CINXE.COM
Chủ nghĩa tư bản – Wikipedia tiếng Việt
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Chủ nghĩa tư bản – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"31aa76e7-a688-4497-8fdc-b8277aec5798","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Chủ_nghĩa_tư_bản","wgTitle":"Chủ nghĩa tư bản","wgCurRevisionId":71926729,"wgRevisionId":71926729,"wgArticleId":26002,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Lỗi CS1: thiếu tạp chí","Nguồn CS1 tiếng Anh (en)","Bài viết cần giải thích","Bài có liên kết hỏng","Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback","Lỗi không có mục tiêu Harv và Sfn","Trang sử dụng liên kết tự động ISBN","Trang thiếu chú thích trong bài","Trang cần được biên tập lại","Bài viết thiếu trích dẫn trong văn bản", "Bài có nhiều vấn đề","Bài có mô tả ngắn","Mô tả ngắn khác với Wikidata","Bài cơ bản","Trang có bản mẫu cổng thông tin trống","Bài viết chứa nhận dạng BNE","Bài viết chứa nhận dạng GND","Bài viết chứa nhận dạng HDS","Bài viết chứa nhận dạng LCCN","Bài viết chứa nhận dạng NARA","Bài viết chứa nhận dạng NDL","Bài viết chứa nhận dạng NKC","Bản mẫu Portal-inline có liên kết đỏ đến cổng thông tin","Chủ nghĩa tư bản","Hệ thống kinh tế","Cấu trúc xã hội","Xã hội","Triết học xã hội","Học thuyết kinh tế","Kinh tế chính trị","Kinh tế sản phẩm","Lợi nhuận","Văn hóa phương Tây","Kế toán","Ngành ngân hàng","Kinh doanh","Chủ nghĩa tự do kinh tế","Tài chính"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Chủ_nghĩa_tư_bản","wgRelevantArticleId":26002 ,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":200000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q6206","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true, "wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM", "ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/AdamSmith.jpg/1200px-AdamSmith.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1791"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/AdamSmith.jpg/800px-AdamSmith.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1194"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/AdamSmith.jpg/640px-AdamSmith.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="955"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Chủ nghĩa tư bản – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Chủ_nghĩa_tư_bản rootpage-Chủ_nghĩa_tư_bản skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Ch%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Ch%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Ch%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Ch%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Lịch_sử" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Lịch_sử"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Lịch sử</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Lịch_sử-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Lịch sử</span> </button> <ul id="toc-Lịch_sử-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Chủ_nghĩa_tư_bản_nông_nghiệp" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chủ_nghĩa_tư_bản_nông_nghiệp"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Chủ nghĩa tư bản nông nghiệp</span> </div> </a> <ul id="toc-Chủ_nghĩa_tư_bản_nông_nghiệp-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chủ_nghĩa_trọng_thương" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chủ_nghĩa_trọng_thương"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Chủ nghĩa trọng thương</span> </div> </a> <ul id="toc-Chủ_nghĩa_trọng_thương-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chủ_nghĩa_tư_bản_công_nghiệp" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chủ_nghĩa_tư_bản_công_nghiệp"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Chủ nghĩa tư bản công nghiệp</span> </div> </a> <ul id="toc-Chủ_nghĩa_tư_bản_công_nghiệp-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chủ_nghĩa_tư_bản_hiện_đại" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chủ_nghĩa_tư_bản_hiện_đại"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Chủ nghĩa tư bản hiện đại</span> </div> </a> <ul id="toc-Chủ_nghĩa_tư_bản_hiện_đại-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Mối_quan_hệ_với_dân_chủ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Mối_quan_hệ_với_dân_chủ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4.1</span> <span>Mối quan hệ với dân chủ</span> </div> </a> <ul id="toc-Mối_quan_hệ_với_dân_chủ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Tính_đa_dạng_của_chủ_nghĩa_tư_bản" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tính_đa_dạng_của_chủ_nghĩa_tư_bản"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>Tính đa dạng của chủ nghĩa tư bản</span> </div> </a> <ul id="toc-Tính_đa_dạng_của_chủ_nghĩa_tư_bản-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Đặc_điểm_kinh_tế" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Đặc_điểm_kinh_tế"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Đặc điểm kinh tế</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Đặc_điểm_kinh_tế-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Đặc điểm kinh tế</span> </button> <ul id="toc-Đặc_điểm_kinh_tế-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Nền_kinh_tế_thị_trường" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nền_kinh_tế_thị_trường"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Nền kinh tế thị trường</span> </div> </a> <ul id="toc-Nền_kinh_tế_thị_trường-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Động_lực_lợi_nhuận" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Động_lực_lợi_nhuận"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Động lực lợi nhuận</span> </div> </a> <ul id="toc-Động_lực_lợi_nhuận-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sở_hữu_tư_nhân" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sở_hữu_tư_nhân"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Sở hữu tư nhân</span> </div> </a> <ul id="toc-Sở_hữu_tư_nhân-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cạnh_tranh_thị_trường" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cạnh_tranh_thị_trường"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Cạnh tranh thị trường</span> </div> </a> <ul id="toc-Cạnh_tranh_thị_trường-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tăng_trưởng_kinh_tế" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tăng_trưởng_kinh_tế"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Tăng trưởng kinh tế</span> </div> </a> <ul id="toc-Tăng_trưởng_kinh_tế-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mua_bán_sức_lao_động" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mua_bán_sức_lao_động"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Mua bán sức lao động</span> </div> </a> <ul id="toc-Mua_bán_sức_lao_động-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lực_lượng_lao_động_dự_bị" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lực_lượng_lao_động_dự_bị"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.7</span> <span>Lực lượng lao động dự bị</span> </div> </a> <ul id="toc-Lực_lượng_lao_động_dự_bị-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Thành_phần_của_dân_số_thặng_dư_tương_đối" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Thành_phần_của_dân_số_thặng_dư_tương_đối"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.7.1</span> <span>Thành phần của dân số thặng dư tương đối</span> </div> </a> <ul id="toc-Thành_phần_của_dân_số_thặng_dư_tương_đối-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Phương_thức_sản_xuất" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Phương_thức_sản_xuất"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.8</span> <span>Phương thức sản xuất</span> </div> </a> <ul id="toc-Phương_thức_sản_xuất-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Nguyên_lý_Cung_-_Cầu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Nguyên_lý_Cung_-_Cầu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Nguyên lý Cung - Cầu</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Nguyên_lý_Cung_-_Cầu-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Nguyên lý Cung - Cầu</span> </button> <ul id="toc-Nguyên_lý_Cung_-_Cầu-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Điểm_cân_bằng_thị_trường" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Điểm_cân_bằng_thị_trường"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Điểm cân bằng thị trường</span> </div> </a> <ul id="toc-Điểm_cân_bằng_thị_trường-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cân_bằng_từng_phần" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cân_bằng_từng_phần"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Cân bằng từng phần</span> </div> </a> <ul id="toc-Cân_bằng_từng_phần-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ước_tính_thực_nghiệm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ước_tính_thực_nghiệm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Ước tính thực nghiệm</span> </div> </a> <ul id="toc-Ước_tính_thực_nghiệm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sử_dụng_cung_và_cầu_trong_kinh_tế_vĩ_mô" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sử_dụng_cung_và_cầu_trong_kinh_tế_vĩ_mô"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Sử dụng cung và cầu trong kinh tế vĩ mô</span> </div> </a> <ul id="toc-Sử_dụng_cung_và_cầu_trong_kinh_tế_vĩ_mô-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Vai_trò_của_chính_phủ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Vai_trò_của_chính_phủ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Vai trò của chính phủ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Vai_trò_của_chính_phủ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Vai trò của chính phủ</span> </button> <ul id="toc-Vai_trò_của_chính_phủ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Mối_quan_hệ_với_tự_do_chính_trị" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mối_quan_hệ_với_tự_do_chính_trị"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Mối quan hệ với tự do chính trị</span> </div> </a> <ul id="toc-Mối_quan_hệ_với_tự_do_chính_trị-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Các_hình_thái" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_hình_thái"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Các hình thái</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Các_hình_thái-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Các hình thái</span> </button> <ul id="toc-Các_hình_thái-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Chủ_nghĩa_tư_bản_tiên_tiến" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chủ_nghĩa_tư_bản_tiên_tiến"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Chủ nghĩa tư bản tiên tiến</span> </div> </a> <ul id="toc-Chủ_nghĩa_tư_bản_tiên_tiến-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chủ_nghĩa_tư_bản_tài_chính" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chủ_nghĩa_tư_bản_tài_chính"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Chủ nghĩa tư bản tài chính</span> </div> </a> <ul id="toc-Chủ_nghĩa_tư_bản_tài_chính-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chủ_nghĩa_trọng_thương_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chủ_nghĩa_trọng_thương_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Chủ nghĩa trọng thương</span> </div> </a> <ul id="toc-Chủ_nghĩa_trọng_thương_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kinh_tế_thị_trường_tự_do" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kinh_tế_thị_trường_tự_do"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.4</span> <span>Kinh tế thị trường tự do</span> </div> </a> <ul id="toc-Kinh_tế_thị_trường_tự_do-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kinh_tế_thị_trường_xã_hội" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kinh_tế_thị_trường_xã_hội"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.5</span> <span>Kinh tế thị trường xã hội</span> </div> </a> <ul id="toc-Kinh_tế_thị_trường_xã_hội-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chủ_nghĩa_tư_bản_nhà_nước" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chủ_nghĩa_tư_bản_nhà_nước"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.6</span> <span>Chủ nghĩa tư bản nhà nước</span> </div> </a> <ul id="toc-Chủ_nghĩa_tư_bản_nhà_nước-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chủ_nghĩa_tư_bản_độc_quyền" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chủ_nghĩa_tư_bản_độc_quyền"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.7</span> <span>Chủ nghĩa tư bản độc quyền</span> </div> </a> <ul id="toc-Chủ_nghĩa_tư_bản_độc_quyền-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kinh_tế_hỗn_hợp" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kinh_tế_hỗn_hợp"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.8</span> <span>Kinh tế hỗn hợp</span> </div> </a> <ul id="toc-Kinh_tế_hỗn_hợp-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Khác" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Khác"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.9</span> <span>Khác</span> </div> </a> <ul id="toc-Khác-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Tích_lũy_tư_bản" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tích_lũy_tư_bản"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Tích lũy tư bản</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Tích_lũy_tư_bản-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Tích lũy tư bản</span> </button> <ul id="toc-Tích_lũy_tư_bản-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Nền_tảng_chung" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nền_tảng_chung"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Nền tảng chung</span> </div> </a> <ul id="toc-Nền_tảng_chung-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tập_trung_và_tập_trung_hóa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tập_trung_và_tập_trung_hóa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Tập trung và tập trung hóa</span> </div> </a> <ul id="toc-Tập_trung_và_tập_trung_hóa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tỷ_lệ_tích_lũy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tỷ_lệ_tích_lũy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>Tỷ lệ tích lũy</span> </div> </a> <ul id="toc-Tỷ_lệ_tích_lũy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sự_xoay_vòng_tích_lũy_tư_bản_từ_sản_xuất" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sự_xoay_vòng_tích_lũy_tư_bản_từ_sản_xuất"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.4</span> <span>Sự xoay vòng tích lũy tư bản từ sản xuất</span> </div> </a> <ul id="toc-Sự_xoay_vòng_tích_lũy_tư_bản_từ_sản_xuất-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tái_tạo_đơn_giản_và_mở_rộng" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tái_tạo_đơn_giản_và_mở_rộng"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.5</span> <span>Tái tạo đơn giản và mở rộng</span> </div> </a> <ul id="toc-Tái_tạo_đơn_giản_và_mở_rộng-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tích_lũy_tư_bản_như_quan_hệ_xã_hội" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tích_lũy_tư_bản_như_quan_hệ_xã_hội"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.6</span> <span>Tích lũy tư bản như quan hệ xã hội</span> </div> </a> <ul id="toc-Tích_lũy_tư_bản_như_quan_hệ_xã_hội-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Tiền_công_lao_động" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tiền_công_lao_động"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Tiền công lao động</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Tiền_công_lao_động-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Tiền công lao động</span> </button> <ul id="toc-Tiền_công_lao_động-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Phân_loại" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Phân_loại"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Phân loại</span> </div> </a> <ul id="toc-Phân_loại-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Đọc_thêm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Đọc_thêm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Đọc thêm</span> </div> </a> <ul id="toc-Đọc_thêm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Xem_thêm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Xem_thêm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Xem thêm</span> </div> </a> <ul id="toc-Xem_thêm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tham_khảo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tham_khảo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Tham khảo</span> </div> </a> <ul id="toc-Tham_khảo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liên_kết_ngoài" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Liên_kết_ngoài"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Liên kết ngoài</span> </div> </a> <ul id="toc-Liên_kết_ngoài-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Chủ nghĩa tư bản</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 153 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-153" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">153 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Kapitalisme" title="Kapitalisme – Tiếng Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Kapitalisme" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Tiếng Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Kapitalismus" title="Kapitalismus – Tiếng Đức (Thụy Sĩ)" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Kapitalismus" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Tiếng Đức (Thụy Sĩ)" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/%C7%A2htwealdes_endebyrdness" title="Ǣhtwealdes endebyrdness – Tiếng Anh cổ" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Ǣhtwealdes endebyrdness" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Tiếng Anh cổ" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%A3%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="رأسمالية – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="رأسمالية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Capitalismo" title="Capitalismo – Tiếng Aragon" lang="an" hreflang="an" data-title="Capitalismo" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Tiếng Aragon" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%AA%DC%9D%DC%AB%DC%A1%DC%A0%DC%98%DC%AC%DC%90" title="ܪܝܫܡܠܘܬܐ – Tiếng Aramaic" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܪܝܫܡܠܘܬܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="Tiếng Aramaic" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%81%E0%A6%9C%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%A6" title="পুঁজিবাদ – Tiếng Assam" lang="as" hreflang="as" data-title="পুঁজিবাদ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="Tiếng Assam" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Capitalismu" title="Capitalismu – Tiếng Asturias" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Capitalismu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Tiếng Asturias" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Capitalismo" title="Capitalismo – Tiếng Guarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Capitalismo" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="Tiếng Guarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Kapitalizm" title="Kapitalizm – Tiếng Azerbaijan" lang="az" hreflang="az" data-title="Kapitalizm" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Tiếng Azerbaijan" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="کاپیتالیسم – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="کاپیتالیسم" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Kapitalisme" title="Kapitalisme – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Kapitalisme" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Kapitalisme" title="Kapitalisme – Tiếng Mã Lai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Kapitalisme" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Tiếng Mã Lai" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%81%E0%A6%9C%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%A6" title="পুঁজিবাদ – Tiếng Bangla" lang="bn" hreflang="bn" data-title="পুঁজিবাদ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Tiếng Bangla" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Chu-p%C3%BAn-ch%C3%BA-g%C4%AB" title="Chu-pún-chú-gī – Tiếng Mân Nam" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Chu-pún-chú-gī" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Tiếng Mân Nam" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Капитализм – Tiếng Bashkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Капитализм" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Tiếng Bashkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Капіталізм – Tiếng Belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Капіталізм" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Tiếng Belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Капіталізм – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Капіталізм" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%82%E0%A4%81%E0%A4%9C%E0%A5%80%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%A6" title="पूँजीवाद – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="पूँजीवाद" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Kapitalismo" title="Kapitalismo – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Kapitalismo" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Kapitalizam" title="Kapitalizam – Tiếng Bosnia" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Kapitalizam" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Tiếng Bosnia" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Kevalaouriezh" title="Kevalaouriezh – Tiếng Breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Kevalaouriezh" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Tiếng Breton" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D1%8A%D0%BC" title="Капитализъм – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Капитализъм" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D2%AF%D1%80%D1%8D%D0%BD%D0%B3%D1%8D%D1%82%D1%8D_%D0%B6%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%BC" title="Хүрэнгэтэ журам – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Хүрэнгэтэ журам" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Capitalisme" title="Capitalisme – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Capitalisme" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Kapitalismus" title="Kapitalismus – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Kapitalismus" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Cyfalafiaeth" title="Cyfalafiaeth – Tiếng Wales" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Cyfalafiaeth" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Tiếng Wales" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Kapitalisme" title="Kapitalisme – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Kapitalisme" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="راسمالية – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="راسمالية" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Kapitalismus" title="Kapitalismus – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Kapitalismus" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Kapitalism" title="Kapitalism – Tiếng Estonia" lang="et" hreflang="et" data-title="Kapitalism" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Tiếng Estonia" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%80%CE%B9%CF%84%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82" title="Καπιταλισμός – Tiếng Hy Lạp" lang="el" hreflang="el" data-title="Καπιταλισμός" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Tiếng Hy Lạp" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Capitalism" title="Capitalism – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Capitalism" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Capitalismo" title="Capitalismo – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Capitalismo" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Kapitalismo" title="Kapitalismo – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Kapitalismo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Capitalismu" title="Capitalismu – Tiếng Extremadura" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Capitalismu" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Tiếng Extremadura" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Kapitalismo" title="Kapitalismo – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Kapitalismo" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="سرمایهداری – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="سرمایهداری" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Punjiwaad" title="Punjiwaad – Tiếng Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Punjiwaad" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Tiếng Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Kapitalisma" title="Kapitalisma – Tiếng Faroe" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Kapitalisma" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="Tiếng Faroe" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Capitalisme" title="Capitalisme – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Capitalisme" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Kapitalisme" title="Kapitalisme – Tiếng Frisia" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Kapitalisme" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Tiếng Frisia" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Capitalisim" title="Capitalisim – Tiếng Friulian" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Capitalisim" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="Tiếng Friulian" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Caipitleachas" title="Caipitleachas – Tiếng Ireland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Caipitleachas" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Tiếng Ireland" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Calpachas" title="Calpachas – Tiếng Gael Scotland" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Calpachas" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="Tiếng Gael Scotland" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Capitalismo" title="Capitalismo – Tiếng Galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Capitalismo" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Tiếng Galician" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E8%B3%87%E6%9C%AC%E4%B8%BB%E7%BE%A9" title="資本主義 – Tiếng Cám" lang="gan" hreflang="gan" data-title="資本主義" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Tiếng Cám" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%AE%E0%AB%82%E0%AA%A1%E0%AB%80%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6" title="મૂડીવાદ – Tiếng Gujarati" lang="gu" hreflang="gu" data-title="મૂડીવાદ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="Tiếng Gujarati" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%B9%B3%CC%82-p%C3%BAn_ch%C3%BA-ngi" title="Chṳ̂-pún chú-ngi – Tiếng Khách Gia" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Chṳ̂-pún chú-ngi" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Tiếng Khách Gia" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9E%90%EB%B3%B8%EC%A3%BC%EC%9D%98" title="자본주의 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="자본주의" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Jari-hujja" title="Jari-hujja – Tiếng Hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Jari-hujja" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="Tiếng Hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A6%D5%B4" title="Կապիտալիզմ – Tiếng Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Կապիտալիզմ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Tiếng Armenia" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%82%E0%A4%82%E0%A4%9C%E0%A5%80%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%A6" title="पूंजीवाद – Tiếng Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="पूंजीवाद" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Tiếng Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Kapitalizam" title="Kapitalizam – Tiếng Croatia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Kapitalizam" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Tiếng Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Kapitalismo" title="Kapitalismo – Tiếng Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Kapitalismo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Tiếng Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Kapitalismo" title="Kapitalismo – Tiếng Iloko" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Kapitalismo" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="Tiếng Iloko" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Ubuhlohlesakhe" title="Ubuhlohlesakhe – Tiếng Zulu" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Ubuhlohlesakhe" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="Tiếng Zulu" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Kap%C3%ADtalismi" title="Kapítalismi – Tiếng Iceland" lang="is" hreflang="is" data-title="Kapítalismi" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Tiếng Iceland" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Capitalismo" title="Capitalismo – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Capitalismo" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%A4%D7%99%D7%98%D7%9C%D7%99%D7%96%D7%9D" title="קפיטליזם – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="קפיטליזם" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Kapitalisme" title="Kapitalisme – Tiếng Java" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Kapitalisme" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Tiếng Java" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Kapitaalism" title="Kapitaalism – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Kapitaalism" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AC%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B2%B5%E0%B2%BE%E0%B2%B3%E0%B2%B6%E0%B2%BE%E0%B2%B9%E0%B2%BF" title="ಬಂಡವಾಳಶಾಹಿ – Tiếng Kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಬಂಡವಾಳಶಾಹಿ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="Tiếng Kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Капитализм – Tiếng Karachay-Balkar" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Капитализм" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="Tiếng Karachay-Balkar" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="კაპიტალიზმი – Tiếng Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="კაპიტალიზმი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Tiếng Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Kapitalizm" title="Kapitalizm – Tiếng Kashubia" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Kapitalizm" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="Tiếng Kashubia" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Капитализм – Tiếng Kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Капитализм" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Tiếng Kazakh" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Капитализм – Tiếng Kyrgyz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Капитализм" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Tiếng Kyrgyz" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Ubepari" title="Ubepari – Tiếng Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Ubepari" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Tiếng Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Kapitalism" title="Kapitalism – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Kapitalism" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Kap%C3%AEtal%C3%AEzm" title="Kapîtalîzm – Tiếng Kurd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Kapîtalîzm" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Tiếng Kurd" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%A5%E0%BA%B1%E0%BA%94%E0%BA%97%E0%BA%B4%E0%BA%97%E0%BA%B6%E0%BA%99%E0%BA%99%E0%BA%B4%E0%BA%8D%E0%BA%BB%E0%BA%A1" title="ລັດທິທຶນນິຍົມ – Tiếng Lào" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ລັດທິທຶນນິຍົມ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="Tiếng Lào" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Capitalismus" title="Capitalismus – Tiếng La-tinh" lang="la" hreflang="la" data-title="Capitalismus" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Tiếng La-tinh" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Kapit%C4%81lisms" title="Kapitālisms – Tiếng Latvia" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Kapitālisms" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Tiếng Latvia" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Kapitalismus" title="Kapitalismus – Tiếng Luxembourg" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Kapitalismus" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Tiếng Luxembourg" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Kapitalizmas" title="Kapitalizmas – Tiếng Litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Kapitalizmas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Tiếng Litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Kapitalisme" title="Kapitalisme – Tiếng Limburg" lang="li" hreflang="li" data-title="Kapitalisme" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Tiếng Limburg" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Kapitalism%C9%9B" title="Kapitalismɛ – Tiếng Lingala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Kapitalismɛ" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="Tiếng Lingala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Capitalisme" title="Capitalisme – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Capitalisme" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Capitalism" title="Capitalism – Tiếng Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Capitalism" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Tiếng Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Kapitalizmus" title="Kapitalizmus – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Kapitalizmus" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%BC" title="Капитализам – Tiếng Macedonia" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Капитализам" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Tiếng Macedonia" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Kapitalisma" title="Kapitalisma – Tiếng Malagasy" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Kapitalisma" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Tiếng Malagasy" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AE%E0%B5%81%E0%B4%A4%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B3%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%82" title="മുതലാളിത്തം – Tiếng Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="മുതലാളിത്തം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Tiếng Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%A1%E0%A4%B5%E0%A4%B2%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%B9%E0%A5%80" title="भांडवलशाही – Tiếng Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="भांडवलशाही" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Tiếng Marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="კაპიტალიზმი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="კაპიტალიზმი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%87" title="راسماليه – Tiếng Ả Rập Ai Cập" lang="arz" hreflang="arz" data-title="راسماليه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập Ai Cập" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Kapitalisme" title="Kapitalisme – Tiếng Minangkabau" lang="min" hreflang="min" data-title="Kapitalisme" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="Tiếng Minangkabau" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/C%E1%B9%B3%CC%86-bu%C5%8Dng-ci%C5%8D-ngi%C3%AA" title="Cṳ̆-buōng-ciō-ngiê – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Cṳ̆-buōng-ciō-ngiê" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Capitalismo" title="Capitalismo – Tiếng Miranda" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Capitalismo" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="Tiếng Miranda" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Капитализм – Tiếng Mông Cổ" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Капитализм" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Tiếng Mông Cổ" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%9B%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9D%E1%80%AB%E1%80%92" title="အရင်းရှင်ဝါဒ – Tiếng Miến Điện" lang="my" hreflang="my" data-title="အရင်းရှင်ဝါဒ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="Tiếng Miến Điện" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Kapitalisme" title="Kapitalisme – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Kapitalisme" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Kapitalisme" title="Kapitalisme – Tiếng Hạ Saxon" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Kapitalisme" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Tiếng Hạ Saxon" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%82%E0%A4%81%E0%A4%9C%E0%A5%80%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%A6" title="पूँजीवाद – Tiếng Nepal" lang="ne" hreflang="ne" data-title="पूँजीवाद" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="Tiếng Nepal" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%82%E0%A4%81%E0%A4%9C%E0%A5%80%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%A6" title="पूँजीवाद – Tiếng Newari" lang="new" hreflang="new" data-title="पूँजीवाद" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="Tiếng Newari" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E8%B3%87%E6%9C%AC%E4%B8%BB%E7%BE%A9" title="資本主義 – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="資本主義" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Капитализм – Tiếng Chechen" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Капитализм" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="Tiếng Chechen" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Kapitalisme" title="Kapitalisme – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Kapitalisme" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Kapitalisme" title="Kapitalisme – Tiếng Na Uy (Nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Kapitalisme" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Capitalisme" title="Capitalisme – Tiếng Occitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Capitalisme" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Tiếng Occitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Dilbeetummaa" title="Dilbeetummaa – Tiếng Oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Dilbeetummaa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="Tiếng Oromo" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Kapitalizm" title="Kapitalizm – Tiếng Uzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Kapitalizm" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Tiếng Uzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AA%E0%A9%82%E0%A9%B0%E0%A8%9C%E0%A9%80%E0%A8%B5%E0%A8%BE%E0%A8%A6" title="ਪੂੰਜੀਵਾਦ – Tiếng Punjab" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਪੂੰਜੀਵਾਦ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Tiếng Punjab" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%81_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85" title="سرمایہ داری نظام – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="سرمایہ داری نظام" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Kapitalismo" title="Kapitalismo – Tiếng Papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Kapitalismo" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="Tiếng Papiamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%88%D9%84%D9%8A" title="پانگولي – Tiếng Pashto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="پانگولي" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Tiếng Pashto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Kiapitalizam" title="Kiapitalizam – Tiếng Anh Jamaica Creole" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Kiapitalizam" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Tiếng Anh Jamaica Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Capitalism" title="Capitalism – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Capitalism" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Kapitalismus" title="Kapitalismus – Tiếng Hạ Giéc-man" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Kapitalismus" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Tiếng Hạ Giéc-man" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Kapitalizm" title="Kapitalizm – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Kapitalizm" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Capitalismo" title="Capitalismo – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Capitalismo" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Capitalism" title="Capitalism – Tiếng Romania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Capitalism" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Tiếng Romania" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Kapitalismu" title="Kapitalismu – Tiếng Quechua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Kapitalismu" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="Tiếng Quechua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Капіталізм – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Капіталізм" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Капитализм – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Капитализм" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Капитализм – Tiếng Sakha" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Капитализм" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="Tiếng Sakha" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%AF%E1%B1%A9%E1%B1%B8%E1%B1%A1%E1%B1%A4%E1%B1%B5%E1%B1%9F%E1%B1%AB%E1%B1%BD" title="ᱯᱩᱸᱡᱤᱵᱟᱫᱽ – Tiếng Santali" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱯᱩᱸᱡᱤᱵᱟᱫᱽ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="Tiếng Santali" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Caipitalism" title="Caipitalism – Tiếng Scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Caipitalism" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Tiếng Scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Kapitalizmi" title="Kapitalizmi – Tiếng Albania" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Kapitalizmi" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Tiếng Albania" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Capitalismu" title="Capitalismu – Tiếng Sicilia" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Capitalismu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Tiếng Sicilia" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B0%E0%B6%B1%E0%B7%80%E0%B7%8F%E0%B6%AF%E0%B6%BA" title="ධනවාදය – Tiếng Sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="ධනවාදය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="Tiếng Sinhala" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Capitalism" title="Capitalism – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Capitalism" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%81_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85" title="سرمائيدارانہ نظام – Tiếng Sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="سرمائيدارانہ نظام" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="Tiếng Sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Kapitalizmus" title="Kapitalizmus – Tiếng Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Kapitalizmus" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Tiếng Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Kapitalizem" title="Kapitalizem – Tiếng Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Kapitalizem" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Tiếng Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Hanteynta" title="Hanteynta – Tiếng Somali" lang="so" hreflang="so" data-title="Hanteynta" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="Tiếng Somali" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%95%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%95%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="سەرمایەداری – Tiếng Kurd Miền Trung" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="سەرمایەداری" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Tiếng Kurd Miền Trung" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%BC" title="Капитализам – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Капитализам" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Kapitalizam" title="Kapitalizam – Tiếng Serbo-Croatia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Kapitalizam" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Tiếng Serbo-Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kapitalismi" title="Kapitalismi – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kapitalismi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Kapitalism" title="Kapitalism – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kapitalism" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Kapitalismo" title="Kapitalismo – Tiếng Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Kapitalismo" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tiếng Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AE%E0%AF%81%E0%AE%A4%E0%AE%B2%E0%AE%BE%E0%AE%B3%E0%AE%BF%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%81%E0%AE%B5%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="முதலாளித்துவம் – Tiếng Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="முதலாளித்துவம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tiếng Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Капитализм – Tiếng Tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Капитализм" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tiếng Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%86%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%81%E0%B0%AC%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%82" title="పెట్టుబడిదారీ విధానం – Tiếng Telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="పెట్టుబడిదారీ విధానం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="Tiếng Telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="ทุนนิยม – Tiếng Thái" lang="th" hreflang="th" data-title="ทุนนิยม" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tiếng Thái" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Капитализм – Tiếng Tajik" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Капитализм" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Tiếng Tajik" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Kapitalizm" title="Kapitalizm – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Kapitalizm" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Капіталізм – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Капіталізм" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%81_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85" title="سرمایہ داری نظام – Tiếng Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="سرمایہ داری نظام" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Tiếng Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Capita%C5%82ixmo" title="Capitałixmo – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Capitałixmo" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Kapitalizm" title="Kapitalizm – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Kapitalizm" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Kapitalism" title="Kapitalism – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Kapitalism" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Kapitalismo" title="Kapitalismo – Tiếng Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Kapitalismo" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Tiếng Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%B3%87%E6%9C%AC%E4%B8%BB%E7%BE%A9" title="資本主義 – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="資本主義" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%90%D7%A4%D7%99%D7%98%D7%90%D7%9C%D7%99%D7%96%D7%9D" title="קאפיטאליזם – Tiếng Yiddish" lang="yi" hreflang="yi" data-title="קאפיטאליזם" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="Tiếng Yiddish" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%B3%87%E6%9C%AC%E4%B8%BB%E7%BE%A9" title="資本主義 – Tiếng Quảng Đông" lang="yue" hreflang="yue" data-title="資本主義" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Tiếng Quảng Đông" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Kapitalizm" title="Kapitalizm – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Kapitalizm" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Kap%C4%97tal%C4%97zmos" title="Kapėtalėzmos – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Kapėtalėzmos" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%B5%84%E6%9C%AC%E4%B8%BB%E4%B9%89" title="资本主义 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="资本主义" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Kepuncian" title="Kepuncian – Tiếng Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Kepuncian" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Tiếng Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Kapitalisme" title="Kapitalisme – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Kapitalisme" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q6206#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&oldid=71926729" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&page=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&id=71926729&wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FCh%25E1%25BB%25A7_ngh%25C4%25A9a_t%25C6%25B0_b%25E1%25BA%25A3n"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FCh%25E1%25BB%25A7_ngh%25C4%25A9a_t%25C6%25B0_b%25E1%25BA%25A3n"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&bookcmd=book_creator&referer=Ch%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&page=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Capitalism" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://vi.wikiquote.org/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" hreflang="vi"><span>Wikiquote</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q6206" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-1000BCB" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Danh_s%C3%A1ch_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n_n%C3%AAn_c%C3%B3" title="Đây là một bài viết cơ bản. Nhấn vào đây để biết thêm thông tin."><img alt="Đây là một bài viết cơ bản. Nhấn vào đây để biết thêm thông tin." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg/20px-1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg.png" decoding="async" width="20" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg/30px-1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg/40px-1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg.png 2x" data-file-width="103" data-file-height="94" /></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><table class="box-Nhiều_vấn_đề plainlinks metadata ambox ambox-content ambox-multiple_issues compact-ambox" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ambox_important.svg/40px-Ambox_important.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ambox_important.svg/60px-Ambox_important.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ambox_important.svg/80px-Ambox_important.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="40" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span"><div class="mw-collapsible" style="width:95%; margin: 0.2em 0;"><b>Bài viết này có nhiều vấn đề.</b> Xin vui lòng giúp đỡ <b><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit">cải thiện nó</a></b> hoặc thảo luận về những vấn đề này trên <b><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" title="Thảo luận:Chủ nghĩa tư bản">trang thảo luận</a></b>. <div class="mw-collapsible-content" style="margin-top: 0.3em;"> <table class="box-Chú_thích_trong_bài plainlinks metadata ambox ambox-content ambox-Refimprove" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Question_book-new.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/50px-Question_book-new.svg.png" decoding="async" width="50" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/75px-Question_book-new.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/100px-Question_book-new.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="399" /></a></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">Bài viết này <b>cần thêm <a href="/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc">chú thích nguồn gốc</a> để <a href="/wiki/Wikipedia:Th%C3%B4ng_tin_ki%E1%BB%83m_ch%E1%BB%A9ng_%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c" title="Wikipedia:Thông tin kiểm chứng được">kiểm chứng thông tin</a></b>.<span class="hide-when-compact"> Mời bạn giúp <a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit">hoàn thiện bài viết này</a> bằng cách bổ sung chú thích tới <a href="/wiki/Wikipedia:Ngu%E1%BB%93n_%C4%91%C3%A1ng_tin_c%E1%BA%ADy" title="Wikipedia:Nguồn đáng tin cậy">các nguồn đáng tin cậy</a>. Các nội dung không có nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ.</span> <small class="date-container"><i>(<span class="date">tháng 12/2023</span>)</i></small></div></td></tr></tbody></table> <table class="box-Cần_biên_tập plainlinks metadata ambox ambox-content" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ambox_important.svg/40px-Ambox_important.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ambox_important.svg/60px-Ambox_important.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ambox_important.svg/80px-Ambox_important.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="40" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">Bài viết hoặc đoạn này <b>cần người am hiểu về chủ đề này trợ giúp biên tập mở rộng hoặc cải thiện</b>.<span class="hide-when-compact"> Bạn có thể giúp <a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit">cải thiện trang này</a> nếu có thể. Xem <a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" title="Thảo luận:Chủ nghĩa tư bản">trang thảo luận</a> để biết thêm chi tiết.</span> <small class="date-container"><i>(<span class="date">tháng 12/2023</span>)</i></small></div></td></tr></tbody></table> <table class="box-Cần_nhiều_trích_dẫn_trong_bài_hơn plainlinks metadata ambox ambox-style ambox-More_footnotes" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Text_document_with_red_question_mark.svg/40px-Text_document_with_red_question_mark.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Text_document_with_red_question_mark.svg/60px-Text_document_with_red_question_mark.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Text_document_with_red_question_mark.svg/80px-Text_document_with_red_question_mark.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">Bài viết này có một danh sách các nguồn tham khảo, nhưng <b>vẫn chưa đáp ứng khả năng kiểm chứng được bởi thân bài vẫn còn thiếu các <a href="/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc">chú thích trong hàng</a></b>.<span class="hide-when-compact"> Hãy giúp cải thiện bài viết này bằng cách bổ sung các chú thích nguồn cho các nội dung tương ứng.</span> <small class="date-container"><i>(<span class="date">tháng 12/2023</span>)</i></small></div></td></tr></tbody></table> </div> </div></div></td></tr></tbody></table> <div class="shortdescription nomobile noexcerpt noprint searchaux" style="display:none">Hệ thống kinh tế dựa trên tư hữu<a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:SHORTDESC:H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_kinh_t%E1%BA%BF_d%E1%BB%B1a_tr%C3%AAn_t%C6%B0_h%E1%BB%AFu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bản mẫu:SHORTDESC:Hệ thống kinh tế dựa trên tư hữu (trang không tồn tại)">Bản mẫu:SHORTDESC:Hệ thống kinh tế dựa trên tư hữu</a></div> <p class="mw-empty-elt"> </p> <table class="vertical-navbox nowraplinks" style="float:right;clear:right;width:22.0em;margin:0 0 1.0em 1.0em;background:#f9f9f9;border:1px solid #aaa;padding:0.2em;border-spacing:0.4em 0;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%"><tbody><tr><td style="padding-top:0.4em;line-height:1.2em">Một phần của <a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" title="Thể loại:Chủ nghĩa tư bản">chuỗi bài về</a></td></tr><tr><th style="padding:0.2em 0.4em 0.2em;padding-top:0;font-size:145%;line-height:1.2em;font-size:200%;font-weight:normal;color:black;"><a class="mw-selflink selflink">Chủ nghĩa tư bản</a></th></tr><tr><td style="padding:0.2em 0 0.4em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Dollar_sign_capitalism_logo.svg" class="mw-file-description" title="Dollar sign capitalism logo"><img alt="Dollar sign capitalism logo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Dollar_sign_capitalism_logo.svg/100px-Dollar_sign_capitalism_logo.svg.png" decoding="async" width="100" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Dollar_sign_capitalism_logo.svg/150px-Dollar_sign_capitalism_logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Dollar_sign_capitalism_logo.svg/200px-Dollar_sign_capitalism_logo.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></td></tr><tr><td style="padding:0 0.1em 0.4em"> <div class="NavFrame collapsed" style="border:none;padding:0"><div class="NavHead" style="font-size:105%;background:transparent;text-align:left;background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">Các khái niệm</div><div class="NavContent hlist" style="font-size:105%;padding:0.2em 0 0.4em;text-align:center"> <ul><li><a href="/wiki/Kinh_doanh" title="Kinh doanh">Kinh doanh</a></li> <li><a href="/wiki/Chu_k%E1%BB%B3_kinh_doanh" class="mw-redirect" title="Chu kỳ kinh doanh">Chu kỳ kinh doanh</a></li> <li><a href="/wiki/Doanh_nh%C3%A2n" title="Doanh nhân">Doanh nhân</a></li> <li><a href="/wiki/T%C6%B0_b%E1%BA%A3n" title="Tư bản">Tư bản</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%ADch_l%C5%A9y_v%E1%BB%91n" class="mw-redirect" title="Tích lũy vốn">Tích lũy vốn</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_v%E1%BB%91n" title="Thị trường vốn">Thị trường vốn</a></li> <li><a class="mw-selflink-fragment" href="#Phương_thức_sản_xuất">Phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%B4ng_ty" title="Công ty">Công ty</a></li> <li><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_%C4%91o%C3%A0n" title="Tập đoàn">Tập đoàn</a></li> <li><a href="/wiki/C%E1%BA%A1nh_tranh_(kinh_t%E1%BA%BF)" class="mw-redirect" title="Cạnh tranh (kinh tế)">Thị trường cạnh tranh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Can_thi%E1%BB%87p_kinh_t%E1%BA%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Can thiệp kinh tế (trang không tồn tại)">Can thiệp kinh tế</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%E1%BB%B1_do_kinh_t%E1%BA%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tự do kinh tế (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tự do kinh tế</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BA%B7ng_d%C6%B0_kinh_t%E1%BA%BF" title="Thặng dư kinh tế">Thặng dư kinh tế</a></li> <li><a href="/wiki/Kh%E1%BB%9Fi_s%E1%BB%B1_doanh_nghi%E1%BB%87p" title="Khởi sự doanh nghiệp">Khởi sự doanh nghiệp</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=V%E1%BB%91n_%E1%BA%A3o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vốn ảo (trang không tồn tại)">Vốn ảo</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_t%C3%A0i_ch%C3%ADnh" title="Thị trường tài chính">Thị trường tài chính</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_gi%C3%A1_t%E1%BB%B1_do&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hệ thống giá tự do (trang không tồn tại)">Hệ thống giá tự do</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_t%E1%BB%B1_do" title="Thị trường tự do">Thị trường tự do</a></li> <li><a href="/wiki/H%C3%A0ng_h%C3%B3a_v%C3%A0_d%E1%BB%8Bch_v%E1%BB%A5" title="Hàng hóa và dịch vụ">Hàng hóa và dịch vụ</a></li> <li><a href="/wiki/Nh%C3%A0_%C4%91%E1%BA%A7u_t%C6%B0" title="Nhà đầu tư">Nhà đầu tư</a></li> <li><a href="/wiki/B%C3%A0n_tay_v%C3%B4_h%C3%ACnh" title="Bàn tay vô hình">Bàn tay vô hình</a></li> <li><a href="/wiki/T%E1%BB%B1_do_h%C3%B3a" title="Tự do hóa">Tự do hóa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BA%ADn_bi%C3%AAn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa cận biên (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa cận biên</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BB%81n" title="Tiền">Tiền</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%A0i_s%E1%BA%A3n_c%C3%A1_nh%C3%A2n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tài sản cá nhân (trang không tồn tại)">Tài sản cá nhân</a></li> <li><a href="/wiki/T%C6%B0_nh%C3%A2n_h%C3%B3a" title="Tư nhân hóa">Tư nhân hóa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A3i_nhu%E1%BA%ADn_(kinh_t%E1%BA%BF)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lợi nhuận (kinh tế) (trang không tồn tại)">Lợi nhuận</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm_cho_thu%C3%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tìm kiếm cho thuê (trang không tồn tại)">Tìm kiếm cho thuê</a></li> <li><a href="/wiki/Cung_v%C3%A0_c%E1%BA%A7u" class="mw-redirect" title="Cung và cầu">Cung và cầu</a></li> <li><a href="/wiki/Gi%C3%A1_tr%E1%BB%8B_th%E1%BA%B7ng_d%C6%B0" title="Giá trị thặng dư">Giá trị thặng dư</a></li> <li><a href="/wiki/Gi%C3%A1_tr%E1%BB%8B_(kinh_t%E1%BA%BF)" class="mw-redirect" title="Giá trị (kinh tế)">Giá trị</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%C6%B0%C6%A1ng_lao_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lương lao động (trang không tồn tại)">Lương lao động</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td style="padding:0 0.1em 0.4em"> <div class="NavFrame collapsed" style="border:none;padding:0"><div class="NavHead" style="font-size:105%;background:transparent;text-align:left;background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">Hệ thống kinh tế</div><div class="NavContent hlist" style="font-size:105%;padding:0.2em 0 0.4em;text-align:center"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_Anglo-Saxon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản Anglo-Saxon (trang không tồn tại)">Anglo-Saxon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_chuy%C3%AAn_ch%E1%BA%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản chuyên chế (trang không tồn tại)">Chuyên chế</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_doanh_nghi%E1%BB%87p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản doanh nghiệp (trang không tồn tại)">Doanh nghiệp</a></li> <li><a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_ch%E1%BB%89_huy" class="mw-redirect" title="Kinh tế chỉ huy">Kinh tế chỉ huy</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_t%E1%BB%B1_do#Các_nguyên_lý_chung" title="Thị trường tự do">Thị trường tự do</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_nh%C3%A2n_b%E1%BA%A3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản nhân bản (trang không tồn tại)">Nhân bản</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_Laissez-faire&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản Laissez-faire (trang không tồn tại)">Laissez-faire</a></i></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_t%E1%BB%B1_do&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản tự do (trang không tồn tại)">Tự do</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_t%E1%BB%B1_do_c%C3%A1_nh%C3%A2n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản tự do cá nhân (trang không tồn tại)">Tự do cá nhân</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản thị trường (trang không tồn tại)">Thị trường</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_tr%E1%BB%8Dng_th%C6%B0%C6%A1ng" title="Chủ nghĩa trọng thương">Trọng thương</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_h%E1%BB%97n_h%E1%BB%A3p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản hỗn hợp (trang không tồn tại)">Hỗn hợp</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_%C4%91%E1%BB%99c_quy%E1%BB%81n_nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Chủ nghĩa tư bản độc quyền nhà nước">Độc quyền</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_d%C3%A2n_t%E1%BB%99c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản dân tộc (trang không tồn tại)">Dân tộc</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%E1%BB%B1_do_m%E1%BB%9Bi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tự do mới (trang không tồn tại)">Tự do mới</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_B%E1%BA%AFc_%C3%82u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản Bắc Âu (trang không tồn tại)">Bắc Âu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_v%C3%B4_ch%C3%ADnh_ph%E1%BB%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản vô chính phủ (trang không tồn tại)">Vô chính phủ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_th%C3%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản thô (trang không tồn tại)">Thô</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_%C4%91i%E1%BB%81u_ti%E1%BA%BFt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thị trường điều tiết (trang không tồn tại)">Thị trường điều tiết</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_%C4%91i%E1%BB%81u_ti%E1%BA%BFt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản điều tiết (trang không tồn tại)">Điều tiết</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_Rhine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản Rhine (trang không tồn tại)">Rhine</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_x%C3%A3_h%E1%BB%99i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản xã hội (trang không tồn tại)">Xã hội</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Chủ nghĩa tư bản nhà nước">Nhà nước</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_do_nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_b%E1%BA%A3o_tr%E1%BB%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản do nhà nước bảo trợ (trang không tồn tại)">Nhà nước bảo trợ</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_ph%C3%BAc_l%E1%BB%A3i" title="Chủ nghĩa tư bản phúc lợi">Phúc lợi</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td style="padding:0 0.1em 0.4em"> <div class="NavFrame collapsed" style="border:none;padding:0"><div class="NavHead" style="font-size:105%;background:transparent;text-align:left;background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">Các thuyết kinh tế</div><div class="NavContent hlist" style="font-size:105%;padding:0.2em 0 0.4em;text-align:center"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_ph%C3%A1i_kinh_t%E1%BA%BF_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trường phái kinh tế Mỹ (trang không tồn tại)">Mỹ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_ph%C3%A1i_kinh_t%E1%BA%BF_%C3%81o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trường phái kinh tế Áo (trang không tồn tại)">Áo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_duy_ch%C3%ADnh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa duy chính (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa duy chính</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=L%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_ti%E1%BB%81n_t%E1%BB%87_hi%E1%BB%87n_%C4%91%E1%BA%A1i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lý thuyết tiền tệ hiện đại (trang không tồn tại)">MMT</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_ph%C3%A1i_kinh_t%E1%BA%BF_Chicago&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trường phái kinh tế Chicago (trang không tồn tại)">Chicago</a></li> <li><a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_h%E1%BB%8Dc_c%E1%BB%95_%C4%91i%E1%BB%83n" title="Kinh tế học cổ điển">Cổ điển</a></li> <li><a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_h%E1%BB%8Dc_th%E1%BB%83_ch%E1%BA%BF" class="mw-redirect" title="Kinh tế học thể chế">Thể chế</a></li> <li><a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_h%E1%BB%8Dc_Keynes" title="Kinh tế học Keynes">Keynes</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kinh_t%E1%BA%BF_h%E1%BB%8Dc_t%C3%A2n_Keynes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kinh tế học tân Keynes (trang không tồn tại)">Tân-</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kinh_t%E1%BA%BF_h%E1%BB%8Dc_h%E1%BA%ADu_Keynes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kinh tế học hậu Keynes (trang không tồn tại)">Hậu-</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kinh_t%E1%BA%BF_h%E1%BB%8Dc_Marxist&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kinh tế học Marxist (trang không tồn tại)">Marxist</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_ti%E1%BB%81n_t%E1%BB%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lý thuyết tiền tệ (trang không tồn tại)">Lý thuyết tiền tệ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kinh_t%E1%BA%BF_t%C3%A2n_c%E1%BB%95_%C4%91i%E1%BB%83n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kinh tế tân cổ điển (trang không tồn tại)">Tân cổ điển</a></li> <li><a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_h%E1%BB%8Dc_th%E1%BB%83_ch%E1%BA%BF_m%E1%BB%9Bi" title="Kinh tế học thể chế mới">Thể chế mới</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kinh_t%E1%BA%BF_h%E1%BB%8Dc_t%E1%BB%AB_ph%C3%ADa_cung&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kinh tế học từ phía cung (trang không tồn tại)">Từ phía cung</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td style="padding:0 0.1em 0.4em"> <div class="NavFrame collapsed" style="border:none;padding:0"><div class="NavHead" style="font-size:105%;background:transparent;text-align:left;background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">Nguồn gốc</div><div class="NavContent hlist" style="font-size:105%;padding:0.2em 0 0.4em;text-align:center"> <ul><li><a href="/wiki/K%E1%BB%B7_nguy%C3%AAn_Khai_s%C3%A1ng" class="mw-redirect" title="Kỷ nguyên Khai sáng">Kỷ nguyên Khai sáng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_v%C3%A0_H%E1%BB%93i_gi%C3%A1o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản và Hồi giáo (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tư bản và Hồi giáo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_th%C6%B0%C6%A1ng_m%E1%BA%A1i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cách mạng thương mại (trang không tồn tại)">Cách mạng thương mại</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BA%BF_%C4%91%E1%BB%99_phong_ki%E1%BA%BFn" class="mw-redirect" title="Chế độ phong kiến">Chế độ phong kiến</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cu%E1%BB%99c_c%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_c%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cuộc cách mạng công nghiệp (trang không tồn tại)">Cuộc cách mạng công nghiệp</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_tr%E1%BB%8Dng_th%C6%B0%C6%A1ng" title="Chủ nghĩa trọng thương">Chủ nghĩa trọng thương</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%ADch_l%C5%A9y_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_nguy%C3%AAn_th%E1%BB%A7y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tích lũy tư bản nguyên thủy (trang không tồn tại)">Tích lũy nguyên thủy</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_tr%E1%BB%8Dng_n%C3%B4ng" title="Chủ nghĩa trọng nông">Chủ nghĩa trọng nông</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%E1%BA%A3n_xu%E1%BA%A5t_h%C3%A0ng_h%C3%B3a_gi%E1%BA%A3n_%C4%91%C6%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sản xuất hàng hóa giản đơn (trang không tồn tại)">Sản xuất hàng hóa giản đơn</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td style="padding:0 0.1em 0.4em"> <div class="NavFrame collapsed" style="border:none;padding:0"><div class="NavHead" style="font-size:105%;background:transparent;text-align:left;background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">Sự phát triển</div><div class="NavContent hlist" style="font-size:105%;padding:0.2em 0 0.4em;text-align:center"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_ti%C3%AAn_ti%E1%BA%BFn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản tiên tiến (trang không tồn tại)">Tiên tiến</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_ti%C3%AAu_d%C3%B9ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản tiêu dùng (trang không tồn tại)">Tiêu dùng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_doanh_nghi%E1%BB%87p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản doanh nghiệp (trang không tồn tại)">Doanh nghiệp</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_th%C3%A2n_h%E1%BB%AFu" title="Chủ nghĩa tư bản thân hữu">Chủ nghĩa tư bản thân hữu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_t%C3%A0i_ch%C3%ADnh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản tài chính (trang không tồn tại)">Tài chính</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_to%C3%A0n_c%E1%BA%A7u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản toàn cầu (trang không tồn tại)">Toàn cầu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_%C4%91%E1%BB%99c_%C4%91o%C3%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản độc đoán (trang không tồn tại)">Độc đoán</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_mu%E1%BB%99n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản muộn (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tư bản muộn</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ph%C6%B0%C6%A1ng_th%E1%BB%A9c_s%E1%BA%A3n_xu%E1%BA%A5t_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_(l%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_Marx)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phương thức sản xuất tư bản (lý thuyết Marx) (trang không tồn tại)">Marx</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_th%C6%B0%C6%A1ng_nh%C3%A2n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản thương nhân (trang không tồn tại)">Thương nhân</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_cho_thu%C3%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản cho thuê (trang không tồn tại)">Cho thuê</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_%C4%91%E1%BB%99c_quy%E1%BB%81n_nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Chủ nghĩa tư bản độc quyền nhà nước">Độc quyền nhà nước</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_c%C3%B4ng_ngh%E1%BB%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản công nghệ (trang không tồn tại)">Công nghệ</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td style="padding:0 0.1em 0.4em"> <div class="NavFrame collapsed" style="border:none;padding:0"><div class="NavHead" style="font-size:105%;background:transparent;text-align:left;background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">Nhân vật</div><div class="NavContent hlist" style="font-size:105%;padding:0.2em 0 0.4em;text-align:center"> <ul><li><a href="/wiki/Adam_Smith" title="Adam Smith">Adam Smith</a></li> <li><a href="/wiki/John_Stuart_Mill" title="John Stuart Mill">John Stuart Mill</a></li> <li><a href="/wiki/David_Ricardo" title="David Ricardo">David Ricardo</a></li> <li><a href="/wiki/Thomas_Robert_Malthus" class="mw-redirect" title="Thomas Robert Malthus">Thomas Robert Malthus</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jean-Baptiste_Say&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jean-Baptiste Say (trang không tồn tại)">Jean-Baptiste Say</a></li> <li><a href="/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx">Karl Marx</a></li> <li><a href="/wiki/Milton_Friedman" title="Milton Friedman">Milton Friedman</a></li> <li><a href="/wiki/Friedrich_Hayek" title="Friedrich Hayek">Friedrich Hayek</a></li> <li><a href="/wiki/John_Maynard_Keynes" title="John Maynard Keynes">John Maynard Keynes</a></li> <li><a href="/wiki/Alfred_Marshall" title="Alfred Marshall">Alfred Marshall</a></li> <li><a href="/wiki/Ludwig_von_Mises" title="Ludwig von Mises">Ludwig von Mises</a></li> <li><a href="/wiki/Ayn_Rand" title="Ayn Rand">Ayn Rand</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Murray_Rothbard&action=edit&redlink=1" class="new" title="Murray Rothbard (trang không tồn tại)">Murray Rothbard</a></li> <li><a href="/wiki/Joseph_Schumpeter" title="Joseph Schumpeter">Joseph Schumpeter</a></li> <li><a href="/wiki/Thorstein_Veblen" title="Thorstein Veblen">Thorstein Veblen</a></li> <li><a href="/wiki/Max_Weber" title="Max Weber">Max Weber</a></li> <li><a href="/wiki/Ronald_Coase" title="Ronald Coase">Ronald Coase</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td style="padding:0 0.1em 0.4em"> <div class="NavFrame collapsed" style="border:none;padding:0"><div class="NavHead" style="font-size:105%;background:transparent;text-align:left;background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">Các chủ đề liên quan</div><div class="NavContent hlist" style="font-size:105%;padding:0.2em 0 0.4em;text-align:center"> <ul><li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%91ng_ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" class="mw-redirect" title="Chống chủ nghĩa tư bản">Chống chủ nghĩa tư bản</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nhà nước tư bản (trang không tồn tại)">Nhà nước tư bản</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_ti%C3%AAu_th%E1%BB%A5" class="mw-redirect" title="Chủ nghĩa tiêu thụ">Chủ nghĩa tiêu thụ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%C3%BD_thuy%E1%BA%BFt_kh%E1%BB%A7ng_ho%E1%BA%A3ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lý thuyết khủng hoảng (trang không tồn tại)">Lý thuyết khủng hoảng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ph%C3%AA_b%C3%ACnh_ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phê bình chủ nghĩa tư bản (trang không tồn tại)">Phê bình chủ nghĩa tư bản</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_th%C3%A2n_h%E1%BB%AFu" title="Chủ nghĩa thân hữu">Chủ nghĩa thân hữu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=V%C4%83n_h%C3%B3a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Văn hóa tư bản (trang không tồn tại)">Văn hóa tư bản</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evergreening&action=edit&redlink=1" class="new" title="Evergreening (trang không tồn tại)">Evergreening</a></li> <li><a href="/wiki/Khai_th%C3%A1c_t%C3%A0i_nguy%C3%AAn_thi%C3%AAn_nhi%C3%AAn" title="Khai thác tài nguyên thiên nhiên">Khai thác</a></li> <li><a href="/wiki/To%C3%A0n_c%E1%BA%A7u_h%C3%B3a" title="Toàn cầu hóa">Toàn cầu hóa</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" title="Lịch sử chủ nghĩa tư bản">Lịch sử</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_h%E1%BB%8Dc_thuy%E1%BA%BFt_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lịch sử học thuyết tư bản (trang không tồn tại)">Lịch sử học thuyết</a></li> <li><a href="/wiki/N%E1%BB%81n_kinh_t%E1%BA%BF_th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng" class="mw-redirect" title="Nền kinh tế thị trường">Nền kinh tế thị trường</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thời kỳ chủ nghĩa tư bản (trang không tồn tại)">Thời kỳ chủ nghĩa tư bản</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quan_%C4%91i%E1%BB%83m_v%E1%BB%81_ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quan điểm về chủ nghĩa tư bản (trang không tồn tại)">Quan điểm về chủ nghĩa tư bản</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_h%E1%BA%ADu_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa hậu tư bản (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa hậu tư bản</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A7u_c%C6%A1" title="Đầu cơ">Đầu cơ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BA%ADt_t%E1%BB%B1_t%E1%BB%B1_ph%C3%A1t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trật tự tự phát (trang không tồn tại)">Trật tự tự phát</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ho%E1%BA%A1t_%C4%91%E1%BB%99ng_t%E1%BB%AB_thi%E1%BB%87n_m%E1%BA%A1o_hi%E1%BB%83m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hoạt động từ thiện mạo hiểm (trang không tồn tại)">Hoạt động từ thiện mạo hiểm</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td style="padding:0 0.1em 0.4em"> <div class="NavFrame collapsed" style="border:none;padding:0"><div class="NavHead" style="font-size:105%;background:transparent;text-align:left;background:transparent;border-top:1px solid #aaa;text-align:center;">Tư tưởng</div><div class="NavContent hlist" style="font-size:105%;padding:0.2em 0 0.4em;text-align:center"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_v%C3%B4_ch%C3%ADnh_ph%E1%BB%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản vô chính phủ (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tư bản vô chính phủ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_%C4%91%E1%BB%99c_%C4%91o%C3%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản độc đoán (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tư bản độc đoán</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_d%C3%A2n_ch%E1%BB%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản dân chủ (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tư bản dân chủ</a></li> <li><a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_ch%E1%BB%89_huy" class="mw-redirect" title="Kinh tế chỉ huy">Kinh tế chỉ huy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_sinh_th%C3%A1i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản sinh thái (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tư bản sinh thái</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_nh%C3%A2n_v%C4%83n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản nhân văn (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tư bản nhân văn</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_%C4%91%E1%BA%A1i_%C4%91%E1%BB%93ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản đại đồng (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tư bản đại đồng</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%E1%BB%B1_do" title="Chủ nghĩa tự do">Chủ nghĩa tự do</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_t%E1%BB%B1_do&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản tự do (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tư bản tự do</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C3%A2n_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tân tư bản (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tân tư bản</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C3%A2n_t%E1%BB%B1_do&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tân tự do (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tân tự do</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_kh%C3%A1ch_quan_(Ayn_Rand)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa khách quan (Ayn Rand) (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa khách quan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%E1%BB%B1_do_Ordo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tự do Ordo (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tự do Ordo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%E1%BB%B1_do_c%C3%A1nh_h%E1%BB%AFu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tự do cánh hữu (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tự do cánh hữu</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Dân chủ xã hội">Dân chủ xã hội</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="plainlist" style="padding:0.3em 0.4em 0.3em;font-weight:bold;border-top: 1px solid #aaa; border-bottom: 1px solid #aaa;"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li class="mw-empty-elt"></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align:right;font-size:115%;padding-top: 0.6em;"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" title="Bản mẫu:Chủ nghĩa tư bản"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Chủ nghĩa tư bản (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài này viết về chính sách kinh tế. Đối với các định nghĩa khác, xem <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_h%C6%B0%E1%BB%9Bng)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản (định hướng) (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tư bản (định hướng)</a>.</div> <p><b>Chủ nghĩa tư bản</b> (<a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_H%C3%A1n" title="Chữ Hán">Chữ Hán</a>: 主義資本; <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Tiếng Anh">tiếng Anh</a>: <i>capitalism</i>) là một hệ thống <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF" title="Kinh tế">kinh tế</a> dựa trên <a href="/wiki/Quy%E1%BB%81n_s%E1%BB%9F_h%E1%BB%AFu" class="mw-redirect" title="Quyền sở hữu">quyền sở hữu</a> <a href="/wiki/T%C6%B0_b%E1%BA%A3n" title="Tư bản">tư nhân</a> đối với <a href="/wiki/T%C6%B0_li%E1%BB%87u_s%E1%BA%A3n_xu%E1%BA%A5t" title="Tư liệu sản xuất">tư liệu sản xuất</a> và hoạt động <a href="/wiki/S%E1%BA%A3n_xu%E1%BA%A5t" title="Sản xuất">sản xuất</a> vì <a href="/wiki/L%E1%BB%A3i_nhu%E1%BA%ADn" title="Lợi nhuận">lợi nhuận</a>.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Các đặc điểm đặc trưng của chủ nghĩa tư bản bao gồm: tài sản tư nhân, <a href="/wiki/T%C3%ADch_l%C5%A9y_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" title="Tích lũy tư bản">tích lũy tư bản</a>, lao động tiền lương, trao đổi tự nguyện, một hệ thống giá cả và thị trường cạnh tranh.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Trong nền kinh tế thị trường tư bản, việc điều hành và đầu tư được quyết định bởi chủ sở hữu tài sản, tư liệu sản xuất hoặc khả năng sản xuất trong thị trường tài chính, trong khi giá cả, phân phối hàng hóa và dịch vụ chủ yếu được quyết định bởi sự <a href="/wiki/C%E1%BA%A1nh_tranh_(kinh_doanh)" title="Cạnh tranh (kinh doanh)">cạnh tranh trong thị trường</a> hàng hóa và dịch vụ.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Chủ nghĩa tư bản xuất hiện đầu tiên tại <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">châu Âu</a> và phát triển từ trong lòng xã hội <a href="/wiki/Phong_ki%E1%BA%BFn" class="mw-disambig" title="Phong kiến">phong kiến</a> châu Âu và chính thức được xác lập như một hình thái xã hội tại <a href="/wiki/H%C3%A0_Lan" title="Hà Lan">Hà Lan</a> và <a href="/wiki/Anh" title="Anh">Anh</a> ở <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_XVII" class="mw-redirect" title="Thế kỷ XVII">thế kỷ XVII</a>. Sau <a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_Ph%C3%A1p" title="Cách mạng Pháp">cách mạng Pháp</a> cuối <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_XVIII" class="mw-redirect" title="Thế kỷ XVIII">thế kỷ XVIII</a>, hình thái <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Chính trị">chính trị</a> của "nhà nước tư bản chủ nghĩa" dần dần chiếm ưu thế hoàn toàn tại <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">châu Âu</a> và loại bỏ dần hình thái <a href="/wiki/Nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Nhà nước">nhà nước</a> của <a href="/wiki/Ch%E1%BA%BF_%C4%91%E1%BB%99_phong_ki%E1%BA%BFn" class="mw-redirect" title="Chế độ phong kiến">chế độ phong kiến</a>, <a href="/wiki/Qu%C3%BD_t%E1%BB%99c" class="mw-redirect" title="Quý tộc">quý tộc</a>. Và sau này hình thái <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Chính trị">chính trị</a> – <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF" title="Kinh tế">kinh tế</a> – <a href="/wiki/X%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Xã hội">xã hội</a> tư bản chủ nghĩa lan ra khắp châu Âu và thế giới. </p><p>Sự phát triển của chủ nghĩa tư bản (với tư cách một hình thái kinh tế) từ <a href="/wiki/Phong_ki%E1%BA%BFn_(ch%C3%A2u_%C3%82u)" title="Phong kiến (châu Âu)">chủ nghĩa phong kiến</a> không do một lý thuyết gia nào xây dựng. Tuy nhiên <a href="/wiki/Adam_Smith" title="Adam Smith">Adam Smith</a> là người có đóng góp to lớn nhất xây dựng một hệ thống lý luận tương đối hoàn chỉnh về <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_t%E1%BB%B1_do&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản tự do (trang không tồn tại)">chủ nghĩa tư bản tự do</a> hay <a href="/wiki/T%E1%BB%B1_do_kinh_t%E1%BA%BF" title="Tự do kinh tế">tự do kinh tế</a>. Chủ nghĩa tư bản không đồng nhất với <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%E1%BB%B1_do" title="Chủ nghĩa tự do">chủ nghĩa tự do</a> dù nền tảng là kinh tế tư hữu, nói cách khác chủ nghĩa tư bản là một trong các hình thái kinh tế của sản xuất tư hữu và đối lập với <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Chủ nghĩa xã hội">chủ nghĩa xã hội</a> trên nền tảng sở hữu công cộng, sở hữu tập thể. Các chính sách <a href="/wiki/An_sinh_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="An sinh xã hội">an sinh xã hội</a> trong nền kinh tế tư bản không phải là thành tố của chủ nghĩa tư bản, và cũng không phải biểu hiện đặc trưng của chủ nghĩa xã hội. Chính xác hơn là nó là một biểu hiện của một nền kinh tế được điều chỉnh ít nhiều bởi nhà nước. </p><p>Các nhà kinh tế, nhà kinh tế chính trị, nhà xã hội học và nhà sử học đã áp dụng những quan điểm khác nhau trong các phân tích về chủ nghĩa tư bản và đã công nhận nhiều hình thức tư bản có trong thực tế, bao gồm <a href="/wiki/Laissez-faire" title="Laissez-faire">laissez-faire</a> hay chủ nghĩa tư bản <a href="/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_t%E1%BB%B1_do" title="Thị trường tự do">thị trường tự do</a>, <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_ph%C3%BAc_l%E1%BB%A3i" title="Chủ nghĩa tư bản phúc lợi">chủ nghĩa tư bản phúc lợi</a> và <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Chủ nghĩa tư bản nhà nước">chủ nghĩa tư bản nhà nước</a>. Các hình thức khác nhau của chủ nghĩa tư bản có mức độ khác nhau ở thị trường tự do, sở hữu công cộng,<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> trở ngại cho cạnh tranh tự do và các chính sách xã hội bị nhà nước xử phạt. Mức độ cạnh tranh trên thị trường, vai trò can thiệp và điều tiết và phạm vi sở hữu nhà nước khác nhau giữa các mô hình chủ nghĩa tư bản khác nhau.<sup id="cite_ref-Modern_Economics_1986,_p._54_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-Modern_Economics_1986,_p._54-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Hầu hết các nền kinh tế tư bản hiện tại là các nền <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_h%E1%BB%97n_h%E1%BB%A3p" title="Kinh tế hỗn hợp">kinh tế hỗn hợp</a> kết hợp các yếu tố của <a href="/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_t%E1%BB%B1_do" title="Thị trường tự do">thị trường tự do</a> với sự can thiệp của nhà nước và trong một số trường hợp là <a href="/w/index.php?title=Ho%E1%BA%A1ch_%C4%91%E1%BB%8Bnh_kinh_t%E1%BA%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hoạch định kinh tế (trang không tồn tại)">hoạch định kinh tế</a>.<sup id="cite_ref-Stilwell_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-Stilwell-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Các nền kinh tế thị trường đã tồn tại dưới nhiều hình thức của chính phủ và ở nhiều thời điểm, địa điểm và nền văn hóa khác nhau. Các xã hội tư bản hiện đại, được đánh dấu bằng sự phổ cập các quan hệ xã hội dựa trên đồng tiền, một nhóm công nhân lớn và toàn hệ thống phải làm việc để kiếm tiền, và một tầng lớp tư bản sở hữu các phương tiện sản xuất được phát triển ở Tây Âu trong một quá trình dẫn đến cuộc cách mạng công nghiệp. Các hệ thống tư bản với mức độ can thiệp trực tiếp khác nhau của chính phủ đã trở nên chiếm ưu thế trong thế giới phương Tây và tiếp tục lan rộng ra thế giới. Theo thời gian, tất cả các nước tư bản đã trải qua sự tăng trưởng kinh tế nhất quán và sự nâng cao mức sống của con người.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p> Các nhà phê bình chủ nghĩa tư bản cho rằng hệ thống chủ nghĩa tư bản thiết lập quyền lực trong tay một tầng lớp tư bản thiểu số tồn tại thông qua sự bóc lột giai cấp công nhân đa số và lao động của họ; nó ưu tiên lợi nhuận hơn lợi ích xã hội, tài nguyên thiên nhiên và môi trường, chủ nghĩa tư bản là một động cơ của bất bình đẳng, tham nhũng và bất ổn kinh tế. Trong khi những người ủng hộ chủ nghĩa tư bản lập luận rằng nó cung cấp các sản phẩm tốt hơn và đổi mới thông qua sự cạnh tranh, thúc đẩy đa nguyên và phân cấp quyền lực, phân tán sự giàu có cho tất cả những người sản xuất sau đó đầu tư vào các doanh nghiệp hữu ích dựa trên nhu cầu thị trường, cho phép hệ thống khuyến khích linh hoạt trong đó ưu tiên hiệu quả và bền vững. vốn, tạo ra sự tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ và mang lại năng suất và sự thịnh vượng có lợi cho xã hội.</p><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:AdamSmith.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/AdamSmith.jpg/200px-AdamSmith.jpg" decoding="async" width="200" height="298" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/AdamSmith.jpg/300px-AdamSmith.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/AdamSmith.jpg/400px-AdamSmith.jpg 2x" data-file-width="1456" data-file-height="2173" /></a><figcaption>Adam Smith - cha đẻ <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_h%E1%BB%8Dc_c%E1%BB%95_%C4%91i%E1%BB%83n" title="Kinh tế học cổ điển">kinh tế học cổ điển</a> với tác phẩm: <i>Sự giàu có của quốc gia</i></figcaption></figure> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Lịch_sử"><span id="L.E1.BB.8Bch_s.E1.BB.AD"></span>Lịch sử</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=1" title="Sửa đổi phần “Lịch sử”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Lịch sử"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" title="Lịch sử chủ nghĩa tư bản">Lịch sử chủ nghĩa tư bản</a></div> <p>Chủ nghĩa tư bản đã bắt đầu tồn tại trên quy mô nhỏ trong nhiều thế kỷ<sup id="cite_ref-WarburtonDavid_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-WarburtonDavid-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> xuất hiện dưới dạng các hoạt động buôn bán, cho thuê và cho vay và đôi khi là ngành công nghiệp quy mô nhỏ với một số lao động làm công ăn lương. Đã có một lịch sử rất dài trong trao đổi hàng hóa đơn giản và sản xuất hàng hóa đơn giản, đó là nền tảng ban đầu cho sự phát triển của tư bản từ trao đổi thương mại. "Thời kỳ chủ nghĩa tư bản" theo <a href="/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx">Karl Marx</a> có từ các thương gia thế kỷ 16 và các thành phố đô thị nhỏ.<sup id="cite_ref-GSGB_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-GSGB-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Marx biết rằng lao động tiền lương đã tồn tại trên một quy mô nhỏ trong nhiều thế kỷ trước khi ngành công nghiệp tư bản chủ nghĩa. Các nước Hồi giáo đã sớm ban hành chính sách kinh tế tư bản, di cư sang châu Âu thông qua các đối tác thương mại từ các thành phố như Venice.<sup id="cite_ref-Koehler,_Benedikt_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-Koehler,_Benedikt-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Chủ nghĩa tư bản trong hình thức hiện đại có thể được bắt nguồn từ sự xuất hiện của chủ nghĩa tư bản nông nghiệp và chủ nghĩa trọng thương trong thời kỳ Phục hưng.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Các hình thức tư bản và trao đổi thương mại đã tồn tại nhiều năm trong phần lớn lịch sử, nhưng nó không dẫn đến sự công nghiệp hóa hay chi phối quá trình sản xuất của xã hội. Do nó đòi hỏi rất nhiều các điều kiện, bao gồm các công nghệ cụ thể về sản xuất hàng loạt, khả năng độc lập, tư nhân và buôn bán phương tiện sản xuất, một tầng lớp công nhân sẵn sàng bán sức lao động của mình để kiếm sống, khung pháp lý thúc đẩy thương mại, cơ sở vật chất cho phép lưu thông hàng hóa một quy mô lớn và an ninh cho sự tích lũy cá nhân. Nhiều điều kiện trong số này không tồn tại ở nhiều nước thế giới thứ ba, mặc dù có nhiều vốn và lao động. Những trở ngại cho sự phát triển của thị trường tư bản do đó ít kỹ thuật và xã hội, văn hóa và chính trị hơn.. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Chủ_nghĩa_tư_bản_nông_nghiệp"><span id="Ch.E1.BB.A7_ngh.C4.A9a_t.C6.B0_b.E1.BA.A3n_n.C3.B4ng_nghi.E1.BB.87p"></span>Chủ nghĩa tư bản nông nghiệp</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=2" title="Sửa đổi phần “Chủ nghĩa tư bản nông nghiệp”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chủ nghĩa tư bản nông nghiệp"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/T%C6%B0_b%E1%BA%A3n_n%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p" title="Tư bản nông nghiệp">Tư bản nông nghiệp</a></div><p>Nền tảng kinh tế của hệ thống nông nghiệp phong kiến bắt đầu thay đổi ở Anh thế kỷ 16 khi hệ thống trang ấp đã bị phá vỡ và đất đai bắt đầu trở nên tập trung trong tay một số địa chủ với lượng bất động sản ngày càng lớn. Thay vì một hệ thống nông nô dựa trên lao động, người lao động ngày càng được sử dụng như một phần của một nền kinh tế dựa vào trên nhuận. Hệ thống này gây áp lực lên cả địa chủ và người thuê đất để tăng năng suất nông nghiệp tạo ra lợi nhuận; sự suy yếu quyền lực cưỡng chế của tầng lớp quý tộc để trích xuất dư thừa nông dân khuyến khích họ thử các phương pháp sản xuất tốt hơn; và những người thuê đất cũng có động lực để cải thiện phương pháp của họ để phát triển mạnh trong một thị trường lao động cạnh tranh. Điều khoản thuê đất đã trở thành đối tượng của lực lượng kinh tế thị trường chứ không phải là hệ thống phong kiến trì trệ trước đây.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Đến đầu thế kỷ 17, nước Anh là một nhà nước kinh tế tập trung, trong đó phần lớn các luật phong kiến Trung cổ châu Âu đã bị loại bỏ. Sự tập trung này được xây dựng bởi một hệ thống đường sá tốt và một thành phố thủ đô lớn, <a href="/wiki/Lu%C3%A2n_%C4%90%C3%B4n" title="Luân Đôn">London</a>. Thủ đô đóng vai trò là trung tâm thị trường trung tâm của cả nước, tạo ra một thị trường nội bộ rất lớn cho hàng hóa, tương phản với những cổ phần phong kiến bị phân tán chiếm ưu thế ở hầu hết các vùng của lục địa. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Chủ_nghĩa_trọng_thương"><span id="Ch.E1.BB.A7_ngh.C4.A9a_tr.E1.BB.8Dng_th.C6.B0.C6.A1ng"></span>Chủ nghĩa trọng thương</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=3" title="Sửa đổi phần “Chủ nghĩa trọng thương”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chủ nghĩa trọng thương"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_tr%E1%BB%8Dng_th%C6%B0%C6%A1ng" title="Chủ nghĩa trọng thương">Chủ nghĩa trọng thương</a></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Xem thêm thông tin: <a href="/wiki/T%C6%B0_b%E1%BA%A3n_th%C6%B0%C6%A1ng_nghi%E1%BB%87p" title="Tư bản thương nghiệp">Tư bản thương nghiệp</a></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Lorrain.seaport.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Lorrain.seaport.jpg/220px-Lorrain.seaport.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Lorrain.seaport.jpg/330px-Lorrain.seaport.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Lorrain.seaport.jpg/440px-Lorrain.seaport.jpg 2x" data-file-width="1089" data-file-height="818" /></a><figcaption>Một bức tranh của một cảng biển của Pháp từ năm 1638 ở đỉnh cao của chủ nghĩa trọng thương</figcaption></figure> <p>Các học thuyết kinh tế hiện hành từ thế kỷ 16 đến thế kỷ 18 thường được gọi là chủ nghĩa trọng thương.<sup id="cite_ref-GSGB_15-1" class="reference"><a href="#cite_note-GSGB-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Burnham_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-Burnham-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Giai đoạn này, còn gọi thời kỳ khám phá, được kết hợp với cuộc thăm dò địa lý của các vùng đất nước ngoài của các thương nhân buôn bán, đặc biệt là từ Anh và các nước khác. Chủ nghĩa trọng thương là một hệ thống thương mại vì lợi nhuận, mặc dù hàng hóa vẫn chủ yếu sản xuất bằng phương pháp phi tư bản chủ nghĩa.<sup id="cite_ref-Scott_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-Scott-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Hầu hết các học giả đều coi kỷ nguyên của chủ nghĩa tư thương gia và chủ nghĩa trọng thương là nguồn gốc của chủ nghĩa tư bản hiện đại,<sup id="cite_ref-Burnham_2003_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-Burnham_2003-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Encyclopædia_Britannica_2006_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-Encyclopædia_Britannica_2006-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> mặc dù <a href="/w/index.php?title=Karl_Polanyi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karl Polanyi (trang không tồn tại)">Karl Polanyi</a> cho rằng dấu hiệu của chủ nghĩa tư bản là việc thành lập thị trường tổng quát cho những gì ông gọi là "hàng giả", ví dụ: đất đai, lao động và tiền bạc. Theo đó, ông lập luận rằng "không cho là đến năm 1834 một thị trường lao động cạnh tranh thành lập ở Anh, do đó chủ nghĩa tư bản công nghiệp như một hệ thống xã hội không thể cho là đã tồn tại trước ngày đó".<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Anh đã bắt đầu một phương pháp tiếp cận tích hợp và quy mô lớn đến chủ nghĩa trọng thương trong kỷ nguyên Elizabethan (1558–1603). Một lời giải thích có hệ thống và mạch lạc về sự cân bằng thương mại đã được công bố thông qua tranh luận <i>Kho báu của nước Anh</i> của <i><a href="/wiki/Thomas_Mun" title="Thomas Mun">Thomas Mun</a></i> bởi <a href="/w/index.php?title=Forraign_Trade&action=edit&redlink=1" class="new" title="Forraign Trade (trang không tồn tại)">Forraign Trade</a>, và cuốn The Balance of our Forraign Trade is The Rule of Our Treasure. Nó được viết vào những năm 1620 và xuất bản năm 1664. </p><p>Các thương gia châu Âu, được hỗ trợ bởi các nhà quản lý nhà nước, trợ cấp và độc quyền, kiếm được nhiều lợi nhuận nhất bằng cách mua và bán hàng hóa. Theo lời của Francis Bacon, mục đích của chủ nghĩa trọng thương là "sự mở cửa và cân bằng thương mại, sự trân trọng của các nhà sản xuất, loại bỏ sự biếng nhác, hạn chế chất thải và tránh lãng phí, cải thiện và chất lượng của đất; các quy định về giá [...]".<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Clive.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Clive.jpg/220px-Clive.jpg" decoding="async" width="220" height="171" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Clive.jpg/330px-Clive.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Clive.jpg/440px-Clive.jpg 2x" data-file-width="2400" data-file-height="1870" /></a><figcaption>Robert Clive sau trận Plassey, bắt đầu sự cai trị công ty Đông Ấn (đại diện của thực dân Anh) tại Ấn Độ</figcaption></figure> <p>Công ty Đông Ấn của Anh và Công ty Đông Ấn Hà Lan đã khánh thành một kỷ nguyên mở rộng của thương mại và trao đổi mua bán.<sup id="cite_ref-Banaji_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-Banaji-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-britannica2_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-britannica2-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Các công ty này được đặc trưng bởi việc đánh chiếm thuộc địa của họ, các quốc gia thuộc địa đã trao cho họ nhiều quyền lực.<sup id="cite_ref-Banaji_26-1" class="reference"><a href="#cite_note-Banaji-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Trong thời kỳ này, các thương gia, người đã giao dịch dưới sân khấu trước đó của chủ nghĩa trọng thương, vốn đầu tư trong công ty Đông Ấn và các thuộc địa khác, tìm kiếm một lợi nhuận đến từ đầu tư. </p><p>Thế kỷ XVIII-XIX là thời kỳ chủ nghĩa tư bản phát triển mạnh nhất, thúc đẩy sự phát triển khoa học kỹ thuật và tăng năng suất lao động, đã biến nhiều quốc gia trở thành các cường quốc kinh tế. Tuy nhiên nó cũng gây ra sự phân hóa xã hội sâu sắc, kể cả sự bóc lột nhân công thường thấy, <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_th%E1%BB%B1c_d%C3%A2n" title="Chủ nghĩa thực dân">chủ nghĩa thực dân</a> ra đời cùng sự xâm chiếm <a href="/wiki/Thu%E1%BB%99c_%C4%91%E1%BB%8Ba" title="Thuộc địa">thuộc địa</a> và buôn bán <a href="/wiki/N%C3%B4_l%E1%BB%87" title="Nô lệ">nô lệ</a>. <a href="/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx">Karl Marx</a> viết<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: </p> <dl><dd><i>"Việc tìm thấy những mỏ vàng, mỏ bạc ở châu Mỹ, việc biến người dân bản xứ thành nô lệ, việc chôn vùi họ vào các hầm mỏ hoặc tuyệt diệt họ đi, những buổi đầu của cuộc chinh phục và cướp bóc ở <a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_%E1%BA%A4n" title="Đông Ấn">Đông Ấn</a>, việc biến châu Phi thành một vùng đất cấm thương mại dành riêng cho việc săn bắt người da đen, đấy là những biện pháp tích lũy nguyên thủy có tính chất báo hiệu bình minh của thời đại <a href="/wiki/T%C6%B0_b%E1%BA%A3n_ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a" class="mw-redirect" title="Tư bản chủ nghĩa">tư bản chủ nghĩa</a>"</i></dd></dl> <p>Bên cạnh việc bóc lột nhân công trong nước, các nhà tư bản cũng tăng cường bóc lột kinh tế các nước <a href="/wiki/Thu%E1%BB%99c_%C4%91%E1%BB%8Ba" title="Thuộc địa">thuộc địa</a>. Nhà kinh tế học nổi tiếng <a href="/w/index.php?title=Utsa_Patnaik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Utsa Patnaik (trang không tồn tại)">Utsa Patnaik</a>, dựa trên dữ liệu chi tiết về thuế và mậu dịch thương mại trong gần hai thế kỷ, đã tính toán và đưa đến kết luận rằng, thực dân Anh đã bóc lột khoảng 45.000 tỷ USD (theo thời giá năm 2017) của Ấn Độ trong giai đoạn 1765 đến 1938, lớn gấp 17 lần GDP của nước Anh năm 2017. Sự bòn rút của Anh được thực hiện thông qua hệ thống độc quyền thương mại tại Ấn Độ do <a href="/wiki/C%C3%B4ng_ty_%C4%90%C3%B4ng_%E1%BA%A4n" class="mw-disambig" title="Công ty Đông Ấn">công ty Đông Ấn</a> (East India Company) của Anh nắm quyền kiểm soát. Người dân Ấn Độ đã phải cung phụng để nước Anh phát triển. Cuộc <a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_c%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p" class="mw-redirect" title="Cách mạng công nghiệp">cách mạng công nghiệp</a> tại Anh phụ thuộc phần lớn vào những phi vụ chiếm đoạt có hệ thống ở Ấn Độ. Trong toàn bộ lịch sử 200 năm cai trị của Anh tại Ấn Độ, hầu như không có sự gia tăng thu nhập bình quân đầu người. Trong nửa cuối thế kỷ 19, thu nhập bình quân của dân Ấn Độ đã giảm một nửa, tuổi thọ trung bình của người Ấn giảm 20% từ năm 1870 đến 1920. Hàng chục triệu người đã chết đói do chính sách mà thực dân Anh gây ra<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Chủ_nghĩa_tư_bản_công_nghiệp"><span id="Ch.E1.BB.A7_ngh.C4.A9a_t.C6.B0_b.E1.BA.A3n_c.C3.B4ng_nghi.E1.BB.87p"></span>Chủ nghĩa tư bản công nghiệp</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=4" title="Sửa đổi phần “Chủ nghĩa tư bản công nghiệp”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chủ nghĩa tư bản công nghiệp"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Maquina_vapor_Watt_ETSIIM.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Maquina_vapor_Watt_ETSIIM.jpg/220px-Maquina_vapor_Watt_ETSIIM.jpg" decoding="async" width="220" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Maquina_vapor_Watt_ETSIIM.jpg/330px-Maquina_vapor_Watt_ETSIIM.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Maquina_vapor_Watt_ETSIIM.jpg/440px-Maquina_vapor_Watt_ETSIIM.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="760" /></a><figcaption>Một động cơ hơi nước Watt: động cơ hơi nước được sử dụng nhiên liệu bằng than thúc đẩy cuộc cách mạng công nghiệp ở Vương quốc Anh <sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>Vào giữa thế kỷ 18, một nhóm các nhà lý thuyết kinh tế mới, do <a href="/wiki/David_Hume" title="David Hume">David Hume</a> lãnh đạo<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và <a href="/wiki/Adam_Smith" title="Adam Smith">Adam Smith</a>, thách thức học thuyết trọng thương cơ bản, tin rằng sự giàu có của thế giới vẫn không đổi và một nhà nước chỉ có thể làm tăng sự giàu có của nó với chi phí của một nước khác. </p><p>Trong cuộc Cách mạng công nghiệp, công nghiệp thay thế các thương gia như một nhân tố chi phối trong hệ thống tư bản chủ nghĩa và ảnh hưởng sự suy giảm của các kỹ năng thủ công mỹ nghệ truyền thống của các nghệ nhân và người làm thuê. Cũng trong giai đoạn này, thặng dư được tạo ra bởi sự phát triển của thương mại nông nghiệp khuyến khích tăng cơ giới hóa nông nghiệp. Chủ nghĩa tư bản công nghiệp đánh dấu sự phát triển của hệ thống sản xuất của nhà máy, đặc trưng bởi một bộ phận lao động phức tạp giữa và trong quá trình làm việc và các công việc thường ngày; và cuối cùng đã thiết lập sự thống trị toàn cầu của chế độ tư bản sản xuất.<sup id="cite_ref-Burnham_20-1" class="reference"><a href="#cite_note-Burnham-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Anh cũng từ bỏ chính sách bảo hộ của mình như là chấp nhận bởi chủ nghĩa trọng thương. Trong thế kỷ 19, <a href="/wiki/Richard_Coudenhove-Kalergi" title="Richard Coudenhove-Kalergi">Richard Cobden</a> và <a href="/w/index.php?title=John_Bright&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Bright (trang không tồn tại)">John Bright</a>, người dựa niềm tin của họ trên trường Manchester, đã khởi xướng một phong trào để giảm thuế.<sup id="cite_ref-laissezf_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-laissezf-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Vào những năm 1840, Anh đã áp dụng chính sách bảo hộ ít hơn, với việc bãi bỏ <a href="/w/index.php?title=Lu%E1%BA%ADt_Ng%C3%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Luật Ngô (trang không tồn tại)">Luật Ngô</a> và <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1o_lu%E1%BA%ADt_%C4%90i%E1%BB%81u_h%C6%B0%E1%BB%9Bng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đạo luật Điều hướng (trang không tồn tại)">Đạo luật Điều hướng</a>.<sup id="cite_ref-Burnham_20-2" class="reference"><a href="#cite_note-Burnham-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Anh giảm thuế quan và hạn ngạch, phù hợp với sự ủng hộ của <a href="/wiki/David_Ricardo" title="David Ricardo">David Ricardo</a> đối với thương mại tự do. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Chủ_nghĩa_tư_bản_hiện_đại"><span id="Ch.E1.BB.A7_ngh.C4.A9a_t.C6.B0_b.E1.BA.A3n_hi.E1.BB.87n_.C4.91.E1.BA.A1i"></span>Chủ nghĩa tư bản hiện đại</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=5" title="Sửa đổi phần “Chủ nghĩa tư bản hiện đại”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chủ nghĩa tư bản hiện đại"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:McKinley_Prosperity.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/McKinley_Prosperity.jpg/170px-McKinley_Prosperity.jpg" decoding="async" width="170" height="260" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/McKinley_Prosperity.jpg/255px-McKinley_Prosperity.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/McKinley_Prosperity.jpg/340px-McKinley_Prosperity.jpg 2x" data-file-width="2786" data-file-height="4267" /></a><figcaption><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_v%E1%BB%8B_v%C3%A0ng" title="Bản vị vàng">Bản vị vàng</a> hình thành nên cơ sở tài chính của nền kinh tế quốc tế từ năm 1870 đến năm 1914.</figcaption></figure> <p>Chủ nghĩa tư bản đã được mở rộng ra thế giới bởi các quá trình toàn cầu hóa và đến cuối thế kỷ 18 đã trở thành hệ thống kinh tế chiếm ưu thế.<sup id="cite_ref-Sage_Publications_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-Sage_Publications-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sau đó trong thế kỷ 20, chủ nghĩa tư bản đã vượt qua thách thức của các nền kinh tế kế hoạch tập trung và hiện là hệ thống bao trùm toàn cầu,<sup id="cite_ref-britannica_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-britannica-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> với nền <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_h%E1%BB%97n_h%E1%BB%A3p" title="Kinh tế hỗn hợp">kinh tế hỗn hợp</a> là hình thức thống trị của nó trong thế giới công nghiệp hóa phương Tây. </p><p><a href="/wiki/C%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p_h%C3%B3a" title="Công nghiệp hóa">Công nghiệp hóa</a> cho phép sản xuất hàng loạt các mặt hàng gia dụng giá rẻ theo quy mô kinh tế trong khi dân số tăng nhanh tạo ra nhu cầu bền vững cho hàng hóa. <a href="/wiki/To%C3%A0n_c%E1%BA%A7u_h%C3%B3a" title="Toàn cầu hóa">Toàn cầu hoá</a> trong giai đoạn này bắt đầu được định hình bởi chủ nghĩa đế quốc ở thế kỷ 18.<sup id="cite_ref-Sage_Publications_33-1" class="reference"><a href="#cite_note-Sage_Publications-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p> Sau cuộc chiến tranh nha phiến lần thứ nhất và thứ hai (1839–1860) và việc hoàn thành cuộc chinh phục Ấn Độ của Anh, quần thể rộng lớn của các khu vực này đã trở thành người tiêu dùng sẵn sàng xuất khẩu châu Âu. Cũng trong giai đoạn này, các khu vực của châu Phi cận Sahara và các đảo Thái Bình Dương được đưa vào hệ thống thế giới. Trong khi đó, cuộc chinh phục các khu vực mới trên thế giới, đặc biệt là châu Phi cận Sahara, châu Á mang lại nguồn tài nguyên thiên nhiên quý giá như cao su, kim cương và than và giúp đầu tư và thương mại nhiên liệu giữa các cường quốc châu Âu, các thuộc địa của họ và Hoa Kỳ: </p><blockquote><p>Cư dân của London có thể gọi bằng điện thoại, nhấm nháp trà buổi sáng, các sản phẩm khác nhau trên thế giới, và mong đợi sớm giao hàng ngay trước cửa nhà mình. Chủ nghĩa quân phiệt và chủ nghĩa đế quốc của sự cạnh tranh chủng tộc và văn hóa ít hơn nhiều so với những thú vui của tờ báo hàng ngày của ông. Thật là một tập phim đặc biệt trong phát triển kinh tế của con người là tuổi mà đã kết thúc trong tháng 8 năm 1914.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote> <p>Trong giai đoạn này, hệ thống tài chính toàn cầu chủ yếu gắn liền với <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_v%E1%BB%8B_v%C3%A0ng" title="Bản vị vàng">bản vị vàng</a>. Vương quốc Anh lần đầu tiên chính thức thông qua tiêu chuẩn này vào năm 1821. Ngay sau đó là Canada vào năm 1853, Newfoundland năm 1865, Hoa Kỳ và Đức (de jure) năm 1873. Các công nghệ mới, chẳng hạn như điện báo, cáp xuyên Đại Tây Dương, điện thoại vô tuyến, tàu hơi nước và đường sắt cho phép hàng hóa và thông tin di chuyển khắp thế giới ở mức độ chưa từng có.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Từ đầu thế kỷ XX trở đi, nhà nước tư bản chủ nghĩa từ chỗ hầu như không can thiệp vào nền kinh tế, thì lại can thiệp mạnh mẽ vào cơ chế thị trường, điều chỉnh thu nhập, sau đó là một quá trình quốc hữu hóa lớn diễn ra ở một số nước. Sự hình thành chủ nghĩa tư bản độc quyền do sự sáp nhập các doanh nghiệp tạo nên các tập đoàn kinh tế gần như không chịu sự cạnh tranh mang tính tự nhiên cũng là một đặc điểm trong giai đoạn thứ ba này. Thời kỳ này, theo nhận định của Lenin, chủ nghĩa tư bản đã trở thành <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c" title="Chủ nghĩa đế quốc">chủ nghĩa đế quốc</a>, tạo nguồn gốc cho cuộc xung đột toàn cầu đầu tiên là <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_chi%E1%BA%BFn_th%E1%BB%A9_nh%E1%BA%A5t" class="mw-redirect" title="Thế chiến thứ nhất">thế chiến thứ nhất</a>. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:NY_stock_exchange_traders_floor_LC-U9-10548-6.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/NY_stock_exchange_traders_floor_LC-U9-10548-6.jpg/220px-NY_stock_exchange_traders_floor_LC-U9-10548-6.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/NY_stock_exchange_traders_floor_LC-U9-10548-6.jpg/330px-NY_stock_exchange_traders_floor_LC-U9-10548-6.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/NY_stock_exchange_traders_floor_LC-U9-10548-6.jpg/440px-NY_stock_exchange_traders_floor_LC-U9-10548-6.jpg 2x" data-file-width="4537" data-file-height="3004" /></a><figcaption>Sàn giao dịch chứng khoán New York (1963)</figcaption></figure> <p>Trong giai đoạn sau cuộc <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_kh%E1%BB%A7ng_ho%E1%BA%A3ng" title="Đại khủng hoảng">khủng hoảng toàn cầu của những năm 1930</a>, nhà nước đóng một vai trò ngày càng nổi bật trong hệ thống tư bản trên khắp thế giới. Sự bùng nổ sau chiến tranh đã kết thúc vào cuối những năm 1960 và đầu những năm 1970 và tình hình đã trở nên tồi tệ hơn do sự gia tăng của lạm phát.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_ti%E1%BB%81n_t%E1%BB%87" title="Chủ nghĩa tiền tệ">Chủ nghĩa tiền tệ</a>, một bản sửa đổi của <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_h%E1%BB%8Dc_Keynes" title="Kinh tế học Keynes">Kinh tế học Keynes</a> tương thích hơn với <i><a href="/wiki/Laissez-faire" title="Laissez-faire">laissez-faire</a></i>, đã làm tăng uy tín lớn trên thế giới của tư bản chủ nghĩa, đặc biệt là dưới sự lãnh đạo của <a href="/wiki/Ronald_Reagan" title="Ronald Reagan">Ronald Reagan</a> tại Hoa Kỳ và <a href="/wiki/Margaret_Thatcher" title="Margaret Thatcher">Margaret Thatcher</a> ở Vương quốc Anh trong những năm 1980. Lợi ích công cộng và chính trị bắt đầu chuyển từ cái gọi là quan điểm tập thể về chủ nghĩa tư bản được quản lý của Keynes tập trung vào lựa chọn cá nhân, được gọi là "chủ nghĩa tư bản tái cơ cấu".<sup id="cite_ref-Fulcher,_James_2004_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-Fulcher,_James_2004-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Theo học giả Harvard <a href="/w/index.php?title=Shoshana_Zuboff&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shoshana Zuboff (trang không tồn tại)">Shoshana Zuboff</a>, một chi mới của chủ nghĩa tư bản, chủ nghĩa tư bản giám sát, kiếm tiền từ dữ liệu thu được thông qua giám sát.<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-faz1_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-faz1-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Cô khẳng định nó lần đầu tiên được phát hiện và củng cố tại Google, nổi lên do sự "khớp nối của các cường quốc lớn của kỹ thuật số với sự thờ ơ triệt để và tự đại nội tại của chủ nghĩa tư bản tài chính và tầm nhìn tự do mới của nó đã thống trị thương mại trong vòng ít nhất ba thập kỷ, đặc biệt trong nền kinh tế Anglo"<sup id="cite_ref-faz1_42-1" class="reference"><a href="#cite_note-faz1-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và phụ thuộc vào kiến trúc toàn cầu về hòa giải máy tính tạo ra một biểu hiện quyền lực mới được phân phối và phần lớn không được nhắc đến mà cô gọi là "Big Other".<sup id="cite_ref-ssrn_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-ssrn-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Nhà kinh tế học <a href="/wiki/Dani_Rodrik" title="Dani Rodrik">Dani Rodrik</a> của Trường <a href="/w/index.php?title=Harvard_Kennedy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Harvard Kennedy (trang không tồn tại)">Harvard Kennedy</a> đưa ra phân biệt giữa ba biến thể lịch sử của chủ nghĩa tư bản: </p> <ul><li>Chủ nghĩa tư bản 1.0 trong thế kỷ 19 Hình thành thị trường tự do, nhà nước giữ vai trò tối thiếu trong nền kinh tế (ngoài việc bảo vệ quốc gia và bảo vệ quyền sở hữu)</li> <li>Chủ nghĩa tư bản 2.0 trong những năm sau <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_th%E1%BB%A9_hai" title="Chiến tranh thế giới thứ hai">Thế chiến thứ hai</a> kéo theo <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_Keynes" class="mw-redirect" title="Chủ nghĩa Keynes">chủ nghĩa Keynes</a>, Nhà nước giữ vai trò quan trọng việc điều tiết thị trường và ban hành các hệ thống phúc lợi mạnh mẽ cho người dân.</li> <li>Chủ nghĩa tư bản 2.1 Sự kết hợp của các thị trường tự do, toàn cầu hóa và nghĩa vụ của các quốc gia với nhau.</li></ul> <p>Nhìn chung bức tranh của <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_hi%E1%BB%87n_%C4%91%E1%BA%A1i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản hiện đại (trang không tồn tại)">chủ nghĩa tư bản hiện đại</a> có thể là một quá trình đan xen nhau giữa <a href="/w/index.php?title=T%C6%B0_h%E1%BB%AFu_h%C3%B3a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tư hữu hóa (trang không tồn tại)">tư hữu hóa</a> ("tư bản hóa") hay <a href="/wiki/Qu%E1%BB%91c_h%E1%BB%AFu_h%C3%B3a" title="Quốc hữu hóa">quốc hữu hóa</a> ("xã hội hóa", "Nhà nước hóa") ở các quốc gia, mà nguyên nhân từ sự lên cầm quyền của các lực lượng cánh tả ủng hộ <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Chủ nghĩa xã hội">chủ nghĩa xã hội</a>, bao gồm cả những người tự do cánh tả, hay các lực lượng cánh hữu hay cánh tả thiên hữu nhưng các đặc điểm cơ bản của nó là tự do kinh doanh và cạnh tranh trên thị trường ("mạnh được yếu thua") và những người cánh tả ủng hộ - quy luật kinh tế của chủ nghĩa tư bản từ khởi nguồn nguyên thủy thì luôn tồn tại trừ một số quốc gia trong một số giai đoạn. Sự xuất hiện các hình thức công ty cổ phần bao gồm cả cổ phần của Nhà nước, hay hình thức hợp tác cổ phần, ngày nay với xu hướng <a href="/wiki/To%C3%A0n_c%E1%BA%A7u_h%C3%B3a" title="Toàn cầu hóa">toàn cầu hóa</a> các nước chủ nghĩa xã hội dần cải cách mở cửa kinh tế, chuyển từ nền kinh tế <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_bao_c%E1%BA%A5p" title="Thời bao cấp">bao cấp</a> sang nền <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Kinh tế thị trường">kinh tế thị trường</a> cùng với các <a href="/wiki/Hi%E1%BB%87p_%C4%91%E1%BB%8Bnh_th%C6%B0%C6%A1ng_m%E1%BA%A1i" title="Hiệp định thương mại">hiệp định thương mại</a> tự do làm cho sự phân biệt giữa <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_hi%E1%BB%87n_%C4%91%E1%BA%A1i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản hiện đại (trang không tồn tại)">chủ nghĩa tư bản hiện đại</a> và <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Chủ nghĩa xã hội">chủ nghĩa xã hội</a> trở nên mờ nhạt đi, không còn rạch ròi như trước. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Mối_quan_hệ_với_dân_chủ"><span id="M.E1.BB.91i_quan_h.E1.BB.87_v.E1.BB.9Bi_d.C3.A2n_ch.E1.BB.A7"></span>Mối quan hệ với dân chủ</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=6" title="Sửa đổi phần “Mối quan hệ với dân chủ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mối quan hệ với dân chủ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Mối quan hệ giữa dân chủ và chủ nghĩa tư bản là một lĩnh vực mang tính tranh cãi về lý thuyết và trong các phong trào chính trị phổ biến. Việc mở rộng quyền bầu cử phổ biến cho nam giới ở thế kỷ 19 ở Anh xảy ra cùng với sự phát triển của chủ nghĩa tư bản và dân chủ công nghiệp đã trở nên phổ biến đồng thời với chủ nghĩa tư bản, chủ nghĩa tư bản để tạo ra mối quan hệ nhân quả hoặc tương hỗ giữa họ.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tuy nhiên, theo một số tác giả trong chủ nghĩa tư bản thế kỷ 20 cũng đi kèm một loạt các thành phần chính trị khá khác biệt với các nền dân chủ tự do, bao gồm các <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_ph%C3%A1t_x%C3%ADt" title="Chủ nghĩa phát xít">chế độ phát xít</a>, <a href="/wiki/Ch%E1%BA%BF_%C4%91%E1%BB%99_qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7" title="Chế độ quân chủ">chế độ quân chủ</a> tuyệt đối và các <a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_%C4%91%C6%A1n_%C4%91%E1%BA%A3ng" title="Hệ thống đơn đảng">quốc gia độc đảng</a>.<sup id="cite_ref-Burnham_20-3" class="reference"><a href="#cite_note-Burnham-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Lý thuyết hòa bình dân chủ khẳng định rằng nền dân chủ hiếm khi chống lại các nền dân chủ khác, nhưng các nhà phê bình của lý thuyết đó cho rằng điều này có thể là do sự giống nhau về chính trị hay ổn định hơn là vì họ là dân chủ hay tư bản. Các nhà phê bình trung bình cho rằng mặc dù tăng trưởng kinh tế theo chủ nghĩa tư bản đã dẫn đến nền dân chủ trong quá khứ, nhưng không thể làm như vậy trong tương lai..<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Một trong những người ủng hộ lớn nhất của ý tưởng rằng chủ nghĩa tư bản thúc đẩy tự do chính trị, Milton Friedman, lập luận rằng chủ nghĩa tư bản cạnh tranh cho phép quyền lực kinh tế và chính trị được tách biệt, đảm bảo rằng họ không đụng độ với nhau. Các nhà phê bình vừa phải đã thách thức điều này, nói rằng các nhóm vận động hành lang ảnh hưởng hiện tại đã có chính sách tại Hoa Kỳ là một mâu thuẫn, do sự chấp thuận của công dân United. Điều này đã khiến mọi người đặt câu hỏi về ý tưởng rằng chủ nghĩa tư bản cạnh tranh thúc đẩy tự do chính trị. Phán quyết về công dân United cho phép các công ty chi tiêu số tiền không được tiết lộ và không được kiểm soát về các chiến dịch chính trị, chuyển đổi kết quả thành lợi ích và phá hoại nền dân chủ thực sự. Như được giải thích trong các tác phẩm của Robin Hahnel, trung tâm của hệ thống thị trường tự do là khái niệm về tự do kinh tế và những người ủng hộ đó đánh đồng nền dân chủ kinh tế với tự do kinh tế và tuyên bố rằng chỉ có hệ thống thị trường tự do mới có thể cung cấp tự do kinh tế. Theo Hahnel, có một vài phản đối về tiền đề rằng chủ nghĩa tư bản cung cấp tự do thông qua tự do kinh tế. Những phản đối này được hướng dẫn bởi những câu hỏi quan trọng về ai hoặc quyết định nào mà quyền tự do của họ được bảo vệ nhiều hơn. Thông thường, câu hỏi về sự bất bình đẳng được đưa ra khi thảo luận về chủ nghĩa tư bản thúc đẩy nền dân chủ tốt như thế nào. Một lập luận có thể đứng là tăng trưởng kinh tế có thể dẫn đến sự bất bình đẳng vì vốn có thể thu được ở các mức độ khác nhau bởi những người khác nhau. Trong thủ đô của thế kỷ 21, Thomas Piketty thuộc trường Kinh tế Paris khẳng định rằng sự bất bình đẳng là hậu quả không thể tránh khỏi của tăng trưởng kinh tế trong nền kinh tế tư bản và sự tập trung kết quả của cải có thể làm mất ổn định xã hội dân chủ và làm suy yếu lý tưởng của công lý xã hội, nơi chúng được xây dựng.<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Các quốc gia có hệ thống kinh tế tư bản đã phát triển mạnh theo các chế độ chính trị được cho là độc tài hoặc áp bức. <a href="/wiki/Singapore" title="Singapore">Singapore</a> có một nền kinh tế thị trường mở thành công nhờ vào môi trường cạnh tranh, kinh doanh thân thiện và luật lệ mạnh mẽ của nó. Tuy nhiên, hệ thống chính trị Singapore thường được cho là: (1) Bị kiểm soát chặt chẽ bởi chính phủ, mặc dù trên danh nghĩa đó là nhà nước dân chủ và là một trong số những nước ít tham nhũng nhất,<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> nó cũng hoạt động chủ yếu dưới sự cai trị của một đảng; và (2) Không bảo vệ quyền tự do ngôn luận một cách mạnh mẽ, vì báo chí do chính phủ kiểm soát, cũng như thiên hướng bảo vệ pháp luật bảo vệ hòa bình dân tộc và tôn giáo, <a href="/wiki/Nh%C3%A2n_ph%E1%BA%A9m" title="Nhân phẩm">nhân phẩm</a> tư pháp và danh tiếng cá nhân. Cũng như vậy, khu vực tư nhân (tư bản) tại Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đã phát triển theo cấp số nhân và phát triển mạnh kể từ khi thành lập, mặc dù có một chính phủ mà phương Tây cho là độc tài. Sự cai trị của nhà độc tài Augusto Pinochet ở Chile dẫn đến tăng trưởng kinh tế và mức độ bất bình đẳng cao<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> bằng cách sử dụng các phương tiện độc tài để tạo môi trường an toàn cho đầu tư và chủ nghĩa tư bản. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tính_đa_dạng_của_chủ_nghĩa_tư_bản"><span id="T.C3.ADnh_.C4.91a_d.E1.BA.A1ng_c.E1.BB.A7a_ch.E1.BB.A7_ngh.C4.A9a_t.C6.B0_b.E1.BA.A3n"></span>Tính đa dạng của chủ nghĩa tư bản</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=7" title="Sửa đổi phần “Tính đa dạng của chủ nghĩa tư bản”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=7" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tính đa dạng của chủ nghĩa tư bản"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Peter A. Hall và David Soskice lập luận rằng các nền kinh tế hiện đại đã phát triển hai hình thức chủ nghĩa tư bản khác nhau: nền kinh tế thị trường tự do (hoặc LME) (ví dụ như Hoa Kỳ, Anh, Canada, New Zealand và Ireland) và các nền kinh tế thị trường (CME) (ví dụ: Đức, Nhật Bản, Thụy Điển và Áo). Hai loại này có thể được phân biệt theo cách chính mà các công ty phối hợp với nhau và các tác nhân khác, chẳng hạn như công đoàn. Trong các LME, các công ty chủ yếu phối hợp các nỗ lực của họ bằng cách phân cấp và cơ chế thị trường. Các nền kinh tế thị trường phối hợp dựa nhiều hơn vào các hình thức tương tác phi thị trường trong việc phối hợp mối quan hệ của họ với các tác nhân khác (để mô tả chi tiết xem các giống chủ nghĩa tư bản). Hai hình thức tư bản này đã phát triển các quan hệ công nghiệp khác nhau, đào tạo nghề và giáo dục, quản trị doanh nghiệp, quan hệ giữa các công ty và quan hệ với nhân viên. Sự tồn tại của các hình thức chủ nghĩa tư bản khác nhau này có tác động xã hội quan trọng, đặc biệt là trong thời kỳ khủng hoảng và bất ổn. Từ đầu những năm 2000, số lượng người ngoài thị trường lao động đã phát triển nhanh chóng ở châu Âu, đặc biệt là trong giới trẻ, có khả năng ảnh hưởng đến sự tham gia của xã hội và chính trị. Sử dụng các lý thuyết tư bản chủ nghĩa, có thể giải quyết các ảnh hưởng khác nhau đến sự tham gia của xã hội và chính trị mà sự gia tăng của người ngoài thị trường lao động có nền kinh tế thị trường tự do và phối hợp (Ferragina và cộng sự, 2016).<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sự bất ổn xã hội và chính trị, đặc biệt là trong giới trẻ, dường như rõ ràng hơn trong tự do hơn so với các nền kinh tế thị trường phối hợp. Điều này cho thấy một vấn đề quan trọng đối với nền kinh tế thị trường tự do trong thời kỳ khủng hoảng. Nếu thị trường không cung cấp cơ hội việc làm phù hợp (như trong những thập kỷ trước), những thiếu sót của các hệ thống an sinh xã hội tự do có thể làm giảm sự tham gia xã hội và chính trị hơn cả ở các nền kinh tế tư bản khác nhau. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Đặc_điểm_kinh_tế"><span id=".C4.90.E1.BA.B7c_.C4.91i.E1.BB.83m_kinh_t.E1.BA.BF"></span>Đặc điểm kinh tế</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=8" title="Sửa đổi phần “Đặc điểm kinh tế”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=8" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đặc điểm kinh tế"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Xem thêm thông tin: <a href="/w/index.php?title=Quan_%C4%91i%E1%BB%83m_v%E1%BB%81_ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_theo_c%C3%A1c_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_ph%C3%A1i_t%C6%B0_t%C6%B0%E1%BB%9Fng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quan điểm về chủ nghĩa tư bản theo các trường phái tư tưởng (trang không tồn tại)">Quan điểm về chủ nghĩa tư bản theo các trường phái tư tưởng</a></div><p>Đặc điểm đặc trưng nhất của <b>chủ nghĩa tư bản</b> là <i>nhìn nhận <a href="/w/index.php?title=Quy%E1%BB%81n_s%E1%BB%9F_h%E1%BB%AFu_t%C6%B0_nh%C3%A2n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quyền sở hữu tư nhân (trang không tồn tại)">quyền sở hữu tư nhân</a> về tư liệu sản xuất</i>, quyền này được <a href="/wiki/Nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Nhà nước">Nhà nước</a> tư bản chủ nghĩa bảo vệ về mặt <a href="/wiki/Lu%E1%BA%ADt_ph%C3%A1p" title="Luật pháp">luật pháp</a>. Trong nền kinh tế tư bản chủ nghĩa không loại trừ hình thức <a href="/wiki/S%E1%BB%9F_h%E1%BB%AFu_nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Sở hữu nhà nước">sở hữu nhà nước</a> và <a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%9F_h%E1%BB%AFu_t%E1%BA%ADp_th%E1%BB%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sở hữu tập thể (trang không tồn tại)">sở hữu tập thể</a> và đôi khi ở một số nước tư bản chủ nghĩa, tại một số thời điểm tỷ trọng của các hình thức sở hữu này chiếm không nhỏ (hay còn gọi là mô hình <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_h%E1%BB%97n_h%E1%BB%A3p" title="Kinh tế hỗn hợp">kinh tế hỗn hợp</a>), nhưng điều cơ bản phân biệt xã hội của chủ nghĩa tư bản với xã hội đối lập với nó là <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n" title="Chủ nghĩa cộng sản">xã hội cộng sản chủ nghĩa</a> là trong xã hội tư bản chủ nghĩa quyền tư hữu đối với phương tiện sản xuất được xã hội và pháp luật bảo vệ, sự chuyển đổi quyền sở hữu phải thông qua giao dịch dân sự được pháp luật và xã hội quy định. Còn chủ nghĩa cộng sản và phần lớn trường phái <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Chủ nghĩa xã hội">chủ nghĩa xã hội</a> công nhận quyền sở hữu toàn dân, tập thể và nhà nước đối với các tư liệu sản xuất (ví dụ như đất đai và tài nguyên khoáng sản). </p><p>Trong hình thái kinh tế tư bản chủ nghĩa các cá nhân dùng sở hữu tư nhân để <i>tự do kinh doanh</i> bằng hình thức các <a href="/wiki/C%C3%B4ng_ty_t%C6%B0_nh%C3%A2n" title="Công ty tư nhân">công ty tư nhân</a> để thu <i><a href="/wiki/L%E1%BB%A3i_nhu%E1%BA%ADn" title="Lợi nhuận">lợi nhuận</a></i> thông qua cạnh tranh trong các điều kiện của thị trường tự do: mọi sự phân chia của cải đều thông qua quá trình mua bán của các thành phần tham gia vào quá trình kinh tế. Các <a href="/wiki/C%C3%B4ng_ty" title="Công ty">công ty</a> tư nhân tạo thành thành phần kinh tế tư nhân là thành phần kinh tế chủ yếu của nền kinh tế tư bản chủ nghĩa. Có thể nói các yếu tố <i>quyền tư hữu</i>, <i>thành phần kinh tế tư nhân</i>, <i>kinh doanh tự do</i>, <i>cạnh tranh</i>, <i>động cơ lợi nhuận</i>, <i>tính tự định hướng tự tổ chức</i>, <i>thị trường lao động</i>, <i>định hướng thị trường</i>, <i>bất bình đẳng trong phân phối của cải</i>, <i>phân hóa giàu - nghèo</i> là các <a href="/wiki/Kh%C3%A1i_ni%E1%BB%87m" title="Khái niệm">khái niệm</a> gắn liền với nền kinh tế tư bản chủ nghĩa. </p> <table class="infobox" style="width: 15em; text-align: center;"> <tbody><tr> <td> </td></tr> <tr> <th style="font-size: 95%; background-color:#FFBF00;"><b><a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_kinh_t%E1%BA%BF" title="Hệ thống kinh tế">Các hệ thống kinh tế</a></b><big> </big></th></tr> <tr> <td style="font-size: 90%;"> <p><a class="mw-selflink-fragment" href="#Các_đặc_điểm_của_kinh_tế_tư_bản_chủ_nghĩa">Kinh tế tư bản chủ nghĩa</a><br /> <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Chủ nghĩa xã hội">Kinh tế xã hội chủ nghĩa</a><br /> <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Kinh tế thị trường">Kinh tế thị trường</a><br /> <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_k%E1%BA%BF_ho%E1%BA%A1ch" title="Kinh tế kế hoạch">Kinh tế kế hoạch</a><br /> <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_h%E1%BB%97n_h%E1%BB%A3p" title="Kinh tế hỗn hợp">Kinh tế hỗn hợp</a><br /> <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_x%C3%A3_h%E1%BB%99i_th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Chủ nghĩa xã hội thị trường">Chủ nghĩa xã hội thị trường</a><br /> <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_%C4%91%E1%BB%8Bnh_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_x%C3%A3_h%E1%BB%99i_ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a" title="Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa">Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa</a><br /> <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Kinh tế thị trường xã hội">Kinh tế thị trường xã hội</a><br /> <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_chuy%E1%BB%83n_%C4%91%E1%BB%95i" title="Kinh tế chuyển đổi">Kinh tế chuyển đổi</a><br /> <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_m%E1%BB%9F" title="Kinh tế mở">Kinh tế mở</a><br /> <a href="/w/index.php?title=Kinh_t%E1%BA%BF_kh%C3%A9p_k%C3%ADn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kinh tế khép kín (trang không tồn tại)">Kinh tế khép kín</a><br /> <a href="/wiki/N%E1%BB%81n_kinh_t%E1%BA%BF_t%E1%BB%B1_cung_t%E1%BB%B1_c%E1%BA%A5p" title="Nền kinh tế tự cung tự cấp">Kinh tế tự cung tự cấp</a><br /> <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_h%C3%A0ng_h%C3%B3a" title="Kinh tế hàng hóa">Kinh tế hàng hóa</a><br /> <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_ti%E1%BB%81n_t%E1%BB%87" title="Kinh tế tiền tệ">Kinh tế tiền tệ</a> </p> </td></tr></tbody></table> <p>Nói chung, chủ nghĩa tư bản như một hệ thống kinh tế và phương thức sản xuất có thể được tóm tắt bằng những điều sau đây:<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%ADch_l%C5%A9y_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" title="Tích lũy tư bản">Tích lũy tư bản</a>:<sup id="cite_ref-ch32_53-0" class="reference"><a href="#cite_note-ch32-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> sản xuất vì lợi nhuận và tích lũy vốn như mục đích ngầm của việc sản xuất, hạn chế hoặc loại bỏ sản xuất trước đây được thực hiện trên cơ sở hộ gia đình hoặc xã hội chung.<sup id="cite_ref-xxx31_54-0" class="reference"><a href="#cite_note-xxx31-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Sản xuất hàng hóa: sản xuất để trao đổi trên thị trường; để tối đa hóa giá trị trao đổi thay vì sử dụng giá trị.</li> <li>Quyền sở hữu tư nhân các phương tiện sản xuất.<sup id="cite_ref-Modern_Economics_1986,_p._54_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-Modern_Economics_1986,_p._54-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Mức lương <a href="/wiki/Lao_%C4%91%E1%BB%99ng" class="mw-disambig" title="Lao động">lao động</a> cao.<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Đầu tư tiền và vốn để sinh lợi nhuận.<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Việc sử dụng cơ chế giá để phân bổ nguồn lực giữa các cạnh tranh lợi ích.<sup id="cite_ref-Modern_Economics_1986,_p._54_10-2" class="reference"><a href="#cite_note-Modern_Economics_1986,_p._54-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Tạo môi trường tự do cho các nhà tư bản để hoạt động thuận lợi trong việc quản lý kinh doanh và đầu tư.<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nền_kinh_tế_thị_trường"><span id="N.E1.BB.81n_kinh_t.E1.BA.BF_th.E1.BB.8B_tr.C6.B0.E1.BB.9Dng"></span>Nền kinh tế thị trường</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=9" title="Sửa đổi phần “Nền kinh tế thị trường”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=9" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Nền kinh tế thị trường"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Vì nền kinh tế được điều hành bởi cá nhân và các doanh nghiệp tư nhân định hướng đến quyền lợi cá nhân nên kinh doanh trong kinh tế tư bản chủ nghĩa về cơ bản là tự điều hành, tự phát sinh theo quy luật của <a href="/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_t%E1%BB%B1_do" title="Thị trường tự do">thị trường tự do</a> và quy luật cạnh tranh hay đó là nền <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_t%E1%BB%B1_do" class="mw-redirect" title="Kinh tế thị trường tự do">kinh tế thị trường tự do</a> (để phân biệt với nền kinh tế thị trường nhưng có sự can thiệp của Nhà nước - <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_h%E1%BB%97n_h%E1%BB%A3p" title="Kinh tế hỗn hợp">kinh tế hỗn hợp</a>). </p><p>Trong <a href="/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_t%E1%BB%B1_do" title="Thị trường tự do">thị trường tự do</a> và hình thức <a href="/wiki/Laissez-faire" title="Laissez-faire">laissez-faire</a> của chủ nghĩa tư bản, thị trường được áp dụng ít quy định hoặc không có quy định nào về cơ chế định giá. Trong các nền kinh tế hỗn hợp, nó gần như phổ biến ngày nay,<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> thị trường tiếp tục đóng vai trò chi phối, nhưng được quy định ở một mức độ nào đó bởi chính phủ nhằm hạn chế các <a href="/wiki/Th%E1%BA%A5t_b%E1%BA%A1i_th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Thất bại thị trường">thất bại thị trường</a>, thúc đẩy phúc lợi xã hội, bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ quỹ và an toàn công cộng hoặc vì những lý do khác. Trong các hệ thống tư bản nhà nước, thị trường dựa vào ít nhất, với nhà nước dựa chủ yếu vào các doanh nghiệp nhà nước hoặc lập kế hoạch kinh tế gián tiếp để tích lũy vốn. </p><p>Nguồn cung là lượng hàng hóa hoặc dịch vụ được sản xuất bởi một công ty và sẵn sàng để bán. Nhu cầu là số tiền mà mọi người sẵn sàng mua ở một mức giá cụ thể. Giá có xu hướng tăng khi nhu cầu vượt cung và giảm khi cung vượt cầu. Về mặt lý thuyết, thị trường có thể tự điều phối khi đạt được giá cân bằng và số lượng mới. </p><p>Cạnh tranh phát sinh khi có nhiều hơn một nhà sản xuất đang cố gắng bán các sản phẩm tương tự hoặc tương tự cho cùng một người mua. Trong lý thuyết tư bản, cạnh tranh dẫn đến sự đổi mới và giá cả phải chăng hơn. Không cạnh tranh, độc quyền hoặc cartel có thể phát triển. Sự độc quyền xảy ra khi một công ty cung cấp tổng sản lượng trên thị trường, do đó công ty có thể tham gia thuê tìm kiếm các hành vi như hạn chế đầu ra và tăng giá vì không sợ cạnh tranh. Một cartel là một nhóm các công ty hoạt động với nhau theo cách độc quyền để kiểm soát sản lượng và giá cả. </p><p>Những nỗ lực được thực hiện bởi chính phủ để ngăn chặn việc tạo ra độc quyền. Năm 1890, Đạo luật Anti-Trust Sherman trở thành luật đầu tiên được <a href="/wiki/Qu%E1%BB%91c_h%E1%BB%99i_Hoa_K%E1%BB%B3" title="Quốc hội Hoa Kỳ">Quốc hội Hoa Kỳ</a> thông qua nhằm hạn chế <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99c_quy%E1%BB%81n_(kinh_t%E1%BA%BF)" title="Độc quyền (kinh tế)">độc quyền</a>.<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Động_lực_lợi_nhuận"><span id=".C4.90.E1.BB.99ng_l.E1.BB.B1c_l.E1.BB.A3i_nhu.E1.BA.ADn"></span>Động lực lợi nhuận</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=10" title="Sửa đổi phần “Động lực lợi nhuận”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=10" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Động lực lợi nhuận"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%99ng_l%E1%BB%B1c_l%E1%BB%A3i_nhu%E1%BA%ADn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Động lực lợi nhuận (trang không tồn tại)">Động lực lợi nhuận</a> là một lý thuyết trong chủ nghĩa tư bản mà đặt ra rằng mục tiêu cuối cùng của một doanh nghiệp là kiếm tiền. Nói cách khác, lý do cho sự tồn tại của một doanh nghiệp là để kiến lợi nhuận. Động lực lợi nhuận hoạt động trên lý thuyết lựa chọn hợp lý, hoặc lý thuyết mà các cá nhân có xu hướng theo đuổi những gì có lợi ích riêng của họ. Theo đó, các doanh nghiệp tìm kiếm lợi ích bằng cách tối đa hóa lợi nhuận. </p><p>Trong lý thuyết tư bản chủ nghĩa, Động lực lợi nhuận là đảm bảo rằng các nguồn lực đang được phân bổ hiệu quả. Ví dụ, nhà kinh tế người Áo <a href="/w/index.php?title=Henry_Hazlitt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Henry Hazlitt (trang không tồn tại)">Henry Hazlitt</a> giải thích: "Nếu không có lợi nhuận trong việc đưa ra một bài báo, đó là dấu hiệu cho thấy lao động và vốn dành cho việc sản xuất của nó bị sai lệch: giá trị của tài nguyên phải được sử dụng trong việc đưa ra bài viết lớn hơn giá trị của bài viết ".<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nói cách khác, lợi nhuận cho phép các công ty biết liệu một sản phẩm có đáng để sản xuất hay không. Về mặt lý thuyết, ở các thị trường tự do và cạnh tranh tối đa hóa lợi nhuận đảm bảo rằng các nguồn lực không bị lãng phí. </p><p>Khác với nền sản xuất phong kiến là nền sản xuất lấy <a href="/w/index.php?title=Ru%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BA%A5t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ruộng đất (trang không tồn tại)">ruộng đất</a> làm <a href="/wiki/Ph%C6%B0%C6%A1ng_ti%E1%BB%87n_s%E1%BA%A3n_xu%E1%BA%A5t" class="mw-redirect" title="Phương tiện sản xuất">phương tiện sản xuất</a> cơ bản và sở hữu ruộng đất là đặc quyền của vua, quý tộc và lãnh chúa, ngành kinh tế chính là <a href="/wiki/N%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p" title="Nông nghiệp">nông nghiệp</a> và <a href="/wiki/Th%C6%B0%C6%A1ng_m%E1%BA%A1i" title="Thương mại">thương mại</a>. Kinh tế tư bản chủ nghĩa bác bỏ đặc quyền về ruộng đất hoặc bất cứ độc quyền của tầng lớp quý tộc, thượng lưu nào. Nền kinh tế tư bản chủ nghĩa là tự do kinh doanh lấy <a href="/wiki/C%C3%B4ng_ngh%E1%BB%87" title="Công nghệ">công nghệ</a>, <a href="/wiki/M%C3%A1y_m%C3%B3c" title="Máy móc">máy móc</a>, và <a href="/wiki/Tri_th%E1%BB%A9c" title="Tri thức">chất xám</a> làm phương tiện sản xuất chính và là nền kinh tế định hướng sang <a href="/wiki/C%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p" title="Công nghiệp">công nghiệp</a>, <a href="/wiki/D%E1%BB%8Bch_v%E1%BB%A5" title="Dịch vụ">dịch vụ</a> và <a href="/wiki/Th%C6%B0%C6%A1ng_m%E1%BA%A1i" title="Thương mại">thương mại</a>. Sự định hướng này hoàn toàn do yếu tố lợi nhuận và <a href="/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Thị trường">thị trường</a> điều phối. Do phương tiện sản xuất là công nghệ, tri thức nên nền sản xuất tư bản chủ nghĩa để có lợi nhuận tối đa luôn có xu hướng hướng đến "nền sản xuất lớn" với sự <a href="/w/index.php?title=T%C3%A1i_%C4%91%E1%BA%A7u_t%C6%B0_m%E1%BB%9F_r%E1%BB%99ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tái đầu tư mở rộng (trang không tồn tại)">tái đầu tư mở rộng</a> và gắn liền với <a href="/w/index.php?title=C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_khoa_h%E1%BB%8Dc-c%C3%B4ng_ngh%E1%BB%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cách mạng khoa học-công nghệ (trang không tồn tại)">cách mạng khoa học-công nghệ</a>. Việc nâng cao năng suất lao động và hiệu quả kinh doanh là lợi ích sống còn của các chủ sở hữu doanh nghiệp trong cạnh tranh giành lợi nhuận. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sở_hữu_tư_nhân"><span id="S.E1.BB.9F_h.E1.BB.AFu_t.C6.B0_nh.C3.A2n"></span>Sở hữu tư nhân</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=11" title="Sửa đổi phần “Sở hữu tư nhân”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=11" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sở hữu tư nhân"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Mối quan hệ giữa nhà nước, cơ chế chính thức và xã hội tư bản đã được tranh luận trong nhiều lĩnh vực lý thuyết xã hội và chính trị, với các cuộc thảo luận tích cực kể từ thế kỷ 19. <a href="/wiki/Hernando_de_Soto" title="Hernando de Soto">Hernando de Soto</a> là một nhà kinh tế học đương đại, người đã lập luận rằng một đặc tính quan trọng của chủ nghĩa tư bản là việc bảo vệ nhà nước về quyền tài sản trong một hệ thống tài sản chính thức, nơi quyền sở hữu và giao dịch được ghi nhận rõ ràng.<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Theo de Soto, đây là quá trình mà tài sản vật chất được chuyển thành vốn, từ đó có thể được sử dụng theo nhiều cách hơn và hiệu quả hơn nhiều trong nền kinh tế thị trường. Một số nhà kinh tế học Marxian đã lập luận rằng các hành vi bao vây ở Anh và các luật tương tự ở nơi khác là một phần không thể thiếu của sự tích lũy nguyên thủy tư bản và các khung pháp lý cụ thể về quyền sở hữu đất tư nhân đã không thể thiếu cho sự phát triển của chủ nghĩa tư bản.<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Trong giai đoạn phát triển đầu tiên tự do cạnh tranh của chủ nghĩa tư bản thành phần kinh tế tư nhân chiếm toàn bộ nền kinh tế. Sau này cùng với mô hình kinh tế <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Chủ nghĩa tư bản nhà nước">chủ nghĩa tư bản nhà nước</a> với sự can thiệp điều phối của nhà nước vào quá trình kinh tế thì tỷ trọng của thành phần tư nhân có giảm xuống nhưng đối với một nền kinh tế tư bản đặc trưng nó luôn chiếm tỷ trọng là thành phần lớn nhất trong nền kinh tế. Thành phần kinh tế tư nhân đóng vai trò năng động, lực đẩy quyết định tính hiệu quả của nền kinh tế tư bản, còn thành phần kinh tế nhà nước chủ yếu để giải quyết các vấn đề xã hội đảm bảo công ăn việc làm cho lực lượng lao động, tránh gây xáo trộn lớn trong xã hội và để kinh doanh trong các ngành cần thiết nhưng khó sinh lời. Theo thời gian giữa hai thành phần này thỉnh thoảng lại có sự hiệu chỉnh bằng các quá trình <a href="/w/index.php?title=T%C6%B0_nh%C3%A2n_ho%C3%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tư nhân hoá (trang không tồn tại)">tư nhân hoá</a> hoặc <a href="/w/index.php?title=Qu%E1%BB%91c_h%E1%BB%AFu_ho%C3%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quốc hữu hoá (trang không tồn tại)">quốc hữu hoá</a> doanh nghiệp thông qua việc bán và mua các cổ phần của doanh nghiệp. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cạnh_tranh_thị_trường"><span id="C.E1.BA.A1nh_tranh_th.E1.BB.8B_tr.C6.B0.E1.BB.9Dng"></span>Cạnh tranh thị trường</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=12" title="Sửa đổi phần “Cạnh tranh thị trường”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=12" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cạnh tranh thị trường"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/C%E1%BA%A1nh_tranh_(kinh_doanh)" title="Cạnh tranh (kinh doanh)">Cạnh tranh (kinh doanh)</a></div> <p>Trong kinh tế tư bản, cạnh tranh thị trường là sự cạnh tranh giữa những người bán cố gắng đạt được các mục tiêu như tăng lợi nhuận, thị phần và khối lượng bán hàng bằng cách thay đổi các yếu tố của hỗn hợp tiếp thị: <a href="/wiki/Gi%C3%A1_c%E1%BA%A3" title="Giá cả">giá cả</a>, <a href="/wiki/S%E1%BA%A3n_ph%E1%BA%A9m" title="Sản phẩm">sản phẩm</a>, <a href="/wiki/Ph%C3%A2n_ph%E1%BB%91i_chu%E1%BA%A9n" title="Phân phối chuẩn">phân phối</a> và <a href="/wiki/Khuy%E1%BA%BFn_m%C3%A3i" title="Khuyến mãi">khuyến mãi</a>. Merriam-Webster định nghĩa cạnh tranh trong kinh doanh là "nỗ lực của hai hay nhiều bên hoạt động độc lập để đảm bảo hoạt động kinh doanh của bên thứ ba bằng cách đưa ra các điều kiện thuận lợi nhất".<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nó được mô tả bởi <a href="/wiki/Adam_Smith" title="Adam Smith">Adam Smith</a> trong cuốn <i><a href="/wiki/T%C3%ACm_hi%E1%BB%83u_v%E1%BB%81_b%E1%BA%A3n_ch%E1%BA%A5t_v%C3%A0_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c_c%E1%BB%A7a_c%E1%BA%A3i_c%E1%BB%A7a_c%C3%A1c_qu%E1%BB%91c_gia" title="Tìm hiểu về bản chất và nguồn gốc của cải của các quốc gia">Tìm hiểu về bản chất và nguồn gốc của cải của các quốc gia</a></i> (1776) và sau này là các nhà kinh tế học khi phân bổ các nguồn lực sản xuất cho những mục đích sử dụng có giá trị cao nhất<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và có hiệu quả lớn. Smith và các nhà kinh tế học cổ điển khác trước <a href="/w/index.php?title=Antoine_Augustine_Cournot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antoine Augustine Cournot (trang không tồn tại)">Antoine Augustine Cournot</a> đã đề cập đến sự cạnh tranh về giá cả và giá cả giữa các nhà sản xuất để bán hàng hóa của họ theo các điều khoản tốt nhất bằng cách đấu thầu người mua, không nhất thiết với một số lượng lớn người bán cũng như thị trường trong trạng thái cân bằng cuối cùng.<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Cạnh tranh được phổ biến rộng rãi trong suốt quá trình thị trường. Đó là điều kiện mà "người mua có xu hướng cạnh tranh với những người mua khác và người bán có xu hướng cạnh tranh với những người bán khác".<sup id="cite_ref-ewot2014_67-0" class="reference"><a href="#cite_note-ewot2014-67"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Trong việc cung cấp hàng hóa để trao đổi, người mua cạnh tranh giá thầu để mua số lượng cụ thể của hàng hóa cụ thể có sẵn hoặc có thể có sẵn nếu người bán đã chọn cung cấp hàng hóa đó. Tương tự như vậy, người bán đấu giá với những người bán khác trong việc cung cấp hàng hóa trên thị trường, cạnh tranh để thu hút sự chú ý và trao đổi tài nguyên của người mua. Kết quả cạnh tranh từ sự khan hiếm - không bao giờ đủ để thỏa mãn mọi mong muốn con người có thể tưởng tượng được - và xảy ra "khi mọi người cố gắng đáp ứng các tiêu chí đang được sử dụng để xác định ai nhận được cái gì".<sup id="cite_ref-ewot2014_67-1" class="reference"><a href="#cite_note-ewot2014-67"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tăng_trưởng_kinh_tế"><span id="T.C4.83ng_tr.C6.B0.E1.BB.9Fng_kinh_t.E1.BA.BF"></span>Tăng trưởng kinh tế</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=13" title="Sửa đổi phần “Tăng trưởng kinh tế”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=13" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tăng trưởng kinh tế"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:GDP_Chart.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/GDP_Chart.svg/220px-GDP_Chart.svg.png" decoding="async" width="220" height="128" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/GDP_Chart.svg/330px-GDP_Chart.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/GDP_Chart.svg/440px-GDP_Chart.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="298" /></a><figcaption>GDP bình quân đầu người trên thế giới cho thấy tăng trưởng theo cấp số nhân kể từ khi bắt đầu cuộc cách mạng công nghiệp<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>Trong lịch sử, chủ nghĩa tư bản có khả năng thúc đẩy <a href="/wiki/T%C4%83ng_tr%C6%B0%E1%BB%9Fng_kinh_t%E1%BA%BF" title="Tăng trưởng kinh tế">tăng trưởng kinh tế</a> được đo bằng <a href="/wiki/T%E1%BB%95ng_s%E1%BA%A3n_ph%E1%BA%A9m_qu%E1%BB%91c_n%E1%BB%99i" class="mw-redirect" title="Tổng sản phẩm quốc nội">tổng sản phẩm quốc nội</a> (GDP), sử dụng năng lực hoặc mức sống. Lập luận này là trung tâm, ví dụ, với sự ủng hộ của Adam Smith về việc cho phép sản xuất và giá cả thị trường tự do và phân bổ nguồn lực. Nhiều nhà lý thuyết đã lưu ý rằng sự gia tăng GDP toàn cầu này theo thời gian trùng với sự xuất hiện của hệ thống tư bản chủ nghĩa hiện đại trên thế giới.<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">[</span>69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Từ năm 1000 đến năm 1820, nền kinh tế thế giới tăng gấp sáu lần, tốc độ nhanh hơn tốc độ tăng dân số, do đó, cá nhân được hưởng, trung bình, tăng 50% thu nhập. Từ năm 1820 đến năm 1998, kinh tế thế giới tăng gấp 50 lần, tốc độ nhanh hơn nhiều so với tốc độ tăng dân số, do đó, cá nhân được hưởng mức tăng thu nhập trung bình gấp 9 lần.<sup id="cite_ref-wolf44_71-0" class="reference"><a href="#cite_note-wolf44-71"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Trong giai đoạn này, ở châu Âu, Bắc Mỹ và châu Úc, nền kinh tế tăng trưởng 19 lần / người, mặc dù các khu vực này đã có mức khởi đầu cao hơn; và ở Nhật Bản, vốn nghèo vào năm 1820, mức tăng của mỗi người là 31 lần. Trong thế giới thứ ba, đã có sự gia tăng, nhưng chỉ có 5 lần cho mỗi người.<sup id="cite_ref-wolf44_71-1" class="reference"><a href="#cite_note-wolf44-71"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mua_bán_sức_lao_động"><span id="Mua_b.C3.A1n_s.E1.BB.A9c_lao_.C4.91.E1.BB.99ng"></span>Mua bán sức lao động</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=14" title="Sửa đổi phần “Mua bán sức lao động”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=14" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mua bán sức lao động"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Xem thêm thông tin: <a href="/wiki/S%E1%BB%A9c_lao_%C4%91%E1%BB%99ng" title="Sức lao động">Sức lao động</a></div> <p>Trong thị trường lao động, đây là đặc điểm rất nổi bật của nền kinh tế tư bản chủ nghĩa. Trong nền kinh tế phong kiến và các nền kinh tế kém phát triển lực lượng nhân công (nông dân, nông nô) bị phụ thuộc vào chủ đất (địa chủ, lãnh chúa) và quý tộc về mặt pháp lý, họ bị gắn chặt vào ruộng đất và ý chí của chủ đất và quý tộc. Còn nhân công (người lao động) trong kinh tế tư bản chủ nghĩa về mặt pháp lý là hoàn toàn bình đẳng với chủ sở hữu doanh nghiệp (người thuê lao động). Giữa người thuê lao động và người lao động ràng buộc kinh tế với nhau bằng <a href="/wiki/H%E1%BB%A3p_%C4%91%E1%BB%93ng_lao_%C4%91%E1%BB%99ng" title="Hợp đồng lao động">hợp đồng lao động</a>: người lao động và chủ doanh nghiệp mua bán <a href="/wiki/S%E1%BB%A9c_lao_%C4%91%E1%BB%99ng" title="Sức lao động">sức lao động</a> theo các yếu tố của thị trường. Công nhân có thể thanh lý hợp đồng lao động với người thuê lao động này và sang làm việc cho người thuê lao động khác và nếu muốn hoặc cũng có thể trở thành chủ doanh nghiệp. </p><p>Cả xã hội tư bản là một thị trường lao động lớn và thường thì cung ứng lao động nhiều hơn yêu cầu lao động, do vậy trong xã hội tư bản chủ nghĩa thường tồn tại <a href="/w/index.php?title=N%E1%BA%A1n_th%E1%BA%A5t_nghi%E1%BB%87p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nạn thất nghiệp (trang không tồn tại)">nạn thất nghiệp</a>. Do vậy, người lao động thường bị "mua rẻ" sức lao động của mình, một phần <a href="/wiki/Gi%C3%A1_tr%E1%BB%8B_th%E1%BA%B7ng_d%C6%B0" title="Giá trị thặng dư">giá trị thặng dư</a> mà họ tạo ra bị nhà tư bản chiếm đoạt, dẫn đến tình trạng công nhân bị <a href="/w/index.php?title=B%C3%B3c_l%E1%BB%99t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bóc lột (trang không tồn tại)">bóc lột</a> trong xã hội tư bản. Mặt khác, các nhà tư bản cũng có xu hướng cắt giảm điều kiện làm việc của người lao động để tiết kiệm chi phí, khiến họ phải lao động vất vả hơn trong những điều kiện cực nhọc, ít an toàn hơn. Ở thời kỳ đầu thế kỷ 20, ngay cả ở các nước như Mỹ hoặc Tây Âu, việc người lao động phải làm việc suốt 12 - 14 giờ mỗi ngày, bị sa thải chỉ vì những lỗi nhỏ, bị tai nạn lao động là điều diễn ra phổ biến. Điều này bị những người cánh tả (xã hội chủ nghĩa, cộng sản chủ nghĩa) lên án và đề nghị loại bỏ bằng việc áp dụng các chính sách về giờ lao động tối đa, mức lương tối thiểu, bảo hiểm, cấm sa thải tùy tiện, cấm lao động trẻ em... Tuy nhiên nguy cơ của nạn thất nghiệp cũng đóng vai trò kích thích người lao động nâng cao kỹ năng và kỷ luật lao động trong cuộc chạy đua bảo vệ chỗ làm việc. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lực_lượng_lao_động_dự_bị"><span id="L.E1.BB.B1c_l.C6.B0.E1.BB.A3ng_lao_.C4.91.E1.BB.99ng_d.E1.BB.B1_b.E1.BB.8B"></span>Lực lượng lao động dự bị</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=15" title="Sửa đổi phần “Lực lượng lao động dự bị”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=15" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Lực lượng lao động dự bị"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%B1c_l%C6%B0%E1%BB%A3ng_lao_%C4%91%E1%BB%99ng_d%E1%BB%B1_b%E1%BB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lực lượng lao động dự bị (trang không tồn tại)">Lực lượng lao động dự bị</a></div> <p>Lực lượng lao động dự bị là người thất nghiệp và không có việc làm.<sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">[</span>72<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nó đồng nghĩa với "đội quân dự trữ công nghiệp" hoặc "dân số tương đối thặng dư", ngoại trừ người thất nghiệp có thể được định nghĩa là những người thực sự tìm kiếm công việc và dân số thặng dư tương đối cũng bao gồm những người không thể làm việc. Việc sử dụng từ "đội quân" đề cập đến các công nhân đang được ký kết và lập lại ở nơi làm việc trong một hệ thống phân cấp, dưới sự chỉ huy cao độ của nền kinh tế. </p><p>Trước khi bắt đầu thời kỳ chủ nghĩa tư bản trong lịch sử nhân loại (tức là trước những năm 1500), tỷ lệ thất nghiệp về cấu trúc trên quy mô lớn hiếm khi tồn tại, ngoài việc gây ra bởi thiên tai và chiến tranh.<sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span class="cite-bracket">[</span>73<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Trong các xã hội cổ đại, tất cả những người có thể làm việc nhất thiết phải làm việc, nếu không họ sẽ chết đói; và do đó một nô lệ hoặc một nông nô theo định nghĩa không thể trở thành "thất nghiệp". Thường có rất ít khả năng "kiếm một lớp vỏ" mà không làm việc gì cả và thái độ bình thường đối với người ăn xin và người làm biếng là khắc nghiệt.<sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74"><span class="cite-bracket">[</span>74<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Trẻ em bắt đầu làm việc từ rất sớm. Thật vậy, từ "việc làm" là ngôn ngữ một sản phẩm của thời đại tư bản. Mức độ thất nghiệp thường xuyên giả định một dân số lao động có mức độ phụ thuộc lớn vào tiền lương hoặc tiền lương để kiếm sống, không có phương tiện sinh kế khác cũng như quyền của doanh nghiệp thuê và sa thải nhân viên phù hợp với điều kiện kinh tế hoặc thương mại. Cụm từ "thất nghiệp" bằng tiếng Anh theo nghĩa "tạm thời mất việc" ngày trở lại những năm 1660; tham chiếu đến "người thất nghiệp" như một nhóm lần đầu tiên được thực hiện vào năm 1782; và tham chiếu đến "thất nghiệp" như một điều kiện chung đầu tiên được chứng thực vào năm 1888.<sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75"><span class="cite-bracket">[</span>75<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p> Cuộc thảo luận được ghi chép đầu tiên về đội quân lao động dự bị là trong một bản thảo được viết bởi <a href="/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx">Karl Marx</a>: <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68144592">.mw-parser-output .templatequote{overflow:hidden;margin:1em 0;padding:0 40px}.mw-parser-output .templatequote .templatequotecite{line-height:1.5em;text-align:left;padding-left:1.6em;margin-top:0}</style></p><blockquote class="templatequote"><p>Ngành công nghiệp lớn liên tục đòi hỏi một đội quân dự bị của công nhân thất nghiệp trong thời gian <a href="/w/index.php?title=S%E1%BA%A3n_xu%E1%BA%A5t_qu%C3%A1_m%E1%BB%A9c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sản xuất quá mức (trang không tồn tại)">sản xuất quá mức</a>. Mục đích chính của tư sản liên quan đến công nhân là, tất nhiên, để có lao động hàng hóa càng rẻ càng tốt, điều này chỉ có thể xảy ra khi cung cấp hàng hóa này càng lớn càng tốt liên quan đến nhu cầu của nó, tức là, khi dân số đông người là lớn nhất. Do đó, tình trạng quá đông dân là vì lợi ích của tư sản, và nó cho người lao động những lời khuyên tốt mà nó biết là không thể thực hiện được. Vì vốn chỉ tăng khi sử dụng lao động, việc tăng vốn liên quan đến việc tăng số lượng vô sản, và như chúng ta đã thấy, theo bản chất của quan hệ vốn và lao động, sự gia tăng của vô sản phải tiến hành tương đối nhanh hơn. Lý thuyết... cũng được thể hiện như một định luật tự nhiên, dân số phát triển nhanh hơn phương tiện sinh hoạt, được chào đón nhiều hơn với tư sản khi nó im lặng lương tâm của mình, làm cho lòng tận tâm trở thành nhiệm vụ đạo đức và hậu quả của xã hội vào hậu quả của thiên nhiên, và cuối cùng cho anh cơ hội để xem sự tàn phá của vô sản bằng cách đói như bình tĩnh như sự kiện tự nhiên khác mà không tự đề cao bản thân, và, mặt khác, để xem sự đau khổ của vô sản như lỗi của chính nó và trừng phạt nó. Để chắc chắn, người vô sản có thể kiềm chế bản năng tự nhiên của mình bằng lý trí, và do đó, bằng cách giám sát đạo đức, ngăn chặn luật tự nhiên trong quá trình phát triển nguy hiểm của nó. - Karl Marx, <i> <a href="/w/index.php?title=L%C6%B0%C6%A1ng_lao_%C4%91%E1%BB%99ng_v%C3%A0_v%E1%BB%91n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lương lao động và vốn (trang không tồn tại)">Tiền lương</a> </i>, tháng 12 năm 1847 <sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76"><span class="cite-bracket">[</span>76<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote><p> Marx giới thiệu khái niệm trong chương 25 của tập đầu tiên của <a href="/wiki/Das_Kapital" class="mw-redirect" title="Das Kapital">Das Kapital</a>,<sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77"><span class="cite-bracket">[</span>77<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> trong đó nêu rõ: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144592"></p><blockquote class="templatequote"><p>Tích lũy tư bản... liên tục tạo ra và sản xuất theo tỷ lệ trực tiếp của năng lượng và mức độ của nó, dân số tương đối dư thừa của người lao động, tức là dân số lớn hơn nhu cầu trung bình của việc định giá vốn, và do đó một dân số dư thừa... Đó là sự quan tâm tuyệt đối của mọi nhà tư bản để đưa một lượng lao động nhất định ra khỏi một số lượng nhỏ hơn, hơn là một số lượng lớn lao động, nếu chi phí là như nhau... sản xuất, động cơ này mạnh mẽ hơn. Lực của nó tăng lên cùng với sự tích lũy vốn.</p></blockquote> <p>Lập luận của ông là khi chủ nghĩa tư bản phát triển, thành phần hữu cơ của vốn sẽ tăng lên, có nghĩa là khối lượng vốn không đổi tăng nhanh hơn khối lượng vốn biến đổi. Ít công nhân hơn có thể sản xuất tất cả những gì cần thiết cho các yêu cầu của xã hội. Ngoài ra, vốn sẽ trở nên tập trung và tập trung hơn trong tay ít hơn. Đây là xu hướng lịch sử tuyệt đối, một phần dân số làm việc sẽ có xu hướng trở nên thặng dư với các yêu cầu tích lũy vốn theo thời gian. Nghịch lý, sự giàu có của xã hội càng lớn thì quân đội dự trữ công nghiệp càng lớn. Marx gọi nó là "sự đối kháng của sự tích lũy vốn" và ông trích dẫn sự nghèo đói của ông về Triết học (Chương 2, Phần 1) để giải thích hiện tượng này liên quan đến quan hệ sản xuất.<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">[</span>78<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Người ta có thể thêm rằng sự giàu có của xã hội càng lớn thì càng có nhiều người có thể hỗ trợ những người không làm việc. Tuy nhiên, khi Marx phát triển thêm lập luận, nó cũng trở nên rõ ràng rằng tùy thuộc vào tình trạng của nền kinh tế quân đội dự bị lao động sẽ mở rộng hoặc hợp đồng, luân phiên bị hấp thụ hoặc trục xuất khỏi lực lượng lao động. </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144592"><blockquote class="templatequote"><p>Nhìn chung, các chuyển động chung của tiền lương được điều chỉnh độc quyền bởi sự mở rộng và thu hẹp của quân đội dự trữ công nghiệp, và một lần nữa tương ứng với những thay đổi định kỳ của chu kỳ công nghiệp. Do đó, chúng không được xác định bởi các biến thể của số lượng tuyệt đối của dân số làm việc, nhưng bằng các tỷ lệ khác nhau trong đó tầng lớp lao động được chia thành quân đội chủ động và dự trữ, bằng cách tăng hoặc giảm trong lượng thặng dư tương đối dân số, trong phạm vi mà hiện nay nó được hấp thụ, bây giờ được đặt miễn phí.</p></blockquote> <p>Trong những năm gần đây, đã có nghiên cứu ngày càng tăng về khái niệm "Vô sản bấp bênh (precariat)" để mô tả sự phụ thuộc ngày càng tăng vào những người lao động tạm thời, bán thời gian với tình trạng bấp bênh, những người chia sẻ các khía cạnh của vô sản và quân đội dự bị lao động.<sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">[</span>79<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Những người lao động bấp bênh làm việc bán thời gian hoặc toàn thời gian trong các công việc tạm thời, nhưng họ không thể kiếm đủ tiền để sống và phụ thuộc một phần vào bạn bè hoặc gia đình, hoặc lợi ích của nhà nước, để tồn tại. Thông thường, họ không trở thành thực sự "thất nghiệp", nhưng họ không có một công việc ổn định để đi đến một trong hai.<sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80"><span class="cite-bracket">[</span>80<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sự gia tăng của các người lao động tạm thời đã được quy cho sự xuất hiện của <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%E1%BB%B1_do" title="Chủ nghĩa tự do">chủ nghĩa tự do</a> toàn cầu.<sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81"><span class="cite-bracket">[</span>81<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Mặc dù những người không làm việc không thể hoặc không quan tâm đến việc thực hiện công việc được trả lương hợp pháp không được coi là một trong số những người thất nghiệp, khái niệm "thất nghiệp kết nghĩa" được sử dụng trong kinh tế hiện nay.<sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82"><span class="cite-bracket">[</span>82<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Các nhà kinh tế học thường phân biệt giữa thất nghiệp "ma sát" hoặc "chu kỳ" ngắn hạn và "thất nghiệp cơ cấu" dài hạn. Đôi khi có sự không phù hợp ngắn hạn giữa nhu cầu và cung lao động, vào những thời điểm khác, tổng nhu cầu lao động ít hơn nhiều so với nguồn cung trong một thời gian dài. Nếu không có khả năng để có được một công việc ở tất cả trong tương lai gần, tồn tại, nhiều người trẻ quyết định di cư hoặc di cư đến một nơi mà họ có thể tìm được việc làm. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Thành_phần_của_dân_số_thặng_dư_tương_đối"><span id="Th.C3.A0nh_ph.E1.BA.A7n_c.E1.BB.A7a_d.C3.A2n_s.E1.BB.91_th.E1.BA.B7ng_d.C6.B0_t.C6.B0.C6.A1ng_.C4.91.E1.BB.91i"></span>Thành phần của dân số thặng dư tương đối</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=16" title="Sửa đổi phần “Thành phần của dân số thặng dư tương đối”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=16" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thành phần của dân số thặng dư tương đối"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Marx thảo luận về lực lượng lao động và lực lượng dự bị tại thủ đô, Chương 25, Mục IV. Lực lượng lao động bao gồm những người làm việc ở mức lương trung bình hoặc cao hơn trung bình. Không phải mọi người trong tầng lớp lao động đều nhận được một trong những công việc này. Sau đó có bốn loại khác, nơi các thành viên của tầng lớp lao động có thể tìm thấy chính mình: "nhóm trì trệ", dự bị nổi, dự bị tiềm ẩn và cùng khổ. Cuối cùng, mọi người có thể rời lực lượng lao động và lực lượng dự bị bằng cách trở thành tội phạm và Marx đề cập đến những người này như là "vô sản lưu manh".<sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite-bracket">[</span>83<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Nhóm trì trệ bao gồm những người bị thiệt thòi với "việc làm cực kỳ bất thường". Loại công việc này được đặc trưng bởi mức lương dưới mức trung bình, điều kiện làm việc nguy hiểm, công việc mang tính tạm thời. Những người trong nhóm này có việc làm, vì vậy định nghĩa hiện đại về việc làm sẽ bao gồm cả lực lượng lao động cộng với nhóm trì trệ. Tuy nhiên, những người trong nhóm này liên tục tìm kiếm điều gì đó tốt hơn. </p><p>Người thất nghiệp hiện đại được đề cập chủ yếu thuộc lực lượng dự bị nổi, những người từng có việc làm tốt, nhưng giờ đã mất việc. Họ hy vọng rằng tình trạng thất nghiệp của họ là tạm thời, nhưng họ nhận thức rõ rằng họ có thể rơi vào nhóm trì trệ hoặc tầng lớp cùng khổ của xã hội. Phần tiềm ẩn bao gồm phân khúc dân số chưa được tích hợp đầy đủ vào sản xuất tư bản. Trong thời của Marx, ông đề cập đến những người sống trong nền nông nghiệp tự cung tự cấp đang tìm kiếm việc làm được trả công trong ngành. Trong thời hiện đại, những người đến từ khu ổ chuột ở các nước đang phát triển, nơi họ sống chủ yếu bằng các phương tiện phi tiền tệ để phát triển các thành phố nơi họ làm việc để trả tiền có thể hình thành tiềm ẩn. Các bà nội trợ chuyển từ việc làm không lương sang trả lương cho một doanh nghiệp cũng có thể tạo thành một phần của dự trữ tiềm ẩn. Họ không thất nghiệp vì họ không nhất thiết phải tìm kiếm một công việc, nhưng nếu vốn cần thêm công nhân, nó có thể kéo họ ra khỏi dự trữ tiềm ẩn. Theo nghĩa này, tiềm ẩn tạo thành một lực lượng công nhân tiềm năng cho các ngành công nghiệp. </p><p>Nhóm cùng khổ là nơi người ta có thể kết thúc. Người vô gia cư là thuật ngữ hiện đại cho người nghèo. Marx gọi họ là những người không thể thích nghi với sự thay đổi không bao giờ kết thúc của thủ đô. Đối với Marx, "tình trạng bần cùng", bao gồm cả những người vẫn có thể làm việc, trẻ em mồ côi và trẻ em nghèo; và "bị mất tinh thần và rách rưới" hoặc "không thể làm việc". </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Phương_thức_sản_xuất"><span id="Ph.C6.B0.C6.A1ng_th.E1.BB.A9c_s.E1.BA.A3n_xu.E1.BA.A5t"></span>Phương thức sản xuất</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=17" title="Sửa đổi phần “Phương thức sản xuất”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=17" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phương thức sản xuất"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Xem thêm thông tin: <a href="/wiki/Ph%C6%B0%C6%A1ng_th%E1%BB%A9c_s%E1%BA%A3n_xu%E1%BA%A5t" title="Phương thức sản xuất">Phương thức sản xuất</a></div> <p>Phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa được xác định bằng quyền sở hữu tư nhân của phương thức sản xuất, khai thác giá trị thặng dư của lớp sở hữu với mục đích tích lũy vốn, lao động dựa trên tiền lương và ít nhất là hàng hóa có liên quan đến thị trường.<sup id="cite_ref-84" class="reference"><a href="#cite_note-84"><span class="cite-bracket">[</span>84<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Chủ nghĩa tư bản trong hình thức hoạt động kiếm tiền đã tồn tại dưới hình thức thương nhân và người cho vay tiền đóng vai trò trung gian giữa người tiêu dùng và người sản xuất tham gia vào sản xuất hàng hóa đơn giản (do đó tham chiếu đến "chủ nghĩa tư bản thương gia"). Điều cụ thể về "chế độ tư bản sản xuất" là hầu hết các đầu vào và đầu ra của sản xuất được cung cấp thông qua thị trường (tức là chúng là hàng hóa) và về cơ bản tất cả sản xuất đều ở chế độ này.<sup id="cite_ref-Modern_Economics_1986,_p._54_10-3" class="reference"><a href="#cite_note-Modern_Economics_1986,_p._54-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ví dụ, trong phong kiến hưng thịnh hầu hết hoặc tất cả các yếu tố sản xuất bao gồm lao động thuộc sở hữu của lớp cai trị phong kiến hoàn toàn và các sản phẩm cũng có thể được tiêu thụ mà không có thị trường dưới bất kỳ hình thức nào, đó là sản xuất để sử dụng trong đơn vị xã hội phong kiến và hạn chế thương mại.<sup id="cite_ref-ch32_53-1" class="reference"><a href="#cite_note-ch32-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Điều này có hệ quả quan trọng là toàn bộ tổ chức của quá trình sản xuất được định hình lại và tổ chức lại để phù hợp với tính hợp lý kinh tế như ràng buộc bởi chủ nghĩa tư bản, được thể hiện trong mối quan hệ giá giữa đầu vào và đầu ra (tiền lương, chi phí nhân tố phi lao động, bán hàng và lợi nhuận) chứ không phải là bối cảnh hợp lý lớn hơn mà xã hội phải đối mặt chung - tức là toàn bộ quá trình được tổ chức và tái định hình để phù hợp với "logic thương mại". Về cơ bản, tích lũy vốn đến để xác định tính hợp lý kinh tế trong sản xuất tư bản.<sup id="cite_ref-xxx31_54-1" class="reference"><a href="#cite_note-xxx31-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Xã hội, khu vực hoặc quốc gia là tư bản chủ nghĩa nếu nguồn thu nhập và sản phẩm chủ yếu được phân phối là hoạt động tư bản, nhưng thậm chí điều này không có nghĩa là chế độ tư bản sản xuất chiếm ưu thế trong xã hội đó. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nguyên_lý_Cung_-_Cầu"><span id="Nguy.C3.AAn_l.C3.BD_Cung_-_C.E1.BA.A7u"></span>Nguyên lý Cung - Cầu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=18" title="Sửa đổi phần “Nguyên lý Cung - Cầu”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=18" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Nguyên lý Cung - Cầu"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Nguy%C3%AAn_l%C3%BD_cung_-_c%E1%BA%A7u" title="Nguyên lý cung - cầu">Nguyên lý cung - cầu</a></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Supply-and-demand.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Supply-and-demand.svg/266px-Supply-and-demand.svg.png" decoding="async" width="266" height="266" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Supply-and-demand.svg/399px-Supply-and-demand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Supply-and-demand.svg/532px-Supply-and-demand.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="500" /></a><figcaption>Giá P của một sản phẩm được xác định bởi điểm cân bằng giữa sản xuất (cung cấp S - Supply) và nhu cầu, sức mua của người dùng (Nhu cầu D - Demand): biểu đồ cho thấy sự dịch chuyển tích cực từ D1 đến D2. tăng giá (P) và số lượng bán (Q) của sản phẩm</figcaption></figure> <p>Trong các cấu trúc kinh tế tư bản, Cung cấp và Nhu cầu là mô hình kinh tế tiêu biểu để xác định giá cả hàng hóa trên thị trường. Trong một thị trường cạnh tranh, Giá cả của hàng hóa sẽ thay đổi thông qua sự điều chỉnh của thị trường, ở một điểm có mức giá cân bằng khi số lượng người tiêu dùng yêu cầu bằng với số lượng cung cấp của nhà sản xuất. </p><p>Bốn nguyên lý cơ bản về cung và cầu là:<sup id="cite_ref-besanko-and-braeutigam-2010_85-0" class="reference"><a href="#cite_note-besanko-and-braeutigam-2010-85"><span class="cite-bracket">[</span>85<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup class="reference" style="white-space:nowrap;">:37</sup> </p> <ol><li>Nếu nhu cầu tăng (đường cầu thay đổi về bên phải) và nguồn cung vẫn không đổi, thì tình trạng thiếu hụt xảy ra, dẫn đến giá cân bằng cao hơn.</li> <li>Nếu nhu cầu giảm (đường cầu dịch chuyển về bên trái) và nguồn cung vẫn không đổi, thì thặng dư xảy ra, dẫn đến giá cân bằng thấp hơn.</li> <li>Nếu cầu vẫn không thay đổi và cung tăng (đường cung dịch chuyển về bên phải), thì thặng dư xảy ra, dẫn đến giá cân bằng thấp hơn.</li> <li>Nếu cầu vẫn không thay đổi và cung giảm (đường cung dịch chuyển về bên trái), thì tình trạng thiếu hụt xảy ra, dẫn đến giá cân bằng cao hơn.</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Điểm_cân_bằng_thị_trường"><span id=".C4.90i.E1.BB.83m_c.C3.A2n_b.E1.BA.B1ng_th.E1.BB.8B_tr.C6.B0.E1.BB.9Dng"></span>Điểm cân bằng thị trường</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=19" title="Sửa đổi phần “Điểm cân bằng thị trường”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=19" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Điểm cân bằng thị trường"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Xem thêm thông tin: <a href="/wiki/%C4%90i%E1%BB%83m_c%C3%A2n_b%E1%BA%B1ng_th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Điểm cân bằng thị trường">Điểm cân bằng thị trường</a></div> <p>Trong bối cảnh cung và cầu, cân bằng kinh tế đề cập đến một trạng thái mà các lực lượng kinh tế như cung và cầu được cân bằng và trong trường hợp không có ảnh hưởng bên ngoài (cân bằng), giá trị của các biến kinh tế sẽ không thay đổi. Ví dụ, trong mô hình sách văn bản chuẩn của trạng thái cân bằng cạnh tranh hoàn hảo xảy ra tại điểm mà tại đó số lượng yêu cầu và số lượng được cung cấp bằng nhau.<sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">[</span>86<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Cân bằng thị trường trong trường hợp này đề cập đến một điều kiện mà giá thị trường được thiết lập thông qua cạnh tranh sao cho lượng hàng hóa hoặc dịch vụ mà người mua tìm kiếm bằng với lượng hàng hóa hoặc dịch vụ do người bán tạo ra. Giá này thường được gọi là giá cạnh tranh hoặc giá bù trừ thị trường và có xu hướng không thay đổi trừ khi cầu hoặc cung thay đổi và số lượng được gọi là "số lượng cạnh tranh" hoặc số lượng thanh toán bù trừ thị trường. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cân_bằng_từng_phần"><span id="C.C3.A2n_b.E1.BA.B1ng_t.E1.BB.ABng_ph.E1.BA.A7n"></span>Cân bằng từng phần</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=20" title="Sửa đổi phần “Cân bằng từng phần”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=20" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Cân bằng từng phần"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=C%C3%A2n_b%E1%BA%B1ng_t%E1%BB%ABng_ph%E1%BA%A7n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cân bằng từng phần (trang không tồn tại)">Cân bằng từng phần</a></div> <p>Cân bằng một phần, như tên cho thấy, chỉ xem xét một phần của thị trường để đạt được trạng thái cân bằng. </p><p>Jain đề xuất (do <a href="/wiki/George_Stigler" title="George Stigler">George Stigler</a> đề xuất): "Cân bằng một phần là dựa trên chỉ một dải dữ liệu hạn chế, ví dụ tiêu chuẩn là giá của một sản phẩm duy nhất, giá của tất cả các sản phẩm khác được cố định trong quá trình phân tích".<sup id="cite_ref-87" class="reference"><a href="#cite_note-87"><span class="cite-bracket">[</span>87<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Mô hình cung cầu là mô hình cân bằng một phần cân bằng kinh tế, nơi có khoảng trống trên thị trường của một số mặt hàng cụ thể được lấy độc lập với giá và số lượng tại các thị trường khác. Nói cách khác, giá của tất cả các sản phẩm thay thế và bổ sung cũng như mức thu nhập của người tiêu dùng là không đổi. Điều này làm cho việc phân tích đơn giản hơn nhiều so với mô hình cân bằng tổng quát bao gồm toàn bộ nền kinh tế. </p><p>Đây là quá trình năng động là giá điều chỉnh cho đến khi cung bằng cầu. Nó là một kỹ thuật mạnh mẽ đơn giản cho phép người ta nghiên cứu trạng thái cân bằng, hiệu quả và so sánh. Tính nghiêm ngặt của các giả định đơn giản vốn có trong cách tiếp cận này làm cho mô hình đáng kể hơn, nhưng nó có thể tạo ra kết quả trong khi dường như chính xác không mô hình hóa các hiện tượng kinh tế thế giới thực. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ước_tính_thực_nghiệm"><span id=".C6.AF.E1.BB.9Bc_t.C3.ADnh_th.E1.BB.B1c_nghi.E1.BB.87m"></span>Ước tính thực nghiệm</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=21" title="Sửa đổi phần “Ước tính thực nghiệm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=21" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Ước tính thực nghiệm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Các quan hệ cung cầu trên thị trường có thể được ước tính thống kê về giá, số lượng và các dữ liệu khác với đầy đủ thông tin trong mô hình. Điều này có thể được thực hiện với phương pháp ước lượng phương trình đồng thời trong toán kinh tế. Các phương pháp như vậy cho phép giải quyết các "hệ số cấu trúc" liên quan đến mô hình, các đối số đại số ước tính của lý thuyết. Vấn đề xác định tham số là một vấn đề phổ biến trong "ước tính cấu trúc". Thông thường, dữ liệu về các biến ngoại sinh (có nghĩa là, các biến khác ngoài giá cả và số lượng, cả hai biến là các biến nội sinh) là cần thiết để thực hiện ước lượng như vậy. Một giải pháp thay thế cho "ước tính cấu trúc" là ước lượng dạng giảm, điều này sẽ hồi quy từng biến nội sinh trên các biến ngoại sinh tương ứng. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sử_dụng_cung_và_cầu_trong_kinh_tế_vĩ_mô"><span id="S.E1.BB.AD_d.E1.BB.A5ng_cung_v.C3.A0_c.E1.BA.A7u_trong_kinh_t.E1.BA.BF_v.C4.A9_m.C3.B4"></span>Sử dụng cung và cầu trong kinh tế vĩ mô</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=22" title="Sửa đổi phần “Sử dụng cung và cầu trong kinh tế vĩ mô”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=22" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sử dụng cung và cầu trong kinh tế vĩ mô"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Cung và cầu cũng đã được khái quát hóa để giải thích các biến kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế thị trường, bao gồm cả tổng sản lượng và mức giá chung. Mô hình cung cấp tổng hợp - Tổng cầu có thể là ứng dụng trực tiếp nhất về cung và cầu đối với kinh tế vĩ mô, nhưng các mô hình kinh tế vĩ mô khác cũng sử dụng cung và cầu. So với việc sử dụng và cung cấp vi mô, các cân nhắc lý thuyết khác nhau (và gây nhiều tranh cãi) áp dụng cho các đối tác kinh tế vĩ mô như tổng cầu và tổng cung. Cung và cầu cũng được sử dụng trong lý thuyết kinh tế vĩ mô để liên kết cung tiền và nhu cầu tiền với lãi suất và liên quan đến cung cầu lao động và nhu cầu lao động với mức lương. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Vai_trò_của_chính_phủ"><span id="Vai_tr.C3.B2_c.E1.BB.A7a_ch.C3.ADnh_ph.E1.BB.A7"></span>Vai trò của chính phủ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=23" title="Sửa đổi phần “Vai trò của chính phủ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=23" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Vai trò của chính phủ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Xem thêm thông tin: <a href="/w/index.php?title=%C4%90i%E1%BB%81u_ch%E1%BB%89nh_c%E1%BA%A1nh_tranh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Điều chỉnh cạnh tranh (trang không tồn tại)">Điều chỉnh cạnh tranh</a>, <a href="/wiki/B%E1%BA%A3o_v%E1%BB%87_ng%C6%B0%E1%BB%9Di_ti%C3%AAu_d%C3%B9ng" title="Bảo vệ người tiêu dùng">Bảo vệ người tiêu dùng</a>, và <a href="/wiki/Lu%E1%BA%ADt_c%E1%BA%A1nh_tranh" title="Luật cạnh tranh">Luật cạnh tranh</a></div> <p>Trong một hệ thống tư bản, <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_ph%E1%BB%A7" title="Chính phủ">chính phủ</a> không cấm tài sản tư nhân hoặc ngăn chặn cá nhân làm việc tại nơi họ muốn. Chính phủ không ngăn cản các công ty xác định mức lương họ sẽ trả và giá nào họ sẽ tính cho sản phẩm của họ. Tuy nhiên, nhiều quốc gia có luật <a href="/wiki/L%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%91i_thi%E1%BB%83u" title="Lương tối thiểu">lương tối thiểu</a> và tiêu chuẩn an toàn tối thiểu. </p><p>Theo một số phiên bản của chủ nghĩa tư bản, chính phủ thực hiện một số chức năng kinh tế, chẳng hạn như phát hành tiền, giám sát các tiện ích công cộng và thực thi các hợp đồng tư nhân. Nhiều quốc gia có luật cạnh tranh ngăn cấm độc quyền và tập đoàn hình thành. Mặc dù luật chống độc quyền, các tập đoàn lớn có thể hình thành gần như độc quyền trong một số ngành công nghiệp. Các công ty như vậy có thể tạm thời giảm giá và chấp nhận tổn thất để ngăn chặn cạnh tranh xâm nhập vào thị trường và sau đó tăng giá lại khi mối đe dọa nhập cảnh giảm. Ở nhiều quốc gia, các tiện ích công cộng (ví dụ như điện, nhiên liệu sưởi ấm và thông tin liên lạc) có thể hoạt động độc quyền theo quy định của chính phủ do quy mô kinh tế cao. </p><p>Các cơ quan chính phủ điều chỉnh các tiêu chuẩn dịch vụ trong nhiều ngành công nghiệp, chẳng hạn như các hãng hàng không và phát sóng cũng như tài trợ một loạt các chương trình. Ngoài ra, chính phủ quy định dòng vốn và sử dụng các công cụ tài chính như lãi suất để kiểm soát các yếu tố như <a href="/wiki/L%E1%BA%A1m_ph%C3%A1t" title="Lạm phát">lạm phát</a> và <a href="/wiki/Th%E1%BA%A5t_nghi%E1%BB%87p" title="Thất nghiệp">thất nghiệp</a>.<sup id="cite_ref-88" class="reference"><a href="#cite_note-88"><span class="cite-bracket">[</span>88<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mối_quan_hệ_với_tự_do_chính_trị"><span id="M.E1.BB.91i_quan_h.E1.BB.87_v.E1.BB.9Bi_t.E1.BB.B1_do_ch.C3.ADnh_tr.E1.BB.8B"></span>Mối quan hệ với tự do chính trị</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=24" title="Sửa đổi phần “Mối quan hệ với tự do chính trị”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=24" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Mối quan hệ với tự do chính trị"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Trong cuốn sách "<a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_v%E1%BB%81_n%C3%B4_l%E1%BB%87" title="Đường về nô lệ">Đường về nô lệ</a>", <a href="/wiki/Friedrich_Hayek" title="Friedrich Hayek">Friedrich Hayek</a> khẳng định rằng tự do kinh tế của chủ nghĩa tư bản là một điều kiện tiên quyết của <a href="/wiki/T%E1%BB%B1_do_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Tự do chính trị">tự do chính trị</a>. Ông lập luận rằng <a href="/wiki/C%C6%A1_ch%E1%BA%BF_th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Cơ chế thị trường">cơ chế thị trường</a> là cách duy nhất để quyết định những gì để sản xuất và làm thế nào để phân phối các mặt hàng mà không sử dụng cưỡng chế. <a href="/wiki/Milton_Friedman" title="Milton Friedman">Milton Friedman</a>, <a href="/w/index.php?title=Andrew_Brennan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Andrew Brennan (trang không tồn tại)">Andrew Brennan</a> và <a href="/wiki/Ronald_Reagan" title="Ronald Reagan">Ronald Reagan</a> cũng ủng hộ quan điểm này. Friedman tuyên bố rằng các hoạt động kinh tế tập trung luôn đi kèm với sự đàn áp chính trị. Theo quan điểm của ông, các giao dịch trong nền <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Kinh tế thị trường">kinh tế thị trường</a> là tự nguyện và sự đa dạng rộng rãi mà giấy phép hoạt động tự nguyện là mối đe dọa cơ bản đối với các nhà lãnh đạo chính trị đàn áp và làm giảm đáng kể quyền lực của họ để ép buộc. Một số quan điểm của Friedman được chia sẻ bởi <a href="/wiki/John_Maynard_Keynes" title="John Maynard Keynes">John Maynard Keynes</a>, người tin rằng chủ nghĩa tư bản là rất quan trọng cho tự do để tồn tại và phát triển mạnh.<sup id="cite_ref-89" class="reference"><a href="#cite_note-89"><span class="cite-bracket">[</span>89<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90"><span class="cite-bracket">[</span>90<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Freedom_House" title="Freedom House">Freedom House</a>, một chuyên gia cố vấn Mỹ tiến hành nghiên cứu quốc tế và ủng hộ, dân chủ, tự do chính trị và nhân quyền, đã lập luận "có một mối tương quan có ý nghĩa thống kê giữa mức độ tự do chính trị được đo bởi <a href="/wiki/Freedom_House" title="Freedom House">Freedom House</a> và <a href="/wiki/Ch%E1%BB%89_s%E1%BB%91_t%E1%BB%B1_do_kinh_t%E1%BA%BF" title="Chỉ số tự do kinh tế">chỉ số tự do kinh tế</a> được đo bởi cuộc khảo sát của <a href="/wiki/The_Wall_Street_Journal" title="The Wall Street Journal">Wall Street Journal</a> / <a href="/w/index.php?title=Heritage_Foundation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Heritage Foundation (trang không tồn tại)">Heritage Foundation</a>.<sup id="cite_ref-91" class="reference"><a href="#cite_note-91"><span class="cite-bracket">[</span>91<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Các_hình_thái"><span id="C.C3.A1c_h.C3.ACnh_th.C3.A1i"></span>Các hình thái</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=25" title="Sửa đổi phần “Các hình thái”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=25" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các hình thái"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Có nhiều biến thể của chủ nghĩa tư bản tồn tại khác nhau tùy theo quốc gia và khu vực. Chúng thay đổi trong từng thể chế và theo chính sách kinh tế của mỗi quốc gia. Các đặc điểm chung của các hình thái chủ nghĩa tư bản là chúng đều dựa trên việc sản xuất hàng hóa và dịch vụ vì lợi nhuận, phần lớn phân bổ nguồn lực dựa trên thị trường và được kết cấu khi tích lũy vốn. Các hình thức chủ nghĩa tư bản chủ yếu được liệt kê dưới đây: </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Chủ_nghĩa_tư_bản_tiên_tiến"><span id="Ch.E1.BB.A7_ngh.C4.A9a_t.C6.B0_b.E1.BA.A3n_ti.C3.AAn_ti.E1.BA.BFn"></span>Chủ nghĩa tư bản tiên tiến</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=26" title="Sửa đổi phần “Chủ nghĩa tư bản tiên tiến”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=26" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chủ nghĩa tư bản tiên tiến"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_ti%C3%AAn_ti%E1%BA%BFn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản tiên tiến (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tư bản tiên tiến</a></div> <p>Chủ nghĩa tư bản tiên tiến là tình huống liên quan đến một xã hội mà trong đó mô hình tư bản đã được tích hợp và phát triển sâu và rộng rãi trong một thời gian dài. Nhiều nhà văn khác nhau xác định <a href="/wiki/Antonio_Gramsci" title="Antonio Gramsci">Antonio Gramsci</a> là một nhà lý thuyết đầu tiên có ảnh hưởng của chủ nghĩa tư bản tiên tiến, ngay cả khi ông không sử dụng thuật ngữ đó. Trong các tác phẩm của mình, Gramsci tìm cách giải thích cách chủ nghĩa tư bản đã thích nghi để tránh sự lật đổ cách mạng mà dường như không thể tránh khỏi trong thế kỷ 19. Ttong lời giải thích của ông là sự suy giảm của sự ép buộc thô như một công cụ của quyền lực lớp, được thay thế bằng cách sử dụng các tổ chức xã hội dân sự để vận dụng ý thức hệ công chúng..<sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92"><span class="cite-bracket">[</span>92<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span class="cite-bracket">[</span>93<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94"><span class="cite-bracket">[</span>94<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/J%C3%BCrgen_Habermas" title="Jürgen Habermas">Jürgen Habermas</a> là một người đóng góp chính cho việc phân tích các xã hội tư bản tiên tiến. Habermas quan sát bốn đặc điểm chung mô tả chủ nghĩa tư bản tiên tiến: </p> <ul><li>Tập trung hoạt động công nghiệp tại một số doanh nghiệp lớn.</li> <li>Liên tục phụ thuộc vào nhà nước để ổn định hệ thống kinh tế.</li> <li>Một chính phủ dân chủ chính thức hợp pháp hoá các hoạt động của nhà nước và loại bỏ sự phản đối.</li> <li>Việc tăng sử dụng tiền lương danh nghĩa để làm hài lòng các lực lượng lao động.<sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95"><span class="cite-bracket">[</span>95<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Chủ_nghĩa_tư_bản_tài_chính"><span id="Ch.E1.BB.A7_ngh.C4.A9a_t.C6.B0_b.E1.BA.A3n_t.C3.A0i_ch.C3.ADnh"></span>Chủ nghĩa tư bản tài chính</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=27" title="Sửa đổi phần “Chủ nghĩa tư bản tài chính”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=27" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chủ nghĩa tư bản tài chính"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Xem thêm: <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BA%BF_%C4%91%E1%BB%99_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_s%E1%BA%A3n_xu%E1%BA%A5t_(thuy%E1%BA%BFt_Marxist)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chế độ tư bản sản xuất (thuyết Marxist) (trang không tồn tại)">Chế độ tư bản sản xuất (thuyết Marxist)</a></div> <p>Trong loạt các phê phán chủ nghĩa tư bản, chủ nghĩa Marx - Lenin nhấn mạnh vai trò của "Tư bản tài chính" là đã được cầm quyền quan tâm trong xã hội tư bản, đặc biệt là trong các giai đoạn sau này.<sup id="cite_ref-96" class="reference"><a href="#cite_note-96"><span class="cite-bracket">[</span>96<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97"><span class="cite-bracket">[</span>97<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/w/index.php?title=Rudolf_Hilferding&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rudolf Hilferding (trang không tồn tại)">Rudolf Hilferding</a> đưa ra khái niệm "chủ nghĩa tư bản tài chính" trong nghiên cứu về tài chính vào năm 1910 về mối liên hệ giữa tín thác Đức, ngân hàng và độc quyền - một nghiên cứu được Vladimir Lenin đưa vào tác phẩm <i>Chủ nghĩa đế quốc, giai đoạn tột cùng của chủ nghĩa tư bản</i> (1916), trong đó ông phân tích quan hệ giữa các cường quốc trên thế giới.<sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98"><span class="cite-bracket">[</span>98<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Đối với <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%87_Tam_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Đệ Tam Quốc tế">Comintern</a> (thành lập năm 1919), cụm từ "chế độ độc tài chủ nghĩa tư bản tài chính"<sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99"><span class="cite-bracket">[</span>99<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> đã trở thành bình thường. </p><p><a href="/w/index.php?title=Fernnand_Braudel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fernnand Braudel (trang không tồn tại)">Fernnand Braudel</a> sau đó sẽ chỉ ra hai giai đoạn trước khi chủ nghĩa tư bản tài chính xuất hiện trong lịch sử loài người - với người Genova trong thế kỷ 16 và với người Hà Lan trong thế kỷ 17 và 18 - mặc dù ở những thời điểm đó, nó phát triển từ chủ nghĩa tư bản thương mại.<sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100"><span class="cite-bracket">[</span>100<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=Giovanni_Arrighi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giovanni Arrighi (trang không tồn tại)">Giovanni Arrighi</a> mở rộng phân tích của Braudel cho thấy rằng ưu thế của chủ nghĩa tư bản tài chính là một hiện tượng định kỳ, dài hạn, bất cứ khi nào giai đoạn trước của việc mở rộng tư bản thương mại / công nghiệp đạt đến một cao nguyên.<sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101"><span class="cite-bracket">[</span>101<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Chủ_nghĩa_trọng_thương_2"><span id="Ch.E1.BB.A7_ngh.C4.A9a_tr.E1.BB.8Dng_th.C6.B0.C6.A1ng_2"></span>Chủ nghĩa trọng thương</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=28" title="Sửa đổi phần “Chủ nghĩa trọng thương”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=28" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chủ nghĩa trọng thương"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_tr%E1%BB%8Dng_th%C6%B0%C6%A1ng" title="Chủ nghĩa trọng thương">Chủ nghĩa trọng thương</a> và <a href="/wiki/B%E1%BA%A3o_h%E1%BB%99_m%E1%BA%ADu_d%E1%BB%8Bch" title="Bảo hộ mậu dịch">Bảo hộ mậu dịch</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Microcosm_of_London_Plate_049_-_Lloyd%27s_Subscription_Room_edited.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Microcosm_of_London_Plate_049_-_Lloyd%27s_Subscription_Room_edited.jpg/220px-Microcosm_of_London_Plate_049_-_Lloyd%27s_Subscription_Room_edited.jpg" decoding="async" width="220" height="164" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Microcosm_of_London_Plate_049_-_Lloyd%27s_Subscription_Room_edited.jpg/330px-Microcosm_of_London_Plate_049_-_Lloyd%27s_Subscription_Room_edited.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Microcosm_of_London_Plate_049_-_Lloyd%27s_Subscription_Room_edited.jpg/440px-Microcosm_of_London_Plate_049_-_Lloyd%27s_Subscription_Room_edited.jpg 2x" data-file-width="828" data-file-height="617" /></a><figcaption>Căn phòng cho thuê bao tại Lloyd của London trong những năm đầu thế kỷ 19</figcaption></figure> <p>Chủ nghĩa trọng thương là một hình thức chủ nghĩa dân tộc của chủ nghĩa tư bản ra đời khoảng vào cuối thế kỷ thứ 16. Nó được đặc trưng bởi sự gắn bó giữa lợi ích kinh doanh quốc gia với lợi ích của nhà nước và chủ nghĩa đế quốc; và do đó, bộ máy nhà nước được sử dụng để thúc đẩy lợi ích kinh doanh quốc gia ở nước ngoài. Một ví dụ về việc này là những người sống tại Hoa Kỳ, những người chỉ được phép buôn bán và mua hàng hóa từ các quốc gia mẹ đẻ của họ (ví dụ: Anh, Bồ Đào Nha và Pháp). Chủ nghĩa trọng thương đã được thúc đẩy bởi niềm tin rằng sự giàu có của một quốc gia được tăng lên thông qua một sự cân bằng tích cực của thương mại với các quốc gia khác, nó tương ứng với giai đoạn phát triển tư bản chủ nghĩa đôi khi được gọi là sự tích lũy vốn nguyên thủy. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kinh_tế_thị_trường_tự_do"><span id="Kinh_t.E1.BA.BF_th.E1.BB.8B_tr.C6.B0.E1.BB.9Dng_t.E1.BB.B1_do"></span>Kinh tế thị trường tự do</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=29" title="Sửa đổi phần “Kinh tế thị trường tự do”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=29" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Kinh tế thị trường tự do"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Xem thêm: <a href="/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_t%E1%BB%B1_do" title="Thị trường tự do">Thị trường tự do</a> và <a href="/wiki/Laissez-faire" title="Laissez-faire">Laissez-faire</a></div> <p>Nền kinh tế thị trường tự do đề cập đến một hệ thống kinh tế tư bản nơi giá cả hàng hóa và dịch vụ được đặt tự do bởi lực cung và cầu và được phép đạt đến điểm cân bằng mà không có sự can thiệp của chính sách của chính phủ. Nó thường đòi hỏi sự hỗ trợ cho các thị trường cạnh tranh cao và sở hữu tư nhân của các doanh nghiệp sản xuất. Laissez-faire là một hình thức kinh tế thị trường tự do rộng lớn hơn, nơi vai trò của nhà nước bị hạn chế trong việc bảo vệ quyền sở hữu. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kinh_tế_thị_trường_xã_hội"><span id="Kinh_t.E1.BA.BF_th.E1.BB.8B_tr.C6.B0.E1.BB.9Dng_x.C3.A3_h.E1.BB.99i"></span>Kinh tế thị trường xã hội</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=30" title="Sửa đổi phần “Kinh tế thị trường xã hội”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=30" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Kinh tế thị trường xã hội"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Kinh tế thị trường xã hội">Kinh tế thị trường xã hội</a> và <a href="/w/index.php?title=M%C3%B4_h%C3%ACnh_B%E1%BA%AFc_%C3%82u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mô hình Bắc Âu (trang không tồn tại)">Mô hình Bắc Âu</a></div> <p>Một nền kinh tế thị trường xã hội là hệ thống thị trường tự do danh nghĩa, nơi mà sự can thiệp của chính phủ vào việc hình thành giá được giữ ở mức tối thiểu, nhưng tiểu bang cung cấp các dịch vụ quan trọng trong lĩnh vực an sinh xã hội, trợ cấp thất nghiệp và công nhận <a href="/w/index.php?title=Quy%E1%BB%81n_lao_%C4%91%E1%BB%99ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quyền lao động (trang không tồn tại)">quyền lao động</a> thông qua thỏa thuận thương lượng tập thể quốc gia. Mô hình này nổi bật ở các nước phương Tây và Bắc Âu cũng như Nhật Bản, mặc dù có cấu hình hơi khác nhau. Phần lớn các doanh nghiệp thuộc sở hữu tư nhân trong mô hình kinh tế này. </p><p><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_Rhine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản Rhine (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tư bản Rhine</a> đề cập đến mô hình hiện đại của chủ nghĩa tư bản và sự thích ứng của mô hình thị trường xã hội tồn tại ở lục địa Tây Âu ngày nay. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Chủ_nghĩa_tư_bản_nhà_nước"><span id="Ch.E1.BB.A7_ngh.C4.A9a_t.C6.B0_b.E1.BA.A3n_nh.C3.A0_n.C6.B0.E1.BB.9Bc"></span>Chủ nghĩa tư bản nhà nước</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=31" title="Sửa đổi phần “Chủ nghĩa tư bản nhà nước”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=31" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chủ nghĩa tư bản nhà nước"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Chủ nghĩa tư bản nhà nước">Chủ nghĩa tư bản nhà nước</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:20041120-1_bushchinamtg-1-515h.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/20041120-1_bushchinamtg-1-515h.jpg/220px-20041120-1_bushchinamtg-1-515h.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/20041120-1_bushchinamtg-1-515h.jpg/330px-20041120-1_bushchinamtg-1-515h.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/20041120-1_bushchinamtg-1-515h.jpg/440px-20041120-1_bushchinamtg-1-515h.jpg 2x" data-file-width="514" data-file-height="342" /></a><figcaption>Nhiều nhà phân tích cho rằng Trung Quốc là một trong những ví dụ chính của chủ nghĩa tư bản nhà nước trong thế kỷ 21<sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span class="cite-bracket">[</span>102<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-103" class="reference"><a href="#cite_note-103"><span class="cite-bracket">[</span>103<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-104" class="reference"><a href="#cite_note-104"><span class="cite-bracket">[</span>104<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure><p> Chủ nghĩa tư bản nhà nước là một nền kinh tế thị trường tư bản thống trị bởi các doanh nghiệp nhà nước, nơi mà các doanh nghiệp nhà nước tìm kiếm lợi nhuận. Thuật ngữ này đã được sử dụng rộng rãi trong suốt thế kỷ 20 để chỉ một số hình thức kinh tế khác nhau, từ sở hữu nhà nước trong nền kinh tế thị trường đến các nền kinh tế chỉ huy của <a href="/wiki/Kh%E1%BB%91i_ph%C3%ADa_%C4%90%C3%B4ng" title="Khối phía Đông">Khối phía Đông</a> cũ. Theo <a href="/w/index.php?title=Aldo_Musacchio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aldo Musacchio (trang không tồn tại)">Aldo Musacchio</a>, một giáo sư tại Trường Kinh doanh Harvard, chủ nghĩa tư bản nhà nước là một hệ thống mà chính phủ thực hiện một ảnh hưởng rộng rãi đến nền kinh tế thông qua quyền sở hữu trực tiếp hoặc trợ cấp khác nhau. Musacchio ghi nhận một số khác biệt giữa chủ nghĩa tư bản nhà nước ngày nay và những hình thức trước đó của nó. Theo ý kiến của ông, không còn tồn tại việc các chính phủ chỉ định các quan chức để điều hành các công ty: các doanh nghiệp nhà nước lớn nhất thế giới hiện đang được giao dịch trên thị trường chứng khoán và được các tổ chức đầu tư lớn nắm giữ cổ phần. Chủ nghĩa tư bản nhà nước đương đại gắn liền với mô hình chủ nghĩa tư bản Đông Á, chủ nghĩa tư bản và nền kinh tế Na Uy.<sup id="cite_ref-105" class="reference"><a href="#cite_note-105"><span class="cite-bracket">[</span>105<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ngoài ra, Merriam-Webster định nghĩa chủ nghĩa tư bản nhà nước là "một hệ thống kinh tế trong đó tư bản tư nhân được điều chỉnh bởi một mức độ khác nhau bởi quyền sở hữu và kiểm soát của chính phủ".<sup id="cite_ref-106" class="reference"><a href="#cite_note-106"><span class="cite-bracket">[</span>106<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Prc1952-2005gdp.gif" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Prc1952-2005gdp.gif/220px-Prc1952-2005gdp.gif" decoding="async" width="220" height="128" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Prc1952-2005gdp.gif/330px-Prc1952-2005gdp.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Prc1952-2005gdp.gif/440px-Prc1952-2005gdp.gif 2x" data-file-width="1161" data-file-height="675" /></a><figcaption>Chủ nghĩa tư bản và nền kinh tế của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa</figcaption></figure><p>Trong chủ nghĩa xã hội: Chủ nghĩa duy tâm và khoa học, <a href="/wiki/Friedrich_Engels" title="Friedrich Engels">Friedrich Engels</a> lập luận rằng các doanh nghiệp nhà nước sẽ mô tả giai đoạn cuối cùng của chủ nghĩa tư bản, bao gồm quyền sở hữu và quản lý sản xuất và truyền thông quy mô lớn bởi nhà nước tư sản.<sup id="cite_ref-107" class="reference"><a href="#cite_note-107"><span class="cite-bracket">[</span>107<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Trong các tác phẩm của mình, <a href="/wiki/Vladimir_Ilyich_Lenin" title="Vladimir Ilyich Lenin">Vladimir Lenin</a> đã mô tả nền kinh tế của nước Nga Xô viết là tư bản nhà nước, tin rằng <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Chủ nghĩa tư bản nhà nước">chủ nghĩa tư bản nhà nước</a> là một bước tiến đầu tiên hướng tới sự phát triển của <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Chủ nghĩa xã hội">chủ nghĩa xã hội</a>.<sup id="cite_ref-108" class="reference"><a href="#cite_note-108"><span class="cite-bracket">[</span>108<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-109" class="reference"><a href="#cite_note-109"><span class="cite-bracket">[</span>109<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Một số nhà kinh tế và học giả cánh tả bao gồm <a href="/wiki/Richard_D._Wolff" title="Richard D. Wolff">Richard D. Wolff</a> và <a href="/wiki/Noam_Chomsky" title="Noam Chomsky">Noam Chomsky</a> cho rằng nền kinh tế của Liên Xô và khối phía Đông đại diện cho một hình thức chủ nghĩa tư bản nhà nước bởi vì tổ chức nội bộ của họ trong doanh nghiệp và hệ thống lao động tiền lương vẫn còn nguyên vẹn.<sup id="cite_ref-110" class="reference"><a href="#cite_note-110"><span class="cite-bracket">[</span>110<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-111" class="reference"><a href="#cite_note-111"><span class="cite-bracket">[</span>111<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-112" class="reference"><a href="#cite_note-112"><span class="cite-bracket">[</span>112<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Thuật ngữ này không được các nhà kinh tế học ở Áo sử dụng để mô tả quyền sở hữu nhà nước đối với phương tiện sản xuất. Nhà kinh tế học <a href="/wiki/Ludwig_von_Mises" title="Ludwig von Mises">Ludwig von Mises</a> lập luận rằng việc chỉ định "chủ nghĩa tư bản nhà nước" đơn giản là một nhãn mới cho các nhãn hiệu cũ của "chủ nghĩa xã hội nhà nước" và "nền kinh tế kế hoạch" và chỉ khác với những yếu tố không cần thiết.<sup id="cite_ref-113" class="reference"><a href="#cite_note-113"><span class="cite-bracket">[</span>113<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Cuộc tranh luận giữa những người ủng hộ tư bản tư nhân so với chủ nghĩa tư bản chủ yếu xoay quanh những câu hỏi về hiệu quả quản lý, hiệu quả sản xuất và phân phối công bằng của cải. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Chủ_nghĩa_tư_bản_độc_quyền"><span id="Ch.E1.BB.A7_ngh.C4.A9a_t.C6.B0_b.E1.BA.A3n_.C4.91.E1.BB.99c_quy.E1.BB.81n"></span>Chủ nghĩa tư bản độc quyền</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=32" title="Sửa đổi phần “Chủ nghĩa tư bản độc quyền”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=32" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chủ nghĩa tư bản độc quyền"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/w/index.php?title=C%C3%B4ng_ty_%C4%91%E1%BB%99c_quy%E1%BB%81n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Công ty độc quyền (trang không tồn tại)">công ty độc quyền</a></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Xem thêm: <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_%C4%91%E1%BB%99c_quy%E1%BB%81n_nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Chủ nghĩa tư bản độc quyền nhà nước">Chủ nghĩa tư bản độc quyền nhà nước</a> và <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_th%C3%A2n_h%E1%BB%AFu" title="Chủ nghĩa tư bản thân hữu">Chủ nghĩa tư bản thân hữu</a></div> <p>Chủ nghĩa tư bản của công ty là nền kinh tế thị trường tự do hoặc hỗn hợp đặc trưng bởi sự thống trị của các tập đoàn cấp bậc, quan liêu. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kinh_tế_hỗn_hợp"><span id="Kinh_t.E1.BA.BF_h.E1.BB.97n_h.E1.BB.A3p"></span>Kinh tế hỗn hợp</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=33" title="Sửa đổi phần “Kinh tế hỗn hợp”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=33" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Kinh tế hỗn hợp"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_h%E1%BB%97n_h%E1%BB%A3p" title="Kinh tế hỗn hợp">Kinh tế hỗn hợp</a></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Xem thêm: <a href="/w/index.php?title=Can_thi%E1%BB%87p_kinh_t%E1%BA%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Can thiệp kinh tế (trang không tồn tại)">Can thiệp kinh tế</a></div> <p>Một nền kinh tế hỗn hợp là một nền kinh tế dựa trên thị trường bao gồm cả sở hữu tư nhân và công cộng của các phương tiện sản xuất và can thiệp kinh tế thông qua các chính sách kinh tế vĩ mô nhằm sửa chữa thất bại thị trường, giảm thất nghiệp và giữ lạm phát thấp. Mức độ can thiệp tại các thị trường khác nhau giữa các quốc gia khác nhau. Một số nền kinh tế hỗn hợp, chẳng hạn như Pháp theo dirigisme, cũng có một mức độ lập kế hoạch kinh tế gián tiếp trên một nền kinh tế chủ yếu dựa trên tư bản. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Khác"><span id="Kh.C3.A1c"></span>Khác</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=34" title="Sửa đổi phần “Khác”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=34" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Khác"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div><p> Các biến thể khác của chủ nghĩa tư bản bao gồm:</p><div>   <table class="multicol" role="presentation" style="border-collapse: collapse; padding: 0; border: 0; color: inherit; background:transparent; width:100%;"><tbody><tr> <td style="width: 33.33%;text-align: left; vertical-align: top;"> <ul><li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_v%C3%B4_ch%C3%ADnh_ph%E1%BB%A7" class="mw-redirect" title="Chủ nghĩa vô chính phủ">Chủ nghĩa vô chính phủ</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Chủ nghĩa cộng đồng">Chủ nghĩa cộng đồng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C3%A2n_t%E1%BB%B1_do&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tân tự do (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tân tự do</a> </li></ul> </td> <td style="width: 33.33%;text-align: left; vertical-align: top;"> <ul><li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_%C4%91%E1%BB%99c_quy%E1%BB%81n_nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Chủ nghĩa tư bản độc quyền nhà nước">Chủ nghĩa tư bản độc quyền nhà nước</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_Supercapitalism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa Supercapitalism (trang không tồn tại)">chủ nghĩa Supercapitalism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_Techno&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tư bản Techno (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tư bản Techno</a></li></ul> <p>  </p> </td> <td style="width: 33.33%;text-align: left; vertical-align: top;"> <ul><li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n_ph%C3%BAc_l%E1%BB%A3i" title="Chủ nghĩa tư bản phúc lợi">Chủ nghĩa tư bản phúc lợi</a> </li></ul> </td></tr></tbody></table></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tích_lũy_tư_bản"><span id="T.C3.ADch_l.C5.A9y_t.C6.B0_b.E1.BA.A3n"></span>Tích lũy tư bản</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=35" title="Sửa đổi phần “Tích lũy tư bản”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=35" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tích lũy tư bản"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/T%C3%ADch_l%C5%A9y_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" title="Tích lũy tư bản">Tích lũy tư bản</a></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Xem thêm thông tin: <a href="/wiki/Ti%E1%BB%81n" title="Tiền">Tiền</a></div> <p>Sự tích lũy tư bản đề cập đến quá trình "đầu tư kiếm tiền", hoặc tăng một khoản tiền ban đầu thông qua đầu tư vào sản xuất. Chủ nghĩa tư bản dựa trên sự tích lũy vốn, theo đó vốn tài chính được đầu tư để tạo ra lợi nhuận và sau đó tái đầu tư vào sản xuất tiếp tục trong một quá trình tích lũy liên tục. Trong học thuyết kinh tế <a href="/wiki/Marxist" class="mw-redirect" title="Marxist">Marxist</a>, động lực này được gọi là <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%8Bnh_lu%E1%BA%ADt_gi%C3%A1_tr%E1%BB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Định luật giá trị (trang không tồn tại)">định luật giá trị</a>. Tích lũy tư bản là cơ sở của chủ nghĩa tư bản, nơi hoạt động kinh tế được cấu trúc xung quanh sự tích lũy vốn, được định nghĩa là đầu tư để thực hiện một lợi nhuận tài chính.<sup id="cite_ref-Economist_definition_114-0" class="reference"><a href="#cite_note-Economist_definition-114"><span class="cite-bracket">[</span>114<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Trong bối cảnh này, "<a href="/wiki/V%E1%BB%91n" class="mw-redirect" title="Vốn">vốn</a>" được định nghĩa là tiền hoặc tài sản tài chính được đầu tư cho mục đích kiếm nhiều tiền hơn (cho dù dưới dạng lợi nhuận, tiền cho thuê, tiền lãi, tiền bản quyền, tăng vốn hoặc một số loại lợi nhuận khác).<sup id="cite_ref-MIA_definition_115-0" class="reference"><a href="#cite_note-MIA_definition-115"><span class="cite-bracket">[</span>115<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Trong kinh tế, kế toán và <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Marx-Lenin" title="Kinh tế chính trị Marx-Lenin">kinh tế học Marxian</a>, tích lũy tư bản thường được cân bằng với đầu tư của thu nhập lợi nhuận hoặc tiết kiệm, đặc biệt là trong hàng hóa vốn thực. Sự tập trung và tập trung hóa là hai trong số các kết quả tích lũy như vậy. Trong kinh tế vĩ mô và kinh tế học hiện đại, cụm từ "hình thành vốn" thường được sử dụng ưu tiên "tích lũy", mặc dù Hội nghị Liên Hợp Quốc về Thương mại và Phát triển (<a href="/wiki/UNCTAD" class="mw-redirect" title="UNCTAD">UNCTAD</a>) đề cập đến ngày nay là "<a href="/wiki/T%C3%ADch_l%C5%A9y_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" title="Tích lũy tư bản">tích lũy</a>". Cụm từ này đôi khi được sử dụng trong các tài khoản quốc gia. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nền_tảng_chung"><span id="N.E1.BB.81n_t.E1.BA.A3ng_chung"></span>Nền tảng chung</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=36" title="Sửa đổi phần “Nền tảng chung”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=36" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Nền tảng chung"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tích lũy có thể được đo lường bằng giá trị tiền tệ của các khoản đầu tư, số tiền thu nhập được tái đầu tư hoặc thay đổi giá trị tài sản sở hữu (sự gia tăng giá trị của cổ phiếu vốn). Sử dụng bảng cân đối kế toán của công ty, dữ liệu thuế và khảo sát trực tiếp làm cơ sở, thống kê của chính phủ ước tính tổng đầu tư và tài sản cho mục đích tài khoản quốc gia, số dư thanh toán quốc gia và số liệu thống kê quỹ. Ngân hàng Dự trữ và Kho bạc thường cung cấp giải thích và phân tích dữ liệu này. Các chỉ số tiêu chuẩn bao gồm hình thành vốn, hình thành vốn cố định, vốn cố định, tài sản hộ gia đình và đầu tư trực tiếp nước ngoài. </p><p>Các tổ chức như <a href="/wiki/Qu%E1%BB%B9_Ti%E1%BB%81n_t%E1%BB%87_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Quỹ Tiền tệ Quốc tế">Quỹ Tiền tệ Quốc tế</a>, <a href="/wiki/H%E1%BB%99i_ngh%E1%BB%8B_Li%C3%AAn_H%E1%BB%A3p_Qu%E1%BB%91c_v%E1%BB%81_Th%C6%B0%C6%A1ng_m%E1%BA%A1i_v%C3%A0_Ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n" title="Hội nghị Liên Hợp Quốc về Thương mại và Phát triển">UNCTAD</a>, Nhóm <a href="/wiki/Ng%C3%A2n_h%C3%A0ng_Th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi" title="Ngân hàng Thế giới">Ngân hàng Thế giới</a>, <a href="/wiki/T%E1%BB%95_ch%E1%BB%A9c_H%E1%BB%A3p_t%C3%A1c_v%C3%A0_Ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n_Kinh_t%E1%BA%BF" title="Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế">OECD</a> và <a href="/wiki/Ng%C3%A2n_h%C3%A0ng_Thanh_to%C3%A1n_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Ngân hàng Thanh toán Quốc tế">Ngân hàng Thanh toán Quốc tế</a> đã sử dụng dữ liệu đầu tư quốc gia để ước tính xu hướng thế giới. Cục Phân tích Kinh tế, Eurostat và Văn phòng Thống kê Nhật Bản cung cấp dữ liệu về Hoa Kỳ, Châu Âu và Nhật Bản tương ứng. Các nguồn thông tin đầu tư hữu ích khác là các tạp chí kinh doanh như <a href="/wiki/Fortune_(t%E1%BA%A1p_ch%C3%AD)" title="Fortune (tạp chí)">Fortune</a>, <a href="/wiki/Forbes" title="Forbes">Forbes</a>, <a href="/wiki/The_Economist" title="The Economist">The Economist</a>, <a href="/w/index.php?title=Business_Week&action=edit&redlink=1" class="new" title="Business Week (trang không tồn tại)">Business Week</a> và các tổ chức "cơ quan giám sát" và các ấn phẩm tổ chức phi chính phủ khác. Một tạp chí khoa học uy tín là <a href="/w/index.php?title=Review_of_Income_%26_Wealth&action=edit&redlink=1" class="new" title="Review of Income & Wealth (trang không tồn tại)">Review of Income & Wealth</a>. Trong trường hợp của Hoa Kỳ, các tài liệu "Quan điểm phân tích" (một phụ lục cho ngân sách hàng năm) cung cấp sự giàu có hữu ích và ước tính vốn áp dụng cho cả nước. </p><p>Trong học thuyết kinh tế của <a href="/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx">Karl Marx</a>, tích luỹ tư bản liên quan đến hoạt động nhờ đó lợi nhuận được tái đầu tư làm tăng tổng số vốn. Thủ đô được Marx xem như là giá trị mở rộng, nghĩa là một số vốn, thường được thể hiện bằng tiền, được chuyển đổi qua lao động của con người thành một giá trị lớn hơn, được trích ra dưới dạng lợi nhuận và được biểu thị bằng tiền. Ở đây, vốn được định nghĩa cơ bản là giá trị tài sản kinh tế hoặc thương mại để tìm kiếm giá trị bổ sung hoặc giá trị thặng dư. Điều này đòi hỏi các mối quan hệ bất động sản cho phép các đối tượng có giá trị được chiếm đoạt và sở hữu, và các quyền giao dịch được thiết lập. Tích lũy tư bản có một nguồn gốc kép, cụ thể là trong thương mại và trong việc chiếm đoạt, cả hai loại hợp pháp hoặc bất hợp pháp. Lý do là một cổ phiếu vốn có thể được tăng lên thông qua một quá trình trao đổi hoặc "giao dịch", nhưng cũng thông qua trực tiếp lấy một tài sản hoặc tài nguyên từ một người khác mà không cần bồi thường. David Harvey gọi sự tích lũy này bằng sự phân tán. </p><p>Sự tiếp tục và quá trình tích lũy tư bản phụ thuộc vào việc loại bỏ các trở ngại cho việc mở rộng thương mại và điều này có lịch sử thường là một quá trình bạo lực. Khi thị trường mở rộng, ngày càng nhiều cơ hội mới phát triển để tích lũy vốn vì ngày càng nhiều loại hàng hoá và dịch vụ có thể được giao dịch. Tuy nhiên, tích lũy tư bản cũng có thể đối đầu với sức đề kháng khi mọi người từ chối bán hoặc từ chối mua (ví dụ: bởi nhà đầu tư hoặc công nhân, hoặc sức đề kháng của người tiêu dùng). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tập_trung_và_tập_trung_hóa"><span id="T.E1.BA.ADp_trung_v.C3.A0_t.E1.BA.ADp_trung_h.C3.B3a"></span>Tập trung và tập trung hóa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=37" title="Sửa đổi phần “Tập trung và tập trung hóa”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=37" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tập trung và tập trung hóa"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Theo Marx, vốn có xu hướng tập trung và tập trung hóa vào tay của những người giàu có. Marx giải thích: "Đó là sự tập trung tư bản đã được hình thành, phá hủy độc lập cá nhân của họ, chiếm đoạt tư bản của tư bản, biến đổi nhiều nhỏ thành vài thủ đô lớn. [...] Vốn phát triển ở một nơi với khối lượng khổng lồ trong một bàn tay, bởi vì nó đã ở một nơi khác đã bị mất bởi nhiều người. [...] Cuộc chiến cạnh tranh được chiến đấu bằng cách làm giảm giá trị hàng hóa. Nó sẽ tiếp tục được ghi nhớ rằng, với sự phát triển của chế độ tư bản sản xuất, có sự gia tăng số vốn tối thiểu của vốn cá nhân cần thiết để thực hiện một doanh nghiệp trong điều kiện bình thường của nó Các thủ đô nhỏ hơn, do đó, tập trung vào các lĩnh vực sản xuất mà ngành công nghiệp hiện đại chỉ có một cách không thường xuyên hoặc không hoàn toàn có được. Đây là những cuộc cạnh tranh gay gắt [...] Nó luôn kết thúc trong đống đổ nát của con người y nhỏ tư bản, có thủ đô một phần đi vào tay của những kẻ chinh phục của họ, một phần biến mất ".<sup id="cite_ref-116" class="reference"><a href="#cite_note-116"><span class="cite-bracket">[</span>116<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tỷ_lệ_tích_lũy"><span id="T.E1.BB.B7_l.E1.BB.87_t.C3.ADch_l.C5.A9y"></span>Tỷ lệ tích lũy</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=38" title="Sửa đổi phần “Tỷ lệ tích lũy”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=38" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tỷ lệ tích lũy"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Trong kinh tế học Marx, tỷ lệ tích luỹ được định nghĩa là (1) giá trị của sự gia tăng ròng thực sự trong vốn cổ phần trong một kỳ kế toán; và (2) tỷ lệ thặng dư giá trị thực hiện hoặc thu nhập lợi nhuận được tái đầu tư, thay vì tiêu thụ. Tỷ lệ này có thể được biểu thị bằng các tỷ lệ khác nhau giữa số vốn gốc, doanh thu thực hiện, giá trị thặng dư hoặc lợi nhuận và tái đầu tư (ví dụ: các tác phẩm của nhà kinh tế <a href="/w/index.php?title=Micha%C5%82_Kalecki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michał Kalecki (trang không tồn tại)">Michał Kalecki</a>). </p><p>Những thứ khác bằng nhau, số tiền thu nhập lợi nhuận được giải ngân nhiều hơn như thu nhập cá nhân và được sử dụng cho mục đích tiêu hao, tỷ lệ tiết kiệm càng thấp và tỷ lệ tích luỹ càng thấp. Tuy nhiên, thu nhập dành cho tiêu dùng cũng có thể kích thích nhu cầu thị trường và đầu tư cao hơn. Đây là nguyên nhân của những tranh cãi bất tận trong lý thuyết kinh tế về "bao nhiêu để chi tiêu, và bao nhiêu để tiết kiệm". </p><p>Trong giai đoạn bùng nổ của chủ nghĩa tư bản, sự tăng trưởng của đầu tư được tích lũy, tức là một đầu tư dẫn đến một đầu tư khác, dẫn đến một thị trường không ngừng mở rộng, một lực lượng lao động mở rộng và tăng mức sống cho đa số người dân. </p><p>Trong tình trạng suy thoái, chủ nghĩa tư bản suy đồi, quá trình tích lũy ngày càng hướng tới đầu tư vào lực lượng quân sự và an ninh, bất động sản, đầu cơ tài chính và tiêu dùng sang trọng. Trong trường hợp đó, thu nhập từ sản xuất giá trị gia tăng sẽ giảm trong lợi ích của lãi suất, tiền thuê nhà và thu nhập thuế, với một hệ quả là sự gia tăng mức độ thất nghiệp vĩnh viễn. Vốn càng có nhiều vốn thì càng có nhiều vốn. Nghịch đảo cũng đúng và đây là một yếu tố trong khoảng cách mở rộng giữa người giàu và người nghèo. </p><p><a href="/wiki/Ernest_Mandel" title="Ernest Mandel">Ernest Mandel</a> nhấn mạnh rằng nhịp điệu tích lũy và tăng trưởng vốn phụ thuộc rất nhiều vào (1) sự phân chia sản phẩm xã hội của một xã hội giữa "sản phẩm cần thiết" và "sản phẩm dư thừa"; và (2) phân chia sản phẩm dư thừa giữa đầu tư và tiêu dùng. Đổi lại, mô hình phân bổ này phản ánh kết quả cạnh tranh giữa các nhà tư bản, cạnh tranh giữa chủ nghĩa tư bản và người lao động và cạnh tranh giữa người lao động. Do đó, mô hình tích lũy vốn có thể không bao giờ được giải thích đơn giản bởi các yếu tố thương mại vì nó cũng liên quan đến các yếu tố xã hội và các mối quan hệ quyền lực. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sự_xoay_vòng_tích_lũy_tư_bản_từ_sản_xuất"><span id="S.E1.BB.B1_xoay_v.C3.B2ng_t.C3.ADch_l.C5.A9y_t.C6.B0_b.E1.BA.A3n_t.E1.BB.AB_s.E1.BA.A3n_xu.E1.BA.A5t"></span>Sự xoay vòng tích lũy tư bản từ sản xuất</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=39" title="Sửa đổi phần “Sự xoay vòng tích lũy tư bản từ sản xuất”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=39" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sự xoay vòng tích lũy tư bản từ sản xuất"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Nói đúng ra, vốn đã tích lũy chỉ khi thu nhập lợi nhuận thực hiện đã được tái đầu tư vào tài sản vốn. Như đã đề xuất trong tập đầu tiên của Marx 'Das Kapital, quá trình tích lũy vốn trong sản xuất có ít nhất bảy yếu tố riêng biệt nhưng được liên kết: </p> <ul><li>Vốn đầu tư ban đầu (vốn có thể vay vốn) bằng phương tiện sản xuất và sức lao động.</li> <li>Sự chỉ huy trên thặng dư lao động và chiếm đoạt của nó.</li> <li>Việc định giá (tăng giá trị) vốn thông qua sản xuất các đầu ra mới.</li> <li>Việc chiếm đoạt sản lượng mới do nhân viên sản xuất, có chứa giá trị gia tăng.</li> <li>Việc thực hiện giá trị thặng dư thông qua doanh thu đầu ra.</li> <li>Việc trích lập giá trị thặng dư đã thực hiện thành thu nhập (lợi nhuận) sau khi khấu trừ chi phí.</li> <li>Tái đầu tư thu nhập lợi nhuận trong sản xuất.</li></ul> <p>Tất cả những khoảnh khắc này không chỉ đơn giản là một quá trình "kinh tế" hay thương mại. Thay vào đó, họ cho rằng sự tồn tại của các điều kiện pháp lý, xã hội, văn hóa và kinh tế, mà không có sự sáng tạo, phân phối và lưu thông của cải mới không thể xảy ra. Điều này trở nên đặc biệt rõ ràng khi nỗ lực được tạo ra để tạo ra một thị trường không tồn tại hoặc nơi mọi người từ chối giao dịch. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tái_tạo_đơn_giản_và_mở_rộng"><span id="T.C3.A1i_t.E1.BA.A1o_.C4.91.C6.A1n_gi.E1.BA.A3n_v.C3.A0_m.E1.BB.9F_r.E1.BB.99ng"></span>Tái tạo đơn giản và mở rộng</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=40" title="Sửa đổi phần “Tái tạo đơn giản và mở rộng”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=40" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tái tạo đơn giản và mở rộng"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Trong tập thứ hai của <a href="/wiki/Das_Kapital" class="mw-redirect" title="Das Kapital">Das Kapital</a>, Marx tiếp tục câu chuyện và cho thấy rằng với sự trợ giúp của vốn tín dụng ngân hàng để tìm kiếm sự tăng trưởng có thể ít nhiều biến đổi thuận lợi từ dạng này sang dạng khác, luân phiên lấy hình thức tiền vốn (tiền gửi, chứng khoán), vốn hàng hóa (sản phẩm có thể giao dịch, bất động sản và tương tự), hoặc vốn sản xuất (phương tiện sản xuất và sức lao động). </p><p>Thảo luận của ông về việc tái tạo đơn giản và mở rộng các điều kiện sản xuất cung cấp một mô hình phức tạp hơn về các thông số của quá trình tích lũy nói chung. Tại sao chép đơn giản, một lượng vừa đủ được tạo ra để duy trì xã hội theo mức sống nhất định; cổ phiếu vốn vẫn không đổi. Khi sinh sản mở rộng, giá trị sản phẩm được tạo ra nhiều hơn là cần thiết để duy trì xã hội ở mức sống nhất định (một sản phẩm dư thừa); giá trị sản phẩm bổ sung có sẵn cho các khoản đầu tư mở rộng quy mô và đa dạng sản xuất. </p><p>Tư sản cho rằng không có luật kinh tế theo vốn cần tái đầu tư vào việc mở rộng sản xuất, điều đó phụ thuộc vào khả năng sinh lời, kỳ vọng thị trường và nhận thức về rủi ro đầu tư. Những tuyên bố như vậy chỉ giải thích những trải nghiệm chủ quan của các nhà đầu tư và bỏ qua những thực tế khách quan có ảnh hưởng đến những ý kiến như vậy. Như Marx tuyên bố về khối lượng thứ hai của Das Kapital, tái tạo đơn giản chỉ tồn tại nếu biến và vốn thặng dư được thực hiện bởi nhà sản xuất phương tiện sản xuất - chính xác bằng vốn liên tục của nhà sản xuất các mặt hàng tiêu thụ (p. 524). Sự cân bằng như vậy dựa trên các giả định khác nhau, chẳng hạn như nguồn cung lao động không đổi (không có tăng trưởng dân số). Sự tích lũy không hàm ý một sự thay đổi cần thiết trong tổng độ lớn của giá trị được tạo ra, nhưng có thể chỉ đơn giản đề cập đến một sự thay đổi trong thành phần của một ngành công nghiệp (tr. 514). </p><p><a href="/wiki/Ernest_Mandel" title="Ernest Mandel">Ernest Mandel</a> đã đưa ra khái niệm bổ sung về tái sản xuất kinh tế theo hợp đồng, tức là giảm tích lũy, nơi hoạt động kinh doanh thua lỗ tăng trưởng kinh doanh, hoặc sinh sản kinh tế trên quy mô giảm, ví dụ do chiến tranh, thiên tai hoặc mất giá. </p><p>Tăng trưởng kinh tế cân bằng đòi hỏi các yếu tố khác nhau trong quá trình tích lũy mở rộng theo tỷ lệ thích hợp. Tuy nhiên, bản thân các thị trường không thể tự tạo ra sự cân bằng đó và thực tế điều thúc đẩy hoạt động kinh doanh chính xác là sự mất cân bằng giữa cung và cầu: bất bình đẳng là động cơ tăng trưởng. Điều này phần nào giải thích tại sao mô hình tăng trưởng kinh tế trên toàn thế giới là rất không đồng đều và bất bình đẳng, mặc dù thị trường đã tồn tại hầu như ở khắp mọi nơi trong một thời gian rất dài. Một số người cho rằng nó cũng giải thích quy định của chính phủ về thương mại và bảo hộ thị trường. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tích_lũy_tư_bản_như_quan_hệ_xã_hội"><span id="T.C3.ADch_l.C5.A9y_t.C6.B0_b.E1.BA.A3n_nh.C6.B0_quan_h.E1.BB.87_x.C3.A3_h.E1.BB.99i"></span>Tích lũy tư bản như quan hệ xã hội</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=41" title="Sửa đổi phần “Tích lũy tư bản như quan hệ xã hội”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=41" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tích lũy tư bản như quan hệ xã hội"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>"Tích luỹ tư bản" đôi khi cũng đề cập đến các tác phẩm Marxist để tái tạo các quan hệ xã hội tư bản (các thể chế) trên quy mô lớn hơn theo thời gian, tức là mở rộng quy mô của vô sản và của cải của sở hữu tư sản. </p><p> Cách giải thích này nhấn mạnh rằng quyền sở hữu vốn, được xác định trên chỉ huy lao động, là một mối quan hệ xã hội: sự tăng trưởng vốn ngụ ý sự tăng trưởng của tầng lớp lao động ("luật tích lũy"). Trong tập đầu tiên của <a href="/wiki/Das_Kapital" class="mw-redirect" title="Das Kapital">Das Kapital</a>, <a href="/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx">Marx</a> đã minh họa ý tưởng này với ám chỉ đến học thuyết <a href="/wiki/Thu%E1%BB%99c_%C4%91%E1%BB%8Ba" title="Thuộc địa">thuộc địa</a> của <a href="/w/index.php?title=Edward_Gibbon_Wakefield&action=edit&redlink=1" class="new" title="Edward Gibbon Wakefield (trang không tồn tại)">Edward Gibbon Wakefield</a>:<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144592"></p><blockquote class="templatequote"><p>Wakefield phát hiện ra rằng trong các thuộc địa, tài sản bằng tiền, phương tiện sinh hoạt, máy móc, và các phương tiện sản xuất khác, chưa đóng dấu một người làm tư bản nếu có nhu cầu tương quan - người làm công ăn lương, người kia là ai bắt buộc phải bán bản thân ý chí tự do của mình. Ông đã khám phá ra rằng vốn không phải là một điều, mà là một mối quan hệ xã hội giữa con người, được thiết lập bởi các nhạc cụ của sự vật. Ông Peel, ông rên rỉ, mang theo ông từ Anh đến Swan River, Tây Úc, phương tiện sinh hoạt và sản xuất với số tiền 50.000 bảng Anh. Ông Peel có tầm nhìn xa để mang theo ông, bên cạnh đó, 3.000 người của tầng lớp lao động, nam giới, phụ nữ và trẻ em. Khi đến đích, 'Mr. Peel bị bỏ lại mà không có một người đầy tớ làm giường của anh ta hoặc lấy nước từ sông. ' Không hài lòng, ông Peel, người đã cung cấp mọi thứ ngoại trừ việc xuất khẩu các phương thức sản xuất tiếng Anh sang Swan River!</p><div class="templatequotecite">— <cite><i>Das Kapital</i>, vol. 1, ch. 33</cite></div></blockquote><p> Trong tập thứ ba của <a href="/wiki/Das_Kapital" class="mw-redirect" title="Das Kapital">Das Kapital</a>, <a href="/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx">Marx</a> đề cập đến "chủ nghĩa tôn sùng tư bản" đạt điểm cao nhất với tư bản chịu lãi bởi vì bây giờ tư bản dường như phát triển theo cách riêng của nó mà không ai làm gì cả: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144592"></p><blockquote class="templatequote"><p>Các mối quan hệ của tư bản giả định hình thức giống như bên ngoài và tôn sùng nhất của họ trong tư bản chịu lãi. Chúng ta có ở đây <math> M - M '</ math>, tiền tạo ra nhiều tiền hơn, giá trị tự mở rộng, mà không có quá trình tạo nên hai thái cực này. Ở thủ đô của thương gia, <math> M - C - M '</ math>, ít nhất là hình thức chung của phong trào tư bản, mặc dù nó chỉ giới hạn trong lĩnh vực lưu thông, vì vậy lợi nhuận chỉ đơn thuần là lợi nhuận thu được từ sự xa lánh; nhưng ít nhất nó được coi là sản phẩm của một mối quan hệ xã hội, không phải là sản phẩm của một điều đơn thuần. [...] Điều này bị xóa trong <math> M - M '</ math>, dạng vốn chịu lãi. [...] Điều (tiền, hàng hóa, giá trị) bây giờ là vốn ngay cả khi chỉ là một điều duy nhất, và vốn xuất hiện như một điều duy nhất. Kết quả của toàn bộ quá trình sinh sản xuất hiện như một tài sản vốn có trong chính điều đó. Nó phụ thuộc vào chủ sở hữu số tiền, tức là hàng hóa theo hình thức liên tục có thể trao đổi của nó, cho dù anh ta muốn chi tiêu nó như là tiền hay cho vay vốn. Trong vốn chịu lãi, do đó, tôn sùng tự động này, giá trị tự mở rộng, tiền tạo ra tiền, được đưa ra trong trạng thái tinh khiết của chúng và ở dạng này nó không còn mang dấu sinh của nguồn gốc của nó nữa. <a href="/wiki/Quan_h%E1%BB%87_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Quan hệ xã hội">quan hệ xã hội</a> được hoàn thành trong mối quan hệ của một điều, về tiền bạc, cho chính nó. Thay vì chuyển đổi thực tế của tiền vào vốn, chúng ta thấy ở đây chỉ có hình thức mà không có nội dung.</p><div class="templatequotecite">— <cite><i>Das Kapital</i>, vol. 1, ch. 24</cite></div></blockquote> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tiền_công_lao_động"><span id="Ti.E1.BB.81n_c.C3.B4ng_lao_.C4.91.E1.BB.99ng"></span>Tiền công lao động</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=42" title="Sửa đổi phần “Tiền công lao động”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=42" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tiền công lao động"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Ti%E1%BB%81n_c%C3%B4ng_lao_%C4%91%E1%BB%99ng" title="Tiền công lao động">Tiền công lao động</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Worker_9.JPG" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Worker_9.JPG/220px-Worker_9.JPG" decoding="async" width="220" height="171" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Worker_9.JPG/330px-Worker_9.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Worker_9.JPG/440px-Worker_9.JPG 2x" data-file-width="1195" data-file-height="927" /></a><figcaption>Một công nhân công nghiệp giữa các sản phẩm bán thép (Vòng bi Kinex, Bytča, Slovakia, c. 1995–2000)</figcaption></figure> <p>Tiền công lao động liên quan đến việc bán sức lao động theo hợp đồng lao động chính thức hoặc không chính thức với nhà tuyển dụng.<sup id="cite_ref-117" class="reference"><a href="#cite_note-117"><span class="cite-bracket">[</span>117<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Những giao dịch này thường xảy ra trong thị trường lao động, nơi lương thị trường định giá.<sup id="cite_ref-118" class="reference"><a href="#cite_note-118"><span class="cite-bracket">[</span>118<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Cá nhân sở hữu và cung cấp vốn tài chính hoặc lao động cho các dự án sản xuất thường trở thành chủ sở hữu, hoặc cùng nhau (là cổ đông) hoặc cá nhân. Trong kinh tế <a href="/wiki/Marxist" class="mw-redirect" title="Marxist">Marxist</a>, những chủ sở hữu phương tiện sản xuất và nhà cung cấp vốn này thường được gọi là tư bản. Bản mô tả vai trò của tư bản đã thay đổi, trước hết đề cập đến một trung gian vô dụng giữa các nhà sản xuất với một chủ nhân của các nhà sản xuất và cuối cùng là đề cập đến chủ sở hữu phương tiện sản xuất.<sup id="cite_ref-Williams_1983_51_119-0" class="reference"><a href="#cite_note-Williams_1983_51-119"><span class="cite-bracket">[</span>119<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Lao động bao gồm tất cả các nguồn nhân lực thể chất và tinh thần, bao gồm năng lực kinh doanh và kỹ năng quản lý, cần thiết để sản xuất sản phẩm và dịch vụ. Sản xuất là hành vi tạo ra hàng hóa hoặc dịch vụ bằng cách áp dụng <a href="/wiki/S%E1%BB%A9c_lao_%C4%91%E1%BB%99ng" title="Sức lao động">sức lao động</a>.<sup id="cite_ref-120" class="reference"><a href="#cite_note-120"><span class="cite-bracket">[</span>120<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-121" class="reference"><a href="#cite_note-121"><span class="cite-bracket">[</span>121<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Các nhà chỉ trích chế độ tư bản sản xuất xem lao động làm công ăn lương là một yếu tố chính, nếu không xác định, khía cạnh của các hệ thống công nghiệp phân cấp. Hầu hết các đối thủ của tổ chức hỗ trợ nhân viên tự quản lý và dân chủ kinh tế như là lựa chọn thay thế cho cả lao động tiền lương và chủ nghĩa tư bản. Trong khi hầu hết các đối thủ của hệ thống tiền lương đổ lỗi cho chủ sở hữu tư bản của các phương tiện sản xuất cho sự tồn tại của nó, hầu hết các chủ nghĩa vô chính phủ và các nhà xã hội chủ nghĩa tự do khác cũng giữ nguyên nhà nước như một công cụ được các nhà tư bản sử dụng để trợ cấp và bảo vệ tổ chức quyền sở hữu tư nhân của phương tiện sản xuất. Như một số đối thủ của lao động tiền lương có ảnh hưởng từ các đề xuất <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_Marx" title="Chủ nghĩa Marx">Marxist</a>, nhiều người phản đối quyền sở hữu tư nhân, nhưng duy trì sự tôn trọng tài sản cá nhân. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Phân_loại"><span id="Ph.C3.A2n_lo.E1.BA.A1i"></span>Phân loại</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=43" title="Sửa đổi phần “Phân loại”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=43" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phân loại"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hình thức lao động tiền lương phổ biến nhất hiện nay là trực tiếp bình thường, hoặc "toàn thời gian", việc làm trong đó một công nhân tự do bán lao động của mình trong một thời gian không xác định (từ một vài năm đến toàn bộ sự nghiệp của công nhân) tiền lương, tiền lương và mối quan hệ thường xuyên với người sử dụng lao động mà không nói chung là nhà thầu hoặc nhân viên bất thường khác. Tuy nhiên, tiền lương lao động có nhiều hình thức khác và rõ ràng như trái ngược với ngầm định (tức là điều kiện của lao động địa phương và luật thuế) hợp đồng không phải là không phổ biến. Lịch sử kinh tế cho thấy nhiều cách thức khác nhau trong đó lao động được giao dịch và trao đổi. Sự khác biệt hiển thị dưới dạng: </p> <ul><li>Tình trạng việc làm: một công nhân có thể làm việc toàn thời gian, bán thời gian, hoặc một cách bình thường. Ví dụ, anh ta hoặc cô ta có thể được sử dụng tạm thời cho một dự án cụ thể, hoặc thường xuyên. Lao động tiền lương bán thời gian có thể kết hợp với việc làm bán thời gian. Người lao động có thể được thuê làm người học việc.</li> <li>Tư cách dân sự (hợp pháp): công nhân có thể là công dân tự do, một lao động thụt lề, chủ thể lao động cưỡng bức (kể cả một số trại giam hoặc lao động quân đội); một công nhân có thể được chỉ định bởi các nhà chức trách chính trị cho một nhiệm vụ, họ có thể là một người bán nô lệ hoặc một người bị ràng buộc với đất được thuê trong một phần thời gian. Vì vậy, lao động có thể được thực hiện trên cơ sở tự nguyện nhiều hơn hoặc ít hơn, hoặc trên cơ sở không tự nguyện nhiều hơn hoặc ít hơn, trong đó có nhiều lần tăng dần.</li> <li>Phương thức thanh toán (thù lao hoặc bồi thường): công việc được thực hiện có thể được trả bằng tiền mặt (tiền lương) hoặc "bằng hiện vật" (thông qua nhận hàng hóa và/hoặc dịch vụ), hoặc dưới hình thức "mức giá" tiền lương phụ thuộc trực tiếp vào số lượng công nhân sản xuất. Trong một số trường hợp, người lao động có thể được thanh toán dưới hình thức tín dụng được sử dụng để mua hàng hóa và dịch vụ, hoặc dưới hình thức lựa chọn cổ phiếu hoặc cổ phiếu trong một doanh nghiệp.</li> <li>Phương thức tuyển dụng: người lao động có thể tham gia vào hợp đồng lao động theo sáng kiến riêng của mình, hoặc người đó có thể thuê lao động của họ như một phần của một nhóm. Tuy nhiên, họ cũng có thể thuê lao động của họ thông qua một trung gian (chẳng hạn như một cơ quan việc làm) cho một bên thứ ba. Trong trường hợp này, anh ta hoặc cô ta được người trung gian trả tiền, nhưng làm việc cho bên thứ ba trả tiền cho người trung gian. Trong một số trường hợp, lao động là hợp đồng phụ nhiều lần, với một số trung gian. Một khả năng khác là người lao động được một cơ quan chính trị giao hoặc đăng lên một công việc, hoặc một cơ quan thuê một công nhân cho một doanh nghiệp cùng với phương tiện sản xuất.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Đọc_thêm"><span id=".C4.90.E1.BB.8Dc_th.C3.AAm"></span>Đọc thêm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=44" title="Sửa đổi phần “Đọc thêm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=44" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đọc thêm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ravi_Batra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ravi Batra (trang không tồn tại)">Batra, Ravi</a>. <i>The Downfall of Capitalism and Communism</i> Luân Đôn, MacMillan Press, 1978.</li> <li><a href="/wiki/Fernand_Braudel" title="Fernand Braudel">Braudel, Fernand</a>. <i>Civilization and Capitalism: 15th - 18th Century</i> 3 vols.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Alfred_D._Chandler,_Jr.&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alfred D. Chandler, Jr. (trang không tồn tại)">Chandler, Alfred D., Jr.</a> <i>The Visible Hand: The Managerial Revolution in American Business</i>.</li> <li><a href="/wiki/Milton_Friedman" title="Milton Friedman">Friedman, Milton</a>. <i>Capitalism and Freedom</i></li> <li><a href="/wiki/Milton_Friedman" title="Milton Friedman">Friedman, Milton</a>. <i>Free to Choose</i></li></ul> <p>Cambridge, Mass., and Luân Đôn: Belknap Press of Harvard University Press, 1977. </p> <ul><li><a href="/wiki/John_Kenneth_Galbraith" title="John Kenneth Galbraith">Galbraith, John Kenneth</a>. <i>The New Industrial State</i>, 4th ed., 1985.</li> <li><a href="/w/index.php?title=John_Gray_(LSE)&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Gray (LSE) (trang không tồn tại)">John Gray (LSE)</a>. <i>False Dawn: The Delusions of Global Capitalism </i>, Granta, 2002 <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/1862075301" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1862075301</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=David_Harvey&action=edit&redlink=1" class="new" title="David Harvey (trang không tồn tại)">Harvey, David</a>. "The Political-Economic Transformation of Late Twentieth Century Capitalism." In Harvey, David. <i>The Condition of Postmodernity</i>. Cambridge, MA: Blackwell Publishers, 1990. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0631162941" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-631-16294-1</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=David_Landes&action=edit&redlink=1" class="new" title="David Landes (trang không tồn tại)">Landes, David S.</a> <i>The Unbound Prometheus: Technological Change and Industrial Development in Western Europe from 1750 to the Present</i>. Cambridge, U.K.: Cambridge University Press, 1969.</li> <li><a href="/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx">Marx, Karl</a>. <i>Capital: A Critical Analysis of Capitalist Production</i>, 3 vol., 1886–1909; first published in German as <i>Das Kapital: Kritik der politischen Oekonomie</i>, 1867–1894.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Ellen_Meiksins_Wood&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ellen Meiksins Wood (trang không tồn tại)">Wood, Ellen Meiksins</a>. <i>The Empire of Capital</i>, Verso, 2005. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/1844675181" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-84467-518-1</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ellen_Meiksins_Wood&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ellen Meiksins Wood (trang không tồn tại)">Wood, Ellen Meiksins</a>. <i>The Origin of Capitalism: A Longer View</i>, Verso, 2002. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/1859843921" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-85984-392-1</a></li> <li><a href="/wiki/C._Wright_Mills" title="C. Wright Mills">Mills, C. Wright.</a>: The Power Elite. (Random House), 2002</li> <li><a href="/w/index.php?title=Johan_Norberg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johan Norberg (trang không tồn tại)">Norberg, Johan</a>: In Defence of Global Capitalism. ISBDN 1930865473</li> <li><a href="/w/index.php?title=Kevin_Philips&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kevin Philips (trang không tồn tại)">Philips, Kevin</a>: Wealth and Democracy: A Political History of the American Rich.</li> <li><a href="/wiki/Ayn_Rand" title="Ayn Rand">Rand, Ayn</a>. <i>Capitalism: The Unknown Ideal</i> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0451147952" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-451-14795-2</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=W.W._Rostow&action=edit&redlink=1" class="new" title="W.W. Rostow (trang không tồn tại)">Rostow, W. W.</a> <i>The Stages of Economic Growth: A Non-Communist Manifesto</i>. Cambridge: Cambridge University Press, 1960.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Murray_Rothbard&action=edit&redlink=1" class="new" title="Murray Rothbard (trang không tồn tại)">Rothbard, Murray</a>. <i>Man, Economy, and State: A Treatise on Economic Principles</i>, (2 volumes.) 1962.</li> <li><a href="/wiki/Adam_Smith" title="Adam Smith">Smith, Adam</a>. <i>An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations</i>, 1776.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Derek_Wall&action=edit&redlink=1" class="new" title="Derek Wall (trang không tồn tại)">Wall, Derek</a>. <i>An Babylon and Beyond: The Economics of Anti-capitalist, Anti-globalist and Radical Green Movements. Luân Đôn: Pluto. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0745323901" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-7453-2390-1</a> </i></li> <li><a href="/w/index.php?title=Immanuel_Wallerstein&action=edit&redlink=1" class="new" title="Immanuel Wallerstein (trang không tồn tại)">Wallerstein, Immanuel</a>: The Modern World System.</li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Capitalism?uselang=vi">Chủ nghĩa tư bản</a></b></i>.</div></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xem_thêm"><span id="Xem_th.C3.AAm"></span>Xem thêm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=45" title="Sửa đổi phần “Xem thêm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=45" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Xem thêm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Le_Livre_noir_du_capitalisme" title="Le Livre noir du capitalisme">Sách đen của chủ nghĩa tư bản</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_ch%E1%BB%91ng_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" title="Chủ nghĩa chống tư bản">Chủ nghĩa chống tư bản</a></li> <li><a href="/wiki/Ph%C3%AA_ph%C3%A1n_ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" title="Phê phán chủ nghĩa tư bản">Phê phán chủ nghĩa tư bản</a></li> <li><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_%C4%91o%C3%A0n_tr%E1%BB%8B" title="Tập đoàn trị">Tập đoàn trị</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tham_khảo"><span id="Tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Tham khảo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=46" title="Sửa đổi phần “Tham khảo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=46" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tham khảo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67233549">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFZimbalist,_Sherman_and_Brown1988" class="citation book cs1">Zimbalist, Sherman and Brown, Andrew, Howard J. and Stuart (tháng 10 năm 1988). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/comparingeconomi0000zimb_q8i6/page/6"><i>Comparing Economic Systems: A Political-Economic Approach</i></a>. Harcourt College Pub. tr. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/comparingeconomi0000zimb_q8i6/page/6">6–7</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-15-512403-5" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-15-512403-5"><bdi>978-0-15-512403-5</bdi></a>. <q>Pure capitalism is defined as a system wherein all of the means of production (physical capital) are privately owned and run by the capitalist class for a profit, while most other people are workers who work for a salary or wage (and who do not own the capital or the product).</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Comparing+Economic+Systems%3A+A+Political-Economic+Approach&rft.pages=6-7&rft.pub=Harcourt+College+Pub&rft.date=1988-10&rft.isbn=978-0-15-512403-5&rft.aulast=Zimbalist%2C+Sherman+and+Brown&rft.aufirst=Andrew%2C+Howard+J.+and+Stuart&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcomparingeconomi0000zimb_q8i6%2Fpage%2F6&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFRosserRosser2003" class="citation book cs1">Rosser, Mariana V.; Rosser, J Barkley (ngày 23 tháng 7 năm 2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/comparativeecono0000ross_v4p7"><i>Comparative Economics in a Transforming World Economy</i></a>. MIT Press. tr. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/comparativeecono0000ross_v4p7/page/7">7</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-262-18234-8" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-262-18234-8"><bdi>978-0-262-18234-8</bdi></a>. <q>In capitalist economies, land and produced means of production (the capital stock) are owned by private individuals or groups of private individuals organized as firms.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Comparative+Economics+in+a+Transforming+World+Economy&rft.pages=7&rft.pub=MIT+Press&rft.date=2003-07-23&rft.isbn=978-0-262-18234-8&rft.aulast=Rosser&rft.aufirst=Mariana+V.&rft.au=Rosser%2C+J+Barkley&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcomparativeecono0000ross_v4p7&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b> <span class="reference-text">Chris Jenks. <i>Core Sociological Dichotomies</i>. "Capitalism, as a mode of production, is an economic system of manufacture and exchange which is geared toward the production and sale of commodities within a market for profit, where the manufacture of commodities consists of the use of the formally free labor of workers in exchange for a wage to create commodities in which the manufacturer extracts surplus value from the labor of the workers in terms of the difference between the wages paid to the worker and the value of the commodity produced by him/her to generate that profit." London; Thousand Oaks, CA; New Delhi. Sage. p. 383.</span> </li> <li id="cite_note-4"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFGilpin2018" class="citation book cs1">Gilpin, Robert (ngày 5 tháng 6 năm 2018). <i>The Challenge of Global Capitalism: The World Economy in the 21st Century</i>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780691186474" title="Đặc biệt:Nguồn sách/9780691186474"><bdi>9780691186474</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="OCLC (định danh)">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/1076397003">1076397003</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Challenge+of+Global+Capitalism%3A+The+World+Economy+in+the+21st+Century&rft.date=2018-06-05&rft_id=info%3Aoclcnum%2F1076397003&rft.isbn=9780691186474&rft.aulast=Gilpin&rft.aufirst=Robert&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b> <span class="reference-text">Heilbroner, Robert L. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dictionaryofeconomics.com/article?id=pde2008_C000053">"Capitalism"</a>. Steven N. Durlauf and Lawrence E. Blume, eds. <i>The New Palgrave Dictionary of Economics</i>. 2nd <abbr title="edition">ed.</abbr> (Palgrave Macmillan, 2008) <a href="/wiki/DOI" title="DOI">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1057%2F9780230226203.0198">10.1057/9780230226203.0198</a></span> </li> <li id="cite_note-6"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text">Louis Hyman and Edward E. Baptist (2014). <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.simonandschuster.com/American-Capitalism/Louis-Hyman/9781476784311">American Capitalism: A Reader</a>.</i> <a href="/w/index.php?title=Simon_%26_Schuster&action=edit&redlink=1" class="new" title="Simon & Schuster (trang không tồn tại)">Simon & Schuster</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-1-4767-8431-1" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-1-4767-8431-1">978-1-4767-8431-1</a>.</span> </li> <li id="cite_note-7"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFGregory_and_Stuart2013" class="citation book cs1">Gregory and Stuart, Paul and Robert (ngày 28 tháng 2 năm 2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/globaleconomyits0000greg"><i>The Global Economy and its Economic Systems</i></a>. South-Western College Pub. tr. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/globaleconomyits0000greg/page/41">41</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-1-285-05535-0" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-1-285-05535-0"><bdi>978-1-285-05535-0</bdi></a>. <q>Capitalism is characterized by private ownership of the factors of production. Decision making is decentralized and rests with the owners of the factors of production. Their decision making is coordinated by the market, which provides the necessary information. Material incentives are used to motivate participants.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Global+Economy+and+its+Economic+Systems&rft.pages=41&rft.pub=South-Western+College+Pub&rft.date=2013-02-28&rft.isbn=978-1-285-05535-0&rft.aulast=Gregory+and+Stuart&rft.aufirst=Paul+and+Robert&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fglobaleconomyits0000greg&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation encyclopaedia cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.merriam-webster.com/dictionary/capitalism">“Definition of CAPITALISM”</a>. <i>Merriam-Webster</i><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 23 tháng 3 năm 2018</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Definition+of+CAPITALISM&rft.btitle=Merriam-Webster&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.merriam-webster.com%2Fdictionary%2Fcapitalism&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFGregory_and_Stuart2013" class="citation book cs1">Gregory and Stuart, Paul and Robert (ngày 28 tháng 2 năm 2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/globaleconomyits0000greg"><i>The Global Economy and its Economic Systems</i></a>. South-Western College Pub. tr. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/globaleconomyits0000greg/page/107">107</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-1-285-05535-0" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-1-285-05535-0"><bdi>978-1-285-05535-0</bdi></a>. <q>Real-world capitalist systems are mixed, some having higher shares of public ownership than others. The mix changes when privatization or nationalization occurs. Privatization is when property that had been state-owned is transferred to private owners. <a href="/w/index.php?title=Nationalization&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nationalization (trang không tồn tại)">Nationalization</a> occurs when privately owned property becomes publicly owned.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Global+Economy+and+its+Economic+Systems&rft.pages=107&rft.pub=South-Western+College+Pub&rft.date=2013-02-28&rft.isbn=978-1-285-05535-0&rft.aulast=Gregory+and+Stuart&rft.aufirst=Paul+and+Robert&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fglobaleconomyits0000greg&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Modern_Economics_1986,_p._54-10">^ <a href="#cite_ref-Modern_Economics_1986,_p._54_10-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Modern_Economics_1986,_p._54_10-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Modern_Economics_1986,_p._54_10-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Modern_Economics_1986,_p._54_10-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><i>Macmillan Dictionary of Modern Economics</i>, 3rd Ed., 1986, p. 54.</span> </li> <li id="cite_note-11"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFBronk2000" class="citation journal cs1">Bronk, Richard (Summer 2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://oecdobserver.org/news/archivestory.php/aid/345/Which_model_of_capitalism_.html">“Which model of capitalism?”</a>. <i><a href="/w/index.php?title=OECD_Observer&action=edit&redlink=1" class="new" title="OECD Observer (trang không tồn tại)">OECD Observer</a></i>. OECD. <b>1999</b> (221–22): 12–15. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180406200423/http://oecdobserver.org/news/archivestory.php/aid/345/Which_model_of_capitalism_.html">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 6 tháng 4 năm 2018<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 6 tháng 4 năm 2018</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=OECD+Observer&rft.atitle=Which+model+of+capitalism%3F&rft.ssn=summer&rft.volume=1999&rft.issue=221%E2%80%9322&rft.pages=12-15&rft.date=2000&rft.aulast=Bronk&rft.aufirst=Richard&rft_id=http%3A%2F%2Foecdobserver.org%2Fnews%2Farchivestory.php%2Faid%2F345%2FWhich_model_of_capitalism_.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Stilwell-12"><b><a href="#cite_ref-Stilwell_12-0">^</a></b> <span class="reference-text">Stilwell, Frank. "Political Economy: the Contest of Economic Ideas". First Edition. Oxford University Press. Melbourne, Australia. 2002.</span> </li> <li id="cite_note-13"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFSy2016" class="citation journal cs1">Sy, Wilson N. (ngày 18 tháng 9 năm 2016). “Capitalism and Economic Growth Across the World” (bằng tiếng Anh). Rochester, NY. <a href="/w/index.php?title=SSRN_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="SSRN (định danh) (trang không tồn tại)">SSRN</a> <span class="cs1-lock-free" title="Truy cập mở"><a rel="nofollow" class="external text" href="//ssrn.com/abstract=2840425">2840425</a></span>. <q>For 40 largest countries in the International Monetary Fund (IMF) database, it is shown statistically that capitalism, between 2003 and 2012, is positively correlated significantly to economic growth.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Capitalism+and+Economic+Growth+Across+the+World&rft.date=2016-09-18&rft_id=%2F%2Fssrn.com%2Fabstract%3D2840425%23id-name%3DSSRN&rft.aulast=Sy&rft.aufirst=Wilson+N.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">Chú thích journal cần <code class="cs1-code">|journal=</code> (<a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:L%E1%BB%97i_CS1#missing_periodical" title="Trợ giúp:Lỗi CS1">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-WarburtonDavid-14"><b><a href="#cite_ref-WarburtonDavid_14-0">^</a></b> <span class="reference-text">Warburton, David. <i>Macroeconomics from the beginning: The General Theory, Ancient Markets, and the Rate of Interest</i>. Paris, Recherches et Publications, 2003. p. 49.</span> </li> <li id="cite_note-GSGB-15">^ <a href="#cite_ref-GSGB_15-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-GSGB_15-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Pf9Jd1sIMJ0C">“An Introduction to Marxist Economic Theory”</a>. Resistance Books. ngày 1 tháng 1 năm 2002 – qua Google Books.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=An+Introduction+to+Marxist+Economic+Theory&rft.pub=Resistance+Books&rft.date=2002-01-01&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DPf9Jd1sIMJ0C&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Koehler,_Benedikt-16"><b><a href="#cite_ref-Koehler,_Benedikt_16-0">^</a></b> <span class="reference-text">Koehler, Benedikt. <i>Early Islam and the Birth of Capitalism</i> (Lexington Books, 2014).</span> </li> <li id="cite_note-17"><b><a href="#cite_ref-17">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.economist.com/node/13484709">“Cradle of capitalism”</a> – qua The Economist.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Cradle+of+capitalism&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.economist.com%2Fnode%2F13484709&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-18"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFBrenner1982" class="citation journal cs1">Brenner, Robert (ngày 1 tháng 1 năm 1982). “The Agrarian Roots of European Capitalism”. <i>Past & Present</i> (97): 16–113. <a href="/wiki/JSTOR_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="JSTOR (định danh)">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/650630">650630</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Past+%26+Present&rft.atitle=The+Agrarian+Roots+of+European+Capitalism&rft.issue=97&rft.pages=16-113&rft.date=1982-01-01&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F650630%23id-name%3DJSTOR&rft.aulast=Brenner&rft.aufirst=Robert&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-19"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://monthlyreview.org/1998/07/01/the-agrarian-origins-of-capitalism">“The Agrarian Origins of Capitalism”</a><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 17 tháng 12 năm 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Agrarian+Origins+of+Capitalism&rft_id=http%3A%2F%2Fmonthlyreview.org%2F1998%2F07%2F01%2Fthe-agrarian-origins-of-capitalism&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Burnham-20">^ <a href="#cite_ref-Burnham_20-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Burnham_20-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Burnham_20-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Burnham_20-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFBurnham,_Peter2003" class="citation book cs1">Burnham, Peter (2003). <i>Capitalism: The Concise Oxford Dictionary of Politics</i>. Oxford University Press.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Capitalism%3A+The+Concise+Oxford+Dictionary+of+Politics&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2003&rft.au=Burnham%2C+Peter&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Scott-21"><b><a href="#cite_ref-Scott_21-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFScott,_John2005" class="citation book cs1">Scott, John (2005). <i>Industrialism: A Dictionary of Sociology</i>. Oxford University Press.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Industrialism%3A+A+Dictionary+of+Sociology&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2005&rft.au=Scott%2C+John&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Burnham_2003-22"><b><a href="#cite_ref-Burnham_2003_22-0">^</a></b> <span class="reference-text">Burnham (2003)</span> </li> <li id="cite_note-Encyclopædia_Britannica_2006-23"><b><a href="#cite_ref-Encyclopædia_Britannica_2006_23-0">^</a></b> <span class="reference-text"><i>Encyclopædia Britannica</i> (2006)</span> </li> <li id="cite_note-24"><b><a href="#cite_ref-24">^</a></b> <span class="reference-text">Polanyi, Karl. <i>The Great Transformation.</i> Beacon Press, Boston. 1944. p. 87.</span> </li> <li id="cite_note-25"><b><a href="#cite_ref-25">^</a></b> <span class="reference-text">Quoted in Sir George Clark, <i>The Seventeenth Century</i> (New York, Oxford University Press, 1961), p. 24.</span> </li> <li id="cite_note-Banaji-26">^ <a href="#cite_ref-Banaji_26-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Banaji_26-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFBanaji,_Jairus2007" class="citation journal cs1">Banaji, Jairus (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://eprints.soas.ac.uk/15983/1/Islam%20and%20capitalism.pdf">“Islam, the Mediterranean and the rise of capitalism”</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>Journal Historical Materialism</i>. Brill Publishers. <b>15</b>: 47–74. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1163%2F156920607X171591">10.1163/156920607X171591</a>. <a href="/wiki/M%C3%A3_s%E1%BB%91_ti%C3%AAu_chu%E1%BA%A9n_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF_cho_xu%E1%BA%A5t_b%E1%BA%A3n_ph%E1%BA%A9m_nhi%E1%BB%81u_k%E1%BB%B3" class="mw-redirect" title="Mã số tiêu chuẩn quốc tế cho xuất bản phẩm nhiều kỳ">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1465-4466">1465-4466</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+Historical+Materialism&rft.atitle=Islam%2C+the+Mediterranean+and+the+rise+of+capitalism&rft.volume=15&rft.pages=47-74&rft.date=2007&rft_id=info%3Adoi%2F10.1163%2F156920607X171591&rft.issn=1465-4466&rft.au=Banaji%2C+Jairus&rft_id=http%3A%2F%2Feprints.soas.ac.uk%2F15983%2F1%2FIslam%2520and%2520capitalism.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-britannica2-27"><b><a href="#cite_ref-britannica2_27-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/178493/economic-system/61117/Market-systems#toc242146"><i>Economic system:: Market systems</i></a>. Encyclopædia Britannica. 2006.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Economic+system%3A%3A+Market+systems&rft.pub=Encyclop%C3%A6dia+Britannica&rft.date=2006&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2FEBchecked%2Ftopic%2F178493%2Feconomic-system%2F61117%2FMarket-systems%23toc242146&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-28"><b><a href="#cite_ref-28">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170710184820/http://www.dhsphue.edu.vn/HTMLS/db_html_cmp_3411_6.html">“Bản sao đã lưu trữ”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dhsphue.edu.vn/HTMLS/db_html_cmp_3411_6.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 10 tháng 7 năm 2017<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 25 tháng 7 năm 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=B%E1%BA%A3n+sao+%C4%91%C3%A3+l%C6%B0u+tr%E1%BB%AF&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dhsphue.edu.vn%2FHTMLS%2Fdb_html_cmp_3411_6.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-29"><b><a href="#cite_ref-29">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://vnreview.vn/tin-tuc-xa-hoi-so/-/view_content/content/2702429/nuoc-anh-da-trom-45-nghin-ty-do-tu-an-do-nhu-the-nao">“VnReview - Cộng đồng đánh giá, tư vấn sản phẩm và thông tin khoa học đời sống”</a>. VnReview - Cộng đồng đánh giá, tư vấn sản phẩm và thông tin khoa học đời sống<span class="reference-accessdate">. Truy cập 13 tháng 9 năm 2024</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=VnReview+-+C%E1%BB%99ng+%C4%91%E1%BB%93ng+%C4%91%C3%A1nh+gi%C3%A1%2C+t%C6%B0+v%E1%BA%A5n+s%E1%BA%A3n+ph%E1%BA%A9m+v%C3%A0+th%C3%B4ng+tin+khoa+h%E1%BB%8Dc+%C4%91%E1%BB%9Di+s%E1%BB%91ng&rft.place=VnReview+-+C%E1%BB%99ng+%C4%91%E1%BB%93ng+%C4%91%C3%A1nh+gi%C3%A1%2C+t%C6%B0+v%E1%BA%A5n+s%E1%BA%A3n+ph%E1%BA%A9m+v%C3%A0+th%C3%B4ng+tin+khoa+h%E1%BB%8Dc+%C4%91%E1%BB%9Di+s%E1%BB%91ng&rft_id=https%3A%2F%2Fvnreview.vn%2Ftin-tuc-xa-hoi-so%2F-%2Fview_content%2Fcontent%2F2702429%2Fnuoc-anh-da-trom-45-nghin-ty-do-tu-an-do-nhu-the-nao&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-30"><b><a href="#cite_ref-30">^</a></b> <span class="reference-text">Watt steam engine image: located in the lobby of into the Superior Technical School of Industrial Engineers of the UPM <sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:%C3%9D_b%E1%BA%A1n_l%C3%A0_g%C3%AC%3F" title="Wikipedia:Ý bạn là gì?"><span title="Văn bản gần tag này cần phải được làm rõ về mặt ý nghĩa. (April 2016)">cần giải thích</span></a></i>]</sup> (<a href="/wiki/Madrid" title="Madrid">Madrid</a>)</span> </li> <li id="cite_note-31"><b><a href="#cite_ref-31">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFHume,_David1752" class="citation book cs1">Hume, David (1752). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/McGillLibrary-125702-2590"><i>Political Discourses</i></a>. Edinburgh: A. Kincaid & A. Donaldson.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Political+Discourses&rft.place=Edinburgh&rft.pub=A.+Kincaid+%26+A.+Donaldson&rft.date=1752&rft.au=Hume%2C+David&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2FMcGillLibrary-125702-2590&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-laissezf-32"><b><a href="#cite_ref-laissezf_32-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081202050426/http://www.bartleby.com/65/la/laissezf.html">“laissez-faire”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bartleby.com/65/la/laissezf.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 2 tháng 12 năm 2008.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=laissez-faire&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bartleby.com%2F65%2Fla%2Flaissezf.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Sage_Publications-33">^ <a href="#cite_ref-Sage_Publications_33-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Sage_Publications_33-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFJamesGills2007" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Paul_James_(academic)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paul James (academic) (trang không tồn tại)">James, Paul</a>; Gills, Barry (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.academia.edu/4199690/Globalization_and_Economy_Vol._1_Global_Markets_and_Capitalism_editor_with_Barry_Gills_Sage_Publications_London_2007"><i>Globalization and Economy, Vol. 1: Global Markets and Capitalism</i></a>. London: Sage Publications.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Globalization+and+Economy%2C+Vol.+1%3A+Global+Markets+and+Capitalism&rft.place=London&rft.pub=Sage+Publications&rft.date=2007&rft.aulast=James&rft.aufirst=Paul&rft.au=Gills%2C+Barry&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.academia.edu%2F4199690%2FGlobalization_and_Economy_Vol._1_Global_Markets_and_Capitalism_editor_with_Barry_Gills_Sage_Publications_London_2007&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-britannica-34"><b><a href="#cite_ref-britannica_34-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation book cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/93927/capitalism"><i>Capitalism</i></a>. Encyclopædia Britannica. ngày 10 tháng 11 năm 2014.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Capitalism&rft.pub=Encyclop%C3%A6dia+Britannica&rft.date=2014-11-10&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2FEBchecked%2Ftopic%2F93927%2Fcapitalism&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-35"><b><a href="#cite_ref-35">^</a></b> <span class="reference-text">James Fulcher, <i>Capitalism, A Very Short Introduction</i>. "In one respect there can, however, be little doubt that capitalism has gone global and that is in the elimination of alternative systems." p. 99. Oxford University Press, 2004. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-19-280218-7" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-19-280218-7">978-0-19-280218-7</a>.</span> </li> <li id="cite_note-36"><b><a href="#cite_ref-36">^</a></b> <span class="reference-text">James, Paul; Gills, Barry (2007). <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.academia.edu/4199690">Globalization and Economy, Vol. 1: Global Markets and Capitalism</a></i>. London: Sage Publications. p. xxxiii.</span> </li> <li id="cite_note-37"><b><a href="#cite_ref-37">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.pbs.org/wgbh/commandingheights/shared/minitext/tr_show01.html">“PBS.org”</a>. PBS.org. ngày 24 tháng 10 năm 1929<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 31 tháng 7 năm 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=PBS.org&rft.pub=PBS.org&rft.date=1929-10-24&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.pbs.org%2Fwgbh%2Fcommandingheights%2Fshared%2Fminitext%2Ftr_show01.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-38"><b><a href="#cite_ref-38">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Michael_D._Bordo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michael D. Bordo (trang không tồn tại)">Michael D. Bordo</a>, <a href="/w/index.php?title=Barry_Eichengreen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Barry Eichengreen (trang không tồn tại)">Barry Eichengreen</a>, Douglas A. Irwin. <i>Is Globalization Today Really Different than Globalization a Hundred Years Ago?</i> NBER <sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:%C3%9D_b%E1%BA%A1n_l%C3%A0_g%C3%AC%3F" title="Wikipedia:Ý bạn là gì?"><span title="Văn bản gần tag này cần phải được làm rõ về mặt ý nghĩa. (April 2016)">cần giải thích</span></a></i>]</sup> Working Paper No. 7195. June 1999.</span> </li> <li id="cite_note-39"><b><a href="#cite_ref-39">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFBarnes,_Trevor_J.2004" class="citation book cs1">Barnes, Trevor J. (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/readingeconomicg00barn"><i>Reading economic geography</i></a>. Blackwell Publishing. tr. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/readingeconomicg00barn/page/n127">127</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-631-23554-X" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-631-23554-X"><bdi>0-631-23554-X</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Reading+economic+geography&rft.pages=127&rft.pub=Blackwell+Publishing&rft.date=2004&rft.isbn=0-631-23554-X&rft.au=Barnes%2C+Trevor+J.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Freadingeconomicg00barn&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Fulcher,_James_2004-40"><b><a href="#cite_ref-Fulcher,_James_2004_40-0">^</a></b> <span class="reference-text">Fulcher, James. <i>Capitalism</i>. 1st <abbr title="edition">ed.</abbr> New York, Oxford University Press, 2004.</span> </li> <li id="cite_note-41"><b><a href="#cite_ref-41">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFPowles2016" class="citation web cs1">Powles, Julia (ngày 2 tháng 5 năm 2016). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.theguardian.com/technology/2016/may/02/google-microsoft-pact-antitrust-surveillance-capitalism">“Google and Microsoft have made a pact to protect surveillance capitalism”</a>. The Guardian<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 9 tháng 2 năm 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Google+and+Microsoft+have+made+a+pact+to+protect+surveillance+capitalism&rft.pub=The+Guardian&rft.date=2016-05-02&rft.aulast=Powles&rft.aufirst=Julia&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Ftechnology%2F2016%2Fmay%2F02%2Fgoogle-microsoft-pact-antitrust-surveillance-capitalism&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-faz1-42">^ <a href="#cite_ref-faz1_42-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-faz1_42-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFZuboff2016" class="citation web cs1">Zuboff, Shoshana (ngày 5 tháng 3 năm 2016). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.faz.net/aktuell/feuilleton/debatten/the-digital-debate/shoshana-zuboff-secrets-of-surveillance-capitalism-14103616.html?printPagedArticle=true">“Google as a Fortune Teller: The Secrets of Surveillance Capitalism”</a>. Frankfurter Allgemeine Zeitung<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 9 tháng 2 năm 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Google+as+a+Fortune+Teller%3A+The+Secrets+of+Surveillance+Capitalism&rft.pub=Frankfurter+Allgemeine+Zeitung&rft.date=2016-03-05&rft.aulast=Zuboff&rft.aufirst=Shoshana&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.faz.net%2Faktuell%2Ffeuilleton%2Fdebatten%2Fthe-digital-debate%2Fshoshana-zuboff-secrets-of-surveillance-capitalism-14103616.html%3FprintPagedArticle%3Dtrue&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-43"><b><a href="#cite_ref-43">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFSterling" class="citation web cs1">Sterling, Bruce. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wired.com/beyond-the-beyond/2016/03/shoshanna-zuboff-condemning-google-surveillance-capitalism/">“Shoshanna Zuboff condemning Google "surveillance capitalism<span class="cs1-kern-right">"</span>”</a>. WIRED<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 9 tháng 2 năm 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Shoshanna+Zuboff+condemning+Google+%22surveillance+capitalism%22&rft.pub=WIRED&rft.aulast=Sterling&rft.aufirst=Bruce&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.wired.com%2Fbeyond-the-beyond%2F2016%2F03%2Fshoshanna-zuboff-condemning-google-surveillance-capitalism%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ssrn-44"><b><a href="#cite_ref-ssrn_44-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFZuboff2015" class="citation journal cs1">Zuboff, Shoshana (ngày 9 tháng 4 năm 2015). “Big other: surveillance capitalism and the prospects of an information civilization”. <i>Journal of Information Technology</i>. Social Science Research Network. <b>30</b> (1): 75–89. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1057%2Fjit.2015.5">10.1057/jit.2015.5</a>. <a href="/w/index.php?title=SSRN_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="SSRN (định danh) (trang không tồn tại)">SSRN</a> <span class="cs1-lock-free" title="Truy cập mở"><a rel="nofollow" class="external text" href="//ssrn.com/abstract=2594754">2594754</a></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Information+Technology&rft.atitle=Big+other%3A+surveillance+capitalism+and+the+prospects+of+an+information+civilization&rft.volume=30&rft.issue=1&rft.pages=75-89&rft.date=2015-04-09&rft_id=%2F%2Fssrn.com%2Fabstract%3D2594754%23id-name%3DSSRN&rft_id=info%3Adoi%2F10.1057%2Fjit.2015.5&rft.aulast=Zuboff&rft.aufirst=Shoshana&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-45"><b><a href="#cite_ref-45">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFKaminski" class="citation web cs1">Kaminski, Joseph. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150128024314/http://josephkaminski.net/2013/10/30/capitalism-and-industrial-revolution/">“Capitalism and the Industrial Revolution”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://josephkaminski.net/2013/10/30/capitalism-and-industrial-revolution/">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 28 tháng 1 năm 2015.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Capitalism+and+the+Industrial+Revolution&rft.aulast=Kaminski&rft.aufirst=Joseph&rft_id=http%3A%2F%2Fjosephkaminski.net%2F2013%2F10%2F30%2Fcapitalism-and-industrial-revolution%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-46"><b><a href="#cite_ref-46">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMesquita,_Bruce_Bueno_de2005" class="citation web cs1">Mesquita, Bruce Bueno de (tháng 9 năm 2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080220154505/http://www.foreignaffairs.org/20050901faessay84507/bruce-bueno-de-mesquita-george-w-downs/development-and-democracy.html">“Development and Democracy”</a>. <i>Foreign Affairs</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.foreignaffairs.org/20050901faessay84507/bruce-bueno-de-mesquita-george-w-downs/development-and-democracy.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 20 tháng 2 năm 2008<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 26 tháng 2 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Foreign+Affairs&rft.atitle=Development+and+Democracy&rft.date=2005-09&rft.au=Mesquita%2C+Bruce+Bueno+de&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.foreignaffairs.org%2F20050901faessay84507%2Fbruce-bueno-de-mesquita-george-w-downs%2Fdevelopment-and-democracy.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-47"><b><a href="#cite_ref-47">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFSingle,_Joseph_T.2004" class="citation news cs1">Single, Joseph T. (tháng 9 năm 2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www10.nytimes.com/cfr/international/20040901facomment_v83n4_siegle-weinstein-halperin.html?_r=5&oref=slogin&oref=slogin&oref=slogin&oref=slogin">“Why Democracies Excel”</a>. <i>The New York Times</i><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 26 tháng 2 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+New+York+Times&rft.atitle=Why+Democracies+Excel&rft.date=2004-09&rft.au=Single%2C+Joseph+T.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww10.nytimes.com%2Fcfr%2Finternational%2F20040901facomment_v83n4_siegle-weinstein-halperin.html%3F_r%3D5%26oref%3Dslogin%26oref%3Dslogin%26oref%3Dslogin%26oref%3Dslogin&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_h%E1%BB%8Fng" title="Wikipedia:Liên kết hỏng"><span title=" kể từ June 2017">liên kết hỏng</span></a></i>]</span></sup></span> </li> <li id="cite_note-48"><b><a href="#cite_ref-48">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Thomas_Piketty" title="Thomas Piketty">Piketty, Thomas</a> (2014). <i>Capital in the Twenty-First Century.</i> <a href="/w/index.php?title=Belknap_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="Belknap Press (trang không tồn tại)">Belknap Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-674-43000-X" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-674-43000-X">0-674-43000-X</a> p. 571.</span> </li> <li id="cite_note-49"><b><a href="#cite_ref-49">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160331114640/http://www.transparency.org/country/#SGP">“Transparency International Corruption Measure 2015”</a>. <i>Transparency International Corruption Measure 2015 – By Country / Territory</i>. Transparency International. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.transparency.org/country/#SGP">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 31 tháng 3 năm 2016<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 20 tháng 9 năm 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Transparency+International+Corruption+Measure+2015+%E2%80%93+By+Country+%2F+Territory&rft.atitle=Transparency+International+Corruption+Measure+2015&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.transparency.org%2Fcountry%2F%23SGP&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-50"><b><a href="#cite_ref-50">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Naomi_Klein&action=edit&redlink=1" class="new" title="Naomi Klein (trang không tồn tại)">Klein, Naomi</a> (2008). <i><a href="/w/index.php?title=The_Shock_Doctrine:_The_Rise_of_Disaster_Capitalism&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Shock Doctrine: The Rise of Disaster Capitalism (trang không tồn tại)">The Shock Doctrine: The Rise of Disaster Capitalism</a>.</i> <a href="/w/index.php?title=Picador_(imprint)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Picador (imprint) (trang không tồn tại)">Picador</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-312-42799-9" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-312-42799-9">0-312-42799-9</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=PwHUAq5LPOQC&lpg=PP1&pg=PA105#v=onepage&q&f=false">p. 105</a>.</span> </li> <li id="cite_note-51"><b><a href="#cite_ref-51">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://scholar.google.fr/scholar_url?url=http%3A%2F%2Fsiba-ese.unisalento.it%2Findex.php%2Fpaco%2Farticle%2Fdownload%2F16664%2F14327&hl=fr&sa=T&ei=AN-iWPD-EIupmAHrx5vACw&scisig=AAGBfm3_dOCLibWFNHNtG62FKywcq7PxNA&nossl=1&ws=1920x909">“Avertissement de redirection”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Avertissement+de+redirection&rft_id=https%3A%2F%2Fscholar.google.fr%2Fscholar_url%3Furl%3Dhttp%253A%252F%252Fsiba-ese.unisalento.it%252Findex.php%252Fpaco%252Farticle%252Fdownload%252F16664%252F14327%26hl%3Dfr%26sa%3DT%26ei%3DAN-iWPD-EIupmAHrx5vACw%26scisig%3DAAGBfm3_dOCLibWFNHNtG62FKywcq7PxNA%26nossl%3D1%26ws%3D1920x909&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-52"><b><a href="#cite_ref-52">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://publishing.cdlib.org/ucpressebooks/view?docId=ft3n39n8x3&chunk.id=d0e1212&toc.id=&brand=ucpress">“Althusser and the Renewal of Marxist Social Theory”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Althusser+and+the+Renewal+of+Marxist+Social+Theory&rft_id=http%3A%2F%2Fpublishing.cdlib.org%2Fucpressebooks%2Fview%3FdocId%3Dft3n39n8x3%26chunk.id%3Dd0e1212%26toc.id%3D%26brand%3Ducpress&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ch32-53">^ <a href="#cite_ref-ch32_53-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ch32_53-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMarx" class="citation web cs1">Marx, Karl. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.marxists.org/archive/marx/works/1867-c1/ch32.htm">“Economic Manuscripts: Capital Vol. I – Chapter Thirty Two”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Economic+Manuscripts%3A+Capital+Vol.+I+%E2%80%93+Chapter+Thirty+Two&rft.aulast=Marx&rft.aufirst=Karl&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.marxists.org%2Farchive%2Fmarx%2Fworks%2F1867-c1%2Fch32.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-xxx31-54">^ <a href="#cite_ref-xxx31_54-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-xxx31_54-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150406094810/http://www.dsp.org.au/node/31">“The contradictions of capitalism – Democratic Socialist Perspective”</a>. dsp.org.au. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dsp.org.au/node/31">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 6 tháng 4 năm 2015.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+contradictions+of+capitalism+%E2%80%93+Democratic+Socialist+Perspective&rft.pub=dsp.org.au&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dsp.org.au%2Fnode%2F31&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-55"><b><a href="#cite_ref-55">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFFoundation" class="citation web cs1">Foundation, Internet Memory. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ons.gov.uk/ons/rel/lmac/self-employed-workers-in-the-uk/2014/rep-self-employed-workers-in-the-uk-2014.html#tab-Self-employed-workers-in-the-UK---2014">“[ARCHIVED CONTENT] UK Government Web Archive – The National Archives”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%5BARCHIVED+CONTENT%5D+UK+Government+Web+Archive+%E2%80%93+The+National+Archives&rft.aulast=Foundation&rft.aufirst=Internet+Memory&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ons.gov.uk%2Fons%2Frel%2Flmac%2Fself-employed-workers-in-the-uk%2F2014%2Frep-self-employed-workers-in-the-uk-2014.html%23tab-Self-employed-workers-in-the-UK---2014&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-56"><b><a href="#cite_ref-56">^</a></b> <span class="reference-text">James Fulcher, <i>Capitalism A Very Short Introduction</i>, "the investment of money in order to make a profit, the essential feature of capitalism", p. 14, Oxford, 2004, <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-19-280218-7" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-19-280218-7">978-0-19-280218-7</a>.</span> </li> <li id="cite_note-57"><b><a href="#cite_ref-57">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFReisman1998" class="citation book cs1">Reisman, George (1998). <i>Capitalism: A complete understanding of the nature and value of human economic life</i>. Jameson Books. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-915463-73-3" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-915463-73-3"><bdi>0-915463-73-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Capitalism%3A+A+complete+understanding+of+the+nature+and+value+of+human+economic+life&rft.pub=Jameson+Books&rft.date=1998&rft.isbn=0-915463-73-3&rft.aulast=Reisman&rft.aufirst=George&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-58"><b><a href="#cite_ref-58">^</a></b> <span class="reference-text">James Fulcher, <i>Capitalism A Very Short Introduction</i>, "...in the wake of the 1970 crisis, the neo-liberal model of capitalism became intellectually and ideologically dominant", p. 58, Oxford, 2004, <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-19-280218-7" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-19-280218-7">978-0-19-280218-7</a>.</span> </li> <li id="cite_note-59"><b><a href="#cite_ref-59">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFStaff2003" class="citation news cs1">Staff, Investopedia (ngày 24 tháng 11 năm 2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.investopedia.com/terms/m/monopoly.asp">“Monopoly”</a>. <i>Investopedia</i> (bằng tiếng Anh)<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 2 tháng 3 năm 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Investopedia&rft.atitle=Monopoly&rft.date=2003-11-24&rft.aulast=Staff&rft.aufirst=Investopedia&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.investopedia.com%2Fterms%2Fm%2Fmonopoly.asp&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-60"><b><a href="#cite_ref-60">^</a></b> <span class="reference-text">Hazlitt, Henry. "The Function of Profits". <i>Economics in One Lesson</i>. Ludwig Von Mises Institute. Web. ngày 22 tháng 4 năm 2013.</span> </li> <li id="cite_note-61"><b><a href="#cite_ref-61">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFHernando_de_Soto" class="citation web cs1">Hernando de Soto. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.imf.org/external/pubs/ft/fandd/2001/03/desoto.htm">“The mystery of capital”</a><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 26 tháng 2 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+mystery+of+capital&rft.au=Hernando+de+Soto&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.imf.org%2Fexternal%2Fpubs%2Fft%2Ffandd%2F2001%2F03%2Fdesoto.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-62"><b><a href="#cite_ref-62">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFKarl_Marx" class="citation web cs1">Karl Marx. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.marxists.org/archive/marx/works/1867-c1/ch27.htm">“Capital, v. 1. Part VIII: primitive accumulation”</a><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 26 tháng 2 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Capital%2C+v.+1.+Part+VIII%3A+primitive+accumulation&rft.au=Karl+Marx&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.marxists.org%2Farchive%2Fmarx%2Fworks%2F1867-c1%2Fch27.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-63"><b><a href="#cite_ref-63">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFN._F._R._Crafts1978" class="citation journal cs1">N. F. R. Crafts (tháng 4 năm 1978). “Enclosure and labor supply revisited”. <i>Explorations in economic history</i>. <b>15</b> (15): 172–83. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2F0014-4983%2878%2990019-0">10.1016/0014-4983(78)90019-0</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Explorations+in+economic+history&rft.atitle=Enclosure+and+labor+supply+revisited&rft.volume=15&rft.issue=15&rft.pages=172-83&rft.date=1978-04&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2F0014-4983%2878%2990019-0&rft.au=N.+F.+R.+Crafts&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-64"><b><a href="#cite_ref-64">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://m-w.com/dictionary/competition">“Definition of COMPETITION”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Definition+of+COMPETITION&rft_id=http%3A%2F%2Fm-w.com%2Fdictionary%2Fcompetition&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-65"><b><a href="#cite_ref-65">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/George_J._Stigler" class="mw-redirect" title="George J. Stigler">George J. Stigler</a>, 2008. (<a href="/w/index.php?title=The_New_Palgrave:_A_Dictionary_of_Economics&action=edit&redlink=1" class="new" title="The New Palgrave: A Dictionary of Economics (trang không tồn tại)">[1987]</a> <sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:%C3%9D_b%E1%BA%A1n_l%C3%A0_g%C3%AC%3F" title="Wikipedia:Ý bạn là gì?"><span title="Văn bản gần tag này cần phải được làm rõ về mặt ý nghĩa. (April 2016)">cần giải thích</span></a></i>]</sup> 2008 <sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:%C3%9D_b%E1%BA%A1n_l%C3%A0_g%C3%AC%3F" title="Wikipedia:Ý bạn là gì?"><span title="Văn bản gần tag này cần phải được làm rõ về mặt ý nghĩa. (April 2016)">cần giải thích</span></a></i>]</sup>. "competition", <i><a href="/w/index.php?title=The_New_Palgrave_Dictionary_of_Economics&action=edit&redlink=1" class="new" title="The New Palgrave Dictionary of Economics (trang không tồn tại)">The New Palgrave Dictionary of Economics</a></i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dictionaryofeconomics.com/article?id=pde2008_C000261&q=competition&topicid=&result_number=6">Abstract.</a></span> </li> <li id="cite_note-66"><b><a href="#cite_ref-66">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Mark_Blaug&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mark Blaug (trang không tồn tại)">Mark Blaug</a>, 2008. "Invisible hand", <i>The New Palgrave Dictionary of Economics</i>, 2nd Edition, v. 4, p. 565. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dictionaryofeconomics.com/article?id=pde2008_I000220&edition=current&q=Invisible%20hand&topicid=&result_number=1">Abstract</a>.</span> </li> <li id="cite_note-ewot2014-67">^ <a href="#cite_ref-ewot2014_67-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ewot2014_67-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFHeyneBoettkePrychitko2014" class="citation book cs1">Heyne, Paul; Boettke, Peter J.; Prychitko, David L. (2014). <i>The Economic Way of Thinking</i> (ấn bản thứ 13). Pearson. tr. 102–06. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-13-299129-2" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-13-299129-2"><bdi>978-0-13-299129-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Economic+Way+of+Thinking&rft.pages=102-06&rft.edition=13th&rft.pub=Pearson&rft.date=2014&rft.isbn=978-0-13-299129-2&rft.aulast=Heyne&rft.aufirst=Paul&rft.au=Boettke%2C+Peter+J.&rft.au=Prychitko%2C+David+L.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-68"><b><a href="#cite_ref-68">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFAngus_Maddison2001" class="citation book cs1">Angus Maddison (2001). <i>The World Economy: A Millennial Perspective</i>. Paris: <a href="/wiki/OECD" class="mw-redirect" title="OECD">OECD</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/92-64-18998-X" title="Đặc biệt:Nguồn sách/92-64-18998-X"><bdi>92-64-18998-X</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+World+Economy%3A+A+Millennial+Perspective&rft.place=Paris&rft.pub=OECD&rft.date=2001&rft.isbn=92-64-18998-X&rft.au=Angus+Maddison&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-69"><b><a href="#cite_ref-69">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFRobert_E._Lucas_Jr." class="citation web cs1">Robert E. Lucas Jr. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071127032512/http://minneapolisfed.org/pubs/region/04-05/essay.cfm">“The Industrial Revolution: Past and Future”</a>. <i>Federal Reserve Bank of Minneapolis 2003 Annual Report</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.minneapolisfed.org/pubs/region/04-05/essay.cfm">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 27 tháng 11 năm 2007<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 26 tháng 2 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Federal+Reserve+Bank+of+Minneapolis+2003+Annual+Report&rft.atitle=The+Industrial+Revolution%3A+Past+and+Future&rft.au=Robert+E.+Lucas+Jr.&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.minneapolisfed.org%2Fpubs%2Fregion%2F04-05%2Fessay.cfm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-70"><b><a href="#cite_ref-70">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFJ._Bradford_DeLong" class="citation web cs1">J. Bradford DeLong. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20091207043125/http://www.j-bradford-delong.net/TCEH/1998_Draft/World_GDP/Estimating_World_GDP.html">“Estimating World GDP, One Million B.C. – Present”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.j-bradford-delong.net/TCEH/1998_Draft/World_GDP/Estimating_World_GDP.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 7 tháng 12 năm 2009<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 26 tháng 2 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Estimating+World+GDP%2C+One+Million+B.C.+%E2%80%93+Present&rft.au=J.+Bradford+DeLong&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.j-bradford-delong.net%2FTCEH%2F1998_Draft%2FWorld_GDP%2FEstimating_World_GDP.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-wolf44-71">^ <a href="#cite_ref-wolf44_71-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-wolf44_71-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Martin_Wolf&action=edit&redlink=1" class="new" title="Martin Wolf (trang không tồn tại)">Martin Wolf</a>, <i>Why Globalization works</i>, pp. 43–45</span> </li> <li id="cite_note-72"><b><a href="#cite_ref-72">^</a></b> <span class="reference-text">Francis Green, "The Reserve Army Hypothesis: A Survey of Empirical Applications", in Paul Dunne (ed.), <i>Quantitative Marxism</i>, Cambridge, Polity Press, 1991, pp. 123–40.</span> </li> <li id="cite_note-73"><b><a href="#cite_ref-73">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFGarraty1978" class="citation book cs1">Garraty, John A. (1978). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/unemploymentinhi0000garr"><i>Unemployment in History: Economic Thought and Public Policy</i></a>. New York: Harper and Row. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-06-011457-6" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-06-011457-6"><bdi>0-06-011457-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Unemployment+in+History%3A+Economic+Thought+and+Public+Policy&rft.place=New+York&rft.pub=Harper+and+Row&rft.date=1978&rft.isbn=0-06-011457-6&rft.aulast=Garraty&rft.aufirst=John+A.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Funemploymentinhi0000garr&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span>, chapter 2.</span> </li> <li id="cite_note-74"><b><a href="#cite_ref-74">^</a></b> <span class="reference-text">Garraty, p. 14.</span> </li> <li id="cite_note-75"><b><a href="#cite_ref-75">^</a></b> <span class="reference-text"><i>Online Etymological Dictionary</i>, entry "unemployed".</span> </li> <li id="cite_note-76"><b><a href="#cite_ref-76">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.marxists.org/archive/marx/works/1847/12/31.htm">"Tiền lương "</a>, Tác phẩm của Karl Marx 1847; nguồn: MECW <a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Clar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bản mẫu:Clar (trang không tồn tại)">Bản mẫu:Clar</a> Tập 6, tr. 415; được viết: vào cuối tháng 12 năm 1847; xuất bản lần đầu: trong tiếng Nga trên tạp chí Sotsialisticheskoye khozyaistvo, 1924 và bằng tiếng Đức trong tạp chí Unter dem Banner des Marxismus <a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:L%C3%A0m_r%C3%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bản mẫu:Làm rõ (trang không tồn tại)">Bản mẫu:Làm rõ</a>, năm 1925.</span> </li> <li id="cite_note-77"><b><a href="#cite_ref-77">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.marxists.org/archive/marx/works/1867-c1/ch25.htm#S2">Karl Marx, <i>Das Kapital</i>, chapter 25</a></span> </li> <li id="cite_note-78"><b><a href="#cite_ref-78">^</a></b> <span class="reference-text"><i><a href="/w/index.php?title=Capital,_Volume_I&action=edit&redlink=1" class="new" title="Capital, Volume I (trang không tồn tại)">Capital, Volume I</a></i>, Chapter 25</span> </li> <li id="cite_note-79"><b><a href="#cite_ref-79">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFChoonara2011" class="citation journal cs1">Choonara, Esme (tháng 10 năm 2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130411110836/http://www.socialistreview.org.uk/article.php?articlenumber=11781">“Is there a precariat?”</a>. <i>Socialist Review</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.socialistreview.org.uk/article.php?articlenumber=11781">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 11 tháng 4 năm 2013<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 2 tháng 9 năm 2018</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Socialist+Review&rft.atitle=Is+there+a+precariat%3F&rft.date=2011-10&rft.aulast=Choonara&rft.aufirst=Esme&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.socialistreview.org.uk%2Farticle.php%3Farticlenumber%3D11781&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-80"><b><a href="#cite_ref-80">^</a></b> <span class="reference-text">Jan Breman, "A bogus concept?", <i>New Left Review</i> 84, November–December 2013, pp. 130–38.</span> </li> <li id="cite_note-81"><b><a href="#cite_ref-81">^</a></b> <span class="reference-text">Lorna Fox O'Mahony, David O'Mahony and Robin Hickey (eds.), <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.routledge.com/books/details/9780415740616/">Moral Rhetoric and the Criminalisation of Squatting: Vulnerable Demons?</a> (London, <a href="/wiki/Routledge" title="Routledge">Routledge</a>, 2014), <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-415-74061-4" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-415-74061-4">0-415-74061-4</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=qyIcBQAAQBAJ&lpg=PP1&pg=PA25#v=onepage&q&f=false">p. 25</a>.</span> </li> <li id="cite_note-82"><b><a href="#cite_ref-82">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFFine1998" class="citation book cs1">Fine, Ben (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/labourmarkettheo0000fine"><i>Labour Market Theory: A Constructive Reassessment</i></a>. London: Routledge. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-415-16676-4" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-415-16676-4"><bdi>0-415-16676-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Labour+Market+Theory%3A+A+Constructive+Reassessment&rft.place=London&rft.pub=Routledge&rft.date=1998&rft.isbn=0-415-16676-4&rft.aulast=Fine&rft.aufirst=Ben&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Flabourmarkettheo0000fine&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-83"><b><a href="#cite_ref-83">^</a></b> <span class="reference-text">Duggan, Marie Christine (2013) "Reserve Army of Labor and Migration" in the <i>Encyclopedia of Global Human Migration</i>, edited by E. Ness, Wiley Publishers. <a rel="nofollow" class="external free" href="http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/9781444351071.wbeghm451/abstract">http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/9781444351071.wbeghm451/abstract</a></span> </li> <li id="cite_note-84"><b><a href="#cite_ref-84">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFEncyclopedia_of_Marxism_at_marxism.org" class="citation web cs1">Encyclopedia of Marxism at marxism.org. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.marxists.org/glossary/terms/c/a.htm#capitalism">“Capitalism”</a>. marxists.org<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Capitalism.&rft.pub=marxists.org&rft.au=Encyclopedia+of+Marxism+at+marxism.org&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.marxists.org%2Fglossary%2Fterms%2Fc%2Fa.htm%23capitalism&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-besanko-and-braeutigam-2010-85"><b><a href="#cite_ref-besanko-and-braeutigam-2010_85-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFBesankoBraeutigam2010" class="citation book cs1">Besanko, David; Braeutigam, Ronald (2010). <i>Microeconomics</i> (ấn bản thứ 4). Wiley.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Microeconomics&rft.edition=4th&rft.pub=Wiley&rft.date=2010&rft.aulast=Besanko&rft.aufirst=David&rft.au=Braeutigam%2C+Ronald&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-86"><b><a href="#cite_ref-86">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFVarian1992" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Hal_Varian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hal Varian (trang không tồn tại)">Varian, Hal R.</a> (1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/microeconomicana00vari_0"><i>Microeconomic Analysis</i></a> . New York: Norton. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-393-95735-7" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-393-95735-7"><bdi>0-393-95735-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Microeconomic+Analysis&rft.place=New+York&rft.edition=Third&rft.pub=Norton&rft.date=1992&rft.isbn=0-393-95735-7&rft.aulast=Varian&rft.aufirst=Hal+R.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fmicroeconomicana00vari_0&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-87"><b><a href="#cite_ref-87">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFJain2006" class="citation book cs1">Jain, T.R. (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=fUUoFwco2Z8C&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false"><i>Microeconomics and Basic Mathematics</i></a>. New Delhi: VK Publications. tr. 28. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/81-87140-89-5" title="Đặc biệt:Nguồn sách/81-87140-89-5"><bdi>81-87140-89-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Microeconomics+and+Basic+Mathematics&rft.place=New+Delhi&rft.pages=28&rft.pub=VK+Publications&rft.date=2006&rft.isbn=81-87140-89-5&rft.aulast=Jain&rft.aufirst=T.R.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DfUUoFwco2Z8C%26printsec%3Dfrontcover%23v%3Donepage%26q%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-88"><b><a href="#cite_ref-88">^</a></b> <span class="reference-text">"Capitalism." World Book Encyclopedia. 1988. p. 194.</span> </li> <li id="cite_note-89"><b><a href="#cite_ref-89">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFFriedrich_Hayek1944" class="citation book cs1">Friedrich Hayek (1944). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/dli.ministry.22087"><i>The Road to Serfdom</i></a>. <a href="/w/index.php?title=University_Of_Chicago_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="University Of Chicago Press (trang không tồn tại)">University Of Chicago Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-226-32061-8" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-226-32061-8"><bdi>0-226-32061-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Road+to+Serfdom&rft.pub=University+Of+Chicago+Press&rft.date=1944&rft.isbn=0-226-32061-8&rft.au=Friedrich+Hayek&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fdli.ministry.22087&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-90"><b><a href="#cite_ref-90">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFBellamy,_Richard2003" class="citation book cs1">Bellamy, Richard (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/cambridgehistory00ball"><i>The Cambridge History of Twentieth-Century Political Thought</i></a>. Cambridge University Press. tr. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/cambridgehistory00ball/page/60">60</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-521-56354-2" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-521-56354-2"><bdi>0-521-56354-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Cambridge+History+of+Twentieth-Century+Political+Thought&rft.pages=60&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=2003&rft.isbn=0-521-56354-2&rft.au=Bellamy%2C+Richard&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcambridgehistory00ball&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-91"><b><a href="#cite_ref-91">^</a></b> <span class="reference-text">Adrian Karatnycky. <i>Freedom in the World: The Annual Survey of Political Rights and Civil Liberties</i>. Transaction Publishers. 2001. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-7658-0101-2" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-7658-0101-2">978-0-7658-0101-2</a>. p. 11.</span> </li> <li id="cite_note-92"><b><a href="#cite_ref-92">^</a></b> <span class="reference-text">Lears, T. J. Jackson (1985) "The Concept of Cultural Hegemony"</span> </li> <li id="cite_note-93"><b><a href="#cite_ref-93">^</a></b> <span class="reference-text">Holub, Renate (2005) <i>Antonio Gramsci: Beyond Marxism and Postmodernism</i></span> </li> <li id="cite_note-94"><b><a href="#cite_ref-94">^</a></b> <span class="reference-text">Boggs, Carl (2012) <i>Ecology and Revolution: Global Crisis and the Political Challenge</i></span> </li> <li id="cite_note-95"><b><a href="#cite_ref-95">^</a></b> <span class="reference-text">Habermas, 1988: 37, 75.</span> </li> <li id="cite_note-96"><b><a href="#cite_ref-96">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Imperialism,_the_Highest_Stage_of_Capitalism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Imperialism, the Highest Stage of Capitalism (trang không tồn tại)">Imperialism, the Highest Stage of Capitalism</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/ch03.htm">ibid. Finance Capital and the Finance Oligarchy</a></span> </li> <li id="cite_note-97"><b><a href="#cite_ref-97">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFFosterFinancializationCrisisEconomy2009" class="citation web cs1">Foster, John Bellamy; Financialization, Robert W. McChesney Topics; Crisis, Global Economic; Economy, Political (ngày 1 tháng 10 năm 2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://monthlyreview.org/2009/10/01/monopoly-finance-capital-and-the-paradox-of-accumulation/">“Monopoly-Finance Capital and the Paradox of Accumulation”</a>. <a href="/w/index.php?title=Monthly_Review&action=edit&redlink=1" class="new" title="Monthly Review (trang không tồn tại)">Monthly Review</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Monopoly-Finance+Capital+and+the+Paradox+of+Accumulation&rft.pub=Monthly+Review&rft.date=2009-10-01&rft.aulast=Foster&rft.aufirst=John+Bellamy&rft.au=Financialization%2C+Robert+W.+McChesney+Topics&rft.au=Crisis%2C+Global+Economic&rft.au=Economy%2C+Political&rft_id=http%3A%2F%2Fmonthlyreview.org%2F2009%2F10%2F01%2Fmonopoly-finance-capital-and-the-paradox-of-accumulation%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-98"><b><a href="#cite_ref-98">^</a></b> <span class="reference-text">Frederic Jameson, 'Culture and Finance Capital', in <i>The Jameson Reader</i> (2005) p. 257</span> </li> <li id="cite_note-99"><b><a href="#cite_ref-99">^</a></b> <span class="reference-text">Quoted in F. A Voight, <i>Unto Caesar</i> (1938) p. 22</span> </li> <li id="cite_note-100"><b><a href="#cite_ref-100">^</a></b> <span class="reference-text">C. J. Calhoun/G. Derluguian, <i>Business as Usual</i> (2011) p. 57</span> </li> <li id="cite_note-101"><b><a href="#cite_ref-101">^</a></b> <span class="reference-text"> Jameson, pp. 259–60</span> </li> <li id="cite_note-102"><b><a href="#cite_ref-102">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://blogs.forbes.com/greatspeculations/2010/03/22/communism-is-dead-but-state-capitalism-thrives/">Communism Is Dead, But State Capitalism Thrives</a>, by Vahan Janjigian, forbes.com, Mar. 22 2010.</span> </li> <li id="cite_note-103"><b><a href="#cite_ref-103">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://blogs.forbes.com/gadyepstein/2010/08/31/the-winners-and-losers-in-chinese-capitalism/">The Winners And Losers In Chinese Capitalism</a>, by Gady Epstein, forbes.com, Aug. 31 2010.</span> </li> <li id="cite_note-104"><b><a href="#cite_ref-104">^</a></b> <span class="reference-text"><i>The Economist</i> (2012). "State Capitalism: The Visible Hand". Special Report.</span> </li> <li id="cite_note-105"><b><a href="#cite_ref-105">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMusacchio" class="citation news cs1">Musacchio, Aldo. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.economist.com/debate/days/view/802">“Economist Debates: State capitalism: Statements”</a>. <i>The Economist</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Economist&rft.atitle=Economist+Debates%3A+State+capitalism%3A+Statements&rft.aulast=Musacchio&rft.aufirst=Aldo&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.economist.com%2Fdebate%2Fdays%2Fview%2F802&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-106"><b><a href="#cite_ref-106">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.merriam-webster.com/dictionary/state%20capitalism">State capitalism</a>. <a href="/wiki/Merriam-Webster" title="Merriam-Webster">Merriam-Webster</a>. Truy cập 7 July 2015.</span> </li> <li id="cite_note-107"><b><a href="#cite_ref-107">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFFrederick_Engels" class="citation web cs1">Frederick Engels. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.marxists.org/archive/marx/works/1880/soc-utop/ch03.htm">“Socialism: Utopian and Scientific (Chpt. 3)”</a>. <a href="/wiki/Marxists.org" class="mw-redirect" title="Marxists.org">Marxists.org</a><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 8 tháng 1 năm 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Socialism%3A+Utopian+and+Scientific+%28Chpt.+3%29&rft.pub=Marxists.org&rft.au=Frederick+Engels&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.marxists.org%2Farchive%2Fmarx%2Fworks%2F1880%2Fsoc-utop%2Fch03.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-108"><b><a href="#cite_ref-108">^</a></b> <span class="reference-text">V. I. Lenin. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.marxists.org/archive/lenin/works/1921/apr/21.htm">The Tax in Kind</a>. <i>Lenin's Collected Works</i>, 1st English Edition, Progress Publishers, Moscow, 1965, vol. 32, pp. 329–65.</span> </li> <li id="cite_note-109"><b><a href="#cite_ref-109">^</a></b> <span class="reference-text">V. I. Lenin. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.marxists.org/archive/lenin/works/1922/nov/14b.htm">To the Russian Colony in North America</a>. <i>Lenin Collected Works</i>, Progress Publishers, 1971, Moscow, vol. 42, pp. 425c–427a.</span> </li> <li id="cite_note-110"><b><a href="#cite_ref-110">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hetsa.org.au/pdf/34-A-08.pdf">"State capitalism" in the Soviet Union</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190728140836/https://www.hetsa.org.au/pdf/34-A-08.pdf">Lưu trữ</a> 2019-07-28 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, M. C. Howard and J. E. King</span> </li> <li id="cite_note-111"><b><a href="#cite_ref-111">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Noam_Chomsky" title="Noam Chomsky">Noam Chomsky</a> (1986). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.chomsky.info/articles/1986----.htm">The Soviet Union Versus Socialism</a>. <i>Our Generation</i>. Truy cập 9 July 2015.</span> </li> <li id="cite_note-112"><b><a href="#cite_ref-112">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Richard_D._Wolff" title="Richard D. Wolff">Richard D. Wolff</a> (27 June 2015). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.truth-out.org/news/item/31567-socialism-means-abolishing-the-distinction-between-bosses-and-employees">Socialism Means Abolishing the Distinction Between Bosses and Employees</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180311070639/http://www.truth-out.org/news/item/31567-socialism-means-abolishing-the-distinction-between-bosses-and-employees">Lưu trữ</a> 2018-03-11 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Truthout&action=edit&redlink=1" class="new" title="Truthout (trang không tồn tại)">Truthout</a>.</i> Retrieved 9 July 2015.</span> </li> <li id="cite_note-113"><b><a href="#cite_ref-113">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFVon_Mises1979" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Ludwig_Von_Mises&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ludwig Von Mises (trang không tồn tại)">Von Mises, Ludwig</a> (1979). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.mises.org/books/socialism/preface_second_german_edition.aspx"><i>Socialism: An Economic and Sociological Analysis</i></a>. Indianapolis: LibertyClassics. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-913966-63-0" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-913966-63-0"><bdi>0-913966-63-0</bdi></a><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 31 tháng 5 năm 2007</span>. <q>The socialist movement takes great pains to circulate frequently new labels for its ideally constructed state. Each worn-out label is replaced by another which raises hopes of an ultimate solution of the insoluble basic problem of Socialism – until it becomes obvious that nothing has been changed but the name. The most recent slogan is 'State Capitalism.' It is not commonly realized that this covers nothing more than what used to be called Planned Economy and State Socialism, and that State Capitalism, Planned Economy, and State Socialism diverge only in non-essentials from the "classic" ideal of egalitarian Socialism</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Socialism%3A+An+Economic+and+Sociological+Analysis&rft.place=Indianapolis&rft.pub=LibertyClassics&rft.date=1979&rft.isbn=0-913966-63-0&rft.aulast=Von+Mises&rft.aufirst=Ludwig&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.mises.org%2Fbooks%2Fsocialism%2Fpreface_second_german_edition.aspx&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Economist_definition-114"><b><a href="#cite_ref-Economist_definition_114-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.economist.com/economics-a-to-z/c#node-21529870">“Economics A–Z: <i>Capital</i>”</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Economist.com&action=edit&redlink=1" class="new" title="Economist.com (trang không tồn tại)">The Economist</a></i><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 25 tháng 3 năm 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Economist&rft.atitle=Economics+A%E2%80%93Z%3A+Capital&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.economist.com%2Feconomics-a-to-z%2Fc%23node-21529870&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-MIA_definition-115"><b><a href="#cite_ref-MIA_definition_115-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://marxists.org/glossary/terms/c/a.htm#capital">“Encyclopedia of Marxism – Glossary of terms: <i>Capital</i>”</a>. <i><a href="/wiki/Marxists_Internet_Archive" title="Marxists Internet Archive">Marxists Internet Archive</a></i><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 25 tháng 3 năm 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Marxists+Internet+Archive&rft.atitle=Encyclopedia+of+Marxism+%E2%80%93+Glossary+of+terms%3A+Capital&rft_id=http%3A%2F%2Fmarxists.org%2Fglossary%2Fterms%2Fc%2Fa.htm%23capital&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-116"><b><a href="#cite_ref-116">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMarx" class="citation web cs1">Marx, Karl. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.marxists.org/archive/marx/works/1867-c1/ch25.htm">“Economic Manuscripts: Capital Vol. I – Chapter Twenty-Five”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Economic+Manuscripts%3A+Capital+Vol.+I+%E2%80%93+Chapter+Twenty-Five&rft.aulast=Marx&rft.aufirst=Karl&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.marxists.org%2Farchive%2Fmarx%2Fworks%2F1867-c1%2Fch25.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+t%C6%B0+b%E1%BA%A3n" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-117"><b><a href="#cite_ref-117">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSteinfeld2009">Steinfeld 2009</a>, tr. 3<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi harv: không có mục tiêu: CITEREFSteinfeld2009 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span>: "All labor contracts were/are designed legally to bind a worker in one way or another to fulfill the labor obligations the worker has undertaken. That is one of the principal purposes of labor contracts."</span> </li> <li id="cite_note-118"><b><a href="#cite_ref-118">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDeakinWilkinson2005">Deakin & Wilkinson 2005</a><span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi harv: không có mục tiêu: CITEREFDeakinWilkinson2005 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span>.<br /><a href="#CITEREFMarx1990">Marx 1990</a>, tr. 1005<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%">Lỗi harv: không có mục tiêu: CITEREFMarx1990 (<a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Harv_v%C3%A0_Sfn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Lỗi bản mẫu Harv và Sfn (trang không tồn tại)">trợ giúp</a>)</span>, defines wage labour succinctly as "the labour of the worker who sells his own labour-power."</span> </li> <li id="cite_note-Williams_1983_51-119"><b><a href="#cite_ref-Williams_1983_51_119-0">^</a></b> <span class="reference-text">Williams, Raymond (1983). "Capitalism". Keywords: A vocabulary of culture and society, revised edition. Oxford University Press. p. 51. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/9780195204698" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-19-520469-8</a>.</span> </li> <li id="cite_note-120"><b><a href="#cite_ref-120">^</a></b> <span class="reference-text">Christopher T. S. Ragan and Richard G. Lipsey. <i>Microeconomics</i>. Twelfth Canadian Edition ed. Toronto, Pearson Education Canada, 2008. Print.</span> </li> <li id="cite_note-121"><b><a href="#cite_ref-121">^</a></b> <span class="reference-text">Robbins, Richard H. <i>Global problems and the culture of capitalism</i>. Boston: Allyn & Bacon, 2007. Print.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liên_kết_ngoài"><span id="Li.C3.AAn_k.E1.BA.BFt_ngo.C3.A0i"></span>Liên kết ngoài</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&veaction=edit&section=47" title="Sửa đổi phần “Liên kết ngoài”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&section=47" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Liên kết ngoài"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71922045">.mw-parser-output .portalbox{padding:0;margin:0.5em 0;display:table;box-sizing:border-box;max-width:175px;list-style:none}.mw-parser-output .portalborder{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);padding:0.1em;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .portalbox-entry{display:table-row;font-size:85%;line-height:110%;height:1.9em;font-style:italic;font-weight:bold}.mw-parser-output .portalbox-image{display:table-cell;padding:0.2em;vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .portalbox-link{display:table-cell;padding:0.2em 0.2em 0.2em 0.3em;vertical-align:middle}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .portalleft{clear:left;float:left;margin:0.5em 1em 0.5em 0}.mw-parser-output .portalright{clear:right;float:right;margin:0.5em 0 0.5em 1em}}</style><ul role="navigation" aria-label="Cổng thông tin" class="noprint portalbox portalborder portalright"> <li class="portalbox-entry"><span class="portalbox-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/The_British_Empire.png/32px-The_British_Empire.png" decoding="async" width="32" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/The_British_Empire.png/48px-The_British_Empire.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/The_British_Empire.png/64px-The_British_Empire.png 2x" data-file-width="2753" data-file-height="1400" /></span></span></span><span class="portalbox-link"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:%C4%90%E1%BA%BF_ch%E1%BA%BF" title="Cổng thông tin:Đế chế">Cổng thông tin Đế chế</a></span></li></ul> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71936381"><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70981351"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/34px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="34" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/51px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/68px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist"><a href="/wiki/Wikiquote" title="Wikiquote">Wikiquote</a> có sưu tập danh ngôn về: <div style="margin-left: 10px;"><i><b><a href="https://vi.wikiquote.org/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Search/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" class="extiw" title="q:Đặc biệt:Search/Chủ nghĩa tư bản">Chủ nghĩa tư bản</a></b></i> </div></div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://usinfo.state.gov/products/pubs/oecon/chap2.htm">"How the U.S. Economy Works" from U.S. Department of State</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080612002703/http://usinfo.state.gov/products/pubs/oecon/chap2.htm">Lưu trữ</a> 2008-06-12 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Article from the <a href="/wiki/U.S._Department_of_State" class="mw-redirect" title="U.S. Department of State">U.S. Department of State</a> says the U.S. is a <a href="/w/index.php?title=Mixed_economy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mixed economy (trang không tồn tại)">mixed economy</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.polyarchy.org/essays/english/capitalism.html">"Capitalism/Anticapitalism"</a> On the origin and features of capitalism</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.blackmask.com/books18c/prspircap.htm">Protestantism and the Rise of Capitalism</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060302192857/http://www.blackmask.com/books18c/prspircap.htm">Lưu trữ</a> 2006-03-02 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> - by Max Weber</li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70958518">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71573313">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Thời_kỳ_Khai_sáng" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Khai_s%C3%A1ng" title="Bản mẫu:Khai sáng"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Khai_s%C3%A1ng" title="Thảo luận Bản mẫu:Khai sáng"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Khai_s%C3%A1ng&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Thời_kỳ_Khai_sáng" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Khai_s%C3%A1ng" class="mw-redirect" title="Thời kỳ Khai sáng">Thời kỳ Khai sáng</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Áo</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Joseph_II_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Joseph II của Thánh chế La Mã">Joseph II</a> | <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Leopold_II_c%E1%BB%A7a_Th%C3%A1nh_ch%E1%BA%BF_La_M%C3%A3" title="Leopold II của Thánh chế La Mã">Leopold II</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Maria_Theresia_c%E1%BB%A7a_%C3%81o" title="Maria Theresia của Áo">Maria Theresia</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Đan Mạch – Na Uy</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Ludvig_Holberg" title="Ludvig Holberg">Ludvig Holberg</a> | <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Jens_Schielderup_Sneedorff" title="Jens Schielderup Sneedorff">Sneedorff</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Johann_Friedrich_Struensee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johann Friedrich Struensee (trang không tồn tại)">Johann Friedrich Struensee</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Eggert_%C3%93lafsson" title="Eggert Ólafsson">Eggert Ólafsson</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Anh</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Thomas_Hobbes" title="Thomas Hobbes">Thomas Hobbes</a> | <span class="nowrap"> <a href="/wiki/John_Locke" title="John Locke">Locke</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Isaac_Newton" title="Isaac Newton">Newton</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Samuel_Johnson" title="Samuel Johnson">Samuel Johnson</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Thomas_Paine" title="Thomas Paine">Thomas Paine</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=John_Wilkes&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Wilkes (trang không tồn tại)">John Wilkes</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Edward_Gibbon" title="Edward Gibbon">Edward Gibbon</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Jeremy_Bentham" title="Jeremy Bentham">Jeremy Bentham</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Mary_Wollstonecraft" title="Mary Wollstonecraft">Mary Wollstonecraft</a></span> | <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Anthony_Ashley-Cooper,_3rd_Earl_of_Shaftesbury&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anthony Ashley-Cooper, 3rd Earl of Shaftesbury (trang không tồn tại)">Lord Shaftesbury</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Pháp</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Pierre_Bayle" title="Pierre Bayle">Pierre Bayle</a> | <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Bernard_le_Bovier_de_Fontenelle" title="Bernard le Bovier de Fontenelle">Fontenelle</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Montesquieu" title="Montesquieu">Montesquieu</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_Quesnay" title="François Quesnay">François Quesnay</a> </span>| <a href="/wiki/Voltaire" title="Voltaire">Voltaire</a> | <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Georges-Louis_Leclerc,_B%C3%A1_t%C6%B0%E1%BB%9Bc_x%E1%BB%A9_Buffon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georges-Louis Leclerc, Bá tước xứ Buffon (trang không tồn tại)">G.L. Buffon</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Jean-Jacques_Rousseau" title="Jean-Jacques Rousseau">Rousseau</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Denis_Diderot" title="Denis Diderot">Denis Diderot</a> </span>| <a href="/wiki/Claude_Adrien_Helv%C3%A9tius" title="Claude Adrien Helvétius">Helvétius</a> | <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Jean_le_Rond_d%27Alembert" title="Jean le Rond d'Alembert">Jean le Rond d'Alembert</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Baron_d%27Holbach&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baron d'Holbach (trang không tồn tại)">Baron d'Holbach</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Donatien_Alphonse_Fran%C3%A7ois_de_Sade" title="Donatien Alphonse François de Sade">Marquis de Sade</a> </span>| <a href="/w/index.php?title=Marquis_de_Condorcet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marquis de Condorcet (trang không tồn tại)">Condorcet</a> | <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Antoine_Lavoisier" title="Antoine Lavoisier">Lavoisier</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=%C3%89tienne_Bonnot_de_Condillac&action=edit&redlink=1" class="new" title="Étienne Bonnot de Condillac (trang không tồn tại)">Étienne Bonnot de Condillac</a> </span>|<span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Olympe_de_Gouges&action=edit&redlink=1" class="new" title="Olympe de Gouges (trang không tồn tại)">Olympe de Gouges</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Gruzia</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=David_Bagrationi&action=edit&redlink=1" class="new" title="David Bagrationi (trang không tồn tại)">David Bagrationi</a> | <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Solomon_Dodashvili&action=edit&redlink=1" class="new" title="Solomon Dodashvili (trang không tồn tại)">Solomon Dodashvili</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Đức</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Erhard_Weigel" title="Erhard Weigel">Erhard Weigel</a> | <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Gottfried_Leibniz" title="Gottfried Leibniz">Leibniz</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Frederick_II_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" class="mw-redirect" title="Frederick II của Phổ">Frederick II</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Immanuel_Kant" title="Immanuel Kant">Kant</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Gotthold_Ephraim_Lessing" title="Gotthold Ephraim Lessing">Gotthold Ephraim Lessing</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Thomas_Abbt" title="Thomas Abbt">Thomas Abbt</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Johann_Gottfried_Herder" class="mw-redirect" title="Johann Gottfried Herder">Johann Gottfried Herder</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Adam_Weishaupt" title="Adam Weishaupt">Adam Weishaupt</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Johann_Wolfgang_von_Goethe" title="Johann Wolfgang von Goethe">Goethe</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Friedrich_Schiller" title="Friedrich Schiller">Friedrich Schiller</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Carl_Friedrich_Gauss" class="mw-redirect" title="Carl Friedrich Gauss">Gauss</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Moses_Mendelssohn" title="Moses Mendelssohn">Moses Mendelssohn</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Hy Lạp</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Adamantios_Korais&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adamantios Korais (trang không tồn tại)">Adamantios Korais</a> | <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Rigas_Feraios" title="Rigas Feraios">Rigas Feraios</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Hungary</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Ferenc_Kazinczy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ferenc Kazinczy (trang không tồn tại)">Ferenc Kazinczy</a> | <a href="/w/index.php?title=J%C3%B3zsef_K%C3%A1rm%C3%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="József Kármán (trang không tồn tại)">József Kármán</a> | <a href="/w/index.php?title=J%C3%A1nos_Bats%C3%A1nyi&action=edit&redlink=1" class="new" title="János Batsányi (trang không tồn tại)">János Batsányi</a> | <a href="/w/index.php?title=Mih%C3%A1ly_Fazekas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mihály Fazekas (trang không tồn tại)">Mihály Fazekas</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Ireland</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Edmund_Burke" title="Edmund Burke">Edmund Burke</a> | <a href="/wiki/Jonathan_Swift" title="Jonathan Swift">Jonathan Swift</a> | <a href="/w/index.php?title=John_Toland&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Toland (trang không tồn tại)">John Toland</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Ý</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Giambattista_Vico" title="Giambattista Vico">Giambattista Vico</a> | <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Cesare,_Marquis_of_Beccaria" class="mw-redirect" title="Cesare, Marquis of Beccaria">Cesare Beccaria</a> | <a href="/wiki/Pietro_Verri" title="Pietro Verri">Pietro Verri</a> | <a href="/wiki/Alessandro_Verri" title="Alessandro Verri">Alessandro Verri</a> | <a href="/w/index.php?title=Gian_Rinaldo_Carli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gian Rinaldo Carli (trang không tồn tại)">Gian Rinaldo Carli</a> | <a href="/w/index.php?title=Giuseppe_Parini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giuseppe Parini (trang không tồn tại)">Giuseppe Parini</a> | <a href="/w/index.php?title=Carlo_Goldoni&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carlo Goldoni (trang không tồn tại)">Carlo Goldoni</a> | <a href="/w/index.php?title=Vittorio_Alfieri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vittorio Alfieri (trang không tồn tại)">Vittorio Alfieri</a> | <a href="/w/index.php?title=Giuseppe_Baretti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giuseppe Baretti (trang không tồn tại)">Giuseppe Baretti</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Hà Lan</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Hugo_Grotius" title="Hugo Grotius">Hugo Grotius</a> | <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Baruch_Spinoza" title="Baruch Spinoza">Baruch Spinoza</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Franciscus_van_den_Enden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Franciscus van den Enden (trang không tồn tại)">Franciscus van den Enden</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Ba Lan</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Stanis%C5%82aw_Leszczy%C5%84ski" title="Stanisław Leszczyński">Stanisław Leszczyński</a> | <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Stanis%C5%82aw_Konarski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stanisław Konarski (trang không tồn tại)">Stanisław Konarski</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Stanis%C5%82aw_II_August_c%E1%BB%A7a_Ba_Lan" title="Stanisław II August của Ba Lan">Stanisław II August của Ba Lan</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Ignacy_Krasicki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ignacy Krasicki (trang không tồn tại)">Ignacy Krasicki</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Hugo_Ko%C5%82%C5%82%C4%85taj" title="Hugo Kołłątaj">Hugo Kołłątaj</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Roman_Ignacy_Potocki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Roman Ignacy Potocki (trang không tồn tại)">Ignacy Potocki</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Stanis%C5%82aw_Staszic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stanisław Staszic (trang không tồn tại)">Stanisław Staszic</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Jan_%C5%9Aniadecki" title="Jan Śniadecki">Jan Śniadecki</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Julian_Ursyn_Niemcewicz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Julian Ursyn Niemcewicz (trang không tồn tại)">Julian Ursyn Niemcewicz</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=J%C4%99drzej_%C5%9Aniadecki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jędrzej Śniadecki (trang không tồn tại)">Jędrzej Śniadecki</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Bồ Đào Nha</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Sebasti%C3%A3o_de_Melo,_Marquis_of_Pombal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sebastião de Melo, Marquis of Pombal (trang không tồn tại)">Sebastião de Melo, Marquis of Pombal</a> | <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Jo%C3%A3o_V_c%E1%BB%A7a_B%E1%BB%93_%C4%90%C3%A0o_Nha" title="João V của Bồ Đào Nha">João V</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Jos%C3%A9_I_c%E1%BB%A7a_B%E1%BB%93_%C4%90%C3%A0o_Nha" title="José I của Bồ Đào Nha">José I</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Romania</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Ien%C4%83chi%C5%A3%C4%83_V%C4%83c%C4%83rescu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ienăchiţă Văcărescu (trang không tồn tại)">Ienăchiţă Văcărescu</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Anton_Pann&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anton Pann (trang không tồn tại)">Anton Pann</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Gheorghe_%C5%9Eincai&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gheorghe Şincai (trang không tồn tại)">Gheorghe Şincai</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Nga</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Ekaterina_II_c%E1%BB%A7a_Nga" class="mw-redirect" title="Ekaterina II của Nga">Ekaterina II</a> | <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Mikhail_Vasilyevich_Lomonosov" title="Mikhail Vasilyevich Lomonosov">Lomonosov</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Ivan_Ivanovich_Shuvalov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ivan Ivanovich Shuvalov (trang không tồn tại)">Ivan Ivanovich Shuvalov</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Ivan_Ivanovich_Betskoy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ivan Ivanovich Betskoy (trang không tồn tại)">Ivan Ivanovich Betskoy</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Ekaterina_Romanovna_Vorontsova-Dashkova&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ekaterina Romanovna Vorontsova-Dashkova (trang không tồn tại)">Ekaterina Dashkova</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Nikolay_Ivanovich_Novikov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nikolay Ivanovich Novikov (trang không tồn tại)">Nikolay Ivanovich Novikov</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Mikhail_Mikhailovich_Shcherbatov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mikhail Mikhailovich Shcherbatov (trang không tồn tại)">Mikhail Mikhailovich Shcherbatov</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Aleksandr_Nikolayevich_Radishchev" title="Aleksandr Nikolayevich Radishchev">Aleksandr Nikolayevich Radishchev</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Scotland</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/David_Hume" title="David Hume">David Hume</a> | <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=James_Burnett,_Lord_Monboddo&action=edit&redlink=1" class="new" title="James Burnett, Lord Monboddo (trang không tồn tại)">Lord Monboddo</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Adam_Smith" title="Adam Smith">Adam Smith</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=James_Boswell&action=edit&redlink=1" class="new" title="James Boswell (trang không tồn tại)">James Boswell</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/James_Hutton" title="James Hutton">James Hutton</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Adam_Ferguson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adam Ferguson (trang không tồn tại)">Adam Ferguson</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=George_Turnbull&action=edit&redlink=1" class="new" title="George Turnbull (trang không tồn tại)">George Turnbull</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Henry_Home,_Lord_Kames&action=edit&redlink=1" class="new" title="Henry Home, Lord Kames (trang không tồn tại)">Lord Kames</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Francis_Hutcheson_(tri%E1%BA%BFt_gia)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Francis Hutcheson (triết gia) (trang không tồn tại)">Francis Hutcheson</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Thomas_Reid" title="Thomas Reid">Thomas Reid</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Serbia</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Dositej_Obradovi%C4%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dositej Obradović (trang không tồn tại)">Dositej Obradović</a> | <span class="nowrap"> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Tây Ban Nha</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Gaspar_Melchor_de_Jovellanos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gaspar Melchor de Jovellanos (trang không tồn tại)">Gaspar Melchor de Jovellanos</a> | <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Leandro_Fern%C3%A1ndez_de_Morat%C3%ADn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Leandro Fernández de Moratín (trang không tồn tại)">Leandro Fernández de Moratín</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Eugenio_Espejo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eugenio Espejo (trang không tồn tại)">Eugenio Espejo</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Benito_Jer%C3%B3nimo_Feijoo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Benito Jerónimo Feijoo (trang không tồn tại)">Benito Jerónimo Feijoo</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Thụy Điển</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Anders_Chydenius&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anders Chydenius (trang không tồn tại)">Anders Chydenius</a> | <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Peter_Forssk%C3%A5l" title="Peter Forsskål">Peter Forsskål</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Gustav_III_c%E1%BB%A7a_Th%E1%BB%A5y_%C4%90i%E1%BB%83n" title="Gustav III của Thụy Điển">Gustav III</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Arvid_Horn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arvid Horn (trang không tồn tại)">Arvid Horn</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Johan_Henric_Kellgren&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johan Henric Kellgren (trang không tồn tại)">Johan Henric Kellgren</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Hoa Kỳ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Benjamin_Franklin" title="Benjamin Franklin">Benjamin Franklin</a> | <span class="nowrap"> <a href="/wiki/David_Rittenhouse" title="David Rittenhouse">David Rittenhouse</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/John_Adams" title="John Adams">John Adams</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Thomas_Jefferson" title="Thomas Jefferson">Thomas Jefferson</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/James_Madison" title="James Madison">James Madison</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Venezuela</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><span class="nowrap"> <a href="/wiki/Francisco_de_Miranda" title="Francisco de Miranda">Francisco de Miranda</a> </span> | <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Sim%C3%B3n_Bol%C3%ADvar" title="Simón Bolívar">Simón Bolívar</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Các tư tưởng liên quan</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a class="mw-selflink selflink">Chủ nghĩa tư bản</a> | <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Civil_Liberties&action=edit&redlink=1" class="new" title="Civil Liberties (trang không tồn tại)">Civil Liberties</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Critical_Thinking&action=edit&redlink=1" class="new" title="Critical Thinking (trang không tồn tại)">Critical Thinking</a> </span>| <a href="/w/index.php?title=Deism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deism (trang không tồn tại)">Deism</a> | <a href="/wiki/D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7" title="Dân chủ">Dân chủ</a> | <a href="/w/index.php?title=Empiricism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Empiricism (trang không tồn tại)">Empiricism</a> | <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Enlightened_absolutism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Enlightened absolutism (trang không tồn tại)">Enlightened absolutism</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_t%E1%BB%B1_do" title="Thị trường tự do">Thị trường tự do</a> </span>| <a href="/w/index.php?title=Haskalah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haskalah (trang không tồn tại)">Haskalah</a> | <a href="/w/index.php?title=Humanism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Humanism (trang không tồn tại)">Humanism</a> | <a href="/w/index.php?title=Classical_liberalism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Classical liberalism (trang không tồn tại)">Liberalism</a> | <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Natural_Philosophy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Natural Philosophy (trang không tồn tại)">Natural Philosophy</a> </span>| <a href="/w/index.php?title=Rationality&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rationality (trang không tồn tại)">Rationality</a> | <a href="/w/index.php?title=Reason&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reason (trang không tồn tại)">Reason</a> | <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Sapere_aude&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sapere aude (trang không tồn tại)">Sapere aude</a> </span>| <a href="/wiki/Khoa_h%E1%BB%8Dc" title="Khoa học">Khoa học</a> | <a href="/w/index.php?title=Secularism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Secularism (trang không tồn tại)">Secularism</a> | <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=French_Encyclop%C3%A9distes&action=edit&redlink=1" class="new" title="French Encyclopédistes (trang không tồn tại)">French Encyclopédistes</a> </span>| <span class="nowrap"> <a href="/w/index.php?title=German_Classicism&action=edit&redlink=1" class="new" title="German Classicism (trang không tồn tại)">German Classicism</a> </span></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Các_nhân_vật_trong_Thời_kỳ_Khai_Sáng,_xếp_theo_khu_vực" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Khai_s%C3%A1ng" title="Bản mẫu:Thời kỳ Khai sáng"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Khai_s%C3%A1ng" title="Thảo luận Bản mẫu:Thời kỳ Khai sáng"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Khai_s%C3%A1ng&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Các_nhân_vật_trong_Thời_kỳ_Khai_Sáng,_xếp_theo_khu_vực" style="font-size:114%;margin:0 4em">Các nhân vật trong <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Khai_S%C3%A1ng" title="Thời kỳ Khai Sáng">Thời kỳ Khai Sáng</a>, xếp theo khu vực</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Châu_Mỹ" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9" title="Châu Mỹ">Châu Mỹ</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0.25em 1.0em; line-height:1.1em; width:8.75em;"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Khai_s%C3%A1ng_%E1%BB%9F_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thời kỳ Khai sáng ở Mỹ (trang không tồn tại)">Vùng dùng<br />tiếng Anh</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Benjamin_Franklin" title="Benjamin Franklin">Benjamin Franklin</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/David_Rittenhouse" title="David Rittenhouse">David Rittenhouse</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/George_Washington" title="George Washington">George Washington</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/John_Jay" title="John Jay">John Jay</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/John_Adams" title="John Adams">John Adams</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Thomas_Jefferson" title="Thomas Jefferson">Thomas Jefferson</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/James_Madison" title="James Madison">James Madison</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Thomas_Paine" title="Thomas Paine">Thomas Paine</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0.25em 1.0em; line-height:1.1em; width:8.75em;">Châu Mỹ La-tinh</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"><a href="/w/index.php?title=Eugenio_Espejo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eugenio Espejo (trang không tồn tại)">Eugenio Espejo</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Jos%C3%A9_Joaqu%C3%ADn_Fern%C3%A1ndez_de_Lizardi&action=edit&redlink=1" class="new" title="José Joaquín Fernández de Lizardi (trang không tồn tại)">José Joaquín Fernández de Lizardi</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Servando_Teresa_de_Mier&action=edit&redlink=1" class="new" title="Servando Teresa de Mier (trang không tồn tại)">Servando Teresa de Mier</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Francisco_de_Miranda" title="Francisco de Miranda">Francisco de Miranda</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Sim%C3%B3n_Bol%C3%ADvar" title="Simón Bolívar">Simón Bolívar</a> </span></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Trung_Âu" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Trung_%C3%82u" title="Trung Âu">Trung Âu</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0.25em 1.0em; line-height:1.1em; width:8.75em;">Đế quốc<br />La Mã Thần thánh</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Christian_Wolff" class="mw-disambig" title="Christian Wolff">Christian Wolff</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/w/index.php?title=Christian_Thomasius&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christian Thomasius (trang không tồn tại)">Christian Thomasius</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Erhard_Weigel" title="Erhard Weigel">Erhard Weigel</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Gottfried_Leibniz" title="Gottfried Leibniz">Gottfried Wilhelm von Leibniz</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Friedrich_II_c%E1%BB%A7a_Ph%E1%BB%95" title="Friedrich II của Phổ">Friedrich II</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Immanuel_Kant" title="Immanuel Kant">Immanuel Kant</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Gotthold_Ephraim_Lessing" title="Gotthold Ephraim Lessing">Gotthold Ephraim Lessing</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/w/index.php?title=Johann_Georg_Hamann&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johann Georg Hamann (trang không tồn tại)">Johann Georg Hamann</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Thomas_Abbt" title="Thomas Abbt">Thomas Abbt</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Johann_Gottfried_Herder" class="mw-redirect" title="Johann Gottfried Herder">Johann Gottfried von Herder</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Adam_Weishaupt" title="Adam Weishaupt">Adam Weishaupt</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Johann_Gottlieb_Fichte" title="Johann Gottlieb Fichte">Johann Gottlieb Fichte</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Friedrich_Wilhelm_Joseph_Schelling" title="Friedrich Wilhelm Joseph Schelling">Friedrich Wilhelm Joseph Schelling</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Johann_Wolfgang_von_Goethe" title="Johann Wolfgang von Goethe">Johann Wolfgang von Goethe</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Friedrich_von_Schiller" class="mw-redirect" title="Friedrich von Schiller">J.C.F. von Schiller</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/w/index.php?title=Abel_Seyler&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abel Seyler (trang không tồn tại)">Abel Seyler</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Carl_Friedrich_Gau%C3%9F" title="Carl Friedrich Gauß">Carl Friedrich Gauß</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Moses_Mendelssohn" title="Moses Mendelssohn">Moses Mendelssohn</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Georg_Wilhelm_Friedrich_Hegel" title="Georg Wilhelm Friedrich Hegel">Georg Wilhelm Friedrich Hegel</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Johann_Sebastian_Bach" title="Johann Sebastian Bach">Johann Sebastian Bach</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Joseph_Haydn" title="Joseph Haydn">Joseph Haydn</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Wolfgang_Amadeus_Mozart" title="Wolfgang Amadeus Mozart">Wolfgang Amadeus Mozart</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ludwig_van_Beethoven" title="Ludwig van Beethoven">Ludwig van Beethoven</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0.25em 1.0em; line-height:1.1em; width:8.75em;">Hungary</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Ferenc_Kazinczy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ferenc Kazinczy (trang không tồn tại)">Ferenc Kazinczy</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=J%C3%B3zsef_K%C3%A1rm%C3%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="József Kármán (trang không tồn tại)">József Kármán</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=J%C3%A1nos_Bats%C3%A1nyi&action=edit&redlink=1" class="new" title="János Batsányi (trang không tồn tại)">János Batsányi</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Mih%C3%A1ly_Fazekas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mihály Fazekas (trang không tồn tại)">Mihály Fazekas</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0.25em 1.0em; line-height:1.1em; width:8.75em;">Hà Lan</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Hugo_Grotius" title="Hugo Grotius">Hugo Grotius</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Baruch_Spinoza" title="Baruch Spinoza">Baruch Spinoza</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Franciscus_van_den_Enden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Franciscus van den Enden (trang không tồn tại)">Franciscus van den Enden</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0.25em 1.0em; line-height:1.1em; width:8.75em;"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Khai_s%C3%A1ng_%E1%BB%9F_Ba_Lan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thời kỳ Khai sáng ở Ba Lan (trang không tồn tại)">Ba Lan</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Stanis%C5%82aw_Leszczy%C5%84ski" title="Stanisław Leszczyński">Stanisław Leszczyński</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Stanis%C5%82aw_Konarski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stanisław Konarski (trang không tồn tại)">Stanisław Konarski</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Stanis%C5%82aw_II_August_c%E1%BB%A7a_Ba_Lan" title="Stanisław II August của Ba Lan">Stanisław II August của Ba Lan</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Ignacy_Krasicki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ignacy Krasicki (trang không tồn tại)">Ignacy Krasicki</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Hugo_Ko%C5%82%C5%82%C4%85taj" title="Hugo Kołłątaj">Hugo Kołłątaj</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Roman_Ignacy_Potocki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Roman Ignacy Potocki (trang không tồn tại)">Ignacy Potocki</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Stanis%C5%82aw_Staszic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stanisław Staszic (trang không tồn tại)">Stanisław Staszic</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Jan_%C5%9Aniadecki" title="Jan Śniadecki">Jan Śniadecki</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Julian_Ursyn_Niemcewicz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Julian Ursyn Niemcewicz (trang không tồn tại)">Julian Ursyn Niemcewicz</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=J%C4%99drzej_%C5%9Aniadecki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jędrzej Śniadecki (trang không tồn tại)">Jędrzej Śniadecki</a></span></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Đông_Âu" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_%C3%82u" title="Đông Âu">Đông Âu</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:8.75em;">Gruzia</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Sulkhan-Saba_Orbeliani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sulkhan-Saba Orbeliani (trang không tồn tại)">Sulkhan-Saba Orbeliani</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=David_Bagrationi&action=edit&redlink=1" class="new" title="David Bagrationi (trang không tồn tại)">David Bagrationi</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Solomon_Dodashvili&action=edit&redlink=1" class="new" title="Solomon Dodashvili (trang không tồn tại)">Solomon Dodashvili</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:8.75em;">Hy Lạp</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Adamantios_Korais&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adamantios Korais (trang không tồn tại)">Adamantios Korais</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Rigas_Feraios_(1757-1798)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rigas Feraios (1757-1798) (trang không tồn tại)">Rigas Feraios</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Theophilos_Kairis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Theophilos Kairis (trang không tồn tại)">Theophilos Kairis</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:8.75em;"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Khai_s%C3%A1ng_%E1%BB%9F_Nga&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thời kỳ Khai sáng ở Nga (trang không tồn tại)">Nga</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Pyotr_I_c%E1%BB%A7a_Nga" title="Pyotr I của Nga">Pyotr I</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ekaterina_II_c%E1%BB%A7a_Nga" class="mw-redirect" title="Ekaterina II của Nga">Ekaterina II</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Mikhail_Lomonosov" class="mw-redirect" title="Mikhail Lomonosov">Mikhail Lomonosov</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Ivan_Shuvalov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ivan Shuvalov (trang không tồn tại)">Ivan Shuvalov</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Ivan_Betskoy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ivan Betskoy (trang không tồn tại)">Ivan Betskoy</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Yekaterina_Romanovna_Vorontsova-Dashkova&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yekaterina Romanovna Vorontsova-Dashkova (trang không tồn tại)">Ekaterina Dashkova</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Nikolay_Novikov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nikolay Novikov (trang không tồn tại)">Nikolay Novikov</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Mikhail_Shcherbatov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mikhail Shcherbatov (trang không tồn tại)">Mikhail Shcherbatov</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Alexander_Radishchev&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alexander Radishchev (trang không tồn tại)">Alexander Radishchev</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:8.75em;">Serbia</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"><a href="/w/index.php?title=Dositej_Obradovi%C4%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dositej Obradović (trang không tồn tại)">Dositej Obradović</a> </span></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Vương_quốc_Anh_và_Ai-len" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Anh" title="Vương quốc Anh">Vương quốc Anh</a> và <a href="/wiki/Ai-len" class="mw-redirect" title="Ai-len">Ai-len</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:8.75em;">Anh</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Richard_Arkwright" title="Richard Arkwright">Richard Arkwright</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Jeremy_Bentham" title="Jeremy Bentham">Jeremy Bentham</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Daniel_Defoe" title="Daniel Defoe">Daniel Defoe</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/John_Dryden" title="John Dryden">John Dryden</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Henry_Fielding" title="Henry Fielding">Henry Fielding</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Edward_Gibbon" title="Edward Gibbon">Edward Gibbon</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Thomas_Hobbes" title="Thomas Hobbes">Thomas Hobbes</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Samuel_Johnson" title="Samuel Johnson">Samuel Johnson</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/John_Locke" title="John Locke">John Locke</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Anthony_Ashley-Cooper,_B%C3%A1_t%C6%B0%E1%BB%9Bc_Shaftesbury_III&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anthony Ashley-Cooper, Bá tước Shaftesbury III (trang không tồn tại)">Anthony Ashley-Cooper</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Isaac_Newton" title="Isaac Newton">Isaac Newton</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Thomas_Paine" title="Thomas Paine">Thomas Paine</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Beilby_Porteus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beilby Porteus (trang không tồn tại)">Beilby Porteus</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Horace_Walpole,_B%C3%A1_t%C6%B0%E1%BB%9Bc_Orford_IV&action=edit&redlink=1" class="new" title="Horace Walpole, Bá tước Orford IV (trang không tồn tại)">Horace Walpole</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=John_Wilkes&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Wilkes (trang không tồn tại)">John Wilkes</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/William_Herschel" title="William Herschel">William Herschel</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Mary_Wollstonecraft" title="Mary Wollstonecraft">Mary Wollstonecraft</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/George_Frideric_Handel" title="George Frideric Handel">George Frideric Handel</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:8.75em;">Ai-len</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Robert_Boyle" title="Robert Boyle">Robert Boyle</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/George_Berkeley" title="George Berkeley">George Berkeley</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Edmund_Burke" title="Edmund Burke">Edmund Burke</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Jonathan_Swift" title="Jonathan Swift">Jonathan Swift</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=John_Toland_(philosopher)&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Toland (philosopher) (trang không tồn tại)">John Toland</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:8.75em;">Scotland</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Joseph_Black" title="Joseph Black">Joseph Black</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=James_Boswell&action=edit&redlink=1" class="new" title="James Boswell (trang không tồn tại)">James Boswell</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Robert_Burns" title="Robert Burns">Robert Burns</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Adam_Ferguson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adam Ferguson (trang không tồn tại)">Adam Ferguson</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Francis_Hutcheson_(nh%C3%A0_tri%E1%BA%BFt_h%E1%BB%8Dc)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Francis Hutcheson (nhà triết học) (trang không tồn tại)">Francis Hutcheson</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/David_Hume" title="David Hume">David Hume</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/James_Hutton" title="James Hutton">James Hutton</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Henry_Home,_C%C3%B4ng_t%C6%B0%E1%BB%9Bc_Kames&action=edit&redlink=1" class="new" title="Henry Home, Công tước Kames (trang không tồn tại)">Henry Home</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=James_Burnett,_C%C3%B4ng_t%C6%B0%E1%BB%9Bc_Monboddo&action=edit&redlink=1" class="new" title="James Burnett, Công tước Monboddo (trang không tồn tại)">James Burnett</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=James_Macpherson&action=edit&redlink=1" class="new" title="James Macpherson (trang không tồn tại)">James Macpherson</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Thomas_Reid" title="Thomas Reid">Thomas Reid</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=William_Robertson_(nh%C3%A0_s%E1%BB%AD_h%E1%BB%8Dc)&action=edit&redlink=1" class="new" title="William Robertson (nhà sử học) (trang không tồn tại)">William Robertson</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Adam_Smith" title="Adam Smith">Adam Smith</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Dugald_Stewart&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dugald Stewart (trang không tồn tại)">Dugald Stewart</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=George_Turnbull&action=edit&redlink=1" class="new" title="George Turnbull (trang không tồn tại)">George Turnbull</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/James_Watt" title="James Watt">James Watt</a></span></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Châu_Âu_La-tinh" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%82u_La-tinh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Châu Âu La-tinh (trang không tồn tại)">Châu Âu La-tinh</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:8.75em;">Pháp</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Pierre_Bayle" title="Pierre Bayle">Pierre Bayle</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Bernard_le_Bovier_de_Fontenelle" title="Bernard le Bovier de Fontenelle">Fontenelle</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Charles_de_Secondat,_Nam_t%C6%B0%E1%BB%9Bc_de_Montesquieu" class="mw-redirect" title="Charles de Secondat, Nam tước de Montesquieu">Montesquieu</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_Quesnay" title="François Quesnay">François Quesnay</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Voltaire" title="Voltaire">Voltaire</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Georges-Louis_Leclerc,_B%C3%A1_t%C6%B0%E1%BB%9Bc_x%E1%BB%A9_Buffon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georges-Louis Leclerc, Bá tước xứ Buffon (trang không tồn tại)">G.L. Buffon</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Jean-Jacques_Rousseau" title="Jean-Jacques Rousseau">Jean-Jacques Rousseau</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Pasquale_Paoli" title="Pasquale Paoli">Pasquale Paoli</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Denis_Diderot" title="Denis Diderot">Denis Diderot</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Claude_Adrien_Helv%C3%A9tius" title="Claude Adrien Helvétius">Helvétius</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Jean_le_Rond_d%27Alembert" title="Jean le Rond d'Alembert">Jean le Rond d'Alembert</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Nam_t%C6%B0%E1%BB%9Bc_d%27Holbach" title="Nam tước d'Holbach">Nam tước d'Holbach</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Julien_Offray_de_La_Mettrie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Julien Offray de La Mettrie (trang không tồn tại)">Julien Offray de La Mettrie</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Donatien_Alphonse_Fran%C3%A7ois_de_Sade" title="Donatien Alphonse François de Sade">Hầu tước de Sade</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=H%E1%BA%A7u_t%C6%B0%E1%BB%9Bc_de_Condorcet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hầu tước de Condorcet (trang không tồn tại)">Condorcet</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Antoine_Lavoisier" title="Antoine Lavoisier">Antoine Lavoisier</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Jean-Baptiste_de_Lamarck" class="mw-redirect" title="Jean-Baptiste de Lamarck">Jean-Baptiste de Lamarck</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=%C3%89tienne_Bonnot_de_Condillac&action=edit&redlink=1" class="new" title="Étienne Bonnot de Condillac (trang không tồn tại)">Étienne Bonnot de Condillac</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Olympe_de_Gouges&action=edit&redlink=1" class="new" title="Olympe de Gouges (trang không tồn tại)">Olympe de Gouges</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Alexis_de_Tocqueville" title="Alexis de Tocqueville">Alexis de Tocqueville</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Maximilien_Robespierre" class="mw-redirect" title="Maximilien Robespierre">Maximilien Robespierre</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Georges_Danton" title="Georges Danton">Georges Danton</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:8.75em;">Italia</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Giambattista_Vico" title="Giambattista Vico">Giambattista Vico</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Cesare_Beccaria" title="Cesare Beccaria">Cesare Beccaria</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Pietro_Verri" title="Pietro Verri">Pietro Verri</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Alessandro_Verri" title="Alessandro Verri">Alessandro Verri</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Giovanni_Rinaldo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giovanni Rinaldo (trang không tồn tại)">Gian Rinaldo Carli</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Giuseppe_Parini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giuseppe Parini (trang không tồn tại)">Giuseppe Parini</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Carlo_Goldoni&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carlo Goldoni (trang không tồn tại)">Carlo Goldoni</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Vittorio_Alfieri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vittorio Alfieri (trang không tồn tại)">Vittorio Alfieri</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Giuseppe_Baretti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giuseppe Baretti (trang không tồn tại)">Giuseppe Baretti</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Luigi_Galvani" title="Luigi Galvani">Luigi Galvani</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Alessandro_Volta" title="Alessandro Volta">Alessandro Volta</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Antonio_Vivaldi" title="Antonio Vivaldi">Antonio Vivaldi</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Domenico_Scarlatti" title="Domenico Scarlatti">Domenico Scarlatti</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:8.75em;">Bồ Đào Nha</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Sebasti%C3%A3o_de_Melo,_H%E1%BA%A7u_t%C6%B0%E1%BB%9Bc_Pombal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sebastião de Melo, Hầu tước Pombal (trang không tồn tại)">Sebastião de Melo, Hầu tước Pombal</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Jo%C3%A3o_V_c%E1%BB%A7a_B%E1%BB%93_%C4%90%C3%A0o_Nha" title="João V của Bồ Đào Nha">João V</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Jos%C3%A9_I_c%E1%BB%A7a_B%E1%BB%93_%C4%90%C3%A0o_Nha" title="José I của Bồ Đào Nha">José I</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:8.75em;">Rumania</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Ien%C4%83chi%C5%A3%C4%83_V%C4%83c%C4%83rescu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ienăchiţă Văcărescu (trang không tồn tại)">Ienăchiţă Văcărescu</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Anton_Pann&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anton Pann (trang không tồn tại)">Anton Pann</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Gheorghe_%C5%9Eincai&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gheorghe Şincai (trang không tồn tại)">Gheorghe Şincai</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:8.75em;">Tây Ban Nha</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Gaspar_Melchor_de_Jovellanos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gaspar Melchor de Jovellanos (trang không tồn tại)">Gaspar Melchor de Jovellanos</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Leandro_Fern%C3%A1ndez_de_Morat%C3%ADn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Leandro Fernández de Moratín (trang không tồn tại)">Leandro Fernández de Moratín</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Benito_Jer%C3%B3nimo_Feij%C3%B3o_y_Montenegro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Benito Jerónimo Feijóo y Montenegro (trang không tồn tại)">Benito J. Feijoo</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Carlos_III_c%E1%BB%A7a_T%C3%A2y_Ban_Nha" title="Carlos III của Tây Ban Nha">Carlos III</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Jorge_Juan_y_Santacilia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jorge Juan y Santacilia (trang không tồn tại)">Jorge Juan y Santacilia</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Antonio_de_Ulloa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antonio de Ulloa (trang không tồn tại)">Antonio de Ulloa</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=B%C3%A1_t%C6%B0%E1%BB%9Bc_Floridablanca&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bá tước Floridablanca (trang không tồn tại)">Bá tước Floridablanca</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Francisco_de_Goya" title="Francisco de Goya">Francisco de Goya</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/w/index.php?title=Antonio_Soler&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antonio Soler (trang không tồn tại)">Antonio Soler</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/w/index.php?title=F%C3%A9lix_Mar%C3%ADa_de_Samaniego&action=edit&redlink=1" class="new" title="Félix María de Samaniego (trang không tồn tại)">Félix María de Samaniego</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/w/index.php?title=Jos%C3%A9_de_Cadalso&action=edit&redlink=1" class="new" title="José de Cadalso (trang không tồn tại)">José de Cadalso</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/w/index.php?title=Juan_Mel%C3%A9ndez_Vald%C3%A9s&action=edit&redlink=1" class="new" title="Juan Meléndez Valdés (trang không tồn tại)">Juan Meléndez Valdés</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/w/index.php?title=Tom%C3%A1s_de_Iriarte_y_Oropesa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tomás de Iriarte y Oropesa (trang không tồn tại)">Tomás de Iriarte y Oropesa</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/w/index.php?title=Pedro_Pablo_Abarca_de_Bolea,_B%C3%A1_t%C6%B0%E1%BB%9Bc_Aranda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pedro Pablo Abarca de Bolea, Bá tước Aranda (trang không tồn tại)">Pedro Pablo Abarca de Bolea, Bá tước Aranda</a></span></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Bán_đảo_Scandinavia" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/B%C3%A1n_%C4%91%E1%BA%A3o_Scandinavia" title="Bán đảo Scandinavia">Bán đảo Scandinavia</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:8.75em;">Đan Mạch - Na Uy</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ludvig_Holberg" title="Ludvig Holberg">Ludvig Holberg</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Jens_Schielderup_Sneedorff" title="Jens Schielderup Sneedorff">Jens Schielderup Sneedorff</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Johann_Friedrich_Struensee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johann Friedrich Struensee (trang không tồn tại)">Johann Friedrich Struensee</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Eggert_%C3%93lafsson" title="Eggert Ólafsson">Eggert Ólafsson</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:8.75em;"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_T%E1%BB%B1_do&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thời kỳ Tự do (trang không tồn tại)">Thụy Điển</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Anders_Chydenius&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anders Chydenius (trang không tồn tại)">Anders Chydenius</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Peter_Forssk%C3%A5l" title="Peter Forsskål">Peter Forsskål</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Gustav_III_c%E1%BB%A7a_Th%E1%BB%A5y_%C4%90i%E1%BB%83n" title="Gustav III của Thụy Điển">Gustav III</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Arvid_Horn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arvid Horn (trang không tồn tại)">Arvid Horn</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Johan_Henric_Kellgren&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johan Henric Kellgren (trang không tồn tại)">Johan Henric Kellgren</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Emanuel_Swedenborg" title="Emanuel Swedenborg">Emanuel Swedenborg</a></span></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible expanded navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Các_chủ_đề_liên_quan" style="font-size:114%;margin:0 4em">Các chủ đề liên quan</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_v%C3%B4_th%E1%BA%A7n" title="Chủ nghĩa vô thần">Vô thần</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a class="mw-selflink selflink">Chủ nghĩa tư bản</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Quy%E1%BB%81n_t%E1%BB%B1_do_c%C3%B4ng_d%C3%A2n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quyền tự do công dân (trang không tồn tại)">Quyền tự do công dân</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/T%C6%B0_duy_ph%E1%BA%A3n_bi%E1%BB%87n" title="Tư duy phản biện">Tư duy phản biện (<i>critical thinking</i>)</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Th%E1%BA%A7n_gi%C3%A1o_t%E1%BB%B1_nhi%C3%AAn" title="Thần giáo tự nhiên">Thần giáo tự nhiên</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7" title="Dân chủ">Dân chủ</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_duy_l%C3%BD" title="Chủ nghĩa duy lý">Chủ nghĩa duy lý</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_kinh_nghi%E1%BB%87m" title="Chủ nghĩa kinh nghiệm">Chủ nghĩa kinh nghiệm</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_tuy%E1%BB%87t_%C4%91%E1%BB%91i_Khai_s%C3%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tuyệt đối Khai sáng (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tuyệt đối Khai sáng</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_t%E1%BB%B1_do" title="Thị trường tự do">Thị trường tự do</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Haskalah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haskalah (trang không tồn tại)">Haskalah</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_nh%C3%A2n_v%C4%83n" title="Chủ nghĩa nhân văn">Chủ nghĩa nhân văn</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%E1%BB%B1_do_c%E1%BB%95_%C4%91i%E1%BB%83n" title="Chủ nghĩa tự do cổ điển">Chủ nghĩa tự do</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Tri%E1%BA%BFt_h%E1%BB%8Dc_t%E1%BB%B1_nhi%C3%AAn" title="Triết học tự nhiên">Triết học tự nhiên</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%A3p_l%C3%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hợp lý (trang không tồn tại)">Hợp lý</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/L%C3%BD_t%C3%ADnh" title="Lý tính">Lý tính</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Sapere_aude&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sapere aude (trang không tồn tại)">Sapere aude</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Khoa_h%E1%BB%8Dc" title="Khoa học">Khoa học</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_th%E1%BA%BF_t%E1%BB%A5c" title="Chủ nghĩa thế tục">Chủ nghĩa thế tục</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=Encyclop%C3%A9distes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Encyclopédistes (trang không tồn tại)">Encyclopédistes</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%95_%C4%91i%E1%BB%83n_%C4%90%E1%BB%A9c" class="mw-redirect" title="Chủ nghĩa cổ điển Đức">Chủ nghĩa cổ điển Đức</a> </span></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Đề_cương_chính_trị_•_Chính_trị_•_Chủ_đề_chính_trị" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Bản mẫu:Chính trị"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Chính trị (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Đề_cương_chính_trị_•_Chính_trị_•_Chủ_đề_chính_trị" style="font-size:114%;margin:0 4em"><b><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%81_c%C6%B0%C6%A1ng_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Đề cương chính trị">Đề cương chính trị</a> • <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Chính trị">Chính trị</a> • <a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cổng thông tin:Chính trị (trang không tồn tại)">Chủ đề chính trị</a></b></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Tổng_quan" style="font-size:114%;margin:0 4em">Tổng quan</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:18%;"><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lịch sử chính trị (trang không tồn tại)">Lịch sử chính trị</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lịch sử chính trị thế giới (trang không tồn tại)">Thế giới</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lịch sử chính trị Châu Á (trang không tồn tại)">Châu Á</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ch%C3%A2u_%C3%82u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lịch sử chính trị Châu Âu (trang không tồn tại)">Châu Âu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ch%C3%A2u_Phi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lịch sử chính trị Châu Phi (trang không tồn tại)">Châu Phi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lịch sử chính trị Châu Mỹ (trang không tồn tại)">Châu Mỹ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ch%C3%A2u_%C3%9Ac&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lịch sử chính trị Châu Úc (trang không tồn tại)">Châu Úc</a></li></ul> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_18&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị thế kỷ 18 (trang không tồn tại)">Thế kỷ 18</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_19&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị thế kỷ 19 (trang không tồn tại)">Thế kỷ 19</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_20&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị thế kỷ 20 (trang không tồn tại)">Thế kỷ 20</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_21&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị thế kỷ 21 (trang không tồn tại)">Thế kỷ 21</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:18%;"><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_t%C6%B0_t%C6%B0%E1%BB%9Fng_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hệ tư tưởng chính trị (trang không tồn tại)">Hệ tư tưởng chính trị</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_c%C3%A1nh_t%E1%BA%A3" title="Chính trị cánh tả">Cánh tả</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_trung_dung" title="Chủ nghĩa trung dung">Trung dung</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_c%C3%A1nh_h%E1%BB%AFu" title="Chính trị cánh hữu">Cánh hữu</a></li></ul> <ul><li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_b%E1%BA%A3o_th%E1%BB%A7" title="Chủ nghĩa bảo thủ">Chủ nghĩa bảo thủ</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%C3%A1_nh%C3%A2n" title="Chủ nghĩa cá nhân">Chủ nghĩa cá nhân</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BA%A3i_c%C3%A1ch" class="mw-redirect" title="Chủ nghĩa cải cách">Chủ nghĩa cải cách</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_chuy%C3%AAn_ch%E1%BA%BF" title="Chủ nghĩa chuyên chế">Chủ nghĩa chuyên chế</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_v%E1%BB%8B_l%E1%BB%A3i" title="Chủ nghĩa vị lợi">Chủ nghĩa vị lợi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa công nghiệp (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa công nghiệp</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%C3%B4ng_x%C3%A3" title="Chủ nghĩa công xã">Chủ nghĩa công xã</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Chủ nghĩa cộng đồng">Chủ nghĩa cộng đồng</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%99ng_h%C3%B2a" title="Chủ nghĩa cộng hòa">Chủ nghĩa cộng hòa</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n" title="Chủ nghĩa cộng sản">Chủ nghĩa cộng sản</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%C6%A1_y%E1%BA%BFu" title="Chủ nghĩa cơ yếu">Chủ nghĩa cơ yếu</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_cu%E1%BB%93ng_t%C3%ADn" title="Chủ nghĩa cuồng tín">Chủ nghĩa cuồng tín</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%B1c_%C4%91oan" title="Chủ nghĩa cực đoan">Chủ nghĩa cực đoan</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_Kit%C3%B4_gi%C3%A1o" title="Dân chủ Kitô giáo">Dân chủ Kitô giáo</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Dân chủ xã hội">Dân chủ xã hội</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_d%C3%A2n_t%E1%BB%99c" title="Chủ nghĩa dân tộc">Chủ nghĩa dân tộc</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_hi%E1%BA%BFn_ph%C3%A1p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa hiến pháp (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa hiến pháp</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_H%E1%BB%93i_gi%C3%A1o" title="Chủ nghĩa Hồi giáo">Chủ nghĩa Hồi giáo</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_m%C3%B4i_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Chủ nghĩa môi trường">Chủ nghĩa môi trường</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_nam_gi%E1%BB%9Bi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa nam giới (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa nam giới</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_n%E1%BB%AF_quy%E1%BB%81n" title="Chủ nghĩa nữ quyền">Chủ nghĩa nữ quyền</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_ph%C3%A1t_x%C3%ADt" title="Chủ nghĩa phát xít">Chủ nghĩa phát xít</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_ph%C3%A2n_ph%E1%BB%91i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa phân phối (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa phân phối</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BA%BF_%C4%91%E1%BB%99_qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7" title="Chế độ quân chủ">Chế độ quân chủ</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_qu%C3%A2n_phi%E1%BB%87t" class="mw-redirect" title="Chủ nghĩa quân phiệt">Chủ nghĩa quân phiệt</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_ti%E1%BA%BFn_b%E1%BB%99" title="Chủ nghĩa tiến bộ">Chủ nghĩa tiến bộ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_to%C3%A0n_c%E1%BA%A7u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa toàn cầu (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa toàn cầu</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Chủ nghĩa tư bản</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%E1%BB%B1_do" title="Chủ nghĩa tự do">Chủ nghĩa tự do</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%E1%BB%B1_do_c%C3%A1_nh%C3%A2n" title="Chủ nghĩa tự do cá nhân">Chủ nghĩa tự do cá nhân</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_tri%E1%BB%87t_%C4%91%E1%BB%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa triệt để (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa triệt để</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_tr%C3%AD_th%E1%BB%A9c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa trí thức (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa trí thức</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_v%C3%B4_ch%C3%ADnh_ph%E1%BB%A7" class="mw-redirect" title="Chủ nghĩa vô chính phủ">Chủ nghĩa vô chính phủ</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Chủ nghĩa xã hội">Chủ nghĩa xã hội</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_xanh" title="Chính trị xanh">Chính trị xanh</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:18%;"><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_ch%E1%BA%BF_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" class="mw-redirect" title="Thể chế chính trị">Thể chế chính trị</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7" title="Dân chủ">Dân chủ</a> (<a href="/wiki/D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_tr%E1%BB%B1c_ti%E1%BA%BFp" title="Dân chủ trực tiếp">Dân chủ trực tiếp</a>, <a href="/wiki/D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_%C4%91%E1%BA%A1i_ngh%E1%BB%8B" title="Dân chủ đại nghị">Dân chủ đại nghị</a>, <a href="/wiki/D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_t%E1%BB%B1_do" title="Dân chủ tự do">Dân chủ tự do</a>)</li> <li><a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a" title="Cộng hòa">Cộng hòa</a> (<a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_l%E1%BA%ADp_hi%E1%BA%BFn" title="Cộng hòa lập hiến">Cộng hòa lập hiến</a>, <a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_%C4%91%E1%BA%A1i_ngh%E1%BB%8B" title="Cộng hòa đại nghị">Cộng hòa đại nghị</a>, <a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_x%C3%A3_h%E1%BB%99i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cộng hòa xã hội (trang không tồn tại)">Cộng hòa xã hội</a>, <a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cộng hòa tư bản (trang không tồn tại)">Cộng hòa tư bản</a>)</li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BA%BF_%C4%91%E1%BB%99_qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7" title="Chế độ quân chủ">Quân chủ</a> (<a href="/wiki/Qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_tuy%E1%BB%87t_%C4%91%E1%BB%91i" class="mw-redirect" title="Quân chủ tuyệt đối">Quân chủ tuyệt đối</a>, <a href="/wiki/Qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_l%E1%BA%ADp_hi%E1%BA%BFn" title="Quân chủ lập hiến">Quân chủ lập hiến</a>)</li></ul> <ul><li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99c_t%C3%A0i" class="mw-redirect" title="Độc tài">Chế độ độc tài</a></li> <li><a href="/wiki/Phong_ki%E1%BA%BFn" class="mw-disambig" title="Phong kiến">Chế độ phong kiến</a></li> <li><a href="/wiki/Chuy%C3%AAn_ch%E1%BA%BF" class="mw-redirect" title="Chuyên chế">Chế độ chuyên quyền</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BA%BF_%C4%91%E1%BB%99_%C4%91%E1%BA%A1o_t%E1%BA%B7c" title="Chế độ đạo tặc">Chế độ đạo tặc</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BA%BF_%C4%91%E1%BB%99_nh%C3%A2n_t%C3%A0i" title="Chế độ nhân tài">Chế độ nhân tài</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BA%BF_%C4%91%E1%BB%99_t%C3%A0i_phi%E1%BB%87t" title="Chế độ tài phiệt">Chế độ tài phiệt</a></li></ul> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_tuy%E1%BB%87t_%C4%91%E1%BB%91i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tuyệt đối (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tuyệt đối</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_v%C3%B4_ch%C3%ADnh_ph%E1%BB%A7" class="mw-redirect" title="Chủ nghĩa vô chính phủ">Chủ nghĩa vô chính phủ</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_b%E1%BA%A3o_th%E1%BB%A7" title="Chủ nghĩa bảo thủ">Chủ nghĩa bảo thủ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%E1%BA%ADp_%C4%91o%C3%A0n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa tập đoàn (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa tập đoàn</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_b%C3%ACnh_quy%E1%BB%81n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa bình quyền (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa bình quyền</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_ph%C3%A1t_x%C3%ADt" title="Chủ nghĩa phát xít">Chủ nghĩa phát xít</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_li%C3%AAn_bang&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa liên bang (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa liên bang</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%E1%BB%B1_do" title="Chủ nghĩa tự do">Chủ nghĩa tự do</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%B1c_%C4%91oan" title="Chủ nghĩa cực đoan">Chủ nghĩa cực đoan</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_d%C3%A2n_t%E1%BB%99c" title="Chủ nghĩa dân tộc">Chủ nghĩa dân tộc</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Chủ nghĩa xã hội">Chủ nghĩa xã hội</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_to%C3%A0n_tr%E1%BB%8B" title="Chủ nghĩa toàn trị">Chủ nghĩa toàn trị</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n" title="Chủ nghĩa cộng sản">Chủ nghĩa cộng sản</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Tổ_chức_chính_trị" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/T%E1%BB%95_ch%E1%BB%A9c_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Tổ chức chính trị">Tổ chức chính trị</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:18%;"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3ng_ph%C3%A1i_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Đảng phái chính trị">Đảng phái chính trị</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_phi_%C4%91%E1%BA%A3ng_ph%C3%A1i" title="Dân chủ phi đảng phái">Dân chủ phi đảng phái</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_%C4%91%C6%A1n_%C4%91%E1%BA%A3ng" title="Hệ thống đơn đảng">Hệ thống đơn đảng</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_l%C6%B0%E1%BB%A1ng_%C4%91%E1%BA%A3ng" title="Hệ thống lưỡng đảng">Hệ thống hai đảng</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_%C4%91a_%C4%91%E1%BA%A3ng" title="Hệ thống đa đảng">Hệ thống đa đảng</a></li></ul> <ul><li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3ng_C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a" class="mw-disambig" title="Đảng Cộng hòa">Đảng Cộng hòa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3ng_D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảng Dân chủ (trang không tồn tại)">Đảng Dân chủ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3ng_T%E1%BB%B1_do&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảng Tự do (trang không tồn tại)">Đảng Tự do</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3ng_c%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n" title="Đảng cộng sản">Đảng Cộng sản</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3ng_X%C3%A3_h%E1%BB%99i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảng Xã hội (trang không tồn tại)">Đảng Xã hội</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3ng_c%E1%BA%A7m_quy%E1%BB%81n" title="Đảng cầm quyền">Đảng cầm quyền</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:18%;"><a href="/wiki/Nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc" title="Nhà nước">Nhà nước</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li>Nhà nước chiếm hữu nô lệ</li> <li>Nhà nước phong kiến</li> <li>Nhà nước tư bản chủ nghĩa</li> <li>Nhà nước xã hội chủ nghĩa</li> <li><a href="/wiki/Nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_l%E1%BA%ADp_hi%E1%BA%BFn" class="mw-redirect" title="Nhà nước quân chủ lập hiến">Nhà nước quân chủ</a></li> <li><a href="/wiki/Nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_c%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_t%E1%BB%95ng_th%E1%BB%91ng" class="mw-redirect" title="Nhà nước cộng hòa tổng thống">Nhà nước cộng hòa</a></li> <li><a href="/wiki/Nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_%C4%91%C6%A1n_nh%E1%BA%A5t" title="Nhà nước đơn nhất">Nhà nước đơn nhất</a></li> <li><a href="/wiki/Nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_li%C3%AAn_bang" class="mw-redirect" title="Nhà nước liên bang">Nhà nước liên bang</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_li%C3%AAn_hi%E1%BB%87p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nhà nước liên hiệp (trang không tồn tại)">Nhà nước liên hiệp</a></li></ul> <ul><li><a href="/wiki/L%E1%BA%ADp_ph%C3%A1p" class="mw-redirect" title="Lập pháp">Lập pháp</a> (<a href="/wiki/Qu%E1%BB%91c_h%E1%BB%99i" title="Quốc hội">Quốc hội</a>, <a href="/wiki/Ngh%E1%BB%8B_vi%E1%BB%87n" title="Nghị viện">Nghị viện</a>, <a href="/wiki/H%E1%BA%A1_vi%E1%BB%87n" title="Hạ viện">Hạ viện</a>)</li> <li><a href="/wiki/H%C3%A0nh_ph%C3%A1p" title="Hành pháp">Hành pháp</a> (<a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_ph%E1%BB%A7" title="Chính phủ">Chính phủ</a>)</li> <li><a href="/wiki/T%C6%B0_ph%C3%A1p" title="Tư pháp">Tư pháp</a> (<a href="/wiki/T%C3%B2a_%C3%A1n" title="Tòa án">Tòa án</a>, <a href="/wiki/Vi%E1%BB%87n_ki%E1%BB%83m_s%C3%A1t" title="Viện kiểm sát">Viện kiểm sát</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:18%;">Các tổ chức đại diện</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Li%C3%AAn_H%E1%BB%A3p_Qu%E1%BB%91c" title="Liên Hợp Quốc">Liên Hợp Quốc</a></li> <li>Mặt trận Tổ quốc</li> <li>Đoàn Thanh niên</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Xã_hội_chính_trị" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/w/index.php?title=X%C3%A3_h%E1%BB%99i_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xã hội chính trị (trang không tồn tại)">Xã hội chính trị</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:18%;">Tổng quan</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Địa chính trị">Địa chính trị</a></li> <li><a href="/wiki/Tham_nh%C5%A9ng_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Tham nhũng chính trị">Tham nhũng chính trị</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_to%C3%A0n_c%E1%BA%A7u" title="Chính trị toàn cầu">Chính trị toàn cầu</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%A7_l%C4%A9nh_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Thủ lĩnh chính trị">Thủ lĩnh chính trị</a></li> <li><a href="/wiki/Quy%E1%BB%81n_l%E1%BB%B1c_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Quyền lực chính trị">Quyền lực chính trị</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A5u_tranh_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đấu tranh chính trị (trang không tồn tại)">Đấu tranh chính trị</a></li> <li><a href="/wiki/Phong_tr%C3%A0o_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Phong trào chính trị">Phong trào chính trị</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Văn_hóa_chính_trị" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/w/index.php?title=V%C4%83n_h%C3%B3a_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Văn hóa chính trị (trang không tồn tại)">Văn hóa chính trị</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:18%;"><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_kh%C3%A1ch" title="Chính khách">Chính khách nổi tiếng</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">Thế kỷ 20</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/H%E1%BB%93_Ch%C3%AD_Minh" title="Hồ Chí Minh">Hồ Chí Minh</a></li> <li><a href="/wiki/Fidel_Castro" title="Fidel Castro">Fidel Castro</a></li> <li><a href="/wiki/Mao_Tr%E1%BA%A1ch_%C4%90%C3%B4ng" title="Mao Trạch Đông">Mao Trạch Đông</a></li> <li><a href="/wiki/Kim_Nh%E1%BA%ADt_Th%C3%A0nh" title="Kim Nhật Thành">Kim Nhật Thành</a></li> <li><a href="/wiki/Joseph_Stalin" class="mw-redirect" title="Joseph Stalin">Joseph Stalin</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:18%;"><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_gi%E1%BA%A3_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học giả chính trị (trang không tồn tại)">Học giả chính trị nổi tiếng</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Kh%E1%BB%95ng_T%E1%BB%AD" title="Khổng Tử">Khổng Tử</a></li> <li><a href="/wiki/Platon" title="Platon">Plato</a></li> <li><a href="/wiki/Aristoteles" title="Aristoteles">Aristotle</a></li> <li><a href="/wiki/Niccol%C3%B2_Machiavelli" title="Niccolò Machiavelli">Niccolò Machiavelli</a></li> <li><a href="/wiki/John_Stuart_Mill" title="John Stuart Mill">John Stuart Mill</a></li> <li><a href="/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx">Karl Marx</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Khoa_học_chính_trị" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Khoa_h%E1%BB%8Dc_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Khoa học chính trị">Khoa học chính trị</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:18%;">Tổng quan</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_h%E1%BB%8Dc" class="mw-redirect" title="Chính trị học">Chính trị học</a></li> <li><a href="/wiki/Tri%E1%BA%BFt_h%E1%BB%8Dc_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Triết học chính trị">Triết học chính trị</a></li> <li><a href="/wiki/X%C3%A3_h%E1%BB%99i_h%E1%BB%8Dc_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Xã hội học chính trị">Xã hội học chính trị</a></li> <li><a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_h%E1%BB%8Dc" class="mw-redirect" title="Kinh tế chính trị học">Kinh tế chính trị học</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Chính_trị_theo_vùng" style="font-size:114%;margin:0 4em">Chính trị theo vùng</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:18%;"><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Châu Á (trang không tồn tại)">Chính trị Châu Á</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_B%E1%BA%AFc_%C3%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Bắc Á (trang không tồn tại)">Bắc Á</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Nam_%C3%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Nam Á (trang không tồn tại)">Nam Á</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_%C4%90%C3%B4ng_%C3%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Đông Á (trang không tồn tại)">Đông Á</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_T%C3%A2y_%C3%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Tây Á (trang không tồn tại)">Tây Á</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Trung_%C3%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Trung Á (trang không tồn tại)">Trung Á</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_%C4%90%C3%B4ng_Nam_%C3%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Đông Nam Á (trang không tồn tại)">Đông Nam Á</a></li></ul> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Afghanistan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Afghanistan (trang không tồn tại)">Afghanistan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ai_C%E1%BA%ADp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Ai Cập (trang không tồn tại)">Ai Cập</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_Saudi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Ả Rập Saudi (trang không tồn tại)">Ả Rập Saudi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Armenia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Armenia (trang không tồn tại)">Armenia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Azerbaijan (trang không tồn tại)">Azerbaijan</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Chính trị Ấn Độ">Ấn Độ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Bahrain&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Bahrain (trang không tồn tại)">Bahrain</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Bangladesh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Bangladesh (trang không tồn tại)">Bangladesh</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Bhutan" title="Chính trị Bhutan">Bhutan</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Brunei" title="Chính trị Brunei">Brunei</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_C%C3%A1c_Ti%E1%BB%83u_v%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_Th%E1%BB%91ng_nh%E1%BA%A5t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (trang không tồn tại)">Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Campuchia" title="Chính trị Campuchia">Campuchia</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_%C4%90%C3%B4ng_Timor" title="Chính trị Đông Timor">Đông Timor</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Gruzia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Gruzia (trang không tồn tại)">Gruzia</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_H%C3%A0n_Qu%E1%BB%91c" title="Chính trị Hàn Quốc">Hàn Quốc</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Indonesia" title="Chính trị Indonesia">Indonesia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Iran&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Iran (trang không tồn tại)">Iran</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Iraq&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Iraq (trang không tồn tại)">Iraq</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Israel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Israel (trang không tồn tại)">Israel</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Jordan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Jordan (trang không tồn tại)">Jordan</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Kazakhstan" title="Chính trị Kazakhstan">Kazakhstan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Kuwait&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Kuwait (trang không tồn tại)">Kuwait</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Kyrgyzstan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Kyrgyzstan (trang không tồn tại)">Kyrgyzstan</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_L%C3%A0o" title="Chính trị Lào">Lào</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Liban&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Liban (trang không tồn tại)">Liban</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Malaysia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Malaysia (trang không tồn tại)">Malaysia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Maldives&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Maldives (trang không tồn tại)">Maldives</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_M%C3%B4ng_C%E1%BB%95" title="Chính trị Mông Cổ">Mông Cổ</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Myanmar" title="Chính trị Myanmar">Myanmar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Nepal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Nepal (trang không tồn tại)">Nepal</a></li> <li><a href="/wiki/Nga#Chính_phủ_và_chính_trị" title="Nga">Nga</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Chính trị Nhật Bản">Nhật Bản</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Oman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Oman (trang không tồn tại)">Oman</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Pakistan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Pakistan (trang không tồn tại)">Pakistan</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Philippines" title="Chính trị Philippines">Philippines</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Qatar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Qatar (trang không tồn tại)">Qatar</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Singapore" title="Chính trị Singapore">Singapore</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_S%C3%ADp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Síp (trang không tồn tại)">Síp</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Sri_Lanka&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Sri Lanka (trang không tồn tại)">Sri Lanka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Syria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Syria (trang không tồn tại)">Syria</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Tajikistan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Tajikistan (trang không tồn tại)">Tajikistan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Th%C3%A1i_Lan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Thái Lan (trang không tồn tại)">Thái Lan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Thổ Nhĩ Kỳ (trang không tồn tại)">Thổ Nhĩ Kỳ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Turkmenistan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Turkmenistan (trang không tồn tại)">Turkmenistan</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn" class="mw-redirect" title="Chính trị Triều Tiên">Triều Tiên</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Chính trị Trung Quốc">Trung Quốc</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Uzbekistan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Uzbekistan (trang không tồn tại)">Uzbekistan</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Chính trị Việt Nam">Việt Nam</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Yemen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Yemen (trang không tồn tại)">Yemen</a></li></ul> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Abkhazia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Abkhazia (trang không tồn tại)">Abkhazia</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_%C4%90%C3%A0i_Loan" class="mw-redirect" title="Chính trị Đài Loan">Đài Loan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Nagorno-Karabakh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Nagorno-Karabakh (trang không tồn tại)">Nagorno-Karabakh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Nam_Ossetia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Nam Ossetia (trang không tồn tại)">Nam Ossetia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Palestine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Palestine (trang không tồn tại)">Palestine</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_H%E1%BB%93ng_K%C3%B4ng" title="Chính trị Hồng Kông">Hồng Kông</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ma_Cao&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Ma Cao (trang không tồn tại)">Ma Cao</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:18%;"><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ch%C3%A2u_%C3%82u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Châu Âu (trang không tồn tại)">Chính trị Châu Âu</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_B%E1%BA%AFc_%C3%82u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Bắc Âu (trang không tồn tại)">Bắc Âu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_%C4%90%C3%B4ng_%C3%82u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Đông Âu (trang không tồn tại)">Đông Âu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_T%C3%A2y_%C3%82u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Tây Âu (trang không tồn tại)">Tây Âu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Nam_%C3%82u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Nam Âu (trang không tồn tại)">Nam Âu</a></li></ul> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Albania&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Albania (trang không tồn tại)">Albania</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Andorra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Andorra (trang không tồn tại)">Andorra</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Anh" class="mw-redirect" title="Chính trị Anh">Anh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Armenia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Armenia (trang không tồn tại)">Armenia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_%C3%81o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Áo (trang không tồn tại)">Áo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Azerbaijan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Azerbaijan (trang không tồn tại)">Azerbaijan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ba_Lan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Ba Lan (trang không tồn tại)">Ba Lan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Belarus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Belarus (trang không tồn tại)">Belarus</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_B%E1%BB%89" title="Chính trị Bỉ">Bỉ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Bosna_v%C3%A0_Hercegovina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Bosna và Hercegovina (trang không tồn tại)">Bosna và Hercegovina</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_B%E1%BB%93_%C4%90%C3%A0o_Nha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Bồ Đào Nha (trang không tồn tại)">Bồ Đào Nha</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Bulgaria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Bulgaria (trang không tồn tại)">Bulgaria</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Croatia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Croatia (trang không tồn tại)">Croatia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_%C4%90an_M%E1%BA%A1ch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Đan Mạch (trang không tồn tại)">Đan Mạch</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Chính trị Đức">Đức</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Estonia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Estonia (trang không tồn tại)">Estonia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Gruzia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Gruzia (trang không tồn tại)">Gruzia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_H%C3%A0_Lan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Hà Lan (trang không tồn tại)">Hà Lan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Hungary&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Hungary (trang không tồn tại)">Hungary</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Hy_L%E1%BA%A1p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Hy Lạp (trang không tồn tại)">Hy Lạp</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Iceland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Iceland (trang không tồn tại)">Iceland</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ireland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Ireland (trang không tồn tại)">Ireland</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Kazakhstan" title="Chính trị Kazakhstan">Kazakhstan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Latvia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Latvia (trang không tồn tại)">Latvia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Liechtenstein&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Liechtenstein (trang không tồn tại)">Liechtenstein</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Litva&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Litva (trang không tồn tại)">Litva</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Luxembourg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Luxembourg (trang không tồn tại)">Luxembourg</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Macedonia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Macedonia (trang không tồn tại)">Macedonia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Malta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Malta (trang không tồn tại)">Malta</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Moldova&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Moldova (trang không tồn tại)">Moldova</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Monaco" title="Chính trị Monaco">Monaco</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Montenegro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Montenegro (trang không tồn tại)">Montenegro</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Na_Uy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Na Uy (trang không tồn tại)">Na Uy</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Nga" title="Chính trị Nga">Nga</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Romania&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Romania (trang không tồn tại)">Romania</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ph%C3%A1p" title="Chính trị Pháp">Pháp</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ph%E1%BA%A7n_Lan" title="Chính trị Phần Lan">Phần Lan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_San_Marino&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị San Marino (trang không tồn tại)">San Marino</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Serbia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Serbia (trang không tồn tại)">Serbia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_S%C3%A9c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Séc (trang không tồn tại)">Séc</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_S%C3%ADp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Síp (trang không tồn tại)">Síp</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Slovakia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Slovakia (trang không tồn tại)">Slovakia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Slovenia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Slovenia (trang không tồn tại)">Slovenia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_T%C3%A2y_Ban_Nha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Tây Ban Nha (trang không tồn tại)">Tây Ban Nha</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Thổ Nhĩ Kỳ (trang không tồn tại)">Thổ Nhĩ Kỳ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Th%E1%BB%A5y_%C4%90i%E1%BB%83n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Thụy Điển (trang không tồn tại)">Thụy Điển</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Th%E1%BB%A5y_S%C4%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Thụy Sĩ (trang không tồn tại)">Thụy Sĩ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ukraina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Ukraina (trang không tồn tại)">Ukraina</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Vatican&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Vatican (trang không tồn tại)">Vatican</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_%C3%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Ý (trang không tồn tại)">Ý</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:18%;"><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Châu Mỹ (trang không tồn tại)">Chính trị Châu Mỹ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_B%E1%BA%AFc_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Bắc Mỹ (trang không tồn tại)">Bắc Mỹ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Trung_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Trung Mỹ (trang không tồn tại)">Trung Mỹ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Nam_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Nam Mỹ (trang không tồn tại)">Nam Mỹ</a></li></ul> <ul><li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Antigua_v%C3%A0_Barbuda" class="mw-redirect" title="Chính trị Antigua và Barbuda">Antigua và Barbuda</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Argentina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Argentina (trang không tồn tại)">Argentina</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Bahamas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Bahamas (trang không tồn tại)">Bahamas</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Barbados&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Barbados (trang không tồn tại)">Barbados</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Belize&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Belize (trang không tồn tại)">Belize</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Bolivia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Bolivia (trang không tồn tại)">Bolivia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Brasil&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Brasil (trang không tồn tại)">Brasil</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Canada&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Canada (trang không tồn tại)">Canada</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Chile&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Chile (trang không tồn tại)">Chile</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Colombia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Colombia (trang không tồn tại)">Colombia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Costa_Rica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Costa Rica (trang không tồn tại)">Costa Rica</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Cuba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Cuba (trang không tồn tại)">Cuba</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Dominica" title="Chính trị Dominica">Dominica</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Dominica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Cộng hòa Dominica (trang không tồn tại)">Cộng hòa Dominica</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ecuador&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Ecuador (trang không tồn tại)">Ecuador</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_El_Salvador&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị El Salvador (trang không tồn tại)">El Salvador</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Grenada&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Grenada (trang không tồn tại)">Grenada</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Guatemala&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Guatemala (trang không tồn tại)">Guatemala</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Guyana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Guyana (trang không tồn tại)">Guyana</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Haiti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Haiti (trang không tồn tại)">Haiti</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Hoa_K%E1%BB%B3" title="Chính trị Hoa Kỳ">Hoa Kỳ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Honduras&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Honduras (trang không tồn tại)">Honduras</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Jamaica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Jamaica (trang không tồn tại)">Jamaica</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_M%C3%A9xico" title="Chính trị México">México</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Nicaragua&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Nicaragua (trang không tồn tại)">Nicaragua</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Panama&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Panama (trang không tồn tại)">Panama</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Paraguay&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Paraguay (trang không tồn tại)">Paraguay</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Peru&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Peru (trang không tồn tại)">Peru</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Saint_Kitts_v%C3%A0_Nevis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Saint Kitts và Nevis (trang không tồn tại)">Saint Kitts và Nevis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Saint_Lucia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Saint Lucia (trang không tồn tại)">Saint Lucia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Saint_Vincent_v%C3%A0_Grenadines&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Saint Vincent và Grenadines (trang không tồn tại)">Saint Vincent và Grenadines</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Suriname&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Suriname (trang không tồn tại)">Suriname</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Trinidad_v%C3%A0_Tobago&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Trinidad và Tobago (trang không tồn tại)">Trinidad và Tobago</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Uruguay&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Uruguay (trang không tồn tại)">Uruguay</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Venezuela&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Venezuela (trang không tồn tại)">Venezuela</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:18%;"><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ch%C3%A2u_Phi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Châu Phi (trang không tồn tại)">Chính trị Châu Phi</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_B%E1%BA%AFc_Phi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Bắc Phi (trang không tồn tại)">Bắc Phi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Nam_Phi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Nam Phi (trang không tồn tại)">Nam Phi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Trung_Phi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Trung Phi (trang không tồn tại)">Trung Phi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_T%C3%A2y_Phi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Tây Phi (trang không tồn tại)">Tây Phi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_%C4%90%C3%B4ng_Phi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Đông Phi (trang không tồn tại)">Đông Phi</a></li></ul> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Angola&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Angola (trang không tồn tại)">Angola</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Alg%C3%A9rie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Algérie (trang không tồn tại)">Algérie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ai_C%E1%BA%ADp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Ai Cập (trang không tồn tại)">Ai Cập</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_B%C3%A9nin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Bénin (trang không tồn tại)">Bénin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Botswana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Botswana (trang không tồn tại)">Botswana</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Burkina_Faso&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Burkina Faso (trang không tồn tại)">Burkina Faso</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Burundi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Burundi (trang không tồn tại)">Burundi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Cabo_Verde&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Cabo Verde (trang không tồn tại)">Cabo Verde</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Cameroon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Cameroon (trang không tồn tại)">Cameroon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Comores&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Comores (trang không tồn tại)">Comores</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Congo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Cộng hòa Congo (trang không tồn tại)">Cộng hòa Congo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_Congo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Cộng hòa Dân chủ Congo (trang không tồn tại)">Cộng hòa Dân chủ Congo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Nam_Phi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Cộng hòa Nam Phi (trang không tồn tại)">Cộng hòa Nam Phi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Trung_Phi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Cộng hòa Trung Phi (trang không tồn tại)">Cộng hòa Trung Phi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_C%C3%B4te_d%27Ivoire&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Côte d'Ivoire (trang không tồn tại)">Côte d'Ivoire</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Djibouti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Djibouti (trang không tồn tại)">Djibouti</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Eritrea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Eritrea (trang không tồn tại)">Eritrea</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Eswatini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Eswatini (trang không tồn tại)">Eswatini</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ethiopia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Ethiopia (trang không tồn tại)">Ethiopia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Gabon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Gabon (trang không tồn tại)">Gabon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Gambia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Gambia (trang không tồn tại)">Gambia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ghana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Ghana (trang không tồn tại)">Ghana</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Guin%C3%A9eGuin%C3%A9-Bissau&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị GuinéeGuiné-Bissau (trang không tồn tại)">GuinéeGuiné-Bissau</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Guinea_X%C3%ADch_%C4%91%E1%BA%A1o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Guinea Xích đạo (trang không tồn tại)">Guinea Xích đạo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Kenya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Kenya (trang không tồn tại)">Kenya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Lesotho&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Lesotho (trang không tồn tại)">Lesotho</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Liberia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Liberia (trang không tồn tại)">Liberia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Libya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Libya (trang không tồn tại)">Libya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Madagascar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Madagascar (trang không tồn tại)">Madagascar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Malawi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Malawi (trang không tồn tại)">Malawi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Mali&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Mali (trang không tồn tại)">Mali</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Maroc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Maroc (trang không tồn tại)">Maroc</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Mauritanie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Mauritanie (trang không tồn tại)">Mauritanie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Mauritius&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Mauritius (trang không tồn tại)">Mauritius</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Mozambique&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Mozambique (trang không tồn tại)">Mozambique</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Namibia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Namibia (trang không tồn tại)">Namibia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Niger&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Niger (trang không tồn tại)">Niger</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Nigeria" title="Chính trị Nigeria">Nigeria</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Rwanda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Rwanda (trang không tồn tại)">Rwanda</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_S%C3%A3o_Tom%C3%A9_v%C3%A0_Pr%C3%ADncipe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị São Tomé và Príncipe (trang không tồn tại)">São Tomé và Príncipe</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_S%C3%A9n%C3%A9gal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Sénégal (trang không tồn tại)">Sénégal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Seychelles&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Seychelles (trang không tồn tại)">Seychelles</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Sierra_Leone&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Sierra Leone (trang không tồn tại)">Sierra Leone</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Somalia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Somalia (trang không tồn tại)">Somalia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Somaliland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Somaliland (trang không tồn tại)">Somaliland</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Sudan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Sudan (trang không tồn tại)">Sudan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Tanzania&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Tanzania (trang không tồn tại)">Tanzania</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_T%C3%A2y_Sahara&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Tây Sahara (trang không tồn tại)">Tây Sahara</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Tchad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Tchad (trang không tồn tại)">Tchad</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Togo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Togo (trang không tồn tại)">Togo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Tunisia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Tunisia (trang không tồn tại)">Tunisia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Uganda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Uganda (trang không tồn tại)">Uganda</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Zambia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Zambia (trang không tồn tại)">Zambia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Zimbabwe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Zimbabwe (trang không tồn tại)">Zimbabwe</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:18%;"><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ch%C3%A2u_%C3%9Ac&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Châu Úc (trang không tồn tại)">Chính trị Châu Úc</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_%C4%90%C3%B4ng_Timor" title="Chính trị Đông Timor">Đông Timor</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Fiji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Fiji (trang không tồn tại)">Fiji</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Indonesia" title="Chính trị Indonesia">Indonesia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Kiribati&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Kiribati (trang không tồn tại)">Kiribati</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_Marshall&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Quần đảo Marshall (trang không tồn tại)">Quần đảo Marshall</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Li%C3%AAn_bang_Micronesia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Liên bang Micronesia (trang không tồn tại)">Liên bang Micronesia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Nauru&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Nauru (trang không tồn tại)">Nauru</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_New_Zealand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị New Zealand (trang không tồn tại)">New Zealand</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Palau&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Palau (trang không tồn tại)">Palau</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Papua_New_Guinea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Papua New Guinea (trang không tồn tại)">Papua New Guinea</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Samoa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Samoa (trang không tồn tại)">Samoa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_Solomon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Quần đảo Solomon (trang không tồn tại)">Quần đảo Solomon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Tonga&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Tonga (trang không tồn tại)">Tonga</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Tuvalu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Tuvalu (trang không tồn tại)">Tuvalu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_%C3%9Ac&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Úc (trang không tồn tại)">Úc</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Vanuatu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị Vanuatu (trang không tồn tại)">Vanuatu</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Ý_thức_hệ_chính_trị" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:%C3%9D_th%E1%BB%A9c_h%E1%BB%87_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Bản mẫu:Ý thức hệ chính trị"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:%C3%9D_th%E1%BB%A9c_h%E1%BB%87_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Ý thức hệ chính trị (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:%C3%9D_th%E1%BB%A9c_h%E1%BB%87_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Ý_thức_hệ_chính_trị" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%C3%9D_th%E1%BB%A9c_h%E1%BB%87" title="Ý thức hệ">Ý thức hệ</a> <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Chính trị">chính trị</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_c%C3%A1nh_t%E1%BA%A3" title="Chính trị cánh tả">Cánh tả</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_trung_dung" title="Chủ nghĩa trung dung">Trung dung</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_c%C3%A1nh_h%E1%BB%AFu" title="Chính trị cánh hữu">Cánh hữu</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_b%E1%BA%A3o_th%E1%BB%A7" title="Chủ nghĩa bảo thủ">Chủ nghĩa bảo thủ</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%C3%A1_nh%C3%A2n" title="Chủ nghĩa cá nhân">Chủ nghĩa cá nhân</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BA%A3i_c%C3%A1ch" class="mw-redirect" title="Chủ nghĩa cải cách">Chủ nghĩa cải cách</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_chuy%C3%AAn_ch%E1%BA%BF" title="Chủ nghĩa chuyên chế">Chủ nghĩa chuyên chế</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_v%E1%BB%8B_l%E1%BB%A3i" title="Chủ nghĩa vị lợi">Chủ nghĩa vị lợi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa công nghiệp (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa công nghiệp</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%C3%B4ng_x%C3%A3" title="Chủ nghĩa công xã">Chủ nghĩa công xã</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Chủ nghĩa cộng đồng">Chủ nghĩa cộng đồng</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%99ng_h%C3%B2a" title="Chủ nghĩa cộng hòa">Chủ nghĩa cộng hòa</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n" title="Chủ nghĩa cộng sản">Chủ nghĩa cộng sản</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%C6%A1_y%E1%BA%BFu" title="Chủ nghĩa cơ yếu">Chủ nghĩa cơ yếu</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_cu%E1%BB%93ng_t%C3%ADn" title="Chủ nghĩa cuồng tín">Chủ nghĩa cuồng tín</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%B1c_%C4%91oan" title="Chủ nghĩa cực đoan">Chủ nghĩa cực đoan</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_Kit%C3%B4_gi%C3%A1o" title="Dân chủ Kitô giáo">Dân chủ Kitô giáo</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Dân chủ xã hội">Dân chủ xã hội</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_d%C3%A2n_t%E1%BB%99c" title="Chủ nghĩa dân tộc">Chủ nghĩa dân tộc</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_hi%E1%BA%BFn_ph%C3%A1p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa hiến pháp (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa hiến pháp</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_H%E1%BB%93i_gi%C3%A1o" title="Chủ nghĩa Hồi giáo">Chủ nghĩa Hồi giáo</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_m%C3%B4i_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Chủ nghĩa môi trường">Chủ nghĩa môi trường</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_nam_gi%E1%BB%9Bi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa nam giới (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa nam giới</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_n%E1%BB%AF_quy%E1%BB%81n" title="Chủ nghĩa nữ quyền">Chủ nghĩa nữ quyền</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_ph%C3%A1t_x%C3%ADt" title="Chủ nghĩa phát xít">Chủ nghĩa phát xít</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_ph%C3%A2n_ph%E1%BB%91i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa phân phối (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa phân phối</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BA%BF_%C4%91%E1%BB%99_qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7" title="Chế độ quân chủ">Chế độ quân chủ</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_qu%C3%A2n_phi%E1%BB%87t" class="mw-redirect" title="Chủ nghĩa quân phiệt">Chủ nghĩa quân phiệt</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_ti%E1%BA%BFn_b%E1%BB%99" title="Chủ nghĩa tiến bộ">Chủ nghĩa tiến bộ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_to%C3%A0n_c%E1%BA%A7u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa toàn cầu (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa toàn cầu</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Chủ nghĩa tư bản</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%E1%BB%B1_do" title="Chủ nghĩa tự do">Chủ nghĩa tự do</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%E1%BB%B1_do_c%C3%A1_nh%C3%A2n" title="Chủ nghĩa tự do cá nhân">Chủ nghĩa tự do cá nhân</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_tri%E1%BB%87t_%C4%91%E1%BB%83_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa triệt để chính trị (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa triệt để</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_tr%C3%AD_th%E1%BB%A9c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa trí thức (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa trí thức</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_v%C3%B4_ch%C3%ADnh_ph%E1%BB%A7" class="mw-redirect" title="Chủ nghĩa vô chính phủ">Chủ nghĩa vô chính phủ</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Chủ nghĩa xã hội">Chủ nghĩa xã hội</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_xanh" title="Chính trị xanh">Chính trị xanh</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cổng thông tin:Chính trị (trang không tồn tại)">Chủ đề Chính trị</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Chiến_tranh_Lạnh" style=";wide;padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background-color:#C3D6EF;"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Chi%E1%BA%BFn_tranh_L%E1%BA%A1nh" title="Bản mẫu:Chiến tranh Lạnh"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Chi%E1%BA%BFn_tranh_L%E1%BA%A1nh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Chiến tranh Lạnh (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Chi%E1%BA%BFn_tranh_L%E1%BA%A1nh&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Chiến_tranh_Lạnh" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_L%E1%BA%A1nh" title="Chiến tranh Lạnh">Chiến tranh Lạnh</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="background-color:#DCDCDC;"><div> <ul><li><b><a href="/wiki/Hoa_K%E1%BB%B3" title="Hoa Kỳ">Hoa Kỳ</a></b></li> <li><b><a href="/wiki/Li%C3%AAn_X%C3%B4" title="Liên Xô">Liên Xô</a></b></li> <li><a href="/wiki/NATO" title="NATO">NATO</a></li> <li><a href="/wiki/Kh%E1%BB%91i_Warszawa" title="Khối Warszawa">Khối Warszawa</a></li> <li><a href="/wiki/ANZUS" title="ANZUS">ANZUS</a></li> <li><a href="/wiki/Kh%E1%BB%91i_Hi%E1%BB%87p_%C6%B0%E1%BB%9Bc_Baghdad" title="Khối Hiệp ước Baghdad">METO</a></li> <li><a href="/wiki/T%E1%BB%95_ch%E1%BB%A9c_Hi%E1%BB%87p_%C6%B0%E1%BB%9Bc_%C4%90%C3%B4ng_Nam_%C3%81" title="Tổ chức Hiệp ước Đông Nam Á">SEATO</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%E1%BB%95_ch%E1%BB%A9c_Hi%E1%BB%87p_%C6%B0%E1%BB%9Bc_%C4%90%C3%B4ng_B%E1%BA%AFc_%C3%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tổ chức Hiệp ước Đông Bắc Á (trang không tồn tại)">NEATO</a></li> <li><a href="/wiki/Hi%E1%BB%87p_%C6%B0%E1%BB%9Bc_H%E1%BB%97_t%C6%B0%C6%A1ng_Li%C3%AAn_M%E1%BB%B9_ch%C3%A2u" title="Hiệp ước Hỗ tương Liên Mỹ châu">Hiệp ước Rio</a></li> <li><a href="/wiki/Phong_tr%C3%A0o_kh%C3%B4ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt" title="Phong trào không liên kết">Phong trào không liên kết</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;"><a href="/wiki/Th%E1%BA%ADp_ni%C3%AAn_1940" title="Thập niên 1940">Thập niên 1940</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/K%E1%BA%BF_ho%E1%BA%A1ch_Morgenthau" title="Kế hoạch Morgenthau">Kế hoạch Morgenthau</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cu%E1%BB%99c_n%E1%BB%95i_lo%E1%BA%A1n_c%E1%BB%A7a_Qu%C3%A2n_%C4%91%E1%BB%99i_Nh%C3%A2n_d%C3%A2n_kh%C3%A1ng_Nh%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cuộc nổi loạn của Quân đội Nhân dân kháng Nhật (trang không tồn tại)">Cuộc nổi loạn của Quân đội Nhân dân kháng Nhật</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Xung_%C4%91%E1%BB%99t_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Jamaica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xung đột chính trị Jamaica (trang không tồn tại)">Xung đột chính trị Jamaica</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dekemvriana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dekemvriana (trang không tồn tại)">Dekemvriana</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_du_k%C3%ADch_%E1%BB%9F_c%C3%A1c_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_Baltic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh du kích ở các nước Baltic (trang không tồn tại)">Chiến tranh du kích ở các nước Baltic</a> <ul><li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_d%E1%BB%8Bch_Priboi" title="Chiến dịch Priboi">Chiến dịch Priboi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_d%E1%BB%8Bch_Jungle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến dịch Jungle (trang không tồn tại)">Chiến dịch Jungle</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFm_%C4%91%C3%B3ng_c%C3%A1c_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_Baltic" title="Chiếm đóng các nước Baltic">Chiếm đóng các nước Baltic</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Nh%E1%BB%AFng_ng%C6%B0%E1%BB%9Di_l%C3%ADnh_b%E1%BB%8B_nguy%E1%BB%81n_r%E1%BB%A7a" title="Những người lính bị nguyền rủa">Những người lính bị nguyền rủa</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_d%E1%BB%8Bch_Unthinkable" title="Chiến dịch Unthinkable">Chiến dịch Unthinkable</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=V%E1%BB%A5_%C4%91%C3%A0o_t%E1%BA%A9u_c%E1%BB%A7a_Gouzenko&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vụ đào tẩu của Gouzenko (trang không tồn tại)">Vụ đào tẩu của Gouzenko</a></li> <li><a href="/wiki/Chia_c%E1%BA%AFt_Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn" title="Chia cắt Triều Tiên">Chia cắt Triều Tiên</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_D%C3%A2n_t%E1%BB%99c_Indonesia" title="Cách mạng Dân tộc Indonesia">Cách mạng Dân tộc Indonesia</a></li> <li><a href="/wiki/Nam_B%E1%BB%99_kh%C3%A1ng_chi%E1%BA%BFn" title="Nam Bộ kháng chiến">Nam Bộ kháng chiến</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_d%E1%BB%8Bch_Beleaguer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến dịch Beleaguer (trang không tồn tại)">Chiến dịch Beleaguer</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_d%E1%BB%8Bch_Blacklist_Forty&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến dịch Blacklist Forty (trang không tồn tại)">Chiến dịch Blacklist Forty</a></li> <li><a href="/wiki/Kh%E1%BB%A7ng_ho%E1%BA%A3ng_Iran_1946" title="Khủng hoảng Iran 1946">Khủng hoảng Iran 1946</a></li> <li><a href="/wiki/N%E1%BB%99i_chi%E1%BA%BFn_Hy_L%E1%BA%A1p" title="Nội chiến Hy Lạp">Nội chiến Hy Lạp</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%E1%BA%BF_ho%E1%BA%A1ch_Baruch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kế hoạch Baruch (trang không tồn tại)">Kế hoạch Baruch</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_ki%E1%BB%87n_Eo_bi%E1%BB%83n_Corfu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sự kiện Eo biển Corfu (trang không tồn tại)">Sự kiện Eo biển Corfu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kh%E1%BB%A7ng_ho%E1%BA%A3ng_eo_bi%E1%BB%83n_Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khủng hoảng eo biển Thổ Nhĩ Kỳ (trang không tồn tại)">Khủng hoảng eo biển Thổ Nhĩ Kỳ</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Restatement_of_Policy_on_Germany&action=edit&redlink=1" class="new" title="Restatement of Policy on Germany (trang không tồn tại)">Restatement of Policy on Germany</a></i></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_%C4%90%C3%B4ng_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Chiến tranh Đông Dương">Chiến tranh Đông Dương</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A7u_c%E1%BB%AD_Qu%E1%BB%91c_h%E1%BB%99i_Ba_Lan_1947&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bầu cử Quốc hội Ba Lan 1947 (trang không tồn tại)">Bầu cử Quốc hội Ba Lan 1947</a></li> <li><a href="/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_Truman" title="Thuyết Truman">Thuyết Truman</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%99i_ngh%E1%BB%8B_Quan_h%E1%BB%87_ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hội nghị Quan hệ châu Á (trang không tồn tại)">Hội nghị Quan hệ châu Á</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kh%E1%BB%A7ng_ho%E1%BA%A3ng_th%C3%A1ng_5_n%C4%83m_1947&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khủng hoảng tháng 5 năm 1947 (trang không tồn tại)">Khủng hoảng tháng 5 năm 1947</a></li> <li><a href="/wiki/Chia_c%E1%BA%AFt_%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Chia cắt Ấn Độ">Chia cắt Ấn Độ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99-Pakistan_1947%E2%80%931948&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh Ấn Độ-Pakistan 1947–1948 (trang không tồn tại)">Chiến tranh Ấn Độ-Pakistan 1947–1948</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Palestine_1948" title="Chiến tranh Palestine 1948">Chiến tranh Palestine 1947–1949</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%99i_chi%E1%BA%BFn_L%C3%A3nh_th%E1%BB%95_%E1%BB%A6y_tr%E1%BB%8B_Palestine_1947%E2%80%931948&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nội chiến Lãnh thổ Ủy trị Palestine 1947–1948 (trang không tồn tại)">Nội chiến Lãnh thổ Ủy trị Palestine 1947–1948</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_%E2%80%93_Israel_1948" title="Chiến tranh Ả Rập – Israel 1948">Chiến tranh Ả Rập – Israel 1948</a></li> <li><a href="/wiki/Cu%E1%BB%99c_di_c%C6%B0_Palestine,_1948" title="Cuộc di cư Palestine, 1948">Cuộc di cư Palestine, 1948</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/K%E1%BA%BF_ho%E1%BA%A1ch_Marshall" title="Kế hoạch Marshall">Kế hoạch Marshall</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%99i_%C4%91%E1%BB%93ng_T%C6%B0%C6%A1ng_tr%E1%BB%A3_Kinh_t%E1%BA%BF" title="Hội đồng Tương trợ Kinh tế">Hội đồng Tương trợ Kinh tế</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh_Ti%E1%BB%87p_Kh%E1%BA%AFc_n%C4%83m_1948" title="Đảo chính Tiệp Khắc năm 1948">Đảo chính Tiệp Khắc năm 1948</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cu%E1%BB%99c_n%E1%BB%95i_d%E1%BA%ADy_Al-Wathbah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cuộc nổi dậy Al-Wathbah (trang không tồn tại)">Cuộc nổi dậy Al-Wathbah</a></li> <li><a href="/wiki/Chia_r%E1%BA%BD_Tito_%E2%80%93_Stalin" title="Chia rẽ Tito – Stalin">Chia rẽ Tito – Stalin</a></li> <li><a href="/wiki/Cu%E1%BB%99c_phong_t%E1%BB%8Fa_Berlin" title="Cuộc phong tỏa Berlin">Cuộc phong tỏa Berlin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%A1p_nh%E1%BA%ADp_Hyderabad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sáp nhập Hyderabad (trang không tồn tại)">Sáp nhập Hyderabad</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_ki%E1%BB%87n_Madiun&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sự kiện Madiun (trang không tồn tại)">Sự kiện Madiun</a></li> <li><a href="/wiki/S%E1%BB%B1_ph%E1%BA%A3n_b%E1%BB%99i_c%E1%BB%A7a_ph%C6%B0%C6%A1ng_T%C3%A2y" title="Sự phản bội của phương Tây">Sự phản bội của phương Tây</a></li> <li><a href="/wiki/B%E1%BB%A9c_m%C3%A0n_s%E1%BA%AFt" title="Bức màn sắt">Bức màn sắt</a></li> <li><a href="/wiki/Kh%E1%BB%91i_ph%C3%ADa_%C4%90%C3%B4ng" title="Khối phía Đông">Khối phía Đông</a></li> <li><a href="/wiki/Kh%E1%BB%91i_ph%C3%ADa_T%C3%A2y" title="Khối phía Tây">Khối phía Tây</a></li> <li><a href="/wiki/N%E1%BB%99i_chi%E1%BA%BFn_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Nội chiến Trung Quốc">Nội chiến Trung Quốc</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%ACnh_tr%E1%BA%A1ng_kh%E1%BA%A9n_c%E1%BA%A5p_Malaya" class="mw-redirect" title="Tình trạng khẩn cấp Malaya">Tình trạng khẩn cấp Malaya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh_Syria_th%C3%A1ng_3_n%C4%83m_1949&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảo chính Syria tháng 3 năm 1949 (trang không tồn tại)">Đảo chính Syria tháng 3 năm 1949</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_d%E1%BB%8Bch_Valuable&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến dịch Valuable (trang không tồn tại)">Chiến dịch Valuable</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;"><a href="/wiki/Th%E1%BA%ADp_ni%C3%AAn_1950" title="Thập niên 1950">Thập niên 1950</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/B%E1%BB%A9c_m%C3%A0n_tre" title="Bức màn tre">Bức màn tre</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_McCarthy" title="Chủ nghĩa McCarthy">Chủ nghĩa McCarthy</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn" title="Chiến tranh Triều Tiên">Chiến tranh Triều Tiên</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_L%E1%BA%A1nh_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Chiến tranh Lạnh Ả Rập">Chiến tranh Lạnh Ả Rập (1952–1979)</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_Ai_C%E1%BA%ADp_1952" title="Cách mạng Ai Cập 1952">Cách mạng Ai Cập 1952</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%C3%ACnh_c%C3%B4ng_v%C3%A0_bi%E1%BB%83u_t%C3%ACnh_Iraq_1952&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đình công và biểu tình Iraq 1952 (trang không tồn tại)">Đình công và biểu tình Iraq 1952</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%95i_d%E1%BA%ADy_Mau_Mau&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nổi dậy Mau Mau (trang không tồn tại)">Nổi dậy Mau Mau</a></li> <li><a href="/wiki/N%E1%BB%95i_d%E1%BA%ADy_t%E1%BA%A1i_%C4%90%C3%B4ng_%C4%90%E1%BB%A9c_1953" title="Nổi dậy tại Đông Đức 1953">Nổi dậy tại Đông Đức 1953</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh_Iran_1953&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảo chính Iran 1953 (trang không tồn tại)">Đảo chính Iran 1953</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87p_%C6%B0%E1%BB%9Bc_Madrid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hiệp ước Madrid (trang không tồn tại)">Hiệp ước Madrid</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tu_ch%C3%ADnh_%C3%A1n_Bricker&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tu chính án Bricker (trang không tồn tại)">Tu chính án Bricker</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh_Syria_1954&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảo chính Syria 1954 (trang không tồn tại)">Đảo chính Syria 1954</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=V%E1%BB%A5_Petrov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vụ Petrov (trang không tồn tại)">Vụ Petrov</a></li> <li><a href="/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_domino" title="Thuyết domino">Thuyết domino</a></li> <li><a href="/wiki/Hi%E1%BB%87p_%C4%91%E1%BB%8Bnh_Gen%C3%A8ve_1954" title="Hiệp định Genève 1954">Hiệp định Genève 1954</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh_Guatemala_n%C4%83m_1954" title="Đảo chính Guatemala năm 1954">Đảo chính Guatemala năm 1954</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=V%E1%BB%A5_b%E1%BA%AFt_gi%E1%BB%AF_t%C3%A0u_ch%E1%BB%9F_d%E1%BA%A7u_Tuapse&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vụ bắt giữ tàu chở dầu Tuapse (trang không tồn tại)">Bắt giữ tàu chở dầu <i>Tuapse</i></a></li> <li><a href="/wiki/Kh%E1%BB%A7ng_ho%E1%BA%A3ng_eo_bi%E1%BB%83n_%C4%90%C3%A0i_Loan_l%E1%BA%A7n_1" title="Khủng hoảng eo biển Đài Loan lần 1">Khủng hoảng eo biển Đài Loan lần 1</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_Jebel_Akhdar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh Jebel Akhdar (trang không tồn tại)">Chiến tranh Jebel Akhdar</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Alg%C3%A9rie" title="Chiến tranh Algérie">Chiến tranh Algérie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kashmir_Princess&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kashmir Princess (trang không tồn tại)">Kashmir Princess</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%99i_ngh%E1%BB%8B_Bandung" title="Hội nghị Bandung">Hội nghị Bandung</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%99i_ngh%E1%BB%8B_th%C6%B0%E1%BB%A3ng_%C4%91%E1%BB%89nh_Gen%C3%A8ve_(1955)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hội nghị thượng đỉnh Genève (1955) (trang không tồn tại)">Hội nghị thượng đỉnh Genève (1955)</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Chiến tranh Việt Nam">Chiến tranh Việt Nam</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%ACnh_tr%E1%BA%A1ng_kh%E1%BA%A9n_c%E1%BA%A5p_S%C3%ADp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tình trạng khẩn cấp Síp (trang không tồn tại)">Tình trạng khẩn cấp Síp</a></li> <li>"<a href="/wiki/V%E1%BB%81_s%C3%B9ng_b%C3%A1i_c%C3%A1_nh%C3%A2n_v%C3%A0_nh%E1%BB%AFng_h%E1%BA%ADu_qu%E1%BA%A3_c%E1%BB%A7a_n%C3%B3" title="Về sùng bái cá nhân và những hậu quả của nó">Về sùng bái cá nhân và những hậu quả của nó</a>"</li> <li><a href="/wiki/Bi%E1%BB%83u_t%C3%ACnh_Pozna%C5%84_1956" title="Biểu tình Poznań 1956">Biểu tình Poznań 1956</a></li> <li><a href="/wiki/S%E1%BB%B1_ki%E1%BB%87n_n%C4%83m_1956_%E1%BB%9F_Hungary" title="Sự kiện năm 1956 ở Hungary">Sự kiện năm 1956 ở Hungary</a></li> <li><a href="/wiki/Th%C3%A1ng_M%C6%B0%E1%BB%9Di_Ba_Lan" title="Tháng Mười Ba Lan">Tháng Mười Ba Lan</a></li> <li><a href="/wiki/Kh%E1%BB%A7ng_ho%E1%BA%A3ng_K%C3%AAnh_%C4%91%C3%A0o_Suez" title="Khủng hoảng Kênh đào Suez">Khủng hoảng Kênh đào Suez</a></li> <li>"<a href="/wiki/Ch%C3%BAng_t%C3%B4i_s%E1%BA%BD_ch%C3%B4n_v%C3%B9i_c%C3%A1c_%C3%B4ng" title="Chúng tôi sẽ chôn vùi các ông">Chúng tôi sẽ chôn vùi các ông</a>"</li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_d%E1%BB%8Bch_Gladio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến dịch Gladio (trang không tồn tại)">Chiến dịch <i>Gladio</i></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kh%E1%BB%A7ng_ho%E1%BA%A3ng_Syria_1957&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khủng hoảng Syria 1957 (trang không tồn tại)">Khủng hoảng Syria 1957</a></li> <li><a href="/wiki/Kh%E1%BB%A7ng_ho%E1%BA%A3ng_Sputnik" title="Khủng hoảng Sputnik">Khủng hoảng Sputnik</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_Ifni&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh Ifni (trang không tồn tại)">Chiến tranh Ifni</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_14_th%C3%A1ng_7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cách mạng 14 tháng 7 (trang không tồn tại)">Cách mạng Iraq 14 tháng 7</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kh%E1%BB%A7ng_ho%E1%BA%A3ng_Liban_1958&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khủng hoảng Liban 1958 (trang không tồn tại)">Khủng hoảng Liban 1958</a></li> <li><a href="/wiki/Kh%E1%BB%A7ng_ho%E1%BA%A3ng_eo_bi%E1%BB%83n_%C4%90%C3%A0i_Loan_l%E1%BA%A7n_2" title="Khủng hoảng eo biển Đài Loan lần 2">Khủng hoảng eo biển Đài Loan lần 2</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%95i_d%E1%BA%ADy_Mosul_1959&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nổi dậy Mosul 1959 (trang không tồn tại)">Nổi dậy Mosul 1959</a></li> <li><a href="/wiki/N%E1%BB%95i_d%E1%BA%ADy_T%C3%A2y_T%E1%BA%A1ng_1959" title="Nổi dậy Tây Tạng 1959">Nổi dậy Tây Tạng 1959</a></li> <li><a href="/wiki/N%E1%BB%99i_chi%E1%BA%BFn_L%C3%A0o" title="Nội chiến Lào">Nội chiến Lào</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tranh_lu%E1%BA%ADn_nh%C3%A0_b%E1%BA%BFp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tranh luận nhà bếp (trang không tồn tại)">Tranh luận nhà bếp</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_Cuba" title="Cách mạng Cuba">Cách mạng Cuba</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%A7ng_c%E1%BB%91_C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_Cuba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Củng cố Cách mạng Cuba (trang không tồn tại)">Củng cố Cách mạng Cuba</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Chia_r%E1%BA%BD_Trung_%E2%80%93_X%C3%B4" title="Chia rẽ Trung – Xô">Chia rẽ Trung – Xô</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;"><a href="/wiki/Th%E1%BA%ADp_ni%C3%AAn_1960" title="Thập niên 1960">Thập niên 1960</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Kh%E1%BB%A7ng_ho%E1%BA%A3ng_Congo" title="Khủng hoảng Congo">Khủng hoảng Congo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%95i_d%E1%BA%ADy_Simba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nổi dậy Simba (trang không tồn tại)">Nổi dậy Simba</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_c%E1%BB%91_U-2_n%C4%83m_1960&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sự cố U-2 năm 1960 (trang không tồn tại)">Sự cố U-2 năm 1960</a></li> <li><a href="/wiki/S%E1%BB%B1_ki%E1%BB%87n_V%E1%BB%8Bnh_Con_L%E1%BB%A3n" title="Sự kiện Vịnh Con Lợn">Sự kiện Vịnh Con Lợn</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh_Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3_1960&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảo chính Thổ Nhĩ Kỳ 1960 (trang không tồn tại)">Đảo chính Thổ Nhĩ Kỳ 1960</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chia_r%E1%BA%BD_Albania%E2%80%93Li%C3%AAn_X%C3%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chia rẽ Albania–Liên Xô (trang không tồn tại)">Chia rẽ Albania–Liên Xô</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Tr%E1%BB%A5c_xu%E1%BA%A5t_Li%C3%AAn_X%C3%B4_kh%E1%BB%8Fi_Albania&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trục xuất Liên Xô khỏi Albania (trang không tồn tại)">Trục xuất Liên Xô khỏi Albania</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Xung_%C4%91%E1%BB%99t_Iraq_-_Kurd" title="Xung đột Iraq - Kurd">Xung đột Iraq - Kurd</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_Iraq_%E2%80%93_Kurd_l%E1%BA%A7n_th%E1%BB%A9_nh%E1%BA%A5t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh Iraq – Kurd lần thứ nhất (trang không tồn tại)">Chiến tranh Iraq – Kurd lần thứ nhất</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Kh%E1%BB%A7ng_ho%E1%BA%A3ng_Berlin_1961" title="Khủng hoảng Berlin 1961">Khủng hoảng Berlin 1961</a></li> <li><a href="/wiki/B%E1%BB%A9c_t%C6%B0%E1%BB%9Dng_Berlin" title="Bức tường Berlin">Bức tường Berlin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%A1p_nh%E1%BA%ADp_Goa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sáp nhập Goa (trang không tồn tại)">Sáp nhập Goa</a></li> <li><a href="/wiki/Xung_%C4%91%E1%BB%99t_Papua" title="Xung đột Papua">Xung đột Papua</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%91i_%C4%91%E1%BA%A7u_Indonesia%E2%80%93Malaysia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đối đầu Indonesia–Malaysia (trang không tồn tại)">Đối đầu Indonesia–Malaysia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_c%C3%A1t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh cát (trang không tồn tại)">Chiến tranh cát</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_thu%E1%BB%99c_%C4%91%E1%BB%8Ba_B%E1%BB%93_%C4%90%C3%A0o_Nha" title="Chiến tranh thuộc địa Bồ Đào Nha">Chiến tranh thuộc địa Bồ Đào Nha</a> <ul><li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_gi%C3%A0nh_%C4%91%E1%BB%99c_l%E1%BA%ADp_Angola" title="Chiến tranh giành độc lập Angola">Chiến tranh giành độc lập Angola</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_gi%C3%A0nh_%C4%91%E1%BB%99c_l%E1%BA%ADp_Guinea-Bissau&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh giành độc lập Guinea-Bissau (trang không tồn tại)">Chiến tranh giành độc lập Guinea-Bissau</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_gi%C3%A0nh_%C4%91%E1%BB%99c_l%E1%BA%ADp_Mozambique" title="Chiến tranh giành độc lập Mozambique">Chiến tranh giành độc lập Mozambique</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Kh%E1%BB%A7ng_ho%E1%BA%A3ng_t%C3%AAn_l%E1%BB%ADa_Cuba" title="Khủng hoảng tên lửa Cuba">Khủng hoảng tên lửa Cuba</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=El_Porte%C3%B1azo&action=edit&redlink=1" class="new" title="El Porteñazo (trang không tồn tại)">El Porteñazo</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Trung%E2%80%93%E1%BA%A4n" title="Chiến tranh Trung–Ấn">Chiến tranh Trung–Ấn</a></li> <li><a href="/wiki/N%E1%BB%95i_d%E1%BA%ADy_c%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n_Sarawak" title="Nổi dậy cộng sản Sarawak">Nổi dậy cộng sản Sarawak</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_Ramadan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cách mạng Ramadan (trang không tồn tại)">Cách mạng Ramadan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_gi%C3%A0nh_%C4%91%E1%BB%99c_l%E1%BA%ADp_Eritrea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh giành độc lập Eritrea (trang không tồn tại)">Chiến tranh giành độc lập Eritrea</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%99i_chi%E1%BA%BFn_B%E1%BA%AFc_Yemen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nội chiến Bắc Yemen (trang không tồn tại)">Nội chiến Bắc Yemen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh_Syria_1963&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảo chính Syria 1963 (trang không tồn tại)">Đảo chính Syria 1963</a></li> <li><a href="/wiki/V%E1%BB%A5_%C3%A1m_s%C3%A1t_John_F._Kennedy" title="Vụ ám sát John F. Kennedy">Vụ ám sát John F. Kennedy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%ACnh_tr%E1%BA%A1ng_kh%E1%BA%A9n_c%E1%BA%A5p_Aden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tình trạng khẩn cấp Aden (trang không tồn tại)">Tình trạng khẩn cấp Aden</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A1o_l%E1%BB%B1c_li%C3%AAn_c%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng_S%C3%ADp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bạo lực liên cộng đồng Síp (trang không tồn tại)">Khủng hoảng Síp 1963–1964</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_Shifta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh Shifta (trang không tồn tại)">Chiến tranh Shifta</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_b%E1%BA%A9n_th%E1%BB%89u_M%C3%A9xico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh bẩn thỉu México (trang không tồn tại)">Chiến tranh bẩn thỉu México</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3m_s%C3%A1t_Tlatelolco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảm sát Tlatelolco (trang không tồn tại)">Thảm sát Tlatelolco</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%99i_chi%E1%BA%BFn_Guatemala&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nội chiến Guatemala (trang không tồn tại)">Nội chiến Guatemala</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Xung_%C4%91%E1%BB%99t_Colombia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xung đột Colombia (trang không tồn tại)">Xung đột Colombia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh_Brazil_1964&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảo chính Brazil 1964 (trang không tồn tại)">Đảo chính Brazil 1964</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%99i_chi%E1%BA%BFn_Dominica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nội chiến Dominica (trang không tồn tại)">Nội chiến Dominica</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_du_k%C3%ADch_Rhodesia" title="Chiến tranh du kích Rhodesia">Chiến tranh du kích Rhodesia</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1c_v%E1%BB%A5_gi%E1%BA%BFt_ng%C6%B0%E1%BB%9Di_t%E1%BA%A1i_Indonesia_1965%E2%80%931966" title="Các vụ giết người tại Indonesia 1965–1966">Các vụ giết người tại Indonesia 1965–1966</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chuy%E1%BB%83n_sang_Tr%E1%BA%ADt_t%E1%BB%B1_m%E1%BB%9Bi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chuyển sang Trật tự mới (trang không tồn tại)">Chuyển sang Trật tự mới (Indonesia)</a></li> <li><a href="/wiki/Tuy%C3%AAn_b%E1%BB%91_ASEAN" title="Tuyên bố ASEAN">Tuyên bố ASEAN</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh_Syria_1966&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảo chính Syria 1966 (trang không tồn tại)">Đảo chính Syria 1966</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_V%C4%83n_h%C3%B3a_v%C3%B4_s%E1%BA%A3n" title="Đại Cách mạng Văn hóa vô sản">Đại Cách mạng Văn hóa vô sản</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_Argentina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cách mạng Argentina (trang không tồn tại)">Cách mạng Argentina</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_gi%C3%A0nh_%C4%91%E1%BB%99c_l%E1%BA%ADp_Namibia" title="Chiến tranh giành độc lập Namibia">Chiến tranh giành độc lập Namibia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Xung_%C4%91%E1%BB%99t_Khu_phi_qu%C3%A2n_s%E1%BB%B1_Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xung đột Khu phi quân sự Triều Tiên (trang không tồn tại)">Xung đột Khu phi quân sự Triều Tiên</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_ki%E1%BB%87n_3_th%C3%A1ng_12&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sự kiện 3 tháng 12 (trang không tồn tại)">Sự kiện 3 tháng 12</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_quy%E1%BB%81n_Qu%C3%A2n_s%E1%BB%B1_Hy_L%E1%BA%A1p_1967%E2%80%931974" title="Chính quyền Quân sự Hy Lạp 1967–1974">Chính quyền Quân sự Hy Lạp 1967–1974</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A1o_lo%E1%BA%A1n_H%E1%BB%93ng_K%C3%B4ng_1967&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bạo loạn Hồng Kông 1967 (trang không tồn tại)">Bạo loạn Hồng Kông 1967</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A1o_l%E1%BB%B1c_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_%C3%9D_1968%E2%80%931988&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bạo lực chính trị Ý 1968–1988 (trang không tồn tại)">Bạo lực chính trị Ý 1968–1988</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_S%C3%A1u_Ng%C3%A0y" title="Chiến tranh Sáu Ngày">Chiến tranh Sáu Ngày</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_Ai_C%E1%BA%ADp%E2%80%93Israel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh Ai Cập–Israel (trang không tồn tại)">Chiến tranh Ai Cập–Israel</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_Dhofar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh Dhofar (trang không tồn tại)">Chiến tranh Dhofar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_Al-Wadiah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh Al-Wadiah (trang không tồn tại)">Chiến tranh Al-Wadiah</a></li> <li><a href="/wiki/N%E1%BB%99i_chi%E1%BA%BFn_Nigeria" title="Nội chiến Nigeria">Nội chiến Nigeria</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=L%C3%A0n_s%C3%B3ng_bi%E1%BB%83u_t%C3%ACnh_1968&action=edit&redlink=1" class="new" title="Làn sóng biểu tình 1968 (trang không tồn tại)">Làn sóng biểu tình 1968</a> <ul><li><a href="/wiki/B%E1%BA%A5t_%E1%BB%95n_t%E1%BA%A1i_Ph%C3%A1p_th%C3%A1ng_5_n%C4%83m_1968" title="Bất ổn tại Pháp tháng 5 năm 1968">Bất ổn tại Pháp tháng 5 năm 1968</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/M%C3%B9a_xu%C3%A2n_Praha" title="Mùa xuân Praha">Mùa xuân Praha</a></li> <li><a href="/wiki/USS_Pueblo_(AGER-2)#Sự_cố_Pueblo" title="USS Pueblo (AGER-2)">Sự cố USS <i>Pueblo</i></a></li> <li><a href="/wiki/Kh%E1%BB%A7ng_ho%E1%BA%A3ng_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Ba_Lan_1968" title="Khủng hoảng chính trị Ba Lan 1968">Khủng hoảng chính trị Ba Lan 1968</a></li> <li><a href="/wiki/N%E1%BB%95i_d%E1%BA%ADy_c%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n_Malaysia_(1968%E2%80%931989)" title="Nổi dậy cộng sản Malaysia (1968–1989)">Nổi dậy cộng sản Malaysia (1968–1989)</a></li> <li><a href="/wiki/Kh%E1%BB%91i_Warszawa_t%E1%BA%A5n_c%C3%B4ng_Ti%E1%BB%87p_Kh%E1%BA%AFc" title="Khối Warszawa tấn công Tiệp Khắc">Khối Warszawa tấn công Tiệp Khắc</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_17_th%C3%A1ng_7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cách mạng 17 tháng 7 (trang không tồn tại)">Cách mạng 17 tháng 7</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh_Peru_1968&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảo chính Peru 1968 (trang không tồn tại)">Đảo chính Peru 1968</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh_Sudan_1969&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảo chính Sudan 1969 (trang không tồn tại)">Đảo chính Sudan 1969</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_Libya_1969" title="Cách mạng Libya 1969">Cách mạng Libya 1969</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n_Guly%C3%A1s" title="Chủ nghĩa cộng sản Gulyás">Chủ nghĩa cộng sản Gulyás</a></li> <li><a href="/wiki/Xung_%C4%91%E1%BB%99t_bi%C3%AAn_gi%E1%BB%9Bi_Trung%E2%80%93X%C3%B4" title="Xung đột biên giới Trung–Xô">Xung đột biên giới Trung–Xô</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%95i_d%E1%BA%ADy_Qu%C3%A2n_%C4%91%E1%BB%99i_Nh%C3%A2n_d%C3%A2n_m%E1%BB%9Bi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nổi dậy Quân đội Nhân dân mới (trang không tồn tại)">Nổi dậy Quân đội Nhân dân mới (Philippines)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;"><a href="/wiki/Th%E1%BA%ADp_ni%C3%AAn_1970" title="Thập niên 1970">Thập niên 1970</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/D%C3%A9tente" title="Détente">Giảm căng thẳng</a></li> <li><a href="/wiki/Hi%E1%BB%87p_%C6%B0%E1%BB%9Bc_kh%C3%B4ng_ph%E1%BB%95_bi%E1%BA%BFn_v%C5%A9_kh%C3%AD_h%E1%BA%A1t_nh%C3%A2n" title="Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân">Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân</a></li> <li><a href="/wiki/Th%C3%A1ng_Ch%C3%ADn_%C4%90en_(Jordan)" title="Tháng Chín Đen (Jordan)">Tháng Chín Đen (Jordan)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Alcora_Exercise&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alcora Exercise (trang không tồn tại)">Alcora Exercise</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh_Syria_1970&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảo chính Syria 1970 (trang không tồn tại)">Đảo chính Syria 1970</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Xung_%C4%91%E1%BB%99t_T%C3%A2y_Sahara&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xung đột Tây Sahara (trang không tồn tại)">Xung đột Tây Sahara</a></li> <li><a href="/wiki/N%E1%BB%99i_chi%E1%BA%BFn_Campuchia" title="Nội chiến Campuchia">Nội chiến Campuchia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%95i_d%E1%BA%ADy_c%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n_Th%C3%A1i_Lan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nổi dậy cộng sản Thái Lan (trang không tồn tại)">Nổi dậy cộng sản Thái Lan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bi%E1%BB%83u_t%C3%ACnh_Ba_Lan_1970&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biểu tình Ba Lan 1970 (trang không tồn tại)">Biểu tình Ba Lan 1970</a></li> <li><a href="/wiki/B%E1%BA%A1o_lo%E1%BA%A1n_Koza" title="Bạo loạn Koza">Bạo loạn Koza</a></li> <li><i><a href="/wiki/Realpolitik" title="Realpolitik">Realpolitik</a></i></li> <li><a href="/wiki/Ngo%E1%BA%A1i_giao_b%C3%B3ng_b%C3%A0n" title="Ngoại giao bóng bàn">Ngoại giao bóng bàn</a></li> <li><a href="/wiki/Cu%E1%BB%99c_n%E1%BB%95i_d%E1%BA%ADy_c%E1%BB%A7a_JVP_%E1%BB%9F_Sri_Lanka_(1971)" title="Cuộc nổi dậy của JVP ở Sri Lanka (1971)">Cuộc nổi dậy của JVP ở Sri Lanka (1971)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_s%E1%BB%ADa_%C4%91%E1%BB%95i_(Ai_C%E1%BA%ADp)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cách mạng sửa đổi (Ai Cập) (trang không tồn tại)">Cách mạng sửa đổi (Ai Cập)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_qu%C3%A2n_s%E1%BB%B1_Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3_1971&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biên bản quân sự Thổ Nhĩ Kỳ 1971 (trang không tồn tại)">Biên bản quân sự Thổ Nhĩ Kỳ 1971</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh_Sudan_1971&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảo chính Sudan 1971 (trang không tồn tại)">Đảo chính Sudan 1971</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tho%E1%BA%A3_thu%E1%BA%ADn_b%E1%BB%91n_c%C6%B0%E1%BB%9Dng_qu%E1%BB%91c_v%E1%BB%81_Berlin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thoả thuận bốn cường quốc về Berlin (trang không tồn tại)">Thoả thuận bốn cường quốc về Berlin</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_gi%E1%BA%A3i_ph%C3%B3ng_Bangladesh" title="Chiến tranh giải phóng Bangladesh">Chiến tranh giải phóng Bangladesh</a></li> <li><a href="/wiki/Chuy%E1%BA%BFn_th%C4%83m_Trung_Qu%E1%BB%91c_c%E1%BB%A7a_Richard_Nixon" title="Chuyến thăm Trung Quốc của Richard Nixon">Chuyến thăm Trung Quốc của Richard Nixon</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Yemen_l%E1%BA%A7n_th%E1%BB%A9_nh%E1%BA%A5t" title="Chiến tranh Yemen lần thứ nhất">Chiến tranh Yemen lần thứ nhất</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3m_s%C3%A1t_M%C3%BCnchen" title="Thảm sát München">Thảm sát München</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%95i_d%E1%BA%ADy_%E1%BB%9F_Bangladesh_1972%E2%80%931975&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nổi dậy ở Bangladesh 1972–1975 (trang không tồn tại)">Nổi dậy ở Bangladesh 1972–1975</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%99i_chi%E1%BA%BFn_Eritrea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nội chiến Eritrea (trang không tồn tại)">Nội chiến Eritrea lần thứ nhất</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh_Uruguay_1973&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảo chính Uruguay 1973 (trang không tồn tại)">Đảo chính Uruguay 1973</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh_Afghanistan_1973&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảo chính Afghanistan 1973 (trang không tồn tại)">Đảo chính Afghanistan 1973</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh_Chile_1973" title="Đảo chính Chile 1973">Đảo chính Chile 1973</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Yom_Kippur" title="Chiến tranh Yom Kippur">Chiến tranh Yom Kippur</a></li> <li><a href="/wiki/Kh%E1%BB%A7ng_ho%E1%BA%A3ng_d%E1%BA%A7u_m%E1%BB%8F_1973" title="Khủng hoảng dầu mỏ 1973">Khủng hoảng dầu mỏ 1973</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_hoa_c%E1%BA%A9m_ch%C6%B0%E1%BB%9Bng" title="Cách mạng hoa cẩm chướng">Cách mạng hoa cẩm chướng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%A2y_Ban_Nha_chuy%E1%BB%83n_sang_ch%E1%BA%BF_%C4%91%E1%BB%99_d%C3%A2n_ch%E1%BB%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tây Ban Nha chuyển sang chế độ dân chủ (trang không tồn tại)">Tây Ban Nha chuyển sang chế độ dân chủ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Metapolitefsi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Metapolitefsi (trang không tồn tại)">Metapolitefsi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%C3%A0m_ph%C3%A1n_h%E1%BA%A1n_ch%E1%BA%BF_v%C5%A9_kh%C3%AD_chi%E1%BA%BFn_l%C6%B0%E1%BB%A3c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đàm phán hạn chế vũ khí chiến lược (trang không tồn tại)">Đàm phán hạn chế vũ khí chiến lược</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_Iraq_%E2%80%93_Kurd_l%E1%BA%A7n_th%E1%BB%A9_hai&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh Iraq – Kurd lần thứ hai (trang không tồn tại)">Chiến tranh Iraq – Kurd lần thứ hai</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3_x%C3%A2m_l%C6%B0%E1%BB%A3c_S%C3%ADp" title="Thổ Nhĩ Kỳ xâm lược Síp">Thổ Nhĩ Kỳ xâm lược Síp</a></li> <li><a href="/wiki/N%E1%BB%99i_chi%E1%BA%BFn_Angola" title="Nội chiến Angola">Nội chiến Angola</a></li> <li><a href="/wiki/Di%E1%BB%87t_ch%E1%BB%A7ng_Campuchia" title="Diệt chủng Campuchia">Diệt chủng Campuchia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bi%E1%BB%83u_t%C3%ACnh_th%C3%A1ng_6_n%C4%83m_1976&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biểu tình tháng 6 năm 1976 (trang không tồn tại)">Biểu tình tháng 6 năm 1976</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%99i_chi%E1%BA%BFn_Mozambique&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nội chiến Mozambique (trang không tồn tại)">Nội chiến Mozambique</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Xung_%C4%91%E1%BB%99t_Oromo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xung đột Oromo (trang không tồn tại)">Xung đột Oromo</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Ogaden" title="Chiến tranh Ogaden">Chiến tranh Ogaden</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%97_l%E1%BB%B1c_%C4%91%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh_Somalia_1978&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nỗ lực đảo chính Somalia 1978 (trang không tồn tại)">Nỗ lực đảo chính Somalia 1978</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_T%C3%A2y_Sahara&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh Tây Sahara (trang không tồn tại)">Chiến tranh Tây Sahara</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%99i_chi%E1%BA%BFn_Ethiopia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nội chiến Ethiopia (trang không tồn tại)">Nội chiến Ethiopia</a></li> <li><a href="/wiki/N%E1%BB%99i_chi%E1%BA%BFn_Liban" title="Nội chiến Liban">Nội chiến Liban</a></li> <li><a href="/wiki/Chia_r%E1%BA%BD_Trung_Qu%E1%BB%91c-Albania" title="Chia rẽ Trung Quốc-Albania">Chia rẽ Trung Quốc-Albania</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_%C4%90%C3%B4ng_D%C6%B0%C6%A1ng_l%E1%BA%A7n_th%E1%BB%A9_ba" title="Chiến tranh Đông Dương lần thứ ba">Chiến tranh Đông Dương lần thứ ba</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_bi%C3%AAn_gi%E1%BB%9Bi_Vi%E1%BB%87t_Nam_%E2%80%93_Campuchia" title="Chiến tranh biên giới Việt Nam – Campuchia">Chiến tranh biên giới Việt Nam – Campuchia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_d%E1%BB%8Bch_Condor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến dịch Condor (trang không tồn tại)">Chiến dịch Condor</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_b%E1%BA%A9n_th%E1%BB%89u" title="Chiến tranh bẩn thỉu">Chiến tranh bẩn thỉu Argentina</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh_Argentina_1976&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảo chính Argentina 1976 (trang không tồn tại)">Đảo chính Argentina 1976</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_Ai_C%E1%BA%ADp%E2%80%93Libya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh Ai Cập–Libya (trang không tồn tại)">Chiến tranh Ai Cập–Libya</a></li> <li><a href="/wiki/M%C3%B9a_Thu_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Mùa Thu Đức">Mùa Thu Đức</a></li> <li><a href="/wiki/Chuy%E1%BA%BFn_bay_902_c%E1%BB%A7a_Korean_Air_Lines" title="Chuyến bay 902 của Korean Air Lines">Chuyến bay 902 của Korean Air Lines</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_Nicaragua&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cách mạng Nicaragua (trang không tồn tại)">Cách mạng Nicaragua</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_Uganda%E2%80%93Tanzania&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh Uganda–Tanzania (trang không tồn tại)">Chiến tranh Uganda–Tanzania</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%95i_d%E1%BA%ADy_NDF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nổi dậy NDF (trang không tồn tại)">Nổi dậy NDF</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_Tchad%E2%80%93Libya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh Tchad–Libya (trang không tồn tại)">Chiến tranh Tchad–Libya</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Yemen_l%E1%BA%A7n_th%E1%BB%A9_hai" title="Chiến tranh Yemen lần thứ hai">Chiến tranh Yemen lần thứ hai</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFm_gi%E1%BB%AF_Al-Masjid_al-Haram&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiếm giữ Al-Masjid al-Haram (trang không tồn tại)">Chiếm giữ Al-Masjid al-Haram</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_H%E1%BB%93i_gi%C3%A1o" title="Cách mạng Hồi giáo">Cách mạng Hồi giáo</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_Saur" title="Cách mạng Saur">Cách mạng Saur</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_bi%C3%AAn_gi%E1%BB%9Bi_Vi%E1%BB%87t%E2%80%93Trung_1979" class="mw-redirect" title="Chiến tranh biên giới Việt–Trung 1979">Chiến tranh biên giới Việt–Trung 1979</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Phong_tr%C3%A0o_New_Jewel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phong trào New Jewel (trang không tồn tại)">Phong trào New Jewel</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%95i_d%E1%BA%ADy_Herat_1979&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nổi dậy Herat 1979 (trang không tồn tại)">Nổi dậy Herat 1979</a></li> <li>Tập trận chung <i><a href="/w/index.php?title=Seven_Days_to_the_River_Rhine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Seven Days to the River Rhine (trang không tồn tại)">Seven Days to the River Rhine</a></i></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A5u_tranh_ch%E1%BB%91ng_l%E1%BA%A1m_d%E1%BB%A5ng_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_v%E1%BB%81_t%C3%A2m_th%E1%BA%A7n_h%E1%BB%8Dc_%E1%BB%9F_Li%C3%AAn_X%C3%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đấu tranh chống lạm dụng chính trị về tâm thần học ở Liên Xô (trang không tồn tại)">Đấu tranh chống lạm dụng chính trị về tâm thần học ở Liên Xô</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;"><a href="/wiki/Th%E1%BA%ADp_ni%C3%AAn_1980" title="Thập niên 1980">Thập niên 1980</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%99i_chi%E1%BA%BFn_El_Salvador&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nội chiến El Salvador (trang không tồn tại)">Nội chiến El Salvador</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Li%C3%AAn_X%C3%B4%E2%80%93Afghanistan" title="Chiến tranh Liên Xô–Afghanistan">Chiến tranh Liên Xô–Afghanistan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%A9y_chay_Olympic_n%C4%83m_1980&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tẩy chay Olympic năm 1980 (trang không tồn tại)">Tẩy chay Olympic năm 1980</a> và <a href="/w/index.php?title=T%E1%BA%A9y_chay_Olympic_n%C4%83m_1984&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tẩy chay Olympic năm 1984 (trang không tồn tại)">năm 1984</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Y%C3%AAu_c%E1%BA%A7u_Gera&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yêu cầu Gera (trang không tồn tại)">Yêu cầu Gera</a></li> <li><a href="/wiki/Xung_%C4%91%E1%BB%99t_n%E1%BB%99i_b%E1%BB%99_t%E1%BA%A1i_Peru" title="Xung đột nội bộ tại Peru">Cách mạng Peru</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%8Fa_thu%E1%BA%ADn_Gda%C5%84sk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thỏa thuận Gdańsk (trang không tồn tại)">Thỏa thuận Gdańsk</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%99i_chi%E1%BA%BFn_Eritrea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nội chiến Eritrea (trang không tồn tại)">Nội chiến Eritrea lần thứ hai</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh_Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3_1980&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảo chính Thổ Nhĩ Kỳ 1980 (trang không tồn tại)">Đảo chính Thổ Nhĩ Kỳ 1980</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_du_k%C3%ADch_Uganda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh du kích Uganda (trang không tồn tại)">Chiến tranh du kích Uganda</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_ki%E1%BB%87n_V%E1%BB%8Bnh_Sidra_(1981)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sự kiện Vịnh Sidra (1981) (trang không tồn tại)">Sự kiện Vịnh Sidra</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thi%E1%BA%BFt_qu%C3%A2n_lu%E1%BA%ADt_%E1%BB%9F_Ba_Lan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thiết quân luật ở Ba Lan (trang không tồn tại)">Thiết quân luật ở Ba Lan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Xung_%C4%91%E1%BB%99t_Casamance&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xung đột Casamance (trang không tồn tại)">Xung đột Casamance</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Falkland" title="Chiến tranh Falkland">Chiến tranh Falkland</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_bi%C3%AAn_gi%E1%BB%9Bi_Ethiopia%E2%80%93Somalia_1982&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh biên giới Ethiopia–Somalia 1982 (trang không tồn tại)">Chiến tranh biên giới Ethiopia–Somalia 1982</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_Ndogboyosoi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh Ndogboyosoi (trang không tồn tại)">Chiến tranh Ndogboyosoi</a></li> <li><a href="/wiki/Hoa_K%E1%BB%B3_x%C3%A2m_l%C6%B0%E1%BB%A3c_Grenada" title="Hoa Kỳ xâm lược Grenada">Hoa Kỳ xâm lược Grenada</a></li> <li>Tập trận <a href="/w/index.php?title=Able_Archer_83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Able Archer 83 (trang không tồn tại)">Able Archer 83</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C6%B0%C6%A1ng_tr%C3%ACnh_ph%C3%B2ng_th%E1%BB%A7_%22Chi%E1%BA%BFn_tranh_gi%E1%BB%AFa_c%C3%A1c_v%C3%AC_sao%22" title="Chương trình phòng thủ "Chiến tranh giữa các vì sao"">"Chiến tranh giữa các vì sao"</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%99i_ngh%E1%BB%8B_th%C6%B0%E1%BB%A3ng_%C4%91%E1%BB%89nh_Gen%C3%A8ve_(1985)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hội nghị thượng đỉnh Genève (1985) (trang không tồn tại)">Hội nghị thượng đỉnh Genève (1985)</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Iran-Iraq" class="mw-redirect" title="Chiến tranh Iran-Iraq">Chiến tranh Iran-Iraq</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%95i_d%E1%BA%ADy_Somalia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nổi dậy Somalia (trang không tồn tại)">Nổi dậy Somalia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%99i_ngh%E1%BB%8B_th%C6%B0%E1%BB%A3ng_%C4%91%E1%BB%89nh_Reykjav%C3%ADk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hội nghị thượng đỉnh Reykjavík (trang không tồn tại)">Hội nghị thượng đỉnh Reykjavík</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_ki%E1%BB%87n_Bi%E1%BB%83n_%C4%90en_1986&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sự kiện Biển Đen 1986 (trang không tồn tại)">Sự kiện Biển Đen 1986</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%99i_chi%E1%BA%BFn_Nam_Yemen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nội chiến Nam Yemen (trang không tồn tại)">Nội chiến Nam Yemen</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Toyota" title="Chiến tranh Toyota">Chiến tranh Toyota</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3m_s%C3%A1t_Li%E1%BB%87t_T%E1%BB%B1_1987&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảm sát Liệt Tự 1987 (trang không tồn tại)">Thảm sát Liệt Tự 1987</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_d%E1%BB%8Bch_Denver&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến dịch Denver (trang không tồn tại)">Chiến dịch Denver</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cu%E1%BB%99c_n%E1%BB%95i_d%E1%BA%ADy_c%E1%BB%A7a_JVP_1987%E2%80%931989&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cuộc nổi dậy của JVP 1987–1989 (trang không tồn tại)">Cuộc nổi dậy của JVP 1987–1989</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cu%E1%BB%99c_n%E1%BB%95i_d%E1%BA%ADy_c%E1%BB%A7a_Qu%C3%A2n_kh%C3%A1ng_chi%E1%BA%BFn_c%E1%BB%A7a_Ch%C3%BAa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cuộc nổi dậy của Quân kháng chiến của Chúa (trang không tồn tại)">Cuộc nổi dậy của Quân kháng chiến của Chúa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_c%E1%BB%91_va_ch%E1%BA%A1m_%E1%BB%9F_Bi%E1%BB%83n_%C4%90en_n%C4%83m_1988&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sự cố va chạm ở Biển Đen năm 1988 (trang không tồn tại)">Sự cố va chạm ở Biển Đen năm 1988</a></li> <li><a href="/wiki/Cu%E1%BB%99c_n%E1%BB%95i_d%E1%BA%ADy_8888" title="Cuộc nổi dậy 8888">Cuộc nổi dậy 8888</a></li> <li><a href="/wiki/Contras" title="Contras">Contras</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kh%E1%BB%A7ng_ho%E1%BA%A3ng_Trung_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khủng hoảng Trung Mỹ (trang không tồn tại)">Khủng hoảng Trung Mỹ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_d%E1%BB%8Bch_RYAN&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến dịch RYAN (trang không tồn tại)">Chiến dịch RYAN</a></li> <li><a href="/wiki/Chuy%E1%BA%BFn_bay_007_c%E1%BB%A7a_Korean_Air_Lines" title="Chuyến bay 007 của Korean Air Lines">Chuyến bay 007 của Korean Air Lines</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_Quy%E1%BB%81n_l%E1%BB%B1c_Nh%C3%A2n_d%C3%A2n" title="Cách mạng Quyền lực Nhân dân">Cách mạng Quyền lực Nhân dân</a></li> <li><a href="/wiki/Glasnost" title="Glasnost">Glasnost</a></li> <li><a href="/wiki/Perestroika" title="Perestroika">Perestroika</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Xung_%C4%91%E1%BB%99t_Bougainville&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xung đột Bougainville (trang không tồn tại)">Xung đột Bougainville</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Nagorno-Karabakh_th%E1%BB%A9_nh%E1%BA%A5t" title="Chiến tranh Nagorno-Karabakh thứ nhất">Chiến tranh Nagorno-Karabakh thứ nhất</a></li> <li><a href="/wiki/N%E1%BB%99i_chi%E1%BA%BFn_Afghanistan_(1989%E2%80%931992)" title="Nội chiến Afghanistan (1989–1992)">Nội chiến Afghanistan (1989–1992)</a></li> <li><a href="/wiki/Hoa_K%E1%BB%B3_x%C3%A2m_l%C6%B0%E1%BB%A3c_Panama" title="Hoa Kỳ xâm lược Panama">Hoa Kỳ xâm lược Panama</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%C3%ACnh_c%C3%B4ng_Ba_Lan_1988&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đình công Ba Lan 1988 (trang không tồn tại)">Đình công Ba Lan 1988</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87p_%C4%91%E1%BB%8Bnh_b%C3%A0n_tr%C3%B2n_Ba_Lan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hiệp định bàn tròn Ba Lan (trang không tồn tại)">Hiệp định bàn tròn Ba Lan</a></li> <li><a href="/wiki/S%E1%BB%B1_ki%E1%BB%87n_Thi%C3%AAn_An_M%C3%B4n" title="Sự kiện Thiên An Môn">Sự kiện Thiên An Môn</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_1989" title="Cách mạng 1989">Cách mạng 1989</a></li> <li><a href="/wiki/S%E1%BB%B1_s%E1%BB%A5p_%C4%91%E1%BB%95_c%E1%BB%A7a_B%E1%BB%A9c_t%C6%B0%E1%BB%9Dng_Berlin" title="Sự sụp đổ của Bức tường Berlin">Sự sụp đổ của Bức tường Berlin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_s%E1%BB%A5p_%C4%91%E1%BB%95_c%E1%BB%A7a_bi%C3%AAn_gi%E1%BB%9Bi_n%E1%BB%99i_%C4%91%E1%BB%8Ba_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sự sụp đổ của biên giới nội địa Đức (trang không tồn tại)">Sự sụp đổ của biên giới nội địa Đức</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_Nhung" title="Cách mạng Nhung">Cách mạng Nhung</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_Rom%C3%A2nia" title="Cách mạng România">Cách mạng România</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_H%C3%B2a_b%C3%ACnh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cách mạng Hòa bình (trang không tồn tại)">Cách mạng Hòa bình</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;"><a href="/wiki/Th%E1%BA%ADp_ni%C3%AAn_1990" title="Thập niên 1990">Thập niên 1990</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_M%C3%B4ng_C%E1%BB%95_1990" title="Cách mạng Dân chủ Mông Cổ 1990">Cách mạng Dân chủ Mông Cổ 1990</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_c%E1%BB%91_t%C3%A0u_Min_Ping_Yu_s%E1%BB%91_5540&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sự cố tàu Min Ping Yu số 5540 (trang không tồn tại)">Sự cố tàu Min Ping Yu số 5540</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_V%C3%B9ng_V%E1%BB%8Bnh" title="Chiến tranh Vùng Vịnh">Chiến tranh Vùng Vịnh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Min_Ping_Yu_s%E1%BB%91_5202&action=edit&redlink=1" class="new" title="Min Ping Yu số 5202 (trang không tồn tại)">Min Ping Yu số 5202</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%A1i_th%E1%BB%91ng_nh%E1%BA%A5t_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Tái thống nhất nước Đức">Tái thống nhất nước Đức</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%91ng_nh%E1%BA%A5t_Yemen" title="Thống nhất Yemen">Thống nhất Yemen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%B1_s%E1%BB%A5p_%C4%91%E1%BB%95_c%E1%BB%A7a_ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n_%E1%BB%9F_Albania&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sự sụp đổ của chủ nghĩa cộng sản ở Albania (trang không tồn tại)">Sự sụp đổ của chủ nghĩa cộng sản ở Albania</a></li> <li><a href="/wiki/Nam_T%C6%B0_tan_r%C3%A3" title="Nam Tư tan rã">Nam Tư tan rã</a></li> <li><a href="/wiki/Li%C3%AAn_X%C3%B4_gi%E1%BA%A3i_th%E1%BB%83" title="Liên Xô giải thể">Liên Xô giải thể</a> <ul><li><a href="/wiki/Cu%E1%BB%99c_%C4%91%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh_X%C3%B4_vi%E1%BA%BFt_n%C4%83m_1991" title="Cuộc đảo chính Xô viết năm 1991">Cuộc đảo chính tháng 8</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/S%E1%BB%B1_chia_c%E1%BA%AFt_Ti%E1%BB%87p_Kh%E1%BA%AFc" title="Sự chia cắt Tiệp Khắc">Sự chia cắt Tiệp Khắc</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;">Xem thêm</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Quan_h%E1%BB%87_Hoa_K%E1%BB%B3-Li%C3%AAn_X%C3%B4" class="mw-redirect" title="Quan hệ Hoa Kỳ-Liên Xô">Quan hệ Hoa Kỳ-Liên Xô</a> • <a href="/w/index.php?title=Quan_h%E1%BB%87_NATO-Nga&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quan hệ NATO-Nga (trang không tồn tại)">Quan hệ NATO-Nga</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;">Địa chính trị</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Si%C3%AAu_c%C6%B0%E1%BB%9Dng_qu%E1%BB%91c" title="Siêu cường quốc">Siêu cường quốc</a> • <a href="/wiki/Kh%E1%BB%91i_ph%C3%ADa_%C4%90%C3%B4ng" title="Khối phía Đông">Khối phía Đông</a> • <a href="/wiki/Kh%E1%BB%91i_ph%C3%ADa_T%C3%A2y" title="Khối phía Tây">Khối phía Tây</a> • <a href="/wiki/Nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_c%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n" title="Nhà nước cộng sản">Nhà nước cộng sản</a> • <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_t%E1%BB%B1_do" title="Thế giới tự do">Thế giới tự do</a> • <a href="/wiki/Phong_tr%C3%A0o_kh%C3%B4ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt" title="Phong trào không liên kết">Phong trào không liên kết</a> • <a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Nh%C3%A2n_d%C3%A2n_Trung_Hoa" class="mw-redirect" title="Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa">Trung Quốc cộng sản</a> • <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%99i_ngh%E1%BB%8B_Ba_L%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba_1966&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hội nghị Ba Lục địa 1966 (trang không tồn tại)">Hội nghị Ba Lục địa 1966</a> • <a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_d%E1%BA%A7u_m%E1%BB%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị dầu mỏ (trang không tồn tại)">Địa chính trị dầu mỏ</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;">Tổ chức</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Li%C3%AAn_H%E1%BB%A3p_Qu%E1%BB%91c" title="Liên Hợp Quốc">Liên Hợp Quốc</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%99i_%C4%91%E1%BB%93ng_B%E1%BA%A3o_an_Li%C3%AAn_H%E1%BB%A3p_Qu%E1%BB%91c" title="Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc">Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc</a></li> <li><a href="/wiki/Hi%E1%BB%87p_h%E1%BB%99i_c%C3%A1c_qu%E1%BB%91c_gia_%C4%90%C3%B4ng_Nam_%C3%81" title="Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á">ASEAN</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87p_h%E1%BB%99i_c%C3%A1c_qu%E1%BB%91c_gia_%C4%90%C3%B4ng_D%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hiệp hội các quốc gia Đông Dương (trang không tồn tại)">ICU</a></li> <li><a href="/wiki/C%C6%A1_quan_T%C3%ACnh_b%C3%A1o_Trung_%C6%B0%C6%A1ng_(Hoa_K%E1%BB%B3)" title="Cơ quan Tình báo Trung ương (Hoa Kỳ)">CIA</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%99i_%C4%91%E1%BB%93ng_T%C6%B0%C6%A1ng_tr%E1%BB%A3_Kinh_t%E1%BA%BF" title="Hội đồng Tương trợ Kinh tế">Comecon</a></li> <li><a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng_Kinh_t%E1%BA%BF_ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Cộng đồng Kinh tế châu Âu">EEC</a></li> <li><a href="/wiki/KGB" title="KGB">KGB</a></li> <li><a href="/wiki/Phong_tr%C3%A0o_kh%C3%B4ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt" title="Phong trào không liên kết">Phong trào không liên kết</a></li> <li><a href="/wiki/Hi%E1%BB%87p_h%E1%BB%99i_Nam_%C3%81_v%C3%AC_s%E1%BB%B1_H%E1%BB%A3p_t%C3%A1c_Khu_v%E1%BB%B1c" title="Hiệp hội Nam Á vì sự Hợp tác Khu vực">SAARC</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Safari_Club&action=edit&redlink=1" class="new" title="Safari Club (trang không tồn tại)">Safari Club</a></li> <li><a href="/wiki/C%E1%BB%A5c_t%C3%ACnh_b%C3%A1o_m%E1%BA%ADt" class="mw-redirect" title="Cục tình báo mật">MI6</a></li> <li><a href="/wiki/Stasi" title="Stasi">Stasi</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;">Chạy đua</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Ch%E1%BA%A1y_%C4%91ua_v%C5%A9_trang" title="Chạy đua vũ trang">Chạy đua vũ trang</a> •  <a href="/wiki/Ch%E1%BA%A1y_%C4%91ua_h%E1%BA%A1t_nh%C3%A2n" title="Chạy đua hạt nhân">Chạy đua hạt nhân</a> •  <a href="/wiki/Ch%E1%BA%A1y_%C4%91ua_v%C3%A0o_kh%C3%B4ng_gian" title="Chạy đua vào không gian">Chạy đua vào không gian</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;">Ý thức hệ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a class="mw-selflink selflink">Chủ nghĩa tư bản</a><small> (<a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_ph%C3%A1i_kinh_t%E1%BA%BF_h%E1%BB%8Dc_Chicago" title="Trường phái kinh tế học Chicago">Trường phái kinh tế học Chicago</a> • <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_h%E1%BB%8Dc_Keynes" title="Kinh tế học Keynes">Kinh tế học Keynes</a> • <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_ti%E1%BB%81n_t%E1%BB%87" title="Chủ nghĩa tiền tệ">Chủ nghĩa tiền tệ</a> • <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_h%E1%BB%8Dc_t%C3%A2n_c%E1%BB%95_%C4%91i%E1%BB%83n" title="Kinh tế học tân cổ điển">Kinh tế học tân cổ điển</a> • <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_h%E1%BB%8Dc_tr%E1%BB%8Dng_cung" title="Kinh tế học trọng cung">Kinh tế học trọng cung</a> • <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_Thatcher" title="Chủ nghĩa Thatcher">Chủ nghĩa Thatcher</a> • <a href="/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_kinh_t%E1%BA%BF_c%E1%BB%A7a_Reagan" title="Thuyết kinh tế của Reagan">Thuyết kinh tế của Reagan</a>)</small> <br /><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n" title="Chủ nghĩa cộng sản">Chủ nghĩa cộng sản</a> <small>(<a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_Stalin" title="Chủ nghĩa Stalin">Chủ nghĩa Stalin</a> • <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_Trotsky" title="Chủ nghĩa Trotsky">Chủ nghĩa Trotsky</a> • <a href="/wiki/T%C6%B0_t%C6%B0%E1%BB%9Fng_Mao_Tr%E1%BA%A1ch_%C4%90%C3%B4ng" title="Tư tưởng Mao Trạch Đông">Chủ nghĩa Mao</a> • <a href="/wiki/T%C6%B0_t%C6%B0%E1%BB%9Fng_Ch%E1%BB%A7_th%E1%BB%83" title="Tư tưởng Chủ thể">Tư tưởng Chủ thể</a> • <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_Tito&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa Tito (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa Tito</a> • <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n_c%C3%A1nh_t%E1%BA%A3" title="Chủ nghĩa cộng sản cánh tả">Chủ nghĩa cộng sản cánh tả</a> • <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_Guevara&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa Guevara (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa Guevara</a> • <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n_ch%C3%A2u_%C3%82u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa cộng sản châu Âu (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa cộng sản châu Âu</a> • <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_Castro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa Castro (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa Castro</a>)</small> <br /><a href="/wiki/D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_t%E1%BB%B1_do" title="Dân chủ tự do">Dân chủ tự do</a>  • <a href="/wiki/D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Dân chủ xã hội">Dân chủ xã hội</a>  • <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_b%E1%BA%A3o_ho%C3%A0ng" title="Chủ nghĩa bảo hoàng">Chủ nghĩa bảo hoàng</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;">Tuyên truyền</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Pravda" title="Pravda">Pravda</a> •  <a href="/wiki/Izvestia" title="Izvestia">Izvestia</a> •  <a href="/wiki/%C4%90%C3%A0i_Ch%C3%A2u_%C3%82u_T%E1%BB%B1_do/%C4%90%C3%A0i_T%E1%BB%B1_do" title="Đài Châu Âu Tự do/Đài Tự do">Đài Châu Âu Tự do/Đài Tự do</a> •  <a href="/wiki/Kh%E1%BB%A7ng_ho%E1%BA%A3ng_%C4%91%E1%BB%8F" class="mw-redirect" title="Khủng hoảng đỏ">Khủng hoảng đỏ</a> •  <a href="/wiki/VOA" class="mw-redirect" title="VOA">Tiếng nói Hoa Kỳ</a> •  <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_n%C3%B3i_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_Nga" title="Tiếng nói nước Nga">Tiếng nói nước Nga</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;">Chính sách <br />ngoại giao</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_Truman" title="Thuyết Truman">Học thuyết Truman</a> •  <a href="/wiki/K%E1%BA%BF_ho%E1%BA%A1ch_Marshall" title="Kế hoạch Marshall">Kế hoạch Marshall</a> •  <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_s%C3%A1ch_ng%C4%83n_ch%E1%BA%B7n" title="Chính sách ngăn chặn">Chính sách ngăn chặn</a> •  <a href="/wiki/H%E1%BB%8Dc_thuy%E1%BA%BFt_Eisenhower" title="Học thuyết Eisenhower">Học thuyết Eisenhower</a> •  <a href="/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_domino" title="Thuyết domino">Thuyết domino</a> •  <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_thuy%E1%BA%BFt_Kennedy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học thuyết Kennedy (trang không tồn tại)">Học thuyết Kennedy</a> •  <a href="/w/index.php?title=C%C3%B9ng_t%E1%BB%93n_t%E1%BA%A1i_h%C3%B2a_b%C3%ACnh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cùng tồn tại hòa bình (trang không tồn tại)">Cùng tồn tại hòa bình</a> •  <a href="/w/index.php?title=Ostpolitik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ostpolitik (trang không tồn tại)">Ostpolitik</a> •  <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_thuy%E1%BA%BFt_Johnson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học thuyết Johnson (trang không tồn tại)">Học thuyết Johnson</a> •  <a href="/wiki/H%E1%BB%8Dc_thuy%E1%BA%BFt_Brezhnev" title="Học thuyết Brezhnev">Học thuyết Brezhnev</a> •  <a href="/wiki/H%E1%BB%8Dc_thuy%E1%BA%BFt_Nixon" title="Học thuyết Nixon">Học thuyết Nixon</a> •  <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_thuy%E1%BA%BFt_Ulbricht&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học thuyết Ulbricht (trang không tồn tại)">Học thuyết Ulbricht</a> •  <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_thuy%E1%BA%BFt_Carter&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học thuyết Carter (trang không tồn tại)">Học thuyết Carter</a> •  <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%8Dc_thuy%E1%BA%BFt_Reagan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Học thuyết Reagan (trang không tồn tại)">Học thuyết Reagan</a> •  <a href="/w/index.php?title=Rollback&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rollback (trang không tồn tại)">Rollback</a></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="background-color:#DCDCDC;"><div><b><a href="/wiki/M%E1%BB%91c_s%E1%BB%B1_ki%E1%BB%87n_trong_Chi%E1%BA%BFn_tranh_L%E1%BA%A1nh" title="Mốc sự kiện trong Chiến tranh Lạnh">Mốc sự kiện</a> •  <a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:Chi%E1%BA%BFn_tranh_L%E1%BA%A1nh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cổng thông tin:Chiến tranh Lạnh (trang không tồn tại)">Chủ đề</a> •  <a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Chi%E1%BA%BFn_tranh_L%E1%BA%A1nh" title="Thể loại:Chiến tranh Lạnh">Thể loại</a></b> • <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Cold_War" class="extiw" title="commons:Category:Cold War">Hình ảnh</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="Tiêu_đề_chuẩn_frameless_&#124;text-top_&#124;10px_&#124;alt=Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata_&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q6206#identifiers&#124;Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Tiêu_đề_chuẩn_frameless_&#124;text-top_&#124;10px_&#124;alt=Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata_&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q6206#identifiers&#124;Sửa_dữ_liệu_tại_Wikidata" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Ki%E1%BB%83m_so%C3%A1t_t%C3%ADnh_nh%E1%BA%A5t_qu%C3%A1n" title="Kiểm soát tính nhất quán">Tiêu đề chuẩn</a> <span class="mw-valign-text-top" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q6206#identifiers" title="Sửa dữ liệu tại Wikidata"><img alt="Sửa dữ liệu tại Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Th%C6%B0_vi%E1%BB%87n_Qu%E1%BB%91c_gia_T%C3%A2y_Ban_Nha" title="Thư viện Quốc gia Tây Ban Nha">BNE</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX526040">XX526040</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4029577-1">4029577-1</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/T%E1%BB%AB_%C4%91i%E1%BB%83n_l%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Th%E1%BB%A5y_S%C4%A9" title="Từ điển lịch sử Thụy Sĩ">HDS</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://hls-dhs-dss.ch/fr/articles/015982">015982</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/LCCN" title="LCCN">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85019958">sh85019958</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/NARA_(identifier)" class="extiw" title="en:NARA (identifier)">NARA</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalog.archives.gov/id/10638013">10638013</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/NDL_(identifier)" class="extiw" title="en:NDL (identifier)">NDL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00570922">00570922</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/NKC_(identifier)" class="extiw" title="en:NKC (identifier)">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph121442&CON_LNG=ENG">ph121442</a></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐f69cdc8f6‐bndbt Cached time: 20241124043748 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 1.284 seconds Real time usage: 1.604 seconds Preprocessor visited node count: 8327/1000000 Post‐expand include size: 548327/2097152 bytes Template argument size: 21990/2097152 bytes Highest expansion depth: 13/100 Expensive parser function count: 10/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 267411/5000000 bytes Lua time usage: 0.571/10.000 seconds Lua memory usage: 8905929/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 1163.245 1 -total 43.82% 509.784 1 Bản_mẫu:Tham_khảo 14.96% 173.981 23 Bản_mẫu:Chú_thích_sách 8.97% 104.394 28 Bản_mẫu:Chú_thích_web 6.92% 80.508 1 Bản_mẫu:Nhiều_vấn_đề 6.76% 78.625 3 Bản_mẫu:Navbox 6.60% 76.779 1 Bản_mẫu:Khai_sáng 6.09% 70.898 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons 6.02% 70.038 2 Bản_mẫu:Navbox_with_collapsible_groups 5.83% 67.760 2 Bản_mẫu:Ambox --> <!-- Saved in parser cache with key viwiki:pcache:idhash:26002-0!canonical and timestamp 20241124043748 and revision id 71926729. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Chủ_nghĩa_tư_bản&oldid=71926729">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Chủ_nghĩa_tư_bản&oldid=71926729</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_Portal-inline_c%C3%B3_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BB%8F_%C4%91%E1%BA%BFn_c%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Bản mẫu Portal-inline có liên kết đỏ đến cổng thông tin (trang không tồn tại)">Bản mẫu Portal-inline có liên kết đỏ đến cổng thông tin</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" title="Thể loại:Chủ nghĩa tư bản">Chủ nghĩa tư bản</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_kinh_t%E1%BA%BF" title="Thể loại:Hệ thống kinh tế">Hệ thống kinh tế</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:C%E1%BA%A5u_tr%C3%BAc_x%C3%A3_h%E1%BB%99i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thể loại:Cấu trúc xã hội (trang không tồn tại)">Cấu trúc xã hội</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:X%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Thể loại:Xã hội">Xã hội</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Tri%E1%BA%BFt_h%E1%BB%8Dc_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Thể loại:Triết học xã hội">Triết học xã hội</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:H%E1%BB%8Dc_thuy%E1%BA%BFt_kinh_t%E1%BA%BF" title="Thể loại:Học thuyết kinh tế">Học thuyết kinh tế</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Kinh_t%E1%BA%BF_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Thể loại:Kinh tế chính trị">Kinh tế chính trị</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Kinh_t%E1%BA%BF_s%E1%BA%A3n_ph%E1%BA%A9m" title="Thể loại:Kinh tế sản phẩm">Kinh tế sản phẩm</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%A3i_nhu%E1%BA%ADn" title="Thể loại:Lợi nhuận">Lợi nhuận</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:V%C4%83n_h%C3%B3a_ph%C6%B0%C6%A1ng_T%C3%A2y" title="Thể loại:Văn hóa phương Tây">Văn hóa phương Tây</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:K%E1%BA%BF_to%C3%A1n" title="Thể loại:Kế toán">Kế toán</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ng%C3%A0nh_ng%C3%A2n_h%C3%A0ng" title="Thể loại:Ngành ngân hàng">Ngành ngân hàng</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Kinh_doanh" title="Thể loại:Kinh doanh">Kinh doanh</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%E1%BB%B1_do_kinh_t%E1%BA%BF" title="Thể loại:Chủ nghĩa tự do kinh tế">Chủ nghĩa tự do kinh tế</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:T%C3%A0i_ch%C3%ADnh" title="Thể loại:Tài chính">Tài chính</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_CS1:_thi%E1%BA%BFu_t%E1%BA%A1p_ch%C3%AD" title="Thể loại:Lỗi CS1: thiếu tạp chí">Lỗi CS1: thiếu tạp chí</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ngu%E1%BB%93n_CS1_ti%E1%BA%BFng_Anh_(en)" title="Thể loại:Nguồn CS1 tiếng Anh (en)">Nguồn CS1 tiếng Anh (en)</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%E1%BA%A7n_gi%E1%BA%A3i_th%C3%ADch" title="Thể loại:Bài viết cần giải thích">Bài viết cần giải thích</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_c%C3%B3_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_h%E1%BB%8Fng" title="Thể loại:Bài có liên kết hỏng">Bài có liên kết hỏng</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive_d%C3%B9ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_wayback" title="Thể loại:Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback">Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_kh%C3%B4ng_c%C3%B3_m%E1%BB%A5c_ti%C3%AAu_Harv_v%C3%A0_Sfn" title="Thể loại:Lỗi không có mục tiêu Harv và Sfn">Lỗi không có mục tiêu Harv và Sfn</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_t%E1%BB%B1_%C4%91%E1%BB%99ng_ISBN" title="Thể loại:Trang sử dụng liên kết tự động ISBN">Trang sử dụng liên kết tự động ISBN</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_thi%E1%BA%BFu_ch%C3%BA_th%C3%ADch_trong_b%C3%A0i" title="Thể loại:Trang thiếu chú thích trong bài">Trang thiếu chú thích trong bài</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_c%E1%BA%A7n_%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c_bi%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_l%E1%BA%A1i" title="Thể loại:Trang cần được biên tập lại">Trang cần được biên tập lại</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_thi%E1%BA%BFu_tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn_trong_v%C4%83n_b%E1%BA%A3n" title="Thể loại:Bài viết thiếu trích dẫn trong văn bản">Bài viết thiếu trích dẫn trong văn bản</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_c%C3%B3_nhi%E1%BB%81u_v%E1%BA%A5n_%C4%91%E1%BB%81" title="Thể loại:Bài có nhiều vấn đề">Bài có nhiều vấn đề</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_c%C3%B3_m%C3%B4_t%E1%BA%A3_ng%E1%BA%AFn" title="Thể loại:Bài có mô tả ngắn">Bài có mô tả ngắn</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:M%C3%B4_t%E1%BA%A3_ng%E1%BA%AFn_kh%C3%A1c_v%E1%BB%9Bi_Wikidata" title="Thể loại:Mô tả ngắn khác với Wikidata">Mô tả ngắn khác với Wikidata</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n" title="Thể loại:Bài cơ bản">Bài cơ bản</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_c%C3%B3_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_c%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin_tr%E1%BB%91ng" title="Thể loại:Trang có bản mẫu cổng thông tin trống">Trang có bản mẫu cổng thông tin trống</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_BNE" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng BNE">Bài viết chứa nhận dạng BNE</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_GND" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng GND">Bài viết chứa nhận dạng GND</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_HDS" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng HDS">Bài viết chứa nhận dạng HDS</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_LCCN" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng LCCN">Bài viết chứa nhận dạng LCCN</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_NARA" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng NARA">Bài viết chứa nhận dạng NARA</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_NDL" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng NDL">Bài viết chứa nhận dạng NDL</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_ch%E1%BB%A9a_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_NKC" title="Thể loại:Bài viết chứa nhận dạng NKC">Bài viết chứa nhận dạng NKC</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 9 tháng 11 năm 2024, 08:50.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-hchr7","wgBackendResponseTime":187,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.284","walltime":"1.604","ppvisitednodes":{"value":8327,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":548327,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":21990,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":10,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":267411,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1163.245 1 -total"," 43.82% 509.784 1 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 14.96% 173.981 23 Bản_mẫu:Chú_thích_sách"," 8.97% 104.394 28 Bản_mẫu:Chú_thích_web"," 6.92% 80.508 1 Bản_mẫu:Nhiều_vấn_đề"," 6.76% 78.625 3 Bản_mẫu:Navbox"," 6.60% 76.779 1 Bản_mẫu:Khai_sáng"," 6.09% 70.898 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons"," 6.02% 70.038 2 Bản_mẫu:Navbox_with_collapsible_groups"," 5.83% 67.760 2 Bản_mẫu:Ambox"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.571","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":8905929,"limit":52428800},"limitreport-logs":"table#1 {\n [\"size\"] = \"tiny\",\n}\ntable#1 {\n [\"size\"] = \"tiny\",\n}\nanchor_id_list = table#1 {\n [\"CITEREFAngus_Maddison2001\"] = 1,\n [\"CITEREFBanaji,_Jairus2007\"] = 1,\n [\"CITEREFBarnes,_Trevor_J.2004\"] = 1,\n [\"CITEREFBellamy,_Richard2003\"] = 1,\n [\"CITEREFBesankoBraeutigam2010\"] = 1,\n [\"CITEREFBrenner1982\"] = 1,\n [\"CITEREFBronk2000\"] = 1,\n [\"CITEREFBurnham,_Peter2003\"] = 1,\n [\"CITEREFChoonara2011\"] = 1,\n [\"CITEREFEncyclopedia_of_Marxism_at_marxism.org\"] = 1,\n [\"CITEREFFine1998\"] = 1,\n [\"CITEREFFosterFinancializationCrisisEconomy\"] = 1,\n [\"CITEREFFoundation\"] = 1,\n [\"CITEREFFrederick_Engels\"] = 1,\n [\"CITEREFFriedrich_Hayek1944\"] = 1,\n [\"CITEREFGarraty1978\"] = 1,\n [\"CITEREFGilpin2018\"] = 1,\n [\"CITEREFGregory_and_Stuart2013\"] = 2,\n [\"CITEREFHernando_de_Soto\"] = 1,\n [\"CITEREFHeyneBoettkePrychitko2014\"] = 1,\n [\"CITEREFHume,_David1752\"] = 1,\n [\"CITEREFJ._Bradford_DeLong\"] = 1,\n [\"CITEREFJain2006\"] = 1,\n [\"CITEREFJamesGills2007\"] = 1,\n [\"CITEREFKaminski\"] = 1,\n [\"CITEREFKarl_Marx\"] = 1,\n [\"CITEREFMarx\"] = 2,\n [\"CITEREFMesquita,_Bruce_Bueno_de\"] = 1,\n [\"CITEREFN._F._R._Crafts1978\"] = 1,\n [\"CITEREFPowles\"] = 1,\n [\"CITEREFReisman1998\"] = 1,\n [\"CITEREFRobert_E._Lucas_Jr.\"] = 1,\n [\"CITEREFRosserRosser2003\"] = 1,\n [\"CITEREFScott,_John2005\"] = 1,\n [\"CITEREFSterling\"] = 1,\n [\"CITEREFSy2016\"] = 1,\n [\"CITEREFVarian1992\"] = 1,\n [\"CITEREFVon_Mises1979\"] = 1,\n [\"CITEREFZimbalist,_Sherman_and_Brown1988\"] = 1,\n [\"CITEREFZuboff\"] = 1,\n [\"CITEREFZuboff2015\"] = 1,\n}\ntemplate_list = table#1 {\n [\"1000 bài cơ bản\"] = 1,\n [\"Abbr\"] = 2,\n [\"About\"] = 1,\n [\"Chiến tranh Lạnh\"] = 1,\n [\"Chính\"] = 5,\n [\"Chính trị\"] = 1,\n [\"Chú thích báo\"] = 4,\n [\"Chú thích sách\"] = 23,\n [\"Chú thích trong bài\"] = 1,\n [\"Chú thích tạp chí\"] = 7,\n [\"Chú thích web\"] = 28,\n [\"Chủ nghĩa tư bản\"] = 1,\n [\"Chủ đề\"] = 1,\n [\"Cite dictionary\"] = 1,\n [\"Clar\"] = 1,\n [\"Clarify\"] = 2,\n [\"Col-1-of-3\"] = 1,\n [\"Col-2-of-3\"] = 1,\n [\"Col-3-of-3\"] = 1,\n [\"Col-begin\"] = 1,\n [\"Col-end\"] = 1,\n [\"Các hệ thống kinh tế\"] = 1,\n [\"Cần biên tập\"] = 1,\n [\"Cần giải thích\"] = 2,\n [\"Cần nhiều trích dẫn trong bài hơn\"] = 1,\n [\"DOI\"] = 1,\n [\"Dead link\"] = 1,\n [\"Further\"] = 4,\n [\"Harvnb\"] = 3,\n [\"ISBN\"] = 8,\n [\"Khai sáng\"] = 1,\n [\"Kiểm soát tính nhất quán\"] = 1,\n [\"Làm rõ\"] = 1,\n [\"Main\"] = 10,\n [\"Nhiều vấn đề\"] = 1,\n [\"Quotation\"] = 5,\n [\"Rp\"] = 1,\n [\"See also\"] = 4,\n [\"Short description\"] = 1,\n [\"Tham khảo\"] = 1,\n [\"Thể loại Commons\"] = 1,\n [\"Thời kỳ Khai sáng\"] = 1,\n [\"Webarchive\"] = 4,\n [\"Wikiquote\"] = 1,\n [\"Xem thêm thông tin\"] = 3,\n [\"Ý thức hệ chính trị\"] = 1,\n}\narticle_whitelist = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-bndbt","timestamp":"20241124043748","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Ch\u1ee7 ngh\u0129a t\u01b0 b\u1ea3n","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q6206","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q6206","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-01-11T16:49:37Z","dateModified":"2024-11-09T08:50:57Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/0\/0a\/AdamSmith.jpg","headline":"h\u00ecnh th\u00e1i kinh t\u1ebf \u2013 x\u00e3 h\u1ed9i d\u1ef1a tr\u00ean s\u1edf h\u1eefu t\u01b0 nh\u00e2n"}</script> </body> </html>