CINXE.COM
William Walker - Wikipedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="ast" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>William Walker - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )astwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","xineru","febreru","marzu","abril","mayu","xunu","xunetu","agostu","setiembre","ochobre","payares","avientu"],"wgRequestId":"3daccf15-f281-4d81-8a1d-ef3ebff717a3","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"William_Walker","wgTitle":"William Walker","wgCurRevisionId":4339569,"wgRevisionId":4339569,"wgArticleId":59699,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Tradubot","Wikipedia:Páxines con etiquetes de Wikidata ensin traducir","Wikipedia:Webarchive template wayback links","Wikipedia:Páxines con enllaces esternos rotos","Wikipedia:Páxines con enllaz commonscat dende Wikidata","Wikipedia:Artículos con identificadores VIAF","Wikipedia:Artículos con identificadores ISNI","Wikipedia:Artículos con identificadores BNE","Wikipedia:Artículos con identificadores BNF","Wikipedia:Artículos con identificadores CANTIC","Wikipedia:Artículos con identificadores GND","Wikipedia:Artículos con identificadores LCCN","Wikipedia:Artículos con identificadores SNAC","Wikipedia:Artículos con identificadores Open Library","Wikipedia:Artículos con identificadores BVMC persona","Wikipedia:Revisar traducción","Homes","Wikipedia:Artículos con plantíes de notes d'encabezamientu enllaciando a páxines que nun esisten","Persones nacíes en 1824","Persones finaes en 1860","Médicos y médiques d'Estaos Xuníos","Abogaos y abogaes d'Estaos Xuníos","Periodistes d'Estaos Xuníos","Políticos y polítiques d'Estaos Xuníos","Presidentes de Nicaragua","Pirates y corsarios","Esclavistes","Señores de la guerra","Mercenarios","Persones de Nashville (Tennessee)","Historia de Nicaragua","Wikipedia:Páxines con enllaces interllingüísticos"],"wgPageViewLanguage":"ast","wgPageContentLanguage":"ast","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"William_Walker","wgRelevantArticleId":59699,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ast","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"ast"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":90000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q196401","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ast&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ast&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ast&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.22"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bb/WilliamWalker.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1503"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bb/WilliamWalker.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1002"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="802"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="William Walker - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ast.m.wikipedia.org/wiki/William_Walker"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Editar" href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (ast)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ast.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ast.wikipedia.org/wiki/William_Walker"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ast"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Canal Atom Wikipedia" href="/w/index.php?title=Especial:CambeosRecientes&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="auth.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-William_Walker rootpage-William_Walker skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltar al conteníu</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menú principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menú principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menú principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menú principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">mover a la barra llateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">despintar</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navegación </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portada" title="Visita la portada [z]" accesskey="z"><span>Portada</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_de_la_comunid%C3%A1" title="Tocante al proyeutu, lo qué pues facer, ú s'alcuentren les coses"><span>Portal de la comunidá</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:CambeosRecientes" title="La llista de cambios recientes de la wiki. [r]" accesskey="r"><span>Cambeos recién</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Aleatoria" title="Carga una páxina al debalu [x]" accesskey="x"><span>Páxina al debalu</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Contents" title="El llugar pa deprender"><span>Ayuda</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1ginasEspeciales"><span>Páxines especiales</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Portada" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="La Enciclopedia Llibre" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ast.svg" width="119" height="13" style="width: 7.4375em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Especial:Gueta" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Busca en Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Buscar</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Buscar en Wikipedia" aria-label="Buscar en Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Busca en Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Gueta"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Guetar</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Ferramientes personales"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apariencia"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Cambia l'apariencia de la páxina (tamañu del testu, anchu y color)" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Apariencia" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Apariencia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=ast.wikipedia.org&uselang=ast" class=""><span>Donativos</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Crear_una_cuenta&returnto=William+Walker" title="Encamentámoste que crees una cuenta y qu'anicies sesión; sicasí, nun ye obligatorio" class=""><span>Crear una cuenta</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Entrar&returnto=William+Walker" title="T'encamentamos que t'identifiques, anque nun ye obligatorio [o]" accesskey="o" class=""><span>Entrar</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Más opciones" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramientes personales" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ferramientes personales</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal" title="Menú de usuario" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=ast.wikipedia.org&uselang=ast"><span>Donativos</span></a></li><li id="pt-contribute" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Contribute"><span class="vector-icon mw-ui-icon-edit mw-ui-icon-wikimedia-edit"></span> <span>Contribuir</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Crear_una_cuenta&returnto=William+Walker" title="Encamentámoste que crees una cuenta y qu'anicies sesión; sicasí, nun ye obligatorio"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Crear una cuenta</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Entrar&returnto=William+Walker" title="T'encamentamos que t'identifiques, anque nun ye obligatorio [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Entrar</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Páginas para editores desconectados <a href="/wiki/Ayuda:Introducci%C3%B3n" aria-label="Obtenga más información sobre editar"><span>más información</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:MiDiscusi%C3%B3n" title="Alderique de les ediciones feches con esta direición IP [n]" accesskey="n"><span>Alderique</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Conteníu" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Conteníu</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">mover a la barra llateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">despintar</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Entamu</div> </a> </li> <li id="toc-Primeros_años" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Primeros_años"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Primeros años</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Primeros_años-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Alternar subsección Primeros años</span> </button> <ul id="toc-Primeros_años-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Destín_manifiestu_y_tramposería" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Destín_manifiestu_y_tramposería"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Destín manifiestu y tramposería</span> </div> </a> <ul id="toc-Destín_manifiestu_y_tramposería-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Espedición_a_Méxicu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Espedición_a_Méxicu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Espedición a Méxicu</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Espedición_a_Méxicu-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Alternar subsección Espedición a Méxicu</span> </button> <ul id="toc-Espedición_a_Méxicu-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-La_República_de_Baxa_California" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#La_República_de_Baxa_California"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>La República de Baxa California</span> </div> </a> <ul id="toc-La_República_de_Baxa_California-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-La_República_de_Sonora" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#La_República_de_Sonora"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>La República de Sonora</span> </div> </a> <ul id="toc-La_República_de_Sonora-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Primer_espedición_a_Nicaragua" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Primer_espedición_a_Nicaragua"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Primer espedición a Nicaragua</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Primer_espedición_a_Nicaragua-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Alternar subsección Primer espedición a Nicaragua</span> </button> <ul id="toc-Primer_espedición_a_Nicaragua-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Preparativos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Preparativos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Preparativos</span> </div> </a> <ul id="toc-Preparativos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Partida_escontra_Nicaragua" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Partida_escontra_Nicaragua"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Partida escontra Nicaragua</span> </div> </a> <ul id="toc-Partida_escontra_Nicaragua-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ascensu_políticu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ascensu_políticu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Ascensu políticu</span> </div> </a> <ul id="toc-Ascensu_políticu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nomamientu_como_xefe_del_exércitu_nicaraguanu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nomamientu_como_xefe_del_exércitu_nicaraguanu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Nomamientu como xefe del exércitu nicaraguanu</span> </div> </a> <ul id="toc-Nomamientu_como_xefe_del_exércitu_nicaraguanu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Declaración_de_guerra_de_Costa_Rica" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Declaración_de_guerra_de_Costa_Rica"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>Declaración de guerra de Costa Rica</span> </div> </a> <ul id="toc-Declaración_de_guerra_de_Costa_Rica-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Walker_presidente_de_Nicaragua" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Walker_presidente_de_Nicaragua"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.6</span> <span>Walker presidente de Nicaragua</span> </div> </a> <ul id="toc-Walker_presidente_de_Nicaragua-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-L'Exércitu_Aliáu_Centroamericanu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#L'Exércitu_Aliáu_Centroamericanu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.7</span> <span>L'Exércitu Aliáu Centroamericanu</span> </div> </a> <ul id="toc-L'Exércitu_Aliáu_Centroamericanu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rindición" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Rindición"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.8</span> <span>Rindición</span> </div> </a> <ul id="toc-Rindición-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Segunda_y_tercer_espedición_a_Nicaragua" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Segunda_y_tercer_espedición_a_Nicaragua"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Segunda y tercer espedición a Nicaragua</span> </div> </a> <ul id="toc-Segunda_y_tercer_espedición_a_Nicaragua-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Última_espedición" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Última_espedición"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Última espedición</span> </div> </a> <ul id="toc-Última_espedición-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Muerte" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Muerte"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Muerte</span> </div> </a> <ul id="toc-Muerte-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Consecuencies" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Consecuencies"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Consecuencies</span> </div> </a> <ul id="toc-Consecuencies-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ver_tamién" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ver_tamién"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Ver tamién</span> </div> </a> <ul id="toc-Ver_tamién-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Notes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Notes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Notes</span> </div> </a> <ul id="toc-Notes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Referencies" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Referencies"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Referencies</span> </div> </a> <ul id="toc-Referencies-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografía" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografía"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Bibliografía</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografía-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografía_adicional_(non_utilizada_direutamente_nesti_artículu)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografía_adicional_(non_utilizada_direutamente_nesti_artículu)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Bibliografía adicional (non utilizada direutamente nesti artículu)</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografía_adicional_(non_utilizada_direutamente_nesti_artículu)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Enllaces_esternos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Enllaces_esternos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Enllaces esternos</span> </div> </a> <ul id="toc-Enllaces_esternos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Conteníu" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Tabla de conteníos" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Cambiar a la tabla de contenidos" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Cambiar a la tabla de contenidos</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">William Walker</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ir a un artículo en otro idioma. Disponible en 31 idiomas" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-31" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">31 llingües</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D9%84%D9%8A%D8%A7%D9%85_%D9%88%D8%A7%D9%83%D8%B1_(%D9%85%D8%BA%D8%A7%D9%85%D8%B1)" title="وليام واكر (مغامر) – árabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="وليام واكر (مغامر)" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="árabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D9%84%D9%8A%D8%A7%D9%85_%D9%88%D8%A7%D9%83%D8%B1" title="وليام واكر – árabe d’Exiptu" lang="arz" hreflang="arz" data-title="وليام واكر" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="árabe d’Exiptu" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/William_Walker" title="William Walker – checu" lang="cs" hreflang="cs" data-title="William Walker" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="checu" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/William_Walker_(S%C3%B6ldner)" title="William Walker (Söldner) – alemán" lang="de" hreflang="de" data-title="William Walker (Söldner)" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alemán" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/William_Walker_(filibuster)" title="William Walker (filibuster) – inglés" lang="en" hreflang="en" data-title="William Walker (filibuster)" data-language-autonym="English" data-language-local-name="inglés" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/William_Walker" title="William Walker – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="William Walker" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="artículo bueno"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/William_Walker" title="William Walker – español" lang="es" hreflang="es" data-title="William Walker" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="español" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="artículo recomendado"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/William_Walker" title="William Walker – finlandés" lang="fi" hreflang="fi" data-title="William Walker" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finlandés" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/William_Walker" title="William Walker – francés" lang="fr" hreflang="fr" data-title="William Walker" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francés" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%95%D7%99%D7%9C%D7%99%D7%90%D7%9D_%D7%95%D7%95%D7%A7%D7%A8" title="ויליאם ווקר – hebréu" lang="he" hreflang="he" data-title="ויליאם ווקר" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebréu" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/William_Walker" title="William Walker – húngaru" lang="hu" hreflang="hu" data-title="William Walker" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="húngaru" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/William_Walker" title="William Walker – indonesiu" lang="id" hreflang="id" data-title="William Walker" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonesiu" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/William_Walker" title="William Walker – islandés" lang="is" hreflang="is" data-title="William Walker" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandés" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/William_Walker" title="William Walker – italianu" lang="it" hreflang="it" data-title="William Walker" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italianu" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A6%E3%82%A3%E3%83%AA%E3%82%A2%E3%83%A0%E3%83%BB%E3%82%A6%E3%82%A9%E3%83%BC%E3%82%AB%E3%83%BC" title="ウィリアム・ウォーカー – xaponés" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ウィリアム・ウォーカー" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="xaponés" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A3%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9B_%E1%83%A3%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="უილიამ უოლკერი – xeorxanu" lang="ka" hreflang="ka" data-title="უილიამ უოლკერი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="xeorxanu" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9C%8C%EB%A6%AC%EC%97%84_%EC%9B%8C%EC%BB%A4" title="윌리엄 워커 – coreanu" lang="ko" hreflang="ko" data-title="윌리엄 워커" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coreanu" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/William_Walker_(avonturier)" title="William Walker (avonturier) – neerlandés" lang="nl" hreflang="nl" data-title="William Walker (avonturier)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="neerlandés" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/William_Walker_(leiesoldat)" title="William Walker (leiesoldat) – noruegu Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="William Walker (leiesoldat)" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="noruegu Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/William_Walker" title="William Walker – polacu" lang="pl" hreflang="pl" data-title="William Walker" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polacu" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/William_Walker" title="William Walker – portugués" lang="pt" hreflang="pt" data-title="William Walker" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugués" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/William_Walker" title="William Walker – rumanu" lang="ro" hreflang="ro" data-title="William Walker" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumanu" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BE%D0%BA%D0%B5%D1%80,_%D0%A3%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D1%8F%D0%BC" title="Уокер, Уильям – rusu" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Уокер, Уильям" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rusu" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/William_Walker_(pustolov)" title="William Walker (pustolov) – serbo-croata" lang="sh" hreflang="sh" data-title="William Walker (pustolov)" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-croata" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/William_Walker" title="William Walker – eslovacu" lang="sk" hreflang="sk" data-title="William Walker" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="eslovacu" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BC_%D0%92%D0%BE%D0%BA%D0%B5%D1%80_(%D1%84%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%B1%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80)" title="Вилијам Вокер (филибастер) – serbiu" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Вилијам Вокер (филибастер)" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbiu" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/William_Walker_(legosoldat)" title="William Walker (legosoldat) – suecu" lang="sv" hreflang="sv" data-title="William Walker (legosoldat)" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="suecu" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/William_Walker" title="William Walker – turcu" lang="tr" hreflang="tr" data-title="William Walker" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turcu" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BB%D1%8C%D1%8F%D0%BC_%D0%92%D0%BE%D0%BA%D0%B5%D1%80_(%D1%84%D0%BB%D1%96%D0%B1%D1%83%D1%81%D1%82%D1%8C%D1%94%D1%80)" title="Вільям Вокер (флібустьєр) – ucraín" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Вільям Вокер (флібустьєр)" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ucraín" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%A8%81%E5%BB%89%C2%B7%E6%B2%83%E5%85%8B" title="威廉·沃克 – chinu wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="威廉·沃克" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="chinu wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%A8%81%E5%BB%89%C2%B7%E6%B2%83%E5%85%8B" title="威廉·沃克 – chinu" lang="zh" hreflang="zh" data-title="威廉·沃克" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinu" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q196401#sitelinks-wikipedia" title="Editar los enllaces d'interllingua" class="wbc-editpage">Editar los enllaces</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espacios de nome"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/William_Walker" title="Ver la páxina de conteníu [c]" accesskey="c"><span>Páxina</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Alderique:William_Walker&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Alderique tocante al conteníu de la páxina (la páxina nun esiste) [t]" accesskey="t"><span>Alderique</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Cambiar variante de idioma" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">asturianu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vistes"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/William_Walker"><span>Lleer</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit" title="Editar esta páxina [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit" title="Editar el códigu fonte d'esta páxina [e]" accesskey="e"><span>Editar la fonte</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=history" title="Versiones antigües d'esta páxina [h]" accesskey="h"><span>Ver historial</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramientes de páxina"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramientes" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Ferramientes</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ferramientes</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">mover a la barra llateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">despintar</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Más opciones" > <div class="vector-menu-heading"> Aiciones </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/William_Walker"><span>Lleer</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit" title="Editar esta páxina [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit" title="Editar el códigu fonte d'esta páxina [e]" accesskey="e"><span>Editar la fonte</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=history"><span>Ver historial</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Xeneral </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:LoQueEnlazaAqu%C3%AD/William_Walker" title="Llista de toles páxines wiki qu'enllacien equí [j]" accesskey="j"><span>Lo qu'enllaza equí</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:CambiosEnEnlazadas/William_Walker" rel="nofollow" title="Cambios recientes nes páxines enllazaes dende esta [k]" accesskey="k"><span>Cambios rellacionaos</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=ast" title="Xubir ficheros [u]" accesskey="u"><span>Xubir ficheru</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=William_Walker&oldid=4339569" title="Enllaz permanente a esta revisión de la páxina"><span>Enllaz permanente</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=info" title="Más información sobro esta páxina"><span>Información de la páxina</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Citar&page=William_Walker&id=4339569&wpFormIdentifier=titleform" title="Información tocante a cómo citar esta páxina"><span>Citar esta páxina</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Acortador_de_URL&url=https%3A%2F%2Fast.wikipedia.org%2Fwiki%2FWilliam_Walker"><span>Llograr la URL encurtiada</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:QrCode&url=https%3A%2F%2Fast.wikipedia.org%2Fwiki%2FWilliam_Walker"><span>Xenerar códigu QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprentar/esportar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Libro&bookcmd=book_creator&referer=William+Walker"><span>Crear un llibru</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:DownloadAsPdf&page=William_Walker&action=show-download-screen"><span>Descargar como PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=William_Walker&printable=yes" title="Versión imprentable d'esta páxina [p]" accesskey="p"><span>Versión pa imprentar</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> N'otros proyeutos </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:William_Walker_(filibuster)" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q196401" title="Enllaz al elementu del depósitu de datos coneutáu [g]" accesskey="g"><span>Elementu de Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramientes de páxina"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apariencia"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Apariencia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">mover a la barra llateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">despintar</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-tradubot" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/William_Walker" title="Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente"><img alt="Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Robot_icon.svg/16px-Robot_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Robot_icon.svg/24px-Robot_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Robot_icon.svg/32px-Robot_icon.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">De Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ast" dir="ltr"><table class="infobox plantia-persona" style="font-size:90%;width:25em"><tbody><tr><th colspan="2" class="hd" style="text-align:center;font-size:125%;font-weight:bold;background-color: lightsteelblue"><div style="float:center; padding:.1em;" class="noprint"></div>William Walker<span style="float:right; margin-left: 3px; margin-right: 3px;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/News_ast.svg/30px-News_ast.svg.png" decoding="async" width="30" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/News_ast.svg/45px-News_ast.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/News_ast.svg/60px-News_ast.svg.png 2x" data-file-width="744" data-file-height="438" /></span></span></span></th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheru:WilliamWalker.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/WilliamWalker.jpg/330px-WilliamWalker.jpg" decoding="async" width="260" height="326" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/WilliamWalker.jpg/390px-WilliamWalker.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bb/WilliamWalker.jpg 2x" data-file-width="463" data-file-height="580" /></a></span></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"> <table class="infotaula" align="right" cellspacing="5" style="display: table; margin-width: 0; width:100%; text-align:left; line-height:1.5em;"><tbody><tr><th colspan="2" class="" style="text-align:center; background-color: lightsteelblue;"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q852448" class="extiw" title="d:Special:EntityPage/Q852448">Presidente de Nicaragua</a> </th></tr></tbody></table> <br />12 xunetu 1856 - 1r mayu 1857 <br />← <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q5858987" class="extiw" title="d:Special:EntityPage/Q5858987">Fermín Ferrer</a> - <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q432966" class="extiw" title="d:Special:EntityPage/Q432966">Máximo Jerez Tellería</a>, <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q888726" class="extiw" title="d:Special:EntityPage/Q888726">Tomás Martínez Guerrero</a> → <br /><table class="infotaula" align="right" cellspacing="5" style="display: table; margin-width: 0; width:100%; text-align:left; line-height:1.5em;"><tbody><tr><th colspan="2" class="" style="text-align:center; background-color: lightsteelblue;"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q589298" class="extiw" title="d:Special:EntityPage/Q589298">redautor en xefe</a> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q16666388" class="extiw" title="d:Special:EntityPage/Q16666388">The New Orleans Crescent</a> <sup>(en)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q16666388?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span></th></tr></tbody></table> <br /> 1849</td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color: lightsteelblue">Vida</th></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left">Nacimientu</th><td> <a href="/wiki/Nashville_(Tennessee)" title="Nashville (Tennessee)">Nashville</a>, <a href="/wiki/8_de_mayu" title="8 de mayu">8 de mayu</a> de <a href="/wiki/1824" title="1824">1824</a><sup id="cite_ref-a5224c7dbfbce0f5477059ce9008028cec3b59c7_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-a5224c7dbfbce0f5477059ce9008028cec3b59c7-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left">Nacionalidá</th><td> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span title="Bandera de Estaos Xuníos d'América"><img alt="Bandera de Estaos Xuníos d'América" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/20px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/30px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/40px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></span></span></span> <a href="/wiki/Estaos_Xun%C3%ADos" class="mw-redirect" title="Estaos Xuníos">Estaos Xuníos</a></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left">Llingua materna</th><td> <a href="/wiki/Ingl%C3%A9s_d%27Estaos_Xun%C3%ADos" title="Inglés d'Estaos Xuníos">inglés d'Estaos Xuníos</a></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left">Muerte</th><td> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q992173" class="extiw" title="d:Special:EntityPage/Q992173">Trujillo</a>, <a href="/wiki/12_de_setiembre" title="12 de setiembre">12 de setiembre</a> de <a href="/wiki/1860" title="1860">1860</a><sup id="cite_ref-a5224c7dbfbce0f5477059ce9008028cec3b59c7_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-a5224c7dbfbce0f5477059ce9008028cec3b59c7-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (36 años)</td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left">Causa de la muerte</th><td> <a href="/w/index.php?title=Herida_por_arma_de_fuego&action=edit&redlink=1" class="new" title="Herida por arma de fuego (la páxina nun esiste)">Herida por arma de fuego</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q57571884?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color: lightsteelblue">Familia</th></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left">Madre</th><td> <a href="/w/index.php?title=Mary_Walker&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mary Walker (la páxina nun esiste)">Mary Walker</a></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left">Familia</th><td> <div class="NavFrame collapsed" style="border: none; padding: 0;"> <div class="NavHead" style="font-size: 105%; background: transparent; text-align: left;">ver</div> <ul class="NavContent" style="list-style: none none; margin-left: 0; text-align: left; font-size: 105%; margin-top: 0; margin-bottom: 0; line-height: inherit;"><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/w/index.php?title=Lipscomb_Norvell&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lipscomb Norvell (la páxina nun esiste)">Lipscomb Norvell</a> <small>(<a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q4994791" class="extiw" title="d:Special:EntityPage/Q4994791">güelu maternu</a>)</small><br /><a href="/w/index.php?title=John_Norvell&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Norvell (la páxina nun esiste)">John Norvell</a> <small>(<a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q4120409" class="extiw" title="d:Special:EntityPage/Q4120409">tíu maternu</a>)</small></li></ul> </div></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color: lightsteelblue">Estudios</th></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left">Estudios</th><td> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q160302" class="extiw" title="d:Special:EntityPage/Q160302">Universidá d'Edimburgu</a> <small>: <a href="/wiki/Medicina" title="Medicina">medicina</a></small><br /><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7895881" class="extiw" title="d:Special:EntityPage/Q7895881">Universidad de Nashville</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7895881?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span> <small>1838)</small> <br /><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q4120165" class="extiw" title="d:Special:EntityPage/Q4120165">Escuela de Medicina Perelman</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q4120165?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span> <small>1843)</small> <small><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q913404" class="extiw" title="d:Special:EntityPage/Q913404">doctor en medicina</a></small> <br /><a href="/wiki/Universid%C3%A1_de_Heidelberg" title="Universidá de Heidelberg">Universidá de Heidelberg</a> <small>: <a href="/wiki/Medicina" title="Medicina">medicina</a></small></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left">Llingües falaes</th><td> <a href="/wiki/Idioma_ingl%C3%A9s" title="Idioma inglés">inglés</a><sup id="cite_ref-a5224c7dbfbce0f5477059ce9008028cec3b59c7_1-2" class="reference"><a href="#cite_note-a5224c7dbfbce0f5477059ce9008028cec3b59c7-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left">Oficiu</th><td> <a href="/wiki/Periodista" title="Periodista">periodista</a>, <a href="/wiki/Abog%C3%A1u" title="Abogáu">abogáu</a>, <a href="/w/index.php?title=Aventureru&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aventureru (la páxina nun esiste)">aventureru</a>, <a href="/w/index.php?title=Filibusteru&action=edit&redlink=1" class="new" title="Filibusteru (la páxina nun esiste)">filibusteru</a>, <a href="/wiki/M%C3%A9dicu" title="Médicu">médicu</a>, <a href="/wiki/Pol%C3%ADticu" class="mw-redirect" title="Políticu">políticu</a>, <a href="/wiki/Escritor" title="Escritor">escritor</a></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left">Emplegadores</th><td> <a href="/wiki/Universid%C3%A1_de_California_en_Los_Angeles" title="Universidá de California en Los Angeles">Universidá de California en Los Angeles</a></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color: lightsteelblue">Serviciu militar</th></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left">Lluchó en</th><td> <a href="/w/index.php?title=Campa%C3%B1a_Nacional_de_1856-1857&action=edit&redlink=1" class="new" title="Campaña Nacional de 1856-1857 (la páxina nun esiste)">Campaña Nacional de 1856-1857</a> <sup>(es)</sup> <span class="mw-valign-baseline skin-invert" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q5027839?uselang=ast" title="Traducir"><img alt="Traducir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/15px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/20px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png 2x" data-file-width="158" data-file-height="161" /></a></span></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color: lightsteelblue">Creencies</th></tr><tr><th scope="row" style="text-align:left">Partíu políticu</th><td> <a href="/wiki/Part%C3%ADu_Dem%C3%B3crata_(Estaos_Xun%C3%ADos)" title="Partíu Demócrata (Estaos Xuníos)">Partíu Demócrata</a></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheru:Appletons%27_Walker_William_signature.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Appletons%27_Walker_William_signature.png/250px-Appletons%27_Walker_William_signature.png" decoding="async" width="200" height="66" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Appletons%27_Walker_William_signature.png/330px-Appletons%27_Walker_William_signature.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Appletons%27_Walker_William_signature.png/400px-Appletons%27_Walker_William_signature.png 2x" data-file-width="403" data-file-height="133" /></a></span></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:right"><span typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q196401" title="Cambiar los datos en Wikidata"><img alt="Cambiar los datos en Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/12px-Arbcom_ru_editing.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/18px-Arbcom_ru_editing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/24px-Arbcom_ru_editing.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></td></tr></tbody></table> <p><b>William Walker</b> (<a href="/wiki/8_de_mayu" title="8 de mayu">8 de mayu</a> de <a href="/wiki/1824" title="1824">1824</a>, <a href="/wiki/Nashville_(Tennessee)" title="Nashville (Tennessee)">Nashville</a> – <a href="/wiki/12_de_setiembre" title="12 de setiembre">12 de setiembre</a> de <a href="/wiki/1860" title="1860">1860</a>, <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q992173" class="extiw" title="d:Special:EntityPage/Q992173">Trujillo</a>) foi un médicu, abogáu, periodista y políticu d'<a href="/wiki/Estaos_Xun%C3%ADos" class="mw-redirect" title="Estaos Xuníos">Estaos Xuníos</a>. Ye'l más reconocíu de los denominaos «<a href="/w/index.php?title=Filibusteru&action=edit&redlink=1" class="new" title="Filibusteru (la páxina nun esiste)">filibusteros</a>» del <a href="/wiki/Sieglu_XIX" title="Sieglu XIX">sieglu XIX</a>.<sup id="cite_ref-sanfran_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-sanfran-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> En <a href="/wiki/M%C3%A9xicu" title="Méxicu">Méxicu</a> intentó conquistar los territorios de <a href="/wiki/Sonora" title="Sonora">Sonora</a> y <a href="/wiki/Baxa_California" title="Baxa California">Baxa California</a>, lo que lo llevó a fundar la «<a href="/w/index.php?title=Espediciones_filibusteres_en_Sonora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Espediciones filibusteres en Sonora (la páxina nun esiste)">República de Sonora</a>» que terminó en fracasu. En 1855, xunto a un grupu de reclutes conocíos como «Los Inmortales», dirixir escontra <a href="/wiki/Nicaragua" title="Nicaragua">Nicaragua</a>, país que s'atopaba somorguiáu nuna guerra civil, y lluchó al llau del bandu <i>democráticu</i>, que pretendía derrocar al presidente <i>legitimista</i> <a href="/w/index.php?title=Frutu_Chamorro_P%C3%A9rez&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frutu Chamorro Pérez (la páxina nun esiste)">Frutu Chamorro Pérez</a>. Sicasí, a midida que avanzaba nes sos campañes militares, llogró asumir el poder por aciu unes eleiciones amañaes, nes cualos resultó escoyíu presidente de la nación.. </p><p>Por cuenta de l'amenaza que representaba la so estadía en Centroamérica, los demás países de la rexón empecipiaron una ofensiva pa espulsalo del territoriu, dando llugar a la <a href="/w/index.php?title=Guerra_Nacional_de_Nicaragua&action=edit&redlink=1" class="new" title="Guerra Nacional de Nicaragua (la páxina nun esiste)">Guerra Nacional de Nicaragua</a> y la <a href="/w/index.php?title=Campa%C3%B1a_Nacional_de_Costa_Rica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Campaña Nacional de Costa Rica (la páxina nun esiste)">Campaña Nacional de Costa Rica</a>. El conflictu tamién arreyó a Estaos Xuníos, al <a href="/wiki/Reinu_Xun%C3%ADu" title="Reinu Xuníu">Reinu Xuníu</a> y al empresariu <a href="/wiki/Cornelius_Vanderbilt" title="Cornelius Vanderbilt">Cornelius Vanderbilt</a>. </p><p>William Walker claudicó el 1 de mayu de 1857 y abandonó el territoriu centroamericanu. A pesar de la so derrota, entamó nueves espediciones p'apoderase de Nicaragua. Les invasiones d'esti aventureru collaboraron a la formación del conceutu d'<a href="/wiki/Am%C3%A9rica_Llatina" title="América Llatina">América Llatina</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Primeros_años"><span id="Primeros_a.C3.B1os"></span>Primeros años</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=1" title="Editar seición: Primeros años" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=1" title="Editar el código fuente de la sección: Primeros años"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Nashville_University_Building,_Nashville,_Tenn,_by_Continent_Stereoscopic_Company.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Nashville_University_Building%2C_Nashville%2C_Tenn%2C_by_Continent_Stereoscopic_Company.png/250px-Nashville_University_Building%2C_Nashville%2C_Tenn%2C_by_Continent_Stereoscopic_Company.png" decoding="async" width="250" height="155" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Nashville_University_Building%2C_Nashville%2C_Tenn%2C_by_Continent_Stereoscopic_Company.png/375px-Nashville_University_Building%2C_Nashville%2C_Tenn%2C_by_Continent_Stereoscopic_Company.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Nashville_University_Building%2C_Nashville%2C_Tenn%2C_by_Continent_Stereoscopic_Company.png/500px-Nashville_University_Building%2C_Nashville%2C_Tenn%2C_by_Continent_Stereoscopic_Company.png 2x" data-file-width="2708" data-file-height="1679" /></a><figcaption>La <a href="/w/index.php?title=Universid%C3%A1_de_Nashville&action=edit&redlink=1" class="new" title="Universidá de Nashville (la páxina nun esiste)">Universidá de Nashville</a> na segunda metá del sieglu XIX.</figcaption></figure> <p>Los padres de William Walker fueron el banqueru <a href="/wiki/Escocia" title="Escocia">escocés</a> James Walker,<sup id="cite_ref-nicactual_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-nicactual-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> y Mary Norvell, orixinaria de <a href="/wiki/Kentucky" title="Kentucky">Kentucky</a>.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Foi'l mayor de los cuatro fíos de la pareya. Nos sos años xuveniles, siendo educáu nun ambiente puritano y austero,<sup id="cite_ref-funo_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-funo-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> carauterizar por tener una personalidá sele y refinao, conducta que daba llugar a que se-y catalogara como un amuyeráu en más d'una ocasión.<sup id="cite_ref-fdos_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-fdos-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De neñu foi bon estudiante y llogró graduase a la edá de catorce años de la <a href="/w/index.php?title=Universid%C3%A1_de_Nashville&action=edit&redlink=1" class="new" title="Universidá de Nashville (la páxina nun esiste)">Universidá de Nashville</a>,<sup id="cite_ref-fdos_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-fdos-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>onde la educación impartida yera considerada humanista ya integral.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>A los dieciséis años, llogró un grau cimeru qu'entendía l'estudiu de la <a href="/wiki/Biblia" title="Biblia">Biblia</a> y <a href="/wiki/Lliteratura_cl%C3%A1sica" title="Lliteratura clásica">lliteratura clásica</a>. Tamién foi presidente de la Sociedá d'Alderiques d'esi mesmu centru d'estudios.<sup id="cite_ref-fdos_6-2" class="reference"><a href="#cite_note-fdos-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p> Nesos años, unu de los deseos de los sos padres yera que William fora ministru relixosu.<sup id="cite_ref-funo_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-funo-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Otra manera, el rapazu optó por estudiar <a href="/wiki/Medicina" title="Medicina">Medicina</a>, y llogró rematar los sos estudios en 1843 de la <a href="/wiki/Universid%C3%A1_de_Pennsylvania" title="Universidá de Pennsylvania">Universidá de Pennsylvania</a>. Darréu, siguió la so formación en <a href="/wiki/Par%C3%ADs" title="París">París</a>, ciudá que nun yera de la so presto por tener —na so opinión— un ambiente malváu.<sup id="cite_ref-funo_5-2" class="reference"><a href="#cite_note-funo-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Con too y con eso, viaxó per distintos países y col tiempu creció'l convencimientu de que la Medicina nun yera lo suyo. Per otru llau, nun s'estremaba por ser adepto a dalgún viciu.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Nuna de les cartes intercambiaes con un excompañero de la infancia y de la Universidá de Nashville, escribió dalgunes de les sos incipientes moliciones sobre la política: <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4217957">.mw-parser-output .flexquote{display:flex;flex-direction:column;background-color:var(--background-color-neutral-subtle);border-left:3px solid var(--border-color-base);font-size:90%;margin:1em 4em;padding:.4em .8em}.mw-parser-output .flexquote>.flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .flexquote>.flex>.quote{width:100%}.mw-parser-output .flexquote>.flex>.separator{border-left:1px solid var(--border-color-base);border-top:1px solid var(--border-color-base);margin:.4em .8em}.mw-parser-output .flexquote>.cite{text-align:right}@media all and (max-width:600px){.mw-parser-output .flexquote>.flex{flex-direction:column}}</style></p><blockquote class="flexquote"> <div class="flex"> <div class="quote">Polo qu'a mi respecta, na mio infancia y mocedá resolviera dedicame a la política; dacuando llegué a creer que sumiera en mi hasta la última muerte d'esa idea, pero con frecuencia vuelve cuando suañu despiertu, dexándome en duda si va ser un ánxel de lluz o un ánxel de les tiniebles.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div> </div> </blockquote> <p>En 1845, de regresu a Estaos Xuníos, practicó'l so oficiu en <a href="/wiki/Filadelfia" title="Filadelfia">Filadelfia</a>.<sup id="cite_ref-sanfran_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-sanfran-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Sicasí, decidió estudiar <a href="/wiki/Derechu" title="Derechu">Derechu</a> y llogró ser autorizáu como <a href="/wiki/Abog%C3%A1u" title="Abogáu">abogáu</a> en <a href="/wiki/Nueva_Orleans" title="Nueva Orleans">Nueva Orleans</a>,<sup id="cite_ref-tennessee_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-tennessee-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> anque escoyó'l trabayu de <a href="/wiki/Periodismu" title="Periodismu">periodista</a> por cuenta de la so bona redaición.<sup id="cite_ref-ftres_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-ftres-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nesti oficiu llaborió nel periódicu <i>Daily Crescent</i> d'esa mesma ciudá, que la so llinia editorial yera considerada polos sos críticos como apegada al gobiernu del país, esto ye, antiesclavista y lliberal; opinión contraria al ambiente predominante nel <a href="/wiki/Sur_d%27Estaos_Xun%C3%ADos" title="Sur d'Estaos Xuníos">sur d'Estaos Xuníos</a>. Pal casu, nesti llugar afalábase una eventual anexón de <a href="/wiki/Cuba" title="Cuba">Cuba</a>, tema rebatido polos editoriales del <i>Daily Crescent</i> nos que Walker más de dalguna vegada collaboró.<sup id="cite_ref-ftres_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-ftres-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Mientres la so estadía conoció a Ellen Galt Martin de ventitrés años, una moza que s'estremaba pola so guapura, simpatía ya intelixencia y quien, amás, pertenecía a una familia reconocida de la ciudá. Sicasí, tenía la peculiaridá de ser sordomuda. Ellen oldeaba en gran manera col cobarde, menudu y delgáu William, quien nesi tiempu pesaba unes 120 llibres (55 kg).<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sicasí, ye probable que llograra comprometese cola nueva,<sup id="cite_ref-fcuatro_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-fcuatro-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> pero'l matrimoniu nun llegó a realizase porque Ellen morrió de <a href="/wiki/Fiebre_mariello" title="Fiebre mariello">fiebre mariello</a> el 18 d'abril de 1849.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ello ye que la llocalidá entera taba envolubrada nuna epidemia. La muerte de Martin marcaría fondamente la personalidá de Walker, al convertise d'ende d'equí p'arriba nun suxetu murniu, dacuando <a href="/w/index.php?title=Trestornu_delirante&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trestornu delirante (la páxina nun esiste)">paranoicu</a> nel so comportamientu, y propensu a decisiones atrevíes ensin midir les consecuencies.<sup id="cite_ref-fcuatro_13-1" class="reference"><a href="#cite_note-fcuatro-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Destín_manifiestu_y_tramposería"><span id="Dest.C3.ADn_manifiestu_y_tramposer.C3.ADa"></span>Destín manifiestu y tramposería</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=2" title="Editar seición: Destín manifiestu y tramposería" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=2" title="Editar el código fuente de la sección: Destín manifiestu y tramposería"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Gaston_de_Raousset-Boulbon.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Gaston_de_Raousset-Boulbon.jpg/200px-Gaston_de_Raousset-Boulbon.jpg" decoding="async" width="200" height="215" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Gaston_de_Raousset-Boulbon.jpg/300px-Gaston_de_Raousset-Boulbon.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Gaston_de_Raousset-Boulbon.jpg/400px-Gaston_de_Raousset-Boulbon.jpg 2x" data-file-width="706" data-file-height="759" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Gaston_de_Raousset-Boulbon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gaston de Raousset-Boulbon (la páxina nun esiste)">Gaston de Raousset-Boulbon</a>.</figcaption></figure> <p>Nesos años, nos Estaos Xuníos atopar en boga la Doctrina del <a href="/w/index.php?title=Dest%C3%ADn_Manifiestu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Destín Manifiestu (la páxina nun esiste)">Destín Manifiestu</a>. Tal ideoloxía sofitaba que'l país espandiérase sobre los territorios ensin conquistar de <a href="/wiki/Norteam%C3%A9rica" class="mw-redirect" title="Norteamérica">Norteamérica</a> y, polo xeneral, sobre l'Hemisferiu Occidental.<sup id="cite_ref-fcinco_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-fcinco-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Acordies con esti ideariu, nun bastaba la ocupación de territorios estranxeros como <a href="/wiki/Texas" title="Texas">Texas</a> o <a href="/wiki/California" title="California">California</a>, tamién yera xustificable conquistar países como <a href="/wiki/Canad%C3%A1" title="Canadá">Canadá</a>, <a href="/wiki/M%C3%A9xicu" title="Méxicu">Méxicu</a>, Cuba o los de <a href="/wiki/Centroam%C3%A9rica" class="mw-redirect" title="Centroamérica">Centroamérica</a>.<sup id="cite_ref-fcinco_15-1" class="reference"><a href="#cite_note-fcinco-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Cualquier mediu yera xustificáu p'algamar esti oxetivu, dende l'alquisición por compra, hasta la vía militar.<sup id="cite_ref-fseis_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-fseis-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Esta doctrina nun taba exenta de <a href="/wiki/Racismu" title="Racismu">racismu</a>, pos consideraba que los habitantes d'Estaos Xuníos yeren cimeros a los «<a href="/w/index.php?title=Mestizu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mestizu (la páxina nun esiste)">mestizos</a>» de los países vecinos allugaos al sur de la frontera,<sup id="cite_ref-fsiete_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-fsiete-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-suno_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-suno-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>polo que teníen de ser «refechos».<sup id="cite_ref-fsiete_18-1" class="reference"><a href="#cite_note-fsiete-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Sicasí, la idea del Destín Manifiestu nun yera interpretada d'igual manera por toos, pos dellos intelectuales del norte del país cuntaben que lo meyor yera espandir los ideales de democracia y llibertá; distintu a los ideólogos de los estaos del sur, quien defendíen l'oxetivu d'espandir el so territoriu xunto a la institución de la esclavitú,<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> pos los mesmos nun seríen abondos. </p><p> Foi nesti periodu qu'apaecieron los llamaos filibusteros» ente los años 1840 a 1860. Estos suxetos entamaron «cuerpos militares privaos»,<sup id="cite_ref-may_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-may-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>que provocaben guerres ensin autorizar y entamaben campañes contra territorios de normal n'estáu de paz con Estaos Xuníos.<sup id="cite_ref-nicactual_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-nicactual-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-fseis_17-1" class="reference"><a href="#cite_note-fseis-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Unu d'ellos foi <a href="/w/index.php?title=Gaston_de_Raousset-Boulbon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gaston de Raousset-Boulbon (la páxina nun esiste)">Gaston de Raousset-Boulbon</a> quien l'añu 1852 treslladar a <a href="/wiki/Sonora" title="Sonora">Sonora</a> por aciu una compañía minera en busca de plata, que yera conformada na so mayor parte por un grupu de socios d'orixe francés, pos les lleis mexicanes prohibíen a norteamericanos colonizar la zona.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sicasí, la empresa foi apostrada y los filibusteros» intentaron una campaña militar pa tomar <a href="/w/index.php?title=Hermosillo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hermosillo (la páxina nun esiste)">Hermosillo</a> qu'acabó en fracasu.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Raousset-Boulbon intentó otra espedición en 1854 y terminó los sos díes fusiláu pol exércitu federal mexicanu.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Otru aventureru que tuvo'l mesmu final foi <a href="/w/index.php?title=Henry_A._Crabb&action=edit&redlink=1" class="new" title="Henry A. Crabb (la páxina nun esiste)">Henry A. Crabb</a> quien morrió executáu en <a href="/w/index.php?title=Caborca&action=edit&redlink=1" class="new" title="Caborca (la páxina nun esiste)">Caborca</a> pa 1857.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Con too y con eso, el mesmu Walker xustificaría estes operaciones: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4217957" /></p><blockquote class="flexquote"> <div class="flex"> <div class="quote">Lo que por inorancia llamen tramposería nun ye'l productu d'una pasión o d'un deséu desatamañáu; ye'l frutu de los instintos seguros ya infalibles qu'obren acordies con lleis tan antigües como la creación.<sup id="cite_ref-fsiete_18-2" class="reference"><a href="#cite_note-fsiete-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div> </div> </blockquote> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Espedición_a_Méxicu"><span id="Espedici.C3.B3n_a_M.C3.A9xicu"></span>Espedición a Méxicu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=3" title="Editar seición: Espedición a Méxicu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=3" title="Editar el código fuente de la sección: Espedición a Méxicu"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pal añu 1850, como tantos otros homes de la so xeneración que buscaben oportunidaes nel <a href="/wiki/Vieyu_Oeste" class="mw-redirect" title="Vieyu Oeste">oeste del país</a>, Walker dirixir a <a href="/wiki/San_Francisco_(California)" title="San Francisco (California)">San Francisco</a> y atopó emplegu nel periódicu <i>San Francisco Daily Herald</i>. Ellí denunció a un xuez local d'apropiación indebida de los fondos d'un heriedu. Pola acusación foi retáu a <a href="/wiki/Duelu" title="Duelu">duelu</a> pol mesmu maxistráu, quien sería representáu por otru suxetu. Dempués del alcuentru, Walker resultó mancáu llevemente nuna pierna.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Tamién tuvo otru incidente con un alministrador de xusticia al qu'acusaba de ser «bien blandu» colos criminales, y terminó encarceláu y multáu con 500 dólares. Tales percances empezaron a convertilo nuna especie d'héroe local.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Dempués d'exercer ensin entusiasmu l'abogacía en <a href="/w/index.php?title=Marysville_(California)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marysville (California) (la páxina nun esiste)">Marysville</a>, <a href="/wiki/California" title="California">California</a>, por un curtiu periodu, foi atraíu pola colonización de Sonora y <a href="/wiki/Pen%C3%ADnsula_de_Baxa_California" title="Península de Baxa California">Baxa California</a>, al enterase polos periódicos de San Francisco que los sonorenses yeren asediados por <a href="/w/index.php?title=Apaches&action=edit&redlink=1" class="new" title="Apaches (la páxina nun esiste)">apaches</a>. Coles mesmes, los rotativos demandaben la presencia de tropes d'Estaos Xuníos por que los protexeren, y tamién faíen notar que na zona atopábense ricos xacimientos de plata pa ser esplotaos.<sup id="cite_ref-fnueve_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-fnueve-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Ello ye que Walker yera de la opinión que los norteamericanos yeren los indicaos pa ocupar Méxicu, y non los franceses, como asocedía nesi tiempu.<sup id="cite_ref-sanfran_2-2" class="reference"><a href="#cite_note-sanfran-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Intentó acomuñar con Raousset-Boulbon, pero esti refugó'l so propuesta ante'l sentimientu d'Estaos Xuníos en Méxicu.<sup id="cite_ref-fnueve_29-1" class="reference"><a href="#cite_note-fnueve-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Con too y con eso, la empresa foi entamada en California xunto a otros aventureros,<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> y a pesar de l'alvertencia del francés, Walker llegó a esti país en xunetu de 1853 con un pasaporte en regla. Al aportar a la llocalidá de <a href="/w/index.php?title=Guaymas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Guaymas (la páxina nun esiste)">Guaymas</a> xunto al so colega Henry P. Watkins, les autoridaes nun-y dexaron movilizar se, pos taben preveníos de la so llegada per mediu del consuláu mexicanu en San Francisco. Ante la negativa, aseveró que la so única intención en Sonora yera la esplotación de tierres pa una eventual esplotación minera. Sicasí, la oposición de les autoridaes obligar a volver a los Estaos Xuníos xunto col so sociu, dempués d'un mes d'estadía.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>En vista del fracasu, pero convencíu del usu de la fuercia pa ocupar el territoriu,<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>tornó a California y armó una espedición decidíu a conquistar Sonora. La so intención yera formar una nueva república pa integrala a los Estaos Xuníos.<sup id="cite_ref-sanfran_2-3" class="reference"><a href="#cite_note-sanfran-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> El 16 d'ochobre de 1853 embarcar escontra Méxicu con un grupu de mediu centenar de reclutes, la mayoría d'ellos vagamundos de los muelles californianos.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Col enfotu de safar cualquier arrestu, zarpó rápido a bordu del barcu <i>Caroline</i>, inorando la <a href="/w/index.php?title=Llei_de_neutralid%C3%A1_de_1794&action=edit&redlink=1" class="new" title="Llei de neutralidá de 1794 (la páxina nun esiste)">llei de neutralidá</a> del país. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="La_República_de_Baxa_California"><span id="La_Rep.C3.BAblica_de_Baxa_California"></span>La República de Baxa California</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=4" title="Editar seición: La República de Baxa California" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=4" title="Editar el código fuente de la sección: La República de Baxa California"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Flag_of_the_Republic_of_Sonora.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Flag_of_the_Republic_of_Sonora.svg/250px-Flag_of_the_Republic_of_Sonora.svg.png" decoding="async" width="200" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Flag_of_the_Republic_of_Sonora.svg/330px-Flag_of_the_Republic_of_Sonora.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Flag_of_the_Republic_of_Sonora.svg/500px-Flag_of_the_Republic_of_Sonora.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="333" /></a><figcaption>La bandera izada por William Walker ostenta dos estrelles que representen a los estaos de Baxa California y Sonora.</figcaption></figure> <p>La so primer operación foi realizada na llocalidá de <a href="/w/index.php?title=La_Paz_(Baxa_California_Sur)&action=edit&redlink=1" class="new" title="La Paz (Baxa California Sur) (la páxina nun esiste)">La Paz</a> en <a href="/wiki/Baxa_California" title="Baxa California">Baxa California</a>, onde izó una bandera con dos franxes coloraes y dos estrelles, emblemes de los estaos de Baxa California y Sonora. El 3 de payares de 1853 proclamó que <a href="/w/index.php?title=Rep%C3%BAblica_de_Baxa_California&action=edit&redlink=1" class="new" title="República de Baxa California (la páxina nun esiste)">Baxa California yera llibre, soberana ya independiente</a>,<sup id="cite_ref-tennessee_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-tennessee-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>y dempués d'una victoria sobre un pequeñu contingente mexicanu la opinión a favor escontra la espedición creció nos Estaos Xuníos,<sup id="cite_ref-sanfran_2-4" class="reference"><a href="#cite_note-sanfran-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>y nuevos refuerzos partieron nel bergantín <i>Anita</i> con 230 aventureros.<sup id="cite_ref-fdiez_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-fdiez-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="La_República_de_Sonora"><span id="La_Rep.C3.BAblica_de_Sonora"></span>La República de Sonora</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=5" title="Editar seición: La República de Sonora" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=5" title="Editar el código fuente de la sección: La República de Sonora"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>A pesar del optimismu, los filibusteros empezaron a sufrir los primeros contratiempos. Per un sitiu, la tropa yera acesmada poles huestes del caudiellu <a href="/w/index.php?title=Antonio_Mar%C3%ADa_Mel%C3%A9ndrez&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antonio María Meléndrez (la páxina nun esiste)">Antonio María Meléndrez</a>. Amás, les raciones arralecíen, lo que provocó insubordinación y delles deserciones. A pesar de les circunstancies, Walker proclamóse <a href="/w/index.php?title=Espediciones_filibusteres_en_Sonora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Espediciones filibusteres en Sonora (la páxina nun esiste)">presidente de Sonora</a> el 18 de xineru de 1854, y la nueva república foi estremada nos estaos de Baxa California y Sonora, esta postrera rexida pol <a href="/w/index.php?title=C%C3%B3digu_Civil_de_Francia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Códigu Civil de Francia (la páxina nun esiste)">Códigu Civil</a> vixente en <a href="/wiki/Louisiana" title="Louisiana">Louisiana</a>.<sup id="cite_ref-fdiez_36-1" class="reference"><a href="#cite_note-fdiez-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Sicasí, Walker inoraba que'l presidente mexicanu <a href="/wiki/Antonio_L%C3%B3pez_de_Santa_Anna" title="Antonio López de Santa Anna">Antonio López de Santa Anna</a> roblara un tratáu n'avientu de 1853, conocíu como «<a href="/w/index.php?title=Venta_de_la_Mesilla&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venta de la Mesilla (la páxina nun esiste)">Venta de la Mesilla</a>» (o <i>Gadsden Purchase</i> polos norteamericanos), que vencería a Estaos Xuníos una franxa de terrén na frontera de dambos países. Probablemente, los mexicanos suscribieron el conveniu al decatase que les aiciones de Walker yeren nicios de que'l gobiernu vecín tomaría la zona pola fuercia nun futuru.<sup id="cite_ref-fonce_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-fonce-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-vander_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-vander-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Una vegada realizáu'l trespasu, el gobiernu d'Estaos Xuníos unvió correspondencia al presidente mexicanu nel que consideraba a Walker un tresgresor de les lleis federales.<sup id="cite_ref-fonce_37-1" class="reference"><a href="#cite_note-fonce-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Vixiláu por barcos de guerra mexicanos y norteamericanos, el filibusteru, alcontráu nel puertu d'<a href="/w/index.php?title=Ensenada_(Baxa_California)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ensenada (Baxa California) (la páxina nun esiste)">Ensenada</a>, movilizar cola so tropa de 135 homes con camín de Sonora, pa fomentar una insurrección contra'l gobiernu llocal.<sup id="cite_ref-fonce_37-2" class="reference"><a href="#cite_note-fonce-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Tamién consideró qu'una eventual anexón del <a href="/wiki/Golfu_de_California" title="Golfu de California">golfu de California</a> podría favorecer al so país pa llograr una salida pel llau suroeste del territoriu.<sup id="cite_ref-fonce_37-3" class="reference"><a href="#cite_note-fonce-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>El 28 de febreru de 1854, fixo xurar una alianza a dellos rancheros a la República de Sonora pa empecipiar una campaña militar», pero nueves deserciones menguaron el contingente, auníu a la penosa situación de la so milicia. Pa compensar esta situación, trató de poner orde executando a los insubordinados.<sup id="cite_ref-fdoce_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-fdoce-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Los milicianos aportaron al territoriu sonorense n'estáu llamentable, pos habíen trevesáu terrenes grebos, taben afamiaos, casi desnudos y arrodiaos polos tiradores de Meléndrez.<sup id="cite_ref-fdoce_39-1" class="reference"><a href="#cite_note-fdoce-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> A la fin, los 34 filibusteros decidieron afletase del asediu de los mexicanos y cruciaron la frontera escontra Estaos Xuníos el 8 de mayu de 1854. Una vegada aportaron al so país, rindiéronse ante dos oficiales del exércitu.<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> William Walker foi treslladáu a San Francisco n'ochobre d'esi añu, y acabó ante'l tribunal de xusticia por violar les lleis federales. Él mesmu fixo cargu del so defensa y adució que la so misión yera la lliberación» del territoriu de Sonora d'un supuestu gobiernu corruptu. El xuez, na so declaración ante'l tribunal, espresar en términos desfavorables escontra l'inculpáu, pero'l xuráu declarar non culpable.<sup id="cite_ref-ftrece_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-ftrece-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Esta yera una señal que Walker, y la idea del Destín Manifiestu, cuntaben con sofitu de bona parte de la opinión pública.<sup id="cite_ref-ftrece_41-1" class="reference"><a href="#cite_note-ftrece-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Acordies con l'investigador William O. Scroggs, el filibusteru nun entamó esta campaña como un delegáu» de los estaos esclavistes. Prueba d'ello foi que los periódicos d'esa rexón nun salieron nel so defensa. A manera d'exemplu, un rotativu de Nueva Orleans calificó a los aventureros como «mozos boborolos».<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Primer_espedición_a_Nicaragua"><span id="Primer_espedici.C3.B3n_a_Nicaragua"></span>Primer espedición a Nicaragua</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=6" title="Editar seición: Primer espedición a Nicaragua" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=6" title="Editar el código fuente de la sección: Primer espedición a Nicaragua"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Preparativos">Preparativos</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=7" title="Editar seición: Preparativos" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=7" title="Editar el código fuente de la sección: Preparativos"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Cornelius_Vanderbilt_(1877).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Cornelius_Vanderbilt_%281877%29.jpg/200px-Cornelius_Vanderbilt_%281877%29.jpg" decoding="async" width="200" height="178" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Cornelius_Vanderbilt_%281877%29.jpg/300px-Cornelius_Vanderbilt_%281877%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Cornelius_Vanderbilt_%281877%29.jpg/400px-Cornelius_Vanderbilt_%281877%29.jpg 2x" data-file-width="647" data-file-height="576" /></a><figcaption><a href="/wiki/Cornelius_Vanderbilt" title="Cornelius Vanderbilt">Cornelius Vanderbilt</a>.</figcaption></figure> <p>Col <a href="/wiki/Fiebre_del_oru_de_California" title="Fiebre del oru de California">descubrimientu d'oru en California</a>, la necesidá de tresporte escontra l'oeste d'Estaos Xuníos aumentaba. Amás de faelo per tierra, la otra alternativa yera per vía marítima, siendo una opción travesar Centroamérica.<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>N. 1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nos <a href="/wiki/A%C3%B1os_1850" class="mw-redirect" title="Años 1850">años 1850</a>, <a href="/wiki/Panam%C3%A1" title="Panamá">Panamá</a> yera la ruta más popular, pero foi opacada per unos años pola de Nicaragua, pos ufiertaba más ventayes pol bon clima, precios de tresporte más baratos y un percorríu más curtiu.<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Amás, esistía la posibilidá de construyir una canal interoceánico aprovechando les agües de los llagos interiores y el <a href="/w/index.php?title=R%C3%ADo_San_Juan_(Nicaragua)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Río San Juan (Nicaragua) (la páxina nun esiste)">río San Juan</a>.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>N. 2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-canali_46-0" class="reference"><a href="#cite_note-canali-46"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Esta oportunidá atraxo l'atención del multimillonariu <a href="/wiki/Cornelius_Vanderbilt" title="Cornelius Vanderbilt">Cornelius Vanderbilt</a> (moteyáu «El Comodoro»), quien llegó a Nicaragua en 1849 pa llograr los derechos esclusivos del tresporte de pasaxeros sobre'l territoriu por aciu la empresa <i>Accesory Transit Company</i>, lo cual foi aprobáu pol gobiernu nicaragüense.<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>En 1851 realizóse'l primer viaxe dende <a href="/wiki/Nueva_York" title="Nueva York">Nueva York</a> a California en 45 díes per mediu d'una llinia naviera que yera tamién propiedá del magnate.<sup id="cite_ref-fcatorce_48-0" class="reference"><a href="#cite_note-fcatorce-48"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> En Nicaragua, el periplu empecipiar en <a href="/w/index.php?title=San_Juan_del_Norte&action=edit&redlink=1" class="new" title="San Juan del Norte (la páxina nun esiste)">San Juan del Norte</a> (tamién conocíu como Greytown), darréu saleábase nel ríu San Juan hasta'l puertu de <a href="/w/index.php?title=San_Carlos_(Nicaragua)&action=edit&redlink=1" class="new" title="San Carlos (Nicaragua) (la páxina nun esiste)">San Carlos</a> nel llau oriental del <a href="/w/index.php?title=Llagu_Nicaragua&action=edit&redlink=1" class="new" title="Llagu Nicaragua (la páxina nun esiste)">llagu Nicaragua</a>; d'ellí, hasta Badea de la Virxe na ribera occidental del llagu, y dempués por mula o a cuerpu al puertu de <a href="/w/index.php?title=San_Juan_del_Sur&action=edit&redlink=1" class="new" title="San Juan del Sur (la páxina nun esiste)">San Juan del Sur</a> nel océanu Pacíficu. Un añu dempués el serviciu foi encurtiáu a 25 díes.<sup id="cite_ref-fcatorce_48-1" class="reference"><a href="#cite_note-fcatorce-48"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>La empresa sufriera contratiempos pol refugu del <a href="/wiki/Reinu_Xun%C3%ADu" title="Reinu Xuníu">Reinu Xuníu</a> que nun sofitaba una eventual construcción de la canal, pos interfería nel territoriu so la so xurisdicción llamáu <a href="/w/index.php?title=Naci%C3%B3n_Misquita&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nación Misquita (la páxina nun esiste)">Reinu de la Mosquitia</a> que tomaba hasta'l ríu San Juan. Los británicos nun deseyaben la presencia de norteamericanos na zona. Inclusive, nel añu 1847, entraren en conflictu col gobiernu nicaragüense cuando socatraron al rei misquito por que demandara el retiru de les autoridaes llocales en San Juan del Norte; ante la negativa, los británicos decidieron tomar la llocalidá.<sup id="cite_ref-fquince_49-0" class="reference"><a href="#cite_note-fquince-49"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Nicaragua-CIA_WFB_Map_es.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Nicaragua-CIA_WFB_Map_es.png/200px-Nicaragua-CIA_WFB_Map_es.png" decoding="async" width="200" height="214" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Nicaragua-CIA_WFB_Map_es.png/300px-Nicaragua-CIA_WFB_Map_es.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/83/Nicaragua-CIA_WFB_Map_es.png 2x" data-file-width="330" data-file-height="353" /></a><figcaption>Mapa de Nicaragua.</figcaption></figure> <p>Foi gracies a l'ayuda emprestada pol arqueólogu <a href="/w/index.php?title=Ephraim_George_Squier&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ephraim George Squier (la páxina nun esiste)">Ephraim Squier</a>, encargáu d'asuntos rellacionaos con América Central del gobiernu d'Estaos Xuníos, que Vanderbilt pudo llograr derechu de camín en San Juan del Norte,<sup id="cite_ref-fquince_49-1" class="reference"><a href="#cite_note-fquince-49"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>cola salvedá de que la empresa compartiría la vía con otres embarcaciones ensin distinción de bandera. Tamién foi coadyuvado pol <a href="/w/index.php?title=Trat%C3%A1u_Clayton-Bulwer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tratáu Clayton-Bulwer (la páxina nun esiste)">Tratáu Clayton-Bulwer</a> que torgaba a dambes naciones colonizar la rexón, pero garantizaba la neutralidá interoceánica».<sup id="cite_ref-fquince_49-2" class="reference"><a href="#cite_note-fquince-49"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-canali_46-1" class="reference"><a href="#cite_note-canali-46"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Tou esto dio-y llibertá de desenvolver les sos actividaes, anque siempres esistía'l control de los británicos d'esa parte del territoriu.<sup id="cite_ref-fquince_49-3" class="reference"><a href="#cite_note-fquince-49"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Pela so parte, a mediaos de la década William Walker fixo una curtia apaición na política y trabayó nos periódicos <i>Democratic State Journal</i> de <a href="/wiki/Sacramento_(California)" class="mw-redirect" title="Sacramento (California)">Sacramento</a> y el <i>Commercial Advertiser</i> de San Francisco. Mientres la so permanencia nesti mediu, foi instruyíu pol editor Byron Cole sobre la situación ideal de Nicaragua como llugar pa entamar la colonización, pos lu informó del caos políticu del país, que s'atopaba estazáu poles facción polítiques de <i>legitimistas</i> y <i>democráticos</i>. A les traces, los primeres teníen el so principal asentamientu en <a href="/w/index.php?title=Granada_(Nicaragua)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Granada (Nicaragua) (la páxina nun esiste)">Granada</a>, yeren d'ideoloxía <a href="/wiki/Conservadorismu" title="Conservadorismu">conservadora</a>, y aliaos de la Ilesia Católica y del Reinu Xuníu. Los segundos, con asientu en <a href="/wiki/Le%C3%B3n_(Nicaragua)" title="León (Nicaragua)">León</a>, teníen pensamientu <a href="/wiki/Lliberalismu" title="Lliberalismu">lliberal</a> y yeren aliaos d'Estaos Xuníos.<sup id="cite_ref-fdieciseis_51-0" class="reference"><a href="#cite_note-fdieciseis-51"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Acordies con Cole, el grupu de los <i>democráticos</i> teníen de ser sofitaos nesi panorama políticu, bien a pesar de la neutralidá del gobiernu d'Estaos Xuníos, coles mires de frenar cualquier meyora británica. </p><p>El propósitu más importante pa dambos, sicasí, yera intentar «americanizar» a Nicaragua coles instituciones d'Estaos Xuníos y espandir la colonización de anglofalantes.<sup id="cite_ref-fdieciseis_51-1" class="reference"><a href="#cite_note-fdieciseis-51"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Nesti tiempu l'Asamblea Constituyente de Nicaragua nomara a <a href="/w/index.php?title=Frutu_Chamorro_P%C3%A9rez&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frutu Chamorro Pérez (la páxina nun esiste)">Frutu Chamorro Pérez</a> como presidente'l 30 d'abril de 1854,<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-museouno_53-0" class="reference"><a href="#cite_note-museouno-53"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>y amás allargara'l so periodu de gobiernu de dos a cuatro años.<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Cole viaxó a Nicaragua nel mes d'agostu y entrevistóse con <a href="/w/index.php?title=Francisco_Castell%C3%B3n_Sanabria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Francisco Castellón Sanabria (la páxina nun esiste)">Francisco Castellón Sanabria</a>, líder de los <i>democráticos</i> y quien fuera nomáu por ellos presidente provisional de Nicaragua en León dende'l mes de xunu.<sup id="cite_ref-museouno_53-1" class="reference"><a href="#cite_note-museouno-53"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Dambos roblaron el Tratáu Byron Cole-Castellón qu'incluyía'l treslláu d'un contingente de norteamericanos pa sentar plaza nel exércitu <i>democráticu</i>,<sup id="cite_ref-suno_bis_55-0" class="reference"><a href="#cite_note-suno_bis-55"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>col fin de derrocar —según entendía Castellón— al réxime <i>legitimista</i> de Frutu Chamorro.<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-mre_unu_57-0" class="reference"><a href="#cite_note-mre_unu-57"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Sicasí, este depositara'l poder en <a href="/w/index.php?title=Jos%C3%A9_Mar%C3%ADa_Estrada&action=edit&redlink=1" class="new" title="José María Estrada (la páxina nun esiste)">José María Estrada</a> p'asumir control del exércitu dende'l mes de mayu.<sup id="cite_ref-museouno_53-2" class="reference"><a href="#cite_note-museouno-53"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Al conocer l'alcuerdu, Walker conxeturó que manifestar nel documentu la unviada d'ayuda militar a Nicaragua podría trae-y problemes cola llei de neutralidá del so país.<sup id="cite_ref-suno_bis_55-1" class="reference"><a href="#cite_note-suno_bis-55"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Prefirió entós que'l pactu modificar col treslláu de colonizadores. Solucionáu esti puntu, abandonó'l so puestu nel periódicu y propúnxose partir escontra Nicaragua. Un representante de les autoridaes gubernamentales nun s'opunxo al viaxe, cuando verificó que'l contratu non infringía nenguna llei.<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>El principal contratiempu pa empecipiar la espedición yera la escasez de dineru. En vista del problema, Walker trató de recaldar fondos, pero con escasu ésitu. La so única posesión yera la embarcación <i>Vesta</i>. Amás de estes contrariedaes, el 12 de marzu 1855 viose envolubráu n'otru duelu del que resultó con un balazu n'unu de los sos pies. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Partida_escontra_Nicaragua">Partida escontra Nicaragua</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=8" title="Editar seición: Partida escontra Nicaragua" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=8" title="Editar el código fuente de la sección: Partida escontra Nicaragua"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:LeonNicaragua1856Leslies.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/LeonNicaragua1856Leslies.jpg/200px-LeonNicaragua1856Leslies.jpg" decoding="async" width="200" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/LeonNicaragua1856Leslies.jpg/300px-LeonNicaragua1856Leslies.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/LeonNicaragua1856Leslies.jpg/400px-LeonNicaragua1856Leslies.jpg 2x" data-file-width="1232" data-file-height="737" /></a><figcaption>Grabáu de la ciudá de <a href="/wiki/Le%C3%B3n_(Nicaragua)" title="León (Nicaragua)">León</a> de 1856.</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Walker_desembarca_en_El_Realejo.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Walker_desembarca_en_El_Realejo.jpg/200px-Walker_desembarca_en_El_Realejo.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Walker_desembarca_en_El_Realejo.jpg/300px-Walker_desembarca_en_El_Realejo.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Walker_desembarca_en_El_Realejo.jpg/400px-Walker_desembarca_en_El_Realejo.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption>Walker desembarca n'El Realejo. Diorama del <a href="/w/index.php?title=Mus%C3%A9u_Hist%C3%B3ricu_Cultural_Juan_Santamar%C3%ADa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muséu Históricu Cultural Juan Santamaría (la páxina nun esiste)">Muséu Históricu Cultural Juan Santamaría</a> d'<a href="/w/index.php?title=Alajuela&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alajuela (la páxina nun esiste)">Alajuela</a>, <a href="/wiki/Costa_Rica" title="Costa Rica">Costa Rica</a>.</figcaption></figure> <p>Con un conglomeráu de reclutes qu'incluyía a distinguíos militares, vagamundos y antiguos collacios de l'aventura en Sonora, axuntáronse 58 individuos que seríen conocíos como «Los Inmortales».<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Sicasí, a pesar del desinterés de les autoridaes californianes, la embarcación foi detenida por cuenta de que delles provisiones nun fueren pagaes. Por aciu intimidación, el dueñu de la nave foi persuadíu pa dexar llibre'l barcu.<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Solucionáu'l contratiempu, «Los Inmortales» zarparon el 4 de mayu de 1855<sup id="cite_ref-museodos_61-0" class="reference"><a href="#cite_note-museodos-61"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>y llegaron a Nicaragua el 16 de xunu desembarcando nel puertu d'<a href="/w/index.php?title=El_Realejo_(Nicaragua)&action=edit&redlink=1" class="new" title="El Realejo (Nicaragua) (la páxina nun esiste)">El Realejo</a>.<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>N. 3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Darréu aportaron a la llocalidá de León, onde fueron bien recibíos polos sos residentes. Walker, una vegada nel territoriu, amenació con pena de fusilamiento a la so tropa ante cualesquier desobediencia.<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Foi recibíu por Castellón quien lu nomó ciudadanu nicaragüense xunto a los sos acompañantes, conocíos d'ellí d'equí p'arriba como la Falanxe Democrática».<sup id="cite_ref-mre_unu_57-1" class="reference"><a href="#cite_note-mre_unu-57"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Amás, Walker llogró'l rangu de coronel.<sup id="cite_ref-museodos_61-1" class="reference"><a href="#cite_note-museodos-61"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>La estadía nun tuvo exenta de problemes, pos el filibusteru entró en conflictu con otros subalternos de Castellón que resentíen la presencia del norteamericanu.<sup id="cite_ref-fdieciocho_65-0" class="reference"><a href="#cite_note-fdieciocho-65"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> A pesar d'ello, estableció'l so propiu plan de conquistar la ruta de tránsitu que travesaba Nicaragua, p'asegurar el sofitu de más filibusteros. Pa llograr esti oxetivu decidió tomar el pobláu de <a href="/w/index.php?title=Rivas_(Nicaragua)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rivas (Nicaragua) (la páxina nun esiste)">Rivas</a> por sorpresa.<sup id="cite_ref-fdieciocho_65-1" class="reference"><a href="#cite_note-fdieciocho-65"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Compuesta por 58 militares d'Estaos Xuníos y 110 nicaraguanos,<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>la tropa entamó la marcha escontra Rivas con muestres de cortesía nel camín. El 29 de xunu de 1855 trabaron batalla contra l'exércitu <i>legitimista</i> (<a href="/w/index.php?title=Primer_Batalla_de_Rivas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Primer Batalla de Rivas (la páxina nun esiste)">Primer Batalla de Rivas</a>).<sup id="cite_ref-museodos_61-2" class="reference"><a href="#cite_note-museodos-61"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>L'alcuentru foi intensu, pero los norteamericanos teníen la ventaya del armamentu modernu, ente ellos revólveres <a href="/w/index.php?title=Samuel_Colt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Samuel Colt (la páxina nun esiste)">Colt</a> y rifles, a comparanza de los vieyos <a href="/wiki/Mosquete" title="Mosquete">mosquetes</a> utilizaos polos <i>legitimistas</i>.<sup id="cite_ref-fdiecinueve_68-0" class="reference"><a href="#cite_note-fdiecinueve-68"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sicasí, los filibusteros perdieron a dos pervalibles oficiales, más una docena de mancaos y otra de muertos. Terminada la batalla, realizada casa per casa, Walker ordenó la retirada. Envalórase que los <i>legitimistas</i> sufrieron diez veces más baxes que les tropes filibusteres,<sup id="cite_ref-fdiecinueve_68-1" class="reference"><a href="#cite_note-fdiecinueve-68"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> de los cualos sobrevivieron pocu más de trenta.<sup id="cite_ref-invauno_69-0" class="reference"><a href="#cite_note-invauno-69"><span class="cite-bracket">[</span>66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Per otru llau, los soldaos nativos que los acompañaben al entamu, abandonaron les files.<sup id="cite_ref-invauno_69-1" class="reference"><a href="#cite_note-invauno-69"><span class="cite-bracket">[</span>66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Los filibusteros retirar a San Juan del Sur, prindaron una goleta, tomaron camín d'<a href="/w/index.php?title=El_Realejo_(Nicaragua)&action=edit&redlink=1" class="new" title="El Realejo (Nicaragua) (la páxina nun esiste)">El Realejo</a><sup id="cite_ref-museodos_61-3" class="reference"><a href="#cite_note-museodos-61"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> y dempués a León col enemigu escorriéndo-yos. </p><p>Na fuxida, unu de los filibusteros provocó una quema en San Juan del Sur, col erráu propósitu d'amedranar a los <i>legitimistas</i>.<sup id="cite_ref-fveinte_70-0" class="reference"><a href="#cite_note-fveinte-70"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nel incidente fueron prindaos dos individuos, de los cualos unu fuxó, siendo l'otru executáu ensin considerancia por órdenes de Walker quien nun toleraba vandalismo dalgunu.<sup id="cite_ref-fveinte_70-1" class="reference"><a href="#cite_note-fveinte-70"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Al llegar a León supo de la noticia de que seis de los sos milicianos, que nun pudieren salir de Rivas por cuenta del so estáu críticu, fueren executaos y los sos cadabres quemaos.<sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">[</span>68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">[</span>69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ascensu_políticu"><span id="Ascensu_pol.C3.ADticu"></span>Ascensu políticu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=9" title="Editar seición: Ascensu políticu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=9" title="Editar el código fuente de la sección: Ascensu políticu"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>En xunetu de 1855, Byron Cole llogró que'l militar <a href="/wiki/Reinu_de_Prusia" title="Reinu de Prusia">prusianu</a> Bruno Von Natzmer<sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>xunir a les files <i>democrátiques</i>.<sup id="cite_ref-fveintiuno_74-0" class="reference"><a href="#cite_note-fveintiuno-74"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Tamién los filibusteros seríen reforzaos con 300 efectivos nicaragüenses unviaos por Castellón.<sup id="cite_ref-fveintiuno_74-1" class="reference"><a href="#cite_note-fveintiuno-74"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Pa esti tiempu, Walker faía notar poles sos aiciones que nun taba en Nicaragua p'ayudar a Castellón y restauralo nel poder, sinón otra manera, evidenciaba que'l so propósitu yera «refaer» al país sol control anglosaxón, onde la restauración de la esclavitú —qu'emplegaría tanto a centroamericanos como a africanos— seríen los cimientos del nuevu Estáu nicaragüense.<sup id="cite_ref-fveintiuno_74-2" class="reference"><a href="#cite_note-fveintiuno-74"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Amás, la construcción d'una eventual canal interoceánico favorecería'l so gobiernu.<sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75"><span class="cite-bracket">[</span>N. 4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-fveintiuno_74-3" class="reference"><a href="#cite_note-fveintiuno-74"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Por esta razón, pal norteamericanu yera necesariu tener el control de la ruta que travesaba'l país, p'asina recibir más refuerzos y armamentu. Bien al contrariu de los sos oxetivos, los <i>democráticos</i> namái taben interesaos n'actuar a la defensiva y, principalmente, tomar Granada pa llevar a Castellón al poder.<sup id="cite_ref-fveintiuno_74-4" class="reference"><a href="#cite_note-fveintiuno-74"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76"><span class="cite-bracket">[</span>72<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Sicasí, metanes el discutiniu ente los mandos llocales y Walker, atopábase l'acesmo de los <i>legitimistas</i> que les sos tropes averar a León al mandu del xeneral <a href="/w/index.php?title=Ponciano_Corrolada_Acosta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ponciano Corrolada Acosta (la páxina nun esiste)">Ponciano Corrolada Acosta</a> xunto a los refuerzos del presidente hondureñu <a href="/wiki/Jos%C3%A9_Santos_Guardiola" title="José Santos Guardiola">José Santos Guardiola</a>, tamién conocíu como «el carniceru d'Hondures».<sup id="cite_ref-fveintiuno_74-5" class="reference"><a href="#cite_note-fveintiuno-74"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Una situación importante nesti escenariu yera l'espardimientu de la enfermedá del <a href="/wiki/C%C3%B3lera" title="Cólera">cólera</a> na rexón.<sup id="cite_ref-fveintiuno_74-6" class="reference"><a href="#cite_note-fveintiuno-74"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Finalmente, Walker decidió tomar Badea de la Virxe nel <a href="/w/index.php?title=Llagu_Nicaragua&action=edit&redlink=1" class="new" title="Llagu Nicaragua (la páxina nun esiste)">Llagu Nicaragua</a> con 50 filibusteros y 120 nicaragüenses,<sup id="cite_ref-fveintiuno_74-7" class="reference"><a href="#cite_note-fveintiuno-74"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>pero fueron enfrentaos el 3 de setiembre de 1855 por 600 homes de Guardiola. Sorpresivamente, la resultancia foi una victoria pa los filibusteros, que nun tuvieron baxes, contra 60 de los <i>legitimistas</i>.<sup id="cite_ref-fveintitres_77-0" class="reference"><a href="#cite_note-fveintitres-77"><span class="cite-bracket">[</span>73<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Terminada l'agarrada, y contrariu a los usos llocales, Walker trató afechiscamente a los mancaos, tanto amigos como enemigos.<sup id="cite_ref-fveintitres_77-1" class="reference"><a href="#cite_note-fveintitres-77"><span class="cite-bracket">[</span>73<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Mientres la esfriega, Castellón morrió ablayáu pol cólera. El trunfu foi celebráu pola prensa d'Estaos Xuníos, y el mesmu Walker, ante'l decesu de Castellón, empezó a actuar de forma más independiente.<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">[</span>74<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Col apuerto de más voluntarios veníos dende <a href="/wiki/Baltimore" title="Baltimore">Baltimore</a>, el filibusteru dirixó una fuercia armada de 250 milicianos.<sup id="cite_ref-fveintitres_77-2" class="reference"><a href="#cite_note-fveintitres-77"><span class="cite-bracket">[</span>73<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Dientro del batallón atopaben pocos nicaragüenses, pos Walker nun recurría al reclutamiento forzosu como yera avezáu nesi tiempu.<sup id="cite_ref-fveinticuatro_79-0" class="reference"><a href="#cite_note-fveinticuatro-79"><span class="cite-bracket">[</span>75<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Por esta razón ganóse dalgún respaldu ente los más desfavorecidos de Nicaragua, siquier nos primeros meses de la so estadía.<sup id="cite_ref-fveinticuatro_79-1" class="reference"><a href="#cite_note-fveinticuatro-79"><span class="cite-bracket">[</span>75<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Precisamente, foi al traviés d'un prisioneru indultáu proveniente de Granada, que diba en misión d'asesina-y, que supo de la situación de los <i>legitimistas</i> y de la vulnerabilidá de la ciudá de Granada ante una acometida.<sup id="cite_ref-fveinticuatro_79-2" class="reference"><a href="#cite_note-fveinticuatro-79"><span class="cite-bracket">[</span>75<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> N'ochobre de 1855 decidió atacar. El día once, los filibusteros prindaron el vapor <i>La Virxe</i> de la <i>Accesory Transit Company</i> y desembarcaron cerca del pobláu con 100 filibusteros y 250 refuerzos del llau <i>democráticu</i>. A l'amanecida del día trelce<sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80"><span class="cite-bracket">[</span>76<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>la plaza foi ocupada ensin contratiempos. Con esti trunfu, William Walker convertir na figura política con más poder de Nicaragua.<sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81"><span class="cite-bracket">[</span>77<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nomamientu_como_xefe_del_exércitu_nicaraguanu"><span id="Nomamientu_como_xefe_del_ex.C3.A9rcitu_nicaraguanu"></span>Nomamientu como xefe del exércitu nicaraguanu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=10" title="Editar seición: Nomamientu como xefe del exércitu nicaraguanu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=10" title="Editar el código fuente de la sección: Nomamientu como xefe del exércitu nicaraguanu"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Jose_Trinidad_Caba%C3%B1as_001.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Jose_Trinidad_Caba%C3%B1as_001.jpg/250px-Jose_Trinidad_Caba%C3%B1as_001.jpg" decoding="async" width="180" height="219" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Jose_Trinidad_Caba%C3%B1as_001.jpg/330px-Jose_Trinidad_Caba%C3%B1as_001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Jose_Trinidad_Caba%C3%B1as_001.jpg/500px-Jose_Trinidad_Caba%C3%B1as_001.jpg 2x" data-file-width="657" data-file-height="798" /></a><figcaption><a href="/wiki/Jos%C3%A9_Trinidad_Caba%C3%B1as" title="José Trinidad Cabañas">José Trinidad Cabañas</a>, <a href="/wiki/Presidente_d%27Hondures" title="Presidente d'Hondures">presidente d'Hondures</a> ente los años 1852 y 1855.</figcaption></figure> <p>En Granada, el comandante filibusteru agospiar na casa d'una dama influyente de la llocalidá conocida como «neña Irene».<sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82"><span class="cite-bracket">[</span>78<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dende ellí impunxo una ferrial disciplina sobre los sos subordinaos pa evitar saqueos. Ello ye que Granada vivió en cierta tranquilidá nos díes siguientes.<sup id="cite_ref-invauno_bis_83-0" class="reference"><a href="#cite_note-invauno_bis-83"><span class="cite-bracket">[</span>79<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Walker, quien na so campaña se esmeró por tener bones rellaciones col cleru,<sup id="cite_ref-84" class="reference"><a href="#cite_note-84"><span class="cite-bracket">[</span>80<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>fíxose acreedor de pallabres de encomio del sacerdote Agustín Vijil, quien-y llamó ánxel tutelar de la paz».<sup id="cite_ref-mre_unu_57-2" class="reference"><a href="#cite_note-mre_unu-57"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-invauno_bis_83-1" class="reference"><a href="#cite_note-invauno_bis-83"><span class="cite-bracket">[</span>79<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>La cayida de Granada llevó a que'l presidente José María Estrada fuxera de les sos funciones, polo que Walker vio una oportunidá de reorganizar el gobiernu.<sup id="cite_ref-invauno_bis_83-2" class="reference"><a href="#cite_note-invauno_bis-83"><span class="cite-bracket">[</span>79<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Per otru llau, a otru día de la victoria, ciudadanos llocales propunxéron-y la presidencia provisional de la nación, pero él refugó'l pidimientu y, sicasí, dixo qu'aceptaría la xefatura del exércitu. Mientres la so estadía quixo tener plátiques col líder Ponciano Corrolada, comandante de les tropes <i>legitimistas</i> en Rivas pa tener negociaciones pacífiques, pero la ufierta foi tajantemente refugada.<sup id="cite_ref-85" class="reference"><a href="#cite_note-85"><span class="cite-bracket">[</span>81<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Sía comoquier, un alcuerdu foi robláu'l 23 d'ochobre de 1855 arriendes de una serie de graves incidentes. Asocedió que dellos transeúntes d'Estaos Xuníos perdieron la vida cuando fueron atacaos por fuercies <i>legitimistas</i> en Badea de la Virxe, en busca de dellos filibusteros qu'aportaren dende San Francisco. Otru barcu de vapor foi baleado cuando travesaba'l ríu San Juan.<sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">[</span>82<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>En reprimenda, Walker fusiló a miembros notables de los <i>legitimistas</i>; como al más prominente d'ellos, don Mateo Mayorga, Ministru de Rellaciones Esteriores del Gobiernu d'Estrada (legitimista), quien guardaba prisión dende tomar de Granada. Con esti actu Walker introducía'l terror como midida pa someter a cualesquier qu'arriesgue oponése-y,<sup id="cite_ref-87" class="reference"><a href="#cite_note-87"><span class="cite-bracket">[</span>83<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>y amenació con executar a los familiares de los dirixentes legitimistas que permanecíen rehenes en Granada. </p><p>A raigañu del conveniu, <a href="/w/index.php?title=Patricio_Rivas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Patricio Rivas (la páxina nun esiste)">Patricio Rivas</a> resultó nomáu presidente provisional, y Walker foi asignáu como xeneral en xefe del exércitu,<sup id="cite_ref-mre_unu_57-3" class="reference"><a href="#cite_note-mre_unu-57"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> anque de fechu él tenía'l poder absoluto nel país.<sup id="cite_ref-nicactual_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-nicactual-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><a href="/w/index.php?title=Ponciano_Corrolada&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ponciano Corrolada (la páxina nun esiste)">Ponciano Corrolada</a> ocuparía'l Ministeriu de Guerra darréu.<sup id="cite_ref-invados_bis_88-0" class="reference"><a href="#cite_note-invados_bis-88"><span class="cite-bracket">[</span>84<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Amás, pa esi tiempu empezó a circular el periódicu <i>El Nicaragüense</i>,<sup id="cite_ref-89" class="reference"><a href="#cite_note-89"><span class="cite-bracket">[</span>85<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>mediu que foi'l primeru en denominalo como'l «predestinado de los güeyos grises», sobre la base d'una vieya tradición de los nativos nicaragüenses la cual establecía que seríen lliberaos de la opresión española por un home de güeyos grises».<sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90"><span class="cite-bracket">[</span>86<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Pela so parte, Ponciano Corrolada —inquieta pola meyora de los <i>democráticos</i> y de los filibusteros na política llocal— mandó de callao cartes a Pedro Xatruch y José <a href="/w/index.php?title=Santos_Guardiola&action=edit&redlink=1" class="new" title="Santos Guardiola (la páxina nun esiste)">Santos Guardiola</a>,<sup id="cite_ref-invados_bis_88-1" class="reference"><a href="#cite_note-invados_bis-88"><span class="cite-bracket">[</span>84<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>nes que pidía la intervención de los sos gobiernos y alvertía del grave peligru de los invasores na rexón.<sup id="cite_ref-fveinticinco_91-0" class="reference"><a href="#cite_note-fveinticinco-91"><span class="cite-bracket">[</span>87<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Les cartes cayeron en manes de Walker per mediu del mensaxeru que treslladaba los escritos y quien nun yera adepto a los <i>legitimistas</i>.<sup id="cite_ref-fveinticinco_91-1" class="reference"><a href="#cite_note-fveinticinco-91"><span class="cite-bracket">[</span>87<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Cuando supo del conteníu de les misives, sentenció a Corrolada a muerte por fusilamiento, que se llevó a cabu'l día 8 de payares de 1855.<sup id="cite_ref-museodos_61-4" class="reference"><a href="#cite_note-museodos-61"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>El ajusticiamiento causó pesar na población de Granada al tratase d'un héroe local.<sup id="cite_ref-fveintiseis_92-0" class="reference"><a href="#cite_note-fveintiseis-92"><span class="cite-bracket">[</span>88<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Anque Walker ganábase'l sofitu de los lliberales nicaragüenses y de los esclavistes d'Estaos Xuníos, que víen la oportunidá d'anexonar Centroamérica, tamién ganaba ciertu iñerizu na rexón centroamericana ya inclusive del Reinu Xuníu que nun almitía la so presencia nel territoriu.<sup id="cite_ref-fveintiseis_92-1" class="reference"><a href="#cite_note-fveintiseis-92"><span class="cite-bracket">[</span>88<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Pal 3 d'avientu aportó a Granada l'hondureñu <a href="/wiki/Jos%C3%A9_Trinidad_Caba%C3%B1as" title="José Trinidad Cabañas">José Trinidad Cabañas</a> —quien antes emprestara la so ayuda a los <i>democráticos</i> nicaragüenses— y entrevistóse con Walker pa pidi-y la so ayuda contra Guardiola, quien-y desaposiara del poder. Sicasí, l'asistencia foi refugada por Walker, quien probablemente tomó esta decisión pa nun aliase con daquién de tanta influencia na rexón.<sup id="cite_ref-invatres_93-0" class="reference"><a href="#cite_note-invatres-93"><span class="cite-bracket">[</span>89<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Ante l'agraviu, Cabañas tomó camín de <a href="/wiki/San_Salvador" title="San Salvador">San Salvador</a>, y ellí empecipió una campaña contra'l filibusteru al resolver les sos verdaderes intenciones en Nicaragua.<sup id="cite_ref-invatres_93-1" class="reference"><a href="#cite_note-invatres-93"><span class="cite-bracket">[</span>89<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94"><span class="cite-bracket">[</span>N. 5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Esta desunión con Cabañas causó una serie d'arrenuncios d'importantes miembros del gobiernu de Rivas.<sup id="cite_ref-invatres_93-2" class="reference"><a href="#cite_note-invatres-93"><span class="cite-bracket">[</span>89<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Declaración_de_guerra_de_Costa_Rica"><span id="Declaraci.C3.B3n_de_guerra_de_Costa_Rica"></span>Declaración de guerra de Costa Rica</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=11" title="Editar seición: Declaración de guerra de Costa Rica" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=11" title="Editar el código fuente de la sección: Declaración de guerra de Costa Rica"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Juan_Rafael_Mora_Porras_1859.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Juan_Rafael_Mora_Porras_1859.jpg/250px-Juan_Rafael_Mora_Porras_1859.jpg" decoding="async" width="200" height="290" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Juan_Rafael_Mora_Porras_1859.jpg/330px-Juan_Rafael_Mora_Porras_1859.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Juan_Rafael_Mora_Porras_1859.jpg/500px-Juan_Rafael_Mora_Porras_1859.jpg 2x" data-file-width="961" data-file-height="1395" /></a><figcaption><a href="/wiki/Juan_Rafael_Mora_Porras" title="Juan Rafael Mora Porras">Juan Rafael Mora Porras</a>, <a href="/wiki/Presidente_de_Costa_Rica" title="Presidente de Costa Rica">Presidente de Costa Rica</a> mientres los periodos 1849-1853 y 1853-1859</figcaption></figure> <p>Nun momentu que creciera la simpatía escontra l'aventureru, y tratando de torgar una confrontación direuta col Reinu Xuníu, el 8 d'avientu de 1855 el gobiernu d'Estaos Xuníos prohibió la salida d'espediciones escontra Nicaragua.<sup id="cite_ref-fveintidos_95-0" class="reference"><a href="#cite_note-fveintidos-95"><span class="cite-bracket">[</span>90<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Por cuenta de esto, oficiales fueron espachaos pa torgar la violación a les lleis. Walker, pela so parte, trataba de caltener conversaciones col gobiernu al traviés del so representante Parker H. French, pero'l comisionado foi ignoráu pol <a href="/w/index.php?title=Secretariu_d%27Est%C3%A1u_de_los_Estaos_Xun%C3%ADos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Secretariu d'Estáu de los Estaos Xuníos (la páxina nun esiste)">Secretariu d'Estáu</a> <a href="/w/index.php?title=William_L._Marcy&action=edit&redlink=1" class="new" title="William L. Marcy (la páxina nun esiste)">William L. Marcy</a>. Coles mesmes, a pesar de que'l representante diplomáticu d'Estaos Xuníos en Nicaragua John H. Wheeler, amigu y siguidor del filibusteru, reconociera'l gobiernu de Rivas el 10 de payares,<sup id="cite_ref-museodos_61-5" class="reference"><a href="#cite_note-museodos-61"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> foi desautorizáu pol gobiernu del so país en cumplimientu de les disposiciones del <a href="/w/index.php?title=Trat%C3%A1u_Clayton-Bulwer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tratáu Clayton-Bulwer (la páxina nun esiste)">tratáu Clayton-Bulwer</a>.<sup id="cite_ref-fveintiseis_92-2" class="reference"><a href="#cite_note-fveintiseis-92"><span class="cite-bracket">[</span>88<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>En vista del refugu, los países centroamericanos (<a href="/wiki/Guatemala" title="Guatemala">Guatemala</a>, <a href="/wiki/Costa_Rica" title="Costa Rica">Costa Rica</a>, <a href="/wiki/Hondures" title="Hondures">Hondures</a> y <a href="/wiki/El_Salvador" title="El Salvador">El Salvador</a>) vieron fortalecíes les sos intenciones de formar una fuercia contrario a los filibusteros.<sup id="cite_ref-96" class="reference"><a href="#cite_note-96"><span class="cite-bracket">[</span>91<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Anque Walker deseyaba una convivencia pacífica, esto nun foi almitíu poles naciones vecines, pos el filibusteru amontaba les sos tropes cola llegada de más norteamericanos, anque estos milicianos —ente ellos vagamundos y aventureros— desilusionar a la so llegada por cuenta de la ferrial disciplina impuesta por Walker y les penoses condiciones del llugar.<sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97"><span class="cite-bracket">[</span>92<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>La situación del filibusteru tendría un xiru importante a principios de 1856 cuando entró en conflictu col empresariu Vanderbilt. Aconseyáu por dos rivales del «Comodoro», Charles Morgan —quien taba al mandu de la <i>Accesory Transit Company</i> dende 1853 n'ausencia de Vanderbilt—<sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98"><span class="cite-bracket">[</span>93<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> y C.K. Garrison, Walker encamentó al entós presidente Patricio Rivas que revocara'l otorgamiento de la ruta a la empresa interoceánica, por una supuesta delda al gobiernu de Nicaragua. Al contrariu, esta resolución pretendía que Morgan y Garrison tuvieren el control de la ruta y garantizar la unviada de más milicies filibusteres.<sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99"><span class="cite-bracket">[</span>94<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Una vegada fecha la revocación, Walker perdió lo que pudo ser la participación d'un poderosu aliáu como lu yera Vanderbilt, quien optó por nun reactivar el so negociu nesa mesma ruta de mancomún alcuerdu cola <i>Pacific Mail Line</i>, pa nun competir na ruta al traviés de Panamá.<sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100"><span class="cite-bracket">[</span>N. 6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101"><span class="cite-bracket">[</span>95<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Esto causó la perda de provisiones y reclutes pal país, pos Morgan y Harrison nunca entamaron l'asistencia prometida, lo que dexó que les cuatro naciones centroamericanes preparar p'atacar Nicaragua xunto a los <i>legitimistas</i>. La situación complicábase ante les órdenes del presidente <a href="/wiki/Franklin_Pierce" title="Franklin Pierce">Franklin Pierce</a> de torgar la salida d'espediciones militares escontra Nicaragua. Sicasí, cientos d'aventureros se escabulleron so l'apariencia d'emigrantes.<sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span class="cite-bracket">[</span>96<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Per otru llau, en Costa Rica rexía'l presidente <a href="/wiki/Juan_Rafael_Mora_Porras" title="Juan Rafael Mora Porras">Juan Rafael Mora Porras</a>, que'l so gobiernu yera sofitáu pol Reinu Xuníu.<sup id="cite_ref-tunu_103-0" class="reference"><a href="#cite_note-tunu-103"><span class="cite-bracket">[</span>97<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Amás de l'amenaza filibustera sobre esti país arriendes de los sucesos en Nicaragua, atopábase l'interés costarricense sobre'l territoriu del Partíu de Nicoya -hoy- <a href="/w/index.php?title=Guanacaste&action=edit&redlink=1" class="new" title="Guanacaste (la páxina nun esiste)">Guanacaste</a>, que s'atopaba en disputa cola vecina nación (una y bones el mesmu Partíu en votación a cabildru abiertu, votara en favor d'amestase a Costa Rica'l 25 de xunetu de 1824), y l'oportunidá de ganar el control sobre la ruta interoceánica en vistes al futuru.<sup id="cite_ref-104" class="reference"><a href="#cite_note-104"><span class="cite-bracket">[</span>98<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>El 1 de marzu de 1856, Mora declaró la guerra a Nicaragua ante una posible invasión,<sup id="cite_ref-105" class="reference"><a href="#cite_note-105"><span class="cite-bracket">[</span>99<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>empecipiando asina la <a href="/w/index.php?title=Campa%C3%B1a_Nacional_de_Costa_Rica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Campaña Nacional de Costa Rica (la páxina nun esiste)">Campaña Nacional de Costa Rica</a>.<sup id="cite_ref-crhoy_106-0" class="reference"><a href="#cite_note-crhoy-106"><span class="cite-bracket">[</span>100<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> El gobiernu de Rivas fixo lo propio'l 11 de marzu.<sup id="cite_ref-107" class="reference"><a href="#cite_note-107"><span class="cite-bracket">[</span>101<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Walker intentó frenar cualquier meyora costarricense, y por ello esplegó una tropa comandada pol coronel Louis Schlessinger sobre Guanacaste que foi ganada'l 20 de marzu na <a href="/w/index.php?title=Batalla_de_Santa_Rosa_(Costa_Rica)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Batalla de Santa Rosa (Costa Rica) (la páxina nun esiste)">facienda Santa Rosa</a>. El fracasu ablayó la moral de los filibusteros.<sup id="cite_ref-108" class="reference"><a href="#cite_note-108"><span class="cite-bracket">[</span>102<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>L'exércitu costarricense, comandado por <a href="/w/index.php?title=Jos%C3%A9_Joaqu%C3%ADn_Mora_Porras&action=edit&redlink=1" class="new" title="José Joaquín Mora Porras (la páxina nun esiste)">José Joaquín Mora Porras</a>, avanzó nel territoriu vecín ocupando les ciudaes de Rivas y Badea de la Virxe, importantes poblaos de la ruta del tránsitu por un ralu de dos meses. Esti nuevu golpe provocó numberoses deserciones ente los norteamericanos.<sup id="cite_ref-109" class="reference"><a href="#cite_note-109"><span class="cite-bracket">[</span>103<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Coles mesmes, la ingesta escesiva d'alcohol faía esmornia nes tropes filibusteres, lo qu'obligó a Walker a tomar midíes disciplinaries; inclusive'l so hermanu Norvell foi desaposiáu de la so calidá de capitán.<sup id="cite_ref-110" class="reference"><a href="#cite_note-110"><span class="cite-bracket">[</span>104<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>El 11 d'abril, Walker entamó un contraataque en Rivas (<a href="/w/index.php?title=Segunda_Batalla_de_Rivas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Segunda Batalla de Rivas (la páxina nun esiste)">Segunda Batalla de Rivas</a>),<sup id="cite_ref-111" class="reference"><a href="#cite_note-111"><span class="cite-bracket">[</span>105<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>ocupada por unos 3000 combatientes enemigos, la mayoría costarricenses.<sup id="cite_ref-112" class="reference"><a href="#cite_note-112"><span class="cite-bracket">[</span>106<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Les sos baxes fueron considerables, pero envalórase que los decesos de los asediados fueron cinco veces más numberoses. Mientres la esfriega, el soldáu costarricense <a href="/w/index.php?title=Juan_Santamar%C3%ADa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Juan Santamaría (la páxina nun esiste)">Juan Santamaría</a> realizó un actu heroicu cuando prendió en llapaes un edificiu llamáu «el mesón» onde taben guarníos los filibusteros,<sup id="cite_ref-crhoy_106-1" class="reference"><a href="#cite_note-crhoy-106"><span class="cite-bracket">[</span>100<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>que les sos tropes tuvieron d'abandonar la llocalidá derrotaes. Sicasí, los costarricenses nun esfrutaron de la victoria nin caltuvieron la ocupación, pos tuvieron d'alloñar de Nicaragua el 26 d'abril polos estragos de la enfermedá del cólera.<sup id="cite_ref-113" class="reference"><a href="#cite_note-113"><span class="cite-bracket">[</span>107<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-museotres_114-0" class="reference"><a href="#cite_note-museotres-114"><span class="cite-bracket">[</span>108<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>En mediu del caos, el filibusteru amosó considerancia colos enfermos del bandu contrariu.<sup id="cite_ref-115" class="reference"><a href="#cite_note-115"><span class="cite-bracket">[</span>109<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Según Scroggs, quien retoma les pallabres d'un historiador, asevera: «N'honor a la verdá…Walker trató con humanidá a los soldaos que-y fueron encamentaos».<sup id="cite_ref-116" class="reference"><a href="#cite_note-116"><span class="cite-bracket">[</span>110<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Per otru llau, nesos díes desamarrar en Panamá una balasma denominada'l «<a href="/w/index.php?title=Incidente_de_la_tayada_de_sand%C3%ADa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Incidente de la tayada de sandía (la páxina nun esiste)">Incidente de la tayada de sandía</a>» debíu, en parte, a falsos rumores d'una invasión del filibusteru.<sup id="cite_ref-guiness_117-0" class="reference"><a href="#cite_note-guiness-117"><span class="cite-bracket">[</span>111<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Mientres esto asocedía, el padre Agustín Vijil, nomáu ministru del Esterior del gobiernu de Rivas, dio un ralu d'optimismu al ser recibíu pol <a href="/wiki/Departamentu_d%27Est%C3%A1u_de_los_Estaos_Xun%C3%ADos" title="Departamentu d'Estáu de los Estaos Xuníos">Departamentu d'Estáu de los Estaos Xuníos</a> nel mes de mayu. Pero l'entusiasmu duró pocu, pos el sacerdote arrenunció al so cargu ante la presión de los ministros d'América Llatina y l'actuación velada de los gobiernos del Reinu Xuníu y España, por cuenta de la so estrecha amistá col filibusteru.<sup id="cite_ref-118" class="reference"><a href="#cite_note-118"><span class="cite-bracket">[</span>112<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-119" class="reference"><a href="#cite_note-119"><span class="cite-bracket">[</span>113<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-120" class="reference"><a href="#cite_note-120"><span class="cite-bracket">[</span>114<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Walker_presidente_de_Nicaragua">Walker presidente de Nicaragua</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=12" title="Editar seición: Walker presidente de Nicaragua" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=12" title="Editar el código fuente de la sección: Walker presidente de Nicaragua"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Flag_of_Nicaragua_under_William_Walker_(1856-1857).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Flag_of_Nicaragua_under_William_Walker_%281856-1857%29.svg/250px-Flag_of_Nicaragua_under_William_Walker_%281856-1857%29.svg.png" decoding="async" width="200" height="114" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Flag_of_Nicaragua_under_William_Walker_%281856-1857%29.svg/330px-Flag_of_Nicaragua_under_William_Walker_%281856-1857%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Flag_of_Nicaragua_under_William_Walker_%281856-1857%29.svg/500px-Flag_of_Nicaragua_under_William_Walker_%281856-1857%29.svg.png 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1455" /></a><figcaption>Bandera del Gobiernu de William Walker (1856-1857).</figcaption></figure> <p>Metanes ciertu aselu políticu, pero cola epidemia del cólera faciendo estragos,<sup id="cite_ref-121" class="reference"><a href="#cite_note-121"><span class="cite-bracket">[</span>115<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>en xunu de 1856 Walker encamentó a Patricio Rivas por que convocara a eleiciones presidenciales.<sup id="cite_ref-sdos_bis_122-0" class="reference"><a href="#cite_note-sdos_bis-122"><span class="cite-bracket">[</span>116<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sicasí, el presidente provisional fuxó escontra <a href="/w/index.php?title=Chinandega&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chinandega (la páxina nun esiste)">Chinandega</a> al espardese'l rumor de que sería arrestáu xunto al ministru de Guerra <a href="/w/index.php?title=M%C3%A1ximo_Jerez_Teller%C3%ADa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Máximo Jerez Tellería (la páxina nun esiste)">Máximo Jerez Tellería</a> y otros <i>democráticos</i>, pos Xerez tuviera un fregáu con Bruno Von Natzmer.<sup id="cite_ref-sdos_bis_122-1" class="reference"><a href="#cite_note-sdos_bis-122"><span class="cite-bracket">[</span>116<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-funo_bis_123-0" class="reference"><a href="#cite_note-funo_bis-123"><span class="cite-bracket">[</span>117<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Pela so parte, Walker abolió'l gobiernu de Rivas ya instaló como presidente provisional a <a href="/w/index.php?title=Ferm%C3%ADn_Ferrer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fermín Ferrer (la páxina nun esiste)">Fermín Ferrer</a> el 20 de xunu.<sup id="cite_ref-funo_bis_123-1" class="reference"><a href="#cite_note-funo_bis-123"><span class="cite-bracket">[</span>117<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-bdsj_unu_124-0" class="reference"><a href="#cite_note-bdsj_unu-124"><span class="cite-bracket">[</span>118<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nel decretu de nomamientu, aprofió que tou aquel que s'opunxera a la nueva alministración sería declaráu traidor y castigáu con pena de muerte.<sup id="cite_ref-125" class="reference"><a href="#cite_note-125"><span class="cite-bracket">[</span>119<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>D'esta manera, en Nicaragua coesistíen trés presidentes: José María Estrada en socesión de Frutu Chamorro; Patricio Rivas instaláu en Chinandega, y Fermín Ferrer en Granada.<sup id="cite_ref-126" class="reference"><a href="#cite_note-126"><span class="cite-bracket">[</span>120<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p> El 29 de xunu tuvieron llugar les eleiciones que se llevaron a cabu con severes irregularidaes.<sup id="cite_ref-funo_bis_123-2" class="reference"><a href="#cite_note-funo_bis-123"><span class="cite-bracket">[</span>117<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Walker, otra manera, resaltaba l'asistencia masiva de los votantes, acontecimientu qu'enxamás asocediera nel país. Él mesmu resultó «electu» presidente de Nicaragua con 15 835 votos, bien lloñe del próximu candidatu Fermín Ferrer, que llogró 4447.<sup id="cite_ref-127" class="reference"><a href="#cite_note-127"><span class="cite-bracket">[</span>121<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Acordies con un corresponsal del <a href="/wiki/New_York_Times" class="mw-redirect" title="New York Times">New York Times</a>:<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4217957" /></p><blockquote class="flexquote"> <div class="flex"> <div class="quote">Ustedes ensin dulda vieron la resultancia de les eleiciones publicaes por El Nicaragüense… ¡en delles poblaciones dan-y a Walker más votos que'l cuádruplu de los habitantes, cuntando a tolos homes, muyeres, neños y besties!<sup id="cite_ref-bdsj_unu_124-1" class="reference"><a href="#cite_note-bdsj_unu-124"><span class="cite-bracket">[</span>118<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div> </div> </blockquote> <p>Sicasí, el so optimismu viose truncáu, pos los sos opositores teníen control en bona parte del país qu'incluyía a los territorios de León, Chinandega y <a href="/w/index.php?title=Matagalpa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Matagalpa (la páxina nun esiste)">Matagalpa</a>. El 12 de xunetu de 1856, Ferrer juramentó a Walker como presidente de Nicaragua na plaza Mayor de Granada.<sup id="cite_ref-museotres_114-1" class="reference"><a href="#cite_note-museotres-114"><span class="cite-bracket">[</span>108<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-128" class="reference"><a href="#cite_note-128"><span class="cite-bracket">[</span>122<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Nel so discursu, Walker pronunció la so intención de formar un gobiernu federal que tomara a tola América Central, y nun futuru a Cuba.<sup id="cite_ref-stres_bis_129-0" class="reference"><a href="#cite_note-stres_bis-129"><span class="cite-bracket">[</span>123<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Esti propósitu yera contrariu a les intenciones d'otros partidarios que deseyaben amestar Nicaragua a los Estaos Xuníos.<sup id="cite_ref-stres_bis_129-1" class="reference"><a href="#cite_note-stres_bis-129"><span class="cite-bracket">[</span>123<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>El nuevu mandatariu recibió'l sofitu del representante d'Estaos Xuníos en Nicaragua, John H. Wheeler, quien fuera instruyíu pol <a href="/w/index.php?title=Secretariu_d%27Est%C3%A1u_de_los_Estaos_Xun%C3%ADos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Secretariu d'Estáu de los Estaos Xuníos (la páxina nun esiste)">Secretariu d'Estáu</a> del so país por qu'estableciera rellaciones diplomátiques con Nicaragua, ensin tar al tantu que Walker yera'l presidente». Al sabelo, obligó a arrenunciar a Wheeler.<sup id="cite_ref-museodos_61-6" class="reference"><a href="#cite_note-museodos-61"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-130" class="reference"><a href="#cite_note-130"><span class="cite-bracket">[</span>124<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Anque les sos aiciones ofendíen a los demás países llatinoamericanos, en <a href="/wiki/Nueva_York" title="Nueva York">Nueva York</a> yeren celebraes les «proezas» del filibusteru al traviés del drama teatral <i>Nicaragua, or xeneral Walker´s Victories</i>, escenificada en xunetu de 1856 y promovida polos defensores del Destín Manifiestu.<sup id="cite_ref-131" class="reference"><a href="#cite_note-131"><span class="cite-bracket">[</span>125<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Otra manera, en Nicaragua, el so gobiernu atopábase escasu de dineru. Coles mires de enllenar les arques del Estáu, confiscó bienes de los opositores pa vendelos en pública puya; coles mesmes, instituyó nuevamente la esclavitú nel país, abolida en 1824, pos cuntaba que d'esta institución dependía la presencia permanente de la raza blanca na rexón<sup id="cite_ref-132" class="reference"><a href="#cite_note-132"><span class="cite-bracket">[</span>126<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>y ganaría-y simpatía de los estaos del sur d'Estaos Xuníos.<sup id="cite_ref-133" class="reference"><a href="#cite_note-133"><span class="cite-bracket">[</span>127<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Tamién ordenó la entrega de tierres estatales a filibusteros.<sup id="cite_ref-museotres_114-2" class="reference"><a href="#cite_note-museotres-114"><span class="cite-bracket">[</span>108<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Per otru llau, les sos intenciones de formar un estáu rival del so propiu país, estornó'l sofitu que tenía ente dellos pobladores del norte d'Estaos Xuníos.<sup id="cite_ref-134" class="reference"><a href="#cite_note-134"><span class="cite-bracket">[</span>128<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="L'Exércitu_Aliáu_Centroamericanu"><span id="L.27Ex.C3.A9rcitu_Ali.C3.A1u_Centroamericanu"></span>L'Exércitu Aliáu Centroamericanu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=13" title="Editar seición: L'Exércitu Aliáu Centroamericanu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=13" title="Editar el código fuente de la sección: L'Exércitu Aliáu Centroamericanu"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4219085">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .hatnote{display:none!important}}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Artículu principal: <a href="/w/index.php?title=Guerra_Nacional_de_Nicaragua&action=edit&redlink=1" class="new" title="Guerra Nacional de Nicaragua (la páxina nun esiste)">Guerra Nacional de Nicaragua</a></div> <table cellspacing="4" cellpadding="4" style="width: 30%; border:1px solid #aaa; font-size: 88%; padding: 4px; margin: 0.5em 0 0.8em 1.4em; float: right; clear: right; background: #F9F9F9;"> <tbody><tr> <td style="text-align:left;"><div>...la defensa contra'l famosu yanqui quedó como una de les páxines más brilloses de la hestoria de los cinco repúbliques centroamericanes. </div><div style="text-align:right">—<a href="/wiki/Rub%C3%A9n_Dar%C3%ADo" title="Rubén Darío">Rubén Darío</a>: <i>Esquitar de William Walker</i>.<sup id="cite_ref-135" class="reference"><a href="#cite_note-135"><span class="cite-bracket">[</span>129<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </div> </td></tr></tbody></table> <p>Los gobiernos d'Hondures, El Salvador y Guatemala roblaron un Tratáu d'Alianza'l 18 de xunetu de 1856, nel que reconocíen la presidencia de Patricio Rivas, y entamábense pa «la defensa de la so soberanía ya independencia».<sup id="cite_ref-invacuatro_136-0" class="reference"><a href="#cite_note-invacuatro-136"><span class="cite-bracket">[</span>130<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Les fuercies totalizaban unos 1300 soldaos.<sup id="cite_ref-137" class="reference"><a href="#cite_note-137"><span class="cite-bracket">[</span>131<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Costa Rica, que nun abandonó la causa antifilibustera, nun pudo atender nesi momentu l'alcuerdu debíu al estáu maltrecho en que s'atopaba'l país pola peste del cólera y otros problemes políticos en <a href="/wiki/San_Xos%C3%A9_(Costa_Rica)" title="San Xosé (Costa Rica)">San Xosé</a>.<sup id="cite_ref-invacuatro_136-1" class="reference"><a href="#cite_note-invacuatro-136"><span class="cite-bracket">[</span>130<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>A lo llargo del conflictu, los contingentes seríen comandados por <a href="/w/index.php?title=Mariano_Paredes_(Guatemala)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mariano Paredes (Guatemala) (la páxina nun esiste)">Mariano Paredes</a> y <a href="/w/index.php?title=Jos%C3%A9_V%C3%ADctor_Zavala&action=edit&redlink=1" class="new" title="José Víctor Zavala (la páxina nun esiste)">José Víctor Zavala</a> (Guatemala), <a href="/wiki/Florencio_Xatruch" title="Florencio Xatruch">Florencio Xatruch</a> y <a href="/w/index.php?title=Juan_L%C3%B3pez_(xeneral)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Juan López (xeneral) (la páxina nun esiste)">Juan López</a> (Hondures), y <a href="/w/index.php?title=Ram%C3%B3n_Belloso&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ramón Belloso (la páxina nun esiste)">Ramón Belloso</a> (El Salvador), quien foi nomáu como xeneral en xefe por Rivas na ciudá de León.<sup id="cite_ref-museotres_114-3" class="reference"><a href="#cite_note-museotres-114"><span class="cite-bracket">[</span>108<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Esta designación provocó posteriores diverxencies ente los otros caudiellos, principalmente de José María Estrada y el guatemalianu José Víctor Zavala.<sup id="cite_ref-138" class="reference"><a href="#cite_note-138"><span class="cite-bracket">[</span>N. 7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-139" class="reference"><a href="#cite_note-139"><span class="cite-bracket">[</span>132<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Al exércitu centroamericanu amestaríense darréu los costarricenses al mandu de José Joaquín Mora y <a href="/w/index.php?title=Jos%C3%A9_Mar%C3%ADa_Ca%C3%B1as&action=edit&redlink=1" class="new" title="José María Cañas (la páxina nun esiste)">José María Cañas</a>. </p><p>A midida que remataba l'añu, les fuercies de Walker yeren asediadas por diversos frentes.<sup id="cite_ref-140" class="reference"><a href="#cite_note-140"><span class="cite-bracket">[</span>133<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Tamién la so alministración recibió otru revés pola firma de la paz de <i>legitimistas</i> y <i>democráticos</i>, por aciu el llamáu "Pactu Providencial", el 12 de setiembre de 1856, en León, na que declararon la guerra en forma conxunta a la presencia filibustera.<sup id="cite_ref-museotres_114-4" class="reference"><a href="#cite_note-museotres-114"><span class="cite-bracket">[</span>108<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Los norteamericanos sufrieron una de los sos más severes derrotes na <a href="/w/index.php?title=Batalla_de_San_Xacintu_(1856)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Batalla de San Xacintu (1856) (la páxina nun esiste)">batalla de San Xacintu</a> el 14 de setiembre de 1856, onde les fuercies de Walker -que yeren 300 efectivos- fueron vencíes por 160 efectivos del <a href="/w/index.php?title=Ex%C3%A9rcitu_del_Septentri%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Exércitu del Septentrión (la páxina nun esiste)">Exércitu del Septentrión</a>, lideraos pol coronel <a href="/w/index.php?title=Jos%C3%A9_Dolores_Estrada_Vau&action=edit&redlink=1" class="new" title="José Dolores Estrada Vau (la páxina nun esiste)">José Dolores Estrada Vau</a>, gracies a un ataque a la retaguardia de los filibusteros que causó una estampida de los caballos de la <a href="/w/index.php?title=Hacienda_San_Xacintu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hacienda San Xacintu (la páxina nun esiste)">hacienda San Xacintu</a> que baxaron del cercanu cuetu y fixeron creer a estos que llegaben refuerzos pa Estrada polo que fuxeron; dos díes depués Byron Cole perdió la vida na facienda San Ildefonso onde había llegáu pidiendo abellugu.<sup id="cite_ref-bsjnicac_141-0" class="reference"><a href="#cite_note-bsjnicac-141"><span class="cite-bracket">[</span>134<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sicasí, nesos díes aportó una inesperada ayuda de parte de Charles Frederick Henningsen, un aventureru de sonadía mundial<sup id="cite_ref-142" class="reference"><a href="#cite_note-142"><span class="cite-bracket">[</span>135<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>comenenciudu na llucha filibustera<sup id="cite_ref-143" class="reference"><a href="#cite_note-143"><span class="cite-bracket">[</span>136<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>y quien apurrió armamentu a les huestes. </p><p>Con esta inesperada asistencia, Walker viose animáu a entamar un ataque sobre <a href="/w/index.php?title=Masaya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Masaya (la páxina nun esiste)">Masaya</a> en payares con unos 300 homes, pero nun llogró ésitu y perdió un terciu de la so fuercia.<sup id="cite_ref-museotres_114-5" class="reference"><a href="#cite_note-museotres-114"><span class="cite-bracket">[</span>108<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-144" class="reference"><a href="#cite_note-144"><span class="cite-bracket">[</span>137<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>A principios d'esi mesmu mes, el gobiernu costarricense volvió a entamar la guerra contra los filibusteros ya impunxo un bloquéu a San Juan del Sur y el ríu San Juan.<sup id="cite_ref-145" class="reference"><a href="#cite_note-145"><span class="cite-bracket">[</span>138<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Mientres, los aliaos empezaron a arrodiar la ciudá de Granada. En vista de los fechos, Walker dio órdenes a Henningsen pa destruyir el pobláu, porque nun podía ser defendíu; amás, dexala intactu sería perder el prestíu que ganara al apoderase de la capital de los <i>legitimistas</i>.<sup id="cite_ref-146" class="reference"><a href="#cite_note-146"><span class="cite-bracket">[</span>139<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-147" class="reference"><a href="#cite_note-147"><span class="cite-bracket">[</span>140<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>L'asediu enllargóse <a href="/w/index.php?title=Destrucci%C3%B3n_de_Granada_(Nicaragua)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Destrucción de Granada (Nicaragua) (la páxina nun esiste)">dende'l 24 de payares hasta'l 14 d'avientu</a>.<sup id="cite_ref-148" class="reference"><a href="#cite_note-148"><span class="cite-bracket">[</span>141<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Na fuxida de la ciudá, que resultó afarada y metanes les ruines, el mesmu Henningsen llantó un lletreru coles pallabres «Equí tuvo Granada». </p><p> Anque Walker deseyaba que Granada fora destruyida por motivos estratéxicos, lo que provocó foi'l enfurecimiento de los centroamericanos pola destrucción de la simbólica ciudá.<sup id="cite_ref-149" class="reference"><a href="#cite_note-149"><span class="cite-bracket">[</span>142<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Años dempués escribiría: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4217957" /></p><blockquote class="flexquote"> <div class="flex"> <div class="quote">El ciñu de los antiguos chamorristas por Granada yera grande y peculiar. Amaben a la so principal ciudá como a una muyer; al cabu de los años inda asomen les llárimes a los sos güeyos cuando falen de la perda de la so quería Granada.<sup id="cite_ref-bdsj_dos_150-0" class="reference"><a href="#cite_note-bdsj_dos-150"><span class="cite-bracket">[</span>143<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div> </div> </blockquote> <p>A pesar de la meyora, los aliaos nun teníen un gran momentu por cuenta de les baxes sufiertes. Sicasí, Vanderbilt, xunto al sofitu británicu,<sup id="cite_ref-bdsj_dos_150-1" class="reference"><a href="#cite_note-bdsj_dos-150"><span class="cite-bracket">[</span>143<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> apurrieron armamentu y dineru a les tropes costarricenses pa cortar el tránsitu del ríu San Juan. Esto foi llográu a finales de 1856 con tomar d'un campamentu en <a href="/w/index.php?title=La_Trinid%C3%A1_(Nicaragua)&action=edit&redlink=1" class="new" title="La Trinidá (Nicaragua) (la páxina nun esiste)">La Trinidá</a> (pobláu onde'l <a href="/w/index.php?title=R%C3%ADu_Sarapiqu%C3%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ríu Sarapiquí (la páxina nun esiste)">ríu Sarapiquí</a> xunir al ríu San Juan), el fuerte Castillo Viejo y una fortaleza en San Carlos, más l'apresamientu de los vapores <i>La Virxe</i> y <i>San Carlos</i>.<sup id="cite_ref-museotres_114-6" class="reference"><a href="#cite_note-museotres-114"><span class="cite-bracket">[</span>108<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-151" class="reference"><a href="#cite_note-151"><span class="cite-bracket">[</span>144<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-152" class="reference"><a href="#cite_note-152"><span class="cite-bracket">[</span>145<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>La ofensiva dexó aislláu al gobiernu de Walker, pola interrupción de la ruta de suministros nel <a href="/wiki/Mar_Caribe" title="Mar Caribe">mar Caribe</a>. A esti altor, el filibusteru atopábase abandonáu: en California el sofitu escayía escontra la so persona; de los estaos del sur d'Estaos Xuníos nun podíen partir refuerzos pola falta de tresporte; y Morgan y Harrison fueren forzaos a atayar operaciones.<sup id="cite_ref-153" class="reference"><a href="#cite_note-153"><span class="cite-bracket">[</span>146<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Coles mesmes, a principios de 1857 el presidente Mora aprovechó la ocasión pa partir fueyes sueltes nes que prometía proteición a quien abandonaren al invasor. Tamién la escasez d'alimentos yera insoportable ente les tropes filibusteres.<sup id="cite_ref-154" class="reference"><a href="#cite_note-154"><span class="cite-bracket">[</span>147<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>La llocalidá de Rivas, onde sufrió dos acometíes de los aliaos (Tercer y Cuarta Batalla de Rivas),<sup id="cite_ref-museocuatro_155-0" class="reference"><a href="#cite_note-museocuatro-155"><span class="cite-bracket">[</span>148<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-156" class="reference"><a href="#cite_note-156"><span class="cite-bracket">[</span>149<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> tresformar nel últimu abellugu de William Walker y la so tropa.<sup id="cite_ref-157" class="reference"><a href="#cite_note-157"><span class="cite-bracket">[</span>150<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Rindición"><span id="Rindici.C3.B3n"></span>Rindición</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=14" title="Editar seición: Rindición" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=14" title="Editar el código fuente de la sección: Rindición"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>El 6 de febreru de 1857 fondió en San Juan del Sur la balandra <i>St. Mary´s</i> empobinada pol capitán d'Estaos Xuníos Charles H. Davis.<sup id="cite_ref-158" class="reference"><a href="#cite_note-158"><span class="cite-bracket">[</span>151<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> El 30 d'abril, esti militar ufiertó la so mediación al entós xeneral en xefe de les fuercies aliaes José Joaquín Mora, pa llograr la rindición de Walker,<sup id="cite_ref-museocuatro_155-1" class="reference"><a href="#cite_note-museocuatro-155"><span class="cite-bracket">[</span>148<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> según garantizar la proteición de muyeres y neños. </p><p>Enteráu de la propuesta, el filibusteru aprovechó la ocasión pa pidir la proteición de los sos compatriotes y aliaos nicaragüenses. A la fin, acompañáu de Henningsen robló la claudicación el 1 de mayu de 1857 en Rivas<sup id="cite_ref-museocuatro_155-2" class="reference"><a href="#cite_note-museocuatro-155"><span class="cite-bracket">[</span>148<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ante la fuercia naval d'Estaos Xuníos. Los aliaos centroamericanos nun tuvieron presentes nel alcuerdu.<sup id="cite_ref-fdos_bis_159-0" class="reference"><a href="#cite_note-fdos_bis-159"><span class="cite-bracket">[</span>152<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Fueron 463 homes quien depunxeron les armes.<sup id="cite_ref-fdos_bis_159-1" class="reference"><a href="#cite_note-fdos_bis-159"><span class="cite-bracket">[</span>152<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>El 5 de mayu, Walker —acompañáu por Davis y xunto a 16 oficiales—<sup id="cite_ref-fdos_bis_159-2" class="reference"><a href="#cite_note-fdos_bis-159"><span class="cite-bracket">[</span>152<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> partió a bordu del <i>St. Mary´s</i> dende San Juan del Sur escontra Panamá y dempués a Nueva Orleans.<sup id="cite_ref-museocuatro_155-3" class="reference"><a href="#cite_note-museocuatro-155"><span class="cite-bracket">[</span>148<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Sicasí, por cuenta de que la capitulación nun foi realizada ante representante de les autoridaes gubernamentales centroamericanes, Walker nun se consideraba del tou rindíu.<sup id="cite_ref-fdos_bis_159-3" class="reference"><a href="#cite_note-fdos_bis-159"><span class="cite-bracket">[</span>152<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Amás, nun esistía clausa dalguna que-y torgara'l so torna a Centroamérica.<sup id="cite_ref-fdos_bis_159-4" class="reference"><a href="#cite_note-fdos_bis-159"><span class="cite-bracket">[</span>152<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Sicasí, la rindición provocó enforma rensía ente los sos siguidores, pos lu acusaron d'abandonalos.<sup id="cite_ref-160" class="reference"><a href="#cite_note-160"><span class="cite-bracket">[</span>153<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Acordies con un informe de Charles Henningsen, unos 1000 filibusteros perdieron la vida en combate o por enfermedaes en tola campaña; y, según l'autor Walter O.Scroggs, el númberu de muertes de los aliaos centroamericanos foi cuatro o cinco veces mayor que les carecíes polos filibusteros.<sup id="cite_ref-161" class="reference"><a href="#cite_note-161"><span class="cite-bracket">[</span>154<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Segunda_y_tercer_espedición_a_Nicaragua"><span id="Segunda_y_tercer_espedici.C3.B3n_a_Nicaragua"></span>Segunda y tercer espedición a Nicaragua</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=15" title="Editar seición: Segunda y tercer espedición a Nicaragua" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=15" title="Editar el código fuente de la sección: Segunda y tercer espedición a Nicaragua"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:William_Walker_by_Brady.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/William_Walker_by_Brady.jpg/250px-William_Walker_by_Brady.jpg" decoding="async" width="200" height="284" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/William_Walker_by_Brady.jpg/330px-William_Walker_by_Brady.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/William_Walker_by_Brady.jpg/500px-William_Walker_by_Brady.jpg 2x" data-file-width="2111" data-file-height="3000" /></a><figcaption>Walker ente 1855 y 1860.</figcaption></figure> <p>El 27 de mayu de 1857, William Walker foi recibíu como un héroe en Nueva Orleans. Nuna alocución culpó al Secretariu d'Estáu William L. Marcy, a <a href="/wiki/Abolicionismu" title="Abolicionismu">abolicionistes</a> y británicos, por non llograr los sos oxetivos. Amás, remarcó la incapacidá de los nicaragüenses pa autogobernarse y reclamó el sofitu necesariu de los esclavistes pa «americanizar» el territoriu.<sup id="cite_ref-162" class="reference"><a href="#cite_note-162"><span class="cite-bracket">[</span>155<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>En xunu visitó al presidente <a href="/wiki/James_Buchanan" title="James Buchanan">James Buchanan</a>, y espresólu que ganara a los aliaos centroamericanos de nun ser pola «intromisión» de Charles H. Davis.<sup id="cite_ref-163" class="reference"><a href="#cite_note-163"><span class="cite-bracket">[</span>N. 8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-ftres_bis_164-0" class="reference"><a href="#cite_note-ftres_bis-164"><span class="cite-bracket">[</span>156<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> En Nueva York tamién foi acoyíu con entusiasmu. Non asina pola prensa, qu'aprovechó pa sopelexar la llegada d'un barcu dende Centroamérica con pasaxeros que participaron nel conflictu y quien llegaron en llamentables condiciones; al traviés de los sos testimonios, fueron conocíes la indolencia y crueldá del mallográu presidente de Nicaragua escontra les sos persones.<sup id="cite_ref-ftres_bis_164-1" class="reference"><a href="#cite_note-ftres_bis-164"><span class="cite-bracket">[</span>156<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Sicasí, el filibusteru fundó una organización clandestina llamada la Lliga Centroamericana» pa financiar una nueva espedición en Nicaragua,<sup id="cite_ref-fcinco_bis_165-0" class="reference"><a href="#cite_note-fcinco_bis-165"><span class="cite-bracket">[</span>157<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> anque con ciertos tropiezos por cuenta de la <a href="/w/index.php?title=Llerza_de_1857&action=edit&redlink=1" class="new" title="Llerza de 1857 (la páxina nun esiste)">depresión económica</a> d'esi añu (1857). Aun así, había mozos ansiosos d'enfrentar l'aventura. Partió de la <a href="/w/index.php?title=Badea_de_Mobile&action=edit&redlink=1" class="new" title="Badea de Mobile (la páxina nun esiste)">badea de Mobile</a> el 14 de payares de 1857 con 270 homes nel vapor <i>Fashion</i>.<sup id="cite_ref-166" class="reference"><a href="#cite_note-166"><span class="cite-bracket">[</span>158<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Los <a href="/w/index.php?title=Cuerpu_d%27Alguaciles_d%27Estaos_Xun%C3%ADos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cuerpu d'Alguaciles d'Estaos Xuníos (la páxina nun esiste)">alguaciles</a>, en representación del gobiernu y en vista de la violación de les lleis de neutralidá, mover na <a href="/w/index.php?title=Corbeta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Corbeta (la páxina nun esiste)">corbeta</a> <i>Saratoga</i> a Nicaragua pa interceptalo. Nueve díes dempués de la so partida, la flotilla filibustera averar a la desaguada del <a href="/w/index.php?title=R%C3%ADu_Color%C3%A1u_(Nicaragua)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ríu Coloráu (Nicaragua) (la páxina nun esiste)">ríu Coloráu</a> y entamó una escuadrilla pa retener a los costarricenses qu'abelugaben los barcos de la <i>Accesory Transit Company</i> y dempués tomar el Castillo Viejo. La misión foi esitosa, pero un día dempués de que Walker recibiera la noticia, la <a href="/w/index.php?title=Corbeta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Corbeta (la páxina nun esiste)">corbeta</a> <i>Saratoga</i> y la <a href="/w/index.php?title=Fragata&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fragata (la páxina nun esiste)">fragata</a> <i>Wabash</i>, comandadas pol oficial Frederick Chatard y el comodoro <a href="/w/index.php?title=Hiram_Paulding&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hiram Paulding (la páxina nun esiste)">Hiram Paulding</a> respeutivamente, xunto a otres naves d'Estaos Xuníos y británicu, torgaron la so movilización. De momentu esixéron-y la rindición y el filibusteru asintió, capitulando ante Paulding el 8 d'avientu.<sup id="cite_ref-museocuatro_155-4" class="reference"><a href="#cite_note-museocuatro-155"><span class="cite-bracket">[</span>148<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>El gruesu de filibusteros foi unviáu a Estaos Xuníos el 12 d'avientu de 1857, pero Walker foi unviáu aparte con camín de Nueva York, travesando Panamá. Una vegada qu'aportó a Nueva York apurrir a los alguaciles. Coles mesmes, fustigó a Paulding por violar el suelu nicaragüense y arrestalo; ello ye que nel sur del país y nel Congresu hubo muncho discutiniu a favor y en contra de la decisión del militar, que terminó nuna reprimenda a Paulding y una curtia suspensión del so cargu.<sup id="cite_ref-167" class="reference"><a href="#cite_note-167"><span class="cite-bracket">[</span>159<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>El filibusteru terminó siendo xulgáu en Nueva Orleans xunto al so colega Frank Anderson a mediaos de 1858 por violar les lleis de neutralidá, pero a la fin el casu foi desoyíu pol fiscal de distritu.<sup id="cite_ref-fcuatro_bis_168-0" class="reference"><a href="#cite_note-fcuatro_bis-168"><span class="cite-bracket">[</span>160<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Nuevamente, col sofitu de los esclavistes, Walker empezó una serie d'alocuciones na rexón y de camín recaldó dineru pa una nueva espedición sobre Nicaragua.<sup id="cite_ref-fcuatro_bis_168-1" class="reference"><a href="#cite_note-fcuatro_bis-168"><span class="cite-bracket">[</span>160<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Debíu al ésitu de la xira, nació <i>The Southern Emigrant Society</i>.<sup id="cite_ref-fcuatro_bis_168-2" class="reference"><a href="#cite_note-fcuatro_bis-168"><span class="cite-bracket">[</span>160<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Una vegada más, a bordu del barcu <i>Susan</i> y cola misión de tomar la <a href="/w/index.php?title=Fortaleza_de_San_Fernando&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fortaleza de San Fernando (la páxina nun esiste)">Fortaleza de San Fernando</a> en <a href="/w/index.php?title=Omoa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omoa (la páxina nun esiste)">Omoa</a>,<sup id="cite_ref-169" class="reference"><a href="#cite_note-169"><span class="cite-bracket">[</span>161<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>unos 150 filibusteros entamaron el viaxe a Centroamérica dende <a href="/wiki/Mobile_(Alabama)" title="Mobile (Alabama)">Mobile</a>. Walker siguiría detrás n'otra embarcación, pero la nave <i>Susan</i> llancó cerca de la <a href="/w/index.php?title=Honduras_Brit%C3%A1nica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Honduras Británica (la páxina nun esiste)">Honduras Británica</a>, actual <a href="/wiki/Belize" title="Belize">Belize</a>, el 16 d'avientu de 1858. Dempués d'esti nuevu y atayáu intentu, ente los años 1859 y 1860 foi-y ufiertáu un contratu polos editores S.H. & Goetzel de Mobile, por qu'escribiera un llibru sobre les sos memories, y asina foi publicáu <i>La guerra en Nicaragua</i>. Coles mesmes, nesti tiempu convertir al catolicismu.<sup id="cite_ref-170" class="reference"><a href="#cite_note-170"><span class="cite-bracket">[</span>162<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Última_espedición"><span id=".C3.9Altima_espedici.C3.B3n"></span>Última espedición</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=16" title="Editar seición: Última espedición" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=16" title="Editar el código fuente de la sección: Última espedición"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Trujillo_en_Honduras.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Trujillo_en_Honduras.png/300px-Trujillo_en_Honduras.png" decoding="async" width="300" height="186" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Trujillo_en_Honduras.png/450px-Trujillo_en_Honduras.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Trujillo_en_Honduras.png/600px-Trujillo_en_Honduras.png 2x" data-file-width="885" data-file-height="549" /></a><figcaption>Allugamientu de <a href="/w/index.php?title=Trujillo_(Hondures)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trujillo (Hondures) (la páxina nun esiste)">Trujillo</a> n'Hondures.</figcaption></figure> <p>Na so estancia en Nueva Orleans, n'abril de 1860,<sup id="cite_ref-171" class="reference"><a href="#cite_note-171"><span class="cite-bracket">[</span>163<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Walker enterar del trespasu de les <a href="/w/index.php?title=Islles_de_la_Badea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Islles de la Badea (la páxina nun esiste)">islles de la Badea</a> que diba realizar el Reinu Xuníu a Honduras. Supo amás del descontentu de los colonos ingleses de les islles ante la transaición y propúnxose aida-yos.<sup id="cite_ref-nicactual_3-3" class="reference"><a href="#cite_note-nicactual-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>El so plan consistía n'intentar acomuñar con <a href="/wiki/Jos%C3%A9_Trinidad_Caba%C3%B1as" title="José Trinidad Cabañas">José Trinidad Cabañas</a>, quien trataba de reasumir el poder n'Hondures. De llogralo podría controlar esti país,<sup id="cite_ref-172" class="reference"><a href="#cite_note-172"><span class="cite-bracket">[</span>164<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> entamar un exércitu y dempués bater a los exércitos de Nicaragua y Costa Rica. Como primer pasu entamó un viaxe a les islles pa estudiar el terrén y entamar una revuelta, polo qu'escoyó la isla de <a href="/w/index.php?title=Cozumel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cozumel (la páxina nun esiste)">Cozumel</a> como una eventual base.<sup id="cite_ref-fveintisiete_173-0" class="reference"><a href="#cite_note-fveintisiete-173"><span class="cite-bracket">[</span>165<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>El 5 de xunu de 1860<sup id="cite_ref-museocinco_174-0" class="reference"><a href="#cite_note-museocinco-174"><span class="cite-bracket">[</span>166<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>partió dende Estaos Xuníos una tropa d'un centenar d'homes dende Mobile na <a href="/wiki/Goleta" title="Goleta">goleta</a> <i>John Y. Taylor</i>.<sup id="cite_ref-175" class="reference"><a href="#cite_note-175"><span class="cite-bracket">[</span>167<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Otra embarcación con suministros, el <i>Clifton</i>,<sup id="cite_ref-176" class="reference"><a href="#cite_note-176"><span class="cite-bracket">[</span>168<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>zarpó dende Nueva Orleans. Sicasí, los británicos, que taben al tanto de los planes, interceptaron el <i>Clifton</i> en Belice y darréu encamentaron al gobiernu hondureñu retrasar el trespasu de les islles, pa entorpecer les intenciones de los filibusteros.<sup id="cite_ref-nicactual_3-4" class="reference"><a href="#cite_note-nicactual-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Finalmente, los norteamericanos axuntar en <a href="/w/index.php?title=Roat%C3%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Roatán (la páxina nun esiste)">Roatán</a> el 27 de xunetu.<sup id="cite_ref-museocinco_174-1" class="reference"><a href="#cite_note-museocinco-174"><span class="cite-bracket">[</span>166<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Walker, asediado por barcos británicos, resolvió atacar la fortaleza alcontrada nel puertu de <a href="/w/index.php?title=Trujillo_(Hondures)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trujillo (Hondures) (la páxina nun esiste)">Trujillo</a>. Sicasí, los residentes taben sollertaos de los movimientos.<sup id="cite_ref-fveintisiete_173-1" class="reference"><a href="#cite_note-fveintisiete-173"><span class="cite-bracket">[</span>165<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Na nueche del 5 d'agostu de 1860, noventa y un filibusteros llegaron a una badea distante 3 km de Trujillo. A l'amanecida del 6 d'agostu, Walker y el coronel Thomas Henry encabezaron tomar de la fortaleza, que foi un ésitu, ensin tener baxes.<sup id="cite_ref-177" class="reference"><a href="#cite_note-177"><span class="cite-bracket">[</span>169<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-178" class="reference"><a href="#cite_note-178"><span class="cite-bracket">[</span>170<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Una vegada ellí declaró la ciudá como puertu llibre, col propósitu d'estropiar la economía hondureña al atayar la recaldación d'aranceles, pero la maniobra foi inútil, pos tolos tributos percibíos nesti llugar seríen trespasaos a los británicos pa pagar una antigua delda.<sup id="cite_ref-179" class="reference"><a href="#cite_note-179"><span class="cite-bracket">[</span>171<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Intentó contactase con José Trinidad Cabañas per mediu de Thomas Henry, pero esti emisariu arreyar nuna agarrada antes de reportase al so regresu y morrió dos selmanes dempués ensin revelar dalguna noticia.<sup id="cite_ref-fveintiocho_180-0" class="reference"><a href="#cite_note-fveintiocho-180"><span class="cite-bracket">[</span>172<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> El día 19 d'agostu,<sup id="cite_ref-sdos_181-0" class="reference"><a href="#cite_note-sdos-181"><span class="cite-bracket">[</span>173<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> el barcu británicu <i>Icarus</i>, dirixíu pol coronel Norvell Salmon, aportó cerca de Trujillo y dende ellí foi unviada una nota a Walker reclamándo-y la rindición, cola garantía de faelo ante les autoridaes britániques, yá que la presencia de los filibusteros entorpecía la devolución de les islles de la Badea.<sup id="cite_ref-sdos_181-1" class="reference"><a href="#cite_note-sdos-181"><span class="cite-bracket">[</span>173<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dempués d'un intercambiu de notes, el filibusteru, con otros 65 homes, entamó la fuxida pa buscar a Cabañas.<sup id="cite_ref-fveintiocho_180-1" class="reference"><a href="#cite_note-fveintiocho-180"><span class="cite-bracket">[</span>172<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Na travesía fueron escorríos y hostigados poles tropes hondureñes. Al aportar cerca de ríu Tinto, la cuadriella taba amenorgada a 31 homes, ente ellos atopábase Walker mancáu y desapaecíu en fiebre, siendo a la fin columbráu por Salmon el 3 de setiembre.<sup id="cite_ref-museocinco_174-2" class="reference"><a href="#cite_note-museocinco-174"><span class="cite-bracket">[</span>166<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>L'oficial demandó nuevamente la rindición del filibusteru, quien asintió cuando s'aseguró que lo faía ante les autoridaes britániques y non les hondureñes.<sup id="cite_ref-nicactual_3-5" class="reference"><a href="#cite_note-nicactual-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Al pregunta-y sobre la so persona, aseveró ser el presidente de Nicaragua.<sup id="cite_ref-182" class="reference"><a href="#cite_note-182"><span class="cite-bracket">[</span>174<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Una vegada en Trujillo, foi-y informáu que sería apurríu al gobiernu hondureñu, decisión que-y sorprendió ya indignó.<sup id="cite_ref-183" class="reference"><a href="#cite_note-183"><span class="cite-bracket">[</span>175<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Acabó zarráu na fortaleza del pobláu, onde esperó les instrucciones dende Tegucigalpa que decidiríen la so suerte. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Muerte">Muerte</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=17" title="Editar seición: Muerte" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=17" title="Editar el código fuente de la sección: Muerte"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La resolución, tomada por José Santos Guardiola, foi la sentencia a muerte. Unu de los sos oficiales, d'apellíu Rudler, llogró una sentencia de cuatro años de prisión, anque darréu sería indultáu. El restu de los presidiarios foi unviáu a Estaos Xuníos. </p><p> A les 8 de la mañana del 12 de setiembre de 1860, William Walker foi lleváu frente a un paredón de fusilamiento<sup id="cite_ref-nicactual_3-6" class="reference"><a href="#cite_note-nicactual-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>nes cercaníes de Trujillo.<sup id="cite_ref-184" class="reference"><a href="#cite_note-184"><span class="cite-bracket">[</span>176<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Diba flanqueado por dos cures y caminaba metanes les burlles de los llocales. Acordies con un testimoniu: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4217957" /></p><blockquote class="flexquote"> <div class="flex"> <div class="quote">Amosó siempres la mayor sangre frío, nin siquier camudó de color cuando caminaba de la prisión a la plaza onde foi executáu.<sup id="cite_ref-nicactual_3-7" class="reference"><a href="#cite_note-nicactual-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div> </div> </blockquote> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheru:Wwalker_tombstone.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Wwalker_tombstone.JPG/330px-Wwalker_tombstone.JPG" decoding="async" width="300" height="184" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Wwalker_tombstone.JPG/500px-Wwalker_tombstone.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Wwalker_tombstone.JPG/600px-Wwalker_tombstone.JPG 2x" data-file-width="959" data-file-height="589" /></a><figcaption>Tumba de William Walker en Trujillo.</figcaption></figure> <p>Un batallón de soldaos executó la orde. Dempués de dos ráfaga y un tiru de gracia cayó muertu.<sup id="cite_ref-fveintinueve_185-0" class="reference"><a href="#cite_note-fveintinueve-185"><span class="cite-bracket">[</span>177<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> El so cuerpu foi soterráu según los ritos católicos. Mientres, n'Estaos Xuníos, Salmon foi oxetu de crítiques pola so actuación engañosa y la posterior execución del filibusteru, dempués de promete-y proteición en nome del gobiernu británicu.<sup id="cite_ref-fveintinueve_185-1" class="reference"><a href="#cite_note-fveintinueve-185"><span class="cite-bracket">[</span>177<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Sicasí, la muerte de Walker foi recibida con indiferencia pola opinión pública del país.<sup id="cite_ref-186" class="reference"><a href="#cite_note-186"><span class="cite-bracket">[</span>178<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Consecuencies">Consecuencies</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=18" title="Editar seición: Consecuencies" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=18" title="Editar el código fuente de la sección: Consecuencies"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Acordies con Robert E. May, les campañes de William Walker en Centroamérica provocaron non solo «el nacionalismu nicaragüense, la unidá centroamericana, el conservadorismu políticu, la militarización», sinón tamién un sentimientu de roxura antiamericana en dellos círculos».<sup id="cite_ref-may_21-1" class="reference"><a href="#cite_note-may-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Coles mesmes, según Aims McGuiness, el filibusteru contribuyó a la formación de la idea d'<a href="/wiki/Am%C3%A9rica_Llatina" title="América Llatina">América Llatina</a> como una unidá. Precisamente, l'añu 1856 foi clave nel orixe d'esi conceutu, pos apaeció nun discursu del chilenu <a href="/w/index.php?title=Francisco_Bilbao&action=edit&redlink=1" class="new" title="Francisco Bilbao (la páxina nun esiste)">Francisco Bilbao</a> en París y nun poema del colombianu <a href="/w/index.php?title=Jos%C3%A9_Mar%C3%ADa_Torres_Caicedo&action=edit&redlink=1" class="new" title="José María Torres Caicedo (la páxina nun esiste)">José María Torres Caicedo</a>. Inclusive manifiesta que la gana ante la meyora filibustera podría ser la «primer victoria d'América Llatina ante'l destín manifiestu».<sup id="cite_ref-guiness_117-1" class="reference"><a href="#cite_note-guiness-117"><span class="cite-bracket">[</span>111<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Otru criteriu defende l'orixe hispanoamericanu del términu, «nel marcu de les medranes qu'espertaba la política espansiva de los Estaos Xuníos», y refuga l'argumentu que surdió en Francia pa xustificar el expansionismo de <a href="/wiki/Napole%C3%B3n_III" class="mw-redirect" title="Napoleón III">Napoleón III</a>.<sup id="cite_ref-187" class="reference"><a href="#cite_note-187"><span class="cite-bracket">[</span>179<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p> Pela so parte, l'escritor <a href="/w/index.php?title=Paul_Estrade&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paul Estrade (la páxina nun esiste)">Paul Estrade</a> atribúi direutamente a la presencia del aventureru l'orixe del términu: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4217957" /></p><blockquote class="flexquote"> <div class="flex"> <div class="quote">Hasta onde ta pescudáu, la espresión <p>“América Llatina” inventar en 1856 pa ser llanzada en son de reivindicación identitaria y de manifiestu políticu. Surdió por cuenta de la invasión de Nicaragua polos mercenarios de William Walker, y como protesta contra la mesma y tamién contra la potencia que, so esi disfraz, trataba de llevar a cabu'l so gran designio expansionista por cuenta del Sur, dempués </p> de llogralo escontra l'Oeste por cuenta de Méxicu.<sup id="cite_ref-188" class="reference"><a href="#cite_note-188"><span class="cite-bracket">[</span>180<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div> </div> </blockquote> <p>L'aventura de Walker, tamién se venceya al <a href="/w/index.php?title=Imperialismu_d%27Estaos_Xun%C3%ADos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Imperialismu d'Estaos Xuníos (la páxina nun esiste)">imperialismu d'Estaos Xuníos</a>, dáu'l sofitu de los Estaos Xuníos d'América a les sos campañes,<sup id="cite_ref-189" class="reference"><a href="#cite_note-189"><span class="cite-bracket">[</span>181<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> o, según otros autores, ye considerada parte del mesmu. Nesi casu Walker ye calificáu como «axente del imperialismu esclavista d'Estaos Xuníos».<sup id="cite_ref-190" class="reference"><a href="#cite_note-190"><span class="cite-bracket">[</span>182<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nuna visión más amplia y matizada, Robert E. May rellaciona al fenómenu de la tramposería col expansionismo que caracterizó dende'l so orixe a los Estaos Xuníos.<sup id="cite_ref-may_21-2" class="reference"><a href="#cite_note-may-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ver_tamién"><span id="Ver_tami.C3.A9n"></span>Ver tamién</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=19" title="Editar seición: Ver tamién" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=19" title="Editar el código fuente de la sección: Ver tamién"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Doctrina_Monroe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Doctrina Monroe (la páxina nun esiste)">Doctrina Monroe</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Narciso_L%C3%B3pez&action=edit&redlink=1" class="new" title="Narciso López (la páxina nun esiste)">Narciso López</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Historia_de_Nicaragua&action=edit&redlink=1" class="new" title="Historia de Nicaragua (la páxina nun esiste)">Historia de Nicaragua</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fortaleza_de_Santa_B%C3%A1rbara&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fortaleza de Santa Bárbara (la páxina nun esiste)">Fortaleza de Santa Bárbara</a></li> <li><a href="/wiki/Jos%C3%A9_Santos_Guardiola" title="José Santos Guardiola">José Santos Guardiola</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Guerra_Nacional_de_Nicaragua&action=edit&redlink=1" class="new" title="Guerra Nacional de Nicaragua (la páxina nun esiste)">Guerra Nacional de Nicaragua</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notes">Notes</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=20" title="Editar seición: Notes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=20" title="Editar el código fuente de la sección: Notes"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3503771">@media only screen and (max-width:600px){.mw-parser-output .llistaref{column-count:1!important}}</style><div class="llistaref" style="list-style-type: decimal;"><ol class="references"> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text">Tamién esistíen otres alternatives travesando <a href="/wiki/Cabu_de_Fornos" title="Cabu de Fornos">Cabu de Fornos</a> o'l <a href="/w/index.php?title=Ismu_de_Tehuantepec&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ismu de Tehuantepec (la páxina nun esiste)">Ismu de Tehuantepec</a> (Rosengarten, p. 57).</span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text">Vanderbilt pretendió'l derechu esclusivu pa construyir la canal interoceánico, pero nun llogró sofitu de inversionistas británicos (Rosengarten, p. 64).</span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text">El 7 de mayu zarpó otra espedición al mandu de Henry L. Kinney, independiente de la de Walker, coles mires d'establecer «un bon gobiernu» en Nicaragua (Scroggs, p. 112).</span> </li> <li id="cite_note-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-75">↑</a></span> <span class="reference-text">Según Frederic Rosengarten, Jr., los oxetivos de Walker nun se llindaben a esta rexón: Pa xineru de 1856, roblaría un alcuerdu col capitán F. A. Lainé, representante d'un grupu de exiliaos cubanos, col propósitu de «lliberar» esi país de les autoridaes españoles y tamién «asegurar la prosperidá de Centro América» (Rosengarten, Jr., p. 106).</span> </li> <li id="cite_note-94"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-94">↑</a></span> <span class="reference-text">Al paecer foi José María Estrada'l primeru en faer un llamáu a los demás gobiernos de Centroamérica por qu'intervinieren militarmente en Nicaragua (<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100820081059/http://www.cancilleria.gob.ni/sjacinto/noticias/separata_4.shtml">Invitación d'Estrada a intervenir en Nicaragua</a>); anque'l presidente costarricense Juan Rafael Mora alvirtiera sobre la llegada de los aventureros dende finales de 1855 (Dueñes Van Severen, p. 96).</span> </li> <li id="cite_note-100"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-100">↑</a></span> <span class="reference-text">Vanderbilt «apautó» con esa empresa, que nun competiría na ruta al traviés de Panamá si yéren-y apurríos 40 mil dólares mensuales (Rosengarten, Jr., p. 121).</span> </li> <li id="cite_note-138"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-138">↑</a></span> <span class="reference-text">Zavala asocedió a Paredes nel mandu del exércitu guatemalianu, tres la muerte d'este pola enfermedá del cólera (Frederic Rosengarten, Jr., p. 152).</span> </li> <li id="cite_note-163"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-163">↑</a></span> <span class="reference-text">Meses dempués, Walker aseveró ser afaláu pol presidente pa entamar una nueva espedición sobre Centroamérica (Rosengarten, Jr., p. 180).</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Referencies">Referencies</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=21" title="Editar seición: Referencies" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=21" title="Editar el código fuente de la sección: Referencies"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3503771" /><div class="llistaref" style="-moz-column-count:3; -webkit-column-count:3; column-count:3; list-style-type: decimal;"><ol class="references"> <li id="cite_note-a5224c7dbfbce0f5477059ce9008028cec3b59c7-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-a5224c7dbfbce0f5477059ce9008028cec3b59c7_1-0">1,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-a5224c7dbfbce0f5477059ce9008028cec3b59c7_1-1">1,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-a5224c7dbfbce0f5477059ce9008028cec3b59c7_1-2">1,2</a></sup></span> <span class="reference-text">Afirmao en: <i><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q19938912" class="extiw" title="d:Special:EntityPage/Q19938912">autoridaes BNF</a></i>. Identificador BnF: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb146081526">146081526</a>. Data de consulta: 10 ochobre 2015. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.</span> </li> <li id="cite_note-sanfran-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-sanfran_2-0">2,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-sanfran_2-1">2,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-sanfran_2-2">2,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-sanfran_2-3">2,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-sanfran_2-4">2,4</a></sup></span> <span class="reference-text">Fanni Juda. «<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfmuseum.org/hist1/walker.html">William Walker</a>». Consultáu'l 18 de marzu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-nicactual-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-nicactual_3-0">3,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-nicactual_3-1">3,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-nicactual_3-2">3,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-nicactual_3-3">3,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-nicactual_3-4">3,4</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-nicactual_3-5">3,5</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-nicactual_3-6">3,6</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-nicactual_3-7">3,7</a></sup></span> <span class="reference-text">Nicaragua Actual. «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170613055433/http://www.touring-costarica.com/walker.html">William Walker</a>». Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.touring-costarica.com/walker.html">orixinal</a>, el 2017-06-13. Consultáu'l 18 de marzu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, p. 27</span> </li> <li id="cite_note-funo-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-funo_5-0">5,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-funo_5-1">5,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-funo_5-2">5,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 2</span> </li> <li id="cite_note-fdos-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fdos_6-0">6,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fdos_6-1">6,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fdos_6-2">6,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 1</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 13</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 3</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 4</span> </li> <li id="cite_note-tennessee-10"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-tennessee_10-0">10,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-tennessee_10-1">10,1</a></sup></span> <span class="reference-text">The Tennessee Encyclopedia of History and Culture. «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090809083439/http://tennesseeencyclopedia.net//imagegallery.php?EntryID=W006">William Walker 1824 - 1860</a>». Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="http://tennesseeencyclopedia.net//imagegallery.php?EntryID=W006">orixinal</a>, el 9 d'agostu de 2009. Consultáu'l 21 de xunu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-ftres-11"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ftres_11-0">11,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ftres_11-1">11,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 5</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 7</span> </li> <li id="cite_note-fcuatro-13"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fcuatro_13-0">13,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fcuatro_13-1">13,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 9</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 17</span> </li> <li id="cite_note-fcinco-15"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fcinco_15-0">15,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fcinco_15-1">15,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 10</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">Dixital History. «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120117173858/http://www.digitalhistory.uh.edu/database/article_display.cfm?HHID=311">Manifest Destiny</a>». Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.digitalhistory.uh.edu/database/article_display.cfm?HHID=311">orixinal</a>, el 17 de xineru de 2012. Consultáu'l 18 de xunu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-fseis-17"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fseis_17-0">17,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fseis_17-1">17,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 11</span> </li> <li id="cite_note-fsiete-18"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fsiete_18-0">18,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fsiete_18-1">18,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fsiete_18-2">18,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 12</span> </li> <li id="cite_note-suno-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-suno_19-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, pp. 4-5</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 9</span> </li> <li id="cite_note-may-21"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-may_21-0">21,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-may_21-1">21,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-may_21-2">21,2</a></sup></span> <span class="reference-text">Robert E. May (14 de marzu de 2006). «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:se6XbzL_DWgJ:www.costarricense.cr/pagina/mcarvajal41/Destín_manifiestu_Robert_Y_May.doc+Robert+May+%C2%Abel+Destino+Manifiestu&hl=es&gl=sv&pid=bl&srcid=ADGEESjamLdxkVqixCaEdhDW_moda5Jq_ryf0-EQlwzC4HaZwzJG_T_DAoG0oVJmew9JErDux2lCq9yW4IZqXh_QD12rARDdsR1Ql6J025UB2MqOBxG1Iu-WKsWmIJUQ1iaABHQS9vsF&sig=AHIEtbStVWPaleLoGFinQ_GGiXZHbgmNXA">El Destín Manifiestu, William Walker, y la tramposería de los Estaos Xuníos n'América Central na década de 1850</a>». Consultáu'l 31 de xunetu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 30</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 32</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text">House Divided (17 de xunetu de 2007). «<a rel="nofollow" class="external text" href="http://hd.housedivided.dickinson.edu/node/9229?q=node/1983">French filibuster Gaston Raoul Raousset arrives in the northern Mexican state of Sonora</a>». Consultáu'l 19 de xunu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text">Enciclopedia.sonora.gob. «<a rel="nofollow" class="external text" href="http://enciclopedia.sonora.gob.mx/Runscript.asp?p=ASP\pg365.asp&page=365">Raousset de Boulbon, Gastón. Filibusteru francés</a>». Consultáu'l 19 de xunu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text">The Journal of San Diego History (1973). «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110915225129/https://www.sandiegohistory.org/journal/73winter/crabb.htm">Henry A. Crabb, Filibuster, and the San Diego Herald</a>». Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sandiegohistory.org/journal/73winter/crabb.htm">orixinal</a>, el 2011-09-15. Consultáu'l 29 de xunetu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 37</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 39</span> </li> <li id="cite_note-fnueve-29"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fnueve_29-0">29,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fnueve_29-1">29,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 40</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 34</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 35</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 42</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 44</span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 45</span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 46</span> </li> <li id="cite_note-fdiez-36"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fdiez_36-0">36,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fdiez_36-1">36,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 47</span> </li> <li id="cite_note-fonce-37"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fonce_37-0">37,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fonce_37-1">37,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fonce_37-2">37,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fonce_37-3">37,3</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, pp. 49-51</span> </li> <li id="cite_note-vander-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-vander_38-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Vanderbilt University. «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060924040958/http://www.vanderbilt.edu/News/register/Mar11_02/story8.html">Commodore Cornelius Vanderbilt fought war over route through Central America</a>». Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vanderbilt.edu/News/register/Mar11_02/story8.html">orixinal</a>, el 24 de setiembre de 2006. Consultáu'l 23 de xunu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-fdoce-39"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fdoce_39-0">39,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fdoce_39-1">39,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, pp. 54-55</span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 50</span> </li> <li id="cite_note-ftrece-41"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ftrece_41-0">41,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ftrece_41-1">41,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 56</span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, pp. 53-54</span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, pp. 58-59</span> </li> <li id="cite_note-canali-46"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-canali_46-0">44,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-canali_46-1">44,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Ministeriu de Rellaciones Esteriores de Nicaragua (2005). «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100820081054/http://www.cancilleria.gob.ni/sjacinto/noticias/separata_3.shtml">La Canal Interoceánico y les Amenaces a la Soberanía</a>». Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cancilleria.gob.ni/sjacinto/noticias/separata_3.shtml">orixinal</a>, el 20 d'agostu de 2010. Consultáu'l 29 de xunu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 60</span> </li> <li id="cite_note-fcatorce-48"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fcatorce_48-0">46,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fcatorce_48-1">46,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 64</span> </li> <li id="cite_note-fquince-49"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fquince_49-0">47,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fquince_49-1">47,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fquince_49-2">47,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fquince_49-3">47,3</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 68-70</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, p. 70</span> </li> <li id="cite_note-fdieciseis-51"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fdieciseis_51-0">49,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fdieciseis_51-1">49,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 72-74</span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text">«<a rel="nofollow" class="external text" href="http://guerranacional.enriquebolanos.org/personaxes_biografias_pdf/Biograf%C3%ADa%20de%20Chamorro,%20Frutu.pdf">Frutu Chamorro 1804-1855</a>». Consultáu'l 28 de setiembre de 2013.</span> </li> <li id="cite_note-museouno-53"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-museouno_53-0">51,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-museouno_53-1">51,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-museouno_53-2">51,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Mus%C3%A9u_Hist%C3%B3ricu_Cultural_Juan_Santamar%C3%ADa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muséu Históricu Cultural Juan Santamaría (la páxina nun esiste)">Muséu Históricu Cultural Juan Santamaría</a>. «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160403050446/http://www.museojuansantamaria.go.cr/Campana%20Nacional/cronologia_historica.html#HERMES_TABS_1_1">Cronología histórica rellacionada cola Guerra Nacional Centroamericana contra los Filibusteros</a>». Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.museojuansantamaria.go.cr/Campana%20Nacional/cronologia_historica.html#HERMES_TABS_1_1">orixinal</a>, el 2016-04-03. Consultáu'l 18 de marzu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 90-91</span> </li> <li id="cite_note-suno_bis-55"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-suno_bis_55-0">53,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-suno_bis_55-1">53,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, pp. 90-91</span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, p. 28</span> </li> <li id="cite_note-mre_unu-57"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-mre_unu_57-0">55,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-mre_unu_57-1">55,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-mre_unu_57-2">55,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-mre_unu_57-3">55,3</a></sup></span> <span class="reference-text">Ministeriu de Rellaciones Esteriores de Nicaragua (2005). «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100820081059/http://www.cancilleria.gob.ni/sjacinto/noticias/separata_4.shtml">La Guerra Civil: 1854-1856</a>». Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cancilleria.gob.ni/sjacinto/noticias/separata_4.shtml">orixinal</a>, el 20 d'agostu de 2010. Consultáu'l 29 de xunu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1975">Scroggs, 1975</a>, pp. 92-93</span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 97</span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1975">Scroggs, 1975</a>, p. 96</span> </li> <li id="cite_note-museodos-61"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-museodos_61-0">59,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-museodos_61-1">59,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-museodos_61-2">59,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-museodos_61-3">59,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-museodos_61-4">59,4</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-museodos_61-5">59,5</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-museodos_61-6">59,6</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Mus%C3%A9u_Hist%C3%B3ricu_Cultural_Juan_Santamar%C3%ADa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muséu Históricu Cultural Juan Santamaría (la páxina nun esiste)">Muséu Históricu Cultural Juan Santamaría</a>. «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160403050446/http://www.museojuansantamaria.go.cr/Campana%20Nacional/cronologia_historica.html#HERMES_TABS_1_2">Cronología histórica rellacionada cola Guerra Nacional Centroamericana contra los Filibusteros</a>». Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.museojuansantamaria.go.cr/Campana%20Nacional/cronologia_historica.html#HERMES_TABS_1_2">orixinal</a>, el 2016-04-03. Consultáu'l 18 de marzu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 77</span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 78</span> </li> <li id="cite_note-fdieciocho-65"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fdieciocho_65-0">62,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fdieciocho_65-1">62,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, pp. 80-81</span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text">Ministeriu de Cultura, Mocedá y Deportes de Costa Rica (2007). «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100418201014/http://www.mcjdcr.go.cr/boletines/sesquicentenario_capitulo3.html">Los filibusteros tomen Granada</a>». Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mcjdcr.go.cr/boletines/sesquicentenario_capitulo3.html">orixinal</a>, el 18 d'abril de 2010. Consultáu'l 7 de xunetu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-67">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 82</span> </li> <li id="cite_note-fdiecinueve-68"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fdiecinueve_68-0">65,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fdiecinueve_68-1">65,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 84</span> </li> <li id="cite_note-invauno-69"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-invauno_69-0">66,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-invauno_69-1">66,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, pp. 60-61</span> </li> <li id="cite_note-fveinte-70"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fveinte_70-0">67,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fveinte_70-1">67,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, pp. 85-86</span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 87</span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 116</span> </li> <li id="cite_note-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-73">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, p. 64</span> </li> <li id="cite_note-fveintiuno-74"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fveintiuno_74-0">71,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fveintiuno_74-1">71,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fveintiuno_74-2">71,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fveintiuno_74-3">71,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fveintiuno_74-4">71,4</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fveintiuno_74-5">71,5</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fveintiuno_74-6">71,6</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fveintiuno_74-7">71,7</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, pp. 88-90</span> </li> <li id="cite_note-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-76">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, p. 65</span> </li> <li id="cite_note-fveintitres-77"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fveintitres_77-0">73,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fveintitres_77-1">73,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fveintitres_77-2">73,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 92</span> </li> <li id="cite_note-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-78">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, pp. 76</span> </li> <li id="cite_note-fveinticuatro-79"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fveinticuatro_79-0">75,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fveinticuatro_79-1">75,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fveinticuatro_79-2">75,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, pp. 93-94</span> </li> <li id="cite_note-80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-80">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, p. 78</span> </li> <li id="cite_note-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-81">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 95</span> </li> <li id="cite_note-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-82">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, p. 79</span> </li> <li id="cite_note-invauno_bis-83"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-invauno_bis_83-0">79,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-invauno_bis_83-1">79,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-invauno_bis_83-2">79,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, pp. 81-82</span> </li> <li id="cite_note-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-84">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 125</span> </li> <li id="cite_note-85"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-85">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 96-97</span> </li> <li id="cite_note-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-86">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, pp. 98-99</span> </li> <li id="cite_note-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-87">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, p. 84</span> </li> <li id="cite_note-invados_bis-88"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-invados_bis_88-0">84,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-invados_bis_88-1">84,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, pp. 87-88</span> </li> <li id="cite_note-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-89">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 100</span> </li> <li id="cite_note-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-90">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 136</span> </li> <li id="cite_note-fveinticinco-91"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fveinticinco_91-0">87,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fveinticinco_91-1">87,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 101</span> </li> <li id="cite_note-fveintiseis-92"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fveintiseis_92-0">88,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fveintiseis_92-1">88,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fveintiseis_92-2">88,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 102</span> </li> <li id="cite_note-invatres-93"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-invatres_93-0">89,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-invatres_93-1">89,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-invatres_93-2">89,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, pp. 90-92</span> </li> <li id="cite_note-fveintidos-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-fveintidos_95-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, pp. 103-104</span> </li> <li id="cite_note-96"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-96">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengaren,_Jr.1976">Rosengaren, Jr., 1976</a>, p. 106</span> </li> <li id="cite_note-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-97">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 107</span> </li> <li id="cite_note-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-98">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 143</span> </li> <li id="cite_note-99"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-99">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, pp. 118-119</span> </li> <li id="cite_note-101"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-101">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 121</span> </li> <li id="cite_note-102"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-102">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 122</span> </li> <li id="cite_note-tunu-103"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-tunu_103-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal"> (1997). <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=6KMU1rNvakoC&pg=PA52&sig=Qm3TD8G5S-V3fEydBwnvn66HWhg&dq=nicaragua+william+walker+%221854%22+%22El">porvenir,+ensin+embargu,+foi+tr%C3%A1gico+en+el+curtiu+plazu:+en+1854,+al calor+de+la guerra civil+que+esgañaba+a+Nicaragua,+unu+de+los bandos+solicit%C3%B3+el sofitu+de+William+Walker.+%22#v=onepage&q=nicaragua%20william%20walker%20%221854%22%20%22El%20porvenir%2C%20ensin%20embargu%2C%20foi%20tr%C3%A1gico%20en%20el%20curtiu%20plazu%3A%20en%201854%2C%20a el%20calor%20de%20la%20guerra%20civil%20que%20esgañaba%20a%20Nicaragua%2C%20unu%20de%20los%20bandos%20solicit%C3%B3%20el%20sofitu%20de%20William%20Walker.%20%22&f=false Historia de Costa Rica: curtiu, actualizada y con ilustraciones</a></i>, 1a, Editorial de la Universidá de Costa Rica, páx. 52. <a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/9977674116" title="Especial:FuentesDeLibros/9977674116">ISBN 9977674116</a>. Consultáu'l 19 de marzu de 2010.</cite></span> </li> <li id="cite_note-104"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-104">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 123</span> </li> <li id="cite_note-105"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-105">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, p. 103</span> </li> <li id="cite_note-crhoy-106"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-crhoy_106-0">100,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-crhoy_106-1">100,1</a></sup></span> <span class="reference-text">José Ignacio Fernández Víquez (12 d'abril de 2009). «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20090503112921/http://costaricahoy.info/destacados/campana-nacional-de-1856-153-anos-mas-tarde%E2%80%A6/7161/">Campaña Nacional de 1856: 153 años más tarde…</a>». Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="http://costaricahoy.info/destacados/campana-nacional-de-1856-153-anos-mas-tarde%E2%80%A6/7161/">orixinal</a>, el 3 de mayu de 2009. Consultáu'l 19 de marzu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-107"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-107">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, p. 104</span> </li> <li id="cite_note-108"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-108">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, pp. 105-106</span> </li> <li id="cite_note-109"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-109">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 127</span> </li> <li id="cite_note-110"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-110">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 131</span> </li> <li id="cite_note-111"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-111">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, p. 35</span> </li> <li id="cite_note-112"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-112">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 132</span> </li> <li id="cite_note-113"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-113">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, pp. 108-109</span> </li> <li id="cite_note-museotres-114"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-museotres_114-0">108,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-museotres_114-1">108,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-museotres_114-2">108,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-museotres_114-3">108,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-museotres_114-4">108,4</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-museotres_114-5">108,5</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-museotres_114-6">108,6</a></sup></span> <span class="reference-text">Muséu Históricu Cultural Juan Santamaría. «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160403050446/http://www.museojuansantamaria.go.cr/Campana%20Nacional/cronologia_historica.html#HERMES_TABS_1_3">Cronología histórica rellacionada cola Guerra Nacional Centroamericana contra los Filibusteros</a>». Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.museojuansantamaria.go.cr/Campana%20Nacional/cronologia_historica.html#HERMES_TABS_1_3">orixinal</a>, el 2016-04-03. Consultáu'l 18 de marzu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-115"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-115">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 136</span> </li> <li id="cite_note-116"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-116">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 199</span> </li> <li id="cite_note-guiness-117"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-guiness_117-0">111,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-guiness_117-1">111,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Aims McGuinness (Xunu de 2008). «<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.afehc-historia-centroamericana.org/?action=fi_aff&id=1934">La llegada de la pantasma: la retirada de William Walker por Panamá y los raigaños del imperialismu d'Estaos Xuníos n'América Llatina</a>». Consultáu'l 22 de marzu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-118"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-118">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 137</span> </li> <li id="cite_note-119"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-119">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 183</span> </li> <li id="cite_note-120"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-120">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, pp. 101-102</span> </li> <li id="cite_note-121"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-121">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, p. 113</span> </li> <li id="cite_note-sdos_bis-122"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-sdos_bis_122-0">116,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-sdos_bis_122-1">116,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, pp. 205-206</span> </li> <li id="cite_note-funo_bis-123"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-funo_bis_123-0">117,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-funo_bis_123-1">117,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-funo_bis_123-2">117,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 138-139</span> </li> <li id="cite_note-bdsj_unu-124"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-bdsj_unu_124-0">118,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-bdsj_unu_124-1">118,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Ministeriu de Rellaciones Esteriores de Nicaragua (2005). «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100205213225/http://www.cancilleria.gob.ni/sjacinto/noticias/separata_5.shtml">La Guerra Nacional</a>». Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cancilleria.gob.ni/sjacinto/noticias/separata_5.shtml">orixinal</a>, el 5 de febreru de 2010. Consultáu'l 3 de xunetu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-125"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-125">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, p. 115</span> </li> <li id="cite_note-126"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-126">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, p. 116</span> </li> <li id="cite_note-127"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-127">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 210</span> </li> <li id="cite_note-128"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-128">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, p. 31</span> </li> <li id="cite_note-stres_bis-129"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-stres_bis_129-0">123,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-stres_bis_129-1">123,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 214</span> </li> <li id="cite_note-130"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-130">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, pp. 140-141</span> </li> <li id="cite_note-131"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-131">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, pp. 143-144</span> </li> <li id="cite_note-132"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-132">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, p. 39</span> </li> <li id="cite_note-133"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-133">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 220</span> </li> <li id="cite_note-134"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-134">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 234</span> </li> <li id="cite_note-135"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-135">↑</a></span> <span class="reference-text">Ministeriu de Rellaciones Esteriores de Nicaragua (2005). «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100205213231/http://www.cancilleria.gob.ni/sjacinto/noticias/separata_7.shtml">Cavilgues sobre la Guerra Nacional</a>». Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cancilleria.gob.ni/sjacinto/noticias/separata_7.shtml">orixinal</a>, el 5 de febreru de 2010. Consultáu'l 5 de xunetu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-invacuatro-136"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-invacuatro_136-0">130,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-invacuatro_136-1">130,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, pp. 120-121</span> </li> <li id="cite_note-137"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-137">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 259</span> </li> <li id="cite_note-139"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-139">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, pp. 123-124</span> </li> <li id="cite_note-140"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-140">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 151</span> </li> <li id="cite_note-bsjnicac-141"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-bsjnicac_141-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Alejandro Vega (21 d'agostu de 1889). «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181109092646/http://www.touring-costarica.com/sanjacinto.html">La Batalla de San Xacintu</a>». Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.touring-costarica.com/sanjacinto.html">orixinal</a>, el 2018-11-09. Consultáu'l 22 de marzu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-142"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-142">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 239</span> </li> <li id="cite_note-143"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-143">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 155</span> </li> <li id="cite_note-144"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-144">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 156</span> </li> <li id="cite_note-145"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-145">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 265</span> </li> <li id="cite_note-146"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-146">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 158</span> </li> <li id="cite_note-147"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-147">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 272</span> </li> <li id="cite_note-148"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-148">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, p. 131</span> </li> <li id="cite_note-149"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-149">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 162</span> </li> <li id="cite_note-bdsj_dos-150"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-bdsj_dos_150-0">143,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-bdsj_dos_150-1">143,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Ministeriu de Rellaciones Esteriores de Nicaragua (2005). «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100820081104/http://www.cancilleria.gob.ni/sjacinto/noticias/separata_6.shtml">La Guerra Nacional II</a>». Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cancilleria.gob.ni/sjacinto/noticias/separata_6.shtml">orixinal</a>, el 20 d'agostu de 2010. Consultáu'l 5 de xunetu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-151"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-151">↑</a></span> <span class="reference-text">Ministeriu de Cultura, Mocedá y Deportes de Costa Rica (2007). . Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mcjdcr.go.cr/boletines/sesquicentenario_capitulo_9.html">orixinal</a>, el 18 d'abril de 2010. Consultáu'l 8 de xunetu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-152"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-152">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 167</span> </li> <li id="cite_note-153"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-153">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 170</span> </li> <li id="cite_note-154"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-154">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 172</span> </li> <li id="cite_note-museocuatro-155"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-museocuatro_155-0">148,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-museocuatro_155-1">148,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-museocuatro_155-2">148,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-museocuatro_155-3">148,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-museocuatro_155-4">148,4</a></sup></span> <span class="reference-text">Muséu Históricu Cultural Juan Santamaría. «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160403050446/http://www.museojuansantamaria.go.cr/Campana%20Nacional/cronologia_historica.html#HERMES_TABS_1_4">Cronología histórica rellacionada cola Guerra Nacional Centroamericana contra los Filibusteros</a>». Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.museojuansantamaria.go.cr/Campana%20Nacional/cronologia_historica.html#HERMES_TABS_1_4">orixinal</a>, el 2016-04-03. Consultáu'l 18 de marzu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-156"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-156">↑</a></span> <span class="reference-text">Ministeriu de Cultura, Mocedá y Deportes de Costa Rica (2007). «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100415211044/http://www.mcjdcr.go.cr/boletines/sesquicentenario_capitulo_10.html">Fin de la ocupación filibustera en Nicaragua</a>». Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mcjdcr.go.cr/boletines/sesquicentenario_capitulo_10.html">orixinal</a>, el 15 d'abril de 2010. Consultáu'l 8 de xunetu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-157"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-157">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, pp. 137-138</span> </li> <li id="cite_note-158"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-158">↑</a></span> <span class="reference-text">Ministeriu de Cultura, Mocedá y Deportes de Costa Rica (2007). «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100415211044/http://www.mcjdcr.go.cr/boletines/sesquicentenario_capitulo_10.html">Fin de la ocupación filibustera en Nicaragua</a>». Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mcjdcr.go.cr/boletines/sesquicentenario_capitulo_10.html">orixinal</a>, el 15 d'abril de 2010. Consultáu'l 9 de xunetu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-fdos_bis-159"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fdos_bis_159-0">152,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fdos_bis_159-1">152,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fdos_bis_159-2">152,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fdos_bis_159-3">152,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fdos_bis_159-4">152,4</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, pp. 175-176</span> </li> <li id="cite_note-160"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-160">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 313</span> </li> <li id="cite_note-161"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-161">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, pp. 318-319</span> </li> <li id="cite_note-162"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-162">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 178</span> </li> <li id="cite_note-ftres_bis-164"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ftres_bis_164-0">156,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ftres_bis_164-1">156,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, pp. 180-181</span> </li> <li id="cite_note-fcinco_bis-165"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-fcinco_bis_165-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 182</span> </li> <li id="cite_note-166"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-166">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 182</span> </li> <li id="cite_note-167"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-167">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, pp. 186-187</span> </li> <li id="cite_note-fcuatro_bis-168"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fcuatro_bis_168-0">160,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fcuatro_bis_168-1">160,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fcuatro_bis_168-2">160,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, pp. 189-190</span> </li> <li id="cite_note-169"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-169">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 390</span> </li> <li id="cite_note-170"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-170">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 194</span> </li> <li id="cite_note-171"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-171">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 397</span> </li> <li id="cite_note-172"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-172">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 196</span> </li> <li id="cite_note-fveintisiete-173"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fveintisiete_173-0">165,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fveintisiete_173-1">165,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 197</span> </li> <li id="cite_note-museocinco-174"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-museocinco_174-0">166,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-museocinco_174-1">166,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-museocinco_174-2">166,2</a></sup></span> <span class="reference-text">Muséu Históricu Cultural Juan Santamaría. «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160403050446/http://www.museojuansantamaria.go.cr/Campana%20Nacional/cronologia_historica.html#HERMES_TABS_1_6">Cronología histórica rellacionada cola Guerra Nacional Centroamericana contra los Filibusteros</a>». Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.museojuansantamaria.go.cr/Campana%20Nacional/cronologia_historica.html#HERMES_TABS_1_6">orixinal</a>, el 2016-04-03. Consultáu'l 18 de marzu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-175"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-175">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, p. 42</span> </li> <li id="cite_note-176"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-176">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, p. 43</span> </li> <li id="cite_note-177"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-177">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFDueñes_Van_Severen2006">Dueñes Van Severen, 2006</a>, pp. 43-44</span> </li> <li id="cite_note-178"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-178">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 399</span> </li> <li id="cite_note-179"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-179">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 200</span> </li> <li id="cite_note-fveintiocho-180"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fveintiocho_180-0">172,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fveintiocho_180-1">172,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 202</span> </li> <li id="cite_note-sdos-181"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-sdos_181-0">173,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-sdos_181-1">173,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 402</span> </li> <li id="cite_note-182"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-182">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 204</span> </li> <li id="cite_note-183"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-183">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, p. 205</span> </li> <li id="cite_note-184"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-184">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, pp. 206-207</span> </li> <li id="cite_note-fveintinueve-185"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-fveintinueve_185-0">177,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-fveintinueve_185-1">177,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFRosengarten,_Jr.1976">Rosengarten, Jr., 1976</a>, pp. 207-208</span> </li> <li id="cite_note-186"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-186">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITAREFScroggs1974">Scroggs, 1974</a>, p. 409</span> </li> <li id="cite_note-187"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-187">↑</a></span> <span class="reference-text">Mónica Quijada (1998). «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:uE9DeslmMLgJ:revistadeindias.revistes.csic.es/index.php/revistadeindias/article/download/749/819+William+Walker+conceutu+Am%C3%A9rica+Llatina+pa+estremar&hl=es&gl=sv&pid=bl&srcid=ADGEESjWOZt1l2VIA48Y7Szas733rdj2osnLoqDgqFoOqQSI-L2pe0tmRmao9Xs3r9fAKD-Ab71N-KD6MUJxkd7Ipzs4_6ZjZnGJOkNMafnjfp2d0QqC0fBMSyz27Hnil89Y88QR8V7Z&sig=AHIEtbQ1tAf-9WEg_vySc0oT5UhFkZ4nIA">Sobre l'orixe y espardimientu del nome “América Llatina” (o una variación heterodoxa en redol a la tema de la construcción social de la verdá)</a>».  Conseyu Cimeru d'Investigaciones Científiques. Consultáu'l 27 d'avientu de 2011.</span> </li> <li id="cite_note-188"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-188">↑</a></span> <span class="reference-text">Paul Estrade (1994). «<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20121130162922/https://www.u-cursos.cl/altamira/2005/0/HYGCH-4EM/D/material_docente/oxetu/55211">Conceutu d'América Llatina</a>». Archiváu dende l'<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.u-cursos.cl/altamira/2005/0/HYGCH-4EM/D/material_docente/oxetu/55211">orixinal</a>, el 30 de payares de 2012. Consultáu'l 6 d'agostu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-189"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-189">↑</a></span> <span class="reference-text">Aurelio Alonso (2009). «<a rel="nofollow" class="external text" href="http://rdarchivo.contrapunto.com.sv/index.php?option=com_content&view=article&id=77:imperialismu-norteamericanu-y-estratexes-de-enfrentamientu-en-centroamerica&catid=14:politicas&Itemid=21">Imperialismu norteamericanu y estratexes d'enfrentamientu en Centroamérica</a>». Consultáu'l 6 d'agostu de 2010.</span> </li> <li id="cite_note-190"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-190">↑</a></span> <span class="reference-text">Alejandro Jenkins Villalobos (20 de mayu de 2007). «<a rel="nofollow" class="external text" href="http://wvw.nacion.com/ln_ee/2007/mayu/20/opinion1102817.html">Walker en Centroamérica</a>». Consultáu'l 6 d'agostu de 2010.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografía"><span id="Bibliograf.C3.ADa"></span>Bibliografía</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=22" title="Editar seición: Bibliografía" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=22" title="Editar el código fuente de la sección: Bibliografía"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite style="font-style:normal">Dueñas Van Severen, J. Ricardo (2006). <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:p9bqEn00wJQJ:www.sica.int/centro_documentacion/inst/sgsica/La%2520Invasi%25C3%25B3n%2520Filibustera%2520de%2520Nicaragua%2520y%2520la%2520Guerra%2520Nacional.pdf+la+invasi%C3%B3n+filibustera+de+nicaragua+y+la">guerra+nacinal&hl=es&gl=sv&pid=bl&srcid=ADGEEShYLMbR7hma04VMMPddlubeTi14br5dauU2leopMKVJdfal5RMsxrovCndJQHspoI1VFtzbK3TOeB_1c6Hala5WC2OQiBseJoHbvTl5HkZP87QNH2GxBBMmFPVnzn5gGd-83MMHiQ&sig=AHIEtbQXwU7sAEKIxoVgbGma2FxabsPCYw La invasión filibustera de Nicaragua y la Guerra Nacional</a></i>. Secretaría Xeneral del Sistema de la Integración Centroamericana SG-SICA.</cite></li> <li><cite style="font-style:normal" id="Referencia-Rosengarten,_Jr.-1976">Rosengarten, Jr., Frederic (1976). <i>Freebooters must die!</i>. Haverford House, Publishers. <a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/0-910702-01-2" title="Especial:FuentesDeLibros/0-910702-01-2">ISBN 0-910702-01-2</a>.</cite></li> <li><cite style="font-style:normal" id="Referencia-Scroggs-1974">Scroggs, William O. (1974). <i>Filibusteros y financieros, la hestoria de William Walker y los sos asociaos</i>. Coleición Cultural Bancu d'América.</cite></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografía_adicional_(non_utilizada_direutamente_nesti_artículu)"><span id="Bibliograf.C3.ADa_adicional_.28non_utilizada_direutamente_nesti_art.C3.ADculu.29"></span>Bibliografía adicional (non utilizada direutamente nesti artículu)</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=23" title="Editar seición: Bibliografía adicional (non utilizada direutamente nesti artículu)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=23" title="Editar el código fuente de la sección: Bibliografía adicional (non utilizada direutamente nesti artículu)"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><i>La guerra en Nicaragua</i>, <a href="/wiki/1860" title="1860">1860</a>, del propiu William Walker, traducida al español en <a href="/wiki/1883" title="1883">1883</a> pol <a href="/wiki/Italia" title="Italia">italo</a>-nicaragüense Fabio Carnevalini y reeditada en <a href="/wiki/1974" title="1974">1974</a> y <a href="/wiki/1993" title="1993">1993</a>.</li> <li>{{Enllaz rotu|1=<i>Obres históriques completes</i>, [[1865]], de Jerónimo Pérez, reeditada en [[1928]] por Pedro Joaquín Chamorro Zelaya y más palantre en [[1974]] y [[1993]]. |2=<a rel="nofollow" class="external free" href="http://enriquebolanos.org/coleccion_unu_llibru.cfm?UID=1&UIID=11&UIIID=64&serie=08&llibru=03&title=Obres%20hist%C3%B3riques%20completes">http://enriquebolanos.org/coleccion_unu_llibru.cfm?UID=1&UIID=11&UIIID=64&serie=08&llibru=03&title=Obres%20hist%C3%B3riques%20completes</a> |date=August 2024 |bot=InternetArchiveBot }}</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://enriquebolanos.org/abg_otros.cfm?obra=06&UID=1&UIID=9&UIIID=42"><i>Con Walker en Nicaragua</i>, ([[1909]]), de James Carson Jamison, quien foi capitán del so exércitu y tuvo nes sos espediciones.</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160306204823/http://enriquebolanos.org/abg_otros.cfm?obra=06&uid=1&uiid=9&uiiid=42">Archiváu</a> 2016-03-06 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> * <i>La Guerra Nacional. Centenariu</i>, <a href="/wiki/1956" title="1956">1956</a>, de Ildefonso Palma Martínez, reeditada en <a href="/wiki/2006" title="2006">2006</a> nel Sesquicentenario de la <a href="/w/index.php?title=Batalla_de_San_Xacintu_(Nicaragua)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Batalla de San Xacintu (Nicaragua) (la páxina nun esiste)">Batalla de San Xacintu</a>.</li> <li>{{Enllaz rotu|1=toos.cfm?UID=1&UIID=9&UIIID=40 <i>El predestinado de güeyos azules</i>, [[1999]], d'Alejandro Bolaños Geyer |2=<a rel="nofollow" class="external free" href="http://enriquebolanos.org/abg_tomos">http://enriquebolanos.org/abg_tomos</a> |date=August 2024 |bot=InternetArchiveBot }}</li> <li><i> <span class="broken-link">toos.cfm?UID=1&UIID=9&UIIID=40 Investigación más completa sobre William Walker nel mundu</span> <span class="plainlinks" style="background-color:var(--background-color-warning-subtle, #fdf2d5); color:inherit; font-size:85%">(<a href="/wiki/Ayuda:C%C3%B3mo_recuperar_un_enllaz_rotu" class="mw-redirect" title="Ayuda:Cómo recuperar un enllaz rotu">enllaz rotu</a> disponible n'<a href="/wiki/Internet_Archive" title="Internet Archive">Internet Archive</a>; ver l'<a rel="nofollow" class="external text" href="//web.archive.org/web/*/http://enriquebolanos.org/abg_tomos">historial</a> y la <a rel="nofollow" class="external text" href="//web.archive.org/web/2/http://enriquebolanos.org/abg_tomos">última versión</a>).</span></i></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Enllaces_esternos">Enllaces esternos</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&veaction=edit&section=24" title="Editar seición: Enllaces esternos" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=William_Walker&action=edit&section=24" title="Editar el código fuente de la sección: Enllaces esternos"><span>editar la fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span class="plainlinks commons navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png 1.5x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> <a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/?uselang=ast">Wikimedia Commons</a> acueye conteníu multimedia sobre <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:William_Walker_(filibuster)" class="extiw" title="commons:Category:William Walker (filibuster)">William Walker</a></b></i>.</span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=LjQ0Dxuk3wk">Videu</a> en <a href="/wiki/YouTube" title="YouTube">YouTube</a></li> <li>El Nuevu Diariu: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120320214655/http://archivo.elnuevodiario.com.ni/2004/mayu/04-mayu-2004/cultural/cultural6.html">La capitulación de William Walker Y la so salida de Nicaragua en mayu de 1857</a></li> <li>Enciclopedia.sonora.gob: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://enciclopedia.sonora.gob.mx/Runscript.asp?p=ASP\pg108.asp&page=108">Los filibusteros en Sonora</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090307201836/http://enciclopedia.sonora.gob.mx/Runscript.asp?p=ASP%5Cpg108.asp&page=108">Archiváu</a> 2009-03-07 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wdl.org/es/item/152">Mapes de Nicaragua, América del Norte y Centroamérica: población y milles cuadraes de Nicaragua, Estaos Xuníos, Méxicu, Gran Bretaña y América Central, con rutes y distancies; semeyes del Xeneral Walker, del Coronel Kinney y de Parker H. French, y vistes de la Batalla de Nueva Orléans y Bunker Hill</a> de la Biblioteca Dixital Mundial</li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r2260362">.mw-parser-output .mw-authority-control .navbox hr:last-child{display:none}.mw-parser-output .mw-authority-control .navbox+.mw-mf-linked-projects{display:none}.mw-parser-output .mw-authority-control .mw-mf-linked-projects{display:flex;padding:0.5em;border:1px solid #c8ccd1;background-color:#eaecf0;color:#222222}.mw-parser-output .mw-authority-control .mw-mf-linked-projects ul li{margin-bottom:0}</style><div class="mw-authority-control navigation-not-searchable"><div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4075543">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4182964">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Control_d&#039;autoridaes3656" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Control_d&#039;autoridaes3656" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width: 12%; text-align:center;"><a href="/wiki/Ayuda:Control_d%27autoridaes" title="Ayuda:Control d'autoridaes">Control d'autoridaes</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><b>Proyeutos Wikimedia</b></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikidata" title="Wikidata"><img alt="Wd" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a></span> Datos:</span> <span class="uid"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q196401" class="extiw" title="wikidata:Q196401">Q196401</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Commonscat"><img alt="Commonscat" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png 1.5x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> Multimedia:</span> <span class="uid"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:William_Walker_(filibuster)">William Walker (filibuster)</a></span></span></li></ul> <hr /> <ul><li><b>Identificadores</b></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/92826869">WorldCat</a></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" class="mw-redirect" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/92826869">92826869</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/International_Standard_Name_Identifier" title="International Standard Name Identifier">ISNI</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/0000000084007074">0000000084007074</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_d%27Espa%C3%B1a" title="Biblioteca Nacional d'España">BNE</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://datos.bne.es/resource/XX831060">XX831060</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale_de_France" class="mw-redirect" title="Bibliothèque nationale de France">BNF</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb146081526">146081526</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb146081526">(data)</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_de_Catalu%C3%B1a" title="Biblioteca de Cataluña">CANTIC</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://cantic.bnc.cat/registres/CUCId/a12183635">a12183635</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Integrated_Authority_File" class="mw-redirect" title="Integrated Authority File">GND</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/118771086">118771086</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" class="mw-redirect" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/n50034919">n50034919</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/National_Diet_Library" class="mw-redirect" title="National Diet Library">NDL</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00516823">00516823</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/CiNii" title="CiNii">CiNii</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/author/DA13676829">DA13676829</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q29861311" class="extiw" title="d:Q29861311">SNAC</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6kp85m5">w6kp85m5</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_universitaire_de_documentation" title="Système universitaire de documentation">SUDOC</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/085870722">085870722</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Open_Library" title="Open Library">Open Library</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://openlibrary.org/works/OL1236962A?mode=all">OL1236962A</a></span></li> <li><b>Diccionarios y enciclopedies</b></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Enciclopedia_Brit%C3%A1nica" class="mw-redirect" title="Enciclopedia Británica">Britannica</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/biography/William-Walker">url</a></span></li> <li><b>Almacenes dixitales</b></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Virtual_Miguel_de_Cervantes" title="Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes">BVMC</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.cervantesvirtual.com/person/34383">34383</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div><div class="mw-mf-linked-projects hlist"> <ul><li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikidata" title="Wikidata"><img alt="Wd" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a></span> Datos:</span> <span class="uid"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q196401" class="extiw" title="wikidata:Q196401">Q196401</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Commonscat"><img alt="Commonscat" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png 1.5x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> Multimedia:</span> <span class="uid"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:William_Walker_(filibuster)">William Walker (filibuster)</a></span></span></li></ul> </div></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐585dc88b6‐5lb74 Cached time: 20250327042937 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 1.071 seconds Real time usage: 1.461 seconds Preprocessor visited node count: 20927/1000000 Post‐expand include size: 137866/2097152 bytes Template argument size: 52456/2097152 bytes Highest expansion depth: 18/100 Expensive parser function count: 17/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 121514/5000000 bytes Lua time usage: 0.494/10.000 seconds Lua memory usage: 7375796/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 20/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 1260.126 1 -total 46.18% 581.955 1 Plantía:Persona 45.01% 567.161 1 Plantía:Infobox 20.73% 261.181 1 Plantía:NF 19.46% 245.268 1 Plantía:Control_d'autoridaes 13.50% 170.090 2 Plantía:Llistaref 6.11% 77.017 4 Plantía:Fecha 4.55% 57.378 1 Plantía:Nym 4.46% 56.224 31 Plantía:Cita_web 4.29% 54.077 8 Plantía:Trim_leading --> <!-- Saved in parser cache with key astwiki:pcache:59699:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250327042937 and revision id 4339569. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://auth.wikimedia.org/loginwiki/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Sacáu de «<a dir="ltr" href="https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=William_Walker&oldid=4339569">https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=William_Walker&oldid=4339569</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Especial:Categor%C3%ADas" title="Especial:Categorías">Categoríes</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Revisar_traducci%C3%B3n" title="Categoría:Wikipedia:Revisar traducción">Wikipedia:Revisar traducción</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Homes" title="Categoría:Homes">Homes</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_plant%C3%ADes_de_notes_d%27encabezamientu_enllaciando_a_p%C3%A1xines_que_nun_esisten" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con plantíes de notes d'encabezamientu enllaciando a páxines que nun esisten">Wikipedia:Artículos con plantíes de notes d'encabezamientu enllaciando a páxines que nun esisten</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Persones_nac%C3%ADes_en_1824" title="Categoría:Persones nacíes en 1824">Persones nacíes en 1824</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Persones_finaes_en_1860" title="Categoría:Persones finaes en 1860">Persones finaes en 1860</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:M%C3%A9dicos_y_m%C3%A9diques_d%27Estaos_Xun%C3%ADos" title="Categoría:Médicos y médiques d'Estaos Xuníos">Médicos y médiques d'Estaos Xuníos</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Abogaos_y_abogaes_d%27Estaos_Xun%C3%ADos" title="Categoría:Abogaos y abogaes d'Estaos Xuníos">Abogaos y abogaes d'Estaos Xuníos</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Periodistes_d%27Estaos_Xun%C3%ADos" title="Categoría:Periodistes d'Estaos Xuníos">Periodistes d'Estaos Xuníos</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Pol%C3%ADticos_y_pol%C3%ADtiques_d%27Estaos_Xun%C3%ADos" title="Categoría:Políticos y polítiques d'Estaos Xuníos">Políticos y polítiques d'Estaos Xuníos</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Presidentes_de_Nicaragua" title="Categoría:Presidentes de Nicaragua">Presidentes de Nicaragua</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Categor%C3%ADa:Pirates_y_corsarios&action=edit&redlink=1" class="new" title="Categoría:Pirates y corsarios (la páxina nun esiste)">Pirates y corsarios</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Categor%C3%ADa:Esclavistes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Categoría:Esclavistes (la páxina nun esiste)">Esclavistes</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Categor%C3%ADa:Se%C3%B1ores_de_la_guerra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Categoría:Señores de la guerra (la páxina nun esiste)">Señores de la guerra</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Categor%C3%ADa:Mercenarios&action=edit&redlink=1" class="new" title="Categoría:Mercenarios (la páxina nun esiste)">Mercenarios</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Persones_de_Nashville_(Tennessee)" title="Categoría:Persones de Nashville (Tennessee)">Persones de Nashville (Tennessee)</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Historia_de_Nicaragua" title="Categoría:Historia de Nicaragua">Historia de Nicaragua</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:P%C3%A1xines_con_enllaces_interlling%C3%BC%C3%ADsticos" title="Categoría:Wikipedia:Páxines con enllaces interllingüísticos">Wikipedia:Páxines con enllaces interllingüísticos</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Categoríes anubríes: <ul><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Tradubot" title="Categoría:Wikipedia:Tradubot">Wikipedia:Tradubot</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:P%C3%A1xines_con_etiquetes_de_Wikidata_ensin_traducir" title="Categoría:Wikipedia:Páxines con etiquetes de Wikidata ensin traducir">Wikipedia:Páxines con etiquetes de Wikidata ensin traducir</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Webarchive_template_wayback_links" title="Categoría:Wikipedia:Webarchive template wayback links">Wikipedia:Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:P%C3%A1xines_con_enllaces_esternos_rotos" title="Categoría:Wikipedia:Páxines con enllaces esternos rotos">Wikipedia:Páxines con enllaces esternos rotos</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:P%C3%A1xines_con_enllaz_commonscat_dende_Wikidata" title="Categoría:Wikipedia:Páxines con enllaz commonscat dende Wikidata">Wikipedia:Páxines con enllaz commonscat dende Wikidata</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_VIAF" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores VIAF">Wikipedia:Artículos con identificadores VIAF</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_ISNI" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores ISNI">Wikipedia:Artículos con identificadores ISNI</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_BNE" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores BNE">Wikipedia:Artículos con identificadores BNE</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_BNF" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores BNF">Wikipedia:Artículos con identificadores BNF</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_CANTIC" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores CANTIC">Wikipedia:Artículos con identificadores CANTIC</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_GND" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores GND">Wikipedia:Artículos con identificadores GND</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_LCCN" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores LCCN">Wikipedia:Artículos con identificadores LCCN</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_SNAC" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores SNAC">Wikipedia:Artículos con identificadores SNAC</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_Open_Library" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores Open Library">Wikipedia:Artículos con identificadores Open Library</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_BVMC_persona" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores BVMC persona">Wikipedia:Artículos con identificadores BVMC persona</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> La última edición d'esta páxina foi'l 24 feb 2025 a les 10:24.</li> <li id="footer-info-copyright">El testu ta disponible baxo la <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.es">Llicencia Creative Commons Reconocimientu/CompartirIgual 4.0</a>; puen aplicase términos adicionales. Llei <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">les condiciones d'usu</a> pa más detalles.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/es">Política d'intimidá</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Tocante_a">Tocante a Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Avisu_xeneral">Avisu llegal</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Códigu de conducta</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Desendolcadores</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ast.wikipedia.org">Estadístiques</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement/es">Declaración de cookies</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ast.m.wikipedia.org/w/index.php?title=William_Walker&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Vista pa móvil</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Buscar</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Buscar en Wikipedia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Gueta"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Guetar</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Conteníu" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Cambiar a la tabla de contenidos" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Cambiar a la tabla de contenidos</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">William Walker</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>31 llingües</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Amestar seición</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-684955989f-r97g6","wgBackendResponseTime":235,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.071","walltime":"1.461","ppvisitednodes":{"value":20927,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":137866,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":52456,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":18,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":17,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":121514,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":20,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1260.126 1 -total"," 46.18% 581.955 1 Plantía:Persona"," 45.01% 567.161 1 Plantía:Infobox"," 20.73% 261.181 1 Plantía:NF"," 19.46% 245.268 1 Plantía:Control_d\u0026#039;autoridaes"," 13.50% 170.090 2 Plantía:Llistaref"," 6.11% 77.017 4 Plantía:Fecha"," 4.55% 57.378 1 Plantía:Nym"," 4.46% 56.224 31 Plantía:Cita_web"," 4.29% 54.077 8 Plantía:Trim_leading"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.494","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":7375796,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-585dc88b6-5lb74","timestamp":"20250327042937","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"William Walker","url":"https:\/\/ast.wikipedia.org\/wiki\/William_Walker","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q196401","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q196401","author":{"@type":"Organization","name":"Collaboradores de los proyeutos de Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2015-10-22T01:19:17Z","dateModified":"2025-02-24T10:24:03Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/bb\/WilliamWalker.jpg"}</script> </body> </html>