CINXE.COM
Sistem çağırışı — Vikipediya
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="az" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Sistem çağırışı — Vikipediya</title> <script>(function(){var className="client-js";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )azwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","yanvar","fevral","mart","aprel","may","iyun","iyul","avqust","sentyabr","oktyabr","noyabr","dekabr"],"wgRequestId":"c40b1ca6-65cd-4ec7-a08e-686b65413cd0","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Sistem_çağırışı","wgTitle":"Sistem çağırışı","wgCurRevisionId":7309034,"wgRevisionId":7309034,"wgArticleId":818655,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"], "wgCategories":["Əməliyyat sistemi"],"wgPageViewLanguage":"az","wgPageContentLanguage":"az","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Sistem_çağırışı","wgRelevantArticleId":818655,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"az","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"az"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":5000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":true,"wgVector2022LanguageInHeader":false,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q722192", "wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.common-site":"ready","ext.gadget.logo":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.styles.legacy":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","codex-search-styles":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.legacy.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.directLinkToCommons", "ext.gadget.referenceTooltips","ext.gadget.sidebarRelated","ext.gadget.metaBox","ext.gadget.EditToolbar","ext.gadget.EditToolbar-menu-page_elements","ext.gadget.EditToolbar_infobox_person","ext.gadget.EditToolbar_discussion","ext.gadget.EditToolbar_references","ext.gadget.markadmins","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.compactlinks","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=codex-search-styles%7Cext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cskins.vector.styles.legacy%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector"> <script async="" src="/w/load.php?lang=az&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=ext.gadget.common-site%2Clogo&only=styles&skin=vector"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=site.styles&only=styles&skin=vector"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Linux_kernel_interfaces.svg/1200px-Linux_kernel_interfaces.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Linux_kernel_interfaces.svg/800px-Linux_kernel_interfaces.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Linux_kernel_interfaces.svg/640px-Linux_kernel_interfaces.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Sistem çağırışı — Vikipediya"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//az.m.wikipedia.org/wiki/Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redaktə" href="/w/index.php?title=Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipediya (az)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//az.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://az.wikipedia.org/wiki/Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipediya — Atom-lent" href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin-vector-legacy mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Sistem_çağırışı rootpage-Sistem_çağırışı skin-vector action-view"><div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> <div class="mw-indicators"> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Sistem çağırışı</span></h1> <div id="bodyContent" class="vector-body"> <div id="siteSub" class="noprint">Vikipediya, azad ensiklopediya</div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Naviqasiyaya keç</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Axtarışa keç</a> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="az" dir="ltr"><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Linux_kernel_interfaces.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Linux_kernel_interfaces.svg/300px-Linux_kernel_interfaces.svg.png" decoding="async" width="300" height="225" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Linux_kernel_interfaces.svg/450px-Linux_kernel_interfaces.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Linux_kernel_interfaces.svg/600px-Linux_kernel_interfaces.svg.png 2x" data-file-width="1536" data-file-height="1152" /></a><figcaption>Linux nüvəsinin müxtəlif komponentləri və istifadəçi sahəsi arasında əlaqəni idarə edən sistem çağırışı interfeysi</figcaption></figure> <p><b>Sistem çağırışı</b> (<a href="/wiki/%C4%B0ngilis_dili" title="İngilis dili"><i>ing.</i></a> <span lang="en" style="font-style: italic">system call</span>) və ya daha qısa şəkildə <b>syscall</b> — <a href="/wiki/Komp%C3%BCter_proqram%C4%B1" title="Kompüter proqramı">kompüter proqramının</a> icra olunduğu <a href="/wiki/%C6%8Fm%C9%99liyyat_sistemi" title="Əməliyyat sistemi">əməliyyat sistemindən</a> xidmət tələb etdiyi proqrammatik metod. Bura cihazla bağlı xidmətlər (məsələn, <a href="/wiki/S%C9%99rt_disk" title="Sərt disk">sərt disk</a> drayverinə daxil olmaq və ya cihazın kamerasına daxil olmaq), yeni <a href="/w/index.php?title=Proses_(informatika)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Proses (informatika) (səhifə mövcud deyil)">proseslərin</a> yaradılması və icrası, prosesin planlaşdırılması kimi inteqral nüvə xidmətləri ilə kommunikasiya daxil ola bilər. Sistem çağırışları proses və əməliyyat sistemi arasında mühüm interfeys təmin edir. </p><p>Əksər sistemlərdə sistem çağırışları yalnız istifadəçi məkanındakı proseslərdən edilə bilər, bəzi sistemlərdə isə, məsələn, <a href="/w/index.php?title=OS/360&action=edit&redlink=1" class="new" title="OS/360 (səhifə mövcud deyil)">OS/360</a>-da imtiyazlı sistem kodu da sistem çağırışları edir.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="az" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">Mündəricat</h2><span class="toctogglespan"><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></span></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#İmtiyazlar"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">İmtiyazlar</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-2"><a href="#Həmçinin_bax"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Həmçinin bax</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-3"><a href="#İstinadlar"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">İstinadlar</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-4"><a href="#Xarici_keçidlər"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Xarici keçidlər</span></a></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="İmtiyazlar"><span id=".C4.B0mtiyazlar"></span>İmtiyazlar</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1&veaction=edit&section=1" title="İmtiyazlar bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1&action=edit&section=1" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İmtiyazlar"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Bəzi gömülü sistemlər istisna olmaqla, əksər müasir prosessorların arxitekturası təhlükəsizlik modelini ehtiva edir. Məsələn, <a href="/wiki/M%C3%BChafiz%C9%99_halqalar%C4%B1" title="Mühafizə halqaları">mühafizə halqaları</a> proqram təminatının icra oluna biləcəyi çoxsaylı imtiyaz səviyyələrini müəyyən edir. Proqram adətən öz <a href="/w/index.php?title=%C3%9Cnvan_f%C9%99zas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ünvan fəzası (səhifə mövcud deyil)">ünvan fəzası</a> ilə məhdudlaşır. Beləcə o digər işləyən proqramlara və ya əməliyyat sisteminin özünə daxil ola və ya dəyişdirə bilmir və adətən cihaz təminatına (məsələn <a href="/w/index.php?title=Kadr_buferi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kadr buferi (səhifə mövcud deyil)">kadr buferi</a> və <a href="/wiki/Komp%C3%BCter_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99si" title="Kompüter şəbəkəsi">şəbəkə</a> cihazları) birbaşa manipulyasiyanın qarşısı alınır. </p><p>Bununla belə, bir çox proqramlar bu komponentlərə giriş tələb edir, ona görə də sistem çağırışları bu cür əməliyyatlar üçün dəqiq müəyyən edilmiş, təhlükəsiz tətbiqetmələri təmin etmək üçün əməliyyat sistemi tərəfindən əlçatan edilir. Əməliyyat sistemi ən yüksək imtiyaz səviyyəsində işləyir və tətbiqlərə sistem çağırışları vasitəsilə xidmətlər tələb etməyə imkan verir ki, bu da tez-tez <a href="/wiki/Aparat_k%C9%99silm%C9%99si" title="Aparat kəsilməsi">kəsilmələrlə</a> başlanır. Kəsilmə avtomatik olaraq <a href="/wiki/CPU" class="mw-redirect" title="CPU">CPU</a>-nu bəzi yüksək imtiyazlar səviyyəsinə qoyur və sonra nəzarəti nüvəyə ötürür, bu da çağırışı edən proqrama tələb olunan xidmətin verilməsini müəyyən edir. Əgər xidmət verilirsə, nüvə həmin proqramın birbaşa nəzarəti olmayan xüsusi təlimatlar toplusunu yerinə yetirir, imtiyaz səviyyəsini çağıran proqramın imtiyaz səviyyəsinə qaytarır və sonra nəzarəti çağıran proqrama qaytarır. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Həmçinin_bax"><span id="H.C9.99m.C3.A7inin_bax"></span>Həmçinin bax</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1&veaction=edit&section=2" title="Həmçinin bax bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1&action=edit&section=2" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Həmçinin bax"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Linux_n%C3%BCv%C9%99_interfeysi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Linux nüvə interfeysi (səhifə mövcud deyil)">Linux nüvə interfeysi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=VDSO&action=edit&redlink=1" class="new" title="VDSO (səhifə mövcud deyil)">VDSO</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="İstinadlar"><span id=".C4.B0stinadlar"></span>İstinadlar</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1&veaction=edit&section=3" title="İstinadlar bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1&action=edit&section=3" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İstinadlar"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6982878">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>IBM. </i>Writing SVC Routines // <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bitsavers.org/pdf/ibm/360/os/R01-08/C28-6550-2_OSsysPrmg_Mar67.pdf">IBM System/360 Operating System System Programmer's Guide</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Third Edition. March 1967. 32–36. C28-6550-2. <small>2020-04-02 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200402011903/http://bitsavers.org/pdf/ibm/360/os/R01-08/C28-6550-2_OSsysPrmg_Mar67.pdf">arxivləşdirilib</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2023-11-08</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Writing+SVC+Routines&rft.btitle=IBM+System%2F360+Operating+System+System+Programmer%27s+Guide&rft.series=Third+Edition&rft.pages=32-36&rft.date=1967-03&rft.au=IBM&rft_id=http%3A%2F%2Fbitsavers.org%2Fpdf%2Fibm%2F360%2Fos%2FR01-08%2FC28-6550-2_OSsysPrmg_Mar67.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ASistem+%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4913744">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/12px-Wikisource-logo.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xarici_keçidlər"><span id="Xarici_ke.C3.A7idl.C9.99r"></span>Xarici keçidlər</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1&veaction=edit&section=4" title="Xarici keçidlər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1&action=edit&section=4" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Xarici keçidlər"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://fxr.watson.org/fxr/source/kern/syscalls.master">A list of modern Unix-like system calls</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.makelinux.net/kernel_map/">Interactive Linux kernel map</a> with main API functions and structures, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.makelinux.net/kernel_map/LKM.pdf">PDF</a> version</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20051024081539/http://docs.cs.up.ac.za/programming/asm/derick_tut/syscalls.html">Linux system calls</a> –  system calls for <a href="/w/index.php?title=Linux_kernel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Linux kernel (səhifə mövcud deyil)">Linux kernel</a> 2.2, with <a href="/wiki/IA-32" class="mw-redirect" title="IA-32">IA-32</a> <a href="/w/index.php?title=Calling_convention&action=edit&redlink=1" class="new" title="Calling convention (səhifə mövcud deyil)">calling conventions</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tldp.org/LDP/khg/HyperNews/get/syscall/syscall86.html">How System Calls Work on Linux/i86</a> (1996, based on the 1993 0.99.2 kernel)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://articles.manugarg.com/systemcallinlinux2_6.html">Sysenter Based System Call Mechanism in Linux 2.6</a> (2006)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibm.com/developerworks/linux/library/l-system-calls"><i>Kernel command using Linux system calls</i></a>, IBM developerWorks</li> <li>Choudhary, Amit; <a rel="nofollow" class="external text" href="http://tldp.org/HOWTO/html_single/Implement-Sys-Call-Linux-2.6-i386">HOWTO for Implementing a System Call on Linux 2.6</a></li> <li>Jorrit N. Herder, Herbert Bos, Ben Gras, Philip Homburg, and Andrew S. Tanenbaum, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.usenix.org/publications/login/april-2006-volume-31-number-2/modular-system-programming-minix-3">Modular system programming on Minix 3</a>, <i>;login:</i> 31, no. 2 (April 2006); 19–28, accessed 5 March 2018</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://task3.cc/projects/bd-shell/">A simple open Unix Shell in C language</a> –  examples on System Calls under Unix</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121224002314/http://netcode.cz/img/83/nativeapi.html">Inside the Native API</a> –  <a href="/wiki/Windows_NT" title="Windows NT">Windows NT</a> <a href="/w/index.php?title=Native_API&action=edit&redlink=1" class="new" title="Native API (səhifə mövcud deyil)">Native API</a>, including system calls</li> <li>Gulbrandsen, John; <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.codeguru.com/cpp/misc/misc/system/article.php/c8223/System-Call-Optimization-with-the-SYSENTER-Instruction.htm"><i>System Call Optimization with the SYSENTER Instruction</i></a>, CodeGuru.com, 8 October 2004</li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-label="Naviqasiya şablonu" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><span class="noprint plainlinksneverexpand" style="white-space:nowrap;font-size:xx-small"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Xarici_ke%C3%A7idl%C9%99r" title="Bu şablona bax"><img alt="Bu şablona bax" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/14px-Searchtool.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/21px-Searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/28px-Searchtool.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span> </span></div>  <a href="/wiki/Normativ_yoxlama" title="Normativ yoxlama">Normativ yoxlama</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Microsoft_Academic" title="Microsoft Academic">Microsoft</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.microsoft.com/#/detail/2778579508">2778579508</a></div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐5484c6d78d‐4vzlz Cached time: 20241111170224 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.121 seconds Real time usage: 0.443 seconds Preprocessor visited node count: 161/1000000 Post‐expand include size: 4488/2097152 bytes Template argument size: 43/2097152 bytes Highest expansion depth: 5/100 Expensive parser function count: 3/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 4418/5000000 bytes Lua time usage: 0.063/10.000 seconds Lua memory usage: 2838814/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 136.343 1 -total 49.46% 67.431 1 Şablon:İstinad_siyahısı 40.58% 55.327 1 Şablon:Cite_book 38.15% 52.016 1 Şablon:Xarici_keçidlər 7.26% 9.895 1 Şablon:Dil-en 5.88% 8.015 1 Şablon:Dil1 3.30% 4.496 3 Şablon:Snd --> <!-- Saved in parser cache with key azwiki:pcache:idhash:818655-0!canonical and timestamp 20241111170224 and revision id 7309034. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Mənbə — "<a dir="ltr" href="https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Sistem_çağırışı&oldid=7309034">https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Sistem_çağırışı&oldid=7309034</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:Kateqoriyalar" title="Xüsusi:Kateqoriyalar">Kateqoriya</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kateqoriya:%C6%8Fm%C9%99liyyat_sistemi" title="Kateqoriya:Əməliyyat sistemi">Əməliyyat sistemi</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>Naviqasiya menyusu</h2> <div id="mw-head"> <nav id="p-personal" class="mw-portlet mw-portlet-personal vector-user-menu-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" > <h3 id="p-personal-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Şəxsi alətlər</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anonuserpage" class="mw-list-item"><span title="Redaktə edərkən istifadə etdiyiniz IP ünvanı üçün istifadəçi səhifəsi">Daxil olmamısınız</span></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:M%C3%BCzakir%C9%99S%C9%99hif%C9%99m" title="Bu IP ünvanından edilmiş müzakirələr [n]" accesskey="n"><span>Müzakirə</span></a></li><li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C3%B6hf%C9%99l%C9%99rim" title="Bu IP ünvanından edilən redaktələrin siyahısı [y]" accesskey="y"><span>Töhfələr</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:HesabYarat&returnto=Sistem+%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1" title="Hesab yaratmaq və daxil olmaq üçün təşviq olunursunuz; Ancaq məcburi deyil"><span>Hesab yarat</span></a></li><li id="pt-login" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DaxilOl&returnto=Sistem+%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1" title="Daxil olmanız tövsiyə olunur, amma bu məcburi tələb deyil. [o]" accesskey="o"><span>Daxil ol</span></a></li> </ul> </div> </nav> <div id="left-navigation"> <nav id="p-namespaces" class="mw-portlet mw-portlet-namespaces vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-namespaces-label" > <h3 id="p-namespaces-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Ad fəzaları</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1" title="Məqalənin məzmununu göstər [c]" accesskey="c"><span>Məqalə</span></a></li><li id="ca-talk" class="new mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=M%C3%BCzakir%C9%99:Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Məqalə haqqında müzakirə (səhifə mövcud deyil) [t]" accesskey="t"><span>Müzakirə</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-variants" class="mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-variants-label" > <input type="checkbox" id="p-variants-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-variants" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-variants-label" > <label id="p-variants-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">azərbaycanca</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation"> <nav id="p-views" class="mw-portlet mw-portlet-views vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-views-label" > <h3 id="p-views-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Görünüş</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1"><span>Oxu</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1&veaction=edit" title="Bu səhifəni redaktə et [v]" accesskey="v"><span>Redaktə</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1&action=edit" title="Səhifənin cari kodunu redaktə et [e]" accesskey="e"><span>Mənbəni redaktə et</span></a></li><li id="ca-history" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1&action=history" title="Bu səhifənin keçmiş nüsxələri. [h]" accesskey="h"><span>Tarixçəyə bax</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-cactions" class="mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-cactions-label" title="Daha çox seçim" > <input type="checkbox" id="p-cactions-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-cactions" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-cactions-label" > <label id="p-cactions-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Daha çox</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <h3 >Axtar</h3> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="vector-search-box-form"> <div id="simpleSearch" class="vector-search-box-inner" data-search-loc="header-navigation"> <input class="vector-search-box-input" type="search" name="search" placeholder="Vikipediyada axtar" aria-label="Vikipediyada axtar" autocapitalize="sentences" title="Vikipediya saytında axtar [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <input type="hidden" name="title" value="Xüsusi:Axtar"> <input id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton" type="submit" name="fulltext" title="Bu mətnin olduğu səhifələri axtar" value="Axtar"> <input id="searchButton" class="searchButton" type="submit" name="go" title="Əgər varsa, eyni adı daşıyan səhifəyə keç" value="Get"> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel" class="vector-legacy-sidebar"> <div id="p-logo" role="banner"> <a class="mw-wiki-logo" href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifə"></a> </div> <nav id="p-navigation" class="mw-portlet mw-portlet-navigation vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-navigation-label" > <h3 id="p-navigation-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Naviqasiya</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifəni ziyarət edin [z]" accesskey="z"><span>Ana səhifə</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:K%C9%99nd_meydan%C4%B1" title="Layihə haqqında, nələr edəbilərsiniz, axtardıqlarınızı harda tapmaq olar"><span>Kənd meydanı</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:%C4%B0cma_portal%C4%B1" title="Gündəlik xəbərlər ilə əlaqəli məlumatlar"><span>İcma portalı</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r" title="Vikidəki son dəyişikliklər siyahısı [r]" accesskey="r"><span>Son dəyişikliklər</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C9%99sad%C3%BCfi" title="Təsadüfi məqaləyə keç [x]" accesskey="x"><span>Təsadüfi məqalə</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Layihələr" class="mw-portlet mw-portlet-Layihələr vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Layihələr-label" > <h3 id="p-Layihələr-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Layihələr</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Seçilmiş-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r"><span>Seçilmiş məqalələr</span></a></li><li id="n-Seçilmiş-siyahılar" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_siyah%C4%B1lar"><span>Seçilmiş siyahılar</span></a></li><li id="n-Yaxşı-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yax%C5%9F%C4%B1_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r"><span>Yaxşı məqalələr</span></a></li><li id="n-Məqalə-namizədləri" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99qal%C9%99_namiz%C9%99dl%C9%99ri"><span>Məqalə namizədləri</span></a></li><li id="n-Mövzulu-ay" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C3%B6vzulu_ay"><span>Mövzulu ay</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Xüsusi" class="mw-portlet mw-portlet-Xüsusi vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Xüsusi-label" > <h3 id="p-Xüsusi-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Xüsusi</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Biziml%C9%99_%C9%99laq%C9%99"><span>Bizimlə əlaqə</span></a></li><li id="n-sitesupport" class="mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=spontaneous&uselang=az" title="Bizə dəstək verin"><span>İanə et</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/K%C3%B6m%C9%99k:M%C3%BCnd%C9%99ricat" title="Yardım almaq üçün."><span>Kömək</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-tb" class="mw-portlet mw-portlet-tb vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-tb-label" > <h3 id="p-tb-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Alətlər</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:S%C9%99hif%C9%99y%C9%99Ke%C3%A7idl%C9%99r/Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1" title="Vikidə bu məqaləyə bağlantılar [j]" accesskey="j"><span>Səhifəyə keçidlər</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:%C6%8Flaq%C9%99liD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r/Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1" rel="nofollow" title="Bu məqaləyə aid başqa səhifələrdə yeni dəyişikliklər [k]" accesskey="k"><span>Əlaqəli redaktələr</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yükləmə_sehrbazı" title="Yeni şəkil və ya multimedia faylı yüklə [u]" accesskey="u"><span>Fayl yüklə</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:X%C3%BCsusiS%C9%99hif%C9%99l%C9%99r" title="Xüsusi səhifələrin siyahısı [q]" accesskey="q"><span>Xüsusi səhifələr</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1&oldid=7309034" title="Bu səhifənin bu versiyasına daimi keçid"><span>Daimi keçid</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1&action=info" title="Bu səhifə haqqında ətraflı məlumat"><span>Səhifə məlumatları</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:CiteThisPage&page=Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1&id=7309034&wpFormIdentifier=titleform" title="Bu səhifəyə necə istinad etmək barədə məlumat"><span>Bu səhifəyə istinad et</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2FSistem_%25C3%25A7a%25C4%259F%25C4%25B1r%25C4%25B1%25C5%259F%25C4%25B1"><span>Qısaldılmış URL əldə et</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:QrCode&url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2FSistem_%25C3%25A7a%25C4%259F%25C4%25B1r%25C4%25B1%25C5%259F%25C4%25B1"><span>QR-kodu endir</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-coll-print_export" class="mw-portlet mw-portlet-coll-print_export vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-coll-print_export-label" > <h3 id="p-coll-print_export-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Çap et/ixrac</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:Book&bookcmd=book_creator&referer=Sistem+%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1"><span>Kitab yarat</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DownloadAsPdf&page=Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1&action=show-download-screen"><span>PDF kimi yüklə</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1&printable=yes" title="Səhifənin çap versiyası [p]" accesskey="p"><span>Çap versiyası</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-wikibase-otherprojects" class="mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-wikibase-otherprojects-label" > <h3 id="p-wikibase-otherprojects-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Digər layihələrdə</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q722192" title="Bağlanan məlumatların saxlanması elementinə keçid [g]" accesskey="g"><span>Vikidata elementi</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-lang" class="mw-portlet mw-portlet-lang vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-lang-label" > <h3 id="p-lang-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Digər dillərdə</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85" title="طلبات النظام – ərəb" lang="ar" hreflang="ar" data-title="طلبات النظام" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="ərəb" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Sistemski_poziv" title="Sistemski poziv – bosniya" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Sistemski poziv" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosniya" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Crida_de_sistema" title="Crida de sistema – katalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Crida de sistema" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="katalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Syst%C3%A9mov%C3%A9_vol%C3%A1n%C3%AD" title="Systémové volání – çex" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Systémové volání" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="çex" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Systemkald" title="Systemkald – danimarka" lang="da" hreflang="da" data-title="Systemkald" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danimarka" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Systemaufruf" title="Systemaufruf – alman" lang="de" hreflang="de" data-title="Systemaufruf" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alman" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%BB%CE%AE%CF%83%CE%B7_%CF%83%CF%85%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%82" title="Κλήση συστήματος – yunan" lang="el" hreflang="el" data-title="Κλήση συστήματος" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="yunan" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/System_call" title="System call – ingilis" lang="en" hreflang="en" data-title="System call" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ingilis" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Llamada_al_sistema" title="Llamada al sistema – ispan" lang="es" hreflang="es" data-title="Llamada al sistema" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ispan" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Sistema-dei" title="Sistema-dei – bask" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Sistema-dei" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="bask" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_(%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87)" title="تماس با سامانه (رایانه) – fars" lang="fa" hreflang="fa" data-title="تماس با سامانه (رایانه)" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="fars" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/J%C3%A4rjestelm%C3%A4kutsu" title="Järjestelmäkutsu – fin" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Järjestelmäkutsu" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fin" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Appel_syst%C3%A8me" title="Appel système – fransız" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Appel système" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="fransız" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%A8%D7%99%D7%90%D7%AA_%D7%9E%D7%A2%D7%A8%D7%9B%D7%AA" title="קריאת מערכת – ivrit" lang="he" hreflang="he" data-title="קריאת מערכת" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ivrit" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Chiamata_di_sistema" title="Chiamata di sistema – italyan" lang="it" hreflang="it" data-title="Chiamata di sistema" data-language-autonym="İtaliano" data-language-local-name="italyan" class="interlanguage-link-target"><span>İtaliano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B7%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%A0%E3%82%B3%E3%83%BC%E3%83%AB" title="システムコール – yapon" lang="ja" hreflang="ja" data-title="システムコール" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="yapon" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%8B%9C%EC%8A%A4%ED%85%9C_%ED%98%B8%EC%B6%9C" title="시스템 호출 – koreya" lang="ko" hreflang="ko" data-title="시스템 호출" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreya" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B4%D1%83%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D1%82" title="Системийн дуудалт – monqol" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Системийн дуудалт" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="monqol" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Systeemaanroep" title="Systeemaanroep – holland" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Systeemaanroep" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="holland" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Systemkall" title="Systemkall – bokmal norveç" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Systemkall" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="bokmal norveç" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Wywo%C5%82anie_systemowe" title="Wywołanie systemowe – polyak" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Wywołanie systemowe" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polyak" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Chamada_de_sistema" title="Chamada de sistema – portuqal" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Chamada de sistema" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portuqal" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Apel_de_sistem" title="Apel de sistem – rumın" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Apel de sistem" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumın" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D0%B2%D1%8B%D0%B7%D0%BE%D0%B2" title="Системный вызов – rus" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Системный вызов" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rus" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D0%B2" title="Системски позив – serb" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Системски позив" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serb" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Systemanrop" title="Systemanrop – isveç" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Systemanrop" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="isveç" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A" title="การเรียกระบบ – tay" lang="th" hreflang="th" data-title="การเรียกระบบ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tay" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%B2%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%B8%D0%BA" title="Системний виклик – ukrayna" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Системний виклик" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrayna" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/L%E1%BB%9Di_g%E1%BB%8Di_h%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng" title="Lời gọi hệ thống – vyetnam" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Lời gọi hệ thống" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vyetnam" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%B3%BB%E7%BB%9F%E8%B0%83%E7%94%A8" title="系统调用 – çin" lang="zh" hreflang="zh" data-title="系统调用" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="çin" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q722192#sitelinks-wikipedia" title="Dillərarası keçidləri redaktə et" class="wbc-editpage">Keçidləri redaktə et</a></span></div> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Bu səhifə sonuncu dəfə 09:30, 13 noyabr 2023 tarixində redaktə edilib.</li> <li id="footer-info-copyright">Mətn <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az">Creative Commons Attribution-ShareAlike lisenziyası</a> altındadır, bəzi hallarda əlavə şərtlər tətbiq oluna bilər. Ətraflı məlumat üçün <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">istifadə şərtlərinə</a> baxın.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Gizlilik siyasəti</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipediya:Haqq%C4%B1nda">Vikipediya haqqında</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99suliyy%C9%99td%C9%99n_imtina">Məsuliyyətdən imtina</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Davranış Kodeksi</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Tərtibatçılar</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/az.wikipedia.org">Statistikalar</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Kuki məlumatı</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//az.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobil versiya</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("This page is using the deprecated ResourceLoader module \"codex-search-styles\".\n[1.43] Use a CodexModule with codexComponents to set your specific components used: https://www.mediawiki.org/wiki/Codex#Using_a_limited_subset_of_components");mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6df7948d6c-wbnk4","wgBackendResponseTime":181,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.121","walltime":"0.443","ppvisitednodes":{"value":161,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":4488,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":43,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":5,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":4418,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 136.343 1 -total"," 49.46% 67.431 1 Şablon:İstinad_siyahısı"," 40.58% 55.327 1 Şablon:Cite_book"," 38.15% 52.016 1 Şablon:Xarici_keçidlər"," 7.26% 9.895 1 Şablon:Dil-en"," 5.88% 8.015 1 Şablon:Dil1"," 3.30% 4.496 3 Şablon:Snd"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.063","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2838814,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5484c6d78d-4vzlz","timestamp":"20241111170224","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Sistem \u00e7a\u011f\u0131r\u0131\u015f\u0131","url":"https:\/\/az.wikipedia.org\/wiki\/Sistem_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1%C5%9F%C4%B1","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q722192","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q722192","author":{"@type":"Organization","name":"Vikimedia layih\u0259l\u0259rin\u0259 t\u00f6hf\u0259 ver\u0259nl\u0259r"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2023-11-08T13:55:14Z","dateModified":"2023-11-13T09:30:37Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/6\/68\/Linux_kernel_interfaces.svg"}</script> </body> </html>