CINXE.COM

Farisi - Wikipedia bahasa Indonesia, ensiklopedia bebas

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="id" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Farisi - Wikipedia bahasa Indonesia, ensiklopedia bebas</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )idwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","Januari","Februari","Maret","April","Mei","Juni","Juli","Agustus","September","Oktober","November","Desember"],"wgRequestId":"737785ab-46bf-4046-923b-0d8cf90f9e68","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Farisi","wgTitle":"Farisi","wgCurRevisionId":23866685,"wgRevisionId":23866685,"wgArticleId":130847,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Templat webarchive tautan wayback","Halaman yang menggunakan pranala magis ISBN","Israel dan Yehuda kuno","Sejarah Yahudi","Sejarah Yahudi-Romawi","Yahudi","Rabi","Kristen","Kata dan frasa Perjanjian Baru","Sejarah Perjanjian Baru","Yesus dan sejarah"],"wgPageViewLanguage":"id","wgPageContentLanguage":"id","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Farisi","wgRelevantArticleId":130847,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[], "wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":2}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"id","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"id"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":9000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q26403","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser" :false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.watchlist-notice","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.gadget.switcher","ext.gadget.Bagikan","ext.gadget.CurIDLink", "ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","oojs-ui.styles.icons-media","oojs-ui-core.icons"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=id&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=id&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=id&amp;modules=ext.gadget.charinsert-styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=id&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.16"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Farisi - Wikipedia bahasa Indonesia, ensiklopedia bebas"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//id.m.wikipedia.org/wiki/Farisi"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sunting" href="/w/index.php?title=Farisi&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (id)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//id.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://id.wikipedia.org/wiki/Farisi"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.id"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Umpan Atom Wikipedia" href="/w/index.php?title=Istimewa:Perubahan_terbaru&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Farisi rootpage-Farisi skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Lompat ke isi</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Situs"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu utama" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu utama" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu utama</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu utama</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">pindah ke bilah sisi</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">sembunyikan</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigasi </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Halaman_Utama" title="Kunjungi Halaman Utama [z]" accesskey="z"><span>Halaman Utama</span></a></li><li id="n-Daftar-isi" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Isi"><span>Daftar isi</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Perubahan_terbaru" title="Daftar perubahan terbaru dalam wiki. [r]" accesskey="r"><span>Perubahan terbaru</span></a></li><li id="n-Artikel-pilihan" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Artikel_pilihan/Topik"><span>Artikel pilihan</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Peristiwa_terkini" title="Temukan informasi tentang peristiwa terkini"><span>Peristiwa terkini</span></a></li><li id="n-newpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Halaman_baru"><span>Halaman baru</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Halaman_sembarang" title="Tampilkan sembarang halaman [x]" accesskey="x"><span>Halaman sembarang</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Halaman_istimewa"><span>Halaman istimewa</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Komunitas" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Komunitas" > <div class="vector-menu-heading"> Komunitas </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Warung-Kopi" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Warung_Kopi"><span>Warung Kopi</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Komunitas" title="Tentang proyek, apa yang dapat Anda lakukan, di mana untuk mencari sesuatu"><span>Portal komunitas</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Bantuan:Isi" title="Tempat mencari bantuan."><span>Bantuan</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Wikipedia" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Wikipedia" > <div class="vector-menu-heading"> Wikipedia </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Perihal"><span>Tentang Wikipedia</span></a></li><li id="n-Pancapilar" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Pancapilar"><span>Pancapilar</span></a></li><li id="n-Kebijakan" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kebijakan_dan_pedoman"><span>Kebijakan</span></a></li><li id="n-Hubungi-kami" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Hubungi_kami"><span>Hubungi kami</span></a></li><li id="n-Bak-pasir" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Bak_pasir"><span>Bak pasir</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Bagikan" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Bagikan emptyPortlet" > <div class="vector-menu-heading"> Bagikan </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Halaman_Utama" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Ensiklopedia Bebas" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-id.svg" width="120" height="14" style="width: 7.5em; height: 0.875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Istimewa:Pencarian" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Cari di Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Pencarian</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Telusuri Wikipedia" aria-label="Telusuri Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Cari di Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Istimewa:Pencarian"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Cari</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Perkakas pribadi"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Tampilan"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Tampilan" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Tampilan</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=id.wikipedia.org&amp;uselang=id" class=""><span>Menyumbang</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Istimewa:Buat_akun&amp;returnto=Farisi" title="Anda dianjurkan untuk membuat akun dan masuk log; meskipun, hal itu tidak diwajibkan" class=""><span>Buat akun baru</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Istimewa:Masuk_log&amp;returnto=Farisi" title="Anda disarankan untuk masuk log, meskipun hal itu tidak diwajibkan. [o]" accesskey="o" class=""><span>Masuk log</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Opsi lainnya" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Perkakas pribadi" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Perkakas pribadi</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu pengguna" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=id.wikipedia.org&amp;uselang=id"><span>Menyumbang</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Istimewa:Buat_akun&amp;returnto=Farisi" title="Anda dianjurkan untuk membuat akun dan masuk log; meskipun, hal itu tidak diwajibkan"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Buat akun baru</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Istimewa:Masuk_log&amp;returnto=Farisi" title="Anda disarankan untuk masuk log, meskipun hal itu tidak diwajibkan. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Masuk log</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Halaman penyunting yang telah keluar log <a href="/wiki/Bantuan:Pengantar" aria-label="Pelajari lebih lanjut tentang menyunting"><span>pelajari lebih lanjut</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Kontribusi_saya" title="Daftar suntingan yang dibuat dari alamat IP ini [y]" accesskey="y"><span>Kontribusi</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Pembicaraan_saya" title="Pembicaraan tentang suntingan dari alamat IP ini [n]" accesskey="n"><span>Pembicaraan</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Situs"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Daftar isi" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Daftar isi</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">pindah ke bilah sisi</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">sembunyikan</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Awal</div> </a> </li> <li id="toc-Latar_belakang" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Latar_belakang"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Latar belakang</span> </div> </a> <ul id="toc-Latar_belakang-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ajaran_tentang_hukum" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ajaran_tentang_hukum"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Ajaran tentang hukum</span> </div> </a> <ul id="toc-Ajaran_tentang_hukum-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tipe-tipe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tipe-tipe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Tipe-tipe</span> </div> </a> <ul id="toc-Tipe-tipe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Perbedaannya_dengan_Saduki" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Perbedaannya_dengan_Saduki"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Perbedaannya dengan Saduki</span> </div> </a> <ul id="toc-Perbedaannya_dengan_Saduki-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Referensi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Referensi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Referensi</span> </div> </a> <ul id="toc-Referensi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rujukan" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Rujukan"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Rujukan</span> </div> </a> <ul id="toc-Rujukan-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pranala_luar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Pranala_luar"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Pranala luar</span> </div> </a> <ul id="toc-Pranala_luar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Daftar isi" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Daftar Isi" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Gulingkan daftar isi" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Gulingkan daftar isi</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Farisi</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Pergi ke artikel dalam bahasa lain. Terdapat 71 bahasa" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-71" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">71 bahasa</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Farise%C3%ABrs" title="Fariseërs – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Fariseërs" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Pharis%C3%A4er" title="Pharisäer – Jerman (Swiss)" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Pharisäer" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Jerman (Swiss)" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Fariseu" title="Fariseu – Aragon" lang="an" hreflang="an" data-title="Fariseu" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Aragon" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%8A%D8%B3%D9%8A%D9%88%D9%86" title="فريسيون – Arab" lang="ar" hreflang="ar" data-title="فريسيون" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arab" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D9%8A%D8%B3%D9%8A%D9%88%D9%86" title="الفريسيون – Arab Mesir" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الفريسيون" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Arab Mesir" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%81%D0%B5%D1%96" title="Фарысеі – Belarusia" lang="be" hreflang="be" data-title="Фарысеі" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarusia" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%81%D0%B5%D0%B8" title="Фарисеи – Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Фарисеи" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Fariseed" title="Fariseed – Breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Fariseed" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Breton" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Fariseus" title="Fariseus – Katalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Fariseus" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Katalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Farizeov%C3%A9" title="Farizeové – Ceko" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Farizeové" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Ceko" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%81%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%B5%D0%BC" title="Фарисейсем – Chuvash" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Фарисейсем" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="Chuvash" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Faris%C3%A6ere" title="Farisæere – Dansk" lang="da" hreflang="da" data-title="Farisæere" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Dansk" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Pharis%C3%A4er" title="Pharisäer – Jerman" lang="de" hreflang="de" data-title="Pharisäer" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Jerman" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A6%CE%B1%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%B1%CE%AF%CE%BF%CE%B9" title="Φαρισαίοι – Yunani" lang="el" hreflang="el" data-title="Φαρισαίοι" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Yunani" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Pharisees" title="Pharisees – Inggris" lang="en" hreflang="en" data-title="Pharisees" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Inggris" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Fariseoj" title="Fariseoj – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Fariseoj" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Fariseos" title="Fariseos – Spanyol" lang="es" hreflang="es" data-title="Fariseos" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spanyol" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Variserid" title="Variserid – Estonia" lang="et" hreflang="et" data-title="Variserid" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estonia" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Fariseu" title="Fariseu – Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Fariseu" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="فریسیان – Persia" lang="fa" hreflang="fa" data-title="فریسیان" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Persia" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Farisealaiset" title="Farisealaiset – Suomi" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Farisealaiset" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Suomi" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Fariseararnir" title="Fariseararnir – Faroe" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Fariseararnir" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="Faroe" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Pharisiens" title="Pharisiens – Prancis" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Pharisiens" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Prancis" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Farisiens" title="Farisiens – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Farisiens" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Pharis%C3%A4er_(Religioon)" title="Pharisäer (Religioon) – Frisia Utara" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Pharisäer (Religioon)" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="Frisia Utara" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Farisee%C3%ABrs" title="Fariseeërs – Frisia Barat" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Fariseeërs" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Frisia Barat" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Fairis%C3%ADnigh" title="Fairisínigh – Irlandia" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Fairisínigh" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Irlandia" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Fariseo" title="Fariseo – Galisia" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Fariseo" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galisia" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%A8%D7%95%D7%A9%D7%99%D7%9D" title="פרושים – Ibrani" lang="he" hreflang="he" data-title="פרושים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Ibrani" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Farizeji" title="Farizeji – Kroasia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Farizeji" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroasia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Farizeusok" title="Farizeusok – Hungaria" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Farizeusok" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hungaria" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%93%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%A5%D6%81%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Փարիսեցիներ – Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Փարիսեցիներ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armenia" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Farisei" title="Farisei – Italia" lang="it" hreflang="it" data-title="Farisei" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italia" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%83%AA%E3%82%B5%E3%82%A4%E6%B4%BE" title="ファリサイ派 – Jepang" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ファリサイ派" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Jepang" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%95%E1%9E%B6%E1%9E%9A%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9F%8A%E1%9E%B8" title="ផារិស៊ី – Khmer" lang="km" hreflang="km" data-title="ផារិស៊ី" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="Khmer" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%B0%94%EB%A6%AC%EC%83%88%ED%8C%8C" title="바리새파 – Korea" lang="ko" hreflang="ko" data-title="바리새파" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Korea" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Pharisaei" title="Pharisaei – Latin" lang="la" hreflang="la" data-title="Pharisaei" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latin" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Fariz%C3%A9" title="Farizé – Lingala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Farizé" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="Lingala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Fariziejai" title="Fariziejai – Lituania" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Fariziejai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Lituania" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Farizeji" title="Farizeji – Latvia" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Farizeji" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Latvia" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Fariseo" title="Fariseo – Malagasi" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Fariseo" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Malagasi" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%81%D0%B5%D1%98" title="Фарисеј – Makedonia" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Фарисеј" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Makedonia" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AA%E0%B4%B0%E0%B5%80%E0%B4%B6%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC" title="പരീശന്മാർ – Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="പരീശന്മാർ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Kaum_Farisi" title="Kaum Farisi – Melayu" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Kaum Farisi" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Melayu" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Fari%C5%BCej" title="Fariżej – Malta" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Fariżej" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="Malta" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Farizee%C3%ABn" title="Farizeeën – Belanda" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Farizeeën" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Belanda" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Farisearar" title="Farisearar – Nynorsk Norwegia" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Farisearar" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Nynorsk Norwegia" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Fariseere" title="Fariseere – Bokmål Norwegia" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Fariseere" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Bokmål Norwegia" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Faryzeusze" title="Faryzeusze – Polski" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Faryzeusze" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Polski" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Fariseus" title="Fariseus – Portugis" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Fariseus" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugis" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Fariseu" title="Fariseu – Rumania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Fariseu" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Rumania" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%81%D0%B5%D0%B8" title="Фарисеи – Rusia" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Фарисеи" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Rusia" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Farisei" title="Farisei – Sisilia" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Farisei" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Sisilia" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Fariseji" title="Fariseji – Serbo-Kroasia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Fariseji" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Serbo-Kroasia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Pharisees" title="Pharisees – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Pharisees" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Farizej" title="Farizej – Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Farizej" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Farizeji" title="Farizeji – Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Farizeji" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%81%D0%B5%D1%98%D0%B8" title="Фарисеји – Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Фарисеји" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Faris%C3%A9er" title="Fariséer – Swedia" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Fariséer" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Swedia" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Mafarisayo" title="Mafarisayo – Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Mafarisayo" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AA%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%9A%E0%AF%87%E0%AE%AF%E0%AE%B0%E0%AF%8D" title="பரிசேயர் – Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="பரிசேயர்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9F%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B5" title="ฟาริสี – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="ฟาริสี" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Mga_Pariseo" title="Mga Pariseo – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Mga Pariseo" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Ferisiler" title="Ferisiler – Turki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Ferisiler" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%81%D0%B5%D1%97" title="Фарисеї – Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Фарисеї" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="فریسی – Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="فریسی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Pharis%C3%AAu" title="Pharisêu – Vietnam" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Pharisêu" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnam" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Fariseo" title="Fariseo – Warai" lang="war" hreflang="war" data-title="Fariseo" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Warai" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%B3%95%E5%88%A9%E8%B5%9B%E4%BA%BA" title="法利赛人 – Wu Tionghoa" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="法利赛人" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wu Tionghoa" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%B3%95%E5%88%A9%E8%B5%9B%E4%BA%BA" title="法利赛人 – Tionghoa" lang="zh" hreflang="zh" data-title="法利赛人" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tionghoa" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%B3%95%E5%88%A9%E8%B3%BD%E4%BA%BA" title="法利賽人 – Kanton" lang="yue" hreflang="yue" data-title="法利賽人" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kanton" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q26403#sitelinks-wikipedia" title="Sunting pranala interwiki" class="wbc-editpage">Sunting pranala</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Ruang nama"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Farisi" title="Lihat halaman isi [c]" accesskey="c"><span>Halaman</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pembicaraan:Farisi&amp;action=edit&amp;redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Pembicaraan halaman isi (halaman belum tersedia) [t]" accesskey="t"><span>Pembicaraan</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ubah varian bahasa" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Bahasa Indonesia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Tampilan"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Farisi"><span>Baca</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;veaction=edit" title="Sunting halaman ini [v]" accesskey="v"><span>Sunting</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;action=edit" title="Sunting kode sumber halaman ini [e]" accesskey="e"><span>Sunting sumber</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;action=history" title="Revisi sebelumnya dari halaman ini. [h]" accesskey="h"><span>Lihat riwayat</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Peralatan halaman"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Perkakas" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Perkakas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Perkakas</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">pindah ke bilah sisi</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">sembunyikan</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Opsi lainnya" > <div class="vector-menu-heading"> Tindakan </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Farisi"><span>Baca</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;veaction=edit" title="Sunting halaman ini [v]" accesskey="v"><span>Sunting</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;action=edit" title="Sunting kode sumber halaman ini [e]" accesskey="e"><span>Sunting sumber</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;action=history"><span>Lihat riwayat</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Umum </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Pranala_balik/Farisi" title="Daftar semua halaman wiki yang memiliki pranala ke halaman ini [j]" accesskey="j"><span>Pranala balik</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Istimewa:Perubahan_terkait/Farisi" rel="nofollow" title="Perubahan terbaru halaman-halaman yang memiliki pranala ke halaman ini [k]" accesskey="k"><span>Perubahan terkait</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;oldid=23866685" title="Pranala permanen untuk revisi halaman ini"><span>Pranala permanen</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;action=info" title="Informasi lanjut tentang halaman ini"><span>Informasi halaman</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Istimewa:Kutip&amp;page=Farisi&amp;id=23866685&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informasi tentang bagaimana mengutip halaman ini"><span>Kutip halaman ini</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Istimewa:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fid.wikipedia.org%2Fwiki%2FFarisi"><span>Lihat URL pendek</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Istimewa:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fid.wikipedia.org%2Fwiki%2FFarisi"><span>Unduh kode QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Cetak/ekspor </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Istimewa:Buku&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Farisi"><span>Buat buku</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Istimewa:DownloadAsPdf&amp;page=Farisi&amp;action=show-download-screen"><span>Unduh versi PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;printable=yes" title="Versi cetak halaman ini [p]" accesskey="p"><span>Versi cetak</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Dalam proyek lain </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Pharisees" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q26403" title="Pranala untuk menghubungkan butir pada ruang penyimpanan data [g]" accesskey="g"><span>Butir di Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Peralatan halaman"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Tampilan"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Tampilan</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">pindah ke bilah sisi</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">sembunyikan</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Dari Wikipedia bahasa Indonesia, ensiklopedia bebas</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="id" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r26333518">.mw-parser-output .sidebar{width:22em;float:right;clear:right;margin:0.5em 0 1em 1em;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);padding:0.2em;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;border-collapse:collapse;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:right!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding:0 0.4em 0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding:0.2em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding:0.4em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.8em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.5em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0.4em 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.8em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:right;font-size:115%;padding:0 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{padding:0 0.4em;text-align:left;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}.mw-parser-output .sidebar-list-title-c{padding:0 0.4em;text-align:center;margin:0 3.3em}@media(max-width:640px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}body.skin--responsive .mw-parser-output .sidebar a>img{max-width:none!important}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .sidebar{display:none!important}}</style><table class="sidebar sidebar-collapse hlist"><tbody><tr><td class="sidebar-top-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Berkas:Star_of_David.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Star_of_David.svg/60px-Star_of_David.svg.png" decoding="async" width="60" height="69" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Star_of_David.svg/90px-Star_of_David.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Star_of_David.svg/120px-Star_of_David.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="693" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Berkas:Lukhot_Habrit.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Lukhot_Habrit.svg/60px-Lukhot_Habrit.svg.png" decoding="async" width="60" height="71" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Lukhot_Habrit.svg/90px-Lukhot_Habrit.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Lukhot_Habrit.svg/120px-Lukhot_Habrit.svg.png 2x" data-file-width="205" data-file-height="243" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Berkas:Menorah7a.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Menorah7a.png/60px-Menorah7a.png" decoding="async" width="60" height="51" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Menorah7a.png/90px-Menorah7a.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Menorah7a.png/120px-Menorah7a.png 2x" data-file-width="133" data-file-height="112" /></a></span></td></tr><tr><th class="sidebar-heading" style="background:#ccccff"> <div class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/Orang_Yahudi" title="Orang Yahudi">Orang Yahudi</a></li> <li><a href="/wiki/Agama_Yahudi" class="mw-redirect" title="Agama Yahudi">Agama Yahudi</a></li></ul> </div></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title"><a href="/wiki/Agama_Yahudi" class="mw-redirect" title="Agama Yahudi">Agama</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/wiki/Daftar_nama_Allah_dalam_bahasa_Ibrani" class="mw-redirect" title="Daftar nama Allah dalam bahasa Ibrani">Tuhan Allah dalam Yudaisme</a></li> <li><a href="/wiki/Dasar-dasar_iman_Yahudi" title="Dasar-dasar iman Yahudi">Dasar Iman Yahudi</a></li> <li><a href="/wiki/Kabala" title="Kabala">Kaballah</a></li> <li><a href="/wiki/Hari_raya_Yahudi" title="Hari raya Yahudi">Hari raya</a></li> <li><a href="/wiki/Daftar_doa_dalam_Yudaisme" class="mw-redirect" title="Daftar doa dalam Yudaisme">Doa</a></li> <li><a href="/wiki/Halakha" title="Halakha">Halakha</a></li> <li><a href="/wiki/Mitzvah" title="Mitzvah">Mitzvot</a> (<a href="/wiki/613_mitzvot" title="613 mitzvot">Daftar: 613</a>)</li> <li><a href="/wiki/Rabi" title="Rabi">Rabi</a></li> <li><a href="/wiki/Sinagoge" title="Sinagoge">Sinagoge</a></li> <li><a href="/wiki/Pembacaan_Taurat" title="Pembacaan Taurat">Pembacaan</a> <a href="/wiki/Gulungan_Kitab_Taurat" title="Gulungan Kitab Taurat">gulungan Taurat</a></li> <li><a href="/wiki/Minhag" title="Minhag">Minhag/Kebiasaan</a></li> <li><a href="/wiki/Tzedakah" title="Tzedakah">Tzedakah</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title">Teks</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/wiki/Tanakh" title="Tanakh">Tanakh</a>: <a href="/wiki/Taurat" title="Taurat">Taurat</a></li> <li><a href="/wiki/Nevi%27im" title="Nevi&#39;im">Nevi'im</a></li> <li><a href="/wiki/Ketuvim" title="Ketuvim">Ketuvim</a></li> <li><a href="/wiki/Literatur_Rabinik" title="Literatur Rabinik">Literatur Rabinik</a> <ul><li><a href="/wiki/Talmud" title="Talmud">Talmud</a></li> <li><a href="/wiki/Mishnah" title="Mishnah">Mishnah</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Gemara" title="Gemara">Gemara</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title">Etnis</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/wiki/Ashkenazi" class="mw-disambig" title="Ashkenazi">Ashkenazi</a></li> <li><a href="/wiki/Sefardim" class="mw-redirect" title="Sefardim">Sefardim</a></li> <li><a href="/wiki/Mizrahi" class="mw-redirect" title="Mizrahi">Mizrahi</a></li> <li><a href="/wiki/Beta_Israel" class="mw-redirect" title="Beta Israel">Beta Israel</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title">Penduduk (<a href="/wiki/Sejarah_Yahudi#Sejarah_Yahudi_per_negara_atau_wilayah" title="Sejarah Yahudi">Daftar</a>)</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/wiki/Israel" title="Israel">Israel</a></li> <li><a href="/wiki/Sejarah_Yahudi_di_Amerika_Serikat" class="mw-redirect" title="Sejarah Yahudi di Amerika Serikat">AS</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sejarah_Yahudi_di_Rusia_atau_Uni_Soviet&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sejarah Yahudi di Rusia atau Uni Soviet (halaman belum tersedia)">Rusia/Uni Soviet</a></li> <li><a href="/wiki/Sejarah_Yahudi_di_Spanyol" class="mw-redirect" title="Sejarah Yahudi di Spanyol">Spanyol</a><br /><a href="/w/index.php?title=Yahudi_Kanada&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Yahudi Kanada (halaman belum tersedia)">Kanada</a></li> <li><a href="/wiki/Sejarah_Yahudi_di_Jerman" class="mw-redirect" title="Sejarah Yahudi di Jerman">Jerman</a></li> <li><a href="/wiki/Sejarah_Yahudi_di_Prancis" class="mw-redirect" title="Sejarah Yahudi di Prancis">Prancis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sejarah_Yahudi_di_Britania_Raya&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sejarah Yahudi di Britania Raya (halaman belum tersedia)">Britania Raya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sejarah_Yahudi_di_Amerika_Latin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sejarah Yahudi di Amerika Latin (halaman belum tersedia)">Amerika Latin</a></li> <li><a href="/wiki/Sejarah_Yahudi_di_Polandia" class="mw-redirect" title="Sejarah Yahudi di Polandia">Polandia</a></li> <li><a href="/wiki/Yahudi_Arab" class="mw-redirect" title="Yahudi Arab">Dunia Arab</a></li> <li><a href="/wiki/Sejarah_Yahudi_di_Malaysia" class="mw-redirect" title="Sejarah Yahudi di Malaysia">Malaysia</a></li> <li><a href="/wiki/Sejarah_Yahudi_di_Yaman" class="mw-redirect" title="Sejarah Yahudi di Yaman">Yaman</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sejarah_Yahudi_menurut_negara&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sejarah Yahudi menurut negara (halaman belum tersedia)">Yahudi terkenal menurut negara</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Daftar_orang_Yahudi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Daftar orang Yahudi (halaman belum tersedia)">Daftar</a></li></ul> <dl><dt>Komunitas</dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/Yahudi_Amerika" class="mw-redirect" title="Yahudi Amerika">Amerika</a></li> <li><a href="/wiki/Yahudi_Ethiopia" class="mw-redirect" title="Yahudi Ethiopia">Etiopia</a></li> <li><a href="/wiki/Yahudi_Kaifeng" title="Yahudi Kaifeng">Kaifeng</a></li> <li><a href="/wiki/Yahudi_Karait" title="Yahudi Karait">Karait</a></li> <li><a href="/wiki/Yahudi_Palestina" class="mw-redirect" title="Yahudi Palestina">Palestina</a></li> <li><a href="/wiki/Yahudi_Suriah" title="Yahudi Suriah">Suriah</a></li> <li><a href="/wiki/Yahudi_Yaman" class="mw-redirect" title="Yahudi Yaman">Yaman</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title"><a href="/w/index.php?title=Denominasi_Yahudi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Denominasi Yahudi (halaman belum tersedia)">Denominasi</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/wiki/Yudaisme_Ortodoks" class="mw-redirect" title="Yudaisme Ortodoks">Ortodoks</a> <ul><li><a href="/wiki/Yudaisme_Haredi" class="mw-redirect" title="Yudaisme Haredi">Haredi</a></li> <li><a href="/wiki/Yudaisme_Hasidut" class="mw-redirect" title="Yudaisme Hasidut">Hasidut</a></li> <li><a href="/wiki/Yahudi_Ortodoks_Modern" title="Yahudi Ortodoks Modern">Modern</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Yudaisme_Konservatif" class="mw-redirect" title="Yudaisme Konservatif">Konservatif</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yudaisme_Reformasi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Yudaisme Reformasi (halaman belum tersedia)">Reformasi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yudaisme_Rekonstruksionis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Yudaisme Rekonstruksionis (halaman belum tersedia)">Rekonstruksionis</a></li> <li><a href="/wiki/Yudaisme_Liberal" class="mw-redirect" title="Yudaisme Liberal">Liberal</a></li> <li><a href="/wiki/Yahudi_Karait" title="Yahudi Karait">Karait</a></li> <li><a href="/wiki/Yudaisme_Humanis" class="mw-redirect" title="Yudaisme Humanis">Humanis</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title"><a href="/wiki/Bahasa_Yahudi" class="mw-redirect" title="Bahasa Yahudi">Bahasa</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/wiki/Bahasa_Ibrani" title="Bahasa Ibrani">Ibrani</a></li> <li><a href="/wiki/Bahasa_Yiddi" title="Bahasa Yiddi">Yiddi</a></li> <li><a href="/wiki/Bahasa_Ladino" title="Bahasa Ladino">Ladino</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bahasa_Dzhidi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bahasa Dzhidi (halaman belum tersedia)">Dzhidi</a></li> <li><a href="/wiki/Bahasa_Yudeo-Aram" class="mw-redirect" title="Bahasa Yudeo-Aram">Yudeo-Aram</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bahasa_Yudeo-Arab&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bahasa Yudeo-Arab (halaman belum tersedia)">Yudeo-Arab</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title"><a href="/wiki/Sejarah_Yahudi" title="Sejarah Yahudi">Sejarah</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Sejarah_Israel_kuno_dan_Yehuda&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sejarah Israel kuno dan Yehuda (halaman belum tersedia)">Kuno</a></li> <li><a href="/wiki/Bait_Allah" class="mw-disambig" title="Bait Allah">Bait Suci</a></li> <li><a href="/wiki/Pembuangan_di_Babel" class="mw-redirect" title="Pembuangan di Babel">Pembuangan Babel</a> <a href="/wiki/Yerusalem" title="Yerusalem">Yerusalem</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Makna_keagamaan_Yerusalem&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Makna keagamaan Yerusalem (halaman belum tersedia)">Dalam Yudaisme</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Garis_waktu_Yerusalem&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Garis waktu Yerusalem (halaman belum tersedia)">Garis waktu</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Hasmonean" class="mw-redirect" title="Hasmonean">Hasmonean</a></li> <li><a href="/wiki/Sanhedrin" title="Sanhedrin">Sanhedrin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Skisma_antara_orang_Yahudi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Skisma antara orang Yahudi (halaman belum tersedia)">Skisma</a> <a href="/wiki/Perang_Yahudi-Romawi" class="mw-redirect" title="Perang Yahudi-Romawi">Perang Yahudi-Romawi</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Farisi</a><br /><a href="/wiki/Diaspora_Yahudi" title="Diaspora Yahudi">Diaspora</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yahudi_di_Abad_Pertengahan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Yahudi di Abad Pertengahan (halaman belum tersedia)">Abad Pertengahan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Islam_dan_Yudaisme&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Islam dan Yudaisme (halaman belum tersedia)">Di bawah Islam</a><br /><a href="/wiki/Haskalah" title="Haskalah">Haskalah</a></li> <li><a href="/wiki/Hasidim" title="Hasidim">Hasidim</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Emansipasi_Yahudi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Emansipasi Yahudi (halaman belum tersedia)">Emansipasi</a><br /><a href="/wiki/Aliyah" title="Aliyah">Aliyah</a></li> <li><a href="/wiki/Holocaust" class="mw-redirect" title="Holocaust">Shoah</a></li> <li><a href="/wiki/Sejarah_Israel" title="Sejarah Israel">Israel Modern</a></li> <li><a href="/wiki/Konflik_Arab-Israel" class="mw-redirect" title="Konflik Arab-Israel">Konflik</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Penganiayaan_orang_Yahudi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Penganiayaan orang Yahudi (halaman belum tersedia)">Persekusi</a></li> <li><a href="/wiki/Antisemitisme" title="Antisemitisme">Antisemitisme</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title"><a href="/w/index.php?title=Gerakan_politik_Yahudi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gerakan politik Yahudi (halaman belum tersedia)">Politik</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26333518"><table class="sidebar" style="border-collapse:collapse; border-spacing:0px; border:none; width:100%; margin:0px; font-size:100%; clear:none; float:none"><tbody><tr><td class="sidebar-content hlist"> <ul><li><a href="/wiki/Politik_Israel" title="Politik Israel">Politik Israel</a></li></ul></td> </tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <ul><li><a href="/wiki/Kiri_Yahudi" title="Kiri Yahudi">Kiri Yahudi</a></li></ul></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/wiki/Zionisme" title="Zionisme">Zionisme</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <ul><li><a href="/wiki/Zionisme_buruh" title="Zionisme buruh">Buruh</a></li> <li><a href="/wiki/Zionisme_relijius" class="mw-redirect" title="Zionisme relijius">Religius</a></li></ul></td> </tr></tbody></table></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-below"> <ul><li><a href="/wiki/Kategori:Yahudi_dan_Yudaisme" title="Kategori:Yahudi dan Yudaisme">Kategori</a></li> <li><a href="/wiki/Portal:Yahudi" title="Portal:Yahudi">Portal</a></li></ul></td></tr><tr><td class="sidebar-navbar"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r18590415">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-lihat"><a href="/wiki/Templat:Yahudi" title="Templat:Yahudi"><abbr title="Lihat templat ini">l</abbr></a></li><li class="nv-bicara"><a href="/wiki/Pembicaraan_Templat:Yahudi" title="Pembicaraan Templat:Yahudi"><abbr title="Diskusikan templat ini">b</abbr></a></li><li class="nv-sunting"><a class="external text" href="https://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Yahudi&amp;action=edit"><abbr title="Sunting templat ini">s</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <p><b>Yahudi Farisi</b> adalah sebuah denominasi dalam agama <a href="/wiki/Yahudi" class="mw-disambig" title="Yahudi">Yahudi</a>. Kata Farisi berasal dari <a href="/wiki/Bahasa_Ibrani" title="Bahasa Ibrani">bahasa Ibrani</a> פרושים <i>p'rushim</i>, dari <i>perush</i>, yang berarti penjelasan.<sup id="cite_ref-kaum_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-kaum-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Jadi kata <i>Farisi</i> berarti "orang yang menjelaskan" (לפרש, "lefareish - menjelaskan").<sup id="cite_ref-kaum_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-kaum-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Terjemahan harafiahnya "memisahkan", tidak begitu akurat, karena "memisahkan" adalah להפריש "lehafrish," dari akar kata yang terkait dengan kata dalam <a href="/wiki/Bahasa_Aram" title="Bahasa Aram">bahasa Aram</a>, <i>upharsin</i> (dan membagi) dalam <a href="/wiki/Tulisan_di_dinding" title="Tulisan di dinding">tulisan di dinding</a> dalam <a href="/wiki/Kitab_Daniel" title="Kitab Daniel">Kitab Daniel</a> 5:25.<sup id="cite_ref-kaum_1-2" class="reference"><a href="#cite_note-kaum-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Kaum Farisi, tergantung dari waktunya, adalah sebuah partai politik, sebuah gerakan sosial, dan belakangan sebuah aliran pemikiran di antara orang-orang Yahudi yang berkembang pada masa <a href="/wiki/Bait_Suci_Kedua" class="mw-redirect" title="Bait Suci Kedua">Bait Suci Kedua</a> (<a href="/wiki/530-an_SM" class="mw-redirect" title="530-an SM">536 SM</a>–<a href="/wiki/70" class="mw-redirect" title="70">70 M</a>).<sup id="cite_ref-kaum_1-3" class="reference"><a href="#cite_note-kaum-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Setelah dihancurkannya Bait Suci Kedua, sekte Farisi dibentuk kembali sebagai <a href="/wiki/Yudaisme_Rabinik" class="mw-redirect" title="Yudaisme Rabinik">Yudaisme Rabinik</a> — yang akhirnya menghasilkan Yudaisme yang tradisional dan normatif, dasar dari semua bentuk Yudaisme pada masa kini, dengan pengecualian barangkali kaum <a href="/wiki/Karait" class="mw-redirect" title="Karait">Karait</a>.<sup id="cite_ref-kaum_1-4" class="reference"><a href="#cite_note-kaum-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Hubungan antara kaum Farisi dengan <a href="/wiki/Yudaisme_Rabinik" class="mw-redirect" title="Yudaisme Rabinik">Yudaisme Rabinik</a> (yang dicontohkan oleh <a href="/wiki/Talmud" title="Talmud">Talmud</a>) adalah demikian erat sehingga banyak orang tidak membedakan keduanya.<sup id="cite_ref-kaum_1-5" class="reference"><a href="#cite_note-kaum-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Namun, kedudukan sosial dan keyakinan kaum Farisi berubah-ubah dalam perjalanan waktu, bersamaan dengan perubahan dalam kondisi politik dan sosial di Yudea.<sup id="cite_ref-kaum_1-6" class="reference"><a href="#cite_note-kaum-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Latar_belakang">Latar belakang</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Sunting bagian: Latar belakang" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;action=edit&amp;section=1" title="Sunting kode sumber bagian: Latar belakang"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Dari literatur rabinik, kaum Farisi digambarkan sebagai pengamat dan penegak hukum Taurat yang sangat teliti.<sup id="cite_ref-kaum_1-7" class="reference"><a href="#cite_note-kaum-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Dalam gulungan naskah-naskah Laut Mati, kaum Farisi dikatakan sebagai kaum yang suka mencari dan memerhatikan hal-hal yang sangat kecil.<sup id="cite_ref-kaum_1-8" class="reference"><a href="#cite_note-kaum-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Mereka menjadi pengamat pelaksanaan hukum yang sangat teliti, karena mereka memiliki kerangka berpikir bahwa Allah mencintai orang yang taat hukum dan menghukum yang tidak patuh.<sup id="cite_ref-kaum_1-9" class="reference"><a href="#cite_note-kaum-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Keprihatinan utama kaum Farisi adalah mengenai pembaruan Israel.<sup id="cite_ref-kaum_1-10" class="reference"><a href="#cite_note-kaum-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Kaum Farisi adalah pemimpin spiritual Yahudi yang berkembang pada masa Bait Allah ke-2, sekitar abad ke 2 SM.<sup id="cite_ref-Farisi_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Farisi-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Menurut para ahli, kaum Farisi adalah perkembangan dari kelompok Hasidim.<sup id="cite_ref-Farisi_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-Farisi-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Kelompok <a href="/wiki/Hasidim" title="Hasidim">Hasidim</a> adalah kelompok yang menganggap diri mereka sebagai orang beragama yang saleh.<sup id="cite_ref-Farisi_2-2" class="reference"><a href="#cite_note-Farisi-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Kelompok <a href="/wiki/Hasidim" title="Hasidim">Hasidim</a> memisahkan diri dari orang biasa.<sup id="cite_ref-Farisi_2-3" class="reference"><a href="#cite_note-Farisi-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Menurut Yosefus Falvius, pada masa pemerintahan Yohanes Hirkanus (135-104 SM), kaum Farisi mulai menunjukkan pengaruhnya di kalangan masyarakat.<sup id="cite_ref-Werblowsky_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Werblowsky-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Kaum Farisi juga memiliki pengaruh di bidang politik, terutama pada masa Salome Alexandra (76-67 SM).<sup id="cite_ref-Werblowsky_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-Werblowsky-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Namun, setelah Roma berkuasa pada tahun 63 M, kaum Farisi kembali pada peranan asli mereka sebagai kelompok yang menjelaskan hukum secara terperinci, dan arbitrator perselisihan-perselisihan dalam komunitas tersebut.<sup id="cite_ref-Werblowsky_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-Werblowsky-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Sebenarnya mereka tidak sepenuhnya lepas tangan terhadap masalah-masalah politik.<sup id="cite_ref-Werblowsky_3-3" class="reference"><a href="#cite_note-Werblowsky-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> R. Simeon ben Gamaliel I dan beberapa pemimpin Farisi lainnya memberontak terhadap Romawi pada tahun 66-70 M dan pada tahun 132-135 M saat pemberontakan Bar Khokba.<sup id="cite_ref-Werblowsky_3-4" class="reference"><a href="#cite_note-Werblowsky-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Pemikiran dasar orang Farisi berakar pada zaman <a href="/wiki/Ezra" title="Ezra">Ezra</a> dan <a href="/wiki/Nehemia" title="Nehemia">Nehemia</a>.<sup id="cite_ref-Werblowsky_3-5" class="reference"><a href="#cite_note-Werblowsky-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Ezra dan Nehemia menguraikan secara rinci dan menafsirkan hukum yang tidak tertulis itu. Ezra dan Nehemia melarang perkawinan campuran.<sup id="cite_ref-Werblowsky_3-6" class="reference"><a href="#cite_note-Werblowsky-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Nehemia memberlakukan peraturan bagi sabat dan memberlakukan persembahan persepuluhan.<sup id="cite_ref-Werblowsky_3-7" class="reference"><a href="#cite_note-Werblowsky-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Dapat dikatakan bahwa kaum Farisi mengikuti jejak-jejak Ezra dan Nehemia.<sup id="cite_ref-Werblowsky_3-8" class="reference"><a href="#cite_note-Werblowsky-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Ezra dan Nehemia telah menetapkan ulang kedudukan Torah pada masyarakat Yahudi keturunan <a href="/wiki/Yehuda" title="Yehuda">Yehuda</a>.<sup id="cite_ref-Werblowsky_3-9" class="reference"><a href="#cite_note-Werblowsky-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ajaran_tentang_hukum">Ajaran tentang hukum</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Sunting bagian: Ajaran tentang hukum" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;action=edit&amp;section=2" title="Sunting kode sumber bagian: Ajaran tentang hukum"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Konsep dasar agama bagi kaum Farisi adalah kepercayaan.<sup id="cite_ref-Werblowsky_3-10" class="reference"><a href="#cite_note-Werblowsky-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Pembuangan ke Babel dipahami sebagai akibat dari kegagalan Israel mematuhi hukum Taurat.<sup id="cite_ref-Werblowsky_3-11" class="reference"><a href="#cite_note-Werblowsky-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Pelaksanaan Taurat adalah tugas perseorangan dan tugas nasional.<sup id="cite_ref-Ensiklopedi_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ensiklopedi-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Orang Farisi membedakan hukum tertulis dan hukum lisan.<sup id="cite_ref-Werblowsky_3-12" class="reference"><a href="#cite_note-Werblowsky-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Kaum Farisi menekankan ketaatan pada hukum tak tertulis (<i>Oral Law</i>).<sup id="cite_ref-Werblowsky_3-13" class="reference"><a href="#cite_note-Werblowsky-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Hukum tertulis harus dipelajari dan ditafsirkan dalam terang <a href="/wiki/Tradisi_lisan" title="Tradisi lisan">tradisi lisan</a> untuk memenuhi konteks zaman yang berubah-ubah.<sup id="cite_ref-Werblowsky_3-14" class="reference"><a href="#cite_note-Werblowsky-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Jika Torah tidak ditafsirkan, maka hukum tersebut tidak akan kontekstual lagi.<sup id="cite_ref-Werblowsky_3-15" class="reference"><a href="#cite_note-Werblowsky-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Oleh karena itu, mereka juga memiliki kemampuan yang luar biasa dalam menafsirkan Torah.<sup id="cite_ref-Werblowsky_3-16" class="reference"><a href="#cite_note-Werblowsky-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Kaum Farisi membentuk sistem hukum yang diinterpretasikan dan harus dipatuhi oleh kelompoknya dengan tujuan untuk menjaga agar mereka tidak melanggar Torah.<sup id="cite_ref-Werblowsky_3-17" class="reference"><a href="#cite_note-Werblowsky-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Terkadang, muncul banyak perbedaan dalam tafsiran hukum yang sering menimbulkan perdebatan di antara kaum Farisi sendiri.<sup id="cite_ref-Werblowsky_3-18" class="reference"><a href="#cite_note-Werblowsky-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Kepandaian kaum Farisi dalam menafsir ini diperoleh dari proses pendidikan agama secara akademis.<sup id="cite_ref-Werblowsky_3-19" class="reference"><a href="#cite_note-Werblowsky-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Sekolah seperti <i><a href="/wiki/Hillel" class="mw-redirect" title="Hillel">Hillel</a></i> dan <i><a href="/wiki/Shammai" class="mw-redirect" title="Shammai">Shammai</a></i> mulai berkembang pada abad ke-1 SM di <a href="/w/index.php?title=Kota_Yavneh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kota Yavneh (halaman belum tersedia)">kota Yavneh</a>.<sup id="cite_ref-Werblowsky_3-20" class="reference"><a href="#cite_note-Werblowsky-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tipe-tipe">Tipe-tipe</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Sunting bagian: Tipe-tipe" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;action=edit&amp;section=3" title="Sunting kode sumber bagian: Tipe-tipe"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Di dalam <a href="/wiki/Talmud" title="Talmud">Talmud</a>, dituliskan tentang beberapa tipe orang Farisi.<sup id="cite_ref-Kung_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kung-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Ada jenis orang Farisi yang menyombongkan kebaikan-kebaikannya.<sup id="cite_ref-Kung_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-Kung-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Ada juga orang Farisi yang memalingkan wajahnya untuk menghindari melihat perempuan.<sup id="cite_ref-Kung_5-2" class="reference"><a href="#cite_note-Kung-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Ada orang Farisi yang sering mengangguk-anggukan kepalanya seolah-olah bijaksana.<sup id="cite_ref-Kung_5-3" class="reference"><a href="#cite_note-Kung-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Ada orang Farisi yang menghitung kebaikannya, Ada orang Farisi yang mematuhi Allah karena takut.<sup id="cite_ref-Kung_5-4" class="reference"><a href="#cite_note-Kung-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Ada orang Farisi yang mematuhi Allah karena mengasihi Allah.<sup id="cite_ref-Kung_5-5" class="reference"><a href="#cite_note-Kung-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Berkas:JesusPharisees.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/JesusPharisees.jpg/220px-JesusPharisees.jpg" decoding="async" width="220" height="281" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/JesusPharisees.jpg/330px-JesusPharisees.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/35/JesusPharisees.jpg 2x" data-file-width="384" data-file-height="491" /></a><figcaption><a href="/wiki/Gustave_Dor%C3%A9" title="Gustave Doré">Gustave Doré</a>: Pertentangan antara Yesus dan Orang Farisi</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Perbedaannya_dengan_Saduki">Perbedaannya dengan Saduki</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Sunting bagian: Perbedaannya dengan Saduki" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;action=edit&amp;section=4" title="Sunting kode sumber bagian: Perbedaannya dengan Saduki"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kaum Farisi meyakini adanya jiwa yang kekal, kebangkitan dari kematian, adanya malaikat, kedatangan mesias yang diutus Allah pada masa yang akan datang untuk membebaskan mereka dari belenggu penjajahan Roma.<sup id="cite_ref-Nolan_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-Nolan-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Akan tetapi, kaum <a href="/wiki/Saduki" title="Saduki">Saduki</a> tidak mengakui kekekalan jiwa manusia dan kuasa takdir.<sup id="cite_ref-Ensiklopedi_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-Ensiklopedi-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Pada dasarnya, Saduki menganggap bahwa ibadah di bait suci adalah pusat dan tujuan utama dari hukum Taurat.<sup id="cite_ref-Ensiklopedi_4-2" class="reference"><a href="#cite_note-Ensiklopedi-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Farisi menekankan kewajiban seseorang dalam melakukan setiap segi hukum Taurat, ibadah di bait suci hanyalah sebagian saja dari hukum Taurat.<sup id="cite_ref-Ensiklopedi_4-3" class="reference"><a href="#cite_note-Ensiklopedi-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Referensi">Referensi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Sunting bagian: Referensi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;action=edit&amp;section=5" title="Sunting kode sumber bagian: Referensi"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r18833634">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-kaum-1"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-kaum_1-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-kaum_1-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-kaum_1-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-kaum_1-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-kaum_1-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-kaum_1-5"><sup><i><b>f</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-kaum_1-6"><sup><i><b>g</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-kaum_1-7"><sup><i><b>h</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-kaum_1-8"><sup><i><b>i</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-kaum_1-9"><sup><i><b>j</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-kaum_1-10"><sup><i><b>k</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span style="font-size:0.95em; font-weight:bold; color:#777; cursor:help;" title="Bahasa Inggris" lang="Inggris">(Inggris)</span> R. J. Zwi Werblowsky &amp; Geofrrey Wugoder (Ed.), <i>The Oxford Dictionary of Jewish Religion</i>, (New York: Oxford University Press, 1997). Hal 528.</span> </li> <li id="cite_note-Farisi-2"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-Farisi_2-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Farisi_2-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Farisi_2-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Farisi_2-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span style="font-size:0.95em; font-weight:bold; color:#777; cursor:help;" title="Bahasa Inggris" lang="Inggris">(Inggris)</span> George Foot More, <i>Judaism</i>. USA: Hendrickson Publisher, 1960. Hal 59.</span> </li> <li id="cite_note-Werblowsky-3"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-Werblowsky_3-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Werblowsky_3-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Werblowsky_3-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Werblowsky_3-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Werblowsky_3-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Werblowsky_3-5"><sup><i><b>f</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Werblowsky_3-6"><sup><i><b>g</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Werblowsky_3-7"><sup><i><b>h</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Werblowsky_3-8"><sup><i><b>i</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Werblowsky_3-9"><sup><i><b>j</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Werblowsky_3-10"><sup><i><b>k</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Werblowsky_3-11"><sup><i><b>l</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Werblowsky_3-12"><sup><i><b>m</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Werblowsky_3-13"><sup><i><b>n</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Werblowsky_3-14"><sup><i><b>o</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Werblowsky_3-15"><sup><i><b>p</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Werblowsky_3-16"><sup><i><b>q</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Werblowsky_3-17"><sup><i><b>r</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Werblowsky_3-18"><sup><i><b>s</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Werblowsky_3-19"><sup><i><b>t</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Werblowsky_3-20"><sup><i><b>u</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span style="font-size:0.95em; font-weight:bold; color:#777; cursor:help;" title="Bahasa Inggris" lang="Inggris">(Inggris)</span> Werblowsky, <i>The Encyclopedia of Jewish Religion</i>. New York, Adama Books, 1986. Hal 550-551.</span> </li> <li id="cite_note-Ensiklopedi-4"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-Ensiklopedi_4-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Ensiklopedi_4-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Ensiklopedi_4-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Ensiklopedi_4-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><i>Ensiklopedi Alkitab Masa Kini</i>. Jakarta: Yayasan Bina Kasih OFM, Hal 299.</span> </li> <li id="cite_note-Kung-5"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-Kung_5-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Kung_5-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Kung_5-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Kung_5-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Kung_5-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Kung_5-5"><sup><i><b>f</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span style="font-size:0.95em; font-weight:bold; color:#777; cursor:help;" title="Bahasa Inggris" lang="Inggris">(Inggris)</span> Hans Kung, <i>Judaism: The Religious Situation of Our Times</i>. Munich: SCM Press LTD, 1991. Hal. 327.</span> </li> <li id="cite_note-Nolan-6"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-Nolan_6-0">^</a></b></span> <span class="reference-text">Albert Nolan, <i>Yesus Sebelum Agama Kristen</i>, Yogyakarta: Kanisius, 1991. Hal 23-24.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Rujukan">Rujukan</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Sunting bagian: Rujukan" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;action=edit&amp;section=6" title="Sunting kode sumber bagian: Rujukan"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Boccaccini, Gabriele 2002 <i>Roots of Rabbinic Judaism</i> <a href="/wiki/Istimewa:Sumber_buku/0802843611" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-8028-4361-1</a></li> <li>F.F. Bruce, The Book of Acts, Revised Edition (Grand Rapids: William B. Eerdmans Publishing Company, 1988)</li> <li>Cohen, Shaye J.D. 1988 <i>From the Maccabees to the Mishnah</i> <a href="/wiki/Istimewa:Sumber_buku/0664250173" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-664-25017-3</a></li> <li>Fredriksen, Paula 1988 <i>From Jesus to Christ</i> <a href="/wiki/Istimewa:Sumber_buku/0300048645" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-300-04864-5</a></li> <li>Neusner, Jacob <i>Torah From our Sages: Pirke Avot</i> <a href="/wiki/Istimewa:Sumber_buku/0940646056" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-940646-05-6</a></li> <li>Neusner, Jacob <i>Invitation to the Talmud: a Teaching Book</i> (1998) <a href="/wiki/Istimewa:Sumber_buku/1592441556" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-59244-155-6</a></li> <li>Roth, Cecil <i>A History of the Jews: From Earliest Times Through the Six Day War</i> 1970 <a href="/wiki/Istimewa:Sumber_buku/0805200096" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-8052-0009-6</a></li> <li>Schwartz, Leo, ed. <i>Great Ages and Ideas of the Jewish People</i> <a href="/wiki/Istimewa:Sumber_buku/039460413X" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-394-60413-X</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Pranala_luar">Pranala luar</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Sunting bagian: Pranala luar" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sunting</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Farisi&amp;action=edit&amp;section=7" title="Sunting kode sumber bagian: Pranala luar"><span>sunting sumber</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dinur.org/resources/resourceCategoryDisplay.aspx?categoryid=429&amp;rsid=478">Resources &gt; Second Temple and Talmudic Era &gt; Jewish Sects </a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060507180244/http://www.dinur.org/resources/resourceCategoryDisplay.aspx?categoryid=429&amp;rsid=478">Diarsipkan</a> 2006-05-07 di <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. The Jewish History Resource Center - Project of the Dinur Center for Research in Jewish History, The Hebrew University of Jerusalem</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://jewishencyclopedia.com/view.jsp?artid=252&amp;letter=P&amp;search=Pharisees">Jewish Encyclopedia: Pharisees</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110606172321/http://jewishencyclopedia.com/view.jsp?artid=252&amp;letter=P&amp;search=Pharisees">Diarsipkan</a> 2011-06-06 di <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</li></ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐ext.codfw.main‐74795b8fcc‐llzz8 Cached time: 20250118234452 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.157 seconds Real time usage: 0.199 seconds Preprocessor visited node count: 725/1000000 Post‐expand include size: 21306/2097152 bytes Template argument size: 302/2097152 bytes Highest expansion depth: 8/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 21330/5000000 bytes Lua time usage: 0.051/10.000 seconds Lua memory usage: 973711/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 134.116 1 -total 59.22% 79.423 1 Templat:Yahudi 55.74% 74.754 1 Templat:Sidebar_with_collapsible_lists 24.96% 33.470 1 Templat:Sidebar 22.70% 30.444 1 Templat:Reflist 5.97% 8.005 2 Templat:Webarchive 5.15% 6.912 4 Templat:En 2.61% 3.499 1 Templat:Languageicon 1.58% 2.120 1 Templat:Main_other 1.19% 1.601 2 Templat:Flatlist --> <!-- Saved in parser cache with key idwiki:pcache:130847:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250118234452 and revision id 23866685. Rendering was triggered because: api-parse --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Diperoleh dari "<a dir="ltr" href="https://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Farisi&amp;oldid=23866685">https://id.wikipedia.org/w/index.php?title=Farisi&amp;oldid=23866685</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Istimewa:Daftar_kategori" title="Istimewa:Daftar kategori">Kategori</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kategori:Israel_dan_Yehuda_kuno&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kategori:Israel dan Yehuda kuno (halaman belum tersedia)">Israel dan Yehuda kuno</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Sejarah_Yahudi" title="Kategori:Sejarah Yahudi">Sejarah Yahudi</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Kategori:Sejarah_Yahudi-Romawi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kategori:Sejarah Yahudi-Romawi (halaman belum tersedia)">Sejarah Yahudi-Romawi</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Yahudi" title="Kategori:Yahudi">Yahudi</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Rabi" title="Kategori:Rabi">Rabi</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Kristen" title="Kategori:Kristen">Kristen</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Kata_dan_frasa_Perjanjian_Baru" title="Kategori:Kata dan frasa Perjanjian Baru">Kata dan frasa Perjanjian Baru</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Sejarah_Perjanjian_Baru" title="Kategori:Sejarah Perjanjian Baru">Sejarah Perjanjian Baru</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Yesus_dan_sejarah" title="Kategori:Yesus dan sejarah">Yesus dan sejarah</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Kategori tersembunyi: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:Templat_webarchive_tautan_wayback" title="Kategori:Templat webarchive tautan wayback">Templat webarchive tautan wayback</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Halaman_yang_menggunakan_pranala_magis_ISBN" title="Kategori:Halaman yang menggunakan pranala magis ISBN">Halaman yang menggunakan pranala magis ISBN</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Halaman ini terakhir diubah pada 17 Juli 2023, pukul 23.44.</li> <li id="footer-info-copyright">Teks tersedia di bawah <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.en">Lisensi Atribusi-BerbagiSerupa Creative Commons</a>; ketentuan tambahan mungkin berlaku. Lihat <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Ketentuan Penggunaan</a> untuk rincian lebih lanjut.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Kebijakan privasi</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Tentang">Tentang Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Penyangkalan_umum">Penyangkalan</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Kode Etik</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Pengembang</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/id.wikipedia.org">Statistik</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Pernyataan kuki</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//id.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Farisi&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Tampilan seluler</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Pencarian</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Telusuri Wikipedia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Istimewa:Pencarian"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Cari</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Daftar isi" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Gulingkan daftar isi" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Gulingkan daftar isi</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Farisi</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>71 bahasa</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Bagian baru</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-b766959bd-pxzfp","wgBackendResponseTime":118,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.157","walltime":"0.199","ppvisitednodes":{"value":725,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":21306,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":302,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":8,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":21330,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 134.116 1 -total"," 59.22% 79.423 1 Templat:Yahudi"," 55.74% 74.754 1 Templat:Sidebar_with_collapsible_lists"," 24.96% 33.470 1 Templat:Sidebar"," 22.70% 30.444 1 Templat:Reflist"," 5.97% 8.005 2 Templat:Webarchive"," 5.15% 6.912 4 Templat:En"," 2.61% 3.499 1 Templat:Languageicon"," 1.58% 2.120 1 Templat:Main_other"," 1.19% 1.601 2 Templat:Flatlist"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.051","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":973711,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-ext.codfw.main-74795b8fcc-llzz8","timestamp":"20250118234452","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Farisi","url":"https:\/\/id.wikipedia.org\/wiki\/Farisi","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q26403","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q26403","author":{"@type":"Organization","name":"Kontributor dari proyek Wikimedia."},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-01-05T21:59:11Z","dateModified":"2023-07-17T23:44:09Z"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10