CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="hy" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Յոհաննես Բրամս - Վիքիպեդիա</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hywikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Հունվար","Փետրվար","Մարտ","Ապրիլ","Մայիս","Հունիս","Հուլիս","Օգոստոս","Սեպտեմբեր","Հոկտեմբեր","Նոյեմբեր","Դեկտեմբեր"],"wgRequestId":"1754343b-0172-4e98-88b1-c552762872c8","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Յոհաննես_Բրամս","wgTitle":"Յոհաննես Բրամս","wgCurRevisionId":10051551,"wgRevisionId":10051551,"wgArticleId":13034,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Էջեր, որոնք օգտագործում են JsonConfig","Վիքիպեդիա:Հոդվածներ Վիքիտվյալներից աղբյուրներով","Վիքիդատա։Կատեգորիայի կարիք ունեցող հոդվածներ", "Վիքիպեդիա:Վիքիդատայի հայերեն չթարգմանված տարրեր պարունակող հոդվածներ","Հոդվածներ, որոնք մրցանակակիրների կատեգորիայի կարիք ունեն","Webarchive template wayback links","Շաբաթվա հոդված","Նյութեր Հայկական սովետական հանրագիտարանից","Չստուգված հոդվածներ ազատ աղբյուրներից","Pages using ISBN magic links","Մայիսի 7 ծնունդներ","1833 ծնունդներ","Համբուրգ քաղաքում ծնվածներ","Ապրիլի 3 մահեր","1897 մահեր","Վիեննա քաղաքում մահացածներ","Բեռլինի գեղարվեստի ակադեմիայի անդամներ","Ավստրիական «Գիտության և արվեստի համար» պատվո խաչի ասպետներ", "Արվեստի և գիտության ոլորտում ունեցած վաստակի շքանշանակիրներ","Անձինք այբբենական կարգով","Երաժիշտներ այբբենական կարգով","Գերմանացի դաշնակահարներ","Գերմանացի դիրիժորներ","Գերմանացի կոմպոզիտորներ","Քաղցկեղից մահացածներ"],"wgPageViewLanguage":"hy","wgPageContentLanguage":"hy","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Յոհաննես_Բրամս","wgRelevantArticleId":13034,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hy","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hy"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true, "tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":80000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q7294","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.relatedIcons":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons": "ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ondemand-pgn","ext.gadget.ArmSpelling","ext.gadget.HotCat","ext.gadget.Provelt","ext.gadget.easyTranslate","ext.gadget.edittop","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession", "wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hy&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.gadget.relatedIcons&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="noindex,nofollow,max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/15/JohannesBrahms.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1553"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/15/JohannesBrahms.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1035"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="828"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Յոհաննես Բրամս - Վիքիպեդիա"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hy.m.wikipedia.org/wiki/%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Խմբագրել" href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Վիքիպեդիա (hy)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hy.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Վիքիպեդիա Atom Սնուցում" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Յոհաննես_Բրամս rootpage-Յոհաննես_Բրամս skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Հիմնական ընտրացանկ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Հիմնական ընտրացանկ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Հիմնական ընտրացանկ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Նավարկում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Գլխավոր-էջ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB"><span>Գլխավոր էջ</span></a></li><li id="n-browse" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A8%D5%BD%D5%BF_%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB"><span>Կատեգորիաներ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A7%D5%BB" title="Այցելեք պատահական էջ [x]" accesskey="x"><span>Պատահական հոդված</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8"><span>Նոր էջեր</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B8%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%AF_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տեղեկություններ ընթացիկ իրադարձությունների մասին"><span>Ընթացիկ իրադարձություններ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Մասնակցել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Էությունը" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8"><span>Էությունը</span></a></li><li id="n-Խորհրդարան" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6"><span>Խորհրդարան</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Վիքիում կատարված վերջին փոփոխությունների ցանկը [r]" accesskey="r"><span>Վերջին փոփոխություններ</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" title="Վիքիպեդիա նախագծի ուղեցույց"><span>Օգնություն</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Վիքիպեդիա" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hy.svg" style="width: 8.625em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hy.svg" width="150" height="15" style="width: 9.375em; height: 0.9375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AC" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Որոնել</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" aria-label="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" autocapitalize="sentences" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Սպասարկող:Որոնել"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Որոնել</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Անձնական գործիքներ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Արտաքին տեսք" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Արտաքին տեսք</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy" class=""><span>Նվիրաբերել</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD+%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&returntoquery=section%3D24%26veaction%3Dedit%26redirect%3Dno" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։" class=""><span>Ստեղծել հաշիվ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD+%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&returntoquery=section%3D24%26veaction%3Dedit%26redirect%3Dno" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o" class=""><span>Մտնել</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Այլ ընտրանքներ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Անձնական գործիքներ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Անձնական գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Օգտվողի ընտրացանկ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy"><span>Նվիրաբերել</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD+%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&returntoquery=section%3D24%26veaction%3Dedit%26redirect%3Dno" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Ստեղծել հաշիվ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD+%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&returntoquery=section%3D24%26veaction%3Dedit%26redirect%3Dno" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Մտնել</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Էջեր չգրանցված խմբագիրների համար <a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" aria-label="Learn more about editing"><span>իմանալ ավելին</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Ներդրումներ</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="IP-հասցեից կատարված խմբագրումների քննարկում [n]" accesskey="n"><span>Քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Բովանդակություն" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Բովանդակություն</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">թաքցնել</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Ներածություն</div> </a> </li> <li id="toc-Կենսագրություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Կենսագրություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Կենսագրություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Կենսագրություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-1833-1857_թվականներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#1833-1857_թվականներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>1833-1857 թվականներ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-1833-1857_թվականներ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle 1833-1857 թվականներ subsection</span> </button> <ul id="toc-1833-1857_թվականներ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ծագում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ծագում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Ծագում</span> </div> </a> <ul id="toc-Ծագում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Մանկություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Մանկություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Մանկություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Մանկություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Երիտասարդ_Բրամսը" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Երիտասարդ_Բրամսը"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Երիտասարդ Բրամսը</span> </div> </a> <ul id="toc-Երիտասարդ_Բրամսը-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Հանդիպում_Յոզեֆ_Յոախիմի_հետ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Հանդիպում_Յոզեֆ_Յոախիմի_հետ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Հանդիպում Յոզեֆ Յոախիմի հետ</span> </div> </a> <ul id="toc-Հանդիպում_Յոզեֆ_Յոախիմի_հետ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Բրամսը_և_Ֆերենց_Լիստը" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Բրամսը_և_Ֆերենց_Լիստը"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Բրամսը և Ֆերենց Լիստը</span> </div> </a> <ul id="toc-Բրամսը_և_Ֆերենց_Լիստը-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Բրամսը_և_Ռոբերտ_Շումանը" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Բրամսը_և_Ռոբերտ_Շումանը"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Բրամսը և Ռոբերտ Շումանը</span> </div> </a> <ul id="toc-Բրամսը_և_Ռոբերտ_Շումանը-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Բրամսը_և_Կլարա_Շումանը" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Բրամսը_և_Կլարա_Շումանը"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.7</span> <span>Բրամսը և Կլարա Շումանը</span> </div> </a> <ul id="toc-Բրամսը_և_Կլարա_Շումանը-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-1857-1875_թվականները" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#1857-1875_թվականները"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>1857-1875 թվականները</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-1857-1875_թվականները-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle 1857-1875 թվականները subsection</span> </button> <ul id="toc-1857-1875_թվականները-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Դեթմոլդում_և_Համբուրգում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Դեթմոլդում_և_Համբուրգում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Դեթմոլդում և Համբուրգում</span> </div> </a> <ul id="toc-Դեթմոլդում_և_Համբուրգում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Բրամսը_և_Ռիխարդ_Վագները" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Բրամսը_և_Ռիխարդ_Վագները"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Բրամսը և Ռիխարդ Վագները</span> </div> </a> <ul id="toc-Բրամսը_և_Ռիխարդ_Վագները-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Վիեննայում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Վիեննայում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Վիեննայում</span> </div> </a> <ul id="toc-Վիեննայում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-1876-1897_թվականները" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#1876-1897_թվականները"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>1876-1897 թվականները</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-1876-1897_թվականները-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle 1876-1897 թվականները subsection</span> </button> <ul id="toc-1876-1897_թվականները-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Սիմֆոնիաների_ստեղծումը" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Սիմֆոնիաների_ստեղծումը"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Սիմֆոնիաների ստեղծումը</span> </div> </a> <ul id="toc-Սիմֆոնիաների_ստեղծումը-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Այլ_սիմֆոնիկ_ստեղծագործություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Այլ_սիմֆոնիկ_ստեղծագործություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Այլ սիմֆոնիկ ստեղծագործություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Այլ_սիմֆոնիկ_ստեղծագործություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Վերջին_տարիները" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Վերջին_տարիները"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Վերջին տարիները</span> </div> </a> <ul id="toc-Վերջին_տարիները-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Մահը" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Մահը"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Մահը</span> </div> </a> <ul id="toc-Մահը-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Հետաքրքիր_փաստեր" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Հետաքրքիր_փաստեր"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Հետաքրքիր փաստեր</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Հետաքրքիր_փաստեր-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Հետաքրքիր փաստեր subsection</span> </button> <ul id="toc-Հետաքրքիր_փաստեր-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Բրամսը_և_Սեն-Սանսը" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Բրամսը_և_Սեն-Սանսը"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Բրամսը և Սեն-Սանսը</span> </div> </a> <ul id="toc-Բրամսը_և_Սեն-Սանսը-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Բրամսի_ստեղծագործությունը" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Բրամսի_ստեղծագործությունը"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Բրամսի ստեղծագործությունը</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Բրամսի_ստեղծագործությունը-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Բրամսի ստեղծագործությունը subsection</span> </button> <ul id="toc-Բրամսի_ստեղծագործությունը-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Այլ_կոմպոզիտորների_ազդեցությունը_Բրամսի_ստեղծագործության_վրա" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Այլ_կոմպոզիտորների_ազդեցությունը_Բրամսի_ստեղծագործության_վրա"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Այլ կոմպոզիտորների ազդեցությունը Բրամսի ստեղծագործության վրա</span> </div> </a> <ul id="toc-Այլ_կոմպոզիտորների_ազդեցությունը_Բրամսի_ստեղծագործության_վրա-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Բրամսի_ազդեցությունը_այլ_կոմպոզիտորների_վրա" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Բրամսի_ազդեցությունը_այլ_կոմպոզիտորների_վրա"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Բրամսի ազդեցությունը այլ կոմպոզիտորների վրա</span> </div> </a> <ul id="toc-Բրամսի_ազդեցությունը_այլ_կոմպոզիտորների_վրա-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Բրամսը_որպես_անձնավորություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Բրամսը_որպես_անձնավորություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Բրամսը որպես անձնավորություն</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Բրամսը_որպես_անձնավորություն-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Բրամսը որպես անձնավորություն subsection</span> </button> <ul id="toc-Բրամսը_որպես_անձնավորություն-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Բրամսի_հավատքը" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Բրամսի_հավատքը"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Բրամսի հավատքը</span> </div> </a> <ul id="toc-Բրամսի_հավատքը-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ստեղծագործության_ցանկ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ստեղծագործության_ցանկ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Ստեղծագործության ցանկ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ստեղծագործության_ցանկ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Ստեղծագործության ցանկ subsection</span> </button> <ul id="toc-Ստեղծագործության_ցանկ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Դաշնամուրի_համար" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Դաշնամուրի_համար"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Դաշնամուրի համար</span> </div> </a> <ul id="toc-Դաշնամուրի_համար-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Չորս_ձեռքի_համար" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Չորս_ձեռքի_համար"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>Չորս ձեռքի համար</span> </div> </a> <ul id="toc-Չորս_ձեռքի_համար-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Երգեհոնի_համար" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Երգեհոնի_համար"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.3</span> <span>Երգեհոնի համար</span> </div> </a> <ul id="toc-Երգեհոնի_համար-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Կամերային_երաժշտություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Կամերային_երաժշտություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.4</span> <span>Կամերային երաժշտություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Կամերային_երաժշտություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Նվագախմբի_համար" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Նվագախմբի_համար"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.5</span> <span>Նվագախմբի համար</span> </div> </a> <ul id="toc-Նվագախմբի_համար-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Կոնցերտներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Կոնցերտներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.6</span> <span>Կոնցերտներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Կոնցերտներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Վոկալ_ստեղծագործություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Վոկալ_ստեղծագործություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.7</span> <span>Վոկալ ստեղծագործություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Վոկալ_ստեղծագործություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ծանոթագրություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ծանոթագրություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Ծանոթագրություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ծանոթագրություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Արտաքին_հղումներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Արտաքին_հղումներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Արտաքին հղումներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Արտաքին_հղումներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Գրականություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Գրականություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Գրականություն</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Գրականություն-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Գրականություն subsection</span> </button> <ul id="toc-Գրականություն-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ռուսերեն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ռուսերեն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.1</span> <span>Ռուսերեն</span> </div> </a> <ul id="toc-Ռուսերեն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Անգլերեն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Անգլերեն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.2</span> <span>Անգլերեն</span> </div> </a> <ul id="toc-Անգլերեն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Գերմաներեն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Գերմաներեն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.3</span> <span>Գերմաներեն</span> </div> </a> <ul id="toc-Գերմաներեն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Բովանդակություն" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Յոհաննես Բրամս</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 128 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-128" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">128 լեզու</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – աֆրիկաանս" lang="af" hreflang="af" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="աֆրիկաանս" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – շվեյցարական գերմաներեն" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="շվեյցարական գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AE%E1%88%90%E1%8A%95%E1%88%B5_%E1%89%A5%E1%88%AB%E1%88%9D%E1%88%B5" title="ዮሐንስ ብራምስ – ամհարերեն" lang="am" hreflang="am" data-title="ዮሐንስ ብራምስ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="ամհարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – արագոներեն" lang="an" hreflang="an" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="արագոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%8A%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B3" title="يوهانس برامس – արաբերեն" lang="ar" hreflang="ar" data-title="يوهانس برامس" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%8A%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B3" title="يوهانيس برامس – եգիպտական արաբերեն" lang="arz" hreflang="arz" data-title="يوهانيس برامس" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="եգիպտական արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – աստուրերեն" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="աստուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – այմարա" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="այմարա" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Yohans_Brams" title="Yohans Brams – ադրբեջաներեն" lang="az" hreflang="az" data-title="Yohans Brams" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ադրբեջաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B3" title="یوهانس برامس – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="یوهانس برامس" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%99%D0%BE%D2%BB%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B5%D1%81_%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81" title="Йоһаннес Брамс – բաշկիրերեն" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Йоһаннес Брамс" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="բաշկիրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Juohanesos_Bramsos" title="Juohanesos Bramsos – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Juohanesos Bramsos" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%81_%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81" title="Іаганес Брамс – բելառուսերեն" lang="be" hreflang="be" data-title="Іаганес Брамс" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="բելառուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D1%8D%D1%81_%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81" title="Яганэс Брамс – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Яганэс Брамс" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%99%D0%BE%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%81_%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81" title="Йоханес Брамс – բուլղարերեն" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Йоханес Брамс" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="բուլղարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – բիսլամա" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="բիսլամա" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%87%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%8B%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%87%E0%A6%B8_%E0%A6%AC%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A6%B8" title="ইয়োহানেস ব্রামস – բենգալերեն" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ইয়োহানেস ব্রামস" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="բենգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – բրետոներեն" lang="br" hreflang="br" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="բրետոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – բոսնիերեն" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="բոսնիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BE%D2%BB%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B5%D1%81_%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81" title="Иоһаннес Брамс – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Иоһаннес Брамс" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – կատալաներեն" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="կատալաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81,_%D0%98%D0%BE%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B5%D1%81" title="Брамс, Иоганнес – չեչեներեն" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Брамс, Иоганнес" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="չեչեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – սեբուերեն" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="սեբուերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ch mw-list-item"><a href="https://ch.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – չամոռո" lang="ch" hreflang="ch" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Chamoru" data-language-local-name="չամոռո" class="interlanguage-link-target"><span>Chamoru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%DB%86%DA%BE%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B2" title="یۆھانس برامز – սորանի քրդերեն" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="یۆھانس برامز" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="սորանի քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – կորսիկերեն" lang="co" hreflang="co" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="կորսիկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – չեխերեն" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="չեխերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – ուելսերեն" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ուելսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – դանիերեն" lang="da" hreflang="da" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="դանիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – գերմաներեն" lang="de" hreflang="de" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B9%CE%BF%CF%87%CE%AC%CE%BD%CE%B5%CF%82_%CE%9C%CF%80%CF%81%CE%B1%CE%BC%CF%82" title="Γιοχάνες Μπραμς – հունարեն" lang="el" hreflang="el" data-title="Γιοχάνες Μπραμς" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="հունարեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – անգլերեն" lang="en" hreflang="en" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="English" data-language-local-name="անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – էսպերանտո" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="էսպերանտո" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – իսպաներեն" lang="es" hreflang="es" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="իսպաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – էստոներեն" lang="et" hreflang="et" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="էստոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – բասկերեն" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="բասկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B3" title="یوهانس برامس – պարսկերեն" lang="fa" hreflang="fa" data-title="یوهانس برامس" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="պարսկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – ֆիններեն" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ֆիններեն" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – ֆարյորերեն" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="ֆարյորերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – ֆրանսերեն" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ֆրանսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – հյուսիսային ֆրիզերեն" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="հյուսիսային ֆրիզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – իռլանդերեն" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="իռլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – գալիսերեն" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="գալիսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – գուարանի" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="գուարանի" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – մեներեն" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="մեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%99%D7%95%D7%94%D7%A0%D7%A1_%D7%91%D7%A8%D7%94%D7%9E%D7%A1" title="יוהנס ברהמס – եբրայերեն" lang="he" hreflang="he" data-title="יוהנס ברהמס" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="եբրայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – խորվաթերեն" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – խառնակերտ հայիթերեն" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="խառնակերտ հայիթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – հունգարերեն" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="հունգարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – ինտերլինգուա" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ինտերլինգուա" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – ինդոնեզերեն" lang="id" hreflang="id" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ինդոնեզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – իլոկերեն" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="իլոկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – իդո" lang="io" hreflang="io" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="իդո" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – իսլանդերեն" lang="is" hreflang="is" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="իսլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – իտալերեն" lang="it" hreflang="it" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="իտալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%A8%E3%83%8F%E3%83%8D%E3%82%B9%E3%83%BB%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%BC%E3%83%A0%E3%82%B9" title="ヨハネス・ブラームス – ճապոներեն" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ヨハネス・ブラームス" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ճապոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A1_%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%98" title="იოჰანეს ბრამსი – վրացերեն" lang="ka" hreflang="ka" data-title="იოჰანეს ბრამსი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="վրացերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – Kara-Kalpak" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Kara-Kalpak" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BE%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%81_%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81" title="Иоганес Брамс – կաբարդերեն" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Иоганес Брамс" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="կաբարդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%99%D0%BE%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B5%D1%81_%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81" title="Йоханнес Брамс – ղազախերեն" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Йоханнес Брамс" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ղազախերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9A%94%ED%95%98%EB%84%A4%EC%8A%A4_%EB%B8%8C%EB%9E%8C%EC%8A%A4" title="요하네스 브람스 – կորեերեն" lang="ko" hreflang="ko" data-title="요하네스 브람스" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="կորեերեն" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – կոռներեն" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="կոռներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Iohannes_Brahms" title="Iohannes Brahms – լատիներեն" lang="la" hreflang="la" data-title="Iohannes Brahms" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="լատիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – լյուքսեմբուրգերեն" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="լյուքսեմբուրգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – լիտվերեն" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="լիտվերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Johanness_Br%C4%81mss" title="Johanness Brāmss – լատվիերեն" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Johanness Brāmss" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="լատվիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – մալգաշերեն" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="մալգաշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%88%D0%BE%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%81_%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81" title="Јоханес Брамс – մակեդոներեն" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Јоханес Брамс" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="մակեդոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%8A%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B5%BB_%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%82%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="ജൊഹാൻ ബ്രാംസ് – մալայալամ" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ജൊഹാൻ ബ്രാംസ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="մալայալամ" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BE%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B5%D1%81_%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81" title="Иоханнес Брамс – մոնղոլերեն" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Иоханнес Брамс" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="մոնղոլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%87%E0%A4%B8_%E0%A4%AC%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="योहानेस ब्राम्स – մարաթի" lang="mr" hreflang="mr" data-title="योहानेस ब्राम्स" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="մարաթի" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – մալայերեն" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="մալայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9A%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%9F%E1%80%AC%E1%80%94%E1%80%B2%E1%80%85%E1%80%BA_%E1%80%98%E1%80%9B%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%BA" title="ယိုဟာနဲစ် ဘရမ်စ် – բիրմայերեն" lang="my" hreflang="my" data-title="ယိုဟာနဲစ် ဘရမ်စ်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="բիրմայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – ստորին գերմաներեն" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ստորին գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – հոլանդերեն" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="հոլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – նոր նորվեգերեն" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="նոր նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – գրքային նորվեգերեն" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="գրքային նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – օքսիտաներեն" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="օքսիտաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AF%E0%A9%8B%E0%A8%B9%E0%A8%BE%E0%A8%A8%E0%A8%B8_%E0%A8%AC%E0%A8%B0%E0%A8%BE%E0%A8%AE%E0%A8%B8" title="ਯੋਹਾਨਸ ਬਰਾਮਸ – փենջաբերեն" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਯੋਹਾਨਸ ਬਰਾਮਸ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="փենջաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – պիկարդերեն" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="պիկարդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – լեհերեն" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="լեհերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – պիեմոնտերեն" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="պիեմոնտերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D9%88%DB%81%D8%A7%D9%86%D8%B2_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%81%D9%85%D8%B2" title="یوہانز براہمز – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="یوہانز براہمز" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – պորտուգալերեն" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="պորտուգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – կեչուա" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="կեչուա" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – ռումիներեն" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ռումիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – արոմաներեն" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="արոմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81,_%D0%98%D0%BE%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B5%D1%81" title="Брамс, Иоганнес – ռուսերեն" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Брамс, Иоганнес" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ռուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%99%D0%BE%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B5%D1%81_%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81" title="Йоганнес Брамс – ռուսիներեն" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Йоганнес Брамс" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="ռուսիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81_%D0%98%D0%BE%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B5%D1%81" title="Брамс Иоганнес – յակուտերեն" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Брамс Иоганнес" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="յակուտերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – սիցիլիերեն" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="սիցիլիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – սերբա-խորվաթերեն" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="սերբա-խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – սլովակերեն" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="սլովակերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – սլովեներեն" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="սլովեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – ալբաներեն" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ալբաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%88%D0%BE%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%81_%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81" title="Јоханес Брамс – սերբերեն" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Јоханес Брамс" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="սերբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – շվեդերեն" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="շվեդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – սուահիլի" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="սուահիլի" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9C%E0%AF%8A%E0%AE%95%E0%AE%BE%E0%AE%A9%E0%AF%8D%E0%AE%A9%E0%AF%86%E0%AE%B8%E0%AF%8D_%E0%AE%AA%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AE%BE%E0%AE%AE%E0%AF%8D%E0%AE%B8%E0%AF%8D" title="ஜொகான்னெஸ் பிராம்ஸ் – թամիլերեն" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஜொகான்னெஸ் பிராம்ஸ்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="թամիլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BE%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B5%D1%81_%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81" title="Иоганнес Брамс – տաջիկերեն" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Иоганнес Брамс" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="տաջիկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%AA_%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B9%8C" title="โยฮันเนิส บรามส์ – թայերեն" lang="th" hreflang="th" data-title="โยฮันเนิส บรามส์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="թայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – տագալերեն" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="տագալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – թուրքերեն" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/Yohannes_Brams" title="Yohannes Brams – թաթարերեն" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Yohannes Brams" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="թաթարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%99%D0%BE%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B5%D1%81_%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81" title="Йоганнес Брамс – ուկրաիներեն" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Йоганнес Брамс" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ուկրաիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D9%88%DB%81%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%81%D9%85%D8%B2" title="یوہانس براہمز – ուրդու" lang="ur" hreflang="ur" data-title="یوہانس براہمز" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ուրդու" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Brams_Iogannes" title="Brams Iogannes – ուզբեկերեն" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Brams Iogannes" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ուզբեկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Brams_Iogannes" title="Brams Iogannes – վեպսերեն" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Brams Iogannes" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="վեպսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – վիետնամերեն" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="վիետնամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – վոլապյուկ" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="վոլապյուկ" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – վարայերեն" lang="war" hreflang="war" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="վարայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%BA%A6%E7%BF%B0%E5%86%85%E6%96%AF%C2%B7%E5%8B%83%E6%8B%89%E5%A7%86%E6%96%AF" title="约翰内斯·勃拉姆斯 – վու չինարեն" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="约翰内斯·勃拉姆斯" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="վու չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A1_%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%98" title="იოჰანეს ბრამსი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="იოჰანეს ბრამსი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%99%D7%90%D7%94%D7%90%D7%A0%D7%A2%D7%A1_%D7%91%D7%A8%D7%90%D7%94%D7%9E%D7%A1" title="יאהאנעס בראהמס – իդիշ" lang="yi" hreflang="yi" data-title="יאהאנעס בראהמס" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="իդիշ" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%BA%A6%E7%BF%B0%E5%86%85%E6%96%AF%C2%B7%E5%8B%83%E6%8B%89%E5%A7%86%E6%96%AF" title="约翰内斯·勃拉姆斯 – չինարեն" lang="zh" hreflang="zh" data-title="约翰内斯·勃拉姆斯" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Johannes Brahms" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%B8%83%E6%8B%89%E5%A7%86%E6%96%AF" title="布拉姆斯 – կանտոներեն" lang="yue" hreflang="yue" data-title="布拉姆斯" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="կանտոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7294#sitelinks-wikipedia" title="Խմբագրել միջլեզվային հղումները" class="wbc-editpage">Փոխել հղումները</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Անվանատարածքներ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD" title="Դիտել հոդվածը [c]" accesskey="c"><span>Հոդված</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%94%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD" rel="discussion" title="Քննարկումներ այս էջի բովանդակության մասին [t]" accesskey="t"><span>քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">հայերեն</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Դիտումները"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=history" title="Այս էջի խմբագրումների պատմությունը [h]" accesskey="h"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Գործիքներ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Գործիքներ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Այլ ընտրանքներ" > <div class="vector-menu-heading"> Գործողություններ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=history"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ընդհանուր </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B1%D5%B5%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%B0%D5%B2%D5%BE%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD" title="Այս էջին հղվող բոլոր վիքի էջերի ցանկը [j]" accesskey="j"><span>Այստեղ հղվող էջերը</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD" rel="nofollow" title="Այս էջից կապված էջերի վերջին փոփոխությունները [k]" accesskey="k"><span>Կապված փոփոխություններ</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Բոլոր սպասարկող էջերի ցանկը [q]" accesskey="q"><span>Սպասարկող էջեր</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&oldid=10051551" title="Էջի այս տարբերակի մշտական հղում"><span>Մշտական հղում</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=info" title="Վիճակագրական տվյալներ էջի մասին"><span>Էջի վիճակագրություն</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CiteThisPage&page=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&id=10051551&wpFormIdentifier=titleform" title="Տեղեկատվություն, թե ինչպես պետք է մեջբերել այս էջը"><span>Մեջբերել այս էջը</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3D%25D5%2585%25D5%25B8%25D5%25B0%25D5%25A1%25D5%25B6%25D5%25B6%25D5%25A5%25D5%25BD_%25D4%25B2%25D6%2580%25D5%25A1%25D5%25B4%25D5%25BD%26section%3D24%26veaction%3Dedit"><span>Ստանալ կարճ URL հասցե</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:QrCode&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3D%25D5%2585%25D5%25B8%25D5%25B0%25D5%25A1%25D5%25B6%25D5%25B6%25D5%25A5%25D5%25BD_%25D4%25B2%25D6%2580%25D5%25A1%25D5%25B4%25D5%25BD%26section%3D24%26veaction%3Dedit"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Տպել/արտահանել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD+%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD"><span>Ստեղծել գիրք</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:DownloadAsPdf&page=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=show-download-screen"><span>Ներբեռնել որպես PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&printable=yes" title="Այս էջի տպելու տարբերակ [p]" accesskey="p"><span>Տպելու տարբերակ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Այլ նախագծերում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Johannes_Brahms" hreflang="en"><span>Վիքիպահեստ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7294" title="Հղում Վիքիտվյալի համապատասխան էջին [g]" accesskey="g"><span>Վիքիտվյալների տարր</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Արտաքին տեսք</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">թաքցնել</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="hy" dir="ltr"><table class="infobox vcard" style="width:22em"><tbody><tr><th colspan="2" style="text-align:center;font-size:125%;font-weight:bold;background-color:#bfe0bf"><b>Յոհաննես Բրամս</b></th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><span data-wikidata-claim-id="q7294$B7F36BF5-459D-4BCF-B5BE-535CEDB8AF92" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P18"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:JohannesBrahms.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/JohannesBrahms.jpg/250px-JohannesBrahms.jpg" decoding="async" width="250" height="323" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/15/JohannesBrahms.jpg 1.5x" data-file-width="371" data-file-height="480" /></a></span></span></span><div>Յոհաննես Բրամսը իր ստեղծագործական վերելքի տարիներին</div></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align: right; border: solid #DDDDDD; border-width: 1px 0px 0px 0px; background:#eee; width:40%">Բնօրինակ անուն</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q7294$4f7766a8-4c01-5641-b086-f72a4043ed60" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P1559[LANGUAGE!:HY]"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Գերմաներեն">գերմ.</a>՝ <span lang="de">Johannes Brahms</span></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align: right; border: solid #DDDDDD; border-width: 1px 0px 0px 0px; background:#eee; width:40%">Ի ծնե անուն</th><td><span data-wikidata-property-id="P1477" class="no-wikidata">Johannes Brahms</span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align: right; border: solid #DDDDDD; border-width: 1px 0px 0px 0px; background:#eee; width:40%">Նաև հայտնի է որպես</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q7294$47bfd39d-4f37-2a81-3350-af5578b6d1c8" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P742"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">G.W. Marks</span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align: right; border: solid #DDDDDD; border-width: 1px 0px 0px 0px; background:#eee; width:40%">Ծնվել է</th><td><span data-wikidata-claim-id="q7294$0ABD7B5B-57EC-44AF-AB81-7BF2F18C51BA" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P569"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%BD%D5%AB_7" title="Մայիսի 7">մայիսի 7</a>, <a href="/wiki/1833" title="1833">1833</a></span><span style="display:none">(<span class="bday">1833-05-07</span>)</span></span><sup id="cite_ref-_b16e30cb886309da_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-_b16e30cb886309da-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-_49794692aef85144_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-_49794692aef85144-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-_b03181ac7478ad0b_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-_b03181ac7478ad0b-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7294#P569" class="extiw" title="d:Q7294">[…]</a></sup></span><br /><span data-wikidata-claim-id="q7294$5AF75061-CAB3-4166-A8F2-3472348495F1" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P19"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3" title="Համբուրգ">Համբուրգ</a></span>, <span data-wikidata-hash="ea2069d23bdd5d223661cda42cd51ac3ca40478f" class="wikidata-snak"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Գերմանական միություն">Գերմանական միություն</a></span><sup id="cite_ref-_837869a69586e6c1_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-_837869a69586e6c1-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-_45d00004f0c2300d_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-_45d00004f0c2300d-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-_031acd5e6f01bbe7_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-_031acd5e6f01bbe7-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7294#P19" class="extiw" title="d:Q7294">[…]</a></sup></span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align: right; border: solid #DDDDDD; border-width: 1px 0px 0px 0px; background:#eee; width:40%">Երկիր</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q7294$9112a155-46d5-d7aa-e20b-99e411a56cd9" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P27"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Hamburg.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Flag_of_Hamburg.svg/20px-Flag_of_Hamburg.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Flag_of_Hamburg.svg/30px-Flag_of_Hamburg.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Flag_of_Hamburg.svg/40px-Flag_of_Hamburg.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> <span class="country-name"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3" title="Համբուրգ">Համբուրգ</a></span></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align: right; border: solid #DDDDDD; border-width: 1px 0px 0px 0px; background:#eee; width:40%">Մահացել է</th><td><span data-wikidata-claim-id="q7294$B5A5EB94-BC83-4CD4-B034-A0E0A3435C67" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P570"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%BA%D6%80%D5%AB%D5%AC%D5%AB_3" title="Ապրիլի 3">ապրիլի 3</a>, <a href="/wiki/1897" title="1897">1897</a></span><span style="display:none">(<span class="dday">1897-04-03</span>)</span></span><sup id="cite_ref-_b16e30cb886309da_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-_b16e30cb886309da-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-_49794692aef85144_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-_49794692aef85144-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-_b100bd77f095da16_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-_b100bd77f095da16-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7294#P570" class="extiw" title="d:Q7294">[…]</a></sup> <span style="white-space:nowrap;">(63 տարեկան)</span></span><br /><span data-wikidata-claim-id="q7294$FA35DAD0-5ED4-4D59-A0C7-50179C03981A" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P20"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D5%A5%D5%B6%D5%B6%D5%A1" title="Վիեննա">Վիեննա</a></span>, <span data-wikidata-hash="f1104d128fcb224d67a8747320cea52c55bac51f" class="wikidata-snak"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%BE%D5%BD%D5%BF%D6%80%D5%B8-%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A3%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ավստրո-Հունգարական կայսրություն">Ավստրո-Հունգարիա</a></span><sup id="cite_ref-_837869a69586e6c1_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-_837869a69586e6c1-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-_031acd5e6f01bbe7_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-_031acd5e6f01bbe7-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-_d8c066b1b06210b9-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7294#P20" class="extiw" title="d:Q7294">[…]</a></sup></span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align: right; border: solid #DDDDDD; border-width: 1px 0px 0px 0px; background:#eee; width:40%">Գերեզման</th><td><span data-wikidata-claim-id="q7294$08697B8C-430E-4056-8D2D-11ECD5BBE0B5" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P119"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A3%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B6_(%D5%8E%D5%AB%D5%A5%D5%B6%D5%B6%D5%A1)" title="Կենտրոնական գերեզմանատուն (Վիեննա)">Վիենայի կենտրոնական գերեզմանատուն</a></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align: right; border: solid #DDDDDD; border-width: 1px 0px 0px 0px; background:#eee; width:40%">Մասնագիտություն</th><td><span data-wikidata-claim-id="q7294$F713CB6F-91FC-4492-A35F-F659D5D67841" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P106"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%A3%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6" title="Երգահան">կոմպոզիտոր</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="q7294$CFE4128C-1A80-43FA-BA68-DE923A5D6691" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P106"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%B4%D5%AB%D6%80%D5%AB%D5%AA%D5%B8%D6%80" title="Դիրիժոր">դիրիժոր</a></span></span> և <span data-wikidata-claim-id="q7294$D5B0BE19-945F-49F2-8175-A1633E146925" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P106"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D6%80" title="Դաշնակահար">դաշնակահար</a></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align: right; border: solid #DDDDDD; border-width: 1px 0px 0px 0px; background:#eee; width:40%">Գործիքներ</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q7294$5D04DC50-F6F8-48A1-A776-4DAC50223820" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P1303"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D6%82%D6%80" title="Դաշնամուր">դաշնամուր</a></span><sup id="cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-_d8c066b1b06210b9-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q7294$42715352-4f8c-5fb7-8e36-ec9e2c8895bc" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P1303"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%BE%D5%BB%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A1%D5%AF" title="Թավջութակ">թավջութակ</a></span><sup id="cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-2" class="reference"><a href="#cite_note-_d8c066b1b06210b9-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span> և <span data-wikidata-claim-id="Q7294$5c38288e-4ae9-cb53-ebaa-e9322acd4e18" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P1303"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D6%80%D5%A1%D6%83%D5%B8%D5%B2" title="Գալարափող">վալդհորն</a></span><sup id="cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-3" class="reference"><a href="#cite_note-_d8c066b1b06210b9-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align: right; border: solid #DDDDDD; border-width: 1px 0px 0px 0px; background:#eee; width:40%">Աշխատավայր</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q7294$D87F664D-9F91-457B-B0BE-5DC5E9404B2E" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P108"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D5%A5%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AA%D5%B7%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D6%87_%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D6%80%D5%BE%D5%A5%D5%BD%D5%BF%D5%AB_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Վիեննայի երաժշտության և կատարողական արվեստի համալսարան">Վիեննայի երաժշտության և կատարողական արվեստի համալսարան</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q7294$c9f1bf20-45bf-0325-5e95-1f637faf7182" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P108"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q876777" class="extiw" title="d:Q876777">Wiener Singakademie</a><span class="wikidata-missing-label" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help; white-space: nowrap" title="Վիքիդատայում այս տարրը չունի հայերեն նկարագրություն: Դուք կարող եք օգնել՝ նշելով տարրի հայերեն թարգմանությունը:">?</span></span><sup id="cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-4" class="reference"><a href="#cite_note-_d8c066b1b06210b9-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span> և <span data-wikidata-claim-id="Q7294$0501e9c8-49eb-ca28-11ec-c48693c2b1fe" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P108"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q694323" class="extiw" title="d:Q694323">Gesellschaft der Musikfreunde</a><span class="wikidata-missing-label" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help; white-space: nowrap" title="Վիքիդատայում այս տարրը չունի հայերեն նկարագրություն: Դուք կարող եք օգնել՝ նշելով տարրի հայերեն թարգմանությունը:">?</span></span><sup id="cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-5" class="reference"><a href="#cite_note-_d8c066b1b06210b9-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align: right; border: solid #DDDDDD; border-width: 1px 0px 0px 0px; background:#eee; width:40%">Անդամակցություն</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q7294$f10031c8-4a34-7884-7878-9b84aabcbb0b" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P463"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q337531" class="extiw" title="d:Q337531">Գեղեցիկ արվեստների ակադեմիա</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q7294$8ad519b2-4f7a-beee-71cb-a4720e01573e" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P463"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%B2%D5%A5%D5%BC%D5%AC%D5%AB%D5%B6%D5%AB_%D5%A3%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D6%80%D5%BE%D5%A5%D5%BD%D5%BF%D5%AB_%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%A4%D5%A5%D5%B4%D5%AB%D5%A1" title="Բեռլինի գեղարվեստի ակադեմիա">Բեռլինի գեղարվեստի ակադեմիա</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q7294$D0591165-131F-40B5-9DB4-F01CB31A18EB" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P463"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q972511" class="extiw" title="d:Q972511">University singers and bards of Vienna</a><span class="wikidata-missing-label" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help; white-space: nowrap" title="Վիքիդատայում այս տարրը չունի հայերեն նկարագրություն: Դուք կարող եք օգնել՝ նշելով տարրի հայերեն թարգմանությունը:">?</span></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q7294$CDB71EC6-229A-4E49-96E5-A60476AF2DA4" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P463"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2379051" class="extiw" title="d:Q2379051">Sängerschaft zu St. Pauli Jena</a><span class="wikidata-missing-label" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help; white-space: nowrap" title="Վիքիդատայում այս տարրը չունի հայերեն նկարագրություն: Դուք կարող եք օգնել՝ նշելով տարրի հայերեն թարգմանությունը:">?</span></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q7294$E9016B8B-DDAD-4062-9E03-CF8860DBC9E3" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P463"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1759337" class="extiw" title="d:Q1759337">Q1759337</a><span class="wikidata-missing-label" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help; white-space: nowrap" title="Վիքիդատայում այս տարրը չունի հայերեն նկարագրություն: Դուք կարող եք օգնել՝ նշելով տարրի հայերեն թարգմանությունը:">?</span></span></span> և <span data-wikidata-claim-id="Q7294$3B641387-EB4E-4197-B6ED-83A98042ECF1" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P463"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q108092396" class="extiw" title="d:Q108092396">Q108092396</a><span class="wikidata-missing-label" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help; white-space: nowrap" title="Վիքիդատայում այս տարրը չունի հայերեն նկարագրություն: Դուք կարող եք օգնել՝ նշելով տարրի հայերեն թարգմանությունը:">?</span></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align: right; border: solid #DDDDDD; border-width: 1px 0px 0px 0px; background:#eee; width:40%">Պարգևներ</th><td><div style="text-align:justify"><span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q7294$16380ad3-4581-d175-30e5-ce705f83a6a7"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q298950" title="Լեոպոլդի շքանշան"><img alt="Լեոպոլդի շքանշան" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/AUT_Imperial_Order_of_Leopold_ribbon.svg/62px-AUT_Imperial_Order_of_Leopold_ribbon.svg.png" decoding="async" width="62" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/AUT_Imperial_Order_of_Leopold_ribbon.svg/95px-AUT_Imperial_Order_of_Leopold_ribbon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/AUT_Imperial_Order_of_Leopold_ribbon.svg/124px-AUT_Imperial_Order_of_Leopold_ribbon.svg.png 2x" data-file-width="218" data-file-height="60" /></a></span></span><sup id="cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-11" class="reference"><a href="#cite_note-_d8c066b1b06210b9-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q7294$92D20F7E-395C-4B1F-B929-A14E1CD24064"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q565030" title="Գիտության և արվեստի Բաբարիական Մաքսիմիլիանի շքանշան"><img alt="Գիտության և արվեստի Բաբարիական Մաքսիմիլիանի շքանշան" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/DE-BY_Der_Bayerische_Maximiliansorden_f%C3%BCr_Wissenschaft_und_Kunst_BAR.png/62px-DE-BY_Der_Bayerische_Maximiliansorden_f%C3%BCr_Wissenschaft_und_Kunst_BAR.png" decoding="async" width="62" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/DE-BY_Der_Bayerische_Maximiliansorden_f%C3%BCr_Wissenschaft_und_Kunst_BAR.png/95px-DE-BY_Der_Bayerische_Maximiliansorden_f%C3%BCr_Wissenschaft_und_Kunst_BAR.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/DE-BY_Der_Bayerische_Maximiliansorden_f%C3%BCr_Wissenschaft_und_Kunst_BAR.png/124px-DE-BY_Der_Bayerische_Maximiliansorden_f%C3%BCr_Wissenschaft_und_Kunst_BAR.png 2x" data-file-width="218" data-file-height="60" /></a></span></span><sup id="cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-7" class="reference"><a href="#cite_note-_d8c066b1b06210b9-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q7294$70369956-47f2-bc76-97af-2a5cb9e2e10b"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q306590" title="Ավստրիական պատվո նշան «Գիտության և արվեստի համար»"><img alt="Ավստրիական պատվո նշան «Գիտության և արվեստի համար»" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Order_of_Honour_for_Science_and_Art_Rib.png/57px-Order_of_Honour_for_Science_and_Art_Rib.png" decoding="async" width="57" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Order_of_Honour_for_Science_and_Art_Rib.png/87px-Order_of_Honour_for_Science_and_Art_Rib.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/30/Order_of_Honour_for_Science_and_Art_Rib.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="30" /></a></span></span></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q7294$CC64EA79-C192-4406-85DC-4ABAFD0E7E41"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q15056034" title="Արվեստի և գիտության ոլորտում ունեցած վաստակի շքանշան"><img alt="Արվեստի և գիտության ոլորտում ունեցած վաստակի շքանշան" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/D-PRU_Pour_le_Merite_1_BAR.svg/62px-D-PRU_Pour_le_Merite_1_BAR.svg.png" decoding="async" width="62" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/D-PRU_Pour_le_Merite_1_BAR.svg/95px-D-PRU_Pour_le_Merite_1_BAR.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/D-PRU_Pour_le_Merite_1_BAR.svg/124px-D-PRU_Pour_le_Merite_1_BAR.svg.png 2x" data-file-width="218" data-file-height="60" /></a></span></span><sup id="cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-6" class="reference"><a href="#cite_note-_d8c066b1b06210b9-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q7294$D7F7F466-31CE-44D7-8FE2-135707F9E780"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><p style="text-align:left"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q27575234" class="extiw" title="d:Q27575234">Թագավորական ֆիլհարմոնիկ ակադեմիայի ոսկե մեդալ</a></p></span></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q7294$ba0304af-4275-1bfb-64a0-43a8282ec6f1"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><p style="text-align:left"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q99228749" class="extiw" title="d:Q99228749">Վրոցլավի համալսարանի պատվավոր դոկտոր</a></p></span><sup id="cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-8" class="reference"><a href="#cite_note-_d8c066b1b06210b9-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q7294$8c6842ff-4c30-596e-12b0-84e4d1449386"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><p style="text-align:left"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q41795465" class="extiw" title="d:Q41795465">Քեմբրիջի համալսարանի պատվավոր դոկտոր</a></p></span><sup id="cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-9" class="reference"><a href="#cite_note-_d8c066b1b06210b9-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span> և <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q7294$63b3950a-4346-814f-1767-d4dac440e16c"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><p style="text-align:left"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q21464465" class="extiw" title="d:Q21464465">honorary citizen of Hamburg</a><span class="wikidata-missing-label" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help; white-space: nowrap" title="Վիքիդատայում այս տարրը չունի հայերեն նկարագրություն: Դուք կարող եք օգնել՝ նշելով տարրի հայերեն թարգմանությունը:">?</span></p></span><sup id="cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-10" class="reference"><a href="#cite_note-_d8c066b1b06210b9-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span></div></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align: right; border: solid #DDDDDD; border-width: 1px 0px 0px 0px; background:#eee; width:40%">Կայք</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q7294$85379153-443a-3d9d-061c-f870eb59cfea" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P856"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.brahms-institut.de/index.php/de/allgemeines">brahms-institut.de/index.php/de/allgemeines</a></span></span></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;background-color: #bfe0bf">Ստորագրություն</th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><div style="background:#fff; text-align:center"><span data-wikidata-claim-id="Q7294$ff7aef65-44c9-b771-2a3f-2a224c33dc6a" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P109"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Brahms_Signature.svg" class="mw-file-description"><img alt="Ստորագրություն" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Brahms_Signature.svg/150px-Brahms_Signature.svg.png" decoding="async" width="150" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Brahms_Signature.svg/225px-Brahms_Signature.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Brahms_Signature.svg/300px-Brahms_Signature.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="140" /></a></span></span></span></div></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><span data-wikidata-claim-id="q7294$4C0C5EB5-478B-4750-AEC9-F758B08022DE" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P373"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Johannes_Brahms" title="commons:Category:Johannes Brahms"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Johannes_Brahms" class="extiw" title="commons:Category:Johannes Brahms"> Johannes Brahms</a></span></span> Վիքիպահեստում</td></tr></tbody></table> <p><b>Յոհաննես Բրամս</b> (<a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Գերմաներեն">գերմ.</a>՝ <span lang="de">Johannes Brahms</span>, <span data-wikidata-claim-id="q7294$0ABD7B5B-57EC-44AF-AB81-7BF2F18C51BA" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P569"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%BD%D5%AB_7" title="Մայիսի 7">մայիսի 7</a>, <a href="/wiki/1833" title="1833">1833</a></span><span style="display:none">(<span class="bday">1833-05-07</span>)</span></span><sup id="cite_ref-_b16e30cb886309da_1-3" class="reference"><a href="#cite_note-_b16e30cb886309da-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-_49794692aef85144_2-3" class="reference"><a href="#cite_note-_49794692aef85144-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-_b03181ac7478ad0b_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-_b03181ac7478ad0b-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7294#P569" class="extiw" title="d:Q7294">[…]</a></sup></span>, <span data-wikidata-claim-id="q7294$5AF75061-CAB3-4166-A8F2-3472348495F1" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P19"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3" title="Համբուրգ">Համբուրգ</a></span>, <span data-wikidata-hash="ea2069d23bdd5d223661cda42cd51ac3ca40478f" class="wikidata-snak"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Գերմանական միություն">Գերմանական միություն</a></span><sup id="cite_ref-_837869a69586e6c1_4-3" class="reference"><a href="#cite_note-_837869a69586e6c1-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-_45d00004f0c2300d_5-2" class="reference"><a href="#cite_note-_45d00004f0c2300d-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-_031acd5e6f01bbe7_6-3" class="reference"><a href="#cite_note-_031acd5e6f01bbe7-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7294#P19" class="extiw" title="d:Q7294">[…]</a></sup></span> - <span data-wikidata-claim-id="q7294$B5A5EB94-BC83-4CD4-B034-A0E0A3435C67" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P570"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%BA%D6%80%D5%AB%D5%AC%D5%AB_3" title="Ապրիլի 3">ապրիլի 3</a>, <a href="/wiki/1897" title="1897">1897</a></span><span style="display:none">(<span class="dday">1897-04-03</span>)</span></span><sup id="cite_ref-_b16e30cb886309da_1-4" class="reference"><a href="#cite_note-_b16e30cb886309da-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-_49794692aef85144_2-4" class="reference"><a href="#cite_note-_49794692aef85144-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-_b100bd77f095da16_7-2" class="reference"><a href="#cite_note-_b100bd77f095da16-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7294#P570" class="extiw" title="d:Q7294">[…]</a></sup></span>, <span data-wikidata-claim-id="q7294$FA35DAD0-5ED4-4D59-A0C7-50179C03981A" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P20"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D5%A5%D5%B6%D5%B6%D5%A1" title="Վիեննա">Վիեննա</a></span>, <span data-wikidata-hash="f1104d128fcb224d67a8747320cea52c55bac51f" class="wikidata-snak"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%BE%D5%BD%D5%BF%D6%80%D5%B8-%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A3%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ավստրո-Հունգարական կայսրություն">Ավստրո-Հունգարիա</a></span><sup id="cite_ref-_837869a69586e6c1_4-5" class="reference"><a href="#cite_note-_837869a69586e6c1-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-_031acd5e6f01bbe7_6-5" class="reference"><a href="#cite_note-_031acd5e6f01bbe7-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-13" class="reference"><a href="#cite_note-_d8c066b1b06210b9-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7294#P20" class="extiw" title="d:Q7294">[…]</a></sup></span>), <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Գերմանիա">գերմանացի</a> կոմպոզիտոր, դաշնակահար, դիրիժոր։ </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Կենսագրություն"><span id=".D4.BF.D5.A5.D5.B6.D5.BD.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Կենսագրություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=1" title="Խմբագրել բաժինը. Կենսագրություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Կենսագրություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Յոհաննես Բրամսը ծնվել է <a href="/wiki/1833" title="1833">1833</a> թվականի <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%BD%D5%AB_7" title="Մայիսի 7">մայիսի 7</a>-ին <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3" title="Համբուրգ">Համբուրգում</a>՝ Շլյուտերսոֆ թաղամասում<sup id="cite_ref-mus-infobrams_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-mus-infobrams-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> և մահացել <a href="/wiki/1897" title="1897">1897</a> թվականի <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BA%D6%80%D5%AB%D5%AC%D5%AB_3" title="Ապրիլի 3">ապրիլի 3</a>-ին (63 տարեկան հասակում) <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D5%A5%D5%B6%D5%B6%D5%A1" title="Վիեննա">Վիեննայում</a>։ Իր ստեղծագործություններում համատեղել է դասական և ռոմանտիկ երաժշտությունները։ <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6_%D5%8D%D5%A5%D5%A2%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%AB%D5%A1%D5%B6_%D4%B2%D5%A1%D5%AD" title="Յոհան Սեբաստիան Բախ">Յոհան Սեբաստիան Բախի</a> և <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%BE%D5%AB%D5%A3_%D5%BE%D5%A1%D5%B6_%D4%B2%D5%A5%D5%A9%D5%B0%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%B6" title="Լյուդվիգ վան Բեթհովեն">Լյուդվիգ վան Բեթհովենի</a> հետ մեկտեղ նա համարվում է մեծագույն գերմանացի կոմպոզիտորներից մեկը։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="1833-1857_թվականներ"><span id="1833-1857_.D5.A9.D5.BE.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>1833-1857 թվականներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=2" title="Խմբագրել բաժինը. 1833-1857 թվականներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: 1833-1857 թվականներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ծագում"><span id=".D4.BE.D5.A1.D5.A3.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Ծագում</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=3" title="Խմբագրել բաժինը. Ծագում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: Ծագում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Brahms_geburtshaus_in_Hamburg.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Brahms_geburtshaus_in_Hamburg.jpg/200px-Brahms_geburtshaus_in_Hamburg.jpg" decoding="async" width="200" height="343" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Brahms_geburtshaus_in_Hamburg.jpg/300px-Brahms_geburtshaus_in_Hamburg.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Brahms_geburtshaus_in_Hamburg.jpg/400px-Brahms_geburtshaus_in_Hamburg.jpg 2x" data-file-width="928" data-file-height="1592" /></a><figcaption>Տունը, որտեղ ծնվել է Բրամսը: Նրանց բնակարանը գտնվում էր առաջին հարկի ձախակողմյան մասում: Լուսանկարը արված է 1891 թվականին: Ցավոք այս շինությունը ամբողջովին ավերվել է 1943 թվականին ռմբակոծության ժամանակ</figcaption></figure> <p>Յոհաննես Բրամսի հայրը՝ Յոհան Յակոբը (գերմաներեն՝ Johann Jacob Brahms) ծնվել է 1806 թվականի հունիսի մեկին <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3" title="Համբուրգ">Համբուրգի</a> մոտ գտնվող <a href="/w/index.php?title=%D4%B4%D5%AB%D5%A9%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%B7%D5%A5%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Դիթմարշեն (դեռ գրված չէ)">Դիթմարշեն</a> քաղաքում։ Գերդաստանը բաղկացած էր և՛ գերմանացիներից, և՛ հոլանդացիներից։ Նա լավ երաժիշտ էր և տիրապետում էր բազմաթիվ գործիքների՝ <a href="/wiki/%D5%8B%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A1%D5%AF" title="Ջութակ">ջութակ</a>, <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%BF" class="mw-redirect" title="Ալտ">ալտ</a>, <a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%BE%D5%BB%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A1%D5%AF" title="Թավջութակ">թավջութակ</a>, տարբեր փողային գործիքներ, բայց ավելի լավ նա նվագում էր <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D6%80%D5%A1%D6%83%D5%B8%D5%B2" title="Գալարափող">գալարափող</a> և <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%BD" class="mw-redirect" title="Կոնտրաբաս">կոնտրաբաս</a>։ Հիանալի տիրապետելով <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%BD" class="mw-redirect" title="Կոնտրաբաս">կոնտրաբասին</a>, նա կարող էր հեշտությամբ աշխատանք գտնել որևէ սիմֆոնիկ նվահախմբում, բայց նա գերադասում էր նվագել կաբարեներում։ 1830 թվականին նա ամուսնանում է իրենից 17 տարի մեծ Յոհաննա Հենրիքա Քրիստինա Նիսսենի (Johanna Henrika Christina Nissen) հետ։ Թեև 19-րդ դարում տարիքային այսպիսի մեծ տարբերությունը բավական հազվագյուտ երևույթ էր, սակայն նրանք շատ երջանիկ էին։ Ընտանիքը ֆինանսապես գտնվում էր ոչ բարելավ վիճակում։ Բրամսը երեք երեխաներից երկրորդն էր։ Նրա մեծ քույրը՝ Էլիզաբեթ Վիլհելմին Լուիզան, (Elisabeth Wilhelmine Louise) ծնվել է 1831 թվականին, իսկ կրտսեր եղբայրը՝ Ֆրիդրիխը՝ 1835 թվականին։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Մանկություն"><span id=".D5.84.D5.A1.D5.B6.D5.AF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Մանկություն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=4" title="Խմբագրել բաժինը. Մանկություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: Մանկություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Յոհաննես Բրամսը ծնվել է 1833 թվականի մայիսի յոթին։ Սկզբնական շրջանում ընտանիքը բնակվում էր Համբուրգի Գայնգֆիերթել թաղամասում, այնուհետև տեղափոխվում է փոքրիկ Դամմթորվալ արվարձան։ Վաղ տարիքից նրա մոտ ի հայտ են գալիս երաժշտական տաղանդի հատկանիշներ։ Յոհաննեսը շատ աշխատասեր և կարգապահ էր (իր հոր պես)։ Հայրը ցանկանում էր, որ Յոհաննեսը դառնա մեծ երաժիշտ։ Սկզբում նա սովորում է <a href="/wiki/%D5%8B%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A1%D5%AF" title="Ջութակ">ջութակ</a> նվագել, բայց շուտով անդրադառնում է <a href="/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D6%82%D6%80" title="Դաշնամուր">դաշնամուրին</a>։ </p><p>Բրամսի հայրը կաբարեի երաժիշտ էր և հաճախ Յոհաննեսին տանում էր իր հետ։ Չնայած կաբարեի մթնոլորտը շատ վատ ազդեցություն էր ունենում երիտասարդի վրա, բայց այնուամենայնիվ, նա այդպիսով իրեն մոտ էր զգում երաժշտությանը։ Յոթ տարեկանից նա դաշնամուրի դասեր է առնում <a href="/w/index.php?title=%D5%95%D5%BF%D5%BF%D5%B8_%D5%96%D6%80%D5%AB%D5%A4%D6%80%D5%AB%D5%AD_%D5%8E%D5%AB%D5%AC%D5%AC%D5%AB%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%A4_%D5%94%D5%B8%D5%BD%D5%BD%D5%A5%D5%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Օտտո Ֆրիդրիխ Վիլլիբարդ Քոսսել (դեռ գրված չէ)">Օտտո Ֆրիդրիխ Վիլլիբարդ Քոսսելից</a>։ Քանի որ ընտանիքին աշխատող ուժ էր պետք, Յոհաննեսը սկսում է որպես դաշնակահար աշխատել տարբեր պարային ակումբներում։ </p><p>Մանկության հիշողություններից Բրամսը պատմում է, որ միշտ ժամանակ էր գտնում ստեղծագործելու համար՝ առավոտյան, ազատ ժամերին, հանգստի ժամանակ, իսկ երեկոյան դաշնամուր էր նվագում կաբարեներում։ 1847 թվականին գերհոգնածության պատճառով նա մեկնում է հանգստանալու և այստեղ նա հայտնաբերում է գրականության գոհարները։ Սերը գրականության հանդեպ իր մեջ կար դեռ բավական վաղուց՝ մոր շնորհիվ։ Նա իր վերջին ունեցածը տալիս էր գրքավաճառներին և գնում էր <a href="/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AF%D5%AC%D5%A5%D5%BD" class="mw-redirect" title="Սոփոկլես">Սոփոկլես</a>, <a href="/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A9%D5%A5" class="mw-redirect" title="Դանթե">Դանթե</a>, <a href="/wiki/%D4%BF%D5%AB%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%B6" title="Կիկերոն">Կիկերոն</a>, <a href="/w/index.php?title=%D4%BA%D5%A1%D5%B6_%D5%8A%D5%B8%D5%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ժան Պոլ (դեռ գրված չէ)">Ժան Պոլ</a>, <a href="/wiki/%D4%B3%D5%B8%D5%BF%D5%B0%D5%B8%D5%AC%D5%A4_%D4%BC%D5%A5%D5%BD%D5%BD%D5%AB%D5%B6%D5%A3" title="Գոտհոլդ Լեսսինգ">Գոտհոլդ Լեսսինգ</a>, <a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%AB%D5%A4%D6%80%D5%AB%D5%AD_%D5%87%D5%AB%D5%AC%D5%AC%D5%A5%D6%80" class="mw-redirect" title="Ֆրիդրիխ Շիլլեր">Ֆրիդրիխ Շիլլեր</a>, <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6_%D5%8E%D5%B8%D5%AC%D6%86%D5%A3%D5%A1%D5%B6%D5%A3_%D6%86%D5%B8%D5%B6_%D4%B3%D5%B5%D5%B8%D5%A9%D5%A5" title="Յոհան Վոլֆգանգ ֆոն Գյոթե">Յոհան Վոլֆգանգ ֆոն Գյոթե</a>, <a href="/w/index.php?title=%D4%BA%D5%B8%D5%BD%D5%A5%D6%86_%D6%86%D5%B8%D5%B6_%D4%B1%D5%B5%D5%B7%D5%A5%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D6%80%D6%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ժոսեֆ ֆոն Այշենդորֆ (դեռ գրված չէ)">Ժոսեֆ ֆոն Այշենդորֆ</a>, <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%A4%D5%A5%D5%AC%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%BF_%D5%BE%D5%A1%D5%B6_%D5%87%D5%A1%D5%B4%D5%AB%D5%BD%D5%BD%D5%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ադելբերտ վան Շամիսսո (դեռ գրված չէ)">Ադելբերտ վան Շամիսսոև</a> այլոց գրքերը։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Երիտասարդ_Բրամսը"><span id=".D4.B5.D6.80.D5.AB.D5.BF.D5.A1.D5.BD.D5.A1.D6.80.D5.A4_.D4.B2.D6.80.D5.A1.D5.B4.D5.BD.D5.A8"></span>Երիտասարդ Բրամսը</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=5" title="Խմբագրել բաժինը. Երիտասարդ Բրամսը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: Երիտասարդ Բրամսը"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Joseph_Joachim.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Joseph_Joachim.jpg/200px-Joseph_Joachim.jpg" decoding="async" width="200" height="327" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Joseph_Joachim.jpg/300px-Joseph_Joachim.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Joseph_Joachim.jpg/400px-Joseph_Joachim.jpg 2x" data-file-width="656" data-file-height="1072" /></a><figcaption>Ջութակահար Յոսեֆ Յոախիմը</figcaption></figure> <p>Նա շարունակում է իր ուսումը տարբեր դաշնակահարերի մոտ։ Քոսսելից հետո աշակերտել է նաև դաշնակահար Էդուարդ Մարքսենին, որը իր հերթին սովորել էր <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D5%A5%D5%B6%D5%B6%D5%A1" title="Վիեննա">Վիեննայում</a> և եղել էր <a href="/w/index.php?title=%D4%BB%D5%A3%D5%B6%D5%A1%D5%A6_%D6%86%D5%B8%D5%B6_%D4%B6%D5%A5%D5%B5%D6%86%D6%80%D5%AB%D5%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Իգնազ ֆոն Զեյֆրիդ (դեռ գրված չէ)">Իգնազ ֆոն Զեյֆրիդի</a> (<a href="/wiki/%D5%8E%D5%B8%D5%AC%D6%86%D5%A3%D5%A1%D5%B6%D5%A3_%D4%B1%D5%B4%D5%A1%D5%A4%D5%A5%D5%B8%D6%82%D5%BD_%D5%84%D5%B8%D6%81%D5%A1%D6%80%D5%BF" title="Վոլֆգանգ Ամադեուս Մոցարտ">Վոլֆգանգ Ամադեուս Մոցարտի</a> աշակերտը) և <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%AC_%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1_%D6%86%D5%B8%D5%B6_%D4%B2%D5%B8%D6%84%D5%AC%D5%A5%D5%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կարլ Մարիա ֆոն Բոքլեթ (դեռ գրված չէ)">Կարլ Մարիա ֆոն Բոքլեթի</a> (<a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D6%81_%D5%87%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%BF" title="Ֆրանց Շուբերտ">Ֆրանց Շուբերտի</a> մտերիմ ընկերը) աշակերտը։ Սկզբնական շրջանում Բրամսը նվագում է տարբեր համերգներ <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3" title="Համբուրգ">Համբուրգում</a> և շրջակայքում, բայց մեծ համբավ ձեռք չի բերում որպես դաշնակահար։ Նա հայտնի է դառնում իր առաջին շրջագայությունից հետո։ Բրամսը վաղ տարիքից սկսում է ստեղծագործել և կատարել տարբեր իմպրովիզացիաներ։ Արդեն 11 տարեկանում նա իր ուսուցիչների աշակերտների կատարած ստեղծագործությունների հիման վրա իմպրովիզներ էր անում։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Հանդիպում_Յոզեֆ_Յոախիմի_հետ"><span id=".D5.80.D5.A1.D5.B6.D5.A4.D5.AB.D5.BA.D5.B8.D6.82.D5.B4_.D5.85.D5.B8.D5.A6.D5.A5.D6.86_.D5.85.D5.B8.D5.A1.D5.AD.D5.AB.D5.B4.D5.AB_.D5.B0.D5.A5.D5.BF"></span>Հանդիպում Յոզեֆ Յոախիմի հետ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=6" title="Խմբագրել բաժինը. Հանդիպում Յոզեֆ Յոախիմի հետ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: Հանդիպում Յոզեֆ Յոախիմի հետ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Menzel_1853_Joseph_Joachim.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Menzel_1853_Joseph_Joachim.jpg/200px-Menzel_1853_Joseph_Joachim.jpg" decoding="async" width="200" height="238" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Menzel_1853_Joseph_Joachim.jpg/300px-Menzel_1853_Joseph_Joachim.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Menzel_1853_Joseph_Joachim.jpg/400px-Menzel_1853_Joseph_Joachim.jpg 2x" data-file-width="709" data-file-height="844" /></a><figcaption>Յոախիմը 1853 թվականին: Նկարը Ադոլֆ ֆոն Մենցելի</figcaption></figure> <p>1850-ական թվականներին Բրամսի կյանքում կատարվում են մի շարք կարևորագույն փոփոխություններ։ Հունգարացի ջութակահար Էդուարդ Ռեմենյիի հետ Բրամսը կատարում է շրջագայություն (որպես նվագակցող)։ Այս ջութակահարի շնորհիվ նա առաջին անգամ շփվում է հունգարական և գնչուական երաժշտության հետ, որը նրա վրա մեծ ազդեցություն է թողնում՝ հետագայում հունգարական պարերը ստեղծագործելու համար։ Այս շրջագայության հիմնական կարևորությունն այն է, որ 1853 թվականի մայիսին Հանովրում Բրամսը հանդիպում է վիրտուզ ջութակահար <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D5%A6%D5%A5%D6%86_%D5%85%D5%B8%D5%A1%D5%AD%D5%AB%D5%B4" title="Յոզեֆ Յոախիմ">Յոզեֆ Յոախիմին</a>, որը նրան հետագայում ծանոթացնում է կոմպոզիտոր <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%BF_%D5%87%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A1%D5%B6" title="Ռոբերտ Շուման">Ռոբերտ Շումանի</a> հետ (կարևորագույն իրադարձություն Բրամսի կյանքում)։ 1853 թվականին Յոախիմը լինելով ընդամենը քսաներկու տարեկան, արդեն մեծ լսարան ուներ՝ հիմնականում <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%BE%D5%AB%D5%A3_%D5%BE%D5%A1%D5%B6_%D4%B2%D5%A5%D5%A9%D5%B0%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%B6" title="Լյուդվիգ վան Բեթհովեն">Լյուդվիգ վան Բեթհովենի</a> <a href="/wiki/%D5%8B%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A1%D5%AF" title="Ջութակ">ջութակի</a> կոնցերտը կատարելու շնորհիվ։ Նա մեծ համբավ էր վայելում և անձամբ ճանաչում էր գրեթե բոլոր կոմպոզիտորներին և կատարողներին։ Բրամսը հիացած էր Յոախիմի կատարողական վարպետության վրա։ Անձամբ ջութակահարը Բրամսի մասին ասել է. </p> <table cellpadding="10" align="center" style="border-collapse:collapse; background-color:transparent; color:inherit; border-style:none;"> <tbody><tr> <td width="10" valign="top"><span class="skin-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Aquote1.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Aquote1.png/25px-Aquote1.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Aquote1.png/38px-Aquote1.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/44/Aquote1.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /></a></span> </td> <td>Նրա նվագը լի է կրակով, մեծագույն էներգիայով և ռիթմիկ ճշգրտությամբ։ Նրա ստեղծագործությունները ունեն այնպիսի հետաքրքիր և բազմապիսի տարրեր, որոնց ես երբեք չեմ հանդիպել այս տարիքի երիտասարդ կոմպոզիտորների մոտ։ </td> <td valign="bottom"><span class="skin-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Aquote2.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Aquote2.png/25px-Aquote2.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Aquote2.png/38px-Aquote2.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/49/Aquote2.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /></a></span> </td></tr></tbody></table> <p>Բրամսը իր ողջ կյանքի ընթացքում սերտ կապերի մեջ է եղել Յոախիմի հետ և նրան է նվիրել տարբեր ստեղծագործություններ։ Յոախիմը առաջին անգամ կատարել է Բրամսի ռե մաժոր <a href="/wiki/%D5%8B%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A1%D5%AF" title="Ջութակ">ջութակի</a> կոնցերտը (որը նվիրված է իրեն)։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Բրամսը_և_Ֆերենց_Լիստը"><span id=".D4.B2.D6.80.D5.A1.D5.B4.D5.BD.D5.A8_.D6.87_.D5.96.D5.A5.D6.80.D5.A5.D5.B6.D6.81_.D4.BC.D5.AB.D5.BD.D5.BF.D5.A8"></span>Բրամսը և Ֆերենց Լիստը</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=7" title="Խմբագրել բաժինը. Բրամսը և Ֆերենց Լիստը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: Բրամսը և Ֆերենց Լիստը"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1853 թվականին Յոսեֆ Յոախիմը Բրամսին ծանոթացնում է <a href="/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D6%82%D6%80" title="Դաշնամուր">դաշնակահար</a> և կոմպոզիտոր <a href="/wiki/%D5%96%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6%D6%81_%D4%BC%D5%AB%D5%BD%D5%BF" title="Ֆերենց Լիստ">Ֆերենց Լիստի</a> հետ։ Լիստը կատարում է Բրամսի օպուս 4 սկերցոն։ Տարբեր պատմություններ կան Լիստի և Բրամսի հանդիպման մասին։ Դժվար է ասել, թե դրանք ճիշտ են թե սխալ։ Դրանցից ամենահայտնին պատմում է, որ Բրամսը քնել է Լիստի սի մինոր սոնատան լսելիս (կատարում էր Լիստը)։ Ասում են նաև, որ այդ միջադեպի պատճառով Բրամսը ներողություն է խնդրել Լիստից և պատճառաբանել, որ քնել է շրջագայություններից առաջացած գերհոգնածության պատճառով։ Շատ երաժշտագետներ և կենսագրագիրներ հերքում են այս փաստը։ Հետագայում այս կոմպոզիտորների աշխարհայացքները ամբողջովին փոխվում են։ Լիստը անցնում է <a href="/wiki/%D5%8C%D5%AB%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%A4_%D5%8E%D5%A1%D5%A3%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ռիխարդ Վագներ">Ռիխարդ Վագների</a> հետևորդների շարքերը (նոր երաժշտության ստեղծողներ), իսկ Բրամսը ստեղծում է նոր երաժշտական շարժում, որում կոմպոզիտորները հավատարիմ են մնում դասական երաժշտության ավանդույթներին։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Բրամսը_և_Ռոբերտ_Շումանը"><span id=".D4.B2.D6.80.D5.A1.D5.B4.D5.BD.D5.A8_.D6.87_.D5.8C.D5.B8.D5.A2.D5.A5.D6.80.D5.BF_.D5.87.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.A1.D5.B6.D5.A8"></span>Բրամսը և Ռոբերտ Շումանը</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=8" title="Խմբագրել բաժինը. Բրամսը և Ռոբերտ Շումանը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: Բրամսը և Ռոբերտ Շումանը"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Johannes_Brahms_1853.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Johannes_Brahms_1853.jpg/200px-Johannes_Brahms_1853.jpg" decoding="async" width="200" height="276" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Johannes_Brahms_1853.jpg/300px-Johannes_Brahms_1853.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Johannes_Brahms_1853.jpg/400px-Johannes_Brahms_1853.jpg 2x" data-file-width="464" data-file-height="640" /></a><figcaption>Յոհաննես Բրամսը 1853 թվականին</figcaption></figure> <p>1853 թվականին Յոհաննես Բրամսի կյանքում կատարվում է մի կարևոր իրադարձություն, որը մեծ ազդեցություն է ունենում ոչ միայն նրա ստեղծագործական ոճի զարգացման վրա, այլ նաև ապագայի ամբողջական փոփոխության վրա։ Քանի որ Յոզեֆ Յոախիմը ծանոթ էր բազմաթիվ մեծանուն երաժիշտների հետ, նա Բրամսին խորհուրդ է տալիս ներկայանալ գերմանացի կոմպոզիտոր <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%BF_%D5%87%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A1%D5%B6" title="Ռոբերտ Շուման">Ռոբերտ Շումանին</a>, որը այդ ժամանակ իր կնոջ՝ տաղանդավոր դաշնակահարուհի <a href="/wiki/%D4%BF%D5%AC%D5%A1%D6%80%D5%A1_%D5%87%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A1%D5%B6" title="Կլարա Շուման">Կլարա Շումանի</a> հետ բնակվում էր գերմանական <a href="/wiki/%D4%B4%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%AC%D5%A4%D5%B8%D6%80%D6%86" title="Դյուսելդորֆ">Դյուսելդորֆ</a> քաղաքում։ Յոախիմը Բրամսին տվել էր մի նամակ, որպեսզի այս վերջինը այն տա Շումանին։ Նամակում նա կարճ նկարագրում էր Բրամսին։ Բրամսը Ռեյն գետի շրջակայքի քաղաքներում շրջագայությունը ավարտելուց հետո ճանապարհ է ընկնում դեպի Շումանների տուն։ Հանդիպումը տեղի է ունենում 1853 թվականի սեպտեմբերի 30-ին։ Բնավորությամբ շատ ամաչկոտ լինելու պատճառով, նա հազիվ կարողանալով իր մեջ քաջություն գտնել, թակում է դուռը։ Նրան Շումանների ընտանիքում սպասում էր շատ ջերմ ընդունելություն։ Ռոբերտ Շումանը նրան հրավիրում է իր աշխատանքային սենյակ, որպեսզի լսի նրա նվագը՝ կարծելով, որ նա սովորական դաշնակահար է կամ չնչին տաղանդ ունեցող սկսնակ կոմպոզիտոր։ Բրամսը նստում է դաշնամուրի դիմաց և սկսում է կատարել իր առաջին դո մաժոր սոնատան։ Հենց առաջին ակորդների հզորությունից և տոնայնությունների բազմաբղետ և անընդմեջ փոփոխություններից հիացած՝ Շումանը կանգնեցնում է Բրամսին և կանչում է իր կնոջը՝ Կլարային, ասելով. " Կլարան անպայման պետք է լսի սա": </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Schumann-photo1850.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Schumann-photo1850.jpg/200px-Schumann-photo1850.jpg" decoding="async" width="200" height="273" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Schumann-photo1850.jpg/300px-Schumann-photo1850.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Schumann-photo1850.jpg/400px-Schumann-photo1850.jpg 2x" data-file-width="450" data-file-height="614" /></a><figcaption>Ռոբերտ Շումանը 1850 թվականին</figcaption></figure> <p>Բրամսը երկրորդ անգամ է սկսում իր սոնատան՝ այս անգամ ամուսինների ներկայությամբ։ Երկու երաժիշտներն էլ հիացած էին քսանամյա Բրամսի տաղանդով։ Կլարան այսպես է նկարագրում նրա նվագը. </p> <table cellpadding="10" align="center" style="border-collapse:collapse; background-color:transparent; color:inherit; border-style:none;"> <tbody><tr> <td width="10" valign="top"><span class="skin-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Aquote1.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Aquote1.png/25px-Aquote1.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Aquote1.png/38px-Aquote1.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/44/Aquote1.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /></a></span> </td> <td>Այս շատ մեղմ և ինչ որ տեղ աղջկա հիշեցնող դեմքը նվագելու ընթացքում ամբողջովին փոխվում և արտահայտում է զգացմունքային տարբեր իրավիճակներ, այդ թվում նաև մոլագարություն։ </td> <td valign="bottom"><span class="skin-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Aquote2.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Aquote2.png/25px-Aquote2.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Aquote2.png/38px-Aquote2.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/49/Aquote2.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /></a></span> </td></tr></tbody></table> <p>Շումանը իր նոթատետրում նշում է "Պարոն Բրամսի ժամանումը։ Հանճար" : Շումանը իր հայտնի "Նոր երաժշտական ամսագրում" արդեն տասը տարի ոչ մի հոդված չէր գրել և ամսագրի տնօրինությունը հանձնել էր իր ընկերներին։ Բրամսի տաղանդը Շումանին դրդում է վերցնել փետուրը և գրել իր հայտնի հոդվածներից մեկը։ </p> <table cellpadding="10" align="center" style="border-collapse:collapse; background-color:transparent; color:inherit; border-style:none;"> <tbody><tr> <td width="10" valign="top"><span class="skin-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Aquote1.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Aquote1.png/25px-Aquote1.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Aquote1.png/38px-Aquote1.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/44/Aquote1.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /></a></span> </td> <td>Եկավ ընտրյալը, որին օրորոցում արդեն տրվել էր տաղանդը և հերոսական ոգին։ Նրա անունը Յոհաննես Բրամս է և նա եկել է Համբուրգից։ <p>Երբ որ նա նստում է դաշնամուրի առջև, նա մեզ տեղափոխում է դեպի չնաշխարհիկ վայրեր և մեզ մտցնում է իր իդեալական աշխարհը։ Իր հիանալի նվագի շնորհիվ նա դաշնամուրը վերափոխում է վշտալի և հաղթական նվագախմբի։ Նրա մատների տակ սոնատան դառնում է սիմֆոնիա, երգը դառնում է մի ամբողջ պոեմ։ Նրա սոնատները և լարային կվարտետներից յուրաքանչյուրը տարբեր են և կարծես ունեն ամբողջովին նոր և ուրիշ հիմք։ Երբ որ նա իր կախարդական փայտիկը ուղի նվագախմբի և երգչախմբի կողմը և նրանք իրենց հզորությամբ կկարողանան արտահայտել Բրամսի ամբողջական տաղադը, իդեալան աշխարհի գաղտնիքներից շատերը կհամարվեն բացահատված։ </p> </td> <td valign="bottom"><span class="skin-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Aquote2.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Aquote2.png/25px-Aquote2.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Aquote2.png/38px-Aquote2.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/49/Aquote2.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /></a></span> </td></tr></tbody></table> <p>Այս հոդվածի տպագրումը շատ դրական է ազդում Բրամսի համբավի վրա։ Նրան սկսում է ճանաչել ողջ Գերմանիան։ Շումանը <i>Բրայթկոպֆ & Հարթել</i> հրատարակությանը խնդում է տպագրել Բրամսի որոշ ստեղծագործություններ։ Տարբեր վայրերից նամակներ են գալիս և ցանկություն են հայտնում Բրամսի նվագը լսել։ Բրամսը իր շնորհակալական նամակում Շումանին հայտնում է, որ շատ է ցավում, որ չի կարողանում ներկայանալ բոլոր նրանց, ովքեր ցանկանում են լսել իրեն։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Բրամսը_և_Կլարա_Շումանը"><span id=".D4.B2.D6.80.D5.A1.D5.B4.D5.BD.D5.A8_.D6.87_.D4.BF.D5.AC.D5.A1.D6.80.D5.A1_.D5.87.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.A1.D5.B6.D5.A8"></span>Բրամսը և Կլարա Շումանը</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=9" title="Խմբագրել բաժինը. Բրամսը և Կլարա Շումանը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=9" title="Edit section's source code: Բրամսը և Կլարա Շումանը"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Clara_Schumann_1853.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Clara_Schumann_1853.jpg/200px-Clara_Schumann_1853.jpg" decoding="async" width="200" height="289" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Clara_Schumann_1853.jpg/300px-Clara_Schumann_1853.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Clara_Schumann_1853.jpg/400px-Clara_Schumann_1853.jpg 2x" data-file-width="583" data-file-height="843" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D4%BF%D5%AC%D5%A1%D6%80%D5%A1_%D5%87%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A1%D5%B6" title="Կլարա Շուման">Կլարա Շումանը</a> 1853 թվականին</figcaption></figure> <p>Կլարա Շումանը առաջին կին դաշնակահարն էր, որը կարողացել էր համաշխարհային հռչակ վայելել։ Նա վերին աստիճանի հաճելի և բարի կին էր ու 6 երեխաների մայր։ Բրամսը հիացած էր Կլարայով։ Բրամսի և Կլարայի նեղ ընկերական հարաբերությունները տևել են նրանց ողջ կյանքի ընթացքում։ Կլարան նույնպես հիացած էր Բրամսի տաղանդով և նրա գեղեցկությամբ։ Քանի որ հիվանդության պատճառով Շումանը այլևս այն երիտասարդ և կենսուրախ Շումանը չէր և բնավորությամբ ավելի պարփակված էր դարձել, Կլարան իր նախկին Շումանին գտնում է երիտասարդ Բրամսի մեջ։ Բրամսը Շումանից թույլատվություն է հարցնում, որպեսզի նվիրի իր ստեղծագործություններից մի քանիսը Կլարային։ 1853 թվականին երկրորդ կեսին Բրամսը բնակվում էր <a href="/wiki/%D4%B4%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%AC%D5%A4%D5%B8%D6%80%D6%86" title="Դյուսելդորֆ">Դյուսելդորֆի</a> հյուրանոցներից մեկում։ Ռոբերտ Շումանը նրան հաճախ հրավիրում էր իրենց հետ ընթրելու, սակայն բնավորությամբ չափազանց ամաչկոտ լինելու պատճառով Բրամսը չէր ներկայանում և այդ իսկ պատճառով Կլարան ինքն էր գնում նրան հյուրանոցից իրենց տուն բերելու։ Շումանների ընտանիքում Բրամսը անցկացրել է շատ հաճելի պահեր։ Երեկոները այստեղ անցնում էին չափազանց հետաքրքիր, քանի որ երաժիշտները ունեին ամբողջովին նույն երաժշտական ճաշակը և շատ բան ունեին իրար փոխանցելու։ Շատ հաճախ այս երեկոներին մասնակցում էին նաև ջութակահար Յոզեֆ Յոախիմը և կոմպոզիտոր Ալբերտ Դիտրիխը։ Հենց այս ժամանակ է որ գրվում է "F-A-E" ջութակի սոնատան (գերմաներեն Frei aber Einsam՝ ազատ, բայց մենակ)։ Այս ստեղծագործությունը խմբակային է և գրվել է միանգամից երեք կոմպոզիտորի կողմից՝ <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%BF_%D5%87%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A1%D5%B6" title="Ռոբերտ Շուման">Ռոբերտ Շուման</a>, Յոհաննես Բրամս և <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%BF_%D4%B4%D5%AB%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալբերտ Դիտրիխ (դեռ գրված չէ)">Ալբերտ Դիտրիխ</a>։ </p><p>1854 թվականին Շումանների ընտանիքում տեղի ունեցավ ողբերգական իրադարձություն։ Ռոբերտ Շումանը կատարեց մահափորձ և իրեն նետեց Ռեյն գետը։ Բարեբախտաբար ձկնորսները նրան գետից ափ հանեցին և նա փրկվեց, բայց իր իսկ ցանկությամբ նա տեղափոխվեց Բոնն քաղաքի մոտ գտնվող հոգեբուժարանը։ Այս ամենը մեծագույն ճակատագրական հարված էր Կլարա Շումանի համար և այս դժվարին պահերին նրա անբաժան ընկերներ էին Բրամսը և Յոախիմը։ Քանի որ Յոախիմը մշտական շրջագայությունների մեջ էր, նա հաճախ բացակայում էր, իսկ Բրամսը համարյա միշտ գնում էր Կլարայի կողքին։ Որոշ ժամանակ Բրամսը նույնիսկ բնակվել է Շումանների տանը։ Նրա ընկերական աջակցությունը ուղղակի անհրաժեշտ էր Կլարային։ 1854 թվականի հունիսին ծնվում է Կլարա և Ռոբերտ Շումանների վերջին զավակը՝ Ֆելիքս Շումանը, որը դժբախտաբար այդպես էլ չի ճանաչում իր հորը։ Ֆելիքսի հետ շատ մոտ էր Բրամսը և նրա կնունքին նա դառնում է իր կնքահայրը։ Կլարայի հետ բնակվելու ժամանակ Բրամսը խորապես ուսումնասիրում է Ռոբերտ Շումանի ձեռագրերը։ Իր հերթին նա շատ ստեղծագործում է։ Նա նաև ուսումնասիրում է միջնադարյան կոմպոզիտորների ստեղծագործությունները՝ <a href="/wiki/%D5%8B%D5%B8%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%AB_%D5%8A%D5%AB%D5%A5%D5%BC%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%AB%D5%BB%D5%AB_%D5%8A%D5%A1%D5%AC%D5%A5%D5%BD%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%B6%D5%A1" title="Ջովաննի Պիեռլուիջի Պալեստրինա">Պալեստրինա</a>, Գիյոմ դը Մաշո և այլն։ Նա շատ ստեղծագործություններ նվիրում է Կլարային։ Գրում է նաև Շումանի թեմայով վարիացիաներ։ </p><p>1854-58 թվականներին Բրամսը և Կլարան միմյանց գրել են անթիվ նամակներ, որոնց մեծ մասը նրանք ոչնչացրել են։ Պահպանված նամակները ուսումնասիրելով կարելի է նկատել նրանց հարաբերությունների առաջընթացը։ Սկզբնական շրջանում Բրամսը Կլարային դիմում էր "Դուք"-ով այնուհետև "Թանկագին տիկին": Ապագա նամակներում նշմարվում են "շատ թանկագին ընկեր" և "իմ սիրելի ընկեր" արտահայտությունները և ամենավերջում նա Կլարային դիմում է "Իմ շատ սիրելի տիկին Կլարա"-յով։ </p><p>1854 թվականի նոյեմբերի 24-ի նամակում նա գրում է Կլարային. </p> <table cellpadding="10" align="center" style="border-collapse:collapse; background-color:transparent; color:inherit; border-style:none;"> <tbody><tr> <td width="10" valign="top"><span class="skin-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Aquote1.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Aquote1.png/25px-Aquote1.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Aquote1.png/38px-Aquote1.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/44/Aquote1.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /></a></span> </td> <td>Իմ թանկագին ընկեր, չեք կարող պատկերացնել, թե ձեր ընկերական "դու"-ն ինչպիսի հաճույք ինձ պատճառեց։ Անչափ շնորհակալություն այդ նամակի համար։ Չեմ կարողանում ինձ զսպել և այն անընդհատ կարդում եմ ՝ կարծես առաջին անգամ կարդալիս լինեմ։ Շատ հազվադեպ են բառերը ինձ համար այդքան մեծ արժեք ունեցել։ </td> <td valign="bottom"><span class="skin-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Aquote2.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Aquote2.png/25px-Aquote2.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Aquote2.png/38px-Aquote2.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/49/Aquote2.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /></a></span> </td></tr></tbody></table> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Brahms_op.9.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Brahms_op.9.png/200px-Brahms_op.9.png" decoding="async" width="200" height="73" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Brahms_op.9.png/300px-Brahms_op.9.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Brahms_op.9.png/400px-Brahms_op.9.png 2x" data-file-width="589" data-file-height="216" /></a><figcaption>Հատված Բրամսի "Շումանի թեմայով" վարիացիաներից</figcaption></figure> <p>Երիտասարդ Բրամսը դժվարությամբ է սկսում է Կլարային "դու"-ով դիմել։ Մեկ այլ նամակում կարդում ենք. </p> <table cellpadding="10" align="center" style="border-collapse:collapse; background-color:transparent; color:inherit; border-style:none;"> <tbody><tr> <td width="10" valign="top"><span class="skin-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Aquote1.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Aquote1.png/25px-Aquote1.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Aquote1.png/38px-Aquote1.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/44/Aquote1.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /></a></span> </td> <td>Իմ սիրելի Կլարա, ես կուզենայի գրել և նկարագրել իմ սիրո մեծությունը քո նկատմամբ. ցանկանում եմ քեզ մեծագույն երջանկություն։ Ես քեզ այն աստիճան եմ պաշտում, որ նույնիսկ չեմ կարող այն նկարագրել։ Կուզենայի քեզ դիմել "իմ սիրելիս" արտահայտությամբ և այլ քնքուշ բառերով։ Քո նամակները ինձ համար կարծես համբույրներ լինեն։ </td> <td valign="bottom"><span class="skin-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Aquote2.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Aquote2.png/25px-Aquote2.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Aquote2.png/38px-Aquote2.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/49/Aquote2.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /></a></span> </td></tr></tbody></table> <p>Ցավոք սրտի 1856 թվականի հուլիսի 29-ի Ռոբերտ Շումանի ողբերգական մահվան պատճառով Յոհանեսը և Կլարան հեռանում են իրարից։ Բրամսը դեռ հույսեր ուներ, որ կկարողանար մնալ իր սիրելի Կլարայի կողքին և մեղմացնել նրա վիշտը, սակայն Կլարան ինքն է հեռանում նրանից։ Նամակագրական կապերը նրանք պահպանել են ամբողջ կյանքի ընթացքում։ Բրամսի վերջին անգամ Կլարային գրել է 1896 թվականին, երբ որ Կլարան արդեն մահվան անկողնում էր. </p> <table cellpadding="10" align="center" style="border-collapse:collapse; background-color:transparent; color:inherit; border-style:none;"> <tbody><tr> <td width="10" valign="top"><span class="skin-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Aquote1.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Aquote1.png/25px-Aquote1.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Aquote1.png/38px-Aquote1.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/44/Aquote1.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /></a></span> </td> <td>Եթե դուք առավել վատն եք ակնկալում, ապա խնդում եմ թույլ տվեք ինձ գալ և ևս մեկ անգամ տեսնել ձեր գեղեցիկ աչքերը, որոնց փակվելուց հետո շատ բան կփակվի նաև ինձ համար։ </td> <td valign="bottom"><span class="skin-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Aquote2.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Aquote2.png/25px-Aquote2.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Aquote2.png/38px-Aquote2.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/49/Aquote2.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /></a></span> </td></tr></tbody></table> <p>Երաժշտության պատմության մեջ Կլարա Շումանի և Յոհաննես Բրամսի հարաբերությունները ամենաառեղծվածայինն են։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="1857-1875_թվականները"><span id="1857-1875_.D5.A9.D5.BE.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.A8"></span>1857-1875 թվականները</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=10" title="Խմբագրել բաժինը. 1857-1875 թվականները" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=10" title="Edit section's source code: 1857-1875 թվականները"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Bust_Brahms_Detmold.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Bust_Brahms_Detmold.jpg/200px-Bust_Brahms_Detmold.jpg" decoding="async" width="200" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Bust_Brahms_Detmold.jpg/300px-Bust_Brahms_Detmold.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Bust_Brahms_Detmold.jpg/400px-Bust_Brahms_Detmold.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="852" /></a><figcaption>Բրամսի կիսանդրին Դեթմոլդի արքայական պալատի այգում</figcaption></figure> <p>Այս տարիների Յոհաննես Բրամսը շատ շրջագայում է և աշխատում է տարբեր նվագախմբերի և երգչախմբերի հետ։ Նա հիմնականում լինում է Համբուրգում, այնուհետև տեղափոխվում է Վիեննա։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Դեթմոլդում_և_Համբուրգում"><span id=".D4.B4.D5.A5.D5.A9.D5.B4.D5.B8.D5.AC.D5.A4.D5.B8.D6.82.D5.B4_.D6.87_.D5.80.D5.A1.D5.B4.D5.A2.D5.B8.D6.82.D6.80.D5.A3.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Դեթմոլդում և Համբուրգում</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=11" title="Խմբագրել բաժինը. Դեթմոլդում և Համբուրգում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=11" title="Edit section's source code: Դեթմոլդում և Համբուրգում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1857 թվականին Բրամսը դասավանդում է Լիպի արքայազնի պալատում, այնուհետև դառնում է <a href="/w/index.php?title=%D4%B4%D5%A5%D5%A9%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Դեթմոլդ (դեռ գրված չէ)">Դեթմոլդի</a> երգի ակադեմիայի տնօրենը։ Այս քաղաքում նա մնում է երկու տարի և գրում է իր երկու սերենադները նվագախմբի համար և առաջին <a href="/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D6%82%D6%80" title="Դաշնամուր">դաշնամուրային</a> կոնցերտը։ Գործիքավորման վերաբերյալ նա բազմաթիվ խորհուրդներ է ստացել <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D5%A6%D5%A5%D6%86_%D5%85%D5%B8%D5%A1%D5%AD%D5%AB%D5%B4" title="Յոզեֆ Յոախիմ">Յոզեֆ Յոախիմից</a>։ Կոնցերտի ներշնչանքի աղբյուր էր հանդիսանում <a href="/wiki/%D4%BF%D5%AC%D5%A1%D6%80%D5%A1_%D5%87%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A1%D5%B6" title="Կլարա Շուման">Կլարա Շումանը</a>, քանի որ այդ տարիներին Բրամսը բաժանվել էր նրանից։ Առաջին անգամ կոնցերտը կատարվել է 1859 թվականի հունվարի 22-ին։ Սոլո դաշնակահարը Բրամսն էր։ Չնայած կոմպոզիտորի մեծ հույսերին, կոնցերտը մեծ համբավի չի արժանանում, դրա համար Բրամսը որոշում է գրել ևս մեկ կոնցերտ դաշնամուրի համար (որը նա գրում է 22 տարի հետո)։ </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Johannes_Brahms_1866.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Johannes_Brahms_1866.jpg/200px-Johannes_Brahms_1866.jpg" decoding="async" width="200" height="273" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Johannes_Brahms_1866.jpg/300px-Johannes_Brahms_1866.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Johannes_Brahms_1866.jpg/400px-Johannes_Brahms_1866.jpg 2x" data-file-width="2268" data-file-height="3099" /></a><figcaption>Յոհաննես Բրամսը 1866 թվականին</figcaption></figure> <p>Այս ժամանակահատվածում նա գրում է նաև որոշ երգեր և ծանոթանում է մեկ այլ կնոջ՝ Ագաթ ֆոն Զիբոլդի հետ։ Բրամսը այնքան մեծ սեր է տածում այս կնոջ նկատմամբ, որ նույնիսկ արթնացնում է <a href="/wiki/%D4%BF%D5%AC%D5%A1%D6%80%D5%A1_%D5%87%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A1%D5%B6" title="Կլարա Շուման">Կլարա Շումանի</a> խանդը։ Կլարան չափազանց զարմացած էր, որ Բրամսն այդքան կարճ ժամանակահատվածում կարողացել էր նորից սիրահարվել։ Ագաթ ֆոն Զիբոլդի անվան հիման վրա Բրամսը գրում է իր երկրորդ լարային սեքստետը (օպուս 36) ՝ A-G-A-H-E՝ լյա-սոլ-լյա-սի-մի նոտաների հիման վրա։ Նրանք նշանվում են, բայց մի քանի ամիս անց Բրամսը հրաժարվում է ամուսնանալ նրա հետ՝ զգալով, որ անկարող է լուրջ հարաբերություններ ունենալ։ Իր ամբողջ կյանքի ընթացքում Յոհաննես Բրամսը երբեք չի ամուսնացել։ </p><p>1859 թվականին Բրամսը վերադառնում է հայրենի <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3" title="Համբուրգ">Համբուրգ</a> քաղաքը, որտեղ գրում է բազմաթիվ երգեր և վարիացիաներ չորս ձեռքի համար, վարիացիաներ հունգարական թեմայով, վարիացիաներ Հայդնի թեմայով և վարիացիաներ Շումանի թեմայով։ 1860 թվականին Բրամսը հանդիպում է երաժշտական խմբագիր Ֆրից Զիմռոքին, որը և տպագրում է նրա շատ ստեղծագործություններ։ Այս ժամանակահատվածում Բրամսի գրվածքները համարվում էին նվագելու համար շատ դժվար և ոճով չափազանց դասական։ Զիռմոքը տպագրում է Բրամսի առաջին <a href="/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D6%82%D6%80" title="Դաշնամուր">դաշնամուրային</a> կոնցերտը, որը այդպես էլ հաջողության չի արժանանում։ Բրամսը ցանկանալով, որպեսզի իր ստեղծագործությունները լինեն կատարյալ, շատ ժամանակ սպասեցնում էր խմբագրերին և ստեղծագործությունը նրանց ուղարկելուց առաջ կատարում էր որոշ փոփոխություններ։ 1862-63 թվականներին Բրամսը վիճում է իր ընկեր Թեոդոր Ավե-Լալըմանի հետ, քանի որ այս վերջինը նրան չի տալիս Ֆիլհարմոնիայի Համերգների տնօրենի պաշտոնը և նախընտրում է երգիչ Ժուլիուս Շտոքհաուզենին։ Բրամսին հասնում է միայն Երգի Ակադեմիայի խմբավարի պաշտոնը։ Բրամսը խորապես վիրավորվում է իր ընկերոջ այդ քայլից։ Այս միջադեպի պատճառով նա լքում է <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3" title="Համբուրգ">Համբուրգը</a> և տեղափոխվում է <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D5%A5%D5%B6%D5%B6%D5%A1" title="Վիեննա">Վիեննա</a>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Բրամսը_և_Ռիխարդ_Վագները"><span id=".D4.B2.D6.80.D5.A1.D5.B4.D5.BD.D5.A8_.D6.87_.D5.8C.D5.AB.D5.AD.D5.A1.D6.80.D5.A4_.D5.8E.D5.A1.D5.A3.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.A8"></span>Բրամսը և Ռիխարդ Վագները</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=12" title="Խմբագրել բաժինը. Բրամսը և Ռիխարդ Վագները" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=12" title="Edit section's source code: Բրամսը և Ռիխարդ Վագները"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1850-60-ական թվականներին է, որ առաջանում է հայտնի "Ռոմանտիկ դարաշրջանի կոնֆլիկտը" երկու առաջատար կոմպոզիտորների՝ Յոհաննես Բրամսի և <a href="/wiki/%D5%8C%D5%AB%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%A4_%D5%8E%D5%A1%D5%A3%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ռիխարդ Վագներ">Ռիխարդ Վագների</a> միջև։ Վագների հետևորդների մեջ էր մտնում նաև դաշնակահար և կոմպոզիտոր <a href="/wiki/%D5%96%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6%D6%81_%D4%BC%D5%AB%D5%BD%D5%BF" title="Ֆերենց Լիստ">Ֆերենց Լիստը</a>, որը ժամանակին ծանոթացել էր Բրամսի հետ։ Բրամսը գնահատում էր որոշ վագներյան ստեղծագործություններ, իսկ Լիստին համարում էր լավ դաշնակահար։ Երկու կոմպոզիտորները անձամբ իրար հետ չէին գտնվում վատ հարաբերությունների մեջ, սակայն նրանց երաժշտության հետևորդները պարզապես թշնամիներ էին։ </p><p>Վագները և Լիստը համարվում էին "նոր երաժշտության" հիմնադիրները, իսկ Բրամսը համարվում էր <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%BE%D5%AB%D5%A3_%D5%BE%D5%A1%D5%B6_%D4%B2%D5%A5%D5%A9%D5%B0%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%B6" title="Լյուդվիգ վան Բեթհովեն">Լյուդվիգ վան Բեթհովենի</a> հետևորդը, որը կարողանում էր համատեղել դասական և ռոմանտիկ ուղղությունները։ Բրամսի հետևորդների մեջ մտնում էին նաև <a href="/wiki/%D4%BF%D5%AC%D5%A1%D6%80%D5%A1_%D5%87%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A1%D5%B6" title="Կլարա Շուման">Կլարա Շումանը</a> և դիրիժոր <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD_%D6%86%D5%B8%D5%B6_%D4%B2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%B8%D5%BE" title="Հանս ֆոն Բյուլով">Հանս ֆոն Բյուլովը</a>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Վիեննայում"><span id=".D5.8E.D5.AB.D5.A5.D5.B6.D5.B6.D5.A1.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Վիեննայում</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=13" title="Խմբագրել բաժինը. Վիեննայում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=13" title="Edit section's source code: Վիեննայում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1862 թվականին Բրամսը վերջնականապես հաստատվում է Վիեննայում և շատ շուտ ընտելանում է այս քաղաքին։ Այստեղ նա իրեն զգում է ինչպես իր տանը։ Վիեննայում ապրած ժամանակ Բրամսը գրում է իր ստեղծագործական գլուխգործոցները՝ Գերմանական Ռեքվիեմը, չորս սիմֆոնիաները, երկրորդ դաշնամուրային կոնցերտը, հունգարական պարերը և մի շարք ստեղծագործություններ կամերային կատարման համար։ Բացի կոմպոզիտորական գործունեությանը Բրամսը ելույթ էր ունենում որպես դաշնակահար՝ կատարելով Յոհան Սեբաստիան Բախի, Լյուդվիգ վան Բեթհովենի և Ռոբերտ Շումանի վիրտուոզ ստեղծագործությունները։ Նա ջութակահար Յոզեֆ Հելլմեզբերգերի հետ կատարում է իր «Սոլ մինոր» դաշնամուրային կվարտետը և այս ջութակահարը նրա անվանում է "Բեթհովենի հետևորդ": Այս արտահայտությունը մեծ համբավ է ձեռք բերում, սակայն Բրամսը դրան այդքան էլ հավանություն չի տալիս և ինքն իրեն համարում է ոչ թե Բեթհովենի հետևորդ, այլ Բեթհովենին հավասար կոմպոզիտոր։ </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Strauss_und_Brahms.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Strauss_und_Brahms.jpg/200px-Strauss_und_Brahms.jpg" decoding="async" width="200" height="234" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Strauss_und_Brahms.jpg/300px-Strauss_und_Brahms.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Strauss_und_Brahms.jpg 2x" data-file-width="385" data-file-height="450" /></a><figcaption>Բրամսը Յոհան Շտրաուս կրտսերի հետ</figcaption></figure> <p>1863 թվականին Բրամսը դառնում է Վիեննայի Երգի Ակադեմիայի խմբավարը։ Աշխատանքի անցնելուց հետո միանգամից կենտրոնանում է Բախի, Հենրիխ Իսահակի, Գաբրիելիի Շուտցի և այլ ավելի հին կոմպոզիտորների ստեղծագործությունների վրա։ Նա նաև կատարում է իր ժամանակակիցների՝ Շումանի և Բեթհովենի ստեղծագործությունները։ 1864 թվականին նա հրաժարվում է այս պաշտոնից, քանի որ խմբավարի աշխատանքը նրանից մեծ ժամանակ էր խլում, որը նա կարող էր հատկացնել կոմպոզիցիային և շրջագայություններին։ Բրամսը շրջագայությունների մեծ սիրահար էր։ </p><p>Այս ժամանակաշրջանում նա գրում է իր "Գերմանական Ռեքվիեմը", որը արտասովոր էր նրանով, որ ամբողջովին գերմաներեն էր (սովորաբար ռեքվիեմները լատիներեն են լինում)։ Ստեղծագործությամ մեջ կա մեծ ներշնչանք քաղված Աստվածաշնչից։ Կոմպոզիտորը այն գրել է իր մոր մահվանից հետո։ Ստեղծագործությունը միանգամից արժանացել է քննադատների և հանրության հավանությանը։ Ռեքվիեմից հետո Բրամսը գրել է իր "Հունգարական պարերը": Այս ստեղծագործության վրա եղել են բազմաթիվ տարաձայնություններ։ Քանի որ Բրամսը այս պարերը գրել է հունգարական և գնչուական երաժշտության հիման վրա և օգտագործել է բազմաթիվ հայտնի եղանակներ, գտնվել են տարբեր կոմպոզիտորներ, որոնք ցանկացել են ապացուցել, որ հենց իրենք են այս պարերի իրական հեղինակները, փորձելով աղտոտել Բրամսի համբավը։ </p><p>1870 թվականին Բրամսը ծանոթանում է դիրիժոր Հանս ֆոն Բյուլովի հետ։ Բյուլովը սկզբնական շրջանում համարվում էր Վագների հետևորդ, բայց նրանից հետո, երբ նրա կինը՝ Կոզիմա Լիստը (<a href="/wiki/%D5%96%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6%D6%81_%D4%BC%D5%AB%D5%BD%D5%BF" title="Ֆերենց Լիստ">Լիստի</a> դուստրը) նրան լքեց և ամուսնացավ Վագների հետ, Բյուլովը մտավ Բրամսի հետևորդների շարքերը։ </p><p>1872-75 թվականներին Բրամսը ստանձնում է Վիեննայի Արվեստի Ընկերների Կազմակերպության տնօրենի պաշտոնը։ Նա կատարում է բազմաթիվ շրջագայություններ, կամ որպես դաշնակահար, կամ սեփական հաճույքի համար։ Բրամսի համար մեծ բավականություն էր զբոսնել բաց երկնքի տակ. այդպես նա իրեն ավելի ազատ էր զգում։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="1876-1897_թվականները"><span id="1876-1897_.D5.A9.D5.BE.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.A8"></span>1876-1897 թվականները</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=14" title="Խմբագրել բաժինը. 1876-1897 թվականները" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=14" title="Edit section's source code: 1876-1897 թվականները"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Սիմֆոնիաների_ստեղծումը"><span id=".D5.8D.D5.AB.D5.B4.D6.86.D5.B8.D5.B6.D5.AB.D5.A1.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D5.BD.D5.BF.D5.A5.D5.B2.D5.AE.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.A8"></span>Սիմֆոնիաների ստեղծումը</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=15" title="Խմբագրել բաժինը. Սիմֆոնիաների ստեղծումը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=15" title="Edit section's source code: Սիմֆոնիաների ստեղծումը"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Բրամսը իր չորս սիմֆոնիաները գրել է բավական կարճ ժամանակաշրջանում։ Համեմատելով մյուս ստեղծագործությունների հետ, որոնց բաժանում է ավելի երկար ժամանակաշրջան (օրինակ՝ երկրորդ դաշնամուրային կոնցերտը նա գրել է առաջինից 22 տարի անց), սիմֆոնիաները նա գրել է ընդամենը ինը տարվա ընթացքում։ Առաջին «Դո մինոր» սիմֆոնիան կատարվել է 1876 թվականի նոյեմբերի 4-ին Կառլսրուե քաղաքում, իսկ երկրորդ «Ռե մաժոր» սիմֆոնիան կատարվել է 1877 թվականի դեկտեմբերի 30-ին Փորթշախում։ Շատ հաճախ Բրամսի առաջին սիմֆոնիան անվանվում է "Բեթհովենի տասներորդ սիմֆոնիա", քանի որ ոգով այն շատ նման է Բեթհովենի սիմֆոնիաներին։ Բոլոր չորս սիմֆոնիաներն էլ ունեն չորս մաս և իրենց կառուցվածքով հիշեցնում են դասական դարաշրջանը (հիմնականում Բեթհովեն)։ Այնուամենայնիվ Բրամսը հոյակապ կերպով համատեղում է դասականը ռոմանտիկականի հետ։ 3-րդ սիմֆոնիան գրված է Ֆա մաժորում։ Այն կատարվել է 1883 թվականին Վիեննայում, իսկ 4-րդը՝ «Մի մինոր» սիմֆոնիան, նա սկսել է գրել 1884 թվականի ամռանը։ Այն կատարվել է 1885 թվականի հոկտեմբերի 25-ին Մայնինգենում։ Այս սիմֆոնիայի վերջին մասում Բրամսը օգտագործում է պասակալիայի ձևը և գրում է 30 վարիացիա պարունակող չակոննա, որի հիմքը վերցված է Յոհան Սեբաստիան Բախի BWV 150 կանտատից։ </p><p>Բրամսը չի գրել հինգերորդ սիմֆոնիա ասելով. "Բեթհովենը այն արդեն գրել է": </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Այլ_սիմֆոնիկ_ստեղծագործություններ"><span id=".D4.B1.D5.B5.D5.AC_.D5.BD.D5.AB.D5.B4.D6.86.D5.B8.D5.B6.D5.AB.D5.AF_.D5.BD.D5.BF.D5.A5.D5.B2.D5.AE.D5.A1.D5.A3.D5.B8.D6.80.D5.AE.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Այլ սիմֆոնիկ ստեղծագործություններ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=16" title="Խմբագրել բաժինը. Այլ սիմֆոնիկ ստեղծագործություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=16" title="Edit section's source code: Այլ սիմֆոնիկ ստեղծագործություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Brahms%27_Ankunft_im_Himmel_Otto_B%C3%B6hler.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Brahms%27_Ankunft_im_Himmel_Otto_B%C3%B6hler.jpg/200px-Brahms%27_Ankunft_im_Himmel_Otto_B%C3%B6hler.jpg" decoding="async" width="200" height="257" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Brahms%27_Ankunft_im_Himmel_Otto_B%C3%B6hler.jpg/300px-Brahms%27_Ankunft_im_Himmel_Otto_B%C3%B6hler.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Brahms%27_Ankunft_im_Himmel_Otto_B%C3%B6hler.jpg/400px-Brahms%27_Ankunft_im_Himmel_Otto_B%C3%B6hler.jpg 2x" data-file-width="2933" data-file-height="3775" /></a><figcaption>Բրամսի ժամանումը երկինք: Սիլուետը Օտտո Բոլերի</figcaption></figure> <p>1880 թվականին Բրամսը գրում է իր երկու նախերգանքները՝ "Ակադեմիական" և "Ողբերգական": 1877 թվականին Քեմբրիջի համալսարանը Բրամսին տալիս է դոկտորի կոչում, իսկ 1881 թվականին այս նույն կոչումը նա ստանում է լեհական Բրեցլավի համալսարանից։ Իր "Ակադեմիական" նախերգանքը նա նվիրում է Բրեցլավի համալսարանին որպես շնորհակալություն։ Իր նախերգանքների մասին Բրամսը ասում էր. "Մեկը լալիս է, իսկ մյուսը ծիծաղում": </p><p>Այս ժամանակաշրջանի Բրամսի սիմֆոնիկ ստեղծագործություններին են պատկանում նաև իր ջութակի կոնցերտը՝ գրված 1878 թվականին, որը նա նվիրել է ջութակահար Յոզեֆ Յոախիմին և կրկնակի կոնցերտը ջութակի և թավջութակի համար՝ գրված 1887 թվականին։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Վերջին_տարիները"><span id=".D5.8E.D5.A5.D6.80.D5.BB.D5.AB.D5.B6_.D5.BF.D5.A1.D6.80.D5.AB.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.A8"></span>Վերջին տարիները</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=17" title="Խմբագրել բաժինը. Վերջին տարիները" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=17" title="Edit section's source code: Վերջին տարիները"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Zentralfriedhof,Brahms,Johannes.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Zentralfriedhof%2CBrahms%2CJohannes.jpg/200px-Zentralfriedhof%2CBrahms%2CJohannes.jpg" decoding="async" width="200" height="267" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Zentralfriedhof%2CBrahms%2CJohannes.jpg/300px-Zentralfriedhof%2CBrahms%2CJohannes.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/da/Zentralfriedhof%2CBrahms%2CJohannes.jpg 2x" data-file-width="375" data-file-height="500" /></a><figcaption>Բրամսի շիրմնաքարը Վիեննայի կենտրոնական գերեզմանոցում</figcaption></figure> <p>1886 թվականին Բրամսը դառնում է Վիեննայի երաժիշտների կազմակերպության պատվավոր նախագահը։ Նա Վիեննայում վայելում էր մեծ կոմպոզիտորի փայլուն դաշնակահարի և հիանալի դիրիժորի համբավ։ 1890 թվականին 57-ամյա Յոհաննես Բրամսը որոշում է այլևս չստեղծագործել։ Սակայն կոմպոզիտորի հարուստ երաժշտական հոգին նրան թույլ չի տալիս վերջնականպես վայր դնել փետուրը։ Այս տարիներին նա հիմնականում գրում է կամերային երաժշտություն։ Բրամսը հիացած էր իր ժամանակի հանճարեղ կլառնետահար Ռիխարդ Մյուլֆելդով և նրան է նվիրում իր տրիոն՝ կլառնետի, թավջութակի և դաշնամուրի համար, կվինտետը՝ կլառնետի և լարային կվարտետի համար (1891) և երկու սոնատները կլառնետի և դաշնամուրի համար (որոնք նա հետագայում փոխադել է նաև ալտի համար)։ Այս տարիներին նա գրում է նաև իր ջութակի և թավջութակի սոնատները և երկրորդ լարային կվինտետը (երկու ջութակի, երկու ալտի և թավջութակի համար)։ Նա գրում է նաև իր "Չորս լուրջ երգեր"-ը (1896 թ) և "Տասնմեկ քառաձայն պրելյուդներ"-ը երգեհոնի համար (1896 թ )։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Մահը"><span id=".D5.84.D5.A1.D5.B0.D5.A8"></span>Մահը</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=18" title="Խմբագրել բաժինը. Մահը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=18" title="Edit section's source code: Մահը"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1896 թվականին Բրամսի մոտ ուռուցք է հայտնաբերվում։ Սկզբնական տվյալներով այն լյարդի ուռուցք էր, բայց հետագայում պարզվում է, որ իրականում այն ենթաստամոքսային գեղձի էր։ Նրա առողջական վիճակը գնալով վատանում է և նա մահանում է 1897 թվականի ապրիլի երեքին Վիեննայում՝ 63 տարեկան հասակում։ Նրա շիրմնաքարը գտնվում է Վիեննայի կենտրոնական գերեզմանոցում, որտեղ թաղված են նաև Լյուդվիգ վան Բեթհովենը և Ֆրանց Շուբերտը։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Հետաքրքիր_փաստեր"><span id=".D5.80.D5.A5.D5.BF.D5.A1.D6.84.D6.80.D6.84.D5.AB.D6.80_.D6.83.D5.A1.D5.BD.D5.BF.D5.A5.D6.80"></span>Հետաքրքիր փաստեր</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=19" title="Խմբագրել բաժինը. Հետաքրքիր փաստեր" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=19" title="Edit section's source code: Հետաքրքիր փաստեր"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1889 թվականին ամերիկացի գյուտարար <a href="/wiki/%D4%B9%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%BD_%D4%B7%D5%A4%D5%AB%D5%BD%D5%B8%D5%B6" title="Թոմաս Էդիսոն">Թոմաս Էդիսոնի</a> աշխատակիցներից մեկը՝ Թեո Վանգեմանը գալիս է Վիեննա, որպեսզի մի գյուտարարական փորձ կատարի Բրամսի հետ։ Նա իր հետ բերել էր առաջին ձայնագրման սարքերից մեկը։ Բրամսը դաշնամուրով նվագում է իր առաջին հունգարական պարը։ Այս ձայնագրությունը պահպանվել է առ այսօր։ Սկզբում լսվում է ինչ որ մեկի ձայնը, որը ներկայացնում է հնչող ստեղծագործության անունը։ Մասնագետները չեն կարողանում պարզել, թե լսվող ձայնը ումն է՝ Բրամսինը թե Վանգեմանինը։ Ցավոք սրտի Բրամսի նվագը համարյա թե չի լսվում առկա աղմուկի և ձայնագրության հնության պատճառով։ Սթանֆորդի համալսարանը թողարկել է այս ձայնագրության ավելորդ ձայներից մաքրված տարբերակը։ Ինչևիցե, այս ձայնագությունը հանդիսանում է մեծագույն կոմպոզիտորների կողմից կատարված առաջին ձայնագրություններից մեկը։ </p><p>Բրամսը կրոնական հայացքների տեսանկյունից հումանիստ էր, բայց նաև աթեիստ<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Նրա ամենամտերիմ անձանցից մեկը՝ կաթոլիկ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%B6_%D4%B4%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%AA%D5%A1%D5%AF" title="Անտոնին Դվորժակ">Անտոնին Դվորժակը</a> մի առիթով ասել է. «Նման հետաքրքիր մարդ, նա շատ բարի հոգու տեր է, բայց ոչնչի չի հավատում»<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Բրամսը_և_Սեն-Սանսը"><span id=".D4.B2.D6.80.D5.A1.D5.B4.D5.BD.D5.A8_.D6.87_.D5.8D.D5.A5.D5.B6-.D5.8D.D5.A1.D5.B6.D5.BD.D5.A8"></span>Բրամսը և Սեն-Սանսը</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=20" title="Խմբագրել բաժինը. Բրամսը և Սեն-Սանսը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=20" title="Edit section's source code: Բրամսը և Սեն-Սանսը"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Բրամսի մասին պատմող բազմաթիվ պատմություններից մեկը պատմում է, որ ֆրանսիացի կոմպոզիտոր <a href="/wiki/%D5%94%D5%A1%D5%B4%D5%AB%D5%AC_%D5%8D%D5%A5%D5%B6-%D5%8D%D5%A1%D5%B6%D5%BD" title="Քամիլ Սեն-Սանս">Քամիլ Սեն-Սանսը</a> թակել է Բրամսի տան դուռը նրան տեսնելու ակնկալիքով։ Բրամսի տան ծառայողին նա ներկայացել է որպես ֆրանսիացի երաժիշտ։ Երբ ծառայողը Բրամսին հայտնել է նրա ժամանման մասին, Բրամսը ասել է "Ֆրանսիացի երաժիշտ գոյություն չունի": Հաստատ համոզվածություն չկա, որ այս միջադեպը իսկապես պատահել է։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Բրամսի_ստեղծագործությունը"><span id=".D4.B2.D6.80.D5.A1.D5.B4.D5.BD.D5.AB_.D5.BD.D5.BF.D5.A5.D5.B2.D5.AE.D5.A1.D5.A3.D5.B8.D6.80.D5.AE.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.A8"></span>Բրամսի ստեղծագործությունը</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=21" title="Խմբագրել բաժինը. Բրամսի ստեղծագործությունը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=21" title="Edit section's source code: Բրամսի ստեղծագործությունը"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:P%C3%B6rtschach_Leonstain_Schloss_26112006_23.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/P%C3%B6rtschach_Leonstain_Schloss_26112006_23.jpg/200px-P%C3%B6rtschach_Leonstain_Schloss_26112006_23.jpg" decoding="async" width="200" height="299" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/P%C3%B6rtschach_Leonstain_Schloss_26112006_23.jpg/300px-P%C3%B6rtschach_Leonstain_Schloss_26112006_23.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/P%C3%B6rtschach_Leonstain_Schloss_26112006_23.jpg/400px-P%C3%B6rtschach_Leonstain_Schloss_26112006_23.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="3872" /></a><figcaption>Բրամսի կիսանդրին ավստրիական Լեոնշթայն ամրոցի ներքին բակում</figcaption></figure> <p>Բրամսը իր աշխատանքին վերաբերվում էր մեծագույն լրջությամբ և քննադատությամբ։ Մինչև իր ստեղծագործությունները խմբագիրներին հանձնելը նա բազմաթիվ փոփոխություններ էր կատարում։ Վաղ ժամանակաշրջանում գրած ստեղծագործություններից շատերը նա ոչնչացրել է, այդ թվում նաև ջութակի և դաշնամուրի համար գրած մի սոնատ, որը նա կատարել էր երիտասարդ տարիներին։ Մինչև առաջին լարային կվարտետի գրելը նա գրել էր մոտավորապես քսան լարային կվարտետներ, որոնք նա նույնպես ոչնչացրել է։ Նրա <a href="/w/index.php?title=%D5%8C%D5%A5_%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%B8%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ռե մինոր (դեռ գրված չէ)">Ռե մինոր</a> սիմֆոնիան բազմաթիվ անգամ գրվելուց և ջնջվելուց հետո դարձավ դաշնամուրային կոնցերտ ( թիվ 1)։ 15 տարի աշխատանքից հետո նա պաշտոնապես հայտարարեց, որ գրել է սիմֆոնիա։ Բրասը իր ստեղծագործություններին վերաբերովում էր այսպիսի խստությամբ նաև այն պատճառով, որ <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%BF_%D5%87%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A1%D5%B6" title="Ռոբերտ Շուման">Ռոբերտ Շումանը</a> նրա ասել էր, որ նա պետք է դառնար Բեթհովենից հետո երկրորդ ամենամեծ կոմպոզիտորը։ </p><p><a href="/wiki/%D4%BF%D5%AC%D5%A1%D6%80%D5%A1_%D5%87%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A1%D5%B6" title="Կլարա Շուման">Կլարա Շումանը</a> լսելով Բրամսի առաջին սիմֆոնիան, իր զարմանքն էր հայտնել, քանի որ նա վերջին մասը չափազանց փայլուն էր համարում։ Սակայն նա նաև ասում էր, որ առաջին մասի հզոր և մինորային ակորդները ամբողջովին սազական էին Բրամսին։ Մասնագետները կարծում են, որ Բրամսի երկրորդ «Ռե մաժոր» սիմֆոնիան բավական ուրախ է։ Այս սիմֆոնիան նույնիսկ մտնում է ամենավառ սիմֆոնիաների շարքը։ Սակայն Բրամսը իր նամակներից մեկում նշում է, որ այս սիմֆոնիան իր մեջ պարունակում է մեծ մելանխոլիա։ </p><p>Յոհաննես Բրամսի ստեղծագործությունները աչքի են ընկնում իրենց նրբությամբ և տխրությամբ բայց դրա հետ մեկտեղ կոմպոզիտորը միշտ օգտագործում է շատ բարդ կառուցվածք ունեցող բազմաձայնություն։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Այլ_կոմպոզիտորների_ազդեցությունը_Բրամսի_ստեղծագործության_վրա"><span id=".D4.B1.D5.B5.D5.AC_.D5.AF.D5.B8.D5.B4.D5.BA.D5.B8.D5.A6.D5.AB.D5.BF.D5.B8.D6.80.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D5.A1.D5.A6.D5.A4.D5.A5.D6.81.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.A8_.D4.B2.D6.80.D5.A1.D5.B4.D5.BD.D5.AB_.D5.BD.D5.BF.D5.A5.D5.B2.D5.AE.D5.A1.D5.A3.D5.B8.D6.80.D5.AE.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.A1.D5.B6_.D5.BE.D6.80.D5.A1"></span>Այլ կոմպոզիտորների ազդեցությունը Բրամսի ստեղծագործության վրա</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=22" title="Խմբագրել բաժինը. Այլ կոմպոզիտորների ազդեցությունը Բրամսի ստեղծագործության վրա" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=22" title="Edit section's source code: Այլ կոմպոզիտորների ազդեցությունը Բրամսի ստեղծագործության վրա"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Engl.Garten-Meiningen7.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Engl.Garten-Meiningen7.jpg/200px-Engl.Garten-Meiningen7.jpg" decoding="async" width="200" height="117" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Engl.Garten-Meiningen7.jpg/300px-Engl.Garten-Meiningen7.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Engl.Garten-Meiningen7.jpg/400px-Engl.Garten-Meiningen7.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="700" /></a><figcaption>Բրամսի կիսանդրին Մայնինգենի Անգլիական այգում: Հեղինակ Ադոլֆ ֆոն Հիլդեբրանդ</figcaption></figure> <p>Բրամսը շատ էր գնահատում ավստրիացիներ <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D5%A6%D5%A5%D6%86_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A4%D5%B6" title="Յոզեֆ Հայդն">Յոզեֆ Հայդնի</a> և <a href="/wiki/%D5%8E%D5%B8%D5%AC%D6%86%D5%A3%D5%A1%D5%B6%D5%A3_%D4%B1%D5%B4%D5%A1%D5%A4%D5%A5%D5%B8%D6%82%D5%BD_%D5%84%D5%B8%D6%81%D5%A1%D6%80%D5%BF" title="Վոլֆգանգ Ամադեուս Մոցարտ">Վոլֆգանգ Ամադեուս Մոցարտի</a> արվեստը։ Նա հավաքել է այս կոմպոզիտորների բազմաթիվ ձեռագրեր և դրանց մեծ մասը հրապարակել է։ Բացի այս կոմպոզիտորներից Բրամսը մեծ հետաքրքություն էր ցուցաբերում նաև ավելի վաղ ժամանակաշրջանի կոմպոզիտորների արվեստին՝ <a href="/w/index.php?title=%D5%8B%D5%AB%D5%B8%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%AB_%D4%B3%D5%A1%D5%A2%D6%80%D5%A5%D5%AC%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ջիովաննի Գաբրելի (դեռ գրված չէ)">Ջիովաննի Գաբրելի</a>, <a href="/wiki/%D4%B4%D5%B8%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D5%AB%D5%AF%D5%B8_%D5%8D%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%AC%D5%A1%D5%BF%D5%AB" title="Դոմենիկո Սկարլատի">Դոմենիկո Սկարլատի</a>, <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D5%B8%D6%80%D5%A3_%D5%96%D6%80%D5%AB%D5%A4%D6%80%D5%AB%D5%AD_%D5%80%D5%A5%D5%B6%D5%A4%D5%A5%D5%AC" title="Գեորգ Ֆրիդրիխ Հենդել">Գեորգ Ֆրիդրիխ Հենդել</a> և հիմնականում <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6_%D5%8D%D5%A5%D5%A2%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%AB%D5%A1%D5%B6_%D4%B2%D5%A1%D5%AD" title="Յոհան Սեբաստիան Բախ">Յոհան Սեբաստիան Բախ</a>։ </p><p>Բրամսը համարվում է <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%BE%D5%AB%D5%A3_%D5%BE%D5%A1%D5%B6_%D4%B2%D5%A5%D5%A9%D5%B0%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%B6" title="Լյուդվիգ վան Բեթհովեն">Լյուդվիգ վան Բեթհովենի</a> հետևորդը, սակայն չպետք է մոռանալ, որ նա խորապես ուսումնասիրել է Բախի և <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%AC%D5%A5%D5%BD%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%B6%D5%A1" title="Պալեստրինա">Պալեստրինայի</a> ստեղծագործությունը և նրանցից շատ դասեր է քաղել։ Բրամսի ստեղծագործությունը ուսումնասիրելով կարելի է ականատես լինել շատ բարդ պոլիֆոնիայի և կոնտրապունկտի, որը նա առանց կասկածի վերցրել է վերը նշված կոմպոզիտորների գրելաոճից։ Բրամսը օգտագործում է նաև բազմաթիվ ազգային մեղեդիներ։ Նա համատեղում է ռոմանտիկականը դասականի հետ, օգտագործելով նաև միջնադարյան գրային ոճեր։ </p><p>Վիեննայում գտնվելու առաջին տարիներին Բրամսը հետաքրքրվել է նաև <a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D6%81_%D5%87%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%BF" title="Ֆրանց Շուբերտ">Ֆրանց Շուբերտի</a> արվեստով։ Այս կոմպոզիտորի ազդեցությունը զգացվում է Բրամսի դաշնամուրային կվարտետներից։ Այլ կոմպոզիտորների ազդեցությունը (<a href="/wiki/%D5%96%D5%A5%D5%AC%D5%AB%D6%84%D5%BD_%D5%84%D5%A5%D5%B6%D5%A4%D5%A5%D5%AC%D5%BD%D5%B8%D5%B6" title="Ֆելիքս Մենդելսոն">Ֆելիքս Մենդելսոն</a> կամ <a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A5%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF_%D5%87%D5%B8%D5%BA%D5%A5%D5%B6" title="Ֆրեդերիկ Շոպեն">Ֆրեդերիկ Շոպեն</a>) ավելի քիչ են Բրամսի մոտ։ Սակայն նրա օպուս 4 սկերցոյում զգացվում է Շոպենի «Սի բեմոլ մինոր» սկերցոյի ոգին։ Ռոմանտիկ կոմպոզիտորներից Բրամսը ամենաշատը գերվել է <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%BF_%D5%87%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A1%D5%B6" title="Ռոբերտ Շուման">Ռոբերտ Շումանի</a> ստեղծագործությամբ։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Բրամսի_ազդեցությունը_այլ_կոմպոզիտորների_վրա"><span id=".D4.B2.D6.80.D5.A1.D5.B4.D5.BD.D5.AB_.D5.A1.D5.A6.D5.A4.D5.A5.D6.81.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.A8_.D5.A1.D5.B5.D5.AC_.D5.AF.D5.B8.D5.B4.D5.BA.D5.B8.D5.A6.D5.AB.D5.BF.D5.B8.D6.80.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D5.BE.D6.80.D5.A1"></span>Բրամսի ազդեցությունը այլ կոմպոզիտորների վրա</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=23" title="Խմբագրել բաժինը. Բրամսի ազդեցությունը այլ կոմպոզիտորների վրա" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=23" title="Edit section's source code: Բրամսի ազդեցությունը այլ կոմպոզիտորների վրա"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Vier_Bildnisse_von_Johannes_Brahms_von_Th_Darboven_in_Hamburg-Neustadt.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Vier_Bildnisse_von_Johannes_Brahms_von_Th_Darboven_in_Hamburg-Neustadt.jpg/200px-Vier_Bildnisse_von_Johannes_Brahms_von_Th_Darboven_in_Hamburg-Neustadt.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Vier_Bildnisse_von_Johannes_Brahms_von_Th_Darboven_in_Hamburg-Neustadt.jpg/300px-Vier_Bildnisse_von_Johannes_Brahms_von_Th_Darboven_in_Hamburg-Neustadt.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Vier_Bildnisse_von_Johannes_Brahms_von_Th_Darboven_in_Hamburg-Neustadt.jpg/400px-Vier_Bildnisse_von_Johannes_Brahms_von_Th_Darboven_in_Hamburg-Neustadt.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="960" /></a><figcaption>Բրամսի տարբեր շրջաններ պատկերող հուշարձանը Համբուգում՝ իր անունը կրող հրապարակում</figcaption></figure> <p>Բրամսի ոճը և հետադարձ է և առաջադեմ է։ Բրամսի օրոք նրա կողքին են եղել և նրա արվեստով հիացած են եղել կոմպոզիտորներ Ռոբերտ Ֆաքսը, Հայնրիխ ֆոն Հերցոգենբերգը, Յուլիուս Ռոյնթգենը և Գուստավ Յենները, որը եղել Բրամսի միակ օրինական աշակերտը։ Չեխ կոմպոզիտոր <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%B6_%D4%B4%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%AA%D5%A1%D5%AF" title="Անտոնին Դվորժակ">Անտոնին Դվորժակը</a> մեծագույն հիացմունք էր տածում Բրամսի նկատմամբ և նրանից դասեր էր քաղում։ Նրա յոթերորդ սիմֆոնիան և «Ֆա մինոր» դաշնամուրային տրիոն ներշնչված են Բրամսի երաժշտությամբ։ </p><p>Բրամսի երաժշտության մեծ երկրպագու էր անգլիացի կոմպոզիտոր <a href="/w/index.php?title=%D4%B7%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%A4_%D4%B7%D5%AC%D5%A3%D5%A1%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Էդվարդ Էլգար (դեռ գրված չէ)">Էդվարդ Էլգարը</a>, որը ասել է "Ես ինձ ոչնչություն եմ զգում, երբ լսում եմ Բրամսի երրորդ սիմֆոնիան": Բրամասի մոլլի երկրպագուներ էին նաև անգլիացի Հյուբերտ Պարրին, շվեդ Վիլհելմ Ստենհամմարը և ավստրիացի <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%A5%D6%84%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%A5%D6%80_%D6%86%D5%B8%D5%B6_%D4%B6%D5%A5%D5%B4%D5%AC%D5%AB%D5%B6%D5%BD%D5%AF%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալեքսանդեր ֆոն Զեմլինսկի (դեռ գրված չէ)">Ալեքսանդեր ֆոն Զեմլինսկին</a>։ Բրամսի երաժշտության ազդեցությունը զգացվում է նաև <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A5%D5%AC%D5%A1_%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B8%D5%AF" title="Բելա Բարտոկ">Բելա Բարտոկի</a> վաղ կամերային ստեղծագործություններում։ Հետաքրքիր դեպք է նաև կոմպոզիտոր <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BC%D5%B6%D5%B8%D5%AC%D5%A4_%D5%87%D5%B5%D5%B8%D5%B6%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A3" title="Առնոլդ Շյոնբերգ">Առնոլդ Շյոնբերգի</a> սերը Բրամսի երաժշտության նկատմամբ։ Հայտնի է որ Շյոնբերգը Վագների երկրպագու էր և շատ զարմանալի էր, որ նա հիացմունք էր տածում նաև Բրամսի նկատմամբ։ Պատճառն այն է, որ վաղ հասակում սերը Բրամսի երաժշտության նկատմամբ Շյոնբերգը ստացել է իր հորից, որը իր հերթին երաժիշտ և բրամիստ էր (այսպես էին անվանվում Բրամսի երկրպագուները)։ Վիեննական նոր դպրոցի ներկայացուցիչներից Բրամսի երաժշտության հետևորդ էր նաև <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%BF%D5%B8%D5%B6_%D5%8E%D5%A5%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%B6" title="Անտոն Վեբերն">Անտոն Վեբերնը</a> ("Պասսակալիա նվագախմբի համար")։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Բրամսը_որպես_անձնավորություն"><span id=".D4.B2.D6.80.D5.A1.D5.B4.D5.BD.D5.A8_.D5.B8.D6.80.D5.BA.D5.A5.D5.BD_.D5.A1.D5.B6.D5.B1.D5.B6.D5.A1.D5.BE.D5.B8.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Բրամսը որպես անձնավորություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=24" title="Խմբագրել բաժինը. Բրամսը որպես անձնավորություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=24" title="Edit section's source code: Բրամսը որպես անձնավորություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Johannes_Brahms_Silhouette_Otto_B%C3%B6hler.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Johannes_Brahms_Silhouette_Otto_B%C3%B6hler.jpg/200px-Johannes_Brahms_Silhouette_Otto_B%C3%B6hler.jpg" decoding="async" width="200" height="260" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Johannes_Brahms_Silhouette_Otto_B%C3%B6hler.jpg/300px-Johannes_Brahms_Silhouette_Otto_B%C3%B6hler.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Johannes_Brahms_Silhouette_Otto_B%C3%B6hler.jpg/400px-Johannes_Brahms_Silhouette_Otto_B%C3%B6hler.jpg 2x" data-file-width="4835" data-file-height="6297" /></a><figcaption>Բրամսի սիլուետը: Հեղինակ՝ Օտտո Բոլեր</figcaption></figure> <p>Բրամսը փոփոխական բնավորություն ուներ։ Նա բոլորին հայտնի էր և՛ իր բարությամբ, և՛ իր սարկաստիկ հումորով։ Բնությանը իրեն մոտ զգալու համար նա հաճախ էր կատարում տարբեր շրջագայություններ, իսկ ամենօրյա զբոսանքները նրա կյանքի անբաժան մասն էին կազմում։ Նա սիրում էր զբոսնել անտառներում և այլ կանաչապատ տարածքներում։ Քայլելիս նա ձեռքերը միշտ իր ետևում էր պահում (Բեթհովենի նման)։ Նա իր մոտ միշտ ուներ քաղցրավենիք և երեխաների հանդիպելուց նրանց հյուրասիրում էր։ Մեծահասակների հետ նա ավելի կոպիտ էր։ Սիրում էր արտահայտել իր միտքը, առանց հաշվի առնելու մյուսների կարծիքը։ Մի երեկույթից դուրս գալուց առաջ նա ասել է. "Թող ինձ ներեն նրանք, որոնց այսօր չվիրավորեցի": Նա հայտնի էր իր բարեգործությամբ։ Նա օգնում էր երիտասարդ կոմպոզիտորներին առաջ գնալ՝ հրատարակելով նրանց ստեղծագործությունները և շատ անգամ ֆինանսապես նրանց օգնելով (նա պահանջում էր որ այն արվեր չափազանց գաղտնի պայմաններում)։ Նա առատաձեռն և սիրալիր էր իր բոլոր ընկերների հետ և նրանցից ստանում էր նույն վերաբերմունքը։ Իր ստեղծագործությունները հրատարակելուց նա բավական մեծ եկամուտ էր ունենում, սակայն նա ապրում էր սովորական մի բնակարաում և ուներ ընդամենը մեկ աշխատող, որը կատարում էր խոհարարի և հավաքարարի պարտականությունները։ Ըստ սովորության Բրամսի բնակարանը լի էր տարբեր խառիխուռն նոտաներով և ձեռագրերով։ </p><p>Բրամսը ընկերական հարաբերությունների մեջ էր գտնվում վալսերի արքա <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6_%D5%87%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%B8%D6%82%D5%BD" title="Յոհան Շտրաուս">Յոհան Շտրաուս</a> կրտսերի հետ (սակայն նրանց երաժշտական ճաշակները բոլորովին տարբեր էին)։ Բրամսը գնահատում էր Շտրաուսի արվեստը և շատ էր զղջում, որ չէր կարողացել ինքը գրել Շտրաուսի հայտնի "Կապույտ Դանուբ" վալսը։ Երբ որ մի օր Շտրաուսի կինը՝ Ադելը, Բրամսից ինքնագիր է խնդրում, Բրամսը վերցնում է վերը նշված վալսի նոտաները և գրում. "Ցավոք սրտի ոչ Յոհաննես Բրամսի կողմից գրված": </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Բրամսի_հավատքը"><span id=".D4.B2.D6.80.D5.A1.D5.B4.D5.BD.D5.AB_.D5.B0.D5.A1.D5.BE.D5.A1.D5.BF.D6.84.D5.A8"></span>Բրամսի հավատքը</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=25" title="Խմբագրել բաժինը. Բրամսի հավատքը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=25" title="Edit section's source code: Բրամսի հավատքը"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Իր ամբողջ կյանքի ընթացքում Բրամսը սերտ կապված է եղել <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%B7%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B9" title="Աստվածաշունչ">Աստվածաշնչի</a> հետ։ Նրա մոտ սերը դեպի հավատքը եղել է դեռ մանկուց (անկասկած ընտանեկան միջավայրի շնորհիվ)։ Բրամսը պատկանում էր <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="mw-redirect" title="Բողոքական եկեղեցի">գերմանական բողոքական եկեղեցուն</a>։ Շատ երաժշտագետերի է հետաքրքրել Բրամսի հավատքի հարցը։ </p><p>Նրա "Գերմանական Ռեքվիեմ"-ում հանդիպում ենք տարբեր աստվածաշնչյան գրառումների կապված անմահության հետ։ Սակայն Բրամսի ամենամոտ ընկերներից մեկը՝ կոմպոզիտոր <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%B6_%D4%B4%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%AA%D5%A1%D5%AF" title="Անտոնին Դվորժակ">Անտոնին Դվորժակը</a> Բրամսի հետ իր զրույցներից մեկը ավարտելուց հետո ասել է "Ինչպիսի անձնավորություն, ինչպիսի մաքուր հոգի, սակայն նա ոչնչի չի հավատում": Դժվար է հստակ իմանալ, թե Դվորժակը ինչ ի նկատի ուներ։ 1950 թվականին Արթուր Աբելլի տպագրած "Զրույցներ հանճարեղ կոմպոզիտորների հետ" գրքում կա Բրամսի և <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D5%A6%D5%A5%D6%86_%D5%85%D5%B8%D5%A1%D5%AD%D5%AB%D5%B4" title="Յոզեֆ Յոախիմ">Յոզեֆ Յոախիմի</a> խոսակցության մի հատված, որտեղ Բրամսը խոսելիս մեջբերում է բազմաթիվ աստվածաշնչյան մտքեր։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ստեղծագործության_ցանկ"><span id=".D5.8D.D5.BF.D5.A5.D5.B2.D5.AE.D5.A1.D5.A3.D5.B8.D6.80.D5.AE.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.A1.D5.B6_.D6.81.D5.A1.D5.B6.D5.AF"></span>Ստեղծագործության ցանկ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=26" title="Խմբագրել բաժինը. Ստեղծագործության ցանկ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=26" title="Edit section's source code: Ստեղծագործության ցանկ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Բրամսը թողել է հարուստ երաժշտական ժառանգություն։ Նրա ոչ բոլոր երկերն են հասել մեզ, կապված այն բանի հետ, որ լինելով սկզբունքային անձնավորություն, ոչնչացրել է իր որոշ ստեղծագործություններ<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Դաշնամուրի_համար"><span id=".D4.B4.D5.A1.D5.B7.D5.B6.D5.A1.D5.B4.D5.B8.D6.82.D6.80.D5.AB_.D5.B0.D5.A1.D5.B4.D5.A1.D6.80"></span>Դաշնամուրի համար</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=27" title="Խմբագրել բաժինը. Դաշնամուրի համար" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=27" title="Edit section's source code: Դաշնամուրի համար"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Դաշնամուրային սոնատ № 1 - դո մինոր, օպուս 1</li> <li>Դաշնամուրային սոնատ № 2 - ֆա դիեզ մինոր, օպուս 2</li> <li>Մի բեմոլ մինոր սկերցո, օպուս 4</li> <li>Դաշնամուրային սոնատ № 3 - ֆա մինոր, օպուս 5</li> <li>16 վարիացիա Ռոբերտ Շումանի թեմայով, օպուս 9</li> <li>Չորս բալլադ, օպուս 10</li> <li>Վարիացիաներ օրիգիանալ թեմայով, օպուս 21/1</li> <li>Վարիացիաներ հունգարական թեմայով, օպուս 21/2</li> <li>Վարիացիաներ Շումանի թեմայով, օպուս 23</li> <li>Վարիացիաներ և ֆուգա Հենդելի թեմայով, օպուս 24</li> <li>Վարիացիաներ Պագանինիի թեմայով, օպուս 35</li> <li>Դաշնամուրային պիեսներ, օպուս 76</li> <li>Երկու ռապսոդիա, օպուս 79</li> <li>Յոթ ֆանտազիա, օպուս 116</li> <li>Երեք ինտերմեցցո, օպուս 117</li> <li>Վեց պիես դաշնամուրի համար, օպուս 118</li> <li>Չորս պիես դաշնամուրի համար, օպուս 119</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Չորս_ձեռքի_համար"><span id=".D5.89.D5.B8.D6.80.D5.BD_.D5.B1.D5.A5.D5.BC.D6.84.D5.AB_.D5.B0.D5.A1.D5.B4.D5.A1.D6.80"></span>Չորս ձեռքի համար</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=28" title="Խմբագրել բաժինը. Չորս ձեռքի համար" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=28" title="Edit section's source code: Չորս ձեռքի համար"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>16 վալս, օպուս 39</li> <li>Սիրային վալսեր, օպուս 52</li> <li>Նոր սիրային վալսեր, օպուս 65</li> <li>21 հունգարական պարեր</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Երգեհոնի_համար"><span id=".D4.B5.D6.80.D5.A3.D5.A5.D5.B0.D5.B8.D5.B6.D5.AB_.D5.B0.D5.A1.D5.B4.D5.A1.D6.80"></span>Երգեհոնի համար</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=29" title="Խմբագրել բաժինը. Երգեհոնի համար" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=29" title="Edit section's source code: Երգեհոնի համար"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Երեք պրելյուդիա և ֆուգա</li> <li>Ֆուգա</li> <li>11 քառաձայն պրելյուդներ, օպուս 122</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Կամերային_երաժշտություն"><span id=".D4.BF.D5.A1.D5.B4.D5.A5.D6.80.D5.A1.D5.B5.D5.AB.D5.B6_.D5.A5.D6.80.D5.A1.D5.AA.D5.B7.D5.BF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Կամերային երաժշտություն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=30" title="Խմբագրել բաժինը. Կամերային երաժշտություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=30" title="Edit section's source code: Կամերային երաժշտություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Դաշնամուրային տրիո լյա մինոր (առանց օպուս)</li> <li>Տրիո դաշնամուրի ջութակի և թավջութակի համար № 1, օպուս 8</li> <li>Լարայն սեքստետ (երկու ջութակի երկու ալտի և երկու թավջութակի համար) № 1- սի բեմոլ մաժոր, օպուս 18</li> <li>Կվարտետ դաշնամուրի և լարայինների համար № 1, օպուս 25</li> <li>Կվարտետ դաշնամուրի և լարայինների համար № 2, օպուս 26</li> <li>Կվարտետ դաշնամուրի և լարայինների համար № 3, օպուս 60</li> <li>Կվինտետ դաշնամուրի և լարային կվարտետի համար, օպուս 34</li> <li>Սոնատ երկու դաշնամուրի համար (վերը նշված կվինտետի փոխադրությունը)</li> <li>Լարային սեքստետ № 2 սոլ մաժոր, օպուս 36</li> <li>Սոնատ դաշնամուրի և թավջութակի համար № 1, օպուս 38</li> <li>Տրիո գալարափողի ջութակի և դաշնամուրի համար, օպուս 40</li> <li>Լարային կվարտետ № 1, օպուս 51</li> <li>Լարային կվարտետ № 2, օպուս 51</li> <li>Վարիացիաներ Հայդնի թեմայով (դաշնամուր չորս ձեռք), օպուս 56/բ</li> <li>Լարային կվարտետ № 3, օպուս 67</li> <li>Սոնատ ջութակի և դաշնամուրի համար № 1, օպուս 78</li> <li>Տրիո դաշնամուրի ջութակի և թավջութակի համար № 2, օպուս 87</li> <li>Լարային կվինտետ № 1, օպուս 88</li> <li>Սոնատ դաշնամուրի և թավջութակի համար № 2, օպուս 99</li> <li>Սոնատ ջութակի և դաշնամուրի համար № 2, օպուս 100</li> <li>Տրիո դաշնամուրի ջութակի և թավջութակի համար № 3, օպուս 101</li> <li>Սոնատ ջութակի դաշնամուրի համար № 3, օպուս 108</li> <li>Լարային կվինտետ № 2, օպուս 111</li> <li>Տրիո կլառնետի թավջութակի և դաշնամուրի համար, օպուս 114</li> <li>Կվինտետ կլառնետի և լարային կվարտետի համար, օպուս 115</li> <li>Երկու սոնատ կլառնետի կամ ալտի և դաշնամուրի համար, օպուս 120</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Նվագախմբի_համար"><span id=".D5.86.D5.BE.D5.A1.D5.A3.D5.A1.D5.AD.D5.B4.D5.A2.D5.AB_.D5.B0.D5.A1.D5.B4.D5.A1.D6.80"></span>Նվագախմբի համար</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=31" title="Խմբագրել բաժինը. Նվագախմբի համար" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=31" title="Edit section's source code: Նվագախմբի համար"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Սերենադ № 1 - ռե մաժոր, օպուս 11</li> <li>Սերենադ № 2 - լյա մաժոր, օպուս 16</li> <li>Վարիացիաներ Հայդնի թեմայով, օպուս 56</li> <li>Սիմֆոնիա № 1 - դո մինոր, օպուս 68</li> <li>Սիմֆոնիա № 2 - ռե մաժոր, օպուս 73</li> <li>Ակադեմիական նախերգանք, օպուս 80</li> <li>Ողբերգական նախերգանք, օպուս 81</li> <li>Սիմֆոնիա № 3 - ֆա մաժոր, օպուս 90</li> <li>Սիմֆոնիա № 4 - մի մինոր, օպուս 98</li> <li>Հունգարական պարեր</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Կոնցերտներ"><span id=".D4.BF.D5.B8.D5.B6.D6.81.D5.A5.D6.80.D5.BF.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Կոնցերտներ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=32" title="Խմբագրել բաժինը. Կոնցերտներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=32" title="Edit section's source code: Կոնցերտներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Կոնցերտ դաշնամուրի և նվագախմբի համար № 1 - ռե մինոր, օպուս 15</li> <li>Կոնցերտ ջութակի և նվագախմբի համար - ռե մաժոր, օպուս 77</li> <li>Կոնցերտ դաշնամուրի և նվագախմբի համար № 2 - սի բեմոլ մաժոր, օպուս 83</li> <li>Կրկնակի կոնցերտ ջութակի, թավջութակի և նվագախմբի համար - լյա մինոր, օպուս 102</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Վոկալ_ստեղծագործություններ"><span id=".D5.8E.D5.B8.D5.AF.D5.A1.D5.AC_.D5.BD.D5.BF.D5.A5.D5.B2.D5.AE.D5.A1.D5.A3.D5.B8.D6.80.D5.AE.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Վոկալ ստեղծագործություններ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=33" title="Խմբագրել բաժինը. Վոկալ ստեղծագործություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=33" title="Edit section's source code: Վոկալ ստեղծագործություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i>Ձայնի և նվագախմբի համար</i> </p> <ul><li>Ավե Մարիա, օպուս 12 (1858)</li> <li>Գերմանական Ռեքվիեմ, օպուս 45 (1857-68)</li> <li>Ռինալդո (Գյոթե), օպուս 50 (1863-68)</li> <li>Ռապսոդիա ալտի, տղամարդկանց երգչախմբի և նվագախմբի համար (Գյոթե), օպուս 53 (1869)</li> <li>Ճակատագրի երգ (Հոյդերլին), օպուս 54 (1871)</li> <li>Հաղթական երգ, օպուս 54 (1870-71)</li> <li>Նայնի (Շիլլեր), օպուս 82 (1880-81)</li> <li>Ծնողների երգը, օպուս 89 (1882)</li></ul> <p><i>Ձայնի և տարբեր գործիքների համար</i> </p> <ul><li>Ողբերգական հիմն երգչախմբի և փողային գործիքների համար, օպուս 13 (1858)</li> <li>Երեք երգ կանացի երգչախմբի, երկու գալարափողի և տավիղի համար, օպուս 17 (1860)</li> <li>Երկու երգ կոնտրալտոյի, ալտի և դաշնամուրի համար, օպուս 901 (1856-58)</li> <li>Սպուչ, կանոն ձայնի և ալտի համար, առանց օպուսի (1856-58)</li></ul> <p><i>Երգչախմբի և դաշնամուրի կամ երգեհոնի համար</i> </p> <ul><li>Ավե Մարիա, օպուս 12</li> <li>Սաղմոս XIII, օպուս 27 (1859)</li> <li>Հոգևոր երգ, օպուս 30 (1856)</li> <li>Երգ պատկեր, օպուս 96բ (1855)</li></ul> <p><i>Ակապելլա երգչախմբի համար</i> </p> <ul><li>Մարիայի երգը, օպուս 22 (1859)</li> <li>Երկու մոտետ, օպուս 29 (1860)</li> <li>Երեկ ակապելլա ստեղծագործություններ, օպուս 42 (1859-61)</li> <li>Յոթ երգ, օպուս 62 (1874)</li> <li>Վեց երգ և ռոմանս, օպուս 93ա (1883-84)</li> <li>Հինգ երգ, օպուս 104 (1888)</li> <li>Երեք մոտետ, օպուս 110 (1889)</li> <li>Էնիգմատիկ կանոններ առանց օպուսի</li></ul> <p><i>Տղամարդկանց ակապելլա երգչախումբ</i> </p> <ul><li>Հինգ վոկալ քառաձայն օպուս 41 (1861-62)</li></ul> <p><i>Վոկալ քառաձայներ դաշնամուրի նվագակցությամբ</i> </p> <ul><li>Երեք վոկալ քառաձայն, օպուս 31 (1859-63)</li> <li>Սիրո երգեր-Վալսեր, օպուս 52 (1868-69) (նաև չորս ձեռք դաշնամուրի համար )</li> <li>Նոր սիրո երգեր-Վալսեր, օպուս 65 (1874) (նաև չորս ձեռք դաշնամուրի համար)</li> <li>Երեք կվարտետ, օպուս 64 (1862-74)</li> <li>Չորս կվարտետ, օպուս 92 (1877-84)</li> <li>Ցիգան երգեր, օպուս 103 (1887)</li> <li>Վեց կվարտետ, օպուս 112 (1888-89)</li></ul> <p><i>Դուետներ դաշնամուրի նվագակցությամբ</i> </p> <ul><li>Երեք երգ սոպրանոյի և ալտի համար, օպուս 20 (1858-60)</li> <li>Չորս դուետ ալտի և բարիտոնի համար, օպուս 28 (1860-62)</li> <li>Սոպրանոյի և ալտի համար, օպուս 61 (1874)</li> <li>Սոպրանոյի և ալտի համար, օպուս 61 (1875)</li> <li>Բալլադներ և ռոմանսներ, օպուս 75 (1877-78)</li> <li>Ռոմանսներ և երգեր, օպուս 84 (1878-81)</li></ul> <p><b>Երգեր</b> </p> <ul><li>Վեց երգ, օպուս 3 (1852-53) տենորի կամ սոպրանոյի համար</li> <li>Վեց երգ, օպուս 6 (1852-53) սոպրանոյի կամ տենորի համար</li> <li>Վեց երգ, օպուս 7 (1851-53)</li> <li>Ութ երգ և ռոմանս, օպուս 14 (1858)</li> <li>Հինգ պոեմ, օպուս 19 (1858-59)</li> <li>Ինը երգ, օպուս 32 (1864)</li> <li>"Գեղեցիկ Մագելոնան", օպուս 33 (1861-68)</li> <li>Չորս երգ, օպուս 43 (1857-68)</li> <li>Չորս երգ, օպուս 46 (1864)</li> <li>Հինգ երգ, օպուս 47 (1858-68)</li> <li>Յոթ երգ, օպուս 48 (1855-68)</li> <li>Հինգ երգ, օպոս 49 (1864-68)</li> <li>Ութ երգ, օպուս 57 (1871)</li> <li>Ութ երգ, օպուս 58 (1871)</li> <li>Ութ երգ, օպուս 59 (1871-73)</li> <li>Ինը երգ, օպուս 63 (1873-74)</li> <li>Ինը երգ, օպուս 69 (1877)</li> <li>Չորս երգ, օպուս 70 (1875-77)</li> <li>Հինգ երգ, օպուս 71 (1877)</li> <li>Հինգ երգ, օպուս 72 (1876-77)</li> <li>Հինգ երգ, օպուս 84 (1878-81)</li> <li>Վեց երգ, օպուս 85 (1877-79)</li> <li>Վեց երգ, օպուս 86 (1877-78)</li> <li>Հինգ երգ, օպուս 94 (1884)</li> <li>Յոթ երգ, օպուս 95 (1884)</li> <li>Չորս երգ, օպուս 96 (1884)</li> <li>Վեց երգ, օպուս 97 (1884)</li> <li>Հինգ երգ, օպուս 105 (1886)</li> <li>Հինգ երգ, օպուս 106 1886)</li> <li>Հինգ երգ, օպուս 107 (1886)</li> <li>Չորս լուրջ երգ օպուս 121 (1896)</li> <li>"Գիշեր", առանց օպուսի (1854)</li> <li>14 ժողովրդական երգ երեխաների համար (1858)</li> <li>49 գերմանական ժողովրդական երգ, առանց օպուսի (1854-58)</li> <li>28 գերմանական ժողովրդական երգ, առանց օպուսի (1858)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ծանոթագրություններ"><span id=".D4.BE.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D5.A9.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ծանոթագրություններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=34" title="Խմբագրել բաժինը. Ծանոթագրություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=34" title="Edit section's source code: Ծանոթագրություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9141943">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-_b16e30cb886309da-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-_b16e30cb886309da_1-0">1,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_b16e30cb886309da_1-1">1,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_b16e30cb886309da_1-2">1,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_b16e30cb886309da_1-3">1,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_b16e30cb886309da_1-4">1,4</a></sup></span> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q36524 citetype_Q7094076 citetype_Q27031827 citetype_Q595971" data-entity-id="Q19938912"><i class="wef_low_priority_links"><a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Ֆրանսիայի ազգային գրադարան">Bibliothèque nationale de France</a></i> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb13891799w">data.bnf.fr</a> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке ֆրանսերեն">(ֆր.)</span>: տվյալների բաց շտեմարան<span class="wef_low_priority_links"> — 2011.</span></span></span> </li> <li id="cite_note-_49794692aef85144-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-_49794692aef85144_2-0">2,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_49794692aef85144_2-1">2,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_49794692aef85144_2-2">2,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_49794692aef85144_2-3">2,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_49794692aef85144_2-4">2,4</a></sup></span> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q615699" data-entity-id="Q5375741"><i class="wef_low_priority_links">Geiringer K., Simpson R.</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/biography/Johannes-Brahms">Encyclopædia Britannica</a><span class="wef_low_priority_links"></span></span></span> </li> <li id="cite_note-_b03181ac7478ad0b-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-_b03181ac7478ad0b_3-0">3,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_b03181ac7478ad0b_3-1">3,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q59825643 citetype_Q847959" data-entity-id="Q504063"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.discogs.com/artist/304975">Discogs</a><span class="wef_low_priority_links"> — 2000.</span></span></span> </li> <li id="cite_note-_837869a69586e6c1-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-_837869a69586e6c1_4-0">4,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_837869a69586e6c1_4-1">4,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_837869a69586e6c1_4-2">4,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_837869a69586e6c1_4-3">4,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_837869a69586e6c1_4-4">4,4</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_837869a69586e6c1_4-5">4,5</a></sup></span> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q3331189" data-entity-id="Q17378135">Брамс Иоганнес // <a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%8D%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F_(%D1%82%D1%80%D0%B5%D1%82%D1%8C%D0%B5_%D0%B8%D0%B7%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5)" class="extiw" title="ru:Большая советская энциклопедия (третье издание)">Большая советская энциклопедия</a> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке ռուսերեն">(ռուս.)</span>: [в 30 т.]<span class="wef_low_priority_links"> / под ред. <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%A5%D6%84%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D6%80_%D5%8A%D6%80%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%BE" title="Ալեքսանդր Պրոխորով">А. М. Прохорова</a> — 3-е изд. — <span title="Москва" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help; white-space: nowrap">М.</span>: <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D5%AC%D5%B7%D5%A1%D5%B5%D5%A1_%D5%BC%D5%B8%D5%BD%D5%AB%D5%B5%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%A1_%D5%A7%D5%B6%D6%81%D5%AB%D5%AF%D5%AC%D5%B8%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1_(%D5%B0%D6%80%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6)" title="Բոլշայա ռոսիյսկայա էնցիկլոպեդիա (հրատարակչություն)">Советская энциклопедия</a>, 1969.</span></span></span> </li> <li id="cite_note-_45d00004f0c2300d-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-_45d00004f0c2300d_5-0">5,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_45d00004f0c2300d_5-1">5,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_45d00004f0c2300d_5-2">5,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q19389637" data-entity-id="Q88807731"><i class="wef_low_priority_links"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Constantin_von_Wurzbach" class="extiw" title="de:Constantin von Wurzbach">Wurzbach D. C. v.</a></i> <a href="https://de.wikipedia.org/wiki/s:BLK%C3%96:Brahms,_Johannes" class="extiw" title="de:s:BLKÖ:Brahms, Johannes">Brahms, Johannes</a> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке գերմաներեն">(գերմ.)</span> // <i><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Biographisches_Lexikon_des_Kaiserthums_Oesterreich" class="extiw" title="de:Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich">Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich</a></i>: <i>enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben</i><span class="wef_low_priority_links"> — <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D5%A5%D5%B6%D5%B6%D5%A1" title="Վիեննա">Wien</a>: 1856. — Vol. 14. — S. 406.</span></span></span> </li> <li id="cite_note-_031acd5e6f01bbe7-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-_031acd5e6f01bbe7_6-0">6,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_031acd5e6f01bbe7_6-1">6,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_031acd5e6f01bbe7_6-2">6,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_031acd5e6f01bbe7_6-3">6,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_031acd5e6f01bbe7_6-4">6,4</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_031acd5e6f01bbe7_6-5">6,5</a></sup></span> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q10605195 citetype_Q3621673 citetype_Q380829" data-entity-id="Q3621644"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.digitalarchivioricordi.com/it/people/display/1510">Archivio Storico Ricordi</a><span class="wef_low_priority_links"> — 1808.</span></span></span> </li> <li id="cite_note-_b100bd77f095da16-7"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-_b100bd77f095da16_7-0">7,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_b100bd77f095da16_7-1">7,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_b100bd77f095da16_7-2">7,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q13136" data-entity-id="Q237227"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/brahms-johannes">Բրոքհաուզի հանրագիտարան</a> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке գերմաներեն">(գերմ.)</span><span class="wef_low_priority_links"></span></span></span> </li> <li id="cite_note-_d8c066b1b06210b9-8"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-0">8,00</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-1">8,01</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-2">8,02</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-3">8,03</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-4">8,04</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-5">8,05</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-6">8,06</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-7">8,07</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-8">8,08</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-9">8,09</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-10">8,10</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-11">8,11</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-12">8,12</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_d8c066b1b06210b9_8-13">8,13</a></sup></span> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q1002697" data-entity-id="Q19142610"><i class="wef_low_priority_links"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Richard_Heuberger_der_%C3%84ltere" class="extiw" title="de:Richard Heuberger der Ältere">Ältere R. H. d.</a></i> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/biographischesj08wolfgoog/page/90/mode/1up">Biographisches Jahrbuch und Deutscher Nekrolog</a> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке գերմաներեն">(գերմ.)</span><span class="wef_low_priority_links"> / Hrsg.: <a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Anton_Bettelheim" class="extiw" title="de:Anton Bettelheim">A. Bettelheim</a> — <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A5%D5%BC%D5%AC%D5%AB%D5%B6" title="Բեռլին">B</a>. — Vol. 2, 1897. — S. 90—96.</span></span></span> </li> <li id="cite_note-mus-infobrams-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mus-infobrams_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10127783">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130512054857/http://mus-info.ru/composers/brams.shtml">«ИОГАННЕС БРАМС»</a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://mus-info.ru/composers/brams.shtml">օրիգինալից</a> 2013 թ․ մայիսի 12-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 6-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%98%D0%9E%D0%93%D0%90%D0%9D%D0%9D%D0%95%D0%A1+%D0%91%D0%A0%D0%90%D0%9C%D0%A1&rft_id=http%3A%2F%2Fmus-info.ru%2Fcomposers%2Fbrams.shtml&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD+%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFSwafford2012" class="citation book cs1">Swafford, Jan (2012). <i>Johannes Brahms: A Biography</i>. Random House Digital, Inc. էջ 327. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/9780307809896" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/9780307809896"><bdi>9780307809896</bdi></a>. «He continued, in high theological mode. Brahms was not about to put up with that sort of thing. He was a humanist and an agnostic, and his requiem was going to express that, Reinthaler or no.»</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Johannes+Brahms%3A+A+Biography&rft.pages=327&rft.pub=Random+House+Digital%2C+Inc.&rft.date=2012&rft.isbn=9780307809896&rft.aulast=Swafford&rft.aufirst=Jan&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD+%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFSmith2000" class="citation book cs1">Smith, Warren Allen (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/whoswhoinhellhan00smit"><i>Who's who in hell: a handbook and international directory for humanists, freethinkers, naturalists, rationalists, and non-theists</i></a>. Barricade Books. էջ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/whoswhoinhellhan00smit/page/134">134</a>. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/9781569801581" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/9781569801581"><bdi>9781569801581</bdi></a>. «Brahms was less "religious" than Beethoven. This he reveals in letters to Herzogenberg, in which he wrote that he was a complete agnostic.»</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Who%27s+who+in+hell%3A+a+handbook+and+international+directory+for+humanists%2C+freethinkers%2C+naturalists%2C+rationalists%2C+and+non-theists&rft.pages=134&rft.pub=Barricade+Books&rft.date=2000&rft.isbn=9781569801581&rft.aulast=Smith&rft.aufirst=Warren+Allen&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fwhoswhoinhellhan00smit&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD+%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFSams2000" class="citation book cs1">Sams, Eric (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/songsofjohannesb00sams"><i>The Songs of Johannes Brahms</i></a>. Yale University Press. էջ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/songsofjohannesb00sams/page/326">326</a>. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/9780300079623" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/9780300079623"><bdi>9780300079623</bdi></a>. «But the thought of bright nearness brings back the face-to-face music of 'Von Angesicht zu Angesichte', which is as close as the agnostic Brahms ever came to a communion with deity. As the pious aria ends, the humanist moral returns.»</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Songs+of+Johannes+Brahms&rft.pages=326&rft.pub=Yale+University+Press&rft.date=2000&rft.isbn=9780300079623&rft.aulast=Sams&rft.aufirst=Eric&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsongsofjohannesb00sams&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD+%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">Swafford, Jan. <i>Johannes Brahms: A Biography</i>. Alfred A. Knopf, Inc., 1997</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">Alex Needham (2012), <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.guardian.co.uk/music/2012/jan/13/brahms-piano-piece-premiere?INTCMP=SRCH">Brahms piano piece to get its premiere 159 years after its creation</a></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Արտաքին_հղումներ"><span id=".D4.B1.D6.80.D5.BF.D5.A1.D6.84.D5.AB.D5.B6_.D5.B0.D5.B2.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Արտաքին հղումներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=35" title="Խմբագրել բաժինը. Արտաքին հղումներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=35" title="Edit section's source code: Արտաքին հղումներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="infobox"> <table> <tbody><tr> <td><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/28px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="28" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/56px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a><figcaption></figcaption></figure></td> <td><i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Johannes_Brahms" class="extiw" title="c:Johannes Brahms">Յոհաննես Բրամս</a></b></i><br />էջը <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/" class="extiw" title="c:">Վիքիպահեստում</a> </td></tr></tbody></table> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.books-summary.com/biographies/johannes-brahms-biography.html">Յոհանես Բրամսի կենսագրություն</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121101234327/http://www.books-summary.com/biographies/johannes-brahms-biography.html">Արխիվացված</a> 2012-11-01 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.brahms-institut.de/web/index.html">Բրամսի ինստիտուտ</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://mus-info.ru/composers/brams.shtml">Բրամս, կյանքը և գործունեությունը</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130512054857/http://mus-info.ru/composers/brams.shtml">Արխիվացված</a> 2013-05-12 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://johannes-brahms.ru/2.php">Բրամսի կենսագրական և ստեղծագործական տվյալներ</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070929221337/http://johannes-brahms.ru/2.php">Արխիվացված</a> 2007-09-29 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cdguide.nm.ru/composers/brahms1.html">Բրամսի ստեղծագործությունների հակիրճ ցանկ</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090918133825/http://www.cdguide.nm.ru/composers/brahms1.html">Արխիվացված</a> 2009-09-18 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Գրականություն"><span id=".D4.B3.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Գրականություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=36" title="Խմբագրել բաժինը. Գրականություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=36" title="Edit section's source code: Գրականություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ռուսերեն"><span id=".D5.8C.D5.B8.D6.82.D5.BD.D5.A5.D6.80.D5.A5.D5.B6"></span>Ռուսերեն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=37" title="Խմբագրել բաժինը. Ռուսերեն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=37" title="Edit section's source code: Ռուսերեն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><small>* Ганс Галь Иоганнес Брамс. Творчество и личность // Брамс, Вагнер, Верди. Три мастера, три мира. - Феникс, 1998. - С. 23-230. - 640 с. - 5000 экз. - <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/5222002748" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 5-222-00274-8</a> </small></p><small><ul><li>Карл Гейрингер. Иоганнес Брамс = Johannes Brahms. - Москва: Музыка, 1965. - 432 с. - 8430 экз.</li> <li>Е. М. Царева. Иоганнес Брамс. - Москва: Музыка, 1986. - 384 с. - 30 000 экз. (djvu-книга)</li></ul></small><small></small><p><small></small> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Անգլերեն"><span id=".D4.B1.D5.B6.D5.A3.D5.AC.D5.A5.D6.80.D5.A5.D5.B6"></span>Անգլերեն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=38" title="Խմբագրել բաժինը. Անգլերեն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=38" title="Edit section's source code: Անգլերեն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><small>Deiters Hermann Johannes Brahms: A Biographical Sketch. - München: Cambridge University Press, 2009. - <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/9781108004794" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1108004794</a></small> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Գերմաներեն"><span id=".D4.B3.D5.A5.D6.80.D5.B4.D5.A1.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.A5.D5.B6"></span>Գերմաներեն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&veaction=edit&section=39" title="Խմբագրել բաժինը. Գերմաներեն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&action=edit&section=39" title="Edit section's source code: Գերմաներեն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><small>* Kalbeck Max Johannes Brahms. Biographie in 4 Bänden. - Tutzing: Faksimile-Nachdruck Schneider, 1976. </small></p><small></small><ul><small><li>Korff Malte Johannes Brahms: Leben und Werk. - München: Deutscher Taschenbuch Verlag, 2008. - <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/9783423246569" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-3423246569</a></li> </small><li><small>McCorkle M. L. Johannes Brahms thematisch-bibliographisches Werkverzeichnis. - München, 1984.</small></li></ul> <table class="metadata plainlinks ambox ambox-style" style=""> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><div style="width: 52px;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%87%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%A9%D5%BE%D5%A1_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Վիքիպեդիա:Շաբաթվա հոդված"><img alt="✯" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/HSbra2.svg/50px-HSbra2.svg.png" decoding="async" width="50" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/HSbra2.svg/75px-HSbra2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/HSbra2.svg/100px-HSbra2.svg.png 2x" data-file-width="156" data-file-height="156" /></a></span></div></td> <td class="mbox-text" style="color: black; font-weight: italic;"> Այս հոդվածն ընտրվել է <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1" title="Հայերեն Վիքիպեդիա">Հայերեն Վիքիպեդիայի</a>՝ {{{1}}} թվականի {{{2}}} <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%87%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%A9%D5%BE%D5%A1_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Վիքիպեդիա:Շաբաթվա հոդված">շաբաթվա հոդված</a>։ </td> </tr> </tbody></table> <table class="toccolours" style="width:100%"><tbody><tr><td style="width:auto"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/24px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/36px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/48px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="30" data-file-height="30" /></span></span></td><td style="width:100%"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A1%D5%B0%D5%A5%D5%BD%D5%BF" title="Վիքիպահեստ">Վիքիպահեստն</a> ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Johannes_Brahms" class="extiw" title="commons:Category:Johannes Brahms">«Յոհաննես Բրամս»</a> հոդվածին։</td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><span class="noprint plainlinksneverexpand nowrap" style="font-size:x-small;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Դիտել այս կաղապարը"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></div>  Ֆոտո, վիդեո և աուդիո</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://itunes.apple.com/am/artist/264688">Apple Music</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.deezer.com/artist/7128">Deezer</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.last.fm/music/Johannes+Brahms">Last.fm</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://musopen.org/composer/johannes-brahms/">Musopen</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://open.spotify.com/artist/5wTAi7QkpP6kp8a54lmTOq">Spotify</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Թեմատիկ կայքեր</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://armradioarchive.am/ar/RrATriY">Հանրային ռադիոյի արխիվ</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.allmusic.com/artist/mn0000796908">Allmusic</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.discogs.com/artist/304975">Discogs</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.filmportal.de/5276ee3439eb411aa9d4dab9e03a020a">Filmportal</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imdb.com/name/nm0005974">Internet Movie Database</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://imslp.org/wiki/Category:Brahms,_Johannes">International Music Score Library Project</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://musicbrainz.org/artist/c70d12a2-24fe-4f83-a6e6-57d84f8efb51">MusicBrainz</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://gutenberg.org/ebooks/author/1731">Գուտենբերգ նախագիծ</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.findagrave.com/memorial/129">Find A Grave</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gravsted.dk/person.php?navn=johannesbrahms">gravsted.dk</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikitree.com/wiki/Brahms-2">WikiTree</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Բառարաններ և հանրագիտարաններ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Brahms,_Johannes" class="extiw" title="wikisource:1911 Encyclopædia Britannica/Brahms, Johannes">Բրիտանիկա (11-րդ)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/biography/Johannes-Brahms">Բրիտանիկա</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/brahms-johannes">Բրոքհաուս</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81,_%D0%98%D0%BE%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%BD" class="extiw" title="s:ru:ЭСБЕ/Брамс, Иоганн">Բրոքհաուսի և Եփրոնի</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%9C%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81" class="extiw" title="s:ru:МЭСБЕ/Брамс">Բրոքհաուսի և Եփրոնի փոքր</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.larousse.fr/encyclopedie/personnage/Johannes_Brahms/109973">Լարուսի</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.larousse.fr/encyclopedie/musdico/Johannes_Brahms/166413">Լարուսի</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.krugosvet.ru/enc/kultura_i_obrazovanie/muzyka/BRAMS_IOGANNES.html">Կրուգոսվետ</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0012008.xml">Մեծ կատալոնական</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://snl.no/Johannes_Brahms">Մեծ նորվեգական</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%9C%D0%A1%D0%A0/%D0%92%D0%A2/%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81" class="extiw" title="s:ru:МСР/ВТ/Брамс">Ռիմանի երաժշտական</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/de:ADB:Brahms,_Johannes" class="extiw" title="s:de:ADB:Brahms, Johannes">Allgemeine Deutsche Biographie</a> · <a href="https://en.wikisource.org/wiki/A_Dictionary_of_Music_and_Musicians/Brahms,_Johannes" class="extiw" title="wikisource:A Dictionary of Music and Musicians/Brahms, Johannes">Dictionary of Music and Musicians</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://nndb.com/people/993/000091720">Notable Names Database</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/johannes-brahms">Treccani</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/johannes-brahms/">Universalis</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/brahms-reperes-chronologiques/">Universalis</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6688061">.mw-parser-output .ts-navbox-plaintitle{font-size:100%!important;margin:0 6em!important}</style></div><table class="nowraplinks authoritycontrol collapsible collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><span style="float:left;width:6em"> </span><div class="ts-navbox-plaintitle" style="font-size:114%"><a href="/wiki/%D5%89%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B7%D5%B9%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%BD%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Չափորոշչային վերահսկողություն">Չափորոշչային վերահսկողություն</a></div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Վատիկանի գրադարան">BAV</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/processed/BAV%7CADV10201098">ADV10201098</a> · <span title="BIBSYS" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">BIBSYS</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ask.bibsys.no/ask/action/result?cmd=&kilde=biblio&cql=bs.autid+%3D+90051283&feltselect=bs.autid">90051283</a> · <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Կատալոնիայի գրադարան">BNC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://cantic.bnc.cat/registres/CUCId/a10437563">a10437563</a> · <a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Իսպանիայի ազգային գրադարան">BNE</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX995652">XX995652</a> · <a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Ֆրանսիայի ազգային գրադարան">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb13891799w">13891799w</a> · <span title="CiNii" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">CiNii</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ci.nii.ac.jp/author/DA03146953">DA03146953</a> · <span title="CONOR.Sl" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">CONOR</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cobiss.si/scripts/cobiss?command=DISPLAY&base=CONOR&rid=6811235">6811235</a> · <a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/118514253">118514253</a> · <span title="Աուդիովիզուալ արխիվների ընդհանուր թեզաուրուս" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">GTAA</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.beeldengeluid.nl/gtaa/85491">85491</a> · <span title="Istituto Centrale per il Catalogo Unico" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">ICCU</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://opac.sbn.it/opacsbn/opac/iccu/scheda_authority.jsp?bid=CFIV062701">CFIV062701</a> · <span title="Միջազգային տիպօրինակ անունների նույնացուցիչ" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">ISNI</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://isni-url.oclc.nl/isni/0000000121195925">0000000121195925</a> · <span title="Կոնգրեսի գրադարանի ստուգիչ համար" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">LCCN</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/n79077221">n79077221</a> · <a href="/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Լատվիայի ազգային գրադարան">LNB</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/processed/LNB%7CLNC10-000037231">000037231</a> · <span title="Ազգային խորհրդարանական գրադարան" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">NDL</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00520259">00520259</a> · <a href="/wiki/%D5%89%D5%A5%D5%AD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Չեխիայի ազգային գրադարան">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/jn19990001019">jn19990001019</a> · <span title="Ավստրալիայի ազգային գրադարան" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">NLA</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nla.gov.au/anbd.aut-an35021249">35021249</a> · <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Հունաստանի ազգային գրադարան">NLG</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nlg.okfn.gr/resource/authority/record63950">63950</a> · <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Ռումինիայի ազգային գրադարան">NLR</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://alephnew.bibnat.ro:8991/F?func=find-b&request=000029885000354872&find_code=SYS&adjacent=Y&local_base=NLR10">000029885</a> · <a href="/wiki/%D4%BC%D5%A5%D5%B0%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Լեհաստանի ազգային գրադարան">NLP</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/KHW/makwww.exe?BM=01&IM=04&NU=01&WI=a0000001186074">a0000001186074</a> · <a href="/wiki/%D4%B6%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%A5%D5%A2%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D6%87_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Զագրեբի ազգային և համալսարանական գրադարան">NSK</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/processed/NSK%7C000101622">000101622</a> · <a href="/wiki/%D5%86%D5%AB%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Նիդերլանդների ազգային գրադարան">NTA</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bibliotheken.nl/id/thes/p068685432">068685432</a> · <span title="NUKAT" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">NUKAT</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/processed/NUKAT%7Cn97013855">n97013855</a> · <a href="/wiki/%D5%8A%D5%B8%D6%80%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A3%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Պորտուգալիայի ազգային գրադարան">PTBNP</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/processed/PTBNP%7C139822">139822</a> · <a href="/wiki/%D5%87%D5%BE%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Շվեդիայի ազգային գրադարան">LIBRIS</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://libris.kb.se/auth/178909">178909</a> · <span title="SUDOC" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">SUDOC</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/027500403">027500403</a> · <a href="/wiki/VIAF" title="VIAF">VIAF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/7573295">7573295</a> · <span title="WorldCat" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">WorldCat VIAF</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/7573295">7573295</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="toccolours" style="font-size:85%; margin-top:0.1em; margin-bottom:0.1em; border: 1px solid #aaa; padding: 5px; clear: both;" width="100%"> <tbody><tr> <td><i>Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BD%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Հայկական սովետական հանրագիտարան">Հայկական սովետական հանրագիտարանից</a>  (<a href="https://hy.wikisource.org/wiki/%D4%B7%D5%BB:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%8D%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_2.djvu/554" class="extiw" title="s:Էջ:Հայկական Սովետական Հանրագիտարան (Soviet Armenian Encyclopedia) 2.djvu/554">հ․ 2, էջ 554</a>)։</i> <span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:CC_BY-SA_icon_80x15.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bf/CC_BY-SA_icon_80x15.png" decoding="async" width="80" height="15" class="mw-file-element" data-file-width="80" data-file-height="15" /></a></span> </td></tr></tbody></table>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ստացված է «<a dir="ltr" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Յոհաննես_Բրամս&oldid=10051551">https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Յոհաննես_Բրամս&oldid=10051551</a>» էջից</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Սպասարկող:Կատեգորիաները">Կատեգորիաներ</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%BD%D5%AB_7_%D5%AE%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Մայիսի 7 ծնունդներ">Մայիսի 7 ծնունդներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:1833_%D5%AE%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:1833 ծնունդներ">1833 ծնունդներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%AE%D5%B6%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Համբուրգ քաղաքում ծնվածներ">Համբուրգ քաղաքում ծնվածներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%BA%D6%80%D5%AB%D5%AC%D5%AB_3_%D5%B4%D5%A1%D5%B0%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Ապրիլի 3 մահեր">Ապրիլի 3 մահեր</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:1897_%D5%B4%D5%A1%D5%B0%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:1897 մահեր">1897 մահեր</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8E%D5%AB%D5%A5%D5%B6%D5%B6%D5%A1_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%B4%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Վիեննա քաղաքում մահացածներ">Վիեննա քաղաքում մահացածներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B2%D5%A5%D5%BC%D5%AC%D5%AB%D5%B6%D5%AB_%D5%A3%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D6%80%D5%BE%D5%A5%D5%BD%D5%BF%D5%AB_%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%A4%D5%A5%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%A1%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Բեռլինի գեղարվեստի ակադեմիայի անդամներ">Բեռլինի գեղարվեստի ակադեմիայի անդամներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%BE%D5%BD%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%C2%AB%D4%B3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D6%87_%D5%A1%D6%80%D5%BE%D5%A5%D5%BD%D5%BF%D5%AB_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%C2%BB_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%B8_%D5%AD%D5%A1%D5%B9%D5%AB_%D5%A1%D5%BD%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Ավստրիական «Գիտության և արվեստի համար» պատվո խաչի ասպետներ">Ավստրիական «Գիտության և արվեստի համար» պատվո խաչի ասպետներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D6%80%D5%BE%D5%A5%D5%BD%D5%BF%D5%AB_%D6%87_%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A5%D6%81%D5%A1%D5%AE_%D5%BE%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%AB_%D5%B7%D6%84%D5%A1%D5%B6%D5%B7%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%AB%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Արվեստի և գիտության ոլորտում ունեցած վաստակի շքանշանակիրներ">Արվեստի և գիտության ոլորտում ունեցած վաստակի շքանշանակիրներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%B6%D5%B1%D5%AB%D5%B6%D6%84_%D5%A1%D5%B5%D5%A2%D5%A2%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B8%D5%BE" title="Կատեգորիա:Անձինք այբբենական կարգով">Անձինք այբբենական կարգով</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B5%D6%80%D5%A1%D5%AA%D5%AB%D5%B7%D5%BF%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D5%A1%D5%B5%D5%A2%D5%A2%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B8%D5%BE" title="Կատեգորիա:Երաժիշտներ այբբենական կարգով">Երաժիշտներ այբբենական կարգով</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D6%81%D5%AB_%D5%A4%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Գերմանացի դաշնակահարներ">Գերմանացի դաշնակահարներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D6%81%D5%AB_%D5%A4%D5%AB%D6%80%D5%AB%D5%AA%D5%B8%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Գերմանացի դիրիժորներ">Գերմանացի դիրիժորներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D6%81%D5%AB_%D5%AF%D5%B8%D5%B4%D5%BA%D5%B8%D5%A6%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Գերմանացի կոմպոզիտորներ">Գերմանացի կոմպոզիտորներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%94%D5%A1%D5%B2%D6%81%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%AB%D6%81_%D5%B4%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Քաղցկեղից մահացածներ">Քաղցկեղից մահացածներ</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Թաքցված կատեգորիաներ: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%BB%D5%A5%D6%80,_%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B6%D6%84_%D6%85%D5%A3%D5%BF%D5%A1%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AE%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A5%D5%B6_JsonConfig" title="Կատեգորիա:Էջեր, որոնք օգտագործում են JsonConfig">Էջեր, որոնք օգտագործում են JsonConfig</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BF%D5%BE%D5%B5%D5%A1%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%81_%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%BE" title="Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Հոդվածներ Վիքիտվյալներից աղբյուրներով">Վիքիպեդիա:Հոդվածներ Վիքիտվյալներից աղբյուրներով</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%A4%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%89%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%AB%D6%84_%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A5%D6%81%D5%B8%D5%B2_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Վիքիդատա։Կատեգորիայի կարիք ունեցող հոդվածներ">Վիքիդատա։Կատեգորիայի կարիք ունեցող հոդվածներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%A4%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%B9%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BF%D5%A1%D6%80%D6%80%D5%A5%D6%80_%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D5%B2_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Վիքիդատայի հայերեն չթարգմանված տարրեր պարունակող հոդվածներ">Վիքիպեդիա:Վիքիդատայի հայերեն չթարգմանված տարրեր պարունակող հոդվածներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80,_%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B6%D6%84_%D5%B4%D6%80%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%AB%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%AB%D6%84_%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A5%D5%B6" title="Կատեգորիա:Հոդվածներ, որոնք մրցանակակիրների կատեգորիայի կարիք ունեն">Հոդվածներ, որոնք մրցանակակիրների կատեգորիայի կարիք ունեն</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:Webarchive_template_wayback_links" title="Կատեգորիա:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%87%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%A9%D5%BE%D5%A1_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Կատեգորիա:Շաբաթվա հոդված">Շաբաթվա հոդված</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%86%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A5%D6%80_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BD%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D6%81" title="Կատեգորիա:Նյութեր Հայկական սովետական հանրագիտարանից">Նյութեր Հայկական սովետական հանրագիտարանից</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%89%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A3%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%BF_%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%81" title="Կատեգորիա:Չստուգված հոդվածներ ազատ աղբյուրներից">Չստուգված հոդվածներ ազատ աղբյուրներից</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:Pages_using_ISBN_magic_links" title="Կատեգորիա:Pages using ISBN magic links">Pages using ISBN magic links</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Այս էջը վերջին անգամ փոփոխվել է 20 Հուլիսի 2024-ի ժամը 23:17-ին:</li> <li id="footer-info-copyright">Տեքստը հասանելի է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy">Քրիեյթիվ Քոմոնս Հղման-Համանման տարածման</a> թույլատրագրի ներքո, առանձին դեպքերում հնարավոր են հավելյալ պայմաններ։ Մանրամասնությունների համար այցելեք՝ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Օգտագործման պայմաններ</a>։</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Գաղտնիության քաղաքականություն</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8">Վիքիպեդիայի մասին</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%A6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%81">Հրաժարագրեր</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ծրագրավորողներ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hy.wikipedia.org">Վիճակագրություն</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie statement</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hy.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD&section=24&veaction=edit&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Տեսքը բջջայինով</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-kpnzx","wgBackendResponseTime":201,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"2.204","walltime":"4.260","ppvisitednodes":{"value":2820,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":172980,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":5008,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":102,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":28796,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":68,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 4005.355 1 -total"," 70.74% 2833.527 1 Կաղապար:Տեղեկաքարտ_Երաժիշտ"," 70.63% 2829.095 1 Կաղապար:Տեղեկաքարտ"," 36.98% 1481.350 28 Կաղապար:Wikidata"," 29.59% 1185.358 2 Կաղապար:Br_separated_entries"," 16.37% 655.524 1 Կաղապար:ԱԾ"," 12.46% 498.974 1 Կաղապար:Wikidata/p166"," 10.77% 431.189 1 Կաղապար:Wikidata/p19"," 9.13% 365.505 1 Կաղապար:Wikidata/p20"," 7.73% 309.510 1 Կաղապար:Արտաքին_հղումներ"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"1.849","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":18568204,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Loaded datatype monolingualtext of P1559 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype string of P742 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nGot person name of Q193563 from label: «Bibliothèque nationale de France»\nEntity Q193563 is not a person\ntokenizeName: «Karl Geiringer»: have «Im (x1) Fa» match\ntokenizeName: «Robert Simpson»: have «Im (x1) Fa» match\nCustom label provided for Q83552\ntokenizeName: «А. М. Прохорова»: have «Im (x2) Fa» match\nCustom label provided for Q25856\ntokenizeName: «Dr. Constant v. Wurzbach»: have «Im (x3) Fa» match\nGot person name of Q193563 from label: «Bibliothèque nationale de France»\nEntity Q193563 is not a person\ntokenizeName: «Karl Geiringer»: have «Im (x1) Fa» match\ntokenizeName: «Robert Simpson»: have «Im (x1) Fa» match\nCustom label provided for Q83552\ntokenizeName: «А. М. Прохорова»: have «Im (x2) Fa» match\nGot person name of Q701691 from label: «Richard Heuberger der Ältere»\ntokenizeName: «Richard Heuberger der Ältere»: have «Im (x3) Fa» match\nGot person name of Q113794 from label: «Anton Bettelheim»\ntokenizeName: «Anton Bettelheim»: have «Im (x1) Fa» match\nGot title of Q64 from short name claim: «B»\nLoaded datatype wikibase-item of P136 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P1303 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nGot person name of Q701691 from label: «Richard Heuberger der Ältere»\ntokenizeName: «Richard Heuberger der Ältere»: have «Im (x3) Fa» match\nGot person name of Q113794 from label: «Anton Bettelheim»\ntokenizeName: «Anton Bettelheim»: have «Im (x1) Fa» match\nGot title of Q64 from short name claim: «B»\nGot person name of Q701691 from label: «Richard Heuberger der Ältere»\ntokenizeName: «Richard Heuberger der Ältere»: have «Im (x3) Fa» match\nGot person name of Q113794 from label: «Anton Bettelheim»\ntokenizeName: «Anton Bettelheim»: have «Im (x1) Fa» match\nGot title of Q64 from short name claim: «B»\nGot person name of Q701691 from label: «Richard Heuberger der Ältere»\ntokenizeName: «Richard Heuberger der Ältere»: have «Im (x3) Fa» match\nGot person name of Q113794 from label: «Anton Bettelheim»\ntokenizeName: «Anton Bettelheim»: have «Im (x1) Fa» match\nGot title of Q64 from short name claim: «B»\nGot person name of Q701691 from label: «Richard Heuberger der Ältere»\ntokenizeName: «Richard Heuberger der Ältere»: have «Im (x3) Fa» match\nGot person name of Q113794 from label: «Anton Bettelheim»\ntokenizeName: «Anton Bettelheim»: have «Im (x1) Fa» match\nGot title of Q64 from short name claim: «B»\nGot person name of Q701691 from label: «Richard Heuberger der Ältere»\ntokenizeName: «Richard Heuberger der Ältere»: have «Im (x3) Fa» match\nGot person name of Q113794 from label: «Anton Bettelheim»\ntokenizeName: «Anton Bettelheim»: have «Im (x1) Fa» match\nGot title of Q64 from short name claim: «B»\nLoaded datatype wikibase-item of P264 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nGot person name of Q701691 from label: «Richard Heuberger der Ältere»\ntokenizeName: «Richard Heuberger der Ältere»: have «Im (x3) Fa» match\nGot person name of Q113794 from label: «Anton Bettelheim»\ntokenizeName: «Anton Bettelheim»: have «Im (x1) Fa» match\nGot title of Q64 from short name claim: «B»\nGot person name of Q701691 from label: «Richard Heuberger der Ältere»\ntokenizeName: «Richard Heuberger der Ältere»: have «Im (x3) Fa» match\nGot person name of Q113794 from label: «Anton Bettelheim»\ntokenizeName: «Anton Bettelheim»: have «Im (x1) Fa» match\nGot title of Q64 from short name claim: «B»\nGot person name of Q701691 from label: «Richard Heuberger der Ältere»\ntokenizeName: «Richard Heuberger der Ältere»: have «Im (x3) Fa» match\nGot person name of Q113794 from label: «Anton Bettelheim»\ntokenizeName: «Anton Bettelheim»: have «Im (x1) Fa» match\nGot title of Q64 from short name claim: «B»\nGot person name of Q701691 from label: «Richard Heuberger der Ältere»\ntokenizeName: «Richard Heuberger der Ältere»: have «Im (x3) Fa» match\nGot person name of Q113794 from label: «Anton Bettelheim»\ntokenizeName: «Anton Bettelheim»: have «Im (x1) Fa» match\nGot title of Q64 from short name claim: «B»\nGot person name of Q701691 from label: «Richard Heuberger der Ältere»\ntokenizeName: «Richard Heuberger der Ältere»: have «Im (x3) Fa» match\nGot person name of Q113794 from label: «Anton Bettelheim»\ntokenizeName: «Anton Bettelheim»: have «Im (x1) Fa» match\nGot title of Q64 from short name claim: «B»\nGot person name of Q701691 from label: «Richard Heuberger der Ältere»\ntokenizeName: «Richard Heuberger der Ältere»: have «Im (x3) Fa» match\nGot person name of Q113794 from label: «Anton Bettelheim»\ntokenizeName: «Anton Bettelheim»: have «Im (x1) Fa» match\nGot title of Q64 from short name claim: «B»\nGot person name of Q193563 from label: «Bibliothèque nationale de France»\nEntity Q193563 is not a person\ntokenizeName: «Karl Geiringer»: have «Im (x1) Fa» match\ntokenizeName: «Robert Simpson»: have «Im (x1) Fa» match\nGot person name of Q193563 from label: «Bibliothèque nationale de France»\nEntity Q193563 is not a person\ntokenizeName: «Karl Geiringer»: have «Im (x1) Fa» match\ntokenizeName: «Robert Simpson»: have «Im (x1) Fa» match\nCustom label provided for Q83552\ntokenizeName: «А. М. Прохорова»: have «Im (x2) Fa» match\nCustom label provided for Q25856\ntokenizeName: «Dr. Constant v. Wurzbach»: have «Im (x3) Fa» match\nCustom label provided for Q83552\ntokenizeName: «А. М. Прохорова»: have «Im (x2) Fa» match\nCustom label provided for Q25856\ntokenizeName: «Dr. Constant v. Wurzbach»: have «Im (x3) Fa» match\nGot person name of Q193563 from label: «Bibliothèque nationale de France»\nEntity Q193563 is not a person\ntokenizeName: «Karl Geiringer»: have «Im (x1) Fa» match\ntokenizeName: «Robert Simpson»: have «Im (x1) Fa» match\nCustom label provided for Q83552\ntokenizeName: «А. М. Прохорова»: have «Im (x2) Fa» match\nGot person name of Q701691 from label: «Richard Heuberger der Ältere»\ntokenizeName: «Richard Heuberger der Ältere»: have «Im (x3) Fa» match\nGot person name of Q113794 from label: «Anton Bettelheim»\ntokenizeName: «Anton Bettelheim»: have «Im (x1) Fa» match\nGot title of Q64 from short name claim: «B»\nCustom label provided for Q83552\ntokenizeName: «А. М. Прохорова»: have «Im (x2) Fa» match\nGot person name of Q701691 from label: «Richard Heuberger der Ältere»\ntokenizeName: «Richard Heuberger der Ältere»: have «Im (x3) Fa» match\nGot person name of Q113794 from label: «Anton Bettelheim»\ntokenizeName: «Anton Bettelheim»: have «Im (x1) Fa» match\nGot title of Q64 from short name claim: «B»\n","limitreport-profile":[["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getEntity","700","38.0"],["recursiveClone \u003CmwInit.lua:45\u003E","440","23.9"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getEntityStatements","200","10.9"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::callParserFunction","120","6.5"],["?","60","3.3"],["(for generator)","60","3.3"],["type","60","3.3"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getSiteLinkPageName","40","2.2"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::get","40","2.2"],["getmetatable","20","1.1"],["[others]","100","5.4"]]},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-85db4f49b5-wdq2p","timestamp":"20241113220742","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0545\u0578\u0570\u0561\u0576\u0576\u0565\u057d \u0532\u0580\u0561\u0574\u057d","url":"https:\/\/hy.wikipedia.org\/wiki\/%D5%85%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%BD","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7294","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7294","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-09-20T14:06:43Z","dateModified":"2024-07-20T23:17:42Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/15\/JohannesBrahms.jpg","headline":"\u0563\u0565\u0580\u0574\u0561\u0576\u0561\u0581\u056b\u00a0\u056f\u0578\u0574\u057a\u0578\u0566\u056b\u057f\u0578\u0580, \u0564\u0561\u0577\u0576\u0561\u056f\u0561\u0570\u0561\u0580, \u0564\u056b\u0580\u056b\u056a\u0578\u0580"}</script> </body> </html>