CINXE.COM
Biblioteca | Caminhos da Memória
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd"> <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="pt-PT"> <head profile="http://gmpg.org/xfn/11"> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" /> <title>Biblioteca | Caminhos da Memória</title> <link rel="pingback" href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/xmlrpc.php" /> <!--[if IE 7]> <style type="text/css"> #topnav li { display: inline; } </style> <![endif]--> <meta name='robots' content='max-image-preview:large' /> <link rel='dns-prefetch' href='//s1.wp.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//s2.wp.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//s0.wp.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//af.pubmine.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//s.pubmine.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//x.bidswitch.net' /> <link rel='dns-prefetch' href='//static.criteo.net' /> <link rel='dns-prefetch' href='//ib.adnxs.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//aax.amazon-adsystem.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//bidder.criteo.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//cas.criteo.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//gum.criteo.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//ads.pubmatic.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//gads.pubmatic.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//tpc.googlesyndication.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//ad.doubleclick.net' /> <link rel='dns-prefetch' href='//googleads.g.doubleclick.net' /> <link rel='dns-prefetch' href='//www.googletagservices.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//cdn.switchadhub.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//delivery.g.switchadhub.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//delivery.swid.switchadhub.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//a.teads.tv' /> <link rel='dns-prefetch' href='//prebid.media.net' /> <link rel='dns-prefetch' href='//adserver-us.adtech.advertising.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//fastlane.rubiconproject.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//prebid-server.rubiconproject.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//hb-api.omnitagjs.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//mtrx.go.sonobi.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//apex.go.sonobi.com' /> <link rel='dns-prefetch' href='//u.openx.net' /> <link rel="alternate" type="application/rss+xml" title="Caminhos da Memória » Feed" href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/feed/" /> <link rel="alternate" type="application/rss+xml" title="Caminhos da Memória » Feed de Comentários" href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/comments/feed/" /> <script type="text/javascript"> /* <![CDATA[ */ function addLoadEvent(func) { var oldonload = window.onload; if (typeof window.onload != 'function') { window.onload = func; } else { window.onload = function () { oldonload(); func(); } } } /* ]]> */ </script> <script type="text/javascript"> /* <![CDATA[ */ window._wpemojiSettings = {"baseUrl":"https:\/\/s0.wp.com\/wp-content\/mu-plugins\/wpcom-smileys\/twemoji\/2\/72x72\/","ext":".png","svgUrl":"https:\/\/s0.wp.com\/wp-content\/mu-plugins\/wpcom-smileys\/twemoji\/2\/svg\/","svgExt":".svg","source":{"concatemoji":"https:\/\/s2.wp.com\/wp-includes\/js\/wp-emoji-release.min.js?m=1719498190i&ver=6.7.2-RC1-59780"}}; /*! This file is auto-generated */ !function(i,n){var o,s,e;function c(e){try{var t={supportTests:e,timestamp:(new Date).valueOf()};sessionStorage.setItem(o,JSON.stringify(t))}catch(e){}}function p(e,t,n){e.clearRect(0,0,e.canvas.width,e.canvas.height),e.fillText(t,0,0);var t=new Uint32Array(e.getImageData(0,0,e.canvas.width,e.canvas.height).data),r=(e.clearRect(0,0,e.canvas.width,e.canvas.height),e.fillText(n,0,0),new Uint32Array(e.getImageData(0,0,e.canvas.width,e.canvas.height).data));return t.every(function(e,t){return e===r[t]})}function u(e,t,n){switch(t){case"flag":return n(e,"\ud83c\udff3\ufe0f\u200d\u26a7\ufe0f","\ud83c\udff3\ufe0f\u200b\u26a7\ufe0f")?!1:!n(e,"\ud83c\uddfa\ud83c\uddf3","\ud83c\uddfa\u200b\ud83c\uddf3")&&!n(e,"\ud83c\udff4\udb40\udc67\udb40\udc62\udb40\udc65\udb40\udc6e\udb40\udc67\udb40\udc7f","\ud83c\udff4\u200b\udb40\udc67\u200b\udb40\udc62\u200b\udb40\udc65\u200b\udb40\udc6e\u200b\udb40\udc67\u200b\udb40\udc7f");case"emoji":return!n(e,"\ud83d\udc26\u200d\u2b1b","\ud83d\udc26\u200b\u2b1b")}return!1}function f(e,t,n){var r="undefined"!=typeof WorkerGlobalScope&&self instanceof WorkerGlobalScope?new OffscreenCanvas(300,150):i.createElement("canvas"),a=r.getContext("2d",{willReadFrequently:!0}),o=(a.textBaseline="top",a.font="600 32px Arial",{});return e.forEach(function(e){o[e]=t(a,e,n)}),o}function t(e){var t=i.createElement("script");t.src=e,t.defer=!0,i.head.appendChild(t)}"undefined"!=typeof Promise&&(o="wpEmojiSettingsSupports",s=["flag","emoji"],n.supports={everything:!0,everythingExceptFlag:!0},e=new Promise(function(e){i.addEventListener("DOMContentLoaded",e,{once:!0})}),new Promise(function(t){var n=function(){try{var e=JSON.parse(sessionStorage.getItem(o));if("object"==typeof e&&"number"==typeof e.timestamp&&(new Date).valueOf()<e.timestamp+604800&&"object"==typeof e.supportTests)return e.supportTests}catch(e){}return null}();if(!n){if("undefined"!=typeof Worker&&"undefined"!=typeof OffscreenCanvas&&"undefined"!=typeof URL&&URL.createObjectURL&&"undefined"!=typeof Blob)try{var e="postMessage("+f.toString()+"("+[JSON.stringify(s),u.toString(),p.toString()].join(",")+"));",r=new Blob([e],{type:"text/javascript"}),a=new Worker(URL.createObjectURL(r),{name:"wpTestEmojiSupports"});return void(a.onmessage=function(e){c(n=e.data),a.terminate(),t(n)})}catch(e){}c(n=f(s,u,p))}t(n)}).then(function(e){for(var t in e)n.supports[t]=e[t],n.supports.everything=n.supports.everything&&n.supports[t],"flag"!==t&&(n.supports.everythingExceptFlag=n.supports.everythingExceptFlag&&n.supports[t]);n.supports.everythingExceptFlag=n.supports.everythingExceptFlag&&!n.supports.flag,n.DOMReady=!1,n.readyCallback=function(){n.DOMReady=!0}}).then(function(){return e}).then(function(){var e;n.supports.everything||(n.readyCallback(),(e=n.source||{}).concatemoji?t(e.concatemoji):e.wpemoji&&e.twemoji&&(t(e.twemoji),t(e.wpemoji)))}))}((window,document),window._wpemojiSettings); /* ]]> */ </script> <link crossorigin='anonymous' rel='stylesheet' id='all-css-0-1' href='https://s1.wp.com/_static/??-eJyFj0sOwjAMRC9EcEuFygZxljQ1wc1XtUPV2xPYAEIqS3vmecawZGVSFIwCg09WZV8sRYYlzaMeGaxPg/Z7w7yDf94qRjRCKbK6H36YUN4EjRaFAUtVkyNUXi8gGLLXggwsq8etA55ctU0oWRunXtN2x6Bnh0LRqkHPUK3fm60sileKJCvIDUNNzWX4fPWJXsK57bu+bU7NsZseXTd/ug==&cssminify=yes' type='text/css' media='all' /> <style id='wp-emoji-styles-inline-css'> img.wp-smiley, img.emoji { display: inline !important; border: none !important; box-shadow: none !important; height: 1em !important; width: 1em !important; margin: 0 0.07em !important; vertical-align: -0.1em !important; background: none !important; padding: 0 !important; } </style> <link crossorigin='anonymous' rel='stylesheet' id='all-css-2-1' href='https://s0.wp.com/_static/??-eJydzDEOwyAMheELFQxRpExRzwIEWaQEkG1acfukXbp16Pj09P3wairUIrEItNwxFQbs1/SR8HoownMy2ugJfE95A59reKicPDkawDJy1IH5Bj9DH8WwR2nuzd2oXRRS2v5NkJNUkL/8fqx2mY0xs7XLfgIv0E++&cssminify=yes' type='text/css' media='all' /> <style id='wp-block-library-inline-css'> .has-text-align-justify { text-align:justify; } .has-text-align-justify{text-align:justify;} </style> <link crossorigin='anonymous' rel='stylesheet' id='all-css-4-1' href='https://s2.wp.com/_static/??-eJzTLy/QzcxLzilNSS3WzyrWz01NyUxMzUnNTc0rQeEU5CRWphbp5qSmJyZX6uVm5uklFxfr6OPTDpRD5sM02efaGpoZmFkYGRuZGmQBAHPvL0Y=&cssminify=yes' type='text/css' media='all' /> <style id='jetpack-sharing-buttons-style-inline-css'> .jetpack-sharing-buttons__services-list{display:flex;flex-direction:row;flex-wrap:wrap;gap:0;list-style-type:none;margin:5px;padding:0}.jetpack-sharing-buttons__services-list.has-small-icon-size{font-size:12px}.jetpack-sharing-buttons__services-list.has-normal-icon-size{font-size:16px}.jetpack-sharing-buttons__services-list.has-large-icon-size{font-size:24px}.jetpack-sharing-buttons__services-list.has-huge-icon-size{font-size:36px}@media print{.jetpack-sharing-buttons__services-list{display:none!important}}.editor-styles-wrapper .wp-block-jetpack-sharing-buttons{gap:0;padding-inline-start:0}ul.jetpack-sharing-buttons__services-list.has-background{padding:1.25em 2.375em} </style> <style id='classic-theme-styles-inline-css'> /*! This file is auto-generated */ .wp-block-button__link{color:#fff;background-color:#32373c;border-radius:9999px;box-shadow:none;text-decoration:none;padding:calc(.667em + 2px) calc(1.333em + 2px);font-size:1.125em}.wp-block-file__button{background:#32373c;color:#fff;text-decoration:none} </style> <link crossorigin='anonymous' rel='stylesheet' id='all-css-8-1' href='https://s2.wp.com/_static/??-eJx9jcEKg0AMRH+oaVhorR7Eb9E16IpZg8min2889FZ6GYbhPQYPgbhlo2zIBWQtU8qKcdvJd5be0AmmMfW0Ejv2jKoP/K0daZzIXNdvB6PzvyJ+A8MgO6mCJ6fCYLN/6e113IZXU9WfUL/DcgHSTkDo&cssminify=yes' type='text/css' media='all' /> <style id='global-styles-inline-css'> :root{--wp--preset--aspect-ratio--square: 1;--wp--preset--aspect-ratio--4-3: 4/3;--wp--preset--aspect-ratio--3-4: 3/4;--wp--preset--aspect-ratio--3-2: 3/2;--wp--preset--aspect-ratio--2-3: 2/3;--wp--preset--aspect-ratio--16-9: 16/9;--wp--preset--aspect-ratio--9-16: 9/16;--wp--preset--color--black: #000000;--wp--preset--color--cyan-bluish-gray: #abb8c3;--wp--preset--color--white: #ffffff;--wp--preset--color--pale-pink: #f78da7;--wp--preset--color--vivid-red: #cf2e2e;--wp--preset--color--luminous-vivid-orange: #ff6900;--wp--preset--color--luminous-vivid-amber: #fcb900;--wp--preset--color--light-green-cyan: #7bdcb5;--wp--preset--color--vivid-green-cyan: #00d084;--wp--preset--color--pale-cyan-blue: #8ed1fc;--wp--preset--color--vivid-cyan-blue: #0693e3;--wp--preset--color--vivid-purple: #9b51e0;--wp--preset--gradient--vivid-cyan-blue-to-vivid-purple: linear-gradient(135deg,rgba(6,147,227,1) 0%,rgb(155,81,224) 100%);--wp--preset--gradient--light-green-cyan-to-vivid-green-cyan: linear-gradient(135deg,rgb(122,220,180) 0%,rgb(0,208,130) 100%);--wp--preset--gradient--luminous-vivid-amber-to-luminous-vivid-orange: linear-gradient(135deg,rgba(252,185,0,1) 0%,rgba(255,105,0,1) 100%);--wp--preset--gradient--luminous-vivid-orange-to-vivid-red: linear-gradient(135deg,rgba(255,105,0,1) 0%,rgb(207,46,46) 100%);--wp--preset--gradient--very-light-gray-to-cyan-bluish-gray: linear-gradient(135deg,rgb(238,238,238) 0%,rgb(169,184,195) 100%);--wp--preset--gradient--cool-to-warm-spectrum: linear-gradient(135deg,rgb(74,234,220) 0%,rgb(151,120,209) 20%,rgb(207,42,186) 40%,rgb(238,44,130) 60%,rgb(251,105,98) 80%,rgb(254,248,76) 100%);--wp--preset--gradient--blush-light-purple: linear-gradient(135deg,rgb(255,206,236) 0%,rgb(152,150,240) 100%);--wp--preset--gradient--blush-bordeaux: linear-gradient(135deg,rgb(254,205,165) 0%,rgb(254,45,45) 50%,rgb(107,0,62) 100%);--wp--preset--gradient--luminous-dusk: linear-gradient(135deg,rgb(255,203,112) 0%,rgb(199,81,192) 50%,rgb(65,88,208) 100%);--wp--preset--gradient--pale-ocean: linear-gradient(135deg,rgb(255,245,203) 0%,rgb(182,227,212) 50%,rgb(51,167,181) 100%);--wp--preset--gradient--electric-grass: linear-gradient(135deg,rgb(202,248,128) 0%,rgb(113,206,126) 100%);--wp--preset--gradient--midnight: linear-gradient(135deg,rgb(2,3,129) 0%,rgb(40,116,252) 100%);--wp--preset--font-size--small: 13px;--wp--preset--font-size--medium: 20px;--wp--preset--font-size--large: 36px;--wp--preset--font-size--x-large: 42px;--wp--preset--font-family--albert-sans: 'Albert Sans', sans-serif;--wp--preset--font-family--alegreya: Alegreya, serif;--wp--preset--font-family--arvo: Arvo, serif;--wp--preset--font-family--bodoni-moda: 'Bodoni Moda', serif;--wp--preset--font-family--bricolage-grotesque: 'Bricolage Grotesque', sans-serif;--wp--preset--font-family--cabin: Cabin, sans-serif;--wp--preset--font-family--chivo: Chivo, sans-serif;--wp--preset--font-family--commissioner: Commissioner, sans-serif;--wp--preset--font-family--cormorant: Cormorant, serif;--wp--preset--font-family--courier-prime: 'Courier Prime', monospace;--wp--preset--font-family--crimson-pro: 'Crimson Pro', serif;--wp--preset--font-family--dm-mono: 'DM Mono', monospace;--wp--preset--font-family--dm-sans: 'DM Sans', sans-serif;--wp--preset--font-family--dm-serif-display: 'DM Serif Display', serif;--wp--preset--font-family--domine: Domine, serif;--wp--preset--font-family--eb-garamond: 'EB Garamond', serif;--wp--preset--font-family--epilogue: Epilogue, sans-serif;--wp--preset--font-family--fahkwang: Fahkwang, sans-serif;--wp--preset--font-family--figtree: Figtree, sans-serif;--wp--preset--font-family--fira-sans: 'Fira Sans', sans-serif;--wp--preset--font-family--fjalla-one: 'Fjalla One', sans-serif;--wp--preset--font-family--fraunces: Fraunces, serif;--wp--preset--font-family--gabarito: Gabarito, system-ui;--wp--preset--font-family--ibm-plex-mono: 'IBM Plex Mono', monospace;--wp--preset--font-family--ibm-plex-sans: 'IBM Plex Sans', sans-serif;--wp--preset--font-family--ibarra-real-nova: 'Ibarra Real Nova', serif;--wp--preset--font-family--instrument-serif: 'Instrument Serif', serif;--wp--preset--font-family--inter: Inter, sans-serif;--wp--preset--font-family--josefin-sans: 'Josefin Sans', sans-serif;--wp--preset--font-family--jost: Jost, sans-serif;--wp--preset--font-family--libre-baskerville: 'Libre Baskerville', serif;--wp--preset--font-family--libre-franklin: 'Libre Franklin', sans-serif;--wp--preset--font-family--literata: Literata, serif;--wp--preset--font-family--lora: Lora, serif;--wp--preset--font-family--merriweather: Merriweather, serif;--wp--preset--font-family--montserrat: Montserrat, sans-serif;--wp--preset--font-family--newsreader: Newsreader, serif;--wp--preset--font-family--noto-sans-mono: 'Noto Sans Mono', sans-serif;--wp--preset--font-family--nunito: Nunito, sans-serif;--wp--preset--font-family--open-sans: 'Open Sans', sans-serif;--wp--preset--font-family--overpass: Overpass, sans-serif;--wp--preset--font-family--pt-serif: 'PT Serif', serif;--wp--preset--font-family--petrona: Petrona, serif;--wp--preset--font-family--piazzolla: Piazzolla, serif;--wp--preset--font-family--playfair-display: 'Playfair Display', serif;--wp--preset--font-family--plus-jakarta-sans: 'Plus Jakarta Sans', sans-serif;--wp--preset--font-family--poppins: Poppins, sans-serif;--wp--preset--font-family--raleway: Raleway, sans-serif;--wp--preset--font-family--roboto: Roboto, sans-serif;--wp--preset--font-family--roboto-slab: 'Roboto Slab', serif;--wp--preset--font-family--rubik: Rubik, sans-serif;--wp--preset--font-family--rufina: Rufina, serif;--wp--preset--font-family--sora: Sora, sans-serif;--wp--preset--font-family--source-sans-3: 'Source Sans 3', sans-serif;--wp--preset--font-family--source-serif-4: 'Source Serif 4', serif;--wp--preset--font-family--space-mono: 'Space Mono', monospace;--wp--preset--font-family--syne: Syne, sans-serif;--wp--preset--font-family--texturina: Texturina, serif;--wp--preset--font-family--urbanist: Urbanist, sans-serif;--wp--preset--font-family--work-sans: 'Work Sans', sans-serif;--wp--preset--spacing--20: 0.44rem;--wp--preset--spacing--30: 0.67rem;--wp--preset--spacing--40: 1rem;--wp--preset--spacing--50: 1.5rem;--wp--preset--spacing--60: 2.25rem;--wp--preset--spacing--70: 3.38rem;--wp--preset--spacing--80: 5.06rem;--wp--preset--shadow--natural: 6px 6px 9px rgba(0, 0, 0, 0.2);--wp--preset--shadow--deep: 12px 12px 50px rgba(0, 0, 0, 0.4);--wp--preset--shadow--sharp: 6px 6px 0px rgba(0, 0, 0, 0.2);--wp--preset--shadow--outlined: 6px 6px 0px -3px rgba(255, 255, 255, 1), 6px 6px rgba(0, 0, 0, 1);--wp--preset--shadow--crisp: 6px 6px 0px rgba(0, 0, 0, 1);}:where(.is-layout-flex){gap: 0.5em;}:where(.is-layout-grid){gap: 0.5em;}body .is-layout-flex{display: flex;}.is-layout-flex{flex-wrap: wrap;align-items: center;}.is-layout-flex > :is(*, div){margin: 0;}body .is-layout-grid{display: grid;}.is-layout-grid > :is(*, div){margin: 0;}:where(.wp-block-columns.is-layout-flex){gap: 2em;}:where(.wp-block-columns.is-layout-grid){gap: 2em;}:where(.wp-block-post-template.is-layout-flex){gap: 1.25em;}:where(.wp-block-post-template.is-layout-grid){gap: 1.25em;}.has-black-color{color: var(--wp--preset--color--black) !important;}.has-cyan-bluish-gray-color{color: var(--wp--preset--color--cyan-bluish-gray) !important;}.has-white-color{color: var(--wp--preset--color--white) !important;}.has-pale-pink-color{color: var(--wp--preset--color--pale-pink) !important;}.has-vivid-red-color{color: var(--wp--preset--color--vivid-red) !important;}.has-luminous-vivid-orange-color{color: var(--wp--preset--color--luminous-vivid-orange) !important;}.has-luminous-vivid-amber-color{color: var(--wp--preset--color--luminous-vivid-amber) !important;}.has-light-green-cyan-color{color: var(--wp--preset--color--light-green-cyan) !important;}.has-vivid-green-cyan-color{color: var(--wp--preset--color--vivid-green-cyan) !important;}.has-pale-cyan-blue-color{color: var(--wp--preset--color--pale-cyan-blue) !important;}.has-vivid-cyan-blue-color{color: var(--wp--preset--color--vivid-cyan-blue) !important;}.has-vivid-purple-color{color: var(--wp--preset--color--vivid-purple) !important;}.has-black-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--black) !important;}.has-cyan-bluish-gray-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--cyan-bluish-gray) !important;}.has-white-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--white) !important;}.has-pale-pink-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--pale-pink) !important;}.has-vivid-red-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--vivid-red) !important;}.has-luminous-vivid-orange-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--luminous-vivid-orange) !important;}.has-luminous-vivid-amber-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--luminous-vivid-amber) !important;}.has-light-green-cyan-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--light-green-cyan) !important;}.has-vivid-green-cyan-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--vivid-green-cyan) !important;}.has-pale-cyan-blue-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--pale-cyan-blue) !important;}.has-vivid-cyan-blue-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--vivid-cyan-blue) !important;}.has-vivid-purple-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--vivid-purple) !important;}.has-black-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--black) !important;}.has-cyan-bluish-gray-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--cyan-bluish-gray) !important;}.has-white-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--white) !important;}.has-pale-pink-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--pale-pink) !important;}.has-vivid-red-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--vivid-red) !important;}.has-luminous-vivid-orange-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--luminous-vivid-orange) !important;}.has-luminous-vivid-amber-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--luminous-vivid-amber) !important;}.has-light-green-cyan-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--light-green-cyan) !important;}.has-vivid-green-cyan-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--vivid-green-cyan) !important;}.has-pale-cyan-blue-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--pale-cyan-blue) !important;}.has-vivid-cyan-blue-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--vivid-cyan-blue) !important;}.has-vivid-purple-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--vivid-purple) !important;}.has-vivid-cyan-blue-to-vivid-purple-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--vivid-cyan-blue-to-vivid-purple) !important;}.has-light-green-cyan-to-vivid-green-cyan-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--light-green-cyan-to-vivid-green-cyan) !important;}.has-luminous-vivid-amber-to-luminous-vivid-orange-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--luminous-vivid-amber-to-luminous-vivid-orange) !important;}.has-luminous-vivid-orange-to-vivid-red-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--luminous-vivid-orange-to-vivid-red) !important;}.has-very-light-gray-to-cyan-bluish-gray-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--very-light-gray-to-cyan-bluish-gray) !important;}.has-cool-to-warm-spectrum-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--cool-to-warm-spectrum) !important;}.has-blush-light-purple-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--blush-light-purple) !important;}.has-blush-bordeaux-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--blush-bordeaux) !important;}.has-luminous-dusk-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--luminous-dusk) !important;}.has-pale-ocean-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--pale-ocean) !important;}.has-electric-grass-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--electric-grass) !important;}.has-midnight-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--midnight) !important;}.has-small-font-size{font-size: var(--wp--preset--font-size--small) !important;}.has-medium-font-size{font-size: var(--wp--preset--font-size--medium) !important;}.has-large-font-size{font-size: var(--wp--preset--font-size--large) !important;}.has-x-large-font-size{font-size: var(--wp--preset--font-size--x-large) !important;}.has-albert-sans-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--albert-sans) !important;}.has-alegreya-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--alegreya) !important;}.has-arvo-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--arvo) !important;}.has-bodoni-moda-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--bodoni-moda) !important;}.has-bricolage-grotesque-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--bricolage-grotesque) !important;}.has-cabin-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--cabin) !important;}.has-chivo-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--chivo) !important;}.has-commissioner-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--commissioner) !important;}.has-cormorant-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--cormorant) !important;}.has-courier-prime-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--courier-prime) !important;}.has-crimson-pro-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--crimson-pro) !important;}.has-dm-mono-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--dm-mono) !important;}.has-dm-sans-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--dm-sans) !important;}.has-dm-serif-display-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--dm-serif-display) !important;}.has-domine-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--domine) !important;}.has-eb-garamond-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--eb-garamond) !important;}.has-epilogue-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--epilogue) !important;}.has-fahkwang-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--fahkwang) !important;}.has-figtree-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--figtree) !important;}.has-fira-sans-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--fira-sans) !important;}.has-fjalla-one-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--fjalla-one) !important;}.has-fraunces-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--fraunces) !important;}.has-gabarito-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--gabarito) !important;}.has-ibm-plex-mono-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--ibm-plex-mono) !important;}.has-ibm-plex-sans-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--ibm-plex-sans) !important;}.has-ibarra-real-nova-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--ibarra-real-nova) !important;}.has-instrument-serif-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--instrument-serif) !important;}.has-inter-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--inter) !important;}.has-josefin-sans-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--josefin-sans) !important;}.has-jost-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--jost) !important;}.has-libre-baskerville-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--libre-baskerville) !important;}.has-libre-franklin-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--libre-franklin) !important;}.has-literata-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--literata) !important;}.has-lora-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--lora) !important;}.has-merriweather-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--merriweather) !important;}.has-montserrat-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--montserrat) !important;}.has-newsreader-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--newsreader) !important;}.has-noto-sans-mono-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--noto-sans-mono) !important;}.has-nunito-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--nunito) !important;}.has-open-sans-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--open-sans) !important;}.has-overpass-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--overpass) !important;}.has-pt-serif-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--pt-serif) !important;}.has-petrona-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--petrona) !important;}.has-piazzolla-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--piazzolla) !important;}.has-playfair-display-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--playfair-display) !important;}.has-plus-jakarta-sans-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--plus-jakarta-sans) !important;}.has-poppins-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--poppins) !important;}.has-raleway-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--raleway) !important;}.has-roboto-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--roboto) !important;}.has-roboto-slab-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--roboto-slab) !important;}.has-rubik-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--rubik) !important;}.has-rufina-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--rufina) !important;}.has-sora-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--sora) !important;}.has-source-sans-3-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--source-sans-3) !important;}.has-source-serif-4-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--source-serif-4) !important;}.has-space-mono-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--space-mono) !important;}.has-syne-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--syne) !important;}.has-texturina-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--texturina) !important;}.has-urbanist-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--urbanist) !important;}.has-work-sans-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--work-sans) !important;} :where(.wp-block-columns.is-layout-flex){gap: 2em;}:where(.wp-block-columns.is-layout-grid){gap: 2em;} :root :where(.wp-block-pullquote){font-size: 1.5em;line-height: 1.6;} :where(.wp-block-post-template.is-layout-flex){gap: 1.25em;}:where(.wp-block-post-template.is-layout-grid){gap: 1.25em;} </style> <link crossorigin='anonymous' rel='stylesheet' id='all-css-10-1' href='https://s0.wp.com/wp-content/themes/pub/connections/style.css?m=1740537489i&cssminify=yes' type='text/css' media='all' /> <style id='akismet-widget-style-inline-css'> .a-stats { --akismet-color-mid-green: #357b49; --akismet-color-white: #fff; --akismet-color-light-grey: #f6f7f7; max-width: 350px; width: auto; } .a-stats * { all: unset; box-sizing: border-box; } .a-stats strong { font-weight: 600; } .a-stats a.a-stats__link, .a-stats a.a-stats__link:visited, .a-stats a.a-stats__link:active { background: var(--akismet-color-mid-green); border: none; box-shadow: none; border-radius: 8px; color: var(--akismet-color-white); cursor: pointer; display: block; font-family: -apple-system, BlinkMacSystemFont, 'Segoe UI', 'Roboto', 'Oxygen-Sans', 'Ubuntu', 'Cantarell', 'Helvetica Neue', sans-serif; font-weight: 500; padding: 12px; text-align: center; text-decoration: none; transition: all 0.2s ease; } /* Extra specificity to deal with TwentyTwentyOne focus style */ .widget .a-stats a.a-stats__link:focus { background: var(--akismet-color-mid-green); color: var(--akismet-color-white); text-decoration: none; } .a-stats a.a-stats__link:hover { filter: brightness(110%); box-shadow: 0 4px 12px rgba(0, 0, 0, 0.06), 0 0 2px rgba(0, 0, 0, 0.16); } .a-stats .count { color: var(--akismet-color-white); display: block; font-size: 1.5em; line-height: 1.4; padding: 0 13px; white-space: nowrap; } </style> <link crossorigin='anonymous' rel='stylesheet' id='all-css-12-1' href='https://s1.wp.com/_static/??-eJzTLy/QTc7PK0nNK9HPLdUtyClNz8wr1i9KTcrJTwcy0/WTi5G5ekCujj52Temp+bo5+cmJJZn5eSgc3bScxMwikFb7XFtDE1NLExMLc0OTLACohS2q&cssminify=yes' type='text/css' media='all' /> <link crossorigin='anonymous' rel='stylesheet' id='print-css-13-1' href='https://s1.wp.com/wp-content/mu-plugins/global-print/global-print.css?m=1465851035i&cssminify=yes' type='text/css' media='print' /> <style id='jetpack-global-styles-frontend-style-inline-css'> :root { --font-headings: unset; --font-base: unset; --font-headings-default: -apple-system,BlinkMacSystemFont,"Segoe UI",Roboto,Oxygen-Sans,Ubuntu,Cantarell,"Helvetica Neue",sans-serif; --font-base-default: -apple-system,BlinkMacSystemFont,"Segoe UI",Roboto,Oxygen-Sans,Ubuntu,Cantarell,"Helvetica Neue",sans-serif;} </style> <link crossorigin='anonymous' rel='stylesheet' id='all-css-16-1' href='https://s2.wp.com/_static/??-eJyNjcEKwjAQRH/IuA1aehI/ReImJKmb3eAmFP9eW3oRL16GeTC8gaUaFG6BG5RuKvWYWWEOrTp87AxFZA3fKShocs/gnfevrWaOR1Q9wP+mW2YEFcyODEkU/YIfW0uhfH7TGSLJ3dE6uJaLneww2mkYT/MbUOlJHA==&cssminify=yes' type='text/css' media='all' /> <script type="text/javascript" id="wpcom-actionbar-placeholder-js-extra"> /* <![CDATA[ */ var actionbardata = {"siteID":"3812647","postID":"6","siteURL":"http:\/\/caminhosdamemoria.wordpress.com","xhrURL":"https:\/\/caminhosdamemoria.wordpress.com\/wp-admin\/admin-ajax.php","nonce":"7f4d393db3","isLoggedIn":"","statusMessage":"","subsEmailDefault":"instantly","proxyScriptUrl":"https:\/\/s0.wp.com\/wp-content\/js\/wpcom-proxy-request.js?ver=20211021","shortlink":"https:\/\/wp.me\/PfZQj-6","i18n":{"followedText":"New posts from this site will now appear in your <a href=\"https:\/\/wordpress.com\/reader\">Reader<\/a>","foldBar":"Minimizar esta barra","unfoldBar":"Expand this bar","shortLinkCopied":"Shortlink copied to clipboard."}}; /* ]]> */ </script> <script type="text/javascript" id="jetpack-mu-wpcom-settings-js-before"> /* <![CDATA[ */ var JETPACK_MU_WPCOM_SETTINGS = {"assetsUrl":"https:\/\/s1.wp.com\/wp-content\/mu-plugins\/jetpack-mu-wpcom-plugin\/moon\/jetpack_vendor\/automattic\/jetpack-mu-wpcom\/src\/build\/"}; /* ]]> */ </script> <script crossorigin='anonymous' type='text/javascript' src='https://s1.wp.com/_static/??/wp-content/js/rlt-proxy.js,/wp-content/blog-plugins/wordads-classes/js/cmp/v2/cmp-non-gdpr.js?m=1720530689j'></script> <script type="text/javascript" id="rlt-proxy-js-after"> /* <![CDATA[ */ rltInitialize( {"token":null,"iframeOrigins":["https:\/\/widgets.wp.com"]} ); /* ]]> */ </script> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" title="RSD" href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/xmlrpc.php?rsd" /> <meta name="generator" content="WordPress.com" /> <link rel="canonical" href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/biblioteca/" /> <link rel='shortlink' href='https://wp.me/PfZQj-6' /> <link rel="alternate" type="application/json+oembed" href="https://public-api.wordpress.com/oembed/?format=json&url=https%3A%2F%2Fcaminhosdamemoria.wordpress.com%2Fbiblioteca%2F&for=wpcom-auto-discovery" /><link rel="alternate" type="application/xml+oembed" href="https://public-api.wordpress.com/oembed/?format=xml&url=https%3A%2F%2Fcaminhosdamemoria.wordpress.com%2Fbiblioteca%2F&for=wpcom-auto-discovery" /> <!-- Jetpack Open Graph Tags --> <meta property="og:type" content="article" /> <meta property="og:title" content="Biblioteca" /> <meta property="og:url" content="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/biblioteca/" /> <meta property="og:description" content="Espaço, sempre em construção, destinado a divulgar uma selecção de materiais exteriores a este blogue – artigos, entrevistas, documentos, etc. – mas que se relacionam com os seus interesses. …" /> <meta property="article:published_time" content="2008-05-25T11:05:04+00:00" /> <meta property="article:modified_time" content="2008-09-02T11:28:51+00:00" /> <meta property="og:site_name" content="Caminhos da Memória" /> <meta property="og:image" content="https://secure.gravatar.com/blavatar/535181e6e8fa6fa82e421cafbf8704e3a9ad1f874bce2e7f916bba52dd52c2cb?s=200&ts=1740608186" /> <meta property="og:image:width" content="200" /> <meta property="og:image:height" content="200" /> <meta property="og:image:alt" content="" /> <meta property="og:locale" content="pt_PT" /> <meta property="fb:app_id" content="249643311490" /> <meta property="article:publisher" content="https://www.facebook.com/WordPresscom" /> <meta name="twitter:text:title" content="Biblioteca" /> <meta name="twitter:image" content="https://secure.gravatar.com/blavatar/535181e6e8fa6fa82e421cafbf8704e3a9ad1f874bce2e7f916bba52dd52c2cb?s=240" /> <meta name="twitter:card" content="summary" /> <!-- End Jetpack Open Graph Tags --> <link rel="shortcut icon" type="image/x-icon" href="https://secure.gravatar.com/blavatar/535181e6e8fa6fa82e421cafbf8704e3a9ad1f874bce2e7f916bba52dd52c2cb?s=32" sizes="16x16" /> <link rel="icon" type="image/x-icon" href="https://secure.gravatar.com/blavatar/535181e6e8fa6fa82e421cafbf8704e3a9ad1f874bce2e7f916bba52dd52c2cb?s=32" sizes="16x16" /> <link rel="apple-touch-icon" href="https://secure.gravatar.com/blavatar/535181e6e8fa6fa82e421cafbf8704e3a9ad1f874bce2e7f916bba52dd52c2cb?s=114" /> <link rel='openid.server' href='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/?openidserver=1' /> <link rel='openid.delegate' href='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/' /> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/osd.xml" title="Caminhos da Memória" /> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="https://s1.wp.com/opensearch.xml" title="WordPress.com" /> <style id="wpcom-hotfix-masterbar-style"> @media screen and (min-width: 783px) { #wpadminbar .quicklinks li#wp-admin-bar-my-account.with-avatar > a img { margin-top: 5px; } } </style> <style type="text/css">.recentcomments a{display:inline !important;padding:0 !important;margin:0 !important;}</style> <style type="text/css"> .recentcomments a { display: inline !important; padding: 0 !important; margin: 0 !important; } table.recentcommentsavatartop img.avatar, table.recentcommentsavatarend img.avatar { border: 0px; margin: 0; } table.recentcommentsavatartop a, table.recentcommentsavatarend a { border: 0px !important; background-color: transparent !important; } td.recentcommentsavatarend, td.recentcommentsavatartop { padding: 0px 0px 1px 0px; margin: 0px; } td.recentcommentstextend { border: none !important; padding: 0px 0px 2px 10px; } .rtl td.recentcommentstextend { padding: 0px 10px 2px 0px; } td.recentcommentstexttop { border: none; padding: 0px 0px 0px 10px; } .rtl td.recentcommentstexttop { padding: 0px 10px 0px 0px; } </style> <meta name="description" content="Espaço, sempre em construção, destinado a divulgar uma selecção de materiais exteriores a este blogue – artigos, entrevistas, documentos, etc. – mas que se relacionam com os seus interesses. DOCUMENTOS GUERRA COLONIAL E ANTICOLONIALISMO As esquerdas e a oposição à guerra colonial (Rui Bebiano) A guerra colonial (sítio sem autoria) Guerra Colonial (Centro…" /> <style type="text/css"> #headimg { background:#7d8b5a url(https://caminhosdamemoria.wordpress.com/wp-content/uploads/2009/01/koudelka1d_dislexia.jpg) center repeat-y; } #headimg h1 a, #headimg #desc { display: none; } </style> <script type="text/javascript"> /* <![CDATA[ */ var wa_smart = { 'network_id': 3905, 'site_id': 474853, 'page_id': 1572546, 'blog_id': 3812647, 'post_id': null, 'theme': 'pub/connections', 'target': 'wp_blog_id=3812647;language=pt', '_': { 'title': 'Advertisement', 'privacy_settings': 'Definições de Privacidade' }, 'top': { 'enabled': false, 'format_id': 135099 }, 'inline': { 'enabled': false, 'format_id': 110354, 'max_slots': 20, 'max_blaze_slots': 20 }, 'belowpost': { 'enabled': false, 'format_id': 134071 }, 'bottom_sticky': { 'enabled': false, 'format_id': 117571 }, 'sidebar': { 'enabled': false, 'format_id': 134686 }, 'sidebar_sticky_right': { 'enabled': false, 'format_id': 135281 }, 'gutenberg_rectangle': { 'enabled': false, 'format_id': 134788 }, 'gutenberg_leaderboard': { 'enabled': false, 'format_id': 135073 }, 'gutenberg_mobile_leaderboard': { 'enabled': false, 'format_id': 135098 }, 'gutenberg_skyscraper': { 'enabled': false, 'format_id': 135088 }, 'sidebar_widget_mediumrectangle': { 'enabled': false, 'format_id': 137624 }, 'sidebar_widget_leaderboard': { 'enabled': false, 'format_id': 137625 }, 'sidebar_widget_wideskyscraper': { 'enabled': false, 'format_id': 137626 }, 'shortcode': { 'enabled': false, 'format_id': 137678 } }; wa_smart.cmd = []; /* ]]> */ </script> <script type="text/javascript"> function __ATA_CC() {var v = document.cookie.match('(^|;) ?personalized-ads-consent=([^;]*)(;|$)');return v ? 1 : 0;} var __ATA_PP = { 'pt': 2, 'ht': 0, 'tn': 'connections', 'uloggedin': 0, 'amp': false, 'consent': __ATA_CC(), 'gdpr_applies': false, 'ad': { 'label': { 'text': 'Anúncios' }, 'reportAd': { 'text': 'Report this ad' } }, 'disabled_slot_formats': [], 'siteid': 8982, 'blogid': 3812647 }; var __ATA = __ATA || {}; __ATA.cmd = __ATA.cmd || []; __ATA.criteo = __ATA.criteo || {}; __ATA.criteo.cmd = __ATA.criteo.cmd || []; </script> <script type="text/javascript"> (function(){var g=Date.now||function(){return+new Date};function h(a,b){a:{for(var c=a.length,d="string"==typeof a?a.split(""):a,e=0;e<c;e++)if(e in d&&b.call(void 0,d[e],e,a)){b=e;break a}b=-1}return 0>b?null:"string"==typeof a?a.charAt(b):a[b]};function k(a,b,c){c=null!=c?"="+encodeURIComponent(String(c)):"";if(b+=c){c=a.indexOf("#");0>c&&(c=a.length);var d=a.indexOf("?");if(0>d||d>c){d=c;var e=""}else e=a.substring(d+1,c);a=[a.substr(0,d),e,a.substr(c)];c=a[1];a[1]=b?c?c+"&"+b:b:c;a=a[0]+(a[1]?"?"+a[1]:"")+a[2]}return a};var l=0;function m(a,b){var c=document.createElement("script");c.src=a;c.onload=function(){b&&b(void 0)};c.onerror=function(){b&&b("error")};a=document.getElementsByTagName("head");var d;a&&0!==a.length?d=a[0]:d=document.documentElement;d.appendChild(c)}function n(a){var b=void 0===b?document.cookie:b;return(b=h(b.split("; "),function(c){return-1!=c.indexOf(a+"=")}))?b.split("=")[1]:""}function p(a){return"string"==typeof a&&0<a.length} function r(a,b,c){b=void 0===b?"":b;c=void 0===c?".":c;var d=[];Object.keys(a).forEach(function(e){var f=a[e],q=typeof f;"object"==q&&null!=f||"function"==q?d.push(r(f,b+e+c)):null!==f&&void 0!==f&&(e=encodeURIComponent(b+e),d.push(e+"="+encodeURIComponent(f)))});return d.filter(p).join("&")}function t(a,b){a||((window.__ATA||{}).config=b.c,m(b.url))}var u=Math.floor(1E13*Math.random()),v=window.__ATA||{};window.__ATA=v;window.__ATA.cmd=v.cmd||[];v.rid=u;v.createdAt=g();var w=window.__ATA||{},x="s.pubmine.com"; w&&w.serverDomain&&(x=w.serverDomain);var y="//"+x+"/conf",z=window.top===window,A=window.__ATA_PP&&window.__ATA_PP.gdpr_applies,B="boolean"===typeof A?Number(A):null,C=window.__ATA_PP||null,D=z?document.referrer?document.referrer:null:null,E=z?window.location.href:document.referrer?document.referrer:null,F,G=n("__ATA_tuuid");F=G?G:null;var H=window.innerWidth+"x"+window.innerHeight,I=n("usprivacy"),J=r({gdpr:B,pp:C,rid:u,src:D,ref:E,tuuid:F,vp:H,us_privacy:I?I:null},"","."); (function(a){var b=void 0===b?"cb":b;l++;var c="callback__"+g().toString(36)+"_"+l.toString(36);a=k(a,b,c);window[c]=function(d){t(void 0,d)};m(a,function(d){d&&t(d)})})(y+"?"+J);}).call(this); </script> <script> var sas_fallback = sas_fallback || []; sas_fallback.push( { tag: "<div id="atatags-26942-{{unique_id}}"></div><script>__ATA.cmd.push(function() {__ATA.initDynamicSlot({id: \'atatags-26942-{{unique_id}}\',location: 120,formFactor: \'001\',label: {text: \'Anúncios\',},creative: {reportAd: {text: \'Report this ad\',},privacySettings: {text: \'Privacidade\',}}});});</script>", type: 'belowpost' }, { tag: "<div id="atatags-26942-{{unique_id}}"></div><script>__ATA.cmd.push(function() {__ATA.initDynamicSlot({id: \'atatags-26942-{{unique_id}}\',location: 310,formFactor: \'001\',label: {text: \'Anúncios\',},creative: {reportAd: {text: \'Report this ad\',},privacySettings: {text: \'Privacidade\',}}});});</script>", type: 'inline' }, { tag: "<div id="atatags-26942-{{unique_id}}"></div><script>__ATA.cmd.push(function() {__ATA.initDynamicSlot({id: \'atatags-26942-{{unique_id}}\',location: 140,formFactor: \'003\',label: {text: \'Anúncios\',},creative: {reportAd: {text: \'Report this ad\',},privacySettings: {text: \'Privacidade\',}}});});</script>", type: 'sidebar' }, { tag: "<div id="atatags-26942-{{unique_id}}"></div><script>__ATA.cmd.push(function() {__ATA.initDynamicSlot({id: \'atatags-26942-{{unique_id}}\',location: 110,formFactor: \'002\',label: {text: \'Anúncios\',},creative: {reportAd: {text: \'Report this ad\',},privacySettings: {text: \'Privacidade\',}}});});</script>", type: 'top' } ); </script> <script type="text/javascript"> window.doNotSellCallback = function() { var linkElements = [ 'a[href="https://wordpress.com/?ref=footer_blog"]', 'a[href="https://wordpress.com/?ref=footer_website"]', 'a[href="https://wordpress.com/?ref=vertical_footer"]', 'a[href^="https://wordpress.com/?ref=footer_segment_"]', ].join(','); var dnsLink = document.createElement( 'a' ); dnsLink.href = 'https://wordpress.com/advertising-program-optout/'; dnsLink.classList.add( 'do-not-sell-link' ); dnsLink.rel = 'nofollow'; dnsLink.style.marginLeft = '0.5em'; dnsLink.textContent = 'Do Not Sell or Share My Personal Information'; var creditLinks = document.querySelectorAll( linkElements ); if ( 0 === creditLinks.length ) { return false; } Array.prototype.forEach.call( creditLinks, function( el ) { el.insertAdjacentElement( 'afterend', dnsLink ); }); return true; }; </script> <script type="text/javascript"> window.google_analytics_uacct = "UA-52447-2"; </script> <script type="text/javascript"> var _gaq = _gaq || []; _gaq.push(['_setAccount', 'UA-52447-2']); _gaq.push(['_gat._anonymizeIp']); _gaq.push(['_setDomainName', 'wordpress.com']); _gaq.push(['_initData']); _gaq.push(['_trackPageview']); (function() { var ga = document.createElement('script'); ga.type = 'text/javascript'; ga.async = true; ga.src = ('https:' == document.location.protocol ? 'https://ssl' : 'http://www') + '.google-analytics.com/ga.js'; (document.getElementsByTagName('head')[0] || document.getElementsByTagName('body')[0]).appendChild(ga); })(); </script> </head> <body class="page-template-default page-id-6 page-parent customizer-styles-applied jetpack-reblog-enabled has-marketing-bar has-marketing-bar-theme-connections"> <div id="rap"> <div id="header"> <ul id="topnav"> <li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com" id="navHome" title="Posted Recently" accesskey="h">Início</a></li> <li class="page_item page-item-5 page_item_has_children"><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/antologia/">Antologia</a></li> <li class="page_item page-item-6 page_item_has_children current_page_item"><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/biblioteca/" aria-current="page">Biblioteca</a></li> <li class="page_item page-item-2 page_item_has_children"><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/editorial/">Editorial</a></li> <li class="page_item page-item-7 page_item_has_children"><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/eventos/">Eventos</a></li> <li class="page_item page-item-9"><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/ligacoes-2/">Ligações</a></li> <li class="page_item page-item-158"><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/media/">Media</a></li> </ul> <div id="headimg"> <h1><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com" title="Caminhos da Memória">Caminhos da Memória</a></h1> <div id="desc">leituras contemporâneas da história e da memória</div> </div> </div> <div id="main"> <div id="content"> <div class="post-6 page type-page status-publish hentry"> <div class="page-info"><h2 class="page-title"><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/biblioteca/" rel="bookmark">Biblioteca</a></h2> </div> <div class="page-content"> <p>Espaço, sempre em construção, destinado a divulgar uma selecção de materiais exteriores a este blogue – artigos, entrevistas, documentos, etc. – mas que se relacionam com os seus interesses.</p> <p> <br /> <strong>DOCUMENTOS</strong><br /> <br /> GUERRA COLONIAL E ANTICOLONIALISMO</p> <li><a href="http://ruibebiano.net/varia/Esquerdas%20e%20Guerra_Rui%20Bebiano.pdf" target="”_blank”">As esquerdas e a oposição à guerra colonial (Rui Bebiano)</a></li> <li><a href="http://guerracolonial.home.sapo.pt/" target="_blank">A guerra colonial (sítio sem autoria)</a></li> <li><a href="http://www1.ci.uc.pt/cd25a/wikka.php?wakka=guerracolonial" target="_blank">Guerra Colonial (Centro de Documentação 25 de Abril)</a></li> <li><a href="http://membres.lycos.fr/epoca/exil.html" target="”_blank”">Les immigrés portugais en France et la Guerra coloniale portugaise (1961-1974) (Marie-Christine Volovitch-Tavares)</a></li> <li><a href="http://www.brown.edu/Departments/Portuguese_Brazilian_Studies/ejph/html/issue7/pdf/jneves.pdf" target="_blank">On Communism and Nation – notes from the history of the Colonial Question on the Portuguese Communist Party (José Neves, E-journal of Portuguese History)</a></li> <li><a href="http://agualisa6.blogs.sapo.pt/59749.html" target="_blank">Guerra Colonial versus Cadetes Milicianos (João Tunes)</a></li> <li><a href="http://blogueforanadaevaotres.blogspot.com/" target="”_blank”">Luís Graça e companheiros da Guiné (blogue de Luís Graça, Carlos Vinhal, Virgínio Briote)</a></li> <li><a href="http://abrupto.blogspot.com/2008/04/patriotismos-faces-do-batalho-114-em.html" target="_blank">Patriotismos (José Pacheco Pereira)</a></li> <p> <br /> OPOSIÇÕES POLÍTICAS</p> <li><a href="http://www.pcp.pt/index.php?option=com_content&task=blogcategory&id=473&Itemid=529" target="”_blank”">Avante! clandestino (1931-1974)</a></li> <li><a href="http://lanca.patricia.googlepages.com/home" target="_blank">Misérias do Exílio. Os últimos meses de Humberto Delgado (Patrícia McGowan Pinheiro)</a></li> <li><a href="http://www.penelope.ics.ul.pt/indices/penelope_16/16_06_DRaby.pdf" target="_blank">O DRIL (1959-1961). Experiência única na oposição ao Estado Novo (D.L.Raby, Penélope)</a></li> <p> <br /> IGREJA E RESISTÊNCIA DOS CATÓLICOS</p> <li><a href="http://entreostextosdamemoria.blogspot.com/2007/07/carta-do-bispo-do-porto-salazar-1958.html" target="”_blank”">Carta do Bispo do Porto, D. António Ferreira Gomes, a Salazar (1958)</a></li> <li><a href="http://entreostextosdamemoria.blogspot.com/2008/05/carta-de-106-padres-ao-nncio-apostlico.html" target="_blank">Carta de 106 padres ao Núncio Apostólico sobre substituição de Cardeal Cerejeira (1967)</a></li> <li><a href="http://entreostextosdamemoria.blogspot.com/2008/04/aco-eclesial-e-aco-poltica.html" target="_blank">Acção Eclesial e Acção Política (Joana Lopes, 1968)</a></li> <li><a href="http://entreostextosdamemoria.blogspot.com/2008/06/aco-catlica-em-portugal.html" target="_blank">A Acção Católica em Portugal (Sidónio Paes, 1996)</a></li> <li><a href="http://entreostextosdamemoria.blogspot.com/2007/07/padres-e-bispos-que-enfrentaram.html" target="_blank">Padres e bispos que enfrentaram a ditadura (Nuno Teotónio Pereira, 2007)</a></li> <li><a href="http://revues-plurielles.org/_uploads/pdf/17_27_16.pdf" target="”_blank”">Igreja Católica e Estado Novo (Pedro Ramos Brandão, Latitudes)</a></li> <li><a href="http://www.scielo.oces.mctes.pt/pdf/spp/n49/n49a06.pdf" target="_blank">A JUC, o jornal Encontro e os primeiros inquéritos à juventude universitária (Adelino Gomes, Sociologia, Problemas e Práticas)</a></li> <li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/?page_id=223&preview=true" target="_blank">Liberdade: do conceito e algumas práticas (Nuno Teotónio Pereira)</a></li> <p> <br /> MOVIMENTOS RADICAIS DE ESQUERDA</p> <li><a href="http://www1.ci.uc.pt/cd25a/media/Images/CM-LP_1.pdf" target="_blank">A ruptura política e ideológica no movimento comunista em Portugal (1963-1964) (Hélder Correia)</a></li> <li><a href="http://estudossobrecomunismo2.wordpress.com/2008/04/27/jose-pacheco-pereira-francisco-martins-rodrigues-e-a-reuniao-do-cc-de-agosto-1963-em-moscovo/#more-692" target="_blank">Francisco Martins Rodrigues e a reunião do CC de Agosto 1963 em Moscovo (José Pacheco Pereira)</a></li> <li><a href="http://estudossobrecomunismo2.wordpress.com/2007/06/17/memorias-dos-tempos-radicais/" target="_blank">Memórias dos tempos radicais (José Pacheco Pereira)</a></li> <li><a href="http://ppresente.wordpress.com/2006/10/01/um-regresso-ao-passado/" target="_blank">Um regresso ao passado (Rui Bebiano)</a></li> <p> <br /> MOVIMENTOS ESTUDANTIS</p> <li><a href="http://www.ces.uc.pt/publicacoes/rccs/artigos/27%20-%2028/Rui%20Namorado%20-%20Para%20uma%20Universidade%20Nova%20-%20Cronica%20da%20Crise%20de%201969%20em%20Coimbra.pdf" target="_blank">Para uma Universidade Nova – crónica da crise de 1969 em Coimbra (Rui Namorado, Revista Crítica de Ciências Sociais)</a></li> <li><a href="http://cjuvenis.ces.uc.pt/general/RBebiano_ASilva_Reidentificacao.pdf" target="_blank">A reidentificação do feminino e a polémica sobre a Carta a uma Jovem Portuguesa (Rui Bebiano e Alexandra Silva, Revista de História das Ideias)</a></li> <li><a href="http://www.ces.uc.pt/lab2004/inscricao/pdfs/painel53/Miguel_Cardina.pdf" target="_blank">Tradição, Sociabilidades, Compromisso: mutações na auto-imagem estudantil no período final do Estado Novo (Miguel Cardina)</a></li> <li><a href="http://www.ces.uc.pt/publicacoes/rccs/artigos/66/RCCS66-151-163-Rui%20Bebiano.pdf" target="_blank">A cidade e a memória na intervenção estudantil em Coimbra (Rui Bebiano, Revista Crítica de Ciências Sociais)</a></li> <li><a href="http://revues-plurielles.org/_uploads/pdf/17_21_8.pdf" target="_blank">Politique et esthétique. La caricature comme mode d’expression de la contestation étudiante: la crise académica de 1969 (Aníbal Frias, Latitudes)</a></li> <li><a href="http://hemerotecadigital.cm-lisboa.pt/RecursosInformativos/Colaboracoes/Ensaio.pdf" target="_blank">Quadrante: a revolta de uma elite perante a crise da universidade (Ana Cabrera)</a></li> <p> <br /> CANTO DE INTERVENÇÃO</p> <li><a href="http://revues-plurielles.org/_uploads/pdf/17/26/17_26_06.pdf" target="_blank">La contestation créatrice. Mouvements étudiants et “canto de intervenção” au Portugal (Aníbal Frias, Latitudes)</a></li> <li><a href="http://www.attambur.com/Recolhas/Bibliografia/MPP_uma_bibliografia_introducao.htm" target="_blank">Música Popular Portuguesa: uma bibliografia (Viriato Teles)</a></li> <li><a href="http://ruibebiano.net/ppresente/PP_MCardina_Canto%20de%20Intervencao.pdf" target="_blank">O canto de intervenção no combate ao Estado Novo (Miguel Cardina)</a></li> <li><a href="http://www.dip-badajoz.es/publicaciones/reex/rcex_3_2006/estudios_02_rcex_3_2006.pdf" target="_blank">O canto e o cante, a alma do povo (Eduardo M. Raposo)</a></li> <li><a href="http://revues-plurielles.org/_uploads/pdf/17_16_5.pdf" target="_blank">José Afonso, génio da canção popular portuguesa (Daniel Lacerda, Latitudes)</a></li> <li><a href="http://revues-plurielles.org/_uploads/pdf/17_21_9.pdf" target="_blank">Luís Cília, pionnier de la chanson contestataire. L’insoumission par la musique (Agnès Pellerin, Latitudes)</a></li> <p> <br /> MULHERES / FEMINISMO</p> <li><a href="http://revues-plurielles.org/_uploads/pdf/17/26/17_26_04.pdf" target="_blank">As “Novas Cartas Portuguesas” e a contestação do Poder Patriarcal (Maria Graciete Besse, Latitudes)</a></li> <li><a href="http://www.penelope.ics.ul.pt/indices/penelope_17/17_07_CovaPinto.pdf" target="_blank">O Salazarismo e as Mulheres. Uma abordagem comparativa (Anne Cova e António Costa Pinto, Penélope)</a></li> <li><a href="http://www.penelope.ics.ul.pt/indices/penelope_19_20/19-20_09_IPimentel.pdf" target="_blank">A Mocidade Portuguesa Feminina nos dez primeiros anos de vida (1937-1947) (Irene Flunser Pimentel, Penélope)</a></li> <li><a href="http://www.umarfeminismos.org/feminismos/docs/80anos.pdf" target="_blank">Os 80 anos do I Congresso Feminista e da Educação (1924-2004) (Manuela Tavares)</a></li> <p> <br /> CENSURA</p> <li><a href="http://eprints.rclis.org/archive/00009450/" target="_blank">Livros proibidos no regime fascista: bibliografia (Luísa Alvim)</a></li> <li><a href="http://www.vidaslusofonas.pt/livros_e_censura.htm">Os livros e a censura em Portugal (José Brandão)</a></li> <li><a href="http://www.pcp.pt/publica/militant/241/p49.html" target="_blank">Teatro: um espartilho chamado censura (Morais e Castro)</a></li> <li><a href="http://www.ucm.es/info/especulo/numero30/censura.html" target="_blank">Censura en España, Brasil y Portugal: esa cámara de torturar palabras y sonidos durante las dictaduras en las décadas de 1960 y 1970 (Alexandre Felipe Fiúza)</a></li> <li><a href="http://www.cimj.org/docs/n9-04-Joaquim-Gomes.pdf" target="_blank">Álvaro Salvação Barreto: oficial e censor do salazarismo (Joaquim Cardoso Gomes, Media e Jornalismo)</a></li> <p> <br /> PRISÕES POLÍTICAS</p> <li><a href="http://naoapaguemamemoria.blogspot.com/2006/07/o-campo-de-concentrao-do-tarrafal_31.html" target="”_blank”">O campo de concentração do Tarrafal: estrutura e quotidiano (João Faria Borda)</a></li> <li><a href="http://estudossobrecomunismo.weblog.com.pt/arquivo/199274.php" target="”_blank”">Cunhal e Galvão entre assassinos, ladrões e violadores (José Pacheco Pereira)</a></li> <p> <br /> CULTURA</p> <li><a href="http://revues-plurielles.org/_uploads/pdf/17/26/17_26_07.pdf" target="_blank">O movimento estético que abalou Salazar. O embate dos neo-realistas com a ideologia do regime (Daniel Lacerda, Latitudes)</a></li> <li><a href="http://www.penelope.ics.ul.pt/indices/penelope_21/21_07_DMelo.pdf" target="_blank">O associativismo popular na resistência cultural ao salazarismo: a Federação Portuguesa das Colectividades de Cultura e Recreio (Daniel Melo, Penélope)</a></li> <p> <br /> EMIGRAÇÃO</p> <li><a href="http://www.lusotopie.sciencespobordeaux.fr/pereira2002.pdf" target="_blank">L’État portugais et les Portugais en France de 1958 à 1974 (Victor Pereira, Lusotopies)</a></li> <li><a href="http://www.revues-plurielles.org/_uploads/pdf/17_11_2.pdf" target="_blank">Les temps de l’exil: l’opposition républicaine en France pendant les années 30 (Crístina Clímaco, Latitudes)</a></li> <li><a href="http://www.penelope.ics.ul.pt/indices/penelope_16/16_07_LFarinha.pdf" target="_blank">Fernando Queiroga: um revolucionário no exílio (Luís Farinha, Penélope)</a></li> <li><a href="http://www.penelope.ics.ul.pt/indices/penelope_16/16_04_HPaulo.pdf" target="_blank">Os “insubmissos da colónia”: a recusa da imagem oficial do regime pela oposição no Brasil (1928-1945) (Heloísa Paulo, Penélope)</a></li> <li><a href="http://www.penelope.ics.ul.pt/indices/penelope_16/16_05_CClimaco.pdf" target="_blank">Portugueses nos campos do sudoeste de França (1939-1941) (Cristina Clímaco, Penélope)</a></li> <p> <br /> <strong>VÍDEOS</strong></p> <li><a href="http://youtube.com/watch?v=9pfS50Ycguw" target="_blank">O arrastão na praia de Carcavelos (Diana Andringa) – Parte 1</a>, <a href="http://youtube.com/watch?v=krHE6BpRK5g">Parte 2</a>, <a href="http://youtube.com/watch?v=O-0UFPJi5tA" target="_blank">Parte 3</a> e <a href="http://youtube.com/watch?v=gCZ1KmlqgqU" target="_blank">Parte 4</a></li> <div id="atatags-370373-67bf92ba1a71a"> <script type="text/javascript"> __ATA.cmd.push(function() { __ATA.initVideoSlot('atatags-370373-67bf92ba1a71a', { sectionId: '370373', format: 'inread' }); }); </script> </div> <div id="atatags-26942-67bf92ba1a7c5"></div> <script> __ATA.cmd.push(function() { __ATA.initDynamicSlot({ id: 'atatags-26942-67bf92ba1a7c5', location: 120, formFactor: '001', label: { text: 'Anúncios', }, creative: { reportAd: { text: 'Report this ad', }, privacySettings: { text: 'Privacidade', } } }); }); </script><div id="jp-post-flair" class="sharedaddy sd-like-enabled sd-sharing-enabled"><div class="sharedaddy sd-sharing-enabled"><div class="robots-nocontent sd-block sd-social sd-social-icon-text sd-sharing"><h3 class="sd-title">Partilhar isto:</h3><div class="sd-content"><ul><li class="share-facebook"><a rel="nofollow noopener noreferrer" data-shared="sharing-facebook-6" class="share-facebook sd-button share-icon" href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/biblioteca/?share=facebook" target="_blank" title="Clique para partilhar no Facebook" ><span>Facebook</span></a></li><li class="share-x"><a rel="nofollow noopener noreferrer" data-shared="sharing-x-6" class="share-x sd-button share-icon" href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/biblioteca/?share=x" target="_blank" title="Click to share on X" ><span>X</span></a></li><li class="share-end"></li></ul></div></div></div><div class='sharedaddy sd-block sd-like jetpack-likes-widget-wrapper jetpack-likes-widget-unloaded' id='like-post-wrapper-3812647-6-67bf92ba1ad6e' data-src='//widgets.wp.com/likes/index.html?ver=20250226#blog_id=3812647&post_id=6&origin=caminhosdamemoria.wordpress.com&obj_id=3812647-6-67bf92ba1ad6e' data-name='like-post-frame-3812647-6-67bf92ba1ad6e' data-title='Like or Reblog'><div class='likes-widget-placeholder post-likes-widget-placeholder' style='height: 55px;'><span class='button'><span>Gosto</span></span> <span class='loading'>Carregando...</span></div><span class='sd-text-color'></span><a class='sd-link-color'></a></div></div> </div> </div> </div> <div id="sidebar"> <ul> <li id="text-125690691" class="widget widget_text"><h2 class="widgettitle">Novidades </h2> <div class="textwidget"><b>NEWSLETTER</b> <br> <span class="highlight"><b>Este blogue teve uma Newsletter semanal. Pode consultar os números publicados <a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/biblioteca/newsletter-do-blogue-%c2%abcaminhos-da-memoria%c2%bb/" target="_blank" rel="noopener">aqui</a></b></span> </div> </li> <li id="text-125666361" class="widget widget_text"><h2 class="widgettitle">Quem somos</h2> <div class="textwidget"><p> <font color="#cc3333"><b>Caminhos da Memória</b></font> é um blogue que pretende dar voz a diferentes formas de lembrar, de evocar e de interpretar o passado, recorrendo a leituras contemporâneas da história e da memória. (Ler <a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/editorial/" target="_blank" rel="noopener">mais...</a>) <p> <font color="#cc3333"><b>Redacção</b></font>: <b>Artur Pinto</b>, <b>Diana Andringa</b>, <b>Helena Pato</b>, <b>Joana Lopes</b>, <b>João Tunes</b>, <b>Maria Manuela Cruzeiro</b>, <b>Miguel Cardina</b>, <b>Raimundo Narciso</b> e <b>Rui Bebiano</b><p> <font color="#cc3333"><b>Colaboradores</b></font>: <b>Ana Vicente</b>, <b>Eduardo Graça</b>, <b>José Luís Saldanha Sanches</b>, <b>José Medeiros Ferreira</b>, <b>José Vera Jardim</b>, <b>Nuno Brederode Santos</b> (Ler <a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/editorial/redaccao-e-colaboradores/" target="_blank" rel="noopener">mais...</a>) <p> Contactos: <a href="mailto:caminhosdamemoria@gmail.com">caminhosdamemoria@gmail.com</a></div> </li> <li id="text-217571112" class="widget widget_text"><h2 class="widgettitle">Notícias</h2> <div class="textwidget"><b>Colóquio Vozes da Revolução: Guerra Colonial e Descolonização</b> <br>15 e 16 de Abril de 2010 <br>Auditório B 203 | Edifício II do ISCTE-IUL | Lisboa <p> <br><b>Organização:</b> <br>* Centro de Estudos de História Contemporânea Portuguesa <br>* Centro em Rede de Investigação em Antropologia <br>* Instituto de História Contemporânea <br>* Associação 25 de Abril <br><a href="http://www.cehcp.org//index.php?option=com_content&task=view&id=109&Itemid=117" target="_blank" rel="noopener">(Mais informação)</a> <p><p> OUTROS EVENTOS<br> Ler <a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/eventos/" target="_blank" rel="noopener">anúncios</a> </div> </li> <li id="search-2" class="widget widget_search"><form role="search" method="get" id="searchform" class="searchform" action="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/"> <div> <label class="screen-reader-text" for="s">Pesquisar por:</label> <input type="text" value="" name="s" id="s" /> <input type="submit" id="searchsubmit" value="Pesquisar" /> </div> </form></li> <li id="categories-3" class="widget widget_categories"><h2 class="widgettitle">Categorias</h2> <form action="https://caminhosdamemoria.wordpress.com" method="get"><label class="screen-reader-text" for="cat">Categorias</label><select name='cat' id='cat' class='postform'> <option value='-1'>Seleccionar categoria</option> <option class="level-0" value="15151">Biografias</option> <option class="level-0" value="125610">Criação</option> <option class="level-0" value="392174">Ecos</option> <option class="level-0" value="52487">Ensaio</option> <option class="level-0" value="8817">Entrevistas</option> <option class="level-0" value="5554">Filmes</option> <option class="level-0" value="3503">História</option> <option class="level-0" value="12115">Imagens</option> <option class="level-0" value="6014">Livros</option> <option class="level-0" value="7243742">Não Apaguem a Memória!</option> <option class="level-0" value="775">Notícias</option> <option class="level-0" value="3919">Opinião</option> <option class="level-0" value="69480">Recortes</option> <option class="level-0" value="170255">Testemunhos</option> <option class="level-0" value="4986">Vária</option> </select> </form><script type="text/javascript"> /* <![CDATA[ */ (function() { var dropdown = document.getElementById( "cat" ); function onCatChange() { if ( dropdown.options[ dropdown.selectedIndex ].value > 0 ) { dropdown.parentNode.submit(); } } dropdown.onchange = onCatChange; })(); /* ]]> */ </script> </li> <li id="archives-2" class="widget widget_archive"><h2 class="widgettitle">Arquivos</h2> <label class="screen-reader-text" for="archives-dropdown-2">Arquivos</label> <select id="archives-dropdown-2" name="archive-dropdown"> <option value="">Selecionar Mês</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/05/'> Maio 2010 (17)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/04/'> Abril 2010 (31)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/03/'> Março 2010 (43)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/02/'> Fevereiro 2010 (36)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/01/'> Janeiro 2010 (43)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/12/'> Dezembro 2009 (40)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/11/'> Novembro 2009 (30)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/10/'> Outubro 2009 (43)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/09/'> Setembro 2009 (35)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/08/'> Agosto 2009 (16)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/07/'> Julho 2009 (32)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/06/'> Junho 2009 (30)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/05/'> Maio 2009 (33)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/04/'> Abril 2009 (34)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/03/'> Março 2009 (33)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/02/'> Fevereiro 2009 (33)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/01/'> Janeiro 2009 (37)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2008/12/'> Dezembro 2008 (35)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2008/11/'> Novembro 2008 (39)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2008/10/'> Outubro 2008 (42)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2008/09/'> Setembro 2008 (31)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2008/08/'> Agosto 2008 (15)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2008/07/'> Julho 2008 (31)</option> <option value='https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2008/06/'> Junho 2008 (46)</option> </select> <script type="text/javascript"> /* <![CDATA[ */ (function() { var dropdown = document.getElementById( "archives-dropdown-2" ); function onSelectChange() { if ( dropdown.options[ dropdown.selectedIndex ].value !== '' ) { document.location.href = this.options[ this.selectedIndex ].value; } } dropdown.onchange = onSelectChange; })(); /* ]]> */ </script> </li> <li id="text-125798091" class="widget widget_text"><h2 class="widgettitle">Livros</h2> <div class="textwidget"><p> <img class="alignnone size-full wp-image-11032" style="border:1px solid black;" title="vb" src="https://caminhosdamemoria.files.wordpress.com/2010/02/vb.jpg" alt="" width="153" height="210" /><br> Victor Barros<br> <em>Campos de Concentração em Cabo Verde</em><br> Coimbra: Imprensa da Universidade, 219 págs.<p><br> <img class="alignnone size-full wp-image-10568" style="border:1px solid black;" title="t" src="https://caminhosdamemoria.files.wordpress.com/2010/01/t.jpg" alt="" width="140" height="210" /> <br>Mário Mesquita <br><em>A Oposição ao Salazarismo em S. Miguel e Outras Ilhas Açorianas</em> <br>Tinta da China, 192 págs.<p><br> <img class="alignnone size-full wp-image-10182" style="border:1px solid black;" title="historia angola" src="https://caminhosdamemoria.files.wordpress.com/2010/01/historia-angola.jpg" alt="" width="137" height="210" /> <br>Douglas Wheeler e René Pélissier <br><em>História de Angola</em> <br>Tinta da China, 472 págs. </div> </li> <li id="recent-comments-2" class="widget widget_recent_comments"><h2 class="widgettitle">Comentários</h2> <ul id="recentcomments"> <li class="recentcomments"> Maria Ramalho em <a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/05/15/%c2%abviagem-ao-centro-do-mundo-da-maria-jose-e-do-ze-luis%c2%bb-2/#comment-2906">«Viagem ao centro do mundo da Maria José e do Zé Luís»</a> </li> <li class="recentcomments"> A. F. Caetano Baião em <a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2008/10/06/%c2%abviagem-ao-centro-do-mundo-da-maria-jose-e-do-ze-luis%c2%bb/#comment-2905">«Viagem ao centro do mundo da Maria José e do Zé Luís»</a> </li> <li class="recentcomments"> Dália Pereira em <a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2008/12/12/uma-visita-a-peniche/#comment-2903">Uma visita a Peniche</a> </li> <li class="recentcomments"> Isabel Maria Viana Moço Martins Alves em <a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2008/10/06/%c2%abviagem-ao-centro-do-mundo-da-maria-jose-e-do-ze-luis%c2%bb/#comment-2902">«Viagem ao centro do mundo da Maria José e do Zé Luís»</a> </li> <li class="recentcomments"> Maria Ramalho em <a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/05/15/saldanha-sanches/#comment-2901">Saldanha Sanches</a> </li> <li class="recentcomments"> Silvia De Paiva Pereira em <a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/05/14/saldanha-snches-faz-agora-parte-da-historia/#comment-2900">Saldanha Sanches faz agora parte da História</a> </li> <li class="recentcomments"> Vítor Faustino em <a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2008/10/06/%c2%abviagem-ao-centro-do-mundo-da-maria-jose-e-do-ze-luis%c2%bb/#comment-2899">«Viagem ao centro do mundo da Maria José e do Zé Luís»</a> </li> <li class="recentcomments"> Arlindo Mano em <a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2008/10/06/%c2%abviagem-ao-centro-do-mundo-da-maria-jose-e-do-ze-luis%c2%bb/#comment-2898">«Viagem ao centro do mundo da Maria José e do Zé Luís»</a> </li> <li class="recentcomments"> Maria Elisa em <a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2008/10/06/%c2%abviagem-ao-centro-do-mundo-da-maria-jose-e-do-ze-luis%c2%bb/#comment-2897">«Viagem ao centro do mundo da Maria José e do Zé Luís»</a> </li> <li class="recentcomments"> Ana Isabel Pena em <a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/05/14/saldanha-snches-faz-agora-parte-da-historia/#comment-2896">Saldanha Sanches faz agora parte da História</a> </li> </ul> </li> <li id="authors-2" class="widget widget_authors"><h2 class="widgettitle">Autores</h2> <ul><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/author/anavicente/"><strong>Ana Vicente</strong></a><ul><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/04/30/algumas-notas-sobre-as-mulheres-e-a-primeira-republica-portuguesa-2/">Algumas notas sobre as Mulheres e a Primeira República Portuguesa (2)</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/04/29/algumas-notas-sobre-as-mulheres-e-a-primeira-republica-portuguesa-1/">Algumas notas sobre as Mulheres e a Primeira República Portuguesa (1)</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2008/11/28/direitos-das-mulheres-tendencias-nacionais-e-internacionais-1/">Direitos das Mulheres – Tendências nacionais e internacionais (1)</a></li></ul></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/author/arturpinto/"><strong>Artur Pinto</strong></a><ul><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/05/03/ainda-o-dia-do-estudante-de-1962/">Ainda o Dia do Estudante de 1962</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/01/21/naquela-madrugada-de-21-de-janeiro-de-1965/">Naquela madrugada de 21 de Janeiro de 1965</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/01/15/miguel-torga-e-o-aljube/">Miguel Torga e o Aljube</a></li></ul></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/author/caminhosdamemoria2008/"><strong>Caminhos da Memória</strong></a><ul><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/05/16/fim-de-um-ciclo/">Fim de um ciclo</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/05/15/na-morte-de-saldanha-sanches/">Na morte de Saldanha Sanches</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/05/14/saldanha-snches-faz-agora-parte-da-historia/">Saldanha Sanches faz agora parte da História</a></li></ul></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/author/cardina/"><strong>Miguel Cardina</strong></a><ul><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/03/08/costa-martins-1938-2010/">Costa Martins (1938-2010)</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/02/23/a-historia-como-autobiografia-o-passado-como-rasto-a-memoria-como-sintoma/">A história como autobiografia, o passado como rasto, a memória como sintoma</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/01/29/tortura-em-mocambique/">Tortura em Moçambique</a></li></ul></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/author/ce43/"><strong>Joana Lopes</strong></a><ul><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/05/15/%c2%abviagem-ao-centro-do-mundo-da-maria-jose-e-do-ze-luis%c2%bb-2/">«Viagem ao centro do mundo da Maria José e do Zé Luís»</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/05/14/pela-blogosfera-11/">Pela Blogosfera (11)</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/05/12/em-1970-um-outro-papa/">Em 1970, um outro Papa</a></li></ul></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/author/dianaandringa/"><strong>Diana Andringa</strong></a><ul><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/05/15/saldanha-sanches/">Saldanha Sanches</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/04/26/quem-e-o-ricardo/">Para os de memória curta</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/04/26/o-ceu-de-gagarine/">O céu de Gagarine</a></li></ul></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/author/eduardograca/"><strong>Eduardo Graça</strong></a><ul><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/07/03/solenidades-e-rituais/">Solenidades e rituais</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/06/26/a-%c2%abnova-esquerda%c2%bb-que-eu-conheci-morrreu-uff/">A «Nova Esquerda» que eu conheci morrreu – Uff!</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/06/17/o-nuno-teotonio-pereira-e-as-desventuras-eleitorais-do-mes/">O Nuno Teotónio Pereira e as desventuras eleitorais do MES</a></li></ul></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/author/gato2do5/"><strong>Irene Pimentel</strong></a><ul><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/08/26/licoes-do-holocausto/">Lições do Holocausto?</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/08/26/diario-visual-de-viagem-a-polonia-2/">Diário Visual de Viagem à Polónia (2)</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/08/24/diario-visual-de-viagem-a-polonia/">Diário Visual de Viagem à Polónia</a></li></ul></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/author/jverajardim/"><strong>José Vera Jardim</strong></a><ul><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/02/08/manuel-serra-voto-de-pesar-da-assembleia-da-republica/">Manuel Serra – Voto de pesar da Assembleia da República</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/01/25/%c2%abshoa%c2%bb-de-claude-lanzmann/">«Shoah», de Claude Lanzmann</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/01/15/dever-de-memoria/">Dever de memória</a></li></ul></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/author/mmanuelacruzeiro/"><strong>Maria Manuela Cruzeiro</strong></a><ul><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/05/13/de-que-falamos-quando-falamos-de-guerra-colonial/">De que falamos quando falamos de guerra colonial?</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/05/10/portugal/">Portugal</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/04/28/la-vai-o-portugues/">Lá vai o português</a></li></ul></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/author/nbredsantos/"><strong>Nuno Brederode Santos</strong></a><ul><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/02/10/i-congresso-do-mes-um-almoco-tardio/">I Congresso do MES – Um almoço tardio?</a></li></ul></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/author/nc145253600/"><strong>João Tunes</strong></a><ul><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/05/14/in-memoriam/">In memoriam</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/05/05/um-voo-sem-janela-rumo-a-guileje/">Um voo sem janela, rumo a Guileje</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/04/06/quando-o-duarte-esteve-quase-a-disparar-a-bazuca-de-classe/">Quando o Duarte esteve quase a disparar a bazuca de classe</a></li></ul></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/author/patohelena/"><strong>Helena Pato</strong></a><ul><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/05/12/a-ssa-ssinos-a-ssa-ssinos/">A-ssa-ssinos! A-ssa-ssinos!</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/05/04/historia-de-uma-viagem-que-nao-interessa-rigorosamente-a-ninguem/">História de uma viagem que não interessa rigorosamente a ninguém</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/04/22/encontros-casuais-no-portao-do-jardim-da-estrela/">Encontros casuais no portão do Jardim da Estrela</a></li></ul></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/author/raimundo38/"><strong>Raimundo Narciso</strong></a><ul><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2010/01/08/comunistas-e-socialistas-anos-60-e-tambem-70/">Comunistas e socialistas. Anos 60 e também 70</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/12/28/a-placa-para-o-seu-lugar/">A Placa para o seu lugar</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/12/03/prisao-e-tortura-%e2%80%93-dois-casos/">Prisão e tortura – Dois casos</a></li></ul></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/author/saldanhasanches/"><strong>J. L. Saldanha Sanches</strong></a><ul><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2009/01/07/adriano-moreira-a-espuma-do-tempo-memorias-do-tempo-de-vesperas/">Adriano Moreira – <em>A Espuma do Tempo. Memórias do Tempo de Vésperas</em></a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2008/09/04/5-de-outubro-25-de-abril/">5 de Outubro, 25 de Abril</a></li><li><a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/2008/07/01/o-terramoto-delgado/">O Terramoto Delgado</a></li></ul></li></ul></li> <li id="text-327151882" class="widget widget_text"><h2 class="widgettitle">AGORA NO TWITTER</h2> <div class="textwidget"><a href="http://twitter.com/caminhosdamem" target="_blank" rel="noopener"><img style="border:black 1px solid;" title="rel-url" src="https://caminhosdamemoria.files.wordpress.com/2009/01/rel-url.jpg?w=59" alt="rel-url" width="90" height="84" /></a> </div> </li> <li id="blog-stats-2" class="widget widget_blog-stats"><h2 class="widgettitle">Visitas</h2> <ul> <li>937.668 desde 15.06.2008</li> </ul> </li> <li id="text-139058821" class="widget widget_text"><h2 class="widgettitle">Mais</h2> <div class="textwidget"> <a href="http://www.technorati.com/blogs/caminhosdamemoria.wordpress.com?reactions" target="_blank" rel="noopener"><img class="alignnone size-full wp-image-1300" src="https://aterceiranoite.files.wordpress.com/2008/06/technorati2.jpg" alt="" width="88" height="21" /></a> <p><a href="http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/deed.pt_PT" target="_blank" rel="noopener"><img src="https://i0.wp.com/i.creativecommons.org/l/by-nc-sa/3.0/88x31.png" alt="Creative Commons" border="0" /></a> <p> <a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/feed/" target="_blank" rel="noopener"><img src="https://caminhosdamemoria.files.wordpress.com/2008/06/rss_icon_glass24.jpg" alt="" width="24" height="24" /></a> <a href="http://s46.sitemeter.com/stats.asp?site=s46caminhos" target="_blank" rel="noopener"><img src="http://s46.sitemeter.com/meter.asp?site=s46caminhos" alt="Site Meter"></a> <p> <a href="http://maismemoria.org/mm/" target="_blank" rel="noopener"><img src="https://aterceiranoite.files.wordpress.com/2008/06/nam.jpg" alt="Não Apaguem a Memória!" width="160" height="38" /></a></div> </li> <div id="atatags-286348-67bf92ba1e478"></div> <script> __ATA.cmd.push(function() { __ATA.initDynamicSlot({ id: 'atatags-286348-67bf92ba1e478', location: 140, formFactor: '003', label: { text: 'Anúncios', }, creative: { reportAd: { text: 'Report this ad', }, privacySettings: { text: 'Privacidade', } } }); }); </script></ul> </div> <p id="footer"><a href="https://wordpress.com/?ref=footer_website" rel="nofollow">Create a free website or blog at WordPress.com.</a></p> <!-- --> <div style="display:none"> </div> <script type="text/javascript"> ( function() { function init() { document.body.addEventListener( 'is.post-load', function() { if ( typeof __ATA.insertInlineAds === 'function' ) { __ATA.insertInlineAds(); } } ); } if ( document.readyState !== 'loading' ) { init(); } else { document.addEventListener( 'DOMContentLoaded', init ); } } )(); </script> <!-- CCPA [start] --> <script type="text/javascript"> ( function () { var setupPrivacy = function() { // Minimal Mozilla Cookie library // https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/API/Document/cookie/Simple_document.cookie_framework var cookieLib = window.cookieLib = {getItem:function(e){return e&&decodeURIComponent(document.cookie.replace(new RegExp("(?:(?:^|.*;)\\s*"+encodeURIComponent(e).replace(/[\-\.\+\*]/g,"\\$&")+"\\s*\\=\\s*([^;]*).*$)|^.*$"),"$1"))||null},setItem:function(e,o,n,t,r,i){if(!e||/^(?:expires|max\-age|path|domain|secure)$/i.test(e))return!1;var c="";if(n)switch(n.constructor){case Number:c=n===1/0?"; expires=Fri, 31 Dec 9999 23:59:59 GMT":"; max-age="+n;break;case String:c="; expires="+n;break;case Date:c="; expires="+n.toUTCString()}return"rootDomain"!==r&&".rootDomain"!==r||(r=(".rootDomain"===r?".":"")+document.location.hostname.split(".").slice(-2).join(".")),document.cookie=encodeURIComponent(e)+"="+encodeURIComponent(o)+c+(r?"; domain="+r:"")+(t?"; path="+t:"")+(i?"; secure":""),!0}}; // Implement IAB USP API. window.__uspapi = function( command, version, callback ) { // Validate callback. if ( typeof callback !== 'function' ) { return; } // Validate the given command. if ( command !== 'getUSPData' || version !== 1 ) { callback( null, false ); return; } // Check for GPC. If set, override any stored cookie. if ( navigator.globalPrivacyControl ) { callback( { version: 1, uspString: '1YYN' }, true ); return; } // Check for cookie. var consent = cookieLib.getItem( 'usprivacy' ); // Invalid cookie. if ( null === consent ) { callback( null, false ); return; } // Everything checks out. Fire the provided callback with the consent data. callback( { version: 1, uspString: consent }, true ); }; // Initialization. document.addEventListener( 'DOMContentLoaded', function() { // Internal functions. var setDefaultOptInCookie = function() { var value = '1YNN'; var domain = '.wordpress.com' === location.hostname.slice( -14 ) ? '.rootDomain' : location.hostname; cookieLib.setItem( 'usprivacy', value, 365 * 24 * 60 * 60, '/', domain ); }; var setDefaultOptOutCookie = function() { var value = '1YYN'; var domain = '.wordpress.com' === location.hostname.slice( -14 ) ? '.rootDomain' : location.hostname; cookieLib.setItem( 'usprivacy', value, 24 * 60 * 60, '/', domain ); }; var setDefaultNotApplicableCookie = function() { var value = '1---'; var domain = '.wordpress.com' === location.hostname.slice( -14 ) ? '.rootDomain' : location.hostname; cookieLib.setItem( 'usprivacy', value, 24 * 60 * 60, '/', domain ); }; var setCcpaAppliesCookie = function( applies ) { var domain = '.wordpress.com' === location.hostname.slice( -14 ) ? '.rootDomain' : location.hostname; cookieLib.setItem( 'ccpa_applies', applies, 24 * 60 * 60, '/', domain ); } var maybeCallDoNotSellCallback = function() { if ( 'function' === typeof window.doNotSellCallback ) { return window.doNotSellCallback(); } return false; } // Look for usprivacy cookie first. var usprivacyCookie = cookieLib.getItem( 'usprivacy' ); // Found a usprivacy cookie. if ( null !== usprivacyCookie ) { // If the cookie indicates that CCPA does not apply, then bail. if ( '1---' === usprivacyCookie ) { return; } // CCPA applies, so call our callback to add Do Not Sell link to the page. maybeCallDoNotSellCallback(); // We're all done, no more processing needed. return; } // We don't have a usprivacy cookie, so check to see if we have a CCPA applies cookie. var ccpaCookie = cookieLib.getItem( 'ccpa_applies' ); // No CCPA applies cookie found, so we'll need to geolocate if this visitor is from California. // This needs to happen client side because we do not have region geo data in our $SERVER headers, // only country data -- therefore we can't vary cache on the region. if ( null === ccpaCookie ) { var request = new XMLHttpRequest(); request.open( 'GET', 'https://public-api.wordpress.com/geo/', true ); request.onreadystatechange = function () { if ( 4 === this.readyState ) { if ( 200 === this.status ) { // Got a geo response. Parse out the region data. var data = JSON.parse( this.response ); var region = data.region ? data.region.toLowerCase() : ''; var ccpa_applies = ['california', 'colorado', 'connecticut', 'delaware', 'indiana', 'iowa', 'montana', 'new jersey', 'oregon', 'tennessee', 'texas', 'utah', 'virginia'].indexOf( region ) > -1; // Set CCPA applies cookie. This keeps us from having to make a geo request too frequently. setCcpaAppliesCookie( ccpa_applies ); // Check if CCPA applies to set the proper usprivacy cookie. if ( ccpa_applies ) { if ( maybeCallDoNotSellCallback() ) { // Do Not Sell link added, so set default opt-in. setDefaultOptInCookie(); } else { // Failed showing Do Not Sell link as required, so default to opt-OUT just to be safe. setDefaultOptOutCookie(); } } else { // CCPA does not apply. setDefaultNotApplicableCookie(); } } else { // Could not geo, so let's assume for now that CCPA applies to be safe. setCcpaAppliesCookie( true ); if ( maybeCallDoNotSellCallback() ) { // Do Not Sell link added, so set default opt-in. setDefaultOptInCookie(); } else { // Failed showing Do Not Sell link as required, so default to opt-OUT just to be safe. setDefaultOptOutCookie(); } } } }; // Send the geo request. request.send(); } else { // We found a CCPA applies cookie. if ( ccpaCookie === 'true' ) { if ( maybeCallDoNotSellCallback() ) { // Do Not Sell link added, so set default opt-in. setDefaultOptInCookie(); } else { // Failed showing Do Not Sell link as required, so default to opt-OUT just to be safe. setDefaultOptOutCookie(); } } else { // CCPA does not apply. setDefaultNotApplicableCookie(); } } } ); }; // Kickoff initialization. if ( window.defQueue && defQueue.isLOHP && defQueue.isLOHP === 2020 ) { defQueue.items.push( setupPrivacy ); } else { setupPrivacy(); } } )(); </script> <!-- CCPA [end] --> <div class="widget widget_eu_cookie_law_widget"> <div class="hide-on-button ads-active" data-hide-timeout="30" data-consent-expiration="180" id="eu-cookie-law" style="display: none" > <form method="post"> <input type="submit" value="Close and accept" class="accept" /> Privacy & Cookies: This site uses cookies. By continuing to use this website, you agree to their use. <br /> To find out more, including how to control cookies, see here: <a href="https://automattic.com/cookies/" rel="nofollow"> Cookie Policy </a> </form> </div> </div> <div id="actionbar" dir="ltr" style="display: none;" class="actnbr-pub-connections actnbr-has-follow actnbr-has-actions"> <ul> <li class="actnbr-btn actnbr-hidden"> <a class="actnbr-action actnbr-actn-follow " href=""> <svg class="gridicon" height="20" width="20" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 20 20"><path clip-rule="evenodd" d="m4 4.5h12v6.5h1.5v-6.5-1.5h-1.5-12-1.5v1.5 10.5c0 1.1046.89543 2 2 2h7v-1.5h-7c-.27614 0-.5-.2239-.5-.5zm10.5 2h-9v1.5h9zm-5 3h-4v1.5h4zm3.5 1.5h-1v1h1zm-1-1.5h-1.5v1.5 1 1.5h1.5 1 1.5v-1.5-1-1.5h-1.5zm-2.5 2.5h-4v1.5h4zm6.5 1.25h1.5v2.25h2.25v1.5h-2.25v2.25h-1.5v-2.25h-2.25v-1.5h2.25z" fill-rule="evenodd"></path></svg> <span>Subscrever</span> </a> <a class="actnbr-action actnbr-actn-following no-display" href=""> <svg class="gridicon" height="20" width="20" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 20 20"><path fill-rule="evenodd" clip-rule="evenodd" d="M16 4.5H4V15C4 15.2761 4.22386 15.5 4.5 15.5H11.5V17H4.5C3.39543 17 2.5 16.1046 2.5 15V4.5V3H4H16H17.5V4.5V12.5H16V4.5ZM5.5 6.5H14.5V8H5.5V6.5ZM5.5 9.5H9.5V11H5.5V9.5ZM12 11H13V12H12V11ZM10.5 9.5H12H13H14.5V11V12V13.5H13H12H10.5V12V11V9.5ZM5.5 12H9.5V13.5H5.5V12Z" fill="#008A20"></path><path class="following-icon-tick" d="M13.5 16L15.5 18L19 14.5" stroke="#008A20" stroke-width="1.5"></path></svg> <span>Subscrito</span> </a> <div class="actnbr-popover tip tip-top-left actnbr-notice" id="follow-bubble"> <div class="tip-arrow"></div> <div class="tip-inner actnbr-follow-bubble"> <ul> <li class="actnbr-sitename"> <a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com"> <img loading='lazy' alt='' src='https://secure.gravatar.com/blavatar/535181e6e8fa6fa82e421cafbf8704e3a9ad1f874bce2e7f916bba52dd52c2cb?s=50&d=https%3A%2F%2Fs2.wp.com%2Fi%2Flogo%2Fwpcom-gray-white.png' srcset='https://secure.gravatar.com/blavatar/535181e6e8fa6fa82e421cafbf8704e3a9ad1f874bce2e7f916bba52dd52c2cb?s=50&d=https%3A%2F%2Fs2.wp.com%2Fi%2Flogo%2Fwpcom-gray-white.png 1x, https://secure.gravatar.com/blavatar/535181e6e8fa6fa82e421cafbf8704e3a9ad1f874bce2e7f916bba52dd52c2cb?s=75&d=https%3A%2F%2Fs2.wp.com%2Fi%2Flogo%2Fwpcom-gray-white.png 1.5x, https://secure.gravatar.com/blavatar/535181e6e8fa6fa82e421cafbf8704e3a9ad1f874bce2e7f916bba52dd52c2cb?s=100&d=https%3A%2F%2Fs2.wp.com%2Fi%2Flogo%2Fwpcom-gray-white.png 2x, https://secure.gravatar.com/blavatar/535181e6e8fa6fa82e421cafbf8704e3a9ad1f874bce2e7f916bba52dd52c2cb?s=150&d=https%3A%2F%2Fs2.wp.com%2Fi%2Flogo%2Fwpcom-gray-white.png 3x, https://secure.gravatar.com/blavatar/535181e6e8fa6fa82e421cafbf8704e3a9ad1f874bce2e7f916bba52dd52c2cb?s=200&d=https%3A%2F%2Fs2.wp.com%2Fi%2Flogo%2Fwpcom-gray-white.png 4x' class='avatar avatar-50' height='50' width='50' /> Caminhos da Memória </a> </li> <div class="actnbr-message no-display"></div> <form method="post" action="https://subscribe.wordpress.com" accept-charset="utf-8" style="display: none;"> <div class="actnbr-follow-count">Junte-se a 139 outros subscritores</div> <div> <input type="email" name="email" placeholder="Insira o seu endereço de e-mail" class="actnbr-email-field" aria-label="Insira o seu endereço de e-mail" /> </div> <input type="hidden" name="action" value="subscribe" /> <input type="hidden" name="blog_id" value="3812647" /> <input type="hidden" name="source" value="https://caminhosdamemoria.wordpress.com/biblioteca/" /> <input type="hidden" name="sub-type" value="actionbar-follow" /> <input type="hidden" id="_wpnonce" name="_wpnonce" value="60ded61ef3" /> <div class="actnbr-button-wrap"> <button type="submit" value="Registar-me"> Registar-me </button> </div> </form> <li class="actnbr-login-nudge"> <div> Already have a WordPress.com account? <a href="https://wordpress.com/log-in?redirect_to=https%3A%2F%2Fcaminhosdamemoria.wordpress.com%2Fbiblioteca%2F&signup_flow=account">Log in now.</a> </div> </li> </ul> </div> </div> </li> <li class="actnbr-ellipsis actnbr-hidden"> <svg class="gridicon gridicons-ellipsis" height="24" width="24" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 24 24"><g><path d="M7 12c0 1.104-.896 2-2 2s-2-.896-2-2 .896-2 2-2 2 .896 2 2zm12-2c-1.104 0-2 .896-2 2s.896 2 2 2 2-.896 2-2-.896-2-2-2zm-7 0c-1.104 0-2 .896-2 2s.896 2 2 2 2-.896 2-2-.896-2-2-2z"/></g></svg> <div class="actnbr-popover tip tip-top-left actnbr-more"> <div class="tip-arrow"></div> <div class="tip-inner"> <ul> <li class="actnbr-sitename"> <a href="https://caminhosdamemoria.wordpress.com"> <img loading='lazy' alt='' src='https://secure.gravatar.com/blavatar/535181e6e8fa6fa82e421cafbf8704e3a9ad1f874bce2e7f916bba52dd52c2cb?s=50&d=https%3A%2F%2Fs2.wp.com%2Fi%2Flogo%2Fwpcom-gray-white.png' srcset='https://secure.gravatar.com/blavatar/535181e6e8fa6fa82e421cafbf8704e3a9ad1f874bce2e7f916bba52dd52c2cb?s=50&d=https%3A%2F%2Fs2.wp.com%2Fi%2Flogo%2Fwpcom-gray-white.png 1x, https://secure.gravatar.com/blavatar/535181e6e8fa6fa82e421cafbf8704e3a9ad1f874bce2e7f916bba52dd52c2cb?s=75&d=https%3A%2F%2Fs2.wp.com%2Fi%2Flogo%2Fwpcom-gray-white.png 1.5x, https://secure.gravatar.com/blavatar/535181e6e8fa6fa82e421cafbf8704e3a9ad1f874bce2e7f916bba52dd52c2cb?s=100&d=https%3A%2F%2Fs2.wp.com%2Fi%2Flogo%2Fwpcom-gray-white.png 2x, https://secure.gravatar.com/blavatar/535181e6e8fa6fa82e421cafbf8704e3a9ad1f874bce2e7f916bba52dd52c2cb?s=150&d=https%3A%2F%2Fs2.wp.com%2Fi%2Flogo%2Fwpcom-gray-white.png 3x, https://secure.gravatar.com/blavatar/535181e6e8fa6fa82e421cafbf8704e3a9ad1f874bce2e7f916bba52dd52c2cb?s=200&d=https%3A%2F%2Fs2.wp.com%2Fi%2Flogo%2Fwpcom-gray-white.png 4x' class='avatar avatar-50' height='50' width='50' /> Caminhos da Memória </a> </li> <li class="actnbr-folded-follow"> <a class="actnbr-action actnbr-actn-follow " href=""> <svg class="gridicon" height="20" width="20" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 20 20"><path clip-rule="evenodd" d="m4 4.5h12v6.5h1.5v-6.5-1.5h-1.5-12-1.5v1.5 10.5c0 1.1046.89543 2 2 2h7v-1.5h-7c-.27614 0-.5-.2239-.5-.5zm10.5 2h-9v1.5h9zm-5 3h-4v1.5h4zm3.5 1.5h-1v1h1zm-1-1.5h-1.5v1.5 1 1.5h1.5 1 1.5v-1.5-1-1.5h-1.5zm-2.5 2.5h-4v1.5h4zm6.5 1.25h1.5v2.25h2.25v1.5h-2.25v2.25h-1.5v-2.25h-2.25v-1.5h2.25z" fill-rule="evenodd"></path></svg> <span>Subscrever</span> </a> <a class="actnbr-action actnbr-actn-following no-display" href=""> <svg class="gridicon" height="20" width="20" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 20 20"><path fill-rule="evenodd" clip-rule="evenodd" d="M16 4.5H4V15C4 15.2761 4.22386 15.5 4.5 15.5H11.5V17H4.5C3.39543 17 2.5 16.1046 2.5 15V4.5V3H4H16H17.5V4.5V12.5H16V4.5ZM5.5 6.5H14.5V8H5.5V6.5ZM5.5 9.5H9.5V11H5.5V9.5ZM12 11H13V12H12V11ZM10.5 9.5H12H13H14.5V11V12V13.5H13H12H10.5V12V11V9.5ZM5.5 12H9.5V13.5H5.5V12Z" fill="#008A20"></path><path class="following-icon-tick" d="M13.5 16L15.5 18L19 14.5" stroke="#008A20" stroke-width="1.5"></path></svg> <span>Subscrito</span> </a> </li> <li class="actnbr-signup"><a href="https://wordpress.com/start/">Registar</a></li> <li class="actnbr-login"><a href="https://wordpress.com/log-in?redirect_to=https%3A%2F%2Fcaminhosdamemoria.wordpress.com%2Fbiblioteca%2F&signup_flow=account">Iniciar sessão</a></li> <li class="actnbr-shortlink"> <a href="https://wp.me/PfZQj-6"> <span class="actnbr-shortlink__text">Copy shortlink</span> <span class="actnbr-shortlink__icon"><svg class="gridicon gridicons-checkmark" height="16" width="16" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 24 24"><g><path d="M9 19.414l-6.707-6.707 1.414-1.414L9 16.586 20.293 5.293l1.414 1.414"/></g></svg></span> </a> </li> <li class="flb-report"> <a href="https://wordpress.com/abuse/?report_url=https://caminhosdamemoria.wordpress.com/biblioteca/" target="_blank" rel="noopener noreferrer"> Denunciar este conteúdo </a> </li> <li class="actnbr-reader"> <a href="https://wordpress.com/reader/blogs/3812647/posts/6"> View post in Reader </a> </li> <li class="actnbr-subs"> <a href="https://subscribe.wordpress.com/">Manage subscriptions</a> </li> <li class="actnbr-fold"><a href="">Minimizar esta barra</a></li> </ul> </div> </div> </li> </ul> </div> <script> window.addEventListener( "load", function( event ) { var link = document.createElement( "link" ); link.href = "https://s0.wp.com/wp-content/mu-plugins/actionbar/actionbar.css?v=20250116"; link.type = "text/css"; link.rel = "stylesheet"; document.head.appendChild( link ); var script = document.createElement( "script" ); script.src = "https://s0.wp.com/wp-content/mu-plugins/actionbar/actionbar.js?v=20250204"; script.defer = true; document.body.appendChild( script ); } ); </script> <script type="text/javascript"> window.WPCOM_sharing_counts = {"https:\/\/caminhosdamemoria.wordpress.com\/biblioteca\/":6}; </script> <script type="text/javascript" src="https://s1.wp.com/wp-content/js/mobile-useragent-info.js?m=1609849039i&ver=20241018" id="mobile-useragent-info-js" defer="defer" data-wp-strategy="defer"></script> <script type="text/javascript" id="sharing-js-js-extra"> /* <![CDATA[ */ var sharing_js_options = {"lang":"en","counts":"1","is_stats_active":"1"}; /* ]]> */ </script> <script type="text/javascript" id="custom-content-types-data-js-before"> /* <![CDATA[ */ var CUSTOM_CONTENT_TYPE__INITIAL_STATE; typeof CUSTOM_CONTENT_TYPE__INITIAL_STATE === "object" || (CUSTOM_CONTENT_TYPE__INITIAL_STATE = JSON.parse(decodeURIComponent("%7B%22active%22%3Atrue%2C%22over_ride%22%3Afalse%2C%22should_show_testimonials%22%3Atrue%2C%22should_show_portfolios%22%3Atrue%7D"))); /* ]]> */ </script> <script crossorigin='anonymous' type='text/javascript' src='https://s1.wp.com/_static/??-eJx9T0sKwjAQvZDpEErpSjyKTJMhnXTysUko3t4gguKiu/eHB0dWJsVKscIiyakszXEscKTdoi3KCJZCBXyXsMrgywV+OqF9G2wd1QLUups2JiV4QKWQBSv96Sc7wltPPxo1WjFaof0k7KlmNNuHQ0gpwp2jgaWxWCgr7tR/2OcbcnRD4Nj3buGq53GeplFr7V/tbGFh'></script> <script type="text/javascript" id="sharing-js-js-after"> /* <![CDATA[ */ var windowOpen; ( function () { function matches( el, sel ) { return !! ( el.matches && el.matches( sel ) || el.msMatchesSelector && el.msMatchesSelector( sel ) ); } document.body.addEventListener( 'click', function ( event ) { if ( ! event.target ) { return; } var el; if ( matches( event.target, 'a.share-facebook' ) ) { el = event.target; } else if ( event.target.parentNode && matches( event.target.parentNode, 'a.share-facebook' ) ) { el = event.target.parentNode; } if ( el ) { event.preventDefault(); // If there's another sharing window open, close it. if ( typeof windowOpen !== 'undefined' ) { windowOpen.close(); } windowOpen = window.open( el.getAttribute( 'href' ), 'wpcomfacebook', 'menubar=1,resizable=1,width=600,height=400' ); return false; } } ); } )(); var windowOpen; ( function () { function matches( el, sel ) { return !! ( el.matches && el.matches( sel ) || el.msMatchesSelector && el.msMatchesSelector( sel ) ); } document.body.addEventListener( 'click', function ( event ) { if ( ! event.target ) { return; } var el; if ( matches( event.target, 'a.share-x' ) ) { el = event.target; } else if ( event.target.parentNode && matches( event.target.parentNode, 'a.share-x' ) ) { el = event.target.parentNode; } if ( el ) { event.preventDefault(); // If there's another sharing window open, close it. if ( typeof windowOpen !== 'undefined' ) { windowOpen.close(); } windowOpen = window.open( el.getAttribute( 'href' ), 'wpcomx', 'menubar=1,resizable=1,width=600,height=350' ); return false; } } ); } )(); /* ]]> */ </script> <script type="text/javascript"> (function () { var wpcom_reblog = { source: 'toolbar', toggle_reblog_box_flair: function (obj_id, post_id) { // Go to site selector. This will redirect to their blog if they only have one. const postEndpoint = `https://wordpress.com/post`; // Ideally we would use the permalink here, but fortunately this will be replaced with the // post permalink in the editor. const originalURL = `${ document.location.href }?page_id=${ post_id }`; const url = postEndpoint + '?url=' + encodeURIComponent( originalURL ) + '&is_post_share=true' + '&v=5'; const redirect = function () { if ( ! window.open( url, '_blank' ) ) { location.href = url; } }; if ( /Firefox/.test( navigator.userAgent ) ) { setTimeout( redirect, 0 ); } else { redirect(); } }, }; window.wpcom_reblog = wpcom_reblog; })(); </script> <iframe src='https://widgets.wp.com/likes/master.html?ver=20250226#ver=20250226&lang=pt&lang_ver=1721836672&origin=https://caminhosdamemoria.wordpress.com' scrolling='no' id='likes-master' name='likes-master' style='display:none;'></iframe> <div id='likes-other-gravatars' class='wpl-new-layout' role="dialog" aria-hidden="true" tabindex="-1"> <div class="likes-text"> <span>%d</span> </div> <ul class="wpl-avatars sd-like-gravatars"></ul> </div> <script src="//stats.wp.com/w.js?68" defer></script> <script type="text/javascript"> _tkq = window._tkq || []; _stq = window._stq || []; _tkq.push(['storeContext', {'blog_id':'3812647','blog_tz':'1','user_lang':'pt','blog_lang':'pt','user_id':'0'}]); _stq.push(['view', {'blog':'3812647','v':'wpcom','tz':'1','user_id':'0','post':'6','subd':'caminhosdamemoria'}]); _stq.push(['extra', {'crypt':'UE5XaGUuOTlwaD85flAmcm1mcmZsaDhkV11YdWtpP0NsWnVkPS9sL0ViLndld3BsSjRjQ0FmMWk0bjhwYkI9bVh4bTM3ZU5oUj1jenJXRnJrTSVnRmU/alV4aEt+Mm9JLFVDQzFhcT1UYTI3Mlg4cURsVEgySUYzSGh5azBmbmotWitsaj9bUkJaXXRDUCZXM29da2NPSWV+c1cxLzhKOVJOQzIrcTRBamwxUXxGaiZnVnFbckRhSSx0PS90VW9EN1l0czNjNXI1a0N0ZUssb0lMQ3hqWUI1MXlxbTEuP3VTUFdkPXV8Q29wWExaTit1ZDU4U1ZaUkU1YnI5JlssV19daFN+eHl2LXV3N0dbWWN+b3JlPSZFVy1qVUZGdWVMVnB2VXhmbHYrZjljb2ErTQ=='}]); _stq.push([ 'clickTrackerInit', '3812647', '6' ]); </script> <noscript><img src="https://pixel.wp.com/b.gif?v=noscript" style="height:1px;width:1px;overflow:hidden;position:absolute;bottom:1px;" alt="" /></noscript> <script defer id="bilmur" data-customproperties="{"logged_in":"0","wptheme":"pub\/connections","wptheme_is_block":"0"}" data-provider="wordpress.com" data-service="simple" data-site-tz="Etc/GMT-1" src="/wp-content/js/bilmur-4.min.js?i=12&m=202509"></script><div id="marketingbar" class="marketing-bar noskim "><div class="marketing-bar-text">Design a site like this with WordPress.com</div><a class="marketing-bar-button" href="https://wordpress.com/start/pt?ref=marketing_bar">Iniciar</a><a class="marketing-bar-link" tabindex="-1" aria-label="Create your website at WordPress.com" href="https://wordpress.com/start/pt?ref=marketing_bar"></a></div> <script type="text/javascript"> window._tkq = window._tkq || []; window._tkq.push( [ 'recordEvent', 'wpcom_marketing_bar_impression', {"is_current_user_blog_owner":false} ] ); document.querySelectorAll( '#marketingbar > a' ).forEach( link => { link.addEventListener( 'click', ( e ) => { window._tkq.push( [ 'recordEvent', 'wpcom_marketing_bar_cta_click', {"is_current_user_blog_owner":false} ] ); } ); }); </script><script> ( function() { function getMobileUserAgentInfo() { if ( typeof wpcom_mobile_user_agent_info === 'object' ) { wpcom_mobile_user_agent_info.init(); var mobileStatsQueryString = ''; if ( wpcom_mobile_user_agent_info.matchedPlatformName !== false ) { mobileStatsQueryString += '&x_' + 'mobile_platforms' + '=' + wpcom_mobile_user_agent_info.matchedPlatformName; } if ( wpcom_mobile_user_agent_info.matchedUserAgentName !== false ) { mobileStatsQueryString += '&x_' + 'mobile_devices' + '=' + wpcom_mobile_user_agent_info.matchedUserAgentName; } if ( wpcom_mobile_user_agent_info.isIPad() ) { mobileStatsQueryString += '&x_' + 'ipad_views' + '=' + 'views'; } if ( mobileStatsQueryString != '' ) { new Image().src = document.location.protocol + '//pixel.wp.com/g.gif?v=wpcom-no-pv' + mobileStatsQueryString + '&baba=' + Math.random(); } } } document.addEventListener( 'DOMContentLoaded', getMobileUserAgentInfo ); } )(); </script></div> </div> </body> </html>