CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>گلوئون - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"cf4d13ed-3595-4294-849b-828e0e216dd5","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"گلوئون","wgTitle":"گلوئون","wgCurRevisionId":37964986,"wgRevisionId":37964986,"wgArticleId":144768,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی","همه مقاله‌های خرد","مقاله‌های خرد فیزیک","بوزون","بوزون پیمانه‌ای","گلوئون","کرومودینامیک کوانتومی"], "wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"گلوئون","wgRelevantArticleId":144768,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgRedirectedFrom":"گلئون","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":7000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86","wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false, "wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q3299","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.math.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"}; RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","ext.cite.ux-enhancements","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.math.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="گلوئون - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-گلوئون rootpage-گلوئون skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-نگارخانه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#نگارخانه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>نگارخانه</span> </div> </a> <ul id="toc-نگارخانه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">گلوئون</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۷۸ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-78" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۷۸ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Gluon" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%BA%D9%84%D9%88%D9%88%D9%86" title="غلوون–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="غلوون" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Gluon" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A6%D8%A4%D9%88%D9%86" title="قلئؤون–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="قلئؤون" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BB%D1%8E%D0%BE%D0%BD" title="Глюон–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Глюон" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BB%D1%83%D0%BE%D0%BD" title="Глуон–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Глуон" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A6%B2%E0%A7%81%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%A8" title="গ্লুয়ন–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="গ্লুয়ন" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Gluon" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Glu%C3%B3" title="Gluó–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Gluó" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Gluonu" title="Gluonu–کورسی" lang="co" hreflang="co" data-title="Gluonu" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="کورسی" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Gluon" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BB%D1%8E%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%B5%D0%BC" title="Глюонсем–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Глюонсем" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Gluon" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Gluon" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CF%85%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Γκλουόνιο–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Γκλουόνιο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Gluon" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Gluono" title="Gluono–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Gluono" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Gluon" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Gluuon" title="Gluuon–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Gluuon" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Gluoi" title="Gluoi–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Gluoi" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Gluoni" title="Gluoni–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Gluoni" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Gluon" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Gl%C3%BA%C3%B3n" title="Glúón–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Glúón" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Glu%C3%B3n" title="Gluón–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Gluón" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%92%D7%9C%D7%95%D7%90%D7%95%D7%9F" title="גלואון–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="גלואון" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A5%81%E0%A4%93%E0%A4%A8" title="ग्लुओन–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="ग्लुओन" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Gluon" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Gluon" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B8%D5%B6" title="Գլյուոն–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Գլյուոն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Gluon" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Gluon" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADmeind" title="Límeind–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Límeind" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Gluone" title="Gluone–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Gluone" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B0%E3%83%AB%E3%83%BC%E3%82%AA%E3%83%B3" title="グルーオン–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="グルーオン" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BB%D1%8E%D0%BE%D0%BD" title="Глюон–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Глюон" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B8%80%EB%A3%A8%EC%98%A8" title="글루온–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="글루온" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BB%D1%8E%D0%BE%D0%BD" title="Глюон–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Глюон" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Gluon" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Gluon" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Gluun" title="Gluun–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Gluun" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Gliuonas" title="Gliuonas–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Gliuonas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Gluons" title="Gluons–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Gluons" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BB%D1%83%D0%BE%D0%BD" title="Глуон–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Глуон" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%82%E0%B4%93%E0%B5%BA" title="ഗ്ലൂഓൺ–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഗ്ലൂഓൺ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Gluon" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%82%E1%80%9C%E1%80%B0%E1%80%9A%E1%80%BD%E1%80%94%E1%80%BA" title="ဂလူယွန်–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="ဂလူယွန်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–آلمانی سفلی" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Gluon" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="آلمانی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Gluon" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Gluon" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Gluon" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Gluon" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%97%E0%A8%B2%E0%A9%82%E0%A8%94%E0%A8%A8" title="ਗਲੂਔਨ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਗਲੂਔਨ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Gluon" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D9%84%D8%A4%D9%86" title="گلؤن–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="گلؤن" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Gl%C3%BAon" title="Glúon–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Glúon" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Gluon" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BB%D1%8E%D0%BE%D0%BD" title="Глюон–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Глюон" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Gluon" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Gluon" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Glu%C3%B3n" title="Gluón–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Gluón" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Gluon" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BB%D1%83%D0%BE%D0%BD" title="Глуон–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Глуон" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Gluon" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%92%E0%AE%9F%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AF%81%E0%AE%AE%E0%AE%BF%E0%AE%A9%E0%AF%8D%E0%AE%A9%E0%AE%BF" title="ஒட்டுமின்னி–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஒட்டுமின்னி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BB%D1%8E%D0%BE%D0%BD" title="Глюон–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Глюон" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%99" title="กลูออน–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="กลูออน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Gluon" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Gluon" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BB%D1%8E%D0%BE%D0%BD" title="Глюон–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Глюон" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BB%D1%8E%D0%BE%D0%BD" title="Глюон–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Глюон" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%88%D9%86" title="گلواون–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="گلواون" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Glyuon" title="Glyuon–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Glyuon" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Gluon" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Gluon" title="Gluon–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Gluon" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%83%B6%E5%AD%90" title="胶子–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="胶子" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%86%A0%E5%AD%90" title="膠子–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="膠子" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%86%A0%E5%AD%90" title="膠子–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="膠子" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Ingcinyane" title="Ingcinyane–زولویی" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Ingcinyane" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="زولویی" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q3299#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86&oldid=37964986" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86&id=37964986&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25DA%25AF%25D9%2584%25D9%2588%25D8%25A6%25D9%2588%25D9%2586"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25DA%25AF%25D9%2584%25D9%2588%25D8%25A6%25D9%2588%25D9%2586"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Gluons" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q3299" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(تغییرمسیر از <a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86&redirect=no" class="mw-redirect" title="گلئون">گلئون</a>)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35359648">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox"><caption class="infobox-title">گلوئون</caption><tbody><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="آمار ذرات">آمار</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86" title="بوزون">بوزون</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="نیروهای بنیادی">نیروهای بنیادی</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%82%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="نیروی قوی">نیروی قوی</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">نماد</th><td class="infobox-data">g</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">نظریه‌پردازی</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%AF%D9%84%D9%85%D9%86" class="mw-redirect" title="موری گلمن">موری گلمن</a> (۱۹۶۲)<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">کشف</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%DB%8C_(%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AF%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%87)" class="mw-redirect" title="دسی (شتابدهنده)">دسی</a> (۱۹۷۹)<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">گونه‌ها</th><td class="infobox-data">۸</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="جرم (فیزیک)">جرم</a></th><td class="infobox-data"><span class="nowrap"><span style="direction:ltr; unicode-bidi:embed;"><span class="nowrap"><span style="display:none" class="sortkey">۵۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠</span>۰ <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%88%D9%84%D8%AA#جِرم" title="الکترون‌ولت">MeV/<i>c</i><sup>۲</sup></a></span></span> (مقدار نظری)</span><sup id="cite_ref-pdg_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-pdg-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br /><span class="nowrap"><<span style="direction:ltr; unicode-bidi:embed;"><span class="nowrap"><span style="display:none" class="sortkey">۷۰۰۱۲۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠</span>۲۰ MeV/<i>c</i><sup>۲</sup></span></span> (حد آزمایشگاهی)</span><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="بار الکتریکی">بار الکتریکی</a></th><td class="infobox-data">۰ <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="بار بنیادی">e</a><sup id="cite_ref-pdg_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-pdg-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%B1%D9%86%DA%AF" title="بار رنگ">بار رنگ</a></th><td class="infobox-data">هشت‌تایی (هشت رنگ مستقل)</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="اسپین">اسپین</a></th><td class="infobox-data">۱<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr></tbody></table> <p><b>گلوئون</b><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>: <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Gluon</bdi></span>)، ذره‌ای است که بین <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="کوارک">کوارکها</a> مبادله می‌شود تا آنها را به هم پیوند دهد. به این ترتیب گلوئون‌ها به طور غیرمستقیم مسئولیت <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%B0%D8%A8%D9%87" class="mw-redirect" title="جاذبه">جاذبه</a> بین <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86" title="پروتون">پروتونها</a> و <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86" title="نوترون">نوترونها</a> در <a href="/wiki/%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87_%D8%A7%D8%AA%D9%85" title="هسته اتم">هسته اتم</a> را به عهده می‌گیرند. گلوئون از کلمه glue به معنای چسب گرفته شده است. </p><p>به پیشنهاد <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%DA%A9%DB%8C_%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%88%D8%A7" title="هیدکی یوکاوا">هیدکی یوکاوا</a> و محاسبات وی در سال ۱۹۳۰ <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86" title="پیون">پیون</a> مسئول <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%82%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="نیروی قوی">نیروی قوی</a> در هسته‌ها شناخته شد. این نیرو باعث می‌شود تا <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="نوکلئون">نوکلئونها</a> در کنار یکدیگر باقی بمانند. اما <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86" title="باریون">باریونها</a> خودشان از <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="کوارک">کوارک</a> تشکیل شده‌ و این کوارک‌ها با میانجیگری گلوئون به هم متصل می‌شوند.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> به این نیرو «نیروی قوی» می‌گویند.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>نیروی قوی مشابه نیروی الکترومغناطیسی است و بین دو ذره باردار به وجود می‌آید. با این تفاوت که <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86" title="فوتون">فوتون</a> (میانجیگر نیروی الکترومغناطیسی) خود بار الکتریکی ندارد. اما گلوئون که میانجیگر نیروی قوی بین دو ذره رنگ‌دار <sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> است، خود دارای رنگ بوده و به همین دلیل، بین دو گلوئون برهمکنش رخ می دهد. در صورتی که برای فوتون‌ها این چنین نیست. محاسبات بیشتر نشان داده‌ است که این برهمکنش‌ها (برهمکنش گلوئون-گلوئون و کوارک-گلوئون) در انرژی بالا سست می‌شود<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و به همین دلیل تلاش دانشمندان بر این بوده‌ است که برای اجسام دماهای بالای از قدر تریلیون <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B3%DB%8C%D9%88%D8%B3" title="سلسیوس">درجه سانتیگراد</a> تولید کنند تا گلوئون و کوارک از هم جدا شده و <a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" title="پلاسمای کوارک گلوئون">پلاسمای کوارک گلوئون</a> به وجود آید. </p><p>اگر یک <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86" title="پروتون">پروتون</a> متحرک باشد، نیمی از <a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%87" title="تکانه">تکانه</a> آن توسط سه <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="کوارک">کوارک</a> آن تأمین می‌شود و نیمی دیگر از آن توسط تعداد زیادی گلوئون تأمین می‌شود.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>این بوزون هشت رنگ دارد که رنگ‌های آن به صورت زیر هستند: </p> <table align="center"> <tbody><tr> <td><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle (r{\bar {b}}+b{\bar {r}})/{\sqrt {2}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>r</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>b</mi> <mo stretchy="false">¯</mo> </mover> </mrow> </mrow> <mo>+</mo> <mi>b</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>r</mi> <mo stretchy="false">¯</mo> </mover> </mrow> </mrow> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>/</mo> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <msqrt> <mn>2</mn> </msqrt> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle (r{\bar {b}}+b{\bar {r}})/{\sqrt {2}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/fe95f01c29982ebdb1073e864d66409d5fac1e27" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:13.411ex; height:3.176ex;" alt="{\displaystyle (r{\bar {b}}+b{\bar {r}})/{\sqrt {2}}}"></span> </td> <td> </td> <td><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle -i(r{\bar {b}}-b{\bar {r}})/{\sqrt {2}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mo>−</mo> <mi>i</mi> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>r</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>b</mi> <mo stretchy="false">¯</mo> </mover> </mrow> </mrow> <mo>−</mo> <mi>b</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>r</mi> <mo stretchy="false">¯</mo> </mover> </mrow> </mrow> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>/</mo> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <msqrt> <mn>2</mn> </msqrt> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle -i(r{\bar {b}}-b{\bar {r}})/{\sqrt {2}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/2f0cf21ccd674ab3ff7aa645befbf4131aa878c4" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:16.021ex; height:3.176ex;" alt="{\displaystyle -i(r{\bar {b}}-b{\bar {r}})/{\sqrt {2}}}"></span> </td></tr> <tr> <td><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle (r{\bar {g}}+g{\bar {r}})/{\sqrt {2}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>r</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>g</mi> <mo stretchy="false">¯</mo> </mover> </mrow> </mrow> <mo>+</mo> <mi>g</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>r</mi> <mo stretchy="false">¯</mo> </mover> </mrow> </mrow> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>/</mo> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <msqrt> <mn>2</mn> </msqrt> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle (r{\bar {g}}+g{\bar {r}})/{\sqrt {2}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/49fdd9567ac27f2937280073e699bad8c4d6c0e3" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:13.598ex; height:3.176ex;" alt="{\displaystyle (r{\bar {g}}+g{\bar {r}})/{\sqrt {2}}}"></span> </td> <td> </td> <td><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle -i(r{\bar {g}}-g{\bar {r}})/{\sqrt {2}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mo>−</mo> <mi>i</mi> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>r</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>g</mi> <mo stretchy="false">¯</mo> </mover> </mrow> </mrow> <mo>−</mo> <mi>g</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>r</mi> <mo stretchy="false">¯</mo> </mover> </mrow> </mrow> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>/</mo> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <msqrt> <mn>2</mn> </msqrt> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle -i(r{\bar {g}}-g{\bar {r}})/{\sqrt {2}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/13f4fec09f67983746cb66e755855c3dee4e6a84" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:16.209ex; height:3.176ex;" alt="{\displaystyle -i(r{\bar {g}}-g{\bar {r}})/{\sqrt {2}}}"></span> </td></tr> <tr> <td><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle (b{\bar {g}}+g{\bar {b}})/{\sqrt {2}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>b</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>g</mi> <mo stretchy="false">¯</mo> </mover> </mrow> </mrow> <mo>+</mo> <mi>g</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>b</mi> <mo stretchy="false">¯</mo> </mover> </mrow> </mrow> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>/</mo> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <msqrt> <mn>2</mn> </msqrt> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle (b{\bar {g}}+g{\bar {b}})/{\sqrt {2}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/d133db1e41d4beed093756335d2642ee16c55db7" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:13.418ex; height:3.176ex;" alt="{\displaystyle (b{\bar {g}}+g{\bar {b}})/{\sqrt {2}}}"></span> </td> <td> </td> <td><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle -i(b{\bar {g}}-g{\bar {b}})/{\sqrt {2}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mo>−</mo> <mi>i</mi> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>b</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>g</mi> <mo stretchy="false">¯</mo> </mover> </mrow> </mrow> <mo>−</mo> <mi>g</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>b</mi> <mo stretchy="false">¯</mo> </mover> </mrow> </mrow> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>/</mo> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <msqrt> <mn>2</mn> </msqrt> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle -i(b{\bar {g}}-g{\bar {b}})/{\sqrt {2}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/28ed8406aadfd8454fbc367dc7f36b8c025f00a2" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:16.029ex; height:3.176ex;" alt="{\displaystyle -i(b{\bar {g}}-g{\bar {b}})/{\sqrt {2}}}"></span> </td></tr> <tr> <td><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle (r{\bar {r}}-b{\bar {b}})/{\sqrt {2}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>r</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>r</mi> <mo stretchy="false">¯</mo> </mover> </mrow> </mrow> <mo>−</mo> <mi>b</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>b</mi> <mo stretchy="false">¯</mo> </mover> </mrow> </mrow> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>/</mo> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <msqrt> <mn>2</mn> </msqrt> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle (r{\bar {r}}-b{\bar {b}})/{\sqrt {2}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/bad74dc74da67b8adcd2e8bffa5765633c2c223e" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:13.411ex; height:3.176ex;" alt="{\displaystyle (r{\bar {r}}-b{\bar {b}})/{\sqrt {2}}}"></span> </td> <td> </td> <td><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle (r{\bar {r}}+b{\bar {b}}-2g{\bar {g}})/{\sqrt {6}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>r</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>r</mi> <mo stretchy="false">¯</mo> </mover> </mrow> </mrow> <mo>+</mo> <mi>b</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>b</mi> <mo stretchy="false">¯</mo> </mover> </mrow> </mrow> <mo>−</mo> <mn>2</mn> <mi>g</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>g</mi> <mo stretchy="false">¯</mo> </mover> </mrow> </mrow> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>/</mo> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <msqrt> <mn>6</mn> </msqrt> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle (r{\bar {r}}+b{\bar {b}}-2g{\bar {g}})/{\sqrt {6}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/ef6ac297031ae76cfcd7e8954267e52c09aa13e0" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:19.761ex; height:3.009ex;" alt="{\displaystyle (r{\bar {r}}+b{\bar {b}}-2g{\bar {g}})/{\sqrt {6}}}"></span> </td></tr></tbody></table> <p>این‌ها همان <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="ماتریس‌های گلمان (صفحه وجود ندارد)">ماتریس‌های گلمان</a> هستند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نگارخانه"><span id=".D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.D8.AE.D8.A7.D9.86.D9.87"></span>نگارخانه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: نگارخانه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:CERN_LHC_Tunnel1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/CERN_LHC_Tunnel1.jpg/120px-CERN_LHC_Tunnel1.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/CERN_LHC_Tunnel1.jpg/180px-CERN_LHC_Tunnel1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/CERN_LHC_Tunnel1.jpg/240px-CERN_LHC_Tunnel1.jpg 2x" data-file-width="1136" data-file-height="852" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Feynman_Diagram_Y-3g.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Feynman_Diagram_Y-3g.svg/120px-Feynman_Diagram_Y-3g.svg.png" decoding="async" width="120" height="74" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Feynman_Diagram_Y-3g.svg/180px-Feynman_Diagram_Y-3g.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Feynman_Diagram_Y-3g.svg/240px-Feynman_Diagram_Y-3g.svg.png 2x" data-file-width="347" data-file-height="213" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" title="پلاسمای کوارک گلوئون">پلاسمای کوارک گلوئون</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFM._Gell-Mann1962" class="citation journal cs1">M. Gell-Mann (1962). "Symmetries of Baryons and Mesons". <i><a href="/w/index.php?title=%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%84_%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="فیزیکال ریوو (صفحه وجود ندارد)">Physical Review</a></i>. <b>125</b>: 1067–1084. <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A8%DA%A9%D8%AF" title="بیبکد">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1962PhRv..125.1067G">1962PhRv..125.1067G</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1103%2FPhysRev.125.1067">10.1103/PhysRev.125.1067</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Physical+Review&rft.atitle=Symmetries+of+Baryons+and+Mesons&rft.volume=125&rft.pages=1067-1084&rft.date=1962&rft_id=info%3Adoi%2F10.1103%2FPhysRev.125.1067&rft_id=info%3Abibcode%2F1962PhRv..125.1067G&rft.au=M.+Gell-Mann&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFR._Brandelik_et_al._(TASSO_collaboration)1979" class="citation journal cs1">R. Brandelik <i>et al</i>. (<a href="/w/index.php?title=TASSO_collaboration&action=edit&redlink=1" class="new" title="TASSO collaboration (صفحه وجود ندارد)">TASSO collaboration</a>) (1979). "Evidence for Planar Events in e<sup>+</sup>e<sup>−</sup> Annihilation at High Energies". <i><a href="/w/index.php?title=%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9%D8%B3_%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%B2_%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فیزیکس لترز بی (صفحه وجود ندارد)">Physics Letters B</a></i>. <b>86</b>: 243–249. <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A8%DA%A9%D8%AF" title="بیبکد">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1979PhLB...86..243B">1979PhLB...86..243B</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2F0370-2693%2879%2990830-X">10.1016/0370-2693(79)90830-X</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Physics+Letters+B&rft.atitle=Evidence+for+Planar+Events+in+e%3Csup%3E%2B%3C%2Fsup%3Ee%3Csup%3E%26minus%3B%3C%2Fsup%3E+Annihilation+at+High+Energies&rft.volume=86&rft.pages=243-249&rft.date=1979&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2F0370-2693%2879%2990830-X&rft_id=info%3Abibcode%2F1979PhLB...86..243B&rft.au=R.+Brandelik+%27%27et+al%27%27.+%28TASSO+collaboration%29&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-pdg-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-pdg_3-0">۳٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-pdg_3-1">۳٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFW._-M._Yao2006" class="citation journal cs1">W. -M. Yao (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pdg.lbl.gov/2007/tables/gxxx.pdf">"Review of Particle Physics"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i><a href="/w/index.php?title=Journal_of_Physics_G&action=edit&redlink=1" class="new" title="Journal of Physics G (صفحه وجود ندارد)">Journal of Physics G</a></i>. <b>33</b>: 1. <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%A9%D8%A7%DB%8C%D9%88_(%D9%88%D8%A8%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA)" title="آرکایو (وبسایت)">arXiv</a>:<span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="//arxiv.org/abs/astro-ph/0601168">astro-ph/0601168</a></span>. <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A8%DA%A9%D8%AF" title="بیبکد">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2006JPhG...33....1Y">2006JPhG...33....1Y</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1088%2F0954-3899%2F33%2F1%2F001">10.1088/0954-3899/33/1/001</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Physics+G&rft.atitle=Review+of+Particle+Physics&rft.volume=33&rft.pages=1&rft.date=2006&rft_id=info%3Aarxiv%2Fastro-ph%2F0601168&rft_id=info%3Adoi%2F10.1088%2F0954-3899%2F33%2F1%2F001&rft_id=info%3Abibcode%2F2006JPhG...33....1Y&rft.au=W.+-M.+Yao&rft_id=http%3A%2F%2Fpdg.lbl.gov%2F2007%2Ftables%2Fgxxx.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFF._Yndurain1995" class="citation journal cs1">F. Yndurain (1995). "Limits on the mass of the gluon". <i><a href="/w/index.php?title=Physics_Letters_B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Physics Letters B (صفحه وجود ندارد)">Physics Letters B</a></i>. <b>345</b>: 524. <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A8%DA%A9%D8%AF" title="بیبکد">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1995PhLB..345..524Y">1995PhLB..345..524Y</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2F0370-2693%2894%2901677-5">10.1016/0370-2693(94)01677-5</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Physics+Letters+B&rft.atitle=Limits+on+the+mass+of+the+gluon&rft.volume=345&rft.pages=524&rft.date=1995&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2F0370-2693%2894%2901677-5&rft_id=info%3Abibcode%2F1995PhLB..345..524Y&rft.au=F.+Yndurain&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFKakani,_S._L.2008" class="citation book">Kakani, S. L. (<bdi>۲۰۰۸</bdi>). <i>Nuclear and Particle Physics</i>. Viva books private limited. صص. <bdi>۲۵۷</bdi>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-81-309-0040-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-81-309-0040-7"><bdi>۹۷۸-۸۱-۳۰۹-۰۰۴۰-۷</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Nuclear+and+Particle+Physics&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B2%DB%B5%DB%B7%3C%2Fbdi%3E&rft.pub=Viva+books+private+limited&rft.date=2008&rft.isbn=978-81-309-0040-7&rft.au=Kakani%2C+S.+L.&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFکروپر،_ویلیام_ه1389" class="citation book">کروپر، ویلیام ه (<bdi>۱۳۸۹</bdi>). <i>فیزیکدانان بزرگ مجلد دوم</i>. فاطمی. صص. <bdi>۴۴۰</bdi>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-964-318-608-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-964-318-608-1"><bdi>۹۷۸-۹۶۴-۳۱۸-۶۰۸-۱</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF+%D8%AF%D9%88%D9%85&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B4%DB%B4%DB%B0%3C%2Fbdi%3E&rft.pub=%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%DB%8C&rft.date=1389&rft.isbn=978-964-318-608-1&rft.au=%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%B1%D8%8C+%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85+%D9%87&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Oxford Dictionary of Physics</i>. Oxford University Press. <bdi>۲۰۰۹</bdi>. صص. <bdi>۱۶۴</bdi>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-923399-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-923399-1"><bdi>۹۷۸-۰-۱۹-۹۲۳۳۹۹-۱</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Oxford+Dictionary+of+Physics&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B1%DB%B6%DB%B4%3C%2Fbdi%3E&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2009&rft.isbn=978-0-19-923399-1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFSarkar,_Utpal2008" class="citation book">Sarkar, Utpal (<bdi>۲۰۰۸</bdi>). <i>Particle and Astroparticle Physics</i>. Taylor & Francis. صص. <bdi>۱۲۱</bdi>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/1-58488-931-4" title="ویژه:منابع کتاب/1-58488-931-4"><bdi>۱-۵۸۴۸۸-۹۳۱-۴</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Particle+and+Astroparticle+Physics&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B1%DB%B2%DB%B1%3C%2Fbdi%3E&rft.pub=Taylor+%26+Francis&rft.date=2008&rft.isbn=1-58488-931-4&rft.au=Sarkar%2C+Utpal&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">این رنگ با مفهوم رنگی که در زندگی روزمره به کار می‌رود کاملاً متفاوت است.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFSundaresan,_M._K.2001" class="citation book">Sundaresan, M. K. (<bdi>۲۰۰۱</bdi>). <i>Handbook of Particle Physics</i>. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A2%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="انتشارات سی‌آرسی">CRC Press</a>. صص. <bdi>۲۵۵</bdi>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-8493-0215-3" title="ویژه:منابع کتاب/0-8493-0215-3"><bdi>۰-۸۴۹۳-۰۲۱۵-۳</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Handbook+of+Particle+Physics&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B2%DB%B5%DB%B5%3C%2Fbdi%3E&rft.pub=CRC+Press&rft.date=2001&rft.isbn=0-8493-0215-3&rft.au=Sundaresan%2C+M.+K.&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFritzsch1984" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Fritzsch, Harald (1984). "The proton is X-rayed in California". <i>Quarks: The Stuff of Matter</i> (به انگلیسی). A pelican book.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=The+proton+is+X-rayed+in+California&rft.btitle=Quarks%3A+The+Stuff+of+Matter&rft.pub=A+pelican+book&rft.date=1984&rft.aulast=Fritzsch&rft.aufirst=Harald&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ذرات_در_فیزیک" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="الگو:ذرات بنیادی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="بحث الگو:ذرات بنیادی"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:ذرات بنیادی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="ذرات_در_فیزیک" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="فیزیک ذرات">ذرات در فیزیک</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="ذرات بنیادی">بنیادی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%86" title="فرمیون">فرمیون‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="کوارک">کوارک‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="کوارک بالا">بالا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="کوارک بالا">پادبالا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="کوارک پایین">پایین</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="کوارک پایین">پادپایین</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%A7%D9%81%D8%B3%D9%88%D9%86" title="کوارک افسون">افسون</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%A7%D9%81%D8%B3%D9%88%D9%86" title="کوارک افسون">پادافسون</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%B4%DA%AF%D9%81%D8%AA" title="کوارک شگفت">شگفت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%B4%DA%AF%D9%81%D8%AA" title="کوارک شگفت">پادشگفت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%B3%D8%B1" title="کوارک سر">سر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%B3%D8%B1" title="کوارک سر">پادسر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%AA%D9%87" title="کوارک ته">ته</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%AA%D9%87" title="کوارک ته">پادته</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D9%84%D9%BE%D8%AA%D9%88%D9%86" title="لپتون">لپتون‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86" title="الکترون">الکترون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86" title="پوزیترون">پوزیترون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%86" title="میون">میون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%86" title="میون">پادمیون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%88_(%D8%B0%D8%B1%D9%87)" title="تاو (ذره)">تاو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%88_(%D8%B0%D8%B1%D9%87)" title="تاو (ذره)">پادتاو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88" title="الکترون نوترینو">الکترون‌نوترینو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88" title="نوترینو">الکترون‌پادنوترینو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88" title="میون نوترینو">میون‌نوترینو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88" title="نوترینو">میون‌پادنوترینو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%88_%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88" title="تاو نوترینو">تاونوترینو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%88_%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88" title="تاو نوترینو">تاوپادنوترینو</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86" title="بوزون">بوزون‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:4em;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="بوزون پیمانه‌ای">پیمانه‌ای</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86" title="فوتون">فوتون</a> (<a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86" title="فوتون"><span style="white-space:nowrap">γ</span></a>)</li> <li><a class="mw-selflink selflink">گلوئون</a> (<a class="mw-selflink selflink"><span style="white-space:nowrap">g</span></a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A8%D9%84%DB%8C%D9%88_%D9%88_%D8%B2%D8%AF" title="بوزون‌های دبلیو و زد">دبلیو و زد</a> (<a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86_%D8%AF%D8%A8%D9%84%DB%8C%D9%88" class="mw-redirect" title="بوزون دبلیو"><span style="white-space:nowrap">W<span style="display:inline-block; margin-bottom:-0.3em; vertical-align:0.8em; line-height:1.2em; font-size:85%; text-align:left;">±<br /></span></span></a>  <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86_%D8%B2%D8%AF" class="mw-redirect" title="بوزون زد"><span style="white-space:nowrap">Z</span></a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:4em;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86_%D9%86%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="بوزون نرده‌ای">نرده‌ای</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86_%D9%87%DB%8C%DA%AF%D8%B2" title="بوزون هیگز"><span style="white-space:nowrap">H<span style="display:inline-block; margin-bottom:-0.3em; vertical-align:0.8em; line-height:1.2em; font-size:85%; text-align:left;">0<br /></span></span></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">دیگر موارد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%AD_%D9%81%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%81-%D9%BE%D9%88%D9%BE%D9%88%D9%81" class="mw-redirect" title="ارواح فادیف-پوپوف">ارواح</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="فهرست ذرات بنیادی">فرضی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%B4%D8%B1%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابرشریک (صفحه وجود ندارد)">ابرشریک‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%88%D8%A7%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="گواگینو (صفحه وجود ندارد)">گواگینو‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%88%DB%8C%D9%86%D9%88" title="گلوینو">گلوینو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D9%86%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="گراویتینو (صفحه وجود ندارد)">گراویتینو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%86%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="فوتینو (صفحه وجود ندارد)">فوتینو</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">دیگر موارد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%87%DB%8C%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="هیگزینو (صفحه وجود ندارد)">هیگزینو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="نوترالینو (صفحه وجود ندارد)">نوترالینو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%86%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D9%86%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="چارجینو (صفحه وجود ندارد)">چارجینو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="اکسینو (صفحه وجود ندارد)">اکسینو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%81%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="اسفرمیون (صفحه وجود ندارد)">اسفرمیون</a> (<a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="کوارک ایست (صفحه وجود ندارد)">کوارک ایست</a>)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">دیگر موارد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86" title="اکسیون">اکسیون (A<sup>0</sup>)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%81%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="اینفلیتون">اینفلیتون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_X_%D9%88_Y" title="بوزون‌های X و Y">بوزون‌ ایکس (X)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_X_%D9%88_Y" title="بوزون‌های X و Y">بوزون‌ وای (Y)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=W%E2%80%B2_and_Z%E2%80%B2_bosons&action=edit&redlink=1" class="new" title="W′ and Z′ bosons (صفحه وجود ندارد)">بوزون‌ دبلیوپریم (′W)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=W%E2%80%B2_and_Z%E2%80%B2_bosons&action=edit&redlink=1" class="new" title="W′ and Z′ bosons (صفحه وجود ندارد)">بوزون زدپریم (′Z)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%A6%D9%88%D9%86" title="پرئون">پرئون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D9%88%D9%86" title="تاکیون">تاکیون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%E2%80%8C%D9%82%D8%B7%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D8%BA%D9%86%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="تک‌قطبی مغناطیسی">تک‌قطبی مغناطیسی (m)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%86" title="دیلاتون">دیلاتون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D8%B1%D9%87_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="ذره پلانک">ذره پلانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="فرمیون مایورانا">فرمیون مایورانا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%A9" title="فوتون تاریک">فوتون تاریک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%81%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86" title="گراویفوتون">گراویفوتون</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="گراویتون">گراویتون (G)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%BE%D8%AA%D9%88%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="لپتوکوارک">لپتوکوارک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="مایورون (صفحه وجود ندارد)">مایورون (J)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88_%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86" title="نوترینو سترون">نوترینو سترون</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C#ذرات_ترکیبی" class="mw-redirect" title="فهرست ذرات بنیادی">مرکب</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="هادرون‌ها" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86" title="هادرون">هادرون‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86" title="باریون">باریون‌ها</a> / <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86" title="هیپرون">هیپرون‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="نوکلئون"><span style="white-space:nowrap">N</span></a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86" title="پروتون"><span style="white-space:nowrap">p</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86" title="نوترون"><span style="white-space:nowrap">n</span></a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%AF%D9%84%D8%AA%D8%A7" title="باریون دلتا"><span style="white-space:nowrap">Δ</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86_%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="باریون لاندا (صفحه وجود ندارد)"><span style="white-space:nowrap">Λ</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%B3%DB%8C%DA%AF%D9%85%D8%A7" title="باریون سیگما"><span style="white-space:nowrap">Σ</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Xi_baryon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xi baryon (صفحه وجود ندارد)"><span style="white-space:nowrap">Ξ</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Omega_baryon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omega baryon (صفحه وجود ندارد)"><span style="white-space:nowrap">Ω</span></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86" title="مزون">مزون‌ها</a> / <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85" title="کوارکونیوم">کوارکونیوم</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86" title="پیون"><span style="white-space:nowrap">π</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86_%D8%B1%D9%88" title="مزون رو"><span style="white-space:nowrap">ρ</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eta_meson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eta meson (صفحه وجود ندارد)"><span style="white-space:nowrap">η</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eta_prime_meson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eta prime meson (صفحه وجود ندارد)"><span style="white-space:nowrap">η′</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86_%D9%81%DB%8C" class="mw-redirect" title="مزون فی"><span style="white-space:nowrap">φ</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="مزون امگا (صفحه وجود ندارد)"><span style="white-space:nowrap">ω</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86_J/%CF%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="مزون J/ψ (صفحه وجود ندارد)"><span style="white-space:nowrap">J/ψ</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%84%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="مزون اپسیلون (صفحه وجود ندارد)"><span style="white-space:nowrap">ϒ</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86_%D8%AA%D8%AA%D8%A7" title="مزون تتا"><span style="white-space:nowrap">θ</span></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%A6%D9%88%D9%86" title="کائون"><span style="white-space:nowrap">K</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86_%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مزون بی (صفحه وجود ندارد)"><span style="white-space:nowrap">B</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86_%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مزون دی (صفحه وجود ندارد)"><span style="white-space:nowrap">D</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86_%D8%AA%DB%8C" title="مزون تی"><span style="white-space:nowrap">T</span></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">دیگر موارد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87_%D8%A7%D8%AA%D9%85" title="هسته اتم">هسته اتم</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%85" title="اتم">اتم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="دی کوارک (صفحه وجود ندارد)">دی کوارک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%85_%D8%A7%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="اتم اگزاتیک">اتم اگزاتیک</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85" title="پوزیترونیوم">پوزیترونیوم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A6%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="مئونیوم (صفحه وجود ندارد)">مئونیوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%88_(%D8%B0%D8%B1%D9%87)" title="تاو (ذره)">تاو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85" title="اونیوم">اونیا</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابراتم (صفحه وجود ندارد)">ابراتم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="مولکول">مولکول</a></li></ul></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%A8_%D9%81%D8%B1%D8%B6%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:ذرات مرکب فرضی (صفحه وجود ندارد)">فرضی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D8%A7%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="هادرون‌های غیرعادی (صفحه وجود ندارد)">هادرون‌های<br /> غیرعادی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D8%A7%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="باریون‌های غیرعادی (صفحه وجود ندارد)">باریون‌های غیرعادی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%87%DA%AF%D8%B2%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="هگزاکوارک (صفحه وجود ندارد)">دی باریون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="پنتاکوارک">پنتاکوارک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="اسکرمیون (صفحه وجود ندارد)">اسکرمیون</a></li> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D8%A7%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مزون‌های غیرعادی (صفحه وجود ندارد)">مزون‌های غیرعادی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%84_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA)&action=edit&redlink=1" class="new" title="گلوبال (فیزیک ذرات) (صفحه وجود ندارد)">گلوبال</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%AA%D8%B1%D8%A7_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B1%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="تترا کوارک (صفحه وجود ندارد)">تترا کوارک</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;;font-weight:normal;">دیگر موارد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84_%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86%DB%8C" title="مولکول مزونی">مولکول مزونی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D9%88%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="پومرون (صفحه وجود ندارد)">پومرون</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87_%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="شبه ذرات">شبه ذرات</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="سولیتون دیویدوف (صفحه وجود ندارد)">سولیتون دیویدوف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%BE%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="دراپلتون (صفحه وجود ندارد)">دراپلتون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="اکسیتون">اکسیتون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="حفره الکترونی">حفره</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%DA%AF%D9%86%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="مگنون (صفحه وجود ندارد)">مگنون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%86%D9%88%D9%86" title="فونون">فونون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86" title="پلاسمارون">پلاسمارون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85%D9%88%D9%86" title="پلاسمون">پلاسمون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="پلاریتون">پلاریتون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86" title="پولارون">پولارون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="روتون (صفحه وجود ندارد)">روتون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)&action=edit&redlink=1" class="new" title="تریون (فیزیک) (صفحه وجود ندارد)">تریون</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فهرست‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="فهرست باریون‌ها">باریون‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D8%B2%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="فهرست مزون‌ها">مزون‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="فهرست ذرات بنیادی">ذرات بنیادی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B4%D8%A8%D9%87_%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست شبه ذرات (صفحه وجود ندارد)">شبه ذرات</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%D8%B4%D9%81_%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="گاه‌شمار کشف ذرات بنیادی">گاه‌شمار کشف ذرات بنیادی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="درگاه:فیزیک">درگاه فیزیک</a></b></div></td></tr></tbody></table></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37527932">.mw-parser-output .asbox{position:relative;overflow:hidden}.mw-parser-output .asbox table{background:transparent}.mw-parser-output .asbox p{margin:0}.mw-parser-output .asbox p+p{margin-top:0.25em}.mw-parser-output .asbox-body{font-style:italic}.mw-parser-output .asbox-note{font-size:smaller}.mw-parser-output .asbox .navbar{position:absolute;top:-0.75em;left:1em;display:none}</style><div role="note" class="metadata plainlinks asbox stub"><table role="presentation"><tbody><tr class="noresize"><td style="padding-left:0.4em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Nuvola_apps_katomic.png" class="mw-file-description"><img alt="آیکون خرد" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Nuvola_apps_katomic.png/30px-Nuvola_apps_katomic.png" decoding="async" width="30" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Nuvola_apps_katomic.png/45px-Nuvola_apps_katomic.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Nuvola_apps_katomic.png/60px-Nuvola_apps_katomic.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span></td><td><p class="asbox-body">این یک <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AE%D8%B1%D8%AF" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:خرد">مقالهٔ خرد</a> <a href="/wiki/%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="ذرات بنیادی">ذرات بنیادی</a> است. می‌توانید با <a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86&action=edit">گسترش آن</a> به ویکی‌پدیا کمک کنید.</p></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=گلوئون&oldid=37964986">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=گلوئون&oldid=37964986</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86" title="رده:بوزون">بوزون</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A8%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="رده:بوزون پیمانه‌ای">بوزون پیمانه‌ای</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" title="رده:گلوئون">گلوئون</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="رده:کرومودینامیک کوانتومی">کرومودینامیک کوانتومی</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%AF" title="رده:همه مقاله‌های خرد">همه مقاله‌های خرد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%AF_%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="رده:مقاله‌های خرد فیزیک">مقاله‌های خرد فیزیک</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۲۴ سپتامبر ۲۰۲۳ ساعت ۱۶:۵۱ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7fc47fc68d-p5g89","wgBackendResponseTime":211,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.723","walltime":"0.925","ppvisitednodes":{"value":16914,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":128295,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2508,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":19,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":44354,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 784.476 1 -total"," 65.90% 516.988 10 الگو:Navbox"," 37.48% 294.007 1 الگو:پانویس"," 30.55% 239.658 1 الگو:ذرات_بنیادی"," 20.65% 161.972 4 الگو:Cite_journal"," 15.26% 119.672 1 الگو:انگلیسی"," 14.94% 117.184 1 الگو:به_زبان_دیگر"," 14.73% 115.529 1 الگو:Lang"," 14.54% 114.047 26 الگو:SubatomicParticle"," 13.56% 106.402 6 الگو:یادکرد_کتاب"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.451","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":18052031,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-67f96847dc-bfvh6","timestamp":"20241125085913","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u06af\u0644\u0648\u0626\u0648\u0646","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q3299","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q3299","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-07-15T02:41:24Z","dateModified":"2023-09-24T16:51:25Z"}</script> </body> </html>