CINXE.COM
Atticisme — Wikipédia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="fr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Atticisme — Wikipédia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )frwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","janvier","février","mars","avril","mai","juin","juillet","août","septembre","octobre","novembre","décembre"],"wgRequestId":"4b8e2214-f917-4775-8820-86f903db6be5","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Atticisme","wgTitle":"Atticisme","wgCurRevisionId":215169907,"wgRevisionId":215169907,"wgArticleId":2873075,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipédia:ébauche Grèce antique","Wikipédia:ébauche littérature","Article avec une section vide ou incomplète","Portail:Grèce antique/Articles liés","Portail:Monde antique/Articles liés","Portail:Histoire/Articles liés","Portail:Europe/Articles liés","Portail:Linguistique/Articles liés","Portail:Langues/Articles liés","Portail:Sciences humaines et sociales/Articles liés","Rhétorique grecque","Classicisme","Mouvement littéraire","Fondation au Ier siècle av. J.-C.","Dialecte du grec ancien"],"wgPageViewLanguage":"fr","wgPageContentLanguage":"fr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Atticisme","wgRelevantArticleId":2873075,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"fr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":8000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q746783","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ArchiveLinks","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fr&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.22"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/74/Lysias_the_orator.JPG"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1858"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/74/Lysias_the_orator.JPG"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1239"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="991"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Atticisme — Wikipédia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fr.m.wikipedia.org/wiki/Atticisme"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Modifier" href="/w/index.php?title=Atticisme&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipédia (fr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Atticisme"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Flux Atom de Wikipédia" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Atticisme rootpage-Atticisme skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Aller au contenu</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigation </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" title="Accueil général [z]" accesskey="z"><span>Page d’accueil</span></a></li><li id="n-thema" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portail:Accueil" title="Regroupements d'articles par thématiques"><span>Portails thématiques</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Page_au_hasard" title="Affiche un article au hasard [x]" accesskey="x"><span>Article au hasard</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Contact" title="Qui contacter"><span>Contact</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Contribuer" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Contribuer" > <div class="vector-menu-heading"> Contribuer </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-aboutwp" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:D%C3%A9buter" title="Guide pour apprendre à contribuer à Wikipédia"><span>Débuter sur Wikipédia</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:Accueil" title="Accès à l’aide"><span>Aide</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_de_la_communaut%C3%A9" title="À propos du projet, ce que vous pouvez faire, où trouver les informations"><span>Communauté</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_sp%C3%A9ciales" title="Outils pour contribuer à Wikipédia"><span>Pages spéciales</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes" title="Liste des modifications récentes sur le wiki [r]" accesskey="r"><span>Modifications récentes</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipédia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fr.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="l'encyclopédie libre" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fr.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Recherche" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia" aria-label="Rechercher sur Wikipédia" autocapitalize="sentences" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Outils personnels"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Modifier l'apparence de la taille, de la largeur et de la couleur de la police de la page" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Apparence" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Apparence</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fr.wikipedia.org&uselang=fr" class=""><span>Faire un don</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&returnto=Atticisme" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire." class=""><span>Créer un compte</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&returnto=Atticisme" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o" class=""><span>Se connecter</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Plus d’options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils personnels" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Outils personnels</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu utilisateur" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fr.wikipedia.org&uselang=fr"><span>Faire un don</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&returnto=Atticisme" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Créer un compte</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&returnto=Atticisme" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Se connecter</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages pour les contributeurs déconnectés <a href="/wiki/Aide:Premiers_pas" aria-label="En savoir plus sur la contribution"><span>en savoir plus</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_contributions" title="Une liste des modifications effectuées depuis cette adresse IP [y]" accesskey="y"><span>Contributions</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_discussions" title="La page de discussion pour les contributions depuis cette adresse IP [n]" accesskey="n"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Sommaire" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Sommaire</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">masquer</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Début</div> </a> </li> <li id="toc-Définition" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Définition"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Définition</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Définition-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Définition</span> </button> <ul id="toc-Définition-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Un_certain_usage_de_la_langue" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Un_certain_usage_de_la_langue"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Un certain usage de la langue</span> </div> </a> <ul id="toc-Un_certain_usage_de_la_langue-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Un_style_marqué_par_l'opposition" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Un_style_marqué_par_l'opposition"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Un style marqué par l'opposition</span> </div> </a> <ul id="toc-Un_style_marqué_par_l'opposition-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Histoire" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Histoire"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Histoire</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Histoire-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Histoire</span> </button> <ul id="toc-Histoire-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Atticisme_antique" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Atticisme_antique"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Atticisme antique</span> </div> </a> <ul id="toc-Atticisme_antique-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Avant_l'atticisme_:_les_orateurs_attiques_(Ve_et_IVe_siècle_av._J.-C.)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Avant_l'atticisme_:_les_orateurs_attiques_(Ve_et_IVe_siècle_av._J.-C.)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.1</span> <span>Avant l'atticisme : les orateurs attiques (<span>V</span><sup>e</sup> et <span>IV</span><sup>e</sup> siècle av. J.-C.)</span> </div> </a> <ul id="toc-Avant_l'atticisme_:_les_orateurs_attiques_(Ve_et_IVe_siècle_av._J.-C.)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-La_revendication_de_l'atticisme_(Ier_siècle_av._J.-C.)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#La_revendication_de_l'atticisme_(Ier_siècle_av._J.-C.)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.2</span> <span>La revendication de l'atticisme (<span>I</span><sup>er</sup> siècle av. J.-C.)</span> </div> </a> <ul id="toc-La_revendication_de_l'atticisme_(Ier_siècle_av._J.-C.)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-L'atticisme_du_Moyen_Âge_à_nos_jours" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#L'atticisme_du_Moyen_Âge_à_nos_jours"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>L'atticisme du Moyen Âge à nos jours</span> </div> </a> <ul id="toc-L'atticisme_du_Moyen_Âge_à_nos_jours-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Dans_la_littérature" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Dans_la_littérature"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.1</span> <span>Dans la littérature</span> </div> </a> <ul id="toc-Dans_la_littérature-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Dans_la_peinture" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Dans_la_peinture"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.2</span> <span>Dans la peinture</span> </div> </a> <ul id="toc-Dans_la_peinture-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Notes_et_références" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Notes_et_références"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Notes et références</span> </div> </a> <ul id="toc-Notes_et_références-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Voir_aussi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Voir_aussi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Voir aussi</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Voir_aussi-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Voir aussi</span> </button> <ul id="toc-Voir_aussi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Sources" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sources"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Sources</span> </div> </a> <ul id="toc-Sources-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Table des matières" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Atticisme</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Aller à un article dans une autre langue. Disponible en 20 langues." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-20" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">20 langues</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Aticisme" title="Aticisme – catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Aticisme" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Attizismus" title="Attizismus – allemand" lang="de" hreflang="de" data-title="Attizismus" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="allemand" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%84%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82" title="Αττικισμός – grec" lang="el" hreflang="el" data-title="Αττικισμός" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grec" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Atticism" title="Atticism – anglais" lang="en" hreflang="en" data-title="Atticism" data-language-autonym="English" data-language-local-name="anglais" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Aticismo" title="Aticismo – espagnol" lang="es" hreflang="es" data-title="Aticismo" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="espagnol" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Attikismi" title="Attikismi – finnois" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Attikismi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finnois" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Aticismo" title="Aticismo – galicien" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Aticismo" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicien" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%BF%D5%BF%D5%AB%D5%AF%D5%AB%D5%A6%D5%B4" title="Ատտիկիզմ – arménien" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ատտիկիզմ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="arménien" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Attikisme" title="Attikisme – indonésien" lang="id" hreflang="id" data-title="Attikisme" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonésien" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Atticismo" title="Atticismo – italien" lang="it" hreflang="it" data-title="Atticismo" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italien" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%84%ED%8B%B0%ED%82%A4%EC%A3%BC%EC%9D%98" title="아티키주의 – coréen" lang="ko" hreflang="ko" data-title="아티키주의" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coréen" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Atticisme" title="Atticisme – néerlandais" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Atticisme" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="néerlandais" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Attycyzm" title="Attycyzm – polonais" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Attycyzm" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polonais" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Aticismo" title="Aticismo – portugais" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Aticismo" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugais" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Аттикизм – russe" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Аттикизм" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="russe" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Aticizam" title="Aticizam – serbo-croate" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Aticizam" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-croate" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Aticizmus" title="Aticizmus – slovaque" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Aticizmus" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovaque" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Atticism" title="Atticism – suédois" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Atticism" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="suédois" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Attisizm" title="Attisizm – turc" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Attisizm" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turc" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D1%82%D0%B8%D0%BA%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Аттикізм – ukrainien" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Аттикізм" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrainien" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q746783#sitelinks-wikipedia" title="Modifier les liens interlangues" class="wbc-editpage">Modifier les liens</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espaces de noms"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Atticisme" title="Voir le contenu de la page [c]" accesskey="c"><span>Article</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Discussion:Atticisme" rel="discussion" title="Discussion au sujet de cette page de contenu [t]" accesskey="t"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Modifier la variante de langue" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">français</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Affichages"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Atticisme"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Atticisme&veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Atticisme&action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Atticisme&action=history" title="Historique des versions de cette page [h]" accesskey="h"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Outils</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Outils</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Plus d’options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Atticisme"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Atticisme&veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Atticisme&action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Atticisme&action=history"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Général </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_li%C3%A9es/Atticisme" title="Liste des pages liées qui pointent sur celle-ci [j]" accesskey="j"><span>Pages liées</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Suivi_des_liens/Atticisme" rel="nofollow" title="Liste des modifications récentes des pages appelées par celle-ci [k]" accesskey="k"><span>Suivi des pages liées</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Aide:Importer_un_fichier" title="Téléverser des fichiers [u]" accesskey="u"><span>Téléverser un fichier</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Atticisme&oldid=215169907" title="Adresse permanente de cette version de cette page"><span>Lien permanent</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Atticisme&action=info" title="Davantage d’informations sur cette page"><span>Informations sur la page</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Citer&page=Atticisme&id=215169907&wpFormIdentifier=titleform" title="Informations sur la manière de citer cette page"><span>Citer cette page</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FAtticisme"><span>Obtenir l'URL raccourcie</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FAtticisme"><span>Télécharger le code QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimer / exporter </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Livre&bookcmd=book_creator&referer=Atticisme"><span>Créer un livre</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:DownloadAsPdf&page=Atticisme&action=show-download-screen"><span>Télécharger comme PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Atticisme&printable=yes" title="Version imprimable de cette page [p]" accesskey="p"><span>Version imprimable</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Dans d’autres projets </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q746783" title="Lien vers l’élément dans le dépôt de données connecté [g]" accesskey="g"><span>Élément Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Apparence</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">masquer</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="fr" dir="ltr"><div class="bandeau-container metadata homonymie hatnote"><div class="bandeau-cell bandeau-icone" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Aide:Homonymie" title="Aide:Homonymie"><img alt="Page d’aide sur l’homonymie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/20px-Logo_disambig.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/30px-Logo_disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/40px-Logo_disambig.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="375" /></a></span></div><div class="bandeau-cell" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"> <p>Pour l’article homonyme, voir <a href="/wiki/Atticisme_(peinture)" title="Atticisme (peinture)">Atticisme (peinture)</a>. </p> </div></div><div class="bandeau-container metadata bandeau-article bandeau-niveau-ebauche"><div class="bandeau-cell bandeau-icone" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"><span style="white-space:nowrap;word-spacing:5px"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Discobolus_icon.png" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Discobolus_icon.png/23px-Discobolus_icon.png" decoding="async" width="23" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Discobolus_icon.png/35px-Discobolus_icon.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Discobolus_icon.png/47px-Discobolus_icon.png 2x" data-file-width="147" data-file-height="220" /></a></span> <span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Closed_Book_Icon.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Closed_Book_Icon.svg/35px-Closed_Book_Icon.svg.png" decoding="async" width="35" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Closed_Book_Icon.svg/53px-Closed_Book_Icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Closed_Book_Icon.svg/70px-Closed_Book_Icon.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span></div><div class="bandeau-cell" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"> <p><strong class="bandeau-titre">Cet article est une <a href="/wiki/Aide:%C3%89bauche" title="Aide:Ébauche">ébauche</a> concernant la <a href="/wiki/Gr%C3%A8ce_antique" title="Grèce antique">Grèce antique</a> et la littérature.</strong> </p> <div class="nomobile"> Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (<b><a href="/wiki/Aide:Comment_modifier_une_page" title="Aide:Comment modifier une page">comment ?</a></b>) selon les recommandations des <a href="/wiki/Projet:Accueil" title="Projet:Accueil">projets correspondants</a>.</div> </div></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Lysias_the_orator.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Lysias_the_orator.JPG/220px-Lysias_the_orator.JPG" decoding="async" width="220" height="341" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Lysias_the_orator.JPG/330px-Lysias_the_orator.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Lysias_the_orator.JPG/440px-Lysias_the_orator.JPG 2x" data-file-width="618" data-file-height="957" /></a><figcaption><a href="/wiki/Lysias" title="Lysias">Lysias</a>, considéré avec <a href="/wiki/D%C3%A9mosth%C3%A8ne" title="Démosthène">Démosthène</a> comme l'orateur attique par excellence.</figcaption></figure> <p>L'<b>atticisme</b> (signifiant littéralement « qui est propre au dialecte attique »<sup id="cite_ref-:0_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>) est un courant de la <a href="/wiki/Rh%C3%A9torique" title="Rhétorique">rhétorique</a> <a href="/wiki/Grec_ancien" title="Grec ancien">grecque</a>, revendiqué comme tel dans le premier quart du <a href="/wiki/Ier_si%C3%A8cle_av._J.-C." title="Ier siècle av. J.-C."><abbr class="abbr" title="1ᵉʳ siècle"><span class="romain">I</span><sup style="font-size:72%">er</sup></abbr> siècle <abbr class="abbr nowrap" title="avant Jésus-Christ">av. J.-C.</abbr></a> Ce courant est particulièrement marqué par des tournures et expressions caractéristiques d'une <a href="/wiki/Langue_%C3%A9crite" title="Langue écrite">langue littéraire</a>, fine et <a href="/wiki/Purisme_(linguistique)" title="Purisme (linguistique)">épurée</a><sup id="cite_ref-:0_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, se voulant proche de celle des orateurs et des artistes du <a href="/wiki/Ve_si%C3%A8cle_av._J.-C." title="Ve siècle av. J.-C."><abbr class="abbr" title="5ᵉ siècle"><span class="romain">V</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle <abbr class="abbr nowrap" title="avant Jésus-Christ">av. J.-C.</abbr></a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. L'atticisme s'oppose ainsi d'une part à l'<a href="/wiki/Asianisme" title="Asianisme">asianisme</a>, dont il est la réaction<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, d'autre part au grec parlé de l'époque, qui pour sa part a poursuivi simultanément son évolution vers la <a href="/wiki/Koin%C3%A8_(grec)" title="Koinè (grec)">koinè</a>. </p><p>Par extension (ou affectation de langage), ce terme en vient à désigner tout <a href="/wiki/Classicisme" class="mw-redirect" title="Classicisme">classicisme</a> à travers l'histoire, notamment dans les domaines artistiques<sup id="cite_ref-:0_1-2" class="reference"><a href="#cite_note-:0-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>On peut voir dans la <i><a href="/wiki/Kathar%C3%A9vousa" title="Katharévousa">katharévousa</a></i> un usage ultérieur de la langue grecque en lien avec la tradition atticiste en <a href="/wiki/Gr%C3%A8ce" title="Grèce">Grèce</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Définition"><span id="D.C3.A9finition"></span>Définition</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&veaction=edit&section=1" title="Modifier la section : Définition" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&action=edit&section=1" title="Modifier le code source de la section : Définition"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Un_certain_usage_de_la_langue">Un certain usage de la langue</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&veaction=edit&section=2" title="Modifier la section : Un certain usage de la langue" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&action=edit&section=2" title="Modifier le code source de la section : Un certain usage de la langue"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>L'atticisme désigne tout d'abord les particularités de style des grands orateurs attiques, à savoir une certaine idée de la précision, de la pureté de la langue et de la vigueur de l’expression. L’atticisme a été apprécié pour son alliance d’élégance et de sobriété, notamment par <a href="/wiki/Quintilien" title="Quintilien">Quintilien</a>, le grand réformateur de l’art oratoire latin au <span class="nowrap"><a href="/wiki/Ier_si%C3%A8cle" title="Ier siècle"><abbr class="abbr" title="1ᵉʳ siècle"><span class="romain">I</span><sup style="font-size:72%">er</sup></abbr> siècle <abbr class="abbr nowrap" title="après Jésus-Christ">apr. J.-C.</abbr></a></span>, père de la <a href="/wiki/Rh%C3%A9torique" title="Rhétorique">rhétorique</a> <a href="/wiki/M%C3%A9di%C3%A9vale" class="mw-redirect" title="Médiévale">médiévale</a> et de la <a href="/wiki/Renaissance" title="Renaissance">Renaissance</a>. Il vantait ses vertus d’objectivité et de précision face à l’ornementation excessive et séductrice (donc trompeuse) de l’<a href="/wiki/Asianisme" title="Asianisme">asianisme</a> et du style courtisan de <a href="/wiki/S%C3%A9n%C3%A8que" title="Sénèque">Sénèque</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Un_style_marqué_par_l'opposition"><span id="Un_style_marqu.C3.A9_par_l.27opposition"></span>Un style marqué par l'opposition</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&veaction=edit&section=3" title="Modifier la section : Un style marqué par l'opposition" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&action=edit&section=3" title="Modifier le code source de la section : Un style marqué par l'opposition"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Par extension, l'atticisme s'oppose au manque de raffinement et de culture artistique ou littéraire de l'esprit <a href="/wiki/B%C3%A9otie" title="Béotie">béotien</a> et du <a href="/wiki/Philistinisme" title="Philistinisme">philistinisme</a>. </p><p><a href="/wiki/Louis_Aguettant" title="Louis Aguettant">Louis Aguettant</a>, utilisant le terme pour qualifier la musique de <a href="/wiki/Gabriel_Faur%C3%A9" title="Gabriel Fauré">Gabriel Fauré</a>, précise : <span class="citation">« …l’atticisme, qui se définit si bien par ses contraires : l’emphase, l’outrance, la vulgarité, la lourdeur, l’affectation, l’effort - l’atticisme qui n’appuie pas, qui n’insiste pas, qui ne crie jamais, qui n’emploie jamais plus de mots ou de notes qu’il n'en faut, qui a le sens inné du choix et de la mesure, qui est la forme suprême du goût, dans un parfait naturel. »</span><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Histoire">Histoire</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&veaction=edit&section=4" title="Modifier la section : Histoire" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&action=edit&section=4" title="Modifier le code source de la section : Histoire"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Atticisme_antique">Atticisme antique</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&veaction=edit&section=5" title="Modifier la section : Atticisme antique" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&action=edit&section=5" title="Modifier le code source de la section : Atticisme antique"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Avant_l'atticisme_:_les_orateurs_attiques_(Ve_et_IVe_siècle_av._J.-C.)"><span id="Avant_l.27atticisme_:_les_orateurs_attiques_.28Ve_et_IVe_si.C3.A8cle_av._J.-C..29"></span>Avant l'atticisme : les orateurs attiques (<abbr class="abbr" title="5ᵉ siècle avant Jésus-Christ"><span class="romain">V</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> et <a href="/wiki/IVe_si%C3%A8cle_av._J.-C." title="IVe siècle av. J.-C."><abbr class="abbr" title="4ᵉ siècle"><span class="romain">IV</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle <abbr class="abbr nowrap" title="avant Jésus-Christ">av. J.-C.</abbr></a>)</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&veaction=edit&section=6" title="Modifier la section : Avant l'atticisme : les orateurs attiques (Ve et IVe siècle av. J.-C.)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&action=edit&section=6" title="Modifier le code source de la section : Avant l'atticisme : les orateurs attiques (Ve et IVe siècle av. J.-C.)"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé : <a href="/wiki/Orateurs_attiques" title="Orateurs attiques">Orateurs attiques</a>.</div></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="La_revendication_de_l'atticisme_(Ier_siècle_av._J.-C.)"><span id="La_revendication_de_l.27atticisme_.28Ier_si.C3.A8cle_av._J.-C..29"></span>La revendication de l'atticisme (<a href="/wiki/Ier_si%C3%A8cle_av._J.-C." title="Ier siècle av. J.-C."><abbr class="abbr" title="1ᵉʳ siècle"><span class="romain">I</span><sup style="font-size:72%">er</sup></abbr> siècle <abbr class="abbr nowrap" title="avant Jésus-Christ">av. J.-C.</abbr></a>)</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&veaction=edit&section=7" title="Modifier la section : La revendication de l'atticisme (Ier siècle av. J.-C.)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&action=edit&section=7" title="Modifier le code source de la section : La revendication de l'atticisme (Ier siècle av. J.-C.)"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Buste_D%C3%A9mosth%C3%A8ne_MBA.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Buste_D%C3%A9mosth%C3%A8ne_MBA.jpg/250px-Buste_D%C3%A9mosth%C3%A8ne_MBA.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Buste_D%C3%A9mosth%C3%A8ne_MBA.jpg/330px-Buste_D%C3%A9mosth%C3%A8ne_MBA.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Buste_D%C3%A9mosth%C3%A8ne_MBA.jpg/500px-Buste_D%C3%A9mosth%C3%A8ne_MBA.jpg 2x" data-file-width="1536" data-file-height="2048" /></a><figcaption>Buste de <a href="/wiki/D%C3%A9mosth%C3%A8ne" title="Démosthène">Démosthène</a>, mis en avant par <a href="/wiki/Cic%C3%A9ron" title="Cicéron">Cicéron</a>.</figcaption></figure> <p>Apparu à <a href="/wiki/Rome_antique" title="Rome antique">Rome</a> à l'époque de <a href="/wiki/Cic%C3%A9ron" title="Cicéron">Cicéron</a>, l'atticisme a passé à ses débuts pour un retour aux <a href="/wiki/Canon_esth%C3%A9tique" title="Canon esthétique">canons</a> classiques des <a href="/wiki/Orateurs_attiques" title="Orateurs attiques">orateurs attiques</a> après les outrances du style prétentieux de l'<a href="/wiki/Asianisme" title="Asianisme">asianisme</a> et de la <a href="/wiki/Sophiste#Seconde_sophistique" title="Sophiste">rhétorique sophistique</a>. Dans deux ouvrages, le <i><a href="/wiki/De_optimo_genere_oratorum" title="De optimo genere oratorum">De optimo genere oratorum</a></i> et le <i><a href="/wiki/Orator_ad_Brutum" title="Orator ad Brutum">Orator ad Brutum</a></i>, Cicéron polémiqua contre les attiques romains qui prenaient <a href="/wiki/Lysias" title="Lysias">Lysias</a> comme modèle d'orateur, et mit en avant <a href="/wiki/D%C3%A9mosth%C3%A8ne" title="Démosthène">Démosthène</a>, qui représentait pour lui l'atticisme authentique et complet. </p><p>Bien que le langage dépouillé de l'atticisme devînt à la longue aussi sophistiqué et orné que les péroraisons qu'il était censé supplanter, sa simplicité originelle lui permit de rester compréhensible à tout le monde grec de l'Antiquité. Il contribua ainsi à maintenir vivants des liens culturels vitaux autour de la Méditerranée et même au-delà. </p><p>Représenté à son apogée par des <a href="/wiki/Rh%C3%A9teur" class="mw-redirect" title="Rhéteur">rhéteurs</a> comme <a href="/wiki/Denys_d%27Halicarnasse" title="Denys d'Halicarnasse">Denys d'Halicarnasse</a>, des grammairiens tels <a href="/wiki/H%C3%A9rodien" title="Hérodien">Hérodien</a> et <a href="/wiki/Phrynichos_Arabios" title="Phrynichos Arabios">Phrynichos Arabios</a> à Alexandrie, l'atticisme se développe aux siècles suivants. Il se répand avec la diffusion du christianisme et l'autorité croissante des <a href="/wiki/P%C3%A8res_de_l%27%C3%89glise" title="Pères de l'Église">Pères de l'Église</a>, <a href="/wiki/Saint_Augustin" class="mw-redirect" title="Saint Augustin">saint Augustin</a> ou <a href="/wiki/Saint_J%C3%A9r%C3%B4me" class="mw-redirect" title="Saint Jérôme">saint Jérôme</a>, chez qui l'on note l'influence de <a href="/wiki/Quintilien" title="Quintilien">Quintilien</a>. Il leur fournit un outillage rhétorique, et imprègne toute la culture grecque postérieure, au point de supplanter même le grec parlé, ancêtre du <a href="/wiki/Grec_moderne" title="Grec moderne">grec moderne</a>, qui reste dans l'ombre et dont on ne retrouve aujourd'hui des témoignages écrits que dans des documents privés et des textes de littérature populaire. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="L'atticisme_du_Moyen_Âge_à_nos_jours"><span id="L.27atticisme_du_Moyen_.C3.82ge_.C3.A0_nos_jours"></span>L'atticisme du <a href="/wiki/Moyen_%C3%82ge" title="Moyen Âge">Moyen Âge</a> à nos jours</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&veaction=edit&section=8" title="Modifier la section : L'atticisme du Moyen Âge à nos jours" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&action=edit&section=8" title="Modifier le code source de la section : L'atticisme du Moyen Âge à nos jours"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone"><span class="mw-valign-text-top noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Logo_travaux_orange-simple.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Logo_travaux_orange-simple.svg/20px-Logo_travaux_orange-simple.svg.png" decoding="async" width="15" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Logo_travaux_orange-simple.svg/40px-Logo_travaux_orange-simple.svg.png 1.5x" data-file-width="190" data-file-height="219" /></a></span></div><div class="bandeau-cell">Cette section est vide, insuffisamment détaillée ou incomplète. <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:EditPage/Atticisme" title="Spécial:EditPage/Atticisme">Votre aide</a> est la bienvenue ! <a href="/wiki/Aide:Comment_modifier_une_page" title="Aide:Comment modifier une page">Comment faire ?</a></div></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Dans_la_littérature"><span id="Dans_la_litt.C3.A9rature"></span>Dans la littérature</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&veaction=edit&section=9" title="Modifier la section : Dans la littérature" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&action=edit&section=9" title="Modifier le code source de la section : Dans la littérature"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Des auteurs admirés et fréquemment imités comme <a href="/wiki/Lucien_de_Samosate" title="Lucien de Samosate">Lucien de Samosate</a> étaient eux-mêmes tenants de l'atticisme, si bien que ce style survit jusqu'à la <a href="/wiki/Renaissance_(p%C3%A9riode_historique)" class="mw-redirect" title="Renaissance (période historique)">Renaissance</a>, lorsque le flambeau de ce classicisme est repris par les étudiants non-<a href="/wiki/Grecs" title="Grecs">Grecs</a> des réfugiés <a href="/wiki/Byzance" title="Byzance">byzantins</a>. L'érudition de la Renaissance, fondement des <a href="/wiki/Humanit%C3%A9s" title="Humanités">humanités</a> dans l'Occident chrétien, a repris à son compte le jugement antique sur la valeur didactique du <a href="/wiki/Classicisme" class="mw-redirect" title="Classicisme">classicisme</a> et du bon goût atticisant, relayant ainsi pour plusieurs siècles le sentiment de supériorité athénien de la période hellénistique. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Dans_la_peinture">Dans la peinture</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&veaction=edit&section=10" title="Modifier la section : Dans la peinture" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&action=edit&section=10" title="Modifier le code source de la section : Dans la peinture"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé : <a href="/wiki/Atticisme_(peinture)" title="Atticisme (peinture)">Atticisme (peinture)</a>.</div></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Pierre_Patel_Paysage_avec_ruine.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Pierre_Patel_Paysage_avec_ruine.jpg/330px-Pierre_Patel_Paysage_avec_ruine.jpg" decoding="async" width="300" height="186" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Pierre_Patel_Paysage_avec_ruine.jpg/500px-Pierre_Patel_Paysage_avec_ruine.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/72/Pierre_Patel_Paysage_avec_ruine.jpg 2x" data-file-width="555" data-file-height="345" /></a><figcaption>Paysage avec ruine de <a href="/wiki/Pierre_Patel" title="Pierre Patel">Pierre Patel</a>.</figcaption></figure> <p>L'idéal de sobriété, de précision et de pureté du langage mis en avant dans l'atticisme se retrouve d'une certaine manière dans le classicisme français du <abbr class="abbr" title="17ᵉ siècle"><span class="romain">XVII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle. L'<a href="/wiki/Atticisme_(peinture)" title="Atticisme (peinture)">atticisme</a> devient même un courant de la peinture classique française entre les années 1647 et 1660. Son style se veut savant et rigoureux, proche de celui de <a href="/wiki/Rapha%C3%ABl_(peintre)" title="Raphaël (peintre)">Raphaël</a>, et se pose en réaction au <a href="/wiki/Baroque" title="Baroque">lyrisme et aux effusions baroques</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notes_et_références"><span id="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"></span>Notes et références</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&veaction=edit&section=11" title="Modifier la section : Notes et références" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&action=edit&section=11" title="Modifier le code source de la section : Notes et références"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-:0-1"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-:0_1-0">a</a> <a href="#cite_ref-:0_1-1">b</a> et <a href="#cite_ref-:0_1-2">c</a></sup> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage">« <a rel="nofollow" class="external text" href="http://stella.atilf.fr/Dendien/scripts/tlfiv5/advanced.exe?8;s=2389784520;"><cite style="font-style:normal;">Atticisme dans le TLFi</cite></a> »</span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage">« <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/atticisme/"><cite style="font-style:normal;">Atticisme dans l'Encyclopaedia Universalis</cite></a> »</span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Wooten1975"><span class="ouvrage" id="Cecil_Wooten1975">Cecil Wooten, « <cite style="font-style:normal">Le développement du style asiatique pendant l'époque hellénistique</cite> », <i>Revue des Études Grecques</i>,‎ <time>1975</time> <small style="line-height:1em;">(<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1975_num_88_419_4059">lire en ligne</a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Le+d%C3%A9veloppement+du+style+asiatique+pendant+l%27%C3%A9poque+hell%C3%A9nistique&rft.jtitle=Revue+des+%C3%89tudes+Grecques&rft.aulast=Wooten&rft.aufirst=Cecil&rft.date=1975&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AAtticisme"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Aguettant1954"><span class="ouvrage" id="Louis_Aguettant1954">Louis <span class="nom_auteur">Aguettant</span>, <cite class="italique">La Musique de Piano : des origines à Ravel</cite>, Paris, <a href="/wiki/%C3%89ditions_Albin_Michel" title="Éditions Albin Michel">Albin Michel</a>, <time>1954</time>, 446 <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr>, « Gabriel Fauré », <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr> 389<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=La+Musique+de+Piano&rft.atitle=Gabriel+Faur%C3%A9&rft.place=Paris&rft.pub=Albin+Michel&rft.stitle=des+origines+%C3%A0+Ravel&rft.aulast=Aguettant&rft.aufirst=Louis&rft.date=1954&rft.pages=389&rft.tpages=446&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AAtticisme"></span></span></span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Voir_aussi">Voir aussi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&veaction=edit&section=12" title="Modifier la section : Voir aussi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&action=edit&section=12" title="Modifier le code source de la section : Voir aussi"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Asianisme" title="Asianisme">Asianisme</a></li> <li><a href="/wiki/Rh%C3%A9torique" title="Rhétorique">Rhétorique</a></li> <li><a href="/wiki/Atticisme_parisien" class="mw-redirect" title="Atticisme parisien">Atticisme parisien</a></li> <li><a href="/wiki/Purisme_(linguistique)" title="Purisme (linguistique)">Purisme</a></li> <li><a href="/wiki/Koin%C3%A8_(grec)" title="Koinè (grec)">Koinè</a></li> <li><a href="/wiki/Histoire_de_la_langue_grecque" title="Histoire de la langue grecque">Histoire de la langue grecque</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sources">Sources</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&veaction=edit&section=13" title="Modifier la section : Sources" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Atticisme&action=edit&section=13" title="Modifier le code source de la section : Sources"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Cet article est partiellement ou en totalité issu de l’article de Wikipédia en anglais intitulé <span class="plainlinks">« <a class="external text" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Atticism?oldid=168700334">Atticism</a> » <small>(<a class="external text" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Atticism?action=history">voir la liste des auteurs</a>)</small></span>.</li> <li><span class="ouvrage" id="Bayet"><span class="ouvrage" id="Jean_Bayet"><a href="/wiki/Jean_Bayet" title="Jean Bayet">Jean Bayet</a>, <cite class="italique">Littérature latine</cite>, <a href="/wiki/Armand_Colin" title="Armand Colin">Armand Colin</a>, <abbr class="abbr" title="collection">coll.</abbr> « U Littérature », « L'âge cicéronien »<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Litt%C3%A9rature+latine&rft.atitle=L%27%C3%A2ge+cic%C3%A9ronien&rft.pub=Armand+Colin&rft.aulast=Bayet&rft.aufirst=Jean&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AAtticisme"></span></span></span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cnrtl.fr/definition/atticisme">Définition d'<i>atticisme</i> dans <i>Le Trésor de la langue française</i></a></li></ul> <div class="navbox-container" style="clear:both;"> <table class="navbox collapsible noprint autocollapse" style=""> <tbody><tr><th class="navbox-title" colspan="2" style=""><div style="float:left; width:6em; text-align:left"><div class="noprint plainlinks nowrap tnavbar" style="padding:0; font-size:xx-small; color:var(--color-emphasized, #000000);"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Palette_Histoire_de_la_langue_grecque" title="Modèle:Palette Histoire de la langue grecque"><abbr class="abbr" title="Voir ce modèle.">v</abbr></a> · <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mod%C3%A8le:Palette_Histoire_de_la_langue_grecque&action=edit"><abbr class="abbr" title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</abbr></a></div></div><div style="font-size:110%"><a href="/wiki/Histoire_de_la_langue_grecque" title="Histoire de la langue grecque">Histoire</a> de la <a href="/wiki/Grec" title="Grec">langue grecque</a></div></th> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Évolution</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Proto-grec" title="Proto-grec">Proto-grec</a> (vers <time class="nowrap" datetime="U-1999" data-sort-value="U-1999">2000 <abbr class="abbr" title="avant Jésus-Christ">av. J.-C.</abbr></time>)</li> <li><a href="/wiki/Myc%C3%A9nien" title="Mycénien">Mycénien</a> (vers <time datetime="U-1599" data-sort-value="U-1599">1600</time>–<time class="nowrap" datetime="U-1099" data-sort-value="U-1099">1100 <abbr class="abbr" title="avant Jésus-Christ">av. J.-C.</abbr></time>)</li> <li><a href="/wiki/Grec_ancien" title="Grec ancien">Grec ancien</a> (vers <time datetime="U-0799" data-sort-value="U-0799">800</time>–<time class="nowrap" datetime="U-0299" data-sort-value="U-0299">300 <abbr class="abbr" title="avant Jésus-Christ">av. J.-C.</abbr></time>)</li> <li><a href="/wiki/Koin%C3%A8_(grec)" title="Koinè (grec)">Koinè</a> (dès <time class="nowrap" datetime="U-0299" data-sort-value="U-0299">300 <abbr class="abbr" title="avant Jésus-Christ">av. J.-C.</abbr></time>)</li> <li><a href="/wiki/Grec_m%C3%A9di%C3%A9val" title="Grec médiéval">Grec médiéval</a> (vers <time datetime="0330" data-sort-value="0330">330</time>–<time>1453</time>)</li> <li><a href="/wiki/Grec_moderne" title="Grec moderne">Grec moderne</a> (dès <time>1453</time>)</li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Dialectes_du_grec_ancien" title="Dialectes du grec ancien">Dialectes anciens</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/%C3%89olien_(dialecte)" title="Éolien (dialecte)">Éolien</a></li> <li><a href="/wiki/Arcadochypriote" title="Arcadochypriote">Arcadochypriote</a></li> <li><a href="/wiki/Pamphylien" title="Pamphylien">Pamphylien</a></li> <li><a href="/wiki/Dorien" title="Dorien">Dorien</a></li> <li><a href="/wiki/Attique_(dialecte)" title="Attique (dialecte)">Attique</a></li> <li><a href="/wiki/Ionien_(dialecte)" title="Ionien (dialecte)">Ionien</a></li> <li><a href="/wiki/Langue_hom%C3%A9rique" title="Langue homérique">Grec homérique</a></li> <li><a href="/wiki/Ancien_mac%C3%A9donien" title="Ancien macédonien">Ancien macédonien</a> (incertain)</li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Dialectes_du_grec_moderne" title="Dialectes du grec moderne">Dialectes modernes</a></th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Cappadocien" title="Cappadocien">Cappadocien</a></li> <li><a href="/wiki/Grec_cr%C3%A9tois" title="Grec crétois">Crétois</a></li> <li><a href="/wiki/Grec_chypriote" title="Grec chypriote">Chypriote</a></li> <li><a href="/wiki/Grec_d%C3%A9motique" title="Grec démotique">Démotique</a></li> <li><a href="/wiki/Griko" title="Griko">Griko</a></li> <li><a href="/wiki/Kathar%C3%A9vousa" title="Katharévousa">Katharévousa</a></li> <li><a href="/wiki/Pontique_(langue)" title="Pontique (langue)">Pontique</a></li> <li><a href="/wiki/Tsakonien" title="Tsakonien">Tsakonien</a></li> <li><a href="/wiki/Y%C3%A9vanique" title="Yévanique">Yévanique</a></li> <li><a href="/wiki/Boliarique" title="Boliarique">Boliarique</a> (jargon)</li></ul> </div></td> </tr> <tr> <td class="navbox-banner" style="" colspan="2"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Romanisation_du_grec" title="Romanisation du grec">Romanisation du grec</a></li> <li><a href="/wiki/Greeklish" title="Greeklish">Greeklish</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table> <table class="navbox collapsible noprint autocollapse" style=""> <tbody><tr><th class="navbox-title" colspan="2" style=""><div style="float:left; width:6em; text-align:left"><div class="noprint plainlinks nowrap tnavbar" style="padding:0; font-size:xx-small; color:var(--color-emphasized, #000000);"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Palette_Litt%C3%A9rature_grecque" title="Modèle:Palette Littérature grecque"><abbr class="abbr" title="Voir ce modèle.">v</abbr></a> · <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mod%C3%A8le:Palette_Litt%C3%A9rature_grecque&action=edit"><abbr class="abbr" title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</abbr></a></div></div><div style="font-size:110%"><a href="/wiki/Litt%C3%A9rature_grecque" title="Littérature grecque">Littérature grecque</a></div></th> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Litt%C3%A9rature_grecque_antique" title="Littérature grecque antique">Antique</a></th> <td class="navbox-list" style=""><table class="navbox-subgroup" style=""> <tbody><tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Litt%C3%A9rature_grecque_archa%C3%AFque" title="Littérature grecque archaïque">Archaïque</a></th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><span typeof="mw:File"><span title="Bon article"><img alt="Bon article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/20px-Bon_article.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/21px-Bon_article.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Bon_article.svg/28px-Bon_article.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Hom%C3%A8re" title="Homère">Homère</a> <ul><li><i><a href="/wiki/Iliade" title="Iliade">Iliade</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Odyss%C3%A9e" title="Odyssée">Odyssée</a></i></li></ul></li> <li><a href="/wiki/H%C3%A9siode" title="Hésiode">Hésiode</a> <ul><li><i><a href="/wiki/Th%C3%A9ogonie_(H%C3%A9siode)" title="Théogonie (Hésiode)">Théogonie</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Les_Travaux_et_les_Jours" title="Les Travaux et les Jours">Les Travaux et les Jours</a></i></li></ul></li> <li>Poésie <a href="/wiki/Lyrisme" title="Lyrisme">lyrique</a> <ul><li><a href="/wiki/Alc%C3%A9e_de_Mytil%C3%A8ne" title="Alcée de Mytilène">Alcée</a></li> <li><a href="/wiki/Alcman" title="Alcman">Alcman</a></li> <li><a href="/wiki/Ibycos" title="Ibycos">Ibycos</a></li> <li><a href="/wiki/Sappho" title="Sappho">Sappho</a></li> <li><a href="/wiki/St%C3%A9sichore" title="Stésichore">Stésichore</a></li></ul></li> <li>Poésie iambique <ul><li><a href="/wiki/Archiloque" title="Archiloque">Archiloque</a></li> <li><a href="/wiki/Hipponax" title="Hipponax">Hipponax</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%A9monide_d%27Amorgos" title="Sémonide d'Amorgos">Sémonide d'Amorgos</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%C3%89l%C3%A9gie" title="Élégie">Élégie</a> ancienne <ul><li><a href="/wiki/Callinos" title="Callinos">Callinos</a></li> <li><a href="/wiki/Solon" title="Solon">Solon</a></li> <li><a href="/wiki/Tyrt%C3%A9e" title="Tyrtée">Tyrtée</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%C3%89sope" title="Ésope">Ésope</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Litt%C3%A9rature_grecque_classique" title="Littérature grecque classique">Classique</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=";"><table class="navbox-subgroup" style=""> <tbody><tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Th%C3%A9%C3%A2tre_grec_antique" title="Théâtre grec antique">Théâtre</a></th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Trag%C3%A9die_grecque" title="Tragédie grecque">Tragédie</a> <ul><li><a href="/wiki/Eschyle" title="Eschyle">Eschyle</a></li> <li><a href="/wiki/Sophocle" title="Sophocle">Sophocle</a></li> <li><a href="/wiki/Euripide" title="Euripide">Euripide</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Com%C3%A9die_grecque_antique" title="Comédie grecque antique">Comédie</a> <ul><li><a href="/wiki/Aristophane" title="Aristophane">Aristophane</a></li> <li><a href="/wiki/M%C3%A9nandre" title="Ménandre">Ménandre</a></li></ul></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Po%C3%A9sie_grecque_antique" title="Poésie grecque antique">Poétique</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Anacr%C3%A9on" title="Anacréon">Anacréon</a></li> <li><a href="/wiki/Bacchylide" title="Bacchylide">Bacchylide</a></li> <li><a href="/wiki/Pindare" title="Pindare">Pindare</a></li> <li><a href="/wiki/Simonide_de_C%C3%A9os" title="Simonide de Céos">Simonide de Céos</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Histoire_de_la_Gr%C3%A8ce_antique" title="Histoire de la Grèce antique">Histoire</a></th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/H%C3%A9rodote" title="Hérodote">Hérodote</a></li> <li><a href="/wiki/Thucydide" title="Thucydide">Thucydide</a></li> <li><a href="/wiki/X%C3%A9nophon" title="Xénophon">Xénophon</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Rh%C3%A9torique_grecque" title="Rhétorique grecque">Rhétorique</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Orateurs_attiques" title="Orateurs attiques">Orateurs attiques</a>, <a class="mw-selflink selflink">atticisme</a> <ul><li><a href="/wiki/Andocide" title="Andocide">Andocide</a></li> <li><a href="/wiki/Antiphon_(orateur)" title="Antiphon (orateur)">Antiphon</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A9mosth%C3%A8ne" title="Démosthène">Démosthène</a></li> <li><a href="/wiki/Dinarque" title="Dinarque">Dinarque</a></li> <li><a href="/wiki/Eschine" title="Eschine">Eschine</a></li> <li><a href="/wiki/Hyp%C3%A9ride" title="Hypéride">Hypéride</a></li> <li><a href="/wiki/Is%C3%A9e" title="Isée">Isée</a></li> <li><a href="/wiki/Isocrate" title="Isocrate">Isocrate</a></li> <li><a href="/wiki/Lycurgue_(orateur)" title="Lycurgue (orateur)">Lycurgue</a></li> <li><a href="/wiki/Lysias" title="Lysias">Lysias</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Asianisme" title="Asianisme">Asianisme</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Philosophie_en_Gr%C3%A8ce_antique" title="Philosophie en Grèce antique">Philosophie</a></th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Socrate" title="Socrate">Socrate</a></li> <li><a href="/wiki/Platon" title="Platon">Platon</a></li> <li><a href="/wiki/Aristote" title="Aristote">Aristote</a></li> <li><a href="/wiki/Diog%C3%A8ne_de_Sinope" title="Diogène de Sinope">Diogène de Sinope</a></li> <li><a href="/wiki/Leucippe" title="Leucippe">Leucippe</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A9mocrite" title="Démocrite">Démocrite</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/M%C3%A9decine_en_Gr%C3%A8ce_antique" title="Médecine en Grèce antique">Médecine</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Hippocrate" title="Hippocrate">Hippocrate</a></li></ul> </div></td> </tr> </tbody></table></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Litt%C3%A9rature_grecque_hell%C3%A9nistique" title="Littérature grecque hellénistique">Hellénistique</a><br />et époque romaine</th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Apollonios_de_Rhodes" title="Apollonios de Rhodes">Apollonios de Rhodes</a></li> <li><a href="/wiki/Arrien" title="Arrien">Arrien</a></li> <li><a href="/wiki/Callimaque_de_Cyr%C3%A8ne" title="Callimaque de Cyrène">Callimaque de Cyrène</a></li> <li><a href="/wiki/Denys_d%27Halicarnasse" title="Denys d'Halicarnasse">Denys d'Halicarnasse</a></li> <li><a href="/wiki/Dion_Cassius" title="Dion Cassius">Dion Cassius</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89picure" title="Épicure">Épicure</a></li> <li><a href="/wiki/Lucien_de_Samosate" title="Lucien de Samosate">Lucien de Samosate</a></li> <li><a href="/wiki/M%C3%A9nandre" title="Ménandre">Ménandre</a></li> <li><a href="/wiki/Pausanias_le_P%C3%A9ri%C3%A9g%C3%A8te" title="Pausanias le Périégète">Pausanias</a></li> <li><a href="/wiki/Plutarque" title="Plutarque">Plutarque</a></li> <li><a href="/wiki/Polybe" title="Polybe">Polybe</a></li> <li><a href="/wiki/Strabon" title="Strabon">Strabon</a></li> <li><a href="/wiki/Th%C3%A9ocrite" title="Théocrite">Théocrite</a></li> <li><a href="/wiki/Z%C3%A9non_de_Kition" title="Zénon de Kition">Zénon de Kition</a></li></ul> </div></td> </tr> </tbody></table></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Litt%C3%A9rature_byzantine" title="Littérature byzantine">Byzantine</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><table class="navbox-subgroup" style=""> <tbody><tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Antiquit%C3%A9_tardive" title="Antiquité tardive">Antiquité tardive</a></th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/P%C3%A8res_de_l%27%C3%89glise" title="Pères de l'Église">Patristique</a> <ul><li><a href="/wiki/Cl%C3%A9ment_d%27Alexandrie" title="Clément d'Alexandrie">Clément d'Alexandrie</a></li> <li><a href="/wiki/Eus%C3%A8be_de_C%C3%A9sar%C3%A9e" title="Eusèbe de Césarée">Eusèbe de Césarée</a></li> <li><a href="/wiki/Ignace_d%27Antioche" title="Ignace d'Antioche">Ignace d'Antioche</a></li></ul></li> <li>Hellénisme païen <ul><li><a href="/wiki/Julien_(empereur_romain)" title="Julien (empereur romain)">Julien</a></li> <li><a href="/wiki/Libanios" title="Libanios">Libanios</a></li> <li><a href="/wiki/Th%C3%A9mistios" title="Thémistios">Thémistios</a></li></ul></li> <li>Cercle impérial <ul><li><a href="/wiki/%C3%89tienne_de_Byzance" title="Étienne de Byzance">Étienne de Byzance</a></li> <li><a href="/wiki/Jean_Malalas" title="Jean Malalas">Jean Malalas</a></li> <li><a href="/wiki/Procope_de_C%C3%A9sar%C3%A9e" title="Procope de Césarée">Procope de Césarée</a></li></ul></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Période méso-byzantine</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Eustathe_de_Thessalonique" title="Eustathe de Thessalonique">Eustathe de Thessalonique</a></li> <li><a href="/wiki/Jean_Damasc%C3%A8ne" title="Jean Damascène">Jean Damascène</a></li> <li><a href="/wiki/Jean_Skylitz%C3%A8s" title="Jean Skylitzès">Jean Skylitzès</a></li> <li><a href="/wiki/Jean_Tz%C3%A9tz%C3%A8s" title="Jean Tzétzès">Jean Tzétzès</a></li> <li><a href="/wiki/Photios_Ier_de_Constantinople" title="Photios Ier de Constantinople">Photios Ier de Constantinople</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Empire byzantin tardif</th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/G%C3%A9miste_Pl%C3%A9thon" title="Gémiste Pléthon">Gémiste Pléthon</a></li> <li><i><a href="/wiki/Dig%C3%A9nis_Akritas" title="Digénis Akritas">Digénis Akritas</a></i></li></ul> </div></td> </tr> </tbody></table></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Gr%C3%A8ce_ottomane" title="Grèce ottomane">Grèce ottomane</a></th> <td class="navbox-list" style=""><table class="navbox-subgroup" style=""> <tbody><tr> <th class="navbox-group" style=""><abbr class="abbr" title="14ᵉ siècle"><span class="romain">XIV</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/St%C3%A9phane_Sachlikis" title="Stéphane Sachlikis">Stéphane Sachlikis</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><abbr class="abbr" title="15ᵉ siècle"><span class="romain">XV</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Th%C3%A9odore_Gaza" title="Théodore Gaza">Théodore Gaza</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><abbr class="abbr" title="16ᵉ siècle"><span class="romain">XVI</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Antoine_Ach%C3%A9lis" title="Antoine Achélis">Antoine Achélis</a></li> <li><a href="/wiki/Georges_Chortatzis" title="Georges Chortatzis">Georges Chortatzis</a></li> <li><a href="/wiki/Antoine_%C3%89parque" title="Antoine Éparque">Antoine Éparque</a></li> <li><a href="/wiki/Vicenzos_Kornaros" title="Vicenzos Kornaros">Vicenzos Kornaros</a></li> <li><a href="/wiki/Manuel_Sklavos" title="Manuel Sklavos">Manuel Sklavos</a></li> <li><a href="/wiki/Nicolas_Sophianos" title="Nicolas Sophianos">Nicolas Sophianos</a></li> <li><a href="/wiki/Th%C3%A9odose_Zygomalas" title="Théodose Zygomalas">Théodose Zygomalas</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><abbr class="abbr" title="17ᵉ siècle"><span class="romain">XVII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Leone_Allacci" title="Leone Allacci">Leone Allacci</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><abbr class="abbr" title="18ᵉ siècle"><span class="romain">XVIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Constantin_Dapont%C3%A8s" title="Constantin Dapontès">Constantin Dapontès</a></li> <li><a href="/wiki/Adam%C3%A1ntios_Kora%C3%AFs" title="Adamántios Koraïs">Adamántios Koraïs</a></li> <li><a href="/wiki/I%C3%B3sipos_Misi%C3%B3dax" title="Iósipos Misiódax">Iósipos Misiódax</a></li> <li><a href="/wiki/Athan%C3%A1sios_Psal%C3%ADdas" title="Athanásios Psalídas">Athanásios Psalídas</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Article de qualité"><img alt="Article de qualité" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/20px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/21px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Article_de_qualit%C3%A9.svg/28px-Article_de_qualit%C3%A9.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> <a href="/wiki/Rigas" title="Rigas">Rigas</a></li></ul> </div></td> </tr> </tbody></table></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><a href="/wiki/Litt%C3%A9rature_grecque_contemporaine" title="Littérature grecque contemporaine">Contemporaine</a></th> <td class="navbox-list navbox-even" style=""><table class="navbox-subgroup" style=""> <tbody><tr> <th class="navbox-group" style=""><abbr class="abbr" title="19ᵉ siècle"><span class="romain">XIX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Alexandre_Papadiam%C3%A1ndis" title="Alexandre Papadiamándis">Alexandre Papadiamándis</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><abbr class="abbr" title="20ᵉ siècle"><span class="romain">XX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</th> <td class="navbox-list navbox-even" style=";"><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Odyss%C3%A9as_El%C3%BDtis" title="Odysséas Elýtis">Odysséas Elýtis</a></li> <li><a href="/wiki/Georges_S%C3%A9f%C3%A9ris" title="Georges Séféris">Georges Séféris</a></li></ul> </div></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style=""><abbr class="abbr" title="21ᵉ siècle"><span class="romain">XXI</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</th> <td class="navbox-list" style=";"><div class="liste-horizontale"> </div></td> </tr> </tbody></table></td> </tr> <tr> <th class="navbox-group" style="">Liste d'auteurs</th> <td class="navbox-list" style=""><div class="liste-horizontale"> <ul><li><a href="/wiki/Liste_d%27%C3%A9crivains_grecs_antiques" title="Liste d'écrivains grecs antiques">Liste d'écrivains grecs antiques</a></li> <li><a href="/wiki/Neuf_lyriques_grecs" title="Neuf lyriques grecs">Neuf lyriques grecs</a></li> <li><a href="/wiki/Canon_alexandrin" title="Canon alexandrin">Canon alexandrin</a></li> <li><i><a href="/wiki/Anthologie_grecque" title="Anthologie grecque">Anthologie grecque</a></i></li> <li><a href="/wiki/Liste_d%27%C3%A9crivains_de_langue_grecque_moderne" title="Liste d'écrivains de langue grecque moderne">Liste d'auteurs de littérature grecque moderne</a></li></ul> </div></td> </tr> </tbody></table> </div> <ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail"><li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Gr%C3%A8ce_antique" title="Portail de la Grèce antique"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Discobolus_icon.png/16px-Discobolus_icon.png" decoding="async" width="16" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Discobolus_icon.png/24px-Discobolus_icon.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Discobolus_icon.png/32px-Discobolus_icon.png 2x" data-file-width="147" data-file-height="220" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Gr%C3%A8ce_antique" title="Portail:Grèce antique">Portail de la Grèce antique</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Linguistique" title="Portail de la linguistique"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Logo_language.svg/24px-Logo_language.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Logo_language.svg/36px-Logo_language.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Logo_language.svg/48px-Logo_language.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Linguistique" title="Portail:Linguistique">Portail de la linguistique</a></span> </span></li> </ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐5c6f46dcf‐nr2pz Cached time: 20250330155118 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.254 seconds Real time usage: 0.347 seconds Preprocessor visited node count: 4227/1000000 Post‐expand include size: 126801/2097152 bytes Template argument size: 40853/2097152 bytes Highest expansion depth: 20/100 Expensive parser function count: 1/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 3740/5000000 bytes Lua time usage: 0.097/10.000 seconds Lua memory usage: 6642425/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 267.629 1 -total 15.34% 41.066 1 Modèle:Palette 14.40% 38.533 1 Modèle:Article 13.90% 37.198 1 Modèle:Ébauche 12.07% 32.315 2 Modèle:Méta_palette_de_navigation 11.00% 29.442 1 Modèle:Portail 9.06% 24.253 2 Modèle:Lien_web 8.31% 22.244 1 Modèle:Voir_homonyme 7.87% 21.053 1 Modèle:Méta_bandeau_de_note 7.53% 20.143 1 Modèle:Palette_Littérature_grecque --> <!-- Saved in parser cache with key frwiki:pcache:2873075:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250330155118 and revision id 215169907. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ce document provient de « <a dir="ltr" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Atticisme&oldid=215169907">https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Atticisme&oldid=215169907</a> ».</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Accueil" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a> : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Rh%C3%A9torique_grecque" title="Catégorie:Rhétorique grecque">Rhétorique grecque</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Classicisme" title="Catégorie:Classicisme">Classicisme</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Mouvement_litt%C3%A9raire" title="Catégorie:Mouvement littéraire">Mouvement littéraire</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Fondation_au_Ier_si%C3%A8cle_av._J.-C." title="Catégorie:Fondation au Ier siècle av. J.-C.">Fondation au Ier siècle av. J.-C.</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Dialecte_du_grec_ancien" title="Catégorie:Dialecte du grec ancien">Dialecte du grec ancien</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Catégories cachées : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Wikip%C3%A9dia:%C3%A9bauche_Gr%C3%A8ce_antique" title="Catégorie:Wikipédia:ébauche Grèce antique">Wikipédia:ébauche Grèce antique</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Wikip%C3%A9dia:%C3%A9bauche_litt%C3%A9rature" title="Catégorie:Wikipédia:ébauche littérature">Wikipédia:ébauche littérature</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_avec_une_section_vide_ou_incompl%C3%A8te" title="Catégorie:Article avec une section vide ou incomplète">Article avec une section vide ou incomplète</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Gr%C3%A8ce_antique/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Grèce antique/Articles liés">Portail:Grèce antique/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Monde_antique/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Monde antique/Articles liés">Portail:Monde antique/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Histoire/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Histoire/Articles liés">Portail:Histoire/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Europe/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Europe/Articles liés">Portail:Europe/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Linguistique/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Linguistique/Articles liés">Portail:Linguistique/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Langues/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Langues/Articles liés">Portail:Langues/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Sciences_humaines_et_sociales/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Sciences humaines et sociales/Articles liés">Portail:Sciences humaines et sociales/Articles liés</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> La dernière modification de cette page a été faite le 17 mai 2024 à 14:52.</li> <li id="footer-info-copyright"><span style="white-space: normal"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Citation_et_r%C3%A9utilisation_du_contenu_de_Wikip%C3%A9dia" title="Wikipédia:Citation et réutilisation du contenu de Wikipédia">Droit d'auteur</a> : les textes sont disponibles sous <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr">licence Creative Commons attribution, partage dans les mêmes conditions</a> ; d’autres conditions peuvent s’appliquer. Voyez les <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/fr">conditions d’utilisation</a> pour plus de détails, ainsi que les <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Cr%C3%A9dits_graphiques" title="Wikipédia:Crédits graphiques">crédits graphiques</a>. En cas de réutilisation des textes de cette page, voyez <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Citer/Atticisme" title="Spécial:Citer/Atticisme">comment citer les auteurs et mentionner la licence</a>.<br /> Wikipedia® est une marque déposée de la <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a href="/wiki/501c" title="501c">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/fr">Politique de confidentialité</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:%C3%80_propos_de_Wikip%C3%A9dia">À propos de Wikipédia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Avertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux">Avertissements</a></li> <li id="footer-places-contact"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Wikipédia:Contact">Contact</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code de conduite</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Développeurs</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fr.wikipedia.org">Statistiques</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Déclaration sur les témoins (cookies)</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Atticisme&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Version mobile</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Atticisme</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>20 langues</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Ajouter un sujet</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c6f46dcf-52dv8","wgBackendResponseTime":154,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.254","walltime":"0.347","ppvisitednodes":{"value":4227,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":126801,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":40853,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":20,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":3740,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 267.629 1 -total"," 15.34% 41.066 1 Modèle:Palette"," 14.40% 38.533 1 Modèle:Article"," 13.90% 37.198 1 Modèle:Ébauche"," 12.07% 32.315 2 Modèle:Méta_palette_de_navigation"," 11.00% 29.442 1 Modèle:Portail"," 9.06% 24.253 2 Modèle:Lien_web"," 8.31% 22.244 1 Modèle:Voir_homonyme"," 7.87% 21.053 1 Modèle:Méta_bandeau_de_note"," 7.53% 20.143 1 Modèle:Palette_Littérature_grecque"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.097","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":6642425,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-5c6f46dcf-nr2pz","timestamp":"20250330155118","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Atticisme","url":"https:\/\/fr.wikipedia.org\/wiki\/Atticisme","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q746783","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q746783","author":{"@type":"Organization","name":"Contributeurs aux projets Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Fondation Wikimedia, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-03-26T21:07:42Z","dateModified":"2024-05-17T12:52:55Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/7\/74\/Lysias_the_orator.JPG","headline":"courant de la rh\u00e9torique grecque antique"}</script> </body> </html>