CINXE.COM
恒星進化論 - Wikipedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="ja" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>恒星進化論 - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )jawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"ja", "wgMonthNames":["","1月","2月","3月","4月","5月","6月","7月","8月","9月","10月","11月","12月"],"wgRequestId":"ed05f663-ad58-47ca-8280-5b6ecfae9bbe","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"恒星進化論","wgTitle":"恒星進化論","wgCurRevisionId":102941893,"wgRevisionId":102941893,"wgArticleId":169190,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["出典を必要とする記事/2012年1月","GND識別子が指定されている記事","J9U識別子が指定されている記事","LCCN識別子が指定されている記事","LNB識別子が指定されている記事","恒星物理学","天文学に関する記事"],"wgPageViewLanguage":"ja","wgPageContentLanguage":"ja","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"恒星進化論","wgRelevantArticleId":169190,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true, "wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ja","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"ja"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q6472","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={ "ext.gadget.PDFLinkIcon":"ready","ext.gadget.RedirectColor":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.NormalizeCharWidth","ext.gadget.suppressEnterAtSummaryBox","ext.gadget.checkSignature","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.WikiMiniAtlas","ext.gadget.switcher","ext.gadget.protectionIndicator","ext.urlShortener.toolbar", "ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ja&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ja&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ja&modules=ext.gadget.PDFLinkIcon%2CRedirectColor&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ja&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.16"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="恒星進化論 - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ja.m.wikipedia.org/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="編集" href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (ja)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ja.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ja"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipediaの Atom フィード" href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%9C%80%E8%BF%91%E3%81%AE%E6%9B%B4%E6%96%B0&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-恒星進化論 rootpage-恒星進化論 skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">コンテンツにスキップ</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="サイト"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="メインメニュー" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="メインメニュー" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">メインメニュー</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">メインメニュー</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">非表示</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> 案内 </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="メインページに移動する [z]" accesskey="z"><span>メインページ</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%B3%E3%83%9F%E3%83%A5%E3%83%8B%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%BB%E3%83%9D%E3%83%BC%E3%82%BF%E3%83%AB" title="このプロジェクトについて、できること、情報を入手する場所"><span>コミュニティ・ポータル</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:%E6%9C%80%E8%BF%91%E3%81%AE%E5%87%BA%E6%9D%A5%E4%BA%8B" title="最近の出来事の背景を知る"><span>最近の出来事</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%B0%E3%81%97%E3%81%84%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="最近新規に作成されたページの一覧"><span>新しいページ</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%9C%80%E8%BF%91%E3%81%AE%E6%9B%B4%E6%96%B0" title="このウィキにおける最近の更新の一覧 [r]" accesskey="r"><span>最近の更新</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%81%8A%E3%81%BE%E3%81%8B%E3%81%9B%E8%A1%A8%E7%A4%BA" title="無作為に選択されたページを読み込む [x]" accesskey="x"><span>おまかせ表示</span></a></li><li id="n-sandbox" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%9C%E3%83%83%E3%82%AF%E3%82%B9" title="練習用のページ"><span>練習用ページ</span></a></li><li id="n-commonsupload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=ja" title="画像やメディアファイルをウィキメディア・コモンズにアップロード"><span>アップロード (ウィキメディア・コモンズ)</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E7%89%B9%E5%88%A5%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8%E4%B8%80%E8%A6%A7"><span>特別ページ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-help" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-help" > <div class="vector-menu-heading"> ヘルプ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Help:%E7%9B%AE%E6%AC%A1" title="情報を得る場所"><span>ヘルプ</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E4%BA%95%E6%88%B8%E7%AB%AF" title="プロジェクトについての意見交換"><span>井戸端</span></a></li><li id="n-notice" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%81%8A%E7%9F%A5%E3%82%89%E3%81%9B" title="プロジェクトについてのお知らせ"><span>お知らせ</span></a></li><li id="n-bugreportspage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%83%90%E3%82%B0%E3%81%AE%E5%A0%B1%E5%91%8A" title="ウィキペディア・ソフトウェアのバグ報告"><span>バグの報告</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E9%80%A3%E7%B5%A1%E5%85%88" title="ウィキペディアやウィキメディア財団に関する連絡先"><span>ウィキペディアに関するお問い合わせ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ja.svg" style="width: 7.5em; height: 1.25em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ja.svg" width="100" height="14" style="width: 6.25em; height: 0.875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%A4%9C%E7%B4%A2" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Wikipedia内を検索 [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>検索</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Wikipedia内を検索" aria-label="Wikipedia内を検索" autocapitalize="sentences" title="Wikipedia内を検索 [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="特別:検索"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">検索</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="個人用ツール"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="表示"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="ページのフォントサイズ、幅、色の外観を変更する" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="表示" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">表示</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=ja.wikipedia.org&uselang=ja" class=""><span>寄付</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%82%A2%E3%82%AB%E3%82%A6%E3%83%B3%E3%83%88%E4%BD%9C%E6%88%90&returnto=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96" title="アカウントを作成してログインすることをお勧めしますが、必須ではありません" class=""><span>アカウント作成</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%82%A4%E3%83%B3&returnto=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96" title="ログインすることを推奨します。ただし、必須ではありません。 [o]" accesskey="o" class=""><span>ログイン</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="その他の操作" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="個人用ツール" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">個人用ツール</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="利用者メニュー" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=ja.wikipedia.org&uselang=ja"><span>寄付</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%82%A2%E3%82%AB%E3%82%A6%E3%83%B3%E3%83%88%E4%BD%9C%E6%88%90&returnto=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96" title="アカウントを作成してログインすることをお勧めしますが、必須ではありません"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>アカウント作成</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%82%A4%E3%83%B3&returnto=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96" title="ログインすることを推奨します。ただし、必須ではありません。 [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ログイン</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> ログアウトした編集者のページ <a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%A6%E3%82%A3%E3%82%AD%E3%83%9A%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%A2%E3%81%B8%E3%82%88%E3%81%86%E3%81%93%E3%81%9D" aria-label="編集の詳細"><span>もっと詳しく</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E8%87%AA%E5%88%86%E3%81%AE%E6%8A%95%E7%A8%BF%E8%A8%98%E9%8C%B2" title="このIPアドレスからなされた編集の一覧 [y]" accesskey="y"><span>投稿記録</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%88%E3%83%BC%E3%82%AF%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="このIPアドレスからなされた編集についての議論 [n]" accesskey="n"><span>トーク</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="サイト"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="目次" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">目次</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">非表示</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">ページ先頭</div> </a> </li> <li id="toc-原始星の誕生" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#原始星の誕生"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>原始星の誕生</span> </div> </a> <ul id="toc-原始星の誕生-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-主系列星" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#主系列星"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>主系列星</span> </div> </a> <ul id="toc-主系列星-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-赤色巨星" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#赤色巨星"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>赤色巨星</span> </div> </a> <ul id="toc-赤色巨星-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ウォルフ・ライエ星" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ウォルフ・ライエ星"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>ウォルフ・ライエ星</span> </div> </a> <ul id="toc-ウォルフ・ライエ星-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-白色矮星" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#白色矮星"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>白色矮星</span> </div> </a> <ul id="toc-白色矮星-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ケフェイド変光星" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ケフェイド変光星"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>ケフェイド変光星</span> </div> </a> <ul id="toc-ケフェイド変光星-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ミラ型変光星" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ミラ型変光星"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>ミラ型変光星</span> </div> </a> <ul id="toc-ミラ型変光星-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-超新星" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#超新星"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>超新星</span> </div> </a> <ul id="toc-超新星-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-中性子星" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#中性子星"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>中性子星</span> </div> </a> <ul id="toc-中性子星-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ブラックホール" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ブラックホール"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>ブラックホール</span> </div> </a> <ul id="toc-ブラックホール-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-極超新星" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#極超新星"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>極超新星</span> </div> </a> <ul id="toc-極超新星-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-対不安定型超新星爆発" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#対不安定型超新星爆発"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>対不安定型超新星爆発</span> </div> </a> <ul id="toc-対不安定型超新星爆発-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-光崩壊" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#光崩壊"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>光崩壊</span> </div> </a> <ul id="toc-光崩壊-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-比較" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#比較"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>比較</span> </div> </a> <ul id="toc-比較-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-関連項目" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#関連項目"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>関連項目</span> </div> </a> <ul id="toc-関連項目-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-脚注" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#脚注"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16</span> <span>脚注</span> </div> </a> <ul id="toc-脚注-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="目次" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="目次" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="目次の表示・非表示を切り替え" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">目次の表示・非表示を切り替え</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">恒星進化論</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="特定の記事の別の言語版に移動します。 利用可能な言語56件" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-56" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">56の言語版</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Sterevolusie" title="アフリカーンス語: Sterevolusie" lang="af" hreflang="af" data-title="Sterevolusie" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="アフリカーンス語" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Evoluci%C3%B3n_estelar" title="アラゴン語: Evolución estelar" lang="an" hreflang="an" data-title="Evolución estelar" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="アラゴン語" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%AC%D9%88%D9%85" title="アラビア語: تطور النجوم" lang="ar" hreflang="ar" data-title="تطور النجوم" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="アラビア語" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Evoluci%C3%B3n_estelar" title="アストゥリアス語: Evolución estelar" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Evolución estelar" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="アストゥリアス語" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%B7%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BA" title="ベラルーシ語: Эвалюцыя зорак" lang="be" hreflang="be" data-title="Эвалюцыя зорак" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="ベラルーシ語" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B2%D0%B5%D0%B7%D0%B4%D0%BD%D0%B0_%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%8E%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="ブルガリア語: Звездна еволюция" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Звездна еволюция" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="ブルガリア語" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%B0_%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%A8" title="ベンガル語: তারার বিবর্তন" lang="bn" hreflang="bn" data-title="তারার বিবর্তন" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="ベンガル語" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Zvjezdana_evolucija" title="ボスニア語: Zvjezdana evolucija" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Zvjezdana evolucija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="ボスニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Evoluci%C3%B3_estel%C2%B7lar" title="カタロニア語: Evolució estel·lar" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Evolució estel·lar" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="カタロニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/V%C3%BDvoj_hv%C4%9Bzd" title="チェコ語: Vývoj hvězd" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Vývoj hvězd" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="チェコ語" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%C3%87%C4%83%D0%BB%D1%82%C4%83%D1%80_%D1%8D%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%8E%D1%86%D0%B8%D0%B9%C4%95" title="チュヴァシ語: Çăлтăр эволюцийĕ" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Çăлтăр эволюцийĕ" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="チュヴァシ語" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Stjerner_fra_f%C3%B8dsel_til_genf%C3%B8dsel" title="デンマーク語: Stjerner fra fødsel til genfødsel" lang="da" hreflang="da" data-title="Stjerner fra fødsel til genfødsel" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="デンマーク語" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%83%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B5%CE%BE%CE%AD%CE%BB%CE%B9%CE%BE%CE%B7" title="ギリシャ語: Αστρική εξέλιξη" lang="el" hreflang="el" data-title="Αστρική εξέλιξη" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ギリシャ語" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Stellar_evolution" title="英語: Stellar evolution" lang="en" hreflang="en" data-title="Stellar evolution" data-language-autonym="English" data-language-local-name="英語" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Stela_evoluo" title="エスペラント語: Stela evoluo" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Stela evoluo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="エスペラント語" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Evoluci%C3%B3n_estelar" title="スペイン語: Evolución estelar" lang="es" hreflang="es" data-title="Evolución estelar" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="スペイン語" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/T%C3%A4heareng" title="エストニア語: Täheareng" lang="et" hreflang="et" data-title="Täheareng" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="エストニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Izar_eboluzio" title="バスク語: Izar eboluzio" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Izar eboluzio" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="バスク語" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84_%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="ペルシア語: تکامل ستارگان" lang="fa" hreflang="fa" data-title="تکامل ستارگان" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="ペルシア語" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/T%C3%A4hden_kehitys" title="フィンランド語: Tähden kehitys" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Tähden kehitys" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="フィンランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%89volution_stellaire" title="フランス語: Évolution stellaire" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Évolution stellaire" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="フランス語" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/%C3%89abhl%C3%B3id_r%C3%A9altach" title="アイルランド語: Éabhlóid réaltach" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Éabhlóid réaltach" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="アイルランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Evoluci%C3%B3n_estelar" title="ガリシア語: Evolución estelar" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Evolución estelar" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="ガリシア語" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%97%D7%96%D7%95%D7%A8_%D7%94%D7%97%D7%99%D7%99%D7%9D_%D7%A9%D7%9C_%D7%9B%D7%95%D7%9B%D7%91" title="ヘブライ語: מחזור החיים של כוכב" lang="he" hreflang="he" data-title="מחזור החיים של כוכב" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ヘブライ語" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%82_%E0%A4%95%E0%A4%BE_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B8" title="ヒンディー語: तारों का विकास" lang="hi" hreflang="hi" data-title="तारों का विकास" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="ヒンディー語" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Csillagfejl%C5%91d%C3%A9s" title="ハンガリー語: Csillagfejlődés" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Csillagfejlődés" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="ハンガリー語" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Evolusi_bintang" title="インドネシア語: Evolusi bintang" lang="id" hreflang="id" data-title="Evolusi bintang" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="インドネシア語" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Evoluzione_stellare" title="イタリア語: Evoluzione stellare" lang="it" hreflang="it" data-title="Evoluzione stellare" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="イタリア語" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="ジョージア語: ვარსკვლავური ევოლუცია" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ვარსკვლავური ევოლუცია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="ジョージア語" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%95%AD%EC%84%B1%EC%A7%84%ED%99%94" title="韓国語: 항성진화" lang="ko" hreflang="ko" data-title="항성진화" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="韓国語" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/%C5%BDvaig%C5%BEd%C5%BEi%C5%B3_evoliucija" title="リトアニア語: Žvaigždžių evoliucija" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Žvaigždžių evoliucija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="リトアニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="秀逸な記事"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%85%D0%B2%D0%B5%D0%B7%D0%B4%D0%B5%D0%BD_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%98" title="マケドニア語: Ѕвезден развој" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Ѕвезден развој" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="マケドニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%95%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%89%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%A4%E0%A5%80" title="マラーティー語: तारकीय उत्क्रांती" lang="mr" hreflang="mr" data-title="तारकीय उत्क्रांती" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="マラーティー語" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Evolusi_najam" title="マレー語: Evolusi najam" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Evolusi najam" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="マレー語" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B7%E1%81%8F_%E1%80%86%E1%80%84%E1%80%B7%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%B2%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%9C%E1%80%B2%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%AF" title="ミャンマー語: ကြယ်တို့၏ ဆင့်ကဲပြောင်းလဲမှု" lang="my" hreflang="my" data-title="ကြယ်တို့၏ ဆင့်ကဲပြောင်းလဲမှု" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="ミャンマー語" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Sterevolutie" title="オランダ語: Sterevolutie" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Sterevolutie" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="オランダ語" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Stjerneutvikling" title="ノルウェー語(ブークモール): Stjerneutvikling" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Stjerneutvikling" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="ノルウェー語(ブークモール)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%A8%E0%AC%95%E0%AD%8D%E0%AC%B7%E0%AC%A4%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AC%B0_%E0%AC%AC%E0%AC%BF%E0%AC%AC%E0%AC%B0%E0%AD%8D%E0%AC%A4%E0%AD%8D%E0%AC%A4%E0%AC%A8_%E0%AC%AA%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AC%95%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AC%BF%E0%AD%9F%E0%AC%BE" title="オディア語: ନକ୍ଷତ୍ରର ବିବର୍ତ୍ତନ ପ୍ରକ୍ରିୟା" lang="or" hreflang="or" data-title="ନକ୍ଷତ୍ରର ବିବର୍ତ୍ତନ ପ୍ରକ୍ରିୟା" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="オディア語" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Ewolucja_gwiazd" title="ポーランド語: Ewolucja gwiazd" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Ewolucja gwiazd" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="ポーランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Evolu%C3%A7%C3%A3o_estelar" title="ポルトガル語: Evolução estelar" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Evolução estelar" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="ポルトガル語" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Evolu%C8%9Bia_stelelor" title="ルーマニア語: Evoluția stelelor" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Evoluția stelelor" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ルーマニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="秀逸な記事"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%8E%D1%86%D0%B8%D1%8F_%D0%B7%D0%B2%D1%91%D0%B7%D0%B4" title="ロシア語: Эволюция звёзд" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Эволюция звёзд" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ロシア語" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Stellar_evolution" title="シンプル英語: Stellar evolution" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Stellar evolution" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="シンプル英語" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/V%C3%BDvoj_hviezdy" title="スロバキア語: Vývoj hviezdy" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Vývoj hviezdy" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="スロバキア語" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Evoluimi_i_Yjeve" title="アルバニア語: Evoluimi i Yjeve" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Evoluimi i Yjeve" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="アルバニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Zvezdana_evolucija" title="セルビア語: Zvezdana evolucija" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Zvezdana evolucija" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="セルビア語" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%B5%E0%AE%BF%E0%AE%A3%E0%AF%8D%E0%AE%AE%E0%AF%80%E0%AE%A9%E0%AF%8D_%E0%AE%AA%E0%AE%9F%E0%AE%BF%E0%AE%AE%E0%AE%B2%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AE%BF" title="タミル語: விண்மீன் படிமலர்ச்சி" lang="ta" hreflang="ta" data-title="விண்மீன் படிமலர்ச்சி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="タミル語" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%A4%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B9%8C" title="タイ語: วิวัฒนาการของดาวฤกษ์" lang="th" hreflang="th" data-title="วิวัฒนาการของดาวฤกษ์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="タイ語" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Y%C4%B1ld%C4%B1z_evrimi" title="トルコ語: Yıldız evrimi" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Yıldız evrimi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="トルコ語" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%8E%D1%86%D1%96%D1%8F_%D0%B7%D1%96%D1%80" title="ウクライナ語: Еволюція зір" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Еволюція зір" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ウクライナ語" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Yulduz_evolutsiyasi" title="ウズベク語: Yulduz evolutsiyasi" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Yulduz evolutsiyasi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ウズベク語" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_sao" title="ベトナム語: Tiến hóa sao" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Tiến hóa sao" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ベトナム語" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Ebolusyon_han_bituon" title="ワライ語: Ebolusyon han bituon" lang="war" hreflang="war" data-title="Ebolusyon han bituon" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="ワライ語" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E6%BC%94%E5%8C%96" title="呉語: 恒星演化" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="恒星演化" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="呉語" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%81%86%E6%98%9F%E6%BC%94%E5%8C%96" title="中国語: 恆星演化" lang="zh" hreflang="zh" data-title="恆星演化" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="中国語" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%81%86%E6%98%9F%E6%BC%94%E5%8C%96" title="広東語: 恆星演化" lang="yue" hreflang="yue" data-title="恆星演化" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="広東語" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q6472#sitelinks-wikipedia" title="言語間リンクを編集" class="wbc-editpage">リンクを編集</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="名前空間"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96" title="本文を閲覧 [c]" accesskey="c"><span>ページ</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="本文ページについての議論 (存在しないページ) [t]" accesskey="t"><span>ノート</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="別の言語に切り替える" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">日本語</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="表示"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96"><span>閲覧</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=edit" title="このページのソースコードを編集する [e]" accesskey="e"><span>編集</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=history" title="このページの過去の版 [h]" accesskey="h"><span>履歴を表示</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ページツール"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ツール" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ツール</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ツール</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">非表示</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="その他の操作" > <div class="vector-menu-heading"> 操作 </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96"><span>閲覧</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=edit" title="このページのソースコードを編集する [e]" accesskey="e"><span>編集</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=history"><span>履歴を表示</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> 全般 </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%AF%E5%85%83/%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96" title="ここにリンクしている全ウィキページの一覧 [j]" accesskey="j"><span>リンク元</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E9%96%A2%E9%80%A3%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8%E3%81%AE%E6%9B%B4%E6%96%B0%E7%8A%B6%E6%B3%81/%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96" rel="nofollow" title="このページからリンクしているページの最近の更新 [k]" accesskey="k"><span>関連ページの更新状況</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//ja.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:ファイルのアップロード" title="ファイルをアップロードする [u]" accesskey="u"><span>ファイルをアップロード</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&oldid=102941893" title="このページのこの版への固定リンク"><span>この版への固定リンク</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=info" title="このページについての詳細情報"><span>ページ情報</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%81%93%E3%81%AE%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8%E3%82%92%E5%BC%95%E7%94%A8&page=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&id=102941893&wpFormIdentifier=titleform" title="このページの引用方法"><span>このページを引用</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fja.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E6%2581%2592%25E6%2598%259F%25E9%2580%25B2%25E5%258C%2596%25E8%25AB%2596"><span>短縮URLを取得する</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:QrCode&url=https%3A%2F%2Fja.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E6%2581%2592%25E6%2598%259F%25E9%2580%25B2%25E5%258C%2596%25E8%25AB%2596"><span>QRコードをダウンロード</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> 印刷/書き出し </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%96%E3%83%83%E3%82%AF&bookcmd=book_creator&referer=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96"><span>ブックの新規作成</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:DownloadAsPdf&page=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=show-download-screen"><span>PDF 形式でダウンロード</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&printable=yes" title="このページの印刷用ページ [p]" accesskey="p"><span>印刷用バージョン</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> 他のプロジェクト </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Stellar_evolution" hreflang="en"><span>コモンズ</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibooks mw-list-item"><a href="https://ja.wikibooks.org/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E3%81%AE%E4%B8%80%E7%94%9F" hreflang="ja"><span>ウィキブックス</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q6472" title="関連付けられたデータリポジトリ項目へのリンク [g]" accesskey="g"><span>ウィキデータ項目</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ページツール"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="表示"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">表示</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">非表示</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">出典: フリー百科事典『ウィキペディア(Wikipedia)』</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ja" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r101304250">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-left:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 1em 4px 0;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-left:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-left:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-left:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-left:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-left:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%;font-size:90%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-left:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .ambox{display:none!important}}</style><table class="box-出典の明記 plainlinks metadata ambox ambox-content ambox-出典の明記" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Question_book-4.svg/50px-Question_book-4.svg.png" decoding="async" width="50" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Question_book-4.svg/75px-Question_book-4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Question_book-4.svg/100px-Question_book-4.svg.png 2x" data-file-width="262" data-file-height="204" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span"><b>この記事は<a href="/wiki/Wikipedia:%E6%A4%9C%E8%A8%BC%E5%8F%AF%E8%83%BD%E6%80%A7" title="Wikipedia:検証可能性">検証可能</a>な<a href="/wiki/Wikipedia:%E4%BF%A1%E9%A0%BC%E3%81%A7%E3%81%8D%E3%82%8B%E6%83%85%E5%A0%B1%E6%BA%90" title="Wikipedia:信頼できる情報源">参考文献や出典</a>が全く示されていないか、不十分です。</b><span class="hide-when-compact"> <a href="/wiki/Wikipedia:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%82%92%E6%98%8E%E8%A8%98%E3%81%99%E3%82%8B" title="Wikipedia:出典を明記する">出典を追加</a>して記事の信頼性向上にご協力ください。<small>(<a href="/wiki/Template:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%81%AE%E6%98%8E%E8%A8%98/doc" title="Template:出典の明記/doc">このテンプレートの使い方</a>)</small><br /><small><span class="plainlinks">出典検索<a href="/wiki/Template:Find_sources_mainspace" title="Template:Find sources mainspace"><sup>?</sup></a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.co.jp/search?hl=ja&as_eq=wikipedia&q=%22%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96%22&num=50">"恒星進化論"</a> – <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.co.jp/search?hl=ja&q=%22%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96%22&tbm=nws">ニュース</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.co.jp/search?hl=ja&tbs=bks:1&q=%22%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96%22">書籍</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//scholar.google.co.jp/scholar?num=100&hl=ja&q=%22%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96%22">スカラー</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/opensearch/search?lang=ja&q=%22%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96%22&range=2&count=200&sortorder=1&type=0">CiNii</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstage.jst.go.jp/result/global/-char/ja?globalSearchKey=%22%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96%22">J-STAGE</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ndlsearch.ndl.go.jp/api/openurl?any=%22%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96%22">NDL</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dlib.jp/?q=%22%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96%22">dlib.jp</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://jpsearch.go.jp/csearch/jps-cross?csid=jps-cross&keyword=%22%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96%22">ジャパンサーチ</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/">TWL</a></span></small></span> <span class="date-container"><i>(<span class="date"><span title="2012年1月">2012年1月</span></span>)</i></span></div></td></tr></tbody></table> <p><a href="/wiki/%E5%A4%A9%E4%BD%93%E7%89%A9%E7%90%86%E5%AD%A6" title="天体物理学">天体物理学</a>において<b>恒星進化論</b>(こうせいしんかろん、<a href="/wiki/%E8%8B%B1%E8%AA%9E" title="英語">英語</a>:stellar evolution)とは、<a href="/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F" title="恒星">恒星</a>の誕生から最期までにおこる恒星内の構造の変化を扱う<a href="/wiki/%E7%90%86%E8%AB%96" title="理論">理論</a>である。 </p><p>恒星進化論においては、恒星を生物になぞらえてその誕生から最期までを<b>恒星の一生</b>とし、<b>幼年期の星</b>、<b>壮年期の星</b>、<b>老年期の星</b>、<b>星の死</b>といった用語を用いる。恒星<b>進化</b>論で用いられている<b>進化</b>も生物になぞらえた言葉であるが、生物の進化とは異なり、世代を超えた変化ではなく1つの恒星の形成から終焉までの変化を表している。 </p><p>恒星は自分自身の<a href="/wiki/%E9%87%8D%E5%8A%9B" title="重力">重力</a>があるので常に収縮しようとする。しかし、収縮すると重力による<a href="/wiki/%E3%83%9D%E3%83%86%E3%83%B3%E3%82%B7%E3%83%A3%E3%83%AB%E3%82%A8%E3%83%8D%E3%83%AB%E3%82%AE%E3%83%BC" class="mw-redirect" title="ポテンシャルエネルギー">ポテンシャルエネルギー</a>が熱に変わる。また充分に高温高圧になれば<a href="/wiki/%E5%8E%9F%E5%AD%90%E6%A0%B8%E8%9E%8D%E5%90%88" class="mw-redirect" title="原子核融合">核融合</a>反応が起こり熱が発生する。これらの熱によってガスの温度が上昇すればガスは膨張しようとする。このようにして収縮と膨張が釣り合ったところで恒星は安定している。重力と核融合によるエネルギーを使い果たすと、恒星は収縮をとどめることができず最期を迎える。 </p><p>以下に現在の恒星進化論による恒星の一生を示す。 </p><p>なお、一般的に恒星は進化の過程で<a href="/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E9%A2%A8" title="恒星風">恒星風</a>などの理由により、その質量を徐々に減少させていくため、下記のいずれの過程の<a href="/wiki/%E5%A4%AA%E9%99%BD%E8%B3%AA%E9%87%8F" title="太陽質量">太陽質量</a>も「そのイベントが発生した時点の質量」にもとづくものであり、既知の恒星の現時点での質量がそのまま当てはまるものではない。 </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="原始星の誕生"><span id=".E5.8E.9F.E5.A7.8B.E6.98.9F.E3.81.AE.E8.AA.95.E7.94.9F"></span>原始星の誕生</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=edit&section=1" title="節を編集: 原始星の誕生"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E6%9A%97%E9%BB%92%E6%98%9F%E9%9B%B2" title="暗黒星雲">暗黒星雲</a>の一部が近くで起こった<a href="/wiki/%E8%B6%85%E6%96%B0%E6%98%9F" title="超新星">超新星</a>爆発の衝撃波などを受けて圧縮され密度の高い部分ができる。するとこの部分は重力が強くなり周囲の星雲の物質を引き寄せるようになる。するとさらに重力が強くなり加速度的に密度が高くなっていく。この際に重力によるポテンシャルエネルギーが熱に変わるので温度が上昇していき、<a href="/wiki/%E7%86%B1%E6%94%BE%E5%B0%84" title="熱放射">熱放射</a>が始まる。これが<a href="/wiki/%E5%8E%9F%E5%A7%8B%E6%98%9F" title="原始星">原始星</a>である。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="主系列星"><span id=".E4.B8.BB.E7.B3.BB.E5.88.97.E6.98.9F"></span>主系列星</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=edit&section=2" title="節を編集: 主系列星"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>原始星は徐々に収縮して重力によるポテンシャルエネルギーを熱に変えて中心の温度を上昇させていく。この状態の星は不規則な変光をする<a href="/wiki/%E3%81%8A%E3%81%86%E3%81%97%E5%BA%A7T%E5%9E%8B%E6%98%9F" title="おうし座T型星">おうし座T型星</a>として観測される。中心の温度が1000万<a href="/wiki/%E3%82%B1%E3%83%AB%E3%83%93%E3%83%B3" title="ケルビン">K</a>を超えると<a href="/wiki/%E6%B0%B4%E7%B4%A0" title="水素">水素</a>が<a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%AA%E3%82%A6%E3%83%A0" title="ヘリウム">ヘリウム</a>へと変換される核融合反応が起こり始める。核融合反応によって発生する大きなエネルギーにより収縮は押しとどめられて星は<a href="/wiki/%E4%B8%BB%E7%B3%BB%E5%88%97%E6%98%9F" title="主系列星">主系列星</a>となる。 </p><p>主系列星では、核融合反応が激しくなると星全体が膨張して温度を下げて核融合反応を弱め、核融合反応が弱くなると星全体が収縮して温度を上げて核融合反応を強める。このようにして自動的に核融合反応が調節されており、一定の温度、構造で安定している。この状態は中心の水素が枯渇してヘリウムの核ができるまで続く。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="赤色巨星"><span id=".E8.B5.A4.E8.89.B2.E5.B7.A8.E6.98.9F"></span>赤色巨星</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=edit&section=3" title="節を編集: 赤色巨星"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ヘリウムの核の表面では水素の核融合が進行し、ヘリウムの核の質量は増えていく。ヘリウムの核は質量が増えるとかえって収縮し、温度が上がる。外層部の水素は、中心部の温度が上がるので膨張する。膨張につれて星の表面温度は低下していき<a href="/wiki/%E8%B5%A4%E8%89%B2%E5%B7%A8%E6%98%9F" title="赤色巨星">赤色巨星</a>となる。この後の恒星の進化はその質量によって異なる。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ウォルフ・ライエ星"><span id=".E3.82.A6.E3.82.A9.E3.83.AB.E3.83.95.E3.83.BB.E3.83.A9.E3.82.A4.E3.82.A8.E6.98.9F"></span>ウォルフ・ライエ星</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=edit&section=4" title="節を編集: ウォルフ・ライエ星"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>質量が太陽の40倍を超えるような大質量星では、赤色巨星への進化の途中で外層を吹き飛ばし、内部の高温の部分が露出する。そのため赤色巨星にはならず、<a href="/wiki/%E9%9D%92%E8%89%B2%E5%B7%A8%E6%98%9F" title="青色巨星">青色巨星</a>へと進化する。このような恒星を<a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%82%A9%E3%83%AB%E3%83%95%E3%83%BB%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%82%A8%E6%98%9F" title="ウォルフ・ライエ星">ウォルフ・ライエ星</a>という。恒星の内部は質量が太陽の40倍以下の恒星と同様に進化する。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="白色矮星"><span id=".E7.99.BD.E8.89.B2.E7.9F.AE.E6.98.9F"></span>白色矮星</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=edit&section=5" title="節を編集: 白色矮星"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>赤色巨星の外層では恒星の中心からの距離が遠く重力が弱いために徐々にガスが周囲に流出し、外層を失った恒星は核融合反応が停止した核の部分だけを残して一生を終える。この核は収縮により地球程度の大きさとなっており、<a href="/wiki/%E7%99%BD%E8%89%B2%E7%9F%AE%E6%98%9F" title="白色矮星">白色矮星</a>と呼ばれる。白色矮星は、熱放射により長い時間をかけてゆっくりと冷却していき、最後には光と熱を完全に失った<a href="/wiki/%E9%BB%92%E8%89%B2%E7%9F%AE%E6%98%9F" title="黒色矮星">黒色矮星</a>へと変化していくものと考えられている。 </p><p>質量が太陽の46%以下の恒星は中心核の温度がヘリウムの核融合が起きるほどには上昇しないため、赤色巨星にはならず、水素を消費し尽くして核融合反応が止まった時点で白色矮星となり一生を終えるものと予想される。ただし、赤色矮星の寿命は短くても1000億年、長ければ10兆年以上に及ぶと推測され、これは現在の<a href="/wiki/%E5%AE%87%E5%AE%99%E3%81%AE%E5%B9%B4%E9%BD%A2" title="宇宙の年齢">宇宙の年齢</a>(約138億年)よりも長いため、このようにして一生を終えた星は現在の時点ではまだ存在しないと考えられている。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ケフェイド変光星"><span id=".E3.82.B1.E3.83.95.E3.82.A7.E3.82.A4.E3.83.89.E5.A4.89.E5.85.89.E6.98.9F"></span>ケフェイド変光星</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=edit&section=6" title="節を編集: ケフェイド変光星"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>質量が太陽の46%よりも大きい恒星では、ヘリウムの核の収縮が進行して温度が1億Kを超えた時点で、その中心部分でヘリウムから<a href="/wiki/%E7%82%AD%E7%B4%A0" title="炭素">炭素</a>および<a href="/wiki/%E9%85%B8%E7%B4%A0" title="酸素">酸素</a>への核融合反応が始まる。すると、主系列星のときと同じように安定に調節される核融合反応が起こるので、星全体が収縮して主系列星に近い状態に戻る。この時に恒星の外層が不安定な状態となり、星全体が脈動する<a href="/wiki/%E3%82%B1%E3%83%95%E3%82%A7%E3%82%A4%E3%83%89%E5%A4%89%E5%85%89%E6%98%9F" title="ケフェイド変光星">ケフェイド変光星</a>となる。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ミラ型変光星"><span id=".E3.83.9F.E3.83.A9.E5.9E.8B.E5.A4.89.E5.85.89.E6.98.9F"></span>ミラ型変光星</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=edit&section=7" title="節を編集: ミラ型変光星"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>中心のヘリウムが枯渇すると、水素が枯渇したときと同じように、中心にある炭素および酸素の核が収縮しはじめ、その周辺ではヘリウムの核融合反応が起こり始める。そして再び膨張が始まり、恒星は赤色巨星となる。膨張がある程度よりも進むと、恒星の外層は不安定な状態となり、星全体が脈動する<a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%83%A9%E5%9E%8B%E5%A4%89%E5%85%89%E6%98%9F" title="ミラ型変光星">ミラ型変光星</a>となる。ミラ型変光星は脈動とともに外層のガスを周囲の空間に放出していく。 </p><p>質量が太陽の8倍以下の恒星では、中心核の温度は炭素が核融合を起こすほどには上昇しないので、質量が太陽の46%以下の恒星の場合と同じように、外層を失った炭素と酸素の核である白色矮星となってその一生を終える。周囲に放出されたガスは<a href="/wiki/%E6%83%91%E6%98%9F%E7%8A%B6%E6%98%9F%E9%9B%B2" title="惑星状星雲">惑星状星雲</a>として輝く。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="超新星"><span id=".E8.B6.85.E6.96.B0.E6.98.9F"></span>超新星</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=edit&section=8" title="節を編集: 超新星"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>質量が太陽の8倍以上の恒星では、中心核の温度が6億Kを超え、炭素の核融合反応が起こり<a href="/wiki/%E3%83%8D%E3%82%AA%E3%83%B3" title="ネオン">ネオン</a>や<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%B0%E3%83%8D%E3%82%B7%E3%82%A6%E3%83%A0" title="マグネシウム">マグネシウム</a>を生成する。 </p><p>質量が太陽の8 - 10倍の恒星では、さらに温度が上昇するとネオンやマグネシウムが<a href="/wiki/%E9%9B%BB%E5%AD%90%E6%8D%95%E7%8D%B2" title="電子捕獲">電子捕獲</a>反応を起こしはじめる。すると中心核での圧力が一気に下がって重力を支えられなくなり、恒星は一気に収縮する。これが<a href="/wiki/%E9%87%8D%E5%8A%9B%E5%B4%A9%E5%A3%8A" title="重力崩壊">重力崩壊</a>である。 </p><p>質量が太陽の10倍以上の恒星では、<a href="/wiki/%E6%A0%B8%E8%9E%8D%E5%90%88" class="mw-redirect" title="核融合">核融合</a>反応がさらに進行する。中心核の温度が15億Kを超えると酸素の核融合により<a href="/wiki/%E3%82%B1%E3%82%A4%E7%B4%A0" title="ケイ素">ケイ素</a>などが、さらに25億Kを超えるとケイ素などの核融合により<a href="/wiki/%E9%89%84" title="鉄">鉄</a>などが生成される。原子番号が鉄付近の原子核は最も安定な原子核であるので核融合はこれ以上は進まない。さらに鉄の中心核の温度が上昇して100億Kを超えると鉄の原子核がヘリウムに分解される反応がはじまる。この分解は吸熱反応であるので、やはり同じように中心核での圧力が一気に下がって重力崩壊が起こる。 </p><p>重力崩壊の際には莫大な量の重力によるポテンシャルエネルギーが解放されて、恒星全体が吹き飛ぶ。これが<a href="/wiki/%E8%B6%85%E6%96%B0%E6%98%9F" title="超新星">超新星爆発</a>である。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="中性子星"><span id=".E4.B8.AD.E6.80.A7.E5.AD.90.E6.98.9F"></span>中性子星</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=edit&section=9" title="節を編集: 中性子星"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>質量が太陽の10 - 20倍程度までの恒星の場合には、超新星爆発のあとに重力崩壊で押しつぶされた直径10km程度の中心核が残る。これは非常に強い重力のために原子核に電子が吸収されて星のほとんどが中性子からなっている<a href="/wiki/%E4%B8%AD%E6%80%A7%E5%AD%90%E6%98%9F" title="中性子星">中性子星</a>である。直径は10km程度でも、質量は太陽と同じ程度の非常に高密度の星である。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ブラックホール"><span id=".E3.83.96.E3.83.A9.E3.83.83.E3.82.AF.E3.83.9B.E3.83.BC.E3.83.AB"></span>ブラックホール</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=edit&section=10" title="節を編集: ブラックホール"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>質量が太陽の30倍よりも大きい恒星の場合には、超新星爆発のあとに中性子星になってもその重力を支えることができずに、重力崩壊が進行して、極限まで収縮した<a href="/wiki/%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB" title="ブラックホール">ブラックホール</a>(<a href="/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB" title="恒星ブラックホール">恒星ブラックホール</a>)となる。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="極超新星"><span id=".E6.A5.B5.E8.B6.85.E6.96.B0.E6.98.9F"></span>極超新星</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=edit&section=11" title="節を編集: 極超新星"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>質量が太陽の40倍よりも大きい恒星の場合には、超新星爆発の規模が極めて大きい<a href="/wiki/%E6%A5%B5%E8%B6%85%E6%96%B0%E6%98%9F" title="極超新星">極超新星</a>となる。極超新星は<a href="/wiki/%E3%82%AC%E3%83%B3%E3%83%9E%E7%B7%9A%E3%83%90%E3%83%BC%E3%82%B9%E3%83%88" title="ガンマ線バースト">ガンマ線バースト</a>を伴って観測されることもあり、中心核はブラックホールとして残存すると考えられている。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="対不安定型超新星爆発"><span id=".E5.AF.BE.E4.B8.8D.E5.AE.89.E5.AE.9A.E5.9E.8B.E8.B6.85.E6.96.B0.E6.98.9F.E7.88.86.E7.99.BA"></span>対不安定型超新星爆発</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=edit&section=12" title="節を編集: 対不安定型超新星爆発"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>質量が太陽の100倍よりも大きい恒星の場合には、通常の重力崩壊による超新星とは全く異なる、<a href="/wiki/%E5%AF%BE%E4%B8%8D%E5%AE%89%E5%AE%9A%E5%9E%8B%E8%B6%85%E6%96%B0%E6%98%9F" title="対不安定型超新星">対不安定型超新星</a>と呼ばれるプロセスを経て超新星爆発が発生する。 </p><p>このうち、質量が太陽の100倍から130倍の間までの恒星の場合、対不安定型超新星爆発によって恒星の一部が破壊されたあとに対不安定状態が平衡状態に戻り、質量の一部を失いながら恒星としての寿命が継続する(<span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E8%84%88%E5%8B%95%E5%AF%BE%E4%B8%8D%E5%AE%89%E5%AE%9A%E5%9E%8B%E8%B6%85%E6%96%B0%E6%98%9F&action=edit&redlink=1" class="new" title="脈動対不安定型超新星 (存在しないページ)">脈動対不安定型超新星</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Pulsational_pair-instability_supernova" class="extiw" title="en:Pulsational pair-instability supernova">英語版</a>)</span></span>)と考えられており、質量が太陽の130倍から250倍の間までの恒星の場合、対不安定型超新星爆発によって文字通り恒星全体が跡形もなく吹き飛び、ブラックホールすらも残さないような最期を迎えるものと考えられている。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="光崩壊"><span id=".E5.85.89.E5.B4.A9.E5.A3.8A"></span>光崩壊</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=edit&section=13" title="節を編集: 光崩壊"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>質量が太陽の250倍よりも大きい恒星の場合には、通常の重力崩壊による超新星や対不安定型超新星とも異なる<a href="/wiki/%E5%85%89%E5%B4%A9%E5%A3%8A" title="光崩壊">光崩壊</a>と呼ばれるプロセスを経て、中心核がブラックホールとして残存すると考えられている。 </p><p>質量が太陽の250倍から300倍までの恒星の場合、中心核の鉄原子が完全な光崩壊を引き起こして<a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%AA%E3%82%A6%E3%83%A0%E3%81%AE%E5%90%8C%E4%BD%8D%E4%BD%93" title="ヘリウムの同位体">ヘリウム4</a>に変化する可能性があり、原子が燃焼できる理論上最大の質量(130太陽質量前後)で爆発することから、超新星爆発の規模は太陽の15倍程度の質量の恒星で発生する<a href="/wiki/II%E5%9E%8B%E8%B6%85%E6%96%B0%E6%98%9F" title="II型超新星">II型超新星</a>の100倍以上、極超新星の10倍以上にも達すると推定されている。しかし、質量が太陽の300倍を超える恒星の場合には、中心核自体も130太陽質量を超えるため、ヘリウム4の中心核は燃焼できないまま重力崩壊の途上でブラックホールへと直接変化しはじめる。そのため、超新星爆発は起こらず、恒星は自身の中心部に生成されたブラックホールに飲み込まれるようにして消滅することになると推定されている。これらの進化の分岐は、恒星に含有される金属が非常に少ない<a href="/wiki/%E6%98%9F%E3%81%AE%E7%A8%AE%E6%97%8F#種族III" title="星の種族">種族III</a>の恒星でのみ発生すると考えられている<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。 </p><p>なお、種族Iや種族IIの恒星の場合は、質量が太陽の250倍を超えた段階から、中心核が重力崩壊の過程でブラックホールへと直接変化して超新星爆発を起こさずに消滅すると考えられている<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="比較"><span id=".E6.AF.94.E8.BC.83"></span>比較</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=edit&section=14" title="節を編集: 比較"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable"> <caption>比較 </caption> <tbody><tr> <th></th> <th><a href="/wiki/%E5%A4%AA%E9%99%BD" title="太陽">太陽</a></th> <th><a href="/wiki/%E7%99%BD%E8%89%B2%E7%9F%AE%E6%98%9F" title="白色矮星">白色矮星</a></th> <th><a href="/wiki/%E4%B8%AD%E6%80%A7%E5%AD%90%E6%98%9F" title="中性子星">中性子星</a></th> <th><a href="/wiki/%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB" title="ブラックホール">ブラックホール</a> </th></tr> <tr> <td>大きさ</td> <td>139万㎞</td> <td>1万㎞</td> <td>10km</td> <td>3km </td></tr> <tr> <td>密度(1cm<sup>3</sup>)</td> <td>1g</td> <td>500kg</td> <td>5億kg</td> <td>200億kg </td></tr> <tr> <td>表面での重力</td> <td>28G</td> <td>10万G</td> <td>1000億G</td> <td>2兆G </td></tr> <tr> <td>表面での重さ(60kg)</td> <td>2t</td> <td>8000t</td> <td>80億t</td> <td>900億t </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="関連項目"><span id=".E9.96.A2.E9.80.A3.E9.A0.85.E7.9B.AE"></span>関連項目</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=edit&section=15" title="節を編集: 関連項目"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E5%A4%A9%E6%96%87%E5%AD%A6" title="恒星天文学">恒星天文学</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E7%89%A9%E7%90%86%E5%AD%A6" title="恒星物理学">恒星物理学</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E5%86%85%E9%83%A8%E7%89%A9%E7%90%86%E5%AD%A6" title="恒星内部物理学">恒星内部物理学</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%A0%B8%E8%9E%8D%E5%90%88%E3%82%A8%E3%83%8D%E3%83%AB%E3%82%AE%E3%83%BC" title="核融合エネルギー">核融合エネルギー</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%91%E3%82%AF%E3%83%88%E6%98%9F" title="コンパクト星">コンパクト星</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%98%9F%E5%BD%A2%E6%88%90" title="星形成">星形成</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="脚注"><span id=".E8.84.9A.E6.B3.A8"></span>脚注</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&action=edit&section=16" title="節を編集: 脚注"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint" style="float:right; font-size:90%;">[<a href="/wiki/Help:%E8%84%9A%E6%B3%A8/%E8%AA%AD%E8%80%85%E5%90%91%E3%81%91" title="Help:脚注/読者向け"><span title="この欄の操作法">脚注の使い方</span></a>]</div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation journal">Fryer, C. L.; Woosley, S. E.; Heger, A. (2001). “Pair-Instability Supernovae, Gravity Waves, and Gamma-Ray Transients”. <i>The Astrophysical Journal</i> <b>550</b> (1): 372–382. <a href="/wiki/ArXiv_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="ArXiv (識別子)">arXiv</a>:<a href="https://arxiv.org/abs/astro-ph/0007176" class="extiw" title="arxiv:astro-ph/0007176">astro-ph/0007176</a>. <a href="/wiki/Bibcode_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="Bibcode (識別子)">Bibcode</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2001ApJ...550..372F/abstract">2001ApJ...550..372F</a>. <a href="/wiki/Doi_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="Doi (識別子)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086%2F319719">10.1086/319719</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Pair-Instability+Supernovae%2C+Gravity+Waves%2C+and+Gamma-Ray+Transients&rft.jtitle=The+Astrophysical+Journal&rft.aulast=Fryer&rft.aufirst=C.+L.&rft.au=Fryer%2C%26%2332%3BC.+L.&rft.au=Woosley%2C%26%2332%3BS.+E.&rft.au=Heger%2C%26%2332%3BA.&rft.date=2001&rft.volume=550&rft.issue=1&rft.pages=372%E2%80%93382&rft_id=info:arxiv/astro-ph%2F0007176&rft_id=info:bibcode/2001ApJ...550..372F&rft_id=info:doi/10.1086%2F319719&rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation journal">Heger, A.; Fryer, C. L.; Woosley, S. E.; Langer, N.; Hartmann, D. H. (2003). “How Massive Single Stars End Their Life”. <i>The Astrophysical Journal</i> <b>591</b> (1): 288–300. <a href="/wiki/ArXiv_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="ArXiv (識別子)">arXiv</a>:<a href="https://arxiv.org/abs/astro-ph/0212469" class="extiw" title="arxiv:astro-ph/0212469">astro-ph/0212469</a>. <a href="/wiki/Bibcode_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="Bibcode (識別子)">Bibcode</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2003ApJ...591..288H/abstract">2003ApJ...591..288H</a>. <a href="/wiki/Doi_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="Doi (識別子)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086%2F375341">10.1086/375341</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=How+Massive+Single+Stars+End+Their+Life&rft.jtitle=The+Astrophysical+Journal&rft.aulast=Heger%2C+A.&rft.au=Heger%2C+A.&rft.au=Fryer%2C+C.+L.&rft.au=Woosley%2C+S.+E.&rft.au=Langer%2C+N.&rft.au=Hartmann%2C+D.+H.&rft.date=2003&rft.volume=591&rft.issue=1&rft.pages=288%E2%80%93300&rft_id=info:arxiv/astro-ph%2F0212469&rft_id=info:bibcode/2003ApJ...591..288H&rft_id=info:doi/10.1086%2F375341&rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www2.yukawa.kyoto-u.ac.jp/ws/2012/eanam5/files/session07-Chen.pdf">Supernovae from the Most Massive Stars</a> - <a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%83%8D%E3%82%BD%E3%82%BF%E5%A4%A7%E5%AD%A6" class="mw-redirect" title="ミネソタ大学">ミネソタ大学</a></span> </li> </ol></div> <div class="navbox" aria-labelledby="恒星" style="border-collapse:collapse;padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="background:transparent;color:inherit;min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left;width:6em;text-align:left"><div class="noprint plainlinks navbar hlist" style="white-space:nowrap;font-size:60%;font-weight:normal;background-color:transparent;padding:0;color:#000;;border:none;"><ul style="display:inline"><li><a href="/wiki/Template:%E6%81%92%E6%98%9F" title="Template:恒星"><span title="このテンプレートを表示します" style="font-size:125%;;;border:none;">表</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Template%E2%80%90%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:%E6%81%92%E6%98%9F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Template‐ノート:恒星 (存在しないページ)"><span title="このテンプレートのノートを表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">話</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E6%81%92%E6%98%9F&action=edit"><span title="このテンプレートを編集します。保存の前にプレビューを忘れずに。" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">編</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E6%81%92%E6%98%9F&action=history"><span title="このテンプレートの過去の版を表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">歴</span></a></li></ul></div></div><div id="恒星" style="font-size:110%;margin:0 6em"><a href="/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F" title="恒星">恒星</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a class="mw-selflink selflink">恒星進化論</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E6%98%9F%E5%BD%A2%E6%88%90" title="星形成">星形成</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%89%8D%E4%B8%BB%E7%B3%BB%E5%88%97%E6%98%9F" title="前主系列星">前主系列星</a></li> <li><a href="/wiki/%E4%B8%BB%E7%B3%BB%E5%88%97%E6%98%9F" title="主系列星">主系列星</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%B5%A4%E8%89%B2%E5%B7%A8%E6%98%9F%E5%88%86%E6%9E%9D" title="赤色巨星分枝">赤色巨星分枝</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%B0%B4%E5%B9%B3%E5%88%86%E6%9E%9D" title="水平分枝">水平分枝</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%BC%B8%E8%BF%91%E5%B7%A8%E6%98%9F%E5%88%86%E6%9E%9D" title="漸近巨星分枝">漸近巨星分枝</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%B1%B2%E3%81%BF%E4%B8%8A%E3%81%92%E5%8A%B9%E6%9E%9C" title="汲み上げ効果">汲み上げ効果</a></li> <li><a href="/wiki/%E4%B8%8D%E5%AE%89%E5%AE%9A%E5%B8%AF" title="不安定帯">不安定帯</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%83%83%E3%83%89%E3%82%AF%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%97" title="レッドクランプ">レッドクランプ</a></li> <li><a href="/wiki/PG1159%E5%9E%8B%E6%98%9F" title="PG1159型星">PG1159型星</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%83%91%E6%98%9F%E7%8A%B6%E6%98%9F%E9%9B%B2" title="惑星状星雲">惑星状星雲</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%8E%9F%E5%A7%8B%E6%83%91%E6%98%9F%E7%8A%B6%E6%98%9F%E9%9B%B2" title="原始惑星状星雲">原始惑星状星雲</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%AB%98%E8%BC%9D%E5%BA%A6%E8%B5%A4%E8%89%B2%E6%96%B0%E6%98%9F" title="高輝度赤色新星">高輝度赤色新星</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%AB%98%E5%85%89%E5%BA%A6%E9%9D%92%E8%89%B2%E5%A4%89%E5%85%89%E6%98%9F" title="高光度青色変光星">高光度青色変光星</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%82%A9%E3%83%AB%E3%83%95%E3%83%BB%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%82%A8%E6%98%9F" title="ウォルフ・ライエ星">ウォルフ・ライエ星</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%93%AC%E4%BC%BC%E7%9A%84%E8%B6%85%E6%96%B0%E6%98%9F" title="擬似的超新星">擬似的超新星</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%B6%85%E6%96%B0%E6%98%9F" title="超新星">超新星</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%A5%B5%E8%B6%85%E6%96%B0%E6%98%9F" title="極超新星">極超新星</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%AB%E3%83%84%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%83%97%E3%83%AB%E3%83%B3%E3%82%B0%E3%83%BB%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%BB%E3%83%AB%E5%9B%B3" title="ヘルツシュプルング・ラッセル図">ヘルツシュプルング・ラッセル図</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E5%8E%9F%E5%A7%8B%E6%98%9F" title="原始星">原始星</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E5%88%86%E5%AD%90%E9%9B%B2" title="分子雲">分子雲</a> <ul><li><a href="/wiki/%E6%9A%97%E9%BB%92%E6%98%9F%E9%9B%B2" title="暗黒星雲">暗黒星雲</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9C%E3%83%BC%E3%82%AF%E3%83%BB%E3%82%B0%E3%83%AD%E3%83%93%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%AB" class="mw-redirect" title="ボーク・グロビュール">ボーク・グロビュール</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/HII%E9%A0%98%E5%9F%9F" title="HII領域">HII領域</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%8B%A5%E3%81%84%E6%98%9F%E7%8A%B6%E5%A4%A9%E4%BD%93" title="若い星状天体">若い星状天体</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%83%BC%E3%83%93%E3%83%83%E3%82%B0%E3%83%BB%E3%83%8F%E3%83%AD%E3%83%BC%E5%A4%A9%E4%BD%93" title="ハービッグ・ハロー天体">ハービッグ・ハロー天体</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%9E%97%E3%83%88%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF" title="林トラック">林トラック</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%9E%97%E3%81%AE%E9%99%90%E7%95%8C%E7%B7%9A" title="林の限界線">林の限界線</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%8B%E3%82%A8%E3%82%A4%E3%83%88%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF" title="ヘニエイトラック">ヘニエイトラック</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%AA%E3%82%AA%E3%83%B3%E5%A4%89%E5%85%89%E6%98%9F" title="オリオン変光星">オリオン変光星</a> <ul><li><a href="/wiki/%E3%81%8A%E3%81%86%E3%81%97%E5%BA%A7T%E5%9E%8B%E6%98%9F" title="おうし座T型星">おうし座T型星</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%AA%E3%82%AA%E3%83%B3%E5%BA%A7FU%E5%9E%8B%E6%98%9F" title="オリオン座FU型星">オリオン座FU型星</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%83%BC%E3%83%93%E3%83%83%E3%82%B0Ae/Be%E5%9E%8B%E6%98%9F" title="ハービッグAe/Be型星">ハービッグAe/Be型星</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">光度階級<br /><a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%9A%E3%82%AF%E3%83%88%E3%83%AB%E5%88%86%E9%A1%9E" title="スペクトル分類">スペクトル分類</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E6%A5%B5%E8%B6%85%E5%B7%A8%E6%98%9F" title="極超巨星">極超巨星</a> <ul><li><a href="/wiki/%E9%BB%84%E8%89%B2%E6%A5%B5%E8%B6%85%E5%B7%A8%E6%98%9F" title="黄色極超巨星">黄色極超巨星</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E8%B6%85%E5%B7%A8%E6%98%9F" title="超巨星">超巨星</a> <ul><li><a href="/wiki/%E9%9D%92%E8%89%B2%E8%B6%85%E5%B7%A8%E6%98%9F" title="青色超巨星">青色超巨星</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%BB%84%E8%89%B2%E8%B6%85%E5%B7%A8%E6%98%9F" title="黄色超巨星">黄色超巨星</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%B5%A4%E8%89%B2%E8%B6%85%E5%B7%A8%E6%98%9F" title="赤色超巨星">赤色超巨星</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E8%BC%9D%E5%B7%A8%E6%98%9F" title="輝巨星">輝巨星</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%B7%A8%E6%98%9F" title="巨星">巨星</a> <ul><li><a href="/wiki/%E9%9D%92%E8%89%B2%E5%B7%A8%E6%98%9F" title="青色巨星">青色巨星</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%B5%A4%E8%89%B2%E5%B7%A8%E6%98%9F" title="赤色巨星">赤色巨星</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E6%BA%96%E5%B7%A8%E6%98%9F" title="準巨星">準巨星</a></li> <li><a href="/wiki/%E4%B8%BB%E7%B3%BB%E5%88%97%E6%98%9F" title="主系列星">主系列星</a>(<a href="/wiki/%E7%9F%AE%E6%98%9F" title="矮星">矮星</a>) <ul><li><a href="/wiki/O%E5%9E%8B%E4%B8%BB%E7%B3%BB%E5%88%97%E6%98%9F" title="O型主系列星">O</a></li> <li><a href="/wiki/B%E5%9E%8B%E4%B8%BB%E7%B3%BB%E5%88%97%E6%98%9F" title="B型主系列星">B</a></li> <li><a href="/wiki/A%E5%9E%8B%E4%B8%BB%E7%B3%BB%E5%88%97%E6%98%9F" title="A型主系列星">A</a></li> <li><a href="/wiki/F%E5%9E%8B%E4%B8%BB%E7%B3%BB%E5%88%97%E6%98%9F" title="F型主系列星">F</a></li> <li><a href="/wiki/G%E5%9E%8B%E4%B8%BB%E7%B3%BB%E5%88%97%E6%98%9F" title="G型主系列星">G</a></li> <li><a href="/wiki/K%E5%9E%8B%E4%B8%BB%E7%B3%BB%E5%88%97%E6%98%9F" title="K型主系列星">K</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%B5%A4%E8%89%B2%E7%9F%AE%E6%98%9F" title="赤色矮星">M</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E6%BA%96%E7%9F%AE%E6%98%9F" title="準矮星">準矮星</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">特徴のある星</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E9%9D%92%E8%89%B2%E3%81%AF%E3%81%90%E3%82%8C%E6%98%9F" title="青色はぐれ星">青色はぐれ星</a></li> <li><a href="/wiki/Be%E6%98%9F" title="Be星">Be星</a></li> <li><a href="/wiki/OB%E5%9E%8B%E6%98%9F" title="OB型星">OB型星</a></li> <li><a href="/wiki/B%E5%9E%8B%E6%BA%96%E7%9F%AE%E6%98%9F" title="B型準矮星">B型準矮星</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%99%A9%E6%9C%9F%E5%9E%8B%E6%98%9F" title="晩期型星">晩期型星</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%89%B9%E7%95%B0%E6%98%9F" title="特異星">特異星</a> <ul><li><a href="/wiki/Am%E6%98%9F" title="Am星">Am星</a></li> <li><a href="/wiki/Ap/Bp%E6%98%9F" title="Ap/Bp星">Ap/Bp星</a> <ul><li><a href="/wiki/RoAp%E6%98%9F" class="mw-redirect" title="RoAp星">roAp星</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E6%B0%B4%E9%8A%80%E3%83%BB%E3%83%9E%E3%83%B3%E3%82%AC%E3%83%B3%E6%98%9F" title="水銀・マンガン星">水銀・マンガン星</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%AA%E3%82%A6%E3%83%A0%E6%98%9F" title="ヘリウム星">ヘリウム星</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%BC%B7%E3%83%98%E3%83%AA%E3%82%A6%E3%83%A0%E6%98%9F" title="強ヘリウム星">強ヘリウム星</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%82%AD%E7%B4%A0%E6%98%9F" title="炭素星">炭素星</a></li> <li><a href="/wiki/S%E5%9E%8B%E6%98%9F" title="S型星">S型星</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%90%E3%83%AA%E3%82%A6%E3%83%A0%E6%98%9F" title="バリウム星">バリウム星</a></li> <li><a href="/wiki/CH%E6%98%9F" title="CH星">CH星</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%81%86%E3%81%97%E3%81%8B%E3%81%84%E5%BA%A7%E3%83%A9%E3%83%A0%E3%83%80%E5%9E%8B%E6%98%9F" title="うしかい座ラムダ型星">うしかい座λ型星</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%86%E3%82%AF%E3%83%8D%E3%83%81%E3%82%A6%E3%83%A0%E6%98%9F" title="テクネチウム星">テクネチウム星</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AC%E3%82%B9%E6%AE%BB%E6%98%9F" title="ガス殻星">ガス殻星</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%82%AD%E7%B4%A0%E9%81%8E%E5%89%B0%E9%87%91%E5%B1%9E%E6%AC%A0%E4%B9%8F%E6%98%9F" title="炭素過剰金属欠乏星">炭素過剰金属欠乏星</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%91%E3%82%AF%E3%83%88%E6%98%9F" title="コンパクト星">コンパクト星</a>など</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E4%BA%9C%E6%81%92%E6%98%9F%E5%A4%A9%E4%BD%93" title="亜恒星天体">亜恒星天体</a> <ul><li><a href="/wiki/%E8%A4%90%E8%89%B2%E7%9F%AE%E6%98%9F" title="褐色矮星">褐色矮星</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E7%99%BD%E8%89%B2%E7%9F%AE%E6%98%9F" title="白色矮星">白色矮星</a></li> <li><a href="/wiki/%E4%B8%AD%E6%80%A7%E5%AD%90%E6%98%9F" title="中性子星">中性子星</a> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%AB%E3%82%B5%E3%83%BC" title="パルサー">パルサー</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%B0%E3%83%8D%E3%82%BF%E3%83%BC" title="マグネター">マグネター</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB" title="恒星ブラックホール">恒星ブラックホール</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">仮定義・仮説上の天体</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E9%BB%92%E8%89%B2%E7%9F%AE%E6%98%9F" title="黒色矮星">黒色矮星</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%9D%92%E8%89%B2%E7%9F%AE%E6%98%9F_(%E8%B5%A4%E8%89%B2%E7%9F%AE%E6%98%9F%E3%81%AE%E9%80%B2%E5%8C%96%E6%AE%B5%E9%9A%8E)" title="青色矮星 (赤色矮星の進化段階)">青色矮星</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%AA%E3%82%A6%E3%83%A0%E6%83%91%E6%98%9F" title="ヘリウム惑星">ヘリウム惑星</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%BA%96%E8%A4%90%E8%89%B2%E7%9F%AE%E6%98%9F" title="準褐色矮星">準褐色矮星</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%A9%E3%83%8D%E3%82%BF%E3%83%BC" title="プラネター">プラネター</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%95%B0%E7%A8%AE%E6%98%9F" title="異種星">異種星</a> <ul><li><a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%82%A9%E3%83%BC%E3%82%AF%E6%98%9F" title="クォーク星">クォーク星</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9C%E3%82%BD%E3%83%B3%E6%98%9F" title="ボソン星">ボソン星</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%80%E3%83%BC%E3%82%AF%E3%83%9E%E3%82%BF%E3%83%BC%E6%98%9F" title="ダークマター星">ダークマター星</a></li> <li><a href="/wiki/Quasi-star" title="Quasi-star">Quasi-star</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%BD%E3%83%BC%E3%83%B3-%E3%82%B8%E3%83%88%E3%82%B3%E3%83%95%E5%A4%A9%E4%BD%93" title="ソーン-ジトコフ天体">ソーン-ジトコフ天体</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%89%84%E3%81%AE%E6%98%9F" title="鉄の星">鉄の星</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E5%86%85%E5%85%83%E7%B4%A0%E5%90%88%E6%88%90" title="恒星内元素合成">元素合成</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%AB%E3%83%95%E3%82%A1%E5%8F%8D%E5%BF%9C" title="アルファ反応">アルファ反応</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%88%E3%83%AA%E3%83%97%E3%83%AB%E3%82%A2%E3%83%AB%E3%83%95%E3%82%A1%E5%8F%8D%E5%BF%9C" title="トリプルアルファ反応">トリプルアルファ反応</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%99%BD%E5%AD%90-%E9%99%BD%E5%AD%90%E9%80%A3%E9%8E%96%E5%8F%8D%E5%BF%9C" title="陽子-陽子連鎖反応">陽子-陽子連鎖反応</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%AA%E3%82%A6%E3%83%A0%E3%83%BB%E3%83%95%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%B7%E3%83%A5" class="mw-redirect" title="ヘリウム・フラッシュ">ヘリウム・フラッシュ</a></li> <li><a href="/wiki/CNO%E3%82%B5%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AB" title="CNOサイクル">CNOサイクル</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%82%AD%E7%B4%A0%E7%87%83%E7%84%BC%E9%81%8E%E7%A8%8B" title="炭素燃焼過程">炭素燃焼過程</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%8D%E3%82%AA%E3%83%B3%E7%87%83%E7%84%BC%E9%81%8E%E7%A8%8B" title="ネオン燃焼過程">ネオン燃焼過程</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%85%B8%E7%B4%A0%E7%87%83%E7%84%BC%E9%81%8E%E7%A8%8B" title="酸素燃焼過程">酸素燃焼過程</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B1%E3%82%A4%E7%B4%A0%E7%87%83%E7%84%BC%E9%81%8E%E7%A8%8B" title="ケイ素燃焼過程">ケイ素燃焼過程</a></li> <li><a href="/wiki/S%E9%81%8E%E7%A8%8B" title="S過程">S過程</a></li> <li><a href="/wiki/R%E9%81%8E%E7%A8%8B" title="R過程">R過程</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%B6%E3%83%BC_(%E5%A4%A9%E6%96%87%E5%AD%A6)" title="フューザー (天文学)">フューザー</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%96%B0%E6%98%9F" title="新星">新星</a>(<a href="/wiki/%E6%96%B0%E6%98%9F%E6%AE%8B%E9%AA%B8" title="新星残骸">新星残骸</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E3%81%AE%E5%86%85%E9%83%A8%E6%A7%8B%E9%80%A0&action=edit&redlink=1" class="new" title="恒星の内部構造 (存在しないページ)">内部構造</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E5%A4%AA%E9%99%BD%E6%A0%B8" title="太陽核">太陽核</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%AF%BE%E6%B5%81%E5%B1%A4" title="対流層">対流層</a> <ul><li><a href="/wiki/%E5%BE%AE%E8%A6%96%E7%9A%84%E4%B9%B1%E6%B5%81" title="微視的乱流">微視的乱流</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E5%A4%AA%E9%99%BD%E5%9E%8B%E6%8C%AF%E5%8B%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="太陽型振動 (存在しないページ)">太陽型振動</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E6%94%BE%E5%B0%84%E5%B1%A4" title="放射層">放射層</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%85%89%E7%90%83" title="光球">光球</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E9%BB%92%E7%82%B9" title="恒星黒点">恒星黒点</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%BD%A9%E5%B1%A4" title="彩層">彩層</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%AD%E3%83%8A" title="コロナ">コロナ</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E9%A2%A8" title="恒星風">恒星風</a> <ul><li><a href="/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E9%A2%A8%E3%83%90%E3%83%96%E3%83%AB" title="恒星風バブル">恒星風バブル</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E6%98%9F%E9%9C%87%E5%AD%A6" title="星震学">星震学</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%87%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%83%88%E3%83%B3%E5%85%89%E5%BA%A6" title="エディントン光度">エディントン光度</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B1%E3%83%AB%E3%83%93%E3%83%B3%E3%83%BB%E3%83%98%E3%83%AB%E3%83%A0%E3%83%9B%E3%83%AB%E3%83%84%E6%A9%9F%E6%A7%8B" title="ケルビン・ヘルムホルツ機構">ケルビン・ヘルムホルツ機構</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">特徴</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E3%81%AE%E5%91%BD%E5%90%8D" title="恒星の命名">命名</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E5%8A%9B%E5%AD%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="恒星力学 (存在しないページ)">恒星力学</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%9C%89%E5%8A%B9%E6%B8%A9%E5%BA%A6" title="有効温度">有効温度</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%81%8B%E5%8B%95%E6%98%9F%E5%9B%A3" title="運動星団">運動星団</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E7%A3%81%E5%A0%B4" title="恒星磁場">恒星磁場</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%AD%89%E7%B4%9A_(%E5%A4%A9%E6%96%87)" title="等級 (天文)">等級</a>(<a href="/wiki/%E7%B5%B6%E5%AF%BE%E7%AD%89%E7%B4%9A" title="絶対等級">絶対等級</a>)</li> <li><a href="/wiki/%E5%A4%AA%E9%99%BD%E8%B3%AA%E9%87%8F" title="太陽質量">太陽質量</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%87%91%E5%B1%9E%E9%87%8F" title="金属量">金属量</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E3%81%AE%E8%87%AA%E8%BB%A2" title="恒星の自転">恒星の自転</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B8%E3%83%A7%E3%83%B3%E3%82%BD%E3%83%B3%E3%81%AEUBV%E3%82%B7%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%A0" title="ジョンソンのUBVシステム">UBV色</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%A4%89%E5%85%89%E6%98%9F" title="変光星">変化性</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E7%B3%BB" title="恒星系">恒星系</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E9%80%A3%E6%98%9F" title="連星">連星</a> <ul><li><a href="/wiki/%E6%8E%A5%E8%A7%A6%E9%80%A3%E6%98%9F" title="接触連星">接触連星</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%85%B1%E9%80%9A%E5%A4%96%E5%B1%A4" title="共通外層">共通外層</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E5%A4%9A%E9%87%8D%E6%98%9F" title="多重星">多重星</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%99%8D%E7%9D%80%E5%86%86%E7%9B%A4" title="降着円盤">降着円盤</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%83%91%E6%98%9F%E7%B3%BB" title="惑星系">惑星系</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%A4%AA%E9%99%BD%E7%B3%BB" title="太陽系">太陽系</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">地球での観測</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E5%8C%97%E6%A5%B5%E6%98%9F" title="北極星">北極星</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%AD%89%E7%B4%9A_(%E5%A4%A9%E6%96%87)" title="等級 (天文)">等級</a> <ul><li><a href="/wiki/%E8%A6%8B%E3%81%8B%E3%81%91%E3%81%AE%E7%AD%89%E7%B4%9A" title="見かけの等級">見かけの等級</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%86%99%E7%9C%9F%E7%AD%89%E7%B4%9A" title="写真等級">写真等級</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E8%A6%96%E7%B7%9A%E9%80%9F%E5%BA%A6" title="視線速度">視線速度</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%9B%BA%E6%9C%89%E9%81%8B%E5%8B%95" title="固有運動">固有運動</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%A6%96%E5%B7%AE" title="視差">視差</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%B8%AC%E5%85%89%E6%A8%99%E6%BA%96%E6%98%9F" title="測光標準星">測光標準星</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">関連項目</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E6%83%91%E6%98%9F" title="惑星">惑星</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%98%9F%E5%9B%A3" title="星団">星団</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%90%83%E7%8A%B6%E6%98%9F%E5%9B%A3" title="球状星団">球状星団</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%8A%80%E6%B2%B3" title="銀河">銀河</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%B6%85%E9%8A%80%E6%B2%B3%E5%9B%A3" title="超銀河団">超銀河団</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%97%A5%E9%9C%87%E5%AD%A6" title="日震学">日震学</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%AE%A2%E6%98%9F" title="客星">客星</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%98%9F%E5%BA%A7" title="星座">星座</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%AA%E3%82%BA%E3%83%A0" title="アステリズム">アステリズム</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%87%8D%E5%8A%9B" title="重力">重力</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow hlist" colspan="2"> <ul><li><b><a href="/wiki/Portal:%E5%A4%A9%E6%96%87%E5%AD%A6" title="Portal:天文学">ポータル:天文学</a></b></li></ul></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox" aria-labelledby="ブラックホール" style="border-collapse:collapse;padding:3px"><table class="nowraplinks hlist hlist-hyphen mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="background:transparent;color:inherit;min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><div style="float:left;width:6em;text-align:left"><div class="noprint plainlinks navbar hlist" style="white-space:nowrap;font-size:60%;font-weight:normal;background-color:transparent;padding:0;color:#000;;border:none;"><ul style="display:inline"><li><a href="/wiki/Template:%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB" title="Template:ブラックホール"><span title="このテンプレートを表示します" style="font-size:125%;;;border:none;">表</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Template%E2%80%90%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Template‐ノート:ブラックホール (存在しないページ)"><span title="このテンプレートのノートを表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">話</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB&action=edit"><span title="このテンプレートを編集します。保存の前にプレビューを忘れずに。" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">編</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB&action=history"><span title="このテンプレートの過去の版を表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">歴</span></a></li></ul></div></div><div id="ブラックホール" style="font-size:110%;margin:0 6em"><a href="/wiki/%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB" title="ブラックホール">ブラックホール</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">種類</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%83%AF%E3%83%AB%E3%83%84%E3%82%B7%E3%83%AB%E3%83%88%E3%83%BB%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB" title="シュワルツシルト・ブラックホール">シュワルツシルト</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%83%BB%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB" title="カー・ブラックホール">カー</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%82%B9%E3%83%8A%E3%83%BC%E3%83%BB%E3%83%8E%E3%83%AB%E3%83%89%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%83%88%E3%83%AB%E3%83%A0%E3%83%BB%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB" title="ライスナー・ノルドシュトルム・ブラックホール">ライスナー・ノルドシュトルム</a></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E4%BB%AE%E6%83%B3%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="仮想ブラックホール (存在しないページ)">バーチャル</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Virtual_black_hole" class="extiw" title="en:Virtual black hole">英語版</a>)</span></span></li></ul> </div></td><td class="navbox-image" rowspan="8" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Black_hole_(NASA).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Black_hole_%28NASA%29.jpg/80px-Black_hole_%28NASA%29.jpg" decoding="async" width="80" height="64" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Black_hole_%28NASA%29.jpg/120px-Black_hole_%28NASA%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Black_hole_%28NASA%29.jpg/160px-Black_hole_%28NASA%29.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2400" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">大きさ</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB" title="マイクロブラックホール">マイクロ</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%A5%B5%E9%99%90%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB" title="極限ブラックホール">極限</a> <ul><li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB%E9%9B%BB%E5%AD%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ブラックホール電子 (存在しないページ)">電子</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Black_hole_electron" class="extiw" title="en:Black hole electron">英語版</a>)</span></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E6%81%92%E6%98%9F%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB" title="恒星ブラックホール">恒星</a></li> <li><a href="/wiki/%E4%B8%AD%E9%96%93%E8%B3%AA%E9%87%8F%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB" title="中間質量ブラックホール">中間質量</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%B6%85%E5%A4%A7%E8%B3%AA%E9%87%8F%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB" title="超大質量ブラックホール">超大質量</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%82%A8%E3%83%BC%E3%82%B5%E3%83%BC" title="クエーサー">クエーサー</a> <ul><li><a href="/wiki/%E6%B4%BB%E5%8B%95%E9%8A%80%E6%B2%B3" title="活動銀河">活動銀河</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%96%E3%83%AC%E3%83%BC%E3%82%B6%E3%83%BC" title="ブレーザー">ブレーザー</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">形成</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">恒星進化論</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%87%8D%E5%8A%9B%E5%B4%A9%E5%A3%8A" title="重力崩壊">崩壊</a></li> <li><a href="/wiki/%E4%B8%AD%E6%80%A7%E5%AD%90%E6%98%9F" title="中性子星">中性子星</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%91%E3%82%AF%E3%83%88%E6%98%9F" title="コンパクト星">コンパクト星</a>(<a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%82%A9%E3%83%BC%E3%82%AF%E6%98%9F" title="クォーク星">クォーク</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%AD%E3%82%BE%E3%83%81%E3%83%83%E3%82%AF%E6%98%9F" class="mw-redirect" title="エキゾチック星">エキゾチック</a>)</li> <li><a href="/wiki/%E3%83%88%E3%83%AB%E3%83%9E%E3%83%B3%E3%83%BB%E3%82%AA%E3%83%83%E3%83%9A%E3%83%B3%E3%83%8F%E3%82%A4%E3%83%9E%E3%83%BC%E3%83%BB%E3%83%B4%E3%82%A9%E3%83%AB%E3%82%B3%E3%83%95%E9%99%90%E7%95%8C" title="トルマン・オッペンハイマー・ヴォルコフ限界">トルマン・オッペンハイマー・ヴォルコフ限界</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%99%BD%E8%89%B2%E7%9F%AE%E6%98%9F" title="白色矮星">白色矮星</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%B6%85%E6%96%B0%E6%98%9F" title="超新星">超新星</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%A5%B5%E8%B6%85%E6%96%B0%E6%98%9F" title="極超新星">極超新星</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AC%E3%83%B3%E3%83%9E%E7%B7%9A%E3%83%90%E3%83%BC%E3%82%B9%E3%83%88" title="ガンマ線バースト">ガンマ線バースト</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">特徴</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB%E7%86%B1%E5%8A%9B%E5%AD%A6" class="mw-redirect" title="ブラックホール熱力学">熱力学</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%83%AF%E3%83%AB%E3%83%84%E3%82%B7%E3%83%AB%E3%83%88%E5%8D%8A%E5%BE%84" title="シュワルツシルト半径">シュワルツシルト半径</a></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=M-sigma_relation&action=edit&redlink=1" class="new" title="M-sigma relation (存在しないページ)">M-sigma relation</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/M-sigma_relation" class="extiw" title="en:M-sigma relation">英語版</a>)</span></span></li> <li><a href="/wiki/%E4%BA%8B%E8%B1%A1%E3%81%AE%E5%9C%B0%E5%B9%B3%E9%9D%A2" title="事象の地平面">事象の地平面</a></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E6%BA%96%E5%91%A8%E6%9C%9F%E6%8C%AF%E5%8B%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="準周期振動 (存在しないページ)">準周期振動</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Quasi-periodic_oscillation" class="extiw" title="en:Quasi-periodic oscillation">英語版</a>)</span></span></li> <li><a href="/wiki/%E5%85%89%E5%AD%90%E7%90%83" title="光子球">光子球</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AB%E3%82%B4%E7%90%83" title="エルゴ球">エルゴ球</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%82%AD%E3%83%B3%E3%82%B0%E6%94%BE%E5%B0%84" title="ホーキング放射">ホーキング放射</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9A%E3%83%B3%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%82%BA%E9%81%8E%E7%A8%8B" title="ペンローズ過程">ペンローズ過程</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9C%E3%83%B3%E3%83%87%E3%82%A3%E9%99%8D%E7%9D%80%E6%B5%81" title="ボンディ降着流">ボンディ降着流</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%91%E3%82%B2%E3%83%83%E3%83%86%E3%82%A3%E5%8C%96" class="mw-redirect" title="スパゲッティ化">スパゲッティ化</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%87%8D%E5%8A%9B%E3%83%AC%E3%83%B3%E3%82%BA" title="重力レンズ">重力レンズ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">モデル</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E9%87%8D%E5%8A%9B%E3%81%AE%E7%89%B9%E7%95%B0%E7%82%B9" title="重力の特異点">重力の特異点</a> (<a href="/wiki/%E7%89%B9%E7%95%B0%E7%82%B9%E5%AE%9A%E7%90%86" title="特異点定理">特異点定理</a>)</li> <li><a href="/wiki/%E5%8E%9F%E5%A7%8B%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB" title="原始ブラックホール">原始ブラックホール</a></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%90%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="グラバスター (存在しないページ)">グラバスター</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Gravastar" class="extiw" title="en:Gravastar">英語版</a>)</span></span></li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Dark_star_(Newtonian_mechanics)" class="extiw" title="en:Dark star (Newtonian mechanics)">en:Dark star</a></li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Dark_energy_star" class="extiw" title="en:Dark energy star">en:Dark energy star</a></li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Black_star_(semiclassical_gravity)" class="extiw" title="en:Black star (semiclassical gravity)">en:Black star</a></li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Magnetospheric_eternally_collapsing_object" class="extiw" title="en:Magnetospheric eternally collapsing object">en:Magnetospheric eternally collapsing object</a></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%BA%E3%83%9C%E3%83%BC%E3%83%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="ファズボール (存在しないページ)">ファズボール</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Fuzzball_(string_theory)" class="extiw" title="en:Fuzzball (string theory)">英語版</a>)</span></span></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9B%E3%83%AF%E3%82%A4%E3%83%88%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB" title="ホワイトホール">ホワイトホール</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%A3%B8%E3%81%AE%E7%89%B9%E7%95%B0%E7%82%B9" title="裸の特異点">裸の特異点</a></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%B0%E7%89%B9%E7%95%B0%E6%80%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="リング特異性 (存在しないページ)">リング特異性</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ring_singularity" class="extiw" title="en:Ring singularity">英語版</a>)</span></span></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=Immirzi%E3%83%91%E3%83%A9%E3%83%A1%E3%83%BC%E3%82%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Immirziパラメータ (存在しないページ)">Immirziパラメータ</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Immirzi_parameter" class="extiw" title="en:Immirzi parameter">英語版</a>)</span></span></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E8%86%9C%E3%83%91%E3%83%A9%E3%83%80%E3%82%A4%E3%83%A0&action=edit&redlink=1" class="new" title="膜パラダイム (存在しないページ)">膜パラダイム</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Membrane_paradigm" class="extiw" title="en:Membrane paradigm">英語版</a>)</span></span></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%82%AF%E3%83%BC%E3%82%B2%E3%83%AB%E3%83%96%E3%83%AA%E3%83%83%E3%83%84_(%E5%A4%A9%E4%BD%93%E7%89%A9%E7%90%86%E5%AD%A6)&action=edit&redlink=1" class="new" title="クーゲルブリッツ (天体物理学) (存在しないページ)">クーゲルブリッツ</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Kugelblitz_(astrophysics)" class="extiw" title="en:Kugelblitz (astrophysics)">英語版</a>)</span></span></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%AF%E3%83%BC%E3%83%A0%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB" title="ワームホール">ワームホール</a></li> <li><a href="/wiki/Quasi-star" title="Quasi-star">Quasi-star</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">問題</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB%E8%84%B1%E6%AF%9B%E5%AE%9A%E7%90%86" title="ブラックホール脱毛定理">無毛定理</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB%E6%83%85%E5%A0%B1%E3%83%91%E3%83%A9%E3%83%89%E3%83%83%E3%82%AF%E3%82%B9" title="ブラックホール情報パラドックス">情報パラドックス</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%AE%87%E5%AE%99%E6%A4%9C%E9%96%B2%E5%AE%98%E4%BB%AE%E8%AA%AC" title="宇宙検閲官仮説">宇宙検閲官</a></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E9%9D%9E%E7%89%B9%E7%95%B0%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB%E6%A8%A1%E5%9E%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="非特異ブラックホール模型 (存在しないページ)">代替模型</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Nonsingular_black_hole_models" class="extiw" title="en:Nonsingular black hole models">英語版</a>)</span></span></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9B%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%95%E3%82%A3%E3%83%83%E3%82%AF%E5%8E%9F%E7%90%86" title="ホログラフィック原理">ホログラフィック原理</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">計量</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%83%AF%E3%83%AB%E3%83%84%E3%82%B7%E3%83%AB%E3%83%88%E8%A7%A3" title="シュワルツシルト解">シュワルツシルト</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%BC%E8%A7%A3" title="カー解">カー</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%82%B9%E3%83%8A%E3%83%BC%E3%83%BB%E3%83%8E%E3%83%AB%E3%83%89%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%83%88%E3%83%AD%E3%83%A0%E8%A7%A3" title="ライスナー・ノルドシュトロム解">ライスナー・ノルドシュトロム</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%83%BB%E3%83%8B%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%9E%E3%83%B3%E8%A7%A3" title="カー・ニューマン解">カー・ニューマン</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">関連項目</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB%E7%A0%94%E7%A9%B6%E3%81%AE%E5%B9%B4%E8%A1%A8" title="ブラックホール研究の年表">ブラックホール研究の年表</a></li> <li><a href="/wiki/RXTE" title="RXTE">RXTE</a></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E8%B6%85%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%91%E3%82%AF%E3%83%88%E6%81%92%E6%98%9F%E7%B3%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="超コンパクト恒星系 (存在しないページ)">超コンパクト恒星系</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Hypercompact_stellar_system" class="extiw" title="en:Hypercompact stellar system">英語版</a>)</span></span></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"> <ul><li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Symbol_list_class.svg" class="mw-file-description" title="一覧記事"><img alt="一覧記事" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Symbol_list_class.svg/16px-Symbol_list_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Symbol_list_class.svg/23px-Symbol_list_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Symbol_list_class.svg/31px-Symbol_list_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span><a href="/wiki/%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%81%AE%E4%B8%80%E8%A6%A7" title="ブラックホールの一覧">一覧</a></li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Folder_Hexagonal_Icon.svg" class="mw-file-description" title="カテゴリ"><img alt="カテゴリ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/16px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/24px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/32px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="31" /></a></span><a href="/wiki/Category:%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9B%E3%83%BC%E3%83%AB" title="Category:ブラックホール">カテゴリ</a></li></ul></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-label="Navbox" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Help:%E5%85%B8%E6%8B%A0%E7%AE%A1%E7%90%86" title="Help:典拠管理">典拠管理データベース</a>: 国立図書館 <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q6472#identifiers" title="ウィキデータを編集"><img alt="ウィキデータを編集" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><abbr title="Sternentwicklung"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4057365-5">ドイツ</a></abbr></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007531590905171">イスラエル</a></span></li> <li><span class="uid"><abbr title="Stars--Evolution"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh85127430">アメリカ</a></abbr></span></li> <li><span class="uid"><abbr title="Zvaigžņu evolūcija"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kopkatalogs.lv/F?func=direct&local_base=lnc10&doc_number=000150010&P_CON_LNG=ENG">ラトビア</a></abbr></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐56d8db5f6f‐bzn69 Cached time: 20250213045947 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.227 seconds Real time usage: 0.324 seconds Preprocessor visited node count: 2704/1000000 Post‐expand include size: 89727/2097152 bytes Template argument size: 3796/2097152 bytes Highest expansion depth: 22/100 Expensive parser function count: 18/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 5737/5000000 bytes Lua time usage: 0.096/10.000 seconds Lua memory usage: 3414763/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 246.210 1 -total 35.41% 87.174 1 Template:出典の明記 31.16% 76.713 1 Template:Ambox 22.24% 54.755 1 Template:Normdaten 18.04% 44.404 1 Template:Reflist 17.01% 41.882 2 Template:Navbox 15.92% 39.200 2 Template:Cite_journal 15.22% 37.467 1 Template:ブラックホール 14.07% 34.639 2 Template:Citation/core 14.05% 34.604 1 Template:Find_sources_mainspace --> <!-- Saved in parser cache with key jawiki:pcache:169190:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250213045947 and revision id 102941893. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">「<a dir="ltr" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=恒星進化論&oldid=102941893">https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=恒星進化論&oldid=102941893</a>」から取得</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%82%AB%E3%83%86%E3%82%B4%E3%83%AA" title="特別:カテゴリ">カテゴリ</a>: <ul><li><a href="/wiki/Category:%E6%81%92%E6%98%9F%E7%89%A9%E7%90%86%E5%AD%A6" title="Category:恒星物理学">恒星物理学</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E5%A4%A9%E6%96%87%E5%AD%A6%E3%81%AB%E9%96%A2%E3%81%99%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:天文学に関する記事">天文学に関する記事</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">隠しカテゴリ: <ul><li><a href="/wiki/Category:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%82%92%E5%BF%85%E8%A6%81%E3%81%A8%E3%81%99%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B/2012%E5%B9%B41%E6%9C%88" title="Category:出典を必要とする記事/2012年1月">出典を必要とする記事/2012年1月</a></li><li><a href="/wiki/Category:GND%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:GND識別子が指定されている記事">GND識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:J9U%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:J9U識別子が指定されている記事">J9U識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:LCCN%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:LCCN識別子が指定されている記事">LCCN識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:LNB%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:LNB識別子が指定されている記事">LNB識別子が指定されている記事</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> 最終更新 2024年12月15日 (日) 01:48 (日時は<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E5%80%8B%E4%BA%BA%E8%A8%AD%E5%AE%9A#mw-prefsection-rendering" title="特別:個人設定">個人設定</a>で未設定ならば<a href="/wiki/%E5%8D%94%E5%AE%9A%E4%B8%96%E7%95%8C%E6%99%82" title="協定世界時">UTC</a>)。</li> <li id="footer-info-copyright">テキストは<a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ja">クリエイティブ・コモンズ 表示-継承ライセンス</a>のもとで利用できます。追加の条件が適用される場合があります。詳細については<a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">利用規約</a>を参照してください。</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/ja">プライバシー・ポリシー</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%A6%E3%82%A3%E3%82%AD%E3%83%9A%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%A2%E3%81%AB%E3%81%A4%E3%81%84%E3%81%A6">ウィキペディアについて</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:%E5%85%8D%E8%B2%AC%E4%BA%8B%E9%A0%85">免責事項</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">行動規範</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">開発者</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ja.wikipedia.org">統計</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieに関する声明</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ja.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">モバイルビュー</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>検索</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Wikipedia内を検索"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="特別:検索"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">検索</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="目次" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="目次の表示・非表示を切り替え" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">目次の表示・非表示を切り替え</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">恒星進化論</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>56の言語版</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>話題追加</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-b766959bd-cmv7l","wgBackendResponseTime":125,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.227","walltime":"0.324","ppvisitednodes":{"value":2704,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":89727,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":3796,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":22,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":18,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":5737,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 246.210 1 -total"," 35.41% 87.174 1 Template:出典の明記"," 31.16% 76.713 1 Template:Ambox"," 22.24% 54.755 1 Template:Normdaten"," 18.04% 44.404 1 Template:Reflist"," 17.01% 41.882 2 Template:Navbox"," 15.92% 39.200 2 Template:Cite_journal"," 15.22% 37.467 1 Template:ブラックホール"," 14.07% 34.639 2 Template:Citation/core"," 14.05% 34.604 1 Template:Find_sources_mainspace"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.096","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3414763,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-56d8db5f6f-bzn69","timestamp":"20250213045947","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u6052\u661f\u9032\u5316\u8ad6","url":"https:\/\/ja.wikipedia.org\/wiki\/%E6%81%92%E6%98%9F%E9%80%B2%E5%8C%96%E8%AB%96","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q6472","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q6472","author":{"@type":"Organization","name":"\u30a6\u30a3\u30ad\u30e1\u30c7\u30a3\u30a2\u30d7\u30ed\u30b8\u30a7\u30af\u30c8\u3078\u306e\u8ca2\u732e\u8005"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"\u30a6\u30a3\u30ad\u30e1\u30c7\u30a3\u30a2\u8ca1\u56e3","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-11-22T16:56:21Z","dateModified":"2024-12-15T01:48:45Z"}</script> </body> </html>