CINXE.COM

Medijsko Carstvo – Wikipedija

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="hr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Medijsko Carstvo – Wikipedija</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hrwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy hr","wgMonthNames":["","siječanj","veljača","ožujak","travanj","svibanj","lipanj","srpanj","kolovoz","rujan","listopad","studeni","prosinac"],"wgRequestId":"4f3ef4c9-13d6-45b0-8a76-c22cad7b13a7","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Medijsko_Carstvo","wgTitle":"Medijsko Carstvo","wgCurRevisionId":6898745,"wgRevisionId":6898745,"wgArticleId":217735,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["CS1 greške: nedostaje periodika","CS1 održavanje: others","Izabrani članci","Medijsko Carstvo","Stari narodi i civilizacije","Carstva","Povijest Irana"],"wgPageViewLanguage":"hr","wgPageContentLanguage":"hr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Medijsko_Carstvo","wgRelevantArticleId":217735,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject": "wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":90000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q3853673","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.5"}; RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Web2Cit","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth" ,"ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hr&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hr&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hr&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Median_Empire.svg/1200px-Median_Empire.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="666"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Median_Empire.svg/800px-Median_Empire.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="444"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Median_Empire.svg/640px-Median_Empire.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="355"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Medijsko Carstvo – Wikipedija"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hr.m.wikipedia.org/wiki/Medijsko_Carstvo"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Uredi" href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedija (hr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Medijsko_Carstvo"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedija Atom izvor" href="/w/index.php?title=Posebno:Nedavne_promjene&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Medijsko_Carstvo rootpage-Medijsko_Carstvo skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Prijeđi na sadržaj</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Mrežno mjesto"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Glavni izbornik" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Glavni izbornik</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Glavni izbornik</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">premjesti</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">sakrij</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Orijentacija </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Glavna_stranica" title="Posjeti glavnu stranicu [z]" accesskey="z"><span>Glavna stranica</span></a></li><li id="n-contents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedija:Sadr%C5%BEaj"><span>Sadržaj</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Posebno:Slu%C4%8Dajna_stranica" title="Učitavanje slučajne stranice [x]" accesskey="x"><span>Slučajna stranica</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Posebno:Nedavne_promjene" title="Popis nedavnih promjena u wikiju [r]" accesskey="r"><span>Nedavne promjene</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedija:Kafi%C4%87" title="O projektu, što možete učiniti, gdje se što nalazi"><span>Kafić</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomo%C4%87:Sadr%C5%BEaj" title="Mjesto gdje se može dobiti pomoć"><span>Pomoć</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Glavna_stranica" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedija" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hr.svg" style="width: 7.5em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Slobodna enciklopedija" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hr.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Posebno:Tra%C5%BEi" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Pretraži Wikipediju [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Traži</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Pretraži projekt Wikipedija" aria-label="Pretraži projekt Wikipedija" autocapitalize="sentences" title="Pretraži Wikipediju [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Posebno:Traži"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Traži</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Osobni alati"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Izgled"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Izgled" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Izgled</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_hr.wikipedia.org&amp;uselang=hr" class=""><span>Donacije</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Posebno:Stvori_ra%C4%8Dun&amp;returnto=Medijsko+Carstvo" title="Predlažemo Vam da stvorite račun i prijavite se, iako to nije obavezno" class=""><span>Stvori račun</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Posebno:Prijava&amp;returnto=Medijsko+Carstvo" title="Predlažemo Vam da se prijavite, iako to nije obavezno [o]" accesskey="o" class=""><span>Prijavi se</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Više mogućnosti" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Osobni alati" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Osobni alati</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Suradnički izbornik" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_hr.wikipedia.org&amp;uselang=hr"><span>Donacije</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Posebno:Stvori_ra%C4%8Dun&amp;returnto=Medijsko+Carstvo" title="Predlažemo Vam da stvorite račun i prijavite se, iako to nije obavezno"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Stvori račun</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Posebno:Prijava&amp;returnto=Medijsko+Carstvo" title="Predlažemo Vam da se prijavite, iako to nije obavezno [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Prijavi se</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Stranice za neprijavljene suradnike <a href="/wiki/Pomo%C4%87:Uvod" aria-label="Vidi više o uređivanju"><span>saznajte više</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Posebno:Moji_doprinosi" title="Popis uređivanja učinjenih s ove IP adrese [y]" accesskey="y"><span>Doprinosi</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Posebno:Moj_razgovor" title="Rasprava o uređivanjima s ove IP adrese [n]" accesskey="n"><span>Razgovor</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Esakrij\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"hr\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Ctable class=\"plainlinks fmbox fmbox-system\" style=\"clear: both; margin: 0.2em 0; border: 1px solid #aaa; background: #f9f9f9; width: 100%; background: #f9f9f9; border:1px solid #E3B100;\"\u003E\n\u003Ctbody\u003E\u003Ctr\u003E\t\n\u003Ctd class=\"mbox-image\"\u003E\n \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Marko_Maruli%C4%87\" title=\"Marko Marulić\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Wikipedia_Puzzleball_Maruli%C4%87_500.png/40px-Wikipedia_Puzzleball_Maruli%C4%87_500.png\" decoding=\"async\" width=\"40\" height=\"40\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Wikipedia_Puzzleball_Maruli%C4%87_500.png/60px-Wikipedia_Puzzleball_Maruli%C4%87_500.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Wikipedia_Puzzleball_Maruli%C4%87_500.png/80px-Wikipedia_Puzzleball_Maruli%C4%87_500.png 2x\" data-file-width=\"640\" data-file-height=\"640\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\u003C/td\u003E\n\u003Ctd class=\"mbox-text\" style=\"\"\u003E \u003Cb\u003EGodina \u003Ca href=\"/wiki/Marko_Maruli%C4%87\" title=\"Marko Marulić\"\u003EMarka Marulića\u003C/a\u003E\u003C/b\u003E – 500 godina od smrti oca hrvatske književnosti. \u003C/td\u003E\n\u003C/tr\u003E\n\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\n\u003Ctable class=\"plainlinks fmbox fmbox-system\" style=\"clear: both; margin: 0.2em 0; border: 1px solid #aaa; background: #f9f9f9; width: 100%; background: #f9f9f9; border:1px solid #eaa;\"\u003E\n\u003Ctbody\u003E\u003Ctr\u003E\t\n\u003Ctd class=\"mbox-image\"\u003E\n \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Wikipedija:Kriteriji_zna%C4%8Dajnosti_po_temama\" title=\"Wikipedija:Kriteriji značajnosti po temama\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Help-content.svg/22px-Help-content.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"22\" height=\"22\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Help-content.svg/33px-Help-content.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Help-content.svg/44px-Help-content.svg.png 2x\" data-file-width=\"48\" data-file-height=\"48\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\u003C/td\u003E\n\u003Ctd class=\"mbox-text\" style=\"\"\u003E \u003Ca href=\"/wiki/Wikipedija:Kriteriji_zna%C4%8Dajnosti_po_temama\" title=\"Wikipedija:Kriteriji značajnosti po temama\"\u003ERaspravite \u003Cb\u003Erazradu po temama kriterija\u003C/b\u003E o značajnosti!\u003C/a\u003E \u003C/td\u003E\n\u003C/tr\u003E\n\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Mrežno mjesto"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Sadržaj" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Sadržaj</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">premjesti</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">sakrij</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Početak</div> </a> </li> <li id="toc-Povijesni_izvori" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Povijesni_izvori"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Povijesni izvori</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Povijesni_izvori-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Sadržaj cjeline Povijesni izvori</span> </button> <ul id="toc-Povijesni_izvori-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Mezopotamske_kronike" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mezopotamske_kronike"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Mezopotamske kronike</span> </div> </a> <ul id="toc-Mezopotamske_kronike-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Stari_zavjet" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Stari_zavjet"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Stari zavjet</span> </div> </a> <ul id="toc-Stari_zavjet-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Behistunski_natpisi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Behistunski_natpisi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Behistunski natpisi</span> </div> </a> <ul id="toc-Behistunski_natpisi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Grčki_povjesničari" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Grčki_povjesničari"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Grčki povjesničari</span> </div> </a> <ul id="toc-Grčki_povjesničari-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Podrijetlo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Podrijetlo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Podrijetlo</span> </div> </a> <ul id="toc-Podrijetlo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Medijski_vladari" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Medijski_vladari"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Medijski vladari</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Medijski_vladari-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Sadržaj cjeline Medijski vladari</span> </button> <ul id="toc-Medijski_vladari-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Obiteljsko_stablo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Obiteljsko_stablo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Obiteljsko stablo</span> </div> </a> <ul id="toc-Obiteljsko_stablo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Medijska_plemena" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Medijska_plemena"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Medijska plemena</span> </div> </a> <ul id="toc-Medijska_plemena-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Povijest" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Povijest"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Povijest</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Povijest-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Sadržaj cjeline Povijest</span> </button> <ul id="toc-Povijest-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Osnivanje_carstva" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Osnivanje_carstva"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Osnivanje carstva</span> </div> </a> <ul id="toc-Osnivanje_carstva-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sukobi_s_Asirijom" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sukobi_s_Asirijom"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Sukobi s Asirijom</span> </div> </a> <ul id="toc-Sukobi_s_Asirijom-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Skitsko_međurazdoblje" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Skitsko_međurazdoblje"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Skitsko međurazdoblje</span> </div> </a> <ul id="toc-Skitsko_međurazdoblje-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Medijsko-babilonski_pohod_na_Asiriju" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Medijsko-babilonski_pohod_na_Asiriju"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Medijsko-babilonski pohod na Asiriju</span> </div> </a> <ul id="toc-Medijsko-babilonski_pohod_na_Asiriju-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pohodi_protiv_Lidije" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Pohodi_protiv_Lidije"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.5</span> <span>Pohodi protiv Lidije</span> </div> </a> <ul id="toc-Pohodi_protiv_Lidije-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Razdoblje_mira_i_blagostanja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Razdoblje_mira_i_blagostanja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.6</span> <span>Razdoblje mira i blagostanja</span> </div> </a> <ul id="toc-Razdoblje_mira_i_blagostanja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Perzijski_ustanak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Perzijski_ustanak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.7</span> <span>Perzijski ustanak</span> </div> </a> <ul id="toc-Perzijski_ustanak-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pad_carstva" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Pad_carstva"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.8</span> <span>Pad carstva</span> </div> </a> <ul id="toc-Pad_carstva-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Politika_i_administracija" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Politika_i_administracija"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Politika i administracija</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Politika_i_administracija-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Sadržaj cjeline Politika i administracija</span> </button> <ul id="toc-Politika_i_administracija-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Vojska" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Vojska"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Vojska</span> </div> </a> <ul id="toc-Vojska-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Opseg_carstva" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Opseg_carstva"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Opseg carstva</span> </div> </a> <ul id="toc-Opseg_carstva-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ekonomija" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ekonomija"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Ekonomija</span> </div> </a> <ul id="toc-Ekonomija-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kultura" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kultura"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Kultura</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Kultura-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Sadržaj cjeline Kultura</span> </button> <ul id="toc-Kultura-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Društveni_život" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Društveni_život"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Društveni život</span> </div> </a> <ul id="toc-Društveni_život-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Religija" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Religija"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>Religija</span> </div> </a> <ul id="toc-Religija-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Jezik" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Jezik"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3</span> <span>Jezik</span> </div> </a> <ul id="toc-Jezik-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Umjetnost" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Umjetnost"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.4</span> <span>Umjetnost</span> </div> </a> <ul id="toc-Umjetnost-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Arhitektura_i_urbanizam" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Arhitektura_i_urbanizam"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.5</span> <span>Arhitektura i urbanizam</span> </div> </a> <ul id="toc-Arhitektura_i_urbanizam-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Kronologija" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kronologija"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Kronologija</span> </div> </a> <ul id="toc-Kronologija-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Poveznice" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Poveznice"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Poveznice</span> </div> </a> <ul id="toc-Poveznice-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Izvori" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Izvori"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Izvori</span> </div> </a> <ul id="toc-Izvori-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Literatura" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Literatura"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Literatura</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Literatura-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Sadržaj cjeline Literatura</span> </button> <ul id="toc-Literatura-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Antička_djela" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Antička_djela"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.1</span> <span>Antička djela</span> </div> </a> <ul id="toc-Antička_djela-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Moderna_djela" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Moderna_djela"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.2</span> <span>Moderna djela</span> </div> </a> <ul id="toc-Moderna_djela-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Vanjske_poveznice" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Vanjske_poveznice"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Vanjske poveznice</span> </div> </a> <ul id="toc-Vanjske_poveznice-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Sadržaj" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Prikaz sadržaja stranice" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Prikaz sadržaja stranice</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Medijsko Carstvo</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Idi na druge jezične varijante članka. Dostupan je na 42 jezika" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-42" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">42 jezika</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7_(%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A%D8%A9)" title="ميديا (منطقة تاريخية) – arapski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="ميديا (منطقة تاريخية)" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arapski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Midiya_(b%C3%B6lg%C9%99)" title="Midiya (bölgə) – azerbajdžanski" lang="az" hreflang="az" data-title="Midiya (bölgə)" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbajdžanski" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF" title="ماد – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="ماد" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Мидия – baškirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Мидия" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baškirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%B4%D1%8B%D1%8F" title="Мідыя – bjeloruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Мідыя" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="bjeloruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%B4%D1%8B%D1%8F" title="Мідыя – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Мідыя" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D0%B4%D0%B8%D1%8F_(%D0%B4%D1%8A%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B0)" title="Мидия (държава) – bugarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Мидия (държава)" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bugarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A6%BF%E0%A6%A1%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE_(%E0%A6%85%E0%A6%9E%E0%A7%8D%E0%A6%9A%E0%A6%B2)" title="মিডিয়া (অঞ্চল) – bangla" lang="bn" hreflang="bn" data-title="মিডিয়া (অঞ্চল)" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bangla" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Imperi_Mede" title="Imperi Mede – katalonski" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Imperi Mede" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="katalonski" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/M%C3%A9die" title="Médie – češki" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Médie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="češki" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Medien" title="Medien – danski" lang="da" hreflang="da" data-title="Medien" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danski" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Medien_(Land)" title="Medien (Land) – njemački" lang="de" hreflang="de" data-title="Medien (Land)" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="njemački" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B7%CE%B4%CE%AF%CE%B1" title="Μηδία – grčki" lang="el" hreflang="el" data-title="Μηδία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grčki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Media_(region)" title="Media (region) – engleski" lang="en" hreflang="en" data-title="Media (region)" data-language-autonym="English" data-language-local-name="engleski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Medio_(regiono)" title="Medio (regiono) – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Medio (regiono)" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Meedia_riik" title="Meedia riik – estonski" lang="et" hreflang="et" data-title="Meedia riik" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estonski" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%AF" title="سرزمین ماد – perzijski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="سرزمین ماد" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perzijski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Meedia" title="Meedia – finski" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Meedia" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finski" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/M%C3%A9die" title="Médie – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Médie" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Media_(Oriente_Medio)" title="Media (Oriente Medio) – galicijski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Media (Oriente Medio)" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicijski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="izabrani članak"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/M%C3%A9d_Birodalom" title="Méd Birodalom – mađarski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Méd Birodalom" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="mađarski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Մարաստան – armenski" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Մարաստան" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armenski" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Media_(kawasan)" title="Media (kawasan) – indonezijski" lang="id" hreflang="id" data-title="Media (kawasan)" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezijski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Media_(regione_storica)" title="Media (regione storica) – talijanski" lang="it" hreflang="it" data-title="Media (regione storica)" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="talijanski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Мидия – kazaški" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Мидия" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazaški" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%A9%94%EB%94%94%EC%95%84_(%EC%A7%80%EC%97%AD)" title="메디아 (지역) – korejski" lang="ko" hreflang="ko" data-title="메디아 (지역)" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="korejski" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Meda" title="Meda – kurdski" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Meda" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdski" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Medijos_imperija" title="Medijos imperija – litavski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Medijos imperija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litavski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Media_(faritra)" title="Media (faritra) – malgaški" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Media (faritra)" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaški" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Media_(region)" title="Media (region) – norveški bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Media (region)" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norveški bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Emp%C3%A8ri_M%C3%A8de" title="Empèri Mède – okcitanski" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Empèri Mède" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="okcitanski" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Media_(kraina)" title="Media (kraina) – poljski" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Media (kraina)" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="poljski" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Imp%C3%A9rio_Medo" title="Império Medo – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Império Medo" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Мидия – ruski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Мидия" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ruski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Medijska_Monarhija" title="Medijska Monarhija – srpsko-hrvatski" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Medijska Monarhija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="srpsko-hrvatski" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Медија – srpski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Медија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="srpski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/M%C3%A9dia_(%C3%A9tnisitas)" title="Média (étnisitas) – sundanski" lang="su" hreflang="su" data-title="Média (étnisitas)" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundanski" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Medien" title="Medien – švedski" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Medien" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="švedski" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Medya_(b%C3%B6lge)" title="Medya (bölge) – turski" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Medya (bölge)" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turski" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Мидия – tatarski" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Мидия" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%B4%D1%96%D1%8F_(%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B0)" title="Мідія (держава) – ukrajinski" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Мідія (держава)" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrajinski" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Midiya" title="Midiya – uzbečki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Midiya" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbečki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q3853673#sitelinks-wikipedia" title="Poveznice na druge jezike" class="wbc-editpage">Uredi poveznice</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Imenski prostori"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Medijsko_Carstvo" title="Pogledaj sadržaj [c]" accesskey="c"><span>Stranica</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Razgovor:Medijsko_Carstvo" rel="discussion" title="Razgovorna stranica [t]" accesskey="t"><span>Razgovor</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Promijeni jezičnu varijantu" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">hrvatski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Pogledi"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Medijsko_Carstvo"><span>Čitaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit" title="Uredite ovu stranicu [v]" accesskey="v"><span>Uredi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit" title="Uredite izvorni kôd ove stranice [e]" accesskey="e"><span>Uredi kôd</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=history" title="Ranije izmjene na ovoj stranici [h]" accesskey="h"><span>Vidi povijest</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Pomagala"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Pomagala" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Pomagala</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Pomagala</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">premjesti</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">sakrij</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Više mogućnosti" > <div class="vector-menu-heading"> Radnje </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Medijsko_Carstvo"><span>Čitaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit" title="Uredite ovu stranicu [v]" accesskey="v"><span>Uredi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit" title="Uredite izvorni kôd ove stranice [e]" accesskey="e"><span>Uredi kôd</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=history"><span>Vidi povijest</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Razno </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Posebno:%C5%A0to_vodi_ovamo/Medijsko_Carstvo" title="Popis svih stranica koje sadrže poveznice na ovu stranicu [j]" accesskey="j"><span>Što vodi ovamo</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Posebno:Povezane_promjene/Medijsko_Carstvo" rel="nofollow" title="Nedavne promjene na stranicama koje su povezane s navedenom stranicom [k]" accesskey="k"><span>Povezane promjene</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedija:Upload" title="Postavi datoteke [u]" accesskey="u"><span>Postavi datoteku</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Posebno:Posebne_stranice" title="Popis svih posebnih stranica [q]" accesskey="q"><span>Posebne stranice</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;oldid=6898745" title="Trajna poveznica na ovu verziju stranice"><span>Trajna poveznica</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=info" title="Više informacija o ovoj stranici"><span>Podatci o stranici</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Posebno:Citiraj&amp;page=Medijsko_Carstvo&amp;id=6898745&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informacije o tome kako citirati ovu stranicu"><span>Citiraj ovu stranicu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Posebno:Skra%C4%87iva%C4%8D_adresa&amp;url=https%3A%2F%2Fhr.wikipedia.org%2Fwiki%2FMedijsko_Carstvo"><span>Skraćeni URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Posebno:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fhr.wikipedia.org%2Fwiki%2FMedijsko_Carstvo"><span>Preuzmi QR kôd</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Ispis/izvoz </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Posebno:Zbirka&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Medijsko+Carstvo"><span>Stvori knjigu</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Posebno:DownloadAsPdf&amp;page=Medijsko_Carstvo&amp;action=show-download-screen"><span>Preuzmi kao PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;printable=yes" title="Inačica za ispis ove stranice [p]" accesskey="p"><span>Inačica za ispis</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Wikimedijini projekti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Medes" hreflang="en"><span>Zajednički poslužitelj</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q3853673" title="Poveznica na stavku na projektu Wikipodatci [g]" accesskey="g"><span>Stavka na Wikipodatcima</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Pomagala"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Izgled"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Izgled</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">premjesti</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">sakrij</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-izdvojeni" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedija:Izabrani_%C4%8Dlanci" title="Ovo je izdvojeni članak&#160;– studeni 2010. Kliknite ovdje za više informacija."><img alt="Ovo je izdvojeni članak&#160;– studeni 2010. Kliknite ovdje za više informacija." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/20px-Cscr-featured.svg.png" decoding="async" width="20" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/30px-Cscr-featured.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/40px-Cscr-featured.svg.png 2x" data-file-width="466" data-file-height="443" /></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Izvor: Wikipedija</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="hr" dir="ltr"><p class="mw-empty-elt"> </p> <table style="float:right; clear:right; padding-top:0.75em; background:none; margin:0 0em 1em .25em; width:290px; text-align:center; line-height:1.4em;"> <tbody><tr> <td> <table class="infobox geography" style="width:290px; text-align:left;"> <tbody><tr> <td colspan="2" class="mergedtoprow" align="center" style="line-height:1.2em;"><b style="font-size:135%;">Medijsko Carstvo</b> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="vertical-align:middle; text-align:center; border-top: solid 1px #aaa; padding: 0.2em 0em 0.2em 0em; background:#EFEFEF"> <table width="100%" style="text-align:center; margin:0 auto; background:none;"> <tbody><tr> <td width="50px" style="border:0; vertical-align:middle; font-size:30%; line-height: 105%;"><a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo"><span style="font-size:300%;">←</span></a> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:Map_of_Assyria.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Map_of_Assyria.png/30px-Map_of_Assyria.png" decoding="async" width="30" height="21" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Map_of_Assyria.png/45px-Map_of_Assyria.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Map_of_Assyria.png/60px-Map_of_Assyria.png 2x" data-file-width="1983" data-file-height="1363" /></a></span><br /> </td> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; font-size:115%; border:0"><b><a href="/wiki/728._pr._Kr." title="728. pr. Kr.">728. pr. Kr.</a> – <a href="/wiki/550._pr._Kr." title="550. pr. Kr.">550. pr. Kr.</a></b> </td> <td width="50px" style="border:0; vertical-align: middle; text-align:right; line-height: 105%; font-size:30%;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:Standard_of_Cyrus_the_Great.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Standard_of_Cyrus_the_Great.svg/30px-Standard_of_Cyrus_the_Great.svg.png" decoding="async" width="30" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Standard_of_Cyrus_the_Great.svg/45px-Standard_of_Cyrus_the_Great.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Standard_of_Cyrus_the_Great.svg/60px-Standard_of_Cyrus_the_Great.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="500" /></a></span> <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo"><span style="font-size:300%;">→</span></a><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align:center; font-size:95%; padding:0.6em 0em 0.6em 0em;"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:Median_Empire.svg" class="mw-file-description" title="Lokacija Medijskog Carstva"><img alt="Lokacija Medijskog Carstva" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Median_Empire.svg/250px-Median_Empire.svg.png" decoding="async" width="250" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Median_Empire.svg/375px-Median_Empire.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Median_Empire.svg/500px-Median_Empire.svg.png 2x" data-file-width="1249" data-file-height="693" /></a><figcaption>Lokacija Medijskog Carstva</figcaption></figure><small>Medijsko Carstvo oko <a href="/wiki/600._pr._Kr." title="600. pr. Kr.">600. pr. Kr.</a> u vrijeme vladavine <a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksara</a></small> </td></tr> <tr> <td width="50%"><b><a href="/wiki/Glavni_grad" title="Glavni grad">Glavni grad</a></b> </td> <td width="50%"><b><a href="/wiki/Ekbatana" title="Ekbatana">Ekbatana</a></b><sup id="cite_ref-Livius_-_Medija_1_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Livius_-_Medija_1-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </td></tr> <tr> <td><b>Jezik/ci</b> </td> <td><b><a href="/wiki/Medijski_jezik" title="Medijski jezik">medijski</a></b>,<br /><a href="/wiki/Perzijski_jezik" title="Perzijski jezik">perzijski</a>, <a href="/wiki/Iranski_jezici" title="Iranski jezici">iranski jezici</a> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/Religija" title="Religija">Religija</a></b> </td> <td><a href="/wiki/Zoroastrizam" title="Zoroastrizam">zoroastrizam</a> </td></tr> <tr class="mergedtoprow"> <td><b><a href="/wiki/Vlada" title="Vlada">Vlada</a></b> </td> <td> </td></tr> <tr class="mergedrow"> <td colspan="2"><b><a href="/wiki/Kralj" title="Kralj">Kralj</a></b> </td></tr> <tr class="mergedrow"> <td>&#160;- <a href="/wiki/728._pr._Kr." title="728. pr. Kr.">728.</a> - <a href="/wiki/675._pr._Kr." title="675. pr. Kr.">675. pr. Kr.</a> </td> <td><a href="/wiki/Dejok" title="Dejok">Dejok</a> (prvi) </td></tr> <tr class="mergedbottomrow"> <td>&#160;- <a href="/wiki/585._pr._Kr." title="585. pr. Kr.">585.</a> - <a href="/wiki/550._pr._Kr." title="550. pr. Kr.">550. pr. Kr.</a> </td> <td><a href="/wiki/Astijag" title="Astijag">Astijag</a> (zadnji) </td></tr> <tr class="mergedtoprow"> <td><b>Povijest</b> </td> <td><a href="/wiki/Stari_vijek" title="Stari vijek">Stari vijek</a> </td></tr> <tr class="mergedrow"> <td>&#160;-&#160;<a href="/wiki/Dejok" title="Dejok">Dejok</a> osniva Medijsko Carstvo </td> <td><a href="/wiki/728._pr._Kr." title="728. pr. Kr.">728. pr. Kr.</a> </td></tr> <tr class="mergedrow"> <td>&#160;-&#160;<a href="/wiki/Skiti" title="Skiti">Skitski</a> vladar <a href="/wiki/Madije" title="Madije">Madije</a> podčinjava Medijsko Carstvo na period od 28 godina </td> <td><a href="/wiki/653._pr._Kr." title="653. pr. Kr.">653. pr. Kr.</a> </td></tr> <tr class="mergedrow"> <td>&#160;-&#160;<a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksar</a> osvaja <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Novoasirsko Carstvo</a> </td> <td><a href="/wiki/612._pr._Kr." title="612. pr. Kr.">612. pr. Kr.</a>. </td></tr> <tr class="mergedrow"> <td>&#160;-&#160;<a href="/wiki/Perzijski_ustanak" title="Perzijski ustanak">Perzijski ustanak</a> </td> <td><a href="/wiki/552._pr._Kr." title="552. pr. Kr.">552.</a> - <a href="/wiki/550._pr._Kr." title="550. pr. Kr.">550. pr. Kr.</a> </td></tr> <tr class="mergedbottomrow"> <td>&#160;-&#160;<a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kir Veliki</a> svrgava <a href="/wiki/Astijag" title="Astijag">Astijaga</a> s prijestolja </td> <td><a href="/wiki/550._pr._Kr." title="550. pr. Kr.">550. pr. Kr.</a> </td></tr> <tr> <td colspan="2"><b><a href="/wiki/Dodatak:Popis_dr%C5%BEava_po_povr%C5%A1ini" title="Dodatak:Popis država po površini">Površina</a></b> </td></tr> <tr class="mergedbottomrow"> <td>&#160;-&#160;<a href="/wiki/600._pr._Kr." title="600. pr. Kr.">600. pr. Kr.</a> </td> <td>2800000&#160;km<sup>2</sup> </td></tr> </tbody></table> </td></tr></tbody></table> <p><b>Medijsko Carstvo</b> (<a href="/wiki/Perzijski_jezik" title="Perzijski jezik">perz.</a> <i>Māda</i>,<sup id="cite_ref-Livius_-_Medija_2_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Livius_-_Medija_2-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/Gr%C4%8Dki_jezik" title="Grčki jezik">grč.</a> <i>Mēdía</i>, <a href="/wiki/Akadski_jezik" title="Akadski jezik">akad.</a> <i>Mādāya</i><sup id="cite_ref-Iranica_-_Medija_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Iranica_-_Medija-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>) bilo je prvo <a href="/wiki/Iran" title="Iran">iransko</a> carstvo<sup id="cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Iranologie.com_-_Medija-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Iranchamber_-_Medija_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Iranchamber_-_Medija-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> koje je od kraja <a href="/wiki/8._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="8. stoljeće pr. Kr.">8.</a> do sredine <a href="/wiki/6._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="6. stoljeće pr. Kr.">6. stoljeća pr. Kr.</a><sup id="cite_ref-AncientNearEast_-_Medija_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-AncientNearEast_-_Medija-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> obuhvaćalo prostore <a href="/wiki/Veliki_Iran" title="Veliki Iran">Velikog Irana</a>, sjeverne <a href="/wiki/Mezopotamija" title="Mezopotamija">Mezopotamije</a> i istočne <a href="/wiki/Mala_Azija" title="Mala Azija">Male Azije</a>. Prije osnutka Medijskog Carstva <a href="/wiki/Iranski_narodi" title="Iranski narodi">iranski narodi</a> živjeli su u manjim plemenskim zajednicama i nije postojala hijerarhija vladavine, no ratovi s <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Asircima</a> doveli su do njihovog ujedinjenja odnosno stvaranja moćne <a href="/wiki/Monarhija" title="Monarhija">monarhije</a> koja je postala temeljem za sve kasnije iranske dinastije. </p><p>Osnivačem Medijskog Carstva smatra se <a href="/wiki/Dejok" title="Dejok">Dejok</a>,<sup id="cite_ref-Britannica_-_Medija_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-Britannica_-_Medija-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> plemenski vođa kojeg su medijski plemići izabrali za arbitra u rješavanju sporova, a potom i medijskim kraljem.<sup id="cite_ref-Herodot,_I._96._8-0" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._96.-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Prilikom stvaranja medijske države ona je obuhvaćala samo manje teritorije jugozapadno od <a href="/wiki/Kaspijsko_jezero" title="Kaspijsko jezero">Kaspijskog jezera</a>, no u doba najvećeg medijskog vladara <a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksara</a> proširena je na većinu <a href="/wiki/Azija" title="Azija">azijskog</a> dijela <a href="/wiki/Bliski_istok" title="Bliski istok">Bliskog istoka</a>. Ta područja prostirala su se na 2.8 milijuna km², što je Mediju činilo dotad <a href="/wiki/Najve%C4%87a_carstva_svijeta#Starovjekovna_carstva" title="Najveća carstva svijeta">najvećim carstvom</a> u povijesti. Granice carstva bile su rijeke <a href="/wiki/Kizil_(rijeka)" title="Kizil (rijeka)">Kizil</a> u <a href="/wiki/Anatolija" title="Anatolija">Anatoliji</a> i <a href="/wiki/Tigris" title="Tigris">Tigris</a> u <a href="/wiki/Mezopotamija" title="Mezopotamija">Mezopotamiji</a> na zapadu, <a href="/wiki/Kavkaz" title="Kavkaz">Kavkaz</a> i <a href="/wiki/Sogdijana" title="Sogdijana">Sogdijana</a> na sjeveru, te <a href="/wiki/Indija" title="Indija">Indija</a> na istoku. </p><p>Značaj medijske države u <a href="/wiki/Stari_vijek" title="Stari vijek">starovjekovnoj</a> povijesti je višestruk. <a href="/wiki/Iranski_narodi" title="Iranski narodi">Iranski narodi</a> po prvi puta u povijesti se ujedinjuju i time stvaraju političku protutežu <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">Babiloniji</a> i <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Asiriji</a>, glavnim silama na zapadu. Medijci u savezu s Babiloncima pokoravaju <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Novoasirsko Carstvo</a>, dotad najjaču vojno-političku silu u regiji. Također, sukob Medijaca s <a href="/wiki/Lidija" title="Lidija">Lidijom</a> u <a href="/wiki/Mala_Azija" title="Mala Azija">Maloj Aziji</a> predstavlja prvi kontakt drevnog <a href="/wiki/Iran" title="Iran">Irana</a> s <a href="/wiki/Stara_Gr%C4%8Dka" title="Stara Grčka">grčkim svijetom</a>. Vjerojatno najveći značaj predstavlja sam pad Medijskog Carstva <a href="/wiki/550._pr._Kr." title="550. pr. Kr.">550. pr. Kr.</a>, budući kako je na njegovim temeljima <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">perzijski</a> vladar <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kir Veliki</a> stvorio <a href="/wiki/Ahemenidsko_Perzijsko_Carstvo" class="mw-redirect" title="Ahemenidsko Perzijsko Carstvo">Ahemenidsko Perzijsko Carstvo</a>, najveću i najmoćniju iransku državu u povijesti <a href="/wiki/Stari_vijek" title="Stari vijek">starog vijeka</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Povijesni_izvori">Povijesni izvori</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Uredi odlomak: Povijesni izvori" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=1" title="Uredi kôd odjeljka Povijesni izvori"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Danas gotovo i ne postoje povijesni dokumenti pisani <a href="/wiki/Medijski_jezik" title="Medijski jezik">medijskim jezikom</a>, a nije poznato ni kakvim su <a href="/wiki/Pismo" title="Pismo">pismom</a> pisani. Iz doba Medijskog Carstva pronađena je samo jedna <a href="/wiki/Bronca" title="Bronca">brončana</a> plaketa koja datira ranije od <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">ahemenidskog razdoblja</a>, a radi se o zapisu na <a href="/wiki/Klinasto_pismo" class="mw-redirect" title="Klinasto pismo">klinastom pismu</a> pisanom na <a href="/wiki/Akadski_jezik" title="Akadski jezik">akadskom jeziku</a> koji datira iz <a href="/wiki/8._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="8. stoljeće pr. Kr.">8. stoljeća pr. Kr.</a>, ali ne spominje medijske nazive.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Neka moderna istraživanja pokazuju kako je tzv. <a href="/w/index.php?title=Linearno_elamsko_pismo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Linearno elamsko pismo (stranica ne postoji)">linearno elamsko pismo</a> (koje još nije dešifrirano) možda pisano na <a href="/wiki/Medijski_jezik" title="Medijski jezik">medijskom jeziku</a>, pretpostavljajući kako je <a href="/w/index.php?title=Kutik-In%C5%A1u%C5%A1inak&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kutik-Inšušinak (stranica ne postoji)">Kutik-Inšušinak</a> originalno iransko ime medijskog vladara <a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksara</a>, a ne mnogo ranijeg <a href="/wiki/Elam" title="Elam">elamskog</a> kralja.<sup id="cite_ref-Gunnar_Heinsohn_2006_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-Gunnar_Heinsohn_2006-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Problem nedostataka autohtnonih medijskih dokumenata kompenziraju povijesni dokumenti drugih drevnih naroda, kao što su <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">asirske</a> i <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">babilonske</a> kronike, <a href="/wiki/Biblija" title="Biblija">biblijske</a> knjige o <a href="/wiki/Nahum_(knjiga)" title="Nahum (knjiga)">knjige o Nahumu</a> i <a href="/wiki/Daniel_(knjiga)" title="Daniel (knjiga)">Danielu</a> iz <a href="/wiki/Stari_zavjet" title="Stari zavjet">Starog zavjeta</a>, <a href="/wiki/Behistunski_natpisi" title="Behistunski natpisi">Behistunski natpisi</a> iz doba <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">Perzijskog Carstva</a>, te djela <a href="/wiki/Stara_Gr%C4%8Dka" title="Stara Grčka">grčkih</a> povjesničara <a href="/wiki/Herodot" title="Herodot">Herodota</a> i <a href="/wiki/Ktezije" title="Ktezije">Ktezija</a>, odnsono <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">babilonskog</a> povjesničara <a href="/wiki/Beros" title="Beros">Berosa</a>. Budući kako svi navedeni strani izvori potječu iz zemalja zapadno od Medije, o povijesti istočnih medijskih pokrajina kao što su <a href="/wiki/Baktrija" title="Baktrija">Baktrija</a>, <a href="/wiki/Arija_(satrapija)" title="Arija (satrapija)">Arija</a>, <a href="/wiki/Sagartija" title="Sagartija">Sagartija</a>, <a href="/wiki/Drangijana" title="Drangijana">Drangijana</a> ili <a href="/wiki/Arahozija" title="Arahozija">Arahozija</a> zna se gotovo ništa. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mezopotamske_kronike">Mezopotamske kronike</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Uredi odlomak: Mezopotamske kronike" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=2" title="Uredi kôd odjeljka Mezopotamske kronike"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Datoteka:Nabonidus_chronicle.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Nabonidus_chronicle.jpg/250px-Nabonidus_chronicle.jpg" decoding="async" width="250" height="241" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Nabonidus_chronicle.jpg/375px-Nabonidus_chronicle.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Nabonidus_chronicle.jpg/500px-Nabonidus_chronicle.jpg 2x" data-file-width="1216" data-file-height="1170" /></a><figcaption><a href="/wiki/Nabonid" title="Nabonid">Nabonidove</a> kronike</figcaption></figure> <p>Većina vladara <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Novoasirskog</a> i <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">Novobabilonskog Carstva</a> bilježila je dokumente pisane na <a href="/wiki/Klinasto_pismo" class="mw-redirect" title="Klinasto pismo">klinastom pismu</a> u kojima se spominju razna politička, vjerska i društevna zbivanja.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>12<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Budući kako su obje države bile u posrednoj interakciji s Medijskim Carstvom, navedeni povijesni zapisi koji datiraju iz prve polovice <a href="/wiki/1._tisu%C4%87lje%C4%87e_pr._Kr." title="1. tisućljeće pr. Kr.">1. tisućljeća pr. Kr.</a> predstavljaju značajan izvor informacija o <a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">Medijcima</a>. Medijski politički odnosi s dvjema <a href="/wiki/Mezopotamija" title="Mezopotamija">mezopotamskih</a> država se razlikuju; <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Asirci</a> su bili njihovi veliki neprijatelji, dok su im <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">Babilonci</a> bili saveznici. Najstariji dokumenti koji spominju Medijce datiraju iz doba vladavine <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">asirskog</a> kralja <a href="/wiki/Sargon_II." title="Sargon II.">Sargona II.</a> iz <a href="/wiki/8._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="8. stoljeće pr. Kr.">8. stoljeća pr. Kr.</a>, gdje se osnivač Medijskog Carstva <a href="/wiki/Dejok" title="Dejok">Dejok</a> spominje nekoliko puta kao <i>Daiukku</i>. Prema istima, on je bio pokrajinski vladar (<i>šaknu</i>) teritorija zvanog Maneja uz granicu s <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Asirijom</a>. Ostali mezopotamski povijesni dokumenti uključuju kronike <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">babilonskih</a> vladara <a href="/wiki/Nabopolasar" title="Nabopolasar">Nabopolasara</a><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>13<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>15<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> i <a href="/wiki/Nabukodonosor_II." title="Nabukodonosor II.">Nabukodonosora II.</a>,<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>16<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> te kronike iz doba <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">babilonskog</a> vladara <a href="/wiki/Nabonid" title="Nabonid">Nabonida</a> koje spominju <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kirovo</a> svrgnuće posljednjeg medijskog vladara <a href="/wiki/Astijag" title="Astijag">Astijaga</a>, odnosno pad Medijskog Carstva. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Stari_zavjet">Stari zavjet</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Uredi odlomak: Stari zavjet" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=3" title="Uredi kôd odjeljka Stari zavjet"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Datoteka:Bible.malmesbury.arp.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Bible.malmesbury.arp.jpg/250px-Bible.malmesbury.arp.jpg" decoding="async" width="250" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Bible.malmesbury.arp.jpg/375px-Bible.malmesbury.arp.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Bible.malmesbury.arp.jpg/500px-Bible.malmesbury.arp.jpg 2x" data-file-width="1993" data-file-height="1300" /></a><figcaption><a href="/wiki/Stari_zavjet" title="Stari zavjet">Stari zavjet</a></figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Biblija" title="Biblija">Biblijske</a> priče iz <a href="/wiki/Stari_zavjet" title="Stari zavjet">Starog zavjeta</a> koje spominju Medijce uključuju <a href="/wiki/Nahum_(knjiga)" title="Nahum (knjiga)">knjige o Nahumu</a> i <a href="/wiki/Daniel_(knjiga)" title="Daniel (knjiga)">Danielu</a>. Knjiga o Hahumu detaljno opisuje pad <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">asirskog</a> grada <a href="/wiki/Niniva" title="Niniva">Ninive</a><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>17<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> kojeg je osvojio medijski vladar <a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksar</a> u savezu s <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">babilonskim</a> vladarom <a href="/wiki/Nabopolasar" title="Nabopolasar">Nabopolasarom</a>. U knjizi o proroku <a href="/wiki/Daniel_(prorok)" title="Daniel (prorok)">Danielu</a> spominje se pregled viđenja o četiri zvijeri<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>18<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> koje predstavljaju <a href="/wiki/Stari_vijek" title="Stari vijek">drevne</a> monarhije <a href="/wiki/Stari_Istok" title="Stari Istok">Starog Istoka</a> koje su vladale gradom <a href="/wiki/Babilon" title="Babilon">Babilonom</a><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>19<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>: </p> <ol><li><a href="/wiki/Lav" title="Lav">Lav</a> s krilima <a href="/wiki/Orao" class="mw-redirect" title="Orao">orla</a> - predstavlja <a href="/wiki/Babilonija#Novobabilonsko_carstvo_(626.-539._pr._Kr.)" title="Babilonija">Novobabilonsko Carstvo</a></li> <li><a href="/wiki/Medvjed" class="mw-redirect" title="Medvjed">Medvjed</a> - Medijsko Carstvo</li> <li>Četveroglavni <a href="/wiki/Leopard" title="Leopard">leopard</a> s krilima - <a href="/wiki/Ahemenidsko_Perzijsko_Carstvo" class="mw-redirect" title="Ahemenidsko Perzijsko Carstvo">Ahemenidsko Perzijsko Carstvo</a></li> <li>Zvijer s deset rogova i željeznim zubima - <a href="/wiki/Makedonija_(kraljevina)" class="mw-redirect" title="Makedonija (kraljevina)">Makedonsko Carstvo</a></li></ol> <p>Interpretacija koji opisuje <a href="/wiki/Babilonija#Novobabilonsko_carstvo_(626.-539._pr._Kr.)" title="Babilonija">Novobabilonsko Carstvo</a> je ispravna budući kako su takvi prikazi (tzv. <i>lamassus</i>) karakteristični za <a href="/wiki/Umjetnost_drevne_Mezopotamije" title="Umjetnost drevne Mezopotamije">babilonsku umjetnost</a>. Također, <a href="/wiki/Leopard" title="Leopard">leopardi</a> su česti motivi u <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo#Zlatarstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">perzijskom zlatarstvu</a>, dok se <a href="/wiki/Aleksandar_Makedonski" class="mw-redirect" title="Aleksandar Makedonski">Aleksandar Makedonski</a> često opisuje s <a href="/wiki/Doma%C4%87a_ovca" title="Domaća ovca">ovnovim</a> <a href="/wiki/Rog" title="Rog">rogovima</a> njegovog <a href="/wiki/Mitologija" title="Mitologija">mitološkog</a> oca <a href="/wiki/Amon" title="Amon">Amona</a>. Ono što pak predstavlja problem starozavjetne interpretacije jest upravo Medijsko Carstvo, koje prema svim ostalim povijesnim izvorima nikada nije osvojilo <a href="/wiki/Babilon" title="Babilon">Babilon</a>. Autor knjige o Danielu vladara koji je pokorio Babilon spominje kao <i>Darija Medijskog</i>, no radi se o osobnom imenu isključivo <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">perzijskih</a> vladara (<a href="/wiki/Darije_I._Veliki" title="Darije I. Veliki">Darije I. Veliki</a>, <a href="/wiki/Darije_II." title="Darije II.">Darije II.</a>, <a href="/wiki/Darije_III." title="Darije III.">Darije III.</a>). Budući kako je navedena biblijska knjiga pisana oko <a href="/w/index.php?title=165._pr._Kr.&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="165. pr. Kr. (stranica ne postoji)">165. pr. Kr.</a>, pretpostavlja se kako su na njenog autora utjecali <a href="/wiki/Stara_Gr%C4%8Dka" title="Stara Grčka">grčki</a> povjesničari poput <a href="/wiki/Herodot" title="Herodot">Herodota</a> (koji je inače poistovjećivao <a href="/wiki/Asirija" title="Asirija">Asirce</a> i <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">Babilonce</a>), zbog čega je najvjerojatnije kako je medijski značaj preuveličan. Drugo objašnjenje jest kako se medijska interpretacija odnosi na medijskog uzurpatora <a href="/wiki/Gaumata" class="mw-redirect" title="Gaumata">Gaumatu</a> koji se <a href="/wiki/522._pr._Kr." title="522. pr. Kr.">522. pr. Kr.</a> proglasio <a href="/wiki/Veliki_kralj" title="Veliki kralj">velikim kraljem</a> na uštrb <a href="/wiki/Kambiz_II." title="Kambiz II.">Kambiza II.</a> i nekoliko mjeseci vladao <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">Perzijskim Carstvom</a> dok ga nije svrgnuo <a href="/wiki/Darije_I._Veliki" title="Darije I. Veliki">Darije I. Veliki</a>. Ovo priča je detaljnije objašnjena na <a href="/wiki/Behistunski_zapisi" class="mw-redirect" title="Behistunski zapisi">Behistunskim zapisima</a> i u <a href="/wiki/Herodot" title="Herodot">Herodotovim</a> djelima, a odnosi se na razdoblje nakon pada Medijskog Carstva odnosno na ahemenidsko razdoblje kada je Medija bila dijelom <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">Perzijskog Carstva</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Behistunski_natpisi">Behistunski natpisi</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Uredi odlomak: Behistunski natpisi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=4" title="Uredi kôd odjeljka Behistunski natpisi"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Datoteka:Darius_I_the_Great%27s_inscription_crop.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Darius_I_the_Great%27s_inscription_crop.jpg/250px-Darius_I_the_Great%27s_inscription_crop.jpg" decoding="async" width="250" height="135" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Darius_I_the_Great%27s_inscription_crop.jpg/375px-Darius_I_the_Great%27s_inscription_crop.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5e/Darius_I_the_Great%27s_inscription_crop.jpg 2x" data-file-width="464" data-file-height="250" /></a><figcaption><a href="/wiki/Behistunski_natpisi" title="Behistunski natpisi">Behistunski natpisi</a> iz vremena <a href="/wiki/Darije_Veliki" class="mw-redirect" title="Darije Veliki">Darija Velikog</a>, vladara <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">Perzijskog Carstva</a></figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Behistunski_natpisi" title="Behistunski natpisi">Behistunski natpisi</a> su višejezični dokumenti koji uključuju tekstove pisane na <a href="/wiki/Klinasto_pismo" class="mw-redirect" title="Klinasto pismo">klinastom pismu</a> na tri jezika; <a href="/wiki/Perzijski_jezik" title="Perzijski jezik">perzijskom</a>, <a href="/wiki/Elamski_jezik" title="Elamski jezik">elamskom</a> i <a href="/wiki/Akadski_jezik" title="Akadski jezik">babilonskom</a>.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>20<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Datiraju iz kraja <a href="/wiki/6._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="6. stoljeće pr. Kr.">6. stoljeću pr. Kr.</a>, a dao ih je urezati <a href="/wiki/Darije_I._Veliki" title="Darije I. Veliki">Darije I. Veliki</a>, vladar <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">Perzijskog Carstva</a>. Ovi povijesni dokumenti govore uglavnom o povijesti <a href="/wiki/Ahemenidi" title="Ahemenidi">ahemenidske dinstije</a> koja je od <a href="/wiki/550._pr._Kr." title="550. pr. Kr.">550. pr. Kr.</a> ovladala Medijom, odnosno na razdoblje <a href="/wiki/Darije_Veliki" class="mw-redirect" title="Darije Veliki">Darijeve</a> vladavine (<a href="/wiki/552._pr._Kr." title="552. pr. Kr.">552.</a> – <a href="/wiki/486._pr._Kr." title="486. pr. Kr.">486. pr. Kr.</a>). Ipak, u zapisima se spominje ustanak Medijaca iz <a href="/wiki/522._pr._Kr." title="522. pr. Kr.">522. pr. Kr.</a> čiji je vođa Khšathrita tvrdio kako potječe iz loze medijskog kralja <a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksara</a> (<a href="/wiki/625._pr._Kr." title="625. pr. Kr.">625.</a> – <a href="/wiki/585._pr._Kr." title="585. pr. Kr.">585. pr. Kr.</a>), što znači kako se behistunski natpisi dijelom nadovezuju na povijest Medijskog Carstva. </p><p>Medijsko Carstvo je tijekom <a href="/wiki/Perzijski_ustanak" title="Perzijski ustanak">Perzijskog ustanka</a> (<a href="/wiki/552._pr._Kr." title="552. pr. Kr.">552.</a> – <a href="/wiki/550._pr._Kr." title="550. pr. Kr.">550. pr. Kr.</a>) pokorio <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kir Veliki</a>, osnivač <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">Perzijskog Carstva</a>. Dok je njegov sin i nasljednik <a href="/wiki/Kambiz_II." title="Kambiz II.">Kambiza II.</a> vodio pohode u <a href="/wiki/Drevni_Egipat" title="Drevni Egipat">Egiptu</a>, godine <a href="/wiki/522._pr._Kr." title="522. pr. Kr.">522. pr. Kr.</a> na perzijsko prijestolje stupa uzurpator <a href="/wiki/Gaumata" class="mw-redirect" title="Gaumata">Gaumata</a> iz medijske svećenićke kaste koji se predstavljao kao Kambizov brat <a href="/wiki/Smerdis" title="Smerdis">Smerdis</a>. On je oslobodio sve <a href="/wiki/Satrap" title="Satrap">satrapije</a> od plaćanja poreza na tri godine, te proglasio medijsku <a href="/wiki/Citadela" title="Citadela">citadelu</a> Sikayauvatiš njegovom prijestolnicom. Ovaj potez izazvao je osudu kod <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">perzijske</a> elite, pa je sedam plemića predvođenih <a href="/wiki/Darije_Veliki" class="mw-redirect" title="Darije Veliki">Darijem I. Velikim</a> zbacilo Gaumatu s prijestolja nakon svega sedam mjeseci vladavine. Nakon ovog događaja uslijedilo je nekoliko ustanaka u Babiloniji i Mediji, gdje je spomenuti medijski vođa Khšathrita tvrdio kako pripada lozi <a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksara</a>, nakon čega je dobio potporu satrapija <a href="/wiki/Sagartija" title="Sagartija">Sagartije</a>, <a href="/wiki/Partija_(pokrajina)" title="Partija (pokrajina)">Partije</a> i <a href="/wiki/Hirkanija" title="Hirkanija">Hirkanije</a>. Ipak, pobunu je <a href="/wiki/521._pr._Kr." title="521. pr. Kr.">521. pr. Kr.</a> ugušio perzijski general <a href="/wiki/Hidarn_Stariji" title="Hidarn Stariji">Hidarn Stariji</a>, dok je sam Khšathrita zarobljen pokraj grada <a href="/wiki/Raj_(Iran)" title="Raj (Iran)">Raja</a><sup id="cite_ref-Livius_Raj_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-Livius_Raj-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>21<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> u ekspediciji koju je vodio sam <a href="/wiki/Darije_Veliki" class="mw-redirect" title="Darije Veliki">Darije Veliki</a>. Ustanak je nastavio <a href="/wiki/Sagartija" title="Sagartija">Sagartijac</a> Tritantah koji je također tvrdio kako potječe od medijskog kralja <a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksara</a>, no i on je poražen prilikom pohoda Darijevog medijskog generala Takhmaspada. Gušenjem potonje pobune završavaju priče o događajima koje se barem dijelom odnose na nekadašnje Medijsko Carstvo odnosno na njegove vladare. </p><p>Ostali <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">perzijski</a> izvori o Medijcima uključuju i reljefe iz <a href="/wiki/Perzepolis" title="Perzepolis">Perzepolisa</a> koji prikazju njihov izgled. Ti reljefi datiraju iz <a href="/wiki/515._pr._Kr." title="515. pr. Kr.">515. pr. Kr.</a> (doba vladavine <a href="/wiki/Darije_Veliki" class="mw-redirect" title="Darije Veliki">Darija Velikog</a>) odnosno samo 35 godina nakon pada Medijskog Carstva, pa se mogu smatrati relevantnim dokumentom. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Grčki_povjesničari"><span id="Gr.C4.8Dki_povjesni.C4.8Dari"></span>Grčki povjesničari</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Uredi odlomak: Grčki povjesničari" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=5" title="Uredi kôd odjeljka Grčki povjesničari"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Datoteka:Herodotus_world_map-hr.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Herodotus_world_map-hr.PNG/250px-Herodotus_world_map-hr.PNG" decoding="async" width="250" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Herodotus_world_map-hr.PNG/375px-Herodotus_world_map-hr.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Herodotus_world_map-hr.PNG/500px-Herodotus_world_map-hr.PNG 2x" data-file-width="740" data-file-height="475" /></a><figcaption>Rekonstrukcija <a href="/wiki/Svijet" title="Svijet">svijeta</a> prema <a href="/wiki/Herodot" title="Herodot">Herodotu</a> iz <a href="/wiki/450._pr._Kr." title="450. pr. Kr.">450. pr. Kr.</a></figcaption></figure> <p>O medijskoj dinastiji pisali su i <a href="/wiki/Stara_Gr%C4%8Dka" title="Stara Grčka">grčki</a> povjesničari <a href="/wiki/Herodot" title="Herodot">Herodot</a> i <a href="/wiki/Ktezije" title="Ktezije">Ktezije</a> koji su živjeli u <a href="/wiki/5._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="5. stoljeće pr. Kr.">5. stoljeću pr. Kr.</a>, odnosno 100 godina nakon pada Medijskog Carstva. Herodot je rođen <a href="/wiki/484._pr._Kr." title="484. pr. Kr.">484. pr. Kr.</a> u <a href="/wiki/Halikarnas" title="Halikarnas">Halikarnasu</a>, glavnom gradu tadašnje <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">perzijske</a> <a href="/wiki/Satrap" title="Satrap">satrapije</a> <a href="/wiki/Karija" title="Karija">Karije</a>, a njegova djela „Povijesti“ (<a href="/wiki/Gr%C4%8Dki" class="mw-redirect" title="Grčki">grč.</a> <i>Historia</i>) pisana između <a href="/w/index.php?title=440._pr._Kr.&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="440. pr. Kr. (stranica ne postoji)">440.</a> i <a href="/w/index.php?title=430._pr._Kr.&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="430. pr. Kr. (stranica ne postoji)">430. pr. Kr.</a> predstavljaju najopširniji a time i gotovo najvažniji izvor informacija o medijskom razdoblju. Ona su svojevrsni <a href="/wiki/Roman" title="Roman">roman</a> i imaju sasvim novi pristup u pisanju povijesti, no Herodot je u <a href="/wiki/Zapadni_svijet" title="Zapadni svijet">zapadnom svijetu</a> prihvaćen je kao tvorac <a href="/wiki/Povijest" title="Povijest">povijesti</a> kakvu danas poznajemo<sup id="cite_ref-Holland,_16.-17._22-0" class="reference"><a href="#cite_note-Holland,_16.-17.-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>22<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> pa ga se često naziva i „ocem povijesti“.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">&#91;</span>23<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Bio je veliki putnik i tokom svog života obišao je <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">Perzijsko Carstvo</a>, <a href="/wiki/Egipat" title="Egipat">Egipat</a>, <a href="/wiki/Libija" title="Libija">Libiju</a>, <a href="/wiki/Sirija" title="Sirija">Siriju</a>, <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">Babiloniju</a>, <a href="/wiki/Suza_(Iran)" title="Suza (Iran)">Suzu</a>, <a href="/wiki/Lidija" title="Lidija">Lidiju</a>, <a href="/wiki/Frigija" title="Frigija">Frigiju</a>, <a href="/wiki/Bizant" title="Bizant">Bizantij</a>, <a href="/wiki/Trakija" class="mw-redirect mw-disambig" title="Trakija">Trakiju</a>, <a href="/wiki/Makedonija_(kraljevstvo)" class="mw-redirect" title="Makedonija (kraljevstvo)">Makedoniju</a> i <a href="/wiki/Italija" title="Italija">Italiju</a> gdje je slušao i bilježio priče lokalnog stanovništva. Unatoč tome što su ga kritizirali i <a href="/wiki/Antika" title="Antika">antički</a> i moderni <a href="/wiki/Povjesni%C4%8Dar" title="Povjesničar">povjesničari</a>, od <a href="/wiki/19._stolje%C4%87e" title="19. stoljeće">19. stoljeća</a> Herodotova reputacija dramatično se popravila budući kako su brojna <a href="/wiki/Arheologija" title="Arheologija">arheološka</a> nalazišta potvrdila mnoge njegove priče.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">&#91;</span>24<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Moderni pogled na Herodota jest kako je napravio izuzetan posao u svome djelu „<i>Povijesti</i>“, no njegovu <a href="/wiki/Kronologija" title="Kronologija">kronologiju</a> i numeriku gleda se sa skepticizmom.<sup id="cite_ref-Holland,_16.-17._22-1" class="reference"><a href="#cite_note-Holland,_16.-17.-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>22<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Za razliku od ostalih povijesnih izvora koja su najčešće sačuvana samo u fragmentima, Herodotovo djelo „Povijesti“ koje se odnosi na Medijce (I. knjiga; 95. – 144.) sačuvano je u cijelosti. </p><p><a href="/wiki/Ktezije" title="Ktezije">Ktezije</a> je pak bio grčki <a href="/wiki/Lije%C4%8Dnik" title="Liječnik">liječnik</a> i <a href="/wiki/Povjesni%C4%8Dar" title="Povjesničar">povjesničar</a> koji se rodio u gradu <a href="/w/index.php?title=Kind&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kind (stranica ne postoji)">Kindu</a> u pokrajini <a href="/wiki/Karija" title="Karija">Kariji</a>.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">&#91;</span>25<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Radio je kao liječnik u službi <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">perzijskog</a> velikog kralja <a href="/wiki/Artakserkso_II." title="Artakserkso II.">Artakserksa II.</a>, kojeg je pratio tokom <a href="/wiki/Bitka_kod_Kunakse" title="Bitka kod Kunakse">njegovog pohoda</a> protiv pobunjenog brata <a href="/wiki/Kir_Mla%C4%91i" title="Kir Mlađi">Kira Mlađeg</a>. Ktezije je pisao o <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">Perzijskom Carstvu</a> i <a href="/wiki/Asirija" title="Asirija">Asiriji</a> u svome djelu „Persica“ koje se sastoji od 23 knjige, a za koje se pretpostavlja kako se temelji na perzijskim kraljevskim arhivima. Budući kako je živio na <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">perzijskom</a> kraljevskom dvoru, njegova djela predstavljaju najobjektivniji osvrt na povijest drevne Perzije i Medije, i stoga su često kontradiktorna s <a href="/wiki/Herodot" title="Herodot">Herodotovom</a> zbirkom „Povijesti“. Ipak, njegova djela o Medijskom Carstvu (knjige 4. – 6.) sačuvana su samo u fragmentima. </p><p>Od ostalih povjesničara valja spomenuti i <a href="/wiki/Beros" title="Beros">Berosa</a>, <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">babilonskog</a> svećenika,<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">&#91;</span>26<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> pisca i <a href="/wiki/Astronom" title="Astronom">astronoma</a> iz <a href="/wiki/Helenizam" title="Helenizam">helenističkog doba</a> koji je živio u <a href="/wiki/3._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="3. stoljeće pr. Kr.">3. stoljeću pr. Kr.</a>, a pisao je na <a href="/wiki/Gr%C4%8Dki_jezik" title="Grčki jezik">grčkom jeziku</a>. On u svojim djelima (<i>Babyloniaca</i>) uglavnom piše o povijesti <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">Babilonije</a>, pa spominje diplomatske brakove između kraljevskih obitelji Medijaca i Babilonaca. Kao što je slučaj i s Ktezijem, problem kod njegovih osvrta je neusklađena kronologija s ostalim povijesnim dokumentima, zbog čega se smatraju manje pouzdanima. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Podrijetlo">Podrijetlo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Uredi odlomak: Podrijetlo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=6" title="Uredi kôd odjeljka Podrijetlo"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div style="margin-left:0.3rem"><i><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r7016135">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .hatnote{display:none!important}}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:Vista-xmag.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/18px-Vista-xmag.png" decoding="async" width="18" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/27px-Vista-xmag.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/36px-Vista-xmag.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> Podrobniji članak o temi: <a href="/wiki/Iranski_narodi" title="Iranski narodi">Iranski narodi</a></div></i></div> <p>Dolazak <a href="/wiki/Iranski_narodi" title="Iranski narodi">iranskih naroda</a> kao što su <a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">Medijci</a>, <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">Perzijanci</a> i <a href="/wiki/Parti" title="Parti">Parti</a> na teritorij <a href="/wiki/Veliki_Iran" title="Veliki Iran">Velikog Irana</a> odigrao se u <a href="/wiki/2._tisu%C4%87lje%C4%87e_pr._Kr." title="2. tisućljeće pr. Kr.">2. tisućljeću pr. Kr.</a>, neposredno nakon svršetka <a href="/wiki/Bron%C4%8Dano_doba" title="Brončano doba">brončanog doba</a>.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">&#91;</span>27<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Iranski narodi pripadaju široj porodičnoj skupini <a href="/wiki/Indoeuropljani" title="Indoeuropljani">indoeuropskih naroda</a> (čiju pradomovinu povjesničari smještaju u <a href="/wiki/Sredi%C5%A1nja_Azija" class="mw-redirect" title="Središnja Azija">Središnjoj Aziji</a>), odnosno njenoj podskupini <a href="/wiki/Indoiranski_narodi" title="Indoiranski narodi">indoiranskih naroda</a> kojoj osim iranskih pripadaju još i <a href="/wiki/Indoarijski_narodi" title="Indoarijski narodi">indoarijski narodi</a>. Potonji su približno u isto vrijeme naselili sjever <a href="/wiki/Indija" title="Indija">Indije</a>. </p><p>U <a href="/wiki/1._tisu%C4%87lje%C4%87e_pr._Kr." title="1. tisućljeće pr. Kr.">1. tisućljeću pr. Kr.</a> iranski narodi Medijci, Perzijanci, Parti i <a href="/wiki/Baktrija" title="Baktrija">Baktrijanci</a> naseljavali su <a href="/wiki/Iranska_visoravan" title="Iranska visoravan">iransku visoravan</a> sve do <a href="/wiki/Zagros" title="Zagros">Zagrosa</a>, dok su se ostali poput <a href="/wiki/Skiti" title="Skiti">Skita</a>, <a href="/wiki/Sarmati" title="Sarmati">Sarmata</a>, <a href="/wiki/Kimerijci" title="Kimerijci">Kimerijaca</a> i <a href="/wiki/Alani" title="Alani">Alana</a> smjestili na stepama sjeverno od <a href="/wiki/Crno_more" title="Crno more">Crnog mora</a>. Plemena Skita i Saka boravila su uglavnom na južnom dijelu, a naseljavala su prostrana područja od <a href="/wiki/Balkan" class="mw-disambig" title="Balkan">Balkana</a> do <a href="/wiki/Xinjiang" title="Xinjiang">Xinjianga</a>. </p><p>Podijela protoiranskih plemena na „zapadna“ i „istočna“ ovjerena je u najstarijim <a href="/wiki/Iranski_jezici" title="Iranski jezici">iranskim jezicima</a>; <a href="/wiki/Perzijski_jezik" title="Perzijski jezik">staroperzijskom</a> i <a href="/wiki/Avestanski_jezik" class="mw-redirect" title="Avestanski jezik">avestanskom jeziku</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Medijski_vladari">Medijski vladari</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Uredi odlomak: Medijski vladari" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=7" title="Uredi kôd odjeljka Medijski vladari"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div style="margin-left:0.3rem"><i><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7016135"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:Vista-xmag.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/18px-Vista-xmag.png" decoding="async" width="18" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/27px-Vista-xmag.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/36px-Vista-xmag.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> Podrobniji članak o temi: <a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">Medijci</a></div></i></div> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th rowspan="2" align="center"><b>Vladar</b> </th> <td colspan="4" align="center"><b>Period</b> </td> <td rowspan="2" align="center"><b>Rodno srodstvo</b> </td></tr> <tr> <th>*<i>Herodot</i> </th> <th>*<i>George Cameron</i> </th> <th>*<i>Édvin A. Grantovskiĭ</i> </th> <th>*<i>I. M. Diakonoff</i> </th></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/Dejok" title="Dejok">Dejok</a></b> </td> <td><a href="/w/index.php?title=700._pr._Kr.&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="700. pr. Kr. (stranica ne postoji)">700.</a> – <a href="/w/index.php?title=647._pr._Kr.&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="647. pr. Kr. (stranica ne postoji)">647. pr. Kr.</a> </td> <td><a href="/wiki/728._pr._Kr." title="728. pr. Kr.">728.</a> – <a href="/wiki/675._pr._Kr." title="675. pr. Kr.">675. pr. Kr.</a> </td> <td><a href="/w/index.php?title=672._pr._Kr.&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="672. pr. Kr. (stranica ne postoji)">672.</a> – <a href="/wiki/640._pr._Kr." title="640. pr. Kr.">640. pr. Kr.</a> </td> <td><a href="/w/index.php?title=700._pr._Kr.&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="700. pr. Kr. (stranica ne postoji)">700.</a> – <a href="/w/index.php?title=678._pr._Kr.&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="678. pr. Kr. (stranica ne postoji)">678. pr. Kr.</a> </td> <td>sin Fraorta Starijeg </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/Fraort" title="Fraort">Fraort</a></b> </td> <td><a href="/w/index.php?title=647._pr._Kr.&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="647. pr. Kr. (stranica ne postoji)">647.</a> – <a href="/wiki/625._pr._Kr." title="625. pr. Kr.">625. pr. Kr.</a> </td> <td><a href="/wiki/675._pr._Kr." title="675. pr. Kr.">675.</a> – <a href="/wiki/653._pr._Kr." title="653. pr. Kr.">653. pr. Kr.</a> </td> <td><a href="/wiki/640._pr._Kr." title="640. pr. Kr.">640.</a> – <a href="/w/index.php?title=620._pr._Kr.&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="620. pr. Kr. (stranica ne postoji)">620. pr. Kr.</a> </td> <td><a href="/w/index.php?title=678._pr._Kr.&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="678. pr. Kr. (stranica ne postoji)">678.</a> – <a href="/wiki/625._pr._Kr." title="625. pr. Kr.">625. pr. Kr.</a> </td> <td>sin Dejoka </td></tr> <tr> <td><i><b><a href="/wiki/Madije" title="Madije">Madije Skitski</a></b></i> </td> <td align="center"><i>X</i> </td> <td><a href="/wiki/653._pr._Kr." title="653. pr. Kr.">653.</a> – <a href="/wiki/625._pr._Kr." title="625. pr. Kr.">625. pr. Kr.</a> </td> <td><a href="/w/index.php?title=635._pr._Kr.&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="635. pr. Kr. (stranica ne postoji)">635.</a> – <a href="/w/index.php?title=615._pr._Kr.&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="615. pr. Kr. (stranica ne postoji)">615. pr. Kr.</a> </td> <td align="center"><i>X</i> </td> <td><a href="/wiki/Skiti" title="Skiti">Skitski</a> privremeni vladar </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksar</a></b> </td> <td><a href="/wiki/625._pr._Kr." title="625. pr. Kr.">625.</a> – <a href="/wiki/585._pr._Kr." title="585. pr. Kr.">585. pr. Kr.</a> </td> <td><a href="/wiki/625._pr._Kr." title="625. pr. Kr.">625.</a> – <a href="/wiki/585._pr._Kr." title="585. pr. Kr.">585. pr. Kr.</a> </td> <td><a href="/w/index.php?title=620._pr._Kr.&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="620. pr. Kr. (stranica ne postoji)">620.</a> – <a href="/w/index.php?title=584._pr._Kr.&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="584. pr. Kr. (stranica ne postoji)">584. pr. Kr.</a> </td> <td><a href="/wiki/625._pr._Kr." title="625. pr. Kr.">625.</a> – <a href="/wiki/585._pr._Kr." title="585. pr. Kr.">585. pr. Kr.</a> </td> <td>sin Fraorta </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/Astijag" title="Astijag">Astijag</a></b> </td> <td><a href="/wiki/585._pr._Kr." title="585. pr. Kr.">585.</a> – <a href="/wiki/550._pr._Kr." title="550. pr. Kr.">550. pr. Kr.</a> </td> <td><a href="/wiki/585._pr._Kr." title="585. pr. Kr.">585.</a> – <a href="/wiki/550._pr._Kr." title="550. pr. Kr.">550. pr. Kr.</a> </td> <td><a href="/w/index.php?title=584._pr._Kr.&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="584. pr. Kr. (stranica ne postoji)">584.</a> – <a href="/wiki/550._pr._Kr." title="550. pr. Kr.">550. pr. Kr.</a> </td> <td><a href="/wiki/585._pr._Kr." title="585. pr. Kr.">585.</a> – <a href="/wiki/550._pr._Kr." title="550. pr. Kr.">550. pr. Kr.</a> </td> <td>sin Kijaksara </td></tr> <tr> <td colspan="7" align="left"><small>*Sve kronološke procijene su s <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranica.com/newsite/articles/unicode/ot_grp10/ot_media_20060106.html">Enciklopedije Iranice (Medija - Medijska dinastija)</a> &#8194;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090129183409/http://www.iranica.com/newsite/articles/unicode/ot_grp10/ot_media_20060106.html">Arhivirana inačica izvorne stranice</a>&#32;od 29. siječnja 2009. (<a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>)</small> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Obiteljsko_stablo">Obiteljsko stablo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Uredi odlomak: Obiteljsko stablo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=8" title="Uredi kôd odjeljka Obiteljsko stablo"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Shematski prikaz obiteljskog stabla <a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">Medijaca</a> i njihovih rodbinskih veza s <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">Babiloncima</a>, <a href="/wiki/Lidija" title="Lidija">Lidijcima</a> i <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">Perzijancima</a>: </p> <figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:Medijsko_obiteljsko_stablo.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/hr/7/7f/Medijsko_obiteljsko_stablo.PNG" decoding="async" width="780" height="570" class="mw-file-element" data-file-width="780" data-file-height="570" /></a><figcaption></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Medijska_plemena">Medijska plemena</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Uredi odlomak: Medijska plemena" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=9" title="Uredi kôd odjeljka Medijska plemena"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Prema Herodotu,<sup id="cite_ref-Herodot,_I._101._28-0" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._101.-28"><span class="cite-bracket">&#91;</span>28<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> medijski narod sastojao se od šest plemena<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">&#91;</span>29<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>: </p> <ul><li><b>Busae</b> - dolazi od <a href="/wiki/Perzijski_jezik" title="Perzijski jezik">perzijskog</a> buza; njihovo pravo (iransko) ime je nepoznato.</li> <li><b>Paraetaceni</b> - nomadsko pleme.</li> <li><b>Strukhat</b></li> <li><b>Arizanti</b> - od „Arya“ (plemići) + „Zantu“ (pleme, klan).</li> <li><b>Budii</b> - pleme među crnomorskim Skitima.</li> <li><b><a href="/wiki/Magi" title="Magi">Magi</a></b> - religijska klasa; njihov jezik Sumerani su nazivali <i>emegir</i>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Povijest">Povijest</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Uredi odlomak: Povijest" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=10" title="Uredi kôd odjeljka Povijest"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Osnivanje_carstva">Osnivanje carstva</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Uredi odlomak: Osnivanje carstva" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=11" title="Uredi kôd odjeljka Osnivanje carstva"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div style="margin-left:0.3rem"><i><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7016135"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:Vista-xmag.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/18px-Vista-xmag.png" decoding="async" width="18" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/27px-Vista-xmag.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/36px-Vista-xmag.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> Podrobniji članak o temi: <a href="/wiki/Dejok" title="Dejok">Dejok</a></div></i></div> <p>Osnivačem Medijskog Carstva smatra se <a href="/wiki/Dejok" title="Dejok">Dejok</a>, kojeg spominje Herodot. On tvrdi kako se Dejokov otac zvao Fraort (kao i Dejokov <a href="/wiki/Fraort" title="Fraort">sin</a>), te kako je Dejok bio „mudar čovjek velikih mogućnosti i političkih ambicija“<sup id="cite_ref-Herodot,_I._96._8-1" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._96.-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> u doba kada u regiji nije bilo zajedničke vlade. Stanovnici su ga proglasili arbitrom lokalnih plemenskih sporova, a kasnije i <a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">medijskim</a> kraljem.<sup id="cite_ref-Herodot,_I._98._30-0" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._98.-30"><span class="cite-bracket">&#91;</span>30<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Pretpostavlja se kako su stvaranje medijske države najviše uzrokovale kontinuirane invazije Asiraca i Babilonaca sa zapada, zbog čega su se <a href="/wiki/Iranski_narodi" title="Iranski narodi">iranska plemena</a> ujedinila pod vodstvom Medijca Dejoka.<sup id="cite_ref-Livius_-_Medija_1_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-Livius_-_Medija_1-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> U Dejokovo doba izgrađena je i <a href="/wiki/Pala%C4%8Da" title="Palača">palača</a>, oko koje je podignuta prijestolnica <a href="/wiki/Ekbatana" title="Ekbatana">Ekbatana</a> (moderni <a href="/wiki/Hamadan" title="Hamadan">Hamadan</a>).<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">&#91;</span>31<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Dejok je također uspostavio <a href="/wiki/Sudstvo" class="mw-redirect" title="Sudstvo">pravosudnu mrežu</a> diljem zemlje, a organizirao je i jedinicu špijuna koji su kontrolirali svaki dio Medijskog Carstva.<sup id="cite_ref-Herodot,_I._100._32-0" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._100.-32"><span class="cite-bracket">&#91;</span>32<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">&#91;</span>33<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Ime <i>Daiukku</i> spominje se nekoliko puta u zapisima koji datiraju iz doba vladavine <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">asirskog</a> kralja <a href="/wiki/Sargon_II." title="Sargon II.">Sargona II.</a> iz <a href="/wiki/8._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="8. stoljeće pr. Kr.">8. stoljeća pr. Kr.</a> Dejok se spominje kao pobunjenički pokrajinski vladar (<i>šaknu</i>) teritorija zvanog Maneja uz granicu s <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Asirijom</a>. Njegov sin zarobljen je u kraljevstvu <a href="/wiki/Urartu" title="Urartu">Urartu</a>, a Dejok je podržavao urartuskog kralja Rusa I. protiv manejskog vladara Ullusunua.<sup id="cite_ref-IranicaDejok_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-IranicaDejok-34"><span class="cite-bracket">&#91;</span>34<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/Sargon_II." title="Sargon II.">Sargon II.</a> zarobio je Dejoka i prognao ga zajedno s njegovom obitelji u <a href="/wiki/Sirija" title="Sirija">sirijski</a> grad <a href="/w/index.php?title=Hama_(grad)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hama (grad) (stranica ne postoji)">Hamu</a>. Ipak, moderni povjesničari dvoje jesu li <i>Daiukku</i> iz <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">asirskih</a> zapisa i Dejok iz <a href="/wiki/Herodot" title="Herodot">Herodotovih</a> djela ista osoba.<sup id="cite_ref-IranicaDejok_34-1" class="reference"><a href="#cite_note-IranicaDejok-34"><span class="cite-bracket">&#91;</span>34<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Dejok je umro nakon 53 godine vladavine, a naslijedio ga je sin <a href="/wiki/Fraort" title="Fraort">Fraort</a>.<sup id="cite_ref-Iranchamber_-_Medija_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-Iranchamber_-_Medija-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sukobi_s_Asirijom">Sukobi s Asirijom</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Uredi odlomak: Sukobi s Asirijom" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=12" title="Uredi kôd odjeljka Sukobi s Asirijom"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div style="margin-left:0.3rem"><i><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7016135"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:Vista-xmag.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/18px-Vista-xmag.png" decoding="async" width="18" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/27px-Vista-xmag.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/36px-Vista-xmag.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> Podrobniji članak o temi: <a href="/wiki/Fraort" title="Fraort">Fraort</a></div></i></div> <p>Poput njegova oca Dejoka, <a href="/wiki/Fraort" title="Fraort">Fraort</a> je također proveo većinu svog života u ujedinjavanju medijskih plemena i ratovima protiv <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Asirije</a>. Danas nije poznato jesu li postojale ikakve prijetnje Mediji na istočnim granicama budući kako Medijci o tome nisu ostavili nikakve dokumente, dok Asirci izgleda nisu bili zainteresirani što se događalo istočno od Medije. Ono što je najviše zabrinjavalo i Medijce i Asirce u to vrijeme bila je prijetnja sa sjevera, koju je predstavljao <a href="/wiki/Nomadi" title="Nomadi">nomadski</a> narod <a href="/wiki/Kimerijci" title="Kimerijci">Kimerijci</a> (najvjerojatnije jedan od <a href="/wiki/Iranski_narodi" title="Iranski narodi">iranskih naroda</a>). Oni su početkom <a href="/wiki/7._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="7. stoljeće pr. Kr.">7. stoljeća pr. Kr.</a> napadali i Medijsko i Novoasirsko Carstvo, no zbog rodbinskih veza s Medijcima odlučili su sklopiti savez protiv Asirije. Nedugo kasnije uslijedio je napad na tu državu, no moćni asirski vladar <a href="/w/index.php?title=Asarhadon&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Asarhadon (stranica ne postoji)">Asarhadon</a> uspio je odbaciti njihovu invaziju. U borbama asirsku prijestolnicu <a href="/wiki/Niniva" title="Niniva">Ninivu</a> protiv njegovog sina <a href="/wiki/Asurbanipal" title="Asurbanipal">Asurbanipala</a> pogiba i sam <a href="/wiki/Fraort" title="Fraort">Fraort</a>,<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">&#91;</span>35<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> a nedugo kasnije Medijci će se naći pred invazijom još jednog moćnog plemena sa sjevera - <a href="/wiki/Skiti" title="Skiti">Skita</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Skitsko_međurazdoblje"><span id="Skitsko_me.C4.91urazdoblje"></span>Skitsko međurazdoblje</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Uredi odlomak: Skitsko međurazdoblje" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=13" title="Uredi kôd odjeljka Skitsko međurazdoblje"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div style="margin-left:0.3rem"><i><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7016135"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:Vista-xmag.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/18px-Vista-xmag.png" decoding="async" width="18" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/27px-Vista-xmag.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/36px-Vista-xmag.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> Podrobniji članak o temi: <a href="/wiki/Madije" title="Madije">Madije</a></div></i></div> <p>Političku slabost Medijskog Carstva nakon <a href="/wiki/Fraort" title="Fraort">Fraortove</a> pogibje i odsutnost medijske vojske u osvetničkom pohodu protiv <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Asiraca</a> koje je predvodio Fraortov sin <a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksar</a> iskoristili su <a href="/wiki/Skiti" title="Skiti">Skiti</a> koji su predvođeni <a href="/wiki/Madije" title="Madije">Madijem</a> provalili u Medijsko Carstvo, porazila Medijce koji su im se pokušali suprotstaviti,<sup id="cite_ref-Herodot,_I._103._36-0" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._103.-36"><span class="cite-bracket">&#91;</span>36<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">&#91;</span>37<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> te prema <a href="/wiki/Herodot" title="Herodot">Herodotu</a> ovladali njime 28 godina. <a href="/wiki/Stara_Gr%C4%8Dka" title="Stara Grčka">Grčki</a> povjesničar tvrdi kako su <a href="/wiki/Skiti" title="Skiti">Skiti</a> tada ovladali većim dijelom (njemu poznate) <a href="/wiki/Azija" title="Azija">Azije</a>, a napredovanje prema <a href="/wiki/Drevni_Egipat" title="Drevni Egipat">Egiptu</a> spriječio je <a href="/wiki/Faraon" title="Faraon">faraon</a> <a href="/wiki/Psamtik_I." title="Psamtik I.">Psamtik I.</a> koji im je poklonio pregršt darova.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">&#91;</span>38<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Nakon 28 godina<sup id="cite_ref-Herodot,_I._106._39-0" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._106.-39"><span class="cite-bracket">&#91;</span>39<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> skitske dominacije nad Medijskim Carstvom koju su obilježili brutalnost i visoki <a href="/wiki/Porez" title="Porez">porezi</a>,<sup id="cite_ref-Herodot,_I._106._39-1" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._106.-39"><span class="cite-bracket">&#91;</span>39<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksar</a> je <a href="/wiki/625._pr._Kr." title="625. pr. Kr.">625. pr. Kr.</a> podigao ustanak i porazio <a href="/wiki/Skiti" title="Skiti">Skite</a>. <a href="/wiki/Herodot" title="Herodot">Herodot</a> navodi kako je Kijaksar namamio skitske vođe na <a href="/wiki/Banket" title="Banket">banket</a>, napio ih a potom pogubio.<sup id="cite_ref-Herodot,_I._106._39-2" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._106.-39"><span class="cite-bracket">&#91;</span>39<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Preživjeli su pobjegli u <a href="/wiki/Mala_Azija" title="Mala Azija">maloazijsku</a> <a href="/wiki/Lidija" title="Lidija">Lidiju</a>,<sup id="cite_ref-Herodot,_I._73._40-0" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._73.-40"><span class="cite-bracket">&#91;</span>40<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> što je dovelo do medijsko-lidijskih političkih tenzija. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Medijsko-babilonski_pohod_na_Asiriju">Medijsko-babilonski pohod na Asiriju</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Uredi odlomak: Medijsko-babilonski pohod na Asiriju" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=14" title="Uredi kôd odjeljka Medijsko-babilonski pohod na Asiriju"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div style="margin-left:0.3rem"><i><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7016135"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:Vista-xmag.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/18px-Vista-xmag.png" decoding="async" width="18" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/27px-Vista-xmag.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/36px-Vista-xmag.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> Podrobniji članak o temi: <a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksar</a></div></i></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Datoteka:Map_of_Assyria.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Map_of_Assyria.png/300px-Map_of_Assyria.png" decoding="async" width="300" height="206" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Map_of_Assyria.png/450px-Map_of_Assyria.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Map_of_Assyria.png/600px-Map_of_Assyria.png 2x" data-file-width="1983" data-file-height="1363" /></a><figcaption><a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Novoasirsko Carstvo</a> u <a href="/wiki/7._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="7. stoljeće pr. Kr.">7. stoljeću pr. Kr.</a></figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksar</a> je zapamćen kao vojskovođa iznimnih sposobnosti; bio je prvi vladar u povijesti koji je vojsku podijelio na posebne jedinice <a href="/wiki/Pje%C5%A1a%C5%A1tvo" title="Pješaštvo">pješaka</a>-<a href="/wiki/Koplje" title="Koplje">kopljanika</a>, <a href="/wiki/Strijelac_(vojnik)" title="Strijelac (vojnik)">strijelaca</a> i <a href="/wiki/Konjica" title="Konjica">konjanika</a>,<sup id="cite_ref-Herodot,_I._103._36-1" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._103.-36"><span class="cite-bracket">&#91;</span>36<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> budući kako su pomiješani rodovi vojske prethodno dovodili do meteža na bojištu. Godine <a href="/wiki/614._pr._Kr." title="614. pr. Kr.">614. pr. Kr.</a> Kijaksar je pokušao ostvariti naum svog oca i konačno ukloniti <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">asirsku</a> opasnost sa zapada.<sup id="cite_ref-Britannica_Kijaksar_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-Britannica_Kijaksar-41"><span class="cite-bracket">&#91;</span>41<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Medijsko Carstvo sklopilo je savez s <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">babilonskim</a> kraljem <a href="/wiki/Nabopolasar" title="Nabopolasar">Nabopolasarom</a> te su zajedničkim snagama napali <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Novoasirsko Carstvo</a> na dva fronta. Već krajem godine <a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">Medijci</a> su prisvojili asirsku provinciju Arrapkhe (područje oko današnjeg grada <a href="/wiki/Kirkuk" title="Kirkuk">Kirkuka</a>),<sup id="cite_ref-IranicaCyaxares_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-IranicaCyaxares-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>42<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> a potom i Tarbis koji se nalazio uz rijeku <a href="/wiki/Tigris" title="Tigris">Tigris</a> sjeverno od <a href="/wiki/Niniva" title="Niniva">Ninive</a>. Iste godine palo je i asirsko religijsko središte <a href="/wiki/A%C5%A1ur" title="Ašur">Ašur</a><sup id="cite_ref-Britannica_Kijaksar_41-1" class="reference"><a href="#cite_note-Britannica_Kijaksar-41"><span class="cite-bracket">&#91;</span>41<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> što je Medijcima donijelo golema bogatstva i time ojačalo njihovo carstvo. U međuvremenu su na jugu napredovali i <a href="/wiki/Babilon" title="Babilon">Babilonci</a>, koji nisu stigli sudjelovati u bitci za Ašur a time ni u podijeli plijena. Ipak, diplomatske veze Medije i <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">Babilonije</a> ojačane su Kijaksarovom ženidbom <a href="/wiki/Nabopolasar" title="Nabopolasar">Nabopolasarove</a> kćeri (prema <a href="/wiki/Beros" title="Beros">Berosu</a>).<sup id="cite_ref-IranicaCyaxares_42-1" class="reference"><a href="#cite_note-IranicaCyaxares-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>42<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">Medijci</a> i <a href="/wiki/Babilon" title="Babilon">Babilonci</a> ponovo su udružili snage <a href="/wiki/612._pr._Kr." title="612. pr. Kr.">612. pr. Kr.</a> kada su krenuli u napad na <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">asirski</a> glavni grad <a href="/wiki/Niniva" title="Niniva">Ninivu</a>,<sup id="cite_ref-Britannica_Kijaksar_41-2" class="reference"><a href="#cite_note-Britannica_Kijaksar-41"><span class="cite-bracket">&#91;</span>41<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> čiji je pad detaljno opisan u <a href="/wiki/Biblija" title="Biblija">biblijskoj</a> <a href="/wiki/Nahum_(knjiga)" title="Nahum (knjiga)">Knjizi o Nahumu</a>. Ostaci asirske vojske predvođeni njihovim posljednjim vladarom <a href="/wiki/A%C5%A1ur-ubalit_II." title="Ašur-ubalit II.">Ašur-ubalitom II.</a> uspjeli su se probiti kroz linije opsade i pobjeći u <a href="/wiki/Haran" title="Haran">Haran</a><sup id="cite_ref-IranicaCyaxares_42-2" class="reference"><a href="#cite_note-IranicaCyaxares-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>42<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> gdje su poraženi <a href="/wiki/609._pr._Kr." title="609. pr. Kr.">609. pr. Kr.</a> Ova medijsko-babilonska pobjeda označila je konačan pad <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Novoasirskog Carstva</a>, odnosno njegovu podijelu između dva osvajača.<sup id="cite_ref-Iranchamber_-_Medija_5-2" class="reference"><a href="#cite_note-Iranchamber_-_Medija-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Nedugo nakon ratova protiv Asiraca Medijsko Carstvo pripojilo je i kraljevstvo <a href="/wiki/Urartu" title="Urartu">Urartu</a> na sjeveru, a granica između Medijskog i Babilonskog Carstva određena je južno od <a href="/wiki/A%C5%A1ur" title="Ašur">Ašura</a> i <a href="/wiki/Haran" title="Haran">Harana</a>.<sup id="cite_ref-IranicaCyaxares_42-3" class="reference"><a href="#cite_note-IranicaCyaxares-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>42<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Pohodi_protiv_Lidije">Pohodi protiv Lidije</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="Uredi odlomak: Pohodi protiv Lidije" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=15" title="Uredi kôd odjeljka Pohodi protiv Lidije"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div style="margin-left:0.3rem"><i><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7016135"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:Vista-xmag.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/18px-Vista-xmag.png" decoding="async" width="18" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/27px-Vista-xmag.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/36px-Vista-xmag.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> Podrobniji članak o temi: <a href="/wiki/Bitka_pomr%C4%8Dine" class="mw-redirect" title="Bitka pomrčine">Bitka pomrčine</a></div></i></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Datoteka:Map_of_Lydia_ancient_times.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Map_of_Lydia_ancient_times.jpg/300px-Map_of_Lydia_ancient_times.jpg" decoding="async" width="300" height="208" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5f/Map_of_Lydia_ancient_times.jpg 1.5x" data-file-width="400" data-file-height="277" /></a><figcaption><a href="/wiki/Lidija" title="Lidija">Lidija</a> na zapadu <a href="/wiki/Mala_Azija" title="Mala Azija">Male Azije</a>; istočna granica s Medijskim Carstvom bila je rijeka <a href="/wiki/Kizil_(rijeka)" title="Kizil (rijeka)">Kizil</a></figcaption></figure> <p>Krajem <a href="/wiki/7._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="7. stoljeće pr. Kr.">7. stoljeća pr. Kr.</a> u <a href="/wiki/Mala_Azija" title="Mala Azija">Maloj Aziji</a> raste utjecaj <a href="/wiki/Lidija" title="Lidija">Lidije</a>, koju su povoljan geostrateški položaj i trgovina pretvorili u jednu od najbogatijih država tog doba. Prema <a href="/wiki/Herodot" title="Herodot">Herodotu</a>, Kijaksar je pokrenuo rat protiv Lidije zato što je ta zemlja prihvatila <a href="/wiki/Skiti" title="Skiti">skitske</a> bjegunce koji su prevarili <a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">Medijce</a> na način da su na jednom <a href="/wiki/Banket" title="Banket">banketu</a> umjesto lovine poslužili medijskog dječaka.<sup id="cite_ref-Herodot,_I._73._40-1" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._73.-40"><span class="cite-bracket">&#91;</span>40<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Lidijski kralj <a href="/wiki/Alijat_II." title="Alijat II.">Alijat II.</a> odbio je izručiti bjegunce Kijaksaru,<sup id="cite_ref-Herodot,_I._74._43-0" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._74.-43"><span class="cite-bracket">&#91;</span>43<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> što je dovelo do petogodišnjeg rata.<sup id="cite_ref-Herodot,_I._74._43-1" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._74.-43"><span class="cite-bracket">&#91;</span>43<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/Antika" title="Antika">Antički</a> izvori govore kako se na dan odlučujuće <a href="/wiki/Bitka_kod_Halisa" title="Bitka kod Halisa">bitke kod Halisa</a> dogodila <a href="/wiki/Pomr%C4%8Dina_Sunca" title="Pomrčina Sunca">pomrčina Sunca</a><sup id="cite_ref-Herodot,_I._74._43-2" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._74.-43"><span class="cite-bracket">&#91;</span>43<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> što su i <a href="/wiki/Lidija" title="Lidija">lidijske</a> i medijske snage protumačile kao znak nadnaravne sile koja ih želi primiriti. Budući kako se datumi pomrčine <a href="/wiki/Astronomija" title="Astronomija">astronomski</a> mogu odrediti, bitka kod Halisa predstavlja jedan od najstarijih precizno određenih povijesnih događaja (<a href="/wiki/28._svibnja" title="28. svibnja">28. svibnja</a> <a href="/wiki/585._pr._Kr." title="585. pr. Kr.">585. pr. Kr.</a>). Mir je sklopljen uz posredništvo <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">Babilonaca</a> i <a href="/wiki/Cilicija_(satrapija)" title="Cilicija (satrapija)">Cilicijanaca</a>,<sup id="cite_ref-Herodot,_I._74._43-3" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._74.-43"><span class="cite-bracket">&#91;</span>43<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> a sklopljen je i diplomatski brak između Kijaksarovog sina <a href="/wiki/Astijag" title="Astijag">Astijaga</a> i <a href="/wiki/Alijat_II." title="Alijat II.">Alijatove</a> kćeri <a href="/wiki/Arijena" title="Arijena">Arijene</a> čime je ojačan njihov savez.<sup id="cite_ref-Herodot,_I._74._43-4" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._74.-43"><span class="cite-bracket">&#91;</span>43<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Granica između dvije moćne države određena je rijekom Halis (<a href="/wiki/Kizil_(rijeka)" title="Kizil (rijeka)">Kizil</a>).<sup id="cite_ref-IranicaCyaxares_42-4" class="reference"><a href="#cite_note-IranicaCyaxares-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>42<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Razdoblje_mira_i_blagostanja">Razdoblje mira i blagostanja</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=16" title="Uredi odlomak: Razdoblje mira i blagostanja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=16" title="Uredi kôd odjeljka Razdoblje mira i blagostanja"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div style="margin-left:0.3rem"><i><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7016135"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:Vista-xmag.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/18px-Vista-xmag.png" decoding="async" width="18" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/27px-Vista-xmag.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/36px-Vista-xmag.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> Podrobniji članak o temi: <a href="/wiki/Astijag" title="Astijag">Astijag</a></div></i></div> <p>Godine <a href="/wiki/585._pr._Kr." title="585. pr. Kr.">585. pr. Kr.</a>, neposredno nakon sporazuma s <a href="/wiki/Lidija" title="Lidija">Lidijcima</a> medijski kralj <a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksar</a> umire, a na prijestolje dolazi njegov sin <a href="/wiki/Astijag" title="Astijag">Astijag</a>.<sup id="cite_ref-Livius_Astijag_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-Livius_Astijag-44"><span class="cite-bracket">&#91;</span>44<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> On se oženio <a href="/wiki/Arijena" title="Arijena">Arijenom</a>, sestrom <a href="/wiki/Lidija" title="Lidija">lidijskog</a> kralja <a href="/wiki/Krez" title="Krez">Kreza</a>,<sup id="cite_ref-Livius_Astijag_44-1" class="reference"><a href="#cite_note-Livius_Astijag-44"><span class="cite-bracket">&#91;</span>44<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> dok se Astijagova sestra <a href="/wiki/Amitis_od_Medije" title="Amitis od Medije">Amitis</a> udala za <a href="/wiki/Babilonsko_carstvo" class="mw-redirect" title="Babilonsko carstvo">babilonskog</a> kralja <a href="/wiki/Nabukodonosor_II." title="Nabukodonosor II.">Nabukodonosora II.</a> Ovim diplomatskim brakovima Astijag postaje rodbinski povezan s najbogatijim i najmoćnijim državama <a href="/wiki/Bliski_istok" title="Bliski istok">Bliskog istoka</a>, što omogućava njegovom Medijskom Carstvu dug period mira i blagostanja. U to doba diljem Medijskog Carstva cvate <a href="/wiki/Zoroastrizam" title="Zoroastrizam">zoroastrizam</a>, u <a href="/wiki/Lidija" title="Lidija">Lidiji</a> uspjevaju slavni znanstvenici i književnici poput <a href="/wiki/Solon" title="Solon">Solona</a>, <a href="/wiki/Ezop" title="Ezop">Ezopa</a> i <a href="/wiki/Tales" title="Tales">Talesa</a>, dok <a href="/wiki/Nabukodonosor_II." title="Nabukodonosor II.">Nabukodonosor II.</a> pretvara <a href="/wiki/Babilon" title="Babilon">Babilon</a> u metropolu kakvu svijet dotad još nije vidio. Astijagova kćer <a href="/wiki/Mandana" title="Mandana">Mandana</a> udala se za <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">perzijskog</a> vazalskog vladara <a href="/wiki/Kambiz_I." title="Kambiz I.">Kambiza I.</a> s kojim je imala sina <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kira Velikog</a>, koji će kasnije svrgnuti svog djeda s prijestolja. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Perzijski_ustanak">Perzijski ustanak</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=17" title="Uredi odlomak: Perzijski ustanak" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=17" title="Uredi kôd odjeljka Perzijski ustanak"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div style="margin-left:0.3rem"><i><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7016135"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:Vista-xmag.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/18px-Vista-xmag.png" decoding="async" width="18" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/27px-Vista-xmag.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/36px-Vista-xmag.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> Podrobniji članak o temi: <a href="/wiki/Perzijski_ustanak" title="Perzijski ustanak">Perzijski ustanak</a></div></i></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Datoteka:Median_Empire.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Median_Empire.jpg/400px-Median_Empire.jpg" decoding="async" width="400" height="225" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Median_Empire.jpg/600px-Median_Empire.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Median_Empire.jpg/800px-Median_Empire.jpg 2x" data-file-width="1306" data-file-height="735" /></a><figcaption>Politička karta regije iz <a href="/wiki/600._pr._Kr." title="600. pr. Kr.">600. pr. Kr.</a> koja prikazuje četiri glavne sile: Medijsko Carstvo, <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">Babiloniju</a>, <a href="/wiki/Lidija" title="Lidija">Lidiju</a> i <a href="/wiki/Drevni_Egipat" title="Drevni Egipat">Egipat</a></figcaption></figure> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Datoteka:PLATE3DX.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/PLATE3DX.jpg/250px-PLATE3DX.jpg" decoding="async" width="250" height="298" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/PLATE3DX.jpg/375px-PLATE3DX.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4b/PLATE3DX.jpg 2x" data-file-width="412" data-file-height="491" /></a><figcaption>Medijski plemić i <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">Perzijanci</a></figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Fars" title="Fars">Perzija</a> je bila vazalna kraljevina Medijskog Carstva od kraja <a href="/wiki/7._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="7. stoljeće pr. Kr.">7. stoljeća pr. Kr.</a>, kada su <a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">Medijci</a> u savezu s <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">Babilonijom</a> pokorili <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Novoasirsko Carstvo</a> te prigrabili njene vazalne teritorije, među kojima je bila i Perzija. Tokom medijske dominacije postojale su dvije perzijske kraljevine <a href="/wiki/An%C5%A1an" title="Anšan">Anšan</a> i Parsumaš,<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">&#91;</span>45<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> no bile su jako povezane u političkom i rodbinskom smislu. Godine <a href="/wiki/559._pr._Kr." title="559. pr. Kr.">559. pr. Kr.</a> na <a href="/wiki/An%C5%A1an" title="Anšan">anšanski</a> (perzijski) tron dolazi <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kir II. Veliki</a>, sin <a href="/wiki/Kambiz_I." title="Kambiz I.">Kambiza I.</a> Budući kako je prijenos krune Parsumaša s <a href="/wiki/Arsam" title="Arsam">Arsama</a> (<a href="/wiki/Arijaramn" title="Arijaramn">Arijaramnov</a> sin) također prešao na <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kira Velikog</a>, on je objedinio dva perzijska kraljevstva pa ga se smatra prvim pravim <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">perzijskim</a> kraljem. Ipak, u početku Kirove vladavine Perzija je i dalje imala vazalni status pod dominacijom moćnog Medijskog Carstva<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">&#91;</span>46<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> kojim je vladao <a href="/wiki/Astijag" title="Astijag">Astijag</a>. </p><p>Godine <a href="/wiki/553._pr._Kr." title="553. pr. Kr.">553. pr. Kr.</a><sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">&#91;</span>47<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> zbog neslaganja s <a href="/wiki/Astijag" title="Astijag">Astijagovom</a> politikom<sup id="cite_ref-Livius_Harpag_48-0" class="reference"><a href="#cite_note-Livius_Harpag-48"><span class="cite-bracket">&#91;</span>48<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/Kambiz_I." title="Kambiz I.">Kambiz I.</a> i <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kir Veliki</a> podižu <a href="/wiki/Perzijski_ustanak" title="Perzijski ustanak">perzijski ustanak</a> protiv medijske dominacije nad <a href="/wiki/Fars" title="Fars">Perzijom</a>. Prema <a href="/wiki/Nikolaj_iz_Damaska" title="Nikolaj iz Damaska">Nikolaju iz Damaska</a>, pobunu je započeo Kirov otac Kambiz, dok je 24-godišnji Kir istovremeno boravio kod djeda na kraljevskom dvoru u <a href="/wiki/Ekbatana" title="Ekbatana">Ekbatani</a>. Astijag je višestruko odbijao unukove zahtjeve da posjeti roditelje u Perziji, no na nagovor perzijskog podanika <a href="/wiki/Oebar" title="Oebar">Oebara</a> ipak je Kiru dozvolio petomjesečno putovanje na jug.<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">&#91;</span>49<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Prema <a href="/wiki/Herodot" title="Herodot">Herodotu</a>, odmah nakon Kirovog puta roditeljima u Perziju medijski general <a href="/wiki/Harpag" title="Harpag">Harpag</a> mu je u utrobi <a href="/wiki/Zec" title="Zec">zeca</a><sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">&#91;</span>50<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> poslao tajnu poruku o planu zavjere za svrgavanjem Astijaga, koju je Kir nosio predati svome ocu Kambizu. Astijaga su navodno prilikom zabave uznemirile riječi jedne pjesme koja je govorila o „divljoj zvijeri s juga koja kreće u rat“,<sup id="cite_ref-Athenaeus_51-0" class="reference"><a href="#cite_note-Athenaeus-51"><span class="cite-bracket">&#91;</span>51<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> što ga je podsjetilo na <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kira</a>.<sup id="cite_ref-Ussher_i_Pierce,_109._52-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ussher_i_Pierce,_109.-52"><span class="cite-bracket">&#91;</span>52<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Na nagovor dvorskih savjetnika, odlučio je poslati 300 <a href="/wiki/Konjica" title="Konjica">konjanika</a> za zadatkom da vrate Kira na kraljevski dvor živog ili mrtvog.<sup id="cite_ref-Ussher_i_Pierce,_109._52-1" class="reference"><a href="#cite_note-Ussher_i_Pierce,_109.-52"><span class="cite-bracket">&#91;</span>52<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Medijski konjanici sustižu Kira i predaju mu kraljevu zapovjed kako se mora vratiti u <a href="/wiki/Ekbatana" title="Ekbatana">Ekbatanu</a>, na što on prividno pristaje i poziva konjanike na <a href="/wiki/Banket" title="Banket">banket</a>. Idućeg jutra Kir je pobjegao i požurio se u do grada Hirbe gdje ga je čekao <a href="/wiki/Oebar" title="Oebar">Oebar</a> s 5.000 <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">perzijskih</a> pješaka koje je Kiru postao otac Kambiz I. U <a href="/wiki/Bitka_kod_Hirbe" title="Bitka kod Hirbe">bitci kod Hirbe</a> perzijska vojska predvođena Kirom pobjeđuje medijsku konjicu pri čemu pogiba 250 <a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">Medijaca</a>, dok se ostali požuruju informirati Astijaga o događaju. <a href="/wiki/Bitka_kod_Hirbe" title="Bitka kod Hirbe">Bitka kod Hirbe</a> bila je prvi veliki udarac <a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">Medijcima</a>, te prvi njihov vojni poraz nakon dugo vremena.<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">&#91;</span>53<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Također, bitka je nagnala medijskog kralja Astijaga da pokrene veliki vojni pohod protiv <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">Perzijanaca</a>,<sup id="cite_ref-Athenaeus_51-1" class="reference"><a href="#cite_note-Athenaeus-51"><span class="cite-bracket">&#91;</span>51<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> dok je <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kir Veliki</a> istovremeno pokušavao nagovoriti sjeverne <a href="/wiki/Satrap" title="Satrap">satrapije</a> na pobunu, odnosno na savez s <a href="/wiki/Fars" title="Fars">Perzijom</a>.<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">&#91;</span>54<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Nakon btike kod Hirbe <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kir Veliki</a> povukao se do granice s Medijom,<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">&#91;</span>55<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> dok je medijski vladar <a href="/wiki/Astijag" title="Astijag">Astijag</a> odlučio napasti Perziju s više od 1.205.000 vojnika.<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">&#91;</span>56<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Ipak, od tog golemog broja trupa samo je manji dio sudjelovao u bitkama,<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">&#91;</span>57<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> dok su <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">Perzijanci</a> koristili sve zaspoložive snage koje su imali. Nakon neuspješnih pregovora, došlo je do glavne bitke. U <a href="/wiki/Bitka_kod_perzijske_granice" title="Bitka kod perzijske granice">bitci kod perzijske granice</a> Astijag je predvodio 20.000 svojih osobnih čuvara, dok je nasuprot njemu stajala <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">perzijska</a> vojska s <a href="/wiki/Kambiz_I." title="Kambiz I.">Atradatom</a> na desnom krilu, <a href="/wiki/Oebar" title="Oebar">Oebarom</a> na lijevom, te <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kirom</a> na središtu koji je predvodio najhrabrije perzijske ratnike. Perzijanci su se hrabro obranili i pobili mnogo <a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">Medijaca</a>, pa je Astijag navodno zaplakao na svom tronu i zavapio: „<i>Kako se hrabro bore ti proždrljivci pistaccija</i>“. Ipak, Perzijanci su bili neusporedivo brojčano nadjačani pa su se povukli u obiližnji utvrđeni grad. Kir i Oebar predložili su evakuaciju žena i djece na jug u <a href="/wiki/Pasargad" class="mw-redirect" title="Pasargad">Pasargad</a>, te nastavak bitke sljedećeg dana. Idućeg jutra vrata grada su otvorena i svi <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">Perzijanci</a> su krenuli u ofenzivu, dok je Atradat (<a href="/wiki/Kambiz_I." title="Kambiz I.">Kambiz I.</a>) zajedno sa starcima ostao čuvati <a href="/wiki/Fortifikacija" class="mw-redirect" title="Fortifikacija">gradske zidine</a>. Dok su se Kir i Oebar borili na bojištu, Astijag je poslao 100.000 vojnika da ih napadnu s leđa, što je prisililo Perzijance na povlačenje. Kambiz I. je nakon bitke bio teško ranjen pa ubrzo umire, a Astijag ga je dostojno pokopao.<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">&#91;</span>58<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Nakon herojskog otpora u <a href="/wiki/Bitka_kod_perzijske_granice" title="Bitka kod perzijske granice">bitci kod perzijske granice</a>, <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kir Veliki</a> i <a href="/wiki/Oebar" title="Oebar">Oebar</a> povukli su se u planine kod <a href="/wiki/Pasargad" class="mw-redirect" title="Pasargad">Pasargada</a>, gdje su blokirali sve uske klance koje vode u <a href="/wiki/Fars" title="Fars">Perziju</a>. Sa sobom su poveli i sve <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">perzijske</a> muškarce, žene, djecu i starce. Oebar je odlučio branili prolaze s 10.000 teških <a href="/wiki/Pje%C5%A1a%C5%A1tvo" title="Pješaštvo">pješaka</a>, a postavio je snage i na ceste koje su vodile u Perziju što je trebalo onemogućiti <a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">medijsko</a> napredovanje. Istovremeno, medijski kralj Astijag odlučio je pronaći prolaz kroz planine i tako okružiti <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">Perzijance</a>, no to je bilo vrlo teško budući kako je planina visoka, litice strme, a prolazi blokirani velikim kamenim zidovima. Oko 100.000 Astijagovih medijskih vojnika odlučilo se penjati uz strmu planinu i tako iznenaditi <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kira</a> i perzijske civile. <a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">Medijci</a> su potom okružili uzvisinu, nakon čega su napali prolaze koje su čuvali teško naoružani <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">Perzijanci</a>. Ipak, konfiguracija terena onemogućila je da medijska brojčana prednost dođe do izražaja. Istovremeno, ostatak medijskih trupa probijao se kroz gustu šumu <a href="/wiki/Hrast" title="Hrast">hrastova</a> i divljih <a href="/wiki/Maslina" title="Maslina">maslina</a>, te su nakon mukotrpnog proboja uspjeli dosegnuti perzijsku vojsku. U <a href="/wiki/Opsada_pasargadskog_brda" title="Opsada pasargadskog brda">opsadi pasargadskog brda</a> 10.000 vojnika (<i><a href="/wiki/Perzijski_besmrtnici" title="Perzijski besmrtnici">Perzijski besmrtnici</a></i>) predvođenih <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kirom</a> i <a href="/wiki/Oebar" title="Oebar">Oebarom</a> uspješno se suprotstavilo deseterostruko većoj medijskoj vojsci, pri čemu je navodno poginulo čak 60.000 medijskih vojnika.<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">&#91;</span>59<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">Perzijanci</a> su potukli i ostatak medijskih trupa u <a href="/wiki/Bitka_kod_Pasargada" title="Bitka kod Pasargada">bitci kod Pasargada</a>,<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">&#91;</span>60<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> što je označilo kraj Astijagove dominacije carstvom. Nedugo kasnije pada i medijski glavni grad <a href="/wiki/Ekbatana" title="Ekbatana">Ekbatana</a>, a <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kir Veliki</a> zarobljava <a href="/wiki/Astijag" title="Astijag">Astijaga</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Pad_carstva">Pad carstva</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=18" title="Uredi odlomak: Pad carstva" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=18" title="Uredi kôd odjeljka Pad carstva"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div style="margin-left:0.3rem"><i><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7016135"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:Vista-xmag.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/18px-Vista-xmag.png" decoding="async" width="18" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/27px-Vista-xmag.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/36px-Vista-xmag.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> Podrobniji članak o temi: <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kir Veliki</a></div></i></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Datoteka:Olympic_Park_Cyrus.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Olympic_Park_Cyrus.jpg/250px-Olympic_Park_Cyrus.jpg" decoding="async" width="250" height="333" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Olympic_Park_Cyrus.jpg/375px-Olympic_Park_Cyrus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Olympic_Park_Cyrus.jpg/500px-Olympic_Park_Cyrus.jpg 2x" data-file-width="1704" data-file-height="2272" /></a><figcaption><a href="/wiki/Astijag" title="Astijag">Astijagov</a> unuk i njegov nasljednik <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kir Veliki</a>, osnivač <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">Perzijskog Carstva</a> (kopija reljefa iz <a href="/wiki/Pasargad" class="mw-redirect" title="Pasargad">Pasargada</a>)</figcaption></figure> <p>Prevrat nakon <a href="/wiki/Perzijski_ustanak" title="Perzijski ustanak">perzijskog ustanka</a> uzrokovao je prijenos političke moći s prije dominantnih <a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">Medijaca</a>, na drugi <a href="/wiki/Iranski_narodi" title="Iranski narodi">iranski narod</a> - <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">Perzijance</a>, koji su sada dominirali nad Medijcima.<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">&#91;</span>61<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Kao jedan od razloga koji su uvjetovali usponu Perzijanaca odnosno padu Medijskog Carstva spominje se tada sofisticirana tehnologija navodnjavanja <a href="/wiki/Kanat" title="Kanat">kanatima</a> koju su razvili Perzijanci, dok je Medijci nisu poznavali.<sup id="cite_ref-Livius_-_Medija_1_1-2" class="reference"><a href="#cite_note-Livius_-_Medija_1-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kir Veliki</a> velikodušno se ponio prema bivšem medijskom kralju <a href="/wiki/Astijag" title="Astijag">Astijagu</a>; ostavio ga je na životu, uzeo ga za osobnog savjetnika, te obećao kako će se ponašati kao njegov legitimni nasljednik. Prema <a href="/wiki/Ktezije" title="Ktezije">Kteziju</a> i <a href="/wiki/Ksenofont" title="Ksenofont">Ksenofontu</a>, Kir se oženio Astijagovom kćeri <a href="/wiki/Amitis_od_Medije" title="Amitis od Medije">Amitisom</a> što se čini nelogičnim jer bi tada ona bila i njegova supruga i tetka. Vjerojatno objašnjenje jest da se Astijag prethodno oženio još jednom ženom koja mu je rodila <a href="/wiki/Mandana" title="Mandana">Mandanu</a>,<sup id="cite_ref-Livius_Astijag_44-2" class="reference"><a href="#cite_note-Livius_Astijag-44"><span class="cite-bracket">&#91;</span>44<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> dok je Amitis bila kćer <a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksara</a>, odnosno Astijagova sestra. <a href="/wiki/Ekbatana" title="Ekbatana">Ekbatana</a>, dojučerašnji glavni grad Medije, zbog svoje velike strateške važnosti kontroliranja <a href="/wiki/Sredi%C5%A1nja_Azija" class="mw-redirect" title="Središnja Azija">Središnje Azije</a> postala je glavnim gradom novog, <a href="/wiki/Ahemenidsko_Perzijsko_Carstvo" class="mw-redirect" title="Ahemenidsko Perzijsko Carstvo">Ahemenidskog Perzijskog Carstva</a>.<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">&#91;</span>62<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Nakon Astijagova svrgnuća, njegov šurjak <a href="/wiki/Krez" title="Krez">Krez</a> (kralj <a href="/wiki/Lidija" title="Lidija">Lidije</a>) krenuo je u obračun protiv <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kira Velikog</a> u nadi da osveti poraz svog zeta odnosno da proširi svoje <a href="/wiki/Lidijsko_Carstvo" class="mw-redirect" title="Lidijsko Carstvo">Lidijsko Carstvo</a> na istok, što <a href="/wiki/547._pr._Kr." title="547. pr. Kr.">547. pr. Kr.</a> završava katastrofalnim porazom i padom Lidije pod <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">Perzijsko Carstvo</a>. Za Astijaga se pretpostavlja kako je umro <a href="/wiki/540-ih_pr._Kr." title="540-ih pr. Kr.">540-ih pr. Kr.</a>, a jedna od verzija smrti (prema <a href="/wiki/Ktezije" title="Ktezije">Kteziju</a>) govori kako ga je politički oponent <a href="/wiki/Oebar" title="Oebar">Oebar</a> prilikom putovanja iz <a href="/wiki/Partija_(pokrajina)" title="Partija (pokrajina)">Partije</a> ostavio da umre u <a href="/wiki/Pustinja" title="Pustinja">pustinji</a>, no nakon što je Kir otkrio njegovo nedjelo general Oebar počinio je samoubojstvo kako bi izbjegao osvetu Astijagove sestre <a href="/wiki/Amitis_od_Medije" title="Amitis od Medije">Amitise</a>.<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">&#91;</span>63<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Politika_i_administracija">Politika i administracija</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=19" title="Uredi odlomak: Politika i administracija" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=19" title="Uredi kôd odjeljka Politika i administracija"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Neki elementi medijskog administrativnog sustava zasigurno su preuzeti od <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">asirskog</a> modela vladavine, pod čijim je okriljem bila i sama Medija dugi niz godina.<sup id="cite_ref-Iranica_-_Medija_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-Iranica_-_Medija-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Povjesničar János Harmatta na temelju lingvističkih dokaza tvrdi kako su Medijci imali vrlo razvijen birokratski sustav, kojeg su kasnije preuzeli i <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">Perzijanci</a>. Pretpostavlja se kako su u medijskom razdoblju postojale i upravne jedinice <i><a href="/wiki/Satrap" title="Satrap">satrapije</a></i>, no ta perzijska titula postojala je i prije osnutka medijske države pa se teza ne može sa sigurnošću potvrditi.<sup id="cite_ref-Iranica_-_Medija_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-Iranica_-_Medija-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Jona Lendering pretpostavlja kako je Medijsko Carstvo uključivalo satrapije <a href="/wiki/Fars" title="Fars">Perziju</a>, <a href="/wiki/Armenija" title="Armenija">Armeniju</a>, <a href="/wiki/Kapadocija" title="Kapadocija">Kapadociju</a>, <a href="/wiki/Partija_(pokrajina)" title="Partija (pokrajina)">Partiju</a> i <a href="/wiki/Arija_(satrapija)" title="Arija (satrapija)">Ariju</a>,<sup id="cite_ref-Livius_-_Medija_1_1-3" class="reference"><a href="#cite_note-Livius_-_Medija_1-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> no naglašava kako je u pitanju primitivni oblik <a href="/wiki/Satrap" title="Satrap">satrapije</a> koju su kasnije usavršili <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">perzijski</a> vladari <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kir Veliki</a> i <a href="/wiki/Darije_Veliki" class="mw-redirect" title="Darije Veliki">Darije Veliki</a>. Herodot pak spominje kako je osnivač Medijskog Carstva <a href="/wiki/Dejok" title="Dejok">Dejok</a> uspostavio <a href="/wiki/Sudstvo" class="mw-redirect" title="Sudstvo">pravosudnu mrežu</a> diljem zemlje, te organizirao jedinice špijuna koji su kontrolirali svaki dio zemlje.<sup id="cite_ref-Herodot,_I._100._32-1" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._100.-32"><span class="cite-bracket">&#91;</span>32<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Vojska">Vojska</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=20" title="Uredi odlomak: Vojska" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=20" title="Uredi kôd odjeljka Vojska"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Medijska vojska igrala je važnu ulogu u povijesti te države, budući kako su Medijci živjeli na relativno nezaštićenom teritoriju zbog čega su bili u neprestalnim sukobima s okolnim narodima poput <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Asiraca</a>, <a href="/wiki/Skiti" title="Skiti">Skita</a>, <a href="/wiki/Lidija" title="Lidija">Lidijaca</a>, te kasnije <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">Perzijanaca</a>. Tradicionalna medijska vojska temeljila se na <a href="/wiki/Konjica" title="Konjica">konjici</a>, što je karakteristika ne samo ostalih <a href="/wiki/Iranski_narodi" title="Iranski narodi">iranskih naroda</a> već i brojnih drugih plemena <a href="/wiki/Sredi%C5%A1nja_Azija" class="mw-redirect" title="Središnja Azija">Središnje Azije</a>. Uzgoj <a href="/wiki/Konj" class="mw-redirect" title="Konj">konja</a> bila je višestoljetna medijska tradicija o čemu su pisali Asirci i Herodot,<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">&#91;</span>64<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> a vojska sastavljena od konjice bila je neophodna za kontroliranje njihovog golemog carstva koje se prostiralo tisućama kilometara. Budući kako je udaljenost najistočnije i najzapadnije točke carstva približno bila jednaka <a href="/wiki/Kraljevska_cesta" title="Kraljevska cesta">kraljevskoj cesti</a> iz kasnijeg <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">perzijskog razdoblja</a>, procijenjuje se kako bi takvo putovanje pješice trajalo puna tri mjeseca.<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">&#91;</span>65<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Dolaskom medijskih plemena uz istočne obronke masiva <a href="/wiki/Zagros" title="Zagros">Zagros</a> počinje se razvijati <a href="/wiki/Rudarstvo" title="Rudarstvo">rudarstvo</a> a time i obrada <a href="/wiki/Kovine" title="Kovine">kovina</a>, zbog čega dolazi do znatnog tehnološkog napretka u medijskoj vojsci. Primjer su medijska bojna kola, koja su se smatrala najjačim i nabržim u to doba.<sup id="cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-Iranologie.com_-_Medija-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Velikim vojnim reformatorom smatra se medijski kralj <a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksar</a>, budući kako je bio prvi vladar u povijesti koji je podijelio vojsku na posebne jedinice <a href="/wiki/Pje%C5%A1a%C5%A1tvo" title="Pješaštvo">pješaka</a>-<a href="/wiki/Koplje" title="Koplje">kopljanika</a>, <a href="/wiki/Strijelac_(vojnik)" title="Strijelac (vojnik)">strijelaca</a> i <a href="/wiki/Konjica" title="Konjica">konjanika</a><sup id="cite_ref-Herodot,_I._103._36-2" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._103.-36"><span class="cite-bracket">&#91;</span>36<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> jer su ranije pomiješani rodovi vojske dovodili do pomutnje na bojištu. Glavne karakteristike medijske vojske bile su mobilnost i velika mogućnost manevriranja, zbog čega su vojnici imali slab ili nikakav <a href="/wiki/Oklop" title="Oklop">oklop</a>. Ova mana pokazala se kobnom prilikom borbi s <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kirovim</a> teško oklopljenim pješaštvom (<i><a href="/wiki/Perzijski_besmrtnici" title="Perzijski besmrtnici">Perzijski besmrtnici</a></i>) u <a href="/wiki/Bitka_kod_pasargadskog_brda" class="mw-redirect" title="Bitka kod pasargadskog brda">bitci kod pasargadskog brda</a>. S obzirom kako je Medijsko Carstvo bilo kontintentalnog tipa, medijska <a href="/wiki/Mornarica" class="mw-redirect" title="Mornarica">mornarica</a> prema svemu sudeći uopće nije ni postojala. </p><p>Medijska vojska imala je veliki utjecaj na formiranje <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo#Vojska" title="Ahemenidsko Carstvo">perzijske vojske</a> o čemu svjedoče Herodotova djela i reljefi iz <a href="/wiki/Perzepolis" title="Perzepolis">Perzepolisa</a>, kao i činjenica da su u perzijskoj vojci služili mnogi medijski generali i admirali kao što su <a href="/wiki/Harpag" title="Harpag">Harpag</a>, <a href="/wiki/Mazar" title="Mazar">Mazar</a> i <a href="/wiki/Datis" title="Datis">Datis</a>. Svi navedeni služili su perzijske kraljeve <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kira</a> i <a href="/wiki/Darije_Veliki" class="mw-redirect" title="Darije Veliki">Darija Velikog</a> koji su vladali prvih pola stoljeća nakon pada Medijskog Carstva, pa se može pretpostaviti kako se u tom razdoblju medijska vojska, strategija i ratna vještina nisu bitnije mijenjali. <a href="/wiki/Herodot" title="Herodot">Herodot</a> spominje kako se u doba <a href="/wiki/Gr%C4%8Dko-perzijski_ratovi" title="Grčko-perzijski ratovi">grčko-perzijskih ratova</a> medijski vojnici nisu bitnije razlikovali od perzijskih.<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">&#91;</span>66<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> O tome svjedoče i reljefi iz Perzepolisa (<i><a href="#Društveni_život">prikazani dolje</a></i>) koji prikazuju četiri medijska i perzijska kopljanika. Smatra se kako su medijski <a href="/wiki/Koplje" title="Koplje">kopljanici</a> imali veliku reputaciju u perzijskoj vojsci, odmah nakon <a href="/wiki/Perzijski_besmrtnici" title="Perzijski besmrtnici">Besmrtnika</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Opseg_carstva">Opseg carstva</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=21" title="Uredi odlomak: Opseg carstva" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=21" title="Uredi kôd odjeljka Opseg carstva"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div style="margin-left:0.3rem"><i><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7016135"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:Vista-xmag.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/18px-Vista-xmag.png" decoding="async" width="18" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/27px-Vista-xmag.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/36px-Vista-xmag.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> Podrobniji članak o temi: <a href="/wiki/Najve%C4%87a_carstva_svijeta" title="Najveća carstva svijeta">Najveća carstva svijeta</a></div></i></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Datoteka:Medijsko_Carstvo_600._pr._Kr..PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/hr/thumb/0/0d/Medijsko_Carstvo_600._pr._Kr..PNG/350px-Medijsko_Carstvo_600._pr._Kr..PNG" decoding="async" width="350" height="185" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/hr/0/0d/Medijsko_Carstvo_600._pr._Kr..PNG 1.5x" data-file-width="520" data-file-height="275" /></a><figcaption>Medijsko Carstvo <a href="/wiki/600._pr._Kr." title="600. pr. Kr.">600. pr. Kr.</a> u doba vladavine <a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksara</a></figcaption></figure> <p>Prilikom stvaranja medijske plemenske konfederacije, Medija se kao zemljopisni pojam odnosila na područje sjeverozapadnog <a href="/wiki/Iran" title="Iran">Irana</a>. Granice u to vrijeme nisu bile utvrđene, pa se Medija odnosi na onaj teritorij okružen ostalim narodima kao što su <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">Perzijanci</a> na jugoistoku, <a href="/wiki/Parti" title="Parti">Parti</a> na istoku, <a href="/wiki/Elam" title="Elam">Elamiti</a> na jugu, <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Asirci</a> na zapadu, te <a href="/wiki/Urartu" title="Urartu">Urartu</a> na sjeveru. U doba medijskog kralja <a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksara</a> svi navedeni narodi bili su pokoreni, a Medijsko Carstvo prostiralo od središnje <a href="/wiki/Mala_Azija" title="Mala Azija">Male Azije</a>, do <a href="/wiki/Hinduku%C5%A1" title="Hindukuš">Hindukuša</a> na istoku. Zapadne granice formirale su rijeke <a href="/wiki/Kizil_(rijeka)" title="Kizil (rijeka)">Kizil</a> i <a href="/wiki/Tigris" title="Tigris">Tigris</a> koje su dijelile Medijsko Carstvo od <a href="/wiki/Lidija" title="Lidija">Lidije</a> odnosno <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">Babilonije</a>, te <a href="/wiki/Cilicija_(satrapija)" title="Cilicija (satrapija)">Cilicija</a>. Sjeverna granica bili su gorje <a href="/wiki/Kavkaz" title="Kavkaz">Kavkaz</a>, <a href="/wiki/Kaspijsko_jezero" title="Kaspijsko jezero">Kaspijsko jezero</a>, te rijeka <a href="/wiki/Amu-Darja" title="Amu-Darja">Amu-Darja</a> iza koje se nalazila <a href="/wiki/Sogdijana" title="Sogdijana">Sogdijana</a>. Granice na istoku je nemoguće točno utvrditi budući kako ne postoje pouzdane informacije o prodorima medijske vojske, no smatra se kako je Medijsko Carstvo uključivalo <a href="/wiki/Sagartija" title="Sagartija">Sagartiju</a>, <a href="/wiki/Drangijana" title="Drangijana">Drangijanu</a>, <a href="/wiki/Arahozija" title="Arahozija">Arahoziju</a>, <a href="/wiki/Arija_(satrapija)" title="Arija (satrapija)">Ariju</a> i <a href="/wiki/Baktrija" title="Baktrija">Baktriju</a>. Prema odokativnom određivanju najširih medijskih granica preslikanih preko deset modernih država, površina Medijskog Carstva iznosila je nešto više od 2.8 milijuna km² što tu monarhiju čini dotad <a href="/wiki/Najve%C4%87a_carstva_svijeta#Starovjekovna_carstva" title="Najveća carstva svijeta">najvećim najvećim carstvom u povijesti</a>. </p> <table class="wikitable" border="1"> <tbody><tr> <th style="background:gold;"><b>Moderna država</b> </th> <th style="background:gold;"><b>Postotak</b> </th> <th style="background:gold;"><b>Ukupna površina (km²)</b> </th> <th style="background:gold;"><b>Dio nekadašnjeg carstva (km²)</b> </th> </tr></tbody><caption> </caption> <tbody><tr> <td><b><a href="/wiki/Iran" title="Iran">Iran</a></b> </td> <td align="center">85% </td> <td align="center">1.648.000 </td> <td align="center">1.400.800 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Turska" title="Turska">Turska</a> </td> <td align="center">35% </td> <td align="center">780.580 </td> <td align="center">273.203 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Sirija" title="Sirija">Sirija</a> </td> <td align="center">10% </td> <td align="center">185.180 </td> <td align="center">18.518 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Irak" title="Irak">Irak</a> </td> <td align="center">25% </td> <td align="center">437.072 </td> <td align="center">109.268 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Azerbajd%C5%BEan" title="Azerbajdžan">Azerbajdžan</a> </td> <td align="center">60% </td> <td align="center">86.600 </td> <td align="center">51.690 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Armenija" title="Armenija">Armenija</a> </td> <td align="center">100% </td> <td align="center">29.800 </td> <td align="center">29.800 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Gruzija" title="Gruzija">Gruzija</a> </td> <td align="center">15% </td> <td align="center">69.700 </td> <td align="center">10.455 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Turkmenistan" title="Turkmenistan">Turkmenistan</a> </td> <td align="center">45% </td> <td align="center">488.100 </td> <td align="center">219.645 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Afganistan" title="Afganistan">Afganistan</a> </td> <td align="center">90% </td> <td align="center">647.500 </td> <td align="center">582.750 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Pakistan" title="Pakistan">Pakistan</a> </td> <td align="center">15% </td> <td align="center">803.940 </td> <td align="center">120.591 </td></tr> <tr style="background:wheat;"> <td><b>Sveukupno</b> </td> <td align="center"> </td> <td align="center"> </td> <td align="center"><b>2.816.720&#160;km²</b> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ekonomija">Ekonomija</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=22" title="Uredi odlomak: Ekonomija" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=22" title="Uredi kôd odjeljka Ekonomija"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Datoteka:Biandintz_eta_zaldiak_-_modified2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Biandintz_eta_zaldiak_-_modified2.jpg/300px-Biandintz_eta_zaldiak_-_modified2.jpg" decoding="async" width="300" height="208" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Biandintz_eta_zaldiak_-_modified2.jpg/450px-Biandintz_eta_zaldiak_-_modified2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Biandintz_eta_zaldiak_-_modified2.jpg/600px-Biandintz_eta_zaldiak_-_modified2.jpg 2x" data-file-width="1850" data-file-height="1282" /></a><figcaption>Konjogojstvo je bilo jedna od glavnih grana medijskog gospodarstva</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">Medijci</a> su kao i druga <a href="/wiki/Iranski_narodi" title="Iranski narodi">iranska plemena</a> koja su naselila na zapad <a href="/wiki/Iranska_visoravan" title="Iranska visoravan">Iranske visoravni</a> živjeli su pastirskim načinom života. Njihova glavna gospodarska djelatnost još od vremena kada su zajedno s <a href="/wiki/Indoarijski_narodi" title="Indoarijski narodi">indoarijskim rođacima</a> živjeli u <a href="/wiki/Stepa" title="Stepa">stepama</a> istočno od <a href="/wiki/Kaspijsko_jezero" title="Kaspijsko jezero">Kaspijskog jezera</a> bilo je <a href="/wiki/Sto%C4%8Darstvo" title="Stočarstvo">stočarstvo</a>, odnosno uzgoj <a href="/wiki/Konj" class="mw-redirect" title="Konj">konja</a>,<sup id="cite_ref-Iranica_-_Medija_3-3" class="reference"><a href="#cite_note-Iranica_-_Medija-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/Doma%C4%87e_govedo" title="Domaće govedo">goveda</a>, <a href="/wiki/Doma%C4%87a_ovca" title="Domaća ovca">ovaca</a>, te rjeđe <a href="/wiki/Doma%C4%87a_koza" title="Domaća koza">domaćih koza</a>. Bili su poznati kao najbolji uzgajivači konja svog vremena; čak i prije njihovog naseljavanja planina <a href="/wiki/Zagros" title="Zagros">Zagrosa</a> njihovi konji bili su poznati u <a href="/wiki/Mezopotamija" title="Mezopotamija">Mezopotamiji</a>.<sup id="cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-2" class="reference"><a href="#cite_note-Iranologie.com_-_Medija-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Bili su vješti i u <a href="/wiki/Metalurgija" title="Metalurgija">metalurgiji</a>, posebno u obradi <a href="/wiki/%C5%BDeljezo" title="Željezo">željeza</a>, pa su izrađivali najjača i najbrža bojna kola tog doba. </p><p>Neposredno nakon nasljevanja Medijaca na zapad <a href="/wiki/Veliki_Iran" title="Veliki Iran">Velikog Irana</a>, bili su svjedoci uspješnog gospodarstva temeljenog na trgovini <a href="/wiki/Kositar" title="Kositar">kositra</a>, <a href="/wiki/Bakar_(element)" class="mw-redirect" title="Bakar (element)">bakra</a> i <a href="/wiki/%C5%BDeljezo" title="Željezo">željeznih</a> ruda. Ovu granu trgovine kontrolirali su <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">Babilonija</a> i <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Asirija</a>, budući kako je dominacija tim tržištem bila neophodna njihov vojni uspjeh i bogatstvo. Zbog ovih razloga oba <a href="/wiki/Mezopotamija" title="Mezopotamija">mezopotamska</a> carstva vodila su stoljetne ratove u pokušajima da pokore plemena i države na zapadu <a href="/wiki/Iran" title="Iran">Irana</a>.<sup id="cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-3" class="reference"><a href="#cite_note-Iranologie.com_-_Medija-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Među njima je bila i civilizacija <a href="/wiki/Elam" title="Elam">Elam</a>, čije je širenje na zapadne padine masiva <a href="/wiki/Zagros" title="Zagros">Zagrosa</a> i jug <a href="/wiki/Mezopotamija" title="Mezopotamija">Mezopotamije</a> dovelo do uspostave kontrole nad trgovačkim rutama koje su vodile u <a href="/wiki/Ur" title="Ur">Ur</a>, <a href="/wiki/Sumer" title="Sumer">Sumer</a>, <a href="/wiki/Babilon" title="Babilon">Babilon</a> i <a href="/w/index.php?title=Nirmud&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nirmud (stranica ne postoji)">Nirmud</a>, a time i do sukoba s <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Novoasirskim Carstvom</a>. Plemenski osnivači Medijskog Carstva nisu uzimali u obzir važnost trgovine <a href="/wiki/Kovine" title="Kovine">kovinama</a>, već se njihova strategija uglavnom temeljila na uspješnoj obrani lokalnih plemena koje su konstantno napdali <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">Babilonci</a> i <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Asirci</a>. To su ostvarili zahvaljujući posjedovanju sofisticiranih vojnih uređaja čime su uspjeli parirati superiornijoj asirskoj vojsci, a koristili su ih i da steknu naklonost i zemlju od domorodačkih plemena. Dokumenti iz asirskog razdoblja spominju kako su od Medijaca primali danak u <a href="/wiki/Konj" class="mw-redirect" title="Konj">konjima</a>, <a href="/wiki/Doma%C4%87a_ovca" title="Domaća ovca">domaćim ovcama</a>, <a href="/wiki/Baktrija" title="Baktrija">baktrijskim</a> <a href="/wiki/Deva" class="mw-redirect" title="Deva">devama</a>, u kovinama poput <a href="/wiki/Bronca" title="Bronca">bronce</a>, <a href="/wiki/Zlato" title="Zlato">zlata</a> i <a href="/wiki/Srebro" title="Srebro">srebra</a>, te platnima i vunenim proizvodima.<sup id="cite_ref-Iranica_-_Medija_3-4" class="reference"><a href="#cite_note-Iranica_-_Medija-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Ovi podaci daju uvid o ranoj medijskoj ekonomiji odnosno gospodarskim granama. </p><p>Nakon što su pokorili <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Novoasirsko Carstvo</a> i proširili svoju državu na zapad, <a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">Medijci</a> su preuzeli i kontrolu nad trgovačkim putevima čime su ostvarili golemo bogatstvo. Trgovina doživljava pravi procvat, a većina robe bile su lokalne <a href="/wiki/Kovine" title="Kovine">kovine</a>, drago kamenje iz <a href="/wiki/Sredi%C5%A1nja_Azija" class="mw-redirect" title="Središnja Azija">Središnje Azije</a>, te odjeća i razni alati. Medijsko plemstvo bilo je izuzetno bogato, no lokalno stanovništvo uglavnom nije ostvarivalo korist od budući kako su većinu trgovine vodili <a href="/wiki/Asirija" title="Asirija">Asirci</a>, <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">Babilonci</a>, te razni trgovci iz <a href="/wiki/Sirija" title="Sirija">sirijskih</a> gradova.<sup id="cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-4" class="reference"><a href="#cite_note-Iranologie.com_-_Medija-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Lokalna ekonomija temeljila se uglavnom na tradicionalnim medijskim gospodarskim granama kao što su <a href="/wiki/Poljoprivreda" title="Poljoprivreda">poljoprivreda</a> i <a href="/wiki/Sto%C4%8Darstvo" title="Stočarstvo">stočarstvo</a>.<sup id="cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-5" class="reference"><a href="#cite_note-Iranologie.com_-_Medija-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Spomenuti uzgoj <a href="/wiki/Konj" class="mw-redirect" title="Konj">konja</a> sigurno je odigralo najvažniju ulogu u lokalnom gospodarstvu, trgovini ali i vojsci, budući kako su Medijci bili poznati po svojoj <a href="/wiki/Konjica" title="Konjica">konjici</a>. Ovisno o različitim okruženjima, određena naselja diljem carstva razvila su neke lokalne običaje poput <a href="/wiki/Ribarstvo" title="Ribarstvo">ribarstva</a>, ručnog <a href="/wiki/Obrt" title="Obrt">obrta</a> i <a href="/wiki/Lon%C4%8Darstvo" title="Lončarstvo">lončarstva</a>. <a href="/wiki/Metalurgija" title="Metalurgija">Metalurgija</a> je razvijana i u vojne i dekorativne svrhe, o čemu svjedoče rukotvorine od <a href="/wiki/Zlato" title="Zlato">zlata</a> i <a href="/wiki/Srebro" title="Srebro">srebra</a> iz medijskog razdoblja. U kratkim crtama, medijsko gospodarstvo može se opisati kao orijentirano vanjskoj trgovini sa zapadnim susjedima u čemu su prednjačile <a href="/wiki/Kovina" class="mw-redirect" title="Kovina">kovine</a>, dok je domaća proizvodnja bila uglavnom poljoprivredna.<sup id="cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-6" class="reference"><a href="#cite_note-Iranologie.com_-_Medija-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Budući kako je Medijsko Carstvo (kao i kasnije <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">Perzijsko Carstvo</a>) bilo podijeljeno na <a href="/wiki/Satrap" title="Satrap">satrapije</a> kojima su vladali pokrajinski vladari, pretpostavlja se kako su podređeni narodi poput <a href="/wiki/Armenci" title="Armenci">Armenaca</a>, <a href="/wiki/Parti" title="Parti">Parta</a>, <a href="/wiki/Arija_(satrapija)" title="Arija (satrapija)">Arijaca</a> i <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">Perzijanaca</a> plaćali propisani <a href="/wiki/Porez" title="Porez">porez</a>.<sup id="cite_ref-Livius_-_Medija_1_1-4" class="reference"><a href="#cite_note-Livius_-_Medija_1-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> S obzirom kako tada nije postojao <a href="/wiki/Novac" title="Novac">novac</a>, najvjerojatnije se skupljao u <a href="/wiki/Doma%C4%87e_%C5%BEivotinje" title="Domaće životinje">stoci</a> i <a href="/wiki/Kovina" class="mw-redirect" title="Kovina">kovinama</a>, no standardizirane mjerne jedinice za masu ili obujam nisu poznate. Prometni značaj Medije uglavnom se odnosi na kontrolu velikog dijela <a href="/wiki/Put_svile" title="Put svile">Puta svile</a> koji je povezivao istočni i <a href="/wiki/Zapadni_svijet" title="Zapadni svijet">zapadni svijet</a>. Prema svemu sudeći, <a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">Medijci</a> za razliku od <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">Perzijanaca</a> nisu poznavali sustav <a href="/wiki/Kanat" title="Kanat">kanata</a> (za <a href="/wiki/Navodnjavanje" title="Navodnjavanje">navodnjavanje</a>) što je jedan od glavnih razloga pada Medijskog Carstva,<sup id="cite_ref-Livius_-_Medija_1_1-5" class="reference"><a href="#cite_note-Livius_-_Medija_1-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> odnosno prijenosa dominacije na <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">perzijsku stranu</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kultura">Kultura</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=23" title="Uredi odlomak: Kultura" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=23" title="Uredi kôd odjeljka Kultura"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Društveni_život"><span id="Dru.C5.A1tveni_.C5.BEivot"></span>Društveni život</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=24" title="Uredi odlomak: Društveni život" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=24" title="Uredi kôd odjeljka Društveni život"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Datoteka:PLATE2BX.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/PLATE2BX.jpg/300px-PLATE2BX.jpg" decoding="async" width="300" height="368" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/66/PLATE2BX.jpg 1.5x" data-file-width="408" data-file-height="500" /></a><figcaption>Medijski plemićki par</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Dru%C5%A1tvo" title="Društvo">Društveni</a> život <a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">Medijaca</a> i ostalih <a href="/wiki/Iranski_narodi" title="Iranski narodi">iranskih naroda</a> temeljio se na <a href="/wiki/Patrijarhat" title="Patrijarhat">patrijarhalnom</a> plemenskom poretku. Mnogi povjesničari i <a href="/wiki/Arheologija" title="Arheologija">arheolozi</a> ukazuju na moguće dokaze kako je prije dolaska iranskih plemena postojao <a href="/wiki/Patrijarhat#Predpatrijahalna_društva:_matrijarhat?" title="Patrijarhat">matrijahalan</a> društevni poredak, pozivajući se na centralizirani poljoprivredni ustroj starosjedilaca.<sup id="cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-7" class="reference"><a href="#cite_note-Iranologie.com_-_Medija-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Ipak, danas je poznato kako je prilikom osnivanja Medijskog Carstva društvo bilo <a href="/wiki/Patrijarhat" title="Patrijarhat">patrijahalno</a>. Na razvoj medijskog društva utjecale su demografske promjene, odnosno porast iranskih populacija na uštrb lokalnih zajednica koje su tu ranije živjele. </p><p><a href="/wiki/Iran" title="Iran">Iransko</a> društvo sastojalo se od više plemena, usko povezanim zajedničkim podrijetlom, kulturom i poviješću, zbog čega su postojale i plemenske <a href="/wiki/Konfederacija" title="Konfederacija">konfederacije</a>. Najznačajniji među njima svakako su bili <a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">Medijci</a>, <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">Perzijanci</a> i <a href="/wiki/Parti" title="Parti">Parti</a>. Pouzdano nije moguće utvrditi kada su se iranska plemena podijelila na Medijce, Perzijance, Parte i vjerojatno proto-<a href="/wiki/Sogdijana" title="Sogdijana">Sogdijance</a>. Pretpostavlja se kako su se ove razlike pojavile nakon njihovih migracija na zapad u <a href="/wiki/Veliki_Iran" title="Veliki Iran">Veliki Iran</a>, ili kako su postojale i ranije. Te razlike očituju se u <a href="/wiki/Iranski_jezici" title="Iranski jezici">njihovim jezicima</a> odnosno dijalektima, a njima su kumovale i geografske razlike teritorija na kojima su boravili.<sup id="cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-8" class="reference"><a href="#cite_note-Iranologie.com_-_Medija-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Svako od navedenih plemena bilo je podijeljeno na klase, a istovrsni poredak postojao je i u globalnom smislu u kontekstu njihovih plemenskih konfederacija. Spomenute klase koje se danas mogu identificirati bile su <a href="/wiki/Vojska" title="Vojska">vojničke</a> odnosno vladarske, <a href="/wiki/Umjetnost" title="Umjetnost">umjetničke</a> i <a href="/wiki/Poljoprivreda" title="Poljoprivreda">zemljoradničke</a>.<sup id="cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-9" class="reference"><a href="#cite_note-Iranologie.com_-_Medija-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Društvena mobilnost tih klasa nije poznata ali se smatra kako je bila prilično kruta, no poznato je kako podijele među njima nisu bile izražene kao kod <a href="/wiki/Indija" title="Indija">indijskog</a> sustava <a href="/wiki/Kaste" class="mw-redirect" title="Kaste">kasti</a>. Naime, proces ograničavanja statusa pojedinaca na „izagnane“ odnosno unapređenje istog na „nedodirljive“ nije se pojavljivao kod <a href="/wiki/Iranski_narodi" title="Iranski narodi">iranskih plemena</a>, vjerojatno zbog činjenice kako oni za razliku od <a href="/wiki/Indoarijski_narodi" title="Indoarijski narodi">indoarijskih naroda</a> nisu napadali i podčinjavali lokalno stanovništvo.<sup id="cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-10" class="reference"><a href="#cite_note-Iranologie.com_-_Medija-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Prilikom dolaska Indoarijaca u dolinu rijeke <a href="/wiki/Ind" title="Ind">Ind</a> susreli su naprednu civlizaciju <a href="/wiki/Harappa" title="Harappa">Harappa</a> koju su morali pokoriti u cilju da se nasele na njenim teritorijima, dok se iranska plemena tokom migracija na zapad nisu susrela s takvim problemom. Naprotiv, lokalno stanovništvo poput <a href="/wiki/Elam" title="Elam">Elamita</a> bilo je ugroženo od strane vanjskog neprijatelja (<a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">Babilonci</a> i <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Asirci</a>) na zapadu, što je dovelo do njihovog saveza. Dakle, dok su Indoarijci morali nadvladati lokalno stanovništvo kako bi jamčili svoj opstanak, Iranci su svoj opstanak pronašli u ujedinjenju sa starosjediocima.<sup id="cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-11" class="reference"><a href="#cite_note-Iranologie.com_-_Medija-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Drevni Medijci prikazani su na reljefima <a href="/wiki/Darije_Veliki" class="mw-redirect" title="Darije Veliki">Darijeve</a> <a href="/wiki/Apadana" title="Apadana">apadane</a> u <a href="/wiki/Perzepolis" title="Perzepolis">Perzepolisu</a>, koji datira iz <a href="/wiki/515._pr._Kr." title="515. pr. Kr.">515. pr. Kr.</a> odnosno svega 35 godina nakon pada Medijskog Carstva, što podrazumijeva kako ti prikazi mogu biti relevantni u kontekstu predočavanja medijskog izgleda ili odijevanja. Reljefi s Medijcima pojavljuju se na tri mjesta, a prikazuju medijske stražare, plemiće i njihovu delegaciju. Razlozi njihovog čestog prikazivanja leže u činjenici kako su Medijci u doba <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">Perzijskog Carstva</a> imali povlašten status koji ih je izjednačavao s <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">Perzijancima</a>, a njega je uveo sam osnivač carstva <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kir Veliki</a>. Prvi reljef na središnjem panelu <a href="/wiki/Perzepolis#Istočno_stubište" title="Perzepolis">istočnog stubišta</a> prikazuje četiri medijska i perzijska <a href="/wiki/Koplje" title="Koplje">kopljanika</a>. Na tom reljefu Medijci nose kratke kapute, hlače i okrugle kape, ispod kojih je kovrčava kosa, ponekad s repom.<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">&#91;</span>67<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Drugi reljef smješten je na južnom panelu istog stubišta, a prikazuje medijsku delegaciju u posjetu <a href="/wiki/Perzepolis" title="Perzepolis">Perzepolisu</a>. Ovdje Medijci nose karakteristične nošnje, narukvice i mačeve, a darovi perzijskom vladaru uključuju lonce i vaze. Treći reljef nalazi se na sjevernom panelu stubišta, gdje su prikazani medijski šef kraljevske staje i <a href="/wiki/Konj" class="mw-redirect" title="Konj">konji</a> urezani do najsitnijih detalja. </p> <center> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:Persepolis_Apadana_Eastern_Stairway.jpg" class="mw-file-description" title="Četiri medijska kopljanika prikazani na lijevoj strani središnjeg panela"><img alt="Četiri medijska kopljanika prikazani na lijevoj strani središnjeg panela" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Persepolis_Apadana_Eastern_Stairway.jpg/120px-Persepolis_Apadana_Eastern_Stairway.jpg" decoding="async" width="120" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Persepolis_Apadana_Eastern_Stairway.jpg/180px-Persepolis_Apadana_Eastern_Stairway.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Persepolis_Apadana_Eastern_Stairway.jpg/240px-Persepolis_Apadana_Eastern_Stairway.jpg 2x" data-file-width="1698" data-file-height="1068" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Četiri medijska kopljanika prikazani na lijevoj strani središnjeg panela</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:Persepolis_Apadana_noerdliche_Treppe_Detail.jpg" class="mw-file-description" title="Detalj medijske garde"><img alt="Detalj medijske garde" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Persepolis_Apadana_noerdliche_Treppe_Detail.jpg/78px-Persepolis_Apadana_noerdliche_Treppe_Detail.jpg" decoding="async" width="78" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Persepolis_Apadana_noerdliche_Treppe_Detail.jpg/117px-Persepolis_Apadana_noerdliche_Treppe_Detail.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Persepolis_Apadana_noerdliche_Treppe_Detail.jpg/157px-Persepolis_Apadana_noerdliche_Treppe_Detail.jpg 2x" data-file-width="418" data-file-height="640" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Detalj medijske garde</div> </li> </ul> </center> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Religija">Religija</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=25" title="Uredi odlomak: Religija" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=25" title="Uredi kôd odjeljka Religija"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Datoteka:Farvahar_background.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Farvahar_background.jpg/300px-Farvahar_background.jpg" decoding="async" width="300" height="164" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ab/Farvahar_background.jpg 1.5x" data-file-width="365" data-file-height="200" /></a><figcaption>Faravahar, simbol <a href="/wiki/Zoroastrizam" title="Zoroastrizam">zoroastrizma</a></figcaption></figure> <p>Informacije o religijskim običajima u doba Medijskog Carstva vrlo su oskudne. Između <a href="/wiki/1967." title="1967.">1967.</a> i <a href="/wiki/1977." title="1977.">1977.</a> arheološka istraživanja predvođenja Davidom Stronachom otkrila su građevinu iz oko <a href="/wiki/750._pr._Kr." title="750. pr. Kr.">750. pr. Kr.</a> koja je bila prvenstveno vjerskog karaktera. Smještena je u Tape Nuš-e Janu, oko 60&#160;km južno od <a href="/wiki/Hamadan" title="Hamadan">Hamadana</a> odnosno drevne <a href="/wiki/Ekbatana" title="Ekbatana">Ekbatane</a>. Zdanje je podignuto na stijeni visine od oko 30 m, a sastojalo se od središnjeg hrama, zapadnog hrama, tvrđave i hipostila (dvorane sa stupovima), oko kojih se nalazio kružni potporni zid izgrađen od opeke. Središnji <a href="/wiki/Hram" title="Hram">hram</a> imao je oblik <a href="/wiki/Toranj" title="Toranj">tornja</a> s unutrašnjim svetištem u obliku trokuta. Zauzimao je prostor od 11 x 7 m, dok su zidovi bili visine od 8 m. Na zapadnom uglu ovog svetišta nalazio se stepenasti <a href="/wiki/Oltar" title="Oltar">oltar</a>, izgrađen od glinene opeke. Kao što je poznato, kult <a href="/wiki/Vatra" title="Vatra">vatre</a> bilo je zajedničko <a href="/wiki/Indoiranski_narodi" title="Indoiranski narodi">indoiransko</a> nasljeđe, a hram u <a href="/w/index.php?title=Tape_Nu%C5%A1-e_D%C5%BEan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tape Nuš-e Džan (stranica ne postoji)">Tape Nuš-e Džanu</a> smatra se najstarijom vjerskom građevinom u <a href="/wiki/Iran" title="Iran">Iranu</a>.<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">&#91;</span>68<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Ostali izvori o religiji u medijsko doba uglavnom se temelje na <a href="/wiki/Herodot" title="Herodot">Herodotovim</a> djelima i osobnim imenima Medijaca. Prema Herodotu,<sup id="cite_ref-Herodot,_I._101._28-1" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._101.-28"><span class="cite-bracket">&#91;</span>28<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Medijci u bili jedina iranska plemenska konfederacija koja je imala i svećenićko pleme. <a href="/wiki/Magi" title="Magi">Magi</a> ili <i>morg</i> (<a href="/wiki/Perzijski" class="mw-redirect" title="Perzijski">perz.</a> <i>Magu-</i><sup id="cite_ref-Iranica_-_Medija_3-5" class="reference"><a href="#cite_note-Iranica_-_Medija-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>) bili su pripadnici plemena koje se tradicionalno sastojalo od mudraca i svećenika koji su čuvali <a href="/wiki/Mitologija" title="Mitologija">mitološku</a> i <a href="/wiki/Duhovnost" title="Duhovnost">duhovnu</a> tradiciju medijskog društva. Ona se u plemenu prenosila s koljena na koljeno, odnosno s oca na sina. U doba vladavine <a href="/wiki/Astijag" title="Astijag">Astijaga</a> na njegovom dvoru <a href="/wiki/Magi" title="Magi">magi</a> su služili kao religijski stručnjaci, osobni savjetnici, vračevi, proroci i tumačitelji snova.<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">&#91;</span>69<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Funkcija tog plemena vjerojatno datira prije podijele iranskih plemena na invidualne konfederacije, i govori nam kako su takvi klanovi postojali u najranijim iranskim ili čak <a href="/wiki/Indoiranski_narodi" title="Indoiranski narodi">indoiranskim</a> društvima. Ovo se može potkrijepiti činjenicom kako je pleme <a href="/wiki/Magi" title="Magi">magi</a> imalo jednaki status i u doba <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">Perzijskog Carstva</a>, što svjedoči o njihovom kontinuiranom utjecaju u iranskom društvu.<sup id="cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-12" class="reference"><a href="#cite_note-Iranologie.com_-_Medija-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div style="margin-left:0.3rem"><i><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7016135"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:Vista-xmag.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/18px-Vista-xmag.png" decoding="async" width="18" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/27px-Vista-xmag.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/36px-Vista-xmag.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> Podrobniji članak o temi: <a href="/wiki/Zoroastrizam" title="Zoroastrizam">Zoroastrizam</a></div></i></div> <p>Orijentolog I. M. Diakonoff tvrdi kako su medijski vladari <a href="/wiki/Astijag" title="Astijag">Astijag</a> i možda <a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksar</a> prihvatili religiju koja potječe od <a href="/wiki/Zoroastrizam" title="Zoroastrizam">zoroastrijskog učenja</a> proroka <a href="/wiki/Zaratustra" class="mw-redirect" title="Zaratustra">Zaratustre</a>, iako ta vjerovanja nisu bila identična s njegovom doktrinom.<sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">&#91;</span>70<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Ipak, većina povjesničara ne slaže se s njegovim mišljenjem. Mary Boyce tako tvrdi kako su <a href="/wiki/Magi" title="Magi">magi</a> i njihove vjerske tradicije predstavljale prepreku prilikom prelaska stanovništva na <a href="/wiki/Zoroastrizam" title="Zoroastrizam">zoroastrizam</a>.<sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">&#91;</span>71<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Pretpostavlja se kako su od <a href="/wiki/8._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="8. stoljeće pr. Kr.">8. stoljeća pr. Kr.</a> u Mediji prevladavali <a href="/wiki/Mazdaizam" class="mw-redirect" title="Mazdaizam">mazdaizam</a> i <a href="/wiki/Indoiranski_narodi" title="Indoiranski narodi">indoiranske</a> vjerske tradicije, dok se <a href="/wiki/Zoroastrizam" title="Zoroastrizam">zoroastrizam</a> kao <a href="/wiki/Zaratustra" class="mw-redirect" title="Zaratustra">Zaratustrina</a> religijska reforma proširio u prvoj polovici <a href="/wiki/6._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="6. stoljeće pr. Kr.">6. stoljeća pr. Kr.</a>, odnosno za vrijeme vladavine dva posljednja medijska kralja.<sup id="cite_ref-Iranica_-_Medija_3-6" class="reference"><a href="#cite_note-Iranica_-_Medija-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/Zoroastrizam" title="Zoroastrizam">Zoroastrizam</a> se proširio u doba vladavine medijskog kralja <a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksara</a>, a načela i svjetonazori te religije postat će određujućim elementom medijske, te kasnije <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">perzijske</a> i iranske kulture općenito. Pretpostavlja se kako je postojao i <a href="/wiki/Sinkretizam" title="Sinkretizam">sinkretizam</a> s drugim religijama i mitologijama, posebno <a href="/wiki/Mezopotamska_mitologija" title="Mezopotamska mitologija">mezopotamskom</a>. Dobro u Zoroastrizmu je štovni <i>bog</i> <a href="/wiki/Ahura_Mazda" title="Ahura Mazda">Ahura Mazda</a>. Predstavljala ga je <a href="/wiki/Vatra" title="Vatra">vatra</a>, kao simbol čistoće i moći. Zlo je prirodna sila odvojena od Ahure Mazde i suprotstavljena njemu i njegovu djelu, a egzistira samo na duhovnom planu, za razliku od duhovne i fizičke egzistencije onog što je stvorio Ahura Mazda. Napad <a href="/wiki/Zlo" title="Zlo">zla</a>, odnosno zloduha <a href="/wiki/Ahriman" title="Ahriman">Ahrimana</a> događa se između tih dviju krajnih točaka na vremenskoj traci. Zoroastrizam se zadržao do današnjeg dana pa je njegova povijest relativno dobro očuvana, unatoč tome kako u <a href="/wiki/Stari_vijek" title="Stari vijek">starom vijeku</a> zoroastrijci nisu gradili <a href="/wiki/Hram" title="Hram">hramove</a> već isključivo žrtvenike, zbog čega ne postoji bogata <a href="/wiki/Arheologija" title="Arheologija">arheološka</a> ostavština. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Jezik">Jezik</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=26" title="Uredi odlomak: Jezik" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=26" title="Uredi kôd odjeljka Jezik"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div style="margin-left:0.3rem"><i><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7016135"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:Vista-xmag.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/18px-Vista-xmag.png" decoding="async" width="18" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/27px-Vista-xmag.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/36px-Vista-xmag.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> Podrobniji članak o temi: <a href="/wiki/Medijski_jezik" title="Medijski jezik">Medijski jezik</a></div></i></div> <p>Medijci su govorili <a href="/wiki/Medijski_jezik" title="Medijski jezik">medijskim jezikom</a>,<sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">&#91;</span>72<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> koji zajedno s <a href="/w/index.php?title=Gila%C4%8Dki_jezik&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gilački jezik (stranica ne postoji)">gilačkim</a>, <a href="/w/index.php?title=Mazanderanski_jezik&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mazanderanski jezik (stranica ne postoji)">mazanderanskim</a>, <a href="/wiki/Kurdski_jezik" title="Kurdski jezik">kurdskim</a> i <a href="/wiki/Belud%C5%BEi_(jezik)" class="mw-redirect" title="Beludži (jezik)">beludžijskim jezikom</a> spada u skupinu <a href="/wiki/Zapadnoiranski_jezici" title="Zapadnoiranski jezici">sjeverozapadnih iranskih jezika</a>.<sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span class="cite-bracket">&#91;</span>73<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74"><span class="cite-bracket">&#91;</span>74<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Medijski jezik spominje se isključivo u zapisima na <a href="/wiki/Perzijski_jezik" title="Perzijski jezik">staroperzijskom jeziku</a>; o njegovoj <a href="/wiki/Gramatika" title="Gramatika">gramatici</a> se ne zna gotovo ništa.<sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75"><span class="cite-bracket">&#91;</span>75<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Prema Prodsu Oktoru Skjærvøu sa sveučilišta <a href="/wiki/Harvard" class="mw-redirect" title="Harvard">Harvard</a> „medijski jezik značajne <a href="/wiki/Fonologija" title="Fonologija">fonološke</a> <a href="/wiki/Izoglosa" title="Izoglosa">izoglose</a> više dijeli s <a href="/wiki/Avestanski_jezik" class="mw-redirect" title="Avestanski jezik">avestanskim</a> nego <a href="/wiki/Perzijski_jezik" title="Perzijski jezik">staroperzijskim</a> jezikom“. Također, spominje i kako je „medijski jezik bio u određenoj mjeri službenim jezikom u zapadnom <a href="/wiki/Iran" title="Iran">Iranu</a>“.<sup id="cite_ref-Prods_Oktor_Skjærvø_76-0" class="reference"><a href="#cite_note-Prods_Oktor_Skjærvø-76"><span class="cite-bracket">&#91;</span>76<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Ne postoje sačuvani dokumenti koji datiraju iz medijskog razdoblja, a nije poznato ni kakvim su <a href="/wiki/Pismo" title="Pismo">pismom</a> pisani. Do danas je na teritoriju drevne Medije pronađena samo jedna <a href="/wiki/Bronca" title="Bronca">brončana</a> plaketa koja datira prije <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">ahemenidskog razdoblja</a>, a radi se o zapisu na <a href="/wiki/Klinasto_pismo" class="mw-redirect" title="Klinasto pismo">klinastom pismu</a> pisanom na <a href="/wiki/Akadski_jezik" title="Akadski jezik">akadskom jeziku</a> koji datira iz <a href="/wiki/8._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="8. stoljeće pr. Kr.">8. stoljeća pr. Kr.</a>, ali ne spominje medijske nazive.<sup id="cite_ref-Iranica_-_Medija_3-7" class="reference"><a href="#cite_note-Iranica_-_Medija-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Neka moderna istraživanja pokazuju kako je tzv. <a href="/w/index.php?title=Linearno_elamsko_pismo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Linearno elamsko pismo (stranica ne postoji)">linearno elamsko pismo</a> (koje još nije dešifrirano) možda pisano na medijskom jeziku, pretpostavljajući kako je <a href="/w/index.php?title=Kutik-In%C5%A1u%C5%A1inak&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kutik-Inšušinak (stranica ne postoji)">Kutik-Inšušinak</a> originalno iransko ime medijskog vladara <a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksara</a>, a ne mnogo ranijeg <a href="/wiki/Elam" title="Elam">elamskog</a> kralja.<sup id="cite_ref-Gunnar_Heinsohn_2006_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-Gunnar_Heinsohn_2006-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Različitost od ostalih etnolingvističkih skupina (poput <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">Perzijanaca</a>) očita je uglavnom iz stranih izvora kao što su <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">asirski</a> zapisi na <a href="/wiki/Klinasto_pismo" class="mw-redirect" title="Klinasto pismo">klinastom pismu</a> (sredina <a href="/wiki/9._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="9. stoljeće pr. Kr.">9. stoljeća pr. Kr.</a>) ili Herodotova djela iz sredine <a href="/wiki/5._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="5. stoljeće pr. Kr.">5. stoljeća pr. Kr.</a> koja opisuju <a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">medijsko</a>-<a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">perzijski</a> sukob. Ipak, mjesni naziv medijskog jezika nije poznat (kao što je slučaj i s većinom drevnih <a href="/wiki/Iranski_jezici" title="Iranski jezici">iranskih jezika</a>), kao ni detaljne razlike od jezika kojim su govorili ostali <a href="/wiki/Iranski_narodi" title="Iranski narodi">iranski narodi</a>. Medijski jezik je „vjerojatno“<sup id="cite_ref-Prods_Oktor_Skjærvø_76-1" class="reference"><a href="#cite_note-Prods_Oktor_Skjærvø-76"><span class="cite-bracket">&#91;</span>76<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> osnova <a href="/wiki/Perzijski_jezik" title="Perzijski jezik">staroperzijskom jeziku</a>. Medijski identitet očituje se zato što nije dijelio jednake elemente razvoja specifične za staroperzijski jezik. Medijske forme mogu se pronaći isključivo u osobnim i geografskim nazivima, a neke su tipične i za religijski rječnik pa se može govoriti i o <a href="/wiki/Avestanski_jezik" class="mw-redirect" title="Avestanski jezik">avestanskom</a> utjecaju. Ponekad postoje i medijske i staroperzijske forme određenih riječi koje potonji jezik čine nedosljednim, primjerice naziv „<a href="/wiki/Konj" class="mw-redirect" title="Konj">konj</a>“ se u zapisima na staroperzijskom jeziku spominje i u izvornom perzijskom obliku „asa“, i u medijskom „aspa“.<sup id="cite_ref-Prods_Oktor_Skjærvø_76-2" class="reference"><a href="#cite_note-Prods_Oktor_Skjærvø-76"><span class="cite-bracket">&#91;</span>76<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Koristeći se usporednom <a href="/wiki/Fonologija" title="Fonologija">fonologijom</a> mjerodavnih imena ovjerenih na staroperzijskom jeziku, Roland Kent<sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77"><span class="cite-bracket">&#91;</span>77<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> primjećuje kako neke staroperzijske riječi potječu od medijskog jezika; npr. „taksma“ (<i>hrabrost</i>) iz osobnog imena „Taksmaspada“. Diakonoff<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">&#91;</span>78<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> navodi i primjere termina poput „paridaiza“ (<i><a href="/wiki/Raj" title="Raj">raj</a></i>), „vazraka“ (<i>veliki</i>) i „xshayathiya“ (<i>kraljevski</i>). Sredinom <a href="/wiki/5._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="5. stoljeće pr. Kr.">5. stoljeća pr. Kr.</a> <a href="/wiki/Stara_Gr%C4%8Dka" title="Stara Grčka">grčki</a> povjesničar <a href="/wiki/Herodot" title="Herodot">Herodot</a> spominje kako je „spaka“ medijska riječ za kuju.<sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">&#91;</span>79<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Ovaj naziv i njegovo značenje očuvan je u današnjim <a href="/wiki/Iranski_jezici" title="Iranski jezici">iranskim jezicima</a> kao što je <a href="/w/index.php?title=Tali%C5%A1ki_jezik&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tališki jezik (stranica ne postoji)">tališki</a>. U <a href="/wiki/1._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="1. stoljeće pr. Kr.">1. stoljeću pr. Kr.</a> povjesničar <a href="/wiki/Strabon" title="Strabon">Strabon</a> (<a href="/wiki/64._pr._Kr." title="64. pr. Kr.">64. pr. Kr.</a> - <a href="/wiki/24." title="24.">24.</a>) primjećuje poveznice između brojnih <a href="/wiki/Iranski_narodi" title="Iranski narodi">iranskih naroda</a> i <a href="/wiki/Iranski_jezici" title="Iranski jezici">njihovih jezika</a>: „Od <a href="/wiki/Ind" title="Ind">Inda</a> na istoku (...) <a href="/wiki/Iran" title="Iran">Iran</a> se proteže preko <a href="/wiki/Fars" title="Fars">Perzije</a> i <a href="/wiki/Medija" class="mw-redirect" title="Medija">Medije</a> na zapadu, te <a href="/wiki/Baktrija" title="Baktrija">Baktrije</a> i <a href="/wiki/Sogdijana" title="Sogdijana">Sogdijane</a> na sjeveru; svi ti narodi govore gotovo istim jezikom“.<sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80"><span class="cite-bracket">&#91;</span>80<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Budući kako je Medijsko Carstvo objedinjavalo većinu <a href="/wiki/Iranski_narodi" title="Iranski narodi">iranskih naroda</a>, diljem zemlje govoreno je većinom lokalnim <a href="/wiki/Iranski_jezici" title="Iranski jezici">iranskim jezicima</a> (npr. <a href="/wiki/Perzijski_jezik" title="Perzijski jezik">perzijskim</a>). Ostali korišteni jezici uključuju <a href="/wiki/Elamski_jezik" title="Elamski jezik">elamski</a>, <a href="/wiki/Akadski_jezik" title="Akadski jezik">akadski</a> i <a href="/wiki/Lidijski_jezik" title="Lidijski jezik">lidijski</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Umjetnost">Umjetnost</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=27" title="Uredi odlomak: Umjetnost" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=27" title="Uredi kôd odjeljka Umjetnost"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Datoteka:Persia_-_Achaemenian_Vessels.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Persia_-_Achaemenian_Vessels.jpg/300px-Persia_-_Achaemenian_Vessels.jpg" decoding="async" width="300" height="224" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Persia_-_Achaemenian_Vessels.jpg/450px-Persia_-_Achaemenian_Vessels.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Persia_-_Achaemenian_Vessels.jpg/600px-Persia_-_Achaemenian_Vessels.jpg 2x" data-file-width="2260" data-file-height="1688" /></a><figcaption>Zlatni <a href="/wiki/Riton" title="Riton">riton</a> pronađen u <a href="/wiki/Ekbatana" title="Ekbatana">Ekbatani</a> - animalistički oblici karakteristični su za medijsko i <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">ahemenidsko</a> razdoblje <i>(Nacionalni muzej u <a href="/wiki/Iran" title="Iran">Iranu</a>)</i></figcaption></figure> <p>Danas postoji vrlo malo umjetničkih ostataka iz razdoblja Medijskog Carstva, pa je medijska umjetnost i dalje predmet špekulacija.<sup id="cite_ref-Iranica_-_Medija_3-8" class="reference"><a href="#cite_note-Iranica_-_Medija-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Neki povjesničari poput Bruna Genita čak su negirali postojanje iste,<sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81"><span class="cite-bracket">&#91;</span>81<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> dok Oscar Muscarella piše kako „ne postoje primjeri medijske umjetnosti i nisu pronađeni arheološki artefakti iz tog razdoblja“.<sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82"><span class="cite-bracket">&#91;</span>82<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Ipak, drugi istraživači tvrde kako gradovi <a href="/w/index.php?title=Tape_Nu%C5%A1-e_D%C5%BEan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tape Nuš-e Džan (stranica ne postoji)">Tape Nuš-e Džan</a> i <a href="/w/index.php?title=Godin-Tape&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Godin-Tape (stranica ne postoji)">Godin-Tape</a> koji datiraju iz <a href="/wiki/8._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="8. stoljeće pr. Kr.">8.</a> i <a href="/wiki/7._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="7. stoljeće pr. Kr.">7. stoljeća pr. Kr.</a> potječu iz medijskog razdoblja.<sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite-bracket">&#91;</span>83<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Utjecaj ostalih arheoloških nalazišta kao što su Baba Jan III. na medijsku kulturu je upitan.<sup id="cite_ref-84" class="reference"><a href="#cite_note-84"><span class="cite-bracket">&#91;</span>84<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-85" class="reference"><a href="#cite_note-85"><span class="cite-bracket">&#91;</span>85<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Unatoč oskudnim <a href="/wiki/Arheologija" title="Arheologija">arheološkim</a> nalazištima iz medijskog razdoblja, njihove gradove opisivali su <a href="/wiki/Stara_Gr%C4%8Dka" title="Stara Grčka">starogrčki</a> povjesničari poput <a href="/wiki/Herodot" title="Herodot">Herodota</a> i <a href="/wiki/Polibije" title="Polibije">Polibija</a>,<sup id="cite_ref-AncientNearEast_-_Medija_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-AncientNearEast_-_Medija-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> a umjetnički doprinosi medijskih majstora spominje se i u perzijskim kraljevskim zapisima. U Herodotovoj povijesti opisane su gradske zidine medijske prijestolnice <a href="/wiki/Ekbatana" title="Ekbatana">Ekbatane</a> u sedam različitih boja, što svjedoči kako su Medijci razvili bogatu polikromiju. Budući kako su rudarstvo i obrada <a href="/wiki/Kovine" title="Kovine">kovina</a> imali primarnu ulogu u medijskoj trgovini sa susjedima, Medijci su bili i vrsni kovači. O tome svjedoči i podatak kako je većina ukrasa od <a href="/wiki/Zlato" title="Zlato">zlata</a> i <a href="/wiki/Srebro" title="Srebro">srebra</a> koji datiraju iz kasnijeg <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">ahemenidskog razdoblja</a> pronađena upravo u okolici <a href="/wiki/Ekbatana" title="Ekbatana">Ekbatane</a>, nekadašnjeg glavnog grada Medijskog Carstva koji je imao važnu ulogu i kao grad <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">Ahemenidskog Perzijskog Carstva</a>. Reljefi u Perzepolisu prikazju kako <a href="#Društevni_život">medijska delegacija</a> kao darove perzijskom kralju nosi lonce i vaze, što podrazumijeva kako je u medijsko doba bilo razvijeno i <a href="/wiki/Lon%C4%8Darstvo" title="Lončarstvo">lončarstvo</a>. Spomenuti ukrasi pak uglavnom prikazuju animalističke oblike, karakteristične za iransku umjetnost tog razdoblja.<sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">&#91;</span>86<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Kraljevski zapisi u <a href="/wiki/Perzepolis" title="Perzepolis">Perzepolisu</a> spominju kako su medijski zlatari ukrasili gradske zidine <a href="/wiki/Darije_Veliki" class="mw-redirect" title="Darije Veliki">Darijeve</a> kraljevske palače u <a href="/wiki/Suza_(Iran)" title="Suza (Iran)">Suzi</a>.<sup id="cite_ref-Iranica_-_Medija_3-9" class="reference"><a href="#cite_note-Iranica_-_Medija-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Arhitektura_i_urbanizam">Arhitektura i urbanizam</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=28" title="Uredi odlomak: Arhitektura i urbanizam" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=28" title="Uredi kôd odjeljka Arhitektura i urbanizam"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div style="margin-left:0.3rem"><i><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7016135"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:Vista-xmag.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/18px-Vista-xmag.png" decoding="async" width="18" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/27px-Vista-xmag.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Vista-xmag.png/36px-Vista-xmag.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> Podrobniji članak o temi: <a href="/wiki/Ekbatana" title="Ekbatana">Ekbatana</a></div></i></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Datoteka:Ecbatane_-_general_view.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Ecbatane_-_general_view.jpg/300px-Ecbatane_-_general_view.jpg" decoding="async" width="300" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Ecbatane_-_general_view.jpg/450px-Ecbatane_-_general_view.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Ecbatane_-_general_view.jpg/600px-Ecbatane_-_general_view.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="664" /></a><figcaption>Arheološko nalazište grada <a href="/wiki/Ekbatana" title="Ekbatana">Ekbatane</a></figcaption></figure> <p>Iz medijskog razdoblja poznata su tri značajnija grada; prijestolnica <a href="/wiki/Ekbatana" title="Ekbatana">Ekbatana</a>, religijski centar <a href="/wiki/Raj_(Iran)" title="Raj (Iran)">Raj</a><sup id="cite_ref-Livius_Raj_21-1" class="reference"><a href="#cite_note-Livius_Raj-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>21<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> i <a href="/wiki/Hirba" title="Hirba">Hirba</a>. O Ekbatani postoji dosta pisanih dokumenata budući kako se radi o jednom od najstarijih kontinuirano naseljenih gradova u svijetu (današnji <a href="/wiki/Hamadan" title="Hamadan">Hamadan</a>), dok s druga dva grada to nije slučaj. Naime, ograničena <a href="/wiki/Arheologija" title="Arheologija">arheološka</a> istraživanja grada <a href="/wiki/Raj_(Iran)" title="Raj (Iran)">Raja</a> započela su tek <a href="/wiki/1997." title="1997.">1997.</a>, a otežavaju istraživanja pridonosi i činjenica kako je grad postao dijelom šireg područja <a href="/wiki/Iran" title="Iran">iranskog</a> glavnog grada <a href="/wiki/Teheran" title="Teheran">Teherana</a> na kojem se nalazi industrijska zona. Grad <a href="/wiki/Hirba" title="Hirba">Hirba</a> pak do danas nije ni pronađen, no kod <a href="/wiki/Povjesni%C4%8Dar" title="Povjesničar">povjesničara</a> je prihvaćeno da je grad zaista postojao. Hirba se spominje i kao <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">perzijski</a> grad uz granicu s Medijom u djelima <a href="/wiki/Nikolaj_iz_Damaska" title="Nikolaj iz Damaska">Nikolaja iz Damaska</a>,<sup id="cite_ref-Rawlinson_87-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rawlinson-87"><span class="cite-bracket">&#91;</span>87<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> a pretpostavlja se kako se grad nalazio negdje na potezu od Ekbatane na sjeveru do <a href="/wiki/Pasargad" class="mw-redirect" title="Pasargad">Pasargada</a> na jugu. </p><p><a href="/wiki/Ekbatana" title="Ekbatana">Ekbatana</a> u doslovnom smislu znači „Mjesto okupljanja“. <a href="/wiki/Stara_Gr%C4%8Dka" title="Stara Grčka">Starogrčki</a> izvori govore kako je Ekbatana bila glavni grad Medijskog Carstva, a njenu gradnju pripisuju <a href="/wiki/Dejok" title="Dejok">Dejoku</a> (<i>Daiukku</i> prema <a href="/wiki/Klinasto_pismo" class="mw-redirect" title="Klinasto pismo">klinastom pismu</a>),<sup id="cite_ref-Ekbatana_(IranChamber.com)_88-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ekbatana_(IranChamber.com)-88"><span class="cite-bracket">&#91;</span>88<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> koji je oko grada dao izgraditi sedam koncentričnih <a href="/wiki/Fortifikacija" class="mw-redirect" title="Fortifikacija">gradskih zidina</a> u različitim bojama.<sup id="cite_ref-Iranica_-_Medija_3-10" class="reference"><a href="#cite_note-Iranica_-_Medija-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>U <a href="/wiki/5._stolje%C4%87e_pr._Kr." title="5. stoljeće pr. Kr.">5. stoljeću pr. Kr.</a> <a href="/wiki/Stara_Gr%C4%8Dka" title="Stara Grčka">grčki</a> povjesničar <a href="/wiki/Herodot" title="Herodot">Herodot</a> o Ekbatani piše<sup id="cite_ref-Herodot,_I._98._30-1" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._98.-30"><span class="cite-bracket">&#91;</span>30<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>: </p> <blockquote> <p><i>Medijci su sagradili grad Ekbatanu, s jakim zidinama velikih dimenizija, koji su u krugovima opasavali grad. Nacrt palače je takav da svaki zid natkriva onaj prethodni pomoću grudobrana. Priroda okolice ima oblik blagog brežuljka što odgovara navedenom razmještaju obrane, no položaj je uglavnom produkt ljudskog umijeća. Broj obrambenih zidina je sedam, a unutar zadnjeg i najmanjeg nalazi se kraljevska palača i riznica. Vanjski opsadni zid bio je podjednakih dimenzija zidina u Ateni. Na tom zidu grudobrani su bijele boje, na sljedećem crne, trećem crvene, četvrtom plave, petom narančaste; zidovi su ličeni bojama. Zadnja dva grudobrana bila su srebrne, odnosno zlatne boje. Sve navedene fortifikacije građene su za <a href="/wiki/Dejok" title="Dejok">Dejoka</a> i za obranu njegove palače.</i><sup id="cite_ref-Herodot,_I._98._30-2" class="reference"><a href="#cite_note-Herodot,_I._98.-30"><span class="cite-bracket">&#91;</span>30<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Ekbatana_(IranChamber.com)_88-1" class="reference"><a href="#cite_note-Ekbatana_(IranChamber.com)-88"><span class="cite-bracket">&#91;</span>88<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Ekbatana_(Livius.org)_89-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ekbatana_(Livius.org)-89"><span class="cite-bracket">&#91;</span>89<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></p></blockquote> <p>Povjesničar <a href="/wiki/Polibije" title="Polibije">Polibije</a> također opisuje veličanstvene <a href="/wiki/Fortifikacija" class="mw-redirect" title="Fortifikacija">fortifikacije</a> 1300 metara dužine koje su opasavale kraljevu palaču no ne i grad, a Ekbatanu naziva najbogatijim i najljepšim gradom svijeta.<sup id="cite_ref-Ekbatana_(IranChamber.com)_88-2" class="reference"><a href="#cite_note-Ekbatana_(IranChamber.com)-88"><span class="cite-bracket">&#91;</span>88<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Danas se pretpostavlja kako su sedam navedenih zidina zapravo stepenasti <a href="/wiki/Zigurat" title="Zigurat">zigurat</a>. Arheološka istraživanja Ekbatane i brda Hagmatana oskudijevaju pronalascima iz medijskog doba, dok obiluju onim iz <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">perzijskog</a> i <a href="/wiki/Partsko_Carstvo" title="Partsko Carstvo">partskog</a> razdoblja. Također, Ekbatana se uopće ne spominje u <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">asirskim</a> zapisima. Neki povjesničari tvrde kako je <i>Sagbita</i> ili <i>Sagbat</i> iz asirskih zapisa raniji oblik naziva <i>Ekbatana</i> ili <i>Hagmatana</i> iz kasnijih <a href="/wiki/Stara_Gr%C4%8Dka" title="Stara Grčka">grčkih</a> i <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">ahemenidskih</a> izvora. Prema njihovim tvrdnjama, slovo „<i>S</i>“ postalo je slovom „<i>H</i>“ u mnogim <a href="/wiki/Iranski_jezici" title="Iranski jezici">iranskim jezicima</a>. <i>Sagbita</i> iz asirskih zapisa bila je smještena nedaleko od gradova Kishesim (Kar-Nergal) i Harhar (Kar-Sharrukin).<sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90"><span class="cite-bracket">&#91;</span>90<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-91" class="reference"><a href="#cite_note-91"><span class="cite-bracket">&#91;</span>91<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Unatoč tome kako nedavno otkriveni grad <a href="/w/index.php?title=Tape_Nu%C5%A1-e_D%C5%BEan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tape Nuš-e Džan (stranica ne postoji)">Tape Nuš-e Džan</a> nije bio glavni grad, prema Davidu Stronachu taj religijski centar ima veliki značaj za medijsku arhitekturu, kao i za razvoj drugih orijentalnih civilizacija. <a href="/wiki/Arhitektura" title="Arhitektura">Arhitektonski</a> stilovi u <a href="/w/index.php?title=Tape_Nu%C5%A1-e_D%C5%BEan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tape Nuš-e Džan (stranica ne postoji)">Tape Nuš-e Džanu</a> i <a href="/w/index.php?title=Godin-Tape&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Godin-Tape (stranica ne postoji)">Godin-Tapeu</a> sadrže elemente iz drugih kultura. <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Asirski</a> utjecaj očituje se u tlocrtu tvrđava, dok se elementi civilizacije <a href="/wiki/Urartu" title="Urartu">Urartu</a> nalaze u metodama podizanja građevina: tuneli u stijeni, korištenje slijepih prozora i niša, te vodospremika.<sup id="cite_ref-Iranica_-_Medija_3-11" class="reference"><a href="#cite_note-Iranica_-_Medija-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Hipostili ili dvorane sa stupovima karakteristični su za arhitekturu sjeverozapadnog <a href="/wiki/Iran" title="Iran">Irana</a> i <a href="/wiki/Urartu" title="Urartu">Urartua</a>, no u Tape Nuš-e Džan i Godin-Tapeu oni nemaju manje prostorije koje se nadovezuju na glavnu dvoranu. Takve građevine bez stambene i gospodarske funkcije postale su prototipom za <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">perzijske</a> reprezentativne dvorane za prijem poznatije kao <a href="/wiki/Apadana" title="Apadana">apadane</a>. „Središnji hram“ Tape Nuš-e Džana hljebastog je oblika, dok ostale prostorije ne prate simetriju. Medijci očito nisu samo preuzeli strane arhitektonske elemente okolnih civilizacija, već su ih i koristili za stvaranje novog, autohtonog medijskog oblikovanja.<sup id="cite_ref-Iranica_-_Medija_3-12" class="reference"><a href="#cite_note-Iranica_-_Medija-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Također, istom metodom kasnije su se koristili i <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">Perzijanci</a>, koji su kombinirali stilove većine civilizacija <a href="/wiki/Bliski_istok" title="Bliski istok">Bliskog istoka</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kronologija">Kronologija</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=29" title="Uredi odlomak: Kronologija" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=29" title="Uredi kôd odjeljka Kronologija"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/728._pr._Kr." title="728. pr. Kr.">728. pr. Kr.</a> - <a href="/wiki/Dejok" title="Dejok">Dejok</a> osniva Medijsko Carstvo.</li> <li><a href="/wiki/675._pr._Kr." title="675. pr. Kr.">675. pr. Kr.</a> - smrt Dejoka; nasljeđuje ga sin <a href="/wiki/Fraort" title="Fraort">Fraort</a>.</li> <li><a href="/wiki/653._pr._Kr." title="653. pr. Kr.">653. pr. Kr.</a> - pogibja Fraorta u opsadi <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">asirske</a> prijestolnice <a href="/wiki/Niniva" title="Niniva">Ninive</a>; provala <a href="/wiki/Skiti" title="Skiti">Skita</a> predvođenih <a href="/wiki/Madije" title="Madije">Madijem</a>.</li> <li><a href="/wiki/625._pr._Kr." title="625. pr. Kr.">625. pr. Kr.</a> - <a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksar</a> zbacuje Madija i stupa na medijsko prijestolje.</li> <li><a href="/wiki/614._pr._Kr." title="614. pr. Kr.">614. pr. Kr.</a> - medijski pohod protiv <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Novoasirskog Carstva</a>; pad <a href="/wiki/A%C5%A1ur" title="Ašur">Ašura</a>.</li> <li><a href="/wiki/612._pr._Kr." title="612. pr. Kr.">612. pr. Kr.</a> - Kijaksar i njegov <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">babilonski</a> saveznik kralj <a href="/wiki/Nabopolasar" title="Nabopolasar">Nabopolasar</a> osvajaju <a href="/wiki/Niniva" title="Niniva">Ninivu</a> što je označilo kraj <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Novoasirskog Carstva</a>.</li> <li><a href="/wiki/609._pr._Kr." title="609. pr. Kr.">609. pr. Kr.</a> - zadnji asirski kralj <a href="/wiki/A%C5%A1ur-ubalit_II." title="Ašur-ubalit II.">Ašur-ubalit II.</a> pogiba pri opsadi <a href="/wiki/Haran" title="Haran">Harana</a>.</li> <li><a href="/wiki/610-ih_pr._Kr." title="610-ih pr. Kr.">610-ih pr. Kr.</a> - Medijsko Carstvo pripaja kraljevstvo <a href="/wiki/Urartu" title="Urartu">Urartu</a> u <a href="/wiki/Armenija" title="Armenija">Armeniji</a>.</li> <li><a href="/wiki/610-ih_pr._Kr." title="610-ih pr. Kr.">610-ih pr. Kr.</a> - rođenje <a href="/wiki/Astijag" title="Astijag">Astijaga</a>, Kijaksarovog sina.</li> <li><a href="/wiki/590._pr._Kr." title="590. pr. Kr.">590. pr. Kr.</a> - rođenje Astijagove kćeri <a href="/wiki/Mandana" title="Mandana">Mandane</a>.</li> <li><a href="/wiki/585._pr._Kr." title="585. pr. Kr.">585. pr. Kr.</a> - nakon <a href="/wiki/Bitka_pomr%C4%8Dine" class="mw-redirect" title="Bitka pomrčine">bitke pomrčine</a> sklopljen medijsko-<a href="/wiki/Lidija" title="Lidija">lidijski</a> mirovni sporazum.</li> <li><a href="/wiki/585._pr._Kr." title="585. pr. Kr.">585. pr. Kr.</a> - smrt Kijaksara.</li> <li><a href="/wiki/577._pr._Kr." title="577. pr. Kr.">577. pr. Kr.</a> - udaja Mandane za <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">perzijskog</a> vladara <a href="/wiki/Kambiz_I." title="Kambiz I.">Kambiza I.</a></li> <li><a href="/wiki/576._pr._Kr." title="576. pr. Kr.">576. pr. Kr.</a> - rođenje Astijagovog unuka, odnosno Kambizovog i Mandaninog sina <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kira Velikog</a>.</li> <li><a href="/wiki/553._pr._Kr." title="553. pr. Kr.">553. pr. Kr.</a> - izbijanje <a href="/wiki/Perzijski_ustanak" title="Perzijski ustanak">perzijskog ustanka</a>.</li> <li><a href="/wiki/552._pr._Kr." title="552. pr. Kr.">552. pr. Kr.</a> - neuspješni Astijagov pokušaj da spriječi Kira na njegovom putu iz <a href="/wiki/Ekbatana" title="Ekbatana">Ekbatane</a> u <a href="/wiki/Fars" title="Fars">Perziju</a>; pobjeda <a href="/wiki/Perzijanci" title="Perzijanci">Perzijanaca</a> u <a href="/wiki/Bitka_kod_Hirbe" title="Bitka kod Hirbe">bitci kod Hirbe</a>.</li> <li><a href="/wiki/551._pr._Kr." title="551. pr. Kr.">551. pr. Kr.</a> - Astijag osobno kreće u gušenje <a href="/wiki/Perzijski_ustanak" title="Perzijski ustanak">perzijskog ustanka</a>, no <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kir</a> odolijeva medijskim napadima u <a href="/wiki/Bitka_kod_perzijske_granice" title="Bitka kod perzijske granice">bitci kod perzijske granice</a>.</li> <li><a href="/wiki/550._pr._Kr." title="550. pr. Kr.">550. pr. Kr.</a> - poraz Astijagove vojske u <a href="/wiki/Bitka_kod_pasargadskog_brda" class="mw-redirect" title="Bitka kod pasargadskog brda">opsadi pasargadskog brda</a> i <a href="/wiki/Bitka_kod_Pasargada" title="Bitka kod Pasargada">kod Pasargada</a>.</li> <li><a href="/wiki/550._pr._Kr." title="550. pr. Kr.">550. pr. Kr.</a> - pad medijske metropole <a href="/wiki/Ekbatana" title="Ekbatana">Ekbatane</a>; <a href="/wiki/Kir_Veliki" title="Kir Veliki">Kir Veliki</a> osniva <a href="/wiki/Ahemenidsko_Perzijsko_Carstvo" class="mw-redirect" title="Ahemenidsko Perzijsko Carstvo">Ahemenidsko Perzijsko Carstvo</a>, pošteđuje Astijagov život i uzima ga kao osobnog savjetnika.</li> <li><a href="/wiki/540-ih_pr._Kr." title="540-ih pr. Kr.">540-ih pr. Kr.</a> - smrt Astijaga.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Poveznice">Poveznice</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=30" title="Uredi odlomak: Poveznice" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=30" title="Uredi kôd odjeljka Poveznice"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">Medijci</a></li> <li><a href="/wiki/Iranski_narodi" title="Iranski narodi">Iranski narodi</a></li> <li><a href="/wiki/Povijest_Irana" title="Povijest Irana">Povijest Irana</a></li> <li><a href="/wiki/Ahemenidsko_Perzijsko_Carstvo" class="mw-redirect" title="Ahemenidsko Perzijsko Carstvo">Ahemenidsko Perzijsko Carstvo</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Izvori">Izvori</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=31" title="Uredi odlomak: Izvori" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=31" title="Uredi kôd odjeljka Izvori"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6541845">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width" style="column-width: 30em;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-Livius_-_Medija_1-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Livius_-_Medija_1_1-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Livius_-_Medija_1_1-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Livius_-_Medija_1_1-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Livius_-_Medija_1_1-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Livius_-_Medija_1_1-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Livius_-_Medija_1_1-5"><sup><i><b>f</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r7012897">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"»""«"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/12px-Wikisource-logo.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130924234733/http://www.livius.org/mea-mem/media/media.html">Medija (1), Livius.org, Jona Lendering</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livius.org/mea-mem/media/media.html">izvorne stranice</a> arhivirana 24. rujna 2013<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Medija+%281%29%2C+Livius.org%2C+Jona+Lendering&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.livius.org%2Fmea-mem%2Fmedia%2Fmedia.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">journal zahtijeva <code class="cs1-code">&#124;journal=</code> (<a href="/wiki/Pomo%C4%87:CS1_gre%C5%A1ke#missing_periodical" title="Pomoć:CS1 greške">pomoć</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Livius_-_Medija_2-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Livius_-_Medija_2_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110605001124/http://www.livius.org/mea-mem/media/media2.html">Medija (2), Livius.org, Jona Lendering</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livius.org/mea-mem/media/media2.html">izvorne stranice</a> arhivirana 5. lipnja 2011<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Medija+%282%29%2C+Livius.org%2C+Jona+Lendering&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.livius.org%2Fmea-mem%2Fmedia%2Fmedia2.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">journal zahtijeva <code class="cs1-code">&#124;journal=</code> (<a href="/wiki/Pomo%C4%87:CS1_gre%C5%A1ke#missing_periodical" title="Pomoć:CS1 greške">pomoć</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Iranica_-_Medija-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Iranica_-_Medija_3-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranica_-_Medija_3-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranica_-_Medija_3-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranica_-_Medija_3-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranica_-_Medija_3-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranica_-_Medija_3-5"><sup><i><b>f</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranica_-_Medija_3-6"><sup><i><b>g</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranica_-_Medija_3-7"><sup><i><b>h</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranica_-_Medija_3-8"><sup><i><b>i</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranica_-_Medija_3-9"><sup><i><b>j</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranica_-_Medija_3-10"><sup><i><b>k</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranica_-_Medija_3-11"><sup><i><b>l</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranica_-_Medija_3-12"><sup><i><b>m</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090129183409/http://www.iranica.com/newsite/articles/unicode/ot_grp10/ot_media_20060106.html">Medija (enciklopedija Iranica, M. Dandamayev i I. Medvedskaya)</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranica.com/newsite/articles/unicode/ot_grp10/ot_media_20060106.html">izvorne stranice</a> arhivirana 29. siječnja 2009<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Medija+%28enciklopedija+Iranica%2C+M.+Dandamayev+i+I.+Medvedskaya%29&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iranica.com%2Fnewsite%2Farticles%2Funicode%2Fot_grp10%2Fot_media_20060106.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Iranologie.com_-_Medija-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-5"><sup><i><b>f</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-6"><sup><i><b>g</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-7"><sup><i><b>h</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-8"><sup><i><b>i</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-9"><sup><i><b>j</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-10"><sup><i><b>k</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-11"><sup><i><b>l</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranologie.com_-_Medija_4-12"><sup><i><b>m</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110716204750/http://www.iranologie.com/history/history3.html">Povijest Irana, III. poglavlje - Medijci, prvo (zapadno) iransko kraljevstvo (Iranologie.com)</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranologie.com/history/history3.html">izvorne stranice</a> arhivirana 16. srpnja 2011<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Povijest+Irana%2C+III.+poglavlje+-+Medijci%2C+prvo+%28zapadno%29+iransko+kraljevstvo+%28Iranologie.com%29&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iranologie.com%2Fhistory%2Fhistory3.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">journal zahtijeva <code class="cs1-code">&#124;journal=</code> (<a href="/wiki/Pomo%C4%87:CS1_gre%C5%A1ke#missing_periodical" title="Pomoć:CS1 greške">pomoć</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Iranchamber_-_Medija-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Iranchamber_-_Medija_5-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranchamber_-_Medija_5-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Iranchamber_-_Medija_5-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranchamber.com/history/median/median.php">Medijsko Carstvo (Iran Chamber.com)</a></span> </li> <li id="cite_note-AncientNearEast_-_Medija-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-AncientNearEast_-_Medija_6-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-AncientNearEast_-_Medija_6-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ancientneareast.tripod.com/Media_Medes.html">Drevna Medija (Medijci), AncientNearEast.tripod.com</a></span> </li> <li id="cite_note-Britannica_-_Medija-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Britannica_-_Medija_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/372125/Media">Medija (enciklopedija Britannica)</a></span> </li> <li id="cite_note-Herodot,_I._96.-8"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Herodot,_I._96._8-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Herodot,_I._96._8-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Hdt.+1.96.1">Herodot, I. 96.</a></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090409181321/http://www.iranica.com/newsite/articles/ot_grp10/ot_media_20060106.html">Muhammad Dandamayev i I. Medvedskaya: „Medija“ (<i>Media</i>), Enciklopedija Iranica, Costa Mesa: Mazda, 10. izdanje, 2006</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranica.com/newsite/articles/ot_grp10/ot_media_20060106.html">izvorne stranice</a> arhivirana 9. travnja 2009<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Muhammad+Dandamayev+i+I.+Medvedskaya%3A+%E2%80%9EMedija%E2%80%9C+%28Media%29%2C+Enciklopedija+Iranica%2C+Costa+Mesa%3A+Mazda%2C+10.+izdanje%2C+2006.&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iranica.com%2Fnewsite%2Farticles%2Fot_grp10%2Fot_media_20060106.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Gunnar_Heinsohn_2006-10"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Gunnar_Heinsohn_2006_10-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Gunnar_Heinsohn_2006_10-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">Gunnar Heinsohn: „Kijaksar - medijski veliki kralj u Egiptu, Asiriji i Iranu“ (<i>Cyaxares: Media’s Great King in Egypt, Assyria &amp; Iran</i>), University of Bremen, 2006.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livius.org/cg-cm/chronicles/chron00.html">Mezopotamske kronike - popis (Livius.org)</a></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100719001040/http://www.livius.org/cg-cm/chronicles/chron02.html">Mezopotamske kronike - kronološka tablica (Livius.org)</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livius.org/cg-cm/chronicles/chron02.html">izvorne stranice</a> arhivirana 19. srpnja 2010<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Mezopotamske+kronike+-+kronolo%C5%A1ka+tablica+%28Livius.org%29&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.livius.org%2Fcg-cm%2Fchronicles%2Fchron02.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">journal zahtijeva <code class="cs1-code">&#124;journal=</code> (<a href="/wiki/Pomo%C4%87:CS1_gre%C5%A1ke#missing_periodical" title="Pomoć:CS1 greške">pomoć</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livius.org/cg-cm/chronicles/abc2/early-nabopolassar.html">Nabopolasarove kronike - rani život (Livius.org)</a></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110514043409/http://www.livius.org/ne-nn/nineveh/nineveh02.html">Nabopolasarove kronike - pad Ninive (Livius.org)</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livius.org/ne-nn/nineveh/nineveh02.html">izvorne stranice</a> arhivirana 14. svibnja 2011<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Nabopolasarove+kronike+-+pad+Ninive+%28Livius.org%29&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.livius.org%2Fne-nn%2Fnineveh%2Fnineveh02.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">journal zahtijeva <code class="cs1-code">&#124;journal=</code> (<a href="/wiki/Pomo%C4%87:CS1_gre%C5%A1ke#missing_periodical" title="Pomoć:CS1 greške">pomoć</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livius.org/cg-cm/chronicles/abc4/late-nabopolassar.html">Nabopolasarove kronike - kasniji život (Livius.org)</a></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110604223643/http://www.livius.org/cg-cm/chronicles/abc5/jerusalem.html">Nabukodonosorove kronike - rani život (Livius.org)</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livius.org/cg-cm/chronicles/abc5/jerusalem.html">izvorne stranice</a> arhivirana 4. lipnja 2011<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Nabukodonosorove+kronike+-+rani+%C5%BEivot+%28Livius.org%29&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.livius.org%2Fcg-cm%2Fchronicles%2Fabc5%2Fjerusalem.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">journal zahtijeva <code class="cs1-code">&#124;journal=</code> (<a href="/wiki/Pomo%C4%87:CS1_gre%C5%A1ke#missing_periodical" title="Pomoć:CS1 greške">pomoć</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.biblecentre.org/language/croatian/ar_bible_books.htm#36%20Prorok%20Nahum">Prorok Nahum (BibleCentre.org)</a></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080512013101/http://www.livius.org/men-mh/messiah/messiah_12a.html">Daniel 7 (Livius.org)</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livius.org/men-mh/messiah/messiah_12a.html">izvorne stranice</a> arhivirana 12. svibnja 2008<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Daniel+7+%28Livius.org%29&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.livius.org%2Fmen-mh%2Fmessiah%2Fmessiah_12a.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">journal zahtijeva <code class="cs1-code">&#124;journal=</code> (<a href="/wiki/Pomo%C4%87:CS1_gre%C5%A1ke#missing_periodical" title="Pomoć:CS1 greške">pomoć</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110605001124/http://www.livius.org/mea-mem/media/media2.html">Medija (2. dio) - Danielovo svjedočanstvo (Livius.org. Jona Lendering)</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livius.org/mea-mem/media/media2.html">izvorne stranice</a> arhivirana 5. lipnja 2011<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Medija+%282.+dio%29+-+Danielovo+svjedo%C4%8Danstvo+%28Livius.org.+Jona+Lendering%29&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.livius.org%2Fmea-mem%2Fmedia%2Fmedia2.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">journal zahtijeva <code class="cs1-code">&#124;journal=</code> (<a href="/wiki/Pomo%C4%87:CS1_gre%C5%A1ke#missing_periodical" title="Pomoć:CS1 greške">pomoć</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110611110400/http://archaeology.about.com/od/bterms/g/behistun.htm">Behistun (Archaeology.about.com)</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://archaeology.about.com/od/bterms/g/behistun.htm">izvorne stranice</a> arhivirana 11. lipnja 2011<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Behistun+%28Archaeology.about.com%29&amp;rft_id=http%3A%2F%2Farchaeology.about.com%2Fod%2Fbterms%2Fg%2Fbehistun.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Livius_Raj-21"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Livius_Raj_21-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Livius_Raj_21-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110605011139/http://www.livius.org/ra-rn/rhagae/rhagae.html">Raj (Rhagae), Livius.org, Jona Lendering</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livius.org/ra-rn/rhagae/rhagae.html">izvorne stranice</a> arhivirana 5. lipnja 2011<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Raj+%28Rhagae%29%2C+Livius.org%2C+Jona+Lendering&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.livius.org%2Fra-rn%2Frhagae%2Frhagae.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">journal zahtijeva <code class="cs1-code">&#124;journal=</code> (<a href="/wiki/Pomo%C4%87:CS1_gre%C5%A1ke#missing_periodical" title="Pomoć:CS1 greške">pomoć</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Holland,_16.-17.-22"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Holland,_16.-17._22-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Holland,_16.-17._22-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">Tom Holland: „Perzijska vatra“ (Persian Fire), 2006., str. 16.-17.</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Ciceron" title="Ciceron">Ciceron</a>: <i>De Legibus</i> I. 5.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text">Tom Holland: „Perzijska vatra“ (Persian Fire), 2006., str. 377.</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/145472/Ctesias">Ktezije (enciklopedija Britannica)</a></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/62669/Berosus">Beros (enciklopedija Britannica)</a></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text">M. Chahin: „Prije Grka“ (<i>Before the Greeks</i>), izdavač: James Clarke &amp; Co., 1996., str. 109.</span> </li> <li id="cite_note-Herodot,_I._101.-28"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Herodot,_I._101._28-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Herodot,_I._101._28-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Hdt.+1.101.1">Herodot, I. 101.</a></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110513144046/http://www.taroscopes.com/miscellanous-pages/medes.html">Povijest Medijaca (Taroscopes.com)</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.taroscopes.com/miscellanous-pages/medes.html">izvorne stranice</a> arhivirana 13. svibnja 2011<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Povijest+Medijaca+%28Taroscopes.com%29&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.taroscopes.com%2Fmiscellanous-pages%2Fmedes.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">journal zahtijeva <code class="cs1-code">&#124;journal=</code> (<a href="/wiki/Pomo%C4%87:CS1_gre%C5%A1ke#missing_periodical" title="Pomoć:CS1 greške">pomoć</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Herodot,_I._98.-30"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Herodot,_I._98._30-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Herodot,_I._98._30-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Herodot,_I._98._30-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Hdt.+1.98.1">Herodot, I. 98.</a></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/156129/Deioces">Dejok (enciklopedija Britannica)</a></span> </li> <li id="cite_note-Herodot,_I._100.-32"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Herodot,_I._100._32-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Herodot,_I._100._32-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Hdt.+1.100.1">Herodot, I. 100.</a></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110605214403/http://www.ancientlibrary.com/smith-bio/0959.html">Dejok (Deioces), AncientLibrary.com</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ancientlibrary.com/smith-bio/0959.html">izvorne stranice</a> arhivirana 5. lipnja 2011<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Dejok+%28Deioces%29%2C+AncientLibrary.com&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ancientlibrary.com%2Fsmith-bio%2F0959.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">journal zahtijeva <code class="cs1-code">&#124;journal=</code> (<a href="/wiki/Pomo%C4%87:CS1_gre%C5%A1ke#missing_periodical" title="Pomoć:CS1 greške">pomoć</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-IranicaDejok-34"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-IranicaDejok_34-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-IranicaDejok_34-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranica.com/newsite/articles/unicode/v7f3/v7f303.html">Dejok (enciklopedija Iranica, Rüdiger Schmitt)</a></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20051109085047/http://www.ancientlibrary.com/smith-bio/2690.html">Fraort (<i>Phraortes</i>), AncientLibrary.com</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ancientlibrary.com/smith-bio/2690.html">izvorne stranice</a> arhivirana 9. studenoga 2005<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Fraort+%28Phraortes%29%2C+AncientLibrary.com&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ancientlibrary.com%2Fsmith-bio%2F2690.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">journal zahtijeva <code class="cs1-code">&#124;journal=</code> (<a href="/wiki/Pomo%C4%87:CS1_gre%C5%A1ke#missing_periodical" title="Pomoć:CS1 greške">pomoć</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Herodot,_I._103.-36"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Herodot,_I._103._36-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Herodot,_I._103._36-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Herodot,_I._103._36-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Hdt.+1.103.1">Herodot, I. 103.</a></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Hdt.+1.104.1">Herodot, I. 104.</a></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Hdt.+1.105.1">Herodot, I. 105.</a></span> </li> <li id="cite_note-Herodot,_I._106.-39"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Herodot,_I._106._39-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Herodot,_I._106._39-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Herodot,_I._106._39-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Hdt.+1.106.1">Herodot, I. 106.</a></span> </li> <li id="cite_note-Herodot,_I._73.-40"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Herodot,_I._73._40-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Herodot,_I._73._40-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Hdt.+1.73.1">Herodot, I. 73.</a></span> </li> <li id="cite_note-Britannica_Kijaksar-41"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Britannica_Kijaksar_41-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Britannica_Kijaksar_41-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Britannica_Kijaksar_41-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/147792/Cyaxares">Kijaksar (enciklopedija Britannica)</a></span> </li> <li id="cite_note-IranicaCyaxares-42"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-IranicaCyaxares_42-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-IranicaCyaxares_42-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-IranicaCyaxares_42-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-IranicaCyaxares_42-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-IranicaCyaxares_42-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranica.com/newsite/articles/unicode/v6f5/v6f5a018.html">Kijaksar (enciklopedija Iranica, I. M. Diakonoff)</a></span> </li> <li id="cite_note-Herodot,_I._74.-43"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Herodot,_I._74._43-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Herodot,_I._74._43-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Herodot,_I._74._43-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Herodot,_I._74._43-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Herodot,_I._74._43-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Hdt.+1.74.1">Herodot, I. 74.</a></span> </li> <li id="cite_note-Livius_Astijag-44"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Livius_Astijag_44-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Livius_Astijag_44-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Livius_Astijag_44-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110514015539/http://www.livius.org/as-at/astyages/astyages.htm">Astijag (Livius.org, Jona Lendering)</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livius.org/as-at/astyages/astyages.htm">izvorne stranice</a> arhivirana 14. svibnja 2011<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Astijag+%28Livius.org%2C+Jona+Lendering%29&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.livius.org%2Fas-at%2Fastyages%2Fastyages.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text">Pierre Briant: „Od Kira do Aleksandra: Povijest Perzijskog Carstva“ (<i>From Cyrus to Alexander: A History of the Persian Empire</i>), preveo Peter Daniels, Indiana: Eisenbrauns, 2002., str. 28.</span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Hdt.+1.127.1">Herodot, 1.127.1</a></span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a href="/wiki/Nabonid" title="Nabonid">Nabonidove</a> kronike</i></span> </li> <li id="cite_note-Livius_Harpag-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Livius_Harpag_48-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20051103080139/http://www.livius.org/ha-hd/harpagus/harpagus.html">Harpag (Livius.org, Jona Lendering)</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livius.org/ha-hd/harpagus/harpagus.html">izvorne stranice</a> arhivirana 3. studenoga 2005<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Harpag+%28Livius.org%2C+Jona+Lendering%29&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.livius.org%2Fha-hd%2Fharpagus%2Fharpagus.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">journal zahtijeva <code class="cs1-code">&#124;journal=</code> (<a href="/wiki/Pomo%C4%87:CS1_gre%C5%A1ke#missing_periodical" title="Pomoć:CS1 greške">pomoć</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text">Max Duncker, str. 348.-349.</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Hdt.+1.123.1">Herodot, 1.123.1</a></span> </li> <li id="cite_note-Athenaeus-51"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Athenaeus_51-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Athenaeus_51-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">Athenaeus: „Deipnosofisti“, 1.14 (633e) 6:419</span> </li> <li id="cite_note-Ussher_i_Pierce,_109.-52"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Ussher_i_Pierce,_109._52-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Ussher_i_Pierce,_109._52-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">James Ussher, Larry Pierce i Marion Pierce, str. 109.</span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.forumromanum.org/literature/justin/english/index.html#6">Justin, I. 6.</a></span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text">W. B. Fischer, Ilya Gershevitch i Ehsan Yarshster, str. 146.-147.</span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text">W. B. Fischer, Ilya Gershevitch i Ehsan Yarshster, str. 147.</span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text">Hugh Chisholm, str. 208.</span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text">Charles M. Laymon: The Interpreter's One Volume Commentary on the Bible: Introduction and Commentary, Abingdon Press, 1971., str. 440.-442.</span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text">Max Duncker, str. 350.5-351.7</span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text">Max Duncker, str. 352.</span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Nikolaj_iz_Damaska" title="Nikolaj iz Damaska">Nikolaj iz Damaska</a>: „Opća povijest“</span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Hdt.+1.129.1">Herodot, I. 129.</a></span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text">Pierre Briant: „Od Kira do Aleksandra: Povijest Perzijskog Carstva“ (<i>From Cyrus to Alexander: A History of the Persian Empire</i>), preveo Peter Daniels, Indiana: Eisenbrauns, 2002., str. 43.</span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121019040425/http://www.ancientlibrary.com/smith-bio/2347.html">Oebar (<i>Oebares</i>), AncientLibrary.com</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ancientlibrary.com/smith-bio/2347.html">izvorne stranice</a> arhivirana 19. listopada 2012<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Oebar+%28Oebares%29%2C+AncientLibrary.com&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ancientlibrary.com%2Fsmith-bio%2F2347.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">journal zahtijeva <code class="cs1-code">&#124;journal=</code> (<a href="/wiki/Pomo%C4%87:CS1_gre%C5%A1ke#missing_periodical" title="Pomoć:CS1 greške">pomoć</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Hdt.+7.40.1">Herodot, VII. 40.</a></span> </li> <li id="cite_note-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-65">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110629155230/http://www.livius.org/ro-rz/royal_road/royal_road.htm">Kraljevska cesta (Livius.org, Jona Lendering)</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livius.org/ro-rz/royal_road/royal_road.htm">izvorne stranice</a> arhivirana 29. lipnja 2011<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Kraljevska+cesta+%28Livius.org%2C+Jona+Lendering%29&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.livius.org%2Fro-rz%2Froyal_road%2Froyal_road.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">journal zahtijeva <code class="cs1-code">&#124;journal=</code> (<a href="/wiki/Pomo%C4%87:CS1_gre%C5%A1ke#missing_periodical" title="Pomoć:CS1 greške">pomoć</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Hdt.+7.62.1">Herodot, VII. 62.</a></span> </li> <li id="cite_note-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-67">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Henri_Stierlin" title="Henri Stierlin">Henri Stierlin</a>, „Velikani iz Perzijskog Carstva“ (<i>Splendeurs de l’Empire perse</i>), Izdavač: Gründ, Pariz (2006.), str. 145.</span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text">David Stronach: „Medijsko naselje Tape Nuš-e Džan“, Cambridgeova povijest Irana II., Acta Iranica, 1985., str. 832.-837.</span> </li> <li id="cite_note-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-69">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Hdt.+1.107.1">Herodot, I. 107.</a></span> </li> <li id="cite_note-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-70">↑</a></span> <span class="reference-text">I. M. Diakonoff: „Medija“ (<i>Media</i>), Cambridgeova povijest Irana II., Acta Iranica, 1985., str. 141.</span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text">Mary Boyce: „Zoroastrizam II.“ (<i>Zoroastrianism II</i>), str. 21.</span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/eb/article-32116/ancient-Iran">Drevni Iran: jezik (enciklopedija Britannica)</a></span> </li> <li id="cite_note-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-73">↑</a></span> <span class="reference-text">Rüdiger Schmitt: <i>Compendium Linguarum Iranicarum</i>, Wiesbaden: Reichert, 1989.</span> </li> <li id="cite_note-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-74">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080313203200/http://language.babaev.net/tree/iran/median.html">Medijski jezik (Language.babaev.net)</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://language.babaev.net/tree/iran/median.html">izvorne stranice</a> arhivirana 13. ožujka 2008<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Medijski+jezik+%28Language.babaev.net%29&amp;rft_id=http%3A%2F%2Flanguage.babaev.net%2Ftree%2Firan%2Fmedian.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">journal zahtijeva <code class="cs1-code">&#124;journal=</code> (<a href="/wiki/Pomo%C4%87:CS1_gre%C5%A1ke#missing_periodical" title="Pomoć:CS1 greške">pomoć</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-75">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090302005756/http://indoeuro.bizland.com/tree/iran/median.html">Stablo indoeuropskih jezika - Medijski jezik (Indoeuro.bizland.com)</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://indoeuro.bizland.com/tree/iran/median.html">izvorne stranice</a> arhivirana 2. ožujka 2009<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Stablo+indoeuropskih+jezika+-+Medijski+jezik+%28Indoeuro.bizland.com%29&amp;rft_id=http%3A%2F%2Findoeuro.bizland.com%2Ftree%2Firan%2Fmedian.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">journal zahtijeva <code class="cs1-code">&#124;journal=</code> (<a href="/wiki/Pomo%C4%87:CS1_gre%C5%A1ke#missing_periodical" title="Pomoć:CS1 greške">pomoć</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Prods_Oktor_Skjærvø-76"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Prods_Oktor_Skjærvø_76-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Prods_Oktor_Skjærvø_76-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Prods_Oktor_Skjærvø_76-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fas.harvard.edu/~iranian/OldPersian/opcomplete.pdf">Prods Oktor Skjærvø: „Uvod u staroperzijski jezik“ (<i>An Introduction to Old Persian</i>), Cambridge i Harvard, 2. izdanje, 2005.</a></span> </li> <li id="cite_note-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-77">↑</a></span> <span class="reference-text">Roland G. Kent: „Staroperzijski jezik - gramatika, tekstovi i rječnik“ (<i>Old Persian. Grammar, Texts, Lexicon</i>), New Haven: American Oriental Society, 1953., 2. izdanje, str. 8.-9.</span> </li> <li id="cite_note-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-78">↑</a></span> <span class="reference-text">Igor M. Diakonoff: „Medija“ (<i>Media</i>), Ilya Gershevitch, Cambridge History of Iran, 2. svezak, London: Cambridge University Press, 1985., str. 36.–148.</span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Hdt.+1.110.1">Herodot, I. 110.</a></span> </li> <li id="cite_note-80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-80">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Strab.+15.2.1">Strabon: Geografija, XV. 2.</a></span> </li> <li id="cite_note-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-81">↑</a></span> <span class="reference-text">Bruno Genito: „Medijci - slaganje arheoloških dokaza“ (<i>The Medes: A Reassessment of the Archaeological Evidence</i>), Istok i Zapad 36/1-3, 1986., str. 11.</span> </li> <li id="cite_note-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-82">↑</a></span> <span class="reference-text">Oscar Muscarella, 1994., str. 57.</span> </li> <li id="cite_note-83"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-83">↑</a></span> <span class="reference-text">Peter Calmeyer: „Medijska umjetnost i arhitektura“ (<i>Median Art and Architecture</i>), Enciklopedija Iranica, II. svezak, 1987., str. 565.-569.</span> </li> <li id="cite_note-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-84">↑</a></span> <span class="reference-text">Oscar Muscarella, 1994., str. 58.</span> </li> <li id="cite_note-85"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-85">↑</a></span> <span class="reference-text">I. Medvedskaya: „Pitanje identifikacije medijskih nalazišta iz 8. i 7. st. pr. Kr. na iransku arhitektonsku tradiciju“ (<i>The Question of the Identification of 8th-7th Century Median Sites and the Formation of the Iranian Architectural Tradition</i>), 1992., str. 73.-79.</span> </li> <li id="cite_note-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-86">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/293553/Iranian-art/37848/Median-period#ref419853">Iranska umjetnost i arhitektura - Medijski period (enciklopedija Britannica)</a></span> </li> <li id="cite_note-Rawlinson-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rawlinson_87-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=2TRPAAAAMAAJ&amp;pg=PA613&amp;dq=Hyrba#PPA271,M1+">George Rawlinson: „Sedam velikih monarhija Starog Istoka“ (<i>The Seven Great Monarchies of the Ancient Eastern World</i>), New York, izdavač: John B. Eldan Press, 1885., str. 271. i 613.</a></span> </li> <li id="cite_note-Ekbatana_(IranChamber.com)-88"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Ekbatana_(IranChamber.com)_88-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Ekbatana_(IranChamber.com)_88-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Ekbatana_(IranChamber.com)_88-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranchamber.com/history/ecbatana/ecbatana.php">Ekbatana (IranChamber.com)</a></span> </li> <li id="cite_note-Ekbatana_(Livius.org)-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Ekbatana_(Livius.org)_89-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140125065203/http://www.livius.org/ea-eh/ecbatana/ecbatana1.html">Ekbatana (Livius.org)</a>. Inačica <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livius.org/ea-eh/ecbatana/ecbatana1.html">izvorne stranice</a> arhivirana 25. siječnja 2014<span class="reference-accessdate">. Pristupljeno 8. listopada 2009.</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Ekbatana+%28Livius.org%29&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.livius.org%2Fea-eh%2Fecbatana%2Fecbatana1.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-90">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.encyclopedia.com/doc/1G1-132797080.html">Ekbatana (Encyclopedia.com)</a></span> </li> <li id="cite_note-91"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-91">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.is/20120711051721/findarticles.com/p/articles/mi_m0SBL/is_16/ai_n13810182/pg_5/">I.N. Medvedskaya: <i>Were the Assyrians at Ecbatana?</i></a></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Literatura">Literatura</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=32" title="Uredi odlomak: Literatura" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=32" title="Uredi kôd odjeljka Literatura"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Antička_djela"><span id="Anti.C4.8Dka_djela"></span>Antička djela</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=33" title="Uredi odlomak: Antička djela" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=33" title="Uredi kôd odjeljka Antička djela"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Herodot" title="Herodot">Herodot</a>: „Povijesti“ (I. knjiga - 95. – 144.)</li> <li><a href="/wiki/Ktezije" title="Ktezije">Ktezije</a>: „Persica“ (knjige 4. – 6.)</li> <li><a href="/wiki/Beros" title="Beros">Beros</a>: „Babyloniaca“</li> <li><a href="/wiki/Nikolaj_iz_Damaska" title="Nikolaj iz Damaska">Nikolaj iz Damaska</a>: „Opća povijest“</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Moderna_djela">Moderna djela</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=34" title="Uredi odlomak: Moderna djela" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=34" title="Uredi kôd odjeljka Moderna djela"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Igor M. Diakonoff: „Medija“ (<i>Media</i>), Ilya Gershevitch, Cambridge History of Iran, 2. svezak, London: Cambridge University Press, 1985.</li> <li>Bruno Genito: „Medijci - slaganje arheoloških dokaza“ (The Medes: A Reassessment of the Archaeological Evidence), Istok i Zapad 36/1-3, 1986., str. 11.</li> <li>Peter Calmeyer: „Medijska umjetnost i arhitektura“ (<i>Median Art and Architecture</i>), Enciklopedija Iranica, II. svezak, 1987.</li> <li>David Stronach: „Medijsko naselje Tape Nuš-e Džan“, Cambridgeova povijest Irana II., Acta Iranica, 1985., str. 832. – 837.</li> <li>Charles M. Laymon: The Interpreter's One Volume Commentary on the Bible: Introduction and Commentary, izdavač: Abingdon Press, 1971.</li> <li>Gunnar Heinsohn: „Kijaksar - medijski veliki kralj u Egiptu, Asiriji i Iranu“ (<i>Cyaxares: Media’s Great King in Egypt, Assyria &amp; Iran</i>), Sveučilište u Bremenu, 2006.</li> <li>Max Duncker: „Povijest antike“ (<i>The History of Antiquity</i>), Richard Bentley, London, 1881.</li> <li>Robert Anderson Edward: „Povijest nestalih civilizacija Istoka“ (<i>The Story of Extinct Civilizations of the East</i>), izdavač: Phillips McClure, 1904.</li> <li>George Rawlinson: „Sedam velikih monarhija Starog Istoka“ (<i>The Seven Great Monarchies of the Ancient Eastern World</i>), New York, izdavač: John B. Eldan Press, 1885. (reizdanje 2007.)</li></ul> <p><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7012897"><cite class="citation book cs1"><i>Ókori keleti történeti chrestomathia</i>. Szerk.: <a href="/w/index.php?title=Harmatta_J%C3%A1nos&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Harmatta János (stranica ne postoji)">Harmatta János</a>. Osiris. Budapest. 2003. <a href="/wiki/Me%C4%91unarodni_standardni_knji%C5%BEni_broj" title="Međunarodni standardni knjižni broj">ISBN</a> <a href="/wiki/Posebno:Tra%C5%BEi_ISBN/963_389_425_5" title="Posebno:Traži ISBN/963 389 425 5">963 389 425 5</a>, ISSN 1218 9855</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%C3%93kori+keleti+t%C3%B6rt%C3%A9neti+chrestomathia.&amp;rft.place=Budapest&amp;rft.pub=Osiris&amp;rft.date=2003&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fhr.wikipedia.org%3AMedijsko+Carstvo" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 održavanje: others (<a href="/wiki/Kategorija:CS1_odr%C5%BEavanje:_others" title="Kategorija:CS1 održavanje: others">link</a>)</span> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Vanjske_poveznice">Vanjske poveznice</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;veaction=edit&amp;section=35" title="Uredi odlomak: Vanjske poveznice" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;section=35" title="Uredi kôd odjeljka Vanjske poveznice"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranica.com/newsite/articles/unicode/ot_grp10/ot_media_20060106.html">Medija (enciklopedija Iranica, M. Dandamayev i I. Medvedskaya)</a> &#8194;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090129183409/http://www.iranica.com/newsite/articles/unicode/ot_grp10/ot_media_20060106.html">Arhivirana inačica izvorne stranice</a>&#32;od 29. siječnja 2009. (<a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranologie.com/history/history3.html">Povijest Irana, III. poglavlje - Medijci, prvo (zapadno) iransko kraljevstvo (Iranologie.com)</a> &#8194;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110716204750/http://www.iranologie.com/history/history3.html">Arhivirana inačica izvorne stranice</a>&#32;od 16. srpnja 2011. (<a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livius.org/mea-mem/media/media.html">Medija (1), Livius.org, Jona Lendering</a> &#8194;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130924234733/http://www.livius.org/mea-mem/media/media.html">Arhivirana inačica izvorne stranice</a>&#32;od 24. rujna 2013. (<a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livius.org/mea-mem/media/media2.html">Medija (2), Livius.org, Jona Lendering</a> &#8194;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110605001124/http://www.livius.org/mea-mem/media/media2.html">Arhivirana inačica izvorne stranice</a>&#32;od 5. lipnja 2011. (<a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranchamber.com/history/median/median.php">Medijsko Carstvo (Iran Chamber.com)</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ancientneareast.tripod.com/Media_Medes.html">Drevna Medija (Medijci), AncientNearEast.tripod.com</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/372125/Media">Medija (enciklopedija Britannica)</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.taroscopes.com/miscellanous-pages/medes.html">Povijest Medijaca (Taroscopes.com)</a> &#8194;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110513144046/http://www.taroscopes.com/miscellanous-pages/medes.html">Arhivirana inačica izvorne stranice</a>&#32;od 13. svibnja 2011. (<a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>)</li></ul> <dl><dt>Sestrinski projekti</dt></dl> <table cellpadding="1" cellspacing="0" style="font-size:100%; margin-left:calc(0.8em - 5px);"><tbody><tr><td><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></td><td><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Glavna_stranica" class="extiw" title="commons:Glavna stranica">Zajednički poslužitelj</a> ima još gradiva o temi <b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Median_Empire" class="extiw" title="commons:Category:Median Empire">Medijsko Carstvo</a></b></td></tr> </tbody></table> <table class="navbox" cellspacing="0" style=";"><tbody><tr><td style="padding:2px;"><table cellspacing="0" class="nowraplinks collapsible autocollapse" style="width:100%;background:transparent;color:inherit;;"><tbody><tr><th style=";" colspan="2" class="navbox-naslov"><div style="float:left; width:6em;text-align:left;"><div class="noprint plainlinksneverexpand navbar" style="background-color:transparent; padding:0; white-space:nowrap; font-weight:normal; font-variant:small-caps; ;;border:none;;"><a href="/wiki/Predlo%C5%BEak:%C4%8Clanci_o_Medijcima" title="Predložak:Članci o Medijcima"><span title="Vidi ovaj predložak." style=";;border:none;;">v</span></a>&#160;&#8226; <a class="external text" href="https://hr.wikipedia.org/w/index.php?title=Predlo%C5%BEak:%C4%8Clanci_o_Medijcima&amp;action=edit"><span style="color:#002bb8;;;border:none;;" title="Možete urediti ovaj predložak. Prije spremanja provjerite kako će izgledati.">u</span></a></div></div><span style="font-size:110%;">Članci o Medijcima</span></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;">Glavni članci</td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> </span></p> <b><a class="mw-selflink selflink">Medijsko Carstvo</a></b> • <a href="/wiki/Medijci" title="Medijci">Medijci</a> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;">Gradovi</td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> </span></p> <a href="/wiki/Ekbatana" title="Ekbatana">Ekbatana</a> • <a href="/wiki/Raj_(Iran)" title="Raj (Iran)">Raj</a> • <a href="/wiki/Hirba" title="Hirba">Hirba</a> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;">Jezici</td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> </span></p> <a href="/wiki/Medijski_jezik" title="Medijski jezik">Medijski jezik</a> • <a href="/wiki/Iranski_jezici" title="Iranski jezici">Iranski jezici</a> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;">Bitke sa <a href="/wiki/Lidija" title="Lidija">Lidijom</a></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> </span></p> <a href="/wiki/Bitka_kod_Halisa" title="Bitka kod Halisa">Bitka pomrčine</a> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;">Bitke sa <a href="/wiki/Ahemenidsko_Carstvo" title="Ahemenidsko Carstvo">Perzijom</a></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> </span></p> <a href="/wiki/Perzijski_ustanak" title="Perzijski ustanak">Perzijski ustanak</a> • <a href="/wiki/Bitka_kod_Hirbe" title="Bitka kod Hirbe">Bitka kod Hirbe</a> • <a href="/wiki/Bitka_kod_perzijske_granice" title="Bitka kod perzijske granice">Bitka kod perzijske granice</a> • <a href="/wiki/Opsada_pasargadskog_brda" title="Opsada pasargadskog brda">Opsada pasargadskog brda</a> • <a href="/wiki/Bitka_kod_Pasargada" title="Bitka kod Pasargada">Bitka kod Pasargada</a> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;">Medijski vladari</td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> </span></p> <a href="/wiki/Dejok" title="Dejok">Dejok</a> • <a href="/wiki/Fraort" title="Fraort">Fraort</a> • <a href="/wiki/Madije" title="Madije">Madije</a> • <a href="/wiki/Kijaksar" title="Kijaksar">Kijaksar</a> • <a href="/wiki/Astijag" title="Astijag">Astijag</a> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;">Ostali Medijci</td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> </span></p> <a href="/wiki/Amitis_od_Medije" title="Amitis od Medije">Amitis</a> • <a href="/wiki/Artembar" title="Artembar">Artembar</a> • <a href="/wiki/Datis" title="Datis">Datis</a> • <a href="/wiki/Harpag" title="Harpag">Harpag</a> • <a href="/wiki/Mazar" title="Mazar">Mazar</a> • <a href="/wiki/Arijena" title="Arijena">Arijena</a> • <a href="/wiki/Mandana" title="Mandana">Mandana</a> </div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table><table class="navbox" cellspacing="0" style=";"><tbody><tr><td style="padding:2px;"><table cellspacing="0" class="nowraplinks collapsible autocollapse" style="width:100%;background:transparent;color:inherit;;"><tbody><tr><th style=";" colspan="4" class="navbox-naslov"><div style="float:left; width:6em;text-align:left;"><div class="noprint plainlinksneverexpand navbar" style="background-color:transparent; padding:0; white-space:nowrap; font-weight:normal; font-variant:small-caps; ;;border:none;;"><a href="/wiki/Predlo%C5%BEak:Ahemenidske_satrapije" title="Predložak:Ahemenidske satrapije"><span title="Vidi ovaj predložak." style=";;border:none;;">v</span></a>&#160;&#8226; <a class="external text" href="https://hr.wikipedia.org/w/index.php?title=Predlo%C5%BEak:Ahemenidske_satrapije&amp;action=edit"><span style="color:#002bb8;;;border:none;;" title="Možete urediti ovaj predložak. Prije spremanja provjerite kako će izgledati.">u</span></a></div></div><span style="font-size:110%;"><a href="/wiki/Satrap" title="Satrap">Satrapije</a> <a href="/wiki/Ahemenidsko_Perzijsko_Carstvo" class="mw-redirect" title="Ahemenidsko Perzijsko Carstvo">Ahemenidskog Perzijskog Carstva</a></span></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><td style="width:0%;padding:0px 2px 0px 0px;" rowspan="1"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:Standard_of_Cyrus_the_Great.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Standard_of_Cyrus_the_Great.svg/50px-Standard_of_Cyrus_the_Great.svg.png" decoding="async" width="50" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Standard_of_Cyrus_the_Great.svg/75px-Standard_of_Cyrus_the_Great.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Standard_of_Cyrus_the_Great.svg/100px-Standard_of_Cyrus_the_Great.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="500" /></a></span></td><td colspan="2" style="width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Fars" title="Fars">Perzija</a> • <a href="/wiki/Elam" title="Elam">Elam</a> • <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">Babilonija</a> • <a class="mw-selflink selflink">Medija</a> • <a href="/wiki/Skiti#Povijest" title="Skiti">Saka</a> • <a href="/wiki/Jonija" title="Jonija">Jonija</a> • <a href="/wiki/Pamfilija" title="Pamfilija">Pamfilija</a> • <a href="/wiki/Paflagonija" title="Paflagonija">Paflagonija</a> • <a href="/wiki/Kapadocija" title="Kapadocija">Kapadocija</a> • <a href="/wiki/Karija" title="Karija">Karija</a> • <a href="/wiki/Lidija" title="Lidija">Lidija</a> • <a href="/wiki/Frigija" title="Frigija">Frigija</a> • <a href="/wiki/Skudra" title="Skudra">Skudra</a> • <a href="/wiki/Povijest_Cipra" title="Povijest Cipra">Cipar</a> • <a href="/wiki/Armenija#Povijest" title="Armenija">Armenija</a> • <a href="/wiki/Asirija" title="Asirija">Asirija</a> • <a href="/wiki/Cilicija_(satrapija)" title="Cilicija (satrapija)">Cilicija</a> • <a href="/wiki/Taksila_(satrapija)" title="Taksila (satrapija)">Taksila</a> • <a href="/wiki/Drevni_Egipat" title="Drevni Egipat">Egipat</a> • <a href="/wiki/Gandara" title="Gandara">Gandara</a> • <a href="/wiki/Satagidija" title="Satagidija">Satagidija</a> • <a href="/wiki/Gedrozija" title="Gedrozija">Gedrozija</a> • <a href="/wiki/Karmanija" title="Karmanija">Karmanija</a> • <a href="/wiki/Maka_(satrapija)" title="Maka (satrapija)">Maka</a> • <a href="/wiki/Sagartija" title="Sagartija">Sagartija</a> • <a href="/wiki/Drangijana" title="Drangijana">Drangijana</a> • <a href="/wiki/Arahozija" title="Arahozija">Arahozija</a> • <a href="/wiki/Baktrija" title="Baktrija">Baktrija</a> • <a href="/wiki/Partija" class="mw-redirect" title="Partija">Partija</a> • <a href="/wiki/Arija_(satrapija)" title="Arija (satrapija)">Arija</a> • <a href="/wiki/Horazmija_(satrapija)" title="Horazmija (satrapija)">Horazmija</a> • <a href="/wiki/Sogdijana" title="Sogdijana">Sogdijana</a> • <a href="/wiki/Ku%C5%A1" title="Kuš">Kuš</a> • <a href="/wiki/Arabija" class="mw-redirect" title="Arabija">Arabija</a> • <a href="/wiki/Hirkanija" title="Hirkanija">Hirkanija</a> • <a href="/wiki/Margijana" title="Margijana">Margijana</a> • <a href="/wiki/Dahi" title="Dahi">Dahe</a> • <a href="/wiki/Libija" title="Libija">Libija</a></div></td><td style="width:0%;padding:0px 0px 0px 2px;" rowspan="1"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Datoteka:AhemenidskoPerzijskoCarstvo490prKr.png" class="mw-file-description" title="Ahemenidska perzijska zastava"><img alt="Ahemenidska perzijska zastava" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/hr/thumb/c/c8/AhemenidskoPerzijskoCarstvo490prKr.png/80px-AhemenidskoPerzijskoCarstvo490prKr.png" decoding="async" width="80" height="53" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/hr/thumb/c/c8/AhemenidskoPerzijskoCarstvo490prKr.png/120px-AhemenidskoPerzijskoCarstvo490prKr.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/hr/thumb/c/c8/AhemenidskoPerzijskoCarstvo490prKr.png/160px-AhemenidskoPerzijskoCarstvo490prKr.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table><table class="navbox" cellspacing="0" style=";"><tbody><tr><td style="padding:2px;"><table cellspacing="0" class="nowraplinks collapsible autocollapse" style="width:100%;background:transparent;color:inherit;;"><tbody><tr><th style=";" colspan="2" class="navbox-naslov"><div style="float:left; width:6em;text-align:left;"><div class="noprint plainlinksneverexpand navbar" style="background-color:transparent; padding:0; white-space:nowrap; font-weight:normal; font-variant:small-caps; ;;border:none;;"><a href="/wiki/Predlo%C5%BEak:Starovjekovne_dr%C5%BEave_i_civilizacije" title="Predložak:Starovjekovne države i civilizacije"><span title="Vidi ovaj predložak." style=";;border:none;;">v</span></a>&#160;&#8226; <a class="external text" href="https://hr.wikipedia.org/w/index.php?title=Predlo%C5%BEak:Starovjekovne_dr%C5%BEave_i_civilizacije&amp;action=edit"><span style="color:#002bb8;;;border:none;;" title="Možete urediti ovaj predložak. Prije spremanja provjerite kako će izgledati.">u</span></a></div></div><span style="font-size:110%;"><a href="/wiki/Stari_vijek" title="Stari vijek">Starovjekovne</a> države i civilizacije</span></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;"><a href="/wiki/Europa" title="Europa">Europa</a></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table cellspacing="0" class="nowraplinks navbox-podgrupa" style="width:100%;;;;"><tbody><tr><td class="navbox-grupa" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:13%;"><div style="padding:0em 0.75em;">Apeninski poluotok</div></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Etru%C5%A1%C4%8Dani" title="Etruščani">Etruščani</a> • <a href="/wiki/Samniti" title="Samniti">Samniti</a> • <a href="/wiki/Anti%C4%8Dki_Rim" title="Antički Rim">Stari Rim</a> (<a href="/wiki/Rimsko_Kraljevstvo" title="Rimsko Kraljevstvo">Kraljevstvo</a> • <a href="/wiki/Rimska_Republika" title="Rimska Republika">Republika</a> • <a href="/wiki/Rimsko_Carstvo" title="Rimsko Carstvo">Carstvo</a> • <a href="/wiki/Zapadno_Rimsko_Carstvo" title="Zapadno Rimsko Carstvo">Zapadno Carstvo</a>)</div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:13%;"><div style="padding:0em 0.75em;">Jugoistočna Europa</div></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Cikladska_civilizacija" class="mw-redirect" title="Cikladska civilizacija">Cikladi</a> • <a href="/wiki/Mikenska_kultura" title="Mikenska kultura">Mikena</a> • <a href="/wiki/Minojska_kultura" title="Minojska kultura">Minojska kultura</a> • <a href="/wiki/Stara_Gr%C4%8Dka" title="Stara Grčka">Stara Grčka</a> • <a href="/wiki/Kraljevina_Makedonija" title="Kraljevina Makedonija">Makedonija</a> • <a href="/wiki/Peonija" title="Peonija">Peonija</a> • <a href="/wiki/Atena_(polis)" title="Atena (polis)">Atena</a> • <a href="/wiki/Sparta" title="Sparta">Sparta</a> • <a href="/w/index.php?title=Korint_(grad-dr%C5%BEava)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Korint (grad-država) (stranica ne postoji)">Korint</a> • <a href="/wiki/Anti%C4%8Dka_Teba_(Gr%C4%8Dka)" title="Antička Teba (Grčka)">Teba</a> (Beotija) • <a href="/w/index.php?title=Odrisko_Carstvo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Odrisko Carstvo (stranica ne postoji)">Odrisko Carstvo</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:13%;"><div style="padding:0em 0.75em;">Cipar</div></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Ledra&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ledra (stranica ne postoji)">Ledra</a> • <a href="/w/index.php?title=Pafos_(grad-dr%C5%BEava)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pafos (grad-država) (stranica ne postoji)">Pafos</a> • <a href="/w/index.php?title=Salamina_(polis)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Salamina (polis) (stranica ne postoji)">Salamina</a> • <a href="/w/index.php?title=Soli_(grad-dr%C5%BEava)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Soli (grad-država) (stranica ne postoji)">Soli</a> • <a href="/w/index.php?title=Kourion&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kourion (stranica ne postoji)">Kourion</a> • <a href="/w/index.php?title=Hitri&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hitri (stranica ne postoji)">Hitri</a> • <a href="/w/index.php?title=Kition&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kition (stranica ne postoji)">Kition</a> • <a href="/w/index.php?title=Amathus&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Amathus (stranica ne postoji)">Amathus</a> • <a href="/w/index.php?title=Idalion&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Idalion (stranica ne postoji)">Idalion</a> • <a href="/w/index.php?title=Tamassos&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tamassos (stranica ne postoji)">Tamassos</a> • <a href="/w/index.php?title=Lapithos_(polis)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lapithos (polis) (stranica ne postoji)">Lapithos</a> • <a href="/w/index.php?title=Marion_(grad-dr%C5%BEava)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Marion (grad-država) (stranica ne postoji)">Marion</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:13%;"><div style="padding:0em 0.75em;">Crno more</div></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Bosporsko_Kraljevstvo" title="Bosporsko Kraljevstvo">Bosporsko Kraljevstvo</a> • <a href="/wiki/Kraljevina_Iberija" class="mw-redirect" title="Kraljevina Iberija">Iberija</a> • <a href="/wiki/Kraljevina_Kolhida" class="mw-redirect" title="Kraljevina Kolhida">Kolhida</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;"><a href="/wiki/Afrika" title="Afrika">Afrika</a></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table cellspacing="0" class="nowraplinks navbox-podgrupa" style="width:100%;;;;"><tbody><tr><td class="navbox-grupa" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:13%;"><div style="padding:0em 0.75em;">Sredozemlje</div></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Vandali" title="Vandali">Vandalska država</a> • <a href="/wiki/Kartaga" title="Kartaga">Kartaga</a> • <a href="/wiki/Drevni_Egipat" title="Drevni Egipat">Drevni Egipat</a> (<a href="/wiki/Donji_Egipat" title="Donji Egipat">Donji Egipat</a> • <a href="/wiki/Gornji_Egipat" title="Gornji Egipat">Gornji Egipat</a>; <a href="/wiki/Staro_egipatsko_kraljevstvo" title="Staro egipatsko kraljevstvo">Stara</a> • <a href="/wiki/Srednje_egipatsko_kraljevstvo" title="Srednje egipatsko kraljevstvo">Srednja</a> • <a href="/wiki/Novo_egipatsko_kraljevstvo" title="Novo egipatsko kraljevstvo">Nova država</a>)</div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:13%;"><div style="padding:0em 0.75em;">Ponilje</div></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Nubija" title="Nubija">Nubija</a> • <a href="/wiki/Ku%C5%A1" title="Kuš">Kuš</a> • <a href="/wiki/Meroe" title="Meroe">Meroe</a> • <a href="/wiki/Napata" title="Napata">Napata</a> • <a href="/w/index.php?title=Damot&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Damot (stranica ne postoji)">Damot</a> • <a href="/wiki/Kraljevstvo_Aksum" title="Kraljevstvo Aksum">Aksum</a> • <a href="/w/index.php?title=Alodija&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Alodija (stranica ne postoji)">Alodija</a> • <a href="/w/index.php?title=Nobatija&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nobatija (stranica ne postoji)">Nobatija</a> • <a href="/w/index.php?title=Makurija&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Makurija (stranica ne postoji)">Makurija</a> • <a href="/wiki/D%CA%BFmt" class="mw-redirect" title="Dʿmt">Dʿmt</a> • <a href="/w/index.php?title=Kraljevstvo_Kerma&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kraljevstvo Kerma (stranica ne postoji)">Kerma</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:13%;"><div style="padding:0em 0.75em;">Sahara</div></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Garamanti" title="Garamanti">Garamanti</a> • <a href="/wiki/Numidija" title="Numidija">Numidija</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:13%;"><div style="padding:0em 0.75em;">Subsaharska Afrika</div></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Agisymba&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Agisymba (stranica ne postoji)">Agisymba</a> • <a href="/w/index.php?title=Kanemsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kanemsko Carstvo (stranica ne postoji)">Kanem</a> • <a href="/w/index.php?title=Joruba&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Joruba (stranica ne postoji)">Joruba</a> • <a href="/w/index.php?title=Zemlja_Punt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Zemlja Punt (stranica ne postoji)">Punt</a> • <a href="/w/index.php?title=Kalabarsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kalabarsko Carstvo (stranica ne postoji)">Kalabar</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;"><a href="/wiki/Jugozapadna_Azija" title="Jugozapadna Azija">Jugozapadna Azija</a></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table cellspacing="0" class="nowraplinks navbox-podgrupa" style="width:100%;;;;"><tbody><tr><td class="navbox-grupa" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:13%;"><div style="padding:0em 0.75em;">Arabija</div></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Sabejsko_kraljevstvo" title="Sabejsko kraljevstvo">Saba</a> • <a href="/wiki/Kataban" title="Kataban">Qataban</a> • <a href="/wiki/Hadramaut" title="Hadramaut">Hadramaut</a> • <a href="/wiki/Minejsko_kraljevstvo" title="Minejsko kraljevstvo">Minejci</a> (Ma`in) • <a href="/w/index.php?title=Gerrha&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gerrha (stranica ne postoji)">Gerrha</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:13%;"><div style="padding:0em 0.75em;">Levant</div></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Kanaan" title="Kanaan">Kanaan</a> • <a href="/wiki/Fenicija" title="Fenicija">Fenicija</a> • <a href="/w/index.php?title=Moab&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Moab (stranica ne postoji)">Moab</a> • <a href="/wiki/Edomsko_Kraljevstvo" title="Edomsko Kraljevstvo">Edom</a> • <a href="/wiki/Filistejci" title="Filistejci">Filistejci</a> • <a href="/w/index.php?title=Aram-Damask&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Aram-Damask (stranica ne postoji)">Aram-Damask</a> • <a href="/wiki/Kraljevstvo_Izrael" title="Kraljevstvo Izrael">Kraljevstvo Izrael</a> • <a href="/wiki/Kraljevstvo_Juda" title="Kraljevstvo Juda">Kraljevstvo Juda</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:13%;"><div style="padding:0em 0.75em;">Mala Azija</div></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Troja" title="Troja">Troja</a> • <a href="/wiki/Hati" title="Hati">Hati</a> • <a href="/wiki/Hetiti" title="Hetiti">Hetiti</a> • <a href="/wiki/Huriti" title="Huriti">Huriti</a> • <a href="/wiki/Urartu" title="Urartu">Urartu</a> • <a href="/wiki/Luvijci" title="Luvijci">Luvijci</a> • <a href="/wiki/Frigija" title="Frigija">Frigija</a> • <a href="/wiki/Lidija" title="Lidija">Lidija</a> • <a href="/wiki/Jonija" title="Jonija">Jonija</a> • <a href="/wiki/Armensko_Kraljevstvo_(stari_vijek)" title="Armensko Kraljevstvo (stari vijek)">Armensko Kraljevstvo</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:13%;"><div style="padding:0em 0.75em;">Mezopotamija</div></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Sumer" title="Sumer">Sumer</a> (<a href="/wiki/Uruk" title="Uruk">Uruk</a>) • <a href="/wiki/Akadsko_Carstvo" title="Akadsko Carstvo">Akadsko Carstvo</a> • <a href="/wiki/Gutejci" title="Gutejci">Gutejci</a> • <a href="/wiki/Sumer" title="Sumer">Sumer</a> (<a href="/wiki/Ur" title="Ur">Ur</a> • <a href="/w/index.php?title=Isin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Isin (stranica ne postoji)">Isin</a> • <a href="/w/index.php?title=Larsa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Larsa (stranica ne postoji)">Larsa</a> • <a href="/wiki/Mari_(Sirija)" title="Mari (Sirija)">Mari</a>) • <a href="/wiki/Amori%C4%87ani" title="Amorićani">Amorićani</a> • <a href="/wiki/Babilonija" title="Babilonija">Babilonija</a> • <a href="/wiki/Kasiti" title="Kasiti">Kasiti</a> • <a href="/wiki/Mitani" title="Mitani">Mitani</a> • <a href="/wiki/Asirija" title="Asirija">Asirija</a> • <a href="/wiki/Novoasirsko_Carstvo" title="Novoasirsko Carstvo">Novoasirsko Carstvo</a> • <a href="/wiki/Kaldeja" title="Kaldeja">Kaldejci</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:13%;"><div style="padding:0em 0.75em;">Iran</div></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Elam" title="Elam">Elam</a> • <a href="/wiki/Lulubi" title="Lulubi">Lulubi</a> • <a href="/w/index.php?title=D%C5%BEiroftska_kultura&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Džiroftska kultura (stranica ne postoji)">Džiroft</a> • <a href="/wiki/Manejci" title="Manejci">Manejci</a> • <a class="mw-selflink selflink">Medijsko Carstvo</a> • <a href="/wiki/Ahemenidsko_Perzijsko_Carstvo" class="mw-redirect" title="Ahemenidsko Perzijsko Carstvo">Ahemenidsko Perzijsko Carstvo</a> • <a href="/wiki/Seleukidi" class="mw-redirect" title="Seleukidi">Seleukidi</a> • <a href="/wiki/Atropatena" title="Atropatena">Atropatena</a> • <a href="/wiki/Partsko_Carstvo" title="Partsko Carstvo">Partsko Carstvo</a> • <a href="/wiki/Sasanidsko_Perzijsko_Carstvo" title="Sasanidsko Perzijsko Carstvo">Sasanidsko Perzijsko Carstvo</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;"><a href="/wiki/Ju%C5%BEna_Azija" title="Južna Azija">Južna Azija</a></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Civilizacija_doline_Inda" title="Civilizacija doline Inda">Indska civilizacija</a> • <a href="/w/index.php?title=Vedska_civilizacija&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vedska civilizacija (stranica ne postoji)">Vedska civilizacija</a> • <a href="/w/index.php?title=Gr%C4%8Dko-baktrijsko_Kraljevstvo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Grčko-baktrijsko Kraljevstvo (stranica ne postoji)">Grčko-baktrijsko Kraljevstvo</a> • <a href="/wiki/Ku%C5%A1ansko_Carstvo" title="Kušansko Carstvo">Kušani</a> • <a href="/w/index.php?title=Indo-Sasanidi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Indo-Sasanidi (stranica ne postoji)">Indo-Sasanidi</a> • <a href="/w/index.php?title=Dasharna&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dasharna (stranica ne postoji)">Dasharna</a> • <a href="/w/index.php?title=Mahanad%C5%BEapada&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mahanadžapada (stranica ne postoji)">Mahanadžapada</a> • <a href="/wiki/Magadha" title="Magadha">Magadha</a> <br /> <a href="/w/index.php?title=Nandsko_Carstvo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nandsko Carstvo (stranica ne postoji)">Nanda</a> • <a href="/w/index.php?title=Kalinga_(Indija)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kalinga (Indija) (stranica ne postoji)">Kalinga</a> • <a href="/wiki/Maurijsko_Carstvo" title="Maurijsko Carstvo">Maurijsko Carstvo</a> • <a href="/w/index.php?title=Carstvo_Sunga&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Carstvo Sunga (stranica ne postoji)">Sunga</a> • <a href="/w/index.php?title=Kharavela&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kharavela (stranica ne postoji)">Kharavela</a> • <a href="/w/index.php?title=%C4%8Cera&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Čera (stranica ne postoji)">Čera</a> • <a href="/wiki/Dinastija_%C4%8Cola" title="Dinastija Čola">Čola</a> • <a href="/w/index.php?title=Pandya&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pandya (stranica ne postoji)">Pandya</a> • <a href="/w/index.php?title=Satahavansko_Carstvo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Satahavansko Carstvo (stranica ne postoji)">Satahavana</a> • <a href="/w/index.php?title=Kraljevstvo_Kuninda&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kraljevstvo Kuninda (stranica ne postoji)">Kuninda</a> • <a href="/w/index.php?title=Indo-partsko_Kraljevstvo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Indo-partsko Kraljevstvo (stranica ne postoji)">Indo-partsko Kraljevstvo</a> <br /><a href="/wiki/Indo-Gr%C4%8Dko_Kraljevstvo" title="Indo-Grčko Kraljevstvo">Indo-Grčko Kraljevstvo</a> • <a href="/w/index.php?title=Zapadne_satrapije&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Zapadne satrapije (stranica ne postoji)">Zapadne satrapije</a> • <a href="/wiki/Carstvo_Gupta" title="Carstvo Gupta">Gupta</a> • <a href="/w/index.php?title=Har%C5%A1a&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Harša (stranica ne postoji)">Harša</a> • <a href="/w/index.php?title=Vakataka&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vakataka (stranica ne postoji)">Vakataka</a> • <a href="/w/index.php?title=Kalabhra&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kalabhra (stranica ne postoji)">Kalabhra</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;"><a href="/wiki/Jugoisto%C4%8Dna_Azija" title="Jugoistočna Azija">Jugoistočna Azija</a></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table cellspacing="0" class="nowraplinks navbox-podgrupa" style="width:100%;;;;"><tbody><tr><td class="navbox-grupa" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:13%;"><div style="padding:0em 0.75em;">Indokineski poluotok</div></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Hong_Bang&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hong Bang (stranica ne postoji)">Hong Bang</a> • <a href="/w/index.php?title=An_Duong_Vuong&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="An Duong Vuong (stranica ne postoji)">An Duong Vuong</a> • <a href="/w/index.php?title=Ly_(dinastija)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ly (dinastija) (stranica ne postoji)">Ly</a> • <a href="/w/index.php?title=Funan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Funan (stranica ne postoji)">Funan</a> • <a href="/w/index.php?title=Chenla&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chenla (stranica ne postoji)">Chenla</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:13%;"><div style="padding:0em 0.75em;">Malajski arhipelag</div></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Kantoli&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kantoli (stranica ne postoji)">Kantoli</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;"><a href="/wiki/Isto%C4%8Dna_Azija" title="Istočna Azija">Istočna Azija</a></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table cellspacing="0" class="nowraplinks navbox-podgrupa" style="width:100%;;;;"><tbody><tr><td class="navbox-grupa" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:13%;"><div style="padding:0em 0.75em;">Kina</div></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Xia_(dinastija)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Xia (dinastija) (stranica ne postoji)">Xia</a> • <a href="/w/index.php?title=Shang_(dinastija)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Shang (dinastija) (stranica ne postoji)">Shang</a> • <a href="/wiki/Dinastija_Chou" class="mw-redirect" title="Dinastija Chou">Chou</a> • <a href="/wiki/Dinastija_Qin" title="Dinastija Qin">Qin</a> • <a href="/wiki/Dinastija_Han" title="Dinastija Han">Han</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:13%;"><div style="padding:0em 0.75em;">Japan</div></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Kofunsko_razdoblje" class="mw-redirect" title="Kofunsko razdoblje">Kofun</a> • <a href="/wiki/Asuka_(razdoblje)" title="Asuka (razdoblje)">Asuka</a> • <a href="/wiki/Nara_(razdoblje)" title="Nara (razdoblje)">Nara</a> • <a href="/wiki/Heian_(razdoblje)" title="Heian (razdoblje)">Heian</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:13%;"><div style="padding:0em 0.75em;">Korejski poluotok</div></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Gojoseon&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gojoseon (stranica ne postoji)">Gojoseon</a> • <a href="/wiki/Baekje" title="Baekje">Baekje</a> • <a href="/wiki/Goguryeo" title="Goguryeo">Goguryeo </a> • <a href="/wiki/Kraljevstvo_Sila" title="Kraljevstvo Sila">Silla</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;"><a href="/wiki/Amerika" title="Amerika">Amerika</a></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table cellspacing="0" class="nowraplinks navbox-podgrupa" style="width:100%;;;;"><tbody><tr><td class="navbox-grupa" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:13%;"><div style="padding:0em 0.75em;">Srednja Amerika</div></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Olmeci" title="Olmeci">Olmeci</a> • <a href="/wiki/Zapotec" title="Zapotec">Zapotec</a> • <a href="/wiki/Maya_Indijanci" title="Maya Indijanci">Mayanska starovjekovna kraljevstva:</a> <small><a href="/wiki/Calakmul" title="Calakmul">Calakmul</a>, <a href="/wiki/Palenque" title="Palenque">Palenque</a>, <a href="/wiki/Tikal" title="Tikal">Tikal</a>, <a href="/wiki/Cop%C3%A1n" title="Copán">Copán</a></small> • <a href="/wiki/Teotihuac%C3%A1n" title="Teotihuacán">Teotihuacán</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:13%;"><div style="padding:0em 0.75em;">Južna Amerika</div></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Caral" title="Caral">Caral</a> • <a href="/wiki/Chav%C3%ADn" title="Chavín">Chavín</a> • <a href="/wiki/Tiahuanaco_kultura" title="Tiahuanaco kultura">Tiahuanaco</a> • <a href="/wiki/Mochica" title="Mochica">Mochica</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table><table class="navbox" cellspacing="0" style=";"><tbody><tr><td style="padding:2px;"><table cellspacing="0" class="nowraplinks collapsible autocollapse" style="width:100%;background:transparent;color:inherit;;"><tbody><tr><th style=";" colspan="3" class="navbox-naslov"><div style="float:left; width:6em;text-align:left;"><div class="noprint plainlinksneverexpand navbar" style="background-color:transparent; padding:0; white-space:nowrap; font-weight:normal; font-variant:small-caps; ;;border:none;;"><a href="/wiki/Predlo%C5%BEak:Azerbajd%C5%BEan" title="Predložak:Azerbajdžan"><span title="Vidi ovaj predložak." style=";;border:none;;">v</span></a>&#160;&#8226; <a class="external text" href="https://hr.wikipedia.org/w/index.php?title=Predlo%C5%BEak:Azerbajd%C5%BEan&amp;action=edit"><span style="color:#002bb8;;;border:none;;" title="Možete urediti ovaj predložak. Prije spremanja provjerite kako će izgledati.">u</span></a></div></div><span style="font-size:110%;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Azerbajd%C5%BEan" title="Azerbajdžan"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/24px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="24" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/36px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/48px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Azerbajd%C5%BEan" title="Azerbajdžan">Azerbajdžan</a></span></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;"><a href="/wiki/Povijest_Azerbajd%C5%BEana" title="Povijest Azerbajdžana">Povijest</a></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table cellspacing="0" class="nowraplinks navbox-podgrupa" style="width:100%;;;;"><tbody><tr><td class="navbox-grupa" style=";;">Rana povijest</td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Kursko-arakska_kultura&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kursko-arakska kultura (stranica ne postoji)">Kursko-arakska kultura</a> • <a href="/w/index.php?title=Hod%C5%BEalji-kedabe%C4%8Dka_kultura&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hodžalji-kedabečka kultura (stranica ne postoji)">Hodžalji-kedabečka kultura</a> • <a href="/w/index.php?title=%C5%A0ulaveri-%C5%A1omutepinska_kultura&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Šulaveri-šomutepinska kultura (stranica ne postoji)">Šulaveri-šomutepinska kultura</a> • <a href="/w/index.php?title=Muganska_kultura&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Muganska kultura (stranica ne postoji)">Muganska kultura</a> • <a href="/w/index.php?title=Pokopavanje_u_teglama&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pokopavanje u teglama (stranica ne postoji)">Kultura pokopavanja u teglama</a> • <a href="/w/index.php?title=Lejlatepinska_kultura&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lejlatepinska kultura (stranica ne postoji)">Lejlatepinska kultura</a> • <a class="mw-selflink selflink">Medijsko Carstvo</a> • <a href="/wiki/Ahemenidsko_Perzijsko_Carstvo" class="mw-redirect" title="Ahemenidsko Perzijsko Carstvo">Ahemenidsko Perzijsko Carstvo</a> • <a href="/wiki/Kavkaska_Albanija" title="Kavkaska Albanija">Kavkaska Albanija</a> • <a href="/wiki/Partsko_Carstvo" title="Partsko Carstvo">Partsko Carstvo</a> • <a href="/w/index.php?title=Arran_(Kavkaz)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Arran (Kavkaz) (stranica ne postoji)">Arran</a> • <a href="/wiki/Sasanidsko_Perzijsko_Carstvo" title="Sasanidsko Perzijsko Carstvo">Sasanidsko Perzijsko Carstvo</a> • <a href="/w/index.php?title=%C5%A0irvan_(regija)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Širvan (regija) (stranica ne postoji)">Širvan</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;">Srednji vijek</td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Sad%C5%BEidi" title="Sadžidi">Sadžidi</a> • <a href="/wiki/Salaridi" title="Salaridi">Salaridi</a> • <a href="/w/index.php?title=%C5%A0eddadidi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Šeddadidi (stranica ne postoji)">Šeddadidi</a> • <a href="/w/index.php?title=%C5%A0irvan%C5%A1ah&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Širvanšah (stranica ne postoji)">Širvanšah</a> • <a href="/wiki/Ildiguzidi" title="Ildiguzidi">Ildiguzidi</a> • <a href="/wiki/Ilhanidsko_Carstvo" title="Ilhanidsko Carstvo">Ilhanidsko Carstvo</a> • <a href="/wiki/Kara_Koyunlu" title="Kara Koyunlu">Kara Koyunlu</a> • <a href="/wiki/Ak_Koyunlu" title="Ak Koyunlu">Ak Koyunlu</a> • <a href="/wiki/Safavidsko_Carstvo" title="Safavidsko Carstvo">Safavidsko Carstvo</a> • <a href="/wiki/Af%C5%A1aridsko_Carstvo" title="Afšaridsko Carstvo">Afšaridsko Carstvo</a> • <a href="/wiki/Zandijsko_Carstvo" title="Zandijsko Carstvo">Zandijsko Carstvo</a> • <a href="/wiki/Kad%C5%BEarsko_Carstvo" title="Kadžarsko Carstvo">Kadžarsko Carstvo</a> • <a href="/w/index.php?title=Rusko-perzijski_rat_(1804._%E2%80%93_1813.)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rusko-perzijski rat (1804. – 1813.) (stranica ne postoji)">Rusko-perzijski rat (1804. – 1813.)</a> • <a href="/w/index.php?title=Mirovni_sporazum_u_Gulistanu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mirovni sporazum u Gulistanu (stranica ne postoji)">Mirovni sporazum u Gulistanu</a> • <a href="/w/index.php?title=Rusko-perzijski_rat_(1826._%E2%80%93_1828.)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rusko-perzijski rat (1826. – 1828.) (stranica ne postoji)">Rusko-perzijski rat (1826. – 1828.)</a> • <a href="/w/index.php?title=Mirovni_sporazum_u_Turkmaj%C4%8Danu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mirovni sporazum u Turkmajčanu (stranica ne postoji)">Mirovni sporazum u Turkmajčanu</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;">Moderna</td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Armensko-tatarski_masakri&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Armensko-tatarski masakri (stranica ne postoji)">Armensko-tatarski masakri</a> • <a href="/w/index.php?title=O%C5%BEujski_doga%C4%91aji_u_Bakuu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ožujski događaji u Bakuu (stranica ne postoji)">Ožujski događaji u Bakuu</a> • <a href="/wiki/Armensko-azerbajd%C5%BEanski_rat" title="Armensko-azerbajdžanski rat">Armensko-azerbajdžanski rat</a> • <a href="/wiki/Azerbajd%C5%BEanska_Demokratska_Republika" title="Azerbajdžanska Demokratska Republika">Azerbajdžanska Demokratska Republika</a> • <a href="/wiki/Azerbajd%C5%BEanska_Sovjetska_Socijalisti%C4%8Dka_Republika" title="Azerbajdžanska Sovjetska Socijalistička Republika">Azerbajdžanska Sovjetska Socijalistička Republika</a> • <a href="/wiki/Rat_u_Gorskom_Karabahu" class="mw-redirect" title="Rat u Gorskom Karabahu">Rat u Gorskom Karabahu</a> • <a href="/wiki/Crni_sije%C4%8Danj" title="Crni siječanj">Crni siječanj</a> • <a href="/wiki/Povijest_Azerbajd%C5%BEana#Postsovjetsko_razdoblje" title="Povijest Azerbajdžana">Neovisan Azerbajdžan</a> • <a href="/wiki/Sukobi_u_Gorskom_Karabahu_2020." class="mw-redirect" title="Sukobi u Gorskom Karabahu 2020.">Sukobi u Gorskom Karabahu 2020.</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;">Po temi</td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Azerbajd%C5%BEan#Etimologija" title="Azerbajdžan">Povijest imena Azerbajdžan</a> • <a href="/w/index.php?title=Zemlja_Vatre&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Zemlja Vatre (stranica ne postoji)">Zemlja Vatre</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td style="width:0%;padding:0px 0px 0px 2px;" rowspan="9"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Grb_Azerbajd%C5%BEana" title="Grb Azerbajdžana"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Emblem_of_Azerbaijan.svg/80px-Emblem_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="80" height="88" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Emblem_of_Azerbaijan.svg/120px-Emblem_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Emblem_of_Azerbaijan.svg/160px-Emblem_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="403" data-file-height="444" /></a></span></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;"><a href="/wiki/Zemljopis_Azerbajd%C5%BEana" title="Zemljopis Azerbajdžana">Zemljopis</a></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Zemljopis_Azerbajd%C5%BEana#Geologija" title="Zemljopis Azerbajdžana">Geologija</a> • <a href="/wiki/Kaspijsko_jezero" title="Kaspijsko jezero">Kaspijsko jezero</a> • <a href="/wiki/Zemljopis_Azerbajd%C5%BEana#Klima" title="Zemljopis Azerbajdžana">Klima</a> • <a href="/wiki/Krajnje_zemljopisne_to%C4%8Dke_Azerbajd%C5%BEana" title="Krajnje zemljopisne točke Azerbajdžana">Krajnje zemljopisne točke</a> • <a href="/wiki/Nacionalni_parkovi_Azerbajd%C5%BEana" title="Nacionalni parkovi Azerbajdžana">Nacionalni parkovi</a> • <a href="/wiki/Zemljopis_Azerbajd%C5%BEana#Planine" title="Zemljopis Azerbajdžana">Planine</a> • <a href="/w/index.php?title=Dodatak:Popis_potresa_u_Azerbajd%C5%BEanu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dodatak:Popis potresa u Azerbajdžanu (stranica ne postoji)">Potresi</a> • <a href="/w/index.php?title=Priroda_Azerbajd%C5%BEana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Priroda Azerbajdžana (stranica ne postoji)">Priroda</a> • <a href="/w/index.php?title=Vode_Azerbajd%C5%BEana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vode Azerbajdžana (stranica ne postoji)">Vode</a> (<a href="/wiki/Rijeke_u_Azerbajd%C5%BEanu" title="Rijeke u Azerbajdžanu">Rijeke</a>, <a href="/w/index.php?title=Jezera_Azerbajd%C5%BEana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jezera Azerbajdžana (stranica ne postoji)">Jezera</a>) </div><table cellspacing="0" class="nowraplinks navbox-podgrupa" style="width:100%;;;;"><tbody><tr><td class="navbox-grupa" style=";;"><a href="/wiki/Administrativna_podjela_Azerbajd%C5%BEana" title="Administrativna podjela Azerbajdžana">Podjela</a></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Administrativna_podjela_Azerbajd%C5%BEana" title="Administrativna podjela Azerbajdžana">Administrativna podjela</a> • <a href="/wiki/Administrativna_podjela_Azerbajd%C5%BEana#Republički_gradovi" title="Administrativna podjela Azerbajdžana">Gradovi</a> • <a href="/w/index.php?title=Granice_Azerbajd%C5%BEana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Granice Azerbajdžana (stranica ne postoji)">Granice</a> • <a href="/wiki/Nahi%C4%8Devanska_Autonomna_Republika" title="Nahičevanska Autonomna Republika">Nahičevanska Autonomna Republika</a> • <a href="/wiki/Svjetska_ba%C5%A1tina_u_Azerbajd%C5%BEanu" title="Svjetska baština u Azerbajdžanu">Svjetska baština</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;"><a href="/w/index.php?title=Politika_Azerbajd%C5%BEana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Politika Azerbajdžana (stranica ne postoji)">Politika</a></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table cellspacing="0" class="nowraplinks navbox-podgrupa" style="width:100%;;;;"><tbody><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;"><a href="/w/index.php?title=Politika_Azerbajd%C5%BEana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Politika Azerbajdžana (stranica ne postoji)">Vlada</a></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Ljudska_prava_u_Azerbajd%C5%BEanu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ljudska prava u Azerbajdžanu (stranica ne postoji)">Ljudska prava</a> (<a href="/wiki/Prava_LGBT_osoba_u_Azerbajd%C5%BEanu" title="Prava LGBT osoba u Azerbajdžanu">Prava LGBT osoba</a>) • <a href="/wiki/Nacionalna_skup%C5%A1tina_Azerbajd%C5%BEana" title="Nacionalna skupština Azerbajdžana">Nacionalna skupština</a> • <a href="/wiki/Oru%C5%BEane_snage_Azerbajd%C5%BEana" title="Oružane snage Azerbajdžana">Oružane snage</a> • <a href="/w/index.php?title=Politika_Azerbajd%C5%BEana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Politika Azerbajdžana (stranica ne postoji)">Politika</a> • <a href="/w/index.php?title=Dodatak:Popis_politi%C4%8Dkih_stranaka_u_Azerbajd%C5%BEanu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dodatak:Popis političkih stranaka u Azerbajdžanu (stranica ne postoji)">Političke stranke</a> • <a href="/w/index.php?title=Predsjednik_Azerbajd%C5%BEana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Predsjednik Azerbajdžana (stranica ne postoji)">Predsjednik</a> • <a href="/w/index.php?title=Predsjednik_vlade_Azerbajd%C5%BEana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Predsjednik vlade Azerbajdžana (stranica ne postoji)">Predsjednik vlade</a> • <a href="/w/index.php?title=Ustav_Azerbajd%C5%BEana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ustav Azerbajdžana (stranica ne postoji)">Ustav</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;"><a href="/wiki/Gospodarstvo_Azerbajd%C5%BEana" title="Gospodarstvo Azerbajdžana">Gospodarstvo</a></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Azerbajd%C5%BEanski_manat" title="Azerbajdžanski manat">Azerbajdžanski manat</a> • <a href="/w/index.php?title=Energija_u_Azerbajd%C5%BEanu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energija u Azerbajdžanu (stranica ne postoji)">Energija</a> • <a href="/w/index.php?title=Poljoprivreda_u_Azerbajd%C5%BEanu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Poljoprivreda u Azerbajdžanu (stranica ne postoji)">Poljoprivreda</a> • <a href="/wiki/Promet_Azerbajd%C5%BEana" title="Promet Azerbajdžana">Promet</a> • <a href="/wiki/Sredi%C5%A1nja_banka_Azerbajd%C5%BEana" title="Središnja banka Azerbajdžana">Središnja banka</a> • <a href="/w/index.php?title=Turizam_u_Azerbajd%C5%BEanu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Turizam u Azerbajdžanu (stranica ne postoji)">Turizam</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;"><a href="/w/index.php?title=Kultura_Azerbajd%C5%BEana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kultura Azerbajdžana (stranica ne postoji)">Kultura</a></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Arhitektura_Azerbajd%C5%BEana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Arhitektura Azerbajdžana (stranica ne postoji)">Arhitektura</a> • <a href="/wiki/Azerska_glazba" title="Azerska glazba">Glazba</a> • <a href="/wiki/Azerski_jezik" title="Azerski jezik">Jezik</a> • <a href="/w/index.php?title=Azerbajd%C5%BEansko_kazali%C5%A1te&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Azerbajdžansko kazalište (stranica ne postoji)">Kazalište</a> • <a href="/w/index.php?title=Azerbajd%C5%BEanska_kinematografija&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Azerbajdžanska kinematografija (stranica ne postoji)">Kinematografija</a> • <a href="/wiki/Azerbajd%C5%BEanska_knji%C5%BEevnost" title="Azerbajdžanska književnost">Književnost</a> • <a href="/wiki/Azerbajd%C5%BEanska_kuhinja" title="Azerbajdžanska kuhinja">Kuhinja</a> • <a href="/w/index.php?title=Azerbajd%C5%BEanski_plesovi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Azerbajdžanski plesovi (stranica ne postoji)">Plesovi</a> • <a href="/wiki/Religija_u_Azerbajd%C5%BEanu" title="Religija u Azerbajdžanu">Religija</a> • <a href="/w/index.php?title=Azerbajd%C5%BEanski_tepih&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Azerbajdžanski tepih (stranica ne postoji)">Tepih</a> • <a href="/w/index.php?title=%C5%A0port_u_Azerbajd%C5%BEanu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Šport u Azerbajdžanu (stranica ne postoji)">Šport</a> • <a href="/wiki/Azerbajd%C5%BEanska_umjetnost" title="Azerbajdžanska umjetnost">Umjetnost</a> </div><table cellspacing="0" class="nowraplinks navbox-podgrupa" style="width:100%;;;;"><tbody><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;"><a href="/wiki/Stanovni%C5%A1tvo_Azerbajd%C5%BEana" title="Stanovništvo Azerbajdžana">Demografija</a></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-parni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Azeri" title="Azeri">Azeri</a> • <a href="/wiki/Etni%C4%8Dke_grupe_Azerbajd%C5%BEana" title="Etničke grupe Azerbajdžana">Etničke skupine</a> • <a href="/w/index.php?title=Jezici_Azerbajd%C5%BEana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jezici Azerbajdžana (stranica ne postoji)">Jezici</a> • <a href="/w/index.php?title=Obrazovanje_u_Azerbajd%C5%BEanu&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Obrazovanje u Azerbajdžanu (stranica ne postoji)">Obrazovanje</a> • <a href="/wiki/Prava_LGBT_osoba_u_Azerbajd%C5%BEanu" title="Prava LGBT osoba u Azerbajdžanu">Prava LGBT osoba</a></div></td></tr></tbody></table><div> </div><table cellspacing="0" class="nowraplinks navbox-podgrupa" style="width:100%;;;;"><tbody><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td class="navbox-grupa" style=";;"><a href="/w/index.php?title=Dr%C5%BEavni_simboli_Azerbajd%C5%BEana&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Državni simboli Azerbajdžana (stranica ne postoji)">Simboli</a></td><td style="text-align:left;border-left:2px solid #fdfdfd;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-popis navbox-neparni"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Grb_Azerbajd%C5%BEana" title="Grb Azerbajdžana">Grb</a> • <a href="/wiki/Dr%C5%BEavna_himna_Republike_Azerbajd%C5%BEana" title="Državna himna Republike Azerbajdžana">Himna</a> • <a href="/wiki/Zastava_Azerbajd%C5%BEana" title="Zastava Azerbajdžana">Zastava</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐745f94f9f8‐rc9sb Cached time: 20241119221643 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.756 seconds Real time usage: 1.133 seconds Preprocessor visited node count: 9886/1000000 Post‐expand include size: 208674/2097152 bytes Template argument size: 82548/2097152 bytes Highest expansion depth: 12/100 Expensive parser function count: 18/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 129289/5000000 bytes Lua time usage: 0.196/10.000 seconds Lua memory usage: 4419465/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 552.033 1 -total 41.79% 230.717 1 Predložak:Izvori 29.16% 160.999 17 Predložak:Citiranje_časopisa 17.54% 96.807 15 Predložak:Navigacija 11.80% 65.164 14 Predložak:Glavni 5.41% 29.868 1 Predložak:Azerbajdžan 5.36% 29.591 1 Predložak:Članci_o_Medijcima 5.10% 28.128 1 Predložak:Okvir_bivše_zemlje_svijeta 4.66% 25.719 1 Predložak:Starovjekovne_države_i_civilizacije 3.84% 21.180 5 Predložak:Citiranje_weba --> <!-- Saved in parser cache with key hrwiki:pcache:idhash:217735-0!canonical and timestamp 20241119221643 and revision id 6898745. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Dobavljeno iz "<a dir="ltr" href="https://hr.wikipedia.org/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;oldid=6898745">https://hr.wikipedia.org/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;oldid=6898745</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Posebno:Kategorije" title="Posebno:Kategorije">Kategorija</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategorija:Izabrani_%C4%8Dlanci" title="Kategorija:Izabrani članci">Izabrani članci</a></li><li><a href="/wiki/Kategorija:Medijsko_Carstvo" title="Kategorija:Medijsko Carstvo">Medijsko Carstvo</a></li><li><a href="/wiki/Kategorija:Stari_narodi_i_civilizacije" title="Kategorija:Stari narodi i civilizacije">Stari narodi i civilizacije</a></li><li><a href="/wiki/Kategorija:Carstva" title="Kategorija:Carstva">Carstva</a></li><li><a href="/wiki/Kategorija:Povijest_Irana" title="Kategorija:Povijest Irana">Povijest Irana</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Skrivene kategorije: <ul><li><a href="/wiki/Kategorija:CS1_gre%C5%A1ke:_nedostaje_periodika" title="Kategorija:CS1 greške: nedostaje periodika">CS1 greške: nedostaje periodika</a></li><li><a href="/wiki/Kategorija:CS1_odr%C5%BEavanje:_others" title="Kategorija:CS1 održavanje: others">CS1 održavanje: others</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Ova stranica posljednji je put uređivana 26. ožujka 2024. u 18:03.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst je dostupan pod licencijom <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hr">Creative Commons: Imenuj autora/Dijeli pod istim uvjetima</a>; mogu se primjenjivati i dodatni uvjeti. Pogledajte <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Uvjete upotrebe</a> za detalje.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Zaštita privatnosti</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Impresum">Impresum</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedija:Op%C4%87e_odricanje_od_odgovornosti">Odricanje od odgovornosti</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Kodeks ponašanja</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Razvojni programeri</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hr.wikipedia.org">Statistika</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Izjava o kolačićima</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Medijsko_Carstvo&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Prikaz za mobilne uređaje</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-w98px","wgBackendResponseTime":146,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.756","walltime":"1.133","ppvisitednodes":{"value":9886,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":208674,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":82548,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":18,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":129289,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 552.033 1 -total"," 41.79% 230.717 1 Predložak:Izvori"," 29.16% 160.999 17 Predložak:Citiranje_časopisa"," 17.54% 96.807 15 Predložak:Navigacija"," 11.80% 65.164 14 Predložak:Glavni"," 5.41% 29.868 1 Predložak:Azerbajdžan"," 5.36% 29.591 1 Predložak:Članci_o_Medijcima"," 5.10% 28.128 1 Predložak:Okvir_bivše_zemlje_svijeta"," 4.66% 25.719 1 Predložak:Starovjekovne_države_i_civilizacije"," 3.84% 21.180 5 Predložak:Citiranje_weba"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.196","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4419465,"limit":52428800},"limitreport-logs":"m\t10\nm\t9\nm\t10\nm\t6\nm\t10\nm\t1\nm\t10\nm\t7\nm\t10\nm\t4\nm\t10\nm\t7\nm\t10\nm\t5\nm\t10\nm\t6\nm\t10\nm\t5\nm\t10\nm\t6\nm\t10\nm\t6\nm\t10\nm\t6\nm\t10\nm\t5\nm\t10\nm\t6\nm\t10\nm\t11\nm\t10\nm\t5\nm\t10\nm\t11\nm\t10\nm\t10\nm\t10\nm\t6\nm\t10\nm\t3\nm\t10\nm\t3\nm\t10\nm\t1\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-745f94f9f8-rc9sb","timestamp":"20241119221643","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Medijsko Carstvo","url":"https:\/\/hr.wikipedia.org\/wiki\/Medijsko_Carstvo","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q3853673","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q3853673","author":{"@type":"Organization","name":"Doprinositelji projektima Wikimedije"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2009-07-24T21:02:31Z","dateModified":"2024-03-26T17:03:14Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/e\/e4\/Median_Empire.svg"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10