CINXE.COM
عزیزخان مکری - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>عزیزخان مکری - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"d04d4967-9395-4a5b-9f69-5de355d5c49f","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"عزیزخان_مکری","wgTitle":"عزیزخان مکری","wgCurRevisionId":40617142,"wgRevisionId":40617142,"wgArticleId":914460,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["مقاله‌هایی که تجمیع ارجاع در آن‌ها ممنوع است","صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند","صفحه‌های دارای پیوند مرده", "یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","صفحه‌هایی که از جعبه اطلاعات صاحب‌منصب با پارامتر نامعلوم استفاده می‌کنند","مقاله‌هایی که از جعبه‌های اطلاعات افراد با پارامتر دین یا مذهب استفاده می‌کنند","نگهداری یادکرد:تاریخ و سال","داده‌های کتابخانه‌ای با ۰ عنصر","مقاله‌های خرد زندگینامه اهالی ایران","مقاله‌های خرد نظامی ایران","اهالی ایران در سده ۱۹ (میلادی)","اهالی سردشت","تاریخ استان مازندران","حاکمان قاجاریان در مازندران","خاک‌سپاری‌ها در امامزاده سید حمزه","خاک‌سپاری‌ها در مقبرةالشعرا","درگذشتگان ۱۸۷۱ (میلادی)","زادگان ۱۷۹۲ (میلادی)", "زادگان ۱۷۹۳ (میلادی)","سیاستمداران اهل ایران","سیاستمداران کرد","قاجاریان","کردهای اهل ایران","نظامیان اهل ایران"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"عزیزخان_مکری","wgRelevantArticleId":914460,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgRelatedArticlesCompat":[], "wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q191131","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready", "ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/eb/Azizkhan_sing.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1448"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/eb/Azizkhan_sing.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="965"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="772"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="عزیزخان مکری - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-عزیزخان_مکری rootpage-عزیزخان_مکری skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-زندگانی_شخصی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#زندگانی_شخصی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>زندگانی شخصی</span> </div> </a> <ul id="toc-زندگانی_شخصی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-زندگانی_سیاسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#زندگانی_سیاسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>زندگانی سیاسی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-زندگانی_سیاسی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های زندگانی سیاسی</span> </button> <ul id="toc-زندگانی_سیاسی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-جنگ_هرات" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#جنگ_هرات"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۱</span> <span>جنگ هرات</span> </div> </a> <ul id="toc-جنگ_هرات-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-شورش_فارس_و_زنجان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#شورش_فارس_و_زنجان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۲</span> <span>شورش فارس و زنجان</span> </div> </a> <ul id="toc-شورش_فارس_و_زنجان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-صدارت_امیرکبیر_و_دارالفنون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#صدارت_امیرکبیر_و_دارالفنون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۳</span> <span>صدارت امیرکبیر و دارالفنون</span> </div> </a> <ul id="toc-صدارت_امیرکبیر_و_دارالفنون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سرکوب_و_مبارزه_با_بابی‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سرکوب_و_مبارزه_با_بابی‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۴</span> <span>سرکوب و مبارزه با بابی‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-سرکوب_و_مبارزه_با_بابی‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منصب_سردار_کل_و_پیشکار" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#منصب_سردار_کل_و_پیشکار"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۵</span> <span>منصب سردار کل و پیشکار</span> </div> </a> <ul id="toc-منصب_سردار_کل_و_پیشکار-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-عضو_شورای_وزراء" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#عضو_شورای_وزراء"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۶</span> <span>عضو شورای وزراء</span> </div> </a> <ul id="toc-عضو_شورای_وزراء-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-وزارت_جنگ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#وزارت_جنگ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۷</span> <span>وزارت جنگ</span> </div> </a> <ul id="toc-وزارت_جنگ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ساوجبلاغ_مکری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ساوجبلاغ_مکری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۸</span> <span>ساوجبلاغ مکری</span> </div> </a> <ul id="toc-ساوجبلاغ_مکری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-مرگ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#مرگ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>مرگ</span> </div> </a> <ul id="toc-مرگ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نگارخانه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#نگارخانه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>نگارخانه</span> </div> </a> <ul id="toc-نگارخانه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-یادداشت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#یادداشت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>یادداشت</span> </div> </a> <ul id="toc-یادداشت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پانویس" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پانویس"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>پانویس</span> </div> </a> <ul id="toc-پانویس-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیوند_به_بیرون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پیوند_به_بیرون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>پیوند به بیرون</span> </div> </a> <ul id="toc-پیوند_به_بیرون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">عزیزخان مکری</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۶ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-6" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۶ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B2%D9%8A%D8%B2_%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%83%D8%B1%D9%8A" title="عزيز خان المكري–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="عزيز خان المكري" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B2%D9%8A%D8%B2_%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%83%D8%B1%D9%89" title="عزيز خان المكرى–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="عزيز خان المكرى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C6%8Fziz_xan_M%C3%BCkri" title="Əziz xan Mükri–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Əziz xan Mükri" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%DB%95%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%DB%8C" title="عەزیزخان موکری–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="عەزیزخان موکری" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Aziz_Khan_Mokri" title="Aziz Khan Mokri–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Aziz Khan Mokri" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Aziz_Khan_Mukri" title="Aziz Khan Mukri–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Aziz Khan Mukri" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q191131#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&oldid=40617142" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&id=40617142&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B9%25D8%25B2%25DB%258C%25D8%25B2%25D8%25AE%25D8%25A7%25D9%2586_%25D9%2585%25DA%25A9%25D8%25B1%25DB%258C"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B9%25D8%25B2%25DB%258C%25D8%25B2%25D8%25AE%25D8%25A7%25D9%2586_%25D9%2585%25DA%25A9%25D8%25B1%25DB%258C"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Aziz_Khan_Mokri" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q191131" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35359648">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox vcard" style="width:25.5em;border-spacing:2px;"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above" style="background-color:#C3D6EF;"><div style="display:inline" class="fn">عزیزخان مکری</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image" style="border-bottom: 1px solid #aaa;; line-height: 1.5em"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portrait_de_Muzaffar_al-Din_Shah_et_de_Aziz_Khan_Mukri_-_Louvre_MAO_2313_-_v1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Portrait_de_Muzaffar_al-Din_Shah_et_de_Aziz_Khan_Mukri_-_Louvre_MAO_2313_-_v1.jpg/220px-Portrait_de_Muzaffar_al-Din_Shah_et_de_Aziz_Khan_Mukri_-_Louvre_MAO_2313_-_v1.jpg" decoding="async" width="220" height="380" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Portrait_de_Muzaffar_al-Din_Shah_et_de_Aziz_Khan_Mukri_-_Louvre_MAO_2313_-_v1.jpg/330px-Portrait_de_Muzaffar_al-Din_Shah_et_de_Aziz_Khan_Mukri_-_Louvre_MAO_2313_-_v1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Portrait_de_Muzaffar_al-Din_Shah_et_de_Aziz_Khan_Mukri_-_Louvre_MAO_2313_-_v1.jpg/440px-Portrait_de_Muzaffar_al-Din_Shah_et_de_Aziz_Khan_Mukri_-_Louvre_MAO_2313_-_v1.jpg 2x" data-file-width="651" data-file-height="1123" /></a></span><div class="infobox-caption" style="font-size: 100%">عزیزخان سردار به همراه <a href="/wiki/%D9%85%D8%B8%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87" title="مظفرالدین‌شاه">مظفرالدین‌شاه</a> حوالی سال‌های ۱۲۴۰–۱۲۳۸ شمسی</div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-right: 1em">وفاداری</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ایران قاجاری">ایران قاجاری</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-right: 1em">شاخه نظامی</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%82%D8%B4%D9%88%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="قشون ایران">قشون ایران</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-right: 1em">سال‌های خدمت</th><td class="infobox-data">۱۲۴۹–۱۲۱۶<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-right: 1em">درجه</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="امیرنویان">امیرنویان</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-right: 1em">فرماندهی</th><td class="infobox-data">فوج ششم<br />فوج چهارم<br />قشون آذربایجان<br />قشون ایران</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-right: 1em">جنگ‌ها و عملیات‌ها</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="جنگ اول هرات">جنگ اول هرات</a></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background:#eee;line-height:normal;padding:0.2em;">حاکم <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="استان مازندران">مازندران</a></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="border-bottom:none"><span class="nowrap"><b>دوره مسئولیت</b></span><br />۱۲۴۸ – ۱۲۴۹</td><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">پادشاه</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87" title="ناصرالدین‌شاه">ناصرالدین‌شاه</a></td><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background:#eee;line-height:normal;padding:0.2em;"><a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_(%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86)" title="وزیر جنگ (ایران)">وزیر جنگ</a></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="border-bottom:none"><span class="nowrap"><b>دوره مسئولیت</b></span><br />۱۲۴۵ – ۱۲۴۶</td><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">پادشاه</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87" title="ناصرالدین‌شاه">ناصرالدین‌شاه</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right"><span class="nowrap">پس از</span></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%BE%D9%87%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="میرزا محمدخان سپهسالار">میرزا محمدخان سپهسالار</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right"><span class="nowrap">پیش از</span></th><td class="infobox-data">شاهزاده <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7" title="کامران میرزا">کامران میرزا</a></td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="color: #202122; background:#eee">اطلاعات شخصی</th></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">زاده</th><td class="infobox-data">۱۱۷۱<br /><a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="نستان">نستان</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="سردشت">سردشت</a>، ایران</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">درگذشته</th><td class="infobox-data">۲۱ دی ۱۲۴۹<br /><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2" title="تبریز">تبریز</a>، ایران</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">آرامگاه</th><td class="infobox-data label"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87_(%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2)" title="امامزاده سید حمزه (تبریز)">امامزاده سید حمزه</a>، تبریز</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">همسر(ان)</th><td class="infobox-data">حوریزاد<br /> رضیه<br /> امیرزاده فراهانی</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">فرزندان</th><td class="infobox-data">علی‌خان<br />محمدحسین‌خان<br /><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" title="سیف‌الدین خان مکری">سیف‌الدین‌خان</a> <br /> ام‌کلثوم <br /> فاطمه <br /> گلتاج خانم <br /> اُمی‌خانم <br /> سکینه سلطان</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">پدر</th><td class="infobox-data">محمد سلطان مکری</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">خویشاوندان</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1" title="امیرکبیر">امیرکبیر</a> (پدرزن)<br /><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" title="پاشاخان مکری">پاشاخان مکری</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">اقامتگاه</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2" title="تبریز">تبریز</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تهران">تهران</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="بوکان">بوکان</a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">امضا</th><td class="infobox-data"><span class="skin-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Azizkhan_sing.jpg" class="mw-file-description" title="امضای عزیزخان مکری"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Azizkhan_sing.jpg/66px-Azizkhan_sing.jpg" decoding="async" width="66" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Azizkhan_sing.jpg/99px-Azizkhan_sing.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Azizkhan_sing.jpg/133px-Azizkhan_sing.jpg 2x" data-file-width="450" data-file-height="543" /></a></span></td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr></tbody></table> <p><b>عزیزخان مکری</b> (۱۱۷۱ خورشیدی در حومهٔ <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="سردشت">سردشت</a> – ۱۲۴۹ خورشیدی <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2" title="تبریز">تبریز</a>) از شخصیت‌های برجستهٔ سیاسی ایران در دورهٔ سلطنت <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87" title="محمدشاه">محمدشاه</a> و <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%87" class="mw-redirect" title="ناصرالدین شاه">ناصرالدین شاه</a> قاجار بود. او از سال ۱۲۱۶ تا ۱۲۴۹ در سمت‌های مختلف لشکری و کشوری ایران خدمت کرد. </p><p>عزیزخان مکری در حدود سال ۱۱۷۱ در حومهٔ سردشت از یک خانوادهٔ بیگزاده کُرد <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%B3%D9%86%D8%AA" class="mw-redirect" title="اهل سنت">اهل سنت</a> <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%81%D8%B9%DB%8C" title="شافعی">شافعی</a> متولد شد. او در سن بیست سالگی به واسطهٔ برادرش <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%BE" title="سرتیپ">سرتیپ</a> فرخ‌خان مکری که در فوج ششم <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2" title="تبریز">تبریز</a> خدمت می‌کرد به این فوج راه یافت. </p><p>در سال ۱۲۱۶ عزیزخان مکری از فرماندهان سپاه ایران بود که به عنوان فرمانده فوج ششم تبریز به محاصرهٔ <a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="هرات">هرات</a> رفته بود. او در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="جنگ اول هرات">جنگ اول هرات</a>، نقش فعالی داشت و مورد توجهٔ <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="محمدشاه قاجار">محمدشاه قاجار</a> قرار گرفت. </p><p>در سال ۱۲۱۹ به همراه <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D9%86%D8%A8%DB%8C_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="میرزا نبی قزوینی">میرزا نبی قزوینی</a> به <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2" title="شیراز">شیراز</a> رفت و در آنجا ماندگار شد. در سرکوب شورش مردم <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="استان فارس">فارس</a> و <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="زنجان">زنجان</a> نقش داشت و در زنجان علیهٔ <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="بابیان">بابیان</a> فرمان <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF" title="جنگ">جنگ</a> داد. در زمان صدارت <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="میرزا محمدتقی‌خان فراهانی">میرزا محمدتقی‌خان فراهانی</a> ملقب به امیرکبیر، مسئولیت‌های مهمی به عزیزخان محول شد و در سال ۱۲۲۸ او مسئول خوشامدگویی به ولیعهد <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a> در <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86" title="ایروان">ایروان</a> بود. </p><p>در جریانِ ترک تهران از سوی <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87" title="ناصرالدین‌شاه">ناصرالدین شاه</a> برای سفر به <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عراق">عراق</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86" title="اصفهان">اصفهان</a>، همهٔ نُه فوج نظامی و حکومت تهران در سال ۱۲۳۰ تحت ادارهٔ عزیزخان مکری درآمد. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1" title="امیرکبیر">امیرکبیر</a> به او سمت <a href="/wiki/%D8%A2%D8%AC%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DB%8C" title="آجودانباشی">آجودانباشی</a> داد و سپس در ۱۲۳۱ عزیزخان به ریاست <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86" title="دارالفنون">دارالفنون</a> رسید. بعدها با یکی از دختران امیرکبیر ازدواج کرد و از نزدیکان و یاران امیر به‌شمار می‌رفت. </p><p>بابی‌ها در <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="مرداد">مرداد</a> ۱۲۳۱ قصد <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1" title="ترور">ترور</a> <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="ناصرالدین‌شاه قاجار">ناصرالدین‌شاه قاجار</a> را کردند و عزیزخان مأمور تعقیب شبکه ترور و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85" title="اعدام">اعدام</a> آن‌ها شد. <a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D8%B9%DB%8C%D9%86" title="طاهره قرةالعین">طاهره قرةالعین</a> از چهره‌های شناخته شده بابیان به دستور عزیزخان و توسط غلام او اعدام شد. </p><p>عزیزخان مکری در سال ۱۲۳۲ طی تشریفاتی خاص در دربار <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87" title="پادشاه">پادشاه</a> به منصب سرداری کل رسید. از این تاریخ، همهٔ مسئولیت‌های نظامی و لشکری ایران تحت امر او بود. با دسیسه‌های <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%A2%D9%82%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="میرزا آقاخان نوری">میرزا آقاخان نوری</a>، صدراعظم وقت، در دی ماه سال ۱۲۳۶ از سرداری کل عزل شد و به املاک خود در <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="آذربایجان">آذربایجان</a> برگشت. در آذربایجان املاک زیادی داشت و به آن‌ها سرکشی می‌کرد. </p><p>پس از عزل <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%A2%D9%82%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="میرزا آقاخان نوری">میرزا آقاخان نوری</a> در ۱۲۳۸ و تبعید به <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86" title="اصفهان">اصفهان</a>، ناصرالدین‌شاه همهٔ درجات و مناصب سابق عزیزخان را به او بازگرداند و ریاست قشون آذربایجان و همزمان با حفظ سایر مسئولیت‌ها داده شد. بعدها به‌عنوان پیشکار در تبریز مستقر شد. </p><p>در همان سال عزیزخان به عضویت شورای وزرا رسید و در سال ۱۲۳۹ به همراه <a href="/wiki/%D9%85%D8%B8%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87" title="مظفرالدین‌شاه">مظفرالدین‌شاه</a> ولیعهد ایران که آن زمان تنها هشت سال سن داشت به‌عنوان پیشکار او در تبریز منصوب شد. از سال ۱۲۴۵ عزیزخان سردار به فرمان ناصرالدین شاه به سمتِ ریاست <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%AC%D9%86%DA%AF" class="mw-redirect" title="وزارت جنگ">وزارت جنگ</a> رسید و یک سال بعد در ۱۲۴۶ عزل شد و <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7" title="کامران میرزا">کامران میرزا نایب‌السلطنه</a>، فرزند شاه، جایگزین او شد. </p><p>عزیزخان مکری در ۱۲۴۸ به تهران و دربار شاه احضار شد و شاه، حکومت <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="مازندران">مازندران</a> را با درجهٔ سرتیپی فوج چهار تبریز به او سپرد. در سال ۱۲۴۹ به پیشکاری آذربایجان رسید اما به دلیل کهولت سن در ۲۱ دی ماه همان سال در تبریز درگذشت و در امامزاده <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87" class="mw-redirect" title="سید حمزه">سید حمزه</a> دفن شد. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="زندگانی_شخصی"><span id=".D8.B2.D9.86.D8.AF.DA.AF.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D8.B4.D8.AE.D8.B5.DB.8C"></span>زندگانی شخصی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: زندگانی شخصی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>عزیزخان مکری در حدود سال ۱۱۷۱ شمسی در <a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="نستان">نستان</a> (روستایی میان بوکان و <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A8%D8%B7_(%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%B4%D8%AA)" title="ربط (سردشت)">ربط</a> سردشت) در یک خانوادهٔ بیگزاده کُرد <a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" title="مکری">مکری</a> بدنیا آمد.<sup id="cite_ref-refAfkhame-137_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-refAfkhame-137-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> محمد سلطان مکری پدر عزیزخان از <a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" title="مکری">طوایف مکری</a> <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="آذربایجان">آذربایجان</a> بود.<sup id="cite_ref-abas-eghbal-40-1_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-abas-eghbal-40-1-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> عزیزخان با وجود اینکه از خانزادگان کُرد محسوب می‌شد اما در ابتدا اهمیت و اعتباری نداشت و در گمنامی و بیچارگی به سر می‌برد.<sup id="cite_ref-abas-eghbal-39_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-abas-eghbal-39-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در سنِ بیست دو سالگی، نستان را ترک کرد و مدتی در بوکان ماند و سپس عازم تبریز شد. در تبریز، به دلیل آنکه او فردی درس خوانده و داری خط خوشی بود با کمک برادرش (فرخ‌خان) در فوج ششم با درجهٔ یاوری در دوران سلطنت <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="محمد شاه قاجار">محمد شاه قاجار</a> مشغول به خدمت شد.<sup id="cite_ref-refAfkhame-137_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-refAfkhame-137-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پس از مدتی فرخ‌خان مکری در سال ۱۲۱۵ شمسی در تبریز درگذشت.<sup id="cite_ref-refAfkhame-137_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-refAfkhame-137-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-abas-eghbal-39_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-abas-eghbal-39-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> عزیزخان مکری ابتدا هفت سال با درجهٔ سربازی در نواحی <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86" title="کرمان">کرمان</a> و <a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="مکران">مکران</a> خدمت کرد.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> عزیزخان به زبان‌های <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="عربی">عربی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="زبان روسی">روسی</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="ترکی آذربایجانی">ترکی آذربایجانی</a> آشنا بود.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>زنان عزیزخان مکری به ترتیب حوریزاد خانم، رضیه خانم تیلکوهی و امیرزاده خانم فراهانی بودند.<sup id="cite_ref-refAfkhame-163_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-refAfkhame-163-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> حوریزاد خانم همسر اول او از اهالی بوکان بود و روستایی به نام <a href="/wiki/%DA%A9%D9%87%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D9%87_%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A2%D9%82%D8%A7" title="کهریزه علی‌آقا">کهریزه حوریزاد خانم</a> از او باقی مانده است.<sup id="cite_ref-refAfkhame-163_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-refAfkhame-163-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> رضیه خانم تیلکوهی از عشایر اطرافِ <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%87" title="دیواندره">دیواندره</a> بود.<sup id="cite_ref-refAfkhame-163_8-2" class="reference"><a href="#cite_note-refAfkhame-163-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> امیرزاده خانم فراهانی دختر امیرکبیر از همسر اول او بود.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>عزیزخان پنج دختر به نام‌های ام‌کلثوم، فاطمه، سکینه سلطان، گلتاج خانم و اُمی‌خانم داشت که آرامگاهی در بوکان در جوار پارک ملّت این شهر به نام «گنبد اُمی‌خانم» وجود داشت.<sup id="cite_ref-refAfkhame-163_8-3" class="reference"><a href="#cite_note-refAfkhame-163-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>الف<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> دیگر فرزندان عزیزخان که پسر بودند، اسامی آن‌ها عبارت بود از علی‌خان، محمدحسین‌خان و سیف‌الدین‌خان که محمدحسین‌خان در سال ۱۲۴۷ قبل از مرگ عزیزخان درگذشت.<sup id="cite_ref-refAfkhame-163_8-4" class="reference"><a href="#cite_note-refAfkhame-163-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> علی‌خان در قشون دولت ایران خدمت می‌کرد و در زمانی که وزارت جنگ در اختیار عزیزخان بود، او درجهٔ سرهنگی داشت و به «علی‌خان سرهنگ» شهرت یافته بود.<sup id="cite_ref-refAfkhame-163_8-5" class="reference"><a href="#cite_note-refAfkhame-163-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>روستایی به نام چاوان در نیم فرسخی بوکان به احترام علی‌خان در آن دوره به «علی‌آباد» تغییرنام یافت.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>ب<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-refAfkhame-163_8-6" class="reference"><a href="#cite_note-refAfkhame-163-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" title="سیف‌الدین خان مکری">سیف‌الدین خان مکری</a><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>پ<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> کوچک‌ترین فرزند پسر عزیزخان، پس از پدرش در سن هفت سالگی از سوی ناصرالدین شاه، به‌عنوان حاکم <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%AC%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="ساوجبلاغ مکری">ساوجبلاغ مکری</a> منصوب شد.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="بوکان">بوکان</a>، <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A2%D8%A8" title="میاندوآب">میاندوآب</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="سردشت">سردشت</a> با حومه و توابع آن‌ها از املاک عزیزخان به‌شمار می‌رفت که تنها «بوکان» و چند آبادی حومهٔ آن برای سردار و خانواده‌اش ماند.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> او در خطهٔ آذربایجان مالک حدود ۱۰۸ آبادی بود.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> عزیزخان مکری خانه‌هایی در تبریز در خیابان <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B4%DA%AF%D9%84%D8%A7%D9%86" title="ششگلان">ششگلان</a> کوچه هاتف فعلی نیز داشت.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>عزیزخان مکری مردی باکفایت و متواضع و بخشنده و زیرک بود اما از طمع و جاه طلبی و قساوت خالی نبود و حکایت‌هایی از سخت‌گیری‌های او نقل شده است.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> روایت می‌شود روزی مردی روستایی به‌عنوان هدیه، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A8%DA%A9" class="mw-disambig" title="کبک">کبک</a> خوش خط‌وخالی را به خدمت عزیزخان می‌آورد و توصیف زیاد از جست‌وخیز و چابکی آن کبک در موقع شکار و بدام انداختن کبک‌های کوهسار به زبان می‌آورد. </p><p>سردار فرمان می‌دهد سر کبک را از تنش جدا سازند. آن مرد می‌گوید که قربان این کبک شکاری و قیمتی و حیف است که به کشتن آن امر دادید. عزیزخان می‌گوید سزای کبک شما کشتن است زیرا با صدایش هم‌نوعان خود را به دام می‌اندازد. جزای خیانتکاران همین است و بس.<sup id="cite_ref-refAfkhame-157-156_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-refAfkhame-157-156-18"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>یادداشت‌های پراکندهٔ در مورد عزیزخان مکری در مکتوبات دورهٔ قاجار وجود دارد.<sup id="cite_ref-refAfkhame-157-156_18-1" class="reference"><a href="#cite_note-refAfkhame-157-156-18"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%85_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="حمام قدیمی سردشت">حمام قدیمی سردشت</a>،<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D9%87_%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="قلعه سردار بوکان">قلعهٔ سردار بوکان</a>،<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF_%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="سد سردار">سد سردار بوکان</a><sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9_%D8%A8%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="مسجد جامع بوکان">مسجد جامع بوکان</a>، امامزاده <a href="/wiki/%D8%B9%D9%88%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C" title="عون بن علی">عون بن علی</a> و زین علی در آذربایجان،<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="انبار سردار">انبار قدیمی تبریز</a><sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از جمله آثار تاریخی هستند که به دستور عزیزخان مکری ساخته شده‌اند. عزیزخان مُکری در منطقهٔ <a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="مکریان">مکریان</a> به «سردار بوکان» معروف است<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و در <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="شهرستان بوکان">شهرستان بوکان</a> محبوب و مورد احترام است.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="زندگانی_سیاسی"><span id=".D8.B2.D9.86.D8.AF.DA.AF.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D8.B3.DB.8C.D8.A7.D8.B3.DB.8C"></span>زندگانی سیاسی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: زندگانی سیاسی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="جنگ_هرات"><span id=".D8.AC.D9.86.DA.AF_.D9.87.D8.B1.D8.A7.D8.AA"></span>جنگ هرات</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: جنگ هرات"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در لشکرکشی محمد شاه به <a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="هرات">هرات</a> در سال ۱۲۱۵–۱۲۱۶ شمسی<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>ت<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> عزیزخان از جملهٔ سران سپاهی <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a> بود که با فوج ششم به محاصرهٔ هرات رفته بودند. در این تاریخ او درجهٔ سرهنگی این فوج را داشت.<sup id="cite_ref-abas-eghbal-39_5-2" class="reference"><a href="#cite_note-abas-eghbal-39-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در ۱۵ رمضان ۱۲۱۵ که هرات در محاصرهٔ لشکریان محمد شاه بود از جناب عزیزخان به شهر حملهٔ‌های پی‌درپی صورت گرفت و یار محمدخان وزیر کامران میرزا، امیریاغی هرات از محمدشاه امان خواست و تسلیم شد.<sup id="cite_ref-abas-eghbal-40_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-abas-eghbal-40-28"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> به دستور محمد شاه، عزیزخان سرهنگ به داخل هرات رفت و دو روز با یار محمدخان و کامران میرزا مشغول گفتگو بود.<sup id="cite_ref-abas-eghbal-40_28-1" class="reference"><a href="#cite_note-abas-eghbal-40-28"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> عزیزخان نقش فعالی در جنگ هرات داشت و نام او در فهرست سرداران این جنگ برده شده است.<sup id="cite_ref-daneshnaameislam_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-daneshnaameislam-29"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="شورش_فارس_و_زنجان"><span id=".D8.B4.D9.88.D8.B1.D8.B4_.D9.81.D8.A7.D8.B1.D8.B3_.D9.88_.D8.B2.D9.86.D8.AC.D8.A7.D9.86"></span>شورش فارس و زنجان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: شورش فارس و زنجان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در سال ۱۲۱۹ شمسی پس از احضار <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7" title="فریدون میرزا">فریدون میرزا</a> حاکم وقت فارس به تهران، عزیزخان مکری به همراه <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D9%86%D8%A8%DB%8C_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="میرزا نبی قزوینی">میرزا نبی قزوینی</a> حاکم جدید <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3_(%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86)" title="پارس (سرزمین)">فارس</a> به <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2" title="شیراز">شیراز</a> رفت و مورد اعتماد قرار گرفت. در سفر دوم میرزا نبی به فارس در سال ۱۲۲۲ عزیزخان مجدداً یکی از همراهان او بود.<sup id="cite_ref-abas-eghbal-40-1_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-abas-eghbal-40-1-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در جریان شورش مردم فارس در سال ۱۲۲۳ <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%AC%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DB%8C" title="میرزا حسین‌خان آجودانباشی">میرزا حسین‌خان آجودانباشی</a> حاکم فارس بود اما عزیزخان در شیراز ماند و به خدمت حسین‌خان گرفته شد.<sup id="cite_ref-abas-eghbal-41-42_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-abas-eghbal-41-42-30"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>عزیزخان مکری به سببِ توانایی‌اش مورد توجه <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1" title="امیرکبیر">امیرکبیر</a> قرار گرفت و در زمان صدارت او، ماموریت‌های مهمی به عزیزخان داده شد.<sup id="cite_ref-daneshnaameislam_29-1" class="reference"><a href="#cite_note-daneshnaameislam-29"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در سال ۱۲۲۸ عزیزخان مسئول خوشامدگویی به الکساندر (ولیعهد روسیه) که برای نظم بخشیدن به <a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="قفقاز">قفقاز</a> و <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a> به <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86" title="ایروان">ایروان</a> رفته بود، به آنجا رفت.<sup id="cite_ref-daneshnaameislam_29-2" class="reference"><a href="#cite_note-daneshnaameislam-29"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در هنگام شورش بابی‌ها در <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="زنجان">زنجان</a>، عزیزخان مکری و میرزا حسن‌خان وزیر نظام در بازگشت از مأموریت ایروان وارد زنجان شدند و سعی کردند با ملایمت این غائله را فرو بنشانند، اما موفق نشدند و عزیزخان فرمان جنگ داد.<sup id="cite_ref-abas-eghbal-54_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-abas-eghbal-54-31"><span class="cite-bracket">[</span>۲۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>اهمیّت بسیاری که امیرکبیر به عزیزخان سردار می‌داد از نامه‌هایی که ناصرالدین شاه به امیرکبیر نوشته هویداست.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>۲۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> جملهٔ مشهور: «عزیز، بیا تا عزیزت کنم» سخنی است که امیرکبیر به عزیزخان مکری گفته و در این زمان او را به معاونت ریاست بر کل قوای ایران منصوب کرده است. این امر پس از فرونشاندن شورش شیراز (به تحریک خانوادهٔ یهودی‌تبار و <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="خاندان قوام شیرازی">قوام الملک</a>) بود.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>۲۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mirza_Taqi_Khan_Amir_Nizam_discusssing_with_%27Aziz_Khan_Sardar_-_Iran,_Tehran_-_c._1850_-_Sani_ol-Molk_-_Louvre_-_MAO_595.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Mirza_Taqi_Khan_Amir_Nizam_discusssing_with_%27Aziz_Khan_Sardar_-_Iran%2C_Tehran_-_c._1850_-_Sani_ol-Molk_-_Louvre_-_MAO_595.jpg/150px-Mirza_Taqi_Khan_Amir_Nizam_discusssing_with_%27Aziz_Khan_Sardar_-_Iran%2C_Tehran_-_c._1850_-_Sani_ol-Molk_-_Louvre_-_MAO_595.jpg" decoding="async" width="150" height="234" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Mirza_Taqi_Khan_Amir_Nizam_discusssing_with_%27Aziz_Khan_Sardar_-_Iran%2C_Tehran_-_c._1850_-_Sani_ol-Molk_-_Louvre_-_MAO_595.jpg/225px-Mirza_Taqi_Khan_Amir_Nizam_discusssing_with_%27Aziz_Khan_Sardar_-_Iran%2C_Tehran_-_c._1850_-_Sani_ol-Molk_-_Louvre_-_MAO_595.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Mirza_Taqi_Khan_Amir_Nizam_discusssing_with_%27Aziz_Khan_Sardar_-_Iran%2C_Tehran_-_c._1850_-_Sani_ol-Molk_-_Louvre_-_MAO_595.jpg/300px-Mirza_Taqi_Khan_Amir_Nizam_discusssing_with_%27Aziz_Khan_Sardar_-_Iran%2C_Tehran_-_c._1850_-_Sani_ol-Molk_-_Louvre_-_MAO_595.jpg 2x" data-file-width="1248" data-file-height="1950" /></a><figcaption>نگارهٔ مربوط به مکالمهٔ امیرکبیر و عزیزخان سردار کل</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="صدارت_امیرکبیر_و_دارالفنون"><span id=".D8.B5.D8.AF.D8.A7.D8.B1.D8.AA_.D8.A7.D9.85.DB.8C.D8.B1.DA.A9.D8.A8.DB.8C.D8.B1_.D9.88_.D8.AF.D8.A7.D8.B1.D8.A7.D9.84.D9.81.D9.86.D9.88.D9.86"></span>صدارت امیرکبیر و دارالفنون</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: صدارت امیرکبیر و دارالفنون"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در سال ۱۲۳۰ در اوایل سلطنت <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%87" class="mw-redirect" title="ناصرالدین شاه">ناصرالدین شاه</a>، شاه قصد سفر به <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عراق">عراق</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86" title="اصفهان">اصفهان</a> داشت، حکومت مرکزی تهران در غیاب ناصرالدین شاه به <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D9%85%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87" title="بهرام میرزا معزالدوله">بهرام میرزا معزالدوله</a> سپرده شده بود. پیشکار بهرام میرزا، عزیزخان مکری بود که در راس نُه فوج بود و تهران تحت امور او بود.<sup id="cite_ref-abas-eghbal-52_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-abas-eghbal-52-34"><span class="cite-bracket">[</span>۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>عزیزخان روز به روز در دستگاه امیرکبیر عزیزتر و محترم‌تر می‌شد و امیرکبیر به او سمتِ آجودانباشی کل عساکر که حکم فرماندهی کل قوای ایران را داشت، داد.<sup id="cite_ref-abas-eghbal-45_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-abas-eghbal-45-35"><span class="cite-bracket">[</span>۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>پس از تأسیس <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86" title="دارالفنون">دارالفنون</a> توسط امیرکبیر، عزیزخان مکری در سال ۱۲۳۱ به‌عنوان رئیس دارالفنون منصوب شد.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> عزیزخان مکری علاوه بر دیگر وظایف نظامی و قشونی که به عهده داشت، گزارش فعالیت‌ها و اقدامات کشور و این مدرسه را به اطلاع ناصرالدین شاه می‌رساند.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>۳۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> به او در این مدرسه، تدریس دروس نظامی محول شده بود.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A8_%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%BE%D9%88%D9%84%D8%A7%DA%A9" title="یاکوب ادوارد پولاک">یاکوب ادوارد پولاک</a> در سفرنامهٔ خود دربارهٔ عزیزخان آجودانباشی نوشته: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39401425">.mw-parser-output .templatequote{overflow:hidden;margin:1em 0;padding:0 32px}.mw-parser-output .templatequote .templatequotecite{line-height:1.5em;text-align:right;padding-right:1.6em;margin-top:0}</style><blockquote class="templatequote"><p>کُردها در کارهایشان به صلابت و شرافت شهرهاند. به همین دلیل شاه فعلی، حفاظت شخصی خود و خانواده‌اش را به یک سپاهی کُرد به نام آجودانباشی عزیزخان سپرده است؛ زیرا دیگر می‌تواند کامل اطمینان داشته باشد که وی در هر احوالی در کنارش خواهد بود.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>۳۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سرکوب_و_مبارزه_با_بابی‌ها"><span id=".D8.B3.D8.B1.DA.A9.D9.88.D8.A8_.D9.88_.D9.85.D8.A8.D8.A7.D8.B1.D8.B2.D9.87_.D8.A8.D8.A7_.D8.A8.D8.A7.D8.A8.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>سرکوب و مبارزه با بابی‌ها</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: سرکوب و مبارزه با بابی‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>پس از برکناری امیر کبیر، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="بابیان">بابیان</a> دوباره به قدرت رسیدند و در ۱۴ مرداد ۱۲۳۱ شمسی<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>ث<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> قصد ترور ناصرالدین شاه را کردند و عزیزخان مکری این بار مأمور تعقیب شبکه ترور و اعدام بابی‌ها شد.<sup id="cite_ref-azizkhan-bab_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-azizkhan-bab-41"><span class="cite-bracket">[</span>۳۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> زرَینه تاج معروف به <a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D8%B9%DB%8C%D9%86" title="طاهره قرةالعین">طاهره قرةالعین</a> از مبلَغان مذهب باب که در تهران و خانهٔ محمودخان کلانتر حبس شده بود، به دستور عزیزخان و غلام او کشته شد.<sup id="cite_ref-azizkhan-bab_41-1" class="reference"><a href="#cite_note-azizkhan-bab-41"><span class="cite-bracket">[</span>۳۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> منابع <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A6%DB%8C" class="mw-redirect" title="بهائی">بهائی</a> این غلام را «سیاه خونخوار» یاد کرده‌اند.<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>۳۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Azizkhan-mukri-sardar-nezamiyeh.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Azizkhan-mukri-sardar-nezamiyeh.jpg/150px-Azizkhan-mukri-sardar-nezamiyeh.jpg" decoding="async" width="150" height="115" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Azizkhan-mukri-sardar-nezamiyeh.jpg/225px-Azizkhan-mukri-sardar-nezamiyeh.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Azizkhan-mukri-sardar-nezamiyeh.jpg/300px-Azizkhan-mukri-sardar-nezamiyeh.jpg 2x" data-file-width="1212" data-file-height="929" /></a><figcaption>پردهٔ <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87" title="عمارت نظامیه">تالار نظامیه تهران</a>، عزیزخان در سمتِ سردارکل، نفر دوم از چپ. اثر میرزا ابوالْحسن خان غفاری</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="منصب_سردار_کل_و_پیشکار"><span id=".D9.85.D9.86.D8.B5.D8.A8_.D8.B3.D8.B1.D8.AF.D8.A7.D8.B1_.DA.A9.D9.84_.D9.88_.D9.BE.DB.8C.D8.B4.DA.A9.D8.A7.D8.B1"></span>منصب سردار کل و پیشکار</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: منصب سردار کل و پیشکار"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در سال ۱۲۳۲ به رغم مخالفت برخی از درباریان شاه از جمله <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%A2%D9%82%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="میرزا آقاخان نوری">میرزا آقاخان نوری</a> صَدراَعظَم، طی تشریفاتی خاص، عزیزخان مکری به منصب سرداری کل رسید.<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>۳۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در سال ۱۲۳۴، ناصرالدین شاه عزیزخان سردار کل را به‌طور مستقل مسئول امور لشکری ایران کرد. در سال ۱۲۳۶، میرزا آقاخان نوری از رشد و موقعیت سردار کل نگران بود و با اتهامات غیرواقعی به دنبال بی اعتبارساختن عزیزخان در نظر شاه بود.<sup id="cite_ref-nasri_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-nasri-44"><span class="cite-bracket">[</span>۳۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>سرانجام میرزا آقاخان نوری در دی ماه سال ۱۲۳۶ فرمان عزل و برکناری عزیزخان را از ناصرالدین شاه گرفت. سپس عزیزخان به سردشت تعبید شد.<sup id="cite_ref-nasri_44-1" class="reference"><a href="#cite_note-nasri-44"><span class="cite-bracket">[</span>۳۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> فرمان عزل عزیزخان توسط <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%AC_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D8%A7%D8%AC%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87" class="mw-redirect" title="حاج علی خان حاجب‌الدوله">حاج علی خان حاجب‌الدوله</a> قاتل امیر کبیر در دربار شاه مقابل شاهزادگان و صاحب منصبان و مستوفیان خوانده شد.<sup id="cite_ref-abas-eghbal-52_34-1" class="reference"><a href="#cite_note-abas-eghbal-52-34"><span class="cite-bracket">[</span>۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> قسمتی از متن این فرمان بدین شرح است: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39401425"><blockquote class="templatequote"><p>امروز بیستم شوال است و او را از منصب سرداری و وزارت نظام معزول ساختیم و از آن محل و مقام که او را بود فرودآوردیم تا از این پس مقیم خانه و ملازم کاشانه خویش باشد و برشماست که هرکه را به صلاح و صواب نزدیک دانی بجای او منصوب داری.<sup id="cite_ref-abas-eghbal-52_34-2" class="reference"><a href="#cite_note-abas-eghbal-52-34"><span class="cite-bracket">[</span>۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote> <p>در مدتی که عزیزخان از حکومت برکنار شده بود در املاک خود در بوکان به‌سر می‌برد. در این مدت در بوکان به کشاورزی مشغول بود.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>۴۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پس از عزل میرزا آقاخان نوری در سال ۱۲۳۸ از صدرات عظمی و تبعید به اصفهان، ناصرالدین شاه همهٔ درجات و مناصب سابق عزیزخان را به او بازگرداند و سپس ریاست قشون آذربایجان به او سپرده شد و او به عنوان پیشکار بهرام میرزا معزالدوله، والی آذربایجان در تبریز مستقر شد.<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>۴۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portrait_of_Muzzaffar_al-Din_Shah_and_Aziz_Khan_Mukri_-_Iran_-_1860-1870_-_Muhammad_Hasan_Afshar_-_Louvre_MAO_2313.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Portrait_of_Muzzaffar_al-Din_Shah_and_Aziz_Khan_Mukri_-_Iran_-_1860-1870_-_Muhammad_Hasan_Afshar_-_Louvre_MAO_2313.jpg/150px-Portrait_of_Muzzaffar_al-Din_Shah_and_Aziz_Khan_Mukri_-_Iran_-_1860-1870_-_Muhammad_Hasan_Afshar_-_Louvre_MAO_2313.jpg" decoding="async" width="150" height="232" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Portrait_of_Muzzaffar_al-Din_Shah_and_Aziz_Khan_Mukri_-_Iran_-_1860-1870_-_Muhammad_Hasan_Afshar_-_Louvre_MAO_2313.jpg/225px-Portrait_of_Muzzaffar_al-Din_Shah_and_Aziz_Khan_Mukri_-_Iran_-_1860-1870_-_Muhammad_Hasan_Afshar_-_Louvre_MAO_2313.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Portrait_of_Muzzaffar_al-Din_Shah_and_Aziz_Khan_Mukri_-_Iran_-_1860-1870_-_Muhammad_Hasan_Afshar_-_Louvre_MAO_2313.jpg/300px-Portrait_of_Muzzaffar_al-Din_Shah_and_Aziz_Khan_Mukri_-_Iran_-_1860-1870_-_Muhammad_Hasan_Afshar_-_Louvre_MAO_2313.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="4006" /></a><figcaption>پرتره عزیزخان مکری و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B8%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%87" class="mw-redirect" title="مظفرالدین شاه">مظفرالدین شاه</a> ولیعهد در سن هشت سالگی در فاصلهٔ سال‌های ۱۲۳۸–۱۲۴۰ شمسی</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="عضو_شورای_وزراء"><span id=".D8.B9.D8.B6.D9.88_.D8.B4.D9.88.D8.B1.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.B2.D8.B1.D8.A7.D8.A1"></span>عضو شورای وزراء</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: عضو شورای وزراء"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در سال ۱۲۳۸ عزیزخان مکری از سوی ناصرالدین شاه به عضویت شورای وزرا درآمد.<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>۴۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> یک سال بعد در ۱۲۳۹ <a href="/wiki/%D9%85%D8%B8%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%87" class="mw-redirect" title="مظفرالدین شاه">مظفرالدین شاه</a> ولیعهد در تبریز حاکم آذربایجان شد و عزیزخان سردارکل پیشکار او گردید.<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>۴۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ادوارد ایستویک، کاردار <a href="/wiki/%D8%B3%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3" class="mw-redirect" title="سفارت انگلیس">سفارت انگلیس</a> در تاریخ ۸ مهر ۱۲۳۹ شمسی<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>ج<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> عزیزخان را در تبریز ملاقات کرده است و دربارهٔ او گفته: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39401425"><blockquote class="templatequote"><p>سردارکل یکی از خدمتگزاران پیر و قدیمی دولت ایران است، نامش عزیزخان است و به یکی از قبایل کُرد منتسب و مذهبش سنی است. با اینکه از خانواده‌ای شریف نیست،<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>چ<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> میرزا تقی‌خان وزیر مشهور به علت کفایت، او را سمت آجودانباشی داد و بعد سردار کل یعنی فرماندهع کل قوی شد و در ایام جنگ ما با ایران همین سمت را داشت.<sup id="cite_ref-abas-eghbal-52_34-3" class="reference"><a href="#cite_note-abas-eghbal-52-34"><span class="cite-bracket">[</span>۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="وزارت_جنگ"><span id=".D9.88.D8.B2.D8.A7.D8.B1.D8.AA_.D8.AC.D9.86.DA.AF"></span>وزارت جنگ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: وزارت جنگ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>از سال ۱۲۴۵ شمسی به فرمان ناصرالدین شاه، عزیزخان مکری از آذربایجان احضار و به سمتِ وزارت جنگ منصوب شد.<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>۴۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در ۱۲۴۶ شاه به قصد سفر خراسان، دارالخلافه تهران را ترک کرد و عزیزخان علاوه بر مسئولیت وزارت جنگ، تعیین قراولان و افواج ملتزم رکاب را نیز برعهده داشت.<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>۴۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در ۱۲۴۶ از وزارت جنگ عزل شد و به جای او کامران میرزا نایب السلطنه انتخاب شد.<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>۴۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>عزیزخان سردارکل زمانی که پیشکار آذربایجان بود، دارای املاک زیادی بود. به دلیل علاقه‌اش به آذربایجان، دائماً تمایل داشت به این سرزمین برگردد.<sup id="cite_ref-abas-eghbal-55_54-0" class="reference"><a href="#cite_note-abas-eghbal-55-54"><span class="cite-bracket">[</span>۴۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> هرکسی که پیشکار آذربایجان می‌شد، در آنجا ماندگار نمی‌ماند.<sup id="cite_ref-abas-eghbal-55_54-1" class="reference"><a href="#cite_note-abas-eghbal-55-54"><span class="cite-bracket">[</span>۴۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7" title="فریدون میرزا">فریدون میرزا</a> بر اثر دسیسه‌های عزیزخان مدت زیادی در تبریز نتوانست بماند.<sup id="cite_ref-abas-eghbal-55_54-2" class="reference"><a href="#cite_note-abas-eghbal-55-54"><span class="cite-bracket">[</span>۴۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>هنگامی که <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%A8_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D9%85%D8%A4%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87" title="تهماسب میرزا مؤیدالدوله">تهماسب میرزا مؤیدالدوله</a> در سال ۱۲۴۷ پیشکار آذربایجان شد، طایفهٔ <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86" title="اورامان">اورامان</a> شورش کردند.<sup id="cite_ref-nadermirza-265-266_55-0" class="reference"><a href="#cite_note-nadermirza-265-266-55"><span class="cite-bracket">[</span>۴۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پس از سرکوب آن طایفه، سندی به دست آمد که حاکی از دخالت عزیزخان در این شورش بود و در نتیجهٔ آن، املاک عزیزخان ضبط شد و به سلطان‌آباد <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="اراک">اراک</a> رفت.<sup id="cite_ref-nadermirza-265-266_55-1" class="reference"><a href="#cite_note-nadermirza-265-266-55"><span class="cite-bracket">[</span>۴۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Iran_Bukan_Qajar-image2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Iran_Bukan_Qajar-image2.jpg/150px-Iran_Bukan_Qajar-image2.jpg" decoding="async" width="150" height="101" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Iran_Bukan_Qajar-image2.jpg/225px-Iran_Bukan_Qajar-image2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Iran_Bukan_Qajar-image2.jpg/300px-Iran_Bukan_Qajar-image2.jpg 2x" data-file-width="1143" data-file-height="771" /></a><figcaption>نگارهٔ قلعهٔ عزیزخان سردار مکری در بوکان، سال ۱۳۰۵ هجری قمری برابر با ۱۲۶۶ شمسی.</figcaption></figure> <p>عزیزخان سردار در ۱۲۴۸ به دربار شاه احضار شد و در کمال احترام وارد تهران شد و شاه حکومتِ <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="مازندران">مازندران</a> به را او داد که همزمان منصب سرتیپی فوج چهار تبریز نیز داشت و به دلیل اینکه در ساوجبلاغ مکری املاک زیادی داشت، حکومت آن ناحیه هم به عزیزخان سپرده شد.<sup id="cite_ref-abas-eghbal-58_56-0" class="reference"><a href="#cite_note-abas-eghbal-58-56"><span class="cite-bracket">[</span>۴۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ساوجبلاغ_مکری"><span id=".D8.B3.D8.A7.D9.88.D8.AC.D8.A8.D9.84.D8.A7.D8.BA_.D9.85.DA.A9.D8.B1.DB.8C"></span>ساوجبلاغ مکری</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: ساوجبلاغ مکری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>عزیزخان مکری از کُردهای اهل سنت ایل مُکری به جایگاه سیاسی مهمی در دولت قاجار ایران خصوصاً در زمانِ ناصرالدین شاه رسید. برخلاف سابق در این دوره، دیگر ساوجبلاغ (مهاباد کنونی) به‌عنوان مرکز همهٔ مُکری‌ها و دهبکری‌ها شناخته نمی‌شد. با آمدن عزیزخان به <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="بوکان">بوکان</a> از <a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="نستان">نستان</a> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="سردشت">سردشت</a> و ساخت قلعهٔ در آنجا، بوکان به محلِ سکونتِ کُردهای مُکری صاحب قدرت در دورهٔ ناصرالدین شاه تبدیل شد. این اهمیت بوکان تا دورهٔ <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" title="علی خان مکری">علی خان مکری</a> (نتیجهٔ عزیزخان سردار) ادامه داشت.<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>۵۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بوکان، خانه و اقامتگاه عزیزخان سردار مُکری و خانواده‌اش بود و پس از مرگ او نیز، خانواده‌اش نسل به نسل در آنجا سکونت کردند. در سفرنامۀ سلیمان شاکری که مامور دولت عثمانی بود در اواخر دورۀ ناصرالدین شاه به بوکان آمده و در مورد ارتباط آن با خانوادۀ سردار چنین نوشته: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39401425"><blockquote class="templatequote"><p>در ساوجبلاغ مُکری به روستای بوکان رسیدم، از اهالی بوکان شنیدم که سردار ایران (منظور عزیزخان سردارکُل) ساکن اینجا بود. آوازۀ شجاعتش در منطقه زبانزد است.<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>۵۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مرگ"><span id=".D9.85.D8.B1.DA.AF"></span>مرگ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=11" title="ویرایش بخش: مرگ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>عزیزخان در اوایل سال ۱۲۴۹ به آرزوی دیرینهٔ خود یعنی پیشکاری آذربایجان رسید<sup id="cite_ref-abas-eghbal-58_56-1" class="reference"><a href="#cite_note-abas-eghbal-58-56"><span class="cite-bracket">[</span>۴۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>۵۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اما به علّت کهولت سن و از دست دادن نفوذ کلام سابق، اقتدار گذشته را نداشت و در شب چهارشنبه ۲۱ دی ماه ۱۲۴۹ درگذشت و در امامزاده سیدحمزه تبریز دفن شد.<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>۵۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ناصرالدین شاه دربارهٔ مرگ عزیزخان در سفرنامهٔ <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7" title="کربلا">کربلا</a> و <a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%D9%81" title="نجف">نجف</a> خود نوشته:<sup id="cite_ref-abas-eghbal-58_56-2" class="reference"><a href="#cite_note-abas-eghbal-58-56"><span class="cite-bracket">[</span>۴۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39401425"><blockquote class="templatequote"><p>روز پنجشنبه بیستم شوال ۱۲۸۷ درپای طاق اتراق شد، صبح حمام رفته بودم. تلگرافی از <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%81%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9" class="mw-redirect" title="مستوفی الممالک">مستوفی الممالک</a> رسید که شب چهارشنبه هیجدهم شوال «عزیزخان سردار» بعد از بیست روز ناخوشی در تبریز فوت شده است. با اینکه سنِ سردار مرحوم قریب به هشتاد سال بود، از فوت او بسیار افسوس خوردم.<sup id="cite_ref-abas-eghbal-58_56-3" class="reference"><a href="#cite_note-abas-eghbal-58-56"><span class="cite-bracket">[</span>۴۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نگارخانه"><span id=".D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.D8.AE.D8.A7.D9.86.D9.87"></span>نگارخانه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=12" title="ویرایش بخش: نگارخانه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional center"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Azizkhan_Mukri_Qajar.jpg" class="mw-file-description" title="عزیزخان مکری با شمشیر و نشان‌های نظامی"><img alt="عزیزخان مکری با شمشیر و نشان‌های نظامی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Azizkhan_Mukri_Qajar.jpg/75px-Azizkhan_Mukri_Qajar.jpg" decoding="async" width="75" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Azizkhan_Mukri_Qajar.jpg/112px-Azizkhan_Mukri_Qajar.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Azizkhan_Mukri_Qajar.jpg/149px-Azizkhan_Mukri_Qajar.jpg 2x" data-file-width="731" data-file-height="1174" /></a></span></div> <div class="gallerytext">عزیزخان مکری با شمشیر و نشان‌های نظامی</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Aziz_Khan_Mokri,_military_commander_in_Qajar_Iran.jpg" class="mw-file-description" title="عزیزخان مکری با درجهٔ سرداری کل"><img alt="عزیزخان مکری با درجهٔ سرداری کل" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Aziz_Khan_Mokri%2C_military_commander_in_Qajar_Iran.jpg/68px-Aziz_Khan_Mokri%2C_military_commander_in_Qajar_Iran.jpg" decoding="async" width="68" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Aziz_Khan_Mokri%2C_military_commander_in_Qajar_Iran.jpg/103px-Aziz_Khan_Mokri%2C_military_commander_in_Qajar_Iran.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Aziz_Khan_Mokri%2C_military_commander_in_Qajar_Iran.jpg/137px-Aziz_Khan_Mokri%2C_military_commander_in_Qajar_Iran.jpg 2x" data-file-width="514" data-file-height="899" /></a></span></div> <div class="gallerytext">عزیزخان مکری با درجهٔ سرداری کل</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Aziz_Khan_Mukri_-_Gift_Shah.jpg" class="mw-file-description" title="عزیزخان مکری و اسبی که ناصرالدین شاه به او هدیه داد"><img alt="عزیزخان مکری و اسبی که ناصرالدین شاه به او هدیه داد" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Aziz_Khan_Mukri_-_Gift_Shah.jpg/115px-Aziz_Khan_Mukri_-_Gift_Shah.jpg" decoding="async" width="115" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Aziz_Khan_Mukri_-_Gift_Shah.jpg/173px-Aziz_Khan_Mukri_-_Gift_Shah.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Aziz_Khan_Mukri_-_Gift_Shah.jpg/231px-Aziz_Khan_Mukri_-_Gift_Shah.jpg 2x" data-file-width="784" data-file-height="816" /></a></span></div> <div class="gallerytext">عزیزخان مکری و اسبی که <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%87" class="mw-redirect" title="ناصرالدین شاه">ناصرالدین شاه</a> به او هدیه داد</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Sardari-kull-azizkhan-farrokh_khan-amin_od-dowleh.jpg" class="mw-file-description" title="عزیزخان مکری وزیر جنگ و فرخ خان غفاری"><img alt="عزیزخان مکری وزیر جنگ و فرخ خان غفاری" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Sardari-kull-azizkhan-farrokh_khan-amin_od-dowleh.jpg/120px-Sardari-kull-azizkhan-farrokh_khan-amin_od-dowleh.jpg" decoding="async" width="120" height="116" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Sardari-kull-azizkhan-farrokh_khan-amin_od-dowleh.jpg/180px-Sardari-kull-azizkhan-farrokh_khan-amin_od-dowleh.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Sardari-kull-azizkhan-farrokh_khan-amin_od-dowleh.jpg/240px-Sardari-kull-azizkhan-farrokh_khan-amin_od-dowleh.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="772" /></a></span></div> <div class="gallerytext">عزیزخان مکری وزیر جنگ و <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AE_%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%BA%D9%81%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="فرخ خان غفاری">فرخ خان غفاری</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Vaghaye-Sardar-Azizkhan-Mukri_(1)-1270.jpg" class="mw-file-description" title="سند مربوط به ماموریت عزیزخان سردار کل [ح]. روزنامه وقایع اتفاقیه، ۱۵ صفر ۱۲۷۰ هجری قمری (۱۲۳۲ شمسی)."><img alt="سند مربوط به ماموریت عزیزخان سردار کل [ح]. روزنامه وقایع اتفاقیه، ۱۵ صفر ۱۲۷۰ هجری قمری (۱۲۳۲ شمسی)." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Vaghaye-Sardar-Azizkhan-Mukri_%281%29-1270.jpg/120px-Vaghaye-Sardar-Azizkhan-Mukri_%281%29-1270.jpg" decoding="async" width="120" height="112" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Vaghaye-Sardar-Azizkhan-Mukri_%281%29-1270.jpg/180px-Vaghaye-Sardar-Azizkhan-Mukri_%281%29-1270.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Vaghaye-Sardar-Azizkhan-Mukri_%281%29-1270.jpg/240px-Vaghaye-Sardar-Azizkhan-Mukri_%281%29-1270.jpg 2x" data-file-width="774" data-file-height="725" /></a></span></div> <div class="gallerytext">سند مربوط به ماموریت عزیزخان سردار کل <sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>ح<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. روزنامه وقایع اتفاقیه، ۱۵ صفر ۱۲۷۰ هجری قمری (۱۲۳۲ شمسی).</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=13" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1" title="دودمان قاجار">دودمان قاجار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" title="آرامگاه سرداران مکری">آرامگاه سرداران مکری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="بوکان">بوکان</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="یادداشت"><span id=".DB.8C.D8.A7.D8.AF.D8.AF.D8.A7.D8.B4.D8.AA"></span>یادداشت</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=14" title="ویرایش بخش: یادداشت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-persian-alpha reflist-columns-3"> <ol class="references"> <li id="cite_note-10" class="mw-cite-dir-rtl"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="note">مقبره فاطمه خانم در روستای حمامیان بوکان و مقبره امی‌خانم نیز در پارک ملّت همین شهر واقع است.</cite></span> </li> <li id="cite_note-11" class="mw-cite-dir-rtl"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="note">علی‌آباد یکی از مناطق شهری بزرگ امروز بوکان به‌شمار می‌آید.</cite></span> </li> <li id="cite_note-12" class="mw-cite-dir-rtl"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="note">مادر سیف‌الدین، رضیه خانم تیلکوهی بود.</cite></span> </li> <li id="cite_note-27" class="mw-cite-dir-rtl"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="note">۱۲۵۳–۱۲۵۴ هجری قمری</cite></span> </li> <li id="cite_note-40" class="mw-cite-dir-rtl"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="note">۱۸ شوال ۱۲۶۸ هجری قمری</cite></span> </li> <li id="cite_note-49" class="mw-cite-dir-rtl"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="note">۱۴ ربیع‌الاول ۱۲۷۷ هجری قمری</cite></span> </li> <li id="cite_note-50" class="mw-cite-dir-rtl"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="note">منظور از طبقهٔ اشراف و دولت مردان نبوده است.</cite></span> </li> <li id="cite_note-61" class="mw-cite-dir-rtl"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="note">در این سند، عزیزخان سردار کل مامور شده که قشون آذربایجان را برای مقابله با تحریکات حکومت عثمانی آماده کند.</cite></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پانویس"><span id=".D9.BE.D8.A7.D9.86.D9.88.DB.8C.D8.B3"></span>پانویس</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=15" title="ویرایش بخش: پانویس"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r37199623"><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFبیگدلیپیروتی2014" class="citation journal cs1">بیگدلی, علی; پیروتی, رسول (2014-08-23). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://jhss.ut.ac.ir/article_52740.html">"نقش سردار عزیزخان مکری در سیاست داخلی و خارجی قاجار (سال‌های1253-1287 / 1838-1871"</a>. <i>پژوهشهای علوم تاریخی</i>. <b>6</b> (1): 15–31. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.22059%2Fjhss.2015.52740">10.22059/jhss.2015.52740</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/2251-9254">2251-9254</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85+%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C&rft.atitle=%D9%86%D9%82%D8%B4+%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1+%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA+%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C+%D9%88+%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C+%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1+%28%D8%B3%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C1253-1287+%2F+1838-1871&rft.volume=6&rft.issue=1&rft.pages=15-31&rft.date=2014-08-23&rft_id=info%3Adoi%2F10.22059%2Fjhss.2015.52740&rft.issn=2251-9254&rft.aulast=%D8%A8%DB%8C%DA%AF%D8%AF%D9%84%DB%8C&rft.aufirst=%D8%B9%D9%84%DB%8C&rft.au=%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%AA%DB%8C%2C+%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%84&rft_id=https%3A%2F%2Fjhss.ut.ac.ir%2Farticle_52740.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFسلطانی" class="citation web">سلطانی، محمدعلی. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ettelaat.com/?p=418538">«امیرکبیر و غرب ایران»</a>. <i>www.ettelaat.com</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۱-۱۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.ettelaat.com&rft.atitle=%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1+%D9%88+%D8%BA%D8%B1%D8%A8+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.aulast=%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86%DB%8C&rft.aufirst=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ettelaat.com%2F%3Fp%3D418538&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-refAfkhame-137-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-refAfkhame-137_3-0">۳٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-refAfkhame-137_3-1">۳٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-refAfkhame-137_3-2">۳٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFافخمی1364">افخمی، <i>تاریخ فرهنگ و ادب مکریان بوکان</i></a>، <bdi>137</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-abas-eghbal-40-1-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-abas-eghbal-40-1_4-0">۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-abas-eghbal-40-1_4-1">۴٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاقبال1326">اقبال، <i>مجله یادگار، سال 4، شماره 1 و 2</i></a>، <bdi>40-41</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-abas-eghbal-39-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-abas-eghbal-39_5-0">۵٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-abas-eghbal-39_5-1">۵٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-abas-eghbal-39_5-2">۵٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاقبال1326">اقبال، <i>مجله یادگار، سال 4، شماره 1 و 2</i></a>، <bdi>39</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFحیرت_سجادی1382">حیرت سجادی، <i>ایل‌ها (ایلات) و عشایر کردستان</i></a>، <bdi>231</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFافخمی1364">افخمی، <i>تاریخ فرهنگ و ادب مکریان بوکان</i></a>، <bdi>138</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-refAfkhame-163-8"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-refAfkhame-163_8-0">۸٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-refAfkhame-163_8-1">۸٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-refAfkhame-163_8-2">۸٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-refAfkhame-163_8-3">۸٫۳</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-refAfkhame-163_8-4">۸٫۴</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-refAfkhame-163_8-5">۸٫۵</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-refAfkhame-163_8-6">۸٫۶</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFافخمی1364">افخمی، <i>تاریخ فرهنگ و ادب مکریان بوکان</i></a>، <bdi>163</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFابولحسنی1387">ابولحسنی، <i>حسینعلی بها؛ دوستان و دشمنان سیاسی</i></a>، <bdi>642</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFافخمی1364">افخمی، <i>تاریخ فرهنگ و ادب مکریان بوکان</i></a>، <bdi>175</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFافخمی1364">افخمی، <i>تاریخ فرهنگ و ادب مکریان بوکان</i></a>، <bdi>158</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-15" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMorgan1895">Morgan، <i>Mission scientifique en Perse / par J. de Morgan</i></a>، <bdi>41-42<span class="skin-nightmode-reset-color languageicon" style="font-size:0.95em; font-weight:bold; color:#555;">(فرانسوی)</span></bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFعطازاده1384">عطازاده، <i>سیمای تبریز (در دوره ناصرالدین شاه قاجار)</i></a>، <bdi>85</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاقبال1326">اقبال، <i>مجله یادگار، سال 4، شماره 1 و 2</i></a>، <bdi>59</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-refAfkhame-157-156-18"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-refAfkhame-157-156_18-0">۱۵٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-refAfkhame-157-156_18-1">۱۵٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFافخمی1364">افخمی، <i>تاریخ فرهنگ و ادب مکریان بوکان</i></a>، <bdi>156-157</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.dana.ir/news/223300.html/حمام-کهنه-سردشت-یادگاری-از-دوران-قاجاریه-تصاویر">«حمام کهنه سردشت یادگاری از دوران قاجاریه+تصاویر»</a>. <i>شبکه اطلاع‌رسانی راه دانا</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۱-۱۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%B1%D8%A7%D9%87+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7&rft.atitle=%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%85+%DA%A9%D9%87%D9%86%D9%87+%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%B4%D8%AA+%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C+%D8%A7%D8%B2+%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%87%2B%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.dana.ir%2Fnews%2F223300.html%2F%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%85-%DA%A9%D9%87%D9%86%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%B4%D8%AA-%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%87-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREF102018" class="citation web">10 (<bdi>۲۰۱۸-۰۸-۱۸</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.irna.ir/news/83005045/هفت-مرحله-سکونت-در-قلعه-سردار-بوکان-کشف-شد">«هفت مرحله سکونت در قلعه سردار بوکان کشف شد»</a>. <i>ایرنا</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۱-۱۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%86%D8%A7&rft.atitle=%D9%87%D9%81%D8%AA+%D9%85%D8%B1%D8%AD%D9%84%D9%87+%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%86%D8%AA+%D8%AF%D8%B1+%D9%82%D9%84%D8%B9%D9%87+%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1+%D8%A8%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86+%DA%A9%D8%B4%D9%81+%D8%B4%D8%AF&rft.date=2018-08-18&rft.au=10&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.irna.ir%2Fnews%2F83005045%2F%D9%87%D9%81%D8%AA-%D9%85%D8%B1%D8%AD%D9%84%D9%87-%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%86%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D9%84%D8%B9%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D8%B4%D9%81-%D8%B4%D8%AF&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230727203559/https://www.dana.ir/news/686384.html/%D8%B3%D8%AF-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D8%B6-%D9%86%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AF%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1">«سد تاریخی سردار بوکان در معرض نابودی کامل+تصاویر»</a>. <i>شبکه اطلاع‌رسانی راه دانا</i>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.dana.ir/news/686384.html/%D8%B3%D8%AF-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D8%B6-%D9%86%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AF%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1">اصلی</a> در ۲۷ ژوئیه ۲۰۲۳<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۴-۲۴</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%B1%D8%A7%D9%87+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7&rft.atitle=%D8%B3%D8%AF+%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C+%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1+%D8%A8%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86+%D8%AF%D8%B1+%D9%85%D8%B9%D8%B1%D8%B6+%D9%86%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AF%DB%8C+%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84%2B%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.dana.ir%2Fnews%2F686384.html%2F%25D8%25B3%25D8%25AF-%25D8%25AA%25D8%25A7%25D8%25B1%25DB%258C%25D8%25AE%25DB%258C-%25D8%25B3%25D8%25B1%25D8%25AF%25D8%25A7%25D8%25B1-%25D8%25A8%25D9%2588%25DA%25A9%25D8%25A7%25D9%2586-%25D8%25AF%25D8%25B1-%25D9%2585%25D8%25B9%25D8%25B1%25D8%25B6-%25D9%2586%25D8%25A7%25D8%25A8%25D9%2588%25D8%25AF%25DB%258C-%25DA%25A9%25D8%25A7%25D9%2585%25D9%2584-%25D8%25AA%25D8%25B5%25D8%25A7%25D9%2588%25DB%258C%25D8%25B1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFعطازاده1384">عطازاده، <i>سیمای تبریز (در دوره ناصرالدین شاه قاجار)</i></a>، <bdi>34</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFشهبازی" class="citation web">شهبازی، داریوش. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://tehrannameh.com/list/الف/امامزاده-عین-علی-و-زین-علی-پونک">«امامزاده عین علی و زین علی پونک - تهران نامه»</a>. <i>tehrannameh.com</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۱-۱۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=tehrannameh.com&rft.atitle=%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87+%D8%B9%DB%8C%D9%86+%D8%B9%D9%84%DB%8C+%D9%88+%D8%B2%DB%8C%D9%86+%D8%B9%D9%84%DB%8C+%D9%BE%D9%88%D9%86%DA%A9+-+%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.aulast=%D8%B4%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C&rft.aufirst=%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4&rft_id=https%3A%2F%2Ftehrannameh.com%2Flist%2F%D8%A7%D9%84%D9%81%2F%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%B9%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D9%88-%D8%B2%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D9%BE%D9%88%D9%86%DA%A9&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template"><span title="" style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="ویکی‌پدیا:پیوندهای مرده">پیوند مرده</a></i>]</span></sup></sup></span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFYJC1394" class="citation web">YJC، خبرگزاری باشگاه خبرنگاران | آخرین اخبار ایران و جهان | (<bdi>۱۷ خرداد ۱۳۹۴</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.yjc.news/fa/news/5224440">«معرفی انبار سردار اثر تاریخی و قدیمی در تبریز»</a>. <i>fa</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۱-۱۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=fa&rft.atitle=%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C+%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1+%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1+%D8%A7%D8%AB%D8%B1+%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C+%D9%88+%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2&rft.date=1394&rft.aulast=YJC&rft.aufirst=%D8%AE%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C+%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86+%7C+%D8%A2%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D9%86+%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86+%7C&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.yjc.news%2Ffa%2Fnews%2F5224440&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFPARHA-NP.V.5.1.1" class="citation web">PARHA-NP.V.5.1.1. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://shahrvand-newspaper.ir/news:nomobile/main/93621/بوکان،-شهری-با-غصه-فوتبال">«بوکان، شهری با غصه فوتبال»</a>. <i>روزنامه شهروند</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۳-۱۱-۲۵</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF&rft.atitle=%D8%A8%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%8C+%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C+%D8%A8%D8%A7+%D8%BA%D8%B5%D9%87+%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84&rft.au=PARHA-NP.V.5.1.1&rft_id=http%3A%2F%2Fshahrvand-newspaper.ir%2Fnews%3Anomobile%2Fmain%2F93621%2F%D8%A8%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%BA%D8%B5%D9%87-%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://iranvarjavand.ir/wp-content/uploads/2020/03/3.pdf">«بررسی باستان شناختی و معرفی سد روستای قورمیش بوکان - صفحهٔ 35 پی‌نوشت»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>مجله ایران ورجاوند</i>. <bdi>۱۳۹۸</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D9%85%D8%AC%D9%84%D9%87+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D9%88%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AF&rft.atitle=%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C+%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86+%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C+%D9%88+%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C+%D8%B3%D8%AF+%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C+%D9%82%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%B4+%D8%A8%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86+-+%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94+35+%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA&rft.date=1398&rft_id=https%3A%2F%2Firanvarjavand.ir%2Fwp-content%2Fuploads%2F2020%2F03%2F3.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-abas-eghbal-40-28"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-abas-eghbal-40_28-0">۲۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-abas-eghbal-40_28-1">۲۴٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاقبال1326">اقبال، <i>مجله یادگار، سال 4، شماره 1 و 2</i></a>، <bdi>40</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-daneshnaameislam-29"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-daneshnaameislam_29-0">۲۵٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-daneshnaameislam_29-1">۲۵٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-daneshnaameislam_29-2">۲۵٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://lib.eshia.ir/23019/1/5451">«دانشنامه جهان اسلام - بنیاد دائرة المعارف اسلامی - کتابخانه مدرسه فقاهت»</a>. <i>lib.eshia.ir</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۱-۱۴</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=lib.eshia.ir&rft.atitle=%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85+-+%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF+%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C+-+%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87+%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87+%D9%81%D9%82%D8%A7%D9%87%D8%AA&rft_id=https%3A%2F%2Flib.eshia.ir%2F23019%2F1%2F5451&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-abas-eghbal-41-42-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-abas-eghbal-41-42_30-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاقبال1326">اقبال، <i>مجله یادگار، سال 4، شماره 1 و 2</i></a>، <bdi>42-42</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-abas-eghbal-54-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-abas-eghbal-54_31-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاقبال1326">اقبال، <i>مجله یادگار، سال 4، شماره 1 و 2</i></a>، <bdi>54</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFابولحسنی1387">ابولحسنی، <i>حسینعلی بها؛ دوستان و دشمنان سیاسی</i></a>، <bdi>641</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFابولحسنی1387">ابولحسنی، <i>حسینعلی بها؛ دوستان و دشمنان سیاسی</i></a>، <bdi>640</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-abas-eghbal-52-34"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-abas-eghbal-52_34-0">۳۰٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-abas-eghbal-52_34-1">۳۰٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-abas-eghbal-52_34-2">۳۰٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-abas-eghbal-52_34-3">۳۰٫۳</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاقبال1326">اقبال، <i>مجله یادگار، سال 4، شماره 1 و 2</i></a>، <bdi>52</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-abas-eghbal-45-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-abas-eghbal-45_35-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاقبال1326">اقبال، <i>مجله یادگار، سال 4، شماره 1 و 2</i></a>، <bdi>45</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.magiran.com/article/1147010">«Magiran | روزنامه شرق (1385/05/01): تشکیلات دارالفنون»</a>. <i>www.magiran.com</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۱-۱۵</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.magiran.com&rft.atitle=Magiran+%7C+%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D8%B4%D8%B1%D9%82+%281385%2F05%2F01%29%3A+%D8%AA%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA+%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.magiran.com%2Farticle%2F1147010&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cgie.org.ir/fa/news/218412/اولین-رؤسای-دارالفنون">«اولین رؤسای دارالفنون»</a>. <i>www.cgie.org.ir</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۱-۱۵</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.cgie.org.ir&rft.atitle=%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86+%D8%B1%D8%A4%D8%B3%D8%A7%DB%8C+%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cgie.org.ir%2Ffa%2Fnews%2F218412%2F%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D8%A4%D8%B3%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220115213020/http://rijaldb.com/fa/8193/%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2+%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C">«عزیز خان مکری | بانک اطلاعات رجال»</a>. <i>rijaldb.com</i>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://rijaldb.com/fa/8193/عزیز+خان+مکری">اصلی</a> در ۱۵ ژانویه ۲۰۲۲<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۱-۱۵</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=rijaldb.com&rft.atitle=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2+%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C+%7C+%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA+%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%84&rft_id=http%3A%2F%2Frijaldb.com%2Ffa%2F8193%2F%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%2B%D8%AE%D8%A7%D9%86%2B%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFپولاک1368">پولاک، <i>سفرنامه پولاک، ایران و ایرانیان</i></a>، <bdi>24-25</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-azizkhan-bab-41"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-azizkhan-bab_41-0">۳۶٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-azizkhan-bab_41-1">۳۶٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFعلیقلی1351">علیقلی، <i>فتنه باب</i></a>، <bdi>189</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFابولحسنی1387">ابولحسنی، <i>حسینعلی بها؛ دوستان و دشمنان سیاسی</i></a>، <bdi>643</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاعتمادالسلطنه1367">اعتمادالسلطنه، <i>تاریخ منتظم ناصری</i></a>، <bdi>1748</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-nasri-44"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-nasri_44-0">۳۹٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-nasri_44-1">۳۹٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFخورموجی1364">خورموجی، <i>حقایق الاخبار ناصری</i></a>، <bdi>229</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFنیکیتین2006">نیکیتین، <i>الکرد، دراسة سوسیولوجیة و تاریخیة</i></a>، <bdi>276 <span class="skin-nightmode-reset-color languageicon" style="font-size:0.95em; font-weight:bold; color:#555;">(عربی )</span></bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFخورموجی1364">خورموجی، <i>حقایق الاخبار ناصری</i></a>، <bdi>224</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاعتمادالسلطنه1367">اعتمادالسلطنه، <i>تاریخ منتظم ناصری</i></a>، <bdi>1748</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاعتمادالسلطنه1367">اعتمادالسلطنه، <i>تاریخ منتظم ناصری</i></a>، <bdi>1834</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFخورموجی1364">خورموجی، <i>حقایق الاخبار ناصری</i></a>، <bdi>316</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاعتمادالسلطنه1367">اعتمادالسلطنه، <i>تاریخ منتظم ناصری</i></a>، <bdi>1530</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاعتمادالسلطنه1367">اعتمادالسلطنه، <i>تاریخ منتظم ناصری</i></a>، <bdi>1589</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-abas-eghbal-55-54"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-abas-eghbal-55_54-0">۴۷٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-abas-eghbal-55_54-1">۴۷٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-abas-eghbal-55_54-2">۴۷٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاقبال1326">اقبال، <i>مجله یادگار، سال 4، شماره 1 و 2</i></a>، <bdi>55</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-nadermirza-265-266-55"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-nadermirza-265-266_55-0">۴۸٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-nadermirza-265-266_55-1">۴۸٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFمیرزا1373">میرزا، <i>تاریخ و جغرافی دارالسلطنه تبریز</i></a>، <bdi>265-266</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-abas-eghbal-58-56"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-abas-eghbal-58_56-0">۴۹٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-abas-eghbal-58_56-1">۴۹٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-abas-eghbal-58_56-2">۴۹٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-abas-eghbal-58_56-3">۴۹٫۳</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاقبال1326">اقبال، <i>مجله یادگار، سال 4، شماره 1 و 2</i></a>، <bdi>58</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.abebooks.co.uk/first-edition/Baessler-Archiv-Beiträge-Völkerkunde-Neue-Folge-Band/5260103612/bd">«Baessler-Archiv. Beiträge zur Völkerkunde. Neue Folge, Band 15 (40. Band), Heft 2, 1967. Im Inhalt Beiträge u.a. von: Fritz Felbermayer, Hans Himmelheber, Walther F. E. Resch, Wolfgang Rudolph und Hasan Salah, Helga Uplegger, Bernhard Zepernick. by Baessler - Archiv. - Krieger, K. und G. Koch (Herausgeber):: Softcover | Antiquariat Carl Wegner»</a>. <i>www.abebooks.co.uk</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۳-۰۸-۲۲</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.abebooks.co.uk&rft.atitle=Baessler-Archiv.+Beitr%C3%A4ge+zur+V%C3%B6lkerkunde.+Neue+Folge%2C+Band+15+%2840.+Band%29%2C+Heft+2%2C+1967.+Im+Inhalt+Beitr%C3%A4ge+u.a.+von%3A+Fritz+Felbermayer%2C+Hans+Himmelheber%2C+Walther+F.+E.+Resch%2C+Wolfgang+Rudolph+und+Hasan+Salah%2C+Helga+Uplegger%2C+Bernhard+Zepernick.+by+Baessler+-+Archiv.+-+Krieger%2C+K.+und+G.+Koch+%28Herausgeber%29%3A%3A+Softcover+%7C+Antiquariat+Carl+Wegner&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.abebooks.co.uk%2Ffirst-edition%2FBaessler-Archiv-Beitr%C3%A4ge-V%C3%B6lkerkunde-Neue-Folge-Band%2F5260103612%2Fbd&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://turuz.com/fa/book/title/Siyahatulkubra+-+S%C3%BCleyman+%C5%9E%C3%BCkri">«سیاحات الکبری - سلیمان شکری - Siyahatulkubra - Süleyman Şükri»</a>. <i>توروز - تورکجه دیل و ائتیمولوژی کیتابخاناسی</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۴-۰۹-۰۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2+-+%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%D8%AC%D9%87+%D8%AF%DB%8C%D9%84+%D9%88+%D8%A7%D8%A6%D8%AA%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C+%DA%A9%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&rft.atitle=%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA+%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A8%D8%B1%DB%8C+-+%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86+%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DB%8C+-+Siyahatulkubra+-+S%C3%BCleyman+%C5%9E%C3%BCkri&rft_id=https%3A%2F%2Fturuz.com%2Ffa%2Fbook%2Ftitle%2FSiyahatulkubra%2B-%2BS%25C3%25BCleyman%2B%25C5%259E%25C3%25BCkri&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاعتمادالسلطنه1367">اعتمادالسلطنه، <i>تاریخ منتظم ناصری</i></a>، <bdi>1614</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاعتمادالسلطنه1367">اعتمادالسلطنه، <i>تاریخ منتظم ناصری</i></a>، <bdi>1634</bdi>.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=16" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32987365">.mw-parser-output .refbegin{font-size:90%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul{margin-left:0}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li{margin-left:0;padding-left:3.2em;text-indent:-3.2em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents ul,.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents ul li{list-style:none}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li{padding-left:1.6em;text-indent:-1.6em}}.mw-parser-output .refbegin-100{font-size:100%}.mw-parser-output .refbegin-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .refbegin-columns ul{margin-top:0}.mw-parser-output .refbegin-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}</style><div class="refbegin" style=""> <ul><li><cite id="CITEREFعطازاده1384" class="citation book">عطازاده، مهدی (<bdi>۱۳۸۴</bdi>). <i>سیمای تبریز (در دوره ناصرالدین شاه قاجار)</i>. تبریز: اختر. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/9789648105841" title="ویژه:منابع کتاب/9789648105841"><bdi>۹۷۸۹۶۴۸۱۰۵۸۴۱</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C+%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2+%28%D8%AF%D8%B1+%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87+%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86+%D8%B4%D8%A7%D9%87+%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1%29&rft.place=%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2&rft.pub=%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1&rft.date=1384&rft.isbn=9789648105841&rft.aulast=%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87&rft.aufirst=%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFخورموجی1364" class="citation book">خورموجی، محمدجعفر (<bdi>۱۳۶۴</bdi>). <i>حقایق‌الاخبار ناصری</i>. تهران.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AD%D9%82%D8%A7%DB%8C%D9%82%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1+%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.date=1364&rft.aulast=%D8%AE%D9%88%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AC%DB%8C&rft.aufirst=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFحیرت_سجادی1382" class="citation book">حیرت سجادی، عبدالحمید (<bdi>۱۳۸۲</bdi>). <i>ایل‌ها (ایلات) و عشایر کردستان</i>. تهران: باغ نو. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/9647425236" title="ویژه:منابع کتاب/9647425236"><bdi>۹۶۴۷۴۲۵۲۳۶</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%A7%DB%8C%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7+%28%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA%29+%D9%88+%D8%B9%D8%B4%D8%A7%DB%8C%D8%B1+%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A8%D8%A7%D8%BA+%D9%86%D9%88&rft.date=1382&rft.isbn=9647425236&rft.aulast=%D8%AD%DB%8C%D8%B1%D8%AA+%D8%B3%D8%AC%D8%A7%D8%AF%DB%8C&rft.aufirst=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFاعتمادالسلطنه1367" class="citation book">اعتمادالسلطنه، محمدحسن (<bdi>۱۳۶۷</bdi>). <i>تاریخ منتظم ناصری</i>. تهران.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B8%D9%85+%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.date=1367&rft.aulast=%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D9%87&rft.aufirst=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AD%D8%B3%D9%86&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFافخمی1364" class="citation book">افخمی، ابراهیم (<bdi>۱۳۶۴</bdi>). <i>تاریخ فرهنگ و ادب مکریان بوکان</i>. سقز: محمدی.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF+%D9%88+%D8%A7%D8%AF%D8%A8+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86&rft.place=%D8%B3%D9%82%D8%B2&rft.pub=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C&rft.date=1364&rft.aulast=%D8%A7%D9%81%D8%AE%D9%85%DB%8C&rft.aufirst=%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFاقبال1326" class="citation book">اقبال، عباس (<bdi>۱۳۲۶</bdi>). <i>مجله یادگار، سال 4، شماره 1 و 2</i>. تهران: یادگار.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%85%D8%AC%D9%84%D9%87+%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%8C+%D8%B3%D8%A7%D9%84+4%D8%8C+%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87+1+%D9%88+2&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1&rft.date=1326&rft.aulast=%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%A7%D9%84&rft.aufirst=%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFپولاک1368" class="citation book">پولاک، یاکوب ادوارد (<bdi>۱۳۶۸</bdi>). <i>سفرنامه پولاک، ایران و ایرانیان</i>. ترجمهٔ کیکاووس جهانداری. تهران: خوارزمی.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B3%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D9%BE%D9%88%D9%84%D8%A7%DA%A9%D8%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C&rft.date=1368&rft.aulast=%D9%BE%D9%88%D9%84%D8%A7%DA%A9&rft.aufirst=%DB%8C%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A8+%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFمیرزا1373" class="citation book">میرزا، نادر (<bdi>۱۳۷۳</bdi>). <i>تاریخ و جغرافی دارالسلطنه تبریز</i>. تبریز: غلامرضا طباطبایی‌مجد. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/9786005871333" title="ویژه:منابع کتاب/9786005871333"><bdi>۹۷۸۶۰۰۵۸۷۱۳۳۳</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D9%88+%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C+%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D9%87+%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2&rft.place=%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2&rft.pub=%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%B6%D8%A7+%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%AC%D8%AF&rft.date=1373&rft.isbn=9786005871333&rft.aulast=%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7&rft.aufirst=%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFعلیقلی1351" class="citation book">علیقلی، اعتضادالسلطنه (<bdi>۱۳۵۱</bdi>). <i>فتنه باب</i>. تهران.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%81%D8%AA%D9%86%D9%87+%D8%A8%D8%A7%D8%A8&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.date=1351&rft.aulast=%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%82%D9%84%DB%8C&rft.aufirst=%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B6%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D9%87&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFابولحسنی1387" class="citation book">ابولحسنی، علی (<bdi>۱۳۸۷</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/749971/حسینعلی-بهاء-دوستان-و-دشمنان-سیاسی"><i>حسینعلی بها؛ دوستان و دشمنان سیاسی</i></a>. تهران.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%B9%D9%84%DB%8C+%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%9B+%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%AF%D8%B4%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%86+%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.date=1387&rft.aulast=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86%DB%8C&rft.aufirst=%D8%B9%D9%84%DB%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.noormags.ir%2Fview%2Ffa%2Farticlepage%2F749971%2F%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A1-%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%AF%D8%B4%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFنیکیتین2006" class="citation book">نیکیتین، بازیل (<bdi>۲۰۰۶</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.noor-book.com/en/ebook-الكورد-دراسه-سوسيولوجيه-وتاريخيه-باسيلي-نيكيتين-pdf"><i>الکرد، دراسة سوسیولوجیة و تاریخیة</i></a>. ترجمهٔ نوری طالبانی. سلیمانیه.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%8C+%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A9+%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AC%DB%8C%D8%A9+%D9%88+%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C%D8%A9&rft.place=%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87&rft.date=2006&rft.aulast=%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D9%86&rft.aufirst=%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D9%84&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.noor-book.com%2Fen%2Febook-%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%87-%D8%B3%D9%88%D8%B3%D9%8A%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AC%D9%8A%D9%87-%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D9%84%D9%8A-%D9%86%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%AA%D9%8A%D9%86-pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMorgan1895" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Morgan, J. de (1895). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015005789774&view=1up&seq=70&skin=2021"><i>Mission scientifique en Perse / par J. de Morgan</i></a> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 Oct</span> 2021</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Mission+scientifique+en+Perse+%2F+par+J.+de+Morgan&rft.date=1895&rft.aulast=Morgan&rft.aufirst=J.+de&rft_id=https%3A%2F%2Fbabel.hathitrust.org%2Fcgi%2Fpt%3Fid%3Dmdp.39015005789774%26view%3D1up%26seq%3D70%26skin%3D2021&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_book" title="الگو:Cite book">cite book</a>}}</code>: نگهداری یادکرد:تاریخ و سال (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D9%84" title="رده:نگهداری یادکرد:تاریخ و سال">link</a>)</span></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیوند_به_بیرون"><span id=".D9.BE.DB.8C.D9.88.D9.86.D8.AF_.D8.A8.D9.87_.D8.A8.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.86"></span>پیوند به بیرون</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=17" title="ویرایش بخش: پیوند به بیرون"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://jhss.ut.ac.ir/article_52740.html">نقش سردار عزیزخان مکری در سیاست داخلی و خارجی قاجار، ۱۳۹۳، دانشگاه تهران</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.asnad.org/fa/document/959/">نامۀ ناصر الدین شاه به عزیز خان مکری سردار کل</a></li></ul> <table class="wikitable succession-box" style="margin:0.5em auto; font-size:95%;clear:both;"> <tbody><tr> <th colspan="3" style="border-top: 5px solid #CF9C65;">مناصب نظامی </th></tr> <tr style="text-align:center;"> <td style="width:30%;" rowspan="1">پیشین:<br /><span style="font-weight: bold">؟</span> </td> <td style="width: 40%; text-align: center;" rowspan="1"><b> <a href="/wiki/%D8%A2%D8%AC%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="آجودان">آجودان باشی</a></b><br />۱۲۲۸–۱۲۲۷ </td> <td style="width: 30%; text-align: center;" rowspan="1">پسین:<br /><span style="font-weight: bold">؟</span> </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <td style="width:30%;" rowspan="1">پیشین:<br /><span style="font-weight: bold">؟</span> </td> <td style="width: 40%; text-align: center;" rowspan="1"><b> سردار کل <a href="/wiki/%D9%82%D8%B4%D9%88%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="قشون ایران">قشون ایران</a></b><br />۱۲۳۶–۱۲۳۲ </td> <td style="width: 30%; text-align: center;" rowspan="1">پسین:<br /><span style="font-weight: bold">؟</span> </td></tr> <tr> <th colspan="3" style="border-top: 5px solid #DAA520;">سِمَت‌های علمی </th></tr> <tr style="text-align:center;"> <td style="width:30%;" rowspan="1">پیشین:<br /><span style="font-weight: bold"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C_(%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D9%87)" title="محمدعلی شیرازی (وزیر خارجه)">میرزا محمدعلی‌خان شیرازی</a></span> </td> <td style="width: 40%; text-align: center;" rowspan="1"><b> رئیس <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86" title="دارالفنون">دارالفنون</a></b><br />۱۲۳۲–۱۲۳۱ </td> <td style="width: 30%; text-align: center;" rowspan="1">پسین:<br /><span style="font-weight: bold"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="میرزا محمدخان امیرتومان (صفحه وجود ندارد)">میرزا محمدخان امیرتومان</a></span> </td></tr> <tr> <th colspan="3" style="border-top: 5px solid #bebebe;">مناصب حکومتی </th></tr> <tr style="text-align:center;"> <td style="width:30%;" rowspan="1">پیشین:<br /><span style="font-weight: bold"><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%BE%D9%87%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="میرزا محمدخان سپهسالار">میرزا محمدخان سپهسالار</a></span> </td> <td style="width: 40%; text-align: center;" rowspan="1"><b> <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_(%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86)" title="وزیر جنگ (ایران)">وزیر جنگ</a></b><br />۱۲۴۶–۱۲۴۵ </td> <td style="width: 30%; text-align: center;" rowspan="1">پسین:<br /><span style="font-weight: bold"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7" title="کامران میرزا">کامران میرزا</a></span> </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <td style="width:30%;" rowspan="1">پیشین:<br /><span style="font-weight: bold">؟</span> </td> <td style="width: 40%; text-align: center;" rowspan="1"><b> حاکم <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="استان مازندران">مازندران</a></b><br />۱۲۴۹–۱۲۴۸ </td> <td style="width: 30%; text-align: center;" rowspan="1">پسین:<br /><span style="font-weight: bold">؟</span> </td></tr> </tbody></table> <table class="noprint navbox" style="background-color: #F9F9F9; border: 1px solid #AAA; clear: both; margin-bottom: 0.5em; margin-top: 0.5em;"> <tbody><tr> <td width="175pt"><span style="font-size:125%;"><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="درگاه:درونمایه/درگاه‌ها">درگاه‌ها</a></b></span><br /><span style="font-size:85%;">موارد مرتبط با این موضوع</span> </td> <td> <table style="float: right; padding: 0px 5px;"> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/30px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="30" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/45px-Flag_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/60px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></span></span> </td> <td width="125pt" align="right"><i><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="درگاه:ایران">درگاه ایران</a></b></i> </td></tr></tbody></table> <table style="float: right; padding: 0px 5px;"> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/P_history.svg/30px-P_history.svg.png" decoding="async" width="30" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/P_history.svg/45px-P_history.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/P_history.svg/60px-P_history.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></span></span> </td> <td width="125pt" align="right"><i><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="درگاه:تاریخ">درگاه تاریخ</a></b></i> </td></tr></tbody></table> <table style="float: right; padding: 0px 5px;"> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/P_vip.svg/29px-P_vip.svg.png" decoding="async" width="29" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/P_vip.svg/44px-P_vip.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/P_vip.svg/59px-P_vip.svg.png 2x" data-file-width="1911" data-file-height="1944" /></span></span> </td> <td width="125pt" align="right"><i><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="درگاه:زندگینامه">درگاه زندگینامه</a></b></i> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2"><hr /> </td></tr> <tr> <td width="175pt"><span style="font-size:85%;">خارج از ویکی‌پدیا بیشتر ببینید</span><br /><span style="font-size:125%;"><b><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="ویکی‌پدیا:پروژه‌های خواهر ویکی‌مدیا">پروژه‌های خواهر</a></b></span> </td> <td> <p><span dir="rtl"> </span></p> <table style="float: right; padding: 0px 5px;"> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/22px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="22" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/33px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> </td> <td width="125pt" align="right"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:Search/Category:Aziz_Khan_Mukri">تصویرها و رسانه‌ها</a><br />از ویکی‌انبار </td></tr></tbody></table> <table style="float: right; padding: 0px 5px;"> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/25px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/38px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/51px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span> </td> <td width="125pt" align="right"><a class="external text" href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88/%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C">گفتاوردها</a><br />از ویکی‌گفتاورد </td></tr></tbody></table> </td></tr></tbody></table> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="شخصیت‌های_تأثیرگذار_در_انقلاب_مشروطه" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background-color:#ADA96E;background-color:#ADA96E"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87" title="الگو:شخصیت‌های مشروطه"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:شخصیت‌های مشروطه (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:شخصیت‌های مشروطه"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="شخصیت‌های_تأثیرگذار_در_انقلاب_مشروطه" style="font-size:114%;margin:0 4em">شخصیت‌های تأثیرگذار در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جنبش مشروطه ایران">انقلاب مشروطه</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background-color:#ADA96E"><div><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="قاجاریان">قاجار</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%87%D8%B6%D8%AA_%D8%AA%D9%86%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="نهضت تنباکو">قیام تنباکو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%86%D8%A7%D9%81_%D9%88_%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D8%AA%D9%86%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="اصناف و قیام تنباکو">اصناف و قیام تنباکو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جنبش مشروطه ایران">جنبش مشروطه ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2" class="mw-redirect" title="محاصره تبریز">محاصره تبریز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D8%AD_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فتح تهران">فتح تهران</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B5%D9%86%D8%A7%D9%81_%D9%88_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%DB%8C%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="اصناف و انقلاب مشروطیت (صفحه وجود ندارد)">اصناف و انقلاب مشروطیت</a></li></ul></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#ADA96E;width:1%;background-color:#C9BE62">شاهان قاجار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="ناصرالدین‌شاه قاجار">ناصرالدین‌شاه قاجار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B8%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="مظفرالدین‌شاه قاجار">مظفرالدین‌شاه قاجار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87" title="محمدعلی‌شاه">محمدعلی‌شاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="احمدشاه قاجار">احمدشاه قاجار</a></li> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="8" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:TabrizRevolutionaries.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/TabrizRevolutionaries.JPG/100px-TabrizRevolutionaries.JPG" decoding="async" width="100" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/TabrizRevolutionaries.JPG/150px-TabrizRevolutionaries.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/TabrizRevolutionaries.JPG/200px-TabrizRevolutionaries.JPG 2x" data-file-width="350" data-file-height="263" /></a></span> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Nasser_Ad-Din_Shah_Qajar.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Nasser_Ad-Din_Shah_Qajar.jpg/40px-Nasser_Ad-Din_Shah_Qajar.jpg" decoding="async" width="40" height="51" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Nasser_Ad-Din_Shah_Qajar.jpg/60px-Nasser_Ad-Din_Shah_Qajar.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Nasser_Ad-Din_Shah_Qajar.jpg/80px-Nasser_Ad-Din_Shah_Qajar.jpg 2x" data-file-width="557" data-file-height="713" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mozaffar-ed-Din_Shah_Qajar_-_1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Mozaffar-ed-Din_Shah_Qajar_-_1.jpg/40px-Mozaffar-ed-Din_Shah_Qajar_-_1.jpg" decoding="async" width="40" height="51" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Mozaffar-ed-Din_Shah_Qajar_-_1.jpg/60px-Mozaffar-ed-Din_Shah_Qajar_-_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Mozaffar-ed-Din_Shah_Qajar_-_1.jpg/80px-Mozaffar-ed-Din_Shah_Qajar_-_1.jpg 2x" data-file-width="558" data-file-height="716" /></a></span><br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mirza_reza_kermani.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Mirza_reza_kermani.jpg/40px-Mirza_reza_kermani.jpg" decoding="async" width="40" height="59" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Mirza_reza_kermani.jpg/60px-Mirza_reza_kermani.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Mirza_reza_kermani.jpg/80px-Mirza_reza_kermani.jpg 2x" data-file-width="203" data-file-height="300" /></a></span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Tabataba.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/5/50/Tabataba.jpg/40px-Tabataba.jpg" decoding="async" width="40" height="63" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/5/50/Tabataba.jpg/60px-Tabataba.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/5/50/Tabataba.jpg/80px-Tabataba.jpg 2x" data-file-width="207" data-file-height="328" /></a></span><br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Sardar_Asad.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/6/6d/Sardar_Asad.jpg/60px-Sardar_Asad.jpg" decoding="async" width="60" height="79" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/6/6d/Sardar_Asad.jpg/90px-Sardar_Asad.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/6/6d/Sardar_Asad.jpg/120px-Sardar_Asad.jpg 2x" data-file-width="429" data-file-height="565" /></a></span><br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mirza_Malkam_Khan.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Mirza_Malkam_Khan.jpg/50px-Mirza_Malkam_Khan.jpg" decoding="async" width="50" height="73" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Mirza_Malkam_Khan.jpg/75px-Mirza_Malkam_Khan.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Mirza_Malkam_Khan.jpg/100px-Mirza_Malkam_Khan.jpg 2x" data-file-width="540" data-file-height="793" /></a></span><br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:S._J._al-Afghani.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/S._J._al-Afghani.jpg/35px-S._J._al-Afghani.jpg" decoding="async" width="35" height="76" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/S._J._al-Afghani.jpg/53px-S._J._al-Afghani.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/S._J._al-Afghani.jpg/70px-S._J._al-Afghani.jpg 2x" data-file-width="275" data-file-height="599" /></a></span><br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Sattar_Khan.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Sattar_Khan.jpg/40px-Sattar_Khan.jpg" decoding="async" width="40" height="53" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Sattar_Khan.jpg/60px-Sattar_Khan.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Sattar_Khan.jpg/80px-Sattar_Khan.jpg 2x" data-file-width="313" data-file-height="415" /></a></span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bagherkhan.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Bagherkhan.jpg/30px-Bagherkhan.jpg" decoding="async" width="30" height="47" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Bagherkhan.jpg/45px-Bagherkhan.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Bagherkhan.jpg/60px-Bagherkhan.jpg 2x" data-file-width="295" data-file-height="462" /></a></span><br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:MorganShuster.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/MorganShuster.jpg/30px-MorganShuster.jpg" decoding="async" width="30" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/MorganShuster.jpg/45px-MorganShuster.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/MorganShuster.jpg/60px-MorganShuster.jpg 2x" data-file-width="300" data-file-height="497" /></a></span><br /> </p> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Sedigheh_Dowlatabadi01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Sedigheh_Dowlatabadi01.jpg/30px-Sedigheh_Dowlatabadi01.jpg" decoding="async" width="30" height="41" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Sedigheh_Dowlatabadi01.jpg/45px-Sedigheh_Dowlatabadi01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Sedigheh_Dowlatabadi01.jpg/60px-Sedigheh_Dowlatabadi01.jpg 2x" data-file-width="1950" data-file-height="2676" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#ADA96E;width:1%;background-color:#C9BE62">شاهزاده‌ها و اطرافیان<br />شاه قاجار و رجال سیاسی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7" title="کامران میرزا">کامران میرزا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87" title="عبدالمجید عین‌الدوله">عین‌الدوله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DA%A9%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%DA%A9" title="رکن‌الملک">رکن‌الملک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B6%D8%B1%D8%BA%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D9%87" title="ضرغام‌السلطنه">ضرغام‌السلطنه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%82%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D8%B9%D8%AF" class="mw-redirect" title="علیقلی‌خان سردار اسعد">سردار اسعد بختیاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87" title="احمدخان علاءالدوله">احمد خان علاءالدوله</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%B8%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86" title="مسعود میرزا ظل‌السلطان">ظل‌السلطان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87" title="ارشدالدوله">ارشدالدوله</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DA%A9_%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D9%87" title="ملک منصور میرزا شعاع‌السلطنه">شعاع‌السلطنه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D8%B3%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87" title="جواد سعدالدوله">جواد سعدالدوله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%B1" title="امیربهادر">حسین پاشا امیر بهادر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87" title="سالارالدوله">سالارالدوله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85" title="احمد قوام">قوام‌السلطنه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D9%85%D8%B1%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="شجاع نظام مرندی">شجاع نظام مرندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87" title="نصرالله مشیرالدوله">میرزا نصرالله‌خان نائینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D9%BE%D9%87%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="میرزا حسین سپهسالار">میرزا حسین‌خان سپهسالار</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">عزیزخان مکری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1" title="ابوالحسن میرزا قاجار">ابوالحسن میرزا قاجار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="حسن پیرنیا">حسن پیرنیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="حسین پیرنیا">حسین پیرنیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B5%D8%BA%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%A8%DA%A9" title="میرزا علی‌اصغر اتابک">علی‌اصغرخان اتابک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7" title="عبدالحسین میرزا فرمانفرما">عبدالحسین میرزا فرمانفرما</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D9%88%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%A8%D9%86%DB%8C" title="محمدولی‌خان تنکابنی">سپهدار تنکابنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1" title="فتح‌الله خان اکبر">سپهدار رشتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B6%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%DA%A9" title="عضدالملک">عضدالملک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%DA%A9" title="ابوالقاسم ناصرالملک">ناصرالملک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9" title="حسن مستوفی‌الممالک">حسن مستوفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%85%D8%B5%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D9%87" title="صمصام‌السلطنه">صمصام‌السلطنه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D8%AE%D8%B2%D8%B9%D9%84" title="شیخ خزعل">شیخ خزعل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C%E2%80%8C%D9%82%D9%84%DB%8C_%D8%B5%D9%86%DB%8C%D8%B9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87" title="مرتضی‌قلی صنیع‌الدوله">مرتضی‌قلی صنیع‌الدوله</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="محمود علامیر">محمود احتشام‌السلطنه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B6%D8%B1%D8%A8" title="محمدحسین امین‌الضرب">حاج حسین امین‌الضرب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%82%D9%84%DB%8C_%D9%87%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%AA" title="مهدی‌قلی هدایت">مخبرالسلطنه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عین‌الله محمودی همدانی">عین‌الله محمودی همدانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="سلیمان‌میرزا اسکندری">سلیمان میرزا اسکندری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B8%D9%87%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87" title="علی ظهیرالدوله">علی‌خان ظهیرالدوله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D9%85%D9%81%D8%AE%D9%85_%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="امیر مفخم بختیاری">امیر مفخم بختیاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%D8%AC%D8%B9" class="mw-redirect" title="سلطان محمد خان سردار اشجع">سلطان محمد خان سردار اشجع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88_%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%B8%D9%81%D8%B1" class="mw-redirect" title="خسرو خان سردار ظفر">سردار ظفر بختیاری</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF" class="mw-redirect" title="یوسف خان امیر مجاهد">یوسف خان امیر مجاهد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%BA%D9%81%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="غلامحسین غفاری">غلامحسین غفاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="میرزا احمد وزیری">میرزا احمد وزیری معتضدالدوله</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#ADA96E;width:1%;background-color:#C9BE62">روشن‌فکرهای سیاسی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87" title="یوسف مستشارالدوله">یوسف مستشارالدوله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%DB%8C%D9%85_%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%88%D9%81" title="عبدالرحیم طالبوف">میرزا عبدالرحیم طالبوف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%85%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="میرزا ملکم‌خان">میرزا ملکم‌خان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%A2%D9%82%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="میرزا آقاخان کرمانی">میرزا آقاخان کرمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D9%87" title="محمد میرزا کاشف‌السلطنه">محمد میرزا کاشف‌السلطنه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D9%88" title="علی مسیو">علی مسیو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="سید حسین اردبیلی">سید حسین اردبیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%AA%D9%82%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="سید حسن تقی‌زاده">سید حسن تقی‌زاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%DA%A9%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="احمد کسروی">احمد کسروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="سلیمان‌میرزا اسکندری">سلیمان‌میرزا اسکندری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B1%D8%B4%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="حسن رشدیه">میرزا حسن رشدیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%AC%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%AD" title="حاجی سیاح">محمدعلی سیاح محلاتی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#ADA96E;width:1%;background-color:#C9BE62">روحانیون</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="شیخ عبدالله مازندرانی">آیت‌الله عبدالله لاهیجی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AE%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آخوند خراسانی">آیت‌الله محمد کاظم خراسانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="میرزا حسین خلیلی تهرانی">آیت‌الله میرزا حسین تهرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="سید جمال‌الدین اسدآبادی">سید جمال‌الدین اسدآبادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سید محمد طباطبایی">سید محمد طباطبایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%87%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سید عبدالله بهبهانی">سید عبدالله بهبهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AE%D8%B1%D9%82%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سید اسدالله خرقانی">سید اسدالله خرقانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%DA%A9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%86" title="ملک‌المتکلمین">ملک‌المتکلمین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%AB%D8%B1" title="قاضی کوثر">قاضی کوثر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D9%81%D8%B6%D9%84%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A2%D9%82%D8%A7_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="میرزا فضلعلی آقا تبریزی">میرزا فضلعلی آقا تبریزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D8%AE%D9%88%DB%8C" title="سید نصرالله اخوی">سید نصرالله اخوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="میرزا احمدخان عمارلویی">میرزا احمدخان عمارلویی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%86%D8%AC%D9%81%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="نورالله نجفی اصفهانی">نورالله نجفی اصفهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%DB%8C_%D9%86%D8%AC%D9%81%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="محمدتقی نجفی اصفهانی">آقا نجفی اصفهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="قاضی ارداقی">قاضی ارداقی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%AD%DB%8C%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="یحیی دولت‌آبادی">میرزا یحیی دولت‌آبادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="محمدمهدی شریف کاشانی">محمدمهدی شریف کاشانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D9%86%DB%8C" title="ملا علی کنی">ملا علی کنی آملی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D9%81%D8%B6%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="شیخ فضل‌الله نوری">شیخ فضل‌الله نوری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D8%A7_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A2%D9%85%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ملا محمد آملی (صفحه وجود ندارد)">ملا محمد آملی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AB%D9%82%D8%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="ثقةالاسلام تبریزی">ثقةالاسلام تبریزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="شیخ محمد خیابانی">محمد خیابانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="میرهاشم تبریزی">میرهاشم تبریزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="ملا محمد خمامی">ملا محمد خمامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%D9%81%DB%8C%D8%B6%E2%80%8C%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%88%DB%8C" title="محمدمهدی فیض‌مهدوی">محمدمهدی فیض‌مهدوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="میرزاحسن تبریزی">میرزا حسن آقا مجتهد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="محمدحسین نائینی">محمد حسین نائینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%88%D8%A7%D8%B9%D8%B8_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="جمال‌الدین واعظ اصفهانی">سید جمال‌الدین واعظ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C" title="سید علی یزدی">سید علی یزدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%AA_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="سید محمدرضا مساوات شیرازی">سید محمدرضا مساوات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%B2%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="شیخ ابراهیم زنجانی">شیخ ابراهیم زنجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8_%D8%B2%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="میرزا ابوطالب زنجانی">میرزا ابوطالب زنجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="قربان‌علی زنجانی">قربان‌علی زنجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DB%8C" title="میرزا ابوالقاسم ملاباشی">میرزا ابوالقاسم افصح‌المتکلمین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="میرزا ابراهیم تبریزی">میرزا ابراهیم تبریزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="سید عبدالحسین لاری">سید عبدالحسین لاری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#ADA96E;width:1%;background-color:#C9BE62">شاعران و نویسندگان</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ادیب‌الممالک فراهانی">ادیب‌الممالک فراهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%AC_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7" title="ایرج میرزا">ایرج میرزا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D8%AF%D9%87%D8%AE%D8%AF%D8%A7" title="علی‌اکبر دهخدا">علی‌اکبر دهخدا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%B4%D9%82%DB%8C" title="میرزاده عشقی">میرزاده عشقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D8%B5%D8%A7%D8%A8%D8%B1" title="میرزا علی‌اکبر صابر">میرزا علی‌اکبر صابر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="عارف قزوینی">عارف قزوینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%DB%8C_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1" title="محمدتقی بهار">ملک‌الشعراء بهار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="سید اشرف‌الدین حسینی">سید اشرف‌الدین گیلانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D8%AE%DB%8C_%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C" title="محمد فرخی یزدی">محمد فرخی یزدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D9%84%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="ابوالقاسم لاهوتی">ابوالقاسم لاهوتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%DA%A9%D8%B3%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="میرزا حسین کسمایی">میرزا حسین کسمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%BA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="زین‌العابدین مراغه‌ای">زین‌العابدین مراغه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D9%81%D8%AA%D8%AD%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A2%D8%AE%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="میرزا فتحعلی آخوندزاده">میرزا فتحعلی آخوندزاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سید احمد خاوری کاشانی">خاوری کاشانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D9%84" title="جهانگیرخان صور اسرافیل">جهانگیرخان صور اسرافیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B1%D9%88%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="شیخ احمد روح‌القدس">شیخ احمد روح‌القدس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="مجدالاسلام">مجدالاسلام کرمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AE%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="اسماعیل امیرخیزی">اسماعیل امیرخیزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%87%D8%B1" title="حسین کاظم‌زاده ایرانشهر">حسین کاظم‌زاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA" title="محمدعلی تربیت">محمدعلی تربیت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#ADA96E;width:1%;background-color:#C9BE62">افراد سرشناس<br />از میان مردم</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%BE%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="یپرم‌خان">یپرم خان ارمنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D8%A7%D8%BA_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%87#پیشینهٔ_سردار_افخم" title="رویداد باغ مدیریه">آقا بالاخان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="ستارخان">ستارخان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%82%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="باقرخان">باقرخان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84_%D8%AF%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86" title="نیکول دومان">نیکول دومان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1_%D9%81%D8%A7%D8%AA%D8%AD" title="سالار فاتح">سالار فاتح</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%AF%D8%B1_%D9%84%D8%B7%DB%8C%D9%81%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="حیدر لطیفیان">حیدر لطیفیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D9%88%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%A8%D9%86%DB%8C" title="محمدولی‌خان تنکابنی">محمدولی‌خان تنکابنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%88%D8%BA%D9%84%DB%8C" title="حیدرخان عمواوغلی">حیدرخان عمواوغلی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="یارمحمدخان کرمانشاهی">یارمحمدخان کرمانشاهی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%BE%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="یپرم‌خان">یپرم‌خان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%DA%86%D9%88" title="خچو">خچو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="جعفرقلی‌خان بختیاری">جعفرقلی‌خان بختیاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%AC%E2%80%8C%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%A7%DA%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="حاج‌علی دواچی">حاج‌علی دواچی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مهدی کوزه‌کنانی">مهدی کوزه‌کنانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%88%D8%A7%D8%B9%D8%B8" title="میرزا حسین واعظ">میرزا حسین واعظ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="حسن شریف‌زاده">حسن شریف‌زاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A2%D9%82%D8%A7_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="عباس‌آقا تبریزی">عباس‌آقا تبریزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82" title="میرزا جواد ناطق">میرزا جواد ناطق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B1%D9%88%D8%AD%DB%8C" class="mw-redirect" title="شیخ احمد روحی">شیخ احمد روحی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87" title="سید الدوله">سید الدوله</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AA%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سردار مقتدر سنجابی (صفحه وجود ندارد)">سردار مقتدر سنجابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="احسان‌الله خان دوستدار">احسان‌الله خان دوستدار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%85%D8%AF_%D8%B4%D8%AC%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87" title="صمد شجاع‌الدوله">صمد شجاع‌الدوله</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%B5%D9%81%D8%A7" title="محمدناصر صفا">محمدناصر صفا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%AC_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="حاج باباخان اردبیلی">حاج باباخان اردبیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%AC_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="حاج محمدتقی بنکدار">حاج محمدتقی بنکدار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="جمشید جمشیدیان">ارباب جمشید</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%AE" title="کیخسرو شاهرخ">کیخسرو شاهرخ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C_(%D9%81%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C)" title="کری (فدایی)">کری (آرشاک گاوافیان)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D9%88" title="سوکارتسی ساکو">سوکارتسی ساکو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%81%D8%B9%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85" title="رفعت نظام">رفعت نظام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%AE%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="آخان‌بیک (صفحه وجود ندارد)">آخان‌بیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%A2%D9%82%D8%A7_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="میرزا آقا اصفهانی">میرزا آقا اصفهانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88_%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="خسرو شاه جهان (صفحه وجود ندارد)">خسرو شاه جهان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#ADA96E;width:1%;background-color:#C9BE62">افراد غیرایرانی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B2%D9%81_%D9%86%D9%88%D8%B2" title="ژوزف نوز">ژوزف نوز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%B1" title="مورگان شوستر">مورگان شوستر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%84" title="هوارد باسکرویل">هاوارد باسکرویل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%86" title="ادوارد براون">ادوارد براون</a></li> <li>دو هارتوویک</li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%B2_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="چارلز مارلینگ">چارلز مارلینگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D9%88%D9%81" title="ولادیمیر لیاخوف">ولادیمیر لیاخوف</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#ADA96E;width:1%;background-color:#C9BE62">زنان</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D9%87" title="افتخارالسلطنه">افتخارالسلطنه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%BA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87" title="فروغ‌الدوله">فروغ‌الدوله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D9%87" title="تاج‌السلطنه">تاج‌السلطنه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%A8_%D9%BE%D8%A7%D8%B4%D8%A7" title="زینب پاشا">زینب پاشا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="بی‌بی‌خانم استرآبادی">بی‌بی‌خانم استرآبادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%AE_%DA%AF%D9%88%D9%87%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3" title="ماهرخ گوهرشناس">ماهرخ گوهرشناس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%A8%DB%8C%DA%AF%D9%85_%D9%86%D8%AC%D9%85%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="آغابیگم نجم‌آبادی">آغابیگم نجم‌آبادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%DB%8C%D9%82%D9%87_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="صدیقه دولت‌آبادی">صدیقه دولت‌آبادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="بی‌بی مریم بختیاری">بی‌بی مریم بختیاری</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐7c479b968‐ckrsd Cached time: 20241116041809 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 1.164 seconds Real time usage: 2.012 seconds Preprocessor visited node count: 20975/1000000 Post‐expand include size: 221972/2097152 bytes Template argument size: 24517/2097152 bytes Highest expansion depth: 30/100 Expensive parser function count: 6/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 127234/5000000 bytes Lua time usage: 0.498/10.000 seconds Lua memory usage: 8569109/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 1263.030 1 -total 43.56% 550.238 2 الگو:پانویس 31.64% 399.626 6 الگو:Infobox 21.08% 266.208 1 الگو:Infobox_military_person 13.29% 167.840 38 الگو:پک 13.25% 167.300 1 الگو:Infobox_officeholder 11.88% 150.108 14 الگو:یادکرد_وب 8.19% 103.396 1 الگو:Cite_journal 7.78% 98.215 1 الگو:شخصیت‌های_مشروطه 7.43% 93.839 1 الگو:Navbox --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:idhash:914460-0!canonical and timestamp 20241116041809 and revision id 40617142. Rendering was triggered because: diff-page --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=عزیزخان_مکری&oldid=40617142">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=عزیزخان_مکری&oldid=40617142</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B1%DB%B9_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:اهالی ایران در سده ۱۹ (میلادی)">اهالی ایران در سده ۱۹ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="رده:اهالی سردشت">اهالی سردشت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:تاریخ استان مازندران">تاریخ استان مازندران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AD%D8%A7%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:حاکمان قاجاریان در مازندران">حاکمان قاجاریان در مازندران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%A7%DA%A9%E2%80%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87" title="رده:خاک‌سپاری‌ها در امامزاده سید حمزه">خاک‌سپاری‌ها در امامزاده سید حمزه</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%A7%DA%A9%E2%80%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B9%D8%B1%D8%A7" title="رده:خاک‌سپاری‌ها در مقبرةالشعرا">خاک‌سپاری‌ها در مقبرةالشعرا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86_%DB%B1%DB%B8%DB%B7%DB%B1_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:درگذشتگان ۱۸۷۱ (میلادی)">درگذشتگان ۱۸۷۱ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%DB%B1%DB%B7%DB%B9%DB%B2_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:زادگان ۱۷۹۲ (میلادی)">زادگان ۱۷۹۲ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%DB%B1%DB%B7%DB%B9%DB%B3_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:زادگان ۱۷۹۳ (میلادی)">زادگان ۱۷۹۳ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:سیاستمداران اهل ایران">سیاستمداران اهل ایران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%B1%D8%AF" title="رده:سیاستمداران کرد">سیاستمداران کرد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="رده:قاجاریان">قاجاریان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:کردهای اهل ایران">کردهای اهل ایران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:نظامیان اهل ایران">نظامیان اهل ایران</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%AA%D8%AC%D9%85%DB%8C%D8%B9_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%85%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:مقاله‌هایی که تجمیع ارجاع در آن‌ها ممنوع است">مقاله‌هایی که تجمیع ارجاع در آن‌ها ممنوع است</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="رده:صفحه‌های دارای پیوند مرده">صفحه‌های دارای پیوند مرده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%B5%D8%A7%D8%AD%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D9%86%D8%B5%D8%A8_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از جعبه اطلاعات صاحب‌منصب با پارامتر نامعلوم استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از جعبه اطلاعات صاحب‌منصب با پارامتر نامعلوم استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D8%AF%DB%8C%D9%86_%DB%8C%D8%A7_%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:مقاله‌هایی که از جعبه‌های اطلاعات افراد با پارامتر دین یا مذهب استفاده می‌کنند">مقاله‌هایی که از جعبه‌های اطلاعات افراد با پارامتر دین یا مذهب استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D9%84" title="رده:نگهداری یادکرد:تاریخ و سال">نگهداری یادکرد:تاریخ و سال</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%DB%B0_%D8%B9%D9%86%D8%B5%D8%B1" title="رده:داده‌های کتابخانه‌ای با ۰ عنصر">داده‌های کتابخانه‌ای با ۰ عنصر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%AF_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:مقاله‌های خرد زندگینامه اهالی ایران">مقاله‌های خرد زندگینامه اهالی ایران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%AF_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:مقاله‌های خرد نظامی ایران">مقاله‌های خرد نظامی ایران</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۱۶ نوامبر ۲۰۲۴ ساعت ۰۴:۱۵ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-rkk8l","wgBackendResponseTime":151,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.164","walltime":"2.012","ppvisitednodes":{"value":20975,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":221972,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":24517,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":30,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":6,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":127234,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1263.030 1 -total"," 43.56% 550.238 2 الگو:پانویس"," 31.64% 399.626 6 الگو:Infobox"," 21.08% 266.208 1 الگو:Infobox_military_person"," 13.29% 167.840 38 الگو:پک"," 13.25% 167.300 1 الگو:Infobox_officeholder"," 11.88% 150.108 14 الگو:یادکرد_وب"," 8.19% 103.396 1 الگو:Cite_journal"," 7.78% 98.215 1 الگو:شخصیت‌های_مشروطه"," 7.43% 93.839 1 الگو:Navbox"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.498","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":8569109,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7c479b968-ckrsd","timestamp":"20241116041809","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0639\u0632\u06cc\u0632\u062e\u0627\u0646 \u0645\u06a9\u0631\u06cc","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%B1%DB%8C","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q191131","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q191131","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2012-01-11T15:43:09Z","dateModified":"2024-11-16T04:15:19Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/e\/eb\/Azizkhan_sing.jpg","headline":"\u0633\u06cc\u0627\u0633\u062a\u200c\u0645\u062f\u0627\u0631 \u0627\u06cc\u0631\u0627\u0646\u06cc"}</script> </body> </html>