CINXE.COM

Ruby — Wikipédia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="fr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Ruby — Wikipédia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )frwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","janvier","février","mars","avril","mai","juin","juillet","août","septembre","octobre","novembre","décembre"],"wgRequestId":"14a73004-79d3-4d53-8bb2-e3fd8f890da3","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Ruby","wgTitle":"Ruby","wgCurRevisionId":224093127,"wgRevisionId":224093127,"wgArticleId":2631,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Page utilisant P571","Page utilisant P348","Page utilisant P277","Page utilisant P275","Page utilisant P856","Page utilisant P1195","Article utilisant une Infobox","Catégorie Commons avec lien local identique sur Wikidata","Article contenant un appel à traduction en anglais","Article contenant un appel à traduction en turc","Portail:Informatique/Articles liés","Portail:Technologies/Articles liés","Portail:Logiciels libres/Articles liés","Portail:Logiciel/Articles liés","Portail:Programmation informatique/Articles liés","Langage de programmation","Langage orienté objet","Langage de script","Ruby","Logiciel libre sous licence GPL","Logiciel pour Windows","Logiciel pour Unix","Logiciel pour DOS","Logiciel pour OS/2","Produit lancé en 1995","Logiciel libre sous licence Ruby","Logiciel libre sous licence BSD"],"wgPageViewLanguage":"fr","wgPageContentLanguage":"fr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Ruby","wgRelevantArticleId":2631,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"fr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q161053","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.pygments":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.pygments.view","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ArchiveLinks","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.pygments%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.23"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Ruby_logo.svg/1200px-Ruby_logo.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1200"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Ruby_logo.svg/800px-Ruby_logo.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Ruby_logo.svg/640px-Ruby_logo.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="640"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Ruby — Wikipédia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fr.m.wikipedia.org/wiki/Ruby"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Modifier" href="/w/index.php?title=Ruby&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipédia (fr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Ruby"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Flux Atom de Wikipédia" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="auth.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Ruby rootpage-Ruby skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Aller au contenu</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigation </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" title="Accueil général [z]" accesskey="z"><span>Page d’accueil</span></a></li><li id="n-thema" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portail:Accueil" title="Regroupements d&#039;articles par thématiques"><span>Portails thématiques</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Page_au_hasard" title="Affiche un article au hasard [x]" accesskey="x"><span>Article au hasard</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Contact" title="Qui contacter"><span>Contact</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Contribuer" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Contribuer" > <div class="vector-menu-heading"> Contribuer </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-aboutwp" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:D%C3%A9buter" title="Guide pour apprendre à contribuer à Wikipédia"><span>Débuter sur Wikipédia</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:Accueil" title="Accès à l’aide"><span>Aide</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_de_la_communaut%C3%A9" title="À propos du projet, ce que vous pouvez faire, où trouver les informations"><span>Communauté</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_sp%C3%A9ciales" title="Outils pour contribuer à Wikipédia"><span>Pages spéciales</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes" title="Liste des modifications récentes sur le wiki [r]" accesskey="r"><span>Modifications récentes</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipédia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fr.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="l&#039;encyclopédie libre" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fr.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Recherche" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia" aria-label="Rechercher sur Wikipédia" autocapitalize="sentences" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Outils personnels"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Modifier l&#039;apparence de la taille, de la largeur et de la couleur de la police de la page" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Apparence" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Apparence</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fr.wikipedia.org&amp;uselang=fr" class=""><span>Faire un don</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&amp;returnto=Ruby" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire." class=""><span>Créer un compte</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&amp;returnto=Ruby" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o" class=""><span>Se connecter</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Plus d’options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils personnels" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Outils personnels</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu utilisateur" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fr.wikipedia.org&amp;uselang=fr"><span>Faire un don</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&amp;returnto=Ruby" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Créer un compte</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&amp;returnto=Ruby" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Se connecter</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages pour les contributeurs déconnectés <a href="/wiki/Aide:Premiers_pas" aria-label="En savoir plus sur la contribution"><span>en savoir plus</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_contributions" title="Une liste des modifications effectuées depuis cette adresse IP [y]" accesskey="y"><span>Contributions</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_discussions" title="La page de discussion pour les contributions depuis cette adresse IP [n]" accesskey="n"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Sommaire" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Sommaire</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">masquer</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Début</div> </a> </li> <li id="toc-Historique" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historique"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Historique</span> </div> </a> <ul id="toc-Historique-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Philosophie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Philosophie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Philosophie</span> </div> </a> <ul id="toc-Philosophie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Fonctionnalités" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Fonctionnalités"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Fonctionnalités</span> </div> </a> <ul id="toc-Fonctionnalités-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Implémentations" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Implémentations"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Implémentations</span> </div> </a> <ul id="toc-Implémentations-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Interprètes_embarqués" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Interprètes_embarqués"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Interprètes embarqués</span> </div> </a> <ul id="toc-Interprètes_embarqués-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliothèques" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliothèques"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Bibliothèques</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliothèques-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Exemples" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Exemples"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Exemples</span> </div> </a> <ul id="toc-Exemples-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Notes_et_références" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Notes_et_références"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Notes et références</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Notes_et_références-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Notes et références</span> </button> <ul id="toc-Notes_et_références-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Notes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Notes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Notes</span> </div> </a> <ul id="toc-Notes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Références" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Références"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>Références</span> </div> </a> <ul id="toc-Références-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Annexes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Annexes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Annexes</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Annexes-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Annexes</span> </button> <ul id="toc-Annexes-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bibliographie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliographie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.1</span> <span>Bibliographie</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliographie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Articles_connexes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Articles_connexes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.2</span> <span>Articles connexes</span> </div> </a> <ul id="toc-Articles_connexes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liens_externes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Liens_externes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.3</span> <span>Liens externes</span> </div> </a> <ul id="toc-Liens_externes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Table des matières" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span lang="en">Ruby</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Aller à un article dans une autre langue. Disponible en 74 langues." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-74" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">74 langues</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Luengache_de_programaci%C3%B3n_Ruby" title="Luengache de programación Ruby – aragonais" lang="an" hreflang="an" data-title="Luengache de programación Ruby" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragonais" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A8%D9%8A_(%D9%84%D8%BA%D8%A9_%D8%A8%D8%B1%D9%85%D8%AC%D8%A9)" title="روبي (لغة برمجة) – arabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="روبي (لغة برمجة)" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – asturien" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Ruby" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturien" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – azerbaïdjanais" lang="az" hreflang="az" data-title="Ruby" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbaïdjanais" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="روبی – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="روبی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – samogitien" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Ruby" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="samogitien" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – biélorusse" lang="be" hreflang="be" data-title="Ruby" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="biélorusse" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – bulgare" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Ruby" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bulgare" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B0%E0%A7%81%E0%A6%AC%E0%A6%BF_(%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%8B%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A6%BF%E0%A6%82_%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%B7%E0%A6%BE)" title="রুবি (প্রোগ্রামিং ভাষা) – bengali" lang="bn" hreflang="bn" data-title="রুবি (প্রোগ্রামিং ভাষা)" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengali" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Ruby_(programski_jezik)" title="Ruby (programski jezik) – bosniaque" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Ruby (programski jezik)" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosniaque" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Ruby" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%95%D9%88%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="ڕووبی – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ڕووبی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – tchèque" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Ruby" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="tchèque" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Ruby_(programmeringssprog)" title="Ruby (programmeringssprog) – danois" lang="da" hreflang="da" data-title="Ruby (programmeringssprog)" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danois" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Ruby_(Programmiersprache)" title="Ruby (Programmiersprache) – allemand" lang="de" hreflang="de" data-title="Ruby (Programmiersprache)" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="allemand" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – grec" lang="el" hreflang="el" data-title="Ruby" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grec" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ruby_(programming_language)" title="Ruby (programming language) – anglais" lang="en" hreflang="en" data-title="Ruby (programming language)" data-language-autonym="English" data-language-local-name="anglais" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Ruby_(programlingvo)" title="Ruby (programlingvo) – espéranto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Ruby (programlingvo)" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="espéranto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – espagnol" lang="es" hreflang="es" data-title="Ruby" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="espagnol" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Ruby_(programmeerimiskeel)" title="Ruby (programmeerimiskeel) – estonien" lang="et" hreflang="et" data-title="Ruby (programmeerimiskeel)" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estonien" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Ruby" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="روبی (زبان برنامه‌نویسی) – persan" lang="fa" hreflang="fa" data-title="روبی (زبان برنامه‌نویسی)" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persan" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – finnois" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Ruby" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finnois" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – galicien" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Ruby" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicien" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Ruby_(programming_language)" title="Ruby (programming language) – haoussa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Ruby (programming language)" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="haoussa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – hébreu" lang="he" hreflang="he" data-title="Ruby" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hébreu" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Ruby_(programski_jezik)" title="Ruby (programski jezik) – croate" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Ruby (programski jezik)" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croate" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Ruby_(programoz%C3%A1si_nyelv)" title="Ruby (programozási nyelv) – hongrois" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Ruby (programozási nyelv)" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="hongrois" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/Ruby_(%D5%AE%D6%80%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%AC%D5%A5%D5%A6%D5%B8%D6%82)" title="Ruby (ծրագրավորման լեզու) – arménien" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ruby (ծրագրավորման լեզու)" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="arménien" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Ruby_(linguage_de_programmation)" title="Ruby (linguage de programmation) – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Ruby (linguage de programmation)" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Ruby_(bahasa_pemrograman)" title="Ruby (bahasa pemrograman) – indonésien" lang="id" hreflang="id" data-title="Ruby (bahasa pemrograman)" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonésien" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Ruby_(programifo-linguo)" title="Ruby (programifo-linguo) – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Ruby (programifo-linguo)" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Ruby_(linguaggio_di_programmazione)" title="Ruby (linguaggio di programmazione) – italien" lang="it" hreflang="it" data-title="Ruby (linguaggio di programmazione)" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italien" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – japonais" lang="ja" hreflang="ja" data-title="Ruby" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japonais" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%98" title="რუბი – géorgien" lang="ka" hreflang="ka" data-title="რუბი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="géorgien" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%A3%A8%EB%B9%84_(%ED%94%84%EB%A1%9C%EA%B7%B8%EB%9E%98%EB%B0%8D_%EC%96%B8%EC%96%B4)" title="루비 (프로그래밍 언어) – coréen" lang="ko" hreflang="ko" data-title="루비 (프로그래밍 언어)" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coréen" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – kirghize" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Ruby" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirghize" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Ruby" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – lituanien" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Ruby" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituanien" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – letton" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Ruby" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letton" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B1%E0%B5%82%E0%B4%AC%E0%B4%BF_(%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B4%BF%E0%B4%99%E0%B5%8D_%E0%B4%AD%E0%B4%BE%E0%B4%B7)" title="റൂബി (പ്രോഗ്രാമിങ് ഭാഷ) – malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="റൂബി (പ്രോഗ്രാമിങ് ഭാഷ)" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A5%81%E0%A4%AC%E0%A5%80_(%E0%A4%86%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%BE%E0%A4%B5%E0%A4%B2%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE)" title="रुबी (आज्ञावली भाषा) – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="रुबी (आज्ञावली भाषा)" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – malais" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Ruby" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malais" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/Ruby_(programming_language)" title="Ruby (programming language) – birman" lang="my" hreflang="my" data-title="Ruby (programming language)" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birman" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Ruby_(programmeertaal)" title="Ruby (programmeertaal) – néerlandais" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Ruby (programmeertaal)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="néerlandais" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – norvégien nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Ruby" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norvégien nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – norvégien bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Ruby" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norvégien bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%B0%E0%AD%81%E0%AC%AC%E0%AD%80_(%E0%AC%AA%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AD%8B%E0%AC%97%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AC%BE%E0%AC%AE%E0%AC%BF%E0%AC%82_%E0%AC%AD%E0%AC%BE%E0%AC%B7%E0%AC%BE)" title="ରୁବୀ (ପ୍ରୋଗ୍ରାମିଂ ଭାଷା) – odia" lang="or" hreflang="or" data-title="ରୁବୀ (ପ୍ରୋଗ୍ରାମିଂ ଭାଷା)" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="odia" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B0%E0%A9%82%E0%A8%AC%E0%A9%80_(%E0%A8%AA%E0%A9%8D%E0%A8%B0%E0%A9%8B%E0%A8%97%E0%A8%B0%E0%A8%BE%E0%A8%AE%E0%A8%BF%E0%A9%B0%E0%A8%97_%E0%A8%AD%E0%A8%BE%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A8%BE)" title="ਰੂਬੀ (ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਿੰਗ ਭਾਸ਼ਾ) – pendjabi" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਰੂਬੀ (ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਿੰਗ ਭਾਸ਼ਾ)" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pendjabi" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Ruby_(j%C4%99zyk_programowania)" title="Ruby (język programowania) – polonais" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Ruby (język programowania)" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polonais" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C_(%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%86%DA%AF_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86)" title="روبی (پروگرامنگ زبان) – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="روبی (پروگرامنگ زبان)" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Ruby_(linguagem_de_programa%C3%A7%C3%A3o)" title="Ruby (linguagem de programação) – portugais" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Ruby (linguagem de programação)" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugais" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – roumain" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Ruby" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="roumain" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – russe" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Ruby" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="russe" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Ruby_(programski_jezik)" title="Ruby (programski jezik) – serbo-croate" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Ruby (programski jezik)" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-croate" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Ruby_(programming_language)" title="Ruby (programming language) – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Ruby (programming language)" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Ruby_(programovac%C3%AD_jazyk)" title="Ruby (programovací jazyk) – slovaque" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Ruby (programovací jazyk)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovaque" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Ruby_(gjuh%C3%AB_programimi)" title="Ruby (gjuhë programimi) – albanais" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Ruby (gjuhë programimi)" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albanais" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Ruby_(%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%98%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D0%BA)" title="Ruby (програмски језик) – serbe" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Ruby (програмски језик)" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbe" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – suédois" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Ruby" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="suédois" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Ruby" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%B0%E0%AF%82%E0%AE%AA%E0%AE%BF_(%E0%AE%A8%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AE%B2%E0%AE%BE%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95_%E0%AE%AE%E0%AF%8A%E0%AE%B4%E0%AE%BF)" title="ரூபி (நிரலாக்க மொழி) – tamoul" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ரூபி (நிரலாக்க மொழி)" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamoul" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B0%E0%B1%82%E0%B0%AC%E0%B0%BF_(%E0%B0%95%E0%B0%82%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%82%E0%B0%9F%E0%B0%B0%E0%B1%8D_%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B7)" title="రూబి (కంప్యూటర్ భాష) – télougou" lang="te" hreflang="te" data-title="రూబి (కంప్యూటర్ భాష)" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="télougou" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – tadjik" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ruby" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tadjik" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B8%9A%E0%B8%B5" title="ภาษารูบี – thaï" lang="th" hreflang="th" data-title="ภาษารูบี" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="thaï" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – turc" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Ruby" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turc" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/Ruby_(%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%BC%D0%B0_%D1%82%D3%99%D1%8D%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D1%82%D0%B0%D1%81%D0%B2%D0%B8%D1%80%D0%BB%D0%B0%D1%83_%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5)" title="Ruby (программа тәэминатын тасвирлау теле) – tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Ruby (программа тәэминатын тасвирлау теле)" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – ukrainien" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ruby" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrainien" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C_(%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%86%DA%AF_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86)" title="روبی (پروگرامنگ زبان) – ourdou" lang="ur" hreflang="ur" data-title="روبی (پروگرامنگ زبان)" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ourdou" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – ouzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Ruby" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ouzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ruby_(ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_l%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh)" title="Ruby (ngôn ngữ lập trình) – vietnamien" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Ruby (ngôn ngữ lập trình)" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamien" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="Ruby" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/Ruby" title="Ruby – chinois" lang="zh" hreflang="zh" data-title="Ruby" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinois" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/Ruby_%E7%A8%8B%E5%BC%8F%E8%AA%9E%E8%A8%80" title="Ruby 程式語言 – cantonais" lang="yue" hreflang="yue" data-title="Ruby 程式語言" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="cantonais" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q161053#sitelinks-wikipedia" title="Modifier les liens interlangues" class="wbc-editpage">Modifier les liens</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espaces de noms"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ruby" title="Voir le contenu de la page [c]" accesskey="c"><span>Article</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Discussion:Ruby" rel="discussion" title="Discussion au sujet de cette page de contenu [t]" accesskey="t"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Modifier la variante de langue" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">français</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Affichages"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ruby"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;action=history" title="Historique des versions de cette page [h]" accesskey="h"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Outils</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Outils</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Plus d’options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Ruby"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;action=history"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Général </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_li%C3%A9es/Ruby" title="Liste des pages liées qui pointent sur celle-ci [j]" accesskey="j"><span>Pages liées</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Suivi_des_liens/Ruby" rel="nofollow" title="Liste des modifications récentes des pages appelées par celle-ci [k]" accesskey="k"><span>Suivi des pages liées</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Aide:Importer_un_fichier" title="Téléverser des fichiers [u]" accesskey="u"><span>Téléverser un fichier</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;oldid=224093127" title="Adresse permanente de cette version de cette page"><span>Lien permanent</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;action=info" title="Davantage d’informations sur cette page"><span>Informations sur la page</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Citer&amp;page=Ruby&amp;id=224093127&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informations sur la manière de citer cette page"><span>Citer cette page</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FRuby"><span>Obtenir l&#039;URL raccourcie</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FRuby"><span>Télécharger le code QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimer / exporter </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Livre&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Ruby"><span>Créer un livre</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:DownloadAsPdf&amp;page=Ruby&amp;action=show-download-screen"><span>Télécharger comme PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;printable=yes" title="Version imprimable de cette page [p]" accesskey="p"><span>Version imprimable</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Dans d’autres projets </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Ruby_programming_language" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibooks mw-list-item"><a href="https://fr.wikibooks.org/wiki/Programmation_Ruby" hreflang="fr"><span>Wikilivres</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiversity mw-list-item"><a href="https://fr.wikiversity.org/wiki/Ruby" hreflang="fr"><span>Wikiversité</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q161053" title="Lien vers l’élément dans le dépôt de données connecté [g]" accesskey="g"><span>Élément Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Apparence</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">masquer</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Un article de Wikipédia, l&#039;encyclopédie libre.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="fr" dir="ltr"><p class="mw-empty-elt"> </p> <div class="bandeau-container metadata homonymie hatnote"><div class="bandeau-cell bandeau-icone" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Aide:Homonymie" title="Aide:Homonymie"><img alt="Page d’aide sur l’homonymie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/20px-Logo_disambig.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/30px-Logo_disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/40px-Logo_disambig.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="375" /></a></span></div><div class="bandeau-cell" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"> <p>Pour les articles homonymes, voir <a href="/wiki/Ruby_(homonymie)" class="mw-disambig" title="Ruby (homonymie)">Ruby (homonymie)</a>. </p> </div></div> <p class="mw-empty-elt"> </p> <table class="infobox_v2 infobox infobox--frwiki noarchive"> <tbody><tr> <td colspan="2" class="entete informatique" style="background-color:#ca3723;color:black;"><span style="color: #fff;">Ruby</span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r188801372">.mw-parser-output .entete.informatique{background-image:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ae/Picto-infoboxinfo.png")}</style> </td></tr> <tr><td colspan="3" style="text-align:center; line-height: 1.5em;"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/Fichier:Ruby_logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="Logo." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Ruby_logo.svg/131px-Ruby_logo.svg.png" decoding="async" width="131" height="131" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Ruby_logo.svg/197px-Ruby_logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Ruby_logo.svg/262px-Ruby_logo.svg.png 2x" data-file-width="198" data-file-height="198" /></a></span> </td></tr> <tr> <td colspan="2"><hr style="height:2px; color:inherit; background-color:#ca3723;" /></td></tr> <tr> <th scope="row">Date de première version </th> <td><span class="wd_p571"><time datetime="1995" data-sort-value="1995" class="date-lien"><a href="/wiki/1995" title="1995">1995</a></time><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q161053?uselang=fr#P571" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span> </td> </tr> <tr> <th scope="row"><a href="/wiki/Paradigme_(programmation)" title="Paradigme (programmation)">Paradigmes</a> </th> <td><a href="/wiki/Interpr%C3%A8te_(informatique)" title="Interprète (informatique)">Interprété</a>, <a href="/wiki/Programmation_orient%C3%A9e_objet" title="Programmation orientée objet">objet</a>, <a href="/wiki/Programmation_imp%C3%A9rative" title="Programmation impérative">impératif</a>, <a href="/wiki/Programmation_concurrente" title="Programmation concurrente">concurrent</a>, <a href="/wiki/Programmation_fonctionnelle" title="Programmation fonctionnelle">fonctionnel</a> </td> </tr> <tr> <th scope="row">Auteur </th> <td><a href="/wiki/Yukihiro_Matsumoto" title="Yukihiro Matsumoto">Yukihiro Matsumoto</a> </td> </tr> <tr> <th scope="row">Développeurs </th> <td><a href="/wiki/Yukihiro_Matsumoto" title="Yukihiro Matsumoto">Yukihiro Matsumoto</a> et des contributeurs </td> </tr> <tr> <th scope="row"><a href="/wiki/Version_d%27un_logiciel" title="Version d&#39;un logiciel">Dernière version</a> </th> <td><span class="wd_p348">3.4.2 (<time class="nowrap date-lien" datetime="2025-02-14" data-sort-value="2025-02-14"><a href="/wiki/14_f%C3%A9vrier" title="14 février">14</a> <a href="/wiki/F%C3%A9vrier_2025" title="Février 2025">février</a> <a href="/wiki/2025" title="2025">2025</a></time>)<sup id="cite_ref-wikidata-7a4307580647bcddb98e53177b3bdcc3177df1ca_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-wikidata-7a4307580647bcddb98e53177b3bdcc3177df1ca-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q161053?uselang=fr#P348" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span> </td> </tr> <tr> <th scope="row">Typage </th> <td><a href="/wiki/Typage_fort" title="Typage fort">Fort</a>, <a href="/wiki/Typage_dynamique" title="Typage dynamique">dynamique</a> </td> </tr> <tr> <th scope="row">Influencé par </th> <td><a href="/wiki/Eiffel_(langage)" title="Eiffel (langage)">Eiffel</a>, <a href="/wiki/Lisp_(langage)" class="mw-redirect" title="Lisp (langage)">Lisp</a>, <a href="/wiki/Smalltalk" title="Smalltalk">Smalltalk</a>, <a href="/wiki/Perl_(langage)" title="Perl (langage)">Perl</a>, <a href="/wiki/Python_(langage)" title="Python (langage)">Python</a>, <a href="/wiki/Dylan_(langage)" title="Dylan (langage)">Dylan</a>, <a href="/wiki/Ada_(langage)" title="Ada (langage)">Ada</a> et <a href="/wiki/CLU_(langage)" title="CLU (langage)">CLU</a> </td> </tr> <tr> <th scope="row">A influencé </th> <td><a href="/wiki/Langage_D" class="mw-redirect" title="Langage D">langage D</a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, <a href="/wiki/Groovy_(langage)" title="Groovy (langage)">Groovy</a>, <a href="/wiki/Perl_6" class="mw-redirect" title="Perl 6">Perl 6</a> </td> </tr> <tr> <th scope="row">Implémentations </th> <td>Ruby, <a href="/wiki/YARV" title="YARV">YARV</a>, <a href="/wiki/Ruby_MRI" title="Ruby MRI">Ruby MRI</a>, <a href="/wiki/JRuby" title="JRuby">JRuby</a>, XRuby, <a href="/wiki/Rubinius" title="Rubinius">Rubinius</a>, Cardinal, Gardens Point Ruby.NET, <a href="/wiki/IronRuby" title="IronRuby">IronRuby</a>, MacRuby, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://mruby.org/">mruby</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://code.google.com/p/android-ruby/">android-ruby</a> </td> </tr> <tr> <th scope="row"><a href="/wiki/Langage_de_programmation" title="Langage de programmation">Écrit en</a> </th> <td><span class="wd_p277"><a href="/wiki/C_(langage)" title="C (langage)">C</a><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q161053?uselang=fr#P277" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span> </td> </tr> <tr> <th scope="row"><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_d%27exploitation" title="Système d&#39;exploitation">Système d'exploitation</a> </th> <td><a href="/wiki/Multiplate-forme" class="mw-redirect" title="Multiplate-forme">Multiplate-forme</a> </td> </tr> <tr> <th scope="row"><a href="/wiki/Licence_de_logiciel" title="Licence de logiciel">Licence</a> </th> <td><span class="wd_p275"><a href="/wiki/Licence_Ruby" title="Licence Ruby">Licence Ruby</a>, <a href="/wiki/Licence_publique_g%C3%A9n%C3%A9rale_GNU" title="Licence publique générale GNU">licence publique générale GNU version 2</a><sup id="cite_ref-wikidata-ee7af8d0e4d0fc98cf7edc7abc6cdb53c10b565e_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-wikidata-ee7af8d0e4d0fc98cf7edc7abc6cdb53c10b565e-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> et BSD 2-clauses <small>(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Simplified_BSD_license" class="extiw" title="en:Simplified BSD license"><span class="indicateur-langue" title="Article sur Wikipédia en anglais">en</span></a>)</small><sup id="cite_ref-wikidata-76b8b08edbf42cecb0f0d32e32d6b28a4e94490a_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-wikidata-76b8b08edbf42cecb0f0d32e32d6b28a4e94490a-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q161053?uselang=fr#P275" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span> </td> </tr> <tr> <th scope="row"><a href="/wiki/Site_web" title="Site web">Site web</a> </th> <td><span class="wd_p856"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ruby-lang.org/">www.ruby-lang.org</a><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q161053?uselang=fr#P856" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span> </td> </tr> <tr> <th scope="row"><a href="/wiki/Extension_de_nom_de_fichier" title="Extension de nom de fichier">Extension de fichier</a> </th> <td><span class="wd_p1195">rb et rbw<span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q161053?uselang=fr#P1195" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span> </td> </tr> <tr> <td class="navigation-only" colspan="2" style="border-top: 2px #ca3723 solid; font-size: 80%; background:inherit; color: inherit; text-align: right;"><span class="plainlinks" style="float:left;"><a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ruby&amp;action=edit&amp;section=0"><span class="infodoc">modifier</span></a></span>&#160;<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Infobox_Langage_de_programmation" title="Consultez la documentation du modèle"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/12px-Info_Simple.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/18px-Info_Simple.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/24px-Info_Simple.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></td> </tr> </tbody></table> <p><b>Ruby</b> est un <a href="/wiki/Langage_de_programmation" title="Langage de programmation">langage de programmation</a> <a href="/wiki/Logiciel_libre" title="Logiciel libre">libre</a>. Il est <a href="/wiki/Interpr%C3%A8te_(informatique)" title="Interprète (informatique)">interprété</a>, <a href="/wiki/Programmation_orient%C3%A9e_objet" title="Programmation orientée objet">orienté objet</a> et multi-<a href="/wiki/Paradigme_(programmation)" title="Paradigme (programmation)">paradigme</a>. Le langage a été standardisé au Japon en 2011 (<a href="/wiki/Japanese_Industrial_Standard" title="Japanese Industrial Standard">JIS</a> X 3017:2011)<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, et en 2012 par l'<a href="/wiki/Organisation_internationale_de_normalisation" title="Organisation internationale de normalisation">Organisation internationale de normalisation</a> (ISO 30170:2012)<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historique">Historique</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Modifier la section : Historique" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;action=edit&amp;section=1" title="Modifier le code source de la section : Historique"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Yukihiro_Matsumoto" title="Yukihiro Matsumoto">Yukihiro «&#160;Matz&#160;» Matsumoto</a> est le créateur de Ruby. Frustré par son expérience en développement <a href="/wiki/Smalltalk" title="Smalltalk">Smalltalk</a> et <a href="/wiki/Lisp_(langage)" class="mw-redirect" title="Lisp (langage)">Lisp</a>, il commence la conception d'un nouveau langage en <a href="/wiki/1993_en_informatique" title="1993 en informatique">1993</a> sous <a href="/wiki/GNU_Emacs" title="GNU Emacs">Emacs</a>, puis publie une première version en <a href="/wiki/1995_en_informatique" title="1995 en informatique">1995</a> sous <a href="/wiki/Licence_libre" title="Licence libre">licence libre</a>. Il enchaîne depuis les nouvelles versions. </p><p>Depuis l'arrivée d'une documentation anglophone, et du <span class="lang-en" lang="en"><i>framework web <a href="/wiki/Ruby_on_Rails" title="Ruby on Rails">Ruby on Rails</a></i></span> en 2004, Ruby a connu un certain engouement qui n'a cessé de croître jusqu'en 2008 dans le monde de la programmation, puis une érosion lente si on en juge par son <a href="/wiki/Index_TIOBE" title="Index TIOBE">index TIOBE</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Philosophie">Philosophie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Modifier la section : Philosophie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;action=edit&amp;section=2" title="Modifier le code source de la section : Philosophie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><span class="lang-en" lang="en">Ruby</span> est fortement <a href="/wiki/Programmation_orient%C3%A9e_objet" title="Programmation orientée objet">orienté objet</a> et se rapproche ainsi du paradigme objet de <a href="/wiki/Smalltalk" title="Smalltalk">Smalltalk</a><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>note 1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>&#160;: </p> <ul><li>toute <a href="/wiki/Donn%C3%A9e_(informatique)" title="Donnée (informatique)">donnée</a> est un <a href="/wiki/Programmation_orient%C3%A9e_objet" title="Programmation orientée objet">objet</a>, y compris les <a href="/wiki/Type_(informatique)" title="Type (informatique)">types primitifs</a>&#160;;</li> <li>toute <a href="/wiki/Fonction_(informatique)" class="mw-redirect" title="Fonction (informatique)">fonction</a> est une <a href="/wiki/M%C3%A9thode_(informatique)" title="Méthode (informatique)">méthode</a>&#160;;</li> <li>toute <a href="/wiki/Variable_(informatique)" title="Variable (informatique)">variable</a> est une référence à un <a href="/wiki/Programmation_orient%C3%A9e_objet" title="Programmation orientée objet">objet</a>.</li></ul> <p>Malgré cet aspect exclusivement <a href="/wiki/Programmation_orient%C3%A9e_objet" title="Programmation orientée objet">objet</a>, la <a href="/wiki/Programmation_proc%C3%A9durale" title="Programmation procédurale">programmation procédurale</a> est possible et fréquente. <span class="lang-en" lang="en">Ruby</span> utilise une <a href="/wiki/Syntaxe" title="Syntaxe">syntaxe</a> simple, inspirée par <a href="/wiki/Eiffel_(langage)" title="Eiffel (langage)">Eiffel</a> et <a href="/wiki/Ada_(langage)" title="Ada (langage)">Ada</a><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Fonctionnalités"><span id="Fonctionnalit.C3.A9s"></span>Fonctionnalités</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Modifier la section : Fonctionnalités" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;action=edit&amp;section=3" title="Modifier le code source de la section : Fonctionnalités"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Les fonctionnalités principales sont&#160;: </p> <ul><li>l'<a href="/wiki/Orient%C3%A9_objet" class="mw-redirect" title="Orienté objet">orientation objet</a> omniprésente&#160;;</li> <li>le <a href="/wiki/Ramasse-miettes_(informatique)" title="Ramasse-miettes (informatique)">ramasse-miettes</a> chargé de libérer automatiquement la <a href="/wiki/M%C3%A9moire_informatique" class="mw-redirect" title="Mémoire informatique">mémoire</a>&#160;;</li> <li>le <a href="/wiki/Syst%C3%A8me_de_gestion_d%27exceptions" title="Système de gestion d&#39;exceptions">système de gestion d'exceptions</a> pour gérer les erreurs exceptionnelles&#160;;</li> <li>la possibilité de modifier les <a href="/wiki/Classe_(informatique)" title="Classe (informatique)">classes</a> pendant l'exécution du <a href="/wiki/Programme_informatique" title="Programme informatique">programme</a>, qu'elles soient définies par l'utilisateur ou non&#160;;</li> <li>l'intégration dans sa <a href="/wiki/Syntaxe" title="Syntaxe">syntaxe</a> des <a href="/wiki/Expression_rationnelle" class="mw-redirect" title="Expression rationnelle">expressions rationnelles</a>&#160;;</li> <li>les blocs qui servent d'<a href="/wiki/It%C3%A9rateur_(motif_de_conception)" class="mw-redirect" title="Itérateur (motif de conception)">itérateur</a> et permettent de passer des morceaux de programme en paramètre&#160;;</li> <li>l'<a href="/wiki/H%C3%A9ritage_(Informatique)" class="mw-redirect" title="Héritage (Informatique)">héritage</a> simple&#160;;</li> <li>l'inclusion de <a href="/wiki/Module_(programmation)" title="Module (programmation)">modules</a> dans les <a href="/wiki/Classe_(informatique)" title="Classe (informatique)">classes</a>, une autre manière de concevoir l'<a href="/wiki/H%C3%A9ritage_multiple" title="Héritage multiple">héritage multiple</a> (<a href="/wiki/Mixin" title="Mixin">mixin</a>)&#160;;</li> <li>l'écriture d'<a href="/wiki/Extension_(logiciel)" class="mw-redirect" title="Extension (logiciel)">extensions</a> en <a href="/wiki/C_(langage)" title="C (langage)">C</a> relativement simple&#160;;</li> <li>les nombres <a href="/wiki/Entier_relatif" title="Entier relatif">entiers</a> de taille illimitée avec conversion automatique lorsque c'est nécessaire&#160;;</li> <li>la portée des <a href="/wiki/Variable_(informatique)" title="Variable (informatique)">variables</a> définie par leur forme&#160;: <code>var</code> est une <a href="/wiki/Variable_locale" title="Variable locale">variable locale</a>, <code>@var</code> est une <a href="/wiki/Variable_d%27instance" title="Variable d&#39;instance">variable d'instance</a>, <code>@@var</code> est une <a href="/w/index.php?title=Variable_de_classe&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Variable de classe (page inexistante)">variable de classe</a>, <code>$var</code> est une <a href="/wiki/Variable_globale" title="Variable globale">variable globale</a>, <code>Var</code> est une <a href="/wiki/Constante_(programmation_informatique)" title="Constante (programmation informatique)">constante</a>.</li> <li>les <a href="/wiki/Processus_l%C3%A9ger" class="mw-redirect" title="Processus léger"><span class="lang-en" lang="en"><i>threads</i></span></a> indépendants du <a href="/wiki/Syst%C3%A8me_d%27exploitation" title="Système d&#39;exploitation">système d'exploitation</a>&#160;;</li> <li>la <a href="/wiki/R%C3%A9flexion_(informatique)" title="Réflexion (informatique)">réflexion</a>, c'est-à-dire la possibilité pour les programmes et les objets de s'inspecter eux-mêmes et de se modifier.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Implémentations"><span id="Impl.C3.A9mentations"></span>Implémentations</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Modifier la section : Implémentations" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;action=edit&amp;section=4" title="Modifier le code source de la section : Implémentations"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>L'<a href="/wiki/Interpr%C3%A8te_(informatique)" title="Interprète (informatique)">interpréteur</a> officiel, <a href="/wiki/Ruby_MRI" title="Ruby MRI">Ruby MRI</a>, fonctionne sur de nombreux <a href="/wiki/Syst%C3%A8me_d%27exploitation" title="Système d&#39;exploitation">systèmes d'exploitation</a>&#160;: <a href="/wiki/UNIX" class="mw-redirect" title="UNIX">UNIX</a>, <a href="/wiki/Linux" title="Linux">Linux</a>, <a href="/wiki/Microsoft_Windows" title="Microsoft Windows">Microsoft Windows</a>, <a href="/wiki/MS-DOS" title="MS-DOS">MS-DOS</a>, <a href="/wiki/OS_X" class="mw-redirect" title="OS X">OS X</a>, <a href="/wiki/OS/2" title="OS/2">OS/2</a>, <a href="/wiki/ReactOS" title="ReactOS">ReactOS</a>, <a href="/wiki/AmigaOS" title="AmigaOS">AmigaOS</a>, etc. Il est publié sous la double licence <a href="/wiki/Logiciels_libres" class="mw-redirect" title="Logiciels libres">libre</a> <a href="/wiki/Licence_publique_g%C3%A9n%C3%A9rale_GNU" title="Licence publique générale GNU">GNU GPL</a> et la licence Ruby<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Ruby est fourni avec <a href="/wiki/Interactive_Ruby" title="Interactive Ruby">irb</a>, un <a href="/wiki/Interpr%C3%A9teur_de_commandes" title="Interpréteur de commandes">interpréteur de commandes</a> <a href="/wiki/Interactivit%C3%A9" title="Interactivité">interactif</a> pour tester en profondeur le fonctionnement du langage. Il existe une version <a href="/wiki/Web" class="mw-redirect" title="Web">web</a> d'irb pour tester Ruby dans un navigateur<sup id="cite_ref-tryruby_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-tryruby-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Depuis le <time class="nowrap date-lien" datetime="2007-01-01" data-sort-value="2007-01-01"><a href="/wiki/1er_janvier" title="1er janvier">1<sup>er</sup></a> <a href="/wiki/Janvier_2007" title="Janvier 2007">janvier</a> <a href="/wiki/2007_en_informatique" title="2007 en informatique">2007</a></time>, le développement de Ruby (1.9) est basé sur l'interpréteur <a href="/wiki/YARV" title="YARV">YARV</a> écrit par <a href="/w/index.php?title=Koichi_Sasada&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Koichi Sasada (page inexistante)">Koichi Sasada</a><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Ce nouvel interpréteur apporte un gain notable en performances<sup id="cite_ref-ruby-implementations-shootout_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-ruby-implementations-shootout-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Outre <a href="/wiki/YARV" title="YARV">YARV</a>, il existe plusieurs autres interpréteurs Ruby<sup id="cite_ref-ruby-implementations-shootout_12-1" class="reference"><a href="#cite_note-ruby-implementations-shootout-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>&#160;: </p> <ul><li><a href="/wiki/JRuby" title="JRuby">JRuby</a><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>12<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>&#160;: il est écrit en <a href="/wiki/Langage_de_programmation_Java" class="mw-redirect" title="Langage de programmation Java">Java</a> et interprète directement du <a href="/wiki/Code_source" title="Code source">code source</a> écrit en Ruby.</li> <li>XRuby&#160;: Il convertit du code Ruby en bytecode <a href="/wiki/Langage_de_programmation_Java" class="mw-redirect" title="Langage de programmation Java">Java</a> et est plus rapide sur certains <a href="/wiki/Test_de_performance" title="Test de performance">tests de performance</a> que la version 1.8.5 de l'interpréteur officiel<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>13<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>.</li> <li><a href="/wiki/Rubinius" title="Rubinius">Rubinius</a>&#160;: Une machine virtuelle simplifiée, inspirée de <a href="/wiki/Smalltalk" title="Smalltalk">Smalltalk-80</a><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, implémentée en Ruby même.</li> <li>Cardinal<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>15<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>&#160;: un interpréteur fonctionnant sous <a href="/wiki/Parrot_(machine_virtuelle)" title="Parrot (machine virtuelle)">Parrot</a>.</li> <li>Gardens Point Ruby.NET&#160;: Un interpréteur fonctionnant sur le <span class="lang-en" lang="en"><i><a href="/wiki/Framework_.NET" class="mw-redirect" title="Framework .NET">framework .NET</a></i></span><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>16<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>.</li> <li><a href="/wiki/IronRuby" title="IronRuby">IronRuby</a>&#160;: un <a href="/wiki/Compilateur" title="Compilateur">compilateur</a> fonctionnant sur le <a href="/wiki/Dynamic_Language_Runtime" title="Dynamic Language Runtime">DLR</a> du <span class="lang-en" lang="en"><i><a href="/wiki/Framework_.NET" class="mw-redirect" title="Framework .NET">framework .NET</a></i></span><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>17<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>.</li> <li>Ruby for .Net&#160;: un compilateur fonctionnant sur le <a href="/wiki/Common_Language_Runtime" title="Common Language Runtime">CLR</a> du <span class="lang-en" lang="en"><i><a href="/wiki/Framework_.NET" class="mw-redirect" title="Framework .NET">framework .NET</a></i></span> qui a été abandonnée au profit de <a href="/wiki/Dynamic_Language_Runtime" title="Dynamic Language Runtime">IronRuby</a>.</li> <li>MacRuby&#160;: implémentation de Ruby 1.9 spécifique à <a href="/wiki/Mac_OS_X" class="mw-redirect" title="Mac OS X">OS X</a>, fonctionnant par-dessus le <a href="/wiki/Objective-C" title="Objective-C">runtime Objective-C</a><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>18<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, permettant un usage natif des composants <a href="/wiki/Cocoa_(Apple)" title="Cocoa (Apple)">Cocoa</a>, contrairement aux bindings RubyCocoa.</li> <li>Truffleruby&#160;: supporté et développé par Oracle, il s'agit d'une implémentation du langage Ruby sur la GraalVM, permettant des performances supérieures à MRI<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>19<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>.</li></ul> <p>La version 2.0 permet de créer des applications graphiques pour <a href="/wiki/MacOS" title="MacOS">macOS</a> et <a href="/wiki/IOS" title="IOS">iOS</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Interprètes_embarqués"><span id="Interpr.C3.A8tes_embarqu.C3.A9s"></span>Interprètes embarqués</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Modifier la section : Interprètes embarqués" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;action=edit&amp;section=5" title="Modifier le code source de la section : Interprètes embarqués"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ruby possède une <a href="/wiki/Interface_de_programmation" title="Interface de programmation">interface de programmation</a> en <a href="/wiki/C_(langage)" title="C (langage)">langage C</a> qui lui permet d'être intégré au sein d'autres <a href="/wiki/Logiciel" title="Logiciel">logiciels</a>. Ruby est notamment utilisable dans&#160;: </p> <ul><li><a href="/wiki/Apache_HTTP_Server" title="Apache HTTP Server">Apache</a> avec <i>mod_ruby</i> ou <i>Phusion Passenger</i> pour générer des <a href="/wiki/Page_web" title="Page web">pages web</a> en Ruby&#160;;</li> <li>et <a href="/wiki/PostgreSQL" title="PostgreSQL">PostgreSQL</a> avec <i>PL/ruby</i> pour faire exécuter des commandes Ruby au serveur de <a href="/wiki/Base_de_donn%C3%A9es" title="Base de données">base de données</a>.</li></ul> <p>Le logiciel de création de jeu vidéo <span class="lang-en" lang="en"><a href="/wiki/RPG_Maker" title="RPG Maker">RPG Maker</a></span> intègre dans ses versions XP et VX une bibliothèque nommée RGSS, <span class="lang-en" lang="en"><i>Ruby Game Scripting System</i></span> permettant l'usage de scripts en Ruby. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliothèques"><span id="Biblioth.C3.A8ques"></span>Bibliothèques</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Modifier la section : Bibliothèques" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;action=edit&amp;section=6" title="Modifier le code source de la section : Bibliothèques"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Il existe de nombreuses <a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_(logicielle)" class="mw-redirect" title="Bibliothèque (logicielle)">bibliothèques</a> de fonctionnalités adjoignables au langage. Le dépôt historique de ces bibliothèques est le <span class="lang-en" lang="en"><i>Ruby Application Archive</i></span> (RAA)<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>20<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Il contient des fonctionnalités supplémentaires pour Ruby comme des bibliothèques de classes et de modules, mais aussi des extensions permettant d'utiliser des bibliothèques tierces. </p><p>Le <i>RAA</i> contient également des logiciels écrits en Ruby. Parmi ces logiciels on trouve notamment <i>Rubygems</i> qui est un outil d'empaquetage et d'installation pour les extensions Ruby<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>21<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Il permet de déployer rapidement des bibliothèques et des programmes Ruby. </p><p>La base de données de gems <i>Rubygems</i> est devenue avec le temps la référence en stockage de bibliothèques pour Ruby (plus de 49 milliards de téléchargements<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">&#91;</span>22<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>) au travers de l'outil <i>Bundler</i> (également développé en Ruby), les dépendances d'un projet sont téléchargées par défaut depuis <i>Rubygems</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Exemples">Exemples</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Modifier la section : Exemples" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;action=edit&amp;section=7" title="Modifier le code source de la section : Exemples"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Le classique <span class="lang-en" lang="en"><i><a href="/wiki/Hello_world" title="Hello world">Hello world</a></i></span>&#160;: </p> <div class="mw-highlight mw-highlight-lang-ruby mw-content-ltr" dir="ltr"><pre><span></span><span class="nb">puts</span><span class="w"> </span><span class="s1">&#39;Hello World!&#39;</span> </pre></div> <p>Utilisation des objets&#160;: </p> <div class="mw-highlight mw-highlight-lang-ruby mw-content-ltr" dir="ltr"><pre><span></span><span class="c1"># Tout est objet, même les nombres:</span> <span class="o">-</span><span class="mi">199</span><span class="o">.</span><span class="n">abs</span><span class="w"> </span><span class="c1"># 199</span> <span class="s1">&#39;ruby is cool&#39;</span><span class="o">.</span><span class="n">length</span><span class="w"> </span><span class="c1"># 12</span> <span class="s1">&#39;Rick&#39;</span><span class="o">.</span><span class="n">index</span><span class="w"> </span><span class="s1">&#39;c&#39;</span><span class="w"> </span><span class="c1"># 2</span> <span class="s2">&quot;Nice Day Isn&#39;t It?&quot;</span><span class="o">.</span><span class="n">downcase</span><span class="o">.</span><span class="n">split</span><span class="p">(</span><span class="sr">//</span><span class="p">)</span><span class="o">.</span><span class="n">sort</span><span class="o">.</span><span class="n">uniq</span><span class="o">.</span><span class="n">join</span><span class="w"> </span><span class="c1"># &quot; &#39;?acdeinsty&quot;</span> </pre></div> <p>Utilisation de <a href="/wiki/Mixin" title="Mixin">mixin</a> et de l'<a href="/wiki/H%C3%A9ritage_(Informatique)" class="mw-redirect" title="Héritage (Informatique)">héritage</a>&#160;: </p> <div class="mw-highlight mw-highlight-lang-ruby mw-content-ltr" dir="ltr"><pre><span></span><span class="k">module</span><span class="w"> </span><span class="nn">AnimalSkills</span> <span class="w"> </span><span class="k">def</span><span class="w"> </span><span class="nf">eat</span> <span class="w"> </span><span class="nb">puts</span><span class="w"> </span><span class="s2">&quot;I&#39;m eating&#160;!&quot;</span> <span class="w"> </span><span class="k">end</span> <span class="w"> </span><span class="k">def</span><span class="w"> </span><span class="nf">move</span> <span class="w"> </span><span class="nb">puts</span><span class="w"> </span><span class="s2">&quot;I&#39;m moving&#160;!&quot;</span> <span class="w"> </span><span class="k">end</span> <span class="w"> </span><span class="k">def</span><span class="w"> </span><span class="nf">express</span><span class="p">;</span><span class="w"> </span><span class="nb">puts</span><span class="w"> </span><span class="s2">&quot;I&#39;m expressing&#160;!&quot;</span><span class="w"> </span><span class="k">end</span> <span class="k">end</span> <span class="k">class</span><span class="w"> </span><span class="nc">Animal</span> <span class="w"> </span><span class="kp">include</span><span class="w"> </span><span class="no">AnimalSkills</span><span class="w"> </span><span class="c1"># mixin</span> <span class="w"> </span><span class="vc">@@name</span><span class="w"> </span><span class="o">=</span><span class="w"> </span><span class="s1">&#39;an animal&#39;</span><span class="w"> </span><span class="c1"># variable de classe</span> <span class="w"> </span><span class="k">def</span><span class="w"> </span><span class="nf">initialize</span><span class="p">(</span><span class="n">size</span><span class="p">,</span><span class="w"> </span><span class="n">weight</span><span class="p">,</span><span class="w"> </span><span class="n">color</span><span class="p">)</span><span class="w"> </span><span class="c1"># initialisation des variables d&#39;instance</span> <span class="w"> </span><span class="vi">@size</span><span class="w"> </span><span class="o">=</span><span class="w"> </span><span class="n">size</span><span class="o">.</span><span class="n">to_i</span> <span class="w"> </span><span class="vi">@weight</span><span class="p">,</span><span class="w"> </span><span class="vi">@color</span><span class="w"> </span><span class="o">=</span><span class="w"> </span><span class="n">weight</span><span class="o">.</span><span class="n">to_i</span><span class="p">,</span><span class="w"> </span><span class="n">color</span><span class="o">.</span><span class="n">to_s</span> <span class="w"> </span><span class="k">end</span> <span class="w"> </span><span class="k">def</span><span class="w"> </span><span class="nf">describe</span> <span class="w"> </span><span class="nb">puts</span><span class="w"> </span><span class="s2">&quot;I&#39;m </span><span class="si">#{</span><span class="vc">@@name</span><span class="si">}</span><span class="s2">&#160;!&quot;</span> <span class="w"> </span><span class="nb">puts</span><span class="w"> </span><span class="s2">&quot;I&#39;m </span><span class="si">#{</span><span class="vi">@size</span><span class="si">}</span><span class="s2"> meter tall, I weigh </span><span class="si">#{</span><span class="vi">@weight</span><span class="si">}</span><span class="s2"> kilograms and I&#39;m &quot;</span><span class="w"> </span><span class="o">+</span><span class="w"> </span><span class="vi">@color</span> <span class="w"> </span><span class="k">end</span> <span class="k">end</span> <span class="k">class</span><span class="w"> </span><span class="nc">Zebra</span><span class="w"> </span><span class="o">&lt;</span><span class="w"> </span><span class="no">Animal</span><span class="w"> </span><span class="c1"># héritage</span> <span class="w"> </span><span class="vc">@@name</span><span class="w"> </span><span class="o">=</span><span class="w"> </span><span class="s1">&#39;a zebra&#39;</span><span class="w"> </span><span class="c1"># rédéfinition de la variable de classe: maintenant tous les animaux sont des zèbres&#160;!</span> <span class="w"> </span> <span class="w"> </span><span class="k">def</span><span class="w"> </span><span class="nf">initialize</span><span class="p">(</span><span class="n">size</span><span class="p">,</span><span class="w"> </span><span class="n">weight</span><span class="p">,</span><span class="w"> </span><span class="n">color</span><span class="w"> </span><span class="o">=</span><span class="w"> </span><span class="s1">&#39;black and white&#39;</span><span class="p">)</span><span class="w"> </span><span class="c1"># surcharge</span> <span class="w"> </span><span class="k">super</span><span class="w"> </span><span class="c1"># appel de la méthode de la classe mère (Animal)</span> <span class="w"> </span><span class="k">end</span> <span class="k">end</span> <span class="n">z</span><span class="w"> </span><span class="o">=</span><span class="w"> </span><span class="no">Zebra</span><span class="o">.</span><span class="n">new</span><span class="p">(</span><span class="mi">1</span><span class="p">,</span><span class="w"> </span><span class="mi">50</span><span class="p">)</span> <span class="n">z</span><span class="o">.</span><span class="n">describe</span><span class="w"> </span><span class="c1"># =&gt; I&#39;m a zebra&#160;! / I&#39;m 1 meter tall, I weigh 50 kilograms and I&#39;m black and white</span> <span class="n">z</span><span class="o">.</span><span class="n">eat</span><span class="w"> </span><span class="c1"># =&gt; I&#39;m eating&#160;!</span> </pre></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notes_et_références"><span id="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"></span>Notes et références</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Modifier la section : Notes et références" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;action=edit&amp;section=8" title="Modifier le code source de la section : Notes et références"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Notes">Notes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Modifier la section : Notes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;action=edit&amp;section=9" title="Modifier le code source de la section : Notes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small decimal" style=""><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a> </span><span class="reference-text">La principale différence étant que les structures de contrôle (if-then-else, while, etc.) ne sont pas des objets.</span> </li> </ol></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Références"><span id="R.C3.A9f.C3.A9rences"></span>Références</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Modifier la section : Références" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;action=edit&amp;section=10" title="Modifier le code source de la section : Références"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small decimal" style=""><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-wikidata-7a4307580647bcddb98e53177b3bdcc3177df1ca-1"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-wikidata-7a4307580647bcddb98e53177b3bdcc3177df1ca_1-0">a</a> et <a href="#cite_ref-wikidata-7a4307580647bcddb98e53177b3bdcc3177df1ca_1-1">b</a></sup> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ruby-lang.org/en/news/2025/02/14/ruby-3-4-2-released/"><cite style="font-style:normal;"><span class="lang-en" lang="en">Ruby 3.4.2 Released</span></cite></a>&#160;», <time class="nowrap" datetime="2025-02-14" data-sort-value="2025-02-14">14 février 2025</time> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2025-02-15" data-sort-value="2025-02-15">15 février 2025</time>)</small></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.digitalmars.com/d/1.0/">Intro – D Programming Language 1.0 – Digital Mars</a>.</span> </li> <li id="cite_note-wikidata-ee7af8d0e4d0fc98cf7edc7abc6cdb53c10b565e-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-wikidata-ee7af8d0e4d0fc98cf7edc7abc6cdb53c10b565e_3-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ruby-lang.org/ja/news/2013/06/30/we-retire-1-8-7/"><cite style="font-style:normal;">https://www.ruby-lang.org/ja/news/2013/06/30/we-retire-1-8-7/</cite></a>&#160;»</span></span> </li> <li id="cite_note-wikidata-76b8b08edbf42cecb0f0d32e32d6b28a4e94490a-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-wikidata-76b8b08edbf42cecb0f0d32e32d6b28a4e94490a_4-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ruby-lang.org/ja/news/2011/10/31/ruby-1-9-3-p0-is-released/"><cite style="font-style:normal;">https://www.ruby-lang.org/ja/news/2011/10/31/ruby-1-9-3-p0-is-released/</cite></a>&#160;»</span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.webstore.jsa.or.jp/webstore/Com/FlowControl.jsp?lang=en&amp;bunsyoId=JIS+X+3017%3A2011&amp;dantaiCd=JIS&amp;status=1&amp;pageNo=0">JIS X 3017:2011 - Programming languages - Ruby</a>.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iso.org/iso/home/store/catalogue_tc/catalogue_detail.htm?csnumber=59579">ISO/IEC 30170:2012 Information technology - Programming languages - Ruby</a>.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a> </span><span class="reference-text"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://hopl.murdoch.edu.au/showlanguage.prx?exp=2458&amp;language=Ruby">Ruby sur HOPL</a>, <span class="lang-en" lang="en"><i>the History of Programming Languages</i></span>.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ruby-lang.org/en/LICENSE.txt">Texte de la licence sur le site officiel</a>.</span> </li> <li id="cite_note-tryruby-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-tryruby_10-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://tryruby.hobix.com/"><span class="lang-en" lang="en"><i>Try Ruby!</i></span></a> sur hobix.com.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a> </span><span class="reference-text"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://blog.grayproductions.net/articles/the_ruby_vm_episode_i"><span class="lang-en" lang="en"><i>The Ruby VM: Episode <abbr class="abbr" title="1"><span class="romain" style="text-transform:uppercase">I</span></abbr></i></span></a>, interview de matz et de ko1 sur la machine virtuelle de Ruby.</span> </li> <li id="cite_note-ruby-implementations-shootout-12"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-ruby-implementations-shootout_12-0">a</a> et <a href="#cite_ref-ruby-implementations-shootout_12-1">b</a></sup> </span><span class="reference-text"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://antoniocangiano.com/2007/12/03/the-great-ruby-shootout"><span class="lang-en" lang="en"><i>The Great Ruby Shootout</i></span></a>, comparaison des performances des principaux interpréteurs Ruby.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://jruby.sourceforge.net/">Site officiel de JRuby</a></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a> </span><span class="reference-text"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://xruby.blogspot.com/2007/03/xruby-runs-most-benchmark-faster-than.html"><span class="lang-en" lang="en"><i>XRuby is faster than Ruby 1.8.5 in most benchmarks</i></span></a>.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a> </span><span class="reference-text"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://on-ruby.blogspot.com/2006/12/rubinius-interview.html">Rubinius Interview</a>.</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://cardinal2.rubyforge.org/">Site du projet Cardinal</a>.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a> </span><span class="reference-text"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sapphiresteel.com/Ruby-NET-Integrating-the-Gardens">Ruby.NET - Integrating the Gardens Point Compiler</a> par Huw Collingbourne.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a> </span><span class="reference-text"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.ironruby.net/">http://www.ironruby.net/</a>.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.macruby.org/"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Site officiel de MacRuby</a>.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="PragTob2017"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <span class="nom_auteur">PragTob</span>, «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://pragtob.wordpress.com/2017/01/24/benchmarking-a-go-ai-in-ruby-cruby-vs-rubinius-vs-jruby-vs-truffle-a-year-later/"><cite style="font-style:normal;" lang="en">Benchmarking a Go AI in Ruby: CRuby vs. Rubinius vs. JRuby vs. Truffle – a year later</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">Journeys of a not so young anymore Software Engineer</span>, <time class="nowrap" datetime="2017-01-24" data-sort-value="2017-01-24">24 janvier 2017</time> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2020-04-04" data-sort-value="2020-04-04">4 avril 2020</time>)</small></span></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://raa.ruby-lang.org/">Ruby Application Archive</a>.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rubygems.org/">Site officiel de Rubygems</a>.</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://rubygems.org/"><cite style="font-style:normal;">RubyGems.org | votre communauté d'hébergement des gems</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">rubygems.org</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2020-04-03" data-sort-value="2020-04-03">3 avril 2020</time>)</small></span></span> </li> </ol></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Annexes">Annexes</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Modifier la section : Annexes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;action=edit&amp;section=11" title="Modifier le code source de la section : Annexes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r194021218">.mw-parser-output .autres-projets>.titre{text-align:center;margin:0.2em 0}.mw-parser-output .autres-projets>ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li{list-style:none;margin:0.2em 0;text-indent:0;padding-left:24px;min-height:20px;text-align:left;display:block}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li>a{font-style:italic}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .autres-projets{float:none}}</style><div class="autres-projets boite-grise boite-a-droite noprint js-interprojets"> <p class="titre">Sur les autres projets Wikimedia&#160;:</p> <ul class="noarchive plainlinks"> <li class="commons"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/category:Ruby_programming_language?uselang=fr">Ruby</a>, sur <span class="project">Wikimedia Commons</span></li><li class="wikiversity"><a href="https://fr.wikiversity.org/wiki/Ruby" class="extiw" title="v:Ruby">Ruby</a>, <span class="nowrap">sur <span class="project">Wikiversity</span></span></li><li class="wikibooks"><a href="https://fr.wikibooks.org/wiki/Ruby" class="extiw" title="b:Ruby">Ruby</a>, <span class="nowrap">sur <span class="project">Wikibooks</span></span></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bibliographie">Bibliographie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Modifier la section : Bibliographie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;action=edit&amp;section=12" title="Modifier le code source de la section : Bibliographie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span class="ouvrage" id="Dave_ThomasAndrew_Hunt2000"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a href="/wiki/Dave_Thomas_(programmeur)" title="Dave Thomas (programmeur)"><span class="nom_auteur">Dave Thomas</span></a> et <a href="/w/index.php?title=Andrew_Hunt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Andrew Hunt (page inexistante)"><span class="nom_auteur">Andrew Hunt</span></a>, <cite class="italique" lang="en">Programming Ruby&#160;: The Pragmatic Programmer's Guide</cite>, <time>2000</time>, 564&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/0-201-71089-7" title="Spécial:Ouvrages de référence/0-201-71089-7"><span class="nowrap">0-201-71089-7</span></a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ruby-doc.org/docs/ProgrammingRuby/">lire en ligne</a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Programming+Ruby&amp;rft.stitle=The+Pragmatic+Programmer%27s+Guide&amp;rft.aulast=Dave+Thomas&amp;rft.au=Andrew+Hunt&amp;rft.date=2000&amp;rft.tpages=564&amp;rft.isbn=0-201-71089-7&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ARuby"></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Yukihiro_Matsumoto2002"><span class="nom_auteur">Yukihiro Matsumoto</span> (<abbr class="abbr" title="traduction">trad.</abbr>&#160;de l'anglais), <cite class="italique"><span class="lang-en" lang="en">Ruby in a Nutshell</span></cite>, Cambridge/Cologne/Paris etc., O'Reilly, <time>2002</time>, 242&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/2-84177-210-1" title="Spécial:Ouvrages de référence/2-84177-210-1"><span class="nowrap">2-84177-210-1</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Ruby+in+a+Nutshell&amp;rft.place=Cambridge%2FCologne%2FParis+etc.&amp;rft.pub=O%27Reilly&amp;rft.aulast=Yukihiro+Matsumoto&amp;rft.date=2002&amp;rft.tpages=242&amp;rft.isbn=2-84177-210-1&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ARuby"></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Thomas2004"><span class="ouvrage" id="Dave_Thomas2004"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a href="/wiki/Dave_Thomas_(programmeur)" title="Dave Thomas (programmeur)">Dave Thomas</a>, <a href="/w/index.php?title=Chad_Fowler&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chad Fowler (page inexistante)">Chad Fowler</a> et <a href="/wiki/Andy_Hunt" title="Andy Hunt">Andy Hunt</a>, <cite class="italique" lang="en">Programming Ruby&#160;: The Pragmatic Programmer's Guide</cite>, <time>2004</time> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/0-9745140-5-5" title="Spécial:Ouvrages de référence/0-9745140-5-5"><span class="nowrap">0-9745140-5-5</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Programming+Ruby&amp;rft.stitle=The+Pragmatic+Programmer%27s+Guide&amp;rft.aulast=Thomas&amp;rft.aufirst=Dave&amp;rft.date=2004&amp;rft.isbn=0-9745140-5-5&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ARuby"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Chris_Pine2006"><span class="nom_auteur">Chris Pine</span> (<abbr class="abbr" title="traduction">trad.</abbr>&#160;de l'anglais), <cite class="italique">Débuter en Programmation avec Ruby</cite>, Paris, CampusPress, <time>2006</time>, 165&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/2-7440-2078-8" title="Spécial:Ouvrages de référence/2-7440-2078-8"><span class="nowrap">2-7440-2078-8</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=D%C3%A9buter+en+Programmation+avec+Ruby&amp;rft.place=Paris&amp;rft.pub=CampusPress&amp;rft.aulast=Chris+Pine&amp;rft.date=2006&amp;rft.tpages=165&amp;rft.isbn=2-7440-2078-8&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ARuby"></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Lucas_CarlsonLeonard_Richardson2006"><span class="nom_auteur">Lucas Carlson</span> et <span class="nom_auteur">Leonard Richardson</span>, <cite class="italique">Ruby par l'exemple</cite>, <time>2006</time>, 867&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-84177-347-3" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-84177-347-3"><span class="nowrap">978-2-84177-347-3</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Ruby+par+l%27exemple&amp;rft.aulast=Lucas+Carlson&amp;rft.au=Leonard+Richardson&amp;rft.date=2006&amp;rft.tpages=867&amp;rft.isbn=978-2-84177-347-3&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ARuby"></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="2006"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a href="/w/index.php?title=Hal_Fulton&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hal Fulton (page inexistante)">Hal Fulton</a>, <cite class="italique" lang="en">The Ruby Way, Second Edition&#160;: Solutions and Techniques in Ruby Programming (2nd Edition)</cite>, <time>2006</time> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/0-672-32884-4" title="Spécial:Ouvrages de référence/0-672-32884-4"><span class="nowrap">0-672-32884-4</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Ruby+Way%2C+Second+Edition+%3A+Solutions+and+Techniques+in+Ruby+Programming+%282nd+Edition%29&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=0-672-32884-4&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ARuby"></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="2006"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a href="/w/index.php?title=Maik_Schmidt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Maik Schmidt (page inexistante)">Maik Schmidt</a>, <cite class="italique" lang="en">Enterprise Integration with Ruby&#160;: A Pragmatic Guide</cite>, <time>2006</time>, 346&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/0-9766940-6-9" title="Spécial:Ouvrages de référence/0-9766940-6-9"><span class="nowrap">0-9766940-6-9</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Enterprise+Integration+with+Ruby&amp;rft.stitle=A+Pragmatic+Guide&amp;rft.date=2006&amp;rft.tpages=346&amp;rft.isbn=0-9766940-6-9&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ARuby"></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="2007"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a href="/w/index.php?title=Brian_Marick&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Brian Marick (page inexistante)">Brian Marick</a>, <cite class="italique" lang="en">Everyday Scripting with Ruby&#160;: For Teams, Testers, and You</cite>, <time>2007</time>, 301&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-0-9776166-1-9" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-0-9776166-1-9"><span class="nowrap">978-0-9776166-1-9</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Everyday+Scripting+with+Ruby&amp;rft.stitle=For+Teams%2C+Testers%2C+and+You&amp;rft.date=2007&amp;rft.tpages=301&amp;rft.isbn=978-0-9776166-1-9&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ARuby"></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Peter_Cooper2007"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <span class="nom_auteur"><a href="/w/index.php?title=Peter_Cooper_(programmeur)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Peter Cooper (programmeur) (page inexistante)">Peter Cooper</a></span>, <cite class="italique" lang="en">Beginning Ruby&#160;: From Novice to Professional</cite>, <time>2007</time> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-1-59059-766-8" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-1-59059-766-8"><span class="nowrap">978-1-59059-766-8</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Beginning+Ruby&amp;rft.stitle=From+Novice+to+Professional&amp;rft.aulast=Peter+Cooper&amp;rft.date=2007&amp;rft.isbn=978-1-59059-766-8&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ARuby"></span></span></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Articles_connexes">Articles connexes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Modifier la section : Articles connexes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;action=edit&amp;section=13" title="Modifier le code source de la section : Articles connexes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Mruby&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mruby (page inexistante)">mruby</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/mruby" class="extiw" title="en:mruby"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;mruby&#160;»">(en)</span></a></li> <li><a href="/wiki/Ruby_MRI" title="Ruby MRI">Ruby MRI</a></li> <li><span class="lang-en" lang="en"><a href="/wiki/Ruby_on_Rails" title="Ruby on Rails">Ruby on Rails</a></span></li> <li><a href="/wiki/YARV" title="YARV">YARV</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Liens_externes">Liens externes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Modifier la section : Liens externes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ruby&amp;action=edit&amp;section=14" title="Modifier le code source de la section : Liens externes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="ouvrage" id="site_officiel" style="font-style: normal;"><span class="wd_p856"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ruby-lang.org/">Site officiel</a><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q161053?uselang=fr#P856" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span></cite></li> <li><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : français">(fr)</abbr> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.humancoders.com/t/ruby">Human Coders News - Ruby</a></li> <li><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : français">(fr)</abbr> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ruby-gnome2.sourceforge.jp/fr/">Ruby-GNOME2</a></li></ul> <div class="navbox-container" style="clear:both;"> <table class="navbox collapsible noprint autocollapse" style=""> <tbody><tr><th class="navbox-title" colspan="3" style=""><div style="float:left; width:6em; text-align:left"><div class="noprint plainlinks nowrap tnavbar" style="padding:0; font-size:xx-small; color:var(--color-emphasized, #000000);"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Palette_Ruby" title="Modèle:Palette Ruby"><abbr class="abbr" title="Voir ce modèle.">v</abbr></a>&#160;· <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mod%C3%A8le:Palette_Ruby&amp;action=edit"><abbr class="abbr" title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</abbr></a></div></div><div style="font-size:110%"><a class="mw-selflink selflink">Ruby</a></div></th> </tr> <tr> <td class="navbox-banner" style="" colspan="3"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Organisation_internationale_de_normalisation" title="Organisation internationale de normalisation">Organisation internationale de normalisation</a></li> <li><a href="/wiki/Yukihiro_Matsumoto" title="Yukihiro Matsumoto">Yukihiro Matsumoto</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Implémentations</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/IronRuby" title="IronRuby">IronRuby</a></li> <li><a href="/wiki/JRuby" title="JRuby">JRuby</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=MacRuby&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="MacRuby (page inexistante)">MacRuby</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/MacRuby" class="extiw" title="en:MacRuby"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;MacRuby&#160;»">(en)</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mruby&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mruby (page inexistante)">mruby</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/mruby" class="extiw" title="en:mruby"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;mruby&#160;»">(en)</span></a></li> <li><a href="/wiki/Ruby_MRI" title="Ruby MRI">Ruby MRI</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=RubyMotion&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="RubyMotion (page inexistante)">RubyMotion</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/RubyMotion" class="extiw" title="en:RubyMotion"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;RubyMotion&#160;»">(en)</span></a></li> <li><a href="/wiki/YARV" title="YARV">YARV</a></li></ul> </div></td> <td class="navbox-image" rowspan="3" style="vertical-align:middle;padding-left:7px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Ruby_logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Ruby_logo.svg/60px-Ruby_logo.svg.png" decoding="async" width="60" height="60" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Ruby_logo.svg/120px-Ruby_logo.svg.png 1.5x" data-file-width="198" data-file-height="198" /></a></span></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">IDE</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li>Aptana</li> <li><a href="/wiki/Eclipse_(projet)" title="Eclipse (projet)">Eclipse</a></li> <li><a href="/wiki/Microsoft_Visual_Studio" title="Microsoft Visual Studio">Microsoft Visual Studio</a></li> <li><a href="/wiki/NetBeans" title="NetBeans">NetBeans</a></li> <li><a href="/wiki/Xcode" title="Xcode">Xcode</a></li> <li><a href="/wiki/JetBrains" title="JetBrains">RubyMine</a></li> <li><a href="/wiki/IntelliJ_IDEA" title="IntelliJ IDEA">IntelliJ IDEA</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Frameworks</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/ERuby" title="ERuby">eRuby</a></li> <li><a href="/wiki/GNOME" title="GNOME">GNOME</a> (<a href="/w/index.php?title=Ruby-GNOME2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ruby-GNOME2 (page inexistante)">Ruby-GNOME2</a>&#160;<a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Ruby-GNOME2" class="extiw" title="tr:Ruby-GNOME2"><span class="indicateur-langue" title="Article en turc&#160;: «&#160;Ruby-GNOME2&#160;»">(tr)</span></a>)</li> <li><a href="/wiki/Plateforme_Java" title="Plateforme Java">Java</a> (<a href="/wiki/JRuby" title="JRuby">JRuby</a>)</li> <li><a href="/wiki/MacOS" title="MacOS">MacOS</a> et <a href="/wiki/IOS" title="IOS">iOS</a> (<a href="/w/index.php?title=MacRuby&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="MacRuby (page inexistante)">MacRuby</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/MacRuby" class="extiw" title="en:MacRuby"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;MacRuby&#160;»">(en)</span></a>, <a href="/w/index.php?title=RubyCocoa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="RubyCocoa (page inexistante)">RubyCocoa</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/RubyCocoa" class="extiw" title="en:RubyCocoa"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;RubyCocoa&#160;»">(en)</span></a>, <a href="/w/index.php?title=RubyMotion&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="RubyMotion (page inexistante)">RubyMotion</a>&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/RubyMotion" class="extiw" title="en:RubyMotion"><span class="indicateur-langue" title="Article en anglais&#160;: «&#160;RubyMotion&#160;»">(en)</span></a>)</li> <li><a href="/wiki/Microsoft_.NET" title="Microsoft .NET">Microsoft .NET</a> (<a href="/wiki/IronRuby" title="IronRuby">IronRuby</a>)</li> <li><a href="/wiki/Qt" title="Qt">Qt</a> (<a href="/wiki/QtRuby" title="QtRuby">QtRuby</a>)</li> <li><a href="/wiki/Ruby_on_Rails" title="Ruby on Rails">Ruby on Rails</a></li> <li><a href="/wiki/Sinatra_(logiciel)" title="Sinatra (logiciel)">Sinatra (logiciel)</a></li></ul> </div></td> </tr> </tbody></table> <table class="navbox collapsible noprint collapsed" style=""> <tbody><tr><th class="navbox-title" colspan="2" style=""><div style="float:left; width:6em; text-align:left"><div class="noprint plainlinks nowrap tnavbar" style="padding:0; font-size:xx-small; color:var(--color-emphasized, #000000);"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Palette_Langages_de_programmation" title="Modèle:Palette Langages de programmation"><abbr class="abbr" title="Voir ce modèle.">v</abbr></a>&#160;· <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mod%C3%A8le:Palette_Langages_de_programmation&amp;action=edit"><abbr class="abbr" title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</abbr></a></div></div><div style="font-size:110%"><a href="/wiki/Langage_de_programmation" title="Langage de programmation">Langages de programmation</a></div></th> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Programmation_concurrente" title="Programmation concurrente">Concurrents</a></th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Ada_(langage)" title="Ada (langage)">Ada</a></li> <li><a href="/wiki/Erlang_(langage)" title="Erlang (langage)">Erlang</a></li> <li><a href="/wiki/Go_(langage)" title="Go (langage)">Go</a></li> <li><a href="/wiki/Modula-2" title="Modula-2">Modula-2</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Programmation_d%C3%A9clarative" title="Programmation déclarative">Déclaratifs</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Clips_(langage)" title="Clips (langage)">Clips</a></li> <li><a href="/wiki/Prolog" title="Prolog">Prolog</a></li> <li><a href="/wiki/Mercury_(langage)" title="Mercury (langage)">Mercury</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Programmation_fonctionnelle" title="Programmation fonctionnelle">Fonctionnels</a></th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Clojure" title="Clojure">Clojure</a></li> <li><a href="/wiki/Common_Lisp" title="Common Lisp">Common Lisp</a></li> <li><a href="/wiki/Erlang_(langage)" title="Erlang (langage)">Erlang</a></li> <li><a href="/wiki/F_Sharp" title="F Sharp">F#</a></li> <li><a href="/wiki/Gallina" title="Gallina">Gallina</a></li> <li><a href="/wiki/Haskell" title="Haskell">Haskell</a></li> <li><a href="/wiki/Lisp" title="Lisp">Lisp</a></li> <li><a href="/wiki/ML_(langage)" title="ML (langage)">ML</a></li> <li><a href="/wiki/OCaml" title="OCaml">OCaml</a></li> <li><a href="/wiki/Opa_(logiciel)" title="Opa (logiciel)">Opa</a></li> <li><a href="/wiki/Scheme" title="Scheme">Scheme</a></li> <li><a href="/wiki/Standard_ML" title="Standard ML">Standard ML</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Programmation_imp%C3%A9rative" title="Programmation impérative">Impératifs</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Algol_(langage)" title="Algol (langage)">Algol</a></li> <li><a href="/wiki/APL_(langage)" title="APL (langage)">APL</a></li> <li><a href="/wiki/Assembleur" title="Assembleur">Assembleur</a></li> <li><a href="/wiki/Basic_(langage)" title="Basic (langage)">Basic</a></li> <li><a href="/wiki/BCPL" title="BCPL">BCPL</a></li> <li><a href="/wiki/C_(langage)" title="C (langage)">C</a></li> <li><a href="/wiki/Cobol" title="Cobol">Cobol</a></li> <li><a href="/wiki/DOPE_(langage)" title="DOPE (langage)">DOPE</a></li> <li><a href="/wiki/Forth_(langage)" title="Forth (langage)">Forth</a></li> <li><a href="/wiki/Fortran" title="Fortran">Fortran</a></li> <li><a href="/wiki/Julia_(langage)" title="Julia (langage)">Julia</a></li> <li><a href="/wiki/Limbo_(langage)" title="Limbo (langage)">Limbo</a></li> <li><a href="/wiki/Lua" title="Lua">Lua</a></li> <li><a href="/wiki/Modula-2" title="Modula-2">Modula-2</a></li> <li><a href="/wiki/MUMPS" title="MUMPS">MUMPS</a></li> <li><a href="/wiki/Natural" title="Natural">Natural</a></li> <li><a href="/wiki/Not_Quite_C" title="Not Quite C">NQC</a></li> <li><a href="/wiki/Not_eXactly_C" title="Not eXactly C">NXC</a></li> <li><a href="/wiki/Open_Programming_Language" title="Open Programming Language">OPL</a></li> <li><a href="/wiki/Pascal_(langage)" title="Pascal (langage)">Pascal</a></li> <li><a href="/wiki/Perl_(langage)" title="Perl (langage)">Perl</a></li> <li><a href="/wiki/PL/I" title="PL/I">PL/I</a></li> <li><a href="/wiki/G%C3%A9n%C3%A9rateur_automatique_de_programmes" title="Générateur automatique de programmes">RPG</a></li> <li><a href="/wiki/Windows_PowerShell" title="Windows PowerShell">PowerShell</a></li> <li><a href="/wiki/Rust_(langage)" title="Rust (langage)">Rust</a></li> <li><a href="/wiki/Tool_Command_Language" title="Tool Command Language">Tcl</a></li> <li><a href="/wiki/WLangage" title="WLangage">WLangage</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Programmation_orient%C3%A9e_objet" title="Programmation orientée objet">Orientés objet</a></th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/ActionScript" title="ActionScript">ActionScript</a></li> <li><a href="/wiki/AppleScript" title="AppleScript">AppleScript</a></li> <li><a href="/wiki/C%2B%2B" title="C++">C++</a></li> <li><a href="/wiki/C_Sharp" title="C Sharp">C#</a></li> <li><a href="/wiki/CoffeeScript" title="CoffeeScript">CoffeeScript</a></li> <li><a href="/wiki/D_(langage)" title="D (langage)">D</a></li> <li><a href="/wiki/Delphi_(langage)" title="Delphi (langage)">Delphi</a></li> <li><a href="/wiki/Eiffel_(langage)" title="Eiffel (langage)">Eiffel</a></li> <li><a href="/wiki/Groovy_(langage)" title="Groovy (langage)">Groovy</a></li> <li><a href="/wiki/Haxe" title="Haxe">Haxe</a></li> <li><a href="/wiki/Java_(langage)" title="Java (langage)">Java</a></li> <li><a href="/wiki/JavaScript" title="JavaScript">JavaScript</a></li> <li><a href="/wiki/Lisaac" title="Lisaac">Lisaac</a></li> <li><a href="/wiki/Logo_(langage)" title="Logo (langage)">Logo</a></li> <li><a href="/wiki/Objective-C" title="Objective-C">Objective-C</a></li> <li><a href="/wiki/PHP" title="PHP">PHP</a></li> <li><a href="/wiki/Python_(langage)" title="Python (langage)">Python</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Ruby</a></li> <li><a href="/wiki/Scala_(langage)" title="Scala (langage)">Scala</a></li> <li><a href="/wiki/Scratch_(langage)" title="Scratch (langage)">Scratch</a></li> <li><a href="/wiki/Simula" title="Simula">Simula</a></li> <li><a href="/wiki/Smalltalk" title="Smalltalk">Smalltalk</a></li> <li><a href="/wiki/Swift_(langage_d%27Apple)" title="Swift (langage d&#39;Apple)">Swift</a></li> <li><a href="/wiki/Kotlin_(langage)" title="Kotlin (langage)">Kotlin</a></li> <li><a href="/wiki/Visual_Basic" title="Visual Basic">Visual Basic</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <td class="navbox-banner" style="" colspan="2"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Liste_de_langages_de_programmation" title="Liste de langages de programmation">Liste de langages de programmation</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table> </div> <ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail"><li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Informatique" title="Portail de l’informatique"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Circle-icons-computer.svg/40px-Circle-icons-computer.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Circle-icons-computer.svg/60px-Circle-icons-computer.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Informatique" title="Portail:Informatique">Portail de l’informatique</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Logiciels_libres" title="Portail des logiciels libres"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Heckert_GNU_white.svg/40px-Heckert_GNU_white.svg.png" decoding="async" width="25" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Heckert_GNU_white.svg/60px-Heckert_GNU_white.svg.png 2x" data-file-width="535" data-file-height="523" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Logiciels_libres" title="Portail:Logiciels libres">Portail des logiciels libres</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Programmation_informatique" title="Portail de la programmation informatique"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Circle-icons-dev.svg/40px-Circle-icons-dev.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Circle-icons-dev.svg/60px-Circle-icons-dev.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Programmation_informatique" title="Portail:Programmation informatique">Portail de la programmation informatique</a></span> </span></li> </ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐5fc49f697b‐qw8l5 Cached time: 20250406180306 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.414 seconds Real time usage: 0.558 seconds Preprocessor visited node count: 3701/1000000 Post‐expand include size: 111320/2097152 bytes Template argument size: 23654/2097152 bytes Highest expansion depth: 16/100 Expensive parser function count: 13/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 21774/5000000 bytes Lua time usage: 0.206/10.000 seconds Lua memory usage: 8126140/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 454.972 1 -total 55.00% 250.226 17 Modèle:Wikidata 53.82% 244.887 1 Modèle:Infobox_Langage_de_programmation 30.80% 140.128 21 Modèle:Infobox/Ligne_mixte_optionnelle 16.13% 73.382 2 Modèle:Infobox/Image_optionnelle 7.14% 32.499 1 Modèle:Portail 6.70% 30.471 1 Modèle:Palette 6.40% 29.124 2 Modèle:Références 6.29% 28.615 1 Modèle:Voir_homonymes 6.08% 27.656 9 Modèle:Ouvrage --> <!-- Saved in parser cache with key frwiki:pcache:2631:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250406180306 and revision id 224093127. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://auth.wikimedia.org/loginwiki/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ce document provient de «&#160;<a dir="ltr" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ruby&amp;oldid=224093127">https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ruby&amp;oldid=224093127</a>&#160;».</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Accueil" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a> : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Langage_de_programmation" title="Catégorie:Langage de programmation">Langage de programmation</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Langage_orient%C3%A9_objet" title="Catégorie:Langage orienté objet">Langage orienté objet</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Langage_de_script" title="Catégorie:Langage de script">Langage de script</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Ruby" title="Catégorie:Ruby">Ruby</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Logiciel_libre_sous_licence_GPL" title="Catégorie:Logiciel libre sous licence GPL">Logiciel libre sous licence GPL</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Logiciel_pour_Windows" title="Catégorie:Logiciel pour Windows">Logiciel pour Windows</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Logiciel_pour_Unix" title="Catégorie:Logiciel pour Unix">Logiciel pour Unix</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Logiciel_pour_DOS" title="Catégorie:Logiciel pour DOS">Logiciel pour DOS</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Logiciel_pour_OS/2" title="Catégorie:Logiciel pour OS/2">Logiciel pour OS/2</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Produit_lanc%C3%A9_en_1995" title="Catégorie:Produit lancé en 1995">Produit lancé en 1995</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Logiciel_libre_sous_licence_Ruby" title="Catégorie:Logiciel libre sous licence Ruby">Logiciel libre sous licence Ruby</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Logiciel_libre_sous_licence_BSD" title="Catégorie:Logiciel libre sous licence BSD">Logiciel libre sous licence BSD</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Catégories cachées : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P571" title="Catégorie:Page utilisant P571">Page utilisant P571</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P348" title="Catégorie:Page utilisant P348">Page utilisant P348</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P277" title="Catégorie:Page utilisant P277">Page utilisant P277</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P275" title="Catégorie:Page utilisant P275">Page utilisant P275</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P856" title="Catégorie:Page utilisant P856">Page utilisant P856</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P1195" title="Catégorie:Page utilisant P1195">Page utilisant P1195</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_utilisant_une_Infobox" title="Catégorie:Article utilisant une Infobox">Article utilisant une Infobox</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Cat%C3%A9gorie_Commons_avec_lien_local_identique_sur_Wikidata" title="Catégorie:Catégorie Commons avec lien local identique sur Wikidata">Catégorie Commons avec lien local identique sur Wikidata</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_contenant_un_appel_%C3%A0_traduction_en_anglais" title="Catégorie:Article contenant un appel à traduction en anglais">Article contenant un appel à traduction en anglais</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_contenant_un_appel_%C3%A0_traduction_en_turc" title="Catégorie:Article contenant un appel à traduction en turc">Article contenant un appel à traduction en turc</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Informatique/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Informatique/Articles liés">Portail:Informatique/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Technologies/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Technologies/Articles liés">Portail:Technologies/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Logiciels_libres/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Logiciels libres/Articles liés">Portail:Logiciels libres/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Logiciel/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Logiciel/Articles liés">Portail:Logiciel/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Programmation_informatique/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Programmation informatique/Articles liés">Portail:Programmation informatique/Articles liés</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> La dernière modification de cette page a été faite le 21 mars 2025 à 14:33.</li> <li id="footer-info-copyright"><span style="white-space: normal"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Citation_et_r%C3%A9utilisation_du_contenu_de_Wikip%C3%A9dia" title="Wikipédia:Citation et réutilisation du contenu de Wikipédia">Droit d'auteur</a>&#160;: les textes sont disponibles sous <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr">licence Creative Commons attribution, partage dans les mêmes conditions</a>&#160;; d’autres conditions peuvent s’appliquer. Voyez les <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/fr">conditions d’utilisation</a> pour plus de détails, ainsi que les <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Cr%C3%A9dits_graphiques" title="Wikipédia:Crédits graphiques">crédits graphiques</a>. En cas de réutilisation des textes de cette page, voyez <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Citer/Ruby" title="Spécial:Citer/Ruby">comment citer les auteurs et mentionner la licence</a>.<br /> Wikipedia® est une marque déposée de la <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a href="/wiki/501c" title="501c">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/fr">Politique de confidentialité</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:%C3%80_propos_de_Wikip%C3%A9dia">À propos de Wikipédia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Avertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux">Avertissements</a></li> <li id="footer-places-contact"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Wikipédia:Contact">Contact</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code de conduite</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Développeurs</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fr.wikipedia.org">Statistiques</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Déclaration sur les témoins (cookies)</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Ruby&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Version mobile</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span lang="en">Ruby</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>74 langues</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Ajouter un sujet</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6f7c94ff49-zcbj8","wgBackendResponseTime":152,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.414","walltime":"0.558","ppvisitednodes":{"value":3701,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":111320,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":23654,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":13,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":21774,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 454.972 1 -total"," 55.00% 250.226 17 Modèle:Wikidata"," 53.82% 244.887 1 Modèle:Infobox_Langage_de_programmation"," 30.80% 140.128 21 Modèle:Infobox/Ligne_mixte_optionnelle"," 16.13% 73.382 2 Modèle:Infobox/Image_optionnelle"," 7.14% 32.499 1 Modèle:Portail"," 6.70% 30.471 1 Modèle:Palette"," 6.40% 29.124 2 Modèle:Références"," 6.29% 28.615 1 Modèle:Voir_homonymes"," 6.08% 27.656 9 Modèle:Ouvrage"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.206","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":8126140,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5fc49f697b-qw8l5","timestamp":"20250406180306","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Ruby","url":"https:\/\/fr.wikipedia.org\/wiki\/Ruby","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q161053","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q161053","author":{"@type":"Organization","name":"Contributeurs aux projets Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Fondation Wikimedia, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2002-08-09T05:09:18Z","dateModified":"2025-03-21T12:33:53Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/7\/73\/Ruby_logo.svg","headline":"langage de programmation libre"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10