CINXE.COM
اشاعره - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>اشاعره - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"89dea0cf-2af2-4d7c-94e9-af880543e5fd","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"اشاعره","wgTitle":"اشاعره","wgCurRevisionId":39544302,"wgRevisionId":39544302,"wgArticleId":52901,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["مقاله‌های بدون منبع","همه مقاله‌های بدون منبع","مقاله‌های دارای مشکلات شیوه‌نامه‌ای ویکی‌پدیا","همه مقاله‌های نیازمند ویرایش سبک","مقاله‌های نیازمند ویرایش سبک ویکی‌پدیا", "الهیات اسلامی","اشاعره","اصطلاحات اسلامی","تسنن","علم کلام","فلسفه اسلامی","مکتب اتم‌گرایی","مکتب‌های فلسفی اسلامی"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"اشاعره","wgRelevantArticleId":52901,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false, "wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q539918","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init": "ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="اشاعره - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-اشاعره rootpage-اشاعره skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-زمینه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#زمینه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>زمینه</span> </div> </a> <ul id="toc-زمینه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نامداران" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#نامداران"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>نامداران</span> </div> </a> <ul id="toc-نامداران-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-باورها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#باورها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>باورها</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-باورها-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های باورها</span> </button> <ul id="toc-باورها-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-صفات_الاهی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#صفات_الاهی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱</span> <span>صفات الاهی</span> </div> </a> <ul id="toc-صفات_الاهی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نسبت_اخلاق_و_دین" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#نسبت_اخلاق_و_دین"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۲</span> <span>نسبت اخلاق و دین</span> </div> </a> <ul id="toc-نسبت_اخلاق_و_دین-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نگره_کسب" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#نگره_کسب"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۳</span> <span>نگره کسب</span> </div> </a> <ul id="toc-نگره_کسب-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-پیامد" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پیامد"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>پیامد</span> </div> </a> <ul id="toc-پیامد-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پانویس" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پانویس"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>پانویس</span> </div> </a> <ul id="toc-پانویس-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیوند_به_بیرون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پیوند_به_بیرون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>پیوند به بیرون</span> </div> </a> <ul id="toc-پیوند_به_بیرون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">اشاعره</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۴۱ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-41" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۴۱ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D8%B4%D8%B9%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="أشعرية–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="أشعرية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%B1%D9%8A%D9%87" title="اشعريه–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="اشعريه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C6%8F%C5%9F%C9%99ril%C9%99r" title="Əşərilər–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Əşərilər" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D3%98%D1%88%D2%93%D0%B0%D1%80%D0%B8%D2%99%D0%B0%D1%80" title="Әшғариҙар–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Әшғариҙар" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%B6%E0%A6%86%E0%A6%B0%E0%A6%BF" title="আশআরি–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="আশআরি" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Aixarisme" title="Aixarisme–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Aixarisme" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%95%D8%B4%D8%B9%DB%95%D8%B1%DB%8C%DB%95%D8%AA" title="ئەشعەریەت–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئەشعەریەت" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Asch%CA%BFar%C4%ABya" title="Aschʿarīya–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Aschʿarīya" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ash%27arism" title="Ash'arism–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Ash'arism" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/A%C5%9Darijo" title="Aŝarijo–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Aŝarijo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Ashariyyah" title="Ashariyyah–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Ashariyyah" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/A%C5%A1%E2%80%99ariitit" title="Aš’ariitit–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Aš’ariitit" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Acharisme" title="Acharisme–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Acharisme" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A9%D7%A2%D7%A8%D7%99%D7%94" title="אשעריה–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="אשעריה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%80" title="अशारी–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="अशारी" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Աշարիականություն–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Աշարիականություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Asy%27ariyah" title="Asy'ariyah–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Asy'ariyah" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Ashariti" title="Ashariti–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Ashariti" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%82%A2%E3%83%AA%E3%83%BC%E5%AD%A6%E6%B4%BE" title="アシュアリー学派–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アシュアリー学派" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%88%D2%93%D0%B0%D1%80%D0%B8_%D0%BC%D0%B0%D0%B7%D2%BB%D0%B0%D0%B1%D1%8B" title="Ашғари мазһабы–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Ашғари мазһабы" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Asy%27ariyah" title="Asy'ariyah–مینانگ‌کابویی" lang="min" hreflang="min" data-title="Asy'ariyah" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="مینانگ‌کابویی" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%B6%E0%B5%8D%E0%B4%85%E0%B4%B0%E0%B4%BF" title="അശ്അരി–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="അശ്അരി" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Asya%27irah" title="Asya'irah–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Asya'irah" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Asharisme" title="Asharisme–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Asharisme" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Aszaryci" title="Aszaryci–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Aszaryci" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87" title="اشاعره–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="اشاعره" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Alaxarismo" title="Alaxarismo–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Alaxarismo" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Teologia_Ash%27arit%C4%83" title="Teologia Ash'arită–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Teologia Ash'arită" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%88%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%82%D1%8B" title="Ашариты–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Ашариты" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Ash%27arism" title="Ash'arism–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Ash'arism" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Ashcariya" title="Ashcariya–سومالیایی" lang="so" hreflang="so" data-title="Ashcariya" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="سومالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Esharizmi" title="Esharizmi–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Esharizmi" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Asharitiska_skolan" title="Asharitiska skolan–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Asharitiska skolan" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%85%E0%AE%B7%E0%AF%8D%E0%AE%85%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AF%8D%E0%AE%AF%E0%AE%BE" title="அஷ்அரிய்யா–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="அஷ்அரிய்யா" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%88%D1%8A%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Ашъария–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ашъария" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/E%C5%9F%27arilik" title="Eş'arilik–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Eş'arilik" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%95%D8%B4%D8%A6%D8%A7%D8%B1%D9%89%D9%8A%DB%95" title="ئەشئارىيە–اویغوری" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئەشئارىيە" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="اویغوری" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%88%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B8" title="Ашарити–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ашарити" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%B1%DB%8C" title="اشعری–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="اشعری" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Ash%CA%BCariylar" title="Ashʼariylar–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Ashʼariylar" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%89%BE%E4%BB%80%E7%88%BE%E9%87%8C%E6%B4%BE" title="艾什爾里派–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="艾什爾里派" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q539918#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&oldid=39544302" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&id=39544302&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A7%25D8%25B4%25D8%25A7%25D8%25B9%25D8%25B1%25D9%2587"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A7%25D8%25B4%25D8%25A7%25D8%25B9%25D8%25B1%25D9%2587"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Ash%27arism" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q539918" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r36211177">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-right:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 0 4px 1em;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-right:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-right:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-right:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-right:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-right:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-right:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-right:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}</style><table class="box-بدون_منبع plainlinks metadata ambox ambox-content ambox-Unreferenced" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/50px-Question_book-new.svg.png" decoding="async" width="50" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/75px-Question_book-new.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/100px-Question_book-new.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="399" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">این مقاله <b>به هیچ <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D8%A3%DB%8C%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:تأییدپذیری">منبع و مرجعی</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B4%DB%8C%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:شیوه ارجاع به منابع">استناد</a> نمی‌کند</b>.<span class="hide-when-compact"> لطفاً با <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9/%DB%B1" class="mw-redirect" title="راهنما:مقدمه‌ای بر ارجاع/۱">افزودن یادکرد به منابع قابل اعتماد</a> برطبق <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D8%A3%DB%8C%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:تأییدپذیری">اصول تأییدپذیری</a> و <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B4%DB%8C%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:شیوه ارجاع به منابع">شیوه‌نامهٔ ارجاع به منابع</a>، به <a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&action=edit">بهبود این مقاله</a> کمک کنید. مطالب بدون منبع را می‌توان به چالش کشید و <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D8%A3%DB%8C%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C#مسئولیت_ارائه_منبع" title="ویکی‌پدیا:تأییدپذیری">حذف کرد</a>.<br /><small><span class="plainlinks"><i>یافتن منابع:</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?as_eq=wikipedia&q=%22%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87%22">"اشاعره"</a> – <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?tbm=nws&q=%22%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87%22+-wikipedia&tbs=ar:1">اخبار</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?&q=%22%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87%22&tbs=bkt:s&tbm=bks">روزنامه‌ها</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?tbs=bks:1&q=%22%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87%22+-wikipedia">کتاب‌ها</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//scholar.google.com/scholar?q=%22%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87%22">آکادمیک</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/action/doBasicSearch?Query=%22%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87%22&acc=on&wc=on">جی‌استور</a></span></small></span><span class="hide-when-compact"><i> (<small><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AD%D8%B0%D9%81_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="راهنما:حذف الگوی نگهداری">چگونگی و زمان حذف پیام این الگو را بدانید</a></small>)</i></span></div></td></tr></tbody></table> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r36211177"><table class="box-لحن plainlinks metadata ambox ambox-style ambox-Tone" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Edit-clear.svg/40px-Edit-clear.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Edit-clear.svg/60px-Edit-clear.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Edit-clear.svg/80px-Edit-clear.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span"><b>لحن یا سبک این مقاله بازتاب‌دهندهٔ <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1#لحن" title="ویکی‌پدیا:راهنمایی برای نوشتن مقاله‌های بهتر">لحن دانشنامه‌ای</a> مورد استفاده در ویکی‌پدیا نیست</b>.<span class="hide-when-compact"> لطفاً کلمات ستایش‌گونه و غیر ادبی و عبارت‌های نادانشنامه‌ای را از این مقاله بزدایید. برای راهنمایی بیشتر <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%84%D8%AD%D9%86" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:لحن">راهنمای نوشتن مقاله‌های بهتر</a> و <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%84%D8%AD%D9%86_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D8%B1%D9%81" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:لحن بی‌طرف">لحن بی‌طرف</a> را ببینید.</span><span class="hide-when-compact"><i> (<small><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AD%D8%B0%D9%81_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="راهنما:حذف الگوی نگهداری">چگونگی و زمان حذف پیام این الگو را بدانید</a></small>)</i></span></div></td></tr></tbody></table> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40023308">.mw-parser-output .sidebar{width:22em;float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);padding:0.2em;border-spacing:0.4em 0;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:left!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar a{white-space:nowrap}.mw-parser-output .sidebar-wraplinks a{white-space:normal}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:right;clear:right;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding-bottom:0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em 0}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding-top:0.2em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding-top:0.4em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.4em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding-top:0}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.4em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:left;font-size:115%}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-navbar{padding-top:0.6em}.mw-parser-output .sidebar-collapse .mw-collapsible-toggle{margin-top:0.2em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{text-align:right;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}@media(max-width:720px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}@media screen{@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .sidebar{display:none!important}}</style><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile sidebar-wraplinks collapsible"><tbody><tr><th class="sidebar-title" style="font-size:88%; line-height:200%;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Basmala.svg" class="mw-file-description" title="Bismillahir Rahmanir Rahim"><img alt="Bismillahir Rahmanir Rahim" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Basmala.svg/200px-Basmala.svg.png" decoding="async" width="200" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Basmala.svg/300px-Basmala.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Basmala.svg/400px-Basmala.svg.png 2x" data-file-width="608" data-file-height="119" /></a></span> <span style="font-size:90%;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r30716427">.mw-parser-output .nobold{font-weight:normal}</style><span class="nobold"><br />از سلسله مقالات <a href="/wiki/%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مذاهب اسلامی">مذاهب</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام">اسلام</a></span></span><br /><span style="font-size:275%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%82%DB%8C%D8%AF%D9%87" title="عقیده">عقیده</a></span></th></tr><tr><td class="sidebar-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mosque02.svg" class="mw-file-description" title="Silhouette of a mosque"><img alt="Silhouette of a mosque" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Mosque02.svg/110px-Mosque02.svg.png" decoding="async" width="110" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Mosque02.svg/165px-Mosque02.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Mosque02.svg/220px-Mosque02.svg.png 2x" data-file-width="487" data-file-height="220" /></a></span></td></tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#bfb;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ارکان اسلام">ارکان</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="شهادتین">شهادتین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="نماز (اسلام)">نماز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" class="mw-redirect" title="روزه (اسلام)">روزه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DA%A9%D8%A7%D8%AA" title="زکات">زکات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC" title="حج">حج</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#bfb;"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DB%8C" title="سنی">سنی</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><b><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ایمان در اسلام">ایمان در اسلام</a></b> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="خدا در اسلام">خدا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="پیامبران در اسلام">پیامبران</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A8_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="کتب مقدس در اسلام">کتب مقدس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B4%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="فرشتگان در اسلام">فرشتگان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="فرجام‌شناسی اسلامی">آخرت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B6%D8%A7_%D9%88_%D9%82%D8%AF%D8%B1#در_اسلام" title="قضا و قدر">قضا و قدر</a></li></ul> <p><b><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DB%8C" title="سنی">سنی</a></b> </p> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85" title="علم کلام">علم کلام</a> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">اشاعره</a> <sup><small>۱</small></sup></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="ماتریدی">ماتریدی</a> <sup><small>۲</small></sup></li></ul></li> <li>الهیات سنت گرایانه <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="حنبلی">حنبلی</a> <sup><small>۳</small></sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D9%81%DB%8C" title="حنفی">حنفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C" title="مالکی">مالکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%81%D8%B9%DB%8C" title="شافعی">شافعی</a></li></ul></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#bfb;"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="شیعه">شیعه</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"><b><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84_%D9%87%D9%81%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D9%86_(%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87)" title="اصول هفتگانه دین (اسماعیلیه)">اصول هفتگانه</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87" title="اسماعیلیه">اسماعیلیه</a></b> <sup><small>۴</small></sup> <ul><li><a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="ولایت (اسلام)">ولایت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%AD%DB%8C%D8%AF_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="توحید (اسلام)">توحید</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="نماز (اسلام)">نماز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DA%A9%D8%A7%D8%AA" title="زکات">زکات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87#اسلام" title="روزه">روزه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC" title="حج">حج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF" title="جهاد">جهاد</a></li></ul> <p><b><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="اصول دین">اصول دین</a> <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87_%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="شیعه دوازده‌امامی">شیعه دوازده‌امامی</a></b> </p> <ul><li><b><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="اصول دین">اصول دین</a></b> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%AD%DB%8C%D8%AF_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="توحید (اسلام)">توحید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AA_%D8%AE%D8%AF%D8%A7" title="عدالت خدا">عدالت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA_(%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87_%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C)" title="نبوت (شیعه دوازده‌امامی)">نبوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%AA" title="امامت">امامت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="فرجام‌شناسی اسلامی">قیامت</a></li></ul></li></ul> <ul><li><b><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B9_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="فروع دین">فروع دین</a></b> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="نماز (اسلام)">نماز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="روزه در اسلام">روزه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DA%A9%D8%A7%D8%AA" title="زکات">زکات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC" title="حج">حج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%85%D8%B3" title="خمس">خمس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF" title="جهاد">جهاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%B1_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%81_%D9%88_%D9%86%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D9%86%DA%A9%D8%B1" title="امر به معروف و نهی از منکر">امر به معروف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%B1_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%81_%D9%88_%D9%86%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D9%86%DA%A9%D8%B1" title="امر به معروف و نهی از منکر">نهی از منکر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="تولی (اسلام)">تولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="تبری (اسلام)">تبری</a></li></ul></li></ul> <p><b>مفاهیم دیگر شیعی</b> </p> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%AA" title="امامت">امامت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D9%86_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="باطن (اسلام)">باطن</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:#bfb;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مذاهب اسلامی">سایر مذاهب اعتقادی اسلام</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%A6%D9%87" title="مرجئه">مرجئه</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87" title="کرامیه">کرامیه</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%B7%DB%8C%D9%84_(%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C)" title="تعطیل (کلام اسلامی)">معطّله</a> <ul><li>جبریه <sup><small>۶</small></sup></li></ul></li> <li>محكمه <ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AC" title="خوارج">خوارج</a> <sup><small>۷</small></sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D9%87" title="اباضیه">اباضیه</a> <sup><small>۸</small></sup></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81" title="تصوف">تصوف</a> <sup><small>۹</small></sup></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="قدریه">قدریه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86_(%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87)" title="علویان (ترکیه)">علویان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B2%D9%84%D9%87" title="معتزله">معتزله</a> <sup><small>۱۰</small></sup></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="قرآنیان">قرآنیان</a></li></ul></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-below"> <small><u>شامل:</u></small><br /><span style="position:relative; top:0.2em;"><sup>۱</sup></span><small>احباش، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%84%D9%88%DB%8C" title="بریلوی">بریلوی</a>؛ </small> <span style="position:relative; top:0.2em;"><sup>۲</sup></span><small><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="دیوبندی">دیوبندی</a>؛ </small><br /><span style="position:relative; top:0.2em;"><sup>۳</sup></span><small><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C" class="mw-redirect" title="سلفی">سلفی</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB" title="اهل حدیث">اهل حدیث</a> و <a href="/wiki/%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%AA" title="وهابیت">وهابیون</a>)؛ </small><br /> <span style="position:relative; top:0.2em;"><sup>۴</sup></span><small>سبعيه-<a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%85%D8%B7%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="قرمطیان">قرمطیان</a>، <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B4%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="حشاشین">حشاشین</a> و <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="دروز">دروز</a>؛ </small><br /> <span style="position:relative; top:0.2em;"><sup>۵</sup></span><small><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86_(%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87)" title="علویان (سوریه)">علویان</a>، <a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B4" title="قزلباش">قزلباش</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%87" title="بکتاشیه">بکتاشیه</a>؛ </small> <span style="position:relative; top:0.2em;"><sup>۶</sup></span><small><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%87" title="جهمیه">جهمیه</a>؛ </small><br /> <span style="position:relative; top:0.2em;"><sup>۷</sup></span><small><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Acr%C3%A2diler" class="extiw" title="tr:Acrâdiler">اجاردی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%82%D9%87" title="ازارقه">ازارقه</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%87%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="بیهسیه">بیهسیه</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D8%AA" title="نجدات">نجدات</a> و <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="صفریه">صفریه</a>؛ </small> <span style="position:relative; top:0.2em;"><sup>۸</sup></span><small>نوکریه؛ </small> <span style="position:relative; top:0.2em;"><sup>۹</sup></span><small><a href="/wiki/%D8%A8%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%87" title="بکتاشیه">بکتاشیون</a> و <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%86%D8%AF%D8%B1" title="قلندر">قلندریون</a>، <a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%AA_%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%DB%8C%D9%87" title="طریقت مولویه">مولویون</a>، سلیمانیون و <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81" title="فهرست طریقت‌های تصوف">دیگر طریقت‌ها</a>؛ </small><br /><span style="position:relative; top:0.2em;"><sup>۱۰</sup></span><small>باهشامیه، بشریه و اخشدیه؛</small><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Allah-green.svg" class="mw-file-description"><img alt="نشان درگاه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Allah-green.svg/15px-Allah-green.svg.png" decoding="async" width="15" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Allah-green.svg/23px-Allah-green.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Allah-green.svg/31px-Allah-green.svg.png 2x" data-file-width="206" data-file-height="215" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="درگاه:اسلام">درگاه اسلام</a></td></tr><tr><td class="sidebar-navbar"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="الگو:عقاید اسلام"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="بحث الگو:عقاید اسلام"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:عقاید اسلام"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40023308"><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile sidebar-wraplinks" style="border-collapse:collapse;"><tbody><tr><td class="sidebar-pretitle" style="background-color:#dcf5dc;"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="رده:اسلام">از سلسله مقالات دربارهٔ:</a></td></tr><tr><th class="sidebar-title-with-pretitle" style="background-color:#dcf5dc;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام">اسلام</a></th></tr><tr><td class="sidebar-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="الله"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Allah3.svg/110px-Allah3.svg.png" decoding="async" width="110" height="117" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Allah3.svg/165px-Allah3.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Allah3.svg/220px-Allah3.svg.png 2x" data-file-width="294" data-file-height="313" /></a></span></td></tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding-top:0;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background-color:#dcf5dc;;background:#dcf5dc;padding:0.2em;"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ایمان در اسلام">باورها</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist" style="padding-left:0.2em; padding-right:0.2em;"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%AD%DB%8C%D8%AF_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="توحید (اسلام)">توحید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="خدا در اسلام">خدا در اسلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="پیامبران در اسلام">پیامبران در اسلام</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A8_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="کتب مقدس در اسلام">کتب مقدس در اسلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B4%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="فرشتگان در اسلام">فرشتگان در اسلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="فرجام‌شناسی اسلامی">فرجام‌شناسی اسلامی</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding-top:0;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background-color:#dcf5dc;;background:#dcf5dc;padding:0.2em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ارکان اسلام">ارکان اسلام</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist" style="padding-left:0.2em; padding-right:0.2em;"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="شهادتین">شهادتین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="نماز (اسلام)">نماز (اسلام)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DA%A9%D8%A7%D8%AA" title="زکات">زکات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="روزه در اسلام">روزه در اسلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC" title="حج">حج</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding-top:0;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background-color:#dcf5dc;;background:#dcf5dc;padding:0.2em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="اسلام‌شناسی"><span style="color:#54595d;">منابع اسلامی</span></a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist" style="padding-left:0.2em; padding-right:0.2em;"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="قرآن"><span style="color:#54595d;">قرآن</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_(%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="سنت (پیامبر اسلام)"><span style="color:#54595d;">سنت</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB" title="حدیث"><span style="color:#54595d;">حدیث</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="تفسیر قرآن">تفسیر قرآن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="قرآن شیعی">قرآن شیعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B5_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A1" title="قصص الانبیاء">قصص الانبیاء</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%82%D9%87" title="فقه">فقه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="احکام اسلام">احکام اسلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85" title="علم کلام">علم کلام</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding-top:0;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background-color:#dcf5dc;;background:#dcf5dc;padding:0.2em;"><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست مشاهیر مسلمانان (صفحه وجود ندارد)"><span style="color:#54595d;">شخصیت‌ها</span></a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist" style="padding-left:0.2em; padding-right:0.2em;"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="محمد"><span style="color:#54595d;">محمد</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A8%DB%8C%D8%AA" title="اهل بیت"><span style="color:#54595d;">اهل بیت</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D9%81%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="خلفای راشدین"><span style="color:#54595d;">خلفای راشدین</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" class="mw-redirect" title="امامان شیعه"><span style="color:#54595d;">امامان شیعه</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8%D9%87_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" class="mw-redirect" title="صحابه محمد"><span style="color:#54595d;">صحابهٔ محمد</span></a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding-top:0;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background-color:#dcf5dc;;background:#dcf5dc;padding:0.2em;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مذاهب اسلامی"><span style="color:#54595d;">مذاهب اسلامی</span></a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist" style="padding-left:0.2em; padding-right:0.2em;"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DB%8C" title="سنی"><span style="color:#54595d;">تسنن</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B4%DB%8C%D8%B9" class="mw-redirect" title="تشیع"><span style="color:#54595d;">تشیع</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81" title="تصوف"><span style="color:#54595d;">تصوف</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D9%87" title="اباضیه"><span style="color:#54595d;">اباضیه</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="قرآنیان"><span style="color:#54595d;">قرآنیان</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="احمدیه"><span style="color:#54595d;">احمدیه</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8" title="مسلمان بدون مذهب"><span style="color:#54595d;">مسلمان بدون مذهب</span></a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding-top:0;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background-color:#dcf5dc;;background:#dcf5dc;padding:0.2em;"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="علوم اسلامی"><span style="color:#54595d;">علوم</span></a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist" style="padding-left:0.2em; padding-right:0.2em;"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB" title="علم حدیث"><span style="color:#54595d;">حدیث</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="تفسیر قرآن"><span style="color:#54595d;">تفسیر</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%82%D9%87" title="فقه"><span style="color:#54595d;">فقه</span></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="کلام"><span style="color:#54595d;">کلام</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="فلسفه اسلامی"><span style="color:#54595d;">فلسفه</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86" title="عرفان"><span style="color:#54595d;">عرفان</span></a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding-top:0;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background-color:#dcf5dc;;background:#dcf5dc;padding:0.2em;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="تاریخ اسلام"><span style="color:#54595d;">تاریخ اسلام</span></a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist" style="padding-left:0.2em; padding-right:0.2em;"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="گاه‌شمار تاریخ اسلام"><span style="color:#54595d;">گاه‌شمار تاریخ اسلام</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="امویان"><span style="color:#54595d;">امویان</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="عباسیان"><span style="color:#54595d;">عباسیان</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="فاطمیان"><span style="color:#54595d;">فاطمیان</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%85%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="مملوکان"><span style="color:#54595d;">مملوکان</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="عثمانیان"><span style="color:#54595d;">عثمانیان</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B5%D9%81%D9%88%DB%8C" title="دودمان صفوی"><span style="color:#54595d;">صفویان</span></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="گسترش اسلام"><span style="color:#54595d;">گسترش اسلام</span></a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding-top:0;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background-color:#dcf5dc;;background:#dcf5dc;padding:0.2em;"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:جغرافیای اسلام (صفحه وجود ندارد)"><span style="color:#54595d;">جغرافیا</span></a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist" style="padding-left:0.2em; padding-right:0.2em;"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D9%87" title="مکه"><span style="color:#54595d;">مکه</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87" title="مدینه"><span style="color:#54595d;">مدینه</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" class="mw-redirect" title="بیت‌المقدس"><span style="color:#54595d;">بیت‌المقدس</span></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%81%D9%87" title="کوفه"><span style="color:#54595d;">کوفه</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%D9%81" title="نجف"><span style="color:#54595d;">نجف</span></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7_(%D8%B4%D9%87%D8%B1)" class="mw-redirect" title="کربلا (شهر)"><span style="color:#54595d;">کربلا</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A7" title="سامرا"><span style="color:#54595d;">سامرا</span></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85%DB%8C%D9%86" title="کاظمین"><span style="color:#54595d;">کاظمین</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF" title="مشهد"><span style="color:#54595d;">مشهد</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%85" title="قم"><span style="color:#54595d;">قم</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2" title="شیراز"><span style="color:#54595d;">شیراز</span></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%85%D8%B1" title="کاشمر"><span style="color:#54595d;">کاشمر</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D8%B4%D9%82" title="دمشق"><span style="color:#54595d;">دمشق</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="جهان اسلام"><span style="color:#54595d;">جهان اسلام (کشورهای اسلامی)</span></a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding-top:0;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background-color:#dcf5dc;;background:#dcf5dc;padding:0.2em;"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="رده:فرهنگ اسلامی"><span style="color:#54595d;">فرهنگ و جهان اسلام</span></a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist" style="padding-left:0.2em; padding-right:0.2em;"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="اسلام‌شناسی">اسلام‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="جانوران در اسلام">جانوران در اسلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="هنر اسلامی">هنر اسلامی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D8%AC%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="گاه‌شماری هجری قمری">تقویم اسلامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D9%88_%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="اسلام و کودکان">اسلام و کودکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%AA%D9%86%D9%87" title="ختنه">ختنه کردن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="فهرست کشورها بر پایه جمعیت مسلمان">فهرست کشورها بر پایه جمعیت مسلمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مذاهب اسلامی">مذاهب اسلامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="اقتصاد اسلامی">اقتصاد اسلامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="جهان اسلام">جهان اسلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="فرهنگ اسلامی">فرهنگ اسلامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="علوم در جهان اسلام">علوم در جهان اسلام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%85_%D9%88_%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="تعلیم و تربیت در اسلام (صفحه وجود ندارد)">تعلیم و تربیت در اسلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="اخلاق اسلامی">اخلاق اسلامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="جن‌گیری در اسلام">جن‌گیری در اسلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="فمینیسم اسلامی">فمینیسم اسلامی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اعیاد اسلامی (صفحه وجود ندارد)">اعیاد اسلامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="فلسفه اسلامی">فلسفه اسلامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="سیاست در اسلام">سیاست در اسلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="زن در اسلام">زن در اسلام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C_%D9%88_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="دگرباشان جنسی و اسلام (صفحه وجود ندارد)">دگرباشان جنسی و اسلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="برده‌داری در اسلام">برده‌داری در اسلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="مدرسه (اسلام)">مدرسه (اسلام)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%85" title="نگرش‌های اسلامی به علم">نگرش‌های اسلامی به علم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="بانکداری اسلامی">بانکداری اسلامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="موسیقی در جهان اسلام">موسیقی در جهان اسلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="شعر اسلامی">شعر اسلامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="جنبه‌های سیاسی اسلام">جنبه‌های سیاسی اسلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B9%D9%88%D8%AA_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="دعوت (اسلام)">دعوت (اسلام)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D9%88_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="اسلام و انسانیت (صفحه وجود ندارد)">اسلام و انسانیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF" title="مسجد">مسجد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86" title="عرفان">عرفان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81" title="تصوف">تصوف</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding-top:0;"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background-color:#dcf5dc;;background:#dcf5dc;padding:0.2em;"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="رده:اسلام"><span style="color:#54595d;">موضوعات مرتبط</span></a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist" style="padding-left:0.2em; padding-right:0.2em;"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ارتداد در اسلام"><span style="color: #54595d;">ارتداد در اسلام</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D8%AE_(%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1)" title="نسخ (تفسیر)"><span style="color: #54595d;">نسخ در اسلام</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="نقد اسلام"><span style="color: #54595d;">نقد اسلام</span></a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="نقد محمد"><span style="color: #54595d;">محمد</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%AF_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="نقد قرآن"><span style="color: #54595d;">قرآن</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%AF_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB" title="نقد حدیث"><span style="color: #54595d;">حدیث</span></a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D9%88_%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="اسلام و دیگر ادیان (صفحه وجود ندارد)"><span style="color: #54595d;">اسلام و دیگر ادیان</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="اسلام‌گرایی"><span style="color: #54595d;">اسلام‌گرایی</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D9%88_%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA" title="اسلام و خشونت"><span style="color: #54595d;">اسلام و خشونت</span></a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="تروریسم اسلامی"><span style="color: #54595d;">تروریسم اسلامی</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="تروریسم اسلامی در اروپا"><span style="color: #54595d;">تروریسم اسلامی در اروپا</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AD%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="فهرست حملات تروریستی اسلام‌گرایان"><span style="color: #54595d;">فهرست حملات تروریستی اسلام‌گرایان</span></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D9%88_%D8%AC%D9%86%DA%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="اسلام و جنگ (صفحه وجود ندارد)"><span style="color: #54595d;">اسلام و جنگ</span></a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="اسلام‌هراسی"><span style="color: #54595d;">اسلام‌هراسی</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF" title="جهاد"><span style="color: #54595d;">جهاد</span></a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%82%D9%87_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="فقه نظامی اسلامی"><span style="color: #54595d;">فقه نظامی اسلامی</span></a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%B5%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="فهرست اصطلاحات اسلام"><span style="color: #54595d;">فهرست اصطلاحات اسلام</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="فرهنگ اسلامی"><span style="color: #54595d;">فرهنگ</span></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="جهان اسلام"><span style="color: #54595d;">جامعه</span></a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-below plainlist" style="padding-top:0.1em;font-weight:bold;line-height:1.5em;"> <ul><li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Allah-green.svg" class="mw-file-description"><img alt="نشان درگاه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Allah-green.svg/15px-Allah-green.svg.png" decoding="async" width="15" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Allah-green.svg/23px-Allah-green.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Allah-green.svg/31px-Allah-green.svg.png 2x" data-file-width="206" data-file-height="215" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="درگاه:اسلام">درگاه اسلام</a></li></ul></td></tr><tr><td class="sidebar-navbar" style="padding-right:0.2em;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="الگو:اسلام"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="بحث الگو:اسلام"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:اسلام"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <p><b>اَشاعِره</b>، نامی است که بر پیروان مکتب <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85" title="علم کلام">کلامی</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%B1%DB%8C" title="ابوالحسن اشعری">ابوالحسن علی بن اسماعیل اشعری</a> گفته می‌شود. اشاعره در معنای عام به سنت‌گرایان یا <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%88_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D8%B9%D8%AA" class="mw-redirect" title="اهل سنت و جماعت">اهل سنت و جماعت</a> گفته می‌شود، یعنی آنان که در برابر خردگرایان <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B2%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="معتزلی">معتزلی</a>، بر نقل (<a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="قرآن">قرآن</a> و سنت) تأکید می‌ورزند و نقل را بر عقل ترجیح می‌دهند.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="زمینه"><span id=".D8.B2.D9.85.DB.8C.D9.86.D9.87"></span>زمینه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: زمینه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35841839">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقاله‌های اصلی: <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B2%D9%84%D9%87" title="معتزله">معتزله</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="ماتریدی">ماتریدی</a>، و <a href="/wiki/%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="ظاهریه">ظاهریه</a></div> <p>اندیشه‌هایی که به مکتب اعتزال انجامید، از نیمه دوم قرن اول هجری آغاز شد. روش اعتزال در حقیقت عبارت بود از به کاربردن نوعی منطق و استدلال در فهم و درک اصول دین. بدیهی است که در چنین روشی اولین شرط، اعتقاد به حجیت و حریت و استقلال عقل است؛ و نیز بدیهی است که عامه مردم که اهل تعقل و تفکر و تجزیه و تحلیل نیستند، همواره «تدین» را مساوی با «تعبد» و تسلیم فکری به ظواهر آیات و احادیث - و مخصوصاً احادیث - می‌دانند و هر تفکر و اجتهادی را نوعی طغیان و عصیان علیه دین تلقی می‌نمایند، خصوصاً اگر سیاست وقت بنا به مصالح خودش از آن حمایت کند و بالاخص اگر برخی از علماء دین و مذهب این طرز تفکر را تبلیغ نمایند، و بالاخص اگر این علماء خود واقعاً به ظاهرگرایی خویش مؤمن و معتقد باشند و عملاً تعصب و تصلب بورزند. حملات اخباریین علیه اصولیین و مجتهدین، و حملات برخی از فقهاء و محدثین علیه فلاسفه در جهان اسلامی از چنین امری ریشه می‌گیرد. </p><p>در <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%86_%D8%B3%D9%88%D9%85_%D9%87%D8%AC%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="قرن سوم هجری">قرن سوم هجری</a> <a href="/wiki/%D9%85%D8%A3%D9%85%D9%88%D9%86" title="مأمون">مأمون</a> که خود مردی عالم بود به حمایت معتزله برخاست، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B5%D9%85" title="معتصم">معتصم</a> و <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AB%D9%82" title="واثق">واثق</a> نیز از او پیروی کردند، تا نوبت به <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%88%DA%A9%D9%84" title="متوکل">متوکل</a> رسید. متوکل نقش اساسی در پیروزی مذهب اهل السنه - که در حدود یک قرن بعد به وسیله <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%B1%DB%8C" title="ابوالحسن اشعری">ابوالحسن اشعری</a> پایه کلامی یافت - داشت. مسلماً اگر متوکل همان طرز تفکر مأمون را می‌داشت، اعتزال چنین سرنوشتی پیدا نمی‌کرد. </p><p>معتزله علاقه عمیقی به فهم اسلام و تبلیغ و ترویج آن و دفاع از آن در مقابل دهریین و یهود و مسیحی و زرتشتی و صابئین و مانویان و غیرهم داشتند و حتی مبلغینی تربیت می‌کردند و به اطراف و اکناف می‌فرستادند. در همان حال از داخل حوزه اسلام وسیله ظاهرگرایان که خود را <a href="/w/index.php?title=%C2%AB%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB%C2%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="«اهل الحدیث» (صفحه وجود ندارد)">«اهل الحدیث»</a> و <a href="/w/index.php?title=%C2%AB%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%86%D8%A9%C2%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="«اهل السنة» (صفحه وجود ندارد)">«اهل السنة»</a> می‌نامیدند تهدید می‌شدند و بالاخره از پشت‌خنجر خوردند و ضعیف شدند و تدریجاً منقرض گشتند. </p><p>از این رو در آغاز امر، یعنی تا حدود اواخر قرن سوم و اوائل قرن چهارم، یک مکتب کلامی معارض به <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B2%D9%84%D9%87" title="معتزله">معتزله</a> - آن گونه که بعدها پیدا شد - وجود نداشت. تمام مخالفت‌ها با این نام صورت می‌گرفت که افکار معتزله ضد ظواهر حدیث و سنت است. رؤسای <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB" title="اهل حدیث">اهل حدیث</a> مانند <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="مالک بن انس">مالک بن انس</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D9%86%D8%A8%D9%84" title="احمد بن حنبل">احمد بن حنبل</a> اساساً بحث و چون و چرا و استدلال را در مسائل ایمانی حرام می‌شمردند. پس نه تنها اهل السنه یک مکتب کلامی در مقابل معتزله نداشتند، بلکه منکر کلام و تکلم بودند. </p><p>در حدود اواخر قرن سوم و اوائل قرن چهارم هجری پدیده تازه‌ای رخ داد و آن اینکه شخصیتی بارز و اندیشمند که سال‌ها در نزد <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="قاضی عبدالجبار">قاضی عبدالجبار</a> مکتب اعتزال را فرا گرفته و در آن مجتهد و صاحب نظر شده بود، از مکتب اعتزال رو گرداند و به مذهب اهل السنه گرایید و چون از طرفی از نوعی نبوغ خالی نبود و از طرف دیگر مجهز بود به مکتب اعتزال، همه اهل السنه را بر پایه‌های استدلالی خاصی بنا نهاد و آن‌ها را به صورت یک مکتب نسبتاً دقیق فکری درآورد. آن شخصیت بارز ابوالحسن اشعری متوفا در حدود ۳۳۰ هجری است. </p><p><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%B1%DB%8C" title="ابوالحسن اشعری">ابوالحسن اشعری</a> - بر خلاف قدمای اهل حدیث مانند احمد بن حنبل - بحث و استدلال و به کار بردن منطق را در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="اصول دین">اصول دین</a> جایز شمرد و از قرآن و سنت بر مدعای خود دلیل آورد. او کتابی به نام «رسالة فی استحسان الخوض فی علم الکلام» نوشته‌است.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>اینجا بود که اهل الحدیث دو دسته شدند: «اشاعره» یعنی پیروان ابوالحسن اشعری که کلام و تکلم را جایز می‌شمارند، و «حنابله» یعنی تابعان احمد بن حنبل که آن را حرام می‌دانند. در درسهای منطق گفتیم که <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AA%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%87" title="ابن تیمیه">ابن تیمیه</a> حنبلی کتابی در تحریم منطق و کلام نوشته‌است.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>معتزله از ناحیه دیگر نیز منفور عوام شدند، و آن غائله «محنت» بود، زیرا معتزله بودند که می‌خواستند با نیروی خلیفه مأمون مردم را به زور تابع عقیده خود در حادث بودن قرآن کنند، و این حادثه به دنبال خود کشتارها و خونریزیها و زندان‌ها و شکنجه‌ها و بی‌خانمانیها آورد که جامعه مسلمین را به ستوه آورد. عامه مردم، معتزله را مسؤول این حادثه می‌دانستند و این جهت‌سبب بیزاری بیشتر مردم از مکتب اعتزال شد. </p><p>ابوالحسن اشعری از افراد کثیر التألیف است. گفته‌اند متجاوز از دویست کتاب تألیف کرده‌است. در حدود صد کتاب از او در تذکره‌ها نام برده شده‌است ولی ظاهراً اکثر آن کتاب‌ها از میان رفته‌است. معروفترین کتاب او کتاب «مقالات الاسلامیین» است؛ که چاپ شده و تا حد زیادی پریشان و نامنظم است. کتاب دیگری نیز از او چاپ شده‌است و نام «اللمع» و شاید کتابهای دیگر هم از او چاپ شده باشد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نامداران"><span id=".D9.86.D8.A7.D9.85.D8.AF.D8.A7.D8.B1.D8.A7.D9.86"></span>نامداران</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: نامداران"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>پس از ابوالحسن اشعری نامداران دیگری در این مکتب ظهور کردند و پایه‌های آن را استوار کردند. از آن میان <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A8%DA%A9%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="قاضی ابوبکر باقلانی">قاضی ابوبکر باقلانی</a> معاصردرگذشته در سال ۴۰۳ و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AD%D8%A7%D9%82_%D8%A7%D8%B3%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="ابواسحاق اسفراینی">ابواسحاق اسفراینی</a> که در طبقه پس از باقلانی و <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C" class="mw-disambig" title="سید مرتضی">سید مرتضی</a> به‌شمار می‌رود، و دیگر <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%AC%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="امام الحرمین جوینی">امام الحرمین جوینی</a> استاد غزالی و خود امام <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%BA%D8%B2%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="محمد غزالی">محمد غزالی</a> صاحب «<a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="احیاء علوم‌الدین">احیاء علوم الدین</a>» متوفای در ۵۰۵ هجری و امام <a href="/wiki/%D9%81%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="فخرالدین رازی">فخرالدین رازی</a> را باید نام برد. اندیشه و روش اشاعره در سده‌های آزگار در دگردیسی بوده‌است، اما آنچه امروز به نام باورهای اشعری بدان‌ها استناد می‌شود، بیشتر استدلال‌هایی است، که <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%AC%DB%8C" class="mw-redirect" title="قاضی عضدالدین ایجی">قاضی عضدالدین ایجی</a> در کتاب <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%82%D9%81" title="مواقف">مواقف</a> ش آورده‌است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="باورها"><span id=".D8.A8.D8.A7.D9.88.D8.B1.D9.87.D8.A7"></span>باورها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: باورها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>پیروان ابوالحسن اشعری بودند و اعتقاد داشتند: ایمان تصدیق به قلب است و اقرار به زبان و عمل به ارکان از فروع آن است. </p><p>صاحب <a href="/wiki/%DA%AF%D9%86%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%87" class="mw-disambig" title="گناه کبیره">گناه کبیره</a> اگر بدون توبه بمیرد، حق‌تعالی او را شامل مغفرت می‌کند یا به شفاعت <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="محمد">محمد</a> می‌بخشد یا به مقدار جرمش او را عذاب می‌دهد؛ اما اگر با توبه بمیرد، عفو او بر حق تعالی واجب نیست؛ چون خداوند موجب است و چیزی بر او واجب نمی‌شود. </p><p>حق تعالی مالک خلایق است و آنچه اراده اش باشد، می‌کند و می‌فرماید. اگر جمیع آفریدگان را به بهشت ببرد یا همه را در آتش دوزخ بیندازد، خطایی مرتکب نشده‌است؛ چون او مالک مطلق است. </p><p>هر چه موجود باشد مرئی است؛ بنابراین حق تعالی دیده خواهد شد؛ چنان‌که در <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="قرآن">قرآن</a> آمده: وجوهٌ یومئذٍ ناضره الی ربها ناظره. اینجا فهرست‌وار باورهای «اشعری» را که از اصول اهل السنه دفاع کرده یا به نحوی عقیده اهل السنه را تاویل و توجیه کرده‌است ذکر می‌کنیم: </p><p>الف. عدم وحدت صفات با ذات (برخلاف نظر معتزله و فلاسفه و متکلمین شیعه) </p><p>ب. عمومیت اراده و قضاء و قدر الهی در همه حوادث (این نیز برخلاف نظر معتزله ولی بر وفق نظر فلاسفه) </p><p>ج. شرور، مانند خیرات، از جانب خدا است. (البته این نظر به عقیده «اشعری» لازمه نظر بالا است) </p><p>د. مختار نبودن بشر و مخلوق خدا بودن اعمال او (این نظر نیز به عقیده «اشعری» لازمه نظر عمومیت اراده‌است) </p><p>ه. <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%88_%D9%82%D8%A8%D8%AD_%D8%A7%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84" title="حسن و قبح افعال">حسن و قبح افعال</a> ذاتی نیست، بلکه شرعی است. همچنین عدل، شرعی است نه عقلی (برخلاف نظر معتزله و شیعه) </p><p>و. رعایت لطف و اصلح بر خدا واجب نیست. (بر خلاف نظر معتزله) </p><p>ز. قدرت انسان بر فعل، توأم با فعل است نه مقدم بر آن. (بر خلاف نظر فلاسفه و معتزله) </p><p>ح. تنزیه مطلق، یعنی هیچگونه شباهت و مماثلت میان خدا و ماسوا وجود ندارد. (بر خلاف نظر معتزله) </p><p>ط. انسان آفریننده عمل خود نیست، اکتساب‌کننده آن است. (توجیه نظراهل السنة در باب خلق اعمال) </p><p>ی. خداوند در قیامت با چشم دیده می‌شود. (بر خلاف نظر فلاسفه و معتزله و شیعه) </p><p>یا. «فاسق» مؤمن است. (بر خلاف نظر خوارج که مدعی کفر فاسق بودند و بر خلاف نظر معتزله که به منزلة بین المنزلتین قائل بودند) </p><p>یب. مغفرت خداوند بنده‌ای را، بدون توبه هیچ اشکالی ندارد همچنانکه معذب ساختن مؤمن بلااشکال است. (بر خلاف نظر معتزله و شیعه) </p><p>یج. شفاعت بلااشکال است. (بر خلاف نظر معتزله) </p><p>ید. کذب و تخلف وعده بر خدا جایز نیست. </p><p>یه. عالم حادث زمانی است. (بر خلاف نظر فلاسفه) </p><p>یو. کلام خدا قدیم است، اما کلام نفسی نه کلام لفظی. (توجیه نظر اهل السنه) </p><p>یز. افعال خدا برای غایت و غرضی نیست. (بر خلاف نظر فلاسفه و معتزله) </p><p>یح. تکلیف مالایطاق بلامانع است. (بر خلاف نظر فلاسفه و معتزله) </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="صفات_الاهی"><span id=".D8.B5.D9.81.D8.A7.D8.AA_.D8.A7.D9.84.D8.A7.D9.87.DB.8C"></span>صفات الاهی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: صفات الاهی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="نسبت_اخلاق_و_دین"><span id=".D9.86.D8.B3.D8.A8.D8.AA_.D8.A7.D8.AE.D9.84.D8.A7.D9.82_.D9.88_.D8.AF.DB.8C.D9.86"></span>نسبت اخلاق و دین</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: نسبت اخلاق و دین"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%88_%D9%82%D8%A8%D8%AD_%D8%A7%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84#حسن_و_قبح_نزد_اشاعره" title="حسن و قبح افعال">حسن و قبح شرعی</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="نگره_کسب"><span id=".D9.86.DA.AF.D8.B1.D9.87_.DA.A9.D8.B3.D8.A8"></span>نگره کسب</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: نگره کسب"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D8%B1_%D9%88_%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="جبر و اختیار">جبر و اختیار</a></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیامد"><span id=".D9.BE.DB.8C.D8.A7.D9.85.D8.AF"></span>پیامد</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: پیامد"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%AA%D8%A8_%D8%AA%D9%87%D8%A7%D9%81%D8%AA" title="مکتب تهافت">مکتب تهافت</a></div> <p>ابوالحسن اشعری از افرادی است که افکارش تأثیر بسیاری بر <a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="جهان اسلام">جهان اسلام</a> گذاشت. البته بعدها هم فیلسوفان و هم معتزله اشکالات فراوانی بر سخنان ش وارد کردند. بسیاری از عقاید و آرای او را <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%A7" class="mw-redirect" title="ابوعلی سینا">ابوعلی سینا</a> در شفا - بی آن که از اونام ببرد - آورده و رد کرده‌است. حتی برخی از اتباع «اشعری» از قبیل قاضی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A8%DA%A9%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوبکر باقلانی">ابوبکر باقلانی</a> و امام الحرمین جوینی در نگرش جبری او دربارهٔ خلق اعمال بازنگریستند. </p><p>البته مکتب اشعری رفته‌رفته دگردیسی یافت. به‌ویژه در دست <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%BA%D8%B2%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="محمد غزالی">محمد غزالی</a> رنگ عرفانی گرفت. غزالی اگرچه اشعری است و تا اصول اشاعره را استوار کرده‌است، ولی مبانی دیگری به آن‌ها داد و <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="کلام">کلام</a> را به <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86" title="عرفان">عرفان</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81" title="تصوف">تصوف</a> نزدیک کرد. پس از او <a href="/wiki/%D9%81%D8%AE%D8%B1_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="فخر رازی">فخر رازی</a> که با اندیشه‌های فیلسوفان آشنا بود، کلام اشعری را تحول و نیرو بخشید و به <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87" title="فلسفه">فلسفه</a> نزدیک کرد. <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%A7_%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" class="mw-redirect" title="مولانا جلال‌الدین بلخی">مولانا جلال‌الدین بلخی</a> نیز به نوبه خود اشعری‌مذهب است، ولی عرفان عمیق او به همه مسائل رنگ دیگری داده‌است. </p><p>کلام، در کل، با <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%87_%D9%86%D8%B5%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B7%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="خواجه نصیرالدین طوسی">خواجه نصیرالدین طوسی</a> و کتاب <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%AF" title="تجرید الاعتقاد">تجرید الاعتقاد</a> ش، بسیار رنگ فلسفه گرفت. پس از تجرید همه متکلمان- چه اشعری و چه معتزلی- به همان راهی رفتند، که این فیلسوف و متکلم بزرگ شیعی رفته بود. نمونه را کتابهای <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%82%D9%81" title="مواقف">مواقف</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%B5%D8%AF" class="mw-redirect" title="مقاصد">مقاصد</a> و شرح‌های آن‌ها همه رنگی فلسفی دارد. می‌توان گفت هر چه زمان گذشت، اشاعره از پیشوا یشان، ابوالحسن اشعری، دورتر شدند و عقاید او را به اعتزال یا فلسفه نزدیک‌تر کردند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85" title="علم کلام">علم کلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%AA%D8%A8_%D8%AA%D9%87%D8%A7%D9%81%D8%AA" title="مکتب تهافت">مکتب تهافت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%DA%86%DA%86%D9%86" title="کنفرانس جهان اهل سنت در چچن">کنفرانس جهان اهل سنت در چچن</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پانویس"><span id=".D9.BE.D8.A7.D9.86.D9.88.DB.8C.D8.B3"></span>پانویس</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: پانویس"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111207142354/http://cgie.org.ir/shavad.asp?id=130&avaid=3515">«اشاعره»</a>. دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cgie.org.ir/shavad.asp?id=130&avaid=3515">اصلی</a> در ۷ دسامبر ۲۰۱۱<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۰ آبان ۱۳۸۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&rft.pub=%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cgie.org.ir%2Fshavad.asp%3Fid%3D130%26avaid%3D3515&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">این رساله در ذیل کتاب «اللمع» او چاپ شده‌است و عبدالرحمن بدوی همه آن را در جلد اول «مذاهب الاسلامیین» صفحات ۱۵–۲۶ نقل کرده‌است.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">رجوع شود به کتاب «ابن تیمیه» تألیف محمد ابوزهره.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیوند_به_بیرون"><span id=".D9.BE.DB.8C.D9.88.D9.86.D8.AF_.D8.A8.D9.87_.D8.A8.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.86"></span>پیوند به بیرون</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&action=edit&section=11" title="ویرایش بخش: پیوند به بیرون"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://fa.wikishia.net/view/اشاعره">اشاعره در ویکی شیعه</a></li></ul> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="مذهب‌ها_و_فرقه‌های_اسلامی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="الگو:مذاهب اسلامی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="بحث الگو:مذاهب اسلامی"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:مذاهب اسلامی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="مذهب‌ها_و_فرقه‌های_اسلامی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مذاهب اسلامی">مذهب‌ها و فرقه‌های اسلامی</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="فهرست فرقه‌های کلامی اسلام">فهرست فرقه‌های کلامی اسلام</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D9%82%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست فرقه‌های فقهی اسلام (صفحه وجود ندارد)">فهرست فرقه‌های فقهی اسلام</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">وجه تمایز</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="مذهب" scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">مذهب</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0;background:#e6e6fa"><div style="padding:0 0.25em"><span class="nowrap"><b>فرقه‌ها</b></span></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%82%D9%87" title="فقه">فقهی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DB%8C" title="سنی">سنی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D9%81%DB%8C" title="حنفی">حنفی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C" title="مالکی">مالکی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%81%D8%B9%DB%8C" title="شافعی">شافعی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="حنبلی">حنبلی</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="شیعه">شیعه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اخباریان">اخباریان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" class="mw-redirect" title="اهل حدیث شیعه">اهل حدیث شیعه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%86" title="اصولیون">اصولیون</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE%DB%8C%D9%87" title="شیخیه">شیخیه</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81" title="تصوف">تصوف</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A8%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%87" title="بکتاشیه">بکتاشیه</a> •  <a href="/wiki/%DA%86%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D9%87" title="چشتیه">چشتیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%88%D9%81%DB%8C%D9%87" title="حروفیه">حروفیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D9%88%D9%82%DB%8C%D9%87" title="دسوقیه">دسوقیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="سهروردیه">سهروردیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B0%D9%84%DB%8C%D9%87" title="شاذلیه">شاذلیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="زاهدیه (صفحه وجود ندارد)">زاهدیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%AA_%D8%B5%D9%81%D9%88%DB%8C%D9%87" title="طریقت صفویه">صفویه</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA%DB%8C%D9%87" title="ملامتیه">ملامتیه</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="مولویه">مولویه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%87_%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C" class="mw-redirect" title="سلسله نعمت‌الهی">نعمت‌اللهی</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B4%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="نقشبندیه">نقشبندیه</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%88%DB%8C%D9%87" title="نقطویه">نقطویه</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%AE%D8%B4%DB%8C%D9%87" title="نوربخشیه">نوربخشیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%87_%D8%B0%D9%87%D8%A8%DB%8C%D9%87" title="سلسله ذهبیه">ذهبیه</a> •  (ببینید: <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81" title="فهرست طریقت‌های تصوف">فهرست کامل طریقت‌های تصوف</a>)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D9%87" title="اباضیه">اباضیه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D9%87%D8%A8%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="وهبیه (صفحه وجود ندارد)">وهبیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%A7%D8%B1%D8%AB%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="حارثیه (صفحه وجود ندارد)">حارثیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%81%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="طریفیه (صفحه وجود ندارد)">طریفیه</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="نکار">نکّار</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%81%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="نفاثیه (صفحه وجود ندارد)">نفاثیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%81%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="خلیفیه (صفحه وجود ندارد)">خلیفیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="عمریه (صفحه وجود ندارد)">عمریه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86%DB%8C%D9%87" title="حسنیه">حسنیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="سکاکیه">سکاکیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B5%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="حفصیه (صفحه وجود ندارد)">حفصیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87_(%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B6%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="یزیدیه (اباضی) (صفحه وجود ندارد)">یزیدیه</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="زیدیه">زیدیه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="جارودیه">جارودیه</a> •  سلیمانیه/<a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="جریریه">جریریه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD%DB%8C%D9%87_(%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8)&action=edit&redlink=1" class="new" title="صالحیه (مذهب) (صفحه وجود ندارد)">صالحیه</a>/<a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="ابتریه">ابتریه</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%DB%8C%D9%87_(%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8)" title="ناصریه (مذهب)">ناصریه</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C%D9%87" title="قاسمیه">قاسمیه</a>/<a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="هادیه">هادیه</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87" title="کرامیه">کرامیه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em">-</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%87" title="جهمیه">جهمیه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="بخاریه (صفحه وجود ندارد)">بخاریه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B1%D9%82%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="حرقیه (صفحه وجود ندارد)">حرقیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%BA%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="غیریه (صفحه وجود ندارد)">غیریه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="متراقبه (صفحه وجود ندارد)">متراقبه</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87" title="میلیه">میلیه</a> • </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85" title="علم کلام">کلامی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="اشعریان" scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اشعریان">اشعریان</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><span class="nowrap">-</span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AC" title="خوارج">خوارج</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D9%87" title="اباضیه">اباضیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%82%D9%87" title="ازارقه">ازارقه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="حروریه (صفحه وجود ندارد)">حروریه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%87%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="بیهسیه">بیهسیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AB%D8%B9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%87" title="ثعالبه">ثعالبه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B7%DB%8C%D9%87" title="شمیطیه">شمیطیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="صفریه">صفریه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="عجارده">عجارده</a> • <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%DA%A9%D9%85%D9%87_(%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87)&action=edit&redlink=1" class="new" title="محکمه (فرقه) (صفحه وجود ندارد)">محکمه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="زیادیه">زیادیه</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D8%AA" title="نجدات">نجدات</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="سلفی‌گری">سلفی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em">قدیم: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB" title="اهل حدیث">اهل حدیث</a> •  جدید: <a href="/wiki/%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%AA" title="وهابیت">وهابیت</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="شیعه">شیعه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87_%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="شیعه دوازده‌امامی">دوازده‌امامی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87" title="اسماعیلیه">اسماعیلیه</a> (<a href="/wiki/%D8%A2%D9%82%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87" title="آقاخانیه">آقاخانیه</a>، <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="دروزیه">دروزیه</a>، <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%85%D8%B7%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="قرمطیه">قرمطیه</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="نزاریه">نزاریه</a>) •  <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="زیدیه">زیدیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D9%81%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="خلفای فاطمی">فاطمیان</a>· <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%85%D8%B7%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="قرمطیان">قرمطیان</a>· <a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="نصیریه">نصیریه</a>/علویه •  (ببینید: <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" class="mw-redirect" title="فهرست فرقه‌های شیعه">فهرست کامل فرقه‌های شیعه</a>)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B7%D8%AD%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%87" title="طحاویه">طحاویه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em">-</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87_(%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8)&action=edit&redlink=1" class="new" title="عثمانیه (مذهب) (صفحه وجود ندارد)">عثمانیه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em">-</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="غالیان">غُلات</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="غالیان">غالیان</a>/<a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D9%88" class="mw-redirect" title="غلو">غلو</a> •  <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%87" title="غرابیه">غرابیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%BA%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="غمامیه (صفحه وجود ندارد)">غمامیه</a> •  (ببینید: <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" class="mw-redirect" title="فهرست فرقه‌های شیعه">فهرست کامل فرقه‌های غُلات</a>)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%82%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="قدریه">قدریه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em">-</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="ماتریدیه">ماتریدیه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em">-</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%A6%D9%87" title="مرجئه">مرجئه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="یونسیه">یونسیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="عبیدیه (صفحه وجود ندارد)">عبیدیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%BA%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="غسانیه (صفحه وجود ندارد)">غسانیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D9%85%D9%86%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="تومنیه (صفحه وجود ندارد)">تومنیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="توبانیه (صفحه وجود ندارد)">توبانیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD%DB%8C%D9%87_(%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8)&action=edit&redlink=1" class="new" title="صالحیه (مذهب) (صفحه وجود ندارد)">صالحیه (مذهب)</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B2%D9%84%D9%87" title="معتزله">معتزله</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="واصلیه (صفحه وجود ندارد)">واصلیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%87%D8%B0%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="هذیلیه (صفحه وجود ندارد)">هذیلیه</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87" title="نظامیه">نظامیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%B7%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="خابطیه (صفحه وجود ندارد)">خابطیه</a>/<a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%AF%D8%AB%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="حدثیه (صفحه وجود ندارد)">حدثیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="بشریه (صفحه وجود ندارد)">بشریه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="معمریه (صفحه وجود ندارد)">معمریه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="مرداریه (صفحه وجود ندارد)">مرداریه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ثمامیه (صفحه وجود ندارد)">ثمامیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%87%D8%B4%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="هشامیه (صفحه وجود ندارد)">هشامیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%A7%D8%AD%D8%B8%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="جاحظیه (صفحه وجود ندارد)">جاحظیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="خیاطیه (صفحه وجود ندارد)">خیاطیه</a>/کعبیه •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="جبانیه (صفحه وجود ندارد)">جبانیه</a>/<a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%87%D8%B4%D9%85%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="بهشمیه (صفحه وجود ندارد)">بهشمیه</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="احمدیه">احمدیه</a><br />/<a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="قادیانیه (صفحه وجود ندارد)">قادیانیه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em">-</div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><small>گروهی از منابع اسلامی <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%87" title="بابیه">بابیت</a> و <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A6%DB%8C" class="mw-redirect" title="دین بهائی">بهائیت</a> را آئینی در اصل منشعب از کلام‌شناسی شیعه (<a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=2206">[۱]</a>، <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.cgie.org.ir/shavad.asp?id=123&avaid=4284">[۲]</a>) می‌دانند و گروهی دیگر از منابع به مستقل بودن این دو از اسلام اشاره دارند (<a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.britannica.com/eb/article-9001542/Bahai-faith">[۳]</a>، <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://altoona.psu.edu/journals/war-crimes/articles/V1/v1n1a3.pdf">[۴]</a>).</small></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="دین" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%AD%D8%AB_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="الگو:مباحث دین"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%AD%D8%AB_%D8%AF%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:مباحث دین (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%AD%D8%AB_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:مباحث دین"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="دین" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="دین">دین</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="نام‌ها" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D8%A7%D9%85_%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="فهرست نام دین‌ها">نام‌ها</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دین‌های غربی (صفحه وجود ندارد)">غربی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="دین‌های ابراهیمی">ابراهیمی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA" title="یهودیت">یهودیت</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3" title="یهودیت ارتدکس">ارتدکس</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="حریدی">حریدی</a> <ul><li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="یهودیت حسیدی">حسیدی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86" title="ارتدکس مدرن">مدرن</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%87%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8%DB%8C" title="صهیونیسم مذهبی">صهیونیسم</a></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="یهودیت محافظه‌کار">محافظه‌کار</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%DA%AF%D8%B1%D8%A7" class="mw-redirect" title="یهودیت اصلاحگرا">اصلاحگرا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%85" title="قرائیم">قرائیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سامری‌گرایی">سامری‌گرایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Haymanot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haymanot (صفحه وجود ندارد)">Haymanot</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA" title="بازسازی خواهی در یهودیت">بازسازی‌خواهی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نوسازی یهودی (صفحه وجود ندارد)">نوسازی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="یهودیت انسان‌گرایانه (صفحه وجود ندارد)">انسان‌گرایانه</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Jewish_religious_movements&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jewish religious movements (صفحه وجود ندارد)">فهرست</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="مسیحیت">مسیحیت</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="کلیسای کاتولیک">کاتولیک</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="کلیسای لاتین">لاتین</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="کلیسای کاتولیک شرقی">شرقی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="کلیسای ارتدکس شرقی">ارتدکس شرقی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="کلیسای ارتدکس مشرقی">ارتدکس مشرقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="نسطوری">نسطوری</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%82" title="کلیسای باستانی مشرق">باستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%82" title="کلیسای آشوری مشرق">آشوری</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Proto-Protestantism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Proto-Protestantism (صفحه وجود ندارد)">Proto-Protestantism</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="هوسی‌ها">هوسی‌ها</a>/<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="کلیسای موراوی">موراوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="والدوسی‌ها">والدوسی‌ها</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="پروتستانتیسم">پروتستانتیسم</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="ادونتیسم">ادونتیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%BE%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="آناباپتیست">آناباپتیست</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B4" title="آمیش">آمیش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Schwarzenau_Brethren&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schwarzenau Brethren (صفحه وجود ندارد)">Brethren</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%AA" title="هاترایت">هاترایت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D9%88%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA" title="منونایت">منونایت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Schwenkfelders&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schwenkfelders (صفحه وجود ندارد)">Schwenkfelders</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="انگلیکان">انگلیکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%BE%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="باپتیست">باپتیست</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="کالوینیسم">کالوینیسم</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="کلیسای کنگره‌گرایان">کنگره‌گرایان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%A8%DB%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="پرسبیترینیسم">پرسبیترینیسم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Continental_Reformed_church&action=edit&redlink=1" class="new" title="Continental Reformed church (صفحه وجود ندارد)">Reformed</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="مسیحیت کاریزماتیک">مسیحیت کاریزماتیک</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%B7%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="پنطیکاستیسم">پنطیکاستیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="جنبش کاریزماتیک">کاریزماتیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Neo-charismatic_movement&action=edit&redlink=1" class="new" title="Neo-charismatic movement (صفحه وجود ندارد)">Neo-charismatic</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="مسیحیت انجیلی">انجیلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Catholic_Apostolic_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="Catholic Apostolic Church (صفحه وجود ندارد)">Irvingism</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="لوتریانیسم">لوتریانیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="متدیسم">متدیسم</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Holiness_movement&action=edit&redlink=1" class="new" title="Holiness movement (صفحه وجود ندارد)">Holiness</a></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="مسیحیت بدون مذهب (صفحه وجود ندارد)">بدون مذهب</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%AB" title="کلیسای برادران پلیموث">پلیموث</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A6%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%87%D8%A7" title="کوئیکرها">کوئیکرها</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Restoration_Movement&action=edit&redlink=1" class="new" title="Restoration Movement (صفحه وجود ندارد)">Restorationism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Esoteric_Christianity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Esoteric Christianity (صفحه وجود ندارد)">Esoteric</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="کاتولیسیسم مستقل (صفحه وجود ندارد)">کاتولیسیسم مستقل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Judaizers&action=edit&redlink=1" class="new" title="Judaizers (صفحه وجود ندارد)">Judaizers</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="سه‌گانه‌ناباوری">سه‌گانه‌ناباوری</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bible_Student_movement&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bible Student movement (صفحه وجود ندارد)">Bible Students</a>/<a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D9%87" title="شاهدان یهوه">شاهدان یهوه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=British_Israelism&action=edit&redlink=1" class="new" title="British Israelism (صفحه وجود ندارد)">British Israelism</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D9%84%D9%81%DB%8C%D9%86" title="کریستادلفین">کریستادلفین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="مورمونیسم">مورمونیسم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D9%86%D8%B7%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85_%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="پنطیکاستیسم یگانه (صفحه وجود ندارد)">پنطیکاستیسم یگانه</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D8%B9%D9%86%D9%88%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مسیحیت معنوی (صفحه وجود ندارد)">معنوی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%88_(%D8%B3%D9%88%DB%8C%D8%AF%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="کلیسای نو (سویدنبرگی) (صفحه وجود ندارد)">سویدنبرگی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tolstoyan_movement&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tolstoyan movement (صفحه وجود ندارد)">Tolstoyan</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="یونیتارینیسم">یونیتارینیسم</a></li></ul></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=List_of_Christian_denominations&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of Christian denominations (صفحه وجود ندارد)">فهرست</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام">اسلام</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DB%8C" title="سنی">سنی</a> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">اشاعره</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="ماتریدی">ماتریدی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="اثریه (صفحه وجود ندارد)">اثریه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C" class="mw-redirect" title="سلفی">سلفی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%AA" title="وهابیت">وهابیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="نوگرایی اسلامی">سلفی نوگرا</a></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="شیعه">شیعه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87_%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="شیعه دوازده‌امامی">دوازده‌امامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="زیدیه">زیدیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87" title="اسماعیلیه">اسماعیلیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86_(%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87)" title="علویان (سوریه)">علویان سوریه</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81" title="تصوف">تصوف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AC" title="خوارج">خوارج</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D9%87" title="اباضیه">اباضیه</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86_(%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87)" title="علویان (ترکیه)">علویان ترکیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="احمدیه">احمدیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%87_(%D8%AF%DB%8C%D9%86)" title="مهدویه (دین)">مهدویه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="قرآنیان">قرآنیان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D8%AA_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="ملت ابراهیم (صفحه وجود ندارد)">ملت ابراهیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8" title="مسلمان بدون مذهب">بدون مذهب</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مذاهب اسلامی">فهرست</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%87" title="بابیه">بابیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%AA" title="بهائیت">بهائیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="دروز">دروز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87%DB%8C_(%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8)" title="علی‌اللهی (مذهب)">علی‌اللهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%A7%D8%A8%D8%A6%D9%87" title="صابئه">صابئه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="راستافاری">راستافاری</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="دین‌های ایرانی">ایرانی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%A7" title="مزدیسنا">مزدیسنا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C_(%D8%AF%DB%8C%D9%86)" title="ایزدی (دین)">ایزدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%AD%D9%82" title="اهل حق">اهل حق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DA%AF_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="استگ دین">استگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DB%8C" title="جنبش روشنی">روشنی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="ادیان شرقی">شرقی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="ادیان شرق آسیا">شرق آسیا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="دین در چین">چینی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="ادیان سنتی چینی">ادیان سنتی چینی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%88%D8%B3%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="کنفسیوس‌گرایی">کنفسیوس‌گرایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Luo_teaching&action=edit&redlink=1" class="new" title="Luo teaching (صفحه وجود ندارد)">Luoism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nuo_folk_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nuo folk religion (صفحه وجود ندارد)">Nuo</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="ادیان نجات‌گرای چینی">نجات‌گرا</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Xiantiandao&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xiantiandao (صفحه وجود ندارد)">Xiantiandao</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="ییگاندائو">ییگاندائو</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="تائوئیسم">تائوئیسم</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Chinese_ritual_mastery_traditions&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chinese ritual mastery traditions (صفحه وجود ندارد)">Folk Taoism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yao_folk_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yao folk religion (صفحه وجود ندارد)">Yao Taoism</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="دین در ژاپن">ژاپنی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%86%D8%AA%D9%88" title="شینتو">شینتو</a> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Shinto_sects_and_schools&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shinto sects and schools (صفحه وجود ندارد)">list</a></i></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shugend%C5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shugendō (صفحه وجود ندارد)">Shugendō</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tenrikyo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tenrikyo (صفحه وجود ندارد)">Tenrikyo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ryukyuan_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ryukyuan religion (صفحه وجود ندارد)">Ryukyuan</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=Religion_in_Korea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religion in Korea (صفحه وجود ندارد)">کره‌ای</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%DA%A9%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="شامونیسم کره‌ای">شامونیسم کره‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A6%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="چئوندوئیسم">چئوندوئیسم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jeung_San_Do&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jeung San Do (صفحه وجود ندارد)">Jeungsanism</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="دین‌های هندی">هندی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="هندوئیسم">هندوئیسم</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B4%D9%86%D9%88%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="ویشنوپرستی">ویشنوپرستی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Krishnaism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Krishnaism (صفحه وجود ندارد)">Krishnaism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sri_Vaishnavism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sri Vaishnavism (صفحه وجود ندارد)">Sri Vaishnavism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Brahma_Sampradaya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Brahma Sampradaya (صفحه وجود ندارد)">Brahma Sampradaya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nimbarka_Sampradaya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nimbarka Sampradaya (صفحه وجود ندارد)">Nimbarka Sampradaya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pushtimarg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pushtimarg (صفحه وجود ندارد)">Pushtimarg</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mahanubhava&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mahanubhava (صفحه وجود ندارد)">Mahanubhava</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ramanandi_Sampradaya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ramanandi Sampradaya (صفحه وجود ندارد)">Ramanandi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Warkari&action=edit&redlink=1" class="new" title="Warkari (صفحه وجود ندارد)">Warkari</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Swaminarayan_Sampradaya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Swaminarayan Sampradaya (صفحه وجود ندارد)">Swaminarayan</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="شیواپرستی">شیواپرستی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Shaiva_Siddhanta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shaiva Siddhanta (صفحه وجود ندارد)">Shaiva Siddhanta</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ganapatya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ganapatya (صفحه وجود ندارد)">Ganapatya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kashmir_Shaivism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kashmir Shaivism (صفحه وجود ندارد)">Kashmiri</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kapalika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kapalika (صفحه وجود ندارد)">Kapalika</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kaumaram&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kaumaram (صفحه وجود ندارد)">Kaumaram</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="لینگایاتیسم">لینگایاتیسم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nath&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nath (صفحه وجود ندارد)">Nath</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Balinese_Hinduism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Balinese Hinduism (صفحه وجود ندارد)">Balinese</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%DA%A9%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="شاکتی‌پرستی">شاکتی‌پرستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%87" title="سنت اسمارته">اسمارته</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Saura_(Hinduism)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Saura (Hinduism) (صفحه وجود ندارد)">Sauraism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C5%9Arauta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Śrauta (صفحه وجود ندارد)">Śrauta</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%85%D8%AA" title="سنت مت">مت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hindu_reform_movements&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hindu reform movements (صفحه وجود ندارد)">Neo-Hinduism</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Hindu_denominations&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hindu denominations (صفحه وجود ندارد)">فهرست</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="بودیسم">بودیسم</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="ترواده">ترواده</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="مهایانه">مهایانه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%85_%DA%86%D8%A7%D9%86" title="بودیسم چان">چان</a>/<a href="/wiki/%D8%B0%D9%86" title="ذن">ذن</a>/<a href="/w/index.php?title=Vietnamese_Thi%E1%BB%81n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vietnamese Thiền (صفحه وجود ندارد)">Thiền</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%E2%80%8C%D8%A8%D9%88%D9%85" title="بوداگرایی پاک‌بوم">پاک‌بوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%86%DB%8C%DA%86%DB%8C%D8%B1%D9%86" title="بوداگرایی نیچیرن">نیچیرن</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%AC%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="وجره‌یانه">وجره‌یانه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AA%D8%A8%D8%AA%DB%8C" title="بودیسم تبتی">تبتی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Buddhist_modernism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Buddhist modernism (صفحه وجود ندارد)">Neo-Buddhism</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="شاخه‌های بوداگرایی">فهرست</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ayyavazhi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ayyavazhi (صفحه وجود ندارد)">Ayyavazhi</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%86_(%D8%AF%DB%8C%D9%86)" title="جین (دین)">جین</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7" title="دیگامبارا">دیگامبارا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C5%9Av%C4%93t%C4%81mbara&action=edit&redlink=1" class="new" title="Śvētāmbara (صفحه وجود ندارد)">Śvētāmbara</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sarnaism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sarnaism (صفحه وجود ندارد)">Sarnaism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kirat_Mundhum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kirat Mundhum (صفحه وجود ندارد)">Kirat Mundhum</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B4" class="mw-redirect" title="مردم کالاش">کالاش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vedda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vedda (صفحه وجود ندارد)">Srilankan Vedda</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ravidassia_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ravidassia religion (صفحه وجود ندارد)">Ravidassia</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86_%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="آیین سیک">سیک</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%87_(%D8%B3%DB%8C%DA%A9)" title="خالصه (سیک)">خالصه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sects_of_Sikhism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sects of Sikhism (صفحه وجود ندارد)">Sects</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%82%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1" class="mw-redirect" title="ادیان قوم‌باور">قومی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان‌های آلتایی">آلتایی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C" title="اسطوره‌شناسی ترکی">ترکی</a>-<a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%DB%8C" title="شمن‌باوری مغولی">مغولی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Burkhanism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Burkhanism (صفحه وجود ندارد)">Burkhanism</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="تنگری‌باوری">تنگری‌باوری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vattisen_Yaly&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vattisen Yaly (صفحه وجود ندارد)">Vattisen Yaly</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tungusic_creation_myth&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tungusic creation myth (صفحه وجود ندارد)">Tungusic</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A7%D9%88%D9%86%DA%A9%DB%8C" title="مردم اونکی">مردم اونکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Manchu_shamanism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Manchu shamanism (صفحه وجود ندارد)">Manchu</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان‌های آستروآسیایی">آستروآسیایی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Vietnamese_folk_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vietnamese folk religion (صفحه وجود ندارد)">Vietnamese</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1o_M%E1%BA%ABu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đạo Mẫu (صفحه وجود ندارد)">Đạo Mẫu</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="کائوداییسم">کائوداییسم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%C3%B2a_H%E1%BA%A3o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hòa Hảo (صفحه وجود ندارد)">Hoahaoism</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sarna_sthal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sarna sthal (صفحه وجود ندارد)">Sarnaism</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان‌های آسترونزیایی">آسترونزیایی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Parmalim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Parmalim (صفحه وجود ندارد)">Batak Parmalim</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dayak_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dayak people (صفحه وجود ندارد)">Dayak</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kaharingan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kaharingan (صفحه وجود ندارد)">Kaharingan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Momolianism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Momolianism (صفحه وجود ندارد)">Momolianism</a></li></ul></li> <li>اندونزیایی <ul><li><a href="/w/index.php?title=Aliran_Kepercayaan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aliran Kepercayaan (صفحه وجود ندارد)">Aliran Kepercayaan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kejaw%C3%A8n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kejawèn (صفحه وجود ندارد)">Kejawèn</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kapitayan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kapitayan (صفحه وجود ندارد)">Kapitayan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pemena&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pemena (صفحه وجود ندارد)">Karo Pemena</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Malaysian_folk_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Malaysian folk religion (صفحه وجود ندارد)">Malaysian</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Indigenous_Philippine_folk_religions&action=edit&redlink=1" class="new" title="Indigenous Philippine folk religions (صفحه وجود ندارد)">Philippine Dayawism</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Indigenous_religious_beliefs_of_the_Tagalog_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Indigenous religious beliefs of the Tagalog people (صفحه وجود ندارد)">Tagalog</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Polynesian_narrative&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polynesian narrative (صفحه وجود ندارد)">Polynesian</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%87%D8%A7%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="دین هاوایی‌ها">هاوایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=M%C4%81ori_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Māori religion (صفحه وجود ندارد)">Māori</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Marapu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marapu (صفحه وجود ندارد)">Sumbese Marapu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sunda_Wiwitan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sunda Wiwitan (صفحه وجود ندارد)">Sundanese Wiwitan</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دین‌های سنتی آمریکایی (صفحه وجود ندارد)">سنتی<br />آمریکایی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Abenaki_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abenaki mythology (صفحه وجود ندارد)">Abenaki</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Anishinaabe_traditional_beliefs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anishinaabe traditional beliefs (صفحه وجود ندارد)">Anishinaabe</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Blackfoot_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Blackfoot mythology (صفحه وجود ندارد)">Blackfoot</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kuksu_(religion)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kuksu (religion) (صفحه وجود ندارد)">Californian</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Miwok_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Miwok mythology (صفحه وجود ندارد)">Miwok</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ohlone_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ohlone mythology (صفحه وجود ندارد)">Ohlone</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pomo_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pomo religion (صفحه وجود ندارد)">Pomo</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cherokee_spiritual_beliefs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cherokee spiritual beliefs (صفحه وجود ندارد)">Cherokee</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chilote_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chilote mythology (صفحه وجود ندارد)">Chilote</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Choctaw_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Choctaw mythology (صفحه وجود ندارد)">Choctaw</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Creek_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Creek mythology (صفحه وجود ندارد)">Creek</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Guarani_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Guarani mythology (صفحه وجود ندارد)">Guarani</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Haida_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haida mythology (صفحه وجود ندارد)">Haida</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ho-Chunk_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ho-Chunk mythology (صفحه وجود ندارد)">Ho-Chunk</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hopi_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hopi mythology (صفحه وجود ندارد)">Hopi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Iroquois_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Iroquois mythology (صفحه وجود ندارد)">Iroquois</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Longhouse_Religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Longhouse Religion (صفحه وجود ندارد)">Longhouse</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Seneca_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Seneca mythology (صفحه وجود ندارد)">Seneca</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wyandot_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wyandot religion (صفحه وجود ندارد)">Wyandot</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jivaroan_peoples&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jivaroan peoples (صفحه وجود ندارد)">Jivaroan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kwakwaka%CA%BCwakw_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kwakwakaʼwakw mythology (صفحه وجود ندارد)">Kwakwakaʼwakw</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lakota_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lakota mythology (صفحه وجود ندارد)">Lakota</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lenape_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lenape mythology (صفحه وجود ندارد)">Lenape</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mapuche_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mapuche religion (صفحه وجود ندارد)">Mapuche</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mesoamerican_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mesoamerican religion (صفحه وجود ندارد)">Mesoamerican</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A2%D8%B2%D8%AA%DA%A9" title="دین آزتک">آزتک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%A7" title="دین مایا">مایا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Olmec_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Olmec religion (صفحه وجود ندارد)">Olmec</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pur%C3%A9pecha_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Purépecha religion (صفحه وجود ندارد)">Purépecha</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Midewiwin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Midewiwin (صفحه وجود ندارد)">Midewiwin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Muisca_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muisca mythology (صفحه وجود ندارد)">Muisca</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Native_American_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="Native American Church (صفحه وجود ندارد)">Native American Church</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%87%D9%88" title="ناواهو">ناواهو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nuu-chah-nulth_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nuu-chah-nulth mythology (صفحه وجود ندارد)">Nuu-chah-nulth</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pawnee_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pawnee mythology (صفحه وجود ندارد)">Pawnee</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tsimshian_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tsimshian mythology (صفحه وجود ندارد)">Tsimshian</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ute_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ute mythology (صفحه وجود ندارد)">Ute</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zuni_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zuni mythology (صفحه وجود ندارد)">Zuni</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%AA%D8%A7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مردم تای (صفحه وجود ندارد)">تای</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="مردم میائو">میائو</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ahom_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ahom religion (صفحه وجود ندارد)">Ahom</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Miao_folk_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Miao folk religion (صفحه وجود ندارد)">Hmongism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mo_(religion)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mo (religion) (صفحه وجود ندارد)">Mo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tai_folk_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tai folk religion (صفحه وجود ندارد)">Satsana Phi</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%A8%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="زبان‌های تبتی-برمه‌ای">تبتی-برمه‌ای</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%86_(%D8%AF%DB%8C%D9%86)" title="بون (دین)">بون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Burmese_folk_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Burmese folk religion (صفحه وجود ندارد)">Burmese</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Benzhuism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Benzhuism (صفحه وجود ندارد)">Benzhuism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bimoism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bimoism (صفحه وجود ندارد)">Bimoism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bathouism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bathouism (صفحه وجود ندارد)">Bathouism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mun_(religion)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mun (religion) (صفحه وجود ندارد)">Bongthingism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Donyi-Polo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Donyi-Polo (صفحه وجود ندارد)">Donyi-Polo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Heraka&action=edit&redlink=1" class="new" title="Heraka (صفحه وجود ندارد)">Heraka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kirat_Mundhum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kirat Mundhum (صفحه وجود ندارد)">Kiratism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qiang_folk_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qiang folk religion (صفحه وجود ندارد)">Qiang</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sanamahism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sanamahism (صفحه وجود ندارد)">Sanamahism</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="ادیان سنتی آفریقایی">سنتی<br />آفریقایی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">شمال آفریقا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Traditional_Berber_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Traditional Berber religion (صفحه وجود ندارد)">Berber</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Church_of_the_Guanche_People&action=edit&redlink=1" class="new" title="Church of the Guanche People (صفحه وجود ندارد)">Guanche church</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="دین در آفریقا (صفحه وجود ندارد)">جنوب<br />صحرای آفریقا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kamba_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kamba people (صفحه وجود ندارد)">Akamba</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Akan_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Akan religion (صفحه وجود ندارد)">Akan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Baluba_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baluba mythology (صفحه وجود ندارد)">Baluba</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bantu_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bantu mythology (صفحه وجود ندارد)">Bantu</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kongo_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kongo religion (صفحه وجود ندارد)">Kongo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zulu_traditional_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zulu traditional religion (صفحه وجود ندارد)">Zulu</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bushongo_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bushongo mythology (صفحه وجود ندارد)">Bushongo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dinka_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dinka religion (صفحه وجود ندارد)">Dinka</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%DA%AF%D9%88%D9%86" title="دوگون">دوگون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Efik_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Efik mythology (صفحه وجود ندارد)">Efik</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dahomean_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dahomean religion (صفحه وجود ندارد)">Fon and Ewe</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ik_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ik people (صفحه وجود ندارد)">Ik</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lotuko_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lotuko mythology (صفحه وجود ندارد)">Lotuko</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lozi_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lozi mythology (صفحه وجود ندارد)">Lozi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lugbara_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lugbara mythology (صفحه وجود ندارد)">Lugbara</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Maasai_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maasai mythology (صفحه وجود ندارد)">Maasai</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mbuti_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mbuti mythology (صفحه وجود ندارد)">Mbuti</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Odinani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Odinani (صفحه وجود ندارد)">Odinani</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=San_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="San religion (صفحه وجود ندارد)">San</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Serer_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Serer religion (صفحه وجود ندارد)">Serer</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tumbuka_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tumbuka mythology (صفحه وجود ندارد)">Tumbuka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Urhobo_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Urhobo people (صفحه وجود ندارد)">Urhobo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Waaqeffanna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Waaqeffanna (صفحه وجود ندارد)">Waaqeffanna</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yoruba_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yoruba religion (صفحه وجود ندارد)">Yoruba</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=If%C3%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ifá (صفحه وجود ندارد)">Ifá</a></li></ul></li></ul> <ul><li><b><a href="/w/index.php?title=African_diaspora_religions&action=edit&redlink=1" class="new" title="African diaspora religions (صفحه وجود ندارد)">Diasporic</a>:</b> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Candombl%C3%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Candomblé (صفحه وجود ندارد)">Candomblé</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Candombl%C3%A9_Bantu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Candomblé Bantu (صفحه وجود ندارد)">Bantu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Candombl%C3%A9_Jej%C3%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Candomblé Jejé (صفحه وجود ندارد)">Jejé</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Candombl%C3%A9_Ketu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Candomblé Ketu (صفحه وجود ندارد)">Ketu</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Comfa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Comfa (صفحه وجود ندارد)">Comfa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Convince&action=edit&redlink=1" class="new" title="Convince (صفحه وجود ندارد)">Convince</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Espiritismo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Espiritismo (صفحه وجود ندارد)">Espiritismo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kumina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kumina (صفحه وجود ندارد)">Kumina</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Obeah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Obeah (صفحه وجود ندارد)">Obeah</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Palo_(religion)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Palo (religion) (صفحه وجود ندارد)">Palo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quimbanda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quimbanda (صفحه وجود ندارد)">Quimbanda</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="سانتریا">سانتریا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tambor_de_Mina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tambor de Mina (صفحه وجود ندارد)">Tambor de Mina</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Trinidad_Orisha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trinidad Orisha (صفحه وجود ندارد)">Trinidad Orisha</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Umbanda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Umbanda (صفحه وجود ندارد)">Umbanda</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Haitian_Vodou&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haitian Vodou (صفحه وجود ندارد)">Vodou</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Louisiana_Voodoo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Louisiana Voodoo (صفحه وجود ندارد)">Voodoo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Winti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Winti (صفحه وجود ندارد)">Winti</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">سایر نژادها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Australian_Aboriginal_religion_and_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Australian Aboriginal religion and mythology (صفحه وجود ندارد)">Aboriginal Australian</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="اساطیر اینویی">اینویی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Papuan_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Papuan mythology (صفحه وجود ندارد)">Papuan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shamanism_in_Siberia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shamanism in Siberia (صفحه وجود ندارد)">Siberian</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=List_of_new_religious_movements&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of new religious movements (صفحه وجود ندارد)">دین‌های<br />جدید</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">مختلط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Brahmoism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Brahmoism (صفحه وجود ندارد)">Brahmoism</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%81%D8%A7" title="فالون دافا">فالون دافا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دین‌های جدید ژاپنی (صفحه وجود ندارد)">ژاپنی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Meivazhi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Meivazhi (صفحه وجود ندارد)">Meivazhi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Modekngei&action=edit&redlink=1" class="new" title="Modekngei (صفحه وجود ندارد)">Modekngei</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=New_Acropolis&action=edit&redlink=1" class="new" title="New Acropolis (صفحه وجود ندارد)">New Acropolis</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%AA_%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D9%86%D9%88" title="معنویت عصر نو">معنویت عصر نو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D9%86%D9%88" title="اندیشه نو">اندیشه نو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D9%86%DB%8C%D8%B4" title="جنبش راجنیش">جنبش راجنیش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Contemporary_Sant_Mat_movements&action=edit&redlink=1" class="new" title="Contemporary Sant Mat movements (صفحه وجود ندارد)">Sant Mat</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7_%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="رادها سوامی">رادها سوامی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="اسپیریتوالیسم">اسپیریتوالیسم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Subud&action=edit&redlink=1" class="new" title="Subud (صفحه وجود ندارد)">Subud</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%B3_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="کارلوس کاستاندا">تنسگریتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D9%85%D8%A7" title="تلما">تلما</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="حکمت الاهی">حکمت الاهی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A6%D9%88-%D8%AA%D8%A6%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%81%DB%8C" title="نئو-تئوسوفی">نئو-تئوسوفی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Agni_Yoga&action=edit&redlink=1" class="new" title="Agni Yoga (صفحه وجود ندارد)">Agni Yoga</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%DB%8C%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="درون‌پویی متعالی">درون‌پویی متعالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D8%AD%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A7" title="جهان‌گرایی توحیدگرا">جهان‌گرایی توحیدگرا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Universal_White_Brotherhood&action=edit&redlink=1" class="new" title="Universal White Brotherhood (صفحه وجود ندارد)">White Brotherhood</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A6%D9%88%D9%BE%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="نئوپاگانیسم">نئوپاگانیسم</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li>آفریقایی <ul><li><a href="/w/index.php?title=Godianism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Godianism (صفحه وجود ندارد)">Godianism</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="هتانیسم">هتانیسم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="پاگانیسم مدرن در بالتیک (صفحه وجود ندارد)">بالتیک</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Dievtur%C4%ABba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dievturība (صفحه وجود ندارد)">Dievturība</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Romuva_(religion)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Romuva (religion) (صفحه وجود ندارد)">Romuva</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%A6%D9%88%D9%BE%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نئوپاگانیسم قفقازی (صفحه وجود ندارد)">قفقازی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%A6%D9%88%D9%BE%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A2%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B2%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نئوپاگانیسم آبخازی (صفحه وجود ندارد)">آبخاز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Adyghe_Xabze&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adyghe Xabze (صفحه وجود ندارد)">چرکسی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="پاگانیسم مدرن در سلت‌ها (صفحه وجود ندارد)">سلت‌ها</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%AF_(%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C)" title="دروئید (امروزی)">دروئید</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86_%DA%98%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="پاگانیسم مدرن ژرمنی (صفحه وجود ندارد)">ژرمنی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%84%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_(%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%86%D9%88)&action=edit&redlink=1" class="new" title="هلنیسم (دین نو) (صفحه وجود ندارد)">هلنیسم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%AE%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بازسازی چندخدایی (صفحه وجود ندارد)">بازسازی چندخدایی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%AE%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بازسازی چندخدایی رومی (صفحه وجود ندارد)">ایتالیایی-رومی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D9%85%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="شمن‌باوری مدرن (صفحه وجود ندارد)">شمن‌باوری مدرن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="زالموکسیانیسم (صفحه وجود ندارد)">رومانیایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%DB%8C%D8%B4_%D8%A8%D9%88%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="کیش بومی اسلاوی (صفحه وجود ندارد)">اسلاوی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="پاگانیسم مدرن اورالی (صفحه وجود ندارد)">اورالی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%DB%8C%D8%B4_%D8%A8%D9%88%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="کیش بومی استونیایی (صفحه وجود ندارد)">استونیایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%DB%8C%D8%B4_%D8%A8%D9%88%D9%85%DB%8C_%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="کیش بومی فنلاندی (صفحه وجود ندارد)">فنلاندی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%DB%8C%D8%B4_%D8%A8%D9%88%D9%85%DB%8C_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="کیش بومی مجار (صفحه وجود ندارد)">مجار</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%DB%8C%D8%B4_%D8%A8%D9%88%D9%85%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="کیش بومی ماری (صفحه وجود ندارد)">ماری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%DB%8C%D8%B4_%D8%A8%D9%88%D9%85%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="کیش بومی موردوین (صفحه وجود ندارد)">موردوین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D9%85%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C_(%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="شمن‌باوری سامی (اسکاندیناوی) (صفحه وجود ندارد)">سامی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%D8%AF%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AA_%D9%88%D9%88%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="اودمورت ووس (صفحه وجود ندارد)">اودمورت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ویکا">ویکا</a> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=List_of_Neopagan_movements&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of Neopagan movements (صفحه وجود ندارد)">فهرست</a></i></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">از آغاز</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="حکمت انسانی">حکمت انسانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Discordianism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Discordianism (صفحه وجود ندارد)">Discordianism</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="اکنکار">اکنکار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85" title="راه چهارم">راه چهارم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%87" title="جنبش الهه">جنبش الهه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jediism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jediism (صفحه وجود ندارد)">Jediism</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B7%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="شیطان‌پرستی">شیطان‌پرستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="ساینتولوژی">ساینتولوژی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=UFO_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="UFO religion (صفحه وجود ندارد)">UFO religion</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="رائلیان">رائلیان</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="تاریخ" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8" title="تاریخ ادیان و مذاهب">تاریخ</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" class="mw-redirect" title="ادیان پیشاتاریخ">پیشاتاریخ</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Paleolithic_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paleolithic religion (صفحه وجود ندارد)">Paleolithic</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%85_%D8%A2%DB%8C%D9%86%D9%88_(%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86)#دین" title="قوم آینو (ژاپن)">آینو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="اسطوره‌شناسی عرب">عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اساطیر ارمنستان">ارمنستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="اساطیر بالتیک">بالتیک</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="اساطیر پروسی">پروسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1_%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="اساطیر لتونیایی">لتونیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1_%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="اساطیر لیتوانیایی">لیتوانیایی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اساطیر باسکی (صفحه وجود ندارد)">باسکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1_%D8%B3%D9%84%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="اساطیر سلت باستان (صفحه وجود ندارد)">سلتی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%AF" title="دروئید">دروئید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D9%86%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="اساطیر ایرلندی">ایرلندی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cook_Islands_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cook Islands mythology (صفحه وجود ندارد)">Cook Islands</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dravidian_folk_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dravidian folk religion (صفحه وجود ندارد)">Dravidian</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="دین مصر باستان">مصری</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="آتون‌پرستی">آتون‌پرستی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Etruscan_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Etruscan religion (صفحه وجود ندارد)">Etruscan</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="اسطوره‌شناسی فنلاندی">فنلاندی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fuegians&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fuegians (صفحه وجود ندارد)">Fuegian</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Selk%27nam_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Selk'nam mythology (صفحه وجود ندارد)">Selk'nam</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Georgian_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georgian mythology (صفحه وجود ندارد)">Georgian</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%DA%98%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="بت پرستی ژرمنی">ژرمنی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%A2%D9%86%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="بت پرستی آنگلوساکسون">آنگلوساکسون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Continental_Germanic_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Continental Germanic mythology (صفحه وجود ندارد)">Continental</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Frankish_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frankish mythology (صفحه وجود ندارد)">Frankish</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AA%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%B3" class="mw-redirect" title="بت‌پرستی نورس">نورس</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="اساطیر یونانی">یونانی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="ادیان اسرارآمیز یونانی-رومی">یونانی-رومی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%81%D8%A6%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="آیین اورفئوسی">اورفئوسی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="گنوسیسم">گنوسیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="هرمسیه">هرمسیه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Greco-Buddhism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Greco-Buddhism (صفحه وجود ندارد)">Greco-Buddhism</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Traditional_Berber_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Traditional Berber religion (صفحه وجود ندارد)">گوانچه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religion_of_the_Indus_Valley_Civilization&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religion of the Indus Valley Civilization (صفحه وجود ندارد)">دره سند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hittite_mythology_and_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hittite mythology and religion (صفحه وجود ندارد)">Hittite</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hungarian_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hungarian mythology (صفحه وجود ندارد)">Hungarian</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hurrian_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hurrian religion (صفحه وجود ندارد)">Hurrian</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Inca_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inca mythology (صفحه وجود ندارد)">Inca</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jamaican_Maroon_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jamaican Maroon religion (صفحه وجود ندارد)">Jamaican Maroon</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C" title="آیین مانوی">مانویت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B2%D8%AF%DA%A9" title="آیین مزدک">مزدکیه</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Melanesian_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Melanesian mythology (صفحه وجود ندارد)">Melanesian</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ادیان میانرودان باستان">میانرودان</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="دین سومری">سومری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B4_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="کیش بابلی">بابلی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Micronesian_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Micronesian mythology (صفحه وجود ندارد)">Micronesian</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Nauruan_indigenous_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nauruan indigenous religion (صفحه وجود ندارد)">Nauruan</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Olmec_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Olmec religion (صفحه وجود ندارد)">Olmec</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Paleo-Balkan_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paleo-Balkan mythology (صفحه وجود ندارد)">Paleo-Balkan</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Albanian_folk_beliefs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Albanian folk beliefs (صفحه وجود ندارد)">Albanian</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Illyrian_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Illyrian religion (صفحه وجود ندارد)">Illyrian</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thracian_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thracian religion (صفحه وجود ندارد)">Thracian</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="داس‌ها">داس‌ها</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="دین نیاهندواروپایی">نیاهندوایرانی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%88%D8%AF%D8%A7%D8%A6%DB%8C" class="mw-redirect" title="دین ودائی">ودائی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86_%DA%A9%D9%87%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آیین کهن ایرانی">ایرانی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rapa_Nui_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rapa Nui mythology (صفحه وجود ندارد)">Rapa Nui</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D9%88%D9%85_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="دین روم باستان">روم باستان</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A8%D9%84%DB%8C_(%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" class="mw-redirect" title="سیبلی (اسطوره‌شناسی)">سیبلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Imperial_cult_of_ancient_Rome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Imperial cult of ancient Rome (صفحه وجود ندارد)">Imperial cult</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C" title="دین گالی رومی">دین گالی رومی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="مهرپرستی">مهرپرستی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mysteries_of_Isis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mysteries of Isis (صفحه وجود ندارد)">Mysteries of Isis</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="دین باستانی سامی">سامی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ancient_Canaanite_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ancient Canaanite religion (صفحه وجود ندارد)">Canaanite</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Punic_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Punic religion (صفحه وجود ندارد)">Punic</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="یهوه‌پرستی">یهوه‌پرستی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B3%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="دین سکایی">سکایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="پاگانیسم اسلاوی">اسلاوی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Somali_mythology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Somali mythology (صفحه وجود ندارد)">سومالی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tongan_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tongan religion (صفحه وجود ندارد)">Tongan</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%88#دین" title="اورارتو">اورارتو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vainakh_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vainakh religion (صفحه وجود ندارد)">Vainakh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zapotec_civilization&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zapotec civilization (صفحه وجود ندارد)">Zapotec</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="مباحث" style="font-size:114%;margin:0 4em">مباحث</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">جنبه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="ارتداد">ارتداد</a> / <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="ناوابستگی دینی">ناوابستگی دینی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Call_to_prayer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Call to prayer (صفحه وجود ندارد)">Call to prayer</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="رفتار دینی (صفحه وجود ندارد)">رفتار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="ایمان">ایمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="روحانی">روحانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="تغییر دین">تغییر دین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%87%DB%8C%D8%AA" title="الوهیت">الوهیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="فرقه دینی">فرقه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Entheogen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Entheogen (صفحه وجود ندارد)">Entheogens</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%82%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1" class="mw-redirect" title="ادیان قوم‌باور">قوم‌باور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="ایمان">ایمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%B4%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="آتش‌پرستی">آتش‌پرستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B9%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="دین عامیانه">دین عامیانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D8%A7" title="خدا">خدا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88" title="ایزدبانو">ایزدبانو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%88%D9%85%DB%8C" title="دین بومی">دین بومی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D8%B4%D9%86" title="مدیتیشن">مدیتیشن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="رهبانیت">رهبانیت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A8" title="راهب">راهب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A8%D9%87" title="راهبه">راهبه</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86" title="عرفان">عرفان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%88_%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دین و اسطوره‌شناسی">اسطوره‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D8%AA%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="طبیعت‌پرستی">طبیعت‌پرستی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%87%D9%86%D9%88%D8%AA" title="کهنوت">کهنوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3" title="ارتدکس">ارتدکس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Orthopraxy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orthopraxy (صفحه وجود ندارد)">Orthopraxy</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2" title="نماز">نماز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA" title="نبوت">نبوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%B1%D8%A8%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="تجربه دینی">تجربه دینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="آیین">آیین</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="نیایش‌سرایی">نیایش‌سرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86_%D8%B7%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="آیین طهارت">آیین طهارت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="قربانی کردن">قربانی کردن</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%AA" title="معنویت">معنویت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="فراطبیعی">فراطبیعی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religious_symbol&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religious symbol (صفحه وجود ندارد)">Symbols</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religious_views_on_truth&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religious views on truth (صفحه وجود ندارد)">Truth</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Water_and_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Water and religion (صفحه وجود ندارد)">Water</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%B4" title="پرستش">پرستش</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="نیایشگاه">نیایشگاه</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="خداباوری">خداباوری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="زنده‌انگاری">زنده‌انگاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="دادارباوری">دادارباوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="دوگانه‌باوری">دوگانه‌باوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%E2%80%8C%D8%AE%D8%AF%D8%A7%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="تک‌خداگزینی">تک‌خداگزینی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="یکتاپرستی">یکتاپرستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="غیرخداباوری">غیرخداباوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="خدافراگیردانی">خدافراگیردانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%AE%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="همه‌خدایی">همه‌خدایی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="چندخداپرستی">چندخداپرستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="تراخداباوری">تراخداباوری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دین‌شناسی">دین‌شناسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="انسان‌شناسی دین">انسان‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="علم شناختی دین">علوم شناختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="دین‌شناسی تطبیقی">تطبیقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B4%D8%A3_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="منشأ فرگشتی ادیان">منشأ فرگشتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="روان‌شناسی فرگشتی دین">روان‌شناسی فرگشتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8" title="تاریخ ادیان و مذاهب">تاریخ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%B9%D8%B5%D8%A7%D8%A8_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="علوم اعصاب دین">علوم اعصاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="فلسفه دین">فلسفه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="روان‌شناسی دین">روان‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="جامعه‌شناسی دین">جامعه‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="الهیات">الهیات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%A8%D9%88%D8%B7_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="نظریه‌های مربوط به ادیان">نظریه‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%AF%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="زنان و دین (صفحه وجود ندارد)">زنان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%88_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87" title="رده:دین و جامعه">دین<br />و جامعه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%88_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="دین و باروری">باروری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%88_%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دین و کشاورزی (صفحه وجود ندارد)">کشاورزی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%88_%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="دین و تجارت (صفحه وجود ندارد)">تجارت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="روحانی">روحانی</a> / <a href="/w/index.php?title=Laity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Laity (صفحه وجود ندارد)">Laity</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="رهبانیت">رهبانیت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%87%D9%86%D9%88%D8%AA" title="کهنوت">کهنوت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%DB%8C%D8%B4" title="کشیش">کشیش</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="تغییر دین">تغییر دین</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Religious_assimilation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religious assimilation (صفحه وجود ندارد)">assimilation</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A8%D9%84%D8%BA_%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8%DB%8C" title="مبلغ مذهبی">مبلغ مذهبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9%DB%8C%D8%B4" class="mw-redirect" title="نوکیش">نوکیش</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%88_%D8%AF%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="کم‌توانی و دین (صفحه وجود ندارد)">کم‌توانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="تعلیمات دینی">تعلیمات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%B5%D8%A8_%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8%DB%8C" title="تعصب مذهبی">تعصب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آزادی ادیان">آزادی</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AB%D8%B1%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="کثرت‌گرایی دینی">کثرت‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D9%81%DB%8C%D9%82%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تلفیق‌گرایی">تلفیق‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7" title="مدارا">مدارا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Universalism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Universalism (صفحه وجود ندارد)">universalism</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="بنیادگرایی">بنیادگرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AF_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="رشد دین">رشد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B4%D8%AD%D8%A7%D9%84%DB%8C#شادی_در_کیش‌ها" title="خوشحالی">شادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%88_%D9%87%D9%85%D8%AC%D9%86%D8%B3%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="دین و همجنس‌گرایی">همجنس‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D8%AA" title="دین اقلیت">اقلیت‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%84%DB%8C" title="کلیسای ملی">کلیسای ملی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%85%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1" title="اهمیت دین بر پایه کشور">اهمیت ملی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="فهرست جمعیت‌های دینی">جمعیت‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religiocentrism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religiocentrism (صفحه وجود ندارد)">Religiocentrism</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C_(%D8%AF%DB%8C%D9%86)" title="جدایی (دین)">جدایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D9%88_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="رابطه علم و دین">علم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="دین رسمی">دین رسمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="حاکمیت دینی">حاکمیت دینی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%88_%D8%AF%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="گیاه‌خواری و دین (صفحه وجود ندارد)">گیاه‌خواری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C%DB%8C_%D9%88_%D8%AF%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بازی‌های ویدیویی و دین (صفحه وجود ندارد)">بازی‌های ویدیویی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA_%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="خشونت دینی">خشونت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="آزار دینی">آزار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="تروریسم دینی">تروریسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="جنگ دینی">جنگ</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AB%D8%B1%D9%88%D8%AA_%D9%88_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="ثروت و دین">ثروت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="سکولاریسم">سکولاریسم</a><br />و <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="بی‌دینی">بی‌دینی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ندانم‌گرایی">ندانم‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B6%D8%AF_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="ضد دین">ضد دین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="خداناباوری">خداناباوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%AF_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="نقد دین">نقد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Positive_deconstruction&action=edit&redlink=1" class="new" title="Positive deconstruction (صفحه وجود ندارد)">Deconstruction</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_(%D8%A2%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D9%86%D8%AF)" title="عینیت‌گرایی (آین رند)">عینیت‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="انسان‌گرایی سکولار">انسان‌گرایی سکولار</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="الهیات سکولار (صفحه وجود ندارد)">الهیات سکولار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="سکولارسازی">سکولارسازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B2_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA" title="جدایی دین از دولت">جدایی دین از دولت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">مرورها<br />و <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7_%D8%A8%D8%A7_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="رده:فهرست‌های مرتبط با دین">فهرست‌ها</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Index_of_religion-related_articles&action=edit&redlink=1" class="new" title="Index of religion-related articles (صفحه وجود ندارد)">Index</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Outline_of_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Outline of religion (صفحه وجود ندارد)">Outline</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Timeline_of_religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Timeline of religion (صفحه وجود ندارد)">Timeline</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Table_of_prophets_of_Abrahamic_religions&action=edit&redlink=1" class="new" title="Table of prophets of Abrahamic religions (صفحه وجود ندارد)">Abrahamic prophets</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_people_who_have_been_considered_deities&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of people who have been considered deities (صفحه وجود ندارد)">Deification</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AE%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="فهرست خدایان">خدایان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_founders_of_religious_traditions&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of founders of religious traditions (صفحه وجود ندارد)">Founders</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%E2%80%8C%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="فهرست بزرگترین اجتماعات مسالمت‌آمیز جهان">بزرگترین اجتماعات</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Names_of_God&action=edit&redlink=1" class="new" title="Names of God (صفحه وجود ندارد)">Names of God</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_new_religious_movements&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of new religious movements (صفحه وجود ندارد)">New religious movements</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_religious_organizations&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of religious organizations (صفحه وجود ندارد)">Organizations</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D8%A7%D9%85_%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="فهرست نام دین‌ها">نام دین‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_religious_studies_scholars&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of religious studies scholars (صفحه وجود ندارد)">Scholars</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="font-weight:bold;"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="رده:دین">رده</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7" title="درگاه:ادیان و باورها">درگاه</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐6597446f9d‐cnsfq Cached time: 20241114204237 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.545 seconds Real time usage: 0.699 seconds Preprocessor visited node count: 3293/1000000 Post‐expand include size: 306190/2097152 bytes Template argument size: 5793/2097152 bytes Highest expansion depth: 13/100 Expensive parser function count: 7/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 40099/5000000 bytes Lua time usage: 0.247/10.000 seconds Lua memory usage: 5207795/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 472.724 1 -total 28.17% 133.175 2 الگو:Sidebar_with_collapsible_lists 27.91% 131.944 1 الگو:عقاید_اسلام 19.35% 91.481 1 الگو:پانویس 17.13% 80.988 4 الگو:Navbox 16.73% 79.065 1 الگو:بدون_منبع 15.14% 71.591 1 الگو:یادکرد_وب 13.97% 66.030 2 الگو:Ambox 13.48% 63.724 1 الگو:مذاهب_اسلامی 11.36% 53.707 1 الگو:مباحث_دین --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:52901:|#|:idhash:canonical and timestamp 20241114204237 and revision id 39544302. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=اشاعره&oldid=39544302">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=اشاعره&oldid=39544302</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="رده:الهیات اسلامی">الهیات اسلامی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87" title="رده:اشاعره">اشاعره</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B5%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="رده:اصطلاحات اسلامی">اصطلاحات اسلامی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%B3%D9%86%D9%86" title="رده:تسنن">تسنن</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%84%D9%85_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85" title="رده:علم کلام">علم کلام</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="رده:فلسفه اسلامی">فلسفه اسلامی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%DA%A9%D8%AA%D8%A8_%D8%A7%D8%AA%D9%85%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="رده:مکتب اتم‌گرایی">مکتب اتم‌گرایی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%DA%A9%D8%AA%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="رده:مکتب‌های فلسفی اسلامی">مکتب‌های فلسفی اسلامی</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="رده:مقاله‌های بدون منبع">مقاله‌های بدون منبع</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="رده:همه مقاله‌های بدون منبع">همه مقاله‌های بدون منبع</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B4%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%B4%DB%8C%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="رده:مقاله‌های دارای مشکلات شیوه‌نامه‌ای ویکی‌پدیا">مقاله‌های دارای مشکلات شیوه‌نامه‌ای ویکی‌پدیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B3%D8%A8%DA%A9" title="رده:همه مقاله‌های نیازمند ویرایش سبک">همه مقاله‌های نیازمند ویرایش سبک</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B3%D8%A8%DA%A9_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="رده:مقاله‌های نیازمند ویرایش سبک ویکی‌پدیا">مقاله‌های نیازمند ویرایش سبک ویکی‌پدیا</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۱۹ مهٔ ۲۰۲۴ ساعت ۱۴:۲۶ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-74cc59cb9d-v9rp2","wgBackendResponseTime":142,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.545","walltime":"0.699","ppvisitednodes":{"value":3293,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":306190,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":5793,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":7,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":40099,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 472.724 1 -total"," 28.17% 133.175 2 الگو:Sidebar_with_collapsible_lists"," 27.91% 131.944 1 الگو:عقاید_اسلام"," 19.35% 91.481 1 الگو:پانویس"," 17.13% 80.988 4 الگو:Navbox"," 16.73% 79.065 1 الگو:بدون_منبع"," 15.14% 71.591 1 الگو:یادکرد_وب"," 13.97% 66.030 2 الگو:Ambox"," 13.48% 63.724 1 الگو:مذاهب_اسلامی"," 11.36% 53.707 1 الگو:مباحث_دین"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.247","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5207795,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-6597446f9d-cnsfq","timestamp":"20241114204237","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0627\u0634\u0627\u0639\u0631\u0647","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q539918","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q539918","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-09-29T11:24:36Z","dateModified":"2024-05-19T14:26:10Z"}</script> </body> </html>