CINXE.COM
Կյուրեղագիր - Վիքիպեդիա
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="hy" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Կյուրեղագիր - Վիքիպեդիա</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hywikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Հունվար","Փետրվար","Մարտ","Ապրիլ","Մայիս","Հունիս","Հուլիս","Օգոստոս","Սեպտեմբեր","Հոկտեմբեր","Նոյեմբեր","Դեկտեմբեր"],"wgRequestId":"bc3cb584-eb71-4821-a424-01a596b1a10f","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Կյուրեղագիր","wgTitle":"Կյուրեղագիր","wgCurRevisionId":10099191,"wgRevisionId":10099191,"wgArticleId":91214,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Webarchive template wayback links","CS1 սխալներ: generic name","CS1 բրիտանական անգլերեն աղբյուրներով էջեր (en-gb)","Վիքիպեդիա:Հոդվածներ Վիքիտվյալներից աղբյուրներով","Այբուբեններ","Կյուրեղագիր"],"wgPageViewLanguage":"hy","wgPageContentLanguage":"hy", "wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Կյուրեղագիր","wgRelevantArticleId":91214,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hy","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hy"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":70000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q8209","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile", "model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.relatedIcons":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ondemand-pgn","ext.gadget.ArmSpelling", "ext.gadget.HotCat","ext.gadget.Provelt","ext.gadget.easyTranslate","ext.gadget.edittop","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hy&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.gadget.relatedIcons&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Cyrillic_alternates.svg/1200px-Cyrillic_alternates.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1499"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Cyrillic_alternates.svg/800px-Cyrillic_alternates.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1000"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Cyrillic_alternates.svg/640px-Cyrillic_alternates.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Կյուրեղագիր - Վիքիպեդիա"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hy.m.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Խմբագրել" href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Վիքիպեդիա (hy)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hy.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Վիքիպեդիա Atom Սնուցում" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Կյուրեղագիր rootpage-Կյուրեղագիր skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Հիմնական ընտրացանկ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Հիմնական ընտրացանկ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Հիմնական ընտրացանկ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Նավարկում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Գլխավոր-էջ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB"><span>Գլխավոր էջ</span></a></li><li id="n-browse" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A8%D5%BD%D5%BF_%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB"><span>Կատեգորիաներ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A7%D5%BB" title="Այցելեք պատահական էջ [x]" accesskey="x"><span>Պատահական հոդված</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8"><span>Նոր էջեր</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B8%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%AF_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տեղեկություններ ընթացիկ իրադարձությունների մասին"><span>Ընթացիկ իրադարձություններ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Մասնակցել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Էությունը" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8"><span>Էությունը</span></a></li><li id="n-Խորհրդարան" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6"><span>Խորհրդարան</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Վիքիում կատարված վերջին փոփոխությունների ցանկը [r]" accesskey="r"><span>Վերջին փոփոխություններ</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" title="Վիքիպեդիա նախագծի ուղեցույց"><span>Օգնություն</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Վիքիպեդիա" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hy.svg" style="width: 8.625em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hy.svg" width="150" height="15" style="width: 9.375em; height: 0.9375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AC" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Որոնել</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" aria-label="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" autocapitalize="sentences" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Սպասարկող:Որոնել"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Որոնել</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Անձնական գործիքներ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Արտաքին տեսք" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Արտաքին տեսք</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy" class=""><span>Նվիրաբերել</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։" class=""><span>Ստեղծել հաշիվ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o" class=""><span>Մտնել</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Այլ ընտրանքներ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Անձնական գործիքներ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Անձնական գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Օգտվողի ընտրացանկ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy"><span>Նվիրաբերել</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Ստեղծել հաշիվ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Մտնել</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Էջեր չգրանցված խմբագիրների համար <a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" aria-label="Learn more about editing"><span>իմանալ ավելին</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Ներդրումներ</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="IP-հասցեից կատարված խմբագրումների քննարկում [n]" accesskey="n"><span>Քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Բովանդակություն" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Բովանդակություն</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">թաքցնել</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Ներածություն</div> </a> </li> <li id="toc-Տառեր" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Տառեր"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Տառեր</span> </div> </a> <ul id="toc-Տառեր-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Տառատեսակներ_և_տպագիր" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Տառատեսակներ_և_տպագիր"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Տառատեսակներ և տպագիր</span> </div> </a> <ul id="toc-Տառատեսակներ_և_տպագիր-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Կյուրեղյան_այբուբեններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Կյուրեղյան_այբուբեններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Կյուրեղյան այբուբեններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Կյուրեղյան_այբուբեններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Անվանում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Անվանում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Անվանում</span> </div> </a> <ul id="toc-Անվանում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Պատմություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Պատմություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Պատմություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Պատմություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Կապը_այլ_գրային_համակարգերի_հետ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Կապը_այլ_գրային_համակարգերի_հետ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Կապը այլ գրային համակարգերի հետ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Կապը_այլ_գրային_համակարգերի_հետ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Կապը այլ գրային համակարգերի հետ subsection</span> </button> <ul id="toc-Կապը_այլ_գրային_համակարգերի_հետ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Լատինական_այբուբեն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Լատինական_այբուբեն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Լատինական այբուբեն</span> </div> </a> <ul id="toc-Լատինական_այբուբեն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ռոմանականացում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ռոմանականացում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Ռոմանականացում</span> </div> </a> <ul id="toc-Ռոմանականացում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Կիրիլիզացիա" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Կիրիլիզացիա"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>Կիրիլիզացիա</span> </div> </a> <ul id="toc-Կիրիլիզացիա-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Համակարգչային_կոդավորում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Համակարգչային_կոդավորում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Համակարգչային կոդավորում</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Համակարգչային_կոդավորում-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Համակարգչային կոդավորում subsection</span> </button> <ul id="toc-Համակարգչային_կոդավորում-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Յունիկոդ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Յունիկոդ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Յունիկոդ</span> </div> </a> <ul id="toc-Յունիկոդ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Այլ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Այլ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>Այլ</span> </div> </a> <ul id="toc-Այլ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ստեղնաշարի_դասավորություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ստեղնաշարի_դասավորություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3</span> <span>Ստեղնաշարի դասավորություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ստեղնաշարի_դասավորություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Տես_նաև" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Տես_նաև"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Տես նաև</span> </div> </a> <ul id="toc-Տես_նաև-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ծանոթագրություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ծանոթագրություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Ծանոթագրություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ծանոթագրություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Գրականություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Գրականություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Գրականություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Գրականություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Արտաքին_հղումներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Արտաքին_հղումներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Արտաքին հղումներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Արտաքին_հղումներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Բովանդակություն" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Կյուրեղագիր</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 166 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-166" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">166 լեզու</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BA%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Акириллица – աբխազերեն" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Акириллица" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="աբխազերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Cyrilliese_skrif" title="Cyrilliese skrif – աֆրիկաանս" lang="af" hreflang="af" data-title="Cyrilliese skrif" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="աֆրիկաանս" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Kyrillisches_Alphabet" title="Kyrillisches Alphabet – շվեյցարական գերմաներեն" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Kyrillisches Alphabet" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="շվեյցարական գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%89%82%E1%88%AA%E1%88%8E%E1%88%B5_%E1%8A%A0%E1%88%8D%E1%8D%8B%E1%89%A4%E1%89%B5" title="የቂሪሎስ አልፋቤት – ամհարերեն" lang="am" hreflang="am" data-title="የቂሪሎስ አልፋቤት" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="ամհարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Alfabeto_cirilico" title="Alfabeto cirilico – արագոներեն" lang="an" hreflang="an" data-title="Alfabeto cirilico" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="արագոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D9%83%D8%B1%D9%8A%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="كتابة كريلية – արաբերեն" lang="ar" hreflang="ar" data-title="كتابة كريلية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%88%D9%81_%D9%83%D9%8A%D8%B1%D9%8A%D9%84%D9%89" title="حروف كيريلى – եգիպտական արաբերեն" lang="arz" hreflang="arz" data-title="حروف كيريلى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="եգիպտական արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Alfabetu_cir%C3%ADlicu" title="Alfabetu cirílicu – աստուրերեն" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Alfabetu cirílicu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="աստուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%8F%D0%B1_%D1%85%D1%8A%D0%B2%D0%B0%D0%B9-%D1%85%D1%8A%D0%B2%D0%B0%D0%B3%D3%80%D0%B8" title="Кириллияб хъвай-хъвагӀи – ավարերեն" lang="av" hreflang="av" data-title="Кириллияб хъвай-хъвагӀи" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="ավարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Kiril_qrafikas%C4%B1" title="Kiril qrafikası – ադրբեջաներեն" lang="az" hreflang="az" data-title="Kiril qrafikası" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ադրբեջաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="کیریل الیفباسی – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="کیریل الیفباسی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Кириллица – բաշկիրերեն" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Кириллица" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="բաշկիրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Kyrillischs_Oiphabet" title="Kyrillischs Oiphabet – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Kyrillischs Oiphabet" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/K%C4%97r%C4%97l%C4%97ca" title="Kėrėlėca – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Kėrėlėca" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bbc mw-list-item"><a href="https://bbc.wikipedia.org/wiki/Surat_Kiril" title="Surat Kiril – Batak Toba" lang="bbc" hreflang="bbc" data-title="Surat Kiril" data-language-autonym="Batak Toba" data-language-local-name="Batak Toba" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Toba</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%96%D1%80%D1%8B%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0" title="Кірыліца – բելառուսերեն" lang="be" hreflang="be" data-title="Кірыліца" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="բելառուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%96%D1%80%D1%8B%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0" title="Кірыліца – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Кірыліца" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Кирилица – բուլղարերեն" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Кирилица" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="բուլղարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Abjad_Sirilik" title="Abjad Sirilik – Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Abjad Sirilik" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B8%E0%A6%BF%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%B2%E0%A7%80%E0%A6%AF%E0%A6%BC_%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%AA%E0%A6%BF" title="সিরিলীয় লিপি – բենգալերեն" lang="bn" hreflang="bn" data-title="সিরিলীয় লিপি" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="բենգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Lizherenneg_kirillek" title="Lizherenneg kirillek – բրետոներեն" lang="br" hreflang="br" data-title="Lizherenneg kirillek" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="բրետոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/%C4%86irilica" title="Ćirilica – բոսնիերեն" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Ćirilica" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="բոսնիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Surat_Kiril" title="Surat Kiril – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Surat Kiril" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB_%D2%AF%D0%B7%D1%8D%D0%B3" title="Кирилл үзэг – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Кирилл үзэг" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Alfabet_cir%C3%ADl%C2%B7lic" title="Alfabet ciríl·lic – կատալաներեն" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Alfabet ciríl·lic" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="կատալաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Kyril_c%C3%AA-m%C5%8D%CC%A4" title="Kyril cê-mō̤ – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Kyril cê-mō̤" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Кириллица – չեչեներեն" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Кириллица" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="չեչեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%84%D9%81%D9%88%D8%A8%DB%8E%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="ئەلفوبێی سیرلیک – սորանի քրդերեն" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئەلفوبێی سیرلیک" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="սորանի քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Kiril_elifbesi" title="Kiril elifbesi – ղրիմյան թուրքերեն" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Kiril elifbesi" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ղրիմյան թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Cyrilice" title="Cyrilice – չեխերեն" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Cyrilice" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="չեխերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B0%D0%B6%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B0%EA%99%81%D1%8A%D0%B1%D0%BE%D1%83%D0%BA%EA%99%91" title="Гражданьска аꙁъбоукꙑ – սլավոներեն, եկեղեցական" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Гражданьска аꙁъбоукꙑ" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="սլավոներեն, եկեղեցական" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Кириллица – չուվաշերեն" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Кириллица" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="չուվաշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Yr_wyddor_Gyrilig" title="Yr wyddor Gyrilig – ուելսերեն" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Yr wyddor Gyrilig" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ուելսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Det_kyrilliske_alfabet" title="Det kyrilliske alfabet – դանիերեն" lang="da" hreflang="da" data-title="Det kyrilliske alfabet" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="դանիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Kyrillisches_Alphabet" title="Kyrillisches Alphabet – գերմաներեն" lang="de" hreflang="de" data-title="Kyrillisches Alphabet" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Alfabey_K%C4%B1rilki" title="Alfabey Kırilki – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Alfabey Kırilki" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Kyriliski_alfabet" title="Kyriliski alfabet – ստորին սորբերեն" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Kyriliski alfabet" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="ստորին սորբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%BB%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%B1%CE%BB%CF%86%CE%AC%CE%B2%CE%B7%CF%84%CE%BF" title="Κυριλλικό αλφάβητο – հունարեն" lang="el" hreflang="el" data-title="Κυριλλικό αλφάβητο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="հունարեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Cyrillic_script" title="Cyrillic script – անգլերեն" lang="en" hreflang="en" data-title="Cyrillic script" data-language-autonym="English" data-language-local-name="անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Cirila_alfabeto" title="Cirila alfabeto – էսպերանտո" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Cirila alfabeto" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="էսպերանտո" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Alfabeto_cir%C3%ADlico" title="Alfabeto cirílico – իսպաներեն" lang="es" hreflang="es" data-title="Alfabeto cirílico" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="իսպաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Kirillitsa" title="Kirillitsa – էստոներեն" lang="et" hreflang="et" data-title="Kirillitsa" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="էստոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Alfabeto_ziriliko" title="Alfabeto ziriliko – բասկերեն" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Alfabeto ziriliko" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="բասկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="خط سیریلیک – պարսկերեն" lang="fa" hreflang="fa" data-title="خط سیریلیک" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="պարսկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kyrillinen_kirjaimisto" title="Kyrillinen kirjaimisto – ֆիններեն" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kyrillinen kirjaimisto" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ֆիններեն" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Alphabet_cyrillique" title="Alphabet cyrillique – ֆրանսերեն" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Alphabet cyrillique" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ֆրանսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Kyrilisk_skraft" title="Kyrilisk skraft – հյուսիսային ֆրիզերեն" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Kyrilisk skraft" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="հյուսիսային ֆրիզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Alfabet_cirilic" title="Alfabet cirilic – ֆրիուլիերեն" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Alfabet cirilic" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="ֆրիուլիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Syrillysk_alfabet" title="Syrillysk alfabet – արևմտաֆրիզերեն" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Syrillysk alfabet" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="արևմտաֆրիզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Aib%C3%ADtir_Choireallach" title="Aibítir Choireallach – իռլանդերեն" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Aibítir Choireallach" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="իռլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E8%A5%BF%E9%87%8C%E7%88%BE%E5%AD%97%E6%AF%8D" title="西里爾字母 – Gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="西里爾字母" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Lalfab%C3%A9_sirilik" title="Lalfabé sirilik – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Lalfabé sirilik" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Aibidil_Cirileach" title="Aibidil Cirileach – շոտլանդական գաելերեն" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Aibidil Cirileach" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="շոտլանդական գաելերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Alfabeto_cir%C3%ADlico" title="Alfabeto cirílico – գալիսերեն" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Alfabeto cirílico" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="գալիսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Sir%C3%ADlo_achegety" title="Sirílo achegety – գուարանի" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Sirílo achegety" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="գուարանի" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%BA%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%82%F0%90%8C%B9%F0%90%8C%BB%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%83%F0%90%8C%BA%F0%90%8C%B0_%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%B6%F0%90%8C%B1%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%B2%F0%90%8C%B4%F0%90%8C%B3%F0%90%8C%B0" title="𐌺𐌹𐍂𐌹𐌻𐌹𐍃𐌺𐌰 𐌰𐌶𐌱𐌰𐌲𐌴𐌳𐌰 – գոթերեն" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌺𐌹𐍂𐌹𐌻𐌹𐍃𐌺𐌰 𐌰𐌶𐌱𐌰𐌲𐌴𐌳𐌰" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="գոթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Abbyrlhit_Kyrillagh" title="Abbyrlhit Kyrillagh – մեներեն" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Abbyrlhit Kyrillagh" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="մեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Kyril_S%E1%B9%B3-m%C3%BB" title="Kyril Sṳ-mû – Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Kyril Sṳ-mû" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%A7%D7%99%D7%A8%D7%99%D7%9C%D7%99" title="אלפבית קירילי – եբրայերեն" lang="he" hreflang="he" data-title="אלפבית קירילי" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="եբրայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%80%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A4%BF" title="सीरिलिक लिपि – հինդի" lang="hi" hreflang="hi" data-title="सीरिलिक लिपि" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="հինդի" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Cyrillic_akchhar" title="Cyrillic akchhar – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Cyrillic akchhar" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/%C4%86irilica" title="Ćirilica – խորվաթերեն" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Ćirilica" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Kyriliski_alfabet" title="Kyriliski alfabet – վերին սորբերեն" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Kyriliski alfabet" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="վերին սորբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Alfab%C3%A8_sirilik" title="Alfabè sirilik – խառնակերտ հայիթերեն" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Alfabè sirilik" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="խառնակերտ հայիթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Cirill_%C3%A1b%C3%A9c%C3%A9" title="Cirill ábécé – հունգարերեն" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Cirill ábécé" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="հունգարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Alphabeto_cyrillic" title="Alphabeto cyrillic – ինտերլինգուա" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Alphabeto cyrillic" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ինտերլինգուա" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Alfabet_Kiril" title="Alfabet Kiril – ինդոնեզերեն" lang="id" hreflang="id" data-title="Alfabet Kiril" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ինդոնեզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Sinuratan_a_Siriliko" title="Sinuratan a Siriliko – իլոկերեն" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Sinuratan a Siriliko" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="իլոկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Кириллица – ինգուշերեն" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Кириллица" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="ինգուշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Kirila_alfabeto" title="Kirila alfabeto – իդո" lang="io" hreflang="io" data-title="Kirila alfabeto" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="իդո" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/K%C3%BDrill%C3%ADskt_stafr%C3%B3f" title="Kýrillískt stafróf – իսլանդերեն" lang="is" hreflang="is" data-title="Kýrillískt stafróf" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="իսլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Alfabeto_cirillico" title="Alfabeto cirillico – իտալերեն" lang="it" hreflang="it" data-title="Alfabeto cirillico" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="իտալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA%E3%83%AB%E6%96%87%E5%AD%97" title="キリル文字 – ճապոներեն" lang="ja" hreflang="ja" data-title="キリル文字" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ճապոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Alfab%C3%A8t_Kiril" title="Alfabèt Kiril – ճավայերեն" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Alfabèt Kiril" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ճավայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%90" title="კირილიცა – վրացերեն" lang="ka" hreflang="ka" data-title="კირილიცა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="վրացերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Agemmay_ssirilik" title="Agemmay ssirilik – կաբիլերեն" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Agemmay ssirilik" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="կաբիլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Alfabet_Sirilik" title="Alfabet Sirilik – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Alfabet Sirilik" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Кириллица – ղազախերեն" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Кириллица" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ղազախերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%82%A4%EB%A6%B4_%EB%AC%B8%EC%9E%90" title="키릴 문자 – կորեերեն" lang="ko" hreflang="ko" data-title="키릴 문자" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="կորեերեն" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Кириллица – կարաչայ-բալկարերեն" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Кириллица" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="կարաչայ-բալկարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Skrypt_kyrillek" title="Skrypt kyrillek – կոռներեն" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Skrypt kyrillek" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="կոռներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Кириллица – ղրղզերեն" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Кириллица" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="ղրղզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Abecedarium_Cyrillicum" title="Abecedarium Cyrillicum – լատիներեն" lang="la" hreflang="la" data-title="Abecedarium Cyrillicum" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="լատիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Kyrillescht_Alphabet" title="Kyrillescht Alphabet – լյուքսեմբուրգերեն" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Kyrillescht Alphabet" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="լյուքսեմբուրգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Alfabeta_cirilica" title="Alfabeta cirilica – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Alfabeta cirilica" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Alfabet_zirilich" title="Alfabet zirilich – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Alfabet zirilich" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Abecee_cirillegh" title="Abecee cirillegh – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Abecee cirillegh" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Kirilica" title="Kirilica – լիտվերեն" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Kirilica" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="լիտվերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Kirilica" title="Kirilica – լատվիերեն" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Kirilica" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="լատվիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0%D1%81%D1%8C" title="Криллицась – մոկշայերեն" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Криллицась" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="մոկշայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Tarehin-tsoratra_sirilika" title="Tarehin-tsoratra sirilika – մալգաշերեն" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Tarehin-tsoratra sirilika" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="մալգաշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Aksara_Sirilik" title="Aksara Sirilik – մինանգկաբաու" lang="min" hreflang="min" data-title="Aksara Sirilik" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="մինանգկաբաու" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Кирилица – մակեդոներեն" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Кирилица" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="մակեդոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D_%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B4%BF" title="സിറിലിക് ലിപി – մալայալամ" lang="ml" hreflang="ml" data-title="സിറിലിക് ലിപി" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="մալայալամ" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB_%D0%B1%D0%B8%D1%87%D0%B8%D0%B3" title="Кирилл бичиг – մոնղոլերեն" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Кирилл бичиг" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="մոնղոլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80" title="सिरिलिक लिपी – մարաթի" lang="mr" hreflang="mr" data-title="सिरिलिक लिपी" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="մարաթի" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Abjad_Cyril" title="Abjad Cyril – մալայերեն" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Abjad Cyril" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="մալայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7" title="سیریلیک الفبا – մազանդարաներեն" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="سیریلیک الفبا" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="մազանդարաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Cirilo_%C4%ABmachiy%C5%8Dtlaht%C5%8Dltecpantiliz" title="Cirilo īmachiyōtlahtōltecpantiliz – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Cirilo īmachiyōtlahtōltecpantiliz" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Kyrillsche_Schrift" title="Kyrillsche Schrift – ստորին գերմաներեն" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Kyrillsche Schrift" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ստորին գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A4%BF" title="सिरिलिक लिपि – նեպալերեն" lang="ne" hreflang="ne" data-title="सिरिलिक लिपि" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="նեպալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Cyrillisch_schrift" title="Cyrillisch schrift – հոլանդերեն" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Cyrillisch schrift" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="հոլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Det_kyrilliske_alfabetet" title="Det kyrilliske alfabetet – նոր նորվեգերեն" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Det kyrilliske alfabetet" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="նոր նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Det_kyrilliske_alfabetet" title="Det kyrilliske alfabetet – գրքային նորվեգերեն" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Det kyrilliske alfabetet" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="գրքային նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/A_b_c_Cyrillique" title="A b c Cyrillique – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="A b c Cyrillique" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Alfabet_cirillic" title="Alfabet cirillic – օքսիտաներեն" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Alfabet cirillic" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="օքսիտաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%BE%D0%BD_%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82" title="Кириллон алфавит – օսերեն" lang="os" hreflang="os" data-title="Кириллон алфавит" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="օսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B8%E0%A8%BF%E0%A8%B0%E0%A8%BF%E0%A8%B2%E0%A8%BF%E0%A8%95_%E0%A8%B2%E0%A8%BF%E0%A8%AA%E0%A9%80" title="ਸਿਰਿਲਿਕ ਲਿਪੀ – փենջաբերեն" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਸਿਰਿਲਿਕ ਲਿਪੀ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="փենջաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/%C3%81lfab%C3%A8t_sir%C3%ADliko" title="Álfabèt siríliko – պապյամենտո" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Álfabèt siríliko" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="պապյամենտո" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Alfabet_cirilike" title="Alfabet cirilike – պիկարդերեն" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Alfabet cirilike" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="պիկարդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Cyrylica" title="Cyrylica – լեհերեն" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Cyrylica" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="լեհերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Alfabet_sir%C3%AClich" title="Alfabet sirìlich – պիեմոնտերեն" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Alfabet sirìlich" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="պիեմոնտերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%84%DA%A9_%D9%84%D9%BE%DB%8C" title="سیریلک لپی – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="سیریلک لپی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%8A%D9%84%D9%8A%DA%A9_%D9%84%D9%8A%DA%A9%D8%AF%D9%88%D8%AF" title="سيريليک ليکدود – փուշթու" lang="ps" hreflang="ps" data-title="سيريليک ليکدود" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="փուշթու" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Alfabeto_cir%C3%ADlico" title="Alfabeto cirílico – պորտուգալերեն" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Alfabeto cirílico" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="պորտուգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Kirilitsa" title="Kirilitsa – կեչուա" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Kirilitsa" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="կեչուա" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Alfabetul_chirilic" title="Alfabetul chirilic – ռումիներեն" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Alfabetul chirilic" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ռումիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-tara mw-list-item"><a href="https://roa-tara.wikipedia.org/wiki/Alfabb%C3%A8te_cirilleche" title="Alfabbète cirilleche – Tarantino" lang="nap-x-tara" hreflang="nap-x-tara" data-title="Alfabbète cirilleche" data-language-autonym="Tarandíne" data-language-local-name="Tarantino" class="interlanguage-link-target"><span>Tarandíne</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Кириллица – ռուսերեն" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Кириллица" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ռուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%96%D1%80%D1%96%D0%BB%D1%96%D1%86%D1%8F" title="Кіріліця – ռուսիներեն" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Кіріліця" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="ռուսիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Кириллица – յակուտերեն" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Кириллица" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="յակուտերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A5%E1%B1%A4%E1%B1%A8%E1%B1%A4%E1%B1%9E%E1%B1%A4%E1%B1%A0_%E1%B1%A6%E1%B1%9A%E1%B1%A8%E1%B1%9A%E1%B1%AF" title="ᱥᱤᱨᱤᱞᱤᱠ ᱦᱚᱨᱚᱯ – սանտալի" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱥᱤᱨᱤᱞᱤᱠ ᱦᱚᱨᱚᱯ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="սանտալի" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Alfabetu_tzir%C3%ACllicu" title="Alfabetu tzirìllicu – սարդիներեն" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Alfabetu tzirìllicu" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="սարդիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Arfabbetu_cir%C3%ACllicu" title="Arfabbetu cirìllicu – սիցիլիերեն" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Arfabbetu cirìllicu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="սիցիլիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Cyrillic_script" title="Cyrillic script – շոտլանդերեն" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Cyrillic script" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="շոտլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%8A%D9%84%D9%8A_%D8%B1%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B7" title="سيريلي رسم الخط – սինդհի" lang="sd" hreflang="sd" data-title="سيريلي رسم الخط" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="սինդհի" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Kyrillala%C5%A1_alfabehta" title="Kyrillalaš alfabehta – հյուսիսային սաամի" lang="se" hreflang="se" data-title="Kyrillalaš alfabehta" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="հյուսիսային սաամի" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/%C4%86irilica" title="Ćirilica – սերբա-խորվաթերեն" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Ćirilica" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="սերբա-խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Ag%CA%B7mmay_Akiril" title="Agʷmmay Akiril – տաշելհիթ" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Agʷmmay Akiril" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="տաշելհիթ" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Cyrillic_script" title="Cyrillic script – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Cyrillic script" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Cyrilika" title="Cyrilika – սլովակերեն" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Cyrilika" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="սլովակերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Cirilica" title="Cirilica – սլովեներեն" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Cirilica" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="սլովեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Keruro_ye_Chikriri" title="Keruro ye Chikriri – շոնա" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Keruro ye Chikriri" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="շոնա" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Alifbeetada_Kiriiliga" title="Alifbeetada Kiriiliga – սոմալիերեն" lang="so" hreflang="so" data-title="Alifbeetada Kiriiliga" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="սոմալիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Alfabeti_cirilik" title="Alfabeti cirilik – ալբաներեն" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Alfabeti cirilik" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ալբաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%8B%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Ћирилица – սերբերեն" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Ћирилица" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="սերբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Alfab%C3%A9t_Kirilik" title="Alfabét Kirilik – սունդաներեն" lang="su" hreflang="su" data-title="Alfabét Kirilik" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="սունդաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Kyrilliska_alfabetet" title="Kyrilliska alfabetet – շվեդերեն" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kyrilliska alfabetet" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="շվեդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Kisirili" title="Kisirili – սուահիլի" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Kisirili" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="սուահիլի" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Cyrylica" title="Cyrylica – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Cyrylica" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9A%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%B2%E0%AF%8D%E0%AE%B2%E0%AE%BF%E0%AE%95%E0%AF%8D_%E0%AE%8E%E0%AE%B4%E0%AF%81%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%81%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%B3%E0%AF%8D" title="சிரில்லிக் எழுத்துக்கள் – թամիլերեն" lang="ta" hreflang="ta" data-title="சிரில்லிக் எழுத்துக்கள்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="թամիլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B8%D1%84%D0%B1%D0%BE%D0%B8_%D0%BA%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D3%A3" title="Алифбои кирилликӣ – տաջիկերեն" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Алифбои кирилликӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="տաջիկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%81" title="อักษรซีริลลิก – թայերեն" lang="th" hreflang="th" data-title="อักษรซีริลลิก" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="թայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Kiril_elipbi%C3%BDi" title="Kiril elipbiýi – թուրքմեներեն" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Kiril elipbiýi" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="թուրքմեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Alpabetong_Siriliko" title="Alpabetong Siriliko – տագալերեն" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Alpabetong Siriliko" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="տագալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Kiril_alfabesi" title="Kiril alfabesi – թուրքերեն" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Kiril alfabesi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Кириллица – թաթարերեն" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Кириллица" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="թաթարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB_%D0%B1%D0%B8%D0%B6%D0%B8%D0%BA" title="Кирилл бижик – տուվերեն" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Кирилл бижик" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="տուվերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Кириллица – ուդմուրտերեն" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Кириллица" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="ուդմուրտերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%86%D1%8F" title="Кирилиця – ուկրաիներեն" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Кирилиця" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ուկրաիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D8%B1%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B7" title="سیریلی رسم الخط – ուրդու" lang="ur" hreflang="ur" data-title="سیریلی رسم الخط" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ուրդու" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Kirill_alifbosi" title="Kirill alifbosi – ուզբեկերեն" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Kirill alifbosi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ուզբեկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Kirilline_kirjami%C5%A1t" title="Kirilline kirjamišt – վեպսերեն" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Kirilline kirjamišt" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="վեպսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BB%AF_Kirin" title="Chữ Kirin – վիետնամերեն" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Chữ Kirin" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="վիետնամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Cyrillisch_schrift" title="Cyrillisch schrift – արևմտաֆլամանդերեն" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Cyrillisch schrift" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="արևմտաֆլամանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Lafab_kirilik" title="Lafab kirilik – վոլապյուկ" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Lafab kirilik" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="վոլապյուկ" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Ciriliko_nga_Abakadahan" title="Ciriliko nga Abakadahan – վարայերեն" lang="war" hreflang="war" data-title="Ciriliko nga Abakadahan" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="վարայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%A5%BF%E9%87%8C%E5%B0%94%E5%AD%97%E6%AF%8D" title="西里尔字母 – վու չինարեն" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="西里尔字母" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="վու չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB_%D0%B1%D0%B8%D1%87%D0%B8%D0%B3" title="Кирилл бичиг – կալմիկերեն" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Кирилл бичиг" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="կալմիկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%90" title="კირილიცა – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="კირილიცა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%99%D7%A8%D7%99%D7%9C%D7%99%D7%A9%D7%A2_%D7%A9%D7%A8%D7%99%D7%A4%D7%98" title="קירילישע שריפט – իդիշ" lang="yi" hreflang="yi" data-title="קירילישע שריפט" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="իդիշ" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B4%B0%E2%B4%B3%E2%B5%AF%E2%B5%8E%E2%B5%8E%E2%B4%B0%E2%B5%A2_%E2%B4%B0%E2%B4%BD%E2%B5%89%E2%B5%94%E2%B5%89%E2%B5%8D" title="ⴰⴳⵯⵎⵎⴰⵢ ⴰⴽⵉⵔⵉⵍ – ընդհանուր մարոկյան թամազիղտ" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⴰⴳⵯⵎⵎⴰⵢ ⴰⴽⵉⵔⵉⵍ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="ընդհանուր մարոկյան թամազիղտ" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%A5%BF%E9%87%8C%E5%B0%94%E5%AD%97%E6%AF%8D" title="西里尔字母 – չինարեն" lang="zh" hreflang="zh" data-title="西里尔字母" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E8%A5%BF%E9%87%8C%E7%88%BE%E5%AD%97%E6%AF%8D" title="西里爾字母 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="西里爾字母" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Kiril_b%C3%BBn-j%C4%AB" title="Kiril bûn-jī – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Kiril bûn-jī" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%9F%BA%E9%87%8C%E7%88%BE%E5%AD%97%E6%AF%8D" title="基里爾字母 – կանտոներեն" lang="yue" hreflang="yue" data-title="基里爾字母" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="կանտոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8209#sitelinks-wikipedia" title="Խմբագրել միջլեզվային հղումները" class="wbc-editpage">Փոխել հղումները</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Անվանատարածքներ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" title="Դիտել հոդվածը [c]" accesskey="c"><span>Հոդված</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%94%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" rel="discussion" title="Քննարկումներ այս էջի բովանդակության մասին [t]" accesskey="t"><span>քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">հայերեն</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Դիտումները"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=history" title="Այս էջի խմբագրումների պատմությունը [h]" accesskey="h"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Գործիքներ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Գործիքներ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Այլ ընտրանքներ" > <div class="vector-menu-heading"> Գործողություններ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=history"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ընդհանուր </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B1%D5%B5%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%B0%D5%B2%D5%BE%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" title="Այս էջին հղվող բոլոր վիքի էջերի ցանկը [j]" accesskey="j"><span>Այստեղ հղվող էջերը</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" rel="nofollow" title="Այս էջից կապված էջերի վերջին փոփոխությունները [k]" accesskey="k"><span>Կապված փոփոխություններ</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Բոլոր սպասարկող էջերի ցանկը [q]" accesskey="q"><span>Սպասարկող էջեր</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&oldid=10099191" title="Էջի այս տարբերակի մշտական հղում"><span>Մշտական հղում</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=info" title="Վիճակագրական տվյալներ էջի մասին"><span>Էջի վիճակագրություն</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CiteThisPage&page=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&id=10099191&wpFormIdentifier=titleform" title="Տեղեկատվություն, թե ինչպես պետք է մեջբերել այս էջը"><span>Մեջբերել այս էջը</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D4%25BF%25D5%25B5%25D5%25B8%25D6%2582%25D6%2580%25D5%25A5%25D5%25B2%25D5%25A1%25D5%25A3%25D5%25AB%25D6%2580"><span>Ստանալ կարճ URL հասցե</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:QrCode&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D4%25BF%25D5%25B5%25D5%25B8%25D6%2582%25D6%2580%25D5%25A5%25D5%25B2%25D5%25A1%25D5%25A3%25D5%25AB%25D6%2580"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Տպել/արտահանել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80"><span>Ստեղծել գիրք</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:DownloadAsPdf&page=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=show-download-screen"><span>Ներբեռնել որպես PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&printable=yes" title="Այս էջի տպելու տարբերակ [p]" accesskey="p"><span>Տպելու տարբերակ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Այլ նախագծերում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Cyrillic_alphabet" hreflang="en"><span>Վիքիպահեստ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8209" title="Հղում Վիքիտվյալի համապատասխան էջին [g]" accesskey="g"><span>Վիքիտվյալների տարր</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Արտաքին տեսք</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">թաքցնել</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="hy" dir="ltr"><table class="infobox vcard" style="width:22em;width:21em; text-align:left;"><tbody><tr><th colspan="2" class="summary" style="text-align:center;font-size:125%;font-weight:bold">Կյուրեղագիր</th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;padding-bottom:0.5em;"><span data-wikidata-claim-id="Q8209$c9b70c01-4cd1-212c-6057-71a036fbd16c" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P18"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Cyrillic_alternates.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Cyrillic_alternates.svg/260px-Cyrillic_alternates.svg.png" decoding="async" width="260" height="325" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Cyrillic_alternates.svg/390px-Cyrillic_alternates.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Cyrillic_alternates.svg/520px-Cyrillic_alternates.svg.png 2x" data-file-width="425" data-file-height="531" /></a></span></span></span><div><div style="padding-top:0.3em; line-height:1.2em;"></div></div></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:right; background-color:#eee;">Տեսակ</th><td style="line-height:1.3em; vertical-align:middle; </div>"><span data-wikidata-claim-id="Q8209$95D6E644-7419-415B-A899-7F7F7024F955" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P31"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%AB%D6%80" title="Գիր">գիր</a></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:right; background-color:#eee;">Լեզուներ</th><td style="line-height:1.3em; vertical-align:middle; </div>"><a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%B6_%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Հին սլավոներեն">հին սլավոներեն</a><br />եկեղեցական սլավոներեն<br /><a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ռուսերեն">ռուսերեն</a><br /><a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%B2%D5%A1%D6%80%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Բուլղարերեն">բուլղարերեն</a><br /><a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%AF%D5%A5%D5%A4%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Մակեդոներեն">մակեդոներեն</a><br /><a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ուկրաիներեն">ուկրաիներեն</a><br /><a href="/wiki/%D5%82%D6%80%D5%B2%D5%A6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ղրղզերեն">ղրղզերեն</a> և այլն</td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:right; background-color:#eee;">Ստեղծման վայր</th><td style="line-height:1.3em; vertical-align:middle; </div>">Հարավարևելյան Եվրոպա</td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:right; background-color:#eee;">Տարածք</th><td style="line-height:1.3em; vertical-align:middle; </div>"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Belarus.svg" class="mw-file-description" title="Բելառուս"><img alt="Բելառուս" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Flag_of_Belarus.svg/22px-Flag_of_Belarus.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Flag_of_Belarus.svg/33px-Flag_of_Belarus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Flag_of_Belarus.svg/44px-Flag_of_Belarus.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D4%B2%D5%A5%D5%AC%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD" title="Բելառուս">Բելառուս</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg" class="mw-file-description" title="Բոսնիա և Հերցեգովինա"><img alt="Բոսնիա և Հերցեգովինա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg/22px-Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg/33px-Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg/44px-Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="400" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D5%BD%D5%B6%D5%AB%D5%A1_%D6%87_%D5%80%D5%A5%D6%80%D6%81%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D5%BE%D5%AB%D5%B6%D5%A1" title="Բոսնիա և Հերցեգովինա">Բոսնիա և Հերցեգովինա</a> (նաև լատինատառ)<br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Bulgaria.svg" class="mw-file-description" title="Բուլղարիա"><img alt="Բուլղարիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/22px-Flag_of_Bulgaria.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/33px-Flag_of_Bulgaria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/44px-Flag_of_Bulgaria.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%B2%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Բուլղարիա">Բուլղարիա</a> <br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Kazakhstan.svg" class="mw-file-description" title="Ղազախստան"><img alt="Ղազախստան" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/22px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/33px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/44px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D5%82%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%AD%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Ղազախստան">Ղազախստան</a> (մինչև 2025)<br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Kyrgyzstan.svg" class="mw-file-description" title="Ղրղզստան"><img alt="Ղրղզստան" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/22px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/33px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/44px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D5%82%D6%80%D5%B2%D5%A6%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Ղրղզստան">Ղրղզստան</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_North_Macedonia.svg" class="mw-file-description" title="Հյուսիսային Մակեդոնիա"><img alt="Հյուսիսային Մակեդոնիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_North_Macedonia.svg/22px-Flag_of_North_Macedonia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_North_Macedonia.svg/33px-Flag_of_North_Macedonia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_North_Macedonia.svg/44px-Flag_of_North_Macedonia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D5%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%84%D5%A1%D5%AF%D5%A5%D5%A4%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Հյուսիսային Մակեդոնիա">Հյուսիսային Մակեդոնիա</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Mongolia.svg" class="mw-file-description" title="Մոնղոլիա"><img alt="Մոնղոլիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Mongolia.svg/22px-Flag_of_Mongolia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Mongolia.svg/33px-Flag_of_Mongolia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Mongolia.svg/44px-Flag_of_Mongolia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%B6%D5%B2%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%A1" title="Մոնղոլիա">Մոնղոլիա</a> (նաև մոնղոլական այբուբեն)<br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Montenegro.svg" class="mw-file-description" title="Չեռնոգորիա"><img alt="Չեռնոգորիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Flag_of_Montenegro.svg/22px-Flag_of_Montenegro.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Flag_of_Montenegro.svg/33px-Flag_of_Montenegro.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Flag_of_Montenegro.svg/44px-Flag_of_Montenegro.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D5%89%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%B8%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Չեռնոգորիա">Չեռնոգորիա</a> (նաև լատինատառ)<br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Russia.svg" class="mw-file-description" title="Ռուսաստան"><img alt="Ռուսաստան" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/22px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/33px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/44px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Ռուսաստան">Ռուսաստան</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Serbia.svg" class="mw-file-description" title="Սերբիա"><img alt="Սերբիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_of_Serbia.svg/22px-Flag_of_Serbia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_of_Serbia.svg/33px-Flag_of_Serbia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_of_Serbia.svg/44px-Flag_of_Serbia.svg.png 2x" data-file-width="1350" data-file-height="900" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D5%8D%D5%A5%D6%80%D5%A2%D5%AB%D5%A1" title="Սերբիա">Սերբիա</a> (նաև լատինատառ)<br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Tajikistan.svg" class="mw-file-description" title="Տաջիկստան"><img alt="Տաջիկստան" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/22px-Flag_of_Tajikistan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/33px-Flag_of_Tajikistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/44px-Flag_of_Tajikistan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D5%8F%D5%A1%D5%BB%D5%AB%D5%AF%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Տաջիկստան">Տաջիկստան</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Transnistria_(state).svg" class="mw-file-description" title="Մերձդնեստր"><img alt="Մերձդնեստր" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Transnistria_%28state%29.svg/22px-Flag_of_Transnistria_%28state%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Transnistria_%28state%29.svg/33px-Flag_of_Transnistria_%28state%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Transnistria_%28state%29.svg/44px-Flag_of_Transnistria_%28state%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D6%80%D5%B1%D5%A4%D5%B6%D5%A5%D5%BD%D5%BF%D6%80" class="mw-redirect" title="Մերձդնեստր">Մերձդնեստր</a> (դե յուրե <a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%AC%D5%A4%D5%B8%D5%BE%D5%A1" title="Մոլդովա">Մոլդովայի</a> մաս)<br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Ukraine.svg" class="mw-file-description" title="Ուկրաինա"><img alt="Ուկրաինա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/22px-Flag_of_Ukraine.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/33px-Flag_of_Ukraine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/44px-Flag_of_Ukraine.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%AB%D5%B6%D5%A1" title="Ուկրաինա">Ուկրաինա</a></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:right; background-color:#eee;">Գրելաձևը</th><td style="line-height:1.3em; vertical-align:middle; </div>">ձախից աջ</td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:right; background-color:#eee;">Ստեղծվել է</th><td style="line-height:1.3em; vertical-align:middle; </div>">IX դ. (ժամանակակից տեսքով XVI դ. վերջ)</td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:right; background-color:#eee;">Հեղինակ</th><td style="line-height:1.3em; vertical-align:middle; </div>"><span data-wikidata-property-id="P170" class="no-wikidata">Կլիմենտ Օրխիդսկի (հավանաբար)<br /><a href="/wiki/%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2_%D6%87_%D5%84%D5%A5%D5%A9%D5%B8%D5%A4%D5%AB%D5%B8%D5%BD" title="Կյուրեղ և Մեթոդիոս">Կյուրեղ և Մեթոդիոս</a> (ըստ ավանդության)</span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:right; background-color:#eee;">Կարգավիճակ</th><td style="line-height:1.3em; vertical-align:middle; </div>">գործող</td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:right; background-color:#eee;">Ժառանգված համակարգ</th><td style="line-height:1.3em; vertical-align:middle; </div>"><span data-wikidata-property-id="P144" class="no-wikidata">փյունիկական գիր, <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D5%B5%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%A5%D5%B6" title="Հունարենի այբուբեն">հունարենի այբուբեն</a></span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:right; background-color:#eee;">Անվանվել է</th><td style="line-height:1.3em; vertical-align:middle; </div>"><span data-wikidata-claim-id="q8209$29782fb1-4c16-d3d6-5aad-b6536fd8eabc" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P138"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q351026" class="extiw" title="d:Q351026">Կյուրեղ</a></span><sup id="cite_ref-_40696022dec6f473_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-_40696022dec6f473-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:right; background-color:#eee;">ISO 15924</th><td style="line-height:1.3em; vertical-align:middle; </div>"><span data-wikidata-claim-id="q8209$f4052ea3-4a24-8b31-bb20-afef065e32a4" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P506"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">Cyrl</span></span></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><span data-wikidata-claim-id="q8209$D3BE9890-6D8E-4721-B1D9-0E4CF49DD924" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P373"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Cyrillic_alphabet" title="commons:Category:Cyrillic alphabet"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Cyrillic_alphabet" class="extiw" title="commons:Category:Cyrillic alphabet"> Cyrillic alphabet</a></span></span> Վիքիպահեստում</td></tr></tbody></table> <p><b>Կյուրեղագիր</b>, կիրիլիցա, <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B5%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%A5%D5%B6" title="Այբուբեն">այբուբեն</a>, որն օգտագործվում է <a href="/wiki/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%A1%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Եվրասիա">Եվրասիայում</a>, մասնավորապես՝ <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%A5%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1" title="Արևելյան Եվրոպա">Արևելյան Եվրոպայում</a>, <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%BE%D5%AF%D5%A1%D5%BD" title="Կովկաս">Կովկասում</a>, <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D4%B1%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Կենտրոնական Ասիա">Կենտրոնական Ասիայում</a> և <a href="/wiki/%D5%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D4%B1%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Հյուսիսային Ասիա">Հյուսիսային Ասիայում</a>։ Հիմնված է վաղ կիրիլյան այբուբենի վրա, որ ստեղծվել է 9-րդ դարում <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%B2%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%AB%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Բուլղարական առաջին կայսրություն">Բուլղարական առաջին կայսրությունում</a>՝ <a href="/wiki/%D5%8A%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%BE%D5%AB_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%BA%D6%80%D5%B8%D6%81" title="Պրեսլավի գրադպրոց">Պրեսլավի գրադպրոցում</a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այն հիմք է դարձել մի շարք այբուբենների համար, որ օգտագործվում են սլավոնական ազգերի մեծամասնության և ռուսերենի ազդեցությունը կրած որոշ ոչ սլավոնական ազգերի լեզուներում։ <a href="/wiki/2011_%D5%A9%D5%BE%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6" class="mw-redirect" title="2011 թվական">2011 թվականի</a> տվյալներով՝ <a href="/wiki/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1" title="Եվրոպա">Եվրոպայում</a> և <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Ասիա">Ասիայում</a> շուրջ 252 միլիոն մարդ օգտագործում է կյուրեղագիրը՝ որպես պաշտոնական գրային համակարգ իրենց մայրենի լեզուների համար, որոնց կեսը բնակվում է Ռուսաստանում։ 2007 թվականի հունվարի 1-ին <a href="/wiki/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A8%D5%B6%D5%A4%D5%AC%D5%A1%D5%B5%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4_(2007)" title="Եվրոպական միության ընդլայնում (2007)">Բուլղարիայի՝ Եվրոպական Միությանը միանալուց</a> հետո կյուրեղագիրը դարձել է <a href="/wiki/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%84%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect" title="Եվրոպական Միություն">Եվրոպական Միության</a> երրորդ գրային համակարգը <a href="/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D5%B5%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%A5%D5%B6" title="Լատիներենի այբուբեն">լատիներենի</a> ու <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D5%B5%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%A5%D5%B6" title="Հունարենի այբուբեն">հունարենի այբուբեններից</a> հետո<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Կյուրեղագիրն ստեղծվել է հունական <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%B6%D6%81%D5%AB%D5%A1%D5%AC_%D5%A3%D5%AB%D6%80" title="Ունցիալ գիր">ունցիալ գրի</a> հիման վրա<sup id="cite_ref-Ivanova_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ivanova-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, որին հին <a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D5%AC%D5%A1%D5%A3%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D6%81%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գլագոլիցա (դեռ գրված չէ)">գլագոլիցայից</a> ավելացվել են տառեր, ներառյալ մի քանի <a href="/wiki/%D4%BF%D6%81%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" title="Կցագիր">կցագրեր</a>։ Այդ հավելյալ տառերն օգտագործվել են <a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%B6_%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Հին սլավոներեն">հին սլավոներենի</a> այն հնչյունների համար, որոնք չեն եղել հունարենում։ Այբուբենը կոչվել է <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A6%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Բյուզանդական կայսրություն">բյուզանդացի</a> երկու քարոզիչ եղբայրների<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>՝ սուրբ <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2_%D6%87_%D5%84%D5%A5%D5%A9%D5%B8%D5%A4%D5%AB%D5%B8%D5%BD" title="Կյուրեղ և Մեթոդիոս">Կյուրեղի և Մեթոդիոսի</a> անուններով, որոնք նախկինում ստեղծել էին գլագոլիցան։ Ժամանակակից գիտնականները կարծում են, որ կյուրեղագիրը մշակվել է Կյուրեղի և Մեթոդիոսի աշակերտների կողմից։ </p><p>18-րդ դարի սկզբում Ռուսաստանում օգտագործվող կյուրեղագիրն էական փոփոխությունների է ենթարկվել <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A5%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%BD_I" title="Պետրոս I">Պետրոս I</a>-ի կողմից, որը նոր էր վերադարձել իր մեծ դեսպանությունից <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%B4%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1" title="Արևմտյան Եվրոպա">Արևմտյան Եվրոպայում</a>։ Տառերի նոր գրելաձևերը մոտեցվել են լատիներենին, մի քանի արխայիկ տառեր հանվել են, իսկ որոշ տառեր մշակվել են անձամբ Պետրոս Մեծի կողմից (օրինակ՝ Я տառը, որը ոգեշնչվել է լատիներեն R տառից)։ Արևմտաեվրոպական տպագրական մշակույթը նույնպես որոշակի ազդեցություն է ունեցել կյուրեղագրի վրա<sup id="cite_ref-Civil_Type_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-Civil_Type-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Տառեր"><span id=".D5.8F.D5.A1.D5.BC.D5.A5.D6.80"></span>Տառեր</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&veaction=edit&section=1" title="Խմբագրել բաժինը. Տառեր" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Տառեր"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Կյուրեղագիրը տարածվել է ամբողջ արևելասլավոնական ու մասամբ հարավային սլավոնական տարածքներում՝ հարմարեցվելով տեղի լեզուներին, ինչպիսին է հին արևելյան սլավոներենը։ Տեղական լեզուներին հարմարեցվելու արդյունքում ստեղծվել են մի քանի կյուրեղագիր այբուբեններ։ </p> <table cellpadding="4" style="font-size:larger; text-align:center;" class="Unicode" summary="Letters of the early Cyrillic alphabet"> <caption style="font-size:smaller;">Վաղ կյուրեղագիր<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </caption> <tbody><tr> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/wiki/%D0%90_(%D5%AF%D5%AB%D6%80%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D6%81%D5%A1)" class="mw-redirect" title="А (կիրիլիցա)">А</a></span></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/wiki/%D0%91" title="Б">Б</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/wiki/%D0%92" title="В">В</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/wiki/%D0%93" title="Г">Г</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="Д (դեռ գրված չէ)">Д</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="Е (դեռ գրված չէ)">Е</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ж (դեռ գրված չէ)">Ж</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%85_(%D5%AF%D5%AB%D6%80%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D6%81%D5%A1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ѕ (կիրիլիցա) (դեռ գրված չէ)">Ѕ</a><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%EA%99%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ꙁ (դեռ գրված չէ)">Ꙁ</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="И (դեռ գրված չէ)">И</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="І (դեռ գրված չէ)">І</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%9A&action=edit&redlink=1" class="new" title="К (դեռ գրված չէ)">К</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%9B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Л (դեռ գրված չէ)">Л</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C&action=edit&redlink=1" class="new" title="М (դեռ գրված չէ)">М</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Н (դեռ գրված չէ)">Н</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="О (դեռ գրված չէ)">О</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%9F&action=edit&redlink=1" class="new" title="П (դեռ գրված չէ)">П</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%A0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Р (դեռ գրված չէ)">Р</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="С (դեռ գրված չէ)">С</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Т (դեռ գրված չէ)">Т</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D0%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="ОУ (դեռ գրված չէ)">ОУ</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ф (դեռ գրված չէ)">Ф</a></span> </td></tr> <tr> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%A5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Х (դեռ գրված չէ)">Х</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D1%A0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ѡ (դեռ գրված չէ)">Ѡ</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ц (դեռ գրված չէ)">Ц</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ч (դեռ գրված չէ)">Ч</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ш (դեռ գրված չէ)">Ш</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Щ (դեռ գրված չէ)">Щ</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ъ (դեռ գրված չէ)">Ъ</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%AA%D0%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="ЪІ (դեռ գրված չէ)">ЪІ</a></span><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ь (դեռ գրված չէ)">Ь</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D1%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ѣ (դեռ գրված չէ)">Ѣ</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%EA%99%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ꙗ (դեռ գրված չէ)">Ꙗ</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D1%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ѥ (դեռ գրված չէ)">Ѥ</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D0%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ю (դեռ գրված չէ)">Ю</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D1%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ѫ (դեռ գրված չէ)">Ѫ</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D1%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ѭ (դեռ գրված չէ)">Ѭ</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D1%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ѧ (դեռ գրված չէ)">Ѧ</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D1%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ѩ (դեռ գրված չէ)">Ѩ</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D1%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ѯ (դեռ գրված չէ)">Ѯ</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D1%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ѱ (դեռ գրված չէ)">Ѱ</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D1%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ѳ (դեռ գրված չէ)">Ѳ</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D1%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ѵ (դեռ գրված չէ)">Ѵ</a></span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';"><a href="/w/index.php?title=%D2%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ҁ (դեռ գրված չէ)">Ҁ</a></span><sup id="cite_ref-Lunt_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-Lunt-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr></tbody></table> <p>Մեծատառեր ու փաքրատառեր հին ձեռագրերում չեն տարբերակվել։ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Meletius_Smotrisky_Cyrillic_Alphabet.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Meletius_Smotrisky_Cyrillic_Alphabet.PNG/220px-Meletius_Smotrisky_Cyrillic_Alphabet.PNG" decoding="async" width="220" height="379" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Meletius_Smotrisky_Cyrillic_Alphabet.PNG/330px-Meletius_Smotrisky_Cyrillic_Alphabet.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/62/Meletius_Smotrisky_Cyrillic_Alphabet.PNG 2x" data-file-width="349" data-file-height="602" /></a><figcaption>Էջ Մելետիոս Սմոտրիցկու <i>Եկեղեց-սլավոնական լեզվի քերականությունից</i> (1619)</figcaption></figure> <p>Ы տառը նախապես եղել է Ъ և І տառերի կցագիր (<span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ъ</span> + <span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">І</span> = <span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ы</span>)։ Յոտավորումը (յ հնչյունի ավելացումը ձայնավորից առաջ) նշանակվել է կցագրերով, որ կազմվել է І տառի հետ՝ <span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ꙗ</span> (կապ չունի ժամանակակից Я տառի հետ, որը ծագել է <span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ѧ</span> տառից), <span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ѥ</span>, <span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ю</span> (<span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">І</span> և <span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">ОУ</span> տառերի կցագիր), <span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ѩ</span>, <span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ѭ</span>։ Երբեմն տարբեր տառեր օգտագործվել են մեկը մյուսի փոխարեն, օրինակ՝ <span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">И</span> = <span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">І</span> = <span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ї</span>, կամ որպես տպագրական տարբերակներ, օրինակ՝ <span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">О</span> = <span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ѻ</span>։ Սովորաբար օգտագործվել են նաև կցագրեր, օրինակ՝ <span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">ѠТ</span> = <span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ѿ</span>։ </p><p>Տառերն ունեցել են նաև թվային արժեքներ, որոնք ոչ թե կախված են եղել այբուբենում տառի գրաված տեղից, այլ ժառանգվել են իրենց <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3" title="Հունական թվային համակարգ">հունարեն նախատիպերից</a>։ </p> <table cellpadding="4" style="text-align:center;" class="Unicode" summary="Letters of the Early Cyrillic alphabet"> <caption>Կյուրեղագրերի թվային արժեքներ </caption> <tbody><tr> <td>1</td> <td>2</td> <td>3</td> <td>4</td> <td>5</td> <td>6</td> <td>7</td> <td>8</td> <td>9 </td></tr> <tr> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">А</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">В</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Г</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Д</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Є</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ѕ</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">З</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">И</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ѳ</span> </td></tr> <tr> <td colspan="9"> </td></tr> <tr> <td>10</td> <td>20</td> <td>30</td> <td>40</td> <td>50</td> <td>60</td> <td>70</td> <td>80</td> <td>90 </td></tr> <tr> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">І</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">К</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Л</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">М</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Н</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ѯ</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ѻ</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">П</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ч</span> (<span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ҁ</span>) </td></tr> <tr> <td colspan="9"> </td></tr> <tr> <td>100</td> <td>200</td> <td>300</td> <td>400</td> <td>500</td> <td>600</td> <td>700</td> <td>800</td> <td>900 </td></tr> <tr> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Р</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">С</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Т</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ѵ</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ф</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Х</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ѱ</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ѿ</span></td> <td><span title="Slavonic" class="script-slavonic" style="font-family: 'Ponomar Unicode', 'Ponomar Unicode TT', 'Acathist', 'Triodion Unicode', 'Menaion Unicode', 'Menaion Unicode TT', 'Shafarik', 'Fedorovsk Unicode', 'Fedorovsk Unicode TT', 'Monomakh Unicode', 'Monomakh Unicode TT', 'Vilnius', BukyVede, 'Kliment Std', 'RomanCyrillic Std', 'Monomachus', 'Old Standard', 'Old Standard TT', Dilyana, Menaion, 'Menaion Medieval', Lazov, Code2000, 'DejaVu Sans', 'DejaVu Serif', Code2001, 'FreeSerif', 'TITUS Cyberbit Basic', 'Charis SIL', 'Doulos SIL', 'Chrysanthi Unicode', 'Bitstream Cyberbit', 'Bitstream CyberBase', Thryomanes, 'Lucida Grande', 'FreeSans', 'Arial Unicode MS', 'Microsoft Sans Serif', 'Lucida Sans Unicode';">Ц</span> </td></tr></tbody></table> <p>Վաղ շրջանի կյուրեղագիր այբուբենը դժվար է վերարտադրել համակարգչով։ Տառերի մեծ մասը տարբերվել է ժամանակակից կյուրեղագրից, խիստ տարբերվել են <a href="/wiki/%D5%81%D5%A5%D5%BC%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" title="Ձեռագիր">ձեռագիր</a> տարբերակները և ժամանակի ընթացքում փոխվել են։ Քիչ տառեր պարունակում են գլիֆներ, որոնք բավական են այբուբենի վերարտադրման համար։ Ըստ <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%A4" title="Յունիկոդ">Յունիկոդի</a> ռազմավարության՝ ստանդարտը չի ներառում տառատեսակների տարբերակները կամ կցագրերը, որ գտնվել են ձեռագիր աղբյուրներում, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ ապացուցվում է, որ դրանք համապատասխանում են որոշակի Յունիկոդ սիմվոլի։ </p><p>Յունիկոդ 5.1 ստանդարտը, որ թողարկվել է 2008 թվականի ապրիլի 4-ին, մեծապես նպաստում է վաղ կյուրեղագրի ու ժամանակակից եկեղեցա-սլավոնական լեզվի տառերի վերարտադրմանը։ Microsoft Windows-ում <a href="/w/index.php?title=Segoe_UI&action=edit&redlink=1" class="new" title="Segoe UI (դեռ գրված չէ)">Segoe UI</a> տառատեսակը թույլ է տալիս վերարտադրել արխայիկ կյուրեղագրերը՝ սկսած Windows 8-ից։ </p> <table border="0" cellpadding="5" cellspacing="0" class="Unicode" style="vertical-align:top; border-collapse:collapse; border:1px solid #999; text-align:center; clear:both;"> <tbody><tr> <th colspan="12" style="background-color:#fbec5d; font-family:inherit; font-weight:normal;"><b>Կյուրեղագիր այբուբենի տառեր</b> </th></tr> <tr style="vertical-align:top; background:#f8f8f8;"> <td style="width:7%;"><a href="/wiki/%D0%90_(%D5%AF%D5%AB%D6%80%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D6%81%D5%A1)" class="mw-redirect" title="А (կիրիլիցա)"><big>А</big><br /><small>Ա</small></a> </td> <td style="width:7%;"><a href="/wiki/%D0%91" title="Б"><big>Б</big><br /><small>Բե</small></a> </td> <td style="width:7%;"><a href="/wiki/%D0%92" title="В"><big>В</big><br /><small>Վե</small></a> </td> <td style="width:7%;"><a href="/wiki/%D0%93" title="Г"><big>Г</big><br /><small>Գե</small></a> </td> <td style="width:7%;"><a href="/wiki/%D2%90" title="Ґ"><big>Ґ</big><br /><small>Գե</small></a> </td> <td style="width:7%;"><big>Д</big><br /><small>Դե</small> </td> <td style="width:7%;"><big>Ђ</big><br /><small>Դյե</small> </td> <td style="width:7%;"><big>Ѓ</big><br /><small>Գյե</small> </td> <td style="width:7%;"><big>Е</big><br /><small>Ե</small> </td> <td style="width:7%;"><big>Ё</big><br /><small>Յո</small> </td> <td style="width:7%;"><big>Є</big><br /><small>Ուկրաիներեն Ե</small> </td> <td style="width:7%;"><big>Ж</big><br /><small>Ժե</small> </td></tr> <tr valign="top"> <td><big>З</big><br /><small>Զե</small> </td> <td><big>З́</big><br /><small>Զյե</small> </td> <td><big>Ѕ</big><br /><small>Ձե</small> </td> <td><big>И</big><br /><small>Ի</small> </td> <td><big>І</big><br /><small>Կետիկով Ի</small> </td> <td><big>Ї</big><br /><small>Յի</small> </td> <td><big>Й</big><br /><small>Կարճ Ի</small> </td> <td><big>Ј</big><br /><small>Ե</small> </td> <td><big>К</big><br /><small>Կա</small> </td> <td><big>Л</big><br /><small>Էլ</small> </td> <td><big>Љ</big><br /><small>Լյե</small> </td> <td><big>М</big><br /><small>Էմ</small> </td></tr> <tr style="vertical-align:top; background:#f8f8f8;"> <td><big>Н</big><br /><small>Էն</small> </td> <td><big>Њ</big><br /><small>Նյե</small> </td> <td><big>О</big><br /><small>Օ</small> </td> <td><big>П</big><br /><small>Պե</small> </td> <td><big>Р</big><br /><small>Էռ</small> </td> <td><big>С</big><br /><small>Էս</small> </td> <td><big>С́</big><br /><small>Սյե</small> </td> <td><big>Т</big><br /><small>Տե</small> </td> <td><big>Ћ</big><br /><small>Տշե</small> </td> <td><big>Ќ</big><br /><small>Կյե</small> </td> <td><big>У</big><br /><small>Ու</small> </td> <td><big>Ў</big><br /><small>Կարճ Ու</small> </td></tr> <tr valign="top"> <td><big>Ф</big><br /><small>Էֆ</small> </td> <td><big>Х</big><br /><small>Խա</small> </td> <td><big>Ц</big><br /><small>Ցե</small> </td> <td><big>Ч</big><br /><small>Չե</small> </td> <td><big>Џ</big><br />Ջե </td> <td><big>Ш</big><br /><small>Շա</small> </td> <td><big>Щ</big><br /><small>Շչա</small> </td> <td><big>Ъ</big><br /><small>Կոշտ նշան (Եռ)</small> </td> <td><big>Ы</big><br /><small>Եռի</small> </td> <td><big>Ь</big><br /><small>Փափուկ նշան (Եռի)</small> </td> <td><big>Э</big><br /><small>E</small> </td> <td><big>Ю</big><br /><small>Յու</small> </td></tr> <tr style="vertical-align:top; background:#f8f8f8;"> <td><big>Я</big><br /><small>Յա</small> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td></tr> <tr valign="top"> <td colspan="12" style="background-color:#b0bf1a; font-family:inherit; font-weight:normal;"><b>Ոչ սլավոնական կարևոր կյուրեղագրեր</b> </td></tr> <tr style="vertical-align:top; background:#f8f8f8;"> <td><big>Ӏ</big><br /><small>Պալոչկա</small> </td> <td><big>Ә</big><br /><small>Կյուրեղյան շվա</small> </td> <td><big>Ғ</big><br /><small>Գայն</small> </td> <td><big>Ҙ</big><br /><small>Բաշկիրերեն Դե</small> </td> <td><big>Ҫ</big><br /><small>Բաշկիրերեն Թե</small> </td> <td><big>Ҡ</big><br /><small>Բաշկիրերեն Քա</small> </td> <td><big>Җ</big><br /><small>Ժյե</small> </td> <td><big>Қ</big><br /><small>Կաֆ</small> </td> <td><big>Ң</big><br /><small>Նգ</small> </td> <td><big>Ҥ</big><br /><small>Են-գե</small> </td> <td><big>Ө</big><br /><small>Վրան գիծ քաշած Ու</small> </td> <td><big>Ү</big><br /><small>Ուղիղ Ու</small> </td></tr> <tr valign="top"> <td><big>Ұ</big><br /><small>Ուղիղ Ու<br />գծիկով</small> </td> <td><big>Һ</big><br /><small>Շհա (Հե)</small> </td> <td><big>Ҳ</big><br /><small>Խա<br />ներքևից դուրս ձգվող տարրով</small> </td> <td><big>Ӑ</big><br /><small>Կարճ Ա</small> </td></tr> <tr valign="top"> <td colspan="12" style="background-color:#87ceeb;font-family:inherit; font-weight:normal;"><b>Նախկինում օգտագործված կյուրեղագրեր</b> </td></tr> <tr style="vertical-align:top; background:#f8f8f8;"> <td><big>Ꙗ</big><br /><small>Ա յոտավոր</small> </td> <td><big>Ѥ</big><br /><small>Ե յոտավոր</small> </td> <td><big>Ѧ</big><br /><small>Յուս փոքր</small> </td> <td><big>Ѫ</big><br /><small>Յուս մեծ</small> </td> <td><big>Ѩ</big><br /><small>Յուս փոքր յոտավոր</small> </td> <td><big>Ѭ</big><br /><small>Յուս մեծ յոտավոր</small> </td> <td><big>Ѯ</big><br /><small>Կսի</small> </td> <td><big>Ѱ</big><br /><small>Պսի</small> </td> <td><big>Ꙟ</big><br /><small>Ին</small> </td> <td><big>Ѳ</big><br /><small>Ֆիտա</small> </td> <td><big>Ѵ</big><br /><small>Իժիցա</small> </td> <td><big>Ѷ</big><br /><small>Իժիցա օկովի</small> </td></tr> <tr valign="top"> <td><big>Ҁ</big><br /><small>Կորա</small> </td> <td><big>ОУ</big><br /><small>Ուկ</small> </td> <td><big>Ѡ</big><br /><small>Omega</small> </td> <td><big>Ѿ</big><br /><small>Օտ</small> </td> <td><big>Ѣ</big><br /><small>Յատ</small> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Տառատեսակներ_և_տպագիր"><span id=".D5.8F.D5.A1.D5.BC.D5.A1.D5.BF.D5.A5.D5.BD.D5.A1.D5.AF.D5.B6.D5.A5.D6.80_.D6.87_.D5.BF.D5.BA.D5.A1.D5.A3.D5.AB.D6.80"></span>Տառատեսակներ և տպագիր</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&veaction=edit&section=2" title="Խմբագրել բաժինը. Տառատեսակներ և տպագիր" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: Տառատեսակներ և տպագիր"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Կյուրեղյան տպագրության զարգացումը միջնադարյան փուլից միանգամից անցել է ուշ բարոկկոյին՝ առանց Վերածննդի փուլի, ինչպես եղել է Արևմտյան Եվրոպայում։ Ուշ միջնադարյան կյուրեղագրերը (որոնք մինչ օրս հանդիպում են բազմաթի սրբապատկերների գրություններում) ցույց են տալիս զգալի միտում՝ լինելու շատ բարձր ու նեղ և ունենալու նրբագծիկներ, որոնք ընդհանուր են եղել երկու կից տառերի համար։ </p><p>Ռուս ցար <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A5%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%BD_%D4%B1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%AB%D5%B6" class="mw-redirect" title="Պետրոս Առաջին">Պետրոս Առաջինը</a> լիազորել է օգտագործել արևմտականացված տառատեսակներ 18-րդ դարի սկզբում։ Ժամանակի ընթացքում դրանք մեծ մասամբ ընդունվել են այդ այբուբենն օգտագործող այլ լեզուներում։ Այդպիսով, ի տարբերություն ժամանակակից հունական շատ տառատեսակների, որոնք պահպանել են փոքրատառերի ձևավորման իրենց սեփական սկզբունքները (ինչպիսիք են սերիֆները՝ գծերի վերջնահատվածների ձևը և գծիկների հաստությունը, չնայած հունարեն մեծատառերն օգտագործում են ձևավորման լատինական սկզբունքը), ժամանակակից կյուրեղագրերի շատ նման են ժամանակակից լատիներեն տառերին, որ պատկանում են նույն ընտանիքին։ Որոշ կյուրեղագրերի համակարգչային տառատեսակների մշակումը լատիներենի հիման վրա նույնպես նպաստել է կյուրեղագրերի վիզուալ լատինականացմանը։ </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Frame"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Cyrillic_upright-cursive-n.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c7/Cyrillic_upright-cursive-n.png" decoding="async" width="320" height="86" class="mw-file-element" data-file-width="320" data-file-height="86" /></a><figcaption>Գե, Դե, Ի, կարճ Ի, Էմ, Տե, Ցե, Բե և Վե տառերի ուղիղ (տպագիր) և շեղատառ (ձեռագիր) տարբերակները (վերևի շարքը Georgia տառատեսակ է, ներքևինը՝ Odessa Script)</figcaption></figure> <p>Կյուրեղագիր մեծատառերն ու փոքրատառերը այնքան տարբերակված չեն, ինչպես լատիներենի տպագիր տառերը։ Կյուրեղագրի փոքրատառերը, ըստ էության, փոքր մեծատառեր են (կան բացառություններ, а, е, и, й, п և у տառեր հարմարեցվել են արևմտյան փոքրատառերի ձևին, փոքրատառ ф-ն ձևավորվել է լատիներենի p-ի ազդեցությամբ, փոքրատառ б, ђ և ћ տառերն ավանդաբար ձեռագիր տարբերակներ են), չնայած կյուրեղագիր բարձրորակ տպագրական նշանների հավաքածուն պարունակում է առանձին գլիֆներ փոքրատառերի համար<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Կյուրեղագիրը, ինչպես լատիներենը, ունի ռոմանատիպ և շեղագիր (իտալիկ) տառատեսակներ (ժամանակակից մասնավորապես գրեթե բոլոր տարածված տառատեսակները ներառում են լատիներեն տառերի և կյուրեղագրերի զուգահեռ հավաքածուներ, որտեղ շատ գլիֆներ (ինչպես մեծատառ, այնպես էլ փոքրատառ), պարզապես օգտագործվում են երկուսի կողմից էլ։ Սակայն սլավոնական լեզուների մեծ մասում (օրինակ՝ ռուսերենում), տվյալ դեպքում չեն օգտագործվում <i>ռոմանատիպ</i> և <i>իտալիկ</i> բառերը<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Դրա փոխարեն տերմինաբանությունումը հետևում է գերմաներենում ընդունված սկզբունքին. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Cyrillic_cursive.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Cyrillic_cursive.svg/300px-Cyrillic_cursive.svg.png" decoding="async" width="300" height="500" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Cyrillic_cursive.svg/450px-Cyrillic_cursive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Cyrillic_cursive.svg/600px-Cyrillic_cursive.svg.png 2x" data-file-width="425" data-file-height="709" /></a><figcaption>Շեղագիր կյուրեղագրեր</figcaption></figure> <ul><li>Ռոմանատիպը կոչվում է <i>ուղիղ տպատառ</i> (<a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ռուսերեն">ռուս.</a>՝ <span lang="ru">прямой шрифт</span>) — համեմատել՝ <i><a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Գերմաներեն">գերմ.</a>՝ <span lang="de">Normalschrift</span></i> «նորմալ տիպ»,</li> <li>Իտալիկը կոչվում է <i>շեղագիր</i> ((<a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ռուսերեն">ռուս.</a>՝ <span lang="ru">курсив</span>) կամ <i>շեղագիր տպատառ</i> (<a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ռուսերեն">ռուս.</a>՝ <span lang="ru">курсивный шрифт</span>) — <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Գերմաներեն">գերմ.</a>՝ <span lang="de">Kursive</span> բառից, որ նշանակում է շեղագիր տպատառ, ոչ թե շեղատառ ձեռագիր,</li> <li>Ձեռագիր տպատառ (<a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ռուսերեն">ռուս.</a>՝ <span lang="ru">рукописный шрифт</span>) – <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Գերմաներեն">գերմ.</a>՝ <span lang="de">Kurrentschrift</span> կամ <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Գերմաներեն">գերմ.</a>՝ <span lang="de">Laufschrift</span>, որ երկուսն էլ նշանակում են <i>արագագիր</i>։</li></ul> <p>Ինչպես լատիներենում, այնպես էլ կյուրեղագրերի դեպքում գրոտեսկ (առանց սերիֆների) տպագրերը կարող են ունենալ մեխանիկական թեքված ձևեր (<a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ռուսերեն">ռուս.</a>՝ <span lang="ru">наклонный шрифт</span> — «թեքված» կամ «շեղ տպագիր») շեղագրի փոխարեն։ </p><p>Լատիներեն տպագրերի նման կյուրեղագիր բազմաթիվ տառերի շեղագիր կամ ձեռագիր տիպերը (սովորաբար փոքրատառերը, մեծատառերը միայն ձեռագրում կամ ոճավորված տպագրերում) շատ տարբեր են իրենց ուղիղ ռոմանատիպ տպագիր տեսակներից։ Որոշ դեպքերում մեծատառերի ու փոքրատառերի նմանությունը չի համապատասխանում լատիներենի ու կյուրեղագրի այբուբեններում, օրինակ՝ կյուրեղագրի ձեռագիր <span style="font-family: times, 'Times New Roman', serif; font-size: larger"><i>т</i></span>-ն <i>Т</i> տառի փոքրատառն է, ոչ թե <i>М</i>։ </p><p>Թավատառերը կոչվում են <i>կիսաթավ տպագիր</i> (<a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ռուսերեն">ռուս.</a>՝ <span lang="ru">полужирный шрифт</span>), որովհետև գոյություն ունեն լրիվ թավատառ տառատեսակներ, որոնք գործածությունից դուրս են եկել 20-րդ դարի սկզբին։ Թավատառ շեղագիր համակցությունը գոյություն չունի ոչ մի տառատեսակի համար։ </p><p>Ստանդարտ սերբերենում, ինչպես նաև մոկեդոներենում<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> որոշ շեղագիր ու ձեռագիր տառեր կարող են տարբերվել՝ ավելի շատ նմանվելով ձեռագիր տառերի։ Սովորական (ուղիղ) տառերը մեծ մասամբ ստանդարտ են լեզուների համար, և չկան պաշտոնապես ճանաչված տարբերակներ<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Հետևյալ աղյուսակը ցույց է տալիս ռուսերենի այբուբենի ուղիղ և շեղագիր կյուրեղագրերի տարբերությունը։ Այն շեղագրերը, որոնք հատկապես տարբերվում են իրենց ուղիղ անալոգներից կամ խիստ տարբերվում են լատիներենի նմանատիպ տառերից, նշված են կապույտով։ </p> <table border="0" cellpadding="4" cellspacing="1" style="padding:0 .5em .2em; border:1px solid #999; margin:1em 0;"> <caption align="bottom" style="text-align:left; font-size:smaller;">Հասանելի է նաև <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Image:Cyrillic-italics-nonitalics.png" class="extiw" title="commons:Image:Cyrillic-italics-nonitalics.png">գրաֆիկական պատկեր</a>։ </caption> <tbody><tr style="font-family:FreeSerif,Georgia,'Times New Roman','Nimbus Roman No9 L','Century Schoolbook L','Trebuchet MS','URW Bookman L','URW Chancery L','URW Palladio L',Teams,serif; font-size:large; text-align:center;"> <td>а</td> <td>б</td> <td>в</td> <td>г</td> <td>д</td> <td>е</td> <td>ё</td> <td>ж</td> <td>з</td> <td>и</td> <td>й</td> <td>к</td> <td>л</td> <td>м</td> <td>н</td> <td>о</td> <td>п</td> <td>р</td> <td>с</td> <td>т</td> <td>у</td> <td>ф</td> <td>х</td> <td>ц</td> <td>ч</td> <td>ш</td> <td>щ</td> <td>ъ</td> <td>ы</td> <td>ь</td> <td>э</td> <td>ю</td> <td>я </td></tr> <tr style="font-family:FreeSerif,Georgia,'Times New Roman','Nimbus Roman No9 L','Century Schoolbook L','Trebuchet MS','URW Bookman L','URW Chancery L','URW Palladio L',Teams,serif; font-size:large; text-align:center;"> <td><i>а</i></td> <td><i>б</i></td> <td bgcolor="#BBBBFF"><i>в</i></td> <td bgcolor="#BBBBFF"><i>г</i></td> <td bgcolor="#BBBBFF"><i>д</i></td> <td><i>е</i></td> <td><i>ё</i></td> <td><i>ж</i></td> <td><i>з</i></td> <td bgcolor="#BBBBFF"><i>и</i></td> <td bgcolor="#BBBBFF"><i>й</i></td> <td><i>к</i></td> <td bgcolor="#BBBBFF"><i>л</i></td> <td><i>м</i></td> <td><i>н</i></td> <td><i>о</i></td> <td bgcolor="#BBBBFF"><i>п</i></td> <td><i>р</i></td> <td><i>с</i></td> <td bgcolor="#BBBBFF"><i>т</i></td> <td><i>у</i></td> <td><i>ф</i></td> <td><i>х</i></td> <td bgcolor="#BBBBFF"><i>ц</i></td> <td><i>ч</i></td> <td bgcolor="#BBBBFF"><i>ш</i></td> <td bgcolor="#BBBBFF"><i>щ</i></td> <td><i>ъ</i></td> <td><i>ы</i></td> <td><i>ь</i></td> <td><i>э</i></td> <td><i>ю</i></td> <td><i>я</i> </td></tr></tbody></table> <p>Նշում. Որոշ տառատեսակներում կամ ոճերում շեղագիր փոքրատառ д-ն կարող է նման լինել լատիներենի <i>g</i> տառին, կյուրեղագիր փոքրատառ շեղագիր <i>т</i>-ն կարող է ունենալ նույն տեսքը, ինչ լատիներենի մեծատառ <i>T</i>-ն, բայց ավելի փոքր։ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Cyrillic_alphabet_world_distribution.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Cyrillic_alphabet_world_distribution.svg/440px-Cyrillic_alphabet_world_distribution.svg.png" decoding="async" width="440" height="226" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Cyrillic_alphabet_world_distribution.svg/660px-Cyrillic_alphabet_world_distribution.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Cyrillic_alphabet_world_distribution.svg/880px-Cyrillic_alphabet_world_distribution.svg.png 2x" data-file-width="1035" data-file-height="531" /></a><figcaption>Կյուրեղագրի օգտագործումն աշխարհում<br /> <span style="margin:0px; padding-bottom:1px; font-size:100%; display:block;"><span style="border:1px solid black; background-color:#0b280b; color:#0b280b;">    </span> Կյուրեղագիրը միակ պաշտոնական այբուբենն է։</span> <span style="margin:0px; padding-bottom:1px; font-size:100%; display:block;"><span style="border:1px solid black; background-color:#217821; color:#217821;">    </span> Կյուրեղագիրը պաշտոնական է այլ այբուբենի հետ միասին։ Մոլդովայում և Վրաստանում այդպես առանձնացած շրջաններում է, որոնք չեն ճանաչվել կենտրոնական կառավարության կողմից։</span> <span style="margin:0px; padding-bottom:1px; font-size:100%; display:block;"><span style="border:1px solid black; background-color:#87de87; color:#87de87;">    </span> Կյուրեղագիրը պաշտոնական չէ, բայց լայնորեն օգտագործվում է որպես ժառանգաբար ստացված գրային համակարգ։</span><span style="margin:0px; padding-bottom:1px; font-size:100%; display:block;"><span style="border:1px solid black; background-color:#999999; color:#999999;">    </span> Կյուրեղագիրը չի օգտագործվում։</span></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Կյուրեղյան_այբուբեններ"><span id=".D4.BF.D5.B5.D5.B8.D6.82.D6.80.D5.A5.D5.B2.D5.B5.D5.A1.D5.B6_.D5.A1.D5.B5.D5.A2.D5.B8.D6.82.D5.A2.D5.A5.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Կյուրեղյան այբուբեններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&veaction=edit&section=3" title="Խմբագրել բաժինը. Կյուրեղյան այբուբեններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: Կյուրեղյան այբուբեններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Կյուրեղագիրը ստանդարտ այուբեն է հետևյալ լեզուների համար. </p> <ul><li><i>Սլավոնական լեզուներ</i>՝ <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A5%D5%AC%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Բելառուսերեն">բելառուսերեն</a>, <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%B2%D5%A1%D6%80%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Բուլղարերեն">բուլղարերեն</a>, <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%AF%D5%A5%D5%A4%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Մակեդոներեն">մակեդոներեն</a>, <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ռուսերեն">ռուսերեն</a>, ռուսիներեն, <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A5%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%AD%D5%B8%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Սերբախորվաթերեն">սերբախորվաթերեն</a> (ստանդարտ <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A5%D6%80%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Սերբերեն">սերբերենի</a> համար), <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D5%BD%D5%B6%D5%AB%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Բոսնիերեն">բոսնիերեն</a>, <a href="/wiki/%D5%89%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%B8%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Չեռնոգորերեն">չեռնոգորերեն</a>, <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ուկրաիներեն">ուկրաիներեն</a>․</li> <li><i>Ոչ սլավոնական լեզուներ</i>՝ աբխազերեն, ալեուտերեն (ներկայում՝ մեծ մասամբ եկեղեցական տեքստերում), բաշկիրերեն, չուվաշերեն, էրզյա, ղազախերեն (փոխարինվելու է լատիներենի այբուբենով 2025 թվականին<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>), կիլդին սամի, կոմիերեն, <a href="/wiki/%D5%82%D6%80%D5%B2%D5%A6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ղրղզերեն">ղրղզերեն</a>, դունգաներեն), մարի, մոկշա, <a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%B6%D5%B2%D5%B8%D5%AC%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Մոնղոլերեն">մոնղոլերեն</a>, <a href="/wiki/%D5%95%D5%BD%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Օսերեն">օսերեն</a>, գնչուերեն (որոշ բարբառներ), սախա/յակուտերեն, <a href="/wiki/%D5%8F%D5%A1%D5%BB%D5%AB%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Տաջիկերեն">տաջիկերեն</a>, <a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Թաթարերեն">թաթարերեն</a>, տլինգիտ (ներկայում՝ միայն եկեղեցական տեքստերում), տուվաներեն, ուդմուրտերեն, յուիտերեն (սիբիրյան յուպիկ) և յուպիկերեն (<a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%AF%D5%A1_(%D5%B6%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A3)" title="Ալյասկա (նահանգ)">Ալյասկայում</a>)։</li></ul> <p>Կյուրեղյան այբուբենն օգտագործվում է նաև Ալյասկայի<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Սլավոնական Եվրոպայի (բացառությամբ արմտասլավոնական և որոշ հարավսլավոնական լեզուների), <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%BE%D5%AF%D5%A1%D5%BD" title="Կովկաս">Կովկասի</a>, <a href="/wiki/%D5%8D%D5%AB%D5%A2%D5%AB%D6%80" title="Սիբիր">Սիբիրի</a> և Ռուսաստանի Հեռավոր Արևելքի լեզուների կողմից։ </p><p>Առաջին այբուբենը, որ ծագել է կյուրեղյանից, եղել է աբուրը, որ օգտագործվել է կոմի լեզվում։ Այլ կյուրեղյան այբուբեններից են Մոլոդցովի այբուբենը կոմի լեզվի համար և այլ տարբեր այբուբեններ կովկասյան լեզուների համար։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Անվանում"><span id=".D4.B1.D5.B6.D5.BE.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Անվանում</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&veaction=edit&section=4" title="Խմբագրել բաժինը. Անվանում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: Անվանում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Քանի որ այբուբենն ավելի շուտ մշակվել և տարածվել է <a href="/wiki/%D4%BF%D5%AB%D6%80%D5%AB%D5%AC_%D6%87_%D5%84%D5%A5%D6%86%D5%B8%D5%A4%D5%AB" class="mw-redirect" title="Կիրիլ և Մեֆոդի">Կիրիլի և Մեֆոդիի</a> աշակերտների, այլ ոչ թե հենց իրենց կողմից, ապա դրա անվանումն ավելի շատ հարգանքի տուրք է, ոչ թե հեղինակության շեշտում։ «Կյուրեղագիր» անվանումը հաճախ շփոթմունքի մեջ է գցում այբուբենի պատմությունը չիմացող մարդկանց, որովհետև այն չի նշում այն երկիրը, որտեղ ստեղծվել է (ի հակադրություն <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D5%B5%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%A5%D5%B6" title="Հունարենի այբուբեն">«հունարենի այբուբենի»</a>)։ Լայն հասարակության շրջանում այն հաճախ կոչվում է «ռուսերենի այբուբեն», որովհետև ռուսերենի այբուբենը կյուրեղագրի վրա հիմնված ամենահայտնի և ազդեցիկ այբուբենն է։ Բուլղարացի որոշ մտավորականներ, մասնավորապես Ստեֆան Ցանևը, անհանգստություն է հայտնել այդ առիթով և առաջարկել կյուրեղագիրը ռուսերենի փոխարեն կոչել «բուլղարերեն այբուբեն» հանուն պատմական իրականության<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Բուլղարերենում, մակեդոներենում ռուսերենում և <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A5%D6%80%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Սերբերեն">սերբերենում</a> կյուրեղյան այբուբենը հայտնի է նաև <i>ազբուկա</i> անվանումով, որը կազմվել է կյուրեղյան այբուբենների մեծ մասի առաջին երկու տառերի հին անուններից (ինչպես <i>alphabet</i> (ալֆաբետ) անվանումը կազմվել է հունարեն առաջին երկու տառերի՝ <i>ալֆա</i> և <i>բետա</i> անուններից)։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Պատմություն"><span id=".D5.8A.D5.A1.D5.BF.D5.B4.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Պատմություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&veaction=edit&section=5" title="Խմբագրել բաժինը. Պատմություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: Պատմություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Azbuka_1574_by_Ivan_Fyodorov.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Azbuka_1574_by_Ivan_Fyodorov.png/240px-Azbuka_1574_by_Ivan_Fyodorov.png" decoding="async" width="240" height="336" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9d/Azbuka_1574_by_Ivan_Fyodorov.png 1.5x" data-file-width="360" data-file-height="504" /></a><figcaption>Էջ «Азбука» (Читанка) («Այբբենարան», Ընթերցարան) գրքից՝ ռուսերենով տպագրված առաջին դասագրքից, որ հրատարակվել է Իվան Ֆեոդորովի կողմից 1574 թվականին. տվյալ էջում ներկայացված է կյուրեղյան այբուբենը</figcaption></figure> <p>Կյուրեղյան այբուբենն ստեղծվել է <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%B2%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%AB%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Բուլղարական առաջին կայսրություն">Բուլղարական առաջին կայսրությունում</a><sup id="cite_ref-Cubberley1996_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-Cubberley1996-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Դրա առաջին տարբերակը՝ վաղ կյուրեղագիրը, ստեղծվել է <a href="/wiki/%D5%8A%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%BE%D5%AB_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%BA%D6%80%D5%B8%D6%81" title="Պրեսլավի գրադպրոց">Պրեսլավի գրադպրոցում</a>։ Այն մշակվել է հունական <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%B6%D6%81%D5%AB%D5%A1%D5%AC_%D5%A3%D5%AB%D6%80" title="Ունցիալ գիր">ունցիալ գրի</a> հիման վրա, որին ավելացվել են կցագրեր ու բաղաձայնների համար տառեր հին գլագոլիցայից այն հնչյունների համար, որոնք չկան հունարենում։ Ըստ ավանդության՝ կիրիլիցան ու գլագոլիցան ստեղծվել են կամ Կիրիլի ու Մեթոդիոսի կողմից, որոնք տարածել են քրիստոնեությունը հարավային սլավոնների շրջանում, կամ նրանց աշակերտների կողմից<sup id="cite_ref-Columbia_Encyclopedia_1972,_p.846_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-Columbia_Encyclopedia_1972,_p.846-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-ReferenceB_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceB-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-BritGlago_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-BritGlago-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Պոլ Կուբերլին պնդում է, թե չնայած Կիրիլը կարող էր համակարգել և ընդլայնել գլագոլիցան, սակայն հենց նրա աշակերտներն են Բուլղարական առաջին կայսրությունում Սիմեոն Մեծ ցարի օրոք մշակել կյուրեղագիրը հունարեն տառերի հիման վրա 890-ական թվականներին, որպես առավել հարմար այբուբեն եկեղեցական գրքերի համար<sup id="cite_ref-Cubberley1996_24-1" class="reference"><a href="#cite_note-Cubberley1996-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ավելի ուշ կյուրեղագիրը տարածվել է սլավոնական մյուս ժողովուրդների, ինչպես նաև ոչ սլավոնական վլախների շրջանում։ </p><p>Կիրիլիցան ու գլագոլիցան օգտագործվել են եկեղեցական սլավոներենի, հատկապես հին եկեղեցական սլավոներենի համար։ Հետևաբար, այնպիսի արտահայտություններ, ինչպիսին է՝ «И-ն կյուրեղագրի տասներորդ տառն է», վերաբերում են եկեղեցական սլավոներեն այբուբենին. կյուրեղյան ոչ բոլոր այբուբեններն են օգտագործում դրա բոլոր տառերը։ </p><p>Կյուրեղագիրը գլագոլիցայի նկատմամբ գերակշռող դիրք է զբաղեցրել 12-րդ դարում։ Հին բուլղարերենով ստեղծվող գրականությունը շուտով տարածվել է դեպի հյուսիս ու դարձել <a href="/wiki/%D4%BC%D5%AB%D5%B6%D5%A3%D5%BE%D5%A1_%D6%86%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A1" title="Լինգվա ֆրանկա">լինգվա ֆրանկա</a> <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%AC%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" class="mw-redirect" title="Բալկաններ">Բալկաններում</a> և Արևելյան Եվրոպայում, որտեղ այն հայտնի է եղել նաև որպես <a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%B6_%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Հին սլավոներեն">հին եկեղեցական սլավոներեն</a><sup id="cite_ref-ReferenceA_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-fortson_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-fortson-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Արևելյան ուղղափառ և Արևելյան կաթոլիկ եկեղեցիներում օգտագործվող ժամանակակից եկեղեցական սլավոներենի այբուբենը մինչ այժմ նման է վաղ կյուրեղագրին։ Այնուամենայնիվ, նախորդ հազարամյակի ընթացքում կյուրեղագիրը հարմարեցվել է խոսակցական լեզվում տեղի ունեցող փոփոխություններին, մշակվել են ազգային լեզուներին համապատասխանող տարածքային տարբերակներ, ենթարկվել է ակադեմիական բարեփոխումների ու քաղաքական որոշումների։ Նմանատիպ լեզվաբանական բարեփոխումների հայտնի օրինակ է <a href="/wiki/%D5%8E%D5%B8%D6%82%D5%AF_%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BB%D5%AB%D5%B9" title="Վուկ Կարաջիչ">Վուկ Կարաջիչի</a> կատարածը, որը արդիականացրել է <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A5%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%AB%D6%80%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D6%81%D5%A1" title="Սերբական կիրիլիցա">սերբական կյուրեղագիրը</a>՝ հանելով տեղական բարբառում այլևս չօգտագործվող որոշ հնչյունների համապատասխանող տառեր և ավելացնելով սերբերենին հատուկ գրանշաններ (օրինակ՝ Љ Њ Ђ Ћ Џ Ј), որոնք վերցրել է նախքան հեղափոխությունն օգտագործված եկեղեցական սլավոներենի այբուբենից։ Ներկայում Բալկանների, Արևելյան Եվրոպայի և հյուսիսային Եվրասիայի բազմաթիվ լեզուներ օգտագործում են կյուրեղյան այբուբեններ։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Կապը_այլ_գրային_համակարգերի_հետ"><span id=".D4.BF.D5.A1.D5.BA.D5.A8_.D5.A1.D5.B5.D5.AC_.D5.A3.D6.80.D5.A1.D5.B5.D5.AB.D5.B6_.D5.B0.D5.A1.D5.B4.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D6.80.D5.A3.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D5.B0.D5.A5.D5.BF"></span>Կապը այլ գրային համակարգերի հետ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&veaction=edit&section=6" title="Խմբագրել բաժինը. Կապը այլ գրային համակարգերի հետ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: Կապը այլ գրային համակարգերի հետ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Լատինական_այբուբեն"><span id=".D4.BC.D5.A1.D5.BF.D5.AB.D5.B6.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A1.D5.B5.D5.A2.D5.B8.D6.82.D5.A2.D5.A5.D5.B6"></span>Լատինական այբուբեն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&veaction=edit&section=7" title="Խմբագրել բաժինը. Լատինական այբուբեն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: Լատինական այբուբեն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Scripts_of_European_national_languages.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Scripts_of_European_national_languages.png/260px-Scripts_of_European_national_languages.png" decoding="async" width="260" height="212" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Scripts_of_European_national_languages.png/390px-Scripts_of_European_national_languages.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Scripts_of_European_national_languages.png/520px-Scripts_of_European_national_languages.png 2x" data-file-width="1189" data-file-height="969" /></a><figcaption>Եվրոպական երկրներն ըստ ազգային լեզվի այբուբենի <table align="center" style="width:100%; vertical-align:top; border:1px solid #ABD5F5; background-color:#F1F5FC; margin-top:2px;"> <tbody><tr> <td><div style="text-align:center">Եվրոպայի այբուբեններ</div> <span style="margin:0px; padding-bottom:1px; font-size:100%; display:block;"><span style="border:1px solid black; background-color:#008000; color:#008000;">    </span> Հունարեն </span><span style="margin:0px; padding-bottom:1px; font-size:100%; display:block;"><span style="border:1px solid black; background-color:#008080; color:#008080;">    </span> Հունարեն և լատիներեն </span><span style="margin:0px; padding-bottom:1px; font-size:100%; display:block;"><span style="border:1px solid black; background-color:#000080; color:#000080;">    </span> Լատիներեն </span><span style="margin:0px; padding-bottom:1px; font-size:100%; display:block;"><span style="border:1px solid black; background-color:#800080; color:#800080;">    </span> Լատիերեն և կյուրեղագիր </span><span style="margin:0px; padding-bottom:1px; font-size:100%; display:block;"><span style="border:1px solid black; background-color:#FF0000; color:#FF0000;">    </span> Կյուրեղագիր </span><span style="margin:0px; padding-bottom:1px; font-size:100%; display:block;"><span style="border:1px solid black; background-color:#FF6600; color:#FF6600;">    </span> Վրացերեն </span><span style="margin:0px; padding-bottom:1px; font-size:100%; display:block;"><span style="border:1px solid black; background-color:#FFCC00; color:#FFCC00;">    </span> Հայերեն </span> </td></tr></tbody></table></figcaption></figure> <p>Մի շարք լեզուներ կյուրեղագրին զուգահետ օգտագործում են նաև <a href="/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D5%B5%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%A5%D5%B6" title="Լատիներենի այբուբեն">լատիներենի այբուբենը</a>, օրինակ՝ ադրբեջաներենը, <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%A6%D5%A2%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ուզբեկերեն">ուզբեկերենը</a>, սերբերենը և <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ռումիներեն">ռումիներենը</a> (Մակեդոնիայի Հանրապետությունում՝ մինչև 1989 թվականը, Ռումինիայում՝ 19-րդ դարի ընթացքում)։ 1991 թվականին <a href="/wiki/%D4%BD%D5%8D%D5%80%D5%84_%D6%83%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%A6%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="ԽՍՀՄ փլուզում">Խորհրդային Միության անկումից</a> հետո նրա կազմի մեջ մտած մի շարք պետություններ պաշտոնապես կյուրեղագրից անցել են լատինական այբուբենի։ Անցումն ավարտվել է Մոլդովայի մեծ մասում (բացառությամբ <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D6%80%D5%B1%D5%A4%D5%B6%D5%A5%D5%BD%D5%BF%D6%80%D5%AB_%D5%84%D5%B8%D5%AC%D5%A4%D5%B8%D5%BE%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Մերձդնեստրի Մոլդովական Հանրապետություն">Մերձդնեստրի Մոլդովական Հանրապետության</a>, որտեղ պաշտոնական է մոլդովական կյուրեղագիրը), <a href="/wiki/%D4%B9%D5%B8%D6%82%D6%80%D6%84%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Թուրքմենստան">Թուրքմենստանում</a> և Ադրբեջանում։ Ուզբեկստանը դեռևս գործածում է երկու այբուբենները, իսկ Ղազախստանում սկսվել է պաշտոնական անցումը կյուրեղագրից լատիներենի այբուբենի (նախատեսված է ավարտել մինչև 2025 թվականը)։ Ռուսաստանի կառավարությունը որոշում է ընդունել, որ կյուրեղագիրը պետք է օգտագործվի հասարակական հաղորդակցման ժամանակ Ռուսաստանի բոլոր դաշնային սուբյեկտներում՝ ապահովելու համար սերտ կապ դաշնության տարածքում։ Այդ որոշումը վիճարկելի է եղել սլավոնական բազմաթիվ լեզուների կրողների վերաբերյալ, իսկ մյուսների համար, ինչպիսիք են <a href="/wiki/%D5%89%D5%A5%D5%B9%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Չեչեներեն">չեչեներենի</a> ու <a href="/w/index.php?title=%D4%BB%D5%B6%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ինգուշերեն (դեռ գրված չէ)">ինգուշերենի</a> կրողները, օրենքն ունեցել է քաղաքական հետևանքներ։ Օրինակ՝ սեպարատիստական չեչենական կառավարությունը պարտադրել է լատինական այբուբենի օգտագործումը, որը մինչ օրս էլ օգտագործվում է շատ չեչենների կողմից։ Սփյուռքում չեչենները հատկապես հրաժարվում են չեչենական կյուրեղագրից՝ այն ասոցացնելով ռուսական իմպերիալիզմի հետ։ </p><p>Ստանդարտ սերբերենն օգտագործում է կյուրեղյան և լատինական այբուբենները։ Կյուրեղագիրն անվանապես Սերբիայի պաշտոնական այբուբենը՝ համաձայն երկրի Սահմանադրության<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, չնայած օրենքը չի կարգավորում ստանդարտ լեզվի այբուբենը կամ այ ստանդարտ լեզուն որևէ ձևով։ Գործնականում այբուբեններն օգտագործվում են հավասարապես, սակայն լատինականն ավելի շատ օգտագործվում է որպես ոչ պաշտոնական<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Չժուան այբուբենը, որ 1950-1980-ական թվականներին օգտագործվել է <a href="/wiki/%D5%89%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D4%BA%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D5%BE%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect" title="Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն">Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետությունում</a>, օգտագործել է լատիներեն, ֆոնետիկ, թվերի վրա հիմնված նշաններից և կյուրեղագրերից կազմված այբուբեն։ Ոչ լատինական տառերը, ներառյալ կյուրեղագրերը, հանվել են այբուբենից 1982 թվականին և փոխարինվել լատինական տառերով, որոնք ամենամոտն են եղել այն տառերին, որոնց փոխարինել են։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ռոմանականացում"><span id=".D5.8C.D5.B8.D5.B4.D5.A1.D5.B6.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6.D5.A1.D6.81.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Ռոմանականացում</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&veaction=edit&section=8" title="Խմբագրել բաժինը. Ռոմանականացում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: Ռոմանականացում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Գոյություն ունեն կյուրեղագիր տեքստերի <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A6%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%A1" title="Ռոմանիզացիա">ռոմանականացման</a> տարբեր համակարգեր, ներառյալ <a href="/wiki/%D4%B3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Գրադարձություն">գրադարձությունը</a> կյուրեղագիրը լատիներեն տառերով ներկայացնելու միջոցով և <a href="/wiki/%D5%8F%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Տառադարձություն">տառադարձությունը</a>՝ հիմնված արտասանության վրա։ </p><p>Կյուրեղագրից լատինատառի ստանդարտ գրադարձության համակարգերը ներառում եմ. </p> <ul><li>Գիտական գրադարձություն, օգտագործվում է լեզվաբանության մեջ և հիմնված է <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A1%D6%87%D5%AB%D6%81%D5%A1" title="Գաևիցա">բոսնիա-խորվաթական լատինական այբուբենի</a> վրա,</li> <li><a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Միավորված ազգերի կազմակերպություն">ՄԱԿ</a>-ի Ռոմանականացման համակարգերի աշխատանքային խումբն<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> առաջարկում է տարբեր համակարգեր առանձին լեզուների համար։ Դրանք ամենաշատն են օգտագործվում աշխարհում։</li> <li><a href="/w/index.php?title=ISO_9&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISO 9 (դեռ գրված չէ)">ISO 9</a>:1995, առաջարկվել է Ստանդարտացման միջազգային կազմակերպության կողմից,</li> <li>Ամերիկյան գրադարանների ասոցիացիայի և Կոնգրեսի գրադարանի ռոմանականացման աղյուսակներ սլավոնական այբուբենների համար (ALA-LC Romanization), օգտագործվում է <a href="/wiki/%D5%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%A1" title="Հյուսիսային Ամերիկա">Հյուսիսային Ամերիկայի</a> գրադարաններում,</li> <li>BGN/PCGN ռոմանականացում (1947), Միացյալ Նահանգների խորհուրդ աշխարհագրական անունների ռոմանականացման հարցերով և <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%AE_%D4%B2%D6%80%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" class="mw-redirect" title="Մեծ Բրիտանիա">Մեծ Բրիտանիայում</a> պաշտոնական օգտագործման համար աշխարհագրական անունների գծով մշտական հանձնաժողով,</li> <li>ԳՈՍՏ 16876, ներկայում չգործող գրադարձության խորհրդային ստանդարտ։ Փոխարինվել է ԳՈՍՏ 7.79-ով, որը համարժեք է ISO 9-ին,</li> <li>Կյուրեղագրի ռոմանականացման տարբեր ոչ պաշտոնական համակարգեր, որոնք կյուրեղագիրը հարմարեցնում են լատինական այբուբենին, իսկ երբեմն էլ հունականին։</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Կիրիլիզացիա"><span id=".D4.BF.D5.AB.D6.80.D5.AB.D5.AC.D5.AB.D5.A6.D5.A1.D6.81.D5.AB.D5.A1"></span>Կիրիլիզացիա</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&veaction=edit&section=9" title="Խմբագրել բաժինը. Կիրիլիզացիա" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&section=9" title="Edit section's source code: Կիրիլիզացիա"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Այլ գրային համակարգերը կյուրեղյան տառերով ներկայացնելը կոչվում է կիրիլիզացիա։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Համակարգչային_կոդավորում"><span id=".D5.80.D5.A1.D5.B4.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D6.80.D5.A3.D5.B9.D5.A1.D5.B5.D5.AB.D5.B6_.D5.AF.D5.B8.D5.A4.D5.A1.D5.BE.D5.B8.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Համակարգչային կոդավորում</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&veaction=edit&section=10" title="Խմբագրել բաժինը. Համակարգչային կոդավորում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&section=10" title="Edit section's source code: Համակարգչային կոդավորում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Յունիկոդ"><span id=".D5.85.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.AB.D5.AF.D5.B8.D5.A4"></span>Յունիկոդ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&veaction=edit&section=11" title="Խմբագրել բաժինը. Յունիկոդ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&section=11" title="Edit section's source code: Յունիկոդ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%A4" title="Յունիկոդ">Յունիկոդ</a> ստանդարտում կյուրեղյան տառերը, ներառյալ ազգային և պատմական այբուբենները, կոդավորված են մի քանի բլոկներում. </p> <ul><li>Կյուրեղագիր՝ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.unicode.org/charts/PDF/U0400.pdf">U+0400–U+04FF</a></li> <li>Կյուրեղագրի հավելված՝ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.unicode.org/charts/PDF/U0500.pdf">U+0500–U+052F</a></li> <li>Ընդլայնված կյուրեղագիր A՝ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.unicode.org/charts/PDF/U2DE0.pdf">U+2DE0–U+2DFF</a></li> <li>Ընդլայնված կյուրեղագիր B՝ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.unicode.org/charts/PDF/UA640.pdf">U+A640–U+A69F</a></li> <li>Ընդլայնված կյուրեղագիր C՝ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.unicode.org/charts/PDF/U1C80.pdf">U+1C80–U+1C8F</a></li> <li>Ֆոնետիկի լրացումներ՝ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.unicode.org/charts/PDF/U1D00.pdf">U+1D2B, U+1D78</a></li> <li>Համակցվող կիսանշաններ՝ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.unicode.org/charts/PDF/UFE20.pdf">U+FE2E–U+FE2F</a></li></ul> <p>Գրանշանները, որ ընկած են U+0400-ից մինչև U+045F դիրքում, հիմնականոմ <a href="/w/index.php?title=ISO_8859-5&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISO 8859-5 (դեռ գրված չէ)">ISO 8859-5</a>-ի սիմվոլներն են, որ տեղափոխվել են վեր 864 դիրքով։ U+0460-ից մինչև U+0489 գրանշանները պատմական տառեր են, որ ներկայում չեն օգտագործվում։ U+048A-ից մինչև U+052F գրանշանները հավելյալ տառեր են տարբեր լեզուների համար, որոնք օգտագործում են կյուրեղյան այբուբենը։ </p><p>Յունիկոդը, որպես կանոն, չի ներառում շեշտված կյուրեղագրեր։ Կան քիչ թվով բացառություններ՝ </p> <ul><li>միակցություններ, որոնք դիտարկվում են որպես համապատասխան այբուբենների առանձին տառեր, օրինակ՝ <a href="/w/index.php?title=%D0%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Й (դեռ գրված չէ)">Й</a>, <a href="/wiki/%D0%8E" title="Ў">Ў</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ё (դեռ գրված չէ)">Ё</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ї (դեռ գրված չէ)">Ї</a>, <a href="/wiki/%D0%83" title="Ѓ">Ѓ</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ќ (դեռ գրված չէ)">Ќ</a> (ինչպես նաև ոչ սլավոնական այբուբենների բազմաթիվ տառեր),</li> <li>առավել հաճախ հանդիպող երկու միակցություններ, որոնք ուղղագրության տեսանկյունից անհրաժեշտ են բուլղարերենում և մակեդոներենում համանուններն առանձնացնելու համար, դրանք են՝ <a href="/w/index.php?title=%D0%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ѐ (դեռ գրված չէ)">Ѐ</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ѝ (դեռ գրված չէ)">Ѝ</a>,</li> <li>հին և նոր եկեղեցական սլավոներենի մի քանի միակցություններ՝ <a href="/w/index.php?title=%D1%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ѷ (դեռ գրված չէ)">Ѷ</a>, <a href="/w/index.php?title=%D1%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ѿ (դեռ գրված չէ)">Ѿ</a>, <a href="/w/index.php?title=%D1%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ѽ (դեռ գրված չէ)">Ѽ</a>։</li></ul> <p>Շեշտված կամ երկար ձայնավորները նշելու համար կարող են օգտագործվել համակցվող տարբերիչ նշանները համապատասխան տառից հետո (օրինակ՝ ы́ э́ ю́ я́ և այլն)։ </p><p>Մի շարք լեզուներ, ներառյալ եկեղեցական սլավոներենը, դեռևս լիովին չեն աջակցվում։ </p><p>Յունիկոդ 5.1-ում, որ թողարկվել է 2008 թվականի ապրիլի 4-ին, լուրջ փոփոխություններ են կատարվել կյուրեղագրի բլոկներում։ Գոյություն ունեցող կյուրեղագրի բլոկներում կատարված փոփոխությունները և Ընդլայնված կյուրեղագիր A (2DE0 ... 2DFF) Ընդլայնված կյուրեղագիր B (A640 ... A69F) բլոկների ավելացումը զգալիորեն զարգացրել է վաղ կյուրեղյան, աբխազերենի, ալեուտերենի, չուվաշերենի, քրդերենի և մոկշա այբուբենների աջակցումը<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Այլ"><span id=".D4.B1.D5.B5.D5.AC"></span>Այլ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&veaction=edit&section=12" title="Խմբագրել բաժինը. Այլ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&section=12" title="Edit section's source code: Այլ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Կյուրեղագիր տեքստերի կետադրությունը նման է եվրոպական լատինատառ այլ լեզուներում օգտագործվող կետադրությանը։ </p><p>Կյուրեղագրի համար պգտագործվող սիմվոլների կոդավորման այլ համակարգեր են՝ </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=CP866&action=edit&redlink=1" class="new" title="CP866 (դեռ գրված չէ)">CP866</a> – կյուրեղագիր 8-բիթ սիմվոլների կոդավորման համակարգ՝ ստեղծված <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B5%D6%84%D6%80%D5%B8%D5%BD%D5%B8%D6%86%D5%A9" title="Մայքրոսոֆթ">Մայքրոսոֆթի</a> կողմից <a href="/wiki/MS-DOS" title="MS-DOS">MS-DOS</a>-ի համար, որ հայտնի է նաև որպես ԳՈՍՏ-այլընտրանքային։ Կյուրեղյան տառերը դասավորված են մայրենի լեզվի այբուբենի հերթականությամբ, և կա «պատուհան» պսևդոգրաֆիկ սիմվոլների համար։</li> <li><a href="/w/index.php?title=ISO/IEC_8859-5&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISO/IEC 8859-5 (դեռ գրված չէ)">ISO/IEC 8859-5</a> – կյուրեղագիր սիմվոլների 8-բիթ կոդավորման համակարգ՝ ստեղծված <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%AB%D5%BB%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ստանդարտացման միջազգային կազմակերպություն">Ստանդարտացման միջազգային կազմակերպության</a> կողմից,</li> <li><a href="/w/index.php?title=KOI8-R&action=edit&redlink=1" class="new" title="KOI8-R (դեռ գրված չէ)">KOI8-R</a> – մայրենի ռուսերենի սիմվոլների 8-բիթ կոդավորման համակարգ։ Ստեղծվել է Խորհրդային Միությունում՝ ամերիկյան IBM և DEC համակարգիչների խորհրդային կրկնօրինակներում օգտագործելու համար։ Կյուրեղյան տառերը դասավորված են իրենց լատինական համարժեքների նման, ինչի շնորհիվ տեքստը մնում է ընթերցելի 7-բիթով, որը յուրաքանչյուր բայթից հանում է ամենակարևոր բիթը. արդյունքում ստացվում է կյուրեղագրի շատ կոպիտ, բայց ընթերցելի լատինատառ գրադարձություն։ Ստանդարտ կոդավորում է 1990-ական թվականների սկզբի <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%84%D5%BD" title="Յունիքս">Յունիքս</a> համակարգերի համար և Ռուսաստանի առաջին համացանցային կոդավորումը,</li> <li><a href="/w/index.php?title=KOI8-U&action=edit&redlink=1" class="new" title="KOI8-U (դեռ գրված չէ)">KOI8-U</a> – KOI8-R համակարգին ավելացվել են ուկրաիներեն տառեր,</li> <li>MIK – բուլղարերենի սիմվոլների 8-բիթ կոդավորում Microsoft DOS-ի համար,</li> <li>Windows-1251 – կյուրեղագիր սիմվոլների 8-բիթ կոդավորում՝ ստեղծված Մայքրոսոֆթի կողմից <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B5%D6%84%D6%80%D5%B8%D5%BD%D5%B8%D6%86%D5%A9_%D5%8E%D5%AB%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D5%B8%D6%82%D5%A6" title="Մայքրոսոֆթ Վինդոուզ">Մայքրոսոֆթ Վինդոուզում</a> օգտագործելու համար։ Կյուրեղագրի 8-բիթ ամենապարզ կոդավորումը ներառում է 35 մեծատառեր այբուբենի դասավորությամբ 0xc0–0xdf, 32 փոքրատառեր 0xe0–0xff, հազվադեպ օգտագործվում են «YO» սիմվոլները այլ տեղ։ Չկան պսևդոգրաֆիկներ։ Նախկինում օգտագործվել է <a href="/wiki/%D4%BC%D5%AB%D5%B6%D5%B8%D6%82%D6%84%D5%BD" title="Լինուքս">Լինուքսի</a> կողմից բելառուսերենի և բուլղարերենի համար, բայց ներկայում փոխարինվել է <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%A4" title="Յունիկոդ">յունիկոդով</a>։</li> <li>Գոստ գլխավոր,</li> <li>GB 2312 – հիմնականում պարզեցված չինարենի կոդավորում է, բայց ներառում է նաև ռուսական կյուրեղագրի 33 հիմնական տառերը (մեծատառ և փոքրատառ),</li> <li>JIS և Shift JIS – հիմնականում ճապոներենի կոդավորում է, բայց ներառում է նաև ռուսական կյուրեղագրի 33 հիմնական տառերը (մեծատառ և փոքրատառ)։</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ստեղնաշարի_դասավորություններ"><span id=".D5.8D.D5.BF.D5.A5.D5.B2.D5.B6.D5.A1.D5.B7.D5.A1.D6.80.D5.AB_.D5.A4.D5.A1.D5.BD.D5.A1.D5.BE.D5.B8.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ստեղնաշարի դասավորություններ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&veaction=edit&section=13" title="Խմբագրել բաժինը. Ստեղնաշարի դասավորություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&section=13" title="Edit section's source code: Ստեղնաշարի դասավորություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Յուրաքանչյուր լեզու ունի իր ստանդարտ ստեղնաշարային դասավորությունը, որը վերցված է <a href="/wiki/%D4%B3%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A5%D6%84%D5%A5%D5%B6%D5%A1" title="Գրամեքենա">գրամեքենայից</a>։ Համակարգչային ներածման մեթոդների ճկունության շնորհիվ գոյություն ունեն նաև գրադարձային կամ ֆոնետիկ/հոմոֆոնիկ ստեղնաշարային դասավորություններ, որ ստեղծվել են այն մեքենագրողների համար, որոնց ավելի հարմար է ստեղնաշարի այլ դասավորություններ, օրինակ՝ սովորական <a href="/wiki/QWERTY" title="QWERTY">QWERTY ստեղնաշարը</a>։ Երբ գործնական կյորեղագրի ստեղնաշարը կամ տառատեսակներն անհասանելի են, համակարգչից օգտվողները երբեմն օգտագործում են գրադարձությունը կամ «վոլափյուք» կոդավորումը՝ գրելու համար այն լեզուներով, որոնք սովորաբար օգտագործում են կյուրեղյան այբուբեն։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Տես_նաև"><span id=".D5.8F.D5.A5.D5.BD_.D5.B6.D5.A1.D6.87"></span>Տես նաև</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&veaction=edit&section=14" title="Խմբագրել բաժինը. Տես նաև" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&section=14" title="Edit section's source code: Տես նաև"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2_%D6%87_%D5%84%D5%A5%D5%A9%D5%B8%D5%A4%D5%AB%D5%B8%D5%BD" title="Կյուրեղ և Մեթոդիոս">Կյուրեղ և Մեթոդիոս</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ծանոթագրություններ"><span id=".D4.BE.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D5.A9.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ծանոթագրություններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&veaction=edit&section=15" title="Խմբագրել բաժինը. Ծանոթագրություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&section=15" title="Edit section's source code: Ծանոթագրություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9141943">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-_40696022dec6f473-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-_40696022dec6f473_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q87167" data-entity-id="Q23702714">Berlinski Sbornik <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на старославянском языке">(ст.-слав.)</span><span class="wef_low_priority_links"> — <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A5%D5%BC%D5%AC%D5%AB%D5%B6" title="Բեռլին">Бєрлинъ</a>: 1300.</span></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10127783">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFDvornik1956" class="citation book cs1">Dvornik, Francis (1956). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/slavstheirearlyh00dvor"><i>The Slavs: Their Early History and Civilization</i></a>. Boston: American Academy of Arts and Sciences. էջ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/slavstheirearlyh00dvor/page/n184">179</a>. «The Psalter and the Book of Prophets were adapted or "modernized" with special regard to their use in Bulgarian churches, and it was in this school that glagolitic writing was replaced by the so-called Cyrillic writing, which was more akin to the Greek uncial, simplified matters considerably and is still used by the Orthodox Slavs.»</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Slavs%3A+Their+Early+History+and+Civilization&rft.place=Boston&rft.pages=179&rft.pub=American+Academy+of+Arts+and+Sciences&rft.date=1956&rft.aulast=Dvornik&rft.aufirst=Francis&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fslavstheirearlyh00dvor&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFFlorin_Curta2006" class="citation book cs1">Florin Curta (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/?id=YIAYMNOOe0YC&pg=PR1&dq=Curta,+Florin,+Southeastern+Europe+in+the+Middle+Ages,+500-1250+(Cambridge+Medieval+Textbooks),+Cambridge+University+Press#v=onepage&q=Cyrillic%20preslav&f=false"><i>Southeastern Europe in the Middle Ages, 500–1250</i></a>. Cambridge Medieval Textbooks. Cambridge University Press. էջեր 221–222. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/0521815398" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/0521815398"><bdi>0521815398</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Southeastern+Europe+in+the+Middle+Ages%2C+500%E2%80%931250&rft.series=Cambridge+Medieval+Textbooks&rft.pages=221-222&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=2006&rft.isbn=0521815398&rft.au=Florin+Curta&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.am%2F%3Fid%3DYIAYMNOOe0YC%26pg%3DPR1%26dq%3DCurta%2C%2BFlorin%2C%2BSoutheastern%2BEurope%2Bin%2Bthe%2BMiddle%2BAges%2C%2B500-1250%2B%28Cambridge%2BMedieval%2BTextbooks%29%2C%2BCambridge%2BUniversity%2BPress%23v%3Donepage%26q%3DCyrillic%2520preslav%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFJ._M._Hussey,_Andrew_Louth2010" class="citation book cs1">J. M. Hussey, Andrew Louth (2010). «The Orthodox Church in the Byzantine Empire». <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/?id=J-H9BTVHKRMC&pg=PR3-IA34&lpg=PR3-IA34&dq=The+Orthodox+Church+in+the+Byzantine+Empire+Cyrillic+preslav+eastern#v=onepage&q=%20preslav%20eastern&f=false"><i>Oxford History of the Christian Church</i></a>. Oxford University Press. էջ 100. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/0191614882" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/0191614882"><bdi>0191614882</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=The+Orthodox+Church+in+the+Byzantine+Empire&rft.btitle=Oxford+History+of+the+Christian+Church&rft.pages=100&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2010&rft.isbn=0191614882&rft.au=J.+M.+Hussey%2C+Andrew+Louth&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.am%2F%3Fid%3DJ-H9BTVHKRMC%26pg%3DPR3-IA34%26lpg%3DPR3-IA34%26dq%3DThe%2BOrthodox%2BChurch%2Bin%2Bthe%2BByzantine%2BEmpire%2BCyrillic%2Bpreslav%2Beastern%23v%3Donepage%26q%3D%2520preslav%2520eastern%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFLeonard_Orban" class="citation web cs1">Leonard Orban (2007 թ․ մայիսի 24). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/rapid/press-release_SPEECH-07-330_en.pdf">«Cyrillic, the third official alphabet of the EU, was created by a truly multilingual European»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>europe.eu</i><span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 3-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=europe.eu&rft.atitle=Cyrillic%2C+the+third+official+alphabet+of+the+EU%2C+was+created+by+a+truly+multilingual+European&rft.au=Leonard+Orban&rft_id=http%3A%2F%2Feuropa.eu%2Frapid%2Fpress-release_SPEECH-07-330_en.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Ivanova-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Ivanova_6-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><i>Иванова В. Ф.</i> Современный русский язык. Графика и орфография. — 2-е изд. — М.: Просвещение, 1976. — 288 с.</span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Columbia Encyclopedia</i>, Sixth Edition. 2001–05, s.v. "Cyril and Methodius, Saints"; <i>Encyclopædia Britannica</i>, Encyclopædia Britannica Incorporated, Warren E. Preece – 1972, p. 846, s.v., "Cyril and Methodius, Saints" and "Eastern Orthodoxy, Missions ancient and modern"; <i>Encyclopedia of World Cultures</i>, David H. Levinson, 1991, p. 239, s.v., "Social Science"; Eric M. Meyers, <i>The Oxford Encyclopedia of Archaeology in the Near East</i>, p. 151, 1997; Lunt, <i>Slavic Review</i>, June 1964, p. 216; Roman Jakobson, <i>Crucial problems of Cyrillo-Methodian Studies</i>; Leonid Ivan Strakhovsky, <i>A Handbook of Slavic Studies</i>, p. 98; V. Bogdanovich, <i>History of the ancient Serbian literature</i>, Belgrade, 1980, p. 119</span> </li> <li id="cite_note-Civil_Type-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Civil_Type_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://typejournal.ru/en/articles/Civil-Type">«Civil Type and Kis Cyrillic»</a>. <i>typejournal.ru</i><span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 22-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=typejournal.ru&rft.atitle=Civil+Type+and+Kis+Cyrillic&rft_id=http%3A%2F%2Ftypejournal.ru%2Fen%2Farticles%2FCivil-Type&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">А. Н. Стеценко. <i>Хрестоматия по Старославянскому Языку</i>, 1984.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Cubberley, Paul. <i>The Slavic Alphabets</i>, 1996.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Ꙃ-ի տարբերակ։</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">Variant form Ꙃ</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">ЪИ-ի տարբերակ։</span> </li> <li id="cite_note-Lunt-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Lunt_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Lunt, Horace G. <i>Old Church Slavonic Grammar, Seventh Edition</i>, 2001.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">Bringhurst (2002) writes "in Cyrillic, the difference between normal lower case and small caps is more subtle than it is in the Latin or Greek alphabets,..." (p 32) and "in most Cyrillic faces, the lower case is close in color and shape to Latin small caps" (p 107).</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">Name <i><span lang="ru-Latn">ital'yanskiy shrift</span></i> (Italian font) in Russian refers to a particular font family <a rel="nofollow" class="external text" href="http://citforum.univ.kiev.ua/open_source/fonts/theory/thumbs/ris320.jpg">JPG</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070926182512/http://citforum.univ.kiev.ua/open_source/fonts/theory/thumbs/ris320.jpg">Արխիվացված</a> 26 Սեպտեմբեր 2007 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, whereas <i><span lang="ru-Latn">rimskiy shrift</span></i> (roman font) is just a synonym for Latin font, Latin alphabet.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="MakedonskiPravopis" class="citation book cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pravopis.mk/sites/default/files/Pravopis-2017.PDF"><i>Pravopis na makedonskiot jazik</i></a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Skopje: Institut za makedonski jazik Krste Misirkov. 2017. էջ 3. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-608-220-042-2" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-608-220-042-2"><bdi>978-608-220-042-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Pravopis+na+makedonskiot+jazik&rft.place=Skopje&rft.pages=3&rft.pub=Institut+za+makedonski+jazik+Krste+Misirkov&rft.date=2017&rft.isbn=978-608-220-042-2&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.pravopis.mk%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2FPravopis-2017.PDF&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="PravopisSrpskog" class="citation book cs1">Peshikan, Mitar; Jerković, Jovan; Pižurica, Mato (1994). <i>Pravopis srpskoga jezika</i>. Beograd: Matica Srpska. էջ 42. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/86-363-0296-X" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/86-363-0296-X"><bdi>86-363-0296-X</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Pravopis+srpskoga+jezika&rft.place=Beograd&rft.pages=42&rft.pub=Matica+Srpska&rft.date=1994&rft.isbn=86-363-0296-X&rft.aulast=Peshikan&rft.aufirst=Mitar&rft.au=Jerkovi%C4%87%2C+Jovan&rft.au=Pi%C5%BEurica%2C+Mato&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFReuters" class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Reuters (2017 թ․ հոկտեմբերի 26). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.theguardian.com/world/2017/oct/26/kazakhstan-switch-official-alphabet-cyrillic-latin">«Alphabet soup as Kazakh leader orders switch from Cyrillic to Latin letters»</a>. <i>The Guardian</i> (բրիտանական անգլերեն). <a href="/wiki/ISSN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISSN (identifier)">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/issn/0261-3077">0261-3077</a><span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 30-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Guardian&rft.atitle=Alphabet+soup+as+Kazakh+leader+orders+switch+from+Cyrillic+to+Latin+letters&rft.issn=0261-3077&rft.au=Reuters&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Fworld%2F2017%2Foct%2F26%2Fkazakhstan-switch-official-alphabet-cyrillic-latin&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_news" title="Կաղապար:Cite news">cite news</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">|last=</code> has generic name (<a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:CS1_errors#generic_name" class="mw-redirect" title="Օգնություն:CS1 errors">օգնություն</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.1tv.ru/news/world/222069">Власти Казахстана объявили, что страна должна отказаться от кириллицы</a></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190217105242/http://kazday.kz/2017/04/12/kazakhskiy-yazyk-okonchatelno-perevedut-na-latinicu-k-2025-godu-oficialnoe-poruchenie-nazarbayeva/">«Казахский язык окончательно переведут на латиницу к 2025 году. Официальное поручение Назарбаева»</a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://kazday.kz/2017/04/12/kazakhskiy-yazyk-okonchatelno-perevedut-na-latinicu-k-2025-godu-oficialnoe-poruchenie-nazarbayeva/">օրիգինալից</a> 2019 թ․ փետրվարի 17-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 13-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%85%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA+%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE+%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D1%83%D1%82+%D0%BD%D0%B0+%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D1%86%D1%83+%D0%BA+2025+%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83.+%D0%9E%D1%84%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D0%B5+%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%83%D1%87%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5+%D0%9D%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B5%D0%B2%D0%B0&rft_id=http%3A%2F%2Fkazday.kz%2F2017%2F04%2F12%2Fkazakhskiy-yazyk-okonchatelno-perevedut-na-latinicu-k-2025-godu-oficialnoe-poruchenie-nazarbayeva%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.asna.ca/alaska/">"Orthodox Language Texts"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100904042152/http://www.asna.ca/alaska/">Արխիվացված</a> 2010-09-04 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, Retrieved 2011-06-20</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text">Tsanev, Stefan. <i>Български хроники, том 4 (Bulgarian Chronicles, Volume 4)</i>, Sofia, 2009, p. 165</span> </li> <li id="cite_note-Cubberley1996-24"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Cubberley1996_24-0">24,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Cubberley1996_24-1">24,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Paul Cubberley (1996) "The Slavic Alphabets". In Daniels and Bright, eds. <i>The World's Writing Systems.</i> Oxford University Press. <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/0-19-507993-0" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/0-19-507993-0">0-19-507993-0</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Columbia_Encyclopedia_1972,_p.846-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Columbia_Encyclopedia_1972,_p.846_25-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Columbia Encyclopedia</i>, Sixth Edition. 2001–05, s.v. "Cyril and Methodius, Saints"; <i>Encyclopædia Britannica</i>, Encyclopædia Britannica Incorporated, Warren E. Preece – 1972, p.846, s.v., "Cyril and Methodius, Saints" and "Eastern Orthodoxy, Missions ancient and modern"; <i>Encyclopedia of World Cultures</i>, David H. Levinson, 1991, p.239, s.v., "Social Science"; Eric M. Meyers, <i>The Oxford Encyclopedia of Archaeology in the Near East</i>, p.151, 1997; Lunt, <i>Slavic Review</i>, June, 1964, p. 216; Roman Jakobson, <i>Crucial problems of Cyrillo-Methodian Studies</i>; Leonid Ivan Strakhovsky, <i>A Handbook of Slavic Studies</i>, p.98; V. Bogdanovich, <i>History of the ancient Serbian literature</i>, Belgrade, 1980, p.119</span> </li> <li id="cite_note-ReferenceB-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ReferenceB_26-0">↑</a></span> <span class="reference-text">The Columbia Encyclopaedia, Sixth Edition. 2001–05, O.Ed. Saints Cyril and Methodius "Cyril and Methodius, Saints) 869 and 884, respectively, “Greek missionaries, brothers, called Apostles to the Slavs and fathers of Slavonic literature."</span> </li> <li id="cite_note-BritGlago-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-BritGlago_27-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Encyclopædia Britannica, <i>Major alphabets of the world, Cyrillic and Glagolitic alphabets</i>, 2008, O.Ed. "The two early Slavic alphabets, the Cyrillic and the Glagolitic, were invented by St. Cyril, or Constantine (c. 827–869), and St. Methodii (c. 825–884). These men from Thessaloniki who became apostles to the southern Slavs, whom they converted to Christianity."</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFKazhdan1991" class="citation book cs1">Kazhdan, Alexander P. (1991). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/journalofamerica0001unse_t4a3"><i>The Oxford dictionary of Byzantium</i></a>. New York: Oxford University Press. էջ 507. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/0-19-504652-8" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/0-19-504652-8"><bdi>0-19-504652-8</bdi></a>. «Constantine (Cyril) and his brother Methodius were the sons of the droungarios Leo and Maria, who may have been a Slav.»</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Oxford+dictionary+of+Byzantium&rft.place=New+York&rft.pages=507&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=1991&rft.isbn=0-19-504652-8&rft.aulast=Kazhdan&rft.aufirst=Alexander+P.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fjournalofamerica0001unse_t4a3&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ReferenceA-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ReferenceA_29-0">↑</a></span> <span class="reference-text">"On the relationship of old Church Slavonic to the written language of early Rus'" Horace G. Lunt; Russian Linguistics, Volume 11, Numbers 2–3 / January, 1987</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFSchenker1995" class="citation book cs1">Schenker, Alexander (1995). <i>The Dawn of Slavic</i>. Yale University Press. էջեր 185–186, 189–190.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Dawn+of+Slavic&rft.pages=185-186%2C+189-190&rft.pub=Yale+University+Press&rft.date=1995&rft.aulast=Schenker&rft.aufirst=Alexander&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFLunt1959" class="citation book cs1">Lunt, Horace (1959). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/oldchurchslavoni0000lunt"><i>Old Church Slavonic Grammar</i></a>. Mouton de Gruyter. էջեր <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/oldchurchslavoni0000lunt/page/3">3</a>–4.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Old+Church+Slavonic+Grammar&rft.pages=3-4&rft.pub=Mouton+de+Gruyter&rft.date=1959&rft.aulast=Lunt&rft.aufirst=Horace&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Foldchurchslavoni0000lunt&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFWien1983" class="citation book cs1">Wien, Lysaght (1983). <i>Old Church Slavonic (Old Bulgarian)-Middle Greek-Modern English dictionary</i>. Verlag Bruder Hollinek.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Old+Church+Slavonic+%28Old+Bulgarian%29-Middle+Greek-Modern+English+dictionary&rft.pub=Verlag+Bruder+Hollinek&rft.date=1983&rft.aulast=Wien&rft.aufirst=Lysaght&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-fortson-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-fortson_33-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Benjamin W. Fortson. <i>Indo-European Language and Culture: An Introduction</i>, p. 374</span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110723055855/http://www.ustavni.sud.rs/page/view/en-GB/235-100028/constitution">«Serbian constitution»</a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ustavni.sud.rs/page/view/en-GB/235-100028/constitution">օրիգինալից</a> 2011 թ․ հուլիսի 23-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 18-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Serbian+constitution&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ustavni.sud.rs%2Fpage%2Fview%2Fen-GB%2F235-100028%2Fconstitution&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.csmonitor.com/World/Europe/2008/0529/p20s01-woeu.html">Serbian signs of the times are not in Cyrillic</a></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eki.ee/wgrs/"><i>UNGEGN Working Group on Romanization Systems</i></a></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://std.dkuug.dk/jtc1/sc2/wg2/docs/n3194.pdf">«IOS Universal Multiple-Octet Coded Character Set»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span><span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 13-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=IOS+Universal+Multiple-Octet+Coded+Character+Set&rft_id=http%3A%2F%2Fstd.dkuug.dk%2Fjtc1%2Fsc2%2Fwg2%2Fdocs%2Fn3194.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Գրականություն"><span id=".D4.B3.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Գրականություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&veaction=edit&section=16" title="Խմբագրել բաժինը. Գրականություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&section=16" title="Edit section's source code: Գրականություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Ivan G. Iliev. Short History of the Cyrillic Alphabet. Plovdiv. 2012. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ivanilievlogosmaster.blogspot.com/2012/07/scriptura-mundi-cyrillic-alphabet.html">Short History of the Cyrillic Alphabet</a></li> <li>Bringhurst, Robert (2002). <i>The Elements of Typographic Style</i> (version 2.5), pp. 262–264. Vancouver, Hartley & Marks. <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/0-88179-133-4" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/0-88179-133-4">0-88179-133-4</a>.</li> <li>Nezirović, M. (1992). <i>Jevrejsko-španjolska književnost</i>. Sarajevo: Svjetlost. [cited in Šmid, 2002]</li> <li>Šmid, Katja (2002). "<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080407074136/http://hispanismo.cervantes.es/documentos/smidX.pdf">«Los problemas del estudio de la lengua sefardí»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://hispanismo.cervantes.es/documentos/smidX.pdf">օրիգինալից</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> 2008 թ․ ապրիլի 7-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Los+problemas+del+estudio+de+la+lengua+sefard%C3%AD&rft_id=http%3A%2F%2Fhispanismo.cervantes.es%2Fdocumentos%2FsmidX.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" class="Z3988"></span> <small>(603 KiB)</small>", in <i>Verba Hispanica</i>, vol X. Liubliana: Facultad de Filosofía y Letras de la Universidad de Liubliana. <a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.worldcat.org/issn/0353-9660">0353-9660</a>.</li> <li>'The Lives of St. Tsurho and St. Strahota', Bohemia, 1495, Vatican Library</li> <li>Philipp Ammon: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://sjani.ge/sjani-17/ფილიპპ%20ამონი.pdf"><i>Tractatus slavonicus</i>.</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200719225708/http://sjani.ge/sjani-17/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%9E%20%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98.pdf">Արխիվացված</a> 2020-07-19 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> in: <i>Sjani (Thoughts) Georgian Scientific Journal of Literary Theory and Comparative Literature</i>, N 17, 2016, pp. 248–56</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Արտաքին_հղումներ"><span id=".D4.B1.D6.80.D5.BF.D5.A1.D6.84.D5.AB.D5.B6_.D5.B0.D5.B2.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Արտաքին հղումներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&veaction=edit&section=17" title="Խմբագրել բաժինը. Արտաքին հղումներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&action=edit&section=17" title="Edit section's source code: Արտաքին հղումներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://czyborra.com/charsets/cyrillic.html">The Cyrillic Charset Soup</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://transliteration.eki.ee/">Transliteration of Non-Roman Scripts</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.omniglot.com/writing/cyrillic.htm">History and development of the Cyrillic alphabet</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://localfonts.eu/cyrillic-alphabets-of-slavic-languages/">Cyrillic Alphabets of Slavic Languages</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://andregarzia.on-rev.com/richmond/LANGTOOLS.html">data entry in Old Cyrillic / Стара Кирилица</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140222042759/http://andregarzia.on-rev.com/richmond/LANGTOOLS.html">Արխիվացված</a> 2014-02-22 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://blog-en.namepedia.org/2015/04/cyrillic-and-its-long-journey-east/">Cyrillic and its Long Journey East - NamepediA Blog</a></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFVladimir_M._Alpatov" class="citation podcast cs1">Vladimir M. Alpatov (2013 թ․ հունվարի 24). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://soundcloud.com/chssedinburgh/vladimir-alpatov-latin-alphabet-for-the-russian-language">«Latin Alphabet for the Russian Language»</a>. <i>Soundcloud</i> (Podcast). The University of Edinburgh<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 28-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Latin+Alphabet+for+the+Russian+Language&rft.pub=The+University+of+Edinburgh&rft.au=Vladimir+M.+Alpatov&rft_id=https%3A%2F%2Fsoundcloud.com%2Fchssedinburgh%2Fvladimir-alpatov-latin-alphabet-for-the-russian-language&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" class="Z3988"></span></li></ul> <table class="toccolours" style="width:100%"><tbody><tr><td style="width:auto"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/24px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/36px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/48px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="30" data-file-height="30" /></span></span></td><td style="width:100%"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A1%D5%B0%D5%A5%D5%BD%D5%BF" title="Վիքիպահեստ">Վիքիպահեստն</a> ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Cyrillic_alphabet" class="extiw" title="commons:Category:Cyrillic alphabet">«Կյուրեղագիր»</a> հոդվածին։</td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><span class="noprint plainlinksneverexpand nowrap" style="font-size:x-small;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Դիտել այս կաղապարը"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></div>  Բառարաններ և հանրագիտարաններ</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Cyrillic" class="extiw" title="wikisource:1911 Encyclopædia Britannica/Cyrillic">Բրիտանիկա (11-րդ)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/kirilica">Բրոքհաուս</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0" class="extiw" title="s:ru:ЭСБЕ/Кириллица">Բրոքհաուսի և Եփրոնի</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%9C%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0" class="extiw" title="s:ru:МЭСБЕ/Кириллица">Բրոքհաուսի և Եփրոնի փոքր</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/cyrillique/32001">Լարուսի</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.krugosvet.ru/enc/lingvistika/glagolitsa-i-kirilitsa">Կրուգոսվետ</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%AD%D0%9B/%D0%94%D0%9E/%D0%90%D0%B7%D0%B1%D1%83%D0%BA%D0%B0_%D1%80%D1%83%D1%81%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F" class="extiw" title="s:ru:ЭЛ/ДО/Азбука русская">Հանրագիտարանային բառապաշար</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0090753.xml">Մեծ կատալոնական</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://snl.no/kyrillisk_-_alfabet">Մեծ նորվեգական</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pravenc.ru/text/1840455.html">Ուղղափառ</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group"><a href="/wiki/%D5%89%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B7%D5%B9%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%BD%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Չափորոշչային վերահսկողություն">Չափորոշչային վերահսկողություն</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Ֆրանսիայի ազգային գրադարան">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11980088r">11980088r</a> · <span title="Կոնգրեսի գրադարանի ստուգիչ համար" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">LCCN</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh85035194">sh85035194</a> · <span title="Ազգային խորհրդարանական գրադարան" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">NDL</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00569747">00569747</a> · <a href="/wiki/%D5%89%D5%A5%D5%AD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Չեխիայի ազգային գրադարան">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph158340">ph158340</a></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐6cf85bf86‐b9tzb Cached time: 20241119074202 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.749 seconds Real time usage: 1.389 seconds Preprocessor visited node count: 5873/1000000 Post‐expand include size: 328944/2097152 bytes Template argument size: 10845/2097152 bytes Highest expansion depth: 12/100 Expensive parser function count: 16/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 63018/5000000 bytes Lua time usage: 0.398/10.000 seconds Lua memory usage: 12890750/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 17/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 883.728 1 -total 55.49% 490.357 1 Կաղապար:Տեղեկաքարտ_Այբուբեն 54.26% 479.555 1 Կաղապար:Տեղեկաքարտ 37.62% 332.420 13 Կաղապար:Wikidata 21.08% 186.316 1 Կաղապար:Ծանցանկ 12.56% 110.956 9 Կաղապար:Cite_book 11.23% 99.283 1 Կաղապար:Արտաքին_հղումներ 6.46% 57.058 13 Կաղապար:Դրոշավորում 6.45% 57.044 1 Կաղապար:Wikidata/p18 4.01% 35.469 1 Կաղապար:Քույրհղումներ --> <!-- Saved in parser cache with key hywiki:pcache:idhash:91214-0!canonical and timestamp 20241119074202 and revision id 10099191. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ստացված է «<a dir="ltr" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Կյուրեղագիր&oldid=10099191">https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Կյուրեղագիր&oldid=10099191</a>» էջից</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Սպասարկող:Կատեգորիաները">Կատեգորիաներ</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%B5%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%A5%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Այբուբեններ">Այբուբեններ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" title="Կատեգորիա:Կյուրեղագիր">Կյուրեղագիր</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Թաքցված կատեգորիաներ: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:Webarchive_template_wayback_links" title="Կատեգորիա:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80:_generic_name" title="Կատեգորիա:CS1 սխալներ: generic name">CS1 սխալներ: generic name</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%A2%D6%80%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%AC%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%BE_%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80_(en-gb)" title="Կատեգորիա:CS1 բրիտանական անգլերեն աղբյուրներով էջեր (en-gb)">CS1 բրիտանական անգլերեն աղբյուրներով էջեր (en-gb)</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BF%D5%BE%D5%B5%D5%A1%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%81_%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%BE" title="Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Հոդվածներ Վիքիտվյալներից աղբյուրներով">Վիքիպեդիա:Հոդվածներ Վիքիտվյալներից աղբյուրներով</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Այս էջը վերջին անգամ փոփոխվել է 1 Սեպտեմբերի 2024-ի ժամը 07:41-ին:</li> <li id="footer-info-copyright">Տեքստը հասանելի է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy">Քրիեյթիվ Քոմոնս Հղման-Համանման տարածման</a> թույլատրագրի ներքո, առանձին դեպքերում հնարավոր են հավելյալ պայմաններ։ Մանրամասնությունների համար այցելեք՝ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Օգտագործման պայմաններ</a>։</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Գաղտնիության քաղաքականություն</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8">Վիքիպեդիայի մասին</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%A6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%81">Հրաժարագրեր</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ծրագրավորողներ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hy.wikipedia.org">Վիճակագրություն</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie statement</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hy.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Տեսքը բջջայինով</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-5w7wd","wgBackendResponseTime":170,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.749","walltime":"1.389","ppvisitednodes":{"value":5873,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":328944,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":10845,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":16,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":63018,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":17,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 883.728 1 -total"," 55.49% 490.357 1 Կաղապար:Տեղեկաքարտ_Այբուբեն"," 54.26% 479.555 1 Կաղապար:Տեղեկաքարտ"," 37.62% 332.420 13 Կաղապար:Wikidata"," 21.08% 186.316 1 Կաղապար:Ծանցանկ"," 12.56% 110.956 9 Կաղապար:Cite_book"," 11.23% 99.283 1 Կաղապար:Արտաքին_հղումներ"," 6.46% 57.058 13 Կաղապար:Դրոշավորում"," 6.45% 57.044 1 Կաղապար:Wikidata/p18"," 4.01% 35.469 1 Կաղապար:Քույրհղումներ"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.398","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":12890750,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Loaded datatype wikibase-item of P527 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P170 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P144 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P155 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P156 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P138 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nGot title of Q64 from label: «Бєрлинъ»\nLoaded datatype wikibase-item of P1080 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype external-id of P506 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype string of P487 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype string of P935 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-6cf85bf86-b9tzb","timestamp":"20241119074202","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u053f\u0575\u0578\u0582\u0580\u0565\u0572\u0561\u0563\u056b\u0580","url":"https:\/\/hy.wikipedia.org\/wiki\/%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q8209","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q8209","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2012-09-02T15:08:32Z","dateModified":"2024-09-01T07:41:39Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/2\/29\/Cyrillic_alternates.svg"}</script> </body> </html>