CINXE.COM
سومالی - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>سومالی - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"51e020e2-2191-4a79-ba8f-6f130c353454","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"سومالی","wgTitle":"سومالی","wgCurRevisionId":40506065,"wgRevisionId":40506065,"wgArticleId":7339,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["صفحههای دارای خطا در ارجاع","صفحهها با یادکرد خراب","صفحههای دارای تابع تجزیهگر آرایشعدد با آرگومان غیرعددی","پیوندهای ویبک الگوی بایگانی اینترنت", "صفحههای با یادکرد خراب (فقدان منبع)","یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","صفحههای دارای پیوند مرده","صفحههایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده میکنند","مختصات در ویکیداده","مقالههای دارای واژگان به زبان عربی","مقالههای دارای واژگان به زبان سومالیایی","صفحههایی که از جعبه اطلاعات کشور با پارامترهای نامعلوم استفاده میکنند","مقالههای دارای الگوهای سرنویس با صفحه هدف ناموجود","همه مقالههای دارای عبارتهای بدون منبع","صفحههایی که از جعبه گفتاورد با پارامترهای نامعلوم استفاده میکنند", "پیوند رده انبار در ویکیداده است","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای ISNI","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای VIAF","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای BNE","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای BNF","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای CANTICN","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای GND","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای J9U","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای LCCN","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NDL","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NKC","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NLA","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای VcBA", "مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای KULTURNAV","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای FAST","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای HDS","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای MusicBrainz area","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NARA","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای RERO","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای SUDOC","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای TDVİA","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای UKPARL","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای WorldCat-VIAF","اتحادیه کشورهای عرب","ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در ۱۹۶۰ (میلادی)", "بنیانگذاریهای ۱۹۶۰ (میلادی) در سومالی","جمهوریها","جمهوریهای عربی","جمهوریهای فدرال","سومالی","شاخ آفریقا","کشورها در آفریقا","کشورها و سرزمینهای عربیزبان","کشورهای اقیانوس هند","کشورهای توسعهنیافته","کشورهای عضو اتحادیه آفریقا","کشورهای عضو اتحادیه عرب","کشورهای عضو سازمان ملل متحد","کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی","کشورهای فدرال","مناطق تقسیمشده"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"سومالی","wgRelevantArticleId":7339,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true, "wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":60000,"wgCoordinates":{"lat":2.033333333333333,"lon":45.35},"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q1045","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false, "wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.tmh.player","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar", "ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Flag_of_Somalia.svg/1200px-Flag_of_Somalia.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Flag_of_Somalia.svg/800px-Flag_of_Somalia.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Flag_of_Somalia.svg/640px-Flag_of_Somalia.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="سومالی - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکیپدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکیپدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-سومالی rootpage-سومالی skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پسزمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکینویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکیپدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکیپدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکیپدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکیپدیا" aria-label="جستجو در ویکیپدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکیپدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="از شما دعوت میشود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="توصیه میشود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینههای بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="از شما دعوت میشود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="توصیه میشود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحههایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایشکردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایشها انجام شده از این نشانی آیپی [y]" accesskey="y"><span>مشارکتها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایشهای این نشانی آیپی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-تاریخ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#تاریخ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>تاریخ</span> </div> </a> <ul id="toc-تاریخ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سیاست" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#سیاست"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>سیاست</span> </div> </a> <ul id="toc-سیاست-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جغرافیا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جغرافیا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>جغرافیا</span> </div> </a> <ul id="toc-جغرافیا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پایتخت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پایتخت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>پایتخت</span> </div> </a> <ul id="toc-پایتخت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تقسیمات_کشوری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#تقسیمات_کشوری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>تقسیمات کشوری</span> </div> </a> <ul id="toc-تقسیمات_کشوری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-آب_و_هوا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#آب_و_هوا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>آب و هوا</span> </div> </a> <ul id="toc-آب_و_هوا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اقتصاد" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#اقتصاد"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>اقتصاد</span> </div> </a> <ul id="toc-اقتصاد-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-بهداشت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#بهداشت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>بهداشت</span> </div> </a> <ul id="toc-بهداشت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سرشماری_جمعیت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#سرشماری_جمعیت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>سرشماری جمعیت</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-سرشماری_جمعیت-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخشهای سرشماری جمعیت</span> </button> <ul id="toc-سرشماری_جمعیت-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-مراکز_شیعهها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مراکز_شیعهها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹.۱</span> <span>مراکز شیعهها</span> </div> </a> <ul id="toc-مراکز_شیعهها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-زبانها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#زبانها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰</span> <span>زبانها</span> </div> </a> <ul id="toc-زبانها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-فرهنگ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#فرهنگ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱</span> <span>فرهنگ</span> </div> </a> <ul id="toc-فرهنگ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ارتباطات" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ارتباطات"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۲</span> <span>ارتباطات</span> </div> </a> <ul id="toc-ارتباطات-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیوند_به_بیرون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پیوند_به_بیرون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳</span> <span>پیوند به بیرون</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-پیوند_به_بیرون-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخشهای پیوند به بیرون</span> </button> <ul id="toc-پیوند_به_بیرون-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-دولت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#دولت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳.۱</span> <span>دولت</span> </div> </a> <ul id="toc-دولت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اخبار" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اخبار"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳.۲</span> <span>اخبار</span> </div> </a> <ul id="toc-اخبار-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اقتصاد_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اقتصاد_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳.۳</span> <span>اقتصاد</span> </div> </a> <ul id="toc-اقتصاد_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اطلاعات_عمومی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اطلاعات_عمومی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳.۴</span> <span>اطلاعات عمومی</span> </div> </a> <ul id="toc-اطلاعات_عمومی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-یونسکو" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#یونسکو"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳.۵</span> <span>یونسکو</span> </div> </a> <ul id="toc-یونسکو-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۴</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">سومالی</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقالهای به یک زبان دیگر بروید. به ۲۴۶ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-246" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۲۴۶ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Сомали–آبخازی" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Сомали" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="آبخازی" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–آچئی" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Somalia" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="آچئی" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Сомали–آدیجیایی" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Сомали" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="آدیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгабзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Somali%C3%AB" title="Somalië–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Somalië" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–آلمانی سوئیسی" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Somalia" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="آلمانی سوئیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%B6%E1%88%9B%E1%88%8A%E1%8B%AB" title="ሶማሊያ–امهری" lang="am" hreflang="am" data-title="ሶማሊያ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="امهری" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="Somalia" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target"><span>Pangcah</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Somalia" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/S%C5%8Dmalia" title="Sōmalia–انگلیسی باستان" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Sōmalia" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="انگلیسی باستان" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–اوبولو" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Somalia" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="اوبولو" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8B%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="सोमालिया–آنگیکا" lang="anp" hreflang="anp" data-title="सोमालिया" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="آنگیکا" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84" title="الصومال–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الصومال" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A8%DC%98%DC%A1%DC%90%DC%A0" title="ܨܘܡܐܠ–آرامی" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܨܘܡܐܠ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="آرامی" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84" title="الصومال–عربی مراکشی" lang="ary" hreflang="ary" data-title="الصومال" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="عربی مراکشی" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84" title="الصومال–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الصومال" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Somalia" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Somalia" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Somali" title="Somali–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Somali" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="سومالی–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="سومالی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Сомали–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Сомали" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–بالیایی" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Somalia" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="بالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–باواریایی" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Somalia" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="باواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Suomalis" title="Suomalis–ساموگیتی" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Suomalis" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="ساموگیتی" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Somalya" title="Somalya–Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Somalya" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%96" title="Самалі–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Самалі" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%96" title="Самалі–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Самалі" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Somali" title="Somali–Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Somali" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Сомалия–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Сомалия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8B%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="सोमालिया–Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="सोमालिया" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–بیسلاما" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Somalia" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="بیسلاما" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–بانجاری" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Somalia" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="بانجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/Somali" title="Somali–بامبارایی" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Somali" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="بامبارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B8%E0%A7%8B%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE" title="সোমালিয়া–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="সোমালিয়া" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A6%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%B2%E0%BC%8D" title="སོ་མ་ལི།–تبتی" lang="bo" hreflang="bo" data-title="སོ་མ་ལི།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="تبتی" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B8%E0%A7%8B%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE" title="সোমালিয়া–Bishnupriya" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="সোমালিয়া" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="Bishnupriya" class="interlanguage-link-target"><span>বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–برتون" lang="br" hreflang="br" data-title="Somalia" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برتون" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Somalija" title="Somalija–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Somalija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Сомали–Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Сомали" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Som%C3%A0lia" title="Somàlia–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Somàlia" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Somalia" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–چینی مین شرقی" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Somalia" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="چینی مین شرقی" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Сомали–چچنی" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Сомали" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="چچنی" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Somaliya" title="Somaliya–سبویی" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Somaliya" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="سبویی" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8F%90%E1%8E%B9%E1%8E%B5" title="ᏐᎹᎵ–چروکی" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᏐᎹᎵ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="چروکی" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%86%D9%85%D8%A7%DA%B5%DB%8C%D8%A7" title="سۆماڵیا–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="سۆماڵیا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–کورسی" lang="co" hreflang="co" data-title="Somalia" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="کورسی" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Somaliya" title="Somaliya–ترکی کریمه" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Somaliya" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ترکی کریمه" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Som%C3%A1lsko" title="Somálsko–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Somálsko" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Somalia" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="مقالهٔ توصیهشده"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Somalia" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Somalia" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Somalia" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-din mw-list-item"><a href="https://din.wikipedia.org/wiki/Thomalia" title="Thomalia–دینکایی" lang="din" hreflang="din" data-title="Thomalia" data-language-autonym="Thuɔŋjäŋ" data-language-local-name="دینکایی" class="interlanguage-link-target"><span>Thuɔŋjäŋ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Somalya" title="Somalya–Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Somalya" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Somalija" title="Somalija–صُربی سفلی" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Somalija" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="صُربی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8B%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="सोमालिया–Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="सोमालिया" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%90%DE%AF%DE%89%DE%A7%DE%8D%DE%A8%DE%87%DE%A7" title="ސޯމާލިއާ–دیوهی" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ސޯމާލިއާ" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="دیوهی" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ee mw-list-item"><a href="https://ee.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–اوهای" lang="ee" hreflang="ee" data-title="Somalia" data-language-autonym="Eʋegbe" data-language-local-name="اوهای" class="interlanguage-link-target"><span>Eʋegbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%BB%CE%AF%CE%B1" title="Σομαλία–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Σομαλία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Somalia" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Somalio" title="Somalio–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Somalio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Somalia" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Somaalia" title="Somaalia–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Somaalia" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Somalia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Som%C3%A1lia" title="Somália–اکسترامادورایی" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Somália" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="اکسترامادورایی" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Somaaliya" title="Somaaliya–فولانی" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Somaaliya" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="فولانی" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="مقالهٔ توصیهشده"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Somalia" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Somaalia" title="Somaalia–Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Somaalia" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–فارویی" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Somalia" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="فارویی" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Somalie" title="Somalie–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Somalie" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Somalie" title="Somalie–آرپیتان" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Somalie" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="آرپیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Somaalia" title="Somaalia–فریزی شمالی" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Somaalia" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="فریزی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Somaalje" title="Somaalje–فریسی غربی" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Somaalje" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسی غربی" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_tSom%C3%A1il" title="An tSomáil–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An tSomáil" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Somaliya" title="Somaliya–گاگائوزیایی" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Somaliya" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="گاگائوزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Somali" title="Somali–Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Somali" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Som%C3%A0ilia" title="Somàilia–گیلی اسکاتلندی" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Somàilia" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="گیلی اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Somalia" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Som%C3%A1lia" title="Somália–گوارانی" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Somália" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="گوارانی" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8B%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="सोमालिया–کونکانی گن" lang="gom" hreflang="gom" data-title="सोमालिया" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="کونکانی گن" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gpe mw-list-item"><a href="https://gpe.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–Ghanaian Pidgin" lang="gpe" hreflang="gpe" data-title="Somalia" data-language-autonym="Ghanaian Pidgin" data-language-local-name="Ghanaian Pidgin" class="interlanguage-link-target"><span>Ghanaian Pidgin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gur mw-list-item"><a href="https://gur.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–Frafra" lang="gur" hreflang="gur" data-title="Somalia" data-language-autonym="Farefare" data-language-local-name="Frafra" class="interlanguage-link-target"><span>Farefare</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Yn_Tomaal" title="Yn Tomaal–مانی" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Yn Tomaal" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="مانی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Somaliya" title="Somaliya–هوسایی" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Somaliya" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="هوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Somalia" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–هاوایی" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Somalia" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="هاوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A1%D7%95%D7%9E%D7%9C%D7%99%D7%94" title="סומליה–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="סומליה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8B%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="सोमालिया–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="सोमालिया" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–هندی فیجیایی" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Somalia" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="هندی فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Somalija" title="Somalija–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Somalija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Somalija" title="Somalija–صُربی علیا" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Somalija" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="صُربی علیا" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Somali" title="Somali–هائیتیایی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Somali" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="هائیتیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Szom%C3%A1lia" title="Szomália–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Szomália" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%AB" title="Սոմալի–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Սոմալի" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Somalia" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Somalia" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–اکسیدنتال" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Somalia" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="اکسیدنتال" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–ایگبویی" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Somalia" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="ایگبویی" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–ایلوکویی" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Somalia" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ایلوکویی" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Somalia" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/S%C3%B3mal%C3%ADa" title="Sómalía–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Sómalía" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Somalia" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%BD%E3%83%9E%E3%83%AA%E3%82%A2" title="ソマリア–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ソマリア" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Somaalia" title="Somaalia–Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Somaalia" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/somalias" title="somalias–لوجبان" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="somalias" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="لوجبان" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–جاوهای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Somalia" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوهای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="სომალი–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="სომალი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Somali" title="Somali–قرهقالپاقی" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Somali" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="قرهقالپاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/%E1%B9%A2umal" title="Ṣumal–قبایلی" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Ṣumal" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="قبایلی" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Soomaali" title="Soomaali–Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Soomaali" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Somalya" title="Somalya–تیاپی" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Somalya" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="تیاپی" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/S%C3%B4m%C3%A2lia" title="Sômâlia–کنگویی" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Sômâlia" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="کنگویی" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Somalia" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ki mw-list-item"><a href="https://ki.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–کیکویویی" lang="ki" hreflang="ki" data-title="Somalia" data-language-autonym="Gĩkũyũ" data-language-local-name="کیکویویی" class="interlanguage-link-target"><span>Gĩkũyũ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Сомали–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Сомали" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%9F%E1%9E%BC%E1%9E%98%E1%9F%89%E1%9E%B6%E1%9E%9B%E1%9E%B8" title="សូម៉ាលី–خمری" lang="km" hreflang="km" data-title="សូម៉ាលី" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="خمری" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B8%E0%B3%8A%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%B2%E0%B2%BF%E0%B2%AF" title="ಸೊಮಾಲಿಯ–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಸೊಮಾಲಿಯ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%86%8C%EB%A7%90%EB%A6%AC%EC%95%84" title="소말리아–کرهای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="소말리아" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کرهای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Somalya" title="Somalya–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Somalya" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Somali" title="Somali–کورنی" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Somali" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="کورنی" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Somalia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–لادینو" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Somalia" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="لادینو" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–لوگزامبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Somalia" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوگزامبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Somalia" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lg mw-list-item"><a href="https://lg.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–گاندایی" lang="lg" hreflang="lg" data-title="Somalia" data-language-autonym="Luganda" data-language-local-name="گاندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Luganda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Somali%C3%AB" title="Somalië–لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Somalië" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Somalia" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Somalia" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Sumalia" title="Sumalia–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Sumalia" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–لینگالا" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Somalia" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="لینگالا" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Somalis" title="Somalis–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Somalis" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Som%C4%81lija" title="Somālija–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Somālija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–مادورایی" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Somalia" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="مادورایی" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8B%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="सोमालिया–مایدیلی" lang="mai" hreflang="mai" data-title="सोमालिया" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="مایدیلی" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Сомалия–مکشایی" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Сомалия" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="مکشایی" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/S%C3%B4malia" title="Sômalia–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Sômalia" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Сомали–ماری" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Сомали" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="ماری" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/H%C5%ABm%C4%81rie" title="Hūmārie–مائوری" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Hūmārie" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="مائوری" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–مینانگکابویی" lang="min" hreflang="min" data-title="Somalia" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="مینانگکابویی" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Сомалија–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Сомалија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%8A%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AF" title="സൊമാലിയ–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="സൊമാലിയ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Сомали–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Сомали" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%81%EA%AF%A3%EA%AF%83%EA%AF%A5%EA%AF%82%EA%AF%A4%EA%AF%8C%EA%AF%A5" title="ꯁꯣꯃꯥꯂꯤꯌꯥ–مانیپوری" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯁꯣꯃꯥꯂꯤꯌꯥ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="مانیپوری" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8B%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE_%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%95" title="सोमालिया प्रजासत्ताक–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="सोमालिया प्रजासत्ताक" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Somalia" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Somalja" title="Somalja–مالتی" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Somalja" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="مالتی" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%86%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%99%E1%80%AC%E1%80%9C%E1%80%AE%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="ဆိုမာလီယာနိုင်ငံ–برمهای" lang="my" hreflang="my" data-title="ဆိုမာလီယာနိုင်ငံ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمهای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="سومالی–مازندرانی" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="سومالی" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="مازندرانی" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–آلمانی سفلی" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Somalia" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="آلمانی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Somalie" title="Somalie–ساکسونی سفلی" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Somalie" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ساکسونی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8B%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="सोमालिया–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="सोमालिया" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8B%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="सोमालिया–نواریایی" lang="new" hreflang="new" data-title="सोमालिया" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="نواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Somali%C3%AB" title="Somalië–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Somalië" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–نروژی نینُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Somalia" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نینُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–نروژی بوکمُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Somalia" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوکمُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Somalia" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–سوتویی شمالی" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Somalia" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="سوتویی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/Bil%C4%AF%CC%81%C4%AF%CC%81%C5%82%C3%A1n%C3%AD_Dine%CA%BC%C3%A9_Bik%C3%A9yah" title="Bilį́į́łání Dineʼé Bikéyah–ناواهویی" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Bilį́į́łání Dineʼé Bikéyah" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="ناواهویی" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–نیانجایی" lang="ny" hreflang="ny" data-title="Somalia" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="نیانجایی" class="interlanguage-link-target"><span>Chi-Chewa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Somalia" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Somali" title="Somali–لیوی-کارلیان" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Somali" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="لیوی-کارلیان" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Somaaliyaa" title="Somaaliyaa–اورومویی" lang="om" hreflang="om" data-title="Somaaliyaa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="اورومویی" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%B8%E0%AD%8B%E0%AC%AE%E0%AC%BE%E0%AC%B2%E0%AC%BF%E0%AC%86" title="ସୋମାଲିଆ–اوریهای" lang="or" hreflang="or" data-title="ସୋମାଲିଆ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="اوریهای" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Сомали–آسی" lang="os" hreflang="os" data-title="Сомали" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="آسی" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B8%E0%A9%8B%E0%A8%AE%E0%A8%BE%E0%A8%B2%E0%A9%80%E0%A8%86" title="ਸੋਮਾਲੀਆ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਸੋਮਾਲੀਆ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–پامپانگایی" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Somalia" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="پامپانگایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–پاپیامنتو" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Somalia" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="پاپیامنتو" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Somaali" title="Somaali–آلمانی پنسیلوانیایی" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Somaali" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="آلمانی پنسیلوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8B%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="सोमालिया–پالی" lang="pi" hreflang="pi" data-title="सोमालिया" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="پالی" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Somalia" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Somalia" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–پیدمونتی" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Somalia" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="پیدمونتی" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="صومالیا–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="صومالیا" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="سومالیا–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="سومالیا" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Som%C3%A1lia" title="Somália–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Somália" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Sumalya" title="Sumalya–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Sumalya" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–رومانش" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Somalia" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="رومانش" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Somalia" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Сомали–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Сомали" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%BE" title="Сомальско–Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Сомальско" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Somaliya" title="Somaliya–کینیارواندایی" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Somaliya" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="کینیارواندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8B%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="सोमालिया–سانسکریت" lang="sa" hreflang="sa" data-title="सोमालिया" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="سانسکریت" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Сомалия–یاقوتی" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Сомалия" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="یاقوتی" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Som%C3%A0lia" title="Somàlia–ساردینیایی" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Somàlia" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="ساردینیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Somalia" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Somalie" title="Somalie–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Somalie" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A7" title="صوماليا–سندی" lang="sd" hreflang="sd" data-title="صوماليا" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="سندی" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Som%C3%A1lia" title="Somália–سامی شمالی" lang="se" hreflang="se" data-title="Somália" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="سامی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sg mw-list-item"><a href="https://sg.wikipedia.org/wiki/Somal%C3%AFi" title="Somalïi–سانگو" lang="sg" hreflang="sg" data-title="Somalïi" data-language-autonym="Sängö" data-language-local-name="سانگو" class="interlanguage-link-target"><span>Sängö</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Somalija" title="Somalija–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Somalija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%B0%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%9E%E1%80%B0%E1%80%9D%E1%80%BA%E1%82%87%E1%80%99%E1%82%83%E1%80%B8%E1%80%9C%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%82%83%E1%80%B8" title="မိူင်းသူဝ်ႇမႃးလီးယႃး–شانی" lang="shn" hreflang="shn" data-title="မိူင်းသူဝ်ႇမႃးလီးယႃး" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="شانی" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%83%E0%B7%9D%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%BD%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B7%80" title="සෝමාලියාව–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="සෝමාලියාව" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Somalia" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Som%C3%A1lsko" title="Somálsko–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Somálsko" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Somalija" title="Somalija–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Somalija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–ساموآیی" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Somalia" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="ساموآیی" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–ایناری سامی" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Somalia" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="ایناری سامی" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Somariya" title="Somariya–شونایی" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Somariya" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="شونایی" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Soomaaliya" title="Soomaaliya–سومالیایی" lang="so" hreflang="so" data-title="Soomaaliya" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="سومالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Somalia" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Сомалија–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Сомалија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/ISomaliya" title="ISomaliya–سوازیایی" lang="ss" hreflang="ss" data-title="ISomaliya" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="سوازیایی" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-st mw-list-item"><a href="https://st.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–سوتوی جنوبی" lang="st" hreflang="st" data-title="Somalia" data-language-autonym="Sesotho" data-language-local-name="سوتوی جنوبی" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Somalia" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–سوندایی" lang="su" hreflang="su" data-title="Somalia" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="سوندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Somalia" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Somalia" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/S%C5%AFmalijo" title="Sůmalijo–سیلزیایی" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Sůmalijo" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="سیلزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="Somalia" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9A%E0%AF%8B%E0%AE%AE%E0%AE%BE%E0%AE%B2%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%BE" title="சோமாலியா–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="சோமாலியா" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tay mw-list-item"><a href="https://tay.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–Tayal" lang="tay" hreflang="tay" data-title="Somalia" data-language-autonym="Tayal" data-language-local-name="Tayal" class="interlanguage-link-target"><span>Tayal</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%8A%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="సొమాలియా–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="సొమాలియా" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%83%D0%BC%D0%BE%D0%BB%D3%A3" title="Сумолӣ–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Сумолӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%82%E0%B8%8B%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="ประเทศโซมาเลีย–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="ประเทศโซมาเลีย" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%88%B6%E1%88%9B%E1%88%8D%E1%8B%AB" title="ሶማልያ–تیگرینیایی" lang="ti" hreflang="ti" data-title="ሶማልያ" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="تیگرینیایی" class="interlanguage-link-target"><span>ትግርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Somali" title="Somali–ترکمنی" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Somali" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="ترکمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Somalia" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Somali" title="Somali–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Somali" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-trv mw-list-item"><a href="https://trv.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–تاروکویی" lang="trv" hreflang="trv" data-title="Somalia" data-language-autonym="Seediq" data-language-local-name="تاروکویی" class="interlanguage-link-target"><span>Seediq</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–تسونگایی" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Somalia" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="تسونگایی" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Сомали–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Сомали" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–تومبوکایی" lang="tum" hreflang="tum" data-title="Somalia" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="تومبوکایی" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Сомали–اودمورتی" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Сомали" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="اودمورتی" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%D9%89" title="سومالى–اویغوری" lang="ug" hreflang="ug" data-title="سومالى" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="اویغوری" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%96" title="Сомалі–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Сомалі" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%DB%81" title="صومالیہ–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="صومالیہ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Somali" title="Somali–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Somali" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Soma%C5%82ia" title="Somałia–Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Somałia" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Somali" title="Somali–وپس" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Somali" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="وپس" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Somalia" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Somali%C3%AB" title="Somalië–West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Somalië" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Somal%C3%A4n" title="Somalän–ولاپوک" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Somalän" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ولاپوک" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Somalia" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Somali" title="Somali–ولوفی" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Somali" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="ولوفی" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%A2%E9%A9%AC%E9%87%8C" title="索马里–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="索马里" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="სომალი–Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="სომალი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A1%D7%90%D7%9E%D7%90%D7%9C%D7%99%D7%A2" title="סאמאליע–یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="סאמאליע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–یوروبایی" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Somalia" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="یوروبایی" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–چوانگی" lang="za" hreflang="za" data-title="Somalia" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="چوانگی" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Somaoli%C3%AB" title="Somaolië–زیلاندی" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Somaolië" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="زیلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%9A%E2%B5%9A%E2%B5%93%E2%B5%8E%E2%B4%B0%E2%B5%8D" title="ⵚⵚⵓⵎⴰⵍ–آمازیغی معیار مراکش" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵚⵚⵓⵎⴰⵍ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="آمازیغی معیار مراکش" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%A2%E9%A9%AC%E9%87%8C" title="索马里–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="索马里" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%A2%E9%A6%AC%E9%87%8C" title="索馬里–چینی ادبی" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="索馬里" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="چینی ادبی" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Somalia" title="Somalia–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Somalia" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%A2%E9%A6%AC%E9%87%8C" title="索馬里–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="索馬里" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/ISomaliya" title="ISomaliya–زولویی" lang="zu" hreflang="zu" data-title="ISomaliya" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="زولویی" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1045#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بینزبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=history" title="نسخههای پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینههای بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عملها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="فهرست همهٔ صفحههایی که به این صفحه پیوند میدهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحههایی که این صفحه به آنها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکیپدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پروندههای دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحههای ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحههای ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&oldid=40506065" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&id=40506065&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B3%25D9%2588%25D9%2585%25D8%25A7%25D9%2584%25DB%258C"><span>دریافت نشانی کوتاهشده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B3%25D9%2588%25D9%2585%25D8%25A7%25D9%2584%25DB%258C"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخهبرداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=show-download-screen"><span>بارگیری بهصورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژههای دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Somalia" hreflang="en"><span>ویکیانبار</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikinews mw-list-item"><a href="https://fa.wikinews.org/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" hreflang="fa"><span>ویکیخبر</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" hreflang="fa"><span>ویکیگفتاورد</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikivoyage mw-list-item"><a href="https://fa.wikivoyage.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" hreflang="fa"><span>ویکیسفر</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1045" title="پیوند به آیتم متصلشدۀ مخزن دادهها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکیداده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-coordinates" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span style="font-size: small;"><span id="coordinates"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="دستگاه مختصات جغرافیایی">مختصات</a>: <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32230166">.mw-parser-output .geo-default,.mw-parser-output .geo-dms,.mw-parser-output .geo-dec{display:inline}.mw-parser-output .geo-nondefault,.mw-parser-output .geo-multi-punct{display:none}.mw-parser-output .longitude,.mw-parser-output .latitude{white-space:nowrap}</style><span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="//geohack.toolforge.org/geohack.php?language=fa&pagename=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&params=2_02_N_45_21_E_type:country"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="نقشهها، عکسهای هوایی، و دیگر دادههای این موقعیت"><span class="latitude"><span dir="ltr">۲°۰۲′</span> شمالی</span> <span class="longitude"><span dir="ltr">۴۵°۲۱′</span> شرقی</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dec" title="نقشهها، عکسهای هوایی، و دیگر دادههای این موقعیت"><span dir="ltr">۲٫۰۳۳°</span>شمالی <span dir="ltr">۴۵٫۳۵۰°</span>شرقی</span><span style="display:none"> / <span class="geo">2.033; 45.350</span></span></span></a></span></span></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35359648">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35431660">.mw-parser-output .ib-country{border-collapse:collapse;line-height:1.2em}.mw-parser-output .ib-country td,.mw-parser-output .ib-country th{border-top:1px solid #a2a9b1;padding:0.4em 0.6em 0.4em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-header,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-label,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-full-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-below{border-top:1px solid #a2a9b1;padding:0.4em 0.6em 0.2em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .mergedrow .infobox-label,.mw-parser-output .ib-country .mergedrow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedrow .infobox-full-data{border:0;padding:0 0.6em 0.2em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .mergedbottomrow .infobox-label,.mw-parser-output .ib-country .mergedbottomrow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedbottomrow .infobox-full-data{border-top:0;border-bottom:1px solid #a2a9b1;padding:0 0.6em 0.4em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .infobox-header{text-align:left}.mw-parser-output .ib-country .infobox-above{font-size:125%;line-height:1.2}.mw-parser-output .ib-country-names{padding-top:0.25em;font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-name-style{display:inline}.mw-parser-output .ib-country .infobox-image{padding:0.5em 0}.mw-parser-output .ib-country-anthem{border-top:1px solid #a2a9b1;padding-top:0.5em;margin-top:0.5em}.mw-parser-output .ib-country-map-caption{position:relative;top:0.3em}.mw-parser-output .ib-country-largest,.mw-parser-output .ib-country-lang{font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-ethnic,.mw-parser-output .ib-country-religion,.mw-parser-output .ib-country-sovereignty{font-weight:normal;display:inline}.mw-parser-output .ib-country-fake-li{text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-fake-li2{text-indent:0.5em;margin-left:1em;font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-website{line-height:11pt}.mw-parser-output .ib-country-map-caption3{position:relative;top:0.3em}.mw-parser-output .ib-country-fn{text-align:right;margin:0 auto}.mw-parser-output .ib-country-fn-alpha{list-style-type:lower-alpha;margin-left:1em}.mw-parser-output .ib-country-fn-num{margin-left:1em}</style><table class="infobox ib-country vcard" style="font-size:88%;"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above adr" style="padding:1 1 1;line-height:1.2em;font-size:1.25em;"><div style="display:inline" class="fn org country-name">جمهوری فدرال سومالی<sup id="cite_ref-provisional_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-provisional-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div><br /><div style="padding-top:1; font-weight:normal;">Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya<br />جَمْهورِیَدْدَ فِّدِّرالْکَ صومالِیَ<br /><span lang="ar" dir="rtl" title="متن به زبان عربی"><bdi>جمهوریة الصومال الاتحادیة</bdi></span>  <span class="languageicon" style="font-size:100%; font-weight:normal">(<a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="زبان عربی">عربی</a>)</span><br />سومالی</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image" style="text-align:center;padding:0.5em 0;"><div style="display:table; width:100%;"> <div style="display:table-cell; width:58%; vertical-align:middle; padding-left:5px;"> <div style="padding-bottom:3px;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Somalia.svg" class="mw-file-description" title="پرچم سومالی"><img alt="پرچم سومالی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Flag_of_Somalia.svg/125px-Flag_of_Somalia.svg.png" decoding="async" width="125" height="83" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Flag_of_Somalia.svg/188px-Flag_of_Somalia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Flag_of_Somalia.svg/250px-Flag_of_Somalia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></div> <div style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DA%86%D9%85_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="پرچم سومالی">پرچم</a></div> </div> <div style="display:table-cell; vertical-align:middle; padding: 0px 5px;"> <div style="padding-bottom:3px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Coat_of_arms_of_Somalia.svg" class="mw-file-description" title="نشان ملی سومالی"><img alt="نشان ملی سومالی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Coat_of_arms_of_Somalia.svg/85px-Coat_of_arms_of_Somalia.svg.png" decoding="async" width="85" height="69" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Coat_of_arms_of_Somalia.svg/128px-Coat_of_arms_of_Somalia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Coat_of_arms_of_Somalia.svg/170px-Coat_of_arms_of_Somalia.svg.png 2x" data-file-width="1240" data-file-height="1000" /></a></span></div> <div style="font-size:90%;">نشان ملی</div> </div> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data سرود"><div style="line-height:1.2em;"><b>سرود: </b>"<span lang="so" style="font-style: normal;" title="متن به زبان سومالیایی"><bdi><a href="/w/index.php?title=Qolobaa_Calankeed&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qolobaa Calankeed (صفحه وجود ندارد)">Qolobaa Calankeed</a></bdi></span>"<br /><div style="text-align: center;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><audio id="mwe_player_0" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" style="width:220px;" data-durationhint="66" data-mwtitle="Somali_national_anthem,_performed_by_the_United_States_Navy_Band.oga" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/4/4e/Somali_national_anthem%2C_performed_by_the_United_States_Navy_Band.oga/Somali_national_anthem%2C_performed_by_the_United_States_Navy_Band.oga.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4e/Somali_national_anthem%2C_performed_by_the_United_States_Navy_Band.oga" type="audio/ogg; codecs="vorbis"" data-width="0" data-height="0" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ASomali_national_anthem%2C_performed_by_the_United_States_Navy_Band.oga&lang=en&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="en" label="English (en)" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ASomali_national_anthem%2C_performed_by_the_United_States_Navy_Band.oga&lang=so&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="so" label="Soomaaliga (so)" data-dir="ltr" /></audio></span></span></div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Somalia_(orthographic_projection).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Somalia_%28orthographic_projection%29.svg/250px-Somalia_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="250" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Somalia_%28orthographic_projection%29.svg/375px-Somalia_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Somalia_%28orthographic_projection%29.svg/500px-Somalia_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="553" data-file-height="553" /></a></span></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">پایتخت<br /><div style="font-weight:normal">و بزرگترین شهر</div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%DA%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%88" title="موگادیشو">موگادیشو</a><br /><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32230166">.mw-parser-output .geo-default,.mw-parser-output .geo-dms,.mw-parser-output .geo-dec{display:inline}.mw-parser-output .geo-nondefault,.mw-parser-output .geo-multi-punct{display:none}.mw-parser-output .longitude,.mw-parser-output .latitude{white-space:nowrap}</style><span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="//geohack.toolforge.org/geohack.php?language=fa&pagename=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&params=2_2_N_45_21_E_type:city"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="نقشهها، عکسهای هوایی، و دیگر دادههای این موقعیت"><span class="latitude"><span dir="ltr">۲°۲′</span> شمالی</span> <span class="longitude"><span dir="ltr">۴۵°۲۱′</span> شرقی</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dec" title="نقشهها، عکسهای هوایی، و دیگر دادههای این موقعیت"><span dir="ltr">۲٫۰۳۳°</span>شمالی <span dir="ltr">۴۵٫۳۵۰°</span>شرقی</span><span style="display:none"> / <span class="geo">2.033; 45.350</span></span></span></a></span></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="زبان رسمی">زبان(های) رسمی</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان سومالیایی">زبان سومالیایی</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">دین(ها) <div style="font-weight:normal;display:inline;"></div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام">اسلام</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%87%D9%84%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="نام اهلیت">نام(های) اهلیت</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="سومالیاییها">سومالیاییها</a><sup id="cite_ref-factbook_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-factbook-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">حکومت</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86" title="فدراسیون">فدراسیون</a> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="جمهوری پارلمانی">جمهوری پارلمانی</a></td></tr><tr class="mergedrow"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/w/index.php?title=President_of_Somalia&action=edit&redlink=1" class="new" title="President of Somalia (صفحه وجود ندارد)">رئیسجمهور</a> </div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF" title="حسن شیخ محمود">حسن شیخ محمود</a></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/w/index.php?title=List_of_prime_ministers_of_Somalia&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of prime ministers of Somalia (صفحه وجود ندارد)">نخستوزیر</a> </div></th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=Mohamed_Hussein_Roble&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mohamed Hussein Roble (صفحه وجود ندارد)">Mohamed Hussein Roble</a></td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">قوه مقننه</th><td class="infobox-data">Bicameral <a href="/w/index.php?title=Federal_Parliament_of_Somalia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Federal Parliament of Somalia (صفحه وجود ندارد)">پارلمان فدرال</a></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:right;"><a href="/w/index.php?title=History_of_Somalia&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of Somalia (صفحه وجود ندارد)">Formation</a></th></tr><tr class="mergedrow"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D9%BE%D9%88%D9%86%D8%AA" title="سرزمین پونت">سرزمین پونت</a> </div></th><td class="infobox-data">۲٬۵۰۰ پیش از میلاد</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/w/index.php?title=Proto-Somali&action=edit&redlink=1" class="new" title="Proto-Somali (صفحه وجود ندارد)">Proto-Somali</a> formation </div></th><td class="infobox-data">۱٬۲۰۰ پیش از میلاد</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/w/index.php?title=Macrobians&action=edit&redlink=1" class="new" title="Macrobians (صفحه وجود ندارد)">Macrobian Kingdom</a> </div></th><td class="infobox-data">۲۴۷ پیش از میلاد</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• Somali city-states </div></th><td class="infobox-data">سده ۱ام میلادی</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/w/index.php?title=Sultanate_of_Mogadishu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sultanate of Mogadishu (صفحه وجود ندارد)">Sultanate of Mogadishu</a> </div></th><td class="infobox-data">سده ۹ام میلادی</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/w/index.php?title=Sultanate_of_the_Geledi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sultanate of the Geledi (صفحه وجود ندارد)">Sultanate of the Geledi</a> </div></th><td class="infobox-data">سده ۱۷ام میلادی</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA_%D8%A7%D8%AC%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="سلطنت اجوران">سلطنت اجوران</a> </div></th><td class="infobox-data">سده ۱۸ام میلادی</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/w/index.php?title=Sultanate_of_Hobyo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sultanate of Hobyo (صفحه وجود ندارد)">Sultanate of Hobyo</a> </div></th><td class="infobox-data">سده ۱۹ام میلادی</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/w/index.php?title=British_Somaliland&action=edit&redlink=1" class="new" title="British Somaliland (صفحه وجود ندارد)">British Somaliland</a> </div></th><td class="infobox-data">۱۸۸۴</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D9%84%D9%86%D8%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="سومالی لند ایتالیا">سومالی لند ایتالیا</a> </div></th><td class="infobox-data">۱۸۸۹</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• اتحاد با <a href="/w/index.php?title=State_of_Somaliland&action=edit&redlink=1" class="new" title="State of Somaliland (صفحه وجود ندارد)">State of Somaliland</a> into <a href="/w/index.php?title=Somali_Republic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Somali Republic (صفحه وجود ندارد)">Somali Republic</a> </div></th><td class="infobox-data">۱ ژوئیه ۱۹۶۰</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DB%B1%DB%B4%DB%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="قطعنامه ۱۴۱ شورای امنیت">قطعنامه ۱۴۱ شورای امنیت</a> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="سازمان ملل متحد">سازمان ملل متحد</a> </div></th><td class="infobox-data">۲۰ سپتامبر ۱۹۶۰</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/w/index.php?title=Constitution_of_Somalia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Constitution of Somalia (صفحه وجود ندارد)">قانون اساسی کنونی</a> </div></th><td class="infobox-data">۱ اوت ۲۰۱۲</td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:right;">جمعیت</th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">• برآورد </div></th><td class="infobox-data">۱۵٬۸۹۳٬۲۱۹<span class="error mw-ext-cite-error" lang="fa" dir="rtl">خطای یادکرد: خطای یادکرد: برچسب تمام کنندهٔ </ref> بدون برچسب <ref> (). </span></td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">• تراکم</div></th><td class="infobox-data">۴۱٫۷۳ /<a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%84%E2%80%8C%D9%85%D8%B1%D8%A8%D8%B9" class="mw-redirect" title="مایلمربع">مایلمربع</a> (۱۶٫۱ /به ازای هر کیلومترمربع) (<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%85_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="فهرست کشورها بر پایه تراکم جمعیت"><span style="font-size:90%;">۱۹۹اُم</span></a>)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="تولید ناخالص داخلی">تولید ناخالص داخلی</a> (GDP) <span style="font-weight:normal;"> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AA_%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="برابری قدرت خرید">برابری قدرت خرید</a> (PPP)</span></th><td class="infobox-data">برآورد ۲۰۱۹ </td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">• کل</div></th><td class="infobox-data">13.324 میلیارد <a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="دلار آمریکا">دلار آمریکا</a> (<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="فهرست کشورها بر پایه تولید ناخالص داخلی">N/A</a>)</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">• سرانه</div></th><td class="infobox-data">۸۸۸ <a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="دلار آمریکا">دلار آمریکا</a><sup id="cite_ref-IMFWEOSO_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-IMFWEOSO-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_(%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AA_%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%AF)" title="فهرست کشورها بر پایه سرانه تولید ناخالص داخلی (برابری قدرت خرید)">N/A</a>)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label">تولید ناخالص داخلی (GPD) <span style="font-weight:normal;">(اسمی)</span></th><td class="infobox-data">برآورد ۲۰۱۹ </td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">• کل</div></th><td class="infobox-data">۵٫۲۱۸ میلیارد <a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="دلار آمریکا">دلار آمریکا</a><sup id="cite_ref-IMFWEOSO_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-IMFWEOSO-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_(%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C)" title="فهرست کشورها بر پایه سرانه تولید ناخالص داخلی (اسمی)"><span style="font-size:90%;">۱۴۸اُم</span></a>)</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">• سرانه</div></th><td class="infobox-data">۳۴۸ <a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="دلار آمریکا">دلار آمریکا</a><sup id="cite_ref-IMFWEOSO_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-IMFWEOSO-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ([[فهرست کشورها بر پایه سرانه تولید ناخالص داخلی (اسمی)|<a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:192smaller%D8%A7%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:192smallerام (صفحه وجود ندارد)">الگو:192smallerام</a>]])</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شاخص توسعه انسانی">شاخص توسعه انسانی</a></th><td class="infobox-data">۰٫۳۶۱<br /><span style="white-space:nowrap;"></span><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فهرست کشورها بر پایه شاخص توسعه انسانی">{{{رتبه شاخص توسعه انسانی}}}</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">واحد پول</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="شیلینگ سومالی">شیلینگ سومالی</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88_%DB%B4%DB%B2%DB%B1%DB%B7" title="ایزو ۴۲۱۷">SOS</a>)</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">منطقه زمانی</th><td class="infobox-data"><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AA_%D9%87%D9%85%D8%A7%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ساعت هماهنگ جهانی">یوتیسی</a>+۳</span> (<a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="زمان شرق آفریقا">زمان شرق آفریقا</a>)</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C%D9%85" class="mw-redirect" title="تقویم">گاهشماری</a></th><td class="infobox-data">dd/mm/yyyy</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%AA_%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D9%84%D9%81" class="mw-redirect" title="جهت رانندگی در کشورهای مختلف">جهت رانندگی</a></th><td class="infobox-data">راست</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D9%84%D9%81%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="پیششماره تلفنی">پیششماره تلفنی</a></th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=Telephone_numbers_in_Somalia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Telephone numbers in Somalia (صفحه وجود ندارد)">+۲۵۲</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88_%DB%B3%DB%B1%DB%B6%DB%B6" title="ایزو ۳۱۶۶">کد ایزو ۳۱۶۶</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/ISO_3166-2:SO" title="ISO 3166-2:SO">SO</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87_%D8%B3%D8%B7%D8%AD%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AF_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="دامنه سطحبالای کد کشوری">دامنه سطحبالا</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/.so" title=".so">.so</a></td></tr></tbody></table> <p><b>سومالی</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان سومالیایی">سومالیایی</a>: <i lang="so" title="متن به زبان سومالیایی"><bdi>Soomaaliya</bdi></i>، صومالِیَ)، با نام رسمی <b>جمهوری فدرال سومالی</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان سومالیایی">سومالیایی</a>: <i lang="so" title="متن به زبان سومالیایی"><bdi>Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya</bdi></i>، جَمْهورِیَدْدَ فِّدِّرالْکَ صومالِیَ) <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84" class="mw-redirect" title="کشور مستقل">کشور مستقلی</a> است که در منطقه <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AE_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="شاخ آفریقا">شاخ آفریقا</a> در <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="شرق آفریقا">شرق آفریقا</a> واقع شدهاست و <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%AE%D8%AA" title="پایتخت">پایتخت</a> آن <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%DA%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%88" title="موگادیشو">موگادیشو</a> است. این کشور، قبلاً با نام «<a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="جمهوری دموکراتیک سومالی">جمهوری دموکراتیک سومالی</a>» شناخته میشد. ۹۸٪ از مردم این کشور <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="مسلمان">مسلمان</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DB%8C" title="سنی">سنی</a> <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%81%D8%B9%DB%8C" title="شافعی">شافعی</a>) و بقیه از ادیان گوناگون هستند. </p><p>سومالی از شمال غربی با <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="جیبوتی">جیبوتی</a> و از غرب و شمال با <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="اتیوپی">اتیوپی</a> و از جنوب غربی با <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کنیا">کنیا</a> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%B2" title="مرز">مرز مشترک</a> دارد.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>همچنین سومالی از شمال به <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D8%B9%D8%AF%D9%86" title="خلیج عدن">خلیج عدن</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="اقیانوس هند">اقیانوس هند</a> در شرق محدود میگردد. این کشور، دارای طولانیترین <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D9%84" title="ساحل">خط ساحلی</a> در میان کشورهای واقع در سرزمین اصلی <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="آفریقا">آفریقاست</a>. <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="زبان رسمی">زبانهای رسمی</a> سومالی، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان سومالیایی">سومالیایی</a> هستند.<sup id="cite_ref-FactbookCoastline_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-FactbookCoastline-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>هماکنون <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA" title="حاکمیت">حاکمیت</a> سومالی منحصراً در حد <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="حقوق قانونی (صفحه وجود ندارد)">حقوق قانونی</a> قرار داشته و این کشور فاقد حاکمیت دولت مرکزی به رسمیت شناخته شده بوده و از هرگونه شاخصهای مرتبط با دولت مستقل ثابت محروم است. مقامات غیررسمی در اختیار دولتهای نهادی غیر منتخب مناطق <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D9%84%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="سومالی لند">سومالی لند</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="پانتلند">پانتلند</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D9%85%D8%AD%D8%A7%DA%A9%D9%85_%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%B9%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="اتحادیه محاکم شریعت اسلامی">اتحادیه محاکم شریعت اسلامی</a> و دولت انتقالی موقت ضعیف ولی مورد قبول <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="سازمان ملل متحد">سازمان ملل متحد</a> مستقر در شهر بایدوا واقع در حدود ۲۵۰ کیلومتری شمال غرب <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%AE%D8%AA" title="پایتخت">پایتخت</a>، موگادیشو قرار دارد. <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA" title="خشونت">خشونت</a>، مانند آفتی کشنده سومالی را از زمان جنگهای داخلی برآمده از اخراج دیکتاتور پیشین در سال ۱۹۹۱ فرا گرفتهاست.<sup id="cite_ref-ToolAutoGenRef1_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-ToolAutoGenRef1-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تاریخ"><span id=".D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE"></span>تاریخ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: تاریخ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35841839">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="تاریخ سومالی (صفحه وجود ندارد)">تاریخ سومالی</a></div><p>استقلال از سلطه <a href="/w/index.php?title=%D9%82%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D9%86%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="قیمومیت انگلیسی سومالیلند (صفحه وجود ندارد)">قیمومیت انگلیسی سومالیلند</a> <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پادشاهی انگلستان">پادشاهی انگلستان</a> در مورخ ۲۶ ژوئن سال ۱۹۶۰ اعلام گردید. در تاریخ ۱ ژوئیه سال ۱۹۶۰، اتحاد <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="امپراتوری بریتانیا">انگلیسی</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D9%86%D8%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%A6%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سومالیلند ایتالیائی (صفحه وجود ندارد)">سومالیلند ایتالیائی</a> سابق بوقوع پیوست. </p><p>در این زمان دولت توسط عبداللهی عیسی شکل گرفته و <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="عادن عبدالله عثمان دار (صفحه وجود ندارد)">عادن عبدالله عثمان دار</a> به عنوان <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="رئیسجمهور سومالی">رئیسجمهور سومالی</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%85%D8%A7%DA%A9%D9%87" class="mw-redirect" title="عبد الرشید علی شرماکه">عبد الرشید علی شرماکه</a> به عنوان <a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نخستوزیر سومالی (صفحه وجود ندارد)">نخستوزیر سومالی</a> انتخاب گردیدند. بعدها در سال <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B9%DB%B6%DB%B7_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۱۹۶۷ (میلادی)">۱۹۶۷</a>، محمد <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابراهیم ایگال (صفحه وجود ندارد)">ابراهیم ایگال</a> در دولت تعیین شده توسط عبد الرشید علی شرماکه به نخستوزیری رسید. ایگال بعداً به عنوان رئیسجمهور در دولت خود-اظهار مستقل <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D9%84%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="سومالی لند">سومالی لند</a> انتخاب شد. او در مورخه ۳ مه ۲۰۰۲ در بیمارستانی در <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="پرتوریا">پرتوریا</a> درگذشت. </p><p>در اواخر سال ۱۹۶۹، و بهدنبال قتل شرماکه، کسی که از سال ۱۹۶۷ -: ۱۹۶۹ به عنوان رئیسجمهور انتخاب و فعالیت نموده بود، یک <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دولت نظامی (صفحه وجود ندارد)">دولت نظامی</a> قدرت را بهدست گرفت. در سال ۱۹۶۹ و در پی وقوع یک <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%AF%D8%AA%D8%A7" title="کودتا">کودتا</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87" title="محمد زیادباره">محمد زیادباره</a>، یک <a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D8%B1%D8%A7%D9%84" class="mw-redirect" title="ژنرال">ژنرال</a> نیروهای مسلح، ریاست جمهوری را برعهده گرفت. رهبران انقلابی ارتش به سرکردگی زیادباره اقدام به ایجاد فعالیتهای گسترده عمومی نمودند. آنها همچنین اقدام به اجرای موفق طرح <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سواد آموزی (صفحه وجود ندارد)">سواد آموزی</a> در مناطق شهری و روستائی نموده که بنحو شگفتآوری نرخ باسوادان را از ۵٪ به ۵۵٪ در اواسط دهه <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B9%DB%B8%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۱۹۸۰ (میلادی)">۱۹۸۰</a> ارتقاء داد. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Zeila_ruins.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Zeila_ruins.jpeg/260px-Zeila_ruins.jpeg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Zeila_ruins.jpeg/390px-Zeila_ruins.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Zeila_ruins.jpeg/520px-Zeila_ruins.jpeg 2x" data-file-width="584" data-file-height="438" /></a><figcaption>خرابههای <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA_%D8%A7%D8%AF%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="سلطنت ادل (صفحه وجود ندارد)">سلطنت ادل</a> در <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%DB%8C%D9%84%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="زیلا (صفحه وجود ندارد)">زیلای</a> سومالی</figcaption></figure> <p>در همین زمان، باره یک فرد شاخص کابینه خود بنام سرلشکر گبیر و دو تن دیگر از مقامهای رسمی را به قتل رسانید. از سال ۱۹۷۷ <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="جنگ داخلی">جنگهای داخلی</a> متناوب به بخشی از واقعیات حیات سومالی تبدیل شدهاند. در سال ۱۹۹۱، اولین گروه <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C" title="شورشی">شورشی</a> به رهبری <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="عبداللهی یوسف احمد (صفحه وجود ندارد)">عبداللهی یوسف احمد</a>، رهبر (اس اس دی اف) به وجود آمده و حکومت رئیسجمهور علی مهدی محمد توسط برخی از جناحها به عنوان <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1" title="رئیسجمهور">رئیسجمهور</a> موقت به رسمیت شناخته نگردید. در همان سال، بخش شمالی کشور استقلال خود به عنوان <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D9%84%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="سومالی لند">سومالی لند</a> را اظهار نمود؛ اگرچه این استقلال غیررسمی و در مقایسه با منطقه پر آشوب جنوب دارای ثبات نسبی بود، ولی توسط هیچیک از سازمانهای <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="بینالمللی">بینالمللی</a> پذیرفته نگردید. در فاصله سالهای ۱۹۹۱ و ۱۹۹۲، یک شکاف در کنگره متحد سومالی، که تلاش هائی را در جهت خلع ید باره انجام داده بود، باعث بروز جنگ داخلی به ویژه در منطقه موگادیشو گردید. </p><p>در سال ۱۹۹۳ و بهدنبال عدم موفقیت <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="عملیات امید برگشت (صفحه وجود ندارد)">عملیات امید برگشت</a> یک تلاش دو ساله از سوی <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="سازمان ملل متحد">سازمان ملل متحد</a> (ابتدا در مناطق جنوبی) آغاز گردید که توانست وضعیت زنان را بهبود بخشد. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Fakr_Ud_Din_Mosque.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Fakr_Ud_Din_Mosque.jpg/300px-Fakr_Ud_Din_Mosque.jpg" decoding="async" width="300" height="203" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Fakr_Ud_Din_Mosque.jpg/450px-Fakr_Ud_Din_Mosque.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Fakr_Ud_Din_Mosque.jpg/600px-Fakr_Ud_Din_Mosque.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="433" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D9%81%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="مسجد فخرالدین">مسجد فخرالدین</a>.</figcaption></figure> <p>نیروهای سازمان ملل متحد شامل نیروی ویژه (Delta Force) ایالات متحده آمریکا که ۱۹ نفر از آنها در جریان هدف قرار گرفتن بالگرد حامل ایشان در موگادیشو جان خود را از دست دادند و یک نفر به اسارت گرفته شد (همانگونه که در فیلم <a href="/wiki/%D8%B3%D9%82%D9%88%D8%B7_%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87_(%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85)" title="سقوط شاهین سیاه (فیلم)">سقوط شاهین سیاه</a> ساخته <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA" title="ریدلی اسکات">ریدلی اسکات</a> به تصویر کشیده شدهاست) و در مقابل ۱۰۰۰ نیروی <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="شبهنظامی">شبهنظامی</a> سومالیایی کشته شدند. </p><p>سازمان ملل در <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D9%BE%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="عملیات سپر اتحاد (صفحه وجود ندارد)">عملیات سپر اتحاد</a> که در مورخه ۳ مارس سال ۱۹۹۵ انجام گردید، ناچار از عقبنشینی شد. در این عملیات نیروهای سازمان ملل متحمل خساراتی سنگین گردیدند ولی هنوز نقش دولت اعاده نشده بود. </p><p>اما یک <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D9%87_(%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA)&action=edit&redlink=1" class="new" title="تجزیه (سیاست) (صفحه وجود ندارد)">تجزیه</a> دیگر در سومالی و در مناطق شمال شرق رخ داد. ایالت خود مختار پس از اعلام استقلال «موقت» در سال <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B9%DB%B9%DB%B8_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۱۹۹۸ (میلادی)">۱۹۹۸</a> نام <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%AA_%D9%84%D9%86%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="پانت لند (صفحه وجود ندارد)">پانت لند</a> را بخود اختصاص داد. البته این ایالت از قصد خود برای شرکت در هر نوع دولت آشتی در سومالی بجهت تشکیل یک دولت جدید مرکزی خبر داد. این نکته شایان ذکر است که این ایالت بهدنبال تجزیه دائم از خاک سومالی نبود. </p><p>سومین تجزیه در ژوئیه ۲۰۰۶ با اعلام استقلال ایالت <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%AF" title="جوبالند">جوبالند</a> اتفاق افتاد. هماکنون منطقه جوبالند استقلال و حکومت مردمی خود را اعلام نمودهاست. سرهنگ باره عادن شیر هیراله، رئیس تشکیلات اتحاد دره جوبا <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%88%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D8%A7_%D8%AC%D9%88%D8%A8%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="دوکسادا جوبا (صفحه وجود ندارد)">دوکسادا جوبا</a> قدرتمندترین رهبر منطقه محسوب میگردد. در این بخش نیز این دولت محلی خواستار خود مختاری کامل نیست. </p><p>چهارمین حکومت خود – اظهار برهبری <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="ارتش مقاومت راهانویان (صفحه وجود ندارد)">ارتش مقاومت راهانویان</a> (آر آر ای) در سال ۱۹۹۹ به وجود آمد. این اعلام استقلال «موقت» در سال ۲۰۰۲ مجدداً اعلام گردید که به ایجاد حکومت خود مختار غیررسمی منطقه جنوب غربی سومالی، انجامید. آر آر ای از ابتدا اقدام به تشکیل تشکیلات خود مختاری در مناطق <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%8C_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بای، سومالی (صفحه وجود ندارد)">بای</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88%D9%84" title="باکول">باکول</a> جنوب و مرکز سومالی در سال ۱۹۹۹ نموده بود. </p><p>سومالی یکی از کشورهای متعددی بود که مورد هجوم امواج <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="سونامی">سونامی</a> قرار گرفت که بهدنبال <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D9%84%D8%B2%D9%84%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%84_%DB%B2%DB%B0%DB%B0%DB%B4_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="زلزله سال ۲۰۰۴ اقیانوس هند (صفحه وجود ندارد)">زلزله سال ۲۰۰۴ اقیانوس هند</a> ایجاد، سواحل <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="اقیانوس هند">اقیانوس هند</a> را در هم کوبیده، تمام روستاها را از بین برده و ۳۰۰ کشته بر جای گذارد. </p><p>یک درگیری به منظور برکناری نظامیان در مه ۲۰۰۶ اتفاق افتاد. طرفین این درگیری عبارت بودند از اتحاد نظامیان مورد حمایت سی.آی.ای. موگادیشو که با نام <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%B5%D9%84%D8%AD_%D9%88_%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B6%D8%AF_%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اتحاد برای برگشت صلح و عملیات ضد تروریستی (صفحه وجود ندارد)">اتحاد برای برگشت صلح و عملیات ضد تروریستی</a> یا «ای آر پی سی تی فعالیت مینمودند از یک سو و یک گروه <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="شبهنظامی">شبهنظامی</a> وابسته به <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اتحاد دادگاههای اسلامی (صفحه وجود ندارد)">اتحاد دادگاههای اسلامی</a> موسوم به» یو آی سی" از سوی دیگر. این درگیری در اواسط فوریه آغاز گردید. چند صد نفر از مردم که اکثر آنان را غیرنظامیان تشکیل میدادند در جریان آتشباری توپخانه جان خود را از دست دادند. شهروندان موگادیشو از این درگیری به عنوان سختترین درگیری در زمانی بیش از یک دهه بی قانونی یاد میکنند. اسلام گرایان <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="ایالات متحده">ایالات متحده</a> را متهم به حمایت مالی از نظامیان توسط <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="سازمان اطلاعات مرکزی">سازمان اطلاعات مرکزی</a> و در جهت جلوگیری از بقدرت رسیدن اسلام گرایان، نمودند. وزارت امور خارجه ایالات متحده، در عین حالی که نه این اتهام را پذیرفته و نه آن را رد نمود، اعلام کرد که ایالات متحده هیچ اقدامی در جهت نقض تحریم بینالمللی تسلیحات سومالی انجام ندادهاست. به هرحال گزارشهایی از چند نامه الکترونیکی که به توضیح عملیات سری برخی شرکتهای نظامی در راستای نقض قوانین سازمان ملل متحد پرداخته بودند، واصل گردید<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>سازمان ملل اقدام به وضع تحریم نظامی سومالی نمود ولی برخی ادعا مینمایند که ایالات متحده قوانین بینالمللی را با حمایت رهبران نظامی موگادیشو، نقض کردهاست.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکیپدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Somalia_map_states_regions_districts.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Somalia_map_states_regions_districts.png/350px-Somalia_map_states_regions_districts.png" decoding="async" width="350" height="361" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Somalia_map_states_regions_districts.png/525px-Somalia_map_states_regions_districts.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Somalia_map_states_regions_districts.png/700px-Somalia_map_states_regions_districts.png 2x" data-file-width="952" data-file-height="981" /></a><figcaption>نقشه سیاسی سومالی</figcaption></figure> <p><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="عبداللهی یوسف (صفحه وجود ندارد)">عبداللهی یوسف</a>، رئیسجمهور حکومت انتقالی سومالی به بیبیسی گفت که علیرغم اشغال بعضی از مناصب کابینه از سوی نظامیان، ائتلاف نظامیان به طرفیت از سوی دولت موقت نمیجنگند. چهار نظامی قدرتمند که به عنوان وزیر کابینه فعالیت مینمودند، از خدمت اخراج شدند.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در تاریخ ۵ ژوئن سال ۲۰۰۶ گروه <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="شبهنظامی">شبهنظامی</a> اسلامی ادعا نمود که کنترل کل شهر موگادیشو را در اختیار گرفتهاست. در تاریخ ۵ ژوئن سال ۲۰۰۶ آخرین استحکامات ای آر پی سی تی در مناطق جنوبی سومالی، شهر <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="جوهار (صفحه وجود ندارد)">جوهار</a>، با مقاومتی کم در اختیار یو آی سی قرار گرفت. در واقع ائتلاف نظامیان به صورت اثرگذار از هم پاشیده شد. </p><p>دولت موقت درخواست مداخله یک نیروی حافظ صلح منطقهای شرق آفریقا را نمود. رهبران یو آی سی با این درخواست مخالفت نموده و در یک مراسم رسمی اتحادیه آفریقا که در مورخه <a href="/wiki/%DB%B9_%D8%B3%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1" title="۹ سپتامبر">۹ سپتامبر</a> سال <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B0%DB%B0%DB%B6" title="۲۰۰۶">۲۰۰۶</a> در <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="لیبی">لیبی</a> برگزار گردید، به رایزنی با کشورهای عضو <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="اتحادیه آفریقا">اتحادیه آفریقا</a> (ای یو) بر سر ترک طرحهای ارسال نیرویهای حافظ صلح به سومالی، پرداختند. گروههای اسلامی بهطور قاطع با حضور سربازان خارجی در سومالی مخالفند-؛ خصوصاً نیروهای <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="اتیوپی">اتیوپیائی</a>.<sup id="cite_ref-ToolAutoGenRef1_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-ToolAutoGenRef1-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در سالهای ۷۸–۱۹۷۷ جنگی سخت بین سومالی و اتیوپی برسر استان اوگادن سومالی درگرفت که دستور آغاز آن توسط اتیوپی صادر گشته و دلیل آن نیز تجزیه سرزمینهای سومالی در نیمه اول قرن بیستم ذکر شد. همچنین بسیاری ادعا کردند که اتیوپی، با سابقه طولانی امپراتوری، قصد فرمانروائی با واسطه بر سومالی را دارد. </p><p>گروه <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="شبهنظامی">شبهنظامی</a> اسلامی که یو آی سی را حمایت میکردند بهطور مستمر کنترل اکثر مناطق نیمه جنوبی سومالی را به صورت عادی از طریق مذاکره با سران اقوام محلی و نه با استفاده از زور، برعهده گرفت. مواضع اسلام گرایان در خصوص شهر بایدوا که مرکز دولت در آن قرار داشته و اتیوپی نیز اعلام کرده بود که در صورت تهدید آن را را مورد حمایت قرار خواهد داد، به صورت شفاف بیان گردید. لکن در مورخه <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B5_%D8%B3%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1" title="۲۵ سپتامبر">۲۵ سپتامبر</a> سال <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B0%DB%B0%DB%B6_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۲۰۰۶ (میلادی)">۲۰۰۶</a>، یو آی سی به سمت بندر جنوبی کیس مایو یعنی آخرین بندر تحت کنترل دولت حرکت نمود.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در روز چهار شنبه <a href="/wiki/%DB%B1_%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1" title="۱ نوامبر">۱ نوامبر</a> سال <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B0%DB%B0%DB%B6_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۲۰۰۶ (میلادی)">۲۰۰۶</a> مذاکرات صلح بین دولت موقت که از سوی سازمان ملل شناخته شده در شمال از یک سو و اسلام گرایان جنوب معلق گردید. بسیاری از مقامات از جنگ داخلی هراس داشتند. در این میان، اتیوپی و نیروهای رقیب اریترهای نیز از گروههای متخاصم در جنگ قدرت و بنبست سیاسی بین دولت موقت تعیین شده و گروه محبوب یو آی سی حمایت میکردند.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Erigavo2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Erigavo2.jpg/220px-Erigavo2.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Erigavo2.jpg/330px-Erigavo2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Erigavo2.jpg/440px-Erigavo2.jpg 2x" data-file-width="448" data-file-height="336" /></a><figcaption>Pathway in old Erigavo.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Somalia_(Somaliland)(023).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Somalia_%28Somaliland%29%28023%29.jpg/220px-Somalia_%28Somaliland%29%28023%29.jpg" decoding="async" width="220" height="294" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Somalia_%28Somaliland%29%28023%29.jpg/330px-Somalia_%28Somaliland%29%28023%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Somalia_%28Somaliland%29%28023%29.jpg/440px-Somalia_%28Somaliland%29%28023%29.jpg 2x" data-file-width="2344" data-file-height="3135" /></a><figcaption>The <a href="/w/index.php?title=Dahabshiil&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dahabshiil (صفحه وجود ندارد)">Dahabshiil</a> in <a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D8%B3%D8%A7" title="هرجیسا">هرجیسا</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:EgalInternationalAirport.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/EgalInternationalAirport.jpg/220px-EgalInternationalAirport.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/EgalInternationalAirport.jpg/330px-EgalInternationalAirport.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/EgalInternationalAirport.jpg/440px-EgalInternationalAirport.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="427" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%87%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="فرودگاه بینالمللی هارگسیا">فرودگاه بینالمللی هارگیسا</a> در <a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D8%B3%D8%A7" title="هرجیسا">هارگیسا</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Klipspringer_(Oreotragus_oreotragus)_head.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Klipspringer_%28Oreotragus_oreotragus%29_head.jpg/220px-Klipspringer_%28Oreotragus_oreotragus%29_head.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Klipspringer_%28Oreotragus_oreotragus%29_head.jpg/330px-Klipspringer_%28Oreotragus_oreotragus%29_head.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Klipspringer_%28Oreotragus_oreotragus%29_head.jpg/440px-Klipspringer_%28Oreotragus_oreotragus%29_head.jpg 2x" data-file-width="2816" data-file-height="2112" /></a><figcaption>Head details</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سیاست"><span id=".D8.B3.DB.8C.D8.A7.D8.B3.D8.AA"></span>سیاست</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: سیاست"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hassan_Sheikh_Mohamud_with_Obamas_2014.jpg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Hassan_Sheikh_Mohamud_with_Obamas_2014.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Hassan_Sheikh_Mohamud_with_Obamas_2014.jpg/220px-Hassan_Sheikh_Mohamud_with_Obamas_2014.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Hassan_Sheikh_Mohamud_with_Obamas_2014.jpg/330px-Hassan_Sheikh_Mohamud_with_Obamas_2014.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Hassan_Sheikh_Mohamud_with_Obamas_2014.jpg/440px-Hassan_Sheikh_Mohamud_with_Obamas_2014.jpg 2x" data-file-width="3960" data-file-height="2640" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF" title="حسن شیخ محمود">حسن شیخ محمود</a> رئیسجمهور سومالی همراه با همسر خود میان <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%A9_%D8%A7%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%85%D8%A7" title="باراک اوباما">باراک</a> و <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B4%D9%84_%D8%A7%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%85%D8%A7" title="میشل اوباما">میشل اوباما</a></figcaption></figure> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سیاست سومالی (صفحه وجود ندارد)">سیاست سومالی</a></div> <p>سومالی به خاطر توهین به رئیس جمهورشان درخواست جدایی روابط از کشور <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a> را در سال ۱۳۹۳ داد. </p><p>سومالی ۱۷ دی ۱۳۹۴، روابطش با ایران را قطع کرد. </p><p>برغم داشتن دولتی شناخته شده توسط سازمانهای بینالمللی در شهر <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D9%88%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بایدوا (صفحه وجود ندارد)">بایدوا</a>، سومالی از سال ۱۹۹۱ فاقد دولت ملی اثرگذار بودهاست. این سازمان یا دولت که با نام «دولت انتقالی ملی» خوانده میشود تنها کنترل بایدوا را در اختیار داشته و از نظر بیشتر مردم سومالی از وجاهت قانونی برخوردار نیست. دولت موقت در خارج از کشور و توسط نیروهایی که به صورت تاریخی با منافع ملی سومالی در تضاد بودهاند، مانند اتیوپی و کشورهای مختلف آفریقائی که سعی در محدودسازی اندازه و عمق توسعه سومالی و دستاندازی نهائی بر سرزمینهای اشغالی این کشور را داشتهاند، تعیین شدهاست. </p><p>از سال ۱۹۹۱ چند قبیله در شمال این کشور با نام <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="سومالیلند">سومالیلند</a> اعلام استقلال کردهاند. </p><p>در نواحی شمال غرب، جمهوری تبعیدی <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="سومالیلند">سومالیلند</a> وجود دارد که استقلال خود را در سال ۱۹۹۱ اعلام نمودهاست. این ناحیه خودگردان علیرغم آنکه نسبت به مناطق جنوب و شمال شرق، ثبات و دمکراسی نسبی خود را حفظ نمودهاست، ولی از جانب <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C" title="جامعه بینالمللی">جامعه بینالمللی</a> شناخته شده نیست. <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%AA_%D9%84%D9%86%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="پانت لند (صفحه وجود ندارد)">پانت لند</a> در نواحی شمال شرق خودگردانی خود را در سال ۱۹۹۸ اظهار نمود؛ ولی علیرغم آنکه رئیسجمهور اسبق پانت لند هماکنون ریاست جمهوری دولت بایدوا را برعهده داشته و پانت لند نیز از نظر مساعد خود در اشتراک در حکومت متحد تئوریک آینده خبر دادهاست، تا به حال از یکی شدن با دولت موقت خودداری نمودهاست. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Hassan_Sheikh_Mohamud-vf2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Hassan_Sheikh_Mohamud-vf2.jpg/200px-Hassan_Sheikh_Mohamud-vf2.jpg" decoding="async" width="200" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Hassan_Sheikh_Mohamud-vf2.jpg/300px-Hassan_Sheikh_Mohamud-vf2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Hassan_Sheikh_Mohamud-vf2.jpg/400px-Hassan_Sheikh_Mohamud-vf2.jpg 2x" data-file-width="404" data-file-height="355" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF" title="حسن شیخ محمود">حسن شیخ محمود</a>، رئیسجمهور سومالی میباشد.</figcaption></figure> <p>در مناطق جنوب شرق داخلی، ایالات <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%AF" title="جوبالند">جوبالند</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%BA%D8%B1%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="سومالی جنوب غرب (صفحه وجود ندارد)">سومالی جنوب غرب</a> به دولت بایدوا پیوستهاند و رهبران آنها از اعضای پارلمان بایدوا هستند. نیمه دیگر کشور با دارا بودن بخش زیادی از جمعیت کشور تحت کنترل <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اتحاد دادگاههای اسلامی (صفحه وجود ندارد)">اتحاد دادگاههای اسلامی</a> قرار داشته و این شورا بر شهرهای راهبردی موگادیشو، و از ۲۴ سپتامبر سال ۲۰۰۶ کیسمایو احاطه دارد. </p><p>رهبری این شورا بر عهده شیخ <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="شریف شیخ احمد">شریف شیخ احمد</a> است. در پاسخ به این سؤال که آیا یو آی سی در نظر دارد که کنترل خود را بر سایر مناطق سومالی گسترش دهد یا خیر، شیخ احمد در یک مصاحبه اینگونه اظهار داشت: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39401425">.mw-parser-output .templatequote{overflow:hidden;margin:1em 0;padding:0 32px}.mw-parser-output .templatequote .templatequotecite{line-height:1.5em;text-align:right;padding-right:1.6em;margin-top:0}</style><blockquote class="templatequote"><p> «زمین در اولویت اول ما قرار ندارد. اولویت ما آسایش مردم، احترام به شخصیت آنها و اینکه بتوانند در آزادی زندگی کرده و حق تعیین سرنوشت خود را دارا باشند، است. این موارد اولویتهای ما هستند. حق تقدم در زمین نیست؛ مردم برای ما اهمیت دارند.» </p></blockquote> <p>در تاریخ ۱۴ اکتبر سال ۲۰۰۴، <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="اعضای پارلمان (صفحه وجود ندارد)">اعضای پارلمان</a> سومالی یک فرد نظامی بنام <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="عبداللهی یوسف (صفحه وجود ندارد)">عبداللهی یوسف</a> رئیسجمهور اسبق پانت لند را به عنوان رئیسجمهور آتی کشور انتخاب نمودند. نظر به وضعیت موگادیشو، انتخابات در یک ورزشگاه در <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="نایروبی">نایروبی</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کنیا">کنیا</a> برگزار گردید. یوسف توسط <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84_%D9%85%D9%88%D9%82%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="پارلمان فدرال موقت (صفحه وجود ندارد)">پارلمان موقت سومالی</a> به عنوان رئیسجمهور دولت موقت انتخاب شد. او موفق شد از ۲۷۵ رأی پارلمان، ۱۸۹ رأی را بخود اختصاص دهد. جلسه پارلمان نیز در کشور همسایه یعنی کنیا برگزار شد. دولت یوسف از سوی اکثر کشورهای غربی قانونی شمرده شد. اگرچه حاکمیت واقعی او با توجه به تاریخچه نظامیگری وی و اینکه در جنگ داخلی که باعث از بین رفتن سومالی گردید، دست داشته مورد سؤال است. </p><p>بسیاری از سازمانهای سیاسی دیگر که برخی از آنان اساسی قومی دارند نیز در سومالی وجود دارند، تلاش برخی دیگر نیز <a href="/wiki/%D8%B1%D9%87%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="رهاسازی">رهاسازی</a> سومالی از سیاستها قومی است (مانند <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="جبهه اتحاد سومالی (صفحه وجود ندارد)">جبهه اتحاد سومالی</a>). خیلی از این سازمانها بعد از وقوع جنگ داخلی به وجود آمدند. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Somali_Pirates.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Somali_Pirates.jpg/200px-Somali_Pirates.jpg" decoding="async" width="200" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Somali_Pirates.jpg/300px-Somali_Pirates.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Somali_Pirates.jpg/400px-Somali_Pirates.jpg 2x" data-file-width="705" data-file-height="489" /></a><figcaption>دزدان دریایی سومالی</figcaption></figure> <p>در هر صورت، از اواخر سال ۲۰۰۶، «دولت موقت ملی» تنها کنترل بخش نسبتاً کوچکی از کشور را برعهده داشتهاست. به اعتقاد برخی نظرات، کنترل این دولت بسختی از مرزهای <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D9%88%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بایدوا (صفحه وجود ندارد)">بایدوا</a> پایتخت فراتر رفتهاست. در کل، وضعیت سیاسی ناپایداری بر کشور حاکم بودهاست؛ به عنوان مثال، در تاریخ <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B8_%D8%B3%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1" title="۱۸ سپتامبر">۱۸ سپتامبر</a> سال ۲۰۰۶، عبداللهی یوسف بسختی از حملهای انتحاری که به کاروان وی شد، جان سالم بدر برد. اگرچه در این حمله دوازده نفر دیگر کشته شدند.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جغرافیا"><span id=".D8.AC.D8.BA.D8.B1.D8.A7.D9.81.DB.8C.D8.A7"></span>جغرافیا</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: جغرافیا"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Somalia-CIA_WFB_Map.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Somalia-CIA_WFB_Map.png/250px-Somalia-CIA_WFB_Map.png" decoding="async" width="250" height="268" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ea/Somalia-CIA_WFB_Map.png 1.5x" data-file-width="329" data-file-height="353" /></a><figcaption></figcaption></figure> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="جغرافیای سومالی">جغرافیای سومالی</a></div> <p>سومالی در سواحل شرق قاره آفریقا و بروی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%A7" title="استوا">خط استوا</a> و قسمت شمالی آن بین <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D8%B9%D8%AF%D9%86" title="خلیج عدن">خلیج عدن</a> در قسمت شمال و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="اقیانوس هند">اقیانوس هند</a> در شرق واقع شدهاست. این کشور به همراه اتیوپی و جیبوتی را معمولاً به عنوان <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AE_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="شاخ آفریقا">شاخ آفریقا</a> مورد اشاره قرار میدهند. مرزهای سومالی در شمال غرب به <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="جیبوتی">جیبوتی</a>، در غرب به <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="اتیوپی">اتیوپی</a> و در جنوب غرب به <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کنیا">کنیا</a> محدود میگردد. سومالی از مستعمره پیشین ایتالیا، معروف به <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D9%86%D8%AF_%D8%AA%D8%AD%D8%AA_%D9%82%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="سومالیلند تحت قیمومیت ایتالیا (صفحه وجود ندارد)">سومالیلند تحت قیمومیت ایتالیا</a>، و مستعمره پیشین انگلستان، یعنی <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سومالیلند انگلیسی (صفحه وجود ندارد)">سومالیلند تحتالحمایه انگلستان</a> (که هماکنون در پی شناخت استقلال خویش توسط جامعه جهانی است) تشکیل شدهاست. طول خط ساحلی سومالی ۳۰۲۵ کیلومتر است که بیشترین ساحل در بین کشورهای آفریقایی بحساب میآید. </p><p>سومالی با دارا بودن وسعتی برابر با ۶۳۷۶۵۷ کیلومتر مربع، چهل و دومین کشور بزرگ دنیا پس از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="افغانستان">افغانستان</a> است. اندازه این کشور قابل مقایسه با <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="جمهوری آفریقای مرکزی">جمهوری آفریقای مرکزی</a> و بهنوعی کوچکتر از ایالت <a href="/wiki/%D8%AA%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B3" title="تگزاس">تگزاس</a> در ایالات متحده است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پایتخت"><span id=".D9.BE.D8.A7.DB.8C.D8.AA.D8.AE.D8.AA"></span>پایتخت</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: پایتخت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>از <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%DA%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%88" title="موگادیشو">موگادیشو</a>، به همراه دیگر نواحی سومالی پیشین، به عنوان نمونهای دارای رژیم سرمایه هرج و مرج یاد میشود. علیرغم بی قانونی، موگادیشو در زمینه ارتباطات و اینترنت در شرق آفریقا سرآمد است. در این شهر یک شبکه نوین ارتباطی ایجاد و توسعه یافتهاست که شامل سامانههای تلفن سلولی محلی با اتصالات بینالمللی ماهوارهای میگردد. عدم وجود سامانه فراگیر اخذ مالیات باعث برخورداری شبکه ارتباطی این کشور از قیمت هائی نازل گردیده که در سراسر قاره آفریقا قابل رقابت نیستند. کافی نتهای بسیار زیادی در این کشور به وجود آمدهاند و علاوه بر آن دو شبکه تلویزیونی و یک فراهمکننده سرویس اینترنت نیز به فعالیت مشغول هستند.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تقسیمات_کشوری"><span id=".D8.AA.D9.82.D8.B3.DB.8C.D9.85.D8.A7.D8.AA_.DA.A9.D8.B4.D9.88.D8.B1.DB.8C"></span>تقسیمات کشوری</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: تقسیمات کشوری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سومالی به هجده بخش <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مناطق سومالی (صفحه وجود ندارد)">مناطق</a> («گوبولوداً، <a href="/wiki/%D9%85%D9%81%D8%B1%D8%AF" class="mw-redirect" title="مفرد">مفرد</a>»<a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="گوبول (صفحه وجود ندارد)">گوبول</a>") تقسیم میشود که هر منطقه نیز به مناطقی زیر مجموعه بنام <a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نواحی سومالی (صفحه وجود ندارد)">نواحی</a> تقسیم شدهاند. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Somalia_Numbered_Regions.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Somalia_Numbered_Regions.png/330px-Somalia_Numbered_Regions.png" decoding="async" width="330" height="413" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Somalia_Numbered_Regions.png/495px-Somalia_Numbered_Regions.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/60/Somalia_Numbered_Regions.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="640" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>مناطق عبارتند از: <br />۱ <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="آودال (صفحه وجود ندارد)">آودال</a><br />۲ <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88%D9%84" title="باکول">باکول</a><br />۳ <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%86%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="بنادیر (صفحه وجود ندارد)">بنادیر</a><br />۴ <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%8C_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="باری، سومالی (صفحه وجود ندارد)">باری</a><br />۵ <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%8C_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بای، سومالی (صفحه وجود ندارد)">بای</a><br />۶ <a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D8%AF%D9%88%D9%88%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="گالگودوود (صفحه وجود ندارد)">گالگودوود</a><br />۷ <a href="/wiki/%D8%AC%D8%AF%D9%88" title="جدو">جدو</a><br />۸ <a href="/w/index.php?title=%D9%87%DB%8C%D8%B1%D8%B1%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="هیرران (صفحه وجود ندارد)">هیرران</a><br />۹ <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D8%A7_%D8%B0%DA%A9%D8%B3%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="جوبادا ذکسه (صفحه وجود ندارد)">جوبادا ذکسه</a><br />۱۰ <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D8%A7_%D9%87%D9%88%D9%88%D8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="جوبادا هووز (صفحه وجود ندارد)">جوبادا هووز</a><br />۱۱ <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A7%DA%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="ماداگ (صفحه وجود ندارد)">ماداگ</a><br />۱۲ <a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="ناگال (صفحه وجود ندارد)">ناگال</a><br />۱۳ <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%A7%DA%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="ساناگ (صفحه وجود ندارد)">ساناگ</a><br />۱۴ <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%84_%D9%84%D8%A7%D9%87%D8%A7_%D8%B0%DA%A9%D8%B3%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="شابیل لاها ذکسه (صفحه وجود ندارد)">شابیل لاها ذکسه</a><br />۱۵ <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%84_%D9%84%D8%A7%D9%87%D8%A7_%D9%87%D9%88%D9%88%D8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="شابیل لاها هووز (صفحه وجود ندارد)">شابیل لاها هووز</a><br />۱۶ سوول<br />۱۷ <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%DA%AF%D8%AF%D9%87%DB%8C%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="تاگدهییر (صفحه وجود ندارد)">تاگدهییر</a><br />۱۸ <a href="/w/index.php?title=%D9%88%DA%A9%D9%88%D9%88%DB%8C%D8%A7_%DA%AF%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="وکوویا گالبید (صفحه وجود ندارد)">وکوویا گالبید</a> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="آب_و_هوا"><span id=".D8.A2.D8.A8_.D9.88_.D9.87.D9.88.D8.A7"></span>آب و هوا</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: آب و هوا"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Juba_river_downstream_Jamaame.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Juba_river_downstream_Jamaame.jpg/220px-Juba_river_downstream_Jamaame.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Juba_river_downstream_Jamaame.jpg/330px-Juba_river_downstream_Jamaame.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Juba_river_downstream_Jamaame.jpg/440px-Juba_river_downstream_Jamaame.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%AC%D9%88%D8%A8%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="رود جوبا (صفحه وجود ندارد)">رود جوبا</a></figcaption></figure> <p>بخش شمالی کشور دارای تپههای زیاد بوده و ارتفاع بسیاری از مناطق از سطح دریا از ۹۰۰ تا ۲۱۰۰ متر در نوسان است. نواحی مرکزی و جنوبی مسطح بوده و ارتفاع متوسط آن کمتر از ۱۸۰ متر میباشد. رودخانههای <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%AC%D9%88%D8%A8%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="رود جوبا (صفحه وجود ندارد)">جوبا</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="رود شابله (صفحه وجود ندارد)">شابله</a> از اتیوپی سرچشمه گرفته و در طول کشور به سمت جنوب و اقیانوس هند جاری میباشند. البته رود شابله بجز در فصول پر باران به دریا نمیرسد. </p><p>عوامل اصلی آب و هوائی این کشور عبارتند از آب وهوای گرم درسراسر سال، بادهای موسمی فصلی و بارانهای نامنظّم که باعث بروز خشکسالیهای تکرار شونده میگردند. متوسط حداکثر دمای روزانه از ۳۰ تا ۴۰ درجه سانتیگراد (۱۰۵–۸۵ فارنهایت) میباشد که استثنای آن مناطق مرتفع و در امتداد خط ساحلی شرق است. متوسط حداقل دمای روزانه از حدود ۱۵ تا ۳۰ درجه سانتیگراد (۸۵–۶۰ فارنهایت) میباشد. وجود بادهای موسمی جنوب غرب، یک نسیم دریائی، باعث میشود که دوره زمانی بین ماههای می تا اکتبر ملایمترین فصل موگادیشو بهشمار آید. دورهٔ دسامبر تا فوریه نیز با وجود بادهای موسمی جنوب شرق، هوای نسبتاً ملایمی دارد، اگرچه وضعیتهای آب و هوائی جاری در موگادیشو به ندرت دلپذیر میباشند. دورهٔ زمانی «تنگامبیلی» که در بین دو فصل موسمی (اکتبر – نوامبر و مارس – می) قرار دارد، دورهای گرم و مرطوب بهشمار میآید. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Somalian_Piracy_Threat_Map_2010.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Somalian_Piracy_Threat_Map_2010.png/250px-Somalian_Piracy_Threat_Map_2010.png" decoding="async" width="250" height="177" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Somalian_Piracy_Threat_Map_2010.png/375px-Somalian_Piracy_Threat_Map_2010.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Somalian_Piracy_Threat_Map_2010.png/500px-Somalian_Piracy_Threat_Map_2010.png 2x" data-file-width="3389" data-file-height="2396" /></a><figcaption>نقشه مناطق خطرناک که زیرکنترل دزدان دریایی سومالی است (۲۰۰۵–۲۰۱۰).</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اقتصاد"><span id=".D8.A7.D9.82.D8.AA.D8.B5.D8.A7.D8.AF"></span>اقتصاد</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: اقتصاد"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="اقتصاد سومالی">اقتصاد سومالی</a></div> <p>از زمان فروپاشی دولت، سومالی از آنچه محمد زیاد باره آن را «<a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="سوسیالیسم">سوسیالیسم</a> علمی» میخواند به یک <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="اقتصاد بازار آزاد">اقتصاد بازار آزاد</a> تبدیل شدهاست. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bosaso_port.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Bosaso_port.jpg/220px-Bosaso_port.jpg" decoding="async" width="220" height="145" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Bosaso_port.jpg/330px-Bosaso_port.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Bosaso_port.jpg/440px-Bosaso_port.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="422" /></a><figcaption>بندر بوساسو</figcaption></figure> <p>سومالی به دلیل مسامحه «جامعه جهانی» بصراحت رشد و نمو یافت. در سومالی "همین نبود دولت به پرورش یک نوع روش عجیب آفریقائی کمک نمود – بخش تجاری کارآ و قابل اتکاء که در ملاء عام کنترل مقامات فاسد بر خود را آشکار نمینمود. سازماندهی صنایع ارتباطات، ترابری و شرکتهای <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="کشتیرانی">کشتیرانی</a> در جهت ارائه خدمت به بخش خصوصی آزاد میباشد. کافی نتها در موگادیشو رشد زیادی داشتهاند. شرکتهای خصوصی امنیتی به بازرگانان در حفظ سرمایهها و داراییهای ایشان خدمات ارائه مینمایند. </p><p>تحقیق اخیر بانک جهانی به این امر اذعان دارد که: «سومالی در خصوص اعلام نرخهای شدید فقر اغراق نموده و در برخی موارد از زیر ساخت هائی مناسب تر از کشورهای ثروتمندتر آفریقا، برخوردار است.» دلیل مسلم این امر آنست که این بانک با دولت مرکزی تحت حمایت یارانهای خود، در چپاول ثروت ملی، همزبان نگشتهاست.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>کشاورزی مهمترین بخش فعالیتهای اقتصادی بوده و حدود ۴۰٪ <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF_%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87" title="درآمد سرانه">درآمد سرانه</a> و حدود ۶۵٪ درآمد صادراتی را بخود اختصاص میدهد. اقوام ایلیاتی و شبه ایلیاتی کوچنشین که برای ادامه حیات به دامهای خود وابسته هستند نیز بخش عمدهای از جمعیت کشور را تشکیل میدهند. پس از دام، <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B2" title="موز">موز</a> دیگر قلم صادراتی مهم کشور است؛ <a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D8%B1" title="شکر">شکر</a>، <a href="/wiki/%D8%B0%D8%B1%D8%AA_%D8%AE%D9%88%D8%B4%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="ذرت خوشهای">ذرت خوشهای</a>، <a href="/wiki/%D8%B0%D8%B1%D8%AA" title="ذرت">ذرت</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="ماهی">ماهی</a> اقلام تولیدی برای مصرف داخلی هستند. بخش صنعتی کوچک کشور که در رشته پردازش فراوردههای کشاورزی فعالیت میکند، ۱۰٪ درآمد سرانه را ایجاد مینماید. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="بهداشت"><span id=".D8.A8.D9.87.D8.AF.D8.A7.D8.B4.D8.AA"></span>بهداشت</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: بهداشت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سومالی یکی از بالاترین درصدهای <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%AF_%D9%88_%D9%85%DB%8C%D8%B1_%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="مرگ و میر کودکان">مرگ و میر کودکان</a> جهان را داراست. ۱۰٪ کودکان در هنگام تولد و ۲۵٪ از آندسته که در هنگام تولد جان سالم بدر میبرند قبل از رسیدن به پنج سالگی از دنیا میروند؛ ولی از سوی دیگر، سومالی از لحاظ مبتلایان به ویروس اچ آی وی / ایدز کمترین درصد در <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="آفریقا">آفریقا</a> و جهان را داراست. </p><p>در سومالی – که از زمان آغاز جنگ داخلی و بمدت ۱۴ سال در انزوا بوده و دارای جمعیت مذهبی مسلمان نیز است – نرخ این بیماری در حد یک و نیم تا ۲ درصد کل جمعیت بزرگسال است. </p><p>«تصویر سومالی در دنیای خارج به دلیل تمایل طبیعی رسانههای خارجی به تمرکز بر خبرهای بد، تحریف گشتهاست» دلیل دیگر این امر آنست که «<a href="/wiki/%D8%B5%D9%84%D8%AD" title="صلح">صلح</a> بر اکثر نقاط کشور حاکمیت داشته» و آنکه «در نتیجه اینکه دولتهای منطقهای و محلی قابلیت ادامه کار در زمینههای مختلف زیاد را داشتهاند.» این مقاله به نقل از عمر موهالیم موحامود، سفیر سومالی در واشینگتن اینگونه میآورد که «اهالی سومالی خود را مردمی آزاد میدانند. بهنظر آنان، معنای دولت ثبت کردن، قانونگذاری و محدودیتگذاری میباشد» استناد آنان به این تعصب بر اثر فرهنگ کوچ نشینی و تجارب نامناسب از رژیم باره و در تضاد با دولت مرکزی جدید است. این مقاله با ذکر این مطلب بپایان میبرد که: «سومالی تنها در صورت قرار گرفتن اجزای این پیچیدگی در جای مناسب خود، قادر به مقابله با مشکلات روزافزون مادی و اجتماعی خود خواهد بود.» </p><p>«علیرغم بی نظمی و آشفتگی آشکار، بخش خدماتی سومالی به حیات و رشد خود ادامه دادهاست. در بازار اصلی موگادیشو انواع محصولات از مواد غذائی تا جدیدترین وسایل الکترونیکی عرضه میگردد. هتلها به فعالیت خود ادامه داده و <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="شبهنظامی">شبهنظامیان</a> امنیت را تأمین میکنند.»<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ساختارهای زیر بنائی مانند جادهها از لحاظ کمیت با کشورهای همسایه یکسان ولی از کیفیتی بسیار پایینتر برخوردار هستند. بر اساس یک گزارش <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="بانک جهانی">بانک جهانی</a> ساخت جاده برای بخش خصوصی به دلیل هزینههای بالای اجرائی و اینکه آنهایی که پول جاده را میپردازند تنها کسانی نیستند که از آن استفاده میکنند، (ببینید <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B4%DA%A9%D9%84_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="مشکل مجانی سوارها (صفحه وجود ندارد)">مشکل مجانی سوارها</a>) و از این جهت برگشت سرمایه را با مشکل روبرو میسازد، بسیار دشوار است. صنعت پررونق ارتباطات خصوصی بوده و به ارائه سرویس بیسیم و راه اندازی <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%81%DB%8C_%D9%86%D8%AA" class="mw-redirect" title="کافی نت">کافی نتها</a> همت گماردهاست. شرکتهای رقیب در زمینه تلفن توافق کردهاند که استانداردهای اتصالات داخلی را رعایت نمایند. هزینه این امور از کمکهای <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="سازمان ملل متحد">سازمان ملل متحد</a> به <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="انجمن ارتباطات سومالی (صفحه وجود ندارد)">انجمن ارتباطات سومالی</a> تأمین شدهاست. </p><p><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%82" class="mw-redirect" title="برق">نیروی برق</a> توسط موسسات اقتصادی بزرگی تأمین میگردد که اقدام به خرید مولدهای برق نموده و شهرها را به بخشهای قابل کنترل تقسیم کردهاند. سازمان هواپیمائی ملی در سال ۱۹۸۹ و قبل از فروپاشی دولت، تنها یک فروند هواپیما در اختیار داشت. هماکنون ناوگان هوائی کشور با دارا بودن حدود پانزده هواپیمای مسافربری و بیش از شصت هواپیما پروازهایی به شش مقصد بینالمللی و تعداد بیشتری مقصد داخلی دارد. بر پایهٔ گزارش بانک جهانی، «هماینک، حرفه خطوط خصوصی هوائی در سومالی با وجود رقابتهای کاری و قیمت از سوی بیش از پنج شرکت ترابری و بازرگانی در حال رشد تلقی میشود.» مالک خطوط هوائی دااللو اینگونه اظهار میدارد که «بعضی اوقات نداشتن دولت یک معضل و گاهی نیز یک امتیاز بحساب میآید،» از اینرو «فساد به دلیل نبود دولت یک مشکل بهشمار نمیآید.»<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>همچنین وظیفه تأمین <a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8_%D8%A2%D8%B4%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%AF%D9%86%DB%8C" title="آب آشامیدنی">آب آشامیدنی</a> برعهده بخش خصوصی است. به هر حال یک آمار مربوط به سال ۲۰۰۰ نشان میدهد که در آن سال تنها ۲۱ ٪ مردم به آب مطمئن و سالم دسترسی داشتهاند. با فروپاشی دولت مرکزی، هماکنون نظام آموزش کشور نیز در اختیار بخش خصوصی است. یک پژوهش بانک جهانی موید آنست که «افراد فروتن از آموزش سود میبرند.» بر پایه آخرین اندازهگیری انجام شده در سال ۲۰۰۱، میزان ثبت نامهای مدارس ابتدائی که ۱۷٪ بوده تقریباً نزدیک به سطح پیش از جنگ ارزیابی گردید. میزان ثبت نام در مدارس راهنمائی از سال ۱۹۹۸ افزایش یافت. به هر حال، تخمین زده میشود که میزان باسوادی افراد بزرگسال از ۲۴٪ در سال ۱۹۸۹ به ۱/۱۷٪ در سال ۲۰۰۱ کاهش یافتهاست."<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>یک تحقیق جدید تر در سال ۲۰۰۳ نشان داد که نرخ باسوادی به ۱۹٪ رشد یافتهاست.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در مقام مقایسه، میزان باسوادی در غرب آفریقا که منطقهای ثروتمند تر است ۴۹٪ بوده و در سایر کشورهای همسایه ۳۵٪ است. جنگ سال ۱۹۹۱ باعث توقف کامل تحصیلات عالیه گردید ولیکن <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D9%88%DA%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%88" title="دانشگاه موگادیشو">دانشگاه موگادیشو</a> در سال ۱۹۹۸ بازگشائی و اولین دوره دانشآموختگی آن در سال ۲۰۰۱ برگزار شد. دانشگاههای دیگر نیز در شهرهای دیگر گشایش یافتند. علاوه بر وجوهی که از دانشجویان اخذ میشود، بخش بزرگ بودجه سامانه آموزشی از سوی نهادهای نیکوکاری اسلامی بینالمللی مانند <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="الاصلاح (صفحه وجود ندارد)">الاصلاح</a> تأمین میشود.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Somali_boy_receives_a_polio_vaccination.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Somali_boy_receives_a_polio_vaccination.jpg/220px-Somali_boy_receives_a_polio_vaccination.jpg" decoding="async" width="220" height="145" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Somali_boy_receives_a_polio_vaccination.jpg/330px-Somali_boy_receives_a_polio_vaccination.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Somali_boy_receives_a_polio_vaccination.jpg/440px-Somali_boy_receives_a_polio_vaccination.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="1982" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>یک مشکل عمده که بر روی رشد اقتصادی تأثیر منفی دارد، عدم ثبات یا تصور وجود آن، است. برای انجام امر تجارت، لازم است که سطح معینی از امنیت وجود داشته باشد و از آن مهمتر میبایست یک دولت شناخته شده بینالمللی نیز وجود داشته باشد که از رهبریهای قومی سنتی، که در حال حاضر نیز کنترل امور در سومالی را در دست دارند، اطمینان بخش تر باشد. بهر حال، اخیراً سرمایهگذاران احساس راحتی بیشتری دارند؛ به عنوان مثال، یک کارخانه ساخت بطریهای کوکاکولا در سال ۲۰۰۴ در موگادیشو احداث گردید.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سرشماری_جمعیت"><span id=".D8.B3.D8.B1.D8.B4.D9.85.D8.A7.D8.B1.DB.8C_.D8.AC.D9.85.D8.B9.DB.8C.D8.AA"></span>سرشماری جمعیت</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: سرشماری جمعیت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سرشماری جمعیت در سومالی (صفحه وجود ندارد)">سرشماری جمعیت در سومالی</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Little_Somali_girl.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Little_Somali_girl.jpeg/220px-Little_Somali_girl.jpeg" decoding="async" width="220" height="258" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Little_Somali_girl.jpeg/330px-Little_Somali_girl.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Little_Somali_girl.jpeg/440px-Little_Somali_girl.jpeg 2x" data-file-width="1432" data-file-height="1680" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>جمعیت سومالی بالغ بر حدود ۱۵٬۸۴۴٬۰۰۰ نفر است. اما تخمین در این زمینه به دلیل وضعیت سیاسی و از آن مهمتر طبیعت زندگی قومی در این کشور، بسیار دشوار است. آخرین <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="آمارگیری نفوس (صفحه وجود ندارد)">آمارگیری نفوس</a> در سال ۱۹۷۵ انجام شد. اکثر تحلیل گران خارجی از نتایج این آمارگیری بهره میجویند ولی سومالی کشوری است که در میان دیگر کشورهای آفریقا و جهان از رشدی سریع برخوردار است. </p><p>امروزه، حدود ۶۰٪ از کل جمعیت سومالی را اقوام <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%DA%86%E2%80%8C%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="کوچنشین">کوچنشین</a> یا شبه کوچنشین تشکیل میدهد که به نگهداری گلههای <a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="حیوانات">حیوانات</a>، <a href="/wiki/%D8%B4%D8%AA%D8%B1" title="شتر">شتر</a>، <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF" title="گوسفند">گوسفند</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B2" title="بز">بز</a> اشتغال دارند. حدود ۲۵٪ جمعیت نیز کشاورزانی هستند به صورت عمده در مناطق بارور کشاورزی بین <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%AC%D9%88%D8%A8%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="رود جوبا (صفحه وجود ندارد)">جوبا</a> و <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%B4%D8%A8%D9%84%D9%87" class="mw-redirect" title="رود شبله">شبله</a> در جنوب سومالی زندگی میکنند. مابقی جمعیت کشور (۲۰٪ - ۱۵٪) نیز شهرنشین هستند. </p><p>به دلیل وجود جنگ داخلی، این کشور دارای اجتماع <a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%AF%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="یهودیان پراکنده (صفحه وجود ندارد)">یهودیان پراکنده</a> است که یکی از بزرگترین اجتماعات در سراسر قاره آفریقا محسوب میگردد. بیش از یک میلیون نفر سومالیایی در خارج از این کشور زندگی میکنند و این تعداد جدای از تعدادی است که در استان اوگادن واقع در شمال شرق کنیا و دیجیبوتی ساکن هستند، است. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مراکز_شیعهها"><span id=".D9.85.D8.B1.D8.A7.DA.A9.D8.B2_.D8.B4.DB.8C.D8.B9.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>مراکز شیعهها</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: مراکز شیعهها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>بنیاد خیریه خدمات اجتماعی المنتظر (ع): در سال ۱۹۸۶ در شهر موگادیشو تأسیس</li> <li>مجلس اعلای <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A8%DB%8C%D8%AA" title="اهل بیت">اهل بیت</a> (ع)</li> <li>جمعیت الاحسان الخیریه<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="زبانها"><span id=".D8.B2.D8.A8.D8.A7.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>زبانها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&section=11" title="ویرایش بخش: زبانها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%AC_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبانهای رایج در سومالی (صفحه وجود ندارد)">زبانهای رایج در سومالی</a></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Amal-aden-norwegian-author_(cropped).jpg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Amal-aden-norwegian-author_(cropped).jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Amal-aden-norwegian-author_%28cropped%29.jpg/220px-Amal-aden-norwegian-author_%28cropped%29.jpg" decoding="async" width="220" height="265" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Amal-aden-norwegian-author_%28cropped%29.jpg/330px-Amal-aden-norwegian-author_%28cropped%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Amal-aden-norwegian-author_%28cropped%29.jpg/440px-Amal-aden-norwegian-author_%28cropped%29.jpg 2x" data-file-width="1962" data-file-height="2362" /></a><figcaption>آمال آدِن نویسنده سومالیایی</figcaption></figure> <p>تقریباً تمام مردم به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان سومالیایی">سومالی</a> که زبان رسمی کشور است، صحبت مینمایند. اساس این استاندارد از لهجه هائی است که از استان ماداگ نشات گرفتهاند. </p><p>تا سال <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B9%DB%B7%DB%B3" title="۱۹۷۳">۱۹۷۳</a> یعنی زمانیکه دستور کاربری یک استاندارد یکدست با استفاده از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="الفبای لاتین">الفبای لاتین</a> توسط شورای عالی انقلاب (اس آر سی) صادر گشت، زبان سومالیایی بهطور گسترده در نوشتار مورد استفاده قرار نمیگرفت. امروزه زبان سومالیایی زبان مورد استفاده در نظام آموزش این کشور بهشمار میرود. همچنین <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%A6%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان ایتالیائی">ایتالیائی</a> و<a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="عربی">عربی</a> نیز کاربرد دارد. <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%AD%D9%84%DB%8C" title="زبان سواحلی">زبان سواحلی</a> نیز وجود دارد که ریشهٔ آن عربی است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="فرهنگ"><span id=".D9.81.D8.B1.D9.87.D9.86.DA.AF"></span>فرهنگ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&section=12" title="ویرایش بخش: فرهنگ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فرهنگ سومالی (صفحه وجود ندارد)">فرهنگ سومالی</a></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اسلام در سومالی (صفحه وجود ندارد)">اسلام در سومالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="موسیقی در سومالی">موسیقی در سومالی</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ارتباطات"><span id=".D8.A7.D8.B1.D8.AA.D8.A8.D8.A7.D8.B7.D8.A7.D8.AA"></span>ارتباطات</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&section=13" title="ویرایش بخش: ارتباطات"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سامانه همگانی ارتباطات در سومالی تقریباً بهطور کامل از بین رفته یا تکهتکه شده بود؛ بههرحال علیرغم (یا شاید به دلیل) عدم وجود دولت در سومالی، در بیشتر شهرهای عمده این کشور شرکتهای خصوصی بیسیم وجود دارند که بنحوی کارآ و در مقایسه با کشورهای همسایه، به ارائه سرویسی مطلوب میپردازند. سومالی در بین تمام کشورهای آفریقائی دارای ارزانترین هزینه تماسهای موبایل بوده و برخی از شرکتها مبلغی کمتر از یک سنت را برای هر دقیقه مکالمه مطالبه میکنند. (<a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/4020259.stm">«ارتباطات تلفنی در سومالی هرج ومرج زده در حال رشد میباشد»</a>) شرکت هائی که در زمینه ارائه سرویسهای ارتباطی فعالیت دارند عبارتند از: </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B3_%D8%AA%D9%84%DA%A9%D8%A7%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="گولیس تلکام (صفحه وجود ندارد)">گولیس تلکام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D9%85_%D8%AA%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="سام تل (صفحه وجود ندارد)">سام تل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="گالکوم (صفحه وجود ندارد)">گالکوم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="شرکت گلوبال اینترنت (صفحه وجود ندارد)">شرکت گلوبال اینترنت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%88%D8%B1_%D9%85%D9%88%D9%88%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="هور موود (صفحه وجود ندارد)">هور موود</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%DA%A9%D8%A7%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="تلکام (صفحه وجود ندارد)">تلکام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%DB%8C%D8%B4%D9%86_%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="نیشن لینک (صفحه وجود ندارد)">نیشن لینک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%AA_%DA%A9%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="نت کو (صفحه وجود ندارد)">نت کو</a></li> <li>اس تی جی</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%87%D8%A7%D8%A8_%D8%B4%DB%8C%DB%8C%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="دهاب شییل (صفحه وجود ندارد)">دهاب شییل</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیوند_به_بیرون"><span id=".D9.BE.DB.8C.D9.88.D9.86.D8.AF_.D8.A8.D9.87_.D8.A8.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.86"></span>پیوند به بیرون</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&section=14" title="ویرایش بخش: پیوند به بیرون"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/34px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="34" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/51px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/68px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به <i><b><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="extiw" title="q:سومالی">سومالی</a></b></i> در ویکیگفتاورد موجود است.</div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39940593"><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r38264903"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/40px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/60px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/80px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">ویکیسفر یک راهنمای سفر برای <a href="https://fa.wikivoyage.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="extiw" title="voy:سومالی">سومالی</a><b><i> دارد.</i></b></div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39940593"><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r38264903"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="ویکیانبار">ویکیانبار</a> پروندههایی دربارهٔ <span style="font-weight: bold; font-style: italic;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Somalia" class="extiw" title="commons:Category:Somalia">سومالی</a></span> موجود است.</div></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="دولت"><span id=".D8.AF.D9.88.D9.84.D8.AA"></span>دولت</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&section=15" title="ویرایش بخش: دولت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200117101645/http://www.somali-gov.info/">وبگاه رسمی دولت فدرال سومالی</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اخبار"><span id=".D8.A7.D8.AE.D8.A8.D8.A7.D8.B1"></span>اخبار</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&section=16" title="ویرایش بخش: اخبار"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table> <tbody><tr> <td> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080919045536/http://www.akhbaarta.com/news.online.html">سومالی: ائتلاف شبه نظامیان ضد تروریست به دادگاههای اسلامی واگذار گردید.</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.shabellenews.com/news/ne1022.htm">مالاریا باعث مرگ دهها نفر در منطقه گیدو سومالی گردید.</a><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template"><span title="" style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="ویکیپدیا:پیوندهای مرده">پیوند مرده</a></i>]</span></sup></sup></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060619120103/http://www.cnn.com/2006/WORLD/africa/05/19/somalia.hyenas.reut/index.html">هنیاس اقدام به کشتار مردم در سومالی لند نمود</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://allafrica.com/somalia">لینکهای ارائه دهنده اخبار</a></li></ul> </td> <td> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070314195352/http://www.ifex.org/en/content/view/full/41/">آزادی بینالمللی تبادل افکار: سومالی</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://pinr.com/report.php?ac=view_report&report_id=527&language_id=1">سومالی وارد وضعیت انقلابی گردید</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://pinr.com/report.php?ac=view_report&report_id=560&language_id=1">اسلام گرایان سومالی به نهضت خود و عزم اتخاذ روش دیپلماتیک ادامه میدهند</a></li></ul> </td> <td> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اقتصاد_2"><span id=".D8.A7.D9.82.D8.AA.D8.B5.D8.A7.D8.AF_2"></span>اقتصاد</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&section=17" title="ویرایش بخش: اقتصاد"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080307005543/http://rru.worldbank.org/Documents/PapersLinks/280-nenova-harford.pdf">هرج ومرج و نوآوری: بخش خصوصی سومالی چطور با دولت کنار میآید؟</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اطلاعات_عمومی"><span id=".D8.A7.D8.B7.D9.84.D8.A7.D8.B9.D8.A7.D8.AA_.D8.B9.D9.85.D9.88.D9.85.DB.8C"></span>اطلاعات عمومی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&section=18" title="ویرایش بخش: اطلاعات عمومی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table> <tbody><tr> <td> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061010130702/http://www.cod.edu/people/faculty/yearman/somalia.htm">پروژه حذف طبقهبندی کنوکو-سومالی توسط پروفسور کیت ییرمن، کالج داپیج</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/africa/country_profiles/1072592.stm">جلوه کشورها در اخبار بیبیسی: سومالی</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://newsvote.bbc.co.uk/2/hi/in_depth/africa/2004/somalia/default.stm">اخبار مفسرانه بیبیسی – سومالی: آشکار شدن از میان ویرانه ها؟</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071016190534/http://politicalworld.wordpress.com/2006/09/13/somalia-no-government-no-peace/">سومالی: نه دولت، نه صلح</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://english.pravda.ru/usa/2002/02/28/26693.html">حالت سومالی غیر ایدئال ایالات متحده</a></li></ul> </td> <td> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080617085842/http://www.dmoz.org/Regional/Africa/Somalia/">پروژه دایرکتوری باز– سومالی، بخش دایرکتوری</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070927185411/http://www.somplanet.com/">شبکههای سیارهای سومالی</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://archives.cbc.ca/IDD-1-71-723/conflict_war/somalia/">آرشیو دیجیتالی سی بی سی – امور مربوط به سومالی</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hornafrik.com/">ایستگاه رادیوئی اف ام پر طرفدار در موگادیشو</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.somaliaonline.com/">اخبار و گفتگو</a></li></ul> </td> <td> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="یونسکو"><span id=".DB.8C.D9.88.D9.86.D8.B3.DA.A9.D9.88"></span>یونسکو</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&section=19" title="ویرایش بخش: یونسکو"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080616091235/http://www.hivaids.nairobi-unesco.org/">دفتر نایروبی یونسکو به مورد اچ آی وی / ایدز در سومالی میپردازد</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100331001952/http://www.education.nairobi-unesco.org/">دفتر نایروبی یونسکو به مورد آموزش در سومالی میپردازد</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">سومالی</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&section=20" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-provisional-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-provisional_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text">The <i>Federal Republic of Somalia</i> is the country's name per Article 1 of the <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.somaliweyn.com/pages/news/Aug_12/Somalia_Constitution_English_FOR_WEB.pdf">Provisional Constitution</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130124010543/http://www.somaliweyn.com/pages/news/Aug_12/Somalia_Constitution_English_FOR_WEB.pdf">بایگانیشده</a> در ۲۴ ژانویه ۲۰۱۳ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>,</span> </li> <li id="cite_note-factbook-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-factbook_2-0">↑</a></span> <span class="error mw-ext-cite-error" lang="fa" dir="rtl">خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <code><ref></code> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام <code>factbook</code> وارد نشده است. (صفحهٔ <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D8%AF%D9%87%DB%8C" class="mw-redirect" title="ویکیپدیا:ارجاعدهی">راهنما</a> را مطالعه کنید.). </span></li> <li id="cite_note-IMFWEOSO-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-IMFWEOSO_3-0">۳٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-IMFWEOSO_3-1">۳٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-IMFWEOSO_3-2">۳٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=68&pr.y=11&sy=2016&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=726&s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP&grp=0&a=">"World Economic Outlook Database, October 2019"</a>. <i>IMF.org</i>. <a href="/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%82_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D9%84" title="صندوق بینالمللی پول">صندوق بینالمللی پول</a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">16 November</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=IMF.org&rft.atitle=World+Economic+Outlook+Database%2C+October+2019&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.imf.org%2Fexternal%2Fpubs%2Fft%2Fweo%2F2019%2F02%2Fweodata%2Fweorept.aspx%3Fpr.x%3D68%26pr.y%3D11%26sy%3D2016%26ey%3D2021%26scsm%3D1%26ssd%3D1%26sort%3Dcountry%26ds%3D.%26br%3D1%26c%3D726%26s%3DNGDP_RPCH%2CNGDPD%2CPPPGDP%26grp%3D0%26a%3D&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/place/Somalia">"Somalia | History, Geography, Culture, & Facts"</a>. <i>Encyclopedia Britannica</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2021-11-08</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Encyclopedia+Britannica&rft.atitle=Somalia+%7C+History%2C+Geography%2C+Culture%2C+%26+Facts&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2Fplace%2FSomalia&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FactbookCoastline-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FactbookCoastline_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170716042040/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2060.html">"Coastline"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=The_World_Factbook&action=edit&redlink=1" class="new" title="The World Factbook (صفحه وجود ندارد)">The World Factbook</a></i>. <a href="/w/index.php?title=Central_Intelligence_Agency&action=edit&redlink=1" class="new" title="Central Intelligence Agency (صفحه وجود ندارد)">Central Intelligence Agency</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2060.html">the original</a> on 16 July 2017<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 August</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+World+Factbook&rft.atitle=Coastline&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cia.gov%2Flibrary%2Fpublications%2Fthe-world-factbook%2Ffields%2F2060.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ToolAutoGenRef1-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ToolAutoGenRef1_6-0">۶٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ToolAutoGenRef1_6-1">۶٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070712073241/http://today.reuters.com/news/articlenews.aspx?type=reutersEdge">«Business & Financial News, Breaking US & International News | Reuters.com»</a>. بایگانیشده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://today.reuters.com/news/articlenews.aspx?type=reutersEdge&storyID=2006-09-09T061747Z_01_L09446351_RTRUKOC_0_US-SOMALIA.xml">اصلی</a> در ۱۲ ژوئیه ۲۰۰۷<span class="reference-accessdate">. دریافتشده در <bdi>۲۲ اوت ۲۰۰۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Business+%26+Financial+News%2C+Breaking+US+%26+International+News+%7C+Reuters.com&rft_id=http%3A%2F%2Ftoday.reuters.com%2Fnews%2Farticlenews.aspx%3Ftype%3DreutersEdge%26storyID%3D2006-09-09T061747Z_01_L09446351_RTRUKOC_0_US-SOMALIA.xml&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://observer.guardian.co.uk/world/story/0,,1868920,00.html">US accused of covert operations in Somalia</a></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/africa/5047766.stm">Islamists claim Mogadishu victory</a></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.cnn.com/2006/WORLD/africa/09/25/somalia.ap/index.html">[۱]</a> <sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template"><span title="" style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="ویکیپدیا:پیوندهای مرده">پیوند مرده</a></i>]</span></sup></sup></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061108024204/http://www.voanews.com/english/2006-11-02-voa65.cfm">«نسخه آرشیو شده»</a>. بایگانیشده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.voanews.com/english/2006-11-02-voa65.cfm">اصلی</a> در ۸ نوامبر ۲۰۰۶<span class="reference-accessdate">. دریافتشده در <bdi>۸ نوامبر ۲۰۰۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87+%D8%A2%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%88+%D8%B4%D8%AF%D9%87&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.voanews.com%2Fenglish%2F2006-11-02-voa65.cfm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nytimes.com/2006/09/19/world/africa/19somalia.html?ex=1316318400&en=71813932881e45e7&ei=5088&partner=rssnyt&emc=rss">Somali President Survives Suicide Bomb; 8 Others Are Killed - New York Times</a></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/4020259.stm">Telecoms thriving in lawless Somalia</a></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060111012757/http://www.thenewamerican.com/artman/publish/article_996.shtml">«نسخه آرشیو شده»</a>. بایگانیشده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.thenewamerican.com/artman/publish/article_996.shtml">اصلی</a> در ۱۱ ژانویه ۲۰۰۶<span class="reference-accessdate">. دریافتشده در <bdi>۲۲ اوت ۲۰۰۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87+%D8%A2%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%88+%D8%B4%D8%AF%D9%87&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.thenewamerican.com%2Fartman%2Fpublish%2Farticle_996.shtml&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20050812020636/http://www.cia.gov/cia/publications/factbook//geos/so.html">«World Factbook Redirect — Central Intelligence Agency»</a>. بایگانیشده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/so.html">اصلی</a> در ۱۲ اوت ۲۰۰۵<span class="reference-accessdate">. دریافتشده در <bdi>۲۲ اوت ۲۰۰۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=World+Factbook+Redirect+%E2%80%94+Central+Intelligence+Agency&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cia.gov%2Fcia%2Fpublications%2Ffactbook%2Fgeos%2Fso.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120204062400/http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/AFRICAEXT/SOMALIAEXTN/0,,contentMDK:20398872~menuPK:367671~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:367665,00.html">«Somalia - Africa Open for Business»</a>. بایگانیشده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/AFRICAEXT/SOMALIAEXTN/0,,contentMDK:20398872~menuPK:367671~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:367665,00.html">اصلی</a> در ۴ فوریه ۲۰۱۲<span class="reference-accessdate">. دریافتشده در <bdi>۲۲ اوت ۲۰۰۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Somalia+-+Africa+Open+for+Business&rft_id=http%3A%2F%2Fweb.worldbank.org%2FWBSITE%2FEXTERNAL%2FCOUNTRIES%2FAFRICAEXT%2FSOMALIAEXTN%2F0%2C%2CcontentMDK%3A20398872~menuPK%3A367671~pagePK%3A141137~piPK%3A141127~theSitePK%3A367665%2C00.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://documents.worldbank.org/en/publication/documents-reports">"Documents & Reports - All Documents | The World Bank"</a>. <i>World Bank</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2024-10-15</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=World+Bank&rft.atitle=Documents+%26+Reports+-+All+Documents+%7C+The+World+Bank&rft_id=https%3A%2F%2Fdocuments.worldbank.org%2Fen%2Fpublication%2Fdocuments-reports&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080307005543/http://rru.worldbank.org/Documents/PapersLinks/280-nenova-harford.pdf">«نسخه آرشیو شده»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. بایگانیشده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://rru.worldbank.org/Documents/PapersLinks/280-nenova-harford.pdf">اصلی</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> در ۷ مارس ۲۰۰۸<span class="reference-accessdate">. دریافتشده در <bdi>۲۲ اوت ۲۰۰۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87+%D8%A2%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%88+%D8%B4%D8%AF%D9%87&rft_id=http%3A%2F%2Frru.worldbank.org%2FDocuments%2FPapersLinks%2F280-nenova-harford.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080914191245/http://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2004/35382.htm">«Somalia»</a>. بایگانیشده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2004/35382.htm">اصلی</a> در ۱۴ سپتامبر ۲۰۰۸<span class="reference-accessdate">. دریافتشده در <bdi>۲۲ اوت ۲۰۰۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Somalia&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.state.gov%2Fg%2Fdrl%2Frls%2Firf%2F2004%2F35382.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/3865595.stm">BBC NEWS | Africa | Coca-Cola makes Somalia return</a></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://fa.wikishia.net/view/سومالی">«سومالی»</a>. <i>ویکی شیعه</i><span class="reference-accessdate">. دریافتشده در <bdi>۲۰۲۱-۱۱-۱۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C+%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87&rft.atitle=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&rft_id=https%3A%2F%2Ffa.wikishia.net%2Fview%2F%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> </ol></div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="دادههای_کتابخانهای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکیداده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q1045#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکیداده" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="دادههای_کتابخانهای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکیداده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q1045#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکیداده" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="راهنما:دادههای کتابخانهای">دادههای کتابخانهای</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1045#identifiers" title="ویرایش در ویکیداده"><img alt="ویرایش در ویکیداده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">عمومی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="آیاسانآی (شناسه)">ISNI</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/000000012173591X">1</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C" title="برگهدان مستند مجازی بینالمللی">ویاف</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/143001036">1</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/143001036">ورلدکت (از طریق ویاف)</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کتابخانههای ملی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX452886">اسپانیا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb15324606g">فرانسه</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb15324606g">(دادهها)</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://cantic.bnc.cat/registre/981058612727806706">کاتالونیا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4077509-4">آلمان</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007562087505171">اسرائیل</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/names/n79060840">ایالات متحده آمریکا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00571410">ژاپن</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ge130892&CON_LNG=ENG">جمهوری چک</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nla.gov.au/anbd.aut-an35512242">استرالیا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opac.vatlib.it/auth/detail/497_17043">واتیکان</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">نهادهای پژوهش هنری</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://kulturnav.org/d2c3b791-0a31-4c28-9146-584dc27dbba4">کولتورناو (نروژ)</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.worldcat.org/fast/1205351/">کاربرد چندوجهی اصطلاحات موضوعی</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://hls-dhs-dss.ch/fr/articles/003465">فرهنگ تاریخی سوئیس</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://musicbrainz.org/area/d58b9eb1-c88d-3529-bb4c-b66c96b18c45">منطقهٔ</a> <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B2%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%B2" title="موزیکبرینز">موزیکبرینز</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalog.archives.gov/id/10035818">بایگانی ملی (ایالات متحده)</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B1%D9%88_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="ریرو (شناسه)">ریرو (سوئیس)</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.rero.ch/02-A005411985">1</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%DA%A9_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="سوداک (شناسه)">سوداک (فرانسه)</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/165263733">1</a></span></li></ul></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://islamansiklopedisi.org.tr/somali">دانشنامهٔ اسلام</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.parliament.uk/V3TEpzTN">پارلمان بریتانیا</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="اتحادیهٔ_کشورهای_عرب" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Arab_League" class="mw-redirect" title="الگو:Arab League"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Arab_League&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:Arab League (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Arab_League" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:Arab League"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="اتحادیهٔ_کشورهای_عرب" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8" class="mw-redirect" title="اتحادیه کشورهای عرب">اتحادیهٔ کشورهای عرب</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="رده:اتحادیه کشورهای عرب">اتحادیهٔ عرب</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_list_class.svg" class="mw-file-description" title="مقالهٔ درجه فهرست"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Symbol_list_class.svg/16px-Symbol_list_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Symbol_list_class.svg/23px-Symbol_list_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Symbol_list_class.svg/31px-Symbol_list_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرستهای اتحادیه کشورهای عرب (صفحه وجود ندارد)">فهرستها</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="سیاست اتحادیه کشورهای عرب (صفحه وجود ندارد)">سیاست</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%86%D8%B4%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="منشور اتحادیه کشورهای عرب (صفحه وجود ندارد)">منشور</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="مجمع اتحادیه کشورهای عرب (صفحه وجود ندارد)">مجمع</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DA%86%D9%85_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8" class="mw-redirect" title="پرچم اتحادیه کشورهای عرب">پرچم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="جغرافیای جهان عرب (صفحه وجود ندارد)">جغرافیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%82%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="مقرهای اتحادیه کشورهای عرب (صفحه وجود ندارد)">مقرها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8" class="mw-redirect" title="اتحادیه کشورهای عرب">تاریخچه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="ارتش اتحادیه کشورهای عرب (صفحه وجود ندارد)">ارتش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="مجلس کشورهای عرب">مجلس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B9%D8%B1%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="اتحاد عرب (صفحه وجود ندارد)">اتحاد عرب</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="2" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Emblem_of_the_Arab_League.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Emblem_of_the_Arab_League.svg/55px-Emblem_of_the_Arab_League.svg.png" decoding="async" width="55" height="59" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Emblem_of_the_Arab_League.svg/83px-Emblem_of_the_Arab_League.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Emblem_of_the_Arab_League.svg/110px-Emblem_of_the_Arab_League.svg.png 2x" data-file-width="420" data-file-height="450" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">عضویت</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D9%88_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="کشورهای عضو اتحادیه کشورهای عرب (صفحه وجود ندارد)">اعضا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="الجزایر">الجزایر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="بحرین">بحرین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D9%82%D9%85%D8%B1" class="mw-redirect" title="اتحاد قمر">اتحاد قمر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="جیبوتی">جیبوتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عراق">عراق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="اردن">اردن</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%AA" title="کویت">کویت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86" title="لبنان">لبنان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="موریتانی">موریتانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4" title="مراکش">مراکش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86" title="عمان">عمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86" title="دولت فلسطین">دولت فلسطین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B1" title="قطر">قطر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="عربستان سعودی">عربستان سعودی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">سومالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="سودان">سودان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3" title="تونس">تونس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="امارات متحده عربی">امارات متحده عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%85%D9%86" title="یمن">یمن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ناظران</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">ارمنستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%84" title="برزیل">برزیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%87" title="اریتره">اریتره</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" title="هند">هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%86%D8%B2%D9%88%D8%A6%D9%84%D8%A7" title="ونزوئلا">ونزوئلا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">معلق</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="لیبی">لیبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="سوریه">سوریه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">نامزدان</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="سودان جنوبی">سودان جنوبی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="کشورهای_خاورمیانه_بزرگ" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="الگو:کشورهای خاورمیانه"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:کشورهای خاورمیانه (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:کشورهای خاورمیانه"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="کشورهای_خاورمیانه_بزرگ" style="font-size:114%;margin:0 4em">کشورهای <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="خاورمیانه">خاورمیانه</a> بزرگ</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/23px-Flag_of_Jordan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/35px-Flag_of_Jordan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/46px-Flag_of_Jordan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="اردن">اردن</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg/23px-Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg/35px-Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg/46px-Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="امارات متحده عربی">امارات متحده عربی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/23px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="23" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/35px-Flag_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/46px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Bahrain.svg/23px-Flag_of_Bahrain.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Bahrain.svg/35px-Flag_of_Bahrain.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Bahrain.svg/46px-Flag_of_Bahrain.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="بحرین">بحرین</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/23px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/35px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/45px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Flag_of_Syria.svg/23px-Flag_of_Syria.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Flag_of_Syria.svg/35px-Flag_of_Syria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Flag_of_Syria.svg/45px-Flag_of_Syria.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="سوریه">سوریه</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/23px-Flag_of_Iraq.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/35px-Flag_of_Iraq.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/45px-Flag_of_Iraq.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عراق">عراق</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/23px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/35px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/45px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="عربستان سعودی">عربستان سعودی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Oman.svg/23px-Flag_of_Oman.svg.png" decoding="async" width="23" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Oman.svg/35px-Flag_of_Oman.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Oman.svg/46px-Flag_of_Oman.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86" title="عمان">عمان</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_Qatar.svg/23px-Flag_of_Qatar.svg.png" decoding="async" width="23" height="9" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_Qatar.svg/35px-Flag_of_Qatar.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_Qatar.svg/46px-Flag_of_Qatar.svg.png 2x" data-file-width="1400" data-file-height="550" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B1" title="قطر">قطر</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Flag_of_Kuwait.svg/23px-Flag_of_Kuwait.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Flag_of_Kuwait.svg/35px-Flag_of_Kuwait.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Flag_of_Kuwait.svg/46px-Flag_of_Kuwait.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%AA" title="کویت">کویت</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Flag_of_Lebanon.svg/23px-Flag_of_Lebanon.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Flag_of_Lebanon.svg/35px-Flag_of_Lebanon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Flag_of_Lebanon.svg/45px-Flag_of_Lebanon.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86" title="لبنان">لبنان</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/23px-Flag_of_Egypt.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/35px-Flag_of_Egypt.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/45px-Flag_of_Egypt.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Flag_of_Yemen.svg/23px-Flag_of_Yemen.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Flag_of_Yemen.svg/35px-Flag_of_Yemen.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Flag_of_Yemen.svg/45px-Flag_of_Yemen.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%DB%8C%D9%85%D9%86" title="یمن">یمن</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/21px-Flag_of_Israel.svg.png" decoding="async" width="21" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/32px-Flag_of_Israel.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/41px-Flag_of_Israel.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="اسرائیل">اسرائیل</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_Palestine.svg/23px-Flag_of_Palestine.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_Palestine.svg/35px-Flag_of_Palestine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_Palestine.svg/46px-Flag_of_Palestine.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86" title="فلسطین">فلسطین</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Algeria.svg/23px-Flag_of_Algeria.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Algeria.svg/35px-Flag_of_Algeria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Algeria.svg/45px-Flag_of_Algeria.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="الجزایر">الجزایر</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Tunisia.svg/23px-Flag_of_Tunisia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Tunisia.svg/35px-Flag_of_Tunisia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Tunisia.svg/45px-Flag_of_Tunisia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3" title="تونس">تونس</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Libya.svg/23px-Flag_of_Libya.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Libya.svg/35px-Flag_of_Libya.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Libya.svg/46px-Flag_of_Libya.svg.png 2x" data-file-width="960" data-file-height="480" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="لیبی">لیبی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/23px-Flag_of_Morocco.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/35px-Flag_of_Morocco.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/45px-Flag_of_Morocco.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4" title="مراکش">مراکش</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/23px-Flag_of_Cyprus.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/35px-Flag_of_Cyprus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/45px-Flag_of_Cyprus.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3" title="قبرس">قبرس</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Flag_of_Somalia.svg/23px-Flag_of_Somalia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Flag_of_Somalia.svg/35px-Flag_of_Somalia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Flag_of_Somalia.svg/45px-Flag_of_Somalia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a class="mw-selflink selflink">سومالی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Flag_of_Mauritania.svg/23px-Flag_of_Mauritania.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Flag_of_Mauritania.svg/35px-Flag_of_Mauritania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Flag_of_Mauritania.svg/45px-Flag_of_Mauritania.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="موریتانی">موریتانی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_the_Taliban.svg/23px-Flag_of_the_Taliban.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_the_Taliban.svg/35px-Flag_of_the_Taliban.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_the_Taliban.svg/46px-Flag_of_the_Taliban.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="افغانستان">افغانستان</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_Sudan.svg/23px-Flag_of_Sudan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_Sudan.svg/35px-Flag_of_Sudan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_Sudan.svg/46px-Flag_of_Sudan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="سودان">سودان</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/23px-Flag_of_Georgia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/35px-Flag_of_Georgia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/45px-Flag_of_Georgia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/23px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/35px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/46px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="جمهوری آذربایجان">جمهوری آذربایجان</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/23px-Flag_of_Armenia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/35px-Flag_of_Armenia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/46px-Flag_of_Armenia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">ارمنستان</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="1" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:GreaterMiddleEast.gif" class="mw-file-description" title="خاورميانه بزرگ"><img alt="خاورميانه بزرگ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/GreaterMiddleEast.gif/100px-GreaterMiddleEast.gif" decoding="async" width="100" height="46" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/GreaterMiddleEast.gif/150px-GreaterMiddleEast.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/GreaterMiddleEast.gif/200px-GreaterMiddleEast.gif 2x" data-file-width="1357" data-file-height="628" /></a></span></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="سازمانهای_اطلاعاتی_کشورها" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" title="الگو:سازمانهای اطلاعاتی جهان"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" title="بحث الگو:سازمانهای اطلاعاتی جهان"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:سازمانهای اطلاعاتی جهان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="سازمانهای_اطلاعاتی_کشورها" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="سازمان اطلاعاتی">سازمانهای اطلاعاتی</a> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1" title="کشور">کشورها</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><b>سازمانهای اطلاعات خارجی</b></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li>افغانستان: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اداره اطلاعاتی افغانستان">اداره اطلاعاتی افغانستان</a> NDS</li> <li>ایران:<a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87_%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="سازمان حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی">حفاظت اطلاعات سپاه</a></li> <li>آلبانی: <a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="خدمات اطلاعات دولتی">خدمات اطلاعات دولتی</a> SHISH</li> <li>الجزایر: <a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="وزارت اطلاعات و امنیت (صفحه وجود ندارد)">وزارت اطلاعات و امنیت</a> DRS</li> <li>آرژانتین: <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C" title="دبیرخانه اطلاعات دولتی">دبیرخانه اطلاعات دولتی</a> SIDE</li> <li>استرالیا: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AE%D9%81%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="سرویس اطلاعات مخفی استرالیا">سرویس اطلاعات مخفی استرالیا</a> ASIS</li> <li>جمهوری آذربایجان: <a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="وزارت امنیت ملی آذربایجان (صفحه وجود ندارد)">وزارت امنیت ملی آذربایجان</a> MNS</li> <li>بحرین: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="سازمان اطلاعات بحرین">سازمان اطلاعات </a> NSA</li> <li>بنگلادش: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C" title="اطلاعات امنیت ملی">اطلاعات امنیت ملی</a> NSI</li> <li>بلاروس: <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%87_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="کمیته دولتی امنیت بلاروس (صفحه وجود ندارد)">کمیته دولتی امنیت</a> KGB</li> <li>بوسنی و هرزگوین: <a href="/wiki/%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%86%DB%8C_%D9%88_%D9%87%D8%B1%D8%B2%DA%AF%D9%88%DB%8C%D9%86" title="آژانس اطلاعات و امنیت بوسنی و هرزگوین">آژانس اطلاعات و امنیت</a> OSA-OBA BiH</li> <li>برزیل: <a href="/wiki/%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%84" title="آژانس اطلاعات برزیل">آژانس اطلاعات برزیل</a> ABIN</li> <li>در برونئی: <a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A6%DB%8C_(%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="گروه تحقیقات برونئی (بینالمللی) (صفحه وجود ندارد)">گروه تحقیقات برونئی (بینالمللی)</a>BRD</li> <li>کامرون: <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%85%D8%AE%D9%84%D9%88%D8%B7_%D9%85%D9%88%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="بریگارد مخلوط موبایل (صفحه وجود ندارد)">بریگارد مخلوط موبایل</a> BMM</li> <li>کانادا: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="سازمان اطلاعات امنیت کانادا">سازمان اطلاعات امنیت</a> CSIS</li> <li>چاد: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات امنیت ملی (صفحه وجود ندارد)">خدمات امنیت ملی</a> ANS</li> <li>شیلی: <a href="/wiki/%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="آژانس اطلاعات ملی شیلی">آژانس اطلاعات ملی شیلی</a> ANI</li> <li>چین: <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1_(%DA%86%DB%8C%D9%86)" title="وزارت امنیت کشور (چین)">وزارت امنیت کشور (چین)</a> MSS</li> <li>کرواسی: <a href="/wiki/%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="آژانس امنیت و اطلاعات کرواسی">آژانس امنیت و اطلاعات</a> SOA</li> <li>کوبا: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="اداره طلاعات (صفحه وجود ندارد)">اداره طلاعات</a> DI</li> <li>چک: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C" title="سازمان اطلاعات و روابط خارجی">سازمان اطلاعات و روابط خارجی</a> ÚZSI</li> <li>دانمارک: <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="دفاع اطلاعات دانمارک (صفحه وجود ندارد)">دفاع اطلاعات</a> FE</li> <li>جیبوتی: <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87_%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D9%84%DB%8C%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="بریگارد ویژه تحقیقات پلیس (صفحه وجود ندارد)">بریگارد ویژه تحقیقات پلیس</a> BSRG</li> <li>مصر: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C_%D9%85%D8%B5%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="اطلاعات عمومی مصر (صفحه وجود ندارد)">اطلاعات عمومی مصر</a> GIS</li> <li>استونی: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86_%D8%A7%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="انجمن ااطلاعات (صفحه وجود ندارد)">انجمن ااطلاعات</a> TA</li> <li>فرانسه: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D9%84_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C" title="اداره کل امنیت خارجی">اداره کل امنیت خارجی</a> DGSE</li> <li>گامبیا: <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_(%DA%AF%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="آژانس اطلاعات ملی (گامبیا) (صفحه وجود ندارد)">آژانس اطلاعات ملی (گامبیا)</a> NIA</li> <li>آلمان: <a href="/wiki/%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="آژانس اطلاعات فدرال">آژانس اطلاعات فدرال</a> BND</li> <li>یونان: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_(%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86)&action=edit&redlink=1" class="new" title="سرویس اطلاعات ملی (یونان) (صفحه وجود ندارد)">سرویس اطلاعات ملی (یونان)</a>EYP</li> <li>مجارستان: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="اداره اطلاعات">اداره اطلاعات</a> IH</li> <li>هند: <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D9%87_%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%A7%D8%AA_%D9%88_%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84" title="شاخه تحقیقات و تحلیل">شاخه تحقیقات و تحلیل</a>RAW</li> <li>اندونزی: <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="آژانس اطلاعات ملی (صفحه وجود ندارد)">آژانس اطلاعات ملی</a>BIN</li> <li>ایران: <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران">واجا</a></li> <li>عراق: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_(%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82)&action=edit&redlink=1" class="new" title="امنیت (عراق) (صفحه وجود ندارد)">امنیت (عراق)</a> GSD</li> <li>ایرلند: <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دفاع اطلاعات نظامی (صفحه وجود ندارد)">دفاع اطلاعات نظامی</a> G2</li> <li>اسرائیل: <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%AF" title="موساد">موساد</a></li> <li>ایتالیا: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات اطلاعات و امنیت خارجی (صفحه وجود ندارد)">خدمات اطلاعات و امنیت خارجی</a> AISE</li> <li>ساحل عاج: <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_(%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D9%84_%D8%B9%D8%A7%D8%AC)&action=edit&redlink=1" class="new" title="شورای امنیت ملی (ساحل عاج) (صفحه وجود ندارد)">شورای امنیت ملی (ساحل عاج)</a> NSC</li> <li>ژاپن: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D9%84%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D9%84%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات پلیس ملی ژاپن (صفحه وجود ندارد)">خدمات پلیس ملی ژاپن</a> NPA - <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88_%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1_%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="کابینه اطلاعات و دفتر تحقیقات (صفحه وجود ندارد)">کابینه اطلاعات و دفتر تحقیقات</a> CIRO</li> <li>اردن: <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D9%85%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="دایره مخابرات عمومی">دایره مخابرات عمومی</a> GID</li> <li>قزاقستان: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C_(%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)&action=edit&redlink=1" class="new" title="سرویس اطلاعاتی خارجی (قزاقستان) (صفحه وجود ندارد)">سرویس اطلاعاتی خارجی (قزاقستان)</a>Syrbar</li> <li>قرقیزستان: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%82%D8%B1%D9%82%DB%8C%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات امنیت ملی قرقیزستان (صفحه وجود ندارد)">خدمات امنیت ملی قرقیزستان</a>SNB</li> <li>کویت: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C_%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="امنیتی دولتی کویت (صفحه وجود ندارد)">امنیتی دولتی کویت</a> KSS</li> <li>لتونی: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%A7%D8%B2_%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اداره حفاظت از قانون اساسی (صفحه وجود ندارد)">اداره حفاظت از قانون اساسی</a> SAB</li> <li>لیتوانی: <a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="وزارت امنیت دولت (صفحه وجود ندارد)">وزارت امنیت دولت</a> VSD</li> <li>لبنان: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D9%84_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C_(%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86)" title="اداره کل امنیت عمومی (لبنان)">اداره کل امنیت عمومی</a>GDGS</li> <li>لیبی: <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="مخابرات الجمهوریه (صفحه وجود ندارد)">مخابرات الجمهوریه</a>MJ</li> <li>مقدونیه: <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%87%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D8%B6%D8%AF_%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="جهت امنیت و ضد جاسوسی (صفحه وجود ندارد)">جهت امنیت و ضد جاسوسی</a> DSCI</li> <li>مالزی: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%B7%D8%B1_%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="خطر سپاه سلطنتی (صفحه وجود ندارد)">خطر سپاه سلطنتی</a> KRD</li> <li>مالدیو: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_(%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%88)&action=edit&redlink=1" class="new" title="سرویس امنیت ملی (مالدیو) (صفحه وجود ندارد)">سرویس امنیت ملی (مالدیو)</a> NSS</li> <li>مکزیک: <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82_%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مرکز تحقیق وانیت ملی (صفحه وجود ندارد)">مرکز تحقیق وانیت ملی</a> CISEN</li> <li>مونتهنگرو: <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_(%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%88)&action=edit&redlink=1" class="new" title="آژانس امنیت ملی (مونتهنگرو) (صفحه وجود ندارد)">آژانس امنیت ملی (مونتهنگرو)</a> ANB</li> <li>مراکش: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D9%84_%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="اداره کل مطالعات و مستندات (صفحه وجود ندارد)">اداره کل مطالعات و مستندات</a> DGST</li> <li>موزامبیک: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات اطلاعات وامنیت امور خارجه (صفحه وجود ندارد)">خدمات اطلاعات وامنیت امور خارجه</a> SISE</li> <li>هلند: <a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="خدمات اطلاعات و امنیت عمومی">خدمات اطلاعات و امنیت عمومی</a> AIVD</li> <li>نیوزیلند: <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1_%D8%A7%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دفتر ارزیابی ملی (صفحه وجود ندارد)">دفتر ارزیابی ملی</a> NAB</li> <li>نیجریه: <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_(%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D9%87)&action=edit&redlink=1" class="new" title="آژانس اطلاعات ملی (نیجریه) (صفحه وجود ندارد)">آژانس اطلاعات ملی (نیجریه)</a> NIA</li> <li>پاکستان: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="سازمان اطلاعات نظامی پاکستان">سازمان اطلاعات نظامی پاکستان</a> ISI</li> <li>پاپوآ گینه نو: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_(%D9%BE%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%A2_%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D9%86%D9%88)&action=edit&redlink=1" class="new" title="سازمان اطلاعات ملی (پاپوآ گینه نو) (صفحه وجود ندارد)">سازمان اطلاعات ملی (پاپوآ گینه نو)</a> NIO</li> <li>فیلیپین: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%85%D8%A7%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="اطلاعات ملی هماهنگی آژانس (صفحه وجود ندارد)">اطلاعات ملی هماهنگی آژانس</a> NICA</li> <li>لهستان: <a href="/w/index.php?title=Agencja_Wywiadu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Agencja Wywiadu (صفحه وجود ندارد)">AW</a></li> <li>پرتغال: <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DA%98%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="دفاع اطلاعات استراتژیک (صفحه وجود ندارد)">دفاع اطلاعات استراتژیک</a> SIED</li> <li>قطر: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C_%D9%82%D8%B7%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="امنیت دولتی قطر (صفحه وجود ندارد)">امنیت دولتی قطر</a> QSS</li> <li>چین: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اداره امنیت ملی (صفحه وجود ندارد)">اداره امنیت ملی</a> NSB</li> <li>رومانی: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C_(%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="سرویس اطلاعاتی خارجی (رومانی) (صفحه وجود ندارد)">سرویس اطلاعاتی خارجی (رومانی)</a> SIE</li> <li>روسیه: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C_(%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87)" title="سرویس اطلاعات خارجی (روسیه)">سرویس اطلاعات خارجی (روسیه)</a> SVR</li> <li>عربستان سعودی: <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="ریاست استخبارات عمومی">ریاست استخبارات عمومی</a> GIP</li> <li>صربستان: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات اطلاعات امنیتی (صفحه وجود ندارد)">خدمات اطلاعات امنیتی</a> BIA</li> <li>سیرالئون: <a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="واحدمرکزی اطلاعات و امنیت (صفحه وجود ندارد)">واحدمرکزی اطلاعات و امنیت</a> CISU</li> <li>سنگاپور: <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="بخش امنیت و اطلاعات (صفحه وجود ندارد)">بخش امنیت و اطلاعات</a> SID</li> <li>اسلواکی: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات اطلاعات سلواک (صفحه وجود ندارد)">خدمات اطلاعات سلواک</a>SIS</li> <li>اسلوونی: <a href="/wiki/%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C" title="آژانس اطلاعات و امنیت اسلوونی">آژانس اطلاعات و امنیت اسلوونی</a> SOVA</li> <li>سومالی: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_(%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات امنیت ملی (سومالی) (صفحه وجود ندارد)">خدمات امنیت ملی (سومالی)</a>NSS</li> <li>آفریقای جنوبی: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D8%AE%D9%81%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سرویس مخفی آفریقای جنوبی (صفحه وجود ندارد)">سرویس مخفی آفریقای جنوبی</a> SASS</li> <li>کرهٔ جنوبی: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_(%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C)" title="سرویس اطلاعات ملی (کره جنوبی)">سرویس اطلاعات ملی (کره جنوبی)</a> NIS</li> <li>اسپانیا: <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="مرکز ملی اطلاعات">مرکز ملی اطلاعات</a> CNI</li> <li>سریلانکا: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C_(%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات اطلاعاتی دولتی (سریلانکا) (صفحه وجود ندارد)">خدمات اطلاعاتی دولتی (سریلانکا)</a> SIS</li> <li>سودان: <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دستگاه امنیت مخابرات ملی (صفحه وجود ندارد)">دستگاه امنیت مخابرات ملی</a> JAWM</li> <li>سوئیس: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="سازمان اطلاعات سوئیس (صفحه وجود ندارد)">سازمان اطلاعات سوئیس</a> NDB</li> <li>سوریه: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C_(%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87)" class="mw-redirect" title="اداره امنیت عمومی (سوریه)">اداره امنیت عمومی (سوریه)</a> GSD</li> <li>تاجیکستان: <a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="وزارت امنیت (صفحه وجود ندارد)">وزارت امنیت</a>MOS</li> <li>توگو: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_(%D8%AA%D9%88%DA%AF%D9%88)&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات اطلاعات ملی (توگو) (صفحه وجود ندارد)">خدمات اطلاعات ملی (توگو)</a>NIA</li> <li>تونس: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات اطلاعاتی تونس (صفحه وجود ندارد)">خدمات اطلاعاتی تونس</a>TIA</li> <li>ترکیه: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C" title="سازمان اطلاعات و امنیت ملی">سازمان اطلاعات و امنیت ملی</a>MIT</li> <li>ترکمنستان: <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%87_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_(%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)&action=edit&redlink=1" class="new" title="کمیته امنیت ملی (ترکمنستان) (صفحه وجود ندارد)">کمیته امنیت ملی (ترکمنستان)</a>KNB</li> <li>اوگاندا: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سازمان امنیت داخلی (صفحه وجود ندارد)">سازمان امنیت داخلی</a>ISO</li> <li>اوکراین: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C_%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="سرویس اطلاعاتی خارجی اوکراین (صفحه وجود ندارد)">سرویس اطلاعاتی خارجی اوکراین</a>SZRU</li> <li>امارات متحده عربی: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اطلاعات امارات متحده عربی (صفحه وجود ندارد)">اطلاعات امارات متحده عربی</a>UAEI</li> <li>بریتانیا: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AE%D9%81%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="سازمان اطلاعات مخفی بریتانیا">سازمان اطلاعات مخفی بریتانیا</a> SIS (امآی۶)</li> <li>آمریکا: <a href="/wiki/%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="آژانس اطلاعات مرکزی">آژانس اطلاعات مرکزی</a> CIA</li> <li>ازبکستان: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_(%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات امنیت ملی (ازبکستان) (صفحه وجود ندارد)">خدمات امنیت ملی (ازبکستان)</a> SNB</li> <li>ویتنام: <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="کمیسیون مرکزی اطلاعات نظامی دوم (صفحه وجود ندارد)">کمیسیون مرکزی اطلاعات نظامی دوم</a> TC2</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><b>سازمانهای اطلاعات داخلی</b></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li>آرژانتین: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AE%D9%81%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اطلاعات مخفی (صفحه وجود ندارد)">اطلاعات مخفی</a> SIDE</li> <li>استرالیا: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="سازمان امنیت اطلاعات استرالیا (صفحه وجود ندارد)">سازمان امنیت اطلاعات استرالیا</a> ASIO</li> <li>بنگلادش: <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D8%B5_(%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4)&action=edit&redlink=1" class="new" title="شاخههای خاص (بنگلادش) (صفحه وجود ندارد)">شاخههای خاص (بنگلادش)</a> SB</li> <li>بلاروس: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D9%87_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="سازمان امنیت امور خارجه جمهوری بلاروس (صفحه وجود ندارد)">سازمان امنیت امور خارجه جمهوری بلاروس</a> KGB RB</li> <li>برزیل: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات اطلاعات برزیل (صفحه وجود ندارد)">خدمات اطلاعات برزیل</a> ABIN</li> <li>کانادا: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="سازمان اطلاعات امنیت کانادا">سازمان اطلاعات امنیت کانادا</a> CSIS</li> <li>شیلی: <a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نمایندگی اطلاعات ملی (صفحه وجود ندارد)">نمایندگی اطلاعات ملی</a> ANI</li> <li>چک: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="سازمان امنیت و اطلاعات">سازمان امنیت و اطلاعات</a> BIS</li> <li>چین: <a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82_%DA%86%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="وزارت امنیت ملی جمهوری خلق چین (صفحه وجود ندارد)">وزارت امنیت ملی جمهوری خلق چین</a> MSS</li> <li>کرواسی: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات امنیت و اطلاعات (صفحه وجود ندارد)">خدمات امنیت و اطلاعات</a> SOA</li> <li>دانمارک: <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D9%84%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="پلیس اطلاعات (صفحه وجود ندارد)">پلیس اطلاعات</a> PET</li> <li>مصر: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="سازمان امنیت ملی مصر">سازمان امنیت ملی مصر</a> الوطنی</li> <li>استونی: <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="پولیس محافظ (صفحه وجود ندارد)">پولیس محافظ</a> KAPO]</li> <li>فنلاند: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات امنیت اطلاعات فنلاند (صفحه وجود ندارد)">خدمات امنیت اطلاعات فنلاند</a> SUPO</li> <li>فرانسه: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D9%84_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="اداره کل امنیت داخلی">اداره کل امنیت داخلی</a> DGSI</li> <li>آلمان: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84_%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="اداره فدرال نگهبانی از قانون اساسی">اداره فدرال نگهبانی از قانون اساسی</a> BfV</li> <li>یونان: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_(%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86)&action=edit&redlink=1" class="new" title="سرویس اطلاعات ملی (یونان) (صفحه وجود ندارد)">سرویس اطلاعات ملی</a> EYP</li> <li>مجارستان: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سرویس امنیت ملی (صفحه وجود ندارد)">سرویس امنیت ملی</a> AH</li> <li>هند: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1_(%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="اطلاعات دفتر (هند (صفحه وجود ندارد)">اطلاعات دفتر (هند</a> IB</li> <li>ایران: <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران">وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران</a> VAJA - <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87_%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="سازمان اطلاعات و امنیت سپاه پاسداران">سازمان اطلاعات و امنیت سپاه پاسداران</a> - <a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="پلیس امنیت">پلیس امنیت</a>PAVA</li> <li>ایرلند: <a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D9%85%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="گاردا نظارت واحد ملی (صفحه وجود ندارد)">گاردا نظارت واحد ملی</a> NSU</li> <li>اسرائیل: <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%AA" class="mw-redirect" title="شین بت">شین بت</a></li> <li>ایتالیا: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%DB%8C%D9%87%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات اطلاعات امنیت میهن (صفحه وجود ندارد)">خدمات اطلاعات امنیت میهن</a>AISI</li> <li>قزاقستان: <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%87_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="کمیته امنیت ملی جمهوری قزاقستان (صفحه وجود ندارد)">کمیته امنیت ملی جمهوری قزاقستان</a>NSC</li> <li>لتونی: <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="پولیس امنیتی (صفحه وجود ندارد)">پولیس امنیتی</a> DP</li> <li>لیتوانی: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات تحقیقات مخصوص (صفحه وجود ندارد)">خدمات تحقیقات مخصوص</a>STT</li> <li>مقدونیه: <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_(%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%87)&action=edit&redlink=1" class="new" title="آژانس اطلاعات (مقدونیه) (صفحه وجود ندارد)">آژانس اطلاعات (مقدونیه)</a>IA</li> <li>ژاپن: <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D9%BE%D9%84%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D9%84%DB%8C_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="آژانس پلیس ملی ژاپن (صفحه وجود ندارد)">آژانس پلیس ملی ژاپن</a>PSIA NPA</li> <li>هلند: آژانس اطلاعات امنیت عمومی]]NCTb</li> <li>نیوزیلند: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="امنیت اطلاعات نیوزیلند (صفحه وجود ندارد)">امنیت اطلاعات نیوزیلند</a>NZSIS</li> <li>نیجریه: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C_(%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D9%87)&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات امنیت دولتی (نیجریه) (صفحه وجود ندارد)">خدمات امنیت دولتی (نیجریه)</a>SSS</li> <li>نروژ: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA%DB%8C_%D9%BE%D9%84%DB%8C%D8%B3_%D9%86%D8%B1%D9%88%DA%98" title="سرویس امنیتی پلیس نروژ">سرویس امنیتی پلیس نروژ</a>PST</li> <li>عمان: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سرویس امنیت داخلی (صفحه وجود ندارد)">ISS</a></li> <li>پاکستان: <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_(%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)&action=edit&redlink=1" class="new" title="دفتراطلاعات (پاکستان) (صفحه وجود ندارد)">دفتراطلاعات (پاکستان)</a>IB</li> <li>فیلیپین: <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%A7%D8%AA_(%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86)&action=edit&redlink=1" class="new" title="دفتر ملی تحقیقات (فیلیپین) (صفحه وجود ندارد)">دفتر ملی تحقیقات (فیلیپین)</a>NBI</li> <li>لهستان: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سرویس امنیت داخلی (صفحه وجود ندارد)">سرویس امنیت داخلی</a>ABW</li> <li>کرهٔ جنوبی: <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="دفتر دادستان عالی جمهوری کره (صفحه وجود ندارد)">دفتر دادستان عالی جمهوری کره</a>SPO</li> <li>سریلانکا: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C_(%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات اطلاعاتی دولتی (سریلانکا (صفحه وجود ندارد)">خدمات اطلاعاتی دولتی (سریلانکا</a>SIS</li> <li>سوئد: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF" title="سرویس امنیتی سوئد">سرویس امنیتی سوئد</a>SAPO</li> <li>سوئیس: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="سازمان اطلاعاتی سوئیس (صفحه وجود ندارد)">NDB</a></li> <li>سوریه: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C_(%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87)" class="mw-redirect" title="اداره امنیت عمومی (سوریه)">اداره امنیت عمومی (سوریه)</a>GSD</li> <li>ترکیه: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D9%86%D8%B8%D9%85_%D8%AE%D9%81%DB%8C%D9%87_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="امنیت و نظم خفیه دولتی (صفحه وجود ندارد)">امنیت و نظم خفیه دولتی</a>KDGM</li> <li>اوکراین: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="سرویس امنیتی اوکراین">سرویس امنیتی اوکراین</a>SBU</li> <li>بریتانیا: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85_%D8%A2%DB%8C_%DB%B5" class="mw-redirect" title="ام آی ۵">ام آی ۵</a> اطلاعات نظامی بخش ۵</li> <li>آمریکا: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84" class="mw-redirect" title="اداره تحقیقات فدرال">اداره تحقیقات فدرال</a>FBI</li> <li>ازبکستان: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_(%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)&action=edit&redlink=1" class="new" title="امنیت ملی خدمات (ازبکستان) (صفحه وجود ندارد)">امنیت ملی خدمات (ازبکستان)</a>SNB</li> <li>ویتنام: <a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="وزارت اطلاعات امنیت عمومی (صفحه وجود ندارد)">وزارت اطلاعات امنیت عمومی</a>TC5</li> <li>روسیه: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="سرویس امنیت فدرال روسیه">سرویس امنیت فدرال روسیه</a>FSB</li> <li>صربستان: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات امنیت اطلاعات (صفحه وجود ندارد)">خدمات امنیت اطلاعات</a>BIA</li> <li>سنگاپور: <a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="وزارت امنیت داخلی (صفحه وجود ندارد)">وزارت امنیت داخلی</a>ISD</li> <li>آفریقای جنوبی: <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="آژانس اطلاعات ملی آفریقای جنوبی (صفحه وجود ندارد)">آژانس اطلاعات ملی آفریقای جنوبی</a>NIA</li> <li>چین: <a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="وزارت دادگستری بررسی دفتر (صفحه وجود ندارد)">وزارت دادگستری بررسی دفتر</a>MJIB</li> <li>پرتغال: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سرویس اطلاعات امنیتی (صفحه وجود ندارد)">سرویس اطلاعات امنیتی</a>SIS</li> <li>رومانی: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات اطلاعات رومانیا (صفحه وجود ندارد)">خدمات اطلاعات رومانیا</a>SRI</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><b>اداره <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="سازمان اطلاعات نظامی">اطلاعات نظامی</a></b></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li>استرالیا: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="سازمان دفاع اطلاعات (صفحه وجود ندارد)">سازمان دفاع اطلاعات</a>DIO</li> <li>ایران: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87_%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="سازمان حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی">سازمان حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی</a>IRGC</li> <li>بنگلادش: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D9%84_%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اداره کل نیروهای امنیتی (صفحه وجود ندارد)">اداره کل نیروهای امنیتی</a>DGFI</li> <li>برزیل: <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DA%98%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="مدیریت اطلاعات استراتژیک (صفحه وجود ندارد)">مدیریت اطلاعات استراتژیک</a>DIE</li> <li>کانادا: <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B9%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_(%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="شعبه اطلاعات (نیروهای کانادایی) (صفحه وجود ندارد)">شعبه اطلاعات (نیروهای کانادایی)</a>Int Branch</li> <li>چک: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_(%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DA%A9)" title="سازمان اطلاعات نظامی (جمهوری چک)">سازمان اطلاعات نظامی (جمهوری چک)</a>VZ</li> <li>چین: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D9%84_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="اداره کل کارکنان ارتش آزادی خلق (صفحه وجود ندارد)">اداره کل کارکنان ارتش آزادی خلق</a>MID</li> <li>کرواسی: <a href="/w/index.php?title=%D9%88_%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="و خدمات امنیت اطلاعاتی نظامی (صفحه وجود ندارد)">و خدمات امنیت اطلاعاتی نظامی</a>VSOA</li> <li>مصر: <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%88_%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D9%81%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ریاست سرویسهای اطلاعاتی نظامی و اکتشافی (صفحه وجود ندارد)">ریاست سرویسهای اطلاعاتی نظامی و اکتشافی</a>DMISR</li> <li>دانمارک: <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دفاع اطلاعات دانمارکی (صفحه وجود ندارد)">دفاع اطلاعات دانمارکی</a>FE</li> <li>فنلاند: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="سرویس اطلاعات نظامی فنلاند (صفحه وجود ندارد)">سرویس اطلاعات نظامی فنلاند</a>FMIS</li> <li>فرانسه: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اداره اطلاعات نظامی (صفحه وجود ندارد)">اداره اطلاعات نظامی</a> DGSE DRM</li> <li>آلمان: <a href="/w/index.php?title=%D8%B6%D8%AF_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ضد نظامی (صفحه وجود ندارد)">ضد نظامی</a>MAD</li> <li>مجارستان: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات نظامی امنیت ملی (صفحه وجود ندارد)">خدمات نظامی امنیت ملی</a>KNBSZ</li> <li>هند: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_(%D9%87%D9%86%D8%AF)&action=edit&redlink=1" class="new" title="اداره اطلاعات نظامی (هند) (صفحه وجود ندارد)">اداره اطلاعات نظامی (هند)</a>DMI</li> <li>اسرائیل: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_(%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84)&action=edit&redlink=1" class="new" title="اداره اطلاعات نظامی (اسرائیل) (صفحه وجود ندارد)">اداره اطلاعات نظامی</a> MID</li> <li>ایتالیا: <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%B9%D9%86%D8%B5%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="مرکز اطلاعات بین عنصر (صفحه وجود ندارد)">مرکز اطلاعات بین عنصر</a>CII</li> <li>ژاپن: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اطلاعات فرماندهی نظامی (صفحه وجود ندارد)">اطلاعات فرماندهی نظامی</a>MIC</li> <li>قزاقستان: <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%87_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="کمیته امنیت ملی جمهوری قزاقستان (صفحه وجود ندارد)">کمیته امنیت ملی جمهوری قزاقستان</a>NSC</li> <li>مقدونیه: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات نظامی برای امنیت و اطلاعات (صفحه وجود ندارد)">خدمات نظامی برای امنیت و اطلاعات</a>MSSI</li> <li>هلند: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="سرویس اطلاعات و امنیت نظامی هلند">سرویس اطلاعات و امنیت نظامی هلند</a>MIVD</li> <li>پاکستان: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="اطلاعات نظامی پاکستان (صفحه وجود ندارد)">اطلاعات نظامی پاکستان</a>MI</li> <li>فیلیپین: <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="نیروهای مسلح فیلیپین">نیروهای مسلح فیلیپین</a>ISAFP</li> <li>لهستان: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%B6%D8%AF_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات ضد نظامی (صفحه وجود ندارد)">خدمات ضد نظامی</a>SKW<a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سرویس اطلاعات نظامی (صفحه وجود ندارد)">سرویس اطلاعات نظامی</a>SWW</li> <li>چین: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اداره اطلاعات نظامی (صفحه وجود ندارد)">اداره اطلاعات نظامی</a>MND</li> <li>رومانی: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D9%84_%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اداره کل دفاع اطلاعات نظامی (صفحه وجود ندارد)">اداره کل دفاع اطلاعات نظامی</a>DGIA</li> <li>روسیه: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_(%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87)" class="mw-redirect" title="اداره اصلی اطلاعات (روسیه)">اداره اصلی اطلاعات (روسیه)</a>GRU</li> <li>صربستان: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات اطلاعات نظامی (صفحه وجود ندارد)">خدمات اطلاعات نظامی</a>VOA<a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات امنیت (صفحه وجود ندارد)">خدمات امنیت</a>VBA</li> <li>سنگاپور: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_(%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="سازمان اطلاعات نظامی (سنگاپور) (صفحه وجود ندارد)">سازمان اطلاعات نظامی (سنگاپور)</a>MIO</li> <li>اسلواکی: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اطلاعات نظامی سلواکی (صفحه وجود ندارد)">اطلاعات نظامی سلواکی</a>VSS</li> <li>اسلوونی: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات امنیتی اطلاعات وزارت دفاع (صفحه وجود ندارد)">خدمات امنیتی اطلاعات وزارت دفاع</a>OVS</li> <li>کرهٔ جنوبی: <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دفاع امنیت فرماندهی (صفحه وجود ندارد)">DSC</a></li> <li>سریلانکا: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_(%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7)&action=edit&redlink=1" class="new" title="اداره اطلاعات نظامی (سریلانکا) (صفحه وجود ندارد)">اداره اطلاعات نظامی (سریلانکا)</a>DMI</li> <li>سوئد: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدماتاطلاعات و امنیت نظامی سوئد (صفحه وجود ندارد)">خدماتاطلاعات و امنیت نظامی سوئد</a>MUST</li> <li>سوئیس: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سرویس اطلاعات نظامی (صفحه وجود ندارد)">سرویس اطلاعات نظامی</a>MND</li> <li>سوریه: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_(%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87)&action=edit&redlink=1" class="new" title="اطلاعات نظامی (سوریه) (صفحه وجود ندارد)">اطلاعات نظامی (سوریه)</a>MI</li> <li>اداره اطلاعات نیروی هوایی]]AFID</li> <li>اوکراین: <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9_%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="ریاست اداره اطلاعات وزارت دفاع اوکراین (صفحه وجود ندارد)">ریاست اداره اطلاعات وزارت دفاع اوکراین</a> HURMO</li> <li>بریتانیا: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اطلاعات دفاعی (صفحه وجود ندارد)">DI(دفاع اطلاعاتی</a></li> <li>آمریکا: <a href="/wiki/%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="آژانس اطلاعات دفاعی">آژانس اطلاعات دفاعی</a> DIA</li> <li>ویتنام: <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="کمیسیون مرکزی اطلاعات نظامی دوم (صفحه وجود ندارد)">کمیسیون مرکزی اطلاعات نظامی دوم</a>TC2</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><b>اداره <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%AF_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="شنود الکترونیک">اطلاعات سیگنال</a></b></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li>استرالیا: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%B3%DB%8C%DA%AF%D9%86%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="اداره سیگنالهای استرالیا">اداره سیگنالهای استرالیا</a>ASD</li> <li>برزیل: <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C_%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="معاونیت دوم دفاع دولتی د (صفحه وجود ندارد)">معاونیت دوم دفاع دولتی د</a>D2 ª SCH / EMD</li> <li>کانادا: <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%AA" title="تشکیلات امنیت ارتباطات">تشکیلات امنیت ارتباطات</a>CSE</li> <li>چین: <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D8%AE%D9%84%D9%82_SIGINT&action=edit&redlink=1" class="new" title="بخش عمومی کارکنان ارتش آزادیبخش خلق SIGINT (صفحه وجود ندارد)">بخش عمومی کارکنان ارتش آزادیبخش خلق SIGINT</a></li> <li>کرواسی: <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D9%85%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="مرکز فناوری عملیاتی برای نظارت مخابرات (صفحه وجود ندارد)">مرکز فناوری عملیاتی برای نظارت مخابرات</a>OTC</li> <li>فنلاند: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B3%D8%B3%D9%87_%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%A7%D8%AA_%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اموسسه تحقیقات طلاعات فنلاندی (صفحه وجود ندارد)">اموسسه تحقیقات طلاعات فنلاندی</a>FIRE</li> <li>فرانسه: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D9%84_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C" title="اداره کل امنیت خارجی">اداره کل امنیت خارجی</a>DGSE</li> <li>آلمان: <a href="/wiki/%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="آژانس اطلاعات فدرال">آژانس اطلاعات فدرال</a>BND</li> <li>هند: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9_%D8%B5%D9%81%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="اداره مشترک صفر (صفحه وجود ندارد)">اداره مشترک صفر</a>JCB</li> <li>اندونزی: <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%B3%D9%86%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شورای ملی سندی (صفحه وجود ندارد)">شورای ملی سندی</a>LEMSANEG</li> <li>اسرائیل: <a href="/wiki/%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86_%DB%B8%DB%B2%DB%B0%DB%B0" title="یگان ۸۲۰۰">یگان ۸۲۰۰</a>Unit 8200</li> <li>ژاپن: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF_%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ستاد دفاع اطلاعات (صفحه وجود ندارد)">ستاد دفاع اطلاعات</a>DIH</li> <li>قزاقستان: <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%87_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="کمیته امنیت ملی جمهوری قزاقستان (صفحه وجود ندارد)">کمیته امنیت ملی جمهوری قزاقستان</a>NSC</li> <li>هلند: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D8%AE%D9%81%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سرویس مخفی اطلاعات عمومی (صفحه وجود ندارد)">سرویس مخفی اطلاعات عمومی</a>AIVD</li> <li>نیوزیلند: <a href="/wiki/%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA" title="دفتر امنیت ارتباطات حکومت">دفتر امنیت ارتباطات حکومت</a>GCSB</li> <li>پاکستان: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="سازمان اطلاعات نظامی پاکستان">سازمان اطلاعات نظامی پاکستان</a>JSIB</li> <li>روسیه: <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="خدمات ویژه ارتباطات روسیه (صفحه وجود ندارد)">خدمات ویژه ارتباطات روسیه</a>Spetsviaz</li> <li>آفریقای جنوبی: <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="مرکز ملی ارتباطات (صفحه وجود ندارد)">مرکز ملی ارتباطات</a>NCC</li> <li>سوئد: <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9_%D9%85%D9%88%D8%B3%D8%B3%D8%A7%D8%AA_%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C_%D9%85%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دفاع موسسات رادیوی ملی (صفحه وجود ندارد)">دفاع موسسات رادیوی ملی</a>FRA</li> <li>سوئیس: <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="سازمان اطلاعاتی سوئیس (صفحه وجود ندارد)">سازمان اطلاعاتی سوئیس</a>NDB</li> <li>سوریه: <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_(%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87)&action=edit&redlink=1" class="new" title="اطلاعات نظامی (سوریه) (صفحه وجود ندارد)">اطلاعات نظامی (سوریه)</a>MI</li> <li>ترکیه: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%88_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C" title="سازمان اطلاعات و امنیت ملی">سازمان اطلاعات و امنیت ملی</a>MİT-ETİB</li> <li>اوکراین: <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D8%B8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7_%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="تنظیمات ارتباط امور خارجی (صفحه وجود ندارد)">تنظیمات ارتباط امور خارجی</a></li> <li>بریتانیا: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA" title="ستاد ارتباطات دولت">ستاد ارتباطات دولت</a>GCHQ</li> <li>آمریکا: <a href="/wiki/%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C" title="آژانس امنیت ملی">آژانس امنیت ملی</a>NSA</li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="22x20px&#124;border_&#124;alt=&#124;link=_اتحادیه_آفریقا" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background-color:#006239"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="الگو:اتحادیه آفریقا"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:اتحادیه آفریقا (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:اتحادیه آفریقا"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="22x20px&#124;border_&#124;alt=&#124;link=_اتحادیه_آفریقا" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/0/0c/African_Union_flag.svg/22px-African_Union_flag.svg.png" decoding="async" width="22" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/0/0c/African_Union_flag.svg/33px-African_Union_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/0/0c/African_Union_flag.svg/44px-African_Union_flag.svg.png 2x" data-file-width="877" data-file-height="647" /></span></span></span> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="اتحادیه آفریقا"><span style="color:#fabc0c">اتحادیه آفریقا</span></a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#006239;width:1%"><span style="color:#fabc0c">تاریخچه اتحادیه آفریقا</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%BE%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="جنبش پانآفریقا">جنبش پانآفریقا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Decolonisation_of_Africa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Decolonisation of Africa (صفحه وجود ندارد)">Decolonisation of Africa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Casablanca_Group&action=edit&redlink=1" class="new" title="Casablanca Group (صفحه وجود ندارد)">Casablanca Group</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Monrovia_Group&action=edit&redlink=1" class="new" title="Monrovia Group (صفحه وجود ندارد)">Monrovia Group</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=African_and_Malagasy_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="African and Malagasy Union (صفحه وجود ندارد)">African and Malagasy Union</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=African_Monetary_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="African Monetary Union (صفحه وجود ندارد)">Abuja Treaty</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sirte_Declaration&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sirte Declaration (صفحه وجود ندارد)">Sirte Declaration</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Constitutive_Act_of_the_African_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="Constitutive Act of the African Union (صفحه وجود ندارد)">Lome Summit</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%AA_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="سازمان وحدت آفریقا">سازمان وحدت آفریقا</a></b> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Chairperson_of_the_Organisation_of_African_Unity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chairperson of the Organisation of African Unity (صفحه وجود ندارد)">Chairperson</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Secretary_General_of_the_Organisation_of_African_Unity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Secretary General of the Organisation of African Unity (صفحه وجود ندارد)">Secretary General</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#006239;width:1%"><span style="color:#fabc0c">جغرافیای اتحادیه آفریقا</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Countries_bordering_the_African_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="Countries bordering the African Union (صفحه وجود ندارد)">Borders</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Extreme_points_of_the_African_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="Extreme points of the African Union (صفحه وجود ندارد)">Extreme points</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Member_states_of_the_African_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="Member states of the African Union (صفحه وجود ندارد)">Member states</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Regions_of_the_African_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="Regions of the African Union (صفحه وجود ندارد)">Regions</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#006239;width:1%"><span style="color:#fabc0c">ارگانهای اتحادیه آفریقا</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#006239;color:#fabc0c; *[[Executive Council of the African Union|Executive Council]] *[[Permanent Representatives' Committee of the African Union|Permanent Representatives' Committee]] *[[Specialised Technical Committees of the African Union|Specialized Technical Committees]];width:1%"><span style="color:#fabc0c">شورای اتحادیه آفریقا</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Chairperson_of_the_African_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chairperson of the African Union (صفحه وجود ندارد)">Chairperson</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#006239;color:#fabc0c; *[[Executive Council of the African Union|Executive Council]] *[[Permanent Representatives' Committee of the African Union|Permanent Representatives' Committee]] *[[Specialised Technical Committees of the African Union|Specialized Technical Committees]];width:1%"><span style="color:#fabc0c">کمیسیون اتحادیه آفریقا</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Chairperson_of_the_African_Union_Commission&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chairperson of the African Union Commission (صفحه وجود ندارد)">Chairperson</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chairperson_of_the_African_Union_Commission&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chairperson of the African Union Commission (صفحه وجود ندارد)">Deputy Chairperson</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=AU_Conference_Center_and_Office_Complex&action=edit&redlink=1" class="new" title="AU Conference Center and Office Complex (صفحه وجود ندارد)">AUCC</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#006239;color:#fabc0c; *[[Executive Council of the African Union|Executive Council]] *[[Permanent Representatives' Committee of the African Union|Permanent Representatives' Committee]] *[[Specialised Technical Committees of the African Union|Specialized Technical Committees]];width:1%"><span style="color:#fabc0c">پارلمان پان آفریقایی</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bureau_of_the_Pan-African_Parliament&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bureau of the Pan-African Parliament (صفحه وجود ندارد)">Bureau</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Secretariat_of_the_Pan-African_Parliament&action=edit&redlink=1" class="new" title="Secretariat of the Pan-African Parliament (صفحه وجود ندارد)">Secretariat</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gallagher_Convention_Centre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gallagher Convention Centre (صفحه وجود ندارد)">Gallagher Estate</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#006239;color:#fabc0c; *[[Executive Council of the African Union|Executive Council]] *[[Permanent Representatives' Committee of the African Union|Permanent Representatives' Committee]] *[[Specialised Technical Committees of the African Union|Specialized Technical Committees]];width:1%"><span style="color:#fabc0c">دیوان دادگستری اتحادیه آفریقا</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=African_Court_on_Human_and_Peoples%27_Rights&action=edit&redlink=1" class="new" title="African Court on Human and Peoples' Rights (صفحه وجود ندارد)">African Court on Human and Peoples' Rights</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#006239;color:#fabc0c; *[[Executive Council of the African Union|Executive Council]] *[[Permanent Representatives' Committee of the African Union|Permanent Representatives' Committee]] *[[Specialised Technical Committees of the African Union|Specialized Technical Committees]];width:1%"><span style="color:#fabc0c">شورای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی اتحادیه آفریقا</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Peace_and_Security_Committee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Peace and Security Committee (صفحه وجود ندارد)">Peace and Security</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Political_Affairs_Committee_(African_Union)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Political Affairs Committee (African Union) (صفحه وجود ندارد)">Political Affairs</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Infrastructure_and_Energy_Committee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Infrastructure and Energy Committee (صفحه وجود ندارد)">Infrastructure and Energy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Social_Affairs_and_Health_Committee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Social Affairs and Health Committee (صفحه وجود ندارد)">Social Affairs and Health</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Human_Resources,_Science,_and_Technology_Committee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Human Resources, Science, and Technology Committee (صفحه وجود ندارد)">HR, Sciences and Technology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Trade_and_Industry_Committee_(African_Union)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trade and Industry Committee (African Union) (صفحه وجود ندارد)">Trade and Industry</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rural_Economy_and_Agriculture_Committee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rural Economy and Agriculture Committee (صفحه وجود ندارد)">Rural Economy and Agriculture</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Economic_Affairs_Committee_(African_Union)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Economic Affairs Committee (African Union) (صفحه وجود ندارد)">Economic Affairs</a></li> <li>زنان و جنسیت</li> <li><a href="/w/index.php?title=Cross-Cutting_Programs_Committee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cross-Cutting Programs Committee (صفحه وجود ندارد)">Cross-Cutting Programs</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#006239;color:#fabc0c; *[[Executive Council of the African Union|Executive Council]] *[[Permanent Representatives' Committee of the African Union|Permanent Representatives' Committee]] *[[Specialised Technical Committees of the African Union|Specialized Technical Committees]];width:1%"><span style="color:#fabc0c">اتحادیه آفریقا</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=AFRA_Commission&action=edit&redlink=1" class="new" title="AFRA Commission (صفحه وجود ندارد)">AFRA Commission</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=African_Central_Bank&action=edit&redlink=1" class="new" title="African Central Bank (صفحه وجود ندارد)">African Central Bank</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=African_Monetary_Fund&action=edit&redlink=1" class="new" title="African Monetary Fund (صفحه وجود ندارد)">African Monetary Fund</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=African_Investment_Bank&action=edit&redlink=1" class="new" title="African Investment Bank (صفحه وجود ندارد)">African Investment Bank</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#006239;color:#fabc0c; *[[Executive Council of the African Union|Executive Council]] *[[Permanent Representatives' Committee of the African Union|Permanent Representatives' Committee]] *[[Specialised Technical Committees of the African Union|Specialized Technical Committees]];width:1%"><span style="color:#fabc0c">شورای صلح و امنیت اتحادیه آفریقا</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=African_Capacity_for_Immediate_Response_to_Crises&action=edit&redlink=1" class="new" title="African Capacity for Immediate Response to Crises (صفحه وجود ندارد)">ACIRC</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=African_Standby_Force&action=edit&redlink=1" class="new" title="African Standby Force (صفحه وجود ندارد)">African Standby Force</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Panel_of_the_Wise&action=edit&redlink=1" class="new" title="Panel of the Wise (صفحه وجود ندارد)">Panel of the Wise</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=United_Nations%E2%80%93African_Union_Mission_in_Darfur&action=edit&redlink=1" class="new" title="United Nations–African Union Mission in Darfur (صفحه وجود ندارد)">UNAMID</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=African_Union_Mission_in_Burundi&action=edit&redlink=1" class="new" title="African Union Mission in Burundi (صفحه وجود ندارد)">AMIB</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=African_Union_Mission_in_Sudan&action=edit&redlink=1" class="new" title="African Union Mission in Sudan (صفحه وجود ندارد)">AMIS</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=African_Union_Mission_to_Somalia&action=edit&redlink=1" class="new" title="African Union Mission to Somalia (صفحه وجود ندارد)">AMISOM</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=MISCA&action=edit&redlink=1" class="new" title="MISCA (صفحه وجود ندارد)">MISCA</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#006239;color:#fabc0c; *[[Executive Council of the African Union|Executive Council]] *[[Permanent Representatives' Committee of the African Union|Permanent Representatives' Committee]] *[[Specialised Technical Committees of the African Union|Specialized Technical Committees]];width:1%"><span style="color:#fabc0c">نهادها و آژانسهای تخصصی</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Africa_Centres_for_Disease_Control_and_Prevention&action=edit&redlink=1" class="new" title="Africa Centres for Disease Control and Prevention (صفحه وجود ندارد)">Africa CDC</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#006239;width:1%"><span style="color:#fabc0c">اتحادیه آفریقا</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=African_Peer_Review_Mechanism&action=edit&redlink=1" class="new" title="African Peer Review Mechanism (صفحه وجود ندارد)">APRM</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Foreign_relations_of_the_African_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="Foreign relations of the African Union (صفحه وجود ندارد)">Foreign relations</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=African_Charter_on_Human_and_Peoples%27_Rights&action=edit&redlink=1" class="new" title="African Charter on Human and Peoples' Rights (صفحه وجود ندارد)">African Charter on Human and Peoples' Rights</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=African_Commission_on_Human_and_Peoples%27_Rights&action=edit&redlink=1" class="new" title="African Commission on Human and Peoples' Rights (صفحه وجود ندارد)">African Commission on Human and Peoples' Rights</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Enlargement_of_the_African_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="Enlargement of the African Union (صفحه وجود ندارد)">Enlargement</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" class="mw-redirect" title="ستاد فرماندهی آفریقای ایالات متحده آمریکا">ستاد فرماندهی آفریقای ایالات متحده آمریکا</a> (<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="فهرست پایگاههای نظامی ایالات متحده آمریکا">فهرست پایگاههای نظامی ایالات متحده آمریکا</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#006239;color:#fabc0c;;width:1%"><span style="color:#fabc0c">اتحادیه آفریقا</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Let_Us_All_Unite_and_Celebrate_Together&action=edit&redlink=1" class="new" title="Let Us All Unite and Celebrate Together (صفحه وجود ندارد)">Anthem</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Emblem_of_the_African_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="Emblem of the African Union (صفحه وجود ندارد)">Emblem</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DA%86%D9%85_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="پرچم اتحادیه آفریقا">پرچم اتحادیه آفریقا</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#006239;width:1%"><span style="color:#fabc0c">اقتصاد اتحادیه آفریقا</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=List_of_central_banks_of_Africa&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of central banks of Africa (صفحه وجود ندارد)">Currencies</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B7%D9%84%D8%A7" title="استاندارد طلا">استاندارد طلا</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=African_Development_Bank&action=edit&redlink=1" class="new" title="African Development Bank (صفحه وجود ندارد)">Development Bank</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=African_Economic_Community&action=edit&redlink=1" class="new" title="African Economic Community (صفحه وجود ندارد)">African Economic Community</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=New_Partnership_for_Africa%27s_Development&action=edit&redlink=1" class="new" title="New Partnership for Africa's Development (صفحه وجود ندارد)">NEPAD</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=African_Continental_Free_Trade_Area&action=edit&redlink=1" class="new" title="African Continental Free Trade Area (صفحه وجود ندارد)">African Continental Free Trade Area</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Single_African_Air_Transport_Market&action=edit&redlink=1" class="new" title="Single African Air Transport Market (صفحه وجود ندارد)">Single African Air Transport Market</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#006239;width:1%"><span style="color:#fabc0c">زندگی اتحادیه آفریقا</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="روز آفریقا">روز آفریقا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Languages_of_the_African_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="Languages of the African Union (صفحه وجود ندارد)">Languages</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color:#006239;width:1%"><span style="color:#fabc0c">نظریه</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=African_Monetary_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="African Monetary Union (صفحه وجود ندارد)">Afro</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=United_States_of_Africa&action=edit&redlink=1" class="new" title="United States of Africa (صفحه وجود ندارد)">United States of Africa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=United_States_of_Latin_Africa&action=edit&redlink=1" class="new" title="United States of Latin Africa (صفحه وجود ندارد)">United States of Latin Africa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=East_African_Federation&action=edit&redlink=1" class="new" title="East African Federation (صفحه وجود ندارد)">East African Federation</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow hlist" colspan="2" style="background-color:#006239"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <span style="color:#fabc0c">:رده:اتحادیه آفریقا</span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="کشورهای_آفریقا" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="الگو:کشورهای آفریقا"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:کشورهای آفریقا (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:کشورهای آفریقا"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="کشورهای_آفریقا" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%D9%88_%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="فهرست کشورهای مستقل و سرزمینهای وابسته در آفریقا">کشورهای</a> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="آفریقا">آفریقا</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84" class="mw-redirect" title="کشور مستقل">کشور مستقل</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">به طور کامل یا بیشتر در آفریقا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="الجزایر">الجزایر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%DA%AF%D9%88%D9%84%D8%A7" title="آنگولا">آنگولا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D9%86" title="بنین">بنین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AA%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="بوتسوانا">بوتسوانا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%B3%D9%88" title="بورکینافاسو">بورکینافاسو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="بوروندی">بوروندی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%86" title="کامرون">کامرون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%BA%D9%87_%D8%B3%D8%A8%D8%B2" class="mw-redirect" title="دماغه سبز">دماغه سبز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="جمهوری آفریقای مرکزی">جمهوری آفریقای مرکزی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%AF" title="چاد">چاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D9%82%D9%85%D8%B1" class="mw-redirect" title="اتحاد قمر">اتحاد قمر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%DA%A9%D9%86%DA%AF%D9%88" title="جمهوری دموکراتیک کنگو">جمهوری دموکراتیک کنگو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%86%DA%AF%D9%88" title="جمهوری کنگو">جمهوری کنگو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="جیبوتی">جیبوتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="گینه استوایی">گینه استوایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%87" title="اریتره">اریتره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="اسواتینی">اسواتینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="اتیوپی">اتیوپی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%A8%D9%86" title="گابن">گابن</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="گامبیا">گامبیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%86%D8%A7" title="غنا">غنا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%87" title="گینه">گینه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="گینه بیسائو">گینه بیسائو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D9%84_%D8%B9%D8%A7%D8%AC" title="ساحل عاج">ساحل عاج</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کنیا">کنیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%B3%D9%88%D8%AA%D9%88" title="لسوتو">لسوتو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="لیبریا">لیبریا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="لیبی">لیبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="ماداگاسکار">ماداگاسکار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="مالاوی">مالاوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="مالی">مالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="موریتانی">موریتانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="موریس">موریس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4" title="مراکش">مراکش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%8C%DA%A9" title="موزامبیک">موزامبیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="نامیبیا">نامیبیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1" title="نیجر">نیجر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="نیجریه">نیجریه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="رواندا">رواندا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%85%D9%87_%D9%88_%D9%BE%D8%B1%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%BE" title="سائوتومه و پرنسیپ">سائوتومه و پرنسیپ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="سنگال">سنگال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B4%D9%84" title="سیشل">سیشل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86" title="سیرالئون">سیرالئون</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">سومالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="آفریقای جنوبی">آفریقای جنوبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="سودان جنوبی">سودان جنوبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="سودان">سودان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="تانزانیا">تانزانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%DA%AF%D9%88" title="توگو">توگو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3" title="تونس">تونس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="اوگاندا">اوگاندا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="زامبیا">زامبیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%87" title="زیمبابوه">زیمبابوه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">بخشی در آفریقا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="مایوت">مایوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A6%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%86" title="رئونیون">رئونیون</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%84%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="پانتلریا">پانتلریا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%AC%DB%8C%D9%87" title="جزیرههای پلاجیه">جزیرههای پلاجیه</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="پرتغال">پرتغال</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D8%A7" title="مادیرا">مادیرا</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="اسپانیا">اسپانیا</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%82%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="جزایر قناری">جزایر قناری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%A7" class="mw-redirect" title="سئوتا">سئوتا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87" title="ملیلیه">ملیلیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3_%D8%AF_%D8%B3%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="پلاساس د سبرانیا">پلاساس د سبرانیا</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%85%D9%86" title="یمن">یمن</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%82%D8%B7%D8%B1%D8%A7" title="سقطرا">سقطرا</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="3" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Africa_(orthographic_projection).svg" class="mw-file-description" title="Orthographic projection of Africa"><img alt="Orthographic projection of Africa" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Africa_%28orthographic_projection%29.svg/120px-Africa_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="120" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Africa_%28orthographic_projection%29.svg/180px-Africa_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Africa_%28orthographic_projection%29.svg/240px-Africa_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="550" data-file-height="550" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF" title="فهرست کشورهای با رسمیت محدود">فهرست کشورهای با رسمیت محدود</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7" title="جمهوری دموکراتیک عربی صحرا">جمهوری دموکراتیک عربی صحرا</a><sup>1</sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="سومالیلند">سومالیلند</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="سرزمین">سرزمین</a> و <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="قلمروی وابسته">قلمروی وابسته</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="ایل-اپارس">ایل-اپارس</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%A7%D8%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%B4%D9%86_%D9%88_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%A7_%DA%A9%D9%88%D9%86%D8%A7" title="سنت هلنا، اسنشن و تریستان دا کونا">سنت هلنا، اسنشن و تریستان دا کونا</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا">بریتانیا</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div><sup>1</sup> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81_%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="اختلاف سرزمینی">اختلاف سرزمینی</a>.<br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description"><img alt="نشان درگاه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:Africa&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:Africa (صفحه وجود ندارد)">درگاه Africa</a></div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐565d46677b‐pknmd Cached time: 20241128121528 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 1.224 seconds Real time usage: 1.692 seconds Preprocessor visited node count: 10212/1000000 Post‐expand include size: 324735/2097152 bytes Template argument size: 25692/2097152 bytes Highest expansion depth: 30/100 Expensive parser function count: 32/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 100679/5000000 bytes Lua time usage: 0.671/10.000 seconds Lua memory usage: 25326557/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 1354.874 1 -total 29.19% 395.526 1 الگو:Infobox_country 28.67% 388.409 3 الگو:Infobox 19.96% 270.478 1 الگو:پانویس 14.85% 201.253 9 الگو:Navbox 9.68% 131.129 1 الگو:کشورهای_خاورمیانه 9.47% 128.279 10 الگو:یادکرد_وب 9.12% 123.527 28 الگو:پرچم 8.49% 115.034 6 الگو:گرداننده_رده 8.40% 113.744 1 الگو:دادههای_کتابخانهای --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:7339:|#|:idhash:canonical and timestamp 20241128121528 and revision id 40506065. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=سومالی&oldid=40506065">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=سومالی&oldid=40506065</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:ردهها">ردهها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="رده:اتحادیه کشورهای عرب">اتحادیه کشورهای عرب</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%DB%B1%DB%B9%DB%B6%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در ۱۹۶۰ (میلادی)">ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در ۱۹۶۰ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%B1%DB%B9%DB%B6%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="رده:بنیانگذاریهای ۱۹۶۰ (میلادی) در سومالی">بنیانگذاریهای ۱۹۶۰ (میلادی) در سومالی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="رده:جمهوریها">جمهوریها</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="رده:جمهوریهای عربی">جمهوریهای عربی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="رده:جمهوریهای فدرال">جمهوریهای فدرال</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="رده:سومالی">سومالی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%D8%A7%D8%AE_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="رده:شاخ آفریقا">شاخ آفریقا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="رده:کشورها در آفریقا">کشورها در آفریقا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="رده:کشورها و سرزمینهای عربیزبان">کشورها و سرزمینهای عربیزبان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="رده:کشورهای اقیانوس هند">کشورهای اقیانوس هند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA%D9%87" title="رده:کشورهای توسعهنیافته">کشورهای توسعهنیافته</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D9%88_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="رده:کشورهای عضو اتحادیه آفریقا">کشورهای عضو اتحادیه آفریقا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D9%88_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="رده:کشورهای عضو اتحادیه عرب">کشورهای عضو اتحادیه عرب</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="رده:کشورهای عضو سازمان ملل متحد">کشورهای عضو سازمان ملل متحد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="رده:کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی">کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="رده:کشورهای فدرال">کشورهای فدرال</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82_%D8%AA%D9%82%D8%B3%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87" title="رده:مناطق تقسیمشده">مناطق تقسیمشده</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">ردههای پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B7%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9" title="رده:صفحههای دارای خطا در ارجاع">صفحههای دارای خطا در ارجاع</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%A7_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%A8" title="رده:صفحهها با یادکرد خراب">صفحهها با یادکرد خراب</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%AA%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%A8%D8%A7_%D8%A2%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D8%AF%D8%AF%DB%8C" title="رده:صفحههای دارای تابع تجزیهگر آرایشعدد با آرگومان غیرعددی">صفحههای دارای تابع تجزیهگر آرایشعدد با آرگومان غیرعددی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DA%A9_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="رده:پیوندهای ویبک الگوی بایگانی اینترنت">پیوندهای ویبک الگوی بایگانی اینترنت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%A8_(%D9%81%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9)" title="رده:صفحههای با یادکرد خراب (فقدان منبع)">صفحههای با یادکرد خراب (فقدان منبع)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="رده:صفحههای دارای پیوند مرده">صفحههای دارای پیوند مرده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحههایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده میکنند">صفحههایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده میکنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="رده:مختصات در ویکیداده">مختصات در ویکیداده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="رده:مقالههای دارای واژگان به زبان عربی">مقالههای دارای واژگان به زبان عربی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="رده:مقالههای دارای واژگان به زبان سومالیایی">مقالههای دارای واژگان به زبان سومالیایی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحههایی که از جعبه اطلاعات کشور با پارامترهای نامعلوم استفاده میکنند">صفحههایی که از جعبه اطلاعات کشور با پارامترهای نامعلوم استفاده میکنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87_%D9%87%D8%AF%D9%81_%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF" title="رده:مقالههای دارای الگوهای سرنویس با صفحه هدف ناموجود">مقالههای دارای الگوهای سرنویس با صفحه هدف ناموجود</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="رده:همه مقالههای دارای عبارتهای بدون منبع">همه مقالههای دارای عبارتهای بدون منبع</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87_%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحههایی که از جعبه گفتاورد با پارامترهای نامعلوم استفاده میکنند">صفحههایی که از جعبه گفتاورد با پارامترهای نامعلوم استفاده میکنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:پیوند رده انبار در ویکیداده است">پیوند رده انبار در ویکیداده است</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_ISNI" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای ISNI">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای ISNI</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_VIAF" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای VIAF">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای VIAF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNE" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای BNE">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای BNE</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNF" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای BNF">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای BNF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_CANTICN" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای CANTICN">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای CANTICN</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_GND" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای GND">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای GND</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_J9U" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای J9U">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای J9U</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_LCCN" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای LCCN">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای LCCN</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NDL" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NDL">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NDL</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NKC" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NKC">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NKC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NLA" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NLA">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NLA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_VcBA" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای VcBA">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای VcBA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_KULTURNAV" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای KULTURNAV">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای KULTURNAV</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_FAST" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای FAST">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای FAST</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_HDS" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای HDS">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای HDS</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_MusicBrainz_area" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای MusicBrainz area">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای MusicBrainz area</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NARA" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NARA">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NARA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_RERO" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای RERO">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای RERO</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_SUDOC" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای SUDOC">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای SUDOC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_TDV%C4%B0A" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای TDVİA">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای TDVİA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_UKPARL" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای UKPARL">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای UKPARL</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_WorldCat-VIAF" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای WorldCat-VIAF">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای WorldCat-VIAF</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرینبار در ۲۴ اکتبر ۲۰۲۴ ساعت ۱۲:۱۳ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشتهها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکیپدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکیمدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکیپدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیبنامهها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آییننامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعهدهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-847495b4dd-6vplc","wgBackendResponseTime":178,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.224","walltime":"1.692","ppvisitednodes":{"value":10212,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":324735,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":25692,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":30,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":32,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":100679,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1354.874 1 -total"," 29.19% 395.526 1 الگو:Infobox_country"," 28.67% 388.409 3 الگو:Infobox"," 19.96% 270.478 1 الگو:پانویس"," 14.85% 201.253 9 الگو:Navbox"," 9.68% 131.129 1 الگو:کشورهای_خاورمیانه"," 9.47% 128.279 10 الگو:یادکرد_وب"," 9.12% 123.527 28 الگو:پرچم"," 8.49% 115.034 6 الگو:گرداننده_رده"," 8.40% 113.744 1 الگو:دادههای_کتابخانهای"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.671","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":25326557,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-565d46677b-pknmd","timestamp":"20241128121528","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0633\u0648\u0645\u0627\u0644\u06cc","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1045","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1045","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-06-11T02:12:07Z","dateModified":"2024-10-24T12:13:43Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/a\/a0\/Flag_of_Somalia.svg","headline":"\u06a9\u0634\u0648\u0631\u06cc \u062f\u0631 \u0642\u0627\u0631\u0647 \u0622\u0641\u0631\u06cc\u0642\u0627"}</script> </body> </html>