്കൂൾ പ്രൊജക്ട്. Archived from the original on 2013-12-24<span class="reference-accessdate">. Retrieved 28-ഒക്ടോബർ-2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%B9%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%97%E0%B5%BA+%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%82%E0%B4%AA%E0%B4%BF%E0%B4%B9%E0%B5%86%E0%B5%BB%E0%B4%B8%E0%B5%80%E0%B4%B5%E0%B5%8D+%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%82%E0%B5%BE&rft.pub=%E0%B4%B9%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8B%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D+%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%82%E0%B5%BE+%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8A%E0%B4%9C%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.historicschools.org.za%2Fview.asp%3FItemID%3D1%26tname%3DtblComponent2%26oname%3DSchools%26pg%3Dfront%26subm%3DPilot%2520Schools&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ</a> പുറങ്ങൾ 24-25</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറങ്ങൾ 17-18 </span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ</a> പുറം 26</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ</a> പുറങ്ങൾ 26-27</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ</a> പുറങ്ങൾ 27-28</span> </li> <li id="cite_note-NMF-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-NMF_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131224051501/http://www.nelsonmandela.org/content/page/biography/">"നെൽസൺ മണ്ടേല ജീവചരിത്രം - ആദ്യകാല ജീവിതം"</a>. നെൽസൺ മണ്ടേല ഫൗണ്ടേഷൻ. Archived from the original on 2013-12-24<span class="reference-accessdate">. Retrieved 28-ഒക്ടോബർ-2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%9C%E0%B5%80%E0%B4%B5%E0%B4%9A%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82+-+%E0%B4%86%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B2+%E0%B4%9C%E0%B5%80%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B4%82&rft.pub=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%AB%E0%B5%97%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B7%E0%B5%BB&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nelsonmandela.org%2Fcontent%2Fpage%2Fbiography%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ</a> പുറങ്ങൾ 29-30</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറം 40</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#lwf13">ലോങ് വാക്ക് ടു ഫ്രീഡം - നെൽസൺ മണ്ടേല</a> പുറം 106</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ</a> പുറം 34</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറങ്ങൾ 44-45</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ</a> പുറം 33</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ</a> പുറം 34</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറം 49</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ</a> പുറം 34-35</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറങ്ങൾ 64-65</span> </li> <li id="cite_note-mmrf1-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mmrf1_32-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFഅലൻ" class="citation book cs1">അലൻ, വീഡർ. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.sa/books?id=lQoDkSc1GngC&pg=PA51&lpg=PA51&dq=Mandela+meets+Ruth+First&source=bl&ots=1v_9Hb9XN1&sig=nFnPoLnqN3USrlkGfCzzpjr0yhE&hl=en&sa=X&ei=83C6UqO2NOWu0QXo8YHYDg&redir_esc=y#v=onepage&q=Mandela%20meets%20Ruth%20First&f=false"><i>റൂത്ത് ഫസ്റ്റ് ആന്റ് ജോ സ്ലോബ് ഇൻ ദ വാർ എഗെയിൻസ്റ്റ് അപ്പാർത്തീഡ്</i></a>. മൻതിലി റിവ്യൂ പ്രസ്സ്. p. 51. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/978-1583673560" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/978-1583673560"><bdi>978-1583673560</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%B1%E0%B5%82%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D+%E0%B4%AB%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%9C%E0%B5%8B+%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%AC%E0%B5%8D+%E0%B4%87%E0%B5%BB+%E0%B4%A6+%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B5%BC+%E0%B4%8E%E0%B4%97%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B5%BB%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%85%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B5%8D&rft.pages=51&rft.pub=%E0%B4%AE%E0%B5%BB%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B4%BF+%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82+%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.isbn=978-1583673560&rft.aulast=%E0%B4%85%E0%B4%B2%E0%B5%BB&rft.aufirst=%E0%B4%B5%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B5%BC&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com.sa%2Fbooks%3Fid%3DlQoDkSc1GngC%26pg%3DPA51%26lpg%3DPA51%26dq%3DMandela%2Bmeets%2BRuth%2BFirst%26source%3Dbl%26ots%3D1v_9Hb9XN1%26sig%3DnFnPoLnqN3USrlkGfCzzpjr0yhE%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3D83C6UqO2NOWu0QXo8YHYDg%26redir_esc%3Dy%23v%3Donepage%26q%3DMandela%2520meets%2520Ruth%2520First%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-nmc1-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-nmc1_33-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131225054245/http://www.sanews.gov.za/south-africa/nelson-mandela-chronology">"നെൽസൺ മണ്ടേല ക്രോണോളജി"</a>. സൗത്ത് ആഫ്രിക്കൻ സർക്കാർ ന്യൂസ് ഏജൻസി. Archived from the original on 2013-12-25<span class="reference-accessdate">. Retrieved 25-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A3%E0%B5%8B%E0%B4%B3%E0%B4%9C%E0%B4%BF&rft.pub=%E0%B4%B8%E0%B5%97%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D+%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB+%E0%B4%B8%E0%B5%BC%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B5%BC+%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%8F%E0%B4%9C%E0%B5%BB%E0%B4%B8%E0%B4%BF&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sanews.gov.za%2Fsouth-africa%2Fnelson-mandela-chronology&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ</a> പുറം 48</span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറങ്ങൾ 66</span> </li> <li id="cite_note-npv1-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-npv1_36-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131225123147/http://www.sahistory.org.za/topic/union-south-africa-movement-towards-republic">"ദ 1948 ഇലക്ഷൻ ആന്റ് നാഷണൽ പാർട്ടി വിക്ടറി"</a>. സൗത്ത് ആഫ്രിക്കൻ ഹിസ്റ്ററി ഓൺലൈൻ. Archived from the original on 2013-12-25<span class="reference-accessdate">. Retrieved 28-ഒക്ടോബർ-2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%A6+1948+%E0%B4%87%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B5%BB+%E0%B4%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B5%BD+%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BF+%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%B1%E0%B4%BF&rft.pub=%E0%B4%B8%E0%B5%97%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D+%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB+%E0%B4%B9%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%B1%E0%B4%BF+%E0%B4%93%E0%B5%BA%E0%B4%B2%E0%B5%88%E0%B5%BB&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sahistory.org.za%2Ftopic%2Funion-south-africa-movement-towards-republic&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#lwf13">ലോങ് വാക്ക് ടു ഫ്രീഡം - മണ്ടേല</a> പുറം 168</span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 55-56</span> </li> <li id="cite_note-aap1950-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-aap1950_39-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131227073714/http://www.sahistory.org.za/topic/anc-and-early-development-apartheid-1948-1950s">"എ.എൻ.സി. ആന്റ് ഏർലി ഡവലപ്പ്മെന്റ് ഓഫ് ആന്റി അപ്പാർത്തീഡ്"</a>. സൗത്ത് ആഫ്രിക്കൻ ഹിസ്റ്ററി ഓൺലൈൻ. Archived from the original on 2013-12-27<span class="reference-accessdate">. Retrieved 27-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%8E.%E0%B4%8E%E0%B5%BB.%E0%B4%B8%E0%B4%BF.+%E0%B4%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%8F%E0%B5%BC%E0%B4%B2%E0%B4%BF+%E0%B4%A1%E0%B4%B5%E0%B4%B2%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%93%E0%B4%AB%E0%B5%8D+%E0%B4%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%BF+%E0%B4%85%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B5%8D&rft.pub=%E0%B4%B8%E0%B5%97%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D+%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB+%E0%B4%B9%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%B1%E0%B4%BF+%E0%B4%93%E0%B5%BA%E0%B4%B2%E0%B5%88%E0%B5%BB&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sahistory.org.za%2Ftopic%2Fanc-and-early-development-apartheid-1948-1950s&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#lwf13">ലോങ് വാക്ക് ടു ഫ്രീഡം - മണ്ടേല</a> പുറങ്ങൾ 165-168</span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 63-64</span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#lwf13">ലോങ് വാക്ക് ടു ഫ്രീഡം - മണ്ടേല</a> പുറം 177</span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 64-65</span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFലോഡ്ജ്1983" class="citation book cs1">ലോഡ്ജ്, ടോം (1983). <i>ബ്ലാക്ക് പൊളിറ്റിക്സ് ഇൻ സൗത്ത് ആഫ്രിക്ക സിൻസ് 1945</i>. ലണ്ടൻ: ലോങ്മാൻ. p. 39. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/0-582-64327-9" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/0-582-64327-9"><bdi>0-582-64327-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D+%E0%B4%AA%E0%B5%8A%E0%B4%B3%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%87%E0%B5%BB+%E0%B4%B8%E0%B5%97%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D+%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95+%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B5%BB%E0%B4%B8%E0%B5%8D+1945&rft.place=%E0%B4%B2%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BB&rft.pages=39&rft.pub=%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BB&rft.date=1983&rft.isbn=0-582-64327-9&rft.aulast=%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E0%B4%9C%E0%B5%8D&rft.aufirst=%E0%B4%9F%E0%B5%8B%E0%B4%82&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 66-67</span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#lwf13">ലോങ് വാക്ക് ടു ഫ്രീഡം - മണ്ടേല</a> പുറം 183-188</span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 69</span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 72-73</span> </li> <li id="cite_note-ANCStatement-49"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ANCStatement_49-0">49.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ANCStatement_49-1">49.1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ANCStatement_49-2">49.2</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131227153535/http://www.anc.org.za/show.php?id=2657">"എ.എൻ.സി. സ്റ്റേറ്റ്മെന്റ് ടു ദ ട്രൂത്ത് ആന്റ് റീകൺസിലിയേഷൻ കമ്മീഷൻ"</a>. ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്. ഓഗസ്റ്റ്-1996. Archived from the original on 2013-12-27<span class="reference-accessdate">. Retrieved 28-ഒക്ടോബർ-2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%8E.%E0%B4%8E%E0%B5%BB.%E0%B4%B8%E0%B4%BF.+%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%87%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%9F%E0%B5%81+%E0%B4%A6+%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%82%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D+%E0%B4%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%B1%E0%B5%80%E0%B4%95%E0%B5%BA%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%B7%E0%B5%BB+%E0%B4%95%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B5%80%E0%B4%B7%E0%B5%BB&rft.pub=%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB+%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B5%BD+%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.anc.org.za%2Fshow.php%3Fid%3D2657&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 154-156</span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#lwf13">ലോങ് വാക്ക് ടു ഫ്രീഡം - മണ്ടേല</a> പുറം 397-409</span> </li> <li id="cite_note-mossad1-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mossad1_52-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131228080332/http://www.salon.com/2013/12/23/document_israeli_mossad_trained_mandela/">"ഇസ്രായേലി മൊസ്സാദ് ട്രെയിൻഡ് മണ്ടേല"</a>. സലോൺ. 23-ഡിസംബർ-2013. Archived from the original on 2013-12-28<span class="reference-accessdate">. Retrieved 28-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%87%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%B2%E0%B4%BF+%E0%B4%AE%E0%B5%8A%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B5%8D+%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B5%BB%E0%B4%A1%E0%B5%8D+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&rft.pub=%E0%B4%B8%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B5%BA&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.salon.com%2F2013%2F12%2F23%2Fdocument_israeli_mossad_trained_mandela%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-longwalk-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-longwalk_53-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFമണ്ടേല1994" class="citation book cs1">മണ്ടേല, നെൽസൺ (1994). <i>ലോങ് വാക്ക് ടു ഫ്രീഡം</i>. ലിറ്റിൽ ബ്രൗൺ.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%99%E0%B5%8D+%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D+%E0%B4%9F%E0%B5%81+%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%82&rft.pub=%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B5%BD+%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%97%E0%B5%BA&rft.date=1994&rft.aulast=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&rft.aufirst=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-rivonia-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-rivonia_54-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFമണ്ടേല,_നെൽസൺ" class="citation web cs1">മണ്ടേല, നെൽസൺ (20-ഏപ്രിൽ-1964). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131227160457/http://www.anc.org.za/show.php?id=3430">"<span class="cs1-kern-left"></span>"ഐ ആം പ്രിപ്പയേഡ് ടു ഡൈ" — നെൽസൺ മണ്ടേലാസ് സ്റ്റേറ്റ്മെന്റ് ഫ്രം ദ ഡോക്ക് അറ്റ് ദ ഓപ്പണിംഗ് ഓഫ് ഡിഫൻസ് ഇൻ കേസ് ഓഫ് റിവോണ ട്രയൽ"</a>. ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്. Archived from the original on 2013-12-27<span class="reference-accessdate">. Retrieved 26-മേയ്-2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%22%E0%B4%90+%E0%B4%86%E0%B4%82+%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%A1%E0%B5%8D+%E0%B4%9F%E0%B5%81+%E0%B4%A1%E0%B5%88%22+%E2%80%94+%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%87%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82+%E0%B4%A6+%E0%B4%A1%E0%B5%8B%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D+%E0%B4%85%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%A6+%E0%B4%93%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%8D+%E0%B4%93%E0%B4%AB%E0%B5%8D+%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AB%E0%B5%BB%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%87%E0%B5%BB+%E0%B4%95%E0%B5%87%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%93%E0%B4%AB%E0%B5%8D+%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B5%8B%E0%B4%A3+%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AF%E0%B5%BD&rft.pub=%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB+%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B5%BD+%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.au=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%2C+%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.anc.org.za%2Fshow.php%3Fid%3D3430&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-maanc1-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-maanc1_55-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation news cs1">"മണ്ടേല അഡ്മിറ്റ്സ് എ.എൻ.സി വയലേറ്റഡ് റൈറ്റ്സ് ടൂ". <i>ഫൈനാൻഷ്യൽ ടൈംസ്</i>. 2-നവംബർ-1998.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%E0%B4%AB%E0%B5%88%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B5%BB%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%BD+%E0%B4%9F%E0%B5%88%E0%B4%82%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.atitle=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%85%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%8E.%E0%B4%8E%E0%B5%BB.%E0%B4%B8%E0%B4%BF+%E0%B4%B5%E0%B4%AF%E0%B4%B2%E0%B5%87%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%A1%E0%B5%8D+%E0%B4%B1%E0%B5%88%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%9F%E0%B5%82&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_news" title="ഫലകം:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 158-159</span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#lwf13">ലോങ് വാക്ക് ടു ഫ്രീഡം - മണ്ടേല</a> പുറം 413-415</span> </li> <li id="cite_note-bdlive-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-bdlive_58-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFനടാഷ" class="citation news cs1">നടാഷ, മരിയൻ (06-ഡിസംബർ-2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131228070449/http://www.bdlive.co.za/national/politics/2013/12/06/sacp-confirms-nelson-mandela-was-a-member">"എസ്.എ.സി.പി. കൺഫേംസ് മണ്ടേല വാസ് എ മെംബർ"</a>. ബിസിനസ്സ്ഡേ ലൈവ്. Archived from the original on 2013-12-28<span class="reference-accessdate">. Retrieved 28-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D.%E0%B4%8E.%E0%B4%B8%E0%B4%BF.%E0%B4%AA%E0%B4%BF.+%E0%B4%95%E0%B5%BA%E0%B4%AB%E0%B5%87%E0%B4%82%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%8E+%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B5%BC&rft.aulast=%E0%B4%A8%E0%B4%9F%E0%B4%BE%E0%B4%B7&rft.aufirst=%E0%B4%AE%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%BB&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bdlive.co.za%2Fnational%2Fpolitics%2F2013%2F12%2F06%2Fsacp-confirms-nelson-mandela-was-a-member&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_news" title="ഫലകം:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-sacp28-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-sacp28_59-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131228070908/http://www.sacp.org.za/main.php?ID=4151">"ദ ട്രൂ റെവല്യൂഷണറി ഗൈഡഡ് ബൈ ഗ്രേറ്റ് ഫീലിംഗ്സ് ഓഫ് ലൗ"</a>. സൗത്ത് ആഫ്രിക്കൻ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി. 06-ഡിസംബർ-2013. Archived from the original on 2013-12-28<span class="reference-accessdate">. Retrieved 28-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%A6+%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%82+%E0%B4%B1%E0%B5%86%E0%B4%B5%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B4%B1%E0%B4%BF+%E0%B4%97%E0%B5%88%E0%B4%A1%E0%B4%A1%E0%B5%8D+%E0%B4%AC%E0%B5%88+%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%87%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%AB%E0%B5%80%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%93%E0%B4%AB%E0%B5%8D+%E0%B4%B2%E0%B5%97&rft.pub=%E0%B4%B8%E0%B5%97%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D+%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB+%E0%B4%95%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BF&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sacp.org.za%2Fmain.php%3FID%3D4151&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-hc5-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-hc5_60-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131228073651/http://www.history.co.uk/this-day-in-history/02-11/nelson-mandela-released-from-prison">"5 ഓഗസ്റ്റ് - ദിസ് ഡേ ഇൻ ഹിസ്റ്ററി"</a>. ദ ഹിസ്റ്ററി ചാനൽ. Archived from the original on 2013-12-28<span class="reference-accessdate">. Retrieved 28-ഒക്ടോബർ-2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=5+%E0%B4%93%E0%B4%97%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+-+%E0%B4%A6%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%A1%E0%B5%87+%E0%B4%87%E0%B5%BB+%E0%B4%B9%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%B1%E0%B4%BF&rft.pub=%E0%B4%A6+%E0%B4%B9%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%B1%E0%B4%BF+%E0%B4%9A%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%BD&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.history.co.uk%2Fthis-day-in-history%2F02-11%2Fnelson-mandela-released-from-prison&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-blum-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-blum_61-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFബ്ലം" class="citation web cs1">ബ്ലം, വില്യം. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131228073955/http://www.thirdworldtraveler.com/Blum/CIAMandela_WBlum.html">"ഹൗ ദ സി.ഐ.എ സെന്റ് നെൽസൺ മണ്ടേല ടു പ്രിസൺ ഫോർ 28 ഇയേഴ്സ്"</a>. തേഡ്വേൾഡ് ട്രാവലർ.കോം. Archived from the original on 2013-12-28<span class="reference-accessdate">. Retrieved 26-മേയ്-2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%B9%E0%B5%97+%E0%B4%A6+%E0%B4%B8%E0%B4%BF.%E0%B4%90.%E0%B4%8E+%E0%B4%B8%E0%B5%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%9F%E0%B5%81+%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AB%E0%B5%8B%E0%B5%BC+28+%E0%B4%87%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%B4%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.pub=%E0%B4%A4%E0%B5%87%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B5%BE%E0%B4%A1%E0%B5%8D+%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%B5%E0%B4%B2%E0%B5%BC.%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B4%82&rft.aulast=%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B4%82&rft.aufirst=%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%82&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.thirdworldtraveler.com%2FBlum%2FCIAMandela_WBlum.html&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFവീനർ2007" class="citation book cs1">വീനർ, ടിം (2007). <i>ലെഗസി ഓഫ് ആഷസ്</i>. പെൻഗ്വിൻ. p. 362. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/978-1-846-14046-4" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/978-1-846-14046-4"><bdi>978-1-846-14046-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%B2%E0%B5%86%E0%B4%97%E0%B4%B8%E0%B4%BF+%E0%B4%93%E0%B4%AB%E0%B5%8D+%E0%B4%86%E0%B4%B7%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.pages=362&rft.pub=%E0%B4%AA%E0%B5%86%E0%B5%BB%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B5%BB&rft.date=2007&rft.isbn=978-1-846-14046-4&rft.aulast=%E0%B4%B5%E0%B5%80%E0%B4%A8%E0%B5%BC&rft.aufirst=%E0%B4%9F%E0%B4%BF%E0%B4%82&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറം 171</span> </li> <li id="cite_note-guardian11-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-guardian11_64-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFകത്വാല" class="citation news cs1">കത്വാല, സണ്ടർ (11-ഫെബ്രുവരി- 2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131228082005/http://www.theguardian.com/world/2001/feb/11/nelsonmandela.southafrica2">"ദ റിവോണിയ ട്രയൽ"</a>. <i>ദ ഗാർഡിയൻ</i>. ലണ്ടൻ. Archived from the original on 2013-12-28<span class="reference-accessdate">. Retrieved 28-ഒക്ടോബർ-2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%E0%B4%A6+%E0%B4%97%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%BB&rft.atitle=%E0%B4%A6+%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B5%8B%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%AF+%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AF%E0%B5%BD&rft.aulast=%E0%B4%95%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%B2&rft.aufirst=%E0%B4%B8%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BC&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Fworld%2F2001%2Ffeb%2F11%2Fnelsonmandela.southafrica2&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_news" title="ഫലകം:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-65">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#lwf13">ലോങ് വാക്ക് ടു ഫ്രീഡം - മണ്ടേല</a> പുറങ്ങൾ 42-57</span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 190-194</span> </li> <li id="cite_note-rt11-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-rt11_67-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131228085437/http://www.anc.org.za/show.php?id=4839">"ദ റിവോണിയ ട്രയൽ"</a>. ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്. Archived from the original on 2013-12-28<span class="reference-accessdate">. Retrieved 28-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%A6+%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B5%8B%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%AF+%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AF%E0%B5%BD&rft.pub=%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB+%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B5%BD+%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.anc.org.za%2Fshow.php%3Fid%3D4839&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 183-186</span> </li> <li id="cite_note-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-69">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#lwf13">ലോങ് വാക്ക് ടു ഫ്രീഡം - മണ്ടേല</a> പുറങ്ങൾ 63-68</span> </li> <li id="cite_note-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-70">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 196-197</span> </li> <li id="cite_note-bbc28-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-bbc28_71-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131228091850/http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/7634845.stm">"ന്യൂ സൗത്ത് ആഫ്രിക്കൻ പ്രസിഡന്റ് സ്വോൺ ഇൻ"</a>. ബി.ബി.സി. 25-സെപ്തംബർ-2008. Archived from the original on 2013-12-28<span class="reference-accessdate">. Retrieved 28-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82+%E0%B4%B8%E0%B5%97%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D+%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB+%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%A1%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B5%8B%E0%B5%BA+%E0%B4%87%E0%B5%BB&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fafrica%2F7634845.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_news" title="ഫലകം:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറം 205</span> </li> <li id="cite_note-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-73">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല, എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറം 279 </span> </li> <li id="cite_note-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-74">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറം 205</span> </li> <li id="cite_note-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-75">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല, എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറം 283 </span> </li> <li id="cite_note-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-76">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 236-241</span> </li> <li id="cite_note-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-77">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല, എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറങ്ങൾ 292-295 </span> </li> <li id="cite_note-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-78">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 246-247</span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല, എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറങ്ങൾ 303-304 </span> </li> <li id="cite_note-80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-80">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 222,235</span> </li> <li id="cite_note-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-81">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല, എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറം 301 </span> </li> <li id="cite_note-football1-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-football1_82-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFജെയിംസ്" class="citation news cs1">ജെയിംസ്, പീകോക്ക് (06-ഡിസംബർ-2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131228123924/http://www.bbc.com/sport/0/23851559">"നെൽസൺ മണ്ടേല, ഹൗ സ്പോർട്ട് ഹെൽപ്ഡ് ടു ട്രാൻസ്ഫോം എ നേഷൻ"</a>. Archived from the original on 2013-12-28<span class="reference-accessdate">. Retrieved 28-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%2C+%E0%B4%B9%E0%B5%97+%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D+%E0%B4%B9%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%A1%E0%B5%8D+%E0%B4%9F%E0%B5%81+%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B5%BB%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%AB%E0%B5%8B%E0%B4%82+%E0%B4%8E+%E0%B4%A8%E0%B5%87%E0%B4%B7%E0%B5%BB&rft.aulast=%E0%B4%9C%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%82%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.aufirst=%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fsport%2F0%2F23851559&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_news" title="ഫലകം:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-83"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-83">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 242-243</span> </li> <li id="cite_note-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-84">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല, എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറം 317 </span> </li> <li id="cite_note-85"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-85">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 285-286</span> </li> <li id="cite_note-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-86">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 324-325</span> </li> <li id="cite_note-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-87">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല, എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറങ്ങൾ 340 </span> </li> <li id="cite_note-udf11-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-udf11_88-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131228152252/http://www.nelsonmandela.org/omalley/index.php/site/q/03lv02424/04lv02730/05lv03188/06lv03222.htm">"യുണൈറ്റഡ് ഡെമോക്രാറ്റിക്ക് ഫ്രണ്ട്, പേട്രൺ"</a>. നെൽസൺമണ്ടേല.ഓർഗ്. Archived from the original on 2013-12-28<span class="reference-accessdate">. Retrieved 28-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%AF%E0%B5%81%E0%B4%A3%E0%B5%88%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%A1%E0%B5%8D+%E0%B4%A1%E0%B5%86%E0%B4%AE%E0%B5%8B%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D+%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%2C+%E0%B4%AA%E0%B5%87%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%BA&rft.pub=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2.%E0%B4%93%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nelsonmandela.org%2Fomalley%2Findex.php%2Fsite%2Fq%2F03lv02424%2F04lv02730%2F05lv03188%2F06lv03222.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-89">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 347-355</span> </li> <li id="cite_note-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-90">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല, എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറങ്ങൾ 359-360 </span> </li> <li id="cite_note-91"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-91">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 363-378</span> </li> <li id="cite_note-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-92">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല, എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറങ്ങൾ 362-368 </span> </li> <li id="cite_note-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-93">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല, എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറം 369</span> </li> <li id="cite_note-94"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-94">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല, എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറങ്ങൾ 369-370</span> </li> <li id="cite_note-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-95">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറം 381</span> </li> <li id="cite_note-huffington1-96"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-huffington1_96-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFഡൊമിനിക്" class="citation web cs1">ഡൊമിനിക്, മോസ്ബെർഗൻ (12-ജൂലൈ-2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131229050904/http://www.huffingtonpost.com/2013/12/06/political-prisoners-nelson-mandela_n_4401305.html">"നെൽസൺ മണ്ടേല വാസ് റിലീസ്ഡ് ഫ്രം പ്രിസൺ ആഫ്ടർ 27 ഇയേഴ്സ്"</a>. ഹഫിംഗ്ടൺ പോസ്റ്റ്. Archived from the original on 2013-12-29<span class="reference-accessdate">. Retrieved 29-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%80%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A1%E0%B5%8D+%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82+%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BC+27+%E0%B4%87%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%B4%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.pub=%E0%B4%B9%E0%B4%AB%E0%B4%BF%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BA+%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D&rft.aulast=%E0%B4%A1%E0%B5%8A%E0%B4%AE%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D&rft.aufirst=%E0%B4%AE%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%AC%E0%B5%86%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%BB&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.huffingtonpost.com%2F2013%2F12%2F06%2Fpolitical-prisoners-nelson-mandela_n_4401305.html&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-releaseaddress1-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-releaseaddress1_97-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131229050212/http://www.anc.org.za/show.php?id=4520">"നെൽസൺ മണ്ടേലാസ് അഡ്രസ്സ് ടു എ റാലി ഇൻ കേപ് ടൗൺ ഓൺ ഹിസ് റിലീസ് ഫ്രം പ്രിസൺ"</a>. ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്. Archived from the original on 2013-12-29<span class="reference-accessdate">. Retrieved 29-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%85%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%9F%E0%B5%81+%E0%B4%8E+%E0%B4%B1%E0%B4%BE%E0%B4%B2%E0%B4%BF+%E0%B4%87%E0%B5%BB+%E0%B4%95%E0%B5%87%E0%B4%AA%E0%B5%8D+%E0%B4%9F%E0%B5%97%E0%B5%BA+%E0%B4%93%E0%B5%BA+%E0%B4%B9%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%80%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82+%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%BA&rft.pub=%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB+%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B5%BD+%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.anc.org.za%2Fshow.php%3Fid%3D4520&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-98">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ</a> പുറങ്ങൾ 415-418</span> </li> <li id="cite_note-99"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-99">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ</a> പുറം 420</span> </li> <li id="cite_note-100"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-100">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറം 410</span> </li> <li id="cite_note-otnm1-101"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-otnm1_101-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131228131507/http://www.anc.org.za/list_by.php?by=Nelson%20Mandela">"നെൽസൺ മണ്ടേല"</a>. ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്. Archived from the original on 2013-12-28<span class="reference-accessdate">. Retrieved 28-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&rft.pub=%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB+%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B5%BD+%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.anc.org.za%2Flist_by.php%3Fby%3DNelson%2520Mandela&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-102"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-102">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ</a> പുറങ്ങൾ 477-478</span> </li> <li id="cite_note-103"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-103">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറം 484</span> </li> <li id="cite_note-104"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-104">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ</a> പുറങ്ങൾ 501-504</span> </li> <li id="cite_note-spokesman1-105"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-spokesman1_105-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131230131716/http://www.spokesman.com/stories/1995/mar/20/queen-elizabeth-arrives-for-visit-to-south-africa/">"ക്വീൻ എലിസബത്ത് അറൈവ്സ് ടു വിസിറ്റ് സൗത്ത് ആഫ്രിക്ക"</a>. സ്പോക്സമാൻ. 20-മാർച്ച്-1995. Archived from the original on 2013-12-30<span class="reference-accessdate">. Retrieved 30-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B5%80%E0%B5%BB+%E0%B4%8E%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B4%AC%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D+%E0%B4%85%E0%B4%B1%E0%B5%88%E0%B4%B5%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%9F%E0%B5%81+%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%B8%E0%B5%97%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D+%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95&rft.pub=%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BB&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.spokesman.com%2Fstories%2F1995%2Fmar%2F20%2Fqueen-elizabeth-arrives-for-visit-to-south-africa%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-tem1-106"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-tem1_106-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131229052852/http://www.theedgemalaysia.com/commentary/267580-tong-kooi-ong-blogs-where-is-malaysias-mandela.html">"വെയർ ഈസ് മലേഷ്യാസ് മണ്ടേല"</a>. ദ എഡ്ജ് മലേഷ്യ. 16-ഡിസംബർ-2013. Archived from the original on 2013-12-29<span class="reference-accessdate">. Retrieved 29-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%B5%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B5%BC+%E0%B4%88%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%AE%E0%B4%B2%E0%B5%87%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&rft.pub=%E0%B4%A6+%E0%B4%8E%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E0%B4%9C%E0%B5%8D+%E0%B4%AE%E0%B4%B2%E0%B5%87%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%AF&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.theedgemalaysia.com%2Fcommentary%2F267580-tong-kooi-ong-blogs-where-is-malaysias-mandela.html&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-107"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-107">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ</a> പുറം 517</span> </li> <li id="cite_note-108"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-108">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറം 543</span> </li> <li id="cite_note-109"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-109">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല, എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറം 517 </span> </li> <li id="cite_note-110"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-110">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറം 524</span> </li> <li id="cite_note-111"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-111">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറം 508</span> </li> <li id="cite_note-112"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-112">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 511,534</span> </li> <li id="cite_note-113"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-113">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല, എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറം 528 </span> </li> <li id="cite_note-tarc1-114"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-tarc1_114-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131230160436/http://www.justice.gov.za/trc/amntrans/index.htm">"ട്രൂത്ത് ആന്റ് റികൺസിലിയേഷൻ കമ്മീഷൻ"</a>. ട്രൂത്ത് ആന്റ് റീകൺസിലിയേഷൻ കമ്മീഷൻ ഔദ്യോഗിക വെബ് വിലാസം. Archived from the original on 2013-12-30<span class="reference-accessdate">. Retrieved 30-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%82%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D+%E0%B4%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%BA%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%B7%E0%B5%BB+%E0%B4%95%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B5%80%E0%B4%B7%E0%B5%BB&rft.pub=%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%82%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D+%E0%B4%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%B1%E0%B5%80%E0%B4%95%E0%B5%BA%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%B7%E0%B5%BB+%E0%B4%95%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B5%80%E0%B4%B7%E0%B5%BB+%E0%B4%94%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B4%97%E0%B4%BF%E0%B4%95+%E0%B4%B5%E0%B5%86%E0%B4%AC%E0%B5%8D+%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B4%82&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.justice.gov.za%2Ftrc%2Famntrans%2Findex.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-115"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-115">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 528,532</span> </li> <li id="cite_note-invictus1-116"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-invictus1_116-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131230161454/http://www.imdb.com/title/tt1057500/">"ഇൻവിക്ടസ്"</a>. ഐ.എം.ഡി.ബി. Archived from the original on 2013-12-30<span class="reference-accessdate">. Retrieved 30-ഡിസംബർ-2013</span>. <q>ഇൻവിക്ടസ് എന്ന സിനിമയുടെ പ്രമേയം</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%87%E0%B5%BB%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.pub=%E0%B4%90.%E0%B4%8E%E0%B4%82.%E0%B4%A1%E0%B4%BF.%E0%B4%AC%E0%B4%BF.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.imdb.com%2Ftitle%2Ftt1057500%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-telegraph1-117"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-telegraph1_117-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFകാർലിൻ" class="citation news cs1">കാർലിൻ, ജോൺ (19-ഒക്ടോബർ-2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131228132921/http://www.telegraph.co.uk/news/features/3634426/How-Nelson-Mandela-won-the-rugby-World-Cup.html">"ഹൗ നെൽസൺ മണ്ടേല വോൺ ദ റഗ്ബി വേൾഡ് കപ്പ്"</a>. <i>ദ ഡെയിലിടെലിഗ്രാഫ്</i>. ലണ്ടൻ. Archived from the original on 2013-12-28<span class="reference-accessdate">. Retrieved 11-മേയ്-2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%E0%B4%A6+%E0%B4%A1%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%9F%E0%B5%86%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D&rft.atitle=%E0%B4%B9%E0%B5%97+%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%B5%E0%B5%8B%E0%B5%BA+%E0%B4%A6+%E0%B4%B1%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%AC%E0%B4%BF+%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B5%BE%E0%B4%A1%E0%B5%8D+%E0%B4%95%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8D&rft.aulast=%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B5%BB&rft.aufirst=%E0%B4%9C%E0%B5%8B%E0%B5%BA&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.telegraph.co.uk%2Fnews%2Ffeatures%2F3634426%2FHow-Nelson-Mandela-won-the-rugby-World-Cup.html&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_news" title="ഫലകം:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-118"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-118">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറം 559</span> </li> <li id="cite_note-119"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-119">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ </a> പുറങ്ങൾ 558-559</span> </li> <li id="cite_note-lesotho1-120"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-lesotho1_120-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131230161901/http://www.africa.upenn.edu/Newsletters/lsno8.html">"ലെസോതോ ന്യൂസ് ഓൺലൈൻ"</a>. പെൻസിൽവാനിയ സർവ്വകലാശാല, ആഫ്രിക്കൻ സ്റ്റഡീസ് സെന്റർ. 10-ഏപ്രിൽ-1998. Archived from the original on 2013-12-30<span class="reference-accessdate">. Retrieved 30-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%B2%E0%B5%86%E0%B4%B8%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B5%8B+%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%93%E0%B5%BA%E0%B4%B2%E0%B5%88%E0%B5%BB&rft.pub=%E0%B4%AA%E0%B5%86%E0%B5%BB%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B5%BD%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%AF+%E0%B4%B8%E0%B5%BC%E0%B4%B5%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%95%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B6%E0%B4%BE%E0%B4%B2%2C+%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB+%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%A1%E0%B5%80%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%B8%E0%B5%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%BC&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.africa.upenn.edu%2FNewsletters%2Flsno8.html&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-lokkerbie33-121"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-lokkerbie33_121-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131230165914/http://www.dailymail.co.uk/news/article-122453/Mandela-calls-Lockerbie-bomber-appeal.html">"മണ്ടേല കോൾസ് ഫോർ ദ ലോക്കർബി ബോംബർ അപ്പീൽ"</a>. ഡെയിലിമെയിൽ. Archived from the original on 2013-12-30<span class="reference-accessdate">. Retrieved 30-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%AB%E0%B5%8B%E0%B5%BC+%E0%B4%A6+%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BC%E0%B4%AC%E0%B4%BF+%E0%B4%AC%E0%B5%8B%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B5%BC+%E0%B4%85%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B5%BD&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dailymail.co.uk%2Fnews%2Farticle-122453%2FMandela-calls-Lockerbie-bomber-appeal.html&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_news" title="ഫലകം:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-hblt2-122"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-hblt2_122-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFമാർട്ടിൻ" class="citation web cs1">മാർട്ടിൻ, വില്യംസ് (07-ഡിസംബർ-2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131230170312/http://www.heraldscotland.com/news/home-news/he-brokered-lockerbie-trial-agreement.22895539">"ഹി ബ്രോക്കേഡ് ലോക്കർബി ട്രയൽ"</a>. ദ ഹെറാൾഡ്. Archived from the original on 2013-12-30<span class="reference-accessdate">. Retrieved 30-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%B9%E0%B4%BF+%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%87%E0%B4%A1%E0%B5%8D+%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BC%E0%B4%AC%E0%B4%BF+%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AF%E0%B5%BD&rft.pub=%E0%B4%A6+%E0%B4%B9%E0%B5%86%E0%B4%B1%E0%B4%BE%E0%B5%BE%E0%B4%A1%E0%B5%8D&rft.aulast=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BF%E0%B5%BB&rft.aufirst=%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%82%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.heraldscotland.com%2Fnews%2Fhome-news%2Fhe-brokered-lockerbie-trial-agreement.22895539&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-lokkerbi1-123"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-lokkerbi1_123-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131230165500/http://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-south-scotland-12552587">"കേണൽ ഗദ്ദാഫി ഓർഡേഡ് ദ ലോക്കർബി ബോംബിംഗ്"</a>. ബി.ബി.സി. 23-ഫെബ്രുവരി-2011. Archived from the original on 2013-12-30<span class="reference-accessdate">. Retrieved 30-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E0%B4%95%E0%B5%87%E0%B4%A3%E0%B5%BD+%E0%B4%97%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%A6%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B4%BF+%E0%B4%93%E0%B5%BC%E0%B4%A1%E0%B5%87%E0%B4%A1%E0%B5%8D+%E0%B4%A6+%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BC%E0%B4%AC%E0%B4%BF+%E0%B4%AC%E0%B5%8B%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B4%BF%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%8D&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fnews%2Fuk-scotland-south-scotland-12552587&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_news" title="ഫലകം:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-124"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-124">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> </span> </li> <li id="cite_note-globeandmail1-125"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-globeandmail1_125-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFജെഫ്രി" class="citation web cs1">ജെഫ്രി, യോർക്ക് (16-ഏപ്രിൽ-2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20140101053514/http://m.theglobeandmail.com/news/world/south-africans-express-disgust-as-mandela-family-members-cash-in-on-icons-name/article11299841/?service=mobile">"മണ്ടേല, നെൽസൺ"</a>. ഗ്ലോബ് ആന്റ് മെയിൽ. Archived from the original on 2014-01-01<span class="reference-accessdate">. Retrieved 01-ജനുവരി-2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%2C+%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA&rft.pub=%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%AC%E0%B5%8D+%E0%B4%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B5%BD&rft.aulast=%E0%B4%9C%E0%B5%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF&rft.aufirst=%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B5%BC%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D&rft_id=http%3A%2F%2Fm.theglobeandmail.com%2Fnews%2Fworld%2Fsouth-africans-express-disgust-as-mandela-family-members-cash-in-on-icons-name%2Farticle11299841%2F%3Fservice%3Dmobile&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-126"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-126">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#lwf13">ലോങ് വാക്ക് ടു ഫ്രീഡം - നെൽസൺ മണ്ടേല</a> പുറങ്ങൾ 144,148-149</span> </li> <li id="cite_note-127"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-127">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ</a> പുറം 36</span> </li> <li id="cite_note-geneology1-128"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-geneology1_128-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20140101063142/http://www.nelsonmandela.org/content/page/genealogy">"മണ്ടേല, ജെനിയോളജി"</a>. നെൽസൺ മണ്ടേല ഫൗണ്ടേഷൻ. Archived from the original on 2014-01-01<span class="reference-accessdate">. Retrieved 01-ജനുവരി-2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%2C+%E0%B4%9C%E0%B5%86%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B4%B3%E0%B4%9C%E0%B4%BF&rft.pub=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%AB%E0%B5%97%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B7%E0%B5%BB&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nelsonmandela.org%2Fcontent%2Fpage%2Fgenealogy&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-aidsdeath2-129"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-aidsdeath2_129-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20140101063656/http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/4151159.stm">"മണ്ടേലാസ് എൽഡസ്റ്റ് സൺ ഡൈസ് ഓഫ് ഡെത്ത്"</a>. ബി.ബി.സി. 06-ജനുവരി-2005. Archived from the original on 2014-01-01<span class="reference-accessdate">. Retrieved 01-ജനുവരി-2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%8E%E0%B5%BD%E0%B4%A1%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%A1%E0%B5%88%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%93%E0%B4%AB%E0%B5%8D+%E0%B4%A1%E0%B5%86%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fafrica%2F4151159.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_news" title="ഫലകം:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-tm1-130"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-tm1_130-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20140101063925/http://www.nelsonmandela.org/news/entry/honouring-thembekile-mandela">"ഓണറിംഗ് തെംബക്കി മണ്ടേല"</a>. നെൽസൺ മണ്ടേല ഫൗണ്ടേഷൻ. Archived from the original on 2014-01-01<span class="reference-accessdate">. Retrieved 01-ജനുവരി-2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%93%E0%B4%A3%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%8D+%E0%B4%A4%E0%B5%86%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&rft.pub=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%AB%E0%B5%97%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B7%E0%B5%BB&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nelsonmandela.org%2Fnews%2Fentry%2Fhonouring-thembekile-mandela&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-131"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-131">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#lwf13">ലോങ് വാക്ക് ടു ഫ്രീഡം - നെൽസൺ മണ്ടേല</a> പുറം 296</span> </li> <li id="cite_note-132"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-132">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ</a> പുറം 110</span> </li> <li id="cite_note-nelsonandwinnie1-133"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-nelsonandwinnie1_133-0">133.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-nelsonandwinnie1_133-1">133.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFഡേവിഡ്" class="citation news cs1">ഡേവിഡ്, സ്മിത്ത് (06-ഡിസംബർ-2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20140102050705/http://www.theguardian.com/world/2013/dec/06/nelson-winnie-mandela-marriage">"നെൽസൺ ആന്റ് വിന്നി മണ്ടേലാസ് മാര്യേജ് എൻഡഡ്"</a>. ദ ഗാർഡിയൻ. Archived from the original on 2014-01-02<span class="reference-accessdate">. Retrieved 03-ജനുവരി-2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%BF+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%9C%E0%B5%8D+%E0%B4%8E%E0%B5%BB%E0%B4%A1%E0%B4%A1%E0%B5%8D&rft.aulast=%E0%B4%A1%E0%B5%87%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%A1%E0%B5%8D&rft.aufirst=%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Fworld%2F2013%2Fdec%2F06%2Fnelson-winnie-mandela-marriage&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_news" title="ഫലകം:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-winnimandela1-134"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-winnimandela1_134-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20140102045600/http://www.sahistory.org.za/people/winnie-madikizela-mandela">"വിന്നി മഡികിസേല മണ്ടേല"</a>. സൗത്ത് ആഫ്രിക്കൻ ഹിസ്റ്ററി ഓൺലൈൻ. Archived from the original on 2014-01-02<span class="reference-accessdate">. Retrieved 03-ജനുവരി-2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%BF+%E0%B4%AE%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&rft.pub=%E0%B4%B8%E0%B5%97%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D+%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB+%E0%B4%B9%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%B1%E0%B4%BF+%E0%B4%93%E0%B5%BA%E0%B4%B2%E0%B5%88%E0%B5%BB&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sahistory.org.za%2Fpeople%2Fwinnie-madikizela-mandela&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-highbeam1-135"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-highbeam1_135-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20140102051810/http://www.highbeam.com/doc/1G1-18170308.html">"നെൽസൺ ആന്റ് വിന്നി മണ്ടേല ഡിവോഴ്സ്"</a>. ഹൈബീം റിസർച്ച്. 08-ഏപ്രിൽ-1996. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.highbeam.com/doc/1G1-18170308.html">the original</a> on 2014-01-02<span class="reference-accessdate">. Retrieved 03-ജനുവരി-2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%BF+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B5%8B%E0%B4%B4%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.pub=%E0%B4%B9%E0%B5%88%E0%B4%AC%E0%B5%80%E0%B4%82+%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%BC%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B5%8D&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.highbeam.com%2Fdoc%2F1G1-18170308.html&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-136"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-136">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFമണ്ടേല,_നെൽസൺ" class="citation news cs1">മണ്ടേല, നെൽസൺ (31-ഡിസംബർ-1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131228131745/http://content.time.com/time/magazine/article/0,9171,993025,00.html">"ദ സേക്രഡ് വാരിയർ"</a>. <i>ടൈം 100- മോസ്റ്റ് ഇംപോർട്ടന്റ് പീപ്പിൾ ഓഫ് ദ സെഞ്ച്വറി</i>. Archived from the original on 2013-12-28<span class="reference-accessdate">. Retrieved 30-ഡിസംബർ-2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%E0%B4%9F%E0%B5%88%E0%B4%82+100-+%E0%B4%AE%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%87%E0%B4%82%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BF%E0%B5%BE+%E0%B4%93%E0%B4%AB%E0%B5%8D+%E0%B4%A6+%E0%B4%B8%E0%B5%86%E0%B4%9E%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%B1%E0%B4%BF&rft.atitle=%E0%B4%A6+%E0%B4%B8%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A1%E0%B5%8D+%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%BC&rft.au=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%2C+%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA&rft_id=http%3A%2F%2Fcontent.time.com%2Ftime%2Fmagazine%2Farticle%2F0%2C9171%2C993025%2C00.html&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_news" title="ഫലകം:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-137"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-137">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFഭാന,_സുരേന്ദ്ര;_വാഹിദ്,_ഗുലാം2005" class="citation book cs1">ഭാന, സുരേന്ദ്ര; വാഹിദ്, ഗുലാം (2005). <i>ദ മേക്കിങ് ഓഫ് പൊളിറ്റിക്കൽ റീഫോമർ: ഗാന്ധി ഇൻ സൗത്ത് ആഫ്രിക്ക, 1893–1914</i>. p. 149.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%A6+%E0%B4%AE%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%99%E0%B5%8D+%E0%B4%93%E0%B4%AB%E0%B5%8D+%E0%B4%AA%E0%B5%8A%E0%B4%B3%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BD+%E0%B4%B1%E0%B5%80%E0%B4%AB%E0%B5%8B%E0%B4%AE%E0%B5%BC%3A+%E0%B4%97%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%BF+%E0%B4%87%E0%B5%BB+%E0%B4%B8%E0%B5%97%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D+%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%2C+1893%E2%80%931914&rft.pages=149&rft.date=2005&rft.au=%E0%B4%AD%E0%B4%BE%E0%B4%A8%2C+%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%B0%E0%B5%87%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%B0%3B+%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%B9%E0%B4%BF%E0%B4%A6%E0%B5%8D%2C+%E0%B4%97%E0%B5%81%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%82&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_book" title="ഫലകം:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 maint: multiple names: authors list (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_multiple_names:_authors_list" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: multiple names: authors list">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-138"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-138">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFഭല്ല,_നിത" class="citation news cs1">ഭല്ല, നിത (29-ജനുവരി-2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131228132208/http://www.reuters.com/article/2007/01/29/us-india-gandhi-mandela-idUSDEL34219720070129">"മണ്ടേല കോൾസ് ഫോർ ഗാന്ധിസ് നോൺ വയലൻസ് അപ്പ്രോച്ച്"</a>. റോയിട്ടേഴ്സ്. Archived from the original on 2013-12-28<span class="reference-accessdate">. Retrieved 30-ഡിസംബർ-2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%AB%E0%B5%8B%E0%B5%BC+%E0%B4%97%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%A8%E0%B5%8B%E0%B5%BA+%E0%B4%B5%E0%B4%AF%E0%B4%B2%E0%B5%BB%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%85%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B5%8D&rft.au=%E0%B4%AD%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%2C+%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%A4&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Farticle%2F2007%2F01%2F29%2Fus-india-gandhi-mandela-idUSDEL34219720070129&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_news" title="ഫലകം:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-unvelieing1-139"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-unvelieing1_139-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20140101051024/http://www.anc.org.za/show.php?id=4089.">"മണ്ടേലാസ് സ്പീച്ച് അൺവീലിംഗ് ഗാന്ധി"</a>. ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്. 06-ജൂൺ-1993. Archived from the original on 2014-01-01<span class="reference-accessdate">. Retrieved 01-ജനുവരി-2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B5%8D+%E0%B4%85%E0%B5%BA%E0%B4%B5%E0%B5%80%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%8D+%E0%B4%97%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%BF&rft.pub=%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB+%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B5%BD+%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.anc.org.za%2Fshow.php%3Fid%3D4089.&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-140"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-140">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ</a> പുറം 298</span> </li> <li id="cite_note-141"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-141">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#lwf13">ലോങ് വാക്ക് ടു ഫ്രീഡം - നെൽസൺ മണ്ടേല</a> പുറം 365</span> </li> <li id="cite_note-142"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-142">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ</a> പുറങ്ങൾ 135-138</span> </li> <li id="cite_note-143"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-143">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ</a> പുറങ്ങൾ 433-435</span> </li> <li id="cite_note-ma85-144"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ma85_144-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation web cs1">"മണ്ടേല അറ്റ് 85". ദ ഗാർഡിയൻ. 06-ജൂലൈ-2003.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%85%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+85&rft.pub=%E0%B4%A6+%E0%B4%97%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%BB&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_web" title="ഫലകം:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">|access-date=</code> requires <code class="cs1-code">|url=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#accessdate_missing_url" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span>; <span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span>; <span class="cs1-visible-error citation-comment">Missing or empty <code class="cs1-code">|url=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#cite_web_url" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-145"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-145">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab00">മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി - സാംസൺ</a> പുറങ്ങൾ 510, 565-568</span> </li> <li id="cite_note-146"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-146">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#mab99">നെൽസൺ മണ്ടേല എ ബയോഗ്രഫി - മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ</a> പുറം 573</span> </li> <li id="cite_note-critical1-147"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-critical1_147-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131228145550/http://www.asianetnews.tv/latest-news/12668-nelson-mandela-critically-ill-in-hospital">"നെൽസൺ മണ്ടേല അതീവ ഗുരുതരാവസ്ഥയിൽ"</a>. ഏഷ്യാനെറ്റ് ന്യൂസ്. 24-ജൂൺ-2013. Archived from the original on 2013-12-28<span class="reference-accessdate">. Retrieved 26-ജൂൺ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%85%E0%B4%A4%E0%B5%80%E0%B4%B5+%E0%B4%97%E0%B5%81%E0%B4%B0%E0%B5%81%E0%B4%A4%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%B5%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A5%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B5%BD&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.asianetnews.tv%2Flatest-news%2F12668-nelson-mandela-critically-ill-in-hospital&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_news" title="ഫലകം:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-criticalwp1-148"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-criticalwp1_148-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131228150124/http://www.washingtonpost.com/world/africa/nelson-mandela-in-critical-condition/2013/06/23/8c114c24-dc63-11e2-a484-7b7f79cd66a1_story.html">"നെൽസൺ മണ്ടേല ഇൻ ക്രിട്ടിക്കൽ സിറ്റ്വേഷൻ"</a>. വാഷിംഗ്ടൺ പോസ്റ്റ്. 24-ജൂൺ-2013. Archived from the original on 2013-12-28<span class="reference-accessdate">. Retrieved 26-ജൂൺ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%87%E0%B5%BB+%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BD+%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%B7%E0%B5%BB&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.washingtonpost.com%2Fworld%2Fafrica%2Fnelson-mandela-in-critical-condition%2F2013%2F06%2F23%2F8c114c24-dc63-11e2-a484-7b7f79cd66a1_story.html&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_news" title="ഫലകം:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-mangalam1-149"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mangalam1_149-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131228150728/http://beta.mangalam.com/print-edition/international/69844">"മണ്ടേല ജീവനായി പൊരുതുന്നു,കുടുംബാംഗങ്ങൾ കല്ലറയ്ക്കായും"</a>. മംഗളം. 27-ജൂൺ-2013. Archived from the original on 2013-12-28<span class="reference-accessdate">. Retrieved 30-ജൂൺ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%9C%E0%B5%80%E0%B4%B5%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%BF+%E0%B4%AA%E0%B5%8A%E0%B4%B0%E0%B5%81%E0%B4%A4%E0%B5%81%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B5%81%2C%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B4%BE%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%BE+%E0%B4%95%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B4%B1%E0%B4%AF%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B5%81%E0%B4%82&rft_id=http%3A%2F%2Fbeta.mangalam.com%2Fprint-edition%2Finternational%2F69844&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_news" title="ഫലകം:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-mubrs1-150"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mubrs1_150-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131230175010/http://edition.cnn.com/2013/07/10/world/africa/south-africa-mandela/index.html?hpt=hp_t2">"മണ്ടേല ക്രിട്ടിക്കൽ ബട്ട് റെസ്പോണ്ടിംഗ് ടു ട്രീറ്റ്മെന്റ് , സുമ സേയ്സ്"</a>. ബി.ബി.സി. 10-ജൂലൈ-2013. Archived from the original on 2013-12-30<span class="reference-accessdate">. Retrieved 30-ഡിസംബർ-2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BD+%E0%B4%AC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D+%E0%B4%B1%E0%B5%86%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BF%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%8D+%E0%B4%9F%E0%B5%81+%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%80%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%2C+%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%AE+%E0%B4%B8%E0%B5%87%E0%B4%AF%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft_id=http%3A%2F%2Fedition.cnn.com%2F2013%2F07%2F10%2Fworld%2Fafrica%2Fsouth-africa-mandela%2Findex.html%3Fhpt%3Dhp_t2&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_news" title="ഫലകം:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|accessdate=</code> and <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#bad_date" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="കൂടുതൽ_വായനക്ക്"><span id=".E0.B4.95.E0.B5.82.E0.B4.9F.E0.B5.81.E0.B4.A4.E0.B5.BD_.E0.B4.B5.E0.B4.BE.E0.B4.AF.E0.B4.A8.E0.B4.95.E0.B5.8D.E0.B4.95.E0.B5.8D"></span>കൂടുതൽ വായനക്ക്</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=32" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: കൂടുതൽ വായനക്ക്"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3743267">.mw-parser-output .refbegin{font-size:90%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul{margin-left:0}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li{margin-left:0;padding-left:3.2em;text-indent:-3.2em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents ul,.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents ul li{list-style:none}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li{padding-left:1.6em;text-indent:-1.6em}}.mw-parser-output .refbegin-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .refbegin-columns ul{margin-top:0}.mw-parser-output .refbegin-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}</style><div class="refbegin references-column-width" style="column-width: 25em"> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite class="citation book cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.sa/books?id=YrXtAAAAMAAJ&q="><i>എ പ്രിസണർ ഇൻ ദ ഗാർഡൻ: ഓപ്പണിംഗ് നെൽസൺ മണ്ടേലാസ് പ്രിസൺ ആർക്കൈവ്സ്</i></a>. പെൻഗ്വിൻ ബുക്സ്. 2005. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/0-143-02495-7" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/0-143-02495-7"><bdi>0-143-02495-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%8E+%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B4%A3%E0%B5%BC+%E0%B4%87%E0%B5%BB+%E0%B4%A6+%E0%B4%97%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%A1%E0%B5%BB%3A+%E0%B4%93%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%8D+%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%86%E0%B5%BC%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%88%E0%B4%B5%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.pub=%E0%B4%AA%E0%B5%86%E0%B5%BB%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B5%BB+%E0%B4%AC%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.date=2005&rft.isbn=0-143-02495-7&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com.sa%2Fbooks%3Fid%3DYrXtAAAAMAAJ%26q%3D&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFഡെസ്മണ്ട്_ടുട്ടു_;_ജോൺ_അലൻ_(എഡിറ്റർ).1996" class="citation book cs1">ഡെസ്മണ്ട് ടുട്ടു ; ജോൺ അലൻ (എഡിറ്റർ). (1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.sa/books?id=AYs_wdj1vP4C&dq="><i>ദ റെയിൻബോ പീപ്പിൾ ഓഫ് ഗോഡ്: ദ മേക്കിംങ് ഓഫ് എ പീസ്ഫുൾ റെവല്യൂഷൻ</i></a>. ഡബിൾഡേ പബ്ലിഷേഴ്സ്. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/978-0385-48374-2" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/978-0385-48374-2"><bdi>978-0385-48374-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%A6+%E0%B4%B1%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B5%BB%E0%B4%AC%E0%B5%8B+%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BF%E0%B5%BE+%E0%B4%93%E0%B4%AB%E0%B5%8D+%E0%B4%97%E0%B5%8B%E0%B4%A1%E0%B5%8D%3A+%E0%B4%A6+%E0%B4%AE%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%82%E0%B4%99%E0%B5%8D+%E0%B4%93%E0%B4%AB%E0%B5%8D+%E0%B4%8E+%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%AB%E0%B5%81%E0%B5%BE+%E0%B4%B1%E0%B5%86%E0%B4%B5%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%B7%E0%B5%BB&rft.pub=%E0%B4%A1%E0%B4%AC%E0%B4%BF%E0%B5%BE%E0%B4%A1%E0%B5%87+%E0%B4%AA%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%B7%E0%B5%87%E0%B4%B4%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.date=1996&rft.isbn=978-0385-48374-2&rft.au=%E0%B4%A1%E0%B5%86%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D+%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%81+%3B+%E0%B4%9C%E0%B5%8B%E0%B5%BA+%E0%B4%85%E0%B4%B2%E0%B5%BB+%28%E0%B4%8E%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%BC%29.&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com.sa%2Fbooks%3Fid%3DAYs_wdj1vP4C%26dq%3D&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_book" title="ഫലകം:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 maint: multiple names: authors list (<a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_multiple_names:_authors_list" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: multiple names: authors list">link</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFബെൻസൻ1994" class="citation book cs1">ബെൻസൻ, മേരി (1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.sa/books?id=19OiPwAACAAJ&dq="><i>നെൽസൺ മണ്ടേല: ദ മാൻ ആന്റ് ദ മൂവ്മെന്റ്</i></a>. നോർട്ടൺ. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/978-0393312812" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/978-0393312812"><bdi>978-0393312812</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%3A+%E0%B4%A6+%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BB+%E0%B4%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%A6+%E0%B4%AE%E0%B5%82%E0%B4%B5%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D&rft.pub=%E0%B4%A8%E0%B5%8B%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BA&rft.date=1994&rft.isbn=978-0393312812&rft.aulast=%E0%B4%AC%E0%B5%86%E0%B5%BB%E0%B4%B8%E0%B5%BB&rft.aufirst=%E0%B4%AE%E0%B5%87%E0%B4%B0%E0%B4%BF&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com.sa%2Fbooks%3Fid%3D19OiPwAACAAJ%26dq%3D&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFബെസ്രോബ്,_ആൻ_മേരി_ഡു_പ്രീസ്2006" class="citation book cs1">ബെസ്രോബ്, ആൻ മേരി ഡു പ്രീസ് (2006). <i>ദ നെൽസൺ മണ്ടേല സ്റ്റോറി</i>. സമോജ ബുക്സ്. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/0-620-36570-6" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/0-620-36570-6"><bdi>0-620-36570-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%A6+%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8B%E0%B4%B1%E0%B4%BF&rft.pub=%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B5%8B%E0%B4%9C+%E0%B4%AC%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.date=2006&rft.isbn=0-620-36570-6&rft.au=%E0%B4%AC%E0%B5%86%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%AC%E0%B5%8D%2C+%E0%B4%86%E0%B5%BB+%E0%B4%AE%E0%B5%87%E0%B4%B0%E0%B4%BF+%E0%B4%A1%E0%B5%81+%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%80%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFഡെനെൻബർഗ്,_ബാരി1991" class="citation book cs1">ഡെനെൻബർഗ്, ബാരി (1991). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.sa/books?id=H_GBAQAACAAJ&dq="><i>നെൽസൺ മണ്ടേല: നോ ഈസി വാക്ക് ടു ഫ്രീഡം</i></a>. ടർട്ടിൽവാക്ക്. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/978-0833570208" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/978-0833570208"><bdi>978-0833570208</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%3A+%E0%B4%A8%E0%B5%8B+%E0%B4%88%E0%B4%B8%E0%B4%BF+%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D+%E0%B4%9F%E0%B5%81+%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%82&rft.pub=%E0%B4%9F%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BF%E0%B5%BD%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D&rft.date=1991&rft.isbn=978-0833570208&rft.au=%E0%B4%A1%E0%B5%86%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BB%E0%B4%AC%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%2C+%E0%B4%AC%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%BF&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com.sa%2Fbooks%3Fid%3DH_GBAQAACAAJ%26dq%3D&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFഹൂബ്ലർ,_ദൊറോത്തി1992" class="citation book cs1">ഹൂബ്ലർ, ദൊറോത്തി (1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.sa/books?id=pj3hAAAAMAAJ&dq="><i>മണ്ടേല: ദ മാൻ, ദ സ്ട്രഗ്ഗിൾ, ദ ട്രയംഫ്</i></a>. ന്യൂയോർക്ക്: ഫ്രാങ്ക്ലിൻ വാട്സ്. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/978-0531152454" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/978-0531152454"><bdi>978-0531152454</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%3A+%E0%B4%A6+%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BB%2C+%E0%B4%A6+%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%BF%E0%B5%BE%2C+%E0%B4%A6+%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AF%E0%B4%82%E0%B4%AB%E0%B5%8D&rft.place=%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B5%BC%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D&rft.pub=%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B5%BB+%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.date=1992&rft.isbn=978-0531152454&rft.au=%E0%B4%B9%E0%B5%82%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%BC%2C+%E0%B4%A6%E0%B5%8A%E0%B4%B1%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BF&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com.sa%2Fbooks%3Fid%3Dpj3hAAAAMAAJ%26dq%3D&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Cite_book" title="ഫലകം:Cite book">cite book</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">|coauthors=</code> ignored (<code class="cs1-code">|author=</code> suggested) (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:CS1_errors#parameter_ignored_suggest" title="സഹായം:CS1 errors">help</a>)</span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFജ്യൂക്സ്,_ടിം1995" class="citation book cs1">ജ്യൂക്സ്, ടിം (1995). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.sa/books?id=i7TtAAAAMAAJ&q="><i>ഒപ്പോസിഷൻ ഇൻ സൗത്ത് ആഫ്രിക്ക: ദ ലീഡർഷിപ്പ് ഓഫ് മാത്യൂസ്, നെൽസൺ മണ്ടേല , ആന്റ് സ്റ്റീവ് ബികോ</i></a>. അമേരിക്ക: പ്രെയിജർ പബ്ലിഷേഴ്സ്. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/978-0275948115" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/978-0275948115"><bdi>978-0275948115</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%92%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B7%E0%B5%BB+%E0%B4%87%E0%B5%BB+%E0%B4%B8%E0%B5%97%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D+%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%3A+%E0%B4%A6+%E0%B4%B2%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B5%BC%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8D+%E0%B4%93%E0%B4%AB%E0%B5%8D+%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%B8%E0%B5%8D%2C+%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2+%2C+%E0%B4%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%80%E0%B4%B5%E0%B5%8D+%E0%B4%AC%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8B&rft.place=%E0%B4%85%E0%B4%AE%E0%B5%87%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95&rft.pub=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%9C%E0%B5%BC+%E0%B4%AA%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%B7%E0%B5%87%E0%B4%B4%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.date=1995&rft.isbn=978-0275948115&rft.au=%E0%B4%9C%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D%2C+%E0%B4%9F%E0%B4%BF%E0%B4%82&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com.sa%2Fbooks%3Fid%3Di7TtAAAAMAAJ%26q%3D&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFനെൽസൺ_മണ്ടേല1995" class="citation book cs1"><a href="/wiki/%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="mw-redirect" title="നെൽസൺ മണ്ടേല">നെൽസൺ മണ്ടേല</a> (1995). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.sa/books?id=_ewvL93kFx4C&dq="><i>ലോങ് വാക്ക് ടു ഫ്രീഡം</i></a>. ലിറ്റിൽ ബ്രൗൺ. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/0-316-54818-9" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/0-316-54818-9"><bdi>0-316-54818-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%99%E0%B5%8D+%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D+%E0%B4%9F%E0%B5%81+%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%82&rft.pub=%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B5%BD+%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%97%E0%B5%BA&rft.date=1995&rft.isbn=0-316-54818-9&rft.au=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com.sa%2Fbooks%3Fid%3D_ewvL93kFx4C%26dq%3D&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFമെരിഡിത്ത്_മാർട്ടിൻ1999" class="citation book cs1">മെരിഡിത്ത് മാർട്ടിൻ (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.sa/books?id=lC1fPgAACAAJ&dq="><i>നെൽസൺ മണ്ടേല, എ ബയോഗ്രഫി</i></a>. ഗ്രിഫിൻ. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/978-0312199920" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/978-0312199920"><bdi>978-0312199920</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%2C+%E0%B4%8E+%E0%B4%AC%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AB%E0%B4%BF&rft.pub=%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%AB%E0%B4%BF%E0%B5%BB&rft.date=1999&rft.isbn=978-0312199920&rft.au=%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D+%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BF%E0%B5%BB&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com.sa%2Fbooks%3Fid%3DlC1fPgAACAAJ%26dq%3D&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFആന്റണി_സാംസൺ2000" class="citation book cs1">ആന്റണി സാംസൺ (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.sa/books?id=IzyhhQSaBzMC&dq="><i>മണ്ടേല, ദ ഓഥറൈസ്ഡ് ബയോഗ്രഫി</i></a>. ന്യൂയോർക്ക്: വിന്റേജ്. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/978-0679781783" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/978-0679781783"><bdi>978-0679781783</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%2C+%E0%B4%A6+%E0%B4%93%E0%B4%A5%E0%B4%B1%E0%B5%88%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A1%E0%B5%8D+%E0%B4%AC%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AB%E0%B4%BF&rft.place=%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B5%BC%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D&rft.pub=%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%87%E0%B4%9C%E0%B5%8D&rft.date=2000&rft.isbn=978-0679781783&rft.au=%E0%B4%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%A3%E0%B4%BF+%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%82%E0%B4%B8%E0%B5%BA&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com.sa%2Fbooks%3Fid%3DIzyhhQSaBzMC%26dq%3D&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFസ്മിത്ത്,_ചാർലീൻ2006" class="citation book cs1">സ്മിത്ത്, ചാർലീൻ (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.sa/books?id=oHG-AQAACAAJ&dq="><i>മണ്ടേല, ഇൻ സെലിബ്രേഷൻ ഓഫ് എ ഗ്രേറ്റ് ലൈഫ്</i></a>. സ്ട്രൂയിക് പബ്ലിഷേഴ്സ്. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/978-1770073524" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/978-1770073524"><bdi>978-1770073524</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%2C+%E0%B4%87%E0%B5%BB+%E0%B4%B8%E0%B5%86%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%87%E0%B4%B7%E0%B5%BB+%E0%B4%93%E0%B4%AB%E0%B5%8D+%E0%B4%8E+%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%87%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%B2%E0%B5%88%E0%B4%AB%E0%B5%8D&rft.pub=%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%82%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D+%E0%B4%AA%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%B7%E0%B5%87%E0%B4%B4%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.date=2006&rft.isbn=978-1770073524&rft.au=%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%2C+%E0%B4%9A%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%B2%E0%B5%80%E0%B5%BB&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com.sa%2Fbooks%3Fid%3DoHG-AQAACAAJ%26dq%3D&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFറിച്ചാർഡ്_സ്റ്റെങ്കൽ2010" class="citation book cs1">റിച്ചാർഡ് സ്റ്റെങ്കൽ (2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.sa/books?id=D5QV-whmpeEC&dq="><i>മണ്ടേലാസ് വേ: ഫിഫ്ടീൻ ലെസ്സൺസ് ഓഫ് ലൈഫ്, ലൗ ആന്റ് കറേജ്</i></a>. ക്രൗൺ പബ്ലിഷിംഗ്. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/978-0307460684" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/978-0307460684"><bdi>978-0307460684</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%B5%E0%B5%87%3A+%E0%B4%AB%E0%B4%BF%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%80%E0%B5%BB+%E0%B4%B2%E0%B5%86%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%BA%E0%B4%B8%E0%B5%8D+%E0%B4%93%E0%B4%AB%E0%B5%8D+%E0%B4%B2%E0%B5%88%E0%B4%AB%E0%B5%8D%2C+%E0%B4%B2%E0%B5%97+%E0%B4%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%95%E0%B4%B1%E0%B5%87%E0%B4%9C%E0%B5%8D&rft.pub=%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%97%E0%B5%BA+%E0%B4%AA%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%8D&rft.date=2010&rft.isbn=978-0307460684&rft.au=%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%A1%E0%B5%8D+%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BD&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com.sa%2Fbooks%3Fid%3DD5QV-whmpeEC%26dq%3D&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFവില,_ചാൾസ്1996" class="citation book cs1">വില, ചാൾസ് (1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.sa/books?id=CZV3YSHAJREC&printsec="><i>ദ സ്പിരിറ്റ് ഓഫ് ഫ്രീഡം</i></a>. കാലിഫോർണിയ: കാലിഫോർണിയ സർവ്വകലാശാല പ്രസ്സ്. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/978-0520200456" title="പ്രത്യേകം:പുസ്തകസ്രോതസ്സുകൾ/978-0520200456"><bdi>978-0520200456</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B4%A6+%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BF%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D+%E0%B4%93%E0%B4%AB%E0%B5%8D+%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%82&rft.place=%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AB%E0%B5%8B%E0%B5%BC%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%AF&rft.pub=%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AB%E0%B5%8B%E0%B5%BC%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%AF+%E0%B4%B8%E0%B5%BC%E0%B4%B5%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%95%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B6%E0%B4%BE%E0%B4%B2+%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft.date=1996&rft.isbn=978-0520200456&rft.au=%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B2%2C+%E0%B4%9A%E0%B4%BE%E0%B5%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com.sa%2Fbooks%3Fid%3DCZV3YSHAJREC%26printsec%3D&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA+%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="Z3988"></span></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="പുറത്തേക്കുള്ള_കണ്ണികൾ"><span id=".E0.B4.AA.E0.B5.81.E0.B4.B1.E0.B4.A4.E0.B5.8D.E0.B4.A4.E0.B5.87.E0.B4.95.E0.B5.8D.E0.B4.95.E0.B5.81.E0.B4.B3.E0.B5.8D.E0.B4.B3_.E0.B4.95.E0.B4.A3.E0.B5.8D.E0.B4.A3.E0.B4.BF.E0.B4.95.E0.B5.BE"></span>പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&section=33" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div> <table style="width: 100%; background-color:transparent; color:inherit; table-layout:fixed; border:none; border-spacing:0;" role="presentation"> <tbody><tr style="vertical-align: top;"> <td><div style="margin-right:20px;"> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nobelprize.org/peace/laureates/1993/mandela-bio.html">നെൽസൺ മണ്ടേല – ജീവചരിത്രം</a> നോബൽപ്രൈസ് ഫൗണ്ടേഷൻ</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nelsonmandela.org/">നെൽസൺ മണ്ടേല ഫൗണ്ടേഷൻ</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nmcf.co.za/">നെൽസൺ മണ്ടേല ചിൽഡ്രൺ ഫണ്ട്</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160304213932/http://www.nmcf.co.za/">Archived</a> 2016-03-04 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mandela-children.ca/">നെൽസൺ മണ്ടേല ചിൽഡ്രൺ ഫണ്ട് (കാനഡ)</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.time.com/time/time100/leaders/profile/mandela.html">ടൈം മാസിക തിരഞ്ഞെടുത്ത നൂറു പേരിൽ ഒരാൾ</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090422130012/http://www.time.com/time/time100/leaders/profile/mandela.html">Archived</a> 2009-04-22 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. ടൈം മാസിക</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=1851882">മണ്ടേല, ജീവചരിത്രം</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.palmpictures.com/film/palm-world-voices-mandela.php">മണ്ടേ, സൺ ഓഫ് ആഫ്രിക്ക, ഫാദർ ഓഫ് എ നേഷൻ ഡോക്യുമെന്ററി ആന്റ് സൗണ്ട്ട്രാക്ക്</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061015180116/http://www.palmpictures.com/film/palm-world-voices-mandela.php">Archived</a> 2006-10-15 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</li></ul> </div> </td> <td><div style="margin-right: 20px;"> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.theelders.org/">ദ എൽഡേഴ്സ്</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.blogs.targetx.com/wildriverreview/penworldvoices/2007/09/nelson_mandela_holding_africa.html">ദ ആർട്ട് ഓഫ് നെൽസൺ മണ്ടേല</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090516074534/http://www.blogs.targetx.com/wildriverreview/penworldvoices/2007/09/nelson_mandela_holding_africa.html">Archived</a> 2009-05-16 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://archives.cbc.ca/politics/international_politics/topics/3547/">സി.ബി.സി.ഡിജിറ്റൽ ആർക്കൈവ്– നെൽസൺ മണ്ടേല: പ്രിസണർ, പീസ്മേക്കർ, പ്രസിഡന്റ്</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.life.com/image/first/in-gallery/40252/nelson-mandela-a-heros-way">നെൽസൺ മണ്ടേല, എ ഹീറോസ് വേ</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100819194037/http://www.life.com/image/first/in-gallery/40252/nelson-mandela-a-heros-way">Archived</a> 2010-08-19 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. - ലിറ്റിൽ മാഗസിൻ</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lateshowbiz.podbean.com/2010/05/13/nelson-mandela-a-history/">മാർട്ടിൻ മെറിഡിത്ത്: നെൽസൺ മണ്ടേല: എ ബയോഗ്രഫി - അഭിമുഖം - മേയ് 2010</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110408231040/http://lateshowbiz.podbean.com/2010/05/13/nelson-mandela-a-history/">Archived</a> 2011-04-08 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.brikcius.com/News.uk.011.html">നെൽസൺ മണ്ടേല ഡേ</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120826032542/http://www.brikcius.com/News.uk.011.html">Archived</a> 2012-08-26 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mandeladay.com/">നെൽസൺ മണ്ടേല ഡേ - ഔദ്യോഗിക വെബ് വിലാസം</a></li></ul> </div> </td></tr></tbody></table></div> <div class="infobox sisterproject"><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:Wikiquote-logo-en.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Wikiquote-logo-en.svg/50px-Wikiquote-logo-en.svg.png" decoding="async" width="50" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Wikiquote-logo-en.svg/75px-Wikiquote-logo-en.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Wikiquote-logo-en.svg/100px-Wikiquote-logo-en.svg.png 2x" data-file-width="150" data-file-height="150" /></a><figcaption> </figcaption></figure><div style="margin-left: 60px;"><a href="https://ml.wikiquote.org/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A7%E0%B4%BE%E0%B4%A8_%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B5%BE" class="extiw" title="q:പ്രധാന താൾ">വിക്കിചൊല്ലുകളിലെ</a><i><b> <a href="https://ml.wikiquote.org/wiki/Special:Search/%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="extiw" title="q:Special:Search/നെൽ‌സൺ മണ്ടേല">നെൽ‌സൺ മണ്ടേല</a></b></i> എന്ന താളിൽ ഈ ലേഖനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചൊല്ലുകൾ ലഭ്യമാണ്‌:<div style="margin-left: 10px;"> </div></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3877320">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:#f9f9f9;display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3859926"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist"><a href="/wiki/Wikimedia_Commons" class="mw-redirect" title="Wikimedia Commons">വിക്കിമീഡിയ കോമൺസിൽ</a> ഈ ലേഖനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Nelson_Mandela" class="extiw" title="commons:Nelson Mandela"> കൂടുതൽ പ്രമാണങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്</a></b></i> (<a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Nelson_Mandela" class="extiw" title="commons:Category:Nelson Mandela">വർഗ്ഗം</a>)</div></div></div> <div class="infobox sisterproject"> <div style="float: left;"><figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:Wikisource-logo.svg" class="mw-file-description" title="Wikisource"><img alt="Wikisource" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/50px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="50" height="52" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/75px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/100px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></a><figcaption>Wikisource</figcaption></figure></div> <div style="margin-left: 60px;"><i><b><a href="https://ml.wikisource.org/wiki/Author:Nelson_Mandela" class="extiw" title="s:Author:Nelson Mandela">Nelson Mandela</a></b></i> രചിച്ചതോ ഇദ്ദേഹത്തെ പറ്റിയുള്ളതോ ആയ മൗലിക കൃതികൾ <a href="/wiki/Wikisource" class="mw-redirect" title="Wikisource">വിക്കിഗ്രന്ഥശാലയിൽ</a> ലഭ്യമാണ്.</div> </div><div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3859918">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4107403">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="നെൽ‌സൺ_മണ്ടേല" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="hlist"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3859918"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4123622">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" title="ഫലകം:നെൽ‌സൺ മണ്ടേല"><abbr title="ഫലകം കാണുക">ക</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86_%E0%B4%B8%E0%B4%82%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%82:%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഫലകത്തിന്റെ സംവാദം:നെൽ‌സൺ മണ്ടേല (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)"><abbr title="ഫലകത്തിന്റെ സംവാദതാൾ">സ</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:EditPage/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" title="പ്രത്യേകം:EditPage/ഫലകം:നെൽ‌സൺ മണ്ടേല"><abbr title="ഫലകം തിരുത്തുക">തി</abbr></a></li></ul></div><div id="നെൽ‌സൺ_മണ്ടേല" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">നെൽ‌സൺ മണ്ടേല</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="hlist"><div> <ul><li>18 July 1918 – 5 December 2013<br /><a href="/wiki/President_of_South_Africa" class="mw-redirect" title="President of South Africa">President of South Africa</a> (1994–1999)</li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_the_African_National_Congress&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of the African National Congress (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">President of the African National Congress</a> (1991–1997)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="hlist;width:1%">Life</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Nelson_Mandela#Early_life" class="mw-redirect" title="Nelson Mandela">Early life</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mandela_and_Tambo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mandela and Tambo (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Mandela and Tambo law firm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Umkhonto_we_Sizwe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Umkhonto we Sizwe (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Umkhonto we Sizwe</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Congress_of_the_People_(1955)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Congress of the People (1955) (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">1955 Congress of the People</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Freedom_Charter&action=edit&redlink=1" class="new" title="Freedom Charter (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Freedom Charter</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=1956_Treason_Trial&action=edit&redlink=1" class="new" title="1956 Treason Trial (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Treason Trial</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rivonia_Trial&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rivonia Trial (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Rivonia Trial</a></li> <li><a href="/wiki/Robben_Island" class="mw-redirect" title="Robben Island">Robben Island</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pollsmoor_Prison&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pollsmoor Prison (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Pollsmoor Prison</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Drakenstein_Correctional_Centre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Drakenstein Correctional Centre (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Victor Verster Prison</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Negotiations_to_end_apartheid_in_South_Africa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Negotiations to end apartheid in South Africa (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Negotiations to end apartheid in South Africa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Liliesleaf_Farm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liliesleaf Farm (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Liliesleaf Farm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mandela_House&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mandela House (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Mandela House and museum</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nelson_Mandela_Children%27s_Fund&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nelson Mandela Children's Fund (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Nelson Mandela Children's Fund</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=The_Elders_(organization)&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Elders (organization) (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">The Elders</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nelson_Mandela_70th_Birthday_Tribute&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nelson Mandela 70th Birthday Tribute (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">70th Birthday Tribute</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nelson_Mandela_90th_Birthday_Tribute&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nelson Mandela 90th Birthday Tribute (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">90th Birthday Tribute</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_awards_and_honours_bestowed_upon_Nelson_Mandela&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of awards and honours bestowed upon Nelson Mandela (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Awards and honours</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Death_of_Nelson_Mandela&action=edit&redlink=1" class="new" title="Death of Nelson Mandela (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Death and funeral</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=List_of_dignitaries_at_the_memorial_service_of_Nelson_Mandela&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of dignitaries at the memorial service of Nelson Mandela (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">attendees</a></li></ul></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="7" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:Nelson_Mandela,_2000_(5).jpg" class="mw-file-description" title="Nelson Mandela"><img alt="Nelson Mandela" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Nelson_Mandela%2C_2000_%285%29.jpg/95px-Nelson_Mandela%2C_2000_%285%29.jpg" decoding="async" width="95" height="69" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Nelson_Mandela%2C_2000_%285%29.jpg/143px-Nelson_Mandela%2C_2000_%285%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Nelson_Mandela%2C_2000_%285%29.jpg/190px-Nelson_Mandela%2C_2000_%285%29.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="438" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="hlist;width:1%"><a href="/w/index.php?title=Presidency_of_Nelson_Mandela&action=edit&redlink=1" class="new" title="Presidency of Nelson Mandela (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Presidency</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=South_African_general_election,_1994&action=edit&redlink=1" class="new" title="South African general election, 1994 (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">1994 election</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Presidency_of_Nelson_Mandela&action=edit&redlink=1" class="new" title="Presidency of Nelson Mandela (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Presidency</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Government_of_National_Unity_(South_Africa)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Government of National Unity (South Africa) (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Government of National Unity</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reconstruction_and_Development_Programme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reconstruction and Development Programme (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Reconstruction and Development Programme</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Truth_and_Reconciliation_Commission_(South_Africa)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Truth and Reconciliation Commission (South Africa) (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Truth and Reconciliation Commission</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Constitution_of_South_Africa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Constitution of South Africa (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Constitution of South Africa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rugby_union_and_apartheid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rugby union and apartheid (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">1995 Rugby World Cup</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=South_African_intervention_in_Lesotho&action=edit&redlink=1" class="new" title="South African intervention in Lesotho (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Intervention in Lesotho</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mahlamba_Ndlopfu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mahlamba Ndlopfu (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Mahlamba Ndlopfu</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="hlist;width:1%">Books and<br />speeches</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=I_Am_Prepared_to_Die&action=edit&redlink=1" class="new" title="I Am Prepared to Die (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">"I Am Prepared to Die" <small>(1964 speech)</small></a></li> <li><a href="/wiki/Long_Walk_to_Freedom" class="mw-redirect" title="Long Walk to Freedom"><i>Long Walk to Freedom</i> <small>(1995)</small></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mandela:_The_Authorised_Biography&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mandela: The Authorised Biography (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)"><i>Mandela: The Authorised Biography</i> <small>(1999)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="hlist;width:1%">Legacy and<br />namesakes</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Mandela_Day" class="mw-redirect" title="Mandela Day">Mandela Day</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nelson_Mandela_Forum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nelson Mandela Forum (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Nelson Mandela Forum</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nelson_Mandela_Institution&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nelson Mandela Institution (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Nelson Mandela Institution</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=46664_(concerts)&action=edit&redlink=1" class="new" title="46664 (concerts) (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">46664 concerts</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mandela_Rhodes_Scholarship&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mandela Rhodes Scholarship (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Mandela Rhodes Scholarship</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nelson_Mandela_Challenge&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nelson Mandela Challenge (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Nelson Mandela Challenge</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mandela_Challenge_Plate&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mandela Challenge Plate (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Nelson Mandela Challenge Plate</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nelson_Mandela_Invitational&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nelson Mandela Invitational (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Nelson Mandela Invitational</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nelson_Mandela_International_Airport&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nelson Mandela International Airport (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Nelson Mandela International Airport</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nelson_Mandela_Square&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nelson Mandela Square (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Nelson Mandela Square</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nelson_Mandela_Bay_Metropolitan_Municipality&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nelson Mandela Bay Metropolitan Municipality (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Nelson Mandela Bay Metropolitan Municipality</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mandela_National_Stadium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mandela National Stadium (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Mandela National Stadium</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nelson_Mandela_Bridge&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nelson Mandela Bridge (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Nelson Mandela Bridge</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nelson_Mandela_Children%27s_Hospital&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nelson Mandela Children's Hospital (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Nelson Mandela Children's Hospital</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nelson_Mandela_Bridges&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nelson Mandela Bridges (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Ponts Nelson-Mandela</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nelson_Mandela_Metropolitan_University&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nelson Mandela Metropolitan University (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Nelson Mandela Metropolitan University</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="hlist;width:1%">Film depictions</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Mandela_(1987_film)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mandela (1987 film) (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)"><i>Mandela</i> <small> (1987)</small></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Death_of_Apartheid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Death of Apartheid (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)"><i>Death of Apartheid</i> <small>(1995)</small></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mandela_(1996_film)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mandela (1996 film) (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)"><i>Mandela</i> <small>(1996)</small></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Palm_World_Voices:_Mandela&action=edit&redlink=1" class="new" title="Palm World Voices: Mandela (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)"><i>Mandela: Son of Africa, Father of a Nation</i> <small>(1996)</small></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mandela_and_de_Klerk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mandela and de Klerk (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)"><i>Mandela and de Klerk</i> <small>(1997)</small></a></li> <li><a href="/wiki/Goodbye_Bafana" class="mw-redirect" title="Goodbye Bafana"><i>Goodbye Bafana</i> <small>(2007)</small></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Endgame_(2009_film)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Endgame (2009 film) (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)"><i>Endgame</i> <small>(2009)</small></a></li> <li><a href="/wiki/Invictus_(film)" class="mw-redirect" title="Invictus (film)"><i>Invictus</i> <small>(2009)</small></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Winnie_Mandela_(film)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Winnie Mandela (film) (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)"><i>Winnie Mandela </i> <small>(2011)</small></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mandela:_Long_Walk_to_Freedom&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mandela: Long Walk to Freedom (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)"><i>Mandela: Long Walk to Freedom </i> <small>(2013)</small></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mandela:_The_Struggle_Is_My_Life&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mandela: The Struggle Is My Life (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)"><i>Mandela: The Struggle Is My Life </i> <small>(2013)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="hlist;width:1%">Family</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ngubengcuka&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ngubengcuka (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Ngubengcuka (great-grandfather)</a></li> <li><a href="/wiki/Nelson_Mandela#Early_life" class="mw-redirect" title="Nelson Mandela">Gadla Henry Mphakanyiswa (father)</a></li> <li><a href="/wiki/Nelson_Mandela#Earle_life" class="mw-redirect" title="Nelson Mandela">Nosekeni Fanny (mother)</a></li> <li><a href="/wiki/Evelyn_Mase" class="mw-redirect" title="Evelyn Mase">Evelyn Mase (wife)</a></li> <li><a href="/wiki/Winnie_Madikizela-Mandela" class="mw-redirect" title="Winnie Madikizela-Mandela">Winnie Madikizela-Mandela (wife)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gra%C3%A7a_Machel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Graça Machel (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Graça Machel (wife)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Makgatho_Mandela&action=edit&redlink=1" class="new" title="Makgatho Mandela (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Makgatho Mandela (son)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Makaziwe_Mandela&action=edit&redlink=1" class="new" title="Makaziwe Mandela (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Makaziwe Mandela (daughter)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zenani_Mandela-Dlamini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zenani Mandela-Dlamini (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Zenani Mandela-Dlamini (daughter)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zindzi_Mandela-Hlongwane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zindzi Mandela-Hlongwane (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)"> Zindzi Mandela-Hlongwane (daughter)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mandla_Mandela&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mandla Mandela (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Mandla Mandela (grandson)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zoleka_Mandela&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zoleka Mandela (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Zoleka Mandela (granddaughter)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="hlist;width:1%">Related</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/African_National_Congress" class="mw-redirect" title="African National Congress">African National Congress</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=History_of_the_African_National_Congress&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of the African National Congress (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">history</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nelson_Mandela:_An_International_Tribute_for_a_Free_South_Africa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nelson Mandela: An International Tribute for a Free South Africa (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">International Tribute Concert</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Madiba_shirt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Madiba shirt (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Madiba shirt</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Free_Nelson_Mandela&action=edit&redlink=1" class="new" title="Free Nelson Mandela (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">"Free Nelson Mandela" (song)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mandela_Day_(song)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mandela Day (song) (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">"Mandela Day" (song)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bring_Him_Back_Home_(Nelson_Mandela)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bring Him Back Home (Nelson Mandela) (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Bring Him Back Home (Nelson Mandela) (song)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Free_Nelson_Mandela_(sculpture)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Free Nelson Mandela (sculpture) (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Atlanta sculpture</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Statue_of_Nelson_Mandela,_Johannesburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Statue of Nelson Mandela, Johannesburg (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Johannesburg statue</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Statue_of_Nelson_Mandela,_Parliament_Square&action=edit&redlink=1" class="new" title="Statue of Nelson Mandela, Parliament Square (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">London statue</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Statue_of_Nelson_Mandela,_Union_Buildings&action=edit&redlink=1" class="new" title="Statue of Nelson Mandela, Union Buildings (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Pretoria statue</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nelson_Mandela_(Doyle)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nelson Mandela (Doyle) (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Washington, DC statue</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ismail_Ayob&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ismail Ayob (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Ismail Ayob</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow hlist" colspan="3" style="hlist"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:Symbol_book_class2.svg" class="mw-file-description" title="Wikipedia book"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Symbol_book_class2.svg/16px-Symbol_book_class2.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Symbol_book_class2.svg/23px-Symbol_book_class2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Symbol_book_class2.svg/31px-Symbol_book_class2.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=Book:Nelson_Mandela&action=edit&redlink=1" class="new" title="Book:Nelson Mandela (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Book</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span title="Category"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Nelson_Mandela&action=edit&redlink=1" class="new" title="വർഗ്ഗം:Nelson Mandela (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Category</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div><div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3859918"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4107403"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="സമാധാനത്തിനുള്ള_നോബൽ_സമ്മാനം_ലഭിച്ചവർ" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#d3d3d3;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3859918"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123622"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Nobel_Peace_Prize" title="ഫലകം:Nobel Peace Prize"><abbr title="ഫലകം കാണുക">ക</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86_%E0%B4%B8%E0%B4%82%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%82:Nobel_Peace_Prize" title="ഫലകത്തിന്റെ സംവാദം:Nobel Peace Prize"><abbr title="ഫലകത്തിന്റെ സംവാദതാൾ">സ</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:EditPage/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Nobel_Peace_Prize" title="പ്രത്യേകം:EditPage/ഫലകം:Nobel Peace Prize"><abbr title="ഫലകം തിരുത്തുക">തി</abbr></a></li></ul></div><div id="സമാധാനത്തിനുള്ള_നോബൽ_സമ്മാനം_ലഭിച്ചവർ" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Nobel_Peace_Prize" class="mw-redirect" title="Nobel Peace Prize">സമാധാനത്തിനുള്ള നോബൽ സമ്മാനം</a> ലഭിച്ചവർ</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#d3d3d3;">1901–1925</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B4%B7%E0%B5%8B%E0%B5%BA_%E0%B4%B9%E0%B5%86%E0%B5%BB%E0%B4%B1%E0%B4%BF_%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%A8%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D" title="ഷോൺ ഹെൻറി ഡ്യൂനന്റ്">ഹെൻറി ഡ്യുനന്റ്</a> / <a href="/wiki/Fr%C3%A9d%C3%A9ric_Passy" class="mw-redirect" title="Frédéric Passy">പാസി</a> (1901)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%89lie_Ducommun&action=edit&redlink=1" class="new" title="Élie Ducommun (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Ducommun</a> / <a href="/w/index.php?title=Charles_Albert_Gobat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Charles Albert Gobat (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ഗോബട്ട്</a> (1902)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Randal_Cremer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Randal Cremer (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ക്രെമർ</a> (1903)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Institut_de_droit_international&action=edit&redlink=1" class="new" title="Institut de droit international (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">IDI</a> (1904)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%AC%E0%B5%BC%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BE_%E0%B4%B5%E0%B5%8B%E0%B5%BA_%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%A3%E0%B5%BC" class="mw-redirect" title="ബർത്താ വോൺ സുട്ട്ണർ">സുട്ട്ണർ</a> (1905)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B4%A1%E0%B5%BC_%E0%B4%B1%E0%B5%82%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%B5%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D" class="mw-redirect" title="തിയോഡർ റൂസ്‌വെൽറ്റ്">റൂസ്‌വെൽറ്റ്</a> (1906)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Ernesto_Teodoro_Moneta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ernesto Teodoro Moneta (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">മൊനേറ്റ</a> / <a href="/w/index.php?title=Louis_Renault_(jurist)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Louis Renault (jurist) (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">റിനോൾട്</a> (1907)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Klas_Pontus_Arnoldson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Klas Pontus Arnoldson (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ആർ‌നോൾഡ്‌സൺ</a> / <a href="/w/index.php?title=Fredrik_Bajer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fredrik Bajer (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ബജേർ</a> (1908)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Auguste_Marie_Francois_Beernaert&action=edit&redlink=1" class="new" title="Auguste Marie Francois Beernaert (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Beernaert</a> / <a href="/w/index.php?title=Paul-Henri-Benjamin_d%27Estournelles_de_Constant&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paul-Henri-Benjamin d'Estournelles de Constant (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Estournelles de Constant</a> (1909)</li> <li><a href="/w/index.php?title=International_Peace_Bureau&action=edit&redlink=1" class="new" title="International Peace Bureau (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">IPB</a> (1910)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Tobias_Michael_Carel_Asser&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tobias Michael Carel Asser (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">അസ്സർ</a> / <a href="/w/index.php?title=Alfred_Hermann_Fried&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alfred Hermann Fried (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ഫ്രൈഡ്</a> (1911)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Elihu_Root&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elihu Root (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">റൂട്ട്</a> (1912)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Henri_La_Fontaine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Henri La Fontaine (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">La Fontaine</a> (1913)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%B1%E0%B5%86%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="റെഡ്ക്രോസ്">റെഡ്ക്രോസ്</a> (1917)</li> <li><a href="/wiki/Woodrow_Wilson" class="mw-redirect" title="Woodrow Wilson">വിൽ‌സൺ</a> (1919)</li> <li><a href="/w/index.php?title=L%C3%A9on_Bourgeois&action=edit&redlink=1" class="new" title="Léon Bourgeois (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ബോർജോയിസ്</a> (1920)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Hjalmar_Branting&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hjalmar Branting (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ബ്രാൻ‌ടിങ്</a> / <a href="/w/index.php?title=Christian_Lous_Lange&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christian Lous Lange (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ലാംഗേ</a> (1921)</li> <li><a href="/wiki/Fridtjof_Nansen" class="mw-redirect" title="Fridtjof Nansen">നാൻസൻ</a> (1922)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Austen_Chamberlain&action=edit&redlink=1" class="new" title="Austen Chamberlain (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">കാംബെർലിൻ</a> / <a href="/wiki/Charles_G._Dawes" class="mw-redirect" title="Charles G. Dawes">ഡേവ്സ്</a> (1925)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#d3d3d3;">1926–1950</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Aristide_Briand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aristide Briand (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ബ്രയന്റ്</a> / <a href="/w/index.php?title=Gustav_Stresemann&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gustav Stresemann (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Stresemann</a> (1926)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Ferdinand_Buisson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ferdinand Buisson (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Buisson</a> / <a href="/w/index.php?title=Ludwig_Quidde&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ludwig Quidde (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Quidde</a> (1927)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Frank_B._Kellogg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frank B. Kellogg (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Kellogg</a> (1929)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Nathan_S%C3%B6derblom&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nathan Söderblom (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Söderblom</a> (1930)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B5%8D%E0%B5%BB_%E0%B4%86%E0%B4%A1%E0%B4%82%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="ജെയ്ൻ ആഡംസ്">ആഡംസ്</a> / <a href="/w/index.php?title=Nicholas_Murray_Butler&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nicholas Murray Butler (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Butler</a> (1931)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Norman_Angell&action=edit&redlink=1" class="new" title="Norman Angell (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Angell</a> (1933)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Arthur_Henderson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arthur Henderson (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Henderson</a> (1934)</li> <li><a href="/wiki/Carl_von_Ossietzky" class="mw-redirect" title="Carl von Ossietzky">Ossietzky</a> (1935)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Carlos_Saavedra_Lamas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carlos Saavedra Lamas (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Lamas</a> (1936)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Robert_Cecil,_1st_Viscount_Cecil_of_Chelwood&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert Cecil, 1st Viscount Cecil of Chelwood (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Cecil</a> (1937)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Nansen_passport&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nansen passport (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Nansen Office</a> (1938)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%B1%E0%B5%86%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="റെഡ്ക്രോസ്">റെഡ്ക്രോസ്</a> (1944)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Cordell_Hull&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cordell Hull (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Hull</a> (1945)</li> <li><a href="/wiki/Emily_Greene_Balch" class="mw-redirect" title="Emily Greene Balch">Balch</a> / <a href="/w/index.php?title=John_Mott&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Mott (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Mott</a> (1946)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Quaker_Peace_and_Social_Witness&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quaker Peace and Social Witness (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">QPSW</a> / <a href="/w/index.php?title=American_Friends_Service_Committee&action=edit&redlink=1" class="new" title="American Friends Service Committee (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">AFSC</a> (1947)</li> <li><a href="/w/index.php?title=John_Boyd_Orr&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Boyd Orr (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Boyd Orr</a> (1949)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Ralph_Bunche&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ralph Bunche (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Bunche</a> (1950)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#d3d3d3;">1951–1975</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=L%C3%A9on_Jouhaux&action=edit&redlink=1" class="new" title="Léon Jouhaux (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Jouhaux</a> (1951)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%86%E0%B5%BD%E0%B4%AC%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D_%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B5%88%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%BC" title="ആൽബർട്ട് ഷ്വൈറ്റ്സർ">ആൽബർട്ട് ഷ്വൈറ്റ്സർ</a> (1952)</li> <li><a href="/w/index.php?title=George_Marshall&action=edit&redlink=1" class="new" title="George Marshall (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Marshall</a> (1953)</li> <li><a href="/w/index.php?title=United_Nations_High_Commissioner_for_Refugees&action=edit&redlink=1" class="new" title="United Nations High Commissioner for Refugees (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">UNHCR</a> (1954)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Lester_B._Pearson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lester B. Pearson (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Pearson</a> (1957)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Georges_Pire&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georges Pire (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Pire</a> (1958)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8D_%E0%B4%A8%E0%B5%8B%E0%B4%AF%E0%B5%BD_%E0%B4%AC%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BC" title="ഫിലിപ്പ് നോയൽ ബേക്കർ">ഫിലിപ്പ് നോയൽ ബേക്കർ</a> (1959)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%86%E0%B5%BD%E0%B4%AC%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E2%80%8C_%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B5%82%E0%B4%B2%E0%B4%BF" title="ആൽബർട്ട്‌ ലിതൂലി">ആൽബർട്ട്‌ ലിതൂലി</a> (1960)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Dag_Hammarskj%C3%B6ld&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dag Hammarskjöld (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Hammarskjöld</a> (1961)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E2%80%8C_%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B4%B3%E0%B4%BF%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%8D%E2%80%8C" class="mw-redirect" title="ലിനസ്‌ പോളിംഗ്‌">പോളിംഗ്‌</a> (1962)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%B1%E0%B5%86%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="റെഡ്ക്രോസ്">റെഡ്ക്രോസ്</a> / <a href="/w/index.php?title=International_Federation_of_Red_Cross_and_Red_Crescent_Societies&action=edit&redlink=1" class="new" title="International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">League of Red Cross Societies</a> (1963)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BF%E0%B5%BB_%E0%B4%B2%E0%B5%82%E0%B4%A5%E0%B5%BC_%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%8D_%E0%B4%9C%E0%B5%82%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%BC" title="മാർട്ടിൻ ലൂഥർ കിംഗ് ജൂനിയർ">മാർട്ടിൻ ലൂഥർ കിംഗ് </a> (1964)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D" title="യൂനിസെഫ്">യൂനിസെഫ്</a> (1965)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Ren%C3%A9_Cassin&action=edit&redlink=1" class="new" title="René Cassin (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Cassin</a> (1968)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0_%E0%B4%A4%E0%B5%8A%E0%B4%B4%E0%B4%BF%E0%B5%BD_%E0%B4%B8%E0%B4%82%E0%B4%98%E0%B4%9F%E0%B4%A8" title="അന്താരാഷ്ട്ര തൊഴിൽ സംഘടന">ഐഎൽഒ</a> (1969)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%A8%E0%B5%8B%E0%B5%BC%E0%B4%AE%E0%B5%BB_%E0%B4%AC%E0%B5%8B%E0%B5%BC%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%97%E0%B5%8D" title="നോർമൻ ബോർലോഗ്">ബോർലോഗ്</a> (1970)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Willy_Brandt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Willy Brandt (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Brandt</a> (1971)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%B9%E0%B5%86%E0%B5%BB%E2%80%8C%E0%B4%B1%E0%B4%BF_%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%9E%E0%B5%8D%E0%B4%9C%E0%B5%BC" title="ഹെൻ‌റി കിസിഞ്ജർ">കിസിഞ്ജർ</a> / <a href="/w/index.php?title=Le_Duc_Tho&action=edit&redlink=1" class="new" title="Le Duc Tho (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Le</a> (1973)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Se%C3%A1n_MacBride&action=edit&redlink=1" class="new" title="Seán MacBride (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">MacBride</a> / <a href="/w/index.php?title=Eisaku_Sato&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eisaku Sato (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Sato</a> (1974)</li> <li><a href="/wiki/Andrei_Sakharov" class="mw-redirect" title="Andrei Sakharov">Sakharov</a> (1975)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#d3d3d3;">1976–2000</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Betty_Williams_(nobel_laureate)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Betty Williams (nobel laureate) (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">B.Williams</a> / <a href="/w/index.php?title=Mairead_Corrigan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mairead Corrigan (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Corrigan</a> (1976)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%86%E0%B4%82%E0%B4%A8%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%BF_%E0%B4%87%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%BC%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B5%BD" title="ആംനസ്റ്റി ഇന്റർനാഷണൽ">ആംനസ്റ്റി</a> (1977)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B5%81%E0%B4%B9%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%A6%E0%B5%8D_%E0%B4%85%E0%B5%BB%E0%B4%B5%E0%B5%BC_%E0%B4%85%E0%B5%BD_%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D" class="mw-redirect" title="മുഹമ്മദ് അൻവർ അൽ സാദത്ത്">സാദത്ത്</a> / <a href="/w/index.php?title=Menachem_Begin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Menachem Begin (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Begin</a> (1978)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%A6%E0%B5%BC_%E0%B4%A4%E0%B5%86%E0%B4%B0%E0%B5%87%E0%B4%B8" title="മദർ തെരേസ">മദർ തെരേസ</a> (1979)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Adolfo_P%C3%A9rez_Esquivel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adolfo Pérez Esquivel (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Esquivel</a> (1980)</li> <li><a href="/w/index.php?title=United_Nations_High_Commissioner_for_Refugees&action=edit&redlink=1" class="new" title="United Nations High Commissioner for Refugees (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">UNHCR</a> (1981)</li> <li><a href="/wiki/Alva_Myrdal" class="mw-redirect" title="Alva Myrdal">Myrdal</a> / <a href="/w/index.php?title=Alfonso_Garc%C3%ADa_Robles&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alfonso García Robles (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">García Robles</a> (1982)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%B2%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B5%8D_%E0%B4%B5%E0%B4%B2%E0%B5%87%E0%B4%B9%E0%B5%8D%E0%B4%B8" title="ലേക് വലേഹ്സ">ലേക് വലേഹ്സ</a> (1983)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%A1%E0%B5%86%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D_%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%81" title="ഡെസ്മണ്ട് ടുട്ടു">ഡെസ്മണ്ട് ടുട്ടു</a> (1984)</li> <li><a href="/w/index.php?title=International_Physicians_for_the_Prevention_of_Nuclear_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="International Physicians for the Prevention of Nuclear War (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">IPPNW</a> (1985)</li> <li><a href="/wiki/Elie_Wiesel" class="mw-redirect" title="Elie Wiesel">Wiesel</a> (1986)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%93scar_Arias&action=edit&redlink=1" class="new" title="Óscar Arias (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Arias</a> (1987)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%90%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B4%AD_%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A7%E0%B4%BE%E0%B4%A8_%E0%B4%B8%E0%B5%87%E0%B4%A8" title="ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ സമാധാന സേന">ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ സമാധാന സേന</a> (1988)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%9F%E0%B5%86%E0%B5%BB%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B5%BB_%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8B" title="ടെൻസിൻ ഗ്യാറ്റ്സോ">ടെൻസിൻ ഗ്യാറ്റ്സോ </a> (1989)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%BF%E0%B4%96%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B5%BD_%E0%B4%97%E0%B5%8B%E0%B5%BC%E0%B4%AC%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B5%87%E0%B4%B5%E0%B5%8D" title="മിഖായേൽ ഗോർബച്ചേവ്">ഗോർബച്ചേവ്</a> (1990)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%93%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%8D%E2%80%8C_%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B5%BB_%E0%B4%B8%E0%B5%82%E0%B4%9A%E0%B4%BF" class="mw-redirect" title="ഓങ്ങ്‌ സാൻ സൂചി">സൂചി</a> (1991)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%97%E0%B5%8B%E0%B4%AC%E0%B5%86%E0%B5%BC%E0%B4%A4%E0%B4%BE_%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B5%BB%E0%B4%9A%E0%B5%81_%E0%B4%A4%E0%B5%81%E0%B4%82" title="റിഗോബെർതാ മെൻചു തും">മെൻചു തും</a> (1992)</li> <li><a class="mw-selflink selflink">മണ്ടേല</a> / <a href="/wiki/Frederik_Willem_de_Klerk" class="mw-redirect" title="Frederik Willem de Klerk">de Klerk</a> (1993)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%BC_%E0%B4%85%E0%B4%B1%E0%B4%AB%E0%B4%BE%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D" title="യാസർ അറഫാത്ത്">അറഫാത്ത്</a> / <a href="/wiki/Shimon_Peres" class="mw-redirect" title="Shimon Peres">Peres</a> / <a href="/wiki/Yitzhak_Rabin" class="mw-redirect" title="Yitzhak Rabin">Rabin</a> (1994)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Pugwash_Conferences_on_Science_and_World_Affairs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pugwash Conferences on Science and World Affairs (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Pugwash Conferences</a> / <a href="/w/index.php?title=Joseph_Rotblat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Joseph Rotblat (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Rotblat</a> (1995)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Carlos_Filipe_Ximenes_Belo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carlos Filipe Ximenes Belo (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Belo</a> / <a href="/w/index.php?title=Jos%C3%A9_Ramos-Horta&action=edit&redlink=1" class="new" title="José Ramos-Horta (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Ramos-Horta</a> (1996)</li> <li><a href="/w/index.php?title=International_Campaign_to_Ban_Landmines&action=edit&redlink=1" class="new" title="International Campaign to Ban Landmines (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ICBL</a> / <a href="/w/index.php?title=Jody_Williams&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jody Williams (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">J.Williams</a> (1997)</li> <li><a href="/w/index.php?title=John_Hume&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Hume (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Hume</a> / <a href="/w/index.php?title=David_Trimble&action=edit&redlink=1" class="new" title="David Trimble (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Trimble</a> (1998)</li> <li><a href="/w/index.php?title=M%C3%A9decins_Sans_Fronti%C3%A8res&action=edit&redlink=1" class="new" title="Médecins Sans Frontières (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">MSF</a> (1999)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%82_%E0%B4%A6%E0%B5%87%E0%B4%AF%E0%B5%8D%E2%80%8C_%E0%B4%9C%E0%B4%99%E0%B5%8D%E2%80%8C" title="കിം ദേയ്‌ ജങ്‌">കിം‌</a> (2000)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#d3d3d3;">2001–2020</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B4%90%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B4%AD" title="ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ">യു.എൻ</a> / <a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B4%AB%E0%B4%BF_%E0%B4%85%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B5%BB" title="കോഫി അന്നാൻ">അന്നാൻ</a> (2001)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B4%BF%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%BF_%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BC" title="ജിമ്മി കാർട്ടർ">കാർട്ടർ</a> (2002)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B5%BB_%E0%B4%87%E0%B4%AC%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%BF" title="ഷിറിൻ ഇബാദി">ഷിറിൻ ഇബാദി</a> (2003)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%BF_%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B5%8D" title="വങ്കാരി മാതായ്">മാതായ്</a> (2004)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0_%E0%B4%86%E0%B4%A3%E0%B4%B5%E0%B5%8B%E0%B5%BC%E0%B4%9C%E0%B5%8D%E0%B4%9C%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B4%BF" title="അന്താരാഷ്ട്ര ആണവോർജ്ജസമിതി">ഐഎഇഎ</a> / <a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B5%81%E0%B4%B9%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E2%80%8C_%E0%B4%8E%E0%B5%BD%E0%B4%AC%E0%B4%B1%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%BF" title="മുഹമ്മദ്‌ എൽബറാദി">എൽബറാദി</a> (2005)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B5%81%E0%B4%B9%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%A6%E0%B5%8D_%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%A8%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="മുഹമ്മദ് യൂനുസ്">മുഹമ്മദ് യൂനുസ്</a> / <a href="/wiki/%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%80%E0%B5%BA_%E0%B4%AC%E0%B4%BE%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D" title="ഗ്രാമീൺ ബാങ്ക്">ഗ്രാമീൺ ബാങ്ക്</a> (2006)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%85%E0%B5%BD_%E0%B4%97%E0%B5%8B%E0%B5%BC" title="അൽ ഗോർ">അൽ ഗോർ</a> / <a href="/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B4%B5%E0%B5%BA%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%BD_%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%BD_%E0%B4%93%E0%B5%BA_%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%88%E0%B4%AE%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D_%E0%B4%9A%E0%B5%87%E0%B4%9E%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B5%8D" title="ഇന്റർഗവൺമെന്റൽ പാനൽ ഓൺ ക്ലൈമറ്റ് ചേഞ്ച്">ഐപിസിസി</a> (2007)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BF_%E0%B4%85%E0%B4%B9%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%BF" title="മാർട്ടി അഹ്‌തിസാരി">അഹ്‌തിസാരി</a> (2008)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%AC%E0%B4%B1%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D_%E0%B4%92%E0%B4%AC%E0%B4%BE%E0%B4%AE" title="ബറാക്ക് ഒബാമ">ഒബാമ</a> (2009)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%81_%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B4%AC%E0%B5%8B" title="ലിയു സിയാബോ">ലിയു</a> (2010)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%8E%E0%B4%B2%E0%B5%BB_%E0%B4%9C%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%B8%E0%B5%BC%E0%B4%B2%E0%B5%80%E0%B4%AB%E0%B5%8D" title="എലൻ ജോൺസൺ സർലീഫ്">എലൻ</a> / <a href="/wiki/%E0%B4%B2%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%BE_%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%AC%E0%B5%8B%E0%B4%B5%E0%B5%80" title="ലെയ്മാ ഗ്ബോവീ">ഗ്ബോവീ</a> / <a href="/wiki/%E0%B4%A4%E0%B4%B5%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B5%BC%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BB" title="തവക്കുൽ കർമാൻ">കർമാൻ</a> (2011)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%B1%E0%B5%8B%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%BB_%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%BB" title="യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ">യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ</a> (2012)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B5%81%E0%B4%A7_%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A7%E0%B4%A8_%E0%B4%B8%E0%B4%82%E0%B4%98%E0%B4%9F%E0%B4%A8" title="രാസായുധ നിരോധന സംഘടന">രാസായുധ നിരോധന സംഘടന</a>(2013)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B5%88%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B5%8D_%E0%B4%B8%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A5%E0%B4%BF" title="കൈലാഷ് സത്യാർത്ഥി">കൈലാഷ് സത്യാർത്ഥി‎‎</a>/<a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B2_%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%B8%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B5%8D" title="മലാല യൂസഫ്‌സായ്">മലാല യൂസഫ്‌സായ്‎‎</a>(2014)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%A3%E0%B5%80%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%BB_%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B5%BD_%E0%B4%A1%E0%B4%AF%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%97%E0%B5%8D_%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%86%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D" title="ടുണീഷ്യൻ നാഷണൽ ഡയലോഗ് ക്വാർട്ടെറ്റ്">ടുണീഷ്യൻ നാഷണൽ ഡയലോഗ് ക്വാർട്ടെറ്റ്</a>(2015)</li> <li><a href="/wiki/Juan_Manuel_Santos" class="mw-redirect" title="Juan Manuel Santos">ഹുവാൻ കാർലോസ് സാന്റോസ്</a>(2016)</li> <li><a href="/wiki/International_Campaign_to_Abolish_Nuclear_Weapons" class="mw-redirect" title="International Campaign to Abolish Nuclear Weapons">ഇന്റർനാഷ്ണൽ കാമ്പെയിൻ ടു അബോളിഷ് നൂക്ലിയർ വെപ്പൺ</a>(2017)</li> <li><a href="/wiki/Denis_Mukwege" class="mw-redirect" title="Denis Mukwege">ഡെന്നിസ് മുക്വെഗെ</a> / <a href="/wiki/Nadia_Murad" class="mw-redirect" title="Nadia Murad">നാദിയ മുരാദ്</a>(2018)</li> <li><a href="/wiki/Abiy_Ahmed" class="mw-redirect" title="Abiy Ahmed">അബി അഹമ്മദ് അലി</a>(2019)</li> <li><a href="/wiki/World_Food_Programme" class="mw-redirect" title="World Food Programme">ലോകഭക്ഷ്യപദ്ധതി</a>(2020)</li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow hlist" colspan="2" style="background:#d3d3d3;"><div><a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Nobel_Peace_Prize" title="ഫലകം:Nobel Peace Prize"><b>Complete roster</b></a>: <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Nobel_Peace_Prize_Laureates_1901-1925&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഫലകം:Nobel Peace Prize Laureates 1901-1925 (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">1901–1925</a> <b>·</b>  <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Nobel_Peace_Prize_Laureates_1926-1950&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഫലകം:Nobel Peace Prize Laureates 1926-1950 (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">1926–1950</a> <b>·</b>  <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Nobel_Peace_Prize_Laureates_1951-1975&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഫലകം:Nobel Peace Prize Laureates 1951-1975 (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">1951–1975</a> <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Nobel_Peace_Prize_Laureates_1976-2000" class="mw-redirect" title="ഫലകം:Nobel Peace Prize Laureates 1976-2000">1976–2000</a> <b>·</b>  <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Nobel_Peace_Prize_Laureates_2001-2025&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഫലകം:Nobel Peace Prize Laureates 2001-2025 (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">2001–present</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3859918"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4107403"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ഗാന്ധി_സമാധാന_സമ്മാന_ജേതാക്കൾ" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3859918"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123622"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%97%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%BF_%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A7%E0%B4%BE%E0%B4%A8_%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A8_%E0%B4%9C%E0%B5%87%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BE" title="ഫലകം:ഗാന്ധി സമാധാന സമ്മാന ജേതാക്കൾ"><abbr title="ഫലകം കാണുക">ക</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86_%E0%B4%B8%E0%B4%82%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%82:%E0%B4%97%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%BF_%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A7%E0%B4%BE%E0%B4%A8_%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A8_%E0%B4%9C%E0%B5%87%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഫലകത്തിന്റെ സംവാദം:ഗാന്ധി സമാധാന സമ്മാന ജേതാക്കൾ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)"><abbr title="ഫലകത്തിന്റെ സംവാദതാൾ">സ</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:EditPage/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%97%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%BF_%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A7%E0%B4%BE%E0%B4%A8_%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A8_%E0%B4%9C%E0%B5%87%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BE" title="പ്രത്യേകം:EditPage/ഫലകം:ഗാന്ധി സമാധാന സമ്മാന ജേതാക്കൾ"><abbr title="ഫലകം തിരുത്തുക">തി</abbr></a></li></ul></div><div id="ഗാന്ധി_സമാധാന_സമ്മാന_ജേതാക്കൾ" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%E0%B4%97%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%BF_%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A7%E0%B4%BE%E0%B4%A8_%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B4%82#ജേതാക്കൾ" title="ഗാന്ധി സമാധാന സമ്മാനം">ഗാന്ധി സമാധാന സമ്മാന ജേതാക്കൾ</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%82%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%86%E0%B4%B0%E0%B5%87%E0%B4%B0%E0%B5%86" title="ജൂലിയസ് ന്യെരേരെ">ജൂലിയസ് ന്യെരേരെ</a> (1995)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%8E.%E0%B4%9F%E0%B4%BF._%E0%B4%85%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%AF_%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B5%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="എ.ടി. അരിയ രത്നെ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">എ.ടി. അരിയ രത്നെ</a> (1996)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B5%86%E0%B4%B1%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%A1%E0%B5%8D_%E0%B4%AB%E0%B4%BF%E0%B4%B7%E0%B5%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="ജെറാർഡ് ഫിഷർ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ജെറാർഡ് ഫിഷർ</a> (1997)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B4%95%E0%B5%83%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%A3_%E0%B4%AE%E0%B4%BF%E0%B4%B7%E0%B5%BB" title="രാമകൃഷ്ണ മിഷൻ">രാമകൃഷ്ണ മിഷൻ</a> (1998)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%AC%E0%B4%BE%E0%B4%AC%E0%B4%BE_%E0%B4%86%E0%B4%82%E0%B4%A4%E0%B5%86" class="mw-redirect" title="ബാബാ ആംതെ">ബാബാ ആംതെ</a> (1999)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%80%E0%B5%BA_%E0%B4%AC%E0%B4%BE%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D" title="ഗ്രാമീൺ ബാങ്ക്">ഗ്രാമീൺ ബാങ്ക്</a>, <a href="/wiki/Nelson_Mandela" class="mw-redirect" title="Nelson Mandela">നെൽസൺ മണ്ടേല</a> (2000)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B5%8B%E0%B5%BA_%E0%B4%B9%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="ജോൺ ഹ്യൂം (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ജോൺ ഹ്യൂം</a> (2001)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AD%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%80%E0%B4%AF_%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%BE_%E0%B4%AD%E0%B4%B5%E0%B5%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഭാരതീയ വിദ്യാ ഭവൻ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ഭാരതീയ വിദ്യാ ഭവൻ</a> (2002)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B5%E0%B5%8D_%E0%B4%B9%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B5%BD" title="വക്ലാവ് ഹവേൽ">വക്ലാവ് ഹവേൽ</a> (2003)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%95%E0%B5%8A%E0%B4%B1%E0%B5%87%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%BE_%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D_%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="കൊറേറ്റാ സ്കോട്ട് കിങ്ങ് (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">കൊറേറ്റാ സ്കോട്ട് കിങ്ങ്</a> (2004)</li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%A1%E0%B5%86%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D_%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%81" title="ഡെസ്മണ്ട് ടുട്ടു">ഡെസ്മണ്ട് ടുട്ടു</a> (2005)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3859918"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4107403"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ഭാരതരത്ന_പുരസ്കാരം_ലഭിച്ചവർ" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background:#d3d3d3;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3859918"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123622"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Bharat_Ratna" title="ഫലകം:Bharat Ratna"><abbr title="ഫലകം കാണുക">ക</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86_%E0%B4%B8%E0%B4%82%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%82:Bharat_Ratna&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഫലകത്തിന്റെ സംവാദം:Bharat Ratna (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)"><abbr title="ഫലകത്തിന്റെ സംവാദതാൾ">സ</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:EditPage/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Bharat_Ratna" title="പ്രത്യേകം:EditPage/ഫലകം:Bharat Ratna"><abbr title="ഫലകം തിരുത്തുക">തി</abbr></a></li></ul></div><div id="ഭാരതരത്ന_പുരസ്കാരം_ലഭിച്ചവർ" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Bharat_Ratna#ഭാരതരത്നപുരസ്കാരം_ലഭിച്ചവർ" class="mw-redirect" title="Bharat Ratna">ഭാരതരത്ന പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div> <p><a href="/wiki/%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D._%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%A7%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%83%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%A3%E0%B5%BB" title="എസ്. രാധാകൃഷ്ണൻ">എസ്. രാധാകൃഷ്ണൻ</a> (1954) <b>·</b> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%BF._%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%9C%E0%B4%97%E0%B5%8B%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%9A%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%BF" title="സി. രാജഗോപാലാചാരി">സി. രാജഗോപാലാചാരി</a> (1954) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%9A%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B6%E0%B5%87%E0%B4%96%E0%B4%B0_%E0%B4%B5%E0%B5%86%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%BB" title="ചന്ദ്രശേഖര വെങ്കിട്ടരാമൻ">സി.വി. രാമൻ</a> (1954) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%AD%E0%B4%97%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B5%BB_%E0%B4%A6%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="ഭഗവാൻ ദാസ്">ഭഗവാൻ ദാസ്</a> (1955) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B6%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%B6%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%B0%E0%B4%AF%E0%B5%8D%E0%B4%AF" title="വിശ്വേശ്വരയ്യ">വിശ്വേശ്വരയ്യ</a> (1955) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B4%B5%E0%B4%B9%E0%B5%BC%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B5%BD_%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B4%B9%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%81" title="ജവഹർലാൽ നെഹ്രു">ജവഹർലാൽ നെഹ്രു</a> (1955) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B4%BF.%E0%B4%AC%E0%B4%BF._%E0%B4%AA%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D" title="ജി.ബി. പന്ത്">ജി.ബി. പന്ത്</a> (1957) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%A7%E0%B5%8B%E0%B5%BB%E0%B4%A1%E0%B5%8A_%E0%B4%95%E0%B5%87%E0%B4%B6%E0%B4%B5%E0%B5%8D_%E0%B4%95%E0%B5%BC%E0%B4%B5%E0%B5%86" title="ധോൻഡൊ കേശവ് കർവെ">ഡി.കെ. കർവെ</a> (1958) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%AC%E0%B4%BF.%E0%B4%B8%E0%B4%BF._%E0%B4%B1%E0%B5%8B%E0%B4%AF%E0%B5%8D" title="ബി.സി. റോയ്">ബി.സി. റോയ്</a> (1961) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B0%E0%B5%81%E0%B4%B7%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%82_%E0%B4%A6%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%9F%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BB" title="പുരുഷോത്തം ദാസ് ടണ്ടൻ">പുരുഷോത്തം ദാസ് ടണ്ടൻ</a> (1961) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%9C%E0%B5%87%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%B0_%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B5%8D" title="രാജേന്ദ്ര പ്രസാദ്">ഡോ. രാജേന്ദ്രപ്രസാദ്</a> (1962) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B5%BC_%E0%B4%B9%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%88%E0%B5%BB_(%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AA%E0%B4%A4%E0%B4%BF)" class="mw-redirect" title="സാക്കിർ ഹുസൈൻ (രാഷ്ട്രപതി)">ഡോ. സാക്കീർ ഹുസൈൻ</a> (1963) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A1%E0%B5%81%E0%B4%B0%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%8D_%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%BB_%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%86" title="പാണ്ഡുരംഗ് വാമൻ കാനെ">പാണ്ഡുരംഗ് വാമൻ കാനെ</a> (1963) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B5%BD_%E0%B4%AC%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B5%82%E0%B5%BC_%E0%B4%B6%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF" title="ലാൽ ബഹാദൂർ ശാസ്ത്രി">ലാൽ ബഹാദൂർ ശാസ്ത്രി</a> (1966) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A6%E0%B4%BF%E0%B4%B0%E0%B4%BE_%E0%B4%97%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%BF" title="ഇന്ദിരാ ഗാന്ധി">ഇന്ദിരാ ഗാന്ധി</a> (1971) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF.%E0%B4%B5%E0%B4%BF._%E0%B4%97%E0%B4%BF%E0%B4%B0%E0%B4%BF" title="വി.വി. ഗിരി">വി.വി. ഗിരി</a> (1975) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B5%86._%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%9C%E0%B5%8D" title="കെ. കാമരാജ്">കെ. കാമരാജ്</a> (1976) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%A6%E0%B5%BC_%E0%B4%A4%E0%B5%86%E0%B4%B0%E0%B5%87%E0%B4%B8" title="മദർ തെരേസ">മദർ തെരേസ</a> (1980) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8B%E0%B4%AC%E0%B4%BE_%E0%B4%AD%E0%B4%BE%E0%B4%B5%E0%B5%87" title="വിനോബാ ഭാവേ">ആചാര്യ വിനോഭഭാവേ</a> (1983) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%96%E0%B4%BE%E0%B5%BB_%E0%B4%85%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%A6%E0%B5%81%E0%B5%BD_%E0%B4%97%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%BC_%E0%B4%96%E0%B4%BE%E0%B5%BB" title="ഖാൻ അബ്ദുൽ ഗാഫർ ഖാൻ">ഖാൻ അബ്ദുൽ ഗാഫർ ഖാൻ</a> (1987) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%8E%E0%B4%82.%E0%B4%9C%E0%B4%BF._%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B4%9A%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%BB" title="എം.ജി. രാമചന്ദ്രൻ">എം.ജി. രാമചന്ദ്രൻ</a> (1988) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%AC%E0%B4%BE%E0%B4%AC%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%B9%E0%B4%BF%E0%B4%AC%E0%B5%8D_%E0%B4%85%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B5%87%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BC" title="ബാബസാഹിബ് അംബേദ്കർ">ബാബസാഹിബ് അംബേദ്കർ</a> (1990) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a class="mw-selflink selflink">നെൽ‌സൺ മണ്ടേല</a> (1990) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%9C%E0%B5%80%E0%B4%B5%E0%B5%8D_%E0%B4%97%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%BF" title="രാജീവ് ഗാന്ധി">രാജീവ് ഗാന്ധി</a> (1991) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%BC%E0%B4%A6%E0%B4%BE%E0%B5%BC_%E0%B4%B5%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B4%AD%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%BF_%E0%B4%AA%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B5%BD" class="mw-redirect" title="സർദാർ വല്ലഭായി പട്ടേൽ">സർദാർ വല്ലഭായി പട്ടേൽ</a> (1991) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B5%8A%E0%B4%B1%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%9C%E0%B4%BF_%E0%B4%A6%E0%B5%87%E0%B4%B6%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%BF" title="മൊറാർജി ദേശായി">മൊറാർജി ദേശായി</a> (1991) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%AC%E0%B5%81%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%82_%E0%B4%86%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B5%8D" title="അബുൽ കലാം ആസാദ്">അബുൽ കലാം ആസാദ്</a> (1992) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%86.%E0%B4%86%E0%B5%BC.%E0%B4%A1%E0%B4%BF._%E0%B4%9F%E0%B4%BE%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1" title="ജെ.ആർ.ഡി. ടാറ്റ">ജെ.ആർ.ഡി. ടാറ്റ</a> (1992) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%9C%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B5%8D_%E0%B4%B1%E0%B5%87" class="mw-redirect" title="സത്യജിത് റേ">സത്യജിത് റേ</a> (1992) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%8E.%E0%B4%AA%E0%B4%BF.%E0%B4%9C%E0%B5%86._%E0%B4%85%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%A6%E0%B5%81%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%82" title="എ.പി.ജെ. അബ്ദുൽ കലാം">എ.പി.ജെ. അബ്ദുൽ കലാം</a> (1997) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%97%E0%B5%81%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B5%BD_%E0%B4%A8%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A6" title="ഗുൽസാരിലാൽ നന്ദ">ഗുൽസാരിലാൽ നന്ദ</a> (1997) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%B0%E0%B5%81%E0%B4%A3_%E0%B4%86%E0%B4%B8%E0%B4%AB%E0%B5%8D_%E0%B4%85%E0%B4%B2%E0%B4%BF" title="അരുണ ആസഫ് അലി">അരുണ ആസഫ് അലി</a> (1997) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%8E%E0%B4%82.%E0%B4%8E%E0%B4%B8%E0%B5%8D._%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%AC%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%BF" class="mw-redirect" title="എം.എസ്. സുബ്ബലക്ഷ്മി">എം.എസ്. സുബ്ബലക്ഷ്മി</a> (1998) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%9A%E0%B4%BF%E0%B4%A6%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B4%B0%E0%B4%82_%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%82" title="ചിദംബരം സുബ്രമണ്യം">ചിദംബരം സുബ്രമണ്യം</a> (1998) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B4%AF%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B6%E0%B5%8D_%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B5%BA" title="ജയപ്രകാശ് നാരായൺ">ജയപ്രകാശ് നാരായൺ</a> (1998) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D_%E0%B4%B0%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B6%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BC" title="പണ്ഡിറ്റ് രവിശങ്കർ">പണ്ഡിറ്റ് രവിശങ്കർ</a> (1999) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%AE%E0%B5%BC%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF_%E0%B4%B8%E0%B5%86%E0%B5%BB" title="അമർത്യ സെൻ">അമർത്യ സെൻ</a> (1999) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%97%E0%B5%8B%E0%B4%AA%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%A5%E0%B5%8D_%E0%B4%AC%E0%B5%8B%E0%B5%BC%E0%B4%A6%E0%B5%8B%E0%B4%B3%E0%B5%8B%E0%B4%AF%E0%B4%BF" title="ഗോപിനാഥ് ബോർദോളോയി">ഗോപിനാഥ് ബോർദോളോയി</a> (1999) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%B2%E0%B4%A4%E0%B4%BE_%E0%B4%AE%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%87%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BC" class="mw-redirect" title="ലതാ മങ്കേഷ്കർ">ലതാ മങ്കേഷ്കർ</a> (2001) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%AC%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B4%BE_%E0%B4%96%E0%B4%BE%E0%B5%BB" title="ബിസ്മില്ലാ ഖാൻ">ബിസ്മില്ലാ ഖാൻ</a> (2001) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%AD%E0%B5%80%E0%B4%82%E0%B4%B8%E0%B5%86%E0%B5%BB_%E0%B4%9C%E0%B5%8B%E0%B4%B7%E0%B4%BF" title="ഭീംസെൻ ജോഷി">ഭീംസെൻ ജോഷി</a> (2008) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%BF.%E0%B4%8E%E0%B5%BB.%E0%B4%86%E0%B5%BC._%E0%B4%B1%E0%B4%BE%E0%B4%B5%E0%B5%81" title="സി.എൻ.ആർ. റാവു">സി.എൻ.ആർ. റാവു</a> (2014) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B4%BF%E0%B5%BB_%E0%B4%A4%E0%B5%86%E0%B5%BB%E0%B4%A1%E0%B5%81%E0%B5%BD%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BC" title="സച്ചിൻ തെൻഡുൽക്കർ">സച്ചിൻ തെൻഡുൽക്കർ</a> (2014) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%8E.%E0%B4%AC%E0%B4%BF._%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%9C%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%AA%E0%B5%87%E0%B4%AF%E0%B4%BF" class="mw-redirect" title="എ.ബി. വാജ്‌പേയി">എ.ബി. വാജ്‌പേയി</a>(2015 - <i>2014-ൽ പ്രഖ്യാപിച്ചു</i>) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%A6%E0%B5%BB_%E0%B4%AE%E0%B5%8B%E0%B4%B9%E0%B5%BB_%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B3%E0%B4%B5%E0%B5%8D%E0%B4%AF" title="മദൻ മോഹൻ മാളവ്യ">മദൻ മോഹൻ മാളവ്യ</a>(2015 - <i>2014-ൽ പ്രഖ്യാപിച്ചു</i>) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%AD%E0%B5%82%E0%B4%AA%E0%B5%BB_%E0%B4%B9%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95" class="mw-redirect" title="ഭൂപൻ ഹസാരിക">ഭൂപൻ ഹസാരിക </a>(2019) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B4%AC%E0%B5%8D_%E0%B4%AE%E0%B5%81%E0%B4%96%E0%B5%BC%E0%B4%9C%E0%B4%BF" title="പ്രണബ് മുഖർജി">പ്രണബ് മുഖർജി</a>(2019) <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%9C%E0%B4%BF_%E0%B4%A6%E0%B5%87%E0%B4%B6%E0%B5%8D_%E0%B4%AE%E0%B5%81%E0%B4%96%E0%B5%8D" class="mw-redirect" title="നാനാജി ദേശ് മുഖ്">നാനാജി ദേശ് മുഖ് </a>(2019) </span></p> </div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="1" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:Bharat_Ratna.jpg" class="mw-file-description" title="Bharat Ratna"><img alt="Bharat Ratna" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Bharat_Ratna.jpg/100px-Bharat_Ratna.jpg" decoding="async" width="100" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Bharat_Ratna.jpg/150px-Bharat_Ratna.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Bharat_Ratna.jpg/200px-Bharat_Ratna.jpg 2x" data-file-width="2016" data-file-height="1512" /></a></span></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3859918"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4107403"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ_വർണ്ണവിവേചനം" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#F06B58;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3859918"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123622"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%86_%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A3%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%9A%E0%B4%A8%E0%B4%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഫലകം:ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചനം (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)"><abbr title="ഫലകം കാണുക">ക</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86_%E0%B4%B8%E0%B4%82%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%82:%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%86_%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A3%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%9A%E0%B4%A8%E0%B4%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഫലകത്തിന്റെ സംവാദം:ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചനം (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)"><abbr title="ഫലകത്തിന്റെ സംവാദതാൾ">സ</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:EditPage/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%86_%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A3%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%9A%E0%B4%A8%E0%B4%82" title="പ്രത്യേകം:EditPage/ഫലകം:ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചനം"><abbr title="ഫലകം തിരുത്തുക">തി</abbr></a></li></ul></div><div id="ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ_വർണ്ണവിവേചനം" style="font-size:114%;margin:0 4em">ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചനം</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#F06B58;">പ്രവർത്തകർ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;line-height:1.4em;"><div style="padding:0 0.25em"> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" class="mw-redirect" title="നെൽസൺ മണ്ടേല">നെൽസൺ മണ്ടേല</a> <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B4%BF" title="ക്രിസ് ഹാനി">ക്രിസ് ഹാനി</a> <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B5%BE%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BC_%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%B2%E0%B5%81" title="വാൾട്ടർ സിസുലു">വാൾട്ടർ സിസുലു</a>  <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%80%E0%B4%B5%E0%B5%8D_%E0%B4%AC%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8B" title="സ്റ്റീവ് ബികോ">സ്റ്റീവ് ബികോ</a>  <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%B1%E0%B5%82%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D_%E0%B4%AB%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D" title="റൂത്ത് ഫസ്റ്റ്">റൂത്ത് ഫസ്റ്റ്</a>  <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%92%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B5%BC_%E0%B4%9F%E0%B4%BE%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B5%8B" title="ഒലിവർ ടാംബോ">ഒലിവർ ടാംബോ</a>  <b>·</b></span> <span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%82%E0%B4%AB%E0%B5%86%E0%B4%B2_%E0%B4%B1%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%87%E0%B5%BD" title="മാംഫെല റാഫേൽ">മാംഫെല റാഫേൽ</a> </span></div></td></tr></tbody></table></div> <table class="wikitable succession-box noprint" style="margin:0.5em auto; font-size:95%;clear:both;"> <tbody><tr> <th colspan="3" style="background: #ccccff;">പദവികൾ </th></tr> <tr style="text-align:center;"> <td style="width:30%;" rowspan="1">മുൻഗാമി<div style="font-weight: bold">ഫ്രെഡറിക് വില്യം ഡിക്ലർക്ക്</div> </td> <td style="width: 40%; text-align: center;" rowspan="1"><b> പ്രസിഡന്റ് <a href="/wiki/%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95" class="mw-redirect" title="ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക">ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക</a> </b><br />1994–1999 </td> <td style="width: 30%; text-align: center;" rowspan="1">പിൻഗാമി<div style="font-weight: bold"><a href="/wiki/%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%AC%E0%B5%8B_%E0%B4%8E%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B5%86%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF" title="താബോ എംബെക്കി">താബോ എംബെക്കി</a></div> </td></tr> <tr> <th colspan="3" style="background: #FACEFF;">Diplomatic posts </th></tr> <tr style="text-align:center;"> <td style="width:30%;" rowspan="1">മുൻഗാമി<div style="font-weight: bold">ആൻഡ്രേസ് പസ്ത്രാന അരാംഗോ</div> </td> <td style="width: 40%; text-align: center;" rowspan="1"><b> <span class="nowrap"> ചെയർപേഴ്സൺ<a href="/wiki/%E0%B4%9A%E0%B5%87%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%9A%E0%B5%87%E0%B4%B0%E0%B4%BE_%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A5%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B4%82" title="ചേരിചേരാ പ്രസ്ഥാനം">ചേരിചേരാ പ്രസ്ഥാനം</a></span> </b><br />1998–1999 </td> <td style="width: 30%; text-align: center;" rowspan="1">പിൻഗാമി<div style="font-weight: bold"><a href="/wiki/%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%AC%E0%B5%8B_%E0%B4%8E%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B5%86%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF" title="താബോ എംബെക്കി">താബോ എംബെക്കി</a></div> </td></tr> </tbody></table> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3859918"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4107403"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3934728">.mw-parser-output .tooltip-dotted{border-bottom:1px dotted;cursor:help}</style></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="Authority_control_databases_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=വിക്കിഡാറ്റയിൽ_തിരുത്തുക&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q8023#identifiers&#124;class=noprint&#124;വിക്കിഡാറ്റയിൽ_തിരുത്തുക" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Authority_control_databases_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=വിക്കിഡാറ്റയിൽ_തിരുത്തുക&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q8023#identifiers&#124;class=noprint&#124;വിക്കിഡാറ്റയിൽ_തിരുത്തുക" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:Authority_control" class="mw-redirect" title="സഹായം:Authority control">Authority control databases</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q8023#identifiers" title="വിക്കിഡാറ്റയിൽ തിരുത്തുക"><img alt="വിക്കിഡാറ്റയിൽ തിരുത്തുക" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">International</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.worldcat.org/fast/1899655/">FAST</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/0000000121447715">ISNI</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/98029748">VIAF</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.oclc.org/worldcat/entity/E39PBJqQyJCKg6qvr8cBhhKfMP">WorldCat</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">National</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://authority.bibsys.no/authority/rest/authorities/html/90135718">Norway</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bncatalogo.cl/F?func=direct&local_base=red10&doc_number=000730960">Chile</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX1721566">Spain</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb120379994">France</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb120379994">BnF data</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://cantic.bnc.cat/registre/981058520016006706">Catalonia</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/118730541">Germany</a></span></li> <li><span class="uid"><span class="rt-commentedText tooltip tooltip-dotted" title="Mandela, Nelson"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opac.sbn.it/nome/CFIV018882">Italy</a></span></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007264797705171">Israel</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opac.kbr.be/LIBRARY/doc/AUTHORITY/14130862">Belgium</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/n85153068">United States</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://libris.kb.se/jgvxssb23tp2h8t">Sweden</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kopkatalogs.lv/F?func=direct&local_base=lnc10&doc_number=000197705&P_CON_LNG=ENG">Latvia</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aleweb.ncl.edu.tw/F/?func=accref&acc_sequence=001419364&CON_LNG=ENG">Taiwan</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00470984">Japan</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=kup19950000060983&CON_LNG=ENG">Czech Republic</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nla.gov.au/anbd.aut-an35325159">Australia</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.nlg.gr/resource/authority/record61246">Greece</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://lod.nl.go.kr/resource/KAC199617580">Korea</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aleph.bibnat.ro:8991/F/?func=direct&local_base=NLR10&doc_number=000134999">Romania</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://katalog.nsk.hr/F/?func=direct&doc_number=000140298&local_base=nsk10">Croatia</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bibliotheken.nl/id/thes/p070724024">Netherlands</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dbn.bn.org.pl/descriptor-details/9810667675905606">Poland</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.bnportugal.gov.pt/aut/catbnp/153709">Portugal</a></span></li> <li><span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8034&url_prefix=https://opac.vatlib.it/auth/detail/&id=495/273913">Vatican</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Academics</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/author/DA06336332?l=en">CiNii</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Artists</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://musicbrainz.org/artist/33c3a112-3a62-461a-b02d-763bbe168216">MusicBrainz</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://collections.tepapa.govt.nz/agent/40919">Te Papa (New Zealand)</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.getty.edu/vow/ULANFullDisplay?find=&role=&nation=&subjectid=500198443">ULAN</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">People</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.deutsche-biographie.de/pnd118730541.html?language=en">Deutsche Biographie</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://trove.nla.gov.au/people/912184">Trove</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Other</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalog.archives.gov/id/10569187">NARA</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6cs6hck">SNAC</a></span> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6cj8h00">2</a></span></li></ul></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/028570804">IdRef</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=നെൽ‌സൺ_മണ്ടേല&oldid=3968888">https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=നെൽ‌സൺ_മണ്ടേല&oldid=3968888</a>" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%BE" title="പ്രത്യേകം:വർഗ്ഗങ്ങൾ">വർഗ്ഗങ്ങൾ</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Pages_with_reference_errors_that_trigger_visual_diffs&action=edit&redlink=1" class="new" title="വർഗ്ഗം:Pages with reference errors that trigger visual diffs (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Pages with reference errors that trigger visual diffs</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Pages_using_the_JsonConfig_extension" class="mw-redirect" title="വർഗ്ഗം:Pages using the JsonConfig extension">Pages using the JsonConfig extension</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: bot: original URL status unknown">CS1 maint: bot: original URL status unknown</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_errors:_requires_URL&action=edit&redlink=1" class="new" title="വർഗ്ഗം:CS1 errors: requires URL (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">CS1 errors: requires URL</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:1918-%E0%B5%BD_%E0%B4%9C%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B4%B5%E0%B5%BC" title="വർഗ്ഗം:1918-ൽ ജനിച്ചവർ">1918-ൽ ജനിച്ചവർ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:%E0%B4%9C%E0%B5%82%E0%B4%B2%E0%B5%88_18-%E0%B4%A8%E0%B5%8D_%E0%B4%9C%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B4%B5%E0%B5%BC" title="വർഗ്ഗം:ജൂലൈ 18-ന് ജനിച്ചവർ">ജൂലൈ 18-ന് ജനിച്ചവർ</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_BNC_identifiers&action=edit&redlink=1" class="new" title="വർഗ്ഗം:Articles with BNC identifiers (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Articles with BNC identifiers</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_BNE_identifiers&action=edit&redlink=1" class="new" title="വർഗ്ഗം:Articles with BNE identifiers (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Articles with BNE identifiers</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_KBR_identifiers&action=edit&redlink=1" class="new" title="വർഗ്ഗം:Articles with KBR identifiers (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Articles with KBR identifiers</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_NCL_identifiers&action=edit&redlink=1" class="new" title="വർഗ്ഗം:Articles with NCL identifiers (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Articles with NCL identifiers</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_NLK_identifiers&action=edit&redlink=1" class="new" title="വർഗ്ഗം:Articles with NLK identifiers (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Articles with NLK identifiers</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_NLR_identifiers&action=edit&redlink=1" class="new" title="വർഗ്ഗം:Articles with NLR identifiers (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Articles with NLR identifiers</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_NSK_identifiers&action=edit&redlink=1" class="new" title="വർഗ്ഗം:Articles with NSK identifiers (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Articles with NSK identifiers</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_PortugalA_identifiers&action=edit&redlink=1" class="new" title="വർഗ്ഗം:Articles with PortugalA identifiers (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Articles with PortugalA identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_MusicBrainz_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with MusicBrainz identifiers">Articles with MusicBrainz identifiers</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_TePapa_identifiers&action=edit&redlink=1" class="new" title="വർഗ്ഗം:Articles with TePapa identifiers (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Articles with TePapa identifiers</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_ULAN_identifiers&action=edit&redlink=1" class="new" title="വർഗ്ഗം:Articles with ULAN identifiers (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Articles with ULAN identifiers</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_NARA_identifiers&action=edit&redlink=1" class="new" title="വർഗ്ഗം:Articles with NARA identifiers (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Articles with NARA identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%95%E0%B4%A8%E0%B5%87%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BE" title="വർഗ്ഗം:ലോകനേതാക്കൾ">ലോകനേതാക്കൾ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A7%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%81%E0%B4%B3%E0%B5%8D%E0%B4%B3_%E0%B4%A8%E0%B5%8B%E0%B4%AC%E0%B5%BD_%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B4%82_%E0%B4%B2%E0%B4%AD%E0%B4%BF%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B4%B5%E0%B5%BC" title="വർഗ്ഗം:സമാധാനത്തിനുള്ള നോബൽ സമ്മാനം ലഭിച്ചവർ">സമാധാനത്തിനുള്ള നോബൽ സമ്മാനം ലഭിച്ചവർ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:%E0%B4%AD%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A8_%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%82_%E0%B4%B2%E0%B4%AD%E0%B4%BF%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B4%B5%E0%B5%BC" title="വർഗ്ഗം:ഭാരതരത്ന പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ">ഭാരതരത്ന പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:%E0%B4%97%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%BF_%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A7%E0%B4%BE%E0%B4%A8_%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B4%82_%E0%B4%B2%E0%B4%AD%E0%B4%BF%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B4%B5%E0%B5%BC" title="വർഗ്ഗം:ഗാന്ധി സമാധാന സമ്മാനം ലഭിച്ചവർ">ഗാന്ധി സമാധാന സമ്മാനം ലഭിച്ചവർ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB_%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%A1%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC" title="വർഗ്ഗം:ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ പ്രസിഡണ്ടുമാർ">ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ പ്രസിഡണ്ടുമാർ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%86_%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%80%E0%B4%AF_%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B5%BC" title="വർഗ്ഗം:ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തകർ">ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തകർ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:2013-%E0%B5%BD_%E0%B4%AE%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B4%B5%E0%B5%BC" title="വർഗ്ഗം:2013-ൽ മരിച്ചവർ">2013-ൽ മരിച്ചവർ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B5%BC_5-%E0%B4%A8%E0%B5%8D_%E0%B4%AE%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B4%B5%E0%B5%BC" title="വർഗ്ഗം:ഡിസംബർ 5-ന് മരിച്ചവർ">ഡിസംബർ 5-ന് മരിച്ചവർ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2" title="വർഗ്ഗം:നെൽ‌സൺ മണ്ടേല">നെൽ‌സൺ മണ്ടേല</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:%E0%B4%B8%E0%B4%96%E0%B4%BE%E0%B4%B1%E0%B5%8B%E0%B4%B5%E0%B5%8D_%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%82_%E0%B4%A8%E0%B5%87%E0%B4%9F%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B4%B5%E0%B5%BC" title="വർഗ്ഗം:സഖാറോവ് പുരസ്കാരം നേടിയവർ">സഖാറോവ് പുരസ്കാരം നേടിയവർ</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">മറഞ്ഞിരിക്കുന്ന വർഗ്ഗങ്ങൾ: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:%E0%B4%85%E0%B4%B5%E0%B4%B2%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B5%BD_%E0%B4%AA%E0%B4%BF%E0%B4%B4%E0%B4%B5%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B4%B3%E0%B5%81%E0%B4%B3%E0%B5%8D%E0%B4%B3_%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%B3%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE" title="വർഗ്ഗം:അവലംബത്തിൽ പിഴവുകളുള്ള താളുകൾ">അവലംബത്തിൽ പിഴവുകളുള്ള താളുകൾ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%BE_%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B3%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B5%BE_%E0%B4%9A%E0%B4%B0%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%BE_%E0%B4%86%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B5%81%E0%B4%AA%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B4%97%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8_%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%B3%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE" title="വർഗ്ഗം:ഫലകങ്ങൾ വിളിക്കുമ്പോൾ ചരങ്ങൾ ആവർത്തിച്ചുപയോഗിക്കുന്ന താളുകൾ">ഫലകങ്ങൾ വിളിക്കുമ്പോൾ ചരങ്ങൾ ആവർത്തിച്ചുപയോഗിക്കുന്ന താളുകൾ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_errors:_dates" title="വർഗ്ഗം:CS1 errors: dates">CS1 errors: dates</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_maint:_multiple_names:_authors_list" title="വർഗ്ഗം:CS1 maint: multiple names: authors list">CS1 maint: multiple names: authors list</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_errors:_access-date_without_URL" title="വർഗ്ഗം:CS1 errors: access-date without URL">CS1 errors: access-date without URL</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%B0%E0%B4%9E%E0%B5%8D%E0%B4%9E%E0%B5%86%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4_%E0%B4%B2%E0%B5%87%E0%B4%96%E0%B4%A8%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%BE" title="വർഗ്ഗം:തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനങ്ങൾ">തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനങ്ങൾ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:CS1_errors:_unsupported_parameter" title="വർഗ്ഗം:CS1 errors: unsupported parameter">CS1 errors: unsupported parameter</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Webarchive_template_wayback_links" title="വർഗ്ഗം:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_FAST_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with FAST identifiers">Articles with FAST identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_ISNI_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with ISNI identifiers">Articles with ISNI identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_VIAF_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with VIAF identifiers">Articles with VIAF identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_WorldCat_Entities_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with WorldCat Entities identifiers">Articles with WorldCat Entities identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_BIBSYS_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with BIBSYS identifiers">Articles with BIBSYS identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Pages_with_authority_control_identifiers_needing_attention" title="വർഗ്ഗം:Pages with authority control identifiers needing attention">Pages with authority control identifiers needing attention</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_BNF_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with BNF identifiers">Articles with BNF identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_BNFdata_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with BNFdata identifiers">Articles with BNFdata identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_CANTICN_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with CANTICN identifiers">Articles with CANTICN identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_GND_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with GND identifiers">Articles with GND identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_ICCU_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with ICCU identifiers">Articles with ICCU identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_J9U_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with J9U identifiers">Articles with J9U identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_LCCN_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with LCCN identifiers">Articles with LCCN identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_Libris_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with Libris identifiers">Articles with Libris identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_LNB_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with LNB identifiers">Articles with LNB identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_NDL_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with NDL identifiers">Articles with NDL identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_NKC_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with NKC identifiers">Articles with NKC identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_NLA_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with NLA identifiers">Articles with NLA identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_NLG_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with NLG identifiers">Articles with NLG identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_NTA_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with NTA identifiers">Articles with NTA identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_PLWABN_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with PLWABN identifiers">Articles with PLWABN identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_VcBA_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with VcBA identifiers">Articles with VcBA identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_CINII_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with CINII identifiers">Articles with CINII identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_DTBIO_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with DTBIO identifiers">Articles with DTBIO identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_Trove_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with Trove identifiers">Articles with Trove identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_SNAC-ID_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with SNAC-ID identifiers">Articles with SNAC-ID identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_SUDOC_identifiers" title="വർഗ്ഗം:Articles with SUDOC identifiers">Articles with SUDOC identifiers</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ഈ താൾ അവസാനം തിരുത്തപ്പെട്ടത്: 17:27, 13 സെപ്റ്റംബർ 2023.</li> <li id="footer-info-copyright">വിവരങ്ങൾ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">ക്രിയേറ്റീവ് കോമൺസ് ആട്രിബ്യൂഷൻ-ഷെയർഎലൈക്ക് അനുമതിപത്ര</a> പ്രകാരം ലഭ്യമാണ്; മേൽ നിബന്ധനകൾ ഉണ്ടായേക്കാം. കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾക്ക് <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/ml">ഉപയോഗനിബന്ധനകൾ</a> കാണുക.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">സ്വകാര്യതാനയം</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B4%82">വിക്കിപീഡിയ സം‌രംഭത്തെക്കുറിച്ച്</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%AA%E0%B5%8A%E0%B4%A4%E0%B5%81%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B4%82">നിരാകരണങ്ങൾ</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">പെരുമാറ്റച്ചട്ടം</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">ഡെവലപ്പർമാർ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ml.wikipedia.org">സ്ഥിതിവിവരക്കണക്കുകൾ</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">കുക്കി പ്രസ്താവന</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ml.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">മൊബൈൽ ദൃശ്യരൂപം</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7fc47fc68d-j4fgs","wgBackendResponseTime":227,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.089","walltime":"1.355","ppvisitednodes":{"value":8236,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":421008,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":9749,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":23,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":40,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":348016,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1110.160 1 -total"," 29.22% 324.407 1 ഫലകം:Reflist"," 22.04% 244.642 1 ഫലകം:Infobox_President"," 16.38% 181.804 24 ഫലകം:Cite_book"," 12.97% 143.934 34 ഫലകം:Cite_web"," 11.08% 123.000 1 ഫലകം:Unbulleted_list"," 9.49% 105.343 3 ഫലകം:Marriage"," 9.19% 102.064 5 ഫലകം:Navbox"," 9.00% 99.932 1 ഫലകം:Birth_date"," 7.06% 78.403 20 ഫലകം:Cite_news"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.592","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":9118143,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-57b59b5979-h8kbk","timestamp":"20241127071425","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0d28\u0d46\u0d7d\u200c\u0d38\u0d7a \u0d2e\u0d23\u0d4d\u0d1f\u0d47\u0d32","url":"https:\/\/ml.wikipedia.org\/wiki\/%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B8%E0%B5%BA_%E0%B4%AE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%87%E0%B4%B2","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q8023","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q8023","author":{"@type":"Organization","name":"\u0d35\u0d3f\u0d15\u0d4d\u0d15\u0d3f\u0d2e\u0d40\u0d21\u0d3f\u0d2f \u0d2a\u0d26\u0d4d\u0d27\u0d24\u0d3f\u0d15\u0d33\u0d3f\u0d7d \u0d38\u0d02\u0d2d\u0d3e\u0d35\u0d28 \u0d1a\u0d46\u0d2f\u0d4d\u0d2f\u0d41\u0d28\u0d4d\u0d28\u0d35\u0d7c"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-04-09T12:51:32Z","dateModified":"2023-09-13T17:27:08Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/14\/Nelson_Mandela-2008_%28edit%29.jpg","headline":"\u0d26\u0d15\u0d4d\u0d37\u0d3f\u0d23\u0d3e\u0d2b\u0d4d\u0d30\u0d3f\u0d15\u0d4d\u0d15\u0d2f\u0d3f\u0d32\u0d46 \u0d35\u0d7c\u0d23\u0d4d\u0d23\u0d35\u0d3f\u0d35\u0d47\u0d1a\u0d28\u0d24\u0d4d\u0d24\u0d3f\u0d28\u0d46\u0d24\u0d3f\u0d30\u0d46 \u0d2a\u0d4b\u0d30\u0d3e\u0d1f\u0d3f\u0d2f \u0d2a\u0d4d\u0d30\u0d2e\u0d41\u0d16\u0d28\u0d47\u0d24\u0d3e\u0d35\u0d3e\u0d23\u0d4d\u200c \u0d28\u0d46\u0d7d\u0d38\u0d7a \u0d2e\u0d23\u0d4d\u0d1f\u0d47\u0d32"}</script> </body> </html>