CINXE.COM

Quần thể (sinh học) – Wikipedia tiếng Việt

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Quần thể (sinh học) – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"fe55bf48-e2e8-432d-b8da-8efad715b6bc","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Quần_thể_(sinh_học)","wgTitle":"Quần thể (sinh học)","wgCurRevisionId":71945634,"wgRevisionId":71945634,"wgArticleId":5941,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Bài viết chứa nhận dạng GND","Bài viết chứa nhận dạng HDS","Bài viết chứa nhận dạng LCCN","Bài viết chứa nhận dạng NKC","Taxonbars without from parameter","Trang thẻ đơn vị phân loại không có ID đơn vị phân loại tại Wikidata","Thẻ đơn vị phân loại trên trang có thể không là đơn vị phân loại","Sinh học","Sinh thái học", "Di truyền học"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Quần_thể_(sinh_học)","wgRelevantArticleId":5941,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q2625603", "wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.math.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready", "jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.math.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=ext.gadget.charinsert-styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Elephants_are_extremely_protective_of_their_young._At_the_sight_of_our_jeep%2C_adults_surround_the_infants._Around_175_jee_-_Flickr_-_Al_Jazeera_English.jpg/1200px-Elephants_are_extremely_protective_of_their_young._At_the_sight_of_our_jeep%2C_adults_surround_the_infants._Around_175_jee_-_Flickr_-_Al_Jazeera_English.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="845"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Elephants_are_extremely_protective_of_their_young._At_the_sight_of_our_jeep%2C_adults_surround_the_infants._Around_175_jee_-_Flickr_-_Al_Jazeera_English.jpg/800px-Elephants_are_extremely_protective_of_their_young._At_the_sight_of_our_jeep%2C_adults_surround_the_infants._Around_175_jee_-_Flickr_-_Al_Jazeera_English.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="564"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Elephants_are_extremely_protective_of_their_young._At_the_sight_of_our_jeep%2C_adults_surround_the_infants._Around_175_jee_-_Flickr_-_Al_Jazeera_English.jpg/640px-Elephants_are_extremely_protective_of_their_young._At_the_sight_of_our_jeep%2C_adults_surround_the_infants._Around_175_jee_-_Flickr_-_Al_Jazeera_English.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="451"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Quần thể (sinh học) – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Quần_thể_sinh_học rootpage-Quần_thể_sinh_học skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&amp;uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&amp;returnto=Qu%E1%BA%A7n+th%E1%BB%83+%28sinh+h%E1%BB%8Dc%29" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&amp;returnto=Qu%E1%BA%A7n+th%E1%BB%83+%28sinh+h%E1%BB%8Dc%29" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&amp;uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&amp;returnto=Qu%E1%BA%A7n+th%E1%BB%83+%28sinh+h%E1%BB%8Dc%29" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&amp;returnto=Qu%E1%BA%A7n+th%E1%BB%83+%28sinh+h%E1%BB%8Dc%29" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Đặc_trưng_cơ_bản" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Đặc_trưng_cơ_bản"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Đặc trưng cơ bản</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Đặc_trưng_cơ_bản-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Đặc trưng cơ bản</span> </button> <ul id="toc-Đặc_trưng_cơ_bản-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Cấu_trúc_giới_tính,_cấu_trúc_sinh_sản" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cấu_trúc_giới_tính,_cấu_trúc_sinh_sản"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Cấu trúc giới tính, cấu trúc sinh sản</span> </div> </a> <ul id="toc-Cấu_trúc_giới_tính,_cấu_trúc_sinh_sản-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thành_phần_nhóm_tuổi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thành_phần_nhóm_tuổi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Thành phần nhóm tuổi</span> </div> </a> <ul id="toc-Thành_phần_nhóm_tuổi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sự_phân_bố_cá_thể" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sự_phân_bố_cá_thể"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Sự phân bố cá thể</span> </div> </a> <ul id="toc-Sự_phân_bố_cá_thể-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kích_thước_và_mật_độ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kích_thước_và_mật_độ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Kích thước và mật độ</span> </div> </a> <ul id="toc-Kích_thước_và_mật_độ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sức_sinh_sản_và_sự_tử_vong" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sức_sinh_sản_và_sự_tử_vong"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>Sức sinh sản và sự tử vong</span> </div> </a> <ul id="toc-Sức_sinh_sản_và_sự_tử_vong-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Xem_thêm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Xem_thêm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Xem thêm</span> </div> </a> <ul id="toc-Xem_thêm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tham_khảo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tham_khảo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Tham khảo</span> </div> </a> <ul id="toc-Tham_khảo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Quần thể (sinh học)</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 66 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-66" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">66 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%83%D8%A7%D9%86" title="تعداد السكان – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="تعداد السكان" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Populatsia" title="Populatsia – Tiếng Aromania" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Populatsia" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="Tiếng Aromania" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Populacion" title="Populacion – Tiếng Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Populacion" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Tiếng Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Populyasiya" title="Populyasiya – Tiếng Azerbaijan" lang="az" hreflang="az" data-title="Populyasiya" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Tiếng Azerbaijan" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Populasi_(biologi)" title="Populasi (biologi) – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Populasi (biologi)" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Populasi_(biologi)" title="Populasi (biologi) – Tiếng Mã Lai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Populasi (biologi)" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Tiếng Mã Lai" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A7%80%E0%A6%AC%E0%A6%97%E0%A7%8B%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%A0%E0%A7%80" title="জীবগোষ্ঠী – Tiếng Bangla" lang="bn" hreflang="bn" data-title="জীবগোষ্ঠী" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Tiếng Bangla" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/K%C3%BBn-th%C3%A9" title="Kûn-thé – Tiếng Mân Nam" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Kûn-thé" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Tiếng Mân Nam" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BF%D1%83%D0%BB%D1%8F%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Популяция – Tiếng Bashkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Популяция" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Tiếng Bashkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%83%D0%BB%D1%8F%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Папуляцыя – Tiếng Belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Папуляцыя" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Tiếng Belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%83%D0%BB%D1%8F%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Папуляцыя – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Папуляцыя" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Populasyon" title="Populasyon – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Populasyon" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Populacija" title="Populacija – Tiếng Bosnia" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Populacija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Tiếng Bosnia" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BF%D1%83%D0%BB%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Популация – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Популация" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Poblaci%C3%B3" title="Població – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Població" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Populace" title="Populace – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Populace" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Population" title="Population – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Population" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Population_(Biologie)" title="Population (Biologie) – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Population (Biologie)" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Populatsioon" title="Populatsioon – Tiếng Estonia" lang="et" hreflang="et" data-title="Populatsioon" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Tiếng Estonia" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Population_ecology" title="Population ecology – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Population ecology" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Poblaci%C3%B3n" title="Población – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Población" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Populacio" title="Populacio – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Populacio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Populazio_(biologia)" title="Populazio (biologia) – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Populazio (biologia)" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="جمعیت (زیست‌شناسی) – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="جمعیت (زیست‌شناسی)" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Population" title="Population – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Population" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Populaasje_(biology)" title="Populaasje (biology) – Tiếng Frisia" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Populaasje (biology)" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Tiếng Frisia" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Pobal_(Bitheola%C3%ADocht)" title="Pobal (Bitheolaíocht) – Tiếng Ireland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Pobal (Bitheolaíocht)" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Tiếng Ireland" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Poboaci%C3%B3n_(biolox%C3%ADa)" title="Poboación (bioloxía) – Tiếng Galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Poboación (bioloxía)" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Tiếng Galician" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B0%9C%EC%B2%B4%EA%B5%B0" title="개체군 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="개체군" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8A%D5%B8%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%A1" title="Պոպուլյացիա – Tiếng Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Պոպուլյացիա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Tiếng Armenia" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Populacija_(biologija)" title="Populacija (biologija) – Tiếng Croatia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Populacija (biologija)" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Tiếng Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Stofn_(l%C3%ADffr%C3%A6%C3%B0i)" title="Stofn (líffræði) – Tiếng Iceland" lang="is" hreflang="is" data-title="Stofn (líffræði)" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Tiếng Iceland" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%95%D7%9B%D7%9C%D7%95%D7%A1%D7%99%D7%99%D7%94" title="אוכלוסייה – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="אוכלוסייה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Cacah_jiwa" title="Cacah jiwa – Tiếng Java" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Cacah jiwa" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Tiếng Java" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="პოპულაცია – Tiếng Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="პოპულაცია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Tiếng Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BF%D1%83%D0%BB%D1%8F%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Популяция – Tiếng Kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Популяция" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Tiếng Kazakh" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BF%D1%83%D0%BB%D1%8F%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Популяция – Tiếng Kyrgyz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Популяция" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Tiếng Kyrgyz" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Populatie_(biologie)" title="Populatie (biologie) – Tiếng Limburg" lang="li" hreflang="li" data-title="Populatie (biologie)" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Tiếng Limburg" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Popul%C3%A1ci%C3%B3" title="Populáció – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Populáció" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Populatie_(biologie)" title="Populatie (biologie) – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Populatie (biologie)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%83" title="मिल्याः – Tiếng Newari" lang="new" hreflang="new" data-title="मिल्याः" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="Tiếng Newari" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%80%8B%E4%BD%93%E7%BE%A4" title="個体群 – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="個体群" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Populasjon" title="Populasjon – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Populasjon" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Bestand" title="Bestand – Tiếng Na Uy (Nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Bestand" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Populyatsiya" title="Populyatsiya – Tiếng Uzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Populyatsiya" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Tiếng Uzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Poblashon" title="Poblashon – Tiếng Papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Poblashon" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="Tiếng Papiamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Populacja_(biologia)" title="Populacja (biologia) – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Populacja (biologia)" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Popula%C3%A7%C3%A3o_(biologia)" title="População (biologia) – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="População (biologia)" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BF%D1%83%D0%BB%D1%8F%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Популяция – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Популяция" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Popullata" title="Popullata – Tiếng Albania" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Popullata" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Tiếng Albania" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Popul%C3%A1cia_(biol%C3%B3gia)" title="Populácia (biológia) – Tiếng Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Populácia (biológia)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Tiếng Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Populacija_(biologija)" title="Populacija (biologija) – Tiếng Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Populacija (biologija)" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Tiếng Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%AA%D9%88%D9%88%D8%A7%D9%86" title="دانیشتووان – Tiếng Kurd Miền Trung" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="دانیشتووان" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Tiếng Kurd Miền Trung" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BF%D1%83%D0%BB%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0_(%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%98%D0%B0)" title="Популација (биологија) – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Популација (биологија)" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Populacija_(biologija)" title="Populacija (biologija) – Tiếng Serbo-Croatia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Populacija (biologija)" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Tiếng Serbo-Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Populaatio" title="Populaatio – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Populaatio" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Population" title="Population – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Population" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%87%E0%AE%A9%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%8A%E0%AE%95%E0%AF%88" title="இனத்தொகை – Tiếng Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="இனத்தொகை" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tiếng Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AD%E0%B0%BE" title="జనాభా – Tiếng Telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="జనాభా" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="Tiếng Telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Pop%C3%BClasyon_(biyoloji)" title="Popülasyon (biyoloji) – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Popülasyon (biyoloji)" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/Nnipa_dodo%C9%94" title="Nnipa dodoɔ – Tiếng Twi" lang="tw" hreflang="tw" data-title="Nnipa dodoɔ" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="Tiếng Twi" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BF%D1%83%D0%BB%D1%8F%D1%86%D1%96%D1%8F" title="Популяція – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Популяція" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Peupl%C3%A5cion" title="Peuplåcion – Tiếng Walloon" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Peuplåcion" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="Tiếng Walloon" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%A7%8D%E7%BE%A4" title="种群 – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="种群" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%A8%AE%E7%BE%A4" title="種群 – Tiếng Quảng Đông" lang="yue" hreflang="yue" data-title="種群" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Tiếng Quảng Đông" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%A7%8D%E7%BE%A4" title="种群 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="种群" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2625603#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=edit&amp;redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Thảo luận về trang này (trang không tồn tại) [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;oldid=71945634" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&amp;page=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_%28sinh_h%E1%BB%8Dc%29&amp;id=71945634&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FQu%25E1%25BA%25A7n_th%25E1%25BB%2583_%28sinh_h%25E1%25BB%258Dc%29"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FQu%25E1%25BA%25A7n_th%25E1%25BB%2583_%28sinh_h%25E1%25BB%258Dc%29"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Qu%E1%BA%A7n+th%E1%BB%83+%28sinh+h%E1%BB%8Dc%29"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&amp;page=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_%28sinh_h%E1%BB%8Dc%29&amp;action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2625603" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Elephants_are_extremely_protective_of_their_young._At_the_sight_of_our_jeep,_adults_surround_the_infants._Around_175_jee_-_Flickr_-_Al_Jazeera_English.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Elephants_are_extremely_protective_of_their_young._At_the_sight_of_our_jeep%2C_adults_surround_the_infants._Around_175_jee_-_Flickr_-_Al_Jazeera_English.jpg/300px-Elephants_are_extremely_protective_of_their_young._At_the_sight_of_our_jeep%2C_adults_surround_the_infants._Around_175_jee_-_Flickr_-_Al_Jazeera_English.jpg" decoding="async" width="300" height="211" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Elephants_are_extremely_protective_of_their_young._At_the_sight_of_our_jeep%2C_adults_surround_the_infants._Around_175_jee_-_Flickr_-_Al_Jazeera_English.jpg/450px-Elephants_are_extremely_protective_of_their_young._At_the_sight_of_our_jeep%2C_adults_surround_the_infants._Around_175_jee_-_Flickr_-_Al_Jazeera_English.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Elephants_are_extremely_protective_of_their_young._At_the_sight_of_our_jeep%2C_adults_surround_the_infants._Around_175_jee_-_Flickr_-_Al_Jazeera_English.jpg/600px-Elephants_are_extremely_protective_of_their_young._At_the_sight_of_our_jeep%2C_adults_surround_the_infants._Around_175_jee_-_Flickr_-_Al_Jazeera_English.jpg 2x" data-file-width="4486" data-file-height="3160" /></a><figcaption>Hình 1: Một đàn voi hoang dã là hình ảnh của một quần thể.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Vi.Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_sinh_v%E1%BA%ADt_Population.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Vi.Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_sinh_v%E1%BA%ADt_Population.png/220px-Vi.Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_sinh_v%E1%BA%ADt_Population.png" decoding="async" width="220" height="115" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Vi.Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_sinh_v%E1%BA%ADt_Population.png/330px-Vi.Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_sinh_v%E1%BA%ADt_Population.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Vi.Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_sinh_v%E1%BA%ADt_Population.png/440px-Vi.Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_sinh_v%E1%BA%ADt_Population.png 2x" data-file-width="521" data-file-height="272" /></a><figcaption>Hình 2: Các đặc điểm chính của một quần thể sinh vật.</figcaption></figure> <p>Trong sinh học, một <b>quần thể</b> là tập hợp các cá thể sinh vật cùng một loài, cùng sống trong một không gian xác định, vào thời điểm nhất định, có lịch sử phát triển chung và cách ly với quần thể cùng loài khác.<sup id="cite_ref-:0_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Khái niệm "quần thể" được sử dụng phổ biến ở Việt Nam hiện nay là thuật ngữ dịch từ tiếng Anh: <b>population</b> (phát âm Quốc tế: /pɒpjʊˈleɪʃən/) dùng trong <a href="/wiki/Sinh_th%C3%A1i_h%E1%BB%8Dc" title="Sinh thái học">sinh thái học</a>, <a href="/wiki/Di_truy%E1%BB%81n_h%E1%BB%8Dc" title="Di truyền học">di truyền học</a> và <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_thuy%E1%BA%BFt_ti%E1%BA%BFn_ho%C3%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Học thuyết tiến hoá (trang không tồn tại)">học thuyết tiến hoá</a> thuộc ngành <a href="/wiki/Sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Sinh học">sinh học</a>. Đừng nhầm với khái niệm <b>dân số</b> (cũng viết là population).<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Một quần thể có khi chỉ sinh sản hữu tính hoặc sinh sản vô tính, hoặc có cả hai hình thức sinh sản này, nhưng những cá thể được xem là cùng quần thể, khi thoả mãn các điều kiện chính sau (hình 2):<sup id="cite_ref-:0_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup>,</sup> <sup id="cite_ref-:1_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-:1-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <ul><li>Gồm các cá thể cùng một loài, có chung một vốn gen, giữa chúng thường có quan hệ sinh sản.</li> <li>Thường phân bố cùng một không gian gọi là sinh cảnh trong hệ sinh thái.</li> <li>Cùng có lịch sử phát triển chung, nghĩa là đã trải qua nhiều thế hệ chung sống.</li> <li>Tồn tại vào cùng một thời điểm đang xét đến.</li></ul> <p>Ví dụ dễ hình dung hơn cả về một quần thể là một đàn voi thường tụ tập với nhau, trải qua nhiều đời cùng sống ở một nơi. Giữa chúng thường có quan hệ họ hàng, che chở bảo vệ lẫn nhau và các voi con thường được sinh ra trong đàn (hình 1). Một ví dụ khác về quần thể là một đàn toàn cá chép trong cùng một ao đã trải qua vài thế hệ sống chung với nhau. Đàn cá này rõ ràng là không thể vượt qua ao mà chúng đang sống để sang ao bên cạnh được - nghĩa là nó cách ly với quần thể cũng là cá chép ở ao liền kề. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Đặc_trưng_cơ_bản"><span id=".C4.90.E1.BA.B7c_tr.C6.B0ng_c.C6.A1_b.E1.BA.A3n"></span>Đặc trưng cơ bản</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Sửa đổi phần “Đặc trưng cơ bản”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=edit&amp;section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đặc trưng cơ bản"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cấu_trúc_giới_tính,_cấu_trúc_sinh_sản"><span id="C.E1.BA.A5u_tr.C3.BAc_gi.E1.BB.9Bi_t.C3.ADnh.2C_c.E1.BA.A5u_tr.C3.BAc_sinh_s.E1.BA.A3n"></span>Cấu trúc giới tính, cấu trúc sinh sản</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Sửa đổi phần “Cấu trúc giới tính, cấu trúc sinh sản”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=edit&amp;section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cấu trúc giới tính, cấu trúc sinh sản"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Cấu trúc giới tính là tỉ lệ số cá thể đực/cái của quần thể. Cấu trúc giới tính trong thiên nhiên và trong tổng số các cá thể mới sinh thường là 1:1. Tuy nhiên tỉ lệ này luôn thay đổi phụ thuộc vào đặc tính của loài, <a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%ADp_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tập tính (trang không tồn tại)">tập tính</a> <a href="/wiki/Sinh_s%E1%BA%A3n" title="Sinh sản">sinh sản</a>, điều kiện môi trường, sức sống của các cá thể đực/cái. Điều này cho thấy tiềm năng sinh sản của quần thể, giúp con người chủ động điều chỉnh tỉ lệ đực cái, phù hợp cho nhu cầu sản xuất và khai thác bền vững tài nguyên. </p><p>Cấu trúc sinh sản là tỉ lệ đực/cái trong đàn sinh sản. Tỉ lệ này phụ thuộc vào tập tính sinh sản của từng loài, nhằm nâng cao khả năng <a href="/wiki/Th%E1%BB%A5_tinh" title="Thụ tinh">thụ tinh</a> cho <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A9ng" class="mw-disambig" title="Trứng">trứng</a> hay sức sống của thế hệ con cái, tăng tỉ lệ sống sót,...<sup id="cite_ref-:1_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-:1-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thành_phần_nhóm_tuổi"><span id="Th.C3.A0nh_ph.E1.BA.A7n_nh.C3.B3m_tu.E1.BB.95i"></span>Thành phần nhóm tuổi</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Sửa đổi phần “Thành phần nhóm tuổi”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=edit&amp;section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thành phần nhóm tuổi"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Đời sống của sinh vật thường gồm 3 nhóm tuổi sinh thái: trước sinh sản, sinh sản, sau sinh sản. Thành phần nhóm tuổi là tỉ lệ 3 nhóm tuổi đó trong quần thể, và phụ thuộc vào: tuổi thọ trung bình của loài, vùng phân bố, điều kiện sống, khả năng sống sót của từng nhóm tuổi. Nghiên cứu thành phần nhóm tuổi cho ta thấy được sự phát triển của quần thể trong tương lai. </p><p>Khi xếp chồng hình biểu thị các nhóm tuổi lên nhau ta được tháp tuổi (đối với <a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_ng%C6%B0%E1%BB%9Di&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quần thể người (trang không tồn tại)">quần thể người</a> là tháp dân số). Có 3 dạng tháp như sau: </p> <ul><li>Tháp phát triển: Đáy rộng, đỉnh nhọn dần chứng tỏ số con non nhiều, số cá thể già ít, tỉ lệ sinh nhiều, tử ít.</li> <li>Tháp ổn định: đáy rộng vừa phải, canh tháp gần như thẳng đứng chứng tỏ tỉ lệ sinh/tử xấp xỉ nhau.</li> <li>Tháp suy thoái: đáy hẹp, đỉnh rộng chứng tỏ tỉ lệ tử nhiều, sinh ít, nhiều cá thể già, ít con non.<sup id="cite_ref-:1_5-2" class="reference"><a href="#cite_note-:1-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sự_phân_bố_cá_thể"><span id="S.E1.BB.B1_ph.C3.A2n_b.E1.BB.91_c.C3.A1_th.E1.BB.83"></span>Sự phân bố cá thể</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Sửa đổi phần “Sự phân bố cá thể”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=edit&amp;section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sự phân bố cá thể"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Sự phân bố cá thể là sự chiếm cứ không gian của các cá thể trong sinh cảnh, phụ thuộc vào điều kiện môi trường và tập tính của loài. </p><p>Có 3 dạng phân bố: </p> <ul><li>Phân bố đều khi điều kiện môi trường đồng nhất, các cá thể có tính <a href="/wiki/L%C3%A3nh_th%E1%BB%95" title="Lãnh thổ">lãnh thổ</a> cao. Dạng phân bố này hiếm gặp trong tự nhiên.</li> <li>Phân bố theo nhóm khi điều kiện môi trường không đồng nhất, các cá thể có xu hướng tụ lại với nhau. Dạng phân bố này hay gặp trong tự nhiên.</li> <li>Phân bố ngẫu nhiên là dạng trung gian của hai dạng trên, khi điều kiện môi trường đồng nhất, các cá thể không có tính lãnh thổ cao cũng không có xu hướng tụ lại. Dạng phân bố này cũng ít gặp trong tự nhiên.<sup id="cite_ref-:1_5-3" class="reference"><a href="#cite_note-:1-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kích_thước_và_mật_độ"><span id="K.C3.ADch_th.C6.B0.E1.BB.9Bc_v.C3.A0_m.E1.BA.ADt_.C4.91.E1.BB.99"></span>Kích thước và mật độ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Sửa đổi phần “Kích thước và mật độ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=edit&amp;section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Kích thước và mật độ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><b>Kích thước</b> là tổng số cá thể, khối lượng hoặc <a href="/wiki/N%C4%83ng_l%C6%B0%E1%BB%A3ng" title="Năng lượng">năng lượng</a> trong quần thể phù hợp với nguồn sống, không gian mà nó chiếm cứ. Những loài có kích thước cơ thể nhỏ thường tồn tại trong quần thể có kích thước lớn và ngược lại, những loài có kích thước cơ thể lớn thường sống trong quần thể có kích thước nhỏ. Mối quan hệ này bị kiểm soát chủ yếu bởi nguồn nuôi dưỡng của môi trường và đặc tính <a href="/wiki/Th%C3%ADch_nghi" title="Thích nghi">thích nghi</a> của từng loài. </p><p>Công thức tính: N<sub>t</sub> = N<sub>o</sub> + B - D + I - E. Trong đó: </p> <ul><li>N<sub>t</sub>, N<sub>o</sub>: Số lượng cá thể của quần thể ở thời điểm t và t<sub>o</sub></li> <li>B: Mức sinh sản</li> <li>D: Mức tử vong</li> <li>I: Mức nhập cư</li> <li>E: Mức di cư</li></ul> <p>Trong công thức trên, mỗi <a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%91_h%E1%BA%A1ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Số hạng (trang không tồn tại)">số hạng</a> có thuộc tính riêng, đặc trưng cho loài và phụ thuộc vào môi trường. </p><p>Kích thước của quần thể thường có 2 mức: tối thiểu và tối đa. </p> <ul><li>Mức tối thiểu đặc trưng cho loài, là mức đảm bảo đủ khoảng cách cho các cá thể có khả năng duy trì và phát triển số lượng, để thực hiện các mối quan hệ nội bộ giữa các cá thể với nhau (như mối quan hệ sinh sản, hỗ trợ, hiệu quả nhóm...); cũng như duy trì vai trò của quần thể trong thiên nhiên. Dưới mức này, quần thể sẽ bị suy thoái và diệt vong.</li> <li>Mức tối đa: là số lượng của quần thể có thể đạt được tương ứng với các điều kiện của môi trường. Vì vậy mức tối đa của kích thước quần thể phụ thuộc vào điều kiện sống của môi trường và các yếu tố sinh thái khác (cạnh tranh, bệnh tật...). Theo quy luật chung thì số lượng quần thể có thể phát triển tới mức vô hạn. Nhưng trên thực tế, không gian và nguồn sống của môi trường có hạn và luôn bị chia sẻ cho những loài khác, quần thể khác nên kích thước quần thể chỉ có thể phát triển tới một giới hạn tối đa cân bằng với điều kiện môi trường.</li></ul> <p><b>Mật độ</b> là số lượng, khối lượng hay năng lượng cá thể của quần thể trên một <a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%A1n_v%E1%BB%8B_di%E1%BB%87n_t%C3%ADch&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Đơn vị diện tích (trang không tồn tại)">đơn vị diện tích</a> hay <a href="/wiki/Th%E1%BB%83_t%C3%ADch" title="Thể tích">thể tích</a> mà quần thể sinh sống. Nó cũng chỉ ra khoảng cách trung bình giữa các cá thể trong vùng phân bố của quần thể. </p><p>Mật độ có ý nghĩa <a href="/wiki/Sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Sinh học">sinh học</a> lớn, như một tín hiệu sinh học thông tin cho quần thể về trạng thái số lượng thưa hay mau để tự điều chỉnh. Khi số lượng cá thể tăng lên sẽ làm cho mật độ quần thể tăng. Điều này kéo theo việc nguồn sống của môi trường giảm đi, <a href="/wiki/%C3%94_nhi%E1%BB%85m_m%C3%B4i_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Ô nhiễm môi trường">ô nhiễm môi trường</a>. Do vậy mà sức sinh sản giảm, bệnh tật tăng lên làm cho nhiều cá thể bị chết, số lượng cá thể và mật độ giảm đi. Mật dộ giảm thì nguồn sống của môi trường cung cấp cho cá thể lại nhiều lên, sự ô nhiễm môi trường giảm đi, sức sống, sức sinh sản của cá thể tăng lên làm số lượng cá thể tăng. Quá trình này lặp đi lặp lại giúp quần thể duy trì số lượng phù hợp với điều kiện môi trường. Và theo đó mật độ cũng chi phối hoạt động <a href="/wiki/Sinh_l%C3%BD_h%E1%BB%8Dc" title="Sinh lý học">sinh lý</a> của cá thể. </p><p>Cách xác định mật độ: </p> <ul><li>Đối với quần thể <a href="/wiki/Vi_sinh_v%E1%BA%ADt" title="Vi sinh vật">vi sinh vật</a>: đếm số lượng khuẩn lạc trong một thể tích môi trường nuôi cấy xác định.</li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Thực vật">Thực vật</a> nổi (phytoplankton), <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt" title="Động vật">động vật</a> nổi (zooplankton): đếm số lượng cá thể trong một thể tích nước xác định.</li> <li>Thực vật, động vật đáy (ít di chuyển): xác định số lượng trên ô tiêu chuẩn.</li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1" title="Cá">Cá</a> trong vực nước: đánh dấu cá thể, bắt lại, từ đó tìm ra kích thước của quần thể, suy ra mật độ. Công thức:</li></ul> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle N={\frac {C\times M}{R}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>N</mi> <mo>=</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mi>C</mi> <mo>&#x00D7;<!-- × --></mo> <mi>M</mi> </mrow> <mi>R</mi> </mfrac> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle N={\frac {C\times M}{R}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/6746ffc607694a046dc91c660e6c966a64ebbccb" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -2.005ex; width:13.047ex; height:5.509ex;" alt="{\displaystyle N={\frac {C\times M}{R}}}"></span> (Petersent, 1896) </p> <dl><dd>hoặc</dd></dl> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle N={\frac {(M+1)\times (C+1)}{R+1}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>N</mi> <mo>=</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>M</mi> <mo>+</mo> <mn>1</mn> <mo stretchy="false">)</mo> <mo>&#x00D7;<!-- × --></mo> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>C</mi> <mo>+</mo> <mn>1</mn> <mo stretchy="false">)</mo> </mrow> <mrow> <mi>R</mi> <mo>+</mo> <mn>1</mn> </mrow> </mfrac> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle N={\frac {(M+1)\times (C+1)}{R+1}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/1f7b4d9847bee0113dcf77e8853431f5966aced2" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -2.005ex; width:24.671ex; height:5.843ex;" alt="{\displaystyle N={\frac {(M+1)\times (C+1)}{R+1}}}"></span> (Seber 1982). </p><p>Trong đó: </p> <ul><li>N: Số lượng cá thể của quần thể tại thời điểm đánh dấu</li> <li>M: Số cá thể được đánh dấu của lần thu mẫu thứ nhất</li> <li>C: Số cá thể được đánh dấu của lần thu mẫu thứ hai</li> <li>R: Số cá thể được đánh dấu xuất hiện ở lần thu mẫu thứ hai</li> <li>Động vật lớn: Quan sát trực tiếp hoặc gián tiếp: đếm tổ (chim), dấu chân (trên đường di kiếm ăn), số con bị mắc bẫy...<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sức_sinh_sản_và_sự_tử_vong"><span id="S.E1.BB.A9c_sinh_s.E1.BA.A3n_v.C3.A0_s.E1.BB.B1_t.E1.BB.AD_vong"></span>Sức sinh sản và sự tử vong</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Sửa đổi phần “Sức sinh sản và sự tử vong”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=edit&amp;section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sức sinh sản và sự tử vong"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><b>Sức sinh sản</b> là khả năng gia tăng về mặt số lượng của quần thể. Nó phụ thuộc vào sức <a href="/wiki/Sinh_s%E1%BA%A3n" title="Sinh sản">sinh sản</a> của cá thể. Cụ thể: </p> <ul><li>Số lượng <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A9ng" class="mw-disambig" title="Trứng">trứng</a> hay con trong một lần sinh, khả năng chăm sóc trứng hay con của cá thể loài đó</li> <li>Số lứa đẻ trong một năm (đời), tuổi trưởng thành <a href="/wiki/Sinh_d%E1%BB%A5c" class="mw-redirect" title="Sinh dục">sinh dục</a></li> <li>Mật độ</li></ul> <p><b>Sự tử vong</b> là mức giảm số lượng cá thể của quấn thể. Nó phụ thuộc vào: </p> <ul><li><a href="/wiki/Gi%E1%BB%9Bi_t%C3%ADnh" title="Giới tính">Giới tính</a>: sức sống của cá thể cái so với đực</li> <li>Nhóm tuổi (cá hay tử vong ở giai đoạn trứng, thủy tức sự tử vong đồng đều ở các lứa tuổi)</li> <li>Điều kiện sống<sup id="cite_ref-:1_5-4" class="reference"><a href="#cite_note-:1-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xem_thêm"><span id="Xem_th.C3.AAm"></span>Xem thêm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Sửa đổi phần “Xem thêm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=edit&amp;section=7" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Xem thêm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_x%C3%A3_sinh_v%E1%BA%ADt" class="mw-redirect" title="Quần xã sinh vật">Quần xã sinh vật</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%87_sinh_th%C3%A1i" title="Hệ sinh thái">Hệ sinh thái</a></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Demography?uselang=vi">Quần thể (sinh học)</a></b></i>.</div></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tham_khảo"><span id="Tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Tham khảo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Sửa đổi phần “Tham khảo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=edit&amp;section=8" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tham khảo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-:0-1">^ <a href="#cite_ref-:0_1-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-:0_1-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Campbell và cộng sự: "Sinh học" - Nhà xuất bản Giáo dục, 2010</span> </li> <li id="cite_note-2"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67233549">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biology-online.org/dictionary/Population">“Population”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Population&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.biology-online.org%2Fdictionary%2FPopulation&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AQu%E1%BA%A7n+th%E1%BB%83+%28sinh+h%E1%BB%8Dc%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.encyclopedia.com/environment/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/population-biology">“Population Biology”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Population+Biology&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.encyclopedia.com%2Fenvironment%2Fencyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps%2Fpopulation-biology&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AQu%E1%BA%A7n+th%E1%BB%83+%28sinh+h%E1%BB%8Dc%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/population">“Define - Population”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Define+-+Population&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fdictionary.cambridge.org%2Fdictionary%2Fenglish%2Fpopulation&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AQu%E1%BA%A7n+th%E1%BB%83+%28sinh+h%E1%BB%8Dc%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-:1-5">^ <a href="#cite_ref-:1_5-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-:1_5-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-:1_5-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-:1_5-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-:1_5-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a> <span class="reference-text">SGK "Sinh học 12" - Nhà xuất bản Giáo dục, 2016.</span> </li> <li id="cite_note-6"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text">SGK "Sinh học 12 nâng cao" - Nhà xuất bản Giáo dục, 2010.</span> </li> </ol></div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70958518">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71573313">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="Tiêu_đề_chuẩn_frameless&amp;#124;text-top&amp;#124;10px&amp;#124;alt=Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata&amp;#124;link=https&amp;#58;//www.wikidata.org/wiki/Q2625603#identifiers&amp;#124;class=noprint&amp;#124;Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Tiêu_đề_chuẩn_frameless&amp;#124;text-top&amp;#124;10px&amp;#124;alt=Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata&amp;#124;link=https&amp;#58;//www.wikidata.org/wiki/Q2625603#identifiers&amp;#124;class=noprint&amp;#124;Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Ki%E1%BB%83m_so%C3%A1t_t%C3%ADnh_nh%E1%BA%A5t_qu%C3%A1n" title="Kiểm soát tính nhất quán">Tiêu đề chuẩn</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2625603#identifiers" title="Sửa dữ liệu tại Wikidata"><img alt="Sửa dữ liệu tại Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4128986-9">4128986-9</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/T%E1%BB%AB_%C4%91i%E1%BB%83n_l%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Th%E1%BB%A5y_S%C4%A9" title="Từ điển lịch sử Thụy Sĩ">HDS</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://hls-dhs-dss.ch/fr/articles/007946">007946</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/LCCN" title="LCCN">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85102798">sh85102798</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/NKC_(identifier)" class="extiw" title="en:NKC (identifier)">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&amp;local_base=aut&amp;ccl_term=ica=ph124342&amp;CON_LNG=ENG">ph124342</a></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Sinh_học_tiến_hóa" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a" title="Bản mẫu:Tiến hóa"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Tiến hóa (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a&amp;action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Sinh_học_tiến_hóa" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Sinh_h%E1%BB%8Dc_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a" title="Sinh học tiến hóa">Sinh học</a> <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a" title="Tiến hóa">tiến hóa</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=D%E1%BA%ABn_nh%E1%BA%ADp_v%E1%BB%81_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dẫn nhập về tiến hóa (trang không tồn tại)">Dẫn nhập</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%B3m_t%E1%BA%AFt_v%E1%BB%81_sinh_h%E1%BB%8Dc_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tóm tắt về sinh học tiến hóa (trang không tồn tại)">Tóm tắt</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%B2ng_th%E1%BB%9Di_gian_l%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_s%E1%BB%B1_s%E1%BB%91ng" title="Dòng thời gian lịch sử tiến hóa của sự sống">Dòng thời gian</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_s%E1%BB%B1_s%E1%BB%91ng" title="Lịch sử sự sống">Lịch sử tiến hóa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%89_m%E1%BB%A5c_c%C3%A1c_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_v%E1%BB%81_sinh_h%E1%BB%8Dc_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chỉ mục các bài viết về sinh học tiến hóa (trang không tồn tại)">Chỉ mục</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center"><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a" title="Tiến hóa">Tiến hóa</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c_s%E1%BB%B1_s%E1%BB%91ng" class="mw-redirect" title="Nguồn gốc sự sống">Nguồn gốc sự sống</a></li> <li><a href="/wiki/Ph%C3%A1t_sinh_phi_sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Phát sinh phi sinh học">Phát sinh phi sinh học</a></li> <li><a href="/wiki/Th%C3%ADch_nghi" title="Thích nghi">Thích nghi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ph%C3%A1t_x%E1%BA%A1_th%C3%ADch_nghi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Phát xạ thích nghi (trang không tồn tại)">Phát xạ thích nghi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ph%C3%A1t_x%E1%BA%A1_phi_th%C3%ADch_nghi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Phát xạ phi thích nghi (trang không tồn tại)">Phát xạ phi thích nghi</a></li> <li><a href="/wiki/Mi%C3%AAu_t%E1%BA%A3_theo_nh%C3%A1nh_h%E1%BB%8Dc" title="Miêu tả theo nhánh học">Miêu tả theo nhánh học</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a" title="Đồng tiến hóa">Đồng tiến hóa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=D%C3%B2ng_d%C3%B5i_chung&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dòng dõi chung (trang không tồn tại)">Dòng dõi chung</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_h%E1%BB%99i_t%E1%BB%A5" title="Tiến hóa hội tụ">Hội tụ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_ph%C3%A2n_t%C3%A1ch&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa phân tách (trang không tồn tại)">Phân tách</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_song_song&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa song song (trang không tồn tại)">Song song</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=D%E1%BA%A1ng_s%E1%BB%91ng_s%E1%BB%9Bm_nh%E1%BA%A5t_%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c_bi%E1%BA%BFt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dạng sống sớm nhất được biết (trang không tồn tại)">Dạng sống sớm nhất được biết</a></li> <li><a href="/wiki/B%E1%BA%B1ng_ch%E1%BB%A9ng_v%E1%BB%81_t%E1%BB%95_ti%C3%AAn_chung" title="Bằng chứng về tổ tiên chung">Bằng chứng về tiến hóa</a></li> <li><a href="/wiki/Tuy%E1%BB%87t_ch%E1%BB%A7ng" title="Tuyệt chủng">Tuyệt chủng</a> <ul><li><a href="/wiki/S%E1%BB%B1_ki%E1%BB%87n_tuy%E1%BB%87t_ch%E1%BB%A7ng" title="Sự kiện tuyệt chủng">Sự kiện</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_theo_quan_%C4%91i%E1%BB%83m_di_truy%E1%BB%81n_h%E1%BB%8Dc&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa theo quan điểm di truyền học (trang không tồn tại)">Quan điểm di truyền học</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%ADnh_t%C6%B0%C6%A1ng_%C4%91%E1%BB%93ng_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tính tương đồng (sinh học) (trang không tồn tại)">Tính tương đồng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%95_ti%C3%AAn_ph%E1%BB%95_qu%C3%A1t_chung_cu%E1%BB%91i_c%C3%B9ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tổ tiên phổ quát chung cuối cùng (trang không tồn tại)">Tổ tiên phổ quát chung cuối cùng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_v%C4%A9_m%C3%B4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa vĩ mô (trang không tồn tại)">Tiến hóa vĩ mô</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_vi_m%C3%B4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa vi mô (trang không tồn tại)">Tiến hóa vi mô</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gi%E1%BA%A3_thuy%E1%BA%BFt_h%E1%BA%A1t_gi%E1%BB%91ng_to%C3%A0n_v%C5%A9_tr%E1%BB%A5&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Giả thuyết hạt giống toàn vũ trụ (trang không tồn tại)">Giả thuyết hạt giống toàn vũ trụ</a></li> <li><a href="/wiki/S%E1%BB%B1_h%C3%ACnh_th%C3%A0nh_lo%C3%A0i" class="mw-redirect" title="Sự hình thành loài">Sự hình thành loài</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%A1n_v%E1%BB%8B_ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Đơn vị phân loại tiến hóa (trang không tồn tại)">Đơn vị phân loại</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center"><a href="/wiki/Di_truy%E1%BB%81n_h%E1%BB%8Dc_qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83" title="Di truyền học quần thể">Di truyền học<br />quần thể</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Nh%C3%A2n_gi%E1%BB%91ng_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc" title="Nhân giống chọn lọc">Nhân giống chọn lọc</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90a_d%E1%BA%A1ng_sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Đa dạng sinh học">Đa dạng sinh học</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%B2ng_gen" title="Dòng gen">Dòng gen</a></li> <li><a href="/wiki/Phi%C3%AAu_b%E1%BA%A1t_di_truy%E1%BB%81n" title="Phiêu bạt di truyền">Phiêu bạt di truyền</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99t_bi%E1%BA%BFn_sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Đột biến sinh học">Đột biến sinh học</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc_t%E1%BB%B1_nhi%C3%AAn" title="Chọn lọc tự nhiên">Chọn lọc tự nhiên</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc_theo_d%C3%B2ng_d%C3%B5i" title="Chọn lọc theo dòng dõi">Chọn lọc theo dòng dõi</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%8Dn_gi%E1%BB%91ng" class="mw-redirect mw-disambig" title="Chọn giống">Chọn lọc nhân tạo</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99t_bi%E1%BA%BFn_sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Đột biến sinh học">Đột biến sinh học</a></li> <li><a href="/wiki/Bi%E1%BA%BFn_d%E1%BB%8B_di_truy%E1%BB%81n" title="Biến dị di truyền">Biến dị di truyền</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Quần thể</a></li> <li><a href="/wiki/D%E1%BB%8B_h%C3%ACnh_gi%E1%BB%9Bi_t%C3%ADnh" title="Dị hình giới tính">Dị hình giới tính</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc_gi%E1%BB%9Bi_t%C3%ADnh" title="Chọn lọc giới tính">Chọn lọc giới tính</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BB%B1a_ch%E1%BB%8Dn_b%E1%BA%A1n_%C4%91%E1%BB%9Di" title="Lựa chọn bạn đời">Lựa chọn bạn đời</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center">Phát triển</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Canalisation_(di_truy%E1%BB%81n_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Canalisation (di truyền học) (trang không tồn tại)">Canalisation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sinh_h%E1%BB%8Dc_ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sinh học phát triển tiến hóa (trang không tồn tại)">Sinh học phát triển tiến hóa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3o_ngh%E1%BB%8Bch_(sinh_h%E1%BB%8Dc_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Đảo nghịch (sinh học tiến hóa) (trang không tồn tại)">Đảo nghịch</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%ADnh_m%C3%B4-%C4%91un_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tính mô-đun (sinh học) (trang không tồn tại)">Mô-đun</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%ADnh_d%E1%BA%BBo_dai_ki%E1%BB%83u_h%C3%ACnh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tính dẻo dai kiểu hình (trang không tồn tại)">Tính dẻo dai kiểu hình</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center">Của <a href="/wiki/%C4%90%C6%A1n_v%E1%BB%8B_ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i" title="Đơn vị phân loại">việc <br />phân loại</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_chim&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của chim (trang không tồn tại)">Chim</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c_c%E1%BB%A7a_chim&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nguồn gốc của chim (trang không tồn tại)">Nguồn gốc</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_ng%C3%A0nh_Tay_cu%E1%BB%99n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của ngành Tay cuộn (trang không tồn tại)">Ngành Tay cuộn</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_ng%C3%A0nh_Nhuy%E1%BB%85n_th%E1%BB%83&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của ngành Nhuyễn thể (trang không tồn tại)">Ngành Nhuyễn thể</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_l%E1%BB%9Bp_Ch%C3%A2n_%C4%91%E1%BA%A7u&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của lớp Chân đầu (trang không tồn tại)">Lớp Chân đầu</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Kh%E1%BB%A7ng_long#Lịch_trình_tiến_hóa" title="Khủng long">Khủng long</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_c%C3%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của cá (trang không tồn tại)">Cá</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_n%E1%BA%A5m&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của nấm (trang không tồn tại)">Nấm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_c%C3%B4n_tr%C3%B9ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của côn trùng (trang không tồn tại)">Côn trùng</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_b%C6%B0%E1%BB%9Bm&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của bướm (trang không tồn tại)">Bướm</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_s%E1%BB%B1_s%E1%BB%91ng" class="mw-redirect" title="Lịch sử tiến hóa của sự sống">Sự sống</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFn_tr%C3%ACnh_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_th%C3%BA_c%C3%B3_v%C3%BA" class="mw-redirect" title="Tiến trình tiến hóa của thú có vú">Lớp thú</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kho%E1%BA%A3ng_tr%E1%BB%91ng_h%E1%BB%8D_m%C3%A8o&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Khoảng trống họ mèo (trang không tồn tại)">Mèo</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%8D_Ch%C3%B3" title="Họ Chó">Họ Chó</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_s%C3%B3i&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của sói (trang không tồn tại)">Sói</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c_c%E1%BB%A7a_ch%C3%B3_thu%E1%BA%A7n_ch%E1%BB%A7ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nguồn gốc của chó thuần chủng (trang không tồn tại)">Chó nhà</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Linh_c%E1%BA%A9u" title="Linh cẩu">Linh cẩu</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_b%E1%BB%99_C%C3%A1_voi" title="Tiến hóa của bộ Cá voi">Cá heo và cá voi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_ng%E1%BB%B1a&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của ngựa (trang không tồn tại)">Ngựa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_Linh_tr%C6%B0%E1%BB%9Fng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của Linh trưởng (trang không tồn tại)">Linh trưởng</a> <ul><li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_lo%C3%A0i_ng%C6%B0%E1%BB%9Di" title="Tiến hóa loài người">Người</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_v%C6%B0%E1%BB%A3n_c%C3%A1o&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của vượn cáo (trang không tồn tại)">Vượn cáo</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_b%E1%BB%99_B%C3%B2_bi%E1%BB%83n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của bộ Bò biển (trang không tồn tại)">Bò biển</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Lịch sử tiến hóa của thực vật">Thực vật</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_b%C3%B2_s%C3%A1t&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của bò sát (trang không tồn tại)">Bò sát</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_nh%E1%BB%87n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của nhện (trang không tồn tại)">Nhện</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_%C4%91%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt_b%E1%BB%91n_ch%C3%A2n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của động vật bốn chân (trang không tồn tại)">Động vật bốn chân</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_vi-r%C3%BAt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của vi-rút (trang không tồn tại)">Vi-rút</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_b%E1%BB%87nh_c%C3%BAm&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của bệnh cúm (trang không tồn tại)">Bệnh cúm</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center">Của <a href="/wiki/C%C6%A1_quan_(sinh_h%E1%BB%8Dc)" title="Cơ quan (sinh học)">các<br />cơ quan</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của tế bào (trang không tồn tại)">Tế bào</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=M%C3%B4_h%C3%ACnh_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_ADN&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mô hình tiến hóa ADN (trang không tồn tại)">ADN</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_ti%C3%AAn_mao&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của tiên mao (trang không tồn tại)">Tiên mao</a></li> <li><a href="/wiki/Sinh_v%E1%BA%ADt_nh%C3%A2n_th%E1%BB%B1c#Nguồn_gốc_sinh_vật_nhân_thực" title="Sinh vật nhân thực">Sinh vật nhân thực</a> <ul><li><a href="/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_n%E1%BB%99i_c%E1%BB%99ng_sinh" title="Thuyết nội cộng sinh">Thuyết nội cộng sinh</a></li> <li><a href="/wiki/Nhi%E1%BB%85m_s%E1%BA%AFc_th%E1%BB%83#Tiến_hóa_nhiễm_sắc_thể_của_sinh_vật_nhân_thực" title="Nhiễm sắc thể">Nhiễm sắc thể</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_n%E1%BB%99i_m%C3%A0ng" title="Hệ thống nội màng">Hệ thống nội màng</a></li> <li><a href="/wiki/Ty_th%E1%BB%83#Nguồn_gốc_và_con_đường_tiến_hóa" title="Ty thể">Ty thể</a></li> <li><a href="/wiki/Nh%C3%A2n_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o#Tiến_hóa" title="Nhân tế bào">Nhân</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BA%A1p_th%E1%BB%83#Nguồn_gốc_lạp_thể" title="Lạp thể">Lạp thể</a></li></ul></li> <li>Ở động vật <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_m%E1%BA%AFt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của mắt (trang không tồn tại)">Mắt</a></li> <li><a href="/wiki/L%C3%B4ng" title="Lông">Lông</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_c%C3%A1c_x%C6%B0%C6%A1ng_tai_nh%E1%BB%8F&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của các xương tai nhỏ (trang không tồn tại)">Xương tai</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_h%E1%BB%87_th%E1%BA%A7n_kinh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của hệ thần kinh (trang không tồn tại)">Hệ thần kinh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_n%C3%A3o_b%E1%BB%99&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của não bộ (trang không tồn tại)">Não bộ</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center">Của <a href="/wiki/Qu%C3%A1_tr%C3%ACnh_sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Quá trình sinh học">các<br />quá trình</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_s%E1%BB%B1_l%C3%A3o_h%C3%B3a&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của sự lão hóa (trang không tồn tại)">Lão hóa</a> <ul><li><a href="/wiki/Ch%E1%BA%BFt" title="Chết">Chết</a></li> <li><a href="/wiki/S%E1%BB%B1_ch%E1%BA%BFt_theo_ch%C6%B0%C6%A1ng_tr%C3%ACnh_c%E1%BB%A7a_t%E1%BA%BF_b%C3%A0o#Nguồn_gốc_tiến_hóa" title="Sự chết theo chương trình của tế bào">Sự chết theo chương trình của tế bào</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c_s%E1%BB%B1_bay_l%C6%B0%E1%BB%A3n_%E1%BB%9F_chim&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nguồn gốc sự bay lượn ở chim (trang không tồn tại)">Bay lượn của chim</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_s%E1%BB%B1_ph%E1%BB%A9c_t%E1%BA%A1p_sinh_h%E1%BB%8Dc&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của sự phức tạp sinh học (trang không tồn tại)">Phức tạp sinh học</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%A3p_t%C3%A1c_(ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hợp tác (tiến hóa) (trang không tồn tại)">Hợp tác</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_s%E1%BA%AFc_gi%C3%A1c&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của sắc giác (trang không tồn tại)">Sắc giác</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_s%E1%BA%AFc_gi%C3%A1c_%E1%BB%9F_linh_tr%C6%B0%E1%BB%9Fng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của sắc giác ở linh trưởng (trang không tồn tại)">ở linh trưởng</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_c%E1%BA%A3m_x%C3%BAc&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của cảm xúc (trang không tồn tại)">Cảm xúc</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_c%E1%BA%A3m#Tiến_hóa_của_đồng_cảm" title="Đồng cảm">Đồng cảm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1o_%C4%91%E1%BB%A9c_h%E1%BB%8Dc_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Đạo đức học tiến hóa (trang không tồn tại)">Đạo đức học</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_t%E1%BB%95_ch%E1%BB%A9c_x%C3%A3_h%E1%BB%99i_cao&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của tổ chức xã hội cao (trang không tồn tại)">Tổ chức xã hội cao</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%87_mi%E1%BB%85n_d%E1%BB%8Bch#Một_số_cơ_chế_khác_và_tiến_hóa" title="Hệ miễn dịch">Hệ miễn dịch</a></li> <li><a href="/wiki/Trao_%C4%91%E1%BB%95i_ch%E1%BA%A5t#Tiến_hóa" title="Trao đổi chất">Trao đổi chất</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%A1n_giao_%E1%BB%9F_%C4%91%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Đơn giao ở động vật (trang không tồn tại)">Đơn giao</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_%C4%91%E1%BA%A1o_%C4%91%E1%BB%A9c&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của đạo đức (trang không tồn tại)">Đạo đức</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_m%C3%B4-%C4%91un&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa mô-đun (trang không tồn tại)">Tiến hóa mô-đun</a></li> <li><a href="/wiki/Sinh_v%E1%BA%ADt_%C4%91a_b%C3%A0o" title="Sinh vật đa bào">Sinh vật đa bào</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_sinh_s%E1%BA%A3n_h%E1%BB%AFu_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của sinh sản hữu tính (trang không tồn tại)">Sinh sản hữu tính</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=D%E1%BB%8B_dao&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dị dao (trang không tồn tại)">Giới tính</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=V%C3%B2ng_%C4%91%E1%BB%9Di_sinh_h%E1%BB%8Dc&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vòng đời sinh học (trang không tồn tại)">Vòng đời</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ki%E1%BB%83u_giao_h%E1%BB%A3p&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kiểu giao hợp (trang không tồn tại)">Kiểu giao hợp</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c_v%C3%A0_ch%E1%BB%A9c_n%C4%83ng_c%E1%BB%A7a_gi%E1%BA%A3m_ph%C3%A2n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nguồn gốc và chức năng của giảm phân (trang không tồn tại)">Giảm phân</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_quy%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BB%8Bnh_gi%E1%BB%9Bi_t%C3%ADnh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hệ thống quyết định giới tính (trang không tồn tại)">Quyết định giới tính</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_c%E1%BB%A7a_n%E1%BB%8Dc_%C4%91%E1%BB%99c_r%E1%BA%AFn&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa của nọc độc rắn (trang không tồn tại)">Nọc độc rắn</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center"><a href="/w/index.php?title=Tempo_v%C3%A0_Mode_trong_Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tempo và Mode trong Tiến hóa (trang không tồn tại)">Tempo<br />và mode</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Thuy%E1%BA%BFt_ph%C3%A1t_sinh_lo%C3%A0i_t%E1%BB%ABng_b%C6%B0%E1%BB%9Bc_m%E1%BB%99t&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thuyết phát sinh loài từng bước một (trang không tồn tại)">Thuyết phát sinh loài từng bước một</a>/<a href="/w/index.php?title=C%C3%A2n_b%E1%BA%B1ng_ng%E1%BA%AFt_qu%C3%A3ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cân bằng ngắt quãng (trang không tồn tại)">Cân bằng ngắt quãng</a>/<a href="/w/index.php?title=Bi%E1%BA%BFn_chuy%E1%BB%83n_%C4%91%E1%BB%99t_ng%E1%BB%99t_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Biến chuyển đột ngột (sinh học) (trang không tồn tại)">Thuyết nhảy vọt</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%99t_bi%E1%BA%BFn_vi_m%C3%B4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Đột biến vi mô (trang không tồn tại)">Đột biến vi mô</a>/<a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%99t_bi%E1%BA%BFn_v%C4%A9_m%C3%B4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Đột biến vĩ mô (trang không tồn tại)">Đột biến vĩ mô</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thuy%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BB%93ng_nh%E1%BA%A5t&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thuyết đồng nhất (trang không tồn tại)">Thuyết đồng nhất</a>/<a href="/w/index.php?title=Thuy%E1%BA%BFt_th%E1%BA%A3m_h%E1%BB%8Da&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thuyết thảm họa (trang không tồn tại)">Thuyết thảm họa</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center"><a href="/wiki/S%E1%BB%B1_h%C3%ACnh_th%C3%A0nh_lo%C3%A0i" class="mw-redirect" title="Sự hình thành loài">Sự hình<br />thành loài</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_h%C3%ACnh_th%C3%A0nh_lo%C3%A0i_bi%E1%BB%87t_l%E1%BA%ADp_%C4%91%E1%BB%8Ba_l%C3%AD&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sự hình thành loài biệt lập địa lí (trang không tồn tại)">Biệt lập địa lí</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Anagenesis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Anagenesis (trang không tồn tại)">Anagenesis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Catagenesis_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Catagenesis (sinh học) (trang không tồn tại)">Catagenesis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cladogenesis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cladogenesis (trang không tồn tại)">Cladogenesis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_h%C3%ACnh_th%C3%A0nh_lo%C3%A0i&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Đồng hình thành loài (trang không tồn tại)">Đồng hình thành loài</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%C3%ACnh_th%C3%A0nh_lo%C3%A0i_sinh_th%C3%A1i&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hình thành loài sinh thái (trang không tồn tại)">Sinh thái</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%C3%ACnh_th%C3%A0nh_lo%C3%A0i_lai&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hình thành loài lai (trang không tồn tại)">Lai</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_h%C3%ACnh_th%C3%A0nh_lo%C3%A0i_c%E1%BA%ADn_%C4%91%E1%BB%8Ba_l%C3%AD&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sự hình thành loài cận địa lí (trang không tồn tại)">Cận địa lý</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_h%C3%ACnh_lo%C3%A0i_ngo%E1%BA%A1i_vi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sự hình loài ngoại vi (trang không tồn tại)">Ngoại vi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Wallace&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hiệu ứng Wallace (trang không tồn tại)">Hiệu ứng Wallace</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_h%C3%ACnh_th%C3%A0nh_lo%C3%A0i_%C4%91%E1%BB%93ng_%C4%91%E1%BB%8Ba_l%C3%AD&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sự hình thành loài đồng địa lí (trang không tồn tại)">Đồng địa lý</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center"><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_c%C3%A1c_h%E1%BB%8Dc_thuy%E1%BA%BFt_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lịch sử các học thuyết tiến hóa (trang không tồn tại)">Lịch sử</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%C3%9D_t%C6%B0%E1%BB%9Fng_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_th%E1%BB%9Di_Ph%E1%BB%A5c_H%C6%B0ng_v%C3%A0_Khai_S%C3%A1ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ý tưởng tiến hóa thời Phục Hưng và Khai Sáng (trang không tồn tại)">Thời Phục Hưng và Khai Sáng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thuy%E1%BA%BFt_bi%E1%BA%BFn_h%C3%ACnh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thuyết biến hình (trang không tồn tại)">Thuyết biến hình</a></li> <li><a href="/wiki/Charles_Darwin" title="Charles Darwin">Charles Darwin</a> <ul><li><i><a href="/wiki/Ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c_c%C3%A1c_lo%C3%A0i" title="Nguồn gốc các loài">Nguồn gốc các loài</a></i></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_c%E1%BB%95_sinh_v%E1%BA%ADt_h%E1%BB%8Dc&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lịch sử cổ sinh vật học (trang không tồn tại)">Lịch sử cổ sinh vật học</a></li> <li><a href="/wiki/H%C3%B3a_th%E1%BA%A1ch_chuy%E1%BB%83n_ti%E1%BA%BFp" title="Hóa thạch chuyển tiếp">Hóa thạch chuyển tiếp</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BA%BF_th%E1%BB%ABa_pha_tr%E1%BB%99n&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kế thừa pha trộn (trang không tồn tại)">Kế thừa pha trộn</a></li> <li><a href="/wiki/Di_truy%E1%BB%81n_Mendel" title="Di truyền Mendel">Di truyền Mendel</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_che_khu%E1%BA%A5t_c%E1%BB%A7a_h%E1%BB%8Dc_thuy%E1%BA%BFt_Darwin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sự che khuất của học thuyết Darwin (trang không tồn tại)">Sự che khuất của học thuyết Darwin</a></li> <li><a href="/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_ti%E1%BA%BFn_ho%C3%A1_t%E1%BB%95ng_h%E1%BB%A3p" class="mw-redirect" title="Thuyết tiến hoá tổng hợp">Thuyết tiến hoá tổng hợp</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_ph%C3%A2n_t%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lịch sử tiến hóa phân tử (trang không tồn tại)">Lịch sử tiến hóa phân tử</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thuy%E1%BA%BFt_ti%E1%BA%BFn_ho%C3%A1_t%E1%BB%95ng_h%E1%BB%A3p_m%E1%BB%9F_r%E1%BB%99ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thuyết tiến hoá tổng hợp mở rộng (trang không tồn tại)">Thuyết tiến hoá tổng hợp mở rộng</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center">Triết học</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/H%E1%BB%8Dc_thuy%E1%BA%BFt_Darwin" title="Học thuyết Darwin">Học thuyết Darwin</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1c_gi%E1%BA%A3_thuy%E1%BA%BFt_thay_th%E1%BA%BF_thuy%E1%BA%BFt_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_do_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc_t%E1%BB%B1_nhi%C3%AAn" title="Các giả thuyết thay thế thuyết tiến hóa do chọn lọc tự nhiên">Các giả thuyết thay thế</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Thuy%E1%BA%BFt_th%E1%BA%A3m_h%E1%BB%8Da&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thuyết thảm họa (trang không tồn tại)">Thuyết thảm họa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thuy%E1%BA%BFt_Lamarck&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thuyết Lamarck (trang không tồn tại)">Thuyết Lamarck</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thuy%E1%BA%BFt_ti%E1%BA%BFn_b%E1%BB%99&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thuyết tiến bộ (trang không tồn tại)">Thuyết tiến bộ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thuy%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BB%99t_bi%E1%BA%BFn&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thuyết đột biến (trang không tồn tại)">Thuyết đột biến</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thuy%E1%BA%BFt_nh%E1%BA%A3y_v%E1%BB%8Dt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thuyết nhảy vọt (trang không tồn tại)">Thuyết nhảy vọt</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thuy%E1%BA%BFt_c%E1%BA%A5u_tr%C3%BAc_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thuyết cấu trúc (sinh học) (trang không tồn tại)">Thuyết cấu trúc</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Spandrel_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Spandrel (sinh học) (trang không tồn tại)">Spandrel</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_h%E1%BB%AFu_th%E1%BA%A7n" title="Tiến hóa hữu thần">Thuyết hữu thần</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thuy%E1%BA%BFt_s%E1%BB%A9c_s%E1%BB%91ng&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thuyết sức sống (trang không tồn tại)">Thuyết sức sống</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/M%E1%BB%A5c_%C4%91%C3%ADch_lu%E1%BA%ADn_trong_sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Mục đích luận trong sinh học">Mục đích luận trong sinh học</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center">Liên quan</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_l%C3%BD_sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Địa lý sinh học">Địa lý sinh học</a></li> <li><a href="/wiki/Di_truy%E1%BB%81n_h%E1%BB%8Dc_sinh_th%C3%A1i" title="Di truyền học sinh thái">Di truyền học sinh thái</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a_ph%C3%A2n_t%E1%BB%AD&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tiến hóa phân tử (trang không tồn tại)">Tiến hóa phân tử</a></li> <li><a href="/wiki/Ph%C3%A1t_sinh_ch%E1%BB%A7ng_lo%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc" title="Phát sinh chủng loại học">Phát sinh chủng loại học</a> <ul><li><a href="/wiki/C%C3%A2y_ph%C3%A1t_sinh_ch%E1%BB%A7ng_lo%E1%BA%A1i" class="mw-redirect" title="Cây phát sinh chủng loại">Cây tiến hóa</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Hi%E1%BB%87n_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_%C4%91a_h%C3%ACnh" title="Hiện tượng đa hình">Đa hình</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%BF_b%C3%A0o_%C4%91%E1%BA%A7u_ti%C3%AAn&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tế bào đầu tiên (trang không tồn tại)">Tế bào đầu tiên</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quan_h%E1%BB%87_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quan hệ tiến hóa (trang không tồn tại)">Quan hệ tiến hóa</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><span typeof="mw:File"><span title="Thể loại"><img alt="Thể loại" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/16px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/24px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/32px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="31" /></span></span> <b><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Sinh_h%E1%BB%8Dc_ti%E1%BA%BFn_h%C3%B3a" title="Thể loại:Sinh học tiến hóa">Thể loại</a></b></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Trang Commons"><img alt="Trang Commons" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> <b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Evolutionary_biology" class="extiw" title="commons:Category:Evolutionary biology">Commons</a></b></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐f69cdc8f6‐khxd6 Cached time: 20241125072201 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.302 seconds Real time usage: 0.448 seconds Preprocessor visited node count: 579/1000000 Post‐expand include size: 46620/2097152 bytes Template argument size: 276/2097152 bytes Highest expansion depth: 11/100 Expensive parser function count: 4/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 21992/5000000 bytes Lua time usage: 0.177/10.000 seconds Lua memory usage: 3855858/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 309.327 1 -total 28.57% 88.377 1 Bản_mẫu:Tham_khảo 26.01% 80.446 1 Bản_mẫu:Kiểm_soát_tính_nhất_quán 25.47% 78.790 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons 24.24% 74.995 3 Bản_mẫu:Chú_thích_web 14.04% 43.435 1 Bản_mẫu:If_then_show 10.74% 33.210 1 Bản_mẫu:Commons 10.28% 31.784 1 Bản_mẫu:Dự_án_liên_quan 10.22% 31.617 1 Bản_mẫu:Tiến_hóa 9.68% 29.939 1 Bản_mẫu:Hộp_bên --> <!-- Saved in parser cache with key viwiki:pcache:idhash:5941-0!canonical and timestamp 20241125072201 and revision id 71945634. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Quần_thể_(sinh_học)&amp;oldid=71945634">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Quần_thể_(sinh_học)&amp;oldid=71945634</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Thể loại:Sinh học">Sinh học</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Sinh_th%C3%A1i_h%E1%BB%8Dc" title="Thể loại:Sinh thái học">Sinh thái học</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Di_truy%E1%BB%81n_h%E1%BB%8Dc" title="Thể loại:Di truyền học">Di truyền học</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_GND" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng GND">Bài viết chứa nhận dạng GND</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_HDS" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng HDS">Bài viết chứa nhận dạng HDS</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_LCCN" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng LCCN">Bài viết chứa nhận dạng LCCN</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_NKC" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng NKC">Bài viết chứa nhận dạng NKC</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Taxonbars_without_from_parameter" title="Thể loại:Taxonbars without from parameter">Taxonbars without from parameter</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_th%E1%BA%BB_%C4%91%C6%A1n_v%E1%BB%8B_ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i_kh%C3%B4ng_c%C3%B3_ID_%C4%91%C6%A1n_v%E1%BB%8B_ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i_t%E1%BA%A1i_Wikidata" title="Thể loại:Trang thẻ đơn vị phân loại không có ID đơn vị phân loại tại Wikidata">Trang thẻ đơn vị phân loại không có ID đơn vị phân loại tại Wikidata</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Th%E1%BA%BB_%C4%91%C6%A1n_v%E1%BB%8B_ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i_tr%C3%AAn_trang_c%C3%B3_th%E1%BB%83_kh%C3%B4ng_l%C3%A0_%C4%91%C6%A1n_v%E1%BB%8B_ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i" title="Thể loại:Thẻ đơn vị phân loại trên trang có thể không là đơn vị phân loại">Thẻ đơn vị phân loại trên trang có thể không là đơn vị phân loại</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 17 tháng 11 năm 2024, 12:51.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-694cf4987f-5frnp","wgBackendResponseTime":188,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.302","walltime":"0.448","ppvisitednodes":{"value":579,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":46620,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":276,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":4,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":21992,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 309.327 1 -total"," 28.57% 88.377 1 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 26.01% 80.446 1 Bản_mẫu:Kiểm_soát_tính_nhất_quán"," 25.47% 78.790 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons"," 24.24% 74.995 3 Bản_mẫu:Chú_thích_web"," 14.04% 43.435 1 Bản_mẫu:If_then_show"," 10.74% 33.210 1 Bản_mẫu:Commons"," 10.28% 31.784 1 Bản_mẫu:Dự_án_liên_quan"," 10.22% 31.617 1 Bản_mẫu:Tiến_hóa"," 9.68% 29.939 1 Bản_mẫu:Hộp_bên"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.177","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3855858,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-khxd6","timestamp":"20241125072201","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Qu\u1ea7n th\u1ec3 (sinh h\u1ecdc)","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_(sinh_h%E1%BB%8Dc)","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2625603","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2625603","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-05-14T22:31:38Z","dateModified":"2024-11-17T12:51:36Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/3\/38\/Elephants_are_extremely_protective_of_their_young._At_the_sight_of_our_jeep%2C_adults_surround_the_infants._Around_175_jee_-_Flickr_-_Al_Jazeera_English.jpg"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10