CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Bos (vegetatie) - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"a9f40080-c55b-4963-b56b-7fe9828c9c29","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Bos_(vegetatie)","wgTitle":"Bos (vegetatie)","wgCurRevisionId":68163568,"wgRevisionId":68163568,"wgArticleId":34544,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Artikel mist referentie sinds juli 2022","Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen","Wikipedia:Artikel mist referentie sinds september 2022","Bos","Natuurgebied","Vegetatiekunde"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Bos_(vegetatie)","wgRelevantArticleId":34544,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[], "wgRestrictionMove":[],"wgRedirectedFrom":"Bos_(begroeiing)","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/Bos_(vegetatie)","wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q4421","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false, "wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks", "ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Winter_forest.jpg/1200px-Winter_forest.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Winter_forest.jpg/800px-Winter_forest.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Winter_forest.jpg/640px-Winter_forest.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Bos (vegetatie) - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Bos_(vegetatie)"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Bos_(vegetatie)"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Bos_vegetatie rootpage-Bos_vegetatie skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/30_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Bos+%28vegetatie%29" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Bos+%28vegetatie%29" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Bos+%28vegetatie%29" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Bos+%28vegetatie%29" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Soorten_bossen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Soorten_bossen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Soorten bossen</span> </div> </a> <ul id="toc-Soorten_bossen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Functie_van_bossen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Functie_van_bossen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Functie van bossen</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Functie_van_bossen-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Functie van bossen-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Functie_van_bossen-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Flora_en_vegetatie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Flora_en_vegetatie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Flora en vegetatie</span> </div> </a> <ul id="toc-Flora_en_vegetatie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bosflora" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Bosflora"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.1</span> <span>Bosflora</span> </div> </a> <ul id="toc-Bosflora-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vegetatielagen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Vegetatielagen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.2</span> <span>Vegetatielagen</span> </div> </a> <ul id="toc-Vegetatielagen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Dierenleven" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Dierenleven"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Dierenleven</span> </div> </a> <ul id="toc-Dierenleven-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bossen_als_zuurstofleverancier" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bossen_als_zuurstofleverancier"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Bossen als zuurstofleverancier</span> </div> </a> <ul id="toc-Bossen_als_zuurstofleverancier-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Menselijk_gebruik_van_bossen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Menselijk_gebruik_van_bossen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Menselijk gebruik van bossen</span> </div> </a> <ul id="toc-Menselijk_gebruik_van_bossen-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bosaanplant" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Bosaanplant"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4.1</span> <span>Bosaanplant</span> </div> </a> <ul id="toc-Bosaanplant-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Bos_in_Nederland" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Bos_in_Nederland"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Bos in Nederland</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Bos_in_Nederland-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Bos in Nederland-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Bos_in_Nederland-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Oppervlakte" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Oppervlakte"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Oppervlakte</span> </div> </a> <ul id="toc-Oppervlakte-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Leeftijd" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Leeftijd"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Leeftijd</span> </div> </a> <ul id="toc-Leeftijd-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bostypen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bostypen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Bostypen</span> </div> </a> <ul id="toc-Bostypen-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Productiebossen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Productiebossen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.1</span> <span>Productiebossen</span> </div> </a> <ul id="toc-Productiebossen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Schermbossen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Schermbossen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.2</span> <span>Schermbossen</span> </div> </a> <ul id="toc-Schermbossen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Landgoed-_en_recreatiebossen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Landgoed-_en_recreatiebossen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.3</span> <span>Landgoed- en recreatiebossen</span> </div> </a> <ul id="toc-Landgoed-_en_recreatiebossen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Spontane_bossen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Spontane_bossen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.4</span> <span>Spontane bossen</span> </div> </a> <ul id="toc-Spontane_bossen-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Plantengemeenschappen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Plantengemeenschappen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.4.1</span> <span>Plantengemeenschappen</span> </div> </a> <ul id="toc-Plantengemeenschappen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Overige_bossen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Overige_bossen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.5</span> <span>Overige bossen</span> </div> </a> <ul id="toc-Overige_bossen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Samenstelling" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Samenstelling"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Samenstelling</span> </div> </a> <ul id="toc-Samenstelling-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eigendom" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Eigendom"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>Eigendom</span> </div> </a> <ul id="toc-Eigendom-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Grootte,_versnippering_en_verbinding" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Grootte,_versnippering_en_verbinding"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.6</span> <span>Grootte, versnippering en verbinding</span> </div> </a> <ul id="toc-Grootte,_versnippering_en_verbinding-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Toekomst" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Toekomst"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.7</span> <span>Toekomst</span> </div> </a> <ul id="toc-Toekomst-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Natuurbos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Natuurbos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.7.1</span> <span>Natuurbos</span> </div> </a> <ul id="toc-Natuurbos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Bos_in_België" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Bos_in_België"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Bos in België</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Bos_in_België-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Bos in België-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Bos_in_België-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bos_in_Vlaanderen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bos_in_Vlaanderen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Bos in Vlaanderen</span> </div> </a> <ul id="toc-Bos_in_Vlaanderen-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Historische_ontwikkeling" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Historische_ontwikkeling"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1.1</span> <span>Historische ontwikkeling</span> </div> </a> <ul id="toc-Historische_ontwikkeling-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kenmerken" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Kenmerken"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1.2</span> <span>Kenmerken</span> </div> </a> <ul id="toc-Kenmerken-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Brussel" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Brussel"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1.3</span> <span>Brussel</span> </div> </a> <ul id="toc-Brussel-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Bos_in_Wallonië" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bos_in_Wallonië"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Bos in Wallonië</span> </div> </a> <ul id="toc-Bos_in_Wallonië-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Bos_in_Suriname" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Bos_in_Suriname"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Bos in Suriname</span> </div> </a> <ul id="toc-Bos_in_Suriname-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bos_op_de_Nederlandse_Antillen_en_Aruba" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Bos_op_de_Nederlandse_Antillen_en_Aruba"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Bos op de Nederlandse Antillen en Aruba</span> </div> </a> <ul id="toc-Bos_op_de_Nederlandse_Antillen_en_Aruba-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zie_ook" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Zie_ook"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Zie ook</span> </div> </a> <ul id="toc-Zie_ook-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Bos (vegetatie)</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 189 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-189" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">189 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Woud" title="Woud – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Woud" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Wald" title="Wald – Zwitserduits" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Wald" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Zwitserduits" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%AB%E1%8A%AB" title="ጫካ – Amhaars" lang="am" hreflang="am" data-title="ጫካ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="Amhaars" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/Kilakilangan" title="Kilakilangan – Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="Kilakilangan" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target"><span>Pangcah</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Selva" title="Selva – Aragonees" lang="an" hreflang="an" data-title="Selva" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Aragonees" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Weald" title="Weald – Oudengels" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Weald" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Oudengels" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%A8%D8%A9" title="غابة – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="غابة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A5%DC%92%DC%90" title="ܥܒܐ – Aramees" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܥܒܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="Aramees" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%85%E0%A7%B0%E0%A6%A3%E0%A7%8D%E0%A6%AF" title="অৰণ্য – Assamees" lang="as" hreflang="as" data-title="অৰণ্য" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="Assamees" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Viesca" title="Viesca – Asturisch" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Viesca" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Asturisch" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A4%B2" title="जंगल – Awadhi" lang="awa" hreflang="awa" data-title="जंगल" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="Awadhi" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Me%C5%9F%C9%99" title="Meşə – Azerbeidzjaans" lang="az" hreflang="az" data-title="Meşə" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbeidzjaans" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A6%D8%B4%D9%87" title="مئشه – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="مئشه" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="goed artikel"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD" title="Урман – Basjkiers" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Урман" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Basjkiers" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Wana" title="Wana – Balinees" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Wana" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="Balinees" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Woid" title="Woid – Beiers" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Woid" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Beiers" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Med%C4%97" title="Medė – Samogitisch" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Medė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitisch" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Kadlagan" title="Kadlagan – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Kadlagan" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B5%D1%81" title="Лес – Belarussisch" lang="be" hreflang="be" data-title="Лес" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarussisch" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B5%D1%81" title="Лес – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Лес" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Utan" title="Utan – Bataviaans" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Utan" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Bataviaans" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%80%D0%B0" title="Гора – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Гора" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AC%E0%A4%A8" title="बन – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="बन" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%85%E0%A6%B0%E0%A6%A3%E0%A7%8D%E0%A6%AF" title="অরণ্য – Bengaals" lang="bn" hreflang="bn" data-title="অরণ্য" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Bengaals" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Koadeg" title="Koadeg – Bretons" lang="br" hreflang="br" data-title="Koadeg" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Bretons" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/%C5%A0uma" title="Šuma – Bosnisch" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Šuma" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Bosnisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%B9" title="Ой – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Ой" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Bosc" title="Bosc – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Bosc" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/S%C4%95ng-l%C3%ACng" title="Sĕng-lìng – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Sĕng-lìng" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%8C%D1%83%D0%BD" title="Хьун – Tsjetsjeens" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Хьун" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="Tsjetsjeens" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Lasang" title="Lasang – Cebuano" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Lasang" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="Cebuano" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A0%E1%8F%99%E1%8E%AF_%E1%8E%A2%E1%8E%BE%E1%8E%A8" title="ᎠᏙᎯ ᎢᎾᎨ – Cherokee" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎠᏙᎯ ᎢᎾᎨ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="Cherokee" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="دارستان – Soranî" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="دارستان" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Soranî" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Orman" title="Orman – Krim-Tataars" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Orman" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Krim-Tataars" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Les" title="Les – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Les" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Las" title="Las – Kasjoebisch" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Las" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="Kasjoebisch" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%92%C4%83%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD" title="Вăрман – Tsjoevasjisch" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Вăрман" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="Tsjoevasjisch" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Coedwig" title="Coedwig – Welsh" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Coedwig" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Welsh" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Skov" title="Skov – Deens" lang="da" hreflang="da" data-title="Skov" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Deens" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Wald" title="Wald – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Wald" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/M%C3%AA%C5%9Fe" title="Mêşe – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Mêşe" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%AC%CF%83%CE%BF%CF%82" title="Δάσος – Grieks" lang="el" hreflang="el" data-title="Δάσος" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Grieks" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Forest" title="Forest – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Forest" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Arbaro" title="Arbaro – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Arbaro" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Bosque" title="Bosque – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Bosque" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Mets" title="Mets – Estisch" lang="et" hreflang="et" data-title="Mets" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estisch" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Baso" title="Baso – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Baso" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84" title="جنگل – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="جنگل" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Mets%C3%A4" title="Metsä – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Metsä" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/M%C3%B5ts" title="Mõts – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Mõts" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Veikau" title="Veikau – Fijisch" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Veikau" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="Fijisch" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Sk%C3%B3gur" title="Skógur – Faeröers" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Skógur" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="Faeröers" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/For%C3%AAt" title="Forêt – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Forêt" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Jor" title="Jor – Arpitaans" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Jor" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitaans" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Walt" title="Walt – Noord-Fries" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Walt" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="Noord-Fries" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/W%C3%A2ld" title="Wâld – Fries" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Wâld" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Fries" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Foraois" title="Foraois – Iers" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Foraois" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Iers" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97" title="森林 – Ganyu" lang="gan" hreflang="gan" data-title="森林" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Ganyu" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Danbwa" title="Danbwa – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Danbwa" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Coille" title="Coille – Schots-Gaelisch" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Coille" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="Schots-Gaelisch" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Bosque" title="Bosque – Galicisch" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Bosque" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galicisch" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Ka%27aguy" title="Ka'aguy – Guaraní" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Ka'aguy" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="Guaraní" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Gandun_Daji" title="Gandun Daji – Hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Gandun Daji" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="Hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%99%D7%A2%D7%A8" title="יער – Hebreeuws" lang="he" hreflang="he" data-title="יער" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeuws" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%A8" title="वन – Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="वन" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Jangal" title="Jangal – Fijisch Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Jangal" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fijisch Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/%C5%A0uma" title="Šuma – Kroatisch" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Šuma" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/For%C3%A8" title="Forè – Haïtiaans Creools" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Forè" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="Haïtiaans Creools" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Erd%C5%91" title="Erdő – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Erdő" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%BC" title="Անտառ – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Անտառ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%BC" title="Անտառ – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Անտառ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Foreste" title="Foreste – Interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Foreste" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="Interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Kampung" title="Kampung – Iban" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Kampung" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="Iban" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Hutan" title="Hutan – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Hutan" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ik mw-list-item"><a href="https://ik.wikipedia.org/wiki/Tiki%C4%A1aq_(Napaaqtut)" title="Tikiġaq (Napaaqtut) – Inupiaq" lang="ik" hreflang="ik" data-title="Tikiġaq (Napaaqtut)" data-language-autonym="Iñupiatun" data-language-local-name="Inupiaq" class="interlanguage-link-target"><span>Iñupiatun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Bakir" title="Bakir – Iloko" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Bakir" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="Iloko" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%8C%D1%83" title="Хьу – Ingoesjetisch" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Хьу" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="Ingoesjetisch" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Foresto" title="Foresto – Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Foresto" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Sk%C3%B3gur" title="Skógur – IJslands" lang="is" hreflang="is" data-title="Skógur" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="IJslands" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Foresta" title="Foresta – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Foresta" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97" title="森林 – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="森林" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Faris" title="Faris – Jamaicaans Creools" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Faris" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaicaans Creools" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Alas" title="Alas – Javaans" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Alas" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Javaans" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%94" title="ტყე – Georgisch" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ტყე" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgisch" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Tagant" title="Tagant – Kabylisch" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Tagant" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="Kabylisch" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%8D%D0%B7" title="Мэз – Kabardisch" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Мэз" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="Kabardisch" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/La%CA%8B" title="Laʋ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Laʋ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Sop" title="Sop – Tyap" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Sop" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="Tyap" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD" title="Орман – Kazachs" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Орман" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Kazachs" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%95%E0%B2%BE%E0%B2%A1%E0%B3%81" title="ಕಾಡು – Kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಕಾಡು" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="Kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%88%B2" title="숲 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="숲" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D9%8E%D9%86" title="وَن – Kasjmiri" lang="ks" hreflang="ks" data-title="وَن" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="Kasjmiri" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Daristan" title="Daristan – Koerdisch" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Daristan" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Koerdisch" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D3%A7%D1%80" title="Вӧр – Komi" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Вӧр" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="Komi" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Koswik" title="Koswik – Cornish" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Koswik" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="Cornish" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%B9" title="Токой – Kirgizisch" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Токой" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Kirgizisch" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Silva" title="Silva – Latijn" lang="la" hreflang="la" data-title="Silva" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latijn" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/B%C3%ABsch" title="Bësch – Luxemburgs" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Bësch" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Luxemburgs" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BC" title="Там – Lezgisch" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Там" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="Lezgisch" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/B%C3%B3s" title="Bós – Limburgs" lang="li" hreflang="li" data-title="Bós" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Limburgs" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Foresta" title="Foresta – Lombardisch" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Foresta" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombardisch" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Z%C3%A1mba" title="Zámba – Lingala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Zámba" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="Lingala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9B%E0%BB%88%E0%BA%B2%E0%BB%84%E0%BA%A1%E0%BB%89" title="ປ່າໄມ້ – Laotiaans" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ປ່າໄມ້" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="Laotiaans" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Mi%C5%A1kas" title="Miškas – Litouws" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Miškas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litouws" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Me%C5%BEs" title="Mežs – Lets" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Mežs" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Lets" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Ala" title="Ala – Malagassisch" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Ala" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Malagassisch" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Utan" title="Utan – Minangkabau" lang="min" hreflang="min" data-title="Utan" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="Minangkabau" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="uitgelicht artikel"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%83%D0%BC%D0%B0" title="Шума – Macedonisch" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Шума" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Macedonisch" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%A8%E0%B4%82" title="വനം – Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="വനം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%8E%EA%AF%83%EA%AF%AA" title="ꯎꯃꯪ – Meitei" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯎꯃꯪ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="Meitei" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%A8" title="वन – Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="वन" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D3%B9%D1%80%D0%B3%D3%B9" title="Шӹргӹ – West-Mari" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Шӹргӹ" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="West-Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Hutan" title="Hutan – Maleis" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Hutan" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Maleis" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9E%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC" title="သစ်တော – Birmaans" lang="my" hreflang="my" data-title="သစ်တော" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="Birmaans" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D1%80%D1%8C" title="Вирь – Erzja" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Вирь" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="Erzja" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Cuauhtlahtli" title="Cuauhtlahtli – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Cuauhtlahtli" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Woold" title="Woold – Nedersaksisch" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Woold" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Nedersaksisch" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Bos" title="Bos – Nederduits" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Bos" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Nederduits" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%97%E0%A4%B2" title="जङ्गल – Nepalees" lang="ne" hreflang="ne" data-title="जङ्गल" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="Nepalees" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%81%E0%A4%81" title="गुँ – Newari" lang="new" hreflang="new" data-title="गुँ" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="Newari" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Skog" title="Skog – Noors - Nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Skog" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Noors - Nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Skog" title="Skog – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Skog" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/For%C3%AAt" title="Forêt – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Forêt" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Sekgwa" title="Sekgwa – Noord-Sotho" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Sekgwa" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="Noord-Sotho" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/For%C3%A8st" title="Forèst – Occitaans" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Forèst" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Occitaans" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Me%C4%8D%C4%8Dy" title="Meččy – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Meččy" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%9C%E0%A9%B0%E0%A8%97%E0%A8%B2" title="ਜੰਗਲ – Punjabi" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਜੰਗਲ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Kakewan" title="Kakewan – Pampanga" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Kakewan" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="Pampanga" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%A8%E0%A4%82" title="वनं – Pali" lang="pi" hreflang="pi" data-title="वनं" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="Pali" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Las" title="Las – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Las" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%DD%AA" title="جنگݪ – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="جنگݪ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%DA%81%D9%86%DA%AB%D9%84" title="ځنګل – Pasjtoe" lang="ps" hreflang="ps" data-title="ځنګل" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Pasjtoe" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Floresta" title="Floresta – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Floresta" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Sach%27a-sach%27a" title="Sach'a-sach'a – Quechua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Sach'a-sach'a" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="Quechua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Guaud" title="Guaud – Reto-Romaans" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Guaud" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="Reto-Romaans" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Vesh" title="Vesh – Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Vesh" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/P%C4%83dure" title="Pădure – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Pădure" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/P%C3%A2duri" title="Pâduri – Aroemeens" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Pâduri" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="Aroemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B5%D1%81" title="Лес – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Лес" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%A3%D1%81" title="Лѣс – Roetheens" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Лѣс" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Roetheens" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%A8%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="वनम् – Sanskriet" lang="sa" hreflang="sa" data-title="वनम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="Sanskriet" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%8B%D0%B0" title="Тыа – Jakoets" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Тыа" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="Jakoets" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%B5%E1%B1%A4%E1%B1%A8" title="ᱵᱤᱨ – Santali" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱵᱤᱨ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="Santali" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Guddefi" title="Guddefi – Siciliaans" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Guddefi" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Siciliaans" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Forest" title="Forest – Schots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Forest" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Schots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%BB%D9%8A%D9%84%D9%88" title="ٻيلو – Sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ٻيلو" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="Sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Vuovdi" title="Vuovdi – Noord-Samisch" lang="se" hreflang="se" data-title="Vuovdi" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="Noord-Samisch" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/%C5%A0uma" title="Šuma – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Šuma" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Tagant" title="Tagant – Tashelhiyt" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Tagant" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="Tashelhiyt" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%80%E0%B6%B1%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B6%BB" title="වනාන්තර – Singalees" lang="si" hreflang="si" data-title="වනාන්තර" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="Singalees" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Forest" title="Forest – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Forest" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Les" title="Les – Slowaaks" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Les" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slowaaks" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Gozd" title="Gozd – Sloveens" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Gozd" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Sloveens" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Sango" title="Sango – Shona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Sango" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="Shona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Keyn" title="Keyn – Somalisch" lang="so" hreflang="so" data-title="Keyn" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="Somalisch" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Pylli" title="Pylli – Albanees" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Pylli" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Albanees" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="goed artikel"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%83%D0%BC%D0%B0" title="Шума – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Шума" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-st mw-list-item"><a href="https://st.wikipedia.org/wiki/Morung" title="Morung – Zuid-Sotho" lang="st" hreflang="st" data-title="Morung" data-language-autonym="Sesotho" data-language-local-name="Zuid-Sotho" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Leuweung" title="Leuweung – Soendanees" lang="su" hreflang="su" data-title="Leuweung" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="Soendanees" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Skog" title="Skog – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Skog" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Msitu" title="Msitu – Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Msitu" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AE%BE%E0%AE%9F%E0%AF%81" title="காடு – Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="காடு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%A1%E0%B0%B5%E0%B0%BF" title="అడవి – Telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="అడవి" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="Telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D2%B6%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%B0%D0%BB" title="Ҷангал – Tadzjieks" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ҷангал" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Tadzjieks" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B9%88%E0%B8%B2" title="ป่า – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="ป่า" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Toka%C3%BD" title="Tokaý – Turkmeens" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Tokaý" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="Turkmeens" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Gubat" title="Gubat – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Gubat" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Orman" title="Orman – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Orman" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="goed artikel"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD" title="Урман – Tataars" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Урман" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tataars" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/Kwa%C9%9B" title="Kwaɛ – Twi" lang="tw" hreflang="tw" data-title="Kwaɛ" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="Twi" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86" title="ئورمان – Oeigoers" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئورمان" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="Oeigoers" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%96%D1%81" title="Ліс – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ліс" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84" title="جنگل – Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="جنگل" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/O%CA%BBrmon" title="Oʻrmon – Oezbeeks" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Oʻrmon" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Oezbeeks" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Mec" title="Mec – Wepsisch" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Mec" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Wepsisch" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/R%E1%BB%ABng" title="Rừng – Vietnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Rừng" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Bus" title="Bus – West-Vlaams" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Bus" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West-Vlaams" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Fot" title="Fot – Volapük" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Fot" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="Volapük" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Bw%C3%A8s_(d%27_%C3%A5bes)" title="Bwès (d' åbes) – Waals" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Bwès (d' åbes)" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="Waals" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Kagurangan" title="Kagurangan – Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Kagurangan" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97" title="森林 – Wuyu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="森林" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wuyu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/Ihlathi" title="Ihlathi – Xhosa" lang="xh" hreflang="xh" data-title="Ihlathi" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="Xhosa" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%90" title="ტყა – Mingreels" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ტყა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingreels" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%95%D7%95%D7%90%D7%9C%D7%93" title="וואלד – Jiddisch" lang="yi" hreflang="yi" data-title="וואלד" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="Jiddisch" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Ndoengfaex" title="Ndoengfaex – Zhuang" lang="za" hreflang="za" data-title="Ndoengfaex" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="Zhuang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97" title="森林 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="森林" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Chhi%C5%AB-n%C3%A2" title="Chhiū-nâ – Minnanyu" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Chhiū-nâ" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnanyu" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97" title="森林 – Kantonees" lang="yue" hreflang="yue" data-title="森林" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonees" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Ihlathi" title="Ihlathi – Zoeloe" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Ihlathi" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="Zoeloe" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q4421#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Bos_(vegetatie)" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Bos_(vegetatie)" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Bos_(vegetatie)"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Bos_(vegetatie)"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Bos_(vegetatie)" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Bos_(vegetatie)" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&oldid=68163568" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Bos_%28vegetatie%29&id=68163568&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FBos_%28vegetatie%29"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FBos_%28vegetatie%29"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Bos+%28vegetatie%29"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Bos_%28vegetatie%29&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Forest" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q4421" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-woordenboek" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span id="tpl_Woordenboek"><span typeof="mw:File"><a href="https://nl.wiktionary.org/wiki/bos#Zelfstandig_naamwoord" title="Zoek dit woord op in WikiWoordenboek"><img alt="Zoek dit woord op in WikiWoordenboek" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Wiktionary_small.svg/18px-Wiktionary_small.svg.png" decoding="async" width="18" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Wiktionary_small.svg/27px-Wiktionary_small.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Wiktionary_small.svg/36px-Wiktionary_small.svg.png 2x" data-file-width="350" data-file-height="350" /></a></span></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(Doorverwezen vanaf <a href="/w/index.php?title=Bos_(begroeiing)&redirect=no" class="mw-redirect" title="Bos (begroeiing)">Bos (begroeiing)</a>)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Winter_forest.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Winter_forest.jpg/260px-Winter_forest.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Winter_forest.jpg/390px-Winter_forest.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Winter_forest.jpg/520px-Winter_forest.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Bos in de winter</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Wik_Pce_SDC16331.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Wik_Pce_SDC16331.JPG/260px-Wik_Pce_SDC16331.JPG" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Wik_Pce_SDC16331.JPG/390px-Wik_Pce_SDC16331.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Wik_Pce_SDC16331.JPG/520px-Wik_Pce_SDC16331.JPG 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a><figcaption>Lente in de Wkrzanska Wildernis, <a href="/wiki/Police_(Poolse_stad)" title="Police (Poolse stad)">Police</a>, <a href="/wiki/Polen" title="Polen">Polen</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:River_Pr%C3%BCm_between_Pr%C3%BCmzurlay_und_Irrel,_Rhineland-Palatinate,_Germany.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/River_Pr%C3%BCm_between_Pr%C3%BCmzurlay_und_Irrel%2C_Rhineland-Palatinate%2C_Germany.JPG/260px-River_Pr%C3%BCm_between_Pr%C3%BCmzurlay_und_Irrel%2C_Rhineland-Palatinate%2C_Germany.JPG" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/River_Pr%C3%BCm_between_Pr%C3%BCmzurlay_und_Irrel%2C_Rhineland-Palatinate%2C_Germany.JPG/390px-River_Pr%C3%BCm_between_Pr%C3%BCmzurlay_und_Irrel%2C_Rhineland-Palatinate%2C_Germany.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/River_Pr%C3%BCm_between_Pr%C3%BCmzurlay_und_Irrel%2C_Rhineland-Palatinate%2C_Germany.JPG/520px-River_Pr%C3%BCm_between_Pr%C3%BCmzurlay_und_Irrel%2C_Rhineland-Palatinate%2C_Germany.JPG 2x" data-file-width="1287" data-file-height="855" /></a><figcaption>Bos in de <a href="/wiki/Eifel" title="Eifel">Eifel</a>, <a href="/wiki/Duitsland" title="Duitsland">Duitsland</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Brussels_Zonienwoud.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Brussels_Zonienwoud.jpg/260px-Brussels_Zonienwoud.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Brussels_Zonienwoud.jpg/390px-Brussels_Zonienwoud.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Brussels_Zonienwoud.jpg/520px-Brussels_Zonienwoud.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a><figcaption>Beukenbos (<a href="/wiki/Zoni%C3%ABnwoud" title="Zoniënwoud">Zoniënwoud</a>, Brussel)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Boshooghalen.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Boshooghalen.jpg/260px-Boshooghalen.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Boshooghalen.jpg/390px-Boshooghalen.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Boshooghalen.jpg/520px-Boshooghalen.jpg 2x" data-file-width="795" data-file-height="596" /></a><figcaption><a href="/wiki/Pad_(weg)" title="Pad (weg)">Bospad</a> in de herfst</figcaption></figure> <p>Een <b>bos</b> is een <a href="/wiki/Begroeiing" title="Begroeiing">begroeiing</a> (een <a href="/wiki/Aanplant" title="Aanplant">aanplant</a> of een <a href="/wiki/Vegetatie" title="Vegetatie">vegetatie</a>/<a href="/wiki/Formatie_(vegetatiekunde)" title="Formatie (vegetatiekunde)">formatie</a>) met <a href="/wiki/Boom_(plant)" title="Boom (plant)">bomen</a> in een <a href="/wiki/Ecologische_dominantie" title="Ecologische dominantie">dominante</a> <a href="/wiki/Boomlaag" title="Boomlaag">boomlaag</a>, of meerdere boomlagen. </p><p>Afhankelijk van de overheersende <a href="/wiki/Groeivorm" title="Groeivorm">groeivormen</a> en afmetingen van de plantengroei zijn wel <a href="/wiki/Vegetatielaag" title="Vegetatielaag">vegetatielagen</a> te onderscheiden: de <a href="/wiki/Moslaag" title="Moslaag">moslaag</a>, <a href="/wiki/Kruidlaag" title="Kruidlaag">kruidlaag</a>, <a href="/wiki/Struiklaag" title="Struiklaag">struiklaag</a> en de altijd aanwezige <a href="/wiki/Boomlaag" title="Boomlaag">boomlaag</a> (of boomlagen). Niet alle lagen zijn altijd aanwezig in de begroeiing, of even sterk aanwezig. Er kan daarbij een <a href="/wiki/Ondergroei" title="Ondergroei">ondergroei</a> zijn van <a href="/wiki/Mossen" title="Mossen">mossen</a>, <a href="/wiki/Kruidachtig" title="Kruidachtig">kruiden</a> en <a href="/wiki/Struik" title="Struik">struiken</a>, en de bodem kan rijk zijn aan <a href="/wiki/Schimmels" title="Schimmels">schimmels</a>. Ook kunnen de stammen, takken en bladeren als substraat dienen voor <a href="/wiki/Epifyt" title="Epifyt">epifytische</a> planten, <a href="/wiki/Korstmos" title="Korstmos">korstmossen</a> en andere schimmels. </p><p>Er bestaan veel definities van wat een bos is, omdat er in de wereld vele bostypen bestaan, en omdat de mens uitdrukking wil geven aan tal van verschillende gebruiksmogelijkheden van het bos. Elementen uit de definities zijn <a href="/wiki/Abundantie_(ecologie)" title="Abundantie (ecologie)">abundantie</a>, boomhoogte, minimumoppervlak (bijv. 0,5 ha) en de <a href="/wiki/Bedekking_(vegetatiekunde)" title="Bedekking (vegetatiekunde)">bedekking</a> van de lucht door de boomkruinen (in verschillende definities uiteenlopend van minimaal 10% tot minimaal 60%).<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>In de natuurlijke Europese bossen kwamen oorspronkelijk <a href="/wiki/Grote_grazers" title="Grote grazers">grote grazers</a> zoals <a href="/wiki/Wisent" title="Wisent">wisent</a>, <a href="/wiki/Oeros" title="Oeros">oeros</a>, <a href="/wiki/Tarpan" title="Tarpan">tarpan</a>, <a href="/wiki/Edelhert" title="Edelhert">edelhert</a> en <a href="/wiki/Eland" title="Eland">eland</a> voor, die terreinen open hielden, totdat er <a href="/wiki/Struweel" title="Struweel">struwelen</a> met stekelige of doornige struiken als <a href="/wiki/Meidoorn" title="Meidoorn">meidoorn</a>, <a href="/wiki/Sleedoorn" title="Sleedoorn">sleedoorn</a>, <a href="/wiki/Rozen" title="Rozen">rozen</a> en <a href="/wiki/Braam_(geslacht)" title="Braam (geslacht)">braam</a> opkwamen. Dieren als <a href="/wiki/Gaai" title="Gaai">gaaien</a> of <a href="/wiki/Eekhoorn_(zoogdier)" title="Eekhoorn (zoogdier)">eekhoorns</a> zorgen voor verspreiding van zaden en vruchten (zoals eikels) door aan de randen van bossen deze als wintervoer te verstoppen. De achtergebleven vruchten en zaden konden kiemen en het begin vormen van nieuw bomen. </p><p>Modern <a href="/wiki/Bosbeheer" title="Bosbeheer">bosbeheer</a> betekent vaak de omvorming van <a href="/wiki/Productiebos" title="Productiebos">productiebos</a> tot meer natuurlijk (niet gestoord of weinig door de mens beïnvloed) gemengd bos met <a href="/wiki/Inheems_(taxon)" title="Inheems (taxon)">inheemse</a> loofbomen. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Soorten_bossen">Soorten bossen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Soorten bossen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Soorten bossen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Per klimaat of <a href="/wiki/Vegetatiezonering_in_gebergten" title="Vegetatiezonering in gebergten">vegetatiezone in de bergen</a> worden bossen ruwweg in drie types onderverdeeld: <a href="/wiki/Naaldbos" title="Naaldbos">naaldbossen</a>, <a href="/wiki/Loofbos" title="Loofbos">loofbossen</a> en <a href="/wiki/Tropisch_bos" title="Tropisch bos">tropische bossen</a>. Er bestaan ook <a href="/wiki/Gemengd_bos" title="Gemengd bos">gemengde bossen</a> waar naaldbomen en loofbomen door elkaar heen staan. </p> <ul><li>Naaldbossen komen voor in de gematigde gebieden waar het 's winters koud is en de bodem minder voedzaam is: op zandgronden, op voedselarme gronden en hogere berghellingen tot aan de boomgrens. <a href="/wiki/Coniferen" title="Coniferen">Naaldbomen</a> hebben geen vlakke, maar naaldvormige <a href="/wiki/Blad" title="Blad">bladeren</a>. Vaak zijn in dezelfde koude klimaatzones ook veel berkenbossen. Berken zijn loofbomen die zeer goed bestand zijn tegen kou en arme grond.</li> <li>Loofbossen komen ook in de gematigde gebieden voor, waar het minder koud is en op lagere berghellingen. In de <a href="/wiki/Herfst" title="Herfst">herfst</a> verliezen ze hun bladeren.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Mediterraan_bos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mediterraan bos (de pagina bestaat niet)">Mediterrane bossen</a> komen in de <a href="/wiki/Subtropisch_klimaat" title="Subtropisch klimaat">subtropen</a> voor en zijn bestand tegen extreme droogte en hitte, maar ook tegen gematigde temperaturen en grote neerslaghoeveelheden.</li> <li><a href="/wiki/Tropisch_bos" title="Tropisch bos">Tropische bossen</a> vindt men in de <a href="/wiki/Tropen_(geografie)" title="Tropen (geografie)">tropische gebieden</a>. De bomen hebben net als loofbossen vlakke bladeren. Er zijn boomsoorten waarvan de bladeren het hele jaar aan de boom blijven zitten, maar andere laten bij het begin van de droge tijd hun bladeren vallen. De bladen die het hele jaar door aan de boom blijven hangen, zijn meestal dik en giftig als bescherming tegen insectenvraat. Alle plantmaterie die op de grond valt, verteert snel en de vrijgekomen <a href="/wiki/Voedingsstof" title="Voedingsstof">voedingsstoffen</a> worden door de planten snel opgenomen. Door het snelle verteringsproces wordt er geen humus opgebouwd en blijft de grond arm aan voedingsstoffen. De planten <a href="/wiki/Concurrentie_(ecologie)" title="Concurrentie (ecologie)">concurreren</a> om licht en om voedingsstoffen. Er zijn veel plantstrategieën, zoals "wurgplanten" die rond de boomstam van boven naar beneden groeien en uiteindelijk de boom wurgen en zijn plaats innemen. In een tropisch bos zijn de bomen met elkaar verbonden via <a href="/wiki/Liaan" title="Liaan">lianen</a> die vanaf de grond om een boomstam heen naar boven groeien en vervolgens vanaf bovenaf naar andere bomen.</li></ul> <p>Er is een onderscheid tussen natuurlijke bossen en <a href="/wiki/Productiebos" title="Productiebos">productiebossen</a>. Een ander onderscheid is op basis van het milieu waarop ze voorkomen zoals moerasbossen op <a href="/wiki/Veen_(grondsoort)" title="Veen (grondsoort)">veengronden</a> (<a href="/wiki/Verbond_van_elzenbroekbossen" title="Verbond van elzenbroekbossen">elzenbroekbossen</a>) en de <a href="/wiki/Ooibos" title="Ooibos">ooibossen</a> bossen langs <a href="/wiki/Rivier" title="Rivier">rivieren</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Functie_van_bossen">Functie van bossen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Functie van bossen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Functie van bossen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Coppice1.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Coppice1.JPG/260px-Coppice1.JPG" decoding="async" width="260" height="344" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Coppice1.JPG/390px-Coppice1.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Coppice1.JPG/520px-Coppice1.JPG 2x" data-file-width="1232" data-file-height="1632" /></a><figcaption><a href="/wiki/Hakhout" title="Hakhout">Hakhoutbos</a> met <a href="/wiki/Wilde_hyacint" title="Wilde hyacint">wilde hyacint</a>, <a href="/wiki/Daslook" title="Daslook">daslook</a> en <a href="/wiki/Hazelaar_(plant)" title="Hazelaar (plant)">hazelaar</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Flora_en_vegetatie">Flora en vegetatie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Flora en vegetatie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Flora en vegetatie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Bosflora">Bosflora</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Bosflora" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Bosflora"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Bosflora" title="Bosflora">Bosflora</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>Naaldbossen zijn vaak armer aan plantensoorten dan loofbossen, omdat ze gewoonlijk zijn aangeplant op arme grond, omdat de bomen dicht op elkaar staan, waardoor er, met uitzondering van <a href="/wiki/Lork" title="Lork">larixbossen</a> in de winter, weinig licht door de <a href="/wiki/Kroon_(plant)" title="Kroon (plant)">boomkruinen</a> op de grond terechtkomt. <a href="/wiki/Kruidachtig" title="Kruidachtig">Kruiden</a> komen dan vaak niet tot volle wasdom. En op de grond onder het vrij dikke naaldenpakket kan geen humusrijke bodem ontstaan. De zure grond die zo ontstaat is voor veel planten niet geschikt om te kunnen groeien. Wel komen er in naaldbossen verschillende soorten <a href="/wiki/Mossen" title="Mossen">mossen</a> en <a href="/wiki/Korstmos" title="Korstmos">korstmossen</a> voor, zoals <a href="/w/index.php?title=Bekertjesmos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bekertjesmos (de pagina bestaat niet)">bekertjesmos</a> en <a href="/wiki/Rendiermos" title="Rendiermos">rendiermos</a>. </p><p>Loofbossen zijn vaak rijk aan diverse <a href="/wiki/Kruidachtig" title="Kruidachtig">kruiden</a> en struiken, omdat er tussen de kruinen van de bomen vrij veel licht op de grond valt, waar planten zich goed kunnen ontwikkelen. Een uitzondering vormt het <a href="/wiki/Bochtige_smele-beukenbos" title="Bochtige smele-beukenbos">beukenbos</a>, waar ook weinig licht op de bodem terechtkomt, en doordat de afgevallen bladeren maar langzaam verteren en weinig kruiden en mossen toelaten op de bodem. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Vegetatielagen">Vegetatielagen</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Vegetatielagen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Vegetatielagen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In min of meer natuurlijke bossen kunnen vaak meerdere <a href="/wiki/Vegetatielaag" title="Vegetatielaag">vegetatielagen</a> worden onderscheiden. Deze indeling is relevant omdat veel organismen zich bij voorkeur in een van die lagen ophouden. Boven de <a href="/wiki/Strooisellaag" title="Strooisellaag">strooisellaag</a> (geen echte vegetatielaag) kunnen zich bevinden: </p> <ul><li><a href="/wiki/Moslaag" title="Moslaag">Moslaag</a> (bodemmossen en zeer lage planten; naast de mossen op stammen en takken)</li> <li><a href="/wiki/Kruidlaag" title="Kruidlaag">Kruidlaag</a>, eventueel onderscheiden in een lage en een hoge kruidlaag</li> <li><a href="/wiki/Struiklaag" title="Struiklaag">Struiklaag</a>, eventueel een lage en een hoge struiklaag; zelden aangeplant</li> <li><a href="/wiki/Boomlaag" title="Boomlaag">Boomlaag</a>, eventueel een lage en een hoge boomlaag; deze vegetatielaag kan ook aangeplant zijn</li></ul> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 285px"> <div class="thumb" style="width: 280px; height: 230px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Oxalis_acetosella_5724.jpg" class="mw-file-description" title="Strooisellaag"><img alt="Strooisellaag" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Oxalis_acetosella_5724.jpg/250px-Oxalis_acetosella_5724.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Oxalis_acetosella_5724.jpg/375px-Oxalis_acetosella_5724.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Oxalis_acetosella_5724.jpg/500px-Oxalis_acetosella_5724.jpg 2x" data-file-width="1632" data-file-height="1224" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Strooisellaag</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 285px"> <div class="thumb" style="width: 280px; height: 230px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Bryophyte_4.jpg" class="mw-file-description" title="Moslaag"><img alt="Moslaag" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Bryophyte_4.jpg/250px-Bryophyte_4.jpg" decoding="async" width="250" height="118" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Bryophyte_4.jpg/375px-Bryophyte_4.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Bryophyte_4.jpg/500px-Bryophyte_4.jpg 2x" data-file-width="7878" data-file-height="3730" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Moslaag</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 285px"> <div class="thumb" style="width: 280px; height: 230px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Landgoed_Larenstein.jpg" class="mw-file-description" title="Kruidlaag"><img alt="Kruidlaag" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Landgoed_Larenstein.jpg/250px-Landgoed_Larenstein.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Landgoed_Larenstein.jpg/375px-Landgoed_Larenstein.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Landgoed_Larenstein.jpg/500px-Landgoed_Larenstein.jpg 2x" data-file-width="4032" data-file-height="3024" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Kruidlaag</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 285px"> <div class="thumb" style="width: 280px; height: 230px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Mantel_(struweel)_langs_een_bos.jpg" class="mw-file-description" title="Struiklaag"><img alt="Struiklaag" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Mantel_%28struweel%29_langs_een_bos.jpg/250px-Mantel_%28struweel%29_langs_een_bos.jpg" decoding="async" width="250" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Mantel_%28struweel%29_langs_een_bos.jpg/375px-Mantel_%28struweel%29_langs_een_bos.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Mantel_%28struweel%29_langs_een_bos.jpg/500px-Mantel_%28struweel%29_langs_een_bos.jpg 2x" data-file-width="4896" data-file-height="3264" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Struiklaag</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 285px"> <div class="thumb" style="width: 280px; height: 230px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Sch%C3%B6nstedt,_Nationalpark_Hainich,_Ausblick_vom_Baumkronenpfad_--_2017_--_0217.jpg" class="mw-file-description" title="Boomlaag"><img alt="Boomlaag" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Sch%C3%B6nstedt%2C_Nationalpark_Hainich%2C_Ausblick_vom_Baumkronenpfad_--_2017_--_0217.jpg/250px-Sch%C3%B6nstedt%2C_Nationalpark_Hainich%2C_Ausblick_vom_Baumkronenpfad_--_2017_--_0217.jpg" decoding="async" width="250" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Sch%C3%B6nstedt%2C_Nationalpark_Hainich%2C_Ausblick_vom_Baumkronenpfad_--_2017_--_0217.jpg/375px-Sch%C3%B6nstedt%2C_Nationalpark_Hainich%2C_Ausblick_vom_Baumkronenpfad_--_2017_--_0217.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Sch%C3%B6nstedt%2C_Nationalpark_Hainich%2C_Ausblick_vom_Baumkronenpfad_--_2017_--_0217.jpg/500px-Sch%C3%B6nstedt%2C_Nationalpark_Hainich%2C_Ausblick_vom_Baumkronenpfad_--_2017_--_0217.jpg 2x" data-file-width="5472" data-file-height="3648" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Boomlaag</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Dierenleven">Dierenleven</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Dierenleven" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Dierenleven"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In het bos komt een rijk <a href="/wiki/Insecten" title="Insecten">insectenleven</a> voor, afhankelijk van het <a href="/wiki/Plantengemeenschap" title="Plantengemeenschap">vegetatietype</a>. Insecten zijn actief in de bodem, maar ook op en in de <a href="/wiki/Kruidlaag" title="Kruidlaag">kruidlaag</a>, <a href="/wiki/Struiklaag" title="Struiklaag">struiklaag</a> en de bomen zelf. Voor veel vogels vormen ze een voedselbron. </p><p>Vooral in loofbossen komen veel <a href="/wiki/Vogels" title="Vogels">vogelsoorten</a> voor, zoals de <a href="/wiki/Gekraagde_roodstaart" title="Gekraagde roodstaart">gekraagde roodstaart</a>, verschillende <a href="/wiki/Spechten" title="Spechten">spechtensoorten</a>, <a href="/wiki/Mezen_(vogels)" title="Mezen (vogels)">mezen</a> als <a href="/wiki/Koolmees" title="Koolmees">koolmees</a> en <a href="/wiki/Pimpelmees" title="Pimpelmees">pimpelmees</a>, <a href="/wiki/Merel" title="Merel">merel</a>, <a href="/wiki/Tjiftjaf" title="Tjiftjaf">tjiftjaf</a>, <a href="/wiki/Roodborst" title="Roodborst">roodborst</a>, <a href="/wiki/Goudhaan" title="Goudhaan">goudhaantje</a>. In het overgangsgebied van bos naar akker of naar grasland komen vogels voor als <a href="/wiki/Bosuil" title="Bosuil">bosuil</a>, <a href="/wiki/Buizerd" title="Buizerd">buizerd</a>, <a href="/wiki/Havik_(vogel)" title="Havik (vogel)">havik</a>, <a href="/wiki/Boomvalk" title="Boomvalk">boomvalk</a> en <a href="/wiki/Torenvalk" title="Torenvalk">torenvalk</a>. </p><p>Dieren vinden in een bos beschutting, nestgelegenheid en voedsel. Kenmerkende zoogdieren van het bos zijn de <a href="/wiki/Egel" title="Egel">egel</a>, <a href="/wiki/Mol_(dier)" title="Mol (dier)">mol</a>, <a href="/wiki/Eekhoorn_(zoogdier)" title="Eekhoorn (zoogdier)">eekhoorn</a>, <a href="/wiki/Bosspitsmuis" title="Bosspitsmuis">bosspitsmuis</a>, <a href="/wiki/Europees_konijn" class="mw-redirect" title="Europees konijn">konijn</a>, de <a href="/wiki/Hermelijn_(dier)" title="Hermelijn (dier)">hermelijn</a>, <a href="/wiki/Wezel_(dier)" title="Wezel (dier)">wezel</a>, soms <a href="/wiki/Boommarter" title="Boommarter">boommarter</a>, <a href="/wiki/Haas_(dier)" title="Haas (dier)">haas</a>, <a href="/wiki/Ree_(dier)" title="Ree (dier)">ree</a> en <a href="/wiki/Vos_(dier)" title="Vos (dier)">vos</a>. In de oudere bossen komen verschillende soorten <a href="/wiki/Vleermuizen" title="Vleermuizen">vleermuizen</a> voor. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bossen_als_zuurstofleverancier">Bossen als zuurstofleverancier</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Bossen als zuurstofleverancier" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Bossen als zuurstofleverancier"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Bomen maken door de aanwezigheid van groene planten en algen <a href="/wiki/Dizuurstof" title="Dizuurstof">zuurstof</a> vrij als hij <a href="/wiki/Koolstofdioxide" title="Koolstofdioxide">koolzuur</a> gebruikt om koolstof te binden voor zijn <a href="/wiki/Groei_(fysiologie)" title="Groei (fysiologie)">groei en ontwikkeling</a> of als <a href="/wiki/Reservestof" title="Reservestof">reservestof</a>. </p><p>Bomen kunnen, als ze doodgaan, ter plaatse door <a href="/wiki/Reducent" title="Reducent">reducenten</a> wegrotten of <a href="/wiki/Brand_(vuur)" title="Brand (vuur)">verbrand</a> worden. Bij het verbranden en wegrotten wordt even veel zuurstof verbruikt als bij de groei is afgegeven. </p><p>Bomen kunnen gekapt worden voor bouwhout, brandhout of papier. Zolang het <a href="/wiki/Hout" title="Hout">hout</a> intact blijft is er een nettoverschil op de zuurstofbalans, dat wil zeggen zolang het bouwhout blijft bestaan of als de boom of vegetatie <a href="/wiki/Fossiel" title="Fossiel">fossiliseert</a> tot <a href="/wiki/Veen_(grondsoort)" title="Veen (grondsoort)">veen</a>, <a href="/wiki/Bruinkool" title="Bruinkool">bruin-</a> of <a href="/wiki/Steenkool" title="Steenkool">steenkool</a>. </p><p>Als men een bos plant op een plaats waar het er voor die tijd niet was, is er een netto zuurstofeffect, maar alleen zo lang tot het bos in <a href="/wiki/Natuurlijk_evenwicht" title="Natuurlijk evenwicht">evenwicht</a> is en er meer groeit dan er verteert. Bossen zijn dus niet zonder meer de belangrijke netto-leverancier van <a href="/wiki/Dizuurstof" title="Dizuurstof">zuurstof</a>, waarvan al het leven op <a href="/wiki/Aarde_(planeet)" title="Aarde (planeet)">Aarde</a> afhankelijk zou zijn. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Menselijk_gebruik_van_bossen">Menselijk gebruik van bossen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Menselijk gebruik van bossen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Menselijk gebruik van bossen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Mensen oogsten hout uit bossen voor het maken van constructies, het produceren van <a href="/wiki/Papier" title="Papier">papier</a> en om te verstoken als <a href="/wiki/Brandhout" title="Brandhout">brandhout</a> en <a href="/wiki/Biomassa" title="Biomassa">biomassa</a>. In veel <a href="/wiki/Ontwikkelingsland" title="Ontwikkelingsland">ontwikkelingslanden</a> zijn brandhout en <a href="/wiki/Houtskool" title="Houtskool">houtskool</a> de grootste energiebronnen voor verwarming en koken, maar ook voor commerciële activiteiten zoals het drogen van <a href="/wiki/Vissen_(dieren)" title="Vissen (dieren)">vis</a> en <a href="/wiki/Tabak" title="Tabak">tabak</a> en het bakken van stenen. In geïndustrialiseerde landen, wordt hout als energiebron voor zowel huishoudelijke als industriële doeleinden gebruikt.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Voor sommige samenlevingen zijn bosproducten een belangrijke voedselbron. </p><p>Bossen worden ook voor <a href="/wiki/Recreatie" title="Recreatie">recreatieve</a> doeleinden en ontspanning gebruikt. Veel voorkomende activiteiten zijn <a href="/wiki/Wandelen" title="Wandelen">wandelen</a>, <a href="/wiki/Hardlopen" title="Hardlopen">joggen</a>, <a href="/wiki/Mountainbiken" title="Mountainbiken">mountainbiken</a>, de hond uitlaten en <a href="/wiki/Natuurstudie" title="Natuurstudie">natuurstudie</a> (veldbiologie, het bestuderen van dieren en planten). </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Bosaanplant">Bosaanplant</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Bosaanplant" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Bosaanplant"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Opstand_in_dichte_fase.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Opstand_in_dichte_fase.jpg/260px-Opstand_in_dichte_fase.jpg" decoding="async" width="260" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Opstand_in_dichte_fase.jpg/390px-Opstand_in_dichte_fase.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Opstand_in_dichte_fase.jpg/520px-Opstand_in_dichte_fase.jpg 2x" data-file-width="5312" data-file-height="2988" /></a><figcaption>Een gemengde opstand in de dichte fase. Hoewel niet alle bomen wintergroen zijn, is te zien dat de opstand sluitende is. Weinig licht kan de bodem nog bereiken.</figcaption></figure> <p>De fases die kunnen worden onderscheiden in de bosontwikkeling vanuit een aanplant zijn: </p> <ul><li>De open fase: deze fase ontstaat na velling van de voormalige opstand of na een natuurlijke verstoring.</li> <li>De jonge fase: jonge bomen hebben zich gevestigd op de vlakte.</li> <li>De dichte fase: de kronen van de bomen raken elkaar.</li> <li>De stakenfase: het verschil met de dichte fase is dat de onderste 2-3 meter van de bomen geen levende takken meer hebben.</li> <li>De boomfase: de gemiddelde diameter op borsthoogte is nu boven de 20 cm.</li> <li>De aftakelingsfase: door de sterfte van grote bomen vallen er gaten in het bladerdek.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bos_in_Nederland">Bos in Nederland</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Bos in Nederland" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Bos in Nederland"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Percentage_of_land_area_of_different_European_countries_covered_by_Forest.pdf" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Percentage_of_land_area_of_different_European_countries_covered_by_Forest.pdf/page1-260px-Percentage_of_land_area_of_different_European_countries_covered_by_Forest.pdf.jpg" decoding="async" width="260" height="219" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Percentage_of_land_area_of_different_European_countries_covered_by_Forest.pdf/page1-390px-Percentage_of_land_area_of_different_European_countries_covered_by_Forest.pdf.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Percentage_of_land_area_of_different_European_countries_covered_by_Forest.pdf/page1-520px-Percentage_of_land_area_of_different_European_countries_covered_by_Forest.pdf.jpg 2x" data-file-width="4260" data-file-height="3581" /></a><figcaption>Percentage bedekt met bos per land - Eurostat 2010</figcaption></figure> <p>In Nederland is een periode geweest dat het land grotendeels bedekt was met bossen. De naam <a href="/wiki/Holland" title="Holland">Holland</a> ('Holtland' of 'Houtland') verwijst hier ook naar. Anno 2002 beslaat bos in Nederland 10,6% van de totale landoppervlakte. Daarmee is Nederland een van de dunstbeboste landen van Europa. Alleen <a href="/wiki/Cyprus" title="Cyprus">Cyprus</a> en <a href="/wiki/IJsland" title="IJsland">IJsland</a> hebben minder bos. Dat komt doordat de bossen al heel vroeg in de geschiedenis voor allerlei doeleinden zijn <a href="/wiki/Houtkap" title="Houtkap">gekapt</a>. Vooral de hoge <a href="/wiki/Bevolkingsdruk" class="mw-redirect" title="Bevolkingsdruk">bevolkingsdruk</a> in Nederland heeft een grote rol gespeeld, waardoor veel ruimte nodig was voor akkerbouw en veeteelt (zo zijn de heidevelden in het zuiden en oosten van Nederland ontstaan), voor bewoning, voor wegen en voor industrie. Ook werd er veel bos gekapt ten behoeve van menselijk gebruik: koken en verwarming (brandhout), meubels en houtproducten (bijvoorbeeld papier), scheepsbouw en later mijnbouw. Anderzijds hebben soms <a href="/wiki/Natuurlijk_proces" title="Natuurlijk proces">natuurlijke processen</a> gezorgd voor <a href="/wiki/Ontbossing" title="Ontbossing">ontbossing</a>. Zo raakten veel bossen door veenvorming verstikt, waardoor veenmoerassen ontstonden. </p><p>In Nederland worden in de 21ste eeuw theorieën over het ontstaan van <a href="/wiki/Oerbos" class="mw-redirect" title="Oerbos">oerbos</a> in de lage landen aan de praktijk getoetst in projecten als de <a href="/wiki/Gelderse_Poort_(natuurgebied)" title="Gelderse Poort (natuurgebied)">Gelderse Poort</a> en de <a href="/wiki/Oostvaardersplassen" title="Oostvaardersplassen">Oostvaardersplassen</a>, waar het bosbeheer bestaat uit weinig ingrijpen en er geen aanplant is van bomen. Ook kent men in de eerste twee decennia van de 21ste eeuw een zestigtal <a href="/wiki/Bosreservaat" title="Bosreservaat">bosreservaten</a>, grote en kleine gebieden met verschillende typen bos waar niet meer wordt ingegrepen in de natuurlijke <a href="/wiki/Successie_(ecologie)" title="Successie (ecologie)">successie</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Oppervlakte">Oppervlakte</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=11" title="Bewerk dit kopje: Oppervlakte" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: Oppervlakte"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het laatste Nederlandse '<a href="/wiki/Oerbos" class="mw-redirect" title="Oerbos">oerbos</a>', het <a href="/wiki/Beekbergerwoud" title="Beekbergerwoud">Beekbergerwoud</a>, werd tussen 1869 en 1871 gekapt. Het areaal aan bos in Nederland bereikte midden 18e eeuw een dieptepunt. Destijds was in wat nu Nederland is nog 50.000 <a href="/wiki/Hectare" title="Hectare">ha</a> bos over. Sindsdien nam de oppervlakte naar schatting als volgt toe: </p> <ul><li>1750: 50.000 ha (2%)</li> <li>1850: 100.000 ha (3%)</li> <li>1950: 250.000 ha (7%)</li> <li>2002: 360.000 ha (10,6%)</li></ul> <p>In 1994 formuleerde het <a href="/wiki/Ministerie_van_Landbouw,_Natuur_en_Voedselkwaliteit" class="mw-redirect" title="Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit">ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij</a> de doelstelling om in 2020 420.000 ha bos te hebben, wat uitzicht zou bieden op 500.000 ha bos (15% van de landoppervlakte) in 2050. Het <a href="/wiki/Kabinet-Balkenende_II" title="Kabinet-Balkenende II">kabinet-Balkenende II</a> veranderde echter het beleid ten aanzien van natuurontwikkeling, door meer nadruk te leggen op particulier initiatief, bijvoorbeeld van boeren. Hierdoor is de aangroei van het bosareaal gestagneerd. </p><p>Het vergroten van het bosoppervlak past in het beleid om aan de sterk gegroeide vraag naar recreatiegebied te voldoen. Een grote uitdaging hierbij is het aanleggen van recreatiegebieden in het bosarme westen van Nederland. Met name rond <a href="/wiki/Amsterdam" title="Amsterdam">Amsterdam</a>, <a href="/wiki/Rotterdam" title="Rotterdam">Rotterdam</a> en <a href="/wiki/Den_Haag" title="Den Haag">Den Haag</a> is begin 21e eeuw een ernstig tekort aan dergelijke gebieden. Een voorbeeldproject in deze richting is het <a href="/wiki/Bentwoud" title="Bentwoud">Bentwoud</a> bij <a href="/wiki/Benthuizen" title="Benthuizen">Benthuizen</a>. De ruimte is echter schaars geworden in deze regio's, waardoor het moeilijk is om voldoende grond te vinden die blijvend als recreatiegebied kan worden ingevuld, zonder de nodige uitbreidingsmogelijkheden op het gebied van wonen en werken in gevaar te brengen. Ook bestaan er tegengestelde visies tussen enerzijds stedelingen die recreatiegebied zoeken en anderzijds de bewoners van potentiële recreatiegebieden die het landschap het liefst zo veel mogelijk ongemoeid willen laten. </p><p>Een andere drijfveer voor de overheid om het bosareaal te vergroten was de totstandbrenging van een <a href="/wiki/Natuurnetwerk_Nederland" title="Natuurnetwerk Nederland">ecologische hoofdstructuur</a>. Deze was bedoeld om aansluitingen te ontwikkelen, waarlangs wild zonder ondoordringbare hindernissen van het ene naar het andere natuurgebied kan migreren. </p><p>De oppervlakte aan bos is in Nederland een gemankeerde maat voor de hoeveelheid echt bos. Als een bos gekapt wordt, blijft het officieel bos (er is immers een herplantplicht, al kan daarvan ontheffing worden verleend), maar het duurt (tientallen) jaren voor het opnieuw als bos herkenbaar is, en de functies kan vervullen die van een bos bekend zijn. Hoeveel van het areaal aan officieel bosareaal bestaat uit herkenbaar, en functioneel bos is niet bekend. Wel bekend is dat (zo rond 2020) in Nederland zo'n zes procent ouder was dan 120 jaar. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Leeftijd">Leeftijd</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=12" title="Bewerk dit kopje: Leeftijd" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=12" title="De broncode bewerken van de sectie: Leeftijd"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Uit de cijfers over de bosoppervlakte volgt al dat de gemiddelde leeftijd van de Nederlandse bossen vrij laag ligt, te meer daar een deel van de oudste bossen tussentijds nog is verdwenen, zoals het Beekbergerwoud. In 1985 stamde slechts 36.000 ha bos (11% van het totaal) uit de periode van vóór 1800, 27% dateerde uit de 19e eeuw en 44% uit de 20e eeuw (18% kon niet worden geclassificeerd). Enkele van de oudste bossen van Nederland zijn het <a href="/wiki/Norgerholt" title="Norgerholt">Norgerholt</a> (25 ha) bij <a href="/wiki/Norg" title="Norg">Norg</a> en de <a href="/wiki/Boswachterij_Speulderbos" title="Boswachterij Speulderbos">Boswachterij Speulderbos</a> (3.300 ha) bij <a href="/wiki/Speuld" title="Speuld">Speuld</a>. </p><p>Deze cijfers zeggen overigens niets over de ouderdom van bomen, die in Nederland gemiddeld zo'n 100 tot 150 jaar oud worden. De naar algemeen aannemen oudste boom van Nederland staat anno 2022 in het Noord-Brabantse <a href="/wiki/Sambeek" title="Sambeek">Sambeek</a>, echter niet in een bos. Kijkt men naar de leeftijd van de bomen in bossen, dan was<sup class="noprint nopopups"><a href="/wiki/Wikipedia:Bronvermelding#Bron_gevraagd" title="Wikipedia:Bronvermelding"><span title="Voor deze uitspraak is sinds 25 juli 2022 een bronvermelding gewenst. Motivering: wanneer?">[bron?]</span></a></sup> 34% tot 40 jaar oud, 46% tussen 40 en 80 jaar oud, 18% tussen 80 en 120 jaar oud en slechts 2% ouder dan 120 jaar. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bostypen">Bostypen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=13" title="Bewerk dit kopje: Bostypen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=13" title="De broncode bewerken van de sectie: Bostypen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Een bos is in Nederland, volgens de <a href="/wiki/Boswet" title="Boswet">Boswet van 1961</a><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> officieel een bos als 10 <a href="/wiki/Are" title="Are">are</a> (1000 m<sup>2</sup>) of meer uit bomen bestaat, of, bij een rijbeplanting, een of meer rijen van ten minste 21 bomen. Er zijn ook andere definities in omloop. </p><p>Er worden vier verschillende typen bos in Nederland onderscheiden: productiebossen, schermbossen, landgoedbossen en spontane bossen. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Productiebossen">Productiebossen</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=14" title="Bewerk dit kopje: Productiebossen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=14" title="De broncode bewerken van de sectie: Productiebossen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Productiebos" title="Productiebos">Productiebos</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>Productiebossen vormen veruit de grootste groep, ze omvatten 57% van het totaal (1985). Bossen van dit type werden hoofdzakelijk aangelegd op heidevelden en dan vooral in de 19e en de eerste helft van de 20e eeuw. De oudste productiebossen stammen echter al uit de 16e eeuw en zijn hoofdzakelijk in Noord-Brabant te vinden: de <a href="/wiki/Wouwse_Plantage_(landgoed)" title="Wouwse Plantage (landgoed)">Wouwse Plantage</a> uit 1504-1540 is het oudste voorbeeld, gevolgd door het <a href="/wiki/Mastbos" title="Mastbos">Mastbos</a> bij <a href="/wiki/Breda" title="Breda">Breda</a> uit 1516. Lange tijd bleven deze bossen uitzonderingen. Pas in de tweede helft van de 18e eeuw begon de grootschalige aanleg van productiebossen, waarvan de <a href="/w/index.php?title=Entel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Entel (de pagina bestaat niet)">Entel</a> bij <a href="/wiki/Borculo" title="Borculo">Borculo</a> uit 1759 een van de vroegste voorbeelden is. </p><p><a href="/wiki/Heide_(vegetatie)" title="Heide (vegetatie)">Heide</a> had van oudsher een betekenis voor de veeteelt als weidegebied voor schapen. Heide<a href="/wiki/Plaggen" title="Plaggen">plaggen</a> dienden daarnaast als mest voor de essen, maar door de invoering van kunstmest ging de schapenhouderij eind 19e eeuw sterk achteruit en verloor de heide zijn functie. In het zuiden van Nederland, waar de heidevelden in handen waren van de gemeente, was al veel eerder de <a href="/wiki/Bebossing" title="Bebossing">bebossing</a> op gang gekomen, doordat het lucratief was heidegronden te verkopen aan bosbouwers - bijna uitsluitend grootgrondbezitters. In het oosten van Nederland waren de heidevelden in handen van de <a href="/wiki/Marke_(bestuur)" title="Marke (bestuur)">markegenootschappen</a> - de gemeenschappelijke organisaties van boeren in een dorp. Deze hielden veel langer dan elders vast aan hun gronden. Pas toen door de <a href="/w/index.php?title=Markewet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Markewet (de pagina bestaat niet)">Markewet</a> van 1886 markedelingen interessant werden, kwamen de gronden hier in eigendom van individuele boeren. Vervolgens werden diverse gronden aangekocht door grootgrondbezitters, daarin ondersteund door de <a href="/wiki/ARCADIS" title="ARCADIS">Nederlandsche Heidemaatschappij</a>, of door het in 1899 opgerichte <a href="/wiki/Staatsbosbeheer" title="Staatsbosbeheer">Staatsbosbeheer</a> met het doel ze te bebossen. Meer dan de helft van alle productiebossen dateren dan ook van na 1900. Veelal gaat het om naaldbossen van uitheemse soorten als <a href="/wiki/Hemlockspar" title="Hemlockspar">hemlockspar</a>, <a href="/wiki/Weymouthden" title="Weymouthden">weymouthden</a>, <a href="/wiki/Fijnspar" title="Fijnspar">fijnspar</a>, <a href="/wiki/Zilverspar" title="Zilverspar">zilverspar</a>, <a href="/wiki/Lork" title="Lork">lariks</a> en <a href="/wiki/Douglasspar" title="Douglasspar">douglasspar</a>. Van de drie inheemse naaldboomsoorten - <a href="/wiki/Venijnboom" title="Venijnboom">taxus (venijnboom)</a>, <a href="/wiki/Jeneverbes" title="Jeneverbes">jeneverbes</a> en <a href="/wiki/Grove_den" title="Grove den">grove den</a> - is alleen de grove den in groten getale aangeplant. Een probleem bij deze bossen vormt de eentonigheid van aanplanting: alle bomen zijn van dezelfde soort en tegelijk aangeplant, dus van gelijke leeftijdsklasse. Ook worden de bossen gekenmerkt door rechthoekige percelen met rechte lanen, gericht op een zo doelmatig mogelijke bosbouw. De aandacht is sinds de jaren 1980 verschoven naar <a href="/wiki/Natuurwaarde" title="Natuurwaarde">natuurwaarden</a> en <a href="/wiki/Recreatie" title="Recreatie">recreatie</a>, waardoor diversificatie van het boombestand (verschillende soorten en leeftijden door elkaar aanplanten) en de aanleg van kronkelende <a href="/wiki/Wandelpad" title="Wandelpad">wandelpaden</a> meer gebruikelijk geworden is. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Schermbossen">Schermbossen</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=15" title="Bewerk dit kopje: Schermbossen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=15" title="De broncode bewerken van de sectie: Schermbossen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Schermbos" title="Schermbos">Schermbos</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>Schermbossen zijn bossen die een buffer vormen tegen bedreigende of nadelige elementen in het landschap. 13% van de Nederlandse bossen behoren tot deze categorie (1985). Moderne schermbossen zijn bijvoorbeeld langs snelwegen te vinden, mede om de <a href="/wiki/Geluidshinder" title="Geluidshinder">geluidshinder</a> tegen te gaan. Veruit de meeste schermbossen ontstonden echter als stuifzand- of duinbossen, om <a href="/wiki/Zandverstuiving" title="Zandverstuiving">zandverstuivingen</a> te beteugelen. Deze zandverstuivingen ontstonden in heide- en duingebieden door te intensieve veehouderij, te grootschalig steken van plaggen of door de invloed van zee. Het opstuivende zand werd een bedreiging voor de landbouw en soms zelfs voor dorpen. In vroeger tijden werden deze stuifzanden bestreden door het gebruik van het gebied (schapen weiden, plaggen steken) tijdelijk te verbieden, of door <a href="/wiki/Houtwal" title="Houtwal">houtwallen</a> aan te leggen. Vanaf de 18e eeuw begint men met het beplanten van de zandverstuivingen met <a href="/wiki/Helmgras" class="mw-redirect" title="Helmgras">helmgras</a>. In de 19e eeuw worden veel gebieden op grote schaal bebost, vooral met <a href="/wiki/Grove_den" title="Grove den">grove dennen</a>. Het oudste bebossing gebeurde echter al in 1750 bij <a href="/wiki/Harskamp" title="Harskamp">Harskamp</a>. Hierdoor zijn de meeste stuifzandgebieden verdwenen of drastisch verkleind. Het grootste stuifzand van Nederland en zelfs van heel West-Europa, het <a href="/wiki/Kootwijkerzand" title="Kootwijkerzand">Kootwijkerzand</a> (700 ha), omvat vandaag slechts een fractie van de oorspronkelijke grootte. Ook de <a href="/wiki/Nationaal_Park_De_Loonse_en_Drunense_Duinen" title="Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen">Loonse en Drunense Duinen</a> zijn door bebossing in oppervlakte teruggedrongen. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Landgoed-_en_recreatiebossen">Landgoed- en recreatiebossen</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=16" title="Bewerk dit kopje: Landgoed- en recreatiebossen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=16" title="De broncode bewerken van de sectie: Landgoed- en recreatiebossen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Vanaf de zeventiende eeuw ontstond er bij de bovenlaag van de bevolking tijd en vooral geld voor recreatie. Zij waren dan ook de eersten die de natuur gebruikten als vrijetijdsbesteding. Rijke Hollandse kooplieden legden in de zeventiende en achttiende eeuw <a href="/wiki/Buitenplaats" title="Buitenplaats">buitenplaatsen</a> aan: een landhuis met een grote siertuin op een omliggend landgoed. Deze zijn te vinden in de duingebieden, langs de <a href="/wiki/Vecht_(Utrecht)" title="Vecht (Utrecht)">Utrechtse Vecht</a> en op de <a href="/wiki/Utrechtse_Heuvelrug_(stuwwal)" title="Utrechtse Heuvelrug (stuwwal)">Utrechtse Heuvelrug</a>, waar zelfs een aaneenschakeling van buitenplaatsen ontstond, bekend geworden als de <a href="/wiki/Stichtse_Lustwarande" title="Stichtse Lustwarande">Stichtse Lustwarande</a>. Aanvankelijk werden de siertuinen volgens een strak, geometrisch model ingericht, naar het voorbeeld van de Franse tuinen bij bijvoorbeeld <a href="/wiki/Versailles" title="Versailles">Versailles</a>. Later, vanaf midden achttiende eeuw, groeide de belangstelling voor <a href="/wiki/Engelse_tuin" title="Engelse tuin">Engelse tuinen</a> met natuurlijke vormen en kwam vanuit Engeland de landschapsstijl opzetten, die wat minder onderhoudsintensief was en door zijn vloeiende lijnen een betere overgang naar de bossen in de omgeving toeliet. </p><p>Waar in vlakke, meer open gebieden als het <a href="/wiki/Amstel_(rivier)" title="Amstel (rivier)">Amstel</a>- en Vechtgebied de oudere geometrische tuinen beter tot hun recht kwamen, waren de nieuwere tuinen op de bos- en reliëfrijke Utrechtse Heuvelrug uitermate geschikt voor de landschapsstijl. Het bomenbestand werd zo afwisselend mogelijk gemaakt, met veel gebruik van <a href="/wiki/Exoot" title="Exoot">exotische soorten</a>. Globaal kan een patroon onderscheiden worden, waarbij in toenemende afstand vanuit het buitenhuis eerst tuin en park, dan gemengd loofbos en dan naaldhoutbos voor de productie van hakhout te onderscheiden is. </p><p>Vanaf eind negentiende eeuw, begin twintigste eeuw wordt <a href="/wiki/Vrije_tijd" title="Vrije tijd">vrije tijd</a> voor steeds meer mensen bereikbaar. Vanaf dan ontstaan er ook parkachtige bossen in en om de grote steden, mede ter verbetering van de levensomstandigheden. In 1985 was 7% van de Nederlandse bossen aangelegd als landgoed, park of vanuit een andere recreatieve functie: 3% voor 1800, 3% in de negentiende eeuw en 1% na 1900. Het lage aandeel sinds 1900 is te verklaren doordat buitenplaatsen na de crisis in de jaren 1930 nauwelijks meer zijn aangelegd. Toch vormen de basisprincipes van de landschapsstijl voor velen nog altijd een ideaal. Het diversifiëren en het aanleggen van kronkelpaden in productiebossen, mede ter bevordering van de aantrekkelijkheid voor de recreatie, moet ook in deze context gezien worden. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Spontane_bossen">Spontane bossen</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=17" title="Bewerk dit kopje: Spontane bossen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=17" title="De broncode bewerken van de sectie: Spontane bossen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Eugenio_Gignous_Bosco.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Eugenio_Gignous_Bosco.jpg/260px-Eugenio_Gignous_Bosco.jpg" decoding="async" width="260" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Eugenio_Gignous_Bosco.jpg/390px-Eugenio_Gignous_Bosco.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cd/Eugenio_Gignous_Bosco.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="384" /></a><figcaption><i>Bos</i> door Eugenio Gignous (1850-1906)</figcaption></figure> <p>Spontane bossen ontstaan op plaatsen waar de mens niet meer ingrijpt in het landschap. De natuur gaat dan zijn gang en de vegetatie groeit dicht tot een bos. Spontaan bos ontstond vooral vanaf eind 19e eeuw op heidevelden die dankzij kunstmest overbodig waren geworden. Doordat er geen schapen meer grazen schieten her en der steeds meer bomen op die de heide langzaam dichtgroeien. Dit is het beste bewijs dat heidevelden een door ingrijpen van de mens ontstaan landschap. </p><p>Een deel van het spontane bos werd als een vorm van <a href="/wiki/Natuurbeheer" title="Natuurbeheer">natuurbeheer</a> teruggedrongen om zo het heideveld te kunnen behouden. Waar dit niet gebeurde, verdichtte het bos zich langzaam tot 'opgaand bos', waarmee het proces van natuurlijke bebossing van het heideveld voltooid is. In 1985 vormde het spontaan bos 3% van de totale bosoppervlakte, bijna geheel ontstaan na 1900. </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Plantengemeenschappen">Plantengemeenschappen</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=18" title="Bewerk dit kopje: Plantengemeenschappen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=18" title="De broncode bewerken van de sectie: Plantengemeenschappen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De <a href="/wiki/Plantengemeenschap" title="Plantengemeenschap">plantengemeenschappen</a> van de bossen kan men verdelen in natte bossen en droge bossen. </p><p>In de natte bossen onderscheidt men binnen de <a href="/wiki/Syntaxonomie" title="Syntaxonomie">syntaxonomie</a> de <a href="/wiki/Klasse_van_wilgenvloedbossen_en_-struwelen" title="Klasse van wilgenvloedbossen en -struwelen">klasse van wilgenvloedbossen en -struwelen</a> (<i>Salicetea purpureae</i>), <a href="/wiki/Klasse_van_elzenbroekbossen" title="Klasse van elzenbroekbossen">klasse van elzenbroekbossen</a> (<i>Alnetea glutinosae</i>) en <a href="/wiki/Klasse_van_berkenbroekbossen" title="Klasse van berkenbroekbossen">klasse van berkenbroekbossen</a> (<i>Vaccinio-Betuletea pubescentis</i>). </p><p>In de droge bossen onderscheidt men de <a href="/wiki/Klasse_van_naaldbossen" title="Klasse van naaldbossen">klasse van naaldbossen</a> (<i>Vaccinio-Piceetea</i>), de <a href="/wiki/Klasse_van_eiken-_en_beukenbossen_op_voedselarme_grond" title="Klasse van eiken- en beukenbossen op voedselarme grond">klasse van eiken- en beukenbossen op voedselarme grond</a> (<i>Quercetea robori-petraeae</i>) en <a href="/wiki/Klasse_van_eiken-_en_beukenbossen_op_voedselrijke_grond" title="Klasse van eiken- en beukenbossen op voedselrijke grond">klasse van eiken- en beukenbossen op voedselrijke grond</a> (<i>Querco-Fagetea</i>). </p> <dl><dt>Natte bossen</dt> <dd></dd></dl> <ul><li><a href="/wiki/Klasse_van_wilgenvloedbossen_en_-struwelen" title="Klasse van wilgenvloedbossen en -struwelen">Klasse van wilgenvloedbossen en -struwelen</a> (<i>Salicetea purpureae</i>) <ul><li>Orde: <a href="/wiki/Orde_van_wilgenvloedbossen_en_-struwelen" title="Orde van wilgenvloedbossen en -struwelen">Orde van wilgenvloedbossen en -struwelen</a> (<i>Salicetalia</i>) <ul><li>Verbond: <a href="/wiki/Verbond_van_wilgenvloedbossen_en_-struwelen" title="Verbond van wilgenvloedbossen en -struwelen">Verbond van wilgenvloedbossen en -struwelen</a> (<i>Salicion albae</i>) <ul><li>Associatie: <a href="/wiki/Bijvoet-ooibos" title="Bijvoet-ooibos">Bijvoet-ooibos</a> (<i>Artemisio-Salicetum albae</i>)</li> <li>Associatie: <a href="/wiki/Lissen-ooibos" title="Lissen-ooibos">Lissen-ooibos</a> (<i>Irido-Salicetum albae</i>)</li> <li>Associatie: <a href="/wiki/Veldkers-ooibos" title="Veldkers-ooibos">Veldkers-ooibos</a> (<i>Cardamino amarae-Salicetum albae</i>)</li></ul></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Klasse_van_elzenbroekbossen" title="Klasse van elzenbroekbossen">Klasse van elzenbroekbossen</a> (<i>Alnetea glutinosae</i>) <ul><li>Orde: <a href="/wiki/Orde_van_elzenbroekbossen" title="Orde van elzenbroekbossen">Orde van elzenbroekbossen</a> (<i>Alnetalia glutinosae</i>) <ul><li>Verbond: <a href="/wiki/Verbond_van_elzenbroekbossen" title="Verbond van elzenbroekbossen">Verbond van elzenbroekbossen</a> (<i>Alnion glutinosae</i>) <ul><li>Associatie: <a href="/w/index.php?title=Bosmuur-elzenbos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bosmuur-elzenbos (de pagina bestaat niet)">Bosmuur-elzenbos</a> (<i>Stellario-Alnetum</i>)</li> <li>Associatie: <a href="/wiki/Elzenzegge-elzenbroek" title="Elzenzegge-elzenbroek">Elzenzegge-elzenbroek</a> (<i>Carici elongatae-Alnetum</i>)</li> <li>Associatie: <a href="/w/index.php?title=Elzen-berkenbroek&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elzen-berkenbroek (de pagina bestaat niet)">Elzen-berkenbroek</a> (<i>Sphagno-Alnetum</i>)</li> <li>Associatie: <a href="/w/index.php?title=Koningsvaren-elzenbroek&action=edit&redlink=1" class="new" title="Koningsvaren-elzenbroek (de pagina bestaat niet)">Koningsvaren-elzenbroek</a> (<i>Carici laevigatae-Alnetum</i>)</li> <li>Associatie: <a href="/wiki/Moerasvaren-elzenbroek" title="Moerasvaren-elzenbroek">Moerasvaren-elzenbroek</a> (<i>Thelypterido-Alnetum</i>)</li> <li>Associatie: <a href="/w/index.php?title=Ruigt-elzenbos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ruigt-elzenbos (de pagina bestaat niet)">Ruigt-elzenbos</a> (<i>Macrophorbio-Alnetum</i>)</li></ul></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Klasse_van_berkenbroekbossen" title="Klasse van berkenbroekbossen">Klasse van berkenbroekbossen</a> (<i>Vaccinio-Betuletea pubescentis</i>) <ul><li>Orde: <a href="/wiki/Orde_van_berkenbroekbossen" title="Orde van berkenbroekbossen">Orde van berkenbroekbossen</a> (<i>Vaccinio-Betuletalia pubescentis</i>) <ul><li>Verbond: <a href="/wiki/Verbond_van_berkenbroekbossen" title="Verbond van berkenbroekbossen">Verbond van berkenbroekbossen</a> (<i>Betulion pubescentis</i>) <ul><li>Associatie: <a href="/w/index.php?title=Berken-elzenbroek&action=edit&redlink=1" class="new" title="Berken-elzenbroek (de pagina bestaat niet)">Berken-elzenbroek</a> (<i>Alno-Betuletum pubescentis</i>)</li> <li>Associatie: <a href="/wiki/Dophei-berkenbroek" title="Dophei-berkenbroek">Dophei-berkenbroek</a> (<i>Erico-Betuletum pubescentis</i>)</li> <li>Associatie: <a href="/w/index.php?title=Kraaihei-berkenbos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kraaihei-berkenbos (de pagina bestaat niet)">Kraaihei-berkenbos</a> (<i>Empetrum-Betuletum pubescentis</i>)</li> <li>Associatie: <a href="/wiki/Zompzegge-berkenbroek" title="Zompzegge-berkenbroek">Zompzegge-berkenbroek</a> (<i>Carici curtae-Betuletum pubescentis</i>)</li></ul></li></ul></li></ul></li></ul> <dl><dt>Droge bossen</dt> <dd></dd></dl> <ul><li><a href="/wiki/Klasse_van_naaldbossen" title="Klasse van naaldbossen">Klasse van naaldbossen</a> (<i>Vaccinio-Piceetea</i>) <ul><li>Orde: <a href="/wiki/Orde_van_naaldbossen" title="Orde van naaldbossen">Orde van naaldbossen</a> <i>Vaccinio-Piceetalia</i> <ul><li>Verbond: <a href="/wiki/Verbond_van_naaldbossen" title="Verbond van naaldbossen">Verbond van naaldbossen</a> (<i>Dicrano-Pinion</i>) <ul><li>Associatie: <a href="/wiki/Gaffeltandmos-jeneverbesstruweel" title="Gaffeltandmos-jeneverbesstruweel">Gaffeltandmos-jeneverbesstruweel</a> (<i>Dicrano-Juniperetum</i>)</li> <li>Associatie: <a href="/wiki/Korstmossen-dennenbos" title="Korstmossen-dennenbos">Korstmossen-dennenbos</a> (<i>Cladonio-Pinetum sylvestris</i>)</li> <li>Associatie: <a href="/wiki/Kussentjesmos-dennenbos" class="mw-redirect" title="Kussentjesmos-dennenbos">Kussentjesmos-dennenbos</a> (<i>Leucobryo-Pinetum</i>)</li></ul></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Klasse_van_eiken-_en_beukenbossen_op_voedselarme_grond" title="Klasse van eiken- en beukenbossen op voedselarme grond">Klasse van eiken- en beukenbossen op voedselarme grond</a> (<i>Quercetea robori-petraeae</i>) <ul><li>Orde: <a href="/wiki/Orde_van_eiken-_en_beukenbossen_op_voedselarme_grond" title="Orde van eiken- en beukenbossen op voedselarme grond">Orde van eiken- en beukenbossen op voedselarme grond</a> (<i>Quercetalia roboris</i>) <ul><li>Verbond: <a href="/wiki/Zomereik-verbond" title="Zomereik-verbond">Zomereik-verbond</a> (<i>Quercion roboris</i>) <ul><li>Associatie: <a href="/wiki/Berken-eikenbos" title="Berken-eikenbos">Berken-eikenbos</a> (<i>Betulo-Quercetum roboris</i>)</li> <li>Associatie: <a href="/wiki/Beuken-eikenbos" title="Beuken-eikenbos">Beuken-eikenbos</a> (<i>Fago-Quercetum</i>)</li> <li>Associatie: <a href="/wiki/Bochtige_smele-beukenbos" title="Bochtige smele-beukenbos">Bochtige smele-beukenbos</a> (<i>Deschampsio-Fagetum</i>)</li> <li>Associatie: <a href="/wiki/Duin-eikenbos" title="Duin-eikenbos">Duin-eikenbos</a> (<i>Convallario-Quercetum dunense</i>)</li></ul></li> <li>Verbond: <a href="/wiki/Verbond_van_veldbies-beukenbossen" title="Verbond van veldbies-beukenbossen">Verbond van veldbies-beukenbossen</a> (<i>Luzulo-Fagion</i>) <ul><li>Associatie: <a href="/wiki/Veldbies-beukenbos" title="Veldbies-beukenbos">Veldbies-beukenbos</a> (<i>Luzulo luzuloides-Fagetum</i>)</li></ul></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Klasse_van_eiken-_en_beukenbossen_op_voedselrijke_grond" title="Klasse van eiken- en beukenbossen op voedselrijke grond">Klasse van eiken- en beukenbossen op voedselrijke grond</a> (<i>Querco-Fagetea</i>) <ul><li>Orde: <a href="/wiki/Orde_van_eiken-_en_beukenbossen_op_voedselrijke_grond" title="Orde van eiken- en beukenbossen op voedselrijke grond">Orde van eiken- en beukenbossen op voedselrijke grond</a> (<i>Fagetalia sylvaticae</i>) <ul><li>Verbond: <a href="/wiki/Verbond_van_els_en_gewone_vogelkers" class="mw-redirect" title="Verbond van els en gewone vogelkers">Verbond van els en gewone vogelkers</a> (<i>Alno-Padion</i>) <ul><li><a href="/wiki/Verbond_(vegetatiekunde)" title="Verbond (vegetatiekunde)">Onderverbond</a>: <i><a href="/wiki/Ulmenion_carpinifoliae" class="mw-redirect" title="Ulmenion carpinifoliae">Ulmenion carpinifoliae</a></i> <ul><li>Associatie: <a href="/wiki/Abelen-iepenbos" title="Abelen-iepenbos">Abelen-iepenbos</a> (<i>Violo odoratae-Ulmetum</i>)</li> <li>Associatie: <a href="/wiki/Essen-iepenbos" title="Essen-iepenbos">Essen-iepenbos</a> (<i>Fraxino-Ulmetum</i>)</li> <li>Associatie: <a href="/wiki/Meidoorn-berkenbos" title="Meidoorn-berkenbos">Meidoorn-berkenbos</a> (<i>Crataego-Betuletum</i>)</li> <li><a href="/wiki/Rompgemeenschap" title="Rompgemeenschap">Rompgemeenschap</a>: <a href="/wiki/Rompgemeenschap_van_fluitenkruid" class="mw-redirect" title="Rompgemeenschap van fluitenkruid">Rompgemeenschap van fluitenkruid</a> (<i>Anthriscus sylvestris -[Ulmenion carpinifoliae]</i>)</li> <li>Rompgemeenschap: <a href="/wiki/Rompgemeenschap_van_grote_brandnetel" class="mw-redirect" title="Rompgemeenschap van grote brandnetel">Rompgemeenschap van grote brandnetel</a> (<i>Urtica dioica-[Ulmenion carpinifoliae]</i>)</li></ul></li> <li>Onderverbond: <i><a href="/wiki/Circaeo-Alnenion" class="mw-redirect" title="Circaeo-Alnenion">Circaeo-Alnenion</a></i> <ul><li>Associatie: <a href="/wiki/Goudveil-essenbos" class="mw-redirect" title="Goudveil-essenbos">Goudveil-essenbos</a> (<i>Carici remotae-Fraxinetum</i>) (synoniem: <a href="/wiki/Elzenbronbos" class="mw-redirect" title="Elzenbronbos">Elzenbronbos</a> (<i>Chrysosplenio oppositifolii-Alnetum</i>))</li> <li>Associatie: <a href="/wiki/Vogelkers-essenbos" title="Vogelkers-essenbos">Vogelkers-essenbos</a> (<i>Pruno-Fraxinetum</i>)</li> <li>Rompgemeenschap: <a href="/wiki/Gemeenschap_van_canadapopulier_en_schaafstro" class="mw-redirect" title="Gemeenschap van canadapopulier en schaafstro">Gemeenschap van canadapopulier en schaafstro</a> (<i>Urtica dioica-[Circaeo-Alnenion]</i>)</li></ul></li></ul></li> <li>Verbond: <a href="/wiki/Haagbeuk-verbond" title="Haagbeuk-verbond">Haagbeuk-verbond</a> (<i>Carpinion betuli</i>) <ul><li>Associatie: <a href="/wiki/Eiken-haagbeukenbos" title="Eiken-haagbeukenbos">Eiken-haagbeukenbos</a> (<i>Stellario-Carpinetum</i>)</li> <li>Associatie: <a href="/wiki/Eiken-haagbeukenbos_met_wilde_hyacint" title="Eiken-haagbeukenbos met wilde hyacint">Eiken-haagbeukenbos met wilde hyacint</a> (<i>Endymio-Carpinetum</i>)</li></ul></li> <li>Verbond: <a href="/wiki/Beuken-verbond" title="Beuken-verbond">Beuken-verbond</a> (<i>Fagion sylvaticae</i>) <ul><li>Associatie: <a href="/wiki/Eiken-beukenbos_met_wilde_hyacint" title="Eiken-beukenbos met wilde hyacint">Eiken-beukenbos met wilde hyacint</a> (<i>Endymio-Fagetum</i>)</li> <li>Associatie: <a href="/wiki/Parelgras-beukenbos" title="Parelgras-beukenbos">Parelgras-beukenbos</a> (<i>Melico-Fagetum</i>)</li> <li>Associatie: <a href="/wiki/Gierstgras-beukenbos" title="Gierstgras-beukenbos">Gierstgras-beukenbos</a> (<i>Milio-Fagetum</i>)</li></ul></li></ul></li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Overige_bossen">Overige bossen</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=19" title="Bewerk dit kopje: Overige bossen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=19" title="De broncode bewerken van de sectie: Overige bossen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Er bestaan nog diverse andere soorten bos. Een belangrijke cultuurhistorische categorie vormen de <a href="/wiki/Strubben" title="Strubben">strubbenbossen</a> rond <a href="/wiki/Esdorp" title="Esdorp">esdorpen</a>, bijvoorbeeld in Drenthe. Deze kleine bossen zijn veelal eeuwenoud en hadden een meervoudige functie als hakhoutbos en als buffer naar het heideveld om te voorkomen dat de schapen de dichter bij het dorp gelegen essen opliepen. Door vraat van schapen konden de bosjes echter niet uitgroeien tot 'opgaand bos' en bleven ze beperkt tot 'strubben', struikachtige bomen. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Samenstelling">Samenstelling</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=20" title="Bewerk dit kopje: Samenstelling" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=20" title="De broncode bewerken van de sectie: Samenstelling"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De oudste bossen waren grotendeels gemengd loofbos. De meeste loofbomen zijn inheems, in tegenstelling tot veel naaldsoorten die pas later zijn ingevoerd. De meeste bossen die in de 19e en begin 20e eeuw werden aangeplant, zijn naaldbossen. Alleen op landgoederen vindt men veel gemengde bossen, omdat de eigenaren een zo groot mogelijke soortenrijkdom nastreefden. Productiebossen die in de polder werden aangelegd, zijn vaak (uitheemse) <a href="/wiki/Populier" title="Populier">populieren</a>. Vanwege de eentonigheid van veel naaldbossen, plant men de laatste decennia in bestaande en nieuwe bossen vooral loofbomen aan, waardoor het areaal loofbossen sterk groeit. </p><p>Van de totale oppervlakte "<a href="/w/index.php?title=Opgaand_bos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Opgaand bos (de pagina bestaat niet)">opgaand bos</a>" (bos dat de gelegenheid krijgt te groeien en waarin niet of slechts selectief gekapt wordt, in tegenstelling tot hakhoutbos waar jonge bomen al gekapt worden of <a href="/wiki/Griend_(beplanting)" title="Griend (beplanting)">grienden</a> waar wilgen worden geteeld) in 2002 - in totaal 260.000 ha - was 61,5% naaldbos en 38,2% loofbos. Twintig jaar eerder, in 1982, was op 235.000 ha opgaand bos het aandeel naaldbos nog 71,2% en het aandeel loofbos 28,7%. </p><p>Er is dus sprake van een zeer snelle verandering van de bossamenstelling door op grote schaal loofbomen in eentonige naaldbossen aan te planten. Gemeten naar mengingstype was in 2002 het ongemengd naaldbos met 30% weliswaar nog het meest voorkomende type, maar vergeleken met 1984 is het aandeel wel met een kwart teruggelopen. Ongemengd loofbos steeg in dezelfde periode van 17% naar 22%, gemengd loofbos van 11% naar 15%. </p><p>De belangrijkste boomsoorten en geslachten in 2002 zijn in volgorde van bosareaal <a href="/wiki/Grove_den" title="Grove den">grove den</a> (36,9%), <a href="/wiki/Eik" title="Eik">eik</a> (17,4%), <a href="/wiki/Lork" title="Lork">lariks</a> (7,3%), <a href="/wiki/Douglasspar" title="Douglasspar">douglasspar</a> (7,2%), <a href="/wiki/Populier" title="Populier">populier</a> en <a href="/wiki/Wilg" title="Wilg">wilg</a> (6,3%), <a href="/wiki/Spar" title="Spar">spar</a> (4,4%), <a href="/wiki/Berk" title="Berk">berk</a> (3,7%), <a href="/wiki/Beuk_(boom)" title="Beuk (boom)">beuk</a> (3,0%), <a href="/wiki/Es_(boom)" title="Es (boom)">es</a> (2,7%), <a href="/wiki/Amerikaanse_eik" title="Amerikaanse eik">Amerikaanse eik</a> (2,3%), <a href="/wiki/Esdoorn_(geslacht)" title="Esdoorn (geslacht)">esdoorn</a> (1,1%) en <a href="/wiki/Els_(geslacht)" title="Els (geslacht)">els</a> (1,0%). Vergeleken met 1982 neemt het areaal van eik, berk, es, esdoorn, els en douglas duidelijk toe, terwijl dat van grove den en spar afneemt. </p><p>Voor wat betreft de biodiversiteit heeft de soortensamenstelling aan boomsoorten vooral indirect effect. Het aantal boomsoorten dat in Nederland de bossen vormt is heel gering,<sup class="noprint nopopups"><a href="/wiki/Wikipedia:Bronvermelding#Bron_gevraagd" title="Wikipedia:Bronvermelding"><span title="Voor deze uitspraak is sinds 21 september 2022 een bronvermelding gewenst. Motivering: Er zouden alleen al meer dan vijftig inheemse soorten bomen zijn en volgens een WP-pagina tweehonderd soorten bomen in Nederland, gaarne een gezaghebbende bron voor deze stelling">[bron?]</span></a></sup> en de biodiversiteit van een bos wordt vooral bepaald door andere groepen organismes die veel soortenrijker zijn. Zo kunnen in oude naaldbossen met maar enkele soorten bomen juist heel veel soorten schimmels (paddenstoelen) voorkomen, waaronder ook heel zeldzame. Het wel of niet aanwezig zijn van de Douglasspar in een bos telt qua boomsoorten maar voor één soort, maar kan een groot verschil maken voor roofvogels die graag in zo'n boom broeden. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Eigendom">Eigendom</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=21" title="Bewerk dit kopje: Eigendom" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=21" title="De broncode bewerken van de sectie: Eigendom"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In de meeste landen is bos hoofdzakelijk in eigendom van particulieren of bosbouwbedrijven, met doorgaans een minderheid aan staatsbossen. In Nederland is deze verdeling in 2002 volledig anders: </p> <ul><li>33% van het bos is in handen van particulieren. Zij zijn verenigd in de <a href="/w/index.php?title=Federatie_Particulier_Grondbezit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Federatie Particulier Grondbezit (de pagina bestaat niet)">Federatie Particulier Grondbezit</a>, ook wel "Particulier Land Bos en Natuur" genoemd, bestaande uit twaalf provinciale verenigingen van particuliere grondbezitters.</li> <li>51% van het bosareaal is in handen van de overheid: <ul><li>27% bij <a href="/wiki/Staatsbosbeheer" title="Staatsbosbeheer">Staatsbosbeheer</a>, daarmee veruit de grootste bosbeheerder van Nederland;</li> <li>2% bij <a href="/wiki/Ministerie_van_Defensie_(Nederland)" title="Ministerie van Defensie (Nederland)">Defensie</a>, hoofdzakelijk als militair oefenterrein;</li> <li>1% bij de <a href="/wiki/Dienst_Domeinen" title="Dienst Domeinen">Dienst Domeinen</a>;</li> <li>4% bij andere rijksdiensten;</li> <li>14% bij gemeenten;</li> <li>2% bij overige publiekrechtelijke organisaties.</li></ul></li> <li>16% van de bossen is in beheer bij <a href="/wiki/Natuurbescherming" title="Natuurbescherming">natuurbeschermingsorganisaties</a>. Dit is een ongekend hoog aandeel voor Europese begrippen. Vanwege de schaarste in Nederland van <a href="/wiki/Natuurgebied" title="Natuurgebied">natuur</a> in het algemeen en bos in het bijzonder ontstond rond 1900 een beweging die streefde naar het behoud van de nog bestaande natuur. Uit deze beweging is de <a href="/wiki/Vereniging_Natuurmonumenten" title="Vereniging Natuurmonumenten">Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten in Nederland</a> voortgekomen. In de jaren 1930 ontstond op initiatief van Natuurmonumenten in elke provincie een provinciale landschapsbeschermingsorganisatie, meestal in de vorm van een <a href="/wiki/Stichting" title="Stichting">stichting</a>. Met een achterban van in totaal 1,2 miljoen leden en donateurs vormen Natuurmonumenten en de <a href="/wiki/Provinciale_Landschappen" title="Provinciale Landschappen">Provinciale Landschappen</a> een belangrijke speler in het veld van natuurbeheer en -ontwikkeling.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Grootte,_versnippering_en_verbinding"><span id="Grootte.2C_versnippering_en_verbinding"></span>Grootte, versnippering en verbinding</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=22" title="Bewerk dit kopje: Grootte, versnippering en verbinding" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=22" title="De broncode bewerken van de sectie: Grootte, versnippering en verbinding"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Doordat Nederland dichtbevolkt is, is de versnippering van bos- en natuurgebieden een belangrijk probleem. Om die reden werd in de jaren 1990 een <a href="/wiki/Natuurnetwerk_Nederland" title="Natuurnetwerk Nederland">ecologische hoofdstructuur</a> vastgelegd, die alle natuurgebieden van Nederland met elkaar moet verbinden. </p><p>Het grootste bosgebied van Nederland is de <a href="/wiki/Koninklijke_Houtvesterij_Het_Loo" title="Koninklijke Houtvesterij Het Loo">Koninklijke Houtvesterij Het Loo</a> (9.800 ha), onderdeel van het <a href="/wiki/Kroondomein_Het_Loo" title="Kroondomein Het Loo">Kroondomein Het Loo</a>. Zulke uitgestrekte bosgebieden zijn zeldzaam: 38% van het Nederlandse bos (135.820 hectare) bevindt zich op een terrein groter dan 100 hectare. Er is 101.000 hectare bos versnipperd over ruim 50.000 percelen van elk minder dan 10 hectare. </p><p>Versnippering wordt bestreden door <a href="/wiki/Ecopassage" title="Ecopassage">ecoducten</a> aan te leggen over wegen, of juist gangen of tunneltjes onder wegen, zodat dieren deze obstakels veilig kunnen passeren. Ook worden steeds meer landbouwgebieden omgevormd tot natuurgebied, bij uitstek wanneer deze gebieden de schakel tussen twee natuurgebieden vormen. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Toekomst">Toekomst</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=23" title="Bewerk dit kopje: Toekomst" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=23" title="De broncode bewerken van de sectie: Toekomst"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In <i>Bos voor de toekomst. Uitwerking ambities en doelen landelijke Bossenstrategie en beleidsagenda 2030</i> van LNV en de provincies (November 2020), grotendeels gebaseerd op <i>Revitalisering Nederlandse bossen</i> van de samenwerkende bosbouwers (22 juli 2020), wordt geconstateerd dat anno 2020 het bos in Nederland bedreigd wordt. Ruwweg zijn te onderscheiden: </p> <ul><li>stikstofneerslag, met als resultaat verzuring (en aluminium vergiftiging);</li> <li>verdroging, door wateronttrekking, met name door de landbouw;</li> <li>klimaatverandering, met als onmiddellijke manifestatie het optreden van plagen, die met name eiken, essen, en fijnsparren treffen;</li></ul> <p>Om het bos te "revitaliseren" wordt ingrijpen gepland, waarbij dan meer houtoogst mogelijk wordt, die dan hoogwaardiger ingezet hoort te worden (dus niet meer als brandstof). </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Natuurbos">Natuurbos</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=24" title="Bewerk dit kopje: Natuurbos" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=24" title="De broncode bewerken van de sectie: Natuurbos"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In het algemeen taalgebruik is een natuurbos een natuurlijk bos. In <i>Bos voor de toekomst</i> van LNV en de provincies wordt natuurbos geherdefinieerd als een terrein waarvan de functie is een bos te bieden waarin beheer primair is gericht op biodiversiteit, dit ongeacht de vraag of/en in hoeverre die biodiversiteit daadwerkelijk aanwezig is. Het klassieke natuurbos wordt daar een "zelfregulerend natuurbos" genoemd, en het dient gerealiseerd te worden door fors ingrijpen van de mens; pas op lange termijn kan het zichzelf reguleren. Zo is van het Nederlandse bos opeens bijna veertig procent "natuurbos", dit dan tegenover ongeveer één procent bos dat vanwege bestaande natuurwaarden als beschermd is aangemerkt. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bos_in_België"><span id="Bos_in_Belgi.C3.AB"></span>Bos in België</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=25" title="Bewerk dit kopje: Bos in België" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=25" title="De broncode bewerken van de sectie: Bos in België"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In het jaar 2000 had België in totaal 692.916 hectare bos, wat overeenkomt met 22,7% van de totale oppervlakte. Zowel de omvang, het verloop als de samenstelling van het bos verschilt sterk tussen Vlaanderen en Wallonië. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bos_in_Vlaanderen">Bos in Vlaanderen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=26" title="Bewerk dit kopje: Bos in Vlaanderen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=26" title="De broncode bewerken van de sectie: Bos in Vlaanderen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In Vlaanderen werd in het jaar 2000 in totaal 146.381 hectare bos opgemeten, wat overeenkomt met 10,8% van de oppervlakte. Dit aandeel is dus vergelijkbaar met Nederland. Een groot verschil is wel, dat er in Vlaanderen geen sprake is van uitbreiding van het bosareaal. Tussen 1990 en 2000 kromp de bosoppervlakte zelfs met 6.000 hectare. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Historische_ontwikkeling">Historische ontwikkeling</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=27" title="Bewerk dit kopje: Historische ontwikkeling" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=27" title="De broncode bewerken van de sectie: Historische ontwikkeling"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De ontwikkeling van het bosareaal tussen 1775 en 2000 is nagenoeg nihil. Uit kaarten uit het jaar 1775 kan worden opgemaakt dat er destijds in wat nu Vlaanderen is ongeveer 147.000 ha bos was, evenveel als in 2000. Dit wil echter niet zeggen dat er geen veranderingen hebben plaatsgevonden. </p><p>Oorspronkelijk waren de bossen vooral in de zuidelijke helft van Vlaanderen te vinden: in <a href="/wiki/Haspengouw" title="Haspengouw">Haspengouw</a>, het <a href="/wiki/Hageland" title="Hageland">Hageland</a>, <a href="/wiki/Pajottenland" title="Pajottenland">Pajottenland</a>, de <a href="/wiki/Vlaamse_Ardennen" title="Vlaamse Ardennen">Vlaamse Ardennen</a> en het West-Vlaamse <a href="/wiki/Heuvelland_(gemeente)" title="Heuvelland (gemeente)">Heuvelland</a>. In deze gebieden is het bosareaal sterk teruggedrongen. Er zijn nog enkele grote bosgebieden over, zoals het <a href="/wiki/Zoni%C3%ABnwoud" title="Zoniënwoud">Zoniënwoud</a>, het <a href="/wiki/Buggenhoutbos" title="Buggenhoutbos">Buggenhoutbos</a>, <a href="/wiki/Hallerbos" title="Hallerbos">Hallerbos</a>, <a href="/wiki/Meerdaalwoud,_Heverleebos_en_Egenhovenbos" title="Meerdaalwoud, Heverleebos en Egenhovenbos">Meerdaalwoud, Heverleebos en Egenhovenbos</a> en de <a href="/wiki/Kluisberg_(Vlaamse_Ardennen)" title="Kluisberg (Vlaamse Ardennen)">Kluisberg</a>. Daartegenover staat dat in de bosarme <a href="/wiki/Kempen_(streek)" title="Kempen (streek)">Kempen</a> in de 19e eeuw grootschalig bos werd aangeplant op de heidevelden, een ontwikkeling gelijk aan die in Nederland. Vandaag is dan ook bijna de helft van alle bossen in Vlaanderen in de Kempen te vinden. De provincies <a href="/wiki/Oost-Vlaanderen" title="Oost-Vlaanderen">Oost-Vlaanderen</a> en <a href="/wiki/West-Vlaanderen" title="West-Vlaanderen">West-Vlaanderen</a> daarentegen zijn zeer bosarm. </p><p>Al met al ligt 70% van de Vlaamse bossen op een plaats die in 1775 nog onbebost was. Slechts 15% van de huidige bossen is ook permanent bebost gebleven sinds het einde van de 18e eeuw. Met name het Zoniënwoud en het Meerdaalwoud - Heverleebos zijn al zeer oude bossen. Ze vormen de overblijfselen van het legendarische <a href="/wiki/Kolenwoud" title="Kolenwoud">Kolenwoud</a>, dat ooit een groot deel van het huidige <a href="/wiki/Vlaams-Brabant" title="Vlaams-Brabant">Vlaams-Brabant</a> en <a href="/wiki/Waals-Brabant" title="Waals-Brabant">Waals-Brabant</a> besloeg. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Kenmerken">Kenmerken</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=28" title="Bewerk dit kopje: Kenmerken" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=28" title="De broncode bewerken van de sectie: Kenmerken"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In de samenstelling van de Vlaamse bossen in 2000 overheerst het loofbos met 50,4%. Het naaldbos is met 36,0% duidelijk minder talrijk aanwezig. 11,4% is gemengd bos en 2,3% is (tijdelijk) onbebost. De meest voorkomende boomsoorten zijn grove den (21,6%), populier (15,1%), <a href="/wiki/Zomereik" title="Zomereik">zomereik</a> (10,1%), <a href="/wiki/Corsicaanse_den" title="Corsicaanse den">Corsicaanse den</a> (9,7%), beuk (7,1%) en lariks (1,8%). </p><p>Het boombestand is over het algemeen jong te noemen: 55% van de bomen is jonger dan 40 jaar, 20% is tussen de 40 en 80 jaar oud, 3% is ouder dan 80 jaar. Hierbij moet worden aangetekend dat 21% geclassificeerd werd als bos van verschillende leeftijden, zonder uitsplitsing naar leeftijdsklassen. </p><p>Verreweg het grootste deel van de bossen in Vlaanderen is privébos: 70,3% in 2000. 12,4% is in beheer bij het Vlaams gewest (<a href="/wiki/Agentschap_voor_Natuur_en_Bos" title="Agentschap voor Natuur en Bos">Agentschap voor Natuur en Bos</a>), 17,3% bij andere overheden (gemeenten, provincies, Landsverdediging). Een klein deel van de privébossen wordt beheerd door natuurbeschermingsorganisaties, waarvan <a href="/wiki/Natuurpunt" title="Natuurpunt">Natuurpunt</a> (ongeveer 16.000 ha bos- en natuurgebied in 2007) de grootste is. Zij hebben echter lang niet zoveel grond als bijvoorbeeld de collega's in Nederland. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Brussel">Brussel</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=29" title="Bewerk dit kopje: Brussel" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=29" title="De broncode bewerken van de sectie: Brussel"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De Vlaamse cijfers omvatten niet de 1.735 hectare bos in het <a href="/wiki/Brussels_Hoofdstedelijk_Gewest" title="Brussels Hoofdstedelijk Gewest">Brussels Hoofdstedelijk Gewest</a>. Het Brussels gewest heeft daarmee een met Vlaanderen vergelijkbaar aandeel bos. Dit is vooral te danken aan het Brusselse deel van het Zoniënwoud, maar er zijn ook nog een aantal parkbossen binnen de gewestgrenzen. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bos_in_Wallonië"><span id="Bos_in_Walloni.C3.AB"></span>Bos in Wallonië</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=30" title="Bewerk dit kopje: Bos in Wallonië" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=30" title="De broncode bewerken van de sectie: Bos in Wallonië"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het Waalse bos omvatte in 2000 in totaal 544.800 hectare, wat overeenkomt met 32,4% van de totale oppervlakte. Sinds het midden van de 19e eeuw is het bosareaal in Wallonië bijna verdubbeld en nog altijd blijft het sterk groeien. </p><p>Het bos is vooral geconcentreerd in het zuiden van de deelstaat. Van het Waalse bos is 63% te vinden in de <a href="/wiki/Ardennen" title="Ardennen">Ardennen</a>, een regio waar ruim de helft van de landoppervlakte bebost is. Alleen al de provincie <a href="/wiki/Luxemburg_(provincie)" title="Luxemburg (provincie)">Luxemburg</a> heeft 42% van alle bossen in Wallonië binnen haar grenzen, <a href="/wiki/Waals-Brabant" title="Waals-Brabant">Waals-Brabant</a> daarentegen 2%. </p><p>De samenstelling van het bos is bijna gelijk: 52,4% loofbos en 47,6% naaldbos. In de productieve bossen (88% van het totaal) zijn de belangrijkste soorten: <a href="/wiki/Fijnspar" title="Fijnspar">fijnspar</a> (36,1%), eik (17,2%), beuk (8,9%), grove den (3,2%), douglas (2,3%), populier (2,1%) en lariks (1,7%). Loofbos neemt zowel in omvang als aandeel langzaam toe, naaldbos neemt langzaam af. </p><p>De eigendomsverhoudingen verschillen sterk van die in Vlaanderen: 53% van het bos is in privébezit, 34% is in beheer bij gemeenten, 11% bij het gewest en 2% bij andere overheden. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bos_in_Suriname">Bos in Suriname</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=31" title="Bewerk dit kopje: Bos in Suriname" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=31" title="De broncode bewerken van de sectie: Bos in Suriname"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Suriname" title="Suriname">Suriname</a> is een van de dichtstbeboste landen ter wereld. Meer dan 90% van de landoppervlakte is bedekt met bos, in totaal ruim 11 miljoen hectare. Doordat de bevolkingsomvang beperkt is en de meeste mensen in het kustgebied wonen, was er lang nauwelijks sprake van ontbossing. Bovendien werd Suriname al vroeg begonnen met het beschermen en duurzaam beheren van de natuur. Dit resulteerde in een bijzonder groot, gaaf en waardevol tropisch bosareaal. Later werd in toenemende mate gekapt, en ook de (semi-)illegale goudwinning vormt een bedreiging. </p><p>Er zijn diverse <a href="/wiki/Natuurreservaat" title="Natuurreservaat">natuurreservaten</a> in Suriname, waarvan het <a href="/wiki/Centraal_Suriname_Natuurreservaat" title="Centraal Suriname Natuurreservaat">Centraal Suriname Natuurreservaat</a> (tevens <a href="/wiki/UNESCO" title="UNESCO">UNESCO</a>-<a href="/wiki/Werelderfgoed" title="Werelderfgoed">werelderfgoed</a>) met 1,6 miljoen hectare oftewel 13% van het totale Surinaamse landoppervlak het grootste is. Het bos wordt beheerd door de <a href="/wiki/Dienst_%27s_Lands_Bosbeheer" title="Dienst 's Lands Bosbeheer">Dienst 's Lands Bosbeheer</a>, opgericht in 1947. Deze dienst kreeg in 1998 gezelschap van de <a href="/wiki/Stichting_voor_Bosbeheer_en_Bostoezicht" title="Stichting voor Bosbeheer en Bostoezicht">Stichting voor Bosbeheer en Bostoezicht</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bos_op_de_Nederlandse_Antillen_en_Aruba">Bos op de Nederlandse Antillen en Aruba</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=32" title="Bewerk dit kopje: Bos op de Nederlandse Antillen en Aruba" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=32" title="De broncode bewerken van de sectie: Bos op de Nederlandse Antillen en Aruba"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hoewel beperkt in omvang, hebben de eilanden van de Nederlandse Antillen en Aruba elk hun eigen bossen. </p><p>De drie zuidelijke eilanden liggen in een woestijnklimaat en hebben daarom geen uitbundige begroeiing. De noordelijke eilanden daarentegen liggen in de subtropische zone en hebben wel een bebost karakter, hoewel <a href="/wiki/Sint_Maarten_(Caribisch_eiland)" title="Sint Maarten (Caribisch eiland)">Sint Maarten</a> vanwege de vele bebouwing en hoge bevolkingsdichtheid alleen nog enkele beboste heuvels heeft. De twee kleinste eilanden, <a href="/wiki/Sint_Eustatius" title="Sint Eustatius">Sint Eustatius</a> en <a href="/wiki/Saba" title="Saba">Saba</a>, zijn het meest bebost. </p><p>De natuur op Sint Eustatius is te vinden in het <a href="/wiki/Quill/Boven_National_Park" title="Quill/Boven National Park">Nationaal Park Quill-Boven</a>. In feite bestaat het uit twee gebieden: de bossen op de flanken van <a href="/wiki/The_Quill" title="The Quill">The Quill</a> aan de zuidkant van het eiland en de bossen rond de Bovenberg in het noorden. </p><p>Saba is het enige eiland dat in meerderheid bedekt wordt door bos. Het <a href="/wiki/Saba_National_Land_Park" title="Saba National Land Park">Nationaal Park Saba</a> omvat 43 hectare met de hoogste natuurlijke waarde. Het miniregenwoud op de flanken van de <a href="/wiki/Mount_Scenery" title="Mount Scenery">Mount Scenery</a>, de hoogste berg in het koninkrijk, valt daar grotendeels buiten. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zie_ook">Zie ook</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&veaction=edit&section=33" title="Bewerk dit kopje: Zie ook" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&action=edit&section=33" title="De broncode bewerken van de sectie: Zie ook"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Lijst_van_landen_naar_bosareaal" title="Lijst van landen naar bosareaal">Lijst van landen naar bosareaal</a></li> <li><a href="/wiki/Lijst_van_inheemse_bomen_en_struiken_in_de_Lage_Landen" class="mw-redirect" title="Lijst van inheemse bomen en struiken in de Lage Landen">Lijst van inheemse bomen en struiken in de Lage Landen</a></li> <li><a href="/wiki/Lijst_van_bosgemeenschappen_in_Nederland" title="Lijst van bosgemeenschappen in Nederland">Lijst van bosgemeenschappen in Nederland</a></li></ul> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><b>Bronnen</b></div> <ul><li>Renes, H.(1994): Bossen en buitenplaatsen. In: Jonge Landschappen 1800-1940. Uitgeverij Matrijs, Utrecht. <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/90-5345-041-6" title="Speciaal:Boekbronnen/90-5345-041-6">ISBN 90-5345-041-6</a></span></li> <li>Vereniging Natuurmonumenten (1996): Handboek Natuurmonumenten. Vereniging Natuurmonumenten, 's-Graveland.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070825033323/http://www.probos.net/bosdigitaal/">Probos (2003): Nederlands bos in beeld digitaal.</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070623031709/http://www.mina.vlaanderen.be/wiedoetwat/aminal/taken/bosengroen/frmsetbos.htm">Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (2001): Bosrijk of bosarm Vlaanderen?</a> (<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070709094322/http://www.mina.vlaanderen.be/wiedoetwat/aminal/taken/bosengroen/pdfbestanden/folder_bosinventarisatie_compleet.pdf">PDF</a>)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://inbo-website-prd-532750756126.s3-eu-west-1.amazonaws.com/s3fs-public/natuurtypologie_heiden-landduinen.pdf">Durwael L., Roelandt B., De Keersmaeker L. & Lust N. (2000), Systematiek van natuurtypen voor Vlaanderen: 10. Bossen, Aminal</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070904095325/http://environnement.wallonie.be/dnf/inventaire/indf2000.htm">CIRW (1999): La forêt wallonne, etât de la ressource à la fin du 20ème siecle.</a></li></ul> <hr /> <p><b>Referenties</b> </p> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cbd.int/forest/definitions.shtml">Convention on Biological Diversity</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221212064515/https://www.cbd.int/forest/definitions.shtml">Gearchiveerd</a> op 12 december 2022.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.museum.state.il.us/muslink/forest/htmls/intro_def.html">Website Museum Illinois: <i>Introduction - Definition of a Forest</i></a> geraadpleegd op 10 oktober 2020. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201020211926/http://www.museum.state.il.us/muslink/forest/htmls/intro_def.html">Gearchiveerd</a> op 20 oktober 2020.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">FAO rapport "Forests&Energy: Key Issues (2008), <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.greenfacts.org/nl/bossen-energie/">Samenvatting in het Nederlands door GreenFacts</a></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141208040817/http://www.portaalnatuurenlandschap.nl/themas/natuurwetgeving/nederlandse-wetten-regelingen/boswet/">Wanneer valt bos onder de Boswet?</a></span> </li> </ol></div></div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie mw-collapsible mw-collapsed" role="navigation" aria-labelledby="Vegetatiekunde" data-expandtext="Uitklappen" data-collapsetext="Inklappen"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_vegetatiekunde" title="Sjabloon:Navigatie vegetatiekunde"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_vegetatiekunde&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Vegetatiekunde" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Vegetatiekunde" title="Vegetatiekunde">Vegetatiekunde</a></div> <div class="navigatie-inhoud mw-collapsible-content"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67785531">.mw-parser-output .navigatie-tabel{margin:0 auto 0 auto;text-align:left}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:right}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding-left:0.5em}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .navigatie-tabel tr{display:grid;grid-template-columns:1fr;width:100%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-tabel tr:last-of-type{margin-bottom:0}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:unset}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding:unset}}</style><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><b><span class="nowrap">Algemene begrippen:</span></b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Codominantie_(ecologie)" title="Codominantie (ecologie)">codominantie</a> · <a href="/wiki/Concurrentie_(ecologie)" title="Concurrentie (ecologie)">concurrentie</a> · <a href="/wiki/Contactgemeenschap" title="Contactgemeenschap">contactgemeenschap</a> · <a href="/wiki/Dood_hout" title="Dood hout">dood hout</a> · <a href="/wiki/Ecologische_gradi%C3%ABnt" title="Ecologische gradiënt">ecologische gradiënt</a> · <a href="/wiki/Facies_(vegetatiekunde)" title="Facies (vegetatiekunde)">facies</a> · <a href="/wiki/Plantengemeenschap" title="Plantengemeenschap">fytocoenon</a> · <a href="/wiki/Vegetatiekunde" title="Vegetatiekunde">fytosociologie</a> · <a href="/wiki/Gemeenschapsgradi%C3%ABnt" title="Gemeenschapsgradiënt">gemeenschapsgradiënt</a> · <a href="/wiki/Inslaggemeenschap" title="Inslaggemeenschap">inslaggemeenschap</a> · <a href="/wiki/Moza%C3%AFekcyclusconcept" title="Mozaïekcyclusconcept">mozaïekcyclusconcept</a> · <a href="/wiki/Natuurlijke_vegetatie" title="Natuurlijke vegetatie">natuurlijke vegetatie</a> · <a href="/wiki/Plantengemeenschap" title="Plantengemeenschap">plantengemeenschap</a> · <a href="/wiki/Vegetatiekunde" title="Vegetatiekunde">plantensociologie</a> · <a href="/wiki/Plantensociologische_nomenclatuur" title="Plantensociologische nomenclatuur">plantensociologische nomenclatuur</a> · <a href="/wiki/SynBioSys" title="SynBioSys">SynBioSys</a> · <a href="/wiki/Vegetatie" title="Vegetatie">vegetatie</a> · <a href="/wiki/Vegetatiekunde" title="Vegetatiekunde">vegetatiekunde</a> · <a href="/wiki/Vervangingsgemeenschap" title="Vervangingsgemeenschap">vervangingsgemeenschap</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Biogeografie" title="Biogeografie">Biogeografie</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Adventief_(biogeografie)" title="Adventief (biogeografie)">adventief</a> · <a href="/wiki/Archeofyt" title="Archeofyt">archeofyt</a> · <a href="/wiki/Verspreidingsgebied" title="Verspreidingsgebied">areaal</a> · <a href="/wiki/Autochtoon_(biogeografie)" title="Autochtoon (biogeografie)">autochtoon</a> · <a href="/wiki/Beschermingsstatus" title="Beschermingsstatus">beschermingsstatus</a> · <a href="/wiki/Cultuurgewas" title="Cultuurgewas">cultuurgewas</a> · <a href="/wiki/Cultuurvolger" title="Cultuurvolger">cultuurvolger</a> · <a href="/wiki/Disjunct_verspreidingsgebied" title="Disjunct verspreidingsgebied">disjunct verspreidingsgebied</a> · <a href="/wiki/Eilandbiogeografie" title="Eilandbiogeografie">eilandbiogeografie</a> · <a href="/wiki/Endemie_(biogeografie)" title="Endemie (biogeografie)">endemie</a> · <a href="/wiki/Exoot" title="Exoot">exoot</a> · <a href="/wiki/Uitsterven" title="Uitsterven">extinctie</a> · <a href="/wiki/Florarijk" title="Florarijk">florarijk</a> · <a href="/wiki/Floristiek" title="Floristiek">floristiek</a> · <a href="/wiki/Inburgering_(biogeografie)" title="Inburgering (biogeografie)">inburgering</a> · <a href="/wiki/Inheems_(taxon)" title="Inheems (taxon)">inheems</a> · <a href="/wiki/Invasieve_soort" title="Invasieve soort">invasieve soort</a> · <a href="/wiki/Kosmopolitische_verspreiding" title="Kosmopolitische verspreiding">kosmopoliet</a> · <a href="/wiki/Massa-extinctie" title="Massa-extinctie">massa-extinctie</a> · <a href="/wiki/Rode_Lijst_van_de_IUCN" title="Rode Lijst van de IUCN">Rode Lijst van de IUCN</a> · <a href="/wiki/Status_(biogeografie)" title="Status (biogeografie)">status</a> · <a href="/w/index.php?title=Synchorologie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Synchorologie (de pagina bestaat niet)">synchorologie</a> · <a href="/wiki/Uitsterven" title="Uitsterven">uitsterven</a> · <a href="/wiki/Verspreidingsgebied" title="Verspreidingsgebied">verspreidingsgebied</a> · <a href="/wiki/Inburgering_(biogeografie)" title="Inburgering (biogeografie)">vestiging</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Levensvorm" title="Levensvorm">Levensvorm</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Bladrozet" title="Bladrozet">bladrozet</a> · <a href="/wiki/Bladverliezend" title="Bladverliezend">bladverliezend</a> · <a href="/wiki/Boom_(plant)" title="Boom (plant)">boom</a> · <a href="/wiki/Chamefyt" title="Chamefyt">chamefyt</a> · <a href="/wiki/Dwergstruik" title="Dwergstruik">dwergstruik</a> · <a href="/wiki/Epifyt" title="Epifyt">epifyt</a> · <a href="/wiki/Fanerofyt" title="Fanerofyt">fanerofyt</a> · <a href="/wiki/Geofyt" title="Geofyt">geofyt</a> · <a href="/wiki/Gras_(term)" title="Gras (term)">grasachtige plant</a> · <a href="/wiki/Groenblijvend" title="Groenblijvend">groenblijvend</a> · <a href="/wiki/Helofyt" title="Helofyt">helofyt</a> · <a href="/wiki/Hemikryptofyt" title="Hemikryptofyt">hemikryptofyt</a> · <a href="/wiki/Houtige_plant" title="Houtige plant">houtige plant</a> · <a href="/wiki/Waterplant" title="Waterplant">hydrofyt</a> · <a href="/wiki/Klimplant" title="Klimplant">klimplant</a> · <a href="/wiki/Kruidachtig" title="Kruidachtig">kruidachtig</a> · <a href="/wiki/Liaan" title="Liaan">liaan</a> · <a href="/wiki/Loofboom" title="Loofboom">loofboom</a> · <a href="/wiki/Coniferen" title="Coniferen">naaldboom</a> · <a href="/wiki/Slingerplant" title="Slingerplant">slingerplant</a> · <a href="/wiki/Struik" title="Struik">struik</a> · <a href="/wiki/Succulent" title="Succulent">succulent</a> · <a href="/wiki/Eenjarige_plant" title="Eenjarige plant">therofyt</a> · <a href="/wiki/Winterhard" title="Winterhard">winterhard</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Habitat" title="Habitat">Standplaats</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Boomgrens" title="Boomgrens">boomgrens</a> · <a href="/wiki/Dystrofie_(ecologie)" title="Dystrofie (ecologie)">dystrofie</a> · <a href="/wiki/Ecologische_amplitude" title="Ecologische amplitude">ecologische amplitude</a> · <a href="/wiki/Ecologische_groep" title="Ecologische groep">ecologische groep</a> · <a href="/wiki/Ellenberg-indicatorwaarde" title="Ellenberg-indicatorwaarde">Ellenberg-indicatorwaarde</a> · <a href="/wiki/Eutrofie" title="Eutrofie">eutrofie</a> · <a href="/wiki/Extremofiel" title="Extremofiel">extremofiel</a> · <a href="/wiki/Freatofyt" title="Freatofyt">freatofyt</a> · <a href="/wiki/Halofiel" title="Halofiel">halofiel</a> · <a href="/wiki/Halofyt" title="Halofyt">halofyt</a> · <a href="/wiki/Hellingbos" title="Hellingbos">hellingbos</a> · <a href="/wiki/Helofyt" title="Helofyt">helofyt</a> · <a href="/wiki/Hypertrofie_(ecologie)" title="Hypertrofie (ecologie)">hypertrofie</a> · <a href="/wiki/Indicatorplant" title="Indicatorplant">indicatorplant</a> · <a href="/wiki/Ellenberg-indicatorwaarde" title="Ellenberg-indicatorwaarde">indicatorwaarde van Ellenberg</a> · <a href="/wiki/Guanotrofie" title="Guanotrofie">guanotrofie</a> · <a href="/wiki/Meso-eutrofie" title="Meso-eutrofie">meso-eutrofie</a> · <a href="/wiki/Meso-oligotrofie" title="Meso-oligotrofie">meso-oligotrofie</a> · <a href="/wiki/Mesotrofie" title="Mesotrofie">mesotrofie</a> · <a href="/wiki/Minerotrofie" title="Minerotrofie">minerotrofie</a> · <a href="/wiki/Ecologische_groep" title="Ecologische groep">oecologische groep</a> · <a href="/wiki/Oligotrofie" title="Oligotrofie">oligotrofie</a> · <a href="/wiki/Ombrotrofie" title="Ombrotrofie">ombrotrofie</a> · <a href="/wiki/Optimum" title="Optimum">optimum</a> · <a href="/wiki/Standplaatsfactor" title="Standplaatsfactor">standplaatsfactor</a> · <a href="/wiki/Stroomdalflora" title="Stroomdalflora">stroomdalflora</a> · <a href="/wiki/Verlandingsvegetatie" title="Verlandingsvegetatie">verlandingsvegetatie</a> · <a href="/wiki/Xerofiel" title="Xerofiel">xerofiel</a> · <a href="/wiki/Xerofyt" title="Xerofyt">xerofyt</a> · <a href="/wiki/Halofyt" title="Halofyt">zoutplant</a></td></tr><tr><td class="links"><b><span class="nowrap"><a href="/wiki/Syndynamiek" title="Syndynamiek">Syndynamiek</a>:</span></b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Climaxvegetatie" title="Climaxvegetatie">climaxvegetatie</a> · <a href="/wiki/Fenologisch_optimum" title="Fenologisch optimum">fenologisch optimum</a> · <a href="/wiki/Pioniervegetatie" title="Pioniervegetatie">pioniervegetatie</a> · <a href="/wiki/Potentieel_natuurlijke_vegetatie" title="Potentieel natuurlijke vegetatie">potentieel natuurlijke vegetatie (PNV)</a> · <a href="/wiki/Successie_(ecologie)" title="Successie (ecologie)">successie</a> · <a href="/wiki/Successierelict" title="Successierelict">successierelict</a> · <a href="/wiki/Vegetatieaspect" title="Vegetatieaspect">vegetatieaspect</a> · <a href="/wiki/Verlanding" title="Verlanding">verlanding</a>· <a href="/wiki/Vervangingsgemeenschap" title="Vervangingsgemeenschap">vervangingsgemeenschap</a></td></tr><tr><td class="links"><b><span class="nowrap"><a href="/wiki/Fysiognomie_(vegetatiekunde)" title="Fysiognomie (vegetatiekunde)">Fysiognomie</a>:</span></b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Vegetatieaspect" title="Vegetatieaspect">aspect</a> · <a href="/wiki/Biodiversiteit" title="Biodiversiteit">biodiversiteit</a> · <a href="/wiki/Biomassa" title="Biomassa">biomassa</a> · <a href="/wiki/Boomlaag" title="Boomlaag">boomlaag</a> · <a class="mw-selflink selflink">bos</a> · <a href="/wiki/Fenologisch_optimum" title="Fenologisch optimum">fenologisch optimum</a> · <a href="/wiki/Formatie_(vegetatiekunde)" title="Formatie (vegetatiekunde)">formatie</a> · <a href="/wiki/Grasland" title="Grasland">grasland</a> · <a href="/wiki/Inslaggemeenschap" title="Inslaggemeenschap">inslaggemeenschap</a> · <a href="/wiki/Kruidlaag" title="Kruidlaag">kruidlaag</a> · <a href="/wiki/Lijnvormig_landschapselement" title="Lijnvormig landschapselement">lintvormig</a> · <a href="/wiki/Microgemeenschap" title="Microgemeenschap">microgemeenschap</a> · <a href="/wiki/Moeras" title="Moeras">moeras</a> · <a href="/wiki/Moslaag" title="Moslaag">moslaag</a> · <a href="/wiki/Vegetatiemoza%C3%AFek" title="Vegetatiemozaïek">mozaïek</a> · <a href="/wiki/Ondergroei" title="Ondergroei">ondergroei</a> · <a href="/wiki/Puntvormig_landschapselement" title="Puntvormig landschapselement">puntvormig</a> · <a href="/wiki/Schimmellaag" title="Schimmellaag">schimmellaag</a> · <a href="/wiki/Strooisellaag" title="Strooisellaag">strooisellaag</a> · <a href="/wiki/Struiklaag" title="Struiklaag">struiklaag</a> · <a href="/wiki/Struweel" title="Struweel">struweel</a> · <a href="/wiki/Symmorfologie" title="Symmorfologie">symmorfologie</a> · <a href="/wiki/Vegetatieaspect" title="Vegetatieaspect">vegetatieaspect</a> · <a href="/wiki/Vegetatielaag" title="Vegetatielaag">vegetatielaag</a> · <a href="/wiki/Vegetatiemoza%C3%AFek" title="Vegetatiemozaïek">vegetatiemozaïek</a> · <a href="/wiki/Vegetatieperiode" title="Vegetatieperiode">vegetatieperiode</a> · <a href="/wiki/Vegetatiestructuur" title="Vegetatiestructuur">vegetatiestructuur</a> · <a href="/wiki/Vegetatietextuur" title="Vegetatietextuur">vegetatietextuur</a> · <a href="/wiki/Vegetatiezonering" title="Vegetatiezonering">vegetatiezonering</a> · <a href="/wiki/Vlakvormig_landschapselement" title="Vlakvormig landschapselement">vlakdekkend</a> · <a href="/wiki/Zode_(vegetatie)" title="Zode (vegetatie)">zode</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Syntaxonomie" title="Syntaxonomie">Syntaxonomie</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Associatie_(vegetatiekunde)" title="Associatie (vegetatiekunde)">associatie</a> · <a href="/wiki/Associatiefragment" title="Associatiefragment">associatiefragment</a> · <a href="/wiki/Begeleidend_taxon" title="Begeleidend taxon">begeleidend taxon</a> · <a href="/wiki/Constant_taxon" title="Constant taxon">constant taxon</a> · <a href="/wiki/Derivaatgemeenschap" title="Derivaatgemeenschap">derivaatgemeenschap</a> · <a href="/wiki/Diagnostisch_taxon" title="Diagnostisch taxon">diagnostisch taxon</a> · <a href="/wiki/Differenti%C3%ABrend_taxon" title="Differentiërend taxon">differentiërend taxon</a> · <a href="/wiki/Exclusief_taxon" title="Exclusief taxon">exclusief taxon</a> · <a href="/wiki/Kentaxon" title="Kentaxon">kentaxon</a> · <a href="/wiki/Klasse_(vegetatiekunde)" title="Klasse (vegetatiekunde)">klasse</a> · <a href="/wiki/Klasse-eigen" title="Klasse-eigen">klasse-eigen</a> · <a href="/wiki/Klasse-vreemd" title="Klasse-vreemd">klasse-vreemd</a> · <a href="/wiki/Onderverbond" title="Onderverbond">onderverbond</a> · <a href="/wiki/Orde_(vegetatiekunde)" title="Orde (vegetatiekunde)">orde</a> · <a href="/wiki/Preferent_taxon" title="Preferent taxon">preferent taxon</a> · <a href="/wiki/Presentie_(vegetatiekunde)" title="Presentie (vegetatiekunde)">presentie</a> · <a href="/wiki/Rompgemeenschap" title="Rompgemeenschap">rompgemeenschap</a> · <a href="/wiki/Subassociatie_(vegetatiekunde)" title="Subassociatie (vegetatiekunde)">subassociatie</a> · <a href="/wiki/Syntaxon" title="Syntaxon">syntaxon</a> · <a href="/wiki/Syntaxonomie" title="Syntaxonomie">syntaxoncode · syntaxonomie‎</a> · <a href="/wiki/Syntaxonomische_rang" title="Syntaxonomische rang">syntaxonomische rang</a> · <a href="/wiki/Transgredi%C3%ABrend_taxon" title="Transgrediërend taxon">transgrediërend taxon</a> · <a href="/wiki/Trouw_(vegetatiekunde)" title="Trouw (vegetatiekunde)">trouw</a> · <a href="/wiki/Verbond_(vegetatiekunde)" title="Verbond (vegetatiekunde)">verbond</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Vegetatieopname" title="Vegetatieopname">Vegetatieonderzoek</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Abundantie_(ecologie)" title="Abundantie (ecologie)">abundantie</a> · <a href="/wiki/Bedekking_(vegetatiekunde)" title="Bedekking (vegetatiekunde)">bedekking</a> · <a href="/wiki/Braun-Blanquet-methode" title="Braun-Blanquet-methode">Braun-Blanquet-methode</a> · <a href="/wiki/Braun-Blanquet-methode" title="Braun-Blanquet-methode">Frans-Zwitserse School</a> · <a href="/wiki/International_Association_for_Vegetation_Science" title="International Association for Vegetation Science">International Association for Vegetation Science</a> · <a href="/wiki/Minimumareaal" title="Minimumareaal">minimumareaal</a> · <a href="/wiki/Plantensociologische_Kring_Nederland" title="Plantensociologische Kring Nederland">Plantensociologische Kring Nederland</a> · <a href="/wiki/Proefvlak_(vegetatiekunde)" title="Proefvlak (vegetatiekunde)">proefvlak</a> · <a href="/wiki/Vegetatieopname" title="Vegetatieopname">relevé</a> · <a href="/wiki/Shannon-index" title="Shannon-index">Shannon-index</a> · <a href="/wiki/Synoptische_tabel_(vegetatiekunde)" title="Synoptische tabel (vegetatiekunde)">Synoptische tabel</a> · <a href="/wiki/Transect" title="Transect">transect</a> · <a href="/wiki/Vegetatieopname" title="Vegetatieopname">vegetatieopname</a> · <a href="/wiki/Vegetatiekundige" title="Vegetatiekundige">vegetatiekundige</a> · <a href="/wiki/Vegetatieschaal_van_Tansley" class="mw-redirect" title="Vegetatieschaal van Tansley">vegetatieschaal van Tansley</a> · <a href="/wiki/Braun-Blanquet-methode" title="Braun-Blanquet-methode">Zürich-Montpellier School</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Vegetatietype" title="Vegetatietype">Vegetatietypen</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Amfibische_vegetatie" title="Amfibische vegetatie">amfibische vegetatie</a> · <a class="mw-selflink selflink">bos</a> · <a href="/wiki/Dijkvegetatie" title="Dijkvegetatie">dijkvegetatie</a> · <a href="/wiki/Epifytische_vegetatie" title="Epifytische vegetatie">epifytische vegetatie</a> · <a href="/wiki/Geriefbos" title="Geriefbos">geriefbos</a> · <a href="/wiki/Grasland" title="Grasland">grazige vegetatie</a> · <a href="/wiki/Houtwal" title="Houtwal">houtwal</a> · <a href="/wiki/Landelijke_Vegetatie_Databank" title="Landelijke Vegetatie Databank">Landelijke Vegetatie Databank</a> · <a href="/wiki/Lokale_vegetatietypologie" title="Lokale vegetatietypologie">lokale vegetatietypologie</a> · <a href="/wiki/Mantelvegetatie" title="Mantelvegetatie">mantelvegetatie</a> · <a href="/wiki/Muurvegetatie" title="Muurvegetatie">muurvegetatie</a> · <a href="/wiki/Rotsvegetatie" title="Rotsvegetatie">rotsvegetatie</a> · <a href="/wiki/Ruigte" title="Ruigte">ruigte</a> · <a href="/wiki/Struweel" title="Struweel">struweel</a> · <a href="/wiki/Tredvegetatie" title="Tredvegetatie">tredvegetatie</a> · <a href="/wiki/Trilveen" title="Trilveen">trilveen</a> · <a href="/wiki/Watervegetatie" title="Watervegetatie">watervegetatie</a> · <a href="/wiki/Zoomvegetatie" title="Zoomvegetatie">zoomvegetatie</a></td></tr><tr><td class="links"><b><span class="nowrap">Standaardwerken (NL):</span></b></td><td class="rechts"><i><a href="/w/index.php?title=Atlas_van_plantengemeenschappen_in_Nederland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Atlas van plantengemeenschappen in Nederland (de pagina bestaat niet)">Atlas van plantengemeenschappen in Nederland</a></i> · <a href="/wiki/De_vegetatie_van_Nederland" title="De vegetatie van Nederland"><i>De vegetatie van Nederland</i> (VvN)</a> · <a href="/wiki/Revisie_Vegetatie_van_Nederland" title="Revisie Vegetatie van Nederland"><i>Revisie Vegetatie van Nederland</i> (rVvN)</a></td></tr><tr><td class="links"><b><span class="nowrap">Lijsten:</span></b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Lijst_van_bosgemeenschappen_in_Nederland" title="Lijst van bosgemeenschappen in Nederland">lijst van bosgemeenschappen in Nederland</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_vegetatiekundigen" title="Lijst van vegetatiekundigen">lijst van vegetatiekundigen</a></td></tr></tbody></table> </div></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67837862"> <div class="navigatie mw-collapsible mw-collapsed" role="navigation" aria-labelledby="Landschapselementen" data-expandtext="Uitklappen" data-collapsetext="Inklappen"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_landschapselementen" title="Sjabloon:Navigatie landschapselementen"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_landschapselementen&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Landschapselementen" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Landschapselement" title="Landschapselement">Landschapselementen</a></div> <div class="navigatie-inhoud mw-collapsible-content"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67785531"><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><b>Algemeen:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Ecotoop" title="Ecotoop">ecotoop</a> · <a href="/wiki/Landschap_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Landschap (hoofdbetekenis)">landschap</a> · <a href="/wiki/Landschapselement" title="Landschapselement">landschapselement</a> · <a href="/wiki/Landvorm" title="Landvorm">landvorm</a> · <a href="/wiki/Landschappen_van_Nederland" title="Landschappen van Nederland">landschappen van Nederland</a></td></tr><tr><td class="links"><a href="/wiki/Vlakvormig_landschapselement" title="Vlakvormig landschapselement"><b>Vlakvormig:</b></a></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Abschnittsmotte" title="Abschnittsmotte">abschnittsmotte</a> · <a href="/wiki/Cope_(perceel)" title="Cope (perceel)">achterkade</a> · <a href="/wiki/Akker_(landbouw)" title="Akker (landbouw)">akker</a> · <a href="/wiki/Beekdal" title="Beekdal">beekdal</a> · <a href="/wiki/Beemd" title="Beemd">beemd</a> · <a href="/wiki/Begraafplaats" title="Begraafplaats">begraafplaats</a> · <a href="/wiki/Bolle_akker" title="Bolle akker">bolle akker</a> · <a class="mw-selflink selflink">bos</a> · <a href="/wiki/Brink_(dorpsplein)" title="Brink (dorpsplein)">brink</a> · <a href="/wiki/Esdorp" title="Esdorp">brinkdorp</a> · <a href="/wiki/Broek_(landschap)" title="Broek (landschap)">broekland</a> · <a href="/wiki/Del_(geografie)" title="Del (geografie)">del</a> · <a href="/wiki/Dorp_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Dorp (hoofdbetekenis)">dorp</a> · <a href="/wiki/Droogmakerij" title="Droogmakerij">droogmakerij</a> · <a href="/wiki/Duin_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Duin (hoofdbetekenis)">duin</a> · <a href="/wiki/Eiland_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Eiland (hoofdbetekenis)">eiland</a> · <a href="/wiki/Es_(geografie)" title="Es (geografie)">eng / enk / es</a> · <a href="/wiki/Esdorp" title="Esdorp">esdorp</a> · <a href="/wiki/Fort_(vesting)" title="Fort (vesting)">fort</a> · <a href="/wiki/Geriefbos" title="Geriefbos">geriefbos</a> · <a href="/wiki/Kwelder" title="Kwelder">gors</a> · <a href="/wiki/Griend_(beplanting)" title="Griend (beplanting)">griend</a> · <a href="/wiki/Haven_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Haven (hoofdbetekenis)">haven</a> · <a href="/wiki/Heide_(vegetatie)" title="Heide (vegetatie)">heide</a> · <a href="/wiki/Heuvel_(landvorm)" title="Heuvel (landvorm)">heuvel</a> · <a href="/wiki/Houtkade" title="Houtkade">houtkade</a> · <a href="/wiki/Inlaag" title="Inlaag">inlaag</a> · <a href="/wiki/Karreveld_(gebied)" title="Karreveld (gebied)">karreveld</a> · <a href="/wiki/Kerkhof_(kerk)" title="Kerkhof (kerk)">kerkhof</a> · <a href="/wiki/Kolk_(water)" title="Kolk (water)">kolk</a> · <a href="/wiki/Legakker" title="Legakker">kraag</a> · <a href="/wiki/Kreek_(water)" title="Kreek (water)">kreek</a> · <a href="/wiki/Kreekrug" title="Kreekrug">kreekrug</a> · <a href="/wiki/Kromakker" title="Kromakker">kromakker</a> · <a href="/wiki/Kwelder" title="Kwelder">kwelder</a> · <a href="/wiki/Landgoed" title="Landgoed">landgoed</a> · <a href="/wiki/Legakker" title="Legakker">legakker</a> · <a href="/wiki/Lintdorp" title="Lintdorp">lintdorp</a> · <a href="/wiki/Vliegveld" title="Vliegveld">luchthaven</a> · <a href="/wiki/Made_(hooiland)" title="Made (hooiland)">maat / made / mede</a> · <a href="/wiki/Marke_(bestuur)" title="Marke (bestuur)">marke</a> · <a href="/wiki/Meer_(watervlakte)" title="Meer (watervlakte)">meer</a> · <a href="/wiki/Meerstal" title="Meerstal">meerstal</a> · <a href="/wiki/Meetje" title="Meetje">meetje</a> · <a href="/wiki/Made_(hooiland)" title="Made (hooiland)">meet</a> · <a href="/wiki/Moeras_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Moeras (hoofdbetekenis)">moeras</a> · <a href="/wiki/Steenberg_(mijn)" title="Steenberg (mijn)">mijnsteenheuvel</a> · <a href="/wiki/Oeverwal" title="Oeverwal">oeverwal</a> · <a href="/wiki/Pestbosje" title="Pestbosje">pestbosje</a> · <a href="/wiki/Petgat" title="Petgat">petgat</a> · <a href="/wiki/Pingo#Pingoruïne" title="Pingo">pingoruïne</a> · <a href="/wiki/Meer_(watervlakte)" title="Meer (watervlakte)">plas</a> · <a href="/wiki/Poel_(water)" title="Poel (water)">poel</a> · <a href="/wiki/Polder_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Polder (hoofdbetekenis)">polder</a> · <a href="/wiki/Raatakker" title="Raatakker">raatakker</a> · <a href="/wiki/Rak" title="Rak">rak</a> · <a href="/wiki/Redoute" title="Redoute">redoute</a> · <a href="/wiki/Rivier" title="Rivier">rivier</a> · <a href="/wiki/Rivierstrand" title="Rivierstrand">rivierstrand</a> · <a href="/wiki/Pestbosje" title="Pestbosje">rustbosje</a> · <a href="/wiki/Schans_(verdedigingswerk)" title="Schans (verdedigingswerk)">schans</a> · <a href="/wiki/Kwelder" title="Kwelder">schol / schor</a> · <a href="/wiki/Slik_(landvorm)" title="Slik (landvorm)">slik</a> · <a href="/wiki/Sluis_(waterbouwkunde)" title="Sluis (waterbouwkunde)">sluis</a> · <a href="/wiki/Stad_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Stad (hoofdbetekenis)">stad</a> · <a href="/wiki/Stelle_(landschapselement)" title="Stelle (landschapselement)">stelle</a> · <a href="/wiki/Hege_wier" title="Hege wier">stinswier</a> · <a href="/wiki/Strand_(kust)" title="Strand (kust)">strand</a> · <a href="/wiki/Strandwal" title="Strandwal">strandwal</a> · <a href="/wiki/Strang_(watergang)" title="Strang (watergang)">strang</a> · <a href="/wiki/Stroomrug" title="Stroomrug">stroomrug</a> · <a href="/wiki/Struweel" title="Struweel">struweel</a> · <a href="/wiki/Stuwmeer" title="Stuwmeer">stuwmeer</a> · <a href="/wiki/Stuwwal" title="Stuwwal">stuwwal</a> · <a href="/wiki/Steenberg_(mijn)" title="Steenberg (mijn)">terril</a> · <a href="/wiki/Terp" title="Terp">terp</a> · <a href="/wiki/Uiterwaard" title="Uiterwaard">uiterwaard</a> · <a href="/wiki/Veenkoepel" title="Veenkoepel">veenkoepel</a> · <a href="/wiki/Veenlens" title="Veenlens">veenlens</a> · <a href="/wiki/Veenkolonie" title="Veenkolonie">veenkolonie</a> · <a href="/wiki/Verveningspolder" title="Verveningspolder">veenpolder</a> · <a href="/wiki/Veenplas" title="Veenplas">veenplas</a> · <a href="/wiki/Veenterp" title="Veenterp">veenterp</a> · <a href="/wiki/Ven_(water)" title="Ven (water)">ven</a> · <a href="/wiki/Vesting_(verdedigingswerk)" title="Vesting (verdedigingswerk)">vesting</a> · <a href="/wiki/Viskenij" title="Viskenij">viskenij</a> · <a href="/wiki/Visvijver" title="Visvijver">visvijver</a> · <a href="/wiki/Vliedberg" title="Vliedberg">vliedberg</a> · <a href="/wiki/Vliegveld" title="Vliegveld">vliegveld</a> · <a href="/wiki/Vloeiveld" title="Vloeiveld">vloeiveld</a> · <a href="/wiki/Vloeiweide" title="Vloeiweide">vloeiweide</a> · <a href="/wiki/Kolk_(water)" title="Kolk (water)">waai</a> · <a href="/wiki/Wad_(zeegebied)" title="Wad (zeegebied)">wad</a> · <a href="/wiki/Kolk_(water)" title="Kolk (water)">weel / wiel</a> · <a href="/wiki/Weiland" title="Weiland">weide</a> · <a href="/wiki/Weiland" title="Weiland">weiland</a> · <a href="/wiki/Kolk_(water)" title="Kolk (water)">wiel</a> · <a href="/wiki/Wierde_(landvorm)" title="Wierde (landvorm)">wierde</a> · <a href="/wiki/Zee" title="Zee">zee</a> · <a href="/wiki/Zwaaikom" title="Zwaaikom">zwaaikom</a></td></tr><tr><td class="links"><a href="/wiki/Lijnvormig_landschapselement" title="Lijnvormig landschapselement"><b>Lijnvormig:</b></a></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Aarden_dam" title="Aarden dam">aarden dam</a> · <a href="/wiki/Aquaduct_(watergang)" title="Aquaduct (watergang)">aquaduct</a> · <a href="/wiki/Autosnelweg" title="Autosnelweg">autosnelweg</a> · <a href="/wiki/Autoweg" title="Autoweg">autoweg</a> · <a href="/wiki/Winterdijk" title="Winterdijk">bandijk</a> · <a href="/wiki/Stuwdam" title="Stuwdam">barrage</a> · <a href="/wiki/Beek_(watergang)" title="Beek (watergang)">beek</a> · <a href="/wiki/Berceau_(tuin)" title="Berceau (tuin)">berceau</a> · <a href="/wiki/Berm_(strook)" title="Berm (strook)">berm</a> · <a href="/wiki/Boezem_(water)" title="Boezem (water)">boezem</a> · <a href="/wiki/Opvaart_(kanaal)" title="Opvaart (kanaal)">brandsloot</a> · <a href="/wiki/Brug_(bouwwerk)" title="Brug (bouwwerk)">brug</a> · <a href="/wiki/Dam_(waterkering)" title="Dam (waterkering)">dam</a> · <a href="/wiki/Diep_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Diep (hoofdbetekenis)">diep</a> · <a href="/wiki/Dijk_(waterkering)" title="Dijk (waterkering)">dijk</a> · <a href="/wiki/Doodweg" title="Doodweg">doodweg</a> · <a href="/wiki/Slaperdijk" title="Slaperdijk">dromerdijk</a> · <a href="/wiki/Wildwal" title="Wildwal">enkwal</a> · <a href="/wiki/Fietspad" title="Fietspad">fietspad</a> · <a href="/wiki/Fietsstrook" title="Fietsstrook">fietsstrook</a> · <a href="/wiki/Gracht_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Gracht (hoofdbetekenis)">gracht</a> · <a href="/wiki/Holle_weg" title="Holle weg">grubbe</a> · <a href="/wiki/Heg" title="Heg">haag</a> · <a href="/wiki/Ha-ha" title="Ha-ha">ha-ha</a> · <a href="/wiki/Heg" title="Heg">heg</a> · <a href="/wiki/Holle_weg" title="Holle weg">holle weg</a> · <a href="/wiki/Heg" title="Heg">houtkant</a> · <a href="/wiki/Hessenweg" title="Hessenweg">hessenweg</a> · <a href="/wiki/Houtwal" title="Houtwal">houtsingel / houtwal</a> · <a href="/wiki/Jaagpad" title="Jaagpad">jaagpad</a> · <a href="/wiki/Kade" title="Kade">kaai · kade</a> · <a href="/wiki/Kanaal_(waterweg)" title="Kanaal (waterweg)">kanaal</a> · <a href="/wiki/Kerkpad" title="Kerkpad">kerkpad</a> · <a href="/wiki/Krib_(rivier)" title="Krib (rivier)">krib</a> · <a href="/wiki/Laan_(weg)" title="Laan (weg)">laan</a> · <a href="/wiki/Landscheiding" title="Landscheiding">landscheiding</a> · <a href="/wiki/Landweer_(vestingwerk)" title="Landweer (vestingwerk)">landgraaf / landweer</a> · <a href="/wiki/Doodweg" title="Doodweg">lijkweg</a> · <a href="/wiki/Maar_(waternaam)" title="Maar (waternaam)">maar</a> · <a href="/wiki/Molengang" title="Molengang">molengang</a> · <a href="/wiki/Muraltmuur" title="Muraltmuur">muraltmuur</a> · <a href="/wiki/Opvaart_(kanaal)" title="Opvaart (kanaal)">opvaart</a> · <a href="/wiki/Ossengang" title="Ossengang">ossengang</a> · <a href="/wiki/Pad_(weg)" title="Pad (weg)">pad</a> · <a href="/wiki/Doodweg" title="Doodweg">reeweg</a> · <a href="/wiki/Ringdijk" title="Ringdijk">ringdijk</a> · <a href="/wiki/Ringvaart_(polder)" title="Ringvaart (polder)">ringvaart</a> · <a href="/wiki/Rivier" title="Rivier">rivier</a> · <a href="/wiki/Opvaart_(kanaal)" title="Opvaart (kanaal)">schipsloot / schipvaart</a> · <a href="/wiki/Overlaat" title="Overlaat">overlaat</a> · <a href="/wiki/Schurveling" title="Schurveling">schurveling</a> · <a href="/wiki/Singel_(gracht)" title="Singel (gracht)">singel</a> · <a href="/wiki/Singel_(gracht)" title="Singel (gracht)">singelgracht</a> · <a href="/wiki/Slaperdijk" title="Slaperdijk">slaperdijk</a> · <a href="/wiki/Sloot_(watergang)" title="Sloot (watergang)">sloot</a> · <a href="/wiki/Autosnelweg" title="Autosnelweg">snelweg</a> · <a href="/wiki/Spoorlijn" title="Spoorlijn">spoorweg</a> · <a href="/wiki/Steenberg_(mijn)" title="Steenberg (mijn)">steenberg</a> · <a href="/wiki/Strandhoofd" title="Strandhoofd">strandhoofd</a> · <a href="/wiki/Strekdam" title="Strekdam">strekdam</a> · <a href="/wiki/Stuwdam" title="Stuwdam">stuwdam</a> · <a href="/wiki/Tiendweg" title="Tiendweg">tiendweg</a> · <a href="/wiki/Trambaan" title="Trambaan">trambaan</a> · <a href="/wiki/Jaagpad" title="Jaagpad">trekpad</a> · <a href="/wiki/Trekvaart" title="Trekvaart">trekvaart</a> · <a href="/wiki/Trottoir" title="Trottoir">trottoir</a> · <a href="/wiki/Tunnel_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Tunnel (hoofdbetekenis)">tunnel</a> · <a href="/wiki/Turfvaart" title="Turfvaart">turfvaart</a> · <a href="/wiki/Tuunwal" title="Tuunwal">tuunwal</a> · <a href="/wiki/Uiterwaard" title="Uiterwaard">uiterdijk / uiterwaard</a> · <a href="/wiki/Kanaal_(waterweg)" title="Kanaal (waterweg)">vaart</a> · <a href="/wiki/Veenkade_(waterkering)" title="Veenkade (waterkering)">veendijk / veenkade</a> · <a href="/wiki/Vlechtheg" title="Vlechtheg">vlechtheg</a> · <a href="/wiki/Voetpad" title="Voetpad">voetpad</a> · <a href="/wiki/Zeedijk" title="Zeedijk">wakerdijk</a> · <a href="/wiki/Wandelpad" title="Wandelpad">wandelpad</a> · <a href="/wiki/Weg" title="Weg">weg</a> · <a href="/wiki/Wetering_(watergang)" title="Wetering (watergang)">wetering</a> · <a href="/wiki/Wijk_(watergang)" title="Wijk (watergang)">wieke / wijk</a> · <a href="/wiki/Wierdijk" title="Wierdijk">wierdijk</a> · <a href="/wiki/Wildwal" title="Wildwal">wildwal</a> · <a href="/wiki/Zeedijk" title="Zeedijk">zeedijk</a> · <a href="/wiki/Zwet_(toponiem)" title="Zwet (toponiem)">zwetsloot</a></td></tr><tr><td class="links"><a href="/wiki/Puntvormig_landschapselement" title="Puntvormig landschapselement"><b>Puntvormig:</b></a></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Banpaal" title="Banpaal">banpaal</a> · <a href="/wiki/Bermmonument" title="Bermmonument">bermmonument</a> · <a href="/wiki/Bo%C3%B4" title="Boô">boe</a> · <a href="/wiki/Boerderij" title="Boerderij">boerderij</a> · <a href="/wiki/Boerenkuil" title="Boerenkuil">boerenkuil</a> · <a href="/wiki/Bo%C3%B4" title="Boô">boô</a> · <a href="/wiki/Borg_(opstal)" title="Borg (opstal)">borg</a> · <a href="/wiki/Brug_(bouwwerk)" title="Brug (bouwwerk)">brug</a> · <a href="/wiki/Buitenplaats" title="Buitenplaats">buitenplaats</a> · <a href="/wiki/Burcht_(kasteel)" title="Burcht (kasteel)">burcht</a> · <a href="/wiki/Coupure_(waterbouwkunde)" title="Coupure (waterbouwkunde)">coupure</a> · <a href="/wiki/Daliegat" title="Daliegat">daliegat</a> · <a href="/wiki/Dobbe_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Dobbe (hoofdbetekenis)">dobbe</a> · <a href="/wiki/Duiker_(waterbouwkunde)" title="Duiker (waterbouwkunde)">duiker</a> · <a href="/wiki/Eendenkooi" title="Eendenkooi">eendenkooi</a> · <a href="/wiki/Galg" title="Galg">galg</a> · <a href="/wiki/Gemaal_(waterbouwkunde)" title="Gemaal (waterbouwkunde)">gemaal</a> · <a href="/wiki/Grafheuvel" title="Grafheuvel">grafheuvel</a> · <a href="/wiki/Grenspaal" title="Grenspaal">grenspaal</a> · <a href="/wiki/Hagelkruis" title="Hagelkruis">hagelkruis</a> · <a href="/wiki/Havezate" title="Havezate">havezate</a> · <a href="/wiki/Boerderij" title="Boerderij">hoeve</a> · <a href="/wiki/Hollestelle" title="Hollestelle">hollestelle</a> · <a href="/wiki/Hoogholtje" title="Hoogholtje">hoogholtje</a> · <a href="/wiki/Hunebed" title="Hunebed">hunebed</a> · <a href="/wiki/Inlaatduiker" title="Inlaatduiker">inlaat</a> · <a href="/wiki/Inundatiesluis" title="Inundatiesluis">inundatiesluis</a> · <a href="/wiki/Kasteel_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Kasteel (hoofdbetekenis)">kasteel</a> · <a href="/wiki/Kerkgebouw" title="Kerkgebouw">kerkgebouw</a> · <a href="/wiki/Kwakel" title="Kwakel">kwakel</a> · <a href="/wiki/Molen" title="Molen">molen</a> · <a href="/wiki/Mottekasteel" title="Mottekasteel">mottekasteel</a> · <a href="/wiki/Overweg" title="Overweg">overweg</a> · <a href="/wiki/Pijp_(brugtype)" title="Pijp (brugtype)">pijp</a> · <a href="/wiki/Pomp_(duiker)" title="Pomp (duiker)">pomp</a> · <a href="/wiki/Kasteel_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Kasteel (hoofdbetekenis)">ringwalburcht</a> · <a href="/wiki/Rolpaal_(scheepvaart)" title="Rolpaal (scheepvaart)">rolpaal</a> · <a href="/wiki/Schaapvolt" title="Schaapvolt">schaapvolt</a> · <a href="/wiki/Stuw" title="Stuw">stuw</a> · <a href="/wiki/Til" title="Til">til</a> · <a href="/wiki/Boerenkuil" title="Boerenkuil">turfput / veenput</a> · <a href="/wiki/Schutsluis" title="Schutsluis">verlaat</a> · <a href="/wiki/Viaduct" title="Viaduct">viaduct</a> · <a href="/wiki/Vijver_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Vijver (hoofdbetekenis)">vijver</a> · <a href="/wiki/Voorde_(doorwaadbare_plaats)" title="Voorde (doorwaadbare plaats)">voorde</a> · <a href="/wiki/Waterpomp" title="Waterpomp">waterpomp</a> · <a href="/wiki/Waterput" title="Waterput">waterput</a> · <a href="/wiki/Watertoren" title="Watertoren">watertoren</a></td></tr></tbody></table> </div></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67837862"> <div class="navigatie mw-collapsible mw-collapsed" role="navigation" aria-labelledby="Bosbouw_en_-beheer" data-expandtext="Uitklappen" data-collapsetext="Inklappen"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_bosbouw_en_-beheer" title="Sjabloon:Navigatie bosbouw en -beheer"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_bosbouw_en_-beheer&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Bosbouw_en_-beheer" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Bosbouw" title="Bosbouw">Bosbouw</a> en <a href="/wiki/Bosbeheer" title="Bosbeheer">-beheer</a></div> <div class="navigatie-inhoud mw-collapsible-content"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67785531"><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><b>Algemeen:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Aanplant" title="Aanplant">Aanplant</a> · <a href="/wiki/Bebossing" title="Bebossing">Bebossing</a> · <a href="/wiki/Beheerbranden" title="Beheerbranden">Beheerbranden</a> · <a href="/wiki/Beurtjaar" title="Beurtjaar">Beurtjaar</a> · <a href="/wiki/Biomassa" title="Biomassa">Biomassa</a> · <a href="/wiki/Bladerdak" title="Bladerdak">Bladerdak</a> · <a href="/wiki/Blessen" title="Blessen">Blessen</a> · <a href="/wiki/Boom_(plant)" title="Boom (plant)">Boom</a> · <a href="/wiki/Boomholte" title="Boomholte">Boomholte</a> · <a href="/wiki/Boomlaag" title="Boomlaag">Boomlaag</a> · <a href="/wiki/Boomweide" title="Boomweide">Boomweide</a> · <a href="/wiki/Bos_(begroeiing)" class="mw-redirect" title="Bos (begroeiing)">Bos</a> · <a href="/wiki/Bosbeheer" title="Bosbeheer">Bosbeheer</a> · <a href="/wiki/Bosbeheer_gericht_op_biodiversiteit" title="Bosbeheer gericht op biodiversiteit">Bosbeheer gericht op biodiversiteit</a> · <a href="/wiki/Bosbouw" title="Bosbouw">Bosbouw</a> · <a href="/wiki/Bosgrond" title="Bosgrond">Bosgrond</a> · <a href="/wiki/Bospad" title="Bospad">Bospad</a> · <a href="/wiki/Bosrand" title="Bosrand">Bosrand</a> · <a href="/wiki/Boswachter" title="Boswachter">Boswachter</a> · <a href="/wiki/Bosweide" title="Bosweide">Bosweide</a> · <a href="/wiki/Codominantie_(ecologie)" title="Codominantie (ecologie)">Codominantie</a> · <a href="/wiki/Duurzaamheid" title="Duurzaamheid">Duurzaamheid</a> · <a href="/wiki/Exoot" title="Exoot">Exoot</a> · <a href="/wiki/Forsthaus" title="Forsthaus">Forsthaus</a> · <a href="/wiki/Gemengd_bos" title="Gemengd bos">Gemengd bos</a> · <a href="/wiki/Hars" title="Hars">Hars</a> · <a href="/wiki/Hellingbos" title="Hellingbos">Hellingbos</a> · <a href="/wiki/Herbebossing" title="Herbebossing">Herbebossing</a> · <a href="/wiki/Herstelbeheer" title="Herstelbeheer">Herstelbeheer</a> · <a href="/wiki/Inheems_(taxon)" title="Inheems (taxon)">Inheems</a> · <a href="/wiki/Inoculatie" title="Inoculatie">Inoculatie</a> · <a href="/wiki/Interceptie_(hydrologie)" title="Interceptie (hydrologie)">Interceptie</a> · <a href="/wiki/Invasieve_soort" title="Invasieve soort">Invasieve soort</a> · <a href="/wiki/Jacht_(activiteit)" title="Jacht (activiteit)">Jacht</a> · <a href="/wiki/Kapvlakte" title="Kapvlakte">Kapvlakte</a> · <a href="/wiki/Klimaatadaptief_bosbeheer" title="Klimaatadaptief bosbeheer">Klimaatadaptief bosbeheer</a> · <a href="/wiki/Kroon_(plant)" title="Kroon (plant)">Kroon</a> · <a href="/wiki/Kruidlaag" title="Kruidlaag">Kruidlaag</a> · <a href="/wiki/Kunstmatige_verjonging_in_de_bosbouw" title="Kunstmatige verjonging in de bosbouw">Kunstmatige verjonging</a> · <a href="/wiki/Laan_(weg)" title="Laan (weg)">Laan</a> · <a href="/wiki/Loofbos" title="Loofbos">Loofbos</a> · <a href="/wiki/Mastjaar" title="Mastjaar">Mastjaar</a> · <a href="/wiki/Monocultuur" title="Monocultuur">Monocultuur</a> · <a href="/wiki/Naaldbos" title="Naaldbos">Naaldbos</a> · <a href="/wiki/Natuurbeheersmaatregelen" title="Natuurbeheersmaatregelen">Natuurbeheersmaatregelen</a> · <a href="/wiki/Natuurlijke_verjonging_in_de_bosbouw" title="Natuurlijke verjonging in de bosbouw">Natuurlijke verjonging</a> · <a href="/wiki/Nulbeheer" title="Nulbeheer">Nulbeheer</a> · <a href="/wiki/Oerbos" class="mw-redirect" title="Oerbos">Oerbos</a> · <a href="/wiki/Ondergroei" title="Ondergroei">Ondergroei</a> · <a href="/wiki/Ontsluiting_(planologie)" title="Ontsluiting (planologie)">Ontsluiting</a> · <a href="/wiki/Open_plek" title="Open plek">Open plek</a> · <a href="/wiki/Opslag_(plantenmorfologie)" title="Opslag (plantenmorfologie)">Opslag</a> · <a href="/wiki/Opstand_(begroeiing)" title="Opstand (begroeiing)">Opstand</a> · <a href="/wiki/Plantverband" title="Plantverband">Plantverband</a> · <a href="/wiki/Rabat_(bosbouw)" title="Rabat (bosbouw)">Rabat</a> · <a href="/wiki/Remote_sensing" title="Remote sensing">Remote sensing</a> · <a href="/wiki/Restauratie_(bosbeheer)" title="Restauratie (bosbeheer)">Restauratie</a> · <a href="/wiki/Secundair_bos" title="Secundair bos">Secundair bos</a> · <a href="/wiki/Sociale_bosbouw" title="Sociale bosbouw">Sociale bosbouw</a> · <a href="/wiki/Solitaire_boom" title="Solitaire boom">Solitaire boom</a> · <a href="/wiki/Strooisellaag" title="Strooisellaag">Strooisellaag</a> · <a href="/wiki/Struik" title="Struik">Struik</a> · <a href="/wiki/Struiklaag" title="Struiklaag">Struiklaag</a> · <a href="/wiki/Struweel" title="Struweel">Struweel</a> · <a href="/wiki/Takkenwal" title="Takkenwal">Takkenwal</a> · <a href="/wiki/Vegetatielaag" title="Vegetatielaag">Vegetatielaag</a> · <a href="/wiki/Vernatting" title="Vernatting">Vernatting</a> · <a href="/wiki/Wildpad" title="Wildpad">Wildpad</a> · <a href="/wiki/Wildwal" title="Wildwal">Wildwal</a> · <a href="/wiki/Worteldruk" title="Worteldruk">Worteldruk</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Bosfuncties:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Agroforestry" title="Agroforestry">Agroforestry</a> · <a href="/wiki/Bio-energie" title="Bio-energie">Bio-energie</a> · <a href="/w/index.php?title=Bodembescherming_door_bos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bodembescherming door bos (de pagina bestaat niet)">Bodembescherming door bos</a> · <a href="/wiki/Bosbijproducten" title="Bosbijproducten">Bosbijproducten</a> · <a href="/wiki/Bosreservaat" title="Bosreservaat">Bosreservaat</a> · <a href="/w/index.php?title=Cultuurhistorie_in_bossen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cultuurhistorie in bossen (de pagina bestaat niet)">Cultuurhistorie in bossen</a> · <a href="/wiki/Dorpsbos" title="Dorpsbos">Dorpsbos</a> · <a href="/wiki/Ecosysteemdienst" title="Ecosysteemdienst">Ecosysteemdienst</a> · <a href="/wiki/Ge%C3%AFntegreerd_bosbeheer" title="Geïntegreerd bosbeheer">Geïntegreerd bosbeheer</a> · <a href="/wiki/Geriefbos" title="Geriefbos">Geriefbos</a> · <a href="/wiki/Griend_(beplanting)" title="Griend (beplanting)">Griend</a> · <a href="/wiki/Habitat" title="Habitat">Habitat</a> · <a href="/wiki/Harswinning" title="Harswinning">Harswinning</a> · <a href="/wiki/Houtindustrie" title="Houtindustrie">Houtindustrie</a> · <a href="/wiki/Jachtbos" title="Jachtbos">Jachtbos</a> · <a href="/wiki/Klimaatbos" title="Klimaatbos">Klimaatbos</a> · <a href="/wiki/Klimbos" title="Klimbos">Klimbos</a> · <a href="/wiki/Landgoed" title="Landgoed">Landgoed</a> · <a href="/wiki/Luchtzuivering" title="Luchtzuivering">Luchtzuivering</a> · <a href="/wiki/Militair_oefenterrein" title="Militair oefenterrein">Militair oefenterrein</a> · <a href="/wiki/Nationaal_park" title="Nationaal park">Nationaal park</a> · <a href="/wiki/Papierindustrie" title="Papierindustrie">Papierindustrie</a> · <a href="/w/index.php?title=Parkbos_(bostype)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Parkbos (bostype) (de pagina bestaat niet)">Parkbos</a> · <a href="/wiki/Pestbosje" title="Pestbosje">Pestbosje</a> · <a href="/wiki/Productiebos" title="Productiebos">Productiebos</a> · <a href="/wiki/Recreatief_medegebruik" title="Recreatief medegebruik">Recreatief medegebruik</a> · <a href="/wiki/Schermbos" title="Schermbos">Schermbos</a> · <a href="/wiki/Speelnatuur" title="Speelnatuur">Speelnatuur</a> · <a href="/wiki/Bos_en_spiritualiteit" title="Bos en spiritualiteit">Spiritueel bos</a> · <a href="/wiki/Sprokkelen" title="Sprokkelen">Sprokkelen</a> · <a href="/wiki/Sterrenbos" title="Sterrenbos">Sterrenbos</a> · <a href="/wiki/Tiny_forest" title="Tiny forest">Tiny forest</a> · <a href="/wiki/Voedselbos" title="Voedselbos">Voedselbos</a> · <a href="/wiki/Waterbergingsgebied" title="Waterbergingsgebied">Waterbergingsgebied</a> · <a href="/wiki/Waterzuivering" title="Waterzuivering">Waterzuivering</a> · <a href="/wiki/Waterwingebied" title="Waterwingebied">Waterwingebied</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Kapvormen:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Dunning_(bos)" title="Dunning (bos)">Dunning</a> · <a href="/wiki/Femelslag" title="Femelslag">Femelslag</a> · <a href="/wiki/Hakhout" title="Hakhout">Hakhout</a> · <a href="/wiki/Hakken_en_branden" title="Hakken en branden">Hakken en branden</a> · <a href="/wiki/Hooghout_(bosbouw)" title="Hooghout (bosbouw)">Hooghout</a> · <a href="/wiki/Kaalslag" title="Kaalslag">Kaalslag</a> · <a href="/wiki/Knotten" title="Knotten">Knotten</a> · <a href="/wiki/Middelhout" title="Middelhout">Middelhout</a> · <a href="/wiki/Ontbossing" title="Ontbossing">Ontbossing</a> · <a href="/wiki/Plenterslag" title="Plenterslag">Plenterslag</a> · <a href="/wiki/Schermslag" title="Schermslag">Schermslag</a> · <a href="/wiki/Spaartelgenbos" title="Spaartelgenbos">Spaartelgenbos</a> · <a href="/wiki/Strubben" title="Strubben">Strubben</a> · <a href="/wiki/Zoomslag" title="Zoomslag">Zoomslag</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Werktuigen:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Aanwasboor" title="Aanwasboor">Aanwasboor</a> · <a href="/wiki/Bijl" title="Bijl">Bijl</a> · <a href="/wiki/Blusvliegtuig" title="Blusvliegtuig">Blusvliegtuig</a> · <a href="/wiki/Boomzaag" title="Boomzaag">Boomzaag</a> · <a href="/wiki/Bosmaaier" title="Bosmaaier">Bosmaaier</a> · <a href="/wiki/Dendrometer" title="Dendrometer">Dendrometer</a> · <a href="/wiki/Dissel_(houtbewerking)" title="Dissel (houtbewerking)">Dissel</a> · <a href="/wiki/Onbemand_luchtvaartuig" title="Onbemand luchtvaartuig">Drone</a> · <a href="/wiki/Forwarder" title="Forwarder">Forwarder</a> · <a href="/wiki/Grondwatermeter" title="Grondwatermeter">Grondwatermeter</a> · <a href="/wiki/Guts" title="Guts">Guts</a> · <a href="/wiki/Hagelgeweer" title="Hagelgeweer">Hagelgeweer</a> · <a href="/wiki/Velmachine" title="Velmachine">Harvester</a> · <a href="/wiki/Hiep" title="Hiep">Hiep</a> · <a href="/wiki/Hoogwerker" title="Hoogwerker">Hoogwerker</a> · <a href="/wiki/Kapmes" title="Kapmes">Kapmes</a> · <a href="/wiki/Keerhaak" title="Keerhaak">Keerhaak</a> · <a href="/wiki/Kettingzaag" title="Kettingzaag">Kettingzaag</a> · <a href="/wiki/Loep" title="Loep">Loep</a> · <a href="/wiki/Mallejan" title="Mallejan">Mallejan</a> · <a href="/wiki/Markeerspuitbus" title="Markeerspuitbus">Markeerspuitbus</a> · <a href="/wiki/Meetklem" title="Meetklem">Meetklem</a> · <a href="/wiki/Meetlint" title="Meetlint">Meetlint</a> · <a href="/wiki/Relascoop" title="Relascoop">Relascoop</a> · <a href="/wiki/Stobbenfrees" title="Stobbenfrees">Stobbenfrees</a> · <a href="/wiki/Stokzaag" title="Stokzaag">Stokzaag</a> · <a href="/wiki/Takkenschaar" title="Takkenschaar">Takkenschaar</a> · <a href="/wiki/Takkenzaag" title="Takkenzaag">Takkenzaag</a> · <a href="/wiki/Tractor" title="Tractor">Tractor</a> · <a href="/wiki/Verrekijker" title="Verrekijker">Verrekijker</a> · <a href="/wiki/Versnipperaar" title="Versnipperaar">Versnipperaar</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Bomenzorg:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Afleggen_(planten)" title="Afleggen (planten)">Afleggen</a> · <a href="/wiki/Biologische_bestrijding" title="Biologische bestrijding">Biologische bestrijding</a> · <a href="/wiki/Bodembedekking" title="Bodembedekking">Bodembedekking</a> · <a href="/wiki/Bodemverbeteraar" title="Bodemverbeteraar">Bodemverbeteraar</a> · <a href="/wiki/Bodemverontreiniging" title="Bodemverontreiniging">Bodemvervuiling</a> · <a href="/wiki/Boombeschermer" title="Boombeschermer">Boombeschermer</a> · <a href="/wiki/Boomchirurgie" title="Boomchirurgie">Boomchirurgie</a> · <a href="/wiki/Boompaal" title="Boompaal">Boompaal</a> · <a href="/wiki/Boomteelt" title="Boomteelt">Boomteelt</a> · <a href="/wiki/Boomverzorging" title="Boomverzorging">Boomverzorging</a> · <a href="/wiki/Bosplantsoen" title="Bosplantsoen">Bosplantsoen</a> · <a href="/wiki/Bosverpleging" title="Bosverpleging">Bosverpleging</a> · <a href="/wiki/Brandgang" title="Brandgang">Brandgang</a> · <a href="/wiki/Enten_(plant)" title="Enten (plant)">Enten</a> · <a href="/wiki/Fytopathologie" title="Fytopathologie">Fytopathologie</a> · <a href="/wiki/Kandelaberen" title="Kandelaberen">Kandelaberen</a> · <a href="/wiki/Kandelaren_(snoeitechniek)" title="Kandelaren (snoeitechniek)">Kandelaren</a> · <a href="/wiki/Kieming" title="Kieming">Kieming</a> · <a href="/w/index.php?title=Omslagpunt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omslagpunt (de pagina bestaat niet)">Omslagpunt</a> · <a href="/wiki/Onkruidbestrijding" title="Onkruidbestrijding">Onkruidbestrijding</a> · <a href="/wiki/Plaaginsect" title="Plaaginsect">Plaaginsect</a> · <a href="/wiki/Plantenveredeling" title="Plantenveredeling">Plantenveredeling</a> · <a href="/wiki/Plantenziekte" title="Plantenziekte">Plantenziekte</a> · <a href="/wiki/Kanker_(plantkunde)" title="Kanker (plantkunde)">Plantkanker</a> · <a href="/wiki/Resistentie_bij_planten" title="Resistentie bij planten">Resistentie</a> · <a href="/wiki/Schorsbrand" title="Schorsbrand">Schorsbrand</a> · <a href="/wiki/Snoeien" title="Snoeien">Snoeien</a> · <a href="/wiki/Stekken" title="Stekken">Stekken</a> · <a href="/wiki/Toekomstboom" title="Toekomstboom">Toekomstboom</a> · <a href="/wiki/Vergrassing" title="Vergrassing">Vergrassing</a> · <a href="/wiki/Verruiging" title="Verruiging">Verruiging</a> · <a href="/wiki/Visual_tree_assessment" title="Visual tree assessment">VTA</a> · <a href="/wiki/Waterlot" title="Waterlot">Waterlot</a> · <a href="/wiki/Wildschade" title="Wildschade">Wildschade</a> · <a href="/wiki/Windworp" title="Windworp">Windworp</a> · <a href="/wiki/Witrot" title="Witrot">Witrot</a> · <a href="/wiki/Zaadproductie_en_zaadteelt" title="Zaadproductie en zaadteelt">Zaadproductie en zaadteelt</a> · <a href="/wiki/Zure_regen" title="Zure regen">Zure regen</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Houtkennis:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Afvalhout" title="Afvalhout">Afvalhout</a> · <a href="/wiki/Bast" title="Bast">Bast</a> · <a href="/wiki/Brandhout" title="Brandhout">Brandhout</a> · <a href="/wiki/Cambium" title="Cambium">Cambium</a> · <a href="/wiki/Dendrochronologie" title="Dendrochronologie">Dendrochronologie</a> · <a href="/wiki/Draad_(hout)" title="Draad (hout)">Draad</a> · <a href="/wiki/Drukbreuk" title="Drukbreuk">Drukbreuk</a> · <a href="/wiki/Fineer" title="Fineer">Fineer</a> · <a href="/wiki/Groeiring" title="Groeiring">Groeiring</a> · <a href="/wiki/Handel_in_tropisch_hout_in_Nederland" title="Handel in tropisch hout in Nederland">Handel in tropisch hout in Nederland</a> · <a href="/wiki/Hout" title="Hout">Hout</a> · <a href="/wiki/Houtbewerking" title="Houtbewerking">Houtbewerking</a> · <a href="/wiki/Eigenschappen_van_hout" title="Eigenschappen van hout">Houteigenschappen</a> · <a href="/wiki/Houthakker" title="Houthakker">Houthakker</a> · <a href="/wiki/Houtige_plant" title="Houtige plant">Houtige plant</a> · <a href="/wiki/Houtrotschimmels" title="Houtrotschimmels">Houtrotschimmels</a> · <a href="/wiki/Houtskool" title="Houtskool">Houtskool</a> · <a href="/wiki/Houtsoort" title="Houtsoort">Houtsoort</a> · <a href="/wiki/Houtstraal" title="Houtstraal">Houtstraal</a> · <a href="/wiki/Houtvat" title="Houtvat">Houtvat</a> · <a href="/wiki/Houtverduurzaming" title="Houtverduurzaming">Houtverduurzaming</a> · <a href="/wiki/Houtvester" title="Houtvester">Houtvester</a> · <a href="/wiki/IJzerhout" title="IJzerhout">IJzerhout</a> · <a href="/wiki/Kernhout" title="Kernhout">Kernhout</a> · <a href="/wiki/Kwast_(hout)" title="Kwast (hout)">Kwast</a> · <a href="/wiki/Lignine" title="Lignine">Lignine</a> · <a href="/wiki/Loofhout" title="Loofhout">Loofhout</a> · <a href="/wiki/Multiplex_(plaatmateriaal)" title="Multiplex (plaatmateriaal)">Multiplex</a> · <a href="/wiki/Naaldhout" title="Naaldhout">Naaldhout</a> · <a href="/wiki/Nerf_(hout)" title="Nerf (hout)">Nerf</a> · <a href="/wiki/Oriented_Strand_Board" title="Oriented Strand Board">OSB</a> · <a href="/wiki/Reactiehout" title="Reactiehout">Reactiehout</a> · <a href="/wiki/Rijshout" title="Rijshout">Rijshout</a> · <a href="/wiki/Schors" title="Schors">Schors</a> · <a href="/wiki/Sclerenchym" title="Sclerenchym">Sclerenchym</a> · <a href="/wiki/Spaanplaat" title="Spaanplaat">Spaanplaat</a> · <a href="/wiki/Spiegel_(hout)" title="Spiegel (hout)">Spiegel</a> · <a href="/wiki/Spinthout" title="Spinthout">Spinthout</a> · <a href="/wiki/Stam_(plant)" title="Stam (plant)">Stam</a> · <a href="/wiki/Stoof_(hakhout)" title="Stoof (hakhout)">Stoof</a> · <a href="/wiki/Tak_(plant)" title="Tak (plant)">Tak</a> · <a href="/wiki/Vlotterij" title="Vlotterij">Vlotterij</a> · <a href="/wiki/Waaibomenhout" title="Waaibomenhout">Waaibomenhout</a> · <a href="/wiki/Warrelknoest" title="Warrelknoest">Warrelknoest</a> · <a href="/wiki/Werken_(hout)" title="Werken (hout)">Werken</a> · <a href="/wiki/Xyleem" title="Xyleem">Xyleem</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Numeriek:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Bedekking_(vegetatiekunde)" title="Bedekking (vegetatiekunde)">Bedekkingsgraad</a> · <a href="/wiki/Biologische_risicoklasse" title="Biologische risicoklasse">Biologische risicoklasse</a> · <a href="/wiki/Bodemtemperatuur" title="Bodemtemperatuur">Bodemtemperatuur</a> · <a href="/wiki/Bladoppervlakte-index" title="Bladoppervlakte-index">Bladoppervlakte-index</a> · <a href="/wiki/Kationenomwisselingscapaciteit" title="Kationenomwisselingscapaciteit">CEC</a> · <a href="/wiki/Diameter_op_borsthoogte" title="Diameter op borsthoogte">Diameter op borsthoogte</a> · <a href="/wiki/Duurzaamheidsklasse" title="Duurzaamheidsklasse">Duurzaamheidsklasse</a> · <a href="/wiki/Grondvlak_(bosbouw)" title="Grondvlak (bosbouw)">Grondvlak</a> · <a href="/wiki/Grondwatertrap" title="Grondwatertrap">Grondwatertrap</a> · <a href="/wiki/Hectare" title="Hectare">Hectare</a> · <a href="/wiki/Kiemenergie" title="Kiemenergie">Kiemenergie</a> · <a href="/wiki/Kroonsluiting" title="Kroonsluiting">Kroonsluiting</a> · <a href="/wiki/Kubieke_meter" title="Kubieke meter">Kubieke meter</a> · <a href="/wiki/Monnin-hardheid" title="Monnin-hardheid">Monnin-hardheid</a> · <a href="/wiki/Mortaliteit" class="mw-redirect" title="Mortaliteit">Mortaliteit</a> · <a href="/wiki/PH" title="PH">pH</a> · <a href="/wiki/Populatiedichtheid" title="Populatiedichtheid">Populatiedichtheid</a> · <a href="/wiki/Populatiegrootte" title="Populatiegrootte">Populatiegrootte</a> · <a href="/wiki/Plantafstand" title="Plantafstand">Plantafstand</a> · <a href="/wiki/Relatieve_luchtvochtigheid" title="Relatieve luchtvochtigheid">Relatieve luchtvochtigheid</a> · <a href="/wiki/Saliniteit" title="Saliniteit">Saliniteit</a> · <a href="/wiki/Schaal_van_Beaufort" title="Schaal van Beaufort">Schaal van Beaufort</a> · <a href="/wiki/Shannon-index" title="Shannon-index">Shannon-index</a> · <a href="/w/index.php?title=Stamtal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stamtal (de pagina bestaat niet)">Stamtal</a> · <a href="/wiki/Stijghoogte" title="Stijghoogte">Stijghoogte</a> · <a href="/wiki/Stenoeciteit" title="Stenoeciteit">Stenoeciteit</a> · <a href="/wiki/Temperatuur" title="Temperatuur">Temperatuur</a> · <a href="/wiki/Tolerantie_(fysiologie)" title="Tolerantie (fysiologie)">Tolerantie</a> · <a href="/wiki/Trofiegraad" title="Trofiegraad">Trofiegraad</a> · <a href="/wiki/Veldcapaciteit" title="Veldcapaciteit">Veldcapaciteit</a> · <a href="/wiki/Verlichtingssterkte" title="Verlichtingssterkte">Verlichtingssterkte</a> · <a href="/wiki/Verwelkingspunt" title="Verwelkingspunt">Verwelkingspunt</a> · <a href="/wiki/Volkomenheidsgraad" title="Volkomenheidsgraad">Volkomenheidsgraad</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Organistaties:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Bomenstichting" title="Bomenstichting">Bomenstichting</a> · <a href="/wiki/BOS%2B" title="BOS+">BOS+</a> · <a href="/wiki/Bosgroep" title="Bosgroep">Bosgroep</a> · <a href="/wiki/Bosschap" title="Bosschap">Bosschap</a> · <a href="/wiki/Centrum_Hout" title="Centrum Hout">Centrum Hout</a> · <a href="/wiki/Forest_Stewardship_Council" title="Forest Stewardship Council">FSC</a> · <a href="/wiki/Instituut_voor_Natuur-_en_Bosonderzoek" title="Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek">INBO</a> · <a href="/wiki/International_Tropical_Timber_Organization" title="International Tropical Timber Organization">ITTO</a> · <a href="/wiki/International_Union_for_Conservation_of_Nature_and_Natural_Resources" title="International Union for Conservation of Nature and Natural Resources">IUCN</a> · <a href="/wiki/Koninklijke_Nederlandse_Bosbouw_Vereniging" title="Koninklijke Nederlandse Bosbouw Vereniging">KNBV</a> · <a href="/wiki/LandschappenNL" title="LandschappenNL">LandschappenNL</a> · <a href="/wiki/Vereniging_Natuurmonumenten" title="Vereniging Natuurmonumenten">Natuurmonumenten</a> · <a href="/wiki/Natuurpunt" title="Natuurpunt">Natuurpunt</a> · <a href="/wiki/Natuurvereniging" title="Natuurvereniging">Natuurvereniging</a> · <a href="/wiki/Nederlandse_Dendrologische_Vereniging" title="Nederlandse Dendrologische Vereniging">NDV</a> · <a href="/wiki/Programme_for_Endorsement_of_Forest_Certification_Schemes" title="Programme for Endorsement of Forest Certification Schemes">PEFC</a> · <a href="/wiki/Probos" title="Probos">Probos</a> · <a href="/wiki/Pro_Silva" title="Pro Silva">Pro Silva</a> · <a href="/wiki/Staatsbosbeheer" title="Staatsbosbeheer">Staatsbosbeheer</a> · <a href="/wiki/Stichting_Het_Kronendak" title="Stichting Het Kronendak">Stichting Het Kronendak</a> · <a href="/wiki/Stichting_Kritisch_Bosbeheer" title="Stichting Kritisch Bosbeheer">Stichting Kritisch Bosbeheer</a> · <a href="/wiki/Stichting_Populier" title="Stichting Populier">Stichting Populier</a> · <a href="/wiki/Stichting_Tr%C3%A9sor" title="Stichting Trésor">Stichting Trésor</a> · <a href="/wiki/Vereniging_van_Bos-_en_Natuurterreineigenaren" title="Vereniging van Bos- en Natuurterreineigenaren">VBNE</a> · <a href="/wiki/Vereniging_Tropische_Bossen" title="Vereniging Tropische Bossen">Vereniging Tropische Bossen</a> · <a href="/wiki/Voedselbosbouw_Nederland" title="Voedselbosbouw Nederland">Voedselbosbouw Nederland</a> · <a href="/wiki/Wildbeheereenheid" title="Wildbeheereenheid">WBE</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Juristiek:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Agentschap_voor_Natuur_en_Bos" title="Agentschap voor Natuur en Bos">ANB</a> · <a href="/wiki/Bosbescherming" title="Bosbescherming">Bosbescherming</a> · <a href="/wiki/Bosdecreet" title="Bosdecreet">Bosdecreet</a> · <a href="/wiki/Bosperceel" title="Bosperceel">Bosperceel</a> · <a href="/wiki/Boswet" title="Boswet">Boswet</a> · <a href="/wiki/Boswetboek_(Belgi%C3%AB)" title="Boswetboek (België)">Boswetboek</a> · <a href="/wiki/Certificaat_duurzaam_bosbeheer" title="Certificaat duurzaam bosbeheer">Certificaat duurzaam bosbeheer</a> · <a href="/wiki/Forests_Now_Declaration" title="Forests Now Declaration">Forests Now Declaration</a> · <a href="/wiki/International_Tropical_Timber_Agreement,_1983" title="International Tropical Timber Agreement, 1983">ITTA 1983</a> · <a href="/wiki/International_Tropical_Timber_Agreement,_1994" title="International Tropical Timber Agreement, 1994">ITTA 1994</a> · <a href="/wiki/Jachtdecreet_(Vlaanderen)" title="Jachtdecreet (Vlaanderen)">Jachtdecreet</a> · <a href="/wiki/Jachtrecht" title="Jachtrecht">Jachtrecht</a> · <a href="/wiki/Jachtseizoen" title="Jachtseizoen">Jachtseizoen</a> · <a href="/wiki/Ministerie_van_Landbouw,_Visserij,_Voedselzekerheid_en_Natuur" title="Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur">LVVN</a> · <a href="/wiki/Natura2000" class="mw-redirect" title="Natura2000">Natura2000</a> · <a href="/wiki/Natuurbehoudswet" title="Natuurbehoudswet">Natuurbehoudswet</a> · <a href="/wiki/Natuurdecreet" title="Natuurdecreet">Natuurdecreet</a> · <a href="/wiki/Natuurcompensatie" title="Natuurcompensatie">Natuurcompensatie</a> · <a href="/wiki/Natuurschoonwet" title="Natuurschoonwet">Natuurschoonwet</a> · <a href="/wiki/Pootrecht" title="Pootrecht">Pootrecht</a> · <a href="/wiki/Rode_lijst" title="Rode lijst">Rode lijst</a> · <a href="/wiki/Wet_natuurbescherming" title="Wet natuurbescherming">Wet natuurbescherming</a> · <a href="/wiki/Vogelrichtlijn_en_Habitatrichtlijn" title="Vogelrichtlijn en Habitatrichtlijn">Vogel- en Habitatrichtlijn</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Ecologie:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Biodiversiteit" title="Biodiversiteit">Biodiversiteit</a> · <a href="/wiki/Boomgrens" title="Boomgrens">Boomgrens</a> · <a href="/wiki/Bosfauna_in_Nederland" title="Bosfauna in Nederland">Bosfauna in Nederland</a> · <a href="/wiki/Bosflora" title="Bosflora">Bosflora</a> · <a href="/wiki/Broekbos" title="Broekbos">Broekbos</a> · <a href="/wiki/Concurrentie_(ecologie)" title="Concurrentie (ecologie)">Concurrentie</a> · <a href="/wiki/Doelsoort" title="Doelsoort">Doelsoort</a> · <a href="/wiki/Ecologische_dominantie" title="Ecologische dominantie">Dominantie</a> · <a href="/wiki/Dood_hout" title="Dood hout">Dood hout</a> · <a href="/wiki/Ecologie" title="Ecologie">Ecologie</a> · <a href="/wiki/Epifyt" title="Epifyt">Epifyt</a> · <a href="/wiki/Fanerofyt" title="Fanerofyt">Fanerofyt</a> · <a href="/wiki/Galerijbos" title="Galerijbos">Galerijbos</a> · <a href="/wiki/Krummholz" title="Krummholz">Krummholz</a> · <a href="/wiki/Mantelvegetatie" title="Mantelvegetatie">Mantel</a> · <a href="/wiki/Microklimaat" title="Microklimaat">Microklimaat</a> · <a href="/wiki/Moza%C3%AFekcyclusconcept" title="Mozaïekcyclusconcept">Mozaïekcyclusconcept</a> · <a href="/wiki/Natuurwaarde" title="Natuurwaarde">Natuurwaarde</a> · <a href="/wiki/Ooibos" title="Ooibos">Ooibos</a> · <a href="/wiki/Potentieel_natuurlijke_vegetatie" title="Potentieel natuurlijke vegetatie">PNV</a> · <a href="/wiki/Regenwoud" title="Regenwoud">Regenwoud</a> · <a href="/wiki/Schaduwtolerantie_van_planten" title="Schaduwtolerantie van planten">Schaduwtolerantie</a> · <a href="/wiki/Standplaatsfactor" title="Standplaatsfactor">Standplaatsfactor</a> · <a href="/wiki/Successie_(ecologie)" title="Successie (ecologie)">Successie</a> · <a href="/wiki/Transpiratie_(biologie)" title="Transpiratie (biologie)">Transpiratie</a> · <a href="/wiki/Verbossing" title="Verbossing">Verbossing</a> · <a href="/wiki/Ver-thematiek" title="Ver-thematiek">Ver-thematiek</a> · <a href="/wiki/Zaadbank_(ecologie)" title="Zaadbank (ecologie)">Zaadbank</a> · <a href="/wiki/Zoom_(begroeiing)" class="mw-redirect" title="Zoom (begroeiing)">Zoom</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Educatie:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Agricultural_and_Forest_Meteorology" title="Agricultural and Forest Meteorology">Agricultural and Forest Meteorology</a> · <a href="/wiki/Agroforestry_Systems" title="Agroforestry Systems">Agroforestry Systems</a> · <a href="/wiki/Arboretum" title="Arboretum">Arboretum</a> · <a href="/wiki/Heemtuin" title="Heemtuin">Heembos</a> · <a href="/wiki/Nationale_Boomfeestdag" title="Nationale Boomfeestdag">Nationale Boomfeestdag</a> · <a href="/wiki/Natuurgids" title="Natuurgids">Natuurgids</a> · <a href="/wiki/Natuurleerpad" title="Natuurleerpad">Natuurleerpad</a> · <a href="/wiki/Opleiding_bos-_en_natuurbeheer" title="Opleiding bos- en natuurbeheer">Opleiding bos- en natuurbeheer</a> · <a href="/wiki/Pinetum" title="Pinetum">Pinetum</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Lijsten:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Landelijk_Register_van_Monumentale_Bomen" title="Landelijk Register van Monumentale Bomen">Landelijk Register van Monumentale Bomen</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_arboreta" title="Lijst van arboreta">Lijst van arboreta</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_boomsoorten_in_Nederland" title="Lijst van boomsoorten in Nederland">Lijst van boomsoorten in Nederland</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_bosbouwkundigen" title="Lijst van bosbouwkundigen">Lijst van bosbouwkundigen</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_bosgemeenschappen_in_Nederland" title="Lijst van bosgemeenschappen in Nederland">Lijst van bosgemeenschappen in Nederland</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_hardhoutsoorten" title="Lijst van hardhoutsoorten">Lijst van hardhoutsoorten</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_houtsoorten" title="Lijst van houtsoorten">Lijst van houtsoorten</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_inheemse_bomen_en_struiken_in_de_Lage_Landen" class="mw-redirect" title="Lijst van inheemse bomen en struiken in de Lage Landen">Lijst van inheemse bomen en struiken in de Lage Landen</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_landen_naar_bosareaal" title="Lijst van landen naar bosareaal">Lijst van landen naar bosareaal</a> · <a href="/wiki/Lijst_van_beheersmaatregelen_in_de_natuur" title="Lijst van beheersmaatregelen in de natuur">Lijst van natuurbeheersmaatregelen</a> · <a href="/wiki/Rassenlijst_Bomen" title="Rassenlijst Bomen">Rassenlijst Bomen</a></td></tr></tbody></table> </div></div> <div class="interProject commons mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Forest" class="extiw" title="commons:Forest">Mediabestanden</a></div> <div class="interProjectTemplate interProject-groot toccolours" style="display:flex; gap:1em; align-items:center; clear:both; margin:1em 0 -0.5em 0;"> <div style="min-width:max-content;"><span class="noviewer noresize" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/25px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/38px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/50px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></div> <div>Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Forest" class="extiw" title="commons:Forest">Bos</a></b></i> op <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a>.</div> </div> <div class="interProject wiktionary mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://nl.wiktionary.org/wiki/bos#Zelfstandig_naamwoord" class="extiw" title="wikt:bos">WikiWoordenboek</a></div><div class="interProjectTemplate"></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&oldid=68163568">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&oldid=68163568</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Bos" title="Categorie:Bos">Bos</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Natuurgebied" title="Categorie:Natuurgebied">Natuurgebied</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Vegetatiekunde" title="Categorie:Vegetatiekunde">Vegetatiekunde</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Verborgen categorieën: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Artikel_mist_referentie_sinds_juli_2022" title="Categorie:Wikipedia:Artikel mist referentie sinds juli 2022">Wikipedia:Artikel mist referentie sinds juli 2022</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Alle_artikelen_die_een_referentie_missen" title="Categorie:Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen">Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Artikel_mist_referentie_sinds_september_2022" title="Categorie:Wikipedia:Artikel mist referentie sinds september 2022">Wikipedia:Artikel mist referentie sinds september 2022</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 25 sep 2024 om 10:50.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Bos_(vegetatie)&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-6lpvq","wgBackendResponseTime":199,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.346","walltime":"0.584","ppvisitednodes":{"value":2013,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":107340,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":65994,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":12952,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 177.100 1 -total"," 29.71% 52.611 3 Sjabloon:Navigatie_uitklapbaar"," 26.47% 46.876 1 Sjabloon:Navigatie_vegetatiekunde"," 13.72% 24.297 1 Sjabloon:Appendix"," 13.32% 23.591 3 Sjabloon:Navigatie/Tabel"," 10.80% 19.132 1 Sjabloon:References"," 6.51% 11.523 1 Sjabloon:Navigatie_bosbouw_en_-beheer"," 4.82% 8.541 1 Sjabloon:Navigatie_landschapselementen"," 3.84% 6.794 3 Sjabloon:Zie_hoofdartikel"," 3.63% 6.431 1 Sjabloon:Commons"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.002","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":586343,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-d465dfd78-c75mx","timestamp":"20241126130354","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Bos (vegetatie)","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Bos_(vegetatie)","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q4421","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q4421","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-12-26T20:13:58Z","dateModified":"2024-09-25T09:50:46Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/a\/a6\/Winter_forest.jpg","headline":"terrein begroeid met bomen"}</script> </body> </html>