CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="eo" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Indianoj - Vikipedio</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )eowikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januaro","februaro","marto","aprilo","majo","junio","julio","aŭgusto","septembro","oktobro","novembro","decembro"],"wgRequestId":"ac96eb62-83cb-4a92-b124-23d24a524f1b","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Indianoj","wgTitle":"Indianoj","wgCurRevisionId":8954406,"wgRevisionId":8954406,"wgArticleId":22521,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn","Artikoloj kun Vikidatumaj bildoj","Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo","Legindaj artikoloj de nekonata dato","Legindaj artikoloj","Indianoj","Indiana kulturo"],"wgPageViewLanguage":"eo","wgPageContentLanguage":"eo","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Indianoj","wgRelevantArticleId":22521,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":8954406,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"eo","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"eo"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q36747","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.gadget.niceInfoboxes":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.gallery","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.Rekta-ligilo-al-Komunejo","ext.gadget.DocTabs","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=eo&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=ext.gadget.niceInfoboxes&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.21"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Amerindian_girl_holding_her_little_brother.png/1200px-Amerindian_girl_holding_her_little_brother.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Amerindian_girl_holding_her_little_brother.png/960px-Amerindian_girl_holding_her_little_brother.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1200"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="960"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Indianoj - Vikipedio"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//eo.m.wikipedia.org/wiki/Indianoj"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redakti" href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipedio (eo)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//eo.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Indianoj"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eo"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipedio Atom-fonto" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Lastaj_%C5%9Dan%C4%9Doj&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Indianoj rootpage-Indianoj skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltu al enhavo</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Retejo"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Ĉefa menuo" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ĉefa menuo" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ĉefa menuo</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ĉefa menuo</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">kaŝi</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigado </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-desciption" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do"><span>Ĉefpaĝo</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portalo:Komunumo" title="Pri la projekto, kion vi povas fari, kie vi povas trovi ion"><span>Komunuma portalo</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:Diskutejo"><span>Diskutejo</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:Aktuala%C4%B5oj" title="Trovi fonajn informojn pri nunaj eventoj"><span>Aktualaĵoj</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Lastaj_%C5%9Dan%C4%9Doj" title="Listo de la lastaj ŝanĝoj en la vikio. [r]" accesskey="r"><span>Lastaj ŝanĝoj</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Novaj_pa%C4%9Doj"><span>Novaj paĝoj</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Hazarda_pa%C4%9Do" title="Iri al hazarda paĝo [x]" accesskey="x"><span>Hazarda paĝo</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Helpo:Enhavo" title="La loko por eltrovi"><span>Helpo</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Specialaj_pa%C4%9Doj"><span>Specialaj paĝoj</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Vikipedio" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-eo.svg" style="width: 6.875em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-eo.svg" width="109" height="13" style="width: 6.8125em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Ser%C4%89i" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Serĉi tra Vikipedio [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Serĉi</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Serĉi tra Vikipedio" aria-label="Serĉi tra Vikipedio" autocapitalize="sentences" title="Serĉi tra Vikipedio [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specialaĵo:Serĉi"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Serĉi</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Personaj iloj"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspekto"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aspekto" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aspekto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=eo.wikipedia.org&uselang=eo" class=""><span>Donaci</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Krei_konton&returnto=Indianoj" title="Ni rekomendas ke vi kreu uzantokonton kaj ensalutu, kvankam tio ne estas deviga" class=""><span>Krei konton</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Ensaluti&returnto=Indianoj" title="Ni rekomendas ke vi ensalutu, kvankam tio ne estas devige. [o]" accesskey="o" class=""><span>Ensaluti</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Pliaj agordoj" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Personaj iloj" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Personaj iloj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menuo de uzanto" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=eo.wikipedia.org&uselang=eo"><span>Donaci</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Krei_konton&returnto=Indianoj" title="Ni rekomendas ke vi kreu uzantokonton kaj ensalutu, kvankam tio ne estas deviga"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Krei konton</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Ensaluti&returnto=Indianoj" title="Ni rekomendas ke vi ensalutu, kvankam tio ne estas devige. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Ensaluti</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Paĝoj por elsalutitaj redaktistoj <a href="/wiki/Helpo:Enkonduko" aria-label="Lernu pli pri redaktado"><span>Lernu pli</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Miaj_kontribuoj" title="Listo de redaktoj faritaj el ĉi tiu IPa adreso [y]" accesskey="y"><span>Kontribuoj</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Mia_diskutpa%C4%9Do" title="Diskuto pri redaktoj sub tiu ĉi IP adreso [n]" accesskey="n"><span>Diskuto</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Retejo"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Enhavo" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Enhavo</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">kaŝi</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Komenco</div> </a> </li> <li id="toc-Etimologio_kaj_signifo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Etimologio_kaj_signifo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Etimologio kaj signifo</span> </div> </a> <ul id="toc-Etimologio_kaj_signifo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Historio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Historio</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Historio-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Historio subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Historio-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Malnovaj_teorioj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Malnovaj_teorioj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Malnovaj teorioj</span> </div> </a> <ul id="toc-Malnovaj_teorioj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Plej_novaj_malkovroj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Plej_novaj_malkovroj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Plej novaj malkovroj</span> </div> </a> <ul id="toc-Plej_novaj_malkovroj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Adaptiĝo_al_medio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Adaptiĝo_al_medio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Adaptiĝo al medio</span> </div> </a> <ul id="toc-Adaptiĝo_al_medio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hispana_konkero" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hispana_konkero"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Hispana konkero</span> </div> </a> <ul id="toc-Hispana_konkero-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eŭropa_koloniigo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Eŭropa_koloniigo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Eŭropa koloniigo</span> </div> </a> <ul id="toc-Eŭropa_koloniigo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Percepto_el_Eŭropo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Percepto_el_Eŭropo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Percepto el Eŭropo</span> </div> </a> <ul id="toc-Percepto_el_Eŭropo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Nuntempa_vivo_de_indianoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Nuntempa_vivo_de_indianoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Nuntempa vivo de indianoj</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Nuntempa_vivo_de_indianoj-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Nuntempa vivo de indianoj subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Nuntempa_vivo_de_indianoj-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Meza_kaj_suda_Ameriko" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Meza_kaj_suda_Ameriko"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Meza kaj suda Ameriko</span> </div> </a> <ul id="toc-Meza_kaj_suda_Ameriko-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nord-Ameriko" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nord-Ameriko"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Nord-Ameriko</span> </div> </a> <ul id="toc-Nord-Ameriko-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Kulturo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kulturo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Kulturo</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Kulturo-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Kulturo subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Kulturo-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Skriboj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Skriboj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Skriboj</span> </div> </a> <ul id="toc-Skriboj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lingvoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lingvoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Lingvoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Lingvoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Famaj_indianoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Famaj_indianoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Famaj indianoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Famaj_indianoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Indianoj_en_Esperanto" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Indianoj_en_Esperanto"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Indianoj en Esperanto</span> </div> </a> <ul id="toc-Indianoj_en_Esperanto-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bildgalerio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bildgalerio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Bildgalerio</span> </div> </a> <ul id="toc-Bildgalerio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Referencoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Referencoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Referencoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Referencoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Literaturo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Literaturo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Literaturo</span> </div> </a> <ul id="toc-Literaturo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vidu_ankaŭ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Vidu_ankaŭ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Vidu ankaŭ</span> </div> </a> <ul id="toc-Vidu_ankaŭ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eksteraj_ligiloj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Eksteraj_ligiloj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Eksteraj ligiloj</span> </div> </a> <ul id="toc-Eksteraj_ligiloj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Enhavo" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Enhavtabelo" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝaltu la enhavtabelon" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ŝaltu la enhavtabelon</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Indianoj</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Iru al artikolo en alia lingvo. Havebla en 121 lingvo" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-121" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">121 lingvoj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%B8%D1%86%D3%99%D0%B0" title="Аиндеицәа — abĥaza" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Аиндеицәа" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="abĥaza" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Indiane" title="Indiane — afrikansa" lang="af" hreflang="af" data-title="Indiane" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikansa" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Indianer" title="Indianer — svisgermana" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Indianer" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="svisgermana" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Scr%C3%A6lingas" title="Scrælingas — Old English" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Scrælingas" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Old English" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B9%D9%88%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%84%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%83%D8%AA%D9%8A%D9%86" title="الشعوب الأصلية في الأمريكتين — araba" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الشعوب الأصلية في الأمريكتين" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="araba" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%83%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B5%D9%84%D9%8A%D9%8A%D9%86" title="امريكان اصليين — Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="امريكان اصليين" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Ind%C3%ADxenes_d%27Am%C3%A9rica" title="Indíxenes d'América — astura" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Indíxenes d'América" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="astura" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Hindil%C9%99r" title="Hindilər — azerbajĝana" lang="az" hreflang="az" data-title="Hindilər" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbajĝana" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7_%DB%8C%D8%A6%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%B1%DB%8C" title="آمریکا یئرلیلری — South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="آمریکا یئرلیلری" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%B5%D1%86%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Индеецтар — baŝkira" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Индеецтар" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baŝkira" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Indiana" title="Indiana — Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Indiana" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Indien%C4%81" title="Indienā — Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Indienā" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BD%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D0%B9%D1%86%D1%8B" title="Індзейцы — belorusa" lang="be" hreflang="be" data-title="Індзейцы" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belorusa" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BD%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D0%B9%D1%86%D1%8B" title="Індзейцы — Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Індзейцы" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8" title="Индианци — bulgara" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Индианци" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bulgara" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%AE%E0%A7%87%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B0_%E0%A6%86%E0%A6%A6%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%B8%E0%A7%80" title="আমেরিকার আদিবাসী — bengala" lang="bn" hreflang="bn" data-title="আমেরিকার আদিবাসী" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengala" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Amerindianed" title="Amerindianed — bretona" lang="br" hreflang="br" data-title="Amerindianed" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretona" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Domoroda%C4%8Dki_narodi_Amerike" title="Domorodački narodi Amerike — bosna" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Domorodački narodi Amerike" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosna" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Pobles_ind%C3%ADgenes_d%27Am%C3%A8rica" title="Pobles indígenes d'Amèrica — kataluna" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Pobles indígenes d'Amèrica" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataluna" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%B1%D9%BE%DB%8E%D8%B3%D8%AA%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="سوورپێستەکان — sorana" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="سوورپێستەکان" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorana" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Tam%C4%B1r_Amerikal%C4%B1lar%C4%B1" title="Tamır Amerikalıları — Crimean Tatar" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Tamır Amerikalıları" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Crimean Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Indi%C3%A1ni" title="Indiáni — ĉeĥa" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Indiáni" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ĉeĥa" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%B5%D0%BC" title="Индейсем — ĉuvaŝa" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Индейсем" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="ĉuvaŝa" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="rekomendata artikolo"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Amerikas_oprindelige_folk" title="Amerikas oprindelige folk — dana" lang="da" hreflang="da" data-title="Amerikas oprindelige folk" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="dana" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Indianer" title="Indianer — germana" lang="de" hreflang="de" data-title="Indianer" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="germana" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Postesuri" title="Postesuri — Dimli" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Postesuri" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Dimli" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CE%B8%CE%B1%CE%B3%CE%B5%CE%BD%CE%B5%CE%AF%CF%82_%CF%80%CE%BB%CE%B7%CE%B8%CF%85%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%AF_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%91%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82" title="Ιθαγενείς πληθυσμοί της Αμερικής — greka" lang="el" hreflang="el" data-title="Ιθαγενείς πληθυσμοί της Αμερικής" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="greka" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Indigenous_peoples_of_the_Americas" title="Indigenous peoples of the Americas — angla" lang="en" hreflang="en" data-title="Indigenous peoples of the Americas" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angla" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Ind%C3%ADgenas_de_Am%C3%A9rica" title="Indígenas de América — hispana" lang="es" hreflang="es" data-title="Indígenas de América" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hispana" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Indiaanlased" title="Indiaanlased — estona" lang="et" hreflang="et" data-title="Indiaanlased" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estona" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Amerindiar" title="Amerindiar — eŭska" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Amerindiar" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="eŭska" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A8%D9%88%D9%85%DB%8C_%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="مردم بومی قاره آمریکا — persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="مردم بومی قاره آمریکا" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="rekomendata artikolo"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Intiaanit" title="Intiaanit — finna" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Intiaanit" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finna" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Indiaanlas%C3%B5q" title="Indiaanlasõq — Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Indiaanlasõq" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Upprunaf%C3%B3lk_%C3%AD_Nor%C3%B0ur-_og_Su%C3%B0uramerika" title="Upprunafólk í Norður- og Suðuramerika — feroa" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Upprunafólk í Norður- og Suðuramerika" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="feroa" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Autochtones_d%27Am%C3%A9rique" title="Autochtones d'Amérique — franca" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Autochtones d'Amérique" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="franca" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Indiooner" title="Indiooner — nord-frisa" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Indiooner" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="nord-frisa" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Yndianen" title="Yndianen — okcident-frisa" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Yndianen" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="okcident-frisa" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Bund%C3%BAchasaigh_Mheirice%C3%A1" title="Bundúchasaigh Mheiriceá — irlanda" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Bundúchasaigh Mheiriceá" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlanda" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Pobos_ind%C3%ADxenas_de_Am%C3%A9rica" title="Pobos indíxenas de América — galega" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Pobos indíxenas de América" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galega" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A2%D7%9E%D7%99%D7%9D_%D7%99%D7%9C%D7%99%D7%93%D7%99%D7%9D_%D7%91%D7%99%D7%91%D7%A9%D7%AA_%D7%90%D7%9E%D7%A8%D7%99%D7%A7%D7%94" title="עמים ילידים ביבשת אמריקה — hebrea" lang="he" hreflang="he" data-title="עמים ילידים ביבשת אמריקה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrea" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%82%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%A8_(%E0%A4%85%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE_%E0%A4%95%E0%A5%87_%E0%A4%86%E0%A4%A6%E0%A4%BF%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%80)" title="इंडियन (अमेरिका के आदिवासी) — hinda" lang="hi" hreflang="hi" data-title="इंडियन (अमेरिका के आदिवासी)" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hinda" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="elstara artikolo"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Indijanci" title="Indijanci — kroata" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Indijanci" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="kroata" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Indi%C3%A1nok" title="Indiánok — hungara" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Indiánok" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="hungara" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%B6%D5%A4%D5%AF%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Հնդկացիներ — armena" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Հնդկացիներ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armena" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Indiano_american" title="Indiano american — Interlingvao" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Indiano american" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="Interlingvao" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Kelompok_pribumi_di_Amerika" title="Kelompok pribumi di Amerika — indonezia" lang="id" hreflang="id" data-title="Kelompok pribumi di Amerika" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Frumbyggjar_Amer%C3%ADku" title="Frumbyggjar Ameríku — islanda" lang="is" hreflang="is" data-title="Frumbyggjar Ameríku" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islanda" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Nativi_americani" title="Nativi americani — itala" lang="it" hreflang="it" data-title="Nativi americani" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="itala" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A1%E3%83%AA%E3%82%AB%E5%85%88%E4%BD%8F%E6%B0%91" title="アメリカ先住民 — japana" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アメリカ先住民" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japana" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/rindo" title="rindo — Loĵbano" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="rindo" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="Loĵbano" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Wong_Indian" title="Wong Indian — java" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Wong Indian" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="java" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ინდიელები — kartvela" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ინდიელები" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="kartvela" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Imezda%C9%A3_i%E1%BA%93a%E1%B9%9Banen_n_Marikan" title="Imezdaɣ iẓaṛanen n Marikan — kabila" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Imezdaɣ iẓaṛanen n Marikan" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabila" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D2%AE%D0%BD%D0%B4%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Үндістер — kazaĥa" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Үндістер" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazaĥa" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%85%E0%B2%AE%E0%B3%87%E0%B2%B0%E0%B2%BF%E0%B2%95_%E0%B2%96%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B2%97%E0%B2%B3_%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A5%E0%B2%B3%E0%B3%80%E0%B2%AF_%E0%B2%9C%E0%B2%A8" title="ಅಮೇರಿಕ ಖಂಡಗಳ ಸ್ಥಳೀಯ ಜನ — kanara" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಅಮೇರಿಕ ಖಂಡಗಳ ಸ್ಥಳೀಯ ಜನ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kanara" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%84%EB%A9%94%EB%A6%AC%EC%B9%B4_%EC%9B%90%EC%A3%BC%EB%AF%BC" title="아메리카 원주민 — korea" lang="ko" hreflang="ko" data-title="아메리카 원주민" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="korea" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B5" title="Индейлиле — karaĉaj-balkara" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Индейлиле" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="karaĉaj-balkara" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Xwecih%C3%AAn_Amer%C3%AEkay%C3%AA" title="Xwecihên Amerîkayê — kurda" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Xwecihên Amerîkayê" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurda" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D0%BB%D0%B5%D1%80" title="Индейлер — kirgiza" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Индейлер" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiza" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Indi_Americani" title="Indi Americani — latino" lang="la" hreflang="la" data-title="Indi Americani" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latino" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Americanes_orijinal" title="Americanes orijinal — Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Americanes orijinal" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Indiane" title="Indiane — limburga" lang="li" hreflang="li" data-title="Indiane" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburga" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Ind%C4%97nai" title="Indėnai — litova" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Indėnai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litova" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Amerikas_pamatiedz%C4%ABvot%C4%81ji" title="Amerikas pamatiedzīvotāji — latva" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Amerikas pamatiedzīvotāji" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="latva" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Teratanin%27_i_Amerika" title="Teratanin' i Amerika — malagasa" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Teratanin' i Amerika" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malagasa" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Panduduak_asali_Amerika" title="Panduduak asali Amerika — minankabaŭa" lang="min" hreflang="min" data-title="Panduduak asali Amerika" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minankabaŭa" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D1%81%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D1%86%D0%B8" title="Американски староседелци — makedona" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Американски староседелци" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="makedona" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B1%E0%B5%86%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E2%80%8C_%E0%B4%87%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%BB_%E0%B4%9C%E0%B4%A8%E0%B4%A4" title="റെഡ്‌ ഇന്ത്യൻ ജനത — malajalama" lang="ml" hreflang="ml" data-title="റെഡ്‌ ഇന്ത്യൻ ജനത" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalama" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%82%E0%A4%B3%E0%A4%9A%E0%A5%87_%E0%A4%85%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%A8_%E0%A4%B2%E0%A5%8B%E0%A4%95" title="मूळचे अमेरिकन लोक — marata" lang="mr" hreflang="mr" data-title="मूळचे अमेरिकन लोक" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marata" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D0%B2%D0%BB%D3%93" title="Индейвлӓ — Western Mari" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Индейвлӓ" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="Western Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Amerindian" title="Amerindian — malaja" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Amerindian" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malaja" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%AE%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA" title="سرخپوست — mazandarana" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="سرخپوست" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazandarana" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Native_mericane" title="Native mericane — napola" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Native mericane" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="napola" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Indianer" title="Indianer — platgermana" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Indianer" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="platgermana" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Inheemse_Amerikanen" title="Inheemse Amerikanen — Low Saxon" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Inheemse Amerikanen" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Low Saxon" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nia mw-list-item"><a href="https://nia.wikipedia.org/wiki/Niha_Indian" title="Niha Indian — niasa" lang="nia" hreflang="nia" data-title="Niha Indian" data-language-autonym="Li Niha" data-language-local-name="niasa" class="interlanguage-link-target"><span>Li Niha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Indianen" title="Indianen — nederlanda" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Indianen" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="nederlanda" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Amerikanske_urfolk" title="Amerikanske urfolk — novnorvega" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Amerikanske urfolk" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="novnorvega" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Amerikanske_urfolk" title="Amerikanske urfolk — dannorvega" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Amerikanske urfolk" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="dannorvega" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/Bits%C4%AF%CA%BC_yisht%C5%82izhii" title="Bitsįʼ yishtłizhii — navaha" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Bitsįʼ yishtłizhii" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="navaha" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/P%C3%B2bles_indig%C3%A8nas_d%27America" title="Pòbles indigènas d'America — okcitana" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Pòbles indigènas d'America" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="okcitana" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Nativonan_di_Am%C3%A9rika" title="Nativonan di Amérika — Papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Nativonan di Amérika" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="Papiamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Insching" title="Insching — Pennsylvania German" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Insching" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="Pennsylvania German" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Indianie" title="Indianie — pola" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Indianie" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="pola" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%84_%DB%81%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="لال ہندی — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="لال ہندی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Povos_amer%C3%ADndios" title="Povos ameríndios — portugala" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Povos ameríndios" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugala" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Amerindieni" title="Amerindieni — rumana" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Amerindieni" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumana" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D1%86%D1%8B" title="Индейцы — rusa" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Индейцы" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rusa" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B0%D0%BD%D0%B5" title="Индиане — Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Индиане" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Indigenous_fowks_o_Americae" title="Indigenous fowks o Americae — skota" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Indigenous fowks o Americae" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="skota" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Domoroda%C4%8Dki_narodi_Amerike" title="Domorodački narodi Amerike — serbo-Kroata" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Domorodački narodi Amerike" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-Kroata" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Native_American" title="Native American — Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Native American" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Indi%C3%A1ni" title="Indiáni — slovaka" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Indiáni" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovaka" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Ameri%C5%A1ki_staroselci" title="Ameriški staroselci — slovena" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Ameriški staroselci" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovena" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Ameerikaanka_Asalka_ah" title="Ameerikaanka Asalka ah — somala" lang="so" hreflang="so" data-title="Ameerikaanka Asalka ah" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somala" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Popujt_indigjen%C3%AB_t%C3%AB_Amerik%C3%ABs" title="Popujt indigjenë të Amerikës — albana" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Popujt indigjenë të Amerikës" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albana" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Ameri%C4%8Dki_starosedeoci" title="Američki starosedeoci — serba" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Američki starosedeoci" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serba" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Indioanere" title="Indioanere — Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Indioanere" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Amerikanska_urfolk" title="Amerikanska urfolk — sveda" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Amerikanska urfolk" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="sveda" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Waindio" title="Waindio — svahila" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Waindio" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="svahila" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Indjanery" title="Indjanery — silezi-pola" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Indjanery" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="silezi-pola" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/nu_Amilika_a_yincumin" title="nu Amilika a yincumin — Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="nu Amilika a yincumin" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%85%E0%AE%AE%E0%AF%86%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95_%E0%AE%AE%E0%AF%81%E0%AE%A4%E0%AE%B1%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AF%81%E0%AE%9F%E0%AE%BF%E0%AE%AE%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%B3%E0%AF%8D" title="அமெரிக்க முதற்குடிமக்கள் — tamila" lang="ta" hreflang="ta" data-title="அமெரிக்க முதற்குடிமக்கள்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamila" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%AE%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BE_%E0%B0%86%E0%B0%A6%E0%B0%BF%E0%B0%AE_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="అమెరికా ఆదిమ వాసులు — telugua" lang="te" hreflang="te" data-title="అమెరికా ఆదిమ వాసులు" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugua" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%9E%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%9B%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2" title="ชนพื้นเมืองในทวีปอเมริกา — taja" lang="th" hreflang="th" data-title="ชนพื้นเมืองในทวีปอเมริกา" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="taja" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Inde%C3%BDler" title="Indeýler — turkmena" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Indeýler" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="turkmena" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Mga_katutubong_Amerikano" title="Mga katutubong Amerikano — tagaloga" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Mga katutubong Amerikano" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagaloga" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Amerika_yerlileri" title="Amerika yerlileri — turka" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Amerika yerlileri" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turka" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BD%D0%B4%D1%96%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%96" title="Індіанці — ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Індіанці" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%AE_%DB%81%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="سرخ ہندی — urduo" lang="ur" hreflang="ur" data-title="سرخ ہندی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urduo" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Indeyslar" title="Indeyslar — uzbeka" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Indeyslar" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbeka" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Nadivi_americani" title="Nadivi americani — venecia" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Nadivi americani" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="venecia" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%95_d%C3%A2n_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9" title="Thổ dân châu Mỹ — vjetnama" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Thổ dân châu Mỹ" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vjetnama" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Indioann" title="Indioann — West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Indioann" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Indyano_Amerikano" title="Indyano Amerikano — varaja" lang="war" hreflang="war" data-title="Indyano Amerikano" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="varaja" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%BE%8E%E6%B4%B2%E5%8E%9F%E4%BD%8F%E6%B0%91" title="美洲原住民 — vua" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="美洲原住民" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="vua" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ინდიარეფი — Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ინდიარეფი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%BE%8E%E6%B4%B2%E5%8E%9F%E4%BD%8F%E6%B0%91" title="美洲原住民 — ĉina" lang="zh" hreflang="zh" data-title="美洲原住民" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ĉina" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/B%C3%AD-chiu_%C3%AA_go%C3%A2n-ch%C5%AB-b%C3%AEn" title="Bí-chiu ê goân-chū-bîn — Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Bí-chiu ê goân-chū-bîn" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%BE%8E%E6%B4%B2%E5%8E%9F%E4%BD%8F%E6%B0%91" title="美洲原住民 — kantona" lang="yue" hreflang="yue" data-title="美洲原住民" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantona" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q36747#sitelinks-wikipedia" title="Redakti interlingvajn ligilojn" class="wbc-editpage">Redakti ligilojn</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Nomspacoj"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Indianoj" title="Vidi la artikolon [c]" accesskey="c"><span>Artikolo</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Diskuto:Indianoj" rel="discussion" title="Diskuto pri la artikolo [t]" accesskey="t"><span>Diskuto</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝanĝi lingvan varianton" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Esperanto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vidoj"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Indianoj"><span>Legi</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit" title="Redakti ĉi tiun paĝon [v]" accesskey="v"><span>Redakti</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit" title="Redakti fontan kodon de tiu ĉi paĝo [e]" accesskey="e"><span>Redakti fonton</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=history" title="Antaŭaj versioj de ĉi tiu paĝo. [h]" accesskey="h"><span>Vidi historion</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paĝaj iloj"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Iloj" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Iloj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Iloj</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">kaŝi</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Pliaj opcioj" > <div class="vector-menu-heading"> Agoj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Indianoj"><span>Legi</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit" title="Redakti ĉi tiun paĝon [v]" accesskey="v"><span>Redakti</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit" title="Redakti fontan kodon de tiu ĉi paĝo [e]" accesskey="e"><span>Redakti fonton</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=history"><span>Vidi historion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ĝenerale </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Kio_ligas_%C4%89i_tien%3F/Indianoj" title="Listo de ĉiuj vikiaj paĝoj kiuj ligas ĉi tien [j]" accesskey="j"><span>Ligiloj ĉi tien</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Rilataj_%C5%9Dan%C4%9Doj/Indianoj" rel="nofollow" title="Lastaj ŝanĝoj en paĝoj kiuj ligas al ĉi tiu paĝo [k]" accesskey="k"><span>Rilataj ŝanĝoj</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=eo" title="Alŝuti dosierojn [u]" accesskey="u"><span>Alŝuti dosieron</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Indianoj&oldid=8954406" title="Porĉiama ligilo al ĉi versio de la paĝo"><span>Konstanta ligilo</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=info" title="Pli da informo pri ĉi tiu paĝo"><span>Informoj pri la paĝo</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Citi&page=Indianoj&id=8954406&wpFormIdentifier=titleform" title="Informoj pri kiel citi ĉi tiun paĝon"><span>Citi ĉi tiun artikolon</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Feo.wikipedia.org%2Fwiki%2FIndianoj"><span>Akiri mallongigitan URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:QrCode&url=https%3A%2F%2Feo.wikipedia.org%2Fwiki%2FIndianoj"><span>Elŝutu QR-kodon</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Presi/elporti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Libro&bookcmd=book_creator&referer=Indianoj"><span>Krei libron</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:DownloadAsPdf&page=Indianoj&action=show-download-screen"><span>Elŝuti kiel PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Indianoj&printable=yes" title="Presebla versio de tiu ĉi paĝo [p]" accesskey="p"><span>Presebla versio</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> En aliaj projektoj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Indigenous_peoples_of_the_Americas" hreflang="en"><span>Vikimedia Komunejo</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikinews mw-list-item"><a href="https://eo.wikinews.org/wiki/Kategorio:Indianoj" hreflang="eo"><span>Vikinovaĵoj</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://eo.wikiquote.org/wiki/Indianoj" hreflang="eo"><span>Vikicitaro</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q36747" title="Ligilo al konektita datuma ero [g]" accesskey="g"><span>Ero en Vikidatumoj</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paĝaj iloj"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspekto"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aspekto</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">kaŝi</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">El Vikipedio, la libera enciklopedio</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="eo" dir="ltr"><div style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; background: #F9F9F9; text-align: left; font-size: 95%;"><div class="rellink boilerplate seealso"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Searchtool.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/18px-Searchtool.svg.png" decoding="async" width="18" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/27px-Searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/36px-Searchtool.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span> Vidu ankaŭ: <a href="/wiki/Indi%C4%9Deno" title="Indiĝeno">Indiĝeno</a></div></div> <table class="infobox" style="width:23em; <--Bv ne ŝanĝi tiun-ĉi larĝon, por ke estu la sama larĝeco ĉe ĉiuj ŝablonoj-informkesto, se aperas du ŝablonoj unu sub la alia. Dankon. !--> background:#ffffff; text-align:center; font-size:95%; -moz-box-shadow: 4px 4px 4px #CCC; -webkit-box-shadow: 4px 4px 4px #CCC; box-shadow: 4px 4px 4px #CCC;"> <tbody><tr> <th style="background-color:#A8D3DD; text-align:center; font-size:larger;" class="kaplinio io">Indianoj </th></tr> <tr> <th><figure class="mw-default-size mw-halign-center" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/Dosiero:Amerindian_girl_holding_her_little_brother.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Amerindian_girl_holding_her_little_brother.png/220px-Amerindian_girl_holding_her_little_brother.png" decoding="async" width="220" height="330" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Amerindian_girl_holding_her_little_brother.png/330px-Amerindian_girl_holding_her_little_brother.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Amerindian_girl_holding_her_little_brother.png/440px-Amerindian_girl_holding_her_little_brother.png 2x" data-file-width="1667" data-file-height="2500" /></a><figcaption></figcaption></figure> </th></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center; background-color:#e4dcf6; color:#000000;"><b><a href="/wiki/Etno" title="Etno">etno</a> • population group • grupo de homoj</b> </th></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center; background-color:#e4dcf6; color:#000000;"><b><a href="/wiki/Indi%C4%9Denaj_popoloj" title="Indiĝenaj popoloj">indiĝenaj popoloj</a> • Amerikanoj</b> </th></tr> <tr> <th style="background-color:#E6F2FF; line-height:14pt;">Ŝtatoj kun signifa populacio</th></tr> <tr><td> </td></tr> <tr><td class="shangu-shablonon infoboximage" colspan="2" style="text-align:center;padding:0 0.2em 0.2em 0.2em"><div class="noprint toccolours" style="border:2px solid #a2a9b1;padding:5px;background-color:#A8D3DD;color:black;font-size:xx-small;font-weight:normal"><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Vikipedio:Informkestoj" title="Vikipedio:Informkestoj"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/15px-Information_icon.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/23px-Information_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/30px-Information_icon.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></a><figcaption></figcaption></figure><span class="noprint plainlinksneverexpand" style="text-align:center"><a href="/wiki/%C5%9Cablono:Informkesto_etna_grupo" title="Ŝablono:Informkesto etna grupo">v</a> • <a href="/wiki/%C5%9Cablono-Diskuto:Informkesto_etna_grupo" title="Ŝablono-Diskuto:Informkesto etna grupo">d</a> • <a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Cablono%3AInformkesto_etna_grupo&action=edit">r</a></span></div></td></tr> </tbody></table> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Distribution_of_Indigenous_Peoples_in_the_Americas.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Distribution_of_Indigenous_Peoples_in_the_Americas.svg/300px-Distribution_of_Indigenous_Peoples_in_the_Americas.svg.png" decoding="async" width="300" height="300" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Distribution_of_Indigenous_Peoples_in_the_Americas.svg/450px-Distribution_of_Indigenous_Peoples_in_the_Americas.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Distribution_of_Indigenous_Peoples_in_the_Americas.svg/600px-Distribution_of_Indigenous_Peoples_in_the_Americas.svg.png 2x" data-file-width="3200" data-file-height="3200" /></a><figcaption>La proporcio de indiĝenaj loĝantoj en Ameriko hodiaŭ (procento de la loka loĝantaro)</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Amerikanska_folk,_Nordisk_familjebok.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Amerikanska_folk%2C_Nordisk_familjebok.jpg/300px-Amerikanska_folk%2C_Nordisk_familjebok.jpg" decoding="async" width="300" height="231" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Amerikanska_folk%2C_Nordisk_familjebok.jpg/450px-Amerikanska_folk%2C_Nordisk_familjebok.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Amerikanska_folk%2C_Nordisk_familjebok.jpg/600px-Amerikanska_folk%2C_Nordisk_familjebok.jpg 2x" data-file-width="3036" data-file-height="2333" /></a><figcaption>Pentraĵo de 1904 prezentanta la diversajn etnojn de la indianoj</figcaption></figure> <p><b>Indianoj</b> estas la nomo de la praloĝantoj de <a href="/wiki/Ameriko" title="Ameriko">Ameriko</a> (antaŭ la alveno de la <a href="/wiki/E%C5%ADropo" title="Eŭropo">eŭropa</a> <a href="/wiki/Koloniismo" title="Koloniismo">koloniado</a>) kaj de ties posteuloj. Tiu vorto aludas al multaj <a href="/wiki/Tribo" title="Tribo">triboj</a>, <a href="/wiki/%C5%9Ctato" title="Ŝtato">ŝtatoj</a>, kaj <a href="/wiki/Etno" title="Etno">etnaj grupoj</a>, el kiuj multaj ankoraŭ nun ekzistas kiel politikaj komunumoj. Nur <a href="/wiki/Inuitoj" title="Inuitoj">inuitojn</a> ne inkluzivas la vorto "indianoj". </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Etimologio_kaj_signifo">Etimologio kaj signifo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit&section=1" title="Redakti sekcion: Etimologio kaj signifo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit&section=1" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Etimologio kaj signifo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La vorto <i>"indiano"</i> devenas de la erara opinio de <a href="/wiki/Kristoforo_Kolumbo" title="Kristoforo Kolumbo">Kristoforo Kolumbo</a> kaj la unuaj eŭropaj vizitantoj, kiuj vojaĝinte okcidenten serĉinte vojon al <a href="/wiki/Hindio" class="mw-disambig" title="Hindio">Hindio</a>, albordiĝis en Ameriko kaj opiniis la indiĝenojn loĝantoj de Hindio: <i>indio</i> estas la <a href="/wiki/Hispana" class="mw-redirect" title="Hispana">hispana</a> vorto por "hindiano". Eĉ post kiam oni sciis pri la eraro, la nomo estis konservita. </p><p>Ĝuste pro tio, ke la nomo "indiano" baziĝas je misidentigo, multaj <i>indianoj</i> malŝatas esti tiel nomataj. Kontraŭe al eŭropanoj alvenintaj poste oni nomas ilin ankaŭ "indiĝenoj" aŭ "praloĝantoj" de Ameriko. </p><p>Jam en la unuaj jaroj post la alveno de Kolumbo eŭropanoj komprenis, ke la indianoj en norda kaj suda Amerikoj apartenis al multaj diversaj etnoj, kiuj kulture tre malsamis. </p><p>Amerikaj popoloj neniam sentis sin unuiĝinta grupo antaŭ la <a href="/wiki/19-a_jarcento" title="19-a jarcento">19-a jarcento</a>, sed nur parto de sia <a href="/wiki/Tribo" title="Tribo">tribo</a> aŭ foje de portempa alianco. Dum la evoluo de la <a href="/wiki/Persekuto" title="Persekuto">persekutoj</a> kaj <a href="/wiki/Genocido" title="Genocido">genocidoj</a> fare de la blankuloj, la nordamerikaj etnoj pli kaj pli gajnis tian gruposenton. Nuntempe en <a href="/wiki/Usono" title="Usono">Usono</a> indianoj uzas por si mem la <a href="/wiki/Angla" class="mw-redirect" title="Angla">anglajn</a> vortojn <i>american indian</i> (amerikana indiano) aŭ <i>native american</i> (denaska amerikano), inter kiuj la unua esprimo estis ĉefe de politike agademaj <a href="/wiki/Homaj_rajtoj" title="Homaj rajtoj">homrajtuloj</a><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, kaj ankaŭ la plej komplika <i>indiĝenaj popoloj de Ameriko</i>. En <a href="/wiki/Kanado" title="Kanado">Kanado</a> oni kutimas diri <i>first nations</i> (unuaj nacioj). </p><p>Kontraŭe al la termino <i>indianoj</i>, <i>denaskaj amerikanoj</i> inkluzivas <a href="/wiki/Inuitoj" title="Inuitoj">inuitojn</a>, <a href="/wiki/Aleutoj" title="Aleutoj">aleutojn</a> kaj <a href="/wiki/Jupika_lingvaro" title="Jupika lingvaro">jupikoj</a> el <a href="/wiki/Alasko" title="Alasko">Alasko</a> kaj la nordkanada <a href="/wiki/Arkto" title="Arkto">arkto</a>. Ili alvenis en Ameriko multe pli poste ol la indianoj kaj estas <a href="/wiki/Genetiko" title="Genetiko">genete</a> kaj <a href="/wiki/Kulturo" title="Kulturo">kulture</a> tre malsamaj. Same validas por la <a href="/wiki/Indi%C4%9Denoj" class="mw-redirect" title="Indiĝenoj">indiĝenoj</a> de <a href="/wiki/Havajo" title="Havajo">Havajo</a>, <a href="/wiki/Usona_Samoo" title="Usona Samoo">usona Samoo</a> kaj la <a href="/wiki/Paskinsulo" title="Paskinsulo">Paskinsulo</a>. Pro tio, oni kutime ne nomas ilin <i>indianoj</i>, kiel ankaŭ <a href="/wiki/Mestizo" title="Mestizo">mestizojn</a>, la posteulojn de eŭropanoj kaj indianoj. </p><p>La <a href="/wiki/Sudameriko" title="Sudameriko">sudamerikajn</a> indianojn oni nomas kutime en la <a href="/wiki/Hispana" class="mw-redirect" title="Hispana">hispana</a> <i>pueblos indígenas</i> (indiĝenaj popoloj), ĉar la vorto <i>indios</i> veturigas negativan ideon. En la <a href="/wiki/Germana" class="mw-redirect" title="Germana">germana</a> tamen, la vorto <i>indios</i>, uzata nur por la sudamerikaj indianoj, tute ne havas tian fisenson. En la <a href="/wiki/Brazilo" title="Brazilo">brazila</a> <a href="/wiki/Portugala" class="mw-redirect" title="Portugala">portugala</a> la vorto <i>indio</i> signifas <i>indiĝenon</i>, oni distingas inter „indio latinamericano“, „indio africano“ kaj „indio australiano“. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historio">Historio</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit&section=2" title="Redakti sekcion: Historio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit&section=2" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Historio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:American_indians_1916.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/American_indians_1916.jpg/768px-American_indians_1916.jpg" decoding="async" width="768" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/American_indians_1916.jpg/1152px-American_indians_1916.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/American_indians_1916.jpg/1536px-American_indians_1916.jpg 2x" data-file-width="1890" data-file-height="400" /></a><figcaption>Indianoj en <a href="/wiki/Kalifornio" title="Kalifornio">Kalifornio</a>, <a href="/wiki/1916" title="1916">1916</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Malnovaj_teorioj">Malnovaj teorioj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit&section=3" title="Redakti sekcion: Malnovaj teorioj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit&section=3" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Malnovaj teorioj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ankoraŭ antaŭnelonge oni supozis, ke tiuj popoloj alvenis antaŭ ĉirkaŭ 12.000 jaroj en Ameriko, sed pli novaj <a href="/wiki/Arkeologio" title="Arkeologio">arkeologiaj</a> malkovroj atestas la unuajn migradojn antaŭ ĉirkaŭ 40.000 jaroj. Veninte de <a href="/wiki/Siberio" title="Siberio">Siberio</a> ili transirintus la <a href="/wiki/Beringa_Markolo" title="Beringa Markolo">beringan markolon</a> tiam glaciiĝintan por enloĝi la amerikan kontinenton. </p><p>Aliaj teorioj supozas ke popoloj <a href="/wiki/Oceanio" title="Oceanio">oceaniaj</a> navigaciintaj tra la <a href="/wiki/Pacifiko" title="Pacifiko">Pacifiko</a> alvenis kaj ekloĝis en Sudameriko. Tia teorio estas esprimita interalie de <a href="/wiki/Paul_Rivet" title="Paul Rivet">Paul Rivet</a> (kunfondinto de la <i>Musée de l'Homme</i>, muzeo de la homo, en Parizo). </p><p>La <a href="/wiki/Arkeologo" title="Arkeologo">arkeologo</a> <a href="/wiki/Dennis_Stanford" title="Dennis Stanford">Dennis Stanford</a> supozas, ke eŭropanoj estas la prauloj de la indianoj. </p><p><a href="/wiki/Eklezio_de_Jesuo_Kristo_de_la_Sanktuloj_de_la_Lastaj_Tagoj" title="Eklezio de Jesuo Kristo de la Sanktuloj de la Lastaj Tagoj">Mormonanoj</a> kredas, ke la <a href="/wiki/Lamanidoj" title="Lamanidoj">lamanidoj</a>, laŭ la <a href="/wiki/Libro_de_Mormono" title="Libro de Mormono">libro de Mormono</a> prauloj de la indianoj, estas posteuloj de la <a href="/wiki/Judoj" title="Judoj">judoj</a>. </p><p>Indianoj mem diras, ke ili ĉiam vivis tie. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Plej_novaj_malkovroj">Plej novaj malkovroj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit&section=4" title="Redakti sekcion: Plej novaj malkovroj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit&section=4" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Plej novaj malkovroj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:NSRW_Natives_of_North_America.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/NSRW_Natives_of_North_America.png/240px-NSRW_Natives_of_North_America.png" decoding="async" width="240" height="363" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/NSRW_Natives_of_North_America.png/360px-NSRW_Natives_of_North_America.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/NSRW_Natives_of_North_America.png/480px-NSRW_Natives_of_North_America.png 2x" data-file-width="576" data-file-height="872" /></a><figcaption>Multnombraj estis la triboj kaj popoloj de Norda Ameriko</figcaption></figure> <p>Notindas malkovroj, kiuj kontraŭstaras la ĝeneralan skemon pri la koloniado de la Amerikoj fare de la indianoj. Iuj fakuloj opinias, ke la popoloj havas diversajn devenojn: </p> <ul><li>Kompleta <a href="/wiki/Skeleto" title="Skeleto">skeleto</a> de eŭropeca tipo, la <a href="/wiki/Homo_de_Kennewick" title="Homo de Kennewick">homo de Kennewick</a>, pli ol 9.000 jaraĝa, estis malkovrita en <a href="/wiki/Va%C5%9Dingtonio" title="Vaŝingtonio">Vaŝingtonio</a> en julio <a href="/wiki/1996" title="1996">1996</a> sur la bordo de la rivero <a href="/wiki/Kolumbio_(rivero)" title="Kolumbio (rivero)">Kolumbio</a>.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Ankaŭ la ostoj de la <i><a href="/wiki/Virino_de_Penjon" title="Virino de Penjon">virino de Penjon</a></i> (ĉirkaŭ 13.000 jaraĝaj), malkovritaj proksime al <a href="/wiki/Meksiko" title="Meksiko">Meksiko</a> havas eŭropajn ecojn.</li> <li>75 <a href="/wiki/Kranio" title="Kranio">kranioj</a> inter kiuj la <i>kranio de <a href="/wiki/Luzia" title="Luzia">Luzia</a></i> estis trovitaj en Brazilo<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kaj datitaj je ĉirkaŭ 35.000 jaroj, t.e. plej maljunaj ol la <a href="/wiki/Kulturo_Clovis" title="Kulturo Clovis">Clovis-trovejo</a> en <a href="/wiki/Nov-Meksiko" title="Nov-Meksiko">Nov-Meksiko</a>, konsiderata ĝis tiam la plej maljuna de la kontinento. Tiuj ostoj similas al tiuj de <a href="/wiki/Afriko" title="Afriko">afrikaj</a> aŭ <a href="/wiki/Aborigenoj_de_A%C5%ADstralio" class="mw-redirect" title="Aborigenoj de Aŭstralio">aŭstralaj</a> indiĝenoj.</li> <li>250 kranioj kaj skeletoj de la trovejo <a href="/w/index.php?title=Cerca_Grande&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cerca Grande (paĝo ne ekzistas)">Cerca Grande</a>, de 9.000 ĝis 12.000 jaraĝaj kaj de tipo <a href="/wiki/Melanezio" title="Melanezio">melanezia</a> kaj <a href="/wiki/Afriko" title="Afriko">afrika</a>.</li></ul> <p>Alia nesolvita afero estas la dato de la alveno de la praloĝantoj. La trovaĵoj de la arkeologoj estas pli kaj pli malnovaj<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: </p> <ul><li>En <a href="/wiki/2005" title="2005">2005</a>, en malnova minejo apud la <a href="/wiki/Vulkano" title="Vulkano">vulkano</a> <a href="/w/index.php?title=Cerro_Toluquilla&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cerro Toluquilla (paĝo ne ekzistas)">Cerro Toluquilla</a> (<a href="/wiki/Puebla_(urbo)" class="mw-redirect" title="Puebla (urbo)">Puebla</a>, <a href="/wiki/Meksiko" title="Meksiko">Meksiko</a>) troviĝis sur <a href="/wiki/Cindro" title="Cindro">cindrotavolo</a> homaj spuroj 38.000 jaraĝaj.</li> <li>En <a href="/wiki/Usono" title="Usono">Usono</a> la <i><a href="/wiki/Folsom-kulturo" title="Folsom-kulturo">homo de Folsom</a></i> trovita en <a href="/wiki/Nov-Meksiko" title="Nov-Meksiko">Nov-Meksiko</a> datiĝas de 20.000 jaroj.</li> <li>En <a href="/wiki/1997" title="1997">1997</a> la <a href="/wiki/Karbono_14" class="mw-redirect" title="Karbono 14">karbonanalizo</a> de indianaj fosilioj trovitaj en <a href="/wiki/Virginio" title="Virginio">Virginio</a> montris, ke ili datis de <a href="/wiki/17-a_jarcento_a.K." title="17-a jarcento a.K.">17.000 jaroj a.K.</a>.</li> <li>La <a href="/wiki/Algonkinoj" class="mw-redirect" title="Algonkinoj">algonkinoj</a> aparintus antaŭ 4.500 jaroj.</li> <li>Spuroj de branĉdomoj de la <a href="/wiki/Haudenosaunee" title="Haudenosaunee">irokezoj</a> estas atestitaj de la <a href="/wiki/10-a_jarcento_a.K." title="10-a jarcento a.K.">10-a jarcento a.K.</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Adaptiĝo_al_medio"><span id="Adapti.C4.9Do_al_medio"></span>Adaptiĝo al medio</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit&section=5" title="Redakti sekcion: Adaptiĝo al medio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit&section=5" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Adaptiĝo al medio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Madonna_of_the_Great_Plains_NGM-v31-p554.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Madonna_of_the_Great_Plains_NGM-v31-p554.jpg/240px-Madonna_of_the_Great_Plains_NGM-v31-p554.jpg" decoding="async" width="240" height="151" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Madonna_of_the_Great_Plains_NGM-v31-p554.jpg/360px-Madonna_of_the_Great_Plains_NGM-v31-p554.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Madonna_of_the_Great_Plains_NGM-v31-p554.jpg/480px-Madonna_of_the_Great_Plains_NGM-v31-p554.jpg 2x" data-file-width="2413" data-file-height="1517" /></a><figcaption>Indiana patrino kun bebo, <a href="/wiki/1917" title="1917">1917</a></figcaption></figure> <p>Indianoj ĉiam adaptiĝis al la medio. Ili iĝis <a href="/wiki/Fi%C5%9Dkaptisto" title="Fiŝkaptisto">fiŝkaptistoj</a>, <a href="/wiki/Nomado" title="Nomado">nomadaj</a> <a href="/wiki/%C4%88asistoj-kolektistoj" title="Ĉasistoj-kolektistoj">ĉasistoj-kolektistoj</a> aŭ <a href="/wiki/Agrokulturisto" class="mw-redirect" title="Agrokulturisto">agrokulturistoj</a>. Ili kreskigis plantojn kiel <a href="/wiki/Maizo" title="Maizo">maizon</a>, <a href="/wiki/Kukurbo" title="Kukurbo">kukurbojn</a> kaj <a href="/wiki/Terpomo" title="Terpomo">terpomojn</a>. En <a href="/wiki/Mez-Ameriko" class="mw-redirect" title="Mez-Ameriko">meza</a> kaj <a href="/wiki/Suda_Ameriko" class="mw-redirect" title="Suda Ameriko">suda Ameriko</a> indianoj kreis urbajn altajn <a href="/wiki/Civilizo" title="Civilizo">civilizojn</a>, kiuj plejparte estis neniigitaj nur de la <a href="/wiki/Hispanio" title="Hispanio">hispanaj</a> <a href="/wiki/Koloniismo" title="Koloniismo">koloniistoj</a>. <a href="/wiki/Teno%C4%89titlano" title="Tenoĉtitlano">Tenoĉtitlano</a>, la ĉefurbo de la <a href="/wiki/Aztekoj" title="Aztekoj">azteka</a> <a href="/wiki/Imperio" title="Imperio">imperio</a> estis antaŭ la detruo fare de la trupoj de <a href="/wiki/Hern%C3%A1n_Cort%C3%A9s" title="Hernán Cortés">Hernán Cortés</a> unu el la plej grandaj urboj en la mondo, pli granda ol la tiamaj eŭropaj urboj. En Nord-Ameriko ekzistis en la orienta regiono de la <a href="/wiki/Misisipo_(rivero)" title="Misisipo (rivero)">Misisipo</a> kompleksaj komunumoj (<i>templomontkulturoj</i>), kiuj tamen neniiĝis iom antaŭ la alveno de la unuaj eŭropaj sidlantoj, eble pro la kunportitaj malsanoj. En la sudokcidento de la nuna <a href="/wiki/Usono" title="Usono">Usono</a> estiĝis parte multetaĝaj argildomaroj kun ĝis 500 ĉambroj, la <a href="/wiki/Pueblo" title="Pueblo">puebloj</a>. </p><p>Bestbredado preskaŭ nenie kreiĝis inter indianaj kulturoj, ĉar ekzistis malmultaj malsovaĝeblaj bestoj: krom <a href="/wiki/Lamo" title="Lamo">lamoj</a>, nur aliaj <a href="/wiki/Kameledoj" title="Kameledoj">kameledoj</a>, kiel la <a href="/wiki/Alpako" title="Alpako">alpakoj</a> kaj <a href="/wiki/Vikuno" title="Vikuno">vikunoj</a>, <a href="/wiki/Meleagro" title="Meleagro">meleagroj</a> kaj <a href="/wiki/Lupo" title="Lupo">lupoj</a>. Indianoj piediris kaj mem portis ŝarĝojn. Foje, en hierarkemaj socioj de meza aŭ suda Ameriko, altranguloj estis portitaj en <a href="/wiki/Palankeno" title="Palankeno">palankenoj</a>. Krom lamoj la nuraj ŝarĝbestoj estis hundoj. </p><p>La unua konata eŭropa sidlado okazis ĉirkaŭ <a href="/wiki/-1000" class="mw-redirect" title="-1000">1000 a.K.</a>, post kiam grupo de <a href="/wiki/Vikingoj" title="Vikingoj">vikingoj</a> sub gvidado de <a href="/wiki/Leifr_Eir%C3%ADksson" title="Leifr Eiríksson">Leifr Eiríksson</a> trovis la vojon al Ameriko. Ili fondis kolonion en <a href="/wiki/Novlando" title="Novlando">Novlando</a>. Ne klaras kiom da tempo ĝi estis enloĝanta. Nekonfirmitaj indicoj ekzistas pri aliaj eŭropaj sidlejoj en Ameriko antaŭ la jaro <a href="/wiki/1492" title="1492">1492</a>, ekzemple la teorio pri la <a href="/wiki/Kimrio" title="Kimrio">kimra</a> <a href="/wiki/Princo" title="Princo">princo</a> <a href="/w/index.php?title=Madoc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Madoc (paĝo ne ekzistas)">Madoc</a> el la <a href="/wiki/12-a_jarcento" title="12-a jarcento">12-a jarcento</a>, kiun iuj konsideras fondinto de la <a href="/w/index.php?title=Mandan_(tribo)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mandan (tribo) (paĝo ne ekzistas)">Mandan</a>-tribo. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hispana_konkero">Hispana konkero</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit&section=6" title="Redakti sekcion: Hispana konkero" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit&section=6" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Hispana konkero"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Pizarro.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Pizarro.jpg/220px-Pizarro.jpg" decoding="async" width="220" height="286" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Pizarro.jpg/330px-Pizarro.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Pizarro.jpg/440px-Pizarro.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="650" /></a><figcaption><a href="/wiki/Francisco_Pizarro" title="Francisco Pizarro">Francisco Pizarro</a></figcaption></figure> <p>Post la alveno de <a href="/wiki/Kristoforo_Kolumbo" title="Kristoforo Kolumbo">Kristoforo Kolumbo</a> en Ameriko la duobla kontinento estis grandstile invadita de eŭropanoj. </p><p>En <a href="/wiki/Meksiko" title="Meksiko">Meksiko</a>, <a href="/wiki/Hern%C3%A1n_Cort%C3%A9s" title="Hernán Cortés">Hernán Cortés</a> surteriĝis proksime de <a href="/wiki/Veracruz" title="Veracruz">Veracruz</a> en <a href="/wiki/1519" title="1519">1519</a>. Li estis unue bonvenita de la <a href="/wiki/Aztekoj" title="Aztekoj">azteka</a> <a href="/wiki/Imperiestro" title="Imperiestro">imperiestro</a> <a href="/wiki/Moctezuma" class="mw-disambig" title="Moctezuma">Moctezuma</a> kaj la hispanoj alvenis al <a href="/wiki/Teno%C4%89titlano" title="Tenoĉtitlano">Tenoĉtitlano</a> la <a href="/wiki/8-an_de_novembro" class="mw-redirect" title="8-an de novembro">8-an de novembro</a> <a href="/wiki/1519" title="1519">1519</a>. Pro ribelo de la popolo ili estis ĉasita el la urbo la <a href="/wiki/30-an_de_junio" class="mw-redirect" title="30-an de junio">30-an de junio</a> <a href="/wiki/1520" title="1520">1520</a>. Subtenita de aliaj sudamerikanaj popoloj Cortez venkis ĉe <a href="/wiki/Otumba" title="Otumba">Otumba</a> la <a href="/wiki/7-an_de_julio" class="mw-redirect" title="7-an de julio">7-an de julio</a> <a href="/wiki/1520" title="1520">1520</a> kaj sieĝis la ĉefurbon, kiu falis la <a href="/wiki/13-an_de_a%C5%ADgusto" class="mw-redirect" title="13-an de aŭgusto">13-an de aŭgusto</a> <a href="/wiki/1521" title="1521">1521</a>. La lasta imperiestro, <a href="/wiki/Cuauht%C3%A9moc" class="mw-redirect" title="Cuauhtémoc">Cuauhtémoc</a>, malliberigita por malhelpi alian ribelon estis ekzekutita inter <a href="/wiki/1524" title="1524">1524</a> kaj <a href="/wiki/1526" title="1526">1526</a> kaj <a href="/wiki/Teno%C4%89titlano" title="Tenoĉtitlano">Tenoĉtitlano</a> neniigita por krei <a href="/wiki/Meksikurbo" title="Meksikurbo">Meksikurbon</a>. Kun nur 180 soldatoj kaj alianculoj indianaj <a href="/wiki/Hern%C3%A1n_Cort%C3%A9s" title="Hernán Cortés">Hernán Cortés</a> sukcesis neniigi la potencan imperion de la aztekoj. </p><p>Kiam <a href="/wiki/Francisco_Pizarro" title="Francisco Pizarro">Francisco Pizarro</a> alvenis en <a href="/wiki/Peruo" title="Peruo">Peruon</a> en <a href="/wiki/1532" title="1532">1532</a>, li estis traktata kiel dio. Li kaptis la imperiestron <a href="/wiki/Atahualpa" class="mw-redirect" title="Atahualpa">Atahualpa</a> kaj pelis la popolon al ribelo kontraŭ la <a href="/wiki/Inkao" class="mw-redirect" title="Inkao">inkaon</a>. La imperio dispeciĝis kaj la imperiestro estis ekzekutita de la hispanoj en <a href="/wiki/1533" title="1533">1533</a>. Ekde la mezo de la <a href="/wiki/16-a_jarcento" title="16-a jarcento">16-a jarcento</a> la hispanoj kontrolis la inkaan teritorion. Kun la estiĝo de la hispanaj kolonioj, estiĝis ŝteloj, novaj malsanoj, malsatoj, sklaviĝo de la indianoj kaj kristanigo de la popolo. </p><p>La <a href="/wiki/16-an_de_aprilo" class="mw-redirect" title="16-an de aprilo">16-an de aprilo</a> <a href="/wiki/1550" title="1550">1550</a>, <a href="/wiki/Karlo_la_5-a_(Sankta_Romia_Imperio)" title="Karlo la 5-a (Sankta Romia Imperio)">Karlo la 5-a</a> ordonis interrompon de la konkeroj de la nova mondo pro moralaj kialoj. La sekva diskuto, inter teologoj, fine konkludis ke la indianoj <i>"posedas <a href="/wiki/Animo" title="Animo">animon</a>"</i> kaj rajtas do la samajn <a href="/wiki/Homaj_rajtoj" title="Homaj rajtoj">homajn rajtojn</a> kiel aliaj homoj. </p><p>Hispanaj kaj portugalaj koloniistoj sendis hejmen el meza kaj suda Amerikoj grandegajn kvantojn de <a href="/wiki/Oro" title="Oro">oro</a>, <a href="/wiki/Ar%C4%9Dento" title="Arĝento">arĝento</a> kaj aliajn materialojn. La hejmlandoj sendis virojn en la novajn koloniojn, kiuj tie vivis kun indianinoj, kreante rapide mestizan loĝantaron. Ekestis duklasa socio: la reganta klaso estis hispanoj kaj portugaloj, la malsupra klaso mestizoj kaj indianoj. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Eŭropa_koloniigo"><span id="E.C5.ADropa_koloniigo"></span>Eŭropa koloniigo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit&section=7" title="Redakti sekcion: Eŭropa koloniigo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit&section=7" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Eŭropa koloniigo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Handelmitindianern.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Handelmitindianern.jpg/240px-Handelmitindianern.jpg" decoding="async" width="240" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Handelmitindianern.jpg/360px-Handelmitindianern.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Handelmitindianern.jpg/480px-Handelmitindianern.jpg 2x" data-file-width="765" data-file-height="553" /></a><figcaption>Ŝanĝokomerco kun indianoj, <a href="/wiki/17-a_jarcento" title="17-a jarcento">17-a jarcento</a></figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Wounded_Knee_massgrav.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Wounded_Knee_massgrav.jpg/250px-Wounded_Knee_massgrav.jpg" decoding="async" width="240" height="277" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Wounded_Knee_massgrav.jpg/360px-Wounded_Knee_massgrav.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/62/Wounded_Knee_massgrav.jpg 2x" data-file-width="461" data-file-height="533" /></a><figcaption>Indiana amastombejo ĉe <a href="/wiki/Wounded_Knee" title="Wounded Knee">Wounded Knee</a></figcaption></figure> <p>Eŭropaj koloniistoj forte modifis la vivon de indianoj. Multaj indianaj popoloj estis tute malaperis pro neniigmilito, importitaj malsanoj, translokigoj kaj sklavigo. Ne scieblas kiom da loĝantoj vivis en Ameriko antaŭ la alveno de eŭropanoj. Nombradoj okazis ofte nur kiam granda nombro de regionaj popoloj jam estis neniigitaj. Multaj popoloj malaperis post <a href="/wiki/1492" title="1492">1492</a> pro el Eŭropo kunportitaj epidemioj, sen ke iu eŭropanoj iam ekvidis ilin. </p><p>Dum la <a href="/wiki/19-a_jarcento" title="19-a jarcento">19-a jarcento</a> kaj ĝis meze de la <a href="/wiki/20-a_jarcento" title="20-a jarcento">20-a jarcento</a> taksadoj de la nombro de antaŭkolumbaj loĝantoj, ĉefe faritaj de <a href="/wiki/Usono" title="Usono">usonaj</a> <a href="/wiki/Antropologio" title="Antropologio">antropologoj</a>, estis pli kaj pli malgrandaj kaj atingis nur onon de antaŭaj estimoj. Ĉirkaŭ <a href="/wiki/1940" title="1940">1940</a> post publikaĵo de la influriĉa antropologo <a href="/wiki/Alfred_Kroeber" title="Alfred Kroeber">Alfred Kroeber</a> oni oficiale akceptis, ke en <a href="/wiki/1492" title="1492">1492</a> loĝis en la tuta okcidenta duono de la mondo entute nur 8 milionoj da homoj kaj norde de la <a href="/wiki/Rio_Grande" class="mw-disambig" title="Rio Grande">Rio Grande</a> nur ĉirkaŭ 1 miliono (la usona <a href="/wiki/Censo" class="mw-redirect" title="Censo">censo</a> de <a href="/wiki/1890" title="1890">1890</a> registris 235.116 supervivantajn indianojn). Tiaj estimoj havis ĉefe politikajn kialojn, ĉar tiel la neniigo de indianaj popoloj ŝajnis kiel eble plej malgranda kaj pluvivis la mito pri hommalplena kontinento, kiun konkeris la blankuloj. </p><p>En la <a href="/wiki/1960-aj_jaroj" title="1960-aj jaroj">1960-aj jaroj</a> la <i>Berkely School</i> provis rekonstrui, uzante modernajn metodojn, la antaŭkolumbajn popolojn de unuopaj regionoj, ĉefe sub vidpunkto de tiamaj agrikulturteknikoj. Laŭ tio la popolo de nur <a href="/wiki/Hispaniolo" title="Hispaniolo">Hispaniolo</a> estas taksita je 8 milionoj da homoj, tiu de centra <a href="/wiki/Meksiko" title="Meksiko">Meksiko</a> eĉ je 25 milionoj. Borah tial korektis la taksadon de Nord-Ameriko je 7,5 milionoj da loĝantoj. Dobyns poste taksis la antaŭkolumban popolon de Nord-Ameriko je 18 milionoj. Nuntempe la plej multaj antropologoj taksas la tutan popolon de la okcidenta duonsfero en <a href="/wiki/1500" title="1500">1500</a> inter 75 kaj 110 milionoj da homoj, kaj inter ili ĉirkaŭ 12 milionoj norde de la Rio Grande. La poste observitaj grandegaj <a href="/wiki/Bubalo" title="Bubalo">bubalaroj</a> estis laŭ iuj la brutaroj de la preskaŭ neniigitaj indianoj. La grandeco de la aroj, ne reprezentis naturan ekvilibron, sed multobliĝis la nombro de bestoj dum kelkaj generacioj pro la malpligrandiĝego de la homa popolo (tria <a href="/wiki/Lotka-Volterra-ekvacio" class="mw-redirect" title="Lotka-Volterra-ekvacio">Lotka-Volterra-ekvacio</a>). La <a href="/wiki/Smithsonian_Institute" class="mw-redirect" title="Smithsonian Institute">Smithsonian Institute</a>, konata pro konservativegemo tiurilate, triobligis lastatempe sian taksadon pro Nord-Ameriko al 3 milionoj da homoj. </p><p>En Nord-Ameriko malsanoj, kiel ekzemple <a href="/wiki/Variolo" title="Variolo">variolo</a>, <a href="/wiki/Morbilo" title="Morbilo">morbilo</a> kaj <a href="/wiki/Gripo" title="Gripo">gripo</a> katastrofe damaĝis la indianojn. Indianoj havis neniajn antikorpojn kontraŭ tiaj al ili novaj malsanoj. Eŭropaj koloniistoj profitis de tio, kaj disdonis variolinfektitajn kovrilojn al la indianoj. </p><p>Alia kialo de la neniigo de indianoj en la nordamerikaj britaj kolonioj kaj poste en la usonaj federaciŝtatoj estis la <a href="/wiki/Skalpado" title="Skalpado">skalppremioj</a>. Tiuj validis en kelkaj ŝtatoj ĝis dum la <a href="/wiki/1880-aj_jaroj" title="1880-aj jaroj">1880-aj jaroj</a>. Skalpo estis pruvo pri mortigo de indiano kaj finance rekompensita. Pro tiu sistemo la masmurdado de indianoj iĝis fruktodona ekonomibranĉo, kiu ne necesis agon de la armeo. Tiel en <a href="/wiki/Kalifornio" title="Kalifornio">Kalifornio</a> ekzemple, post la komenco de la <a href="/wiki/Orimpetego" title="Orimpetego">orimpetego</a> en <a href="/wiki/1849" title="1849">1849</a>, dum nur 2 jardekoj estis muditaj pluraj dekmiloj da indianoj. Prie vidu artikolon <a href="/wiki/Indianaj_Militoj" title="Indianaj Militoj">Indianaj Militoj</a>. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Plunder2a.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/0/08/Plunder2a.jpg/330px-Plunder2a.jpg" decoding="async" width="300" height="171" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/0/08/Plunder2a.jpg/500px-Plunder2a.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/0/08/Plunder2a.jpg/600px-Plunder2a.jpg 2x" data-file-width="685" data-file-height="390" /></a><figcaption><i>„Nur mortinta indiano estas bona indiano.“</i> Tiu "citato" estas de <a href="/w/index.php?title=Philip_Sheridan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Philip Sheridan (paĝo ne ekzistas)">Generalo Sheridan</a> parolante al <a href="/wiki/Koman%C4%89oj" title="Komanĉoj">komanĉa</a> ĉefo Tosowi. La ekzaktaj vortoj estis: <br />Tosowi: <i>„Mi estas bona indiano.“</i> <br />Sheridan: <i>„La nuraj bonaj indianoj, kiujn mi vidis, jam mortis.“</i></figcaption></figure> <p>Pri kiu parto kulpis ekonomia ekspluatado kaj katastrofaj sociaj rilatoj, militoj, epidemioj kaj planita genocido kaj kiel ili rilatis unuj al la aliaj, verŝajne daŭre estos ideologia disputkazo, malfacile solvebla pro mankaj fontoj. Certas nur, ke centoj da popoloj kune kun siaj kulturo kaj lingvo estis tute neniigitaj kaj ke la neniigo de la indianaj popoloj estas plej granda demografia katastrofo en la historio de la homaro. </p><p>Kaj en norda, kaj en meza kaj en suda Amerikoj, misiistoj de la plej diversaj kristanaj kredkomunoj partoprenis la neniigon de la indianaj kulturoj. Ofte indianoj estis devigitaj forlasi sian tradician kredon por ani kristanismon. Ligitaj al tio estis malpermeso de kulturaj ecoj. Tiel viroj devis fortondi siajn harojn kaj <a href="/wiki/Poligamio" title="Poligamio">poligamio</a> estis malpermesita, same kiel la triba lingvo. </p><p>Hispanaj, sed parte ankaŭ aliaj eŭropaj koloniistoj kunportis ĉevalojn, el kiuj iuj fuĝis kaj rapide disvastiĝis en la <a href="/w/index.php?title=Nordamerikaj_ebena%C4%B5oj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nordamerikaj ebenaĵoj (paĝo ne ekzistas)">nordamerikaj ebenaĵoj</a>. Tiel rapide estiĝis indianaj rajdpopoloj. Ĉevaloj plifaciligis la ĉasadon kaj transportadon al nomadaj popoloj kaj starigis novajn rilatojn inter la diversaj popoloj. </p><p>Kontraŭstarado de indianaj popoloj kontraŭ blankuloj ekzistis en Nord-Amriko ĝis la fino de la <a href="/wiki/19-a_jarcento" title="19-a jarcento">19-a jarcento</a>. Depost tiam, ili ĉiuj estas sub la ŝtatpotenco de <a href="/wiki/Kanado" title="Kanado">Kanado</a> aŭ <a href="/wiki/Usono" title="Usono">Usono</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Percepto_el_Eŭropo"><span id="Percepto_el_E.C5.ADropo"></span>Percepto el Eŭropo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit&section=8" title="Redakti sekcion: Percepto el Eŭropo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit&section=8" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Percepto el Eŭropo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Unuaj eŭropaj raportoj pri indianoj, skribas pri ili kiel "sovaĝuloj", "barbaroj" kaj "paganoj". Tiaj esprimoj montras la ĝeneralan sintenon de eŭropanoj, la ideo ke indianoj estas malsuperaj homoj, kaj la neceso pri misiado, forpelado kaj neniigado. </p><p>Eŭropanoj sciis pri indianoj per la unuaj raportoj de vizitantoj en Ameriko kaj per indianoj, kiuj venis al Eŭropo, vole aŭ nevole. </p><p>Kiam la hispano Hernando de Soto iris ekde <a href="/wiki/1539" title="1539">1539</a> kun siaj trupoj el la nuna <a href="/wiki/Florido" title="Florido">Florido</a> al la enaj regionoj de Nord-Ameriko, li ne trovis la esperitan oron. Sed li ĉe renkontis indianojn. Ili padelis en miloj da kanuoj sur la riveroj kaj rikoltis <a href="/wiki/Maizo" title="Maizo">maizon</a> el siaj kampoj. La tuta lando, miris Soto, estis <i>"dense okupita de grandaj urboj"</i>. </p><p>Tute alian bildon vidis la franca esploristo <a href="/wiki/Ren%C3%A9_Robert_Cavelier_de_La_Salle" title="René Robert Cavelier de La Salle">René Robert Cavelier de La Salle</a>, kiu alvenis al la regiono ĉirkaŭ 150 jarojn poste. 200 mejlojn li navigaciis sur la <a href="/wiki/Misisipo_(rivero)" title="Misisipo (rivero)">Misisipo</a>-rivero kaj vidis neniun indianan vilaĝon. Malsanoj certe mortigis la popolon taksitan je ĝis 120 milionoj. </p><p>Tial por bone kompreni la indianan kulturon antaŭ la alveno de la unuaj eŭropanoj, gravas uzi nur la tutunuajn raportojn. </p><p>La maristo <a href="/wiki/Amerigo_Vespucci" title="Amerigo Vespucci">Amerigo Vespucci</a> hejmenvojaĝis el Sud-Ameriko al Hispanio kun 200 indianoj; la skipo de <a href="/w/index.php?title=Gaspar_Corte-Real&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gaspar Corte-Real (paĝo ne ekzistas)">Gaspar Corte-Real</a> kun 50 nordamerikanaj indianoj al Portugalio, ĉirkaŭ <a href="/wiki/1500" title="1500">1500</a>. Je la sama epoko <a href="/wiki/Sebastian_Caboto" class="mw-redirect" title="Sebastian Caboto">Sebastian Caboto</a> veturigis la unuajn indianojn al Anglio kaj en <a href="/wiki/1534" title="1534">1534</a> <a href="/wiki/Jacques_Cartier" title="Jacques Cartier">Jacques Cartier</a> la unuajn al Francio. Oni prezentis tiujn indianojn kiel atrakcioj ĉe la kortegoj. </p><p>Inter la unuaj kritikantoj de la eŭropana sinteno kontraŭ la indianoj estis <a href="/wiki/Bartolom%C3%A9_de_Las_Casas" class="mw-redirect" title="Bartolomé de Las Casas">Bartolomé de Las Casas</a> kaj <a href="/wiki/Michel_de_Montaigne" title="Michel de Montaigne">Michel de Montaigne</a> en la <a href="/wiki/16-a_jarcento" title="16-a jarcento">16-a jarcento</a> kaj <a href="/w/index.php?title=Gabriel_Sagard&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gabriel Sagard (paĝo ne ekzistas)">Gabriel Sagard</a> en la <a href="/wiki/17-a_jarcento" title="17-a jarcento">17-a jarcento</a>. Fine de la <a href="/wiki/18-a_jarcento" title="18-a jarcento">18-a jarcento</a> la percepto de eŭropanoj ekŝanĝiĝis. Indianoj ne plu estis konsiderataj kiel "aĉaj sovaĝuloj", sed pli kaj pli <a href="/wiki/Romantikismo" title="Romantikismo">romantike</a> kiel "<a href="/wiki/Nobla_sova%C4%9Dulo" title="Nobla sovaĝulo">noblaj sovaĝuloj</a>". Indianaj ecoj kiuj malsamis de eŭropanaj, ne plu estis interpretataj negative, sed pozitive. Tiel eŭropanoj ne plu vidis indianojn primitivaj, pigraj kaj infanece stultaj, sed kiel simplaj, trankvilaj kaj senpekaj. </p><p>Samtempe indianoj vizitante Eŭropon ne plu estis atrakcioj, sed esplorobjektoj. Inter la sciencistoj, kiuj esploris ekstereŭropajn indiĝenojn estis la <a href="/wiki/Nederlando" title="Nederlando">nederlanda</a> <a href="/wiki/Kuracisto" title="Kuracisto">kuracisto</a> <a href="/wiki/Peter_Camper" title="Peter Camper">Peter Camper</a> kaj la germanoj <a href="/w/index.php?title=Johann_Friedrich_Blumenbach&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johann Friedrich Blumenbach (paĝo ne ekzistas)">Johann Friedrich Blumenbach</a> kaj <a href="/w/index.php?title=Christoph_Meiners&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christoph Meiners (paĝo ne ekzistas)">Christoph Meiners</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nuntempa_vivo_de_indianoj">Nuntempa vivo de indianoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit&section=9" title="Redakti sekcion: Nuntempa vivo de indianoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit&section=9" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Nuntempa vivo de indianoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Meza_kaj_suda_Ameriko">Meza kaj suda Ameriko</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit&section=10" title="Redakti sekcion: Meza kaj suda Ameriko" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit&section=10" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Meza kaj suda Ameriko"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Brazilian-Indians.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Brazilian-Indians.jpg/250px-Brazilian-Indians.jpg" decoding="async" width="240" height="194" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Brazilian-Indians.jpg/360px-Brazilian-Indians.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Brazilian-Indians.jpg 2x" data-file-width="470" data-file-height="380" /></a><figcaption><a href="/wiki/Brazilo" title="Brazilo">Brazilaj</a> indianoj</figcaption></figure> <p>En multaj mez- kaj sudamerikaj ŝtatoj la posteuloj de indianoj reprezentas ankoraŭ nuntempe grandan parton de la loĝantaro. En <a href="/wiki/Meksiko" title="Meksiko">Meksiko</a> oni taksas la indiĝenan popolon je 10 ĝis 30%; <a href="/wiki/Mestizo" title="Mestizo">mestizoj</a> estas ĉirkaŭ 60% de la tuta popolo. En <a href="/wiki/Belizo" title="Belizo">Belizo</a> 10% de la homoj estas indiĝenoj, 45% mestizoj. En <a href="/wiki/Gvatemalo" title="Gvatemalo">Gvatemalo</a> 45% de la popolo estas <a href="/wiki/Majaoj" title="Majaoj">majaoj</a>. En <a href="/wiki/Bolivio" title="Bolivio">Bolivio</a> kaj <a href="/wiki/Peruo" title="Peruo">Peruo</a> indianoj estas plimulto. Malpli multaj ili estas en <a href="/wiki/Kostariko" title="Kostariko">Kostariko</a>, <a href="/wiki/Kubo" title="Kubo">Kubo</a>, <a href="/wiki/Domingo" class="mw-redirect" title="Domingo">Domingo</a> kaj <a href="/wiki/Urugvajo" title="Urugvajo">Urugvajo</a>. </p><p>Nur malmultaj indiĝenaj lingvoj estas oficiale agnoskitaj. Esceptoj estas la <a href="/wiki/Ajmara_lingvo" title="Ajmara lingvo">ajmara lingvo</a> kaj La <a href="/wiki/Ke%C4%89ua_lingvaro" title="Keĉua lingvaro">keĉua</a> en <a href="/wiki/Bolivio" title="Bolivio">Bolivio</a> kaj <a href="/wiki/Peruo" title="Peruo">Peruo</a>, kaj la <a href="/wiki/Gvarania_lingvo" title="Gvarania lingvo">gvarania</a> en <a href="/wiki/Paragvajo" title="Paragvajo">Paragvajo</a>. En <a href="/wiki/Gvatemalo" title="Gvatemalo">Gvatemalo</a> 40% de la homoj parolas la <a href="/wiki/Majaa_lingvo" class="mw-redirect" title="Majaa lingvo">majaan lingvon</a>, sed ĝi tamen ne estas oficiala lingvo. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nord-Ameriko">Nord-Ameriko</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit&section=11" title="Redakti sekcion: Nord-Ameriko" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit&section=11" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Nord-Ameriko"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>En Nord-Ameriko indianoj ofte loĝas en <a href="/wiki/Indiana_rezervejo" title="Indiana rezervejo">rezervejoj</a>. En Kanado rezervejoj ekestis post traktatoj inter la indianoj kaj la registaro, kiu "donacis" certajn terenojn al la indianoj, kie ili rajtis vivi sen pagi <a href="/wiki/Imposto" title="Imposto">impostojn</a>. Lastatempe tamen multaj indianoj translokiĝis al urboj, kaj en Kanado, kaj en Usono. </p><p>La politiko pri indianoj en Usono estis tre ŝanĝema laŭ registaro. Rezulte indianoj vivas nuntempe plej ofte elreviĝitaj kaj malriĉaj. En Usono indianoj estas randa popolo, malmulte aŭ tute ne agnoskitaj. Laŭ censo en <a href="/wiki/2000" title="2000">2000</a> indianoj kaj <a href="/wiki/Alasko" title="Alasko">alaskaj</a> indiĝenoj reprezentis ĉirkaŭ 1% de la tuta loĝantaro. Ĉirkaŭ 85% el ili loĝis ekster rezervejoj, ĉefe en urboj. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kulturo">Kulturo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit&section=12" title="Redakti sekcion: Kulturo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit&section=12" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Kulturo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Chichen_Itza_pyramid.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Chichen_Itza_pyramid.jpg/240px-Chichen_Itza_pyramid.jpg" decoding="async" width="240" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Chichen_Itza_pyramid.jpg/360px-Chichen_Itza_pyramid.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Chichen_Itza_pyramid.jpg/480px-Chichen_Itza_pyramid.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="960" /></a><figcaption><a href="/wiki/Majaoj" title="Majaoj">Majaa</a> <a href="/wiki/Piramido" title="Piramido">piramido</a> en <a href="/wiki/Chichen_Itza" class="mw-redirect" title="Chichen Itza">Chichen Itza</a></figcaption></figure> <p>Indianaj popoloj tre malsamis antaŭ la konkero de eŭropanoj. Iuj estis <a href="/wiki/%C4%88asistoj-kolektistoj" title="Ĉasistoj-kolektistoj">ĉasistoj-kolektistoj</a>, aliaj <a href="/wiki/Fi%C5%9Dkaptisto" title="Fiŝkaptisto">fiŝkaptistoj</a> aŭ <a href="/wiki/Agrokulturisto" class="mw-redirect" title="Agrokulturisto">agrokulturistoj</a>. Iuj vivis en malgrandaj grupoj, aliaj evoluis al grandaj nacioj. Kiam Kolumbo alvenis al Ameriko, ekzistis du altkulturaj indianpopoloj: astekoj kaj inkoj. Alimaniere, la altkulturo de majoj estis iutempe rompita. </p><p>Malgraŭ la kulturaj diferencoj inter la diversaj kulturoj ekzistas kelkaj eroj, kiuj similas ĉe la plejmultaj indianaj etnoj. Tiel la tre disvastigita kredo je bestanimuloj, vizicela fastado kaj <a href="/wiki/Mito" title="Mito">mito</a>, ke Ameriko estis starigita sur la dorso de <a href="/wiki/Testudo" class="mw-redirect" title="Testudo">akvotestudo</a>. Tiu mito troviĝas tra la tuta duobla kontinento. </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r8860200">.mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#f9f9f9;border:1px solid #aaa;padding:0.5em;font-style:italic}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#202122;color:white;border:1px solid #333333}html.skin-theme-clientpref-light .mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#F9F9F9;color:black;border:1px solid #AAAAAA}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#202122;color:white;border:1px solid #333333}}</style> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Indianaj_mitologioj" title="Indianaj mitologioj">Indianaj mitologioj</a>.</div> <p>En Nord-Ameriko oni distingas kutime dek diversajn <a href="/w/index.php?title=Nordamerikaj_kulturarealoj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nordamerikaj kulturarealoj (paĝo ne ekzistas)">kulturarealojn</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Skriboj">Skriboj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit&section=13" title="Redakti sekcion: Skriboj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit&section=13" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Skriboj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kvankam Amerikon kovris vastaj komercretoj, la grandaj dezertoj en <a href="/wiki/Nov-Meksiko" title="Nov-Meksiko">Nov-Meksiko</a> kaj la <a href="/wiki/Praarbaro" title="Praarbaro">praarbaroj</a> de Mezameriko estis bariloj al la interŝanĝo de teknologio en la okcidenta <a href="/wiki/Duonsfero" class="mw-disambig" title="Duonsfero">duonsfero</a>. Krom kelkaj mezamerikaj kulturoj, kiuj posedis bildskribon (la <a href="/wiki/Majaoj" title="Majaoj">majaoj</a> evoluigis ĝin al vera skribo), la amerikaj kulturoj ne postlasis skribajn atestojn pri la pasinteco. La <a href="/wiki/Prerio" title="Prerio">preriindianoj</a> uzis <a href="/wiki/Kroniko" title="Kroniko">kronikojn</a> kun grafikaj simboloj por la ĉefa evento de ĉiu jaro al la tribo, sed sen parolaj komentoj, tiaj kronikoj estis nekompreneblaj. La plej famabildskribaĵo estas la triba sago de la <a href="/wiki/Lenapoj" title="Lenapoj">lenapoj</a> devenaj el la oriento de la nuna Usono, skribita sur <a href="/wiki/Arbo%C5%9Delo" title="Arboŝelo">arboŝelo</a> kaj konata kiel <a href="/w/index.php?title=Walam_Olum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Walam Olum (paĝo ne ekzistas)">Walam Olum</a>. </p><p>Transdonado de konoj kaj scioj okazis tamen ĉefe parole ĉe indianoj. Faktaj raportoj kaj mitoj ofte ŝajnas flue transiri de unu al la alia. Tamen lastaj arkeologiaj kaj geologiaj trovaĵoj pruvis, ke la indiana <i>parola historio</i> konservis eventojn centojn kaj milojn da jaroj maljunajn. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lingvoj">Lingvoj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit&section=14" title="Redakti sekcion: Lingvoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit&section=14" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Lingvoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200" /> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Indianaj_lingvaroj" class="mw-redirect" title="Indianaj lingvaroj">Indianaj lingvaroj</a>.</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Langs_N.Amer_Deutsch.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Langs_N.Amer_Deutsch.png/300px-Langs_N.Amer_Deutsch.png" decoding="async" width="300" height="272" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Langs_N.Amer_Deutsch.png/450px-Langs_N.Amer_Deutsch.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Langs_N.Amer_Deutsch.png/600px-Langs_N.Amer_Deutsch.png 2x" data-file-width="1290" data-file-height="1170" /></a><figcaption>Iama disvastigo de la indiĝenaj lingvoj en Nord-Ameriko</figcaption></figure> <p>Laŭ estimado ekzistis en <a href="/wiki/Sud-Ameriko" class="mw-redirect" title="Sud-Ameriko">Sud-Ameriko</a> ĉirkaŭ la jaro <a href="/wiki/1500" title="1500">1500</a>, ĉirkaŭ 1500 lingvoj, el kiuj ankoraŭ 350 ekzistas nuntempe. Kontraŭe al nordamerikaj indiĝenaj lingvoj, la sudamerikaj estas ankoraŭ malmulte pristudataj. En <a href="/wiki/Nord-Ameriko" class="mw-redirect" title="Nord-Ameriko">Nord-Ameriko</a> oni distingas ĉirkaŭ 30 lingvaroj laŭ la fakuloj. Nuntempe ĉirkaŭ 10% de la nordamerikaj indianoj parolas ankoraŭ sian tradician triban lingvon. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Famaj_indianoj">Famaj indianoj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit&section=15" title="Redakti sekcion: Famaj indianoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit&section=15" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Famaj indianoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Cochise" title="Cochise">Cochise</a></li> <li><a href="/wiki/Freneza_%C4%88evalo" title="Freneza Ĉevalo">Freneza Ĉevalo</a></li> <li><a href="/wiki/Geronimo" title="Geronimo">Geronimo</a></li> <li><a href="/wiki/Nigra_Cervo" title="Nigra Cervo">Nigra Cervo</a></li> <li><a href="/wiki/Nigra_Kaldrono" title="Nigra Kaldrono">Nigra Kaldrono</a></li> <li><a href="/wiki/Pluvo_Surviza%C4%9Da" title="Pluvo Survizaĝa">Pluvo Survizaĝa</a></li> <li><a href="/wiki/Ru%C4%9Da_Nubo" title="Ruĝa Nubo">Ruĝa Nubo</a></li> <li><a href="/wiki/Sidanta_Ta%C5%ADro" title="Sidanta Taŭro">Sidanta Taŭro</a></li> <li><a href="/wiki/Tecumseh" title="Tecumseh">Tecumseh</a></li> <li><a href="/wiki/Wovoka" title="Wovoka">Wovoka</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Indianoj_en_Esperanto">Indianoj en Esperanto</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit&section=16" title="Redakti sekcion: Indianoj en Esperanto" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit&section=16" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Indianoj en Esperanto"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Marjorie_Boulton" title="Marjorie Boulton">Marjorie Boulton</a>, en sia mikspota libro <a href="/wiki/Faktoj_kaj_fantazioj" title="Faktoj kaj fantazioj">Faktoj kaj fantazioj</a>, dediĉas ties 21an ĉapitron "Fabeloj de indiana tribo en Usono" al komentoj pri tiuj popoloj, sed ĉefe al du rakontoj pri <a href="/wiki/Kojoto" title="Kojoto">kojotoj</a>.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>En la kvina kanto de la verko de <a href="/wiki/Abel_Montagut" title="Abel Montagut">Abel Montagut</a> nome <i><a href="/wiki/Poemo_de_Utnoa" title="Poemo de Utnoa">Poemo de Utnoa</a></i> okazas asembleo de la Gobanoj (eksterteranoj). Tie oni akceptas, ke oni plikuraĝigu la malfortigitan Utnoan (nome la ĉefrolulo <a href="/wiki/Noa" title="Noa">Noa</a>) pere de la drogo <i>anoŭdo</i>. Inna malsupreniras kaj liveras ĝin al Noa. Je ties efiko aperas antaŭ li la poeto <a href="/wiki/Valmikio" title="Valmikio">Valmikio</a> kaj poste la japana pentristo <a href="/wiki/Hokusajo" class="mw-redirect" title="Hokusajo">Hokusajo</a> kiuj montras al li laŭvice la enormajn atingojn de la estonta homaro, se li sukcesas savi ĝin, nome, unue en <a href="/wiki/Azio" title="Azio">Azio</a>, kaj poste venas la vico de <a href="/wiki/Fidiaso" class="mw-redirect" title="Fidiaso">Fidiaso</a>, kaj poste <a href="/wiki/Maria_Sklodovska" class="mw-redirect" title="Maria Sklodovska">Maria Sklodovska</a>, kiuj montras al Utnoa la mirindaĵojn de <a href="/wiki/E%C5%ADropo" title="Eŭropo">Eŭropo</a>. La venontaj ĉiĉeronoj estas ankaŭ laŭvice unue <a href="/wiki/Akenatono" class="mw-redirect" title="Akenatono">Akenatono</a> kaj poste <a href="/wiki/Sun%C4%9Data_Kejta" class="mw-redirect" title="Sunĝata Kejta">Sunĝata Kejta</a> kiuj omaĝas la historian gravon de Afriko. En Ameriko estas unue <a href="/wiki/Neza%C5%ADhtezoma" title="Nezaŭhtezoma">Nezaŭhtezoma</a> la ĉiĉerono kiu vidigas la kulturan gravon de Indianoj: </p> <table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td></td></tr><tr valign="top"><td width="40px"><span typeof="mw:File"><span title="Citaĵo"><img alt="Citaĵo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/40px-P_writing.svg.png" decoding="async" width="40" height="36" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/60px-P_writing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/80px-P_writing.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></span></span></td><td><table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td><span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif;"><b>„</b></span>  <dl><dd>Ĉu mi pri vi forgesos, ho indiana popolo,</dd> <dd>pri la belformaj tendoj, la bunte teksaj aranĝoj,</dd> <dd>la dancoj, la rakontoj aŭ pri la kantoj aeraj?</dd> <dd>Al nordo svinge flugas la vojaĝanta duopo</dd> <dd>kie artaĵoj disas sur montoj, larĝaj ebenoj</dd> <dd>far la Siuoj, Mandan, Paŭni kaj triboj apaĉaj:</dd> <dd>jen ĉi surfelaj brodoj por tendoj stange konusaj,</dd> <dd>por sakoj kaj manteloj; ĉe la marbordo kanuoj</dd> <dd>kun pentraj dekoraĵoj el simbolbestoj, imagaj</dd> <dd>marmonstroj kaj, surcedre, jen mastoj bunte totemaj.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif"><b>”</b></span></dd></dl></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bildgalerio">Bildgalerio</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit&section=17" title="Redakti sekcion: Bildgalerio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit&section=17" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Bildgalerio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 268.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 266.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Quechuawomanandchild.jpg" class="mw-file-description" title="El la tribo keĉua"><img alt="El la tribo keĉua" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Quechuawomanandchild.jpg/400px-Quechuawomanandchild.jpg" decoding="async" width="267" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Quechuawomanandchild.jpg/600px-Quechuawomanandchild.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Quechuawomanandchild.jpg/800px-Quechuawomanandchild.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a></span></div> <div class="gallerytext">El la tribo <a href="/wiki/Ke%C4%89ua" class="mw-redirect" title="Keĉua">keĉua</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 127.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 125.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:SIOUX_CHIEF.JPG" class="mw-file-description" title="El la tribo Sioux"><img alt="El la tribo Sioux" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/SIOUX_CHIEF.JPG/188px-SIOUX_CHIEF.JPG" decoding="async" width="126" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/SIOUX_CHIEF.JPG/282px-SIOUX_CHIEF.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/SIOUX_CHIEF.JPG/375px-SIOUX_CHIEF.JPG 2x" data-file-width="1252" data-file-height="2000" /></a></span></div> <div class="gallerytext">El la tribo Sioux</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 135.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 133.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Amerindian_kid_from_Bolivia.png" class="mw-file-description" title="Indianido en Bolivio"><img alt="Indianido en Bolivio" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Amerindian_kid_from_Bolivia.png/250px-Amerindian_kid_from_Bolivia.png" decoding="async" width="134" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Amerindian_kid_from_Bolivia.png/330px-Amerindian_kid_from_Bolivia.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Amerindian_kid_from_Bolivia.png/500px-Amerindian_kid_from_Bolivia.png 2x" data-file-width="1631" data-file-height="2445" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Indianido en <a href="/wiki/Bolivio" title="Bolivio">Bolivio</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 222px"> <div class="thumb" style="width: 220px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Amerindian_lady_from_Colombia.jpg" class="mw-file-description" title="Indianino en Kolombio"><img alt="Indianino en Kolombio" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Amerindian_lady_from_Colombia.jpg/330px-Amerindian_lady_from_Colombia.jpg" decoding="async" width="220" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Amerindian_lady_from_Colombia.jpg/500px-Amerindian_lady_from_Colombia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Amerindian_lady_from_Colombia.jpg/960px-Amerindian_lady_from_Colombia.jpg 2x" data-file-width="4806" data-file-height="4370" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Indianino en <a href="/wiki/Kolombio" title="Kolombio">Kolombio</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 152px"> <div class="thumb" style="width: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Amerindian_Children_(14003498405).jpg" class="mw-file-description" title="Indianinoj en Gujano"><img alt="Indianinoj en Gujano" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Amerindian_Children_%2814003498405%29.jpg/225px-Amerindian_Children_%2814003498405%29.jpg" decoding="async" width="150" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Amerindian_Children_%2814003498405%29.jpg/337px-Amerindian_Children_%2814003498405%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Amerindian_Children_%2814003498405%29.jpg/450px-Amerindian_Children_%2814003498405%29.jpg 2x" data-file-width="768" data-file-height="1024" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Indianinoj en <a href="/wiki/Gujano" title="Gujano">Gujano</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 300.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 298.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Amerindian_man_from_Bolivia.png" class="mw-file-description" title="Indiano en Bolivio"><img alt="Indiano en Bolivio" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Amerindian_man_from_Bolivia.png/500px-Amerindian_man_from_Bolivia.png" decoding="async" width="299" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Amerindian_man_from_Bolivia.png/960px-Amerindian_man_from_Bolivia.png 1.5x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Indiano en <a href="/wiki/Bolivio" title="Bolivio">Bolivio</a></div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Referencoj">Referencoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit&section=18" title="Redakti sekcion: Referencoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit&section=18" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Referencoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist references-small" style="-moz-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-count:2; padding-right: 6px;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><a href="#cite_ref-1">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.infoplease.com/ipa/A0762158.html">www.infoplease.com</a></span> </li> <li id="cite_note-2"><a href="#cite_ref-2">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sciencepresse.qc.ca/archives/man070998.html">www.sciencepresse.qc.ca</a></span> </li> <li id="cite_note-3"><a href="#cite_ref-3">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sciencepresse.qc.ca/archives/2004/cap0504042.html">www.sciencepresse.qc.ca</a> kaj <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.nationalgeographic.com/news/2003/09/0903_030903_bajaskull.html">news.nationalgeographic.com</a></span> </li> <li id="cite_note-4"><a href="#cite_ref-4">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20050911175136/http://www.clio.fr/BIBLIOTHEQUE/article.asp?article_id=198&conferencier_id=9">www.clio.fr - Carmen Bernard, profesoro ĉe la universitato Parizo 10 - Nanterre, "Chasseurs de Sibérie ou marins d'Océanie, l'énigme des migrations précolombiennes"</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.clio.fr/BIBLIOTHEQUE/article.asp?article_id=198&conferencier_id=9">la originalo</a> je 2005-09-11. Alirita 2007-10-19 .</span> </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Marjorie_Boulton" title="Marjorie Boulton">Marjorie Boulton</a>, <a href="/wiki/Faktoj_kaj_fantazioj,_progresiga_libro" class="mw-redirect" title="Faktoj kaj fantazioj, progresiga libro">Faktoj kaj fantazioj, progresiga libro</a>, <a href="/wiki/Universala_Esperanto-Asocio" title="Universala Esperanto-Asocio">Universala Esperanto-Asocio</a>, <a href="/wiki/Roterdamo" title="Roterdamo">Roterdamo</a>, 1984, dua eldono 1993. Paĝoj 175-179.</span> </li> <li id="cite_note-6"><a href="#cite_ref-6">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Abel_Montagut" title="Abel Montagut">Abel Montagut</a>, <i><a href="/wiki/Poemo_de_Utnoa" title="Poemo de Utnoa">Poemo de Utnoa</a></i>. Pro Esperanto. Vieno, 1993. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/385182007X" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 3-85182-007-X</a>. 225 p., p. 127.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Literaturo">Literaturo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit&section=19" title="Redakti sekcion: Literaturo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit&section=19" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Literaturo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>William C. Sturtevant: <i>Handbook of North American Indians</i> (manlibro pri nord-amerikaj indianoj). Smithsonian Institution, <a href="/wiki/Va%C5%9Dingtono" title="Vaŝingtono">Vaŝingtono</a>, <a href="/wiki/1978" title="1978">1978</a> ĝis nun</li> <li>Werner Arens, Hans-Martin Braun: <i>"Die Indianer Nordamerikas"</i> (la indianoj de Nord-Ameriko), Beck, <a href="/wiki/2004" title="2004">2004</a>, <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/3406508308" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 3-406-50830-8</a></li> <li>Charles C. Mann: <i>1491: New Revelations of the Americans Before Columbus</i> (novaj revelacioj pri la amerikanoj antaŭ Kolumbo), Alfred A. Knopf, <a href="/wiki/2005" title="2005">2005</a>, <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/140004006X" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-4000-4006-X</a>,</li> <li>Paul Rivet: <i>Les origines de l'homme américain</i> (deveno de la amerikano), Gallimard, NRF (<i><a href="/wiki/1957" title="1957">1957</a></i>)</li> <li>David Cornut: <i>Little Big Horn, autopsie d'une bataille légendaire</i> (aŭtopsio de fama batalo), Anovi, <a href="/wiki/2006" title="2006">2006</a>, <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/2914818106" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 2-914818-10-6</a></li> <li>Dee Brown: <i>Enterre mon cœur à Wounded Knee</i> (enterigu mian koron ĉe Wounded Knee), (<a href="/wiki/1970" title="1970">1970</a>)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Vidu_ankaŭ"><span id="Vidu_anka.C5.AD"></span>Vidu ankaŭ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit&section=20" title="Redakti sekcion: Vidu ankaŭ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit&section=20" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Vidu ankaŭ"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint" id="aliaj_projektoj" style="float: right; clear: right; width: 250px; border: 1px solid #aaa; padding: 4px; font-size: 90%; background: #f9f9f9;"> <ul class="noarchive"><li class="commons"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Indigenous_peoples_of_the_Americas?uselang=eo">Indianoj en la <span>Vikimedia Komunejo</span></a> (Multrimedaj datumoj)</span></li><li class="commons"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Native_Americans?uselang=eo">Kategorio Indianoj en la <span>Vikimedia Komunejo</span></a> (Multrimedaj datumoj)</span></li><li class="quote"><a href="https://eo.wikiquote.org/wiki/Indianoj" class="extiw" title="q:Indianoj">Indianoj en la <span>Vikicitaro</span></a> (Kolekto de citaĵoj)</li><li class="news"><a href="https://eo.wikinews.org/wiki/Kategorio:Indianoj" class="extiw" title="n:Kategorio:Indianoj">Indianoj en <span>Vikinovaĵoj</span></a> (Liberaj novaĵoj) </li></ul> </div> <ul><li><a href="/wiki/Usonaj_indianoj" title="Usonaj indianoj">Usonaj indianoj</a></li> <li><a href="/wiki/Indianaj_lingvaroj" class="mw-redirect" title="Indianaj lingvaroj">Indianaj lingvaroj</a></li> <li><a href="/wiki/Indiana_rezervejo" title="Indiana rezervejo">Indiana rezervejo</a></li> <li><a href="/wiki/Nobla_sova%C4%9Dulo" title="Nobla sovaĝulo">Nobla sovaĝulo</a></li> <li><a href="/wiki/Indiana_vidvino" title="Indiana vidvino">Indiana vidvino</a></li> <li><a href="/wiki/Duspiritulo" title="Duspiritulo">Duspiritulo</a></li> <li><a href="/wiki/Haida-indianoj" title="Haida-indianoj">Haida-indianoj</a></li> <li><a href="/wiki/Indianao" class="mw-redirect" title="Indianao">Indianao</a>, <a href="/wiki/Usono" title="Usono">usona</a> ŝtato</li> <li><a href="/wiki/Indiano_(konstelacio)" title="Indiano (konstelacio)">Indiano</a>, <a href="/wiki/Konstelacio" title="Konstelacio">konstelacio</a></li> <li><a href="/wiki/Praindianoj" title="Praindianoj">Praindianoj</a></li> <li><a href="/wiki/Tago_de_la_indi%C4%9Denaj_popoloj_(Usono)" class="mw-redirect" title="Tago de la indiĝenaj popoloj (Usono)">Tago de la indiĝenaj popoloj (Usono)</a></li> <li><a href="/wiki/Tipio" title="Tipio">Tipio</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Eksteraj_ligiloj">Eksteraj ligiloj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&veaction=edit&section=21" title="Redakti sekcion: Eksteraj ligiloj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Indianoj&action=edit&section=21" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Eksteraj ligiloj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lucy.ukc.ac.uk/Sonja/RF/Maps/amazonia.html">Mapo pri indianoj en Amazonio</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tlfq.ulaval.ca/axl/amsudant/amsudantacc.htm">Lingva situacio en la mondo (franclingva ttt-ejo, kie troveblas multaj detalaj informoj pri la indianaj popoloj en ĉiuj sudamerikaj landoj)</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20041210035052/http://www.tlfq.ulaval.ca/axl/amsudant/amsudantacc.htm">Arkivigite je</a> 2004-12-10 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://vladimir-okc.narod.ru/UU-html/truu23.htm"><i>Renkonto kun indianoj</i></a>, 23-a ĉapitro el <i><a href="/wiki/Unueta%C4%9Da_Usono" title="Unuetaĝa Usono">Unuetaĝa Usono</a></i>, de <a href="/wiki/Ilja_Ilf" class="mw-redirect" title="Ilja Ilf">Ilja Ilf</a> kaj <a href="/wiki/E%C5%ADgeno_Petrov" class="mw-redirect" title="Eŭgeno Petrov">Eŭgeno Petrov</a></li></ul> <div style="clear:both;"></div> <p><br /> </p> <div style="position:absolute; z-index:100; right:10px; top:45px;" class="titola_ikono noprint"> <div style="position: relative; width: 14px; height: 14px;"> <div style="position: absolute; top: 0px; left: 0px; font-size: 100px; overflow: hidden; line-height: 100px; z-index: 3; font-size:150pt;"><a href="/wiki/Vikipedio:Legindaj_artikoloj" title="Vikipedio:Legindaj artikoloj"><span title="Ĉi tiu artikolo plenumas laŭ redaktantoj de Esperanto-Vikipedio kriteriojn por leginda artikolo."></span></a></div> <div style="position: absolute; top: 0px; left: 0px; z-index: 2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Vikipedio:Legindaj_artikoloj" title="Ĉi tiu artikolo plenumas laŭ redaktantoj de Esperanto-Vikipedio kriteriojn por leginda artikolo."><img alt="Ĉi tiu artikolo plenumas laŭ redaktantoj de Esperanto-Vikipedio kriteriojn por leginda artikolo." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Qsicon_lesenswert.svg/14px-Qsicon_lesenswert.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Qsicon_lesenswert.svg/21px-Qsicon_lesenswert.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Qsicon_lesenswert.svg/28px-Qsicon_lesenswert.svg.png 2x" data-file-width="24" data-file-height="24" /></a></span></div> </div> </div> <table class="noprint plainlinks" style="margin: 0 10%; border-collapse: collapse; background: #FBFBFB; border: 1px solid #aaa; border-left: 10px solid #1e90ff;"> <tbody><tr> <td style="padding: 2px 0px 2px 0.5em;text-align: center;"> <div style="padding: 0.25em 0.5em;width:52px;"> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File"><span title="Leginda artikolo"><img alt="Leginda artikolo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Qsicon_lesenswert.svg/24px-Qsicon_lesenswert.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Qsicon_lesenswert.svg/36px-Qsicon_lesenswert.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Qsicon_lesenswert.svg/48px-Qsicon_lesenswert.svg.png 2x" data-file-width="24" data-file-height="24" /></span><figcaption>Leginda artikolo</figcaption></figure></div></td> <td style="padding: 0.25em 0.5em;width: 100%;">Ĉi tiu artikolo estis je la <i>nekonata dato</i> akceptita en la liston de <a href="/wiki/Vikipedio:Legindaj_artikoloj" title="Vikipedio:Legindaj artikoloj">legindaj artikoloj</a>.</td> </tr> </tbody></table></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Elŝutita el "<a dir="ltr" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Indianoj&oldid=8954406">https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Indianoj&oldid=8954406</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Kategorioj" title="Specialaĵo:Kategorioj">Kategorioj</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategorio:Indianoj" title="Kategorio:Indianoj">Indianoj</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Indiana_kulturo" title="Kategorio:Indiana kulturo">Indiana kulturo</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Kaŝitaj kategorioj: <ul><li><a href="/wiki/Kategorio:Pa%C4%9Doj_kiuj_uzas_ISBNajn_magiajn_ligilojn" title="Kategorio:Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn">Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Artikoloj_kun_Vikidatumaj_bildoj" title="Kategorio:Artikoloj kun Vikidatumaj bildoj">Artikoloj kun Vikidatumaj bildoj</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Listo_de_arkivitaj_pa%C4%9Doj_de_Retarkivo" title="Kategorio:Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo">Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Legindaj_artikoloj_de_nekonata_dato" title="Kategorio:Legindaj artikoloj de nekonata dato">Legindaj artikoloj de nekonata dato</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Legindaj_artikoloj" title="Kategorio:Legindaj artikoloj">Legindaj artikoloj</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Ĉi tiu paĝo estis lastafoje redaktita je 13:38, 16 dec. 2024.</li> <li id="footer-info-copyright">La teksto disponeblas laŭ la permesilo <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eo">Krea Komunaĵo Atribuite-Samkondiĉe 4.0 Neadaptita</a>; eble aldonaj kondiĉoj aplikeblas. Vidu la <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">uzkondiĉojn</a> por detaloj.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Regularo pri respekto de la privateco</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipedio:Enkonduko">Pri Vikipedio</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipedio:Malgarantio">Malgarantioj</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Programistoj</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/eo.wikipedia.org">Statistikoj</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Deklaro pri kuketoj</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//eo.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Indianoj&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Poŝtelefona vido</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Serĉi</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Serĉi tra Vikipedio"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specialaĵo:Serĉi"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Serĉi</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Enhavo" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝaltu la enhavtabelon" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ŝaltu la enhavtabelon</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Indianoj</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>121 lingvoj</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Aldoni temon</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.eqiad.main-58c4b96c94-jqx4h","wgBackendResponseTime":192,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.291","walltime":"0.911","ppvisitednodes":{"value":1190,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":15504,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":3850,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":9442,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 501.758 1 -total"," 43.46% 218.054 1 Ŝablono:Informkesto_etna_grupo"," 13.36% 67.017 1 Ŝablono:Projektoj"," 9.30% 46.674 1 Ŝablono:Banderolo-P948"," 5.71% 28.626 1 Ŝablono:Ŝanĝu_ŝablonon"," 2.79% 14.021 1 Ŝablono:Referencoj"," 2.61% 13.114 1 Ŝablono:Webarchiv"," 2.40% 12.026 2 Ŝablono:Ĉefartikolo"," 2.13% 10.702 3 Ŝablono:!-"," 2.10% 10.543 1 Ŝablono:Citaĵo"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.099","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2850072,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-b8b46b654-rg948","timestamp":"20250317201433","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Indianoj","url":"https:\/\/eo.wikipedia.org\/wiki\/Indianoj","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q36747","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q36747","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-07-30T11:43:03Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/d\/de\/Amerindian_girl_holding_her_little_brother.png","headline":"la indi\u011denaj gentoj de Ameriko"}</script> </body> </html>