CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="az" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Biologiya — Vikipediya</title> <script>(function(){var className="client-js";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )azwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","yanvar","fevral","mart","aprel","may","iyun","iyul","avqust","sentyabr","oktyabr","noyabr","dekabr"],"wgRequestId":"18c4275b-970b-4d8d-9d7f-5545b9516cdc","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Biologiya","wgTitle":"Biologiya","wgCurRevisionId":7792266,"wgRevisionId":7792266,"wgArticleId":2428,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":[ "Çağırılan şablonun təkrar arqumentlərindən istifadə edən səhifələr","Vikikitaba keçidi olan məqalələr","Vikisitata keçidi olan məqalələr","Vikianbara keçidi olan məqalələr","Vikipediya:Əlifba sırasına görə yaxşı məqalələr","Biologiya","Biologiya terminləri"],"wgPageViewLanguage":"az","wgPageContentLanguage":"az","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Biologiya","wgRelevantArticleId":2428,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"az","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"az"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":70000,"wgRelatedArticlesCompat":[], "wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":true,"wgVector2022LanguageInHeader":false,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q420","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.common-site":"ready","ext.gadget.logo":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.styles.legacy":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","codex-search-styles":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready", "wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.legacy.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.referenceTooltips","ext.gadget.sidebarRelated","ext.gadget.metaBox","ext.gadget.EditToolbar","ext.gadget.EditToolbar-menu-page_elements","ext.gadget.EditToolbar_infobox_person","ext.gadget.EditToolbar_discussion","ext.gadget.EditToolbar_references","ext.gadget.markadmins","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.compactlinks","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession", "wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=codex-search-styles%7Cext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.styles.legacy%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector"> <script async="" src="/w/load.php?lang=az&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=ext.gadget.common-site%2Clogo&only=styles&skin=vector"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=site.styles&only=styles&skin=vector"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/05/Biology-0001.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="948"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Biology-0001.jpg/800px-Biology-0001.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="632"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Biology-0001.jpg/640px-Biology-0001.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="506"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Biologiya — Vikipediya"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//az.m.wikipedia.org/wiki/Biologiya"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redaktə" href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipediya (az)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//az.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://az.wikipedia.org/wiki/Biologiya"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipediya — Atom-lent" href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin-vector-legacy mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Biologiya rootpage-Biologiya skin-vector action-view"><div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice"></div> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-ga" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><a href="/wiki/Vikipediya:Yax%C5%9F%C4%B1_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r" title="Bu, yaxşı məqalədir. Daha çox məlumat üçün klikləyin."><img alt="Bu, yaxşı məqalədir. Daha çox məlumat üçün klikləyin." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Art%C3%ADculo_bueno.svg/16px-Art%C3%ADculo_bueno.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Art%C3%ADculo_bueno.svg/24px-Art%C3%ADculo_bueno.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Art%C3%ADculo_bueno.svg/32px-Art%C3%ADculo_bueno.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></div></div> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">Biologiya</h1> <div id="bodyContent" class="vector-body"> <div id="siteSub" class="noprint">Vikipediya, azad ensiklopediya</div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Naviqasiyaya keç</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Axtarışa keç</a> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="az" dir="ltr"><table class="infobox" cellspacing="2" style="width: 22em; text-align: left; font-size: 88%; line-height: 1.5em; 3.3 Vəhşi təbiətlə məsuliyyətli qarşılıqlı əlaqəni təmin etmək və PSPA daxilində vəhşi təbiət təcrübələri ilə məşğul olan və bələdçilik edən Reyncerlər Reyncerlər Akademiyasının sertifikatını alacaqlar. 3.4 Yaralı vəhşi təbiəti müalicə etmək üçün DWC üçün baytarlıq müəssisəsi yaradılacaq, hazırda ərazi yoxdur.width:250px;border: 1px solid #80FFC9;"><tbody><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center; font-size: 125%; font-weight: bold; font-size:150%;">Biologiya</td></tr><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center;"> <a href="/wiki/Fayl:Biology-0001.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Biology-0001.jpg/200px-Biology-0001.jpg" decoding="async" width="200" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Biology-0001.jpg/300px-Biology-0001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Biology-0001.jpg/400px-Biology-0001.jpg 2x" data-file-width="1049" data-file-height="829" /></a> </td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center; background:#408040;color: white;font-size:120%;">Elm sahəsi → öyrənir</th></tr><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center; font-size:90%;"> <div class="NavFrame collapsed" style="background-color: transparent; border:0px;"> <div align="left"><table width="100%" cellpadding="0" cellspacing="0"><tbody><tr><td width="40%" align="left" valign="top"><a class="mw-selflink selflink">Biologiya</a></td><td width="60%" align="left"> → <a href="/wiki/T%C9%99bi%C9%99t#Canlı_təbiət" title="Təbiət">Canlı təbiəti</a></td></tr></tbody></table></div> </div></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center; background:#408040;color: white;font-size:120%;">Yarımbölmə → öyrənir</th></tr><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center; font-size:90%;"> <div align="left"><table width="100%" cellpadding="0" cellspacing="0" style="background-color:#E8FFE8;"><tbody><tr><td width="40%" align="left" valign="top" style="font-size:115%"><a href="/wiki/%C3%9Cmumi_biologiya" title="Ümumi biologiya">Ümumi biologiya</a></td><td width="60%" align="left"> → Canlı sistemlərin ümumi xüsusiyyətlərini</td></tr></tbody></table></div> <a href="/wiki/Genetika" title="Genetika">Genetika</a> • <a href="/wiki/Genomika" title="Genomika">Genomika</a> • <a href="/wiki/Sitologiya" title="Sitologiya">Sitologiya</a> • <a href="/wiki/Histologiya" title="Histologiya">Histologiya</a> • <a href="/wiki/Morfologiya_(biologiya)" title="Morfologiya (biologiya)">Morfologiya (biologiya)</a> • <a href="/wiki/Fiziologiya" title="Fiziologiya">Fiziologiya</a> • <a href="/wiki/Molekulyar_biologiya" title="Molekulyar biologiya">Molekulyar biologiya</a> • <a href="/wiki/T%C9%99kam%C3%BCl_biologiyas%C4%B1" title="Təkamül biologiyası">Təkamül biologiyası</a> • <a href="/wiki/Anatomiya" title="Anatomiya">Anatomiya</a> • <a href="/wiki/Patologiya" title="Patologiya">Patologiya</a> • <a href="/w/index.php?title=Bioloji_inki%C5%9Faf&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bioloji inkişaf (səhifə mövcud deyil)">Bioloji inkişaf</a> • <a href="/wiki/Biofizika" title="Biofizika">Biofizika</a> • <a href="/wiki/Biokimya" title="Biokimya">Biokimya</a> • <a href="/wiki/Ekologiya" title="Ekologiya">Ekologiya</a> <div align="left"><table width="100%" cellpadding="0" cellspacing="0" style="background-color:#E8FFE8;"><tbody><tr><td width="40%" align="left" valign="top" style="font-size:115%"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi_biologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xüsusi biologiya (səhifə mövcud deyil)">Xüsusi biologiya</a></td><td width="60%" align="left"> → Orqanizmin fərdi xüsusiyyətlərini</td></tr></tbody></table></div> <div align="left"><table width="100%" cellpadding="0" cellspacing="0" style="background-color:#E8FFE8;"><tbody><tr><td width="40%" align="left" valign="top" style="font-size:115%"><a href="/w/index.php?title=T%C9%99tbiqi_biologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tətbiqi biologiya (səhifə mövcud deyil)">Tətbiqi biologiya</a></td><td width="60%" align="left"> → Orqanizmlərin praktik əhəmiyyətini</td></tr></tbody></table></div> <div align="left"><table width="100%" cellpadding="0" cellspacing="0" style="background-color:#E8FFE8;"><tbody><tr><td width="40%" align="left" valign="top" style="font-size:115%"><a href="/wiki/Mikrobiologiya" title="Mikrobiologiya">Mikrobiologiya</a></td><td width="60%" align="left"> → Mikroorqanizmlər: bakteriyalar, arxabakteriyalar. mikroskopik göbələklər, ibtidailər və viruslar haqqında elm</td></tr></tbody></table></div> </td></tr> </tbody></table> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r5146992">.mw-parser-output .ts-Portal{background:#f8f9fa;border:1px solid #a2a9b1;clear:right;float:right;font-size:95%;margin:0 0 .5em 1em;padding:.4em;max-width:23em;width:12em;line-height:1.5}.mw-parser-output .ts-Portal th,.mw-parser-output .ts-Portal td{padding:.25em 0;vertical-align:middle}.mw-parser-output .ts-Portal th+td{padding-left:.4em}@media(max-width:719px){.mw-parser-output .ts-Portal{box-sizing:border-box}}</style> <table class="metadata plainlinks noprint ts-Portal"> <tbody><tr> <th style="width: 10%"><a href="/wiki/Portal:Biologiya" title="Portal:Biologiya"><img alt="П:" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Crystal_nautilus.png/20px-Crystal_nautilus.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Crystal_nautilus.png/30px-Crystal_nautilus.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Crystal_nautilus.png/40px-Crystal_nautilus.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> </th> <td>"<a href="/wiki/Portal:Biologiya" title="Portal:Biologiya">Biologiya</a>" portalı </td></tr></tbody></table> Biologiya<a href="#cite_note-2">[a]</a> (<a href="/wiki/Yunan_dili" title="Yunan dili">yun.</a> βίος "həyat", <a href="/wiki/Yunan_dili" title="Yunan dili">yun.</a> λόγος) — canlılar və onların ətraf mühitlə qarşılıqlı əlaqəsi haqqında elm.<a href="#cite_note-hillis2020-3">[2]</a> Biologiya termini 1802-ci ildə fransız təbiətşünası <a href="/wiki/Jan-Batist_Lamark" title="Jan-Batist Lamark">J.B. Lamark</a> və alman tədqiqatçısı <a href="/w/index.php?title=Treviranus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Treviranus (səhifə mövcud deyil)">Q. Treviranus</a> tərəfindən təklif edilmişdir.<a href="#cite_note-4">[3]</a> Həyatın bütün təzahürləri: canlı varlıqların müxtəlifliyi, quruluşu, funksiyaları və onların təbii qruplaşmaları, yayılması, mənşəyi və inkişafı, bir-biri ilə və cansız təbiətlə həm indiki, həm də keçmişdəki əlaqələri biologiyanın tədqiqat obyekti — predmetidir. Bu elmin kompleksliyinə baxmayaraq, onu vahid və tutarlı bir sahəyə birləşdirən konseptlər vardır. Biologiya <a href="/wiki/H%C3%BCceyr%C9%99" title="Hüceyrə">hüceyrəni</a> həyatın, <a href="/wiki/Gen" title="Gen">genləri</a> <a href="/wiki/%C4%B0rsiyy%C9%99t" title="İrsiyyət">irsiyyətin</a> əsas vahidi kimi, <a href="/wiki/T%C9%99kam%C3%BCl" title="Təkamül">təkamülü</a> isə <a href="/wiki/N%C3%B6vl%C9%99%C5%9Fm%C9%99" title="Növləşmə">növlərin yaranmasının</a> və <a href="/wiki/N%C9%99sil_k%C9%99silm%C9%99si" title="Nəsil kəsilməsi">nəslinin kəsilməsini</a> sürətləndirən mühərrik kimi qəbul edir. <a href="/wiki/Orqanizm" title="Orqanizm">Canlı orqanizmlər</a> homeostaz olaraq adlandırılan stabil və həyati vəziyyəti saxlamaq üçün <a href="/wiki/Enerji" title="Enerji">enerjini</a> çevirərək və lokal <a href="/wiki/Entropiya" title="Entropiya">entropiyalarını</a> azaldaraq sağ qalan <a href="/wiki/Termodinamik_sistem" title="Termodinamik sistem">açıq sistemlərdir</a>.<a href="#cite_note-5">[4]</a><a href="#cite_note-6">[5]</a> Biologiyanın alt sahələri tətbiq olunan tədqiqat metodları və öyrənilən sistem növü ilə müəyyən edilir: <a href="/w/index.php?title=Riyazi_v%C9%99_n%C9%99z%C9%99ri_biologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Riyazi və nəzəri biologiya (səhifə mövcud deyil)">nəzəri biologiya</a> kəmiyyət modellərini formalaşdırmaq üçün riyazi metodlardan istifadə edir. <a href="/w/index.php?title=Eksperimental_biologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eksperimental biologiya (səhifə mövcud deyil)">Eksperimental biologiya</a> irəli sürülən nəzəriyyələrin doğruluğunu yoxlamaq və həyatın əsas mexanizmlərini və onun sistemin mürəkkəbliyinin tədricən artması yolu ilə təxminən 4 milyard il bundan əvvəl <a href="/wiki/Abiogenez" title="Abiogenez">canlı olmayan maddədən necə meydana gəldiyini</a> və necə <a href="/w/index.php?title=Protoh%C3%BCceyr%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Protohüceyrə (səhifə mövcud deyil)">təkamül etdiyini</a> anlamaq üçün empirik təcrübələr həyata keçirir.<a href="#cite_note-7">[6]</a><a href="#cite_note-8">[7]</a><a href="#cite_note-AB-20141208-9">[8]</a> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="az" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">Mündəricat</h2><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#Tarixi">1 Tarixi</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-2"><a href="#Müasir_biologiyanın_əsasları">2 Müasir biologiyanın əsasları</a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-3"><a href="#Hüceyrə_nəzəriyyəsi">2.1 Hüceyrə nəzəriyyəsi</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-4"><a href="#Təkamül">2.2 Təkamül</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-5"><a href="#Genetika">2.3 Genetika</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-6"><a href="#Homeostaz">2.4 Homeostaz</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-7"><a href="#Enerji">2.5 Enerji</a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-8"><a href="#Öyrənmə_və_tədqiqat">3 Öyrənmə və tədqiqat</a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-9"><a href="#Struktural_tədqiqat">3.1 Struktural tədqiqat</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-10"><a href="#Fizioloji">3.2 Fizioloji</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-11"><a href="#Təkamül_biologiyası">3.3 Təkamül biologiyası</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-12"><a href="#Sistematika">3.4 Sistematika</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-13"><a href="#Aləm">3.5 Aləm</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-14"><a href="#Ekoloji_və_ətraf_mühit_tədqiqatı">3.6 Ekoloji və ətraf mühit tədqiqatı</a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-15"><a href="#Biologiyada_həll_olunmamış_əsas_problemlər">4 Biologiyada həll olunmamış əsas problemlər</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-16"><a href="#Bölmələri">5 Bölmələri</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-17"><a href="#Qeydlər">6 Qeydlər</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-18"><a href="#İstinadlar">7 İstinadlar</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-19"><a href="#Əlavə_oxu">8 Əlavə oxu</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-20"><a href="#Xarici_Keçidlər">9 Xarici Keçidlər</a></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tarixi">Tarixi</h2>[<a href="/w/index.php?title=Biologiya&veaction=edit&section=1" title="Tarixi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit&section=1" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Tarixi">mənbəni redaktə et</a>]</div> <dl><dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalə: <a href="/w/index.php?title=Biologiya_tarixi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biologiya tarixi (səhifə mövcud deyil)">Biologiya tarixi</a> </div></dd></dl> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Hooke-bluefly.jpg" class="mw-file-description"><img alt="A drawing of a fly from facing up, with wing detail" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Hooke-bluefly.jpg/220px-Hooke-bluefly.jpg" decoding="async" width="220" height="334" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Hooke-bluefly.jpg/330px-Hooke-bluefly.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Hooke-bluefly.jpg/440px-Hooke-bluefly.jpg 2x" data-file-width="1176" data-file-height="1786" /></a><figcaption><a href="/wiki/Robert_Huk" title="Robert Huk">Robert Hukun</a> <a href="/w/index.php?title=Mikroqrafia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mikroqrafia (səhifə mövcud deyil)">Mikroqrafia</a> əsərindən milçək diaqramı, 1665</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Tree_of_life_by_Haeckel.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Ernst Haeckel's pedigree of Man family tree from Evolution of Man" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/220px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg" decoding="async" width="220" height="348" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/330px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/440px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg 2x" data-file-width="1804" data-file-height="2856" /></a><figcaption><a href="/wiki/Ernst_Hekkel" title="Ernst Hekkel">Ernst Hekkelin</a> "Həyat ağacı" (1879)</figcaption></figure> Biologiya termini <a href="/wiki/Yunan_dili" title="Yunan dili">yunan dilində</a> βίος, bios, "<a href="/wiki/H%C9%99yat" title="Həyat">həyat</a>" və -λογία, -loqia, "öyrənmək" sözlərindən yaranmışdır.<a href="#cite_note-10">[9]</a><a href="#cite_note-OnlineEtDict-11">[10]</a> İsveç alimi <a href="/wiki/Karl_Linney" title="Karl Linney">Karl Linney</a> 1736-cı ildə Bibliotheca <a href="/wiki/Botanika" title="Botanika">Botanika</a> adlı əsərində biologi terminini istifadə etdi. Bu biologiya termininin ilk latınlaşdırılmış istifadəsi idi. Həmin terminin 1766-cı ildə yenidən <a href="/wiki/Xristian_Volf" title="Xristian Volf">Xristian Volfun</a> ardıcılı olan <a href="/w/index.php?title=Maykl_Kristof_Hanov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maykl Kristof Hanov (səhifə mövcud deyil)">Maykl Kristof Hanovun</a> Philosophiae naturalis sive physicae: tomus III, continens geologian, biologian, phytologian generalis adlı əsərində istifadə edildi. Terminin ilk alman dilindəki versiyası (Biologie) 1771-ci ildə <a href="/wiki/Karl_Linney" title="Karl Linney">Linneyin</a> əsərinin tərcüməsində idi. Bu termini 1797-ci ildə Teodor Corc Avqust Rouz Grundzüge der Lehre van der Lebenskraft adlı kitabın müqəddiməsində istifadə etdi. <a href="/w/index.php?title=Karl_Fridrix_Burdax&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karl Fridrix Burdax (səhifə mövcud deyil)">Karl Fridrix Burdax</a> termini 1800-cü ildə insanın morfoloji, fizioloji və psixoloji baxımdan daha məhdud bir mənada öyrənilməsində istifadə etmişdir (Propädeutik zum Studien der gesammten Heilkunst). Termin <a href="/w/index.php?title=Qotfrit_Reinhold_Treviranus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qotfrit Reinhold Treviranus (səhifə mövcud deyil)">Qotfrit Reinhold Treviranus</a> tərəfindən yazılmış altı cildlik Biologie, oder Philosophie der lebenden Natur (1802–22) adlı traktat ilə müasir istifadəyə daxil oldu, o, bu barədə bu cür bildiriş etdi:<a href="#cite_note-Richards-12">[11]</a> <blockquote>Tədqiqatımızın obyekti həyatın fərqli formaları və təzahürləri, bu fenomenlərin baş verdiyi şərait və qanunlar və bunların təsirləndiyi səbəblər olacaqdır. Özünü bu obyektlərə şamil edən bu elmin adını biz biologiya [Biologie] və ya həyat doktrinası olaraq göstərəcəyik [Lebenslehre].</blockquote> Müasir biologiya nisbətən yeni bir inkişaf olsa da, onunla əlaqəli və ona daxil olan elmlər qədim dövrlərdən bəri öyrənilmişdir. <a href="/wiki/T%C9%99bi%C9%99t_f%C9%99ls%C9%99f%C9%99si" class="mw-redirect" title="Təbiət fəlsəfəsi">Təbiət fəlsəfəsi</a> <a href="/wiki/Mesopotamiya" title="Mesopotamiya">Mesopotamiya</a>, <a href="/wiki/Misir" title="Misir">Misir</a>, <a href="/wiki/Hindistan_yar%C4%B1madas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Hindistan yarımadası">Hindistan yarımadası</a> və <a href="/wiki/%C3%87in_Xalq_Respublikas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Çin Xalq Respublikası">Çinin</a> qədim sivilizasiyaları qədər erkən tarixdə öyrənilmişdir. Ancaq müasir biologiyanın mənşəyi və təbiəti tədqiqinə yanaşması daha çox qədim <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan" title="Yunanıstan">Yunanıstana</a> qədər gedib çıxır.<a href="#cite_note-13">[12]</a><a href="#cite_note-14">[13]</a> Tibbin rəsmi tədqiqi <a href="/wiki/Q%C9%99dim_Misir" title="Qədim Misir">Faraonik Misirə</a> gedib çıxsa da, biologiyanın inkişafına ən çox töhfə verən <a href="/wiki/Aristotel" title="Aristotel">Aristotel</a> (e.ə. 384–322) idi. Naturalist meyllərini göstərdiyi <a href="/wiki/Heyvanlar_tarixi" class="mw-disambig" title="Heyvanlar tarixi">Heyvanlar tarixi</a> əsəri və digərləri və daha sonra bioloji səbəbiyyət və həyatın müxtəlifliyinə yönəlmiş daha empirik əsərlər xüsusi ilə əhəmiyyətlidir. <a href="/wiki/Lisey" title="Lisey">Liseydə</a> Aristotelin davamçısı <a href="/wiki/Teofrastus" class="mw-redirect" title="Teofrastus">Teofrastus</a> <a href="/wiki/Botanika" title="Botanika">botanika</a> mövzusunda antik dövrün bitki elmlərinə, hətta, <a href="/wiki/Orta_%C9%99srl%C9%99r" title="Orta əsrlər">orta əsrlərə</a> də ən əhəmiyyətli töhfəsi olaraq qalan <a href="/wiki/Botanika" title="Botanika">botanika</a> mövzusunda bir sıra kitablar yazmışdı.<a href="#cite_note-eb1911-15">[14]</a> Biologiya üzrə əsərlər yazmış [[Orta əsrlər <a href="/wiki/%C4%B0slam_d%C3%BCnyas%C4%B1" title="İslam dünyası">islam dünyasında</a> elm|orta əsr İslam dünyası]] alimlərindən <a href="/wiki/%C6%8Fl-Cahiz" title="Əl-Cahiz">əl-Cahiz</a> (781–869) və <a href="/wiki/Din%C9%99v%C9%99ri" title="Dinəvəri">Dinəvəri</a> (828–896) botanika üzrə əsərlər yazmışdı,<a href="#cite_note-Fahd-815-16">[15]</a> <a href="/wiki/M%C9%99h%C9%99mm%C9%99d_ibn_Z%C9%99k%C9%99riy%C9%99_%C9%99l-Razi" title="Məhəmməd ibn Zəkəriyə əl-Razi">əl-Razi</a> (865–925) <a href="/wiki/Anatomiya" title="Anatomiya">anatomiya</a> və <a href="/wiki/Fiziologiya" title="Fiziologiya">fiziologiya</a> üzrə əsərlər yazmışdı. Tibb Yunan <a href="/wiki/Filosof" title="Filosof">filosoflarının</a> ənənələri üzrə çalışan İslam alimləri tərəfindən xüsusilə yaxşı öyrənilmişdir, təbiət tarixi isə xüsusilə, sabit bir həyat ierarxiyasını dəstəkləməklə <a href="/wiki/Aristotel" title="Aristotel">Aristotelin</a> düşüncəsinə fokuslanırdı. <a href="/wiki/Antoni_van_Levenhuk" title="Antoni van Levenhuk">Antoni van Levenhukun</a> mikroskopu təkmilləşdirməsi ilə biologiya tez inkişaf etməyə və böyüməyə başladı. Məhz o zaman alimlər <a href="/wiki/Spermatozoid" title="Spermatozoid">spermatozoid</a>, <a href="/wiki/Baktriya" title="Baktriya">bakteriya</a>, infuzoriya və mikroskopik həyatın müxtəlifliyini kəşf etdilər. <a href="/w/index.php?title=Yan_Svammerdam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yan Svammerdam (səhifə mövcud deyil)">Yan Svammerdam</a> tərəfindən aparılan araşdırmalar <a href="/wiki/Entomologiya" title="Entomologiya">entomologiyaya</a> yeni maraq gətirdi və mikroskopik <a href="/w/index.php?title=Diskesiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diskesiya (səhifə mövcud deyil)">diskesiyanın</a> və boyamağın əsas texnikalarını inkişaf etdirməyə kömək etdi.<a href="#cite_note-17">[16]</a> <a href="/w/index.php?title=Mikroskopiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mikroskopiya (səhifə mövcud deyil)">Mikroskopiyada</a> əldə edilən irəliləyişlər bioloji təfəkkürə də güclü təsir göstərmişdir. XIX əsrin əvvəllərində bir sıra bioloqlar hüceyrənin mərkəzi əhəmiyyətinə diqqət yetirdilər. Sonra, 1838-ci ildə <a href="/wiki/Mattias_Yakob_%C5%9Eleyden" title="Mattias Yakob Şleyden">Şleyden</a> və <a href="/wiki/%C5%9Evann_Teodor" title="Şvann Teodor">Şvann</a>, universal ideyalarını təbliğ etməyə başladılar: (1) orqanizmin əsas vahidi hüceyrədir və (2) individual hüceyrələr <a href="/wiki/H%C9%99yat" title="Həyat">həyatın</a> bütün xarakteristikalarına malikdir,baxmayaraq, bu fikrə qarşı gəlirdilər, (3) bütün hüceyrələr digər hüceyrələrdən bölünmə yolu ilə əmələ gəlir. <a href="/w/index.php?title=Robert_Remak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert Remak (səhifə mövcud deyil)">Robert Remak</a> və <a href="/wiki/Virxov_Rudolf" class="mw-redirect" title="Virxov Rudolf">Virxov Rudolfun</a> çalışmaları sayəsində ancaq 1860-cı illərə qədər bir çox bioloq <a href="/wiki/H%C3%BCceyr%C9%99_n%C9%99z%C9%99riyy%C9%99si" title="Hüceyrə nəzəriyyəsi">hüceyrə nəzəriyyəsi</a> olaraq bilinən nəzəriyənin bu hər üç prinsipini qəbul etdi.<a href="#cite_note-18">[17]</a><a href="#cite_note-19">[18]</a> Bu vaxt taksonomiya və təsnifat təbiət tarixçilərinin diqqət mərkəzinə çevrildi. <a href="/wiki/Karl_Linney" title="Karl Linney">Karl Linney</a> 1735-ci ildə təbii dünya üçün əsas bir <a href="/w/index.php?title=Taksonomiya_(biologiya)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Taksonomiya (biologiya) (səhifə mövcud deyil)">taksonomiya</a> nəşr etdi (variasiyaları indiyə qədər istifadədədir) və 1750-ci ildə bütün növləri üçün <a href="/wiki/Binominal_nomenklatura" title="Binominal nomenklatura">elmi adlar</a> təqdim etdi.<a href="#cite_note-20">[19]</a> <a href="/wiki/Jorj-Lui_Lekler_de_B%C3%BCffon" title="Jorj-Lui Lekler de Büffon">Jorj-Lui Lekler de Büffon</a> bu növlərə süni kateqoriyalar kimi baxırdı və canlı orqanizmlərin ortaq atadan gəlməsi ehtimalını irəli sürürdü. <a href="/wiki/T%C9%99kam%C3%BCl" title="Təkamül">Təkamülün</a> əleyhinə olsa da Büffon, <a href="/w/index.php?title=T%C9%99kam%C3%BCl_d%C3%BC%C5%9F%C3%BCnc%C9%99si_nin_tarixi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Təkamül düşüncəsi nin tarixi (səhifə mövcud deyil)">təkamül düşüncəsi nin tarixində</a> əsas fiqurdur; onun çalışmaları həm <a href="/wiki/Jan-Batist_Lamark" title="Jan-Batist Lamark">Lamarkın</a>, həm də <a href="/wiki/%C3%87arlz_Darvin" title="Çarlz Darvin">Darvinin</a> təkamül nəzəriyyələrinə təsir göstərmişdir.<a href="#cite_note-21">[20]</a> Ciddi təkamül düşüncəsi tutarlı təkamül nəzəriyyəsini təqdim edən ilk alim <a href="/wiki/Jan-Batist_Lamark" title="Jan-Batist Lamark">Jan-Batist Lamarkın</a> əsərləri ilə başladı.<a href="#cite_note-Gould_2002_187-22">[21]</a> Təkamülün heyvanların xüsusiyyətlərinə ekoloji təsirin nəticəsi olduğunu söyləyirdi, yəni daha tez-tez istifadə edilən bir orqan daha da kompleksləşir və daha səmərəli hala gəlir, beləliklə, heyvan ətraf mühitə daha da uyğunlaşır. <a href="/wiki/Jan-Batist_Lamark" title="Jan-Batist Lamark">Lamark</a> bu qazanılmış xüsusiyyətlərin daha sonra heyvan nəslinə keçə biləcəyinə, onları daha da inkişaf etdirəcək və mükəmmələşdirəcəyinə inanırdı.<a href="#cite_note-Lam1914-23">[22]</a> Ancaq, <a href="/wiki/Aleksandr_fon_Humboldt" title="Aleksandr fon Humboldt">Humboldtun</a> biogeoqrafik yanaşmasını, <a href="/wiki/%C3%87arlz_Layel" title="Çarlz Layel">Layelin</a> vahid geologiyasını, <a href="/wiki/Tomas_Maltus" title="Tomas Maltus">Maltusun</a> nüfuz artımına dair yazılarını və özünün morfoloji ekspertizasını və geniş müşahidələrini birləşdirərək <a href="/wiki/T%C9%99bii_se%C3%A7m%C9%99" title="Təbii seçmə">təbii seçmə</a> əsasında daha uğurlu bir təkamül nəzəriyyəsini irəli sürən İngilis təbiətşünas <a href="/wiki/%C3%87arlz_Darvin" title="Çarlz Darvin">Çarlz Darvin</a> idi: oxşar əsaslanmalar və sübutlarla Darvindən müstəqil olaraq Alfred Rassel Uolles də eyni nəticələrə gəldi.<a href="#cite_note-24">[23]</a><a href="#cite_note-25">[24]</a> Mübahisə mövzusu olmasına baxmayaraq (bu günə qədər davam edir) , Darvinin nəzəriyyəsi tez bir zamanda elmi ictimaiyyət arasında yayıldı və qısa müddətdə sürətlə inkişaf edən biologiya elminin mərkəzi aksioması oldu. İrsiyyətin fiziki təsvirinin kəşfi təkamül prinsipləri və <a href="/wiki/Populyasiya_genetikas%C4%B1" title="Populyasiya genetikası">populyasiya genetikası</a> ilə birlikdə ortaya çıxdı. 1940-cı və 1950-ci illərin əvvəllərində aparılan təcrübələr göstərdi ki, <a href="/wiki/Dezoksiribonuklein_tur%C5%9Fusu" class="mw-redirect" title="Dezoksiribonuklein turşusu">DNT</a> <a href="/wiki/Gen" title="Gen">gen</a> kimi bilinən xüsusiyyət daşıyıcı vahidləri saxlayan <a href="/wiki/Xromosom" title="Xromosom">xromosomların</a> tərkib hissəsidir. <a href="/wiki/Viruslar" title="Viruslar">Virus</a> və <a href="/wiki/Bakteriyalar" title="Bakteriyalar">bakteriya</a> kimi yeni model orqanizmlərə yaranan diqqət və 1953-cü ildə DNT-nin ikiqat spiral quruluşunun kəşfi ilə <a href="/w/index.php?title=Molekulyar_genetika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Molekulyar genetika (səhifə mövcud deyil)">molekulyar genetika</a> dövrünə keçidi işarə edir. 1950-ci illərdən bu günə qədər biologiya molekulyar sahədə böyük ölçüdə genişlənmişdir. DNT-nin <a href="/wiki/Kodonlar" title="Kodonlar">kodonları</a> ehtiva etdiyi anlaşıldıqdan sonra <a href="/wiki/Genetik_kod" title="Genetik kod">genetik kod</a> <a href="/w/index.php?title=Har_Qobind_Korana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Har Qobind Korana (səhifə mövcud deyil)">Har Qobind Korana</a>, <a href="/w/index.php?title=Robert_Holli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert Holli (səhifə mövcud deyil)">Robert Holli</a> və <a href="/w/index.php?title=Mar%C5%9Fal_Uarren_Nirenberq&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marşal Uarren Nirenberq (səhifə mövcud deyil)">Marşal Uarren Nirenberq</a> tərəfindən "qırıldı".<a href="#cite_note-nobel-1968-26">[25]</a> Nəhayət, <a href="/wiki/%C4%B0nsan_genomu_layih%C9%99si" title="İnsan genomu layihəsi">İnsan Genomu Layihəsi</a> 1990-cı ildə ümumi insan <a href="/wiki/Genom" title="Genom">genomunun</a> xəritələşdirilməsi məqsədi ilə başladıldı. Bu layihə 2003-cü ildə mahiyyət etibarilə tamamlandı,<a href="#cite_note-27">[26]</a> sonrakı təhlillər hələ də dərc olunur. İnsan Genomu Layihəsi biologiya ilə bağlı toplanmış bilikləri insan orqanizminin və digər orqanizmlərin orqanlarının funksional, molekulyar tərifinə daxil etmək üçün qloballaşan səylərin ilk addımı idi. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Müasir_biologiyanın_əsasları">Müasir biologiyanın əsasları</h2>[<a href="/w/index.php?title=Biologiya&veaction=edit&section=2" title="Müasir biologiyanın əsasları bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit&section=2" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Müasir biologiyanın əsasları">mənbəni redaktə et</a>]</div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:HeLa_cells_stained_with_Hoechst_33258.jpg" class="mw-file-description"><img alt="HeLa cells stained with Hoechst blue stain." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/HeLa_cells_stained_with_Hoechst_33258.jpg/250px-HeLa_cells_stained_with_Hoechst_33258.jpg" decoding="async" width="250" height="191" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/HeLa_cells_stained_with_Hoechst_33258.jpg/375px-HeLa_cells_stained_with_Hoechst_33258.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6c/HeLa_cells_stained_with_Hoechst_33258.jpg 2x" data-file-width="459" data-file-height="350" /></a><figcaption>Nüvələri mavi rəngə boyanmış <a href="/w/index.php?title=HeLa&action=edit&redlink=1" class="new" title="HeLa (səhifə mövcud deyil)">HeLa</a> hüceyrələri. Ortadaki və sağdakı hüceyrə <a href="/wiki/%C4%B0nterfaza" title="İnterfaza">interfazadadır</a>. Soldaki hüceyrə isə <a href="/wiki/Mitoz_b%C3%B6l%C3%BCnm%C9%99" title="Mitoz bölünmə">mitoz</a> həyata keçirir.</figcaption></figure> <dl><dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalə: <a href="/wiki/H%C3%BCceyr%C9%99_n%C9%99z%C9%99riyy%C9%99si" title="Hüceyrə nəzəriyyəsi">Hüceyrə nəzəriyyəsi</a> </div></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hüceyrə_nəzəriyyəsi">Hüceyrə nəzəriyyəsi</h3>[<a href="/w/index.php?title=Biologiya&veaction=edit&section=3" title="Hüceyrə nəzəriyyəsi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit&section=3" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Hüceyrə nəzəriyyəsi">mənbəni redaktə et</a>]</div> Hüceyrə nəzəriyyəsi <a href="/wiki/H%C3%BCceyr%C9%99" title="Hüceyrə">hüceyrənin</a> <a href="/wiki/H%C9%99yat" title="Həyat">həyatın</a> əsas vahidi olduğunu, bütün canlıların bir və ya bir neçə hüceyrədən təşkil olunduğunu və bütün hüceyrələrin <a href="/wiki/H%C3%BCceyr%C9%99nin_b%C3%B6l%C3%BCnm%C9%99si" title="Hüceyrənin bölünməsi">hüceyrə bölünməsi</a> yolu ilə başqa hüceyrələrdən meydana gəldiyini ifadə edir. <a href="/w/index.php?title=%C3%87oxh%C3%BCceyr%C9%99li_orqanizml%C9%99r&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çoxhüceyrəli orqanizmlər (səhifə mövcud deyil)">Çoxhüceyrəli orqanizmlərdə</a> orqanizmin bədənindəki hər bir hüceyrə döllənmiş <a href="/wiki/Yumurta_(anatomiya)" title="Yumurta (anatomiya)">yumurtadakı</a> <a href="/wiki/Ziqota" class="mw-redirect" title="Ziqota">tək hüceyrədən</a> əmələ gəlir. Hüceyrə həmçinin bir çox patoloji prosesin əsas vahidi hesab olunur.<a href="#cite_note-28">[27]</a> Bundan əlavə metabolizma olaraq bilinən funksiyanın bir hissəsi olan proseslərdə enerji axışı fenomeni hüceyrələrdə meydana gəlir. Və sonda, hüceyrələrdə hüceyrələrin bölünməsi zamanı hüceyrədən hüceyrəyə ötürülən irsi məlumatlar (<a href="/wiki/Dezoksiribonuklein_tur%C5%9Fusu" class="mw-redirect" title="Dezoksiribonuklein turşusu">DNT</a>) var. Həyatın mənşəyi üzrə araşdırmalar, <a href="/wiki/Abiogenez" title="Abiogenez">abiogenez</a>, ilk hüceyrələrin mənşəyini kəşf etmə təşəbbüsüdür. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Təkamül">Təkamül</h3>[<a href="/w/index.php?title=Biologiya&veaction=edit&section=4" title="Təkamül bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit&section=4" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Təkamül">mənbəni redaktə et</a>]</div> <dl><dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalə: <a href="/wiki/T%C9%99kam%C3%BCl" title="Təkamül">Təkamül</a> </div></dd></dl> Biologiyada əsas mərkəzi anlayış həyatın təkamül yolu ilə dəyişməsi və inkişaf etməsi və məlum olan bütün həyat formalarının ortaq bir mənşəyə sahib olmasıdır. Təkamül nəzəriyyəsi irəli sürür ki, <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yer</a> planetində yaşayan və nəsli kəsilmiş bütün <a href="/wiki/Orqanizm" title="Orqanizm">orqanizmlər</a> eyni əcdaddan gəlir və ya eyni əcdad <a href="/w/index.php?title=Genefond&action=edit&redlink=1" class="new" title="Genefond (səhifə mövcud deyil)">genefonduna</a> sahibdir. <a href="/w/index.php?title=Axr%C4%B1nc%C4%B1_universal_ortaq_%C9%99cdad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Axrıncı universal ortaq əcdad (səhifə mövcud deyil)">Bütün orqanizmlərin bu universal ortaq əcdadının</a> təxminən <a href="/w/index.php?title=H%C9%99yat%C4%B1n_t%C9%99kam%C3%BCl_tarixinin_xronologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Həyatın təkamül tarixinin xronologiyası (səhifə mövcud deyil)">3.5 milyard il bundan əvvəl</a> yaşadığı güman edilir.<a href="#cite_note-29">[28]</a> Bioloqlar <a href="/wiki/Genetik_kod" title="Genetik kod">genetik kodun</a> mövcudluğunu bütün <a href="/wiki/Bakteriyalar" title="Bakteriyalar">bakteriyalar</a>, <a href="/wiki/Arxeyalar" class="mw-redirect" title="Arxeyalar">arxeyalar</a> və <a href="/wiki/N%C3%BCv%C9%99lil%C9%99r" class="mw-redirect" title="Nüvəlilər">eukaryotlar</a> üçün ümumi bir mənşə nəzəriyyəsinin lehinə qəti sübut kimi qəbul edirlər (bax: <a href="/wiki/Abiogenez" title="Abiogenez">həyatın mənşəyi</a>).<a href="#cite_note-Futuyma-30">[29]</a> Təkamül termini elmi leksikona <a href="/wiki/Jan-Batist_Lamark" title="Jan-Batist Lamark">Jan-Batist Lamark</a> tərəfindən 1809-cu ildə təqdim edildi<a href="#cite_note-p15-31">[30]</a> və əlli il sonra <a href="/wiki/%C3%87arlz_Darvin" title="Çarlz Darvin">Çarlz Darvin</a> təkamülün hərəkətverici qüvvəsi olaraq təbii seçmənin elmi bir modelini yaratdı.<a href="#cite_note-32">[31]</a><a href="#cite_note-33">[32]</a><a href="#cite_note-34">[33]</a> (Alfred Rassel Uels təkamül konsepsiyası ilə əlaqədar tədqiqat və eksperiment apardığı üçün bu konsepsiyanın birgə kəşfçisi kimi tanınır.)<a href="#cite_note-35">[34]</a> Təkamül hazırda Yer üzündə mövcud olan böyük variyasiyaları izah etmək üçün istifadə olunur. Darvin <a href="/wiki/T%C9%99bii_se%C3%A7m%C9%99" title="Təbii seçmə">təbii seçmə</a> və ya <a href="/wiki/S%C3%BCni_se%C3%A7m%C9%99" title="Süni seçmə">süni seçmə</a> proseslərinə məruz qaldıqda növlərin təkamül edəcəyini və ya öləcəyini nəzəriyyələşdirdi.<a href="#cite_note-36">[35]</a> <a href="/w/index.php?title=Genetik_s%C3%BCr%C3%BCkl%C9%99nm%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Genetik sürüklənmə (səhifə mövcud deyil)">Genetik sürüklənmə</a> nəzəriyyənin <a href="/w/index.php?title=M%C3%BCasir_sintez_(20-ci_%C9%99sr)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Müasir sintez (20-ci əsr) (səhifə mövcud deyil)">müasir sintezində</a> takamül inkişafının əlavə mexanizmi kimi qəbul edilir.<a href="#cite_note-GGS-37">[36]</a> Təkamül tarixi növlərin digər bütün növlərə <a href="/w/index.php?title=Filogeniya_(filogenez)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Filogeniya (filogenez) (səhifə mövcud deyil)">filogeniya</a> olaraq bilinən genealoji əlaqəsi ilə birlikdə mənşəyinə görə onların xarakterik cəhətlərini göstərir. Biologiyaya çoxşaxəli yanaşmalar filogeniya haqqında məlumat yaradır. Bunlara molekulyar biologiyanın məhsulu olan DNT ardıcıllığının müqayisələri (xüsusən də <a href="/wiki/Genomika" title="Genomika">genomika</a>) və və <a href="/wiki/Paleontologiya" title="Paleontologiya">paleontologiyanın</a> məhsulu olan <a href="/wiki/Fosil" title="Fosil">fosillərin</a> və ya qədim orqanizmlərin digər qeydlərinin müqayisələri daxildir.<a href="#cite_note-38">[37]</a> Bioloqlar <a href="/wiki/Filogenetika" title="Filogenetika">filogenetika</a>, <a href="/wiki/Fonetika" title="Fonetika">fenetika</a> və <a href="/wiki/Kladistika" title="Kladistika">kladistika</a> daxil olmaqla müxtəlif metodlar vasitəsi ilə təkamül əlaqələrini təşkil və təhlil edirlər. Təkamül həyat formalarının təbii tarixinin dərk edilməsi və mövcud həyat formalarının təşkili anlayışı ilə əlaqəlidir. Bu təşkilatlar yalnız təkamül prosesi ilə necə meydana gəldikləri baxımından başa düşülə bilər. Nəticə etibarilə, təkamül biologiyanın bütün sahələri üçün mərkəzi əhəmiyyət daşıyır.<a href="#cite_note-39">[38]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Genetika">Genetika</h3>[<a href="/w/index.php?title=Biologiya&veaction=edit&section=5" title="Genetika bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit&section=5" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Genetika">mənbəni redaktə et</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:DNA_animation.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0c/DNA_animation.gif" decoding="async" width="181" height="313" class="mw-file-element" data-file-width="181" data-file-height="313" /></a><figcaption>DNT spiralının bir parçasının quruluşu</figcaption></figure> <dl><dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalə: <a href="/wiki/Genetika" title="Genetika">Genetika</a> </div></dd></dl> <a href="/wiki/Gen" title="Gen">Genlər</a> bütün <a href="/wiki/Orqanizm" title="Orqanizm">orqanizmlərdə</a> irsiyyətin əsas vahidlərdir. Bir gen <a href="/wiki/%C4%B0rsiyy%C9%99t" title="İrsiyyət">irsiyyətin</a> bir vahiddir və müəyyən bir şəkildə bir orqanizmin formasına və ya fəaliyyətinə təsir göstərən <a href="/wiki/Dezoksiribonuklein_tur%C5%9Fusu" class="mw-redirect" title="Dezoksiribonuklein turşusu">DNT</a> bölgəsinə uyğundur. Bakteriyalardan heyvanlara qədər bütün orqanizmlər DNT-ni <a href="/wiki/Z%C3%BClallar" title="Zülallar">zülallara</a> köçürən və çevirən eyni əsas mexanizmə sahibdir. Hüceyrələr bir DNT genini genin bir <a href="/wiki/RNT" class="mw-redirect" title="RNT">RNT</a> variantına <a href="/wiki/Transkripsiya_(genetika)" title="Transkripsiya (genetika)">transkripsiya</a> edir, sonra isə ribosom RNT-ni protein olaraq bilinən <a href="/wiki/Amin_tur%C5%9Fusu" class="mw-redirect" title="Amin turşusu">amin turşularının</a> ardıcıllığına <a href="/w/index.php?title=Translyasiya_(biologiya)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Translyasiya (biologiya) (səhifə mövcud deyil)">translyasiya</a> edir. RNT kodonundan amin turşusuna <a href="/wiki/Genetik_kod" title="Genetik kod">translyasiya kodu</a> əksər orqanizmlər üçün eynidir. Məsələn, insanlarda <a href="/wiki/%C4%B0nsulin" title="İnsulin">insulini</a> kodlayan DNT ardıcıllığı bitki kimi digər orqanizmlərə yerləşdirildikdə də <a href="/wiki/%C4%B0nsulin" title="İnsulin">insulini</a> kodlaşdırır.<a href="#cite_note-40">[39]</a> DNT <a href="/wiki/N%C3%BCv%C9%99lil%C9%99r" class="mw-redirect" title="Nüvəlilər">eukaryotlarda</a> xətti <a href="/wiki/Xromosom" title="Xromosom">xromosomlar</a>, <a href="/wiki/Prokariotlar" title="Prokariotlar">prokariotlarda</a> dairəvi xromosomlar şəklində tapılır. <a href="/wiki/Xromosom" title="Xromosom">Xromosom</a> <a href="/wiki/Dezoksiribonuklein_tur%C5%9Fusu" class="mw-redirect" title="Dezoksiribonuklein turşusu">DNT</a> və <a href="/wiki/Histonlar" title="Histonlar">histonlardan</a> ibarət mütəşəkkil strukturdur. Bir hüceyrədəki xromosomlar çoxluğu və <a href="/wiki/Mitoxondri" title="Mitoxondri">mitoxondrilərdə</a>, <a href="/wiki/Xloroplastlar" title="Xloroplastlar">xloroplastlarda</a> və ya digər bölgələrdəki irsi məlumatlar kollektiv olaraq bir hüceyrənin <a href="/wiki/Genom" title="Genom">genomu</a> olaraq bilinir. Eukaryotlarda genomik DNT <a href="/wiki/H%C3%BCceyr%C9%99_n%C3%BCv%C9%99si" title="Hüceyrə nüvəsi">hüceyrə nüvəsində</a> və ya az miqdarda <a href="/wiki/Mitoxondri" title="Mitoxondri">mitoxondri</a> və <a href="/wiki/Xloroplastlar" title="Xloroplastlar">xloroplastlarda</a> lokallaşdırılır. Prokaryotlarda DNT nükleoid adlanan sitoplazma içərisində nizamsız formalı bir struktur daxilində tutulur.<a href="#cite_note-41">[40]</a> Bir genomdakı genetik məlumat genlər daxilində tutulur və bu məlumatların bir orqanizmdəki cəmi onun <a href="/wiki/Genotip" title="Genotip">genotipi</a> adlanır.<a href="#cite_note-42">[41]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Homeostaz">Homeostaz</h3>[<a href="/w/index.php?title=Biologiya&veaction=edit&section=6" title="Homeostaz bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit&section=6" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Homeostaz">mənbəni redaktə et</a>]</div> <dl><dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalə: <a href="/wiki/Homeostaz" title="Homeostaz">Homeostaz</a> </div></dd></dl> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:ACTH_Negative_Feedback.svg" class="mw-file-description"><img alt="diagram showing feedback loop of hormones" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/ACTH_Negative_Feedback.svg/220px-ACTH_Negative_Feedback.svg.png" decoding="async" width="220" height="232" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/ACTH_Negative_Feedback.svg/330px-ACTH_Negative_Feedback.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/ACTH_Negative_Feedback.svg/440px-ACTH_Negative_Feedback.svg.png 2x" data-file-width="259" data-file-height="273" /></a><figcaption><a href="/wiki/Hipotalamus" title="Hipotalamus">Hipotalamus</a> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4925992">.mw-parser-output .ts-comment-commentedText{border-bottom:1px dotted;cursor:help}@media(hover:none){.mw-parser-output .ts-comment-commentedText:not(.rt-commentedText){border-bottom:0;cursor:auto}}</style><a href="/wiki/Kortikoliberin" title="Kortikoliberin">kortikoliberin</a> hormonunu sekresiya edərək <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4925992"><a href="/wiki/Hipofiz" title="Hipofiz">hipofiz</a>in <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4925992">adrenokortikotropik hormonunu sekresiyasını gücləndirir. Öz növbəsində adrenokortikotropik adrenal korteksin kortizol kimi qlükokortikoidləri sekresiya etdirir. Qlükokortikoidlər kifayət miqdarda sekresiya olunduqdan sonra <a href="/wiki/Hipotalamus" title="Hipotalamus">hipotalamus</a> və hipofizin sekresiya dadərəcəsini azaldır.<a href="#cite_note-43">[42]</a></figcaption></figure> <a href="/wiki/Homeostaz" title="Homeostaz">Homeostaz</a> <a href="/wiki/A%C3%A7%C4%B1q_sistem" title="Açıq sistem">açıq sistemin</a> daxili mühitini stabil saxlamaq üçün qarşılıqlı tənzimləmə mexanizmləri tərəfindən idarə olunan çoxsaylı <a href="/w/index.php?title=Dinamik_tarazl%C4%B1q&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dinamik tarazlıq (səhifə mövcud deyil)">dinamik tarazlıq</a> düzəlişləri vasitəsilə tənzimləmək qabiliyyətidir. <a href="/wiki/Mikroorqanizml%C9%99r" title="Mikroorqanizmlər">Birhüceyrəli</a> və ya <a href="/w/index.php?title=%C3%87oxh%C3%BCceyr%C9%99li_orqanizml%C9%99r&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çoxhüceyrəli orqanizmlər (səhifə mövcud deyil)">çoxhüceyrəli</a> bütün canlı <a href="/wiki/Orqanizm" title="Orqanizm">orqanizmlər</a> homeostaz nümayiş etdirir.<a href="#cite_note-44">[43]</a> Dinamik tarazlığı qorumaq və müəyyən funksiyaları səmərəli şəkildə yerinə yetirmək üçün bir sistem pozulmaları aşkarlamalı və buna cavab verməlidir. Pozulma aşkar edildikdən sonra bioloji sistem normal şəkildə bir orqanın və ya sistemin aktivliyini azaldaraq və ya artıraraq mühiti stabilləşdirən <a href="/w/index.php?title=%C6%8Fks_rapit%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Əks rapitə (səhifə mövcud deyil)">əks rapitə</a> vasitəsilə cavab verir. Misal olaraq; şəkər səviyyəsi çox aşağı olduqda <a href="/wiki/Ql%C3%BCkaqon" title="Qlükaqon">qlükaqonun</a> ifraz edilməsi. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Enerji">Enerji</h3>[<a href="/w/index.php?title=Biologiya&veaction=edit&section=7" title="Enerji bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit&section=7" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Enerji">mənbəni redaktə et</a>]</div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Energy_and_life.svg" class="mw-file-description"><img alt="diagram showing human energy process from food input to heat and waste output" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Energy_and_life.svg/240px-Energy_and_life.svg.png" decoding="async" width="240" height="182" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Energy_and_life.svg/360px-Energy_and_life.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Energy_and_life.svg/480px-Energy_and_life.svg.png 2x" data-file-width="746" data-file-height="565" /></a><figcaption><a href="/wiki/Bioenergetika" title="Bioenergetika">Enerji və insan həyatına</a> ümumi baxış.</figcaption></figure> Canlı orqanizmin həyatda qalması <a href="/wiki/Enerji" title="Enerji">enerjinin</a> davamlı daxilolmasına bağlıdır. Hüceyrələrin quruluşu və funksiyasından məsul olan kimyəvi reaksiyalar qida rolunu oynayan maddələrdən enerji əldə edir və yeni hüceyrələrin əmələ gəlməsində və davamlı olması üçün onu dəyişdirir. Bu prosesdə qida meydana gətirən <a href="/wiki/Madd%C9%99" title="Maddə">kimyəvi maddələrin</a> <a href="/wiki/Molekul" title="Molekul">molekulları</a> iki rol oynayır: birincisi, onlar orqanizmin bioloji, <a href="/wiki/Kimy%C9%99vi_reaksiya" title="Kimyəvi reaksiya">kimyəvi reaksiyalarında</a> dəyişdirilə və təkrar istifadə edilə bilən enerjini ehtiva edir; ikincisi, qida həmin orqanizmə yararlı olan yeni molekulyar quruluşlara (biomolekullara) çevrilir. Ekosistemə enerjinin daxil olmasından məsul olan orqanizmlər istehsalçı və ya <a href="/wiki/Avtotroflar" title="Avtotroflar">avtotrof</a> adlanır.<a href="#cite_note-bryantfrigaard-45">[44]</a> Təxminən bütün bu orqanizmlər enerjisini <a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" title="Günəş">günəşdən</a> alır. Bitkilər və digər fototroflar xammalın enerjini sərbəst buraxmaq üçün rabitələri qırıla bilən ATP kimi üzvi molekullara çevrilməsi üçün <a href="/wiki/Fotosintez" title="Fotosintez">fotosintez</a> adlanan bir proses vasitəsilə günəş enerjisindən istifadə edirlər.<a href="#cite_note-46">[45]</a> Bununla yanaşı, bir neçə <a href="/wiki/Ekosistem" title="Ekosistem">ekosistem</a> tamamilə <a href="/wiki/Metan" title="Metan">metan</a>, <a href="/w/index.php?title=Sulfidl%C9%99r&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sulfidlər (səhifə mövcud deyil)">sulfid</a> və ya digər qeyri-luminal enerji mənbələrindən <a href="/w/index.php?title=Xemotrof&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xemotrof (səhifə mövcud deyil)">xemotrofların</a> əldə etdiyi enerjiyə bağlıdır.<a href="#cite_note-47">[46]</a> Beləliklə, bu cür əldə edilən enerjinin bir hissəsi <a href="/wiki/Biok%C3%BCtl%C9%99" title="Biokütlə">biokütlə</a> istehsal edir və qalan enerji isə digər həyat formlarının böyüməsi və inkişafında istifadə edilir. Bu biokütlə və enerjinin qalan hissəsinin əksəriyyəti tullantı molekulları və istilik şəklində itir. Kimyəvi maddələrə tutulan enerjinin həyatı davam etdirmək üçün faydalı enerjiyə çevrilməsi üçün ən vacib proseslər <a href="/wiki/Madd%C9%99l%C9%99r_m%C3%BCbadil%C9%99si" title="Maddələr mübadiləsi">metabolizm</a><a href="#cite_note-48">[47]</a> və <a href="/w/index.php?title=H%C3%BCceyr%C9%99_t%C9%99n%C9%99ff%C3%BCs%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hüceyrə tənəffüsü (səhifə mövcud deyil)">hüceyrə tənəffüsüdür</a>.<a href="#cite_note-Colvard,_2009-49">[48]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Öyrənmə_və_tədqiqat">Öyrənmə və tədqiqat</h2>[<a href="/w/index.php?title=Biologiya&veaction=edit&section=8" title="Öyrənmə və tədqiqat bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit&section=8" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Öyrənmə və tədqiqat">mənbəni redaktə et</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Struktural_tədqiqat">Struktural tədqiqat</h3>[<a href="/w/index.php?title=Biologiya&veaction=edit&section=9" title="Struktural tədqiqat bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit&section=9" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Struktural tədqiqat">mənbəni redaktə et</a>]</div> <dl><dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalələr: <a href="/wiki/Molekulyar_biologiya" title="Molekulyar biologiya">Molekulyar biologiya</a> , <a href="/wiki/Sitologiya" title="Sitologiya">Sitologiya</a>, <a href="/wiki/Genetika" title="Genetika">Genetika</a>, və <a href="/wiki/%C4%B0nki%C5%9Faf_biologiyas%C4%B1" title="İnkişaf biologiyası">İnkişaf biologiyası</a></div></dd></dl> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Biological_cell.svg" class="mw-file-description"><img alt="color diagram of cell as bowl" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Biological_cell.svg/298px-Biological_cell.svg.png" decoding="async" width="298" height="181" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Biological_cell.svg/447px-Biological_cell.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Biological_cell.svg/596px-Biological_cell.svg.png 2x" data-file-width="1466" data-file-height="891" /></a><figcaption>Müxtəlif <a href="/wiki/Orqanell%C9%99r" title="Orqanellər">orqanellər</a> və quruluşları təsvir edən tipik heyvan hüceyrəsinin sxematikası.</figcaption></figure> <a href="/wiki/Molekulyar_biologiya" title="Molekulyar biologiya">Molekulyar biologiya</a> biologiyanın molekulyar səviyyədə öyrənilməsidir.<a href="#cite_note-50">[49]</a> Bu sahə biologiyanın digər sahələri, xüsusən də <a href="/wiki/Genetika" title="Genetika">genetika</a> və <a href="/wiki/Biokimya" title="Biokimya">biokimya</a> sahələri ilə örtüşür. Molekulyar biologiya bir hüceyrə içərisindəki müxtəlif sistemlərin qarşılıqlı əlaqələrini, o cümlədən DNT, RNT və protein sintezinin qarşılıqlı əlaqələrini və bu qarşılıqlı əlaqələrin tənzimlənməsini öyrənir. Növbəti, daha böyük miqyasda hüceyrə biologiyası hüceyrələrin daxili davranışları, digər hüceyrələrlə və mühiti ilə qarşılıqlı əlaqəsi də daxil olmaqla onların quruluş və fizioloji xüsusiyyətlərini tədqiq edir. Bu tədqiqat <a href="/wiki/Baktriya" title="Baktriya">bakteriya</a> kimi təkhüceyrəli orqanizmlərdə və <a href="/wiki/%C4%B0nsan" title="İnsan">insanlar</a> kimi çoxhüceyrəli orqanizmlərin xüsusi hüceyrələrində həm <a href="/wiki/Mikroskop" title="Mikroskop">mikroskopik</a> səviyyədə, həm də <a href="/wiki/Molekul" title="Molekul">molekulyar</a> səviyyədə aparılır. Hüceyrələrin quruluşunu və fəaliyyətini anlamaq bütün bioloji elmlər üçün əsasdır. Hüceyrə növləri arasındakı oxşarlıqlar və fərqlər molekulyar biologiyaya ilə xüsusilə əlqəlidir. <a href="/wiki/Anatomiya" title="Anatomiya">Anatomiya</a> <a href="/wiki/Orqan" class="mw-disambig" title="Orqan">orqan</a> və orqanlar sistemi kimi makroskopik strukturları öyrənir.<a href="#cite_note-51">[50]</a> <a href="/wiki/Genetika" title="Genetika">Genetika</a> <a href="/wiki/Gen" title="Gen">genlər</a>, <a href="/wiki/%C4%B0rsiyy%C9%99t" title="İrsiyyət">irsiyyət</a> və <a href="/wiki/Orqanizm" title="Orqanizm">orqanizmlərin</a> variyasiyalarını öyrənir.<a href="#cite_note-griffiths2000sect60-52">[51]</a><a href="#cite_note-Hartl_and_Jones-53">[52]</a> Genlər zülalların sintezi üçün hüceyrələrə lazım olan məlumatları kodlaşdırır və bu da orqanizmin yekun <a href="/wiki/Fenotip" title="Fenotip">fenotipinə</a> təsir etməkdə mərkəzi rol oynayır. Genetika müəyyən bir genin fəaliyyətinin araşdırılmasında və ya genetik qarşılıqlı əlaqələrin təhlilində istifadə olunan tədqiqat vasitələrini təmin edir. Orqanizmlərdə genetik məlumatlar fiziki olaraq <a href="/wiki/Xromosom" title="Xromosom">xromosomlarda</a> saxlanılır. Xromosomlarda bu məlumat <a href="/wiki/Dezoksiribonuklein_tur%C5%9Fusu" class="mw-redirect" title="Dezoksiribonuklein turşusu">DNT</a> <a href="/wiki/Molekul" title="Molekul">molekullarında</a> amin turşularının müəyyən bir ardıcıllığı ilə təmsil olunur. <a href="/wiki/%C4%B0nki%C5%9Faf_biologiyas%C4%B1" title="İnkişaf biologiyası">İnkişaf biologiyası</a> orqanizmlərin böyümə və inkişaf proseslərini öyrənir. <a href="/wiki/Embriologiya" title="Embriologiya">Embriologiyadan</a> başlanğıcını götürən inkişaf biologiyası, <a href="/w/index.php?title=H%C3%BCceyr%C9%99_b%C3%B6y%C3%BCm%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hüceyrə böyüməsi (səhifə mövcud deyil)">hüceyrə böyüməsinə</a>, hüceyrə fərqliliyinə və <a href="/wiki/Toxuma" title="Toxuma">toxumalara</a>, orqanlara və <a href="/wiki/Anatomiya" title="Anatomiya">anatomiya</a> doğru artan proses olan hüceyrə morfogenesizinə genetik nəzarəti öyrənir. <a href="/wiki/%C4%B0nki%C5%9Faf_biologiyas%C4%B1" title="İnkişaf biologiyası">İnkişaf biologiyasında</a> yuvarlaq qurdlar üçün <a href="/w/index.php?title=Model_orqanizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Model orqanizm (səhifə mövcud deyil)">model orqanizm</a> <a href="/w/index.php?title=Caenorhabditis_elegans&action=edit&redlink=1" class="new" title="Caenorhabditis elegans (səhifə mövcud deyil)">Caenorhabditis elegans</a>,<a href="#cite_note-54">[53]</a> meyvə milçəyi üçün <a href="/w/index.php?title=Drosophila_melanogaster&action=edit&redlink=1" class="new" title="Drosophila melanogaster (səhifə mövcud deyil)">Drosophila melanogaster</a>,<a href="#cite_note-Encyclopedia_of_genetics-55">[54]</a> zebra balığı üçün <a href="/wiki/Danio_rerio" title="Danio rerio">Danio rerio</a>,<a href="#cite_note-56">[55]</a> siçan üçün <a href="/wiki/Ev_si%C3%A7an%C4%B1" title="Ev siçanı">Mus musculus</a><a href="#cite_note-57">[56]</a> və <a href="/wiki/Alaq" title="Alaq">alaq</a> üçün <a href="/w/index.php?title=Arabidopsis_thaliana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arabidopsis thaliana (səhifə mövcud deyil)">Arabidopsis thaliana</a>-dır.<a href="#cite_note-58">[57]</a><a href="#cite_note-59">[58]</a> (Model orqanizm müəyyən bioloji <a href="/wiki/Fenomen" title="Fenomen">fenomenləri</a> başa düşmək üçün geniş tədqiq olunan bir növdür, bu orqanizmdə həyata keçirilən tədqiqatlar digər orqanizmlərin işləyişi haqqında məlumat verir.)<a href="#cite_note-60">[59]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Fizioloji">Fizioloji</h3>[<a href="/w/index.php?title=Biologiya&veaction=edit&section=10" title="Fizioloji bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit&section=10" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Fizioloji">mənbəni redaktə et</a>]</div> <dl><dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalə: <a href="/wiki/Fiziologiya" title="Fiziologiya">Fiziologiya</a> </div></dd></dl> Fiziologiya canlı orqanizmlərin bütövlükdə fəaliyyətindəki mexaniki, fiziki və biokimyəvi proseslərinin öyrənilməsidir. "Struktur və funksiya" biologiyada mərkəzi əhəmiyyət daşıyır. Fizioloji tədqiqatlar ənənəvi olaraq <a href="/w/index.php?title=Bitki_fiziologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bitki fiziologiyası (səhifə mövcud deyil)">bitki fiziologiyası</a> və <a href="/wiki/Fiziologiya" title="Fiziologiya">heyvan fiziologiyası</a> olaraq iki yerə bölünür, lakin hansı <a href="/wiki/Orqanizm" title="Orqanizm">orqanizmin</a> öyrənilməsindən asılı olmayaraq fiziologiyanın bəzi prinsipləri universaldır. Məsələn, maya hüceyrələrinin fiziologiyası haqqında öyrənilənlər insan hüceyrələrinə də aid edilə bilər. <a href="/wiki/Heyvanlar" title="Heyvanlar">Heyvan</a> fiziologiyası insan fiziologiyasının alət və tədqiqat metodlarının istifadəsini insan olmayan növlərə qədər genişləndirir. Bitki fiziologiyası hər iki tədqiqat sahəsindən yararlanır. Fiziologiya <a href="/wiki/Sinir_sistemi" title="Sinir sistemi">sinir</a>, <a href="/wiki/%C4%B0mmun_sistemi" title="İmmun sistemi">immun</a>, <a href="/wiki/Endokrin_sistemi" title="Endokrin sistemi">endokrin</a>, <a href="/wiki/%C4%B0nsan%C4%B1n_t%C9%99n%C9%99ff%C3%BCs_sistemi" title="İnsanın tənəffüs sistemi">tənəffüs</a> və <a href="/wiki/Qan_d%C3%B6vran%C4%B1" title="Qan dövranı">qan dövranı</a> sistemlərinin, fəaliyyətini və qarşılıqlı təsirini öyrənir. Bu sistemlərin tədqiqi <a href="/wiki/Nevrologiya" title="Nevrologiya">nevrologiya</a> və <a href="/wiki/%C4%B0mmunologiya" title="İmmunologiya">immunologiya</a> kimi tibbi yönümlü sahələr ilə bölüşülür. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Təkamül_biologiyası">Təkamül biologiyası</h3>[<a href="/w/index.php?title=Biologiya&veaction=edit&section=11" title="Təkamül biologiyası bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit&section=11" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Təkamül biologiyası">mənbəni redaktə et</a>]</div> <a href="/wiki/T%C9%99kam%C3%BCl_biologiyas%C4%B1" title="Təkamül biologiyası">Təkamül biologiyası</a> <a href="/wiki/Bioloji_n%C3%B6v" title="Bioloji növ">növlərin</a> əcdadı, mənşəyi və onların zaman ərzində dəyişməsini tədqiq edir. Təkamül tədqiqatlarından biologiyanın taksonomik yönümlü sahələri faydalanır. Məsələn, <a href="/wiki/Mammologiya" title="Mammologiya">mammalogiya</a>, <a href="/wiki/Ornitologiya" title="Ornitologiya">ornitologiya</a>, <a href="/wiki/Botanika" title="Botanika">botanika</a> və ya <a href="/w/index.php?title=Herpetologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Herpetologiya (səhifə mövcud deyil)">herpetologiya</a> kimi. Təkamül biologiyası qismən təkamülün rejimi və tempi ilə bağlı suallara cavab tapmaq üçün fosil qeydlərindən istifadə edən <a href="/wiki/Paleontologiya" title="Paleontologiya">paleontologiyaya</a><a href="#cite_note-Jablonski2-61">[60]</a> və qismən <a href="/wiki/Populyasiya_genetikas%C4%B1" title="Populyasiya genetikası">populyasiya genetikası</a> kimi sahələrdəki inkişaflara əsaslanır.<a href="#cite_note-62">[61]</a> 1980-ci illərdə <a href="/wiki/%C4%B0nki%C5%9Faf_biologiyas%C4%B1" title="İnkişaf biologiyası">inkişaf biologiyası</a> <a href="/w/index.php?title=T%C9%99kam%C3%BCl_inki%C5%9Faf_biologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Təkamül inkişaf biologiyası (səhifə mövcud deyil)">təkamül inkişaf biologiyasının</a> tədqiqi ilə <a href="/w/index.php?title=M%C3%BCasir_sintez_(20-ci_%C9%99sr)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Müasir sintez (20-ci əsr) (səhifə mövcud deyil)">müasir sintezdən</a> ilk çıxarılmasından sonra təkamül biologiyasının tərkib hissəsinə yenidən daxil oldu.<a href="#cite_note-63">[62]</a> <a href="/wiki/Filogenetika" title="Filogenetika">Filogenetika</a>, <a href="/wiki/Bioloji_t%C9%99snifat" title="Bioloji təsnifat">sistematika</a> və <a href="/wiki/Taksonomiya" title="Taksonomiya">taksonomiya</a> təkamül biologiyasının bir hissəsi hesab olunan əlaqəli sahələrdir. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sistematika">Sistematika</h3>[<a href="/w/index.php?title=Biologiya&veaction=edit&section=12" title="Sistematika bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit&section=12" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Sistematika">mənbəni redaktə et</a>]</div> <dl><dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalə: <a href="/wiki/Sistematika" class="mw-redirect" title="Sistematika">Sistematika</a> </div></dd></dl> <div class="tright" style="border-color: #F8FCFF;"> <div class="thumbinner" style="width:158px;"> <figure class="noresize" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Biological_classification_L_Pengo.svg" title="Elmi təsnifatın müxtəlif səviyyələri."><img alt="Elmi təsnifatın müxtəlif səviyyələri." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Biological_classification_L_Pengo-az.svg/150px-Biological_classification_L_Pengo-az.svg.png" decoding="async" width="150" height="385" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Biological_classification_L_Pengo-az.svg/225px-Biological_classification_L_Pengo-az.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Biological_classification_L_Pengo-az.svg/300px-Biological_classification_L_Pengo-az.svg.png 2x" data-file-width="230" data-file-height="590" usemap="#ImageMap_3a50a2faf81e40b5" /></a><map name="ImageMap_3a50a2faf81e40b5"><area href="/wiki/N%C3%B6v" shape="rect" coords="65,18,147,44" alt="Növ" title="Növ" /><area href="/wiki/Cins_(taksonomik_kateqoriya)" shape="rect" coords="65,59,147,86" alt="Cins" title="Cins" /><area href="/wiki/F%C9%99sil%C9%99" shape="rect" coords="65,100,147,128" alt="Fəsilə" title="Fəsilə" /><area href="/wiki/D%C9%99st%C9%99_(taksonomik_kateqoriya)" shape="rect" coords="65,142,147,169" alt="Dəstə" title="Dəstə" /><area href="/wiki/Sinif_(taksonomik_kateqoriya)" shape="rect" coords="65,183,147,210" alt="Sinif" title="Sinif" /><area href="/wiki/Tip_((taksonomik_kateqoriya))" shape="rect" coords="65,224,147,252" alt="Tip" title="Tip" /><area href="/wiki/Al%C9%99m_(taksonomik_kateqoriya)" shape="rect" coords="65,266,147,293" alt="Aləm" title="Aləm" /><area href="/wiki/Domain_(taksonomik_kateqoriya)" shape="rect" coords="65,307,147,335" alt="Domain" title="Domain" /><area href="/wiki/H%C9%99yat" shape="rect" coords="65,348,147,376" alt="Həyat" title="Həyat" /></map><figcaption>Elmi təsnifatın müxtəlif səviyyələri.</figcaption></figure> <hr /> <div class="thumbcaption"><figure class="mw-default-size mw-halign-right noresize" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Biological_classification_L_Pengo.svg" title="Enlarge"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6b/Magnify-clip.png" decoding="async" width="15" height="11" class="mw-file-element" data-file-width="15" data-file-height="11" /></a><figcaption></figcaption></figure><a href="/wiki/Bioloji_t%C9%99snifat" title="Bioloji təsnifat">Bioloji təsnifatın</a> əsas səkkiz <a href="/w/index.php?title=Taksonomik_kateqoriya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Taksonomik kateqoriya (səhifə mövcud deyil)">taksonomik kateqoriyası</a>. Aralıq kateqoryalar göstərilməmişdir.</div></div></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Phylogenetic_tree.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Phylogenetic_tree.svg/440px-Phylogenetic_tree.svg.png" decoding="async" width="440" height="239" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Phylogenetic_tree.svg/660px-Phylogenetic_tree.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Phylogenetic_tree.svg/880px-Phylogenetic_tree.svg.png 2x" data-file-width="1860" data-file-height="1010" /></a><figcaption>rRNT <a href="/wiki/Gen" title="Gen">gen</a> məlumatlarına əsaslanan <a href="/wiki/Bakteriyalar" title="Bakteriyalar">bakteriya</a>, <a href="/wiki/Arxeyalar" class="mw-redirect" title="Arxeyalar">arxeya</a> və <a href="/wiki/N%C3%BCv%C9%99lil%C9%99r" class="mw-redirect" title="Nüvəlilər">eukaryot</a> domenlərinin separasiyasını göstərən bütün canlıların filogenetik ağacı.</figcaption></figure> Birdən çox spesifikasiya hadisələri, növlər arasındaki əlaqələrin ağac quruluşlu sistemini yaradır. Sistematikanın rolu bu əlaqələri, yəni növlər və növ qrupları arasındakı fərqləri və oxşarlıqları öyrənməkdir.<a href="#cite_note-64">[63]</a> Bununla birlikdə, <a href="/wiki/Bioloji_t%C9%99snifat" title="Bioloji təsnifat">sistematika</a> təkamül düşüncəsinin yayılmasından çox əvvəl fəal tədqiqat sahəsi idi.<a href="#cite_note-65">[64]</a> Ənənəvi olaraq, canlılar beş aləmə bölünür: <a href="/w/index.php?title=Monera&action=edit&redlink=1" class="new" title="Monera (səhifə mövcud deyil)">Monera</a>; <a href="/wiki/%C4%B0btidail%C9%99r" title="İbtidailər">Protista</a>; <a href="/wiki/G%C3%B6b%C9%99l%C9%99kl%C9%99r" title="Göbələklər">Göbələklər</a>; <a href="/wiki/Bitkil%C9%99r" title="Bitkilər">Plantae</a>; <a href="/wiki/Heyvanlar" title="Heyvanlar">Animalia</a>.<a href="#cite_note-66">[65]</a> Ancaq indi bir çox alim bu beş aləm sistemini köhnəlmiş hesab edir. Müasir alternativ təsnifat sistemləri <a href="/w/index.php?title=%C3%9C%C3%A7_domen_sistemi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Üç domen sistemi (səhifə mövcud deyil)">üç domen sistemindən</a> başlanır: <a href="/wiki/Arxeyalar" class="mw-redirect" title="Arxeyalar">Arxeya</a> (əslən Archaebacteria) Bakteriyalar (əslən Eubakteriyalar) və <a href="/wiki/N%C3%BCv%C9%99lil%C9%99r" class="mw-redirect" title="Nüvəlilər">Eukaryota</a> (<a href="/wiki/%C4%B0btidail%C9%99r" title="İbtidailər">protistlər</a>, <a href="/wiki/G%C3%B6b%C9%99l%C9%99kl%C9%99r" title="Göbələklər">göbələklər</a>, <a href="/wiki/Bitkil%C9%99r" title="Bitkilər">bitkilər</a> və <a href="/wiki/Heyvanlar" title="Heyvanlar">heyvanlar</a>).<a href="#cite_note-domain-67">[66]</a> Bu domenlər hüceyrələrin nüvələri olub olmadığını, həmçinin <a href="/wiki/Ribosom" title="Ribosom">ribosomlar</a> kimi əsas biomalekulların kimyəvi tərkibindəki fərqləri əks etdirir.<a href="#cite_note-domain-67">[66]</a> Bundan əlavə, hər bir aləm ayrı növ təsnif olunana qədər rekursiv şəkildə parçalanır: domen; aləm; tip; sinif; dəstə; fəsilə; cins; növ. Bu kateqoriyadan başqa, metabolik fəaliyyət baxımından "həyatın kənarında" olan məcburi hüceyrədaxili parazitlər var<a href="#cite_note-68">[67]</a> ki, bir çox alim bu cür quruluşları həyatı müəyyən edən ən azı bir və ya daha çox əsas funksiya və ya xüsusiyyətlərin olmaması səbəbindən canlı olaraq təsnif etmir. Onlar <a href="/wiki/Viruslar" title="Viruslar">viruslar</a>, <a href="/w/index.php?title=Viroid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viroid (səhifə mövcud deyil)">viroidlər</a> və <a href="/wiki/Prionlar" title="Prionlar">prionlar</a> kimi təsnif edilir. Bir orqanizmin elmi adı onun cinsindən və növündən törədilir. Məsələn, insanlar <a href="/wiki/%C4%B0nsan" title="İnsan">Homo sapiens</a> kimi təsnif edilir. Homo cins, sapiens növdür. Bir orqanizmin elmi adını yazarkən cinsin ilk hərfini böyük hərflə, növün isə kiçik hərflərə yazılması düzgündür.<a href="#cite_note-69">[68]</a> Əlavə olaraq, bütün termin kursiv və ya altdan xətt çəkilmiş şəkildə yazıla bilər.<a href="#cite_note-70">[69]</a> <a href="/w/index.php?title=Dominant_t%C9%99snifat_sistem&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dominant təsnifat sistem (səhifə mövcud deyil)">Dominant təsnifat sistemi</a> <a href="/w/index.php?title=Linnaean_taksonomiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Linnaean taksonomiyası (səhifə mövcud deyil)">Linnaean taksonomiyası</a> adlanır. Buraya sıralar və <a href="/wiki/Binominal_nomenklatura" title="Binominal nomenklatura">binomial nomenklatura</a> daxildir. Orqanizmlərin necə adlandırılması, <a href="/w/index.php?title=Beyn%C9%99lxalq_Nomenklatura_Kodeksi(ICN)_(Yosunlar,_g%C3%B6b%C9%99l%C9%99kl%C9%99r_v%C9%99_bitkil%C9%99r_%C3%BC%C3%A7%C3%BCn)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beynəlxalq Nomenklatura Kodeksi(ICN) (Yosunlar, göbələklər və bitkilər üçün) (səhifə mövcud deyil)">yosunlar, göbələklər və bitkilər üçün Beynəlxalq Nomenklatura Kodeksi(ICN)</a> , <a href="/w/index.php?title=Beyn%C9%99lxalq_Zooloji_Nomenklatura_Kodeksi_(ICZN)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beynəlxalq Zooloji Nomenklatura Kodeksi (ICZN) (səhifə mövcud deyil)">Beynəlxalq Zooloji Nomenklatura Kodeksi (ICZN)</a> və <a href="/w/index.php?title=Beyn%C9%99lxalq_Bakteriya_Nomenklaturas%C4%B1_Kodeksi_(ICNB)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beynəlxalq Bakteriya Nomenklaturası Kodeksi (ICNB) (səhifə mövcud deyil)">Beynəlxalq Bakteriya Nomenklaturası Kodeksi (ICNB)</a> kimi beynəlxalq razılaşmalarla tənzimlənir. Bioloji xüsusiyyətləri göstərən virusların, viroidlərin, prionların və digər bütün sub-virusların təsnifatı <a href="/w/index.php?title=Beyn%C9%99lxalq_Viruslar_Taxonomiyas%C4%B1_Komit%C9%99si_(%C4%B0KV)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beynəlxalq Viruslar Taxonomiyası Komitəsi (İKV) (səhifə mövcud deyil)">Beynəlxalq Viruslar Taxonomiyası Komitəsi (ICTV)</a> tərəfindən aparılır və Beynəlxalq Viral Təsnifat və Nomenklatura Kodeksi (ICVCN) kimi tanınır.<a href="#cite_note-71">[70]</a><a href="#cite_note-ictvdbpopsi-72">[71]</a><a href="#cite_note-ictvdbprions-73">[72]</a><a href="#cite_note-ictvdbsatel-74">[73]</a> Bununla birlikdə, bir neçə başqa virus təsnifatı sistemi mövcuddur. Birləşmə layihəsi, BioCode, bu üç sahədəki nomenklaturanı standartlaşdırmaq cəhdi ilə 1997-ci ildə nəşr olundu, lakin hələ rəsmi olaraq qəbul edilməmişdir.<a href="#cite_note-75">[74]</a> BioCode layihəsinə 1997-ci ildən bəri az əhəmiyyət verilir; əvvəlcə 1 yanvar 2000-ci ildə planlaşdırılan həyata keçirilmə tarixi diqqətdən kənar keçdi. Mövcud kodların dəyişdirilməsi əvəzinə, onlar üçün vahid kontekst təmin edəcək yenidən işlənmiş BioCode 2011-ci ildə təklif edilmişdi.<a href="#cite_note-76">[75]</a><a href="#cite_note-77">[76]</a><a href="#cite_note-78">[77]</a> Bununla birlikdə, 2011-ci il Beynəlxalq Botanika Konqresi BioCode təklifini nəzərdən keçirməkdən imtina etdi. <a href="/w/index.php?title=Beyn%C9%99lxalq_Viral_T%C9%99snifat_v%C9%99_Nomenklatura_Kodeksi_(ICVCN)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beynəlxalq Viral Təsnifat və Nomenklatura Kodeksi (ICVCN) (səhifə mövcud deyil)">ICVCN</a> viral təsnifatı daxil etməyən BioCode xaricindədir. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Aləm">Aləm</h3>[<a href="/w/index.php?title=Biologiya&veaction=edit&section=13" title="Aləm bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit&section=13" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Aləm">mənbəni redaktə et</a>]</div> <dl><dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalə: <a href="/w/index.php?title=Al%C9%99m_(taksonomik_kateqoriya)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aləm (taksonomik kateqoriya) (səhifə mövcud deyil)">Aləm (taksonomik kateqoriya)</a> </div></dd></dl> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/Fayl:Guriezo_Adino_vaca_toro_terneras.jpg" class="mw-file-description" title="Animalia – Bos primigenius taurus"><img alt="Animalia – Bos primigenius taurus" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Guriezo_Adino_vaca_toro_terneras.jpg/120px-Guriezo_Adino_vaca_toro_terneras.jpg" decoding="async" width="120" height="68" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Guriezo_Adino_vaca_toro_terneras.jpg/180px-Guriezo_Adino_vaca_toro_terneras.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Guriezo_Adino_vaca_toro_terneras.jpg/240px-Guriezo_Adino_vaca_toro_terneras.jpg 2x" data-file-width="2720" data-file-height="1550" /></a></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Heyvanlar" title="Heyvanlar">Animalia</a> – <a href="/wiki/Bos_primigenius" class="mw-redirect" title="Bos primigenius">Bos primigenius</a> taurus</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/Fayl:Zbo%C5%BCe.jpg" class="mw-file-description" title="Plantae – Triticum"><img alt="Plantae – Triticum" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Zbo%C5%BCe.jpg/80px-Zbo%C5%BCe.jpg" decoding="async" width="80" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Zbo%C5%BCe.jpg/120px-Zbo%C5%BCe.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Zbo%C5%BCe.jpg/160px-Zbo%C5%BCe.jpg 2x" data-file-width="2857" data-file-height="4286" /></a></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Bitkil%C9%99r" title="Bitkilər">Plantae</a> – <a href="/wiki/Triticum" class="mw-redirect" title="Triticum">Triticum</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/Fayl:Morchella_esculenta_08.jpg" class="mw-file-description" title="Fungi – Morchella esculenta"><img alt="Fungi – Morchella esculenta" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Morchella_esculenta_08.jpg/90px-Morchella_esculenta_08.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Morchella_esculenta_08.jpg/135px-Morchella_esculenta_08.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Morchella_esculenta_08.jpg/180px-Morchella_esculenta_08.jpg 2x" data-file-width="400" data-file-height="532" /></a></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Fungi" class="mw-redirect" title="Fungi">Fungi</a> – <a href="/w/index.php?title=Morchella_esculenta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Morchella esculenta (səhifə mövcud deyil)">Morchella esculenta</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/Fayl:Fucus_serratus2.jpg" class="mw-file-description" title="Stramenopila/Chromista – Fucus serratus"><img alt="Stramenopila/Chromista – Fucus serratus" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Fucus_serratus2.jpg/120px-Fucus_serratus2.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Fucus_serratus2.jpg/180px-Fucus_serratus2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Fucus_serratus2.jpg/240px-Fucus_serratus2.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a></div> <div class="gallerytext">Stramenopila/<a href="/wiki/Chromista" class="mw-redirect" title="Chromista">Chromista</a> – <a href="/w/index.php?title=Fucus_serratus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fucus serratus (səhifə mövcud deyil)">Fucus serratus</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/Fayl:Gemmatimonas_aurantiaca.jpg" class="mw-file-description" title="Bacteria – Gemmatimonas aurantiaca (-=1 mikrometr)"><img alt="Bacteria – Gemmatimonas aurantiaca (-=1 mikrometr)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Gemmatimonas_aurantiaca.jpg/120px-Gemmatimonas_aurantiaca.jpg" decoding="async" width="120" height="87" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Gemmatimonas_aurantiaca.jpg/180px-Gemmatimonas_aurantiaca.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Gemmatimonas_aurantiaca.jpg/240px-Gemmatimonas_aurantiaca.jpg 2x" data-file-width="1260" data-file-height="909" /></a></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Bakteriyalar" title="Bakteriyalar">Bacteria</a> – <a href="/w/index.php?title=Gemmatimonas_aurantiaca&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gemmatimonas aurantiaca (səhifə mövcud deyil)">Gemmatimonas aurantiaca</a> (-=1 mikrometr)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/Fayl:Halobacteria.jpg" class="mw-file-description" title="Archaea – Halobacteria"><img alt="Archaea – Halobacteria" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Halobacteria.jpg/120px-Halobacteria.jpg" decoding="async" width="120" height="108" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Halobacteria.jpg/180px-Halobacteria.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Halobacteria.jpg/240px-Halobacteria.jpg 2x" data-file-width="280" data-file-height="251" /></a></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Arxeyalar" class="mw-redirect" title="Arxeyalar">Archaea</a> – <a href="/w/index.php?title=Halobacteria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Halobacteria (səhifə mövcud deyil)">Halobacteria</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/Fayl:Gamma_phage.png" class="mw-file-description" title="Virus – Bakteriofaq"><img alt="Virus – Bakteriofaq" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Gamma_phage.png/88px-Gamma_phage.png" decoding="async" width="88" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Gamma_phage.png/132px-Gamma_phage.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Gamma_phage.png/175px-Gamma_phage.png 2x" data-file-width="1290" data-file-height="1763" /></a></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Virus" class="mw-redirect" title="Virus">Virus</a> – <a href="/wiki/Bakteriofaq" title="Bakteriofaq">Bakteriofaq</a></div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ekoloji_və_ətraf_mühit_tədqiqatı">Ekoloji və ətraf mühit tədqiqatı</h3>[<a href="/w/index.php?title=Biologiya&veaction=edit&section=14" title="Ekoloji və ətraf mühit tədqiqatı bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit&section=14" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Ekoloji və ətraf mühit tədqiqatı">mənbəni redaktə et</a>]</div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Common_clownfish.jpg" class="mw-file-description"><img alt="a colorful cloudfish swimming near a sea anemone" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Common_clownfish.jpg/250px-Common_clownfish.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Common_clownfish.jpg/375px-Common_clownfish.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Common_clownfish.jpg/500px-Common_clownfish.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>Tropik <a href="/wiki/Aktiniyalar" title="Aktiniyalar">dəniz anemonlarının</a> toxnuqacları arasında yaşayan Amprion cinsinin klon balığı ilə qarşılıqlı simbiozu. Teritorial balıq anemonu anemon yeyən balıqdan qoruyur və öz nöbəsində isə anomen balığı dalayıcı çıxıntıları ilə yırtıcılardan qoruyur.</figcaption></figure> <dl><dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalələr: <a href="/wiki/Ekologiya" title="Ekologiya">Ekologiya</a> , <a href="/wiki/Etologiya" title="Etologiya">Etologiya</a>, <a href="/wiki/Davran%C4%B1%C5%9F" title="Davranış">Davranış</a>, və <a href="/wiki/Bioco%C4%9Frafiya" title="Biocoğrafiya">Biocoğrafiya</a></div></dd></dl> <a href="/wiki/Ekologiya" title="Ekologiya">Ekologiya</a> <a href="/wiki/Orqanizm" title="Orqanizm">canlı orqanizmlərin</a> paylanmasının və çoxluğunun, onların ətraf mühitlə qarşılıqlı əlaqəsinin öyrənilməsidir.<a href="#cite_note-79">[78]</a> Bir orqanizm digər orqanizmləri və biotik komponentləri, eləcə də <a href="/wiki/%C4%B0qlim" title="İqlim">iqlim</a> və ekologiya kimi lokal abiotik amilləri (canlı olmayan) əhatə edən mühiti bölüşür.<a href="#cite_note-habitats_of_the_world2-80">[79]</a> Bioloji sistemlərin öyrənilməsinin çətin olmasının səbəbi, digər orqanizmlərlə və ətraf mühitlə çoxlu qarşılıqlı əlaqənin, hətta kiçik miqyasda da olmasının mümkünlüyüdür. Lokal şəkər qradientinə cavab verən mikroskopik bir <a href="/wiki/Baktriya" title="Baktriya">bakteriya</a>, <a href="/wiki/Afrika" title="Afrika">Afrika</a> <a href="/wiki/Savannalar" title="Savannalar">savannasında</a> yemək axtaran bir aslan qədər ətraf mühiti ilə qarşılıqlı əlaqədədir. Hər hansı bir növ üçün davranışlar kooperativ, rəqabətcil, <a href="/wiki/Parazitizm" title="Parazitizm">parazitar</a> və ya <a href="/wiki/Simbioz" title="Simbioz">simbiotik</a> ola bilər. İki və ya daha çox növ ekosistemdə qarşılıqlı təsirdə olduqda vəziyyət daha mürəkkəbləşir. Ekoloji sistemlər individual orqanizmlərin ekologiyasından başlayaraq, <a href="/wiki/Populyasiya" title="Populyasiya">populyasiyalara</a>, <a href="/wiki/Ekosistem" title="Ekosistem">ekosistemlərə</a> və nəhayət <a href="/wiki/Biosfer" title="Biosfer">biosferə</a> qədər müxtəlif səviyyələrdə öyrənilir. <a href="/w/index.php?title=Populyasiya_biologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Populyasiya biologiyası (səhifə mövcud deyil)">Populyasiya biologiyası</a> termini qarşılıqlı olaraq <a href="/w/index.php?title=Populyasiya_ekologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Populyasiya ekologiyası (səhifə mövcud deyil)">populyasiya ekologiyası</a> ilə əvəz olunur baxmayaraq, populyasiya biologiyası <a href="/wiki/X%C9%99st%C9%99lik" title="Xəstəlik">xəstəliklər</a>, <a href="/wiki/Viruslar" title="Viruslar">viruslar</a> və <a href="/wiki/Mikroorqanizml%C9%99r" title="Mikroorqanizmlər">mikroblar</a> üçün istifadə olunur, populyasiya ekologiyası termini isə daha çox bitki və heyvanların öyrənilməsinə tətbiq olunur. Ekologiya bir çox alt sahəyə bölünür. <a href="/wiki/Etologiya" title="Etologiya">Etologiya</a> heyvan davranışlarını öyrənir (xüsusən də <a href="/wiki/Primatlar" title="Primatlar">primatlar</a> və <a href="/wiki/K%C3%B6p%C9%99kkimil%C9%99r" class="mw-redirect" title="Köpəkkimilər">kanidlər</a> kimi sosial heyvanların) və bəzən <a href="/wiki/Zoologiya" title="Zoologiya">zoologiyanın</a> bir qolu hesab olunur. Etoloqlar davranışın <a href="/wiki/T%C9%99kam%C3%BCl" title="Təkamül">təkamülü</a> və <a href="/wiki/T%C9%99bii_se%C3%A7m%C9%99" title="Təbii seçmə">təbii seçmə</a> nəzəriyyəsi baxımından davranış anlayışı ilə xüsusilə maraqlanırlar. Bir mənada ilk müasir etoloq <a href="/wiki/%C3%87arlz_Darvin" title="Çarlz Darvin">Çarlz Darvin</a> idi, o, yazdığı İnsanda və heyvanlarda duyğuların ifadəsi kitabı ilə bir çox etoloqun bu sahəyə gəlməsinə tədir göstərdi.<a href="#cite_note-black-81">[80]</a> <a href="/wiki/Bioco%C4%9Frafiya" title="Biocoğrafiya">Biocoğrafiya</a> <a href="/wiki/Tektonik_plit%C9%99l%C9%99r" title="Tektonik plitələr">plitə tektonikası</a>, <a href="/wiki/%C4%B0qlim_d%C9%99yi%C5%9Fikliyi" title="İqlim dəyişikliyi">iqlim dəyişikliyi</a>, <a href="/w/index.php?title=Bioloji_yay%C4%B1lma&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bioloji yayılma (səhifə mövcud deyil)">yayılma</a> və <a href="/w/index.php?title=Heyvanlar%C4%B1n_miqrasiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Heyvanların miqrasiyası (səhifə mövcud deyil)">miqrasiya</a> və <a href="/wiki/Kladistika" title="Kladistika">kladistika</a> kimi mövzulara fokuslanaraq orqanizmlərin <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerdə</a> yayılma və paylanması qanunauyğunluqlarını öyrənir. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Biologiyada_həll_olunmamış_əsas_problemlər">Biologiyada həll olunmamış əsas problemlər</h2>[<a href="/w/index.php?title=Biologiya&veaction=edit&section=15" title="Biologiyada həll olunmamış əsas problemlər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit&section=15" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Biologiyada həll olunmamış əsas problemlər">mənbəni redaktə et</a>]</div> <dl><dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalə: <a href="/w/index.php?title=Biologiyada_h%C9%99ll_olunmam%C4%B1%C5%9F_probleml%C9%99rin_siyah%C4%B1s%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biologiyada həll olunmamış problemlərin siyahısı (səhifə mövcud deyil)">Biologiyada həll olunmamış problemlərin siyahısı</a> </div></dd></dl> Son onilliklər ərzində həyatın fundamental proseslərinin aydınlaşdırılmasındaki dərin irəliləyişlərə baxmayaraq, bəzi əsas problemlər həll olunmamışdır. Bəzi nümunələr: <a href="/wiki/Abiogenez" title="Abiogenez">Həyatın mənşəyi</a>: <a href="/wiki/Amin_tur%C5%9Fusu" class="mw-redirect" title="Amin turşusu">Amin turşuları</a>, <a href="/wiki/Nukleotid" title="Nukleotid">nukleotidlər</a> və <a href="/wiki/Lipidl%C9%99r" title="Lipidlər">lipidlər</a> kimi bioloji birləşmələrin abiotik mənşəli olmasına dair çoxlu dəlillərin olmasına baxmayaraq, bu molekulların ilk <a href="/wiki/H%C3%BCceyr%C9%99" title="Hüceyrə">hüceyrəni</a> meydana gətirmək üçün necə bir araya gəldikləri bəlli deyil. Bu, Yerdən xaric həyat məsələsi ilə əlaqəlidir. Həyatın yer üzərində necə əmələ gəlməsi məlum olsa, digər planetlərdə həyatın yaranması üçün hansı şərtlərin lazım olması daha etibarlı şəkildə proqnozlaşdırıla bilər. Yaşlanma: Hazırda yaşlanmanın əsas səbəbi ilə bağlı fikir birliyi yoxdur. Naxış formalaşması: Bəzi sistemlərdə, məsələn, erkən <a href="/wiki/H%C9%99%C5%9F%C9%99ratlar" title="Həşəratlar">həşərat</a> <a href="/wiki/Embrion" title="Embrion">embrionu</a> kimi nümunələrdə naxış formalaşması yaxşı məlumdur, ancaq təbiətdə bir çox naxışın formalaşdırılması asanca açıqlana bilmir, məsələn, <a href="/wiki/Zebr" title="Zebr">zebrlərdəki</a> və ya mərcan ilanlarındaki kimi bir çox <a href="/wiki/%C4%B0lanlar" title="İlanlar">ilanlarda</a> formalaşan zolaqlar. Naxışların genlərin selektiv aktivasiya və ya repressiyası nəticəsində əmələ gəlməsi məlum olsa da, bu genlərin çoxu və onların tənzimləyici mexanizmləri naməlum olaraq qalır. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bölmələri">Bölmələri</h2>[<a href="/w/index.php?title=Biologiya&veaction=edit&section=16" title="Bölmələri bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit&section=16" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Bölmələri">mənbəni redaktə et</a>]</div> Biologiya həyatın bütün sahələri ilə, əslində müasir insan həyatının bütün sahələri ilə maraqlanan çoxsaylı subdipiplinləri olan elm sahəsidir. Əsas elmdən sənaye və ya kənd təsərrüfatı tətbiqetmələrinə qədər çoxlu karyera seçimləri mövcuddur. Aşağıdakı siyahı biologiyanın əsas bölmələridir:<a href="#cite_note-82">[81]</a><a href="#cite_note-83">[82]</a> <ul><li><a href="/wiki/Anatomiya" title="Anatomiya">Anatomiya</a> – orqanizmlərin quruluşunu öyrənir. <ul><li><a href="/wiki/M%C3%BCqayis%C9%99li_anatomiya" title="Müqayisəli anatomiya">Müqayisəli anatomiya</a> – növlərinin anatomiyasındakı oxşarlıqlar və fərqlər vasitəsilə təkamülünü öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Histologiya" title="Histologiya">Histologiya</a> – hüceyrə toxumalarını öyrənən, anatomiyanın mikroskopik bölməsi.</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Astrobiologiya" title="Astrobiologiya">Astrobiologiya</a> (ekzobiologiya, ekzopaleontologiya və bioastronomiya kimi də bilinir) – kainatdakı həyatın təkamülü, paylanması və gələcəyini öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Biokimya" title="Biokimya">Biokimya</a> – həyatın mövcudluğu və fəaliyyət göstərməsi üçün tələb olunan kimyəvi reaksiyaları öyrənir (hüceyrə səviyyəsində)</li> <li><a href="/wiki/Biom%C3%BCh%C9%99ndislik" title="Biomühəndislik">Biomühəndislik</a> – bioloji sistemlərdən ilhamlanaraq məhsullar yaratmaq və ya bioloji sistemlərin dəyişdirilməsi və onlarla qarşılıqlı əlaqəyə keçmək təşəbbüsüdür.</li> <li><a href="/wiki/Bioco%C4%9Frafiya" title="Biocoğrafiya">Biocoğrafiya</a> – növlərin <a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yerdə</a> üzərində paylanma qanuna uyğunluqlarını öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Bioinformatika" title="Bioinformatika">Bioinformatika</a> – genom və digər bioloji məlumatların öyrənilməsi, toplanması və saxlanması üçün informasiya texnologiyalarının istifadəsi.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Biolinqvistika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biolinqvistika (səhifə mövcud deyil)">Biolinqvistika</a> – dilin biologiyası və təkamülünü öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Biomexanika" title="Biomexanika">Biomexanika</a> – canlıların mexanikasını öyrənir.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Biotibbi_t%C9%99dqiqat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biotibbi tədqiqat (səhifə mövcud deyil)">Biotibbi tədqiqat</a> – sağlamlığı və xəstəlikləri öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Biofizika" title="Biofizika">Biofizika</a> – fizika elmlərinin nəzəriyyə və metodlarını tətbiq etməklə bioloji prosesləri öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Biotexnologiya" title="Biotexnologiya">Biotexnologiya</a> – genetik modifikasiya və sintetik biologiya daxil olmaqla canlı maddənin manipulyasiyasını öyrənir. <ul><li><a href="/w/index.php?title=Sintetik_biologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sintetik biologiya (səhifə mövcud deyil)">Sintetik biologiya</a> – biologiya və mühəndisliyi birləşdirən tədqiqat; təbiətdə tapılmayan bioloji funksiyaların qurulmasıdır.</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Botanika" title="Botanika">Botanika</a> – bitkiləri öyrənir. <ul><li><a href="/wiki/Alqologiya" title="Alqologiya">Alqologiya</a> – <a href="/wiki/Yosunlar" title="Yosunlar">yosunların</a> elmi tədqiqi.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Bitki_fiziologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bitki fiziologiyası (səhifə mövcud deyil)">Bitki fiziologiyası</a> – bitkilərin fəaliyyətinə və ya fiziologiyasına aid bölmə.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Astrobotanika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Astrobotanika (səhifə mövcud deyil)">Astrobotanika</a> – kosmosda bitkiləri öyrənən bölmə.</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ekologiya" title="Ekologiya">Ekologiya</a> – canlı orqanizmlərin bir-biri ilə və ətraf mühitin canlı olmayan elementləri ilə qarşılıqlı əlaqələrini öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Farmakologiya" title="Farmakologiya">Farmakologiya</a> – dərmanlarla orqanizmlərin qarşılıqlı təsirini öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Fiziologiya" title="Fiziologiya">Fiziologiya</a> – canlı orqanizmlərdə baş verən funksiya və mexanizmləri öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Fitopatologiya" title="Fitopatologiya">Fitopatalogiya</a> – bitki xəstəliklərini öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Genetika" title="Genetika">Genetika</a> – genləri və irsiyyəti öyrənir. <ul><li><a href="/wiki/Genomika" title="Genomika">Genomika</a> – genomları öyrənir.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Epigenetika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Epigenetika (səhifə mövcud deyil)">Epigenetika</a> – DNT ardıcılığındaki dəyişikliklərin səbəb olmadığı, amma eyni zamanda irsi olan, gen ifadəsi dəyişikliklərini tədqiq edir.</li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Xronobiologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xronobiologiya (səhifə mövcud deyil)">Xronobiologiya</a> – canlı sistemlərdə dövri hadisələri tədqiq edir.</li> <li><a href="/wiki/%C4%B0mmunologiya" title="İmmunologiya">İmmunologiya</a> – immunitet sistemini öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/%C4%B0nki%C5%9Faf_biologiyas%C4%B1" title="İnkişaf biologiyası">İnkişaf biologiyası</a> – orqanizmin ziqotadan tam struktura qədər formalaşdığı prosesləri öyrənir. <ul><li><a href="/wiki/Embriologiya" title="Embriologiya">Embriologiya</a> – embrionun inkişafını öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Gerontologiya" title="Gerontologiya">Gerontologiya</a> – yaşlanma proseslərini öyrənir.</li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Koqnitiv_biologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Koqnitiv biologiya (səhifə mövcud deyil)">Koqnitiv biologiya</a> – <a href="/wiki/Koqnitivlik" title="Koqnitivlik">koqnitivliyi</a> tədqiq edir.</li> <li><a href="/wiki/Kriobiologiya" title="Kriobiologiya">Kriobiologiya</a> – normadan aşağı temperaturun canlılara təsirini tədqiq edir.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Kvant_biologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kvant biologiyası (səhifə mövcud deyil)">Kvant biologiyası</a> – bioloji proseslərdə <a href="/wiki/Kvant_mexanikas%C4%B1" title="Kvant mexanikası">kvant fenomenlərinin</a> rolunu öyrənir.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Qoruma_biologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qoruma biologiyası (səhifə mövcud deyil)">Qoruma biologiyası</a> – təbii mühitin, təbii ekosistemlərin, bitki örtüyünün və vəhşi təbiətin mühafizə, qorunması və ya bərpasını öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Mikrobiologiya" title="Mikrobiologiya">Mikrobiologiya</a> – mikroskopik canlıları və onların digər canlılarla qarşılıqlı təsirini öyrənir. <ul><li><a href="/wiki/Bakteriologiya" title="Bakteriologiya">Bakteriologiya</a> – bakteriyalrı öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Mikologiya" title="Mikologiya">Mikologiya</a> – göbələkləri öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Parazitologiya" title="Parazitologiya">Parazitologiya</a> – parazitlərİ və parazitizmi öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Virusologiya" title="Virusologiya">Virologiya</a> – virusları və virusbənzəri strukturları öyrənir.</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Molekulyar_biologiya" title="Molekulyar biologiya">Molekulyar biologiya</a> – biologiya və bioloji funksiyaları molekulyar səviyyədə öyrənir.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Nanobiotexnologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nanobiotexnologiya (səhifə mövcud deyil)">Nanobiologiya</a> – bioloji tədqiqatda nanotexnologiyanın tətbiqi və canlı orqanizmlərin və hissələrin nanomiqyas səviyyəsində orqanizasiyasını öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Neyroelm" title="Neyroelm">Neyroelm</a> – sinir sistemini öyrənir.</li> <li><a href="/w/index.php?title=N%C9%99z%C9%99ri_biologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nəzəri biologiya (səhifə mövcud deyil)">Nəzəri biologiya</a> – bioloji fenomenləri izah etmək üçün <a href="/wiki/Abstraksiya" class="mw-redirect" title="Abstraksiya">abstraksiya</a> və <a href="/wiki/Riyazi_modell%C9%99%C5%9Fdirm%C9%99" title="Riyazi modelləşdirmə">riyazi modellərdən</a> istifadə edən biologiyanın bir qolu.</li> <li><a href="/wiki/Okean_biologiyas%C4%B1" title="Okean biologiyası">Okean biologiyası</a> – okean ekosistemlərini öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Paleontologiya" title="Paleontologiya">Paleontologiya</a> – fosilləri və ya tarixəqədərki həyatın coğrafi dəlillərini öyrən elm.</li> <li><a href="/wiki/Patologiya" title="Patologiya">Patologiya</a> və ya patobiologiya – xəstəlikləri, xəstəliklərin səbəbləri, prosesləri, təbiəti və inkişafını öyrənir.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Psixobiologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Psixobiologiya (səhifə mövcud deyil)">Psixobiologiya</a> – biologiyada tətbiq olunan ənənəvi metodlarla insan və digər canlıların davranışını öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Sitologiya" title="Sitologiya">Sitologiya</a> – hüceyrənin tam bir vahid olaraq öyrənən bölmə.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Sosiobiologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sosiobiologiya (səhifə mövcud deyil)">Sosiobiologiya</a> – sosial davranışları təkamül baxımından öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Sistem_biologiyas%C4%B1" title="Sistem biologiyası">Sistem biologiyası</a> – vahid yanaşma yolu ilə bioloji sistemlərdəki kompleks qarşılıqlı əlaqələri öyrənir.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Struktural_biologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Struktural biologiya (səhifə mövcud deyil)">Struktural biologiya</a> – bioloji makromolekulların molekulyar quruluşu ilə əlaqəli <a href="/wiki/Molekulyar_biologiya" title="Molekulyar biologiya">molekulyar biologiya</a>, <a href="/wiki/Biokimya" title="Biokimya">biokimya</a> və <a href="/wiki/Biofizika" title="Biofizika">biofizikanın</a> bir qolu.</li> <li><a href="/wiki/T%C9%99kam%C3%BCl_biologiyas%C4%B1" title="Təkamül biologiyası">Təkamül biologiyası</a> – növlərin mənşəyini və zaman ərzində dəyişməsini tədqiq edir.</li> <li><a href="/wiki/Zoologiya" title="Zoologiya">Zoologiya</a> – heyvanları öyrənən elm. <ul><li><a href="/wiki/Etologiya" title="Etologiya">Etologiya</a> – heyvanların davranışını öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Entomologiya" title="Entomologiya">Entomologiya</a> – həşəratları öyrənir.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Herpetologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Herpetologiya (səhifə mövcud deyil)">Herpetologiya</a> – sürünənləri və amfibiyaları öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/%C4%B0xtiologiya" title="İxtiologiya">İxtiologiya</a> – balıqları öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Mammologiya" title="Mammologiya">Mammalogiya</a> – məməliləri öyrənir.</li> <li><a href="/wiki/Ornitologiya" title="Ornitologiya">Ornitologiya</a> – quşları öyrənir.</li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Qeydlər">Qeydlər</h2>[<a href="/w/index.php?title=Biologiya&veaction=edit&section=17" title="Qeydlər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit&section=17" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Qeydlər">mənbəni redaktə et</a>]</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6982878">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-lower-alpha"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-2"><a href="#cite_ref-2">↑</a> XX əsrin əvvəllərinə aid Azərbaycandilli mənbələrdə elmi-həyat (علم حيات) adlandırılmışdır.<a href="#cite_note-1">[1]</a> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="İstinadlar">İstinadlar</h2>[<a href="/w/index.php?title=Biologiya&veaction=edit&section=18" title="İstinadlar bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit&section=18" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İstinadlar">mənbəni redaktə et</a>]</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6982878"><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><a href="#cite_ref-1">↑</a> Султан-Меджид Ганиев, Русско-татарский словарь, Баку, 1909 </li> <li id="cite_note-hillis2020-3"><a href="#cite_ref-hillis2020_3-0">↑</a> <cite class="citation book">Hillis, David M.; Heller, H. Craig; Hacker, Sally D.; Laskowski, Marta J.; Sadava, David E. Studying life // Life: The Science of Biology (12th). W. H. Freeman. 2020. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1319017644" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1319017644"><bdi>978-1319017644</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Studying+life&rft.btitle=Life%3A+The+Science+of+Biology&rft.edition=12th&rft.pub=W.+H.+Freeman&rft.date=2020&rft.isbn=978-1319017644&rft.aulast=Hillis&rft.aufirst=David+M.&rft.au=Heller%2C+H.+Craig&rft.au=Hacker%2C+Sally+D.&rft.au=Laskowski%2C+Marta+J.&rft.au=Sadava%2C+David+E.&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4913744">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/12px-Wikisource-logo.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style> </li> <li id="cite_note-4"><a href="#cite_ref-4">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.etymonline.com/index.php?term=biology&allowed_in_frame=0">"biology"</a>. Online Etymology Dictionary. 2013–03-07 tarixində orijinalından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130307163258/http://etymonline.com/index.php?term=biology&allowed_in_frame=0">arxivləşdirilib</a>. </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">↑</a> <cite class="citation journal">Davies, PC; Rieper, E; Tuszynski, JA. <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3712629">"Self-organization and entropy reduction in a living cell"</a>. Bio Systems. 111 (1). January 2013: 1–10. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.biosystems.2012.10.005">10.1016/j.biosystems.2012.10.005</a>. <a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0303-2647">0303-2647</a>. <a href="/wiki/PubMed_Central" class="mw-redirect" title="PubMed Central">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3712629">3712629</a>. <a href="/wiki/PubMed_Identifier" class="mw-redirect" title="PubMed Identifier">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23159919">23159919</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Bio+Systems&rft.atitle=Self-organization+and+entropy+reduction+in+a+living+cell&rft.volume=111&rft.issue=1&rft.pages=1-10&rft.date=2013-01&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3712629&rft.issn=0303-2647&rft_id=info%3Apmid%2F23159919&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.biosystems.2012.10.005&rft.au=Davies%2C+PC&rft.au=Rieper%2C+E&rft.au=Tuszynski%2C+JA&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3712629&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-6"><a href="#cite_ref-6">↑</a> <cite class="citation journal">Modell, Harold; Cliff, William; Michael, Joel; McFarland, Jenny; Wenderoth, Mary Pat; Wright, Ann. <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4669363">"A physiologist's view of homeostasis"</a>. Advances in Physiology Education. 39 (4). December 2015: 259–66. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1152%2Fadvan.00107.2015">10.1152/advan.00107.2015</a>. <a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1043-4046">1043-4046</a>. <a href="/wiki/PubMed_Central" class="mw-redirect" title="PubMed Central">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4669363">4669363</a>. <a href="/wiki/PubMed_Identifier" class="mw-redirect" title="PubMed Identifier">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26628646">26628646</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Advances+in+Physiology+Education&rft.atitle=A+physiologist%27s+view+of+homeostasis&rft.volume=39&rft.issue=4&rft.pages=259-66&rft.date=2015-12&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4669363&rft.issn=1043-4046&rft_id=info%3Apmid%2F26628646&rft_id=info%3Adoi%2F10.1152%2Fadvan.00107.2015&rft.aulast=Modell&rft.aufirst=Harold&rft.au=Cliff%2C+William&rft.au=Michael%2C+Joel&rft.au=McFarland%2C+Jenny&rft.au=Wenderoth%2C+Mary+Pat&rft.au=Wright%2C+Ann&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4669363&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">↑</a> <cite class="citation book">Craig, Nancy. Molecular Biology, Principles of Genome Function. 2014. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-19-965857-2" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-19-965857-2"><bdi>978-0-19-965857-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Molecular+Biology%2C+Principles+of+Genome+Function&rft.date=2014&rft.isbn=978-0-19-965857-2&rft.aulast=Craig&rft.aufirst=Nancy&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">↑</a> <cite class="citation journal">Mosconi, Francesco; Julou, Thomas; Desprat, Nicolas; Sinha, Deepak Kumar; Allemand, Jean-François; Vincent Croquette; Bensimon, David. "Some nonlinear challenges in biology". Nonlinearity (ingilis). 21 (8). 2008: T131. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2008Nonli..21..131M">2008Nonli..21..131M</a>. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1088%2F0951-7715%2F21%2F8%2FT03">10.1088/0951-7715/21/8/T03</a>. <a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0951-7715">0951-7715</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Nonlinearity&rft.atitle=Some+nonlinear+challenges+in+biology&rft.volume=21&rft.issue=8&rft.pages=T131&rft.date=2008&rft.issn=0951-7715&rft_id=info%3Adoi%2F10.1088%2F0951-7715%2F21%2F8%2FT03&rft_id=info%3Abibcode%2F2008Nonli..21..131M&rft.aulast=Mosconi&rft.aufirst=Francesco&rft.au=Julou%2C+Thomas&rft.au=Desprat%2C+Nicolas&rft.au=Sinha%2C+Deepak+Kumar&rft.au=Allemand%2C+Jean-Fran%C3%A7ois&rft.au=Vincent+Croquette&rft.au=Bensimon%2C+David&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-AB-20141208-9"><a href="#cite_ref-AB-20141208_9-0">↑</a> <cite class="citation web">Howell, Elizabeth. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.astrobio.net/origin-and-evolution-of-life/life-become-complex-happen-beyond-earth/">"How Did Life Become Complex, And Could It Happen Beyond Earth?"</a>. <a href="/w/index.php?title=Astrobiology_Magazine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Astrobiology Magazine (səhifə mövcud deyil)">Astrobiology Magazine</a>. 8 December 2014. 15 February 2018 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180215024231/https://www.astrobio.net/origin-and-evolution-of-life/life-become-complex-happen-beyond-earth/">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 14 February 2018.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Astrobiology+Magazine&rft.atitle=How+Did+Life+Become+Complex%2C+And+Could+It+Happen+Beyond+Earth%3F&rft.date=2014-12-08&rft.aulast=Howell&rft.aufirst=Elizabeth&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.astrobio.net%2Forigin-and-evolution-of-life%2Flife-become-complex-happen-beyond-earth%2F&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-10"><a href="#cite_ref-10">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130509211839/http://topics.info.com/Who-coined-the-term-biology_716">"Who coined the term biology?"</a>. Info.com. 2013-05-09 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://topics.info.com/Who-coined-the-term-biology_716">orijinalından</a> arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-06-03.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Info.com&rft.atitle=Who+coined+the+term+biology%3F&rft_id=http%3A%2F%2Ftopics.info.com%2FWho-coined-the-term-biology_716&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-OnlineEtDict-11"><a href="#cite_ref-OnlineEtDict_11-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.etymonline.com/index.php?term=biology&allowed_in_frame=0">"biology"</a>. <a href="/w/index.php?title=Online_Etymology_Dictionary&action=edit&redlink=1" class="new" title="Online Etymology Dictionary (səhifə mövcud deyil)">Online Etymology Dictionary</a>. 2013-03-07 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130307163258/http://etymonline.com/index.php?term=biology&allowed_in_frame=0">arxivləşdirilib</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=biology&rft.pub=Online+Etymology+Dictionary&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.etymonline.com%2Findex.php%3Fterm%3Dbiology%26allowed_in_frame%3D0&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Richards-12"><a href="#cite_ref-Richards_12-0">↑</a> <cite class="citation book">Richards, Robert J. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/?id=X7N4_i7vrTUC&printsec=frontcover">The Romantic Conception of Life: Science and Philosophy in the Age of Goethe</a>. University of Chicago Press. 2002. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-226-71210-9" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-226-71210-9"><bdi>978-0-226-71210-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Romantic+Conception+of+Life%3A+Science+and+Philosophy+in+the+Age+of+Goethe&rft.pub=University+of+Chicago+Press&rft.date=2002&rft.isbn=978-0-226-71210-9&rft.aulast=Richards&rft.aufirst=Robert+J.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DX7N4_i7vrTUC%26printsec%3Dfrontcover&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-13"><a href="#cite_ref-13">↑</a> <cite class="citation book">Magner, Lois N. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=YKJ6gVYbrGwC">A History of the Life Sciences, Revised and Expanded</a>. CRC Press. 2002. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-203-91100-6" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-203-91100-6"><bdi>978-0-203-91100-6</bdi></a>. 2015-03-24 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150324125937/http://books.google.com/books?id=YKJ6gVYbrGwC">arxivləşdirilib</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+History+of+the+Life+Sciences%2C+Revised+and+Expanded&rft.pub=CRC+Press&rft.date=2002&rft.isbn=978-0-203-91100-6&rft.aulast=Magner&rft.aufirst=Lois+N.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DYKJ6gVYbrGwC&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-14"><a href="#cite_ref-14">↑</a> <cite class="citation book">Serafini, Anthony. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/?id=Z3oECAAAQBAJ&pg=PA2&q=biology%20egypt">The Epic History of Biology</a>. 2013. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-4899-6327-7" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-4899-6327-7"><bdi>978-1-4899-6327-7</bdi></a>. 3 July 2023 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230703072622/https://books.google.com/books?id=Z3oECAAAQBAJ&pg=PA2&q=biology+egypt&hl=en">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 14 July 2015.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Epic+History+of+Biology&rft.date=2013&rft.isbn=978-1-4899-6327-7&rft.aulast=Serafini&rft.aufirst=Anthony&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DZ3oECAAAQBAJ%26pg%3DPA2%26q%3Dbiology%2520egypt&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-eb1911-15"><a href="#cite_ref-eb1911_15-0">↑</a> One or more of the preceding sentences incorporates text from a publication now in the public domain:Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Theophrastus". Encyclopædia Britannica (11th ed.). Cambridge University Press. </li> <li id="cite_note-Fahd-815-16"><a href="#cite_ref-Fahd-815_16-0">↑</a> <cite id="CITEREFFahd1996" class="citation book">Fahd, Toufic. Botany and agriculture // Morelon, Régis; Rashed, Roshdi (redaktorlar ). <a href="/w/index.php?title=Encyclopedia_of_the_History_of_Arabic_Science&action=edit&redlink=1" class="new" title="Encyclopedia of the History of Arabic Science (səhifə mövcud deyil)">Encyclopedia of the History of Arabic Science</a>. 3. <a href="/wiki/Routledge" title="Routledge">Routledge</a>. 1996. səh. 815. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-415-12410-2" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-415-12410-2"><bdi>978-0-415-12410-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Botany+and+agriculture&rft.btitle=Encyclopedia+of+the+History+of+Arabic+Science&rft.pages=815&rft.pub=Routledge&rft.date=1996&rft.isbn=978-0-415-12410-2&rft.aulast=Fahd&rft.aufirst=Toufic&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-17"><a href="#cite_ref-17">↑</a> <cite class="citation book">Magner, Lois N. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=YKJ6gVYbrGwC">A History of the Life Sciences, Revised and Expanded</a>. CRC Press. 2002. 133–44. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-203-91100-6" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-203-91100-6"><bdi>978-0-203-91100-6</bdi></a>. 2015-03-24 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150324125937/http://books.google.com/books?id=YKJ6gVYbrGwC">arxivləşdirilib</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+History+of+the+Life+Sciences%2C+Revised+and+Expanded&rft.pages=133-44&rft.pub=CRC+Press&rft.date=2002&rft.isbn=978-0-203-91100-6&rft.aulast=Magner&rft.aufirst=Lois+N.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DYKJ6gVYbrGwC&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-18"><a href="#cite_ref-18">↑</a> <cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Jan_Sapp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jan Sapp (səhifə mövcud deyil)">Sapp, Jan</a>. 7 // <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/genesisevolution00sapp">Genesis: The Evolution of Biology</a>. New York.: Oxford University Press. 2003. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-19-515618-8" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-19-515618-8"><bdi>978-0-19-515618-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=7&rft.btitle=Genesis%3A+The+Evolution+of+Biology&rft.place=New+York.&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2003&rft.isbn=978-0-19-515618-8&rft.aulast=Sapp&rft.aufirst=Jan&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fgenesisevolution00sapp&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-19"><a href="#cite_ref-19">↑</a> <cite class="citation book">Coleman, William. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/biologyinninetee0000cole_k5j8">Biology in the Nineteenth Century: Problems of Form, Function, and Transformation</a>. New York: Cambridge University Press. 1977. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-521-29293-1" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-521-29293-1"><bdi>978-0-521-29293-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biology+in+the+Nineteenth+Century%3A+Problems+of+Form%2C+Function%2C+and+Transformation&rft.place=New+York&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=1977&rft.isbn=978-0-521-29293-1&rft.aulast=Coleman&rft.aufirst=William&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbiologyinninetee0000cole_k5j8&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-20"><a href="#cite_ref-20">↑</a> Mayr, Ernst. The Growth of Biological Thought, chapter 4 </li> <li id="cite_note-21"><a href="#cite_ref-21">↑</a> Mayr, Ernst. The Growth of Biological Thought, chapter 7 </li> <li id="cite_note-Gould_2002_187-22"><a href="#cite_ref-Gould_2002_187_22-0">↑</a> <a href="/w/index.php?title=Stephen_Jay_Gould&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stephen Jay Gould (səhifə mövcud deyil)">Gould, Stephen Jay</a>. The Structure of Evolutionary Theory. The Belknap Press of Harvard University Press: Cambridge, 2002. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/0-674-00613-5" title="Xüsusi:KitabMənbələri/0-674-00613-5">0-674-00613-5</a>. p. 187. </li> <li id="cite_note-Lam1914-23"><a href="#cite_ref-Lam1914_23-0">↑</a> <a href="#Lamarck1914">Lamarck (1914)</a> </li> <li id="cite_note-24"><a href="#cite_ref-24">↑</a> Mayr, Ernst. The Growth of Biological Thought, chapter 10: "Darwin's evidence for evolution and common descent"; and chapter 11: "The causation of evolution: natural selection" </li> <li id="cite_note-25"><a href="#cite_ref-25">↑</a> <cite class="citation book">Larson, Edward J. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=xzLRvxlJhzkC">Ch. 3</a> // Evolution: The Remarkable History of a Scientific Theory. Random House Publishing Group. 2006. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-58836-538-5" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-58836-538-5"><bdi>978-1-58836-538-5</bdi></a>. 2015-03-24 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150324124009/http://books.google.com/books?id=xzLRvxlJhzkC">arxivləşdirilib</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Ch.+3&rft.btitle=Evolution%3A+The+Remarkable+History+of+a+Scientific+Theory&rft.pub=Random+House+Publishing+Group&rft.date=2006&rft.isbn=978-1-58836-538-5&rft.aulast=Larson&rft.aufirst=Edward+J.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DxzLRvxlJhzkC&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-nobel-1968-26"><a href="#cite_ref-nobel-1968_26-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/1968/index.html">"The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1968"</a>. Nobel Foundation. 6 July 2007 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070706142958/http://nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/1968/index.html">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 28 July 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Nobel+Prize+in+Physiology+or+Medicine+1968&rft.pub=Nobel+Foundation&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nobelprize.org%2Fnobel_prizes%2Fmedicine%2Flaureates%2F1968%2Findex.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-27"><a href="#cite_ref-27">↑</a> <cite class="citation news">Noble, Ivan. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/2940601.stm">"Human genome finally complete"</a>. BBC News. 2003-04-14. 2006-06-14 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060614141605/http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/2940601.stm">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2006-07-22.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=BBC+News&rft.atitle=Human+genome+finally+complete&rft.date=2003-04-14&rft.aulast=Noble&rft.aufirst=Ivan&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fscience%2Fnature%2F2940601.stm&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-28"><a href="#cite_ref-28">↑</a> <cite class="citation journal">Mazzarello, P. "A unifying concept: the history of cell theory". Nature Cell Biology. 1 (1). May 1999: E13–15. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038%2F8964">10.1038/8964</a>. <a href="/wiki/PubMed_Identifier" class="mw-redirect" title="PubMed Identifier">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10559875">10559875</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Nature+Cell+Biology&rft.atitle=A+unifying+concept%3A+the+history+of+cell+theory&rft.volume=1&rft.issue=1&rft.pages=E13-15&rft.date=1999-05&rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2F8964&rft_id=info%3Apmid%2F10559875&rft.au=Mazzarello%2C+P&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-29"><a href="#cite_ref-29">↑</a> <cite class="citation book">De Duve, Christian. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/lifeevolvingmole00duve_331">Life Evolving: Molecules, Mind, and Meaning</a>. New York: Oxford University Press. 2002. səh. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/lifeevolvingmole00duve_331/page/n60">44</a>. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-19-515605-8" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-19-515605-8"><bdi>978-0-19-515605-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Life+Evolving%3A+Molecules%2C+Mind%2C+and+Meaning&rft.place=New+York&rft.pages=44&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2002&rft.isbn=978-0-19-515605-8&rft.aulast=De+Duve&rft.aufirst=Christian&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Flifeevolvingmole00duve_331&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Futuyma-30"><a href="#cite_ref-Futuyma_30-0">↑</a> <cite class="citation book">Futuyma, DJ. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/evolution0000futu">Evolution</a>. Sinauer Associates. 2005. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-87893-187-3" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-87893-187-3"><bdi>978-0-87893-187-3</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/57311264">57311264</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Evolution&rft.pub=Sinauer+Associates&rft.date=2005&rft_id=info%3Aoclcnum%2F57311264&rft.isbn=978-0-87893-187-3&rft.au=Futuyma%2C+DJ&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fevolution0000futu&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-p15-31"><a href="#cite_ref-p15_31-0">↑</a> <cite class="citation book">Packard, Alpheus Spring. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/lamarckfoundere05packgoog">Lamarck, the founder of Evolution: his life and work with translations of his writings on organic evolution</a>. New York: Longmans, Green. 1901. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-405-12562-1" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-405-12562-1"><bdi>978-0-405-12562-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Lamarck%2C+the+founder+of+Evolution%3A+his+life+and+work+with+translations+of+his+writings+on+organic+evolution&rft.place=New+York&rft.pub=Longmans%2C+Green.&rft.date=1901&rft.isbn=978-0-405-12562-1&rft.aulast=Packard&rft.aufirst=Alpheus+Spring&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Flamarckfoundere05packgoog&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-32"><a href="#cite_ref-32">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://darwin-online.org.uk/biography.html">"The Complete Works of Darwin Online – Biography"</a>. darwin-online.org.uk. 2007-01-07 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070107165048/http://darwin-online.org.uk/biography.html">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2006-12-15.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Complete+Works+of+Darwin+Online+%E2%80%93+Biography&rft.pub=darwin-online.org.uk&rft_id=http%3A%2F%2Fdarwin-online.org.uk%2Fbiography.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-33"><a href="#cite_ref-33">↑</a> <cite class="citation journal">Dobzhansky, T. "Nothing in biology makes sense except in the light of evolution". The American Biology Teacher. 35 (3). 1973: 125–29. <a href="/wiki/CiteSeerX" title="CiteSeerX">CiteSeerX</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.525.3586">10.1.1.525.3586</a>. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F4444260">10.2307/4444260</a>. <a href="/wiki/JSTOR" title="JSTOR">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/4444260">4444260</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+American+Biology+Teacher&rft.atitle=Nothing+in+biology+makes+sense+except+in+the+light+of+evolution&rft.volume=35&rft.issue=3&rft.pages=125-29&rft.date=1973&rft_id=%2F%2Fciteseerx.ist.psu.edu%2Fviewdoc%2Fsummary%3Fdoi%3D10.1.1.525.3586&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F4444260&rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F4444260&rft.aulast=Dobzhansky&rft.aufirst=T.&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-34"><a href="#cite_ref-34">↑</a> <cite class="citation book">Carroll, Joseph, redaktor<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/onoriginofspecie0000darw_t8q4">On the origin of species by means of natural selection</a>. Peterborough, Ontario: Broadview. 2003. səh. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/onoriginofspecie0000darw_t8q4/page/15">15</a>. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-55111-337-1" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-55111-337-1"><bdi>978-1-55111-337-1</bdi></a>. <q>As Darwinian scholar Joseph Carroll of the University of Missouri–St. Louis puts it in his introduction to a modern reprint of Darwin's work: "The Origin of Species has special claims on our attention. It is one of the two or three most significant works of all time—one of those works that fundamentally and permanently alter our vision of the world … It is argued with a singularly rigorous consistency but it is also eloquent, imaginatively evocative, and rhetorically compelling."</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=On+the+origin+of+species+by+means+of+natural+selection&rft.place=Peterborough%2C+Ontario&rft.pages=15&rft.pub=Broadview&rft.date=2003&rft.isbn=978-1-55111-337-1&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fonoriginofspecie0000darw_t8q4&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-35"><a href="#cite_ref-35">↑</a> Shermer p. 149. </li> <li id="cite_note-36"><a href="#cite_ref-36">↑</a> <a href="/wiki/%C3%87arlz_Darvin" title="Çarlz Darvin">Çarlz Darvin</a> (1859). <a href="/wiki/N%C3%B6vl%C9%99rin_m%C9%99n%C5%9F%C9%99yi" title="Növlərin mənşəyi">Növlərin mənşəyi</a>, John Murray. </li> <li id="cite_note-GGS-37"><a href="#cite_ref-GGS_37-0">↑</a> <cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=George_Gaylord_Simpson&action=edit&redlink=1" class="new" title="George Gaylord Simpson (səhifə mövcud deyil)">Simpson, George Gaylord</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/meaningofevoluti0000simp">The Meaning of Evolution</a> (Second). Yale University Press. 1967. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-300-00952-1" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-300-00952-1"><bdi>978-0-300-00952-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Meaning+of+Evolution&rft.edition=Second&rft.pub=Yale+University+Press&rft.date=1967&rft.isbn=978-0-300-00952-1&rft.aulast=Simpson&rft.aufirst=George+Gaylord&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fmeaningofevoluti0000simp&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-38"><a href="#cite_ref-38">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bio-medicine.org/q-more/biology-definition/phylogeny/">"Phylogeny"</a>. Bio-medicine.org. 2007-11-11. 2013-10-04 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131004224700/http://www.bio-medicine.org/q-more/biology-definition/phylogeny/">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2013-10-02.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Phylogeny&rft.pub=Bio-medicine.org&rft.date=2007-11-11&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bio-medicine.org%2Fq-more%2Fbiology-definition%2Fphylogeny%2F&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-39"><a href="#cite_ref-39">↑</a> <cite class="citation journal">Montévil, M; Mossio, M; Pocheville, A; Longo, G. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.academia.edu/27942089">"Theoretical principles for biology: Variation"</a>. Progress in Biophysics and Molecular Biology. From the Century of the Genome to the Century of the Organism: New Theoretical Approaches. 122 (1). October 2016: 36–50. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.pbiomolbio.2016.08.005">10.1016/j.pbiomolbio.2016.08.005</a>. <a href="/wiki/PubMed_Identifier" class="mw-redirect" title="PubMed Identifier">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27530930">27530930</a>. 2018-03-20 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180320150224/http://www.academia.edu/27942089/Theoretical_principles_for_biology_Variation">arxivləşdirilib</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Progress+in+Biophysics+and+Molecular+Biology&rft.atitle=Theoretical+principles+for+biology%3A+Variation&rft.volume=122&rft.issue=1&rft.pages=36-50&rft.date=2016-10&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.pbiomolbio.2016.08.005&rft_id=info%3Apmid%2F27530930&rft.au=Mont%C3%A9vil%2C+M&rft.au=Mossio%2C+M&rft.au=Pocheville%2C+A&rft.au=Longo%2C+G&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.academia.edu%2F27942089&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-40"><a href="#cite_ref-40">↑</a> Marcial, Gene G. (August 13, 2007) <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.businessweek.com/stories/2007-08-12/from-sembiosys-a-new-kind-of-insulin">From SemBiosys, A New Kind Of Insulin</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/20141029034450/http://www.businessweek.com/stories/2007-08-12/from-sembiosys-a-new-kind-of-insulin">Arxiv surəti</a> 29 oktyabr 2014 tarixindən <a href="/wiki/%C4%B0nternet_arxivi#Layihələr" class="mw-redirect" title="İnternet arxivi">Wayback Machine</a> saytında <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141029034450/http://www.businessweek.com/stories/2007-08-12/from-sembiosys-a-new-kind-of-insulin">Arxivləşdirilib</a> 2014-10-29 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. businessweek.com </li> <li id="cite_note-41"><a href="#cite_ref-41">↑</a> <cite class="citation journal">Thanbichler, M; Wang, SC; Shapiro, L. "The bacterial nucleoid: a highly organized and dynamic structure". Journal of Cellular Biochemistry. 96 (3). October 2005: 506–21. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2Fjcb.20519">10.1002/jcb.20519</a>. <a href="/wiki/PubMed_Identifier" class="mw-redirect" title="PubMed Identifier">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15988757">15988757</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Cellular+Biochemistry&rft.atitle=The+bacterial+nucleoid%3A+a+highly+organized+and+dynamic+structure&rft.volume=96&rft.issue=3&rft.pages=506-21&rft.date=2005-10&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2Fjcb.20519&rft_id=info%3Apmid%2F15988757&rft.au=Thanbichler%2C+M&rft.au=Wang%2C+SC&rft.au=Shapiro%2C+L&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-42"><a href="#cite_ref-42">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.medterms.com/script/main/art.asp?articlekey=8472">"Genotype definition – Medical Dictionary definitions"</a>. Medterms.com. 2012-03-19. 2013-09-21 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130921054803/http://www.medterms.com/script/main/art.asp?articlekey=8472">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2013-10-02.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Genotype+definition+%E2%80%93+Medical+Dictionary+definitions&rft.pub=Medterms.com&rft.date=2012-03-19&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.medterms.com%2Fscript%2Fmain%2Fart.asp%3Farticlekey%3D8472&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-43"><a href="#cite_ref-43">↑</a> <cite class="citation book">Raven, PH; Johnson, GB. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/biologyjohn00rave/page/1058">Biology</a> (Fifth). Boston: Hill Companies. 1999. səh. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/biologyjohn00rave/page/1058">1058</a>. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-697-35353-5" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-697-35353-5"><bdi>978-0-697-35353-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biology&rft.place=Boston&rft.pages=1058&rft.edition=Fifth&rft.pub=Hill+Companies&rft.date=1999&rft.isbn=978-0-697-35353-5&rft.au=Raven%2C+PH&rft.au=Johnson%2C+GB&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbiologyjohn00rave%2Fpage%2F1058&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-44"><a href="#cite_ref-44">↑</a> <cite class="citation journal">Rodolfo, Kelvin. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.scientificamerican.com/article/what-is-homeostasis/">"What is homeostasis?"</a>. Scientific American. January 2000. 2013-12-03 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131203020456/http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=what-is-homeostasis">arxivləşdirilib</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Scientific+American&rft.atitle=What+is+homeostasis%3F&rft.date=2000-01&rft.aulast=Rodolfo&rft.aufirst=Kelvin&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.scientificamerican.com%2Farticle%2Fwhat-is-homeostasis%2F&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-bryantfrigaard-45"><a href="#cite_ref-bryantfrigaard_45-0">↑</a> <cite class="citation journal">Bryant, DA; Frigaard, NU. "Prokaryotic photosynthesis and phototrophy illuminated". Trends in Microbiology. 14 (11). November 2006: 488–96. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.tim.2006.09.001">10.1016/j.tim.2006.09.001</a>. <a href="/wiki/PubMed_Identifier" class="mw-redirect" title="PubMed Identifier">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16997562">16997562</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Trends+in+Microbiology&rft.atitle=Prokaryotic+photosynthesis+and+phototrophy+illuminated&rft.volume=14&rft.issue=11&rft.pages=488-96&rft.date=2006-11&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.tim.2006.09.001&rft_id=info%3Apmid%2F16997562&rft.au=Bryant%2C+DA&rft.au=Frigaard%2C+NU&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-46"><a href="#cite_ref-46">↑</a> <cite class="citation book">Smith, AL. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/oxforddictionary0000unse_e9s4">Oxford dictionary of biochemistry and molecular biology</a>. Oxford [Oxfordshire]: Oxford University Press. 1997. səh. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/oxforddictionary0000unse_e9s4/page/508">508</a>. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-19-854768-6" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-19-854768-6"><bdi>978-0-19-854768-6</bdi></a>. <q>Photosynthesis – the synthesis by organisms of organic chemical compounds, esp. carbohydrates, from carbon dioxide using energy obtained from light rather than the oxidation of chemical compounds.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Oxford+dictionary+of+biochemistry+and+molecular+biology&rft.place=Oxford+%5BOxfordshire%5D&rft.pages=508&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=1997&rft.isbn=978-0-19-854768-6&rft.au=Smith%2C+AL&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Foxforddictionary0000unse_e9s4&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-47"><a href="#cite_ref-47">↑</a> <cite class="citation journal">Edwards, Katrina. "Microbiology of a Sediment Pond and the Underlying Young, Cold, Hydrologically Active Ridge Flank". Woods Hole Oceanographic Institution.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Woods+Hole+Oceanographic+Institution&rft.atitle=Microbiology+of+a+Sediment+Pond+and+the+Underlying+Young%2C+Cold%2C+Hydrologically+Active+Ridge+Flank&rft.aulast=Edwards&rft.aufirst=Katrina&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-48"><a href="#cite_ref-48">↑</a> <cite class="citation book">Campbell, Neil A.; Reece, Jane B. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/biologyc00camp">6</a> // <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/biologyc00camp">Biology</a>. Benjamin Cummings. 2001. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-8053-6624-2" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-8053-6624-2"><bdi>978-0-8053-6624-2</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/47521441">47521441</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=6&rft.btitle=Biology&rft.pub=Benjamin+Cummings&rft.date=2001&rft_id=info%3Aoclcnum%2F47521441&rft.isbn=978-0-8053-6624-2&rft.aulast=Campbell&rft.aufirst=Neil+A.&rft.au=Reece%2C+Jane+B.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbiologyc00camp&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Colvard,_2009-49"><a href="#cite_ref-Colvard,_2009_49-0">↑</a> <cite class="citation book">Bartsch, John; Colvard, Mary P. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/livingenvironmen0000bart">The Living Environment</a>. New York State: Prentice Hall. 2009. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-13-361202-8" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-13-361202-8"><bdi>978-0-13-361202-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Living+Environment&rft.place=New+York+State&rft.pub=Prentice+Hall&rft.date=2009&rft.isbn=978-0-13-361202-8&rft.aulast=Bartsch&rft.aufirst=John&rft.au=Colvard%2C+Mary+P.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Flivingenvironmen0000bart&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-50"><a href="#cite_ref-50">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/science/molecular-biology">"Molecular Biology"</a>. britannica.com. 2018-04-25 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180425185653/https://www.britannica.com/science/molecular-biology">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2018-04-25.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Molecular+Biology&rft.pub=britannica.com&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2Fscience%2Fmolecular-biology&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-51"><a href="#cite_ref-51">↑</a> <cite class="citation book">Gray, Henry. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bartleby.com/107/1.html">Anatomy of the Human Body</a> (20th). 1918. 2007-03-16 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070316005206/http://www.bartleby.com/107/1.html">arxivləşdirilib</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Anatomy+of+the+Human+Body&rft.edition=20th&rft.date=1918&rft.aulast=Gray&rft.aufirst=Henry&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bartleby.com%2F107%2F1.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-griffiths2000sect60-52"><a href="#cite_ref-griffiths2000sect60_52-0">↑</a> <cite class="citation book">Griffiths, Anthony J.F.; Miller, Jeffrey H.; Suzuki, David T.; Lewontin, Richard C.; Gelbart, William M., redaktorlar <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?rid=iga.section.60">Genetics and the Organism: Introduction</a> // An Introduction to Genetic Analysis (7th). New York: W. H. Freeman. 2000. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-7167-3520-5" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-7167-3520-5"><bdi>978-0-7167-3520-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Genetics+and+the+Organism%3A+Introduction&rft.btitle=An+Introduction+to+Genetic+Analysis&rft.place=New+York&rft.edition=7th&rft.pub=W.+H.+Freeman&rft.date=2000&rft.isbn=978-0-7167-3520-5&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fbooks%2Fbv.fcgi%3Frid%3Diga.section.60&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Hartl_and_Jones-53"><a href="#cite_ref-Hartl_and_Jones_53-0">↑</a> <cite class="citation book">Hartl, D, Jones, E. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/genetics00dani">Genetics: Analysis of Genes and Genomes</a> (6th). Jones & Bartlett. 2005. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-7637-1511-3" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-7637-1511-3"><bdi>978-0-7637-1511-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Genetics%3A+Analysis+of+Genes+and+Genomes&rft.edition=6th&rft.pub=Jones+%26+Bartlett&rft.date=2005&rft.isbn=978-0-7637-1511-3&rft.au=Hartl%2C+D%2C+Jones%2C+E&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fgenetics00dani&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-54"><a href="#cite_ref-54">↑</a> <cite class="citation journal">Brenner, S. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wormbase.org/resources/paper/WBPaper00000031">"The genetics of Caenorhabditis elegans"</a>. Genetics. 77 (1). May 1974: 71–94. <a href="/wiki/PubMed_Central" class="mw-redirect" title="PubMed Central">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1213120">1213120</a>. <a href="/wiki/PubMed_Identifier" class="mw-redirect" title="PubMed Identifier">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/4366476">4366476</a>. 2015-06-29 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150629181549/http://www.wormbase.org/resources/paper/WBPaper00000031">arxivləşdirilib</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Genetics&rft.atitle=The+genetics+of+Caenorhabditis+elegans&rft.volume=77&rft.issue=1&rft.pages=71-94&rft.date=1974-05&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1213120&rft_id=info%3Apmid%2F4366476&rft.au=Brenner%2C+S&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.wormbase.org%2Fresources%2Fpaper%2FWBPaper00000031&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Encyclopedia_of_genetics-55"><a href="#cite_ref-Encyclopedia_of_genetics_55-0">↑</a> <cite class="citation encyclopaedia">Sang, James H. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/?id=JjLWYKqehRsC&pg=PA157">Drosophila melanogaster: The Fruit Fly</a> // Reeve, Eric C.R. (redaktor). Encyclopedia of genetics. USA: Fitzroy Dearborn Publishers, I. 2001. səh. 157. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-884964-34-3" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-884964-34-3"><bdi>978-1-884964-34-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Drosophila+melanogaster%3A+The+Fruit+Fly&rft.btitle=Encyclopedia+of+genetics&rft.place=USA&rft.pages=157&rft.pub=Fitzroy+Dearborn+Publishers%2C+I&rft.date=2001&rft.isbn=978-1-884964-34-3&rft.aulast=Sang&rft.aufirst=James+H.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DJjLWYKqehRsC%26pg%3DPA157&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-56"><a href="#cite_ref-56">↑</a> <cite class="citation journal">Haffter, P; Nüsslein-Volhard, C. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ijdb.ehu.es/web/paper.php?doi=8735932">"Large scale genetics in a small vertebrate, the zebrafish"</a>. The International Journal of Developmental Biology. 40 (1). February 1996: 221–27. <a href="/wiki/PubMed_Identifier" class="mw-redirect" title="PubMed Identifier">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8735932">8735932</a>. 2016-05-15 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://arquivo.pt/wayback/20160515124118/http%3A//www.ijdb.ehu.es/web/paper.php?doi%3D8735932">arxivləşdirilib</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+International+Journal+of+Developmental+Biology&rft.atitle=Large+scale+genetics+in+a+small+vertebrate%2C+the+zebrafish&rft.volume=40&rft.issue=1&rft.pages=221-27&rft.date=1996-02&rft_id=info%3Apmid%2F8735932&rft.au=Haffter%2C+P&rft.au=N%C3%BCsslein-Volhard%2C+C&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ijdb.ehu.es%2Fweb%2Fpaper.php%3Fdoi%3D8735932&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-57"><a href="#cite_ref-57">↑</a> <cite class="citation journal">Keller G. "Embryonic stem cell differentiation: emergence of a new era in biology and medicine". Genes & Development. 19 (10). May 2005: 1129–55. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1101%2Fgad.1303605">10.1101/gad.1303605</a>. <a href="/wiki/PubMed_Identifier" class="mw-redirect" title="PubMed Identifier">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15905405">15905405</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Genes+%26+Development&rft.atitle=Embryonic+stem+cell+differentiation%3A+emergence+of+a+new+era+in+biology+and+medicine&rft.volume=19&rft.issue=10&rft.pages=1129-55&rft.date=2005-05&rft_id=info%3Adoi%2F10.1101%2Fgad.1303605&rft_id=info%3Apmid%2F15905405&rft.au=Keller+G&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-58"><a href="#cite_ref-58">↑</a> <cite class="citation journal">Rensink, WA; Buell, CR. <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC514098">"Arabidopsis to rice. Applying knowledge from a weed to enhance our understanding of a crop species"</a>. Plant Physiology. 135 (2). June 2004: 622–29. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1104%2Fpp.104.040170">10.1104/pp.104.040170</a>. <a href="/wiki/PubMed_Central" class="mw-redirect" title="PubMed Central">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC514098">514098</a>. <a href="/wiki/PubMed_Identifier" class="mw-redirect" title="PubMed Identifier">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15208410">15208410</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Plant+Physiology&rft.atitle=Arabidopsis+to+rice.+Applying+knowledge+from+a+weed+to+enhance+our+understanding+of+a+crop+species&rft.volume=135&rft.issue=2&rft.pages=622-29&rft.date=2004-06&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC514098&rft_id=info%3Apmid%2F15208410&rft_id=info%3Adoi%2F10.1104%2Fpp.104.040170&rft.au=Rensink%2C+WA&rft.au=Buell%2C+CR&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC514098&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-59"><a href="#cite_ref-59">↑</a> <cite class="citation journal">Coelho, SM; Peters, AF; Charrier, B; Roze, D; Destombe, C; Valero, M; Cock, JM. "Complex life cycles of multicellular eukaryotes: new approaches based on the use of model organisms". Gene. 406 (1–2). December 2007: 152–70. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.gene.2007.07.025">10.1016/j.gene.2007.07.025</a>. <a href="/wiki/PubMed_Identifier" class="mw-redirect" title="PubMed Identifier">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17870254">17870254</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Gene&rft.atitle=Complex+life+cycles+of+multicellular+eukaryotes%3A+new+approaches+based+on+the+use+of+model+organisms&rft.volume=406&rft.issue=1%E2%80%932&rft.pages=152-70&rft.date=2007-12&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.gene.2007.07.025&rft_id=info%3Apmid%2F17870254&rft.au=Coelho%2C+SM&rft.au=Peters%2C+AF&rft.au=Charrier%2C+B&rft.au=Roze%2C+D&rft.au=Destombe%2C+C&rft.au=Valero%2C+M&rft.au=Cock%2C+JM&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-60"><a href="#cite_ref-60">↑</a> <cite class="citation journal">Fields, S; Johnston, M. "Cell biology. Whither model organism research?". Science. 307 (5717). March 2005: 1885–86. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1126%2Fscience.1108872">10.1126/science.1108872</a>. <a href="/wiki/PubMed_Identifier" class="mw-redirect" title="PubMed Identifier">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15790833">15790833</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Science&rft.atitle=Cell+biology.+Whither+model+organism+research%3F&rft.volume=307&rft.issue=5717&rft.pages=1885-86&rft.date=2005-03&rft_id=info%3Adoi%2F10.1126%2Fscience.1108872&rft_id=info%3Apmid%2F15790833&rft.au=Fields%2C+S&rft.au=Johnston%2C+M&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Jablonski2-61"><a href="#cite_ref-Jablonski2_61-0">↑</a> <cite class="citation journal">Jablonski D. "The future of the fossil record". Science. 284 (5423). June 1999: 2114–16. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1126%2Fscience.284.5423.2114">10.1126/science.284.5423.2114</a>. <a href="/wiki/PubMed_Identifier" class="mw-redirect" title="PubMed Identifier">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10381868">10381868</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Science&rft.atitle=The+future+of+the+fossil+record&rft.volume=284&rft.issue=5423&rft.pages=2114-16&rft.date=1999-06&rft_id=info%3Adoi%2F10.1126%2Fscience.284.5423.2114&rft_id=info%3Apmid%2F10381868&rft.au=Jablonski+D&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-62"><a href="#cite_ref-62">↑</a> <cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=John_H._Gillespie&action=edit&redlink=1" class="new" title="John H. Gillespie (səhifə mövcud deyil)">Gillespie, John H.</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/populationgeneti00john">Population Genetics: A Concise Guide</a>. Johns Hopkins Press. 1998. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-8018-5755-3" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-8018-5755-3"><bdi>978-0-8018-5755-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Population+Genetics%3A+A+Concise+Guide&rft.pub=Johns+Hopkins+Press&rft.date=1998&rft.isbn=978-0-8018-5755-3&rft.aulast=Gillespie&rft.aufirst=John+H.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fpopulationgeneti00john&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-63"><a href="#cite_ref-63">↑</a> <cite class="citation book">Smocovitis, Vassiliki Betta. Unifying Biology: the evolutionary synthesis and evolutionary biology. Princeton University Press. 1996. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-691-03343-3" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-691-03343-3"><bdi>978-0-691-03343-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Unifying+Biology%3A+the+evolutionary+synthesis+and+evolutionary+biology&rft.pub=Princeton+University+Press&rft.date=1996&rft.isbn=978-0-691-03343-3&rft.aulast=Smocovitis&rft.aufirst=Vassiliki+Betta&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-64"><a href="#cite_ref-64">↑</a> <cite class="citation book">Neill, Campbell. Biology; Fourth edition. The Benjamin/Cummings Publishing Company. 1996. səh. G-21 (Glossary). <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-8053-1940-8" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-8053-1940-8"><bdi>978-0-8053-1940-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biology%3B+Fourth+edition&rft.pages=G-21+%28Glossary%29&rft.pub=The+Benjamin%2FCummings+Publishing+Company&rft.date=1996&rft.isbn=978-0-8053-1940-8&rft.aulast=Neill&rft.aufirst=Campbell&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-65"><a href="#cite_ref-65">↑</a> <cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Douglas_Futuyma&action=edit&redlink=1" class="new" title="Douglas Futuyma (səhifə mövcud deyil)">Douglas, Futuyma</a>. Evolutionary Biology; Third edition. <a href="/w/index.php?title=Sinauer_Associates&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sinauer Associates (səhifə mövcud deyil)">Sinauer Associates</a>. 1998. səh. 88. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-87893-189-7" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-87893-189-7"><bdi>978-0-87893-189-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Evolutionary+Biology%3B+Third+edition&rft.pages=88&rft.pub=Sinauer+Associates&rft.date=1998&rft.isbn=978-0-87893-189-7&rft.aulast=Douglas&rft.aufirst=Futuyma&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-66"><a href="#cite_ref-66">↑</a> <cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Lynn_Margulis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lynn Margulis (səhifə mövcud deyil)">Margulis, Lynn</a>; Schwartz, KV. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/fivekingdomsillu00marg_0">Five Kingdoms: An Illustrated Guide to the Phyla of Life on Earth</a> (3rd). WH Freeman & Co. 1997. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-7167-3183-2" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-7167-3183-2"><bdi>978-0-7167-3183-2</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/223623098">223623098</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Five+Kingdoms%3A+An+Illustrated+Guide+to+the+Phyla+of+Life+on+Earth&rft.edition=3rd&rft.pub=WH+Freeman+%26+Co&rft.date=1997&rft_id=info%3Aoclcnum%2F223623098&rft.isbn=978-0-7167-3183-2&rft.au=Margulis%2C+Lynn&rft.au=Schwartz%2C+KV&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Ffivekingdomsillu00marg_0&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-domain-67">↑ <a href="#cite_ref-domain_67-0">1</a> <a href="#cite_ref-domain_67-1">2</a> <cite class="citation journal">Woese, CR; Kandler, O; Wheelis, ML. <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC54159">"Towards a natural system of organisms: proposal for the domains Archaea, Bacteria, and Eucarya"</a>. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 87 (12). June 1990: 4576–79. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1990PNAS...87.4576W">1990PNAS...87.4576W</a>. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1073%2Fpnas.87.12.4576">10.1073/pnas.87.12.4576</a>. <a href="/wiki/PubMed_Central" class="mw-redirect" title="PubMed Central">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC54159">54159</a>. <a href="/wiki/PubMed_Identifier" class="mw-redirect" title="PubMed Identifier">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2112744">2112744</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Proceedings+of+the+National+Academy+of+Sciences+of+the+United+States+of+America&rft.atitle=Towards+a+natural+system+of+organisms%3A+proposal+for+the+domains+Archaea%2C+Bacteria%2C+and+Eucarya&rft.volume=87&rft.issue=12&rft.pages=4576-79&rft.date=1990-06&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC54159&rft_id=info%3Apmid%2F2112744&rft_id=info%3Adoi%2F10.1073%2Fpnas.87.12.4576&rft_id=info%3Abibcode%2F1990PNAS...87.4576W&rft.au=Woese%2C+CR&rft.au=Kandler%2C+O&rft.au=Wheelis%2C+ML&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC54159&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-68"><a href="#cite_ref-68">↑</a> <cite class="citation journal">Rybicki, EP. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.researchgate.net/publication/230603479">"The classification of organisms at the edge of life, or problems with virus systematics"</a>. S Afr J Sci. 86. 1990: 182–86. 2017-07-18 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170718162450/https://www.researchgate.net/publication/230603479_The_classification_of_organisms_at_the_edge_of_life_or_problems_with_virus_systematics">arxivləşdirilib</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=S+Afr+J+Sci&rft.atitle=The+classification+of+organisms+at+the+edge+of+life%2C+or+problems+with+virus+systematics&rft.volume=86&rft.pages=182-86&rft.date=1990&rft.au=Rybicki%2C+EP&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.researchgate.net%2Fpublication%2F230603479&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-69"><a href="#cite_ref-69">↑</a> <cite class="citation book">McNeill, J; Barrie, FR; Buck, WR; Demoulin, V; Greuter, W; Hawksworth, DL; və b. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iapt-taxon.org/nomen/main.php?page=title">International Code of Nomenclature for algae, fungi, and plants (Melbourne Code) adopted by the Eighteenth International Botanical Congress Melbourne, Australia, July 2011</a>. Regnum Vegetabile 154. A.R.G. Gantner Verlag KG. 2012. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-3-87429-425-6" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-3-87429-425-6"><bdi>978-3-87429-425-6</bdi></a>. 2013-11-04 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131104060236/http://www.iapt-taxon.org/nomen/main.php?page=title">arxivləşdirilib</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=International+Code+of+Nomenclature+for+algae%2C+fungi%2C+and+plants+%28Melbourne+Code%29+adopted+by+the+Eighteenth+International+Botanical+Congress+Melbourne%2C+Australia%2C+July+2011&rft.pub=A.R.G.+Gantner+Verlag+KG&rft.date=2012&rft.isbn=978-3-87429-425-6&rft.au=McNeill%2C+J&rft.au=Barrie%2C+FR&rft.au=Buck%2C+WR&rft.au=Demoulin%2C+V&rft.au=Greuter%2C+W&rft.au=Hawksworth%2C+DL&rft.au=Herendeen%2C+PS&rft.au=Knapp%2C+S&rft.au=Marhold%2C+K&rft.au=Prado%2C+J&rft.au=Prud%27homme+Van+Reine%2C+WF&rft.au=Smith%2C+GF&rft.au=Wiersema%2C+JH&rft.au=Turland%2C+NJ&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iapt-taxon.org%2Fnomen%2Fmain.php%3Fpage%3Dtitle&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> Recommendation 60F </li> <li id="cite_note-70"><a href="#cite_ref-70">↑</a> <cite class="citation book">Silyn-Roberts, Heather. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/?id=hVUU7Gq8QskC&lpg=PA198">Writing for Science and Engineering: Papers, Presentation</a>. Oxford: Butterworth-Heinemann. 2000. səh. 198. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-7506-4636-9" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-7506-4636-9"><bdi>978-0-7506-4636-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Writing+for+Science+and+Engineering%3A+Papers%2C+Presentation&rft.place=Oxford&rft.pages=198&rft.pub=Butterworth-Heinemann&rft.date=2000&rft.isbn=978-0-7506-4636-9&rft.aulast=Silyn-Roberts&rft.aufirst=Heather&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DhVUU7Gq8QskC%26lpg%3DPA198&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-71"><a href="#cite_ref-71">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131004225742/http://www.ictvonline.org/virusTaxonomy.asp">"ICTV Virus Taxonomy 2009"</a>. Ictvonline.org. 2013-10-04 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ictvonline.org/virusTaxonomy.asp">orijinalından</a> arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-10-02.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=ICTV+Virus+Taxonomy+2009&rft.pub=Ictvonline.org&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ictvonline.org%2FvirusTaxonomy.asp&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-ictvdbpopsi-72"><a href="#cite_ref-ictvdbpopsi_72-0">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090813214826/http://www.ncbi.nlm.nih.gov/ICTVdb/Ictv/fs_pospi.htm">Index of Viruses – Pospiviroidae</a> (2006). In: ICTVdB – The Universal Virus Database, version 4. Büchen-Osmond, C (Ed), Columbia University, New York, USA. Version 4 is based on <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090813214826/http://www.ncbi.nlm.nih.gov/ICTVdb/report8.htm">Virus Taxonomy</a>, Classification and Nomenclature of Viruses, 8th ICTV Report of the International Committee on Taxonomy of Viruses. Fauquet, CM; Mayo, MA; Maniloff, J; Desselberger, U; Ball, LA (editors) (2005) Elsevier/Academic Press, pp. 1259. </li> <li id="cite_note-ictvdbprions-73"><a href="#cite_ref-ictvdbprions_73-0">↑</a> <cite class="citation web">Prusiner, SB; Baldwin, M; Collinge, J; DeArmond, SJ; Marsh, R; Tateishi, J; Weissmann, C. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/ICTVdb/Ictv/fs_prion.htm">"90. Prions – ICTVdB Index of Viruses"</a>. United States National Institutes of Health. 2009-08-27 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090827131816/http://www.ncbi.nlm.nih.gov/ICTVdb/Ictv/fs_prion.htm">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2009-10-28.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=90.+Prions+%E2%80%93+ICTVdB+Index+of+Viruses&rft.pub=United+States+National+Institutes+of+Health&rft.au=Prusiner%2C+SB&rft.au=Baldwin%2C+M&rft.au=Collinge%2C+J&rft.au=DeArmond%2C+SJ&rft.au=Marsh%2C+R&rft.au=Tateishi%2C+J&rft.au=Weissmann%2C+C&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2FICTVdb%2FIctv%2Ffs_prion.htm&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-ictvdbsatel-74"><a href="#cite_ref-ictvdbsatel_74-0">↑</a> <cite class="citation web">Mayo, MA; Berns, KI; Fritsch, C; Jackson, AO; Leibowitz, MJ; Taylor, JM. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/ICTVdb/Ictv/fs_satel.htm">"81. Satellites – ICTVdB Index of Viruses"</a>. United States National Institutes of Health. 2009-05-01 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090501015827/http://www.ncbi.nlm.nih.gov/ICTVdb/Ictv/fs_satel.htm">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2009-10-28.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=81.+Satellites+%E2%80%93+ICTVdB+Index+of+Viruses&rft.pub=United+States+National+Institutes+of+Health&rft.au=Mayo%2C+MA&rft.au=Berns%2C+KI&rft.au=Fritsch%2C+C&rft.au=Jackson%2C+AO&rft.au=Leibowitz%2C+MJ&rft.au=Taylor%2C+JM&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2FICTVdb%2FIctv%2Ffs_satel.htm&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-75"><a href="#cite_ref-75">↑</a> <cite class="citation conference">McNeill, John. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20140104161223/http://www.plantsystematics.org/reveal/pbio/nomcl/mcne.html">The BioCode: Integrated biological nomenclature for the 21st century?</a> // Proceedings of a Mini-Symposium on Biological Nomenclature in the 21st Century. November 1996. 2014-01-04 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.plantsystematics.org/reveal/pbio/nomcl/mcne.html">orijinalından</a> arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-01-04.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=conference&rft.atitle=The+BioCode%3A+Integrated+biological+nomenclature+for+the+21st+century%3F&rft.btitle=Proceedings+of+a+Mini-Symposium+on+Biological+Nomenclature+in+the+21st+Century&rft.date=1996-11&rft.aulast=McNeill&rft.aufirst=John&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.plantsystematics.org%2Freveal%2Fpbio%2Fnomcl%2Fmcne.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-76"><a href="#cite_ref-76">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bionomenclature.net/index.html">"The Draft BioCode (2011)"</a>. International Committee on Bionomenclature (ICB). 2013-06-13 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130613061901/http://www.bionomenclature.net/index.html">arxivləşdirilib</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Draft+BioCode+%282011%29&rft.pub=International+Committee+on+Bionomenclature+%28ICB%29&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bionomenclature.net%2Findex.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-77"><a href="#cite_ref-77">↑</a> <cite class="citation journal">Greuter, W; Garrity, G; Hawksworth, DL; Jahn, R; Kirk, PM; Knapp, S; McNeill, J, Michel, E; Patterson, DJ; Pyle, R; Tindall, BJ. "Draft BioCode (2011): Principles and rules regulating the naming of organisms". Taxon. 60. 2011: 201–12. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2Ftax.601019">10.1002/tax.601019</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Taxon&rft.atitle=Draft+BioCode+%282011%29%3A+Principles+and+rules+regulating+the+naming+of+organisms&rft.volume=60&rft.pages=201-12&rft.date=2011&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2Ftax.601019&rft.au=Greuter%2C+W&rft.au=Garrity%2C+G&rft.au=Hawksworth%2C+DL&rft.au=Jahn%2C+R&rft.au=Kirk%2C+PM&rft.au=Knapp%2C+S&rft.au=McNeill%2C+J%2C+Michel%2C+E&rft.au=Patterson%2C+DJ&rft.au=Pyle%2C+R&rft.au=Tindall%2C+BJ&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-78"><a href="#cite_ref-78">↑</a> <cite class="citation journal">Hawksworth, David L. "Introducing the Draft BioCode (2011)". Taxon. 60. 2011: 199–200. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2Ftax.601018">10.1002/tax.601018</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Taxon&rft.atitle=Introducing+the+Draft+BioCode+%282011%29&rft.volume=60&rft.pages=199-200&rft.date=2011&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2Ftax.601018&rft.aulast=Hawksworth&rft.aufirst=David+L&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-79"><a href="#cite_ref-79">↑</a> <cite class="citation book">Begon, M; Townsend, CR; Harper, JL. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/ecologyfromindiv0000beg">Ecology: From individuals to ecosystems</a> (4th). Blackwell. 2006. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-4051-1117-1" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-4051-1117-1"><bdi>978-1-4051-1117-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ecology%3A+From+individuals+to+ecosystems&rft.edition=4th&rft.pub=Blackwell&rft.date=2006&rft.isbn=978-1-4051-1117-1&rft.au=Begon%2C+M&rft.au=Townsend%2C+CR&rft.au=Harper%2C+JL&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fecologyfromindiv0000beg&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-habitats_of_the_world2-80"><a href="#cite_ref-habitats_of_the_world2_80-0">↑</a> <cite class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/?id=U-_mlcy8rGgC&pg=PA238">Habitats of the world</a>. New York: Marshall Cavendish. 2004. səh. 238. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-7614-7523-1" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-7614-7523-1"><bdi>978-0-7614-7523-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Habitats+of+the+world&rft.place=New+York&rft.pages=238&rft.pub=Marshall+Cavendish&rft.date=2004&rft.isbn=978-0-7614-7523-1&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DU-_mlcy8rGgC%26pg%3DPA238&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-black-81"><a href="#cite_ref-black_81-0">↑</a> <cite class="citation journal">Black, J. <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1279921">"Darwin in the world of emotions"</a>. Journal of the Royal Society of Medicine. 95 (6). June 2002: 311–13. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1258%2Fjrsm.95.6.311">10.1258/jrsm.95.6.311</a>. <a href="/wiki/PubMed_Central" class="mw-redirect" title="PubMed Central">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1279921">1279921</a>. <a href="/wiki/PubMed_Identifier" class="mw-redirect" title="PubMed Identifier">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12042386">12042386</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+the+Royal+Society+of+Medicine&rft.atitle=Darwin+in+the+world+of+emotions&rft.volume=95&rft.issue=6&rft.pages=311-13&rft.date=2002-06&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1279921&rft_id=info%3Apmid%2F12042386&rft_id=info%3Adoi%2F10.1258%2Fjrsm.95.6.311&rft.au=Black%2C+J&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1279921&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-82"><a href="#cite_ref-82">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.biology-online.org/dictionary/Branches_of_biology">"Branches of Biology"</a>. Biology-online.org. 2013-07-27 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130727104032/http://www.biology-online.org/dictionary/Branches_of_biology">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2013-10-02.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Branches+of+Biology&rft.pub=Biology-online.org&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.biology-online.org%2Fdictionary%2FBranches_of_biology&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-83"><a href="#cite_ref-83">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bellaonline.com/articles/art28786.asp">"Biology on"</a>. Bellaonline.com. 2013-10-05 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131005010344/http://www.bellaonline.com/articles/art28786.asp">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2013-10-02.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Biology+on&rft.pub=Bellaonline.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bellaonline.com%2Farticles%2Fart28786.asp&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Əlavə_oxu">Əlavə oxu</h2>[<a href="/w/index.php?title=Biologiya&veaction=edit&section=19" title="Əlavə oxu bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit&section=19" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Əlavə oxu">mənbəni redaktə et</a>]</div> İngiliscə <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6982891">.mw-parser-output .refbegin{font-size:90%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul{margin-left:0}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li{margin-left:0;padding-left:3.2em;text-indent:-3.2em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents ul,.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents ul li{list-style:none}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li{padding-left:1.6em;text-indent:-1.6em}}.mw-parser-output .refbegin-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .refbegin-columns ul{margin-top:0}.mw-parser-output .refbegin-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}</style><div class="refbegin refbegin-columns references-column-width" style="column-width: 30em"> <ul><li><cite class="citation book">Alberts B, Johnson A, Lewis J, Raff M, Roberts K, Walter P. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/molecularbiolog000wils">Molecular Biology of the Cell</a> (4th). Garland. 2002. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-8153-3218-3" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-8153-3218-3"><bdi>978-0-8153-3218-3</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/145080076">145080076</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Molecular+Biology+of+the+Cell&rft.edition=4th&rft.pub=Garland&rft.date=2002&rft_id=info%3Aoclcnum%2F145080076&rft.isbn=978-0-8153-3218-3&rft.aulast=Alberts&rft.aufirst=B&rft.au=Johnson%2C+A&rft.au=Lewis%2C+J&rft.au=Raff%2C+M&rft.au=Roberts%2C+K&rft.au=Walter%2C+P&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fmolecularbiolog000wils&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite class="citation book">Begon M, Townsend CR, Harper JL. <a href="/w/index.php?title=Ecology:_From_Individuals_to_Ecosystems&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ecology: From Individuals to Ecosystems (səhifə mövcud deyil)">Ecology: From Individuals to Ecosystems</a> (4th). Blackwell Publishing Limited. 2005. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-4051-1117-1" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-4051-1117-1"><bdi>978-1-4051-1117-1</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/57639896">57639896</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ecology%3A+From+Individuals+to+Ecosystems&rft.edition=4th&rft.pub=Blackwell+Publishing+Limited&rft.date=2005&rft_id=info%3Aoclcnum%2F57639896&rft.isbn=978-1-4051-1117-1&rft.aulast=Begon&rft.aufirst=M&rft.au=Townsend%2C+CR&rft.au=Harper%2C+JL&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Neil_Campbell_(scientist)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Neil Campbell (scientist) (səhifə mövcud deyil)">Campbell N</a>. Biology (7th). Benjamin-Cummings Publishing Company. 2004. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-8053-7146-8" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-8053-7146-8"><bdi>978-0-8053-7146-8</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/71890442">71890442</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biology&rft.edition=7th&rft.pub=Benjamin-Cummings+Publishing+Company&rft.date=2004&rft_id=info%3Aoclcnum%2F71890442&rft.isbn=978-0-8053-7146-8&rft.aulast=Campbell&rft.aufirst=Neil&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Paul_Colinvaux&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paul Colinvaux (səhifə mövcud deyil)">Colinvaux P</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/whybigfierceanim00paul">Why Big Fierce Animals are Rare: An Ecologist's Perspective</a> (reissue). Princeton University Press. 1979. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-691-02364-9" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-691-02364-9"><bdi>978-0-691-02364-9</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/10081738">10081738</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Why+Big+Fierce+Animals+are+Rare%3A+An+Ecologist%27s+Perspective&rft.edition=reissue&rft.pub=Princeton+University+Press&rft.date=1979&rft_id=info%3Aoclcnum%2F10081738&rft.isbn=978-0-691-02364-9&rft.aulast=Colinvaux&rft.aufirst=Paul&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fwhybigfierceanim00paul&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite class="citation book">Mayr, Ernst. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=pHThtE2R0UQC">The Growth of Biological Thought: Diversity, Evolution, and Inheritance</a>. Harvard University Press. 1982. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-674-36446-2" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-674-36446-2"><bdi>978-0-674-36446-2</bdi></a>. 2015-10-03 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151003080726/https://books.google.com/books?id=pHThtE2R0UQC">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2020-03-28.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Growth+of+Biological+Thought%3A+Diversity%2C+Evolution%2C+and+Inheritance&rft.pub=Harvard+University+Press&rft.date=1982&rft.isbn=978-0-674-36446-2&rft.aulast=Mayr&rft.aufirst=Ernst&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DpHThtE2R0UQC&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite class="citation book">Hoagland M. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/exploringwaylife0000hoag">The Way Life Works</a> (reprint). Jones and Bartlett Publishers inc. 2001. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-7637-1688-2" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-7637-1688-2"><bdi>978-0-7637-1688-2</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/223090105">223090105</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Way+Life+Works&rft.edition=reprint&rft.pub=Jones+and+Bartlett+Publishers+inc&rft.date=2001&rft_id=info%3Aoclcnum%2F223090105&rft.isbn=978-0-7637-1688-2&rft.aulast=Hoagland&rft.aufirst=Mahlon&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fexploringwaylife0000hoag&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite class="citation book">Janovy, John. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/onbecomingbiolog0000jano">On Becoming a Biologist</a> (2nd). Bison Books. 2004. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-8032-7620-8" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-8032-7620-8"><bdi>978-0-8032-7620-8</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/55138571">55138571</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=On+Becoming+a+Biologist&rft.edition=2nd&rft.pub=Bison+Books&rft.date=2004&rft_id=info%3Aoclcnum%2F55138571&rft.isbn=978-0-8032-7620-8&rft.aulast=Janovy&rft.aufirst=John&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fonbecomingbiolog0000jano&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Johnson_George_B.&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johnson George B. (səhifə mövcud deyil)">Johnson, George B.</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/holtbiologyvisua00john">Biology, Visualizing Life</a>. Holt, Rinehart, and Winston. 2005. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-03-016723-2" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-03-016723-2"><bdi>978-0-03-016723-2</bdi></a>. <a href="/wiki/OCLC" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/36306648">36306648</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biology%2C+Visualizing+Life&rft.pub=Holt%2C+Rinehart%2C+and+Winston&rft.date=2005&rft_id=info%3Aoclcnum%2F36306648&rft.isbn=978-0-03-016723-2&rft.aulast=Johnson&rft.aufirst=George+B.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fholtbiologyvisua00john&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite class="citation book">Tobin, Allan; Dusheck, Jennie. Asking About Life (3rd). Belmont, CA: Wadsworth. 2005. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-534-40653-0" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-534-40653-0"><bdi>978-0-534-40653-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Asking+About+Life&rft.place=Belmont%2C+CA&rft.edition=3rd&rft.pub=Wadsworth&rft.date=2005&rft.isbn=978-0-534-40653-0&rft.aulast=Tobin&rft.aufirst=Allan&rft.au=Dusheck%2C+Jennie&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiologiya" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xarici_Keçidlər">Xarici Keçidlər</h2>[<a href="/w/index.php?title=Biologiya&veaction=edit&section=20" title="Xarici Keçidlər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit&section=20" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Xarici Keçidlər">mənbəni redaktə et</a>]</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r7283281">.mw-parser-output .ts-Vikiler{width:19em;box-sizing:border-box;margin:0 0 .5em 1em;padding:.4em;background:#f8f9fa;border:1px solid #a2a9b1;font-size:90%}.mw-parser-output .ts-Vikiler-header{margin-bottom:.2em;padding:.2em .6em;font-size:110%}.mw-parser-output .ts-Vikiler-item{display:flex;padding:.2em .6em}.mw-parser-output .ts-Vikiler-image{min-width:24px;display:inline-block;margin-right:.4em;flex:none;vertical-align:top;text-align:center}.mw-parser-output .ts-Vikiler-image img{vertical-align:middle}.mw-parser-output .ts-Vikiler-label{align-self:center}@media(max-width:719px){.mw-parser-output .ts-Vikiler{width:auto;margin-left:0;margin-right:0}}</style><div class="ts-Vikiler azwikiWikimediaNavigation tright metadata plainlinks plainlist noprint" role="navigation" aria-labelledby="Digər_layihələrdə"><div class="ts-Vikiler-header" id="Digər_layihələrdə">Digər layihələrdə</div><ul><li class="ts-Vikiler-item"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Notification-icon-Wikibooks-logo.svg/24px-Notification-icon-Wikibooks-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Notification-icon-Wikibooks-logo.svg/36px-Notification-icon-Wikibooks-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Notification-icon-Wikibooks-logo.svg/48px-Notification-icon-Wikibooks-logo.svg.png 2x" data-file-width="30" data-file-height="30" /><a href="https://az.wikibooks.org/wiki/Biologiya" class="extiw" title="b:Biologiya">Vikikitabda əlaqəli kitablar</a></li><li class="ts-Vikiler-item"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Notification-icon-Wikiquote.svg/24px-Notification-icon-Wikiquote.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Notification-icon-Wikiquote.svg/36px-Notification-icon-Wikiquote.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Notification-icon-Wikiquote.svg/48px-Notification-icon-Wikiquote.svg.png 2x" data-file-width="30" data-file-height="30" /><a href="https://az.wikiquote.org/wiki/Biologiya" class="extiw" title="q:Biologiya">Vikisitatda əlaqəli sitatlar</a></li><li class="ts-Vikiler-item"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/24px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/36px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/48px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="30" data-file-height="30" /><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Biology" class="extiw" title="commons:Category:Biology">Vikianbarda əlaqəli media-fayllar</a></li></ul></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://curlie.org/Science/Biology">Biologiya</a>  (ing.)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ohio.edu/phylocode/index.html">OSU's Phylocode</a>  (ing.)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biologyonline.com/dictionary">Biology Online – Wiki Dictionary</a>  (ing.)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ocw.mit.edu/courses/biology/7-012-introduction-to-biology-fall-2004/">MIT video lecture series on biology</a>  (ing.)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://tolweb.org/tree/phylogeny.html">Tree of Life</a>  (ing.)</li></ul> <dl><dt>Jurnal linkləri (İngiliscə)</dt></dl> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://biology.plosjournals.org/perlserv/?request=index-html&issn=1545-7885">PLos Biology</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060426191401/http://biology.plosjournals.org/perlserv/?request=index-html&issn=1545-7885">Arxivləşdirilib</a> 2006-04-26 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> A peer-reviewed, open-access journal published by the Public Library of Science</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cell.com/current-biology/">Current Biology</a>: General journal publishing original research from all areas of biology</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://rsbl.royalsocietypublishing.org/">Biology Letters</a>: A high-impact Royal Society journal publishing peer-reviewed Biology papers of general interest</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://science.sciencemag.org/content/collections">Science</a>: Internationally renowned AAAS science journal – see sections of the life sciences</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.biolsci.org/">International Journal of Biological Sciences</a>: A biological journal publishing significant peer-reviewed scientific papers</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.press.jhu.edu/journals/perspectives_in_biology_and_medicine/index.html">Perspectives in Biology and Medicine</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20031110160426/http://www.press.jhu.edu/journals/perspectives_in_biology_and_medicine/index.html">Arxivləşdirilib</a> 2003-11-10 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>: An interdisciplinary scholarly journal publishing essays of broad relevance</li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Biologiya" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background:#90EE90"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Biologiya" title="Bu şablona bax"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a><div id="Biologiya" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a class="mw-selflink selflink">Biologiya</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#90EE90;width:1px">Bölmələri</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Anatomiya" title="Anatomiya">Anatomiya</a></li> <li><a href="/wiki/Astrobiologiya" title="Astrobiologiya">Astrobiologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Bioco%C4%9Frafiya" title="Biocoğrafiya">Biocoğrafiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bioloji_antropologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bioloji antropologiya (səhifə mövcud deyil)">Bioloji antropologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Biomexanika" title="Biomexanika">Biomexanika</a></li> <li><a href="/wiki/Biofizika" title="Biofizika">Biofizika</a></li> <li><a href="/wiki/Bioinformatika" title="Bioinformatika">Bioinformatika</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Biostatistika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biostatistika (səhifə mövcud deyil)">Biostatistika</a></li> <li><a href="/wiki/Botanika" title="Botanika">Botanika</a></li> <li><a href="/wiki/Ekologiya" title="Ekologiya">Ekologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Epidemologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Epidemologiya (səhifə mövcud deyil)">Epidemologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Epigenetika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Epigenetika (səhifə mövcud deyil)">Epigenetika</a></li> <li><a href="/wiki/Farmakologiya" title="Farmakologiya">Farmakologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Fiziologiya" title="Fiziologiya">Fiziologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Genetika" title="Genetika">Genetika</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Genomatika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Genomatika (səhifə mövcud deyil)">Genomatika</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%C3%BCceyr%C9%99_mikrobiologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hüceyrə mikrobiologiyası (səhifə mövcud deyil)">Hüceyrə mikrobiologiyası</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hesablama_biologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hesablama biologiyası (səhifə mövcud deyil)">Hesablama biologiyası</a></li> <li><a href="/wiki/Histologiya" title="Histologiya">Histologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Xronobiologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xronobiologiya (səhifə mövcud deyil)">Xronobiologiya</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0nki%C5%9Faf_biologiyas%C4%B1" title="İnkişaf biologiyası">İnkişaf biologiyası</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0nsan_biologiyas%C4%B1" title="İnsan biologiyası">İnsan biologiyası</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0mmunologiya" title="İmmunologiya">İmmunologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kimy%C9%99vi_biologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kimyəvi biologiya (səhifə mövcud deyil)">Kimyəvi biologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Koqnitiv_biologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Koqnitiv biologiya (səhifə mövcud deyil)">Koqnitiv biologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kvant_biologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kvant biologiyası (səhifə mövcud deyil)">Kvant biologiyası</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qoruma_biologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qoruma biologiyası (səhifə mövcud deyil)">Qoruma biologiyası</a></li> <li><a href="/wiki/Lipidologiya" title="Lipidologiya">Lipidologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Mikrobiologiya" title="Mikrobiologiya">Mikrobiologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Molekulyar_biologiya" title="Molekulyar biologiya">Molekulyar biologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Mikologiya" title="Mikologiya">Mikologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nanobiotexnologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nanobiotexnologiya (səhifə mövcud deyil)">Nanobiotexnologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Neyroelm" title="Neyroelm">Neyroelm</a></li> <li><a href="/wiki/Okean_biologiyas%C4%B1" title="Okean biologiyası">Okean biologiyası</a></li> <li><a href="/wiki/Paleontologiya" title="Paleontologiya">Paleontologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Parazitologiya" title="Parazitologiya">Parazitologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Patologiya" title="Patologiya">Patologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Psixologiya" title="Psixologiya">Psixologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Riyazi_v%C9%99_n%C9%99z%C9%99ri_biologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Riyazi və nəzəri biologiya (səhifə mövcud deyil)">Riyazi biologiya</a></li> <li><a href="/wiki/N%C9%99sil_art%C4%B1rma" title="Nəsil artırma">Reproduktiv biologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Sitologiya" title="Sitologiya">Sitologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sosiobiologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sosiobiologiya (səhifə mövcud deyil)">Sosiobiologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Struktural_biologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Struktural biologiya (səhifə mövcud deyil)">Struktural biologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sintetik_biologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sintetik biologiya (səhifə mövcud deyil)">Sintetik biologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Sistematika" class="mw-redirect" title="Sistematika">Sistematika</a></li> <li><a href="/wiki/Sistem_biologiyas%C4%B1" title="Sistem biologiyası">Sistem biologiyası</a></li> <li><a href="/wiki/T%C9%99kam%C3%BCl_biologiyas%C4%B1" title="Təkamül biologiyası">Təkamül biologiyası</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C9%99kam%C3%BCl_inki%C5%9Faf_biologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Təkamül inkişaf biologiyası (səhifə mövcud deyil)">Təkamül inkişaf biologiyası</a></li> <li><a href="/wiki/Toksikologiya" title="Toksikologiya">Toksikologiya</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%9Czvi_kimya" title="Üzvi kimya">Üzvi kimya</a></li> <li><a href="/wiki/Virusologiya" title="Virusologiya">Virusologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Zoologiya" title="Zoologiya">Zoologiya</a></li></ul> </div></td><td class="navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 7px"><div><a href="/wiki/Fayl:Tree_of_life_by_Haeckel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/140px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg" decoding="async" width="140" height="222" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/210px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/280px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg 2x" data-file-width="1804" data-file-height="2856" /></a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#90EE90;width:1px"><a href="/w/index.php?title=Bioloji_orqanizasiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bioloji orqanizasiya (səhifə mövcud deyil)">Həyatın iyerarxiyası</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Biosfer" title="Biosfer">Biosfer</a> >  <a href="/wiki/Ekosistem" title="Ekosistem">Ekosistem</a> > <a href="/wiki/Biosenoz" title="Biosenoz">Biosenoz</a> > <a href="/wiki/Populyasiya" title="Populyasiya">Populyasiya </a> >  <a href="/wiki/Orqanizm" title="Orqanizm">Orqanizm</a> > <a href="/wiki/Bioloji_sistem" title="Bioloji sistem">Orqan sistemi</a> > <a href="/w/index.php?title=Orqan_(anatomiya)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orqan (anatomiya) (səhifə mövcud deyil)">Orqan</a> > <a href="/wiki/Toxuma" title="Toxuma">Toxuma </a> > <a href="/wiki/H%C3%BCceyr%C9%99" title="Hüceyrə">Hüceyrə</a> > <a href="/wiki/Orqanell%C9%99r" title="Orqanellər">Orqanellər</a> > <a href="/w/index.php?title=Biomolekulyar_kompleks&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biomolekulyar kompleks (səhifə mövcud deyil)">Biomolekulyar kompleks</a> > <a href="/wiki/Molekul" title="Molekul">Molekul</a> (<a href="/wiki/Makromolekul" title="Makromolekul">Makromolekul</a>, <a href="/wiki/Biomolekullar" class="mw-redirect" title="Biomolekullar">Biomolekul</a>) > <a href="/wiki/Atom" title="Atom">Atom</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#90EE90;width:1px"><a class="mw-selflink selflink">Əsasları</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/H%C3%BCceyr%C9%99_n%C9%99z%C9%99riyy%C9%99si" title="Hüceyrə nəzəriyyəsi">Hüceyrə nəzəriyyəsi</a></li> <li><a href="/wiki/Ekologiya" title="Ekologiya">Ekologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Enerji" title="Enerji">Enerji çevrilməsi</a></li> <li><a href="/wiki/T%C9%99kam%C3%BCl" title="Təkamül">Təkamül</a></li> <li><a href="/wiki/Genetika" title="Genetika">Genetika</a></li> <li><a href="/wiki/Homeostaz" title="Homeostaz">Homeostaz</a></li> <li><a href="/wiki/Taksonomiya" title="Taksonomiya">Taksonomiya </a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#90EE90;width:1px">Prinsiplər</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><a href="/wiki/T%C9%99kam%C3%BCl" title="Təkamül">Təkamül</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Adaptasiya_(biologiya)" title="Adaptasiya (biologiya)">Adaptasiya </a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C6%8Fn_erk%C9%99n_m%C9%99lum_h%C9%99yat_formalar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ən erkən məlum həyat formaları (səhifə mövcud deyil)">Ən erkən məlum həyat formaları</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Funksiya_(biologiya)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Funksiya (biologiya) (səhifə mövcud deyil)">Funksiya </a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Genetik_s%C3%BCr%C3%BCkl%C9%99nm%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Genetik sürüklənmə (səhifə mövcud deyil)">Genetik sürüklənmə</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gen_ax%C4%B1n%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gen axını (səhifə mövcud deyil)">Gen axını</a></li> <li><a href="/wiki/Makrot%C9%99kam%C3%BCl" title="Makrotəkamül">Makrotəkamül</a></li> <li><a href="/wiki/Mikrot%C9%99kam%C3%BCl" title="Mikrotəkamül">Mikrotəkamül</a></li> <li><a href="/wiki/Mutasiya" title="Mutasiya">Mutasiya</a></li> <li><a href="/wiki/T%C9%99bii_se%C3%A7m%C9%99" title="Təbii seçmə">Təbii seçmə</a></li> <li><a href="/wiki/N%C3%B6vl%C9%99%C5%9Fm%C9%99" title="Növləşmə">Növləşmə</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><a href="/wiki/Ekologiya" title="Ekologiya">Ekologiya</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Bioloji_m%C3%BCxt%C9%99liflik" title="Bioloji müxtəliflik">Bioloji müxtəliflik</a></li> <li><a href="/wiki/T%C9%99bii_birlikl%C9%99r" title="Təbii birliklər">Təbii birliklər</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0cma_(ekologiya)&action=edit&redlink=1" class="new" title="İcma (ekologiya) (səhifə mövcud deyil)">İcma</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ekosistem_ekologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ekosistem ekologiyası (səhifə mövcud deyil)">Ekosistem</a></li> <li><a href="/wiki/Ya%C5%9Fay%C4%B1%C5%9F_sah%C9%99si" title="Yaşayış sahəsi">Yaşayış sahəsi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ekoloji_ni%C5%9F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ekoloji niş (səhifə mövcud deyil)">Niş</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Populyasiya_ekologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Populyasiya ekologiyası (səhifə mövcud deyil)">Populyasiya dinamikası</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Resurs_(biologiya)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Resurs (biologiya) (səhifə mövcud deyil)">Resurslar</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><a href="/wiki/Molekulyar_biologiya" title="Molekulyar biologiya">Molekulyar biologiya</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=H%C3%BCceyr%C9%99_siqnal%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hüceyrə siqnalı (səhifə mövcud deyil)">Hüceyrə siqnalı</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0nki%C5%9Faf_biologiyas%C4%B1" title="İnkişaf biologiyası">İnkişaf</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Epigenetika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Epigenetika (səhifə mövcud deyil)">Epigenetika</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gen_ifad%C9%99sinin_t%C9%99nziml%C9%99nm%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gen ifadəsinin tənzimlənməsi (səhifə mövcud deyil)">Gen tənzimlənməsi</a></li> <li><a href="/wiki/Meyoz_b%C3%B6l%C3%BCnm%C9%99" title="Meyoz bölünmə">Meyoz bölünmə</a></li> <li><a href="/wiki/Mitoz_b%C3%B6l%C3%BCnm%C9%99" title="Mitoz bölünmə">Mitoz bölünmə</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Post-transkripsional_modifikasiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Post-transkripsional modifikasiya (səhifə mövcud deyil)">Post-transkripsional modifikasiya</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><a href="/wiki/Biokimya" title="Biokimya">Biokimya</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Karbohidratlar" title="Karbohidratlar">Karbohidratlar</a></li> <li><a href="/wiki/Fermentl%C9%99r" title="Fermentlər">Fermentlər</a></li> <li><a href="/wiki/Lipidl%C9%99r" title="Lipidlər">Lipidlər</a></li> <li><a href="/wiki/Madd%C9%99l%C9%99r_m%C3%BCbadil%C9%99si" title="Maddələr mübadiləsi">Metabolizm</a></li> <li><a href="/wiki/Nuklein_tur%C5%9Fular%C4%B1" title="Nuklein turşuları">Nuklein turşuları</a></li> <li><a href="/wiki/Fotosintez" title="Fotosintez">Fotosintez</a></li> <li><a href="/wiki/Z%C3%BClallar" title="Zülallar">Zülallar</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background:#90EE90"><div> <ul><li><img alt="Category" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/16px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/24px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/32px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="31" /> <a href="/wiki/Kateqoriya:Biologiya" title="Kateqoriya:Biologiya">Kateqoriya</a></li> <li><img alt="Commons page" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Biology" class="extiw" title="commons:Category:Biology">Commons</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Təbiətin_elementləri" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:T%C9%99bi%C9%99tin_elementl%C9%99ri" title="Bu şablona bax"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a><div id="Təbiətin_elementləri" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/T%C9%99bi%C9%99t" title="Təbiət">Təbiətin</a> elementləri</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><a href="/wiki/Kainat" title="Kainat">Kainat</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=F%C9%99za&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fəza (səhifə mövcud deyil)">Fəza</a></li> <li><a href="/wiki/Zaman_(fizika)" class="mw-redirect" title="Zaman (fizika)">Zaman</a></li> <li><a href="/wiki/Enerji" title="Enerji">Enerji</a></li> <li><a href="/wiki/Madd%C9%99" title="Maddə">Maddə</a> <ul><li><a href="/wiki/Z%C9%99rr%C9%99cik" title="Zərrəcik">zərrəciklər</a></li> <li><a href="/wiki/Kimy%C9%99vi_element" title="Kimyəvi element">kimyəvi elementlər</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><a href="/wiki/Yer" title="Yer">Yer</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Yer_haqq%C4%B1nda_elml%C9%99r" title="Yer haqqında elmlər">Yer haqqında elmlər</a></li> <li><a href="/wiki/Yerin_tarixi" title="Yerin tarixi">Tarixi</a> (<a href="/w/index.php?title=Yerin_geoloji_tarixi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yerin geoloji tarixi (səhifə mövcud deyil)">geoloji</a>)</li> <li><a href="/wiki/Yerin_qurulu%C5%9Fu" title="Yerin quruluşu">Strukturu</a></li> <li><a href="/wiki/Geologiya" title="Geologiya">Geologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Tektonik_plit%C9%99l%C9%99r" title="Tektonik plitələr">Tektonik plitələr</a></li> <li><a href="/wiki/Okean" title="Okean">Okeanlar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qaia_hipotezi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qaia hipotezi (səhifə mövcud deyil)">Qaia hipotezi</a></li> <li><a href="/wiki/Yerin_g%C9%99l%C9%99c%C9%99yi" title="Yerin gələcəyi">Yerin gələcəyi</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><a href="/w/index.php?title=Hava_(meteorologiya)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hava (meteorologiya) (səhifə mövcud deyil)">Hava (meteorologiya)</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Meteorologiya" title="Meteorologiya">Meteorologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Hava" title="Hava">Yerin atmosferi</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0qlim" title="İqlim">İqlim </a></li> <li><a href="/wiki/Bulud" title="Bulud">Buludlar</a></li> <li><a href="/wiki/Ya%C4%9F%C4%B1%C5%9F" title="Yağış">Yağış</a></li> <li><a href="/wiki/Qar" title="Qar">Qar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=G%C3%BCn%C9%99%C5%9F_i%C5%9F%C4%B1%C4%9F%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Günəş işığı (səhifə mövcud deyil)">Günəş işığı</a></li> <li><a href="/wiki/Qabarma_v%C9%99_%C3%A7%C9%99kilm%C9%99" title="Qabarma və çəkilmə">Qabarma və çəkilmələr</a></li> <li><a href="/wiki/K%C3%BCl%C9%99k" title="Külək">Külək</a> <ul><li><a href="/wiki/Tornado" title="Tornado">tornado</a></li> <li><a href="/wiki/Tropik_siklon" title="Tropik siklon">Tropik siklon</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><a href="/wiki/%C6%8Ftraf_m%C3%BChit" title="Ətraf mühit">Ətraf mühit</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ekologiya" title="Ekologiya">Ekologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Ekosistem" title="Ekosistem">Ekosistem</a></li> <li><a href="/wiki/Sah%C9%99_(fizika)" title="Sahə (fizika)">Sahə</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9E%C3%BCalanma" title="Şüalanma">Şüalanma</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=V%C9%99h%C5%9Fi_t%C9%99bi%C9%99t&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vəhşi təbiət (səhifə mövcud deyil)">Vəhşi təbiət</a></li> <li><a href="/wiki/Me%C5%9F%C9%99_yan%C4%9F%C4%B1nlar%C4%B1" title="Meşə yanğınları">Meşə yanğınları</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><a href="/wiki/H%C9%99yat" title="Həyat">Həyat</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Abiogenez" title="Abiogenez">Abiogenez</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%C9%99yat%C4%B1n_t%C9%99kam%C3%BCl_tarixi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Həyatın təkamül tarixi (səhifə mövcud deyil)">Təkamül tarixi</a></li> <li><a href="/wiki/Biosfer" title="Biosfer">Biosfer</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bioloji_orqanizasiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bioloji orqanizasiya (səhifə mövcud deyil)">İyerarxiya</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Biologiya</a> (<a href="/wiki/Astrobiologiya" title="Astrobiologiya">astrobiologiya</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Bioloji_m%C3%BCxt%C9%99liflik" title="Bioloji müxtəliflik">Bioloji müxtəliflik</a></li> <li><a href="/wiki/Orqanizm" title="Orqanizm">Orqanizm</a></li> <li><a href="/wiki/N%C3%BCv%C9%99lil%C9%99r" class="mw-redirect" title="Nüvəlilər">Eukariotlar</a> <ul><li><a href="/wiki/Flora_(botanika)" title="Flora (botanika)">flora</a> <ul><li><a href="/wiki/Bitkil%C9%99r" title="Bitkilər">bitkilər</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Fauna_(zoologiya)" title="Fauna (zoologiya)">fauna</a> <ul><li><a href="/wiki/Heyvanlar" title="Heyvanlar">heyvanlar</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/G%C3%B6b%C9%99l%C9%99kl%C9%99r" title="Göbələklər">göbələklər</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0btidail%C9%99r" title="İbtidailər">ibtidailər</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Prokariotlar" title="Prokariotlar">Prokariotlar</a> <ul><li><a href="/wiki/Arxeyalar" class="mw-redirect" title="Arxeyalar">arxeyalar</a></li> <li><a href="/wiki/Bakteriyalar" title="Bakteriyalar">bakteriyalar </a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Viruslar" title="Viruslar">Viruslar</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><img alt="Category" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/16px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/24px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/32px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="31" /> <a href="/wiki/Kateqoriya:T%C9%99bi%C9%99t" title="Kateqoriya:Təbiət">Kateqoriya</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Biologiya_bölmələri" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Biologiya_b%C3%B6lm%C9%99l%C9%99ri" title="Bu şablona bax"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a><div id="Biologiya_bölmələri" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a class="mw-selflink selflink">Biologiya</a> bölmələri</div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Anatomiya" title="Anatomiya">Anatomiya</a> · <a href="/wiki/Astrobiologiya" title="Astrobiologiya">Astrobiologiya</a> · <a href="/wiki/Bioakustika" title="Bioakustika">Bioakustika</a> · <a href="/wiki/Bioinformatika" title="Bioinformatika">Bioinformatika</a> · <a href="/wiki/Bioloji_sistematika" class="mw-redirect" title="Bioloji sistematika">Bioloji sistematika</a>  · <a href="/wiki/%C4%B0nki%C5%9Faf_biologiyas%C4%B1" title="İnkişaf biologiyası">İnkişaf biologiyası</a> · <a href="/wiki/%C4%B0nsan_biologiyas%C4%B1" title="İnsan biologiyası">İnsan biologiyası</a> · <a href="/wiki/Biofizika" title="Biofizika">Biofizika</a> · <a href="/wiki/Biokimya" title="Biokimya">Biokimya</a> · <a href="/wiki/Botanika" title="Botanika">Botanika</a> · <a href="/wiki/Ekologiya" title="Ekologiya">Ekologiya</a> · <a href="/wiki/Etologiya" title="Etologiya">Etologiya</a> · <a href="/wiki/Fiziologiya" title="Fiziologiya">Fiziologiya</a> · <a href="/wiki/Genetika" title="Genetika">Genetika</a> · <a href="/wiki/Genomika" title="Genomika">Genomika</a> · <a href="/wiki/Abiogenez" title="Abiogenez">Həyatın yaranışı</a> · <a href="/wiki/Hidrobiologiya" title="Hidrobiologiya">Hidrobiologiya</a> · <a href="/wiki/Histologiya" title="Histologiya">Histologiya</a> · <a href="/wiki/Kosmik_biologiya" title="Kosmik biologiya">Kosmik biologiya</a> · <a href="/wiki/Kriobiologiya" title="Kriobiologiya">Kriobiologiya</a> · <a href="/wiki/Mikologiya" title="Mikologiya">Mikologiya</a> · <a href="/wiki/Mikrobiologiya" title="Mikrobiologiya">Mikrobiologiya</a> · <a href="/wiki/Molekulyar_biologiya" title="Molekulyar biologiya">Molekulyar biologiya</a> · <a href="/wiki/Okean_biologiyas%C4%B1" title="Okean biologiyası">Okean biologiyası</a> · <a href="/wiki/Paleontologiya" title="Paleontologiya">Paleontologiya</a> · <a href="/wiki/Parazitologiya" title="Parazitologiya">Parazitologiya</a> · <a href="/wiki/Patologiya" title="Patologiya">Patologiya</a> · <a href="/wiki/Protistologiya" title="Protistologiya">Protistologiya</a> · <a href="/wiki/Riyazi_biologiya" title="Riyazi biologiya">Riyazi biologiya</a> · <a href="/wiki/Sitologiya" title="Sitologiya">Sitologiya</a> · <a href="/wiki/Taksonomiya" title="Taksonomiya">Taksonomiya</a> · <a href="/wiki/T%C9%99kam%C3%BCl_biologiyas%C4%B1" title="Təkamül biologiyası">Təkamül biologiyası</a> · <a href="/wiki/Virusologiya" title="Virusologiya">Virusologiya</a> · <a href="/wiki/Zoologiya" title="Zoologiya">Zoologiya</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-label="Naviqasiya şablonu" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"> <a href="/wiki/%C5%9Eablon:Xarici_ke%C3%A7idl%C9%99r" title="Bu şablona bax"><img alt="Bu şablona bax" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/14px-Searchtool.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/21px-Searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/28px-Searchtool.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a> </div>  Lüğətlər və ensiklopediyalar</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.enciclopedia.cat/enciclopèdies/gran-enciclopèdia-catalana/EC-GEC-0084602.xml">Böyük katalan</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://snl.no/biologi">Böyük norveç</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/1867258">Böyük rus</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://eleven.co.il/article/10636">Qısa yəhudi</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.krugosvet.ru/enc/nauka_i_tehnika/biologiya/BIOLOGIYA.html">Kruqosvet</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/biologie/27091">Laruss ensiklopediyası</a> · <a href="https://en.wikisource.org/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica,_Ninth_Edition/Biology" class="extiw" title="wikisource:Encyclopædia Britannica, Ninth Edition/Biology">Britannica (9-cu)</a> · <a href="https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Biology" class="extiw" title="wikisource:1911 Encyclopædia Britannica/Biology">Britannica (11-ci)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/science/biology">Britannica (onlayn)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/biologie-20">Brockhaus</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newadvent.org/cathen/02572a.htm">Catholic (1997—…)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.treccani.it/enciclopedia/biologia">Treccani</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/biologie-vue-d-ensemble/">Universalis</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://esu.com.ua/search_articles.php?id=35319">Müasir Ukrayna</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hls-dhs-dss.ch/textes/f/F008256.php">İsveçrə tarixi</a></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r5571132">.mw-parser-output .ts-navbox-plaintitle{font-size:100%!important;margin:0 6em!important}</style></div><table class="nowraplinks authoritycontrol collapsible collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Normativ_yoxlama" class="ts-navbox-plaintitle" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/Normativ_yoxlama" title="Normativ yoxlama">Normativ yoxlama</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%C4%B0spaniya_Milli_Kitabxanas%C4%B1" title="İspaniya Milli Kitabxanası">BNE</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX524700">XX524700</a> · <a href="/wiki/Fransa_Milli_Kitabxanas%C4%B1" title="Fransa Milli Kitabxanası">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb119440835">119440835</a> · <a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4006851-1">4006851-1</a> · <a href="/wiki/LCCN" title="LCCN">LCCN</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/sh85014203">sh85014203</a> · <a href="/wiki/Microsoft_Academic" title="Microsoft Academic">Microsoft</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.microsoft.com/#/detail/86803240">86803240</a> · NDL: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00570263">00570263</a> · <a href="/wiki/%C3%87ex_Respublikas%C4%B1_Milli_Kitabxanas%C4%B1" title="Çex Respublikası Milli Kitabxanası">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph114166">ph114166</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Mənbə — "<a dir="ltr" href="https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Biologiya&oldid=7792266">https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Biologiya&oldid=7792266</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:Kateqoriyalar" title="Xüsusi:Kateqoriyalar">Kateqoriyalar</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Vikipediya:%C6%8Flifba_s%C4%B1ras%C4%B1na_g%C3%B6r%C9%99_yax%C5%9F%C4%B1_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:Vikipediya:Əlifba sırasına görə yaxşı məqalələr">Vikipediya:Əlifba sırasına görə yaxşı məqalələr</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Biologiya" title="Kateqoriya:Biologiya">Biologiya</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Biologiya_terminl%C9%99ri" title="Kateqoriya:Biologiya terminləri">Biologiya terminləri</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Gizli kateqoriyalar: <ul><li><a href="/wiki/Kateqoriya:%C3%87a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1lan_%C5%9Fablonun_t%C9%99krar_arqumentl%C9%99rind%C9%99n_istifad%C9%99_ed%C9%99n_s%C9%99hif%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:Çağırılan şablonun təkrar arqumentlərindən istifadə edən səhifələr">Çağırılan şablonun təkrar arqumentlərindən istifadə edən səhifələr</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Vikikitaba_ke%C3%A7idi_olan_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:Vikikitaba keçidi olan məqalələr">Vikikitaba keçidi olan məqalələr</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Vikisitata_ke%C3%A7idi_olan_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:Vikisitata keçidi olan məqalələr">Vikisitata keçidi olan məqalələr</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Vikianbara_ke%C3%A7idi_olan_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:Vikianbara keçidi olan məqalələr">Vikianbara keçidi olan məqalələr</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>Naviqasiya menyusu</h2> <div id="mw-head"> <nav id="p-personal" class="mw-portlet mw-portlet-personal vector-user-menu-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" > <h3 id="p-personal-label" class="vector-menu-heading " > Şəxsi alətlər </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anonuserpage" class="mw-list-item">Daxil olmamısınız</li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:M%C3%BCzakir%C9%99S%C9%99hif%C9%99m" title="Bu IP ünvanından edilmiş müzakirələr [n]" accesskey="n">Müzakirə</a></li><li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C3%B6hf%C9%99l%C9%99rim" title="Bu IP ünvanından edilən redaktələrin siyahısı [y]" accesskey="y">Töhfələr</a></li><li id="pt-createaccount" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:HesabYarat&returnto=Biologiya" title="Hesab yaratmaq və daxil olmaq üçün təşviq olunursunuz; Ancaq məcburi deyil">Hesab yarat</a></li><li id="pt-login" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DaxilOl&returnto=Biologiya" title="Daxil olmanız tövsiyə olunur, amma bu məcburi tələb deyil. [o]" accesskey="o">Daxil ol</a></li> </ul> </div> </nav> <div id="left-navigation"> <nav id="p-namespaces" class="mw-portlet mw-portlet-namespaces vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-namespaces-label" > <h3 id="p-namespaces-label" class="vector-menu-heading " > Ad fəzaları </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/Biologiya" title="Məqalənin məzmununu göstər [c]" accesskey="c">Məqalə</a></li><li id="ca-talk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/M%C3%BCzakir%C9%99:Biologiya" rel="discussion" title="Məqalə haqqında müzakirə [t]" accesskey="t">Müzakirə</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-variants" class="mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-variants-label" > <input type="checkbox" id="p-variants-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-variants" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-variants-label" > <label id="p-variants-label" class="vector-menu-heading " > azərbaycanca </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation"> <nav id="p-views" class="mw-portlet mw-portlet-views vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-views-label" > <h3 id="p-views-label" class="vector-menu-heading " > Görünüş </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/Biologiya">Oxu</a></li><li id="ca-ve-edit" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Biologiya&veaction=edit" title="Bu səhifəni redaktə et [v]" accesskey="v">Redaktə</a></li><li id="ca-edit" class="collapsible mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=edit" title="Səhifənin cari kodunu redaktə et [e]" accesskey="e">Mənbəni redaktə et</a></li><li id="ca-history" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=history" title="Bu səhifənin keçmiş nüsxələri. [h]" accesskey="h">Tarixçəyə bax</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-cactions" class="mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-cactions-label" title="Daha çox seçim" > <input type="checkbox" id="p-cactions-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-cactions" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-cactions-label" > <label id="p-cactions-label" class="vector-menu-heading " > Daha çox </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <h3 >Axtar</h3> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="vector-search-box-form"> <div id="simpleSearch" class="vector-search-box-inner" data-search-loc="header-navigation"> <input class="vector-search-box-input" type="search" name="search" placeholder="Vikipediyada axtar" aria-label="Vikipediyada axtar" autocapitalize="sentences" title="Vikipediya saytında axtar [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <input type="hidden" name="title" value="Xüsusi:Axtar"> <input id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton" type="submit" name="fulltext" title="Bu mətnin olduğu səhifələri axtar" value="Axtar"> <input id="searchButton" class="searchButton" type="submit" name="go" title="Əgər varsa, eyni adı daşıyan səhifəyə keç" value="Get"> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel" class="vector-legacy-sidebar"> <div id="p-logo" role="banner"> <a class="mw-wiki-logo" href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifə"></a> </div> <nav id="p-navigation" class="mw-portlet mw-portlet-navigation vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-navigation-label" > <h3 id="p-navigation-label" class="vector-menu-heading " > Naviqasiya </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifəni ziyarət edin [z]" accesskey="z">Ana səhifə</a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:K%C9%99nd_meydan%C4%B1" title="Layihə haqqında, nələr edəbilərsiniz, axtardıqlarınızı harda tapmaq olar">Kənd meydanı</a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:%C4%B0cma_portal%C4%B1" title="Gündəlik xəbərlər ilə əlaqəli məlumatlar">İcma portalı</a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r" title="Vikidəki son dəyişikliklər siyahısı [r]" accesskey="r">Son dəyişikliklər</a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C9%99sad%C3%BCfi" title="Təsadüfi məqaləyə keç [x]" accesskey="x">Təsadüfi məqalə</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Layihələr" class="mw-portlet mw-portlet-Layihələr vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Layihələr-label" > <h3 id="p-Layihələr-label" class="vector-menu-heading " > Layihələr </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Seçilmiş-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r">Seçilmiş məqalələr</a></li><li id="n-Seçilmiş-siyahılar" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_siyah%C4%B1lar">Seçilmiş siyahılar</a></li><li id="n-Yaxşı-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yax%C5%9F%C4%B1_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r">Yaxşı məqalələr</a></li><li id="n-Məqalə-namizədləri" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99qal%C9%99_namiz%C9%99dl%C9%99ri">Məqalə namizədləri</a></li><li id="n-Mövzulu-ay" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C3%B6vzulu_ay">Mövzulu ay</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Xüsusi" class="mw-portlet mw-portlet-Xüsusi vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Xüsusi-label" > <h3 id="p-Xüsusi-label" class="vector-menu-heading " > Xüsusi </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Biziml%C9%99_%C9%99laq%C9%99">Bizimlə əlaqə</a></li><li id="n-sitesupport" class="mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=spontaneous&uselang=az" title="Bizə dəstək verin">İanə et</a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/K%C3%B6m%C9%99k:M%C3%BCnd%C9%99ricat" title="Yardım almaq üçün.">Kömək</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-tb" class="mw-portlet mw-portlet-tb vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-tb-label" > <h3 id="p-tb-label" class="vector-menu-heading " > Alətlər </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:S%C9%99hif%C9%99y%C9%99Ke%C3%A7idl%C9%99r/Biologiya" title="Vikidə bu məqaləyə bağlantılar [j]" accesskey="j">Səhifəyə keçidlər</a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:%C6%8Flaq%C9%99liD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r/Biologiya" rel="nofollow" title="Bu məqaləyə aid başqa səhifələrdə yeni dəyişikliklər [k]" accesskey="k">Əlaqəli redaktələr</a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yükləmə_sehrbazı" title="Yeni şəkil və ya multimedia faylı yüklə [u]" accesskey="u">Fayl yüklə</a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:X%C3%BCsusiS%C9%99hif%C9%99l%C9%99r" title="Xüsusi səhifələrin siyahısı [q]" accesskey="q">Xüsusi səhifələr</a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Biologiya&oldid=7792266" title="Bu səhifənin bu versiyasına daimi keçid">Daimi keçid</a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Biologiya&action=info" title="Bu səhifə haqqında ətraflı məlumat">Səhifə məlumatları</a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:CiteThisPage&page=Biologiya&id=7792266&wpFormIdentifier=titleform" title="Bu səhifəyə necə istinad etmək barədə məlumat">Bu səhifəyə istinad et</a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2FBiologiya">Qısaldılmış URL əldə et</a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:QrCode&url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2FBiologiya">QR-kodu endir</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-coll-print_export" class="mw-portlet mw-portlet-coll-print_export vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-coll-print_export-label" > <h3 id="p-coll-print_export-label" class="vector-menu-heading " > Çap et/ixrac </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:Book&bookcmd=book_creator&referer=Biologiya">Kitab yarat</a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DownloadAsPdf&page=Biologiya&action=show-download-screen">PDF kimi yüklə</a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Biologiya&printable=yes" title="Səhifənin çap versiyası [p]" accesskey="p">Çap versiyası</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-wikibase-otherprojects" class="mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-wikibase-otherprojects-label" > <h3 id="p-wikibase-otherprojects-label" class="vector-menu-heading " > Digər layihələrdə </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Biology" hreflang="en">Vikianbar</a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibooks mw-list-item"><a href="https://az.wikibooks.org/wiki/Biologiya" hreflang="az">Vikikitab</a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://az.wikiquote.org/wiki/Biologiya" hreflang="az">Vikisitat</a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q420" title="Bağlanan məlumatların saxlanması elementinə keçid [g]" accesskey="g">Vikidata elementi</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-lang" class="mw-portlet mw-portlet-lang vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-lang-label" > <h3 id="p-lang-label" class="vector-menu-heading " > Digər dillərdə </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D0%B0" title="Абиологиа – abxaz" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Абиологиа" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="abxaz" class="interlanguage-link-target">Аԥсшәа</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Biologie" title="Biologie – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Biologie" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target">Afrikaans</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Biologie" title="Biologie – İsveçrə almancası" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Biologie" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="İsveçrə almancası" class="interlanguage-link-target">Alemannisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%A5%E1%8A%90_%E1%88%95%E1%8B%AD%E1%8B%88%E1%89%B5" title="ሥነ ሕይወት – amhar" lang="am" hreflang="am" data-title="ሥነ ሕይወት" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amhar" class="interlanguage-link-target">አማርኛ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Bioloch%C3%ADa" title="Biolochía – araqon" lang="an" hreflang="an" data-title="Biolochía" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="araqon" class="interlanguage-link-target">Aragonés</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="yaxşı məqalə"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D8%A1" title="علم الأحياء – ərəb" lang="ar" hreflang="ar" data-title="علم الأحياء" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="ərəb" class="interlanguage-link-target">العربية</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A8%D9%8A%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AC%D9%8A%D8%A7" title="لبيولوجيا – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="لبيولوجيا" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target">الدارجة</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%8A%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AC%D9%8A%D8%A7" title="بيولوجيا – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="بيولوجيا" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target">مصرى</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A7%80%E0%A7%B1%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="জীৱবিজ্ঞান – assam" lang="as" hreflang="as" data-title="জীৱবিজ্ঞান" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="assam" class="interlanguage-link-target">অসমীয়া</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Biolox%C3%ADa" title="Bioloxía – asturiya" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Bioloxía" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturiya" class="interlanguage-link-target">Asturianu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Биология – avar" lang="av" hreflang="av" data-title="Биология" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="avar" class="interlanguage-link-target">Авар</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Bliopa" title="Bliopa – Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Bliopa" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target">Kotava</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%80%E0%A4%B5%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E2%80%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="जीवशास्‍त्र – avadhi" lang="awa" hreflang="awa" data-title="जीवशास्‍त्र" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="avadhi" class="interlanguage-link-target">अवधी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="بیولوژی – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="بیولوژی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target">تۆرکجه</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Биология – başqırd" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Биология" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="başqırd" class="interlanguage-link-target">Башҡортса</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Biologie" title="Biologie – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Biologie" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target">Boarisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Bioluog%C4%97j%C4%97" title="Bioluogėjė – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Bioluogėjė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target">Žemaitėška</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Biyolohiya" title="Biyolohiya – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Biyolohiya" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target">Bikol Central</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%96%D1%8F%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Біялогія – belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Біялогія" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belarus" class="interlanguage-link-target">Беларуская</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%96%D1%8F%D0%BB%D1%91%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Біялёгія – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Біялёгія" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target">Беларуская (тарашкевіца)</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/%C3%88lmu_hayat" title="Èlmu hayat – Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Èlmu hayat" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target">Betawi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Биология – bolqar" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Биология" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bolqar" class="interlanguage-link-target">Български</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%80%E0%A4%B5%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="जीवविज्ञान – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="जीवविज्ञान" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target">भोजपुरी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Baeoloji" title="Baeoloji – bislama" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Baeoloji" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="bislama" class="interlanguage-link-target">Bislama</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Kaji_hayat" title="Kaji hayat – Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Kaji hayat" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Banjar" class="interlanguage-link-target">Banjar</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%87%E1%80%AE%E1%80%9D%E1%80%97%E1%80%B1%E1%80%92" title="ဇီဝဗေဒ – Pa'O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="ဇီဝဗေဒ" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa'O" class="interlanguage-link-target">ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A7%80%E0%A6%AC%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="জীববিজ্ঞান – benqal" lang="bn" hreflang="bn" data-title="জীববিজ্ঞান" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="benqal" class="interlanguage-link-target">বাংলা</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A6%E0%BE%90%E0%BE%B1%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%84%E0%BD%BC%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%B2%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BC%8D" title="སྐྱེ་དངོས་རིག་པ། – tibet" lang="bo" hreflang="bo" data-title="སྐྱེ་དངོས་རིག་པ།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tibet" class="interlanguage-link-target">བོད་ཡིག</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Bevoniezh" title="Bevoniezh – breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Bevoniezh" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="breton" class="interlanguage-link-target">Brezhoneg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Biologija" title="Biologija – bosniya" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Biologija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosniya" class="interlanguage-link-target">Bosanski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Biologi" title="Biologi – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Biologi" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target">Batak Mandailing</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bug mw-list-item"><a href="https://bug.wikipedia.org/wiki/%E1%A8%85%E1%A8%97%E1%A8%95%E1%A8%9A%E1%A8%92%E1%A8%9A%E1%A8%81%E1%A8%97" title="ᨅᨗᨕᨚᨒᨚᨁᨗ – bugin" lang="bug" hreflang="bug" data-title="ᨅᨗᨕᨚᨒᨚᨁᨗ" data-language-autonym="Basa Ugi" data-language-local-name="bugin" class="interlanguage-link-target">Basa Ugi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8" title="Биологи – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Биологи" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target">Буряад</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Biologia" title="Biologia – katalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Biologia" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="katalan" class="interlanguage-link-target">Català</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Biologia" title="Biologia – Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Biologia" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target">Chavacano de Zamboanga</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/S%C4%95ng-%C5%ADk-h%C5%8Fk" title="Sĕng-ŭk-hŏk – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Sĕng-ŭk-hŏk" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target">閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8" title="Биологи – çeçen" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Биологи" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="çeçen" class="interlanguage-link-target">Нохчийн</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Biyolohiya" title="Biyolohiya – sebuan" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Biyolohiya" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="sebuan" class="interlanguage-link-target">Cebuano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ch mw-list-item"><a href="https://ch.wikipedia.org/wiki/Bioloyia" title="Bioloyia – çamoro" lang="ch" hreflang="ch" data-title="Bioloyia" data-language-autonym="Chamoru" data-language-local-name="çamoro" class="interlanguage-link-target">Chamoru</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%98%DB%8C%D9%86%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="ژینناسی – Mərkəzi kürdcə" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ژینناسی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Mərkəzi kürdcə" class="interlanguage-link-target">کوردی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Biolugia" title="Biolugia – korsika" lang="co" hreflang="co" data-title="Biolugia" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="korsika" class="interlanguage-link-target">Corsu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Ayatiyat" title="Ayatiyat – krım türkcəsi" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Ayatiyat" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="krım türkcəsi" class="interlanguage-link-target">Qırımtatarca</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Biologie" title="Biologie – çex" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Biologie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="çex" class="interlanguage-link-target">Čeština</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Biologij%C3%B4" title="Biologijô – kaşubyan" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Biologijô" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="kaşubyan" class="interlanguage-link-target">Kaszëbsczi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8" title="Биологи – çuvaş" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Биологи" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="çuvaş" class="interlanguage-link-target">Чӑвашла</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Bywydeg" title="Bywydeg – uels" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Bywydeg" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="uels" class="interlanguage-link-target">Cymraeg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Biologi" title="Biologi – danimarka" lang="da" hreflang="da" data-title="Biologi" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danimarka" class="interlanguage-link-target">Dansk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Binni%C9%9Bma_vihigu" title="Binniɛma vihigu – Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Binniɛma vihigu" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target">Dagbanli</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Biologie" title="Biologie – alman" lang="de" hreflang="de" data-title="Biologie" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alman" class="interlanguage-link-target">Deutsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-din mw-list-item"><a href="https://din.wikipedia.org/wiki/Pi%C3%B6c%C3%ABp%C3%AFr" title="Piöcëpïr – dinka" lang="din" hreflang="din" data-title="Piöcëpïr" data-language-autonym="Thuɔŋjäŋ" data-language-local-name="dinka" class="interlanguage-link-target">Thuɔŋjäŋ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Biyolociye" title="Biyolociye – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Biyolociye" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target">Zazaki</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%8B%DE%A8%DE%83%DE%AA%DE%89%DE%A7%DE%84%DE%AC%DE%80%DE%AD_%DE%87%DE%A8%DE%8D%DE%B0%DE%89%DE%AA" title="ދިރުމާބެހޭ އިލްމު – maldiv" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ދިރުމާބެހޭ އިލްމު" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="maldiv" class="interlanguage-link-target">ދިވެހިބަސް</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1" title="Βιολογία – yunan" lang="el" hreflang="el" data-title="Βιολογία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="yunan" class="interlanguage-link-target">Ελληνικά</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="yaxşı məqalə"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Biology" title="Biology – ingilis" lang="en" hreflang="en" data-title="Biology" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ingilis" class="interlanguage-link-target">English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="yaxşı məqalə"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Biologio" title="Biologio – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Biologio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target">Esperanto</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Biolog%C3%ADa" title="Biología – ispan" lang="es" hreflang="es" data-title="Biología" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ispan" class="interlanguage-link-target">Español</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Bioloogia" title="Bioloogia – eston" lang="et" hreflang="et" data-title="Bioloogia" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="eston" class="interlanguage-link-target">Eesti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Biologia" title="Biologia – bask" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Biologia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="bask" class="interlanguage-link-target">Euskara</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Biologia" title="Biologia – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Biologia" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target">Estremeñu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="زیست‌شناسی – fars" lang="fa" hreflang="fa" data-title="زیست‌شناسی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="fars" class="interlanguage-link-target">فارسی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Biologia" title="Biologia – fin" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Biologia" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fin" class="interlanguage-link-target">Suomi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Bioloogia" title="Bioloogia – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Bioloogia" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target">Võro</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Kilanibula" title="Kilanibula – fici" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Kilanibula" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="fici" class="interlanguage-link-target">Na Vosa Vakaviti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADvfr%C3%B8%C3%B0i" title="Lívfrøði – farer" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Lívfrøði" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="farer" class="interlanguage-link-target">Føroyskt</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Biologie" title="Biologie – fransız" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Biologie" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="fransız" class="interlanguage-link-target">Français</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Biologia" title="Biologia – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Biologia" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target">Arpetan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Biologii" title="Biologii – şimali fris" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Biologii" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="şimali fris" class="interlanguage-link-target">Nordfriisk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Biologjie" title="Biologjie – friul" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Biologjie" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friul" class="interlanguage-link-target">Furlan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Biology" title="Biology – qərbi friz" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Biology" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="qərbi friz" class="interlanguage-link-target">Frysk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Bitheola%C3%ADocht" title="Bitheolaíocht – irland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Bitheolaíocht" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irland" class="interlanguage-link-target">Gaeilge</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Byoloji" title="Byoloji – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Byoloji" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target">Kriyòl gwiyannen</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Bith-e%C3%B2las" title="Bith-eòlas – Şotlandiya keltcəsi" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Bith-eòlas" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="Şotlandiya keltcəsi" class="interlanguage-link-target">Gàidhlig</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Biolox%C3%ADa" title="Bioloxía – qalisiya" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Bioloxía" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="qalisiya" class="interlanguage-link-target">Galego</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%DB%8C%D9%88%DB%8C%D8%B4%D8%AA%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="زیویشتشناسی – Gilaki" lang="glk" hreflang="glk" data-title="زیویشتشناسی" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="Gilaki" class="interlanguage-link-target">گیلکی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Tekovekuaaty" title="Tekovekuaaty – quarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Tekovekuaaty" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="quarani" class="interlanguage-link-target">Avañe'ẽ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gor mw-list-item"><a href="https://gor.wikipedia.org/wiki/Biologi" title="Biologi – qorontalo" lang="gor" hreflang="gor" data-title="Biologi" data-language-autonym="Bahasa Hulontalo" data-language-local-name="qorontalo" class="interlanguage-link-target">Bahasa Hulontalo</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%9C%E0%AB%80%E0%AA%B5%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%9C%E0%AB%8D%E0%AA%9E%E0%AA%BE%E0%AA%A8" title="જીવવિજ્ઞાન – qucarat" lang="gu" hreflang="gu" data-title="જીવવિજ્ઞાન" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="qucarat" class="interlanguage-link-target">ગુજરાતી</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Bea-oaylleeaght" title="Bea-oaylleeaght – manks" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Bea-oaylleeaght" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manks" class="interlanguage-link-target">Gaelg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Biology" title="Biology – hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Biology" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="hausa" class="interlanguage-link-target">Hausa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/S%C3%A2ng-vu%CC%8Dt-ho%CC%8Dk" title="Sâng-vu̍t-ho̍k – hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Sâng-vu̍t-ho̍k" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="hakka" class="interlanguage-link-target">客家語 / Hak-kâ-ngî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/K%C4%81laimeaola" title="Kālaimeaola – havay" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Kālaimeaola" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="havay" class="interlanguage-link-target">Hawaiʻi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%91%D7%99%D7%95%D7%9C%D7%95%D7%92%D7%99%D7%94" title="ביולוגיה – ivrit" lang="he" hreflang="he" data-title="ביולוגיה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ivrit" class="interlanguage-link-target">עברית</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%80%E0%A4%B5_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="जीव विज्ञान – hind" lang="hi" hreflang="hi" data-title="जीव विज्ञान" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hind" class="interlanguage-link-target">हिन्दी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Jiu_vigyan" title="Jiu vigyan – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Jiu vigyan" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target">Fiji Hindi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Biologija" title="Biologija – xorvat" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Biologija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="xorvat" class="interlanguage-link-target">Hrvatski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Biologija" title="Biologija – yuxarı sorb" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Biologija" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="yuxarı sorb" class="interlanguage-link-target">Hornjoserbsce</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Biyoloji" title="Biyoloji – haiti kreol" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Biyoloji" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="haiti kreol" class="interlanguage-link-target">Kreyòl ayisyen</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Biol%C3%B3gia" title="Biológia – macar" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Biológia" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="macar" class="interlanguage-link-target">Magyar</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կենսաբանություն – erməni" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Կենսաբանություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="erməni" class="interlanguage-link-target">Հայերեն</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6" title="Կենսաբանութիւն – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Կենսաբանութիւն" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target">Արեւմտահայերէն</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Biologia" title="Biologia – interlinqua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Biologia" data-language-autonym="İnterlingua" data-language-local-name="interlinqua" class="interlanguage-link-target">İnterlingua</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Biologi" title="Biologi – iban" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Biologi" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="iban" class="interlanguage-link-target">Jaku Iban</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Biologi" title="Biologi – indoneziya" lang="id" hreflang="id" data-title="Biologi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indoneziya" class="interlanguage-link-target">Bahasa Indonesia</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Biologie" title="Biologie – interlinqve" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Biologie" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="interlinqve" class="interlanguage-link-target">Interlingue</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Biolohia" title="Biolohia – iloko" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Biolohia" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="iloko" class="interlanguage-link-target">Ilokano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8" title="Биологи – inquş" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Биологи" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="inquş" class="interlanguage-link-target">ГӀалгӀай</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Biologio" title="Biologio – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Biologio" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target">Ido</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADffr%C3%A6%C3%B0i" title="Líffræði – island" lang="is" hreflang="is" data-title="Líffræði" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="island" class="interlanguage-link-target">Íslenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Biologia" title="Biologia – italyan" lang="it" hreflang="it" data-title="Biologia" data-language-autonym="İtaliano" data-language-local-name="italyan" class="interlanguage-link-target">İtaliano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iu mw-list-item"><a href="https://iu.wikipedia.org/wiki/%E1%90%86%E1%92%AA%E1%94%85%E1%93%B1%E1%93%AF%E1%96%83%E1%95%90%E1%91%90%E1%93%95%E1%95%86%E1%93%82%E1%96%85" title="ᐆᒪᔅᓱᓯᖃᕐᑐᓕᕆᓂᖅ – inuktitut" lang="iu" hreflang="iu" data-title="ᐆᒪᔅᓱᓯᖃᕐᑐᓕᕆᓂᖅ" data-language-autonym="ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut" data-language-local-name="inuktitut" class="interlanguage-link-target">ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%94%9F%E7%89%A9%E5%AD%A6" title="生物学 – yapon" lang="ja" hreflang="ja" data-title="生物学" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="yapon" class="interlanguage-link-target">日本語</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Bailoji" title="Bailoji – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Bailoji" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target">Patois</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/mivyske" title="mivyske – loğban" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="mivyske" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="loğban" class="interlanguage-link-target">La .lojban.</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Biologi" title="Biologi – yava" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Biologi" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="yava" class="interlanguage-link-target">Jawa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="ბიოლოგია – gürcü" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ბიოლოგია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gürcü" class="interlanguage-link-target">ქართული</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Biologiya" title="Biologiya – qaraqalpaq" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Biologiya" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="qaraqalpaq" class="interlanguage-link-target">Qaraqalpaqsha</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Tasnudert" title="Tasnudert – kabile" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Tasnudert" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabile" class="interlanguage-link-target">Taqbaylit</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Tomna%C9%A3_l%C9%9B%C9%A3t%CA%8B" title="Tomnaɣ lɛɣtʋ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Tomnaɣ lɛɣtʋ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target">Kabɩyɛ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ki mw-list-item"><a href="https://ki.wikipedia.org/wiki/Bayoroj%C4%A9" title="Bayorojĩ – kikuyu" lang="ki" hreflang="ki" data-title="Bayorojĩ" data-language-autonym="Gĩkũyũ" data-language-local-name="kikuyu" class="interlanguage-link-target">Gĩkũyũ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Биология – qazax" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Биология" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="qazax" class="interlanguage-link-target">Қазақша</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kl mw-list-item"><a href="https://kl.wikipedia.org/wiki/Uumassusililerineq" title="Uumassusililerineq – kalaallisut" lang="kl" hreflang="kl" data-title="Uumassusililerineq" data-language-autonym="Kalaallisut" data-language-local-name="kalaallisut" class="interlanguage-link-target">Kalaallisut</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%87%E1%9E%B8%E1%9E%9C%E1%9E%9C%E1%9E%B7%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%99%E1%9E%B6" title="ជីវវិទ្យា – kxmer" lang="km" hreflang="km" data-title="ជីវវិទ្យា" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="kxmer" class="interlanguage-link-target">ភាសាខ្មែរ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%9C%E0%B3%80%E0%B2%B5%E0%B2%B6%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0" title="ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target">ಕನ್ನಡ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%83%9D%EB%AC%BC%ED%95%99" title="생물학 – koreya" lang="ko" hreflang="ko" data-title="생물학" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreya" class="interlanguage-link-target">한국어</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%DB%8C%D9%9B%D9%88%D9%97%D8%AF%D9%8F%D8%AA" title="زیٛوٗدُت – kəşmir" lang="ks" hreflang="ks" data-title="زیٛوٗدُت" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="kəşmir" class="interlanguage-link-target">कॉशुर / کٲشُر</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Biyoloj%C3%AE" title="Biyolojî – kürd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Biyolojî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kürd" class="interlanguage-link-target">Kurdî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Bywonieth" title="Bywonieth – korn" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Bywonieth" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="korn" class="interlanguage-link-target">Kernowek</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Биология – qırğız" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Биология" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="qırğız" class="interlanguage-link-target">Кыргызча</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Biologia" title="Biologia – latın" lang="la" hreflang="la" data-title="Biologia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latın" class="interlanguage-link-target">Latina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Biolojiya" title="Biolojiya – sefard" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Biolojiya" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="sefard" class="interlanguage-link-target">Ladino</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Biologie" title="Biologie – lüksemburq" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Biologie" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="lüksemburq" class="interlanguage-link-target">Lëtzebuergesch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Биология – ləzgi" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Биология" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="ləzgi" class="interlanguage-link-target">Лезги</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Biolojia" title="Biolojia – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Biolojia" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target">Lingua Franca Nova</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lg mw-list-item"><a href="https://lg.wikipedia.org/wiki/Essomabiramu" title="Essomabiramu – qanda" lang="lg" hreflang="lg" data-title="Essomabiramu" data-language-autonym="Luganda" data-language-local-name="qanda" class="interlanguage-link-target">Luganda</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Biologie" title="Biologie – limburq" lang="li" hreflang="li" data-title="Biologie" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburq" class="interlanguage-link-target">Limburgs</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Biologia" title="Biologia – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Biologia" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target">Ligure</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Biologia" title="Biologia – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Biologia" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target">Ladin</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Biolojia" title="Biolojia – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Biolojia" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target">Lombard</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Mamb%C3%AD_ma_bom%C9%94i" title="Mambí ma bomɔi – linqala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Mambí ma bomɔi" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="linqala" class="interlanguage-link-target">Lingála</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%8A%E0%BA%B5%E0%BA%A7%E0%BA%B0%E0%BA%AA%E0%BA%B2%E0%BA%94" title="ຊີວະສາດ – laos" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ຊີວະສາດ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="laos" class="interlanguage-link-target">ລາວ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Biologija" title="Biologija – litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Biologija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litva" class="interlanguage-link-target">Lietuvių</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Biolo%C4%A3ija" title="Bioloģija – latış" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Bioloģija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="latış" class="interlanguage-link-target">Latviešu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/Biologi" title="Biologi – maduriz" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Biologi" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="maduriz" class="interlanguage-link-target">Madhurâ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Biologi" title="Biologi – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Biologi" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target">Basa Banyumasan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Bi%C3%B4l%C3%B4jia" title="Biôlôjia – malaqas" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Biôlôjia" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malaqas" class="interlanguage-link-target">Malagasy</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D0%B9" title="Биологий – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Биологий" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target">Олык марий</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Biologi" title="Biologi – minanqkaban" lang="min" hreflang="min" data-title="Biologi" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minanqkaban" class="interlanguage-link-target">Minangkabau</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Биологија – makedon" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Биологија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="makedon" class="interlanguage-link-target">Македонски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%80%E0%B4%B5%E0%B4%B6%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82" title="ജീവശാസ്ത്രം – malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ജീവശാസ്ത്രം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malayalam" class="interlanguage-link-target">മലയാളം</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B8%D0%BD_%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%BB%D0%B0%D0%BB" title="Амин судлал – monqol" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Амин судлал" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="monqol" class="interlanguage-link-target">Монгол</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%8A%EA%AF%8B%EA%AF%A5%EA%AF%A2%EA%AF%84%EA%AF%A5%EA%AF%9F%EA%AF%95_%EA%AF%85%EA%AF%A9%EA%AF%85%EA%AF%82%EA%AF%A3%EA%AF%9F" title="ꯊꯋꯥꯢꯄꯥꯟꯕ ꯅꯩꯅꯂꯣꯟ – manipüri" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯊꯋꯥꯢꯄꯥꯟꯕ ꯅꯩꯅꯂꯣꯟ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="manipüri" class="interlanguage-link-target">ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%80%E0%A4%B5%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="जीवशास्त्र – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="जीवशास्त्र" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target">मराठी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Biologi" title="Biologi – malay" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Biologi" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malay" class="interlanguage-link-target">Bahasa Melayu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Bijolo%C4%A1ija" title="Bijoloġija – malta" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Bijoloġija" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="malta" class="interlanguage-link-target">Malti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Biologie" title="Biologie – mirand" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Biologie" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="mirand" class="interlanguage-link-target">Mirandés</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%87%E1%80%AE%E1%80%9D%E1%80%97%E1%80%B1%E1%80%92" title="ဇီဝဗေဒ – birman" lang="my" hreflang="my" data-title="ဇီဝဗေဒ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birman" class="interlanguage-link-target">မြန်မာဘာသာ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F%D1%81%D1%8C-%D1%8D%D1%80%D0%B8%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D1%81%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D1%81%D1%8C" title="Биологиясь-эриеньсодамось – erzya" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Биологиясь-эриеньсодамось" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="erzya" class="interlanguage-link-target">Эрзянь</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Yolizmatiliztli" title="Yolizmatiliztli – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Yolizmatiliztli" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target">Nāhuatl</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Biologgia" title="Biologgia – neapolitan" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Biologgia" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="neapolitan" class="interlanguage-link-target">Napulitano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Biologie" title="Biologie – aşağı alman" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Biologie" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="aşağı alman" class="interlanguage-link-target">Plattdüütsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Biologie" title="Biologie – aşağı sakson" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Biologie" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="aşağı sakson" class="interlanguage-link-target">Nedersaksies</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%80%E0%A4%B5_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="जीव विज्ञान – nepal" lang="ne" hreflang="ne" data-title="जीव विज्ञान" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepal" class="interlanguage-link-target">नेपाली</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%80%E0%A4%B5%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="जीवशास्त्र – nevari" lang="new" hreflang="new" data-title="जीवशास्त्र" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="nevari" class="interlanguage-link-target">नेपाल भाषा</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Biologie" title="Biologie – holland" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Biologie" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="holland" class="interlanguage-link-target">Nederlands</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Biologi" title="Biologi – nünorsk norveç" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Biologi" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="nünorsk norveç" class="interlanguage-link-target">Norsk nynorsk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Biologi" title="Biologi – bokmal norveç" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Biologi" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="bokmal norveç" class="interlanguage-link-target">Norsk bokmål</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Biologia" title="Biologia – Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Biologia" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target">Novial</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nqo mw-list-item"><a href="https://nqo.wikipedia.org/wiki/%DF%A3%DF%8C%DF%A1%DF%8A%DF%9E%DF%8A%DF%99%DF%8A%DF%B2" title="ߣߌߡߊߞߊߙߊ߲ – nko" lang="nqo" hreflang="nqo" data-title="ߣߌߡߊߞߊߙߊ߲" data-language-autonym="ߒߞߏ" data-language-local-name="nko" class="interlanguage-link-target">ߒߞߏ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Biologie" title="Biologie – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Biologie" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target">Nouormand</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Thutaphedi" title="Thutaphedi – şimal soto" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Thutaphedi" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="şimal soto" class="interlanguage-link-target">Sesotho sa Leboa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Biologia" title="Biologia – oksitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Biologia" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksitan" class="interlanguage-link-target">Occitan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Biolougii" title="Biolougii – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Biolougii" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target">Livvinkarjala</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Xiinjiree" title="Xiinjiree – oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Xiinjiree" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oromo" class="interlanguage-link-target">Oromoo</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%9C%E0%AD%80%E0%AC%AC_%E0%AC%AC%E0%AC%BF%E0%AC%9C%E0%AD%8D%E0%AC%9E%E0%AC%BE%E0%AC%A8" title="ଜୀବ ବିଜ୍ଞାନ – odiya" lang="or" hreflang="or" data-title="ଜୀବ ବିଜ୍ଞାନ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="odiya" class="interlanguage-link-target">ଓଡ଼ିଆ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8" title="Биологи – osetin" lang="os" hreflang="os" data-title="Биологи" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetin" class="interlanguage-link-target">Ирон</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%9C%E0%A9%80%E0%A8%B5_%E0%A8%B5%E0%A8%BF%E0%A8%97%E0%A8%BF%E0%A8%86%E0%A8%A8" title="ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ – pəncab" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pəncab" class="interlanguage-link-target">ਪੰਜਾਬੀ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Biologia" title="Biologia – pampanqa" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Biologia" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="pampanqa" class="interlanguage-link-target">Kapampangan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Biologia" title="Biologia – papyamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Biologia" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="papyamento" class="interlanguage-link-target">Papiamentu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pfl mw-list-item"><a href="https://pfl.wikipedia.org/wiki/Biologie" title="Biologie – Palatine German" lang="pfl" hreflang="pfl" data-title="Biologie" data-language-autonym="Pälzisch" data-language-local-name="Palatine German" class="interlanguage-link-target">Pälzisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Biiolojii" title="Biiolojii – Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Biiolojii" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target">Norfuk / Pitkern</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Biologia" title="Biologia – polyak" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Biologia" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polyak" class="interlanguage-link-target">Polski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Biolog%C3%ACa" title="Biologìa – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Biologìa" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target">Piemontèis</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%88%D9%86_%D9%BE%DA%91%DA%BE%D8%AA" title="جیون پڑھت – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="جیون پڑھت" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target">پنجابی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%DA%98%D9%88%D9%86%D9%BE%D9%88%D9%87%D9%86%D9%87" title="ژونپوهنه – puştu" lang="ps" hreflang="ps" data-title="ژونپوهنه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="puştu" class="interlanguage-link-target">پښتو</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Biologia" title="Biologia – portuqal" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Biologia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portuqal" class="interlanguage-link-target">Português</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Kawsay_yachay" title="Kawsay yachay – keçua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Kawsay yachay" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keçua" class="interlanguage-link-target">Runa Simi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Biologia" title="Biologia – romanş" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Biologia" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="romanş" class="interlanguage-link-target">Rumantsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Biologie" title="Biologie – rumın" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Biologie" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumın" class="interlanguage-link-target">Română</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Biologie" title="Biologie – aroman" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Biologie" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="aroman" class="interlanguage-link-target">Armãneashti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Биология – rus" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Биология" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rus" class="interlanguage-link-target">Русский</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%96%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D2%91%D1%96%D1%8F" title="Біолоґія – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Біолоґія" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target">Русиньскый</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%80%E0%A4%B5%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="जीवशास्त्रम् – sanskrit" lang="sa" hreflang="sa" data-title="जीवशास्त्रम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="sanskrit" class="interlanguage-link-target">संस्कृतम्</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Биология – saxa" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Биология" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="saxa" class="interlanguage-link-target">Саха тыла</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Biologia" title="Biologia – sardin" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Biologia" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardin" class="interlanguage-link-target">Sardu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Biolugg%C3%ACa" title="Bioluggìa – siciliya" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Bioluggìa" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="siciliya" class="interlanguage-link-target">Sicilianu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Biology" title="Biology – skots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Biology" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="skots" class="interlanguage-link-target">Scots</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D8%A7%D8%AA" title="حياتيات – sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="حياتيات" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindhi" class="interlanguage-link-target">سنڌي</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Biologija" title="Biologija – serb-xorvat" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Biologija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serb-xorvat" class="interlanguage-link-target">Srpskohrvatski / српскохрватски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Tasnudrt" title="Tasnudrt – taçelit" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Tasnudrt" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="taçelit" class="interlanguage-link-target">Taclḥit</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%A2%E0%B7%93%E0%B7%80_%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%AF%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B7%80" title="ජීව විද්‍යාව – sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="ජීව විද්‍යාව" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="sinhala" class="interlanguage-link-target">සිංහල</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Biology" title="Biology – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Biology" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target">Simple English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Biol%C3%B3gia" title="Biológia – slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Biológia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovak" class="interlanguage-link-target">Slovenčina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="حیاتیات – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="حیاتیات" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target">سرائیکی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Biologija" title="Biologija – sloven" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Biologija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="sloven" class="interlanguage-link-target">Slovenščina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Paiolo" title="Paiolo – samoa" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Paiolo" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="samoa" class="interlanguage-link-target">Gagana Samoa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Ruambamhenyu" title="Ruambamhenyu – şona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Ruambamhenyu" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="şona" class="interlanguage-link-target">ChiShona</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Bayoloji" title="Bayoloji – somali" lang="so" hreflang="so" data-title="Bayoloji" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somali" class="interlanguage-link-target">Soomaaliga</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Biologjia" title="Biologjia – alban" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Biologjia" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="alban" class="interlanguage-link-target">Shqip</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Биологија – serb" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Биологија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serb" class="interlanguage-link-target">Српски / srpski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/Ibhayoloji" title="Ibhayoloji – svati" lang="ss" hreflang="ss" data-title="Ibhayoloji" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="svati" class="interlanguage-link-target">SiSwati</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-st mw-list-item"><a href="https://st.wikipedia.org/wiki/Baeloji" title="Baeloji – sesoto" lang="st" hreflang="st" data-title="Baeloji" data-language-autonym="Sesotho" data-language-local-name="sesoto" class="interlanguage-link-target">Sesotho</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Biologie" title="Biologie – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Biologie" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target">Seeltersk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Biologi" title="Biologi – sundan" lang="su" hreflang="su" data-title="Biologi" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundan" class="interlanguage-link-target">Sunda</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="recommended article"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Biologi" title="Biologi – isveç" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Biologi" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="isveç" class="interlanguage-link-target">Svenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Biolojia" title="Biolojia – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Biolojia" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target">Kiswahili</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Biologij%C5%8F" title="Biologijŏ – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Biologijŏ" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target">Ślůnski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%89%E0%AE%AF%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="உயிரியல் – tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="உயிரியல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamil" class="interlanguage-link-target">தமிழ்</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%9C%E0%B3%80%E0%B2%B5_%E0%B2%B6%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0" title="ಜೀವ ಶಾಸ್ತ್ರ – Tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಜೀವ ಶಾಸ್ತ್ರ" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="Tulu" class="interlanguage-link-target">ತುಳು</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B5_%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="జీవ శాస్త్రం – teluqu" lang="te" hreflang="te" data-title="జీవ శాస్త్రం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="teluqu" class="interlanguage-link-target">తెలుగు</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tet mw-list-item"><a href="https://tet.wikipedia.org/wiki/Biolojia" title="Biolojia – tetum" lang="tet" hreflang="tet" data-title="Biolojia" data-language-autonym="Tetun" data-language-local-name="tetum" class="interlanguage-link-target">Tetun</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B8%D1%81%D1%82%D1%88%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D1%81%D3%A3" title="Зистшиносӣ – tacik" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Зистшиносӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tacik" class="interlanguage-link-target">Тоҷикӣ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2" title="ชีววิทยา – tay" lang="th" hreflang="th" data-title="ชีววิทยา" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tay" class="interlanguage-link-target">ไทย</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%89%A3%E1%8B%AE%E1%88%8E%E1%8C%82" title="ባዮሎጂ – tiqrin" lang="ti" hreflang="ti" data-title="ባዮሎጂ" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="tiqrin" class="interlanguage-link-target">ትግርኛ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Biologi%C3%BDa" title="Biologiýa – türkmən" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Biologiýa" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="türkmən" class="interlanguage-link-target">Türkmençe</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Biyolohiya" title="Biyolohiya – taqaloq" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Biyolohiya" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="taqaloq" class="interlanguage-link-target">Tagalog</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Biologij%C9%99" title="Biologijə – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Biologijə" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target">Tolışi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Save_long_laip" title="Save long laip – tok pisin" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Save long laip" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="tok pisin" class="interlanguage-link-target">Tok Pisin</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Biyoloji" title="Biyoloji – türk" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Biyoloji" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="türk" class="interlanguage-link-target">Türkçe</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Ntivo-Vutomi" title="Ntivo-Vutomi – sonqa" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Ntivo-Vutomi" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="sonqa" class="interlanguage-link-target">Xitsonga</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Биология – tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Биология" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatar" class="interlanguage-link-target">Татарча / tatarça</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Биология – udmurt" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Биология" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="udmurt" class="interlanguage-link-target">Удмурт</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%89%D8%A6%D9%88%D9%84%D9%88%DA%AF%D9%89%D9%8A%DB%95" title="بىئولوگىيە – uyğur" lang="ug" hreflang="ug" data-title="بىئولوگىيە" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="uyğur" class="interlanguage-link-target">ئۇيغۇرچە / Uyghurche</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%96%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Біологія – ukrayna" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Біологія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrayna" class="interlanguage-link-target">Українська</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="حیاتیات – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="حیاتیات" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target">اردو</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Biologiya" title="Biologiya – özbək" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Biologiya" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="özbək" class="interlanguage-link-target">Oʻzbekcha / ўзбекча</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Bio%C5%82ozia" title="Biołozia – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Biołozia" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target">Vèneto</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Biologii" title="Biologii – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Biologii" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target">Vepsän kel’</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Sinh học – vyetnam" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Sinh học" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vyetnam" class="interlanguage-link-target">Tiếng Việt</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Biologie" title="Biologie – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Biologie" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target">West-Vlams</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Biolog" title="Biolog – volapük" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Biolog" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="volapük" class="interlanguage-link-target">Volapük</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Biyolodjeye" title="Biyolodjeye – valun" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Biyolodjeye" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="valun" class="interlanguage-link-target">Walon</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Biyolohiya" title="Biyolohiya – varay" lang="war" hreflang="war" data-title="Biyolohiya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="varay" class="interlanguage-link-target">Winaray</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%94%9F%E7%89%A9%E5%AD%B8" title="生物學 – vu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="生物學" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="vu" class="interlanguage-link-target">吴语</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3" title="Биолог – kalmık" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Биолог" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="kalmık" class="interlanguage-link-target">Хальмг</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/IBayoloji" title="IBayoloji – xosa" lang="xh" hreflang="xh" data-title="IBayoloji" data-language-autonym="İsiXhosa" data-language-local-name="xosa" class="interlanguage-link-target">İsiXhosa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="ბიოლოგია – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ბიოლოგია" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target">მარგალური</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%91%D7%99%D7%90%D7%9C%D7%90%D7%92%D7%99%D7%A2" title="ביאלאגיע – idiş" lang="yi" hreflang="yi" data-title="ביאלאגיע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="idiş" class="interlanguage-link-target">ייִדיש</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Swnghvuzyoz" title="Swnghvuzyoz – çjuan" lang="za" hreflang="za" data-title="Swnghvuzyoz" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="çjuan" class="interlanguage-link-target">Vahcuengh</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Biologie" title="Biologie – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Biologie" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target">Zeêuws</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%9C%E2%B4%B0%E2%B5%99%E2%B5%8F%E2%B5%93%E2%B4%B7%E2%B5%94%E2%B5%9C" title="ⵜⴰⵙⵏⵓⴷⵔⵜ – tamazi" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵜⴰⵙⵏⵓⴷⵔⵜ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="tamazi" class="interlanguage-link-target">ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%94%9F%E7%89%A9%E5%AD%A6" title="生物学 – çin" lang="zh" hreflang="zh" data-title="生物学" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="çin" class="interlanguage-link-target">中文</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E7%94%9F%E7%89%A9%E5%AD%B8" title="生物學 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="生物學" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target">文言</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Seng-bu%CC%8Dt-ha%CC%8Dk" title="Seng-bu̍t-ha̍k – Min Nan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Seng-bu̍t-ha̍k" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Min Nan" class="interlanguage-link-target">閩南語 / Bân-lâm-gú</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%94%9F%E7%89%A9%E5%AD%B8" title="生物學 – kanton" lang="yue" hreflang="yue" data-title="生物學" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kanton" class="interlanguage-link-target">粵語</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Umchazampilo" title="Umchazampilo – zulu" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Umchazampilo" data-language-autonym="İsiZulu" data-language-local-name="zulu" class="interlanguage-link-target">İsiZulu</a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q420#sitelinks-wikipedia" title="Dillərarası keçidləri redaktə et" class="wbc-editpage">Keçidləri redaktə et</a></div> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Bu səhifə sonuncu dəfə 15:34, 26 sentyabr 2024 tarixində redaktə edilib.</li> <li id="footer-info-copyright">Mətn <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az">Creative Commons Attribution-ShareAlike lisenziyası</a> altındadır, bəzi hallarda əlavə şərtlər tətbiq oluna bilər. Ətraflı məlumat üçün <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">istifadə şərtlərinə</a> baxın.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Gizlilik siyasəti</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipediya:Haqq%C4%B1nda">Vikipediya haqqında</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99suliyy%C9%99td%C9%99n_imtina">Məsuliyyətdən imtina</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Davranış Kodeksi</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Tərtibatçılar</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/az.wikipedia.org">Statistikalar</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Kuki məlumatı</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//az.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Biologiya&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobil versiya</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("This page is using the deprecated ResourceLoader module \"codex-search-styles\".\n[1.43] Use a CodexModule with codexComponents to set your specific components used: https://www.mediawiki.org/wiki/Codex#Using_a_limited_subset_of_components");mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-mf4ts","wgBackendResponseTime":215,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.918","walltime":"1.302","ppvisitednodes":{"value":16830,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":284403,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":24771,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":25,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":10,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":264918,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1108.813 1 -total"," 40.77% 452.073 1 Şablon:Reflist"," 18.66% 206.931 40 Şablon:Cite_book"," 13.81% 153.094 1 Şablon:Xarici_istinadlar"," 12.85% 142.463 1 Şablon:Elm"," 12.59% 139.592 1 Şablon:Biokartoçka/Base2"," 11.93% 132.288 22 Şablon:Cite_journal"," 7.88% 87.332 1 Şablon:Vikilər"," 6.30% 69.833 1 Şablon:BioListRecursion2"," 5.80% 64.281 1 Şablon:BioChildren2"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.409","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":8352074,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-7tgw6","timestamp":"20241123232810","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Biologiya","url":"https:\/\/az.wikipedia.org\/wiki\/Biologiya","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q420","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q420","author":{"@type":"Organization","name":"Vikimedia layih\u0259l\u0259rin\u0259 t\u00f6hf\u0259 ver\u0259nl\u0259r"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-12-22T11:12:06Z","dateModified":"2024-09-26T15:34:13Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/0\/05\/Biology-0001.jpg","headline":"canl\u0131 t\u0259bi\u0259t haqq\u0131nda elm"}</script> </body> </html>