CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Ameba (biologia) – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"769f4c84-8be0-4b33-8034-8e6b7e331ec8","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Ameba_(biologia)","wgTitle":"Ameba (biologia)","wgCurRevisionId":70011223,"wgRevisionId":70011223,"wgArticleId":2861540,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablon cytowania książki – brak numeru strony","Protisty","Taksony nieścisłe i przestarzałe"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Ameba_(biologia)","wgRelevantArticleId":2861540,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true, "wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":70011223,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q506524","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={ "ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP", "ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Chaos_carolinense.jpg/1200px-Chaos_carolinense.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Chaos_carolinense.jpg/800px-Chaos_carolinense.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Chaos_carolinense.jpg/640px-Chaos_carolinense.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Ameba (biologia) – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Ameba_(biologia)"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Ameba_(biologia)"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Ameba_biologia rootpage-Ameba_biologia skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Ameba+%28biologia%29" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Ameba+%28biologia%29" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Ameba+%28biologia%29" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Ameba+%28biologia%29" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Definicje" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Definicje"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Definicje</span> </div> </a> <ul id="toc-Definicje-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Budowa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Budowa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Budowa</span> </div> </a> <ul id="toc-Budowa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cykl_życiowy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Cykl_życiowy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Cykl życiowy</span> </div> </a> <ul id="toc-Cykl_życiowy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Historia</span> </div> </a> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Potoczne_znaczenia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Potoczne_znaczenia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Potoczne znaczenia</span> </div> </a> <ul id="toc-Potoczne_znaczenia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Ameba (biologia)</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 33 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-33" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">33 języki</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D9%85%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D9%83%D8%A9" title="أميبيات الحركة – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="أميبيات الحركة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Ameboide" title="Ameboide – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Ameboide" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/M%C4%9B%C5%88avka" title="Měňavka – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Měňavka" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Am%C3%B6be" title="Amöbe – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Amöbe" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Juurjalgsed" title="Juurjalgsed – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Juurjalgsed" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Amoeba" title="Amoeba – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Amoeba" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Ameboide" title="Ameboide – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Ameboide" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="رفتار آمیبی – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="رفتار آمیبی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Amibe" title="Amibe – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Amibe" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Ameboide" title="Ameboide – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Ameboide" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/Amoeba" title="Amoeba – konkani (Goa)" lang="gom" hreflang="gom" data-title="Amoeba" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="konkani (Goa)" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9C%A1%EC%A7%88%EC%B6%A9%EB%A5%98" title="육질충류 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="육질충류" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Tsutsa" title="Tsutsa – hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Tsutsa" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%AE%E0%A5%80%E0%A4%AC%E0%A4%BE" title="अमीबा – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="अमीबा" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Sl%C3%ADmd%C3%BDr" title="Slímdýr – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Slímdýr" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%85%E0%B2%AE%E0%B3%80%E0%B2%AC%E0%B2%BE" title="ಅಮೀಬಾ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಅಮೀಬಾ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სარკოდინები – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="სარკოდინები" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Amiba" title="Amiba – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Amiba" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Ameboidai" title="Ameboidai – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Ameboidai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Ameba" title="Ameba – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Ameba" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Am%C5%91b%C3%A1k" title="Amőbák – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Amőbák" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Amoebe" title="Amoebe – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Amoebe" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A1%E3%83%BC%E3%83%90" title="アメーバ – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アメーバ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Am%C3%B8be" title="Amøbe – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Amøbe" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Am%C3%B8be" title="Amøbe – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Amøbe" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Dubara%27a" title="Dubara'a – oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Dubara'a" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oromo" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Ameboide" title="Ameboide – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Ameboide" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%8A%D8%A8%D8%A7" title="اميبا – sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="اميبا" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%95%D9%88%DB%95%D8%B1%DB%95_%D8%B3%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C%DB%95_%DA%95%DB%95%DA%AF%DB%95%D9%BE%DB%8E%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="زیندەوەرە سەرەتاییە ڕەگەپێیەکان – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="زیندەوەرە سەرەتاییە ڕەگەپێیەکان" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D0%B1%D0%B8" title="Амеби – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Амеби" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A8%D8%A7" title="امیبا – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="امیبا" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Amip" title="Amip – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Amip" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%8F%98%E5%BD%A2%E4%BD%93" title="变形体 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="变形体" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q506524#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ameba_(biologia)" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Ameba_(biologia)" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ameba_(biologia)"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Ameba_(biologia)"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Ameba_(biologia)" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Ameba_(biologia)" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&oldid=70011223" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Ameba_%28biologia%29&id=70011223&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FAmeba_%28biologia%29"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FAmeba_%28biologia%29"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Ameba+%28biologia%29"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Ameba_%28biologia%29&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Amoeba" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q506524" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="noprint noexcerpt disambig navigation-not-searchable" style="line-height:1.5em; padding: 3px 6px; background-color: var(--background-color-interactive-subtle, #f8f9fa); color: inherit; border-bottom: 1px solid var(--border-color-subtle, #c8ccd1); font-size: 95%; margin-bottom: 1em; display: flex; gap: 4px; align-items: center;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_ujednoznaczniaj%C4%85ca" title="Inne znaczenia"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/25px-Disambig.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/38px-Disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/50px-Disambig.svg.png 2x" data-file-width="230" data-file-height="183" /></a></span><span>Ten artykuł dotyczy organizmu. Zobacz też: <a href="/wiki/Ameba" class="mw-disambig" title="Ameba">inne znaczenia</a>.</span></div><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Chaos_carolinense.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Chaos_carolinense.jpg/220px-Chaos_carolinense.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Chaos_carolinense.jpg/330px-Chaos_carolinense.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Chaos_carolinense.jpg/440px-Chaos_carolinense.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="960" /></a><figcaption>Ameboidalne ciało <i><a href="/w/index.php?title=Chaos_carolinense&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chaos carolinense (strona nie istnieje)">Chaos carolinense</a></i></figcaption></figure> <p><b>Ameba</b>, <b>pełzak</b> (z greckiego <i>amoibe</i> 'przemiana'<sup id="cite_ref-wd_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-wd-1">[1]</a></sup>) – nazwa jednokomórkowych organizmów (w tradycyjnym ujęciu – <a href="/wiki/Pierwotniaki" title="Pierwotniaki">pierwotniaków</a>) o zmiennym kształcie ciała<sup id="cite_ref-sjp_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-sjp-2">[2]</a></sup>, poruszających się <a href="/wiki/Ruch_pe%C5%82zakowaty" title="Ruch pełzakowaty">ruchem pełzakowatym</a><sup id="cite_ref-encpwn_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-encpwn-3">[3]</a></sup> za pomocą <a href="/wiki/Nibyn%C3%B3%C5%BCki" title="Nibynóżki">nibynóżek</a>. Pojęcie różnie definiowane, w zależności od okresu historycznego i zakresu stosowania, dotyczące pewnej formy życiowej, bądź <a href="/wiki/Takson" title="Takson">taksonu</a>. Może być inaczej ujmowane w języku ogólnym niż specjalistycznym (biologicznym). </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Definicje">Definicje</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Definicje" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Definicje"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W ujęciu <a href="/wiki/Morfologia_(biologia)" title="Morfologia (biologia)">morfologicznym</a> jest to nazwa odnosząca się do różnych organizmów, także do ich postaci w cyklu rozwojowym<sup id="cite_ref-encpwn_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-encpwn-3">[3]</a></sup>. W tradycyjnych <a href="/wiki/Klasyfikacja_biologiczna" title="Klasyfikacja biologiczna">systemach taksonomicznych</a> jednokomórkowców opierających się głównie na kryteriach morfologicznych pojęcie <i>ameby</i> bywało utożsamiane z taksonem grupującym właśnie tego typu organizmy. W jednym z takich systemów był to synonim <a href="/wiki/Korzenion%C3%B3%C5%BCki" title="Korzenionóżki">korzenionóżek</a><sup id="cite_ref-aneksy_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-aneksy-4">[4]</a></sup>. Z drugiej zaś strony nazwa ta może być rozumiana bardzo wąsko, jako nazwa rodzaju <i><a href="/wiki/Amoeba_(rodzaj)" title="Amoeba (rodzaj)">Amoeba</a></i>. <a href="/wiki/Morfem" title="Morfem">Morfem</a> <i>amoeba</i> występuje również w innych nazwach rodzajowych (np. <i>Entamoeba</i>). W szerokim przypadku zakres stosowania tej nazwy dotyczyć może całej <a href="/wiki/Supergrupa_(biologia)" title="Supergrupa (biologia)">supergrupy</a> <a href="/wiki/Amoebozoa" title="Amoebozoa">Amoebozoa</a>. </p><p>Pojęcie <i>ameby</i> rozumiane jako takson może mieć różny zakres u różnych autorów. Przykładowo, w jednych systemach wyróżnia się ameby nagie i oskorupione<sup id="cite_ref-aneksy_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-aneksy-4">[4]</a></sup>, podczas gdy w innych za ameby uznaje się tylko organizmy bez skorupek<sup id="cite_ref-ur_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-ur-5">[5]</a></sup>. Ameby oskorupione z wyróżnianego dawniej (a przez osoby niespecjalizujące się w systematyce pierwotniaków również w XXI w.) taksonu <a href="/wiki/Testacea" title="Testacea">Testacea</a> w literaturze polskiej określane są często jako ameby skorupkowe<sup id="cite_ref-lam_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-lam-6">[6]</a></sup> lub domkowe<sup id="cite_ref-smy_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-smy-7">[7]</a></sup>. </p><p>Ponadto nazwy <i>ameba</i> i <i>pełzak</i> potocznie używane bywają do określania postaci ameboidalnej (pełzakowatej), czyli pewnego typu budowy <a href="/wiki/Organizm_jednokom%C3%B3rkowy" title="Organizm jednokomórkowy">organizmów jednokomórkowych</a>, reprezentowanego właśnie przez ameby z taksonu Amoebozoa, ale także różne zupełnie niespokrewnione z nimi <a href="/wiki/Pierwotniaki" title="Pierwotniaki">pierwotniaki</a> takie jak np. <a href="/wiki/Rhizaria" title="Rhizaria">Rhizaria</a> należące do supergrupy <a href="/wiki/Sar_(supergrupa)" title="Sar (supergrupa)">Sar</a> lub organizmy należące do supergrupy <a href="/wiki/Excavata" title="Excavata">Excavata</a> np. rodzina <i><a href="/wiki/Vahlkampfia" title="Vahlkampfia">Vahlkampfia</a></i> lub <i><a href="/w/index.php?title=Naegleria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Naegleria (strona nie istnieje)">Naegleria</a></i>. Postać ameboidalną mogą mieć również autonomiczne, zdolne do ruchu komórki organizmów wielokomórkowych, np. <a href="/wiki/Gameta" title="Gameta">gamety</a> wielu glonów<sup id="cite_ref-ab_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-ab-8">[8]</a></sup>. Podobne zaś komórki występujące u zwierząt określane są jako <a href="/wiki/Amebocyt" title="Amebocyt">amebocyty</a> (komórki ameboidalne)<sup id="cite_ref-pwn_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-pwn-9">[9]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Budowa">Budowa</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Budowa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Budowa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ciało ameby okryte jest cienką błoną zwaną <a href="/wiki/Pellikula" title="Pellikula">pellikulą</a>. Dodatkowo komórki okrywa od zewnątrz warstwa zbudowana z glikoproteidów i glikolipidów zwana <a href="/wiki/Glikokaliks" title="Glikokaliks">glikokaliksem</a>, który tworzy różne struktury widoczne w mikroskopie elektronowym. Ze względu na wygląd rozróżniamy różne rodzaje glikokaliksu okrywającego ameby<sup id="cite_ref-smir_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-smir-10">[10]</a></sup>. </p><p>Ciało ameby kształtu nieregularnego. Wyróżniamy następujące podstawowe elementy morfotyczne komórki ameby: </p> <ul><li><a href="/wiki/Cytoplazma" title="Cytoplazma">cytoplazma</a>, dzieli się na<sup id="cite_ref-dog1_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-dog1-11">[11]</a></sup>: <ul><li><a href="/wiki/Ektoplazma_(biologia_kom%C3%B3rki)" title="Ektoplazma (biologia komórki)">ektoplazmę</a> – peryferyczna (zewnętrzna) cienka warstwa plazmy komórkowej przylegająca do pellikuli<sup id="cite_ref-dog1_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-dog1-11">[11]</a></sup></li> <li><a href="/wiki/Cytoplazma" title="Cytoplazma">endoplazmę</a> – centralna masa plazmy komórki wypełniona ziarnistościami<sup id="cite_ref-dog1_11-2" class="reference"><a href="#cite_note-dog1-11">[11]</a></sup></li></ul></li> <li><a href="/wiki/J%C4%85dro_kom%C3%B3rkowe" title="Jądro komórkowe">jądro</a> – zwykle jedno ale są gatunki posiadające 2-3 jądra lub nawet 16 i więcej<sup id="cite_ref-marine_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-marine-12">[12]</a></sup><sup id="cite_ref-smir_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-smir-10">[10]</a></sup></li> <li><a href="/wiki/J%C4%85derko" title="Jąderko">jąderko</a></li> <li><a href="/wiki/Wakuola" title="Wakuola">wodniczka tętniąca</a></li> <li><a href="/wiki/Wakuola" title="Wakuola">wodniczka pokarmowa</a></li></ul> <p>Ameby poruszają się za pomocą wysuwanych wypustek zwanych <a href="/wiki/Nibyn%C3%B3%C5%BCki" title="Nibynóżki">nibynóżkami</a> lub pseudopodiami. Wyróżniamy następujące rodzaje wypustek – pseudopodiów<sup id="cite_ref-czap1_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-czap1-13">[13]</a></sup>: </p> <ul><li>lobopodia – wypustki płatowate, szerokie występują u <a href="/wiki/Amoebozoa" title="Amoebozoa">amoebozoa</a></li> <li>filopodia – wypustki nitkowate, długie, cienkie<sup id="cite_ref-czap1_13-1" class="reference"><a href="#cite_note-czap1-13">[13]</a></sup> np. <i><a href="/w/index.php?title=Nuclearia_simplex&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nuclearia simplex (strona nie istnieje)">Nuclearia simplex</a></i></li> <li>retikulopodia – wypustki siateczkowate cechuje je wytwarzanie połączeń poprzecznych zwanych <a href="/wiki/Anastomoza_(grzyby)" title="Anastomoza (grzyby)">anastomozami</a><sup id="cite_ref-czap1_13-2" class="reference"><a href="#cite_note-czap1-13">[13]</a></sup>, występują najrzadziej<sup id="cite_ref-smir_10-2" class="reference"><a href="#cite_note-smir-10">[10]</a></sup> np. <i><a href="/w/index.php?title=Biomyxa_vagans&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biomyxa vagans (strona nie istnieje)">Biomyxa vagans</a></i>.</li></ul> <p>Dodatkowo wiele gatunków ameb wytwarza <a href="/w/index.php?title=Subpseudopodia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Subpseudopodia (strona nie istnieje)">subpseudopodia</a> będące małymi hialinowymi wypustkami, które nie biorą udziału w ruchu ameby<sup id="cite_ref-smir_10-3" class="reference"><a href="#cite_note-smir-10">[10]</a></sup>. </p><p>Ze względu na stan w jakim się znajduje komórka wyróżniamy następujące formy: </p> <ul><li>spoczynkowa – ameba nie porusza się</li> <li>nieukierunkowanego ruchu (ang. <i>non directed movement</i>)<sup id="cite_ref-smir_10-4" class="reference"><a href="#cite_note-smir-10">[10]</a></sup></li> <li>ukierunkowanego ruchu (ang. <i>locomotive form</i>)<sup id="cite_ref-smir_10-5" class="reference"><a href="#cite_note-smir-10">[10]</a></sup></li> <li>pływającą (ang. <i>floating form</i>)<sup id="cite_ref-smir_10-6" class="reference"><a href="#cite_note-smir-10">[10]</a></sup></li></ul> <p>Tylny koniec ciała formy ukierunkowanego ruchu nazywa się <a href="/w/index.php?title=Uroid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Uroid (strona nie istnieje)">uroidem</a><sup id="cite_ref-smir_10-7" class="reference"><a href="#cite_note-smir-10">[10]</a></sup>, kształt zaś uroidu jest cechą dzięki której możemy różnicować gatunki ameb. Uroid wraz z tylną częścią komórki nazywany jest strukturą uroidalną. Struktura uroidalna jest sklasyfikowana w kilka typów i stanowi wraz z uroidem ważną cechę systematyczną<sup id="cite_ref-smir_10-8" class="reference"><a href="#cite_note-smir-10">[10]</a></sup>. </p><p>Niektóre gatunki ameb na grzbietowej powierzchni ciała formy ukierunkowanego ruchu mają fałdy lub zmarszczki<sup id="cite_ref-smir_10-9" class="reference"><a href="#cite_note-smir-10">[10]</a></sup>. Zmarszczki mogą również wystąpić na bocznej powierzchni ciała tych ameb<sup id="cite_ref-smir_10-10" class="reference"><a href="#cite_note-smir-10">[10]</a></sup>. Niektóre gatunki należące do rzędu <a href="/w/index.php?title=Himatismenida&action=edit&redlink=1" class="new" title="Himatismenida (strona nie istnieje)">Himatismenida</a> wytwarzają specjalną strukturę nazywaną <i>tectum</i><sup id="cite_ref-smir_10-11" class="reference"><a href="#cite_note-smir-10">[10]</a></sup>, będącą dodatkową warstwą okrywającą amebę od strony grzbietowej. </p><p>W klasycznych podziałach ameby i <a href="/wiki/Wiciowce" title="Wiciowce">wiciowce</a> uznawano za odrębne taksony, jednak ze względu na nieformalność tych pojęć oraz rozwój wiedzy, zdarza się, że amebami są nazywane organizmy uwicione, które w danym momencie pozbawione są wici. Dotyczy to np. ameb z kladu <a href="/wiki/Tetramitia" title="Tetramitia">Tetramitia</a> należącego do supergrupy Excavata<sup id="cite_ref-adl2_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-adl2-14">[14]</a></sup><sup id="cite_ref-marine_12-1" class="reference"><a href="#cite_note-marine-12">[12]</a></sup>, które wytwarzają wici oraz <a href="/wiki/Kinetoplast" title="Kinetoplast">kinetoplast</a> i mogą w zależności od warunków środowiskowych egzystować w formie ameby lub wiciowca<sup id="cite_ref-czap1_13-3" class="reference"><a href="#cite_note-czap1-13">[13]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Cykl_życiowy"><span id="Cykl_.C5.BCyciowy"></span>Cykl życiowy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Cykl życiowy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Cykl życiowy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ameby rozmnażają się bezpłciowo przez podział. Najczęściej dzielą się na dwa, a czasami na cztery osobniki potomne. </p><p>W niesprzyjających warunkach środowiskowych ameby mogą wytworzyć cysty. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Historia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Historia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pod koniec XX wieku organizmy określane mianem ameb były zaliczane do taksonu <a href="/wiki/Korzenion%C3%B3%C5%BCki" title="Korzenionóżki">korzenionóżek</a> (Rhizopoda), który miał rangę <a href="/wiki/Gromada_(biologia)" title="Gromada (biologia)">gromady</a><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15">[15]</a></sup>, podgromady<sup id="cite_ref-dog1_11-3" class="reference"><a href="#cite_note-dog1-11">[11]</a></sup> lub typu. Korzenionóżki należały zaś do <a href="/wiki/Pierwotniaki" title="Pierwotniaki">pierwotniaków</a> (protozoa), którą to nazwę potem zmieniono na <a href="/wiki/Protisty" title="Protisty">protisty</a>. Wówczas na podstawie cech morfologicznych typ korzenionóżek dzielono na dwie gromady: ameby nagie (Amoebina) i ameby oskorupione (Testacea)<sup id="cite_ref-aneksy_4-2" class="reference"><a href="#cite_note-aneksy-4">[4]</a></sup>. W tradycyjnych XIX- i XX-wiecznych systemach pierwotniaki dzielono ze względu na dominującą postać formy życiowej w uproszczeniu na ameby (<a href="/wiki/Sarkodowe" title="Sarkodowe">sarkodowe</a>, <a href="/wiki/Korzenion%C3%B3%C5%BCki" title="Korzenionóżki">korzenionóżki</a>), <a href="/wiki/Wiciowce" title="Wiciowce">wiciowce</a> i <a href="/wiki/Orz%C4%99ski" title="Orzęski">orzęski</a> (wymoczki). Wówczas pojęcia te miały znaczenie zbliżone zarówno morfologiczne, jak i taksonomiczne. Ze względu na rozwój taksonomii i odkrycie, że wiele podobieństw i różnic morfologicznych nie odpowiada stosunkom pokrewieństwa, pojęcia takie jak <i>ameba</i> czy <i>wiciowiec</i> utraciły ścisły sens taksonomiczny i stały się bardziej wieloznaczne. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Potoczne_znaczenia">Potoczne znaczenia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Potoczne znaczenia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Potoczne znaczenia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="infobox noprint plainlinks" cellpadding="4" role="presentation"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; width:30px;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/28px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="28" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/42px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/56px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></span></span> </td> <td style="line-height:normal; vertical-align:middle; text-align:center; flex:unset;"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/ameba" class="extiw" title="wikt:ameba"><strong>Zobacz hasło</strong> <em>ameba</em> w Wikisłowniku</a> </td></tr></tbody></table> <ul><li>W codziennym języku <i>ameba</i> pojawia się często w kontekście zakażenia <a href="/wiki/Pe%C5%82zak_czerwonki" title="Pełzak czerwonki">pełzakiem czerwonki</a> (<i>Entamoeba histolitica</i>), czyli <a href="/wiki/Pe%C5%82zakowica" title="Pełzakowica">pełzakowicy</a> (amebozy, amebiozy)<sup id="cite_ref-wakacje_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-wakacje-16">[16]</a></sup>, nazywanego w uproszczeniu <i>zakażeniem amebą</i> lub <i>zatruciem amebą</i>, mimo że nie jest to ściśle rozumiane <a href="/wiki/Zatrucie" title="Zatrucie">zatrucie</a>.</li> <li>W humanistyce ameba jest symbolem jednego z najprostszych bytów. <a href="/wiki/Karl_Popper" title="Karl Popper">Karl Popper</a> użył do opisu życia i rozwiązywania problemów z nim związanych metaforycznego ciągu <i>od ameby do Einsteina</i><sup id="cite_ref-kp_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-kp-17">[17]</a></sup>.</li> <li>Z biologii do języka potocznego przeszło jako pogardliwe określenie ludzi słabych i chwiejnych, zwłaszcza w kwestii zasad, nawiązując do zmienności kształtu i braku <a href="/wiki/Szkielet_(anatomia)" title="Szkielet (anatomia)">szkieletu</a> rozumianych przenośnie<sup id="cite_ref-wd_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-wd-1">[1]</a></sup>.</li> <li>Podobne skojarzenia leżą u podstaw pojęcia <i>słowo-ameba</i> (<i>слово-амеба</i>) występującego w języku ukraińskim, oznaczającego słowo bez konkretnego znaczenia, mimo poważnego brzmienia<sup id="cite_ref-ukr_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-ukr-18">[18]</a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-wd-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-wd_1-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-wd_1-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://doroszewski.pwn.pl/haslo/ameba/">Ameba</a>. W: <i>Słownik języka polskiego</i>. Witold Doroszewski (red.). PWN, 1958–1969.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=S%C5%82ownik+j%C4%99zyka+polskiego&rft.atitle=Ameba&rft.date=1958%E2%80%931969&rft.pub=PWN"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-sjp-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-sjp_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://sjp.pwn.pl/sjp/ameba;2439895.html">Ameba</a>. [w:] <i>Słownik języka polskiego</i> [on-line]. pwn.pl. [dostęp 2019-03-10]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-encpwn-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-encpwn_3-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-encpwn_3-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web open-access"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3868580"><i>ameba</i></a>, [w:] <i><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">Encyklopedia PWN</a></i> [online], <a href="/wiki/Wydawnictwo_Naukowe_PWN" title="Wydawnictwo Naukowe PWN">Wydawnictwo Naukowe PWN</a><span class="accessdate"> [dostęp 2013-01-27]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=unknown&rft.atitle=ameba&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.jtitle=%5B%5BWydawnictwo+Naukowe+PWN%5D%5D&rft_id=https%3A%2F%2Fencyklopedia.pwn.pl%2Fhaslo%2F%3B3868580" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-aneksy-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-aneksy_4-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-aneksy_4-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-aneksy_4-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://stareaneksy.pwn.pl/biologia/1472111_1.html">Korzenionóżki</a>. [w:] <i>Słownik terminów biologicznych</i> [on-line]. pwn.pl. [dostęp 2013-01-27]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-ur-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ur_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Urszula Radwańska: <i>Przewodnik do ćwiczeń z podstaw paleontologii</i>. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1995, s. 33. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8323007039" title="Specjalna:Książki/8323007039">ISBN <span class="isbn">83-230-0703-9</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Przewodnik+do+%C4%87wicze%C5%84+z+podstaw+paleontologii&rft.aulast=Radwa%C5%84ska&rft.aufirst=Urszula&rft.pub=Wydawnictwa+Uniwersytetu+Warszawskiego&rft.place=Warszawa&rft.pages=33&rft.isbn=83-230-0703-9"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-lam-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-lam_6-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a href="/wiki/Mariusz_Lamentowicz" title="Mariusz Lamentowicz">Mariusz Lamentowicz</a>, Edward A.D. Mitchell. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20121115145600/http://www.pgi.gov.pl/pl/wydawnictwa-geologiczne-pig-pib/seryjne/pgi-special-papers/1143-special-papers-2005-tom-16.html"><em>Testate amoebae (Protists) as palaeoenvironmental indicators in peatlands</em></a>. „Polish Geological Institute Special Papers”. 16, s. 58–64, 2005. Państwowy Instytut Geologiczny. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Testate+amoebae+%28Protists%29+as+palaeoenvironmental+indicators+in+peatlands&rft.jtitle=Polish+Geological+Institute+Special+Papers&rft.date=2005&rft.volume=16&rft.au=%5B%5BMariusz+Lamentowicz%5D%5D%2C+Edward+A.D.+Mitchell&rft.pages=58%E2%80%9364&rft_id=http%3A%2F%2Fweb.archive.org%2Fweb%2F20121115145600%2Fhttp%3A%2F%2Fwww.pgi.gov.pl%2Fpl%2Fwydawnictwa-geologiczne-pig-pib%2Fseryjne%2Fpgi-special-papers%2F1143-special-papers-2005-tom-16.html"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-smy-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-smy_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Aleksandra Smyłła, Beata Malinowska, Anna Kliś, Piotr Krupa, Maciej Kostecki. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.czasopisma.pan.pl/dlibra/publication/99104/edition/85409/content/the-influence-of-cadmium-and-copper-ions-on-microfauna-of-activated-sludge-aleksandra-smylla-beata-malinowska-anna-klis-piotr-krupa-maciej-kostecki"><em>The Influence of Cadmium and Copper Ions on Microfauna of Activated Sludge</em></a>. „Archives of Environmental Protection”. 37 (1), s. 3–11, 2011. Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=The+Influence+of+Cadmium+and+Copper+Ions+on+Microfauna+of+Activated+Sludge&rft.jtitle=Archives+of+Environmental+Protection&rft.date=2011&rft.volume=37&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Aleksandra+Smy%C5%82%C5%82a%2C+Beata+Malinowska%2C+Anna+Kli%C5%9B%2C+Piotr+Krupa%2C+Maciej+Kostecki&rft.pages=3%E2%80%9311&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.czasopisma.pan.pl%2Fdlibra%2Fpublication%2F99104%2Fedition%2F85409%2Fcontent%2Fthe-influence-of-cadmium-and-copper-ions-on-microfauna-of-activated-sludge-aleksandra-smylla-beata-malinowska-anna-klis-piotr-krupa-maciej-kostecki"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-ab-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ab_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.algaebase.org/search/glossary/?actionis=search&term=amoeboid">Amoeboid</a>. [w:] <i>Glossary</i> [on-line]. AlgaeBase. [dostęp 2013-01-29]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-pwn-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-pwn_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://stareaneksy.pwn.pl/biologia/1467865_1.html">Amobocyty</a>. [w:] <i>Słownik terminów biologicznych</i> [on-line]. pwn.pl. [dostęp 2013-01-25]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-smir-10"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-smir_10-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-smir_10-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-smir_10-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-smir_10-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-smir_10-4">e</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-smir_10-5">f</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-smir_10-6">g</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-smir_10-7">h</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-smir_10-8">i</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-smir_10-9">j</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-smir_10-10">k</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-smir_10-11">l</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Alexey V. Smirnov, Susan Brown. <em>Guide to the methods of study and identification of soil gymnamoebae</em>. „Protistology”. 3 (3), s. 148-190, 2004.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Guide+to+the+methods+of+study+and+identification+of+soil+gymnamoebae&rft.jtitle=Protistology&rft.date=2004&rft.volume=3+%283%29&rft.au=Alexey+V.+Smirnov%2C+Susan+Brown&rft.pages=148-190"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-dog1-11"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-dog1_11-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-dog1_11-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-dog1_11-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-dog1_11-3">d</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Zoologia bezkręgowców</i>. s. 32.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Zoologia+bezkr%C4%99gowc%C3%B3w&rft.pages=32"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-marine-12"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-marine_12-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-marine_12-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Frederick C Page: <i>Marine Gymnamoebae</i>. Cambridge: Institute of Terrestrial Ecology, 1983. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/0904282759" title="Specjalna:Książki/0904282759">ISBN <span class="isbn isbn-do-sprawdzenia">0-904282-759</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Marine+Gymnamoebae&rft.au=Frederick+C+Page&rft.date=1983&rft.pub=Institute+of+Terrestrial+Ecology&rft.place=Cambridge&rft.isbn=0-904282-759"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-czap1-13"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-czap1_13-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-czap1_13-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-czap1_13-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-czap1_13-3">d</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Podstawy protozoologii</i>. s. 76-78.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Podstawy+protozoologii&rft.pages=76-78"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-adl2-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-adl2_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Sina M. Adl, Alastair G. B. Simpson, Christopher E. Lane i inni. <em>The Revised Classification of Eukaryotes</em>. „J. Eukaryot. Microbiol.”. 59(5), s. 429-493, 2012.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=The+Revised+Classification+of+Eukaryotes&rft.jtitle=J.+Eukaryot.+Microbiol.&rft.date=2012&rft.volume=59%285%29&rft.au=Sina+M.+Adl%2C+Alastair+G.+B.+Simpson%2C+Christopher+E.+Lane+i+inni&rft.pages=429-493"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Repetytorium z biologii : dla kandydatów na studia zaoczne akademii rolniczych</i>. s. 154.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Repetytorium+z+biologii+%3A+dla+kandydat%C3%B3w+na+studia+zaoczne+akademii+rolniczych&rft.pages=154"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-wakacje-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-wakacje_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20160425071618/http://iperfect.pl/artykuly/czytaj/22,tropikalne-wakacje">Tropikalne wakacje</a>. zdrowienonstop.pl. [dostęp 2013-01-27]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-kp-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-kp_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Karl Popper: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.google.pl/books?id=Pa3cZYwdq28C&printsec=frontcover&hl=pl#v=onepage&q&f=false">All Life Is Problem Solving</a></i>. Londyn: Routledge, 1999, s. 3, 7, 9, 10, 39, 41, 69, 73. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/0415174864" title="Specjalna:Książki/0415174864">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">0-415-17486-4</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=All+Life+Is+Problem+Solving&rft.au=Karl+Popper&rft.date=1999&rft.pub=Routledge&rft.place=Londyn&rft.pages=3%2C+7%2C+9%2C+10%2C+39%2C+41%2C+69%2C+73&rft.isbn=0415174864&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.google.pl%2Fbooks%3Fid%3DPa3cZYwdq28C%26printsec%3Dfrontcover%26hl%3Dpl%23v%3Donepage%26q%26f%3Dfalse"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-ukr-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ukr_18-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Л.Г. Пономаренко: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nbuv.gov.ua/Portal/Soc_Gum/Dtr_sk/2011_1/files/SC111_17.pdf">Особливості слівамеб та моральних симулякрів у сучасному мас-медійному дискурсі</a>. W: <i>Держава та регіони</i>. T. 1. 2011, s. 84–88, seria: Соціальні комунікації.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D0%94%D0%B5%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%B0+%D1%82%D0%B0+%D1%80%D0%B5%D0%B3%D1%96%D0%BE%D0%BD%D0%B8&rft.atitle=%D0%9E%D1%81%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%96+%D1%81%D0%BB%D1%96%D0%B2%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%B1+%D1%82%D0%B0+%D0%BC%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B8%D1%85+%D1%81%D0%B8%D0%BC%D1%83%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%80%D1%96%D0%B2+%D1%83+%D1%81%D1%83%D1%87%D0%B0%D1%81%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D1%83+%D0%BC%D0%B0%D1%81-%D0%BC%D0%B5%D0%B4%D1%96%D0%B9%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D1%83+%D0%B4%D0%B8%D1%81%D0%BA%D1%83%D1%80%D1%81%D1%96&rft.au=%D0%9B.%D0%93.+%D0%9F%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE&rft.date=2011&rft.pages=84%E2%80%9388&rft.series=%D0%A1%D0%BE%D1%86%D1%96%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%96+%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D1%83%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%96%D1%97"></span></cite></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation book">Ludmiła Hausbrandt: <i>Repetytorium z biologii : dla kandydatów na studia zaoczne akademii rolniczych</i>. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8301009292" title="Specjalna:Książki/8301009292">ISBN <span class="isbn">83-01-00929-2</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Repetytorium+z+biologii+%3A+dla+kandydat%C3%B3w+na+studia+zaoczne+akademii+rolniczych&rft.aulast=Hausbrandt&rft.aufirst=Ludmi%C5%82a&rft.date=1979&rft.pub=Pa%C5%84stwowe+Wydawnictwo+Naukowe&rft.place=Warszawa&rft.isbn=83-01-00929-2"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li> <li><cite class="citation book"><i>Zoologia : podręcznik dla techników rolniczych</i>. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1984. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8309002904" title="Specjalna:Książki/8309002904">ISBN <span class="isbn">83-09-00290-4</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Zoologia+%3A+podr%C4%99cznik+dla+technik%C3%B3w+rolniczych&rft.date=1984&rft.pub=Pa%C5%84stwowe+Wydawnictwo+Rolnicze+i+Le%C5%9Bne&rft.place=Warszawa&rft.isbn=83-09-00290-4"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li> <li><cite class="citation book">Walentin Dogiel: <i>Zoologia bezkręgowców</i>. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1973.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Zoologia+bezkr%C4%99gowc%C3%B3w&rft.au=Walentin+Dogiel&rft.date=1973&rft.pub=Pa%C5%84stwowe+Wydawnictwo+Rolnicze+i+Le%C5%9Bne&rft.place=Warszawa"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li> <li><cite class="citation book">Anna Czapik: <i>Podstawy protozoologii</i>. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1980. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8301016817" title="Specjalna:Książki/8301016817">ISBN <span class="isbn">83-01-01681-7</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Podstawy+protozoologii&rft.aulast=Czapik&rft.aufirst=Anna&rft.date=1980&rft.pub=Pa%C5%84stwowe+Wydawnictwo+Naukowe&rft.place=Warszawa&rft.isbn=83-01-01681-7"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-fehlt"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description">klasa organizmów określana jedną wspólną nazwą</span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4142236-3">4142236-3</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3868580.html">3868580</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0158060.xml">0158060</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&oldid=70011223">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&oldid=70011223</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Protisty" title="Kategoria:Protisty">Protisty</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Taksony_nie%C5%9Bcis%C5%82e_i_przestarza%C5%82e" title="Kategoria:Taksony nieścisłe i przestarzałe">Taksony nieścisłe i przestarzałe</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryta kategoria: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_ksi%C4%85%C5%BCki_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania książki – brak numeru strony">Szablon cytowania książki – brak numeru strony</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 31 mar 2023, 18:01.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Ameba_(biologia)&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-bjxmb","wgBackendResponseTime":184,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.366","walltime":"0.493","ppvisitednodes":{"value":10274,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":51176,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":13200,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":6,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":22193,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":3,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 437.889 1 -total"," 51.66% 226.192 1 Szablon:Przypisy"," 26.34% 115.345 12 Szablon:Cytuj_książkę"," 23.62% 103.421 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 16.38% 71.724 5 Szablon:Cytuj_stronę"," 7.87% 34.483 12 Szablon:Lang"," 7.43% 32.517 1 Szablon:Inne_znaczenia"," 6.46% 28.308 4 Szablon:Cytuj_pismo"," 6.16% 26.973 39 Szablon:R"," 4.29% 18.764 1 Szablon:Encyklopedia_PWN"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.239","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3572913,"limit":52428800},"limitreport-logs":"required = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-6ff99495b7-9grvh","timestamp":"20241106004258","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Ameba (biologia)","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Ameba_(biologia)","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q506524","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q506524","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2013-01-24T12:02:09Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/b3\/Chaos_carolinense.jpg","headline":"protist"}</script> </body> </html>