CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="hy" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Աստղագիտություն - Վիքիպեդիա</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hywikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy" ,"wgMonthNames":["","Հունվար","Փետրվար","Մարտ","Ապրիլ","Մայիս","Հունիս","Հուլիս","Օգոստոս","Սեպտեմբեր","Հոկտեմբեր","Նոյեմբեր","Դեկտեմբեր"],"wgRequestId":"4ca5276e-f1cc-46cb-b547-d31764d30adc","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Աստղագիտություն","wgTitle":"Աստղագիտություն","wgCurRevisionId":10167111,"wgRevisionId":10167111,"wgArticleId":1108,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["CS1 սխալներ: բացակայող periodical","Նյութեր Հայկական սովետական հանրագիտարանից","Չստուգված հոդվածներ ազատ աղբյուրներից","Օրվա հոդված","Աստղագիտություն","Բնական գիտություններ"],"wgPageViewLanguage":"hy","wgPageContentLanguage":"hy", "wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Աստղագիտություն","wgRelevantArticleId":1108,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hy","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hy"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q333","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"], "GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.relatedIcons":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.math.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ondemand-pgn","ext.gadget.ArmSpelling","ext.gadget.HotCat","ext.gadget.Provelt", "ext.gadget.easyTranslate","ext.gadget.edittop","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.cite.styles%7Cext.math.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hy&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.gadget.relatedIcons&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.15"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Whirpool_Galaxy.jpg/1200px-Whirpool_Galaxy.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1495"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Whirpool_Galaxy.jpg/800px-Whirpool_Galaxy.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="997"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Whirpool_Galaxy.jpg/640px-Whirpool_Galaxy.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="798"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Աստղագիտություն - Վիքիպեդիա"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hy.m.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Խմբագրել" href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Վիքիպեդիա (hy)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hy.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Վիքիպեդիա Atom Սնուցում" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Աստղագիտություն rootpage-Աստղագիտություն skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Հիմնական ընտրացանկ" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Հիմնական ընտրացանկ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Հիմնական ընտրացանկ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Հիմնական ընտրացանկ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Նավարկում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Գլխավոր-էջ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB"><span>Գլխավոր էջ</span></a></li><li id="n-browse" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A8%D5%BD%D5%BF_%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB"><span>Կատեգորիաներ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A7%D5%BB" title="Այցելեք պատահական էջ [x]" accesskey="x"><span>Պատահական հոդված</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8"><span>Նոր էջեր</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B8%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%AF_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տեղեկություններ ընթացիկ իրադարձությունների մասին"><span>Ընթացիկ իրադարձություններ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Մասնակցել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Էությունը" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8"><span>Էությունը</span></a></li><li id="n-Խորհրդարան" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6"><span>Խորհրդարան</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Վիքիում կատարված վերջին փոփոխությունների ցանկը [r]" accesskey="r"><span>Վերջին փոփոխություններ</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" title="Վիքիպեդիա նախագծի ուղեցույց"><span>Օգնություն</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Վիքիպեդիա" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hy.svg" style="width: 8.625em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hy.svg" width="150" height="15" style="width: 9.375em; height: 0.9375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AC" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Որոնել</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" aria-label="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" autocapitalize="sentences" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Սպասարկող:Որոնել"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Որոնել</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Անձնական գործիքներ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Արտաքին տեսք" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Արտաքին տեսք</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=hy.wikipedia.org&uselang=hy" class=""><span>Նվիրաբերել</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։" class=""><span>Ստեղծել հաշիվ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o" class=""><span>Մտնել</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Այլ ընտրանքներ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Անձնական գործիքներ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Անձնական գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Օգտվողի ընտրացանկ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=hy.wikipedia.org&uselang=hy"><span>Նվիրաբերել</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Ստեղծել հաշիվ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Մտնել</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Էջեր չգրանցված խմբագիրների համար <a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" aria-label="Learn more about editing"><span>իմանալ ավելին</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Ներդրումներ</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="IP-հասցեից կատարված խմբագրումների քննարկում [n]" accesskey="n"><span>Քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Բովանդակություն" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Բովանդակություն</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">թաքցնել</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Ներածություն</div> </a> </li> <li id="toc-Միջազգային_եզրի_ծագում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Միջազգային_եզրի_ծագում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Միջազգային եզրի ծագում</span> </div> </a> <ul id="toc-Միջազգային_եզրի_ծագում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Պատմություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Պատմություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Պատմություն</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Պատմություն-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Պատմություն subsection</span> </button> <ul id="toc-Պատմություն-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Հին_աշխարհ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Հին_աշխարհ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Հին աշխարհ</span> </div> </a> <ul id="toc-Հին_աշխարհ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Աշխարհի_երկրակենտրոն_համակարգ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Աշխարհի_երկրակենտրոն_համակարգ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.1</span> <span>Աշխարհի երկրակենտրոն համակարգ</span> </div> </a> <ul id="toc-Աշխարհի_երկրակենտրոն_համակարգ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Միջին_դարեր" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Միջին_դարեր"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Միջին դարեր</span> </div> </a> <ul id="toc-Միջին_դարեր-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Աշխարհի_արեգակնակենտրոն_համակարգ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Աշխարհի_արեգակնակենտրոն_համակարգ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.1</span> <span>Աշխարհի արեգակնակենտրոն համակարգ</span> </div> </a> <ul id="toc-Աշխարհի_արեգակնակենտրոն_համակարգ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Նոր_ժամանակներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Նոր_ժամանակներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Նոր ժամանակներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Նոր_ժամանակներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Նորագույն_ժամանակներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Նորագույն_ժամանակներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Նորագույն ժամանակներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Նորագույն_ժամանակներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Աստղագիտությունը_Հայաստանում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Աստղագիտությունը_Հայաստանում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Աստղագիտությունը Հայաստանում</span> </div> </a> <ul id="toc-Աստղագիտությունը_Հայաստանում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Աստղագիտական_դիտումներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Աստղագիտական_դիտումներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Աստղագիտական դիտումներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Աստղագիտական_դիտումներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Աստղագիտական_չափման_միավորներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Աստղագիտական_չափման_միավորներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Աստղագիտական չափման միավորներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Աստղագիտական_չափման_միավորներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Գրականություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Գրականություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Գրականություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Գրականություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Տես_նաև" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Տես_նաև"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Տես նաև</span> </div> </a> <ul id="toc-Տես_նաև-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ծանոթագրություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ծանոթագրություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Ծանոթագրություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ծանոթագրություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Արտաքին_հղումներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Արտաքին_հղումներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Արտաքին հղումներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Արտաքին_հղումներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Բովանդակություն" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Բովանդակություն" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Աստղագիտություն</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 244 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-244" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">244 լեզու</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Sterrekunde" title="Sterrekunde – աֆրիկաանս" lang="af" hreflang="af" data-title="Sterrekunde" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="աֆրիկաանս" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Astronomie" title="Astronomie – շվեյցարական գերմաներեն" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Astronomie" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="շվեյցարական գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%A5%E1%8A%90_%E1%8D%88%E1%88%88%E1%8A%AD" title="ሥነ ፈለክ – ամհարերեն" lang="am" hreflang="am" data-title="ሥነ ፈለክ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="ամհարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Astronom%C3%ADa" title="Astronomía – արագոներեն" lang="an" hreflang="an" data-title="Astronomía" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="արագոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Tungolcr%C3%A6ft" title="Tungolcræft – հին անգլերեն" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Tungolcræft" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="հին անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%96%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2_%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="खगोल शास्त्र – անգիկա" lang="anp" hreflang="anp" data-title="खगोल शास्त्र" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="անգիկա" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D9%83" title="علم الفلك – արաբերեն" lang="ar" hreflang="ar" data-title="علم الفلك" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A1%DC%A1%DC%A0%DC%A0%DC%98%DC%AC_%DC%9F%DC%98%DC%9F%DC%92%DC%90" title="ܡܡܠܠܘܬ ܟܘܟܒܐ – արամեերեն" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܡܡܠܠܘܬ ܟܘܟܒܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="արամեերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%84%D9%83" title="فلك – եգիպտական արաբերեն" lang="arz" hreflang="arz" data-title="فلك" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="եգիպտական արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A7%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান – ասամերեն" lang="as" hreflang="as" data-title="জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="ասամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Astronom%C3%ADa" title="Astronomía – աստուրերեն" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Astronomía" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="աստուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%8F" title="Астрономия – ավարերեն" lang="av" hreflang="av" data-title="Астрономия" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="ավարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Alaxpacha_y%C3%A4nakata" title="Alaxpacha yänakata – այմարա" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Alaxpacha yänakata" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="այմարա" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Astronomiya" title="Astronomiya – ադրբեջաներեն" lang="az" hreflang="az" data-title="Astronomiya" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ադրբեջաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%88%D9%85%DB%8C" title="آسترونومی – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="آسترونومی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%8F" title="Астрономия – բաշկիրերեն" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Астрономия" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="բաշկիրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Astronomi" title="Astronomi – բալիերեն" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Astronomi" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="բալիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Astronomie" title="Astronomie – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Astronomie" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Astruonuom%C4%97j%C4%97" title="Astruonuomėjė – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Astruonuomėjė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Astronomiya" title="Astronomiya – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Astronomiya" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D1%96%D1%8F" title="Астраномія – բելառուսերեն" lang="be" hreflang="be" data-title="Астраномія" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="բելառուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D1%96%D1%8F" title="Астраномія – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Астраномія" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/%C3%88lmu_palak" title="Èlmu palak – Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Èlmu palak" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%8F" title="Астрономия – բուլղարերեն" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Астрономия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="բուլղարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%96%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A5%80" title="खगोलिकी – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="खगोलिकी" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Astronomi" title="Astronomi – բիսլամա" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Astronomi" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="բիսլամա" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Kaji_tawas_langit" title="Kaji tawas langit – Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Kaji tawas langit" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%94%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%81%E1%80%90%E1%80%B9%E1%80%90%E1%80%97%E1%80%B1%E1%80%92" title="နက္ခတ္တဗေဒ – Pa'O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="နက္ခတ္တဗေဒ" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa'O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/Dolokalan" title="Dolokalan – բամբարա" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Dolokalan" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="բամբարա" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="জ্যোতির্বিজ্ঞান – բենգալերեն" lang="bn" hreflang="bn" data-title="জ্যোতির্বিজ্ঞান" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="բենգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Steredoniezh" title="Steredoniezh – բրետոներեն" lang="br" hreflang="br" data-title="Steredoniezh" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="բրետոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Astronomija" title="Astronomija – բոսնիերեն" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Astronomija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="բոսնիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Astronomi" title="Astronomi – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Astronomi" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%B4%D0%BE%D0%BD_%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BD_%D1%88%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BB" title="Одон орон шудалал – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Одон орон шудалал" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – կատալաներեն" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="կատալաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Ti%C4%95ng-%C3%B9ng" title="Tiĕng-ùng – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Tiĕng-ùng" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8" title="Астрономи – չեչեներեն" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Астрономи" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="չեչեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Astronomiya" title="Astronomiya – սեբուերեն" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Astronomiya" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="սեբուերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%95%D8%B3%D8%AA%DB%8E%D8%B1%DB%95%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="ئەستێرەناسی – սորանի քրդերեն" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئەستێرەناسی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="սորանի քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Astronumia" title="Astronumia – կորսիկերեն" lang="co" hreflang="co" data-title="Astronumia" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="կորսիկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Astronomie" title="Astronomie – չեխերեն" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Astronomie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="չեխերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Astronomij%C3%B4" title="Astronomijô – Kashubian" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Astronomijô" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="Kashubian" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8" title="Астрономи – չուվաշերեն" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Астрономи" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="չուվաշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Seryddiaeth" title="Seryddiaeth – ուելսերեն" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Seryddiaeth" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ուելսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Astronomi" title="Astronomi – դանիերեն" lang="da" hreflang="da" data-title="Astronomi" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="դանիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Astronomie" title="Astronomie – գերմաներեն" lang="de" hreflang="de" data-title="Astronomie" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-din mw-list-item"><a href="https://din.wikipedia.org/wiki/%C5%8Ai%C9%9B%CC%88ckanhial" title="Ŋiɛ̈ckanhial – Dinka" lang="din" hreflang="din" data-title="Ŋiɛ̈ckanhial" data-language-autonym="Thuɔŋjäŋ" data-language-local-name="Dinka" class="interlanguage-link-target"><span>Thuɔŋjäŋ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Asm%C3%AAn%C5%9F%C4%B1nasiye" title="Asmênşınasiye – Dimli" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Asmênşınasiye" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Dimli" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Astronomija" title="Astronomija – ստորին սորբերեն" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Astronomija" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="ստորին սորբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Astoronomi" title="Astoronomi – Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Astoronomi" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%8A%DE%A6%DE%8D%DE%A6%DE%86%DE%A9_%DE%87%DE%A8%DE%8D%DE%B0%DE%89%DE%AA" title="ފަލަކީ އިލްމު – դիվեհի" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ފަލަކީ އިލްމު" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="դիվեհի" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%AF%CE%B1" title="Αστρονομία – հունարեն" lang="el" hreflang="el" data-title="Αστρονομία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="հունարեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Astronom%C3%AE" title="Astronomî – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Astronomî" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Astronomy" title="Astronomy – անգլերեն" lang="en" hreflang="en" data-title="Astronomy" data-language-autonym="English" data-language-local-name="անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Astronomio" title="Astronomio – էսպերանտո" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Astronomio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="էսպերանտո" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Astronom%C3%ADa" title="Astronomía – իսպաներեն" lang="es" hreflang="es" data-title="Astronomía" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="իսպաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Astronoomia" title="Astronoomia – էստոներեն" lang="et" hreflang="et" data-title="Astronoomia" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="էստոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – բասկերեն" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="բասկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="اخترشناسی – պարսկերեն" lang="fa" hreflang="fa" data-title="اخترشناسی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="պարսկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Astoronomy" title="Astoronomy – ֆուլահ" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Astoronomy" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="ֆուլահ" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/T%C3%A4htitiede" title="Tähtitiede – ֆիններեն" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Tähtitiede" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ֆիններեն" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/T%C3%A4hetiid%C3%BCs" title="Tähetiidüs – վորո" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Tähetiidüs" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="վորո" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Maliwalala" title="Maliwalala – ֆիջիերեն" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Maliwalala" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="ֆիջիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Stj%C3%B8rnufr%C3%B8%C3%B0i" title="Stjørnufrøði – ֆարյորերեն" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Stjørnufrøði" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="ֆարյորերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Astronomie" title="Astronomie – ֆրանսերեն" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Astronomie" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ֆրանսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/St%C3%A4%C3%A4rkunde" title="Stäärkunde – հյուսիսային ֆրիզերեն" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Stäärkunde" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="հյուսիսային ֆրիզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Astronomie" title="Astronomie – ֆրիուլիերեն" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Astronomie" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="ֆրիուլիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Astronomy" title="Astronomy – արևմտաֆրիզերեն" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Astronomy" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="արևմտաֆրիզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9alteola%C3%ADocht" title="Réalteolaíocht – իռլանդերեն" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Réalteolaíocht" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="իռլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A9%E6%96%87%E5%AD%B8" title="天文學 – Gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="天文學" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Lastronnonmi" title="Lastronnonmi – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Lastronnonmi" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Reul-e%C3%B2las" title="Reul-eòlas – շոտլանդական գաելերեն" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Reul-eòlas" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="շոտլանդական գաելերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Astronom%C3%ADa" title="Astronomía – գալիսերեն" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Astronomía" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="գալիսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Mbyjakuaa" title="Mbyjakuaa – գուարանի" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Mbyjakuaa" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="գուարանի" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%96%E0%AA%97%E0%AB%8B%E0%AA%B3%E0%AA%B6%E0%AA%BE%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B0" title="ખગોળશાસ્ત્ર – գուջարաթի" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ખગોળશાસ્ત્ર" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="գուջարաթի" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Rollageydys" title="Rollageydys – մեներեն" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Rollageydys" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="մեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Thi%C3%AAn-v%C3%B9n-ho%CC%8Dk" title="Thiên-vùn-ho̍k – Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Thiên-vùn-ho̍k" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/Kilo_h%C5%8Dk%C5%AB" title="Kilo hōkū – հավայիերեն" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Kilo hōkū" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="հավայիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A1%D7%98%D7%A8%D7%95%D7%A0%D7%95%D7%9E%D7%99%D7%94" title="אסטרונומיה – եբրայերեն" lang="he" hreflang="he" data-title="אסטרונומיה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="եբրայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%96%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2_%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="खगोल शास्त्र – հինդի" lang="hi" hreflang="hi" data-title="खगोल शास्त्र" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="հինդի" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Taara_vigyan" title="Taara vigyan – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Taara vigyan" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Astronomija" title="Astronomija – խորվաթերեն" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Astronomija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Astronomija" title="Astronomija – վերին սորբերեն" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Astronomija" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="վերին սորբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Astwonomi" title="Astwonomi – խառնակերտ հայիթերեն" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Astwonomi" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="խառնակերտ հայիթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ընտրյալ հոդված"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Csillag%C3%A1szat" title="Csillagászat – հունգարերեն" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Csillagászat" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="հունգարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6" title="Աստղագիտութիւն – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Աստղագիտութիւն" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – ինտերլինգուա" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ինտերլինգուա" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Astronomi" title="Astronomi – իբաներեն" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Astronomi" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="իբաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Astronomi" title="Astronomi – ինդոնեզերեն" lang="id" hreflang="id" data-title="Astronomi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ինդոնեզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Astronomie" title="Astronomie – ինտերլինգուե" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Astronomie" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="ինտերլինգուե" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ընտրյալ հոդված"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – իլոկերեն" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="իլոկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B9%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D3%80%D0%B8%D0%BB%D0%BC%D0%B0" title="АйламӀилма – ինգուշերեն" lang="inh" hreflang="inh" data-title="АйламӀилма" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="ինգուշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Astronomio" title="Astronomio – իդո" lang="io" hreflang="io" data-title="Astronomio" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="իդո" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Stj%C3%B6rnufr%C3%A6%C3%B0i" title="Stjörnufræði – իսլանդերեն" lang="is" hreflang="is" data-title="Stjörnufræði" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="իսլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – իտալերեն" lang="it" hreflang="it" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="իտալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iu mw-list-item"><a href="https://iu.wikipedia.org/wiki/%E1%93%AF%E1%93%9A%E1%93%AF%E1%90%85%E1%95%90%E1%93%82%E1%96%85" title="ᓯᓚᓯᐅᕐᓂᖅ – ինուկտիտուտ" lang="iu" hreflang="iu" data-title="ᓯᓚᓯᐅᕐᓂᖅ" data-language-autonym="ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut" data-language-local-name="ինուկտիտուտ" class="interlanguage-link-target"><span>ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A9%E6%96%87%E5%AD%A6" title="天文学 – ճապոներեն" lang="ja" hreflang="ja" data-title="天文学" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ճապոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Aschranami" title="Aschranami – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Aschranami" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/kesyske" title="kesyske – լոժբան" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="kesyske" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="լոժբան" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Astronomi" title="Astronomi – ճավայերեն" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Astronomi" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ճավայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90" title="ასტრონომია – վրացերեն" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ასტრონომია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="վրացերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Astronomiya" title="Astronomiya – Kara-Kalpak" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Astronomiya" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Kara-Kalpak" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Tasnallunt" title="Tasnallunt – կաբիլերեն" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Tasnallunt" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="կաբիլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%8F" title="Астрономия – ղազախերեն" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Астрономия" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ղազախերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kl mw-list-item"><a href="https://kl.wikipedia.org/wiki/Ulloriarsiorneq" title="Ulloriarsiorneq – կալաալիսուտ" lang="kl" hreflang="kl" data-title="Ulloriarsiorneq" data-language-autonym="Kalaallisut" data-language-local-name="կալաալիսուտ" class="interlanguage-link-target"><span>Kalaallisut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%8F%E1%9E%B6%E1%9E%9A%E1%9E%B6%E1%9E%9C%E1%9E%B7%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%99%E1%9E%B6" title="តារាវិទ្យា – քմերերեն" lang="km" hreflang="km" data-title="តារាវិទ្យា" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="քմերերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%96%E0%B2%97%E0%B3%8B%E0%B2%B3%E0%B2%B6%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0" title="ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರ – կաննադա" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="կաննադա" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-knc mw-list-item"><a href="https://knc.wikipedia.org/wiki/Astronomy" title="Astronomy – Central Kanuri" lang="knc" hreflang="knc" data-title="Astronomy" data-language-autonym="Yerwa Kanuri" data-language-local-name="Central Kanuri" class="interlanguage-link-target"><span>Yerwa Kanuri</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%B2%9C%EB%AC%B8%ED%95%99" title="천문학 – կորեերեն" lang="ko" hreflang="ko" data-title="천문학" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="կորեերեն" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%8F" title="Астрономия – կարաչայ-բալկարերեն" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Астрономия" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="կարաչայ-բալկարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%8E%D9%84%DA%A9%D9%90%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="فَلکِیات – քաշմիրերեն" lang="ks" hreflang="ks" data-title="فَلکِیات" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="քաշմիրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/St%C3%AArnas%C3%AE" title="Stêrnasî – քրդերեն" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Stêrnasî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Steronieth" title="Steronieth – կոռներեն" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Steronieth" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="կոռներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%8F" title="Астрономия – ղրղզերեն" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Астрономия" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="ղրղզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – լատիներեն" lang="la" hreflang="la" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="լատիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Astronomiya" title="Astronomiya – լադինո" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Astronomiya" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="լադինո" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Astronomie" title="Astronomie – լյուքսեմբուրգերեն" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Astronomie" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="լյուքսեմբուրգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D3%80%D1%83%D1%80%D1%82%D1%82%D0%B0%D0%BB_%D1%8D%D0%BB%D0%BC%D1%83" title="ЦӀурттал элму – Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="ЦӀурттал элму" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%8F" title="Астрономия – լեզգիերեն" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Астрономия" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="լեզգիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lg mw-list-item"><a href="https://lg.wikipedia.org/wiki/Essomabwengula" title="Essomabwengula – գանդա" lang="lg" hreflang="lg" data-title="Essomabwengula" data-language-autonym="Luganda" data-language-local-name="գանդա" class="interlanguage-link-target"><span>Luganda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Starekunde" title="Starekunde – լիմբուրգերեն" lang="li" hreflang="li" data-title="Starekunde" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="լիմբուրգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – լիգուրերեն" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="լիգուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – լոմբարդերեն" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="լոմբարդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Mamb%C3%AD_ma_nz%C9%94%CC%81t%C9%94" title="Mambí ma nzɔ́tɔ – լինգալա" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Mambí ma nzɔ́tɔ" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="լինգալա" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%94%E0%BA%B2%E0%BA%A5%E0%BA%B2%E0%BA%AA%E0%BA%B2%E0%BA%94" title="ດາລາສາດ – լաոսերեն" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ດາລາສາດ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="լաոսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Astronomija" title="Astronomija – լիտվերեն" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Astronomija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="լիտվերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Astronomija" title="Astronomija – լատվիերեն" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Astronomija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="լատվիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/Astronomi" title="Astronomi – մադուրերեն" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Astronomi" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="մադուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Astronomi" title="Astronomi – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Astronomi" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Haikintana" title="Haikintana – մալգաշերեն" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Haikintana" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="մալգաշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D0%B9" title="Астрономий – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Астрономий" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/T%C4%81tai_arorangi" title="Tātai arorangi – մաորի" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Tātai arorangi" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="մաորի" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Astronomi" title="Astronomi – մինանգկաբաու" lang="min" hreflang="min" data-title="Astronomi" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="մինանգկաբաու" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Астрономија – մակեդոներեն" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Астрономија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="մակեդոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ընտրյալ հոդված"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%83%E0%B4%B6%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82" title="ജ്യോതിഃശാസ്ത്രം – մալայալամ" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ജ്യോതിഃശാസ്ത്രം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="մալայալամ" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%B4%D0%BE%D0%BD_%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BD" title="Одон орон – մոնղոլերեն" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Одон орон" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="մոնղոլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%88%EA%AF%A6%EA%AF%9F%EA%AF%86%EA%AF%A3%EA%AF%A1%EA%AF%82%EA%AF%A3%EA%AF%9F" title="ꯈꯦꯟꯆꯣꯡꯂꯣꯟ – մանիպուրի" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯈꯦꯟꯆꯣꯡꯂꯣꯟ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="մանիպուրի" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%96%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="खगोलशास्त्र – մարաթի" lang="mr" hreflang="mr" data-title="खगोलशास्त्र" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="մարաթի" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Astronomi" title="Astronomi – մալայերեն" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Astronomi" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="մալայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Astronomija" title="Astronomija – մալթայերեն" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Astronomija" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="մալթայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Astronomie" title="Astronomie – միրանդերեն" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Astronomie" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="միրանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%94%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%81%E1%80%90%E1%80%B9%E1%80%90%E1%80%97%E1%80%B1%E1%80%92" title="နက္ခတ္တဗေဒ – բիրմայերեն" lang="my" hreflang="my" data-title="နက္ခတ္တဗေဒ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="բիրմայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C" title="اساره‌دونی – մազանդարաներեն" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="اساره‌دونی" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="մազանդարաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Ilhuicamatiliztli" title="Ilhuicamatiliztli – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Ilhuicamatiliztli" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Astronumia" title="Astronumia – նեապոլերեն" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Astronumia" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="նեապոլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Astronomie" title="Astronomie – ստորին գերմաներեն" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Astronomie" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ստորին գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Steernskunde" title="Steernskunde – ստորին սաքսոներեն" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Steernskunde" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ստորին սաքսոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%96%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2_%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="खगोल शास्त्र – նեպալերեն" lang="ne" hreflang="ne" data-title="खगोल शास्त्र" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="նեպալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%96%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="खगोलशास्त्र – նեվարերեն" lang="new" hreflang="new" data-title="खगोलशास्त्र" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="նեվարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nia mw-list-item"><a href="https://nia.wikipedia.org/wiki/Astronomi" title="Astronomi – նիասերեն" lang="nia" hreflang="nia" data-title="Astronomi" data-language-autonym="Li Niha" data-language-local-name="նիասերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Li Niha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Astronomie" title="Astronomie – հոլանդերեն" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Astronomie" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="հոլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Astronomi" title="Astronomi – նոր նորվեգերեն" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Astronomi" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="նոր նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ընտրյալ հոդված"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Astronomi" title="Astronomi – գրքային նորվեգերեն" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Astronomi" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="գրքային նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nqo mw-list-item"><a href="https://nqo.wikipedia.org/wiki/%DF%9B%DF%8A%DF%B2%DF%A1%DF%8A%DF%9B%DF%93%DF%8D" title="ߛߊ߲ߡߊߛߓߍ – նկո" lang="nqo" hreflang="nqo" data-title="ߛߊ߲ߡߊߛߓߍ" data-language-autonym="ߒߞߏ" data-language-local-name="նկո" class="interlanguage-link-target"><span>ߒߞߏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Astrononmie" title="Astrononmie – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Astrononmie" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Thutanaledi" title="Thutanaledi – հյուսիսային սոթո" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Thutanaledi" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="հյուսիսային սոթո" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – օքսիտաներեն" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="օքսիտաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Ti%C3%A4htitiedo" title="Tiähtitiedo – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Tiähtitiedo" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Xin-hawaa" title="Xin-hawaa – օրոմո" lang="om" hreflang="om" data-title="Xin-hawaa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="օրոմո" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8" title="Астрономи – օսերեն" lang="os" hreflang="os" data-title="Астрономи" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="օսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A4%E0%A8%BE%E0%A8%B0%E0%A8%BE_%E0%A8%B5%E0%A8%BF%E0%A8%97%E0%A8%BF%E0%A8%86%E0%A8%A8" title="ਤਾਰਾ ਵਿਗਿਆਨ – փենջաբերեն" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਤਾਰਾ ਵਿਗਿਆਨ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="փենջաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – պամպանգաերեն" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="պամպանգաերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Astrononmie" title="Astrononmie – պիկարդերեն" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Astrononmie" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="պիկարդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Estronomii" title="Estronomii – Pitcairn-Norfolk" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Estronomii" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Pitcairn-Norfolk" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – լեհերեն" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="լեհերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Astronom%C3%ACa" title="Astronomìa – պիեմոնտերեն" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Astronomìa" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="պիեմոնտերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D9%BE%DA%91%DA%BE%D8%AA" title="تارا پڑھت – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="تارا پڑھت" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%BE%D9%88%D9%87%D9%86%D9%87" title="ستورپوهنه – փուշթու" lang="ps" hreflang="ps" data-title="ستورپوهنه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="փուշթու" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – պորտուգալերեն" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="պորտուգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Quyllur_yachay" title="Quyllur yachay – կեչուա" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Quyllur yachay" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="կեչուա" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – ռոմանշերեն" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="ռոմանշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Chexanipen" title="Chexanipen – Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Chexanipen" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Astronomie" title="Astronomie – ռումիներեն" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Astronomie" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ռումիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Astronomie" title="Astronomie – արոմաներեն" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Astronomie" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="արոմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%8F" title="Астрономия – ռուսերեն" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Астрономия" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ռուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D1%96%D1%8F" title="Астрономія – ռուսիներեն" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Астрономія" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="ռուսիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%96%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="खगोलशास्त्रम् – սանսկրիտ" lang="sa" hreflang="sa" data-title="खगोलशास्त्रम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="սանսկրիտ" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%8F" title="Астрономия – յակուտերեն" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Астрономия" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="յակուտերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – սարդիներեն" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="սարդիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Astrunum%C3%ACa" title="Astrunumìa – սիցիլիերեն" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Astrunumìa" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="սիցիլիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Astronomy" title="Astronomy – շոտլանդերեն" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Astronomy" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="շոտլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85%D9%90_%D9%81%D9%84%DA%AA%D9%8A%D8%A7%D8%AA" title="علمِ فلڪيات – սինդհի" lang="sd" hreflang="sd" data-title="علمِ فلڪيات" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="սինդհի" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sg mw-list-item"><a href="https://sg.wikipedia.org/wiki/S%C3%AAnd%C3%A2tongo" title="Sêndâtongo – սանգո" lang="sg" hreflang="sg" data-title="Sêndâtongo" data-language-autonym="Sängö" data-language-local-name="սանգո" class="interlanguage-link-target"><span>Sängö</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Astronomija" title="Astronomija – սերբա-խորվաթերեն" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Astronomija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="սերբա-խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Tasnaggurt" title="Tasnaggurt – տաշելհիթ" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Tasnaggurt" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="տաշելհիթ" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%AD%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B6%9A%E0%B7%8F_%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%AF%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B7%80" title="තාරකා විද්‍යාව – սինհալերեն" lang="si" hreflang="si" data-title="තාරකා විද්‍යාව" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="սինհալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Astronomy" title="Astronomy – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Astronomy" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Astron%C3%B3mia" title="Astronómia – սլովակերեն" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Astronómia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="սլովակերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="فلکیات – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="فلکیات" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Astronomija" title="Astronomija – սլովեներեն" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Astronomija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="սլովեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Saienisi_o_fet%C5%AB" title="Saienisi o fetū – սամոաերեն" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Saienisi o fetū" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="սամոաերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Zvechadenga" title="Zvechadenga – շոնա" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Zvechadenga" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="շոնա" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Xiddigmaal" title="Xiddigmaal – սոմալիերեն" lang="so" hreflang="so" data-title="Xiddigmaal" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="սոմալիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – ալբաներեն" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ալբաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ընտրյալ հոդված"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Астрономија – սերբերեն" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Астрономија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="սերբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Stiernkunde_af_Astronomie" title="Stiernkunde af Astronomie – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Stiernkunde af Astronomie" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Astronomi" title="Astronomi – սունդաներեն" lang="su" hreflang="su" data-title="Astronomi" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="սունդաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ընտրյալ հոդված"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Astronomi" title="Astronomi – շվեդերեն" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Astronomi" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="շվեդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Elimuanga" title="Elimuanga – սուահիլի" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Elimuanga" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="սուահիլի" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Astr%C5%8Dn%C5%8Dmij%C5%8F" title="Astrōnōmijŏ – սիլեզերեն" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Astrōnōmijŏ" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="սիլեզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%B5%E0%AE%BE%E0%AE%A9%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="வானியல் – թամիլերեն" lang="ta" hreflang="ta" data-title="வானியல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="թամիլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%96%E0%B2%97%E0%B3%8B%E0%B2%B3_%E0%B2%B6%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0" title="ಖಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರ – տուլու" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಖಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರ" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="տուլու" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%96%E0%B0%97%E0%B1%8B%E0%B0%B3_%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="ఖగోళ శాస్త్రం – թելուգու" lang="te" hreflang="te" data-title="ఖగోళ శాస్త్రం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="թելուգու" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tet mw-list-item"><a href="https://tet.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – տետում" lang="tet" hreflang="tet" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Tetun" data-language-local-name="տետում" class="interlanguage-link-target"><span>Tetun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%85%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%88%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D1%81%D3%A3" title="Ахтаршиносӣ – տաջիկերեն" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ахтаршиносӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="տաջիկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ընտրյալ հոդված"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ดาราศาสตร์ – թայերեն" lang="th" hreflang="th" data-title="ดาราศาสตร์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="թայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%88%B5%E1%8A%90-%E1%8A%AE%E1%8A%BE%E1%89%A5" title="ስነ-ኮኾብ – տիգրինյա" lang="ti" hreflang="ti" data-title="ስነ-ኮኾብ" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="տիգրինյա" class="interlanguage-link-target"><span>ትግርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Astronomi%C3%BDa" title="Astronomiýa – թուրքմեներեն" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Astronomiýa" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="թուրքմեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Astronomiya" title="Astronomiya – տագալերեն" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Astronomiya" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="տագալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Astronomij%C9%99" title="Astronomijə – թալիշերեն" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Astronomijə" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="թալիշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Estronomi" title="Estronomi – տոկ փիսին" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Estronomi" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="տոկ փիսին" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Astronomi" title="Astronomi – թուրքերեն" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Astronomi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Dyondzo-Tinyeleti" title="Dyondzo-Tinyeleti – ցոնգա" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Dyondzo-Tinyeleti" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="ցոնգա" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%8F" title="Астрономия – թաթարերեն" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Астрономия" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="թաթարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%88%D9%85%D9%89%D9%8A%DB%95" title="ئاسترونومىيە – ույղուրերեն" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئاسترونومىيە" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ույղուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D1%96%D1%8F" title="Астрономія – ուկրաիներեն" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Астрономія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ուկրաիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="فلکیات – ուրդու" lang="ur" hreflang="ur" data-title="فلکیات" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ուրդու" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Astronomiya" title="Astronomiya – ուզբեկերեն" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Astronomiya" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ուզբեկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Astronomia" title="Astronomia – վենետերեն" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Astronomia" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="վենետերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Astronomii" title="Astronomii – վեպսերեն" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Astronomii" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="վեպսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Thi%C3%AAn_v%C4%83n_h%E1%BB%8Dc" title="Thiên văn học – վիետնամերեն" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Thiên văn học" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="վիետնամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Astronomie" title="Astronomie – արևմտաֆլամանդերեն" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Astronomie" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="արևմտաֆլամանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Stelav" title="Stelav – վոլապյուկ" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Stelav" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="վոլապյուկ" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Astronomeye" title="Astronomeye – վալոներեն" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Astronomeye" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="վալոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Astronomiya" title="Astronomiya – վարայերեն" lang="war" hreflang="war" data-title="Astronomiya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="վարայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Saytubiddiw" title="Saytubiddiw – վոլոֆ" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Saytubiddiw" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="վոլոֆ" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A9%E6%96%87%E5%AD%B8" title="天文學 – վու չինարեն" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="天文學" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="վու չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/IAstronomi" title="IAstronomi – քոսա" lang="xh" hreflang="xh" data-title="IAstronomi" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="քոսա" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90" title="ასტრონომია – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ასტრონომია" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A1%D7%98%D7%A8%D7%90%D7%A0%D7%90%D7%9E%D7%99%D7%A2" title="אסטראנאמיע – իդիշ" lang="yi" hreflang="yi" data-title="אסטראנאמיע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="իդիշ" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Ct%C3%B2r%C3%A0w%E1%BB%8D%CC%80" title="Ìtòràwọ̀ – յորուբա" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Ìtòràwọ̀" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="յորուբա" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Denhvwnz" title="Denhvwnz – ժուանգ" lang="za" hreflang="za" data-title="Denhvwnz" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="ժուանգ" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Staerrekunde" title="Staerrekunde – զեյլանդերեն" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Staerrekunde" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="զեյլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A9%E6%96%87%E5%AD%B8" title="天文學 – չինարեն" lang="zh" hreflang="zh" data-title="天文學" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A9%E6%96%87%E5%AD%B8" title="天文學 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="天文學" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Thian-b%C3%BBn-ha%CC%8Dk" title="Thian-bûn-ha̍k – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Thian-bûn-ha̍k" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A9%E6%96%87%E5%AD%B8" title="天文學 – կանտոներեն" lang="yue" hreflang="yue" data-title="天文學" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="կանտոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Izinkanyezi" title="Izinkanyezi – զուլուերեն" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Izinkanyezi" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="զուլուերեն" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q333#sitelinks-wikipedia" title="Խմբագրել միջլեզվային հղումները" class="wbc-editpage">Փոխել հղումները</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Անվանատարածքներ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Դիտել հոդվածը [c]" accesskey="c"><span>Հոդված</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%94%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" rel="discussion" title="Քննարկումներ այս էջի բովանդակության մասին [t]" accesskey="t"><span>Քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">հայերեն</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Դիտումները"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=history" title="Այս էջի խմբագրումների պատմությունը [h]" accesskey="h"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Գործիքներ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Գործիքներ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Այլ ընտրանքներ" > <div class="vector-menu-heading"> Գործողություններ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=history"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ընդհանուր </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B1%D5%B5%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%B0%D5%B2%D5%BE%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Այս էջին հղվող բոլոր վիքի էջերի ցանկը [j]" accesskey="j"><span>Այստեղ հղվող էջերը</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" rel="nofollow" title="Այս էջից կապված էջերի վերջին փոփոխությունները [k]" accesskey="k"><span>Կապված փոփոխություններ</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Բոլոր սպասարկող էջերի ցանկը [q]" accesskey="q"><span>Սպասարկող էջեր</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&oldid=10167111" title="Էջի այս տարբերակի մշտական հղում"><span>Մշտական հղում</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=info" title="Վիճակագրական տվյալներ էջի մասին"><span>Էջի վիճակագրություն</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CiteThisPage&page=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&id=10167111&wpFormIdentifier=titleform" title="Տեղեկատվություն, թե ինչպես պետք է մեջբերել այս էջը"><span>Մեջբերել այս էջը</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D4%25B1%25D5%25BD%25D5%25BF%25D5%25B2%25D5%25A1%25D5%25A3%25D5%25AB%25D5%25BF%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25A9%25D5%25B5%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25B6"><span>Ստանալ կարճ URL հասցե</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:QrCode&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D4%25B1%25D5%25BD%25D5%25BF%25D5%25B2%25D5%25A1%25D5%25A3%25D5%25AB%25D5%25BF%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25A9%25D5%25B5%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25B6"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Տպել/արտահանել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6"><span>Ստեղծել գիրք</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:DownloadAsPdf&page=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=show-download-screen"><span>Ներբեռնել որպես PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&printable=yes" title="Այս էջի տպելու տարբերակ [p]" accesskey="p"><span>Տպելու տարբերակ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Այլ նախագծերում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Astronomy" hreflang="en"><span>Վիքիպահեստ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q333" title="Հղում Վիքիտվյալի համապատասխան էջին [g]" accesskey="g"><span>Վիքիտվյալների տարր</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Արտաքին տեսք</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">թաքցնել</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="hy" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Whirpool_Galaxy.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Whirpool_Galaxy.jpg/220px-Whirpool_Galaxy.jpg" decoding="async" width="220" height="274" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Whirpool_Galaxy.jpg/330px-Whirpool_Galaxy.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Whirpool_Galaxy.jpg/440px-Whirpool_Galaxy.jpg 2x" data-file-width="1645" data-file-height="2050" /></a><figcaption>Թաթառակեր աստղային համակարգ (գալակտիկա)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Halebopp031197.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Halebopp031197.jpg/220px-Halebopp031197.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Halebopp031197.jpg/330px-Halebopp031197.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Halebopp031197.jpg/440px-Halebopp031197.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption>Հեյլ-Բոպպ գիսաստղը, որը <a href="/wiki/1997" title="1997">1997</a>-ին տեսանելի էր անզեն աչքով</figcaption></figure> <p><b>Աստղագիտություն</b>, <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Գիտություն">գիտություն</a> երկնային մարմինների (<a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF" title="Մոլորակ">մոլորակներ</a>, <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2" title="Աստղ">աստղեր</a>, <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%A3%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Միգամածություն">միգամածություններ</a>, <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B6%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Միջաստղային նյութ (դեռ գրված չէ)">միջաստղային նյութ</a>, <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%AF%D5%BF%D5%AB%D5%AF%D5%A1" class="mw-redirect" title="Գալակտիկա">գալակտիկաներ</a> և այլն) և նրանց հետ կապված երևույթների (տարածական բաշխում, շարժումներ, ֆիզիկական բնույթ և վիճակ, փոխազդեցություն, առաջացում ու զարգացում և այլն) մասին։ Այն միաժամանակ մշակում է <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D5%B6" class="mw-redirect" title="Երկնային մարմին">երկնային մարմինների</a> դիտումները գործնական նպատակներով օգտագործելու մեթոդներ (<a href="/w/index.php?title=%D4%BA%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%AB_%D5%AE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ժամանակի ծառայություն (դեռ գրված չէ)">ժամանակի ծառայություն</a>, <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%B4%D5%B6%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B7%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Աստղագիտական կողմնորոշում (դեռ գրված չէ)">աստղագիտական կողմնորոշում</a>, տիեզերական թռիչքների աստղագիտական կառավարում և այլն)։ Ըստ ուսումնասիրության օբյեկտների կամ մեթոդների աստղագիտությունը բաժանվում է մի շարք ենթաբաժինների։ </p><p>Տիեզերական թռիչքների ժամանակ անհրաժեշտ ուղեծրերի ընտրության կապակցությամբ աստղագիտության մեջ ձևավորվեց մի նոր բաժին՝ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%AB%D5%AF%D5%A1" title="Աստղադինամիկա">աստղադինամիկան</a>, որն ուսումնասիրում է արհեստական երկնային մարմինների շարժումները։ </p><p><a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D5%AF" title="Արեգակ">Արեգակի</a>, <a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF" title="Մոլորակ">մոլորակների</a> և <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2" title="Աստղ">աստղերի</a> տեսանելի շարժումների պարբերականությունը աստղագիտական դիտումներով հաստատված առաջին օրինաչափություններից է։ Այն ընկած է ժամանակի որոշման և օրացույցների կազմման հիմքում։ Այդ պարբերականությունն օգտագործվում է նաև մի շարք երկնային երևույթների (<a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D5%AF%D5%AB_%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Արեգակի խավարում">Արեգակի</a> և <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%B6%D5%AB_%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Լուսնի խավարում">Լուսնի խավարումներ</a>, Արեգակի, Լուսնի և մոլորակների մերձեցումներ և այլն) կանխատեսման համար։ Այդ խնդիրները, նրանց լուծման համար կիրառվող գործիքների տեսությունը և մաթեմատիկական մեթոդները կազմում են <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%B9%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Աստղաչափություն">աստղաչափության</a>, ոլորտային ու գործնական աստղագիտությունների առարկան։ </p><p>Մոլորակների շարժումների, Արեգակի ու Լուսնի խավարումների, պայծառ գիսավորների երևույթները հին դարերում կապում էին Երկրի վրա տեղի ունեցող իրադարձությունների հետ և օգտագործում հասարակական կյանքի երևույթների, մարդկանց ճակատագրի կանխագուշակման նպատակով։ Այդ հարցերով զբաղվող կեղծ գիտությունը՝ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Աստղագուշակություն">աստղագուշակությունը</a>, ոչ մի գիտական հիմք չունի, սակայն ժամանակին զարկ է տվել աստղագիտական դիտումներին և դրանով իսկ նպաստել Աստղագիտության զարգացմանը։ </p><p>Մեծ է աստղագիտության գիտական և գործնական նշանակությունը։ Այն սերտորեն կապված է <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%A9%D5%A5%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%AF%D5%A1" title="Մաթեմատիկա">մաթեմատիկայի</a>, <a href="/wiki/%D5%96%D5%AB%D5%A6%D5%AB%D5%AF%D5%A1" title="Ֆիզիկա">ֆիզիկայի</a>, <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%AF%D5%A1" title="Մեխանիկա">մեխանիկայի</a> և մյուս գիտությունների հետ։ Օգտագործելով այդ գիտությունների մեթոդները՝ նաև իր հերթին զգալիորեն ազդել է նրանց զարգացման վրա։ Այսպես, <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B4%D5%A5%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%AF%D5%A1" title="Երկնային մեխանիկա">երկնային մեխանիկայի</a> հաջողությունները <a href="/wiki/17-%D6%80%D5%A4_%D5%A4%D5%A1%D6%80" title="17-րդ դար">17-րդ դարում</a> խթանեցին այն ժամանակ ֆիզիկայի հիմնական բաժինը կազմող <a href="/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%A5%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%AF%D5%A1" title="Դասական մեխանիկա">դասական մեխանիկայի</a> զարգացմանը, որով դրվեց ճշգրիտ բնագիտության հիմքը։ Ավելի ուշ (<a href="/wiki/20-%D6%80%D5%A4_%D5%A4%D5%A1%D6%80" title="20-րդ դար">20-րդ դար</a>) աստղաֆիզիկական հետազոտությունները հանգեցրին նոր երևույթների և նյութի՝ տիեզերական պայմաններում դրսևորվող, գիտությանը մինչ այդ անհայտ հատկությունների բացահայտմանը, որը զգալիորեն նպաստեց ֆիզիկայի զարգացմանը։ Մասնավորապես, աստղերի ճառագայթման աղբյուրների ուսումնասիրությունը բերեց էներգիայի ջերմամիջուկային աղբյուրների հայտնագործմանը։ </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Միջազգային_եզրի_ծագում"><span id=".D5.84.D5.AB.D5.BB.D5.A1.D5.A6.D5.A3.D5.A1.D5.B5.D5.AB.D5.B6_.D5.A5.D5.A6.D6.80.D5.AB_.D5.AE.D5.A1.D5.A3.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Միջազգային եզրի ծագում</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&veaction=edit&section=1" title="Խմբագրել բաժինը. Միջազգային եզրի ծագում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Միջազգային եզրի ծագում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Բազմաթիվ լեզուներում գործածական է աստրոնոմիա եզրը. այն ծագում է <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Հունարեն">հունարեն</a> αστρονομία բառից, որը կազմված է άστρον (աստրոն՝ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2" title="Աստղ">աստղ</a> կամ <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect" title="Համաստեղություն">համաստեղություն</a>) en νόμος (նոմոս՝ <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D6%85%D6%80%D5%A5%D5%B6%D6%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բնության օրենք (դեռ գրված չէ)">Բնության օրենք</a>), այսինքն՝ երկնային մարմինների օրինաչափությունների ուսումնասիրում։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Պատմություն"><span id=".D5.8A.D5.A1.D5.BF.D5.B4.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Պատմություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&veaction=edit&section=2" title="Խմբագրել բաժինը. Պատմություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: Պատմություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Հին_աշխարհ"><span id=".D5.80.D5.AB.D5.B6_.D5.A1.D5.B7.D5.AD.D5.A1.D6.80.D5.B0"></span>Հին աշխարհ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&veaction=edit&section=3" title="Խմբագրել բաժինը. Հին աշխարհ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: Հին աշխարհ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Աստղագիտությունը հնագույն գիտություններից է։ Դեռևս Ք․ա․ աստղագիտությունը բավականաչափ զարգացած էր <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D5%AC%D5%B8%D5%B6" title="Բաբելոն">Բաբելոնում</a>, <a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%B6_%D4%B5%D5%A3%D5%AB%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D5%BD" title="Հին Եգիպտոս">Եգիպտոսում</a>, <a href="/wiki/%D5%89%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Չինաստան">Չինաստանում</a>, <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Հունաստան">Հունաստանում</a>։ Այսպես, մեր թվարկությունից 28 դար առաջ եգիպտական քրմերը որոշել են տարվա տևողությունը, իսկ <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D5%AF" title="Արեգակ">Արեգակի</a> <a href="/wiki/%D4%BD%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Խավարում">խավարումների</a> կրկնության պարբերությունը (<a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D6%80%D5%B8%D5%BD" title="Սարոս">սարոս</a>) հայտնի էր արդեն <a href="/wiki/%D5%84._%D5%A9._%D5%A1._6-%D6%80%D5%A4_%D5%A4%D5%A1%D6%80" class="mw-redirect" title="Մ. թ. ա. 6-րդ դար">Ք. ա. 6-րդ դարում</a>։ <a href="/wiki/%D5%84._%D5%A9._%D5%A1._2-%D6%80%D5%A4_%D5%A4%D5%A1%D6%80" class="mw-redirect" title="Մ. թ. ա. 2-րդ դար">Ք․ ա. 2-րդ դարում</a> <a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%BA%D5%A1%D6%80%D6%84%D5%B8%D5%BD" title="Հիպարքոս">Հիպարքոսի</a> կազմած աստղացուցակը պարունակում էր հազարից ավելի աստղերի երկնային կոորդինատները և պայծառության գնահատականները՝ աստղային մեծությունների պայմանական սանդղակով, որն առանց էական փոփոխությունների օգտագործվում է նաև մեր օրերում։ Կան պատմական վկայություններ <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%AB%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հին Հայաստան (դեռ գրված չէ)">Հին Հայաստանում</a> աստղագիտական գիտելիքների բարձր մակարդակի մասին։ Վաղ ժամանակներում մարդիկ տեսել են, որ մի քանի լուսատուներ փոխում են իրենց դիրքն ուրիշ անշարժ աստղերի նկատմամբ։ Նրանք մեկ շարժվում են արևելք, հետո հակառակ ուղղությամբ՝ գծելով օղակներ։ Այդ զարմանալի և տարօրինակ լուսատուները, որոնք իրենց ձևով նման են աստղերին, մարդիկ կոչեցին մոլորակներ, այսինքն՝ ճանապարհը կորցրած, մոլորված։ </p><p>Հին աշխարհում հայտնի է եղել հինգ մոլորակ, որոնք երևում են անզեն աչքով։ Երկիրը չի համարվել մոլորակ և բացառիկ տեղ է գրավել տիեզերքում։ Այժմ հայտնի մոլորակներից երկուսը, որոնք անզեն աչքով չենք կարող տեսնել, հայտնաբերվել են վերջին դարերում՝ <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%B6_(%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF)" title="Ուրան (մոլորակ)">Ուրանը</a> <a href="/wiki/1781" title="1781">1781</a> թվականին, <a href="/wiki/%D5%86%D5%A5%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Նեպտուն">Նեպտունը</a> <a href="/wiki/1846" title="1846">1846</a> թվականին։ Մոլորակներն աստղերից տարբերվում են առկայծմամբ։ </p><p>Մոլորակները, ինչպես նաև Երկրի արբանյակ Լուսինը, սեփական լույս չունեն։ Նրանք իրենց վրա ընկած Արեգակի լույսը հայելու պես անդրադարձնում են։ </p><p>Երկրի ձևի, Տիեզերքում նրա դիրքի և մոլորակային համակարգի կառուցվածքի վերաբերյալ ճիշտ մտքեր են արտահայտվել դեռևս <a href="/wiki/%D5%84._%D5%A9._%D5%A1._3-%D6%80%D5%A4_%D5%A4%D5%A1%D6%80" class="mw-redirect" title="Մ. թ. ա. 3-րդ դար">Ք․ ա. 3-րդ դարում</a> <a href="/wiki/%D4%B7%D6%80%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D5%BD%D5%A9%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D5%BD" class="mw-redirect" title="Էրատոսթենես">Էրատոսթենեսը</a> որոշեց Երկրի շառավիղը, իսկ <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D6%80%D6%84%D5%B8%D5%BD_%D5%8D%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D5%BD%D5%A1%D6%81%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Արիստարքոս Սամոսացի (դեռ գրված չէ)">Արիստարքոս Սամոսացին</a> գտնում էր, որ Երկիրը պտտվում է Արեգակի շուրջը։ Սակայն, մ. թ. 2-րդ դարում <a href="/wiki/%D5%8A%D5%BF%D5%B2%D5%B8%D5%B4%D5%A5%D5%B8%D5%BD" class="mw-redirect" title="Պտղոմեոս">Պտղոմեոսի</a>՝ իր ժամանակի աստղագիտական գիտելիքներն ամփոփող <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%B9%D5%B4%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D5%BD%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Աչմագեստ (դեռ գրված չէ)">«Աչմագեստ»</a> աշխատության մեջ շարադրված <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%AB_%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Աշխարհի երկրակենտրոն համակարգ (դեռ գրված չէ)">աշխարհի երկրակենտրոն համակարգը</a>, որի համաձայն Արեգակը՝ մոլորակների հետ միասին պտտվում է Երկրի շուրջը, եկեղեցու հովանու տակ լայն տարածում ստացավ և գրեթե 15 դար իշխեց գիտության մեջ։ </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Աշխարհի_երկրակենտրոն_համակարգ"><span id=".D4.B1.D5.B7.D5.AD.D5.A1.D6.80.D5.B0.D5.AB_.D5.A5.D6.80.D5.AF.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.A5.D5.B6.D5.BF.D6.80.D5.B8.D5.B6_.D5.B0.D5.A1.D5.B4.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D6.80.D5.A3"></span>Աշխարհի երկրակենտրոն համակարգ</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&veaction=edit&section=4" title="Խմբագրել բաժինը. Աշխարհի երկրակենտրոն համակարգ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: Աշխարհի երկրակենտրոն համակարգ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Սովորական առօրյա դիտումների ժամանակ մարդկանց թվում է, որ <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%AB%D6%80_%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF" class="mw-redirect" title="Երկիր մոլորակ">Երկիրը</a> անշարժ է, և նրա շուրջը <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%A5%D5%AC%D6%84" title="Արևելք">արևելքից</a> դեպի <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84" title="Արևմուտք">արևմուտք</a> իրենց օրապտույտն են կատարում երկնային լուսատուները։ Այս մտածելակերպը ունեին նաև <a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%B6_%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Հին Հունաստան">Հին Հունաստանի</a> գիտնականներից շատերը։ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Kapitolinischer_Pythagoras_adjusted.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Kapitolinischer_Pythagoras_adjusted.jpg/220px-Kapitolinischer_Pythagoras_adjusted.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Kapitolinischer_Pythagoras_adjusted.jpg/330px-Kapitolinischer_Pythagoras_adjusted.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Kapitolinischer_Pythagoras_adjusted.jpg/440px-Kapitolinischer_Pythagoras_adjusted.jpg 2x" data-file-width="449" data-file-height="599" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D5%8A%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A1%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%BD" title="Պյութագորաս">Պյութագորաս</a></figcaption></figure> <p>Նշանավոր մաթեմատիկոս <a href="/wiki/%D5%8A%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A1%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%BD" title="Պյութագորաս">Պյութագորասը</a>, ով համոզված էր, թե «թվերն են կառավարում աշխարհը», առաջիններից էր, ով արտահայտեց այն միտքը, որ Երկիրը գնդաձև է և <a href="/wiki/%D5%8F%D5%AB%D5%A5%D5%A6%D5%A5%D6%80%D6%84" title="Տիեզերք">Տիեզերքում</a> գտնվում է առանց հենարանի։ </p><p>Հին աշխարհի մեկ այլ հույն մտածող <a href="/wiki/%D4%B4%D5%A5%D5%B4%D5%B8%D5%AF%D6%80%D5%AB%D5%BF" class="mw-redirect" title="Դեմոկրիտ">Դեմոկրիտը</a>, ով ապրել է 400 տարի մեր թվարկությունից առաջ, գտնում էր, որ <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D5%AF" title="Արեգակ">Արեգակը</a> շատ անգամ մեծ է Երկրից, <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%B6" title="Լուսին">Լուսինը</a> սեփական լույս չունի, իսկ <a href="/wiki/%D4%BE%D5%AB%D6%80_%D4%BF%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%B6" title="Ծիր Կաթին">Ծիր Կաթինը</a> կազմված է հսկայական թվով <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2" title="Աստղ">աստղերից</a>։ </p><p>Հին աշխարհի մեծագույն գիտնական <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%BF%D5%A5%D5%AC" title="Արիստոտել">Արիստոտելը</a> կարողացավ իմի բերել հավաքված գիտելիքները։ </p><p>Արիստոտելի համաձայն, ամեն ծանր բան ձգվում է դեպի Տիեզերքի կենտրոն, որտեղ և կուտակվում ու առաջացնում է գնդաձև զանգված - Երկիր մոլորակը։ <a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF" title="Մոլորակ">Մոլորակները</a> գտնվում են հատուկ ոլորտներում, որոնք պտտվում են Երկրի շուրջը։ Այս համակարգում Երկիր մոլորակը գտնվում է անշարժ վիճակում և համակարգը կոչվեց <i>երկրակենտրոն</i>։ </p><p>Մոտ երկու հազարամյակ նրա կարծիքները կասկածի չէին ենթարկվում, չնայած դեռևս <a href="/wiki/%D5%84._%D5%A9._%D5%A1._434" class="mw-redirect" title="Մ. թ. ա. 434">Ք. ա. 434</a> թվականինհին հույն գիտնական <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%A1%D6%84%D5%BD%D5%A1%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%BD" title="Անաքսագորաս">Անաքսագորասն</a> արտահայտել էր այն կարծիքը, որ Արեգակը ոչ թե աստված է, այլ հսկայական շիկացած մարմին։ </p><p>Հին աշխարհի մեկ այլ հույն ներկայացուցիչ <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D6%80%D6%84%D5%B8%D5%BD_%D5%8D%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D5%BD%D5%A5%D6%81%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Արիստարքոս Սամոսեցի (դեռ գրված չէ)">Արիստարքոս Սամոսեցին</a> պյութագորականների նման գտնում էր որ աշխարհի կենտրոնում է գտնվում Արեգակը, ոչ թե Երկիրը։ Նա առաջինն էր, ով փորձեց հաշվել Արեգակի չափերը և ըստ նրա տվյալների, այն <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%AB%D6%80" title="Երկիր">Երկրից</a> 300 անգամ մեծ ծավալ պետք է ունենար։ Սակայն նրա աշխատանքները մարդկանց չի հասել, և մարդկությունը մեկուկես հազարամյակ համոզված էր, որ Երկիրը աշխարհի անշարժ վիճակում գտնվող կենտրոնն է։ </p><p>Դրան նպաստեցին <a href="/wiki/%D4%BF%D5%AC%D5%A1%D5%BE%D5%A4%D5%AB%D5%B8%D5%BD_%D5%8A%D5%BF%D5%B2%D5%B8%D5%B4%D5%A5%D5%B8%D5%BD" title="Կլավդիոս Պտղոմեոս">Կլավդիոս Պտղոմեոսի</a> հաշվարկները, որոնցով նա բացատրում էր մոլորակների շարժումները՝ դրանով վերջնականապես և հիմնավոր հաստատելով աշխարհի երկրակենտրոն ուսմունքը։ </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Ptolemy_16century.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Ptolemy_16century.jpg/220px-Ptolemy_16century.jpg" decoding="async" width="220" height="286" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Ptolemy_16century.jpg/330px-Ptolemy_16century.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Ptolemy_16century.jpg/440px-Ptolemy_16century.jpg 2x" data-file-width="1173" data-file-height="1527" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D4%BF%D5%AC%D5%A1%D5%BE%D5%A4%D5%AB%D5%B8%D5%BD_%D5%8A%D5%BF%D5%B2%D5%B8%D5%B4%D5%A5%D5%B8%D5%BD" title="Կլավդիոս Պտղոմեոս">Կլավդիոս Պտղոմեոս</a></figcaption></figure> <p>Պտղոմեոսը իր հայտնի աշխատանքում՝ «Աստղագիտության մաթեմատիկական տրակտատ»-ում, որը ավելի հայտնի է «Ալմագեստ» անվամբ, հաստատում է, ր յուրաքանչյուր մոլորակ հավասարաչափ շարժվում է փոքր շրջանագծով՝ էպիցիկլով, որի կենտրոնն անշարժ Երկրի շուրջը պտտվում է ավելի մեծ շրջանագծով՝ դիֆերենտով։ Դրանով նա կարողացավ բացատրել մոլորակների, այդ թվում նաև Արեգակի և Լուսնի շարժման յուրահատուկ վարքը։ </p><p>Պտղոմեոսը հաստատել է այն միտքը, որ բոլոր երկնային երևույթները տեղի են ունենում անշարժ և աշխարհի կենտրոնում գտնվող Երկրի շուրջը։ Դրա համար էլ աշխարհի երկկենտրոն համակարգը կոչվում է նրա անունով։ </p><p>Պտղոմեոսով վերջանում է հունական հին աստղագիտության զարգացման շրջանը։ Աստղագիտության մյուս շրջանը արաբներով է պայմանավորված։ Բաղդադում, որը <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AD%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D6%86%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Արաբական խալիֆայություն">արաբական խալիֆայության</a> մայրաքաղաքն էր, ստեղծվում են գիտակրթական հաստատություններ, որտեղ թարգմանվում էին հարևան ժողովուրդների ու հիմնականում՝ հույն փոլիսոփաների և գիտնականների աշխատությունները։ Այսպիսով, <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%B2%D5%A4%D5%A1%D5%A4" title="Բաղդադ">Բաղդադը</a> դառնում է <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%A5%D5%AC%D6%84" title="Մերձավոր Արևելք">Արևելքի</a> մշակութային կենտրոն։ Արաբների պատմական ծառայությունն այն է, որ նրանք փրկել են հույն մտածողների աշխատանքները։ Նրանք սովորել են գիտական այդ ժառանգությունը և հարստացրել դիտողական տվյալները։ </p><p>Արաբների նվաճումները լրացնում են անվանի աստղագետներ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1_%D5%87%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%81%D5%AB" title="Անանիա Շիրակացի">Անանիա Շիրակացին</a> Հայաստանում, <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC-%D4%B2%D5%AB%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB" title="Ալ-Բիրունի">ալ-Բիրունին</a>, <a href="/wiki/%D5%95%D5%B4%D5%A1%D6%80_%D4%BD%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%B4" title="Օմար Խայամ">Օմար Խայամը</a>, Ուլուգ բեկը, ովքեր ստեղծագործել են <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%AB%D5%B6_%D4%B1%D5%BD%D5%AB%D5%A1" class="mw-redirect" title="Միջին Ասիա">Միջին Ասիայում</a>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Միջին_դարեր"><span id=".D5.84.D5.AB.D5.BB.D5.AB.D5.B6_.D5.A4.D5.A1.D6.80.D5.A5.D6.80"></span>Միջին դարեր</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&veaction=edit&section=5" title="Խմբագրել բաժինը. Միջին դարեր" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: Միջին դարեր"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Միջին դարերում բարբարոս ցեղերի արշավանքների ժամանակ գրեթե ամեն ինչ մոռացվեց, և աստղագիտությունը խոր անկում ապրեց։ Այդ ժամանակաշրջանում եզակի երևույթ էին <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1_%D5%87%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%81%D5%AB" title="Անանիա Շիրակացի">Անանիա Շիրակացու</a> աշխատությունները, որոնց մեջ վերածնունդ ապրեցին հույն մտածողների առաջադիմական գաղափարները։ 10 - 15 դարերում զգալի թվով աստղագիտական դիտումներ կատարվեցին արաբական երկրներում և <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%AB%D5%B6_%D4%B1%D5%BD%D5%AB%D5%A1" class="mw-redirect" title="Միջին Ասիա">Միջին Ասիայում</a>։ Մասնավորապես հայտնի են <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%A3%D5%A2%D5%A5%D5%AF" title="Ուլուգբեկ">Ուլուգբեկի</a> (15-րդ դար) <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%B2%D5%A1%D5%B6%D5%A4" title="Սամարղանդ">Սամարղանդում</a> կատարած դիտումները։ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Nikolaus_Kopernikus.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Nikolaus_Kopernikus.jpg/220px-Nikolaus_Kopernikus.jpg" decoding="async" width="220" height="215" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Nikolaus_Kopernikus.jpg/330px-Nikolaus_Kopernikus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Nikolaus_Kopernikus.jpg/440px-Nikolaus_Kopernikus.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1001" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D5%86%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%AC%D5%A1%D5%B5_%D4%BF%D5%B8%D5%BA%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%BD" title="Նիկոլայ Կոպեռնիկոս">Նիկոլայ Կոպեռնիկոս</a></figcaption></figure> <p>15 դարում արդյունաբերության և առևտրի զարգացումը, հատկապես, ծովային ճանապարհորդությունները լուրջ ազդակ դարձան աստղագիտության ծաղկման համար։ <a href="/wiki/%D5%86%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%AC%D5%A1%D5%B5_%D4%BF%D5%B8%D5%BA%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%BD" title="Նիկոլայ Կոպեռնիկոս">Ն. Կոպեռնիկոսի</a>, <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%AC%D5%A5%D5%B8_%D4%B3%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%AC%D5%A5%D5%B5" title="Գալիլեո Գալիլեյ">Գ. Գալիլեյի</a>, <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6_%D4%BF%D5%A5%D5%BA%D5%AC%D5%A5%D6%80" title="Յոհան Կեպլեր">Յ. Կեպլերի</a> և <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF_%D5%86%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%B8%D5%B6" title="Իսահակ Նյուտոն">Ի. Նյուտոնի</a> աշխատություններով հիմնավորվեց և հաստատվեց <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%AB_%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%A1%D5%AF%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Աշխարհի արևակենտրոն համակարգ (դեռ գրված չէ)">աշխարհի արևակենտրոն համակարգը</a>։ Մոլորակների շարժման օրենքների հայտնագործումն (Յ. Կեպլեր) ու մեկնաբանումը (Ի. Նյուտոն) նշանավորեցին երկնային մեխանիկայի կամ տեսական աստղագիտության ծնունդը։ Այդ շրջանում աստղագիտությունն արդեն հիմնվում էր երկնային երևույթների բնույթի իմացության վրա։ Դրա փայլուն ապացույցներից են <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%AC%D5%AC%D5%A5%D5%B5%D5%AB_%D5%A3%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%B2" class="mw-redirect" title="Հալլեյի գիսաստղ">Հալլեյի գիսաստղի</a> հայտնվելը <a href="/wiki/1682" title="1682">1682</a>-ին՝ տեսականորեն կանխագուշակված ժամանակ և, հատկապես, <a href="/wiki/%D5%86%D5%A5%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Նեպտուն">Նեպտուն</a> մոլորակի հայտնադործումը <a href="/wiki/1846" title="1846">1846</a>-ին՝ <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%B6_%D4%BC%D5%A5_%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%B5%D5%A5" class="mw-redirect" title="Ուրբեն Լե Վերյե">Լե Վերյե</a> հաշվումների հիման վրա։ Աստղագիտության մեծ առաջընթացը կապված էր <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%AF" title="Աստղադիտակ">աստղադիտակների</a> կիրառության հետ։ </p><p>Աստղադիտակով Լուսնի, Արեգակի, մոլորակների և <a href="/wiki/%D4%BE%D5%AB%D6%80_%D4%BF%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%B6" title="Ծիր Կաթին">Ծիր Կաթինի</a> դիտումներն առաջին անգամ կատարեց Գ. Գալիլեյը, <a href="/wiki/1610" title="1610">1610</a> թվականին։ Չնայած Գ. Գալիլեյի ինքնաշեն դիտակի պարզությանը և փոքր չափերին, այդ դիտումների շնորհիվ նա հայտնաբերեց <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D6%82%D5%BA%D5%AB%D5%BF%D5%A5%D6%80_(%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF)" title="Յուպիտեր (մոլորակ)">Յուպիտերի</a> չորս արբանյակները և արևաբծերը։ Ծիր Կաթինի շերտը տարրալուծեց առանձին աստղերի, պարզեց Լուսնի մակերևույթի վրա դիտվող գոյացումների բնույթը և այլն։ <a href="/wiki/%D5%8B%D5%A5%D5%B5%D5%B4%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A5%D5%A4%D5%AC%D5%AB" class="mw-redirect" title="Ջեյմս Բրեդլի">Ջ. Բրեդլին</a> հայտնագործեց լույսի <a href="/wiki/%D4%B1%D5%A2%D5%A5%D5%BC%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%A1" title="Աբեռացիա">աբեռացիայի</a> երևույթը (<a href="/wiki/1727" title="1727">1727</a>), <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%AD%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%AC_%D4%BC%D5%B8%D5%B4%D5%B8%D5%B6%D5%B8%D5%BD%D5%B8%D5%BE" title="Միխայիլ Լոմոնոսով">Մ. Լոմոնոսովը</a>՝ <a href="/wiki/%D5%8E%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A1_(%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF)" title="Վեներա (մոլորակ)">Վեներայի</a> <a href="/wiki/%D5%84%D5%A9%D5%B6%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%BF" title="Մթնոլորտ">մթնոլորտը</a> (1761)։ Հայտնաբերվեցին նաև բազմաթիվ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF" class="mw-redirect" title="Աստղակույտ">աստղակույտեր</a> և <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%A3%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Միգամածություն">միգամածություններ</a>, <a href="/wiki/%D4%BF%D6%80%D5%AF%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%AB_%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%B2" title="Կրկնակի աստղ">կրկնակի</a> և <a href="/w/index.php?title=%D5%93%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Փոփոխական աստղ (դեռ գրված չէ)">փոփոխական աստղեր</a>։ <a href="/wiki/%D5%8A%D5%AB%D5%A5%D5%BC_%D5%8D%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D5%B6_%D4%BC%D5%A1%D5%BA%D5%AC%D5%A1%D5%BD" title="Պիեռ Սիմոն Լապլաս">Պ. Լապլասը</a> մշակեց <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3" title="Արեգակնային համակարգ">Արեգակնային համակարգի</a> առաջացման իր վարկածը, որով սկիզբ առավ <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%BD%D5%B4%D5%B8%D5%A3%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Կոսմոգոնիա">կոսմոգոնիան</a>։ </p><p><a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%A1%D5%B4_%D5%80%D5%A5%D6%80%D5%B7%D5%A5%D5%AC" class="mw-redirect" title="Ուիլիամ Հերշել">Ու. Հերշելի</a> (18 դար), աստղերի բաշխման, Արեգակի ու աստղերի շարժումների և Ծիր Կաթինի կառուցվածքի վերաբերյալ հետազոտությունները նշանավորեցին աստղաբաշխության (աստղային աստղագիտության) ծնունդը։ 1830-ական թվականների չափվեցին մի քանի աստղերի հեռավորությունները (<a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D6%84%D5%BD" title="Պարալաքս">պարալաքսեր</a>)։ Ավելի ուշ, մեծ թվով աստղերի հեռավորությունների, սեփական շարժումների և տեսագծային արագությունների չափումների հիման վրա, բացահայտվեցին <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%AF%D5%BF%D5%AB%D5%AF%D5%A1" class="mw-redirect" title="Գալակտիկա">Գալակտիկայում</a> աստղերի շարժումների օրինաչափությունները, իսկ <a href="/wiki/1927" title="1927">1927</a>-ին <a href="/wiki/%D5%85%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%A5%D5%B6%D5%A4%D6%80%D5%AB%D5%AF_%D5%95%D5%B8%D6%80%D5%BF" title="Յան Հենդրիկ Օորտ">Յան Օորտը</a> հայտնագործեց Գալակտիկայի պտույտը։ </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Աշխարհի_արեգակնակենտրոն_համակարգ"><span id=".D4.B1.D5.B7.D5.AD.D5.A1.D6.80.D5.B0.D5.AB_.D5.A1.D6.80.D5.A5.D5.A3.D5.A1.D5.AF.D5.B6.D5.A1.D5.AF.D5.A5.D5.B6.D5.BF.D6.80.D5.B8.D5.B6_.D5.B0.D5.A1.D5.B4.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D6.80.D5.A3"></span>Աշխարհի արեգակնակենտրոն համակարգ</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&veaction=edit&section=6" title="Խմբագրել բաժինը. Աշխարհի արեգակնակենտրոն համակարգ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: Աշխարհի արեգակնակենտրոն համակարգ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Սակայն աստիճանաբար ձևավորվում է նոր աշխարհայացք, որը լուսաբանում է մեզ շրջապատող աշխարհն այնպես, ինչպես կա իրականում։ Փորձ է արվում <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%AB%D6%80_%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF" class="mw-redirect" title="Երկիր մոլորակ">Երկիրը</a> դասել իր տեղը՝ մոլորակների շարքում։ </p><p>Այս ուղղությամբ մեծ դեր է ունեցել գիտնական <a href="/wiki/%D5%86%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%AC%D5%A1%D5%B5_%D4%BF%D5%B8%D5%BA%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%BD" title="Նիկոլայ Կոպեռնիկոս">Նիկոլայ Կոպեռնիկոսը</a>։ <a href="/wiki/1543" title="1543">1543</a> թվականին, երբ Կոպեռնիկոսը մահամերձ պառկած էր իր անկողնում, տպագրվում է իր 40 տարվա աշխատանքի արդյունքը՝ «Երկնային ոլորտների պտույտների մասին» դասական աշխատությունը։ Նա Երկիրը համարելով մոլորակ և նշելով նրա իսկական տեղը մոլորակների մեջ, Նիկոլայ Կոպեռնիկոսը այսպես էր պատկերացնում աշխարհի կենտրոնում, նրա շուրջը շրջանագծով և հավասարաչափ արագությամբ պտտվում են մոլորակները՝ <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB" class="mw-redirect" title="Մերկուրի">Մերկուրին</a>, <a href="/wiki/%D5%8E%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A1_(%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF)" title="Վեներա (մոլորակ)">Վեներան</a>, <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%AB%D6%80_%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF" class="mw-redirect" title="Երկիր մոլորակ">Երկիրը</a>, <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%BD_(%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF)" title="Մարս (մոլորակ)">Մարսը</a>, <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D6%82%D5%BA%D5%AB%D5%BF%D5%A5%D6%80_(%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF)" title="Յուպիտեր (մոլորակ)">Յուպիտերը</a> և <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6_(%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF)" title="Սատուրն (մոլորակ)">Սատուրնը</a>։ Իսկ այս մոլորակներից դուրս գտնվում է անշարժ աստղերի ոլորտը։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Նոր_ժամանակներ"><span id=".D5.86.D5.B8.D6.80_.D5.AA.D5.A1.D5.B4.D5.A1.D5.B6.D5.A1.D5.AF.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Նոր ժամանակներ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&veaction=edit&section=7" title="Խմբագրել բաժինը. Նոր ժամանակներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: Նոր ժամանակներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/19-%D6%80%D5%A4_%D5%A4%D5%A1%D6%80" title="19-րդ դար">19-րդ դարի</a> վերջերից <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D6%80" title="Սպեկտր">սպեկտրալ</a> վերլուծությունը, <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Լուսանկարչություն">լուսանկարչությունը</a>, <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BF%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D6%86%D5%AB%D5%A6%D5%AB%D5%AF%D5%A1" title="Ատոմային ֆիզիկա">ատոմային ֆիզիկայի</a> հետ միասին հիմք ծառայեցին <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D6%86%D5%AB%D5%A6%D5%AB%D5%AF%D5%A1" title="Աստղաֆիզիկա">աստղաֆիզիկայի</a> զարգացմանը։ Շուտով աստղերի ներքին կառուցվածքի տեսական հետազոտությունը, աստղաֆիզիկայի տվյալների հիման վրա, օգնեց բացահայտելու նրանց էներգիայի աղբյուրները։ </p><p>1920-ական թվականներից, երբ խոշոր աստղադիտակների կառուցման շնորհիվ խիստ աճեց մեծ հեռավորությունների վրա գտնվող տիեզերական օբյեկտների դիտման հնարավորությունը, բուռն զարգացում ապրեց <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%AF%D5%BF%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Արտագալակտիկական աստղագիտություն">արտագալակտիկական աստղագիտությունը</a>, որի ուսումնասիրության օբյեկտները մեր <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%AF%D5%BF%D5%AB%D5%AF%D5%A1" class="mw-redirect" title="Գալակտիկա">Գալակտիկայից</a> դուրս գտնվող, սակայն նույն բնույթի հսկայական աստղային համակարգերը՝ արտաքին գալակտիկաները և նրանց ֆիզիկական խմբերն են (<a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%AF%D5%BF%D5%AB%D5%AF%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բազմագալակտիկա (դեռ գրված չէ)">բազմագալակտիկաներ</a>, <a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%AF%D5%BF%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գալակտիկաների կույտ (դեռ գրված չէ)">գալակտիկաների կույտեր</a> և ավելի բարձր կարգի համակարգեր)։ </p><p><a href="/wiki/1929" title="1929">1929</a> թվականին <a href="/wiki/%D4%B7%D5%A4%D5%BE%D5%AB%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%A2%D5%AC" title="Էդվին Հաբլ">Էդվին Հաբլը</a> հայտնագործեց Տիեզերքի դիտվող մասի ընդարձակման մասին վկայող <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D6%80_%D5%B7%D5%A5%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Կարմիր շեղում">Կարմիր շեղման երևույթը</a>, որը տեսականորեն կանխագուշակել էր Հ. Ֆրիդմանը (<a href="/wiki/1922" title="1922">1922</a>)։ Աստղագիտության կարևորագույն արդյունքների մի մասը ստացվել է <a href="/wiki/%D5%8C%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D5%B8%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ռադիոաստղագիտություն">ռադիոաստղագիտության</a> զարգացման շնորհիվ։ Եթե մինչ այդ <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D5%B6" class="mw-redirect" title="Երկնային մարմին">երկնային մարմինների</a> ու նրանցում ընթացող երևույթների վերաբերյալ մեր բոլոր գիտելիքները հիմնվում էին այդ մարմինների արձակած լույսի ուսումնասիրության վրա, ապա ռադիոաստղագիտությունը հնարավոր դարձրեց այդ գիտելիքների խորացումը և ընդարձակումը երկնային մարմինների ռադիոճառագայթման դիտումներով։ Մասնավորապես, <a href="/wiki/%D5%8C%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D5%B8%D5%A3%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%AF%D5%BF%D5%AB%D5%AF%D5%A1" title="Ռադիոգալակտիկա">ռադիոգալակտիկաների</a> և տիեզերական ռադիոճառագայթման քվազիաստղային աղբյուրների՝ <a href="/wiki/%D5%94%D5%BE%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D6%80" title="Քվազար">քվազարների</a> հայտնադործումը և ուսումնասիրումը խիստ նպաստեցին արտագալակտիկական աստղագիտության ու կոսմոլոգիայի լուրջ հաջողություններին։ Աստղագիտության մեջ մեծ հռչակ ունի <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%A2%D5%A2%D5%AC_(%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%AF)" class="mw-redirect" title="Հաբբլ (աստղադիտակ)">Հաբլի աստղադիտակը</a>։ </p><p>Երիտասարդ աստղերի համակարգերի՝ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%BD%D6%83%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BC" class="mw-redirect" title="Աստղասփյուռ">աստղասփյուռների</a> հայտնագործման ու ուսումնասիրության շնորհիվ (<a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D5%AF%D5%BF%D5%B8%D6%80_%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B5%D5%A1%D5%B6" title="Վիկտոր Համբարձումյան">Վիկտոր Համբարձումյան</a>, 1947) ամուր գիտական հիմքերի վրա դրվեց և արմատական նշանակություն ունեցող արդյունքների հասավ կոսմոգոնիան։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Նորագույն_ժամանակներ"><span id=".D5.86.D5.B8.D6.80.D5.A1.D5.A3.D5.B8.D6.82.D5.B5.D5.B6_.D5.AA.D5.A1.D5.B4.D5.A1.D5.B6.D5.A1.D5.AF.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Նորագույն ժամանակներ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&veaction=edit&section=8" title="Խմբագրել բաժինը. Նորագույն ժամանակներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: Նորագույն ժամանակներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Սկսած <a href="/wiki/1957" title="1957">1957</a> թվականից, երբ <a href="/wiki/%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%84%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect" title="Խորհրդային Միություն">Խորհրդային Միությունում</a> արձակվեց Երկրի առաջին <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%B0%D5%A5%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF" class="mw-redirect" title="Արհեստական արբանյակ">արհեստական արբանյակը</a>, աստղագիտությունը ապրեց որակական նոր թռիչք։ Արհեստական արբանյակների ու <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Միջմոլորակային կայան (դեռ գրված չէ)">միջմոլորակային կայանների</a> միջոցով կատարվող աստղագիտական դիտումները, որոնք ազատ են Երկրի մթնոլորտի աղավաղումներից, զգալիորեն րնդարձակել են աստղագիտության հնարավորությունները (<a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A9%D5%B6%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Արտամթնոլորտային աստղագիտություն (դեռ գրված չէ)">արտամթնոլորտային աստղագիտություն</a>)։ Մասնավորապես, հնարավոր է դարձել երկնային մարմինների ճառագայթման սպեկտրի մինչ այժմ անմատչելի մասերի դիտումները։ </p><p>Խոստումնալից է <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3" title="Արեգակնային համակարգ">Արեգակնային համակարգի</a> անդամների ուսումնասիրությունը՝ մոտիկից (ավտոմատ տիեզերական կայանների միջոցով)<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Աստղագիտությունը_Հայաստանում"><span id=".D4.B1.D5.BD.D5.BF.D5.B2.D5.A1.D5.A3.D5.AB.D5.BF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.A8_.D5.80.D5.A1.D5.B5.D5.A1.D5.BD.D5.BF.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Աստղագիտությունը Հայաստանում</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&veaction=edit&section=9" title="Խմբագրել բաժինը. Աստղագիտությունը Հայաստանում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&section=9" title="Edit section's source code: Աստղագիտությունը Հայաստանում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Հիմնական հոդված՝ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4" class="mw-redirect" title="Աստղագիտությունը Հայաստանում">Աստղագիտությունը Հայաստանում</a></div> <p>Աստղագիտությունը՝ որպես գիտություն, <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Հայաստան">Հայաստանում</a> ձևավորվել է <a href="/wiki/7-%D6%80%D5%A4_%D5%A4%D5%A1%D6%80" title="7-րդ դար">7-րդ դարում</a>՝ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1_%D5%87%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%81%D5%AB" title="Անանիա Շիրակացի">Անանիա Շիրակացու</a> տիեգերագիտական ու տոմարագիտական աշխատություններով։ Շիրակացին ընդունել է <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%AB%D6%80" title="Երկիր">Երկրի</a> գնդաձևությունը, ճիշտ բացատրել <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D5%AF" title="Արեգակ">Արեգակի</a> և <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%B6%D5%AB_%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Լուսնի խավարում">Լուսնի խավարումները</a>, <a href="/wiki/%D4%BE%D5%AB%D6%80_%D5%AF%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%B6" class="mw-redirect" title="Ծիր կաթին">Ծիր կաթինին</a> վերագրել է աստղային բնույթ։ Աստղագիտության և տոմարագիտության հարցերը <a href="/wiki/11-%D6%80%D5%A4_%D5%A4%D5%A1%D6%80" title="11-րդ դար">11-րդ դարերում</a> լրջորեն քննարկել է <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D5%8D%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%A3" class="mw-redirect" title="Հովհաննես Սարկավագ">Հովհաննես Սարկավագը</a> «Պատճեն տոմարի» աշխատության մեջ, որտեղ տվել է տոմարագիտության հարցերի լրիվ շարադրանքը և հայկական օրացույցը համեմատել այլ ժողովուրդների օրացույցների հետ։ <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%AB%D5%B6_%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A5%D6%80" class="mw-redirect" title="Միջին դարեր">Միջին դարերում</a> Հայաստանի վանական բարձրագույն <a href="/wiki/%D4%B4%D5%BA%D6%80%D5%B8%D6%81" title="Դպրոց">դպրոցներում</a> (<a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%A1%D5%B1%D5%B8%D6%80" class="mw-redirect" title="Գլաձոր">Գլաձոր</a>, <a href="/wiki/%D5%8F%D5%A1%D5%A9%D6%87" class="mw-redirect" title="Տաթև">Տաթև</a>) դասավանդվել են «Տիեզերագիտություն» և «Տոմարագիտություն» առարկաները։ </p><p>Հայաստանում աստղագիտական հետազոտությունները տարվում են մի քանի աստղադիտարաններում (<a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D6%87%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Երևանի աստղադիտարան">Երևանի</a>, <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Բյուրականի աստղադիտարան">Բյուրականի</a> և <a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D5%A1%D5%BC%D5%B6%D5%AB%D5%AB_%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գառնիի աստղադիտարան (դեռ գրված չէ)">Գառնիի</a>)։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Աստղագիտական_դիտումներ"><span id=".D4.B1.D5.BD.D5.BF.D5.B2.D5.A1.D5.A3.D5.AB.D5.BF.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A4.D5.AB.D5.BF.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Աստղագիտական դիտումներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&veaction=edit&section=10" title="Խմբագրել բաժինը. Աստղագիտական դիտումներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&section=10" title="Edit section's source code: Աստղագիտական դիտումներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Աստղագիտությունը զբաղվում է <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%AB%D6%80_%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF" class="mw-redirect" title="Երկիր մոլորակ">Երկրի</a> սահմաններից դուրս գտնվող մարմինների ու երևույթների ուսումնասիրությամբ։ Աստղագետը միայն դիտում ու գրանցում է երկնային երևույթները և իր գտած փաստերի հիման վրա անում է ընդհանրացումներ։ Այդ իսկ պատճառով, աստղագիտության ուսումնասիրման մեթոդները տարբերվում են Երկրի բոլոր գիտությունների ուսումնասիրությունների մեթոդներից։ Այդ դիտումներից ստացված փաստերը հենց կազմում են աստղագիտության հիմքը։ Ներկա ժամանակներում գիտնականների ձեռք բերած կուտակման համար պետք է եղել երկար <a href="/wiki/%D4%BA%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF" title="Ժամանակ">ժամանակ</a>, և այդ փաստերի ձեռք բերումը շարունակվում է մինչ այսօր։ </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Galileo.arp.300pix.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Galileo.arp.300pix.jpg/220px-Galileo.arp.300pix.jpg" decoding="async" width="220" height="270" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Galileo.arp.300pix.jpg/330px-Galileo.arp.300pix.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Galileo.arp.300pix.jpg/440px-Galileo.arp.300pix.jpg 2x" data-file-width="1180" data-file-height="1448" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%AC%D5%A5%D5%B8_%D4%B3%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%AC%D5%A5%D5%B5" title="Գալիլեո Գալիլեյ">Գալիլեո Գալիլեյ</a></figcaption></figure> <p>Աստղագիտությունն ամենից առաջ <i>դիտողական գիտություն</i> է։ </p><p>Աստղագիտության զարգացումն ավելի մեծ տեմպերով սկսեց առաջ գնալ, երբ <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A1" title="Իտալիա">իտալացի</a> գիտնական <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%AC%D5%A5%D5%B8_%D4%B3%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%AC%D5%A5%D5%B5" title="Գալիլեո Գալիլեյ">Գալիլեո Գալիլեյը</a> ստեղծեց առաջին <a href="/wiki/%D5%80%D5%A5%D5%BC%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%AF" title="Հեռադիտակ">հեռադիտակը</a>, և հետո ստեղծվեցին աստղագիտական այլ գործիքներ։ Այդ տեսակ գործիքները մարդկանց հնարավորություն տվեցին ավելի ընդլայնել <a href="/wiki/%D5%8F%D5%AB%D5%A5%D5%A6%D5%A5%D6%80%D6%84" title="Տիեզերք">Տիեզերքի</a> չափերը, հայտնաբերել նոր երևույթներ և դրանք ուսումնասիրել տվյալ <a href="/wiki/%D4%BA%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF" title="Ժամանակ">ժամանակի</a> գիտության հնարավորություններին համապատասխան։ </p><p>Դիտողական փաստերի առկայությունը և նրանց ընդհանրացումն ու ճիշտ լուսաբանումը զարգացնում են աստղագիտությունը։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Աստղագիտական_չափման_միավորներ"><span id=".D4.B1.D5.BD.D5.BF.D5.B2.D5.A1.D5.A3.D5.AB.D5.BF.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.B9.D5.A1.D6.83.D5.B4.D5.A1.D5.B6_.D5.B4.D5.AB.D5.A1.D5.BE.D5.B8.D6.80.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Աստղագիտական չափման միավորներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&veaction=edit&section=11" title="Խմբագրել բաժինը. Աստղագիտական չափման միավորներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&section=11" title="Edit section's source code: Աստղագիտական չափման միավորներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Աստղագիտական միավորներից հայտնի է պարսեկը։ 1 <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%A5%D5%AF" title="Պարսեկ">պարսեկը</a> հավասար է ՝ 3,086 × 10<sup>13</sup> կմ։ Օրինակ <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%AB%D6%80_%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF" class="mw-redirect" title="Երկիր մոլորակ">Երկիր մոլորակին</a> ամենամոտ գտնվող աստղի՝ <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BD" class="mw-redirect" title="Կենտավրոս">Կենտավրոսից</a> հեռավորությունը հավասար է 1,3 պարսեկ։ Պարսեկից բացի, աստղագիտական տարածություններն չափում են նաև լուսատարիով՝ այն հեռավորությունը, որ լույսը անցնում է մեկ տարում։ 1 <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%AB" class="mw-redirect" title="Լուսատարի">լուսատարին</a> հավասար է 9,46 × 10<sup>12</sup> կմ։ </p> <dl><dd><b>1 պկ</b> = <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\frac {360\cdot 60\cdot 60}{2\pi }}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mn>360</mn> <mo>⋅</mo> <mn>60</mn> <mo>⋅</mo> <mn>60</mn> </mrow> <mrow> <mn>2</mn> <mi>π</mi> </mrow> </mfrac> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\frac {360\cdot 60\cdot 60}{2\pi }}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/32d49dacc0aef8859828aba2437c586d40cee28f" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.838ex; width:12.332ex; height:5.176ex;" alt="{\displaystyle {\frac {360\cdot 60\cdot 60}{2\pi }}}"></span> ա. մ. ≈ 206 265 ա. մ. = 3.08568 * 10<sup>16</sup> <a href="/wiki/%D5%84" title="Մ">մ</a> = 3.2616 <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%AB" title="Լուսային տարի">լուսային տարի</a>։</dd></dl> <p>1000 պկ = 1 կպկ (կիլոպարսեկ) </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Գրականություն"><span id=".D4.B3.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Գրականություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&veaction=edit&section=12" title="Խմբագրել բաժինը. Գրականություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&section=12" title="Edit section's source code: Գրականություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Համբարձումյան Վ. Տ., Աստրոֆիզիկան և աստղերի էվոլյուցիան, Երևան, 1948։</li> <li>Համբարձումյան Վ. Տ., Տիեզերքի էվոլյուցիայի պրոբլեմները, Երևան, 1968։</li> <li>Միրզոյան Լ. Վ., Երկնային մարմինների առաջացման մասին, Երևան, 1956։</li> <li>Թումանյան Բ. Ե., Վաթյան Լ. Ա., Ընղհանուր աստղագիտություն, Երևան, 1960։</li> <li>Թումանյան Բ. Ե., Հայ աստղագիտության պատմություն, (հ. 1 - 2), 1964 - 1968:</li> <li>Գրոմով Ս․ Վ․, Ռոդինա Ն․ Ա․, Անտարես հրատակչություն, Երևան, 2009։</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Տես_նաև"><span id=".D5.8F.D5.A5.D5.BD_.D5.B6.D5.A1.D6.87"></span>Տես նաև</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&veaction=edit&section=13" title="Խմբագրել բաժինը. Տես նաև" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&section=13" title="Edit section's source code: Տես նաև"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D5%AF%D5%BF%D5%B8%D6%80_%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B5%D5%A1%D5%B6" title="Վիկտոր Համբարձումյան">Վիկտոր Համբարձումյան</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%B2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Բյուրականի աստղադիտարան">Բյուրականի աստղադիտարան</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8F%D5%AB%D5%A5%D5%A6%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Տիեզերագիտություն">Տիեզերագիտություն</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3" title="Արեգակնային համակարգ">Արեգակնային համակարգ</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ծանոթագրություններ"><span id=".D4.BE.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D5.A9.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ծանոթագրություններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&veaction=edit&section=14" title="Խմբագրել բաժինը. Ծանոթագրություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&section=14" title="Edit section's source code: Ծանոթագրություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9141943">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10127783">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation journal cs1"><a class="external text" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%86%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A6%D5%B8%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80_(%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF)&oldid=5781322">«Նոր հորիզոններ (արբանյակ)»</a>. 2018 թ․ հունիսի 9.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%D5%86%D5%B8%D6%80+%D5%B0%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A6%D5%B8%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80+%28%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF%29&rft_id=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3D%25D5%2586%25D5%25B8%25D6%2580_%25D5%25B0%25D5%25B8%25D6%2580%25D5%25AB%25D5%25A6%25D5%25B8%25D5%25B6%25D5%25B6%25D5%25A5%25D6%2580_%28%25D5%25A1%25D6%2580%25D5%25A2%25D5%25A1%25D5%25B6%25D5%25B5%25D5%25A1%25D5%25AF%29%26oldid%3D5781322&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_journal" title="Կաղապար:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Cite journal requires <code class="cs1-code">|journal=</code> (<a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:CS1_errors#missing_periodical" class="mw-redirect" title="Օգնություն:CS1 errors">օգնություն</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation journal cs1"><a class="external text" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%8E%D5%B8%D5%B5%D5%A1%D5%BB%D5%A5%D6%80&oldid=5377050">«Վոյաջեր»</a>. 2017 թ․ սեպտեմբերի 5.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%D5%8E%D5%B8%D5%B5%D5%A1%D5%BB%D5%A5%D6%80&rft_id=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3D%25D5%258E%25D5%25B8%25D5%25B5%25D5%25A1%25D5%25BB%25D5%25A5%25D6%2580%26oldid%3D5377050&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_journal" title="Կաղապար:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Cite journal requires <code class="cs1-code">|journal=</code> (<a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:CS1_errors#missing_periodical" class="mw-redirect" title="Օգնություն:CS1 errors">օգնություն</a>)</span></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Արտաքին_հղումներ"><span id=".D4.B1.D6.80.D5.BF.D5.A1.D6.84.D5.AB.D5.B6_.D5.B0.D5.B2.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Արտաքին հղումներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&veaction=edit&section=15" title="Խմբագրել բաժինը. Արտաքին հղումներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&section=15" title="Edit section's source code: Արտաքին հղումներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bao.am/">Բյուրականի աստղադիտարանի կայքէջ</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.aras.am/">Հայկական Աստղագիտական Ընկերություն</a></li></ul> <table class="toccolours" style="width:100%"><tbody><tr><td style="width:auto"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/24px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/36px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/48px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="30" data-file-height="30" /></span></span></td><td style="width:100%"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A1%D5%B0%D5%A5%D5%BD%D5%BF" title="Վիքիպահեստ">Վիքիպահեստն</a> ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Astronomy" class="extiw" title="commons:Category:Astronomy">«Աստղագիտություն»</a> հոդվածին։</td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><span class="noprint plainlinksneverexpand nowrap" style="font-size:x-small;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Դիտել այս կաղապարը"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></div>  Բառարաններ և հանրագիտարաններ</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Astronomy" class="extiw" title="wikisource:1911 Encyclopædia Britannica/Astronomy">Բրիտանիկա (11-րդ)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/science/astronomy">Բրիտանիկա</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/astronomie">Բրոքհաուս</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%8F" class="extiw" title="s:ru:ЭСБЕ/Астрономия">Բրոքհաուսի և Եփրոնի</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%9C%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%8F" class="extiw" title="s:ru:МЭСБЕ/Астрономия">Բրոքհաուսի և Եփրոնի փոքր</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://esu.com.ua/search_articles.php?id=44545">Ժամանակակից Ուկրաինայի</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/astronomie/23631">Լարուսի</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.krugosvet.ru/enc/nauka_i_tehnika/astronomiya/ASTRONOMIYA_I_ASTROFIZIKA.html">Կրուգոսվետ</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%95%D0%AD%D0%91%D0%95/%D0%97%D0%B2%D0%B5%D0%B7%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D0%BD%D0%B5%D0%B1%D0%BE" class="extiw" title="s:ru:ЕЭБЕ/Звездное небо">Հրեական Բրոքհաուսի և Եփրոնի</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://snl.no/astronomi">Մեծ նորվեգական</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://hls-dhs-dss.ch/textes/f/F008255.php">Շվեյցարական կենսագրական</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%9F%D0%91%D0%AD/%D0%92%D0%A2/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%8F" class="extiw" title="s:ru:ПБЭ/ВТ/Астрономия">Ուղղափառ աստվածաբանական</a> · <a href="https://en.wikisource.org/wiki/The_American_Cyclop%C3%A6dia_(1879)/Nebular_Hypothesis" class="extiw" title="wikisource:The American Cyclopædia (1879)/Nebular Hypothesis">American Cycl. (1879)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newadvent.org/cathen/02025a.htm">Catholic (1997—…)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://meshb.nlm.nih.gov/record/ui?ui=D001256">MESH ID</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/astronomia">Treccani</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/astronomie/">Universalis</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6688061">.mw-parser-output .ts-navbox-plaintitle{font-size:100%!important;margin:0 6em!important}</style></div><table class="nowraplinks authoritycontrol collapsible collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><span style="float:left;width:6em"> </span><div class="ts-navbox-plaintitle" style="font-size:114%"><a href="/wiki/%D5%89%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B7%D5%B9%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%BD%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Չափորոշչային վերահսկողություն">Չափորոշչային վերահսկողություն</a></div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Իսպանիայի ազգային գրադարան">BNE</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX4576265">XX4576265</a> · <a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Ֆրանսիայի ազգային գրադարան">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb13318302r">13318302r</a> · <a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4003311-9">4003311-9</a> · <span title="Կոնգրեսի գրադարանի ստուգիչ համար" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">LCCN</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh85009003">sh85009003</a> · <a href="/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Լատվիայի ազգային գրադարան">LNB</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/processed/LNB%7CLNC10-000048014">000048014</a> · <span title="Microsoft Academic" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">Microsoft</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.microsoft.com/#/detail/1276947">1276947</a> · <span title="Ազգային խորհրդարանական գրադարան" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">NDL</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00572840">00572840</a> · <a href="/wiki/%D5%89%D5%A5%D5%AD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Չեխիայի ազգային գրադարան">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph114088">ph114088</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="toccolours" style="font-size:85%; margin-top:0.1em; margin-bottom:0.1em; border: 1px solid #aaa; padding: 5px; clear: both;" width="100%"> <tbody><tr> <td><i>Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BD%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Հայկական սովետական հանրագիտարան">Հայկական սովետական հանրագիտարանից</a>  (<a href="https://hy.wikisource.org/wiki/%D4%B7%D5%BB:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%8D%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_1.djvu/577" class="extiw" title="s:Էջ:Հայկական Սովետական Հանրագիտարան (Soviet Armenian Encyclopedia) 1.djvu/577">հ․ 1, էջ 577</a>)։</i> <span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:CC_BY-SA_icon_80x15.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bf/CC_BY-SA_icon_80x15.png" decoding="async" width="80" height="15" class="mw-file-element" data-file-width="80" data-file-height="15" /></a></span> </td></tr></tbody></table> <table class="metadata plainlinks ambox ambox-style" style="margin: 0;"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><div style="width: 52px;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%95%D6%80%D5%BE%D5%A1_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Վիքիպեդիա:Օրվա հոդված"><img alt="✯" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/HSutvald2.svg/50px-HSutvald2.svg.png" decoding="async" width="50" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/HSutvald2.svg/75px-HSutvald2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/HSutvald2.svg/100px-HSutvald2.svg.png 2x" data-file-width="156" data-file-height="156" /></a></span></div></td> <td class="mbox-text" style="font-weight: italic;"> Այս հոդվածն ընտրվել է <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1" title="Հայերեն Վիքիպեդիա">Հայերեն Վիքիպեդիայի</a> <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%95%D6%80%D5%BE%D5%A1_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Վիքիպեդիա:Օրվա հոդված">օրվա հոդված</a>: </td> </tr> </tbody></table>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ստացված է «<a dir="ltr" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Աստղագիտություն&oldid=10167111">https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Աստղագիտություն&oldid=10167111</a>» էջից</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Սպասարկող:Կատեգորիաները">Կատեգորիաներ</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կատեգորիա:Աստղագիտություն">Աստղագիտություն</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B2%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Բնական գիտություններ">Բնական գիտություններ</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Թաքցված կատեգորիաներ: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80:_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D5%B2_periodical" title="Կատեգորիա:CS1 սխալներ: բացակայող periodical">CS1 սխալներ: բացակայող periodical</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%86%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A5%D6%80_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BD%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D6%81" title="Կատեգորիա:Նյութեր Հայկական սովետական հանրագիտարանից">Նյութեր Հայկական սովետական հանրագիտարանից</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%89%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A3%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%BF_%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%81" title="Կատեգորիա:Չստուգված հոդվածներ ազատ աղբյուրներից">Չստուգված հոդվածներ ազատ աղբյուրներից</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%95%D6%80%D5%BE%D5%A1_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Կատեգորիա:Օրվա հոդված">Օրվա հոդված</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Այս էջը վերջին անգամ փոփոխվել է 11 դեկտեմբերի 2024-ի ժամը 15:09-ին:</li> <li id="footer-info-copyright">Տեքստը հասանելի է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy">Քրիեյթիվ Քոմոնս Հղման-Համանման տարածման</a> թույլատրագրի ներքո, առանձին դեպքերում հնարավոր են հավելյալ պայմաններ։ Մանրամասնությունների համար այցելեք՝ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Օգտագործման պայմաններ</a>։</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Գաղտնիության քաղաքականություն</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8">Վիքիպեդիայի մասին</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%A6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%81">Հրաժարագրեր</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ծրագրավորողներ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hy.wikipedia.org">Վիճակագրություն</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie statement</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hy.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Տեսքը բջջայինով</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Որոնել</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Սպասարկող:Որոնել"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Որոնել</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Բովանդակություն" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Աստղագիտություն</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>244 լեզու</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Ավելացնել քննարկում</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-68d95c4d5-8bjww","wgBackendResponseTime":134,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.291","walltime":"0.471","ppvisitednodes":{"value":574,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":19457,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1066,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":4,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":7488,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 334.022 1 -total"," 56.62% 189.130 1 Կաղապար:Արտաքին_հղումներ"," 31.49% 105.173 1 Կաղապար:Ծանցանկ"," 24.73% 82.613 2 Կաղապար:Cite_journal"," 22.09% 73.781 1 Կաղապար:Քույրհղումներ"," 8.33% 27.819 1 Կաղապար:Հիմնական_հոդված"," 2.48% 8.278 1 Կաղապար:Օրվա_հոդված_նախագծի_մասնակից"," 1.85% 6.181 1 Կաղապար:Ambox"," 0.96% 3.210 1 Կաղապար:Ambox/core"," 0.83% 2.776 1 Կաղապար:ՀՍՀ"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.160","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":6722901,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-6d5cfb54f4-prcwt","timestamp":"20250210174127","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0531\u057d\u057f\u0572\u0561\u0563\u056b\u057f\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576","url":"https:\/\/hy.wikipedia.org\/wiki\/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q333","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q333","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-02-27T09:44:37Z","dateModified":"2024-12-11T15:09:27Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/a\/ae\/Whirpool_Galaxy.jpg"}</script> </body> </html>