CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="tr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Demokrasi - Vikipedi</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )trwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Ocak","Şubat","Mart","Nisan","Mayıs","Haziran","Temmuz","Ağustos","Eylül","Ekim","Kasım","Aralık"],"wgRequestId":"e16eab1c-bb3d-4014-a983-59ea660e6e74","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Demokrasi","wgTitle":"Demokrasi","wgCurRevisionId":34164180,"wgRevisionId":34164180,"wgArticleId":7733,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Phonos kullanan sayfalar","Kaynak gösterme hatası bulunan maddeler","Yinelenen şablon değişkenleri kullanan sayfalar","Webarşiv şablonu wayback bağlantıları","Hiçbir veri sırasıyla bilgi kutusu şablonlarını kullanan maddeler","BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","HDS tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri", "LNB tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","NARA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","ISBN sihirli bağlantısını kullanan sayfalar","Demokrasi","Yunan Klasik Dönemi","Yunan icatları","Seçimler","Batı kültürü","Demokrasi türleri"],"wgPageViewLanguage":"tr","wgPageContentLanguage":"tr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Demokrasi","wgRelevantArticleId":7733,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":2}}},"wgStableRevisionId":34164180,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"tr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"tr"}, "wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":200000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q7174","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.phonos.styles":"ready","ext.phonos.icons":"ready", "skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.phonos.init","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.extra-toolbar-buttons","ext.gadget.HizliBilgi","ext.gadget.OpenStreetMap","ext.gadget.switcher","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader", "ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=tr&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.phonos.icons%2Cstyles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=tr&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=tr&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/73/Mandela_voting_in_1994.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1784"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/73/Mandela_voting_in_1994.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1190"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="952"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Demokrasi - Vikipedi"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//tr.m.wikipedia.org/wiki/Demokrasi"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Değiştir" href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipedi (tr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//tr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Demokrasi"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.tr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipedi Atom beslemesi" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:SonDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Demokrasi rootpage-Demokrasi skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">İçeriğe atla</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ana menü" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Ana menü </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ana menü</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">gizle</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Gezinti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Anasayfa" title="Anasayfayı ziyaret et [z]" accesskey="z">Anasayfa</a></li><li id="n-Hakkımızda" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Hakk%C4%B1nda">Hakkımızda</a></li><li id="n-İçindekiler" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:G%C3%B6z_at">İçindekiler</a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Rastgele" title="Rastgele bir sayfaya gidin [x]" accesskey="x">Rastgele madde</a></li><li id="n-Seçkin-içerik" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Se%C3%A7kin_i%C3%A7erik">Seçkin içerik</a></li><li id="n-Yakınımdakiler" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Yak%C4%B1n%C4%B1mdakiler">Yakınımdakiler</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Katılım" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Katılım" > <div class="vector-menu-heading"> Katılım </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-sandbox" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Deneme_tahtas%C4%B1">Deneme tahtası</a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:K%C3%B6y_%C3%A7e%C5%9Fmesi" title="Güncel olaylarla ilgili son bilgiler">Köy çeşmesi</a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:SonDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler" title="Vikide yapılmış son değişikliklerin listesi [r]" accesskey="r">Son değişiklikler</a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Y%C3%BCkle">Dosya yükle</a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Topluluk_portali" title="Proje hakkında, neler yapabilirsiniz, ne nerededir">Topluluk portali</a></li><li id="n-shop-text" class="mw-list-item"><a href="//shop.wikimedia.org">Wikimedia dükkânı</a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:%C4%B0%C3%A7indekiler" title="Yardım almak için">Yardım</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Anasayfa" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Vikipedi" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-tr.svg" style="width: 6.6875em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Özgür Ansiklopedi" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-tr.svg" width="104" height="13" style="width: 6.5em; height: 0.8125em;"> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C3%96zel:Ara" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Vikipedi içinde ara [f]" accesskey="f"> Ara </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Vikipedi üzerinde ara" aria-label="Vikipedi üzerinde ara" autocapitalize="sentences" title="Vikipedi içinde ara [f]" accesskey="f" id="searchInput" > </div> <input type="hidden" name="title" value="Özel:Ara"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Ara</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Kişisel araçlar"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Görünüm"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Sayfanın yazı tipi boyutunun, genişliğinin ve renginin görünümünü değiştirin" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Görünüm" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Görünüm </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_tr.wikipedia.org&uselang=tr" class="">Bağış yapın</a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:HesapOlu%C5%9Ftur&returnto=Demokrasi" title="Bir hesap oluşturup oturum açmanız tavsiye edilmektedir ancak bu zorunlu değildir" class="">Hesap oluştur</a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kullan%C4%B1c%C4%B1OturumuA%C3%A7ma&returnto=Demokrasi" title="Oturum açmanız tavsiye edilmektedir; ancak bu zorunlu değildir [o]" accesskey="o" class="">Oturum aç</a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Daha fazla seçenek" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Kişisel araçlar" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Kişisel araçlar </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Kullanıcı menüsü" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_tr.wikipedia.org&uselang=tr">Bağış yapın</a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:HesapOlu%C5%9Ftur&returnto=Demokrasi" title="Bir hesap oluşturup oturum açmanız tavsiye edilmektedir ancak bu zorunlu değildir"> Hesap oluştur</a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kullan%C4%B1c%C4%B1OturumuA%C3%A7ma&returnto=Demokrasi" title="Oturum açmanız tavsiye edilmektedir; ancak bu zorunlu değildir [o]" accesskey="o"> Oturum aç</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Çıkış yapmış editörler için sayfalar <a href="/wiki/Yard%C4%B1m:Giri%C5%9F" aria-label="Değişiklik yapma hakkında daha fazla bilgi edinin">daha fazla bilgi</a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Katk%C4%B1lar%C4%B1m" title="Bu IP adresinden yapılmış değişiklikler listesi [y]" accesskey="y">Katkılar</a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:MesajSayfam" title="Bu IP adresindeki düzenlemeler hakkında tartışma [n]" accesskey="n">Mesaj</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="İçindekiler" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">İçindekiler</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">gizle</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Giriş</div> </a> </li> <li id="toc-Tanımı" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tanımı"> <div class="vector-toc-text"> 1 Tanımı </div> </a> <button aria-controls="toc-Tanımı-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Tanımı alt bölümünü aç/kapa </button> <ul id="toc-Tanımı-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Toplum" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Toplum"> <div class="vector-toc-text"> 1.1 Toplum </div> </a> <ul id="toc-Toplum-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Özellikleri" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Özellikleri"> <div class="vector-toc-text"> 2 Özellikleri </div> </a> <ul id="toc-Özellikleri-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tarihçe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tarihçe"> <div class="vector-toc-text"> 3 Tarihçe </div> </a> <button aria-controls="toc-Tarihçe-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Tarihçe alt bölümünü aç/kapa </button> <ul id="toc-Tarihçe-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Antik_dönem" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Antik_dönem"> <div class="vector-toc-text"> 3.1 Antik dönem </div> </a> <ul id="toc-Antik_dönem-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Orta_çağ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Orta_çağ"> <div class="vector-toc-text"> 3.2 Orta çağ </div> </a> <ul id="toc-Orta_çağ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Erken_modern_dönem" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Erken_modern_dönem"> <div class="vector-toc-text"> 3.3 Erken modern dönem </div> </a> <ul id="toc-Erken_modern_dönem-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-18._ve_19._yüzyıllar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#18._ve_19._yüzyıllar"> <div class="vector-toc-text"> 3.4 18. ve 19. yüzyıllar </div> </a> <ul id="toc-18._ve_19._yüzyıllar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-20._ve_21._yüzyıllar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#20._ve_21._yüzyıllar"> <div class="vector-toc-text"> 3.5 20. ve 21. yüzyıllar </div> </a> <ul id="toc-20._ve_21._yüzyıllar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Teori" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Teori"> <div class="vector-toc-text"> 4 Teori </div> </a> <button aria-controls="toc-Teori-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Teori alt bölümünü aç/kapa </button> <ul id="toc-Teori-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-İlk_teoriler" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#İlk_teoriler"> <div class="vector-toc-text"> 4.1 İlk teoriler </div> </a> <ul id="toc-İlk_teoriler-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Günümüzdeki_teoriler" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Günümüzdeki_teoriler"> <div class="vector-toc-text"> 4.2 Günümüzdeki teoriler </div> </a> <ul id="toc-Günümüzdeki_teoriler-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Çoğulcu_demokrasi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Çoğulcu_demokrasi"> <div class="vector-toc-text"> 4.2.1 Çoğulcu demokrasi </div> </a> <ul id="toc-Çoğulcu_demokrasi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Müzakereci_demokrasi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Müzakereci_demokrasi"> <div class="vector-toc-text"> 4.2.2 Müzakereci demokrasi </div> </a> <ul id="toc-Müzakereci_demokrasi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Radikal_demokrasi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Radikal_demokrasi"> <div class="vector-toc-text"> 4.2.3 Radikal demokrasi </div> </a> <ul id="toc-Radikal_demokrasi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Demokratik_geçiş_dönemleri" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Demokratik_geçiş_dönemleri"> <div class="vector-toc-text"> 5 Demokratik geçiş dönemleri </div> </a> <button aria-controls="toc-Demokratik_geçiş_dönemleri-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Demokratik geçiş dönemleri alt bölümünü aç/kapa </button> <ul id="toc-Demokratik_geçiş_dönemleri-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Otriterleşme_dönemleri" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Otriterleşme_dönemleri"> <div class="vector-toc-text"> 5.1 Otriterleşme dönemleri </div> </a> <ul id="toc-Otriterleşme_dönemleri-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Demokratikleşme_dönemleri" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Demokratikleşme_dönemleri"> <div class="vector-toc-text"> 5.2 Demokratikleşme dönemleri </div> </a> <ul id="toc-Demokratikleşme_dönemleri-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Demokratlık_ve_demokrasi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Demokratlık_ve_demokrasi"> <div class="vector-toc-text"> 6 Demokratlık ve demokrasi </div> </a> <button aria-controls="toc-Demokratlık_ve_demokrasi-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Demokratlık ve demokrasi alt bölümünü aç/kapa </button> <ul id="toc-Demokratlık_ve_demokrasi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Meşruiyet_kaynağı" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Meşruiyet_kaynağı"> <div class="vector-toc-text"> 6.1 Meşruiyet kaynağı </div> </a> <ul id="toc-Meşruiyet_kaynağı-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Karar_verme_mekanizmaları" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Karar_verme_mekanizmaları"> <div class="vector-toc-text"> 6.2 Karar verme mekanizmaları </div> </a> <ul id="toc-Karar_verme_mekanizmaları-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ekonomik_başarı" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ekonomik_başarı"> <div class="vector-toc-text"> 6.3 Ekonomik başarı </div> </a> <ul id="toc-Ekonomik_başarı-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Demokrasi_seviyesinin_ölçülmesi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Demokrasi_seviyesinin_ölçülmesi"> <div class="vector-toc-text"> 7 Demokrasi seviyesinin ölçülmesi </div> </a> <button aria-controls="toc-Demokrasi_seviyesinin_ölçülmesi-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Demokrasi seviyesinin ölçülmesi alt bölümünü aç/kapa </button> <ul id="toc-Demokrasi_seviyesinin_ölçülmesi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Demokrasi_Endeksleri" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Demokrasi_Endeksleri"> <div class="vector-toc-text"> 7.1 Demokrasi Endeksleri </div> </a> <ul id="toc-Demokrasi_Endeksleri-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Demokrasiyi_ölçmenin_zorlukları" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Demokrasiyi_ölçmenin_zorlukları"> <div class="vector-toc-text"> 7.1.1 Demokrasiyi ölçmenin zorlukları </div> </a> <ul id="toc-Demokrasiyi_ölçmenin_zorlukları-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Hükûmet_biçimlerine_göre_demokrasi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Hükûmet_biçimlerine_göre_demokrasi"> <div class="vector-toc-text"> 8 Hükûmet biçimlerine göre demokrasi </div> </a> <button aria-controls="toc-Hükûmet_biçimlerine_göre_demokrasi-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Hükûmet biçimlerine göre demokrasi alt bölümünü aç/kapa </button> <ul id="toc-Hükûmet_biçimlerine_göre_demokrasi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Basit_formlar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Basit_formlar"> <div class="vector-toc-text"> 8.1 Basit formlar </div> </a> <ul id="toc-Basit_formlar-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Doğrudan_demokrasi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Doğrudan_demokrasi"> <div class="vector-toc-text"> 8.1.1 Doğrudan demokrasi </div> </a> <ul id="toc-Doğrudan_demokrasi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Çokluk_sistemi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Çokluk_sistemi"> <div class="vector-toc-text"> 8.1.1.1 Çokluk sistemi </div> </a> <ul id="toc-Çokluk_sistemi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Temsilî_demokrasi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Temsilî_demokrasi"> <div class="vector-toc-text"> 8.1.2 Temsilî demokrasi </div> </a> <ul id="toc-Temsilî_demokrasi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Parlamenter_demokrasi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Parlamenter_demokrasi"> <div class="vector-toc-text"> 8.1.2.1 Parlamenter demokrasi </div> </a> <ul id="toc-Parlamenter_demokrasi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Başkanlık_demokrasisi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Başkanlık_demokrasisi"> <div class="vector-toc-text"> 8.1.2.2 Başkanlık demokrasisi </div> </a> <ul id="toc-Başkanlık_demokrasisi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Hibrit_demokrasi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Hibrit_demokrasi"> <div class="vector-toc-text"> 8.1.3 Hibrit demokrasi </div> </a> <ul id="toc-Hibrit_demokrasi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Demokrasi_modelleri" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Demokrasi_modelleri"> <div class="vector-toc-text"> 8.2 Demokrasi modelleri </div> </a> <ul id="toc-Demokrasi_modelleri-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Anayasal_monarşi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Anayasal_monarşi"> <div class="vector-toc-text"> 8.2.1 Anayasal monarşi </div> </a> <ul id="toc-Anayasal_monarşi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Klasik_Demokrasi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Klasik_Demokrasi"> <div class="vector-toc-text"> 8.2.2 Klasik Demokrasi </div> </a> <ul id="toc-Klasik_Demokrasi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Koruyucu_demokrasi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Koruyucu_demokrasi"> <div class="vector-toc-text"> 8.2.3 Koruyucu demokrasi </div> </a> <ul id="toc-Koruyucu_demokrasi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kalkınmacı_demokrasi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Kalkınmacı_demokrasi"> <div class="vector-toc-text"> 8.2.4 Kalkınmacı demokrasi </div> </a> <ul id="toc-Kalkınmacı_demokrasi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liberal_demokrasi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Liberal_demokrasi"> <div class="vector-toc-text"> 8.2.5 Liberal demokrasi </div> </a> <ul id="toc-Liberal_demokrasi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sosyal_demokrasi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Sosyal_demokrasi"> <div class="vector-toc-text"> 8.2.6 Sosyal demokrasi </div> </a> <ul id="toc-Sosyal_demokrasi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Demokrasi_ve_kavramlar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Demokrasi_ve_kavramlar"> <div class="vector-toc-text"> 9 Demokrasi ve kavramlar </div> </a> <button aria-controls="toc-Demokrasi_ve_kavramlar-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Demokrasi ve kavramlar alt bölümünü aç/kapa </button> <ul id="toc-Demokrasi_ve_kavramlar-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Demokrasi_ve_cumhuriyet" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Demokrasi_ve_cumhuriyet"> <div class="vector-toc-text"> 9.1 Demokrasi ve cumhuriyet </div> </a> <ul id="toc-Demokrasi_ve_cumhuriyet-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Demokrasi_ve_sekülerizm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Demokrasi_ve_sekülerizm"> <div class="vector-toc-text"> 9.2 Demokrasi ve sekülerizm </div> </a> <ul id="toc-Demokrasi_ve_sekülerizm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kuvvetler_ayrılığı" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kuvvetler_ayrılığı"> <div class="vector-toc-text"> 9.3 Kuvvetler ayrılığı </div> </a> <ul id="toc-Kuvvetler_ayrılığı-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Demokrasinin_araçları" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Demokrasinin_araçları"> <div class="vector-toc-text"> 10 Demokrasinin araçları </div> </a> <button aria-controls="toc-Demokrasinin_araçları-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Demokrasinin araçları alt bölümünü aç/kapa </button> <ul id="toc-Demokrasinin_araçları-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Parlamento" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Parlamento"> <div class="vector-toc-text"> 10.1 Parlamento </div> </a> <ul id="toc-Parlamento-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Siyasi_partiler" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Siyasi_partiler"> <div class="vector-toc-text"> 10.2 Siyasi partiler </div> </a> <ul id="toc-Siyasi_partiler-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Anayasa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Anayasa"> <div class="vector-toc-text"> 10.3 Anayasa </div> </a> <ul id="toc-Anayasa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sivil_toplum_örgütleri" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sivil_toplum_örgütleri"> <div class="vector-toc-text"> 10.4 Sivil toplum örgütleri </div> </a> <ul id="toc-Sivil_toplum_örgütleri-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kolluk_kuvvetleri" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kolluk_kuvvetleri"> <div class="vector-toc-text"> 10.5 Kolluk kuvvetleri </div> </a> <ul id="toc-Kolluk_kuvvetleri-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Demokrasinin_temel_gereksinimleri" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Demokrasinin_temel_gereksinimleri"> <div class="vector-toc-text"> 11 Demokrasinin temel gereksinimleri </div> </a> <button aria-controls="toc-Demokrasinin_temel_gereksinimleri-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Demokrasinin temel gereksinimleri alt bölümünü aç/kapa </button> <ul id="toc-Demokrasinin_temel_gereksinimleri-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-İktidarın_seçim_yoluyla_değiştirilebilir_olması" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#İktidarın_seçim_yoluyla_değiştirilebilir_olması"> <div class="vector-toc-text"> 11.1 İktidarın seçim yoluyla değiştirilebilir olması </div> </a> <ul id="toc-İktidarın_seçim_yoluyla_değiştirilebilir_olması-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-"Bir_yargıç_olarak_halk"" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#"Bir_yargıç_olarak_halk""> <div class="vector-toc-text"> 11.1.1 "Bir yargıç olarak halk" </div> </a> <ul id="toc-"Bir_yargıç_olarak_halk"-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Güçler_ayrılığı" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Güçler_ayrılığı"> <div class="vector-toc-text"> 11.2 Güçler ayrılığı </div> </a> <ul id="toc-Güçler_ayrılığı-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Katılımcılık" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Katılımcılık"> <div class="vector-toc-text"> 11.3 Katılımcılık </div> </a> <ul id="toc-Katılımcılık-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Çok_partili_siyasal_yaşam" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Çok_partili_siyasal_yaşam"> <div class="vector-toc-text"> 11.4 Çok partili siyasal yaşam </div> </a> <ul id="toc-Çok_partili_siyasal_yaşam-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hukukun_üstünlüğü" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hukukun_üstünlüğü"> <div class="vector-toc-text"> 11.5 Hukukun üstünlüğü </div> </a> <ul id="toc-Hukukun_üstünlüğü-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Muhalefetin_varlığı" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Muhalefetin_varlığı"> <div class="vector-toc-text"> 11.6 Muhalefetin varlığı </div> </a> <ul id="toc-Muhalefetin_varlığı-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Çoğunluk_ilkesi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Çoğunluk_ilkesi"> <div class="vector-toc-text"> 11.7 Çoğunluk ilkesi </div> </a> <ul id="toc-Çoğunluk_ilkesi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Temel_hak_ve_özgürlüklerin_güvencesi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Temel_hak_ve_özgürlüklerin_güvencesi"> <div class="vector-toc-text"> 11.8 Temel hak ve özgürlüklerin güvencesi </div> </a> <ul id="toc-Temel_hak_ve_özgürlüklerin_güvencesi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kurumların_kurulması" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kurumların_kurulması"> <div class="vector-toc-text"> 11.9 Kurumların kurulması </div> </a> <ul id="toc-Kurumların_kurulması-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ostraksizm_yöntemi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Ostraksizm_yöntemi"> <div class="vector-toc-text"> 11.9.1 Ostraksizm yöntemi </div> </a> <ul id="toc-Ostraksizm_yöntemi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Demokraside_hakların_gelişimi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Demokraside_hakların_gelişimi"> <div class="vector-toc-text"> 12 Demokraside hakların gelişimi </div> </a> <button aria-controls="toc-Demokraside_hakların_gelişimi-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Demokraside hakların gelişimi alt bölümünü aç/kapa </button> <ul id="toc-Demokraside_hakların_gelişimi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-İnsan_hakları" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#İnsan_hakları"> <div class="vector-toc-text"> 12.1 İnsan hakları </div> </a> <ul id="toc-İnsan_hakları-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kadınlar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kadınlar"> <div class="vector-toc-text"> 12.2 Kadınlar </div> </a> <ul id="toc-Kadınlar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Azınlıklar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Azınlıklar"> <div class="vector-toc-text"> 12.3 Azınlıklar </div> </a> <ul id="toc-Azınlıklar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Uygulamada_farklı_görüşler_ve_eleştiriler" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Uygulamada_farklı_görüşler_ve_eleştiriler"> <div class="vector-toc-text"> 13 Uygulamada farklı görüşler ve eleştiriler </div> </a> <button aria-controls="toc-Uygulamada_farklı_görüşler_ve_eleştiriler-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Uygulamada farklı görüşler ve eleştiriler alt bölümünü aç/kapa </button> <ul id="toc-Uygulamada_farklı_görüşler_ve_eleştiriler-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Çoğulculuk_görüşü_(Plüralist)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Çoğulculuk_görüşü_(Plüralist)"> <div class="vector-toc-text"> 13.1 Çoğulculuk görüşü (Plüralist) </div> </a> <ul id="toc-Çoğulculuk_görüşü_(Plüralist)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Seçkinci_görüş_(Elitizm)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Seçkinci_görüş_(Elitizm)"> <div class="vector-toc-text"> 13.2 Seçkinci görüş (Elitizm) </div> </a> <ul id="toc-Seçkinci_görüş_(Elitizm)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Marksist_görüş" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Marksist_görüş"> <div class="vector-toc-text"> 13.3 Marksist görüş </div> </a> <ul id="toc-Marksist_görüş-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Korporatist_görüş" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Korporatist_görüş"> <div class="vector-toc-text"> 13.4 Korporatist görüş </div> </a> <ul id="toc-Korporatist_görüş-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Uluslararası_ilişkilerde_demokrasi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Uluslararası_ilişkilerde_demokrasi"> <div class="vector-toc-text"> 14 Uluslararası ilişkilerde demokrasi </div> </a> <ul id="toc-Uluslararası_ilişkilerde_demokrasi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ayrıca_bakınız" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ayrıca_bakınız"> <div class="vector-toc-text"> 15 Ayrıca bakınız </div> </a> <ul id="toc-Ayrıca_bakınız-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Alıntılar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Alıntılar"> <div class="vector-toc-text"> 16 Alıntılar </div> </a> <ul id="toc-Alıntılar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kaynakça" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kaynakça"> <div class="vector-toc-text"> 17 Kaynakça </div> </a> <ul id="toc-Kaynakça-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Dış_bağlantılar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Dış_bağlantılar"> <div class="vector-toc-text"> 18 Dış bağlantılar </div> </a> <ul id="toc-Dış_bağlantılar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="İçindekiler" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="İçindekiler tablosunu değiştir" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > İçindekiler tablosunu değiştir </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">Demokrasi</h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Başka bir dildeki sayfaya gidin. 197 dilde mevcut" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-197" aria-hidden="true" > 197 dil </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Demokrasie" title="Demokrasie - Afrikaanca" lang="af" hreflang="af" data-title="Demokrasie" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaanca" class="interlanguage-link-target">Afrikaans</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Demokratie" title="Demokratie - İsviçre Almancası" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Demokratie" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="İsviçre Almancası" class="interlanguage-link-target">Alemannisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B4%E1%88%9E%E1%8A%AD%E1%88%AB%E1%88%B2" title="ዴሞክራሲ - Amharca" lang="am" hreflang="am" data-title="ዴሞክራሲ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="Amharca" class="interlanguage-link-target">አማርኛ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Democracia" title="Democracia - Aragonca" lang="an" hreflang="an" data-title="Democracia" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Aragonca" class="interlanguage-link-target">Aragonés</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%A4%E0%A4%82%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="प्रजातंत्र - Angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="प्रजातंत्र" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="Angika" class="interlanguage-link-target">अंगिका</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%85%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%A9" title="ديمقراطية - Arapça" lang="ar" hreflang="ar" data-title="ديمقراطية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arapça" class="interlanguage-link-target">العربية</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%A9" title="ديموقراطية - Fas Arapçası" lang="ary" hreflang="ary" data-title="ديموقراطية" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Fas Arapçası" class="interlanguage-link-target">الدارجة</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D9%87" title="ديموقراطيه - Mısır Arapçası" lang="arz" hreflang="arz" data-title="ديموقراطيه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Mısır Arapçası" class="interlanguage-link-target">مصرى</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%97%E0%A6%A3%E0%A6%A4%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A7%B0" title="গণতন্ত্ৰ - Assamca" lang="as" hreflang="as" data-title="গণতন্ত্ৰ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="Assamca" class="interlanguage-link-target">অসমীয়া</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Democracia" title="Democracia - Asturyasça" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Democracia" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Asturyasça" class="interlanguage-link-target">Asturianu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Демократия - Avar dili" lang="av" hreflang="av" data-title="Демократия" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="Avar dili" class="interlanguage-link-target">Авар</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Demokratiya" title="Demokratiya - Azerbaycan dili" lang="az" hreflang="az" data-title="Demokratiya" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbaycan dili" class="interlanguage-link-target">Azərbaycanca</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دموکراسی - South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="دموکراسی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target">تۆرکجه</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Демократия - Başkırtça" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Демократия" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Başkırtça" class="interlanguage-link-target">Башҡортса</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Demokratie" title="Demokratie - Bavyera dili" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Demokratie" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavyera dili" class="interlanguage-link-target">Boarisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Demuokrat%C4%97j%C4%97" title="Demuokratėjė - Samogitçe" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Demuokratėjė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitçe" class="interlanguage-link-target">Žemaitėška</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Demokrasya" title="Demokrasya - Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Demokrasya" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target">Bikol Central</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%8F" title="Дэмакратыя - Belarusça" lang="be" hreflang="be" data-title="Дэмакратыя" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarusça" class="interlanguage-link-target">Беларуская</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%8D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%8F" title="Дэмакратыя - Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Дэмакратыя" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target">Беларуская (тарашкевіца)</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Демокрация - Bulgarca" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Демокрация" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgarca" class="interlanguage-link-target">Български</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%8B%E0%A4%95%E0%A4%A4%E0%A4%82%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="लोकतंत्र - Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="लोकतंत्र" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target">भोजपुरी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%92%E1%80%AE%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%80%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%AE" title="ဒီမိုကရေသီ - Pa'O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="ဒီမိုကရေသီ" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa'O" class="interlanguage-link-target">ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%97%E0%A6%A3%E0%A6%A4%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%B0" title="গণতন্ত্র - Bengalce" lang="bn" hreflang="bn" data-title="গণতন্ত্র" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Bengalce" class="interlanguage-link-target">বাংলা</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%97%E0%A6%A3%E0%A6%A4%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%B0" title="গণতন্ত্র - Bishnupriya" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="গণতন্ত্র" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="Bishnupriya" class="interlanguage-link-target">বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Demokratelezh" title="Demokratelezh - Bretonca" lang="br" hreflang="br" data-title="Demokratelezh" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Bretonca" class="interlanguage-link-target">Brezhoneg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Demokratija" title="Demokratija - Boşnakça" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Demokratija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Boşnakça" class="interlanguage-link-target">Bosanski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Demokrasi" title="Demokrasi - Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Demokrasi" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target">Batak Mandailing</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B4%D1%88%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BB" title="Арадшалал - Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Арадшалал" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target">Буряад</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Democr%C3%A0cia" title="Democràcia - Katalanca" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Democràcia" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Katalanca" class="interlanguage-link-target">Català</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/M%C3%ACng-ci%C5%8D" title="Mìng-ciō - Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Mìng-ciō" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target">閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8" title="Демократи - Çeçence" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Демократи" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="Çeçence" class="interlanguage-link-target">Нохчийн</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Demokrasya" title="Demokrasya - Sebuano dili" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Demokrasya" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="Sebuano dili" class="interlanguage-link-target">Cebuano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دیموکراسی - Orta Kürtçe" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="دیموکراسی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Orta Kürtçe" class="interlanguage-link-target">کوردی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Demokratiya" title="Demokratiya - Kırım Tatarcası" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Demokratiya" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Kırım Tatarcası" class="interlanguage-link-target">Qırımtatarca</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Demokracie" title="Demokracie - Çekçe" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Demokracie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Çekçe" class="interlanguage-link-target">Čeština</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8" title="Демократи - Çuvaşça" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Демократи" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="Çuvaşça" class="interlanguage-link-target">Чӑвашла</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Democratiaeth" title="Democratiaeth - Galce" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Democratiaeth" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Galce" class="interlanguage-link-target">Cymraeg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="önerilen madde"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Demokrati" title="Demokrati - Danca" lang="da" hreflang="da" data-title="Demokrati" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Danca" class="interlanguage-link-target">Dansk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Demokratie" title="Demokratie - Almanca" lang="de" hreflang="de" data-title="Demokratie" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Almanca" class="interlanguage-link-target">Deutsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-din mw-list-item"><a href="https://din.wikipedia.org/wiki/Ag%C9%9Bmk%C9%94ckedhi%C9%9B" title="Agɛmkɔckedhiɛ - Dinka dili" lang="din" hreflang="din" data-title="Agɛmkɔckedhiɛ" data-language-autonym="Thuɔŋjäŋ" data-language-local-name="Dinka dili" class="interlanguage-link-target">Thuɔŋjäŋ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Demokrasiye" title="Demokrasiye - Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Demokrasiye" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target">Zazaki</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%8B%DE%A8%DE%89%DE%A8%DE%A4%DE%B0%DE%83%DE%A7%DE%A0%DE%A9" title="ދިމިޤްރާޠީ - Divehi dili" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ދިމިޤްރާޠީ" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="Divehi dili" class="interlanguage-link-target">ދިވެހިބަސް</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%AF%CE%B1" title="Δημοκρατία - Yunanca" lang="el" hreflang="el" data-title="Δημοκρατία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Yunanca" class="interlanguage-link-target">Ελληνικά</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Democracy" title="Democracy - İngilizce" lang="en" hreflang="en" data-title="Democracy" data-language-autonym="English" data-language-local-name="İngilizce" class="interlanguage-link-target">English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Demokratio" title="Demokratio - Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Demokratio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target">Esperanto</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Democracia" title="Democracia - İspanyolca" lang="es" hreflang="es" data-title="Democracia" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="İspanyolca" class="interlanguage-link-target">Español</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Demokraatia" title="Demokraatia - Estonca" lang="et" hreflang="et" data-title="Demokraatia" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estonca" class="interlanguage-link-target">Eesti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Demokrazia" title="Demokrazia - Baskça" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Demokrazia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskça" class="interlanguage-link-target">Euskara</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دموکراسی - Farsça" lang="fa" hreflang="fa" data-title="دموکراسی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Farsça" class="interlanguage-link-target">فارسی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Demokratia" title="Demokratia - Fince" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Demokratia" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fince" class="interlanguage-link-target">Suomi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Demokraatia" title="Demokraatia - Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Demokraatia" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target">Võro</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/F%C3%B3lkar%C3%A6%C3%B0i" title="Fólkaræði - Faroe dili" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Fólkaræði" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="Faroe dili" class="interlanguage-link-target">Føroyskt</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/D%C3%A9mocratie" title="Démocratie - Fransızca" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Démocratie" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Fransızca" class="interlanguage-link-target">Français</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Demokratii" title="Demokratii - Kuzey Frizce" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Demokratii" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="Kuzey Frizce" class="interlanguage-link-target">Nordfriisk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Demokrasy" title="Demokrasy - Batı Frizcesi" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Demokrasy" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Batı Frizcesi" class="interlanguage-link-target">Frysk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Daonlathas" title="Daonlathas - İrlandaca" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Daonlathas" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="İrlandaca" class="interlanguage-link-target">Gaeilge</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/D%C3%A9mokrasi" title="Démokrasi - Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Démokrasi" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target">Kriyòl gwiyannen</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Deamocrasaidh" title="Deamocrasaidh - İskoç Gaelcesi" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Deamocrasaidh" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="İskoç Gaelcesi" class="interlanguage-link-target">Gàidhlig</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Democracia" title="Democracia - Galiçyaca" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Democracia" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galiçyaca" class="interlanguage-link-target">Galego</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Jekopytyjoja" title="Jekopytyjoja - Guarani dili" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Jekopytyjoja" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="Guarani dili" class="interlanguage-link-target">Avañe'ẽ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%B2%E0%AB%8B%E0%AA%95%E0%AA%B6%E0%AA%BE%E0%AA%B9%E0%AB%80" title="લોકશાહી - Güceratça" lang="gu" hreflang="gu" data-title="લોકશાહી" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="Güceratça" class="interlanguage-link-target">ગુજરાતી</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Dimokara%C9%97iyya" title="Dimokaraɗiyya - Hausa dili" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Dimokaraɗiyya" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="Hausa dili" class="interlanguage-link-target">Hausa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/M%C3%ACn-ts%C3%BA_Ts%C3%BA-ngi" title="Mìn-tsú Tsú-ngi - Hakka Çincesi" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Mìn-tsú Tsú-ngi" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Çincesi" class="interlanguage-link-target">客家語 / Hak-kâ-ngî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%93%D7%9E%D7%95%D7%A7%D7%A8%D7%98%D7%99%D7%94" title="דמוקרטיה - İbranice" lang="he" hreflang="he" data-title="דמוקרטיה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="İbranice" class="interlanguage-link-target">עברית</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%8B%E0%A4%95%E0%A4%A4%E0%A4%82%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="लोकतंत्र - Hintçe" lang="hi" hreflang="hi" data-title="लोकतंत्र" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Hintçe" class="interlanguage-link-target">हिन्दी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Prajatantr" title="Prajatantr - Fiji Hintçesi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Prajatantr" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hintçesi" class="interlanguage-link-target">Fiji Hindi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Demokracija" title="Demokracija - Hırvatça" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Demokracija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Hırvatça" class="interlanguage-link-target">Hrvatski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Demokrasi" title="Demokrasi - Haiti Kreyolu" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Demokrasi" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="Haiti Kreyolu" class="interlanguage-link-target">Kreyòl ayisyen</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Demokr%C3%A1cia_(politikai_rendszer)" title="Demokrácia (politikai rendszer) - Macarca" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Demokrácia (politikai rendszer)" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Macarca" class="interlanguage-link-target">Magyar</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BA%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D5%BE%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ժողովրդավարություն - Ermenice" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ժողովրդավարություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Ermenice" class="interlanguage-link-target">Հայերեն</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Democratia" title="Democratia - İnterlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Democratia" data-language-autonym="İnterlingua" data-language-local-name="İnterlingua" class="interlanguage-link-target">İnterlingua</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Demokrasi" title="Demokrasi - Endonezce" lang="id" hreflang="id" data-title="Demokrasi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Endonezce" class="interlanguage-link-target">Bahasa Indonesia</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Democratie" title="Democratie - Interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Democratie" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="Interlingue" class="interlanguage-link-target">Interlingue</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Demokrasia" title="Demokrasia - Iloko" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Demokrasia" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="Iloko" class="interlanguage-link-target">Ilokano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Demokratio" title="Demokratio - Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Demokratio" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target">Ido</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/L%C3%BD%C3%B0r%C3%A6%C3%B0i" title="Lýðræði - İzlandaca" lang="is" hreflang="is" data-title="Lýðræði" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="İzlandaca" class="interlanguage-link-target">Íslenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Democrazia" title="Democrazia - İtalyanca" lang="it" hreflang="it" data-title="Democrazia" data-language-autonym="İtaliano" data-language-local-name="İtalyanca" class="interlanguage-link-target">İtaliano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%91%E4%B8%BB%E4%B8%BB%E7%BE%A9" title="民主主義 - Japonca" lang="ja" hreflang="ja" data-title="民主主義" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japonca" class="interlanguage-link-target">日本語</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Dimakrasi" title="Dimakrasi - Jamaika Patois Dili" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Dimakrasi" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaika Patois Dili" class="interlanguage-link-target">Patois</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/roltrusi%27o" title="roltrusi'o - Lojban" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="roltrusi'o" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="Lojban" class="interlanguage-link-target">La .lojban.</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Dh%C3%A9mokrasi" title="Dhémokrasi - Cava dili" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Dhémokrasi" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Cava dili" class="interlanguage-link-target">Jawa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90" title="დემოკრატია - Gürcüce" lang="ka" hreflang="ka" data-title="დემოკრატია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Gürcüce" class="interlanguage-link-target">ქართული</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Demokratiya" title="Demokratiya - Karakalpakça" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Demokratiya" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Karakalpakça" class="interlanguage-link-target">Qaraqalpaqsha</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Temokraasii" title="Temokraasii - Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Temokraasii" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target">Kabɩyɛ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Di%CC%B1moki%CC%B1rasi" title="Di̱moki̱rasi - Tyap" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Di̱moki̱rasi" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="Tyap" class="interlanguage-link-target">Tyap</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Dimokalasi" title="Dimokalasi - Kongo dili" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Dimokalasi" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="Kongo dili" class="interlanguage-link-target">Kongo</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ki mw-list-item"><a href="https://ki.wikipedia.org/wiki/Ndemookirath%C4%A9" title="Ndemookirathĩ - Kikuyu" lang="ki" hreflang="ki" data-title="Ndemookirathĩ" data-language-autonym="Gĩkũyũ" data-language-local-name="Kikuyu" class="interlanguage-link-target">Gĩkũyũ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Демократия - Kazakça" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Демократия" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Kazakça" class="interlanguage-link-target">Қазақша</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kl mw-list-item"><a href="https://kl.wikipedia.org/wiki/Demokratii" title="Demokratii - Grönland dili" lang="kl" hreflang="kl" data-title="Demokratii" data-language-autonym="Kalaallisut" data-language-local-name="Grönland dili" class="interlanguage-link-target">Kalaallisut</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%92%E1%9E%B7%E1%9E%94%E1%9E%8F%E1%9F%81%E1%9E%99%E1%9F%92%E1%9E%99" title="ប្រជាធិបតេយ្យ - Khmer dili" lang="km" hreflang="km" data-title="ប្រជាធិបតេយ្យ" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="Khmer dili" class="interlanguage-link-target">ភាសាខ្មែរ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%9C%E0%B2%BE%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%AD%E0%B3%81%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B5" title="ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ - Kannada dili" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="Kannada dili" class="interlanguage-link-target">ಕನ್ನಡ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%AF%BC%EC%A3%BC%EC%A3%BC%EC%9D%98" title="민주주의 - Korece" lang="ko" hreflang="ko" data-title="민주주의" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Korece" class="interlanguage-link-target">한국어</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Демократия - Karaçay-Balkarca" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Демократия" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="Karaçay-Balkarca" class="interlanguage-link-target">Къарачай-малкъар</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Demokratie" title="Demokratie - Köln lehçesi" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Demokratie" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="Köln lehçesi" class="interlanguage-link-target">Ripoarisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Demokras%C3%AE" title="Demokrasî - Kürtçe" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Demokrasî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Kürtçe" class="interlanguage-link-target">Kurdî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Gwerinieth" title="Gwerinieth - Kernevekçe" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Gwerinieth" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="Kernevekçe" class="interlanguage-link-target">Kernowek</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Демократия - Kırgızca" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Демократия" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Kırgızca" class="interlanguage-link-target">Кыргызча</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Democratia" title="Democratia - Latince" lang="la" hreflang="la" data-title="Democratia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latince" class="interlanguage-link-target">Latina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Demokratie" title="Demokratie - Lüksemburgca" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Demokratie" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Lüksemburgca" class="interlanguage-link-target">Lëtzebuergesch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Демократия - Lezgice" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Демократия" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="Lezgice" class="interlanguage-link-target">Лезги</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Democratia" title="Democratia - Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Democratia" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target">Lingua Franca Nova</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Democratie" title="Democratie - Limburgca" lang="li" hreflang="li" data-title="Democratie" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Limburgca" class="interlanguage-link-target">Limburgs</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Democra%C3%A7ia" title="Democraçia - Ligurca" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Democraçia" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurca" class="interlanguage-link-target">Ligure</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Democrazia" title="Democrazia - Lombardça" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Democrazia" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombardça" class="interlanguage-link-target">Lombard</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Demokrasi" title="Demokrasi - Lingala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Demokrasi" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="Lingala" class="interlanguage-link-target">Lingála</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%A5%E0%BA%B0%E0%BA%9A%E0%BA%AD%E0%BA%9A%E0%BA%9B%E0%BA%B0%E0%BA%8A%E0%BA%B2%E0%BA%97%E0%BA%B4%E0%BA%9B%E0%BA%B0%E0%BB%84%E0%BA%95" title="ລະບອບປະຊາທິປະໄຕ - Lao dili" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ລະບອບປະຊາທິປະໄຕ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="Lao dili" class="interlanguage-link-target">ລາວ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Demokratija" title="Demokratija - Litvanca" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Demokratija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litvanca" class="interlanguage-link-target">Lietuvių</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Demokr%C4%81tija" title="Demokrātija - Letonca" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Demokrātija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Letonca" class="interlanguage-link-target">Latviešu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%8B%E0%A4%95%E0%A4%A4%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="लोकतन्त्र - Maithili" lang="mai" hreflang="mai" data-title="लोकतन्त्र" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="Maithili" class="interlanguage-link-target">मैथिली</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Dem%C3%B4krasia" title="Demôkrasia - Malgaşça" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Demôkrasia" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Malgaşça" class="interlanguage-link-target">Malagasy</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B9" title="Демократий - Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Демократий" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target">Олык марий</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Демократија - Makedonca" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Демократија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Makedonca" class="interlanguage-link-target">Македонски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%9C%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%A7%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%82" title="ജനാധിപത്യം - Malayalam dili" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ജനാധിപത്യം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Malayalam dili" class="interlanguage-link-target">മലയാളം</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B4%D1%87%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BB" title="Ардчилал - Moğolca" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Ардчилал" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Moğolca" class="interlanguage-link-target">Монгол</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mnw mw-list-item"><a href="https://mnw.wikipedia.org/wiki/%E1%80%92%E1%80%B3%E1%80%99%E1%80%9D%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%B3" title="ဒဳမဝ်ကရေသဳ - Mon" lang="mnw" hreflang="mnw" data-title="ဒဳမဝ်ကရေသဳ" data-language-autonym="ဘာသာမန်" data-language-local-name="Mon" class="interlanguage-link-target">ဘာသာမန်</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%8B%E0%A4%95%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%B9%E0%A5%80" title="लोकशाही - Marathi dili" lang="mr" hreflang="mr" data-title="लोकशाही" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Marathi dili" class="interlanguage-link-target">मराठी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Demokrasi" title="Demokrasi - Malayca" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Demokrasi" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Malayca" class="interlanguage-link-target">Bahasa Melayu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Democracie" title="Democracie - Miranda dili" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Democracie" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="Miranda dili" class="interlanguage-link-target">Mirandés</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%92%E1%80%AE%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%80%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%85%E1%80%AE" title="ဒီမိုကရေစီ - Birman dili" lang="my" hreflang="my" data-title="ဒီမိုကရေစီ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="Birman dili" class="interlanguage-link-target">မြန်မာဘာသာ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دموکراسی - Mazenderanca" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="دموکراسی" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="Mazenderanca" class="interlanguage-link-target">مازِرونی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Tl%C4%81cat%C4%93pacholiztli" title="Tlācatēpacholiztli - Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Tlācatēpacholiztli" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target">Nāhuatl</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Demokratie" title="Demokratie - Aşağı Almanca" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Demokratie" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Aşağı Almanca" class="interlanguage-link-target">Plattdüütsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Demokraty" title="Demokraty - Aşağı Saksonca" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Demokraty" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Aşağı Saksonca" class="interlanguage-link-target">Nedersaksies</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%8B%E0%A4%95%E0%A4%A4%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="लोकतन्त्र - Nepalce" lang="ne" hreflang="ne" data-title="लोकतन्त्र" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="Nepalce" class="interlanguage-link-target">नेपाली</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%8B%E0%A4%95%E0%A4%A4%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="लोकतन्त्र - Nevari" lang="new" hreflang="new" data-title="लोकतन्त्र" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="Nevari" class="interlanguage-link-target">नेपाल भाषा</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Democratie" title="Democratie - Felemenkçe" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Democratie" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Felemenkçe" class="interlanguage-link-target">Nederlands</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Folkestyre" title="Folkestyre - Norveççe Nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Folkestyre" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Norveççe Nynorsk" class="interlanguage-link-target">Norsk nynorsk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Demokrati" title="Demokrati - Norveççe Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Demokrati" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Norveççe Bokmål" class="interlanguage-link-target">Norsk bokmål</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Temokrasi" title="Temokrasi - Kuzey Sotho dili" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Temokrasi" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="Kuzey Sotho dili" class="interlanguage-link-target">Sesotho sa Leboa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/Demokilase" title="Demokilase - Nyanja" lang="ny" hreflang="ny" data-title="Demokilase" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="Nyanja" class="interlanguage-link-target">Chi-Chewa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Democracia" title="Democracia - Oksitan dili" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Democracia" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Oksitan dili" class="interlanguage-link-target">Occitan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Rahvahanvaldu" title="Rahvahanvaldu - Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Rahvahanvaldu" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target">Livvinkarjala</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Dimookiraasii" title="Dimookiraasii - Oromo dili" lang="om" hreflang="om" data-title="Dimookiraasii" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="Oromo dili" class="interlanguage-link-target">Oromoo</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B2%E0%A9%8B%E0%A8%95%E0%A8%B0%E0%A8%BE%E0%A8%9C" title="ਲੋਕਰਾਜ - Pencapça" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਲੋਕਰਾਜ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Pencapça" class="interlanguage-link-target">ਪੰਜਾਬੀ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Demokrasia" title="Demokrasia - Papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Demokrasia" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="Papiamento" class="interlanguage-link-target">Papiamentu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Demokratie" title="Demokratie - Pensilvanya Almancası" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Demokratie" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="Pensilvanya Almancası" class="interlanguage-link-target">Deitsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pfl mw-list-item"><a href="https://pfl.wikipedia.org/wiki/Demokratie" title="Demokratie - Palatin Almancası" lang="pfl" hreflang="pfl" data-title="Demokratie" data-language-autonym="Pälzisch" data-language-local-name="Palatin Almancası" class="interlanguage-link-target">Pälzisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Demokracja" title="Demokracja - Lehçe" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Demokracja" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Lehçe" class="interlanguage-link-target">Polski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Democrass%C3%ACa" title="Democrassìa - Piyemontece" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Democrassìa" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piyemontece" class="interlanguage-link-target">Piemontèis</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9_%D8%B1%D8%A7%D8%AC" title="لوک راج - Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="لوک راج" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target">پنجابی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D9%84%D8%B3%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%8A" title="ولسواکي - Peştuca" lang="ps" hreflang="ps" data-title="ولسواکي" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Peştuca" class="interlanguage-link-target">پښتو</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Democracia" title="Democracia - Portekizce" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Democracia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portekizce" class="interlanguage-link-target">Português</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Llaqta_kallpay" title="Llaqta kallpay - Keçuva dili" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Llaqta kallpay" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="Keçuva dili" class="interlanguage-link-target">Runa Simi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Democrazia" title="Democrazia - Romanşça" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Democrazia" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="Romanşça" class="interlanguage-link-target">Rumantsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Democra%C8%9Bie" title="Democrație - Rumence" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Democrație" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Rumence" class="interlanguage-link-target">Română</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="kaliteli madde"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Демократия - Rusça" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Демократия" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Rusça" class="interlanguage-link-target">Русский</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%96%D1%8F" title="Демокрація - Rusince" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Демокрація" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusince" class="interlanguage-link-target">Русиньскый</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%A4%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="प्रजातन्त्रम् - Sanskrit" lang="sa" hreflang="sa" data-title="प्रजातन्त्रम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="Sanskrit" class="interlanguage-link-target">संस्कृतम्</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Демократия - Yakutça" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Демократия" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="Yakutça" class="interlanguage-link-target">Саха тыла</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Democratzia" title="Democratzia - Sardunya dili" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Democratzia" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="Sardunya dili" class="interlanguage-link-target">Sardu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Dimucrazz%C3%ACa" title="Dimucrazzìa - Sicilyaca" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Dimucrazzìa" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Sicilyaca" class="interlanguage-link-target">Sicilianu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Democracy" title="Democracy - İskoçça" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Democracy" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="İskoçça" class="interlanguage-link-target">Scots</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%85%DA%BE%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%AA" title="جمھوريت - Sindhi dili" lang="sd" hreflang="sd" data-title="جمھوريت" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="Sindhi dili" class="interlanguage-link-target">سنڌي</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Demokracija" title="Demokracija - Sırp-Hırvat Dili" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Demokracija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Sırp-Hırvat Dili" class="interlanguage-link-target">Srpskohrvatski / српскохрватски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%90%E1%80%AE%E1%82%87%E1%80%99%E1%80%B0%E1%80%9D%E1%80%BA%E1%82%87%E1%81%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%82%87%E1%80%9E%E1%80%AE%E1%82%87" title="တီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇ - Shan dili" lang="shn" hreflang="shn" data-title="တီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇ" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="Shan dili" class="interlanguage-link-target">ၽႃႇသႃႇတႆး </a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B6%A2%E0%B7%8F%E0%B6%AD%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%80%E0%B7%8F%E0%B6%AF%E0%B6%BA" title="ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය - Sinhali dili" lang="si" hreflang="si" data-title="ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="Sinhali dili" class="interlanguage-link-target">සිංහල</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Democracy" title="Democracy - Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Democracy" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target">Simple English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Demokracia" title="Demokracia - Slovakça" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Demokracia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slovakça" class="interlanguage-link-target">Slovenčina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Demokracija" title="Demokracija - Slovence" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Demokracija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Slovence" class="interlanguage-link-target">Slovenščina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Chatemabanze" title="Chatemabanze - Şona dili" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Chatemabanze" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="Şona dili" class="interlanguage-link-target">ChiShona</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Dimoqraadi" title="Dimoqraadi - Somalice" lang="so" hreflang="so" data-title="Dimoqraadi" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="Somalice" class="interlanguage-link-target">Soomaaliga</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Demokracia" title="Demokracia - Arnavutça" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Demokracia" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Arnavutça" class="interlanguage-link-target">Shqip</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Демократија - Sırpça" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Демократија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Sırpça" class="interlanguage-link-target">Српски / srpski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Demokratie" title="Demokratie - Saterland Frizcesi" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Demokratie" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frizcesi" class="interlanguage-link-target">Seeltersk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/D%C3%A9mokrasi" title="Démokrasi - Sunda dili" lang="su" hreflang="su" data-title="Démokrasi" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="Sunda dili" class="interlanguage-link-target">Sunda</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Demokrati" title="Demokrati - İsveççe" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Demokrati" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="İsveççe" class="interlanguage-link-target">Svenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Demokrasia" title="Demokrasia - Svahili dili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Demokrasia" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Svahili dili" class="interlanguage-link-target">Kiswahili</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AE%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%B3%E0%AE%BE%E0%AE%9F%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AE%BF" title="மக்களாட்சி - Tamilce" lang="ta" hreflang="ta" data-title="மக்களாட்சி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tamilce" class="interlanguage-link-target">தமிழ்</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%82" title="ప్రజాస్వామ్యం - Telugu dili" lang="te" hreflang="te" data-title="ప్రజాస్వామ్యం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="Telugu dili" class="interlanguage-link-target">తెలుగు</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%B4%D1%83%D0%BC%D1%81%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D1%80%D3%A3" title="Мардумсолорӣ - Tacikçe" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Мардумсолорӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Tacikçe" class="interlanguage-link-target">Тоҷикӣ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçkin madde"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2" title="ประชาธิปไตย - Tayca" lang="th" hreflang="th" data-title="ประชาธิปไตย" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tayca" class="interlanguage-link-target">ไทย</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B2%E1%88%9E%E1%8A%AD%E1%88%AB%E1%88%B2" title="ዲሞክራሲ - Tigrinya dili" lang="ti" hreflang="ti" data-title="ዲሞክራሲ" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="Tigrinya dili" class="interlanguage-link-target">ትግርኛ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Demokrati%C3%BDa" title="Demokratiýa - Türkmence" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Demokratiýa" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="Türkmence" class="interlanguage-link-target">Türkmençe</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Demokrasya" title="Demokrasya - Tagalogca" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Demokrasya" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalogca" class="interlanguage-link-target">Tagalog</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Demokhrasi" title="Demokhrasi - Tsonga" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Demokhrasi" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="Tsonga" class="interlanguage-link-target">Xitsonga</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Демократия - Tatarca" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Демократия" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tatarca" class="interlanguage-link-target">Татарча / tatarça</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Демократия - Tuvaca" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Демократия" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="Tuvaca" class="interlanguage-link-target">Тыва дыл</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%90%D9%85%D9%88%D9%83%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%89%D9%8A%DB%95" title="دېموكراتىيە - Uygurca" lang="ug" hreflang="ug" data-title="دېموكراتىيە" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="Uygurca" class="interlanguage-link-target">ئۇيغۇرچە / Uyghurche</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%96%D1%8F" title="Демократія - Ukraynaca" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Демократія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Ukraynaca" class="interlanguage-link-target">Українська</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%85%DB%81%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA" title="جمہوریت - Urduca" lang="ur" hreflang="ur" data-title="جمہوریت" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urduca" class="interlanguage-link-target">اردو</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Demokratiya" title="Demokratiya - Özbekçe" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Demokratiya" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Özbekçe" class="interlanguage-link-target">Oʻzbekcha / ўзбекча</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Democrasia" title="Democrasia - Venedikçe" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Democrasia" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venedikçe" class="interlanguage-link-target">Vèneto</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Demokratii" title="Demokratii - Veps dili" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Demokratii" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps dili" class="interlanguage-link-target">Vepsän kel’</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7" title="Dân chủ - Vietnamca" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Dân chủ" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamca" class="interlanguage-link-target">Tiếng Việt</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Demokrasya" title="Demokrasya - Varay" lang="war" hreflang="war" data-title="Demokrasya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Varay" class="interlanguage-link-target">Winaray</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%91%E4%B8%BB" title="民主 - Wu Çincesi" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="民主" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wu Çincesi" class="interlanguage-link-target">吴语</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/I-Democracy" title="I-Democracy - Zosa dili" lang="xh" hreflang="xh" data-title="I-Democracy" data-language-autonym="İsiXhosa" data-language-local-name="Zosa dili" class="interlanguage-link-target">İsiXhosa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90" title="დემოკრატია - Megrelce" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="დემოკრატია" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Megrelce" class="interlanguage-link-target">მარგალური</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%93%D7%A2%D7%9E%D7%90%D7%A7%D7%A8%D7%90%D7%98%D7%99%D7%A2" title="דעמאקראטיע - Yidiş" lang="yi" hreflang="yi" data-title="דעמאקראטיע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="Yidiş" class="interlanguage-link-target">ייִדיש</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%92%E1%B9%A3%C3%A8l%C3%BA" title="Òṣèlú - Yorubaca" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Òṣèlú" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="Yorubaca" class="interlanguage-link-target">Yorùbá</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Minzcuj" title="Minzcuj - Zhuangca" lang="za" hreflang="za" data-title="Minzcuj" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="Zhuangca" class="interlanguage-link-target">Vahcuengh</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%9C%E2%B4%B0%E2%B4%B7%E2%B5%89%E2%B5%8E%E2%B5%93%E2%B5%87%E2%B5%95%E2%B4%B0%E2%B5%9F%E2%B5%89%E2%B5%9C" title="ⵜⴰⴷⵉⵎⵓⵇⵕⴰⵟⵉⵜ - Standart Fas Tamazigti" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵜⴰⴷⵉⵎⵓⵇⵕⴰⵟⵉⵜ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="Standart Fas Tamazigti" class="interlanguage-link-target">ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%91%E4%B8%BB" title="民主 - Çince" lang="zh" hreflang="zh" data-title="民主" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Çince" class="interlanguage-link-target">中文</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%91%E4%B8%BB" title="民主 - Edebi Çince" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="民主" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Edebi Çince" class="interlanguage-link-target">文言</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/B%C3%AEn-ch%C3%BA" title="Bîn-chú - Min Nan Çincesi" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Bîn-chú" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Min Nan Çincesi" class="interlanguage-link-target">閩南語 / Bân-lâm-gú</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%91%E4%B8%BB" title="民主 - Kantonca" lang="yue" hreflang="yue" data-title="民主" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonca" class="interlanguage-link-target">粵語</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Umbuso_wabantu" title="Umbuso wabantu - Zuluca" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Umbuso wabantu" data-language-autonym="İsiZulu" data-language-local-name="Zuluca" class="interlanguage-link-target">İsiZulu</a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7174#sitelinks-wikipedia" title="Dillerarası bağlantıları değiştir" class="wbc-editpage">Bağlantıları değiştir</a></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Ad alanları"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Demokrasi" title="İçerik sayfasını göster [c]" accesskey="c">Madde</a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Tart%C4%B1%C5%9Fma:Demokrasi" rel="discussion" title="İçerik ile ilgili tartışma [t]" accesskey="t">Tartışma</a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Dil varyantını değiştir" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" >Türkçe </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Görünüm"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Demokrasi">Oku</a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit" title="Bu sayfayı değiştir [v]" accesskey="v">Değiştir</a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit" title="Bu sayfanın kaynak kodunu düzenleyin [e]" accesskey="e">Kaynağı değiştir</a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=history" title="Bu sayfanın geçmiş sürümleri [h]" accesskey="h">Geçmişi gör</a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Sayfa araçları"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Araçlar" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" >Araçlar </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Araçlar</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">gizle</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Daha fazla seçenek" > <div class="vector-menu-heading"> Eylemler </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Demokrasi">Oku</a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit" title="Bu sayfayı değiştir [v]" accesskey="v">Değiştir</a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit" title="Bu sayfanın kaynak kodunu düzenleyin [e]" accesskey="e">Kaynağı değiştir</a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=history">Geçmişi gör</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Genel </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:SayfayaBa%C4%9Flant%C4%B1lar/Demokrasi" title="Bu sayfaya bağlantı vermiş tüm viki sayfalarının listesi [j]" accesskey="j">Sayfaya bağlantılar</a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:%C4%B0lgiliDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler/Demokrasi" rel="nofollow" title="Bu sayfadan bağlantı verilen sayfalardaki son değişiklikler [k]" accesskey="k">İlgili değişiklikler</a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:%C3%96zelSayfalar" title="Tüm özel sayfaların listesi [q]" accesskey="q">Özel sayfalar</a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Demokrasi&oldid=34164180" title="Bu sayfanın bu revizyonuna kalıcı bağlantı">Kalıcı bağlantı</a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=info" title="Bu sayfa hakkında daha fazla bilgi">Sayfa bilgisi</a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:KaynakG%C3%B6ster&page=Demokrasi&id=34164180&wpFormIdentifier=titleform" title="Bu sayfadan nasıl kaynak göstereceği hakkında bilgi">Bu sayfayı kaynak göster</a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ftr.wikipedia.org%2Fwiki%2FDemokrasi">Kısaltılmış URL'yi al</a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:QrCode&url=https%3A%2F%2Ftr.wikipedia.org%2Fwiki%2FDemokrasi">Karekodu indir</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Yazdır/dışa aktar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kitap&bookcmd=book_creator&referer=Demokrasi">Bir kitap oluştur</a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:DownloadAsPdf&page=Demokrasi&action=show-download-screen">PDF olarak indir</a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Demokrasi&printable=yes" title="Bu sayfanın basılmaya uygun sürümü [p]" accesskey="p">Basılmaya uygun görünüm</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Diğer projelerde </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Democracy" hreflang="en">Wikimedia Commons</a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://tr.wikiquote.org/wiki/Demokrasi" hreflang="tr">Vikisöz</a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7174" title="Veri havuzundaki ilgili ögeye bağlantı [g]" accesskey="g">Vikiveri ögesi</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Sayfa araçları"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Görünüm"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Görünüm</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">gizle</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Vikipedi, özgür ansiklopedi</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="tr" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r33092931">.mw-parser-output .sidebar{width:22em;float:right;clear:right;margin:0.5em 0 1em 1em;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid #aaa;padding:0.2em;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;border-collapse:collapse;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:right!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding:0 0.4em 0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding:0.2em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding:0.4em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.8em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.5em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0.4em 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.8em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:right;font-size:115%;padding:0 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{padding:0 0.4em;text-align:left;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}.mw-parser-output .sidebar-list-title-c{padding:0 0.4em;text-align:center;margin:0 3.3em}@media(max-width:720px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}</style><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile plainlist"><tbody><tr><td class="sidebar-pretitle"><a href="/wiki/Kategori:Demokrasi" title="Kategori:Demokrasi">Makale</a> serilerinden</td></tr><tr><th class="sidebar-title-with-pretitle" style="background-color:#CCCCF;"><a class="mw-selflink selflink">Demokrasi</a></th></tr><tr><td class="sidebar-above" style="border-top:1px solid #dbdbdb;padding-top:0.1em;border-bottom:0px solid #dbdbdb;"> <div class="hlist hlist-separated" style="display:inline-block;"><ul><li><a href="/wiki/Demokrasi_tarihi" title="Demokrasi tarihi">Tarihi</a></li><li><a class="mw-selflink-fragment" href="#Uygulamada_farklı_görüşler_ve_eleştiriler">Eleştiri</a></li><li><a href="/wiki/Demokrasinin_ana_hatlar%C4%B1" title="Demokrasinin ana hatları">Ana hatları</a></li></ul></div></td></tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background-color:#efefef; border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">Temel Biçimler</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"> <ul><li><a href="/wiki/Do%C4%9Frudan_demokrasi" title="Doğrudan demokrasi">Doğrudan</a></li> <li><a href="/wiki/Temsil%C3%AE_demokrasi" title="Temsilî demokrasi">Temsilî</a></li> <li><a href="/wiki/Delege_demokrasisi" title="Delege demokrasisi">Delege</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background-color:#efefef; border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">Türler</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"> <ul><li><a href="/wiki/Anayasal_demokrasi" title="Anayasal demokrasi">Anayasal</a></li> <li><a href="/wiki/Atina_demokrasisi" title="Atina demokrasisi">Atina</a></li> <li><a href="/wiki/Cumhuriyet%C3%A7i_demokrasi" class="mw-redirect" title="Cumhuriyetçi demokrasi">Cumhuriyetçi</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%87o%C4%9Fulcu_demokrasi" title="Çoğulcu demokrasi">Çoğulcu</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%87o%C4%9Funluk%C3%A7u_demokrasi" title="Çoğunlukçu demokrasi">Çoğunlukçu</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%87ok_partili_demokrasi" class="mw-redirect" title="Çok partili demokrasi">Çok partili</a></li> <li><a href="/wiki/Delegatif_demokrasi" title="Delegatif demokrasi">Delegatif</a></li> <li><a href="/wiki/Dini_demokrasi" title="Dini demokrasi">Dini</a></li> <li><a href="/wiki/E-demokrasi" title="E-demokrasi">Elektronik</a></li> <li><a href="/wiki/Egemen_demokrasi" title="Egemen demokrasi">Egemen</a></li> <li><a href="/wiki/Ekonomik_demokrasi" title="Ekonomik demokrasi">Ekonomik</a></li> <li><a href="/wiki/End%C3%BCstriyel_demokrasi" title="Endüstriyel demokrasi">Endüstriyel</a></li> <li><a href="/wiki/Etkile%C5%9Fimli_demokrasi" title="Etkileşimli demokrasi">Etkileşimli</a></li> <li><a href="/wiki/Etnokratik_demokrasi" title="Etnokratik demokrasi">Etnokratik</a></li> <li><a href="/wiki/Gelece%C4%9Fe_y%C3%B6nelik_demokrasi" title="Geleceğe yönelik demokrasi">Geleceğe yönelik</a></li> <li><a href="/wiki/G%C3%BCd%C3%BCml%C3%BC_demokrasi" title="Güdümlü demokrasi">Güdümlü</a></li> <li><a href="/wiki/Halk_demokrasisi" title="Halk demokrasisi">Halk</a></li> <li><a href="/wiki/Hristiyan_demokrasi" title="Hristiyan demokrasi">Hristiyan</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0lliberal_demokrasi" title="İlliberal demokrasi">İlliberal</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0slami_demokrasi" title="İslami demokrasi">İslami</a></li> <li><a href="/wiki/Kat%C4%B1l%C4%B1mc%C4%B1_demokrasi" title="Katılımcı demokrasi">Katılımcı</a></li> <li><a href="/wiki/Kozmopolitan_demokrasi" title="Kozmopolitan demokrasi">Kozmopolitan</a></li> <li><a href="/wiki/Liberal_demokrasi" title="Liberal demokrasi">Liberal</a></li> <li><a href="/wiki/Marksist_demokrasi" title="Marksist demokrasi">Marksist</a></li> <li><a href="/wiki/Medya_demokrasisi" title="Medya demokrasisi">Medya</a></li> <li><a href="/wiki/Mill%C3%AE_demokrasi" title="Millî demokrasi">Millî</a></li> <li><a href="/wiki/Muhafazak%C3%A2r_demokrasi" title="Muhafazakâr demokrasi">Muhafazakâr</a></li> <li><a href="/wiki/M%C3%BCzakereci_demokrasi" title="Müzakereci demokrasi">Müzakereci</a></li> <li><a href="/wiki/Otoriteryen_demokrasi" title="Otoriteryen demokrasi">Otoriteryen</a></li> <li><a href="/wiki/Oyda%C5%9Fmac%C4%B1_demokrasi" title="Oydaşmacı demokrasi">Oydaşmacı</a></li> <li><a href="/wiki/Partisiz_demokrasi" title="Partisiz demokrasi">Partisiz</a></li> <li><a href="/wiki/Plebisit%C3%A7i_demokrasi" title="Plebisitçi demokrasi">Plebisitçi</a></li> <li><a href="/wiki/Radikal_demokrasi" title="Radikal demokrasi">Radikal</a></li> <li><a href="/wiki/Savunmac%C4%B1_demokrasi" title="Savunmacı demokrasi">Savunmacı</a></li> <li><a href="/wiki/Sosyal_demokrasi" title="Sosyal demokrasi">Sosyal</a></li> <li><a href="/wiki/Sosyokrasi" title="Sosyokrasi">Sosyokrasi</a></li> <li><a href="/wiki/Sovyet_demokrasisi" title="Sovyet demokrasisi">Sovyet</a></li> <li><a href="/wiki/Totaliter_demokrasi" title="Totaliter demokrasi">Totaliter</a></li> <li><a href="/wiki/Yeni_Demokrasi" title="Yeni Demokrasi">Yeni</a></li> <li><a href="/wiki/Anokrasi" title="Anokrasi">Yarı</a></li> <li><a href="/wiki/Yar%C4%B1_do%C4%9Frudan_demokrasi" title="Yarı doğrudan demokrasi">Yarı doğrudan</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background-color:#efefef; border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">İlgili konular</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"> <ul><li><a href="/wiki/A%C5%9F%C4%B1r%C4%B1_sol" title="Aşırı sol">Aşırı sol</a></li> <li><a href="/wiki/Solculuk" title="Solculuk">Sol</a></li> <li><a href="/wiki/Merkez_sol" title="Merkez sol">Merkez sol</a></li> <li><a href="/wiki/Merkezcilik" title="Merkezcilik">Merkez</a></li> <li><a href="/wiki/Merkez_sa%C4%9F" title="Merkez sağ">Merkez sağ</a></li> <li><a href="/wiki/Sa%C4%9Fc%C4%B1l%C4%B1k" title="Sağcılık">Sağ</a></li> <li><a href="/wiki/A%C5%9F%C4%B1r%C4%B1_sa%C4%9F" title="Aşırı sağ">Aşırı sağ</a></li> <li><a href="/wiki/Devrimci" title="Devrimci">Devrimcilik</a></li> <li><a href="/wiki/M%C3%BCesses_nizam" title="Müesses nizam">Müesses nizam</a></li></ul> <hr /> <ul><li><a href="/wiki/Kuvvetler_ayr%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Kuvvetler ayrılığı">Kuvvetler ayrılığı</a></li> <li><a href="/wiki/Yasama_organ%C4%B1" title="Yasama organı">Yasama organı</a></li> <li><a href="/wiki/Y%C3%BCr%C3%BCtme_erki" title="Yürütme erki">Yürütme erki</a></li> <li><a href="/wiki/Yarg%C4%B1" title="Yargı">Yargı</a></li></ul> <hr /></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-below plainlist" style="text-align:center; font-weight:normal; border-top:1px solid; border-bottom:1px solid;"> <ul><li><a href="/wiki/Dosya:List-Icon.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/List-Icon.svg/15px-List-Icon.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/List-Icon.svg/23px-List-Icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/List-Icon.svg/30px-List-Icon.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></a> <a href="/wiki/Siyasi_ideolojiler_listesi" title="Siyasi ideolojiler listesi">Siyasi ideolojiler listesi</a></li> <li><a href="/wiki/Dosya:Symbol_list_class.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Symbol_list_class.svg/15px-Symbol_list_class.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Symbol_list_class.svg/23px-Symbol_list_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Symbol_list_class.svg/30px-Symbol_list_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a> <a href="/wiki/H%C3%BCk%C3%BBmet_bi%C3%A7imleri_listesi" title="Hükûmet biçimleri listesi">Hükûmet biçimleri listesi</a></li></ul></td></tr><tr><td class="sidebar-navbar"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r25548259">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style><div class="plainlinks hlist navbar navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Demokrasi" title="Şablon:Demokrasi"><abbr title="Bu şablonu görüntüle">g</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%C5%9Eablon_tart%C4%B1%C5%9Fma:Demokrasi" title="Şablon tartışma:Demokrasi"><abbr title="Bu şablonu tartış">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:Demokrasi&action=edit"><abbr title="Bu şablonu değiştir">d</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28603389">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above">Demokrasi</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image"><a href="/wiki/Dosya:Mandela_voting_in_1994.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Mandela_voting_in_1994.jpg/200px-Mandela_voting_in_1994.jpg" decoding="async" width="200" height="297" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Mandela_voting_in_1994.jpg/300px-Mandela_voting_in_1994.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Mandela_voting_in_1994.jpg/400px-Mandela_voting_in_1994.jpg 2x" data-file-width="538" data-file-height="800" /></a><div class="infobox-caption"><a href="/wiki/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela">Nelson Mandela</a> <a href="/wiki/1994_G%C3%BCney_Afrika_genel_se%C3%A7imleri" title="1994 Güney Afrika genel seçimleri">1994 Güney Afrika genel seçimleri</a>'nde oy kullanıyor. 1990'larda, <a href="/wiki/Apartheid" title="Apartheid">apartheid</a> döneminin <a href="/wiki/Genel_oy_hakk%C4%B1" title="Genel oy hakkı">genel oy hakkı</a> ile bitirilmesi, Mandela da dahil olmak üzere on milyonlarca Güney Afrikalının ilk kez oy kullanmasına olanak tanıdı.</div></td></tr></tbody></table> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33092931"><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile"><tbody><tr><td class="sidebar-pretitle" style="padding-bottom:0.4em;"><a href="/wiki/Kategori:Siyaset" title="Kategori:Siyaset">Siyaset serisinin</a> bir parçası</td></tr><tr><th class="sidebar-title-with-pretitle" style="border-top:1px #fafafa solid; border-bottom:1px #fafafa solid; background:#efefef;padding:0.2em;"><a href="/wiki/Siyaset" title="Siyaset">Siyaset</a></th></tr><tr><td class="sidebar-above" style="display:block; margin-bottom:0.5em; background:transparent;"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32637355">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><div class="hlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Siyaset_biliminin_ana_hatlar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Siyaset biliminin ana hatları (sayfa mevcut değil)">Anahat</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Siyaset_maddeleri_dizini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Siyaset maddeleri dizini (sayfa mevcut değil)">Dizin</a></li> <li><a href="/wiki/Kategori:Siyaset" title="Kategori:Siyaset">Kategori</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed plainlist"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid; border-top:1px solid #aaa;text-align:center;"><div class="sidebar-list-title-c">Birincil konular</div></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Siyaset_biliminin_ana_hatlar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Siyaset biliminin ana hatları (sayfa mevcut değil)">Siyaset biliminin ana hatları</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Siyaset_maddeleri_dizini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Siyaset maddeleri dizini (sayfa mevcut değil)">Dizin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%9Clkelere_g%C3%B6re_siyaset&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ülkelere göre siyaset (sayfa mevcut değil)">Ülkelere göre siyaset</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%9Clke_alt_b%C3%B6l%C3%BCmleri_siyaseti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ülke alt bölümleri siyaseti (sayfa mevcut değil)">Alt bölümlere göre siyaset</a></li> <li><a href="/wiki/Siyasi_ekonomi" title="Siyasi ekonomi">Siyasi ekonomi</a></li> <li><a href="/wiki/Siyasi_tarih" title="Siyasi tarih">Siyasi tarih</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%BCnya_siyasi_tarihi" title="Dünya siyasi tarihi">Dünya siyasi tarihi</a></li> <li><a href="/wiki/Siyaset_felsefesi" title="Siyaset felsefesi">Siyaset felsefesi</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible hlist"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid; border-top:1px solid #aaa;text-align:center;"><div class="sidebar-list-title-c"><a href="/wiki/Siyasi_sistem" title="Siyasi sistem">Siyasi sistemler</a></div></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/wiki/Anar%C5%9Fi" class="mw-redirect" title="Anarşi">Anarşi</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Eehir_devleti" title="Şehir devleti">Şehir devleti</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Demokrasi</a></li> <li><a href="/wiki/Diktat%C3%B6rl%C3%BCk" title="Diktatörlük">Diktatörlük</a></li> <li><a href="/wiki/Direkt%C3%B6rl%C3%BCk_sistemi" title="Direktörlük sistemi">Direktörlük</a></li> <li><a href="/wiki/Federelik" title="Federelik">Federelik</a></li> <li><a href="/wiki/Feodalizm" title="Feodalizm">Feodalizm</a></li> <li><a href="/wiki/Hibrit_rejim" title="Hibrit rejim">Hibrit rejim</a></li> <li><a href="/wiki/Meritokrasi" title="Meritokrasi">Meritokrasi</a></li> <li><a href="/wiki/Monar%C5%9Fi" title="Monarşi">Monarşi</a></li> <li><a href="/wiki/Parlamenter_sistem" title="Parlamenter sistem">Parlamenter</a></li> <li><a href="/wiki/Ba%C5%9Fkanl%C4%B1k_sistemi" title="Başkanlık sistemi">Başkanlık</a></li> <li><a href="/wiki/Cumhuriyet" title="Cumhuriyet">Cumhuriyet</a></li> <li><a href="/wiki/Yar%C4%B1_parlamenter_sistem" title="Yarı parlamenter sistem">Yarı parlamenter</a></li> <li><a href="/wiki/Yar%C4%B1_ba%C5%9Fkanl%C4%B1k_sistemi" title="Yarı başkanlık sistemi">Yarı başkanlık</a></li> <li><a href="/wiki/Teokrasi" title="Teokrasi">Teokrasi</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed plainlist"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid; border-top:1px solid #aaa;text-align:center;"><div class="sidebar-list-title-c">Akademik disiplinler</div></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><div style="padding:0.2em 0.4em; line-height:1.2em; line-height:1.15em;"><a href="/wiki/Siyaset_bilimi" title="Siyaset bilimi">Siyaset bilimi</a> (<a href="/w/index.php?title=Siyaset_bilimcileri_listesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Siyaset bilimcileri listesi (sayfa mevcut değil)">siyaset bilimcileri</a>)</div></li> <li><div style="padding:0.2em 0.4em; line-height:1.2em; line-height:1.15em;"><a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_ili%C5%9Fkiler" title="Uluslararası ilişkiler">Uluslararası ilişkiler</a> (<a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_ili%C5%9Fkiler_teorisi" title="Uluslararası ilişkiler teorisi">teori</a>)</div></li> <li><a href="/wiki/Kar%C5%9F%C4%B1la%C5%9Ft%C4%B1rmal%C4%B1_siyaset" title="Karşılaştırmalı siyaset">Karşılaştırmalı siyaset</a></li> <li><a href="/wiki/Se%C3%A7imbilim" title="Seçimbilim">Siyasi analiz</a></li> <li><a href="/wiki/Siyaset_felsefesi" title="Siyaset felsefesi">Siyaset teorisi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Politika_%C3%A7al%C4%B1%C5%9Fmalar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Politika çalışmaları (sayfa mevcut değil)">Politika çalışmaları</a></li> <li><a href="/wiki/Politik_psikoloji" title="Politik psikoloji">Politik psikoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Siyaset_sosyolojisi" title="Siyaset sosyolojisi">Siyaset sosyolojisi</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed plainlist"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid; border-top:1px solid #aaa;text-align:center;"><div class="sidebar-list-title-c"><a href="/wiki/Kamu_y%C3%B6netimi" title="Kamu yönetimi">Kamu yönetimi</a></div></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/wiki/B%C3%BCrokrasi" title="Bürokrasi">Bürokrasi</a> (<a href="/w/index.php?title=Sokak_d%C3%BCzeyinde_b%C3%BCrokrasi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sokak düzeyinde bürokrasi (sayfa mevcut değil)">sokak düzeyi</a>)</li> <li><a href="/wiki/Teknokrasi" title="Teknokrasi">Teknokrasi</a></li> <li><a href="/wiki/Adhokrasi" title="Adhokrasi">Adhokrasi</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed hlist"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid; border-top:1px solid #aaa;text-align:center;"><div class="sidebar-list-title-c"><a href="/wiki/Siyaset" title="Siyaset">Siyaset</a></div></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/wiki/Kamu_politikas%C4%B1" title="Kamu politikası">Kamu politikası</a> (<a href="/w/index.php?title=Kamu_politikas%C4%B1_doktrini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kamu politikası doktrini (sayfa mevcut değil)">doktrin</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0%C3%A7_siyaset&action=edit&redlink=1" class="new" title="İç siyaset (sayfa mevcut değil)">İç siyaset</a></li> <li><a href="/wiki/D%C4%B1%C5%9F_siyaset" class="mw-redirect" title="Dış siyaset">Dış siyaset</a></li> <li><a href="/wiki/Sivil_toplum" title="Sivil toplum">Sivil toplum</a></li> <li><a href="/wiki/Kamu_yarar%C4%B1" title="Kamu yararı">Kamu yararı</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed plainlist"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid; border-top:1px solid #aaa;text-align:center;"><div class="sidebar-list-title-c">Hükûmet dalları</div></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/wiki/Kuvvetler_ayr%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Kuvvetler ayrılığı">Kuvvetler ayrılığı</a></li> <li><a href="/wiki/Yasama_organ%C4%B1" title="Yasama organı">Yasama organı</a></li> <li><a href="/wiki/Y%C3%BCr%C3%BCtme_erki" title="Yürütme erki">Yürütme erki</a></li> <li><a href="/wiki/Yarg%C4%B1" title="Yargı">Yargı</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Se%C3%A7im_komisyonu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Seçim komisyonu (sayfa mevcut değil)">Seçim komisyonu</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed plainlist"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid; border-top:1px solid #aaa;text-align:center;"><div class="sidebar-list-title-c">İlgili</div></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/wiki/Egemenlik" title="Egemenlik">Egemenlik</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Politik_davran%C4%B1%C5%9F_teorileri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Politik davranış teorileri (sayfa mevcut değil)">Politik davranış teorileri</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Biyoloji_ve_siyasi_y%C3%B6nelim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biyoloji ve siyasi yönelim (sayfa mevcut değil)">Biyoloji ve siyasi yönelim</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Siyasi_%C3%B6rg%C3%BCt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Siyasi örgüt (sayfa mevcut değil)">Siyasi örgütler</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Politik_ekonominin_ele%C5%9Ftirisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Politik ekonominin eleştirisi (sayfa mevcut değil)">Politik ekonominin eleştirisi</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed plainlist"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid; border-top:1px solid #aaa;text-align:center;"><div class="sidebar-list-title-c">Alt seriler</div></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/wiki/Se%C3%A7im_sistemi" title="Seçim sistemi">Seçim sistemleri</a></li> <li><a href="/wiki/Se%C3%A7im" title="Seçim">Seçim</a></li> <li><a href="/wiki/Oylama" title="Oylama">Oylama</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%9Cniter_devlet" title="Üniter devlet">Üniter devlet</a></li> <li><a href="/wiki/Federalizm" title="Federalizm">Federalizm</a></li> <li><a href="/wiki/H%C3%BCk%C3%BBmet_bi%C3%A7imleri_listesi" title="Hükûmet biçimleri listesi">Hükûmet</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0deoloji" title="İdeoloji">İdeoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Siyasi_kampanya" title="Siyasi kampanya">Siyasi kampanya</a></li> <li><a href="/wiki/Siyasi_parti" title="Siyasi parti">Siyasi partiler</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-navbar"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r25548259"><div class="plainlinks hlist navbar navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Siyaset_kenar_kutusu" title="Şablon:Siyaset kenar kutusu"><abbr title="Bu şablonu görüntüle">g</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%C5%9Eablon_tart%C4%B1%C5%9Fma:Siyaset_kenar_kutusu" title="Şablon tartışma:Siyaset kenar kutusu"><abbr title="Bu şablonu tartış">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:Siyaset_kenar_kutusu&action=edit"><abbr title="Bu şablonu değiştir">d</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33092931"><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile"><tbody><tr><td class="sidebar-pretitle" style="padding-bottom:0.4em;"><a href="/wiki/Kategori:Siyaset" title="Kategori:Siyaset">Siyaset serisinin</a> bir parçası</td></tr><tr><th class="sidebar-title-with-pretitle" style="border-top:1px #fafafa solid; border-bottom:1px #fafafa solid; background:#efefef;padding:0.2em;"><a href="/wiki/H%C3%BCk%C3%BBmet" title="Hükûmet">Hükûmet</a> biçimleri</th></tr><tr><td class="sidebar-above" style="display:block; margin-bottom:0.5em; background:transparent;"> <a href="/wiki/H%C3%BCk%C3%BBmet_bi%C3%A7imleri_listesi" title="Hükûmet biçimleri listesi">Hükûmet biçimleri listesi</a> <a href="/wiki/Y%C3%B6netim_bi%C3%A7imlerine_g%C3%B6re_%C3%BClkeler_listesi" title="Yönetim biçimlerine göre ülkeler listesi">Yönetim biçimlerine göre ülkeler listesi</a></td></tr><tr><td class="sidebar-content-with-subgroup hlist" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid;">İktidar kaynağı</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33092931"><table class="sidebar-subgroup"><tbody><tr><th class="sidebar-heading"> <a class="mw-selflink selflink">Demokrasi</a> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r34219444">.mw-parser-output .nobold{font-weight:normal}</style>(çoğunluğun yönetimi)</th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/Demar%C5%9Fi" title="Demarşi">Demarşi</a></li> <li><a href="/wiki/Do%C4%9Frudan_demokrasi" title="Doğrudan demokrasi">Doğrudan</a></li> <li><a href="/wiki/Liberal_demokrasi" title="Liberal demokrasi">Liberal</a></li> <li><a href="/wiki/Temsil%C3%AE_demokrasi" title="Temsilî demokrasi">Temsilî</a></li> <li><a href="/wiki/Sosyal_demokrasi" title="Sosyal demokrasi">Sosyal</a></li> <li><a href="/wiki/Sosyalist_demokrasi" class="mw-redirect" title="Sosyalist demokrasi">Sosyalist</a></li> <li><a href="/wiki/Demokrasi_t%C3%BCrleri" title="Demokrasi türleri">Diğer</a></li></ul> <hr /></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/wiki/Oligar%C5%9Fi" title="Oligarşi">Oligarşi</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r34219444">(azınlığın yönetimi)</th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/Anokrasi" title="Anokrasi">Anokrasi</a></li> <li><a href="/wiki/Aristokrasi" title="Aristokrasi">Aristokrasi</a></li> <li><a href="/wiki/Gerontokrasi" title="Gerontokrasi">Gerontokrasi</a></li> <li><a href="/wiki/Kleptokrasi" title="Kleptokrasi">Kleptokrasi</a></li> <li><a href="/wiki/Kritar%C5%9Fi" title="Kritarşi">Kritarşi</a></li> <li><a href="/wiki/Meritokrasi" title="Meritokrasi">Meritokrasi</a></li> <li><a href="/wiki/Nookrasi" title="Nookrasi">Nookrasi</a></li> <li><a href="/wiki/Partikrasi" title="Partikrasi">Partikrasi</a></li> <li><a href="/wiki/Pl%C3%BCtokrasi" title="Plütokrasi">Plütokrasi</a></li> <li><a href="/wiki/Stratokrasi" title="Stratokrasi">Stratokrasi</a></li> <li><a href="/wiki/Teknokrasi" title="Teknokrasi">Teknokrasi</a></li> <li><a href="/wiki/Teokrasi" title="Teokrasi">Teokrasi</a></li></ul> <hr /></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/wiki/Otokrasi" title="Otokrasi">Otokrasi</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r34219444">(bir kişinin yönetimi)</th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/Despotizm" title="Despotizm">Despotizm</a></li> <li><a href="/wiki/Diktat%C3%B6rl%C3%BCk" title="Diktatörlük">Diktatörlük</a> <ul><li><a href="/wiki/Asker%C3%AE_diktat%C3%B6rl%C3%BCk" title="Askerî diktatörlük">Askerî diktatörlük</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Tiran" title="Tiran">Tiranlık</a></li></ul> <hr /></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/wiki/Anar%C5%9Fi" class="mw-redirect" title="Anarşi">Anarşi</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r34219444">(kimse tarafından yönetilmeme)</th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/Anar%C5%9Fizm" title="Anarşizm">Anarşizm</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%96zg%C3%BCr_%C3%BCreticiler_birli%C4%9Fi" title="Özgür üreticiler birliği">Özgür üreticiler</a></li> <li><a href="/wiki/Devletsiz_toplum" title="Devletsiz toplum">Devletsizlik</a></li></ul> <hr /></td> </tr></tbody></table></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content-with-subgroup hlist" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid;">İktidar ideolojisi</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33092931"><table class="sidebar-subgroup"><tbody><tr><th class="sidebar-heading"> <div class="hlist hlist-separated" style="display:inline-block;"><ul><li><a href="/wiki/Monar%C5%9Fizm" title="Monarşizm">Monarşi</a></li><li><a href="/wiki/Cumhuriyet%C3%A7ilik" title="Cumhuriyetçilik">Cumhuriyet</a></li></ul></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r34219444">(sosyo-politik ideolojiler)</th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/Mutlak_monar%C5%9Fi" title="Mutlak monarşi">Mutlak</a></li> <li><a href="/wiki/Kom%C3%BCnist_devlet" title="Komünist devlet">Komünist</a></li> <li><a href="/wiki/Me%C5%9Frutiyet" title="Meşrutiyet">Anayasal</a></li> <li><a href="/wiki/Direkt%C3%B6rl%C3%BCk_sistemi" title="Direktörlük sistemi">Direktörlük</a></li> <li><a href="/wiki/Legalizm_(%C3%87in_felsefesi)" title="Legalizm (Çin felsefesi)">Legalist</a></li> <li><a href="/wiki/Parlamenter_cumhuriyet" title="Parlamenter cumhuriyet">Parlamenter</a></li> <li><a href="/wiki/Ba%C5%9Fkanl%C4%B1k_sistemi" title="Başkanlık sistemi">Başkanlık</a></li> <li><a href="/wiki/Yar%C4%B1_ba%C5%9Fkanl%C4%B1k_sistemi" title="Yarı başkanlık sistemi">Yarı başkanlık</a></li> <li><a href="/wiki/Sosyalist_devlet" title="Sosyalist devlet">Sosyalist</a></li></ul> <hr /></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> <div class="hlist hlist-separated" style="display:inline-block;"><ul><li><a href="/wiki/Otoriteryanizm" title="Otoriteryanizm">Otoriteryen</a></li><li><a href="/wiki/Liberteryenizm" title="Liberteryenizm">Liberteryen</a></li></ul></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r34219444">(sosyo-ekonomik ideolojiler)</th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/Anar%C5%9Fizm" title="Anarşizm">Anarşizm</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%B6m%C3%BCrgecilik" title="Sömürgecilik">Sömürgecilik</a></li> <li><a href="/wiki/Kom%C3%BCnizm" title="Komünizm">Komünizm</a></li> <li><a href="/wiki/Despotizm" title="Despotizm">Despotizm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Da%C4%9F%C4%B1t%C4%B1mc%C4%B1l%C4%B1k&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dağıtımcılık (sayfa mevcut değil)">Dağıtımcılık</a></li> <li><a href="/wiki/Fa%C5%9Fizm" title="Faşizm">Faşizm</a></li> <li><a href="/wiki/Feodalizm" title="Feodalizm">Feodalizm</a></li> <li><a href="/wiki/Sosyalizm" title="Sosyalizm">Sosyalizm</a></li> <li><a href="/wiki/Totalitarizm" title="Totalitarizm">Totalitarizm</a></li> <li><a href="/wiki/Kabilecilik" title="Kabilecilik">Kabilecilik</a></li></ul> <hr /></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> <div class="hlist hlist-separated" style="display:inline-block;"><ul><li>Dinî</li><li>Seküler</li></ul></div></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/Devlet_dini" title="Devlet dini">Devlet dini</a></li> <li><a href="/wiki/Sek%C3%BCler_devlet" title="Seküler devlet">Seküler devlet</a> <ul><li><a href="/wiki/Din_ve_devletin_ayr%C4%B1lmas%C4%B1" title="Din ve devletin ayrılması">Din ve devletin ayrılması</a></li> <li><a href="/wiki/Devlet_ateizmi" title="Devlet ateizmi">Devlet ateizmi</a></li></ul></li></ul> <hr /></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> <div class="hlist hlist-separated" style="display:inline-block;"><ul><li><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C3%B6netim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Küresel yönetim (sayfa mevcut değil)">Küresel</a></li><li><a href="/wiki/Yerel_y%C3%B6netim" title="Yerel yönetim">Yerel</a></li></ul></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r34219444">(jeo-kültürel ideolojiler)</th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/%C5%9Eehir_devleti" title="Şehir devleti">Şehir devleti</a></li> <li><a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_kurulu%C5%9F" title="Uluslararası kuruluş">Uluslararası kuruluş</a></li> <li><a href="/wiki/Ulus_devlet" title="Ulus devlet">Ulusal hükûmet</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%BCnya_h%C3%BCk%C3%BBmeti" title="Dünya hükûmeti">Dünya hükûmeti</a></li> <li><a href="/wiki/Milliyet%C3%A7ilik" title="Milliyetçilik">Milliyetçilik</a></li> <li><a href="/wiki/Enternasyonalizm" title="Enternasyonalizm">Enternasyonalizm</a></li> <li><a href="/wiki/K%C3%BCreselcilik" title="Küreselcilik">Küreselcilik</a></li></ul></td> </tr></tbody></table></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content-with-subgroup hlist" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid;">Güç yapısı</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33092931"><table class="sidebar-subgroup"><tbody><tr><th class="sidebar-heading"> Üniterlik</th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/%C3%9Cniter_devlet" title="Üniter devlet">Üniter devlet</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0mparatorluk" title="İmparatorluk">İmparatorluk</a></li> <li><a href="/wiki/Prenslik" title="Prenslik">Prenslik</a></li></ul> <hr /></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/wiki/Ba%C4%9F%C4%B1ml%C4%B1_devlet" title="Bağımlı devlet">Bağımlı devlet</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/%C4%B0li%C5%9Fkili_devlet" title="İlişkili devlet">İlişkili devlet</a></li> <li><a href="/wiki/Ba%C4%9F%C4%B1ml%C4%B1_toprak" title="Bağımlı toprak">Bağımlı toprak</a></li> <li><a href="/wiki/Dominyon" title="Dominyon">Dominyon</a></li> <li><a href="/wiki/Himaye" title="Himaye">Himaye</a></li> <li><a href="/wiki/Kukla_devlet" title="Kukla devlet">Kukla devlet</a></li> <li><a href="/wiki/Kukla_h%C3%BCk%C3%BCmdar" title="Kukla hükümdar">Kukla hükümdar</a></li> <li><a href="/wiki/Uydu_devlet" title="Uydu devlet">Uydu devlet</a></li> <li><a href="/wiki/Kendi_kendini_y%C3%B6neten_koloni" title="Kendi kendini yöneten koloni">Kendi kendini yöneten koloni</a></li> <li><a href="/wiki/Hara%C3%A7g%C3%BCzar_devlet" title="Haraçgüzar devlet">Haraçgüzar devlet</a></li> <li><a href="/wiki/Tampon_devlet" title="Tampon devlet">Tampon devlet</a></li> <li><a href="/wiki/Vasal_devlet" title="Vasal devlet">Vasal devlet</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Genel_valilik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Genel valilik (sayfa mevcut değil)">Genel valilik</a></li></ul> <hr /></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/wiki/Federalizm" title="Federalizm">Federalizm</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/Konfederasyon" title="Konfederasyon">Konfederasyon</a></li> <li><a href="/wiki/Yetki_devri" title="Yetki devri">Yetki devri</a></li> <li><a href="/wiki/Federasyon" title="Federasyon">Federasyon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%9Cst_devlet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Üst devlet (sayfa mevcut değil)">Üst devlet</a></li> <li><a href="/wiki/Uluslar%C3%BCst%C3%BC_birlik" title="Uluslarüstü birlik">Uluslarüstü birlik</a></li></ul> <hr /></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/wiki/G%C3%BC%C3%A7_(uluslararas%C4%B1_ili%C5%9Fkiler)" title="Güç (uluslararası ilişkiler)">Uluslararası ilişkiler</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=K%C3%BC%C3%A7%C3%BCk_g%C3%BC%C3%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Küçük güç (sayfa mevcut değil)">Küçük güç</a></li> <li><a href="/wiki/B%C3%B6lgesel_g%C3%BC%C3%A7" title="Bölgesel güç">Bölgesel güç</a></li> <li><a href="/wiki/Orta_g%C3%BC%C3%A7" title="Orta güç">Orta güç</a></li> <li><a href="/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_g%C3%BC%C3%A7" title="Büyük güç">Büyük güç</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%BCper_g%C3%BC%C3%A7" title="Süper güç">Süper güç</a></li> <li><a href="/wiki/Hiper_g%C3%BC%C3%A7" title="Hiper güç">Hiper güç</a></li></ul></td> </tr></tbody></table> <hr /></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content-with-subgroup hlist" style="text-align:left;text-align:center;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#efefef; border-top:1px solid;">İlgili konular</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33092931"><table class="sidebar-subgroup"><tbody><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/%C4%B0dari_b%C3%B6l%C3%BCn%C3%BC%C5%9F" title="İdari bölünüş">İdari bölünüş</a></li> <li><a href="/wiki/Demokrasi_endeksleri" title="Demokrasi endeksleri">Demokrasi endeksleri</a></li> <li><a href="/wiki/Demokratik_ge%C3%A7i%C5%9F" title="Demokratik geçiş">Demokratik geçiş</a> <ul><li><a href="/wiki/Demokratik_gerileme" title="Demokratik gerileme">Otokratikleşme</a></li> <li><a href="/wiki/Demokratikle%C5%9Fme" title="Demokratikleşme">Demokratikleşme</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Hibrit_rejim" title="Hibrit rejim">Hibrit rejim</a></li></ul></td> </tr></tbody></table></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-navbar"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r25548259"><div class="plainlinks hlist navbar navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:H%C3%BCk%C3%BBmet_bi%C3%A7imleri" title="Şablon:Hükûmet biçimleri"><abbr title="Bu şablonu görüntüle">g</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%C5%9Eablon_tart%C4%B1%C5%9Fma:H%C3%BCk%C3%BBmet_bi%C3%A7imleri" title="Şablon tartışma:Hükûmet biçimleri"><abbr title="Bu şablonu tartış">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:H%C3%BCk%C3%BBmet_bi%C3%A7imleri&action=edit"><abbr title="Bu şablonu değiştir">d</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> Demokrasi veya el erki,<a href="#cite_note-1">[1]</a> halkın yasaları müzakere etme ve yasal düzenlemelere karar verme yetkisine (<a href="/wiki/Do%C4%9Frudan_demokrasi" title="Doğrudan demokrasi">doğrudan demokrasi</a>) veya bunu yapmak için yönetim görevlilerini seçme yetkisine (<a href="/wiki/Temsil%C3%AE_demokrasi" title="Temsilî demokrasi">temsili demokrasi</a>) sahip olduğu bir yönetim biçimidir. Kimin "halk" kabul edildiği ve yetkinin insanlar arasında nasıl paylaşıldığı veya hangi yetkilerin verildiği konuları zaman içinde ve farklı ülkelerde farklı oranlarda değişiklik göstermiştir. Demokrasinin özellikleri arasında genellikle <a href="/wiki/Toplant%C4%B1_ve_g%C3%B6steri_%C3%B6zg%C3%BCrl%C3%BC%C4%9F%C3%BC" title="Toplantı ve gösteri özgürlüğü">toplanma özgürlüğü</a>, <a href="/wiki/%C3%96rg%C3%BCtlenme_%C3%B6zg%C3%BCrl%C3%BC%C4%9F%C3%BC" title="Örgütlenme özgürlüğü">örgütlenme özgürlüğü</a>, <a href="/wiki/M%C3%BClkiyet_hakk%C4%B1" title="Mülkiyet hakkı">mülkiyet hakları</a>, <a href="/wiki/Din_%C3%B6zg%C3%BCrl%C3%BC%C4%9F%C3%BC" title="Din özgürlüğü">din özgürlüğü</a>, <a href="/wiki/%C4%B0fade_%C3%B6zg%C3%BCrl%C3%BC%C4%9F%C3%BC" title="İfade özgürlüğü">ifade özgürlüğü</a>, <a href="/wiki/Vatanda%C5%9Fl%C4%B1k" title="Vatandaşlık">vatandaşlık</a>, <a href="/wiki/Y%C3%B6netilenlerin_r%C4%B1zas%C4%B1" title="Yönetilenlerin rızası">yönetilenlerin rızası</a>, <a href="/wiki/Genel_oy_hakk%C4%B1" title="Genel oy hakkı">genel oy hakkı</a>, <a href="/wiki/%C3%96zg%C3%BCrl%C3%BCk" title="Özgürlük">özgürlük</a> hakkından ve <a href="/wiki/Ya%C5%9Fama_hakk%C4%B1" title="Yaşama hakkı">yaşam hakkından</a> haksız yere mahrum bırakılmamak ve <a href="/wiki/Az%C4%B1nl%C4%B1k_haklar%C4%B1" title="Azınlık hakları">azınlık hakları</a> yer alır.<a href="#cite_note-2">[2]</a> Türkçeye (<a href="/wiki/Frans%C4%B1zca" title="Fransızca">Fransızca</a>: démocratie) kelimesinden geçmiştir. Ana yurdu <a href="/wiki/Antik_Yunanistan" title="Antik Yunanistan">Antik Yunanistan</a>'daki filozoflar <a href="/wiki/Aristoteles" title="Aristoteles">Aristo</a> ve <a href="/wiki/Platon" title="Platon">Platon</a> (Eflatun) tarafından eleştirilmiş, halk içinde "ayak takımının yönetimi" gibi aşağılayıcı kavramlarla nitelendirilmiştir. Fakat demokrasi diğer yönetim şekillerinin arasından sıyrılarak günümüzde en yaygın kullanılan devlet sistemi haline gelmiştir. Demokrasinin çok sayıda değişik tanımı vardır. <a href="/wiki/Karl_Popper" title="Karl Popper">Karl Popper</a>'e göre demokrasi "klasik" anlamıyla "halkın yönetimi ve halkın yönetme hakkı" olarak tanımlanabilirken, <a href="/wiki/Liberalizm" title="Liberalizm">liberal</a>, <a href="/wiki/Kom%C3%BCnizm" title="Komünizm">komünist</a>,<a href="#cite_note-3">[3]</a> <a href="/wiki/Sosyalizm" title="Sosyalizm">sosyalist</a>,<a href="#cite_note-4">[4]</a> <a href="/wiki/Muhafazak%C3%A2rl%C4%B1k" title="Muhafazakârlık">muhafazakâr</a>,<a href="#cite_note-5">[5]</a> <a href="/wiki/Anar%C5%9Fizm" title="Anarşizm">anarşist</a><a href="#cite_note-6">[6]</a> düşünürler kendi sistemlerinin erdemlerini ön plana çıkarmaya çalışmışlardır. Demokrasi, genellikle devlet yönetim biçimi olarak değerlendirilmesine rağmen, <a href="/wiki/%C3%9Cniversite" title="Üniversite">üniversiteler</a>, işçi ve işveren organizasyonları ve bazı diğer sivil kurum ve kuruluşlar da demokrasi ile yönetilebilir. Demokrasi kavramı zaman içinde önemli ölçüde evrim geçirmiştir. Tarih boyunca, <a href="/wiki/Do%C4%9Frudan_demokrasi" title="Doğrudan demokrasi">doğrudan demokrasi</a> örneklerine rastlanabilir, bu tür demokrasilerde topluluklar halk meclisleri aracılığıyla kararlar alırlar. Günümüzde ise demokrasinin egemen formu <a href="/wiki/Temsil%C3%AE_demokrasi" title="Temsilî demokrasi">temsilci demokrasidir</a>, vatandaşlar hükûmet yetkililerini seçerek, onların adına parlamento ya da başkanlık sistemi gibi şekillerde yönetimi sağlarlar.<a href="#cite_note-Tangian2020Book-7">[7]</a> Demokrasilerin yaygın günlük karar alma süreci çoğunluk kuralıdır, ancak <a href="/wiki/%C3%87o%C4%9Funluk_sistemi" title="Çoğunluk sistemi">çoğunluk</a> ve uzlaşı gibi diğer karar alma yaklaşımları da demokrasiler için önemli olmuştur. Bu yaklaşımlar, hassas konularda kapsayıcılık ve daha geniş bir meşruiyetin önemli bir amacını hizmet eder ve çoğunlukçu yaklaşımı dengeleyerek anayasa düzeyinde öncelik kazanır. <a href="/wiki/Liberal_demokrasi" title="Liberal demokrasi">Liberal demokrasinin</a> yaygın türünde, çoğunluğun güçleri temsilci demokrasinin çerçevesi içinde kullanılır, ancak anayasa ve bir üst mahkeme çoğunluğu genellikle tüm bireylerin belli temel haklarının korunması yoluyla azınlığı korur örneğin <a href="/wiki/%C4%B0fade_%C3%B6zg%C3%BCrl%C3%BC%C4%9F%C3%BC" title="İfade özgürlüğü">ifade özgürlüğü</a> veya <a href="/wiki/%C3%96rg%C3%BCtlenme_%C3%B6zg%C3%BCrl%C3%BC%C4%9F%C3%BC" title="Örgütlenme özgürlüğü">örgütlenme özgürlüğü</a> gibi hakları korumakla yükümlüdürler.<a href="#cite_note-8">[8]</a><a href="#cite_note-Brittanica2-9">[9]</a><a href="#cite_note-webster-10">[10]</a><a href="#cite_note-11">[11]</a> Demokrasi, <a href="/wiki/T%C3%BCrk%C3%A7e" title="Türkçe">Türkçeye</a>, <a href="/wiki/Frans%C4%B1zca" title="Fransızca">Fransızca</a> démocratie sözcüğünden geçmiş olup Türkçede ilk kullanımı 1870'lerin başında tespit edilmiştir. Kelime Fransızcaya <a href="/wiki/Latince" title="Latince">Latinceye</a> dēmocratia şekliyle Grekçeden ödünçleme vasıtasıyla girmiştir. Nihai olarak sözcük halk, ahali anlamındaki δῆμος (dêmos) ile egemen, muktedir anlamındaki κράτης (krátēs) kelimelerinin birleştirilmesi ile oluşturulmuş <a href="/wiki/Grek%C3%A7e" title="Grekçe">Grekçe</a> δημοκρατεία (<span data-nosnippet="" id="ooui-php-1" class="ext-phonos-PhonosButton noexcerpt oo-ui-widget oo-ui-widget-enabled oo-ui-buttonElement oo-ui-buttonElement-frameless oo-ui-iconElement oo-ui-labelElement oo-ui-buttonWidget" data-ooui="{"_":"mw.Phonos.PhonosButton","href":"\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/transcoded\/0\/00\/Ell-Dimokratia.ogg\/Ell-Dimokratia.ogg.mp3","rel":["nofollow"],"framed":false,"icon":"volumeUp","label":{"html":"d\u0113mokrate\u00eda"},"data":{"ipa":"","text":"","lang":"tr","wikibase":"","file":"Ell-Dimokratia.ogg"},"classes":["ext-phonos-PhonosButton","noexcerpt"]}"><a role="button" tabindex="0" href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/00/Ell-Dimokratia.ogg/Ell-Dimokratia.ogg.mp3" rel="nofollow" aria-label="Ses çal" title="Ses çal" class="oo-ui-buttonElement-button">dēmokrateía</a><a href="/wiki/Dosya:Ell-Dimokratia.ogg" title="Dosya:Ell-Dimokratia.ogg">ⓘ</a>) sözcüğünden türemiştir.<a href="#cite_note-12">[12]</a><a href="#cite_note-13">[13]</a> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tanımı">Tanımı</h2>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=1" title="Değiştirilen bölüm: Tanımı" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=1" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Tanımı">kaynağı değiştir</a>]</div> Demokrasinin tanımı tartışması günümüzde hâlâ devam eden bir tartışmadır. Bunun sebepleri arasında ülkelerdeki bazı kurumların görüşlerini haklı çıkartmak adına demokrasi tanımını kullanmaları, demokratik olmayan devletlerin kendilerini demokratik olarak tanıtma çabaları ve aslında genel bir kavram olan demokrasinin tek başına kullanılması (<a href="/wiki/Anayasal_demokrasi" title="Anayasal demokrasi">Anayasal demokrasi</a>, <a href="/wiki/Sosyal_demokrasi" title="Sosyal demokrasi">sosyal demokrasi</a>, <a href="/wiki/Liberal_demokrasi" title="Liberal demokrasi">liberal demokrasi</a> vb.) gibi sebepler gösterilebilir. Demokrasilerin birçoğunda <a href="/wiki/%C3%87o%C4%9Funluk_sistemi" title="Çoğunluk sistemi">çoğunluk kuralı</a> uygulanır, ancak bazı durumlarda <a href="/wiki/%C3%87o%C4%9Fulculuk" class="mw-redirect" title="Çoğulculuk">çoğulluk kuralı</a>, nitelikli çoğunluk kuralı (<a href="/wiki/Anayasa" title="Anayasa">anayasa</a> gibi) veya <a href="/wiki/Oyda%C5%9Fmac%C4%B1_demokrasi" title="Oydaşmacı demokrasi">konsensüs</a> kuralı (İsviçre'de olduğu gibi) uygulanır. Liberal demokrasinin yaygın bir uygulamasında, çoğunluğun yetkileri temsili demokrasi çerçevesinde kullanılır, ancak anayasa ve yüksek mahkeme çoğunluğu sınırlar ve azınlığı korur, genellikle ifade özgürlüğü veya dernek kurma özgürlüğü gibi belirli bireysel hakların herkes tarafından kullanılmasını güvence altına alır. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Toplum">Toplum</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=2" title="Değiştirilen bölüm: Toplum" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=2" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Toplum">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Halk" title="Halk">Halk</a></div> Çoğunluk, azınlık, fakir veya zengin olsun demokrasilerin ortak yönü halka dayanmasıdır. Günlük hayatta toplumun, bir ülkede yaşayan tüm insanları kapsadığı düşünülse de pratikte demokrasi tarihinden beri –sürekli olarak genişletilse de- halka bir sınırlama konmuştur. Örneğin <a href="/wiki/Frans%C4%B1z_Devrimi" title="Fransız Devrimi">Fransız Devrimi</a>’nden sonra yapılan <a href="/wiki/Se%C3%A7im" title="Seçim">seçimlerde</a> oy verme hakkı sadece belli miktarda <a href="/wiki/Vergi" title="Vergi">vergi</a> verebilen <a href="/wiki/Vatanda%C5%9F" title="Vatandaş">vatandaşlara</a> tanınıyordu, <a href="/wiki/Amerika_Birle%C5%9Fik_Devletleri" title="Amerika Birleşik Devletleri">ABD</a>’de güney eyaletlerdeki siyah ırkın ilk kez oy kullanabildiği tarih 1960'lardır.<a href="#cite_note-ben-14">[14]</a> Kadınlara seçme hakkı ilk kez 1893'te <a href="/wiki/Yeni_Zelanda" title="Yeni Zelanda">Yeni Zelanda</a>'da verilmiştir. Seçimlere tam katılım hakkı ise 20. yüzyıla kadar hiçbir ülkede verilmemiştir.<a href="#cite_note-15">[15]</a> Bu verilere, halkı oluşturan bireylerin öz iradelerinden kaynaklanan mutabık olmama durumunu da katarsak; pratikte halk çoğunluk anlamına dönüşür. Demokrasiye yapılan atıflarda görüleceği üzere, halkın kendi kendini yönetmesi temel dayanaktır. Bu ise kendileri adına karar alacak kişileri seçmeyi sağlayan oy vermenin yanında <a href="/wiki/Referandum" title="Referandum">referandumlar</a> gibi doğrudan etki yoluyla veya miting, gösteri gibi dolaylı yollarla sağlanır. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Özellikleri">Özellikleri</h2>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=3" title="Değiştirilen bölüm: Özellikleri" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=3" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Özellikleri">kaynağı değiştir</a>]</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Democracy_claims.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Democracy_claims.svg/289px-Democracy_claims.svg.png" decoding="async" width="289" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Democracy_claims.svg/434px-Democracy_claims.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Democracy_claims.svg/578px-Democracy_claims.svg.png 2x" data-file-width="940" data-file-height="477" /></a><figcaption>2022 yılı itibarıyla dünyada demokrasinin hukuki durumu; sadece <a href="/wiki/Suudi_Arabistan" title="Suudi Arabistan">Suudi Arabistan</a>, <a href="/wiki/Umman" title="Umman">Umman</a>, <a href="/wiki/Birle%C5%9Fik_Arap_Emirlikleri" title="Birleşik Arap Emirlikleri">BAE</a>, <a href="/wiki/Katar" title="Katar">Katar</a>, <a href="/wiki/Brunei" title="Brunei">Brunei</a>, <a href="/wiki/Afganistan" title="Afganistan">Afganistan</a> ve <a href="/wiki/Vatikan" title="Vatikan">Vatikan</a> demokrasi iddiasında değil.</figcaption></figure> Demokrasinin genellikle oylama ile tanımlandığı kabul edilse de, demokrasinin kesin bir tanımı konusunda bir fikir birliği yoktur. <a href="/wiki/Karl_Popper" title="Karl Popper">Karl Popper</a>, demokrasinin "kısacası, demokrasinin halkın yönetimi olduğu ve halkın yönetmeye hakkı olduğu" teorisinin "klasik" görüş olduğunu belirtir. <a href="/wiki/Kofi_Annan" title="Kofi Annan">Kofi Annan</a> ise "dünyadaki demokratik uluslar kadar farklı demokrasi biçimleri bulunmaktadır" şeklinde ifade eder. Bir çalışma, demokrasiyi tanımlamak için İngilizce dilinde kullanılan 2.234 sıfatı belirlemiştir.<a href="#cite_note-Oxford-16">[16]</a><a href="#cite_note-Brittanica-17">[17]</a><a href="#cite_note-18">[18]</a><a href="#cite_note-19">[19]</a><a href="#cite_note-economist2007-20">[20]</a><a href="#cite_note-21">[21]</a> Demokratik prensipler, tüm seçilebilir vatandaşların yasalar önünde eşit olduğu ve yasama süreçlerine eşit erişime sahip olduğu şekilde yansır. Örneğin, <a href="/wiki/Temsil%C3%AE_demokrasi" title="Temsilî demokrasi">temsilî demokraside</a> her oy eşit ağırlığa sahiptir, temsilci olmak isteyen herkese makul olmayan kısıtlamalar uygulanamaz ve seçilebilir vatandaşların özgürlüğü, genellikle bir anayasa tarafından korunan meşru haklar ve özgürlüklerle güvence altına alınır. "Demokrasi" teriminin diğer kullanımları arasında doğrudan demokrasi de bulunur, bu durumda konular doğrudan seçmenler tarafından oylanır.<a href="#cite_note-22">[22]</a><a href="#cite_note-23">[23]</a><a href="#cite_note-24">[24]</a> Bir teori, demokrasinin üç temel ilkeye ihtiyaç duyduğunu savunur: yukarıdan aşağıya kontrol (egemenliğin en düşük yetki seviyelerinde bulunması), siyasi eşitlik ve bireylerin ve kurumların yalnızca yukarıdan aşağıya kontrol ve siyasi eşitlik ilkesini yansıtan kabul edilebilir davranışları dikkate aldığı sosyal normlar. Hukuki eşitlik, <a href="/wiki/Siyasi_%C3%B6zg%C3%BCrl%C3%BCk" title="Siyasi özgürlük">siyasi özgürlük</a> ve <a href="/wiki/Hukukun_%C3%BCst%C3%BCnl%C3%BC%C4%9F%C3%BC" title="Hukukun üstünlüğü">hukukun üstünlüğü</a> genellikle iyi işleyen bir demokrasinin temel özellikleri olarak belirlenir.<a href="#cite_note-economist2007-20">[20]</a><a href="#cite_note-25">[25]</a><a href="#cite_note-26">[26]</a> "Demokrasi" terimi bazen <a href="/wiki/Liberal_demokrasi" title="Liberal demokrasi">liberal demokrasi</a> için kısaltma olarak kullanılır. Liberal demokrasi, <a href="/wiki/Siyasi_%C3%A7o%C4%9Fulculuk" title="Siyasi çoğulculuk">siyasi çoğulculuk</a>, hukuk önünde eşitlik, seçilmiş yetkililere başvurarak şikayetlerin çözülmesi hakkı, yargı süreci, <a href="/wiki/Sivil_%C3%B6zg%C3%BCrl%C3%BCkler" title="Sivil özgürlükler">sivil özgürlükler</a>, <a href="/wiki/%C4%B0nsan_haklar%C4%B1" title="İnsan hakları">insan hakları</a> ve hükûmet dışında <a href="/wiki/Sivil_toplum" title="Sivil toplum">sivil toplumun</a> öğeleri gibi unsurları içeren temsili demokrasinin bir türüdür. <a href="/wiki/Roger_Scruton" title="Roger Scruton">Roger Scruton</a>, sivil toplum kurumlarının da mevcut olmadığı sürece demokrasinin kişisel ve siyasi özgürlükleri sağlayamayacağını savunmuştur.<a href="#cite_note-27">[27]</a> Bazı ülkelerde, özellikle <a href="/wiki/Westminster_modeli" title="Westminster modeli">Westminster sisteminin</a> uygulandığı <a href="/wiki/Birle%C5%9Fik_Krall%C4%B1k" title="Birleşik Krallık">Birleşik Krallık'ta</a>, egemenlik ilkesi <a href="/wiki/Parlamento" title="Parlamento">parlamentodadır</a>, ancak yargı bağımsızlığı korunur. Hindistan'da ise parlamento egemenliği, Hindistan Anayasası'na tabidir ve anayasa yargı denetimini içerir. "Demokrasi" terimi genellikle bir siyasi devlet bağlamında kullanılsa da, bu prensipler aynı zamanda özel kuruluşlar için de uygulanabilir.<a href="#cite_note-Kopstein2014-28">[28]</a><a href="#cite_note-29">[29]</a><a href="#cite_note-30">[30]</a> Demokrasilerde birçok karar alma yöntemi kullanılır, ancak çoğunluk kuralı baskın bir formdur. Tazminat olmadan, yani bireysel veya grup haklarının yasal korunmasının olmaması durumunda, siyasi azınlıklar "çoğunluğun zulmü" ile ezilebilir. Çoğunluk kuralı rekabetçi bir yaklaşımdır ve uzlaşı demokrasisine karşı gelir, bu da seçimlerin ve genellikle müzakerenin nitelikli ve prosedürel olarak "adil" yani adil ve eşit olduğu anlamına gelir. Bazı ülkelerde, siyasi <a href="/wiki/%C4%B0fade_%C3%B6zg%C3%BCrl%C3%BC%C4%9F%C3%BC" title="İfade özgürlüğü">ifade özgürlüğü</a>, ifade özgürlüğü, <a href="/wiki/Bas%C4%B1n_%C3%B6zg%C3%BCrl%C3%BC%C4%9F%C3%BC" title="Basın özgürlüğü">basın özgürlüğü</a> ve internet demokrasisi, seçmenlerin iyi bilgilendirilmiş olmalarını sağlamak ve kendi çıkarlarına göre oy kullanmalarını mümkün kılmak için önemli görülür.<a href="#cite_note-31">[31]</a><a href="#cite_note-32">[32]</a> Aynı zamanda demokrasinin temel bir özelliği, tüm seçmenlerin toplumun yaşamına özgürce ve tam olarak katılma yeteneğidir. Sosyal sözleşme ve tüm seçmenlerin kolektif iradesi vurgulanarak, demokrasi aynı zamanda siyasi kolektivizmin bir biçimi olarak da nitelendirilebilir, çünkü demokrasi, tüm uygun vatandaşların yasa yapım sürecinde eşit söz hakkına sahip olduğu bir hükûmet biçimi olarak tanımlanır.<a href="#cite_note-33">[33]</a><a href="#cite_note-34">[34]</a> <a href="/wiki/Cumhuriyet" title="Cumhuriyet">Cumhuriyetler</a>, yönetilenlerin rızası ilkesi nedeniyle demokrasi ile sık sık ilişkilendirilse de, zorunlu olarak demokrasiler değildir, çünkü cumhuriyetçilik insanların nasıl yönetileceğini belirtmez. Klasik anlamda "cumhuriyet" terimi, hem demokrasileri hem de aristokrasileri kapsıyordu. Modern anlamda cumhuriyetçi hükûmetb içimi, bir hükümdarın olmadığı bir hükûmet biçimidir. Bu nedenle, demokrasiler cumhuriyet veya <a href="/wiki/Me%C5%9Frutiyet" title="Meşrutiyet">anayasal monarşiler</a> olabilir, örneğin <a href="/wiki/Birle%C5%9Fik_Krall%C4%B1k" title="Birleşik Krallık">Birleşik Krallık</a> gibi.<a href="#cite_note-auto-35">[35]</a><a href="#cite_note-36">[36]</a><a href="#cite_note-37">[37]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tarihçe">Tarihçe</h2>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=4" title="Değiştirilen bölüm: Tarihçe" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=4" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Tarihçe">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Demokrasi_tarihi" title="Demokrasi tarihi">Demokrasi tarihi</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Antik_dönem">Antik dönem</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=5" title="Değiştirilen bölüm: Antik dönem" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=5" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Antik dönem">kaynağı değiştir</a>]</div> Demokrasi ilk olarak <a href="/wiki/Antik_Yunanistan" title="Antik Yunanistan">Eski Yunanistan</a>'da, şehir devletlerinde uygulandı. Demokrasiye çok yakın olan bu sistem <a href="/wiki/Atina_demokrasisi" title="Atina demokrasisi">Atina demokrasisi</a> olarak da anılır. Teoride bütün yurttaşlar mecliste oy verme ve fikrini söyleme hakkına sahipti fakat o günün koşullarına göre kadınlar, köleler ve o şehir devletinde doğmamış olanlar (metikler, yerleşik yabancılar) bu haklara sahip değildi. Bu sistemin en güçlü uygulayıcısı olarak <a href="/wiki/Atina" title="Atina">Atina</a>'yı ele alırsak: M.Ö. 4. yüzyılda nüfusun 250.000-300.000 arasında olduğu tahmin edilir. Bu nüfusun 100.000'i Atina vatandaşı ve Atina vatandaşları arasında da sadece 30.000'inin oy verme hakkına sahip yetişkin erkek nüfusu bulunduğu tahmin edilir.<a href="#cite_note-38">[38]</a> <a href="/wiki/Roma_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Roma İmparatorluğu">Roma İmparatorluğu</a> döneminde uygulanan devlet sistemi, <a href="/wiki/Temsil%C3%AE_demokrasi" title="Temsilî demokrasi">temsilî demokrasiye</a> yakın bir nitelik taşımaktaydı. Demokratik haklar genellikle sosyal sınıf ayrımına göre şekillenirdi ve güç elitlerin elindeydi.<a href="#cite_note-39">[39]</a> Bununla beraber, Eski <a href="/wiki/Hindistan" title="Hindistan">Hindistan</a>'da bazı bölgelerde uygulanan sistemler de temsilî demokrasiye benzetilir. Roma İmparatorluğu ile paralel olarak, kast sisteminin varlığı, gücün varlıklı ve asil bir azınlığın elinde olduğu söylenebilir.<a href="#cite_note-40">[40]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Orta_çağ">Orta çağ</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=6" title="Değiştirilen bölüm: Orta çağ" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=6" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Orta çağ">kaynağı değiştir</a>]</div> Orta Çağ'da demokrasinin gelişme süreci içindeki en büyük olay <a href="/wiki/%C4%B0ngiltere" title="İngiltere">İngiltere</a>'de kralın yetkilerini din adamları ve halk adına sınırlayan <a href="/wiki/Magna_Carta" title="Magna Carta">Magna Carta Libertatum</a>'un (Büyük sözleşme) imzalanmasıdır. Bu belge doğrultusunda ilk seçimler 1265 yılında yapılmıştı. Fakat bu seçimlere, yapılan kısıtlamalar sebebiyle halkın çok az bir bölümü katılabilmişti. Birçok ülkede devlet yönetiminde zaman zaman demokrasiye benzer uygulamalar yapılmıştı. Örneğin <a href="/wiki/%C4%B0talyan_%C5%9Fehir_devletleri" title="İtalyan şehir devletleri">İtalyan şehir devletlerinde</a>, <a href="/wiki/%C4%B0skandinavya" title="İskandinavya">İskandinav ülkelerinde</a>, <a href="/wiki/%C4%B0rlanda" title="İrlanda">İrlanda</a>'da ve değişik ülkelerde bulunan küçük otonom bölgelerde demokrasinin prensiplerinden seçim yapılması, meclis oluşturulması gibi uygulamalar oluyordu. Fakat hepsinde demokrasiye katılım erkek olma, belli miktarda vergi verme gibi standartlarla kısıtlanıyordu. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Erken_modern_dönem">Erken modern dönem</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=7" title="Değiştirilen bölüm: Erken modern dönem" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=7" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Erken modern dönem">kaynağı değiştir</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:John_Locke.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/John_Locke.jpg/200px-John_Locke.jpg" decoding="async" width="200" height="281" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/John_Locke.jpg/300px-John_Locke.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/John_Locke.jpg/400px-John_Locke.jpg 2x" data-file-width="727" data-file-height="1020" /></a><figcaption><a href="/wiki/John_Locke" title="John Locke">John Locke</a>, <a href="/wiki/Thomas_Hobbes" title="Thomas Hobbes">Thomas Hobbes'un</a> toplum sözleşmesi teorisini genişletti ve <a href="/wiki/Do%C4%9Fal_ve_yasal_haklar" title="Doğal ve yasal haklar">doğal haklar</a> kavramını, <a href="/wiki/%C3%96zel_m%C3%BClkiyet" title="Özel mülkiyet">özel mülkiyet hakkını</a> ve <a href="/wiki/Y%C3%B6netilenlerin_r%C4%B1zas%C4%B1" title="Yönetilenlerin rızası">yönetilenlerin rızası</a> ilkesini geliştirdi. Locke'un fikirleri günümüz demokrasisinin ideolojik temelini oluşturmaktadır.</figcaption></figure> 17. yüzyılda <a href="/wiki/Magna_Carta" title="Magna Carta">Magna Carta'ya</a> olan ilgi yeniden canlandı.<a href="#cite_note-41">[41]</a> <a href="/wiki/%C4%B0ngiltere_Parlamentosu" title="İngiltere Parlamentosu">İngiltere Parlamentosu</a>, 1628'de Petition of Right'i kabul etti ve bu, vatandaşlar için belirli özgürlükleri tesis etti. İngiliz İç Savaşı (1642-1651), Kral ve seçilmiş bir parlamento arasında güçler dağıtıldı; bu sırada, <a href="/wiki/Siyasi_parti" title="Siyasi parti">siyasi parti</a> fikri, 1647 Putney Tartışmaları sırasında politik temsil hakları konusunu tartışan gruplarca şekillendi.<a href="#cite_note-42">[42]</a><a href="#cite_note-43">[43]</a><a href="#cite_note-44">[44]</a> Bunu takiben, Protectorate dönemi (1653-59) ve İngiliz Restorasyonu (1660), dönemleri daha otoriter bir yönetimi şekillendirdi. Ancak, parlamento, 1679'da Habeas Corpus Yasası'nı geçirdi ve bu, yeterli neden veya delil olmaksızın gözaltını yasaklayan geleneksel bir kuralı güçlendirdi. 1688 yılındaki <a href="/wiki/Muhte%C5%9Fem_Devrim" title="Muhteşem Devrim">Muhteşem Devrim'in</a> ardından, 1689'da <a href="/wiki/Haklar_Bildirisi" title="Haklar Bildirisi">Haklar Bildirisi</a> kabul edildi ve belirli hakları ve özgürlükleri kodifikasyon altına aldı (hala yürürlüktedir). Bu Bildiri, düzenli seçimler için gerekliliklerini, Parlamento'da konuşma özgürlüğünün çerçevesini belirledi ve monarşinin gücünü sınırlayarak, o dönemde Avrupa'nın çoğundan farklı olarak, kraliyet mutlakiyetinin sınırlanmasını <a href="/wiki/Muhte%C5%9Fem_Devrim" title="Muhteşem Devrim">Muhteşem Devrim'de</a> uygulanan politikalar, hükûmeti sınırlama ve mülkiyet haklarına koruma sağlama konusunda büyük bir başarı olarak tanımlanmıştır.<a href="#cite_note-45">[45]</a><a href="#cite_note-46">[46]</a><a href="#cite_note-refNARoP-47">[47]</a> 17. yüzyılda <a href="/wiki/Magna_Carta" title="Magna Carta">Magna Carta'ya</a> olan ilgi, <a href="/wiki/Britanya_Adalar%C4%B1" title="Britanya Adaları">Britanya Adaları'nda</a> <a href="/wiki/Siyaset_felsefesi" title="Siyaset felsefesi">siyaset felsefesinin</a> gelişmesine neden oldu. <a href="/wiki/Thomas_Hobbes" title="Thomas Hobbes">Thomas Hobbes</a>, ayrıntılı bir şekilde sosyal sözleşme teorisini ilk kez ortaya koyan filozoftu. <a href="/wiki/Leviathan" title="Leviathan">Leviathan'da</a> yazan Hobbes, doğada yaşayan bireylerin yaşamlarının "yalnız, fakir, iğrenç, vahşi ve kısır" olduğunu ve sürekli olarak herkesin herkese karşı bir savaş yürüttüğünü teorize etti. <a href="/wiki/Anar%C5%9Fizm" title="Anarşizm">Anarşik</a> bir doğa yaşamının meydana gelmesini önlemek için Hobbes, bireylerin haklarını güçlü, otoriter bir güce devrettiğini düşündü. Başka bir deyişle, Hobbes, kendi görüşüne göre en iyi yönetim biçimi olan <a href="/wiki/Mutlak_monar%C5%9Fi" title="Mutlak monarşi">mutlak monarşiyi</a> savundu. Daha sonra <a href="/wiki/Filozof" title="Filozof">filozof</a> ve <a href="/wiki/Doktor_(t%C4%B1p)" title="Doktor (tıp)">doktor</a> <a href="/wiki/John_Locke" title="John Locke">John Locke</a>, sosyal sözleşme teorisine farklı bir yorum getirecekti. İki Hükûmet Üzerine Deneme (1689) adlı eserinde yazan Locke, tüm bireylerin yaşam, özgürlük ve mülkiyet gibi devredilemez haklara sahip olduğunu ileri sürdü.<a href="#cite_note-Locke-Laslett1988-48">[48]</a> Locke'ye göre bireyler, haklarını savunmak amacıyla isteyerek bir araya gelir ve bir devlet oluştururlardı. Locke için özellikle <a href="/wiki/M%C3%BClkiyet_hakk%C4%B1" title="Mülkiyet hakkı">mülkiyet hakları</a> önemliydi ve bu hakların korunmasını Locke, bir hükûmetin temel amacı olarak değerlendirdi. Ayrıca Locke, hükûmetlerin yalnızca halkın onayına sahipse meşru olduğunu ifade etti. Locke'a göre, vatandaşlar, çıkarlarına karşı hareket eden veya <a href="/wiki/Despotizm" title="Despotizm">despotik</a> hale gelen bir hükûmete karşı isyan etme hakkına sahipti. Yaşamı boyunca geniş bir okuyucu kitlesi tarafından yaygın olarak okunmasa da, Locke'un eserleri <a href="/wiki/Liberalizm" title="Liberalizm">liberal</a> düşüncenin kurucu belgeleri olarak kabul edilir ve <a href="/wiki/Amerikan_Devrimi" title="Amerikan Devrimi">Amerikan Devrimi'nin</a> liderleri üzerinde derin bir etki bıraktıktan sonra daha sonra <a href="/wiki/Frans%C4%B1z_Devrimi" title="Fransız Devrimi">Fransız Devrimi'nin</a> fikri temellerini de derinden etkilemiştir. Locke'un <a href="/wiki/Liberal_demokrasi" title="Liberal demokrasi">liberal demokratik</a> yönetim çerçevesi, dünyadaki genel demokrasi kabulüdür.<a href="#cite_note-49">[49]</a><a href="#cite_note-50">[50]</a> <a href="/wiki/Kuzey_Amerika" title="Kuzey Amerika">Kuzey Amerika'da</a> ilk <a href="/wiki/Temsil%C3%AE_demokrasi" title="Temsilî demokrasi">temsilî hükûmet</a>, 1619'da <a href="/wiki/Jamestown,_Virginia" title="Jamestown, Virginia">Jamestown, Virginia'da</a> Burgesses Meclisinin seçilmesiyle başladı. 1620'den itibaren göç eden İngiliz <a href="/wiki/P%C3%BCritenlik" title="Püritenlik">Püritenler</a>, yerel yönetimleri demokratik olan <a href="/wiki/New_England" title="New England">New England</a> kolonilerini kurdu; bu yerel meclislerin bir miktar yetkisi olsa da, nihai yetki Kral ve İngiliz Parlamentosu tarafından elde tutulmaktaydı. Bu kolonileri kuran <a href="/wiki/P%C3%BCritenlik" title="Püritenlik">Püritenler</a>, <a href="/wiki/Baptistler" title="Baptistler">Baptistler</a> ve <a href="/wiki/Kuveyk%C4%B1rlar" title="Kuveykırlar">Kuveykırlar</a>, bu kolonilerin idaresi için dünya işlerinde kendi cemaatlerinin demokratik organizasyonunu kullandılar.<a href="#cite_note-51">[51]</a><a href="#cite_note-52">[52]</a><a href="#cite_note-53">[53]</a><a href="#cite_note-54">[54]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="18._ve_19._yüzyıllar">18. ve 19. yüzyıllar</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=8" title="Değiştirilen bölüm: 18. ve 19. yüzyıllar" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=8" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: 18. ve 19. yüzyıllar">kaynağı değiştir</a>]</div> 18. ve 19. yüzyıllarda demokrasi, <a href="/wiki/Amerikan_Ba%C4%9F%C4%B1ms%C4%B1zl%C4%B1k_Bildirgesi" class="mw-redirect" title="Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi">Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi</a> ve Fransız <a href="/wiki/%C4%B0nsan_ve_Yurtta%C5%9F_Haklar%C4%B1_Bildirisi" title="İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi">İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi</a> ile hızlıca yükselen bir değer haline gelmiştir. Bu yüzyıllardan önce demokrasi büyük devletlere değil, sadece küçük topluluklara uyan bir hükûmet şekli olarak anılıyor ve esas itibarıyla doğrudan demokrasi olarak tanımlanıyordu.<a href="#cite_note-55">[55]</a> <a href="/wiki/Amerika_Birle%C5%9Fik_Devletleri" title="Amerika Birleşik Devletleri">ABD</a>'nın kurulmasını sağlayanların oluşturduğu sistem ilk liberal demokrasi olarak tanımlanabilir.<a href="#cite_note-56">[56]</a> 1788 yılında kabul edilen Amerikan anayasası hükûmetlerin seçimlerle kurulmasını ve insan hak ve özgürlüklerinin korunmasını sağlıyordu. Bundan daha önce de koloni döneminde Kuzey Amerika'daki <a href="/wiki/On_%C3%9C%C3%A7_Koloni" title="On Üç Koloni">kolonilerin</a> birçoğu demokratik özellikler taşıyordu. Koloniden koloniye farklılaşmakla beraber, hepsinde belli miktarda vergi veren veya istenen bazı sıfatları karşılayabilen beyaz erkeklerin seçme hakları vardı.<a href="#cite_note-57">[57]</a> <a href="/wiki/Amerikan_%C4%B0%C3%A7_Sava%C5%9F%C4%B1" title="Amerikan İç Savaşı">Amerikan İç Savaşı</a>'nın ardından 1860'larda yapılan değişikliklerle kölelere özgürlük sağlandı ve demokrasinin temel ilkelerinden biri olan oy verme hakkı On Beşinci Anayasa Değişikliği ile tanındı<a href="#cite_note-58">[58]</a><a href="#cite_note-59">[59]</a> ancak güney eyaletlerinde siyahlar 1960'lara kadar oy verme hakkını kullanamamışlardır.<a href="#cite_note-ben-14">[14]</a> 1789 <a href="/wiki/Frans%C4%B1z_Devrimi" title="Fransız Devrimi">Fransız Devrimi</a>'nde ise bir anayasa hazırlanarak iktidar halkın seçeceği bir parlamento ile kral arasında paylaştırıldı.<a href="#cite_note-60">[60]</a> Ulusal Konvansiyon hükûmeti genel oy ve iki dereceli bir seçimle iş başına geldi.<a href="#cite_note-61">[61]</a> Fakat ilerleyen yıllarda <a href="/wiki/Napolyon_Bonapart" title="Napolyon Bonapart">Napolyon</a>'un başa geçmesiyle demokrasiden oldukça uzaklaştı. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="20._ve_21._yüzyıllar">20. ve 21. yüzyıllar</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=9" title="Değiştirilen bölüm: 20. ve 21. yüzyıllar" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=9" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: 20. ve 21. yüzyıllar">kaynağı değiştir</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Number_of_nations_1800-2003_scoring_8_or_higher_on_Polity_IV_scale.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Number_of_nations_1800-2003_scoring_8_or_higher_on_Polity_IV_scale.png/220px-Number_of_nations_1800-2003_scoring_8_or_higher_on_Polity_IV_scale.png" decoding="async" width="220" height="130" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Number_of_nations_1800-2003_scoring_8_or_higher_on_Polity_IV_scale.png/330px-Number_of_nations_1800-2003_scoring_8_or_higher_on_Polity_IV_scale.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Number_of_nations_1800-2003_scoring_8_or_higher_on_Polity_IV_scale.png/440px-Number_of_nations_1800-2003_scoring_8_or_higher_on_Polity_IV_scale.png 2x" data-file-width="949" data-file-height="561" /></a><figcaption>Polity IV ölçeğinde 8 veya daha yüksek puan alan 1800–2003 uluslarının sayısı, yaygın olarak kullanılan başka bir demokrasi ölçüsü</figcaption></figure> 20. yüzyılda liberal demokrasiye geçişler, savaşlardan, devrimlerden, dekolonizasyondan ve dini ve ekonomik koşullardan kaynaklanan ardışık "demokrasi dalgaları" ile gerçekleşti. Aynı zamanda 1920'lerde ve 30'larda, 1960'lar ve 1970'lerde ve 2010'larda "demokratik gerileme" adı verilen küresel geri dönüş dalgaları da yaşandı ve demokratikleşmeyi tersine çevirdi.<a href="#cite_note-:1-62">[62]</a><a href="#cite_note-63">[63]</a><a href="#cite_note-64">[64]</a> <a href="/wiki/I._D%C3%BCnya_Sava%C5%9F%C4%B1" title="I. Dünya Savaşı">I. Dünya Savaşı</a> ve otoriter imparatorlukların çöküşü, Avrupa'da yeni ulus-devletlerin oluşturulmasına yol açtı; bunların çoğu en azından adıyla demokratikti. 1920'lerde demokratik hareketler gelişti ve kadınların oy hakkı genişledi, ancak <a href="/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_Buhran" title="Büyük Buhran">Büyük Buhran</a> hayal kırıklığı yarattı ve Avrupa, Latin Amerika ve Asya ülkelerinin çoğu güçlü lider yönetimine veya diktatörlüğe döndü. <a href="/wiki/Fa%C5%9Fizm" title="Faşizm">Faşizm</a> ve <a href="/wiki/Diktat%C3%B6rl%C3%BCk" title="Diktatörlük">diktatörlük</a> <a href="/wiki/Nazi_Almanyas%C4%B1" title="Nazi Almanyası">Nazi Almanya'sında</a>, <a href="/wiki/%C4%B0talya" title="İtalya">İtalya'da</a>, <a href="/wiki/%C4%B0spanya" title="İspanya">İspanya'da</a> ve <a href="/wiki/Portekiz_mill%C3%AE_futbol_tak%C4%B1m%C4%B1" title="Portekiz millî futbol takımı">Portekiz'de</a> yayılırken, <a href="/wiki/Balt%C4%B1k_devletleri" title="Baltık devletleri">Baltık</a> ülkeleri, <a href="/wiki/Balkanlar" title="Balkanlar">Balkanlar</a>, <a href="/wiki/Brezilya" title="Brezilya">Brezilya</a>, <a href="/wiki/K%C3%BCba" title="Küba">Küba</a>, <a href="/wiki/%C3%87in" title="Çin">Çin</a> ve <a href="/wiki/Japonya" title="Japonya">Japonya</a> gibi diğer bazı ülkelerde de demokratik olmayan hükûmetler ortaya çıktı.<a href="#cite_note-65">[65]</a> <a href="/wiki/II._D%C3%BCnya_Sava%C5%9F%C4%B1" title="II. Dünya Savaşı">II. Dünya Savaşı</a>, <a href="/wiki/Bat%C4%B1_Avrupa" title="Batı Avrupa">Batı Avrupa'da</a> bu eğilimi kesin bir şekilde tersine çevirdi. Amerikan, İngiliz ve Fransız işgal bölgeleri <a href="/wiki/Bat%C4%B1_Almanya" title="Batı Almanya">Almanya'nın</a>, <a href="/wiki/Avusturya" title="Avusturya">Avusturya'nın</a>, <a href="/wiki/%C4%B0talya" title="İtalya">İtalya'nın</a> ve <a href="/wiki/Japonya" title="Japonya">Japonya'nın</a> işgal edilen bölgelerinin demokratikleşmesi, sonraki hükûmet değişim teorisi için bir model olarak hizmet etti. Ancak, <a href="/wiki/Do%C4%9Fu_Avrupa" title="Doğu Avrupa">Doğu Avrupa'nın</a> çoğu, Almanya'nın Sovyet işgal bölgesi de dahil olmak üzere, demokratik olmayan Sovyet egemenliğindeki bloğa düştü.<a href="#cite_note-66">[66]</a> Savaşın ardından <a href="/wiki/Dekolonizasyon" title="Dekolonizasyon">dekolonizasyon</a> dönemi yaşandı ve çoğu yeni bağımsız devlet demokratik anayasalara sahipti. <a href="/wiki/Hindistan" title="Hindistan">Hindistan</a> dünyanın en büyük demokrasisi olarak ortaya çıktı. <a href="/wiki/Britanya_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Britanya İmparatorluğu">İngiliz İmparatorluğu'nun</a> bir parçası olan ülkeler genellikle <a href="/wiki/Westminster_modeli" title="Westminster modeli">Westminster modelini</a> benimsedi. 1960 yılına gelindiğinde, ülkelerin ezici çoğunluğu demokrasiydi, ancak dünyanın çoğunluk nüfusu, "Komünist" devletlerde ve eski sömürgelerde olduğu gibi sahte seçimler ve diğer hileli yöntemlerle deneyimlenen sözde demokrasilerde yaşıyordu.<a href="#cite_note-67">[67]</a><a href="#cite_note-68">[68]</a><a href="#cite_note-69">[69]</a> Sonraki <a href="/wiki/Demokratikle%C5%9Fme" title="Demokratikleşme">demokratikleşme</a> dalgası, birçok ülke için gerçek anlamda <a href="/wiki/Liberal_demokrasi" title="Liberal demokrasi">liberal demokrasiye</a> doğru önemli kazanımlar getirdi ve "üçüncü demokratikleşme dalgası" olarak adlandırıldı. 1970'ler ve 1980'lerde <a href="/wiki/Portekiz" title="Portekiz">Portekiz</a>, <a href="/wiki/%C4%B0spanya" title="İspanya">İspanya</a> ve <a href="/wiki/G%C3%BCney_Amerika" title="Güney Amerika">Güney Amerika'daki</a> birkaç askeri diktatörlük, sivil yönetimlere geri döndü. Bunun ardından Doğu ve Güney Asya ülkeleri, 1980'lerin ortalarından sonlarına doğru aynı yolu izledi. 1980'lerdeki ekonomik sıkıntılar ve Sovyet baskısına duyulan hoşnutsuzluk, Sovyetler Birliği'nin çöküşüne, Soğuk Savaş'ın sona ermesine ve eski Doğu Bloku ülkelerinin demokratikleşmesi ve liberalleşmesine katkıda bulundu. Yeni demokrasilerin en başarılı olanları coğrafi ve kültürel olarak Batı Avrupa'ya en yakın olanlardı ve şu anda <a href="/wiki/Avrupa_Birli%C4%9Fi" title="Avrupa Birliği">Avrupa Birliği</a> üyesi veya aday ülkelerdir. 1986 yılında, en önemli Asya diktatörlüğü olan <a href="/wiki/Filipinler" title="Filipinler">Filipinler'in</a> devrilmesinin ardından yeni demokratik rejim <a href="/wiki/Maria_Corazon_Aquino" title="Maria Corazon Aquino">Corazon Aquino'nun</a> yükselişi ile Asya Demokrasisi'nin Annesi olarak bilinecek kişi tarafından kuruldu. <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Corazon_Aquino_inauguration.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Corazon_Aquino_inauguration.jpg/220px-Corazon_Aquino_inauguration.jpg" decoding="async" width="220" height="151" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Corazon_Aquino_inauguration.jpg/330px-Corazon_Aquino_inauguration.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Corazon_Aquino_inauguration.jpg/440px-Corazon_Aquino_inauguration.jpg 2x" data-file-width="670" data-file-height="460" /></a><figcaption><a href="/wiki/Maria_Corazon_Aquino" title="Maria Corazon Aquino">Corazon Aquino</a>, Asya'nın ilk kadın başkanı olarak Görev Yemini yapıyor</figcaption></figure> Liberal eğilim, 1990'lı yıllarda Afrika'daki bazı ülkelere yayıldı, en belirgin örnek <a href="/wiki/G%C3%BCney_Afrika" title="Güney Afrika">Güney Afrika'da</a> yaşandı. Son dönemdeki liberalleşme girişimlerinin bazı örnekleri arasında 1998 Endonezya Devrimi, Yugoslavya'da <a href="/wiki/Buldozer_Devrimi" title="Buldozer Devrimi">Bulldozer Devrimi</a>, Gürcistan'da <a href="/wiki/G%C3%BCl_Devrimi" title="Gül Devrimi">Gül Devrimi</a>, Ukrayna'da <a href="/wiki/Turuncu_Devrim" title="Turuncu Devrim">Turuncu Devrim</a>, Lübnan'da <a href="/wiki/Sedir_Devrimi" title="Sedir Devrimi">Sedir Devrimi</a>, Kırgızistan'da <a href="/wiki/Lale_Devrimi" title="Lale Devrimi">Lale Devrimi</a> ve Tunus'ta <a href="/wiki/Yasemin_Devrimi" title="Yasemin Devrimi">Yasemin Devrimi</a> yer alıyor. <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Age_of_democracies_at_the_end_of_2015,_OWID.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Age_of_democracies_at_the_end_of_2015%2C_OWID.svg/220px-Age_of_democracies_at_the_end_of_2015%2C_OWID.svg.png" decoding="async" width="220" height="155" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Age_of_democracies_at_the_end_of_2015%2C_OWID.svg/330px-Age_of_democracies_at_the_end_of_2015%2C_OWID.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Age_of_democracies_at_the_end_of_2015%2C_OWID.svg/440px-Age_of_democracies_at_the_end_of_2015%2C_OWID.svg.png 2x" data-file-width="850" data-file-height="600" /></a><figcaption>2015'in sonunda Demokrasiler Çağı<a href="#cite_note-70">[70]</a></figcaption></figure> 2007 yılında <a href="/wiki/Freedom_House" title="Freedom House">Freedom House'a</a> göre 123 seçimle işbaşına gelen demokrasi bulunuyordu (1972'de 40'a yükseldi). Dünya Demokrasi Forumu'na göre ise seçimle işbaşına gelen demokrasiler, şu anda var olan 192 ülkenin 120'sini temsil ediyor ve dünya nüfusunun %58.2'sini oluşturuyor. Aynı zamanda Freedom House'un özgür ve temel insan haklarına saygılı olarak gördüğü liberal demokrasiler, sayıları 85 olup dünya nüfusunun %38'ini temsil ediyor. Ayrıca, 2007 yılında Birleşmiş Milletler, 15 Eylül'ü Uluslararası Demokrasi Günü olarak ilan etti.<a href="#cite_note-71">[71]</a><a href="#cite_note-72">[72]</a> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Nordiska_radets_presidium_haller_mote_med_de_nordiska_statsministrarna_under_session_i_Helsingfors_2008-10-28.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Nordiska_radets_presidium_haller_mote_med_de_nordiska_statsministrarna_under_session_i_Helsingfors_2008-10-28.jpg/220px-Nordiska_radets_presidium_haller_mote_med_de_nordiska_statsministrarna_under_session_i_Helsingfors_2008-10-28.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Nordiska_radets_presidium_haller_mote_med_de_nordiska_statsministrarna_under_session_i_Helsingfors_2008-10-28.jpg/330px-Nordiska_radets_presidium_haller_mote_med_de_nordiska_statsministrarna_under_session_i_Helsingfors_2008-10-28.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Nordiska_radets_presidium_haller_mote_med_de_nordiska_statsministrarna_under_session_i_Helsingfors_2008-10-28.jpg/440px-Nordiska_radets_presidium_haller_mote_med_de_nordiska_statsministrarna_under_session_i_Helsingfors_2008-10-28.jpg 2x" data-file-width="4256" data-file-height="2832" /></a><figcaption>2008'de <a href="/wiki/Finlandiya_Parlamentosu" title="Finlandiya Parlamentosu">Finlandiya Parlamentosu</a> Büyük Komitesi Toplantısı</figcaption></figure> Birçok ülke, oy verme yaşını 18'e düşürdü; büyük demokrasiler bunu 1970'lerde Batı Avrupa ve Kuzey Amerika'da başladı. Çoğu seçimle işbaşına gelen demokrasi, 18 yaşından küçükleri oy vermekten hâlâ hariç tutmaya devam ediyor. Brezilya, Avusturya, Küba ve Nikaragua gibi birçok ülkede ulusal seçimlerde oy yaşı 16'ya indirilmiştir. Kaliforniya'da, 2004 yılında 14 yaşında bir çeyrek oy ve 16 yaşında yarım oy verilmesine izin veren bir teklif sonunda yenilgiye uğradı. 2008 yılında Alman parlamentosu, her vatandaşa doğumda oy hakkı tanıyan ancak çocuk haklarını talep edene kadar bir ebeveyn tarafından kullanılacak bir yasa tasarısını önerdi ancak bu tasarı rafa kaldırıldı.<a href="#cite_note-:32-73">[73]</a><a href="#cite_note-74">[74]</a><a href="#cite_note-75">[75]</a><a href="#cite_note-76">[76]</a> Freedom House'a göre, 2005 yılından itibaren dünya genelinde siyasi haklar ve sivil özgürlüklerdeki düşüşler, iyileşmelerden daha fazla olmuştur ve bu süre zarfında popülist ve milliyetçi siyasi güçler <a href="/wiki/Polonya" title="Polonya">Polonya'dan</a> (Hukuk ve Adalet Partisi altında) <a href="/wiki/Filipinler" title="Filipinler">Filipinler'e</a> (<a href="/wiki/Rodrigo_Duterte" title="Rodrigo Duterte">Rodrigo Duterte</a> yönetiminde) kadar her yerde güç kazanmıştır. 2018 yılında yayınlanan bir Freedom House raporuna göre, çoğu ülkenin Demokrasi Skorları, 12 yıl üst üste düşmüştür. The Christian Science Monitor, milliyetçi ve popülist siyasi ideolojilerin <a href="/wiki/Polonya" title="Polonya">Polonya</a>, <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye" title="Türkiye">Türkiye</a> ve <a href="/wiki/Macaristan" title="Macaristan">Macaristan</a> gibi ülkelerde hukukun üstünlüğüne zarar vererek güç kazandığını bildirdi. Örneğin, Polonya'da Cumhurbaşkanı, Avrupa Komisyonu'nun hukuki itirazlarına rağmen 27 yeni Yüce Mahkeme hakimi atadı.<a href="#cite_note-77">[77]</a><a href="#cite_note-78">[78]</a><a href="#cite_note-79">[79]</a> <a href="/wiki/2017_T%C3%BCrkiye_anayasa_de%C4%9Fi%C5%9Fikli%C4%9Fi_referandumu" title="2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu">2017 Türkiye Anayasa Değişikliği Referandumu'nda</a> değişiklik teklifi, özellikle <a href="/wiki/G%C3%BC%C3%A7ler_ayr%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1" class="mw-redirect" title="Güçler ayrılığı">güçler ayrılığı</a> ilkesinin, hükûmetin denetlenebilirliğinin ve meclisin sorgulanabilirliğinin ortadan kaldırıldığı gerekçeleriyle muhalefet partilerinden ve sivil toplum örgütlerinin sert tepkilerine maruz kaldı. <a href="/wiki/Kemal_G%C3%B6zler" title="Kemal Gözler">Kemal Gözler</a> ve İbrahim Kaboğlu gibi anayasa profesörleri, değişikliklerin meclisi neredeyse tamamen güçsüz kılarak yasama, yürütme ve yargı güçlerini cumhurbaşkanının eline vereceğini belirtti.<a href="#cite_note-80">[80]</a><a href="#cite_note-81">[81]</a> 4 Aralık 2016'da <a href="/wiki/Atat%C3%BCrk%C3%A7%C3%BC_D%C3%BC%C5%9F%C3%BCnce_Derne%C4%9Fi" title="Atatürkçü Düşünce Derneği">Atatürkçü Düşünce Derneği</a>, Birleşik Kamu İş Konfederasyonu ve <a href="/wiki/%C3%87a%C4%9Fda%C5%9F_Ya%C5%9Fam%C4%B1_Destekleme_Derne%C4%9Fi" title="Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği">Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği</a> (ÇYDD) tarafından anayasa değişikliğine karşı Ankara'da düzenlenecek olan miting <a href="/wiki/Ankara_Valili%C4%9Fi" title="Ankara Valiliği">Ankara Valiliği</a> tarafından yasaklandı; bunun üzerine adı geçen oluşumlar tarafından yapılan yürüyüşte başkanlık sisteminin laik ve demokratik hukuk devleti değerlerini tehdit ettiği belirtilerek değişiklik teklifinin iptali çağrısı yapıldı.<a href="#cite_note-82">[82]</a> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Countries_democratizing_or_autocratizing_substantially_and_significantly_2010%E2%80%932020.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Countries_democratizing_or_autocratizing_substantially_and_significantly_2010%E2%80%932020.svg/220px-Countries_democratizing_or_autocratizing_substantially_and_significantly_2010%E2%80%932020.svg.png" decoding="async" width="220" height="112" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Countries_democratizing_or_autocratizing_substantially_and_significantly_2010%E2%80%932020.svg/330px-Countries_democratizing_or_autocratizing_substantially_and_significantly_2010%E2%80%932020.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Countries_democratizing_or_autocratizing_substantially_and_significantly_2010%E2%80%932020.svg/440px-Countries_democratizing_or_autocratizing_substantially_and_significantly_2010%E2%80%932020.svg.png 2x" data-file-width="2754" data-file-height="1398" /></a><figcaption>Büyük ölçüde ve önemli ölçüde otokratikleşen (kırmızı) veya demokratikleşen (mavi) ülkeler (2010–2020). Gri renkli ülkeler önemli ölçüde değişmemiştir.<a href="#cite_note-auto1-83">[83]</a></figcaption></figure> 2010'larda yaşanan "<a href="/wiki/Demokratik_gerileme" title="Demokratik gerileme">demokratik gerileme</a>", ekonomik eşitsizlik ve toplumsal hoşnutsuzluk, kişisellik, <a href="/wiki/COVID-19_pandemisi" title="COVID-19 pandemisi">COVID-19 pandemisinin</a> kötü yönetimi gibi faktörlere bağlanmıştır. Ayrıca, hükûmetin sivil toplumu manipüle etmesi, "toksik kutuplaşma", yabancı ülkelerin yanıltıcı bilgi kampanyaları, ırkçılık ve yabancı düşmanlığı, aşırı icraat gücü ve muhalefetin azalan gücü gibi diğer faktörler de etkili olmuştur. Demokrasilerde, <a href="/wiki/K%C3%BClt%C3%BCrel_muhafazak%C3%A2rl%C4%B1k" title="Kültürel muhafazakârlık">kültürel muhafazakarlık</a> ile solcu ekonomi tutumlarını birleştiren "koruma temelli" tutumlar, <a href="/wiki/Otoriteryanizm" title="Otoriteryanizm">otoriter yönetim</a> biçimlerini desteklemeye en güçlü öngörücü olarak görülmüştür.<a href="#cite_note-84">[84]</a><a href="#cite_note-85">[85]</a><a href="#cite_note-2019VDem-86">[86]</a><a href="#cite_note-87">[87]</a><a href="#cite_note-88">[88]</a><a href="#cite_note-89">[89]</a><a href="#cite_note-90">[90]</a><a href="#cite_note-91">[91]</a><a href="#cite_note-92">[92]</a><a href="#cite_note-93">[93]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Teori">Teori</h2>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=10" title="Değiştirilen bölüm: Teori" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=10" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Teori">kaynağı değiştir</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="İlk_teoriler">İlk teoriler</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=11" title="Değiştirilen bölüm: İlk teoriler" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=11" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: İlk teoriler">kaynağı değiştir</a>]</div> <a href="/wiki/Aristoteles" title="Aristoteles">Aristoteles</a>, demokrasi/<a href="/wiki/Timokrasi" title="Timokrasi">timokrasi</a> olarak adlandırdığı çoğunluk tarafından yönetim ile azınlık tarafından yönetim (<a href="/wiki/Oligar%C5%9Fi" title="Oligarşi">oligarşi</a>/<a href="/wiki/Aristokrasi" title="Aristokrasi">aristokrasi</a>) ve tek bir kişi tarafından yönetim (<a href="/wiki/Tiran" title="Tiran">tiranlık</a> ya da günümüzde <a href="/wiki/Otokrasi" title="Otokrasi">otokrasi</a>/<a href="/wiki/Mutlak_monar%C5%9Fi" title="Mutlak monarşi">mutlak monarşi</a>) arasında karşılaştırma yapmıştır. Ayrıca, her sistemde iyi ve kötü birer varyant olduğunu düşünmüştür (demokrasiyi timokrasinin bozulmuş karşılığı olarak görmüştür).<a href="#cite_note-94">[94]</a><a href="#cite_note-95">[95]</a> Erken ve Rönesans dönemi <a href="/wiki/Cumhuriyet" title="Cumhuriyet">Cumhuriyet</a> teorisyenleri arasında yaygın bir görüş, demokrasinin sadece küçük siyasi topluluklarda var olabileceğiydi. <a href="/wiki/Roma_Cumhuriyeti" title="Roma Cumhuriyeti">Roma Cumhuriyeti'nin</a> büyüdükçe veya küçüldükçe monarşiye dönüşmesinin sonuçlarını dikkate alan Cumhuriyet teorisyenleri, toprak ve nüfusun genişlemesinin kaçınılmaz olarak tiranlığa yol açtığını savunuyordu. Demokrasi, bu nedenle tarihsel olarak oldukça kırılgan ve nadir görülen bir yapıydı, çünkü sadece küçük siyasi birimlerde hayatta kalabilirdi ve boyutlarından dolayı daha büyük siyasi birimler tarafından fethedilebilirdi. <a href="/wiki/Montesquieu" title="Montesquieu">Montesquieu</a> ünlü bir şekilde "bir cumhuriyet küçükse, dış bir güç tarafından yok edilir; büyükse, iç bir kusur tarafından" demiştir. <a href="/wiki/Rousseau" class="mw-disambig" title="Rousseau">Rousseau</a> ise şöyle iddia etmiştir: "Dolayısıyla küçük devletlerin doğal özelliği cumhuriyet olarak yönetilmektir, orta büyüklükte olanlar monarşinin ve büyük imparatorluklar ise despot prensin etkisi altına girmektir."<a href="#cite_note-:02-96">[96]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Günümüzdeki_teoriler">Günümüzdeki teoriler</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=12" title="Değiştirilen bölüm: Günümüzdeki teoriler" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=12" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Günümüzdeki teoriler">kaynağı değiştir</a>]</div> Modern siyasi teorisyenler arasında, üç farklı demokrasi kavramı bulunmaktadır: Çoğulcu demokrasi, <a href="/wiki/M%C3%BCzakereci_demokrasi" title="Müzakereci demokrasi">müzakereci demokrasi</a> ve <a href="/wiki/Radikal_demokrasi" title="Radikal demokrasi">radikal demokrasi</a>.<a href="#cite_note-97">[97]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Çoğulcu_demokrasi">Çoğulcu demokrasi</h4>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=13" title="Değiştirilen bölüm: Çoğulcu demokrasi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=13" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Çoğulcu demokrasi">kaynağı değiştir</a>]</div> <a href="/wiki/%C3%87o%C4%9Fulcu_demokrasi" title="Çoğulcu demokrasi">Çoğulcu demokrasi</a> teorisi, demokratik süreçlerin amacının vatandaşların tercihlerini toplamak ve onları bir araya getirerek toplumun hangi sosyal politikaları benimsemesi gerektiğini belirlemek olduğunu iddia eder. Bu nedenle, bu görüşün savunucuları demokratik katılımın öncelikle oylamaya odaklanması gerektiğini düşünürler, burada en çok oyu alan politika uygulanır. Farklı çoğulcu demokrasi varyasyonları bulunmaktadır. Minimalizm altında, demokrasi bir hükûmetsistemi olarak kabul edilir ve vatandaşlar düzenli seçimlerde siyasi liderlere yönetme hakkını vermiştir. Bu minimalist kavrayışa göre, vatandaşlar "hükmetme" yetkisine sahip değildir ve olmamalıdır çünkü çoğu konuda, çoğu zaman açık görüşlere sahip değillerdir veya görüşleri sağlam temellere dayanmamaktadır. <a href="/wiki/Joseph_Alois_Schumpeter" title="Joseph Alois Schumpeter">Joseph Schumpeter</a>, bu görüşü en ünlü şekilde Kapitalizm, Sosyalizm ve Demokrasi kitabında ifade etmiştir. Minimalizmin çağdaş savunucuları arasında William H. Riker, Adam Przeworski ve Richard Posner bulunmaktadır.<a href="#cite_note-98">[98]</a> Diğer yandan, <a href="/wiki/Do%C4%9Frudan_demokrasi" title="Doğrudan demokrasi">doğrudan demokrasi</a> teorisine göre, vatandaşlar yasama önerileri üzerinde temsilcileri aracılığıyla değil doğrudan oy kullanmalıdır. Doğrudan demokrasi savunucuları bu görüşü desteklemek için çeşitli nedenler sunarlar. Siyasi faaliyet özünde değerli olabilir, vatandaşları sosyalleştirir ve eğitir, halk katılımı güçlü elitleri denetleyebilir. En önemlisi, vatandaşlar yasaları ve politikaları doğrudan belirlemedikçe kendilerini yönetmiş sayılmazlar. hükûmetler genellikle yasaları ve politikaları, seçmenlerin medyan görüşüne yakın bir şekilde üretecektir; yani, seçmenlerin yarısı solunda, diğer yarısı sağında olacaktır. Bu istenmeyen bir sonuçtur çünkü kendi çıkarlarına düşkün ve bir dereceye kadar hesap veremeyen siyasi elitlerin oy için yarıştığı bir durumu temsil eder. Anthony Downs, ideolojik siyasi partilerin bireylerle hükûmetler arasında aracı bir rol oynamak için gerekli olduğunu öne sürer. Downs, bu görüşünü 1957 tarihli "An Economic Theory of Democracy" kitabında açıklamıştır.<a href="#cite_note-99">[99]</a> <a href="/wiki/Robert_A._Dahl" title="Robert A. Dahl">Robert A. Dahl</a>, temel demokratik ilkenin bir siyasi toplulukta, bağlayıcı kolektif kararlarda her bireyin çıkarlarının eşit şekilde dikkate alınmasına hak kazandığı (herkesin kolektif karardan eşit derecede memnun olması gerekmediği) olduğunu savunur. Dahl, bu tür demokrasiye yol açtığı algılanan belirli bir kurum ve prosedürler kümesine "çokçuluk" terimini kullanır. Bu kurumların en önemlisi, toplumun kamu politikasının tamamını veya çoğunu yöneten temsilcileri seçmek için kullanılan düzenli ve özgür seçimlerin sıkça gerçekleşmesidir. Ancak, bu çokçuluk prosedürleri, örneğin yoksulluk siyasi katılımı engelliyorsa, tam bir demokrasi yaratmayabilir. Benzer şekilde, <a href="/wiki/Ronald_Dworkin" title="Ronald Dworkin">Ronald Dworkin</a> "demokrasinin, yalnızca prosedürel değil, içeriksel bir ideal olduğunu" savunur.<a href="#cite_note-100">[100]</a><a href="#cite_note-101">[101]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Müzakereci_demokrasi">Müzakereci demokrasi</h4>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=14" title="Değiştirilen bölüm: Müzakereci demokrasi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=14" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Müzakereci demokrasi">kaynağı değiştir</a>]</div> <a href="/wiki/M%C3%BCzakereci_demokrasi" title="Müzakereci demokrasi">Müzakereci demokrasi</a>, demokrasinin tartışma yoluyla yönetim olduğu fikrine dayanır. Toplayıcı demokrasiden farklı olarak, düşünceci demokrasi, demokratik bir kararın geçerli olması için o karardan önce gerçek tartışmanın olması gerektiğini savunur, sadece oylamada tercihlerin bir araya getirilmesi değil. Gerçek tartışma, karar vericiler arasında eşitsiz siyasi güç bozulmalarından, örneğin bir karar vericinin ekonomik zenginlik veya çıkar gruplarının desteği yoluyla elde ettiği güçten arınmış tartışmadır. Karar vericiler, öneri üzerinde gerçekçi bir şekilde tartıştıktan sonra uzlaşıya varamazlarsa, oylamada çoğunluk kuralının bir türü kullanılarak karar verirler. Birçok bilim insanı tarafından düşünceci demokrasinin pratik örnekleri olarak kabul edilen "vatandaş meclisleri", hükûmet kararlarına vatandaşları dahil etmek için giderek popüler bir mekanizma olarak <a href="/wiki/OECD" title="OECD">OECD'nin</a> son raporunda belirtilmiştir.<a href="#cite_note-102">[102]</a><a href="#cite_note-103">[103]</a><a href="#cite_note-104">[104]</a><a href="#cite_note-105">[105]</a><a href="#cite_note-106">[106]</a><a href="#cite_note-107">[107]</a><a href="#cite_note-108">[108]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Radikal_demokrasi">Radikal demokrasi</h4>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=15" title="Değiştirilen bölüm: Radikal demokrasi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=15" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Radikal demokrasi">kaynağı değiştir</a>]</div> <a href="/wiki/Radikal_demokrasi" title="Radikal demokrasi">Radikal demokrasi</a>, toplumda var olan hiyerarşik ve baskıcı güç ilişkilerinin olduğu düşüncesine dayanır. Demokrasinin rolü, farklılıklara, muhalefete ve çatışmalara karar alma süreçlerinde olanak tanıyarak bu ilişkileri görünür kılmak ve sorgulamaktır. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Demokratik_geçiş_dönemleri">Demokratik geçiş dönemleri</h2>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=16" title="Değiştirilen bölüm: Demokratik geçiş dönemleri" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=16" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Demokratik geçiş dönemleri">kaynağı değiştir</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Number_of_countries_experiencing_autocratization_and_democratization,_1900%E2%80%932000.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Number_of_countries_experiencing_autocratization_and_democratization%2C_1900%E2%80%932000.jpg/350px-Number_of_countries_experiencing_autocratization_and_democratization%2C_1900%E2%80%932000.jpg" decoding="async" width="350" height="222" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Number_of_countries_experiencing_autocratization_and_democratization%2C_1900%E2%80%932000.jpg/525px-Number_of_countries_experiencing_autocratization_and_democratization%2C_1900%E2%80%932000.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Number_of_countries_experiencing_autocratization_and_democratization%2C_1900%E2%80%932000.jpg/700px-Number_of_countries_experiencing_autocratization_and_democratization%2C_1900%E2%80%932000.jpg 2x" data-file-width="1500" data-file-height="950" /></a><figcaption>2010 yılından beri otokratlaşan ülke sayısı (mavi) demokratikleşen ülkelerden (sarı) daha fazladır.</figcaption></figure> Demokratik geçiş, genellikle otoriter bir rejimden demokratik bir rejime (veya tam tersi) eksik bir değişimin sonucu olarak oluşturulan bir ülkenin siyasi sistemini tarif eder.<a href="#cite_note-Arugay_2021_pp._1–7-109">[109]</a><a href="#cite_note-Munck_2001_pp._3425–3428-110">[110]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Otriterleşme_dönemleri">Otriterleşme dönemleri</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=17" title="Değiştirilen bölüm: Otriterleşme dönemleri" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=17" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Otriterleşme dönemleri">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Daha fazla bilgi: <a href="/w/index.php?title=%C3%9Clkelere_g%C3%B6re_demokratik_gerileme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ülkelere göre demokratik gerileme (sayfa mevcut değil)">Ülkelere göre demokratik gerileme</a></div><a href="/wiki/Demokratik_gerileme" title="Demokratik gerileme">Demokratik gerileme</a>, aynı zamanda otokratikleşme olarak da adlandırılır. Bu, siyasi gücün daha keyfi ve baskıcı bir şekilde kullanıldığı, hükûmet seçimi sürecinde kamu tartışmaları ve siyasi katılım alanının sınırlandığı <a href="/wiki/Otokrasi" title="Otokrasi">otokrasiye</a> doğru rejim değişimi sürecini ifade eder. Demokratik gerileme, demokratik kurumların zayıflamasını içerir. Örneğin, barışçıl iktidarın geçişi veya özgür ve adil seçimler gibi demokrasinin temelini oluşturan bireysel hakların ihlali, özellikle ifade özgürlüğü gibi durumlar bu sürece dahil olabilir. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Demokratikleşme_dönemleri">Demokratikleşme dönemleri</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=18" title="Değiştirilen bölüm: Demokratikleşme dönemleri" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=18" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Demokratikleşme dönemleri">kaynağı değiştir</a>]</div> <a href="/wiki/Demokratikle%C5%9Fme" title="Demokratikleşme">Demokratikleşme</a>, daha demokratik bir siyasi rejime geçişin yanı sıra demokratik yönde ilerleyen temel siyasi değişiklikleri içeren bir süreçtir. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Demokratlık_ve_demokrasi">Demokratlık ve demokrasi</h2>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=19" title="Değiştirilen bölüm: Demokratlık ve demokrasi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=19" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Demokratlık ve demokrasi">kaynağı değiştir</a>]</div> Demokrasiyi savunmak için çeşitli gerekçeler öne sürülmüştür.<figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Magna_Carta_(British_Library_Cotton_MS_Augustus_II.106).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Magna_Carta_%28British_Library_Cotton_MS_Augustus_II.106%29.jpg/220px-Magna_Carta_%28British_Library_Cotton_MS_Augustus_II.106%29.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Magna_Carta_%28British_Library_Cotton_MS_Augustus_II.106%29.jpg/330px-Magna_Carta_%28British_Library_Cotton_MS_Augustus_II.106%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Magna_Carta_%28British_Library_Cotton_MS_Augustus_II.106%29.jpg/440px-Magna_Carta_%28British_Library_Cotton_MS_Augustus_II.106%29.jpg 2x" data-file-width="7200" data-file-height="4800" /></a><figcaption>1215 tarihinde yazılan <a href="/wiki/Magna_Carta" title="Magna Carta">Magna Carta</a>, dönemin standart kısaltmaları kullanılarak ortaçağ Latincesinde parşömen üzerine demir safra mürekkebiyle yazılmış, Büyük Kral John Mührü ile tasdik edilmiştir. </figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Meşruiyet_kaynağı">Meşruiyet kaynağı</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=20" title="Değiştirilen bölüm: Meşruiyet kaynağı" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=20" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Meşruiyet kaynağı">kaynağı değiştir</a>]</div> Sosyal sözleşme kuramı, hükûmetin meşruiyetinin halkın rızasına dayandığını, yani bir seçimle gerçekleştiğini ve politik kararların genel iradeyi yansıtması gerektiğini savunur. <a href="/wiki/Jean-Jacques_Rousseau" title="Jean-Jacques Rousseau">Jean-Jacques Rousseau</a> gibi bazı kuramcılar, bu temele dayanarak doğrudan demokrasiyi desteklerler.<a href="#cite_note-111">[111]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Karar_verme_mekanizmaları">Karar verme mekanizmaları</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=21" title="Değiştirilen bölüm: Karar verme mekanizmaları" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=21" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Karar verme mekanizmaları">kaynağı değiştir</a>]</div> Condorcet'in jüri teoremi, her bir karar vericinin doğru karar verme olasılığının şansın üstünde olduğu mantıksal bir kanıttır. Bu nedenle en fazla sayıda karar vericiye sahip olmanın, yani bir demokrasinin, en iyi kararları alacağını gösterir. Bu, <a href="/wiki/Kalabal%C4%B1%C4%9F%C4%B1n_bilgeli%C4%9Fi" title="Kalabalığın bilgeliği">kalabalığın bilgeliği</a> teorileri tarafından da savunulmuştur. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ekonomik_başarı">Ekonomik başarı</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=22" title="Değiştirilen bölüm: Ekonomik başarı" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=22" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Ekonomik başarı">kaynağı değiştir</a>]</div> <a href="/wiki/Daron_Acemo%C4%9Flu" title="Daron Acemoğlu">Daron Acemoğlu</a> ve James A. Robinson'un "Neden Uluslar Başarısız Olur" adlı eserinde, ekonomistler demokrasilerin ekonomik olarak daha başarılı olduğunu savunuyorlar. Çünkü kurama göre demokratik olmayan siyasi sistemler genellikle piyasaları kısıtlar ve sürdürülebilir ekonomik büyüme için gereken yaratıcı yıkım yerine <a href="/wiki/Monopoli" title="Monopoli">monopolileri</a> destemektedir. Daron Acemoğlu ve diğer araştırmacılar tarafından 2019 yılında yapılan bir çalışmada, demokratik otoriter yönetimden demokratik yönetime geçen ülkelerin, ortalama olarak 25 yıl sonra olsaydı otoriter kalmış olsalardı %20 daha yüksek bir GSYİH'ye sahip olduğu tahmin edildi. Çalışma, 1960'tan 2010'a kadar olan dönemde, 122 ülkenin demokrasiye geçişini ve 71 ülkenin otoriter yönetim altına geçişini inceledi. Acemoglu, bunun nedeninin demokrasilerin genellikle sağlık hizmetleri ve insan sermayesine daha fazla yatırım yapması ve rejim müttefiklerine özel muameleyi azaltması olduğunu belirtti.<a href="#cite_note-112">[112]</a><a href="#cite_note-113">[113]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Demokrasi_seviyesinin_ölçülmesi">Demokrasi seviyesinin ölçülmesi</h2>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=23" title="Değiştirilen bölüm: Demokrasi seviyesinin ölçülmesi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=23" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Demokrasi seviyesinin ölçülmesi">kaynağı değiştir</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Democracy_Index_2022.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Democracy_Index_2022.svg/400px-Democracy_Index_2022.svg.png" decoding="async" width="400" height="203" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Democracy_Index_2022.svg/600px-Democracy_Index_2022.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Democracy_Index_2022.svg/800px-Democracy_Index_2022.svg.png 2x" data-file-width="2751" data-file-height="1396" /></a><figcaption>2022 The Economist <a href="/wiki/Demokrasi_Endeksi" title="Demokrasi Endeksi">Demokrasi Endeksi</a> haritası<div> <table class="multicol" role="presentation" style="border-collapse: collapse; padding: 0; border: 0; background:transparent; width:100%;color:inherit;"> <tbody><tr> <td style="text-align: left; vertical-align: top;"> Tam demokrasiler <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32638653">.mw-parser-output .legend{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .legend-color{display:inline-block;min-width:1.25em;height:1.25em;line-height:1.25;margin:1px 0;text-align:center;border:1px solid black;background-color:transparent;color:black}.mw-parser-output .legend-text{}</style><div class="legend">  9.01–10.00</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r32638653"><div class="legend">  8.01–9.00</div> </td> <td style="text-align: left; vertical-align: top;"> Kusurlu demokrasiler <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r32638653"><div class="legend">  7.01–8.00</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r32638653"><div class="legend">  6.01–7.00</div> </td> <td style="text-align: left; vertical-align: top;"> <a href="/wiki/Hibrit_rejim" title="Hibrit rejim">Hibrit rejim</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r32638653"><div class="legend">  5.01–6.00</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r32638653"><div class="legend">  4.01–5.00</div> </td> <td style="text-align: left; vertical-align: top;"> <a href="/wiki/Otoriteryanizm" title="Otoriteryanizm">Otoriter rejim</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r32638653"><div class="legend">  3.01–4.00</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r32638653"><div class="legend">  2.01–3.00</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r32638653"><div class="legend">  1.01–2.00</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r32638653"><div class="legend">  0.00–1.00</div> </td></tr></tbody></table></div></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Demokrasi_Endeksleri">Demokrasi Endeksleri</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=24" title="Değiştirilen bölüm: Demokrasi Endeksleri" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=24" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Demokrasi Endeksleri">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Demokrasi_endeksleri" title="Demokrasi endeksleri">Demokrasi endeksleri</a></div> Demokrasi endeksleri, farklı ülkelerin demokrasi durumunu çeşitli demokrasi tanımlarına göre nicel ve karşılaştırmalı olarak değerlendiren araçlardır. Demokrasi endeksleri, ülkeleri demokrasi, <a href="/wiki/Hibrit_rejim" title="Hibrit rejim">hibrit rejimler</a> ve <a href="/wiki/Otokrasi" title="Otokrasi">otokrasiler</a> gibi kategorilere ayıran kategorik veya sürekli değerler içeren farklılık gösterebilir. Demokrasi endekslerinin nitel niteliği, rejim dönüşüm süreçlerinin nedensel mekanizmalarını incelemek için veri analitik yaklaşımlarına olanak tanır. Demokrasi endeksleri, çeşitli demokratik kurumların kapsamı ve ağırlıklı olarak farklı yönleri açısından farklılık gösterir. Bu yönler arasında çekirdek demokratik kurumların yaygınlığı, politik rekabetin ve kapsayıcılığının çok çeşitliliği, ifade özgürlüğü, çeşitli yönetim biçimleri, demokratik norm ihlalleri, muhalefetin işbirliği, seçim sistemi manipülasyonu, <a href="/wiki/Se%C3%A7im_hilesi" title="Seçim hilesi">seçim hileleri</a> ve anti-demokratik alternatiflere olan halk desteği yer alır. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Demokrasiyi_ölçmenin_zorlukları">Demokrasiyi ölçmenin zorlukları</h4>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=25" title="Değiştirilen bölüm: Demokrasiyi ölçmenin zorlukları" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=25" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Demokrasiyi ölçmenin zorlukları">kaynağı değiştir</a>]</div> Demokrasi, çeşitli kurumların işlevini içeren geniş kapsamlı bir kavramdır ve bu kurumlar kolayca ölçülemeyen bir yapıya sahiptir. Bu nedenle, demokrasinin potansiyel etkilerini veya diğer olgularla ilişkisini (örneğin eşitsizlik, yoksulluk, eğitim vb.) <a href="/wiki/Ekonometri" title="Ekonometri">ekonometrik</a> olarak ölçmek ve nicelendirmek konusunda sınırlılıklar bulunmaktadır. Demokrasinin farklı yönlerinin ülke içi farklılıklarıyla ilgili güvenilir verilere ulaşma konusundaki zorluklar nedeniyle, akademisyenler genellikle ülke arasındaki farklılıkları incelemiş olsalar da, demokratik kurumların ülke içindeki farklılıkları da oldukça büyük olabilir. Demokrasinin ölçümünde yaşanan zorlukları anlamak için minimalist ve maksimalist demokrasi tanımları arasındaki tartışmaya da bakmak mümkündür. Minimalist bir demokrasi kavrayışı, demokrasiyi temel olarak seçim süreçleri gibi esasları göz önünde bulundurarak tanımlar. Maksimalist bir demokrasi tanımı ise ekonomik veya idari verimlilik gibi sonuçları demokrasi ölçütlerine dahil edebilir. Duyarlılık veya sorumluluk gibi bazı demokrasi unsurları, demokrasi indekslerine dahil edilmediği için ölçümlerde zorluklarla karşılaşılabilir. Diğer yandan, <a href="/wiki/Kuvvetler_ayr%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Kuvvetler ayrılığı">yargı bağımsızlığı</a> veya seçim sisteminin kalitesi gibi unsurlar, bazı demokrasi indekslerinde yer alırken diğerlerinde yer almamaktadır. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Hükûmet_biçimlerine_göre_demokrasi">Hükûmet biçimlerine göre demokrasi</h2>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=26" title="Değiştirilen bölüm: Hükûmet biçimlerine göre demokrasi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=26" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Hükûmet biçimlerine göre demokrasi">kaynağı değiştir</a>]</div> Demokrasi, hem teori hem de pratikte çeşitli şekillerde ortaya çıkmıştır. Bazı demokrasi türleri, vatandaşlarına diğerlerinden daha iyi temsil ve daha fazla özgürlük sağlar. Ancak, herhangi bir demokrasi, hükûmetin insanları yasama sürecinden veya hükûmetin kendi lehine <a href="/wiki/Kuvvetler_ayr%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Kuvvetler ayrılığı">güçler ayrılığını</a> değiştirmesinden dışlamasını önlemeye yönelik yapılandırılmamışsa, sistem bir koldan çok fazla güç biriktirebilir ve demokrasiyi yok edebilir.<a href="#cite_note-114">[114]</a><a href="#cite_note-115">[115]</a><a href="#cite_note-116">[116]</a><a href="#cite_note-117">[117]</a><a href="#cite_note-118">[118]</a> <figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Forms_of_government.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Forms_of_government.svg/796px-Forms_of_government.svg.png" decoding="async" width="796" height="404" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Forms_of_government.svg/1194px-Forms_of_government.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Forms_of_government.svg/1592px-Forms_of_government.svg.png 2x" data-file-width="2754" data-file-height="1398" /></a><figcaption> <table align="center" width="100%" style="width:100%; vertical-align:top; border:1px solid #ABD5F5; background-color:#F1F5FC; margin-top:2px;"> <tbody><tr> <td><div style="text-align:center"></div> <table cellpadding="2"> <tbody><tr style="vertical-align:top;"><td width="50%">     <a href="/wiki/Ba%C5%9Fkanl%C4%B1k_sistemi" title="Başkanlık sistemi">Başkanlık cumhuriyetleri</a>2</td><td width="50%">     <a href="/wiki/Yar%C4%B1_ba%C5%9Fkanl%C4%B1k_sistemi" title="Yarı başkanlık sistemi">Yarı başkanlık cumhuriyetleri</a>2</td></tr> <tr style="vertical-align:top;"><td>     Yürütme başkanı olan <a href="/wiki/Parlamenter_sistem" title="Parlamenter sistem">Parlamenter cumhuriyetler</a></td><td>      <a href="/wiki/Parlamenter_sistem" title="Parlamenter sistem">Parlamenter cumhuriyetler</a>2</td></tr> <tr style="vertical-align:top;"><td>      <a href="/wiki/Parlamenter_sistem" title="Parlamenter sistem">Parlamenter</a> <a href="/wiki/Me%C5%9Frutiyet" title="Meşrutiyet">anayasal monarşiler</a></td><td>     Ayrı bir hükümet başkanına sahip olan ancak hükümdarın hâlâ önemli yürütme ve/veya yasama gücüne sahip olduğu anayasal monarşiler</td></tr> <tr style="vertical-align:top;"><td>     <a href="/wiki/Mutlak_monar%C5%9Fi" title="Mutlak monarşi">Mutlak monarşiler</a></td><td>     <a href="/wiki/Tek_parti_rejimi" title="Tek parti rejimi">Tek parti devletleri</a></td></tr> <tr style="vertical-align:top;"><td>     Hükümet için anayasal hükümlerin askıya alındığı ülkeler (örneğin <a href="/wiki/Asker%C3%AE_diktat%C3%B6rl%C3%BCk" title="Askerî diktatörlük">Askerî diktatörlükler</a>)</td><td>     Yukarıdaki sistemlerden hiçbirine uymayan ülkeler</td></tr> </tbody></table> </td></tr></tbody></table> </figcaption></figure> Aşağıdaki demokrasi türleri birbirleriyle çakışmaz: birçoğu birbirinden bağımsız olan ve aynı sistemde bir arada var olabilen yönlerin ayrıntılarını belirtir. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Basit_formlar">Basit formlar</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=27" title="Değiştirilen bölüm: Basit formlar" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=27" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Basit formlar">kaynağı değiştir</a>]</div> Demokrasinin birkaç çeşidi bulunsa da, iki temel şekli vardır ve her ikisi de tüm uygun vatandaşların iradesini nasıl gerçekleştirdiği ile ilgilidir. Bir tür demokrasi doğrudan demokrasidir, burada tüm uygun vatandaşlar politik karar alma sürecine aktif olarak katılırlar, örneğin politika girişimlerine doğrudan oy verirler. Çoğu modern demokraside, uygun tüm vatandaşlar egemen güç olarak kalır ancak siyasi güç seçilmiş temsilciler aracılığıyla dolaylı olarak kullanılır; buna temsilî demokrasi denir.<a href="#cite_note-119">[119]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Doğrudan_demokrasi">Doğrudan demokrasi</h4>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=28" title="Değiştirilen bölüm: Doğrudan demokrasi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=28" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Doğrudan demokrasi">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Do%C4%9Frudan_demokrasi" title="Doğrudan demokrasi">Doğrudan demokrasi</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Landsgemeinde_Glarus,_2009.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Landsgemeinde_Glarus%2C_2009.jpg/220px-Landsgemeinde_Glarus%2C_2009.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Landsgemeinde_Glarus%2C_2009.jpg/330px-Landsgemeinde_Glarus%2C_2009.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Landsgemeinde_Glarus%2C_2009.jpg/440px-Landsgemeinde_Glarus%2C_2009.jpg 2x" data-file-width="3008" data-file-height="2000" /></a><figcaption><a href="/wiki/Glarus" title="Glarus">Glarus</a> kantonunun bir Landsgemeinde'si (2009'da), İsviçre'deki doğrudan demokrasinin bir örneği</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Swiss_voting_material.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Swiss_voting_material.jpg/220px-Swiss_voting_material.jpg" decoding="async" width="220" height="144" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Swiss_voting_material.jpg/330px-Swiss_voting_material.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Swiss_voting_material.jpg/440px-Swiss_voting_material.jpg 2x" data-file-width="2792" data-file-height="1832" /></a><figcaption><a href="/wiki/%C4%B0svi%C3%A7re" title="İsviçre">İsviçre'de</a>, kayıt yaptırmak zorunda kalmadan, her vatandaşa her oy için oy pusulası ve bilgi broşürü verilir (ve postayla geri gönderebilir). İsviçre doğrudan bir demokrasi sistemine sahiptir ve oylamalar (ve seçimler) yılda yaklaşık dört kez düzenlenmektedir; Burada, Kasım 2008'de Bern vatandaşına yaklaşık 5 ulusal, 2 kanton, 4 belediye referandumu ve 2 seçim (hükûmet ve Berne Belediyesi parlamentosu) ile aynı anda ilgilenecek.</figcaption></figure> Doğrudan demokrasi, vatandaşların aracı veya temsilcilere güvenmeden kişisel olarak karar alma sürecine katıldığı bir siyasi sistemdir. Doğrudan demokrasi, seçmenlere aşağıdaki gücü verir: <ul><li>1. Yasama süreçlerinde aktif katılım: Vatandaşlar yasama önerileri üzerinde doğrudan oy kullanma hakkına sahiptir.</li> <li>2. Yasaların kabulü veya reddi: Vatandaşlar belirli yasaların kabul edilmesi veya reddedilmesi konusunda oy kullanabilir.</li> <li>3. Anayasal değişiklikler: Vatandaşlar anayasal değişiklikler için doğrudan oy kullanabilir.</li> <li>4. Referandum ve inisiyatif: Vatandaşlar belirli konularda referandum ve inisiyatiflerle doğrudan karar verebilir.</li></ul> Günümüz temsilci hükûmetlerinde, referandumlar, vatandaş girişimleri ve geri çağırma seçimleri gibi seçim araçları, doğrudan demokrasinin türleri olarak adlandırılır. Bununla birlikte, doğrudan demokrasinin savunucuları, yüz yüze tartışmanın yapıldığı yerel meclisleri desteklemektedir. Doğrudan demokrasi, şu anda <a href="/wiki/%C4%B0svi%C3%A7re" title="İsviçre">İsviçre'nin</a> <a href="/wiki/Appenzell_Innerrhoden_kantonu" class="mw-redirect" title="Appenzell Innerrhoden kantonu">Appenzell Innerrhoden</a> ve <a href="/wiki/Glarus_kantonu" class="mw-redirect" title="Glarus kantonu">Glarus</a> kantonlarında, Rebel Zapatista Özerk Belediyelerinde, CIPO-RFM ile ilişkili topluluklarda, <a href="/wiki/Bolivya" title="Bolivya">Bolivya</a> şehir meclislerinde ve <a href="/wiki/Juventus_FC" title="Juventus FC">FEJUVE'de</a> mevcuttur.<a href="#cite_note-120">[120]</a><a href="#cite_note-121">[121]</a><a href="#cite_note-Golay-122">[122]</a><a href="#cite_note-123">[123]</a><a href="#cite_note-124">[124]</a><a href="#cite_note-125">[125]</a> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Çokluk_sistemi">Çokluk sistemi</h5>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=29" title="Değiştirilen bölüm: Çokluk sistemi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=29" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Çokluk sistemi">kaynağı değiştir</a>]</div> Atina demokrasisinin bir özelliği olan "çokluk sistemi", bazı doğrudan demokrasi türlerinde görülen bir özelliktir. Bu sistemde, önemli hükûmet ve idari görevler, kura ile seçilen vatandaşlar tarafından yerine getirilir.<a href="#cite_note-Manin_1997-126">[126]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Temsilî_demokrasi">Temsilî demokrasi</h4>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=30" title="Değiştirilen bölüm: Temsilî demokrasi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=30" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Temsilî demokrasi">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Temsil%C3%AE_demokrasi" title="Temsilî demokrasi">Temsilî demokrasi</a></div> Temsilî demokrasi, temsil edilen halkın seçimle hükûmet yetkililerini seçtiği bir sistemdir. Eğer devlet başkanı da demokratik olarak seçilirse, buna "<a href="/wiki/Demokratik_cumhuriyet" title="Demokratik cumhuriyet">demokratik cumhuriyet</a>" denir. En yaygın mekanizmalar çoğunluk veya çoğunluğu elde eden adayın seçilmesi ile ilgili olandır. Batı ülkelerinin çoğunda temsilî sistemler bulunmaktadır.<a href="#cite_note-Golay-122">[122]</a><a href="#cite_note-127">[127]</a> Temsilî demokrasilerde temsilciler, belirli bir bölge veya seçim çevresi tarafından seçilebilir veya nispi temsil sistemleriyle tüm seçmenleri temsil edebilirler, bazı sistemler ise iki yöntemin bir kombinasyonunu kullanır. Bazı temsilî demokrasiler aynı zamanda referandumlar gibi doğrudan demokrasi unsurlarını da içerir. Temsilî demokrasinin bir özelliği, temsilcilerin halkın çıkarları doğrultusunda seçilmesine rağmen, kendi değerlendirmelerini yaparak bu çıkarları nasıl en iyi şekilde uygulayacaklarına özgürce karar verebilmeleridir. Bu nedenler temsilî demokrasiye yönelik eleştirilere yol açmış, temsil mekanizmalarının demokrasi ile çeliştiği konusunda dikkat çekilmiştir.<a href="#cite_note-128">[128]</a><a href="#cite_note-129">[129]</a><a href="#cite_note-130">[130]</a><a href="#cite_note-131">[131]</a> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Parlamenter_demokrasi">Parlamenter demokrasi</h5>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=31" title="Değiştirilen bölüm: Parlamenter demokrasi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=31" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Parlamenter demokrasi">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Parlamenter_sistem" title="Parlamenter sistem">Parlamenter sistem</a></div> Parlamenter demokrasi, hükûmetin temsilciler tarafından atanabildiği veya görevden alınabildiği bir temsilî demokrasidir. "Başkanlık rejimi"ne karşıt olarak, başkan hem devlet başkanı hem de hükûmet başkanıdır ve seçmenler tarafından seçilir. Parlamenter demokraside, hükûmet, yürütme bakanlığına delege edilir ve halk tarafından seçilen yasama meclisi tarafından sürekli gözden geçirilir, denetlenir ve dengeleme yapılır.<a href="#cite_note-132">[132]</a><a href="#cite_note-133">[133]</a><a href="#cite_note-134">[134]</a><a href="#cite_note-135">[135]</a> Parlamenter sistemde, Başbakan, yasamanın beklentilerini karşılayamadığı takdirde herhangi bir zamanda yasama organı tarafından görevden alınabilir. Bu, güvenoylamasıyla gerçekleşir ve yasama organı, Başbakan'ın görevden alınması için çoğunluk desteğine sahip olup olmadığına karar verir. Bazı ülkelerde Başbakan, halkın desteğini kazandığına inandığı bir dönemde istediği zaman seçim yapabilir. Diğer parlamenter demokrasilerde ise ekstra seçimler neredeyse hiç yapılmaz, genellikle azınlık hükûmeti, bir sonraki olağan seçimlere kadar tercih edilir. Parlamenter demokrasinin önemli bir özelliği de "sadık muhalefet" kavramıdır. Bu kavramın özü, ikinci büyük siyasi partinin (veya muhalefetin), iktidar partisine (veya koalisyona) karşı çıkarken, devlete ve demokratik prensiplere sadık kalmasıdır.<a href="#cite_note-O'Neil,_Patrick_H_2010-136">[136]</a> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Başkanlık_demokrasisi">Başkanlık demokrasisi</h5>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=32" title="Değiştirilen bölüm: Başkanlık demokrasisi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=32" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Başkanlık demokrasisi">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Ba%C5%9Fkanl%C4%B1k_sistemi" title="Başkanlık sistemi">Başkanlık sistemi</a></div> Başkanlık Demokrasisi, halkın başkanı seçtiği bir sistemdir. Başkan, hem devletin başı hem de hükûmetin başı olarak çoğu yürütme yetkisini kontrol eder. Başkan belirli bir süre için görev yapar ve bu süreyi aşamaz. Yasama organı genellikle başkanı görevden alma konusunda sınırlı yetkiye sahiptir. Seçimler genellikle sabit bir tarihe sahiptir ve kolayca değiştirilemez. Başkan, kabine üzerinde doğrudan kontrol sahibidir, özellikle kabine üyelerini atanır.<a href="#cite_note-O'Neil,_Patrick_H_2010-136">[136]</a> Yürütme organı genellikle yasaları uygulama veya yürütme yetkisine sahip olabilir ve veto gibi sınırlı yasama yetkileri olabilir. Ancak, yasama organı yasaları ve bütçeleri geçirir. Bu, güçler ayrılığı ilkesinin bir ölçüde sağlanmasını sağlar. Sonuç olarak, başkan ve yasama organı farklı partilerin kontrolüne geçebilir, böylece biri diğerini engelleyerek devletin düzenli işleyişine müdahale edebilir. Bu, başkanlık demokrasisinin Amerika, Afrika ve Orta ve Güneydoğu Asya dışında pek yaygın olmamasının nedeni olabilir.<a href="#cite_note-O'Neil,_Patrick_H_2010-136">[136]</a> <a href="/wiki/Yar%C4%B1_ba%C5%9Fkanl%C4%B1k_sistemi" title="Yarı başkanlık sistemi">Yarı başkanlık sistemi</a>, hükûmetin hem bir başbakanı hem de bir cumhurbaşkanını içeren bir demokrasi sistemidir. Başbakan ve cumhurbaşkanının sahip olduğu özel yetkiler ülkeye göre değişebilir.<a href="#cite_note-O'Neil,_Patrick_H_2010-136">[136]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Hibrit_demokrasi">Hibrit demokrasi</h4>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=33" title="Değiştirilen bölüm: Hibrit demokrasi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=33" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Hibrit demokrasi">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Daha fazla bilgi: <a href="/wiki/Hibrit_rejim" title="Hibrit rejim">Hibrit rejim</a></div>Bazı modern demokrasiler, temel olarak temsilî nitelik taşırken aynı zamanda doğrudan demokrasiye dayalı siyasi eylem biçimlerine de ağırlık verirler. Bu demokrasilere, temsilî demokrasi ve doğrudan demokrasi öğelerini birleştiren, hibrit demokrasiler, yarı doğrudan demokrasiler veya katılımcı demokrasiler denir. Örnekler arasında İsviçre ve bazı ABD eyaletleri yer alır, burada referandum ve girişimler sıkça kullanılır.<a href="#cite_note-137">[137]</a> <a href="/wiki/%C4%B0svi%C3%A7re" title="İsviçre">İsviçre Konfederasyonu</a>, yarı doğrudan bir demokrasidir. Federal düzeyde, vatandaşlar anayasada değişiklikler önerme hakkına sahiptir (federal halk inisiyatifi) veya parlamento tarafından oylanmış herhangi bir yasa için referandum düzenlenmesini isteyebilirler. Ocak 1995 ile Haziran 2005 arasında İsviçre vatandaşları 31 kez oylama yapmış ve 103 soruya yanıt vermiştir (aynı dönemde Fransız vatandaşları sadece iki referanduma katılmıştır). Geçmiş 120 yılda 250'den az inisiyatif referanduma sunulmuştur.<a href="#cite_note-Golay-122">[122]</a><a href="#cite_note-138">[138]</a> Örnekler arasında ABD'nin California eyaletinin yoğun bir şekilde referandumları kullanması yer almaktadır. <a href="/wiki/Kaliforniya" title="Kaliforniya">California</a>, 20 milyondan fazla seçmene sahip bir eyalettir.<a href="#cite_note-139">[139]</a> <a href="/wiki/New_England" title="New England">New England'da</a>, özellikle kırsal bölgelerde, yerel yönetimi düzenlemek için sıkça kasaba toplantıları kullanılır. Bu, yerel doğrudan demokrasi ile temsilci devlet hükûmetinin birleşimini oluşturan bir karma yönetim biçimi yaratır. Örneğin, Vermont eyaletindeki çoğu kasaba, mart ayında yıllık kasaba toplantıları düzenler. Bu toplantılarda kasaba görevlileri seçilir, kasaba ve okullar için bütçeler oylanır ve vatandaşlar siyasi konularda konuşma ve görüşlerini dile getirme fırsatına sahiptir.<a href="#cite_note-140">[140]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Demokrasi_modelleri">Demokrasi modelleri</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=34" title="Değiştirilen bölüm: Demokrasi modelleri" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=34" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Demokrasi modelleri">kaynağı değiştir</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Anayasal_monarşi">Anayasal monarşi</h4>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=35" title="Değiştirilen bölüm: Anayasal monarşi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=35" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Anayasal monarşi">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Me%C5%9Frutiyet" title="Meşrutiyet">Meşrutiyet</a></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Charles_Prince_of_Wales.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Charles_Prince_of_Wales.jpg/191px-Charles_Prince_of_Wales.jpg" decoding="async" width="191" height="244" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Charles_Prince_of_Wales.jpg/287px-Charles_Prince_of_Wales.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Charles_Prince_of_Wales.jpg/383px-Charles_Prince_of_Wales.jpg 2x" data-file-width="585" data-file-height="745" /></a><figcaption>Kral <a href="/wiki/III._Charles" title="III. Charles">Charles III</a>, anayasal bir hükümdardır.</figcaption></figure> Birçok ülke, <a href="/wiki/Birle%C5%9Fik_Krall%C4%B1k" title="Birleşik Krallık">Birleşik Krallık</a>, <a href="/wiki/%C4%B0spanya" title="İspanya">İspanya</a>, <a href="/wiki/Hollanda" title="Hollanda">Hollanda</a>, <a href="/wiki/Bel%C3%A7ika" title="Belçika">Belçika</a>, <a href="/wiki/%C4%B0skandinavya" title="İskandinavya">İskandinav</a> ülkeleri, <a href="/wiki/Tayland" title="Tayland">Tayland</a>, <a href="/wiki/Japonya" title="Japonya">Japonya</a> ve <a href="/wiki/Bhutan" title="Bhutan">Bhutan</a> gibi ülkeler, güçlü hükümdarları sınırlı veya sembolik rolleri olan anayasal hükümdarlara dönüştürdü (çoğu zaman kademeli olarak). Örneğin, <a href="/wiki/Birle%C5%9Fik_Krall%C4%B1k" title="Birleşik Krallık">Birleşik Krallık'ın</a> öncül devletlerinde anayasal monarşi, 1688 Yüce Devrimi ve 1689 Haklar Bildirgesi'nin kabulünden itibaren ortaya çıkmaya başladı ve kesintisiz bir şekilde devam etti. <a href="/wiki/H._G._Wells" title="H. G. Wells">H. G. Wells</a> gibi yazarlar tarafından "taç giymiş cumhuriyetler" olarak adlandırılan güçlü sınırlı anayasal monarşiler bulunmaktadır.<a href="#cite_note-141">[141]</a> Diğer bazı ülkelerde ise aristokratik sistemle birlikte monarşi de kaldırıldı (örneğin <a href="/wiki/Saltanat%C4%B1n_kald%C4%B1r%C4%B1lmas%C4%B1" title="Saltanatın kaldırılması">Türkiye</a>, <a href="/wiki/Frans%C4%B1z_Devrimi" title="Fransız Devrimi">Fransa</a>, <a href="/wiki/%C3%87ing_Hanedan%C4%B1" title="Çing Hanedanı">Çin</a>, <a href="/wiki/Rus_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Rus İmparatorluğu">Rusya</a>, <a href="/wiki/Alman_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Alman İmparatorluğu">Almanya</a>, <a href="/wiki/Avusturya-Macaristan_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Avusturya-Macaristan İmparatorluğu">Avusturya</a>, <a href="/wiki/Macaristan_h%C3%BCk%C3%BCmdarlar%C4%B1_listesi" title="Macaristan hükümdarları listesi">Macaristan</a>, <a href="/wiki/%C4%B0talya_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="İtalya Krallığı">İtalya</a>, <a href="/wiki/Yunanistan_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Yunanistan Krallığı">Yunanistan</a> ve <a href="/wiki/M%C4%B1s%C4%B1r_Hidivli%C4%9Fi" title="Mısır Hidivliği">Mısır</a>). Bu ülkelerde seçilen bir kişi, önemli yetkilere sahip olsun veya olmasın, devlet başkanı oldu. Osmanlı Devleti'nde anayasa (<a href="/wiki/Kanun-%C4%B1_Esas%C3%AE" class="mw-redirect" title="Kanun-ı Esasî">Kanun-ı Esasî</a>) ve parlamenter rejim (<a href="/wiki/Meclis-i_Meb%C3%BBsan" title="Meclis-i Mebûsan">Meclis-i Mebûsan</a>) tartışmaları 1830'larda başlayıp 1860'larda yoğunlaşmış ve özellikle 1875 sonrası ulema ve bürokrasi arasında ciddi bir fikir tartışması ortaya çıkmıştır. <a href="/wiki/Tersane_Konferans%C4%B1" title="Tersane Konferansı">Tersane Konferansı</a> sırasında Avrupalılarca gayrı müslim Osmanlı tebaasına ciddi ve geniş haklar tanınması isteğine karşı Meclis-i Umumi'de Mithat paşa ve devlet ricali genel bir meşruti ıslahatla devletin dengesinin bozulmadan ıslahatlara <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r33502344/mw-parser-output/.tmulti">.mw-parser-output .tmulti .multiimageinner{display:flex;flex-direction:column}.mw-parser-output .tmulti .trow{display:flex;flex-direction:row;clear:left;flex-wrap:wrap;width:100%;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .tmulti .tsingle{margin:1px;float:left}.mw-parser-output .tmulti .theader{clear:both;font-weight:bold;text-align:center;align-self:center;background-color:transparent;width:100%}.mw-parser-output .tmulti .thumbcaption{background-color:transparent}.mw-parser-output .tmulti .text-align-left{text-align:left}.mw-parser-output .tmulti .text-align-right{text-align:right}.mw-parser-output .tmulti .text-align-center{text-align:center}@media all and (max-width:720px){.mw-parser-output .tmulti .thumbinner{width:100%!important;box-sizing:border-box;max-width:none!important;align-items:center}.mw-parser-output .tmulti .trow{justify-content:center}.mw-parser-output .tmulti .tsingle{float:none!important;max-width:100%!important;box-sizing:border-box;text-align:center}.mw-parser-output .tmulti .tsingle .thumbcaption{text-align:left}.mw-parser-output .tmulti .trow>.thumbcaption{text-align:center}}</style><div class="thumb tmulti tright"><div class="thumbinner multiimageinner" style="width:boyut;max-width:204px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:boyut;max-width:202px"><div class="thumbimage"><a href="/wiki/Dosya:1908-mesrutiyet.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/1908-mesrutiyet.jpg/200px-1908-mesrutiyet.jpg" decoding="async" width="200" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/1908-mesrutiyet.jpg/300px-1908-mesrutiyet.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/1908-mesrutiyet.jpg/400px-1908-mesrutiyet.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="373" /></a></div><div class="thumbcaption">İkinci Meşrutiyet'in ilanı konulu Osmanlı postakartı</div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:boyut;max-width:202px"><div class="thumbimage"><a href="/wiki/Dosya:Declaration_of_the_1908_Revolution_in_Ottoman_Empire.png" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Declaration_of_the_1908_Revolution_in_Ottoman_Empire.png/200px-Declaration_of_the_1908_Revolution_in_Ottoman_Empire.png" decoding="async" width="200" height="134" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Declaration_of_the_1908_Revolution_in_Ottoman_Empire.png/300px-Declaration_of_the_1908_Revolution_in_Ottoman_Empire.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Declaration_of_the_1908_Revolution_in_Ottoman_Empire.png/400px-Declaration_of_the_1908_Revolution_in_Ottoman_Empire.png 2x" data-file-width="587" data-file-height="393" /></a></div><div class="thumbcaption">Ermeni, Yunan ve Müslüman milletlerinin başları yeni dönemi duyuruyorlar.</div></div></div></div></div>girişilebileceğinden bahsetmiştir. Ulema arasında zıt fikirler mevcuttu. Anadolu kazaskeri <a href="/w/index.php?title=Seyfeddin_Efendi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Seyfeddin Efendi (sayfa mevcut değil)">Seyfeddin Efendi</a>, şavirüm fi'l-emr ayeti gereğince meşrutiyetin şeriata uygun olduğunu savunurken; ekseri ulema ise gayrimüslimlerin meclise girmesinin caiz olmadığı yönünde ısrarlıydı. Tüm bu şartlar altında bir yandan batılılarca siyasi baskılar yapılırken; diğer yanda da Abdülaziz'in tahtan indirilişi sonrası <a href="/wiki/%C3%87erkes_Hasan" title="Çerkes Hasan">Çerkez Hasan</a> olayıyla tanzimatçı bürokrasi yönetimde baskın bir Siyaset izledi ve V. Murat'ı halletti, akabinde veliaht <a href="/wiki/II._Abd%C3%BClhamid" title="II. Abdülhamid">Abdülhamit</a> Efendi'yi meşrutiyeti ilan etmesi şartıyla tahta çıkardılar. Namık Kemal, Ziya Paşa ve tabii ki Mithat Paşa'nın önderliğinde 23 Aralık 1876'da <a href="/wiki/Birinci_Me%C5%9Frutiyet" title="Birinci Meşrutiyet">Birinci Meşrutiyet</a> ilan edilmiştir. 1878'de <a href="/wiki/II._Abd%C3%BClhamid" title="II. Abdülhamid">II. Abdülhamid</a> tarafından, <a href="/wiki/93_Harbi" title="93 Harbi">93 Harbi</a>'nin çıkmasına neden olduğu için Meclis kapatılmış ve Anayasa'nın bazı bölümleri askıya alınmış ise de, teorik olarak Meşruti rejimin devam ettiği kabul edilmiştir, zira devletin her sene düzenli olarak çıkardığı salnamelerde Kanun-ı Esasi'ye yer verilmiş olması şeklen de rejimin devam ettiği görüşünü destekler.<a href="#cite_note-m-142">[142]</a> 24 Temmuz 1908'de yapılan <a href="/wiki/1908_Devrimi" class="mw-redirect" title="1908 Devrimi">ihtilalle</a> Kanun-ı Esasi'nin yeniden yürürlüğe konması <a href="/wiki/%C4%B0kinci_Me%C5%9Frutiyet" title="İkinci Meşrutiyet">İkinci Meşrutiyet</a> döneminin başlangıcı sayılır. Bu dönem, Meclis-i Mebusan'ın <a href="/wiki/VI._Mehmed" title="VI. Mehmed">Vahdeddin</a> tarafınca kapatıldığı 11 Nisan 1920 tarihine kadar sürmüştür. Birçok ülkede, ömür boyu veya miras yoluyla süren elit üst meclislerin bulunduğu yasama organları yaygındı. Zamanla, bu meclislerin yetkileri ya sınırlanmıştır (örneğin İngiliz <a href="/wiki/Lordlar_Kamaras%C4%B1" title="Lordlar Kamarası">Lordlar Kamarası</a> gibi) ya da seçilebilir hale gelerek güçlü kalmışlardır (örneğin <a href="/w/index.php?title=Avustralya_Senatosu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avustralya Senatosu (sayfa mevcut değil)">Avustralya Senatosu</a> gibi). <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Klasik_Demokrasi">Klasik Demokrasi</h4>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=36" title="Değiştirilen bölüm: Klasik Demokrasi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=36" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Klasik Demokrasi">kaynağı değiştir</a>]</div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Pnyx.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Pnyx.jpg/280px-Pnyx.jpg" decoding="async" width="280" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Pnyx.jpg/420px-Pnyx.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3c/Pnyx.jpg 2x" data-file-width="497" data-file-height="292" /></a><figcaption>Atinalı senatörlerin toplandığı yer: <a href="/wiki/Pnyx" class="mw-redirect" title="Pnyx">Pnyx</a></figcaption></figure> <a href="/wiki/Eski_Yunan" class="mw-redirect" title="Eski Yunan">Eski Yunan</a> şehir-devletlerine dayanır. En iyi uygulayıcısı ve o dönemde en güçlü şehir olan <a href="/wiki/Atina" title="Atina">Atina</a>’dan dolayı <a href="/wiki/Atina_demokrasisi" title="Atina demokrasisi">Atina demokrasisi</a> olarak da adlandırılır. ’Belli başlı tüm kararlar, bütün vatandaşların üye olduğu meclis veya Eklesya tarafından alınıyordu. Bu meclis senede en az kırk defa toplanıyordu. Tam zamanlı çalışacak kamu görevlilerine ihtiyaç duyulduğunda, bütün vatandaşları temsil eden küçük bir örnek olmaları için kura usulü ile veya dönüşümlü olarak seçiliyorlardı ve mümkün olan en geniş katılımın sağlanması için görev süreleri kısa tutuluyorlardı. Meclisin yürütme komitesi olarak faaliyet gösteren ve beş yüz vatandaştan oluşan bir konseyi vardı ve elli kişilik bir komite de bu konseye teklifler hazırlardı. Komite başkanlığı görevi sadece bir günlüktü’.<a href="#cite_note-143">[143]</a> Bunun tek istisnası askeri konularla ilgili on generalin tekrar seçilebilme imkânıydı. Atina demokrasisinin özelliği vatandaşlarının siyasi sorumluluklara geniş çapta katılma isteğinin bulunmasıydı. Tabi bunun en önemli sebebi, demokrasiye zıt bir şekilde uygulanan <a href="/wiki/K%C3%B6lelik" title="Kölelik">kölelik</a> sistemiydi. Böylelikle oy verme hakkına sahip Atina doğumlu yirmi yaş üstü tüm erkeklerin günlük hayattaki sorumluluklarının çok büyük bir kısmını kölelerin sırtına yüklemişlerdir. Bunun dışında Atina demokrasisinde kadınların, metiklerin (şehirli olmayanlar) ve kölelerin oy kullanma hakları yoktu. Günümüzde <a href="/wiki/%C4%B0svi%C3%A7re" title="İsviçre">İsviçre</a>’nin küçük kantonlarında halk meclisleriyle varlığını sürdürebilen klasik demokrasinin, daha büyük ülkelerde uygulanması teknik nedenlerden ötürü tercih edilmez. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Koruyucu_demokrasi">Koruyucu demokrasi</h4>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=37" title="Değiştirilen bölüm: Koruyucu demokrasi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=37" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Koruyucu demokrasi">kaynağı değiştir</a>]</div> <a href="/wiki/Orta_%C3%87a%C4%9F" title="Orta Çağ">Orta Çağ</a> yönetimlerinden çıkmaya çalışan Avrupalılar, 18. ve 19. yüzyılda demokrasiyi daha çok kendilerini <a href="/wiki/H%C3%BCk%C3%BCmet" class="mw-redirect" title="Hükümet">hükûmetin</a> zorbalıklarından korunmanın bir yolu olarak görmekteydiler. ‘Korumacı demokrasi sınırlı ve dolaylı bir demokrasi modeli sunar. Pratikte, yönetilenlerin rızası düzenli ve rekabetçi seçimlerle sağlanır. Siyasi eşitlik böylelikle eşit oy hakkını ifade eden teknik bir kavrama dönüşür. Dahası, oy hakkı gerçek bir demokrasi için yeterli değildir. Bireysel özgürlükleri korumak için <a href="/wiki/Yasama" class="mw-redirect" title="Yasama">yasama</a>, <a href="/wiki/Y%C3%BCr%C3%BCtme" class="mw-redirect" title="Yürütme">yürütme</a> ve <a href="/wiki/Yarg%C4%B1" title="Yargı">yargı</a> üzerinden güçler ayrılığına dayalı bir sistemin tesisi şarttır.<a href="#cite_note-144">[144]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Kalkınmacı_demokrasi">Kalkınmacı demokrasi</h4>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=38" title="Değiştirilen bölüm: Kalkınmacı demokrasi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=38" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kalkınmacı demokrasi">kaynağı değiştir</a>]</div> Bireyin ve toplumun gelişimini esas saymıştır. Bu tip demokrasilerin en radikal olanı <a href="/wiki/Jean-Jacques_Rousseau" title="Jean-Jacques Rousseau">Jean-Jacques Rousseau</a> tarafından dile getirilmiştir. Ona göre bireyler ancak içinde bulundukları toplumun kararlarını şekillendirebilmesine doğrudan ve sürekli olarak katılımları halinde 'özgür' olabilirler. Bu açıdan bakıldığında, doğrudan demokrasiyi tanımlamakla birlikte bu şekilde oluşturulacak genel iradeye vatandaşların itaat etmesi durumunda özgürlüğe kavuşacakları savıyla ayrılır. Kalkınmacı demokrasinin, liberal demokrasiye daha ılımlı hali ise <a href="/wiki/John_Stuart_Mill" title="John Stuart Mill">John Stuart Mill</a> tarafından dile getirilmiştir. Mill’e göre demokrasinin en büyük yararı, vatandaşların siyasi hayata katılımlarını sağlayarak, onların anlayışlarını ve duyarlılıklarını güçlendirmesidir. Bu yüzden kadın olsun fakir olsun herkesin oy verme hakkının olması gerektiğini savunur. Fakat bu oy hakkını ‘eşit’ olarak savunmamıştır. Örneğin vasıfsız işçinin bir oy vasıflı işçinin iki oy, donanımlı meslek sahiplerinin ise beş oy hakkına sahip olması gerektiğini, böylelikle demokraside “çoğunluğun tiranlığı” korkusundan kurtulabilineceğini savunuyordu. Basitçe herkesin oy hakkının olmasını savunurken çoğunluğun verdiği kararların her zaman doğru olmayabileceğini belirtiyordu. <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Electoral_democracies.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Electoral_democracies.svg/220px-Electoral_democracies.svg.png" decoding="async" width="220" height="112" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Electoral_democracies.svg/330px-Electoral_democracies.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Electoral_democracies.svg/440px-Electoral_democracies.svg.png 2x" data-file-width="2754" data-file-height="1398" /></a><figcaption>  Freedom House'un 2022 yılını kapsayan Freedom in the World 2023 çalışmasında "seçim demokrasileri" olarak belirlenen ülkeler<a href="#cite_note-145">[145]</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Liberal_demokrasi">Liberal demokrasi</h4>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=39" title="Değiştirilen bölüm: Liberal demokrasi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=39" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Liberal demokrasi">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Liberal_demokrasi" title="Liberal demokrasi">Liberal demokrasi</a></div> Liberal demokrasi, seçilmiş temsilcilerin karar verme yeteneğinin hukukun üstünlüğüne tabi olduğu ve bireylerin hak ve özgürlüklerinin korunmasına vurgu yapan bir anayasa veya yasalar tarafından sınırlanan bir temsilî demokrasidir (bkz. <a href="/wiki/Sivil_%C3%B6zg%C3%BCrl%C3%BCkler" title="Sivil özgürlükler">sivil özgürlükler</a>). Liberal demokraside, vatandaşların serbestçe alabileceği birçok bireysel karardan bazı büyük ölçekli kararların ortaya çıkması mümkündür. Başka bir deyişle, vatandaşlar "ayaklarıyla oy verebilir" veya "paralarıyla oy verebilir", bu da diğer yerlerdeki resmi hükûmetin yapabileceği birçok "yetkiyi" uygulayan önemli bir gayri resmi halk yönetimi oluşturur. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Sosyal_demokrasi">Sosyal demokrasi</h4>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=40" title="Değiştirilen bölüm: Sosyal demokrasi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=40" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Sosyal demokrasi">kaynağı değiştir</a>]</div> Bu kavram <a href="/wiki/Kom%C3%BCnizm" title="Komünizm">komünist</a> rejimlerde gelişmiş demokrasi çeşitlerini kapsamaktadır. Kendi aralarında farklar bulunmasına rağmen liberal demokrasi sistemleriyle kesin olarak karşıt bir çizgidedir. Genel olarak siyasi eşitliğin yanında sosyal demokrasi ile ekonomik eşitliğin de sağlanması gerekliliğini savunmuşlardır. <a href="/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx">Karl Marx</a>, <a href="/wiki/Kapitalizm" title="Kapitalizm">kapitalizmin</a> yıkılmasından sonra geçici bir <a href="/wiki/Proletarya_diktat%C3%B6rl%C3%BC%C4%9F%C3%BC" title="Proletarya diktatörlüğü">proletaryanın devrimci diktatörlüğü</a>'nün olacağını sonradan ise proleter demokrasi sistemiyle komünist bir toplumun oluşacağını savunmuştur.<a href="#cite_note-146">[146]</a> Komünist devletlerde görülen demokrasi sisteminin fikir yapısı Marx'tan çok <a href="/wiki/Vladimir_Lenin" title="Vladimir Lenin">Lenin</a>’e aittir. Bu ülkelerde, partilerin denetimsiz gücünün demokrasiyi gölgede bıraktığı eleştirisi yaygın olarak yapılmaktadır.<a href="#cite_note-147">[147]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Demokrasi_ve_kavramlar">Demokrasi ve kavramlar</h2>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=41" title="Değiştirilen bölüm: Demokrasi ve kavramlar" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=41" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Demokrasi ve kavramlar">kaynağı değiştir</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Demokrasi_ve_cumhuriyet">Demokrasi ve cumhuriyet</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=42" title="Değiştirilen bölüm: Demokrasi ve cumhuriyet" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=42" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Demokrasi ve cumhuriyet">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Cumhuriyet_(kavram)" class="mw-redirect" title="Cumhuriyet (kavram)">Cumhuriyet (kavram)</a></div> <a href="/wiki/Cumhuriyet" title="Cumhuriyet">Cumhuriyet</a> bir rejim, demokrasi ise cumhuriyetin uygulanış şekillerinden biridir. Demokratik cumhuriyetin yanında dini cumhuriyet, oligarşik cumhuriyet ve sosyalist cumhuriyet biçimleri vardır. Demokratik cumhuriyetlerde, meclisi ve ülkenin başkanını belli aralıklarla halkın seçmesi temeldir. Bu sistem genellikle Kara <a href="/wiki/Avrupa" title="Avrupa">Avrupa</a>’sında kabul görmüşken örneğin <a href="/wiki/%C4%B0ngiltere" title="İngiltere">İngiltere</a>’de ülkenin başında görünüşte halkın seçmediği bir <a href="/wiki/Kral" title="Kral">kral</a> ya da kraliçe bulunmasına rağmen yönetim halkın elindedir (oligarşik demokrasi). 'Bir cumhuriyetin tam demokratik cumhuriyet olabilmesi için, gönüllü birlikteliklerle bir arada bulunan o ülke halklarının tüm kesimlerinin, çoğulcu özgür iradeleri ile katılımcı olarak yönetim ve denetim süreçlerine doğrudan katıldığı, demokrasiyi tüm sivil kurum, kuruluş ve kadroları ile var ettiği ve çok kimlikli, değişik inançlı ve çeşitli kültürlerin bir mozaik oluşturacak şekilde bir arada yaşamasına olanak veren bir devlet yapılanmasının gerçekleştirilmesi gerekir.'<a href="#cite_note-148">[148]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Demokrasi_ve_sekülerizm">Demokrasi ve sekülerizm</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=43" title="Değiştirilen bölüm: Demokrasi ve sekülerizm" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=43" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Demokrasi ve sekülerizm">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Sek%C3%BClerizm" title="Sekülerizm">Sekülerizm</a></div> Sekülerizm, liberal demokrat düşünürler tarafından ortaya atılan dinin siyasetten ayrılması düşüncesinin genel adı olarak karşımıza çıkar. Liberal demokratlar, demokrasinin ‘çoğunluğun tiranlığına’ dönüşmesini engellemek için devletin tüm dinlere aynı mesafede kalmasını bir zorunluluk olarak görürler. Farklı dinlerin din bilginleri ve din bilimciler, çeşitli dinler açısından düşünsel anlamda sekülerizme karşı çıksalar da bu konular genellikle tartışmalıdır. Bununla birlikte dini planda demokrasi genelde kabul görmüştür, hatta sekülerizm karşıtı bazı din adamları demokrasinin sekülerizm olmaksızın var olabileceği görüşünü ileri sürmüştür.<a href="#cite_note-149">[149]</a><a href="#cite_note-150">[150]</a><a href="#cite_note-151">[151]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kuvvetler_ayrılığı">Kuvvetler ayrılığı</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=44" title="Değiştirilen bölüm: Kuvvetler ayrılığı" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=44" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kuvvetler ayrılığı">kaynağı değiştir</a>]</div> Kuvvetler ayrılığı ilkesi <a href="/wiki/Yasama" class="mw-redirect" title="Yasama">yasama</a>, <a href="/wiki/Y%C3%BCr%C3%BCtme" class="mw-redirect" title="Yürütme">yürütme</a> ve <a href="/wiki/Yarg%C4%B1" title="Yargı">yargı</a> kurumlarının, devletin farklı organlarında bulundurularak iktidarın tek elde toplanmasını engellemek ve bu üç kurumun birbirlerini denetleyebilmesini sağlamak anlamına gelir. 'Devlet iktidarının üçe bölünmesi ve bunların ayrı organlara verilmesi gerektiği yolundaki yaklaşım, siyasal rejimlerin sınıflandırılmasında da temel alınmıştır. Buna göre yasama ve yürütme güçlerinin bir elde toplandığı rejimlere “güçler birliği”, bu yetkilerin birbirinden bağımsız ayrı organlara verildiği sistemlere ise “güçler ayrılığı” sistemleri adı verilmektedir.'<a href="#cite_note-152">[152]</a> <a href="/wiki/John_Locke_(filozof)" class="mw-redirect" title="John Locke (filozof)">John Locke</a> ise iktidarın gücünü yasama, yürütme ve federatif olarak ayırır. 'Burada federatif güç, bütün topluluk, savaş, barış, birlik, ittifak ve devletin kendi dışındaki bütün kişiler ve topluluklarla her türlü işlemi yapma gücü olarak ifade edilir.'<a href="#cite_note-153">[153]</a> İktidarın paylaşımı sayesinde demokratik yollarla iktidara gelen kişiler kendi tiranlıklarının kurmaları engellenmeye çalışılmıştır. Güçler ayrılığı ilkesi ile karşılıklı denetimin önemi, özellikle <a href="/wiki/II._D%C3%BCnya_Sava%C5%9F%C4%B1" title="II. Dünya Savaşı">II. Dünya Savaşı</a> öncesi <a href="/wiki/Adolf_Hitler" title="Adolf Hitler">Adolf Hitler</a>'in demokratik yollarla iktidara gelmesinden sonra artmıştır. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Demokrasinin_araçları">Demokrasinin araçları</h2>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=45" title="Değiştirilen bölüm: Demokrasinin araçları" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=45" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Demokrasinin araçları">kaynağı değiştir</a>]</div> Demokrasinin oluşmasını sağlayan, demokrasinin gelişmesini amaçlayan kurum ve oluşumlar aslında birçok siyasi sistemde de mevcuttur. Her devletin bir <a href="/wiki/Anayasa" title="Anayasa">anayasaya</a> sahip olması veya her ülkede siyasi parti bulunmasına rağmen yönetim şekilleri olarak isimleri değiştirilir. Çünkü önemli olan bu kurumlar arasındaki ilişkilerdir. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Parlamento">Parlamento</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=46" title="Değiştirilen bölüm: Parlamento" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=46" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Parlamento">kaynağı değiştir</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Bundeshaus_-_Nationalratsratssaal_-_001.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Bundeshaus_-_Nationalratsratssaal_-_001.jpg/240px-Bundeshaus_-_Nationalratsratssaal_-_001.jpg" decoding="async" width="240" height="156" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Bundeshaus_-_Nationalratsratssaal_-_001.jpg/360px-Bundeshaus_-_Nationalratsratssaal_-_001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Bundeshaus_-_Nationalratsratssaal_-_001.jpg/480px-Bundeshaus_-_Nationalratsratssaal_-_001.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="521" /></a><figcaption><a href="/wiki/Bern" title="Bern">Bern</a> parlâmentosu</figcaption></figure><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Parlamento" title="Parlamento">Parlamento</a></div> Demokraside <a href="/wiki/Parlamento" title="Parlamento">meclis</a>, rekabet ve eşit oy ilkeleriyle halkın temsilcilerinin oluşturduğu bir kurumdur. Meclis sistemleri hem nitelik hem de nicelik olarak her ülkede farklı gelişmiştir. Tek meclisli sistem, çift meclisli sistem ve <a href="/wiki/Ba%C5%9Fkanl%C4%B1k_sistemi" title="Başkanlık sistemi">başkanlık sistemi</a> olarak genellendirebiliriz. Yine görev olarak, güçler ayrılığı ilkesindeki yasamayı yapan kurum olarak genellendirebiliriz. Meclislerin işlevleri: yasama, temsil, denetleme ve meşruluktur. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Siyasi_partiler">Siyasi partiler</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=47" title="Değiştirilen bölüm: Siyasi partiler" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=47" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Siyasi partiler">kaynağı değiştir</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:ElezioneBrunate.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/ElezioneBrunate.jpg/200px-ElezioneBrunate.jpg" decoding="async" width="200" height="245" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/ElezioneBrunate.jpg/300px-ElezioneBrunate.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/ElezioneBrunate.jpg/400px-ElezioneBrunate.jpg 2x" data-file-width="553" data-file-height="678" /></a><figcaption><a href="/wiki/%C4%B0talya" title="İtalya">İtalya'da</a> seçimlerin duyurulması hakkında bir belge, Haziran 2004</figcaption></figure><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Siyasi_Parti" class="mw-redirect" title="Siyasi Parti">Siyasi Parti</a></div> Partiler temsil işlevi için kullanılan araçlardır. Demokratik ülkelerde siyasi parti bireylerin aktif siyaset yapacakları alanlardan biri ve en önemlisidir. Ülkelerdeki seçim sistemlerine göre <a href="/wiki/%C4%B0ki_partili_sistem" title="İki partili sistem">iki partili sistem</a> ya da <a href="/wiki/%C3%87ok_partili_sistem" title="Çok partili sistem">çok partili sistem</a> oluşur. İngiltere'deki gibi iki partinin ağırlıklı olduğu sistemler, seçmenlerin çoğunluğunun bulunduğu ‘orta alandaki’ bir yoğunlaşmaya yol açma ve daha radikal düşünceleri dışlama eğilimindedir.<a href="#cite_note-154">[154]</a> Her bir partinin çok sayıda görüşü temsil ettiği düşünülür. Çok partili siyasi sistemlerde ise düşünceler daha doğrudan temsil edilir. Dinsel, etnik veya sınıfsal düşünceleri temsil ettiğini düşünen partiler bulunur. Bu halkın egemenliğinin meclise daha fazla yansımasını sağlarken, mecliste farklı görüşlerde bulunan birçok parti olduğu için istikrarın sağlanması güçleşir. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Anayasa">Anayasa</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=48" title="Değiştirilen bölüm: Anayasa" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=48" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Anayasa">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Anayasa" title="Anayasa">Anayasa</a></div> Anayasa, bir devletin temel kurumlarının nasıl işleyeceğini belirleyen yazılı belgelerdir. Ayrıca kişisel hak ve özgürlükler bu belgede belirlendiği için çoğunluğun yönettiği bir toplumda iktidarda olanların sınırlarını belirler. Demokrat düşünürler tarafından çoğunluğun tiranlığının kurulmasını engelleyecek bir devlet organı olarak kabul edilir. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sivil_toplum_örgütleri">Sivil toplum örgütleri</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=49" title="Değiştirilen bölüm: Sivil toplum örgütleri" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=49" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Sivil toplum örgütleri">kaynağı değiştir</a>]</div> <a href="/wiki/Sivil_toplum" title="Sivil toplum">Sivil toplum örgütleri</a> demokrasiyle ortaya çıkan bir örgütlenme değildir ama demokrasiyle önem kazanmıştır. ’Sivil toplum, modern manada anlamını demokrasi ile kazanırken, demokrasi de katılım problemlerin çözümünü sivil toplum ile sağlamıştır.’<a href="#cite_note-155">[155]</a> Birbirleriyle ortak amaçlara sahip insanların oluşturdukları grupların seslerini ve isteklerinin daha fazla duyurabilmenin bir yoludur. Örneğin devletin ekonomideki katılımını azaltmaya çabalayan iş adamları, devletin sosyal hizmetlerinde eşitliğin sağlanmasını amaçlayan örgütler ve işçilerin veya memurların yaşam kalitelerini arttırmaya çalışan sendikalar gibi çeşitli amaçlarla toplanmış ve bunun için demokrasiye katılımı güçlendirmiş ayrıca bir bakıma halkın temsilcilerini kendi amaçları doğrultusunda denetleyebilen ya da kendi amaçlarına ulaşmak için kamuoyu yaratmaya çalışan gruplardır. Sivil toplum örgütlerinin özelliği çoğulcu bir yapıya sahip olmasıdır. <a href="/wiki/Larry_Diamond" title="Larry Diamond">Larry Diamond</a>’a göre 'sivil toplumun bu çoğulcu yapısı, siyaset alanını kontrol altına almaya çalışan etnik, dinci, devrimci ya da otoriter örgütlenmelerle anlaşamaz hale getirir.'<a href="#cite_note-156">[156]</a> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Gezi_Park%C4%B1_M%C3%BCdahale_2013-06-11_(46).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Gezi_Park%C4%B1_M%C3%BCdahale_2013-06-11_%2846%29.jpg/250px-Gezi_Park%C4%B1_M%C3%BCdahale_2013-06-11_%2846%29.jpg" decoding="async" width="250" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Gezi_Park%C4%B1_M%C3%BCdahale_2013-06-11_%2846%29.jpg/375px-Gezi_Park%C4%B1_M%C3%BCdahale_2013-06-11_%2846%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Gezi_Park%C4%B1_M%C3%BCdahale_2013-06-11_%2846%29.jpg/500px-Gezi_Park%C4%B1_M%C3%BCdahale_2013-06-11_%2846%29.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1365" /></a><figcaption><a href="/wiki/Gezi_Park%C4%B1_olaylar%C4%B1" title="Gezi Parkı olayları">Gezi Parkı olayları</a> sırasında bir protestocu polis müdahalesi sırasında yaralanmış gözünü gösteriyor</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kolluk_kuvvetleri">Kolluk kuvvetleri</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=50" title="Değiştirilen bölüm: Kolluk kuvvetleri" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=50" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kolluk kuvvetleri">kaynağı değiştir</a>]</div> <a href="/wiki/Ordu_(askeriye)" title="Ordu (askeriye)">Ordu</a> ve <a href="/wiki/Polis" title="Polis">polis</a> güçlerinin demokraside ne kadar bulunduğu, ne kadar bulunması gerektiği her zaman tartışma konusu olmuştur. Dış tehlikelere karşı ordunun iç düzen içinde polisin silah tekellerinin bulunması onları demokrasi için gerekli kılmakla birlikte demokrasiyi kaldırma veya kesintiye uğratma güçleriyle de tartışma konusu yapmıştır. Gelişmiş demokratik ülkelerde sivil siyasetçiler, hem <a href="/wiki/Hukuk" title="Hukuk">hukuken</a> hem de fiilen ordunun üstündedir ve ordu siyasi karar alma mekanizmasının içine olabildiğince az katılır. Özellikle <a href="/wiki/So%C4%9Fuk_Sava%C5%9F" title="Soğuk Savaş">Soğuk Savaş</a> sonrası sivil siyasetçinin üstünlüğü giderek artmaktadır. Demokratik olarak yeterince gelişmemiş ülkelerde ise askerler, danışma kurullarıyla doğrudan ya da dolaylı olarak karar alma mekanizmasının içinde bulunur. Bu tip ülkelerdeki ortak özellik; ordunun ülke içindeki kurumlar arasında en ileri teknolojiye sahip ve modern dünyaya en yakın olan kurum olmasıdır. 'Ordu genellikle ekonomik gerilik, iç karışıklıkların artması, sivil yönetimin meşruluğunu kaybetmesi, ordu ve hükûmet arasındaki ihtilaf veya uluslararası kamuoyunun darbe yönündeki olumlu yaklaşımı gibi sebeplerle siyasete müdahale eder.'<a href="#cite_note-157">[157]</a> Polis ise “yönetici sınıfın çıkarlarında hareket etmeye başlarsa ne olur?” sorusuyla düşünürlerin üzerinde durduğu bir kondur. <a href="/wiki/Aristoteles" title="Aristoteles">Aristo</a>’nun ‘muhafızlardan kim muhafaza edecek?’ sorusu bu kaygının çok eskilere dayandığını gösterir. Polis gücünün demokrasinin sağladığı hak ve özgürlükleri kısıtlamaması ve gerektiği zaman yargıya hesap verebilmesi gerekliliği demokratik düşünürlerin ortak tavrı olmasına rağmen bunun nasıl ve ne kadar yapılması gerektiği konusunda görüş ayrılıkları yaşanır. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Demokrasinin_temel_gereksinimleri">Demokrasinin temel gereksinimleri</h2>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=51" title="Değiştirilen bölüm: Demokrasinin temel gereksinimleri" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=51" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Demokrasinin temel gereksinimleri">kaynağı değiştir</a>]</div> Demokrasinin farklı şekilleri bulunmakla birlikte, hepsi temel ve ortak prensiplere dayanır. Bu prensipler farklı şekillerde ifade edilebilir. Aslında, belirli kurumlar değil, yasalara dökülmeli ve kurumlarda somut hale getirilmeli kaçınılmaz prensipler vardır. <a href="/wiki/David_Deutsch" title="David Deutsch">David Deutsch'un</a> "Le commencement de l’infini" adlı kitabında hatırlattığı gibi, her demokratik sistem, "kötü politikaların ve kötü yönetimlerin şiddetsiz bir şekilde ortadan kaldırılmasını kolaylaştırmak" üzerine kuruludur.<a href="#cite_note-:2-158">[158]</a><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Yeters%C3%B6zmilletin.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/tr/thumb/2/23/Yeters%C3%B6zmilletin.jpg/180px-Yeters%C3%B6zmilletin.jpg" decoding="async" width="180" height="284" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/tr/thumb/2/23/Yeters%C3%B6zmilletin.jpg/270px-Yeters%C3%B6zmilletin.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/tr/thumb/2/23/Yeters%C3%B6zmilletin.jpg/360px-Yeters%C3%B6zmilletin.jpg 2x" data-file-width="400" data-file-height="630" /></a><figcaption>1950 seçimlerinde Demokrat Parti'nin kullandığı <a href="/wiki/Yeter!_S%C3%B6z_Milletindir!" title="Yeter! Söz Milletindir!">Yeter! Söz Milletindir!</a> sloganını taşıyan afiş.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="İktidarın_seçim_yoluyla_değiştirilebilir_olması">İktidarın seçim yoluyla değiştirilebilir olması</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=52" title="Değiştirilen bölüm: İktidarın seçim yoluyla değiştirilebilir olması" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=52" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: İktidarın seçim yoluyla değiştirilebilir olması">kaynağı değiştir</a>]</div> Demokrasi denilince akıllara <a href="/wiki/Se%C3%A7im" title="Seçim">seçim</a> gelmektedir. Bu yöntemde <a href="/wiki/%C4%B0ktidar" title="İktidar">iktidar</a>, <a href="/wiki/Se%C3%A7im" title="Seçim">seçim</a> yoluyla el değiştirmektedir. Demokratik yöntemlerle iktidar olabilme ve yine aynı usulle iktidardan ayrılabilme olarak tanımlanmaktadır.<a href="#cite_note-anayurt-159">[159]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id=""Bir_yargıç_olarak_halk"">"Bir yargıç olarak halk"</h4>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=53" title="Değiştirilen bölüm: "Bir yargıç olarak halk"" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=53" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: "Bir yargıç olarak halk"">kaynağı değiştir</a>]</div> Tarihsel yorumlara göre demokrasi, herkesin aynı anda yönetimi olmayacaktır ve asla olmayacaktır. Sadece bir şehrin veya daha da az bir devletin ölçeğinde uygulamak imkansızdır ve sonuç olarak politik kararların alınmamasıyla sonuçlanır. Arrow'un çalışmaları, farklı görüşlerin sentezine dayanan bir sistemdeki saçma durumu gösterdi. Bu, tüm tartışmaların engellenmesine ve fikir değiştirilememesine yol açar. Daha da kötüsü, yeni çözümlerin aranmasını imkansız kılardı. Hiçbir sentez yeni çözümler oluşturmaz veya yeni sorunlarla başa çıkmayı sağlamaz.<a href="#cite_note-:2-158">[158]</a> Antik çağdan itibaren, vatandaşların her birinin kendi politik çözümlerini sunması beklenmez. Onlar, meclis tarafından formüle edilen kararları ve projeleri seçer veya reddederler. Bu fikirler herhangi biri tarafından önerilebilir, ancak vatandaşlara sunulmak üzere yazılı olarak düzenlenmelidir. <a href="/wiki/Thukididis" title="Thukididis">Thukididis'e</a> göre, <a href="/wiki/Perikles" title="Perikles">Perikles</a> halkın bu temel yargı yeteneğine vurgu yapmıştı: "Politik bir projeyi kavrayabilecek insanlar az olsa da, onu değerlendirmeye hepimiz yeteneğe sahibiz." Bu nedenle, demokraside seçmenler alınan kararları değerlendirir ve değerlendirirler ve oylarıyla alınacak sonraki çözümleri seçerler. Bu çözümler, politik sorunları çözmeye yönelik girişimlerdir. Herkesin görüşlerinin ortalamasını almak mükemmel bir karara ulaşmaya olanak vermez, çünkü politikada mükemmel karar diye bir şey yoktur. Her zaman birden fazla olası karar arasında en az zararlı olanı seçmek söz konusudur. Diğer yandan, tüm görüşlerin bir sentezi yapmak imkansız bir görev olur ve paradokslara, çözümsüz durumlara yol açar, yani bir kararın olmamasına neden olur.<a href="#cite_note-:2-158">[158]</a> Bu nedenle, vatandaşlar öncelikle yargıçlardır. Halk tarafından yönetimden bahsettiğimizde, hükûmetler halkın yargısına tabi olurlar. Her vatandaş, yöneticilerin seçilmesine veya reddedilmesine katılabilmelidir. <a href="/wiki/Deutsch" class="mw-disambig" title="Deutsch">Deutsch</a>, Amerika Birleşik Devletleri örneğiyle bunu açıklar. "Amerika Birleşik Devletleri Bağımsızlık Bildirgesi ve Amerikan Anayasası, 'halkın' belirli şeyleri yapma hakkını vurgular, örneğin hükûmet değiştirme hakkı".<a href="#cite_note-:2-158">[158]</a> Demokrasi, böylece vatandaşlara yönetenlerin eylemlerini düzenli seçim yoluyla denetleme imkanı verir. Bu işlev çok önemlidir. Bazı yazarlar ise seçimlerin temel ve önemli işlevinin yeni yöneticileri seçmekten ziyade, demokratik oyun sayesinde kötü yöneticilerin şiddetsiz bir şekilde iktidarda kalmasını engellemek olduğunu belirtir. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Güçler_ayrılığı">Güçler ayrılığı</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=54" title="Değiştirilen bölüm: Güçler ayrılığı" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=54" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Güçler ayrılığı">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/G%C3%BC%C3%A7ler_ayr%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1" class="mw-redirect" title="Güçler ayrılığı">Güçler ayrılığı</a></div> Demokrasi aynı zamanda gücün kötüye kullanılmasına karşı korunmak için kurumlar oluşturarak gücü denetleyen ve bölen bir araçtır. Örneğin, <a href="/wiki/Dimosthenis" title="Dimosthenis">Demosthenes'in</a> zamanında 7 farklı kurum bir arada var olmuştur: Meclis, nomothetes, halk mahkemesi, magistratlar koleji, <a href="/wiki/500%E2%80%99ler_Meclisi" title="500’ler Meclisi">Beş Yüzler Konseyi</a>, Boulè ve "tüm hak sahibi vatandaşlar arasından isteyen vatandaş" olarak adlandırılan bir düzenleme. Bunun yanı sıra demeler ve kabileler içinde de çeşitli düzenlemeler vardı. Günümüzde güçler ayrılığı; yasama, yürütme ve yargı kuvvetlerinin birbirleriyle bağlantılı ama aynı zamanda birbirlerinden bağımsız organlarca idare edilmesi demektir. Siyasal iktidarın sınırlanması araçlarından en önemlisi de hiç kuşkusuz güçler ayrılığıdır. Bu nedenle güçler ayrılığına dayanmayan, siyasal iktidarın kullanımının fren ve denge mekanizmalarına bağlamamış bir sistemin demokratik bir sistem olarak nitelendirilebilmesi mümkün değildir.<a href="#cite_note-anayurt-159">[159]</a> Demokratik rejimlerin vazgeçilmezi konumunda olan güçler ayrılığı ilkesi ilk yazılı anayasa olan ABD Anayasası ile uygulamaya konulmuştur.<a href="#cite_note-160">[160]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Katılımcılık">Katılımcılık</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=55" title="Değiştirilen bölüm: Katılımcılık" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=55" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Katılımcılık">kaynağı değiştir</a>]</div> Her vatandaşın karar süreçlerinde aktif rol alabilmesidir. Katılımcı demokrasi, fikri temelleri klasik demokrasinin yücelttiği halk egemenliği, katılımcı ve yurttaşlık, ortak fayda, uzlaşma gibi değerlere günümüz koşullarına göre yeniden anlam kazandırmaya çalışmaktadır. Bu manada katılımcı demokrasi ideal demokrasiyi arzulayan bir siyasal yapıyı öngörür.<a href="#cite_note-161">[161]</a> Çağdaş demokrasi katılımcıdır. Dolayısıyla artık demokrasi sadece halkın belirli dönemlerde sandığa gidip iradesini belirledikten sonra bir dahaki sandığa kadar iradesini uyku moduna aldığı bir sistem değildir. Sandık ve sayı hiç şüphesiz demokratik meşruiyetin kaynağıdır. Çağdaş demokrasi aynı zamanda katılımı esas alır.<a href="#cite_note-anayurt-159">[159]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Çok_partili_siyasal_yaşam">Çok partili siyasal yaşam</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=56" title="Değiştirilen bölüm: Çok partili siyasal yaşam" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=56" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Çok partili siyasal yaşam">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/%C3%87ok_partili_sistem" title="Çok partili sistem">Çok partili sistem</a></div> Bireylerin devlet yaşamına katılımları önemli ölçüde siyasal partiler aracılığıyla gerçekleştirilmektedir.<a href="#cite_note-anayurt-159">[159]</a> Bu siyasal yaşam tarzında insanlar birçok parti arasında kendi düşünce tarzına uygun olan ve iktidarda görmek istediği partinin seçimini yapabildiği bir sistemdir. Çok partili siyasal yaşam sonucu ülkede farklı ideolojiler oluşur ve bu çeşitlilik düşünceler arası rekabete sebep olarak gelişimi arttırır. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hukukun_üstünlüğü">Hukukun üstünlüğü</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=57" title="Değiştirilen bölüm: Hukukun üstünlüğü" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=57" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Hukukun üstünlüğü">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Hukukun_%C3%BCst%C3%BCnl%C3%BC%C4%9F%C3%BC" title="Hukukun üstünlüğü">Hukukun üstünlüğü</a></div> Türkiye'de 1961 anayasasında "<a href="/wiki/Hukuk_devleti" title="Hukuk devleti">hukuk devleti</a>" kavramı olmasına karşın, hukukun üstünlüğü söz konusu değildi. 1982 anayasası ile beraber hukuk sistemimize girmiştir. Hukukun üstünlüğü, vatandaşların ve vatandaşları yöneten yöneticilerin hukuka uyması gerektiğini içerir. Hukukun üstünlüğüne göre insanlar, kurumlar ve devlet gerek tek taraflı işlerinde gerekse karşılıklı olan ilişkilerinde hukuka uygun ve bağlı olarak hareket etmelerini ifade eder. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Muhalefetin_varlığı">Muhalefetin varlığı</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=58" title="Değiştirilen bölüm: Muhalefetin varlığı" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=58" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Muhalefetin varlığı">kaynağı değiştir</a>]</div> Çoğulcu demokrasilerin en temel unsurlarından birisi de <a href="/wiki/Muhalefet" title="Muhalefet">muhalefet</a> ya da yönetime eleştiri hakkının varlığıdır. Demokrasiler eleştirenin en geniş ölçekte kabul edildiği siyasal sistemlerdir.<a href="#cite_note-anayurt-159">[159]</a> Muhalefetin varlığı ile beraber insanlar yönetime karşı eleştiri hakkına sahip olurlar. Sosyal medya dünyadaki toplum ve kültürün daha büyük bir parçası haline geldikçe, çevrimiçi siyasi muhalefet de artmaktadır. Genel olarak çevrimiçi iletişim, daha net siyasi muhalefetin yayılmasını artırmıştır. Sansür, seçici sansür, kutuplaşma ve yankı odaları gibi çeşitli faktörler, siyasi muhalefetin kendini nasıl sunduğunu değiştirmiştir.<a href="#cite_note-162">[162]</a> Birçok Amerikalı, Sosyal Medya sitelerinin politik görüşleri sansürlediğine inanmaktadır.<a href="#cite_note-163">[163]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Çoğunluk_ilkesi">Çoğunluk ilkesi</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=59" title="Değiştirilen bölüm: Çoğunluk ilkesi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=59" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Çoğunluk ilkesi">kaynağı değiştir</a>]</div> Çoğunluk ilkesi, bir kişi, bir grup veya bir düşünce için toplanmış oyların o kişi, o grup veya o düşünceye üstünlük sağlayan sayısı olarak tanımlanabilir.<a href="#cite_note-turhan-164">[164]</a> Demokrasi kaynağını halk iradesinden alır. Tek tek bireysel iradeler seçim yoluyla toplanır ve kim çoğunluğu elde etmişse iktidarı kullanma yetkisini de meşru biçimde elde etmiş olur.<a href="#cite_note-anayurt-159">[159]</a> Buradaki çoğunluğun iradesi anayasaya uygun olduğu sürece geçerli sayılır ve oylamaya katılmayanlar değerlendirmeye alınmazlar. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Temel_hak_ve_özgürlüklerin_güvencesi">Temel hak ve özgürlüklerin güvencesi</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=60" title="Değiştirilen bölüm: Temel hak ve özgürlüklerin güvencesi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=60" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Temel hak ve özgürlüklerin güvencesi">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Temel_haklar" class="mw-redirect" title="Temel haklar">Temel haklar</a></div> Çağdaş demokratik rejimler aynı zamanda <a href="/wiki/%C3%96zg%C3%BCrl%C3%BCk" title="Özgürlük">özgürlükçü</a> rejimlerdir. Bu nedenle özgürlüklerin güvence altına alınmadığı bir yerde liberal demokratik devletten söz edilmez. Kısacası liberal demokratik rejim ancak özgürlük temelinde yükselebilir. Hak ve özgürlükleri esas almayan bir demokrasiden söz edilemez.<a href="#cite_note-anayurt-159">[159]</a> Temel hak ve özgürlüklerimiz, evrensel, dokunulamaz, sınırlandırılamaz ve her devlet düzenleyeceği yasalarla bu hakları ve özgürlükleri güvence altına almak zorundadır.<a href="#cite_note-anayurt-159">[159]</a><a href="#cite_note-turhan-164">[164]</a> Demokrasi vatandaşları keyfi veya güç istismarından korumalıdır. Bunun temeli, vatandaşlar arasında eşit haklar ilkesine dayanır. Her demokrasi, tüm vatandaşların aynı yasalara tabi olduğu bir siyasi sistem içerir.<a href="#cite_note-:2-158">[158]</a> Hansen, "demokratia" teriminin başlangıçtan itibaren eşit politik haklar anlamına gelen "isonomia" kelimesiyle eşdeğer olduğunu ve hatta eşit şanslar anlamına gelen "isegoria" kelimesiyle de ilişkilendirildiğini belirtiyor. Bu özellik özellikle Herodot'ta bulunur, çünkü şöyle yazıyor: "Her zaman ve her yerde vatandaşlar arasındaki eşitlik değerli bir avantajdır: tiranların hüküm sürdüğü zamanlarda Atinalılar, komşularından daha iyi değildi, ancak tiranlıktan kurtulduktan sonra, üstünlükleri parlak bir şekilde görüldü." Bu metin, yasa önünde eşitlik ilkesinin herhangi bir demokratik sistemin temelinde mutlaka yer aldığını gösteriyor, çünkü bu ilke yöneticilerin iyi niyetine göre iktidarı kullanmasını engeller.<a href="#cite_note-165">[165]</a> Ayrıca, zengin veya fakir, entelektüel veya köylü olsun, sorumluluklar herkese açıktır ve her biri, oy kullanarak politik kararları kabul etme veya reddetme ve hükûmet yetkililerini belirleme konusunda aynı ağırlığa sahiptir. Hansen, "demokratlar tarafından dile getirilen farklı eşitlik yönleri, tüm vatandaşların eşit şanslara ve eşit hukuki korumaya sahip olmalarını sağlayan eşitlik haklarına geri dönüyordu" şeklinde yorumlamaktadır.<a href="#cite_note-:2-158">[158]</a> Demokrasi, bireysel özgürlüğün korunmasını sağlayarak yalnızca onun teminatı olan yasaları tek egemen olarak kabul eder. Hiçbir grup, sınıf veya çoğunluk egemenlik hakkını ele geçiremez. Egemen olan yasalar, herhangi bir grup, köken veya sınıf ayrımı olmaksızın herkese uygulanan yasalardır. Demosthenes'in döneminde, Eschine zaten Timarkhos'a Karşı adlı eserinde bu özelliği vurgulamıştır. Yasaların vatandaşları koruması demokrasinin mührüdür. Eschine, yönetilenlerden değil, yöneticileri bağlayan yasalardan bahseder. Monarşi veya oligarşi liderlerin keyfine göre yönetilirken, "demokratik devletler, vatandaşların güvenliğini ve anayasasını sağlayan yasalarla yönetilir". <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kurumların_kurulması">Kurumların kurulması</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=61" title="Değiştirilen bölüm: Kurumların kurulması" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=61" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kurumların kurulması">kaynağı değiştir</a>]</div> Bir demokratik devlet, nüfusu her türlü diktatörlükten korumayı amaçlayan kurumlarla donatılır. Bu prensip, Atina demokrasisinin başlangıcından itibaren ortaya çıkmıştır. "Demokrasi" terimi, <a href="/wiki/Atina_demokrasisi" title="Atina demokrasisi">Atina demokrasisinden</a> itibaren, bir <a href="/wiki/Diktat%C3%B6rl%C3%BCk" title="Diktatörlük">diktatörlüğü</a> veya <a href="/wiki/Tiran" title="Tiran">tiranlığı</a> önlemesi gereken bir Anayasa'ya verilen geleneksel addır. Bu gereklilik, Atina'da demokrasinin ana politik sistem olduğu dönem boyunca, yani MÖ −507'den MÖ −322'ye kadar sürekli olarak varlığını korumuştur. Zamanla, Atinalılar tiranlığa karşı çeşitli önlemler almışlardır. "Demokrasilerde yasalar, vatandaşları korur. Kime karşı? Bu açıktır, politik liderlere ve görevlilere karşı, onlar da vatandaşlarla olan ilişkilerinde demokratik yasalara saygı göstermelidir" şeklinde Mogens Hansen, Démosthène döneminde Atina demokrasisi adlı kitabında yazmıştır.<a href="#cite_note-166">[166]</a><a href="#cite_note-167">[167]</a> Bu zorunluluk birçok metinde de bulunmaktadır, bunların arasında kitabelerdeki yazıtlar da yer almaktadır. Bu metinler, demokrasiyi şiddet ve zor kullanarak yıkmayı teşvik eden herhangi bir eylem veya söylemi kınamaktadır. Referans yapılan iki ünlü yasa vardır (MÖ −410 ve MÖ −336). Bu zorunluluğa yaklaşmak için birbirini güçlendiren birçok yöntem bulunmaktadır. En özgün olanı ise "ostrakizm" yöntemidir. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Ostraksizm_yöntemi">Ostraksizm yöntemi</h4>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=62" title="Değiştirilen bölüm: Ostraksizm yöntemi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=62" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Ostraksizm yöntemi">kaynağı değiştir</a>]</div> Ostrakizm, tiranlığın geri dönmesini önlemek amacıyla kullanılıyordu. Yöntem, politik popülaritesi nedeniyle demokrasiyi tehlikeye sokabilecek herhangi bir kişinin uzun yıllar süreyle sürgün edilme olanağı sunuyordu. Devlete en büyük tehlikeyi taşıyan kişinin adı yazılıyordu. Bu yöntem, demokrasinin her türlü diktatöryal eğilimden kuşku duyduğunu açıkça göstermektedir. Zira çok popüler olan bir siyasi kişi kolayca rejimi etkileyerek tiranlığa yol açabilir. Perikles'in döneminde, "ostrakizmin işlevi tam da bir popülist diktatörün iktidara yükselmesine izin vermemekti." Aynı şekilde, eisangelya, bir görevliyi suçlamak için bir yargılama prosedürü sunuyordu.<a href="#cite_note-:2-158">[158]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Demokraside_hakların_gelişimi">Demokraside hakların gelişimi</h2>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=63" title="Değiştirilen bölüm: Demokraside hakların gelişimi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=63" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Demokraside hakların gelişimi">kaynağı değiştir</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Election_MG_3455.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Election_MG_3455.JPG/220px-Election_MG_3455.JPG" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Election_MG_3455.JPG/330px-Election_MG_3455.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Election_MG_3455.JPG/440px-Election_MG_3455.JPG 2x" data-file-width="4368" data-file-height="2912" /></a><figcaption>Bir kişi, <a href="/wiki/2007_Fransa_cumhurba%C5%9Fkanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1_se%C3%A7imi" title="2007 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimi">2007 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimlerinin</a> ikinci turunda oyunu kullanıyor.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="İnsan_hakları">İnsan hakları</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=64" title="Değiştirilen bölüm: İnsan hakları" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=64" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: İnsan hakları">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/%C4%B0nsan_haklar%C4%B1" title="İnsan hakları">İnsan hakları</a></div> İnsan hakları, tüm insanların hak ve saygınlık açısından eşit ve özgür olarak doğduğu anlayışına dayanır. İnsan hakları, her bir bireye bağımsız seçim yapma ve yeteneklerini geliştirme <a href="/wiki/%C3%96zg%C3%BCrl%C3%BCk" title="Özgürlük">özgürlüğü</a> sağlar. Klasik demokrasi tanımına benzerliğinden dolayı günümüzde insan hakları ve demokrasi sıklıkla beraber kullanılır. İnsan hakları ile demokrasi arasındaki kesin tamamlayıcılık bağı: eğer insan hakları bireyin eksiksiz gelişmesi için gerekli bir koşulsa demokratik toplum da, bireyin gelişimi için gerekli çerçeveyi oluşturması bakımından bu hakların kullanılması için gerekli bir koşuldur, ayrıca, demokratik bir toplum bireylerin topluluğun yaşaması için gönüllü olarak verdiği desteğe dayandığından insan hakları böyle bir toplumun ön koşulu olarak görülür<a href="#cite_note-168">[168]</a> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Annie_Kenney_and_Christabel_Pankhurst.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Annie_Kenney_and_Christabel_Pankhurst.jpg/200px-Annie_Kenney_and_Christabel_Pankhurst.jpg" decoding="async" width="200" height="300" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Annie_Kenney_and_Christabel_Pankhurst.jpg/300px-Annie_Kenney_and_Christabel_Pankhurst.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Annie_Kenney_and_Christabel_Pankhurst.jpg/400px-Annie_Kenney_and_Christabel_Pankhurst.jpg 2x" data-file-width="717" data-file-height="1077" /></a><figcaption><a href="/wiki/Kad%C4%B1nlar%C4%B1n_Sosyal_ve_Politik_Birli%C4%9Fi" title="Kadınların Sosyal ve Politik Birliği">Kadınların Sosyal ve Politik Birliği</a> (Women’s Social and Political Union/WSPU) liderleri <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Annie_Kenney" class="extiw" title="en:Annie Kenney">Annie Kenney</a> (solda) ve <a href="/wiki/Kad%C4%B1n_hareketleri#Christabel_Pankhurst" class="mw-redirect" title="Kadın hareketleri">Christabel Pankhurst</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kadınlar">Kadınlar</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=65" title="Değiştirilen bölüm: Kadınlar" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=65" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kadınlar">kaynağı değiştir</a>]</div> Demokraside siyasi eşitlik temel olsa bile kadınlar bu eşitliği ancak 20. yüzyılda kazanabilmişlerdir. Kadınların siyaset hayatına katılımını destekleyenler; bunun siyasi etiği geliştireceğini söylerken karşı çıkanlar aile yapısının bozulacağı düşüncesini dile getiriyorlardı. Bazı ülkelerdeki kadınların erkeklerle eşit oy verme ve aday olma haklarını elde etme tarihleri:<a href="#cite_note-169">[169]</a> <table class="wikitable" border="1" cellpadding="1" cellspacing="0"> <tbody><tr bgcolor="aqua"> <th>Tarih</th> <th>Ülke</th> <th>Tarih</th> <th>Ülke</th> <th>Tarih</th> <th>Ülke </th></tr> <tr> <th>1893 </th> <td><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/23px-Flag_of_New_Zealand.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/35px-Flag_of_New_Zealand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/46px-Flag_of_New_Zealand.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/Yeni_Zelanda" title="Yeni Zelanda">Yeni Zelanda</a> </td> <th>1928 </th> <td><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/23px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/35px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/46px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/Birle%C5%9Fik_Krall%C4%B1k" title="Birleşik Krallık">Birleşik Krallık</a> </td> <th>1950 </th> <td><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/23px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/35px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/45px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/Hindistan" title="Hindistan">Hindistan</a> </td></tr> <tr> <th>1906 </th> <td><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Finland.svg/23px-Flag_of_Finland.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Finland.svg/35px-Flag_of_Finland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Finland.svg/46px-Flag_of_Finland.svg.png 2x" data-file-width="1800" data-file-height="1100" /> <a href="/wiki/Finlandiya" title="Finlandiya">Finlandiya</a> </td> <th>1934 </th> <td><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/23px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/35px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/45px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye" title="Türkiye">Türkiye</a> </td> <th>1956 </th> <td><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/23px-Flag_of_Egypt.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/35px-Flag_of_Egypt.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/45px-Flag_of_Egypt.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/M%C4%B1s%C4%B1r" title="Mısır">Mısır</a>, <img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Flag_of_Suriname.svg/23px-Flag_of_Suriname.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Flag_of_Suriname.svg/35px-Flag_of_Suriname.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Flag_of_Suriname.svg/45px-Flag_of_Suriname.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/Surinam" title="Surinam">Surinam</a> </td></tr> <tr> <th>1913 </th> <td><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_Norway.svg/21px-Flag_of_Norway.svg.png" decoding="async" width="21" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_Norway.svg/32px-Flag_of_Norway.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_Norway.svg/41px-Flag_of_Norway.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="372" /> <a href="/wiki/Norve%C3%A7" title="Norveç">Norveç</a> </td> <th>1937 </th> <td><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_the_Philippines.svg/23px-Flag_of_the_Philippines.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_the_Philippines.svg/35px-Flag_of_the_Philippines.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_the_Philippines.svg/46px-Flag_of_the_Philippines.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/Filipinler" title="Filipinler">Filipinler</a> </td> <th>1962 </th> <td><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Algeria.svg/23px-Flag_of_Algeria.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Algeria.svg/35px-Flag_of_Algeria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Algeria.svg/45px-Flag_of_Algeria.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/Cezayir" title="Cezayir">Cezayir</a> </td></tr> <tr> <th>1918 </th> <td><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/23px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/35px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/46px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/Almanya" title="Almanya">Almanya</a>, <img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/23px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/35px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/45px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/Rusya" title="Rusya">Rusya</a> </td> <th>1944 </th> <td><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/23px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/35px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/45px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/Fransa" title="Fransa">Fransa</a>, <img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/23px-Flag_of_Bulgaria.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/35px-Flag_of_Bulgaria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/46px-Flag_of_Bulgaria.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/Bulgaristan" title="Bulgaristan">Bulgaristan</a> </td> <th>1971 </th> <td><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Switzerland.svg/16px-Flag_of_Switzerland.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Switzerland.svg/24px-Flag_of_Switzerland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Switzerland.svg/32px-Flag_of_Switzerland.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" />  <a href="/wiki/%C4%B0svi%C3%A7re" title="İsviçre">İsviçre</a> </td></tr> <tr> <th>1919 </th> <td><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg/23px-Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg/35px-Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg/45px-Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/Bel%C3%A7ika" title="Belçika">Belçika</a>, <img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/23px-Flag_of_Ukraine.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/35px-Flag_of_Ukraine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/45px-Flag_of_Ukraine.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/Ukrayna" title="Ukrayna">Ukrayna</a> </td> <th>1945 </th> <td><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/23px-Flag_of_Georgia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/35px-Flag_of_Georgia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/45px-Flag_of_Georgia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/G%C3%BCrcistan" title="Gürcistan">Gürcistan</a>, <img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/23px-Flag_of_Italy.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/35px-Flag_of_Italy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/45px-Flag_of_Italy.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /> <a href="/wiki/%C4%B0talya" title="İtalya">İtalya</a> </td> <th>1974 </th> <td><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/23px-Flag_of_Jordan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/35px-Flag_of_Jordan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/46px-Flag_of_Jordan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%C3%9Crd%C3%BCn" title="Ürdün">Ürdün</a> </td></tr> <tr> <th>1920 </th> <td><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Flag_of_Albania.svg/21px-Flag_of_Albania.svg.png" decoding="async" width="21" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Flag_of_Albania.svg/32px-Flag_of_Albania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Flag_of_Albania.svg/42px-Flag_of_Albania.svg.png 2x" data-file-width="700" data-file-height="500" /> <a href="/wiki/Arnavutluk" title="Arnavutluk">Arnavutluk</a>, <img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/23px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/35px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/46px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /> <a href="/wiki/Amerika_Birle%C5%9Fik_Devletleri" title="Amerika Birleşik Devletleri">ABD</a> </td> <th>1947 </th> <td><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Flag_of_Argentina.svg/23px-Flag_of_Argentina.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Flag_of_Argentina.svg/35px-Flag_of_Argentina.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Flag_of_Argentina.svg/46px-Flag_of_Argentina.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="500" /> <a href="/wiki/Arjantin" title="Arjantin">Arjantin</a>, <img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/23px-Flag_of_Japan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/35px-Flag_of_Japan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/45px-Flag_of_Japan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/Japonya" title="Japonya">Japonya</a> </td> <th>1976 </th> <td><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Portugal.svg/23px-Flag_of_Portugal.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Portugal.svg/35px-Flag_of_Portugal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Portugal.svg/45px-Flag_of_Portugal.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /> <a href="/wiki/Portekiz" title="Portekiz">Portekiz</a> </td></tr></tbody></table> Ayrıca 1999 istatistiklerine göre:<a href="#cite_note-170">[170]</a> <ul><li>Dünyadaki her 100 parlamenterden 13'ü kadın</li> <li>Dünyada devlet ya da hükûmet başkanlığı yapan her 100 kişiden 5'i kadın</li> <li>Dünyadaki her 100 bakandan 12 tanesi kadın</li> <li>Dünyadaki 16 meclis dışında kalan meclislerdeki kadınların oranı %25'in altında</li></ul> Demokraside kadınları sadece seçme, seçilme hakkına indirgememek gerekir. Ayrıca <a href="/wiki/Feminizm" title="Feminizm">feminist</a> sivil toplum örgütleriyle de demokrasiye etkin katılımı sağlanmaya çalışılmıştır. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Azınlıklar">Azınlıklar</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=66" title="Değiştirilen bölüm: Azınlıklar" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=66" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Azınlıklar">kaynağı değiştir</a>]</div> Bir toplumun etnik, dini veya cinsel olarak genel ortaklıklarından ayrılan gruplar o toplumun azınlık statüsündedirler. Oligarşik, otoriter devlet yapılarından demokrasiye geçen toplumlarda, azınlıkların diğer gruplara göre daha fazla demokrasiyi savunmalar genel kabul gören bir olgudur. Ayrıca uluslararası kurumlar tarafından yapılan demokrasi seviyesi değerlendirmelerinde azınlık hakları önemli kıstaslardan biridir. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Uygulamada_farklı_görüşler_ve_eleştiriler">Uygulamada farklı görüşler ve eleştiriler</h2>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=67" title="Değiştirilen bölüm: Uygulamada farklı görüşler ve eleştiriler" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=67" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Uygulamada farklı görüşler ve eleştiriler">kaynağı değiştir</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Çoğulculuk_görüşü_(Plüralist)">Çoğulculuk görüşü (Plüralist)</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=68" title="Değiştirilen bölüm: Çoğulculuk görüşü (Plüralist)" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=68" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Çoğulculuk görüşü (Plüralist)">kaynağı değiştir</a>]</div> Çoğulcu bakış açısı <a href="/wiki/Montesquieu" title="Montesquieu">Montesquieu</a> ve <a href="/wiki/John_Locke" title="John Locke">Locke</a>'a dayandırılır. <a href="/wiki/James_Madison" title="James Madison">James Madison</a>'ın <a href="/wiki/Federalist_Yaz%C4%B1lar" title="Federalist Yazılar">Federalist Yazılar</a>'da yazdığı makalelerde sistemleşmiştir. Madison'a göre denetimden uzak demokratik sistemin bireysel hakların ihlal edileceği bir "çoğunlukçu" (Majoritarianism) sisteme dönüşebilirdi. Bunu engellemek için güçler ayrılığı ilkesi, federalizm ve iki meclisli bir hükûmet biçimi önermiştir. 'Bu sistem, toplumdaki farklılığın ve "çokluluğun" varlığını tanıdığından ve bu tür bir çokluluk halini istenir gördüğünden dolayı, Madison'ın modeli çoğulcu demokrasinin ilk gelişmiş ifadesidir.'<a href="#cite_note-171">[171]</a> <a href="/wiki/Noam_Chomsky" title="Noam Chomsky">Noam Chomsky</a>, Madison modelini eleştirerek, "1787'de ABD Anayasa Konferansı'nda James Madison'ın vurguladığı şekilde, hükûmetin başlıca görevinin zengin azınlığı çoğunluktan korumak olduğu ilkesi üzerine kurulmuştur. Bu nedenle, o dönemin tek yarı-demokratik ülkesi olan <a href="/wiki/%C4%B0ngiltere" title="İngiltere">İngiltere</a>'yi örnek vererek toplumun geneline kamusal işlerde söz hakkı verilirse, halkın eşitliğe yönelik reformları veya başka canavarlıkları gerçekleştirebileceği konusunda uyarıyor ve Amerikan sisteminin, savunulması (aslında hakim olması) gereken mülkiyet haklarına yönelik saldırılar karşısında uyanık olması gerektiğini söylüyordu" der.<a href="#cite_note-172">[172]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Seçkinci_görüş_(Elitizm)">Seçkinci görüş (Elitizm)</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=69" title="Değiştirilen bölüm: Seçkinci görüş (Elitizm)" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=69" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Seçkinci görüş (Elitizm)">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Elitizm" title="Elitizm">Elitizm</a></div> Bu görüşün en tipik temsilcisi filozof kralların iktidarda olmasını isteyen <a href="/wiki/Platon" title="Platon">Platon</a>'dur (M.Ö 427-347). Klasik elitizm, bir reçete sunmaktan ziyade bir olguyu tespit iddiasıyla elit yönetiminin toplumsal hayatın kaçınılmaz ve değiştirilemez bir gerçeği olduğunu ileri sürer. <a href="/wiki/Vilfredo_Pareto" title="Vilfredo Pareto">Vilfredo Pareto</a> (1848-1923) ve <a href="/wiki/Gaetano_Mosca" title="Gaetano Mosca">Gaetano Mosca</a> (1857-1941) klasik elitizmin belli başlı teorisyenleridir. Mosca toplumu "yöneten" ve "yönetilen" olarak iki sınıfa ayırırken Pareto, yönetenin iki özelliğini anlatırken <a href="/wiki/Niccol%C3%B2_Machiavelli" title="Niccolò Machiavelli">Machiavelli</a>'nin "tilkiler (kurnazlık) ve aslanlar (zor kullanma)" benzetmesine atıfta bulunur. Modern dönem seçkinci görüşte, rekabetçi seçkincilik (demokratik elitizm) diğer seçkinci görüşlere göre daha yaygındır. Buna göre seçmenler gene oy verirler ama bu, sadece hangi elitin kendilerini yöneteceklerini seçmek içindir. Demokratik hakların bir kısmını içinde barındırmasından dolayı rekabetçi seçkincilik, demokrasinin zayıf bir görüntüsü olarak tasvir edilir.<a href="#cite_note-173">[173]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Marksist_görüş">Marksist görüş</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=70" title="Değiştirilen bölüm: Marksist görüş" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=70" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Marksist görüş">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Marksizm" title="Marksizm">Marksizm</a></div> <a href="/wiki/Marksizm" title="Marksizm">Marksizm</a> toplumu sınıf tabanlı düşünür ve gerçek demokrasinin ancak sınıf farklılıkları kaldırıldığı zaman olabildiğini iddia eder. Yani; demokrasi için siyasi eşitliğin yeterli olmadığını bunun yanında sosyal eşitliğin de sağlanması gerektiği savunur. Marksist yaklaşım görüşleri itibarı ile halk demokrasisine yakındır. Daha çok liberal demokrasiyi eleştirir ve eleştirilerini liberal demokrasinin siyasi eşitlik vaadi ile kapitalist sistemin oluşturduğu sosyal eşitsizlik çelişkisine dayandırır. 'Neo-marksist <a href="/wiki/Jurgen_Habermas" class="mw-redirect" title="Jurgen Habermas">Jurgen Habermas</a> ve <a href="/wiki/Claus_Offe" title="Claus Offe">Claus Offe</a>'ye göre bir yandan, demokratik süreç hükûmeti ekonomik ve sosyal hayattaki sorumluluklarını yerine getirecek kamusal talepleri karşılamaya zorlamakta; öte yandan, yol açabileceği mali krizler sistemi tehdit etmektedir.'<a href="#cite_note-174">[174]</a> Yani kapitalist bir demokrasi için meşruiyet krizi riski sürekli olarak mevcuttur. Ayrıca bu görüş uluslararası ilişkiler alanında da kullanılmaktadır. Bununla birlikte <a href="/wiki/Mao_Zedong" title="Mao Zedong">Mao Zedong</a>, <a href="/wiki/Yeni_Demokrasi" title="Yeni Demokrasi">Yeni Demokrasi</a> adıyla bir görüş öne sürmüş, demokrasinin <a href="/wiki/Feodalizm" title="Feodalizm">feodalizm</a> ya da onun uzantısı <a href="/wiki/Feodal_sosyalizm" title="Feodal sosyalizm">feodal sosyalizmi</a> devirmek ve <a href="/wiki/S%C3%B6m%C3%BCrgecilik" title="Sömürgecilik">sömürgecilikten</a> bağımsızlık elde etmeyi amaçlaması gerektiğini ifade etmiştir. Mao'ya göre; bunların gerçekleşebilmesi için ise <a href="/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx">Karl Marx</a> ve <a href="/wiki/Vladimir_Lenin" title="Vladimir Lenin">Vladimir Lenin</a>'in belirttiği <a href="/wiki/Burjuva" class="mw-redirect" title="Burjuva">burjuva</a> sınıfıyla mücadele etme önerisini daha geniş bir paydaya bölüştürmek gereklidir. <a href="/wiki/Marksist-Leninist" class="mw-redirect" title="Marksist-Leninist">Marksist-Leninist</a> teoriler barındıran bu düşünceye göre; <a href="/wiki/Sosyalizm" title="Sosyalizm">sosyalizme</a> doğrudan varmak için eski egemen düzenle mücadele eden "işçi sınıfı", "köylü sınıfı", "şehir küçük-burjuvazisi" ve "milli burjuvazi" nin koalisyonuna ihtiyaç vardır ve bu yolla eski <a href="/wiki/Kapitalist" class="mw-redirect" title="Kapitalist">kapitalist</a> düzene karşı mücadele edilmelidir. Bu koalisyon, <a href="/wiki/%C4%B0%C5%9F%C3%A7i_s%C4%B1n%C4%B1f%C4%B1" title="İşçi sınıfı">işçi sınıfının</a> ve onun <a href="/wiki/%C3%96nc%C3%BC_parti" title="Öncü parti">öncü partisi</a> olan <a href="/wiki/Kom%C3%BCnist_parti" title="Komünist parti">komünist parti</a> rehberliğinde olacaktır.<a href="#cite_note-175">[175]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Korporatist_görüş">Korporatist görüş</h3>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=71" title="Değiştirilen bölüm: Korporatist görüş" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=71" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Korporatist görüş">kaynağı değiştir</a>]</div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Korporatizm" title="Korporatizm">Korporatizm</a></div> Toplumda temel birim olarak birey ya da sınıfı alan görüşlere karşıt olarak, insanları işbölümü içinde oldukları yere göre ve sahip oldukları mesleğin bütün üyeleriyle birlikte örgütleyen korporasyonların toplumun örgütlenmesinde temel olmasını, bu örgütlerin bireysel ve sınıfsal çıkar çatışmalarının yerine bireyler ve bireyle devlet arasında bir çıkar uyumu ve dayanışma sağlayacağını savunan siyasal öğretidir.<a href="#cite_note-176">[176]</a> <a href="/wiki/Benito_Mussolini" title="Benito Mussolini">Mussolini</a>, korporatist devlet yapısı için şunları söylemiştir: "Korporatist devlet liberal kapitalizmin -ki bu ekonomik sistem, bireysel kâr'ı vurgulamaktadır- sonu demek olup kolektif çıkarları öne çıkaran yeni bir ekonominin başlangıcını işaret etmektedir. Bu kolektif çıkarlar üreticilerin kendilerinin hazırladığı üretim regülasyonlarına dayanan bir korporatift sistem vasıtasıyla elde edilecektir. Üreticiler derken sadece işverenleri kastetmiyorum, işçiler de bunun içindedir"<a href="#cite_note-177">[177]</a> Korporatist düşünürler, bireylerin bağlı bulunduğu örgütlerin siyasi karar alma sürecinde etkinliği arttığı için demokraside temsil özelliğinin arttığını söylerken karşıt düşüncedekiler; güçlü ve etkin örgütlenmelerin karar alma sürecinde kendi çıkarlarında hareket edeceğinden siyasi eşitliği bozabileceğini veya hükûmetin kendine yakın örgütlere ayrıcalık tanıyabileceğinden dolayı demokrasiyi geliştirici bir sistem olmadığını savunurlar.<a href="#cite_note-178">[178]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Uluslararası_ilişkilerde_demokrasi">Uluslararası ilişkilerde demokrasi</h2>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=72" title="Değiştirilen bölüm: Uluslararası ilişkilerde demokrasi" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=72" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Uluslararası ilişkilerde demokrasi">kaynağı değiştir</a>]</div> Demokrasiyi <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_ili%C5%9Fkiler" title="Uluslararası ilişkiler">uluslararası ilişkiler</a> disiplininde özellikle cumhuriyetçi liberal düşünürler dile getirmişlerdir. Genel olarak 'demokratik, liberal cumhuriyetler birbiriyle savaşmazlar' cümlesiyle açıklanabilir. 'Demokratik cumhuriyetçi hükûmetlerin karşılıklı saygı ve uzlaşmazlıkların barışçıl yollarla çözümüne daha fazla önem verdikleri iddia edilerek liberal demokratik devletlerin artması, uluslararası barışın yaygınlaştırılmasının garantisi olarak görülmektedir.<a href="#cite_note-179">[179]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ayrıca_bakınız">Ayrıca bakınız</h2>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=73" title="Değiştirilen bölüm: Ayrıca bakınız" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=73" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Ayrıca bakınız">kaynağı değiştir</a>]</div> <ul><li><a href="/wiki/Demokrasinin_ana_hatlar%C4%B1" title="Demokrasinin ana hatları">Demokrasinin ana hatları</a></li> <li><a href="/wiki/At_nal%C4%B1_teorisi" title="At nalı teorisi">At nalı teorisi</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0ktidar" title="İktidar">İktidar</a></li> <li><a href="/wiki/Y%C3%BCr%C3%BCtme" class="mw-redirect" title="Yürütme">Yürütme</a></li> <li><a href="/wiki/Y%C3%B6netim_bi%C3%A7imleri" class="mw-redirect" title="Yönetim biçimleri">Yönetim biçimleri</a></li> <li><a href="/wiki/Referandum" title="Referandum">Referandum</a></li> <li><a href="/wiki/Se%C3%A7men_Kat%C4%B1l%C4%B1m%C4%B1" class="mw-redirect" title="Seçmen Katılımı">Seçmen Katılımı</a></li> <li><a href="/wiki/Demokrasi_%C4%B0ndeksi" class="mw-redirect" title="Demokrasi İndeksi">Demokrasi İndeksi</a></li> <li><a href="/wiki/Demokrasi_t%C3%BCrleri" title="Demokrasi türleri">Demokrasi türleri</a></li> <li><a href="/wiki/Demokratikle%C5%9Fme" title="Demokratikleşme">Demokratikleşme</a></li> <li><a href="/wiki/Y%C3%B6netim_bi%C3%A7imleri" class="mw-redirect" title="Yönetim biçimleri">Yönetim biçimleri</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Alıntılar">Alıntılar</h2>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=74" title="Değiştirilen bölüm: Alıntılar" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=74" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Alıntılar">kaynağı değiştir</a>]</div> <ul><li>Allen Nevins, Henry Steele Commager, ABD Tarihi, Doğubatı yayınları, <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9758717111" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9758717111</a></li> <li>Andrew Heywood, Siyaset, Liberte yayınları, <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9752500153" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9752500153</a></li> <li>Anthony Giddens, Sosyoloji, Ayraç yayınları, <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9758087363" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9758087363</a></li> <li>Anthony Arblaster, Demokrasi, Doruk Yayımcılık, <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9755533133" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9755533133</a></li> <li>Arend Lijphart, Demokrasi Motifleri, Salyangoz yayınları, çev:Güneş Ayas/Utku Umut Bulsun <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9756277181" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 975-6277-18-1</a></li> <li>Eddie J. Girdner, People and Power, Literatür yayınları, <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9757860808" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9757860808</a></li> <li>Manfred G. Schmidt, Demokrasi Kuramlarına Giriş, Vadi Yayınları, <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9756768274" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9756768274</a></li> <li>Michael A. Ledeen, Liderlik ve güç kullanımında Machiavelli, Literatür yayıncılık, <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9758431234" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9758431234</a></li> <li>Mümtaz'er Türköne, Siyaset, Lotus yayınları, <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9756665068" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9756665068</a></li> <li>Oral Sander, Siyasi Tarih, İmge Kitabevi, <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9755330437" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9755330437</a></li> <li>Platon, Devlet, Çev:Canan Eyi, Temmuz 2001, İstanbul</li> <li>Robert A. Dahl Modern political analysis, Prentice-Hall, <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/0135970474" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0135970474</a></li> <li>Selahattin Ertürk, Diktacı Tutum ve Demokrasi, Kültür Bakanlığı, <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9751712149" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9751712149</a></li> <li>Tayyar Arı, Uluslararası İlişkiler Teorileri, Alfa yayıncılık, <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9752970761" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9752970761</a></li> <li>Timur Taner, Küreselleşme ve Demokrasi Krizi, İmge yayınevi, <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9755331603" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9755331603</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kaynakça">Kaynakça</h2>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=75" title="Değiştirilen bölüm: Kaynakça" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=75" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kaynakça">kaynağı değiştir</a>]</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32805677">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-count:2}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-count:3}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-3"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><a href="#cite_ref-1">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220201095017/https://sozluk.gov.tr/">"TDK Türkçe Sözlük"</a>. 1 Şubat 2022 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://sozluk.gov.tr/">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=TDK+T%C3%BCrk%C3%A7e+S%C3%B6zl%C3%BCk&rft_id=https%3A%2F%2Fsozluk.gov.tr%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-2"><a href="#cite_ref-2">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190805005622/https://www.britannica.com/topic/democracy/Features-of-ideal-democracy">"Features of ideal democracy"</a>. 5 Ağustos 2019 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/democracy/Features-of-ideal-democracy">kaynağından</a> arşivlendi.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Features+of+ideal+democracy&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2Ftopic%2Fdemocracy%2FFeatures-of-ideal-democracy&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-3"><a href="#cite_ref-3">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.genbilim.com/content/view/267/86/">"genbilim"</a>. 11 Mart 2007 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070311214451/http://www.genbilim.com/content/view/267/86/">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 11 Şubat 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=genbilim&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.genbilim.com%2Fcontent%2Fview%2F267%2F86%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-4"><a href="#cite_ref-4">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gtp.org.tr/index2.php?option=com_content&do_pdf=1&id=22">"Güçlü Türkiye Partisi"</a>. 24 Şubat 2007 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070224205127/http://www.gtp.org.tr/index2.php?option=com_content&do_pdf=1&id=22">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 11 Şubat 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=G%C3%BC%C3%A7l%C3%BC+T%C3%BCrkiye+Partisi&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.gtp.org.tr%2Findex2.php%3Foption%3Dcom_content%26do_pdf%3D1%26id%3D22&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.akparti.org.tr/siyasivehukuk/dokuman/KonusmaBasbakan%20UMDS.doc">"Adalet ve Kalkınma Partisi"</a>. 6 Aralık 2006 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061206192719/http://www.akparti.org.tr/siyasivehukuk/dokuman/KonusmaBasbakan%20UMDS.doc">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 11 Şubat 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Adalet+ve+Kalk%C4%B1nma+Partisi&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.akparti.org.tr%2Fsiyasivehukuk%2Fdokuman%2FKonusmaBasbakan%2520UMDS.doc&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-6"><a href="#cite_ref-6">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ainfos.ca/05/feb/ainfos00110.html">Aşırı Demokrasi Olarak Anarşi</a> 17 Eylül 2011 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110917174002/http://www.ainfos.ca/05/feb/ainfos00110.html">arşivlendi</a>. (Erişim tarihi:29.02.2008) </li> <li id="cite_note-Tangian2020Book-7"><a href="#cite_ref-Tangian2020Book_7-0">^</a> <cite class="kaynak kitap">Tangian, Andranik (2020). Analytical Theory of Democracy: History, Mathematics and Applications. Studies in Choice and Welfare. Cham, Switzerland: Springer. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007/978-3-030-39691-6">10.1007/978-3-030-39691-6</a>. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-3-030-39690-9" title="Özel:KitapKaynakları/978-3-030-39690-9">978-3-030-39690-9</a>. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_S%C3%BCreli_Yay%C4%B1n_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Süreli Yayın Numarası">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1614-0311">1614-0311</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Analytical+Theory+of+Democracy%3A+History%2C+Mathematics+and+Applications&rft.place=Cham%2C+Switzerland&rft.series=Studies+in+Choice+and+Welfare&rft.pub=Springer&rft.date=2020&rft.issn=1614-0311&rft_id=info%3Adoi%2F10.1007%2F978-3-030-39691-6&rft.isbn=978-3-030-39690-9&rft.aulast=Tangian&rft.aufirst=Andranik&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">^</a> <a href="/wiki/Oxford_English_Dictionary" title="Oxford English Dictionary">Oxford English Dictionary</a>: "democracy". </li> <li id="cite_note-Brittanica2-9"><a href="#cite_ref-Brittanica2_9-0">^</a> <cite class="kaynak ansiklopedi">Watkins, Frederick (1970). "Democracy". Encyclopædia Britannica (İngilizce). 7 (Expo '70 hardcover bas.). William Benton. ss. 215-23. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-85229-135-1" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-85229-135-1">978-0-85229-135-1</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Democracy&rft.btitle=Encyclop%C3%A6dia+Britannica&rft.pages=215-23&rft.edition=Expo+%2770+hardcover&rft.pub=William+Benton&rft.date=1970&rft.isbn=978-0-85229-135-1&rft.aulast=Watkins&rft.aufirst=Frederick&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-webster-10"><a href="#cite_ref-webster_10-0">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080516195522/http://www.merriam-webster.com/dictionary/democracy">"Definition of DEMOCRACY"</a>. www.merriam-webster.com (İngilizce). 16 Mayıs 2008 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.merriam-webster.com/dictionary/democracy">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2018.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.merriam-webster.com&rft.atitle=Definition+of+DEMOCRACY&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.merriam-webster.com%2Fdictionary%2Fdemocracy&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-11"><a href="#cite_ref-11">^</a> Locke, John. Two Treatises on Government: a Translation into Modern English. Quote: "There is no practical alternative to majority political rule – i.e, to taking the consent of the majority as the act of the whole and binding every individual. It would be next to impossible to obtain the consent of every individual before acting collectively ... No rational people could desire and constitute a society that had to dissolve straightaway because the majority was unable to make the final decision and the society was incapable of acting as one body."<a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=d_4BGe7-pFIC&pg=PR9">There is no practical alternative to majority political rule %E2%80%93 i.e., to taking the consent of the majority as the act of the whole and binding every individual." Google Books</a>. </li> <li id="cite_note-12"><a href="#cite_ref-12">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140702202108/https://nisanyansozluk.com/?k=demokrasi">"demokrasi"</a>. Nişanyan Sözlük. 2 Temmuz 2014 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://nisanyansozluk.com/?k=demokrasi">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2021.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Ni%C5%9Fanyan+S%C3%B6zl%C3%BCk&rft.atitle=demokrasi&rft_id=https%3A%2F%2Fnisanyansozluk.com%2F%3Fk%3Ddemokrasi&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-13"><a href="#cite_ref-13">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080117171000/https://www.cnrtl.fr/etymologie/d%C3%A9mocratie">"DÉMOCRATIE : Etymologie de DÉMOCRATIE"</a>. www.cnrtl.fr. 17 Ocak 2008 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cnrtl.fr/etymologie/d%C3%A9mocratie">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2021.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.cnrtl.fr&rft.atitle=D%C3%89MOCRATIE+%3A+Etymologie+de+D%C3%89MOCRATIE&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cnrtl.fr%2Fetymologie%2Fd%25C3%25A9mocratie&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-ben-14">^ <a href="#cite_ref-ben_14-0">a</a> <a href="#cite_ref-ben_14-1">b</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.benimnet.com/interview_detail.php?id=52">Kara Panterler Partisi eski liderlerinden Bin Vahad ile röportaj</a> 20 Ocak 2011 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110120101007/http://www.benimnet.com/interview_detail.php?id=52">arşivlendi</a>. erişim tarihi 18 Temmuz 2008 </li> <li id="cite_note-15"><a href="#cite_ref-15">^</a> <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.wilsonsalmanac.com/womens_electoral_chronology.html">http://www.wilsonsalmanac.com/womens_electoral_chronology.html</a> 31 Aralık 2006 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061231131122/http://www.wilsonsalmanac.com/womens_electoral_chronology.html">arşivlendi</a>. Wilson's almanac </li> <li id="cite_note-Oxford-16"><a href="#cite_ref-Oxford_16-0">^</a> Kaynak hatası: Geçersiz <code><ref></code> etiketi; <code>Oxford</code> isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: <a href="/wiki/Vikipedi:Kaynak_g%C3%B6sterme" title="Vikipedi:Kaynak gösterme">Kaynak gösterme</a>)</li> <li id="cite_note-Brittanica-17"><a href="#cite_ref-Brittanica_17-0">^</a> Kaynak hatası: Geçersiz <code><ref></code> etiketi; <code>Brittanica</code> isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: <a href="/wiki/Vikipedi:Kaynak_g%C3%B6sterme" title="Vikipedi:Kaynak gösterme">Kaynak gösterme</a>)</li> <li id="cite_note-18"><a href="#cite_ref-18">^</a> Popper, Karl (23 April 1988). "The open society and its enemies revisited", <a href="/wiki/The_Economist" title="The Economist">The Economist</a> (<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.economist.com/democracy-in-america/2016/01/31/from-the-archives-the-open-society-and-its-enemies-revisited">2016 reprint</a> 23 Ağustos 2020 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200823162233/https://www.economist.com/democracy-in-america/2016/01/31/from-the-archives-the-open-society-and-its-enemies-revisited">arşivlendi</a>.). </li> <li id="cite_note-19"><a href="#cite_ref-19">^</a> <cite class="kaynak akademik-dergi">Gagnon, Jean-Paul (1 Haziran 2018). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://berghahnjournals.com/view/journals/democratic-theory/5/1/dt050107.xml">"2,234 Descriptions of Democracy"</a>. Democratic Theory. 5 (1): 92-113. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.3167/dt.2018.050107">10.3167/dt.2018.050107</a>. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_S%C3%BCreli_Yay%C4%B1n_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Süreli Yayın Numarası">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/2332-8894">2332-8894</a>. 6 Kasım 2022 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221106111106/https://www.berghahnjournals.com/view/journals/democratic-theory/5/1/dt050107.xml">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2023.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=2%2C234+Descriptions+of+Democracy&rft.pages=92-113&rft.date=2018-06-01&rft_id=info%3Adoi%2F10.3167%2Fdt.2018.050107&rft.issn=2332-8894&rft.aulast=Gagnon&rft.aufirst=Jean-Paul&rft_id=http%3A%2F%2Fberghahnjournals.com%2Fview%2Fjournals%2Fdemocratic-theory%2F5%2F1%2Fdt050107.xml&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-economist2007-20">^ <a href="#cite_ref-economist2007_20-0">a</a> <a href="#cite_ref-economist2007_20-1">b</a> <cite class="kaynak haber">Staff writer (22 Ağustos 2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.economist.com/markets/rankings/displaystory.cfm?story_id=8908438">"Liberty and justice for some"</a>. <a href="/wiki/The_Economist" title="The Economist">The Economist</a>. <a href="/w/index.php?title=Economist_Group&action=edit&redlink=1" class="new" title="Economist Group (sayfa mevcut değil)">Economist Group</a>. 28 Aralık 2016 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161228044724/http://www.economist.com/markets/rankings/displaystory.cfm?story_id=8908438">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2023.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Liberty+and+justice+for+some&rft.pub=Economist+Group&rft.date=2007-08-22&rft.au=Staff+writer&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.economist.com%2Fmarkets%2Frankings%2Fdisplaystory.cfm%3Fstory_id%3D8908438&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-21"><a href="#cite_ref-21">^</a> <a href="/wiki/Kofi_Annan" title="Kofi Annan">Annan, Kofi</a>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.coe.int/en/web/compass/democracy">Democracy</a>", <a href="/wiki/Council_of_Europe" class="mw-redirect" title="Council of Europe">Council of Europe</a>. </li> <li id="cite_note-22"><a href="#cite_ref-22">^</a> <cite class="kaynak kitap">Dahl, Robert A.; Shapiro, Ian; Cheibub, Jose Antonio (15 Ağustos 2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=B8THIuSkiqgC">The Democracy Sourcebook</a> (İngilizce). MIT Press. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-262-54147-3" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-262-54147-3">978-0-262-54147-3</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Democracy+Sourcebook&rft.pub=MIT+Press&rft.date=2003-08-15&rft.isbn=978-0-262-54147-3&rft.aulast=Dahl&rft.aufirst=Robert+A.&rft.au=Shapiro%2C+Ian&rft.au=Cheibub%2C+Jose+Antonio&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DB8THIuSkiqgC&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-23"><a href="#cite_ref-23">^</a> <cite class="kaynak kitap">Hénaff, Marcel; Strong, Tracy B. (2001). Public space and democracy. Minneapolis: University of Minnesota Press. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-8166-3388-3" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-8166-3388-3">978-0-8166-3388-3</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Public+space+and+democracy&rft.place=Minneapolis&rft.pub=University+of+Minnesota+Press&rft.date=2001&rft.isbn=978-0-8166-3388-3&rft.aulast=H%C3%A9naff&rft.aufirst=Marcel&rft.au=Strong%2C+Tracy+B.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-24"><a href="#cite_ref-24">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150906034501/https://www.britannica.com/topic/direct-democracy">"direct democracy | Definition, History, & Facts | Britannica"</a>. www.britannica.com (İngilizce). 6 Eylül 2015 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/direct-democracy">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2022.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.britannica.com&rft.atitle=direct+democracy+%7C+Definition%2C+History%2C+%26+Facts+%7C+Britannica&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2Ftopic%2Fdirect-democracy&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-25"><a href="#cite_ref-25">^</a> <cite class="kaynak akademik-dergi">Kimber, Richard (September 1989). "On democracy". <a href="/w/index.php?title=Scandinavian_Political_Studies&action=edit&redlink=1" class="new" title="Scandinavian Political Studies (sayfa mevcut değil)">Scandinavian Political Studies</a>. 12 (3): 201, 199-219. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111/j.1467-9477.1989.tb00090.x">10.1111/j.1467-9477.1989.tb00090.x</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=On+democracy&rft.pages=201%2C+199-219&rft.date=1989-09&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1467-9477.1989.tb00090.x&rft.aulast=Kimber&rft.aufirst=Richard&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  <a rel="nofollow" class="external text" href="https://tidsskrift.dk/index.php/scandinavian_political_studies/article/view/13057/24875">Full text.</a> 17 Ekim 2016 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161017170633/https://tidsskrift.dk/index.php/scandinavian_political_studies/article/view/13057/24875">arşivlendi</a>. </li> <li id="cite_note-26"><a href="#cite_ref-26">^</a> <cite class="kaynak kitap">Diamond, Larry; Morlino, Leonardo (25 Kasım 2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=-eXJMXnraPQC&pg=PA3">Assessing the Quality of Democracy</a>. JHU Press. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-8018-8287-6" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-8018-8287-6">978-0-8018-8287-6</a> – Google Books vasıtasıyla.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Assessing+the+Quality+of+Democracy&rft.pub=JHU+Press&rft.date=2005-11-25&rft.isbn=978-0-8018-8287-6&rft.aulast=Diamond&rft.aufirst=Larry&rft.au=Morlino%2C+Leonardo&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D-eXJMXnraPQC%26pg%3DPA3&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-27"><a href="#cite_ref-27">^</a> <cite class="kaynak haber"><a href="/wiki/Roger_Scruton" title="Roger Scruton">Scruton, Roger</a> (9 Ağustos 2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/news/magazine-23607302">"A Point of View: Is democracy overrated?"</a>. <a href="/wiki/BBC_News" title="BBC News">BBC News</a>. <a href="/wiki/BBC" title="BBC">BBC</a>. 23 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180823101057/https://www.bbc.co.uk/news/magazine-23607302">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2023.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+Point+of+View%3A+Is+democracy+overrated%3F&rft.pub=BBC&rft.date=2013-08-09&rft.aulast=Scruton&rft.aufirst=Roger&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fnews%2Fmagazine-23607302&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Kopstein2014-28"><a href="#cite_ref-Kopstein2014_28-0">^</a> Kaynak hatası: Geçersiz <code><ref></code> etiketi; <code>Kopstein2014</code> isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: <a href="/wiki/Vikipedi:Kaynak_g%C3%B6sterme" title="Vikipedi:Kaynak gösterme">Kaynak gösterme</a>)</li> <li id="cite_note-29"><a href="#cite_ref-29">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100511004157/http://www.parliament.uk/about/how/sovereignty/">"Parliamentary sovereignty"</a>. UK Parliament. 11 Mayıs 2010 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.parliament.uk/about/how/sovereignty/">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2014</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Parliamentary+sovereignty&rft.pub=UK+Parliament&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.parliament.uk%2Fabout%2Fhow%2Fsovereignty%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988"> ; <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140528124219/http://www.judiciary.gov.uk/about-the-judiciary/the-judiciary-the-government-and-the-constitution/jud-acc-ind/independence/">"Independence"</a>. Courts and Tribunals Judiciary. 28 Mayıs 2014 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.judiciary.gov.uk/about-the-judiciary/the-judiciary-the-government-and-the-constitution/jud-acc-ind/independence/">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2014.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Independence&rft.pub=Courts+and+Tribunals+Judiciary&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.judiciary.gov.uk%2Fabout-the-judiciary%2Fthe-judiciary-the-government-and-the-constitution%2Fjud-acc-ind%2Findependence%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-30"><a href="#cite_ref-30">^</a> <cite class="kaynak haber">Daily Express News (2 Ağustos 2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://newindianexpress.com/nation/All-party-meet-vows-to-uphold-Parliament-supremacy/2013/08/02/article1713808.ece">"All-party meet vows to uphold Parliament supremacy"</a>. <a href="/w/index.php?title=The_New_Indian_Express&action=edit&redlink=1" class="new" title="The New Indian Express (sayfa mevcut değil)">The New Indian Express</a>. Express Publications (Madurai) Limited. 27 Mart 2016 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160327161524/http://www.newindianexpress.com/nation/All-party-meet-vows-to-uphold-Parliament-supremacy/2013/08/02/article1713808.ece">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=All-party+meet+vows+to+uphold+Parliament+supremacy&rft.pub=Express+Publications+%28Madurai%29+Limited&rft.date=2013-08-02&rft.au=Daily+Express+News&rft_id=http%3A%2F%2Fnewindianexpress.com%2Fnation%2FAll-party-meet-vows-to-uphold-Parliament-supremacy%2F2013%2F08%2F02%2Farticle1713808.ece&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-31"><a href="#cite_ref-31">^</a> <cite class="kaynak kitap">Barak, Aharon (2 Kasım 2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=3HX7mAbjGOYC&pg=PA27">The Judge in a Democracy</a>. Princeton University Press. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-691-12017-1" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-691-12017-1">978-0-691-12017-1</a> – Google Books vasıtasıyla.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Judge+in+a+Democracy&rft.pub=Princeton+University+Press&rft.date=2006-11-02&rft.isbn=978-0-691-12017-1&rft.aulast=Barak&rft.aufirst=Aharon&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D3HX7mAbjGOYC%26pg%3DPA27&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-32"><a href="#cite_ref-32">^</a> <cite class="kaynak akademik-dergi">Kelsen, Hans (October 1955). "Foundations of democracy". Ethics. 66 (1): 1-101. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086/291036">10.1086/291036</a>. <a href="/wiki/JSTOR" title="JSTOR">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/2378551">2378551</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Foundations+of+democracy&rft.pages=1-101&rft.date=1955-10&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F291036&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F2378551&rft.aulast=Kelsen&rft.aufirst=Hans&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-33"><a href="#cite_ref-33">^</a> <cite class="kaynak kitap"><a href="/wiki/Martha_Nussbaum" title="Martha Nussbaum">Nussbaum, Martha</a> (2000). Women and human development: the capabilities approach. Cambridge New York: Cambridge University Press. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-521-00385-8" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-521-00385-8">978-0-521-00385-8</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Women+and+human+development%3A+the+capabilities+approach&rft.place=Cambridge+New+York&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=2000&rft.isbn=978-0-521-00385-8&rft.aulast=Nussbaum&rft.aufirst=Martha&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-34"><a href="#cite_ref-34">^</a> <cite id="CITEREFSnyderSamuels2006" class="kaynak">Snyder, Richard; Samuels, David (2006), "Devaluing the vote in Latin America", Diamond, Larry; Plattner, Marc F. (Ed.), Electoral systems and democracy, Baltimore: Johns Hopkins University Press, s. 168, <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-8018-8475-7" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-8018-8475-7">978-0-8018-8475-7</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Devaluing+the+vote+in+Latin+America&rft.btitle=Electoral+systems+and+democracy&rft.place=Baltimore&rft.pages=168&rft.pub=Johns+Hopkins+University+Press&rft.date=2006&rft.isbn=978-0-8018-8475-7&rft.aulast=Snyder&rft.aufirst=Richard&rft.au=Samuels%2C+David&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-auto-35"><a href="#cite_ref-auto_35-0">^</a> <a href="/w/index.php?title=R._R._Palmer&action=edit&redlink=1" class="new" title="R. R. Palmer (sayfa mevcut değil)">R. R. Palmer</a>, The Age of the Democratic Revolution: Political History of Europe and America, 1760–1800 (1959) </li> <li id="cite_note-36"><a href="#cite_ref-36">^</a> Montesquieu, Spirit of Law, Bk. II, ch. 2–3. </li> <li id="cite_note-37"><a href="#cite_ref-37">^</a> <cite class="kaynak kitap">Everdell, William R. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/endofkingshistor00ever">The end of kings: a history of republics and republicans</a> (2.2yıl=2000 bas.). Chicago: University of Chicago Press. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-226-22482-4" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-226-22482-4">978-0-226-22482-4</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+end+of+kings%3A+a+history+of+republics+and+republicans&rft.place=Chicago&rft.edition=2.2y%C4%B1l%3D2000&rft.pub=University+of+Chicago+Press&rft.isbn=978-0-226-22482-4&rft.aulast=Everdell&rft.aufirst=William+R.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fendofkingshistor00ever&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-38"><a href="#cite_ref-38">^</a> Hansen (1999, 231–2) </li> <li id="cite_note-39"><a href="#cite_ref-39">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fordham.edu/halsall/ancient/polybius6.html">"Fordham.edu"</a>. 5 Şubat 2007 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070205073306/http://www.fordham.edu/halsall/ancient/polybius6.html">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 10 Şubat 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Fordham.edu&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fordham.edu%2Fhalsall%2Fancient%2Fpolybius6.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-40"><a href="#cite_ref-40">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nipissingu.ca/department/history/MUHLBERGER/HISTDEM/INDIADEM.HTM">"Eski Hindistan'da demokrasi"</a>. 3 Mart 2007 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070303080425/http://www.nipissingu.ca/department/history/muhlberger/histdem/indiadem.htm">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 10 Şubat 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Eski+Hindistan%27da+demokrasi&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nipissingu.ca%2Fdepartment%2Fhistory%2FMUHLBERGER%2FHISTDEM%2FINDIADEM.HTM&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-41"><a href="#cite_ref-41">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150327042835/https://www.bl.uk/magna-carta/videos/from-legal-document-to-public-myth-magna-carta-in-the-17th-century">"From legal document to public myth: Magna Carta in the 17th century"</a>. The British Library. 27 Mart 2015 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bl.uk/magna-carta/videos/from-legal-document-to-public-myth-magna-carta-in-the-17th-century">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2017</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+British+Library&rft.atitle=From+legal+document+to+public+myth%3A+Magna+Carta+in+the+17th+century&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bl.uk%2Fmagna-carta%2Fvideos%2Ffrom-legal-document-to-public-myth-magna-carta-in-the-17th-century&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988"> ; <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180925053248/https://www.bl.uk/magna-carta/videos/from-legal-document-to-public-myth-magna-carta-in-the-17th-century">"Magna Carta: Magna Carta in the 17th Century"</a>. The Society of Antiquaries of London. 25 Eylül 2018 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sal.org.uk/events/2015/06/magna-carta-magna-carta-in-the-17th-century/">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+Society+of+Antiquaries+of+London&rft.atitle=Magna+Carta%3A+Magna+Carta+in+the+17th+Century&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.sal.org.uk%2Fevents%2F2015%2F06%2Fmagna-carta-magna-carta-in-the-17th-century%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-42"><a href="#cite_ref-42">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161222223321/https://www.bl.uk/taking-liberties/articles/putney-debates">"Putney debates"</a>. The British Library. 22 Aralık 2016 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bl.uk/taking-liberties/articles/putney-debates">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Putney+debates&rft.pub=The+British+Library&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bl.uk%2Ftaking-liberties%2Farticles%2Fputney-debates&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-43"><a href="#cite_ref-43">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/pathways/citizenship/rise_parliament/citizenship2.htm">"Rise of Parliament"</a>. The National Archives. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200922162730/http://www.nationalarchives.gov.uk/pathways/citizenship/rise_parliament/citizenship2.htm/">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 7 Nisan 2015.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Rise+of+Parliament&rft.pub=The+National+Archives&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nationalarchives.gov.uk%2Fpathways%2Fcitizenship%2Frise_parliament%2Fcitizenship2.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-44"><a href="#cite_ref-44">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/pathways/citizenship/citizen_subject/origins.htm">"Origins and growth of Parliament"</a>. The National Archives. 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190607113456/http://www.nationalarchives.gov.uk/pathways/citizenship/citizen_subject/origins.htm">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 7 Nisan 2015.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Origins+and+growth+of+Parliament&rft.pub=The+National+Archives&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nationalarchives.gov.uk%2Fpathways%2Fcitizenship%2Fcitizen_subject%2Forigins.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-45"><a href="#cite_ref-45">^</a> <cite class="kaynak akademik-dergi">North, Douglass C.; Weingast, Barry R. (1989). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_journal-of-economic-history_1989-12_49_4/page/803">"Constitutions and Commitment: The Evolution of Institutions Governing Public Choice in Seventeenth-Century England"</a>. The Journal of Economic History (İngilizce). 49 (4): 803-832. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1017/S0022050700009451">10.1017/S0022050700009451</a>. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_S%C3%BCreli_Yay%C4%B1n_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Süreli Yayın Numarası">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1471-6372">1471-6372</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Constitutions+and+Commitment%3A+The+Evolution+of+Institutions+Governing+Public+Choice+in+Seventeenth-Century+England&rft.pages=803-832&rft.date=1989&rft_id=info%3Adoi%2F10.1017%2FS0022050700009451&rft.issn=1471-6372&rft.aulast=North&rft.aufirst=Douglass+C.&rft.au=Weingast%2C+Barry+R.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_journal-of-economic-history_1989-12_49_4%2Fpage%2F803&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-46"><a href="#cite_ref-46">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141024130317/http://www.ait.org.tw/infousa/zhtw/DOCS/Demopaper/dmpaper2.html">"Constitutionalism: America & Beyond"</a>. Bureau of International Information Programs (IIP), U.S. Department of State. 24 Ekim 2014 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ait.org.tw/infousa/zhtw/DOCS/Demopaper/dmpaper2.html">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2014. <q>The earliest, and perhaps greatest, victory for liberalism was achieved in England. The rising commercial class that had supported the Tudor monarchy in the 16th century led the revolutionary battle in the 17th and succeeded in establishing the supremacy of Parliament and, eventually, of the House of Commons. What emerged as the distinctive feature of modern constitutionalism was not the insistence on the idea that the king is subject to law (although this concept is an essential attribute of all constitutionalism). This notion was already well established in the Middle Ages. What was distinctive was the establishment of effective means of political control whereby the rule of law might be enforced. Modern constitutionalism was born with the political requirement that representative government depended upon the consent of citizen subjects... However, as can be seen through provisions in the 1689 Bill of Rights, the English Revolution was fought not just to protect the rights of property (in the narrow sense) but to establish those liberties which liberals believed essential to human dignity and moral worth. The "rights of man" enumerated in the English Bill of Rights gradually were proclaimed beyond the boundaries of England, notably in the American Declaration of Independence of 1776 and in the French Declaration of the Rights of Man in 1789.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Constitutionalism%3A+America+%26+Beyond&rft.pub=Bureau+of+International+Information+Programs+%28IIP%29%2C+U.S.+Department+of+State&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ait.org.tw%2Finfousa%2Fzhtw%2FDOCS%2FDemopaper%2Fdmpaper2.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-refNARoP-47"><a href="#cite_ref-refNARoP_47-0">^</a> Kaynak hatası: Geçersiz <code><ref></code> etiketi; <code>refNARoP</code> isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: <a href="/wiki/Vikipedi:Kaynak_g%C3%B6sterme" title="Vikipedi:Kaynak gösterme">Kaynak gösterme</a>)</li> <li id="cite_note-Locke-Laslett1988-48"><a href="#cite_ref-Locke-Laslett1988_48-0">^</a> <cite class="kaynak kitap"><a href="/wiki/John_Locke" title="John Locke">Locke, John</a> (1988) [1689]. Laslett, Peter (Ed.). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/twotreatisesofgo00john/page/">Two Treatises of Government</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/twotreatisesofgo00john/page/">Sec. 87, 123, 209, 222</a>: Cambridge University Press. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-521-35448-6" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-521-35448-6">978-0-521-35448-6</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Two+Treatises+of+Government&rft.place=%5Bhttps%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Ftwotreatisesofgo00john%2Fpage%2F+Sec.+87%2C+123%2C+209%2C+222%5D&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=1988&rft.isbn=978-0-521-35448-6&rft.aulast=Locke&rft.aufirst=John&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Ftwotreatisesofgo00john%2Fpage%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-49"><a href="#cite_ref-49">^</a> <cite class="kaynak akademik-dergi">Curte, Merle (1937). "The Great Mr. Locke: America's Philosopher, 1783–1861". The Huntington Library Bulletin (İngilizce) (11): 107-151. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307/3818115">10.2307/3818115</a>. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_S%C3%BCreli_Yay%C4%B1n_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Süreli Yayın Numarası">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1935-0708">1935-0708</a>. <a href="/wiki/JSTOR" title="JSTOR">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/3818115">3818115</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Great+Mr.+Locke%3A+America%27s+Philosopher%2C+1783%E2%80%931861&rft.pages=107-151&rft.date=1937&rft.issn=1935-0708&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F3818115&rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F3818115&rft.aulast=Curte&rft.aufirst=Merle&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-50"><a href="#cite_ref-50">^</a> Locke, John. Two Treatises on Government: a Translation into Modern English. Quote: "Government has no other end, but the preservation of property. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=d_4BGe7-pFIC&pg=PR9">There is no practical alternative to majority political rule %E2%80%93 i.e., to taking the consent of the majority as the act of the whole and binding every individual." Google Books</a>. </li> <li id="cite_note-51"><a href="#cite_ref-51">^</a> <a href="/w/index.php?title=Allen_Weinstein&action=edit&redlink=1" class="new" title="Allen Weinstein (sayfa mevcut değil)">Allen Weinstein</a> and David Rubel (2002), The Story of America: Freedom and Crisis from Settlement to Superpower, DK Publishing, Inc., New York, <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-7894-8903-6" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-7894-8903-6">978-0-7894-8903-6</a>, p. 61 </li> <li id="cite_note-52"><a href="#cite_ref-52">^</a> Clifton E. Olmstead (1960), History of Religion in the <a href="/wiki/United_States" class="mw-redirect" title="United States">United States</a>, Prentice-Hall, Englewood Cliffs, NJ, pp. 63–65, 74–75, 102–05, 114–15 </li> <li id="cite_note-53"><a href="#cite_ref-53">^</a> Christopher Fennell (1998), <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.histarch.uiuc.edu/plymouth/ccflaw.html">Plymouth Colony Legal Structure</a> 29 Nisan 2012 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120429000512/http://www.histarch.uiuc.edu/plymouth/ccflaw.html">arşivlendi</a>. </li> <li id="cite_note-54"><a href="#cite_ref-54">^</a> <a href="/wiki/Alexis_de_Tocqueville" title="Alexis de Tocqueville">Tocqueville, Alexis de</a> (2003). <a href="/w/index.php?title=Democracy_in_America&action=edit&redlink=1" class="new" title="Democracy in America (sayfa mevcut değil)">Democracy in America</a>. Barnes & Noble. pp. 11, 18–19. <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-7607-5230-2" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-7607-5230-2">978-0-7607-5230-2</a>. </li> <li id="cite_note-55"><a href="#cite_ref-55">^</a> Manfred G. Schmidt, Demokrasi Kuramlarına Giriş, çeviren:M. Emin Köktaş, Vadi Yayınları, Ekim 2002, Ankara </li> <li id="cite_note-56"><a href="#cite_ref-56">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131126084704/http://www.oxonianreview.org/issues/2-2/2-2-6.htm">"oxonianreview"</a>. 26 Kasım 2013 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oxonianreview.org/issues/2-2/2-2-6.htm">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=oxonianreview&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.oxonianreview.org%2Fissues%2F2-2%2F2-2-6.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-57"><a href="#cite_ref-57">^</a> Allan Nevins, Henry Steele Commager, ABD tarihi, s:31 </li> <li id="cite_note-58"><a href="#cite_ref-58">^</a> Allan Nevins, Henry Steele Commager, ABD tarihi, s:226 </li> <li id="cite_note-59"><a href="#cite_ref-59">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.channel2.org/vote/democracy.htm">ABD demokrasi tarihi</a> 15 Temmuz 2008 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080715085912/http://www.channel2.org/vote/democracy.htm">arşivlendi</a>. erişim tarihi: 18 Temmuz 2008 (İngilizce) </li> <li id="cite_note-60"><a href="#cite_ref-60">^</a> Oral Sander, Siyasi Tarih, s:164 </li> <li id="cite_note-61"><a href="#cite_ref-61">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aof.anadolu.edu.tr/kitap/IOLTP/2292/unite04.pdf">Anadolu Üniversitesi</a> 6 Mart 2009 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090306180508/http://www.aof.anadolu.edu.tr/kitap/IOLTP/2292/unite04.pdf">arşivlendi</a>. erişim tarihi: 18 Temmuz 2008 </li> <li id="cite_note-:1-62"><a href="#cite_ref-:1_62-0">^</a> Kaynak hatası: Geçersiz <code><ref></code> etiketi; <code>:1</code> isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: <a href="/wiki/Vikipedi:Kaynak_g%C3%B6sterme" title="Vikipedi:Kaynak gösterme">Kaynak gösterme</a>)</li> <li id="cite_note-63"><a href="#cite_ref-63">^</a> <cite class="kaynak akademik-dergi">Mounk, Yascha (January 2017). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.journalofdemocracy.org/authoreditor/yascha-mounk">"The Signs of Deconsolidation"</a>. Journal of Democracy (İngilizce). 29 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170529202500/http://www.journalofdemocracy.org/authoreditor/yascha-mounk">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Signs+of+Deconsolidation&rft.date=2017-01&rft.aulast=Mounk&rft.aufirst=Yascha&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.journalofdemocracy.org%2Fauthoreditor%2Fyascha-mounk&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-64"><a href="#cite_ref-64">^</a> <cite class="kaynak haber">Diamond, Larry (15 Eylül 2015). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/interactive/2015/09/13/opinion/larry-diamond-democracy-in-recession-timeline.html">"Timeline: Democracy in Recession"</a>. The New York Times. 20 Eylül 2015 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150920071210/http://www.nytimes.com/interactive/2015/09/13/opinion/larry-diamond-democracy-in-recession-timeline.html">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 25 Ocak 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Timeline%3A+Democracy+in+Recession&rft.date=2015-09-15&rft.aulast=Diamond&rft.aufirst=Larry&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2Finteractive%2F2015%2F09%2F13%2Fopinion%2Flarry-diamond-democracy-in-recession-timeline.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-65"><a href="#cite_ref-65">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060907220746/http://www.snl.depaul.edu/contents/current/syllabi/HC_314.doc">"Age of Dictators: Totalitarianism in the inter-war period"</a>. 7 Eylül 2006 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.snl.depaul.edu/contents/current/syllabi/HC_314.doc">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2006.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Age+of+Dictators%3A+Totalitarianism+in+the+inter-war+period&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.snl.depaul.edu%2Fcontents%2Fcurrent%2Fsyllabi%2FHC_314.doc&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-66"><a href="#cite_ref-66">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100613050355/http://www.independent.org/publications/tir/article.asp?a=599">"Did the United States Create Democracy in Germany?: The Independent Review: The Independent Institute"</a>. Independent.org. 13 Haziran 2010 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.independent.org/publications/tir/article.asp?a=599">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2010.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Did+the+United+States+Create+Democracy+in+Germany%3F%3A+The+Independent+Review%3A+The+Independent+Institute&rft.pub=Independent.org&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.independent.org%2Fpublications%2Ftir%2Farticle.asp%3Fa%3D599&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-67"><a href="#cite_ref-67">^</a> <cite class="kaynak kitap">Julian Go (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=kYmmnYKEvE0C&pg=PA94">"A Globalizing Constitutionalism?, Views from the Postcolony, 1945–2000"</a>. Arjomand, Saïd Amir (Ed.). Constitutionalism and political reconstruction. Brill. ss. 92-94. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-90-04-15174-1" title="Özel:KitapKaynakları/978-90-04-15174-1">978-90-04-15174-1</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=A+Globalizing+Constitutionalism%3F%2C+Views+from+the+Postcolony%2C+1945%E2%80%932000&rft.btitle=Constitutionalism+and+political+reconstruction&rft.pages=92-94&rft.pub=Brill&rft.date=2007&rft.isbn=978-90-04-15174-1&rft.au=Julian+Go&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DkYmmnYKEvE0C%26pg%3DPA94&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-68"><a href="#cite_ref-68">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131204030621/http://www.cam.ac.uk/research/features/how-the-westminster-parliamentary-system-was-exported-around-the-world">"How the Westminster Parliamentary System was exported around the World"</a>. University of Cambridge. 2 Aralık 2013. 4 Aralık 2013 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cam.ac.uk/research/features/how-the-westminster-parliamentary-system-was-exported-around-the-world">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=How+the+Westminster+Parliamentary+System+was+exported+around+the+World&rft.pub=University+of+Cambridge&rft.date=2013-12-02&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cam.ac.uk%2Fresearch%2Ffeatures%2Fhow-the-westminster-parliamentary-system-was-exported-around-the-world&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-69"><a href="#cite_ref-69">^</a> <cite class="kaynak haber"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm">"World | South Asia | Country profiles | Country profile: India"</a>. BBC News. 7 Haziran 2010. 2 Şubat 2012 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120202182750/http://www.bbc.co.uk/news/world-south-asia-12557384">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2010.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=World+%26%23124%3B+South+Asia+%26%23124%3B+Country+profiles+%26%23124%3B+Country+profile%3A+India&rft.date=2010-06-07&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F1%2Fhi%2Fworld%2Fsouth_asia%2Fcountry_profiles%2F1154019.stm&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-70"><a href="#cite_ref-70">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200215230538/https://ourworldindata.org/grapher/age-of-democracies">"Age of democracies at the end of 2015"</a>. Our World in Data. 15 Şubat 2020 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ourworldindata.org/grapher/age-of-democracies">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2020.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Our+World+in+Data&rft.atitle=Age+of+democracies+at+the+end+of+2015&rft_id=https%3A%2F%2Fourworldindata.org%2Fgrapher%2Fage-of-democracies&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-71"><a href="#cite_ref-71">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071115094645/https://www.un.org/News/Press/docs/2007/ga10655.doc.htm">"General Assembly declares 15 September International Day of Democracy; Also elects 18 Members to Economic and Social Council"</a>. Un.org. 15 Kasım 2007 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.un.org/News/Press/docs/2007/ga10655.doc.htm">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2010.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=General+Assembly+declares+15+September+International+Day+of+Democracy%3B+Also+elects+18+Members+to+Economic+and+Social+Council&rft.pub=Un.org&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.un.org%2FNews%2FPress%2Fdocs%2F2007%2Fga10655.doc.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-72"><a href="#cite_ref-72">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131016184935/http://www.fordemocracy.net/electoral.shtml">"List of Electoral Democracies"</a>. World Forum on Democracy. 16 Ekim 2013 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fordemocracy.net/electoral.shtml">kaynağından</a> arşivlendi.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=World+Forum+on+Democracy&rft.atitle=List+of+Electoral+Democracies&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fordemocracy.net%2Felectoral.shtml&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-:32-73"><a href="#cite_ref-:32_73-0">^</a> <cite class="kaynak web">Bingham, Adrian (25 Haziran 2019). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190702125136/https://www.historyandpolicy.org/index.php/policy-papers/papers/the-last-milestone-on-the-journey-to-full-adult-suffrage">"'The last milestone' on the journey to full adult suffrage? 50 years of debates about the voting age"</a>. History & Policy. 2 Temmuz 2019 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.historyandpolicy.org/index.php/policy-papers/papers/the-last-milestone-on-the-journey-to-full-adult-suffrage">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2022.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=History+%26+Policy&rft.atitle=%27The+last+milestone%27+on+the+journey+to+full+adult+suffrage%3F+50+years+of+debates+about+the+voting+age&rft.date=2019-06-25&rft.aulast=Bingham&rft.aufirst=Adrian&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.historyandpolicy.org%2Findex.php%2Fpolicy-papers%2Fpapers%2Fthe-last-milestone-on-the-journey-to-full-adult-suffrage&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-74"><a href="#cite_ref-74">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230103173707/https://msa.maryland.gov/megafile/msa/speccol/sc2900/sc2908/000001/000138/html/am138--51.html">"Archives of Maryland, Volume 0138, Page 0051 - Constitutional Revision Study Documents of the Constitutional Convention Commission, 1968"</a>. msa.maryland.gov. 3 Ocak 2023 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://msa.maryland.gov/megafile/msa/speccol/sc2900/sc2908/000001/000138/html/am138--51.html">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2023.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=msa.maryland.gov&rft.atitle=Archives+of+Maryland%2C+Volume+0138%2C+Page+0051+-+Constitutional+Revision+Study+Documents+of+the+Constitutional+Convention+Commission%2C+1968&rft_id=https%3A%2F%2Fmsa.maryland.gov%2Fmegafile%2Fmsa%2Fspeccol%2Fsc2900%2Fsc2908%2F000001%2F000138%2Fhtml%2Fam138--51.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-75"><a href="#cite_ref-75">^</a> <cite class="kaynak kitap">Sanders, Mark (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/yourrighttovote0000sand_l1e9">Your Right To Vote</a>. United States: Raintree Steck- Vaugh company.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Your+Right+To+Vote&rft.place=United+States&rft.pub=Raintree+Steck-+Vaugh+company&rft.date=2000&rft.aulast=Sanders&rft.aufirst=Mark&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fyourrighttovote0000sand_l1e9&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-76"><a href="#cite_ref-76">^</a> <cite class="kaynak akademik-dergi">Wall, John (October 2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://johnwall.camden.rutgers.edu/files/2014/10/Democratising-Democracy-The-Road-from-Womens-to-Childrens-Suffrage1.pdf">"Democratising democracy: the road from women's to children's suffrage"</a> (PDF). The International Journal of Human Rights. 18:6 (6): 646-59. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1080/13642987.2014.944807">10.1080/13642987.2014.944807</a>. 20 Nisan 2017 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170420200500/http://johnwall.camden.rutgers.edu/files/2014/10/Democratising-Democracy-The-Road-from-Womens-to-Childrens-Suffrage1.pdf">arşivlendi</a> (PDF) – Rutgers University vasıtasıyla.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Democratising+democracy%3A+the+road+from+women%27s+to+children%27s+suffrage&rft.pages=646-59&rft.date=2014-10&rft_id=info%3Adoi%2F10.1080%2F13642987.2014.944807&rft.aulast=Wall&rft.aufirst=John&rft_id=https%3A%2F%2Fjohnwall.camden.rutgers.edu%2Ffiles%2F2014%2F10%2FDemocratising-Democracy-The-Road-from-Womens-to-Childrens-Suffrage1.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-77"><a href="#cite_ref-77">^</a> <cite class="kaynak haber"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.csmonitor.com/World/2018/1113/As-populism-rises-fragile-democracies-move-to-weaken-their-courts">"As populism rises, fragile democracies move to weaken their courts"</a>. Christian Science Monitor. 13 Kasım 2018. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_S%C3%BCreli_Yay%C4%B1n_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Süreli Yayın Numarası">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0882-7729">0882-7729</a>. 13 Kasım 2018 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181113234900/https://www.csmonitor.com/World/2018/1113/As-populism-rises-fragile-democracies-move-to-weaken-their-courts">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 14 Kasım 2018.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=As+populism+rises%2C+fragile+democracies+move+to+weaken+their+courts&rft.date=2018-11-13&rft.issn=0882-7729&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.csmonitor.com%2FWorld%2F2018%2F1113%2FAs-populism-rises-fragile-democracies-move-to-weaken-their-courts&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-78"><a href="#cite_ref-78">^</a> <cite class="kaynak haber"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bloomberg.com/opinion/articles/2023-07-16/is-biden-right-that-us-democracy-is-beating-china-and-russia">"Biden Says Democracy Is Winning. It's Not That Simple"</a>. Bloomberg.com (İngilizce). 16 Temmuz 2023. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2023.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Biden+Says+Democracy+Is+Winning.+It%27s+Not+That+Simple.&rft.date=2023-07-16&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bloomberg.com%2Fopinion%2Farticles%2F2023-07-16%2Fis-biden-right-that-us-democracy-is-beating-china-and-russia&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-79"><a href="#cite_ref-79">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180116081731/https://www.voanews.com/a/freedom-house-reports-decrease-in-democratic-principles/4209557.html">"Freedom House: Democracy Scores for Most Countries Decline for 12th Consecutive Year"</a>. VOA (İngilizce). 16 Ocak 2018. 16 Ocak 2018 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.voanews.com/a/freedom-house-reports-decrease-in-democratic-principles/4209557.html">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=VOA&rft.atitle=Freedom+House%3A+Democracy+Scores+for+Most+Countries+Decline+for+12th+Consecutive+Year&rft.date=2018-01-16&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.voanews.com%2Fa%2Ffreedom-house-reports-decrease-in-democratic-principles%2F4209557.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-80"><a href="#cite_ref-80">^</a> <cite class="kaynak web"><a href="/wiki/Kemal_G%C3%B6zler" title="Kemal Gözler">Gözler, Kemal</a> (25 Aralık 2016). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://t24.com.tr/haber/prof-kemal-gozler-elveda-kuvvetler-ayriligi-elveda-anayasa,379175">"Prof. Kemal Gözler: Elveda kuvvetler ayrılığı, elveda anayasa"</a>. T24. 27 Aralık 2016 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161227124645/https://t24.com.tr/haber/prof-kemal-gozler-elveda-kuvvetler-ayriligi-elveda-anayasa,379175">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 27 Ocak 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Prof.+Kemal+G%C3%B6zler%3A+Elveda+kuvvetler+ayr%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1%2C+elveda+anayasa&rft.pub=T24&rft.date=2016-12-25&rft.aulast=G%C3%B6zler&rft.aufirst=Kemal&rft_id=http%3A%2F%2Ft24.com.tr%2Fhaber%2Fprof-kemal-gozler-elveda-kuvvetler-ayriligi-elveda-anayasa%2C379175&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-81"><a href="#cite_ref-81">^</a> <cite class="kaynak haber">Köse, Hilal (26 Aralık 2016). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/651187/Prof._Dr._Kaboglu__Padisahin_bile_partisi_yoktu.html">"Prof. Dr. Kaboğlu: Padişahın bile partisi yoktu"</a>. Cumhuriyet. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170202052341/http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/651187/Prof._Dr._Kaboglu__Padisahin_bile_partisi_yoktu.html">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 27 Ocak 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Prof.+Dr.+Kabo%C4%9Flu%3A+Padi%C5%9Fah%C4%B1n+bile+partisi+yoktu&rft.date=2016-12-26&rft.aulast=K%C3%B6se&rft.aufirst=Hilal&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cumhuriyet.com.tr%2Fhaber%2Fsiyaset%2F651187%2FProf._Dr._Kaboglu__Padisahin_bile_partisi_yoktu.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-82"><a href="#cite_ref-82">^</a> <cite class="kaynak haber"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sozcu.com.tr/2016/gundem/baskanlik-sistemine-karsi-binler-anitkabire-akin-etti-1546474/">"Başkanlık sistemine karşı binler Anıtkabir'e akın etti"</a>. Sözcü. Ankara. 5 Aralık 2016. 3 Şubat 2017 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170203042034/http://www.sozcu.com.tr/2016/gundem/baskanlik-sistemine-karsi-binler-anitkabire-akin-etti-1546474/">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 27 Ocak 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ba%C5%9Fkanl%C4%B1k+sistemine+kar%C5%9F%C4%B1+binler+An%C4%B1tkabir%27e+ak%C4%B1n+etti&rft.place=Ankara&rft.date=2016-12-05&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sozcu.com.tr%2F2016%2Fgundem%2Fbaskanlik-sistemine-karsi-binler-anitkabire-akin-etti-1546474%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-auto1-83"><a href="#cite_ref-auto1_83-0">^</a> Nazifa Alizada, Rowan Cole, Lisa Gastaldi, Sandra Grahn, Sebastian Hellmeier, Palina Kolvani, Jean Lachapelle, Anna Lührmann, Seraphine F. Maerz, Shreeya Pillai, and Staffan I. Lindberg. 2021. Autocratization Turns Viral. Democracy Report 2021. University of Gothenburg: V-Dem Institute. <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.v-dem.net/media/filer_public/74/8c/748c68ad-f224-4cd7-87f9-8794add5c60f/dr_2021_updated.pdf">https://www.v-dem.net/media/filer_public/74/8c/748c68ad-f224-4cd7-87f9-8794add5c60f/dr_2021_updated.pdf</a> 14 Eylül 2021 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210914030243/https://www.v-dem.net/media/filer_public/74/8c/748c68ad-f224-4cd7-87f9-8794add5c60f/dr_2021_updated.pdf">arşivlendi</a>. </li> <li id="cite_note-84"><a href="#cite_ref-84">^</a> <cite class="kaynak akademik-dergi">Malka, Ariel; Lelkes, Yphtach; Bakker, Bert N.; Spivack, Eliyahu (2020). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cambridge.org/core/journals/perspectives-on-politics/article/who-is-open-to-authoritarian-governance-within-western-democracies/0ADCD5FFE5B7E9267E8283C7561FB6BE">"Who Is Open to Authoritarian Governance within Western Democracies?"</a>. Perspectives on Politics (İngilizce). 20 (3): 808-827. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1017/S1537592720002091">10.1017/S1537592720002091</a>. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_S%C3%BCreli_Yay%C4%B1n_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Süreli Yayın Numarası">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1537-5927">1537-5927</a>. 28 Ocak 2021 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210128174710/https://www.cambridge.org/core/journals/perspectives-on-politics/article/who-is-open-to-authoritarian-governance-within-western-democracies/0ADCD5FFE5B7E9267E8283C7561FB6BE">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Who+Is+Open+to+Authoritarian+Governance+within+Western+Democracies%3F&rft.pages=808-827&rft.date=2020&rft_id=info%3Adoi%2F10.1017%2FS1537592720002091&rft.issn=1537-5927&rft.aulast=Malka&rft.aufirst=Ariel&rft.au=Lelkes%2C+Yphtach&rft.au=Bakker%2C+Bert+N.&rft.au=Spivack%2C+Eliyahu&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cambridge.org%2Fcore%2Fjournals%2Fperspectives-on-politics%2Farticle%2Fwho-is-open-to-authoritarian-governance-within-western-democracies%2F0ADCD5FFE5B7E9267E8283C7561FB6BE&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-85"><a href="#cite_ref-85">^</a> <cite class="kaynak kitap">Haggard, Stephan; Kaufman, Robert (2021). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cambridge.org/core/elements/backsliding/CCD2F28FB63A56409FF8911351F2E937">Backsliding: Democratic Regress in the Contemporary World</a>. Cambridge University Press (İngilizce). <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1017/9781108957809">10.1017/9781108957809</a>. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-1-108-95780-9" title="Özel:KitapKaynakları/978-1-108-95780-9">978-1-108-95780-9</a>. 3 Mart 2021 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210303135223/https://www.cambridge.org/core/elements/backsliding/CCD2F28FB63A56409FF8911351F2E937">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 21 Ocak 2021.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Backsliding%3A+Democratic+Regress+in+the+Contemporary+World&rft.date=2021&rft_id=info%3Adoi%2F10.1017%2F9781108957809&rft.isbn=978-1-108-95780-9&rft.aulast=Haggard&rft.aufirst=Stephan&rft.au=Kaufman%2C+Robert&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cambridge.org%2Fcore%2Felements%2Fbacksliding%2FCCD2F28FB63A56409FF8911351F2E937&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-2019VDem-86"><a href="#cite_ref-2019VDem_86-0">^</a> <cite class="kaynak report"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190605230333/https://www.v-dem.net/media/filer_public/99/de/99dedd73-f8bc-484c-8b91-44ba601b6e6b/v-dem_democracy_report_2019.pdf">Democracy Facing Global Challenges: V-Dem Annual Democracy Report 2019</a> (PDF). V-Dem Institute at the <a href="/w/index.php?title=University_of_Gothenburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of Gothenburg (sayfa mevcut değil)">University of Gothenburg</a>. May 2019. 5 Haziran 2019 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.v-dem.net/media/filer_public/99/de/99dedd73-f8bc-484c-8b91-44ba601b6e6b/v-dem_democracy_report_2019.pdf">kaynağından</a> (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2021.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=report&rft.btitle=Democracy+Facing+Global+Challenges%3A+V-Dem+Annual+Democracy+Report+2019&rft.pub=V-Dem+Institute+at+the+University+of+Gothenburg&rft.date=2019-05&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.v-dem.net%2Fmedia%2Ffiler_public%2F99%2Fde%2F99dedd73-f8bc-484c-8b91-44ba601b6e6b%2Fv-dem_democracy_report_2019.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-87"><a href="#cite_ref-87">^</a> <cite class="kaynak kitap">Mettler, Suzanne (2020). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/1155487679">Four Threats: The Recurring Crises of American Democracy</a>. New York: St. Martin's Press. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-1-250-24442-0" title="Özel:KitapKaynakları/978-1-250-24442-0">978-1-250-24442-0</a>. <a href="/wiki/OCLC" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/1155487679">1155487679</a>. 17 Mart 2021 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210317155808/https://www.worldcat.org/title/four-threats-the-recurring-crises-of-american-democracy/oclc/1155487679">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Four+Threats%3A+The+Recurring+Crises+of+American+Democracy&rft.place=New+York&rft.pub=St.+Martin%27s+Press&rft.date=2020&rft_id=info%3Aoclcnum%2F1155487679&rft.isbn=978-1-250-24442-0&rft.aulast=Mettler&rft.aufirst=Suzanne&rft_id=http%3A%2F%2Fworldcat.org%2Foclc%2F1155487679&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-88"><a href="#cite_ref-88">^</a> <cite class="kaynak haber">Farrell, Henry (14 Ağustos 2020). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.washingtonpost.com/politics/2020/08/14/history-tells-us-there-are-four-key-threats-us-democracy/">"History tells us there are four key threats to U.S. democracy"</a>. <a href="/wiki/The_Washington_Post" title="The Washington Post">The Washington Post</a>. 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210118163030/https://www.washingtonpost.com/politics/2020/08/14/history-tells-us-there-are-four-key-threats-us-democracy/">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=History+tells+us+there+are+four+key+threats+to+U.S.+democracy&rft.date=2020-08-14&rft.au=Farrell%2C+Henry&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.washingtonpost.com%2Fpolitics%2F2020%2F08%2F14%2Fhistory-tells-us-there-are-four-key-threats-us-democracy%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-89"><a href="#cite_ref-89">^</a> <cite class="kaynak web">Lieberman, By Suzanne Mettler and Robert C. (10 Ağustos 2020). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201106005911/https://reader.foreignaffairs.com/2020/08/10/the-fragile-republic/content.html">"The Fragile Republic"</a>. Foreign Affairs (İngilizce). 6 Kasım 2020 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://reader.foreignaffairs.com/2020/08/10/the-fragile-republic/content.html">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Foreign+Affairs&rft.atitle=The+Fragile+Republic&rft.date=2020-08-10&rft.aulast=Lieberman&rft.aufirst=By+Suzanne+Mettler+and+Robert+C.&rft_id=https%3A%2F%2Freader.foreignaffairs.com%2F2020%2F08%2F10%2Fthe-fragile-republic%2Fcontent.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-90"><a href="#cite_ref-90">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200324225005/https://www.idea.int/news-media/multimedia-reports/global-overview-covid-19-impact-elections">"Global overview of COVID-19: Impact on elections"</a>. www.idea.int. 24 Mart 2020 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idea.int/news-media/multimedia-reports/global-overview-covid-19-impact-elections">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2021.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.idea.int&rft.atitle=Global+overview+of+COVID-19%3A+Impact+on+elections&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.idea.int%2Fnews-media%2Fmultimedia-reports%2Fglobal-overview-covid-19-impact-elections&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-91"><a href="#cite_ref-91">^</a> <cite class="kaynak web">Repucci, Sarah; Slipowitz, Amy. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201002110934/https://freedomhouse.org/report/special-report/2020/democracy-under-lockdown">"Democracy under Lockdown"</a>. Freedom House. 2 Ekim 2020 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://freedomhouse.org/report/special-report/2020/democracy-under-lockdown">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2021.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Democracy+under+Lockdown&rft.pub=Freedom+House&rft.aulast=Repucci&rft.aufirst=Sarah&rft.au=Slipowitz%2C+Amy&rft_id=https%3A%2F%2Ffreedomhouse.org%2Freport%2Fspecial-report%2F2020%2Fdemocracy-under-lockdown&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-92"><a href="#cite_ref-92">^</a> <cite class="kaynak akademik-dergi">Greskovitz, Béla (2015). "The Hollowing and Backsliding of Democracy in East-Central Europe". Global Policy. 6 (1): 28-37. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111/1758-5899.12225">10.1111/1758-5899.12225</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Hollowing+and+Backsliding+of+Democracy+in+East-Central+Europe&rft.pages=28-37&rft.date=2015&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2F1758-5899.12225&rft.aulast=Greskovitz&rft.aufirst=B%C3%A9la&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-93"><a href="#cite_ref-93">^</a> <cite class="kaynak akademik-dergi">Rhodes-Purdy, Matthew; Madrid, Raúl L. (27 Kasım 2019). "The perils of personalism". Democratization. 27 (2): 321-339. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1080/13510347.2019.1696310">10.1080/13510347.2019.1696310</a>. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_S%C3%BCreli_Yay%C4%B1n_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Süreli Yayın Numarası">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1351-0347">1351-0347</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+perils+of+personalism&rft.pages=321-339&rft.date=2019-11-27&rft_id=info%3Adoi%2F10.1080%2F13510347.2019.1696310&rft.issn=1351-0347&rft.aulast=Rhodes-Purdy&rft.aufirst=Matthew&rft.au=Madrid%2C+Ra%C3%BAl+L.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-94"><a href="#cite_ref-94">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20000818230558/http://classics.mit.edu/Aristotle/nicomachaen.8.viii.html">"Aristotle, Nicomachean Ethics, Book VIII, Chapter 10 (1160a.31-1161a.9)"</a>. Internet Classics Archive. 18 Ağustos 2000 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://classics.mit.edu/Aristotle/nicomachaen.8.viii.html">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2018.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Aristotle%2C+Nicomachean+Ethics%2C+Book+VIII%2C+Chapter+10+%281160a.31-1161a.9%29&rft.pub=Internet+Classics+Archive&rft_id=http%3A%2F%2Fclassics.mit.edu%2FAristotle%2Fnicomachaen.8.viii.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-95"><a href="#cite_ref-95">^</a> <cite class="kaynak ansiklopedi"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iep.utm.edu/a/aristotl.htm">"Aristotle"</a>. Internet Encyclopedia of Philosophy. 31 Mart 2007 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070331215159/http://www.iep.utm.edu/a/aristotl.htm">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Aristotle&rft.btitle=Internet+Encyclopedia+of+Philosophy&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iep.utm.edu%2Fa%2Faristotl.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-:02-96"><a href="#cite_ref-:02_96-0">^</a> Kaynak hatası: Geçersiz <code><ref></code> etiketi; <code>:02</code> isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: <a href="/wiki/Vikipedi:Kaynak_g%C3%B6sterme" title="Vikipedi:Kaynak gösterme">Kaynak gösterme</a>)</li> <li id="cite_note-97"><a href="#cite_ref-97">^</a> <cite class="kaynak akademik-dergi">Springer, Simon (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.academia.edu/354048">"Public Space as Emancipation: Meditations on Anarchism, Radical Democracy, Neoliberalism and Violence"</a>. Antipode. 43 (2): 525-62. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111/j.1467-8330.2010.00827.x">10.1111/j.1467-8330.2010.00827.x</a>. 18 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210818002746/https://www.academia.edu/354048">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Public+Space+as+Emancipation%3A+Meditations+on+Anarchism%2C+Radical+Democracy%2C+Neoliberalism+and+Violence&rft.pages=525-62&rft.date=2011&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1467-8330.2010.00827.x&rft.aulast=Springer&rft.aufirst=Simon&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.academia.edu%2F354048&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-98"><a href="#cite_ref-98">^</a> <a href="/wiki/Joseph_Schumpeter" class="mw-redirect" title="Joseph Schumpeter">Joseph Schumpeter</a>, (1950). Capitalism, Socialism, and Democracy. Harper Perennial. <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-06-133008-7" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-06-133008-7">978-0-06-133008-7</a>. </li> <li id="cite_note-99"><a href="#cite_ref-99">^</a> <a href="/w/index.php?title=Anthony_Downs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anthony Downs (sayfa mevcut değil)">Anthony Downs</a>, (1957). An Economic Theory of Democracy. HarperCollins College. <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-06-041750-5" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-06-041750-5">978-0-06-041750-5</a>. </li> <li id="cite_note-100"><a href="#cite_ref-100">^</a> Dworkin, Ronald (2006). Is Democracy Possible Here? Princeton: Princeton University Press. <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-691-13872-5" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-691-13872-5">978-0-691-13872-5</a>, p. 134. </li> <li id="cite_note-101"><a href="#cite_ref-101">^</a> <a href="/wiki/Robert_A._Dahl" title="Robert A. Dahl">Dahl, Robert</a>, (1989). Democracy and its Critics. New Haven: Yale University Press. <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-300-04938-1" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-300-04938-1">978-0-300-04938-1</a> </li> <li id="cite_note-102"><a href="#cite_ref-102">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200615010201/https://www.oecd.org/gov/innovative-citizen-participation-and-new-democratic-institutions-339306da-en.htm">"Innovative Citizen Participation and New Democratic Institutions: Catching the Deliberative Wave | en | OECD"</a>. www.oecd.org. 15 Haziran 2020 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.oecd.org/gov/innovative-citizen-participation-and-new-democratic-institutions-339306da-en.htm">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2020.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.oecd.org&rft.atitle=Innovative+Citizen+Participation+and+New+Democratic+Institutions%3A+Catching+the+Deliberative+Wave+%7C+en+%7C+OECD&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.oecd.org%2Fgov%2Finnovative-citizen-participation-and-new-democratic-institutions-339306da-en.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-103"><a href="#cite_ref-103">^</a> Gutmann, Amy, and Dennis Thompson (2002). Why Deliberative Democracy? Princeton University Press. <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-691-12019-5" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-691-12019-5">978-0-691-12019-5</a> </li> <li id="cite_note-104"><a href="#cite_ref-104">^</a> Joshua Cohen, "Deliberation and Democratic Legitimacy" in Essays on Reason and Politics: Deliberative Democracy Ed. James Bohman and William Rehg (The MIT Press: Cambridge) 1997, 72–73. </li> <li id="cite_note-105"><a href="#cite_ref-105">^</a> Ethan J. "Can Direct Democracy Be Made Deliberative?", Buffalo Law Review, Vol. 54, 2006 </li> <li id="cite_note-106"><a href="#cite_ref-106">^</a> <cite class="kaynak kitap">Warren, Mark E.; Pearse, Hilary (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://philpapers.org/rec/WARDDD-2">Designing Deliberative Democracy: The British Columbia Citizens' Assembly</a>. Cambridge University Press. 5 Haziran 2022 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220605092259/https://philpapers.org/rec/WARDDD-2">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Designing+Deliberative+Democracy%3A+The+British+Columbia+Citizens%27+Assembly&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=2008&rft.aulast=Warren&rft.aufirst=Mark+E.&rft.au=Pearse%2C+Hilary&rft_id=https%3A%2F%2Fphilpapers.org%2Frec%2FWARDDD-2&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-107"><a href="#cite_ref-107">^</a> <cite class="kaynak akademik-dergi">Suiter, Jane; Farrell, David M; O'Malley, Eoin (1 Mart 2016). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1177/0192512114544068">"When do deliberative citizens change their opinions? Evidence from the Irish Citizens' Assembly"</a>. International Political Science Review (İngilizce). 37 (2): 198-212. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1177/0192512114544068">10.1177/0192512114544068</a>. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_S%C3%BCreli_Yay%C4%B1n_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Süreli Yayın Numarası">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0192-5121">0192-5121</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=When+do+deliberative+citizens+change+their+opinions%3F+Evidence+from+the+Irish+Citizens%27+Assembly&rft.pages=198-212&rft.date=2016-03-01&rft_id=info%3Adoi%2F10.1177%2F0192512114544068&rft.issn=0192-5121&rft.aulast=Suiter&rft.aufirst=Jane&rft.au=Farrell%2C+David+M&rft.au=O%27Malley%2C+Eoin&rft_id=https%3A%2F%2Fdoi.org%2F10.1177%2F0192512114544068&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-108"><a href="#cite_ref-108">^</a> <cite class="kaynak kitap">Smith, Graham (2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cambridge.org/core/books/democratic-innovations/7887AF1095A7546F8AE2E072CEF760F4">Democratic Innovations: Designing Institutions for Citizen Participation</a>. Theories of Institutional Design. Cambridge: Cambridge University Press. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-521-51477-4" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-521-51477-4">978-0-521-51477-4</a>. 8 Nisan 2023 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230408091829/https://www.cambridge.org/core/books/democratic-innovations/7887AF1095A7546F8AE2E072CEF760F4">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Democratic+Innovations%3A+Designing+Institutions+for+Citizen+Participation&rft.place=Cambridge&rft.series=Theories+of+Institutional+Design&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=2009&rft.isbn=978-0-521-51477-4&rft.aulast=Smith&rft.aufirst=Graham&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cambridge.org%2Fcore%2Fbooks%2Fdemocratic-innovations%2F7887AF1095A7546F8AE2E072CEF760F4&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Arugay_2021_pp._1–7-109"><a href="#cite_ref-Arugay_2021_pp._1–7_109-0">^</a> <cite class="kaynak kitap">Arugay, Aries A. (2021). "Democratic Transitions". The Palgrave Encyclopedia of Global Security Studies. Cham: Springer International Publishing. ss. 1-7. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007/978-3-319-74336-3_190-1">10.1007/978-3-319-74336-3_190-1</a>. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-3-319-74336-3" title="Özel:KitapKaynakları/978-3-319-74336-3">978-3-319-74336-3</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Democratic+Transitions&rft.btitle=The+Palgrave+Encyclopedia+of+Global+Security+Studies&rft.place=Cham&rft.pages=1-7&rft.pub=Springer+International+Publishing&rft.date=2021&rft_id=info%3Adoi%2F10.1007%2F978-3-319-74336-3_190-1&rft.isbn=978-3-319-74336-3&rft.aulast=Arugay&rft.aufirst=Aries+A.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Munck_2001_pp._3425–3428-110"><a href="#cite_ref-Munck_2001_pp._3425–3428_110-0">^</a> <cite class="kaynak kitap">Munck, G.L. (2001). "Democratic Transitions". International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences. Elsevier. ss. 3425-3428. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016/b0-08-043076-7/01135-9">10.1016/b0-08-043076-7/01135-9</a>. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-08-043076-8" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-08-043076-8">978-0-08-043076-8</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Democratic+Transitions&rft.btitle=International+Encyclopedia+of+the+Social+%26+Behavioral+Sciences&rft.pages=3425-3428&rft.pub=Elsevier&rft.date=2001&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fb0-08-043076-7%2F01135-9&rft.isbn=978-0-08-043076-8&rft.aulast=Munck&rft.aufirst=G.L.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-111"><a href="#cite_ref-111">^</a> <cite class="kaynak web">Friend, Celeste (n.d.). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100516074349/https://iep.utm.edu/soc-cont/">"Social Contract Theory"</a>. Internet Encyclopedia of Philosophy. 16 Mayıs 2010 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://iep.utm.edu/soc-cont/">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2022.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Internet+Encyclopedia+of+Philosophy&rft.atitle=Social+Contract+Theory&rft.chron=n.d.&rft.aulast=Friend&rft.aufirst=Celeste&rft_id=https%3A%2F%2Fiep.utm.edu%2Fsoc-cont%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-112"><a href="#cite_ref-112">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200927235501/https://www.technologyreview.com/2019/04/24/135720/democracy-dividend/">"Democracy dividend"</a>. 27 Eylül 2020 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.technologyreview.com/2019/04/24/135720/democracy-dividend/">kaynağından</a> arşivlendi.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Democracy+dividend&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.technologyreview.com%2F2019%2F04%2F24%2F135720%2Fdemocracy-dividend%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-113"><a href="#cite_ref-113">^</a> <cite class="kaynak akademik-dergi">Daron Acemoglu; Suresh Naidu; Pascual Restrepo; James A. Robinson (February 2019). "Democracy Does Cause Growth". Journal of Political Economy. 127 (1): 47-100. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086/700936">10.1086/700936</a>. <a href="/wiki/Handle_Sistemi" title="Handle Sistemi">hdl</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="//hdl.handle.net/1721.1%2F124287">1721.1/124287</a> <img alt="Özgürce erişilebilir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png" decoding="async" width="9" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/14px-Lock-green.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/18px-Lock-green.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="813" />.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Democracy+Does+Cause+Growth&rft.pages=47-100&rft.date=2019-02&rft_id=info%3Ahdl%2F1721.1%2F124287&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F700936&rft.au=Daron+Acemoglu&rft.au=Suresh+Naidu&rft.au=Pascual+Restrepo&rft.au=James+A.+Robinson&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-114"><a href="#cite_ref-114">^</a> A. Barak, The Judge in a Democracy, Princeton University Press, 2006, p. 40, <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-691-12017-1" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-691-12017-1">978-0-691-12017-1</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=3HX7mAbjGOYC">Google Books link</a> </li> <li id="cite_note-115"><a href="#cite_ref-115">^</a> T.R. Williamson, Problems in American Democracy, Kessinger Publishing, 2004, p. 36, <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-1-4191-4316-8" title="Özel:KitapKaynakları/978-1-4191-4316-8">978-1-4191-4316-8</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=NrUlR8nc9Q8C">Google Books link</a> </li> <li id="cite_note-116"><a href="#cite_ref-116">^</a> U.K. Preuss, "Perspectives of Democracy and the Rule of Law." Journal of Law and Society, 18:3 (1991). pp. 353–64 </li> <li id="cite_note-117"><a href="#cite_ref-117">^</a> G.F. Gaus, C. Kukathas, Handbook of Political Theory, SAGE, 2004, pp. 143–45, <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-7619-6787-3" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-7619-6787-3">978-0-7619-6787-3</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=RGisaLxA6eMC">Google Books link</a> </li> <li id="cite_note-118"><a href="#cite_ref-118">^</a> The Judge in a Democracy, Princeton University Press, 2006, p. 26, <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-691-12017-1" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-691-12017-1">978-0-691-12017-1</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=3HX7mAbjGOYC">Google Books link</a> </li> <li id="cite_note-119"><a href="#cite_ref-119">^</a> <cite class="kaynak kitap">Budge, Ian (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=srzDCqnZkfUC&pg=PA224">"Direct democracy"</a>. Clarke, Paul A.B.; Foweraker, Joe (Ed.). Encyclopedia of Political Thought. Taylor & Francis. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-415-19396-2" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-415-19396-2">978-0-415-19396-2</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Direct+democracy&rft.btitle=Encyclopedia+of+Political+Thought&rft.pub=Taylor+%26+Francis&rft.date=2001&rft.isbn=978-0-415-19396-2&rft.au=Budge%2C+Ian&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DsrzDCqnZkfUC%26pg%3DPA224&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-120"><a href="#cite_ref-120">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150131061530/http://rudaw.net/english/opinion/29012015">"A Very Different Ideology in the Middle East"</a>. Rudaw. 31 Ocak 2015 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://rudaw.net/english/opinion/29012015">kaynağından</a> arşivlendi.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+Very+Different+Ideology+in+the+Middle+East&rft.pub=Rudaw&rft_id=http%3A%2F%2Frudaw.net%2Fenglish%2Fopinion%2F29012015&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-121"><a href="#cite_ref-121">^</a> Beramendi, Virginia, and Jennifer Somalie. Angeyo. Direct Democracy: The International Idea Handbook. Stockholm, Sweden: International IDEA, 2008. Print. </li> <li id="cite_note-Golay-122">^ <a href="#cite_ref-Golay_122-0">a</a> <a href="#cite_ref-Golay_122-1">b</a> <a href="#cite_ref-Golay_122-2">c</a> Kaynak hatası: Geçersiz <code><ref></code> etiketi; <code>Golay</code> isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: <a href="/wiki/Vikipedi:Kaynak_g%C3%B6sterme" title="Vikipedi:Kaynak gösterme">Kaynak gösterme</a>)</li> <li id="cite_note-123"><a href="#cite_ref-123">^</a> <cite class="kaynak kitap">Denham, Diana (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/teachingrebellio00denh">Teaching Rebellion: Stories from the Grassroots Mobilization in Oaxaca</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Teaching+Rebellion%3A+Stories+from+the+Grassroots+Mobilization+in+Oaxaca&rft.date=2008&rft.aulast=Denham&rft.aufirst=Diana&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fteachingrebellio00denh&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-124"><a href="#cite_ref-124">^</a> Niels Barmeyer, Developing Zapatista Autonomy, Chapter Three: Who is Running the Show? The Workings of Zapatista Government. </li> <li id="cite_note-125"><a href="#cite_ref-125">^</a> <cite class="kaynak kitap">Zibechi, Raul (2013). Dispersing Power: Social Movements as Anti-State Forces in Latin America.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Dispersing+Power%3A+Social+Movements+as+Anti-State+Forces+in+Latin+America&rft.date=2013&rft.aulast=Zibechi&rft.aufirst=Raul&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Manin_1997-126"><a href="#cite_ref-Manin_1997_126-0">^</a> <cite class="kaynak kitap">Manin, Bernard (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.loc.gov/catdir/samples/cam031/96019710.html">Principles of Representative Government</a>. Cambridge University Press. ss. 8-11. 24 Nisan 2003 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20030424004533/http://www.loc.gov/catdir/samples/cam031/96019710.html">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Principles+of+Representative+Government&rft.pages=8-11&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=1997&rft.au=Manin%2C+Bernard&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.loc.gov%2Fcatdir%2Fsamples%2Fcam031%2F96019710.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-127"><a href="#cite_ref-127">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/19990203212816/http://www.wsu.edu/~dee/REV/RADICAL.HTM">"Radical Revolution – The Thermidorean Reaction"</a>. Wsu.edu. 6 Haziran 1999. 3 Şubat 1999 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wsu.edu/~dee/REV/RADICAL.HTM">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2010.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Radical+Revolution+%E2%80%93+The+Thermidorean+Reaction&rft.pub=Wsu.edu&rft.date=1999-06-06&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.wsu.edu%2F~dee%2FREV%2FRADICAL.HTM&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-128"><a href="#cite_ref-128">^</a> <cite class="kaynak akademik-dergi">Fenichel Pitkin, Hanna (September 2004). "Representation and democracy: uneasy alliance". <a href="/w/index.php?title=Scandinavian_Political_Studies&action=edit&redlink=1" class="new" title="Scandinavian Political Studies (sayfa mevcut değil)">Scandinavian Political Studies</a>. 27 (3): 335-42. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111/j.1467-9477.2004.00109.x">10.1111/j.1467-9477.2004.00109.x</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Representation+and+democracy%3A+uneasy+alliance&rft.pages=335-42&rft.date=2004-09&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1467-9477.2004.00109.x&rft.aulast=Fenichel+Pitkin&rft.aufirst=Hanna&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-129"><a href="#cite_ref-129">^</a> <cite class="kaynak kitap">Aristotle. "Ch. 9". Politics. Book 4.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Ch.+9&rft.btitle=Politics&rft.au=Aristotle&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-130"><a href="#cite_ref-130">^</a> <cite class="kaynak kitap">Köchler, Hans (1987). The Crisis of Representative Democracy. Frankfurt/M., Bern, New York. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-3-8204-8843-2" title="Özel:KitapKaynakları/978-3-8204-8843-2">978-3-8204-8843-2</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Crisis+of+Representative+Democracy&rft.pub=Frankfurt%2FM.%2C+Bern%2C+New+York&rft.date=1987&rft.isbn=978-3-8204-8843-2&rft.aulast=K%C3%B6chler&rft.aufirst=Hans&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-131"><a href="#cite_ref-131">^</a> <cite class="kaynak kitap">Urbinati, Nadia (1 Ekim 2008). "2". Representative Democracy: Principles and Genealogy. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-226-84279-0" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-226-84279-0">978-0-226-84279-0</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=2&rft.btitle=Representative+Democracy%3A+Principles+and+Genealogy&rft.date=2008-10-01&rft.isbn=978-0-226-84279-0&rft.aulast=Urbinati&rft.aufirst=Nadia&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-132"><a href="#cite_ref-132">^</a> Keen, Benjamin, A History of Latin America. Boston: Houghton Mifflin, 1980. </li> <li id="cite_note-133"><a href="#cite_ref-133">^</a> Kuykendall, Ralph, Hawaii: A History. New York: Prentice Hall, 1948. </li> <li id="cite_note-134"><a href="#cite_ref-134">^</a> Brown, Charles H., The Correspondents' War. New York: <a href="/w/index.php?title=Charles_Scribner%27s_Sons&action=edit&redlink=1" class="new" title="Charles Scribner's Sons (sayfa mevcut değil)">Charles Scribner's Sons</a>, 1967. </li> <li id="cite_note-135"><a href="#cite_ref-135">^</a> Taussig, Capt. J.K., "Experiences during the Boxer Rebellion," in Quarterdeck and Fo'c'sle. Chicago: Rand McNally & Company, 1963 </li> <li id="cite_note-O'Neil,_Patrick_H_2010-136">^ <a href="#cite_ref-O'Neil,_Patrick_H_2010_136-0">a</a> <a href="#cite_ref-O'Neil,_Patrick_H_2010_136-1">b</a> <a href="#cite_ref-O'Neil,_Patrick_H_2010_136-2">c</a> <a href="#cite_ref-O'Neil,_Patrick_H_2010_136-3">d</a> Kaynak hatası: Geçersiz <code><ref></code> etiketi; <code>O'Neil, Patrick H 2010</code> isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: <a href="/wiki/Vikipedi:Kaynak_g%C3%B6sterme" title="Vikipedi:Kaynak gösterme">Kaynak gösterme</a>)</li> <li id="cite_note-137"><a href="#cite_ref-137">^</a> <cite class="kaynak web">Garret, Elizabeth (13 Ekim 2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wayback.archive-it.org/all/20171009224922/http://clhc.usc.edu/centres/cslp/assets/docs/cslp-wp-048.pdf">"The Promise and Perils of Hybrid Democracy"</a> (PDF). The Henry Lecture, University of Oklahoma Law School. 9 Ekim 2017 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://clhc.usc.edu/centres/cslp/assets/docs/cslp-wp-048.pdf">kaynağından</a> (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2012.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Promise+and+Perils+of+Hybrid+Democracy&rft.pub=The+Henry+Lecture%2C+University+of+Oklahoma+Law+School&rft.date=2005-10-13&rft.au=Garret%2C+Elizabeth&rft_id=http%3A%2F%2Fclhc.usc.edu%2Fcentres%2Fcslp%2Fassets%2Fdocs%2Fcslp-wp-048.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-138"><a href="#cite_ref-138">^</a> <cite id="CITEREFSerdült2014" class="kaynak">Serdült, Uwe (2014), Qvortrup, Matt (Ed.), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1057/9781137314703_4">"Referendums in Switzerland"</a>, Referendums Around the World: The Continued Growth of Direct Democracy (İngilizce), Londra: Palgrave Macmillan UK, ss. 65-121, <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1057/9781137314703_4">10.1057/9781137314703_4</a>, <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-1-137-31470-3" title="Özel:KitapKaynakları/978-1-137-31470-3">978-1-137-31470-3</a>, erişim tarihi: 17 Haziran 2022</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Referendums+Around+the+World%3A+The+Continued+Growth+of+Direct+Democracy&rft.atitle=Referendums+in+Switzerland&rft.pages=65-121&rft.date=2014&rft_id=info%3Adoi%2F10.1057%2F9781137314703_4&rft.isbn=978-1-137-31470-3&rft.aulast=Serd%C3%BClt&rft.aufirst=Uwe&rft_id=https%3A%2F%2Fdoi.org%2F10.1057%2F9781137314703_4&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-139"><a href="#cite_ref-139">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100117121519/http://www.themercury.co.za/index.php?fArticleId=3985561">"Article on direct democracy by Imraan Buccus"</a>. Themercury.co.za. 17 Ocak 2010 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.themercury.co.za/index.php?fArticleId=3985561">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2010.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Article+on+direct+democracy+by+Imraan+Buccus&rft.pub=Themercury.co.za&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.themercury.co.za%2Findex.php%3FfArticleId%3D3985561&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-140"><a href="#cite_ref-140">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120805023214/http://www.sec.state.vt.us/TownMeeting/citizens_guide.html">"A Citizen's Guide To Vermont Town Meeting"</a>. July 2008. 5 Ağustos 2012 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sec.state.vt.us/townmeeting/citizens_guide.html">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2012.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+Citizen%27s+Guide+To+Vermont+Town+Meeting&rft.date=2008-07&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sec.state.vt.us%2Ftownmeeting%2Fcitizens_guide.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-141"><a href="#cite_ref-141">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20000823071255/https://www.bartleby.com/86/64.html">"64. The British Empire in 1914. Wells, H.G. 1922. A Short History of the World"</a>. www.bartleby.com. 23 Ağustos 2000 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bartleby.com/86/64.html">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2022.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.bartleby.com&rft.atitle=64.+The+British+Empire+in+1914.+Wells%2C+H.G.+1922.+A+Short+History+of+the+World&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bartleby.com%2F86%2F64.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-m-142"><a href="#cite_ref-m_142-0">^</a> <cite class="kaynak web">Hanioğlu, M. Şükrü. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190725060235/https://islamansiklopedisi.org.tr/mesrutiyet">"Meşrutiyet"</a>. TDV İslam Ansiklopedisi. TDV İslam Ansiklopedisi. 25 Temmuz 2019 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://islamansiklopedisi.org.tr/mesrutiyet">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2020.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=TDV+%C4%B0slam+Ansiklopedisi&rft.atitle=Me%C5%9Frutiyet&rft.aulast=Hanio%C4%9Flu&rft.aufirst=M.+%C5%9E%C3%BCkr%C3%BC&rft_id=https%3A%2F%2Fislamansiklopedisi.org.tr%2Fmesrutiyet&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-143"><a href="#cite_ref-143">^</a> Andrew Heywood, Siyaset, Liberte yayınları, 2006, s:102 </li> <li id="cite_note-144"><a href="#cite_ref-144">^</a> Mümtaz’er Türköne, Siyaset, Lotus Yayınları Eylül 2005, Ankara s:197 </li> <li id="cite_note-145"><a href="#cite_ref-145">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://freedomhouse.org/sites/default/files/2023-02/All_data_FIW_2013-2023.xlsx">List of Electoral Democracies FIW23</a> 15 Nisan 2023 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230415185547/https://freedomhouse.org/sites/default/files/2023-02/All_data_FIW_2013-2023.xlsx">arşivlendi</a>. (<a href="/w/index.php?title=.XLSX&action=edit&redlink=1" class="new" title=".XLSX (sayfa mevcut değil)">.XLSX</a>), by <a href="/wiki/Freedom_House" title="Freedom House">Freedom House</a> </li> <li id="cite_note-146"><a href="#cite_ref-146">^</a> Andrew Heywood, 'Siyaset', Liberte yayınları, 2006, s:109 </li> <li id="cite_note-147"><a href="#cite_ref-147">^</a> Mümtaz’er Türköne, Siyaset, Lotus Yayınları Eylül 2005, Ankara s:199 </li> <li id="cite_note-148"><a href="#cite_ref-148">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tmmob.org.tr/modules.php?op=modload&name=Sections&file=index&req=viewarticle&artid=106&page=1">"tmobb.org"</a>. 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070928121719/http://www.tmmob.org.tr/modules.php?op=modload&name=Sections&file=index&req=viewarticle&artid=106&page=1">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 19 Ocak 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=tmobb.org&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.tmmob.org.tr%2Fmodules.php%3Fop%3Dmodload%26name%3DSections%26file%3Dindex%26req%3Dviewarticle%26artid%3D106%26page%3D1&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-149"><a href="#cite_ref-149">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nzcatholic.org.nz/viewDocument.aspx?DocumentID=1315">www.nzcatholic.org.nz (Erişim tarihi:12.12.2007)</a> 13 Haziran 2008 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080613174557/http://www.nzcatholic.org.nz/viewDocument.aspx?DocumentID=1315">arşivlendi</a>. (İngilizce) </li> <li id="cite_note-150"><a href="#cite_ref-150">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.zaman.com.tr/webapp-tr/haber.do?haberno=166591">"Zaman gazetesi"</a>. 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070930204915/http://www.zaman.com.tr/webapp-tr/haber.do?haberno=166591">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 17 Ocak 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Zaman+gazetesi&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.zaman.com.tr%2Fwebapp-tr%2Fhaber.do%3Fhaberno%3D166591&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-151"><a href="#cite_ref-151">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aksiyon.com.tr/detay.php?id=1758">"Aksiyon dergisi"</a>. 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070927210130/http://www.aksiyon.com.tr/detay.php?id=1758">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 17 Ocak 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Aksiyon+dergisi&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.aksiyon.com.tr%2Fdetay.php%3Fid%3D1758&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-152"><a href="#cite_ref-152">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.politics.ankara.edu.tr/dergi_makale.php?SonucSayfa=8&yazar_adi=%DEeref&yazar_soyadi=%DDba&cilt=58&sayi=2&yil=2003&makale_sira=7">"Dr. Şeref İba"</a>. 17 Kasım 2007 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071117060951/http://www.politics.ankara.edu.tr/dergi_makale.php?SonucSayfa=8&yazar_adi=%DEeref&yazar_soyadi=%DDba&cilt=58&sayi=2&yil=2003&makale_sira=7">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 21 Ocak 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Dr.+%C5%9Eeref+%C4%B0ba&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.politics.ankara.edu.tr%2Fdergi_makale.php%3FSonucSayfa%3D8%26yazar_adi%3D%25DEeref%26yazar_soyadi%3D%25DDba%26cilt%3D58%26sayi%3D2%26yil%3D2003%26makale_sira%3D7&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-153"><a href="#cite_ref-153">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jura.uni-sb.de/turkish/TGuelsoy1.html#fnB52">"Dr. M.Tevfik Gülsoy"</a>. 24 Ocak 2007 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070124102418/http://www.jura.uni-sb.de/turkish/TGuelsoy1.html#fnB52">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 21 Ocak 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Dr.+M.Tevfik+G%C3%BClsoy&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.jura.uni-sb.de%2Fturkish%2FTGuelsoy1.html%23fnB52&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-154"><a href="#cite_ref-154">^</a> Anthony Giddens, ‘’Sosyoloji’’, Ayraç Yayınevi, Ankara, 2000, s:367 </li> <li id="cite_note-155"><a href="#cite_ref-155">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://iibf.ogu.edu.tr/kongre/bildiriler/06-04.pdf">"Osmangazi Üniversitesi kongre tutanakları"</a> (PDF). 19 Mart 2007 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070319073928/http://iibf.ogu.edu.tr/kongre/bildiriler/06-04.pdf">arşivlendi</a> (PDF). Erişim tarihi: 17 Ocak 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Osmangazi+%C3%9Cniversitesi+kongre+tutanaklar%C4%B1&rft_id=http%3A%2F%2Fiibf.ogu.edu.tr%2Fkongre%2Fbildiriler%2F06-04.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-156"><a href="#cite_ref-156">^</a> Larry Diamond, Rethinking civil society: Toward Democratic Consolidation. Journal of Democracy </li> <li id="cite_note-157"><a href="#cite_ref-157">^</a> Andrew Heywood, 'Siyaset', Liberte yayınları, 2006, s:548 </li> <li id="cite_note-:2-158">^ <a href="#cite_ref-:2_158-0">a</a> <a href="#cite_ref-:2_158-1">b</a> <a href="#cite_ref-:2_158-2">c</a> <a href="#cite_ref-:2_158-3">d</a> <a href="#cite_ref-:2_158-4">e</a> <a href="#cite_ref-:2_158-5">f</a> <a href="#cite_ref-:2_158-6">g</a> <cite class="kaynak kitap">Deutsch, David; Treiner, Jacques; Gicquel, Françoise (2016). Le commencement de l'infini: les explications transforment le monde. Paris: Cassini. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-2-84225-215-1" title="Özel:KitapKaynakları/978-2-84225-215-1">978-2-84225-215-1</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Le+commencement+de+l%27infini%3A+les+explications+transforment+le+monde&rft.place=Paris&rft.pub=Cassini&rft.date=2016&rft.isbn=978-2-84225-215-1&rft.aulast=Deutsch&rft.aufirst=David&rft.au=Treiner%2C+Jacques&rft.au=Gicquel%2C+Fran%C3%A7oise&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-anayurt-159">^ <a href="#cite_ref-anayurt_159-0">a</a> <a href="#cite_ref-anayurt_159-1">b</a> <a href="#cite_ref-anayurt_159-2">c</a> <a href="#cite_ref-anayurt_159-3">d</a> <a href="#cite_ref-anayurt_159-4">e</a> <a href="#cite_ref-anayurt_159-5">f</a> <a href="#cite_ref-anayurt_159-6">g</a> <a href="#cite_ref-anayurt_159-7">h</a> <cite class="kaynak kitap">Prof. Dr. Ömer ANAYURT / Anayasa Hukuku- Temel Kavramlar ve Türk Anayasa Hukuku. Seçkin Yayınları- Temel Hukuku Dizisi. s. 64.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Prof.+Dr.+%C3%96mer+ANAYURT+%2F+Anayasa+Hukuku-+Temel+Kavramlar+ve+T%C3%BCrk+Anayasa+Hukuku&rft.pages=64&rft.pub=Se%C3%A7kin+Yay%C4%B1nlar%C4%B1-+Temel+Hukuku+Dizisi&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-160"><a href="#cite_ref-160">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131228154517/http://www.ankarabarosu.org.tr/siteler/ankarabarosu/tekmakale/2010-4/2010-4-akgul.pdf">"Kuvvetler Ayrılığı İlkesinin Dönüşümü ve Günümüzdeki Demokratik Rejimlerdeki Anlamı"</a> (PDF). Dr. Mehmet Emin Akgül. 28 Aralık 2013 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ankarabarosu.org.tr/siteler/ankarabarosu/tekmakale/2010-4/2010-4-akgul.pdf">kaynağından</a> (PDF) arşivlendi.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Kuvvetler+Ayr%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1+%C4%B0lkesinin+D%C3%B6n%C3%BC%C5%9F%C3%BCm%C3%BC+ve+G%C3%BCn%C3%BCm%C3%BCzdeki+Demokratik+Rejimlerdeki+Anlam%C4%B1&rft.pub=Dr.+Mehmet+Emin+Akg%C3%BCl&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ankarabarosu.org.tr%2Fsiteler%2Fankarabarosu%2Ftekmakale%2F2010-4%2F2010-4-akgul.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-161"><a href="#cite_ref-161">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/400859">"Katılımcı Demokrası: Kapsam ve Unsurları"</a>. 21 Haziran 2020 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200621155303/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/400859">arşivlendi</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Kat%C4%B1l%C4%B1mc%C4%B1+Demokras%C4%B1%3A+Kapsam+ve+Unsurlar%C4%B1&rft_id=https%3A%2F%2Fdergipark.org.tr%2Fen%2Fdownload%2Farticle-file%2F400859&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-162"><a href="#cite_ref-162">^</a> <cite class="kaynak akademik-dergi">Ashokkumar, Ashwini; Talaifar, Sanaz; Fraser, William T.; Landabur, Rodrigo; Buhrmester, Michael; Gómez, Ángel; Paredes, Borja; Swann, William B. (November 2020). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7415017">"Censoring political opposition online: Who does it and why"</a>. Journal of Experimental Social Psychology (İngilizce). 91: 104031. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016/j.jesp.2020.104031">10.1016/j.jesp.2020.104031</a>. <a href="/wiki/PubMed_Central#PMCID" title="PubMed Central">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7415017">7415017</a> $2. <a href="/wiki/PubMed#PubMed_tanımlayıcısı" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/32834107">32834107</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Censoring+political+opposition+online%3A+Who+does+it+and+why&rft.pages=104031&rft.date=2020-11&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC7415017&rft_id=info%3Apmid%2F32834107&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.jesp.2020.104031&rft.aulast=Ashokkumar&rft.aufirst=Ashwini&rft.au=Talaifar%2C+Sanaz&rft.au=Fraser%2C+William+T.&rft.au=Landabur%2C+Rodrigo&rft.au=Buhrmester%2C+Michael&rft.au=G%C3%B3mez%2C+%C3%81ngel&rft.au=Paredes%2C+Borja&rft.au=Swann%2C+William+B.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC7415017&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-163"><a href="#cite_ref-163">^</a> <cite class="kaynak web">Nadeem, Reem (19 Ağustos 2020). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200821210937/https://www.pewresearch.org/internet/2020/08/19/most-americans-think-social-media-sites-censor-political-viewpoints/">"Most Americans Think Social Media Sites Censor Political Viewpoints"</a>. Pew Research Center: Internet, Science & Tech (İngilizce). 21 Ağustos 2020 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.pewresearch.org/internet/2020/08/19/most-americans-think-social-media-sites-censor-political-viewpoints/">kaynağından</a> arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2023.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Pew+Research+Center%3A+Internet%2C+Science+%26+Tech&rft.atitle=Most+Americans+Think+Social+Media+Sites+Censor+Political+Viewpoints&rft.date=2020-08-19&rft.aulast=Nadeem&rft.aufirst=Reem&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.pewresearch.org%2Finternet%2F2020%2F08%2F19%2Fmost-americans-think-social-media-sites-censor-political-viewpoints%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-turhan-164">^ <a href="#cite_ref-turhan_164-0">a</a> <a href="#cite_ref-turhan_164-1">b</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12575/52324/5422.pdf?sequence=1&isAllowed=y">"Anayasacılık Açısından Çoğunluk İlkesi"</a> (PDF). Mehmet TURHAN. 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200622172015/https://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12575/52324/5422.pdf?sequence=1&isAllowed=y">arşivlendi</a> (PDF).</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Anayasac%C4%B1l%C4%B1k+A%C3%A7%C4%B1s%C4%B1ndan+%C3%87o%C4%9Funluk+%C4%B0lkesi&rft.pub=Mehmet+TURHAN&rft_id=https%3A%2F%2Fdspace.ankara.edu.tr%2Fxmlui%2Fbitstream%2Fhandle%2F20.500.12575%2F52324%2F5422.pdf%3Fsequence%3D1%26isAllowed%3Dy&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-165"><a href="#cite_ref-165">^</a> <cite class="kaynak akademik-dergi">Baneth-Nouailhetas, Émilienne (23 Mart 2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.3917/her.120.0048">"Le postcolonial : histoires de langues"</a>. Hérodote. no 120 (1): 48-76. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.3917/her.120.0048">10.3917/her.120.0048</a>. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_S%C3%BCreli_Yay%C4%B1n_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Süreli Yayın Numarası">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0338-487X">0338-487X</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Le+postcolonial+%3A+histoires+de+langues&rft.pages=48-76&rft.date=2006-03-23&rft_id=info%3Adoi%2F10.3917%2Fher.120.0048&rft.issn=0338-487X&rft.aulast=Baneth-Nouailhetas&rft.aufirst=%C3%89milienne&rft_id=http%3A%2F%2Fdx.doi.org%2F10.3917%2Fher.120.0048&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-166"><a href="#cite_ref-166">^</a> <cite class="kaynak kitap">Popper, Karl Raimund; Bosetti, Giancarlo; Henry, Jacqueline; Orsoni, Claude (1993). La leçon de ce siècle suivi de Deux essais de Karl Popper sur la liberté et l'État démocratique: entretien avec Giancarlo Bosetti. Paris: Anatolia éd. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-2-909848-07-5" title="Özel:KitapKaynakları/978-2-909848-07-5">978-2-909848-07-5</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=La+le%C3%A7on+de+ce+si%C3%A8cle+suivi+de+Deux+essais+de+Karl+Popper+sur+la+libert%C3%A9+et+l%27%C3%89tat+d%C3%A9mocratique%3A+entretien+avec+Giancarlo+Bosetti&rft.place=Paris&rft.pub=Anatolia+%C3%A9d&rft.date=1993&rft.isbn=978-2-909848-07-5&rft.aulast=Popper&rft.aufirst=Karl+Raimund&rft.au=Bosetti%2C+Giancarlo&rft.au=Henry%2C+Jacqueline&rft.au=Orsoni%2C+Claude&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-167"><a href="#cite_ref-167">^</a> <cite class="kaynak kitap">Hansen, Mogens Herman; Bardet, Serge (2009). La démocratie athénienne à l'époque de Démosthène: structure, principes et idéologie. Texto. Paris: Tallandier. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-2-84734-581-0" title="Özel:KitapKaynakları/978-2-84734-581-0">978-2-84734-581-0</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=La+d%C3%A9mocratie+ath%C3%A9nienne+%C3%A0+l%27%C3%A9poque+de+D%C3%A9mosth%C3%A8ne%3A+structure%2C+principes+et+id%C3%A9ologie&rft.place=Paris&rft.series=Texto&rft.pub=Tallandier&rft.date=2009&rft.isbn=978-2-84734-581-0&rft.aulast=Hansen&rft.aufirst=Mogens+Herman&rft.au=Bardet%2C+Serge&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-168"><a href="#cite_ref-168">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mustafatasar.gen.tr/Avrupa_Birligi/insanhak_demokratiklesme.htm">"Avrupa Komisyonu Türkiye Temsilciliği'nin görüşü"</a>. 13 Aralık 2006 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061213145614/http://www.mustafatasar.gen.tr/Avrupa_Birligi/insanhak_demokratiklesme.htm">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 21 Ocak 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Avrupa+Komisyonu+T%C3%BCrkiye+Temsilcili%C4%9Fi%27nin+g%C3%B6r%C3%BC%C5%9F%C3%BC&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.mustafatasar.gen.tr%2FAvrupa_Birligi%2Finsanhak_demokratiklesme.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-169"><a href="#cite_ref-169">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wilsonsalmanac.com/womens_electoral_chronology.html">Wilson's Almanac</a> 31 Aralık 2006 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061231131122/http://www.wilsonsalmanac.com/womens_electoral_chronology.html">arşivlendi</a>. (İngilizce) </li> <li id="cite_note-170"><a href="#cite_ref-170">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://kasaum.ankara.edu.tr/gorsel/dosya/1095678989Kadinlar_icin_Siyaset.doc">"Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi (doc)"</a>. 20 Ocak 2007 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070120143404/http://kasaum.ankara.edu.tr/gorsel/dosya/1095678989Kadinlar_icin_Siyaset.doc">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 19 Ocak 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Kad%C4%B1n+Sorunlar%C4%B1+Ara%C5%9Ft%C4%B1rma+ve+Uygulama+Merkezi+%28doc%29&rft_id=http%3A%2F%2Fkasaum.ankara.edu.tr%2Fgorsel%2Fdosya%2F1095678989Kadinlar_icin_Siyaset.doc&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-171"><a href="#cite_ref-171">^</a> Andrew Heywood, 'Siyaset', Liberte yayınları, 2006, s:112 </li> <li id="cite_note-172"><a href="#cite_ref-172">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.zmag.org/Turkey/amg.htm">"Noam Chomsky röportajı"</a>. 5 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070505045338/http://www.zmag.org/turkey/amg.htm">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 20 Ocak 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Noam+Chomsky+r%C3%B6portaj%C4%B1&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.zmag.org%2FTurkey%2Famg.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-173"><a href="#cite_ref-173">^</a> Andrew Heywood, Siyaset, s:116 </li> <li id="cite_note-174"><a href="#cite_ref-174">^</a> Mümtaz’er Türköne, Siyaset, Lotus Yayınları Eylül 2005, Ankara s:208 </li> <li id="cite_note-175"><a href="#cite_ref-175">^</a> Stuart R. Schram. Mao's road to power: revolutionary writings 1912-1949 Vol VII New Democracy, 1939-1941 (Armonk, NY: Sharpe, 2005) s. 330–369. </li> <li id="cite_note-176"><a href="#cite_ref-176">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.imo.org.tr/Yayinlar/tg/tg145/agoksoy.htm">"Teknik Güç Sayı 144/1 Ocak 2005"</a>. 25 Nisan 2007 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070425154146/http://www.imo.org.tr/Yayinlar/tg/tg145/agoksoy.htm">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 21 Ocak 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Teknik+G%C3%BC%C3%A7+Say%C4%B1+144%2F1+Ocak+2005&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.imo.org.tr%2FYayinlar%2Ftg%2Ftg145%2Fagoksoy.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-177"><a href="#cite_ref-177">^</a> <cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.liberal-dt.org.tr/modules/printer.php?art=201">"Doç. Dr. Andrew Ryder"</a>. 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070928205443/http://www.liberal-dt.org.tr/modules/printer.php?art=201">arşivlendi</a>. Erişim tarihi: 21 Ocak 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Do%C3%A7.+Dr.+Andrew+Ryder&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.liberal-dt.org.tr%2Fmodules%2Fprinter.php%3Fart%3D201&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3ADemokrasi" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-178"><a href="#cite_ref-178">^</a> Mümtaz’er Türköne, Siyaset s:205 </li> <li id="cite_note-179"><a href="#cite_ref-179">^</a> Tayyar Arı, ‘’Uluslararası İlişkiler Teorileri’’, Alfa Yayıncılık, 2004 Ekim, s:385 </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Dış_bağlantılar">Dış bağlantılar</h2>[<a href="/w/index.php?title=Demokrasi&veaction=edit&section=76" title="Değiştirilen bölüm: Dış bağlantılar" class="mw-editsection-visualeditor">değiştir</a> | <a href="/w/index.php?title=Demokrasi&action=edit&section=76" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Dış bağlantılar">kaynağı değiştir</a>]</div> <table class="metadata plainlinks mbox-small" style="padding:0.25em 0.5em 0.5em 0.75em;border:1px solid #aaa;background:#f9f9f9;"> <tbody><tr> <td colspan="2" style="padding-bottom:0.75em;border-bottom:1px solid #aaa;text-align:center;"><div style="clear:both;"><a href="/wiki/Vikipedi:Karde%C5%9F_projeler" title="Vikipedi:Kardeş projeler">Vikipedi'nin kardeş projelerinden</a> hakkında daha fazla bilgi edinin </div> </td></tr> <tr style="height:25px;"> <td><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Democracy" title="Commons'ta ara"><img alt="Commons'ta ara" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="18" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/28px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/37px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a> </td> <td><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Democracy" class="extiw" title="c:Democracy">Commons</a>'ta dosyalar </td></tr> <tr style="height:25px;"> <td><a href="https://tr.wikiquote.org/wiki/Demokrasi" title="Vikisöz'de ara"><img alt="Vikisöz'de ara" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/21px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/32px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/42px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></a> </td> <td><a href="https://tr.wikiquote.org/wiki/Demokrasi" class="extiw" title="q:Demokrasi">Vikisöz</a>'de alıntılar </td></tr> </tbody></table> Makale ve röportajlar <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.kongar.org/makaleler/mak_ni.php">Niyazi Berkes Sempozyum</a>18 Şubat 2007 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070218122810/http://www.kongar.org/makaleler/mak_ni.php">arşivlendi</a>. (Sükülerizm-demokrasi)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.canaktan.org/politika/demokrasi/demarsi.htm">Prof. Can Aktan</a>8 Şubat 2007 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070208143725/http://www.canaktan.org/politika/demokrasi/demarsi.htm">arşivlendi</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aksiyon.com.tr/detay.php?id=1758">Aksiyon dergisi Pervez Mansur röportajı</a>27 Eylül 2007 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070927210130/http://www.aksiyon.com.tr/detay.php?id=1758">arşivlendi</a>.(Sekülerizm-demokrasi)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.canaktan.org/politika/demokrasi/makaleler/demokrasi_nereye_gidiyor.htm">Friedrich A Von Hayek</a>8 Şubat 2007 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070208170741/http://www.canaktan.org/politika/demokrasi/makaleler/demokrasi_nereye_gidiyor.htm">arşivlendi</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=189819">Radikal gazetesi</a>30 Aralık 2006 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061230062243/http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=189819">arşivlendi</a>.</li></ul> Kuruluşlar <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sodev.org.tr">SODEV</a>12 Eylül 2020 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200912235237/http://sodev.org.tr/">arşivlendi</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.demokrasivakfi.org.tr">Demokrasi Vakfı</a>22 Şubat 2020 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200222045434/http://demokrasivakfi.org.tr/">arşivlendi</a>.</li></ul> Araştırmalar <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://kasaum.ankara.edu.tr/gorsel/dosya/1095678989Kadinlar_icin_Siyaset.doc">Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi</a>20 Ocak 2007 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070120143404/http://kasaum.ankara.edu.tr/gorsel/dosya/1095678989Kadinlar_icin_Siyaset.doc">arşivlendi</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://iibf.ogu.edu.tr/kongre/bildiriler/06-04.pdf">Osmangazi Üniversitesi kongre tutanakları</a>19 Mart 2007 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070319073928/http://iibf.ogu.edu.tr/kongre/bildiriler/06-04.pdf">arşivlendi</a>.</li></ul> İngilizce siteler <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.philosophyparadise.com/essays/democraticmanifesto.html">Demokratik manifesto</a>16 Temmuz 2006 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060716030738/http://www.philosophyparadise.com/essays/democraticmanifesto.html">arşivlendi</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fairvote.org/">Fairvote.org</a>10 Aralık 2008 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081210125047/http://www.fairvote.org/index.php?page=718">arşivlendi</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.journalofdemocracy.org">Journal of Democracy</a>8 Ekim 2020 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201008210845/https://www.journalofdemocracy.org/">arşivlendi</a>.</li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Yönetim_biçimleri" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#ccc;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r25548259"><div class="plainlinks hlist navbar navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Y%C3%B6netim_bi%C3%A7imleri" title="Şablon:Yönetim biçimleri"><abbr title="Bu şablonu görüntüle" style=";background:#ccc;;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">g</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%C5%9Eablon_tart%C4%B1%C5%9Fma:Y%C3%B6netim_bi%C3%A7imleri" title="Şablon tartışma:Yönetim biçimleri"><abbr title="Bu şablonu tartış" style=";background:#ccc;;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:Y%C3%B6netim_bi%C3%A7imleri&action=edit"><abbr title="Bu şablonu değiştir" style=";background:#ccc;;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li></ul></div><div id="Yönetim_biçimleri" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Y%C3%B6netim_bi%C3%A7imleri" class="mw-redirect" title="Yönetim biçimleri">Yönetim biçimleri</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><div> <a href="/wiki/Aristokrasi" title="Aristokrasi">Aristokrasi</a> · <a href="/wiki/Algokrasi" title="Algokrasi">Algokrasi</a> · <a href="/wiki/Cumhuriyet" title="Cumhuriyet">Cumhuriyet</a> · <a href="/wiki/Demar%C5%9Fi" title="Demarşi">Demarşi</a> · <a class="mw-selflink selflink">Demokrasi</a> · <a href="/wiki/Despotizm" title="Despotizm">Despotizm</a> · <a href="/wiki/Diktat%C3%B6rl%C3%BCk" title="Diktatörlük">Diktatörlük</a> · <a href="/wiki/Etnokrasi" title="Etnokrasi">Etnokrasi</a> · <a href="/wiki/Fa%C5%9Fizm" title="Faşizm">Faşizm</a> · <a href="/wiki/Federasyon" title="Federasyon">Federasyon</a> · <a href="/wiki/Feodalizm" title="Feodalizm">Feodalizm</a> · <a href="/wiki/Gerontokrasi" title="Gerontokrasi">Gerontokrasi</a> · <a href="/wiki/Kleptokrasi" title="Kleptokrasi">Kleptokrasi</a> · <a href="/wiki/Kom%C3%BCnizm" title="Komünizm">Komünizm</a> · <a href="/wiki/Konfederasyon" title="Konfederasyon">Konfederasyon</a> · <a href="/w/index.php?title=Kratokrasi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kratokrasi (sayfa mevcut değil)">Kratokrasi</a> · <a href="/wiki/Kritar%C5%9Fi" title="Kritarşi">Kritarşi</a> · <a href="/wiki/Logokrasi" title="Logokrasi">Logokrasi</a> · <a href="/wiki/Meritokrasi" title="Meritokrasi">Meritokrasi</a> · <a href="/wiki/Monar%C5%9Fi" title="Monarşi">Monarşi</a> · <a href="/wiki/Oligar%C5%9Fi" title="Oligarşi">Oligarşi</a> · <a href="/wiki/Otokrasi" title="Otokrasi">Otokrasi</a> · <a href="/wiki/Otoriteryanizm" title="Otoriteryanizm">Otoriteryanizm</a> · <a href="/wiki/Pl%C3%BCtokrasi" title="Plütokrasi">Plütokrasi</a> · <a href="/wiki/Refah_devleti" title="Refah devleti">Refah devleti</a> · <a href="/wiki/Stratokrasi" title="Stratokrasi">Stratokrasi</a> · <a href="/wiki/Talassokrasi" title="Talassokrasi">Talassokrasi</a> · <a href="/wiki/Teokrasi" title="Teokrasi">Teokrasi</a> · <a href="/wiki/Teknokrasi" title="Teknokrasi">Teknokrasi</a> · <a href="/wiki/Timokrasi" title="Timokrasi">Timokrasi</a> · <a href="/wiki/Tiran" title="Tiran">Tiran</a> · <a href="/wiki/Totalitarizm" title="Totalitarizm">Totalitarizm</a> </div></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="Otorite_kontrolü_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q7174&#124;class=noprint&#124;Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Otorite_kontrolü_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q7174&#124;class=noprint&#124;Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Otorite_kontrol%C3%BC" title="Otorite kontrolü">Otorite kontrolü</a> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7174" title="Bunu Vikiveri'de düzenleyin"><img alt="Bunu Vikiveri'de düzenleyin" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Fransa_Mill%C3%AE_K%C3%BCt%C3%BCphanesi" title="Fransa Millî Kütüphanesi">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb133185567">cb133185567</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb133185567">(data)</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCmle%C5%9Fik_Otorite_Dosyas%C4%B1" title="Tümleşik Otorite Dosyası">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4011413-2">4011413-2</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0svi%C3%A7re_Tarihsel_S%C3%B6zl%C3%BC%C4%9F%C3%BC" title="İsviçre Tarihsel Sözlüğü">HDS</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://hls-dhs-dss.ch/fr/articles/009926">009926</a></li> <li><a href="/wiki/Kongre_K%C3%BCt%C3%BCphanesi_Kontrol_Numaras%C4%B1" title="Kongre Kütüphanesi Kontrol Numarası">LCCN</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85036647">sh85036647</a></li> <li><a href="/wiki/Letonya_Mill%C3%AE_K%C3%BCt%C3%BCphanesi" title="Letonya Millî Kütüphanesi">LNB</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://kopkatalogs.lv/F?func=direct&local_base=lnc10&doc_number=000051370&P_CON_LNG=ENG">000051370</a></li> <li><a href="/wiki/Ulusal_Ar%C5%9Fivler_ve_Kay%C4%B1tlar_%C4%B0daresi" title="Ulusal Arşivler ve Kayıtlar İdaresi">NARA</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalog.archives.gov/id/10638055">10638055</a></li> <li><a href="/wiki/Mill%C3%AE_Diyet_K%C3%BCt%C3%BCphanesi" title="Millî Diyet Kütüphanesi">NDL</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00567687">00567687</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%87ek_Cumhuriyeti_Mill%C3%AE_K%C3%BCt%C3%BCphanesi" title="Çek Cumhuriyeti Millî Kütüphanesi">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph117182&CON_LNG=ENG">ph117182</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0srail_Ulusal_K%C3%BCt%C3%BCphanesi" title="İsrail Ulusal Kütüphanesi">NLI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007548143505171">987007548143505171</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Demokrasi&oldid=34164180">https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Demokrasi&oldid=34164180</a>" sayfasından alınmıştır</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C3%96zel:Kategoriler" title="Özel:Kategoriler">Kategori</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:Demokrasi" title="Kategori:Demokrasi">Demokrasi</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Yunan_Klasik_D%C3%B6nemi" title="Kategori:Yunan Klasik Dönemi">Yunan Klasik Dönemi</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Yunan_icatlar%C4%B1" title="Kategori:Yunan icatları">Yunan icatları</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Se%C3%A7imler" title="Kategori:Seçimler">Seçimler</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Bat%C4%B1_k%C3%BClt%C3%BCr%C3%BC" title="Kategori:Batı kültürü">Batı kültürü</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Demokrasi_t%C3%BCrleri" title="Kategori:Demokrasi türleri">Demokrasi türleri</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Gizli kategoriler: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:Phonos_kullanan_sayfalar" title="Kategori:Phonos kullanan sayfalar">Phonos kullanan sayfalar</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Kaynak_g%C3%B6sterme_hatas%C4%B1_bulunan_maddeler" title="Kategori:Kaynak gösterme hatası bulunan maddeler">Kaynak gösterme hatası bulunan maddeler</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Yinelenen_%C5%9Fablon_de%C4%9Fi%C5%9Fkenleri_kullanan_sayfalar" title="Kategori:Yinelenen şablon değişkenleri kullanan sayfalar">Yinelenen şablon değişkenleri kullanan sayfalar</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Webar%C5%9Fiv_%C5%9Fablonu_wayback_ba%C4%9Flant%C4%B1lar%C4%B1" title="Kategori:Webarşiv şablonu wayback bağlantıları">Webarşiv şablonu wayback bağlantıları</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Hi%C3%A7bir_veri_s%C4%B1ras%C4%B1yla_bilgi_kutusu_%C5%9Fablonlar%C4%B1n%C4%B1_kullanan_maddeler" title="Kategori:Hiçbir veri sırasıyla bilgi kutusu şablonlarını kullanan maddeler">Hiçbir veri sırasıyla bilgi kutusu şablonlarını kullanan maddeler</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:BNF_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:GND_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:HDS_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:HDS tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">HDS tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:LCCN_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:LNB_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:LNB tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">LNB tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:NARA_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:NARA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">NARA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:NDL_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:NKC_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:NLI_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:ISBN_sihirli_ba%C4%9Flant%C4%B1s%C4%B1n%C4%B1_kullanan_sayfalar" title="Kategori:ISBN sihirli bağlantısını kullanan sayfalar">ISBN sihirli bağlantısını kullanan sayfalar</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Sayfa en son 17.04, 2 Kasım 2024 tarihinde değiştirildi.</li> <li id="footer-info-copyright">Metin <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.tr">Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı</a> altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/tr">Kullanım Şartlarını</a> ve <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/tr">Gizlilik Politikasını</a> kabul etmiş olursunuz. Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a> tescilli markasıdır. </li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Gizlilik politikası</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipedi:Hakk%C4%B1nda">Vikipedi hakkında</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipedi:Genel_sorumluluk_reddi">Sorumluluk reddi</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Davranış Kuralları</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Geliştiriciler</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/tr.wikipedia.org">İstatistikler</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Çerez politikası</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//tr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Demokrasi&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobil görünüm</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-57488d5c7d-gjmm6","wgBackendResponseTime":187,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.515","walltime":"1.822","ppvisitednodes":{"value":10445,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":340351,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":14859,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":32,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":218511,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1413.637 1 -total"," 52.63% 743.952 1 Şablon:Kaynakça"," 20.72% 292.900 59 Şablon:Web_kaynağı"," 7.38% 104.304 27 Şablon:Kitap_kaynağı"," 6.85% 96.877 2 Şablon:Politics_series_sidebar"," 6.32% 89.311 2 Şablon:Daraltılabilir_listeli_kenar_kutusu"," 5.90% 83.365 1 Şablon:Demokrasi"," 5.66% 79.965 1 Şablon:Daraltılabilir_listeli_kenar_çubuğu"," 5.60% 79.149 25 Şablon:Bayrak"," 5.51% 77.839 16 Şablon:Akademik_dergi_kaynağı"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.671","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5169569,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.canary-687bc74f68-pp6b5","timestamp":"20241124182649","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Demokrasi","url":"https:\/\/tr.wikipedia.org\/wiki\/Demokrasi","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7174","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7174","author":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia projelerine katk\u0131da bulunanlar"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-04-20T00:28:45Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/7\/73\/Mandela_voting_in_1994.jpg","headline":"t\u00fcm bireylerin e\u015fit haklara sahip oldu\u011fu y\u00f6netim bi\u00e7imi"}</script> </body> </html>