CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Aztec – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"a359f4ed-21e8-4de8-8c7a-14813ffdd5c3","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Aztec","wgTitle":"Aztec","wgCurRevisionId":72193028,"wgRevisionId":72193028,"wgArticleId":78665,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Lỗi không có mục tiêu Harv và Sfn","Bài cơ bản","Bài viết có bản mẫu Hatnote trỏ đến một trang không tồn tại","Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả","Lỗi CS1: định dạng thiếu URL","Lỗi CS1: thiếu tạp chí","Quản lý CS1: tên số: danh sách tác giả","Bài viết chứa nhận dạng BNF","Bài viết chứa nhận dạng GND","Bài viết chứa nhận dạng LCCN","Bài viết chứa nhận dạng NARA","Bài viết chứa nhận dạng NDL","Bài viết chứa nhận dạng NKC","Bài cơ bản dài","Trang sử dụng liên kết tự động ISBN","Trang có IPA tiếng Nahuatl languages","Aztec","Nền văn hóa Trung bộ châu Mỹ","Nền văn hóa tiền Colombo ở México","Thời kỳ hậu cổ điển ở châu Mỹ","Văn minh","Thung lũng México"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Aztec","wgRelevantArticleId":78665,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":80000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q12542","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.22"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Aztec_Empire.png/1200px-Aztec_Empire.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Aztec_Empire.png/800px-Aztec_Empire.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Aztec_Empire.png/640px-Aztec_Empire.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Aztec – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/Aztec"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Aztec"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Aztec rootpage-Aztec skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Trình đơn chính" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t"><span>Trang đặc biệt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=vi.wikipedia.org&uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Aztec" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Aztec" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=vi.wikipedia.org&uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Aztec" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Aztec" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Định_nghĩa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Định_nghĩa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Định nghĩa</span> </div> </a> <ul id="toc-Định_nghĩa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lịch_sử" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Lịch_sử"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Lịch sử</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Lịch_sử-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Lịch sử</span> </button> <ul id="toc-Lịch_sử-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Thư_tịch_và_chứng_cứ_khảo_cổ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thư_tịch_và_chứng_cứ_khảo_cổ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Thư tịch và chứng cứ khảo cổ</span> </div> </a> <ul id="toc-Thư_tịch_và_chứng_cứ_khảo_cổ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Trung_Mexico_trong_thời_kỳ_cổ_điển_và_hậu_cổ_điển" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Trung_Mexico_trong_thời_kỳ_cổ_điển_và_hậu_cổ_điển"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Trung Mexico trong thời kỳ cổ điển và hậu cổ điển</span> </div> </a> <ul id="toc-Trung_Mexico_trong_thời_kỳ_cổ_điển_và_hậu_cổ_điển-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Giai_đoạn_di_dân_và_sự_hình_thành_Tenochtitlan" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Giai_đoạn_di_dân_và_sự_hình_thành_Tenochtitlan"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Giai đoạn di dân và sự hình thành Tenochtitlan</span> </div> </a> <ul id="toc-Giai_đoạn_di_dân_và_sự_hình_thành_Tenochtitlan-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Các_vị_vua_đầu_tiên" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_vị_vua_đầu_tiên"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Các vị vua đầu tiên</span> </div> </a> <ul id="toc-Các_vị_vua_đầu_tiên-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Các_hoàng_đế_đầu_tiên" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_hoàng_đế_đầu_tiên"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Các hoàng đế đầu tiên</span> </div> </a> <ul id="toc-Các_hoàng_đế_đầu_tiên-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Motecuzoma_I_Ilhuicamina" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Motecuzoma_I_Ilhuicamina"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5.1</span> <span>Motecuzoma I Ilhuicamina</span> </div> </a> <ul id="toc-Motecuzoma_I_Ilhuicamina-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Axayacatl_và_Tizoc" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Axayacatl_và_Tizoc"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5.2</span> <span>Axayacatl và Tizoc</span> </div> </a> <ul id="toc-Axayacatl_và_Tizoc-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ahuitzotl" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Ahuitzotl"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5.3</span> <span>Ahuitzotl</span> </div> </a> <ul id="toc-Ahuitzotl-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Các_hoàng_đế_cuối_cùng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_hoàng_đế_cuối_cùng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Các hoàng đế cuối cùng</span> </div> </a> <ul id="toc-Các_hoàng_đế_cuối_cùng-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Tổ_chức_xã_hội_và_chính_trị" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tổ_chức_xã_hội_và_chính_trị"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Tổ chức xã hội và chính trị</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Tổ_chức_xã_hội_và_chính_trị-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Tổ chức xã hội và chính trị</span> </button> <ul id="toc-Tổ_chức_xã_hội_và_chính_trị-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Quý_tộc_và_thường_dân" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Quý_tộc_và_thường_dân"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Quý tộc và thường dân</span> </div> </a> <ul id="toc-Quý_tộc_và_thường_dân-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gia_đình_và_giới_tính" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gia_đình_và_giới_tính"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Gia đình và giới tính</span> </div> </a> <ul id="toc-Gia_đình_và_giới_tính-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Altepetl_và_calpolli" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Altepetl_và_calpolli"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Altepetl và calpolli</span> </div> </a> <ul id="toc-Altepetl_và_calpolli-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Kinh_tế" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kinh_tế"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Kinh tế</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Kinh_tế-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Kinh tế</span> </button> <ul id="toc-Kinh_tế-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Nông_nghiệp_và_sinh_hoạt" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nông_nghiệp_và_sinh_hoạt"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Nông nghiệp và sinh hoạt</span> </div> </a> <ul id="toc-Nông_nghiệp_và_sinh_hoạt-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thủ_công_mỹ_nghệ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thủ_công_mỹ_nghệ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Thủ công mỹ nghệ</span> </div> </a> <ul id="toc-Thủ_công_mỹ_nghệ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thương_mại_và_phân_phối" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thương_mại_và_phân_phối"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Thương mại và phân phối</span> </div> </a> <ul id="toc-Thương_mại_và_phân_phối-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Tôn_giáo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tôn_giáo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Tôn giáo</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Tôn_giáo-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Tôn giáo</span> </button> <ul id="toc-Tôn_giáo-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Các_vị_thần" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_vị_thần"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Các vị thần</span> </div> </a> <ul id="toc-Các_vị_thần-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Văn_hóa_và_nghệ_thuật" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Văn_hóa_và_nghệ_thuật"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Văn hóa và nghệ thuật</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Văn_hóa_và_nghệ_thuật-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Văn hóa và nghệ thuật</span> </button> <ul id="toc-Văn_hóa_và_nghệ_thuật-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Chữ_viết_và_biểu_tượng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chữ_viết_và_biểu_tượng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Chữ viết và biểu tượng</span> </div> </a> <ul id="toc-Chữ_viết_và_biểu_tượng-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Âm_nhạc_và_thơ_ca" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Âm_nhạc_và_thơ_ca"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Âm nhạc và thơ ca</span> </div> </a> <ul id="toc-Âm_nhạc_và_thơ_ca-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Họa_phẩm_và_sách_vẽ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Họa_phẩm_và_sách_vẽ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>Họa phẩm và sách vẽ</span> </div> </a> <ul id="toc-Họa_phẩm_và_sách_vẽ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Chú_thích" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Chú_thích"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Chú thích</span> </div> </a> <ul id="toc-Chú_thích-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tham_khảo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tham_khảo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Tham khảo</span> </div> </a> <ul id="toc-Tham_khảo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tài_liệu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tài_liệu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Tài liệu</span> </div> </a> <ul id="toc-Tài_liệu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liên_kết_ngoài" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Liên_kết_ngoài"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Liên kết ngoài</span> </div> </a> <ul id="toc-Liên_kết_ngoài-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Mục lục" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Aztec</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 134 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-134" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">134 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%86%D1%82%D0%B5%D0%BA%D1%85%D1%8D%D1%80" title="Ацтекхэр – Tiếng Kabardian" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Ацтекхэр" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="Tiếng Kabardian" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Asteke" title="Asteke – Tiếng Hà Lan (Nam Phi)" lang="af" hreflang="af" data-title="Asteke" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan (Nam Phi)" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Azteken" title="Azteken – Tiếng Đức (Thụy Sĩ)" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Azteken" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Tiếng Đức (Thụy Sĩ)" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%AA%D9%83" title="آزتك – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="آزتك" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Aztecas" title="Aztecas – Tiếng Aragon" lang="an" hreflang="an" data-title="Aztecas" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Tiếng Aragon" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="huy hiệu bài viết chọn lọc"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Azteques" title="Azteques – Tiếng Asturias" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Azteques" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Tiếng Asturias" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Azteca-ku%C3%A9ra" title="Azteca-kuéra – Tiếng Guarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Azteca-kuéra" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="Tiếng Guarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0%D0%BB" title="Астекал – Tiếng Avaric" lang="av" hreflang="av" data-title="Астекал" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="Tiếng Avaric" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Astekl%C9%99r" title="Asteklər – Tiếng Azerbaijan" lang="az" hreflang="az" data-title="Asteklər" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Tiếng Azerbaijan" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%AA%DA%A9%D9%84%D8%B1" title="آزتکلر – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="آزتکلر" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Orang_Aztek" title="Orang Aztek – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Orang Aztek" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Aztek" title="Aztek – Tiếng Mã Lai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Aztek" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Tiếng Mã Lai" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Azt%C3%A9k" title="Azték – Tiếng Bali" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Azték" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="Tiếng Bali" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%9C%E0%A6%9F%E0%A7%87%E0%A6%95_%E0%A6%B8%E0%A6%AD%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%A4%E0%A6%BE" title="আজটেক সভ্যতা – Tiếng Bangla" lang="bn" hreflang="bn" data-title="আজটেক সভ্যতা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Tiếng Bangla" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Aztec" title="Aztec – Tiếng Mân Nam" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Aztec" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Tiếng Mân Nam" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%86%D1%82%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Ацтектар – Tiếng Bashkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Ацтектар" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Tiếng Bashkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%86%D1%82%D1%8D%D0%BA%D1%96" title="Ацтэкі – Tiếng Belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Ацтэкі" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Tiếng Belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%86%D1%82%D1%8D%D0%BA%D1%96" title="Ацтэкі – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Ацтэкі" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Gschicht_vo_de_Aztekn" title="Gschicht vo de Aztekn – Tiếng Bavaria" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Gschicht vo de Aztekn" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Tiếng Bavaria" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Asteci" title="Asteci – Tiếng Bosnia" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Asteci" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Tiếng Bosnia" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Azteked" title="Azteked – Tiếng Breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Azteked" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Tiếng Breton" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%86%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B8" title="Ацтеки – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Ацтеки" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%86%D1%82%D0%B5%D0%B3%D2%AF%D2%AF%D0%B4" title="Ацтегүүд – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Ацтегүүд" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Civilitzaci%C3%B3_asteca" title="Civilització asteca – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Civilització asteca" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%86%D1%82%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%BC" title="Ацтексем – Tiếng Chuvash" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Ацтексем" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="Tiếng Chuvash" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Azt%C3%A9kov%C3%A9" title="Aztékové – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Aztékové" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Astec" title="Astec – Tiếng Wales" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Astec" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Tiếng Wales" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Azteker" title="Azteker – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Azteker" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Azteken" title="Azteken – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Azteken" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/Naak%C3%A1%C3%AD_din%C3%A9%CA%BCi%CA%BC_biempire_M%C3%A9higodi" title="Naakáí dinéʼiʼ biempire Méhigodi – Tiếng Navajo" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Naakáí dinéʼiʼ biempire Méhigodi" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="Tiếng Navajo" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Asteegid" title="Asteegid – Tiếng Estonia" lang="et" hreflang="et" data-title="Asteegid" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Tiếng Estonia" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%B6%CF%84%CE%AD%CE%BA%CE%BF%CE%B9" title="Αζτέκοι – Tiếng Hy Lạp" lang="el" hreflang="el" data-title="Αζτέκοι" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Tiếng Hy Lạp" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Aztecs" title="Aztecs – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Aztecs" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Civilizaci%C3%B3n_mexica" title="Civilización mexica – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Civilización mexica" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Aztekoj" title="Aztekoj – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Aztekoj" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Azteka" title="Azteka – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Azteka" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%AA%DA%A9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="آزتک‌ها – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="آزتک‌ها" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Aztec" title="Aztec – Tiếng Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Aztec" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Tiếng Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Astekar" title="Astekar – Tiếng Faroe" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Astekar" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="Tiếng Faroe" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Azt%C3%A8ques" title="Aztèques – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Aztèques" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Azteken" title="Azteken – Tiếng Frisia" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Azteken" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Tiếng Frisia" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Na_hAstacaigh" title="Na hAstacaigh – Tiếng Ireland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Na hAstacaigh" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Tiếng Ireland" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Asteckee" title="Asteckee – Tiếng Manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Asteckee" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="Tiếng Manx" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Azteca" title="Azteca – Tiếng Galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Azteca" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Tiếng Galician" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%84%EC%A6%88%ED%85%8D_%EB%AC%B8%EB%AA%85" title="아즈텍 문명 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="아즈텍 문명" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D6%81%D5%BF%D5%A5%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ացտեկներ – Tiếng Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ացտեկներ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Tiếng Armenia" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8F%E0%A4%9C%E0%A4%BC%E0%A4%9F%E0%A5%87%E0%A4%95" title="एज़टेक – Tiếng Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="एज़टेक" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Tiếng Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Asteci" title="Asteci – Tiếng Croatia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Asteci" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Tiếng Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Aztec" title="Aztec – Tiếng Iloko" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Aztec" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="Tiếng Iloko" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Astekar" title="Astekar – Tiếng Iceland" lang="is" hreflang="is" data-title="Astekar" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Tiếng Iceland" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Aztechi" title="Aztechi – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Aztechi" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A6%D7%98%D7%A7%D7%99%D7%9D" title="אצטקים – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="אצטקים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Aztek" title="Aztek – Tiếng Java" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Aztek" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Tiếng Java" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Az%C9%A9t%C9%9Bk%C9%A9" title="Azɩtɛkɩ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Azɩtɛkɩ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="აცტეკები – Tiếng Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="აცტეკები" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Tiếng Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%86%D1%82%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Ацтектер – Tiếng Kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Ацтектер" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Tiếng Kazakh" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Aztekys" title="Aztekys – Tiếng Cornwall" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Aztekys" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="Tiếng Cornwall" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%86%D1%82%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Ацтектер – Tiếng Kyrgyz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Ацтектер" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Tiếng Kyrgyz" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Azteki" title="Azteki – Tiếng Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Azteki" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Tiếng Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Azt%C3%A8k" title="Aztèk – Tiếng Haiti" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Aztèk" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="Tiếng Haiti" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Aztek" title="Aztek – Tiếng Kurd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Aztek" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Tiếng Kurd" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Aztecs" title="Aztecs – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Aztecs" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Aztekos" title="Aztekos – Tiếng Ladino" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Aztekos" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="Tiếng Ladino" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="huy hiệu bài viết chọn lọc"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Azteci" title="Azteci – Tiếng La-tinh" lang="la" hreflang="la" data-title="Azteci" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Tiếng La-tinh" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Acteki" title="Acteki – Tiếng Latvia" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Acteki" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Tiếng Latvia" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Actekai" title="Actekai – Tiếng Litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Actekai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Tiếng Litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Azteke" title="Azteke – Tiếng Limburg" lang="li" hreflang="li" data-title="Azteke" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Tiếng Limburg" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Asteca" title="Asteca – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Asteca" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Aztech" title="Aztech – Tiếng Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Aztech" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Tiếng Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Azt%C3%A9kok" title="Aztékok – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Aztékok" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="huy hiệu bài viết chọn lọc"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%86%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B8" title="Ацтеки – Tiếng Macedonia" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Ацтеки" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Tiếng Macedonia" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Azteka" title="Azteka – Tiếng Malagasy" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Azteka" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Tiếng Malagasy" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%86%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%86%E0%B4%95%E0%B5%8D" title="ആസ്ടെക് – Tiếng Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ആസ്ടെക്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Tiếng Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%87%E0%A4%95" title="अस्तेक – Tiếng Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="अस्तेक" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Tiếng Marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="აცტეკეფი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="აცტეკეფი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%AA%DA%A9%D9%88%D9%86" title="آزتکون – Tiếng Mazanderani" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="آزتکون" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="Tiếng Mazanderani" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%91%EA%AF%96%EA%AF%87%EA%AF%A6%EA%AF%9B_%EA%AF%82%EA%AF%A5%EA%AF%8F%EA%AF%85%EA%AF%A4%EA%AF%A1" title="ꯑꯖꯇꯦꯛ ꯂꯥꯏꯅꯤꯡ – Tiếng Manipuri" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯑꯖꯇꯦꯛ ꯂꯥꯏꯅꯤꯡ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="Tiếng Manipuri" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Aztec" title="Aztec – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Aztec" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Aztecas" title="Aztecas – Tiếng Miranda" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Aztecas" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="Tiếng Miranda" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%86%D1%82%D0%B5%D0%BA" title="Ацтек – Tiếng Mông Cổ" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Ацтек" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Tiếng Mông Cổ" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%87%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%80%E1%80%BA" title="အက်ဇ်တက် – Tiếng Miến Điện" lang="my" hreflang="my" data-title="အက်ဇ်တက်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="Tiếng Miến Điện" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Azteken" title="Azteken – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Azteken" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8F%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A5%87%E0%A4%95" title="एज्टेक – Tiếng Newari" lang="new" hreflang="new" data-title="एज्टेक" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="Tiếng Newari" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%82%B9%E3%83%86%E3%82%AB" title="アステカ – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アステカ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%86%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0%D1%88" title="Ацтекаш – Tiếng Chechen" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Ацтекаш" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="Tiếng Chechen" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Asteeken" title="Asteeken – Tiếng Frisia Miền Bắc" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Asteeken" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="Tiếng Frisia Miền Bắc" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Aztekere" title="Aztekere – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Aztekere" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Aztekarar" title="Aztekarar – Tiếng Na Uy (Nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Aztekarar" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="huy hiệu bài viết chọn lọc"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Civilizacion_ast%C3%A8ca" title="Civilizacion astèca – Tiếng Occitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Civilizacion astèca" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Tiếng Occitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Atsteklar" title="Atsteklar – Tiếng Uzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Atsteklar" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Tiếng Uzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%85%E0%A8%9C%E0%A8%BC%E0%A8%A4%E0%A9%87%E0%A8%95" title="ਅਜ਼ਤੇਕ – Tiếng Punjab" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਅਜ਼ਤੇਕ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Tiếng Punjab" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B2%D9%B9%DB%8C%DA%A9" title="ازٹیک – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ازٹیک" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Sivilisashon_Azteka" title="Sivilisashon Azteka – Tiếng Papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Sivilisashon Azteka" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="Tiếng Papiamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Aztech" title="Aztech – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Aztech" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Azteken" title="Azteken – Tiếng Hạ Đức" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Azteken" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Tiếng Hạ Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Aztekowie" title="Aztekowie – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Aztekowie" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="huy hiệu bài viết chọn lọc"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Civiliza%C3%A7%C3%A3o_asteca" title="Civilização asteca – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Civilização asteca" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Atstekler" title="Atstekler – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ Crimean" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Atstekler" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ Crimean" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Azteci" title="Azteci – Tiếng Romania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Azteci" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Tiếng Romania" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Michhika" title="Michhika – Tiếng Quechua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Michhika" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="Tiếng Quechua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D1%82%D0%B5%D0%BA%D1%8B" title="Азтекы – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Азтекы" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%86%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B8" title="Ацтеки – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Ацтеки" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Aztec" title="Aztec – Tiếng Scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Aztec" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Tiếng Scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Azteken" title="Azteken – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Azteken" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Aztek%C3%ABt" title="Aztekët – Tiếng Albania" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Aztekët" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Tiếng Albania" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Aztechi" title="Aztechi – Tiếng Sicilia" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Aztechi" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Tiếng Sicilia" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Aztecs" title="Aztecs – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Aztecs" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Azt%C3%A9kovia" title="Aztékovia – Tiếng Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Aztékovia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Tiếng Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Azte%C5%A1ka_civilizacija" title="Azteška civilizacija – Tiếng Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Azteška civilizacija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Tiếng Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Aztecs" title="Aztecs – Tiếng Somali" lang="so" hreflang="so" data-title="Aztecs" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="Tiếng Somali" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%95%D8%B2%D8%AA%DB%8E%DA%A9" title="ئەزتێک – Tiếng Kurd Miền Trung" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئەزتێک" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Tiếng Kurd Miền Trung" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%86%D0%B8" title="Астеци – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Астеци" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Asteci" title="Asteci – Tiếng Serbo-Croatia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Asteci" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Tiếng Serbo-Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Azt%C3%A9k" title="Azték – Tiếng Sunda" lang="su" hreflang="su" data-title="Azték" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="Tiếng Sunda" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="bài chất lượng cao"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Asteekit" title="Asteekit – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Asteekit" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Azteker" title="Azteker – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Azteker" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Aztec" title="Aztec – Tiếng Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Aztec" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tiếng Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%85%E0%AE%B8%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AF%86%E0%AE%95%E0%AF%8D_%E0%AE%A8%E0%AE%BE%E0%AE%95%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%95%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="அஸ்டெக் நாகரிகம் – Tiếng Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="அஸ்டெக் நாகரிகம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tiếng Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%86%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Ацтеклар – Tiếng Tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Ацтеклар" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tiếng Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BA%D2%B3%D0%BE" title="Астекҳо – Tiếng Tajik" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Астекҳо" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Tiếng Tajik" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Aztekler" title="Aztekler – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Aztekler" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Astekler" title="Astekler – Tiếng Turkmen" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Astekler" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="Tiếng Turkmen" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%86%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B8" title="Ацтеки – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ацтеки" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B2%D9%B9%DB%8C%DA%A9" title="آزٹیک – Tiếng Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="آزٹیک" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Tiếng Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Aztechi" title="Aztechi – Tiếng Veneto" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Aztechi" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Tiếng Veneto" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Actekad" title="Actekad – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Actekad" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E5%85%B9%E7%89%B9%E5%85%8B" title="阿兹特克 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="阿兹特克" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Aztec" title="Aztec – Tiếng Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Aztec" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Tiếng Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E5%85%B9%E7%89%B9%E5%85%8B" title="阿兹特克 – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="阿兹特克" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%96%D7%98%D7%A2%D7%A7" title="אזטעק – Tiếng Yiddish" lang="yi" hreflang="yi" data-title="אזטעק" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="Tiếng Yiddish" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E6%96%AF%E9%81%94%E6%96%87%E6%98%8E" title="阿斯達文明 – Tiếng Quảng Đông" lang="yue" hreflang="yue" data-title="阿斯達文明" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Tiếng Quảng Đông" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Azteki" title="Azteki – Dimli" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Azteki" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Dimli" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Actek%C4%81" title="Actekā – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Actekā" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E8%8C%B2%E7%89%B9%E5%85%8B" title="阿茲特克 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="阿茲特克" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q12542#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Aztec" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Aztec" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Aztec"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Aztec"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/Aztec" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/Aztec" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Aztec&oldid=72193028" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&page=Aztec&id=72193028&wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FAztec"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FAztec"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&bookcmd=book_creator&referer=Aztec"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&page=Aztec&action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Aztec&printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Aztec" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q12542" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-1000BCB" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Danh_s%C3%A1ch_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n_n%C3%AAn_c%C3%B3" title="Đây là một bài viết cơ bản. Nhấn vào đây để biết thêm thông tin."><img alt="Đây là một bài viết cơ bản. Nhấn vào đây để biết thêm thông tin." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg/20px-1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg.png" decoding="async" width="20" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg/30px-1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg/40px-1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg.png 2x" data-file-width="103" data-file-height="94" /></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><p class="mw-empty-elt"> </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r72019635">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .hatnote{display:none!important}}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Đối với các định nghĩa khác, xem <a href="/w/index.php?title=Aztec_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_h%C6%B0%E1%BB%9Bng)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aztec (định hướng) (trang không tồn tại)">Aztec (định hướng)</a>.</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Aztec_Empire.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Aztec_Empire.png/288px-Aztec_Empire.png" decoding="async" width="288" height="192" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Aztec_Empire.png/432px-Aztec_Empire.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Aztec_Empire.png/576px-Aztec_Empire.png 2x" data-file-width="20000" data-file-height="13333" /></a><figcaption>Cương vực <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Aztec" title="Đế quốc Aztec">đế quốc Aztec</a> khoảng năm 1519</figcaption></figure> <p><b>Aztec</b> (phiên âm <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Vi%E1%BB%87t" title="Tiếng Việt">tiếng Việt</a>: <b>A-xơ-tếch</b>) là một nền văn hóa <a href="/wiki/Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9" title="Trung Bộ châu Mỹ">Trung Bộ châu Mỹ</a> phát triển mạnh ở miền trung Mexico vào hậu kỳ cổ điển từ năm 1300 đến năm 1521. Aztec là danh từ chung chỉ nhiều nhóm sắc tộc sống ở miền trung Mexico, cụ thể là những nhóm nói <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Nahuatl" title="Tiếng Nahuatl">tiếng Nahuatl</a> thống trị đại bộ phận Trung Bộ châu Mỹ từ thế kỷ XIV đến thế kỷ XVI. Văn hóa Aztec được tổ chức thành các thành bang (<i><a href="/w/index.php?title=Altepetl&action=edit&redlink=1" class="new" title="Altepetl (trang không tồn tại)">altepetl</a></i>), thường liên minh với nhau dưới hình thức đế quốc hoặc liên bang. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Aztec" title="Đế quốc Aztec">Đế quốc Aztec</a> là một liên minh được thành lập vào năm 1427 giữa ba thị quốc chủ chốt: <a href="/wiki/Tenochtitlan" title="Tenochtitlan">Tenochtitlan</a>, thị quốc của dân <a href="/w/index.php?title=Mexica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mexica (trang không tồn tại)">Mexica</a> hoặc Tenochca; <a href="/w/index.php?title=Texcoco_(altepetl)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Texcoco (altepetl) (trang không tồn tại)">Texcoco</a>; và <a href="/w/index.php?title=Tlacopan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tlacopan (trang không tồn tại)">Tlacopan</a>, trước đây nằm dưới ách cai trị của đế quốc Tepanec triều đại Azcapotzalco. Danh từ Aztec theo nghĩa hẹp chỉ nhắc riêng đến dân Mexica của Tenochtitlan, còn theo nghĩa rộng có thể dùng để chỉ toàn bộ sắc tộc Nahua sinh sống ở miền trung Mexico vào thời kỳ tiền Tây Ban Nha,<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> cũng như trong thời kỳ thực dân (1521–1821).<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Kể từ khi nhà khoa học người Đức <a href="/wiki/Alexander_von_Humboldt" title="Alexander von Humboldt">Alexander von Humboldt</a> lần đầu thiết lập cách sử dụng từ "Aztec" đầu thế kỷ XIX cho đến nay, định nghĩa chính xác của nó vẫn còn là đề tài bị tranh cãi.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Hầu hết các sắc tộc bản địa của miền trung Mexico <a href="/w/index.php?title=H%E1%BA%ADu_k%E1%BB%B3_c%E1%BB%95_%C4%91i%E1%BB%83n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hậu kỳ cổ điển (trang không tồn tại)">hậu kỳ cổ điển</a> sở hữu những nét văn hóa rất giống nhau, mang đặc trưng của vùng văn minh Trung Bộ châu Mỹ. Người Aztec cũng không phải là ngoại lệ. Vì vậy để hiểu rõ khái niệm "nền văn minh Aztec", ta phải coi nó như một lát cắt cụ thể của một tầng lớp tổng quát của các nền văn minh Trung Bộ châu Mỹ.<sup id="cite_ref-auto_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-auto-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Các đặc trưng văn hóa miền trung Mexico bao gồm việc canh tác <a href="/wiki/Ng%C3%B4" title="Ngô">ngô</a>, sự phân tầng xã hội giữa giới quý tộc (<i><a href="/w/index.php?title=Pipiltin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pipiltin (trang không tồn tại)">pipiltin</a></i>) và thường dân (<i><a href="/w/index.php?title=Macehualtin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Macehualtin (trang không tồn tại)">macehualtin</a></i>), sự thờ cúng nhiều vị thần (gồm các thần <a href="/w/index.php?title=Tezcatlipoca&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tezcatlipoca (trang không tồn tại)">Tezcatlipoca</a>, <a href="/wiki/Tlaloc" title="Tlaloc">Tlaloc</a> và <a href="/wiki/Quetzalcoatl" title="Quetzalcoatl">Quetzalcoatl</a>), và hệ thống lịch <a href="/w/index.php?title=Xiuhpohualli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xiuhpohualli (trang không tồn tại)">xiuhpohualli</a> 365 ngày xen kẽ lịch <i><a href="/w/index.php?title=Tonalpohualli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tonalpohualli (trang không tồn tại)">tonalpohualli</a></i> 260 ngày. Đặc thù của văn hóa Mexica tại Tenochtitlan bao gồm sự thờ cúng thần bảo trợ <a href="/w/index.php?title=Huitzilopochtli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Huitzilopochtli (trang không tồn tại)">Huitzilopochtli</a>, kiến trúc <a href="/w/index.php?title=Kim_t%E1%BB%B1_th%C3%A1p_%C4%91%C3%B4i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kim tự tháp đôi (trang không tồn tại)">kim tự tháp đôi</a> và các dạng đồ gốm Aztec từ I-IV.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMinc2017_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMinc2017-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Từ thế kỷ XIII trở đi, thung lũng Mexico là tâm điểm của sự bùng nổ dân số và sự đô thị hóa. Dân Mexica là giống dân di cư đến nơi đây muộn nhất. Họ kiến thiết thị quốc Tenochtitlan trên vài hòn nhỏ trong <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%93_Texcoco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hồ Texcoco (trang không tồn tại)">hồ Texcoco</a>, vùng lên và trở thành kẻ thống trị của liên minh Aztec/đế quốc Aztec. Đế chế của họ mở rộng bá quyền vượt xa Thung lũng Mexico. Họ chinh phục các thị quốc rải rác khắp Trung Bộ châu Mỹ trong giai đoạn hậu cổ điển. Đế quốc Aztec thuở đầu là một liên minh giữa ba thị quốc Tenochtitlan, Texcoco và Tlacopan; họ cùng nhau lật đổ triều Tepanec của Azcapotzalco, đế quốc trước đây thống trị Lưu vực Mexico. Chẳng mấy chốc, Texcoco và Tlacopan bị lép vế so với Tenochtitlan quyền lực. Đế quốc bành trướng thông qua các làn sóng chinh phạt. Nó chưa bao giờ là một đế quốc thực sự, mà chủ yếu thống trị các thành bang chư hầu thông qua các vua nhỏ bù nhìn, thân đế quốc, hoặc kiến thiết liên minh hôn nhân giữa các triều đại cầm quyền, hoặc bằng cách lan tỏa hệ tư tưởng Liên minh đến các thành bang đó.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Các thành bang chư hầu phải cống nạp cho hoàng đế Aztec (<i>Huey Tlatoani</i>) và đổi lại họ sẽ được phép tự do giao thương trong mạng lưới kinh tế của nhà nước..<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Đế quốc đã tiến xa tận về phía nam như Chiapas và Guatemala và kéo dài từ <a href="/wiki/Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Thái Bình Dương">Thái Bình Dương</a> đến <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_T%C3%A2y_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Đại Tây Dương">Đại Tây Dương</a>. </p><p>Đế chế đạt cực thịnh vào năm 1519, ngay trước khi có một nhóm nhỏ những conquistador Tây Ban Nha do <a href="/wiki/Hern%C3%A1n_Cort%C3%A9s" title="Hernán Cortés">Hernán Cortés</a> lãnh đạo cập bến. Cortés liên minh với các thành bang kình địch của Mexica, chủ yếu là dân Tlaxcalteca nói tiếng Nahuatl cũng như các chính thể khác của Mexico, bao gồm thành Texcoco, đồng minh cũ trong Tam Đồng Minh. Sau khi Tenochtitlan thất thủ vào ngày 13 tháng 8 năm 1521 và hoàng đế <a href="/w/index.php?title=Cuauhtemoc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cuauhtemoc (trang không tồn tại)">Cuauhtemoc</a> bị bắt, người Tây Ban Nha cho dựng <a href="/wiki/Th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_Mexico" class="mw-redirect" title="Thành phố Mexico">thành phố Mexico</a> trên đống tro tàn của thành Tenochtitlan. Từ đây, họ tiến hành các cuộc chinh phục tiếp theo và sáp nhập các dân tộc Trung Bộ khác vào <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_T%C3%A2y_Ban_Nha" title="Đế quốc Tây Ban Nha">Đế quốc Tây Ban Nha</a>. Theo sau sự sụp đổ của chính thể và chính trị Aztec năm 1521, người Tây Ban Nha phải lệ thuộc vào các quý tộc địa phương để bình định lãnh thổ mới. Các quý tộc thề trung thành với vương miện Tây Ban Nha và cải đạo, trên danh nghĩa, sang <a href="/wiki/Kit%C3%B4_gi%C3%A1o" title="Kitô giáo">Kitô giáo</a>, và đổi lại được công nhận là quý tộc bởi vương miện Tây Ban Nha. Quý tộc đóng vai trò trung gian trong việc chuyển giao cống phẩm và huy động lao động cho chủ nhân mới của Trung Bộ, tạo điều kiện cho sự thống trị của thực dân Tây Ban Nha tại nơi đây.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Văn hóa và lịch sử Aztec được nghiên cứu từ các chứng cứ khảo cổ tìm thấy ở những điểm khai quật như <a href="/w/index.php?title=Templo_Mayor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Templo Mayor (trang không tồn tại)">Templo Mayor</a> tại Thành phố Mexico; từ những quyển <a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_th%E1%BA%A3o_Aztec&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bản thảo Aztec (trang không tồn tại)">bản thảo Aztec</a>; từ sự chứng kiến tận mắt của những conquistador như <a href="/wiki/Hern%C3%A1n_Cort%C3%A9s" title="Hernán Cortés">Hernán Cortés</a> và <a href="/w/index.php?title=Bernal_D%C3%ADaz_del_Castillo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bernal Díaz del Castillo (trang không tồn tại)">Bernal Díaz del Castillo</a>; đặc biệt từ những mô tả về văn hoá và lịch sử Aztec của <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_16" title="Thế kỷ 16">thế kỷ 16</a> và <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_17" title="Thế kỷ 17">thế kỷ 17</a> được các nhà truyền giáo Tây Ban Nha hoặc người Nahuatl viết bằng <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_T%C3%A2y_Ban_Nha" title="Tiếng Tây Ban Nha">tiếng Tây Ban Nha</a> hoặc tiếng Nahuatl, chẳng hạn như quy tắc Florentine nổi tiếng do linh mục <a href="/wiki/D%C3%B2ng_Phan_Sinh" title="Dòng Phan Sinh">dòng Phan Sinh</a> Bernardino de Sahagún biên soạn với sự giúp đỡ của người Aztec. Ở thời điểm cực thịnh của nó, nền văn hoá Aztec có truyền thống <a href="/wiki/Th%E1%BA%A7n_tho%E1%BA%A1i" title="Thần thoại">thần thoại</a> và <a href="/wiki/T%C3%B4n_gi%C3%A1o" title="Tôn giáo">tôn giáo</a> phong phú, phức tạp, cũng như đạt được những thành tựu <a href="/wiki/Ki%E1%BA%BFn_tr%C3%BAc" title="Kiến trúc">kiến trúc</a> và <a href="/wiki/Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt" title="Nghệ thuật">nghệ thuật</a> đáng chú ý. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Định_nghĩa"><span id=".C4.90.E1.BB.8Bnh_ngh.C4.A9a"></span>Định nghĩa</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=1" title="Sửa đổi phần “Định nghĩa”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Định nghĩa"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Set_of_Mesoamerican_bronze_axes.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Set_of_Mesoamerican_bronze_axes.JPG/250px-Set_of_Mesoamerican_bronze_axes.JPG" decoding="async" width="180" height="136" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Set_of_Mesoamerican_bronze_axes.JPG/330px-Set_of_Mesoamerican_bronze_axes.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Set_of_Mesoamerican_bronze_axes.JPG/500px-Set_of_Mesoamerican_bronze_axes.JPG 2x" data-file-width="2047" data-file-height="1548" /></a><figcaption>Lưỡi rìu kim loại của người Aztec trước thời kỳ tiếp xúc với người châu Âu, xem thêm: <a href="/w/index.php?title=Thu%E1%BA%ADt_luy%E1%BB%87n_kim_Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9_ti%E1%BB%81n_k%E1%BB%B3_Columbus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thuật luyện kim Trung Bộ châu Mỹ tiền kỳ Columbus (trang không tồn tại)">thuật luyện kim Trung Bộ châu Mỹ tiền kỳ Columbus</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Aztec_eagle_warrior.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Aztec_eagle_warrior.jpg/250px-Aztec_eagle_warrior.jpg" decoding="async" width="180" height="322" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Aztec_eagle_warrior.jpg/330px-Aztec_eagle_warrior.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Aztec_eagle_warrior.jpg/500px-Aztec_eagle_warrior.jpg 2x" data-file-width="595" data-file-height="1063" /></a><figcaption>Tượng chiến binh đại bàng bằng gốm</figcaption></figure> <p>Danh từ <a href="/wiki/Nahuatl" class="mw-redirect" title="Nahuatl">Nahuatl</a> <i>aztecatl</i> (<style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71698327">.mw-parser-output .IPA-label-small{font-size:85%}.mw-parser-output .references .IPA-label-small,.mw-parser-output .infobox .IPA-label-small,.mw-parser-output .navbox .IPA-label-small{font-size:100%}</style><span class="IPA-label IPA-label-small">phát âm tiếng Nahuatl:</span> <span class="IPA nowrap" lang="nah-Latn-fonipa"><a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:IPA/ti%E1%BA%BFng_Nahuatl&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trợ giúp:IPA/tiếng Nahuatl (trang không tồn tại)">[asˈtekat͡ɬ]</a></span>, số ít)<sup id="cite_ref-mx_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-mx-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và <i>aztecah</i> (<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71698327" /><span class="IPA-label IPA-label-small">phát âm tiếng Nahuatl:</span> <span class="IPA nowrap" lang="nah-Latn-fonipa"><a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:IPA/ti%E1%BA%BFng_Nahuatl&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trợ giúp:IPA/tiếng Nahuatl (trang không tồn tại)">[asˈtekaʔ]</a></span>, số nhiều)<sup id="cite_ref-mx_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-mx-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> có nghĩa là "người xứ Aztlan",<sup id="cite_ref-Aztec_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-Aztec-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> một địa điểm trong thần thoại của nhiều dân tộc miền trung Mexico. Danh từ này không phải là <a href="/w/index.php?title=Danh_x%C6%B0ng_b%E1%BA%A3n_%C4%91%E1%BB%8Ba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Danh xưng bản địa (trang không tồn tại)">danh xưng bản địa</a> của người Aztec nhưng thường được dùng trong các văn liệu kể về cuộc di cư của người Mexica ra khỏi Aztlan. Trong một dị bản của huyền sử đó, thần bảo trợ Mexica là <a href="/w/index.php?title=Huitzilopochtli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Huitzilopochtli (trang không tồn tại)">Huitzilopochtli</a> đã nói với bầy lưu dân Azteca rằng "bây giờ, tên của các ngươi không còn là Azteca nữa, các ngươi giờ là Mexitin [Mexica]."<sup id="cite_ref-FOOTNOTEChimalpahin199773_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEChimalpahin199773-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Hiện nay, danh xưng "Aztec" được dùng để chỉ người Mexica của <a href="/wiki/Tenochtitlan" title="Tenochtitlan">Tenochtitlan</a> (nay là <a href="/wiki/Th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_Mexico" class="mw-redirect" title="Thành phố Mexico">thành phố Mexico</a>) nằm trên hòn đảo giữa <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%93_Texcoco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hồ Texcoco (trang không tồn tại)">hồ Texcoco</a>. Những người mà tự xưng là <i>Mēxihcah</i> (<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71698327" /><span class="IPA-label IPA-label-small">phát âm tiếng Nahuatl:</span> <span class="IPA nowrap" lang="nah-Latn-fonipa"><a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:IPA/ti%E1%BA%BFng_Nahuatl&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trợ giúp:IPA/tiếng Nahuatl (trang không tồn tại)">[meːˈʃiʔkaʔ]</a></span>, một tộc danh bao gồm cả dân Tlatelolco), <i>Tenochcah</i> (<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71698327" /><span class="IPA-label IPA-label-small">phát âm tiếng Nahuatl:</span> <span class="IPA nowrap" lang="nah-Latn-fonipa"><a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:IPA/ti%E1%BA%BFng_Nahuatl&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trợ giúp:IPA/tiếng Nahuatl (trang không tồn tại)">[teˈnot͡ʃkaʔ]</a></span>, danh xưng Mexica không bao gồm Tlatelolco) hoặc <i>Cōlhuah</i> (<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71698327" /><span class="IPA-label IPA-label-small">phát âm tiếng Nahuatl:</span> <span class="IPA nowrap" lang="nah-Latn-fonipa"><a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:IPA/ti%E1%BA%BFng_Nahuatl&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trợ giúp:IPA/tiếng Nahuatl (trang không tồn tại)">[ˈkoːlwaʔ]</a></span>, dân Mexica tự coi mình là hậu duệ của <a href="/w/index.php?title=Culhuacan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Culhuacan (trang không tồn tại)">Culhuacan</a>).<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBarlow1949_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBarlow1949-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTELeón-Portilla2000_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELeón-Portilla2000-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>nb 1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>nb 2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Đôi khi danh xưng <i>Aztec</i> cũng bao gồm cư dân của hai thành bang đồng minh chủ chốt: tộc <a href="/w/index.php?title=Acolhua&action=edit&redlink=1" class="new" title="Acolhua (trang không tồn tại)">Acolhua</a> của <a href="/w/index.php?title=Texcoco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Texcoco (trang không tồn tại)">Texcoco</a> và tộc Tepanec của <a href="/w/index.php?title=Tlacopan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tlacopan (trang không tồn tại)">Tlacopan</a>. Việc sử dụng danh xưng trên để chỉ đế quốc tập quyền của Tenochtitlan đã bị chỉ trích bởi sử gia <a href="/w/index.php?title=Robert_H._Barlow&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert H. Barlow (trang không tồn tại)">Robert H. Barlow</a> (ông đề xuất thay thế nó bằng thuật ngữ "Culhua-Mexica"<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBarlow1949_12-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBarlow1949-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEBarlow1945_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBarlow1945-16"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>) và sử gia <a href="/w/index.php?title=Pedro_Carrasco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pedro Carrasco (trang không tồn tại)">Pedro Carrasco</a> (ông đề xuất thay tên đó bằng "đế quốc Tenochca"<sup id="cite_ref-FOOTNOTECarrasco19994_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTECarrasco19994-17"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>). Carrasco cho rằng danh từ <i>Aztec</i> "không giúp ích gì để giải thích độ phức tạp về sắc tộc Mexico cổ đại và để xác định yếu tố chi phối trong thực thể chính trị mà chúng ta đang nghiên cứu."<sup id="cite_ref-FOOTNOTECarrasco19994_17-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTECarrasco19994-17"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Trong nhiều văn cảnh khác, <i>Aztec</i> có thể dùng để chỉ tất cả các thành bang và dân tộc sở hữu nhưng điểm tương đồng về mặt lịch sử, văn hóa hoặc ngôn ngữ mẹ đẻ Nahuatl, như của người Mexica, Acolhua và Tepanec.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Theo định nghĩa này, ta có thể coi "nền văn minh Aztec" bao gồm tất cả các khuôn mẫu văn hóa phổ quát chung ở hầu hết các dân tộc sinh sống tại miền trung Mexico vào cuối hậu kỳ cổ điển.<sup id="cite_ref-FOOTNOTESmith19974_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESmith19974-19"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Cách sử dụng này mở rộng thuật ngữ "Aztec" để chỉ tất cả các nhóm ở Trung Mexico đã hòa nhập văn hóa hoặc chính trị dưới sự thống trị của đế quốc Aztec.<sup id="cite_ref-FOOTNOTENicholsRodríguez-Alegría2017_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTENicholsRodríguez-Alegría2017-20"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>nb 3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Thuật ngữ "Aztec" có thể dùng để chỉ các <a href="/wiki/S%E1%BA%AFc_t%E1%BB%99c" title="Sắc tộc">sắc tộc</a> nói tiếng Nahuatl ở miền trung Mexico trong hậu kỳ cổ điển của phân kỳ niên đại Trung Bộ châu Mỹ, nhất là người Mexica, sắc tộc mà đã thành lập đế chế tập quyền với trái tim là Tenochtitlan. Thuật ngữ này được mở rộng để bao hàm các sắc tộc có liên quan đến đế quốc Aztec chẳng hạn như Acolhua, Tepanec v.v. Sử gia <a href="/w/index.php?title=Charles_Gibson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Charles Gibson (trang không tồn tại)">Charles Gibson</a> liệt kê một số nhóm thuộc Aztec ở miền trung Mexico mà ông nghiên cứu trong cuốn <i>The Aztecs Under Spanish Rule</i> (1964) sau đây: Culhuaque, Cuitlahuaque, Mixquica, Xochimilca, Chalca, Tepaneca, Acolhuaque, và Mexica.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Ngày xưa, <i>Aztec</i> thường được dùng để chỉ dân số nói tiếng Nahuatl hiện đại, vì tiếng Nahuatl trước đây từng được gọi là "tiếng Aztec". Gần đây, sắc tộc này được gọi là Nahua.<sup id="cite_ref-FOOTNOTELockhart19921_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELockhart19921-23"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTESmith19972_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESmith19972-24"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Về mặt ngôn ngữ, thuật ngữ "Aztecan" vẫn được sử dụng để chỉ một nhánh của <a href="/wiki/Ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%87_Ute-Aztec" title="Ngữ hệ Ute-Aztec">ngữ hệ Ute-Aztec</a> (có tên gọi khác là yuto-nahuan) bao gồm ngôn ngữ Nahuatl và các họ hàng gần nhất của nó đó là <a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Pochutec&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tiếng Pochutec (trang không tồn tại)">tiếng Pochutec</a> và <a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFng_Pipil&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tiếng Pipil (trang không tồn tại)">tiếng Pipil</a>.<sup id="cite_ref-FOOTNOTECampbell1997134_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTECampbell1997134-25"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Chú ý rằng từ "aztec" không phải là nội danh hay danh xưng của "người Aztec". Nó là một danh từ chung để chỉ các nhóm dân tộc nói tiếng Nahuatl và tự xưng là có nguồn gốc từ xứ Aztlan. <a href="/wiki/Alexander_von_Humboldt" title="Alexander von Humboldt">Alexander von Humboldt</a> là người khởi nguồn cách gọi "Aztec" vào năm 1810, một danh từ chung áp dụng cho tất cả dân tộc liên kết với nhau bởi thương mại, phong tục, tôn giáo và ngôn ngữ của nhà nước tập quyền Mexica, tức là <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Aztec" title="Đế quốc Aztec">Liên minh tam quốc</a>. Năm 1843, sau khi <a href="/w/index.php?title=William_H._Prescott&action=edit&redlink=1" class="new" title="William H. Prescott (trang không tồn tại)">William H. Prescott</a> xuất bản cuốn <i>The History of the Conquest of Mexico</i>, danh từ <i>Aztec</i> mới bắt đầu phổ biến trên toàn thế giới và nó được các học giả Mexico thế kỷ 19 sử dụng nhằm phân biệt giữa người Mexico hiện đại và người Mexico thời kỳ tiền-Columbus. Gần đây, danh từ "Aztec" lại đang bị lôi ra và tranh cãi bởi giới học thuật.<sup id="cite_ref-FOOTNOTELeón-Portilla2000_13-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELeón-Portilla2000-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Lịch_sử"><span id="L.E1.BB.8Bch_s.E1.BB.AD"></span>Lịch sử</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=2" title="Sửa đổi phần “Lịch sử”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Lịch sử"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635" /><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Aztec&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lịch sử người Aztec (trang không tồn tại)">Lịch sử người Aztec</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thư_tịch_và_chứng_cứ_khảo_cổ"><span id="Th.C6.B0_t.E1.BB.8Bch_v.C3.A0_ch.E1.BB.A9ng_c.E1.BB.A9_kh.E1.BA.A3o_c.E1.BB.95"></span>Thư tịch và chứng cứ khảo cổ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=3" title="Sửa đổi phần “Thư tịch và chứng cứ khảo cổ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thư tịch và chứng cứ khảo cổ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019635" /><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Xem thêm: <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7_b%E1%BA%A3n_Aztec&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thủ bản Aztec (trang không tồn tại)">Thủ bản Aztec</a> và <a href="/wiki/T%C3%A2y_Ban_Nha_chinh_ph%E1%BB%A5c_%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Aztec#Sử_liệu" title="Tây Ban Nha chinh phục Đế quốc Aztec">Tây Ban Nha chinh phục Đế quốc Aztec § Sử liệu</a></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Aztlan_codex_boturini.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Aztlan_codex_boturini.jpg/180px-Aztlan_codex_boturini.jpg" decoding="async" width="180" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Aztlan_codex_boturini.jpg/270px-Aztlan_codex_boturini.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Aztlan_codex_boturini.jpg/360px-Aztlan_codex_boturini.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="800" /></a><figcaption>Một trang từ <i><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7_b%E1%BA%A3n_Boturini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thủ bản Boturini (trang không tồn tại)">Thủ bản Boturini</a></i> mô tả cảnh người Aztec rời khỏi Aztlán</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Trung_Mexico_trong_thời_kỳ_cổ_điển_và_hậu_cổ_điển"><span id="Trung_Mexico_trong_th.E1.BB.9Di_k.E1.BB.B3_c.E1.BB.95_.C4.91i.E1.BB.83n_v.C3.A0_h.E1.BA.ADu_c.E1.BB.95_.C4.91i.E1.BB.83n"></span>Trung Mexico trong thời kỳ cổ điển và hậu cổ điển</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=4" title="Sửa đổi phần “Trung Mexico trong thời kỳ cổ điển và hậu cổ điển”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Trung Mexico trong thời kỳ cổ điển và hậu cổ điển"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Basin_of_Mexico_1519_map-en.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Basin_of_Mexico_1519_map-en.svg/250px-Basin_of_Mexico_1519_map-en.svg.png" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Basin_of_Mexico_1519_map-en.svg/330px-Basin_of_Mexico_1519_map-en.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Basin_of_Mexico_1519_map-en.svg/500px-Basin_of_Mexico_1519_map-en.svg.png 2x" data-file-width="1412" data-file-height="1883" /></a><figcaption>Thung lũng Mexico với địa danh của các thành bang chính năm 1519.</figcaption></figure> <p>Các nhà nghiên cứu đang còn tranh cãi liệu <a href="/wiki/Teotihuacan" title="Teotihuacan">Teotihuacan</a> đã được người Nahuatl tới sinh sống từ trước, hay là họ đã tới sau thời kỳ cổ điển. Nhưng giới khảo cổ đều đồng ý rằng dân Nahua không phải là thổ dân vùng cao Mexico, mà họ dần dần di cư vào khu vực này từ nơi nào đó ở tây bắc Mexico. Khi Teotihuacan sụp đổ vào thế kỷ thứ VI, một số thành bang củng cố quyền lực ở miền trung Mexico, bao gồm thành <a href="/w/index.php?title=Cholula&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cholula (trang không tồn tại)">Cholula</a> và <a href="/wiki/Xochicalco" title="Xochicalco">Xochicalco</a>, có thể là của người Nahuatl. Một nghiên cứu chỉ ra rằng người Nahua ban đầu sống ở vùng Bajío quanh Guanajuato, đạt cực thịnh vào cuối thế kỷ thứ XI, sau đó nhanh chóng sụt giảm dân số trong một thời kỳ hạn hán khắc nghiệt. Sự suy giảm dân số tại Bajío xảy ra cùng thời điểm với sự xâm nhập của dân di cư mới vào thung lũng Mêhicô, cho thấy rằng đây là khởi điểm của dòng chảy người Nahuatl đến khu vực này.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBeekmanChristensen2003_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBeekmanChristensen2003-26"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dân di cư vào Trung Mexico thay thế giống người nói ngôn ngữ Oto-Manguean khi họ lan truyền ảnh hưởng chính trị của họ về phía nam. Nền tảng của văn hóa Aztec sau này đã hình thành khi những người thợ săn hái lượm quen du canh du cư trước đây hòa trộn vào nền văn minh phức tạp của Trung Bộ châu Mỹ, tiếp thu các hoạt động tôn giáo và văn hoá của nhau. Sau năm 900, trong giai đoạn Hậu cổ điển, một số địa điểm gần như chắc chắn có người Nahuatl đã trở nên hùng cường. Trong số đó có các thành bang như <a href="/w/index.php?title=Tula,_Hidalgo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tula, Hidalgo (trang không tồn tại)">Tula, Hidalgo</a>, và các thành bang như <a href="/w/index.php?title=Tenayuca&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tenayuca (trang không tồn tại)">Tenayuca</a>, và <a href="/w/index.php?title=Colhuacan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Colhuacan (trang không tồn tại)">Colhuacan</a> ở thung lũng Mexico và <a href="/wiki/Cuernavaca" title="Cuernavaca">Cuauhnahuac</a> ở Morelos.<sup id="cite_ref-FOOTNOTESmith199741-43_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESmith199741-43-27"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Giai_đoạn_di_dân_và_sự_hình_thành_Tenochtitlan"><span id="Giai_.C4.91o.E1.BA.A1n_di_d.C3.A2n_v.C3.A0_s.E1.BB.B1_h.C3.ACnh_th.C3.A0nh_Tenochtitlan"></span>Giai đoạn di dân và sự hình thành Tenochtitlan</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=5" title="Sửa đổi phần “Giai đoạn di dân và sự hình thành Tenochtitlan”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Giai đoạn di dân và sự hình thành Tenochtitlan"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Trong các nguồn văn học dân gian từ thời thực dân thuộc địa, những người Aztecs đã mô tả việc họ đến Thung lũng Mexico. Tên Aztec (Nahuatl ''Aztecah'') có nghĩa là "người đến từ Aztlan", Aztlan là một địa điểm thần thoại về phía bắc. Do đó thuật ngữ áp dụng cho tất cả những người tuyên bố đã mang các di sản đến từ nơi huyền thoại này. Những câu chuyện di dân của bộ lạc Mexica cho biết họ đã đi du lịch với các bộ tộc khác bao gồm Tlaxcalteca, Tepaneca và Acolhua, nhưng cuối cùng thần Huitzilopochtli của họ lại cho họ tách khỏi các bộ tộc Aztec khác và lấy tên là "Mexica".<sup id="cite_ref-FOOTNOTESmith1984_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESmith1984-28"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Vào thời điểm họ đến, có rất nhiều thành bang Aztec trong khu vực. Thành có quyền lực nhất là <a href="/w/index.php?title=Colhuacan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Colhuacan (trang không tồn tại)">Colhuacan</a> ở phía nam và <a href="/wiki/Azcapotzalco" title="Azcapotzalco">Azcapotzalco</a> về phía tây. thành Tepanec của Azcapotzalco trục xuất người Mexica khỏi Chapultepec. Năm 1299, vua Cocoxtli của Colhuacan cho phép họ định cư tại những rặng núi trống trải ở Tizapan, tại đây họ đã bị đồng hóa vào nền văn hoá Culhuacan.<sup id="cite_ref-FOOTNOTESmith1984_28-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESmith1984-28"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dòng tộc của Colhuacan có nguồn gốc từ thành <a href="/wiki/Tula" title="Tula">Tula</a> huyền thoại và với việc cưới công chúa của Colhuacan, dân Mexica bây giờ cũng đã tiếp thu di sản này. Sau khi sống một thời gian với thành Colhuacan, người Mexica lại bị trục xuất và tiếp tục di cư. Theo truyền thuyết, vào năm 1323, dân Mexica được các vị thần báo mộng về một con <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_b%C3%A0ng" title="Đại bàng">đại bàng</a> đậu trên một <a href="/wiki/Opuntia" title="Opuntia">cây xương rồng lấp lánh</a>, bèn cho xây thành Tenochtitlan tại nơi đó. Năm 1376, triều đại hoàng gia Mexica được thành lập khi <a href="/w/index.php?title=Acamapichtli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Acamapichtli (trang không tồn tại)">Acamapichtli</a>, có cha là Mexica và mẹ là Colhua, được tôn làm <i>Huey Tlatoani</i> đầu tiên của thành Tenochtitlan.<sup id="cite_ref-FOOTNOTETownsend2009_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTETownsend2009-29"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Các_vị_vua_đầu_tiên"><span id="C.C3.A1c_v.E1.BB.8B_vua_.C4.91.E1.BA.A7u_ti.C3.AAn"></span>Các vị vua đầu tiên</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=6" title="Sửa đổi phần “Các vị vua đầu tiên”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các vị vua đầu tiên"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Trong 50 năm đầu sau khi thành lập triều đại Mexica, Mexica là một chư hầu của Azcapotzalco, vốn đã trở thành một cường quốc trong khu vực dưới quyền của vua <a href="/w/index.php?title=Tezozomoc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tezozomoc (trang không tồn tại)">Tezozomoc</a>. Mexica cung cấp cho Tepaneca các chiến binh cho các chiến dịch chinh phục thành công của Tepaneca trong khu vực và nhận được một phần của cống phẩm từ các thành phố bị chinh phục. Bằng cách này, uy tín và nền kinh tế của Tenochtitlan dần dần tăng lên.<sup id="cite_ref-FOOTNOTETownsend2009_29-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTETownsend2009-29"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Năm 1396, tại cái chết của Acamapichtli, con trai ông Huitzilihhuitl (tiếng Nahuatl: "lông vũ của chim ruồi") trở thành người cai trị; đính hôn với con gái của Tezozomoc, và mối quan hệ với Azcapotzalco vẫn gần gũi. <a href="/w/index.php?title=Chimaldopoca&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chimaldopoca (trang không tồn tại)">Chimaldopoca</a> (tiếng Nahuatl: "Bà ấy hút thuốc lá như một cái khiên"), con của Huitzilihhuitl, trở thành vua của Tenochtitlan năm 1417. Năm 1418, Azcapotzalco bắt đầu một cuộc chiến chống lại Acolhua của Texcoco và giết lãnh tụ Ixtlilxochitl của họ. Mặc dù Ixtlilxochitl kết hôn với con gái của Chimalpopoca, lãnh đạo Mexica tiếp tục ủng hộ Tezozomoc. Tezozomoc qua đời vào năm 1426, và các con trai của ông bắt đầu một cuộc đấu tranh giành quyền cai trị Azcapotzalco. Trong cuộc đấu tranh giành quyền lực này, Chimalpopoca qua đời, có lẽ con của Tezozomoc, Maxtla, đã giết ông vì thấy đây là một đối thủ cạnh tranh.<sup id="cite_ref-FOOTNOTETownsend2009_29-2" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTETownsend2009-29"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Itzcoatl, anh trai của Huitzilihhuitl và chú của Chimalpopoca, được bầu làm tlatoani tiếp theo của Mexica. Mexica lúc đó đang có cuộc chiến tranh mở với Azcapotzalco và Itzcoatl đã kiến nghị liên minh với Nezahualcoyotl, con trai của lãnh tụ Ixtlilxochitl bị giết để chống lại Maxtla. Itzcoatl cũng liên minh với anh trai của Maxtla, Totoquihuaztli, người cai trị thành phố Tepanec của Tlacopan. Liên minh 3 bên của Tenochtitlan, Texcoco và Tlacopan đã bao vây Azcapotzalco, và vào năm 1428 họ phá hủy thành phố và giết chết Maxtla. Qua chiến thắng này, Tenochtitlan đã trở thành thành-bang thống trị trong Thung lũng Mêhicô, và liên minh giữa ba thành phố tạo ra tiền đề để xây dựng Đế quốc Aztec.<sup id="cite_ref-FOOTNOTETownsend2009_29-3" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTETownsend2009-29"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Các_hoàng_đế_đầu_tiên"><span id="C.C3.A1c_ho.C3.A0ng_.C4.91.E1.BA.BF_.C4.91.E1.BA.A7u_ti.C3.AAn"></span>Các hoàng đế đầu tiên</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=7" title="Sửa đổi phần “Các hoàng đế đầu tiên”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=7" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các hoàng đế đầu tiên"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Motecuzoma_I_Ilhuicamina">Motecuzoma I Ilhuicamina</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=8" title="Sửa đổi phần “Motecuzoma I Ilhuicamina”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=8" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Motecuzoma I Ilhuicamina"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Moctezuma_I,_the_Fifth_Aztec_King.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Moctezuma_I%2C_the_Fifth_Aztec_King.png/220px-Moctezuma_I%2C_the_Fifth_Aztec_King.png" decoding="async" width="220" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Moctezuma_I%2C_the_Fifth_Aztec_King.png/330px-Moctezuma_I%2C_the_Fifth_Aztec_King.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Moctezuma_I%2C_the_Fifth_Aztec_King.png/440px-Moctezuma_I%2C_the_Fifth_Aztec_King.png 2x" data-file-width="1348" data-file-height="1024" /></a><figcaption>Motecuzuma I đăng quang, Thủ bản Tovar</figcaption></figure> <p>Năm 1440, Motecuzoma I Ilhuicamina <sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>nb 4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (nghĩa là, "Ông cau mày như một lãnh chúa, ông bắn bầu trời" <sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>nb 5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>) được tôn làm tlatoani; ông là con trai của Huitzilihhuitl, anh trai của Chimalpopoca và từng là phục vụ dưới người chú Itzcoatl trong cuộc chiến chống lại Tepanec. Khi một hoàng đế mới đăng quang, các thành bang bất trị thường nhân cơ hội mà nổi dậy. Điều này có nghĩa là những hoàng đế mới phải đi chiến dịch để dập tắt nổi dậy, nhưng đôi khi cũng phô trương sức mạnh quân sự của họ bằng cách thực hiện các cuộc chinh phạt mới. Motecuzoma thử lòng trung thành của các thành bang xung quanh thung lũng với yêu cầu lao động cho việc tu sửa và tái thiết Đại Điện tại Tenochtitlan. Chỉ có thành Chalco khước từ lời đề nghị, và căng thẳng giữa Chalco và Tenochtitlan tồn tại cho đến những năm 1450.<sup id="cite_ref-FOOTNOTESmith199751_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESmith199751-32"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEHassig1988158–159_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHassig1988158–159-33"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Motecuzoma sau đó đánh chiếm các thành bang trong thung lũng Morelos và Guerrero, rồi chinh phạt vùng Huaxtec ở phía bắc Veracruz, và vùng Mixtec của Coixtmusuaca và phần lớn Oaxaca, và sau đó lại ở miền trung và miền nam Veracruz. Cosamalopan, Ahuilizapan và Cuetlaxtlan.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEHassig1988161–162_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHassig1988161–162-34"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Trong thời kỳ này, các thành bang Tlaxcalan, Cholula và Huexotzinco nổi lên như những chướng ngại cho sự bành trướng của đế quốc. Do đó, Motecuzoma đã khởi xướng một kiểu chiến tranh đặc biệt chống lại ba thành bang này, gọi là "<a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_Hoa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh Hoa (trang không tồn tại)">Chiến tranh Hoa</a>" (tiếng Nahuatl: <i>xochiyaoyotl</i>), một kiểu <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_ti%C3%AAu_hao" title="Chiến tranh tiêu hao">chiến tranh tiêu hao</a> đội lốt chiến tranh nghi lễ.<sup id="cite_ref-FOOTNOTETownsend200991–98_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTETownsend200991–98-35"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTESmith199751-53_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESmith199751-53-36"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Motecuzoma thưc hiện nhiều cải cách đối với Tam Đồng Minh và nội bộ tại Tenochtitlan. Anh trai của ông, Tlacaelel là cố vấn chính của ông (tiếng Nahuatl: Cihuacoatl) và ông được coi là kiến trúc sư của những cải cách chính trị sâu rộng trong thời kỳ này, củng cố quyền lực của tầng lớp quý tộc (tiếng Nahuatl: pipiltin) và cho soạn một bộ luật, và thay thế quý tộc địa phương bằng những kẻ cai trị bị ràng buộc bởi lòng nhiệt thành với tlatoani của Mexica.<sup id="cite_ref-FOOTNOTESmith199752–53_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESmith199752–53-37"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTECarrasco1999404–407_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTECarrasco1999404–407-38"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTETownsend200991–98_35-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTETownsend200991–98-35"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Axayacatl_và_Tizoc"><span id="Axayacatl_v.C3.A0_Tizoc"></span>Axayacatl và Tizoc</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=9" title="Sửa đổi phần “Axayacatl và Tizoc”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=9" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Axayacatl và Tizoc"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Tizoc.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Tizoc.jpg/250px-Tizoc.jpg" decoding="async" width="170" height="233" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Tizoc.jpg/330px-Tizoc.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Tizoc.jpg/340px-Tizoc.jpg 2x" data-file-width="498" data-file-height="682" /></a><figcaption>Tizoc trong Thủ bản Telleriano-Remensis</figcaption></figure> <p>Năm 1469, Axayacatl (nghĩa là, "Mặt nạ nước"), con trai của con trai Itzcoatl là Tezozomoc với con gái của Motecuzoma I là Atotoztli, lên ngôi.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>nb 6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ông đã thực hiện một chiến dịch đăng quang thành công ở phía nam Tenochtitlan chống lại <a href="/wiki/V%C4%83n_minh_Zapotec" title="Văn minh Zapotec">văn minh Zapotec</a>. Axayacatl cũng đã chinh phục thành phố Tlatelolco độc lập của Mexica, nằm ở phía bắc của hòn đảo nơi Tenochtitlan tọa lạc. Vua Tlatelolco là Moquihuix đã kết hôn với chị gái của Axayacatl, và tin đồn ông ta ngược đại vợ đã được sử dụng như một cái cớ để sáp nhập hoàn toàn Tlatelolco vào Tenochtitlan.<sup id="cite_ref-FOOTNOTETownsend200999_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTETownsend200999-40"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Axayacatl sau đó đi chinh phục các khu vực ở Trung Guerrero, Thung lũng Puebla, trên bờ vịnh và chiến tranh với Otomi và Matlatzinca trong thung lũng Toluca. Thung lũng Toluca là vùng đệm của đế quốc với <a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_Tarascan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nhà nước Tarascan (trang không tồn tại)">nhà nước Tarascan</a> hùng mạnh ở <a href="/wiki/Michoacan" class="mw-redirect" title="Michoacan">Michoacan</a>. Trong chiến dịch xâm lăng Tarasca (tiếng Nahuatl: Michhuahqueh) năm 1478-79, lực lượng Aztec không tài nào phá thủng phòng tuyến ghê gớm của quân Tarasca. Axayacatl thảm bại hoàn toàn tại trận Tlaximaloyan (ngày nay là Tajimaroa), mất gần hết đội quân 32.000 người và may mắn chạy về Tenochtitlan với tàn quân ít ỏi.<sup id="cite_ref-FOOTNOTETownsend200999–100_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTETownsend200999–100-41"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Năm 1481, Axayacatl qua đời, anh trai Tizoc lên ngôi. Chiến dịch đăng quang của Tizoc chống lại tộc Otomi thành Metztitlan kết thúc trong thảm họa và quân của ông chỉ bắt được 40 tù binh để hiến tế trong buổi đăng quang. Để lộ sự bất tài, nhiều thị trấn chư hầu khởi nghĩa và do đó, phần lớn triều đại ngắn ngủi của Tizoc được dành để dập tắt các cuộc nổi loạn và bình định các địa phương đã bị chinh phục bởi các vị vua trước. Tizoc đột ngột qua đời vào năm 1485, có ý kiến cho rằng ông đã bị anh trai và tể tướng là Ahuitzotl đầu độc và soán ngôi tlatoani. <a href="/w/index.php?title=Phi%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A1_Tizoc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phiến đá Tizoc (trang không tồn tại)">Phiến đá Tizoc</a>, một tác phẩm điêu khắc mỹ nghệ (tiếng Nahuatl: <i>temalacatl</i>), có chạm trổ với cuộc chinh phạt của vua Tizoc.<sup id="cite_ref-FOOTNOTETownsend2009100–01_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTETownsend2009100–01-42"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Ahuitzotl">Ahuitzotl</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=10" title="Sửa đổi phần “Ahuitzotl”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=10" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Ahuitzotl"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Ahuitzotl.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Ahuitzotl.jpg/250px-Ahuitzotl.jpg" decoding="async" width="170" height="218" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Ahuitzotl.jpg/330px-Ahuitzotl.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Ahuitzotl.jpg/500px-Ahuitzotl.jpg 2x" data-file-width="680" data-file-height="872" /></a><figcaption>Ahuitzotl trong Thủ bản Mendoza</figcaption></figure> <p>Ahuitzotl (nghĩa là, "Thủy quái"), anh trai của Axayacatl và Tizoc và là tể tướng đời Tizoc. Chiến dịch đăng quang của ông tại thung lũng Toluca, Jilotepec và bắc Thung lũng Mexico thành công rực rỡ. Chiến dịch thứ hai năm 1521 của ông tại bờ vịnh cũng rất thành công. Ông cho trùng tu Đại Điện Tenochtitlan, khánh thành ngôi đền mới vào năm 1487. Ông cho mời thủ lĩnh của tất cả các thành bang chư hầu đến Tenochtitlan để chứng kiến lễ hiến tế tù binh lớn chưa từng có tiền lệ - một số nguồn đưa ra con số 80.400 tù binh bị hy sinh trong vòng 4 ngày. Con số thực có lẽ nhỏ hơn, nhưng vẫn ở mức hàng ngàn người. Ahuitzotl cũng cho xây nhiều công trình lớn tại Calixtlahuaca, Malinalco và Tepoztlan. Sau khi đàn áp cuộc binh biến tại Alahuiztlan và Oztoticpac ở Bắc Guerrero, ông hạ lệnh tàn sát toàn bộ cư dân tại đó, và cho dân tại thung lũng Mexico tới đó an cư. Ông cũng cho dựng một tiền đồn quân sự tại <a href="/w/index.php?title=Oztuma&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oztuma (trang không tồn tại)">Oztuma</a>, giáp ranh với đế quốc Tarascan.<sup id="cite_ref-FOOTNOTETownsend2009101–10_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTETownsend2009101–10-43"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Các_hoàng_đế_cuối_cùng"><span id="C.C3.A1c_ho.C3.A0ng_.C4.91.E1.BA.BF_cu.E1.BB.91i_c.C3.B9ng"></span>Các hoàng đế cuối cùng</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=11" title="Sửa đổi phần “Các hoàng đế cuối cùng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=11" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các hoàng đế cuối cùng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Cortez_%26_La_Malinche.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Cortez_%26_La_Malinche.jpg/250px-Cortez_%26_La_Malinche.jpg" decoding="async" width="220" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Cortez_%26_La_Malinche.jpg/330px-Cortez_%26_La_Malinche.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Cortez_%26_La_Malinche.jpg/500px-Cortez_%26_La_Malinche.jpg 2x" data-file-width="618" data-file-height="495" /></a><figcaption><a href="/wiki/Moctezuma_II" title="Moctezuma II">Moctezuma II</a> và <a href="/wiki/Hern%C3%A1n_Cort%C3%A9s" title="Hernán Cortés">Hernán Cortés</a>, với nữ cố vấn và phiên dịch viên <a href="/w/index.php?title=La_Malinche&action=edit&redlink=1" class="new" title="La Malinche (trang không tồn tại)">La Malinche</a>, mùng 8, tháng 11, 1519, mô tả trong cuốn <i><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Tlaxcala&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lịch sử Tlaxcala (trang không tồn tại)">Lienzo de Tlaxcala</a></i></figcaption></figure> <p>Moctezuma II Xocoyotzin là hoàng đế cai trị đế quốc Aztec trong giai đoạn đầu của cuộc chinh phạt của Tây Ban Nha. Ông lên ngôi sau khi Ahuitzotl qua đời. Moctezuma Xocoyotzin là con trai của Axayacatl, và từng là tướng quân. Trong chiến dịch đăng quang, ông cầm quân đánh thành Nopallan ở Oaxaca và sáp nhập khu vực lân cận vào đế quốc. Là một chiến binh giỏi, Moctezuma nhanh chóng đánh chiếm các vùng Guerrero, Oaxaca, Puebla và thậm chí xa về phía nam dọc theo bờ biển Thái Bình Dương và vùng Vịnh, chinh phục tỉnh Xoconochco ở Chiapas. Ông cũng tăng cường các cuộc chiến hoa chống lại Tlaxcala và Huexotzinco, và kiến thiết liên minh với Cholula. Ông cũng củng cố cấu trúc giai cấp của xã hội Aztec, lam khó cho bình dân thăng tiến lên giai cấp quý tộc dựa trên công đức chiến tranh. Ông cũng thiết lập bộ luật nghiêm ngặt hạn chế bình dân dùng các loại hàng hóa xa xỉ.<sup id="cite_ref-FOOTNOTETownsend2009110_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTETownsend2009110-44"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:El_suplicio_de_Cuauht%C3%A9moc.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/El_suplicio_de_Cuauht%C3%A9moc.jpg/330px-El_suplicio_de_Cuauht%C3%A9moc.jpg" decoding="async" width="330" height="215" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/El_suplicio_de_Cuauht%C3%A9moc.jpg/500px-El_suplicio_de_Cuauht%C3%A9moc.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/El_suplicio_de_Cuauht%C3%A9moc.jpg/960px-El_suplicio_de_Cuauht%C3%A9moc.jpg 2x" data-file-width="1658" data-file-height="1080" /></a><figcaption>"The Martyrdom of Cuauhtémoc", bức tranh thế kỷ 19 vẽ bởi <a href="/w/index.php?title=Leandro_Izaguirre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Leandro Izaguirre (trang không tồn tại)">Leandro Izaguirre</a></figcaption></figure> <p>Vào năm 1517, Moctezuma hay tin những chiến binh xuất hiện trên bờ Cempoallan. Ông phái các sứ giả đến để do thám những vị khách xa lạ này. Năm 1519, ông được bẩm báo về đoàn viễn chinh của Hernán Cortes, hành quân về phía Tlaxcala, kẻ thù không đội trời chung của người Aztec. Vào mùng 8 tháng 11 năm 1519, Moctezuma II gặp mặt Cortés và quân đội của ông ta cùng với liên minh Tlaxcala, trên bờ đường phía nam Tenochtitlan, và vị hoàng đế mời người Tây Ban Nha ở lại làm khách. Khi quân đội Aztec phá hủy một trại Tây Ban Nha trên bờ biển vịnh, Cortés muốn Moctezuma xử tử các chỉ huy chịu trách nhiệm về vụ tấn công, và Moctezuma phải nghe theo. Tại thời điểm này, quyền lực đang nằm trong tay Tây Ban Nha hiện đang giữ Motecuzoma làm tù nhân trong cung điện. Vào tháng 6 năm 1520, thù địch leo thang, lên đến đỉnh điểm trong <a href="/w/index.php?title=V%E1%BB%A5_th%E1%BA%A3m_s%C3%A1t_%E1%BB%9F_%C4%90%E1%BB%81n_L%E1%BB%9Bn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vụ thảm sát ở Đền Lớn (trang không tồn tại)">vụ thảm sát ở Đền Lớn</a>, theo sau là cuộc nổi dậy của người Mexica chống lại Tây Ban Nha. Trong trận chiến, Moctezuma bị giết. Có nguồn nói ông bị giết do bị quân Mexica bắn vào đầu, có nguồn lại nói ông bị giết bởi quân tây Ban Nha trên đường họ tháo chạy.<sup id="cite_ref-FOOTNOTETownsend2009220–36_45-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTETownsend2009220–36-45"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Cuitláhuac, người họ hàng và cố vấn cho Moctezuma, kế vị ông và lãnh đạo cuộc chiến chống quân xâm lược Tây Ban Nha và các đồng minh bản địa. Ông chỉ cai trị 80 ngày, có lẽ thiệt mạng trong trận dịch đậu mùa, mặc dù các sử liệu không đưa ra nguyên nhân. Cuauhtémoc kế vị ông và là hoàng đế cuối cùng, chỉ huy cuộc <a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%AD_chi%E1%BA%BFn_th%C3%A0nh_Tenochtitlan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tử chiến thành Tenochtitlan (trang không tồn tại)">tử chiến thành Tenochtitlan</a>. Người Aztec bị suy yếu do bệnh tật và người Tây Ban Nha chiêu mộ hàng ngàn đồng minh bản địa, hầu hết là thành bang Tlaxcala, để tấn công Tenochtitlan. Sau khi bao vây và phá hủy hoàn toàn thủ đô Aztec, Cuahtémoc bị bắt vào ngày 13 tháng 8 năm 1521, đánh dấu sự khởi đầu của chế độ thực dân Tây Ban Nha ở miền trung Mexico. Người Tây Ban Nha giam giữ Cuauhtémoc và sau này bị đem ra xử tử theo lệnh của Cortés trong cuộc viễn chinh bất thành tới Honduras năm 1525, bị gán tội phản quốc. Cái chết của vị hoàng đế đặt dấu chấm hết cho lịch sử của đế quốc Aztec. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tổ_chức_xã_hội_và_chính_trị"><span id="T.E1.BB.95_ch.E1.BB.A9c_x.C3.A3_h.E1.BB.99i_v.C3.A0_ch.C3.ADnh_tr.E1.BB.8B"></span>Tổ chức xã hội và chính trị</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=12" title="Sửa đổi phần “Tổ chức xã hội và chính trị”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=12" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tổ chức xã hội và chính trị"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Codex_Mendoza_folio_64r.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Codex_Mendoza_folio_64r.jpg/260px-Codex_Mendoza_folio_64r.jpg" decoding="async" width="260" height="373" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Codex_Mendoza_folio_64r.jpg/390px-Codex_Mendoza_folio_64r.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Codex_Mendoza_folio_64r.jpg/520px-Codex_Mendoza_folio_64r.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="1147" /></a><figcaption>Một trang từ <i><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7_b%E1%BA%A3n_Mendoza&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thủ bản Mendoza (trang không tồn tại)">Thủ bản Mendoza</a></i> minh họa một thường dân thăng tiến địa vị bằng cách bắt giữ tù binh. Mỗi bộ quân phục sẽ được ban phát dựa trên số tù binh mà chiến binh đó bắt được trong chiến tranh.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Quý_tộc_và_thường_dân"><span id="Qu.C3.BD_t.E1.BB.99c_v.C3.A0_th.C6.B0.E1.BB.9Dng_d.C3.A2n"></span>Quý tộc và thường dân</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=13" title="Sửa đổi phần “Quý tộc và thường dân”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=13" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Quý tộc và thường dân"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Giai cấp cao quý nhất là các <i>pilli</i><sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>nb 7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> hoặc giới quý tộc. Địa vị <i>pilli</i> dựa trên dòng tộc và họ có một số đặc quyền nhất định, chẳng hạn như quyền được mặc trang phục hoa mỹ, tiêu thụ hàng hóa xa xỉ, sở hữu đất đai và sử dụng <a href="/wiki/S%C6%B0u_d%E1%BB%8Bch" title="Sưu dịch">sưu dịch</a> từ giới bần nông. Các quý tộc quyền lực nhất được gọi là lãnh chúa (tiếng Nahuatl: <i>teuctin</i>). Họ sở hữu và kiểm soát các điền trang hoặc đất quý tộc, và có thể phục vụ tại các vị trí cao nhất trong bộ máy nhà nước hoặc thủ lĩnh quân sự. Giới quý tộc chiếm khoảng 5% dân số đế quốc.<sup id="cite_ref-FOOTNOTESmith2008154_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESmith2008154-47"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Giai cấp thứ hai là <i>mācehualtin</i>, ban đầu là bần nông, nhưng rồi được lên tầng lớp lao động thấp hơn nói chung. Eduardo Noguera ước tính rằng trong các giai đoạn sau, chỉ có 20% dân số sản xuất nông nghiệp và thực phẩm.<sup id="cite_ref-FOOTNOTENoguera197456_48-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTENoguera197456-48"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 80% còn lại là các chiến binh, nghệ nhân và thương nhân. Hầu hết các <i>mācehuallis</i> sản xuất đồ thủ công mỹ nghệ. Các tác phẩm của họ là một nguồn thu nhập quan trọng cho thành bang.<sup id="cite_ref-FOOTNOTESanders1971_49-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESanders1971-49"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Macehualtin có thể trở thành nô lệ, (tiếng Nahuatl: <i>tlacotin</i>) nếu họ phải bán thân để phụng sự một quý tộc do nợ nần hoặc nghèo đói, nhưng nô lệ không phải là tầng lớp theo dòng tộc. Một số <i>macehualtin</i> không có đất và làm việc trực tiếp cho một lãnh chúa (tiếng Nahuatl: <i>mayehqueh</i>), trong khi phần lớn thường dân được tổ chức thành các<i>calpolli</i> cho phép họ tiếp cận đất đai và tài sản.<sup id="cite_ref-FOOTNOTESmith2008153–54_50-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESmith2008153–54-50"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Thường dân có thể thăng tiến lên quý tộc bằng cách chứng tỏ năng lực trong chiến tranh. Khi một chiến binh bắt được tù binh, anh ta sẽ được mặc trang phục, được trang bị vũ khí và được mang theo huy hiệu nhất định để thể hiện địa vị của anh ta, và khi anh ta bắt giữ được nhiều tù binh hơn, cấp bậc và uy tín của anh cũng tăng lên theo.<sup id="cite_ref-FOOTNOTESmith1997152-153_51-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESmith1997152-153-51"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gia_đình_và_giới_tính"><span id="Gia_.C4.91.C3.ACnh_v.C3.A0_gi.E1.BB.9Bi_t.C3.ADnh"></span>Gia đình và giới tính</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=14" title="Sửa đổi phần “Gia đình và giới tính”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=14" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Gia đình và giới tính"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Gia đình Aztec là song phương, coi họ hàng hai bên cha và mẹ là như nhau, và quyền thừa kế được truyền lại cho cả con trai và con gái. Điều này có nghĩa là phụ nữ có quyền sở hữu tài sản giống như đàn ông và do đó phụ nữ có độc lập hơn về kinh tế. Tuy nhiên, xã hội Aztec vẫn phân định vai trò của nam và nữ. Đàn ông sẽ thường làm việc ngoài gia thế, như làm nông, làm thương nhân, thợ thủ công và chiến binh, trong khi phụ nữ thường sẽ đảm nhận việc nội trợ. Ngoài ra, phụ nữ cũng có thể chọn trở thành tiểu thương nhân, y tá, linh mục hoặc nữ hộ sinh. Chiến tranh rất được coi trọng trong xã hội Aztec. Việc sinh đẻ của phụ nữ cũng được coi trọng chẳng kém chiến tranh, và được họ côi là cần thiết để duy trì trạng thái cân bằng của thế giới và làm hài lòng các vị thần.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBurkhart1997_52-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBurkhart1997-52"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Các quý tộc thấp hơn thường gả con gái mình cho những quý tộc cao hơn để sau này con cái của họ sẽ được thừa hưởng gia tài và uy tín của họ. Các quý tộc Aztec cũng có truyền thống <a href="/wiki/%C4%90a_th%C3%AA" title="Đa thê">đa thê</a>, cưới nhiều vợ. Chế độ đa thê không phổ biến trong giới bình dân và một số nguồn khẳng định nó bị cấm.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEHassig2016_53-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEHassig2016-53"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Nahuas thuộc về văn hóa Aztec và Toltec. Người Nahuas có kết nối với <a href="/w/index.php?title=Xochiquetzal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xochiquetzal (trang không tồn tại)">Xochiquetzal</a>, nữ thần của ham muốn tình dục và hay quyến rũ đàn ông. Tóc rối, và sự xáo trộn ở phụ nữ được so sánh với ham muốn tình dục và mại dâm, điều này là do Xochiquetzal trông giống như vậy khi bà ngồi trên ngai vàng. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Altepetl_và_calpolli"><span id="Altepetl_v.C3.A0_calpolli"></span>Altepetl và calpolli</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=15" title="Sửa đổi phần “Altepetl và calpolli”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=15" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Altepetl và calpolli"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Đơn vị hành chính chính của đế quốc Aztec là các thành bang, trong tiếng Nahuatl được gọi là các <i>altepetl</i>, dịch nghĩa đen là "sơn thủy". Mỗi altepetl được lãnh đạo bởi một <i>tlatoani</i>, đứng trên quý tộc và thường dân. Mỗi altepetl sẽ có một thủ đô bao gồm trung tâm tôn giáo, trung tâm phân phối và cộng đồng dân địa phương sống rải rác tại các khu định cư nhỏ xung quanh thủ đô đó. Altepetl là nguồn văn hóa chính cho cư dân quanh đó, mặc dù nó thường được cấu thành từ các nhóm sắc tộc khác nhau. Mỗi altepetl sẽ có chính trị độc lập với các altepetl khác, và chiến tranh thường nổ ra giữa các altepetl. Do vậy, người Aztec nói tiếng Nahuatl của một altepetl sẽ đoàn kết với dân nói ngôn ngữ khác thuộc cùng một altepetl, nhưng kẻ thù của người nói tiếng Nahuatl lại thuộc các altepetl cạnh tranh khác. Trong lưu vực Mexico, altepetl bao gồm các phân khu nhỏ hơn được gọi là <i>calpolli</i>, đóng vai trò là đơn vị sắp xếp thường dân. Ở Tlaxcala và thung lũng Puebla, altepetl được chia thành các đơn vị <i>teccalli</i> do một lãnh chúa (tiếng Nahuatl: <i>tecutli</i>) đứng đầu, người có quyền phân chia đất cho người dân. Một calpolli là một đơn vị lãnh thổ nơi người dân được quyền tổ chức lao động và sử dụng đất, vì đất đai tại đây không phải là tài sản tư, và cũng thường là thuộc về các thân tộc thông giao với nhau. Các nhà lãnh đạo <i>calpolli</i> có thể trở thành thành viên của giới quý tộc; trong trường hợp đó, họ sẽ đại diện cho lợi ích của calpolli đó trong chính quyền altepetl.<sup id="cite_ref-FOOTNOTELockhart199214–47_54-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELockhart199214–47-54"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTETownsend200961–62_55-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTETownsend200961–62-55"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Nhà khảo cổ học <a href="/w/index.php?title=Michael_E._Smith&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michael E. Smith (trang không tồn tại)">Michael E. Smith</a> ước tính rằng một altepetl điển hình có từ 10.000 đến 15.000 cư dân, và thường rộng từ 70 đến 100 km vuông. Trong <a href="/w/index.php?title=Thung_l%C5%A9ng_Morelos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thung lũng Morelos (trang không tồn tại)">thung lũng Morelos</a>, kích thước của altepetl có phần nhỏ hơn. Smith lập luận rằng altepetl chủ yếu là một đơn vị hành chính, tạo nên từ nhân dân trung thành với một lãnh chúa, chứ không phải là một đơn vị lãnh thổ. Ông đề xuất sự khác biệt này bởi vì ở một số khu định cư có liên minh altepetl xen kẽ nhau.<sup id="cite_ref-FOOTNOTESmith200890–91_56-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESmith200890–91-56"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kinh_tế"><span id="Kinh_t.E1.BA.BF"></span>Kinh tế</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=16" title="Sửa đổi phần “Kinh tế”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=16" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Kinh tế"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nông_nghiệp_và_sinh_hoạt"><span id="N.C3.B4ng_nghi.E1.BB.87p_v.C3.A0_sinh_ho.E1.BA.A1t"></span>Nông nghiệp và sinh hoạt</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=17" title="Sửa đổi phần “Nông nghiệp và sinh hoạt”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=17" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Nông nghiệp và sinh hoạt"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:The_Florentine_Codex-_Agriculture.tiff" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/The_Florentine_Codex-_Agriculture.tiff/lossy-page1-220px-The_Florentine_Codex-_Agriculture.tiff.jpg" decoding="async" width="220" height="334" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/The_Florentine_Codex-_Agriculture.tiff/lossy-page1-330px-The_Florentine_Codex-_Agriculture.tiff.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/The_Florentine_Codex-_Agriculture.tiff/lossy-page1-440px-The_Florentine_Codex-_Agriculture.tiff.jpg 2x" data-file-width="2364" data-file-height="3593" /></a><figcaption>Nông dân trồng <a href="/wiki/Ng%C3%B4" title="Ngô">ngô</a> trong <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7_b%E1%BA%A3n_Florentine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thủ bản Florentine (trang không tồn tại)">Thủ bản Florentine</a></figcaption></figure> <p>Như tất cả các dân tộc tại Trung Bộ, người Aztec chủ yếu trồng ngô. Môi trường ẩm ướt ở Thung lũng Mexico với nhiều hồ và đầm lầy cho phép nông nghiệp thâm canh. Các loại cây trồng chính ngoài ngô là đậu, bí, ớt và rau dền. Đặc biệt quan trọng đối với sản xuất nông nghiệp tại thung lũng là việc xây dựng các <a href="/w/index.php?title=Chinampa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chinampa (trang không tồn tại)">chinampa</a> trên hồ, các đảo nhân tạo cho phép chuyển đổi vùng nước nông thành những khu vườn màu mỡ có thể được trồng quanh năm. Các chinampa là phần mở rộng nhân tạo của đất nông nghiệp, được tạo ra từ các lớp bùn xen kẽ từ đáy hồ, và các chất hữu cơ và thực vật khác. Những dãy thềm được nâng lên này được ngăn cách bởi các kênh hẹp, cho phép nông dân di chuyển giữa chúng bằng xuồng. Các chinampa là những mảnh đất cực kỳ màu mỡ, và cho ra trung bình bảy vụ mùa hàng năm. Trên cơ sở năng suất chinampa hiện tại, người ta ước tính rằng 1 héc-ta chinampa sẽ nuôi sống 20 người 9,000 hécta (22,24 mẫu Anh) và 9.000 héc-ta chinampa có thể nuôi 180.000 người.<sup id="cite_ref-FOOTNOTENoguera1974_57-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTENoguera1974-57"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Người Aztec tối ưu sản xuất nông nghiệp với hệ thống tưới tiêu nhân tạo. Hầu hết các nông trang được đặt ở ngoại ô và một phương pháp canh tác (quy mô nhỏ) khác được sử dụng trong thành phố. Mỗi gia đình có một mảnh vườn riêng, nơi họ trồng ngô, trái cây, thảo mộc, thuốc các loại. Khi Thành Tenochtitlan trở thành trung tâm đô thị, nhiều <a href="/wiki/C%E1%BA%A7u_m%C3%A1ng" class="mw-redirect" title="Cầu máng">cầu máng</a> được xây dựng để dẫn nước từ sông hồ suối vào thành phố và một hệ thống thu gom chất thải được tạo ra để làm phân bón. Thông qua nông nghiệp thâm canh, người Aztec đã có thể duy trì được dân số lớn. Ao hồ cũng là nguồn thức ăn phong phú dưới dạng động vật thủy sinh như cá, động vật lưỡng cư, tôm, côn trùng và trứng côn trùng, và chim nước. Sự hiện diện của nguồn thức ăn dồi dào như vậy đồng nghĩa với việc người Aztec ít nuôi gà hoặc chó, và các học giả đã tính toán rằng không có sự thiếu hụt dinh dưỡng tại Thung lũng Mexico.<sup id="cite_ref-FOOTNOTETownsend2009171–79_58-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTETownsend2009171–79-58"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thủ_công_mỹ_nghệ"><span id="Th.E1.BB.A7_c.C3.B4ng_m.E1.BB.B9_ngh.E1.BB.87"></span>Thủ công mỹ nghệ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=18" title="Sửa đổi phần “Thủ công mỹ nghệ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=18" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thủ công mỹ nghệ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Plate_with_painted_decoration,_Aztec_culture,_Mexico,_ceramic_-_Fitchburg_Art_Museum_-_DSC08809.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Plate_with_painted_decoration%2C_Aztec_culture%2C_Mexico%2C_ceramic_-_Fitchburg_Art_Museum_-_DSC08809.JPG/220px-Plate_with_painted_decoration%2C_Aztec_culture%2C_Mexico%2C_ceramic_-_Fitchburg_Art_Museum_-_DSC08809.JPG" decoding="async" width="220" height="215" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Plate_with_painted_decoration%2C_Aztec_culture%2C_Mexico%2C_ceramic_-_Fitchburg_Art_Museum_-_DSC08809.JPG/330px-Plate_with_painted_decoration%2C_Aztec_culture%2C_Mexico%2C_ceramic_-_Fitchburg_Art_Museum_-_DSC08809.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Plate_with_painted_decoration%2C_Aztec_culture%2C_Mexico%2C_ceramic_-_Fitchburg_Art_Museum_-_DSC08809.JPG/440px-Plate_with_painted_decoration%2C_Aztec_culture%2C_Mexico%2C_ceramic_-_Fitchburg_Art_Museum_-_DSC08809.JPG 2x" data-file-width="3657" data-file-height="3569" /></a><figcaption>Đồ gốm Aztec màu cam và đen</figcaption></figure> <p>Nguồn lương thực thực phẩm dồi dào như vậy cho phép một phần đáng kể dân số Aztec tập trung vào nghề khác ngoài sản xuất thực phẩm. Phụ nữ ngoài việc bếp núc còn dệt vải <a href="/wiki/Th%C3%B9a" title="Thùa">thùa</a> hoặc <a href="/wiki/S%E1%BB%A3i_b%C3%B4ng" title="Sợi bông">sợi bông</a>. Đàn ông cũng làm việc thủ công mỹ nghệ như sản xuất gốm sứ, các công cụ bằng <a href="/wiki/%C4%90%C3%A1_v%E1%BB%8F_chai" title="Đá vỏ chai">đá vỏ chai</a> và đá đánh lửa, kết cườm, làm lông và chế tạo các công cụ và nhạc cụ. </p><p>Người Aztec không sản xuất nhiều kim loại, nhưng có kiến thức cơ bản về luyện kim như vàng và họ có kết hợp vàng với các loại đá quý như ngọc bích và ngọc lam. Các sản phẩm từ đồng thường được nhập khẩu từ đế quốc Tarascan và tộc Michoacan.<sup id="cite_ref-FOOTNOTETownsend2009184,_193_59-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTETownsend2009184,_193-59"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thương_mại_và_phân_phối"><span id="Th.C6.B0.C6.A1ng_m.E1.BA.A1i_v.C3.A0_ph.C3.A2n_ph.E1.BB.91i"></span>Thương mại và phân phối</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=19" title="Sửa đổi phần “Thương mại và phân phối”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=19" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thương mại và phân phối"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Sản phẩm được phân phối thông qua một mạng lưới các chợ; một số chợ chỉ có một mặt hàng duy nhất (ví dụ chợ chó tại Acolman) và các chợ có nhiều hàng hóa khác nhau. Mỗi khu chợ sẽ có một người quản lí đảm bảo rằng chỉ dân có ủy quyền mới được phép bày bán đồ, trừng phạt thương nhân lừa dối khách mua hàng hoặc buôn bán hàng giả, kém chất lượng. Một thị trấn nhỏ sẽ có chợ phiên (cứ năm ngày một lần), trong khi các thành phố lớn hơn họp chợ hằng ngày. Cortés có chép rằng chợ trung tâm tại Tlatelolco, thành bang chị em của Tenochtitlan, có sức chứa 60.000 người hàng ngày. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tôn_giáo"><span id="T.C3.B4n_gi.C3.A1o"></span>Tôn giáo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=20" title="Sửa đổi phần “Tôn giáo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=20" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tôn giáo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Các_vị_thần"><span id="C.C3.A1c_v.E1.BB.8B_th.E1.BA.A7n"></span>Các vị thần</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=21" title="Sửa đổi phần “Các vị thần”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=21" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các vị thần"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Các vị thần chính được người Aztec thờ phụng là <a href="/wiki/Tlaloc" title="Tlaloc">Tlaloc</a>, thần của mưa bão; <a href="/w/index.php?title=Huitzilopochtli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Huitzilopochtli (trang không tồn tại)">Huitzilopochtli</a>, thần của mặt trời, võ thuật và vệ thần của bộ lạc Mexica; <a href="/wiki/Quetzalcoatl" title="Quetzalcoatl">Quetzalcoatl</a>, thần của gió, bầu trời và các ngôi sao; Tezcatlipoca, thần của màn đêm, ma thuật, tiên tri và số phận. Đền Lớn ở Tenochtitlan có hai đền trên đỉnh, một ngôi dành riêng cho Tlaloc, ngôi còn lại dành cho Huitzilopochtli. Quetzalcoatl và Tezcatlipoca đều có đền riêng trong khu vực tôn giáo gần Đền Lớn, và các linh mục của Đền Lớn được đặt tên là "<i>Quetzalcoatl Tlamacazqueh</i>". Các vị thần lớn khác bao gồm <a href="/w/index.php?title=Tlaltecutli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tlaltecutli (trang không tồn tại)">Tlaltecutli</a> hoặc Coatlicue, nữ thần của đất; cặp thần Tonacatecuhtli và Tonacacihuatl bảo hộ sự sống và sự nuôi dưỡng; <a href="/w/index.php?title=Mictlantecutli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mictlantecutli (trang không tồn tại)">Mictlantecutli</a> và <a href="/w/index.php?title=Mictlancihuatl&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mictlancihuatl (trang không tồn tại)">Mictlancihuatl</a>, cặp thần của thế giới ngầm và cái chết; <a href="/w/index.php?title=Chalchiutlicue&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chalchiutlicue (trang không tồn tại)">Chalchiutlicue</a>, nữ thần của hồ và suối; <a href="/w/index.php?title=Xipe_Totec&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xipe Totec (trang không tồn tại)">Xipe Totec</a>, thần của sự bội thu và chu kỳ tự nhiên; <a href="/w/index.php?title=Huehueteotl&action=edit&redlink=1" class="new" title="Huehueteotl (trang không tồn tại)">Huehueteotl</a> hoặc Xiuhtecuhtli, thần lửa; Tlazolteotl, nữ thần của việc sinh sản và tình dục; Xochipilli và Xochiquetzal, các vị thần của ca hát, khiêu vũ và trò chơi. Ở một số vùng, đặc biệt là <a href="/wiki/Tlaxcala" title="Tlaxcala">Tlaxcala</a>, thần <a href="/w/index.php?title=Mixcoatl&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mixcoatl (trang không tồn tại)">Mixcoatl</a> hoặc <a href="/w/index.php?title=Camaxtli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Camaxtli (trang không tồn tại)">Camaxtli</a> mới là thần bảo hộ. Ngoài các vị thần lớn, còn có hàng chục các vị thần nhỏ, mỗi vị thần liên quan đến một yếu tố hoặc khái niệm, và khi đế chế Aztec phát triển, số các vị thần càng tăng lên do sáp nhập thêm các vị thần địa phương bị chinh phục. Ngoài ra, các vị thần lớn có nhiều khía cạnh khác nhau, tạo ra nhiều gia đình thần nhỏ bộc lộ các khía cạnh liên quan.<sup id="cite_ref-FOOTNOTETaube199331–33_60-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTETaube199331–33-60"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Văn_hóa_và_nghệ_thuật"><span id="V.C4.83n_h.C3.B3a_v.C3.A0_ngh.E1.BB.87_thu.E1.BA.ADt"></span>Văn hóa và nghệ thuật</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=22" title="Sửa đổi phần “Văn hóa và nghệ thuật”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=22" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Văn hóa và nghệ thuật"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Chữ_viết_và_biểu_tượng"><span id="Ch.E1.BB.AF_vi.E1.BA.BFt_v.C3.A0_bi.E1.BB.83u_t.C6.B0.E1.BB.A3ng"></span>Chữ viết và biểu tượng</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=23" title="Sửa đổi phần “Chữ viết và biểu tượng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=23" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chữ viết và biểu tượng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Aztecwriting.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Aztecwriting.jpg/250px-Aztecwriting.jpg" decoding="async" width="220" height="744" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Aztecwriting.jpg/330px-Aztecwriting.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8c/Aztecwriting.jpg 2x" data-file-width="376" data-file-height="1272" /></a><figcaption>Ví dụ về chữ viết Nahuatl của ba tên địa danh</figcaption></figure> <p>Người Aztec không có một hệ thống chữ viết phát triển đầy đủ như người Maya, nhưng cũng như người Maya và Zapotec, họ sử dụng một hệ thống chữ viết kết hợp tượng hình với kí âm tiết. Ví dụ, chữ tượng hình sẽ sử dụng biểu tượng của một ngọn núi để biểu thị từ <i>tepetl</i>, "ngọn núi", trong khi một kí âm tượng hình sẽ sử dụng hình ảnh của một cái răng <i>tlantli</i> để biểu thị âm tiết <i>tla</i> trong các từ không liên quan đến răng. Sự kết hợp của các nguyên tắc này cho phép người Aztec kí âm tên người và địa danh. Một bài tường thuật được thể hiện thông qua các chuỗi hình ảnh, sử dụng các quy ước biểu tượng khác nhau như dấu chân để chỉ cái đường, đền thờ bị đốt để chỉ một cuộc chinh phạt, v.v<sup id="cite_ref-FOOTNOTEPrem1992_61-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEPrem1992-61"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Nhà <a href="/wiki/Kim_th%E1%BA%A1ch_h%E1%BB%8Dc" title="Kim thạch học">kim thạch học</a> <a href="/w/index.php?title=Alfonso_Lacadena&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alfonso Lacadena (trang không tồn tại)">Alfonso Lacadena</a> đã chứng minh rằng các dấu hiệu âm tiết khác nhau được sử dụng bởi người Aztec đại diện cho tất cả các âm tiết thường gặp nhất của ngôn ngữ Nahuatl (với một số trường hợp ngoại lệ đáng chú ý),<sup id="cite_ref-FOOTNOTELacadena2008_62-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELacadena2008-62"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> nhưng một số học giả đã cho rằng mức độ ngữ âm cao như vậy chỉ đạt được sau cuộc chinh phạt khi người Aztec đã tiếp xúc về các nguyên tắc ngữ âm của tiếng Tây Ban Nha.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEZender2008_63-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEZender2008-63"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Các học giả khác, đặc biệt là Gordon Whittaker, đã lập luận rằng các khía cạnh âm tiết và ngữ âm của văn bản Aztec ít hệ thống và sáng tạo hơn đáng kể so với đề xuất của Lacadena, cho rằng văn bản Aztec chưa bao giờ kết hợp thành một hệ thống âm tiết nghiêm ngặt như văn bản Maya, mà sử dụng một loạt các loại dấu hiệu ngữ âm khác nhau.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEWhittaker2009_64-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEWhittaker2009-64"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Hình ảnh bên phải thể hiện việc sử dụng các dấu hiệu ngữ âm để viết tên địa danh trong bộ luật Aztec Thủ bản Mendoza thời thuộc địa. Trên cùng là <i>Mapachtepec</i>, nghĩa đen là "Trên ngọn đồi của gấu mèo", nhưng ký tự còn bao gồm dấu hiệu ngữ âm "MA" (tay) và "PACH" (rêu) trên một ngọn núi "TEPETL" đánh vần từ "mapach" ("Gấu mèo") theo ngữ âm thay vì theo tượng hình. Hai tên địa danh dưới, <i>Mazatlan</i> ("Nơi có nhiều nai") và <i>Huitztlan</i> ("Nơi có nhiều gai"), sử dụng yếu tố ngữ âm "TLAN" được đại diện bởi một chiếc răng (<i>tlantli</i>) kết hợp với cái đầu hươu để đánh vần "MAZA" (<i>mazatl</i> = hươu) và một cái gai (<i>huitztli</i>) để đánh vần "HUITZ".<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBerdanAnawalt1997116_65-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBerdanAnawalt1997116-65"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Âm_nhạc_và_thơ_ca"><span id=".C3.82m_nh.E1.BA.A1c_v.C3.A0_th.C6.A1_ca"></span>Âm nhạc và thơ ca</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=24" title="Sửa đổi phần “Âm nhạc và thơ ca”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=24" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Âm nhạc và thơ ca"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Aztec_drums,_Florentine_Codex..jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Aztec_drums%2C_Florentine_Codex..jpg/220px-Aztec_drums%2C_Florentine_Codex..jpg" decoding="async" width="220" height="221" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Aztec_drums%2C_Florentine_Codex..jpg/330px-Aztec_drums%2C_Florentine_Codex..jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Aztec_drums%2C_Florentine_Codex..jpg/440px-Aztec_drums%2C_Florentine_Codex..jpg 2x" data-file-width="541" data-file-height="543" /></a><figcaption>Hai người đánh trống trong lễ hội "Một đóa hoa", nhạc cụ ở đây gọi là <i>teponaztli</i> (phía trước) và <i>huehuetl</i> (phía sau). <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7_b%E1%BA%A3n_Florentine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thủ bản Florentine (trang không tồn tại)">Thủ bản Florentine</a>.</figcaption></figure> <p>Thơ ca được đánh giá cao trong văn hóa Aztec. Họ thường tổ chức các cuộc thi thơ ca trong mỗi dịp lễ hội. Ngoài ra còn có các màn kịch ấn tượng bao gồm người chơi, nhạc sĩ và diễn viên nhào lộn. Có nhiều thể loại <i>cuicatl</i> (bài hát) khác nhau: <i>Yaocuicatl</i> tôn vinh chiến tranh và (các) vị thần của chiến tranh, <i>teocuicatl</i> tôn vinh các vị thần và thần thoại sáng tạo, <i>xochicuicatl</i> tôn vinh loài hoa (biểu tượng của thơ ca và ẩn dụ để truyền đạt nhiều tầng nghĩa). "Văn xuôi" là <i>tlahtolli</i>, cũng có các thể loại khác nhau.<sup id="cite_ref-FOOTNOTETomlinson1995_66-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTETomlinson1995-66"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEKarttunenLockhart1980_67-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKarttunenLockhart1980-67"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Một khía cạnh quan trọng của thi pháp học Aztec là việc sử dụng cấu trúc song song để thể hiện các quan điểm khác nhau về cùng một yếu tố.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBright1990_68-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBright1990-68"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Một số cấu trúc như vậy là lưỡng cực, theo đó một khái niệm trừu tượng được thể hiện một cách ẩn dụ bằng cách sử dụng hai khái niệm cụ thể hơn. Ví dụ, cụm từ Nahuatl cho "thơ" là <i> in xochitl in cuicatl</i> một cấu trúc song song có nghĩa là "bông hoa, bài hát".<sup id="cite_ref-FOOTNOTEMontes_de_Oca2013160_69-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEMontes_de_Oca2013160-69"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Một số lượng đáng kể thơ Aztec còn tồn tại, được thu thập trong cuộc chinh phục. Trong một số trường hợp, thơ được cho là sáng tác bởi các tác giả duy nhất, chẳng hạn như Nezahualcoyotl, <i>tlatoani</i> của thành Texcoco, và Cuacuauhtzin, Lãnh chúa thành Tepechpan, nhưng liệu họ có phải là tác giả thực không vẫn bị tranh cãi. Một số bộ sưu tập thơ quý phải kể đến đó là cuốn <i><a href="/w/index.php?title=Romances_de_los_se%C3%B1ores_de_la_Nueva_Espa%C3%B1a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Romances de los señores de la Nueva España (trang không tồn tại)">Romances de los señores de la Nueva España</a></i>, được thu thập, có lẽ bởi <a href="/w/index.php?title=Juan_Bautista_de_Pomar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Juan Bautista de Pomar (trang không tồn tại)">Juan Bautista de Pomar</a>,<sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">[</span>nb 8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và cuốn <i><a href="/w/index.php?title=Cantares_Mexicanos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cantares Mexicanos (trang không tồn tại)">Cantares Mexicanos</a></i>.<sup id="cite_ref-FOOTNOTELeón-Portilla199214-15_71-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTELeón-Portilla199214-15-71"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Họa_phẩm_và_sách_vẽ"><span id="H.E1.BB.8Da_ph.E1.BA.A9m_v.C3.A0_s.C3.A1ch_v.E1.BA.BD"></span>Họa phẩm và sách vẽ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=25" title="Sửa đổi phần “Họa phẩm và sách vẽ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=25" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Họa phẩm và sách vẽ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Codex_Borgia_page_71.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Codex_Borgia_page_71.jpg/220px-Codex_Borgia_page_71.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Codex_Borgia_page_71.jpg/330px-Codex_Borgia_page_71.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Codex_Borgia_page_71.jpg/440px-Codex_Borgia_page_71.jpg 2x" data-file-width="1624" data-file-height="1624" /></a><figcaption>Một trang từ <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7_b%E1%BA%A3n_Borgia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thủ bản Borgia (trang không tồn tại)">Thủ bản Borgia</a> một cuốn bản thảo vẽ trên da nai với gesso</figcaption></figure> <p>Mỹ thuật Aztec được vẽ trên da động vật (chủ yếu là hươu), trên các lienzo bằng bông và trên giấy amate làm từ vỏ cây (từ loài <i><a href="/wiki/Trema_micrantha" class="mw-redirect" title="Trema micrantha">Trema micrantha</a></i> hoặc <i><a href="/wiki/Ficus_aurea" title="Ficus aurea">Ficus aurea</a></i>), chúng cũng được sản xuất trên gốm và chạm khắc trên gỗ hoặc đá. Bề mặt của vật liệu thường được xử lý đầu tiên bằng gesso để làm cho hình ảnh nổi bật rõ hơn. Nghệ thuật hội họa và vẽ trong tiếng Nahuatl có phép ẩn dụ là <i>in tlilli in tlapalli</i> - nghĩa là "mực đen, sắc đỏ".<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBerdan1982150–51_72-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBerdan1982150–51-72"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEBoone2000_73-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBoone2000-73"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Một vài cuốn sách vẽ Aztec còn tồn tại. Trong số này không có cái nào được xác nhận là được tạo ra trước cuộc chinh phạt, nhưng một số thủ bản chắc chắn đã được vẽ ngay trước cuộc chinh phạt hoặc ngay sau đó - bởi vì sau này trong thời thuộc địa, truyền thống vẽ sách đã bị mai một đi nhiều. Ngay cả khi một số thủ bản có thể được xuất bản sau cuộc chinh phục, vẫn có lý do chính đáng cho rằng chúng được sao chép từ bản gốc thời tiền Columbus bởi các kinh sư. Thủ bản Borbonicus được một số người coi là thủ bản Aztec duy nhất còn tồn tại được vẽ trước cuộc chinh phạt. Nhiều người khác tuy vậy phản đối ý kiến này do phong cách vẽ chỉ ra đây là sản phẩm hậu chinh phạt.<sup id="cite_ref-FOOTNOTENowotny2005_74-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTENowotny2005-74"><span class="cite-bracket">[</span>66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Một số thủ được sản xuất hậu chinh phạt, đôi khi được tài trợ bởi chính quyền thực dân, ví dụ <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7_b%E1%BA%A3n_Mendoza&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thủ bản Mendoza (trang không tồn tại)">Thủ bản Mendoza</a>, được vẽ bởi <i>tlacuilos</i> của Aztec, nhưng dưới sự kiểm soát của chính quyền Tây Ban Nha, đôi khi ủy thác cho họ mô tả các hoạt động tôn giáo tiền thuộc địa, ví dụ <a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7_b%E1%BA%A3n_R%C3%ADos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thủ bản Ríos (trang không tồn tại)">Thủ bản Ríos</a>. Sau cuộc chinh phạt, các thủ bản chứa thông tin về lịch hoặc tôn giáo bị nhà thờ truy lùng và thiêu hủy một cách có hệ thống - trong khi các loại sách vẽ khác, đặc biệt là các câu chuyện lịch sử và danh sách cống nạp tiếp tục được sản xuất.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBatalla2016_75-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBatalla2016-75"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Các thủ bản được sản xuất ở Nam Puebla gần Cholula, tuy mô tả về các vị thần Aztec và các nghi lễ tôn giáo ở Thung lũng Mexico, đôi khi không được coi là thủ bản Aztec, bởi vì chúng được sản xuất bên ngoài trung tâm của đế quốc Aztec.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBatalla2016_75-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBatalla2016-75"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tuy nhiên, Karl Anton Nowotny cho rằng Thủ bản Borgia, được vẽ ở khu vực xung quanh Cholula và sử dụng phong cách Mixtec, là "tác phẩm nghệ thuật quan trọng nhất trong số các bản thảo còn tồn tại".<sup id="cite_ref-FOOTNOTENowotny20058_76-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTENowotny20058-76"><span class="cite-bracket">[</span>68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 205px"> <div class="thumb" style="width: 200px; height: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Vestigios_de_Tenochtitlan_by_CDMX_Gov_IMG_5002_(29972506550).jpg" class="mw-file-description" title="Urban standard details; Mexico-Tenochtitlan remants in Templo Mayor Museum (Mexico City)"><img alt="Urban standard details; Mexico-Tenochtitlan remants in Templo Mayor Museum (Mexico City)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Vestigios_de_Tenochtitlan_by_CDMX_Gov_IMG_5002_%2829972506550%29.jpg/250px-Vestigios_de_Tenochtitlan_by_CDMX_Gov_IMG_5002_%2829972506550%29.jpg" decoding="async" width="170" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Vestigios_de_Tenochtitlan_by_CDMX_Gov_IMG_5002_%2829972506550%29.jpg/330px-Vestigios_de_Tenochtitlan_by_CDMX_Gov_IMG_5002_%2829972506550%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Vestigios_de_Tenochtitlan_by_CDMX_Gov_IMG_5002_%2829972506550%29.jpg/500px-Vestigios_de_Tenochtitlan_by_CDMX_Gov_IMG_5002_%2829972506550%29.jpg 2x" data-file-width="5472" data-file-height="3648" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Urban standard details; Mexico-Tenochtitlan remants in <a href="/w/index.php?title=Templo_Mayor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Templo Mayor (trang không tồn tại)">Templo Mayor Museum</a> (<a href="/wiki/Mexico_City" class="mw-redirect" title="Mexico City">Mexico City</a>)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 205px"> <div class="thumb" style="width: 200px; height: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Xiuhtecuhtli_(mask).jpg" class="mw-file-description" title="The Mask of Xiuhtecuhtli; 1400-1521; cedrela wood, turquoise, pine resin, mother-of-pearl, conch shell, cinnabar; height: 16.8 cm, width: 15.2 cm; British Museum (London)"><img alt="The Mask of Xiuhtecuhtli; 1400-1521; cedrela wood, turquoise, pine resin, mother-of-pearl, conch shell, cinnabar; height: 16.8 cm, width: 15.2 cm; British Museum (London)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Xiuhtecuhtli_%28mask%29.jpg/250px-Xiuhtecuhtli_%28mask%29.jpg" decoding="async" width="127" height="170" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Xiuhtecuhtli_%28mask%29.jpg/330px-Xiuhtecuhtli_%28mask%29.jpg 2x" data-file-width="3898" data-file-height="5198" /></a></span></div> <div class="gallerytext">The Mask of Xiuhtecuhtli; 1400-1521; cedrela wood, turquoise, pine resin, mother-of-pearl, conch shell, <a href="/wiki/Cinnabar" class="mw-redirect" title="Cinnabar">cinnabar</a>; height: 16.8 cm, width: 15.2 cm; <a href="/wiki/British_Museum" class="mw-redirect" title="British Museum">British Museum</a> (London)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 205px"> <div class="thumb" style="width: 200px; height: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Mixtechi-aztechi,_maschera_di_tezcatlipoca_con_mosaico_in_turchese,_1400-1521_circa,_0.JPG" class="mw-file-description" title="The Mask of Tezcatlipoca; 1400-1521; turquoise, pyrite, pine, lignite, human bone, deer skin, conch shell and agave; height: 19 cm, width: 13.9 cm, length: 12.2 cm; British Museum"><img alt="The Mask of Tezcatlipoca; 1400-1521; turquoise, pyrite, pine, lignite, human bone, deer skin, conch shell and agave; height: 19 cm, width: 13.9 cm, length: 12.2 cm; British Museum" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Mixtechi-aztechi%2C_maschera_di_tezcatlipoca_con_mosaico_in_turchese%2C_1400-1521_circa%2C_0.JPG/112px-Mixtechi-aztechi%2C_maschera_di_tezcatlipoca_con_mosaico_in_turchese%2C_1400-1521_circa%2C_0.JPG" decoding="async" width="112" height="170" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Mixtechi-aztechi%2C_maschera_di_tezcatlipoca_con_mosaico_in_turchese%2C_1400-1521_circa%2C_0.JPG/168px-Mixtechi-aztechi%2C_maschera_di_tezcatlipoca_con_mosaico_in_turchese%2C_1400-1521_circa%2C_0.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Mixtechi-aztechi%2C_maschera_di_tezcatlipoca_con_mosaico_in_turchese%2C_1400-1521_circa%2C_0.JPG/223px-Mixtechi-aztechi%2C_maschera_di_tezcatlipoca_con_mosaico_in_turchese%2C_1400-1521_circa%2C_0.JPG 2x" data-file-width="1592" data-file-height="2420" /></a></span></div> <div class="gallerytext">The Mask of <a href="/w/index.php?title=Tezcatlipoca&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tezcatlipoca (trang không tồn tại)">Tezcatlipoca</a>; 1400-1521; turquoise, <a href="/wiki/Pyrite" class="mw-redirect" title="Pyrite">pyrite</a>, <a href="/w/index.php?title=Pine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pine (trang không tồn tại)">pine</a>, <a href="/w/index.php?title=Lignite&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lignite (trang không tồn tại)">lignite</a>, human bone, deer skin, conch shell and <a href="/wiki/Agave" class="mw-redirect" title="Agave">agave</a>; height: 19 cm, width: 13.9 cm, length: 12.2 cm; British Museum</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 205px"> <div class="thumb" style="width: 200px; height: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Double_headed_turquoise_serpentAztecbritish_museum.jpg" class="mw-file-description" title="Double-headed serpent; 1450–1521; cedro wood (Cedrela odorata), turquoise, shell, traces of gilding & 2 resins are used as adhesive (pine resin and Bursera resin); height: 20.3 cm, width: 43.3 cm, depth: 5.9 cm; British Museum"><img alt="Double-headed serpent; 1450–1521; cedro wood (Cedrela odorata), turquoise, shell, traces of gilding & 2 resins are used as adhesive (pine resin and Bursera resin); height: 20.3 cm, width: 43.3 cm, depth: 5.9 cm; British Museum" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Double_headed_turquoise_serpentAztecbritish_museum.jpg/170px-Double_headed_turquoise_serpentAztecbritish_museum.jpg" decoding="async" width="170" height="85" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Double_headed_turquoise_serpentAztecbritish_museum.jpg/255px-Double_headed_turquoise_serpentAztecbritish_museum.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Double_headed_turquoise_serpentAztecbritish_museum.jpg/340px-Double_headed_turquoise_serpentAztecbritish_museum.jpg 2x" data-file-width="3295" data-file-height="1639" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=Double-headed_serpent&action=edit&redlink=1" class="new" title="Double-headed serpent (trang không tồn tại)">Double-headed serpent</a>; 1450–1521; <a href="/wiki/Cedro" title="Cedro">cedro</a> wood (<i>Cedrela odorata</i>), <a href="/w/index.php?title=Turquoise&action=edit&redlink=1" class="new" title="Turquoise (trang không tồn tại)">turquoise</a>, shell, traces of gilding & 2 resins are used as adhesive (pine resin and Bursera resin); height: 20.3 cm, width: 43.3 cm, depth: 5.9 cm; British Museum</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 205px"> <div class="thumb" style="width: 200px; height: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Codex_Borbonicus_(p._14).jpg" class="mw-file-description" title="Page 12 of the Codex Borbonicus, (in the big square): Tezcatlipoca (night and fate) and Quetzalcoatl (feathered serpent); before 1500; bast fiber paper; height: 38 cm, length of the full manuscript: 142 cm; Bibliothèque de l'Assemblée nationale (Paris)"><img alt="Page 12 of the Codex Borbonicus, (in the big square): Tezcatlipoca (night and fate) and Quetzalcoatl (feathered serpent); before 1500; bast fiber paper; height: 38 cm, length of the full manuscript: 142 cm; Bibliothèque de l'Assemblée nationale (Paris)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Codex_Borbonicus_%28p._14%29.jpg/250px-Codex_Borbonicus_%28p._14%29.jpg" decoding="async" width="170" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Codex_Borbonicus_%28p._14%29.jpg/330px-Codex_Borbonicus_%28p._14%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Codex_Borbonicus_%28p._14%29.jpg/500px-Codex_Borbonicus_%28p._14%29.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="979" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Page 12 of the <a href="/w/index.php?title=Codex_Borbonicus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Codex Borbonicus (trang không tồn tại)">Codex Borbonicus</a>, (in the big square): <a href="/w/index.php?title=Tezcatlipoca&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tezcatlipoca (trang không tồn tại)">Tezcatlipoca</a> (night and fate) and <a href="/wiki/Quetzalcoatl" title="Quetzalcoatl">Quetzalcoatl</a> (feathered serpent); before 1500; bast fiber paper; height: 38 cm, length of the full manuscript: 142 cm; <a href="/w/index.php?title=Biblioth%C3%A8que_de_l%27Assembl%C3%A9e_nationale_(Paris)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bibliothèque de l'Assemblée nationale (Paris) (trang không tồn tại)">Bibliothèque de l'Assemblée nationale</a> (Paris)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 205px"> <div class="thumb" style="width: 200px; height: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Aztec_Calendar_Stone_(8263450477).jpg" class="mw-file-description" title="Đá lịch Aztec; 1502–1521; bazan; đường kính: 358 cm; dày: 98 cm; phát hiện ngày 17 tháng 12 năm 1790 khi sửa chữa Nhà thờ chính tòa thành phố México; Bảo tàng Nhân chủng học Quốc gia México (Thành phố México)"><img alt="Đá lịch Aztec; 1502–1521; bazan; đường kính: 358 cm; dày: 98 cm; phát hiện ngày 17 tháng 12 năm 1790 khi sửa chữa Nhà thờ chính tòa thành phố México; Bảo tàng Nhân chủng học Quốc gia México (Thành phố México)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Aztec_Calendar_Stone_%288263450477%29.jpg/127px-Aztec_Calendar_Stone_%288263450477%29.jpg" decoding="async" width="127" height="170" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Aztec_Calendar_Stone_%288263450477%29.jpg/191px-Aztec_Calendar_Stone_%288263450477%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Aztec_Calendar_Stone_%288263450477%29.jpg/255px-Aztec_Calendar_Stone_%288263450477%29.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="4000" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%C3%A1_l%E1%BB%8Bch_Aztec&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đá lịch Aztec (trang không tồn tại)">Đá lịch Aztec</a>; 1502–1521; <a href="/wiki/Bazan" title="Bazan">bazan</a>; đường kính: 358 cm; dày: 98 cm; phát hiện ngày 17 tháng 12 năm 1790 khi sửa chữa <a href="/wiki/Nh%C3%A0_th%E1%BB%9D_ch%C3%ADnh_t%C3%B2a_th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_M%C3%A9xico" title="Nhà thờ chính tòa thành phố México">Nhà thờ chính tòa thành phố México</a>; <a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A3o_t%C3%A0ng_Nh%C3%A2n_ch%E1%BB%A7ng_h%E1%BB%8Dc_Qu%E1%BB%91c_gia_M%C3%A9xico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bảo tàng Nhân chủng học Quốc gia México (trang không tồn tại)">Bảo tàng Nhân chủng học Quốc gia México</a> (<a href="/wiki/Th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_M%C3%A9xico" title="Thành phố México">Thành phố México</a>)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 205px"> <div class="thumb" style="width: 200px; height: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Chac_mool_en_el_Templo_Mayor,_Ciudad_de_M%C3%A9xico.jpg" class="mw-file-description" title="Underground Great Temple's Chacmool; Templo Mayor (Mexico City)"><img alt="Underground Great Temple's Chacmool; Templo Mayor (Mexico City)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Chac_mool_en_el_Templo_Mayor%2C_Ciudad_de_M%C3%A9xico.jpg/250px-Chac_mool_en_el_Templo_Mayor%2C_Ciudad_de_M%C3%A9xico.jpg" decoding="async" width="170" height="128" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Chac_mool_en_el_Templo_Mayor%2C_Ciudad_de_M%C3%A9xico.jpg/330px-Chac_mool_en_el_Templo_Mayor%2C_Ciudad_de_M%C3%A9xico.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Chac_mool_en_el_Templo_Mayor%2C_Ciudad_de_M%C3%A9xico.jpg/500px-Chac_mool_en_el_Templo_Mayor%2C_Ciudad_de_M%C3%A9xico.jpg 2x" data-file-width="4608" data-file-height="3456" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Underground <a href="/w/index.php?title=Templo_Mayor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Templo Mayor (trang không tồn tại)">Great Temple</a>'s <a href="/w/index.php?title=Chacmool&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chacmool (trang không tồn tại)">Chacmool</a>; <a href="/w/index.php?title=Templo_Mayor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Templo Mayor (trang không tồn tại)">Templo Mayor</a> (<a href="/wiki/Mexico_City" class="mw-redirect" title="Mexico City">Mexico City</a>)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 205px"> <div class="thumb" style="width: 200px; height: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Tlaloc_Vasija.jpg" class="mw-file-description" title="Tlāloc effigy vessel; 1440–1469; painted earthenware; height: 35 cm; Templo Mayor Museum (Mexico City)"><img alt="Tlāloc effigy vessel; 1440–1469; painted earthenware; height: 35 cm; Templo Mayor Museum (Mexico City)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Tlaloc_Vasija.jpg/250px-Tlaloc_Vasija.jpg" decoding="async" width="170" height="128" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Tlaloc_Vasija.jpg/330px-Tlaloc_Vasija.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Tlaloc_Vasija.jpg/500px-Tlaloc_Vasija.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/w/index.php?title=Tl%C4%81loc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tlāloc (trang không tồn tại)">Tlāloc</a> effigy vessel; 1440–1469; painted earthenware; height: 35 cm; <a href="/w/index.php?title=Templo_Mayor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Templo Mayor (trang không tồn tại)">Templo Mayor Museum</a> (Mexico City)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 205px"> <div class="thumb" style="width: 200px; height: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Kneeling_Female_Figure_MET_DP246686.jpg" class="mw-file-description" title="Kneeling female figure; 15th–early 16th century; painted stone; overall: 54.61 x 26.67 cm; Metropolitan Museum of Art (New York City)"><img alt="Kneeling female figure; 15th–early 16th century; painted stone; overall: 54.61 x 26.67 cm; Metropolitan Museum of Art (New York City)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Kneeling_Female_Figure_MET_DP246686.jpg/250px-Kneeling_Female_Figure_MET_DP246686.jpg" decoding="async" width="127" height="170" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Kneeling_Female_Figure_MET_DP246686.jpg/330px-Kneeling_Female_Figure_MET_DP246686.jpg 2x" data-file-width="2911" data-file-height="3880" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Kneeling female figure; 15th–early 16th century; painted stone; overall: 54.61 x 26.67 cm; <a href="/wiki/Metropolitan_Museum_of_Art" class="mw-redirect" title="Metropolitan Museum of Art">Metropolitan Museum of Art</a> (New York City)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 205px"> <div class="thumb" style="width: 200px; height: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Necklace_Ornaments,_Frogs_MET_DT4265.jpg" class="mw-file-description" title="Frog-shaped necklace ornaments; 15th–early 16th century; gold; height: 2.1 cm; Metropolitan Museum of Art (New York City)"><img alt="Frog-shaped necklace ornaments; 15th–early 16th century; gold; height: 2.1 cm; Metropolitan Museum of Art (New York City)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Necklace_Ornaments%2C_Frogs_MET_DT4265.jpg/170px-Necklace_Ornaments%2C_Frogs_MET_DT4265.jpg" decoding="async" width="170" height="136" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Necklace_Ornaments%2C_Frogs_MET_DT4265.jpg/255px-Necklace_Ornaments%2C_Frogs_MET_DT4265.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Necklace_Ornaments%2C_Frogs_MET_DT4265.jpg/340px-Necklace_Ornaments%2C_Frogs_MET_DT4265.jpg 2x" data-file-width="1905" data-file-height="1525" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Frog-shaped necklace ornaments; 15th–early 16th century; gold; height: 2.1 cm; Metropolitan Museum of Art (New York City)</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Chú_thích"><span id="Ch.C3.BA_th.C3.ADch"></span>Chú thích</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=26" title="Sửa đổi phần “Chú thích”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=26" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chú thích"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-14"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSmith1997">Smith 1997</a>, tr. 4 viết rằng "For many the term 'Aztec' refers strictly to the inhabitants of Tenochtitlan (the Mexica people), or perhaps the inhabitants of the Valley of Mexico, the highland basin where the Mexica and certain other Aztec groups lived. I believe it makes more sense to expand the definition of "Aztec" to include the peoples of nearby highland valleys in addition to the inhabitants of the Valley of Mexico. In the final few centuries before the arrival of the Spaniards in 1519 the peoples of this wider area all spoke the Nahuatl language (the language of the Aztecs), and they all traced their origins to a mythical place called Aztlan (Aztlan is the etymon of "Aztec," a modern label that was not used by the Aztecs themselves)"</span> </li> <li id="cite_note-15"><b><a href="#cite_ref-15">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLockhart1992">Lockhart 1992</a>, tr. 1 viết rằng "These people I call the Nahuas, a name they sometimes used themselves and the one that has become current today in Mexico, in preference to Aztecs. The latter term has several decisive disadvantages: it implies a quasi-national unity that did not exist, it directs attention to an ephemeral imperial agglomeration, it is attached specifically to the pre-conquest period, and by the standards of the time, its use for anyone other than the Mexica (the inhabitants of the imperial capital, Tenochtitlan) would have been improper even if it had been the Mexica's primary designation, which it was not"</span> </li> <li id="cite_note-21"><b><a href="#cite_ref-21">^</a></b> <span class="reference-text">The editors of the "Oxford Handbook of the Aztecs", <a href="#CITEREFNicholsRodríguez-Alegría2017">Nichols & Rodríguez-Alegría 2017</a>, tr. 3<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi harv: không có mục tiêu: CITEREFNicholsRodríguez-Alegría2017 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span> write: "The use of terminology changed historically during the Late Postclassic, and it has changed among modern scholars. Readers will find some variation in the terms authors employ in this handbook, but, in general, different authors use Aztecs to refer to people incorporated into the empire of the Triple Alliance in the Late Postclassic period. An empire of such broad geographic extent [...] subsumed much cultural, linguistic, and social variation, and the term Aztec Empire should not obscure that. Scholars often use more specific identifiers, such as Mexica or Tenochca, when appropriate, and they generally employ the term Nahuas to refer to indigenous people in central Mexico [...] after the Spanish Conquest, as Lockhart (1992) proposed. All of these terms introduce their own problems, whether because they are vague, subsume too much variation, are imposed labels, or are problematic for some other reason. We have not found a solution that all can agree on and thus accept the varied viewpoints of authors. We use the term Aztec because today it is widely recognized by both scholars and the international public."</span> </li> <li id="cite_note-30"><b><a href="#cite_ref-30">^</a></b> <span class="reference-text">Tên của hai vị hoàng đế Aztec "Motecuzoma" trong bài viết này có nhiều dị bản, từ sự biến tấu từ ngữ bởi người nói tiếng Anh và tiếng Tây Ban Nha, và do lựa chọn chính tả để viết các từ Nahuatl. Trong tiếng Anh, cách viết "Montezuma" là phổ biến nhất, nhưng hầu như đã bị thay thế bởi các cách viết "motecuhzoma" và "moteuczoma"; trong tiếng Tây Ban Nha, cách viết "moctezuma" tráo đổi chữ t và k đã chiếm ưu thế và trở thành tên họ của nhiều người tại Mexico, nhưng giờ phần lớn cũng bị thay thế bởi cách viết tôn trọng cấu trúc gốc của tiếng Nahuatl, như là "motecuzoma". Trong tiếng Nahuatl từ này được phát âm là /motekʷso:ma/, nghĩa là "ông cau mày như một lãnh chúa" (<a href="#CITEREFHajovsky2015">Hajovsky 2015</a>, tr. ix, 147:n#3<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi harv: không có mục tiêu: CITEREFHajovsky2015 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span>).</span> </li> <li id="cite_note-31"><b><a href="#cite_ref-31">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGillespie1989">Gillespie 1989</a><span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi harv: không có mục tiêu: CITEREFGillespie1989 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span> argues that the name "Motecuzoma" was a later addition added to make for a parallel to the later ruler, and that his original name was only "Ilhuicamina".</span> </li> <li id="cite_note-39"><b><a href="#cite_ref-39">^</a></b> <span class="reference-text">Nhiều nguồn, kể cả Relación de Tula và Lịch sử của <a href="/w/index.php?title=Motolinia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Motolinia (trang không tồn tại)">Motolinia</a>, cho rằng Atotoztli là người cai trị Tenochtitlan nối ngôi cha cô. Không có ghi chép nào về chiến dịch chinh phạt của Motecuzoma những năm cuối đời, có thể là vì ông không còn khả năng trị vì nữa hoặc đã qua đời rồi(<a href="#CITEREFDiel2005">Diel 2005</a><span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi harv: không có mục tiêu: CITEREFDiel2005 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span>).</span> </li> <li id="cite_note-46"><b><a href="#cite_ref-46">^</a></b> <span class="reference-text">số nhiều là <i>Pipiltin</i></span> </li> <li id="cite_note-70"><b><a href="#cite_ref-70">^</a></b> <span class="reference-text">Cuốn này được dịch sang tiếng Tây Ban Nha bởi <a href="/w/index.php?title=%C3%81ngel_Mar%C3%ADa_Garibay_K.&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ángel María Garibay K. (trang không tồn tại)">Ángel María Garibay K.</a>, thầy giáo của ông León-Portilla, và được dịch sang tiếng Anh bởi John Bierhorst</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tham_khảo"><span id="Tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Tham khảo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=27" title="Sửa đổi phần “Tham khảo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=27" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tham khảo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71728118" /><div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 15em; -webkit-column-width: 15em; column-width: 15em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text">ví dụ: <a href="#CITEREFOffner1983">Offner 1983</a><span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi harv: không có mục tiêu: CITEREFOffner1983 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-2"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGibson1964">Gibson 1964</a><span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi harv: không có mục tiêu: CITEREFGibson1964 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-3"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLópez_Austin2001">López Austin 2001</a>, tr. 68<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi harv: không có mục tiêu: CITEREFLópez_Austin2001 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-auto-4"><b><a href="#cite_ref-auto_4-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSmith1997">Smith 1997</a>, tr. 4–7</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMinc2017-5"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMinc2017_5-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMinc2017">Minc 2017</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFMinc2017 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-6"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSmith1997">Smith 1997</a>, tr. 174–75</span> </li> <li id="cite_note-7"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSmith1997">Smith 1997</a>, tr. 176–82</span> </li> <li id="cite_note-8"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCline2000">Cline 2000</a>, tr. 193–197<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi harv: không có mục tiêu: CITEREFCline2000 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-mx-9">^ <a href="#cite_ref-mx_9-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-mx_9-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r72849786">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free.id-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited.id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration.id-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription.id-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-free a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-limited a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-registration a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-subscription a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background-size:contain;padding:0 1em 0 0}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#085;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}@media screen{.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911f}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911f}}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vocabulario.com.mx/nahuatl/diccionario_nahuatl_a4.html">"Náhuatl: AR-Z"</a>. <i>Vocabulario.com.mx</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121017045808/http://vocabulario.com.mx/nahuatl/diccionario_nahuatl_a4.html">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 17 tháng 10 năm 2012<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 30 tháng 8 năm 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Vocabulario.com.mx&rft.atitle=N%C3%A1huatl%3A+AR-Z&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.vocabulario.com.mx%2Fnahuatl%2Fdiccionario_nahuatl_a4.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Aztec-10"><b><a href="#cite_ref-Aztec_10-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.etymonline.com/index.php?term=Aztec">"Aztec"</a>. <i>Online Etymology Dictionary</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140707033724/http://www.etymonline.com/index.php?term=Aztec">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 7 tháng 7 năm 2014.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Online+Etymology+Dictionary&rft.atitle=Aztec&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.etymonline.com%2Findex.php%3Fterm%3DAztec&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEChimalpahin199773-11"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEChimalpahin199773_11-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFChimalpahin1997">Chimalpahin 1997</a>, tr. 73.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFChimalpahin1997 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBarlow1949-12">^ <a href="#cite_ref-FOOTNOTEBarlow1949_12-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTEBarlow1949_12-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBarlow1949">Barlow 1949</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFBarlow1949 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELeón-Portilla2000-13">^ <a href="#cite_ref-FOOTNOTELeón-Portilla2000_13-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTELeón-Portilla2000_13-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLeón-Portilla2000">León-Portilla 2000</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFLeón-Portilla2000 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBarlow1945-16"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBarlow1945_16-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBarlow1945">Barlow 1945</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFBarlow1945 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTECarrasco19994-17">^ <a href="#cite_ref-FOOTNOTECarrasco19994_17-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTECarrasco19994_17-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCarrasco1999">Carrasco 1999</a>, tr. 4.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFCarrasco1999 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-18"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFOffner1983">Offner 1983</a><span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi harv: không có mục tiêu: CITEREFOffner1983 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESmith19974-19"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTESmith19974_19-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSmith1997">Smith 1997</a>, tr. 4.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTENicholsRodríguez-Alegría2017-20"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTENicholsRodríguez-Alegría2017_20-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFNicholsRodríguez-Alegría2017">Nichols & Rodríguez-Alegría 2017</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFNicholsRodríguez-Alegría2017 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-22"><b><a href="#cite_ref-22">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGibson1964">Gibson 1964</a>, tr. 9–21<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi harv: không có mục tiêu: CITEREFGibson1964 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELockhart19921-23"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTELockhart19921_23-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLockhart1992">Lockhart 1992</a>, tr. 1.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESmith19972-24"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTESmith19972_24-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSmith1997">Smith 1997</a>, tr. 2.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTECampbell1997134-25"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTECampbell1997134_25-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCampbell1997">Campbell 1997</a>, tr. 134.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFCampbell1997 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBeekmanChristensen2003-26"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBeekmanChristensen2003_26-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBeekmanChristensen2003">Beekman & Christensen 2003</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFBeekmanChristensen2003 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESmith199741-43-27"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTESmith199741-43_27-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSmith1997">Smith 1997</a>, tr. 41-43.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESmith1984-28">^ <a href="#cite_ref-FOOTNOTESmith1984_28-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTESmith1984_28-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSmith1984">Smith 1984</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTETownsend2009-29">^ <a href="#cite_ref-FOOTNOTETownsend2009_29-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTETownsend2009_29-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTETownsend2009_29-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTETownsend2009_29-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFTownsend2009">Townsend 2009</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFTownsend2009 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESmith199751-32"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTESmith199751_32-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSmith1997">Smith 1997</a>, tr. 51.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEHassig1988158–159-33"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHassig1988158–159_33-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHassig1988">Hassig 1988</a>, tr. 158–159.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFHassig1988 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEHassig1988161–162-34"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHassig1988161–162_34-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHassig1988">Hassig 1988</a>, tr. 161–162.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFHassig1988 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTETownsend200991–98-35">^ <a href="#cite_ref-FOOTNOTETownsend200991–98_35-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTETownsend200991–98_35-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFTownsend2009">Townsend 2009</a>, tr. 91–98.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFTownsend2009 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESmith199751-53-36"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTESmith199751-53_36-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSmith1997">Smith 1997</a>, tr. 51-53.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESmith199752–53-37"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTESmith199752–53_37-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSmith1997">Smith 1997</a>, tr. 52–53.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTECarrasco1999404–407-38"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTECarrasco1999404–407_38-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCarrasco1999">Carrasco 1999</a>, tr. 404–407.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFCarrasco1999 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTETownsend200999-40"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTETownsend200999_40-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFTownsend2009">Townsend 2009</a>, tr. 99.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFTownsend2009 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTETownsend200999–100-41"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTETownsend200999–100_41-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFTownsend2009">Townsend 2009</a>, tr. 99–100.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFTownsend2009 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTETownsend2009100–01-42"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTETownsend2009100–01_42-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFTownsend2009">Townsend 2009</a>, tr. 100–01.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFTownsend2009 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTETownsend2009101–10-43"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTETownsend2009101–10_43-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFTownsend2009">Townsend 2009</a>, tr. 101–10.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFTownsend2009 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTETownsend2009110-44"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTETownsend2009110_44-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFTownsend2009">Townsend 2009</a>, tr. 110.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFTownsend2009 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTETownsend2009220–36-45"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTETownsend2009220–36_45-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFTownsend2009">Townsend 2009</a>, tr. 220–36.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFTownsend2009 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESmith2008154-47"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTESmith2008154_47-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSmith2008">Smith 2008</a>, tr. 154.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFSmith2008 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTENoguera197456-48"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTENoguera197456_48-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFNoguera1974">Noguera 1974</a>, tr. 56.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFNoguera1974 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESanders1971-49"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTESanders1971_49-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSanders1971">Sanders 1971</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFSanders1971 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESmith2008153–54-50"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTESmith2008153–54_50-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSmith2008">Smith 2008</a>, tr. 153–54.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFSmith2008 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESmith1997152-153-51"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTESmith1997152-153_51-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSmith1997">Smith 1997</a>, tr. 152-153.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBurkhart1997-52"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBurkhart1997_52-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBurkhart1997">Burkhart 1997</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFBurkhart1997 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEHassig2016-53"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHassig2016_53-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHassig2016">Hassig 2016</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFHassig2016 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELockhart199214–47-54"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTELockhart199214–47_54-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLockhart1992">Lockhart 1992</a>, tr. 14–47.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTETownsend200961–62-55"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTETownsend200961–62_55-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFTownsend2009">Townsend 2009</a>, tr. 61–62.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFTownsend2009 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESmith200890–91-56"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTESmith200890–91_56-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSmith2008">Smith 2008</a>, tr. 90–91.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFSmith2008 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTENoguera1974-57"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTENoguera1974_57-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFNoguera1974">Noguera 1974</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFNoguera1974 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTETownsend2009171–79-58"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTETownsend2009171–79_58-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFTownsend2009">Townsend 2009</a>, tr. 171–79.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFTownsend2009 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTETownsend2009184,_193-59"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTETownsend2009184,_193_59-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFTownsend2009">Townsend 2009</a>, tr. 184, 193.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFTownsend2009 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTETaube199331–33-60"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTETaube199331–33_60-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFTaube1993">Taube 1993</a>, tr. 31–33.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFTaube1993 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEPrem1992-61"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEPrem1992_61-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFPrem1992">Prem 1992</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFPrem1992 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELacadena2008-62"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTELacadena2008_62-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLacadena2008">Lacadena 2008</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFLacadena2008 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEZender2008-63"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEZender2008_63-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFZender2008">Zender 2008</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFZender2008 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEWhittaker2009-64"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEWhittaker2009_64-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFWhittaker2009">Whittaker 2009</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFWhittaker2009 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBerdanAnawalt1997116-65"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBerdanAnawalt1997116_65-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBerdanAnawalt1997">Berdan & Anawalt 1997</a>, tr. 116.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFBerdanAnawalt1997 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTETomlinson1995-66"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTETomlinson1995_66-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFTomlinson1995">Tomlinson 1995</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFTomlinson1995 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEKarttunenLockhart1980-67"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKarttunenLockhart1980_67-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKarttunenLockhart1980">Karttunen & Lockhart 1980</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFKarttunenLockhart1980 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBright1990-68"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBright1990_68-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBright1990">Bright 1990</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFBright1990 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMontes_de_Oca2013160-69"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEMontes_de_Oca2013160_69-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMontes_de_Oca2013">Montes de Oca 2013</a>, tr. 160.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFMontes_de_Oca2013 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTELeón-Portilla199214-15-71"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTELeón-Portilla199214-15_71-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLeón-Portilla1992">León-Portilla 1992</a>, tr. 14-15.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFLeón-Portilla1992 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBerdan1982150–51-72"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBerdan1982150–51_72-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBerdan1982">Berdan 1982</a>, tr. 150–51.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFBerdan1982 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBoone2000-73"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBoone2000_73-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBoone2000">Boone 2000</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFBoone2000 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTENowotny2005-74"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTENowotny2005_74-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFNowotny2005">Nowotny 2005</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFNowotny2005 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBatalla2016-75">^ <a href="#cite_ref-FOOTNOTEBatalla2016_75-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTEBatalla2016_75-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBatalla2016">Batalla 2016</a>.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFBatalla2016 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTENowotny20058-76"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTENowotny20058_76-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFNowotny2005">Nowotny 2005</a>, tr. 8.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFNowotny2005 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tài_liệu"><span id="T.C3.A0i_li.E1.BB.87u"></span>Tài liệu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=28" title="Sửa đổi phần “Tài liệu”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=28" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tài liệu"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r41642734">.mw-parser-output .refbegin{font-size:90%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul{list-style-type:none;margin-left:0}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li,.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>dl>dd{margin-left:0;padding-left:3.2em;text-indent:-3.2em;list-style:none}.mw-parser-output .refbegin-100{font-size:100%}</style><div class="refbegin refbegin-hanging-indents columns references-column-count references-column-count-2" style="-moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2; column-count: 2;"> <dl><dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFBerdan,_Frances1982" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Frances_Berdan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frances Berdan (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Berdan, Frances</span></a> (1982). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/aztecsofcentralm0000berd"><i>The Aztecs of Central Mexico: An Imperial Society</i></a>. Case Studies in Cultural Anthropology. New York: <a href="/w/index.php?title=Holt,_Rinehart_%26_Winston&action=edit&redlink=1" class="new" title="Holt, Rinehart & Winston (trang không tồn tại)">Holt, Rinehart & Winston</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-03-055736-4" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-03-055736-4"><bdi>0-03-055736-4</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/7795704">7795704</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Aztecs+of+Central+Mexico%3A+An+Imperial+Society&rft.place=New+York&rft.series=Case+Studies+in+Cultural+Anthropology&rft.pub=Holt%2C+Rinehart+%26+Winston&rft.date=1982&rft_id=info%3Aoclcnum%2F7795704&rft.isbn=0-03-055736-4&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EBerdan%2C+Frances%3C%2Fspan%3E&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Faztecsofcentralm0000berd&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFBerdan,_Frances_F.1996" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Frances_Berdan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frances Berdan (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Berdan, Frances F.</span></a> (1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/aztecimperialstr00unse"><i>Aztec Imperial Strategies</i></a>. <span style="font-variant:small-caps;"><a href="/w/index.php?title=Richard_E._Blanton&action=edit&redlink=1" class="new" title="Richard E. Blanton (trang không tồn tại)">Richard E. Blanton</a>, <a href="/w/index.php?title=Elizabeth_Hill_Boone&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elizabeth Hill Boone (trang không tồn tại)">Elizabeth Hill Boone</a>, Mary G. Hodge, <a href="/w/index.php?title=Michael_E._Smith&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michael E. Smith (trang không tồn tại)">Michael E. Smith</a></span>, and <span style="font-variant:small-caps;">Emily Umberger</span>. Washington, DC: <a href="/w/index.php?title=Dumbarton_Oaks_Research_Library_and_Collection&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dumbarton Oaks Research Library and Collection (trang không tồn tại)">Dumbarton Oaks Research Library and Collection</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-88402-211-0" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-88402-211-0"><bdi>0-88402-211-0</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/27035231">27035231</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Aztec+Imperial+Strategies&rft.place=Washington%2C+DC&rft.pub=Dumbarton+Oaks+Research+Library+and+Collection&rft.date=1996&rft_id=info%3Aoclcnum%2F27035231&rft.isbn=0-88402-211-0&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EBerdan%2C+Frances+F.%3C%2Fspan%3E&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Faztecimperialstr00unse&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFBoone,_Elizabeth_Hill1989" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Elizabeth_Hill_Boone&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elizabeth Hill Boone (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Boone, Elizabeth Hill</span></a> (1989). <i>Incarnations of the Aztec Supernatural: The Image of Huitzilopochtli in Mexico and Europe</i>. Transactions of the American Philosophical Society, <span class="nowrap">vol. 79 part 2</span>. Philadelphia, PA: <a href="/w/index.php?title=American_Philosophical_Society&action=edit&redlink=1" class="new" title="American Philosophical Society (trang không tồn tại)">American Philosophical Society</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-87169-792-0" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-87169-792-0"><bdi>0-87169-792-0</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/20141678">20141678</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Incarnations+of+the+Aztec+Supernatural%3A+The+Image+of+Huitzilopochtli+in+Mexico+and+Europe&rft.place=Philadelphia%2C+PA&rft.series=Transactions+of+the+American+Philosophical+Society%2C+%3Cspan+class%3D%22nowrap%22%3Evol.+79+part+2%3C%2Fspan%3E&rft.pub=American+Philosophical+Society&rft.date=1989&rft_id=info%3Aoclcnum%2F20141678&rft.isbn=0-87169-792-0&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EBoone%2C+Elizabeth+Hill%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFBoone,_Elizabeth_Hill2000" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Elizabeth_Hill_Boone&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elizabeth Hill Boone (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Boone, Elizabeth Hill</span></a> (2000). <i>Stories in Red and Black: Pictorial Histories of the Aztec and Mixtec</i>. Austin: <a href="/w/index.php?title=University_of_Texas_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of Texas Press (trang không tồn tại)">University of Texas Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-292-70876-9" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-292-70876-9"><bdi>0-292-70876-9</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/40939882">40939882</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Stories+in+Red+and+Black%3A+Pictorial+Histories+of+the+Aztec+and+Mixtec&rft.place=Austin&rft.pub=University+of+Texas+Press&rft.date=2000&rft_id=info%3Aoclcnum%2F40939882&rft.isbn=0-292-70876-9&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EBoone%2C+Elizabeth+Hill%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFCarrasco,_David1982" class="citation book cs1"><span style="font-variant:small-caps;">Carrasco, David</span> (1982). <i>Quetzalcoatl and the Irony of Empire: Myths and Prophecies in the Aztec Tradition</i>. Chicago, IL: <a href="/wiki/University_of_Chicago_Press" class="mw-redirect" title="University of Chicago Press">University of Chicago Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-226-09487-1" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-226-09487-1"><bdi>0-226-09487-1</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/0226094871">0226094871</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Quetzalcoatl+and+the+Irony+of+Empire%3A+Myths+and+Prophecies+in+the+Aztec+Tradition&rft.place=Chicago%2C+IL&rft.pub=University+of+Chicago+Press&rft.date=1982&rft_id=info%3Aoclcnum%2F0226094871&rft.isbn=0-226-09487-1&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3ECarrasco%2C+David%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFCarrasco,_David1999" class="citation book cs1"><span style="font-variant:small-caps;">Carrasco, David</span> (1999). <i>City of Sacrifice: The Aztec Empire and the Role of Violence in Civilization</i>. Boston, MA: <a href="/w/index.php?title=Beacon_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beacon Press (trang không tồn tại)">Beacon Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-8070-4642-6" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-8070-4642-6"><bdi>0-8070-4642-6</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/41368255">41368255</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=City+of+Sacrifice%3A+The+Aztec+Empire+and+the+Role+of+Violence+in+Civilization&rft.place=Boston%2C+MA&rft.pub=Beacon+Press&rft.date=1999&rft_id=info%3Aoclcnum%2F41368255&rft.isbn=0-8070-4642-6&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3ECarrasco%2C+David%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd>Carrasco, Pedro (1999) <i>The Tenochca Empire of Ancient Mexico: The Triple Alliance of Tenochtitlan, Tetzcoco, and Tlacopan</i>. University of Oklahoma Press. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0806131446" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-8061-3144-6</a>.</dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFChimalpahin_Quauhtlehuanitzin,_Domingo_de_San_Antón_Muñón1997" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Chimalpahin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chimalpahin (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Chimalpahin Quauhtlehuanitzin, Domingo de San Antón Muñón</span></a> (1997) [k.1621]. <i>Codex Chimalpahin, vol. 1: society and politics in Mexico Tenochtitlan, Tlatelolco, Texcoco, Culhuacan, and other Nahua altepetl in central Mexico; the Nahuatl and Spanish annals and accounts collected and recorded by don Domingo de San Antón Muñón Chimalpahin Quauhtlehuanitzin</i>. Civilization of the American Indian series, <span class="nowrap">no. 225</span>. <a href="/w/index.php?title=Arthur_J.O._Anderson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arthur J.O. Anderson (trang không tồn tại)">Arthur J.O. Anderson</a> and Susan Schroeder (eds. and trans.), Susan Schroeder (general ed.), Wayne Ruwet (manuscript ed.). Norman: <a href="/w/index.php?title=University_of_Oklahoma_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of Oklahoma Press (trang không tồn tại)">University of Oklahoma Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-8061-2921-1" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-8061-2921-1"><bdi>978-0-8061-2921-1</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/36017075">36017075</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Codex+Chimalpahin%2C+vol.+1%3A+society+and+politics+in+Mexico+Tenochtitlan%2C+Tlatelolco%2C+Texcoco%2C+Culhuacan%2C+and+other+Nahua+altepetl+in+central+Mexico%3B+the+Nahuatl+and+Spanish+annals+and+accounts+collected+and+recorded+by+don+Domingo+de+San+Ant%C3%B3n+Mu%C3%B1%C3%B3n+Chimalpahin+Quauhtlehuanitzin&rft.place=Norman&rft.series=Civilization+of+the+American+Indian+series%2C+%3Cspan+class%3D%22nowrap%22%3Eno.+225%3C%2Fspan%3E&rft.pub=University+of+Oklahoma+Press&rft.date=1997&rft_id=info%3Aoclcnum%2F36017075&rft.isbn=978-0-8061-2921-1&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EChimalpahin+Quauhtlehuanitzin%2C+Domingo+de+San+Ant%C3%B3n+Mu%C3%B1%C3%B3n%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFChimalpahin_Quauhtlehuanitzin,_Domingo_de_San_Antón_Muñón1997" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Chimalpahin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chimalpahin (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Chimalpahin Quauhtlehuanitzin, Domingo de San Antón Muñón</span></a> (1997) [k.1621]. <i>Codex Chimalpahin, vol. 2: society and politics in Mexico Tenochtitlan, Tlatelolco, Texcoco, Culhuacan, and other Nahua altepetl in central Mexico; the Nahuatl and Spanish annals and accounts collected and recorded by don Domingo de San Antón Muñón Chimalpahin Quauhtlehuanitzin (continued)</i>. Civilization of the American Indian series, <span class="nowrap">no. 226</span>. <a href="/w/index.php?title=Arthur_J.O._Anderson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arthur J.O. Anderson (trang không tồn tại)">Arthur J.O. Anderson</a> and Susan Schroeder (eds. and trans.), Susan Schroeder (general ed.), Wayne Ruwet (manuscript ed.). Norman: <a href="/w/index.php?title=University_of_Oklahoma_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of Oklahoma Press (trang không tồn tại)">University of Oklahoma Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-8061-2950-1" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-8061-2950-1"><bdi>978-0-8061-2950-1</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/36017075">36017075</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Codex+Chimalpahin%2C+vol.+2%3A+society+and+politics+in+Mexico+Tenochtitlan%2C+Tlatelolco%2C+Texcoco%2C+Culhuacan%2C+and+other+Nahua+altepetl+in+central+Mexico%3B+the+Nahuatl+and+Spanish+annals+and+accounts+collected+and+recorded+by+don+Domingo+de+San+Ant%C3%B3n+Mu%C3%B1%C3%B3n+Chimalpahin+Quauhtlehuanitzin+%28continued%29&rft.place=Norman&rft.series=Civilization+of+the+American+Indian+series%2C+%3Cspan+class%3D%22nowrap%22%3Eno.+226%3C%2Fspan%3E&rft.pub=University+of+Oklahoma+Press&rft.date=1997&rft_id=info%3Aoclcnum%2F36017075&rft.isbn=978-0-8061-2950-1&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EChimalpahin+Quauhtlehuanitzin%2C+Domingo+de+San+Ant%C3%B3n+Mu%C3%B1%C3%B3n%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFClendinnen,_Inga1991" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Inga_Clendinnen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inga Clendinnen (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Clendinnen, Inga</span></a> (1991). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/aztecsinterpreta00clen"><i>Aztecs: An Interpretation</i></a>. Cambridge and New York: <a href="/wiki/Cambridge_University_Press" class="mw-redirect" title="Cambridge University Press">Cambridge University Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-521-40093-7" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-521-40093-7"><bdi>0-521-40093-7</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/22451031">22451031</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Aztecs%3A+An+Interpretation&rft.place=Cambridge+and+New+York&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=1991&rft_id=info%3Aoclcnum%2F22451031&rft.isbn=0-521-40093-7&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EClendinnen%2C+Inga%3C%2Fspan%3E&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Faztecsinterpreta00clen&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFDavies,_Nigel1973" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Nigel_Davies_(historian)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nigel Davies (historian) (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Davies, Nigel</span></a> (1973). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/aztecshistory0000davi_d2o4"><i>The Aztecs: A History</i></a>. London: Macmillan. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-333-12404-9" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-333-12404-9"><bdi>0-333-12404-9</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/805418">805418</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Aztecs%3A+A+History&rft.place=London&rft.pub=Macmillan&rft.date=1973&rft_id=info%3Aoclcnum%2F805418&rft.isbn=0-333-12404-9&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EDavies%2C+Nigel%3C%2Fspan%3E&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Faztecshistory0000davi_d2o4&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFDíaz_del_Castillo,_Bernal1963" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Bernal_D%C3%ADaz_del_Castillo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bernal Díaz del Castillo (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Díaz del Castillo, Bernal</span></a> (1963) [1632]. <i><a href="/w/index.php?title=Historia_verdadera_de_la_conquista_de_la_Nueva_Espa%C3%B1a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Historia verdadera de la conquista de la Nueva España (trang không tồn tại)">The Conquest of New Spain</a></i>. Penguin Classics. <a href="/w/index.php?title=J._M._Cohen&action=edit&redlink=1" class="new" title="J. M. Cohen (trang không tồn tại)">J. M. Cohen</a> (trans.) . Harmondsworth, England: <a href="/wiki/Penguin_Books" title="Penguin Books">Penguin Books</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-14-044123-9" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-14-044123-9"><bdi>0-14-044123-9</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/162351797">162351797</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Conquest+of+New+Spain&rft.place=Harmondsworth%2C+England&rft.series=Penguin+Classics&rft.edition=6+%281973%29&rft.pub=Penguin+Books&rft.date=1963&rft_id=info%3Aoclcnum%2F162351797&rft.isbn=0-14-044123-9&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3ED%C3%ADaz+del+Castillo%2C+Bernal%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFDurán,_Diego1971" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Diego_Dur%C3%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diego Durán (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Durán, Diego</span></a> (1971) [1574–79]. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/bookofgodsritesa0000dura"><i>Book of the Gods and Rites </i>and<i> The Ancient Calendar</i></a>. Civilization of the American Indian series, <span class="nowrap">no. 102</span>. Translated and edited by Fernando Horcasitas and <a href="/w/index.php?title=Doris_Heyden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Doris Heyden (trang không tồn tại)">Doris Heyden</a>, with a Foreword by <a href="/w/index.php?title=Miguel_Le%C3%B3n-Portilla&action=edit&redlink=1" class="new" title="Miguel León-Portilla (trang không tồn tại)">Miguel León-Portilla</a> (ấn bản thứ 1). Norman: <a href="/w/index.php?title=University_of_Oklahoma_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of Oklahoma Press (trang không tồn tại)">University of Oklahoma Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-8061-0889-4" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-8061-0889-4"><bdi>0-8061-0889-4</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/149976">149976</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Book+of+the+Gods+and+Rites+and+The+Ancient+Calendar&rft.place=Norman&rft.series=Civilization+of+the+American+Indian+series%2C+%3Cspan+class%3D%22nowrap%22%3Eno.+102%3C%2Fspan%3E&rft.edition=translation+of+%27%27Libro+de+los+dioses+y+ritos%27%27+and+%27%27El+calendario+antiguo%27%27%2C+1st+English&rft.pub=University+of+Oklahoma+Press&rft.date=1971&rft_id=info%3Aoclcnum%2F149976&rft.isbn=0-8061-0889-4&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EDur%C3%A1n%2C+Diego%3C%2Fspan%3E&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbookofgodsritesa0000dura&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFDurán,_Diego1994" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Diego_Dur%C3%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diego Durán (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Durán, Diego</span></a> (1994) [k.1581]. <i>The History of the Indies of New Spain</i>. Civilization of the American Indian series, no. 210. <a href="/w/index.php?title=Doris_Heyden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Doris Heyden (trang không tồn tại)">Doris Heyden</a> (trans., annot., and introd.) (ấn bản thứ 1). Norman: <a href="/w/index.php?title=University_of_Oklahoma_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of Oklahoma Press (trang không tồn tại)">University of Oklahoma Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-8061-2649-3" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-8061-2649-3"><bdi>0-8061-2649-3</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/29565779">29565779</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+History+of+the+Indies+of+New+Spain&rft.place=Norman&rft.series=Civilization+of+the+American+Indian+series%2C+no.+210&rft.edition=Translation+of+%27%27Historia+de+las+Indias+de+Nueva-Espa%C3%B1a+y+Islas+de+Tierra+Firme%27%27%2C+1st+English&rft.pub=University+of+Oklahoma+Press&rft.date=1994&rft_id=info%3Aoclcnum%2F29565779&rft.isbn=0-8061-2649-3&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EDur%C3%A1n%2C+Diego%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFGillespie,_Susan_D.1989" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Susan_D._Gillespie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Susan D. Gillespie (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Gillespie, Susan D.</span></a> (1989). <i>The Aztec Kings: the Construction of Rulership in Mexica History</i>. Tucson: <a href="/w/index.php?title=University_of_Arizona_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of Arizona Press (trang không tồn tại)">University of Arizona Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-8165-1095-4" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-8165-1095-4"><bdi>0-8165-1095-4</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/19353576">19353576</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Aztec+Kings%3A+the+Construction+of+Rulership+in+Mexica+History&rft.place=Tucson&rft.pub=University+of+Arizona+Press&rft.date=1989&rft_id=info%3Aoclcnum%2F19353576&rft.isbn=0-8165-1095-4&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EGillespie%2C+Susan+D.%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFGillespie,_Susan_D.1998" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Susan_D._Gillespie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Susan D. Gillespie (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Gillespie, Susan D.</span></a> (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070221181058/http://www.doaks.org/Native/trad09.pdf">"The Aztec Triple Alliance: A Postconquest Tradition"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Trong <a href="/w/index.php?title=Elizabeth_Hill_Boone&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elizabeth Hill Boone (trang không tồn tại)">Elizabeth Hill Boone</a> and Tom Cubbins (biên tập). <i>Native Traditions in the Postconquest World, A Symposium at Dumbarton Oaks 2nd through 4th October 1992</i>. Washington D.C.: <a href="/w/index.php?title=Dumbarton_Oaks_Research_Library_and_Collection&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dumbarton Oaks Research Library and Collection (trang không tồn tại)">Dumbarton Oaks Research Library and Collection</a>. tr. <span class="nowrap">233–</span>263. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-88402-239-0" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-88402-239-0"><bdi>0-88402-239-0</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/34354931">34354931</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.doaks.org/Native/trad09.pdf">Bản gốc</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> lưu trữ ngày 21 tháng 2 năm 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=The+Aztec+Triple+Alliance%3A+A+Postconquest+Tradition&rft.btitle=Native+Traditions+in+the+Postconquest+World%2C+A+Symposium+at+Dumbarton+Oaks+2nd+through+4th+October+1992&rft.place=Washington+D.C.&rft.pages=%3Cspan+class%3D%22nowrap%22%3E233-%3C%2Fspan%3E263&rft.pub=Dumbarton+Oaks+Research+Library+and+Collection&rft.date=1998&rft_id=info%3Aoclcnum%2F34354931&rft.isbn=0-88402-239-0&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EGillespie%2C+Susan+D.%3C%2Fspan%3E&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.doaks.org%2FNative%2Ftrad09.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">|format=</code> cần <code class="cs1-code">|url=</code> (<a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:L%E1%BB%97i_CS1#format_missing_url" title="Trợ giúp:Lỗi CS1">trợ giúp</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd>Graulich, Michel (1997) <i>Myths of Ancient Mexico</i>. Translated by Bernard R. Ortiz de Montellano and Thelma Ortiz de Montellano. University of Oklahoma Press, Norman. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0806129107" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-8061-2910-7</a>.</dd> <dd>Gruzinski, Serge (1992). <i>The Aztecs: The Rise and Fall of an Empire</i>. New York: Harry N. Abrams. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0810928213" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-8109-2821-3</a>.</dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFHassig,_Ross1985" class="citation book cs1"><span style="font-variant:small-caps;">Hassig, Ross</span> (1985). <i>Trade, Tribute, and Transportation: The Sixteenth-Century Political Economy of the Valley of Mexico</i>. Civilization of the American Indian series, <span class="nowrap">no. 171</span>. Norman: <a href="/w/index.php?title=University_of_Oklahoma_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of Oklahoma Press (trang không tồn tại)">University of Oklahoma Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-8061-1911-X" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-8061-1911-X"><bdi>0-8061-1911-X</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/11469622">11469622</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Trade%2C+Tribute%2C+and+Transportation%3A+The+Sixteenth-Century+Political+Economy+of+the+Valley+of+Mexico&rft.place=Norman&rft.series=Civilization+of+the+American+Indian+series%2C+%3Cspan+class%3D%22nowrap%22%3Eno.+171%3C%2Fspan%3E&rft.pub=University+of+Oklahoma+Press&rft.date=1985&rft_id=info%3Aoclcnum%2F11469622&rft.isbn=0-8061-1911-X&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EHassig%2C+Ross%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFHassig,_Ross1988" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Ross_Hassig&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ross Hassig (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Hassig, Ross</span></a> (1988). <i>Aztec Warfare: Imperial Expansion and Political Control</i>. Civilization of the American Indian series, <span class="nowrap">no. 188</span>. Norman: <a href="/w/index.php?title=University_of_Oklahoma_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of Oklahoma Press (trang không tồn tại)">University of Oklahoma Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-8061-2121-1" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-8061-2121-1"><bdi>0-8061-2121-1</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/17106411">17106411</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Aztec+Warfare%3A+Imperial+Expansion+and+Political+Control&rft.place=Norman&rft.series=Civilization+of+the+American+Indian+series%2C+%3Cspan+class%3D%22nowrap%22%3Eno.+188%3C%2Fspan%3E&rft.pub=University+of+Oklahoma+Press&rft.date=1988&rft_id=info%3Aoclcnum%2F17106411&rft.isbn=0-8061-2121-1&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EHassig%2C+Ross%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFHassig,_Ross1992" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Ross_Hassig&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ross Hassig (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Hassig, Ross</span></a> (1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/warsocietyinanci0000hass"><i>War and Society in Ancient Mesoamerica</i></a>. Berkeley: <a href="/wiki/University_of_California_Press" class="mw-redirect" title="University of California Press">University of California Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-520-07734-2" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-520-07734-2"><bdi>0-520-07734-2</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/25007991">25007991</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=War+and+Society+in+Ancient+Mesoamerica&rft.place=Berkeley&rft.pub=University+of+California+Press&rft.date=1992&rft_id=info%3Aoclcnum%2F25007991&rft.isbn=0-520-07734-2&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EHassig%2C+Ross%3C%2Fspan%3E&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fwarsocietyinanci0000hass&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFHassig,_Ross2001" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Ross_Hassig&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ross Hassig (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Hassig, Ross</span></a> (2001). <i>Time, History, and Belief in Aztec and Colonial Mexico</i>. Austin: <a href="/w/index.php?title=University_of_Texas_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of Texas Press (trang không tồn tại)">University of Texas Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-292-73139-6" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-292-73139-6"><bdi>0-292-73139-6</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/44167649">44167649</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Time%2C+History%2C+and+Belief+in+Aztec+and+Colonial+Mexico&rft.place=Austin&rft.pub=University+of+Texas+Press&rft.date=2001&rft_id=info%3Aoclcnum%2F44167649&rft.isbn=0-292-73139-6&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EHassig%2C+Ross%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFKaufman,_Terrence2001" class="citation magazine cs1"><a href="/w/index.php?title=Terrence_Kaufman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Terrence Kaufman (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Kaufman, Terrence</span></a> (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200119013512/https://www.albany.edu/anthro/maldp/Nawa.pdf">"The history of the Nawa language group from the earliest times to the sixteenth century: some initial results"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Revised March 2001. Project for the Documentation of the Languages of Mesoamerica. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.albany.edu/anthro/maldp/Nawa.pdf">Bản gốc</a> <span class="cs1-format">(<a href="/wiki/PDF" title="PDF">PDF</a>)</span> lưu trữ ngày 19 tháng 1 năm 2020.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=The+history+of+the+Nawa+language+group+from+the+earliest+times+to+the+sixteenth+century%3A+some+initial+results&rft.date=2001&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EKaufman%2C+Terrence%3C%2Fspan%3E&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.albany.edu%2Fanthro%2Fmaldp%2FNawa.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_t%E1%BA%A1p_ch%C3%AD" title="Bản mẫu:Chú thích tạp chí">Chú thích tạp chí</a>}}</code>: </span><span class="cs1-hidden-error citation-comment">Chú thích magazine cần <code class="cs1-code">|magazine=</code> (<a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:L%E1%BB%97i_CS1#missing_periodical" title="Trợ giúp:Lỗi CS1">trợ giúp</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFLeón-Portilla,_Miguel_(Ed.)1992" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Miguel_Le%C3%B3n-Portilla&action=edit&redlink=1" class="new" title="Miguel León-Portilla (trang không tồn tại)">León-Portilla, Miguel (Ed.)</a> (1992) [1959]. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/brokenspearsa00leon"><i>The Broken Spears: The Aztec Account of the Conquest of Mexico</i></a>. <a href="/w/index.php?title=%C3%81ngel_Mar%C3%ADa_Garibay_K.&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ángel María Garibay K. (trang không tồn tại)">Ángel María Garibay K.</a> (Nahuatl-Spanish trans.), Lysander Kemp (Spanish-English trans.), Alberto Beltran (illus.) . Boston: Beacon Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-8070-5501-8" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-8070-5501-8"><bdi>0-8070-5501-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Broken+Spears%3A+The+Aztec+Account+of+the+Conquest+of+Mexico&rft.place=Boston&rft.edition=Expanded+and+updated&rft.pub=Beacon+Press&rft.date=1992&rft.isbn=0-8070-5501-8&rft.au=Le%C3%B3n-Portilla%2C+Miguel+%28Ed.%29&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbrokenspearsa00leon&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFLeón-Portilla,_Miguel1963" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Miguel_Le%C3%B3n-Portilla&action=edit&redlink=1" class="new" title="Miguel León-Portilla (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">León-Portilla, Miguel</span></a> (1963). <i>Aztec Thought and Culture: A Study of the Ancient Náhuatl Mind</i>. Civilization of the American Indian series, <span class="nowrap">no. 67</span>. Jack Emory Davis (trans.) (ấn bản thứ 1). Norman: <a href="/w/index.php?title=University_of_Oklahoma_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of Oklahoma Press (trang không tồn tại)">University of Oklahoma Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-8061-2295-1" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-8061-2295-1"><bdi>0-8061-2295-1</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/23373512">23373512</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Aztec+Thought+and+Culture%3A+A+Study+of+the+Ancient+N%C3%A1huatl+Mind&rft.place=Norman&rft.series=Civilization+of+the+American+Indian+series%2C+%3Cspan+class%3D%22nowrap%22%3Eno.+67%3C%2Fspan%3E&rft.edition=translation+and+adaptation+of%3A+%27%27La+filosof%C3%ADa+n%C3%A1huatl%27%27%2C+1st+%5B1990%5D+pbk+reprint&rft.pub=University+of+Oklahoma+Press&rft.date=1963&rft_id=info%3Aoclcnum%2F23373512&rft.isbn=0-8061-2295-1&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3ELe%C3%B3n-Portilla%2C+Miguel%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFLeón-Portilla,_Miguel2002" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Miguel_Le%C3%B3n-Portilla&action=edit&redlink=1" class="new" title="Miguel León-Portilla (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">León-Portilla, Miguel</span></a> (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/bernardinodesaha0000leon"><i>Bernardino de Sahagun, First Anthropologist</i></a>. Mauricio J. Mixco (trans.) . Norman: <a href="/w/index.php?title=University_of_Oklahoma_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of Oklahoma Press (trang không tồn tại)">University of Oklahoma Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-8061-3364-3" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-8061-3364-3"><bdi>0-8061-3364-3</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/47990042">47990042</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Bernardino+de+Sahagun%2C+First+Anthropologist&rft.place=Norman&rft.edition=Originally+published+as+Bernardino+de+Sahag%C3%BAn%3A+Pionero+de+la+Antropolog%C3%ADa+%C2%A91999%2C+UNAM.&rft.pub=University+of+Oklahoma+Press&rft.date=2002&rft_id=info%3Aoclcnum%2F47990042&rft.isbn=0-8061-3364-3&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3ELe%C3%B3n-Portilla%2C+Miguel%3C%2Fspan%3E&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbernardinodesaha0000leon&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFLockhart,_James1991" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=James_Lockhart_(historian)&action=edit&redlink=1" class="new" title="James Lockhart (historian) (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Lockhart, James</span></a> (1991). <i>Nahuas and Spaniards: Postconquest Mexican History and Philology</i>. UCLA Latin American studies vol. 76, Nahuatl studies series no. 3. Stanford and Los Angeles, CA: <a href="/w/index.php?title=Stanford_University_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stanford University Press (trang không tồn tại)">Stanford University Press</a> and UCLA Latin American Center Publications. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-8047-1953-5" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-8047-1953-5"><bdi>0-8047-1953-5</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/23286637">23286637</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Nahuas+and+Spaniards%3A+Postconquest+Mexican+History+and+Philology&rft.place=Stanford+and+Los+Angeles%2C+CA&rft.series=UCLA+Latin+American+studies+vol.+76%2C+Nahuatl+studies+series+no.+3&rft.pub=Stanford+University+Press+and+UCLA+Latin+American+Center+Publications&rft.date=1991&rft_id=info%3Aoclcnum%2F23286637&rft.isbn=0-8047-1953-5&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3ELockhart%2C+James%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFLockhart1992" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=James_Lockhart_(historian)&action=edit&redlink=1" class="new" title="James Lockhart (historian) (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Lockhart, James</span></a> (1992). <i>The Nahuas After the Conquest: A Social and Cultural History of the Indians of Central Mexico, Sixteenth Through Eighteenth Centuries</i>. Stanford, CA: <a href="/w/index.php?title=Stanford_University_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stanford University Press (trang không tồn tại)">Stanford University Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-8047-1927-6" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-8047-1927-6"><bdi>0-8047-1927-6</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/24283718">24283718</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Nahuas+After+the+Conquest%3A+A+Social+and+Cultural+History+of+the+Indians+of+Central+Mexico%2C+Sixteenth+Through+Eighteenth+Centuries&rft.place=Stanford%2C+CA&rft.pub=Stanford+University+Press&rft.date=1992&rft_id=info%3Aoclcnum%2F24283718&rft.isbn=0-8047-1927-6&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3ELockhart%2C+James%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFLockhart,_James1993" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=James_Lockhart_(historian)&action=edit&redlink=1" class="new" title="James Lockhart (historian) (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Lockhart, James</span></a> (1993). <i>We People Here: Nahuatl Accounts of the Conquest of Mexico</i>. Repertorium Columbianum, <span class="nowrap">vol. 1</span>. ed. and trans. Berkeley: <a href="/wiki/University_of_California_Press" class="mw-redirect" title="University of California Press">University of California Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-520-07875-6" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-520-07875-6"><bdi>0-520-07875-6</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/24703159">24703159</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=We+People+Here%3A+Nahuatl+Accounts+of+the+Conquest+of+Mexico&rft.place=Berkeley&rft.series=Repertorium+Columbianum%2C+%3Cspan+class%3D%22nowrap%22%3Evol.+1%3C%2Fspan%3E&rft.pub=University+of+California+Press&rft.date=1993&rft_id=info%3Aoclcnum%2F24703159&rft.isbn=0-520-07875-6&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3ELockhart%2C+James%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span> <b style="font-size: 0.95em; color:var(--color-subtle,#555);">(tiếng Anh)</b> <b style="font-size: 0.95em; color:var(--color-subtle,#555);">(tiếng Tây Ban Nha)</b> <b style="font-size: 0.95em; color:var(--color-subtle,#555);">(tiếng Nahuatl)</b></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFLópez_Austin,_Alfredo1997" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Alfredo_L%C3%B3pez_Austin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alfredo López Austin (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">López Austin, Alfredo</span></a> (1997). <i>Tamoanchan, Tlalocan: Places of Mist</i>. Mesoamerican Worlds series. translated by Bernard R. Ortiz de Montellano and Thelma Ortiz de Montellano. Niwot: <a href="/w/index.php?title=University_Press_of_Colorado&action=edit&redlink=1" class="new" title="University Press of Colorado (trang không tồn tại)">University Press of Colorado</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-87081-445-1" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-87081-445-1"><bdi>0-87081-445-1</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/36178551">36178551</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Tamoanchan%2C+Tlalocan%3A+Places+of+Mist&rft.place=Niwot&rft.series=Mesoamerican+Worlds+series&rft.pub=University+Press+of+Colorado&rft.date=1997&rft_id=info%3Aoclcnum%2F36178551&rft.isbn=0-87081-445-1&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EL%C3%B3pez+Austin%2C+Alfredo%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd>López Luján, Leonardo (2005) <i>The Offerings of the Templo Mayor of Tenochtitlan</i>. Revised ed. Translated by Bernard R. Ortiz de Montellano and Thelma Ortiz de Montellano. University of New Mexico Press, Albuquerque. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0826329586" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-8263-2958-6</a>.</dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFMatos_Moctezuma,_Eduardo1988" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Eduardo_Matos_Moctezuma&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eduardo Matos Moctezuma (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Matos Moctezuma, Eduardo</span></a> (1988). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/greattempleofazt0000mato_p3a0"><i>The Great Temple of the Aztecs: Treasures of Tenochtitlan</i></a>. New Aspects of Antiquity series. <a href="/w/index.php?title=Doris_Heyden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Doris Heyden (trang không tồn tại)">Doris Heyden</a> (trans.). New York: <a href="/w/index.php?title=Thames_%26_Hudson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thames & Hudson (trang không tồn tại)">Thames & Hudson</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-500-39024-X" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-500-39024-X"><bdi>0-500-39024-X</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/17968786">17968786</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Great+Temple+of+the+Aztecs%3A+Treasures+of+Tenochtitlan&rft.place=New+York&rft.series=New+Aspects+of+Antiquity+series&rft.pub=Thames+%26+Hudson&rft.date=1988&rft_id=info%3Aoclcnum%2F17968786&rft.isbn=0-500-39024-X&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EMatos+Moctezuma%2C+Eduardo%3C%2Fspan%3E&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fgreattempleofazt0000mato_p3a0&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd>Matos Moctezuma, Eduardo (1988) <i>The Great Temple of the Aztecs</i>. Thames and Hudson, New York. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/050039024X" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-500-39024-X</a>.</dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFMiller,_Mary1993" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Mary_Miller&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mary Miller (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Miller, Mary</span></a> (1993). <i>The Gods and Symbols of Ancient Mexico and the Maya: An Illustrated Dictionary of Mesoamerican Religion</i>. and <span style="font-variant:small-caps;"><a href="/w/index.php?title=Karl_Taube&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karl Taube (trang không tồn tại)">Karl Taube</a></span>. London: <a href="/w/index.php?title=Thames_%26_Hudson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thames & Hudson (trang không tồn tại)">Thames & Hudson</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-500-05068-6" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-500-05068-6"><bdi>0-500-05068-6</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/27667317">27667317</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Gods+and+Symbols+of+Ancient+Mexico+and+the+Maya%3A+An+Illustrated+Dictionary+of+Mesoamerican+Religion&rft.place=London&rft.pub=Thames+%26+Hudson&rft.date=1993&rft_id=info%3Aoclcnum%2F27667317&rft.isbn=0-500-05068-6&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EMiller%2C+Mary%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFOrtiz_de_Montellano,_Bernard_R.1983" class="citation magazine cs1"><span style="font-variant:small-caps;">Ortiz de Montellano, Bernard R.</span> (1983). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_american-anthropologist_1983-06_85_2/page/403">"Counting Skulls: Comment on the Aztec Cannibalism Theory of Harner-Harris"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=American_Anthropologist&action=edit&redlink=1" class="new" title="American Anthropologist (trang không tồn tại)">American Anthropologist</a></i>. Quyển 85 số 2. Arlington, VA: <a href="/w/index.php?title=American_Anthropological_Association&action=edit&redlink=1" class="new" title="American Anthropological Association (trang không tồn tại)">American Anthropological Association</a>. tr. <span class="nowrap">403–</span>406. <a href="/wiki/Doi" class="mw-redirect" title="Doi">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1525%2Faa.1983.85.2.02a00130">10.1525/aa.1983.85.2.02a00130</a>. <a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/issn/0002-7294">0002-7294</a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/1479294">1479294</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=American+Anthropologist&rft.atitle=Counting+Skulls%3A+Comment+on+the+Aztec+Cannibalism+Theory+of+Harner-Harris&rft.volume=85&rft.issue=2&rft.pages=%3Cspan+class%3D%22nowrap%22%3E403-%3C%2Fspan%3E406&rft.date=1983&rft_id=info%3Aoclcnum%2F1479294&rft.issn=0002-7294&rft_id=info%3Adoi%2F10.1525%2Faa.1983.85.2.02a00130&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EOrtiz+de+Montellano%2C+Bernard+R.%3C%2Fspan%3E&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_american-anthropologist_1983-06_85_2%2Fpage%2F403&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_t%E1%BA%A1p_ch%C3%AD" title="Bản mẫu:Chú thích tạp chí">Chú thích tạp chí</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFOrtiz_de_Montellano,_Bernard_R.1990" class="citation book cs1"><span style="font-variant:small-caps;">Ortiz de Montellano, Bernard R.</span> (1990). <i>Aztec Medicine, Health, and Nutrition</i>. New Brunswick, NJ: <a href="/w/index.php?title=Rutgers_University_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rutgers University Press (trang không tồn tại)">Rutgers University Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-8135-1562-9" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-8135-1562-9"><bdi>0-8135-1562-9</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/20798977">20798977</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Aztec+Medicine%2C+Health%2C+and+Nutrition&rft.place=New+Brunswick%2C+NJ&rft.pub=Rutgers+University+Press&rft.date=1990&rft_id=info%3Aoclcnum%2F20798977&rft.isbn=0-8135-1562-9&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EOrtiz+de+Montellano%2C+Bernard+R.%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFPrescott,_William_H.1843" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=William_H._Prescott&action=edit&redlink=1" class="new" title="William H. Prescott (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Prescott, William H.</span></a> (1843). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://etext.virginia.edu/toc/modeng/public/PreConq.html"><i>History of the Conquest of Mexico, with a Preliminary View of Ancient Mexican Civilization, and the Life of the Conqueror, Hernando Cortes</i></a> <span class="cs1-format">(online reproduction, Electronic Text Center, University of Virginia Library)</span>. New York: Harper and Brothers. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/2458166">2458166</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=History+of+the+Conquest+of+Mexico%2C+with+a+Preliminary+View+of+Ancient+Mexican+Civilization%2C+and+the+Life+of+the+Conqueror%2C+Hernando+Cortes&rft.place=New+York&rft.pub=Harper+and+Brothers&rft.date=1843&rft_id=info%3Aoclcnum%2F2458166&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EPrescott%2C+William+H.%3C%2Fspan%3E&rft_id=http%3A%2F%2Fetext.virginia.edu%2Ftoc%2Fmodeng%2Fpublic%2FPreConq.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFRestall,_Matthew2004" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Matthew_Restall&action=edit&redlink=1" class="new" title="Matthew Restall (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Restall, Matthew</span></a> (2004). <i><a href="/w/index.php?title=Seven_Myths_of_the_Spanish_Conquest&action=edit&redlink=1" class="new" title="Seven Myths of the Spanish Conquest (trang không tồn tại)">Seven Myths of the Spanish Conquest</a></i> (ấn bản thứ 1). Oxford and New York: <a href="/wiki/Oxford_University_Press" class="mw-redirect" title="Oxford University Press">Oxford University Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-19-517611-1" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-19-517611-1"><bdi>0-19-517611-1</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/56695639">56695639</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Seven+Myths+of+the+Spanish+Conquest&rft.place=Oxford+and+New+York&rft.edition=1&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2004&rft_id=info%3Aoclcnum%2F56695639&rft.isbn=0-19-517611-1&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3ERestall%2C+Matthew%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFRuiz_de_Alarcón,_Hernando1984" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Hernando_Ruiz_de_Alarc%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hernando Ruiz de Alarcón (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Ruiz de Alarcón, Hernando</span></a> (1984) [1629]. <i>Treatise on the Heathen Superstitions and Customs That Today Live Among the Indians Native to This New Spain, 1629</i>. Civilization of the American Indian series, <span class="nowrap">no. 164</span>. translated & edited by <a href="/w/index.php?title=J._Richard_Andrews&action=edit&redlink=1" class="new" title="J. Richard Andrews (trang không tồn tại)">J. Richard Andrews</a> và <a href="/w/index.php?title=Ross_Hassig&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ross Hassig (trang không tồn tại)">Ross Hassig</a> . Norman: <a href="/w/index.php?title=University_of_Oklahoma_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of Oklahoma Press (trang không tồn tại)">University of Oklahoma Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-8061-1832-6" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-8061-1832-6"><bdi>0-8061-1832-6</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/10046127">10046127</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Treatise+on+the+Heathen+Superstitions+and+Customs+That+Today+Live+Among+the+Indians+Native+to+This+New+Spain%2C+1629&rft.place=Norman&rft.series=Civilization+of+the+American+Indian+series%2C+%3Cspan+class%3D%22nowrap%22%3Eno.+164%3C%2Fspan%3E&rft.edition=original+reproduction+and+translation+of%3A+%27%27Tratado+de+las+supersticiones+y+costumbres+gent%C3%ADlicas+que+oy+viven+entre+los+indios+naturales+desta+Nueva+Espa%C3%B1a%27%27%2C+first+English&rft.pub=University+of+Oklahoma+Press&rft.date=1984&rft_id=info%3Aoclcnum%2F10046127&rft.isbn=0-8061-1832-6&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3ERuiz+de+Alarc%C3%B3n%2C+Hernando%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span> <b style="font-size: 0.95em; color:var(--color-subtle,#555);">(tiếng Nahuatl)</b> <b style="font-size: 0.95em; color:var(--color-subtle,#555);">(tiếng Anh)</b></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFSahagún,_Bernardino_de1950–82" class="citation book cs1 cs1-prop-year_range_abbreviated"><a href="/w/index.php?title=Bernardino_de_Sahag%C3%BAn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bernardino de Sahagún (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Sahagún, Bernardino de</span></a> (1950–82) [ca. 1540–85]. <i><a href="/w/index.php?title=Florentine_Codex&action=edit&redlink=1" class="new" title="Florentine Codex (trang không tồn tại)">Florentine Codex: General History of the Things of New Spain</a>, 13 vols. in 12</i>. vols. I-XII. <a href="/w/index.php?title=Charles_E._Dibble&action=edit&redlink=1" class="new" title="Charles E. Dibble (trang không tồn tại)">Charles E. Dibble</a> và <a href="/w/index.php?title=Arthur_J._O._Anderson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arthur J. O. Anderson (trang không tồn tại)">Arthur J.O. Anderson</a> (eds., trans., notes and illus.) . Santa Fe, NM and Salt Lake City: <a href="/w/index.php?title=School_of_American_Research&action=edit&redlink=1" class="new" title="School of American Research (trang không tồn tại)">School of American Research</a> and the <a href="/w/index.php?title=University_of_Utah_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of Utah Press (trang không tồn tại)">University of Utah Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-87480-082-X" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-87480-082-X"><bdi>0-87480-082-X</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/276351">276351</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Florentine+Codex%3A+General+History+of+the+Things+of+New+Spain%2C+13+vols.+in+12&rft.place=Santa+Fe%2C+NM+and+Salt+Lake+City&rft.series=vols.+I-XII&rft.edition=translation+of+%27%27Historia+General+de+las+Cosas+de+la+Nueva+Espa%C3%B1a%27%27&rft.pub=School+of+American+Research+and+the+University+of+Utah+Press&rft.date=1950%2F1982&rft_id=info%3Aoclcnum%2F276351&rft.isbn=0-87480-082-X&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3ESahag%C3%BAn%2C+Bernardino+de%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFSahagún,_Bernardino_de1997" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Bernardino_de_Sahag%C3%BAn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bernardino de Sahagún (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Sahagún, Bernardino de</span></a> (1997) [ca.1558–61]. <i><a href="/w/index.php?title=Primeros_Memoriales&action=edit&redlink=1" class="new" title="Primeros Memoriales (trang không tồn tại)">Primeros Memoriales</a></i>. Civilization of the American Indians series <span class="nowrap">vol. 200</span>, <span class="nowrap">part 2</span>. <a href="/w/index.php?title=Thelma_D._Sullivan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thelma D. Sullivan (trang không tồn tại)">Thelma D. Sullivan</a> (English trans. and paleography of Nahuatl text), with <a href="/w/index.php?title=H.B._Nicholson&action=edit&redlink=1" class="new" title="H.B. Nicholson (trang không tồn tại)">H.B. Nicholson</a>, <a href="/w/index.php?title=Arthur_J.O._Anderson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arthur J.O. Anderson (trang không tồn tại)">Arthur J.O. Anderson</a>, <a href="/w/index.php?title=Charles_E._Dibble&action=edit&redlink=1" class="new" title="Charles E. Dibble (trang không tồn tại)">Charles E. Dibble</a>, <a href="/w/index.php?title=Eloise_Qui%C3%B1ones_Keber&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eloise Quiñones Keber (trang không tồn tại)">Eloise Quiñones Keber</a>, and Wayne Ruwet (completion, revisions, and ed.). Norman: <a href="/w/index.php?title=University_of_Oklahoma_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of Oklahoma Press (trang không tồn tại)">University of Oklahoma Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-8061-2909-9" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-8061-2909-9"><bdi>978-0-8061-2909-9</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/35848992">35848992</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Primeros+Memoriales&rft.place=Norman&rft.series=Civilization+of+the+American+Indians+series+%3Cspan+class%3D%22nowrap%22%3Evol.+200%3C%2Fspan%3E%2C+%3Cspan+class%3D%22nowrap%22%3Epart+2%3C%2Fspan%3E&rft.pub=University+of+Oklahoma+Press&rft.date=1997&rft_id=info%3Aoclcnum%2F35848992&rft.isbn=978-0-8061-2909-9&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3ESahag%C3%BAn%2C+Bernardino+de%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFSchroeder,_Susan1991" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Susan_Schroeder&action=edit&redlink=1" class="new" title="Susan Schroeder (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Schroeder, Susan</span></a> (1991). <i>Chimalpahin and the Kingdoms of Chalco</i>. Tucson: <a href="/w/index.php?title=University_of_Arizona_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of Arizona Press (trang không tồn tại)">University of Arizona Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-8165-1182-9" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-8165-1182-9"><bdi>0-8165-1182-9</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/21976206">21976206</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Chimalpahin+and+the+Kingdoms+of+Chalco&rft.place=Tucson&rft.pub=University+of+Arizona+Press&rft.date=1991&rft_id=info%3Aoclcnum%2F21976206&rft.isbn=0-8165-1182-9&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3ESchroeder%2C+Susan%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd></dl> <dl><dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFSmith1984" class="citation magazine cs1"><a href="/w/index.php?title=Michael_E._Smith&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michael E. Smith (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Smith, Michael E.</span></a> (1984). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.public.asu.edu/~mesmith9/1-CompleteSet/MES-84-Aztlan.pdf">"The Aztlan Migrations of Nahuatl Chronicles: Myth or History?"</a> <span class="cs1-format">(<a href="/wiki/PDF" title="PDF">PDF</a> online facsimile)</span>. <i><a href="/w/index.php?title=Ethnohistory_(journal)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ethnohistory (journal) (trang không tồn tại)">Ethnohistory</a></i>. Quyển 31 số 3. Columbus, OH: <a href="/w/index.php?title=American_Society_for_Ethnohistory&action=edit&redlink=1" class="new" title="American Society for Ethnohistory (trang không tồn tại)">American Society for Ethnohistory</a>. tr. .153–186. <a href="/wiki/Doi" class="mw-redirect" title="Doi">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F482619">10.2307/482619</a>. <a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/issn/0014-1801">0014-1801</a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/145142543">145142543</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Ethnohistory&rft.atitle=The+Aztlan+Migrations+of+Nahuatl+Chronicles%3A+Myth+or+History%3F&rft.volume=31&rft.issue=3&rft.pages=.153-186&rft.date=1984&rft_id=info%3Aoclcnum%2F145142543&rft.issn=0014-1801&rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F482619&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3ESmith%2C+Michael+E.%3C%2Fspan%3E&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.public.asu.edu%2F~mesmith9%2F1-CompleteSet%2FMES-84-Aztlan.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_t%E1%BA%A1p_ch%C3%AD" title="Bản mẫu:Chú thích tạp chí">Chú thích tạp chí</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFSmith1997" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Michael_E._Smith&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michael E. Smith (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Smith, Michael E.</span></a> (1997). <i>The Aztecs</i> . Malden, MA: <a href="/w/index.php?title=Blackwell_Publishing&action=edit&redlink=1" class="new" title="Blackwell Publishing (trang không tồn tại)">Blackwell Publishing</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-631-23015-7" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-631-23015-7"><bdi>0-631-23015-7</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/48579073">48579073</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Aztecs&rft.place=Malden%2C+MA&rft.edition=first&rft.pub=Blackwell+Publishing&rft.date=1997&rft_id=info%3Aoclcnum%2F48579073&rft.isbn=0-631-23015-7&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3ESmith%2C+Michael+E.%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFSmith,_Michael_E.2005" class="citation magazine cs1"><a href="/w/index.php?title=Michael_E._Smith&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michael E. Smith (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Smith, Michael E.</span></a> (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.public.asu.edu/%7Emesmith9/1-CompleteSet/MES-05-CitySize.pdf">"City Size in Late Post-Classic Mesoamerica"</a> <span class="cs1-format">(<a href="/wiki/PDF" title="PDF">PDF</a>)</span>. <i>Journal of Urban History</i>. Quyển 31 số 4. Beverley Hills, CA: <a href="/w/index.php?title=SAGE_Publications&action=edit&redlink=1" class="new" title="SAGE Publications (trang không tồn tại)">SAGE Publications</a>. tr. <span class="nowrap">403–</span>434. <a href="/wiki/Doi" class="mw-redirect" title="Doi">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1177%2F0096144204274396">10.1177/0096144204274396</a>. <a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/issn/0096-1442">0096-1442</a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/1798556">1798556</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Urban+History&rft.atitle=City+Size+in+Late+Post-Classic+Mesoamerica&rft.volume=31&rft.issue=4&rft.pages=%3Cspan+class%3D%22nowrap%22%3E403-%3C%2Fspan%3E434&rft.date=2005&rft_id=info%3Aoclcnum%2F1798556&rft.issn=0096-1442&rft_id=info%3Adoi%2F10.1177%2F0096144204274396&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3ESmith%2C+Michael+E.%3C%2Fspan%3E&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.public.asu.edu%2F%257Emesmith9%2F1-CompleteSet%2FMES-05-CitySize.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_t%E1%BA%A1p_ch%C3%AD" title="Bản mẫu:Chú thích tạp chí">Chú thích tạp chí</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFSmith,_Michael_E._and_[1]2001" class="citation magazine cs1"><a href="/w/index.php?title=Michael_E._Smith&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michael E. Smith (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Smith, Michael E.</span> and [1]</a> (2001). "The Archaeological Study of Empires and Imperialism in Pre-Hispanic Central Mexico". <i>Journal of Anthropological Archaeology</i>. Quyển 20. tr. <span class="nowrap">245–</span>284. <a href="/wiki/Doi" class="mw-redirect" title="Doi">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1006%2Fjaar.2000.0372">10.1006/jaar.2000.0372</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Anthropological+Archaeology&rft.atitle=The+Archaeological+Study+of+Empires+and+Imperialism+in+Pre-Hispanic+Central+Mexico&rft.volume=20&rft.pages=%3Cspan+class%3D%22nowrap%22%3E245-%3C%2Fspan%3E284&rft.date=2001&rft_id=info%3Adoi%2F10.1006%2Fjaar.2000.0372&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3ESmith%2C+Michael+E.%3C%2Fspan%3E+and+%5B1%5D&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_t%E1%BA%A1p_ch%C3%AD" title="Bản mẫu:Chú thích tạp chí">Chú thích tạp chí</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>) Quản lý CS1: tên số: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_t%C3%AAn_s%E1%BB%91:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: tên số: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><span class="PDFlink"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.public.asu.edu/~mesmith9/MES-05-SciAm-.pdf">Smith, Michael E, "Life in the Provinces of the Aztec Empire", <i>Scientific American</i>.</a></span><span style="font-size:smaller;"><a href="/wiki/PDF" title="PDF">PDF</a> (538 <a href="/wiki/Kibibyte" title="Kibibyte">KiB</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFSoustelle,_Jacques1961" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Jacques_Soustelle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jacques Soustelle (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Soustelle, Jacques</span></a> (1961). <i>Daily Life of the Aztecs:On the Eve of the Spanish Conquest</i>. Patrick O'Brian (Trans.). London: Phoenix Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/1-84212-508-7" title="Đặc biệt:Nguồn sách/1-84212-508-7"><bdi>1-84212-508-7</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/50217224">50217224</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Daily+Life+of+the+Aztecs%3AOn+the+Eve+of+the+Spanish+Conquest&rft.place=London&rft.pub=Phoenix+Press&rft.date=1961&rft_id=info%3Aoclcnum%2F50217224&rft.isbn=1-84212-508-7&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3ESoustelle%2C+Jacques%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFTaube,_Karl_A.1993" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Karl_Taube&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karl Taube (trang không tồn tại)"><span style="font-variant:small-caps;">Taube, Karl A.</span></a> (1993). <i>Aztec and Maya Myths</i> (ấn bản thứ 4). Austin: <a href="/w/index.php?title=University_of_Texas_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of Texas Press (trang không tồn tại)">University of Texas Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-292-78130-X" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-292-78130-X"><bdi>0-292-78130-X</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/29124568">29124568</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Aztec+and+Maya+Myths&rft.place=Austin&rft.edition=4&rft.pub=University+of+Texas+Press&rft.date=1993&rft_id=info%3Aoclcnum%2F29124568&rft.isbn=0-292-78130-X&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3ETaube%2C+Karl+A.%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFTownsend,_Richard_F.2000" class="citation book cs1"><span style="font-variant:small-caps;">Townsend, Richard F.</span> (2000). <i>The Aztecs</i> . London: <a href="/w/index.php?title=Thames_%26_Hudson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thames & Hudson (trang không tồn tại)">Thames & Hudson</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-500-28132-7" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-500-28132-7"><bdi>0-500-28132-7</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/43337963">43337963</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Aztecs&rft.place=London&rft.edition=2+%2C+revised&rft.pub=Thames+%26+Hudson&rft.date=2000&rft_id=info%3Aoclcnum%2F43337963&rft.isbn=0-500-28132-7&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3ETownsend%2C+Richard+F.%3C%2Fspan%3E&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd> <dd><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite id="CITEREFZantwijk,Rudolph_van1985" class="citation book cs1"><span style="font-variant:small-caps;">Zantwijk,Rudolph van</span> (1985). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/aztecarrangement0000zant"><i>The Aztec Arrangement: The Social History of Pre-Spanish Mexico</i></a>. Norman: University of Oklahoma Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-8061-1677-3" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-8061-1677-3"><bdi>0-8061-1677-3</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" class="mw-redirect" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/oclc/11261299">11261299</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Aztec+Arrangement%3A+The+Social+History+of+Pre-Spanish+Mexico&rft.place=Norman&rft.pub=University+of+Oklahoma+Press&rft.date=1985&rft_id=info%3Aoclcnum%2F11261299&rft.isbn=0-8061-1677-3&rft.au=%3Cspan+style%3D%22font-variant%3Asmall-caps%3B%22%3EZantwijk%2CRudolph+van%3C%2Fspan%3E&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Faztecarrangement0000zant&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_s%C3%A1ch" title="Bản mẫu:Chú thích sách">Chú thích sách</a>}}</code>: Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (<a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">liên kết</a>)</span></dd></dl> <dl><dt><dl><dt>Primary sources, available in English</dt></dl> </dt><dd>Berdan, Frances F. and Patricia Reiff Anawalt (1997) <i>The Essential <a href="/w/index.php?title=Codex_Mendoza&action=edit&redlink=1" class="new" title="Codex Mendoza (trang không tồn tại)">Codex Mendoza</a></i>. University of California Press, Berkeley. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0520204549" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-520-20454-9</a>.</dd> <dd><a href="/wiki/Hern%C3%A1n_Cort%C3%A9s" title="Hernán Cortés">Cortés, Hernan</a> (1987) <i>Letters from Mexico</i>. New Ed. edition. Translated by <a href="/w/index.php?title=Anthony_Pagden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anthony Pagden (trang không tồn tại)">Anthony Pagden</a>. Yale University Press, New Haven. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0300037244" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-300-03724-4</a>.</dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Bernal_Diaz_del_Castillo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bernal Diaz del Castillo (trang không tồn tại)">Díaz del Castillo, Bernal</a> (1963) <i>The Conquest of New Spain</i>. Translated by J. M. Cohen. Penguin, New York. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0140441239" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-14-044123-9</a>.</dd> <dd>Díaz, Gisele and Alan Rogers (1993) <i>The <a href="/w/index.php?title=Codex_Borgia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Codex Borgia (trang không tồn tại)">Codex Borgia</a>: A Full-Color Restoration of the Ancient Mexican Manuscript</i>. Dover Publications, New York. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0486275698" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-486-27569-8</a>.</dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Diego_Dur%C3%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diego Durán (trang không tồn tại)">Durán, Fray Diego</a> (1971) <i>Book of the Gods and Rites and The Ancient Calendar</i>. Translated by Fernando Horcasitas and Doris Heyden. University of Oklahoma Press, Norman. ASIN B000M4OVSG. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0806112018" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-8061-1201-8</a> (1977 Ed. edition).</dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Diego_Dur%C3%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diego Durán (trang không tồn tại)">Durán, Fray Diego</a> (1994) <i>The History of the Indies of New Spain</i>. Translated by Doris Heyden. University of Oklahoma Press, Norman. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0806126493" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-8061-2649-3</a>.</dd> <dd>Garganigo <i>et al.</i>, (2008) <i>Huellas de las Literaturas Hispanoamerica</i>. 3 edition. Prentice Hall, New Jersey. (Note, this source in Spanish). <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0131958461" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-13-195846-1</a>.</dd> <dd>Zorita, Alonso de (1963) <i>Life and Labor in Ancient Mexico: The Brief and Summary Relation of the Lords of New Spain</i>. Translated by Benjamin Keen. Rutgers University Press, New Brunswick. ASIN B000INWUNE. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0806126795" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-8061-2679-5</a> (1994 paperback).</dd></dl> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liên_kết_ngoài"><span id="Li.C3.AAn_k.E1.BA.BFt_ngo.C3.A0i"></span>Liên kết ngoài</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Aztec&veaction=edit&section=29" title="Sửa đổi phần “Liên kết ngoài”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Aztec&action=edit&section=29" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Liên kết ngoài"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/40px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="38" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/60px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/120px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist"><a href="/wiki/Wikisource" title="Wikisource">Wikisource</a> có văn bản gốc từ các bài viết của <a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica_Eleventh_Edition" title="Encyclopædia Britannica Eleventh Edition">1911 <i>Encyclopædia Britannica</i></a> <i><b><a href="https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Aztecs" class="extiw" title="wikisource:1911 Encyclopædia Britannica/Aztecs">Aztecs</a></b></i>.</div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71936381" /><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70981351" /> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/60px-Commons-logo.svg.png 1.5x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Aztec?uselang=vi">Aztec</a></b></i>.</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://mexicolore.co.uk/aztecs/">Aztecs at Mexicolore</a>: constantly updated educational site specifically on the Aztecs, for serious students of all ages.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20091027042348/http://geocities.com/architecture_aztec_america">Aztec Architecture</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.d.umn.edu/cla/faculty/troufs/anth3618/maaztec.html">Aztecs / Nahuatl / Tenochtitlan</a>: Ancient Mesoamerica resources at <a href="/w/index.php?title=University_of_Minnesota_Duluth&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of Minnesota Duluth (trang không tồn tại)">University of Minnesota Duluth</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.history-aztec.com">Aztec history, culture and religion</a> B. Diaz del Castillo, The Discovery and Conquest of Mexico (tr. by A. P. Maudsley, 1928, repr. 1965)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hist.umn.edu/~rmccaa/mxpoprev/table2.htm">Demographic Disaster in Mexico 1519-1595</a> at the Department of History at the <a href="/wiki/University_of_Minnesota" class="mw-redirect" title="University of Minnesota">University of Minnesota</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.public.asu.edu/~mesmith9/azbib.html">Michael E. Smith's student bibliography on the Aztecs</a>.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72849786" /><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.public.asu.edu/~mesmith9/MES-05-SciAm-.pdf">"Article: "Life in the Provinces of the Aztec Empire"<span class="cs1-kern-right"></span>"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Article%3A+%22Life+in+the+Provinces+of+the+Aztec+Empire%22&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.public.asu.edu%2F~mesmith9%2FMES-05-SciAm-.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AAztec" class="Z3988"></span> <span style="font-size:85%;">(538 <a href="/wiki/Kibibyte" title="Kibibyte">KiB</a>)</span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.public.asu.edu/~mesmith9/tlahuica.html">Tlahuica Culture Home Page (an Aztec group from Morelos, Mexico)</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/radio4/history/inourtime/inourtime_20030227.shtml">"The Aztecs-looking behind the myths"</a> on <a href="/w/index.php?title=BBC_Radio_4&action=edit&redlink=1" class="new" title="BBC Radio 4 (trang không tồn tại)">BBC Radio 4</a>'s <a href="/w/index.php?title=In_Our_Time_(BBC_Radio_4)&action=edit&redlink=1" class="new" title="In Our Time (BBC Radio 4) (trang không tồn tại)"><i>In Our Time</i></a> featuring Alan Knight, Adrian Locke and Elizabeth Graham</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100219221511/http://worldmuseumofman.org/aztecartifacts1.htm">Pre-columbian Aztec Collection</a>: photographs of Aztec tools and weapons</li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70958518">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71573313">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="Tiêu_đề_chuẩn_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q12542#identifiers&#124;class=noprint&#124;Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Tiêu_đề_chuẩn_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q12542#identifiers&#124;class=noprint&#124;Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Ki%E1%BB%83m_so%C3%A1t_t%C3%ADnh_nh%E1%BA%A5t_qu%C3%A1n" title="Kiểm soát tính nhất quán">Tiêu đề chuẩn</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q12542#identifiers" title="Sửa dữ liệu tại Wikidata"><img alt="Sửa dữ liệu tại Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Th%C6%B0_vi%E1%BB%87n_Qu%E1%BB%91c_gia_Ph%C3%A1p" title="Thư viện Quốc gia Pháp">BNF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11934070m">cb11934070m</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11934070m">(data)</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4004069-0">4004069-0</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/LCCN" title="LCCN">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85010675">sh85010675</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/NARA_(identifier)" class="extiw" title="en:NARA (identifier)">NARA</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalog.archives.gov/id/10675178">10675178</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/NDL_(identifier)" class="extiw" title="en:NDL (identifier)">NDL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00560449">00560449</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/NKC_(identifier)" class="extiw" title="en:NKC (identifier)">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph117375&CON_LNG=ENG">ph117375</a></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Aztec&oldid=72193028">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Aztec&oldid=72193028</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_c%C3%B3_IPA_ti%E1%BA%BFng_Nahuatl_languages&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Trang có IPA tiếng Nahuatl languages (trang không tồn tại)">Trang có IPA tiếng Nahuatl languages</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Aztec" title="Thể loại:Aztec">Aztec</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:N%E1%BB%81n_v%C4%83n_h%C3%B3a_Trung_b%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9" title="Thể loại:Nền văn hóa Trung bộ châu Mỹ">Nền văn hóa Trung bộ châu Mỹ</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:N%E1%BB%81n_v%C4%83n_h%C3%B3a_ti%E1%BB%81n_Colombo_%E1%BB%9F_M%C3%A9xico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Nền văn hóa tiền Colombo ở México (trang không tồn tại)">Nền văn hóa tiền Colombo ở México</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_h%E1%BA%ADu_c%E1%BB%95_%C4%91i%E1%BB%83n_%E1%BB%9F_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Thời kỳ hậu cổ điển ở châu Mỹ (trang không tồn tại)">Thời kỳ hậu cổ điển ở châu Mỹ</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:V%C4%83n_minh" title="Thể loại:Văn minh">Văn minh</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Thung_l%C5%A9ng_M%C3%A9xico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Thung lũng México (trang không tồn tại)">Thung lũng México</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_kh%C3%B4ng_c%C3%B3_m%E1%BB%A5c_ti%C3%AAu_Harv_v%C3%A0_Sfn" title="Thể loại:Lỗi không có mục tiêu Harv và Sfn">Lỗi không có mục tiêu Harv và Sfn</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n" title="Thể loại:Bài cơ bản">Bài cơ bản</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Hatnote_tr%E1%BB%8F_%C4%91%E1%BA%BFn_m%E1%BB%99t_trang_kh%C3%B4ng_t%E1%BB%93n_t%E1%BA%A1i" title="Thể loại:Bài viết có bản mẫu Hatnote trỏ đến một trang không tồn tại">Bài viết có bản mẫu Hatnote trỏ đến một trang không tồn tại</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_nhi%E1%BB%81u_t%C3%AAn:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả">Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_CS1:_%C4%91%E1%BB%8Bnh_d%E1%BA%A1ng_thi%E1%BA%BFu_URL" title="Thể loại:Lỗi CS1: định dạng thiếu URL">Lỗi CS1: định dạng thiếu URL</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_CS1:_thi%E1%BA%BFu_t%E1%BA%A1p_ch%C3%AD" title="Thể loại:Lỗi CS1: thiếu tạp chí">Lỗi CS1: thiếu tạp chí</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Qu%E1%BA%A3n_l%C3%BD_CS1:_t%C3%AAn_s%E1%BB%91:_danh_s%C3%A1ch_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3" title="Thể loại:Quản lý CS1: tên số: danh sách tác giả">Quản lý CS1: tên số: danh sách tác giả</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_BNF" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng BNF">Bài viết chứa nhận dạng BNF</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_GND" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng GND">Bài viết chứa nhận dạng GND</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_LCCN" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng LCCN">Bài viết chứa nhận dạng LCCN</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_NARA" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng NARA">Bài viết chứa nhận dạng NARA</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_NDL" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng NDL">Bài viết chứa nhận dạng NDL</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_NKC" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng NKC">Bài viết chứa nhận dạng NKC</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n_d%C3%A0i" title="Thể loại:Bài cơ bản dài">Bài cơ bản dài</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_t%E1%BB%B1_%C4%91%E1%BB%99ng_ISBN" title="Thể loại:Trang sử dụng liên kết tự động ISBN">Trang sử dụng liên kết tự động ISBN</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 25 tháng 2 năm 2025, 23:07.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Aztec&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Aztec</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>134 ngôn ngữ</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Thêm đề tài</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c6f46dcf-q8pgk","wgBackendResponseTime":188,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.906","walltime":"1.034","ppvisitednodes":{"value":7199,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":183289,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":8222,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":11,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":178657,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 854.246 1 -total"," 22.47% 191.964 40 Bản_mẫu:Chú_thích_sách"," 18.37% 156.914 66 Bản_mẫu:Sfn"," 12.47% 106.500 2 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 10.27% 87.704 5 Bản_mẫu:IPA"," 8.56% 73.131 3 Bản_mẫu:Chú_thích_web"," 7.98% 68.178 1 Bản_mẫu:Authority_control"," 5.48% 46.813 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons"," 4.88% 41.723 1 Bản_mẫu:If_then_show"," 4.24% 36.252 1 Bản_mẫu:1000_bài_cơ_bản"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.554","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":25139592,"limit":52428800},"limitreport-logs":"anchor_id_list = table#1 {\n [\"CITEREFElizabeth_Hill_Boone_and_Tom_Cubbins1998\"] = 1,\n [\"CITEREFLeón-Portilla,_Miguel_(Ed.)1992\"] = 1,\n [\"CITEREFLockhart1992\"] = 1,\n [\"CITEREFSmith1984\"] = 1,\n [\"CITEREFSmith1997\"] = 1,\n [\"CITEREFand_\u0026#91;1\u0026#93;2001\"] = 1,\n}\ntemplate_list = table#1 {\n [\"1000 bài cơ bản\"] = 1,\n [\"Aut\"] = 47,\n [\"Authority control\"] = 1,\n [\"Chính\"] = 1,\n [\"Chú thích sách\"] = 40,\n [\"Chú thích tạp chí\"] = 5,\n [\"Chú thích web\"] = 3,\n [\"Convert\"] = 1,\n [\"En icon\"] = 2,\n [\"Es icon\"] = 1,\n [\"Harvnb\"] = 15,\n [\"IPA\"] = 5,\n [\"Nah icon\"] = 2,\n [\"Nowrap\"] = 11,\n [\"Other uses\"] = 1,\n [\"PDFlink\"] = 1,\n [\"Refbegin\"] = 1,\n [\"Refend\"] = 1,\n [\"Sfn\"] = 66,\n [\"Small\"] = 1,\n [\"Tham khảo\"] = 2,\n [\"Thể loại Commons\"] = 1,\n [\"Wikisource1911Enc\"] = 1,\n [\"Xem thêm\"] = 1,\n}\narticle_whitelist = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-5c6f46dcf-k4pdk","timestamp":"20250329213008","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Aztec","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/Aztec","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q12542","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q12542","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-02-23T00:47:40Z","dateModified":"2025-02-25T23:07:02Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/d\/d2\/Aztec_Empire.png","headline":"Nh\u00f3m s\u1eafc t\u1ed9c \u1edf mi\u1ec1n Trung Mexico v\u00e0 n\u1ec1n v\u0103n minh c\u1ee7a h\u1ecd"}</script> </body> </html>