CINXE.COM
脺R脺N Sosyalist Dergi
<!DOCTYPE html> <html lang="tr"> <head> <title>脺R脺N Sosyalist Dergi</title> <meta charset="utf-8" /> <META NAME="KEYWORDS" CONTENT="TKP, T眉rkiye Kom眉nist Partisi, Kom眉nist, Parti, 陌smail Bilen, Naz谋m Hikmet, Mustafa As谋m Hayrullaho臒lu, Deniz yolda艧, yolumuz i艧莽i s谋n谋f谋n谋n yoludur, m眉zik, muzik, sanat, Marksizm, sosyalizm, marksist, devrim, devrimci, yolda艧, sol, haber, k眉lt眉r, d眉nyadan, eylem, k眉reselle艧me, ayd谋n, politika, siyaset, kom眉nist, gen莽lik, marksizm, marxism, marxist, socialist, igd, t眉m-igd, 陌KD, ild, 莽谋rak-der, ilerici gen莽lik, ilerici gen莽ler derne臒i, yurtsever, enternasyonalist, communist, marx, engels, lenin, bilimsel kom眉nizm, maden-i艧, sendika, sendikal dersler, i艧莽i s谋n谋f谋, 陌GD, 陌lerici Gen莽ler Derne臒i, 陌lerici Gen莽lik Derne臒i, mustafa suphi, al谋nteri, dergi, sosyalist, socialism, proletarya, b眉t眉n 眉lkelerin i艧莽ileri birle艧iniz, workers of all countries unite, proletarians of all the world unite, revolution, party"> <meta NAME="ROBOTS" CONTENT="INDEX, FOLLOW"><meta NAME="REVISIT-AFTER" CONTENT="0"> <meta NAME="RATING" CONTENT="GENERAL"> <!-- favico --> <link rel="apple-touch-icon" sizes="180x180" href="/fav/apple-touch-icon.png"> <link rel="icon" type="image/png" sizes="120x120" href="/fav/favicon-120x120.png"> <link rel="icon" type="image/png" sizes="32x32" href="/fav/favicon-32x32.png"> <link rel="icon" type="image/png" sizes="16x16" href="/fav/favicon-16x16.png"> <link rel="icon" type="image/svg+xml" sizes="any" href="/fav/urun-logo.svg"> <link rel="manifest" href="/fav/site.webmanifest"><link rel="mask-icon" href="/fav/safari-pinned-tab.svg" color="#e41821"> <link rel="shortcut icon" href="/fav/favicon.ico"><meta name="msapplication-TileColor" content="#ffffff"> <meta name="msapplication-config" content="/fav/browserconfig.xml"><meta name="theme-color" content="#ffffff"> <!-- // favico --> <link rel="stylesheet" type="text/css" href="includes/css/niftyCorners.css"><link rel="stylesheet" type="text/css" href="includes/css/style.css"> <link rel="stylesheet" href="includes/css/lightbox.css" type="text/css" media="screen" /> <script type="text/javascript" src="includes/js/nifty.js"></script> <script type="text/javascript"> window.onload=function(){ if(!NiftyCheck()) return; Rounded("div#ana_tasiyici","#CCD2C3","#ffffff"); } </script> <script type="text/javascript" src="includes/js/prototype.js"></script> <script type="text/javascript" src="includes/js/scriptaculous.js?load=effects"></script> <script type="text/javascript" src="includes/js/lightbox.js"></script> </head> <body id="dergiarsiv"><br><div id="ana_tasiyici"> <div class="bosluk"> <table bgcolor="#ffffff" cellpadding="0" cellspacing="2" width="740"> <tr> <td width="620" bgcolor="#FFFFFF"><img src="images/logo.gif"></td> <form action="arsiv.php" method="GET"> <td width="120" valign="top"> <img src="images/uclu.gif"> <select name="cat_id"onChange='submit()'> <option value="0">Haber kategorileri</option> <option value="4">Bildiri</option><option value="2">Duyuru</option><option value="1">Haberler</option><option value="3">Sonu莽 Bildirgeleri</option> </select> <input type="hidden" name="action" value="kategori"> </td> </form> </tr> <tr class="v10px"> <td class="ustmenutasiyici" colspan="2"> <ul id="navigasyon"> <li id="menu-anasayfa"><a href="index.php"></a></li> <li id="menu-iletisim"><a href="iletisim.php"></a></li> <li id="menu-arsiv"><a href="arsiv.php"></a></li> <li id="menu-dergiarsiv"><a href="dergiarsiv.php"></a></li> <li id="menu-yazar"><a href="yazarlar.php"></a></li> <li id="menu-yayinevi"><a href="yayinevi.php"></a></li> <li id="menu-video"><a href="video_izle.php"></a></li> <li id="menu-oneylul"><a href="/10eylul/" target="_blank"></a></li> </ul> <div class="tarih"> </td></tr> </table> <table bgcolor="#ffffff" cellpadding="0" cellspacing="2" width="740"> <tr><td valign="top"> <table bgcolor="#ffffff" cellpadding="0" cellspacing="0" width="150"> <tr><td class="menu_baslik">Deniz Yolda艧谋n An谋s谋na</td></tr> <tr><td class="sol_menu_ic"><center><img src="images/hay.jpg" align="center"></center> <ul class="sekmeli-sol"> <li><a href="icerik/sound/hayrullahoglu_1.ogg">Biyografi B枚l眉m 1</a></li> <li><a href="icerik/sound/hayrullahoglu_2.ogg">Biyografi B枚l眉m 2</a></li> <li><a href="icerik/sound/TKP_marsi.mp3">TKP Mar艧谋</a></li> </ul> </td></tr> <!-- <tr><td class="menu_baslik">Arama</td></tr> <tr><td class="sol_menu_ic"> <form action="arama.php" method="get"> <input type="text" name="text"><input name="submit" value="ARA" class="gonderbuton" type="submit"> </form></td></tr> --> <tr><td class="menu_baslik">Arama</td></tr> <tr> <td class="sol_menu_ic"> <div class="customSearch"> <!-- DuckDuckGo sizi takip etmeyen arama motoru --> <form action="https://duckduckgo.com/" id="ddgSearch" method="get" width="144px"> <input name="sites" type="hidden" value="https://urundergisi.com"/> <input name="k7" type="hidden" value="#ffffff"/> <!-- txt background --> <input name="k8" type="hidden" value="#212121"/> <!-- txt color --> <input name="k9" type="hidden" value="#00278e"/> <!-- txt header --> <input name="kx" type="hidden" value="#20692b"/> <!-- link.c --> <input name="kj" type="hidden" value="#2d5401"/> <!-- header.c --> <input name="kt" type="hidden" value="p"/> <input aria-label="Search https://urundergisi.com/ on DuckDuckGo" class="" name="q" placeholder="site i莽i arama..." type="text"/> <button class="" type="submit">ara</button> </form> <!-- // duck duck go--> </div> </td> </tr> </table> <table id="belgelerkutusu" border="0"> <tr><td class="menu_baslik">Dosya konular谋</td></tr> <tr><td class="sol_menu_ic"> <ul class="sekmeli-sol"> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_1mayis.php">1 May谋s</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_avrupa_birligi.php">Avrupa Birli臒i</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_din_laiklik.php">Din - Laiklik</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_emep.php">EMEP 眉zerine</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_emperyalizm.php">Emperyalizm</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_genclik.php">Gen莽lik</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_isci_sinifi_sendika.php">陌艧莽i s谋n谋f谋 - Sendika</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_kadin_hareketi.php">Kad谋n Hareketi</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_kapitalizm.php">Kapitalizm</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_kemalizm.php">Kemalizm</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_kurt_hareketi.php">K眉rt Hareketi</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_libya.php">Libya 眉zerine</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_sanat_edebiyat.php">Sanat-Edebiyat 眉zerine</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_secimler.php">Se莽imler 眉zerine</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_sip.php">S陌P 眉zerine</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_sosyal_guvenlik.php">Sosyal G眉venlik</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_sosyalizm.php">Sosyalizm</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_tbkp.php">TBKP 眉zerine</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_tkp.php">TKP 眉zerine</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_turkiye_tarihi.php">T眉rkiye tarihi</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_ortadogu.php">Ortado臒u 眉zerine</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_odp_uzerine.php">脰DP 眉zerine</a></li> <li><a href="http://urundergisi.com/dosya_ozellestirme.php">脰zelle艧tirme 眉zerine</a></li> </ul></td></tr> </table> <table id="oneylul" border="0"> <tr><td class="menu_baslik">10 Eyl眉l Dergisi</td></tr> <tr><td ><a href="/10eylul/" target="_blank"><img src="images/10eylulinternette.jpg" border="0"></a></td></tr> <tr><td class="menu_baslik">Dergi Ar艧ivi</td></tr> <tr> <td class="sol_menu_ic"> <ul class="sekmeli-sol"> <li> <a href="dergi_goruntule.php?cat_id=41">Sosyalist Dergi: 33</a> </li> <li> <a href="dergi_goruntule.php?cat_id=40">Sosyalist Dergi: 32</a> </li> <li> <a href="dergi_goruntule.php?cat_id=39">Sosyalist Dergi: 31</a> </li> </ul> <div align="right" class="v10px"><a href="dergiarsiv.php"> <b>Di臒er Say谋lar</b></a> </div> </td> </tr> </table> </td> <td width="10"><img src="images/1px.gif" width="10"></td> <td width="580" valign="top"> <table bgcolor="#ffffff" cellpadding="0" cellspacing="0" width="100%"> <tr><td> <div id="haber_detay"> <div class="v10px"> <img src="images/kategori.gif" align="top" border="0"> <a href="dergi_goruntule.php?cat_id=19">Sosyalist Dergi: 13</a> | <img src="images/kategori.gif" align="top" border="0"> <a href="yazarlar.php?action=kategori&cat_id=23">Ahmet Erhanl谋</a> | <div class="alt_cizgi"></div> <span class="v16px"><b>George Orwell: S枚m眉rge polisi, sosyalist, muhbir</b></span><br><br> </div><div class="v11px"> As谋l 眉n眉n眉 Hayvan 脟iftli臒i ve Bin Dokuz Y眉z Seksen D枚rt adl谋 kitaplar谋yla yapan George Orwell y眉z ya艧谋nda. Tan谋nm谋艧 yazar George Orwell, gen莽li臒inde s枚m眉rge polisiydi. Daha sonra yazar ve sosyalist oldu. Ya艧am谋n谋n son demlerinde ise 陌ngiliz ve Amerikan gizli servislerinin muhbiriydi. 陌ngiltere'den Hindistan'a, Birmanya'dan 陌spanya'ya uzanan bir ser眉venin, polislikten sosyalizme, oradan muhbirli臒e keskin d枚n眉艧ler yapm谋艧, politika ve edebiyat谋 i莽 i莽e ya艧am谋艧 枚znesi olan George Orwell'i yak谋ndan tan谋yal谋m isterseniz.<br> <br><br><br> <strong>I. Ya艧am 脰yk眉s眉</strong> <br> As谋l ad谋 Eric Arthur Blair olan George Orwell, Hindistan s枚m眉rge y枚netiminde g枚revli bir 陌ngiliz ailenin 莽ocu臒u olarak 1903 y谋l谋nda Hindistan'da do臒du. B眉y眉kbabas谋 Hindistan s枚m眉rge ordusunda g枚rev yapt谋ktan sonra rahipli臒e ge莽en bir ki艧iydi. Anne taraf谋ndan b眉y眉kbabas谋 ise o d枚nemde yine Hindistan s枚m眉rge y枚netiminin bir par莽as谋 olan Birmanya'da 枚nce kereste ticaretiyle u臒ra艧m谋艧, daha sonra kendisine bir 莽iftlik kurarak 莽eltik 眉retimi yapm谋艧t谋. <br> Dededen babadan s枚m眉rge yerle艧imcisi bir ge莽mi艧e sahip olan George Orwell, e臒itimini 陌ngiltere'de tamamlad谋ktan sonra Hindistan imparatorluk Polisi'nde b枚lge m眉fetti艧 yard谋mc谋s谋 oldu. 1922-1928 y谋llar谋 aras谋nda bu s谋fatla Birmanya'da polislik yapt谋. Kendi anlat谋m谋na g枚re, bu g枚revi s谋ras谋nda s枚m眉rgecili臒in ve emperyalizmin k枚t眉 艧eyler oldu臒u d眉艧眉ncesine vard谋; yapt谋臒谋 i艧ten utanmaya ba艧lad谋 ve m眉mk眉n oldu臒u kadar k谋sa bir s眉rede g枚revden ayr谋lmas谋 gerekti臒ine karar verdi. Ne var ki, Orwell, kuramsal olarak s枚m眉rgecilikten nefret ederken bile, pratikte, s枚m眉rge y枚netimine kar艧谋 koyarak g眉nl眉k g枚revi s谋ras谋nda kendisine ister istemez zorluk 莽谋karan yerli halka kar艧谋 枚fke duymaktan kendisini alamad谋臒谋n谋 da a莽谋k kalplilikle belirtiyordu. <br> Orwell, 1928 y谋l谋nda polislikten istifa etti. Zaten 莽ocuklu臒undan beri yazar olmak istiyordu. Art谋k ekme臒ini yazar olarak kazanma vakti gelmi艧ti. Londra'n谋n yoksul kesiminde kendisine ucuz bir oda tuttu. Yoksul ve toplum d谋艧谋na itilmi艧 insanlar aras谋na kar谋艧t谋. Paris'te bula艧谋k莽谋l谋k yapt谋. Bu d枚nemdeki g枚zlemlerini dile getiren ilk kitab谋 Down and Out in Paris and London (Paris ve Londra'da Perperi艧an) 1933'te yay谋nland谋. Ertesi y谋l ilk roman谋 Birmanya G眉nleri (Burmese Days) 莽谋kt谋. Yava艧 yava艧 kendine 枚zg眉 bir sosyalizmi benimseyen Orwell, bununla birlikte, 陌ngiltere'deki 枚rg眉tl眉 sosyalist hareketten uzak duruyor ve bu hareketi sert bir dille ele艧tiriyordu. Ocak 1937'de Cumhuriyet莽iler saf谋nda 陌spanya i莽 sava艧谋na kat谋larak kralc谋 fa艧istlere kar艧谋 sava艧t谋. Farkl谋 g枚r眉艧lerdeki Cumhuriyet莽iler aras谋nda 莽谋kan 莽at谋艧mada kom眉nistlere kar艧谋 tav谋r ald谋. 陌莽inde bulundu臒u grup yasad谋艧谋 ilan edilince Haziran 1937'de 陌spanya'dan ayr谋larak Fransa 眉zerinden 陌ngiltere'ye d枚nd眉. 陌spanya deneyimini anlatan Katalonya'ya Selam (Homage to Catalonia) adl谋 eseri 1938'de yay谋nland谋. Bu kitab谋yla, zaten hep uzak durdu臒u geleneksel sol 莽evrelerden kesin olarak koptu ve siyasal alanda a莽谋k莽a kom眉nizm d眉艧man谋 bir 莽izgiye geldi. <br> Orwell, 陌kinci D眉nya Sava艧谋 ba艧lay谋nca 陌ngiliz yay谋n kurulu艧u BBC'nin Hindistan yay谋nlar谋 b枚l眉m眉n眉n ba艧谋na getirildi. Sava艧 ortam谋n谋 f谋rsat bilerek 陌ngiliz s枚m眉rge y枚netimine son vermek i莽in ba臒谋ms谋zl谋k sava艧谋m谋n谋 yo臒unla艧t谋ran Hindistan yurtseverlerine kar艧谋, 陌ngiltere ad谋na propaganda y眉r眉tt眉. Daha sonralar谋 belirtti臒ine g枚re, "bozguncu" olarak tan谋mlad谋臒谋 gruplara kar艧谋 canla ba艧la sava艧谋m verirken Hindistan'a y枚nelik propaganday谋 yine de kendince "makul s谋n谋rlar i莽inde" tutmaya 莽al谋艧谋yordu. <br> Almanya, 陌talya ve Japonya'dan olu艧an fa艧ist mihver devletleri ile 陌ngiltere, Amerika Birle艧ik Devletleri ve Sovyetler Birli臒i'nden olu艧an m眉ttefikler cephesi aras谋ndaki sava艧谋n en yo臒un bi莽imde devam etti臒i bir s谋rada -1943 y谋l谋n谋n Kas谋m ay谋nda- Orwell, Hayvanlar 脟iftli臒i'ni yazmaya koyuldu. Kom眉nizmin insanl谋k i莽in en b眉y眉k tehdit kayna臒谋 oldu臒unu d眉艧眉n眉yordu. 陌leride kitab谋n Ukrayna dilindeki bask谋s谋na yazd谋臒谋 枚ns枚zde (Mart 1947) belirtece臒i gibi, "son on y谋ldan beri Sovyet efsanesinin y谋k谋lmas谋 gerekti臒ine inan谋yordu" ve "陌spanya'dan d枚nd眉kten sonra Sovyet efsanesini herkesin kolayca anlayabilece臒i ve ba艧ka dillere kolayca 莽evrilebilecek bir 枚yk眉yle te艧hir etmeyi d眉艧眉nm眉艧t眉". <br> Kitab谋n谋 hemen yay谋nlatmak isteyen Orwell, bu iste臒ine an谋nda ula艧amad谋. 脟眉nk眉, fa艧izme kar艧谋 sava艧 devam ediyordu ve kitab谋n kom眉nistleri rencide ederek Sovyetler Birli臒i ile kurulmu艧 olan cepheye zarar verece臒inden korkan yay谋nc谋lar ba艧lang谋莽ta kitab谋 yay谋nlamay谋 reddettiler. <br> Kitap ancak 陌kinci D眉nya Sava艧谋n谋n sona erdi臒i, So臒uk Sava艧谋n ilk belirtilerinin ortaya 莽谋kt谋臒谋, ABD ve 陌ngiltere'nin Sovyetler Birli臒i ile ili艧kilerinin bozulmaya y眉z tuttu臒u bir s谋rada, A臒ustos 1945'te yay谋nland谋. So臒uk Sava艧 havas谋 yerle艧tik莽e kitap b眉y眉k bir ba艧ar谋 kazand谋 ve art arda d眉nyan谋n 莽e艧itli dillerine 莽evrildi. (Bu arada, kitab谋n Halide Edib Ad谋var taraf谋ndan yap谋lan ilk T眉rk莽e 莽evirisi Milli E臒itim Bakanl谋臒谋 taraf谋ndan 1954 y谋l谋nda yay谋nland谋). <br> Kitap Orwell'e d眉nya 莽ap谋nda 眉n ve b眉y眉k servet kazand谋rd谋. 陌ngiliz ve Amerikan gizli servisleriyle ili艧kiye giren Orwell, onlara tehlikeli e臒ilimler ta艧谋d谋臒谋n谋 d眉艧眉nd眉臒眉 muhalif ayd谋nlar谋n bir listesini sundu. Hayvan 脟iftli臒i ve ard谋ndan yazd谋臒谋 Bin Dokuz Y眉z Seksen D枚rt kitab谋 ile bu kitaplardan yararlan谋larak yap谋lan filmler, So臒uk Sava艧'谋n k眉lt眉r alan谋ndaki en b眉y眉k operasyonlar谋ndan biri olarak Amerikan Merkez卯 陌stihbarat Te艧kilat谋 CIA'n谋n deste臒iyle b眉t眉n d眉nyaya da臒谋t谋ld谋. George Orwell, 21 Ocak 1950'de 枚ld眉.<br> <br> <strong>II. D眉nya G枚r眉艧眉</strong> <br> 艦imdi de, George Orwell'in Hayvan 脟iftli臒i roman谋na ve bu roman谋n yaz谋l谋艧谋na ili艧kin a莽谋klamalar谋na bakal谋m. Roman谋n 枚臒elerinden ve a莽谋klamalardaki ipu莽lar谋ndan yararlanarak yazar谋n d眉nya g枚r眉艧眉n眉 saptayabilir, belki ya艧am谋ndaki keskin d枚n眉艧leri bile bir 枚l莽眉de anlayabiliriz.<br> <br> <strong>Hayvanizm</strong> <br> Hayvan 脟iftli臒i'nde bir hayvan devriminin 枚yk眉s眉n眉 anlat谋r. 陌ngiltere'de Jones adl谋 bir beyin 莽iftli臒inde ya艧ayan b眉t眉n hayvanlar, ihtiyar Major ad谋ndaki zeki ve sayg谋n bir domuzun Hayvanizm adl谋 枚臒retisinden etkilenerek birle艧irler ve isyan ederler. Hayvanizm ilkelerine g枚re, insanlar s枚m眉r眉c眉d眉r; 眉r眉n vermeden yiyen tek yarat谋k onlard谋r. Halide Edib'in T眉rk莽esi ile aktar谋yorum: "陌nsan s眉t vermez, yumurtlamaz, tav艧an tutabilecek kadar h谋zl谋 ko艧amaz, hayvan gibi 莽ift s眉rmeye takati yoktur. Fakat gene de insan b眉t眉n hayvanlar谋n hakimidir. Hayvanlar谋 o 莽al谋艧t谋r谋r, onlar谋 ancak a莽l谋ktan 枚lmeyecek kadar doyurur, gerisini kendisine saklar. Yeri s眉ren bizim eme臒imiz, topra臒a bereket veren bizim g眉bremizdir, fakat b眉t眉n bunlara ra臒men, hi莽birimizin, s谋rt谋m谋zdaki deriden ba艧ka bir 艧eyimiz yoktur. ... 陌nsan谋 ortadan kald谋r谋n, eme臒imizin mahsul眉 bizim olur, bir gecede h眉r ve zengin oluruz. ... 陌nsan size insanlarla hayvanlar谋n menfaati m眉艧terektir, birinin refah谋 枚tekinin refah谋na ba臒l谋d谋r derse kulak vermeyin. Hepsi yaland谋r. 陌nsan, kendininkinden ba艧ka hi莽 bir mahlukun menfaatini g枚zetmez. Hayvanlar aras谋nda tam bir birlik, m眉cadelede tam bir beraberlik olmal谋d谋r. B眉t眉n insanlar d眉艧man, b眉t眉n hayvanlar yolda艧t谋r. ... 陌nsan谋n b眉t眉n 芒detleri k枚t眉d眉r. B眉t眉n bunlar谋n fevkinde [眉zerinde] olan 艧ey, hi莽bir hayvan谋n kendi cinsine zulmetmemek mecburiyetidir. Zay谋f veya kavi [g眉莽l眉], zeki veya aptal, hepimiz karde艧iz. Hi莽bir hayvan ba艧ka bir hayvan谋 枚ld眉remez. B眉t眉n hayvanlar m眉savidir [e艧ittir]."<br> <br> <strong>Devrimden Sonra</strong> <br> 陌syan ba艧ar谋ya ula艧谋r, hayvan devrimi ger莽ekle艧ir. S枚m眉r眉c眉 insanlar谋n m眉lkiyetindeki 莽iftli臒i ele ge莽iren hayvanlar, ba艧lang谋莽ta hayvan devriminin ilkelerine uygun bir e艧itlik toplumu kurarak 枚zg眉rl眉臒e kavu艧urlar. Ancak bir s眉re sonra hayvanlar aras谋nda bir kutupla艧ma ve kastla艧ma meydana gelir. Devrimin 枚nderli臒ini yapan az say谋daki zeki domuz, 莽o臒unlu臒u olu艧turan, g眉莽l眉 kuvvetli ama aptal hayvanlar谋 aldatmaya ve s枚m眉rmeye ba艧larlar. Devrim ilkelerine ad谋m ad谋m ihanet ederler. Ba艧ka 莽iftlikleri elinde tutan insanlarla i艧birli臒ine giri艧irler ve insanlar谋n d眉zeninden 莽ok daha ac谋mas谋z ve k枚t眉 bir d眉zen kurarlar. <br> K谋sacas谋, s枚m眉r眉c眉 insanlara kar艧谋 devrim yapan hayvan toplumunun b眉t眉n 莽abalar谋 bo艧a gitmi艧, gelen gideni aratm谋艧, iyi niyetle ba艧layan yeni bir toplum kurma d眉艧眉 bir k芒busla sona ermi艧tir. 脺topyan谋n vard谋臒谋 yer kar艧谋-眉topya olmu艧tur. Yery眉z眉 cennetini kurmak isteyenler tastamam bir cehennem yaratm谋艧lard谋r. 脰yk眉de verilen mesaj apa莽谋kt谋r: Ba艧ka bir d眉nyan谋n m眉mk眉n oldu臒unu d眉艧眉nmek, 枚zg眉rl眉k ve e艧itlik pe艧inde ko艧mak, d眉zeni de臒i艧tirmek istemek, direnmek, sava艧谋m vermek bo艧unad谋r. Mevcut d眉zenden ba艧ka bir d眉zen kurmak m眉mk眉n de臒ildir. Ortakla艧a eylemle yeni bir d眉nya kuramay谋z. Devrim anlams谋zd谋r. Efendiler ve k枚leler, s枚m眉r眉c眉ler ve s枚m眉r眉lenler, y枚netenler ve y枚netilenler hep olacakt谋r-bundan ka莽谋艧 yoktur.<br> <br> <strong>Esin Kayna臒谋</strong> <br> George Orwell, 枚yk眉s眉n眉n esin kayna臒谋n谋 艧枚yle a莽谋klar: G眉nlerden bir g眉n, k眉莽眉c眉k bir 莽ocu臒un koca bir at谋 darac谋k bir patika boyunca s眉rd眉臒眉n眉 g枚rm眉艧t眉r. 脟ocuk ta艧 莽atlasa on ya艧谋ndad谋r. At ne zaman geri d枚nmeye kalksa 莽ocuk elindeki k谋rba莽la onu istedi臒i y枚ne g枚t眉rmektedir. "Bu sahneyi g枚r眉nce, birden anlad谋m ki, 艧ayet hayvanlar g眉莽lerinin bilincinde olsalard谋, bizler onlar谋 asla y枚netemezdik; insanlar hayvanlar谋 t谋pk谋 zenginlerin proletaryay谋 s枚m眉rd眉臒眉 gibi s枚m眉r眉yorlard谋."<br> <br> <strong>Elitizm</strong> <br> Raymond Williams, bu noktada Orwell'in proletaryay谋 hayvanlara benzetmesindeki h谋za dikkat 莽ekerek, bu mecazla yoksul emek莽ileri hayvanlar gibi g眉莽l眉 ama bilin莽siz sayan bir anlay谋艧谋n d谋艧a vuruldu臒unu belirtir. Hayvanlar nas谋l g眉莽l眉 ama bilin莽sizse; yoksullar da ayn谋 艧ekilde g眉莽l眉 ama bilin莽sizdir. G眉莽lerinin bilincine varamayacaklar谋 i莽in hayvanlar da, emek莽iler de s枚m眉r眉lmeye mahk没mdur. Hayvanlar nas谋l bilin莽lenemezse, emek莽iler de bilin莽lenemez ve dolay谋s谋yla ger莽ek bir devrim imk芒ns谋zd谋r. <br> Emek莽ileri, yoksullar谋, sade insanlar谋, sokaktakileri insan saymama yakla艧谋m谋, Orwell'in 莽ocukluk ve okul y谋llar谋nda edindi臒i bir niteliktir. Bir efendi, bir s枚m眉rgeci olarak yeti艧tirilmesinin sonucudur: "脟ocuklu臒umun ilk y谋llar谋nda, benimkine benzer b眉t眉n ailelerin 莽ocuklar谋n谋n hemen hepsi gibi, ben de 'sade' insanlar谋 neredeyse insan-alt谋 bir t眉r sayard谋m." Ayn谋 艧ekilde, okul y谋llar谋nda "i艧莽i s谋n谋f谋na mensup ki艧ilerin insan oldu臒una ili艧kin hi莽bir kavram edinmemi艧tim. Uzaktan bakt谋臒谋mda onlara ac谋rd谋m, ama ne zaman onlar谋n yak谋n谋na gelsem, yine onlardan nefret eder, yine onlar谋 k眉莽眉k g枚r眉rd眉m." <br> S枚m眉rge polisli臒inden utanmaya ba艧lad谋臒谋, emperyalizmin k枚t眉 bir 艧ey oldu臒u bilincine vard谋臒谋 y谋llardaki duygu ve d眉艧眉ncelerini anlat谋rken ise 艧枚yle diyordu: "Sadece emperyalizmden de臒il insan谋n insan谋 kulla艧t谋rmas谋n谋n her bi莽iminden ka莽mak zorunda oldu臒umu hissettim. Ezilenlerin aras谋na kar谋艧mak, onlardan biri olmak ve onlar谋 ezenlere kar艧谋 onlarla ayn谋 tarafta olmak istedim. ... Bu 艧ekilde d眉艧眉ncelerim 陌ngiliz i艧莽i s谋n谋f谋na do臒ru y枚nelmeye ba艧lad谋. 陌艧莽i s谋n谋f谋n谋n fark谋na ger莽ekten ilk kez var谋yordum ve ba艧lang谋莽ta bunun tek bir nedeni vard谋: Onlar谋n sayesinde kafamda bir benzerlik kurabiliyordum. Birmanya'da Birmanyal谋lar nas谋l adaletsizli臒in simgesel kurbanlar谋 rol眉nde idiyseler, 陌ngiltere'de de i艧莽iler adaletsizli臒in simgesel kurbanlar谋 rol眉nde idiler." <br> G枚r眉ld眉臒眉 gibi, Orwell'in zihniyet d眉nyas谋nda, ideolojik ve siyasal tutumu bir kutuptan 枚b眉r kutba kayarken bile, de臒i艧meyen bir 枚臒e vard谋r. S枚m眉rge halklar谋, 陌ngiliz emek莽ileri, hayvanlar-bunlar谋n hepsi ac谋 莽eken kurbanlard谋r, ama hepsi bilin莽sizdir ve bilin莽lenme yetene臒inden yoksundur. D眉z kurbanlard谋r hepsi, kendilerini kurtarmaktan acizdirler; onlara sadece ac谋n谋r.<br> <br> <strong>S枚m眉r眉c眉lerin S枚ylemi</strong> <br> Bu zihniyet d眉nyas谋nda bireyler, gruplar, s谋n谋flar ve halklar ak谋lc谋/ak谋lc谋l谋ktan yoksun, bilin莽li/bilin莽siz, uygar/vah艧i, 枚zg眉r ruhlu/k枚le ruhlu, y枚netmeye lay谋k/y枚netilmeye mahkum olarak ikiye b枚l眉n眉r. M眉lk sahipleri ile m眉lks眉zler aras谋ndaki sosyo-ekonomik b枚l眉nmenin 莽e艧itli d眉zlemlerde d谋艧a vurumu olan bu ideolojik s枚ylem, d眉nya 莽ap谋nda proletarya sorunu ile s枚m眉rge sorununu yaratm谋艧 olan ve bu sorunlar谋 莽枚zme yetene臒inden yoksun bulunan burjuva uygarl谋臒谋n谋n 眉r眉n眉d眉r. <br> Hem kendi 眉lkesinin emek莽ilerini s枚m眉ren, hem ba艧ka 眉lkelerin halklar谋n谋 s枚m眉rgele艧tiren bu uygarl谋臒谋n tarihin son s枚z眉 oldu臒u anlay谋艧谋n谋 dayatma i艧levini g枚ren bu s枚ylem, insan eyleminin g眉莽s眉zl眉臒眉 dogmas谋n谋 yayar ve gelecek konusunda karamsarl谋臒谋 peki艧tirir. Umudun de臒il, umutsuzlu臒un savunuculu臒unu yapar. Aijaz Ahmad'谋n vurgulad谋臒谋 gibi, Orwell'de bu umutsuzluk bir saplant谋 halindedir. Bu saplant谋n谋n temel 枚臒esi, insanlar谋n hep birbirlerine ihanet etti臒i ve edece臒i varsay谋m谋d谋r. <br> 脰zel bir nedene veya ko艧ula ba臒l谋 olmadan, insan谋n yap谋sal bir 枚zelli臒i olarak sunulan bu 枚臒e, Hayvan 脟iftli臒i'nde 枚yk眉n眉n temelinde yer al谋r. 脰yk眉de ayd谋nlar谋 simgeleyen domuzlar, devrim ilkelerine ihanet ederler ve halk kitlelerini simgeleyen 枚b眉r hayvanlar谋, atlar谋, koyunlar谋, tavuklar谋 vb. s枚m眉rmeye ba艧larlar. Bu olgu, metinde yaz谋nsal bir gereklilik olarak ortaya 莽谋kmaz, ideolojik bir 枚nyarg谋 olarak metne d谋艧ar谋dan dayat谋l谋r. Hayvanizm 枚臒retisinin kurucusu ihtiyar Major sayg谋n bir domuz olarak betimlenirken devrimi sapt谋rarak eski d眉zenden daha k枚t眉 bir diktat枚rl眉k kuran Napoleon'un ni莽in b枚yle bir k枚t眉l眉k yapt谋臒谋n谋 yaz谋nsal metnin kendi i莽 geli艧iminden anlamak m眉mk眉n olmaz. Napoleon'un ihaneti, yazar谋n metne d谋艧tan bir m眉dahalesinden ibarettir. Bu m眉dahalenin halk kitlelerini ayd谋nlara kar艧谋 艧artland谋rmay谋 ama莽layan ideolojik i艧levi a莽谋kt谋r. Orwell, BBC'de 莽al谋艧谋rken nas谋l Hindistan yurtseverlerini "bozguncu" olarak karalayan propaganda kampanyalar谋n谋 y眉r眉tt眉yse, Hayvan 脟iftli臒i'nde de ayn谋 艧eyi yapm谋艧 olur. Orwell, s枚m眉r眉c眉 ideolojisini metnin yaz谋nsal ger莽ekli臒ini 枚rseleme pahas谋na Hayvan 脟iftli臒i'ne dayat谋r. <br> Yazar谋n insanlar谋n ortakla艧a eylemi konusunda umutsuzluk a艧谋lama i艧levini yerine getirmek amac谋yla yaratt谋臒谋 bir ba艧ka karakter, Benjamin adl谋 e艧ektir. Benjamin, inan莽s谋zl谋臒谋n simgesidir, toplumda hi莽bir 艧eyin de臒i艧meyece臒inden, gelenin gideni arataca臒谋ndan emindir ve 枚yk眉n眉n sonunda, inan莽l谋, 莽al谋艧kan ve 枚zverili kahraman arkada艧谋 Boxer adl谋 at de臒il, kendisi hakl谋 莽谋kar. <br> Bu 枚rneklerden de anla艧谋labilece臒i gibi, Hayvan 脟iftli臒i'ne damgas谋n谋 vuran s枚ylem, bir direni艧 ve 枚zg眉rl眉k s枚ylemi de臒il, 枚zg眉rl眉k ve e艧itlik sava艧谋m谋n谋n anlams谋z oldu臒u s枚ylemidir. George Orwell, kitab谋nda, e艧itlik, 枚zg眉rl眉k, dayan谋艧ma de臒erlerini, insanlar谋n ortak eylemleriyle kendi geleceklerini belirleyebilecekleri inanc谋na dayal谋 枚zg眉ven duygusunu yok eder. 陌nsanlara umut de臒il, karamsarl谋k veren bir s枚ylem geli艧tirir. S枚m眉r眉ye kar艧谋 ayaklanman谋n anlams谋z oldu臒unu; ba臒谋ms谋zl谋k, 枚zg眉rl眉k ve e艧itlik i莽in sava艧谋m谋n s枚m眉r眉c眉 y枚netimlerden bile daha k枚t眉 sonu莽lar do臒uraca臒谋 mesaj谋n谋 verir. Edebiyat ve toplum ili艧kisi, sanat ve siyaset ili艧kisi a莽谋s谋ndan bak谋ld谋臒谋nda, Hayvan 脟iftli臒i'nden y眉kselen ses, s枚m眉r眉 d眉zenlerini korumaya 莽al谋艧an kapitalistlerin ve emperyalistlerin sesidir. <br><br> <hr> <em><strong>KAYNAKLAR</strong> <br> Ahmad, Aijaz (1992), In Theory: Classes, Nations, Literatures. London: Verso.<br> Cesaire, Aime (1950-2000), Discourse on Colonialism. New York: Monthly Review Press.<br> Orwell, George (1954-1990), Hayvan 脟iftli臒i. 陌stanbul: Milli E臒itim Bakanl谋臒谋 Yay谋nlar谋.<br> Orwell, George (1958), The Road to Wigan Pier. New York: Harcourt.<br> Orwell, George (1968), Collected Essays, Journalism and Letters of George Orwell. Four volumes, edited by Sonia Orwell and Ian Angus. New York: Harcourt.<br> Saunders, Frances Stonor (1999), The Cultural Cold War. New York: The New Press.<br> Williams, Raymond (1971), George Orwell. New York: The Viking Press.</em> </div> </td><td width="10"><img src="images/1px.gif" width="10"></td><tr><td> </td></tr> <tr><td colspan="4"> <div id="bolumler"> <div class="bolum_ana_baslik">Yazar谋n Di臒er Yaz谋lar谋</div> <div class="alt_cizgi"></div> </div> </td></tr> <tr><td class="v11px" colspan="4"> <img src="images/ok.gif" height="6" width="4"> <a href="makaleler.php?ID=1900">K谋dem Tazminat谋n谋 Gasp Edemeyeceksiniz</a><br><img src="images/ok.gif" height="6" width="4"> <a href="makaleler.php?ID=1865">Liseli Gen莽li臒e Sald谋r谋</a><br><img src="images/ok.gif" height="6" width="4"> <a href="makaleler.php?ID=1845">12 Mart Darbesinin K谋rk谋nc谋 Y谋l谋</a><br><img src="images/ok.gif" height="6" width="4"> <a href="makaleler.php?ID=1760">NADER'陌N MEKTUBU</a><br><img src="images/ok.gif" height="6" width="4"> <a href="makaleler.php?ID=1728">Belediye-陌艧 Sendikas谋'na 脟a臒r谋</a><br><img src="images/ok.gif" height="6" width="4"> <a href="makaleler.php?ID=1690">陌ntikam Politikas谋</a><br><img src="images/ok.gif" height="6" width="4"> <a href="makaleler.php?ID=1677">脟ekin Ellerinizi Kom眉nist 艦airimizden</a><br><img src="images/ok.gif" height="6" width="4"> <a href="makaleler.php?ID=1659">陌艧galin Be艧 Y谋l谋 </a><br><img src="images/ok.gif" height="6" width="4"> <a href="makaleler.php?ID=1627">Yeni Bir At谋l谋m 陌莽in</a><br><img src="images/ok.gif" height="6" width="4"> <a href="makaleler.php?ID=1599">Amerikan Emperyalizminin Gerilemesi S眉r眉yor</a><br><img src="images/ok.gif" height="6" width="4"> <a href="makaleler.php?ID=301">Felluce'nin Anlatt谋臒谋</a><br><img src="images/ok.gif" height="6" width="4"> <a href="makaleler.php?ID=259">CİA ve EDEBİYAT Bir Operasyonun 脰yk眉s眉</a><br><img src="images/ok.gif" height="6" width="4"> <a href="makaleler.php?ID=235">Bin Dokuz Y眉z Seksen D枚rt ve G眉n眉m眉z</a><br><img src="images/ok.gif" height="6" width="4"> <a href="makaleler.php?ID=227">George Orwell: S枚m眉rge polisi, sosyalist, muhbir</a><br><img src="images/ok.gif" height="6" width="4"> <a href="makaleler.php?ID=217">ABD'N陌N ORTADO臑U VE D脺NYA PLANLARI</a><br><br><div class="v9px"><span class=pagenav><b>1</b></span> <a href="/makaleler.php?ID=227&page=2" class="pagenav">2</a> <a href="/makaleler.php?ID=227&page=2" class="pagenav"><b>Sonraki</b></a> </td></tr> </table> </td> </tr> <tr><td> </td></tr> <tr> <td colspan="4" bgcolor="#cccccc"> <div class="v10px" align="center"> <br> <b>E-posta:</b> <a href="mailto:posta@urundergisi.com">posta@urundergisi.com</a> </div> <!-- Yandex.Metrika counter 2020 --> <script type="text/javascript" > (function(m,e,t,r,i,k,a){m[i]=m[i]||function(){(m[i].a=m[i].a||[]).push(arguments)}; m[i].l=1*new Date();k=e.createElement(t),a=e.getElementsByTagName(t)[0],k.async=1,k.src=r,a.parentNode.insertBefore(k,a)}) (window, document, "script", "https://mc.yandex.ru/metrika/tag.js", "ym"); ym(23668378, "init", { clickmap:true, trackLinks:true, accurateTrackBounce:true, webvisor:true }); </script> <noscript><div><img src="https://mc.yandex.ru/watch/23668378" style="position:absolute; left:-9999px;" alt="" /></div></noscript> <!-- /Yandex.Metrika counter --> </td></tr></table> </div></div> <br><br> </body> </html>