CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Karl Marx – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"c03cf85b-7605-4e77-a1e7-82f19a000d1d","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Karl_Marx","wgTitle":"Karl Marx","wgCurRevisionId":75266007,"wgRevisionId":75266007,"wgArticleId":8887,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Artykuły z propozycjami tłumaczeń","Szablon cytowania książki – brak numeru strony","Uniwersalny szablon cytowania – brak strony","Karl Marx","Absolwenci i studenci Uniwersytetu w Bonn","Działacze I Międzynarodówki","Niemieccy filozofowie XIX wieku","Niemieccy myśliciele polityczni","Filozofowie i teoretycy społeczni","Filozofowie prawa","Młodohegliści","Ludzie związani z Brukselą","Ludzie związani z Londynem", "Ludzie upamiętnieni nazwami miejscowości","Osoby upamiętnione nazwami obiektów fizjograficznych na Ziemi","Osoby upamiętnione nazwami planetoid","Socjaliści upamiętnieni nazwami doktryn","Niemieccy Żydzi","Ludzie urodzeni w Trewirze","Pochowani na cmentarzu Highgate Cemetery w Londynie","Urodzeni w 1818","Zmarli w 1883","Filozofowie i teoretycy marksistowscy","Niemcy pochodzenia holenderskiego"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Karl_Marx","wgRelevantArticleId":8887,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":75266007,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"} ,"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q9061","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony": "ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides", "ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Karl_Marx_001.jpg/1200px-Karl_Marx_001.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1721"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Karl_Marx_001.jpg/800px-Karl_Marx_001.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1147"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Karl_Marx_001.jpg/640px-Karl_Marx_001.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="918"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Karl Marx – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Karl_Marx rootpage-Karl_Marx skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Karl+Marx" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Karl+Marx" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Karl+Marx" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Karl+Marx" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Życiorys" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Życiorys"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Życiorys</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Życiorys-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Życiorys</span> </button> <ul id="toc-Życiorys-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Młodość_i_rodzina" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Młodość_i_rodzina"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Młodość i rodzina</span> </div> </a> <ul id="toc-Młodość_i_rodzina-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Okres_studencki" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Okres_studencki"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Okres studencki</span> </div> </a> <ul id="toc-Okres_studencki-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Początek_działalności_(1836–1843)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Początek_działalności_(1836–1843)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Początek działalności (1836–1843)</span> </div> </a> <ul id="toc-Początek_działalności_(1836–1843)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wyjazd_do_Paryża" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Wyjazd_do_Paryża"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Wyjazd do Paryża</span> </div> </a> <ul id="toc-Wyjazd_do_Paryża-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wyjazd_do_Brukseli" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Wyjazd_do_Brukseli"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>Wyjazd do Brukseli</span> </div> </a> <ul id="toc-Wyjazd_do_Brukseli-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wyjazd_do_Londynu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Wyjazd_do_Londynu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.6</span> <span>Wyjazd do Londynu</span> </div> </a> <ul id="toc-Wyjazd_do_Londynu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Śmierć_i_pochówek" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Śmierć_i_pochówek"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.7</span> <span>Śmierć i pochówek</span> </div> </a> <ul id="toc-Śmierć_i_pochówek-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Poglądy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Poglądy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Poglądy</span> </div> </a> <ul id="toc-Poglądy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Teoria_wartości_Marxa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Teoria_wartości_Marxa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Teoria wartości Marxa</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Teoria_wartości_Marxa-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Teoria wartości Marxa</span> </button> <ul id="toc-Teoria_wartości_Marxa-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Fetyszyzm_towarowy_a_wartość_wymienna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Fetyszyzm_towarowy_a_wartość_wymienna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Fetyszyzm towarowy a wartość wymienna</span> </div> </a> <ul id="toc-Fetyszyzm_towarowy_a_wartość_wymienna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Praca_i_wyzysk_–_wartość_dodatkowa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Praca_i_wyzysk_–_wartość_dodatkowa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Praca i wyzysk – wartość dodatkowa</span> </div> </a> <ul id="toc-Praca_i_wyzysk_–_wartość_dodatkowa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Poglądy_dotyczące_Polski" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Poglądy_dotyczące_Polski"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Poglądy dotyczące Polski</span> </div> </a> <ul id="toc-Poglądy_dotyczące_Polski-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Główne_dzieła_w_przekładzie_polskim" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Główne_dzieła_w_przekładzie_polskim"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Główne dzieła w przekładzie polskim</span> </div> </a> <ul id="toc-Główne_dzieła_w_przekładzie_polskim-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Uwagi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Uwagi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Uwagi</span> </div> </a> <ul id="toc-Uwagi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Karl Marx</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 203 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-203" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">203 języki</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – szwajcarski niemiecki" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="szwajcarski niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%AB%E1%88%AD%E1%88%8D_%E1%88%9B%E1%88%AD%E1%8A%AD%E1%88%B5" title="ካርል ማርክስ – amharski" lang="am" hreflang="am" data-title="ካርል ማርክስ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amharski" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B2_%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="कार्ल मार्क्स – angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="कार्ल मार्क्स" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="angika" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – staroangielski" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="staroangielski" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%83%D8%B3" title="كارل ماركس – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="كارل ماركس" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – aragoński" lang="an" hreflang="an" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragoński" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A7%B0%E0%A7%8D%E0%A6%B2_%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A7%B0%E0%A7%8D%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B8" title="কাৰ্ল মাৰ্ক্স – asamski" lang="as" hreflang="as" data-title="কাৰ্ল মাৰ্ক্স" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="asamski" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B2_%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="कार्ल मार्क्स – awadhi" lang="awa" hreflang="awa" data-title="कार्ल मार्क्स" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="awadhi" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – guarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="guarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – ajmara" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="ajmara" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Karl_Marks" title="Karl Marks – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="Karl Marks" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B3" title="کارل مارکس – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="کارل مارکس" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%B2_%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B8" title="কার্ল মার্ক্স – bengalski" lang="bn" hreflang="bn" data-title="কার্ল মার্ক্স" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalski" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – minnański" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="minnański" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%81" title="Карл Маркс – baszkirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Карл Маркс" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baszkirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%81" title="Карл Маркс – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Карл Маркс" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%81" title="Карл Маркс – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Карл Маркс" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B2_%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="कार्ल मार्क्स – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="कार्ल मार्क्स" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%81" title="Карл Маркс – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Карл Маркс" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – bawarski" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="bawarski" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%81%E0%BD%B1%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BD%B2%E0%BC%8D" title="ཁཱར་ལ་མར་ཁེ་སི། – tybetański" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཁཱར་ལ་མར་ཁེ་སི།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tybetański" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – bośniacki" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bośniacki" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – bretoński" lang="br" hreflang="br" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretoński" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%81" title="Карл Маркс – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Карл Маркс" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%81" title="Карл Маркс – czuwaski" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Карл Маркс" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="czuwaski" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – cebuański" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuański" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – korsykański" lang="co" hreflang="co" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="korsykański" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – walijski" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walijski" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="polecany artykuł"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%83%D8%B3" title="كارل ماركس – marokański arabski" lang="ary" hreflang="ary" data-title="كارل ماركس" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="marokański arabski" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – północnolapoński" lang="se" hreflang="se" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="północnolapoński" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – dolnołużycki" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="dolnołużycki" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%81%CE%BB_%CE%9C%CE%B1%CF%81%CE%BE" title="Καρλ Μαρξ – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Καρλ Μαρξ" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%81" title="Карл Маркс – erzja" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Карл Маркс" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="erzja" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – estremadurski" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="estremadurski" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B3" title="کارل مارکس – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="کارل مارکس" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – hindi fidżyjskie" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="hindi fidżyjskie" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – farerski" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="farerski" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – zachodniofryzyjski" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="zachodniofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx_frsa" title="Karl Marx frsa – fulani" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Karl Marx frsa" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="fulani" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – friulski" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friulski" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – szkocki gaelicki" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="szkocki gaelicki" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E9%A6%AC%E5%85%8B%E6%80%9D" title="馬克思 – gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="馬克思" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B3" title="کارل مارکس – giliański" lang="glk" hreflang="glk" data-title="کارل مارکس" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="giliański" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="hakka" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%B9%B4%EB%A5%BC_%EB%A7%88%EB%A5%B4%ED%81%AC%EC%8A%A4" title="카를 마르크스 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="카를 마르크스" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%AC_%D5%84%D5%A1%D6%80%D6%84%D5%BD" title="Կարլ Մարքս – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Կարլ Մարքս" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B2_%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="कार्ल मार्क्स – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="कार्ल मार्क्स" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – górnołużycki" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="górnołużycki" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – igbo" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="igbo" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – ilokano" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ilokano" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%B2_%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B8%E0%A7%8D" title="কার্ল মার্ক্স্ – bisznuprija-manipuri" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="কার্ল মার্ক্স্" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="bisznuprija-manipuri" class="interlanguage-link-target"><span>বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="interlingue" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%81,_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB" title="Маркс, Карл – osetyjski" lang="os" hreflang="os" data-title="Маркс, Карл" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%A8%D7%9C_%D7%9E%D7%A8%D7%A7%D7%A1" title="קרל מרקס – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="קרל מרקס" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – jawajski" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="jawajski" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%95%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%B2%E0%B3%8D_%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B8%E0%B3%8D" title="ಕಾರ್ಲ್ ಮಾರ್ಕ್ಸ್ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಕಾರ್ಲ್ ಮಾರ್ಕ್ಸ್" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – pampango" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="pampango" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9A_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%98" title="კარლ მარქსი – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="კარლ მარქსი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%81" title="Карл Маркс – kazachski" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Карл Маркс" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazachski" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – kornijski" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="kornijski" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – kreolski haitański" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="kreolski haitański" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – kurdyjski" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%81" title="Карл Маркс – kirgiski" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Карл Маркс" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiski" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – ladyński" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="ladyński" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%84%E0%BA%B2%E0%BA%A5_%E0%BA%A1%E0%BA%B2%E0%BA%81" title="ຄາລ ມາກ – laotański" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ຄາລ ມາກ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="laotański" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Carolus_Marx" title="Carolus Marx – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Carolus Marx" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/K%C4%81rlis_Markss" title="Kārlis Markss – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Kārlis Markss" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – luksemburski" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburski" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%81" title="Карл Маркс – lezgijski" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Карл Маркс" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="lezgijski" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – liguryjski" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="liguryjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – limburski" lang="li" hreflang="li" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburski" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/karl._marks" title="karl. marks – lojban" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="karl. marks" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="lojban" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – lombardzki" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="lombardzki" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B2_%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="कार्ल मार्क्स – maithili" lang="mai" hreflang="mai" data-title="कार्ल मार्क्स" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="maithili" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%81" title="Карл Маркс – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Карл Маркс" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – malgaski" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaski" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B5%BE_%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="കാൾ മാർക്സ് – malajalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="കാൾ മാർക്സ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – maltański" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="maltański" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B2_%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="कार्ल मार्क्स – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="कार्ल मार्क्स" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9A_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%98" title="კარლ მარქსი – megrelski" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="კარლ მარქსი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="megrelski" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%83%D8%B3" title="كارل ماركس – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="كارل ماركس" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B3" title="کارل مارکس – mazanderański" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="کارل مارکس" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazanderański" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – minangkabu" lang="min" hreflang="min" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minangkabu" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – mirandyjski" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="mirandyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%81" title="Карл Маркс – mongolski" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Карл Маркс" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolski" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%80%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%9C%E1%80%BA_%E1%80%99%E1%80%AC%E1%80%B7%E1%80%81%E1%80%BA" title="ကားလ် မာ့ခ် – birmański" lang="my" hreflang="my" data-title="ကားလ် မာ့ခ်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmański" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – dolnosaksoński" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="dolnosaksoński" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B2_%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="कार्ल मार्क्स – nepalski" lang="ne" hreflang="ne" data-title="कार्ल मार्क्स" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepalski" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%83%BB%E3%83%9E%E3%83%AB%E3%82%AF%E3%82%B9" title="カール・マルクス – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="カール・マルクス" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Carlo_Marx" title="Carlo Marx – neapolitański" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Carlo Marx" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="neapolitański" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%81,_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB" title="Маркс, Карл – czeczeński" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Маркс, Карл" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="czeczeński" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – północnofryzyjski" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="północnofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – oksytański" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksytański" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%95%E0%AC%BE%E0%AC%B0%E0%AD%8D%E0%AC%B2_%E0%AC%AE%E0%AC%BE%E0%AC%B0%E0%AD%8D%E0%AC%95%E0%AC%B8" title="କାର୍ଲ ମାର୍କସ – orija" lang="or" hreflang="or" data-title="କାର୍ଲ ମାର୍କସ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="orija" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%95%E0%A8%BE%E0%A8%B0%E0%A8%B2_%E0%A8%AE%E0%A8%BE%E0%A8%B0%E0%A8%95%E0%A8%B8" title="ਕਾਰਲ ਮਾਰਕਸ – pendżabski" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਕਾਰਲ ਮਾਰਕਸ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pendżabski" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B3" title="کارل مارکس – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="کارل مارکس" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="papiamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B3" title="کارل مارکس – paszto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="کارل مارکس" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paszto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – jamajski" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="jamajski" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%80%E1%9E%B6%E1%9E%9B%E1%9F%8B_%E1%9E%98%E1%9F%89%E1%9E%B6%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9F" title="កាល់ ម៉ាក្ស – khmerski" lang="km" hreflang="km" data-title="កាល់ ម៉ាក្ស" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="khmerski" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – piemoncki" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="piemoncki" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – dolnoniemiecki" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="dolnoniemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnt mw-list-item"><a href="https://pnt.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%81%CE%BB_%CE%9C%CE%B1%CF%81%CE%BE" title="Καρλ Μαρξ – pontyjski" lang="pnt" hreflang="pnt" data-title="Καρλ Μαρξ" data-language-autonym="Ποντιακά" data-language-local-name="pontyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ποντιακά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – karakałpacki" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="karakałpacki" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Karl_Marks" title="Karl Marks – krymskotatarski" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Karl Marks" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="krymskotatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Karl_Marks" title="Karl Marks – Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Karl Marks" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – retoromański" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="retoromański" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – keczua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keczua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%81" title="Карл Маркс – rusiński" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Карл Маркс" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="rusiński" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%81,_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB" title="Маркс, Карл – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Маркс, Карл" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%81" title="Карл Маркс – jakucki" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Карл Маркс" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="jakucki" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/Ka-l.ma-ke-se" title="Ka-l.ma-ke-se – Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="Ka-l.ma-ke-se" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B2_%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="कार्ल मार्क्स – sanskryt" lang="sa" hreflang="sa" data-title="कार्ल मार्क्स" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="sanskryt" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A0%E1%B1%9F%E1%B1%A8%E1%B1%9E_%E1%B1%A2%E1%B1%9F%E1%B1%A8%E1%B1%A0%E1%B1%A5" title="ᱠᱟᱨᱞ ᱢᱟᱨᱠᱥ – santali" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱠᱟᱨᱞ ᱢᱟᱨᱠᱥ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="santali" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – sardyński" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardyński" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-st mw-list-item"><a href="https://st.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – sotho południowy" lang="st" hreflang="st" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Sesotho" data-language-local-name="sotho południowy" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Karl_Marksi" title="Karl Marksi – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Karl Marksi" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – sycylijski" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="sycylijski" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%9A%E0%B7%8F%E0%B6%BD%E0%B7%8A_%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E0%B7%83%E0%B7%8A" title="කාල් මාක්ස් – syngaleski" lang="si" hreflang="si" data-title="කාල් මාක්ස්" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="syngaleski" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%DA%AA%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%AA%D8%B3" title="ڪارل مارڪس – sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ڪارل مارڪس" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – śląski" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="śląski" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – somalijski" lang="so" hreflang="so" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somalijski" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%B5_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B3" title="کارڵ مارکس – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="کارڵ مارکس" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%81" title="Карл Маркс – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Карл Маркс" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – sundajski" lang="su" hreflang="su" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundajski" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – tagalski" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalski" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AE%BE%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%B2%E0%AF%8D_%E0%AE%AE%E0%AE%BE%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AF%81" title="கார்ல் மார்க்சு – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="கார்ல் மார்க்சு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Karl_Marks" title="Karl Marks – kabylski" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Karl Marks" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabylski" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%81" title="Карл Маркс – tatarski" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Карл Маркс" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%81%B5%E1%82%83%E1%80%B8%E1%80%99%E1%81%A2%E1%81%B5%E1%80%BA%E1%82%88" title="ၵႃးမၢၵ်ႈ – szan" lang="shn" hreflang="shn" data-title="ၵႃးမၢၵ်ႈ" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="szan" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%8D" title="కార్ల్ మార్క్స్ – telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="కార్ల్ మార్క్స్" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A5_%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%AA%E0%B9%8C" title="คาร์ล มาคส์ – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="คาร์ล มาคส์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%81" title="Карл Маркс – tadżycki" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Карл Маркс" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tadżycki" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A7%E1%8E%B5_%E1%8E%B9%E1%8E%A9%E1%8F%8F" title="ᎧᎵ ᎹᎩᏏ – czirokeski" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎧᎵ ᎹᎩᏏ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="czirokeski" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%95%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%B2%E0%B3%8D_%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B8%E0%B3%8D" title="ಕಾರ್ಲ್ ಮಾರ್ಕ್ಸ್ – tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಕಾರ್ಲ್ ಮಾರ್ಕ್ಸ್" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="tulu" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Karl_Marks" title="Karl Marks – turkmeński" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Karl Marks" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="turkmeński" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%81" title="Карл Маркс – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Карл Маркс" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B3" title="کارل مارکس – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="کارل مارکس" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%83%D9%89%D8%B3" title="كارل ماركىس – ujgurski" lang="ug" hreflang="ug" data-title="كارل ماركىس" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ujgurski" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – czuang" lang="za" hreflang="za" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="czuang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – wenecki" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="wenecki" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Marks_Karl" title="Marks Karl – wepski" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Marks Karl" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="wepski" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – wolapik" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="wolapik" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Marxi_Karl" title="Marxi Karl – võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Marxi Karl" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – waloński" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="waloński" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E9%A6%AC%E5%85%8B%E6%80%9D" title="馬克思 – chiński klasyczny" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="馬克思" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="chiński klasyczny" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%8D%A1%E7%88%BE%C2%B7%E9%A6%AC%E5%85%8B%E6%80%9D" title="卡爾·馬克思 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="卡爾·馬克思" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%90%D7%A8%D7%9C_%D7%9E%D7%90%D7%A8%D7%A7%D7%A1" title="קארל מארקס – jidysz" lang="yi" hreflang="yi" data-title="קארל מארקס" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="jidysz" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – joruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="joruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%8D%A1%E7%88%BE%C2%B7%E9%A6%AC%E5%85%8B%E6%80%9D" title="卡爾·馬克思 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="卡爾·馬克思" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – zelandzki" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="zelandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Karls_Marksos" title="Karls Marksos – żmudzki" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Karls Marksos" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="żmudzki" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%8D%A1%E5%B0%94%C2%B7%E9%A9%AC%E5%85%8B%E6%80%9D" title="卡尔·马克思 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="卡尔·马克思" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Karl Marx" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q9061#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Karl_Marx" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Karl_Marx" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Karl_Marx"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Karl_Marx"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Karl_Marx" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Karl_Marx" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&oldid=75266007" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Karl_Marx&id=75266007&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FKarl_Marx"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FKarl_Marx"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Karl+Marx"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Karl_Marx&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Karl_Marx" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Karol_Marks" hreflang="pl"><span>Wikicytaty</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikisource mw-list-item"><a href="https://pl.wikisource.org/wiki/Autor:Karl_Marx" hreflang="pl"><span>Wikiźródła</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q9061" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><table class="infobox"> <caption class="naglowek"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Karl Marx</div><div class="iboxt-2">(pol. także Karol Marks)<sup id="cite_ref-Poradnia_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Poradnia-1">[a]</a></sup></div> </caption> <tbody><tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Karl_Marx_001.jpg" class="mw-file-description" title="Karl Marx (1875)"><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Karl_Marx_001.jpg/167px-Karl_Marx_001.jpg" decoding="async" width="167" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Karl_Marx_001.jpg/251px-Karl_Marx_001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Karl_Marx_001.jpg/335px-Karl_Marx_001.jpg 2x" data-file-width="1428" data-file-height="2048" /></a></span><br />Karl Marx (1875) </td></tr> <tr> <th>Data i miejsce urodzenia </th> <td> <p><span style="white-space:nowrap">5 maja 1818</span> <br /><a href="/wiki/Trewir" title="Trewir">Trewir</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Data i miejsce śmierci </th> <td> <p><span style="white-space:nowrap">14 marca 1883</span> <br /><a href="/wiki/Londyn" title="Londyn">Londyn</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Przyczyna śmierci </th> <td> <p><a href="/wiki/Ostre_zapalenie_oskrzeli" title="Ostre zapalenie oskrzeli">zapalenie oskrzeli</a>, <a href="/wiki/Zapalenie_op%C5%82ucnej" title="Zapalenie opłucnej">zapalenie opłucnej</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Miejsce spoczynku </th> <td> <p><a href="/wiki/Highgate_Cemetery" title="Highgate Cemetery">cmentarz Highgate</a>, <a href="/wiki/Londyn" title="Londyn">Londyn</a>, <a href="/wiki/Wielka_Brytania" title="Wielka Brytania">Wielka Brytania</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Zawód, zajęcie </th> <td> <p><a href="/wiki/Filozofia" title="Filozofia">filozof</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Miejsce zamieszkania </th> <td> <p><a href="/wiki/Trewir" title="Trewir">Trewir</a>, <a href="/wiki/Pary%C5%BC" title="Paryż">Paryż</a>, <a href="/wiki/Bruksela" title="Bruksela">Bruksela</a>, <a href="/wiki/Kolonia_(Niemcy)" title="Kolonia (Niemcy)">Kolonia</a>, <a href="/wiki/Londyn" title="Londyn">Londyn</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Tytuł naukowy </th> <td> <p><a href="/wiki/Doktor" title="Doktor">doktor</a> – <a href="/wiki/Uniwersytet_Friedricha_Schillera_w_Jenie" title="Uniwersytet Friedricha Schillera w Jenie">Uniwersytet w Jenie</a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2">[1]</a></sup> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Alma_Mater" title="Alma Mater">Alma Mater</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Uniwersytet_Fryderyka_Wilhelma_w_Bonn" title="Uniwersytet Fryderyka Wilhelma w Bonn">Uniwersytet w Bonn</a>,<br /><a href="/wiki/Uniwersytet_Humboldt%C3%B3w_w_Berlinie" title="Uniwersytet Humboldtów w Berlinie">Uniwersytet Humboldtów w Berlinie</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Wyznanie </th> <td> <p><a href="/wiki/Protestantyzm" title="Protestantyzm">protestantyzm</a>, później <a href="/wiki/Ateizm" title="Ateizm">ateizm</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Małżeństwo </th> <td> <p><a href="/wiki/Jenny_Marx_(1814%E2%80%931881)" title="Jenny Marx (1814–1881)">Jenny von Westphalen</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Dzieci </th> <td> <p><a href="/wiki/Jenny_Longuet" title="Jenny Longuet">Jenny</a>, <a href="/w/index.php?title=Jenny_Laura_Marx&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jenny Laura Marx (strona nie istnieje)">Laura</a>, Edgar, Henry Edward Guy, Jenny Eveline Frances (<i>Franziska</i>), <a href="/wiki/Eleanor_Marx" title="Eleanor Marx">Eleanor</a>, prawdopodobnie Freddy<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">[2]</a></sup> </p> </td></tr> <tr class="grafika iboxs grafika-z-wikidanych"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Karl_Marx_Signature.svg" class="mw-file-description"><img alt="podpis" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Karl_Marx_Signature.svg/130px-Karl_Marx_Signature.svg.png" decoding="async" width="130" height="42" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Karl_Marx_Signature.svg/195px-Karl_Marx_Signature.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Karl_Marx_Signature.svg/260px-Karl_Marx_Signature.svg.png 2x" data-file-width="144" data-file-height="47" /></a></span> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Karl_Marx" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Karl_Marx" class="extiw" title="commons:Category:Karl Marx">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wikisource.org/wiki/Autor:Karl_Marx" title="Źródła"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/27px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="27" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/40px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/53px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wikisource.org/wiki/Autor:Karl_Marx" class="extiw" title="s:Autor:Karl Marx">Teksty w Wikiźródłach</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Karol_Marks" title="Wikicytaty"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/24px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/35px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/47px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Karol_Marks" class="extiw" title="q:Karol Marks">Cytaty w Wikicytatach</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Karl Marx</b> (pol. <b>Karol Marks</b><sup id="cite_ref-Poradnia_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-Poradnia-1">[a]</a></sup>; ur. <a href="/wiki/5_maja" title="5 maja">5 maja</a> <a href="/wiki/1818" title="1818">1818</a> w <a href="/wiki/Trewir" title="Trewir">Trewirze</a>, zm. <a href="/wiki/14_marca" title="14 marca">14 marca</a> <a href="/wiki/1883" title="1883">1883</a> w <a href="/wiki/Londyn" title="Londyn">Londynie</a>) – <a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">niemiecki</a> <a href="/wiki/Filozofia" title="Filozofia">filozof</a>, <a href="/wiki/Socjologia" title="Socjologia">socjolog</a>, <a href="/wiki/Ekonomista" title="Ekonomista">ekonomista</a>, <a href="/wiki/Historia" title="Historia">historyk</a>, <a href="/wiki/Dziennikarz" title="Dziennikarz">dziennikarz</a> i <a href="/wiki/Dzia%C5%82acz_spo%C5%82eczny" title="Działacz społeczny">działacz</a> <a href="/wiki/Rewolucja" title="Rewolucja">rewolucyjny</a>. Twórca <a href="/wiki/Socjalizm_naukowy" title="Socjalizm naukowy">socjalizmu naukowego</a>, współzałożyciel <a href="/wiki/Mi%C4%99dzynarodowe_Stowarzyszenie_Robotnik%C3%B3w" title="Międzynarodowe Stowarzyszenie Robotników">I Międzynarodówki</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Życiorys"><span id=".C5.BByciorys"></span>Życiorys</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Życiorys" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Życiorys"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Młodość_i_rodzina"><span id="M.C5.82odo.C5.9B.C4.87_i_rodzina"></span>Młodość i rodzina</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Młodość i rodzina" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Młodość i rodzina"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pochodził ze zasymilowanej rodziny <a href="/wiki/%C5%BBydzi" title="Żydzi">żydowskiej</a>, pochodzenia <a href="/wiki/%C5%BBydzi_aszkenazyjscy" title="Żydzi aszkenazyjscy">aszkenazyjskiego</a>. Jego dziadek Meier Halewi Marx był <a href="/wiki/Rabin" title="Rabin">rabinem</a> w <a href="/wiki/Holandia" title="Holandia">Holandii</a>, pełniąc tę funkcję od 1723 roku<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5">[4]</a></sup>. </p><p>Jako pierwszy z rodziny świecką edukację jako <a href="/wiki/Prawnik" title="Prawnik">prawnik</a> otrzymał Heinrich Marx, ojciec Karla. Gdy w 1816 jego wniosek o wykonywanie zawodu został odrzucony przez Ministerstwo Sprawiedliwości Prus ze względu na jego żydowskie pochodzenie i wiarę, Heinrich próbował opóźnić chrzest, jednak w 1819 sytuacja materialna zmusiła go do zmiany wiary by pozostać prawnikiem<sup id="cite_ref-:1_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-:1-6">[5]</a></sup>. Heinrich Marx między kwietniem 1819 a 31 grudnia 1819 przeszedł z judaizmu na <a href="/wiki/Luteranizm" title="Luteranizm">luteranizm</a>, zmieniając wówczas imię z pochodzącego z <a href="/wiki/Jidysz" title="Jidysz">języka jidysz</a> Herschela na <a href="/wiki/J%C4%99zyk_niemiecki" title="Język niemiecki">niemieckiego</a> Heinricha<sup id="cite_ref-:1_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-:1-6">[5]</a></sup>. W katolickim Trewirze Heinrich przeszedł na luteranizm dominujący w Prusach ze względu na swój racjonalizm<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7">[6]</a></sup>. </p><p>Ojciec Karla popierał <a href="/wiki/Liberalizm_klasyczny" title="Liberalizm klasyczny">liberalizm klasyczny</a> i zainteresował się ideami filozofów <a href="/wiki/Immanuel_Kant" title="Immanuel Kant">Imanuela Kanta</a> oraz <a href="/wiki/Voltaire" title="Voltaire">Woltera</a>. Brał udział w agitacji na rzecz wprowadzenia w <a href="/wiki/Kr%C3%B3lestwo_Prus" title="Królestwo Prus">Prusach</a> konstytucji i reform, które ograniczyłyby <a href="/wiki/Monarchia_absolutna" title="Monarchia absolutna">monarchię absolutną</a><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8">[7]</a></sup>. W 1815 roku rozpoczął karierę <a href="/wiki/Adwokat" title="Adwokat">adwokacką</a>, a w 1819 roku wraz z rodziną wprowadził się do dziesięciopokojowego domu przy Simeongasse (obecnie Simeonstrasse 8) w pobliżu <a href="/wiki/Porta_Nigra" title="Porta Nigra">Porta Nigra</a><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9">[8]</a></sup>. Jego żona, Henrietta Pressburg była holenderską Żydówką, która pozostała przy judaizmie. Henrietta była bardzo opiekuńcza i religijna, co nie pozostało bez wpływu na jej dzieci<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10">[9]</a></sup>. </p><p>Karl urodził się 5 maja 1818 roku w <a href="/wiki/Trewir" title="Trewir">Trewirze</a>, w budynku 664 przy Brückergasse<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11">[10]</a></sup>. W 1928 roku lokal został zakupiony przez <a href="/wiki/Socjaldemokratyczna_Partia_Niemiec" title="Socjaldemokratyczna Partia Niemiec">Socjaldemokratyczną Partię Niemiec</a>, a współcześnie mieści się tam muzeum poświęcone Marxowi<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12">[11]</a></sup>. </p><p>Niewiele wiadomo o dzieciństwie Karla<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13">[12]</a></sup>. Był trzecim z dziewięciorga dzieci, najstarszym synem stał się, gdy w 1819 roku zmarł jego brat Moritz<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14">[13]</a></sup>. Karl w sierpniu 1824 roku został ochrzczony w <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_ewangelicko-augsburski" title="Kościół ewangelicko-augsburski">Kościele luterańskim</a> wraz z rodzeństwem: Sophie, Hermannem, Henriette, Louise, Emilie i Karoline<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15">[14]</a></sup>. Do 1830 roku miał prywatnego nauczyciela, kiedy rozpoczął naukę w nowo utworzonej szkole gimnazjalnej, której dyrektorem był przyjaciel jego ojca Hugo Wyttenbach. Zatrudniał on jako nauczycieli wielu liberalnych humanistów, co rozgniewało konserwatywny rząd. W 1832 roku policja zorganizowała nalot na szkołę i znalazła na miejscu literaturę głoszącą liberalizm. Władze zreorganizowały szkołę i wymieniły kilku pracowników<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16">[15]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Okres_studencki">Okres studencki</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Okres studencki" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Okres studencki"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W wieku 17 lat, w październiku 1835 roku, rozpoczął studia na <a href="/wiki/Uniwersytet_Fryderyka_Wilhelma_w_Bonn" title="Uniwersytet Fryderyka Wilhelma w Bonn">Uniwersytecie w Bonn</a>. Studiował prawo i ukończył sześć przedmiotów prawniczych jednak był również zainteresowany filozofią i literaturą<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17">[16]</a></sup>. Kontynuował naukę, gdy udało mu się uniknąć służby wojskowej<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18">[17]</a></sup>. Nicolaievsky i Maenchen-Helfen twierdzą że Marx dołączył do Klubu Poetów który był monitorowany przez policje jednak Michael Heinrich twierdzi że Marx był członkiem klubu literackiego jednak nie ma dowodów iż to był ten sam krąg jako że w aktach policji (które nie zostały zweryfikowane) nazwiska niektórych z tych osób które były w tym kręgu opuściły Bonn zanim Marx zamieszkał tam <sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19">[18]</a></sup><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20">[19]</a></sup>. Młody Marx dołączył też do klubu <i>Landsmannschaft der Treveraner</i>, którego został współprzewodniczącym<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21">[20]</a></sup>. Marx lubił szermierkę jednak nie brał udziału w żadnym pojedynku<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22">[21]</a></sup>. Michael Heinrich twierdzi że przeniesienie Karla na <a href="/wiki/Uniwersytet_Humboldt%C3%B3w_w_Berlinie" title="Uniwersytet Humboldtów w Berlinie">Uniwersytet Berliński</a> nie było spowodowane chęcią ukrócenia pijactwa i zamieszek przez jego ojca lecz było wcześniej zaplanowane by Marx ukończył część studiów w Bonn jako że były one znacznie tańsze niż w Berlinie<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23">[22]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Początek_działalności_(1836–1843)"><span id="Pocz.C4.85tek_dzia.C5.82alno.C5.9Bci_.281836.E2.80.931843.29"></span>Początek działalności (1836–1843)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Początek działalności (1836–1843)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Początek działalności (1836–1843)"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W lecie 1836 roku zaręczył się z <a href="/wiki/Jenny_Marx_(1814%E2%80%931881)" title="Jenny Marx (1814–1881)">Jenny von Westphalen</a>, którą znał od wczesnej młodości. Odtąd spoważniał i bardziej odpowiedzialnie podchodził do nauki i pracy<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24">[23]</a></sup>. Ich związek nie budził kontrowersji jako iż w XIX w. po chrzcie Żydzi byli traktowani tak samo jak chrześcijanie, tak samo pozycja społeczna rodzin Marx i Westphalen była mniej więcej taka sama<sup id="cite_ref-:2_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-:2-25">[24]</a></sup>. Problemem był jednak wiek Jenny która poświęcała swoje możliwości zaręczyn dla Karla - siedemnastoletniego studenta<sup id="cite_ref-:2_25-1" class="reference"><a href="#cite_note-:2-25">[24]</a></sup>, Marx jednak zaakceptowany przez ojca Jenny, liberalnego arystokratę Ludwiga von Westphalena z którym się przyjaźnił i był jego mentorem w Trewirze<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26">[25]</a></sup>. </p><p>W październiku 1836 roku przybył do <a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlina</a>, gdzie wynajął pokój przy Mittelstraße. W listopadzie 1837 podczas choroby w tym mieście zainteresował się filozofią niedawno zmarłego <a href="/wiki/Georg_Wilhelm_Friedrich_Hegel" title="Georg Wilhelm Friedrich Hegel">Georga Wilhelma Freidricha Hegla</a>. Jest też możliwe że przez czytanie Hegla Marx porzucił swoje próby pisania wierszy.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27">[26]</a></sup> W 1837 roku, w czasie rekonwalescencji w <a href="/w/index.php?title=Stralau&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stralau (strona nie istnieje)">Stralau</a>, dołączył do Klubu Doktora (<i>Doktorklub</i>), którego członkowie dyskutowali filozofię Hegla, związał się z radykalnym nurtem interpretacji Hegla, tzw. <a href="/wiki/Heglizm" title="Heglizm">młodoheglistami</a>. Najważniejszymi jego przedstawicielami byli m.in. <a href="/wiki/Ludwig_Feuerbach" title="Ludwig Feuerbach">Ludwig Feuerbach</a>, <a href="/wiki/Bruno_Bauer" title="Bruno Bauer">Bruno Bauer</a> i <a href="/w/index.php?title=Adolf_Rutenberg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adolf Rutenberg (strona nie istnieje)">Adolf Rutenberg</a>, którego Marx poznał osobiście i z którym się zaprzyjaźnił. Młodohegliści odrzucili metafizyczne założenia Hegla, lecz przyjęli jego metodę dialektyczną, którą zastosowali w krytyce społeczeństwa, polityki i religii z <a href="/wiki/Lewica" title="Lewica">lewicowego</a> punktu widzenia<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28">[27]</a></sup>. W maju 1838 zmarł ojciec Marxa, z którym łączył go silny związek emocjonalny<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29">[28]</a></sup><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30">[29]</a></sup>. </p><p>W 1837 roku zakończył pisanie krótkiej powieści <a href="/wiki/Komedia" title="Komedia">komediowej</a> <i>Skorpion i Felix</i>, napisał też kilka wierszy miłosnych poświęconych Jenny, które zostały opublikowane<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31">[30]</a></sup>. Porzucił pisarstwo i zajął się nauką języka angielskiego i włoskiego, studiami historii sztuki i tłumaczeniem klasyków łacińskich<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32">[31]</a></sup>. Napisał rozprawę doktorską pod nazwą <i><a href="/wiki/R%C3%B3%C5%BCnice_mi%C4%99dzy_demokrytejsk%C4%85_a_epikurejsk%C4%85_filozofi%C4%85_przyrody" title="Różnice między demokrytejską a epikurejską filozofią przyrody">Różnice między demokrytejską a epikurejską filozofią przyrody</a>.</i> Pracę nad rozprawą ukończył w 1841 roku<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33">[32]</a></sup>. Wzbudziła ona pewne kontrowersje w kręgach konserwatywnych profesów Uniwersytetu w Berlinie. Marx zdecydował się zaprezentować ją na bardziej liberalnym <a href="/wiki/Uniwersytet_Friedricha_Schillera_w_Jenie" title="Uniwersytet Friedricha Schillera w Jenie">Uniwersytecie w Jenie</a>, który w kwietniu 1841 roku nadał mu doktorat<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34">[33]</a></sup>. W 1840 roku rozpoczął współpracę z wojującym <a href="/wiki/Ateizm" title="Ateizm">ateistą</a> Bruno Bauerem, w marcu 1841 roku zaczęli planować wydawanie pisma „Archiv des Atheismus” („Archiwum Ateizmu”), pomysł ten jednak nigdy nie został zrealizowany. </p><p>Kariera akademicka została zniwelowana przez silną opozycję rządu wobec klasycznego liberalizmu i młodoheglistów<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35">[34]</a></sup>. W 1842 roku Marx przeprowadził się do <a href="/wiki/Kolonia_(Niemcy)" title="Kolonia (Niemcy)">Kolonii</a>, gdzie pracował jako dziennikarz, pisząc dla radykalnej gazety „Rheinische Zeitung” („Gazeta Reńska”), wyrażając w niej swoje wczesne poglądy na temat socjalizmu i ekonomii. Krytykował zarówno <a href="/wiki/Prawica" title="Prawica">prawicowe</a> rządy europejskie, jak i ruchy liberalne oraz <a href="/wiki/Socjalizm" title="Socjalizm">socjalistyczne</a>, które uważał za szkodliwe lub nieskuteczne<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36">[35]</a></sup>. Gazeta zwróciła uwagę <a href="/wiki/Cenzura" title="Cenzura">cenzury</a> rządu pruskiego, która przed drukowaniem materiału sprawdzała wydania pisma. Po tym, gdy w 1843 roku, „Rheinische Zeitung” opublikowała artykuł mocno krytyczny wobec monarchii rosyjskiej i cara <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_I_Romanow" title="Mikołaj I Romanow">Mikołaja I</a>, rząd rozpoczął nagonkę na gazetę. Represje spowodowane były demokratyczno-radykalnym charakterem pisma. Doprowadziły do ustąpienia redaktora naczelnego i zamknięcia pisma w marcu 1843 roku<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37">[36]</a></sup><sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38">[37]</a></sup>. 19 czerwca 1843 roku Karl wziął ślub z Jenny w kościele protestanckim w <a href="/wiki/Bad_Kreuznach" title="Bad Kreuznach">Bad Kreuznach</a><sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39">[38]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Wyjazd_do_Paryża"><span id="Wyjazd_do_Pary.C5.BCa"></span>Wyjazd do Paryża</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Wyjazd do Paryża" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wyjazd do Paryża"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Po ślubie Marx przeniósł się do <a href="/wiki/Pary%C5%BC" title="Paryż">Paryża</a>. We <a href="/wiki/Francja" title="Francja">Francji</a> miał wraz z <a href="/w/index.php?title=Arnold_Ruge&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arnold Ruge (strona nie istnieje)">Arnoldem Ruge</a> wydawać radykalne pismo emigracyjne, jednak ze względu na rozbieżności ideowe redaktorów, jak i problemy z kolportażem, wyszedł tylko jeden podwójny numer pisma zatytułowanego „Roczniki Niemiecko-Francuskie”. Marx opublikował w nim dwa eseje: <i><a href="/w/index.php?title=Przyczynek_do_krytyki_heglowskiej_filozofii_prawa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Przyczynek do krytyki heglowskiej filozofii prawa (strona nie istnieje)">Przyczynek do krytyki heglowskiej filozofii prawa</a></i> i <i><a href="/w/index.php?title=W_kwestii_%C5%BCydowskiej&action=edit&redlink=1" class="new" title="W kwestii żydowskiej (strona nie istnieje)">W kwestii żydowskiej</a></i>, w których ostatecznie porzucił idealizm i po raz pierwszy ujawnił się jako rewolucjonista i <a href="/wiki/Internacjonalizm" title="Internacjonalizm">internacjonalista</a>, odwołujący się do <i>Mas i Proletariatu</i>. W 1844 stworzył <i>Rękopisy ekonomiczno-filozoficzne</i>, którymi rozpoczął swoją krytykę ekonomii politycznej i filozofii heglowskiej. Rozwijał w nich również teorię humanizmu socjalistycznego. </p><p>We wrześniu 1844 poznał <a href="/wiki/Friedrich_Engels" title="Friedrich Engels">Friedricha Engelsa</a>, przyszłego przyjaciela i głównego współpracownika. Obaj uczestniczyli aktywnie w życiu politycznym Paryża i wspólnie opracowywali idee socjalizmu proletariackiego, czyli komunizmu. Ich pierwszą wspólną pracą była <i><a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99ta_rodzina,_czyli_krytyka_krytycznej_krytyki" title="Święta rodzina, czyli krytyka krytycznej krytyki">Święta rodzina, czyli krytyka krytycznej krytyki</a></i>, analizująca krytycznie poglądy heglistów, ze szczególnym uwzględnieniem Bruno Bauera. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Wyjazd_do_Brukseli">Wyjazd do Brukseli</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Wyjazd do Brukseli" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wyjazd do Brukseli"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W 1845 roku został na skutek działań rządu pruskiego wydalony z Paryża i wyjechał do <a href="/wiki/Bruksela" title="Bruksela">Brukseli</a>. W latach 1845–1846 powstawał pierwszy wykład tez <a href="/wiki/Materializm_dialektyczny" title="Materializm dialektyczny">materializmu historycznego</a> autorstwa obu teoretyków, zawarty w <i>Ideologii niemieckiej</i>. W latach 1845–1847 Marx pisał do gazet, wydawanych zarówno we Francji, jak i w Niemczech. Jego artykuły można było znaleźć w „Vor-warts, Deutsche-Brusseler Zeitung, Das Westphalische Dampfboot” i „Der Gesellschaftsspiegel”. W roku 1847 wydał <i>Nędzę filozofii</i>; dzieło, w którym poddał krytyce poglądy <a href="/wiki/Pierre-Joseph_Proudhon" title="Pierre-Joseph Proudhon">Proudhona</a>. </p><p>Marx zaangażował się w tworzenie <a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_Komunist%C3%B3w" title="Związek Komunistów">Związku Komunistów</a>, którego członkiem został wraz z Engelsem wiosną 1847. W listopadzie 1847 obaj brali udział w II Zjeździe tego związku w Londynie. Ich czynny udział w związku przejawiał się również w tym, iż obaj są autorami jego programu. Stanowił go wydany w 1848 roku <i><a href="/wiki/Manifest_komunistyczny" title="Manifest komunistyczny">Manifest partii komunistycznej</a></i>, który zawierał idee rozwiniętego <a href="/wiki/Materializm" title="Materializm">materializmu</a>, <a href="/wiki/Dialektyka" title="Dialektyka">dialektyki</a>, walki klas i przypisywał <a href="/wiki/Proletariat" title="Proletariat">proletariatowi</a> potencjał rewolucyjny. Był to pierwszy program oparty w całości na zasadach socjalizmu naukowego. Marx prowadził w tym czasie działalność publicystyczną. W 1848 wyszło jego <i>Przemówienie w sprawie wolnego handlu</i>. Po wybuchu <a href="/wiki/Rewolucja_lutowa_(1848)" title="Rewolucja lutowa (1848)">rewolucji lutowej 1848</a>, Marx został wydalony z <a href="/wiki/Belgia" title="Belgia">Belgii</a>. Wrócił do Paryża, a stamtąd po rewolucji marcowej udał się do Kolonii. Został tam redaktorem naczelnym wychodzącej od 1 czerwca 1848 do 19 maja 1849 „Nowej Gazety Reńskiej”. Marx publikował w niej m.in. artykuły <i>Praca najemna a kapitał</i> i <i>Liberałowie przy władzy</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Wyjazd_do_Londynu">Wyjazd do Londynu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Wyjazd do Londynu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wyjazd do Londynu"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Został oskarżony o przestępstwa prasowe i nawoływanie do stawiania oporu zbrojnego rządowi, stanął przed sądem, który go uniewinnił 9 lutego 1849. 16 maja 1849 został wydalony z Królestwa Prus. Wyjechał do Paryża, skąd po demonstracji 13 czerwca 1849 udał się do Londynu, w którym spędził resztę życia. W Anglii, borykając się z dużymi problemami finansowymi, utrzymywał się z działalności publicystycznej oraz z bezzwrotnych pożyczek od Engelsa. W Londynie podjął ostrą polemikę z krytykami swojej teorii i osoby. Od 1851 do 1862 był stałym współpracownikiem „New York Tribune”, gdzie część jego artykułów była publikowana jako materiały redakcyjne. W piśmie tym opublikował m.in. <i>Rewolucja i kontrrewolucja w Niemczech</i> oraz <i>Rewelacje z dziejów dyplomacji XVIII w.</i> Współpracował również z „Neue Oder-Zeitung” oraz wiedeńskim „Presse”. </p><p>Badał ekonomię polityczną i historię oraz tworzył kolejne dzieła. Podsumował wyniki rewolucji (1848–1851) w <i><a href="/wiki/18_brumaire%E2%80%99a_Ludwika_Bonaparte" title="18 brumaire’a Ludwika Bonaparte">Osiemnasty brumaire’a Ludwika Bonaparte</a></i> wydanym w 1852. Pierwszym efektem studiów ekonomicznych był <i><a href="/w/index.php?title=Przyczynek_do_krytyki_ekonomii_politycznej&action=edit&redlink=1" class="new" title="Przyczynek do krytyki ekonomii politycznej (strona nie istnieje)">Przyczynek do krytyki ekonomii politycznej</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q230317#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q230317">(inne języki)</a></span></i>. Najpełniejszy wyraz praca Marxa na tym polu znalazła w wydanym w 1867 I tomie <i><a href="/wiki/Kapita%C5%82:_krytyka_ekonomii_politycznej" title="Kapitał: krytyka ekonomii politycznej">Kapitału</a></i>. Opisał w nim prawa rządzące ekonomią państw <a href="/wiki/Kapitalizm" title="Kapitalizm">kapitalistycznych</a>. W 1871 poddał analizie okres <a href="/wiki/Komuna_Paryska" title="Komuna Paryska">Komuny Paryskiej</a> w <i>Wojnie domowej we Francji</i>, zaś w <i>Krytyce programu gotajskiego</i> skrytykował <a href="/wiki/Socjaldemokratyczna_Partia_Niemiec" title="Socjaldemokratyczna Partia Niemiec">Socjaldemokratyczną Partię Niemiec</a>. </p><p>W 1864 Marx współtworzył <a href="/wiki/Mi%C4%99dzynarodowe_Stowarzyszenie_Robotnik%C3%B3w" title="Międzynarodowe Stowarzyszenie Robotników">Międzynarodowe Stowarzyszenie Robotników</a>, tzw. Pierwszą Międzynarodówkę, będąc jej sekretarzem, autorem pierwszej <i>Odezwy</i> i innych fundamentalnych pism. W 1869 jego przyjaciel i uczeń <a href="/wiki/Wilhelm_Liebknecht" title="Wilhelm Liebknecht">Wilhelm Liebknecht</a> założył socjalno-demokratyczną partię robotniczą, która połączywszy się z radykalnymi zwolennikami <a href="/wiki/Ferdinand_Lassalle" title="Ferdinand Lassalle">Ferdinanda Lassale’a</a>, stworzyła <a href="/wiki/Socjaldemokratyczna_Partia_Robotnicza_(Niemcy)" title="Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza (Niemcy)">Socjaldemokratyczną Partię Robotniczą Niemiec</a>. Doprowadził również do przeniesienia Rady Generalnej Międzynarodówki do <a href="/wiki/Nowy_Jork" title="Nowy Jork">Nowego Jorku</a> po kongresie w <a href="/wiki/Haga" title="Haga">Hadze</a> w 1872. Równocześnie zajmował się redagowaniem <i>Kapitału</i>, w czym przeszkodziła mu choroba. Dzieło zostało ukończone przez Friedricha Engelsa na podstawie zgromadzonych zapisków i wydane po śmierci Karla Marxa. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Śmierć_i_pochówek"><span id=".C5.9Amier.C4.87_i_poch.C3.B3wek"></span>Śmierć i pochówek</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Śmierć i pochówek" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Śmierć i pochówek"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Original_Grave_of_Karl_Marx.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Original_Grave_of_Karl_Marx.jpg/170px-Original_Grave_of_Karl_Marx.jpg" decoding="async" width="170" height="218" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Original_Grave_of_Karl_Marx.jpg/255px-Original_Grave_of_Karl_Marx.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Original_Grave_of_Karl_Marx.jpg/340px-Original_Grave_of_Karl_Marx.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="3947" /></a><figcaption>Pierwszy grób Marxa (2018)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Karl_Marx_Grave.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Karl_Marx_Grave.jpg/170px-Karl_Marx_Grave.jpg" decoding="async" width="170" height="255" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Karl_Marx_Grave.jpg/255px-Karl_Marx_Grave.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Karl_Marx_Grave.jpg/340px-Karl_Marx_Grave.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="900" /></a><figcaption><a href="/wiki/Gr%C3%B3b_Karla_Marxa" title="Grób Karla Marxa">Drugi grób Marxa</a> (2006)</figcaption></figure> <p>2 grudnia 1881 zmarła żona Marxa, zaś w 1883 on sam. Oboje zostali pochowani na <a href="/wiki/Highgate_Cemetery" title="Highgate Cemetery">Highgate Cemetery</a> w Londynie<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40">[39]</a></sup>. W chwili śmierci Marx był <a href="/wiki/Apatryda" title="Apatryda">bezpaństwowcem</a><sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41">[40]</a></sup>. W 1956 dzięki funduszom <a href="/wiki/Komunistyczna_Partia_Wielkiej_Brytanii" title="Komunistyczna Partia Wielkiej Brytanii">Komunistycznej Partii Wielkiej Brytanii</a> dokonano przeniesienia szczątków Marxa i jego rodziny do <a href="/wiki/Gr%C3%B3b_Karla_Marxa" title="Grób Karla Marxa">nowego grobu</a> we wschodniej części cmentarza. Autorem projektu nowego nagrobka był <a href="/wiki/Laurence_Bradshaw" title="Laurence Bradshaw">Laurence Bradshaw</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Poglądy"><span id="Pogl.C4.85dy"></span>Poglądy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Poglądy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Poglądy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Karl Marx uchodzi za założyciela tzw. <a href="/wiki/Socjalizm_naukowy" title="Socjalizm naukowy">socjalizmu naukowego</a>, który, wyrósłszy z jego poglądów filozoficznych, tylko w związku z nimi staje się zrozumiały. Marx pozostawał stale pod wpływem filozofii Hegla, zachował też jego sposób dociekania, jego <a href="/wiki/Dialektyka" title="Dialektyka">dialektyczną</a> metodę i przekonanie o identyczności „bytu” i „myślenia”. Szczytowym zakończeniem filozoficznego systemu Marxa jest jego materialistyczne pojmowanie dziejów, oparte na historycznym materializmie. </p><p>Pod względem ekonomicznym Karl Marx jest uczniem <a href="/wiki/David_Ricardo" title="David Ricardo">Davida Ricarda</a>, na którego teorii o wartości pracy oparł swój własny system, zwłaszcza teorię <a href="/wiki/Wyzysk" title="Wyzysk">wyzysku</a>. Podobnie jak Ricardo, Marx zapatruje się bardzo pesymistycznie na położenie klasy pracującej i przepowiada upadek kapitalistycznego ustroju wskutek ciągłego wzrostu klasy robotniczej i coraz bardziej zaostrzających się kryzysów (teoria katastrof). </p><p>Marx w <i>Przyczynku do krytyki heglowskiej filozofii prawa</i> określił religię mianem <a href="/wiki/Opium_ludu" title="Opium ludu">opium ludu</a>: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74506874">.mw-parser-output div.cytat{display:table;border:1px solid #a2a9b1;padding:0;margin-top:0.5em;margin-bottom:0.8em;background:#f8f9fa}.mw-parser-output div.cytat>blockquote{margin:0;padding:0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo{text-align:right;padding:0 1em 0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo::before{content:"— "}.mw-parser-output div.cytat.środek{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output div.cytat.prawy{float:right;clear:right;margin-left:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.lewy{float:left;clear:left;margin-right:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.prawy:not([style]),.mw-parser-output div.cytat.lewy:not([style]){max-width:25em}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}</style><div class="cytat"> <blockquote> <p><i>Nędza religijna jest jednocześnie wyrazem rzeczywistej nędzy i protestem przeciw nędzy rzeczywistej. Religia jest westchnieniem uciśnionego stworzenia, sercem nieczułego świata, jest duszą bezdusznych stosunków. Religia jest opium ludu</i><sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42">[41]</a></sup>. </p> </blockquote> </div> <p>Był też jednym z twórców pojęcia <a href="/wiki/Alienacja_religijna" title="Alienacja religijna">alienacji religijnej</a><sup id="cite_ref-CITEREFPoniatowski196919_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFPoniatowski196919-43">[42]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Teoria_wartości_Marxa"><span id="Teoria_warto.C5.9Bci_Marxa"></span>Teoria wartości Marxa</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Teoria wartości Marxa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Teoria wartości Marxa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Karl-Marx-Monument_in_Chemnitz_(Close_up).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Karl-Marx-Monument_in_Chemnitz_%28Close_up%29.jpg/220px-Karl-Marx-Monument_in_Chemnitz_%28Close_up%29.jpg" decoding="async" width="220" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Karl-Marx-Monument_in_Chemnitz_%28Close_up%29.jpg/330px-Karl-Marx-Monument_in_Chemnitz_%28Close_up%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Karl-Marx-Monument_in_Chemnitz_%28Close_up%29.jpg/440px-Karl-Marx-Monument_in_Chemnitz_%28Close_up%29.jpg 2x" data-file-width="5292" data-file-height="3382" /></a><figcaption>Pomnik Karla Marxa w <a href="/wiki/Chemnitz" title="Chemnitz">Chemnitz</a>, 1971 (2002)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Marx_und_Engels_Denkmal,_alter_Platz_-_panoramio.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Marx_und_Engels_Denkmal%2C_alter_Platz_-_panoramio.jpg/220px-Marx_und_Engels_Denkmal%2C_alter_Platz_-_panoramio.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Marx_und_Engels_Denkmal%2C_alter_Platz_-_panoramio.jpg/330px-Marx_und_Engels_Denkmal%2C_alter_Platz_-_panoramio.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Marx_und_Engels_Denkmal%2C_alter_Platz_-_panoramio.jpg/440px-Marx_und_Engels_Denkmal%2C_alter_Platz_-_panoramio.jpg 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2448" /></a><figcaption>Pomnik Karla Marxa i Friedricha Engelsa w Berlinie, 1986 (2005)</figcaption></figure> <p>Amerykański ekonomista <a href="/wiki/Paul_M._Sweezy" title="Paul M. Sweezy">Paul Sweezy</a> w swojej pracy <i>Teoria rozwoju kapitalizmu</i><sup id="cite_ref-:0_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-44">[43]</a></sup> stwierdza, że dla Marxa w odróżnieniu od <a href="/wiki/Adam_Smith" title="Adam Smith">Adama Smitha</a> wymiana nie jest czymś bardziej pierwotnym niż praca i jej podział. Towar jest czymś co zaspokaja potrzeby ludzkie, elementarną jednostką w kapitalistycznej formie produkcji. Towar posiada jednocześnie dwie formy wartości: użytkową i wymienną. Towar może mieć <b><a href="/wiki/Warto%C5%9B%C4%87_u%C5%BCytkowa" title="Wartość użytkowa">wartość użytkową</a></b> (materialna podstawa wartości) wynikającą z tego czym on jest (jego własności). Urzeczywistnia się ona przez użycie lub spożycie danego towaru. Poza tym ma też <b><a href="/wiki/Warto%C5%9B%C4%87_rynkowa" title="Wartość rynkowa">wartość wymienną</a></b> (wielkość wartości) opartą na relacji wartości użytkowych wymienianych towarów. Każda jednostkowa proporcja wymiany towaru x na towar y jest określoną wartością wymienną, aby znaleźć wspólny mianownik dla wymiany towarów konieczny jest ekwiwalent, czyli towar za pośrednictwem którego można dokonywać wymiany, pieniądz stanowi taki uniwersalny ekwiwalent. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Fetyszyzm_towarowy_a_wartość_wymienna"><span id="Fetyszyzm_towarowy_a_warto.C5.9B.C4.87_wymienna"></span>Fetyszyzm towarowy a wartość wymienna</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Fetyszyzm towarowy a wartość wymienna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Fetyszyzm towarowy a wartość wymienna"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Choć wartość wymienna określa relacje między produktami, to w istocie wyraża stosunki między producentami. Nie tylko ilościowy stosunek wartości wymiennych wyrażonych w pieniądzu (cena), ale i szereg społecznych stosunków między członkiniami i członkami społeczeństwa kapitalistycznego. Stosunki między produkującymi i wymieniającymi towary ludźmi otrzymują swoją symboliczną materializację w postaci towarów: </p> <blockquote><p><i>Jednakowość różnych prac ludzkich otrzymuje rzeczową postać jednakowej wartości przedmiotowej produktów pracy;</i> <i>czas jako miernik wydatkowania ludzkiej siły roboczej przybiera postać wielkości wartości produktów pracy; wreszcie, stosunki wzajemne wytwórców, w których urzeczywistniają się owe społeczne określenia ich prac, przybierają formę społecznego stosunku między produktami pracy</i><sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45">[44]</a></sup>.</p></blockquote> <p>Wartość towarów (w tym samej pracy), to jakie towary są produkowane, jakie konsumowane, wydaje się rządzić społeczeństwem kapitalistycznym. Martwe przedmioty wydają się mieć olbrzymie znaczenie i kierować poczynaniami ludzi, podczas gdy w rzeczywistości sytuacja jest odwrotna: towary są wyrazem i odzwierciedleniem społecznych stosunków. Fakt, że towary można nabyć na rynku sprawia, że powstaje pozór jakoby można było wraz z towarem nabyć same stosunki społeczne, które one reprezentują. Przykładowo, towar wyprodukowany w przemyśle, stojącym wysoko w hierarchii globalnego podziału pracy, taki jak ekskluzywna limuzyna, powinien stanowić symbol wysokiego statusu właściciela. Według Marxa, sytuacja jest zupełnie odwrotna: to wysoki status społeczny i władza, którą dysponuje jednostka zostaje przypisana towarowi, jakim jest ekskluzywna limuzyna. Pozór fetyszyzmu towarowego nie jest jednak czystą mrzonką. Jest raczej specyficzną dla gospodarki towarowej formą doświadczania życia społecznego. W odmiennych społeczeństwach taką podstawową formą może być dar. Uznaje się symboliczną wartość towarów jako nośników relacji społecznych, przez co, choć są one tylko nośnikami i środkami, to zdają się być źródłem wartości. Ludzie wierzą, że limuzyna jest źródłem prestiżu, podczas gdy jest jedynie jego nośnikiem i jako taka jest w równym stopniu wytworem techniki, co wytworem kulturowym społeczeństwa. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Praca_i_wyzysk_–_wartość_dodatkowa"><span id="Praca_i_wyzysk_.E2.80.93_warto.C5.9B.C4.87_dodatkowa"></span>Praca i wyzysk – wartość dodatkowa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Praca i wyzysk – wartość dodatkowa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Praca i wyzysk – wartość dodatkowa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Zobacz też: <a href="/wiki/Wyzysk_si%C5%82y_roboczej" title="Wyzysk siły roboczej">wyzysk siły roboczej</a>.</i></div> <p>Praca stanowi podstawę analizy Marxa, ponieważ dzięki niej jako kategorię można rozpatrywać towar „<a href="/wiki/Si%C5%82a_robocza" title="Siła robocza">siłę roboczą</a>”, jako nośnik stosunków społecznych i wartości wymiennej. Tylko w ten sposób możliwe jest rozpatrywanie towaru <i>nie</i> jako przedmiotu konsumpcji, tylko jako przedmiotu produkcji (produkcji jako wyniku pracy). Sama praca jest w kapitalizmie towarem i jako taki da się rozłożyć na pracę użyteczną (czyli taką, która wytwarza wartość użytkową jej produktu) oraz pracę abstrakcyjną (wydatkowaną siłę roboczą). Praca nie jest albo użyteczna albo abstrakcyjna. Jest zawsze jednocześnie użyteczna i abstrakcyjna, tak jak towar posiada zawsze wartość użytkową i wymienną. O ile praca użyteczna jest po prostu zestawem fizycznych czynności, o tyle praca abstrakcyjna jest właśnie sposobem w jaki ta praca jest w kapitalizmie waloryzowana. Nie chodzi tu o prostą ocenę wartości np. 15 zł za godzinę pracy, ale zarówno o warunki które określają wartość pracy (nie tylko ekonomicznych, ale i społecznych oraz politycznych), jak i proces, w którym praca i jej wytwory (towary) przybierają taką formę (w innych społeczeństwach wymiana i społeczny <a href="/wiki/Podzia%C5%82_pracy" title="Podział pracy">podział pracy</a> może przybrać zupełnie inną postać). Jak twierdzi Sweezy: </p><p>[...] <i>towar ma coś wspólnego z wszystkimi innymi towarami (tj. że wszystkie one są wartościami), a mianowicie to, że wchłania część całkowitej rozporządzalnej w społeczeństwie siły roboczej (tj. że wszystkie towary są zmaterializowaną abstrakcyjną pracą). Ta właśnie cecha charakterystyczna towarów (która zakłada wartość użytkową i przejawia się sama w wartości wymiennej) czyni z „towaru” punkt wyjścia i centralną kategorię ekonomii politycznej współczesnej epoki</i><sup id="cite_ref-:0_44-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-44">[43]</a></sup>. </p><p>Pracę jako towar można ująć od strony ilościowej, co Marx ujmuje jako <b>czas pracy</b>. Innym sposobem jest mierzenie pracy jako towaru na rynku, czyli ceny siły roboczej, jest to sposób badania przejawiania się pracy, a nie badania pracy jako źródła wartości. Badanie ilościowego aspektu wartości to badanie praw rządzących podziałem siły roboczej do różnych działów (dziś powiedzielibyśmy sektorów) produkcji w społeczeństwie kapitalistycznym, zatem teoria wartości powinna wyjaśniać: a) stosunki wymienne między towarami b) ilość wytwarzanych towarów c) przydział siły roboczej do działów produkcji. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Poglądy_dotyczące_Polski"><span id="Pogl.C4.85dy_dotycz.C4.85ce_Polski"></span>Poglądy dotyczące Polski</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&veaction=edit&section=13" title="Edytuj sekcję: Poglądy dotyczące Polski" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit&section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Poglądy dotyczące Polski"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Marx miał wyraziste i zdecydowane poglądy w sprawie Polski, której niepodległość w pełni popierał. Jego zainteresowanie Polską można datować od <a href="/wiki/Powstanie_krakowskie" title="Powstanie krakowskie">powstania krakowskiego</a> (1846). Marx czytał prace <a href="/wiki/Joachim_Lelewel" title="Joachim Lelewel">Joachima Lelewela</a> poświęcone historii Rzeczypospolitej i uważał Polskę za zaporę dla rosyjskiego imperializmu, dążącego do dominacji m.in. w Europie. Krytykował także brak pomocy dla Polaków ze strony mocarstw, który w jego ocenie mógł doprowadzić do złamania ducha oporu wobec Rosji. Znaczący wzrost jego zainteresowania sprawą polską miał miejsce w okresie <a href="/wiki/Powstanie_styczniowe" title="Powstanie styczniowe">powstania styczniowego</a> (1863–1864), upadek którego Marx uznał za jedno z dwóch najważniejszych wydarzeń w Europie po 1815 r. W ocenie Marxa upadek powstania miał zniechęcić Polaków do walki o suwerenność i umocnić pozycję Rosji<sup id="cite_ref-gw_46-0" class="reference"><a href="#cite_note-gw-46">[45]</a></sup>. </p><p>Marx organizował zbiórki pieniędzy dla polskich emigrantów wbrew oporowi prasy i parlamentarzystów, występował na wiecach upamiętniających powstanie i protestował przeciw wydawaniu rosyjskim władzom powstańców przebywających na Zachodzie. <a href="/w/index.php?title=Gmina_Centralna_Londy%C5%84skiego_Zjednoczenia_Emigracji_Polskiej&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gmina Centralna Londyńskiego Zjednoczenia Emigracji Polskiej (strona nie istnieje)">Gmina Centralna Londyńskiego Zjednoczenia Emigracji Polskiej</a> imiennie podziękowała Marxowi za jedno z jego przemówień. Krytykę braku reakcji na podbój Polski przez Rosję Marx zawarł w manifeście <a href="/wiki/Mi%C4%99dzynarodowe_Stowarzyszenie_Robotnik%C3%B3w" title="Międzynarodowe Stowarzyszenie Robotników">I Międzynarodówki</a>. Córka Marxa Jenny nosiła polski krzyż powstańczy, co Marx osobiście popierał<sup id="cite_ref-gw_46-1" class="reference"><a href="#cite_note-gw-46">[45]</a></sup>. </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p>Jedna tylko alternatywa pozostała Europie. Albo barbarzyństwo azjatyckie pod moskiewskim przywództwem zaleje ją jak lawina, albo musi ona odbudować Polskę tak, aby między nią a Azją stanęło dwadzieścia milionów bohaterów i by dzięki temu zyskała ona na czasie na dokonanie swego społecznego odrodzenia. </p> </blockquote> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Główne_dzieła_w_przekładzie_polskim"><span id="G.C5.82.C3.B3wne_dzie.C5.82a_w_przek.C5.82adzie_polskim"></span>Główne dzieła w przekładzie polskim</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&veaction=edit&section=14" title="Edytuj sekcję: Główne dzieła w przekładzie polskim" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit&section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Główne dzieła w przekładzie polskim"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><i><a href="/wiki/R%C3%B3%C5%BCnice_mi%C4%99dzy_demokrytejsk%C4%85_a_epikurejsk%C4%85_filozofi%C4%85_przyrody" title="Różnice między demokrytejską a epikurejską filozofią przyrody">Różnica między demokrytejską a epikurejską filozofią przyrody</a></i> (1841), tłum. <a href="/wiki/Irena_Kro%C5%84ska" title="Irena Krońska">Irena Krońska</a>, <a href="/wiki/Ksi%C4%85%C5%BCka_i_Wiedza" title="Książka i Wiedza">Książka i Wiedza</a>, Warszawa 1966</li> <li><i>Przyczynek do krytyki heglowskiej filozofii prawa</i> (1843), [w:] K. Marks, F. Engels, <i>Dzieła wszystkie</i>, t. I, Książka i Wiedza, Warszawa 1962, s. 243–407</li> <li><i>Rękopisy ekonomiczno-filozoficzne z 1844 r.</i> (1844), tłum. Konstanty Jażdżewski i <a href="/wiki/Tadeusz_Zab%C5%82udowski" title="Tadeusz Zabłudowski">Tadeusz Zabłudowski</a>, Książka i Wiedza, Warszawa 1958</li> <li><i>W kwestii żydowskiej</i> (1844), Instytut Wydawniczy „Renaissance”, Warszawa 1938</li> <li><i><a href="/wiki/Ideologia_niemiecka" title="Ideologia niemiecka">Ideologia niemiecka</a></i> (1845), [w:] <i>Dzieła</i>, t. III, tłum. <a href="/wiki/Kazimierz_B%C5%82eszy%C5%84ski_(filozof)" title="Kazimierz Błeszyński (filozof)">Kazimierz Błeszyński</a> i Salomon Filmus, Książka i Wiedza, Warszawa 1961</li> <li><i>Święta rodzina, czyli Krytyka krytycznej krytyki. Przeciwko Brunonowi Bauerowi i spółce</i> (1845), tłum. <a href="/wiki/Tadeusz_Kro%C5%84ski" title="Tadeusz Kroński">Tadeusz Kroński</a> i Salomon Filmus, Książka i Wiedza, Warszawa 1957</li> <li><i><a href="/wiki/Tezy_o_Feuerbachu" title="Tezy o Feuerbachu">Tezy o Feuerbachu</a></i> (1845), [w:] K. Marks, F. Engels, <i>Ludwik Feuerbach i zmierzch klasycznej filozofii niemieckiej</i>, Moskwa 1946</li> <li><i>Nędza filozofii. Odpowiedź na „Filozofię nędzy” p. Proudhona</i> (1847), tłum. Kazimierz Błeszyński, <a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82dzielnia_Wydawnicza_%E2%80%9EKsi%C4%85%C5%BCka%E2%80%9D" title="Spółdzielnia Wydawnicza „Książka”">Spółdzielnia Wydawnicza „Książka”</a>, Warszawa 1948</li> <li><i><a href="/wiki/Manifest_komunistyczny" title="Manifest komunistyczny">Manifest partii komunistycznej</a></i> (1848), tłum. <a href="/wiki/Irena_Koberdowa" title="Irena Koberdowa">Irena Koberdowa</a>, Książka i Wiedza, Warszawa 1979</li> <li><i><a href="/wiki/18_brumaire%E2%80%99a_Ludwika_Bonaparte" title="18 brumaire’a Ludwika Bonaparte">Osiemnasty brumaire'a Ludwika Bonaparte</a></i> (1852), tłum. Zygmunt Simbierowicz, <a href="/wiki/Wydawnictwo_Naukowe_PWN" title="Wydawnictwo Naukowe PWN">PWN</a>, Warszawa 1969</li> <li><i><a href="/wiki/Grundrisse" title="Grundrisse"> Zarys krytyki ekonomii politycznej</a></i> (1857), tłum. Zygmunt Jan Wyrozembski, Książka i Wiedza, Warszawa 1986</li> <li><i>Przyczynek do krytyki ekonomii politycznej</i> (1859), tłum. Edward Lipiński, wyd. II, Książka i Wiedza, Warszawa 1955</li> <li><i><a href="/wiki/Kapita%C5%82:_krytyka_ekonomii_politycznej" title="Kapitał: krytyka ekonomii politycznej">Kapitał. Krytyka ekonomii politycznej</a></i> (3 t., 1867–1894)</li> <li><i>Krytyka programu gotajskiego</i> (1875), Książka i Wiedza, Warszawa 1975</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&veaction=edit&section=15" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit&section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Marksizm" title="Marksizm">Marksizm</a></li> <li><a href="/wiki/(2807)_Karl_Marx" title="(2807) Karl Marx">(2807) Karl Marx</a></li> <li><a href="/wiki/Szczyt_Karola_Marxa" title="Szczyt Karola Marxa">Szczyt Karola Marxa</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Uwagi">Uwagi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&veaction=edit&section=16" title="Edytuj sekcję: Uwagi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit&section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Uwagi"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection refsection-uwagi ll-script ll-script-uwagi"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-Poradnia-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Poradnia_1-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Poradnia_1-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text">W literaturze niespecjalistycznej można stosować spolszczoną wersję imienia i nazwiska, <i>Karol Marks</i>. Współcześnie zaleca się zachowywanie pisowni oryginalnej (<i>Karl Marx</i>)<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">[3]</a></sup>.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&veaction=edit&section=17" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit&section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Wheen, 2001, s. 33.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nytimes.com/2011/09/25/books/review/love-and-capital-by-mary-gabriel-book-review.html">Montefiore, Simon Sebag. „The Means of Reproduction”. The New York Times</a>.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Adam Wolański: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Spolszczanie-obcych-nazwisk;16312.html">Spolszczanie obcych nazwisk</a>. [w:] <i>Poradnia językowa</i> [on-line]. PWN, 2005. [dostęp 2016-05-05].</cite></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">Nicolaievsky oi Maenchen-Helfen 1976, s. 4–5; Wheen 2001, s. 7–9, 12; McLellan 2006, s. 2–3.</span> </li> <li id="cite_note-:1-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:1_6-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:1_6-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text">Heinrich 2019 s.62.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Heinrich 2019 s.63.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, s. 5, 8–12; Wheen 2001, s. 11; McLellan 2006, s. 5–6.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, s. 7; Wheen 2001, s. 10; McLellan 2006, s. 7.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Nicolaievsky i Maenchen-Helfen 1976, s. 6–7; Wheen 2001, s. 12; McLellan 2006, s. 4.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976 s. 7; Wheen 2001, s. 8, 12; McLellan 2006, s. 1.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">Wheen 2001. s. 12–13.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, s. 12; Wheen 2001, s. 13.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">McLellan 2006, s. 7.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, s. 6; McLellan 2006, s. 4.</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">Nicolaievsky i Maenchen-Helfen 1976, s. 12–15; Wheen 2001, s. 13; McLellan 2006, s. 7–11.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">Heinrich 2019 s.128. </span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">Wheen 2001, s. 15.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text">Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, s. 20; McLellan 2006, s. 14.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text">Heinrich 2019 s.130-132.</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text">Wheen 2001, s. 16; McLellan 2006, s. 14.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text">Heinrich 2019 s.133-135. </span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text">Heinrich 2019 s.136.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text">Fedoseyev 1973, s. 23.</span> </li> <li id="cite_note-:2-25"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:2_25-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:2_25-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text">Heinrich 2019 s.142-143.</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text">Nicolaievsky i Maenchen-Helfen 1976, s. 23–30; Wheen 2001, s. 16–21, 33; McLellan 2006, s. 15, 20.</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text">Heinrich 2019 s.185-192.</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text">Nicolaievsky i Maenchen-Helfen 1976, s. 34–38; Wheen 2001, s. 34; McLellan 2006, s. 25–27.</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text">Nicolaievsky i Maenchen-Helfen 1976, s. 44,69–70; McLellan 2006, s. 17–18.</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text">Sperber 2013, s. 55–56.</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text">Nicolaievsky i Maenchen-Helfen 1976, s. 33; McLellan 2006, s. 18–19. These love poems would be published posthumously in the Collected Works of Karl Marx and Frederick Engels: Volume 1 (New York: International Publishers, 1975) s. 531–632.</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text">Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, s. 33; Wheen 2001, s. 25–26.</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text">Marx’s thesis was posthumously published in the Collected Works of Karl Marx and Frederick Engels: Volume 1 (New York: International Publishers, 1975) s. 25–107.</span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text">Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, s. 45; Wheen 2001, s. 33; McLellan 2006, s. 28–29, 33.</span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text">Nicolaievsky i Maenchen-Helfen 1976, s. 49; McLellan 2006, s. 33.</span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text">Nicolaievsky i Maenchen-Helfen 1976, s. 50–51; Wheen 2001, s. 34–36, 42–44; McLellan 2006, s. 35–47.</span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text">Kołakowski 2009 (I), s. 116.</span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text">Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, s. 60–61; Wheen 2001, s. 47–48; McLellan 2006, s. 50–51.</span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text">Nicolaievsky and Maenchen-Helfen 1976, s. 70–71; Wheen 2001, s. 52–53; McLellan 2006, s. 61–62.</span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text">J. Steipanowa: <i>Karol Marks. Szkic biograficzny</i>, Wyd. Progress, Moskwa 1977, s. 374.</span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text">McLellan, 1973, s. 541.</span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.marxists.org/polski/marks-engels/1843/krytyka-hegel-fil-prawa.htm">Karol Marks – <i>Przyczynek do krytyki heglowskiej filozofii prawa</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFPoniatowski196919-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFPoniatowski196919_43-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFPoniatowski1969">Poniatowski 1969 ↓</a></span>, s. 19.</span> </li> <li id="cite_note-:0-44"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:0_44-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_44-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Paul M.</span><span class="cite-name-initials" title="Paul M." style="display:none">P.M.</span> </span><span class="cite-lastname">Sweezy</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Paul M.</span><span class="cite-name-initials" title="Paul M.">P.M.</span></span>, <i>Teoria rozwoju kapitalizmu</i>, 1942, s. 56<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Paul+M.&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Teoria+rozwoju+kapitalizmu&rft.date=1942&rft.aulast=Sweezy" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Karol</span><span class="cite-name-initials" title="Karol" style="display:none">K.</span> </span><span class="cite-lastname">Marks</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Karol</span><span class="cite-name-initials" title="Karol">K.</span></span>, <i>Kapitał</i>, [w:] <span class="cite-name-full">Karol</span><span class="cite-name-initials" title="Karol" style="display:none">K.</span> <span class="cite-lastname">Marks</span>, <span class="cite-name-full">Fryderyk</span><span class="cite-name-initials" title="Fryderyk" style="display:none">F.</span> <span class="cite-lastname">Engels</span>, <i>Dzieła</i>, t. 23, 1968, s. 83<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=bookitem&rft.aufirst=Karol&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Dzie%C5%82a&rft.atitle=Kapita%C5%82&rft.date=1968&rft.aulast=Marks" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-gw-46"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-gw_46-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-gw_46-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Igor Rakowski-Kłos: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://wyborcza.pl/alehistoria/7,121681,21636737,marks-na-przemial-producent-odziezy-patriotycznej-na-bakier.html?disableRedirects=true">Marks na przemiał. Producent „odzieży patriotycznej” na bakier z historią Polski</a>. [w:] <i>Gazeta Wyborcza</i> [on-line]. Agora SA, 2017-04-14. [dostęp 2017-04-14]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&veaction=edit&section=18" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit&section=18" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation book">Craig J. Calhoun: <i>Classical Sociological Theory</i>. Oxford: Wiley-Blackwell, 2002. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780631213475" title="Specjalna:Książki/9780631213475">ISBN <span class="isbn">978-0-631-21347-5</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Classical+Sociological+Theory&rft.aulast=Calhoun&rft.aufirst=Craig+J.&rft.pub=Wiley-Blackwell&rft.place=Oxford&rft.isbn=978-0-631-21347-5"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li> <li><cite class="citation book">Michael Heinrich: <i>Karl Marx and the Birth of Modern Society</i>. Nowy Jork: 2019. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9781583677353" title="Specjalna:Książki/9781583677353">ISBN <span class="isbn">978-1-58367-735-3</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Karl+Marx+and+the+Birth+of+Modern+Society&rft.aulast=Heinrich&rft.aufirst=Michael&rft.place=Nowy+Jork&rft.isbn=978-1-58367-735-3"></span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li> <li>Hobsbawm, Eric (2011). How to Change the World: Tales of Marx and Marxism. London: Little, Brown. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9781408702871" title="Specjalna:Książki/9781408702871">ISBN <span class="isbn">978-1-4087-0287-1</span></a>.</li> <li>McLellan, David (2006). Karl Marx: A Biography (fourth edition). Hampshire: Palgrave MacMillan. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9781403997302" title="Specjalna:Książki/9781403997302">ISBN <span class="isbn">978-1-4039-9730-2</span></a>.</li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFNicolaievskyMaenchen-Helfen1976">Boris Nicolaievsky, Otto Maenchen-Helfen: <i>Karl Marx: Man and Fighter</i>. Gwenda David and Eric Mosbacher (tłum.). New York: Pelican, 1976. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9781406727036" title="Specjalna:Książki/9781406727036">ISBN <span class="isbn">978-1-4067-2703-6</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Karl+Marx%3A+Man+and+Fighter&rft.aulast=Nicolaievsky&rft.aufirst=Boris&rft.pub=Pelican&rft.place=New+York&rft.isbn=978-1-4067-2703-6"></span></cite></li> <li>Schwarzschild, Leopold (1986) [1948]. The Red Prussian: Life and Legend of Karl Marx. Pickwick Books Ltd. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780948859007" title="Specjalna:Książki/9780948859007">ISBN <span class="isbn">978-0-948859-00-7</span></a>.</li> <li><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Peter</span><span class="cite-name-initials" title="Peter" style="display:none">P.</span> </span><span class="cite-lastname">Singer</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Peter</span><span class="cite-name-initials" title="Peter">P.</span></span>, <i>Marx</i>, Oxford: Oxford University Press, 1980, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780192875105" title="Specjalna:Książki/9780192875105">ISBN <span class="isbn">978-0-19-287510-5</span></a>, <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/5831979">5831979</a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.place=Oxford&rft.aufirst=Peter&rft.aulast=Singer&rft.date=1980&rft.isbn=978-0-19-287510-5&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Marx&rft.pub=Oxford+University+Press&rft_id=info%3Aoclcnum%2F5831979" style="display:none"> </span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li> <li>Sperber, Jonathan (2013). Karl Marx: A Nineteenth-Century Life. W.W. Norton & Co. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780871404671" title="Specjalna:Książki/9780871404671">ISBN <span class="isbn">978-0-87140-467-1</span></a>.</li> <li>Stokes, Philip (2004). Philosophy: 100 Essential Thinkers. Kettering: Index Books. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780572029357" title="Specjalna:Książki/9780572029357">ISBN <span class="isbn">978-0-572-02935-7</span></a>.</li> <li><cite class="citation book">Steipanowa Jewgienija: <i>Karol Marks. Szkic biograficzny</i>. Moskwa: Wyd. Progress, 1977.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Karol+Marks.+Szkic+biograficzny&rft.aulast=Jewgienija&rft.aufirst=Steipanowa&rft.pub=Wyd.+Progress&rft.place=Moskwa"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li> <li>Vygodsky, Vitaly (1973). The Story of a Great Discovery: How Karl Marx wrote „Capital”. Verlag Die Wirtschaft.</li> <li>Wheen, Francis (2001). Karl Marx. London: Fourth Estate. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9781857026375" title="Specjalna:Książki/9781857026375">ISBN <span class="isbn">978-1-85702-637-5</span></a>.</li> <li><a href="/wiki/W%C5%82odzimierz_Lenin" title="Włodzimierz Lenin">Włodzimierz Lenin</a> (1967). Karl Marx: A Brief Biographical Sketch with an Exposition of Marxism. Peking: Foreign Languages Press.</li> <li><a href="/wiki/W%C5%82odzimierz_Lenin" title="Włodzimierz Lenin">Wł. I. Lenin</a>:</li></ul> <dl><dd><div class="noprint"><span><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/15px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/23px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/30px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></span></span> <span><i>Zobacz w <a href="/wiki/Wiki%C5%BAr%C3%B3d%C5%82a" title="Wikiźródła">Wikiźródłach</a> tekst <a href="https://pl.wikisource.org/wiki/Indeks:Lenin_-_Karol_Marks.djvu" class="extiw" title="s:Indeks:Lenin - Karol Marks.djvu"><i>Karol Marks</i> (Krótki szkic biograficzny wraz z wykładem marksizmu)</a></i></span></span></div></dd></dl> <ul><li><cite class="citation book" id="CITEREFPoniatowski1969">Zygmunt Poniatowski: <i>Mały słownik religioznawczy</i>. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1969.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ma%C5%82y+s%C5%82ownik+religioznawczy&rft.aulast=Poniatowski&rft.aufirst=Zygmunt&rft.pub=Wiedza+Powszechna&rft.place=Warszawa"></span></cite></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&veaction=edit&section=19" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Karl_Marx&action=edit&section=19" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://polona.pl/search/?query=author:Karl_Marx_OR_author:Karol_Marks&filters=creator:%22Marx,_Karl_(1818--1883)%22,public:1,hasTextContent:0&advanced=1">Kolekcja dzieł Karola Marksa</a> w bibliotece <a href="/wiki/Polona" title="Polona">Polona</a></li> <li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090813235325/http://skfm.dyktatura.info/downloads.php?cat_id=1">Wybór pism K. Marksa w jęz. polskim (PDF)</a>. skfm.dyktatura.info. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://skfm.dyktatura.info/downloads.php?cat_id=1">tego adresu</a> (2009-08-13)].</cite></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.marxists.org/polski/marks-engels/index.htm">Wybrane teksty Marksa po polsku</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lewicowo.pl/karol_marks_a_powstanie_styczniowe/">Adam Ciołkosz: <i>Karol Marks a powstanie styczniowe</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,3688">Marks, Freud, Darwin, czyli wielka trójca idei</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lewicowo.pl/dramat-marksa/">Leszek Nowak, <i>Dramat Marksa</i>, 1983</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.is/20160318150940/http://machinamysli.org/ekonomia-polityczna-wprowadzenie-lektury-kapitalu/">Eliasz Robakiewicz, <i>Ekonomia jest polityczna. Wprowadzenie do lektury „Kapitału”</i></a></li> <li><cite class="citation open-access"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Jonathan</span><span class="cite-name-initials" title="Jonathan" style="display:none">J.</span> </span><span class="cite-lastname">Wolff</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Jonathan</span><span class="cite-name-initials" title="Jonathan">J.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://plato.stanford.edu/entries/marx/"><i>Karl Marx</i></a>, [w:] <a href="/wiki/Stanford_Encyclopedia_of_Philosophy" title="Stanford Encyclopedia of Philosophy">Stanford Encyclopedia of Philosophy</a>, CSLI, <a href="/wiki/Uniwersytet_Stanforda" title="Uniwersytet Stanforda">Stanford University</a>, 12 kwietnia 2017<span class="issn">, <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/1095-5054">1095-5054</a></span><span class="accessdate"> [dostęp 2017-12-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=bookitem&rft.aufirst=Jonathan&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=%5B%5BStanford+Encyclopedia+of+Philosophy%5D%5D&rft.issn=1095-5054&rft.atitle=Karl+Marx&rft.date=2017-04-12&rft.aulast=Wolff&rft_id=https%3A%2F%2Fplato.stanford.edu%2Fentries%2Fmarx%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji"><img alt="Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Closed_Access_logo_alternative.svg/8px-Closed_Access_logo_alternative.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Closed_Access_logo_alternative.svg/12px-Closed_Access_logo_alternative.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Closed_Access_logo_alternative.svg/16px-Closed_Access_logo_alternative.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></span></span> <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.rep.routledge.com/articles/biographical/marx-karl-1818-83/v-1">Marx, Karl (1818–83)</a></i> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>, <a href="/wiki/Routledge_Encyclopedia_of_Philosophy" title="Routledge Encyclopedia of Philosophy">Routledge Encyclopedia of Philosophy</a>, rep.routledge.com [dostęp 2023-05-10].</li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Marksizm" title="Szablon:Marksizm"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Marksizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Marksizm (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Marksizm&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Marksizm" title="Marksizm">Marksizm</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Dzieła</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/18_brumaire%E2%80%99a_Ludwika_Bonaparte" title="18 brumaire’a Ludwika Bonaparte">18 brumaire’a Ludwika Bonaparte</a></li> <li><a href="/wiki/Manifest_komunistyczny" title="Manifest komunistyczny">Manifest komunistyczny</a></li> <li><a href="/wiki/Kapita%C5%82:_krytyka_ekonomii_politycznej" title="Kapitał: krytyka ekonomii politycznej">Kapitał</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99ta_rodzina,_czyli_krytyka_krytycznej_krytyki" title="Święta rodzina, czyli krytyka krytycznej krytyki">Święta rodzina, czyli krytyka krytycznej krytyki</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Marksistowska<br />teoria społeczna</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Awangarda_klasy" title="Awangarda klasy">Awangarda klasy</a></li> <li><a href="/wiki/Baza_(marksizm)" title="Baza (marksizm)">Baza</a></li> <li><a href="/wiki/Byt_spo%C5%82eczny" title="Byt społeczny">Byt społeczny</a></li> <li><a href="/wiki/Formacja_spo%C5%82eczna" title="Formacja społeczna">Formacja społeczna</a></li> <li><a href="/wiki/Klasa_spo%C5%82eczna" title="Klasa społeczna">Klasa społeczna</a></li> <li><a href="/wiki/Klasa_w_sobie" title="Klasa w sobie">Klasa w sobie</a></li> <li><a href="/wiki/Komunizm_pierwotny" title="Komunizm pierwotny">Komunizm pierwotny</a></li> <li><a href="/wiki/Materializm_historyczny" title="Materializm historyczny">Materializm historyczny</a></li> <li><a href="/wiki/Nadbudowa_spo%C5%82ecze%C5%84stwa" title="Nadbudowa społeczeństwa">Nadbudowa społeczeństwa</a></li> <li><a href="/wiki/Proletariat" title="Proletariat">Proletariat</a></li> <li><a href="/wiki/Si%C5%82y_wytw%C3%B3rcze" title="Siły wytwórcze">Siły wytwórcze</a></li> <li><a href="/wiki/Stosunki_produkcji" title="Stosunki produkcji">Stosunki produkcji</a></li> <li><a href="/wiki/Typologia_pa%C5%84stw_w_uj%C4%99ciu_marksistowskim" title="Typologia państw w ujęciu marksistowskim">Typologia państw w ujęciu marksistowskim</a></li> <li><a href="/wiki/Walka_klas" title="Walka klas">Walka klas</a></li> <li><a href="/wiki/Wyzysk_si%C5%82y_roboczej" title="Wyzysk siły roboczej">Wyzysk siły roboczej</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Arodki_produkcji" title="Środki produkcji">Środki produkcji</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awiadomo%C5%9B%C4%87_klasowa" title="Świadomość klasowa">Świadomość klasowa</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Działacze</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">Karl Marx</a></li> <li><a href="/wiki/Friedrich_Engels" title="Friedrich Engels">Friedrich Engels</a></li> <li><a href="/wiki/Karl_Kautsky" title="Karl Kautsky">Karl Kautsky</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%B3%C5%BCa_Luksemburg" title="Róża Luksemburg">Róża Luksemburg</a></li> <li><a href="/wiki/W%C5%82odzimierz_Lenin" title="Włodzimierz Lenin">Włodzimierz Lenin</a></li> <li><a href="/wiki/Lew_Trocki" title="Lew Trocki">Lew Trocki</a></li> <li><a href="/wiki/Antonio_Gramsci" title="Antonio Gramsci">Antonio Gramsci</a></li> <li><a href="/wiki/Slavoj_%C5%BDi%C5%BEek" title="Slavoj Žižek">Slavoj Žižek</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row">Filozofia</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Filozofia_marksistowsko-leninowska" title="Filozofia marksistowsko-leninowska">Filozofia marksistowsko-leninowska</a></li> <li><a href="/wiki/Materializm_dialektyczny" title="Materializm dialektyczny">Materializm dialektyczny</a></li> <li><a href="/wiki/Determinizm_ekonomiczny" title="Determinizm ekonomiczny">Determinizm ekonomiczny</a></li> <li><a href="/wiki/Ekonomia_marksistowska" title="Ekonomia marksistowska">Ekonomia marksistowska</a></li> <li><a href="/wiki/Laborystyczna_teoria_warto%C5%9Bci" title="Laborystyczna teoria wartości">Laborystyczna teoria wartości</a></li> <li><a href="/wiki/Kontrola_robotnicza" title="Kontrola robotnicza">Kontrola robotnicza</a></li> <li><a href="/wiki/Socjologia_marksistowska" title="Socjologia marksistowska">Socjologia marksistowska</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_naukowy" title="Socjalizm naukowy">Socjalizm naukowy</a></li> <li><a href="/wiki/Szko%C5%82a_frankfurcka" title="Szkoła frankfurcka">Szkoła frankfurcka</a></li> <li><a href="/wiki/Marksistowska_teoria_prawa" title="Marksistowska teoria prawa">Marksistowska teoria prawa</a></li> <li><a href="/wiki/Opium_ludu" title="Opium ludu">Opium ludu</a></li> <li><a href="/wiki/Obumieranie_pa%C5%84stwa" title="Obumieranie państwa">Obumieranie państwa</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row">Zobacz też</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Socjalizm" title="Socjalizm">Socjalizm</a></li> <li><a href="/wiki/Leninizm" title="Leninizm">Leninizm</a></li> <li><a href="/wiki/Deleonizm" title="Deleonizm">Deleonizm</a></li> <li><a href="/wiki/Komunizm" title="Komunizm">Komunizm</a></li> <li><a href="/wiki/Trockizm" title="Trockizm">Trockizm</a></li> <li><a href="/wiki/Neomarksizm" title="Neomarksizm">Neomarksizm</a></li> <li><a href="/wiki/Neokomunizm" title="Neokomunizm">Neokomunizm</a></li> <li><a href="/wiki/Luksemburgizm" title="Luksemburgizm">Luksemburgizm</a></li> <li><a href="/wiki/Goszyzm" title="Goszyzm">Goszyzm</a></li> <li><a href="/wiki/Teologia_wyzwolenia" title="Teologia wyzwolenia">Teologia wyzwolenia</a></li> <li><a href="/wiki/Sytuacjonizm_(ruch_spo%C5%82eczno-artystyczny)" title="Sytuacjonizm (ruch społeczno-artystyczny)">Sytuacjonizm</a></li> <li><a href="/wiki/Austromarksizm" title="Austromarksizm">Austromarksizm</a></li> <li><a href="/wiki/Autonomizm" title="Autonomizm">Autonomizm</a></li> <li><a href="/wiki/Feminizm_marksistowski" title="Feminizm marksistowski">Feminizm marksistowski</a></li> <li><a href="/wiki/Marksizm_analityczny" title="Marksizm analityczny">Marksizm analityczny</a></li> <li><a href="/wiki/Postmarksizm" title="Postmarksizm">Postmarksizm</a></li> <li><a href="/wiki/Pozna%C5%84ska_szko%C5%82a_metodologiczna" title="Poznańska szkoła metodologiczna">Poznańska szkoła metodologiczna</a></li> <li><a href="/wiki/Rewizjonizm_(marksizm)" title="Rewizjonizm (marksizm)">Rewizjonizm</a></li> <li><a href="/wiki/Krytyka_kapitalizmu" title="Krytyka kapitalizmu">krytyka kapitalizmu</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Marx_Engels_icon.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Marx_Engels_icon.svg/100px-Marx_Engels_icon.svg.png" decoding="async" width="100" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Marx_Engels_icon.svg/150px-Marx_Engels_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Marx_Engels_icon.svg/200px-Marx_Engels_icon.svg.png 2x" data-file-width="333" data-file-height="333" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Socjalizm" title="Szablon:Socjalizm"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Socjalizm" title="Dyskusja szablonu:Socjalizm"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Socjalizm&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Socjalizm" title="Socjalizm">Socjalizm</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Nurty</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Liberalny_socjalizm" title="Liberalny socjalizm">Liberalny socjalizm</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_agrarny" title="Socjalizm agrarny">Socjalizm agrarny</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_bezpa%C5%84stwowy" title="Socjalizm bezpaństwowy">Socjalizm bezpaństwowy</a></li> <li><a href="/wiki/Socjaldemokracja" title="Socjaldemokracja">Socjaldemokracja</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalliberalizm" title="Socjalliberalizm">Socjalliberalizm</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_demokratyczny" title="Socjalizm demokratyczny">Socjalizm demokratyczny</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_rynkowy" title="Socjalizm rynkowy">Socjalizm rynkowy</a></li> <li><a href="/wiki/Zielony_socjalizm" title="Zielony socjalizm">Socjalizm zielony</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_dhammiczny" title="Socjalizm dhammiczny">Socjalizm dhammiczny</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_rewolucyjny" title="Socjalizm rewolucyjny">Socjalizm rewolucyjny</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_utopijny" title="Socjalizm utopijny">Socjalizm utopijny</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_etyczny" title="Socjalizm etyczny">Socjalizm etyczny</a></li> <li><a href="/wiki/Syndykalizm" title="Syndykalizm">Syndykalizm</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_wolno%C5%9Bciowy" title="Socjalizm wolnościowy">Socjalizm wolnościowy</a></li> <li><a href="/wiki/Nowa_lewica" title="Nowa lewica">Nowa lewica</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_drobnomieszcza%C5%84ski" title="Socjalizm drobnomieszczański">Socjalizm drobnomieszczański</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_XXI_wieku" title="Socjalizm XXI wieku">Socjalizm XXI wieku</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalistyczny_feminizm" title="Socjalistyczny feminizm">Socjalistyczny feminizm</a></li> <li><a href="/wiki/Demokratyczny_konfederalizm" title="Demokratyczny konfederalizm">Demokratyczny konfederalizm</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Warianty regionalne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Afryka%C5%84ski_socjalizm" title="Afrykański socjalizm">Afrykański socjalizm</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%C5%84ski_socjalizm" title="Chiński socjalizm">Chiński socjalizm</a></li> <li><a href="/wiki/Islamski_socjalizm" title="Islamski socjalizm">Islamski socjalizm</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_arabski" title="Socjalizm arabski">Socjalizm arabski</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_chrze%C5%9Bcija%C5%84ski" title="Socjalizm chrześcijański">Socjalizm chrześcijański</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_melanezyjski" title="Socjalizm melanezyjski">Socjalizm melanezyjski</a></li> <li><a href="/wiki/Syjonizm_socjalistyczny" title="Syjonizm socjalistyczny">Syjonizm socjalistyczny</a></li> <li><a href="/wiki/D%C5%BCucze" title="Dżucze">Dżucze</a></li> <li><a href="/wiki/D%C5%BCamahirijja" title="Dżamahirijja">Dżamahirijja</a></li> <li><a href="/wiki/Baasizm" title="Baasizm">Baasizm</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_o_chi%C5%84skiej_specyfice" title="Socjalizm o chińskiej specyfice">Socjalizm o chińskiej specyfice</a></li> <li><a href="/wiki/Naseryzm" title="Naseryzm">Naseryzm</a></li> <li><a href="/wiki/Marheanizm" title="Marheanizm">Marheanizm</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Nurty filozoficzne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Austromarksizm" title="Austromarksizm">Austromarksizm</a></li> <li><a href="/wiki/Autonomizm" title="Autonomizm">Autonomizm</a></li> <li><a href="/wiki/Babuwizm" title="Babuwizm">Babuwizm</a></li> <li><a href="/wiki/Deleonizm" title="Deleonizm">Deleonizm</a></li> <li><a href="/wiki/Marksizm" title="Marksizm">Marksizm</a></li> <li><a href="/wiki/Neomarksizm" title="Neomarksizm">Neomarksizm</a></li> <li><a href="/wiki/Luksemburgizm" title="Luksemburgizm">Luksemburgizm</a></li> <li><a href="/wiki/Szko%C5%82a_frankfurcka" title="Szkoła frankfurcka">Szkoła frankfurcka</a></li> <li><a href="/wiki/Teologia_wyzwolenia" title="Teologia wyzwolenia">Teologia wyzwolenia</a></li> <li><a href="/wiki/Chavizm" title="Chavizm">Chavizm</a></li> <li><a href="/wiki/Blankizm" title="Blankizm">Blankizm</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row">Idee</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Antykapitalizm" title="Antykapitalizm">Antykapitalizm</a></li> <li><a href="/wiki/Antyfaszyzm" title="Antyfaszyzm">Antyfaszyzm</a></li> <li><a href="/wiki/Egalitaryzm" title="Egalitaryzm">Egalitaryzm</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%B3wno%C5%9B%C4%87_spo%C5%82eczna" title="Równość społeczna">Równość społeczna</a></li> <li><a href="/wiki/Internacjonalizm" title="Internacjonalizm">Internacjonalizm</a></li> <li><a href="/wiki/Walka_klas" title="Walka klas">Walka klas</a></li> <li><a href="/wiki/Niewolnictwo_p%C5%82acowe" title="Niewolnictwo płacowe">Niewolnictwo płacowe</a></li> <li><a href="/wiki/Kolektywizm" title="Kolektywizm">Kolektywizm</a></li> <li><a href="/wiki/Demokracja_ekonomiczna" title="Demokracja ekonomiczna">Demokracja ekonomiczna</a></li> <li><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82dzielnia" title="Spółdzielnia">Spółdzielnia</a></li> <li><a href="/wiki/Samorz%C4%85dno%C5%9B%C4%87_pracownicza" title="Samorządność pracownicza">Samorządność pracownicza</a></li> <li><a href="/wiki/Kontrola_robotnicza" title="Kontrola robotnicza">Kontrola robotnicza</a></li> <li><a href="/wiki/Gospodarka_planowa" title="Gospodarka planowa">Gospodarka planowa</a></li> <li><a href="/wiki/Gospodarka_mieszana" title="Gospodarka mieszana">Gospodarka mieszana</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row">Historia ruchu według państw</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Historia_ruchu_socjalistycznego" title="Historia ruchu socjalistycznego">Historia ruchu socjalistycznego</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_w_Brazylii" title="Socjalizm w Brazylii">Socjalizm w Brazylii</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_w_Nowej_Zelandii" title="Socjalizm w Nowej Zelandii">Socjalizm w Nowej Zelandii</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_w_Kanadzie" title="Socjalizm w Kanadzie">Socjalizm w Kanadzie</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_w_Holandii" title="Socjalizm w Holandii">Socjalizm w Holandii</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_lewicy_we_Francji" title="Historia lewicy we Francji">Socjalizm we Francji</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_w_Indiach" title="Socjalizm w Indiach">Socjalizm w Indiach</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_w_Stanach_Zjednoczonych" title="Socjalizm w Stanach Zjednoczonych">Socjalizm w Stanach Zjednoczonych</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_w_Pakistanie" title="Socjalizm w Pakistanie">Socjalizm w Pakistanie</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_w_Polsce" title="Socjalizm w Polsce">Socjalizm w Polsce</a> (<a href="/wiki/Lewica_socjalistyczna_w_Polsce" title="Lewica socjalistyczna w Polsce">lewica socjalistyczna w Polsce</a>)</li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_w_Wielkiej_Brytanii" title="Socjalizm w Wielkiej Brytanii">Socjalizm w Wielkiej Brytanii</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6"><th class="navbox-group opis" scope="row">Organizacje</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a6_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">historyczne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Mi%C4%99dzynarodowe_Stowarzyszenie_Robotnik%C3%B3w" title="Międzynarodowe Stowarzyszenie Robotników">I Międzynarodówka</a></li> <li><a href="/wiki/Druga_Mi%C4%99dzynarod%C3%B3wka" title="Druga Międzynarodówka">II Międzynarodówka</a></li> <li><a href="/wiki/Gromady_Ludu_Polskiego" title="Gromady Ludu Polskiego">Gromady Ludu Polskiego</a></li> <li><a href="/wiki/I_Proletariat" title="I Proletariat">I Proletariat</a></li> <li><a href="/wiki/Socjaldemokracja_Kr%C3%B3lestwa_Polskiego_i_Litwy" title="Socjaldemokracja Królestwa Polskiego i Litwy">Socjaldemokracja Królestwa Polskiego i Litwy</a></li> <li><a href="/wiki/Bund_(partia)" title="Bund (partia)">Bund</a></li> <li><a href="/wiki/Polska_Partia_Socjalistyczna" title="Polska Partia Socjalistyczna">Polska Partia Socjalistyczna</a></li> <li><a href="/wiki/Organizacja_M%C5%82odzie%C5%BCy_Towarzystwa_Uniwersytetu_Robotniczego" title="Organizacja Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego">Organizacja Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalistyczna_Mi%C4%99dzynarod%C3%B3wka_Sportu_Robotniczego" title="Socjalistyczna Międzynarodówka Sportu Robotniczego">Socjalistyczna Międzynarodówka Sportu Robotniczego</a></li> <li><a href="/wiki/Barykada_Wolno%C5%9Bci_(grupa_konspiracyjna)" title="Barykada Wolności (grupa konspiracyjna)">Barykada Wolności</a></li> <li><a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_Syndykalist%C3%B3w_Polskich" title="Związek Syndykalistów Polskich">Związek Syndykalistów Polskich</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">współczesne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Fabianie" title="Fabianie">Fabianie</a></li> <li><a href="/wiki/Mi%C4%99dzynarod%C3%B3wka_Socjalistyczna" title="Międzynarodówka Socjalistyczna">Międzynarodówka Socjalistyczna</a></li> <li><a href="/wiki/Partia_Europejskich_Socjalist%C3%B3w" title="Partia Europejskich Socjalistów">Partia Europejskich Socjalistów</a></li> <li><a href="/wiki/Partia_Europejskiej_Lewicy" title="Partia Europejskiej Lewicy">Europejska Partia Lewicy</a></li> <li><a href="/wiki/Al-Fatah" title="Al-Fatah">Al-Fatah</a></li> <li><a href="/wiki/Unia_Wsp%C3%B3lnot_w_Kurdystanie" title="Unia Wspólnot w Kurdystanie">Unia Wspólnot w Kurdystanie</a></li> <li><a href="/wiki/Fundacja_im._R%C3%B3%C5%BCy_Luksemburg" title="Fundacja im. Róży Luksemburg">Fundacja im. Róży Luksemburg</a></li> <li><a href="/wiki/Demokratyczni_Socjali%C5%9Bci_Ameryki" title="Demokratyczni Socjaliści Ameryki">Demokratyczni Socjaliści Ameryki</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a7"><th class="navbox-group opis" scope="row">Teoretycy i intelektualiści</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Henri_de_Saint-Simon" title="Henri de Saint-Simon">Henri de Saint-Simon</a></li> <li><a href="/wiki/Charles_Fourier" title="Charles Fourier">Charles Fourier</a></li> <li><a href="/wiki/Filippo_Buonarroti" title="Filippo Buonarroti">Filippo Buonarroti</a></li> <li><a href="/wiki/Pierre_Leroux" title="Pierre Leroux">Pierre Leroux</a></li> <li><a href="/wiki/Frederick_Maurice" title="Frederick Maurice">Frederick Maurice</a></li> <li><a href="/wiki/Louis_Auguste_Blanqui" title="Louis Auguste Blanqui">Louis Auguste Blanqui</a></li> <li><a href="/wiki/Louis_Blanc" title="Louis Blanc">Louis Blanc</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Karol Marks</a></li> <li><a href="/wiki/Ferdinand_Lassalle" title="Ferdinand Lassalle">Ferdinand Lassalle</a></li> <li><a href="/wiki/Thomas_Hodgskin" title="Thomas Hodgskin">Thomas Hodgskin</a></li> <li><a href="/wiki/Friedrich_Engels" title="Friedrich Engels">Fryderyk Engels</a></li> <li><a href="/wiki/Ludwik_Wary%C5%84ski" title="Ludwik Waryński">Ludwik Waryński</a></li> <li><a href="/wiki/August_Bebel" title="August Bebel">August Bebel</a></li> <li><a href="/wiki/R%C3%B3%C5%BCa_Luksemburg" title="Róża Luksemburg">Róża Luksemburg</a></li> <li><a href="/wiki/Karl_Kautsky" title="Karl Kautsky">Karl Kautsky</a></li> <li><a href="/wiki/Eduard_Bernstein" title="Eduard Bernstein">Eduard Bernstein</a></li> <li><a href="/wiki/Jean_Jaur%C3%A8s" title="Jean Jaurès">Jean Jaurès</a></li> <li><a href="/wiki/Kazimierz_Kelles-Krauz" title="Kazimierz Kelles-Krauz">Kazimierz Kelles-Krauz</a></li> <li><a href="/wiki/Daniel_De_Leon" title="Daniel De Leon">Daniel De Leon</a></li> <li><a href="/wiki/Otto_Bauer" title="Otto Bauer">Otto Bauer</a></li> <li><a href="/wiki/Stanis%C5%82aw_Dubois" title="Stanisław Dubois">Stanisław Dubois</a></li> <li><a href="/wiki/Lucy_Parsons" title="Lucy Parsons">Lucy Parsons</a></li> <li><a href="/wiki/George_Orwell" title="George Orwell">George Orwell</a></li> <li><a href="/wiki/George_Douglas_Howard_Cole" title="George Douglas Howard Cole">George Douglas Howard Cole</a></li> <li><a href="/wiki/Helen_Keller" title="Helen Keller">Helen Keller</a></li> <li><a href="/wiki/Anton_Pannekoek" title="Anton Pannekoek">Anton Pannekoek</a></li> <li><a href="/wiki/Dorothy_Day" title="Dorothy Day">Dorothy Day</a></li> <li><a href="/wiki/Lidia_Cio%C5%82koszowa" title="Lidia Ciołkoszowa">Lidia Ciołkoszowa</a></li> <li><a href="/wiki/Herbert_Marcuse" title="Herbert Marcuse">Herbert Marcuse</a></li> <li><a href="/wiki/Jan_J%C3%B3zef_Lipski" title="Jan Józef Lipski">Jan Józef Lipski</a></li> <li><a href="/wiki/Howard_Zinn" title="Howard Zinn">Howard Zinn</a></li> <li><a href="/wiki/Gamal_Abdel_Naser" title="Gamal Abdel Naser">Gamal Abdel Naser</a></li> <li><a href="/wiki/Murray_Bookchin" title="Murray Bookchin">Murray Bookchin</a></li> <li><a href="/wiki/Tadeusz_Kowalik" title="Tadeusz Kowalik">Tadeusz Kowalik</a></li> <li><a href="/wiki/Jacek_Kuro%C5%84" title="Jacek Kuroń">Jacek Kuroń</a></li> <li><a href="/wiki/L%C3%A9opold_S%C3%A9dar_Senghor" title="Léopold Sédar Senghor">Léopold Sédar Senghor</a></li> <li><a href="/wiki/Karol_Modzelewski" title="Karol Modzelewski">Karol Modzelewski</a></li> <li><a href="/wiki/Prabhat_Ranjan_Sarkar" title="Prabhat Ranjan Sarkar">Prabhat Ranjan Sarkar</a></li> <li><a href="/wiki/Jan_Strzelecki" title="Jan Strzelecki">Jan Strzelecki</a></li> <li><a href="/wiki/Noam_Chomsky" title="Noam Chomsky">Noam Chomsky</a></li> <li><a href="/wiki/Abdullah_%C3%96calan" title="Abdullah Öcalan">Abdullah Öcalan</a></li> <li><a href="/wiki/Slavoj_%C5%BDi%C5%BEek" title="Slavoj Žižek">Slavoj Žižek</a></li> <li><a href="/wiki/Mark_Fisher" title="Mark Fisher">Mark Fisher</a></li> <li><a href="/wiki/Cornel_West" title="Cornel West">Cornel West</a></li></ul> </td></tr><tr class="a8"><th class="navbox-group opis" scope="row">Tematy powiązane</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Anarchizm" title="Anarchizm">Anarchizm</a></li> <li><a href="/wiki/Kapitalizm" title="Kapitalizm">Kapitalizm</a></li> <li><a href="/wiki/Krytyka_kapitalizmu" title="Krytyka kapitalizmu">Krytyka kapitalizmu</a></li> <li><a href="/wiki/Komunizm" title="Komunizm">Komunizm</a></li> <li><a href="/wiki/Marksizm" title="Marksizm">Marksizm</a></li> <li><a href="/wiki/Realny_socjalizm" class="mw-redirect" title="Realny socjalizm">Realny socjalizm</a></li> <li><a href="/wiki/Reformizm" title="Reformizm">Reformizm</a></li> <li><a href="/wiki/Rewolucja" title="Rewolucja">Rewolucja</a></li> <li><a href="/wiki/Socjalizm_naukowy" title="Socjalizm naukowy">Socjalizm naukowy</a></li> <li><a href="/wiki/Szko%C5%82a_frankfurcka" title="Szkoła frankfurcka">Szkoła frankfurcka</a></li> <li><a href="/wiki/Pomoc_wzajemna" title="Pomoc wzajemna">Pomoc wzajemna</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Red_flag_waving.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Red_flag_waving.svg/80px-Red_flag_waving.svg.png" decoding="async" width="80" height="86" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Red_flag_waving.svg/120px-Red_flag_waving.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Red_flag_waving.svg/160px-Red_flag_waving.svg.png 2x" data-file-width="249" data-file-height="268" /></a></span> </p> </div></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-p"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description">osoba</span>):</div><ul><li><a href="/wiki/International_Standard_Name_Identifier" title="International Standard Name Identifier">ISNI</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/0000000122796570">0000000122796570</a></span></li><li><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/49228757">49228757</a></span></li><li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Union_List_of_Artist_Names" class="extiw" title="en:Union List of Artist Names">ULAN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.getty.edu/vow/ULANFullDisplay?find=&role=&nation=&subjectid=500234949">500234949</a></span></li><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/n79006935">n79006935</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/118578537">118578537</a></span></li><li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Web_NDL_Authorities" class="extiw" title="de:Web NDL Authorities">NDL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00449037">00449037</a></span></li><li><a href="/wiki/LIBRIS" title="LIBRIS">LIBRIS</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://libris.kb.se/katalogisering/42gjk8zn0slfltw">42gjk8zn0slfltw</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11914934t">11914934t</a></span></li><li><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_Universitaire_de_Documentation" title="Système Universitaire de Documentation">SUDOC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idref.fr/027329305">027329305</a></span></li><li><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Servizio_bibliotecario_nazionale" class="extiw" title="it:Servizio bibliotecario nazionale">SBN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.sbn.it/af/CFIV000882">CFIV000882</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Australii" title="Biblioteka Narodowa Australii">NLA</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nla.gov.au/anbd.aut-an35331985">35331985</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/jn19990005454">jn19990005454</a></span></li><li><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Digitale_Bibliotheek_voor_de_Nederlandse_Letteren" class="extiw" title="nl:Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren">DBNL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=marx007">marx007</a></span></li><li><a href="/wiki/Hiszpa%C5%84ska_Biblioteka_Narodowa" title="Hiszpańska Biblioteka Narodowa">BNE</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX949564">XX949564</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Rumunii" title="Biblioteka Narodowa Rumunii">BNR</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://alephnew.bibnat.ro:8991/F?func=find-b&request=000138554&find_code=SYS&adjacent=Y&local_base=NLR10">000138554</a></span></li><li><a href="/wiki/Holenderska_Biblioteka_Narodowa" title="Holenderska Biblioteka Narodowa">NTA</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bibliotheken.nl/doc/thes/p068428421">068428421</a></span></li><li><a href="/wiki/BIBSYS" title="BIBSYS">BIBSYS</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://authority.bibsys.no/authority/rest/authorities/html/90051270">90051270</a></span>, <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://authority.bibsys.no/authority/rest/authorities/html/1462369657879">1462369657879</a></span></li><li><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%AD%E5%9B%BD%E9%AB%98%E7%AD%89%E6%95%99%E8%82%B2%E6%96%87%E7%8C%AE%E4%BF%9D%E9%9A%9C%E7%B3%BB%E7%BB%9F" class="extiw" title="zh:中国高等教育文献保障系统">CALIS</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://opac.calis.edu.cn/aopac/ajsp/detail.jsp?actionfrom=1&actl=CAL++n2004393255%23">n2004393255</a></span></li><li><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/CiNii" class="extiw" title="jp:CiNii">CiNii</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ci.nii.ac.jp/author/DA00034578">DA00034578</a></span></li><li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Open_Library" class="extiw" title="en:Open Library">Open Library</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://openlibrary.org/books/OL48230A">OL48230A</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_(Warszawa)" title="Biblioteka Narodowa (Warszawa)">PLWABN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dbn.bn.org.pl/descriptor-details/9810701056205606">9810701056205606</a></span></li><li><a href="/wiki/NUKAT" title="NUKAT">NUKAT</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nukat.edu.pl/aut/n%20%2095000210">n95000210</a></span></li><li><a href="/wiki/Dictionary_of_National_Biography" title="Dictionary of National Biography">OBIN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093/ref:odnb/39021">39021</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007265013405171">987007265013405171</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Portugalii" title="Biblioteka Narodowa Portugalii">PTBNP</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://urn.bn.pt/nca/unimarc-authorities/txt?id=15014">15014</a></span></li><li><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Cat%C3%A0leg_d%27autoritats_de_noms_i_t%C3%ADtols_de_Catalunya" class="extiw" title="ca:Catàleg d'autoritats de noms i títols de Catalunya">CANTIC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://cantic.bnc.cat/registres/CUCId/a10438245">a10438245</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_%C5%81otwy" title="Biblioteka Narodowa Łotwy">LNB</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kopkatalogs.lv/F?func=direct&local_base=lnc10&doc_number=000042318&P_CON_LNG=ENG">000042318</a></span></li><li><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Nacionalna_i_sveu%C4%8Dili%C5%A1na_knji%C5%BEnica_u_Zagrebu" class="extiw" title="hr:Nacionalna i sveučilišna knjižnica u Zagrebu">NSK</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://katalog.nsk.hr/F/?func=direct&doc_number=000100073&local_base=nsk10">000100073</a></span></li><li><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Biblioteca_Nacional_de_la_Rep%C3%BAblica_Argentina" class="extiw" title="es:Biblioteca Nacional de la República Argentina">BNA</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bn.gov.ar/F/?func=direct&doc_number=000026255&local_base=BNA10">000026255</a></span></li><li><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/CONOR" class="extiw" title="sl:CONOR">CONOR</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://plus.cobiss.si/opac7/conor/9185123">9185123</a></span></li><li><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Biblioteca_Nacional_de_Chile" class="extiw" title="es:Biblioteca Nacional de Chile">BNC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bncatalogo.cl/F?func=direct&local_base=red10&doc_number=000039902">000039902</a></span></li><li><a href="/wiki/Grecka_Biblioteka_Narodowa" title="Grecka Biblioteka Narodowa">ΕΒΕ</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.nlg.gr/resource/authority/record86968">86968</a></span></li><li><a href="/wiki/Brazylijska_Biblioteka_Narodowa" title="Brazylijska Biblioteka Narodowa">BLBNB</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://acervo.bn.br/sophia_web/autoridade/detalhe/000569853">000569853</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Korei" title="Biblioteka Narodowa Korei">KRNLK</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://librarian.nl.go.kr/LI/contents/L20101000000.do?id=KAC199617910">KAC199617910</a></span></li><li><a href="/wiki/Litewska_Biblioteka_Narodowa_im._Martynasa_Ma%C5%BEvydasa" title="Litewska Biblioteka Narodowa im. Martynasa Mažvydasa">LIH</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://lnb.libis.lt/simpleSearch.do?doSearch=1&AI001=LNB%3AV%2A11660%3B%3DBA">LNB:V*11660;=BA</a></span></li><li><a href="/wiki/R%C3%A9pertoire_International_des_Sources_Musicales" title="Répertoire International des Sources Musicales">RISM</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://rism.online/people/30110448">people/30110448</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3937971.html">3937971</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/biography/Karl-Marx">biography/Karl-Marx</a></span></li> <li><a href="/wiki/Enciclopedia_Treccani" title="Enciclopedia Treccani">Treccani</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/karl-marx">karl-marx</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3219" class="extiw" title="d:Property:P3219">Universalis</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/karl-marx/">karl-marx</a></span></li> <li><a href="/wiki/Stanford_Encyclopedia_of_Philosophy" title="Stanford Encyclopedia of Philosophy">SEP</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://plato.stanford.edu/entries/marx/">marx</a></span></li> <li><a href="/wiki/Wielka_Encyklopedia_Rosyjska" title="Wielka Encyklopedia Rosyjska">БРЭ</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/2187272">2187272</a></span></li> <li><a href="/wiki/Nationalencyklopedin" title="Nationalencyklopedin">NE.se</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ne.se/uppslagsverk/encyklopedi/lång/karl-marx">karl-marx</a></span></li> <li><a href="/wiki/Nacion%C4%81l%C4%81_enciklop%C4%93dija" title="Nacionālā enciklopēdija">Nacionālā enciklopēdija</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://enciklopedija.lv/skirklis/62374">62374</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=Karl_Marx">Karl_Marx</a></span></li> <li><a href="/wiki/Visuotin%C4%97_lietuvi%C5%B3_enciklopedija" title="Visuotinė lietuvių enciklopedija">VLE</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vle.lt/straipsnis/karl-marx/">karl-marx</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0040875.xml">0040875</a></span></li> <li><a href="/wiki/Den_Store_Danske_Encyklop%C3%A6di" title="Den Store Danske Encyklopædi">DSDE</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8313&url_prefix=https://lex.dk/&id=Karl_Marx">Karl_Marx</a></span></li> <li><a href="/wiki/Hrvatska_enciklopedija" title="Hrvatska enciklopedija">Hrvatska enciklopedija</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciklopedija.hr/Natuknica.aspx?ID=39239">39239</a></span></li></ul> </div><div class="normdaten-andere"><div>Identyfikatory zewnętrzne:</div> <ul><li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1153" class="extiw" title="d:Property:P1153">Scopus</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.scopus.com/authid/detail.uri?authorId=55944387500">55944387500</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1960" class="extiw" title="d:Property:P1960">Google Scholar</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://scholar.google.com/citations?user=4VSRHmIAAAAJ">4VSRHmIAAAAJ</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Karl_Marx&oldid=75266007">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Karl_Marx&oldid=75266007</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Karl_Marx" title="Kategoria:Karl Marx">Karl Marx</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Absolwenci_i_studenci_Uniwersytetu_w_Bonn" title="Kategoria:Absolwenci i studenci Uniwersytetu w Bonn">Absolwenci i studenci Uniwersytetu w Bonn</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Dzia%C5%82acze_I_Mi%C4%99dzynarod%C3%B3wki" title="Kategoria:Działacze I Międzynarodówki">Działacze I Międzynarodówki</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Niemieccy_filozofowie_XIX_wieku" title="Kategoria:Niemieccy filozofowie XIX wieku">Niemieccy filozofowie XIX wieku</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Niemieccy_my%C5%9Bliciele_polityczni" title="Kategoria:Niemieccy myśliciele polityczni">Niemieccy myśliciele polityczni</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Filozofowie_i_teoretycy_spo%C5%82eczni" title="Kategoria:Filozofowie i teoretycy społeczni">Filozofowie i teoretycy społeczni</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Filozofowie_prawa" title="Kategoria:Filozofowie prawa">Filozofowie prawa</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:M%C5%82odohegli%C5%9Bci" title="Kategoria:Młodohegliści">Młodohegliści</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Ludzie_zwi%C4%85zani_z_Bruksel%C4%85" title="Kategoria:Ludzie związani z Brukselą">Ludzie związani z Brukselą</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Ludzie_zwi%C4%85zani_z_Londynem" title="Kategoria:Ludzie związani z Londynem">Ludzie związani z Londynem</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Ludzie_upami%C4%99tnieni_nazwami_miejscowo%C5%9Bci" title="Kategoria:Ludzie upamiętnieni nazwami miejscowości">Ludzie upamiętnieni nazwami miejscowości</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Osoby_upami%C4%99tnione_nazwami_obiekt%C3%B3w_fizjograficznych_na_Ziemi" title="Kategoria:Osoby upamiętnione nazwami obiektów fizjograficznych na Ziemi">Osoby upamiętnione nazwami obiektów fizjograficznych na Ziemi</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Osoby_upami%C4%99tnione_nazwami_planetoid" title="Kategoria:Osoby upamiętnione nazwami planetoid">Osoby upamiętnione nazwami planetoid</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Socjali%C5%9Bci_upami%C4%99tnieni_nazwami_doktryn" title="Kategoria:Socjaliści upamiętnieni nazwami doktryn">Socjaliści upamiętnieni nazwami doktryn</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Niemieccy_%C5%BBydzi" title="Kategoria:Niemieccy Żydzi">Niemieccy Żydzi</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Ludzie_urodzeni_w_Trewirze" title="Kategoria:Ludzie urodzeni w Trewirze">Ludzie urodzeni w Trewirze</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Pochowani_na_cmentarzu_Highgate_Cemetery_w_Londynie" title="Kategoria:Pochowani na cmentarzu Highgate Cemetery w Londynie">Pochowani na cmentarzu Highgate Cemetery w Londynie</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Urodzeni_w_1818" title="Kategoria:Urodzeni w 1818">Urodzeni w 1818</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Zmarli_w_1883" title="Kategoria:Zmarli w 1883">Zmarli w 1883</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Filozofowie_i_teoretycy_marksistowscy" title="Kategoria:Filozofowie i teoretycy marksistowscy">Filozofowie i teoretycy marksistowscy</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Niemcy_pochodzenia_holenderskiego" title="Kategoria:Niemcy pochodzenia holenderskiego">Niemcy pochodzenia holenderskiego</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_propozycjami_t%C5%82umacze%C5%84" title="Kategoria:Artykuły z propozycjami tłumaczeń">Artykuły z propozycjami tłumaczeń</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_ksi%C4%85%C5%BCki_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania książki – brak numeru strony">Szablon cytowania książki – brak numeru strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Uniwersalny_szablon_cytowania_%E2%80%93_brak_strony" title="Kategoria:Uniwersalny szablon cytowania – brak strony">Uniwersalny szablon cytowania – brak strony</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 17 lis 2024, 14:44.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Karl_Marx&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5767f597fb-hfkh7","wgBackendResponseTime":203,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.681","walltime":"1.049","ppvisitednodes":{"value":7374,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":89427,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":11424,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":15,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":41486,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":18,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 770.608 1 -total"," 29.49% 227.251 1 Szablon:Biogram_infobox"," 24.21% 186.584 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 15.06% 116.087 3 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 13.53% 104.264 1 Szablon:Marksizm"," 10.00% 77.099 5 Szablon:Infobox_projekt"," 9.40% 72.418 2 Szablon:Pierwszy_niepusty"," 8.90% 68.590 2 Szablon:Infobox_grafika"," 8.40% 64.760 1 Szablon:Przypisy"," 5.94% 45.746 5 Szablon:Cytuj_książkę"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.361","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":8554028,"limit":52428800},"limitreport-logs":"secondary = nil\n\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\nbigImage = table#1 {\n \"[[Plik:Karl Marx Signature.svg|130x100px|alt=podpis]]\",\n}\n\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\nparent:title = \"Szablon:Biogram infobox\"\nframe.args.pagename = nil\nframe.args.namespace = nil\npagename = nil\nnamespace = 0\ntitle = Karl Marx\nno match infobox.*iogram infobox\nno pattern 2\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = false\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-694cf4987f-6w7fw","timestamp":"20241126081642","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Karl Marx","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Karl_Marx","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q9061","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q9061","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2002-12-05T14:12:22Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/d\/d4\/Karl_Marx_001.jpg","headline":"niemiecki filozof, ekonomista i dzia\u0142acz rewolucyjny"}</script> </body> </html>