CINXE.COM
بوابة:طبيعة - ويكيبيديا
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref--excluded vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-not-available" lang="ar" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>بوابة:طبيعة - ويكيبيديا</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref--excluded vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-not-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )arwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9","٠\t١\t٢\t٣\t٤\t٥\t٦\t٧\t٨\t٩"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","يناير","فبراير","مارس","أبريل","مايو","يونيو","يوليو","أغسطس","سبتمبر","أكتوبر","نوفمبر","ديسمبر"],"wgRequestId":"c104da86-63a1-48b6-9a37-089f9b4a1406","wgCanonicalNamespace":"بوابة","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":100,"wgPageName":"بوابة:طبيعة","wgTitle":"طبيعة","wgCurRevisionId":53556011,"wgRevisionId":53556011,"wgArticleId":5288968,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["بوابة طبيعة","صفحات تستخدم قالب ويكيميديا","قائمة البوابات","Box-header with insufficient title contrast","الطبيعة حسب البلد"],"wgPageViewLanguage":"ar","wgPageContentLanguage":"ar","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"بوابة:طبيعة", "wgRelevantArticleId":5288968,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":2}}},"wgStableRevisionId":53556011,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ar","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"ar"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":1000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q8209726","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"], "GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.Site":"ready","ext.gadget.Font-Amiri":"ready","ext.gadget.palestineTheme":"ready","ext.gadget.WMP-icons":"ready","ext.gadget.HideExLinkIcon":"ready","ext.gadget.Urgent-fixes":"ready","ext.gadget.color-definition":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js", "ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.events-loader","ext.gadget.ArabicAds","ext.gadget.LoadJS","ext.gadget.searchlang","ext.gadget.NoRefCopy","ext.gadget.exlinks","ext.gadget.content-support-loader","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.TemplateParamWizard","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ar&modules=ext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ar&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ar&modules=ext.gadget.Font-Amiri%2CHideExLinkIcon%2CSite%2CUrgent-fixes%2CWMP-icons%2Ccolor-definition%2CpalestineTheme&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ar&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.17"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="بوابة:طبيعة - ويكيبيديا"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ar.m.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="عدل" href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ويكيبيديا (ar)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ar.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="تلقيمة أتوم ويكيبيديا" href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A3%D8%AD%D8%AF%D8%AB_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%BA%D9%8A%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D8%AA&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-100 ns-subject mw-editable page-بوابة_طبيعة rootpage-بوابة_طبيعة skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">انتقل إلى المحتوى</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="الموقع"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="القائمة الرئيسة" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="القائمة الرئيسية" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">القائمة الرئيسية</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">القائمة الرئيسية</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انقل للشريط الجانبي</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">أخف</button> </div> <div id="p-encyclopedia" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-encyclopedia" > <div class="vector-menu-heading"> الموسوعة </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%B3%D8%A9" title="زر الصفحة الرئيسية [z]" accesskey="z"><span>الصفحة الرئيسة</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A3%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D8%AB_%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="مطالعة سريعة لأهم الأحداث الجارية"><span>الأحداث الجارية</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A3%D8%AD%D8%AF%D8%AB_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%BA%D9%8A%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="قائمة أحدث التغييرات في الويكي. [r]" accesskey="r"><span>أحدث التغييرات</span></a></li><li id="n-wrecentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A3%D8%AD%D8%AF%D8%AB_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%BA%D9%8A%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A9/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%87%D9%85%D8%A9"><span>أحدث التغييرات الأساسية</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> تصفح </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-subjects" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%AA%D8%B5%D9%81%D8%AD"><span>المواضيع</span></a></li><li id="n-index" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3_%D8%B3%D8%B1%D9%8A%D8%B9"><span>أبجدي</span></a></li><li id="n-portals" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%AA%D8%B5%D9%81%D8%AD"><span>بوابات</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%B9%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%A6%D9%8A" title="حمل صفحة عشوائية [x]" accesskey="x"><span>مقالة عشوائية</span></a></li><li id="n-Kiwix" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D9%83%D9%8A%D9%88%D9%8A%D9%83%D8%B3"><span>تصفح من غير إنترنت</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D8%B5%D8%A9"><span>الصفحات الخاصة</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-contributing" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-contributing" > <div class="vector-menu-heading"> مشاركة </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%A7%D8%AA%D8%B5%D9%84_%D8%A8%D9%86%D8%A7"><span>تواصل مع ويكيبيديا</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A9:%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D9%8A%D8%A7%D8%AA" title="حيث تجد المساعدة"><span>مساعدة</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%8A%D8%AF%D8%A7%D9%86"><span>الميدان</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%B3%D8%A9" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ويكيبيديا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ar.svg" style="width: 7em; height: 2.4375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ar.svg" width="105" height="22" style="width: 6.5625em; height: 1.375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A8%D8%AD%D8%AB" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="ابحث في ويكيبيديا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>بحث</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ابحث في ويكيبيديا" aria-label="ابحث في ويكيبيديا" autocapitalize="sentences" title="ابحث في ويكيبيديا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="خاص:بحث"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">بحث</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="أدوات شخصية"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="المظهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغيير مظهر الصفحة، حجم الخط، العرض واللون" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="المظهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">المظهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=ar.wikipedia.org&uselang=ar" class=""><span>تبرع</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A5%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A1_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8&returnto=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9%3A%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" title="نشجعك على عمل حساب وتسجيل دخولك؛ لكنه غير ضروري على اي حال" class=""><span>إنشاء حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%AF%D8%AE%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%AF%D9%85&returnto=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9%3A%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" title="يفضل أن تسجل الدخول، لكنه ليس إلزاميا. [o]" accesskey="o" class=""><span>دخول</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="المزيد من الخيارات" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="أدوات شخصية" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">أدوات شخصية</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="قائمة المستخدم" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=ar.wikipedia.org&uselang=ar"><span>تبرع</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A5%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A1_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8&returnto=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9%3A%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" title="نشجعك على عمل حساب وتسجيل دخولك؛ لكنه غير ضروري على اي حال"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>إنشاء حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%AF%D8%AE%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%AF%D9%85&returnto=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9%3A%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" title="يفضل أن تسجل الدخول، لكنه ليس إلزاميا. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>دخول</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحات للمحررين الذين سجَّلوا خروجهم <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A9:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D8%A9" aria-label="تعلَّم المزيد بخصوص التحرير"><span>تعلَّم المزيد</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%87%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%8A" title="قائمة بتعديلات قام بها عنوان الآي بي [y]" accesskey="y"><span>مساهمات</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4%D9%8A" title="نقاش حول التعديلات من عنوان الأيبي هذا [n]" accesskey="n"><span>نقاش</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="الموقع"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-namespace">بوابة</span><span class="mw-page-title-separator">:</span><span class="mw-page-title-main">طبيعة</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="اذهب إلى المقالة في لغةٍ أخرى. مُتاحة في 16 لغة" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-16" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">16 لغة</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Portal:Natur_und_Umwelt" title="Portal:Natur und Umwelt – الألمانية السويسرية" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Portal:Natur und Umwelt" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="الألمانية السويسرية" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Port%C3%A1l:%C5%BDivotn%C3%AD_prost%C5%99ed%C3%AD" title="Portál:Životní prostředí – التشيكية" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Portál:Životní prostředí" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="التشيكية" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17580674 badge-featuredportal mw-list-item" title="بوابة مختارة"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Portal:Umwelt-_und_Naturschutz" title="Portal:Umwelt- und Naturschutz – الألمانية" lang="de" hreflang="de" data-title="Portal:Umwelt- und Naturschutz" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="الألمانية" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Portal:Environment" title="Portal:Environment – الإنجليزية" lang="en" hreflang="en" data-title="Portal:Environment" data-language-autonym="English" data-language-local-name="الإنجليزية" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Teemasivu:Ymp%C3%A4rist%C3%B6nsuojelu" title="Teemasivu:Ympäristönsuojelu – الفنلندية" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Teemasivu:Ympäristönsuojelu" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="الفنلندية" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Portail:Environnement" title="Portail:Environnement – الفرنسية" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Portail:Environnement" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="الفرنسية" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Portal:Lingkungan" title="Portal:Lingkungan – الإندونيسية" lang="id" hreflang="id" data-title="Portal:Lingkungan" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="الإندونيسية" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Portale:Ecologia_e_ambiente" title="Portale:Ecologia e ambiente – الإيطالية" lang="it" hreflang="it" data-title="Portale:Ecologia e ambiente" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="الإيطالية" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/Portal:%E7%92%B0%E5%A2%83" title="Portal:環境 – اليابانية" lang="ja" hreflang="ja" data-title="Portal:環境" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="اليابانية" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%8F%AC%ED%84%B8:%ED%99%98%EA%B2%BD" title="포털:환경 – الكورية" lang="ko" hreflang="ko" data-title="포털:환경" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="الكورية" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Portal:Environament" title="Portal:Environament – الأوكسيتانية" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Portal:Environament" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="الأوكسيتانية" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Portal:Ochrona_%C5%9Brodowiska" title="Portal:Ochrona środowiska – البولندية" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Portal:Ochrona środowiska" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="البولندية" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Portal:Ambiente" title="Portal:Ambiente – البرتغالية" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Portal:Ambiente" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="البرتغالية" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8:%D9%85%D8%A7%D9%87%D9%88%D9%84" title="باب:ماهول – السندية" lang="sd" hreflang="sd" data-title="باب:ماهول" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="السندية" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%AF%E0%B7%8A%E0%B7%80%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B6%BA:%E0%B6%B4%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B7%83%E0%B6%BB%E0%B6%BA" title="ද්වාරය:පරිසරය – السنهالية" lang="si" hreflang="si" data-title="ද්වාරය:පරිසරය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="السنهالية" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/Portal:%E7%92%B0%E5%A2%83" title="Portal:環境 – الصينية" lang="zh" hreflang="zh" data-title="Portal:環境" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="الصينية" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8209726#sitelinks-wikipedia" title="تعديل وصلات اللغات" class="wbc-editpage">عدل الوصلات</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="نطاقات"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-بوابة" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" title="عرض صفحة الموضوع [c]" accesskey="c"><span>بوابة</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" rel="discussion" title="نقاش صفحة المحتوى [t]" accesskey="t"><span>نقاش</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="غيّر لهجة اللغة" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">العربية</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="معاينة"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9"><span>اقرأ</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9&action=edit" title="عدل الكود المصدري لهذه الصفحة [e]" accesskey="e"><span>عدل المصدر</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9&action=history" title="النسخ السابقة لهذه الصفحة [h]" accesskey="h"><span>تاريخ</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="أدوات الصفحة"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="أدوات" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">أدوات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">أدوات</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انقل للشريط الجانبي</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">أخف</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="المزيد من الخيارات" > <div class="vector-menu-heading"> إجراءات </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9"><span>اقرأ</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9&action=edit" title="عدل الكود المصدري لهذه الصفحة [e]" accesskey="e"><span>عدل المصدر</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9&action=history"><span>تاريخ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عام </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%A7%D8%B0%D8%A7_%D9%8A%D8%B5%D9%84_%D9%87%D9%86%D8%A7/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" title="قائمة بكل صفحات الويكي التي تصل هنا [j]" accesskey="j"><span>ماذا يصل هنا</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A3%D8%AD%D8%AF%D8%AB_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%BA%D9%8A%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A9/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" rel="nofollow" title="أحدث التغييرات في الصفحات الموصولة من هذه الصفحة [k]" accesskey="k"><span>تغييرات ذات علاقة</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//ar.wikipedia.org/wiki/ويكيبيديا:رفع" title="ارفع ملفات [u]" accesskey="u"><span>رفع ملف</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9&oldid=53556011" title="وصلة دائمة لهذه النسخة من الصفحة"><span>وصلة دائمة</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9&action=info" title="المزيد من المعلومات عن هذه الصفحة"><span>معلومات الصفحة</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%AA%D9%82%D8%B5%D9%8A%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B1&url=https%3A%2F%2Far.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A8%25D9%2588%25D8%25A7%25D8%25A8%25D8%25A9%3A%25D8%25B7%25D8%25A8%25D9%258A%25D8%25B9%25D8%25A9"><span>احصل على مسار مختصر</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:QrCode&url=https%3A%2F%2Far.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A8%25D9%2588%25D8%25A7%25D8%25A8%25D8%25A9%3A%25D8%25B7%25D8%25A8%25D9%258A%25D8%25B9%25D8%25A9"><span>تنزيل رمز الاستجابة السريعة</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> طباعة/تصدير </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8&bookcmd=book_creator&referer=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9%3A%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9"><span>إنشاء كتاب</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:DownloadAsPdf&page=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9%3A%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9&action=show-download-screen"><span>تحميل PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9&printable=yes" title="نسخة للطباعة لهذه الصفحة [p]" accesskey="p"><span>نسخة للطباعة</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> في مشاريع أخرى </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8209726" title="وصلة إلى المادة المرتبطة في مستودع البيانات المركزي [g]" accesskey="g"><span>عنصر ويكي بيانات</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="أدوات الصفحة"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="المظهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">المظهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انقل للشريط الجانبي</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">أخف</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">من ويكيبيديا، الموسوعة الحرة</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="ar" dir="rtl"><div style="float:right; width:100%"> <div style="width:100%; padding-top:.9em; padding-bottom:.9em; height:auto; margin: 25px auto 10px auto; background:#00FF7F;border-top: 1px transparent solid;box-shadow:1px 1px 5px 0px #B2B2B2; position:relative;"> <div style="width:350px; text-align:center; margin:25px auto; text-shadow: 2px 2px 2px #00FF7F"> <p style="color:#fff; font-size: 50px;">الطبيعة</p> </div> </div> <div class="box-header-title-container flex-columns-noflex" style="clear:both;color:#00FF7F;margin-bottom:0px;border:solid #00FF7F;box-sizing:border-box;text-align:center;font-size:100%;background:#00FF7F;font-family:sans-serif;padding:.1em;border-width:1px 1px 0;padding-top:.1em;padding-left:.1em;padding-right:.1em;padding-bottom:.1em;moz-border-radius:0;webkit-border-radius:0;border-radius:0"><div class="plainlinks noprint" style="float:left;margin-bottom:.1em;color:#00FF7F;font-size:80%"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9%3A%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9%2F%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D8%A9&action=edit"><span style="color:#00FF7F">تعديل</span></a> </div><h2 id="بوابة_طبيعة" style="font-weight:bold;padding:0;margin:0;color:#00FF7F;font-family:sans-serif;border:none;font-size:100%;padding-bottom:.1em"><span id=".D8.A8.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.A9_.D8.B7.D8.A8.D9.8A.D8.B9.D8.A9"></span><b> بوابة طبيعة </b></h2></div><div style="color:black;opacity:1;border:1px solid #00FF7F;box-sizing:border-box;text-align:right;padding:1em;background:white;margin:0 0 10px;vertical-align:top;border-top-width:1px;padding-top:.3em;border-radius:0"> <p><b>الطبيعة</b> بمعناها العام .تعني <b>العالم الطبيعي</b> أو <b>العالم الفيزيائي</b> أو <b>العالم المادي</b>. وتشير كلمة الطبيعة إلى <a href="/wiki/%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A9" title="ظاهرة">ظاهرة</a> العالم الفيزيائي؛ كما تشير إلى <a href="/wiki/%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D8%A9" title="حياة">الحياة</a> عمومًا. هو مصطلح عام وشامل يجمع بين عالم المادة والكون الفيزيائي ومظاهر الحياة المختلفة الطبيعية التي لا يوجد للإنسان أي دورٍ في صنعها باعتباره جزءً من الطبيعة، ويتمثل تعريف الطبيعة بأصغر مكونتها وهي الذرة إلى الفضاء وما يحويه من مجراتٍ <a href="/wiki/%D9%83%D9%88%D9%83%D8%A8" title="كوكب">وكواكب</a>، والطبيعة أيضًا هي المناظر الطبيعية التي تتمثل بالأحياء من الحيوانات ونباتات، والمظاهر الجغرافية من وديان والجبال والبحار <a href="/wiki/%D9%86%D9%87%D8%B1" title="نهر">وأنهار</a> وغيرها. </p><p>أما تعريف <a href="/wiki/%D8%A8%D9%8A%D8%A6%D8%A9_(%D9%81%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D8%A1_%D8%AD%D9%8A%D9%88%D9%8A%D8%A9)" title="بيئة (فيزياء حيوية)">البيئة</a> فهو يشير إلى المكونات الحية وغير الحية داخل البيئة الطبيعية. </p> <div class="noprint" style="text-align:left;margin-left:10px;margin-bottom:4px;"><b><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" title="طبيعة">للمزيد...</a></b></div> <table border="0" width="100%"> <tbody><tr> <td style="vertical-align: top; border-bottom: 3px solid #00FF7F; padding-bottom: 0em; padding-right: 0em; padding-left: 1.7em; padding-top: 0em; width: 55%;"> </td></tr></tbody></table> <div style="text-align: center;"><b>هناك <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9" title="تصنيف:بوابة طبيعة/مقالات متعلقة">3٬685</a> مقالة مرتبطة بـ «الطبيعة»</b></div> <div style="clear:both;"></div></div> </div> <div style="float:left; width:49%;"> <div class="box-header-title-container flex-columns-noflex" style="clear:both;color:#00FF7F;margin-bottom:0px;border:solid #00FF7F;box-sizing:border-box;text-align:center;font-size:100%;background:#00FF7F;font-family:sans-serif;padding:.1em;border-width:1px 1px 0;padding-top:.1em;padding-left:.1em;padding-right:.1em;padding-bottom:.1em;moz-border-radius:0;webkit-border-radius:0;border-radius:0"><div class="plainlinks noprint" style="float:left;margin-bottom:.1em;color:#00FF7F;font-size:80%"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9%3A%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9%2F%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A9&action=edit"><span style="color:#00FF7F">تعديل</span></a> </div><h2 id="مقالات_مختارة" style="font-weight:bold;padding:0;margin:0;color:#00FF7F;font-family:sans-serif;border:none;font-size:100%;padding-bottom:.1em"><span id=".D9.85.D9.82.D8.A7.D9.84.D8.A7.D8.AA_.D9.85.D8.AE.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D8.A9"></span><i>مقالات مختارة</i></h2></div><div style="color:black;opacity:1;border:1px solid #00FF7F;box-sizing:border-box;text-align:right;padding:1em;background:white;margin:0 0 10px;vertical-align:top;border-top-width:1px;padding-top:.3em;border-radius:0"> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:The_Earth_seen_from_Apollo_17.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/The_Earth_seen_from_Apollo_17.jpg/200px-The_Earth_seen_from_Apollo_17.jpg" decoding="async" width="200" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/The_Earth_seen_from_Apollo_17.jpg/300px-The_Earth_seen_from_Apollo_17.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/The_Earth_seen_from_Apollo_17.jpg/400px-The_Earth_seen_from_Apollo_17.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="3002" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p><b>الأرض</b> هي ثالث كواكب <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="المجموعة الشمسية">المجموعة الشمسية</a> بعدًا عن <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%85%D8%B3" title="الشمس">الشمس</a> بعد <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="عطارد">عطارد</a><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A9" title="الزهرة">والزهرة</a>، وتعتبر أكبر <a href="/wiki/%D9%83%D9%88%D9%83%D8%A8" title="كوكب">الكواكب</a> <a href="/wiki/%D9%83%D9%88%D9%83%D8%A8_%D8%A3%D8%B1%D8%B6%D9%8A" title="كوكب أرضي">الأرضية</a> في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="المجموعة الشمسية">النظام الشمسي</a>، وذلك من حيث قطرها وكتلتها وكثافتها، ويطلق على هذا الكوكب أيضًا اسم <i><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85" title="العالم">العالم</a></i> و<i>اليابس</i>. </p><p>تعتبر الأرض مسكنًا لملايين <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B9_(%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81)" title="نوع (تصنيف)">الأنواع</a>  من الكائنات الحية، بما فيها <a href="/wiki/%D8%A5%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="إنسان">الإنسان</a>؛ وهي المكان الوحيد المعروف بوجود <a href="/wiki/%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D8%A9" title="حياة">حياة</a> عليه في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%88%D9%86" title="الكون">الكون</a>. تكونت الأرض منذ حوالي 4.54 مليار <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%A9" title="سنة">سنة</a>، وقد ظهرت الحياة على سطحها في المليار سنة الأخيرة. ومنذ ذلك الحين أدى <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%8A%D8%B7_%D8%AD%D9%8A%D9%88%D9%8A" title="محيط حيوي">الغلاف الحيوي</a> للأرض إلى تغير <a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%81_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B1%D8%B6_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%8A" title="غلاف الأرض الجوي">الغلاف الجوي</a> والظروف غير الحيوية الموجودة على الكوكب، مما سمح بتكاثر الكائنات التي تعيش فقط في ظل وجود<a href="/wiki/%D8%A3%D9%83%D8%B3%D8%AC%D9%8A%D9%86" title="أكسجين">الأكسجين</a> وتكوّن <a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8%D9%82%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86" title="طبقة الأوزون">طبقة الأوزون</a>، التي تعمل مع <a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%84_%D9%85%D8%BA%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%B3%D9%8A" title="حقل مغناطيسي">المجال المغناطيسي</a> للأرض على حجب الإشعاعات الضارة، مما يسمح بوجود الحياة على سطح الأرض. تحجب طبقة الأوزون <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B4%D8%B9%D8%A9_%D9%81%D9%88%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%86%D9%81%D8%B3%D8%AC%D9%8A%D8%A9" title="الأشعة فوق البنفسجية">الأشعة فوق البنفسجية</a>، ويعمل المجال المغناطيسي للأرض على إزاحة وإبعاد<a href="/wiki/%D8%AC%D8%B3%D9%8A%D9%85_%D8%A3%D9%88%D9%84%D9%8A" title="جسيم أولي">الجسيمات الأولية</a> المشحونة القادمة من <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%85%D8%B3" title="الشمس">الشمس</a> بسرعات عظيمة ويبعدها في الفضاء الخارجي بعيدا عن الأرض، فلا تتسبب في الإضرار بالكائنات الحية. <br clear="all" /> </p> <div style="width: 100%; border-top: 1px dotted silver;"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A9" title="بوابة:طبيعة/مقالات مختارة"><b>مختارات أخرى...</b></a> <span style="float:left"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B1%D8%B6" title="الأرض"><b>للمزيد...</b></a></span></div> <p><br /> </p> <div style="clear:both;"></div></div> </div> <div style="float:right; width:49%"> <div class="box-header-title-container flex-columns-noflex" style="clear:both;color:#00FF7F;margin-bottom:0px;border:solid #00FF7F;box-sizing:border-box;text-align:center;font-size:100%;background:#00FF7F;font-family:sans-serif;padding:.1em;border-width:1px 1px 0;padding-top:.1em;padding-left:.1em;padding-right:.1em;padding-bottom:.1em;moz-border-radius:0;webkit-border-radius:0;border-radius:0"><div class="plainlinks noprint" style="float:left;margin-bottom:.1em;color:#00FF7F;font-size:80%"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9%3A%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9%2F%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A9&action=edit"><span style="color:#00FF7F">تعديل</span></a> </div><h2 id="صور_مختارة" style="font-weight:bold;padding:0;margin:0;color:#00FF7F;font-family:sans-serif;border:none;font-size:100%;padding-bottom:.1em"><span id=".D8.B5.D9.88.D8.B1_.D9.85.D8.AE.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D8.A9"></span><i>صور مختارة</i></h2></div><div style="color:black;opacity:1;border:1px solid #00FF7F;box-sizing:border-box;text-align:right;padding:1em;background:white;margin:0 0 10px;vertical-align:top;border-top-width:1px;padding-top:.3em;border-radius:0"> <center> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Rub_al_Khali_002.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Rub_al_Khali_002.JPG/300px-Rub_al_Khali_002.JPG" decoding="async" width="300" height="168" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Rub_al_Khali_002.JPG/450px-Rub_al_Khali_002.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Rub_al_Khali_002.JPG/600px-Rub_al_Khali_002.JPG 2x" data-file-width="3553" data-file-height="1987" /></a></span><br /> </p><p>صحراء <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A8%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%8A" title="الربع الخالي">الربع الخالي</a>. </p> </center> <table class="noprint" width="100%" border="0" style="padding: 0; margin: 0; background-color:transparent"> <tbody><tr> <td><div style="text-align:right;"> </div> </td> <td> <div style="text-align:left;margin-right:10px;margin-bottom:4px;"> <p><b><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9/%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A9" title="بوابة:طبيعة/صور مختارة">... أرشيف الصور</a></b> </p> </div> </td></tr></tbody></table> <div style="clear:both;"></div></div> </div> <div style="clear:both;"></div> <div class="box-header-title-container flex-columns-noflex" style="clear:both;color:#00FF7F;margin-bottom:0px;border:solid #00FF7F;box-sizing:border-box;text-align:center;font-size:100%;background:#00FF7F;font-family:sans-serif;padding:.1em;border-width:1px 1px 0;padding-top:.1em;padding-left:.1em;padding-right:.1em;padding-bottom:.1em;moz-border-radius:0;webkit-border-radius:0;border-radius:0"><div class="plainlinks noprint" style="float:left;margin-bottom:.1em;color:#00FF7F;font-size:80%"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9%3A%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9%2F%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9&action=edit"><span style="color:#00FF7F">تعديل</span></a> </div><h2 id="مشاريع_شقيقة" style="font-weight:bold;padding:0;margin:0;color:#00FF7F;font-family:sans-serif;border:none;font-size:100%;padding-bottom:.1em"><span id=".D9.85.D8.B4.D8.A7.D8.B1.D9.8A.D8.B9_.D8.B4.D9.82.D9.8A.D9.82.D8.A9"></span><i>مشاريع شقيقة</i></h2></div><div style="color:black;opacity:1;border:1px solid #00FF7F;box-sizing:border-box;text-align:right;padding:1em;background:white;margin:0 0 10px;vertical-align:top;border-top-width:1px;padding-top:.3em;border-radius:0"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68268331">.mw-parser-output .portalbox{padding:0;margin:0.5em 0;display:table;box-sizing:border-box;max-width:20ch;list-style:none}.mw-parser-output .portalborder{border:solid #aaa 1px;padding:0.1em;background:#f9f9f9}.mw-parser-output .portalbox-entry{display:table-row;font-size:85%;line-height:110%;height:1.9em;font-style:italic;font-weight:bold}.mw-parser-output .portalbox-image{display:table-cell;padding:0.2em;vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .portalbox-link{display:table-cell;padding:0.2em 0.2em 0.2em 0.3em;vertical-align:middle}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .portalleft{clear:left;float:left;margin:0.5em 1em 0.5em 0}.mw-parser-output .portalright{clear:right;float:right;margin:0.5em 0 0.5em 1em}}.mw-parser-output #bandeau-portail{clear:both;line-height:1.9em;padding:3px;margin:2px 0;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);text-align:center;border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}.mw-parser-output #liste-portail{padding:3px;text-align:center;margin-right:0;clear:both}.mw-parser-output #liste-portail li,.mw-parser-output #bandeau-portail li{display:inline}.mw-parser-output .bandeau-portail-element{white-space:nowrap;margin:auto 1.5em}.mw-parser-output .bandeau-portail-icone{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .bandeau-portail-texte>a:nth-child(1){font-weight:700}.mw-parser-output .ns-14 #bandeau-portail{width:242px;float:left;font-size:96%;text-align:right;margin:0;clear:left}.mw-parser-output .ns-14 #bandeau-portail li{margin-right:-17px}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .portalbox{background:transparent}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .pane{background:transparent}}</style><ul style="margin:0;display:-webkit-box;display:-webkit-flex;display:-ms-flexbox;display:flex;-webkit-flex-wrap:wrap;-ms-flex-wrap:wrap;flex-wrap:wrap;-webkit-justify-content:space-around;-ms-flex-pack:distribute;justify-content:space-around;-webkit-box-align:center;-webkit-align-items:center;-ms-flex-align:center;align-items:center;text-align:center;font-weight:bold;list-style:none none"> <li style="box-sizing:border-box;margin:0;padding:1em .5em 0;display:inline-block;min-width:9em;width:16%;vertical-align:middle"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D8%A1" title="بوابة:الفيزياء"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Circle-icons-physics-logo.svg/60px-Circle-icons-physics-logo.svg.png" decoding="async" width="60" height="60" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Circle-icons-physics-logo.svg/90px-Circle-icons-physics-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Circle-icons-physics-logo.svg/120px-Circle-icons-physics-logo.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span><br /><strong><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D8%A1" title="بوابة:الفيزياء">الفيزياء</a></strong></li> <li style="box-sizing:border-box;margin:0;padding:1em .5em 0;display:inline-block;min-width:9em;width:16%;vertical-align:middle"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%A7%D8%A1" title="بوابة:الكيمياء"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Nuvola_apps_edu_science.svg/60px-Nuvola_apps_edu_science.svg.png" decoding="async" width="60" height="60" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Nuvola_apps_edu_science.svg/90px-Nuvola_apps_edu_science.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Nuvola_apps_edu_science.svg/120px-Nuvola_apps_edu_science.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span><br /><strong><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%A7%D8%A1" title="بوابة:الكيمياء">الكيمياء</a></strong></li> <li style="box-sizing:border-box;margin:0;padding:1em .5em 0;display:inline-block;min-width:9em;width:16%;vertical-align:middle"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%8A%D8%A6%D8%A9" title="بوابة:علم البيئة"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/P-ICON-BIEDRONA.png/60px-P-ICON-BIEDRONA.png" decoding="async" width="60" height="55" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/P-ICON-BIEDRONA.png/90px-P-ICON-BIEDRONA.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/P-ICON-BIEDRONA.png/120px-P-ICON-BIEDRONA.png 2x" data-file-width="445" data-file-height="408" /></a></span><br /><strong><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%8A%D8%A6%D8%A9" title="بوابة:علم البيئة">علم البيئة</a></strong></li> <li style="box-sizing:border-box;margin:0;padding:1em .5em 0;display:inline-block;min-width:9em;width:16%;vertical-align:middle"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="بوابة:علم النبات"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Botany_P_icon.png/60px-Botany_P_icon.png" decoding="async" width="60" height="54" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Botany_P_icon.png/90px-Botany_P_icon.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Botany_P_icon.png/120px-Botany_P_icon.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="450" /></a></span><br /><strong><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="بوابة:علم النبات">علم النبات</a></strong></li> <li style="box-sizing:border-box;margin:0;padding:1em .5em 0;display:inline-block;min-width:9em;width:16%;vertical-align:middle"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B1%D8%B6" title="بوابة:علوم الأرض"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/P_globe.svg/60px-P_globe.svg.png" decoding="async" width="60" height="54" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/P_globe.svg/90px-P_globe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/P_globe.svg/120px-P_globe.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></a></span><br /><strong><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B1%D8%B6" title="بوابة:علوم الأرض">علوم الأرض</a></strong></li> <li style="box-sizing:border-box;margin:0;padding:1em .5em 0;display:inline-block;min-width:9em;width:16%;vertical-align:middle"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="بوابة:الغابات"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/%D8%A3%D9%8A%D9%82%D9%88%D9%86%D8%A9-7878773.svg/60px-%D8%A3%D9%8A%D9%82%D9%88%D9%86%D8%A9-7878773.svg.png" decoding="async" width="60" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/%D8%A3%D9%8A%D9%82%D9%88%D9%86%D8%A9-7878773.svg/90px-%D8%A3%D9%8A%D9%82%D9%88%D9%86%D8%A9-7878773.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/%D8%A3%D9%8A%D9%82%D9%88%D9%86%D8%A9-7878773.svg/120px-%D8%A3%D9%8A%D9%82%D9%88%D9%86%D8%A9-7878773.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="372" /></a></span><br /><strong><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="بوابة:الغابات">الغابات</a></strong></li></ul> <p><br /> </p> <div style="clear:both;"></div></div> <div style="clear:both;"></div> <div class="box-header-title-container flex-columns-noflex" style="clear:both;color:#00FF7F;margin-bottom:0px;border:solid #00FF7F;box-sizing:border-box;text-align:center;font-size:100%;background:#00FF7F;font-family:sans-serif;padding:.1em;border-width:1px 1px 0;padding-top:.1em;padding-left:.1em;padding-right:.1em;padding-bottom:.1em;moz-border-radius:0;webkit-border-radius:0;border-radius:0"><div class="plainlinks noprint" style="float:left;margin-bottom:.1em;color:#00FF7F;font-size:80%"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9%3A%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9%2F%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%B9_%D8%B4%D9%82%D9%8A%D9%82%D8%A9&action=edit"><span style="color:#00FF7F">تعديل</span></a> </div><h2 id="مشاريع_شقيقة_2" style="font-weight:bold;padding:0;margin:0;color:#00FF7F;font-family:sans-serif;border:none;font-size:100%;padding-bottom:.1em"><span id=".D9.85.D8.B4.D8.A7.D8.B1.D9.8A.D8.B9_.D8.B4.D9.82.D9.8A.D9.82.D8.A9_2"></span><i>مشاريع شقيقة</i></h2></div><div style="color:black;opacity:1;border:1px solid #00FF7F;box-sizing:border-box;text-align:right;padding:1em;background:white;margin:0 0 10px;vertical-align:top;border-top-width:1px;padding-top:.3em;border-radius:0"> <div class="center" style="width:auto; margin-left:auto; margin-right:auto;">المزيد عن طبيعة في المشاريع الشقيقة:</div> <table class="noprint" align="center" style="clear:both; background: transparent; text-align:center; font-size:91%" cellspacing="3" cellpadding="3" rules="none" border="0"> <tbody><tr style="vertical-align;top;"> <td><b><a href="https://ar.wikibooks.org/wiki/Special:Search/%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" class="extiw" title="b:Special:Search/طبيعة">ويكي كتب</a></b>  </td> <td><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:Search/Category:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" class="extiw" title="commons:Special:Search/Category:طبيعة">كومنز</a></b> </td> <td><b><a href="https://ar.wikinews.org/wiki/Special:Search/%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" class="extiw" title="n:Special:Search/طبيعة">ويكي أخبار</a></b>  </td> <td><b><a href="https://ar.wikiquote.org/wiki/Special:Search/%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" class="extiw" title="q:Special:Search/طبيعة">ويكي اقتباس</a></b>  </td> <td><b><a href="https://ar.wikisource.org/wiki/Special:Search/%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" class="extiw" title="s:Special:Search/طبيعة">ويكي مصدر</a></b>  </td> <td><b><a href="https://en.wikiversity.org/wiki/Special:Search/%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" class="extiw" title="wikiversity:Special:Search/طبيعة">ويكي جامعة</a></b>  </td> <td><b><a href="https://ar.wikivoyage.org/wiki/Special:Search/%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" class="extiw" title="voy:Special:Search/طبيعة">ويكي رحلات</a></b>  </td> <td><b><a href="https://ar.wiktionary.org/wiki/Special:Search/%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" class="extiw" title="wikt:Special:Search/طبيعة">ويكاموس</a></b>  </td> <td><b><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:Search/%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" class="extiw" title="wikidata:Special:Search/طبيعة">ويكي بيانات</a></b>  </td></tr> <tr style="vertical-align;top;"> <td>كتب </td> <td>وسائط متعددة </td> <td>أخبار </td> <td>اقتباسات </td> <td>نصوص </td> <td>مصادر تعليمية </td> <td>وجهات سفر </td> <td>تعاريف ومعاني </td> <td>قواعد بيانات </td></tr> <tr style="vertical-align;top;"> <td><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="https://en.wikibooks.org/wiki/Special:Search/%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/25px-Wikibooks-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/38px-Wikibooks-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/50px-Wikibooks-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:Search/Category:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="18" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/28px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/37px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td><figure class="mw-default-size mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="https://en.wikinews.org/wiki/Special:Search/%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/46px-Wikinews-logo.svg.png" decoding="async" width="46" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/70px-Wikinews-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/92px-Wikinews-logo.svg.png 2x" data-file-width="759" data-file-height="415" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="https://en.wikiquote.org/wiki/Special:Search/%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/21px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/32px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/42px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="https://en.wikisource.org/wiki/Special:Search/%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/24px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/36px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/48px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td><figure class="mw-default-size mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="https://en.wikiversity.org/wiki/Special:Search/%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Wikiversity_logo_2017.svg/31px-Wikiversity_logo_2017.svg.png" decoding="async" width="31" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Wikiversity_logo_2017.svg/47px-Wikiversity_logo_2017.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Wikiversity_logo_2017.svg/61px-Wikiversity_logo_2017.svg.png 2x" data-file-width="626" data-file-height="512" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="https://en.wikivoyage.org/wiki/Special:Search/%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/25px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="25" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/38px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/50px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td><figure class="mw-default-size mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="https://en.wiktionary.org/wiki/Special:Search/%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/26px-Wiktionary-logo.svg.png" decoding="async" width="26" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/40px-Wiktionary-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/53px-Wiktionary-logo.svg.png 2x" data-file-width="370" data-file-height="350" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td><figure class="mw-default-size mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:Search/%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/45px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="45" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/68px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/89px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td></tr></tbody></table> <div style="clear:both;"></div></div> <div style="text-align:center; font-weight: bold; padding:5px 0; border:1px solid #00FF7F; background-color:#00FF7F; border-radius:2px;"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9&action=purge"><span style="color:white">تحديث محتويات هذه الصفحة</span></a> </div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">مجلوبة من «<a dir="ltr" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=بوابة:طبيعة&oldid=53556011">https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=بوابة:طبيعة&oldid=53556011</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%AA%D8%B5%D9%81%D8%AD" title="ويكيبيديا:تصفح">تصنيفان</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:Box-header_with_insufficient_title_contrast" title="تصنيف:Box-header with insufficient title contrast">Box-header with insufficient title contrast</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9_%D8%AD%D8%B3%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%AF" title="تصنيف:الطبيعة حسب البلد">الطبيعة حسب البلد</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">تصنيفات مخفية: <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" title="تصنيف:بوابة طبيعة">بوابة طبيعة</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%AF%D9%85_%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8_%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7" title="تصنيف:صفحات تستخدم قالب ويكيميديا">صفحات تستخدم قالب ويكيميديا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="تصنيف:قائمة البوابات">قائمة البوابات</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> آخر تعديل لهذه الصفحة كان يوم 24 أبريل 2021، الساعة 09:11.</li> <li id="footer-info-copyright">النصوص متاحة تحت <a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D9%86%D8%B5_%D8%B1%D8%AE%D8%B5%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D8%B9%D9%8A:_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B3%D8%A8%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%AE%D9%8A%D8%B5_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AB%D9%84_4.0" title="ويكيبيديا:نص رخصة المشاع الإبداعي: النسبة-الترخيص بالمثل 4.0">رخصة المشاع الإبداعي الملزمة بنسبة العمل لمؤلفه وبترخيص الأعمال المشتقة بالمثل 4.0</a>؛ قد تُطبّق شروط إضافية. استخدامُك هذا الموقع هو موافقةٌ على <a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use" class="extiw" title="foundation:Special:MyLanguage/Policy:Terms of Use">شروط الاستخدام</a> <a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy" class="extiw" title="foundation:Special:MyLanguage/Policy:Privacy policy">وسياسة الخصوصية</a>. ويكيبيديا ® هي علامة تجارية مسجلة <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/">لمؤسسة ويكيميديا</a>، وهي منظمة غير ربحية.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/ar">سياسة الخصوصية</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%B9%D9%86">حول ويكيبيديا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%A5%D8%AE%D9%84%D8%A7%D8%A1_%D9%85%D8%B3%D8%A4%D9%88%D9%84%D9%8A%D8%A9_%D8%B9%D8%A7%D9%85">إخلاء مسؤولية</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">القواعد السلوكية</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">المطورون</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ar.wikipedia.org">إحصائيات</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بيان تعريف الارتباطات</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ar.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نسخة للأجهزة المحمولة</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>بحث</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ابحث في ويكيبيديا"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="خاص:بحث"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">بحث</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-namespace">بوابة</span><span class="mw-page-title-separator">:</span><span class="mw-page-title-main">طبيعة</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>16 لغة</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>أضف موضوعًا</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-698c79758b-slsbx","wgBackendResponseTime":142,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.168","walltime":"0.318","ppvisitednodes":{"value":765,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":51287,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":3127,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":1855,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 244.673 1 -total"," 32.38% 79.236 1 بوابة:طبيعة/بوابات_متعلقة"," 29.24% 71.541 1 قالب:بوابات_متعلقة2"," 22.53% 55.119 5 بوابة:طبيعة/صندوق_التذييل"," 17.82% 43.599 5 ويكيبيديا:بوابات_ويكي/box-header"," 10.56% 25.840 2 قالب:تصميم_بوابة/عرض"," 10.37% 25.363 1 بوابة:طبيعة/تحديث_الصفحة"," 8.52% 20.837 1 بوابة:طبيعة/مقالات_مختارة"," 6.44% 15.750 1 بوابة:طبيعة/مقدمة"," 6.37% 15.593 1 بوابة:طبيعة/مشاريع_شقيقة"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.072","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2776296,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-587b89995d-cdx84","timestamp":"20250212104506","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> </body> </html>