CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>اقتصاد منابع طبیعی: تفاوت میان نسخه‌ها - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"dc749325-500a-4eff-a002-11ce5ceeac8c","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"اقتصاد_منابع_طبیعی","wgTitle":"اقتصاد منابع طبیعی","wgCurRevisionId":40678948,"wgRevisionId":40678948,"wgArticleId":399417,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","مقاله‌های نیازمند ارجاع‌های اضافی","همه مقاله‌های نیازمند ارجاع‌های اضافی","مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی", "ویکی‌سازی رباتیک","اقتصاد انرژی","اقتصاد","مدیریت منابع طبیعی","منابع اقتصادی"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"اقتصاد_منابع_طبیعی","wgRelevantArticleId":399417,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"extRevisionSliderTimeOffset":0,"wgDiffOldId":39755296,"wgDiffNewId":40678948,"wgRelatedArticlesCompat":[ ],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q3299701","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.visualEditor.diffPage.init.styles":"ready","oojs-ui.styles.icons-accessibility":"ready","oojs-ui.styles.icons-editing-advanced":"ready","oojs-ui-core.styles":"ready","oojs-ui.styles.indicators":"ready","mediawiki.widgets.styles":"ready","oojs-ui-core.icons":"ready","ext.RevisionSlider.lazyCss":"ready", "mediawiki.interface.helpers.styles":"ready","mediawiki.diff.styles":"ready","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.helplink":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.visualEditor.diffPage.init","ext.RevisionSlider.lazyJs","mediawiki.diff","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups", "ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.RevisionSlider.lazyCss%7Cext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.visualEditor.diffPage.init.styles%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.diff.styles%7Cmediawiki.helplink%7Cmediawiki.interface.helpers.styles%7Cmediawiki.widgets.styles%7Coojs-ui-core.icons%2Cstyles%7Coojs-ui.styles.icons-accessibility%2Cicons-editing-advanced%2Cindicators%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.6"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="noindex,nofollow,max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Rosa_Bonheur_-_Ploughing_Scene_-_Walters_37836.jpg/1200px-Rosa_Bonheur_-_Ploughing_Scene_-_Walters_37836.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="733"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Rosa_Bonheur_-_Ploughing_Scene_-_Walters_37836.jpg/800px-Rosa_Bonheur_-_Ploughing_Scene_-_Walters_37836.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="488"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Rosa_Bonheur_-_Ploughing_Scene_-_Walters_37836.jpg/640px-Rosa_Bonheur_-_Ploughing_Scene_-_Walters_37836.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="391"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="اقتصاد منابع طبیعی: تفاوت میان نسخه‌ها - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="mw-article-diff skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-اقتصاد_منابع_طبیعی rootpage-اقتصاد_منابع_طبیعی skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9+%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&returntoquery=curid%3D399417%26diff%3D40678948%26oldid%3D39755296" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9+%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&returntoquery=curid%3D399417%26diff%3D40678948%26oldid%3D39755296" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9+%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&returntoquery=curid%3D399417%26diff%3D40678948%26oldid%3D39755296" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9+%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&returntoquery=curid%3D399417%26diff%3D40678948%26oldid%3D39755296" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-چهارچوب‌های_مورد_بحث" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#چهارچوب‌های_مورد_بحث"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>چهارچوب‌های مورد بحث</span> </div> </a> <ul id="toc-چهارچوب‌های_مورد_بحث-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع_بی‌پایان_در_برابر_منابع_پایان‌پذیر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع_بی‌پایان_در_برابر_منابع_پایان‌پذیر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>منابع بی‌پایان در برابر منابع پایان‌پذیر</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-منابع_بی‌پایان_در_برابر_منابع_پایان‌پذیر-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های منابع بی‌پایان در برابر منابع پایان‌پذیر</span> </button> <ul id="toc-منابع_بی‌پایان_در_برابر_منابع_پایان‌پذیر-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-پیش‌زمینه_و_معرفی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پیش‌زمینه_و_معرفی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۱</span> <span>پیش‌زمینه و معرفی</span> </div> </a> <ul id="toc-پیش‌زمینه_و_معرفی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مدل‌های_جامع_برای_منابع_طبیعی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مدل‌های_جامع_برای_منابع_طبیعی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۲</span> <span>مدل‌های جامع برای منابع طبیعی</span> </div> </a> <ul id="toc-مدل‌های_جامع_برای_منابع_طبیعی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-روند_دستیابی_به_منابع_بی‌پایان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#روند_دستیابی_به_منابع_بی‌پایان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۳</span> <span>روند دستیابی به منابع بی‌پایان</span> </div> </a> <ul id="toc-روند_دستیابی_به_منابع_بی‌پایان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-گذار:_از_منابع_بی‌پایان_به_منابع_کهن" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#گذار:_از_منابع_بی‌پایان_به_منابع_کهن"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۴</span> <span>گذار: از منابع بی‌پایان به منابع کهن</span> </div> </a> <ul id="toc-گذار:_از_منابع_بی‌پایان_به_منابع_کهن-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-اقتصاد_جنگل" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#اقتصاد_جنگل"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>اقتصاد جنگل</span> </div> </a> <ul id="toc-اقتصاد_جنگل-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">اقتصاد منابع طبیعی: تفاوت میان نسخه‌ها</h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۹ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-9" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۹ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D9%8A%D8%A9" title="اقتصاد الموارد الطبيعية–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="اقتصاد الموارد الطبيعية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/T%C9%99bii_ehtiyatlar_iqtisadiyyat%C4%B1" title="Təbii ehtiyatlar iqtisadiyyatı–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Təbii ehtiyatlar iqtisadiyyatı" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D0%B8%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D1%80%D0%B5%D1%81%D1%83%D1%80%D1%81%D0%B8" title="Икономика на природните ресурси–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Икономика на природните ресурси" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Natural_resource_economics" title="Natural resource economics–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Natural resource economics" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Econom%C3%ADa_de_recursos_naturales" title="Economía de recursos naturales–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Economía de recursos naturales" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Resurssipohjainen_talous" title="Resurssipohjainen talous–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Resurssipohjainen talous" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Umhverfis-_og_au%C3%B0lindahagfr%C3%A6%C3%B0i" title="Umhverfis- og auðlindahagfræði–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Umhverfis- og auðlindahagfræði" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Economia_dos_recursos_naturais" title="Economia dos recursos naturais–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Economia dos recursos naturais" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D1%96%D0%BA%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D0%B8%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D1%83%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8F" title="Економіка природокористування–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Економіка природокористування" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q3299701#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&oldid=40678948" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&id=40678948&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlQ%C4%B1sald%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3D%25D8%25A7%25D9%2582%25D8%25AA%25D8%25B5%25D8%25A7%25D8%25AF_%25D9%2585%25D9%2586%25D8%25A7%25D8%25A8%25D8%25B9_%25D8%25B7%25D8%25A8%25DB%258C%25D8%25B9%25DB%258C%26curid%3D399417%26diff%3D40678948%26oldid%3D39755296"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrKodu&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3D%25D8%25A7%25D9%2582%25D8%25AA%25D8%25B5%25D8%25A7%25D8%25AF_%25D9%2585%25D9%2586%25D8%25A7%25D8%25A8%25D8%25B9_%25D8%25B7%25D8%25A8%25DB%258C%25D8%25B9%25DB%258C%26curid%3D399417%26diff%3D40678948%26oldid%3D39755296"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Human_use_of_natural_resources" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q3299701" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-mw-helplink" class="mw-indicator"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Diff" target="_blank" class="mw-helplink"><span class="mw-helplink-icon"></span>راهنما</a></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-revslider-container"><span style='width: 100%; text-align: center;' id='ooui-php-1' class='mw-revslider-toggle-button oo-ui-widget oo-ui-widget-enabled oo-ui-buttonElement oo-ui-buttonElement-frameless oo-ui-indicatorElement oo-ui-labelElement oo-ui-buttonWidget' data-ooui='{"_":"OO.ui.ButtonWidget","rel":["nofollow"],"framed":false,"indicator":"down","label":"\u0646\u0645\u0627\u06cc\u0634 \u062a\u0627\u0631\u06cc\u062e\u0686\u0647 \u0628\u0647 \u0635\u0648\u0631\u062a \u062a\u0639\u0627\u0645\u0644\u06cc","title":"\u06af\u0633\u062a\u0631\u0634 \u0646\u0648\u0627\u0631 \u0644\u063a\u0632\u0646\u062f\u0647 \u0646\u0633\u062e\u0647","classes":["mw-revslider-toggle-button"]}'><a role='button' title='گسترش نوار لغزنده نسخه' tabindex='0' rel='nofollow' class='oo-ui-buttonElement-button'><span class='oo-ui-iconElement-icon oo-ui-iconElement-noIcon'></span><span class='oo-ui-labelElement-label'>نمایش تاریخچه به صورت تعاملی</span><span class='oo-ui-indicatorElement-indicator oo-ui-indicator-down'></span></a></span><div class="mw-revslider-slider-wrapper" style="display: none;"><div class="mw-revslider-placeholder"><div class="mw-revslider-spinner"><div class="mw-revslider-bounce"></div></div></div></div></div><div class="mw-diff-revision-history-links"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&diff=prev&oldid=39755296" class="mw-diff-revision-history-link-previous" title="اقتصاد منابع طبیعی">→ تفاوت قدیمی‌تر</a></div><div class="mw-diff-table-prefix" dir="rtl" lang="fa"><div class="mw-diff-inline-legend oo-ui-element-hidden"><span class="mw-diff-inline-legend-del">محتوای حذف‌شده</span> <span class="mw-diff-inline-legend-ins">محتوای افزوده‌شده</span></div><div class="ve-init-mw-diffPage-diffMode"><span class='oo-ui-widget oo-ui-widget-enabled oo-ui-buttonGroupWidget'><span aria-disabled='true' class='oo-ui-widget oo-ui-widget-disabled oo-ui-buttonElement oo-ui-buttonElement-framed oo-ui-iconElement oo-ui-labelElement oo-ui-buttonWidget'><a role='button' tabindex='-1' aria-disabled='true' rel='nofollow' class='oo-ui-buttonElement-button'><span class='oo-ui-iconElement-icon oo-ui-icon-eye oo-ui-image-invert'></span><span class='oo-ui-labelElement-label'>دیداری</span><span class='oo-ui-indicatorElement-indicator oo-ui-indicatorElement-noIndicator oo-ui-image-invert'></span></a></span><span class='oo-ui-widget oo-ui-widget-enabled oo-ui-buttonElement oo-ui-buttonElement-framed oo-ui-iconElement oo-ui-labelElement oo-ui-buttonWidget oo-ui-buttonElement-active'><a role='button' tabindex='0' rel='nofollow' class='oo-ui-buttonElement-button'><span class='oo-ui-iconElement-icon oo-ui-icon-wikiText oo-ui-image-invert'></span><span class='oo-ui-labelElement-label'>ویکی‌متن</span><span class='oo-ui-indicatorElement-indicator oo-ui-indicatorElement-noIndicator oo-ui-image-invert'></span></a></span></span></div><div class="mw-diffPage-inlineToggle-container"><div id='mw-diffPage-inline-toggle-switch-layout' class='oo-ui-layout oo-ui-labelElement oo-ui-fieldLayout oo-ui-fieldLayout-align-left' data-ooui='{"_":"OO.ui.FieldLayout","fieldWidget":{"tag":"mw-diffPage-inline-toggle-switch"},"$overlay":true,"label":"\u062f\u0631\u062e\u0637","title":"\u0628\u06cc\u0646 \u0642\u0627\u0644\u0628 \u062f\u0631\u0648\u0646 \u062e\u0637\u06cc \u0648 \u0642\u0627\u0644\u0628 \u062f\u0648 \u0633\u062a\u0648\u0646\u06cc \u062c\u0627\u0628\u0647\u200c\u062c\u0627 \u0645\u06cc\u200c\u0634\u0648\u062f"}'><div class='oo-ui-fieldLayout-body'><span class='oo-ui-fieldLayout-header'><label title='بین قالب درون خطی و قالب دو ستونی جابه‌جا می‌شود' id='ooui-php-2' class='oo-ui-labelElement-label'>درخط</label></span><div class='oo-ui-fieldLayout-field'><div id='mw-diffPage-inline-toggle-switch' title='بین قالب درون خطی و قالب دو ستونی جابه‌جا می‌شود' aria-checked='false' tabindex='0' role='switch' aria-labelledby='ooui-php-2' class='oo-ui-widget oo-ui-widget-enabled oo-ui-toggleWidget oo-ui-toggleWidget-off oo-ui-toggleSwitchWidget' data-ooui='{"_":"OO.ui.ToggleSwitchWidget","href":"\/w\/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&curid=399417&diff=40678948&oldid=39755296&diff-type=inline","value":false,"title":"\u0628\u06cc\u0646 \u0642\u0627\u0644\u0628 \u062f\u0631\u0648\u0646 \u062e\u0637\u06cc \u0648 \u0642\u0627\u0644\u0628 \u062f\u0648 \u0633\u062a\u0648\u0646\u06cc \u062c\u0627\u0628\u0647\u200c\u062c\u0627 \u0645\u06cc\u200c\u0634\u0648\u062f"}'><span class='oo-ui-toggleSwitchWidget-glow'></span><a href='/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&curid=399417&diff=40678948&oldid=39755296&diff-type=inline'><span class='oo-ui-toggleSwitchWidget-grip'></span></a></div></div></div></div></div></div><table class="diff diff-type-table diff-contentalign-right diff-editfont-monospace" data-mw="interface"> <col class="diff-marker" /> <col class="diff-content" /> <col class="diff-marker" /> <col class="diff-content" /> <tr class="diff-title" lang="fa"> <td colspan="2" class="diff-otitle diff-side-deleted"><div id="mw-diff-otitle1"><strong><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&oldid=39755296" title="اقتصاد منابع طبیعی">نسخهٔ ۱۹ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۴۶</a> <span class="mw-diff-edit"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=edit&oldid=39755296" title="اقتصاد منابع طبیعی">ویرایش</a></span><span class="mw-diff-timestamp" data-timestamp="2024-06-19T11:46:22Z"></span></strong></div><div id="mw-diff-otitle2"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1:Basasharashilkanaba" class="mw-userlink" title="کاربر:Basasharashilkanaba" data-mw-revid="39755296"><bdi>Basasharashilkanaba</bdi></a> <span class="mw-usertoollinks">(<a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1:Basasharashilkanaba" class="mw-usertoollinks-talk" title="بحث کاربر:Basasharashilkanaba">بحث</a> | <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7/Basasharashilkanaba" class="mw-usertoollinks-contribs" title="ویژه:مشارکت‌ها/Basasharashilkanaba">مشارکت‌ها</a>)</span><div class="mw-diff-usermetadata"><div class="mw-diff-userroles"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%A3%DB%8C%DB%8C%D8%AF%D8%B4%D8%AF%D9%87%D9%94_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:کاربران تأییدشدهٔ پایدار">کاربران تأییدشدهٔ پایدار</a></div><div class="mw-diff-usereditcount"><span>۶۴۱</span> ویرایش‌ها</div></div></div><div id="mw-diff-otitle3"> <span class="comment comment--without-parentheses">ویژگی پیوندهای پیشنهادی: ۱ پیوند افزوده شد.</span></div><div id="mw-diff-otitle5"><span class="mw-tag-markers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%B1%DA%86%D8%B3%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:برچسب‌ها">برچسب‌ها</a>: <span class="mw-tag-marker mw-tag-marker-visualeditor"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%B1_%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C">ویرایشگر دیداری</a></span> <span class="mw-tag-marker mw-tag-marker-mobile_edit">ویرایش همراه</span> <span class="mw-tag-marker mw-tag-marker-mobile_web_edit">ویرایش از وبگاه همراه</span> <span class="mw-tag-marker mw-tag-marker-newcomer_task"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Newcomer_Tasks" class="extiw" title="mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Newcomer Tasks">وظیفه تازه‌وارد</a></span> <span class="mw-tag-marker mw-tag-marker-newcomer_task_add_link"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Newcomer_Tasks#s-link" class="extiw" title="mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Newcomer Tasks">پیشنهادی: افزودن پیوند</a></span></span></div><div id="mw-diff-otitle4"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&diff=prev&oldid=39755296" title="اقتصاد منابع طبیعی" id="differences-prevlink">→ تفاوت قدیمی‌تر</a></div></td> <td colspan="2" class="diff-ntitle diff-side-added"><div id="mw-diff-ntitle1"><strong><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&oldid=40678948" title="اقتصاد منابع طبیعی">نسخهٔ کنونی تا ۲۷ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۰۶</a> <span class="mw-diff-edit"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=edit" title="اقتصاد منابع طبیعی">ویرایش</a></span><span class="mw-diff-timestamp" data-timestamp="2024-11-27T10:06:21Z"></span> <span class="mw-diff-undo"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=edit&undoafter=39755296&undo=40678948" title="«خنثی‌سازی» این ویرایش را خنثی می‌کند و جعبهٔ ویرایش را در حالت پیش‌نمایش باز می‌کند تا افزودن دلیل در خلاصهٔ ویرایش ممکن شود.">خنثی‌سازی</a></span></strong></div><div id="mw-diff-ntitle2"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1:AriyaNavid" class="mw-userlink" title="کاربر:AriyaNavid" data-mw-revid="40678948"><bdi>AriyaNavid</bdi></a> <span class="mw-usertoollinks">(<a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1:AriyaNavid" class="mw-usertoollinks-talk" title="بحث کاربر:AriyaNavid">بحث</a> | <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7/AriyaNavid" class="mw-usertoollinks-contribs" title="ویژه:مشارکت‌ها/AriyaNavid">مشارکت‌ها</a>)</span><div class="mw-diff-usermetadata"><div class="mw-diff-userroles"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="ویکی‌پدیا:گشت خودکار">گشت خودکار</a>، <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%A3%DB%8C%DB%8C%D8%AF%D8%B4%D8%AF%D9%87%D9%94_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:کاربران تأییدشدهٔ پایدار">کاربران تأییدشدهٔ پایدار</a>، <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%DA%AF%D8%B4%D8%AA%E2%80%8C%D8%B2%D9%86" title="ویکی‌پدیا:گشت‌زن">گشت‌زنان</a></div><div class="mw-diff-usereditcount"><span>۸٬۸۱۳</span> ویرایش‌ها</div></div></div><div id="mw-diff-ntitle3"> <span class="comment comment--without-parentheses">جستارهای وابسته</span></div><div id="mw-diff-ntitle5"><span class="mw-tag-markers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%B1%DA%86%D8%B3%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:برچسب‌ها">برچسب</a>: <span class="mw-tag-marker mw-tag-marker-visualeditor"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%B1_%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C">ویرایشگر دیداری</a></span></span></div><div id="mw-diff-ntitle4"> </div></td> </tr><tr> <td colspan="2" class="diff-lineno">خط ۵۶:</td> <td colspan="2" class="diff-lineno">خط ۵۶:</td> </tr> <tr> <td class="diff-marker"></td> <td class="diff-context diff-side-deleted"><div># طولانی بودن دوره برداشت درختان.</div></td> <td class="diff-marker"></td> <td class="diff-context diff-side-added"><div># طولانی بودن دوره برداشت درختان.</div></td> </tr> <tr> <td class="diff-marker"></td> <td class="diff-context diff-side-deleted"><div>در نظام [[سرمایه‌داری]] آنالیزهای اقتصادی در جنگل بر روی محصولات چوبی انجام می‌گیرد برای اینکه به راحتی قابل ارزش گذاری هستند؛ مثلاً قیمت ۱ متر مکعب چوب در بازار مشخص است؛ ولی از دیدگاه اجتماعی، جنگل علاوه بر ارزش محصولات جوبی، محصولات غیر بازاری هم دارد. مانند ارزش [[حیات وحش]]، تفریحات جنگل، ارزش حفاظتی جنگل از فرسایش آبی و بادی، تأمین آب منابع زیرزمینی و…</div></td> <td class="diff-marker"></td> <td class="diff-context diff-side-added"><div>در نظام [[سرمایه‌داری]] آنالیزهای اقتصادی در جنگل بر روی محصولات چوبی انجام می‌گیرد برای اینکه به راحتی قابل ارزش گذاری هستند؛ مثلاً قیمت ۱ متر مکعب چوب در بازار مشخص است؛ ولی از دیدگاه اجتماعی، جنگل علاوه بر ارزش محصولات جوبی، محصولات غیر بازاری هم دارد. مانند ارزش [[حیات وحش]]، تفریحات جنگل، ارزش حفاظتی جنگل از فرسایش آبی و بادی، تأمین آب منابع زیرزمینی و…</div></td> </tr> <tr> <td colspan="2" class="diff-empty diff-side-deleted"></td> <td class="diff-marker" data-marker="+"></td> <td class="diff-addedline diff-side-added"><br /></td> </tr> <tr> <td colspan="2" class="diff-empty diff-side-deleted"></td> <td class="diff-marker" data-marker="+"></td> <td class="diff-addedline diff-side-added"><div>== جستارهای وابسته ==</div></td> </tr> <tr> <td colspan="2" class="diff-empty diff-side-deleted"></td> <td class="diff-marker" data-marker="+"></td> <td class="diff-addedline diff-side-added"><br /></td> </tr> <tr> <td colspan="2" class="diff-empty diff-side-deleted"></td> <td class="diff-marker" data-marker="+"></td> <td class="diff-addedline diff-side-added"><div>* [[رانت]]</div></td> </tr> <tr> <td colspan="2" class="diff-empty diff-side-deleted"></td> <td class="diff-marker" data-marker="+"></td> <td class="diff-addedline diff-side-added"><div>* [[اقتصاد کم‌کربن]]</div></td> </tr> <tr> <td colspan="2" class="diff-empty diff-side-deleted"></td> <td class="diff-marker" data-marker="+"></td> <td class="diff-addedline diff-side-added"><div>* [[مالیات درآمدهای منابع طبیعی]]</div></td> </tr> <tr> <td class="diff-marker"></td> <td class="diff-context diff-side-deleted"><br /></td> <td class="diff-marker"></td> <td class="diff-context diff-side-added"><br /></td> </tr> <tr> <td class="diff-marker"></td> <td class="diff-context diff-side-deleted"><div>== منابع ==</div></td> <td class="diff-marker"></td> <td class="diff-context diff-side-added"><div>== منابع ==</div></td> </tr> </table><hr class='diff-hr' id='mw-oldid' /> <h2 class='diff-currentversion-title'>نسخهٔ کنونی تا ۲۷ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۰۶</h2> <div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r36211177">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-right:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 0 4px 1em;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-right:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-right:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-right:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-right:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-right:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-right:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-right:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}</style><table class="box-بهبود_منبع plainlinks metadata ambox ambox-content ambox-Refimprove" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/50px-Question_book-new.svg.png" decoding="async" width="50" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/75px-Question_book-new.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/100px-Question_book-new.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="399" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span"><b>برای <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D8%A3%DB%8C%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:تأییدپذیری">تأییدپذیری</a> کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است</b>.<span class="hide-when-compact"> لطفاً با توجه به <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B4%DB%8C%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:شیوه ارجاع به منابع">شیوهٔ ویکی‌پدیا برای ارجاع به منابع</a>، با ارائهٔ <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D8%A3%DB%8C%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:تأییدپذیری">منابع معتبر</a> به <a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=edit">بهبود این مقاله</a> کمک کنید. مطالب بی‌منبع را می‌توان به چالش کشید و حذف کرد.<br /><small><span class="plainlinks"><i>یافتن منابع:</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?as_eq=wikipedia&q=%22%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9+%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C%22">"اقتصاد منابع طبیعی"</a> – <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?tbm=nws&q=%22%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9+%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C%22+-wikipedia&tbs=ar:1">اخبار</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?&q=%22%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9+%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C%22&tbs=bkt:s&tbm=bks">روزنامه‌ها</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?tbs=bks:1&q=%22%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9+%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C%22+-wikipedia">کتاب‌ها</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//scholar.google.com/scholar?q=%22%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9+%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C%22">آکادمیک</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/action/doBasicSearch?Query=%22%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9+%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C%22&acc=on&wc=on">جی‌استور</a></span></small></span><span class="hide-when-compact"><i> (<small><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AD%D8%B0%D9%81_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="راهنما:حذف الگوی نگهداری">چگونگی و زمان حذف پیام این الگو را بدانید</a></small>)</i></span></div></td></tr></tbody></table> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40023308">.mw-parser-output .sidebar{width:22em;float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);padding:0.2em;border-spacing:0.4em 0;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:left!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar a{white-space:nowrap}.mw-parser-output .sidebar-wraplinks a{white-space:normal}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:right;clear:right;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding-bottom:0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em 0}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding-top:0.2em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding-top:0.4em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.4em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding-top:0}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.4em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:left;font-size:115%}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-navbar{padding-top:0.6em}.mw-parser-output .sidebar-collapse .mw-collapsible-toggle{margin-top:0.2em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{text-align:right;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}@media(max-width:720px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}@media screen{@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .sidebar{display:none!important}}</style><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile sidebar-wraplinks plainlist"><tbody><tr><td class="sidebar-pretitle">بخشی از یک مجموعه درباره</td></tr><tr><th class="sidebar-title-with-pretitle navbox-title" style="background: none;"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF" title="علم اقتصاد">علم اقتصاد</a></th></tr><tr><td class="sidebar-above navbox-abovebelow" style="padding:0.15em 0.15em 0.25em; display:block; margin-bottom:0.55em; background-color: #efefef;"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><div class="hlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نمایه‌ی مقالات اقتصادی (صفحه وجود ندارد)">نمایه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%84%D8%A7%D8%B5%D9%87%E2%80%8C%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="خلاصه‌ی اقتصاد (صفحه وجود ندارد)">خلاصه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF" title="رده:دانش اقتصاد">رده</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background-color: #efefef; padding:0.15em 0.25em 0.5em;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist nowrap"><ul><li>تاریخچه</li><li>شاخه‌ها</li><li>دسته‌بندی‌</li></ul></div></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content navbox-abovebelow" style="background-color: #ffffff;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AA%D9%81%DA%A9%D8%B1_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="تاریخ تفکر اقتصادی">تاریخ تفکر اقتصادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A8_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="مکاتب اقتصادی">مکاتب اقتصادی</a></li></ul> <dl><dd></dd></dl> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="اقتصاد جریان اصلی">اقتصاد جریان اصلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86%D9%87" title="اقتصاد دگراندیشانه">اقتصاد دگراندیشانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="روش‌شناسی اقتصاد">روش‌شناسی اقتصاد</a></li></ul> <dl><dd></dd></dl> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF" title="علم اقتصاد">علم اقتصاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="اقتصاد سیاسی">اقتصاد سیاسی</a></li></ul> <dl><dd></dd></dl> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%AE%D8%B1%D8%AF" title="اقتصاد خرد">اقتصاد خرد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%86" title="اقتصاد کلان">اقتصاد کلان</a></li></ul> <dl><dd></dd></dl> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84" title="اقتصاد بین‌الملل">اقتصاد بین‌الملل</a></li></ul> <dl><dd></dd></dl> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="اقتصاد کاربردی">اقتصاد کاربردی</a></li></ul> <dl><dd></dd></dl> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C" title="اقتصاد ریاضی">اقتصاد ریاضی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B3%D9%86%D8%AC%DB%8C" title="اقتصادسنجی">اقتصادسنجی</a></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background-color: #efefef; padding:0.15em 0.25em 0.5em;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist nowrap"><ul><li>مفاهیم</li><li>نظریه‌ها</li><li>شیوه‌ها</li></ul></div></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content navbox-abovebelow" style="background-color: #ffffff;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="نظام اقتصادی">نظام اقتصادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AF_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="رشد اقتصادی">رشد اقتصادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1_(%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF)" title="بازار (اقتصاد)">بازار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%84%DB%8C" title="حساب‌های ملی">حساب‌های ملی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%AA%D8%AC%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="اقتصاد تجربی">اقتصاد تجربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="اقتصاد محاسباتی">اقتصاد محاسباتی</a></li></ul> <dl><dd></dd></dl> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="نظریه بازی‌ها">نظریه بازی‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="تحقیق در عملیات">تحقیق در عملیات</a></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background-color: #efefef; padding:0.15em 0.25em 0.5em;">بر پایه کاربری</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content navbox-abovebelow" style="background-color: #ffffff;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C" title="اقتصاد کشاورزی">اقتصاد کشاورزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="اقتصاد رفتاری">اقتصاد رفتاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%DA%A9%D8%B3%D8%A8_%D9%88_%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="اقتصاد کسب و کار">اقتصاد کسب و کار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="اقتصاد فرهنگی">اقتصاد فرهنگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3" title="اقتصاد نفوس">اقتصاد نفوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87" title="اقتصاد توسعه">اقتصاد توسعه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%86%D9%8F%D9%85%D8%B1%D9%90%D8%B2%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="اقتصاد نُمرِزاسیون (صفحه وجود ندارد)">اقتصاد نُمرِزاسیون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="اقتصاد اکولوژیک">اقتصاد اکولوژیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4" title="اقتصاد آموزش">اقتصاد آموزش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C" title="اقتصاد مهندسی">اقتصاد مهندسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="اقتصاد محیط زیست">اقتصاد محیط زیست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="اقتصاد تکاملی">اقتصاد تکاملی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%BE%D8%B3%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اقتصاد پس‌سانحه‌ای (صفحه وجود ندارد)">اقتصاد پس‌سانحه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="جغرافیای اقتصادی">جغرافیای اقتصادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="اقتصاد مالی">اقتصاد مالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA" title="اقتصاد سلامت">اقتصاد سلامت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="تاریخ اقتصاد">تاریخ اقتصاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C" title="سازمان صنعتی">سازمان صنعتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="اقتصاد اطلاعات">اقتصاد اطلاعات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="اقتصاد نهادگرایی">اقتصاد نهادگرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="اقتصاد دانش‌بنیان">اقتصاد دانش‌بنیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="اقتصاد کار">اقتصاد کار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D9%88_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF" title="حقوق و اقتصاد">حقوق و اقتصاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA" title="اقتصاد مدیریت">اقتصاد مدیریت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%BE%D9%88%D9%84%DB%8C" title="اقتصاد پولی">اقتصاد پولی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">اقتصاد منابع طبیعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اقتصاد سازمانی">اقتصاد سازمانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اقتصاد نیروی انسانی (صفحه وجود ندارد)">اقتصاد نیروی انسانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="برنامه‌ریزی اقتصادی">برنامه‌ریزی اقتصادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="سیاست اقتصادی">سیاست اقتصادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="اقتصاد بخش عمومی">اقتصاد بخش عمومی</a></li> <li>انتخاب <a href="/wiki/%D9%82%D8%B6%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="قضیه انتخاب عمومی">عمومی</a>/<a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="نظریه انتخاب اجتماعی">اجتماعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="اقتصاد منطقه‌ای">اقتصاد منطقه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="اقتصاد روستایی">اقتصاد روستایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA" title="اقتصاد خدمات">اقتصاد خدمات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="اقتصاد اجتماعی">اقتصاد اجتماعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="جامعه‌شناسی اقتصادی">جامعه‌شناسی اقتصادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="آمار اقتصادی">آمار اقتصادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="اقتصاد شهری">اقتصاد شهری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%87" title="رفاه">رفاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%87" title="اقتصاد رفاه">اقتصاد رفاه</a></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background-color: #efefef; padding:0.15em 0.25em 0.5em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="اقتصاددان">اقتصاددانان</a> مشهور</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content navbox-abovebelow" style="background-color: #ffffff;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><div class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%A7_%DA%A9%D9%86%D9%87" title="فرانسوا کنه">فرانسوا کنه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA" title="آدام اسمیت">آدام اسمیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C%D8%AF_%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88" title="دیوید ریکاردو">دیوید ریکاردو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%88%D8%B3" title="توماس مالتوس">توماس مالتوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D9%85%DB%8C%D9%84" title="جان استوارت میل">جان استوارت میل</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B3" title="کارل مارکس">کارل مارکس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%86%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%88%D9%86%D8%B2" title="ویلیام استنلی جونز">ویلیام استنلی جونز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A7%D8%B3" title="لئون والراس">لئون والراس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AF_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D9%84" title="آلفرد مارشال">آلفرد مارشال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%81%DB%8C%D8%B4%D8%B1" title="ایروینگ فیشر">ایروینگ فیشر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%85%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%B2" title="جان مینارد کینز">جان مینارد کینز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D9%BE%DB%8C%DA%AF%D9%88" title="آرتور پیگو">آرتور پیگو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%87%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="جان هیکس">جان هیکس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%81" title="واسیلی لئونتیف">واسیلی لئونتیف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%A6%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%86" title="پل ساموئلسون">پل ساموئلسون</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="رده:اقتصاددانان">بیشتر</a></i></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background-color: #efefef; padding:0.15em 0.25em 0.5em;"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="رده:فهرست‌های اقتصادی">فهرست‌ها</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content navbox-abovebelow" style="background-color: #ffffff;"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست اقتصاددانان (صفحه وجود ندارد)">اقتصاددانان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%87%D9%85_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست روزنامه‌های مهم اقتصادی (صفحه وجود ندارد)">روزنامه‌ها</a> (<a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%98%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست ژورنال‌های اقتصادی (صفحه وجود ندارد)">ژورنال‌ها</a>)</li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background-color: #efefef; padding:0.15em 0.25em 0.5em;">واژه‌نامه</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content navbox-abovebelow" style="background-color: #ffffff;"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="واژه‌نامه‌ی اقتصاد (صفحه وجود ندارد)">واژه‌نامه‌ی اقتصاد</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-below navbox-abovebelow" style="background-color: #efefef;"> <ul><li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Emblem-money.svg" class="mw-file-description"><img alt="نشان درگاه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Emblem-money.svg/16px-Emblem-money.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Emblem-money.svg/24px-Emblem-money.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Emblem-money.svg/32px-Emblem-money.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF" title="درگاه:اقتصاد">درگاه اقتصاد</a></li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description"><img alt="نشان درگاه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%BE%D9%88%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:پول (صفحه وجود ندارد)">درگاه پول</a></li></ul></td></tr><tr><td class="sidebar-navbar"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A8%DB%8C_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="الگو:نوار جانبی علم اقتصاد"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A8%DB%8C_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:نوار جانبی علم اقتصاد (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A8%DB%8C_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:نوار جانبی علم اقتصاد"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Rosa_Bonheur_-_Ploughing_Scene_-_Walters_37836.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Rosa_Bonheur_-_Ploughing_Scene_-_Walters_37836.jpg/220px-Rosa_Bonheur_-_Ploughing_Scene_-_Walters_37836.jpg" decoding="async" width="220" height="134" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Rosa_Bonheur_-_Ploughing_Scene_-_Walters_37836.jpg/330px-Rosa_Bonheur_-_Ploughing_Scene_-_Walters_37836.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Rosa_Bonheur_-_Ploughing_Scene_-_Walters_37836.jpg/440px-Rosa_Bonheur_-_Ploughing_Scene_-_Walters_37836.jpg 2x" data-file-width="1800" data-file-height="1099" /></a><figcaption>شخم زدن با گاو</figcaption></figure> <p><b>اقتصاد منابع طبیعی</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>: <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Natural resource economics</bdi></span>) به <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%B6%D9%87" class="mw-redirect" title="عرضه">عرضه</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B6%D8%A7" title="تقاضا">تقاضا</a>، و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%B5_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9" title="تخصیص منابع">تخصیص</a> <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="منابع طبیعی">منابع طبیعی</a> زمین می‌پردازد. یکی از اهداف اصلی اقتصاد منابع طبیعی، رسیدن به درک بهتر از نقش منابع طبیعی در اقتصاد است تا بتوانیم از این طریق، در مدیریت این منابع به روش‌هایی <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="پایایی">پایدارتر</a> دست یابیم و از بقای آن‌ها برای نسل‌های بعدی اطمینان حاصل کنیم. اقتصاددانان در این شاخه از علم اقتصاد، اثرات متقابل میان سیستم‌های اقتصادی و طبیعی را با هدف دستیابی به یک اقتصاد پایدار و کارآمد، مطالعه می‌کنند.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="چهارچوب‌های_مورد_بحث"><span id=".DA.86.D9.87.D8.A7.D8.B1.DA.86.D9.88.D8.A8.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D9.88.D8.B1.D8.AF_.D8.A8.D8.AD.D8.AB"></span>چهارچوب‌های مورد بحث</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: چهارچوب‌های مورد بحث"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>اقتصاد منابع طبیعی یک حوزۀ <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فرارشته‌ای (صفحه وجود ندارد)">فرارشته‌ای</a> در تحقیقات آکادمیک اقتصادی است که هدف آن نشان دادن ارتباط و وابستگی میان فعالیت‌های اقتصادی انسان و <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85" title="اکوسیستم">اکوسیستم‌های</a> طبیعی است. در این رشته بررسی می‌شود که با توجه به محدودیت‌های اکولوژیک <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="منابع طبیعی">منابع طبیعی</a>، کارکرد <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF" title="اقتصاد">اقتصاد</a> باید چگونه باشد. اقتصاد منابع رشته‌های مختلفی را از <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="علوم طبیعی">علوم طبیعی</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="علوم انسانی">علوم انسانی</a> به هم پیوند می‌دهد. مدل‌های اقتصادی که منابع طبیعی را به عنوان ورودی در نظر می‌گیرند، باید به گونه‌ای تغییر کنند که ویژگی‌های خاص این منابع در نظر گرفته شود. موضوعات معمول دانشگاهی این رشته شامل مدل‌های <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA" title="شیلات">ماهی‌گیری</a>، مدل‌های <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="جنگل‌داری">جنگل‌داری</a>، و مدل‌های <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86" class="mw-redirect" title="معدن">استخراج مواد معدنی</a> می‌شد. اگرچه در سالیان اخیر، منابع دیگری همچون هوا، آب، اقلیم جهانی، و به‌طور کل منابع «زیست‌محیطی» روز به روز در اهمیت بیشتری در عرصهٔ سیاست‌گذاری پیدا کرده‌اند. </p><p>امروزه توجه آکادمیک و سیاست‌گذاری، فراتر از بهره‌برداری بهینهٔ منابع سه‌گانه (ماهی، جنگل، مواد طبیعی) است و مدیریت دیگر منابع طبیعی هم حائز اهمیت است. به عنوان مثال، منظره‌های طبیعی و استفادهٔ تفریحاتی از آنان نیز جزو منابع طبیعی به حساب می‌آیند. وجود چنین مناظری حتی در محاسبهٔ سطح رفاه اجتماعی نیز می‌تواند وارد شود. </p><p>بخش اقتصادی و سیاست‌گذاری این رشته بر جنبه‌های انسانی مشکلات زیست‌محیطی تمرکز دارند. مباحث معمول اقتصاد منابع طبیعی و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="اقتصاد محیط زیست">اقتصاد محیط زیست</a> این موارد را شامل می‌شود: <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%87" title="دولت رفاه">دولت رفاه</a>، استفاده از زمین، کنترل آلودگی، استخراج منابع، ارزش‌گذاری غیربازاری، فرسودگی منابع، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="پایایی">پایداری</a>، مدیریت زیست‌محیطی، و <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C" title="سیاست زیست‌محیطی">سیاست‌گذاری زیست‌محیطی</a>. چند نمونه از موضوعات تحقیقاتی نیز شامل این موارد است: اثرات زیست‌محیطی کشاورزی، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="ترابری">حمل و نقل</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="شهرنشینی">شهرنشینی</a>، استفاده از زمین در کشورهای فقیر، تجارت بین‌الملل و محیط زیست، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="تغییرات اقلیمی">تغییرات اقلیمی</a>، و پیشرفت‌های روش‌شناختی در ارزش‌گذاری غیربازاری. </p><p>قاعدهٔ هتلینگ (Hotelling's rule) یک <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%84_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="مدل اقتصادی">مدل اقتصادی</a> دربارهٔ <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9" title="مدیریت منابع">مدیریت منابع</a> <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1" title="منابع تجدیدناپذیر">تجدیدناپذیر</a> است که در سال ۱۹۳۸ میلادی توسط <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%84%D8%AF_%D9%87%D8%AA%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="هارولد هتلینگ">هارولد هتلینگ</a> (Harold Hotelling) ارائه شد. این مدل با ثابت در نظر گرفتن شرایط اقتصادی نشان می‌دهد که برای منابع تجدیدناپذیر و افزون‌ناپذیر، بهره‌برداری بهینه به چه صورت خواهد بود. در این مدل یک قیمت خالص یا بهرینهٔ هتلینگ (Hotelling rent) تعریف می‌شود که باید هر سال مطابق <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87" title="بهره">نرخ بهره</a> افزایش یابد و این افزایش نشان‌دهندهٔ کمیاب شدن منبع مورد نظر است. در نتیجهٔ این افزایش بهرینه (و به تبع آن افزایش قیمت)، یک مسیر قیمت برای سال‌های مختلف به دست می‌آید که شیب صعودی دارد. منابع مواد غیرارگانیک (مواد معدنی) به ندرت افزون‌ناپذیر در نظر گرفته می‌شود، چرا که اکثر این منابع می‌توانند توسط <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA" title="بازیافت">بازیافت</a> افزوده شوند یا این که از مواد جایگزین به جای آن‌ها استفاده شود. </p><p>افزون بر قاعدهٔ هتلینگ، در قاعدهٔ هارتویک (Hartwick's rule) نشان داده می‌شود در اقتصادی که از منابع تجدیدناپذیر استفاده می‌شود پایداری رفاه جامعه به چه صورت خواهد بود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع_بی‌پایان_در_برابر_منابع_پایان‌پذیر"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9_.D8.A8.DB.8C.E2.80.8C.D9.BE.D8.A7.DB.8C.D8.A7.D9.86_.D8.AF.D8.B1_.D8.A8.D8.B1.D8.A7.D8.A8.D8.B1_.D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9_.D9.BE.D8.A7.DB.8C.D8.A7.D9.86.E2.80.8C.D9.BE.D8.B0.DB.8C.D8.B1"></span>منابع بی‌پایان در برابر منابع پایان‌پذیر</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: منابع بی‌پایان در برابر منابع پایان‌پذیر"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پیش‌زمینه_و_معرفی"><span id=".D9.BE.DB.8C.D8.B4.E2.80.8C.D8.B2.D9.85.DB.8C.D9.86.D9.87_.D9.88_.D9.85.D8.B9.D8.B1.D9.81.DB.8C"></span>پیش‌زمینه و معرفی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: پیش‌زمینه و معرفی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>مفهوم منابع بی‌پایان کمی پیچیده‌است زیرا در کل مفهوم منابع پیچیده‌است و مداوم در حال تغییر است. از جمله عواملی که می‌توانند موجب تغییر مفهوم منابع شوند می‌توان به ظهور تکنولوژی‌های جدید اشاره کرد (که معمولاً شرایط بهره‌برداری را بهتر می‌کنند)، یا تغییر در نیازهای انسان یک عامل دیگر تغییر مفهوم است و همچنین تغییرات اقتصادی هم می‌توانند به مقدار کمی تأثیرگذار باشند (مثلاً تغییر قیمت مواد یا تغییر قیمت هزینه‌های بهره‌برداری). از یک طرف، منبع یک <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کانی">مادهٔ معدنی</a> می‌تواند در یک مقطع زمانی کمیاب شود و تبدیل به یک مادهٔ استراتژیک و حیاتی شود، اما از طرفی دیگر کاربرد یک ماده ممکن است کاهش شدید پیدا کند و منبع آن به یک‌باره یک منبع بی‌پایان در نظر گرفته شود و در نهایت اگر آن کاربرد آن ماده کاملاً از بین برود، منبع بلااستفاده می‌شود. دو عامل پیچیده‌ای که در بررسی منابع طبیعی اثرگذارند امکان بازیافت مادهٔ درون منبع و در دسترس بودن جایگزین‌های مناسب برای آن می‌باشند. </p><p>دولت آمریکا در ۷ دسامبر سال ۱۹۴۱ به یک‌باره توجهش به مسائل مربوط به منابع جلب شد، زیرا کمی قبل از آن کشور <a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="ژاپن">ژاپن</a> عرضهٔ <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9" title="قلع">قلع</a> و <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%A6%D9%88%DA%86%D9%88" class="mw-redirect" title="کائوچو">کائوچو</a> را به آمریکا قطع کرد و دستیابی این کشور به بعضی مواد دیگر از جمله <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D9%86" title="تنگستن">تنگستن</a> نیز بسیار سخت شد. در این شرایط این مواد معدنی به مواد استراتژیک و حیاتی تبدیل شدند. پس از پایان جنگ جهانی دوم، دولت آمریکا ذخیره‌ای از مواد استراتژیک و حیاتی تشکیل داد که شامل حدود ۱۰۰ مادهٔ مختلف می‌شد و خریداری آن‌ها یا نقداً صورت گرفت یا از طریق مبادلهٔ محصولات کشاورزی آمریکا. در بلندمدت، کمیاب بودن قلع باعث شد که <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%DB%8C%D9%84" class="mw-redirect" title="فویل">فویل</a> آلومینومی به صورت کامل جایگزین فویل حلبی شود و همچنین کنسروهای حلبی هم با کنسروهایی از جنس فولاد پلیمری جایگزین شدند. </p><p>با تغییرات تکنولوژیک و اقتصادی در طول زمان منابع دچار تغییر می‌شوند؛ هرچه بهره‌برداری و غنی‌سازی منابع پیشرفته‌تر شود، به درجهٔ (درصد) خلوص کمتری نیاز خواهد بود. درجهٔ خلوص لازم در سال ۱۹۰۰ میلادی برای استخراج <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3" title="مس">مس</a> ۴٪ بود که با پیشرفت تکنولوژی در طول زمان کاهش پیدا کرد و در سال ۲۰۰۰ به ۰٪/۴۴ رسید. </p><p>در زمان جنگ سرد، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="اتحاد جماهیر شوروی">اتحاد جماهیر شوروی</a> تلاش می‌کرد تا با تصرف منابع مواد معدنی استراتژیک در <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="کشورهای جهان">کشورهای جهان</a> سوم، دسترسی <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%A9_%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="بلوک غرب">بلوک غرب</a> را به این مواد محدود کند. در نتیجهٔ این اقدامات، اصطلاح «جنگ منابع» مرسوم شد. در جنگ منابع، کشور مغلوب تلاش خواهد کرد که با جایگزین کردن موادی دیگر، نیاز خود را به منبع کمیاب کاهش دهد. یکی از راه‌های جایگزین کردن یک منبع، ساختن مواد مصنوعی است، برای مثال، الماس‌های صنعتی می‌توانند جایگزین نسبتاً مناسبی برای الماس طبیعی باشند. یک راه دیگر جایگزین کردن یک منبع، بازیافت مواد آن است. عمل بازیافت به این بستگی دارد که مادهٔ مورد نظر پس از مصرف از بین می‌رود یا خیر. </p><p>مواد استراتژیک و حیاتی به عنوان بدترین حالت برای یک منبع فرض می‌شوند، اما اگر امکان جایگزینی یا بازیافت وجود داشته باشد از این حالت کمی فاصله می‌گیرند. بهترین حالت برای یک منبع حالت فراوانی (وفور) است. منبعی که مادهٔ درون آن کاربرد بسیار کمی داشته باشد، وافر نامیده می‌شود؛ مثلاً منبع <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%A6%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="کائولینیت">کائولینیت</a> برای تولید <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%AA" title="بوکسیت">بوکسیت</a>. یک منبع وافر تقریباً شبیه منبع بی‌پایان فرض می‌شود. منابع شناخته‌شده آن‌هایی هستند که مکان، درجهٔ خلوص، کیفیت، و مقدارشان بر اساس مستندات ژئولوژیک مشخص باشد یا برای آن تخمینی وجود داشته باشد. پایهٔ ذخیرهٔ یک منبع به آن بخش از یک منبع شناخته‌شده گفته می‌شود که برای دسترسی به آن در آینده، پتانسیل قابل قبولی وجود داشته باشد. ذخایر به آن بخش از پایهٔ ذخیره گفته می‌شود که قابلیت استخراج آن از نظر اقتصادی وجود دارد. باید توجه داشت که استخراج ذخایر می‌تواند مشمول مالیات یا مخالفت‌های عمومی واقع شود و در ارزش‌گذاری ذخایر باید به این موارد نیز توجه داشت. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مدل‌های_جامع_برای_منابع_طبیعی"><span id=".D9.85.D8.AF.D9.84.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AC.D8.A7.D9.85.D8.B9_.D8.A8.D8.B1.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9_.D8.B7.D8.A8.DB.8C.D8.B9.DB.8C"></span>مدل‌های جامع برای منابع طبیعی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: مدل‌های جامع برای منابع طبیعی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>هریسون براون (Harrison Brown) و دستیارانش اظهار داشتند که درجهٔ خلوص لازم برای بهره‌برداری منابع فلزی روز به روز کمتر خواهد شد. مواد جدیدی نیز کشف می‌شود که نتیجهٔ پیشرفت‌های تکنولوژیک خواهد بود. این مواد جدید هم می‌توانند به عنوان جایگزین منابع کنونی استفاده شوند هم ویژگی‌های جدیدی خواهند داشت که می‌تواند مورد بهره‌برداری قرار گیرد. بازیافت مواد بسیار بیشتر می‌شود و به طریق کارآمدتری صورت خواهد پذیرفت. در نهایت امر، مواد معدنی و فلزات را می‌توان از صخره‌های معمولی نیز استخراج نمود. از۱۰۰ تُن تخته‌سنگ معمولی می‌توان ۸ تن <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85" class="mw-redirect" title="آلومینیوم">آلومینیوم</a>، ۵ تن <a href="/wiki/%D8%A2%D9%87%D9%86" title="آهن">آهن</a>، و ۰/۶ تن <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85" class="mw-redirect" title="تیتانیوم">تیتانیوم</a> استخراج کرد. </p><p>از نگاه برخی از اقتصاددانان، تعداد موادی که می‌توانند جایگزین یک مادهٔ به خصوص باشند تقریباً بی‌نهایت است. این دیدگاه با توجه به قابلیت <a href="/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B9_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="صنایع شیمیایی">صنایع شیمیایی</a> برای تولید مواد شکل گرفته‌است. در صنایع شیمیایی، این امکان وجود دارد که با استفاده از مواد اولیهٔ متفاوت، محصولات نهایی یکسان تولید شوند. برای مثال، می‌توان از <a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="پلاستیک">پلاستیک</a> یک <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="رسانای الکتریکی">رسانای الکتریکی</a> مناسب تولید کرد. از آن جایی که قدرت همهٔ مواد ۱۰۰ برابر کمتر از میزانی است که روی کاغذ برای آن‌ها تعیین می‌شود، باید امکان تقویتشان وجود داشته باشد تا در استفاده از آن‌ها مقدار مورد نیاز کاهش یابد. کمپانی‌های استخراج معدن در آینده با تنوع بیشتری در محصولاتشان روبه‌رو خواهند شد. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اقتصاد جهانی">اقتصاد جهانی</a> در حال گذار از ماده‌های معدنی به خدمات است و به نظر می‌رسد که سرعت <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="رشد جمعیت">رشد جمعیت</a> جهانی کاهش یافته‌است که این نشان‌دهندهٔ کاهش رشد تقاضا برای مواد معدنی خواهد بود. در آینده، بیشتر مواد معدنی از تخته‌سنگ‌های نسبتاً غیرمعمول به دست خواهند آمد و از هر عملیات بهره‌برداری، روز به روز مواد جانبی بیشتری حاصل خواهد شد و تجارت مواد معدنی افزایش می‌یابد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="روند_دستیابی_به_منابع_بی‌پایان"><span id=".D8.B1.D9.88.D9.86.D8.AF_.D8.AF.D8.B3.D8.AA.DB.8C.D8.A7.D8.A8.DB.8C_.D8.A8.D9.87_.D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9_.D8.A8.DB.8C.E2.80.8C.D9.BE.D8.A7.DB.8C.D8.A7.D9.86"></span>روند دستیابی به منابع بی‌پایان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: روند دستیابی به منابع بی‌پایان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>هرچه اثر پیشرفت‌های تکنولوژیک بر مواد معدنی بیشتر و بیشتر می‌شود، منابع این مواد به حالت بی‌پایان نزدیک‌تر خواهند شد. در طول زمان، تعداد موادی که منابع بی‌پایان برای آن‌ها تعریف می‌شود بیشتر شده‌اند و تعداد مواد استراتژیک و حیاتی کمتر. با استفاده از تکنولوژی‌های جدید، الماس‌های مصنوعی هم به لیست موادی که دارای منابع بی‌پایان هستند اضافه شدند؛ چون که می‌توانیم با استفاده از یک نوع کربن، به راحتی آن را تولید کنیم. </p><p>یکی از دیگر از پیشرفت‌های تکنولوژیک که بر دسترسی مواد تأثیر زیادی گذاشته‌است، مربوط به اکتشافات دریایی است. کاوش‌هایی که در کف اقیانوس‌ها صورت گرفته‌است، حاکی از منابع سرشار مواد معدنی در اقیانوس‌هاست. امروزه با استفاده از روبات‌های پیشرفته، بهره‌برداری از منابع کف اقیانوس‌ها وجود امکان‌پذیر شده‌است. از طریق ارتباطات ماهواره‌ای با این روبات‌ها، شرکت‌ها قادر خواهند بود از فواصل دور به بهره‌برداری از این منابع بپردازند که در نتیجهٔ این امکان، هیچ خطری متوجه کارگران این شرکت‌ها نخواهد شد. چنین تکنولوژی‌هایی تعداد کارگران مورد نیاز و هزینه‌های استخراج را نیز به شدت کاهش می‌دهند؛ بنابراین، بسیاری از مواد معدنی و فلزی را می‌توان از منابع غیرمعمول به دست آورد که دارای ذخیرهٔ بسیار زیادی هم هستند. </p><p>در نهایت چه منبعی را بی‌پایان تعریف می‌کنیم؟ تعریف <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%85_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84" title="ای‌اس‌تی‌ام بین‌الملل">ای‌اس‌تی‌ام بین‌الملل</a> (ASTM) برای یک منبع بی‌پایان این است که در مقیاس زمانی بشر، پایان‌ناپذیر باشد. مثال‌های این تعریف <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="انرژی خورشیدی">انرژی خورشیدی</a>، انرژی امواج، و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="انرژی بادی">انرژی بادی</a> هستند که می‌توان به آن‌ها نمک، سنگ، منیزیم، الماس، و برخی دیگر از مواد معدنی را هم اضافه کرد. یک تحقیق بیوژئوفیزیکی که جنبه‌های پایداری را مورد بررسی قرار داده بود، یک قاعدهٔ آینده‌نگرانه تعیین کرد که بر طبق آن، ذخیرهٔ یک منبع باید به مدت ۷۰۰ سال دوام بیاورد تا به پایداری برسد یا یک منبع بی‌پایان تعریف شود؛ در بدترین حالت، ۳۵۰ سال. </p><p>اگر یک منبعی که تا ۷۰۰ سال دوام می‌آورد را منبع بی‌پایان تعریف کنیم، منابعی که بین ۳۵۰ تا ۷۰۰ سال باقی می‌مانند را منابع وافر می‌نامیم. این که از یک منبع تا چه زمانی می‌توان بهره‌برداری کرد، بستگی به نیاز بشر و تغییرات تکنولوژیک در استخراج منبع دارد؛ همچنین، امکان بازیافت و در دسترس بودن جایگزین‌های مناسب هم بر طول عمر منابع تاثیرگذارند. اتمام منابع اتفاق نمی‌افتد، مگر آن که تأثیر این عوامل از بین برود: وجود و در دسترس بودن مواد جایگزین، امکان و میزان بازیافت، تولید پربازده محصولات نهایی حاصل از آن، دوام بیشتر محصولات نهایی، و چند عامل دیگر. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="گذار:_از_منابع_بی‌پایان_به_منابع_کهن"><span id=".DA.AF.D8.B0.D8.A7.D8.B1:_.D8.A7.D8.B2_.D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9_.D8.A8.DB.8C.E2.80.8C.D9.BE.D8.A7.DB.8C.D8.A7.D9.86_.D8.A8.D9.87_.D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9_.DA.A9.D9.87.D9.86"></span>گذار: از منابع بی‌پایان به منابع کهن</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: گذار: از منابع بی‌پایان به منابع کهن"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>منابع بی‌پایان می‌توانند به منابع کهن (Paleoresource) تبدیل شوند. منبعی کهن تعریف می‌شود که تقاضای موجود برای مادهٔ درون آن یا بسیار کم باشد یا اصلاً وجود نداشته باشد؛ یک مادهٔ رهاشده که انسان دیگر به آن نیاز ندارد. متداول‌ترین مثالی که برای یک مادهٔ رهاشده آورده می‌شود، <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF_%DA%86%D8%AE%D9%85%D8%A7%D9%82" class="mw-redirect" title="سنگ چخماق">سنگ چخماق</a> است. دیگر مثال‌ها شامل کنسروهای حلبی، فویل حلبی، تخته‌سیاه‌های <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF_%D9%84%D9%88%D8%AD" title="سنگ لوح">اسلیتی</a>، و استفاده از <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88%D9%85" class="mw-redirect" title="رادیوم">رادیوم</a> در پزشکی می‌شود. رادیوم توسط <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AA-%DB%B6%DB%B0" title="کبالت-۶۰">کبالت-۶۰</a> و دیگر <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%BE" title="ایزوتوپ">ایزوتوپ‌های</a> <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%BE_%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88%D8%B2%D8%A7" title="ایزوتوپ پرتوزا">پرتوزای</a> آن، جایگزین شده‌است که بسیار ارزان‌تر هستند و در <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="پرتودرمانی">پرتودرمانی</a> کاربرد زیادی دارند. <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%A8" title="سرب">سرب</a> ضدزنگ نیز که به عنوان پوشش <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%A8%D9%84_%D8%A8%D8%B1%D9%82" title="کابل برق">کابل</a> استفاده می‌شد، با پلاستیک جایگزین شده‌است. </p><p>یکی از عوامل بسیار مؤثر در از میان رفتن استفادهٔ یک ماده، انگیزه‌های مردم است. برای مثال، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%BA%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF" title="زغال‌سنگ">زغال‌سنگ</a> که زمانی تقاضای بسیار زیادی برای آن وجود داشت، امروزه با کاهش شدید تقاضا مواجه شده‌است. چرا که مردم با اطلاع از این تأثیرات مخرب آن بر <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="محیط زیست">محیط زیست</a> و همچنین با توجه به وجود جایگزین‌های ارزان‌تر، ترجیح می‌دهند دیگر از آن استفاده نکنند. در نتیجهٔ عدم استفادهٔ برخی از مردم، تولیدکنندگان زغال‌سنگ با کاهش تقاضا مواجه می‌شوند و به جایی می‌رسند که با توجه به هزینه‌های استخراج، تولید آن دیگر صرفهٔ اقتصادی ندارد. در نتیجه، استخراج زغال‌سنگ متوقف می‌شود و دیگر افرادی هم که به استفاده از آن ادامه می‌دادند، مجبور می‌شوند از جایگزین‌های آن استفاده کنند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اقتصاد_جنگل"><span id=".D8.A7.D9.82.D8.AA.D8.B5.D8.A7.D8.AF_.D8.AC.D9.86.DA.AF.D9.84"></span>اقتصاد جنگل</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: اقتصاد جنگل"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84" class="mw-redirect" title="اقتصاد جنگل">اقتصاد جنگل</a> در واقع بخشی از اقتصاد منابع طبیعی است. اما بعضی از ویژگیهای جنگل باعث می‌شود که اقتصاد جنگل به‌طور جداگانه مورد بررسی قرار گیرد<a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C_%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%8C_%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%8C_%D8%AC%D8%B2%D9%88%D9%87_%D8%AF%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%A9%D8%AF%D9%87_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمدی لیمائی، سلیمان، اقتصاد جنگل، جزوه درسی، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه گیلان، (صفحه وجود ندارد)">[۱]</a>. </p> <dl><dt>ویژگی‌ها</dt></dl> <ol><li>جنگلها محصولات متفاوتی تولید می‌کنند که بسیاری از آن‌ها قابل فروش در بازار نیستند مانند محصولات فرعی چوب، ارزش چرا یا شکار. جنگلها همچنین تولیدکننده محصولات غیرقابل تبدیل به پول هستند که بوسیله اجتماع ارزش گذاری می‌شود از قبیل زیبایی مناظر، فضای باز، آب، کنترل سیلاب و تفریحات مخصوص آنها.</li> <li>بهره‌برداری از جنگل می‌تواند خسارات غیرقابل تبدیل به پول وارد سازد؛ مثلاً بهره‌برداری باعث صدمه به کیفیت آب، صدمه به خاک جنگل، زیبائی شناختی، <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="ماهی‌گیری">ماهی‌گیری</a> و… شود.</li> <li>به نظر می‌رسد که جامعه علاقه‌مند به محصولات غیرقابل تبدیل به پول (گزینه ۱) و همچنین علاقه‌مند به کاهش خسارات به جنگل (گزینه ۲) باشد. این مسائل باعث می‌شود که بین <a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="حقوق عمومی">حقوق عمومی</a> و <a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5%DB%8C" title="حقوق خصوصی">حقوق خصوصی</a> استفاده از جنگل تناقض پیش بیاید.</li> <li>درخت سرپا به عنوان کارخانه مولد چوب و همچنین به عنوان محصول نهائی است. وقتیکه درخت را برداشت می‌کنیم پروسه تولید چوب متوقف می‌شود و خاک و محیط جهت تجدید حیات باقی می‌ماند.</li> <li>طولانی بودن دوره برداشت درختان.</li></ol> <p>در نظام <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="سرمایه‌داری">سرمایه‌داری</a> آنالیزهای اقتصادی در جنگل بر روی محصولات چوبی انجام می‌گیرد برای اینکه به راحتی قابل ارزش گذاری هستند؛ مثلاً قیمت ۱ متر مکعب چوب در بازار مشخص است؛ ولی از دیدگاه اجتماعی، جنگل علاوه بر ارزش محصولات جوبی، محصولات غیر بازاری هم دارد. مانند ارزش <a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%88%D8%AD%D8%B4" title="حیات وحش">حیات وحش</a>، تفریحات جنگل، ارزش حفاظتی جنگل از فرسایش آبی و بادی، تأمین آب منابع زیرزمینی و… </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AA" title="رانت">رانت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%DA%A9%D9%85%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%86" title="اقتصاد کم‌کربن">اقتصاد کم‌کربن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="مالیات درآمدهای منابع طبیعی">مالیات درآمدهای منابع طبیعی</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40724476">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.uri.edu/cels/category/graduate-degree/enre/">«ENRE»</a> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۲-۰۳</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=ENRE&rft_id=https%3A%2F%2Fweb.uri.edu%2Fcels%2Fcategory%2Fgraduate-degree%2Fenre%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9+%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> </ol></div></div> <p>۱- محمدی لیمائی، سلیمان، اقتصاد جنگل، جزوه درسی، دانشکده منابع طبیعی <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86" title="دانشگاه گیلان">دانشگاه گیلان</a>، ۱۳۹۴ </p> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="منابع_طبیعی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="الگو:منابع طبیعی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:منابع طبیعی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:منابع طبیعی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="منابع_طبیعی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="منابع طبیعی">منابع طبیعی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="جو زمین">جو زمین</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.0em;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%88%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7" title="آلودگی هوا">آلودگی هوا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=National_Ambient_Air_Quality_Standards&action=edit&redlink=1" class="new" title="National Ambient Air Quality Standards (صفحه وجود ندارد)">Ambient standards <span style="font-size:90%;">(USA)</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5_%DA%A9%DB%8C%D9%81%DB%8C%D8%AA_%D9%87%D9%88%D8%A7" title="شاخص کیفیت هوا">شاخص کیفیت هوا</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Air_Quality_Health_Index&action=edit&redlink=1" class="new" title="Air Quality Health Index (صفحه وجود ندارد)">health</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%81%DB%8C%D8%AA_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%86" title="کیفیت هوای داخل ساختمان">هوای داخل</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Indoor_air_pollution_in_developing_nations&action=edit&redlink=1" class="new" title="Indoor air pollution in developing nations (صفحه وجود ندارد)">developing nations</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%DA%A9%DB%8C%D9%81%DB%8C%D8%AA_%D9%87%D9%88%D8%A7" title="قانون کیفیت هوا">قانون کیفیت هوا</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AD%D9%87_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9" title="لایحه هوای پاک">لایحه هوای پاک</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4_%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%86" title="کاهش ازون">کاهش ازون</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.0em;font-weight:normal;">پیشگیری</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Airshed&action=edit&redlink=1" class="new" title="Airshed (صفحه وجود ندارد)">Airshed</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%DA%AF%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D9%84%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="تجارت گازهای گلخانه‌ای">تجارت گازهای گلخانه‌ای</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reducing_emissions_from_deforestation_and_forest_degradation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reducing emissions from deforestation and forest degradation (صفحه وجود ندارد)">Deforestation (REDD)</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="7" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Carson_Fall_Mt_Kinabalu.jpg" class="mw-file-description" title="Carson Falls on Mount Kinabalu, Borneo"><img alt="Carson Falls on Mount Kinabalu, Borneo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Carson_Fall_Mt_Kinabalu.jpg/100px-Carson_Fall_Mt_Kinabalu.jpg" decoding="async" width="100" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Carson_Fall_Mt_Kinabalu.jpg/150px-Carson_Fall_Mt_Kinabalu.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Carson_Fall_Mt_Kinabalu.jpg/200px-Carson_Fall_Mt_Kinabalu.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="3456" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی">انرژی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="حقوق انرژی">حقوق انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="منابع انرژی جهانی">منابع انرژی جهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="سوخت فسیلی">سوخت فسیلی</a> (<a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_%D8%A7%D9%88%D8%AC" title="نفت در نقطه اوج">نفت در نقطه اوج</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی زمین‌گرمایی">انرژی زمین‌گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="انرژی هسته‌ای">انرژی هسته‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="انرژی خورشیدی">انرژی خورشیدی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1#رنگ‌های_نور" title="نور">نور سفید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%AC%D8%B3%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="سایه اجسام">سایه اجسام</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="انرژی کشندی">انرژی کشندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%AC" title="انرژی موج">انرژی موج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="انرژی بادی">انرژی بادی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="خشکی">خشکی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84_%DA%A9%D8%B4%D8%AA" title="زمین قابل کشت">کشاورزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DA%AF%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="دگرگونی سرزمین">دگرگون‌یافته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="حقوق زمین">حقوق</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%AA" title="قانون مالکیت">حقوق مالکیت</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="مدیریت سرزمین">مدیریت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="حفاظت زیستگاه">حفاظت زیستگاه</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کانی">کانی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86" class="mw-redirect" title="معدن">معدن</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86%DB%8C" title="حقوق معدنی">حقوق معدنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%B4%D9%86" title="برداشت شن">شن</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AC_%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86%DB%8C" title="اوج مواد معدنی">اوج مواد معدنی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mineral_rights&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mineral rights (صفحه وجود ندارد)">rights</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%DA%A9" title="خاک">خاک</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%DA%A9" title="حفاظت خاک">حفاظت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%AE%DB%8C%D8%B2%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%DA%A9" title="حاصلخیزی خاک">حاصلخیزی خاک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%DA%A9" title="سلامت خاک">سلامت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A2%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%DA%A9" title="تاب‌آوری خاک">تاب‌آوری</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="کاربری زمین">کاربری زمین</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="آمایش سرزمین">آمایش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D8%AE%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B2" title="ذخیره‌گاه فضای باز">ذخیره‌گاه</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="زندگی">زندگی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="تنوع زیستی">تنوع زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AF%D8%B2%D8%AF%DB%8C" title="زیست‌دزدی">زیست‌دزدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="زیست‌کره">زیست‌کره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B0%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="غذای بومیان استرالیا">غذای بومیان استرالیا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B4%D8%AA_%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="گوشت شکار">گوشت شکار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA" title="شیلات">شیلات</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="حقوق ماهیگیری">حقوق ماهیگیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="مدیریت ماهیگیری">مدیریت</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="خوراک">خوراک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84" title="جنگل">جنگل</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84" title="منابع ژنتیک جنگل">منابع ژنتیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Forest_law&action=edit&redlink=1" class="new" title="Forest law (صفحه وجود ندارد)">law</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84" title="مدیریت جنگل">مدیریت جنگل</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B4%D8%AA_%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="گوشت شکار">گوشت شکار</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="قانون شکار">قانون شکار</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9_%DA%98%D9%86" title="بانک ژن">بانک ژن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_plants_used_in_herbalism&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of plants used in herbalism (صفحه وجود ندارد)">Herbalist plants</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="حفاظت دریایی">حفاظت دریایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%DA%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="فراورده جنگلی غیرچوبی">فراورده جنگلی غیرچوبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B9" title="مرتع">مرتع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9_%D8%A8%D8%B0%D8%B1" title="بانک بذر">بانک بذر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%88%D8%AD%D8%B4" title="حیات وحش">حیات وحش</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%88%D8%AD%D8%B4" title="حفاظت حیات وحش">حفاظت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="شکاربانی">شکاربانی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%88%D8%A8" title="چوب">چوب</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8" title="آب">آب</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.0em;font-weight:normal;">انواع / موقعیت‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86" title="آبخوان">آبخوان</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B0%D8%AE%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D9%88_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86" title="ذخیره و بازیابی آبخوان">ذخیره و بازیابی آبخوان</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8_%D9%86%D9%88%D8%B4%DB%8C%D8%AF%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="آب نوشیدنی">آشامیدنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="آب شیرین">شیرین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="آب‌های زیرزمینی">زیرزمینی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%88%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="آلودگی آب‌های زیرزمینی">آلودگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%BA%D8%B0%DB%8C%D9%87_%D8%A2%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="تغذیه آب‌های زیرزمینی">تغذیه آب‌های زیرزمینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A2%D8%A8_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="پاک‌سازی آب زیرزمینی">بازسازی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="آبکره">آبکره</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%AE" title="یخ">یخ</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%87_%DB%8C%D8%AE" title="کوه یخ">کوه یخی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%AE%DA%86%D8%A7%D9%84_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="یخچال طبیعی">یخچال</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%87%DA%A9_%DB%8C%D8%AE%DB%8C_%D9%82%D8%B7%D8%A8%DB%8C" title="کلاهک یخی قطبی">کلاهک</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="آبیاری">آبیاری</a> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Huerta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Huerta (صفحه وجود ندارد)">huerta</a></i></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="باران">باران</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AD%D8%B5%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D8%A8" title="استحصال آب">استحصال</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8_%D8%B3%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="آب سیلابی">آب سیلابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%B7%D8%AD%DB%8C" title="آب‌های سطحی">آب‌های سطحی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84%D8%A7%D8%A8" title="فاضلاب">فاضلاب</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA%DB%8C" title="آب بازیافتی">بازیافتی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%88%D8%B6%D9%87_%D8%A2%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2" title="حوضه آبریز">حوضه آبریز</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.0em;font-weight:normal;">نمودها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%DA%A9%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="نمک‌زدایی">نمک‌زدایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%84" title="سیل">سیل‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A2%D8%A8" title="حقوق آب">حقوق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%D8%B4%D9%88%DB%8C%DB%8C_(%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C)" title="آبشویی (کشاورزی)">آبشویی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B3%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="پساب‌زدایی">پساب‌زدایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="درگیری آبی">درگیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%A7%D8%B2_%D8%A2%D8%A8" title="حفاظت از آب">حفاظت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AC_%D8%A2%D8%A8" title="اوج آب">اوج آب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%88%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%A2%D8%A8" title="آلودگی آب">آلودگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A2%D8%A8" title="خصوصی‌سازی آب">خصوصی‌سازی آب</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%81%DB%8C%D8%AA_%D8%A2%D8%A8" title="کیفیت آب">کیفیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%87" title="حقابه">حقابه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%A2%D8%A8" title="منابع آب">منابع</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%A2%D8%A8" title="مدیریت آب">مدیریت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A2%D8%A8" title="سیاست منبع آب">سیاست</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مرتبط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%87" title="انبازه">انبازه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="منابع عمومی">منابع عمومی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%87_%D8%AD%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C" title="محدوده حصارکشی">محدوده حصارکشی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Global_commons&action=edit&redlink=1" class="new" title="Global commons (صفحه وجود ندارد)">global</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%98%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="تراژدی انبازه‌ها">تراژدی انبازه‌ها</a></li></ul></li> <li><a class="mw-selflink selflink">اقتصاد منابع طبیعی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="اقتصاد بوم‌شناختی">بوم‌شناختی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%AA_%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="خدمت بوم‌سازگان">خدمت بوم‌سازگان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="بهره‌برداری منابع طبیعی">بهره‌برداری</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%87" title="بهره‌برداری بی‌رویه">بهره‌برداری بی‌رویه</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="مدیریت منابع طبیعی">مدیریت منابع طبیعی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1" title="مدیریت سازگار">سازگار</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="سرمایه طبیعی">سرمایه طبیعی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Natural_capital_accounting&action=edit&redlink=1" class="new" title="Natural capital accounting (صفحه وجود ندارد)">accounting</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D8%AE%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="ذخیره‌گاه طبیعی">ذخیره‌گاه طبیعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="بوم‌شناسی سیستم‌ها">بوم‌شناسی سیستم‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="بوم‌شناسی شهری">بوم‌شناسی شهری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D8%AA_%D9%88%D8%AD%D8%B4" title="طبیعت وحش">طبیعت وحش</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.0em;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="منبع">منبع</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Conflict_resource&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conflict resource (صفحه وجود ندارد)">Conflict <span style="font-size:90%;">(perpetuation)</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9" title="نفرین منابع">نفرین منابع</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="منابع طبیعی">منابع طبیعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9" title="ملی‌گرایی منابع">ملی‌گرایی منابع</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1" title="منابع تجدیدپذیر">منابع تجدیدپذیر</a> / <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1" title="منابع تجدیدناپذیر">منابع تجدیدناپذیر</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="ویکی‌پدیا:درگاه">درگاه‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C" title="درگاه:کشاورزی">کشاورزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="درگاه:انرژی">انرژی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:محیط زیست (صفحه وجود ندارد)">محیط زیست</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:ماهی‌گیری (صفحه وجود ندارد)">ماهی‌گیری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:جنگل‌داری (صفحه وجود ندارد)">جنگل‌داری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:معدن (صفحه وجود ندارد)">معدن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A2%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:آب (صفحه وجود ندارد)">آب</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="font-weight:bold;"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="رده:منابع طبیعی">رده</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:منابع طبیعی (صفحه وجود ندارد)">درگاه</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌انبار"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Natural_resources" class="extiw" title="commons:Category:Natural resources">انبار</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=اقتصاد_منابع_طبیعی&oldid=40678948">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=اقتصاد_منابع_طبیعی&oldid=40678948</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="رده:اقتصاد انرژی">اقتصاد انرژی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF" title="رده:اقتصاد">اقتصاد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="رده:مدیریت منابع طبیعی">مدیریت منابع طبیعی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="رده:منابع اقتصادی">منابع اقتصادی</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="رده:مقاله‌های نیازمند ارجاع‌های اضافی">مقاله‌های نیازمند ارجاع‌های اضافی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="رده:همه مقاله‌های نیازمند ارجاع‌های اضافی">همه مقاله‌های نیازمند ارجاع‌های اضافی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="رده:ویکی‌سازی رباتیک">ویکی‌سازی رباتیک</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۲۷ نوامبر ۲۰۲۴ ساعت ۱۰:۰۶ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&curid=399417&diff=40678948&oldid=39755296&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7959fbf7c4-79h2j","wgBackendResponseTime":262,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.568","walltime":"0.709","ppvisitednodes":{"value":843,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":81466,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":357,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":2,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":37735,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 600.476 1 -total"," 25.55% 153.408 1 الگو:انگلیسی"," 25.50% 153.117 1 الگو:نوار_جانبی_علم_اقتصاد"," 24.99% 150.064 1 الگو:به_زبان_دیگر"," 24.79% 148.883 1 الگو:Sidebar_with_collapsible_lists"," 24.67% 148.166 1 الگو:Lang"," 21.74% 130.542 1 الگو:پانویس"," 17.43% 104.652 1 الگو:یادکرد_وب"," 16.38% 98.359 1 الگو:بهبود_منبع"," 13.46% 80.840 1 الگو:Ambox"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.369","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":16525238,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-7cc866bdbb-82d7j","timestamp":"20241208005252","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0627\u0642\u062a\u0635\u0627\u062f \u0645\u0646\u0627\u0628\u0639 \u0637\u0628\u06cc\u0639\u06cc","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q3299701","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q3299701","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2009-12-29T11:36:14Z","dateModified":"2024-11-27T10:06:21Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/5\/5c\/Rosa_Bonheur_-_Ploughing_Scene_-_Walters_37836.jpg"}</script> </body> </html>