CINXE.COM

মনোযোগ - উইকিপিডিয়া

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="bn" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>মনোযোগ - উইকিপিডিয়া</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )bnwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9", "০\t১\t২\t৩\t৪\t৫\t৬\t৭\t৮\t৯"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","জানুয়ারি","ফেব্রুয়ারি","মার্চ","এপ্রিল","মে","জুন","জুলাই","আগস্ট","সেপ্টেম্বর","অক্টোবর","নভেম্বর","ডিসেম্বর"],"wgRequestId":"ca25270b-5a65-4907-ba2f-d2f2ab2828a0","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"মনোযোগ","wgTitle":"মনোযোগ","wgCurRevisionId":7923617,"wgRevisionId":7923617,"wgArticleId":1122138,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["লাল সংযোগযুক্ত প্রবেশদ্বারসহ প্রবেশদ্বার টেমপ্লেট","খালি প্রবেশদ্বার টেমপ্লেটসহ পাতা", "মনোযোগ","স্নায়ুমনোবৈজ্ঞানিক মূল্যায়ন","আচরণগত ধারণা","স্নায়ুবিজ্ঞানের অমীমাংসিত সমস্যা","মনোযোগের অভাবজনিত অতিসক্রিয়তা রোগ","মানসিক রোগ","মানসিক প্রক্রিয়া"],"wgPageViewLanguage":"bn","wgPageContentLanguage":"bn","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"মনোযোগ","wgRelevantArticleId":1122138,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"bn","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"bn"}, "wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q6501338","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready", "jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.sompadonasarangsho","ext.gadget.switcher","ext.gadget.ShortUrl","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.shortUrl","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=bn&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=bn&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=bn&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.17"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Scout_Girl_in_Concentration.jpg/1200px-Scout_Girl_in_Concentration.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1200"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Scout_Girl_in_Concentration.jpg/800px-Scout_Girl_in_Concentration.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Scout_Girl_in_Concentration.jpg/640px-Scout_Girl_in_Concentration.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="640"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="মনোযোগ - উইকিপিডিয়া"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//bn.m.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="সম্পাদনা" href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="উইকিপিডিয়া (bn)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//bn.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.bn"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="উইকিপিডিয়া অ্যাটম ফিড" href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AA%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%A8%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A7%82%E0%A6%B9&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-মনোযোগ rootpage-মনোযোগ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">বিষয়বস্তুতে চলুন</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="সাইট"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="প্রধান মেনু" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="প্রধান মেনু" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">প্রধান মেনু</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">প্রধান মেনু</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">পার্শ্বদণ্ডে নিন</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">লুকান</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> পরিভ্রমণ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A7%E0%A6%BE%E0%A6%A8_%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BE" title="প্রধান পাতা পরিদর্শন করুন [z]" accesskey="z"><span>প্রধান পাতা</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%89%E0%A6%87%E0%A6%95%E0%A6%BF%E0%A6%AA%E0%A6%BF%E0%A6%A1%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE:%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A6%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%B6%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%B0" title="প্রকল্পের বৃত্তান্ত, আপনার করণীয়, কোথায় অনুসন্ধান করবেন"><span>সম্প্রদায়ের প্রবেশদ্বার</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%89%E0%A6%87%E0%A6%95%E0%A6%BF%E0%A6%AA%E0%A6%BF%E0%A6%A1%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE:%E0%A6%86%E0%A6%B2%E0%A7%8B%E0%A6%9A%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%B8%E0%A6%AD%E0%A6%BE" title="যে কোন সমস্যা সমাধানে আলোচনা করার স্থান"><span>সম্প্রদায়ের আলোচনাসভা</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AA%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%A8%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A7%82%E0%A6%B9" title="উইকিতে সাম্প্রতিক পরিবর্তগুলির তালিকা [r]" accesskey="r"><span>সাম্প্রতিক পরিবর্তন</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%85%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BE_%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BE" title="অনির্ধারিত যেকোনো পাতা খুলুন [x]" accesskey="x"><span>অজানা যেকোনো পাতা</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A7%8D%E0%A6%AF:%E0%A6%B8%E0%A7%82%E0%A6%9A%E0%A7%80" title="সাহায্য খুঁজে নিন"><span>সাহায্য</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7_%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BE"><span>বিশেষ পাতাসমূহ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A7%E0%A6%BE%E0%A6%A8_%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BE" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="উইকিপিডিয়া" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-bn.svg" style="width: 7.5em; height: 1.6875em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="একটি মুক্ত বিশ্বকোষ" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-bn.svg" width="120" height="17" style="width: 7.5em; height: 1.0625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%85%E0%A6%A8%E0%A7%81%E0%A6%B8%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A6%BE%E0%A6%A8" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="উইকিপিডিয়া অনুসন্ধান [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>অনুসন্ধান</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="উইকিপিডিয়া অনুসন্ধান" aria-label="উইকিপিডিয়া অনুসন্ধান" autocapitalize="sentences" title="উইকিপিডিয়া অনুসন্ধান [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="বিশেষ:অনুসন্ধান"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">অনুসন্ধান</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="নিজস্ব সরঞ্জামসমূহ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="অবয়ব"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="পাতার ফন্টের আকার, প্রস্থ, ও রঙ পরিবর্তন করে" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="অবয়ব" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">অবয়ব</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=bn.wikipedia.org&amp;uselang=bn" class=""><span>দান করুন</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%85%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%89%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%9F_%E0%A6%A4%E0%A7%88%E0%A6%B0%E0%A6%BF&amp;returnto=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97" title="আপনাকে একটি অ্যাকাউন্ট তৈরি করে প্রবেশ করার পরামর্শ দেওয়া হচ্ছে; তবে এটা বাধ্যতামূলক নয়" class=""><span>অ্যাকাউন্ট তৈরি করুন</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AC%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%AC%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%80_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%B6&amp;returnto=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97" title="আপনার প্রবেশ করাটা বাঞ্চনীয়, কিন্তু তা বাধ্যতামূলক নয়। [o]" accesskey="o" class=""><span>প্রবেশ করুন</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="আরও বিকল্প" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="নিজস্ব সরঞ্জামসমূহ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">নিজস্ব সরঞ্জামসমূহ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal" title="ব্যবহারকারী মেনু" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=bn.wikipedia.org&amp;uselang=bn"><span>দান করুন</span></a></li><li id="pt-contribute" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:Contribute"><span class="vector-icon mw-ui-icon-edit mw-ui-icon-wikimedia-edit"></span> <span>অবদান রাখুন</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%85%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%89%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%9F_%E0%A6%A4%E0%A7%88%E0%A6%B0%E0%A6%BF&amp;returnto=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97" title="আপনাকে একটি অ্যাকাউন্ট তৈরি করে প্রবেশ করার পরামর্শ দেওয়া হচ্ছে; তবে এটা বাধ্যতামূলক নয়"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>অ্যাকাউন্ট তৈরি করুন</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AC%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%AC%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%80_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%B6&amp;returnto=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97" title="আপনার প্রবেশ করাটা বাঞ্চনীয়, কিন্তু তা বাধ্যতামূলক নয়। [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>প্রবেশ করুন</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> অনিবন্ধিত সম্পাদকের জন্য পাতা <a href="/wiki/%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A7%8D%E0%A6%AF:%E0%A6%AD%E0%A7%82%E0%A6%AE%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%BE" aria-label="সম্পাদনা করা সম্পর্কে আরও জানুন"><span>আরও জানুন</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%86%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%B0_%E0%A6%86%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%AA" title="এই আইপি ঠিকানা থেকে করা সম্পাদনার উপর আলোচনা [n]" accesskey="n"><span>আলাপ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="সাইট"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="পরিচ্ছেদসমূহ" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">পরিচ্ছেদসমূহ</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">পার্শ্বদণ্ডে নিন</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">লুকান</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">সূচনা</div> </a> </li> <li id="toc-সমসাময়িক_সংজ্ঞা_এবং_গবেষণা" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#সমসাময়িক_সংজ্ঞা_এবং_গবেষণা"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">১</span> <span>সমসাময়িক সংজ্ঞা এবং গবেষণা</span> </div> </a> <ul id="toc-সমসাময়িক_সংজ্ঞা_এবং_গবেষণা-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-আরও_দেখুন" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#আরও_দেখুন"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">২</span> <span>আরও দেখুন</span> </div> </a> <ul id="toc-আরও_দেখুন-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-তথ্যসূত্র" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#তথ্যসূত্র"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">৩</span> <span>তথ্যসূত্র</span> </div> </a> <ul id="toc-তথ্যসূত্র-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="পরিচ্ছেদসমূহ" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="সূচিপত্র" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="সূচিপত্র টগল করুন" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">সূচিপত্র টগল করুন</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">মনোযোগ</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="অন্য ভাষার একটি নিবন্ধে যান। ৬৩টি ভাষায় উপলব্ধ রয়েছে।" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-63" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">৬৩টি ভাষা</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%87" title="انتباه - আরবি" lang="ar" hreflang="ar" data-title="انتباه" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="আরবি" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Atenci%C3%B3n" title="Atención - আস্তুরিয়" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Atención" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="আস্তুরিয়" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Diqq%C9%99t" title="Diqqət - আজারবাইজানী" lang="az" hreflang="az" data-title="Diqqət" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="আজারবাইজানী" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/At%C4%97d%C4%97" title="Atėdė - Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Atėdė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Atensyon" title="Atensyon - Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Atensyon" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%B2%D0%B0%D0%B3%D0%B0" title="Увага - বেলারুশিয়" lang="be" hreflang="be" data-title="Увага" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="বেলারুশিয়" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BD%D0%B8%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5" title="Внимание - বুলগেরিয়" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Внимание" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="বুলগেরিয়" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Pa%C5%BEnja" title="Pažnja - বসনীয়" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Pažnja" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="বসনীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Atenci%C3%B3" title="Atenció - কাতালান" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Atenció" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="কাতালান" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Pozornost" title="Pozornost - চেক" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Pozornost" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="চেক" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D0%BC%D0%BB%C4%95%D1%85" title="Тимлĕх - চুবাস" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Тимлĕх" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="চুবাস" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Opm%C3%A6rksomhed" title="Opmærksomhed - ডেনিশ" lang="da" hreflang="da" data-title="Opmærksomhed" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="ডেনিশ" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Aufmerksamkeit" title="Aufmerksamkeit - জার্মান" lang="de" hreflang="de" data-title="Aufmerksamkeit" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="জার্মান" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Attention" title="Attention - ইংরেজি" lang="en" hreflang="en" data-title="Attention" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ইংরেজি" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Atento" title="Atento - এস্পেরান্তো" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Atento" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="এস্পেরান্তো" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Atenci%C3%B3n" title="Atención - স্প্যানিশ" lang="es" hreflang="es" data-title="Atención" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="স্প্যানিশ" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/T%C3%A4helepanu" title="Tähelepanu - এস্তোনীয়" lang="et" hreflang="et" data-title="Tähelepanu" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="এস্তোনীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Arreta" title="Arreta - বাস্ক" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Arreta" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="বাস্ক" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%AC%D9%87" title="توجه - ফার্সি" lang="fa" hreflang="fa" data-title="توجه" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="ফার্সি" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Tarkkaavaisuus" title="Tarkkaavaisuus - ফিনিশ" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Tarkkaavaisuus" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ফিনিশ" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Attention" title="Attention - ফরাসি" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Attention" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ফরাসি" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Aird" title="Aird - আইরিশ" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Aird" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="আইরিশ" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Atenci%C3%B3n" title="Atención - গ্যালিশিয়" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Atención" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="গ্যালিশিয়" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%A9%D7%91" title="קשב - হিব্রু" lang="he" hreflang="he" data-title="קשב" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="হিব্রু" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A7%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="ध्यान - হিন্দি" lang="hi" hreflang="hi" data-title="ध्यान" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="হিন্দি" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Pa%C5%BEnja" title="Pažnja - ক্রোয়েশীয়" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Pažnja" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="ক্রোয়েশীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Figyelem" title="Figyelem - হাঙ্গেরীয়" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Figyelem" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="হাঙ্গেরীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%88%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ուշադրություն - আর্মেনিয়" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ուշադրություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="আর্মেনিয়" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Atensi" title="Atensi - ইন্দোনেশীয়" lang="id" hreflang="id" data-title="Atensi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ইন্দোনেশীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Athygli" title="Athygli - আইসল্যান্ডীয়" lang="is" hreflang="is" data-title="Athygli" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="আইসল্যান্ডীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Attenzione" title="Attenzione - ইতালিয়" lang="it" hreflang="it" data-title="Attenzione" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ইতালিয়" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%B3%A8%E6%84%8F" title="注意 - জাপানি" lang="ja" hreflang="ja" data-title="注意" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="জাপানি" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/D%C4%B1qqat" title="Dıqqat - কারা-কাল্পাক" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Dıqqat" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="কারা-কাল্পাক" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B5%D0%B9%D1%96%D0%BD" title="Зейін - কাজাখ" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Зейін" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="কাজাখ" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%97%E0%B2%AE%E0%B2%A8" title="ಗಮನ - কন্নড়" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಗಮನ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="কন্নড়" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A3%BC%EC%9D%98" title="주의 - কোরিয়ান" lang="ko" hreflang="ko" data-title="주의" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="কোরিয়ান" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D3%A9%D2%A3%D2%AF%D0%BB_%D0%B1%D1%83%D1%80%D1%83%D1%83" title="Көңүл буруу - কির্গিজ" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Көңүл буруу" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="কির্গিজ" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Attentio" title="Attentio - লাতিন" lang="la" hreflang="la" data-title="Attentio" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="লাতিন" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Uzman%C4%ABba" title="Uzmanība - লাত্‌ভীয়" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Uzmanība" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="লাত্‌ভীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BD%D0%B8%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5" title="Внимание - ম্যাসিডোনীয়" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Внимание" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="ম্যাসিডোনীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Aandacht" title="Aandacht - ওলন্দাজ" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Aandacht" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="ওলন্দাজ" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Konsentrasjon_(psykologi)" title="Konsentrasjon (psykologi) - নরওয়েজিয়ান বোকমাল" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Konsentrasjon (psykologi)" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="নরওয়েজিয়ান বোকমাল" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Uwaga" title="Uwaga - পোলিশ" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Uwaga" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="পোলিশ" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%85%D9%84%D8%B1%D9%86%D9%87" title="پاملرنه - পাশতু" lang="ps" hreflang="ps" data-title="پاملرنه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="পাশতু" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Aten%C3%A7%C3%A3o" title="Atenção - পর্তুগীজ" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Atenção" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="পর্তুগীজ" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Aten%C8%9Bie" title="Atenție - রোমানীয়" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Atenție" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="রোমানীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BD%D0%B8%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5" title="Внимание - রুশ" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Внимание" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="রুশ" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Pa%C5%BEnja" title="Pažnja - সার্বো-ক্রোয়েশিয়" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Pažnja" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="সার্বো-ক্রোয়েশিয়" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Attention" title="Attention - Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Attention" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Pozornos%C5%A5" title="Pozornosť - স্লোভাক" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Pozornosť" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="স্লোভাক" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/V%C3%ABmendja" title="Vëmendja - আলবেনীয়" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Vëmendja" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="আলবেনীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B6%D1%9A%D0%B0" title="Пажња - সার্বীয়" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Пажња" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="সার্বীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Uppm%C3%A4rksamhet" title="Uppmärksamhet - সুইডিশ" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Uppmärksamhet" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="সুইডিশ" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AE%B5%E0%AE%A9%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="கவனம் - তামিল" lang="ta" hreflang="ta" data-title="கவனம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="তামিল" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%B5%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%82_(%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%95_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B5%E0%B1%83%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BF)" title="అవధానం (మానసిక ప్రవృత్తి) - তেলুগু" lang="te" hreflang="te" data-title="అవధానం (మానసిక ప్రవృత్తి)" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="তেলুগু" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%83%E0%B8%AA%E0%B9%88%E0%B9%83%E0%B8%88" title="ความใส่ใจ - থাই" lang="th" hreflang="th" data-title="ความใส่ใจ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="থাই" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Dikkat" title="Dikkat - তুর্কী" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Dikkat" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="তুর্কী" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%B2%D0%B0%D0%B3%D0%B0" title="Увага - ইউক্রেনীয়" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Увага" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ইউক্রেনীয়" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Diqqat" title="Diqqat - উজবেক" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Diqqat" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="উজবেক" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%BA_%C3%BD" title="Chú ý - ভিয়েতনামী" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Chú ý" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ভিয়েতনামী" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%B3%A8%E6%84%8F" title="注意 - উ চীনা" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="注意" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="উ চীনা" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%B3%A8%E6%84%8F" title="注意 - চীনা" lang="zh" hreflang="zh" data-title="注意" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="চীনা" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%B3%A8%E6%84%8F%E5%8A%9B" title="注意力 - ক্যান্টোনিজ" lang="yue" hreflang="yue" data-title="注意力" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="ক্যান্টোনিজ" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q6501338#sitelinks-wikipedia" title="আন্তঃভাষার সংযোগ সম্পাদনা করুন" class="wbc-editpage">আন্তঃউইকি সংযোগ সম্পাদনা</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="নামস্থানসমূহ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97" title="বিষয়বস্তু পাতাটি দেখুন [c]" accesskey="c"><span>নিবন্ধ</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%AA:%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97" rel="discussion" title="বিষয়বস্তু পাতা সম্পর্কে আলোচনা [t]" accesskey="t"><span>আলোচনা</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ভাষার রূপভেদ পরিবর্তন করুন" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">বাংলা</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="দৃষ্টিকোণ"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97"><span>পড়ুন</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit" title="এই পাতার উৎস কোড সম্পাদনা করুন [e]" accesskey="e"><span>সম্পাদনা</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=history" title="এই পাতার পুরনো সংস্করণগুলি [h]" accesskey="h"><span>ইতিহাস দেখুন</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="পাতার সরঞ্জাম"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="সরঞ্জাম" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">সরঞ্জাম</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">সরঞ্জাম</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">পার্শ্বদণ্ডে নিন</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">লুকান</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="আরও বিকল্প" > <div class="vector-menu-heading"> কার্য </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97"><span>পড়ুন</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit" title="এই পাতার উৎস কোড সম্পাদনা করুন [e]" accesskey="e"><span>সম্পাদনা</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=history"><span>ইতিহাস দেখুন</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> সাধারণ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%80_%E0%A6%AA%E0%A7%83%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%A0%E0%A6%BE%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A7%82%E0%A6%B9/%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97" title="যে সব উইকি পাতা থেকে এখানে সংযোগ আছে [j]" accesskey="j"><span>সংযোগকারী পৃষ্ঠাসমূহ</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%AF%E0%A7%81%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4_%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AA%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%A8/%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97" rel="nofollow" title="এই পাতা থেকে সংযোগ আছে, এমন পাতাগুলিতে সাম্প্রতিক পরিবর্তন [k]" accesskey="k"><span>সম্পর্কিত পরিবর্তন</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//bn.wikipedia.org/wiki/উইকিপিডিয়া:আপলোড" title="ফাইল আপলোড করুন [u]" accesskey="u"><span>আপলোড করুন</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;oldid=7923617" title="পাতাটির এই সংস্করণের স্থায়ী সংযোগ"><span>স্থায়ী সংযোগ</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=info" title="এই পাতা সম্পর্কে আরও তথ্য"><span>পাতার তথ্য</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%89%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A7%83%E0%A6%A4_%E0%A6%95%E0%A6%B0%E0%A7%81%E0%A6%A8&amp;page=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;id=7923617&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="এই পাতাটি কিভাবে উদ্ধৃত করবেন তার তথ্য"><span>এই নিবন্ধটি উদ্ধৃত করুন</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fbn.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25A6%25AE%25E0%25A6%25A8%25E0%25A7%258B%25E0%25A6%25AF%25E0%25A7%258B%25E0%25A6%2597"><span>সংক্ষিপ্ত ইউআরএল নিন</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fbn.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25A6%25AE%25E0%25A6%25A8%25E0%25A7%258B%25E0%25A6%25AF%25E0%25A7%258B%25E0%25A6%2597"><span>কিউআর কোড ডাউনলোড করুন</span></a></li><li id="t-shorturl" class="mw-list-item"><a href="//bn.wikipedia.org/s/kzaf" title="বন্টনের জন্য এই সংক্ষিপ্ত ইউআরএল অনুলিপি করুন"><span>সংক্ষিপ্ত ইউআরএল</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> মুদ্রণ/রপ্তানি </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AC%E0%A6%87&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97"><span>বই তৈরি করুন</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:DownloadAsPdf&amp;page=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=show-download-screen"><span>PDF ডাউনলোড</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;printable=yes" title="এ পাতার ছাপানোর উপযোগী সংস্করণ [p]" accesskey="p"><span>মুদ্রণযোগ্য সংস্করণ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> অন্যান্য প্রকল্পে </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Attention" hreflang="en"><span>উইকিমিডিয়া কমন্স</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q6501338" title="আইটেম উপাত্ত ভান্ডারে সংযুক্ত করা লিঙ্ক [g]" accesskey="g"><span>উইকিউপাত্ত আইটেম</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="পাতার সরঞ্জাম"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="অবয়ব"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">অবয়ব</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">পার্শ্বদণ্ডে নিন</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">লুকান</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">উইকিপিডিয়া, মুক্ত বিশ্বকোষ থেকে</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="bn" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%A6%9A%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%B0:Scout_Girl_in_Concentration.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Scout_Girl_in_Concentration.jpg/220px-Scout_Girl_in_Concentration.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Scout_Girl_in_Concentration.jpg/330px-Scout_Girl_in_Concentration.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Scout_Girl_in_Concentration.jpg/440px-Scout_Girl_in_Concentration.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1600" /></a><figcaption>কেন্দ্রীভূত মনোযোগ</figcaption></figure> <p><b>মনোযোগ</b> হলো একটি আচরণগত ও সংজ্ঞানাত্মক প্রক্রিয়া যা নৈর্বাচনিকভাবে কোনো একটি নির্দিষ্ট ব্যক্তিগত বা বস্তুগত তথ্যের প্রতি মনোনিবেশ করতে এবং সেই বিষয়টি সম্পর্কিত অন্যান্য তথ্য উপেক্ষা করতে সহায়তা করে। ঊইলিয়াম জেমস (১৮৯০) লিখেছিলেন, "মনোযোগ হল সমানভাবে সম্ভাব্য বহু চিন্তাধারা বা সম্ভাবনার মধ্য থেকে কন বিশেষ একটির মনের দ্বারা স্বচ্ছ ও প্রানবন্তরুপে নির্বাচন। চিন্তার কেন্দ্রিকতা, মনোনিবেশ এবং সচেতনতা এর মূল আধার।" মনোযোগ প্রক্রিয়াটিকে সংজ্ঞানাত্মক প্রক্রিয়ার উপাদানগুলির সীমিত বিভাজনের ফল হিসেবেও বর্ণনা করা হয়। মনোযোগের প্রক্রিয়াটি একটি বিশেষ সংশোধন্মুলক ব্যবস্থার মাধ্যমে সম্পন্ন হয়, এটি নির্ভর করে মানুষের মস্তিষ্ক এক সেকেন্ডের মধ্যে ঠিক কতটুকু তথ্য ধারণ করতে পারে তার উপর। উদাহরণ: মানুষের দৃষ্টিশক্তির ক্ষেত্রে, ১% এরও কম তথ্য (এক মেগাবাইট প্রতি সেকেন্ডে) সংশোধিত হতে পারে। যার ফলস্বরুপ মানুষ অমনোযোগীতাকৃত অন্ধত্বের শিকার হয়। </p><p>শিক্ষা, মনোবিজ্ঞান, স্নায়ুবিজ্ঞান, সংজ্ঞানাত্মক স্নায়ুবিজ্ঞান ও স্নায়ুমনোবিজ্ঞান শাস্ত্রগুলিতে মনোযোগ একটি অতি-গুরুত্বপূর্ণ অধ্যয়নক্ষেত্র। কোন্‌ <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%A6%E0%A7%80_%E0%A6%AA%E0%A6%A5%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A6%E0%A7%87%E0%A6%B6%E0%A6%A8%E0%A6%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="সংবেদী পথনির্দেশনা (পাতার অস্তিত্ব নেই)">সংবেদী পথনির্দেশনা</a> ও সংকেতগুলি মনোযোগের জন্ম দেয়, ঐসব সংবেদী পথনির্দেশনা ও সংকেতগুলি সংবেদী স্নায়ুকোষগুলির <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%81%E0%A6%95%E0%A7%8B%E0%A6%B7%E0%A7%80%E0%A6%AF%E0%A6%BC_%E0%A6%B8%E0%A6%99%E0%A7%8D%E0%A6%97%E0%A6%A4%E0%A6%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="স্নায়ুকোষীয় সঙ্গতি (পাতার অস্তিত্ব নেই)">সঙ্গতিমূলক</a> ধর্মগুলির উপরে কী প্রভাব ফেলে, এবং মনোযোগ ও অন্যান্য আচরণগত ও সংজ্ঞানাত্মক প্রক্রিয়াগুলির মধ্যকার সম্পর্কগুলি কেমন (যাদের মধ্যে <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%95%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A6%B0%E0%A6%A4_%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="কর্মরত স্মৃতি (পাতার অস্তিত্ব নেই)">কর্মরত স্মৃতি</a> ও <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A6%A4%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%95%E0%A6%A4%E0%A6%BE_(%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="সতর্কতা (মনোবিজ্ঞান) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনঃসতর্কতা</a> অন্তর্ভুক্ত), ইত্যাদি ব্যাপারগুলি অধ্যয়ন করা হচ্ছে। অপেক্ষাকৃত নতুন কিছু গবেষণাকর্মে (যেগুলিতে মনোরোগবিজ্ঞান ক্ষেত্রে সাধিত কিছু অতীত গবেষণার সম্প্রসারণ সাধন করা হয়েছে) <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%86%E0%A6%98%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%9C%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%A4_%E0%A6%AE%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%95_%E0%A6%9C%E0%A6%96%E0%A6%AE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="আঘাতজনিত মস্তিষ্ক জখম (পাতার অস্তিত্ব নেই)">আঘাতজনিত মস্তিষ্ক জখমের</a> সাথে সংশ্লিষ্ট রোগনির্ণয়কারক লক্ষণ-উপসর্গসমূহ ও মনোযোগের উপরে এগুলির প্রভাবের উপরে অনুসন্ধান চালানো হচ্ছে। সংস্কৃতির ভিন্নতার সাথে সাথে মনোযোগের ভিন্নতা পরিলক্ষিত হয়।<sup id="cite_ref-Chavajay_1999_1079–1090_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Chavajay_1999_1079–1090-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>১<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>মনোযোগ ও চেতনার মধ্যে সম্পর্কগুলি এতই জটিল যে এগুলির উপরে প্রাচীনকাল থেকে অদ্যাবধি নিরবচ্ছিন্নভাবে দার্শনিকেরা অনুসন্ধান চালিয়ে যাচ্ছেন। এই অনুসন্ধানগুলি <a href="/wiki/%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%B8%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A5%E0%A7%8D%E0%A6%AF" title="মানসিক স্বাস্থ্য">মানসিক স্বাস্থ্য</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%A6%9A%E0%A7%87%E0%A6%A4%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%B0_%E0%A6%B0%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="চেতনার রোগ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">চেতনার রোগসমূহ</a>, এমনকি <a href="/wiki/%E0%A6%95%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AE_%E0%A6%AC%E0%A7%81%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A6%BF%E0%A6%AE%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BE" title="কৃত্রিম বুদ্ধিমত্তা">কৃত্রিম বুদ্ধিমত্তার</a> মত ক্ষেত্রগুলির জন্য অব্যাহতভাবে প্রাসঙ্গিক হিসেবে বিবেচিত হয়। </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="সমসাময়িক_সংজ্ঞা_এবং_গবেষণা"><span id=".E0.A6.B8.E0.A6.AE.E0.A6.B8.E0.A6.BE.E0.A6.AE.E0.A6.AF.E0.A6.BC.E0.A6.BF.E0.A6.95_.E0.A6.B8.E0.A6.82.E0.A6.9C.E0.A7.8D.E0.A6.9E.E0.A6.BE_.E0.A6.8F.E0.A6.AC.E0.A6.82_.E0.A6.97.E0.A6.AC.E0.A7.87.E0.A6.B7.E0.A6.A3.E0.A6.BE"></span>সমসাময়িক সংজ্ঞা এবং গবেষণা</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit&amp;section=1" title="অনুচ্ছেদ সম্পাদনা: সমসাময়িক সংজ্ঞা এবং গবেষণা"><span>সম্পাদনা</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>বৈজ্ঞানিক শৃঙ্খলা হিসাবে মনোবিজ্ঞান প্রতিষ্ঠার আগে, দর্শনের ক্ষেত্রে মনোযোগ অধ্যয়ন করা হয়েছিল। এইভাবে, মনোযোগের ক্ষেত্রে অনেক আবিষ্কার দার্শনিকদের দ্বারা তৈরি হয়েছিল। মনোবিজ্ঞানী জন বি. ওয়াটসন জুয়ান লুইস ভাইভসকে আধুনিক মনোবিজ্ঞানের জনক বলেছেন কারণ, তার বই দে অ্যানিমা এট ভিটা (দ্য সোল অ্যান্ড লাইফ), তিনিই প্রথম অভিজ্ঞতামূলক তদন্তের গুরুত্ব স্বীকার করেন। স্মৃতির উপর তার কাজটিতে, ভাইভস দেখেছেন যে কেউ উদ্দীপনার সাথে যতটা ঘনিষ্ঠভাবে অংশ নেবে, ততই ভালভাবে তাদের ধরে রাখা হবে। ১৯৯০ এর দশকে, মনোবিজ্ঞানীরা পজিট্রন এমিশন টোমোগ্রাফি (পিইটি) এবং পরে ফাংশনাল ম্যাগনেটিক রেজোন্যান্স ইমেজিং (এফএমআরআই) ব্যবহার করে মস্তিষ্কের প্রতি মনোযোগের সাথে জড়িত কাজগুলি পর্যবেক্ষণ করতে শুরু করেন। এই ব্যয়বহুল সরঞ্জামগুলি সাধারণত শুধুমাত্র হাসপাতালে উপলব্ধ ছিল বিবেচনা করে, মনোবিজ্ঞানীরা নিউরোলজিস্টদের সাথে সহযোগিতা চেয়েছিলেন। মনোবিজ্ঞানী মাইকেল পোসনার (তখন ভিজ্যুয়াল সিলেক্টিভ অ্যাটেনশনের উপর তার প্রভাবশালী কাজের জন্য ইতিমধ্যেই বিখ্যাত) এবং স্নায়ুবিজ্ঞানী মার্কাস রাইচেল সিলেক্টিভ অ্যাটেনশনের ব্রেইন ইমেজিং স্টাডির পথপ্রদর্শক। তাদের ফলাফলগুলি শীঘ্রই নিউরোসায়েন্স সম্প্রদায়ের আগ্রহের জন্ম দেয়, যা তখন পর্যন্ত কেবল বানরের মস্তিষ্কের উপর দৃষ্টি নিবদ্ধ ছিল। এই প্রযুক্তিগত উদ্ভাবনের বিকাশের সাথে, স্নায়ুবিজ্ঞানীরা এই ধরনের গবেষণায় আগ্রহী হয়ে ওঠেন যা এই নতুন মস্তিষ্কের ইমেজিং কৌশলগুলির সাথে জ্ঞানীয় মনোবিজ্ঞানের পরিশীলিত পরীক্ষামূলক দৃষ্টান্তগুলিকে একত্রিত করে। যদিও ইলেক্ট্রোএনসেফালোগ্রাফি (ইইজি)এর পুরানো কৌশলটি জ্ঞানীয় সাইকোফিজিওলজিস্টদের দ্বারা নির্বাচিত মনোযোগের অন্তর্নিহিত মস্তিষ্কের কার্যকলাপ অধ্যয়নের জন্য দীর্ঘকাল ব্যবহার করা হয়েছিল, তবে নতুন কৌশলগুলির ক্ষমতা প্রকৃতপক্ষে মস্তিষ্কের অভ্যন্তরে সঠিকভাবে স্থানীয়কৃত কার্যকলাপ পরিমাপ করার ক্ষমতা গবেষকদের একটি বৃহত্তর সম্প্রদায়ের দ্বারা নতুন করে আগ্রহ তৈরি করে। এই জাতীয় নিউরোইমেজিং গবেষণার একটি ক্রমবর্ধমান সংস্থা একটি ফ্রন্টোপারিয়েটাল মনোযোগ নেটওয়ার্ক শনাক্ত ১৯৯০ করেছে যা মনোযোগ নিয়ন্ত্রণের জন্য দায়ী বলে মনে হয়। </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="আরও_দেখুন"><span id=".E0.A6.86.E0.A6.B0.E0.A6.93_.E0.A6.A6.E0.A7.87.E0.A6.96.E0.A7.81.E0.A6.A8"></span>আরও দেখুন</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit&amp;section=2" title="অনুচ্ছেদ সম্পাদনা: আরও দেখুন"><span>সম্পাদনা</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6069989">.mw-parser-output .div-col{margin-top:0.3em;column-width:30em}.mw-parser-output .div-col-small{font-size:90%}.mw-parser-output .div-col-rules{column-rule:1px solid #aaa}.mw-parser-output .div-col dl,.mw-parser-output .div-col ol,.mw-parser-output .div-col ul{margin-top:0}.mw-parser-output .div-col li,.mw-parser-output .div-col dd{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}</style><div class="div-col" style="column-width: 30em;"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%85%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%97%E0%A6%A3%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%A4%E0%A6%BE_(%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%81%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="অগ্রগণ্যতা (স্নায়ুবিজ্ঞান) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">অগ্রগণ্যতা</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%85%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%A0%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%B6%E0%A6%BF%E0%A6%96%E0%A6%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="অনানুষ্ঠানিক শিখন (পাতার অস্তিত্ব নেই)">অনানুষ্ঠানিক শিখন</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%85%E0%A6%A8%E0%A7%88%E0%A6%9A%E0%A7%8D%E0%A6%9B%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="অনৈচ্ছিক মনোযোগ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">অনৈচ্ছিক মনোযোগ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%85%E0%A6%AC%E0%A6%B9%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A6%9A%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%A4%E0%A6%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="অবহিতচিত্ততা (পাতার অস্তিত্ব নেই)">অবহিতচিত্ততা</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%85%E0%A6%AD%E0%A6%B8%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%82%E0%A6%95%E0%A6%BF%E0%A6%A8%E0%A6%BE_%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="অভসিয়াংকিনা ক্রিয়া (পাতার অস্তিত্ব নেই)">অভসিয়াংকিনা ক্রিয়া</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%86%E0%A6%A1%E0%A6%BC%E0%A6%AA%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A5%E0%A6%BE_%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="আড়পন্থা মনোযোগ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">আড়পন্থা মনোযোগ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%87%E0%A6%9A%E0%A7%8D%E0%A6%9B%E0%A6%BE-%E0%A6%AA%E0%A6%B0%E0%A6%AC%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A7%80_%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ইচ্ছা-পরবর্তী মনোযোগ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">ইচ্ছা-পরবর্তী মনোযোগ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%95%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A6%B0%E0%A6%A4_%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="কর্মরত স্মৃতি (পাতার অস্তিত্ব নেই)">কর্মরত স্মৃতি</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%95%E0%A7%87%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%80%E0%A6%AD%E0%A6%AC%E0%A6%A8_(%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%9A%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%BF%E0%A7%8E%E0%A6%B8%E0%A6%BE)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="কেন্দ্রীভবন (মনোচিকিৎসা) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">কেন্দ্রীভবন (মনোচিকিৎসা)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%95%E0%A7%87%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%80%E0%A6%AD%E0%A7%82%E0%A6%A4_%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="কেন্দ্রীভূত মনোযোগ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">কেন্দ্রীভূত মনোযোগ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ক্রিয়া প্রতিমানের মনোযোগ প্রতিমান (পাতার অস্তিত্ব নেই)">ক্রিয়া প্রতিমানের মনোযোগ প্রতিমান</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%97%E0%A7%8C%E0%A6%A3_%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="গৌণ মনোযোগ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">গৌণ মনোযোগ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%A6%9A%E0%A7%87%E0%A6%A4%E0%A6%A8%E0%A6%BE" title="চেতনা">চেতনা</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%A6%A6%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%B6%E0%A6%A8" title="দর্শন">দর্শন</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%A6%E0%A7%83%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%97%E0%A6%A4_%E0%A6%85%E0%A6%A8%E0%A7%81%E0%A6%B8%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A6%BE%E0%A6%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="দৃষ্টিগত অনুসন্ধান (পাতার অস্তিত্ব নেই)">দৃষ্টিগত অনুসন্ধান</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%A6%E0%A7%83%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%97%E0%A6%A4_%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="দৃষ্টিগত কালিক মনোযোগ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">দৃষ্টিগত কালিক মনোযোগ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%A6%E0%A7%83%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%97%E0%A6%A4_%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="দৃষ্টিগত মনোযোগ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">দৃষ্টিগত মনোযোগ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%A6%E0%A7%83%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%97%E0%A6%A4_%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A5%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="দৃষ্টিগত স্থানিক মনোযোগ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">দৃষ্টিগত স্থানিক মনোযোগ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%A7%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%AD%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4_%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97_%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="দ্বিধাবিভক্ত মনোযোগ ক্রিয়া (পাতার অস্তিত্ব নেই)">দ্বিধাবিভক্ত মনোযোগ ক্রিয়া</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%A7%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%AD%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4_%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="দ্বিধাবিভক্ত মনোযোগ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">দ্বিধাবিভক্ত মনোযোগ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%A6%A7%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="ধ্যান">ধ্যান</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A6%B8%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="নিজসত্তা (পাতার অস্তিত্ব নেই)">নিজসত্তা</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%95_%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="নির্বাক যোগাযোগ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">নির্বাক যোগাযোগ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%A8%E0%A7%88%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%9A%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="নৈর্বাচনিক মনোযোগ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">নৈর্বাচনিক মনোযোগ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AA%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3%E0%A6%AE%E0%A7%82%E0%A6%B2%E0%A6%95_%E0%A6%B6%E0%A6%BF%E0%A6%96%E0%A6%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="পর্যবেক্ষণমূলক শিখন (পাতার অস্তিত্ব নেই)">পর্যবেক্ষণমূলক শিখন</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3%E0%A6%AE%E0%A7%82%E0%A6%B2%E0%A6%95_%E0%A6%B6%E0%A6%BF%E0%A6%96%E0%A6%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="প্রত্যক্ষণমূলক শিখন (পাতার অস্তিত্ব নেই)">প্রত্যক্ষণমূলক শিখন#মনোযোগের ভূমিকা</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%B9_(%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="প্রবাহ (মনোবিজ্ঞান) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">প্রবাহ (মনোবিজ্ঞান)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%A5%E0%A6%AE%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="প্রাথমিক মনোযোগ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">প্রাথমিক মনোযোগ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A6%A8_%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="বন্ধন সমস্যা (পাতার অস্তিত্ব নেই)">বন্ধন সমস্যা</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%9A%E0%A7%87%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC_%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="বিনাপ্রচেষ্টায় মনোযোগ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">বিনাপ্রচেষ্টায় মনোযোগ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97_%E0%A6%85%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A7%8B%E0%A6%9D%E0%A6%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগ অতিবোঝা (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগ অতিবোঝা</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97_%E0%A6%86%E0%A6%95%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A7%80&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগ আকর্ষী (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগ আকর্ষী</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97_%E0%A6%93%E0%A6%A0%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A6%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগ ওঠানামা (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগ ওঠানামা</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97_%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%AC%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A5%E0%A6%BE_%E0%A6%A4%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%AC&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগ জালিকাব্যবস্থা তত্ত্ব (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগ জালিকাব্যবস্থা তত্ত্ব</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97_%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%AC%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A5%E0%A6%BE_%E0%A6%AA%E0%A6%B0%E0%A7%80%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগ জালিকাব্যবস্থা পরীক্ষা (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগ জালিকাব্যবস্থা পরীক্ষা</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97_%E0%A6%A6%E0%A6%96%E0%A6%B2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগ দখল (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগ দখল</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97_%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগ নিয়ন্ত্রণ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগ নিয়ন্ত্রণ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97_%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A3_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%B6%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগ নিয়ন্ত্রণ প্রশিক্ষণ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগ নিয়ন্ত্রণ প্রশিক্ষণ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%A8_%E0%A6%A4%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%AC&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগ প্রত্যানয়ন তত্ত্ব (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগ প্রত্যানয়ন তত্ত্ব</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%B6%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগ প্রশিক্ষণ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগ প্রশিক্ষণ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97_%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%B0_%E0%A6%AA%E0%A6%B0%E0%A7%80%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগ বিস্তার পরীক্ষা (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগ বিস্তার পরীক্ষা</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97_%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগ বিস্তার (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগ বিস্তার</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97_%E0%A6%AC%E0%A7%8B%E0%A6%9D%E0%A6%BE_%E0%A6%AA%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%AA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগ বোঝা পরিমাপ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগ বোঝা পরিমাপ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97_%E0%A6%B0%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগ রোগ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগ রোগ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97_%E0%A6%B8%E0%A6%B0%E0%A6%A3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগ সরণ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগ সরণ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97_%E0%A6%B9%E0%A6%B0%E0%A6%A3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগ হরণ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগ হরণ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97_%E0%A6%B9%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%B8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগ হ্রাস (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগ হ্রাস</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97%E0%A6%AE%E0%A7%82%E0%A6%B2%E0%A6%95_%E0%A6%95%E0%A7%87%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%80%E0%A6%AD%E0%A6%AC%E0%A6%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগমূলক কেন্দ্রীভবন (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগমূলক কেন্দ্রীভবন</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97%E0%A6%AE%E0%A7%82%E0%A6%B2%E0%A6%95_%E0%A6%95%E0%A7%8C%E0%A6%B6%E0%A6%B2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগমূলক কৌশল (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগমূলক কৌশল</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97%E0%A6%AE%E0%A7%82%E0%A6%B2%E0%A6%95_%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%A6%E0%A7%83%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগমূলক ক্ষণিক দৃষ্টিপাত (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগমূলক ক্ষণিক দৃষ্টিপাত</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97%E0%A6%AE%E0%A7%82%E0%A6%B2%E0%A6%95_%E0%A6%A6%E0%A7%83%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%B9%E0%A7%80%E0%A6%A8%E0%A6%A4%E0%A6%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগমূলক দৃষ্টিহীনতা (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগমূলক দৃষ্টিহীনতা</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97%E0%A6%AE%E0%A7%82%E0%A6%B2%E0%A6%95_%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%95%E0%A7%80%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A3%E0%A6%AD%E0%A6%AC%E0%A6%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগমূলক সংকীর্ণভবন (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগমূলক সংকীর্ণভবন</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97%E0%A6%AE%E0%A7%82%E0%A6%B2%E0%A6%95&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগমূলক (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগমূলক</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A6%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগিতা (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগিতা</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%85%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A6%9C%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%A4_%E0%A6%85%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B8%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%A4%E0%A6%BE_%E0%A6%B0%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগের অভাবজনিত অতিসক্রিয়তা রোগ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগের অভাবজনিত অতিসক্রিয়তা রোগ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A7%87%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%80%E0%A6%AD%E0%A6%AC%E0%A6%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মনোযোগের বিকেন্দ্রীভবন (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মনোযোগের বিকেন্দ্রীভবন</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AF%E0%A7%8C%E0%A6%A5_%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="যৌথ মনোযোগ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">যৌথ মনোযোগ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A6%95_%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="সংজ্ঞানাত্মক বাধ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">সংজ্ঞানাত্মক বাধ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A6%A4%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%95%E0%A6%A4%E0%A6%BE_(%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="সতর্কতা (মনোবিজ্ঞান) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">সতর্কতা</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A5%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="স্থানিক মনোযোগ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">স্থানিক মনোযোগ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A6%A4%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%95%E0%A6%9A%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%A4%E0%A6%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="সতর্কচিত্ততা (পাতার অস্তিত্ব নেই)">সতর্কচিত্ততা</a></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="তথ্যসূত্র"><span id=".E0.A6.A4.E0.A6.A5.E0.A7.8D.E0.A6.AF.E0.A6.B8.E0.A7.82.E0.A6.A4.E0.A7.8D.E0.A6.B0"></span>তথ্যসূত্র</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;action=edit&amp;section=3" title="অনুচ্ছেদ সম্পাদনা: তথ্যসূত্র"><span>সম্পাদনা</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r7391394">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-Chavajay_1999_1079–1090-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Chavajay_1999_1079–1090_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Chavajay P, Rogoff B (জুলাই ১৯৯৯)। <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_developmental-psychology_1999-07_35_4/page/1079">"Cultural variation in management of attention by children and their caregivers"</a>। <i>Developmental Psychology</i>। <b>35</b> (4): 1079–90। <a href="/wiki/%E0%A6%A1%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A6%BF%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A6%B2_%E0%A6%85%E0%A6%AC%E0%A6%9C%E0%A7%87%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%9F_%E0%A6%86%E0%A6%87%E0%A6%A1%E0%A7%87%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%AB%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%B0" title="ডিজিটাল অবজেক্ট আইডেন্টিফায়ার">ডিওআই</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1037%2F0012-1649.35.4.1079">10.1037/0012-1649.35.4.1079</a>। <a href="/wiki/%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A6%AE%E0%A7%87%E0%A6%A1_%E0%A6%86%E0%A6%87%E0%A6%A1%E0%A7%87%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%AB%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%B0" class="mw-redirect" title="পাবমেড আইডেন্টিফায়ার">পিএমআইডি</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10442876">10442876</a>।</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Developmental+Psychology&amp;rft.atitle=Cultural+variation+in+management+of+attention+by+children+and+their+caregivers&amp;rft.volume=35&amp;rft.issue=4&amp;rft.pages=1079-90&amp;rft.date=1999-07&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1037%2F0012-1649.35.4.1079&amp;rft_id=info%3Apmid%2F10442876&amp;rft.aulast=Chavajay&amp;rft.aufirst=P&amp;rft.au=Rogoff%2C+B&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_developmental-psychology_1999-07_35_4%2Fpage%2F1079&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fbn.wikipedia.org%3A%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> </ol></div></div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6682028">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r7466469">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="মানসিক_প্রক্রিয়াসমূহ" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#efefef;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4968227">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-দেখুন"><a href="/wiki/%E0%A6%9F%E0%A7%87%E0%A6%AE%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%9F:%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%B8%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE" title="টেমপ্লেট:মানসিক প্রক্রিয়া"><abbr title="এই টেমপ্লেটটি দেখুন" style=";text-decoration:inherit;">দে</abbr></a></li><li class="nv-সম্পাদনা"><a class="external text" href="https://bn.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A6%9F%E0%A7%87%E0%A6%AE%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%9F:%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%B8%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE&amp;action=edit"><abbr title="এই টেমপ্লেটটি সম্পাদনা করুন" style=";text-decoration:inherit;">স</abbr></a></li></ul></div><div id="মানসিক_প্রক্রিয়াসমূহ" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%B8%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE" title="মানসিক প্রক্রিয়া">মানসিক প্রক্রিয়াসমূহ</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#efefef;;width:1%"><a href="/wiki/%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="সংজ্ঞান">সংজ্ঞান</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A6%9A%E0%A7%87%E0%A6%A4%E0%A6%A8%E0%A6%A4%E0%A6%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="সচেতনতা (পাতার অস্তিত্ব নেই)">সচেতনতা</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A6%95_%E0%A6%85%E0%A6%A8%E0%A7%88%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="সংজ্ঞানাত্মক অনৈক্য (পাতার অস্তিত্ব নেই)">সংজ্ঞানাত্মক অনৈক্য</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A7%8B%E0%A6%A7%E0%A6%B6%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="বোধশক্তি (পাতার অস্তিত্ব নেই)">বোধশক্তি</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%A6%9A%E0%A7%87%E0%A6%A4%E0%A6%A8%E0%A6%BE" title="চেতনা">চেতনা</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%A6%95%E0%A6%B2%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A6%A8%E0%A6%BE" title="কল্পনা">কল্পনা</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%A6%85%E0%A6%A8%E0%A7%81%E0%A6%AD%E0%A7%82%E0%A6%A4%E0%A6%BF" title="অনুভূতি">অনুভূতি</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A6%BF%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%B9%E0%A6%A3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="সিদ্ধান্তগ্রহণ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">সিদ্ধান্তগ্রহণ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE_%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A7%E0%A6%BE%E0%A6%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="সমস্যা সমাধান (পাতার অস্তিত্ব নেই)">সমস্যা সমাধান</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%85%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="অন্তর্জ্ঞান (পাতার অস্তিত্ব নেই)">অন্তর্জ্ঞান</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#efefef;;width:1%"><a href="/wiki/%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3" title="প্রত্যক্ষণ">প্রত্যক্ষণ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%86%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A4_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="আপাত প্রত্যক্ষণ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">আপাত</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%B6%E0%A6%AD%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="স্পর্শভিত্তিক প্রত্যক্ষণ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">স্পর্শভিত্তিক</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%AC%E0%A6%A3%E0%A6%B6%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BF" title="শ্রবণশক্তি">শ্রবণ</a> <ul><li><a href="/wiki/%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A7%80%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%A3%E0%A6%A4%E0%A6%BE_(%E0%A6%B8%E0%A6%99%E0%A7%8D%E0%A6%97%E0%A7%80%E0%A6%A4)" class="mw-redirect" title="স্বরতীক্ষ্ণতা (সঙ্গীত)">তীক্ষ্ণতা</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A6%AE%E0%A7%87%E0%A6%B2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="সমমেল (পাতার অস্তিত্ব নেই)">সমমেল</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%95-%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3" title="বাক-প্রত্যক্ষণ">বাক</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%9C%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="সামাজিক প্রত্যক্ষণ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">সামাজিক</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A6%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AC%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%96%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="নান্দনিক ব্যাখ্যা (পাতার অস্তিত্ব নেই)">প্রত্যক্ষণভিত্তিক ব্যাখ্যা</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%A6%A6%E0%A7%83%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%97%E0%A6%A4_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3" title="দৃষ্টিগত প্রত্যক্ষণ">দৃষ্টি</a> <ul><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A3_%E0%A6%A6%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%B6%E0%A6%A8%E0%A6%B6%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BF" title="বর্ণ দর্শনশক্তি">বর্ণ (রঙ)</a> <ul><li><a href="/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%B0%E0%A6%9C%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%BF_%E0%A6%B0%E0%A6%99_%E0%A6%AE%E0%A6%A1%E0%A7%87%E0%A6%B2" class="mw-redirect" title="আরজিবি রঙ মডেল">লাল-সবুজ-নীল প্রতিমান</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%A6%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%B6%E0%A6%A8%E0%A6%B6%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="প্রান্তিক দর্শনশক্তি (পাতার অস্তিত্ব নেই)">প্রান্তিক</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%97%E0%A6%AD%E0%A7%80%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A6%BE_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="গভীরতা প্রত্যক্ষণ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">গভীরতা</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%86%E0%A6%95%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%A3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="আকৃতি প্রত্যক্ষণ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">আকৃতি</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#efefef;;width:1%"><a href="/wiki/%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF" title="স্মৃতি">স্মৃতি</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%99%E0%A7%8D%E0%A6%95%E0%A7%87%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A7%80%E0%A6%95%E0%A6%B0%E0%A6%A3_(%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="সাঙ্কেতিকীকরণ (স্মৃতি) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">সাঙ্কেতিকীকরণ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%A3%E0%A7%8D%E0%A6%A1%E0%A6%BE%E0%A6%B0_(%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ভাণ্ডার (স্মৃতি) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">ভাণ্ডার</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A6%B0%E0%A6%A3_(%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="স্মরণ (স্মৃতি) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">স্মরণ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF_%E0%A6%A6%E0%A7%83%E0%A6%A2%E0%A6%BC%E0%A7%80%E0%A6%AD%E0%A6%AC%E0%A6%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="স্মৃতি দৃঢ়ীভবন (পাতার অস্তিত্ব নেই)">দৃঢ়ীভবন</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#efefef;;width:1%">অন্যান্য</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">মনোযোগ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%89%E0%A6%9A%E0%A7%8D%E0%A6%9A%E0%A6%A4%E0%A6%B0_%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%95%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%AA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="উচ্চতর স্নায়বিক কার্যকলাপ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">উচ্চতর স্নায়বিক কার্যকলাপ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%A6%85%E0%A6%AD%E0%A6%BF%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC" title="অভিপ্রায়">অভিপ্রায়</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B6%E0%A6%BF%E0%A6%96%E0%A6%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="শিখন (পাতার অস্তিত্ব নেই)">শিখন</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%85%E0%A6%AC%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%A6_(%E0%A6%9A%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%BF%E0%A7%8E%E0%A6%B8%E0%A6%BE)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="অবসাদ (চিকিৎসা) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মানসিক অবসাদ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%95%E0%A6%B2%E0%A6%A8_(%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="সংকলন (মনোবিজ্ঞান) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মানসিক সংকলন</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%A6%9A%E0%A6%BF%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BE" title="চিন্তা">চিন্তা</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%86%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%99%E0%A7%8D%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A6%BE_(%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="আকাঙ্ক্ষা (মনোবিজ্ঞান) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">আকাঙ্ক্ষা</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6682028"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7466469"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="মানব_স্মৃতি" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4968227"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-দেখুন"><a href="/wiki/%E0%A6%9F%E0%A7%87%E0%A6%AE%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%9F:%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%AC_%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF" title="টেমপ্লেট:মানব স্মৃতি"><abbr title="এই টেমপ্লেটটি দেখুন" style=";text-decoration:inherit;">দে</abbr></a></li><li class="nv-সম্পাদনা"><a class="external text" href="https://bn.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A6%9F%E0%A7%87%E0%A6%AE%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%9F:%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%AC_%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF&amp;action=edit"><abbr title="এই টেমপ্লেটটি সম্পাদনা করুন" style=";text-decoration:inherit;">স</abbr></a></li></ul></div><div id="মানব_স্মৃতি" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%AC_%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মানব স্মৃতি (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মানব স্মৃতি</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">মৌলিক ধারণা</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Encoding_(memory)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Encoding (memory) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Encoding</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Storage_(memory)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Storage (memory) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Storage</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Recall_(memory)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Recall (memory) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Recall</a></li></ul> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Attention&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Attention (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Attention</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Memory_consolidation&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Memory consolidation (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Consolidation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Neuroanatomy_of_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Neuroanatomy of memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Neuroanatomy</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ধরন</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;background:transparent;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%A6%E0%A7%80_%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="সংবেদী স্মৃতি (পাতার অস্তিত্ব নেই)">সংবেদী</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Echoic_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Echoic memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Echoic</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eidetic_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eidetic memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Eidetic</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eyewitness_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eyewitness memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Eyewitness</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Haptic_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Haptic memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Haptic</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Iconic_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Iconic memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Iconic</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Motor_learning&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Motor learning (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Motor learning</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Visual_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Visual memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Visual</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%B2%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A6%AE%E0%A7%87%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%A6%E0%A7%80_%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="স্বল্পমেয়াদী স্মৃতি (পাতার অস্তিত্ব নেই)">স্বল্পমেয়াদী</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li>"<a href="/w/index.php?title=The_Magical_Number_Seven,_Plus_or_Minus_Two&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Magical Number Seven, Plus or Minus Two (পাতার অস্তিত্ব নেই)">The Magical Number Seven, Plus or Minus Two</a>"</li> <li><a href="/w/index.php?title=Working_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Working memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Working memory</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%A6%E0%A7%80%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%98%E0%A6%AE%E0%A7%87%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%A6%E0%A7%80_%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="দীর্ঘমেয়াদী স্মৃতি (পাতার অস্তিত্ব নেই)">দীর্ঘমেয়াদী</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Active_recall&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Active recall (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Active recall</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Autobiographical_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Autobiographical memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Autobiographical</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Explicit_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Explicit memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Explicit</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Explicit_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Explicit memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Declarative</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Episodic_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Episodic memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Episodic</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Semantic_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Semantic memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Semantic</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Flashbulb_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Flashbulb memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Flashbulb</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hyperthymesia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hyperthymesia (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Hyperthymesia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Implicit_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Implicit memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Implicit</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Meaningful_learning&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Meaningful learning (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Meaningful learning</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Personal-event_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Personal-event memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Personal-event</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Procedural_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Procedural memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Procedural</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rote_learning&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rote learning (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Rote learning</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Selective_retention&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Selective retention (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Selective retention</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tip_of_the_tongue&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tip of the tongue (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Tip of the tongue</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="বিস্মৃতি (পাতার অস্তিত্ব নেই)">বিস্মৃতি</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Amnesia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Amnesia (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Amnesia</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Anterograde_amnesia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Anterograde amnesia (পাতার অস্তিত্ব নেই)">anterograde</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Childhood_amnesia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Childhood amnesia (পাতার অস্তিত্ব নেই)">childhood</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Post-traumatic_amnesia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Post-traumatic amnesia (পাতার অস্তিত্ব নেই)">post-traumatic</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Psychogenic_amnesia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Psychogenic amnesia (পাতার অস্তিত্ব নেই)">psychogenic</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Retrograde_amnesia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Retrograde amnesia (পাতার অস্তিত্ব নেই)">retrograde</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Selective_amnesia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Selective amnesia (পাতার অস্তিত্ব নেই)">selective</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Transient_global_amnesia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Transient global amnesia (পাতার অস্তিত্ব নেই)">transient global</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Decay_theory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Decay theory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Decay theory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Forgetting_curve&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Forgetting curve (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Forgetting curve</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Interference_theory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Interference theory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Interference theory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Memory_inhibition&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Memory inhibition (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Memory inhibition</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Motivated_forgetting&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Motivated forgetting (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Motivated forgetting</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Repressed_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Repressed memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Repressed memory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Retrieval-induced_forgetting&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Retrieval-induced forgetting (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Retrieval-induced forgetting</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Weapon_focus&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Weapon focus (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Weapon focus</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B0_%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%81%E0%A6%9F%E0%A6%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="স্মৃতির ত্রুটি (পাতার অস্তিত্ব নেই)">স্মৃতির ত্রুটি</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Confabulation&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Confabulation (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Confabulation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cryptomnesia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cryptomnesia (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Cryptomnesia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hindsight_bias&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hindsight bias (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Hindsight bias</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Imagination_inflation&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Imagination inflation (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Imagination inflation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_memory_biases&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of memory biases (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Memory biases</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Memory_conformity&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Memory conformity (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Memory conformity</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Misattribution_of_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Misattribution of memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Misattribution of memory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Misinformation_effect&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Misinformation effect (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Misinformation effect</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Source-monitoring_error&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Source-monitoring error (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Source-monitoring error</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%BF%E0%A6%A5%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE_%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="মিথ্যা স্মৃতি (পাতার অস্তিত্ব নেই)">মিথ্যা স্মৃতি</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Deese%E2%80%93Roediger%E2%80%93McDermott_paradigm&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Deese–Roediger–McDermott paradigm (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Deese–Roediger–McDermott paradigm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=False_memory_syndrome&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="False memory syndrome (পাতার অস্তিত্ব নেই)">False memory syndrome</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Memory_implantation&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Memory implantation (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Memory implantation</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Lost_in_the_mall_technique&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lost in the mall technique (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Lost in the mall technique</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Recovered-memory_therapy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Recovered-memory therapy (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Recovered-memory therapy</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B0_%E0%A6%85%E0%A6%A7%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%A8%E0%A7%87_%E0%A6%AC%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%AC%E0%A6%B9%E0%A7%83%E0%A6%A4_%E0%A6%AA%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A7%82%E0%A6%B9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="স্মৃতির অধ্যয়নে ব্যবহৃত পদ্ধতিসমূহ (পাতার অস্তিত্ব নেই)">গবেষণা পদ্ধতি</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Exceptional_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Exceptional memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Exceptional memory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Indirect_tests_of_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Indirect tests of memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Indirect tests of memory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Memory_disorder&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Memory disorder (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Memory disorder</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">দলগতভাবে</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Collective_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Collective memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Collective memory</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Politics_of_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Politics of memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Politics of memory</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cultural_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cultural memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Cultural memory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Memory_and_social_interactions&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Memory and social interactions (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Memory and social interactions</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Memory_conformity&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Memory conformity (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Memory conformity</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Transactive_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Transactive memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Transactive memory</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">অন্যান্য বিষয়</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Memory_and_aging&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Memory and aging (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Aging</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Art_of_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Art of memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Art of memory</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Chunking_(psychology)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chunking (psychology) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">chunking</a></li> <li><a href="/wiki/Mnemonic" class="mw-redirect" title="Mnemonic">mnemonic</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Effects_of_alcohol_on_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Effects of alcohol on memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Effects of alcohol</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Neurobiological_effects_of_physical_exercise&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Neurobiological effects of physical exercise (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Effects of exercise</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Emotion_and_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Emotion and memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Emotion</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Memory_improvement&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Memory improvement (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Memory improvement</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sleep_and_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sleep and memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Sleep</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Memory_and_trauma&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Memory and trauma (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Trauma</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">সমাজে</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Memory_sport&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Memory sport (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Memory sport</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=World_Memory_Championships&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="World Memory Championships (পাতার অস্তিত্ব নেই)">World Memory Championships</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shas_Pollak&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Shas Pollak (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Shas Pollak</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">সম্পর্কিত</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Absent-mindedness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Absent-mindedness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Absent-mindedness</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Atkinson%E2%80%93Shiffrin_memory_model&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Atkinson–Shiffrin memory model (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Atkinson–Shiffrin memory model</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Context-dependent_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Context-dependent memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Context-dependent</a> &amp; <a href="/w/index.php?title=State-dependent_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="State-dependent memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">state-dependent</a> memory</li> <li><a href="/w/index.php?title=Childhood_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Childhood memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Childhood memory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Exosomatic_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Exosomatic memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Exosomatic memory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Free_recall&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Free recall (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Free recall</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Intermediate-term_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Intermediate-term memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Intermediate-term memory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Involuntary_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Involuntary memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Involuntary memory</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Flashback_(psychology)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Flashback (psychology) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">flashbacks</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Levels_of_Processing_model&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Levels of Processing model (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Levels of Processing model</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Metamemory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Metamemory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Metamemory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Muscle_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Muscle memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Muscle memory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Priming_(psychology)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Priming (psychology) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Priming</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Intertrial_priming&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Intertrial priming (পাতার অস্তিত্ব নেই)">intertrial</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Prospective_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Prospective memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Prospective</a> &amp; <a href="/w/index.php?title=Retrospective_memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Retrospective memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">retrospective</a> memory</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=The_Seven_Sins_of_Memory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Seven Sins of Memory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">The Seven Sins of Memory</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ব্যক্তি</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">গবেষক</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Richard_C._Atkinson&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Richard C. Atkinson (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Richard C. Atkinson</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Robert_A._Bjork&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Robert A. Bjork (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Robert A. Bjork</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stephen_J._Ceci&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stephen J. Ceci (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Stephen J. Ceci</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Susan_Clancy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Susan Clancy (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Susan Clancy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hermann_Ebbinghaus&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hermann Ebbinghaus (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Hermann Ebbinghaus</a></li> <li><a href="/wiki/Sigmund_Freud" class="mw-redirect" title="Sigmund Freud">Sigmund Freud</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Patricia_Goldman-Rakic&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Patricia Goldman-Rakic (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Patricia Goldman-Rakic</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ivan_Izquierdo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ivan Izquierdo (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Ivan Izquierdo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Marcia_K._Johnson&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Marcia K. Johnson (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Marcia K. Johnson</a></li> <li><a href="/wiki/Eric_Kandel" class="mw-redirect" title="Eric Kandel">Eric Kandel</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Elizabeth_Loftus&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Elizabeth Loftus (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Elizabeth Loftus</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Geoffrey_Loftus&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Geoffrey Loftus (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Geoffrey Loftus</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=James_McGaugh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="James McGaugh (পাতার অস্তিত্ব নেই)">James McGaugh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eleanor_Maguire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eleanor Maguire (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Eleanor Maguire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=George_Armitage_Miller&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="George Armitage Miller (পাতার অস্তিত্ব নেই)">George Armitage Miller</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Brenda_Milner&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Brenda Milner (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Brenda Milner</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lynn_Nadel&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lynn Nadel (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Lynn Nadel</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Henry_L._Roediger_III&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Henry L. Roediger III (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Henry L. Roediger III</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Daniel_Schacter&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Daniel Schacter (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Daniel Schacter</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Richard_Shiffrin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Richard Shiffrin (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Richard Shiffrin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Arthur_P._Shimamura&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Arthur P. Shimamura (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Arthur P. Shimamura</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Larry_Squire&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Larry Squire (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Larry Squire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Susumu_Tonegawa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Susumu Tonegawa (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Susumu Tonegawa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Anne_Treisman&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Anne Treisman (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Anne Treisman</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Endel_Tulving&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Endel Tulving (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Endel Tulving</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Robert_Stickgold&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Robert Stickgold (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Robert Stickgold</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">রোগী</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Henry_Molaison&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Henry Molaison (পাতার অস্তিত্ব নেই)">HM</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kent_Cochrane&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kent Cochrane (পাতার অস্তিত্ব নেই)">KC</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Clive_Wearing&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Clive Wearing (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Clive Wearing</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">অন্যান্য</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Jonathan_Hancock&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jonathan Hancock (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Jonathan Hancock</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Paul_R._McHugh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Paul R. McHugh (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Paul R. McHugh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dominic_O%27Brien&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dominic O&#39;Brien (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Dominic O'Brien</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ben_Pridmore&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ben Pridmore (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Ben Pridmore</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cosmos_Rossellius&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cosmos Rossellius (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Cosmos Rossellius</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Andriy_Slyusarchuk&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Andriy Slyusarchuk (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Andriy Slyusarchuk</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%A6%9A%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%B0:Socrates.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Socrates.png/18px-Socrates.png" decoding="async" width="18" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Socrates.png/27px-Socrates.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Socrates.png/36px-Socrates.png 2x" data-file-width="326" data-file-height="500" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%B6%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%B0:%E0%A6%A6%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%B6%E0%A6%A8" title="প্রবেশদ্বার:দর্শন">দর্শন&#32;প্রবেশদ্বার</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6682028"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r7466469"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="চেতনা" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4968227"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-দেখুন"><a href="/wiki/%E0%A6%9F%E0%A7%87%E0%A6%AE%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%9F:%E0%A6%9A%E0%A7%87%E0%A6%A4%E0%A6%A8%E0%A6%BE" title="টেমপ্লেট:চেতনা"><abbr title="এই টেমপ্লেটটি দেখুন" style=";text-decoration:inherit;">দে</abbr></a></li><li class="nv-সম্পাদনা"><a class="external text" href="https://bn.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A6%9F%E0%A7%87%E0%A6%AE%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%9F:%E0%A6%9A%E0%A7%87%E0%A6%A4%E0%A6%A8%E0%A6%BE&amp;action=edit"><abbr title="এই টেমপ্লেটটি সম্পাদনা করুন" style=";text-decoration:inherit;">স</abbr></a></li></ul></div><div id="চেতনা" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%E0%A6%9A%E0%A7%87%E0%A6%A4%E0%A6%A8%E0%A6%BE" title="চেতনা">চেতনা</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ব্যক্তিত্ব</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">দর্শন</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Alfred_North_Whitehead" class="mw-redirect" title="Alfred North Whitehead">Alfred North Whitehead</a></li> <li><a href="/wiki/Arthur_Schopenhauer" class="mw-redirect" title="Arthur Schopenhauer">Arthur Schopenhauer</a></li> <li><a href="/wiki/Baruch_Spinoza" class="mw-redirect" title="Baruch Spinoza">Baruch Spinoza</a></li> <li><a href="/wiki/Bertrand_Russell" class="mw-redirect" title="Bertrand Russell">Bertrand Russell</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Brian_O%27Shaughnessy_(philosopher)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Brian O&#39;Shaughnessy (philosopher) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Brian O'Shaughnessy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Charles_Augustus_Strong&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Charles Augustus Strong (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Charles Augustus Strong</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Christopher_Peacocke&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Christopher Peacocke (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Christopher Peacocke</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Colin_McGinn&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Colin McGinn (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Colin McGinn</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Daniel_Dennett&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Daniel Dennett (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Daniel Dennett</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=David_Chalmers&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="David Chalmers (পাতার অস্তিত্ব নেই)">David Chalmers</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=David_Hume&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="David Hume (পাতার অস্তিত্ব নেই)">David Hume</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=David_Papineau&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="David Papineau (পাতার অস্তিত্ব নেই)">David Papineau</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=David_Pearce_(philosopher)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="David Pearce (philosopher) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">David Pearce</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Donald_Davidson_(philosopher)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Donald Davidson (philosopher) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Donald Davidson</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Douglas_Hofstadter&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Douglas Hofstadter (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Douglas Hofstadter</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Edmund_Husserl&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Edmund Husserl (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Edmund Husserl</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Frank_Cameron_Jackson&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Frank Cameron Jackson (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Frank Jackson</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fred_Dretske&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fred Dretske (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Fred Dretske</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Galen_Strawson&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Galen Strawson (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Galen Strawson</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=George_Berkeley&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="George Berkeley (পাতার অস্তিত্ব নেই)">George Berkeley</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=George_Henry_Lewes&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="George Henry Lewes (পাতার অস্তিত্ব নেই)">George Henry Lewes</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Georges_Rey&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Georges Rey (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Georges Rey</a></li> <li><a href="/wiki/Gottfried_Leibniz" class="mw-redirect" title="Gottfried Leibniz">Gottfried Leibniz</a></li> <li><a href="/wiki/Immanuel_Kant" class="mw-redirect" title="Immanuel Kant">Immanuel Kant</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=John_Eccles_(neurophysiologist)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="John Eccles (neurophysiologist) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">John Eccles</a></li> <li><a href="/wiki/John_Locke" class="mw-redirect" title="John Locke">John Locke</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=John_Polkinghorne&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="John Polkinghorne (পাতার অস্তিত্ব নেই)">John Polkinghorne</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=John_Searle&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="John Searle (পাতার অস্তিত্ব নেই)">John Searle</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Joseph_Levine_(philosopher)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Joseph Levine (philosopher) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Joseph Levine</a></li> <li><a href="/wiki/Karl_Popper" class="mw-redirect" title="Karl Popper">Karl Popper</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Keith_Frankish&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Keith Frankish (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Keith Frankish</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kenneth_M._Sayre&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kenneth M. Sayre (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Kenneth M. Sayre</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Maurice_Merleau-Ponty&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Maurice Merleau-Ponty (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Maurice Merleau-Ponty</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Max_Velmans&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Max Velmans (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Max Velmans</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Michael_Tye_(philosopher)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Michael Tye (philosopher) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Michael Tye</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Martin_Heidegger&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Martin Heidegger (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Martin Heidegger</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ned_Block&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ned Block (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Ned Block</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Patricia_Churchland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Patricia Churchland (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Patricia Churchland</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Paul_Churchland&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Paul Churchland (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Paul Churchland</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Philip_Goff_(Philosopher)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Philip Goff (Philosopher) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Philip Goff</a></li> <li><a href="/wiki/Ren%C3%A9_Descartes" class="mw-redirect" title="René Descartes">René Descartes</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thomas_Metzinger&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thomas Metzinger (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Thomas Metzinger</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thomas_Nagel&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thomas Nagel (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Thomas Nagel</a></li> <li><a href="/wiki/William_Kingdon_Clifford" class="mw-redirect" title="William Kingdon Clifford">William Kingdon Clifford</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=William_Lycan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="William Lycan (পাতার অস্তিত্ব নেই)">William Lycan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=William_Seager_(philosopher)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="William Seager (philosopher) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">William Seager</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">মনোবিজ্ঞান</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Carl_Gustav_Jung&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Carl Gustav Jung (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Carl Gustav Jung</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Donald_D._Hoffman&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Donald D. Hoffman (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Donald D. Hoffman</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Franz_Brentano&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Franz Brentano (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Franz Brentano</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gustav_Fechner&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gustav Fechner (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Gustav Fechner</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kurt_Koffka&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kurt Koffka (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Kurt Koffka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Max_Wertheimer&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Max Wertheimer (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Max Wertheimer</a></li> <li><a href="/wiki/Sigmund_Freud" class="mw-redirect" title="Sigmund Freud">Sigmund Freud</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wilhelm_Wundt&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Wilhelm Wundt (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Wilhelm Wundt</a></li> <li><a href="/wiki/William_James" class="mw-redirect" title="William James">William James</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wolfgang_K%C3%B6hler&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Wolfgang Köhler (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Wolfgang Köhler</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">স্নায়ুবিজ্ঞান</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Anil_Seth&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Anil Seth (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Anil Seth</a></li> <li><a href="/wiki/Antonio_Damasio" class="mw-redirect" title="Antonio Damasio">Antonio Damasio</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Benjamin_Libet&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Benjamin Libet (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Benjamin Libet</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bernard_Baars&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bernard Baars (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Bernard Baars</a></li> <li><a href="/wiki/Christof_Koch" class="mw-redirect" title="Christof Koch">Christof Koch</a></li> <li><a href="/wiki/Francis_Crick" class="mw-redirect" title="Francis Crick">Francis Crick</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Francisco_Varela&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Francisco Varela (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Francisco Varela</a></li> <li><a href="/wiki/Gerald_Edelman" class="mw-redirect" title="Gerald Edelman">Gerald Edelman</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Giulio_Tononi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Giulio Tononi (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Giulio Tononi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Karl_H._Pribram&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Karl H. Pribram (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Karl Pribram</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lawrence_Weiskrantz&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lawrence Weiskrantz (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Lawrence Weiskrantz</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Michael_Gazzaniga&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Michael Gazzaniga (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Michael Gazzaniga</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Michael_Graziano&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Michael Graziano (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Michael Graziano</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Patrick_Wilken&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Patrick Wilken (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Patrick Wilken</a></li> <li><a href="/wiki/Roger_Sperry" class="mw-redirect" title="Roger Sperry">Roger Sperry</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stanislas_Dehaene&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stanislas Dehaene (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Stanislas Dehaene</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Steven_Laureys&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Steven Laureys (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Steven Laureys</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stuart_Hameroff&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stuart Hameroff (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Stuart Hameroff</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wolf_Singer&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Wolf Singer (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Wolf Singer</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">অন্যান্য</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Annaka_Harris&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Annaka Harris (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Annaka Harris</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=David_Bohm&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="David Bohm (পাতার অস্তিত্ব নেই)">David Bohm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eugene_Wigner&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eugene Wigner (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Eugene Wigner</a></li> <li><a href="/wiki/Erwin_Schr%C3%B6dinger" class="mw-redirect" title="Erwin Schrödinger">Erwin Schrödinger</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Marvin_Minsky&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Marvin Minsky (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Marvin Minsky</a></li> <li><a href="/wiki/Max_Planck" class="mw-redirect" title="Max Planck">Max Planck</a></li> <li><a href="/wiki/Roger_Penrose" class="mw-redirect" title="Roger Penrose">Roger Penrose</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Susan_Blackmore&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Susan Blackmore (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Susan Blackmore</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Victor_J._Stenger&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Victor J. Stenger (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Victor J. Stenger</a></li> <li><a href="/wiki/Wolfgang_Pauli" class="mw-redirect" title="Wolfgang Pauli">Wolfgang Pauli</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">তত্ত্ব</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%A6%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%B6%E0%A6%A8" title="মনের দর্শন">মনের দর্শন</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Anomalous_monism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Anomalous monism (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Anomalous monism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Computational_theory_of_mind&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Computational theory of mind (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Computationalism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Double-aspect_theory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Double-aspect theory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Double-aspect theory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eliminative_materialism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eliminative materialism (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Eliminative materialism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Emergentism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Emergentism (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Emergentism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Epiphenomenalism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Epiphenomenalism (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Epiphenomenalism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Functionalism_(philosophy_of_mind)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Functionalism (philosophy of mind) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Functionalism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Idealism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Idealism (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Idealism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Interactionism_(philosophy_of_mind)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Interactionism (philosophy of mind) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Interactionism</a></li> <li><a href="/wiki/Materialism" class="mw-redirect" title="Materialism">Materialism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mind%E2%80%93body_dualism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mind–body dualism (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Mind–body dualism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Monism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Monism (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Monism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Neutral_monism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Neutral monism (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Neutral monism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=New_mysterianism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="New mysterianism (পাতার অস্তিত্ব নেই)">New mysterianism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Panpsychism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Panpsychism (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Panpsychism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Parallelism_(philosophy)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Parallelism (philosophy) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Parallelism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Physicalism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Physicalism (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Physicalism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Property_dualism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Property dualism (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Property dualism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qualia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Qualia (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Qualia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reflexive_monism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Reflexive monism (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Reflexive monism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Revisionary_materialism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Revisionary materialism (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Revisionary materialism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Solipsism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Solipsism (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Solipsism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Type_physicalism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Type physicalism (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Type physicalism (reductive materialism, identity theory)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">বিজ্ঞান</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Attention_schema_theory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Attention schema theory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Attention schema theory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=A_Universe_of_Consciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="A Universe of Consciousness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Dynamic core hypothesis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Damasio%27s_theory_of_consciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Damasio&#39;s theory of consciousness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Damasio's theory of consciousness</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Electromagnetic_theories_of_consciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Electromagnetic theories of consciousness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Electromagnetic theories of consciousness</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Global_workspace_theory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Global workspace theory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Global workspace theory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Holonomic_brain_theory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Holonomic brain theory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Holonomic brain theory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Integrated_information_theory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Integrated information theory (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Integrated information theory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Visual_masking&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Visual masking (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Lamme's recurrent feedback hypothesis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Multiple_drafts_model&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Multiple drafts model (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Multiple drafts model</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Orchestrated_objective_reduction&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Orchestrated objective reduction (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Orchestrated objective reduction</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">বিষয়াবলী</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Agnosia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Agnosia (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Agnosia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Altered_state_of_consciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Altered state of consciousness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Altered state of consciousness</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Animal_consciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Animal consciousness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Animal consciousness</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Artificial_consciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Artificial consciousness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Artificial consciousness</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Attention&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Attention (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Attention</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Awareness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Awareness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Awareness</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Binding_problem&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Binding problem (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Binding problem</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Binocular_rivalry&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Binocular rivalry (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Binocular rivalry</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Blindsight&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Blindsight (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Blindsight</a></li> <li><a href="/wiki/Brain" class="mw-redirect" title="Brain">Brain</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cartesian_theater&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cartesian theater (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Cartesian theater</a></li> <li><a href="/wiki/Consciousness_after_death" class="mw-redirect" title="Consciousness after death">Consciousness after death</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Disorders_of_consciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Disorders of consciousness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Disorders of consciousness</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Divided_consciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Divided consciousness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Divided consciousness</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dual_consciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dual consciousness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Dual consciousness (split-brain)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Experience&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Experience (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Experience</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Explanatory_gap&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Explanatory gap (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Explanatory gap</a></li> <li><a href="/wiki/Free_will" class="mw-redirect" title="Free will">Free will</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Flash_suppression&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Flash suppression (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Flash suppression</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hallucination&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hallucination (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Hallucination</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hard_problem_of_consciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hard problem of consciousness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Hard problem of consciousness</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Heterophenomenology&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Heterophenomenology (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Heterophenomenology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Higher_consciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Higher consciousness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Higher consciousness</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Illusion&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Illusion (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Illusion</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Introspection_illusion&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Introspection illusion (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Introspection illusion</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Knowledge_argument&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Knowledge argument (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Knowledge argument</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Locked-in_syndrome&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Locked-in syndrome (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Locked-in syndrome</a></li> <li><a href="/wiki/Mind" class="mw-redirect" title="Mind">Mind</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mind%E2%80%93body_problem&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mind–body problem (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Mind–body problem</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Minimally_conscious_state&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Minimally conscious state (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Minimally conscious state</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Neural_correlates_of_consciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Neural correlates of consciousness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Neural correlates of consciousness</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Neurophenomenology&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Neurophenomenology (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Neurophenomenology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ontology&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ontology (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Ontology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Phenomenology_(philosophy)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Phenomenology (philosophy) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Phenomenology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Philosophical_zombie&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Philosophical zombie (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Philosophical zombie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Philosophy_of_mind&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Philosophy of mind (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Philosophy of mind</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Primary_consciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Primary consciousness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Primary consciousness</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Problem_of_other_minds&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Problem of other minds (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Problem of other minds</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reentry_(neural_circuitry)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Reentry (neural circuitry) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Reentry</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qualia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Qualia (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Qualia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quantum_mind&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quantum mind (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Quantum mind</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sakshi_(Witness)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sakshi (Witness) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Sakshi</a> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Purusha&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Purusha (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Purusha</a></i></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Secondary_consciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Secondary consciousness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Secondary consciousness</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sentience&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sentience (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Sentience</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sentiocentrism&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sentiocentrism (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Sentiocentrism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sociology_of_human_consciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sociology of human consciousness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Sociology of human consciousness</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Soul&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Soul (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Soul</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stream_of_consciousness_(psychology)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stream of consciousness (psychology) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Stream of consciousness</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Subconscious&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Subconscious (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Subconscious</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Subjective_character_of_experience&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Subjective character of experience (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Subjective character of experience</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Subjectivity&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Subjectivity (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Subjectivity</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Unconscious_mind&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Unconscious mind (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Unconscious mind</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Unconsciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Unconsciousness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Unconsciousness</a></li> <li><a href="/wiki/Upanishads" class="mw-redirect" title="Upanishads">Upanishads</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Visual_masking&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Visual masking (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Visual masking</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Von_Neumann%E2%80%93Wigner_interpretation&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Von Neumann–Wigner interpretation (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Von Neumann–Wigner interpretation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yogachara&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Yogachara (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Yogachara</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">রচনাকর্ম</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=A_Universe_of_Consciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="A Universe of Consciousness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">A Universe of Consciousness</a></i></li> <li><a href="/w/index.php?title=Association_for_the_Scientific_Study_of_Consciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Association for the Scientific Study of Consciousness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Association for the Scientific Study of Consciousness</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Consciousness_and_Cognition&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Consciousness and Cognition (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Consciousness and Cognition</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Consciousness_Explained&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Consciousness Explained (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Consciousness Explained</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Cosmic_Consciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cosmic Consciousness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Cosmic Consciousness</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=How_the_Self_Controls_Its_Brain&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="How the Self Controls Its Brain (পাতার অস্তিত্ব নেই)">How the Self Controls Its Brain</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Journal_of_Consciousness_Studies&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Journal of Consciousness Studies (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Journal of Consciousness Studies</a></i></li> <li><a href="/w/index.php?title=Online_Consciousness_Conference&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Online Consciousness Conference (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Online Consciousness Conference</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Psyche_(consciousness_journal)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Psyche (consciousness journal) (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Psyche</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=The_Astonishing_Hypothesis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Astonishing Hypothesis (পাতার অস্তিত্ব নেই)">The Astonishing Hypothesis</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=The_Conscious_Mind&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Conscious Mind (পাতার অস্তিত্ব নেই)">The Conscious Mind</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=The_Emperor%27s_New_Mind&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Emperor&#39;s New Mind (পাতার অস্তিত্ব নেই)">The Emperor's New Mind</a></i></li> <li><a href="/w/index.php?title=The_Science_of_Consciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Science of Consciousness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">The Science of Consciousness</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Understanding_Consciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Understanding Consciousness (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Understanding Consciousness</a></i></li> <li>"<a href="/w/index.php?title=What_Is_it_Like_to_Be_a_Bat%3F&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="What Is it Like to Be a Bat? (পাতার অস্তিত্ব নেই)">What Is it Like to Be a Bat?</a>"</li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Wider_than_the_Sky&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Wider than the Sky (পাতার অস্তিত্ব নেই)">Wider than the Sky</a></i></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.canary‐57d8c76bf5‐q4bdv Cached time: 20250211043749 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [] CPU time usage: 0.312 seconds Real time usage: 0.780 seconds Preprocessor visited node count: 807/1000000 Post‐expand include size: 93152/2097152 bytes Template argument size: 553/2097152 bytes Highest expansion depth: 10/100 Expensive parser function count: 3/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 19840/5000000 bytes Lua time usage: 0.150/10.000 seconds Lua memory usage: 2935005/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 614.778 1 -total 45.99% 282.708 7 টেমপ্লেট:Navbox 33.31% 204.806 1 টেমপ্লেট:মানসিক_প্রক্রিয়া 32.36% 198.972 1 টেমপ্লেট:সূত্র_তালিকা 26.76% 164.545 1 টেমপ্লেট:সাময়িকী_উদ্ধৃতি 18.54% 113.994 1 টেমপ্লেট:মানব_স্মৃতি 11.13% 68.415 1 টেমপ্লেট:Div_col 9.56% 58.746 2 টেমপ্লেট:Portal-inline 3.00% 18.427 1 টেমপ্লেট:চেতনা 1.76% 10.806 2 টেমপ্লেট:Main_other --> <!-- Saved in parser cache with key bnwiki:pcache:1122138:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250211043749 and revision id 7923617. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">'<a dir="ltr" href="https://bn.wikipedia.org/w/index.php?title=মনোযোগ&amp;oldid=7923617">https://bn.wikipedia.org/w/index.php?title=মনোযোগ&amp;oldid=7923617</a>' থেকে আনীত</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B7:%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80" title="বিশেষ:বিষয়শ্রেণী">বিষয়শ্রেণীসমূহ</a>: <ul><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97" title="বিষয়শ্রেণী:মনোযোগ">মনোযোগ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%81%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AC%E0%A7%88%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AE%E0%A7%82%E0%A6%B2%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%A8" title="বিষয়শ্রেণী:স্নায়ুমনোবৈজ্ঞানিক মূল্যায়ন">স্নায়ুমনোবৈজ্ঞানিক মূল্যায়ন</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%86%E0%A6%9A%E0%A6%B0%E0%A6%A3%E0%A6%97%E0%A6%A4_%E0%A6%A7%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%A3%E0%A6%BE" title="বিষয়শ্রেণী:আচরণগত ধারণা">আচরণগত ধারণা</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%81%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%85%E0%A6%AE%E0%A7%80%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%82%E0%A6%B8%E0%A6%BF%E0%A6%A4_%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE" title="বিষয়শ্রেণী:স্নায়ুবিজ্ঞানের অমীমাংসিত সমস্যা">স্নায়ুবিজ্ঞানের অমীমাংসিত সমস্যা</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%85%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A6%9C%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%A4_%E0%A6%85%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B8%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%A4%E0%A6%BE_%E0%A6%B0%E0%A7%8B%E0%A6%97" title="বিষয়শ্রেণী:মনোযোগের অভাবজনিত অতিসক্রিয়তা রোগ">মনোযোগের অভাবজনিত অতিসক্রিয়তা রোগ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%B8%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%B0%E0%A7%8B%E0%A6%97" title="বিষয়শ্রেণী:মানসিক রোগ">মানসিক রোগ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%B8%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE" title="বিষয়শ্রেণী:মানসিক প্রক্রিয়া">মানসিক প্রক্রিয়া</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">লুকানো বিষয়শ্রেণী: <ul><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%B2_%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97%E0%A6%AF%E0%A7%81%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%B6%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%B8%E0%A6%B9_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%B6%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%B0_%E0%A6%9F%E0%A7%87%E0%A6%AE%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%9F" title="বিষয়শ্রেণী:লাল সংযোগযুক্ত প্রবেশদ্বারসহ প্রবেশদ্বার টেমপ্লেট">লাল সংযোগযুক্ত প্রবেশদ্বারসহ প্রবেশদ্বার টেমপ্লেট</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B7%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%80:%E0%A6%96%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BF_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%B6%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%B0_%E0%A6%9F%E0%A7%87%E0%A6%AE%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%9F%E0%A6%B8%E0%A6%B9_%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BE" title="বিষয়শ্রেণী:খালি প্রবেশদ্বার টেমপ্লেটসহ পাতা">খালি প্রবেশদ্বার টেমপ্লেটসহ পাতা</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> এ পৃষ্ঠায় শেষ পরিবর্তন হয়েছিল ১৩:১৫টার সময়, ২৮ জানুয়ারি ২০২৫ তারিখে।</li> <li id="footer-info-copyright">লেখাগুলো <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.bn">ক্রিয়েটিভ কমন্স অ্যাট্রিবিউশন/শেয়ার-আলাইক লাইসেন্সের</a> আওতাভুক্ত; এর সাথে বাড়তি শর্ত প্রযোজ্য হতে পারে। এই সাইট ব্যবহার করার মাধ্যমে আপনি এর <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/bn">ব্যবহারের শর্তাবলী</a> ও <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Privacy_policy/bn">গোপনীয়তা নীতির</a> সাথে সম্মত হচ্ছেন। উইকিপিডিয়া&#174; একটি অলাভজনক সংস্থা, যা <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">উইকিমিডিয়া ফাউন্ডেশনের</a> একটি নিবন্ধিত ট্রেডমার্ক।</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">গোপনীয়তার নীতি</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%A6%89%E0%A6%87%E0%A6%95%E0%A6%BF%E0%A6%AA%E0%A6%BF%E0%A6%A1%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE:%E0%A6%AC%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4">উইকিপিডিয়া বৃত্তান্ত</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%A6%89%E0%A6%87%E0%A6%95%E0%A6%BF%E0%A6%AA%E0%A6%BF%E0%A6%A1%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE:%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%A7%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%A3_%E0%A6%A6%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%97">দাবিত্যাগ</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">আচরণবিধি</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">উন্নয়নকারী</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/bn.wikipedia.org">পরিসংখ্যান</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">কুকির বিবৃতি</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//bn.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">মোবাইল সংস্করণ</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>অনুসন্ধান</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="উইকিপিডিয়া অনুসন্ধান"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="বিশেষ:অনুসন্ধান"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">অনুসন্ধান</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="পরিচ্ছেদসমূহ" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="সূচিপত্র টগল করুন" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">সূচিপত্র টগল করুন</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">মনোযোগ</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>৬৩টি ভাষা</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>আলোচনা যোগ করুন</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-55f85cbc4-t7t99","wgBackendResponseTime":104,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.312","walltime":"0.780","ppvisitednodes":{"value":807,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":93152,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":553,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":19840,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 614.778 1 -total"," 45.99% 282.708 7 টেমপ্লেট:Navbox"," 33.31% 204.806 1 টেমপ্লেট:মানসিক_প্রক্রিয়া"," 32.36% 198.972 1 টেমপ্লেট:সূত্র_তালিকা"," 26.76% 164.545 1 টেমপ্লেট:সাময়িকী_উদ্ধৃতি"," 18.54% 113.994 1 টেমপ্লেট:মানব_স্মৃতি"," 11.13% 68.415 1 টেমপ্লেট:Div_col"," 9.56% 58.746 2 টেমপ্লেট:Portal-inline"," 3.00% 18.427 1 টেমপ্লেট:চেতনা"," 1.76% 10.806 2 টেমপ্লেট:Main_other"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.150","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2935005,"limit":52428800},"limitreport-logs":"table#1 {\n}\ntable#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.canary-57d8c76bf5-q4bdv","timestamp":"20250211043749","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u09ae\u09a8\u09cb\u09af\u09cb\u0997","url":"https:\/\/bn.wikipedia.org\/wiki\/%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%97","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q6501338","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q6501338","author":{"@type":"Organization","name":"\u0989\u0987\u0995\u09bf\u09ae\u09bf\u09a1\u09bf\u09af\u09bc\u09be \u09aa\u09cd\u09b0\u0995\u09b2\u09cd\u09aa\u09c7\u09b0 \u0985\u09ac\u09a6\u09be\u09a8\u0995\u09be\u09b0\u09c0\u0997\u09a3"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"\u0989\u0987\u0995\u09bf\u09ae\u09bf\u09a1\u09bf\u09af\u09bc\u09be \u09ab\u09be\u0989\u09a8\u09cd\u09a1\u09c7\u09b6\u09a8","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2022-02-15T21:18:28Z","dateModified":"2025-01-28T13:15:52Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/c\/c8\/Scout_Girl_in_Concentration.jpg"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10